TEORİK ÇÖZÜMLEMELER

VERİLEN YÜKLER

160 N 260 N 360 N

HIZ Fs µ Fs µ Fs µ

30 d/d 20,68 0,129 21,316 0,0819 25,2 0,082

50 d/d 2169 0,135 18,932 0,072 24,63 0,068

100 d/d 23,62 0,147 20,549 0,079 24,98 0,069

150 d/d 23,84 0,149 21,185 0,081 25,55 0,07

300 d/d 25,32 0,158 21,821 0,083 24,04 0,06

600 d/d 26,31 0,164 20.77 0,079 23,43 0,065

900 d/d 25,4 0,158 20,58 0,791 24,55 0,068

1200 d/d 24,851 0,155 25,07 0,096 25 0,069

Mil çapı : 50,78mm

r = 0,02539m

yatak genişliği :25mm

L=0,025m

C=sabit = 6,25*10^5

Ortam sıcaklığı : 25Cº

η = 0,36 Ns/m²

F = 160 N yük altında

1
n = 30 dev./dk. için

W = π * n → π *30 = π
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2* π*(0,02539)² = 0,011

F.C 160*(6,25*10^5)

n = 50 dev./dk. İçin

W = π * n → π *50 = 5,23
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2* 5,23*(0,02539)² = 0,019

F.C 160*(6,25*10^5 )
n = 100 dev./dk. İçin

W = π * n → π *100 = 10,47
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2* 10,47*(0,02539)² = 0,038

F.C 160*(6,25*10^5 )

n = 150 dev./dk. İçin

W = π * n → π *150 = 5π
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2*5π *(0,02539)² = 0,057

F.C 160*(6,25*10^5 )

n = 300 dev./dk. İçin

W = π * n → π *300 = 10π
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2*10π *(0,02539)² = 0,114

F.C 160*(6,25*10^5 )

n = 600 dev./dk. İçin

2
W = π * n → π *600 = 20π
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2*20π *(0,02539)² = 0,228

F.C 160*(6,25*10^5 )

n = 900 dev./dk. İçin

W = π * n → π *900 = 30π
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2*30π *(0,02539)² = 0,342

F.C 160*(6,25*10^5 )

n = 1200 dev./dk. İçin

W = π * n → π *1200 = 40π
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2*40π *(0,02539)² = 0,456

F.C 160*(6,25*10^5 )

F = 260 N yük altında

n = 30 dev./dk. için

W = π * n → π *30 = π
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2* π*(0,02539)² = 0,007

F.C 260*(6,25*10^5)

n = 50 dev./dk. İçin

W = π * n → π *50 = 5,23
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2* 5,23*(0,02539)² = 0,0117

F.C 260*(6,25*10^5 )

n = 100 dev./dk. İçin

3
W = π * n → π *100 = 10,47
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2* 10,47*(0,02539)² = 0,023

F.C 260*(6,25*10^5 )

n = 150 dev./dk. İçin

W = π * n → π *150 = 5π
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2*5π *(0,02539)² = 0,035

F.C 260*(6,25*10^5 )
n = 300 dev./dk. İçin

W = π * n → π *300 = 10π
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2*10π *(0,02539)² = 0,07

F.C 260*(6,25*10^5 )

n = 600 dev./dk. İçin

W = π * n → π *600 = 20π
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2*20π *(0,02539)² = 0,140

F.C 260*(6,25*10^5 )

n = 900 dev./dk. İçin

W = π * n → π *900 = 30π
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2*30π *(0,02539)² = 0,21

F.C 260*(6,25*10^5 )

n = 1200 dev./dk. İçin

4
W = π * n → π *1200 = 40π
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2*40π *(0,02539)² = 0,28

F.C 260*(6,25*10^5 )

F = 360 N yük altında

n = 30 dev./dk. için

W = π * n → π *30 = π
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2* π*(0,02539)² = 0,005

F.C 360*(6,25*10^5)

n = 50 dev./dk. İçin

W = π * n → π *50 = 5,23
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2* 5,23*(0,02539)² = 0,008

F.C 360*(6,25*10^5 )

n = 100 dev./dk. İçin

W = π * n → π *100 = 10,47
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2* 10,47*(0,02539)² = 0,016

F.C 360*(6,25*10^5 )

n = 150 dev./dk. İçin

W = π * n → π *150 = 5π
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2*5π *(0,02539)² = 0,025

F.C 360*(6,25*10^5 )

n = 300 dev./dk. İçin

5
W = π * n → π *300 = 10π
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2*10π *(0,02539)² = 0,05

F.C 360*(6,25*10^5 )

n = 600 dev./dk. İçin

W = π * n → π *600 = 20π
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2*20π *(0,02539)² = 0,1

F.C 360*(6,25*10^5 )

n = 900 dev./dk. İçin

W = π * n → π *900 = 30π
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2*30π *(0,02539)² = 0,15

F.C 360*(6,25*10^5 )

n = 1200 dev./dk. İçin

W = π * n → π *1200 = 40π
30 30

µ = η* π*L*2*W*r² = 0,36* π*0.025*2*40π *(0,02539)² = 0,2

F.C 360*(6,25*10^5 )

6
 GRAFİKLER

160 N yük altında teorik eğri

F=160 N

0,5
Sürtünme katsayısı (µ)

0,4

0,3

0,2

0,1

0
0 200 400 600 800 1000 1200 1400
Hız (d/d)

160 N yük altında deneysel eğri

0,18
Sürtünme katsayısı (µ)

0,16
0,14
0,12
0,1
F=160N
0,08
0,06
0,04
0,02
0
0 200 400 600 800 1000 1200 1400
Hız (d/d)

7
 260 N yük altında teorik eğri

F=260 N

0,3
Sürtünme katsayısı (µ)

0,25
0,2
0,15
0,1
0,05
0
0 200 400 600 800 1000 1200 1400
Hız (d/d)

260 N yük altında deneysel eğri

0,12
Sürtünme katsayısı (µ)

0,1

0,08

0,06 F=260N

0,04

0,02

0
0 200 400 600 800 1000 1200 1400
Hız (d/d)

8
 360 N yük altında teorik eğri

0,25
Sürtünme katsayısı (µ)

0,2

0,15
F=360 N
0,1

0,05

0
0 200 400 600 800 1000 1200 1400
Hız (d/d)

360 N yük altında deneysel eğri

0,09
Sürtünme katsayısı (µ)

0,08
0,07
0,06
0,05
F=360 N
0,04
0,03
0,02
0,01
0
0 200 400 600 800 1000 1200 1400
Hız (d/d)

9
SONUÇ:

Yukarıdaki grafiklerden de anlaşılacağı gibi deneysel ve teorik olarak incelemeler

sonucu çıkarılan sonuçlar neticesinde gözle görülür bir farklılık görülmektedir. Bunun
neticesinde oluşan bu farklılık deneysel olarak bakıldığında sürtünmeler bir bakıma
ihmal edilmektedir. Nedeni ise; teorik olarak yapılan hesaplamalarda yük artışı
sürtünme kuvvetlerini değiştirmemektedir. Teorik olarak bakıldığında kabullerden yola
çıkılarak hesaplamalar yapılmakta ve sonuçlar alınmaya çalışılmıştır. Yağlamada, metal
yüzeylerin birbiri ile olan temasları ortadan kalkar ve elemanlar, yağ filmi üzerinde
hareket ederler. Deney düzeneğinde oluşabilecek herhangi bir aksama deney sonuçlarını
da etkileyebilecektir. Yağlamanın amacı sürtünmeyi azaltmaktır. Sürtünme;

- Enerji tüketir.
- Isı oluşturur.
- Aşınmaya neden olur.

10
Sürtünme çeşitleri

1- Kuru sürtünme
a) İki düz yüzeyin birbiri üzerindeki hareketi

b) İki düz yüzeyin bilya veya yuvarlak yüzeyler üzerindeki hareketi

2- Sıvı sürtünme

a) Hidrodinamik yağlama (kalın film)

Birim yüke ve devir sayısına göre sürtünme katsayısı değişmektedir. Hidrodinamik

yağlamanın oluşması için yüzeyler arasında izafi hareket,yüzeylere etki eden
kuvvet,yüzeyler arasında eksantriklik ve ortamda yağlama maddesi olması gerekir.

b) Hidrostatik yağlama (ince film)

Hareket halindeki temas eden yatak yüzeyleri arasına dışarıdan bir pompa yardımı ile
basınçlı yağ gönderilerek film oluşturulmaktadır. Hidrostatik yağlamada pompa yağ
basıncı yeterli yağ basıncına ulaşınca film teşekkül eder. Pompa çalışmazsa yataklarda
sınır ve kuru sürtünme oluşur. Sürekli çalışmada yatak sarmasına yol açan bu
sürtünmeden kaçınılması gerekmektedir.

11