BAB 9 :

MENGGLOBALISASIKAN
PERNIAGAAN

DISEDIAKAN OLEH :
NABILA HUDA BINTI MD
SAFAR
ISI KANDUNGAN
• DEFINISI DAN PERANAN PERNIAGAAN
ANTARABANGSA
• JENIS-JENIS PERNIAGAAN ANTARABANGSA
• EVOLUSI PERNIAGAAN ANTARABANGSA
• KONSEP PENTING DALAM PERNIAGAAN
ANTARABANGSA
• CABARAN SYARIKAT MULTINASIONAL
• STRUKTUR DAN KAWALAN
• POLITIK, UNDANG-UNDANG, CUKAI DAN EKONOMI
• BAYARAN PERDAGANGAN DAN PERTUKARAN MATA
WANG
• RISIKO PERDAGANGAN ANTARABANGSA
• GALAKAN DAN PERLINDUNGAN PERDAGANGAN
• KAWASAN DAGANGAN BEBAS
• KAWASAN PERTUMBUHAN MSC (RUJUKAN KEPADA
CYBERJAYA)
DEFINISI DAN PERANAN PERNIAGAAN ANTARABANGSA

Definisi
• Perniagaan antarabangsa adalah transaksi barangan
(perkhidmatan) dengan barangan (perkhidmatan) atau
barangan dengan wang yang berlaku melepasi sempadan
politik dan ekonomi.
Peranan
• Kelebihan perniagaan antarabangsa ialah membantu
pengeluaran secara massa ataupun bidang ekonomi skala.
• Kelebihan mutlak ialah keupayaan sesebuah negara
menghasil sesuatu pada kos yang lebih murah atau lebih baik
daripada negara lain.
• Kelebihan berbanding adalah kemampuan sesebuah negara
menghasilkan sesetengah produk lebih murah dan lebih baik
daripada mengeluarkan produk yang lain.
• Gelagat pembeli adalah berbeza di antara satu tempat
dengan tempat yang lain bergantung kepada banyak faktor.
 Import Eksport

JENIS-JENIS
PERNIAGAAN
ANTARABANGSA

Kontrak
Perkhidmatan
pengeluaran
Pembuatan
Import
• Import ialah membeli barangan dari negara luar untuk dijual
atau digunakan di dalam negara sendiri.
Eksport
• Eksport ialah menjual barangan ke luar negara hasil
pengeluaran negara sendiri.
Perkhidmatan
• Perkhidmatan adalah satu bentuk produk tidak nampak yang
boleh dieksport dan diimport merentasi sempadan
antarabangsa.
Pembuatan
• Pembuatan (manufacturing) ialah pengeluaran barangan
secara massa barangan keperluan pengguna di kilang-kilang.
Kontrak pengeluaran
• Kontrak pengeluaran ialah pemberian kontrak pekilang-
pekilang luar negara mengeluarkan sesuatu produk sesebuah
syarikat.
EVOLUSI PERNIAGAAN ANTARABANGSA

Kebanyakan syarikat memulakan dengan mengeksport,

mewujudkan firma antarabangsa dan berkembang menjadi
syarikat multinasional MNC.

• Eksport adalah darjah penglibatan antarabangsa

yang paling rendah.
• MNC adalah syarikat yang menghasilkan keluaran di
banyak negara dan mengeksportnya ke merata-rata
negara di dunia.
• Countertrading adalah kaedah pembelian dan
pembayaran secara tukar beli barangan seperti
perniagaan barter, tetapi lebih kompleks daripada
itu.
 Pasaran Menimbul
Dunia Tanpa (Emerging Market)
Sempadan

Selatan-
selatan

Penswastaan
KONSEP
PENTING DALAM
PERNIAGAAN
ANTARABNAGSA

Nasionalisasi Globalisasi

Lokalisasi
• Dunia Tanpa Sempadan
 Dunia tanpa sempadan di dalam aspek perdagangan adalah tidak
sama dengan aspek politik.
 Di dalam aspek politik sempadan diwujudkan sebagai tanda kuasa
dan kedaulatan. Sempadan politik inilah yang membatasi
perdagangan serta mempengaruhi perniagaan di dalam banyak
aspek. Akibat itu, politik diwujudkan cukai-cukai yang dinamakan
tarif, pelbagai sekatan di atas nama kualiti dikenakan terhadap
barangan import sebenarnya adalah amalan dasar perlindungan.
 Negara-negara di dunia mewujudkan sempadan yang lebih besar,
mengadakan blok-blok dagangan yang lebih bebas seperti
Kesatuan Eropah (EU), Kawasan Perdagangan Bebas Amerika
Utara (NAFTA), Kawasan Perdagangan Bebas ASEAN (AFTA), dll.
 Blok-blok perdagangan bebas ini cuba membebaskan belenggu
sempadan politik mereka kepada perdagangan, di mana
pengeluaran, pemasaran, pengagihan, dan keseluruhan perniagaan
bebas tanpa tarif dan tanpa sebarang sekatan.
 Perkembangan teknologi yang semakin canggih dengan satu lagi
konsep yang dipanggil langit terbuka, boleh membantu
mempercepatkan lagi konsep perdagangan bebas tanpa sempadan.
• Pasaran Menimbul (Emerging Market)
 Pasaran menimbul adalah pasaran baru muncul kerana
penduduk di kawasan tersebut baru mempunyai kuasa
beli yang tinggi dan berkesan berbanding dengan
sebelumnya.
 Sebagai pasaran menimbul, negara-negara di Asia
Timur menjadi kuasa pembeli yang besar bagi produk-
produk baru keluaran negara-negara maju.
 Banyak syarikat-syarikat antarabangsa mengambil
kesempatan daripada pasaran menimbul dan
meletakkan kedudukan mereka menjadi lebih kukuh.
 Cth : misalnya KFC Malaysia muncul di antara restoran
makanan segera yang lebih hebat berbanding dengan
McDonald sedangkan di Amerika Syarikat, McDonald
adalah jauh lebih besar berbanding dengan KFC.
• Selatan-Selatan
 Selatan-selatan adalah negara yang dianggap masih belum maju
dari segi pembangunan, terdiri daripada negara-negara miskin dan
sedang membangun.
• Globalisasi
 Proses pengglobalan perniagaan adalah satu trend baru kini
dimana semua negara bercita-cita untuk berdagang merentasi
sempadan negara masing-masing.
 Sebab-sebab:
i. Keperluan untuk mengimport produk dengan harga yang lebih
rendah.
ii. Keperluan untuk mengimport produk yang lebih baik kualitinya.
iii. Keperluan eksport sebagai peluang menambahkan pasaran.
iv. Eksport dapat membantu pertukaran wang asing dan defisit
dagangan negara.
• Lokalisasi

 Lokalisasi adalah strategik pemasaran yang memberi tumpuan

produk yang sesuai untuk sesuatu pasaran tertentu.
 cth : misalnya pengeluaran filem di Malaysia hanyalah untuk
keperluan hiburan pasaran di Malaysia sahaja. Berbanding dengan
globalisasi, pengeluaran filem untuk pasaran antarabangsa, jalan
cerita mestilah bersifat global, bahasa pertuturan diubah kepada
bahasa internasional (Bahasa Inggeris), para pelakon dan mutu
filem pada keseluruhannya mesti diubah mengukut kehendak
pasaran antarabangsa memerlukan kos yang tinggi sedangkan
risiko pulangan adalah belum pasti.
• Nasionalisasi

 Nasionalisasi adalah proses menjadi dan mengekalkan syarikat-

syarikat perniagaan sebagai hakmilik negara.
• Penswastaan
 Penswastaan ialah proses menjadikan syarikat atau
perbadanan awam kepada syarikat milik pemegang saham
yang terdiri daripada kerajaan, institusi-institusi kerajaan atau
swasta dan orang awam.
 Amalan penswastaan di Malaysia dimulakan dengan
memperbadankan sesebuah organisasi. Memperbadankan
dan penswastaan adalah dua entiti yang berbeza.
 Sesebuah agensi kerajaan diperbadankan, ia mempunyai
jawatan kuasa atau lembaga pengarah tersendiri yang bebas
daripada Jabatan Perkhidmatan Awam dari segi pengurusan
dan kenaikan pangkat serta gaji para pekerja.
 Apabila sesebuah institusi itu berjaya sebagai sebuah
perbadanan barulah ia diswastakan.
CABARAN SYARIKAT MULTINASIONAL

Di antara cabaran-cabaran :
i. Keadaan politik
ii. Undang-undang
iii. Ekonomi
iv. Sosio budaya yang pelbagai

• Oleh itu syarikat-syarikat MNC perlu mewujudkan struktur

organisasi serta kaedah kawalan yang berbeza daripada
syarikat-syarikat domestik. Kaedah struktur dan kawalan juga
akan berbeza bila berdagang di negara-negara yang
berlainan bergantung kepada perbezaan persekitaran yang
ada.
STRUKTUR DAN KAWALAN

Struktur
• Struktur organisasi global pada asasnya adalah
mengikuti kaedah perjabatan secara fungsi seperti Rajah
12.2.
• Struktur ini akan diubahsuai mengikut cara sesebuah
organisasi ini beroperasi seperti import-eksport,
melesenkan, usahasama, francais atau membuka kilang
di negara luar dan sebagainya.
Presiden
Rajah 12.2
Struktur MNC

Jabatan Jabatan Jabatan

Pengeluaran Kewangan Pemasaran
• Struktur jaringan adalah yang paling biasa bagi
organisasi multinasional.
• Syarikat KFC mewujudkan jaringan restoran-restoran
yang membeli ayam dari jaringan syarikat miliknya
sendiri, iaitu Ayamas dan juga bahan-bahan
pemprosesan yang lain dan minuman daripada syarikat
miliknya (jaringan) sendiri seperti Pepsi Cola.

Kawalan
• Cara kawalan yang asas dengan mewujudkan objektif
kawalan, mengadakan piawai pengukuran dan penilaian
adalah perlu.
Rajah 12.3
Struktur
Mengikut Presiden
Produk

Jabatan Jabatan Jabatan

Produk X Produk Y Produk Z

Jabatan Jabatan Jabatan

Pengeluaran Kewangan Pemasaran
 Rajah 12.4 Presiden
Struktur
Mengikut
Geografi

Utara Tengah Selatan

Rajah 12.5
Struktur
Mengikut
Pengkelasan
Presiden
Pelanggan

Jabatan Jabatan Jabatan

Pelanggan Pelanggan Pelanggan
Organisasi Kerajaan Pengguna
Awam
SOSIO-BUDAYA
DAN
PENGURUSAN
RENTAS
BUDAYA
Politik
• Faktor penting yang menentukan kejayaan sesebuah perniagaan.

• Syarikat-syarikat perniagaan antarabangsa perlu menyesuaikan

corak pengurusan dengan sistem ekonomi yang diamalkan di
sesebuah negara dan keputusan memasuki industri dan pasaran
selalunya bergantung kepada kestabilan politik.
• Negara yang mengamalkan pasaran bebas, kebiasaan kepada
perniagaan walaupun terpaksa berhadapan dengan persaingan.

• Jika mengamalkan sistem komunis atau sosialis, pengurusan

sesebuah perniagaan juga perlu diubah mengikut sistem yang ada.

• Masalah yang mungkin dihadapi ialah masalah nasionalisasi
syarikat-syarikat swasta, sekatan pengeluaran modal atau
keuntungan dari negara tersebut dan sebagainya yang boleh
memberi kesan langsung kepada sesebuah syarikat.
Undang-undang
• Perundangan ada kaitan rapat dengan politik. Kerajaan yang
berkuasa di dalam sesebuah negara adalah didokong oleh parti
politik yang menang di dalam pilihanraya.
• Parti politik pula membawa fahaman masing-masing yang
mempengaruhi keadaan atau peruntukan undang-undang negara.
Cukai
• Cukai adalah bayaran yang dikenakan oleh kerajaan kepada
pemastatutin di sesebuah negara kerana perkara-perkara tertentu
yang telah diperuntukan di dalam perundangan negara.
• Perniagaan adalah sektor yang antara terbanyak memberi cukai
kepada kerajaan sebagai hasil pendapatan
• Antara cukai yang dibayar oleh sektor perniagaan ialah cukai
perniagaan di samping cukai lain seperti tarif (cukai import), cukai
perkhidmatan dan cukai pengilangan.
• Nilai cukai yang mesti dibayar adalah berbeza di antara jenis
syarikat, jenis perniagaan dan jenis pengilangan.
• Syarikat perniagaan tunggal dan perkongsian

 Membayar cukai pendapatan peribadi

• Syarikat sendirian berhad dan berhad

 Membayar cukai yang ditetapkan oleh kerajaan

 28 sehingga 40 peratus daripada keuntungan

• Cukai import atau dipanggil sebagai tarif dikenkan ke atas

barangan import yang dibawa masuk ke dalam sesebuah
negara.

Ekonomi
• Keadaan ekonomi sesebuah negara adalah penting untuk
diteliti sekiranya sesebuah organisasi bercita-cita untuk
melibatkan diri dengan perniagaan di situ.
Sosio-Budaya dan Pengurusan Rentas Budaya
• Setiap negara mempunyai budaya yang berbeza.
Selalunya dipanggil sebagai budaya nasional, iaitu sikap
dan perspektif yang dikongsi bersama oleh setiap
individu sesebuah negara yang membina gelagat dan
cara mereka melihat dunia.
• Satu model pengurusan pentas budaya oleh Black,
Mendenhall dan Oddou memcadangkan sesebuah
organisasi perlu membuat dua langkah persediaan
kepada pengurus-pengurus antarabangsa mereka.
- Pertama = memilih calon-calon layak dengan kriteria dan
mekanisma yang betul.
- Kedua = menyediakan calon-calon tersebut dengan
pengalaman dan latihan yang cukup sebelum mereka
dihantar ke destinasi di luar negara.
• Pengurus-pengurus perlu membuat tiga penyesuaian apabila mula
bertugas.
a. Penyesuaian kerja
b. Penyesuaian berinteraksi
c. Penyesuaian am
• Penyesuaian-penyesuaian ini perlulah berteraskan perkara-perkara berikut :

i. Individu = mestilah berpandangan positif, cuba memahirkan diri di dalam

berhubungan dengan masyarakat setempat.

ii. Pekerjaan = peranan sebagai pengurus yang berbeza dari segi budaya di
negara yang berbeza.

iii. Budaya organisasi = sokongan sosial

iv. Sosialisasi organisasi = teknik bersosial

v. Faktor-faktor yang tidak melibatkan pekerjaan = peranan pasangan, budaya

orang tempatan
 BAYARAN PERDAGANGAN DAN TUKARAN MATA WANG

• Pembeli akan menerima barangan

• Penjual akan menerima bayaran di dalam bentuk mata

wang.
• Proses jual beli melalui jalan yang canggih kerana status
sempadan dan nasionaliti yang berbeza.
• Mata wang yang berbeza serta taraf hidup penduduk
yang tidak sama.

Kaedah Pembayaran dan Penyelesaian Perdagangan

Peranan Mata Wang Asing

Kaedah Pembayaran dan Penyelesaian Perdagangan

Cara pertama
• Pertukaran barang dengan barang (sistem barter) @
pembelian dan jualan menggunakan mata wang.
• Cth : kerajaan Malaysia bersetuju menjual minyak sawit
kepada India dan India membayar nya dengan memberi
perkhidmatan perundingan memperbaiki sistem
pengurusan keretapi.

Kaedah pertama
• Pembayaran yang dibuat dengan menggunakan mata
wang yang kukuh, menggunakan dollar Amerika.
Peranan Mata Wang Asing

Dua fungsi penting

• Untuk pembelian barangan dari negara luar termasuk
rakyat yang melancong keluar memerlukan mata wang
dalam bentuk dollar.
• Untuk rezab menentukan kestabilan mata wang sendiri.

Keadaan turun naik nilai mata wang secara berbanding

dengan mata wang asing adalah bergantung kepada
turun naik permintaan.
RISIKO PERDAGANGAN ANTARABANGSA

Jenis Risiko Perniagaan Antarabangsa

• Kesan turun naik nilai mata wang adalah satu perkara
yang boleh meruntuhkan perniagaan, oleh itu kewangan
mesti mengambil kira suasana turun naik nilai mata wang
asing yang mendominasikan sesebuah organisasi dan
sesebuah negara.
• Risiko ekonomi yang berubah kesan daripada kawalan
ekonomi sesebuah negara.

• Perbezaan bahasa, dari segi pengiklanan dan jenama

sesuatu produk seperti ubat gigi Darlie.
• Perbezaan budaya yang membawa kepada perbezaan
pandangan dan tanggapan terhadap sesuatu.
• Peranan kerajaan di dalam kawalan terhadap
perniagaan.
• Risiko politik - masalah yang berkaitan dengan
kedaulatan, memiliknegarakan perniagaan sebagainya.

Kaedah Pengurusan
• Kemahiran merancang, beberapa persoalan perlu
dianalisiskan, membuat keputusan, mengatur memimpin
dan mengawasi.
• Seseorang pengurus perlu tahu berkenaan dengan
persekitaran negara tempat ia beroperasi.
GALAKAN DAN PERLINDUNGAN PERDAGANGAN

 Malaysia ada Kementerian Perdagangan dan Perindustrian

Antarabangsa – MITI
 Malaysia telah mewujudkan satu perbadanan khusus untuk
mentadbir dan menggalakkan penyertaan syarikat-syarikat Malaysia
di dalam perdagangan antarabangsa yang dinamakan MATRADE
 Wujudlah halangan yang berupa fizikal dan psikologi. Antara
halangannya adalah :

i. Perbezaan sosial dan budaya,

ii. Perbezaan ekonomi

iii. Perbezaan perundangan dan politik

Perlindungan
Perdagangan

Objektif

Kaedah
Tarif dan
Bukan Tarif

Promosi
Pelaburan

Akta Promosi
Pelaburan
Perlidungan Perdagangan
• Mempunyai matlamatnya yang tersendiri dan untuk
melaksanakannya, berbagai-bagai kaedah boleh dibuat.
Objektif
• Melindungi perusahaan negara sendiri.
• Menjaga kualiti produk yang diimport.
• Menghalang kemasukan produk-produk yang dianggap
tidak baik dari segi agama, budaya dan sebagainya.
• Memenuhi matlamat politik sperti tidak membenarkan
barangan dari Israel memasuki pasaran di Malaysia.
• Membantu meningkatkan pendapatan kerajaan.
Kaedah
• Mengenakan kuota dan tarif
• Undang-undang kandungan tempatan
• Undang-undang amalan perniagaan
(kaedah yang digunakan adalah berbeza di antara negara dengan negara yang
lain bergantung kepada matlamat yang diletakkan)
Tarif dan Bukan Tarif
Tarif adalah cukai ke atas produk yang diimport. Tarif
memberi kesan kepada harga barang yang diimport
dengan menaikkan harga produk secara langsung.
 Dua jenis tarif
• Tarif hasil – mempunyai matlamat meningkatkan
pendapatan kerajaan melalui cukai import.
• Tarif perlindungan – tarif yang popular digunakan secara
langsung untuk mengurangkan permintaan terhadap
barang import.
 Kuota - mengehadkan kemasukan produk dalam kuantiti
yang tertentu
• Kuota yang mutlak yang menghalang terus kemasukan
sesuatu barangan ke sesebuah negara dipanggil
embargo (sekatan).
 Kandungan tempatan ialah keperluan kandungan
tempatan di dalam sesuatu produk tempatan yang
dikilangkan.
 Undang-undang amalan perniagaan adalah berbeza di
antara satu negara dengan yang lain.
Promosi Pelaburan
• Galakan kepada perdagangan antarabangsa boleh
dilihat sebagai sumbangan beberapa perjanjian dan blok
ekonomi seperti GATT (General Agreement on Tariffs
and Trade), Kesatuan Eropah, ASEAN, dll
Akta Promosi Pelaburan
• Di dalam akta ini memperuntukkan beberapa cara
menggalakkan pelaburan asing ke Malaysia seperti
memberi taraf perintis dengan beberapa kemudahan
pengurangan cukai – zon bebas cukai, pengecualian
kepada beberapa undang-undang amalan perniagaan
biasa di Malaysia dll
KAWASAN DAGANGAN BEBAS

Di antara isu-isu yang mungkin berbangkit

• Struktur dan tingkat pembangunan yang berbeza di
antara negara dengan yang lain.
• Struktur ekonomi dan iklim yang hampir sama
mengakibatkan semua negara menghasilkan barangan
yang sama. Di sebalik kerjasama, negara-negara ini
mungkin menghadapi persaingan sesama mereka.
• Dasar perlindungan kepentingan nasional.
Beberapa cabaran pemajuan segitiga tempatan
• Segitiga Membangun bagi Johor, Singapura dan Batam
• Segitiga Utara yang melibatkan bahagian Utara Malaysia
dan Sumatera serta Selatan Thailand
• Segitiga Dazao, Sandakan dan Manado
Matlamat asas EEC adalah untuk mewujudkan satu
kesatuan ekonomi perdagangan dll urusniaga boleh
dijalankan di antara satu negara dengan yang lain
sebagai anggota EEC dengan bebas dan tanpa sekatan.
Matlamat penubuhan AFTA adalah lebih kurang sama
dengan panubuhan EC, EEC, EFTA ataupun NAFTA
iaitu :

• Menghapuskan tarif,kouta dan lain-lain sekatan

dagangan.
• Mengenakan satu tarif negara bukan anggota yang
seragam.
• Mobiliti modal, dburuh, dan syarikat yang bebas.
• Pengwujudan polisi-polisi pengangkutan, pertanian,
pendidikan persaingan dan perilaku perniagaan
bersama.
 Dengan penghapusan cukai/tarif diantara negara-negara
anggota adalah
• Diharap dapat memberi harga barangan tempatan
yang lebih murah kepada rakyat.
• Persaingan yang sihat juga diharap dapat berlaku
diantara pengeluar-pengeluar serantau yang mana
dengan ini boleh membawa kepada penghasilan
barangan yang lebih berkualiti.

Pasaran yang lebih besar, aliran modal juga akan

meningkat dengan pesat memberikan ruang yang lebih
untuk mewujudkan perusahaan-perusahaan di dalam
bentuk bidang ekonomi yang lebih besar.
Kesan-kesan negatif mungkin berlak dengan pertubuhan
AFTA:

• Syarikat-syarikat kecil mungkin rugi.

• Dasar perlindungan untuk membaiki taraf sesuatu
industri tempatan terbantut.
• Persaingan sengit boleh menggugat persahatan.

• Menerima kesan negatif daripada bolk-blok lain yang

lebih kuat.
KAWASANPERTUMBUHAN MSC (RUJUKAN
KEPADA CYBERJAYA)

Asal-usul MSC:
• Pembangunan Koridor Raya Multimedia (MSC) tea
diilhamkan oleh Perdana Menteri Malaysua 2 tahun yang
lalu menampakkan realiti dengan tertubuhnya Cyberjaya.
• Kuala Lumpur City Centre (KLCC) – Kompleks Menara
Kembar Kuala Lumpur (KLIA) merupakan titik sempadan
kawasan MSC.
Cyberjaya
• sebuah bandaraya pintar pertama dibawah perancangan
pembangunan MSC serta bakal menjadi nadi industri multimedia di
negara ini bersama-sama Putrajaya.
• Dilancarkan 17 Mei 1997. Tun Seri Dr.Mahathir Mohamed
menggunakan kad pintar untuk memulakan upacara pecah tanah
(dengan menggunakan mesin yang berbentuk imoonrakeri ) bagi
bandaraya tersebut.
• Kad pintar juga untk memulakan beberapa jentera penolak tanah
yang meratakan tanah bagi keenam-enam syarikat terbabit ialah
Nippon Telephone dan Telegraph (NTT) , Telekom Malaysia, TV3,
Universiti Multimedia , Golden Hope Plantation dan MDC.
• Kerajaan merancang untuk menempatkan pelbagai kemudahan
pejabat dan Zon Rumah Perniagaan (Business Friendly Zone ) yang
cemerlang, Zon Aplikasi Perdana (Flagship Zone) ditubuhkan MSC
untuk memberi inisiatif bagi pemangkin pembangunan bandaraya
pintar.
• Menyediakan persekitaran kerja dan tempat tinggal yang paling
ideal untuk menaik nama-nama besar dalam industri multimedia
melabur di MSC.
• Cyberjaya mempunyai kemudahan dan infrastuktur yang selesa. Ia
juga merupakan pusat pelbagai kegiatan serta pusat
penyelidikandan pembangunan (R&D) dalam IT yang dikendalikan
oleh syarikat-syarikat tempatan dan antarabangsa , pusat
pemasaran dan pembangunan pasaran berorinterasikan teknologi,
sistem dan produk.
• Cyberjaya adalah pemangkin komuniti penyelidikan dinamik yang
boleh menggunakan unit persekitaran MSC untuk mengadakan
percubaan terhadap aplikasi multimedia dan IT baru.
• Setakat ini. 41 buah syarikat tempatan dan global telah diberikan
status syarikat MSC .