Đnternet ve E-Ticaret

Firmaları

Dr. Adem ANBAR

Uludağ Üniversitesi ĐĐBF
2009

Đnternet Firması
@Hangi işletmeler, internet firması
sayılacaktır?
@Örneğin, ABD’de borsalarda işlem gören
50 internet firmasını kapsayan Đnternet
Hisse Senedi Endeksi’ne (ISDEX) bir
firmanın girebilmesi için, gelirlerinin en
az %51’ini internetten sağlaması
gerekmektedir.

1
 Đnternet Firmalarının Gelişimi
@Đnternetin ve internet üzerinden yapılan e-
ticaretin hızlı gelişimiyle birlikte, gelirlerinin
tamamını veya büyük bir kısmını internetten
sağlayan firmalar ortaya çıkmıştır.
@“Đnternet firması” olarak adlandırılan bu
firmaların sayısı, özellikle 1997 yılında artış
göstermiş ve bazı internet firmaları çok hızlı
büyümüşlerdir.
@Đnternet firmalarının başarısı ve yatırımcıların
bu firmalara olan büyük ilgisi, halka arzları da
arttırmıştır.
@Örneğin, Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD)
1998 yılında 28 internet firması halka açılmıştır.

Đnternet Balonu
@internet firmalarının hisse senedi fiyatları,
1998 yılının başından Şubat 2000 tarihine
kadarki iki yıllık süre içerisinde, halka arz
fiyatlarına göre ortalama %1000’nin üzerinde
getiri getirmiştir.
@2000 yılında ise, internet firmalarının hisse
senedi fiyatlarında sert düşüşler yaşanmıştır.
@Böylece, 1998-2000 yıllarında oluşan internet
veya “dot.com” balonu patlamıştır.

2
 Dow Jones Đnternet Bileşik Endeksi
(Ocak 1998 – Mart 2006)
500
400
300
200
100
0
.0 00

.0 03

.0 04

6
1 8
.3 98

1 8
.0 99
.0 99
30 00

.0 00

1 1
.0 01
.0 02
31 02

.0 03
30 03

.0 04

5
.3 05
25 05
00
.0 99

.0 99

.0 00

.0 00
12 .20

07 .20

10 .20
10 .19

09 .19
02 1.19

6. .20

05 .20

03 .20
08 .20

1. .20

12 .20

4. .20

03 .20

12 1.20

4. 20
.2
06 1.1

04 .1

10 1.2

08 1.2

0.
0

1
1

1
1

1
.0
01

Tarih

Dow Jones Internet Composite Index (DJINET)

Đnternet Firmalarının Değerini

Etkileyen Faktörler - 1
1. Finansal Değişkenler
@ Satışlar
@ Gelirler
@ Brüt kar
@ Ar-Ge giderleri
@ Reklam ve pazarlama giderleri vb.

3
 Đnternet Firmalarının Değerini
Etkileyen Faktörler - 2
2. Finansal Olmayan Değişkenler
@ Ziyaretçi sayısı (unique visitors)
@ Ziyaretçiler tarafından gezilen sayfa sayısı
(pageviews)
@ Her ziyarette web sitesinde harcanan süre
(stickiness)
@ Belirli bir dönemde her ziyaretçi başına yapılan
ziyaret sayısı (loyalty)
@ Doğrudan tıklanan veya bir kullanıcıya
gösterilen reklam sayısı

Örnek: Yahoo
@1995 yılında, iki üniversite öğrencisi tarafından
tarafından kurulan Yahoo’yu satın almak için
Microsoft, 44,6 milyar $ önerdi. Yahoo, bu
teklifi kabul etmedi (Şubat 2008).
@2007 yılında, Yahoo’nun Toplam Gelirleri 6,97
milyar $ ve Net Karı 660 milyon $.
@24.12.2008 tarihi itibariyle, Yahoo’nun hisse
senedinin fiyatı 12,32$.
@24.12.2008 tarihi itibariyle, Yahoo’nun Toplam
Piyasa Değeri 17,1 milyar $.

4
 Örnek: Google
@1998 yılında, iki üniversite öğrencisi
tarafından bir banliyö garajında kurulan
Google’ın piyasa değeri yaklaşık 157 milyar
$ (Eylül 2008).
@2007 itibariyle, Google’ın Toplam Gelirleri
16,6 milyar $ ve Net Karı 4,2 milyar $.
@24.12.2008 itibariyle, Google’ın hisse senedi
fiyatı 302,95$.
@24.12.2008 itibariyle, Google’ın Toplam
Piyasa Değeri 72,6 milyar $.

Örnek: Amazon

@Amazon’un 2007 yılındaki Toplam Gelirleri

14,8 milyar $.
@Net karı 476 milyon $
@24.12.2008 itibariyle, Hisse Senedi Fiyatı
51,44$
@24.12.2008 itibariyle, Toplam Piyasa Değeri
22,1 milyar $

5
Örnek: eBay
@Açık artırma sitesi eBay’ın 2007 yılındaki
Toplam Gelirleri 7,7 milyar $.
@2007 yılı Net Karı 348 milyon $.
@24.12.2008 itibariyle, Hisse Senedi Fiyatı
13,65$.
@24.12.2008 itibariyle, Toplam Piyasa
Değeri 17,3 milyar $.

Örnek: Facebook
@2004 yılında iki öğrenci tarafından
kurulan Facebook’un piyasa değeri 10-
15 milyar $ arasında.
@Microsoft, Facebook’un %1,6 hissesini
240 milyon $’a satın aldı (Kasım 2007).

6
 Örnek: YouTube
@2005 yılında, eBay’ın eski üç çalışanı
tarafından kurulan Youtube’u, Google,
1,65 milyar $ ödeyerek satın aldı (Ekim
2006).

TEŞEKKÜRLER