Professional Documents
Culture Documents
Edkifiha& T& Vlrska& T& Tajymif TVJ Wckudk Vdkcsif&If Nd!$Wf-Uzdkœ VDKW, F
Edkifiha& T& Vlrska& T& Tajymif TVJ Wckudk Vdkcsif&If Nd!$Wf-Uzdkœ VDKW, F
Edkifiha& T& Vlrska& T& Tajymif TVJ Wckudk Vdkcsif&If Nd!$Wf-Uzdkœ VDKW, F
SHWEKHAMAUK
pmapmif
2011ckESpf/ rwfv(31)&uf? trSwfpOf (136)
2 xGufaygufudkr&SmbJ azgufxGuf-u?
u ajymygw,f? awG@qHkjcif;onf EkdifiHa&;t& tqkd yg (EU)oHwrefrsm;ESifh awG@qH kyGJwGif
yl;aygif;aqmuf&Guf&ef vrf;prsm;yGifhvif;vm a':atmifqef;pk=unfu ajymcJhonf[(NLD) k
onf[k 4if;u qufvufajym=um;ygw,f? ygwDajyma&;qkdcGifh&Sdol OD;tkef;óudifu ajymyg
“a':atmifqef;pk=unftaeeJ@ (NLD) w,f? (NDF)ESifh wjcm;aom EkdifiHa&;ygwDrsm;
(trsdK;om; 'Drdkua&pDtzGJŒcsKyf)qkdwJh ygwDwck onf ppfAkdvfcsKyf}uD;rsm;udk wkduf&kdufypfrSwfr
&J Œ OcG H x J r S m yJ r aebJ trsd K ;om;Ed k if iH a &; xm;aom jynfolvlxkxdckdufEdkifonfh pD;yGm;
vrf;ray:rSm ygwDaygif;pHkeJ@wGJ+yD; EkdifiHa&;ajc a&;'%fcwfydwfqkd@r_rsm;tm; &kyfodrf;ay;oifh
vSrf;qufwufvSrf;vm&if a':atmifqef;pk a=umif; (EU) oHwrefrsm;udk ajymqkdcJha=umif;
=unf ar#mfvifhwmawGjzpfvmzdk@ta=umif; OD;cifarmifaqGu ajym=um;ygw,f? tm&yfEdkif
awG trsm;}uD;&Sdygw,f? jrefrmh'Drkdua&pDt iHrsm;wGif jzpfay:aeaom vlxkv_yf&Sm;r_rsm;
a&;twGuf r&SdrjzpfwJh acgif;aqmifwa,muf jrefrmEkdifiHwGif jzpfay:vmEkdifajc &Sdr&Sdqkdonfh
vnf; jzpfygw,f”[kvnf; OD;cifarmifaqGu (EU)oHwrefrsm;.tar;udk a':atmifqef;pk
ajymygw,f? okd@aomf (NDF)acgif;aqmifrsm; =unfu“jrefrmjynf&JŒtajctae[m bmjzpf
u a':atmifqef;pk=unftay: taumif; rvJqkdwm apmifh=unfh&OD;r,f”[k ajym=um;
bufu ar#mfvifhxm;aomfvnf; vGefcJhonfh cJhaomfvnf; “vwfwavmrSm jzpfvmEdkifp&m
&uftenf;i,fu Oa&myor*~(EU)rS oHw ta=umif;r&Sd”[k OD;cifarmifaqGu ajz=um;
refrsm;ESifhawG@qHkpOfu pD;yGm;a&;'%fcwfydwf cJhonf[k qdkygw,f?
qkd@r_tay:oabmxm;rSmvnf; uGJvGJae=uqJ (EU)oHwrefrsm;ESifh awG@qHk+yD; aemufw
jzpfygw,f? a':atmifqef;pk=unfESifh (NLD) &ufwGif (NDF)ygwDacgif;aqmifrsm; jzpfaom
taeESihf w&m;0ifxkwfjyefxm;aom pD;yGm;a&; a'gufwmoef;+idrf;ESifh OD;cifarmifaqGwkd@ ESpfOD;
ydwfyifr_qkdif&moabmxm; a=unmcsuft onf (NLD)'kOuUÏ OD;wifOD;. aetdrfwGif
wkdif;&Sdaea=umif;/ pD;yGm;a&;'%fcwfydwfqdk@ a':atmifqef;pk=unfESifh awG@qHkcJhjcif; jzpfyg
ta&;,lr_rsm;onf jrefrmEdkifiH'Drkdua&pDjzpf w,f ? (NDF)ygwDacgif;aqmifrsm;u a':atmif
pOftwGuf taxmuftuljzpfa&;&nf&G,fjcif; qef;pk=unfudk oGm;a&mufawG@qHkaqG;aEG;r_
jzpf+yD; wkdif;jynfpD;yGm;a&; c|wfòcHus&jcif;. t rsm;ESifh ywfouf+yD;(NDF)ygwD &yfwnfa&;t
a=umif;t&if;rSm rSm;,Gif;aom pDrHtkyfcsKyfa&; wGuf ppf tpkd;&u tjypf&SmòzdcGJrnfudk pd k;&drfr_ r&Sd
a=umifhomjzpfa=umif; ajymqkdcJh=uygw,f? a=umif ;vnf ; ajymqd kygw,f ? “vl awG awmf awmf
“pD;yGm;a&;'%fcwfydwfqkd@r_awGudk wpdyf rsm;rsm;eJ@a':atmifqef;pk=unf awG@aewmyJ
wa'oyJjzpfjzpf/ tm;vHk;jzpfjzpf &kyfodrf;vkduf Asm/ usaemfwkd@udkrSa&G;+yD; tjypf&Smr,fvkd@awmh
w,fqkd&if 'g[m vuf&Sdtpkd;&udk rSm;,Gif;wJh usaemfawmh rxifbl;”[k a'gufwm oef;+idrf;
t&dyfta,mifjyvkdufwmyJjzpfoGm;r,f” [lI u ajymygw,f?
'Drdkua&pDqdkwm wa,mufeJŒwa,mufav;pm;wJhpepfyg? 3
okd@aomf jynfaxmifpka&G;aumufyGJ aumf ygwDtay: pGyfpGJcsufrsm;ESifhywfouf+yD; vGefcJh
r&Sifu (NDF)ygwDOuUÏESihf EkdifiHa&;OD;aqmif aom (3)vausmfuwnf;u a&G;aumufyGJ
olrsm;udk a&G;aumufyGJwGif &efyHkaiGoHk;pGJr_ESifh aumfr&SifESifh taotcsmtm;vHk; &Sif;+yD;om;
ywfouf+yD; ta&;,l&efpDpOfaea=umif; t jzpfonf[k a'gufwmoef;+idrf;u ajymygw,f?
wnfrðyEdkifaom owif;rsm;vnf; xGufay:ae “usaemfwdk@ygwDudk cifAsm;ajymwJh ta&;
ygw,f? a&G;aumufyGJumvY Oya'ESifhrnD ,lr,fqkdwmeJ@ ywfouf+yD; usaemfawmh vkH;0
aom &efyHkaiGoHk;pGJr_tygt0if EkdifiH&yfjcm;rS aiG rodbl;”[kvnf; ‚if;u qkdygw,f?
a=u;&efyHkaiGrsm; vufcHcJhonf[laom (NDF) ÔÔÔ
odef;pdeftpdk;& tvdkr&Sd? 5
&nf&G,fcsuftwkdif;yJ zGJ@pnf;+yD;wmeJ@ EkdifiHt ajz? ?jref rmEk difiHolE k difiHom;awGp nf ;
wGuf roifhawmfwJh Oya'awG &kwfodrf;ay;&ef pnf; vkH;vkH;aewmudk jzpfapcsifw,fqkd&if
pojzifh awmif;qkdcsufawGudk vkyfcJhygw,f? ,ckuae'grSma&mufaewJh jrefrmjynfzGm;rsm;
zdESdyfr_awG/ zrf;qD;r_awGa=umifh v_yf&Sm;&wm eJ@ wjcm;EdkifiH&yfjcm;rSma&mufaewJh jrefrmjynf
rvG,ful/ rxda&muf jzpfcJh&ygw,f? 'gayr,fh zGm;tm;vkH; nD!Gwfatmifaejcif;u aep&
tckwkdif jynfol@v$wfawmfw&yfu aqmif&Guf r,fvdk@ xifygw,f? jynfwGif;jynfyra&G; vuf
&r,fh t"duwm0efjzpfwJh trsKd;om;&if=um; awG@usus vkyfEkdifr,fhpDrHudef;uav;awGeJ@
apha&;twGuf (CRPP)tzGJ@0if wkdif;&if;om;yg tcsif;csif; ulnD&kdif;yif; apcsifygw,f? jynf
wDrsm;eJ@ trsKd;om;'Drkdua&pD tzGJ@csKyfu óud; wGif;rSm&SdaewJh u|efrwdk@u wu,fhudkyJ tm;
yrf;aeygw,f? OD;at;cdkifu trsKd;om;'Drkdu vkH;udktusKd;ðyr,fh trsKd;om;&if=um;apha&;udk
a&pDtzGJ@0if wa,mufqkdawmh u|efrtaeeJ@ b,favmufwrf;waervJqdkwm ukdausmf
ajymcsifwmu jzpfapcsifwmawGrjzpf&if 0rf; aZma0wkd@ rSef;=unfhvkd@ &ygvdrfhr,f?
enf;ae&kHeJ@awmh r+yD;ygbl;? jzpfajrmufwJhtxd ar;ol ? ?udk+ zdK ;0À (xkdif; EdkifiH)
vkyfaqmifoGm;Ekdifavmufatmifvdk@ 0D&d,pdkuf r*Fvmyg tarpkcifAsm;? u|efawmh
xkwfapcsifygw,f? emrnf òzd;0Àyg? u|efawmfuxkdif;EkdifiHrSm t
ar;ol ? ? udk a usmf a Zma0(uae'g) +rJaewmyg? tarpkukd u|efawmf ar;csifwmu
a':pkcifAsm;? u|efawmfausmfaZm tckwavm tm&yfEkdifiHawGrSm qufwkdufqkd
a0yg? u|efawmf wkd&efwkd/uae'guyg? u|ef ovkd vlxktkHºuGr_awG jzpfaeygw,f? wu,f
awmfwdk@ uae'grSm&SdwJh jrefrmrdom;pkayghaemf? vdk@ qif;&JwGif;eufaewJh jrefrmEkdifiHrSmvnf;/
tJ'gudk jrefrmEkdifiHrSm trsKd;om;pnf;vkH;nD vlxktkHºuGr_awG jzpfvm&if tarpktaeeJ@
!Gwfa&;&zkd@twGuf u|efawmfwdk@taeeJ@ b,f b,fvkdOD;aqmifr_awG ay;oGm;rvJqkdwm u|ef
vkd tcef;u¾uae+yD;awmh aqmif&Gufay; awmf odcsifygw,f? aus;Zl;wifygw,f?
vkd@&rvJ qkdwmav;wck odcsifygw,f? aemuf ajz? ? OD; aqmif r_ a y;w,f q k d wm/ OD ;
u|efawmfwkd@ uae'grSm&SdwJh jrefrmrdom;pkaygh aqmifcH&r,fhvlawGu vkdvm;rS jzpfEkdifrSmyg?
aemf/ jrefrmEkdifiHrSm cktkyfcsKyfaewJh 'DppfAkdvf aemuf+yD;awmhvnf; 'DvkdudpPrsKd;qdkwm wOD;w
csKyfawGa&m/ jrefrmEkdifiHol EkdifiHom;/ wkdif;&if; a,muf&JŒ xifjrifqkH;jzwfcsufeJ@om r[kwfbJ
om; vlrsKd;awGtukefvkH; at;at;csrf;csrf;eJ@ tzGJ@tpnf;&JŒ oabmwlqkH;jzwfcsufeJ@om t
pnf;pnf;vkH;vkH;/ nDnD!Gwf!GwfeJ@ wkdif;jynfwkd; aumiftxnfaz:&rSm jzpfygw,f? wEkdifiHeJ@
wufwmukd jrifcsifw,f? u|efawmfwdk@vnf; wEkdifiH/ wcsdefeJ@wcsdef tajctaeawGrwlwm
vkyfay;csifygw,f? aus;Zl;trsm;}uD; wifyg rkd@ ykHpHwckwnf; óudwifowfrSwfvdk@vnf; r&yg
w,f? bl;?
6 'Drdkua&pDqdkwm wa,mufeJŒwa,mufav;pm;wJhpepfyg?
ar;ol ? ?Ekdi fuaqmhr G e f om;a'oawGrSm pwif+yD;awmh vkyfaqmifae
(vGwfvyf aomrGefowif ;at*sifpDt,f 'D wm) ygw,f?
a':atmifqef ;pk=unf taeeJ @uawmh ar;ol ? ?ud ka rmifa rmifj rwf nd K
'Drkdua&pDtkdifuGefoabmrsKd;r[kwfbJeJ@ 'Dwkdif; tefwDcifAsm;? u|efawmhemrnfu
&if;om;pnf;vkH;nD!Gwfa&;ayghaemf? u|efawmf awmh armifarmifjrwfndKyg? xkdif;EkdifiHuyg?
wdk@ wkdif;&if;om;awGtm;vkH; 'Drkdua&pDzuf' u|efawmfwck tefwDhudk ar;csifw,fqkdwm
&,fjynfaxmifpk wnfaqmufa&;rSmvnf; xuf tultnDawmif;csifw,fvdk@yJ ajymyg
tkdifuGef acgif;aqmifwa,muftaeeJ@ jzpfap &ap? xkdif;EkdifiHtwGif;rSm&Sd=uwJh a&$Œajymif;
csifwmayghaemf? tJ'gu u|efawmh&JŒ,kH=unf jrefrm tvkyf orm;awG[m bwfaiGaomif;csD
csufygyJ? tJ'g a':pkvkyfEkdifr,fvdk@vnf; u|ef tukeftuscH+yD;awmh ESpfEkdifiHtpdk;& oabm
awmhtaeeJ@ ,lqygw,f? 'gayr,fh tcuft wlnDcsuft& vkyfudkif=uwJh ,m,Dywf(p)ydk@udk
cJawmh trsm;}uD; awG@rSmyJav? aemufwcsdef tck vkyfudkifae=u&ygw,f? 'D,m,Dywf(p)ydk@
xJrSmyJ u|efawmfwdk@&JŒ wkdif;&if;om;awG&JŒ a' vkyfudkifxm;ayr,fh jrefrma&$Œajymif; tvkyf
orSm/ vlr_a&;tajctaeawG/ zGHΘzd;a&;tajc orm;awGtaeeJ@ xkdif;tvkyform;awGeJ@ wef;
taeawG wtm;aemufusaecJhwm awG@& wltcGifhta&; r&ovdk/ vkHòcHr_vnf;yJ tjynfh
w,f? tJ'DudpPawGtwGufvnf; u|efawmht tpkH r&&SdEkdifbl;jzpfaeygw,f? 'Dvkd,m,Dywf
aeeJ@ wzufwvrf;uae+yD;awmh 0dkif;0ef;ulnD (p)ydk@ vkyfudkifxm;ayr,fh tvkyform;awG[m
axmufy Hh zd k@ vdk wmaygh aemf ? tJ 'guawmh xkdif;vkyfief;&SifeJ@ xkdif;tm%mykdifawG&JŒ rw
u|efawmh&JŒ tjrifygyJcifAsm;? &m;zrf;qD;r_awG/ acgif;ykHjzwfr_awG cHae&wJh
ajz? ? tarhtaeeJ@ trSefajym&r,fqkd tcsdeftcgrSm jrefrmoH&kH;u wpkHwcktumt
&if/ tkdifuGef – b,fvdk tkdifuGefrsKd;rS rjzpfcsif uG,fay;r_vnf; r&Sdygbl;? +yD;awmh xkdif;tpdk;
ygbl;? &kdaoav;pm;wJh pdwfeJ@ajymwmudk wefzkd; &uvnf;yJ bmrStumtuG,fray;wJht
xm;ayr,fh/ tkdifuGefqkdwmuawmh oauFw wGuf 'DESpfEdkifiHtpdk;&awGudk tefwDhtaeeJ@ wck
oabmw&m; aqmifygw,f? 'Drdkua&pD&&Sda&; ck0 ifajym&if u|efa wmfwd k@ouf om&mrsm;
eJ@ jynfaxmifpkpdwf"mwfudk &Sifoefcdkif+rJatmif enf;enf;&rvm;vdk@ tultnDawmif;cHrdwm
wwftm;or# vkyfaqmifwJholwa,mufyJ yg cifAsm;? aus;Zl;wifygw,f tefwDcifAsm;?
jzpfcsifygw,f? wkdif;&if;om;a'oawGrSm vlr_ ajz? ?xdkif;0ef}uD;csKyfeJ@ w,fvDzkef;ay:rSm
a&;/ pD;yGm;a&;bufrSm zGH@òzd;oifhoavmuf rzGH@ pum;ajymcGifh&wkef;u xkdif;EdkifiHrSma&mufae
òzd;wmawGudk od&Sd+yD;jzpfwma=umifh jynfol wJh jrefrmawGudpPudk ajymcJhygw,f? xyf+yD;
awGudk taxmuftuljzpfapr,fh vlom;csif; vnf;wwfEdkifor# xdkif;a&muf'kuQonfrsm;eJ@
pmemaxmufxm;wJh vkyfief;awGudk wkdif;&if; a&$Œajymif;tvkyform;rsm;ta&;udk oufqkdif
vGwfvyfpGmaz:xkwfcGifh &Sd&rnf? 7
olawGukd wifjyyghr,f? tjynfjynfqkdif&m t b,fvdkqufpyf+yD;awmh vkyfoifhw,fqkdwmukd
vkyform;tzGJ@csKyftaeeJ@ ulnDEkdifrvm;qkd us,fus,fjyef@jyef@ t}uHay;Ekdifzkd@ arwWm&yfcH
wmudkvnf; pkHprf;ay;yghr,f? csifygw,f?
ar;ol ? ? ukdxl; cspf ajz? ?udkxl;cspfa&$Œajymif;tvkyform;
u|efawmfxl;cspfyg? u|efawmfwdk@ 'Dxkdif; awGtwGuf vkyfay;aewJhta=umif;awGudk
EdkifiHrSmtajccswJh a&$Œajymif;tvkyform;awG toHv$ifhXmeawGuae+yD; wqifh=um;cJh&wmrdk@
eJ@ a&$Œajymif;tvkyform;awG&JŒ rdom;pkawG av;pm;*k%fðyygw,f? u|efrxlaxmifxm;wJh
twGuf ynma&;vkyfief;awGudk u|efawmfwkd@ usef;rma&;/ ynma&;&efykHaiGxJuae+yD;awmh
vkyfaeygw,f? u|efawmfwdk@ t"duayghaemf a&$Œajymif;tvkyform; uav;rsm;ynma&;
a':atmifqef;pk=unf vGwf+yD;rS u|efawmfwkd@ t wGuf ulnDaxmufyHhzkd@ pOf;pm;xm;ygw,f?
'Djyifxm;ygw,f? pmawG bmawGa&;+yD;awmh 'DudpPeJ@ ywfowfvkd@ udkxl;cspfwkd@uae+yD;awmh
aygh ? u|ef a wmf ' D y nma&;vk y f ief ; awG u t}uHðycsifwmawG &Sdvdk@&Sd&if tmzufatuae
u|efawmfwdk@ wwfEkdifoavmufawmh vkyfay; wqifh qufoG,f+yD;awmh t}uHðyay;apcsifyg
aew,f? 'gayr,fh a&&SnfrSmaygh u|efawmfwdk@ w,f? jrefrmEkdifiHxJu ynma&;eJ@ ywfoufvdk@
b,fvdkrsKd; u|efawmfwdk@jyifqifr_awGudkvkyf&r vkyfaewJhtzGJ@xJrSm qdkvkd@&Sd&ifvnf; u|efrwdk@
vJ? aemufqkH; jynfwGif;rSm&SdaewJh wcsKdŒynm (NLD)tzGJ@u yg0ifw,fvdk@ ajymEkdifygw,f?
a&; vkyfief;vkyfaewJh tzGJ@awGeJ@ u|efawmfwdk@ ÔÔÔ
NLD tcrJh aq;cef;zGifh
Mizzima, Mar 22, 2011
&efukefwkdif; '*HkòrdŒopf(awmifydkif;)&Sd qif; udknDnDu ajymygw,f? pwifzGifhvSpfonfhae@
&JEGrf;yg;olrsm;udk tcrJh aq;ukay;&eftwGuf wGif vlem (40)ausmf vma&mufukor_ cH,lcJh
trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf (NLD)u aq; onf [ k qk d y gw,f ? vl e mrsm;ud k Blood
cef;wck zGifhvSpfvdkufygw,f? ukodkvfjzpfaq; Give(BG) aoG;tultnDay;a&;tzGJ@uvnf;
ukcef;udk awmif'*Hk (70)&yfuGuf&Sd OD;odef;pdk; t0wftpm;ESifh qefEk@dqDbl; (2)vHk;pD a0iSay;
aetdrfY wevFmae@wdkif; reuf (9)em&DrS ae@ cJhao;ygw,f? (BG)rSm (NLD)ygwD0ifESifh ygwD
vnf (12)em&Dtxd zGifhvSpfrSm jzpfygw,f? 0ifr[kwfonfhvli,frsm; pkzGJ@xm;+yD;/ ta&;ay:
“'DvlawGtwGuf w&ufqdkw&ufodom aoG;vª'gef;um vlr_ulnDa&;rsm; vkyfudkif=uyg
awmh aq;cef;udk &SdwJhaiGeJ@ tjrefzGifhvdkufwm? w,f?
ukwif&,fvdk@awmif r&Sdao;ygbl;? =urf;jyifrSm vdktyfonfhaq;0g;ESifh ukefusp&dwfrsm;
apmifcif;+yD;awmh avmavmq,f ukay;ae twGuf (NLD)tzGJ@0ifrsm;. vª'gef;aiGjzifh r
wm”[k '*HkòrdŒe,f (NLD)wJGbuftwGif;a&;rª; wnfcJhum/ a&&SnftwGuf tvSnfhus uko
'Drdkua&pDqdkwm wa,mufeJŒwa,mufav;pm;wJhpepfyg? 9
yHkrSeftaetxm;twdkif;yif &Sdaea=umif; olu trsdK;om; 'Drdkua&pD tzGJŒcsKyf tzGJŒ0ifrsm;udk
ajymygw,f? oHo,jzpfEdkifa=umif; oHk;oyfolrsm;u ajym
odkŒaomfvnf; ydkpwmwGif +idrf;csrf;a&;ESifh ygw,f?
(21)&mpkyifvHk[laom pmom;rsm;yg0ifojzifh ÔÔÔ
EdkifiHa&;tusOf;om;rsm; csufcsif;vGwf? 11
vSnf;ul;òrdŒe,frS 'k&Jrª; atmifjrifh/ azmif}uD; zrf;qD; ppfar;cH&olrsm;udk tultnDay;
&Jpcef;rS 'k&Jtkyfausmfqef;vif ;wkd@ yg0ifa=umif/ ; aeolwOD;u TudpPrsm;udk oufqdkif&modk@
‚if;wkd@u ig b,foluG[k ajymqdk+yD; ¶kdufESufqJ wdkif=um;rnfh udpPESifh ywfoufI “ppfaq;cH&wJh
qkdojzifh rSwfrdjcif;jzpfa=umif; jyefvnfvGwf olawGtm;vHk; bmrSywfoufr_r&Sdvkd@ jyefv$wf
ajrmufvmolrsm;u qkdygw,f? ay;vkduf+yD? 'gayr,fh tjypfrJhjynfolawGtay:
ppfaq;aepOfwGif vSnf;ul;&Jpcef;rS 'k&Jrª; tEkdifusifhwmawGudkawmh olwdk@jyefwm0ef,l&
atmifjrifhESifh tzGJ@u vlrsdK;a&; apmfum;r_rsm; rSmyg” [k ajymygw,f? ,if;uJhokd@ &ckdifwkdif;
ajymqdk+yD; tzGJ@vkduf 0kdif;0ef;¶kdufESufa=umif;/ &if;om;rsm; tEkdifusifhapmfum;cH&r_ESifh ywf
ndKŒousnf;udk rsOf;vHk;jzifh vSdrfhjcif;/ xkwfwef; oufI &efukefwkdif;a'o}uD;twGif; &ckdifvlrsKd;
wGif aZmufxkd;qGJI ¶kdufESufjcif;rsm; ðyvkyfcJh pkv$wfawmftwGuf &ckdifwkdif;&if;om;rsm; rJ
a=umif; od&ygw,f? trnfrazmfvdkonfh zrf; ay;a&G;cs,fxm;onfh OD;aZmfat;armifudk t
qD;ppfar;cH&olwOD;u “usaemfwkd@ rcHEkdifqHk; a=umif ;=um;xm;aomf vnf ; wpH k w&mta=umif ;
uawmh rat/ ESrawGeJ@ rdkufrkduf¶kdif;¶kdif; qJ jyef=um;jcif; r&Sdao;a=umif; od&ygw,f? vd_if
w,f ? wcsuf¶kdufwkdif; vlrsdK;ukd apmfum;w,f? om,mòrdŒe,frS &cdkifwdkif;&if;om;wOD;u “&ckdif
qJw,f? usaemfwdk@eJ@vnf; bmrS rywfouf trsKd;om;awG&JŒ ta&;udpPawGudk umuG,fzkd@
bl;? w&m;cHvnf; r[kwfbl;? w&m;cHr[k wfvkd@ &ckdiftrsKd;om;awGu rJay;a&G;cs,fxm;wmyg?
vufxdyfrcwfygeJ@qkdawmh olwkd@u rif;wkd@awG 'gayr,fh 'DudpPudk bmrSxdxda&mufa&muf ukdif
udk ESdyfuGyfcsifaewm =um+yD/ tr_eJ@wu,f wG,fwm rawG@&bl;? 'Dvkdjzpfaewmawmif
rywfoufvnf; axmifrus usatmif csr,f/ usaemfwdk@ zkef;qufta=umif;=um;rS odw,f?
=unfhr&wm=um+yDqkd+yD; ajymw,f”[k qdkyg olbmrS rodbl;”[k qkdygw,f? (2010)twGif;
w,f? AHk;azmufcGJ&mwGif '%f&m&cJhonfh w&m; EdkifiHtESH@ (8)ae&mwGif AHk;aygufuGJr_ jzpfcJh+yD;
cHqdkol ac:,ltoHk;ðyavh&Sdaom &ckdifwdkif;&if; aoqHk;ol (1)'gZifausmfESifh '%f&m&ol (190)
om; tiSm;,mOfarmif;wOD;ukdvnf; zrf;qD; eD;yg; &SdcJhygw,f?
ppfaq;cJh+yD; ndKŒousnf;udk rsOf;vHk;jzifh vSdrfho ppftpkd;&onf AkH;aygufuGJr_rsm; jzpfyGm;yg
jzifh ajcaxmufwGif '%f&mjyif;xefpGm&+yD; u jynfytajcpkduf tpkd;&qef@usifaom tzGJŒ
vrf;rav#mufEkdifawmha=umif;vnf; od&yg tpnf;rsm;. vufcsufjzpfonf[k ajymqkdpGyf
w,f? pGJavh&Sdygw,f? Ô Ô Ô
xGufaygufudkr&SmbJ azgufxGuf-u? 17
pmrsufESm 15 rS awGtaeeJ@ jynfolawGeJ@vwfwGJ+yD; 'Drdkua&pD
rwfvtwGif; 'kwd,t}udrfyg/ (27)&ufaeŒrSm awmfvSefa&;udk yg0ifqifE$J=uzdk@twGuf zdwf
usa&mufr,fh awmfvSefa&;ae@twGuf wyfr ac:ygw,f? ordkif;uay;wJhwm0efudk xrf;
awmfom;awGeJ@ jynfolawGyl;aygif;+yD; tm aqmif=uzdk@/ jynfolvlxk rsufESmudkaxmuf
%m&Sifpepfudk wdkufzsufypf=uzdk@ &nf&G,fyg xm;zdk@eJ@ wyfrawmfeJ@ jynfolvufwGJ+yD; vuf
w,f bmvdk@vJqdkawmh ta&SŒtv,fydkif;rSm wqkyfpmtm%m&SifawGudk ðzwfcszdk@u tcsdef
vnf; 'Drdkua&pDawmfvSefa&;v_yf&Sm;r_awGrSm wefaeyg+yDvdk@ usaemfajymcsifygw,f”vdk@ ajym
wyfrawmfom;awGu jynfoleJ@ yl;aygif;yg0if jyoGm;ygw,f?
vmwmawG &Sdaew,fAsm 'g[maumif;wJh t &efukefwdkiftwGif; 'Drdkua&pDta&; wuf
csufyJav 'DEdkifiHrSmvnf; jynfoleJ@yl;aygif; ºuGv_yf&Sm;aqmif&GufaewJh ausmif;om;vli,f
aqmif&Guf+yD; ppftm%m&Sifudk wdkufzsufr,fh rsm;tiftm;pktzGJ@taeeJ@ ppftm&Sifpepf vHk;0
wyfrawmfom;awG&Sdaew,fqdkwm usaemf yaysmufonftxd qufvufv_yf&Sm;oGm; r,f
wdk@ ,Hk=unfygw,f? 'ga=umifh wyfrawmfom; vdk@wqufwnf; ajym=um;oGm;ygw,f? Ô Ô
tufpftufpfatwyfr[m 1e,frSm wdkufyGJrsm;jzpf
BBC, Mar 24, 2011
wdkufyGJu (5)}udrfavmufjzpf&mrSm , eJŒ wpfcgjzpfw,f/ aemuf+yD;awmh &Srf;jynf
aeŒreufrSm (2)cg ypf=u+yD; raeŒ aeŒvnfydkif; ajrmufydkif; rdkif;&,fòrdŒe,f vkHaumif&Gmem;u
tcsdefuae n (9)em&Dtcsdeftxd (3)}udrf ypf aumif;apmifhrdef;awmifukef;rSm tufpftufpf
cwf=uygw,f? atwyf&if; trSwf (1)eJŒ n (9)em&Davmuf rSm
tJ'D wdkufyGJawGu ae&mowfowfpDrSm wcgjzpfwmvdkŒ wyf r[m (1)uajymygw,f?
jzpf=uwmyg? raeŒu jzpfwJhypfcwfr_ (3)ckxJu ypf cwf r _xJ r S m tuf pf t uf p fa tu
wckuawmh aus;oD;òrdŒe,f/ rdkif;aemifòrdŒe,fcGJ ajymufusm;pepfeJŒ etzaemufudk òcHcdkypfwJh
'l,m;tkyfpku rdef;cef&GmteD;rSm ypf=uwmjzpf twGuf etzbufu (3)a,mufusqkH;+yD;
w,f ? tJ'guawmh tufpftufpfatwyf r[m tufpftufpfatbufrSm xdcdkufr_awmhr&Sdbl;
(1)&JŒ wyf&if;trSwf (801)u &Srf;ppfom;eJŒ vdkŒ tufpftufpfatu ajymygw,f? tJ'D
rdkif;aemifa'o w0dkufe,fvSnfhwJh etzppf aemuf rdkif;aemifòrdŒe,fcGJ 'l,m;aus;&Gmtkyfpk
a=umif;wpfa=umif;yJ jzpfygw,f? aemufw xJrSmyJ (6)em&DeD;yg;avmuf tufpftufpfat
jcm;usefwJh (2)ae&muawmh rdkif;&_;òrdŒe,f erfh wyf&if; trSwf (801)eJŒyJ 'kwd,t}udrfjyef ypf
acsmif;eJŒ 0rfha[GŒ&Gm=um;rSm tufpftufpfat cwf=uw,fvdkŒ 'l,m;a'ocHawGu ajymyg
wyf&if;trSwf (196)u wyfom;eJŒ rdkif;&SL;a' w,f? 'DuaeŒ ypfcwfr_rSm etzbufuusqkH;
orSmv_yf&Sm;=uwJh etzppf a=umif ; wpfa=umif; r_udkawmh rod&ayrJh (3-4)a,mufawmh '%f
18 2008zGJŒpnf;yHktajccHOya'udk vHk;0vufrcHEdkif
&m&=uw,fvdkŒ rsufjrifoufaoa'ocHw w,f? +yD;cJhwJh (2)&ufavmufu etzppfwyfu
a,mufu ajymygw,f? rdkif;aemifuaerdkif;&SL;bufudk jrif;aumifa&
&meJŒcsDwJh etzppfwyfu tufpftufpf (200)eD;yg;avmufudk ppfum; (23)pD;eJŒ wif
ate,fajreJŒ oHvGifjrpfwavsmufudk ppfum; aqmifvm+yD; rdkif;&SL;ta&@Sjcrf; oHvGifjrpfbuf
awGeJŒ oGm;vmv_yf&Sm;aeovdk jrif;awG/ vm; udk &duQmawGawif+yD; ,laqmifvmw,fvdkŒ
awGeJŒvJ &Srf;ppfwyfudk vSefavm&SmazGaeyg rsufjrifoufaoawGu ajymygw,f? Ô Ô Ô
a&$}wd*He,fajr ivsifa-umihf tenf;qHk; vlESpfOD;aoqHk;
Voa, Mar 25, 2011
jrefrm/ xdkif;eJ@ avmEkdifiH xdpyfaewJh a&$ wJh ae&mu AvD&dSwJh&yfuGufrSmu tkwfeH&Hwck
}wd*Ha'orSm A[kdðyv_yfcwfoGm;cJhwJh ivsif òydusoGm;+yD; vlwa,mufaow,f? r,fqkdifrSm
a=umifh xdkif;/ jrefrme,fpyfu r,fqkdifòrdŒrSm vlwa,mufaow,f? trsKd;orD; wa,muf
vlwa,muf aoqHk;cJh&+yD; wmcsDvdwfòrdŒrSm yJ? 'g 'DteD;tem;uyJ =um;ao;wmayghaemf?
vnf; tenf;qHk; uav;wa,muf aoqHk;+yD; usefwJhae&mawmh rodao;bl;?” ivsif}uD;
(6)a,mufavmuf xdckduf'%f&m&cJhw,fvdk@ (2)}udrf v_yf+yD;wJhaemufrSm ivsifi,fav;awG
a'ocH a wGu ajymygw,f ? ivsifv_ y f +yD ; qufwdkufv_yfcJhw,fvkd@vnf; olu qufajym
aemufydkif;rSm wmcsDvdwfòrdŒrSm zkef;vdkif;eJ@ v#yf ygw,f? “(2)}udrfrSm yxrw}udrfuawmf
ppfrD;awG jywfawmufoGm;cJhovkd aemufquf awmf jyif;jyif;xefxefv_yf+yD;wmeJ@ c%av;
wJGivsifi,fawG qufwkdufv_yfcwfaewm aeawmh aemufw}udrf xyfv_yfw,fav? xyf
a=umihf vlawG[m tdrftxJrSvrf;rawGay: v_yf+yD;wJhtjyifudk tckxdvnf; wcsufwcsuf
rSm xGufae=u&ygw,f? v_yfwkef;yJ? usaemfwkd@qdk tjyifrSmyJ/ txJrSm
'DivsifawG&JŒ jyif;tm;ukdawmh tar&d xdkifrae&Jbl;aygh? tckxufxdqkd&if (4)}udrf
uef blrdaA'avhvma&;Xmeu jyif;tm;t avmuf&dSae +yD?”
qifh &pfcsfpwmpau; (7)&dSw,fvkd@ tapmydkif; jrefrmpHawmfcsdef n (10)em&D ausmfavmuf
u owif;xkwfjyef+yD; aemufydkif;rSmawmh xkdif; rSmvnf; tawmftwef jyif;tm;&dSwJh ivsifw
rdk;av0oXmeu jyif;tm; (6²8)&dSw,fvkd@ }udrf xyf rHv_yfcwf cJh wmud kawmh wmcsDvdwfa'o
owif;xkwfjyefygw,f? wmcsDvdwfòrdŒeJ@ uyf cHwa,muf u ajymygw,f? 'Dv_yfcwfr_uawmh
vsufwnf&dSwJh xkdif;EkdifiH r,fqkdifòrdŒrSmvnf; yxrqHk ;t}udrf v_yfcwfwmavmuf rjyif ;bl;vk d@
trsKd;orD;wa,muf aoqHk;cJhw,fvkd@ r,f r,f qkdifrSmaexk difolu ajymygw,f? 'Dvdk ajri
qkdifrSm aexdkifaeolwa,mufu tckvdk ajym vsifawG quf wdkufv_yfcJh wma=umif h wmcsDvdwfeJ@
ygw,f? “usaemfwdk@ teD;tem;rSmawmh txd r,fqkdifua'ocHawG[m tdrftwGif;rSmrtdyf
tckduf r&dSbl;? usaemfwkd@eJ@ enf;enf;av;a0; &J bJ vrf ;rawG ay:rSm td yfae=u&ygw,f?
vmrnfhab; ajy;awGŒ 19
a&$}wd*Ha'orSm A[kdðy v_yfcwfcJhwJhivsif befaumufòrdŒawGrSmvnf; oufa&mufr_ &SdcJh
[m w¶kwf/ jrefrm e,fpyfu a&$vD/ jrefrmjynf ygw,f? tckjzpfwJh ivsif[m ukef;wGif;ydkif;rSm
tv,fykdif;u ppfukdif;/ u,m;jynfe,f vGdKif jzpfyGm;cJhwma=umihf qlemrD owday;csufawG
aumf/ yJcl;òrdŒ}uD;awGtjyif xkdif;EkdifiH csif;rkdifeJ@ awmh xkwfjyefwm r&SdcJhygbl;? Ô Ô Ô
rauG; v,form; 17 OD; ajrodrf;cH&r+ tdkift,fvftdkudk wdkif-um;
Rfa, Mar 25, 2011
rauG;wdkif;atmifvHòrdŒe,f &Gmrxkef; a&mufatmif ykd@+yD;yg+yDwJh? olu tJ'DvkdbJ us
aus;&Gmtkyfpku v,form; (17)OD;[m olwdŒk aemfwkd@ukd ajymygw,f?”
ydkifwJh v,f,majrawGudk a'ocHppfwyfu atmifajrom,m[m tdrfaxmifpk (50)
odrf; ,lvdkufwJh twGuf &ef ukefòrdŒu tdkif cef h&dSwJh aus;&Gmjzpf+yD;/ vGefcJhwJh (2001)ckESpf
t,fvftdk&Hk;cJGrSm tr_zGihfwdkif=um;vdkufygw,f? uvnf; tvm;wlyJ tJ'Daus;&Gmu v,fo
tJ'D atmifajrom&Gmu v,form;awG rm; (33)OD;xHu v,f,majr{uaygif; (300)
ydkifwJh v,f,majr{uaygif; (150)udk atmif cefŒudk uyp (15)u odrf;,lcJhzl;w,fvdk@ v,f
ajrom,m&GmeJ h (5)rdkifcef hrSm&dS wJh uyp (15)u orm;awGu ajymygw,f? uyp (15)[m
'DESpfqef;ydkif;u odrf;,lcJhwmyg? v,f,majr (1999)ckESpfrSm atmifvHòrdŒe,frSm t}uD;pm;
awG todrf;cH&wJh v,form; (17)OD;[m vuf puf&HkwnfaqmufcJh+yD; puf&Hkrª;awGu a'ocH
&dSvkyfudkifpm;aomufp&m v,fajrr&dSwJhtjyif v,form;awGxHu w{uESrf;wcJGE_ef; 'grSr
aep&mvnf; r&dSawmhbl;vdk h olwdkŒudk ulnDvkyf [kwf aiGusyfig;axmif t+rJwrf;awmif;cHw,f
aqmifay;aewJh atmifvHòrdŒe,fu OD;oef;pdk; vdk h qdkygw,f?
u ajymygw,f? “atmifajrom&Gmqkdwmu 'ghtjyif a'ocHteD; ywf0ef;usifu aus;
&Gmrxkef; aus;&GmtkyfpkAs? olwkd@eJ@ aqGrsKd;eD; &Gmaygif; (13)&Gmu awmifolv,form;awG
pyfawGqDrSm awmif;yefwkd;&SKd;+yD;awmh aep&m [m uyp (15)&JŒ =uufqlcif;udk tjrJwrf;qdk
r&Sd wJhtwG uf ae&wmawG &Sdw,f ? 'guvJ ,m,D ovdk aygif;&Sif;ay;&ovdk 0g;/ arsm pwmawG
aygh? rkd ;OD;uvnf; usawmh r,f? olwkd@rSm tcuf udkvnf; t+rJwrf; ckwf+yD;ydk h ay;ae=u&w,fvdk@
tcJajrmufrsm;pGm awG@ae&w,f? tJ'g &efukef od&ygw,f? Ô Ô Ô
ukd olwkd@a&mufae=u+yD? (NLD)'kOuUXOD;wif
“'Drkdua&pDenf;uswJh v$wfawmfa&G;aumuf
OD;ukdvnf; wkdif=um;w,f?(ILO)ukdvnf; wkdif
w,f? qufoG,fn‡dE_dif;aqmif&Gufa&; vuf yJG ay:vm/ ray:vmqkdwmuawmh 'Drkdua&pD
axmuft&m&SdeJ@ awG@w,f? oluvnf; wkduf ukd trSefwu,f vkdvm;wJhvlawG&JŒ óud;yrf;
&kdufygbJ? *seDAmukdvSrf;+yD;awmh pwDAf rm&S,f r+tay:rSmyJ wnfr,fvkdŒxifygw,f?”
qDukd ykd@ay;ygr,fwJh? *seDAm tpnf;ta0;xJukd
(a':atmifqef;pk-unf)
20 nD!Gwfjcif;onf tiftm;?
vlŒtcGifha&;csdK;azmufwmawGudk &yfwefŒzdkŒ jrefrmppfwyfudk wdkufwGef;
Rfa, Mar 25, 2011
jrefrmppfwyfu vl@tcGifhta&;csdK;azmuf 'DpD&Hk;ajymcGifh&ol (Tom Malinowski)u ajym
usL;vGefaewmawGudk &yfwef@atmif ppfacgif; ygw,f? wyfrawmfae@eJ@ wdkufqdkif+yD; jrefrm
aqmifydkif;taeeJ@ rl0g'csrSwfaqmif&Gufzdk@eJ@ ppfwyfppfOya'csKyfqDudk pmydk@wm[m ppfom;
jypfr_usL;vGefolawGudk ta&;,lay;zdk@ tar&d awGu t&yfom;jynfolawGtay: usL;vGefwJh
uef jynfaxmifpk e,l;a,muftajcpdkuf vl@t Oya'rJh owfjzwfr_/ ESdyfpuf n‡Of;yef;r_/ rk'drf;r_eJ@
cGifhta&; apmihf=unfhavhvma&; tzGJ@}uD;(Hu- t"rRvkyftm;ay;cdkif;apr_pwJh &mZ0wfr_awGudk
man Rights Watch)u pma&;om;wdkufwGef; ta&;,ltjypfay;zdk@ ol@rSm wm0ef&Sda=umif; o
vdkuf ygw,f? wday;wmjzpfw,fvdkŒ ‚if;u ajymygw,f?
jrefrmppfwyf ppfOya'csKyfAdkvfcsKyf&m (HRW)u xkwfjyefwJh AdkvfcsKyf&mjynfhxH
jynfhudk vdyfrl+yD;ay;ydk@wJh 'DpmrSm rwfv (27) ay;pmrSm jrefrmbmomeJ@ pmrsufESm (4) rsuf
&ufae@ usa&mufwJh (66)ESpfajrmuf wyfr ESmyg&SdjyD; rdwWLudk ppftpdk;&a&SŒaecsKyf a'guf
awmfae@tcgor,rSm wyfrawmfom; tm; wmxGef;&Sif/ ukvor*~ *sDeDAmqdkif&m jrefrm
vHk;EkdifiHwum vl@tcGifha&;eJ@ vlom;csif;pmem oHtrwf}uD; OD;oef@ausmf/ ta&SŒawmifwdkif;
r_qdkif&m EkdifiHwumOya'awGudk av;pm;vdkuf ppfXmecsKyf wdkif;rª; Adkvfrª;csKyf xGef;aevif;/ t
emzdk@ jrefrmppfwyf&JŒ Oya'ydkif;qdkif&m t}uD; rSwf (4)ppfqifa&; txl;tzGJ@rª; upx (4)Adkvf
tuJwOD;taeeJ@ vlod&Sif=um; trdef@xkwfjyef csKyf oufEkdif0if;eJ@ pcu (12)aumhu&dwfu
ay;zdk@ awmif;qdkxm;ygw,f? AdkvfcsKyf&mjynfh Adkvfrª;}uD; Edkif0if;wdk@udk ay;ydk@xm;w,fvdk@ od&
taeeJ@ wm0ef&Sda=umif; owday;vdkwJhtwGuf ygw,f?
tckvdk pmydk@wmjzpfa=umif;(HRW) &JŒ 0g&Sifwef ÔÔÔ
xGufaygufudkr&SmbJ azgufxGuf-u? 21
ae@udk (1962)AdkvfcsKyf}uD;ae0if; tpdk;&wuf+yD; wJh[mudkvnf; aoaocsmcsm rajym&Jrqdk&J
aemufydkif;rSmawmh wyfrawmfae@qdk+yD; trnf =ubl;jzpfaewJhtcgusawmh usaemfwkd@ jrefrmh
ajymif;vdkufygw,f? 'Dtay:rSmawmh wyfr wyfrawmfae@&JŒ tcef;u¾qdkwmuvnf; 'g
awmft&m&dSa[mif;awG EdkifiHa&;tiftm;pk ppfa&;jyavmufyJ&Sdw,f/ arS;rSdefoGm;w,f?”
awGu oabmrwlygbl;? rwfv (27)&ufae@ wyfrawmfae@eJ@ywfoufvdk@ Zpfjrpfaygh
zufqpfawmfvSefa&;ae@[m wyfrawmf&JŒt aemf/ wyfrawmfae@b,fvdkjzpfvmvJ? wyfr
cef;u¾wckwnf;&dSwmr[kwfbJ EdkifiHa&;tif awmfae@qkdwm bmvJ? ordkif;a=umif;qdkif&m
tm;pkawG jynfolawGeJ@ wyfrawmfwdk@ wpkw t&a&m Zpfjrpf t&a&m wyfxJrSm b,f avmuf
pnf;wnf; zufqpfpepfudk wGef;vSefcJhwJhae@jzpf xd oabmayguf=ur,fxifvJ? -
w,fvdk@ ,lq=uygw,f? wu,fawmh tJ'Dae@ “usaemfwdk@xuf rsdK;qufwqufapmwJh
[m vlxkuvufrcHwJhpepfwckudk wyfrawmf vlawGavmufuawmh wyfrawmfae@ jzpfay:
u jynfoleJ@wGJ+yD; wGef;vSefcJhwJh ordkif;0ifae@jzpf vmyHkqdkwmudk olwdk@uawmh aumif;aumif;
w,fvdk@ jrefrmEkdifiH rsdK;cspfppfonfa[mif;rsm; em;vnfr,f/ orkdif;udk ydk+yD;awmhem;vnfvdrfh
tpnf ;t&Hk ;OuU X OD;cif armif !$ef@u ajymyg w,f ? r,f? usaemfwdk@ vufxufrSmuawmh wu,f
“pepfwck[m wdkif;jynfeJ@vlrsdK;udk tusdK; vdk@odcsifw,fqdkvdk@&Sd&ifawmh pmawGudkvdkuf
rðyEdkifawmhbl;/ 'Dpepfwck qufvufwnfwHh &Smzwfr,fqdk&if vufwurf;rSm awmfawmf
aejcif;tm;jzifh wdkif;jynfeJ@vlrsdK;twGuf wae@ eJ@&SmrawG@EkdifwJh pmaytrsdK;tpm;rsdK;xJrSm
xufwae@ 'kuQawGydk}uD;r,f? tJ'DvdktcsdefrsdK; awmifygaeygw,f? jrefrmjynfuGefjrLepfygwD
rSm wrsdK;om;vHk;ta&;qdkwJh wyfrawmfom; &JŒ zufqpftay:rSm b,fvdkawmfvSefcJhw,fqdk
awGuvnf; jynfolawGeJ@ EdkifiHa&;tzGJ@tpnf; wm tcef;u¾awGqdkwmuvnf; trsm;}uD;
awGeJ@ wcgwnf;pkaygif;+yD;awmh pepfqdk;udk azsmufzsufxm;wmudk;? tJ'gawGudk ukd,fu
awmfvSefw,fqdkwJh tpOftvmwckayghaemf?” jyef+yD;awmh vdkuf&SmazGzwfr,fqdk&if uGefjrLepf
'gayrJh tckaemufydkif; wyfwGif;rSmawmh pmayudk vdkuf&Smzwf&rvdk jzpfw,f? vufxJ
tJ'Dordkif;a=umif;udk odoltvGefenf;vmovdk udkifxm;zdk@qdkwmuvnf; awmf,Hkwef,Hk owWd
wyfrawmf&JŒordkif;rSefudkawmif jyifyuae &Sm r&Sdbl;avAsm? qdkawmh tJ'Dordkif;t&if;tjrpf
azGzwf&_&wJh tajctaejzpfvmw,fvdk@ jynf udkawmh usaemfwdk@aemufydkif; t&m&SdawGu
ya&mufvmwJh Adkvfrª;a[mif; pdkif;odef;0if;u odEdkifzdk@uawmh awmfawmfudkrvG,fwJhudpPyg?”
ajymygw,f? “trSefawmh 'gu jynfol@ajymuf ppfwuUodkvf tywfpOf (1)qif; Adkvf}uD;
usm;wyfyJaygh? wyfrawmf&,fvdk@ rjzpfcifu a[mif; OD;cifarmif!$ef@uawmh zufqpfawmf
wnf;u jynfolawGup+yD; awmfvSefcJhw,fqdk vSefa&;ae@udk wyfrawmfae@tjzpf ajymif;vJ
wJh[mudk olwdk@u azsmufcsifwmudk;As? tJ'D owfrSwfr_udk vufrcHygbl;? “'Dzufqpfpepfudk
tcgusawmh awmfvSefa&;ae@jzpfay:vmyHkqdk usifhoHk;wJhtzGJ@tpnf; *syef&,fvdk@r[kwfbl;
22 2008zGJŒpnf;yHktajccHOya'udk vHk;0vufrcHEdkif
ayghAsm? udk,fhtrsdK;om;xJuyJjzpfjzpf/ wdkif;w vdrfhr,f? xdkif;EdkifiHrSm Burma Independent
yg;uyJjzpfjzpf usaemfwkd@jrefrmjynfrSm 'Dpepf Army (BIA)udk tJ'DrSm wnfaxmifwJhae@om
udkvm+yD;awmh usifhoHk;r,fqdk&if awmfvSef& vsif wyfrawmfae@ jzpfygw,fcifAs?”
rSmyJqdkwJh wdk@tpOftvmuawmh 'Dvdk&Sdygvm;? (1962)ppfwyftm%modrf;tpdk;&u zuf
'Dae@wyfxJrSmjzpfaewmu 'Dvdkjzpfaeygvm;/ qpfawmfvSefa&;ae@udk wyfrawmfae@ajymif;
jynfolawGtwGif;rSm jzpfaewJhtjzpftysuf vdkufayrJh wyfrawmf&JŒzcifAdkvfcsKyfatmif
awGu 'kuQokuQawGu olwdk@&JŒw&m;cHbmvJ qef;qdkwmudkawmh tJ'Dwkef;u todtrSwfðy
qdkwmudk jrifvdk@&Sd&ifawmh usaemfwkd@wyftae vufcHygao;w,f? wyfrawmfae@eD;&if Adkvf
eJ@ wyfpum;ajym&r,fqdk&if aoewfajymif;u csKyfatmifqef;"gwfyHkeJ@ tqdktrdef@awGudk t
udk,fhbufvSnfh vmr,fayghAsm? tJ'guvnf; pdk;&rD'D,mawGrSm azmfjyavh&Sdygw,f? 'gayrJh
tif r wef r S Ad kvf ae0if; u a=umuf w,f ? (1988)ckESpf ppfwyfu tm%modrf;+yD;aemuf
a=umufw,fqdkawmh zufqpfawmfvSefa&;qdk ydkif;rSmawmh wyfrawmfae@eD;vmwJhtcg tpdk;&
wJhtrnfxuf olu wyfrawmfae@qdk+yD;awmh rD'D,mawGrSm vuf&dSppfwyft}uD;tuJ Adkvf
ajymif;w,f? trSefuawmh wyfrawmfae@qdk csKyfrª;}uD;oef;a&$&JŒ tqdktrdef@awGeJ@ tpm;xdk;
wm (1941)ckESpf 'DZifbmv (21)&ufjzpfyg azmfjya&;om;vmwm awG@&ygw,f? Ô Ô Ô
vkHjcKHa&;aumifpD&JŒvpfAsm; qkH;jzwfcsuf a':atmifqef;pk-unf axmufcH
Rfa, Mar 26, 2011
vpfAsm;tm%m&Sif Adkvfrª;}uD;*'gzD=o udk rdrdvdkvm;a=umif; a':atmifqef;pk=unfu
ZmcHppfwyfawG&JŒ &uf&ufpufpuf acsr_ef;r_ ajym=um;vdkufygw,f?
'%fudkcHae&wJh vpfAsm;jynfolawGudk u,f trsdK;om; &if=um;aph a&;&&SdrSomv#if
wifz dkŒEdk ifiHwumwyfzGJ @awG ppfa&;t&0if ppfrSefwJh +idrf;csrf;a&;udk wnfaqmufEdkifrSm jzpf
a&mufEdkifa&;twGuf +yD;cJhwJh rwfv (17)&uf wJhtwGuf a&&SnftwGuf tm;ay;aqmif&Guf
ae@rSm vkHòcHa&;aumifpDu qkH;jzwfcsuftrSwf oifhw,fqdkwJhtcsufudk vkHòcHa&;aumifpDtzGJ@
(1973)udk csrSwfcJhwm[m oihfawmfwJhvkyf&yf 0ifawGtm;vHk; oabmaygufatmif pnf;&kH;
jzpfw,fvdkŒ jrefrmh'Drkdua&pD acgif;aqmif ajymqdkEdkif&if aumif;rGefrSmjzpfa=umif;/ tJ'Dvdk
a':atmifqef;pk=unfu ajymqdkvdkufygw,f? vdkufavsmr_rsKd; &&Sdzdk@qdkwm vG,fulrSmr[kwf
wqufwnf;rSmyJ jrefrmppftpdk;&ukd vkHòcH ayr,h f vnf ; ajzmif ;jzwd k ufwGef;wJ h enf ;tyg0if
t
a&;aumifpDu tvm;wl ta&;,lEdkifr,hf t enf;vrf;aygif;pkHeJ@ óud;yrf;=uzdk@vdka=umif;
vm;tvmeJ @ ywf ouf+yD; ar;jref ;cJhwmudkawmh a':atmifqef;pk=unfu ajym=um;vdkufyg
trsKd;om; jyefvnf&if=um;apha&;twGuf vkHòcH w,f?
a&;aumifpDtaeeJ@ tm;ay;wJhqkH;jzwfcsufrsKd; ÔÔÔ
EdkifiHa&;tusOf;om;rsm; csufcsif;vGwf? 27
&if tajctaet& jzpfw,fqkd&if aumif;yg+yD/ oifwmrsm;ukd tm;vkH; wkdif;&if;om;rsm;tyg
wyfrawmftiftm;ukd xnfh+yD;awmh xnfhr,f/ t0if ausausvnfvnf aqG;aEG;+yD;v#if vkH;0
(25)&mckdifE_ef;yg0if&r,fqkd+yD; xnfhw,fqkdwJh tqifckdif+rJr,fh zGJ@pnf;ykHtajccHOya'ukd vkd
[mrSmvnf;yJ aocsmoD;oD;oef@oef@eJ@ olwkd@ vm;awmifhwwm &Sdaeygw,f? ,ckvuf&Sd
&JŒoufwrf;wck/ oufwrf;ESpfck tvm; b,f oGm;aewJh ykHtwkdif;uawmhjzifh ykdrkd+yD;awmh xl;
a&G@b,fr# av#mhoGm;+yD;awmh aemuf (4)ESpf jcm;odomvmr,fh wkd;wufr_&SdvmvdrfhOD;r,f
wkdifonf/ (8)ESpfwkdifonfh tcsdeftcgrSm 'Dwyfr vkd@ r,kH=unfygbl;? jrefrmhEkdifiHa&;wkd;wufvm
awmftcef;u¾[m OD;aqmiftcef;u¾ zkd@twGuf wyfrawmfu b,fvkdtcef;u¾u
xuf jynfoljynfom;0efxrf;aumif;awG jzpf ae+yD; yg0ifoifhygovJ? wyfrawmfom;awG t
wJhtwGuf jynfoljynfom;awG&JŒ OD;aqmifr_ aeeJ@aum b,fvkd*k%foduQm&SdwJh wyfrawmf
atmufrSmyg0ifwJh av;eufwJhtcef;u¾u om;awGjzpfzkd@ vkdygovJ? 'godyf&Sif;ygw,f?
yg0ifwmomv#if wkdif;jynftwGuf ykdrkd+yD; t wyfrawmfom;awG[m jynfolvlxkawG&JŒ vHk
usKd;&SdrSm jzpfygvdrfhr,f? wyfrawmf[m vlwef; òcHr_/ at;csrf;r_/ +idrf;csrf;om,mr_ pojzihf wm
pm;w&yfr[kwfygbl;? wyfrawmf[m jynfol 0efw&yfukd xrf;aqmif&r,fqkdwJh wm0ef&Sdyg
xJrSm &ifeifhonf;csm om;orD;awGjzpfwJht w,f? tJ'Dvkdtcg tajctaet&yf&yfukd ESpf
wGuf tm;vkH;rdbjynfolom;orD;awGeJ@ twl ykdif;ykdif;&ygr,f? EkdifiHawmfeJ@ywfoufvkd@ rdrd
wuGyJ tcGifhta&;&Sdxkdufygw,f?” ab;rSm tjcm;aom EkdifiHrsm;tE W&m,fðyvm
wyfr awmfu tem*wfj refr mhE kdifiH wJhtcgrSm wyfrawmfom;awGonf rdrdwkd@&JŒ
a&;rSm (2008)zGJ@ pnf; ykHtajccHOya'tm; wm0efjzpfwJh EkdifiHawmfukd touftkd;tdrf
ukd; eJ@ tky fp kd; v$r f; rkd; vm&if b,fvkdt&m ab;umuG,f&r,fqkdwJh wm0efukd ausyGefpGm
awGr sm; jzpf a y:vmrvJ? xrf;aqmif&r,f? tJvkd ausyGefpGmxrf;aqmif
“'D[m tpOftvmaumif;w&yf jzpfvm &if;eJ@ jynfolvlxkw&yfvkH; tm;vkH;uvnf; 'D
Ekdifr,fvkd@awmh r,lqygbl;? 'ga=umifhrkd@vkd@ vkdausyGefpGm xrf;aqmifwmukd vlxktm;vkH;
tzGJ@csKyftaeeJ@ (2008)ckESpf zGJ@pnf;ykHtajccH u aemufuae+yD;awmh tm;ay;tm;ajr‡muf
Oya'ukd vkH;0vufcHcJhjcif; r&SdcJhygbl;? a&S@quf axmufcHaomtm;jzifh aqmif&GufrSmjzpfyg
+yD;awmh oGm;r,fhqkdwJh tcif;tusif;[mvnf; w,f? 'Dtcef;u¾eJ@ywfoufvkd@ EkdifiHawmfeJ@
,leDazmif;c|wfvJ+yD;awmh t&yf0wft&yfpm; ywfoufwJh wk d;wuf&mwkd;wufa=umif; aqmif
0wfwJh ppftkyfcsKyfa&;tcif;tusif;rsKd;ukd oGm; &Guf&r,fhudpPt&yf&yfonf jynfoljynfom;
r,fvkd@yJ ,kH=unfxm;ygw,f? tJ'ga=umifhrkd@vkd@ rsm;wkd@. wm0efjzpfygw,f? 'Djynfoljynfom;
'D (2008)zGJ@pnf;ykHtajccHOya'xJrSm trsKd; rsm;. wm0efukd wyfrawmfom;rsm;uae+yD;
om;'Drkdua&pDtzGJ@csKyfonf jyifqifoifhjyif awmh aqmif&Gufay;&rSmjzpfygw,f? tajct
qifxkdufaom 'Drkdua&pDtm;vkH; jyifqifzkd@ aet& csufcsif;ta&;w}uD;jzpfvkd@ EkdifiHawmf
ajymwmr[kwfygbl;? 'Drkdua&pDusr,fh jyifqif &JŒ tcsKyftjcmtm%mukd xdckdufysufpD;&mt
trsKd;om;'Drdkua&pD tzGJŒcsKyf
trSwf(97§c)/ taemufa&$*Hkwdkifvrf;
A[ef;òrdŒe,f &efukefòrdŒ?
2011 ckESpf/ rwfv (27)&uf?
1372ckESpf/ waygif;vjynfhausmf (8)&uf?
a=unmcsuf t rSw f 6§03§11
,aeŒonf (66)ESpfajrmuf zufqpfawmfvSefa&;aeŒ jzpfonf? trsKd;om;tmZmenf
acgif;aqmif}uD; wyfrawmf.zcif}uD;/ vGwfvyfa&;Adokum}uD; AdkvfcsKyfatmifqef;ESifhwuG rsKd;cspf
acgif;aqmifrsm;u jynfolvlxkwpf&yfvHk;.pnf;vHk;nD!$wfr_udk&&Sd+yD; jrefrmhvGwfvyfa&;twGuf
vufeufpGJudkifI tHkºuGawmfvSefcJhaomaeŒ jzpfonf?
u|EkfyfwdkŒjrefrmEdkifiHudk udkvdkeDe,fcsJŒwdkŒu (1885)ckESpfwGif wdkufcdkufodrf;ydkufcJhaom
a=umifh tcsKyftjcmtm%mydkif vGwfvyfa&;}uD; qHk;&_H;cJh&onf? xdka=umifh ocifatmifqef;OD;
aqmifonfh wdkŒArmtpnf;t&Hk;0if ocifvli,frsm;/ ausmif;om;vli,frsm;yg0ifaom &JabmfoHk;
'Drdkua&pDqdkwm wa,mufeJŒwa,mufav;pm;wJhpepfyg? 29
usdyfwdkŒonf tcuftcJtrsKd;rsKd;/ tE W&,ftrsKd;rsKd;udk &ifqdkifI *syefppfwyfu oif=um;ay;onfh
ppfynmudk qif;&Jyifyef;pGmonf;cHum &,lcJh=u&onf?
xdkaemuf (1941)ckESpf/ 'DZifbmv (27)&ufaeŒwGif xdkifEdkifiH/befaumufòrdŒY AdkvfcsKyf
atmifqef;acgif;aqmifaom ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfudk zGJŒpnf;cJhygonf? ArmhvGwfvyfa&;
wyfrawmfonf ppfa=umif;rsm;zGJI rdrdwdkif;jynfodkŒ0ifa&muf=uum e,fcJsŒwdkŒtm;awmfvSef
wdkufcdkufcJh=uonf? wpfwdkif;jynfvHk;tm; (1942)ckESpf arvukefcefŒwGif atmifjrifpGmwdkufcdkuf
odrf;,lEdkifcJhonf?
odkŒaomf wdkif;jynf.vGwfvyfa&;u r&&Sdao;yg? rdrdwdkŒwdkif;jynfonf e,fcsJŒatmufrS
ppf0g'Dzufqpfrsm;vufatmufodkŒ wpfzefusa&mufcJh&jyefygonf? zufqpfrsm;onf &efukefòrdŒ
awmfudk odrf;ydkuf+yD;ygu jrefrmjynfvGwfvyfa&; a=unmay;rnf[k uwdðycJhaomfvnf; jrefrm
EdkifiHwpf0Srf;vHk;udk odrf;ydkuf+yD;onftxd wdkif;jynfvGwfvyfa&;udk a=unmjcif;rðycJhyg? zufqpfwdkŒ
onf ‚if;wdkŒay;xm;aomuwdrsm;udk azmufzsuf&Hkru zufqpfpepfudkusifhoHk;um EdkifiHudkppftkyf
csKyfa&;jzifh tkyfcsKyfcJhonf? wdkif;jynf. qefpyg;ESifh o,HZmwrsm;udk aoG;pkyf,lcJh=uonf? rsKd;cspf
vli,fajrmufrsm;pGmwdkŒudkvnf; zrf;qD;tkyfcsKyfaESmifI n‡if;yef;ESdyfpufowfjzwfcJh=uonf?
xdkŒa=umifh (1945)ckESpf/ rwfv (27)&ufaeŒwGif pwifawmfvSefcJhaom zufqpfawmf
vSefa&;}uD;Y usm;/r ra&G; }uD;/i,fr[l vlxkvlwef;pm;tv$mtoD;oD; yg0ifcJh=uonf? zufqpf
rsm;tay: atmifyGJrsm;qufwdkuf &&SdcJh+yD; jrefrmEdkifiH.òrdŒawmf &efukefòrdŒawmfudk {+yDv(30)&uf
aeŒwGif jyefvnfodrf;ydkufEdkifcJhonf? TzufqpfawmfvSefa&;}uD; atmifjrifcJh&jcif;rSm zufqpf
wdkufzsufa&; jynfolŒvGwfvyfa&; tzGJŒcsKyf}uD;. OD;aqmifr_ESifh tvHawmfatmufwGif jynfolvl
xkwpf&yfvHk;u udk,fusKd;pGefŒtepfemcH+yD; pnf;vHk;nD!GwfpGm yl;aygif;yg0ifI aqmif&GufcJh=ujcif;
a=umifh jzpfonf?
odkŒa=umifh trsKd;om;vGwfajrmufa&; óud;yrf;v_yf&Sm;r_rsm;rS arG;zGm;ay;cJhaom wyfr
awmfudk trsK;dom;tmZmenfacgif;aqmif}uD; AdkvfcsKyfatmifqef;u rnfuJhodkŒaom vufeuf
udkiftzGJŒtpnf; jzpfoifha=umif;udk atmufygtwdkif; vrf;!$efrdefŒ=um;cJhonf?
“'Dwyfrawmf[m vlwOD;wa,muftwGuf wnfaxmifxm;wmr[kwfbl;? wEdkifiHvHk;
trsKd;om;tm;vHk;twGuf jzpfw,f? 'Dwyfrawmf[m wzGJŒwygwDvlwpktwGuf wnfaxmif
xm;wm r[kwfbl;? wEdkifiHvHk;wrsKd;om;tm;vHk;twGuf jzpfw,f?
ppfwyf[mEdkifiHolEdkifiHom;awGudk n‡if;yef;zdkŒr[kwf? vufeuftm;udk; wefcdk;jyzdkŒr[kwf?
ppfwyf[mEdkifiH&JŒ tajccHjzpf&r,f? EdkifiH[m ppfwyf&JŒtapcHrjzpf&bl;?
ppfbufu vuf0g;}uD;tkyf+yD; wdkif;jynfv$wfawmfu bmrStpdk;r&wJh ppftm%m&Sif
0g'rsKd; r&Sd&atmif ppfbufudk wdkif;jynfv$wfawmfu tkyfpdk;EdkifcGifh &Sd&r,f”
30 vGwfvyfpGmaz:xkwfcGifh &Sd&rnf?
trsKd;om;tmZmenfacgif;aqmif}uD;/ wyfrawmfzcif}uD;/ vGwfvyfa&;Adokum}uD;
AdkvfcsKyfatmifqef;.orD;jzpfol trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJŒcsKyf taxGaxGtwGif;a&;rª; a':atmif
qef;pk=unfuvnf; wyfrawmfESifh ywfoufI &dk;om;yGifhvif;pGm ajym=um;cJhygonf?
“jrefrmEdkifiH vGwfvyfa&;&zdkŒtwGuf óud;yrf;wJh jrefrmhacgif;aqmif}uD;rsm;[m usr
wdkŒEdkifiHudk 'Drdkua&pDEdkifiHtjzpfeJŒ xlaxmifcJhwm jzpfygw,f? vGwfvyfa&;&zdkŒtwGufvnf; jynf
olvlxkeJŒ wyfrawmfvufwGJ+yD; vkyfzdkŒ[m vdkygw,f?
wyfrawmfESifh ywfoufvdkŒ usroabmw&m;qdkvdkŒ&Sd&if EdkifiH&JŒ vdktyfcsuft&vnf;
aumif;/ jynfolawG&JŒ awmifhwcsuft&vnf;aumif;/ aemuf+yD;awmh usrudk,fwdkifu azaz
wnfaxmifcJhwJh wyfrawmfqdk+yD;awmh oHa,mZOfa=umifhvnf;aumif;/ usr[m jzLpifwJhapw
emudk tajccH+yD; wyfrawmfESifh EdkifiHtwGufaqmif&GufzdkŒ b,fawmhrS 0efrav;ygbl;?”
trsKd;om;'Drdkua&pD tzGJŒcsKyf taxGaxGtwGif;a&;rª; a':atmifqef;pk=unf.
txufygajym=um;csufrsm;onf EdkifiHa&;jyomemudk EdkifiHa&;enf;jzifh awGŒqHkaqG;aEG;tajz&Sm
a&;/ trsKd;om;&if=um;apha&;/ 'Drdkua&pDpepfodkŒ +idrf;csrf;pGmulajymif;a&;tay:wGif &yfwnfI
wdkif;jynfESifhjynfolvlxk. tusKd;pD;yG;rsm;udk OD;xdyfyefqifum vrf;cif;ay;vdkufjcif; jzpfonf?
'Drdkua&pDpepfjzpfxGef;ay:aygufv#if wyfrawmfom;rsm;onfvnf; tjcm;jynfoljynfom;rsm;
enf;wl vlŒtcGifhta&;rsm;ESifh om,mwdk;wufzHGŒòzd;aomEdkifiH. tusKd;&v'frsm;udk cHpm;=u&rnf
jzpfygonf?
xdkŒa=umifh 'Drdkua&pDvdkvm;aom tiftm;pkrsm;ESifh wyfrawmft=um; em;vnfr_vGJ
rSm;aejcif;rsm; aysmufuG,foGm;ap&eftwGuf aqG;aEG;n‡dEd_if;wdkifyif=u&ef ta&;}uD;a=umif;
xyfrHwdkufwGef; vdkufygonf? tm%mydkifwdkŒtaejzifh trsKd;om;jyefvnfoifhjrwfa&;twGuf
EdkifiHa&;t"dy`g,fjynfh0aom awGŒqHkaqG;aEG;a&;? EdkifiHa&;tusO;fom;rsm;tm;vHk; ¹cGif;csufr&Sd
vGwfay;a&;ponfh EdkifiHa&;ywf0ef;usif tajctaeaumif;rsm;udk zefwD;ay;&ef rvGJraoGvdktyf
ygonf?
odkŒygI trsKd;om;'Drdkua&pD tzGJŒcsKyfonf wdkif;&if;om;rsm;tm;vHk; ar#mfvifhawmifh
waeaom 'Drdkua&pDESifh vlŒtcGifhta&;rsm; &&SdcHpm;Edkifa&;twGuf jynfaxmifpkzGm;wdkif;&if;om;
vlrsKd;pkrsm;tm;vHk;. pnf;vHk;nD!Gwfaom axmufcHr_jzifh tpOfwpdkuf óud;yrf;aqmif&GufoGm;
rnf[k oHEMdXmefðyyga=umif; a=unmvdkufonf?
7- 3- 11 aeŒwGif usif;yaom A[dktvkyftr_aqmif tzGJŒ.
tpnf;ta0;qHk;jzwfcsuft&?
A[dktvkyftr_aqmiftzGJŒ
trsKd;om;'Drkdua&;pD tzGJŒcsKyf
&efukefòrdŒ
2011rSm zGJŒpnf;wJh vGwfawmftpdk;& tvdkr&Sd? 31
ocifodef;azaetdrfwGif ðyvkyfaom awmfvSefa&;aeŒ rdwfqHkpm;yGJ "gwfyHkrSwfwrf;
32 odef;pdeftpdk;& tvdkr&Sd?