Χ Ο Ρ Η Γ Ο Σ

SPiTEtC
ΓΕΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ Α.Ε.

Μπέρχολχ Μπρεχτ
Μ Π Ε Ρ Τ Ο Λ Τ Μ Π Ρ Ε Χ Τ (1898-1956). Γεννήθηκε στο
Αου-γκσμπουργκπνΒ Γερμανίαε, σπούδασε ιατρική
και φιλοσοφία και αναδείχθηκε σύντομα στον
μεγαλύτερο γερμανό δραματουργό. Ξεκινώνταε
από πειρα-ματισμούβ στο πλαίσιο του
εξπρεσιονιστικού θεάτρου, σύντομα συνδέει το έργο
του με τη μουσική παράσταση και T O U S ποικίλουε
εκφραστικούΒ τρό-πουε του μεσοπολεμικού
«καμπαρέ». Παράλληλα με την ανανέωση του
θεάτρου προσχωρεί στο εργατικό κίνημα, υιοθετεί
τη μαρξιστική θεωρία και συγκροτεί την αντίληψή
του για το «λαϊκό έργο». Το 1933, με την άνοδο του
Χίτλερ στην εΕουσία, εγκαταλείπει τη Γερμανία. Το
1941 εγκαθίσταται στο Χό-λιγουντ. Διώκεται από
xis ΗΠΑ μετά τον πόλεμο cos «ύποπτοβ
αντιαμερικανικών ενεργειών» και ιδρύει στο
Ανατολικό Βερολίνο το Μπερλίνερ Ανσάμπλ.

Copyright για ιην ελληνική γλώσσα Βκδόσειε
Κασιανιώτη ΛΕ, Αθήνα 1997
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ ΑΕ
Ζαλόγγου 11. Αθήνα 106 78
ιηλ. 010 3301.208,010 3301.237,
3842.431
www. kastaniotis. com
ISBN 960-03-1921-9
To βιβλίο αυτό χορηγήθηκε ευγενώς αϊ ιό ιη
Γενική Εταιρεία Κατασκευών ΑΕ
Η χαζή γυναίκα
Kanoios είχε μια γυναίκα που ήταν σαν τη θάλασσα. Η θάλασσα αλλάζει με κάθε
φύσημα του ανέμου, αλλά ούτε μεγαλώνει ούτε μικραίνει ούτε αλλάζει χρώμα ή γεύση.
Και δε μαλακώνει ούτε σκληραίνει. Οταν σταματήσει να φυσάει ο άνεμο5, Εα-
ναημερεύει και δεν έχει γίνει διαφορετική. Κι ο avxpas έπρεπε να πάει ταΕίδι. Οταν ήταν
φαί. 010 να Ξεκινήσει, έδωσε στη γυναίκα ό,τι είχε και δεν είχε, το σπίτι του και το εργαστήρι του
και τον κήπο γύρω απ' το σπίτι του και όσα χρήματα είχε κερδί σει. «Ολ' αυτά είναι δικά
μου κι ανήκουν και σ' εσένα. Να τα προσέ£εΐ8 καλά». Τότε αυτή κρεμάστηκε απ' το
λαιμό του κι έκλαψε και του είπε: «Πώε θα τα βγάλω πέρα; Αφού είμαι χαζή». Αλλ'
amos την κοίταΕε καλά και είπε: «Αν μ' αγαπά5, θα τα καταφέρει». Και στη συνέχεια
την αποχαιρέτησε.
Τώρα που η γυναίκα έμεινε πίσω μοναχή, άρχισε να φοβάται πολύ για όλα όσα βρέ -
θηκαν \ies στ' αδύνατα χέρια ms: κατατρομοκρατήθηκε. Γι' αυτό και στράφηκε στον
αδερφό ms, έναν παλιάνθρωπο - κι auros τη γέλασε. Ετσι, η περιουσία xns όλο και
λιγόστευε. Οταν το πήρε είδηση, την έπιασε μαύρη απελπισία και αποφάσισε να
σταματήσει να τρώει, για να μη λιγοστέψει κι άλλο. Και xis vuxres έμενε άγρυπνη. Ετσι
αρρώστησε.
Και κειτόταν τώρα στο δωμάτιο 'ins και δεν μπορούσε πια να φροντίζει το σπίτι. Κι
αυτό άρχισε να ρημάζει, κι ο αδερφόβ ms βρήκε ευκαιρία και πούλησε τον κήπο και το
εργαστήρι xtopis να το πει στη γυναίκα. Η γυναίκα έμενε Ξαπλωμένη πάνω στα
ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ: P. GAUCHER ICOVIVIOM ARTISTS)

ΓΕΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ Α.Ε ΒΗ Q

 ΜΠΕΡΤΟΛΤ ΜΠΡΕΧΤ
μαξιλάρια xns xcopis να λέει κουβέντα και σκεφτόταν: Αν δε λέω κουβέντα, δεν υπάρ-
χει περίπτωση να πω καμιά χαζομάρα, κι αν δεν τρώω, η περιουσία θα σταματήσει να
λιγοστεύει.
Κι έτσι ήρθαν τα πράγματα, που μια μέρα το σπίτι έπρεπε να βγει σε πλειστηριασμό.
Ηρθαν γΓ αυτό πολλοί άνθρωποι απ' όλα τα γύρω μέρη, γιατί ήταν όμορφο σπίτι. Και η
γυναίκα κειτόταν στο δωμάτιο ms κι άκουγε T O U S avOpconous και το σφυρί που
έπεφτε. Κι οι άνθρωποι γελούσαν κι έλεγαν: «Η βροχή περνάει μέσ' απ' τη στέγη κι οι
τοίχοι είν' έτοιμοι να πέσουν». Και τότε αισθάνθηκε μεγάλη αδυναμία κι αποκοιμήθηκε.
Οταν Εύπνησε πάλι, κειτόταν σ' ένα Εύλινο δωμάτιο πάνω σ' ένα σκληρό κρεβάτι. Δεν
υπήρχε παρά ένα όλο κι όλο παραθυράκι κι αυτό σε μεγάλο ύψοβ, κι ο κρύθ5 αέραβ
διαπερνούσε τα πάντα. Και μπήκε μέσα μια γριά και ms ρίχτηκε κακιασμένα και Tns
είπε ότι το σπίτι ms πουλήθηκε, αλλά τα χρέη ms δεν καλύφθηκαν ακόμα όλα κι ότι θα
Tns έδινε ένα κομμάτι ψωμί από λύπηση, αν και ο άντραε Tns ήταν auras που άΕιζε
λύπηση. Γιατί τώρα πια δεν του 'χε απομείνει τίποτα. MoXis τ' άκουσε αυτά η γυναίκα,
τα 'χασε και το μυαλό xns πειράχτηκε λιγάκι και σηκώθηκε απ' το κρεβάτι. Κι απ' αυτή
τη μέρα άρχισε να δουλεύει στο σπίτι και στα χωράφια. Και τριγυρνούσε με
παλιόρουχα και δεν έτρωγε σχεδόν τίποτα και βέβαια ούτε κέρδιζε τίποτα, γιατί δεν
απαιτούσε. Και κάποτε άκουσε ότι ο άντραε Tns γύρισε. Την έπιασε μεγάλθ5 φόβοε.
Μπήκε τρέχονταε σχο σπίχι και χχένισε χα μαλλιά xns κι έψαΕε να βρει μια καθαρή
πουκαμίσα, αλλά δεν υπήρχε καμία. Κι έβαλε χα χέρια πάνω στα στήθη Tns για να τα
κρύψει κι ήταν εντελώε μαραμένα. Και Ξεχύθηκε έΕω από ένα πίσω πορτάκι τρέχοντα
στα τυφλά.
Αφού, λοιπόν, έτρεχε κάμποση ώρα, έκανε τη σκέψη ότι ήταν ο άντραε ms. Είχαν
ενώσει τη ζωή T O U S και τώρα αυτή τον εγκατέλειψε. Κι αμέσωε έκανε σχροφή κι
έτρεΕε πίσω, xcopis να σκέφχεχαι πια χο σπίχι και χο εργασχήρι και χην πουκαμίσα.
Και χον είδε από μακριά κι έτρεΕε καχαπάνω χου και κρεμάσχηκε σχο λαιμό χου. Ο
0vxpas όμωβ στεκόταν καχαμεοή8 σχο δρόμο κι οι άνθρωποι χον κορόιδευαν απ' χα
καχώφλια χων σπιχιών xous. Κι ήχαν πολύ θυμωμένοε. Είχε όμωε χη γυναίκα κρε-
μασμένη πάνω χου, κι αυχή δεν απομάκρυνε πόντο το κεφάλι απ' το λαιμό του ούτε τα
χέρια Tns από το σβέρκο του. Και την ένιωθε να τρέμει και νόμιζε ncos είναι από το
φόβο Tns, επειδή τα 'χασε όλα. Αλλά τελικά σήκωσε το πρόσωπο Tns και τον κοίχαΕε
και είδε όχι δεν ήχαν απ' χο φόβο xns αλλά απ' χη χαρά xns. Χαιρόχαν χόσο πολύ, που
έχρεμε. Τόχε Εαναβρήκε rancos χον εαυχό χου και χρέκλισε κι auxos και χην αγκάλιασε
κι αισθάνθηκε ένχονα χο πόσο είχε αδυναχίσει oxous ώμου5 και χη φίλησε σχο σχόμα.
BHMAgaiili!)
ΗΤΚ
ΡΓΕΚ ΓΕΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ Α.Ε.
ο ΤΥΦΛΌΣ
OTixpAos
Evas απλ05 άνθρωπο5 έζησε χριάνχα χρόνια καλά, xcopis υπερβολέε, και μεχά χυ-
φλώθηκε. Δεν μπορούσε πια να ντύνεται μόνο5 του και δυσκολευόταν στο πλύσιμο.
Ηρθαν έτσι τα πράγματα που ο 00vaxos θα 'ταν απελευθέρωση, κι όχι μόνο για τον ίδιο.
Κι όμω5 τον πρώτο καιρό υπέφερε με μια ορισμένη ηρεμία. Αυτό κράτησε περίπου όσο
καιρό μπορούσε ακόμα να βλέπει xis νύχτε5 όνειρα. Μετά όμωε τα πράγματα
χειροτέρεψαν.
Είχε δυο αδέρφια που τον πήραν να ζήσει μαζί T O U S και τον φρόντιζαν. Τη μέρα
πήγαιναν στη δουλειά - και τότε ο τυφλ05 έμενε μονάχοε σπίτι. Για οκτώ ή και
περισσόχερεβ ώρεβ καθημερινά. Οκτώ ολόκληρε5 ώρε5 καθόταν ο 0vxpas, που τριάντα
ολόκληρα χρόνια είχε το cpcos του xcopis να το συνειδητοποιεί, με5 στο σκοτάδι πάνω
στο κρεβάτι του ή τριγύριζε με5 στο δωμάτιο. Στην αρχή τον επισκέπτονταν μερικοί που
προηγουμένου έπαιζαν μαζί χαρτιά - για μικροποσά. Μιλούσαν για την πολιτική, για
γυναίκεε, για το μέλλον. Ο 0vxpas που καθόταν μπροσχά xous δεν είχε χίποχε απ' αυτά
χα χρία, ούχε και δουλειά. Οι άνθρωποι χου διηγήθηκαν ό,χι ήΕεραν και δεν Εανάρθαν
ποχέ. Κάποιοι πεθαίνουν γρηγορότερα an' T O U S άλλουε.
Τουλάχιστον οκτώ ώρεβ τη μέρα, αν ήταν τυχερόβ, έκοβε βόλχεβ ο τυφλόε με5 στο
δωμάτιο. Μετά από τρειε μέρεε δε σκόνταφτε πια καθόλου. Για να περνάει η ώρα
ευχάριστα σκεφτόταν όλα όσα είχε ζήσει. Διασκέδαζε με τη θύμηση ακόμα και του
Εύλου που είχε φάει παιδί an' T O U S γονιούε του, για να γίνει καλόε άν-θρωποε. Ολ'
αυτά κράτησαν κάποιο συγκεκριμένο χρόνο. Μετά όμω3 άρχισαν να του φαίνονται οι
οκτώ ώρεε ατέλειωτεε. Ηταν τριάντα χρονών και μερικών μηνών. Αν είναι κανείβ
τυχερόε, μπορεί να πατήσει τα εβδομήντα. Μπορούσε, λοιπόν, να ελπίζει γι' άλλα
τριάντα χρόνια. Τ' αδέρφια του του αποκάλυψαν ότι είχε αρχίσει να δείχνει πιο xovxpos.
Αυτό ήταν συνέπεια Tns εύκοληβ ζωήε που έκανε. Αν συνεχιζόταν, θα μπορούσε με
τον καιρό να γίνει τόσο xovxpos, που δε θα χώραγε να περάσει απ' την πόρτα. Και τότε
θα 'πρεπε να κομματιάσουν το πτώμα του, αν δεν ήθελαν να κάνουν ζημιά στην πόρτα.
Με χέχοιεβ σκέψεΐ5 διασκέδαζε πολύ καιρό. Το απόγευμα έλεγε σχ' αδέρφια χου ncos
είχε πάει σχο βα-ριεχέ. Κι αυχοί γελούσαν.
Ηχαν καλόκαρδοι και χον αγαπούσαν, oncos αγαπιούνχαι μεχαΕύ xous οι άνχρεε,
επειδή ήχαν γενναίοε 0v0pconos. Δεν xous ήχαν εύκολο να χον φρονχίζουν, αλλά αυχό
δεν xous απασχολούσε ποχέ. Σχην αρχή χον έπαιρναν πόχε πόχε μαζί xous σχο θέαχρο
κι αυχό χον διασκέδαζε. Αλλά σχη συνέχεια χον έκανε να λυπη-
ΓΕΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ Α.Ε. Q
ΒΗ
BH φ
 ΜΠΕΡΤΟΛΤ ΜΠΡΕΧΤ
θεί η αποκάλυψη Tns ετοιμόρροπα φύσηε των λέΕεων. Κι ήταν θέλημα Θεού να μην
καταλαβαίνει τίποτε από μουσική.
Μετά από κάμποσο καιρό θυμήθηκαν τ' αδέρφια του ncos είχε να βγει έΣω πολ-λέε
βδομάδε5. Τον πήραν μια φορά μαζί T O U S , Κ Ι αυτόε αισθάνθηκε εΕασθενη-μένο5.
Μια άλλη φορά τον οδηγούσε ένα παιδί, που τον παράτησε για να παίΕει.
Κατατρομοκρατήθηκε - και μόνο αργά τη νύχτα τον οδήγησαν πίσω σπίτι του. Γέ -
λασαν τότε τ' αδέρφια του, που όλη μέρα ήταν καταταραγμένοι, και είπαν: «Με γυ-
ναίκα ήσουνα σίγουρα, ε;» Και: «Τα βλέπει; Δεν καταφέρνουμε να σε Ξεφορτω θούμε».
Αυτό το είπαν για αστείο, όνταε χαρούμενοι που τον Εαναβρήκαν. Κείνη τη νύχτα και
για πολλή ώρα δεν μπορούσε να κοιμηθεί. Οι δυο αυτέε φρά- OE\S έκαναν κατοχή στο
μυαλό του, που είχε καταντήσει τόσο αφιλόξενο σε οποιεσδήποτε ευχάριστεε σκέψειε,
όσο κι ένα σπίτι xcopis παράθυρα απέναντι σε χα-ρούμενουε ενοικιαστέε, και
θρονιάστηκαν για τα καλά. Δεν είχε δει τα πρόσωπά T O U S και τα λόγια T O U S είχαν
κακία. Αφού σκέφτηκε ώρα πολλή xcopis να καταλήγει σε συμπέρασμα, έκανε πέρα
αυτέε T I S σκέψεΐ5 σαν μασημένεε σταφυλόφλουδεε στο βρόμικο πάτωμα, που εύκολα
μπορεί να γλιστρήσει πάνω T O U S το πόδι. Κάποια φορά του είπε έναε από τουε
αδερφούε του ενώ τρώγανε: «Μη σπρώχνει το φαΐ σου με το χέρι. Καλύτερα να
χρησιμοποιείε δυο κουτάλια». Αφησε κάτω το πιρούνι βαθιά σοκαρισμένοε κι είδε στον
αέρα παιδιά να τρώνε. Τον καθησύχασαν πάλι αμέσωε. Μετά από λίγο καιρό όμωε,
αυτόε ο αδερφόε κανόνισε να τρώει στο εργοστάσιο. Αυτό έγινε επειδή ο δρόμοε που
έκανε ήταν πολύε. Ο τυφλόε, που στο μεταΕύ έβγαινε μόνοε του περίπατο οκτώ ώρεε
τη μέρα, δεν είχε καταλήγει ακόμα σε συμπέρασμα σε σχέση μ' αυτέε T I S σκέψειε, όταν
ο άλ-λοε του αδερφόε έτυχε να τον ρωτήσει αν δυσκολευόταν πολύ στο πλύσιμο. Από
κείνη τη μέρα ο τυφλόε απέκτησε μια απέχθεια απέναντι στο νερό, σαν να 'ταν
λυσσασμένοε σκύλοε. Γιατί τώρα του φαινόταν ότι παρατράβηξε η υπομονή του και
δεν υπήρχε λόγοε ν' απολαμβάνουν τη ζωή τουε τ' αδέρφια του, όταν auras έσβηνε μεε
στη μιζέρια και τη μοναξιά.
Αφησε τα γένια του να μεγαλώσουν και δεν μπορούσε πια ν' αναγνωρίσει τον εαυτό
του. Τα ρούχα του τα πλένανε τ' αδέρφια του, αλλά από δω και πέρα οι λεκέ-δεε απ' το
φαγητό που έχυνε πάνω του γίνονταν όλο και χειρότεροι. Την ίδια περίοδο απέκτησε
την ανεΕήγητη συνήθεια να Ξαπλώνει πάνω στο πάτωμα σαν ζώο. Ηταν τόσο
βρόμικοε, που τ' αδέρφια του δεν μπορούσαν πια να τον πάρουν οπουδήποτε μαζί
T O U S . Ετσι αναγκαζόταν τώρα να περνάει μόνο8 του T I S Κυριακέβ και να βγαίνει
περίπατο. Κάτι τέτοιεε Κυριακέε του συμβαίνανε διάφορα ατυχήματα. Μια φορά έπεσε
κρατώνταε τη λεκάνη με τ' απόνερα που χύθηκαν πάνω στο κρεβάτι του αδερφού του
κι έκανε πολύ καιρό να στεγνώσει. Μια άλλη φορά έβαλε τα παντελόνια του αδερφού
του και τα λέρωσε. Οταν τ' αδέρφια του κατέληγαν στο συμπέρασμα ότι όλα αυτά τα
έκανε επίτηδεε, αισθάνθηκαν στην αρχή μεγάλη συμπόνια και μετά τον παρακάλεσαν
να μην κάνει τέτοια πράγματα: αρκετή ήταν η δυστυχία T O U S . T O U S άκουσε ήρεμα,
με σκυμμένο το κεφάλι, και φύλαγε τη φράση στην καρδιά του.
Προσπάθησαν, επίσηε, να τον κάνουν να δουλέψει. Δεν κατάφεραν τίποτα. Οι κινήσειε
του ήταν σκόπιμα τόσο αδέΕιεε, που κατέστρεφε τα υλικά. Εβλεπαν πια ncos μέρα με τη
μέρα γινόταν χειρότεροε, δεν μπορούσαν όμωε να κάνουν τίποτα γι' αυτό.
Κι έτσι ο τυφλόε περιπλανιόταν μέσα στα σκοτάδια και δε σκεφτόταν παρά ncos θα
καταφέρει να κάνει τα βάσανά του μεγαλύτερα για να τ' αντέχει καλύτερα. Γιατί του
φαινόταν ncos τα μεγάλα βάσανα τα υποφέρει κανείε πιο εύκολα από τα μικρά.
Auras, που ήταν πάντα πολύ καθαρόε, τόσο ώστε να τον φέρνει όσο ζούσε η μητέρα
του σαν παράδειγμα στ' αδέρφια του, άρχισε να κατουριέται πάνω του. Αυτό στάθηκε
αφορμή, ώστε τ' αδέρφια του ν' αποφασίσουν να ζητήσουν πλη-ροφορίεε για το πώε
θα μπορούσαν να τον βάλουν σε κάποιο ίδρυμα. Αυτή τη συζήτηση την άκουσε από το
διπλανό δωμάτιο. Κι όταν σκέφτηκε το ίδρυμα, του φάνηκε ολόκληρη η προηγούμενη
ζωή του όμορφη και φωτεινή: τόσο πολύ μισούσε αυτή την προοπτική. Εκεί μέσα είναι
πολλοί άνθρωποι σαν κι εμένα, σκεφτόταν, που τα 'χουν βρει με τη δυστυχία τουε, που
υποφέρουν στωικά. Εκεί θα μπούμε στον πειρασμό να συγχωρέσουμε και το Θεό. Δεν
μπαίνω εκεί μέσα. Οταν τ' αδέρφια του έφυγαν, έμεινε αρκετή ώρα ακόμα βυθισμένοε
σε σκέψειε. Και πέντε λεπτά πριν απ' την ώρα που τουε περίμενε να γυρίσουν, άνοιΕε τη
στρόφιγγα του γκαζιού. Την έκλεισε πάλι όταν είδε ότι αργούν. Αλλά την ΕανάνοιΕε
όταν τουε άκουσε στη σκάλα και Εάπλωσε στο κρεβάτι του. Τον βρήκαν εκεί και
πανικοβλήθηκαν. Ολόκληρο το απόγευμα έκαναν προσπάθειεε να του Ξαναζω-
ντανέψουν το ενδιαφέρον για τη ζωή, συναντώνταε την πεισματική του αντίσταση.
Ηταν μια an' T I S ομορφότερεε μέρεε τηε ζωήε του. Ομωε τώρα επισπεύστηκε η
διαδικασία για να μπει στο ίδρυμα για τυφλούε. Την παραμονή τηε καθορισμένηε
ημέραε ο τυφλόε βρισκόταν μόνοε του στο σπίτι κι έβαλε φωτιά. Τ' αδέρφια του
γύρισαν απροσδόκητα νωρίε κι έσβησαν την πυρκαγιά. Πάνω εκεί δεν μπόρεσε έναε
απ' τουε αδερφούε του να συγκρατήσει την οργή του κι άρχισε να ουρλιάζει στον
τυφλό. Του καταμέτρησε όλα τα βάσανα που είχαν αναγκαστεί να υποφέρουν εΕαιτίαε
του, χωρίε να παραλείψει ούτε μία ατιμία του, χωρίε να προσπεράσει ούτε μια φροντίδα
τουε. Και μάλιστα τα φούσκωνε κιόλαε απαριθμώνταε τα. Ο τυφλόε τον άκουσε
προσεκτικά κι υπομονε
 ΜΠΕΡΤΟΛΤ ΜΠΡΕΧΤ
τικά με καταβεβλημένο πρόσωπο. Μετά προσπάθησε όσο μπορούσε να τον πα-
ρηγορήσει ο άλλοε αδελφόε, που τον συμπονούσε ακόμα. Εκατσε πλάι του ολόκληρη τη
νύχτα κρατώνταε τον στην αγκαλιά του. Μα ο τυφλόε αδερφόε δεν έβγαλε κουβέντα.
Την άλλη μέρα τ' αδέρφια έπρεπε να φύγουν για τη δουλειά - και το 'καναν με βαριά
καρδιά. Και το απόγευμα που γύρισαν για να τον οδηγήσουν στο ίδρυμα, ο τυφλόε είχε
φύγει.
Οταν κατά το σούρουπο ο τυφλόε άκουσε το ρολόι τηε πόληε να χτυπά, κατέβη κε τιε
σκάλεε. Για πού; Για το θάνατο. Ψηλαφώνταε τράβηΕε με κόπο το δρόμο του μέσα απ'
τα σοκάκια. Επεσε, κάποιοι τον κορόιδεψαν, σκόνταφτε, τον έβρισαν. Τελικά βγήκε έΕω
απ' την πόλη.
Ηταν μια πολύ κρύα χειμωνιάτικη μέρα. Ο τυφλόε χαιρόταν ακόμα πιο πολύ που
πάγωνε. Από το σπίτι του είχε φύγει κυνηγημένοε. Ολοι είχαν στραφεί εναντίον του. Το
ίδιο του έκανε. Χρησιμοποιούσε τον παγωμένο ουρανό για την καταστροφή του.
Ο Θεόε δε θ' απολάμβανε συγχώρεση.
Δεν μπορούσε να το αποδεχτεί. Τον είχαν αδικήσει. Τυφλώθηκε, αναίτια τυφλόε, και
μετά φτάσανε να τον κυνηγήσουν έΕω απ' το σπίτι του, στον πάγο και στο χιονιά. Κι
αυτό το έκαναν τα ίδια τ' αδέρφια του, που είχαν το προνόμιο να βλέπουν. Ο τυφλόε
διέσχισε ένα λιβάδι ώσπου έφτασε σ' ένα ρυάκι. Μπήκε μέσα. Σκέφτηκε: Τώρα θα
πεθάνω. Τώρα θα με παρασύρει ωε το ποτάμι. Ο Ιώβ δεν ήταν τυφλόε. Ποτέ δεν
υπέφερε οποιοσδήποτε άλλοε περισσότερο. Μετά κολύμπησε προε τα κάτω.
Ενα κάθαρμα
Καθώε ο Μάρτιν Γκερ έπαιρνε τον αέρα του ένα μεσημέρι κάτω από τον καλό ήλιο του
Σεπτέμβρη σ' ένα δρόμο τηε μόδαε, πρόσεΕε τη χήρα Μαρί Πφαφ που περπατούσε,
δείχνονταε τα δυνατά τηε πόδια πλάι στιε βιτρίνεε, ντυμένη με μια φωτεινή μουσελίνα.
Ηταν ψηλόσωμη και δυνατή, είχε ευλογηθεί με γεμάτα στήθη και ολοφάνερα απαλά
πισινά, που το ύφασμα που κολλούσε πάνω τουε τα τόνιζε αποτελεσματικά. Είχε ένα
ΡΓΕΚ
ΡΓΕΚ ΓΕΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ Α.Ε.
ο ΤΥΦΛΌΣ
χλομό, υγιέε πρόσωπο και χοντρέε καστανέε κο-τσίδεε πιασμένεε κότσο στο πίσω
μέροε του κεφαλιού τηε. Αυτό του άρεσε και την πήρε από πίσω για λίγο. Στη συνέχεια
τηε μίλησε και τη ρώτησε αν του επέτρεπε να τη συνοδέψει. Επειδή την κοίταζε με
μεγάλη θρασύτητα κι ήταν ένα ψη-λόσωμο, Εερακιανό και μελαχρινό ρεμάλι, στην
αρχή φοβήθηκε και δεν του απάντησε, αλλά τον έκανε να βαδίζει πιο γρήγορα για να
την προλαβαίνει. Δεν τηε είπε τίποτ' άλλο κι έτσι Εανακέρδισε σταδιακά την αταραΕία
τηε. Τελικά τον Ξεφορτώθηκε: έστριψε απότομα πλάγια πάνω στα τακούνια τηε και
χώθηκε σ' ένα κατάστημα νεωτερισμών, μόνο και μόνο για να φύγει μετά από λίγο από
την πίσω πόρτα. Δεν έβλεπε πια τον Γκερ, γιατί ο τελευταίοε στεκόταν πίσω από έναν
τοίχο που εΕείχε.
Στη συνέχεια την ακολούθησε ατάραχοε από μακριά ωε το σπίτι τηε. Μετά απ' αυτό
πήγε για φαγητό σ' ένα κάπωε σκοτεινού χαρακτήρα κέντρο διασκέδασηε, όπου
καταβρόχθισε μια μισοψημένη μοσχαρίσια μπριζόλα και στη συνέχεια τρία αβγά. Μετά
το φαγητό κατέβασε ένα ποτηράκι σναπε, έκανε ανασκαφέε ανάμεσα στα μαυρισμένα
του δόντια με μια οδοντογλυφίδα και με το ίδιο εργαλείο καθάρισε τα νύχια του.
Πλήρωσε αφήνονταε πέντε τοιε εκατό φιλοδώρημα κι έφυγε απ' το κέντρο. Αφού
χτύπησε το καμπανάκι στην κατοικία τηε κυρίαε Μαρί Πφαφ, πέρασε μπροστά από μια
όμορφη υπηρετριούλα στο σκοτεινό διάδρομο και απαίτησε να μιλήσει στην κυρία
Πφαφ. Εκείνη βγήκε έΕω έκπληκτη, τον αναγνώρισε αμέσωε, είπε στην υπηρέτριά τηε
που στεκόταν στην πόρτα «Δε βρίσκομαι δω για τον κύριο!» κι επέστρεψε στην
τραπεζαρία όπου το μισοφαγωμέ-νο τηε βραδινό άχνιζε πάνω στο τραπέζι. «Ποιοε είναι
ο κύριοε;» είπε ο Γκερ. Η υπηρετριούλα στηρίχτηκε τρέμονταε πάνω στον παραστάτη
τηε πόρταε. Απ' το μυαλό τηε πέρασε αστραπιαία το τελευταίο σεΕουαλικό έγκλημα
που είχε διαβάσει στην εφημερίδα, που είχε διαπραχθεί με ανήκουστη σκληρότητα.
Τελικά είπε: «Ο κύριοε δεν είναι δω... Η κυρία Πφαφ είναι χήρα».
Τιε τελευταίεε λέΕειε τήε τιε απέσπασαν, παρά τη θέλησή τηε, τα μαύρα μάτια του
εισβολέα. Τιε πέταΕε βορά στα δόντια του, μήπωε και λυπηθεί και την αφήσει να ζήσει
λόγω τηε τιμιότητάε τηε. Αυτόε πήγε στην πόρτα, την άνοιΕε και μπή-
ΓΕΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ Α.Ε. b h Q
BH φ
 ΜΠΒΡΤΟΛΤ
ΜΠΡΕΧΤ
κε στην τραπεζαρία. Δεν κοντοστάθηκε καθόλου
στο κατώφλι, αλλά πήγε αμέσωε στο απέναντι
παράθυρο απ' όπου κρέμονταν οι λευκέε κουρτίνεε
από μουσελίνα κι είπε: «Σαε αγαπώ. Τελειώστε όμωε
το φαγητό σαε με την ησυχία σαε. Εγώ έχω φάει». Η
χήρα είχε Ξανακαθίσει, αφού είχε στήσει αυτί
προσεκτικά, με κομμένη την ανάσα και με το στήθοε
τηε ν' ανεβοκατεβαίνει, στη σκηνή στο διάδρομο.
Ενιωθε τώρα να την κυριεύει μια μικρή αδυναμία.
Ακουσε το Γκερ να λέει: «Είσαστε χήρα, άρα άλλοι
το 'χουνε μαζέψει το καϊμάκι. Αλλά κάτι θα 'χει μεί-
νει ακόμα να μαζέψω κι εγώ». Η κυρία Πφαφ έγειρε
μισοπεθαμένη στην πλάτη τηε καρέκλαε, μετά όμωε
κατάφερε να σηκωθεί αργά, αν και σαν
υπνωτισμένη, και προσπάθησε να φτάσει στην
πόρτα. Ο Γκερ όμωε την πρόλαβε και πάτησε το
κουδούνι πάνω στο τραπέζι. Εμφανίστηκε η
υπηρέτρια κι ο Γκερ είπε δυνατά, με σιδερένια φωνή:
«Εγινε μια παρεΞήγηση. Η αΞιότιμη κυρία επιθυμεί
να μαζέψετε το τραπέζι και να πλύνετε τα πιάτα».
Λέγονταε αυτά είχε συνέχεια καρφωμένα τα μάτια
του πάνω στη Μαρί Πφαφ - ένα ψηλό, μαυριδερό
ρεμάλι με τετράγωνα χαρακτηριστικά, αλλά με
απαλό, μυώδεε κορμί. Η κυρία Πφαφ έκανε
προσπάθεια να συνέλθει, Ξαναβρήκε σχεδόν το συ-
νηθισμένο τηε ύφοε και είπε καταφέρνονταε να
κυριαρχήσει υποφερτά στον εαυτό τηε: «Καθαρίστε
το τραπέζι, Αννα!» Στράφηκε μετά προε τον
επισκέπτη τηε και του έδειΕε χωρίε να πει λέΕη μια
πολυθρόνα. Εκείνοε κάθισε αμέσωε, τράβηΕε όμωε
την πολυθρόνα έτσι ώστε το πρόσωπο του να
βρίσκεται στο σκοτάδι. Η υπηρέτρια καθάρισε
σιωπηλή το τραπέζι, ενώ η Μαρία Πφαφ πήγε στον
καθρέφτη και τακτοποίησε τα μαλλιά τηε. Πήρε και
φΒΗΝ . ΡΓΕΚ
ΕΝΑ
ΚΑΘΑΡΜΑ
κάτι μέσα από ένα κουτάκι. Μέχρι να βγει η
υπηρέτρια απ' το δωμάτιο, είχε Ξαναποκτήσει
περίπου τον πλήρη έλεγχο τηε φω-νήε τηε. Σχεδόν
τραγουδιστά, μ' ένα μείγμα αγανακτισμένηε
σοβαρότηταε και απερίφραστηε ειρωνείαε, ρώτησε τι
θέλει ο κύριοε. Ο Γκερ αναμετρούσε τη γεμάτη
κορμοστασιά τηε με τη διαπεραστική του ματιά:
«Εσάε» είπε. Η απάντησή τηε ακούστηκε λιγότερο
βέβαιη, αν κι αυτόε ήταν χωμένοε μέσα στην πέτσινη
πολυθρόνα, κάπωε σκυφτόε, χαλαρωμένοε και
ολοφάνερα ευχαριστημένοε: «Δε σαε καταλαβαίνω
καθόλου». Τότε αυτόε σηκώθηκε. Στάθηκε σκοτεινόε
στο φόντο τηε κουρτίναε από μουσελίνα, φαρδύε,
ψηλόσωμοε και δυνατόε. Μετά κάθισε πάλι: αυτή
ήταν η απάντησή του. «Τι θέλετε στ' αλήθεια;» μουρ-
μούρισε αυτή. «Τόσο κακή μνήμη έχετε; Αφήστε
κατά μέροε το ρεβόλβερ!» Το άφησε σιωπηλή πάνω
στο τραπέζι. «Καθίστε κάτω!» Υπάκουσε. «Ο χρόνοε
μου είναι ελεύθεροε κι έχω γερά μπράτσα. Θα μένω
εδώ κι εσείε θ' ασχολείστε με το νοικοκυριό».
Καθόταν εντελώε συντριμμένη, χωρίε να τολμά να
ψελλίσει τίποτ' άλλο από ένα: «Μα δε σαε Ξέρω
καθόλου». «Πρώτ' απ' όλα θα πλυθώ», απάντησε,
«και μετά θα γνωριστούμε». Και μ' αυτά τα λόγια
σηκώθηκε, πήγε προε το μέροε τηε και τη σήκωσε,
αδράχνοντάε τη με τα δυνατά του χέρια. «Το
τρεμούλια-σμά σαε δε με πειράζει, ίσα ίσα είναι καλό
σημάδι. Δεν είμαι ούτε βιαστήε ούτε δολοφόνοε ούτε
απ' τουε αγύρτεε που υπόσχονται γάμουε. Είμαι
εραστήε». Δεν τη φίλησε, αλλά την άφησε όπωε την
κρατούσε μισοσηκωμένη να Εανασωρια-στεί στην
καρέκλα τηε. Οταν δεν την είδε να κάνει καμιά
προσπάθεια για να σηκωθεί, έπεσε πάνω στη
μισολιπόθυμη γυναίκα, τη μετέφερε σιωπηλά στη
ΓΕΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ Α.Ε. BH φ
 σεζλόνγκ και σταύρωσε τα χέρια τηε ανοιχτά πάνω
απ' το κεφάλι τηε. Υστερα την άφησε ν' ανασαίνει
βαριά. Χωρίε να πει λέΕη εκείνη, σηκώθηκε, πήγε
αριστερά στο λουτρό κι ετοίμασε την μπανιέρα. Τη
μετέφερε στο μπάνιο και στο κρεβάτι που του έδειΕε
όλο πυρετό, χωρίε να Ξέρει ούτε τ' όνομά του. Στο
μισοσκόταδο του χωρίε παράθυρα δωματίου έμαθε
μέσα σε πόνο και σ' ευδαιμονία ν' αγαπά τα σκληρά
του χέρια και του δόθηκε ψυχή τε και σώματι. Οταν
το άλλο πρωί άνοιΞε τα κάπωε πρησμένα τηε
βλέφαρα, αισθάνθηκε συγγένεια μ' αυτό το Ξένο
κάθαρμα και τον αγάπησε παρά τα βρόμικά του
εσώρουχα. Σηκώθηκε αθόρυβα, χωρίε να τον
Ξυπνήσει. Σφύριζε σιγανά την ώρα που πλενόταν
και την ώρα που χτένιζε τα μαλλιά τηε σκεφτόταν το
νυχτερινό παράδεισο στον οποίο την είχε οδηγήσει.
Αλλά μόλιε Ξύπνησε αυτόε, άρχισε η δουλειά. Δεν
έχανε από το φωε τηε μέραε: ήταν πολύ δυνατόε κι
είχε μελαχρινή επιδερμίδα και αρκετά άλλα ακόμα.
Δεν την άφησε να τραβήΞει τιε βαριέε, κίτρινεε
κουρτίνεε - το ψηλόσωμο, μαυριδερό κάθαρμα
αισθανόταν μια χαρά λουσμένοε στο χρυσαφί φωε.
Τη νύχτα, όταν στροβιλιζόταν μαζί τηε στο κρεβάτι,
ήταν σαν ένα απαλό, παχύ ψάρι μεε στη λιμνούλα
του. Και τώρα ήταν Ξαπλωμένοε στα στεγνά, στη
φΒΗΝ . ΡΓΕΚ
χρυσαφένια θαλπωρή και λιαζόταν δυνατόε και
κακόε. Πήρε τον καφέ του στο κρεβάτι και κείνη
κοίταζε τα γόνατα και τουε μηρούε του που
διαγράφονταν κάτω απ' το λεπτό κάλυμμα και
πάθαινε ίλιγγο. Αλλά ήταν τεμπέληε και είχε χορ-
τάσει. Αε δούλευε τώρα αυτή γι' αυτόν. Δεν την
απασχολούσε πια ο απίθανοε τρόποε τηε γνωριμίαε
τουε και δε σκεφτόταν σήμερα τι θα Ξημερώσει
αύριο. Αρχιζε μια καινούρια ζωή. Ο τύποε δεν
κουνιόταν βήμα απ' τα δωμάτιά τηε. Ξά-πλαρε τιε
αρίδεε του εδώ κι εκεί, καπνίζονταε ή παίζονταε με
τα χρυσόψαρα που λαμπύριζαν μόνο πολύ αχνά
στο θαμπό φωε του δωματίου. Οσο για κείνη, έτρεχε
η ίδια να του αγοράσει πούρα, του σέρβιρε δυνατά
ποτά, τον γέμιζε εφημερί-δεε. Η ζωή τηε είχε
αποκτήσει νόημα: τη μέρα ήταν μητέρα και τη νύχτα
ερωμένη. Κι αυτόε ήΞερε τη δουλειά του. Ηταν
ευτυχισμένοι. Δεν υπήρχε παρελθόν. Πήρε μισή
βδομάδα, τρειε μέρεε και τέσσεριε νύχτεε, μέχρι να
νιώσει χορτα-σμένοε. Είχε απλώε να κάνει με το ότι
χρειαζόταν αλλαγή. Η οικοδέσποινα ήταν
καλοφτιαγμένη, αλλ' αυτόε μπορούσε να κάνει μόνο
με το ίδιο πιοτό και με τα ίδια πούρα - όχι όμωε και
με την ίδια γυναίκα. Κι έτσι άρχισε να διαβάζει εφη
ΓΕΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ Α.Ε. BH φ
 ΜΠΕΡΤΟΛΤ ΜΠΡΕΧΤ
μερίδα στο κρεβάτι κι ο παράδεισοε γκαστρώθηκε με τη μυρωδιά του καπνού. Οσο για
κείνη, ο φόβοε κάτω απ' την ψυχρή ματιά του αντικατέστησε την αγάπη για το
μελαχρινό του στήθοε κι άρχισε να δουλεύει από φόβο, καθώε αυτόε γινόταν όλο και
πιο αδυσώπητοε. Το πρωί τηε τέταρτηε νύχταε κατά τιε πέντε η ώρα, πριν ακόμα
καλοΞημερώσει, την αγκάλιασε για τελευταία φορά. Το μεσημέρι έκανε άλλη μια φορά
μπάνιο και μετά το φαγητό γύρισε την πλάτη στα βασανισμένα τηε μάτια κι έφυγε απ'
το σπίτι. Τον περίμενε στο παράθυρο χωρίε να τολμάει να τραβήΞει τιε κουρτίνεε, από
φόβο μήπωε αυτόε μπει μέσα και βρει το φωε πολύ έντονο - τιε κράταγε μισό απόγευμα
με το χέρι. Οσο γΓ αυτόν, τριγύριζε εδώ κι εκεί στην πόλη, έπινε σε διάφορα μπαρ (είχε
τσεπώσει μερικά χρήματα), άφηνε ηγεμονικά φιλοδωρήματα και λίγο μετά τιε έΕι το
απόγευμα σταμάτησε ένα κορίτσι που είχε βγει έΕω από ένα μαγαζί. Ηταν ντροπαλή
και χλομή. Την πήρε αγκαζέ και πήγαν σε μια ταβέρνα τρίτηε κατηγορίαε, όπου έφαγαν
για το βράδυ βασιλικά. Η αυτοπεποίθησή τηε μεγάλωσε. Εκείνοε δε μιλούσε σχεδόν
καθόλου, μόνο που εΕαιτίαε τηε αλλαγήε που επιζητούσε είχε υιοθετήσει έναν
κολακευτικό τόνο. Μετά έκαναν ένα δίωρο περίπατο στο πάρκο και κατά τη διάρκειά
του φίλησε το χλομό τηε μπράτσο, μια φορά μεε στιε σκοτεινέε φυλλωσιέε και την άλλη
φορά στο άσπρο φωε τηε ασφάλτου. Οταν πήγε εννιά η ώρα, την πήρε μαζί του στο
σπίτι. Η χήρα Πφαφ άνοιΕε η ίδια την πόρτα και μετά σκόνταψε προε τα πίσω, αλλά
πολύ ελαφρά, σαν να 'ταν πάνω σ' ελατήρια. Εκείνοε οδήγησε το κορίτσι, με το χέρι
γύρω απ' το μπράτσο τηε, απ' το διάδρομο στο δωμάτιο. Πάνω κει κοίταΕε τη χήρα κι
αυτή βγήκε έΕω. Στρογ-γυλοκάθισε μαζί με το κορίτσι στο τραπέζι κι έφερε με
χοροπηδηχτό βήμα κονιάκ και γλυκό κρασί, καθώε και μερικά γλυκά. Τρώγανε, αυτόε
κοίταζε καρφωτά τα γόνατά τηε και κείνη σιγά σιγά μέθαγε κι άρχισε να τραγουδά και
να γελά. Στο τέλοε κατέληΕε να στριγκλίζει. Την οδήγησε στον πέτσινο καναπέ για να
κοιμηθεί μέχρι να Εεμεθύσει. «Το κρεβάτι παραείναι πολυτέλεια για σένα», είπε και
Εάπλωσε ο ίδιοε με τιε μπότεε στο κρεβάτι. Στο μεταΕύ η χήρα πέρασε τη νύχτα τηε στο
λουτρό από ντροπή για το τι θα σκεφτεί η υπηρέτριά τηε. Καθώε το πρωινό έκανε την
εμφάνισή του γκρίζο και γαλακτερό μέσα απ' το χρωματιστό τζάμι, η σύγκρουση μεε
στην ψυχή τηε άρχισε να πιέζει γι' αποφάσειε. Νίκησε. Σηκώθηκε και βγήκε στο
διάδρομο. Πήρε το παλτό και το καπέλο τηε κι έφυγε απ' το σπίτι. Οταν κατά τιε δέκα η
ώρα επέστρεψε, η υπηρέτρια έλειπε κι ο άντραε ήταν Εαπλωμένοε στη σεζλόνγκ. Στο
δωμάτιο επικρατούσε μεγάλη ακαταστασία, όπωε μετά από ένα όργιο. Δε βρισκόταν
στα κέφια του και την υποδέ χτηκε με προκλητική ειρωνεία. Κοιμήθηκε καλά; Δεν είχε
δει το φάντασμα πάνω στο δερμάτινο καναπέ; Ενα ζώο ήταν Ξαπλωμένο στον καναπέ
κι ένα στο κρεβάτι, έτσι; Το πιοτό ήταν ώριμο, αλλά η αγάπη του μόλιε άρχιζε. Ετσι κι
αλλιώε έπρεπε να βρεθεί αμέσωε πιοτό. Ελπιζε ότι είχε χρήματα πάνω τηε - αν όχι, δε
θα 'πρε-πε να τη σταματήσει τίποτ' απ' το να βρει. Στεκόταν στο τραπέζι και τον
ΓΕΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ Α.Ε
φβΗ
ΡΓΕΚ
ΕΝΑ
κοίταζε. Βρέθηκε καθιστόε και πήρε είδηση ότι τον κοίταζε. Ενα μυώδεε, Ξερακιανό
κάθαρμα με τετράγωνα χαρακτηριστικά: Η εΞουσία τόυ είχε τελειώσει. Ηταν ένα
μεθύσι. Μπαε κι είχε πιει; Τώρα τα έβλεπε όλα: τα λερωμένα έπιπλα, το κρεβάτι, τη
ρημαγμένη ντουλάπα. Το κεφάλι τηε ήταν βαρύ, αλλά βρισκόταν στη θέση του. Είπε:
«Σηκωθείτε και κουμπώστε το πουκάμισο σαε!» Αυθόρμητα υπάκουσε. «Τι σ' έπιασε;»
ρώτησε. «Τίποτα. Μπορείτε να φύγετε. Αν χρειάζεστε κάτι, χτυπήστε το κουδούνι για
την υπηρέτρια!» Σηκώθηκε Εεδιπλώνονταε ολόκληρο το ύψοε του. Αλλά το δο:>μάτιο
ήταν αρκετά μεγάλο, ώστε να του ταιριάζει. Είπε «Μείνετε δω!» με σιδερένια φωνή - κι
εκείνη έφυγε. Επεσε στην πολυθρόνα γελώνταε, αλλ' αυτό δεν ήταν αρκετό για να
εΞολοθρέψει την επανάσταση. Εκείνη πήγε στην πόρτα και αμέσωε μετά βγήκε έΞω με
βήμα σταθερό. Εμεινε για λίγο καθισμένοε και κοίταΞε ένα γύρο τα έπιπλα. Υπήρχαν
μερικά ωραία κομμάτια. Μετά βγήκε έΞω. Γιατί μεε στο κεφάλι του είχε ανάψει ένα φωε.
Πήρε μαζί του ένα κουτί με πούρα, άρπαΞε το σκληρό καπέλο του απ' την κρεμάστρα
κι έφυγε απ' το σπίτι σφυρίζο-νταε με το κουτί κάτω απ' τη μασχάλη του, χωρίε να
πάρει οτιδήποτε άλλο. Ετσι είχε έρθει. (Χωρίε το κουτί, αλλ' αυτό τώρα πια ήταν
μισοάδειο.) Η χήρα Μαρί Πφαφ έκανε ένα μπάνιο. Πλήθηκε καλά, έκατσε για το
μεσημεριανό φαγητό στην τακτοποιημένη τραπεζαρία τηε, χτύπησε δυνατά το κουδού-
νι για την υπηρέτρια και, πριν φάει, έλεγΞε τουε λογαριασμούε του νοικοκυριού. Τότε
χτύπησε το καμπανάκι - κι ο άντραε είχε γυρίσει πίσω. Σκόπευε να κάνει μια βίαιη
είσοδο, αλλά αυτή τη φορά δε βρισκόταν στην κατάλληλη διάθεση και μαζεύτηκε.
Σίγουρα μύρισε κάτι σάπιο στην ατμόσφαιρα. Ακουσε τη γυναίκα να λέει: «Δώστε του
να φάει στην κουζίνα». Τότε, καθώε η υπηρέτρια τον οδηγούσε στην κουζίνα, σφύριΕε
σιγανά. Πεινούσε και κάτι είχε τραβήΕει την προσοχή του. Πίνονταε τον καφέ τηε, η
γυναίκα ρώτησε αν «το κάθαρμα» είχε φύγει. Δεν ντρεπόταν καθόλου πια. Η υπηρέτρια
απάντησε καταφατικά κι η χήρα Πφαφ έφυγε. Πήγε σ' ένα καφέ όπου σύχναζαν κυρίεε
με τιε οποίεε είχε φιλικέε σχέσειε. Μόλιε πλησίασε το τραπέζι τουε, έπεσε σιωπή. Δεν
ήταν καθόλου άνετα - η συντροφιά τηε το 'χε μάθει, μπορούσαν να το μυρίσουν πάνω
τηε. Ηταν χαμένη. Δεν έμεινε πολύ, σηκώθηκε σύντομα να φύγει. Πήγε περίπατο.
Πρώτα πέρασε από μαγαζιά χωρίε ν' αγοράσει τίποτα, μετά από κήπουε και στη
συνέχεια πήγε ακόμα μακρύτερα. Σκεφτόταν το ρεμάλι κι ένιωθε μια αδυναμία στα
γόνατα. Τριγύρναγε έτσι από δω κι από κει ωε το απόγευμα.
Ηταν Σεπτέμβρηε, χλιαρή ατμόσφαιρα, ψηλόε ουρανόε. Κατά τιε εννιά κάποιοε
BHMAgailKI φ
 ΜΠΕΡΤΟΛΤ ΜΠΡΕΧΤ

Tns
μίλησε.
Ηταν
ένα5
νεαροί,
μάλλον
αδύνατο
ε και με
καλοσυν
άτα
μάτια.
Δεν ήταν
θρασύε.
Του
επέτρεψε
να την
πιάσει
αγκαζέ.
Κάνανε
ακόμα
μια ώρα
περί-
πατο
στο
πάρκο.
Σ' όλα
τα
παγκάκι
α
κάθοντα
ν
ερωτικά
ζευγάρι
α σε
περίεργα
συμπλέγ
ματα - οι
φυλλωσι
έε δεν
 ΜΠΕΡΤΟΛΤ ΜΠΡΕΧΤ

τουε
έκρυβαν
εντελώε.
Μιλούσ
αν
ελάχιστ
α.
Εκείνο5
ms είπε
για T I S
σπουδέε
γερμανικ
ήε
φιλολογί
αε που
έκανε. Τ'
αστέρια
λάμπανε
υγρά.
Πήγαν
σπίτι.
Σκεφτότ
αν: Δεν
μπορώ
να μείνω
μόνη τη
νύχτα.
Κάθε
αρχή και
δύσκολη
.
Σκεφτότ
αν
εκείνον.
Τα
γόνατά
τηε τον
σκέφτον
ταν. Ετσι
 ΜΠΕΡΤΟΛΤ ΜΠΡΕΧΤ

επέτρεψε
στο
νεαρό ν'
ανέβει
πάνω.
Αυτόε
δεν
αρνήθηκ
ε.
Πέρασα
ν το
διάδρομ
ο
πατώντ
αε στιε
μύτεε
των
ποδιών
τουε και
μπήκαν
στο δω-
μάτιο. Η
γυναίκα
απέφυγε
ν'
ανάψει
το cpcos.
Με5 στο
σκοτάδι
βρίσκοντ
αν πιο
κοντά.
Πήρε το
νεαρό
απ' το
μπράτσο
και τον
οδήγησε
σφιγμέν
 ΜΠΕΡΤΟΛΤ ΜΠΡΕΧΤ

η πάνω
του στο
χωρίε
παράθυ
ρα
δωματιά
κι.
ΤράβηΕε
την
κουρτίν
α κι
άφησε
μια
μικρή
αδύνατη
κραυγή:
μέσα κει
ήταν
Ξαπλωμ
ένο το
μαυριδε
ρό
κάθαρμ
α με την
υπηρέτρι
α. Ο
νεαρόε
οπισθοχ
ώρησε
ωε το
κέντρο
του
δωματίο
υ. Η
γυναίκα
σωριάστ
ηκε στα
γόνατα,
έχωσε
 ΜΠΕΡΤΟΛΤ ΜΠΡΕΧΤ

το
κεφάλι
στο
κρεβάτι
κι
αφέθηκε
να
κλάψει
με
λυγμούε.
Το κά-
θαρμα
κοιμότα
ν. ·