စီးပြားျဖစ္ သစ္ေမႊးပင္ စိုက္ပ်ိဳးေရး

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 17

YAU)

pD;yGm;jzpf opfarT;yif pdkufysdK;a&; aumif;jrwf (2002 YAU)

rmwdum

taMumif;t&m pmrsufESm
(1)opfarT;yif taMumif; 3
(2) pD;yGm;jzpf opfarT;ysdK;cif; wnfaxmifxkwfvkyfjcif; 4
ysdK;cif;twGufjyifqifjcif;
rsdK;apYpkaqmif;jcif;
rsdK;aphtpdkUazmufjcif;
ysdK;tdwfodkU a½TUpdkufjcif;
ysdK;yifrsm;tm; jyKpkjcif;
tjcm;enf;jzifh rsdK;yGm;jcif;
(3)pD;yGm;jzpf opfarT;pdkufcif; wnfaxmifjcif; 9
rpdkufysdK;rD jyifqifjcif;
tyifpdkufysdK;jcif;
jyKpkxdef;odrf;jcif;
(4)opfarT;jzpfay:jcif;ESifh zefwD;íxkwf,ljcif; 12
(5)opfarT;tajccH pD;yGm;a&;vkyfief;rsm; 15

2
pD;yGm;jzpf opfarT;yif pdkufysdK;a&; aumif;jrwf (2002 YAU)

opfarT;yif taMumif;
opfarT;yifonf &eYHarT;jyD; aq;bufvnf;0ifí opftjzpfvnf; toHk;jyKEkdifonfh pG,fpHk&
tyifwpfrsdK; jzpfygonf/ opfarT;xkwfvkyfEkdifonfh rsdK;pdwfrsm;onf ta½SUajrmuf tdEd´,a'orS
ta½SYawmiftm½Sa'o ESifhw½kwfjynf ta½SYawmifydkif; jynfe,frsm;txd ysHYESHY aygufa&mufygonf/
opfarT;yif\ t"du xkwfukefjzpfaom opfarT;qDonf tyif'Pf&mrS jzpfay:vmjcif; jzpfonf/
opfarT;yifonf tjrJpdrf;awmrsm;wGif obm0twdkif; aygufa&mufaomfvnf; ,cktcgwGif
pepfwus jyKpkapmihfa½SmufrIrSvnf; opfarT;xkwfvkyfEdkifaomaBumifh pdkufcif;rsm;tjzpf
pdkufysdK;vmBuonf/
jrefrmEdkifiHwGif opfarT;yifrsm;tm; w&m;r0ifckwf,lrIrS umuG,fxm;ygonf/
odkUaomfvnf; aps;uGuf tvm;tvmaumif;í vGefuJpGm ckwf,lrIaMumifh tvGef½Sm;yg;aom
tyifjzpfvmygonf/ tjynfjynfqdkif&m obm0awm½kdif;wd&pmäefESifh yef;rmefrsm; xdef;odrf;
apmifha½Smufa&; uGefz&ifh (CITES) uvnf; Appendix II wGif azmfjyxm;ygonf/
jrefrmEkdifiHwGif Aquilaria malaccensis (Syn: A. agallocha) aygufa&mufonf[k
awGU½Sd&ygonf/

ajrtaetxm;ESifh &moDOwk
opfarT;yifonf obm0ajrMoZm xufoefí oJEIef;qefaomajrrS? awmifukef;
awmifapmif;? opfawmajrrsm; txd pdkufysdK;Ekdifaomfvnf; ajrcsOf"mwfrsm;aom ajrrsm;wGif
opfarT;jzpfay:rI ydkrsm;í t&nftaoG; ydkaumif;ygonf/ pdkxdkif;qrsm;í tylorydkif;&moDOwk
&½SdjyD; rdk;a&csdef (60-150) vufr txd &½Sdaom a'orsm;wGif aumif;pGmjzpfxGef;onf/
yifv,fa& rsufESmjyifrS tjrifh (500-2800) ay twGif; pdkufysdK;EkdifjyD; aeYpOfysrf;rQ tylcsdef
(20-22) 'D*&D pifwD*&dwf twGif; jzpfxGef;rI tm;aumif;ygonf/ opfarT;yifonf
tyifi,ftqifhwGif t&dyfvdktyfaomfvnf; tyifMuD;tqifhwGif aea&mifjcnf aumif;pGm&½SdrSom
tyif oefpGrf; MuD;xGm;rI jrefqefygonf/

3
pD;yGm;jzpf opfarT;yif pdkufysdK;a&; aumif;jrwf (2002 YAU)

pD;yGm;jzpf opfarT;ysdK;cif; wnfaxmifxkwfvkyfjcif;


opfawmrsm; ckwfxGif½Sif;vif;rIESifh vGefuJpGm xkwf,lrIrsm;aMumifh vGefcJhaom q,fpkESpfrS
pí opfyif ZD0rsdK;uGJrsm;pGm twGuf xdef;odrf;apmifha½Smufa&; vkyfief;udk t"duxm;í
wdk;csJUvkyfaqmifvmMuonf/ opfarT;xGuf½Sdonfh rsdK;pdwfrsm;tm; tcsdefrD xdef;odrf;
apmifha½Smufjcif; omru wdk;wufpdkufysdK;jcif;jzifh rsdK;jyKef;rnfhab;rS umuG,fEkdif ouJhodkU
pdkufysdK;olrsm; twGufvnf; pD;yGm;a&;tvm;tvm aumif;onfh pG,fpHk& tyifwpfrsdK; jzpfygonf/
xdkodkU wdk;csJUpdkufysdK;&mwGif rpdkufysdK;rD ysdK;cif;wGifvdktyfaom enf;ynm rsm;tm; pepfwus
od½Sdap&ef opfarT;ysdK;cif;vkyfief;tm; tao;pdwf wifjyvdkygonf/
opfarT;xGuf½Sdaom rsdK;pdwfrsm;onf ta½SUajrmuf tdEd´,a'orS ta½SUawmiftm½Sa'oESifh
w½kwfjynf ta½SUawmif ydkif;jynfe,frsm; txd ysHUESHUaygufa&mufygonf/ rl&if;
aygufa&muf&ma'owGif yg0ifaom jrefrmEkdifiHwGifvnf; blwefEkdifiH? b*Fvm; a'h½SfEkdifiHwdkUESifh
qufpyffí ppfudkif;wdkif;(armfvdkuf? azmif;jyif? wrl;? uom)? ucsifjynfe,f (ylwmtdk?
jrpfMuD;em;? wEdkif;? qm;arSmf? rdk;n§if;)? ½Srf;jynfe,f (usdKif;wkH? atmifyef;)? rEÅav;wdkif;
(ysOf;rem; ta½SUbuf ½Srf;½dk;rawmifwef;? awmifil)? u&ifjynfe,f (oHawmifMuD;?
awmifndKawmifwef;)? weomF&Dwdkif; (jrdwf? weomF&D½kd;rawmifwef;) ponfjzifh a'o
tESHUtjym; aygufa&mufygonf/ a'otvdkuf awGU½Sd&onfh opfarT;yifrsm;udk ckwf,ljcif;rS
umuG,fjcif;jzifh rsdK;aphxkwfvkyfay;Edkifrnfh rdciftyifrsm; jzpfvmayrnf/
opfarT;yifrsm;onf aygufa&mufonfha'oESifh rsdK;pdwfrsm;wGif rlwnfí rsdK;aph
&½SdEkdifaomumv uGmjcm;ygonf/ jrpfMuD;em;jrdKUwGif avhvmawGU½Sdcsuft& Zlvdkifvqef;wGif
aMuGaomrsdK;pdwf? Mo*kwfvwGif aMuGaomrsdK;pdwf? wpf&moDwGif ESpfMudrf aMuGaomrsdK;pdwf
ponfjzifh awGU½Sd&ygonf/ opfarT;rsdK;aph tapmqHk;&½Sdonfh umvudk Zlvdkifv[k owfrSwfvQif
opfarT;ysdK;cif;\ vkyfief;pOfrsm;udk ZGefvwGif pwifjyKvkyf&ayrnf/

ysdK;cif;twGufjyifqifjcif; (ZGefv? Zlvdkifv)


ysdK;cif;wpfck jyKvkyf&ef ajrnDnmí a&oGif;a&xkwf aumif;pGm vkyfEdkifaomae&m?
a&tvG,fwulESifh vHkavmufpGm &½SdEdkifaom ae&m? o,f,lydkUaqmif&ef vG,fulaomae&m?
pdkufcif;ESifh eD;aom ae&m ponfhtcsufrsm;udk OD;pm;ay; a½G;cs,f&ayrnf/ ysdK;cif;ae&m
owfrSwfjyD;vQif xkwfvkyfrnfh ysdK;yif ta&twGuf tvdkuf ajrae&m ½Sif;vif;í ikwfxkwfjcif;?
ajrndj§cif;wdkUudk MudKwif vkyfaqmif&ayrnf/ ysrf;rQtm;jzifh ajrwpf{uvQif ysdK;yif (50000 -
70000) txd xkwfvkyf Ekdifygonf/

4
pD;yGm;jzpf opfarT;yif pdkufysdK;a&; aumif;jrwf (2002 YAU)

ysdK;axmif&mwGif ysdK;tdwf teuf (odkU) tMunfudk toHk;jyKMuonf/ tdwftMunfudk


oHk;vQif vHk;0ajrjrKyfxm;&ef vdktyfygonf/ 6 vufr _10 vufr t½G,frSm toifhawmfqHk;ESifh
pD;yGm;a&; wGufacstudkufqHk; jzpfygonf/
rdrda'owGif &½SdEdkifaom ajrtrsdK;tpm;ay: rlwnfí toHk;jyKrnfh pyfajrudk atmufyg
tcsdK;twdkif; a&mpyfay;oifh ygonf/
(u) oJajrtrsdK;tpm;- oJ 1 q? opfaqG;ajr 1 q? obm0ajrMoZm 0.5 q?
(c) EkH;ajrtrsdK;tpm;- EHk; 1 q? oJ 1q? opfaqG;ajr 1 q? obm0ajrMoZm 0.5 q?
(*) ajrap;trsdK;tpm;- ajrap; 1q? oJ 2q? opfaqG;ajr 1 q? obm0ajrMoZm 0.5q?
xdka&mpyfxm;aom ajrrsm;jzifh taygufazmufxm;aom ysdK;tdwfrsm;wGif xnfhí
wef;pDxm;um ysdK;yifayguf pdkufysdK;edkif&ef tqifoifh jzpfaejyD jzpfonf/
wpfcsdefwnf;wGif ysdK;abmifrsm;udk MudKwif jyifqifxm;oifhonf/ ysdK;abmifrsm;wGif oJudk
toHk;jyKjyD; yHkrSeftm;jzifh 3ay tus,f? 6vufrxkESifh t½Snfudk vdktyfovdk xm;½SdEdkifygonf/
1ay ywfvnfwGif ysrf;rQ rsdK;aph (1000) cefU ysdK;axmifEdkif ygonf/

rsdK;apYpkaqmif;jcif; (Zlvdkifv? Mo*kwfv)


opfarT;\ t&nftaoG;onf pdkufysdK;onfh rsdK;pdwfay:wGif rlwnfouJhodkU tjyeftvSef
trSDo[JjyKonfh rIdrsdK;pdwf t&vnf; uGJjym;aomaMumifh rsdK;aphpkaqmif;&mwGif rsdK;aph&,lonf h
opfarT;yif\ rsdK;tvdkuf rSwfom;um cGJjcm;ysdK;axmif&ef vdktyfonf/ (opfarT;xGuf½Sdonfh
rsdK;pdwfrsm;taMumif;udk xyfrH az:jyygrnf)/

yHk (1) opfarT;rsdK;apYrsm;

5
pD;yGm;jzpf opfarT;yif pdkufysdK;a&; aumif;jrwf (2002 YAU)

ysdK;yifxkwfvkyf&mwGif rsdK;aphvHkavmufpGm &½Sda&;onf t"dujzpfaomaMumifh yxr


tMudrfwGif rsdK;aph vHkavmufpGm r&½SdcJhvQif 'kwd, tMudrfwGif xyfrH&½Sd&ef MudKwif
csdwfqufxm;oifh ygonf/ vdktyfaom rsdK;aphyrmPudk (xkwfvkyfrnfh ysdK;yif ta&twGuf _2
(tpdkYazgufEIef; 50%) _1.1 (yifao?yifMuyf 20%)) yHkaoenf;jzifh wGufcsufEkdifonf/
rsdK;aphoufwrf;rSm yHkrSeftm;jzifh (7-10) &uf twGif;om ½SdaomaMumifh pkaqmif;jyD;onfESifh
ysdK;axmifrnfhae&modkY csufcsif; ydkU&ef vdktyfygonf/ trsm;tm;jzifh av0ifavxGuf aumif;aom
yvyfpwpftdwfrsm;jzifh o,faqmifMuonf/ ta0;odkUydkU&mwGif tpdk"mwf20% ½SdaomvTpmjzifh
pepfwus xkwfydk;jyifqif ay;oifhygonf/

rsdK;aphtpdkUazmufjcif; (Zlvdkifv? Mo*kwfv)


vufcH&½Sdonfh rsdK;aphrsm;udk a&pdrfjcif;jzifh a&wGifESpfjrKyfaom rsdK;aphrsm;udk oJabmifwGif
tenf;i,f zdESdyfoGif;jyD; ajraqG; cyfyg;yg;zHk;um rsdK;pdwftvdkuf ysdK;axmifoifhygonf/
rsdK;apht&nftaoG; aumif;vQif ysdK;tdwfwGif wdkuf½kdufysdK;axmifoifhygonf/ ysdK;abmifESifh
ajymif;pdkufrnfh ysdK;cif;tm; t&dyfaumif;pGm jyKvkyfay;&ef vdktyfygonf/ rsdK;aphtrsm;pkrSm
3ywftwGif; tpdkUaygufygonf/ cg;&da&m*g usa&mufEdkifaomaMumifh ysdK;abmifwGif tpdk"mwf
rrsm;ap&ef *½kpdkuf&rnf/

ysdK;tdwfodkU a½TUpdkufjcif; (Mo*kwfv? pufwifbmv)


ysdK;axmifjyD; (25)&ufcefU½Sdí tapY½Guf jyefYum;vmonfh tcsdefwGif oefpGrf;aom
tyifaygufrsm;udk rsdK;pdwftvdkuf ysdK;tdwfodkY *½kwpdkuf a½TYpdkufum a&aumif;pGm avmif;ay;&ef
vdktyfygonf/

ysdK;yifrsm;tm; jyKpkjcif; (pufwifbmv - ZGefv)


ajymif;a½TYpdkufxm;jyD; t½Gufppf wpfpHkxGufcsdefrS pí ajrMoZm pwifauR;&ef
vdktyfygonf/ 10;10;4 tcsdK;½Sd N:P:K ajrMoZmtm; pdkufjyD; (1-3) vom;wGif wpfyifEIef;xm;
0.25atmifp? pdkufjyD; (4-6)vom;wGif wpfyifEIef;xm; 0.5atmifp? pdkufjyD; (7-10) vom;wGif
wpfyifEIef;xm; 0.75atmifpEIef;jzifh wpfvwpfMudrf yHkrSef auR;oifhygonf/ xdkYjyif ESrf ;zwf?
rkefnif;zwf pdrf&nftm; a&(4)*gvHwGif EkdYqDAl;0ufxnfhjyD; ESpfywf wpfMudrf avmif;ay;
oifhygonf/
aygif;½Sif;jcif;vkyfief;tm; ESpfywfwpfMudrf yHkrSefjyKvkyfay;&ef vdktyfygonf/
tyiftm;aq;jzef;jcif;udk a&(4)*gvHwGif vifwdkZif 10pDpD xnfhí ESpfywfwpfMudrf jzef;ay;
oifhonf/

6
pD;yGm;jzpf opfarT;yif pdkufysdK;a&; aumif;jrwf (2002 YAU)

rdk;aESmif;umvwGif a&oGif;ay;&eftwGuf MudKwif jyifqifrIrsm; jyKvkyf&rnf/


aeYpOfa&avmif;ay;jcif;? wpfcgwpf&H ESpf&ufwpfMudrf a&avmif;ay;jcif;rsm; vkyfaqmifoifhonf/
ysdK;yifyrmPenf;vQif vljzifhavmif;jcif;onf ukefusp&dwf oufomap ouJYodkY ysdK;yif
yrmPrsm;vQif Sprinkler pepfjzifh a&ay;jcif;onf ydkrdk oifhawmfayonf/ rdk;aESmif; umvwGif
ysdK;tdwfrsm;\ tay:,HrsufESmjyifwGif pyg;cGH vufr0uf txlcefYxnfhí tpdk"mwf
xdef;ay;&ayrnf/

yHk (2) opfarT;ysdK;cif; (2 v) yHk (3) opfarT;ysdK;cif; (6 v)

yHk (4) pD;yGm;jzpf opfarT;ysdK;cif;rsm;

opfarT;ysdK;yifrsm;onf a&m*gusa&mufrI enf;jyD;? t½Gufpkyfpm; claumifwpfrsdK;


usa&mufvQif Endosalfan uJYodkYaom ydk;owfaq; oHk;í umuG,fEdkifygonf/ xdkuJYodkY
pepfwus jyKpkay;vQif ZGefvwGif pdkufysdK;&eftoifhjzpfaeaom ysdK;yifrsm;udk &½SdEdkifrnf jzpfonf/

7
pD;yGm;jzpf opfarT;yif pdkufysdK;a&; aumif;jrwf (2002 YAU)

tjcm;enf;jzifh rsdK;yGm;jcif;
opfarT;yifonf ½Sm;yg;jyD; rsdK;aphyrmP vHkavmufpGm &½Sd&ef cufcJaomaMumifh
tyifydkif;rsdK;yGm;enf;jzifh prf;oyf&mwGif opfaysmYudkif;jzwfrsdK;yGm;enf;? ajrxkyfpnf;enf;
ponfjzifh atmifjrifrI &½SdcJhonf/ xdkYjyif pD;yGm;jzpf tajrmuftjrm;ESifh vQifjrefpGm
xkwfvkyfEdkifaom tyifwpfoQL;rsdK;yGm;enf;jzifhvnf; xkwfvkyfEdkifjyDjzpfonf/
ysdK;cif;oufwrf;wGif t&dyfaumif;pGm jyKvkyfay;&ef vdktyfygonf/ oifYawmfaom
ajrMoZmEIef; xm;auR;jcif;? tyiftm;aq;jzef;jcif;? a&m*gumuG,faq;jzef;jcif;? aygif;½Sif;
a&avmif;jcif; ponfhvkyfief;rsm;udk pepfwus vkyfaqmif ay;jcif;tm;jzifh pdkufysdK;&ef
tqifoifhjzpfaeaom ysdK;yifrsm;udk &½SdEkdifygonf/

8
pD;yGm;jzpf opfarT;yif pdkufysdK;a&; aumif;jrwf (2002 YAU)

pD;yGm;jzpf opfarT;pdkufcif; wnfaxmifjcif;


opfarT;yifonf jrefrmha&ajr? &moDOwkESifh oifhawmfonfh ESpf½Snfyif oD;ESHwpfrsdK;
jzpfonf/ jrefrmEdkifiHwGif jrpfMuD;em; ywf0ef;usifa'orS xGuf½Sdaom opfarT;onf t&nftaoG;
taumif;qHk; tjzpfawGY&aomfvnf; pdkufysdK;onfh opfarT; rsdK;pdwfESifh tjyeftvSef
trSDo[JjyKonfh rdIrsdK;pdwfwdkY o[ZmwjzpfvQif t&nftaoG;aumif;aom opfarT;rsm;
&½SdEdkifaomaMumifh ae&m?a'oonf t"du r[kwfbJ jrefrmEdkifiH tESHY pdkufysdK;Edkifaom oD;ESH
wpfrsdK; jzpfygonf/
opfarT;yifonf pdkufcif;tjzpfvnf;aumif;? oD;ESHa&maESm opfawm tjzpfvnf;aumif;?
tdrfjcHywf0ef;usif? O,smOfjcHrsm;\ jcHpnf;½kd;wavQmufESifh ausmif;ywf0ef;usif? ½kH;ywf0ef;usif?
yef;jcHrsm;? trsm;jynfolESifhqdkifaom ae&mrsm;wGifvnf; pdkufysdK;Edkif ygonff/

rpdkufysdK;rD jyifqifjcif; (awmckwf? rD;½IdY?uRef;acG? uRef;aumuf? yEéuf½kduf? usif;wl;? usif;zHk;?


tyifo,f)
opfarT;yifonf rdk;OD;usumvwGif pdkufysdK;&ef toifhawmfqHk; jzpfaomaMumifh
azazmf0g&DvrS pwifí pdkufysdK;&ef jyifqif oifhygonf/ pdkufysdK;onfh yHkpHay:wGif rlwnfí
rpdkufysdK;rD jyifqif&rnfh enf;vrf;rsm; uGmjcm;rI ½Sdygonf/ opfarT;yif wpfrsdK;wnf;om
oD;oefYpdkufcif;tjzpf pdkufysdK;vQif yifMum;?wef;Mum; 7ay_7ay xm;½SdjyD;? vdkif;wef;
wavQmufom awm½Sif;um aemufydkif;wGif vdkif;wef;Mum; tyifrsm;udk wjznf;jznf;
ckwf½Sif;oGm;jcif;jzifh tyifouf (3)ESpf om;t½G,fwGif opfarT;yifpdkufcif; ay:vGifvmjyD
jzpfonf/ xdkenf;onf ukefusp&dwf oufomap½kHomru obm0awmtm; wdkuf½kduf xdcdkuf
rIr½SdapbJ ajrqDvTm qHk;½IH;rIrS oufomaponf/ tyifckwf,lcsdefwGif wpfwef;ausmf tvSnfhus
ckwf,ljcif;jzifh 0ifaiGyHkrSef &½Sd apEdkifygonf/
opfarT;yiftm; t"duxm;jyD; oifhawmfaom oD;ESHrsm;jzifh Mum;n§yfpdkufrnfqdkvQif
awmtajymif½Sif;jcif;udk azazmf0g&Dv wGif pwifvkyfaqmif&rnf/ rD;½IdY? uRef;acG?
uRef;aumufjcif;udk rwfv?{jyDvwGif jyKvkyf&rnf/ qifajcavsm 10%atmuf ½Sdaom
pdkufcif;rsm;wGif yifMum;?wef;Mum; 7ay _15ayxm;½SdjyD;? qifajcavsm 10%txuf½Sdaom
awmifukef;? awmifapmif;rsm; wGif uGefwdkyEéufyHkpHjzifh 7ay_20ay xm;íyEéuf½kdufEdkifygonf/
yEéuf½kdufjcif;udk arvqef;wGif jyD;pD;atmif vkyfaqmif&rnf/
xdkYtjyif opfarT;yiftm; Mum;oD;ESHtjzpf toHk;jyKí wnf½SdjyD;aom aumfzDpdkufcif;?
vufzufpdkufcif;? &mbmpdkufcif;? uGrf;oD;yifpdkufcif;rsm;\ vdkifwef;rsm;Mum;wGif yifMum; (&)ay

9
pD;yGm;jzpf opfarT;yif pdkufysdK;a&; aumif;jrwf (2002 YAU)

(odkY) (10) ay xm;í pdkufysdK;Edkifygonff/ odkYaomf t"duoD;ESHrsm; tay:wGif xdcdkufEdkifaom


udkif;rsm;udk yHkrSefjzwfay;&ef vdktyfygonf/
xdkodkY vdkif;wef;wavQmuf yEéuf½kduf jyD;pD;ygu 2 ay ywfvnf? 2 ayteuf pdkufusif;
wl;jcif;udk arvukefwGif tjyD; vkyfaqmif&rnf/ xdkYaemuf wpfusif;vQif aumif;pGm
aqG;ajrUaeaom obm0ajrMoZm ESpfjynfEIef;jzifha&mum usif;zHk;jcif;udk ZGefvqef;wGif jyD;pD;&ef
jyKvkyf&rnf/
ysdK;cif;ESifha0;aom pdkufcif;rsm;onf arvv,frSpí opfarT;ysdK;yifrsm;udk pdkufcif;teD;
a&&Edkifaom ae&modkY o,f,l xm;oifhygonf/ rdk;wGif;o,f,l&ef tcuftcJ½SdvQif
vrf;aumif;rGefcsdefwGif MudKwifo,f,lxm;&ef vdktyfygonf/
tyifpdkufysdK;jcif;
ajrtpdk"mwf 3ayteufcefYwGif½SdvQif pdkufysdK;&ef tqifoifhjzpfjyDjzpfonf/ tyifrpdkufrD
ysdK;tdwfcGJ&mwGif ajrvHk;ruGJap&ef owdxm;í tyifpdkufjyD;aemuf ajrusyfatmif eif;odyfay;&ef
ta&;MuD;ygonf/ trsm;jynfolESifhqdkifaom ae&mrsm;wGif pdkufysdK;vQif tumtuG,f
jykvkyfay;&ef vdktyfygonf/

yHk (5) opfarT;pdkufcif;

yHk (6) pdkufjyD; (6 v)

yHk (7) pdkufjyD; (18 v)

10
pD;yGm;jzpf opfarT;yif pdkufysdK;a&; aumif;jrwf (2002 YAU)

jyKpkxdef;odrf;jcif; (ajrMoZmauR;? tpdk"mwfxdef;? Mum;oD;ESHpdkuf? a&m*gumuG,f)

pdkufysdK;jyD;aemuf rdk;wGif; a&0yfaevQif a&Ekwfajrmif;qGJay;&ef vdktyfygonf/


pdkufjyD;wpfvom;t½G,fwGif pdkufyif rsm;udkppfaq;um tyifaorsm;tm; csufcsif; jyefvnfí
zmax;ay;oifhonf/ xdkYaemuf 10;10;4(N:P:K)tcsdK;½Sd ajrMoZmtm; (100)*&rfEIef;ESifh
rdk;aESmif;umvwGif (100)*&rfEIef; xyfrH auR;ay;&rnf/ rdk;aESmif; ajrMoZm auR;jyD;aemuf
tpdk"mwfxdef; ay;jcif;udk rjzpfrae jyKvkyfay;&rnf/

'kwd,ESpfom;wGif wpfyifvQif 10;10;4(N:P:K)tcsdK;½Sd ajrMoZm (200)*&rfEIef; (Urea


185*&rf? T-super 510*&rf? Potash 55*&rf)? wwd,ESpfom;wGif (300)*&rfEIef; (Urea
275*&rf? T-super 780*&rf? Potash 85*&rf)? pwkwE¦ Spf ESifhtxufwGif (500)*&rfEIef;
(Urea 458 *&rf? T-super 1300 *&rf? Potash 140 *&rf)EIef; auR;oifhygonf/ xdkta&mudk
aumif;pGm aqG;ajrUaeaom obm0ajrMoZm ESpfjynfEIef;jzifh a&mum auR;ay;&ygrnf/
[if;oD;[if;½Guf? yJrsdK;pHk?yef;?Al;?ocGm;?z&J? ausmufz½kH?a½Tz½kH tp½Sdonfh umvwdk
oD;ESHrsm;udk pdkufcif;\ (3-5)ESpftwGif; pdkufysdK;Ekdifygonf/ aemufydkif;wGif t&dyfMudKufaom
oD;ESHrsm;udk pdkufoifhygonf/ xdkYaMumifh tyifxdef;odrf; umvwGif tydk0ifaiGrsm; &½SdEdkifygonf/
opfarT;yif pdkufcif;wGif ydk;rTm;ESifh a&m*gusa&mufrI qdk;qdk;&Gm;&Gm; rawGY&ay/
t&dyfvGefuJpGm &½Sdonfh ae&mrsm;wGif t&Gufpm;claumifwpfrsdK; jyif;xefpGm usa&mufavh½Sdonf/
arvESidh ZGefvwGif ydkrdkqdk;&Gm;pGm usa&mufwwfonf/ rjyif;xefvQif claumifrsm;udk
pkaqmif;,lum zsufpD;ypf&rnf/ qdk;&Gm;vGef;vQif Endosalfan uJhodkYaom ydk;owfaq;jzifh
wpfywfwpfMudrf jzef;ay;&rnf/
xdkuJhodkY rpdkufysdK;rD pepfwus
jyifqifjcif;? aocsmpGm pdkufysdK; jcif;ESifh
pdkufjyD;aemufydkif; pepfwus jyKpk
xdef;odrf;oGm;jcif;jzifh tyif oufwrf;
av;ESpft½G,f tyiftjrifh 5aywGif vHk;ywf
(15-18)vufr½SdvQif 'Pf&may;um oifh
awmfonfh rIdrsdK;pdwfrsm; xnfhay;í opfarT;
xkwfvkyf&ef tqifoifh jzpfaeaom
opfarT;pdkufcif; jzpfvmayrnf/
yHk (8) rdIxnfh&ef tqifoifhjzpfaeaom pdkufcif;

11
pD;yGm;jzpf opfarT;yif pdkufysdK;a&; aumif;jrwf (2002 YAU)

opfarT;jzpfay:jcif;ESifh zefwD;íxkwf,ljcif;
opfarT;yifonf a,bk,stm;jzifh tjrifhay (130)txuf½Sdí tcsif;(25)vufr
txdMuD;xGm;Edkifonf/ obm0awmwGif awGY&aom opfarT;yifrsm;onf 'Pf&m&½SdrIrS
vnf;aumif;? yifpnfxdk;ydk;rsm; (Zeuzera conferta)aMumifh jzpfaom taygufrsm;rSwqifh
rdIrsm;usa&mufEdkifonf/ aemufydkif;wGif wjznf;jznf;jzifh yifpnfwpfckvHk;odkY ysHUESHUoGm;onf/
rId0ifa&mufjyD; 4-5ESpf twGif;wGif tqDcJrsm; pkpnf;rdí &eHUwpfrsdK;xGufvmum
opfarTrsm;jzpfay:aejyD; jzpfonf/ xdkYaMumifh opfarT;onf yifpnftwGif;wGif rIdESifhrdkufc½kyfrsm;
wHkYjyef&mrS jzpfay:vmaom tqDrsm; pkaqmif;rd&mrS jzpfay:vmonfh tqDcJwpfrsdK;jzpfayonf/
a&m*gusa&mufrIonf (4-6)ESpftwGif; pwifvQif (10)ESpfom;wGif tyiftwGif;
opfarT;rsm;jzifh jynfhaejyDjzpfonf/ xif½Sm;aom 'Pf&mrsm;? yifpnf wGiftuGufrsm;?
t½Gufrsm;ao;í aqG;ajrUaeaom tudkif;rsm;? udkif;zsm; ajcmufaomtyifrsm; ponfh
vu©Pmrsm;onf tyiftwGif; opfarT;jzpfay:aeaom taxmuftxm;yif jzpfonf/
vGefjzifhxdk;í tperlem,lum opfarT;jzpfay:rIudk ppfaq;Edkifonf/ tyifoufwrf;MuD;aomfvnf;
a&m*gusa&mufrI r½SdvQif opfarT;yrmP tenf;i,fyif rjzpfay:Edkifay/ rIda&m*gusa&mufrI
r½dSaomtyif\opfom;onf tjzLa&mifjzpfjyD; El;nHhum &eHYrarT;ay/ rIda&m*gusa&mufr I
½dSaomtyif\ tESpfom;onf tqDcJrsm;jzifh jynfhaejyD; tenf;i,frmausmygonf/
tqifhtwef;jrifhaom opfarT;onf rmausmum teufa&mif½SdjyD; a&xJwGif ESpfjrKyfEdkifonf/
xdkYaMumifh opfarT;udk tcsdKUEdkifiHrsm;wGif a½Trnf; (Black gold) tjzpf wifpm;Muonf/
obm0awmwGifawGY&aom opfarT;yiftm;vHk;onf opfarT;rxGuf½SdEdkifbJ tyifrsm;\
10-20% cefYom obm0 twdkif; opfarT;jzpfay: xkwf,lEdkifonf/ tapmydkif;umvwGif
obm0awmtwGif;rS t&nftaoG;aumif;onfh opfarT;yifrsm; awGY½Sd&aomfvnf; ,cktcgwGif
xdktyifrsm; ½Sm;yg;vmjyD;? a&m*gusa&mufrIr½Sdaom tyifrsm;udkvnf; ckwf,l MuaomaMumifh
t&nftaoG;nHhaom opfarT;rsm;udkom &½SdMuonf/
tyifoufwrf;? &moDOwk tajctae? tyifrsdK;pdwfajymif;vJrI? rIdrsdK;pdwfajymif;vJrI
ponfh tajctae rsm;rSm opfarT;jzpfay:jcif;wGif ta&;MuD;aom uP²rS yg0ifaeonf/
pdkufysdK;xm;aom opfarT;yifrsm;wGif 'Pf&may;í rIdoGif; ay;jcif;jzifh opfarT;jzpfay:apEdkifaom
enf;vrf;udk tar&duefEdkifiH Minnesota University rS Dr. Robert A. Blanchette ESifh
Tropical Rain Project rS 'g½kdufwm Mr. Henry Heuveling van Beek wdkY
OD;aqmifaomtzGJUrS prf;oyf awGY½Sd cJhonf/

12
pD;yGm;jzpf opfarT;yif pdkufysdK;a&; aumif;jrwf (2002 YAU)

'Pf&may;jcif;rSm yifpnfwGif c½kywfyHk (odkY) twef;vdkuftm; vGefjzifh 5^8 vufr


tcsif;½Sdaom taygufudk 2-2.5 vufr teufxm;í azmufjcif;jzpfonf/
xdkYaemufarT;jrLxm;aom rdIrsdK;pdwf (Bio agent eg. Deuteromyota sp., Ascomycota sp.,
Basidiomycota sp., Fusarium sp.) udk 'Pf&mtwGif; xnfhay;onf/

yHk (9) rIda&m*goGif;aom enf;vrf;


opfarT;jzpfay:apEdkifaom rdIrsm;onf av0ifavxGuf½Sdaom umvwpfavQmufvHk;
yGm;rsm;EdkifaomaMumifh 5vufr½Sdaom yvyfpwpf>yefudk wyfqifay;onf/ xdkrS (12-18)v
twGif; 'Pf&m ywf0ef;usifwGif tndK&ifha&mif opfarT;tuGufrsm; awGYjrifae&jyD jzpfonf/
xdkenf;onf obm0awmrS &½Sdonfh opfarT;\ t&nftaoG;udk rrDEdkifaomfvnf;
opfarT;rsdK;pdwfESifh rIdrsdK;pdwf o[ZmwjzpfvQif t&nftaoG;aumif;aom ypönf;rsm; xkwfvkyf
&½SdEdkifygonf/

yHk(10)tqifoifhxnfhEdkifaom yHk(11) aq;awmifh xnfhay;jcif;


aq;awmifh

13
pD;yGm;jzpf opfarT;yif pdkufysdK;a&; aumif;jrwf (2002 YAU)

tyifoufwrf;? MuD;xGm;rIEIef; aumif;rGefjcif;wdkYonf pD;yGm;jzpf xkwf,l EdkifrItwGuf


ta&;rMuD;ay/ a&m*gusa&mufrI EIef;xm;jyif;í MuD;xGm;rI rlrrSefaom tyifrsm;onf
tyifckwf,lí opfarT;xkwfvkyf&ef toifhawmfqHk; jzpfygonf/ 'Pf&may;í rIdoGif;xm;aom
tyifjzpfaomfvnf; tyifMuD;xGm;rI aumif;rGefaevQif tyifckwf,l&ef roifhawmfay/
opfarT;xkwfvkyf&ef tyifckwf,ljcif;udk wpfESpfywfvHk; jyKvkyfEdkifaomfvnf; azazmf0g&DvrS
arvtwGif;wGif tqDyg0ifrIrsm;í za,mif; om;yg0ifrI enf;aomaMumifh xdkumvtwGif;
ckwf,ljcif;onf t&nftaoG;aumif;aom opfarT;rsm; ydkrdk &½SdapEdkifonf/ opfarT;yif \
txGufEIef;ESifh t&nftaoG;wdkYonfvnf; wpfyifESifhwpfyif? a'owpfckESifhwpfck wlnDEdkifrnf
r[kwfay/ ysrf;rQtm;jzifh (10)ESpf oufwrf;½Sdí a&m*gusa&mufrI jyif;xefaom tyifwpfyifvQif
(30-35) uDvdk*&rftxd opfarT;xkwf,l&½SdEdkifygonf/
xdkodkYzefwD;í opfarT;xkwf,lEdkifaom enf;vrf;aMumifh opfarT;yifrsm; pdkufysdK;jcif;jzifh
pD;yGm;a&;vkyfief; topfwpfrsdK; ay:aygufvmum? pdkufysdK;olrsm;twGuf tusdK;½SdEdkif ouJhodkY
obm0awm twGif;rS opfarT;yifckwf,lrI avsmhenf;apjyD; ½Sm;yg;aomrsdK;pdwftwGufvnf;
xdef;odrf;umuG,fjyD; jzpfEdkifayvdrfhrnf/

yHk(12)a&m*grusa&mufaomopfarT;yif

yHk(13)rIda&m*goGif;xm;aomopfarT;yif

14
pD;yGm;jzpf opfarT;yif pdkufysdK;a&; aumif;jrwf (2002 YAU)

opfarT;tajccH pD;yGm;a&;vkyfief;rsm;
opfarT;onf opfr[kwfaom opfawmxGuf ypönf;wpfrsdK;jzpfjyD; vGefcJhaom
(15)&mpkrSpí bmoma&;qdkif&m tcrf;tem;rsm;wGif vnf;aumif;? tarT;eHom
tjzpfvnf;aumif;? wdkif;&if;aq;0g; azmfpyf&mwGifvnf;aumif; toHk;jyKcJhMuygonf/ opfarT;yif
pdkufcif; (4-5) ESpfom; t½G,fwGif rIda&m*g oGif;xm;jyD;aemuf pkpkaygif; (8-10)ESpf MumcsdefwGif
tyifckwf,lum opfarT;xkwf,lEdkifjyDjzpfonf/

ckwf,lvdkufaom opfarT;yif (Agar tree) wpfyifrS pD;yGm;jzpf xGufukef ESpfckjzpfaom


opfarT;tqDcJ (Agarwood) ESifh aygif;cHxkwfvkyfjcif;jzifh &½Sdvmaom opfarT;qD (Agar oil)
wdkYudk &½SdEdkifygonf/ xkwf,l&½Sdaom opfarT;\ t&nftaoG;rSm pdkufysdK;aom opfarT;yif
rsdK;pdwf? xnfhoGif;aom rdIrsdK;pdwf? ywf0ef;usif &moDOwk tajctae? rdIa&m*g0ifa&mufaom
oufwrf;ay: rlwnfí uGmjcm;rI ½Sdygonf/
opfarT;tqDcJudk tqDom;yg0ifrI? teHU? ta&mif tEkt&ifh? yHkoP²mef? odyfonf;rI?
tav;csdef ponfwdkYay:wnfí tqifh (1-4) txd twef;tpm;cGJxm; ygonf/ opfarT;\
ta&mifrSm tndKa&mifrS teufa&mif txd½Sdwwfygonf/ tqifhtwef;jrifhaom opfarT;onf
rmausmum teufa&mif½SdjyD; a&xJwGif ESpfjrKyfEdkifonf/ t&nftaoG;taumif;qHk; opfarT;udk
w½kwfbmomjzifh Ch’en Hsiang? *syefbmomjzifh Jin-kon (sinking fragrance) [k
ac:ygonf/ xdkYjyif opfarT;udk tcsdKUEdkifiHrsm;wGif a½Trnf; (Black gold) tjzpfvnf;
wifpm;Muonf/

15
pD;yGm;jzpf opfarT;yif pdkufysdK;a&; aumif;jrwf (2002 YAU)

opfarT;yifudk jzwf,ljyD;aemuf opfarT;yrmPrsm;aom tydkif;udkcGJxkwfum tajcmufcHum?


tjzLa&mif opfom;prsm;udk ao;i,faom aqmufrsm;jzifh z,f½Sm;jyD;? ta&mifwif?
tqifhtwef;cGJí aps;uGufodkY wifydkYEdkifaom opfarT;tqDcJrsm; &½SdvmjyDjzpfonf/ opfarT;
tqDcJudk rD;½IdY&aom tarT;eHYomtjzpf tD*spf? aqmf'Dtma&;bD;,m;? tm&yfapmfbGm;rsm;
jynfaxmifpk? *syef? udk&D;,m;? xdkif0rf ponfhEdkifiHrsm;wGif trsm;qHk; toHk;jyKMuonf/ opfarT;udk
wdkif;&if;aq;tjzpf ta½SYtm½S EdkifiHrsm;wGif toHk;jyKcJhMuygonf/ *syefEdkifiHwGif pdwfjidrfaq;?
tqdyfajzaq;? tpmtdrfa&m*gukaq;? ESvHk;tm;wdk;aq; ponfwdkY azmfpyf&mwGifvnf;aumif;?
w½kwfEdkifESifh wdbufEdkifiHwdkYwGif uifqma&m*gukoaq;? tm½kHaMumtm;wdk;aq;? ESvHk;tm;
wdk;aq;? 0rf;avQm0rf;udkuf? atmhtefjcif;? xkHusifem? ta&jym;a&m*g? yef;em&ifusyf a&m*g?
udk,fcHtm;jynfhap&ef ponfhaq;0g;rsm; azmfpyf&mwGif toHk;jyKcJhMuygonf/
opfarT;tqDcJudk tprsm; jzwfawmufí rD;½IdY&aom tarT;eHYomtjzpf vnf;aumif;?
opfarT;trIefYESifh tjcm; &eHYarT;aom ypönf;rsm; aygif;pyfxm;aom tcsyfjym;rsm;? tvHk;rsm;?
tacGrsm;? tarT;wdkifrsm; tjzpfvnf;aumif; jyKvkyf a&mif;csMuygonf/
MuD;aom tqDcJrsm;rSvGJí usefaom tqDyg0ifrIenf;onfh tydkif;udk opfarT;qD
xkwf,l&mwGif toHk;jyKygonf/ opfarT;qD xkwf,l&mwGif a&jzifhtqDxkwfjcif;ESifh a&aEG;aiGYjzifh
aygif;cHjcif; [lí enf;vrf;ESpfrsdK;½Sdygonf/ a&jzifh tqDxkwf,l&mwGif EkyfEkyfpif;xm;aom
opfarT; jzwfpao;rsm;udk a&wGif (1-5) &uf txd pdrfxm; jyD;aemuf? tdk;wGifxndhí
opfarT;qDrsm; aysmf0ifjyD; a&ay:odkY ay:vmonftxd tylay;um? q,f,lpkaqmif;í ppf,lonf/
a&aEG;aiGYjzifh aygif;cH&mwGif a&pdrfjyD;aom opfarT;jzwfpao; rsm;udk aygif;tdk;xJwGif xnfhum
opfarT;qD xGufvmonfhwdkifatmif aygif;cHjyD; aemufqHk;wGif uawmhrS wpfqifh &,lonf/ xdkodkY
pkaqmif;&½Sdvmaom tqDrsm;udk ykvif;wGifxnfhum a&mif;csMuonf/ opfarT;yg0ifrIay:
rlwnfí tcsOfazmufxm;aom opfom;prsm;udk ESpfMudrftxd xyfrHaygif;cHonf/
cefYrSef;ajctm;jzifh opfarT;t&nftaoG;ay: rlwnfí opfarT;qD wpfvDwm xkwf,l&ef
opfarT;tp (100-150) uDvdk*&rftxd vdktyfygonf/
ta&mif&ifhaom tqDonf tqifh(1)wGif½SdjyD;? taa&mifazsmYvQif tqifh(2) tjzpf
owfrSwfonf/ tqifhtvdkuf aps;EIef;&½SdrI uGmjcm;ygonf/ opfarT;qDudk
wdkif;&if;aq;0g;rsm;azmfpyf&mwGifvnf; t"du toHk;jyKonf/ opfarT;qDoD;oefY (odkY)
tjcm;&eHYarT;aom tqDrsm; (pE´ul;qD? py,fqD? oHvGifqD? ,luvpfqD? av;n§if;qD)ESifh
aygif;pyfum a&arT;rsdK;pHk xkwfvkyfonf/ opfarT;qD\ &eHYonf "mwkypönf;rsm;jzifh
csufvkyfxm;aom a&arT;xuf omvGefonfudk awGY½Sd&jyD;? t&nftaoG;ay: rlwnfí (6-10)

16
pD;yGm;jzpf opfarT;yif pdkufysdK;a&; aumif;jrwf (2002 YAU)

em&Dtxd ta&jym;wGif oif;ysHYaeqJ jzpfonf/ AD,uferf? xdkif;? tif'dkeD;½Sm;?


rav;½Sm;EdkifiHwdkYwGif opfarT;qDyg0ifaom za,mif;wdkif? tarT;wdkif? qyfjym? acgif;avQmf&nf?
opfarT; vufzuf&nf? opfarT;t&uf? opfarT;0dkif? opfarT;vdrf;qD? opfarT;y½kwfqD? ponfh
pD;yGm;a&;vkyfief;rsm; wnfaxmifxkwfvkyfaejyD jzpfonf/
opfarT;tqDcJESifh tqDxkwfEdkifaom opfom;rSvGJí usefaom opfom;rsm;udk pdyfykwD;?
yef;yk½kyfwkrsm;? cif;ESD;rsm;? tdrfwGif;tvSqif y&dabm*rsm; xkwfvkyf&mwGif vnf;
toHk;jyKEdkifygonf/

17

You might also like