2011KO

MARTXOAREN 8A

NAZIOEN
ARTEKO
EMAKUMEAREN
EGUNA

EMAKUMEAK
AURRERA
 CLARA
CAMPOAMOR

EMAKUMEEK BOZKATZEKO
ESKUBIDEA LORTU ZUEN.
CLARA CAMPOAMOR
Clara Campoamor Madrilen jaio zen
1888ko otsailaren 12an. Zuzenbidean
Lizentziatua.
1931ko hauteskundeetan diputatu
aukeratu zuten. Hauteskunde
haietan, 23urtetik gorako gizonek
soilik eman zezaketen botua.
1931ko urriaren 1ean parlamentuak
emakumeen boto eskubidea
onartzea lortu zuen.
Urriaren 15 dibortsiatzeko
eskubidearen alde mintzatu zen.
Eskura zituen errekurtso guztiak ez
zuen inolako zalantzarik izan
erabiltzeko.
Eskumako alderdiez baliatu zen
emakumeen botoa lortzeko eta
ezkerrekoez ordea errepublikar
proiektu aurrera ateratzeko.
 EDURNE
PASABÁN

14 ZORTZIMILAK LORTU
ZITUEN
BERE HELBURUA BETE EGIN
ZUEN
 EDURNE PASABAN
Edurne Pasaban Lizarribar (Tolosa,
Gipuzkoa, 1973ko Abuztuaren 1a - )
alpinista gipuzkoarra da, munduko
hamalau zortzimilakoak igo dituen
lehen emakumea. Hasiera batean Oh
Eun-Sunren atzetik bazegoen ere
azken honek Kangchenjunga ez zuela
igo esan zuen Hego Koreako
federazioak. Hori dela eta Edurne
Pasaban izendatu zuten 14
zortzimilakoak igotzen lehenengo
emakumea
Edurne Pasabanek igo dituen. Mendiak
hauxe izan dira: Everest (2001),
Makalu (2002), Cho Oyu (2002),
Lhotse (2003), Gasherbrum II (2003),
Gasherbrum I (2003), K2 (2004),
Nanga Parbat (2005),
Broad Peak (2007), Dhaulagiri
(2008),Manaslu (2008) y
Kangchenjunga (2009). Shisha
Pangma eta Annapurna Ingeneritza
Industriala eta Negizio
 ERREALEKO
EMAKUMEAK

EMAKUME HAUEK,
INDARRAREN BITARTEZ,
LEHENEGO EKIPOAN EGOTEA
LORTU DUTE
 MARIA ETXETXIKI
ZARAUZKO EMAGINA
Maria Eizagirre Lopetegi
Maria Eizagirre Lopetegi
Zarauzko Añurbe baserrian jaio
zen, 1886ko abenduaren 1ean
Iñurritzako Etxetxiki baserriko
seme batekin ezkondu zen eta
11 seme-alaba izan zituen.
21 urterekin, Zarautzen emagin
lana hartu zuen eta lanbide
horretan jardun zen bizitza osoa.
Bestalde, neskei, belarrietan,
zuloak egin, indizioak jarri,
hiltzeko zorian zeudenei laguntza
eman, San Pelaioko eliza garbitu
eta etxeko baratza eramaten
zuen. Horrez gain, 11 seme-alaba
aurrera ateratzeko lan handia egin
zuen, hain ezagunak ez diren
hainbat emakumeren modura.
MIRIAN IMAZ
SURFISTA
HELEN KELLER Y ANNE
SULLIVAN
HELEN KELLER Y ANNE
SULLIVAN
Helen Keller, 19 hilabete zituel Gor
eta mutu geratu zen gaixotasun
baten ondorioz.Kulturalki bere burua
garatzea lortu zuen eta mundu
mailan idazle eta hizlari publiko
famatua izatera heldu zen.
Helen ez zen erraz uzkurtzen. Laster
hasi zen mundua deskubritzen bere
beste zentzumenak erabiliz.
Inguruan zituen gauza guztiak
ukitzen eta usaintzen zituen eta
beste pertsonen eskuak sentitzen
zituen egiten ari zirena “ikusteko” eta
ondoren beren mugimenduak imitatu
egiten zituen. Ezin zuenez ezer
ulertu eta ezta adierazi ere,
adinarekin bere frustrazioa eta
amorrua handituz eta okertuz
zihoazen. Pertsona basati,
zalapartari eta oso erasokorrean
bilakatu zen.
Egoera honen ondorioz, tutore
pribatu bat kontratatzearen beharra
argi eta garbi ikusi zen:Anne
Sullivan.
Anne Sullivan giro oso txirotik
zetorren. Bost urte zituela ikusmen
galdu zuen.Bostonen Itsuentzako
ikastetxe batetan ikasteko zoria izan
zuen. Urte batzuen buruan, eta 2
ebakuntza jasan ondoren, ikusmena
berreskuratu zuen. Eskolako
zuzendariarentzat argi zegoen Anne
Sullivan zela pertsonarik egokiena
Hellen Keller hezteko.Anneren lehen
pausua Hellenekin komunikatzea
izan zen bere erasokortasuna
indarrez eta pazientziaz
garaituz. Ondoren, esku alfabetua
erakutsi zion. Annek objektuak
helarazten zizkion eta hitzak
eskuetan letreiatzen zizkion. Honela,
animatzen hasieta topatzen zuen
edozein gauza hartu eta Anneri zer
zen galdetzen zion. Honela bere
ikaslea hitz egiten irakasteko
beharrezko hitz eta ideiez hornitu
zuen. Lan guzti honen ondorioz,
Hellen atseginagoa eta
zibilizatuagoa bilakatu zen eta laster
Braille hizkuntzan idazten eta
irakurtzen ikas izuen. Era berea,
pertsonen ezpainak irakurtzen ere
ikasi zuen hauek atzamarrez ukituz
eta mugimendua eta bibrazioak
sentituz.
Irakasleek klaseetan esaten zutena
Rellenen eskuetan interpretatzen
zuen eta liburuetan transkripzioak
egiten zituen Braille sistema erabiliz.
1904. urtean Radcliffe College-ean
graduatu zen Hellen ohorezko
tituluarekin.
IRENA SENDLER
 IRENA SENDLER
EDO SENDLEROWA
(Varsovia, 1910eko
otsailaren 15a -Ibídem,
2008ko maiatzaren 12a),
«Varsoviako ghettoko Aingerua»
ezinezere ezaguna. Bigarren mundu
gerran, bere bizitza arriskuan jarriz,
bi mila eta bostehun ume
judutarretik gora lagundu eta salbatu
zituen erizain poloniarra izan zen.
Urte eta erdiz, 1942an Ghettoa
ebakuatu zen arte, 2.500 umetik
gora erreskatatu zituen bide
ezberdinez baliatuz: hasiera batean
anbulantzietan atera zituen
Tifusaren biktima balira bezala,
baina handik gutxira, umeak
ezkutatzeko baliagarriak ziren
edozein ihesbidez baliatu zen:
zakuak, zaborontziak,
erreminta-kaxak, merkatugai
kargamenduak, patata poltsak,
hilkutxak…
2007. urtean, Bakearen Nobel
Sarirako hautagaia izan zen, baina
azkenean ez zen hautatua izan.
RIGOBERTA
MENCHUN
RIGOBERTA MENCHÚ TUM
(Uspantan, Quiche, 1959ko urtarrilaren
9-) giza-eskubideen aldeko ekintzaile
guatemalarra da.
Indigena quiché-maia da, Vicente
Menchú Pérez eta Juana Tum
Kótoja’-ren alaba. Aita, nekazaria
eta euren etniaren eskubideen
aldeko ekintzailea zena, 1981ean
erail zuten. Urte hartan bertan
erbesteratu zen
1982an "Me llamo Rigoberta
Menchú y así me nació la
conciencia" liburu autobiografiko
ospetsua argitaratu zuen.
1992an Bakearen Nobel Saria lortu
zuen.