Professional Documents
Culture Documents
LIBRI LIGJE DHE UDHEZIME - V - Fundit
LIBRI LIGJE DHE UDHEZIME - V - Fundit
2
ADMINISTRATA TATIMORE E KOSOVËS
BOTIMI I
Mars, 2010 Prishtinë
3
4
Përmbajtja
Ligji 03/L-071 - Për ndryshimin dhe plotësimin e Ligjit nr. 2004/48 …..……...…...63
për Administratën Tatimore dhe Procedurat
5
6
HYRJE
7
Nga tatimpaguesi kërkojmë që të paguaj jo më shumë se shumën korrekte të tatimit.
ATK në këtë rast do të veprojë me integritet dhe paanësi në të gjitha rastet kur ne
merremi me Ju, ashtu që Ju të paguani vetëm tatimin e duhur, dhe për të parë se të
gjitha kreditë, përfitimet, kompensimet dhe të tjera, janë aplikuar siç duhet.
Është e drejtë e tatimpaguesit dhe detyrë e ATK-së që shënimet e tatimpaguesit të
ruhen me Besueshmëri dhe konfidencialitet. Tatimpaguesi mund ta lirojë ATK-në
nga Konfidencialiteti, dhe vetëm atëherë ATK ka të drejtë që informatat e atij
tatimpaguesi t’i bëjë publike.
Bazuar në Legjislacionin Tatimor, ATK ka të drejtë të bëjë vlerësime në lidhje
deklarimet e juaja. Mirëpo është e drejtë e çdo tatimpaguesi që të ushtroj ankesë
ndaj vlerësimeve të tilla. Ekzistojnë procedura gjithëpërfshirëse të pakënaqësive dhe
ankesave të hapura për të gjithë tatimpaguesit, dhe ne ju inkurajojmë t’i përdorni,
nëse jeni në një mënyrë i pakënaqur me vlerësimin dhe përcaktimin zyrtar të lëshuar
nga ATK apo me vendimin zyrtar të lëshuar nga Departamenti i Ankesave. Ne,
gjithashtu do të të mundohemi që plotësisht t’iu sqarojmë të drejtat tuaja për
shqyrtim, kundërshtim dhe ankesë, nëse ju jeni të pasigurt për ato, apo keni nevojë
për sqarime.
Secili tatimpagues është i obliguar që të mbajë shënime (libra, regjistrime, fatura,
kontrata, etj.) ashtu siç është kërkuar me Legjislacionin Tatimorë dhe me dispozitat
e atyre ligjeve që ai tatimpagues duhet të iu nënshtrohet. Është obligim i secilit
tatimpagues që të jetë bashkëpunues dhe i ndershëm duke ofruar informata të sakta
dhe të besueshme, zyrtarëve të ATK-së në procedura të Kontrollit apo të verifikimit
të atyre dokumentacioneve. Gjithashtu nga Ju kërkohet që këto dokumente ti ofroni
në kohën e kërkuar nga ATK në mënyrë që të na mundësoni kryerjen e verifikimeve
tona në kohë sa më optimale.
Nga Ju kërkojmë që ti paguani tatimet në kohë, sepse si pasojë e mos pagesës në
kohë, pasojnë ndëshkimet që janë të parapara me dispozita të veçanta Ligjore. Në
anën tjetër ATK nuk është e interesuar aspak që të mbush buxhetin e Kosovës nga
Ndëshkimet por synimi jonë primarë është mbushja e buxhetit të Kosovës nga
përmbushja vullnetare e detyrimeve tatimore nga ana e Tatimpaguesve. Mirëpo nëse
Ju nuk i përmbushni obligimet tuaja tatimore në shumën dhe kohën e duhur, duhet të
dini se Legjislacioni Tatimor mund të parasheh sanksione, ndëshkime dhe/ose
imponimin e interesit. Legjislacioni Tatimor i ka ofruar ATK-së instrumentet për
mbledhjen e detyrimeve të pashlyera ndaj ATK-së. Evazioni tatimor dhe shkeljet
mund të implikojnë shkelje kriminale dhe në raste më serioze mund të ndërmerren
procedura persekutive të parapara me Dispozita Ligjore.
Për të gjitha këto që u thanë më lartë në lidhje me Procedurat që parasheh
legjislacioni ju mund të informoheni më gjerësisht në Ligjet dhe Udhëzimet që janë
vendosur më poshtë, si dhe të njëjtat mund ti gjeni në formë elektronike në Ueb
faqen zyrtare të ATK-së www.atk-ks.org
8
9
10
Ligji Nr.2004/48
PËR ADMINISTRATËN TATIMORE DHE PROCEDURAT
Kuvendi i Kosovës,
11
kontrate me shkrim apo e pashkruar. I punësuari përfshin të gjithë zyrtarët publikë
dhe anëtarët e organit ekzekutiv, organet përfaqësuese dhe gjyqësore.
“Punëdhënës” nënkupton çdo person i cili paguan paga dhe përfshin:
a. një autoritet publik;
b. një organizatë biznesi;
c. një ndërmarrje të përhershme të një jo-rezidenti;
d. një organizatë jo-qeveritare;
e. një organizatë ndërkombëtare, përveç atyre të liruara nga tatimet sipas ligjit
të aplikueshëm;
f. një qeveri të një fushe të jashtme; dhe
g. një person fizik i cili paguan paga në kuadrin e kryerjes së biznesit në
Kosovë.
12
marrëveshje tjetër të ngjashme që e kalon detyrimin nga ortakëria tek ortakët, e që
nuk është person juridik sipas Rregullores së UNMIK-ut Nr.2001/6 të datës 8 Shkurt
2001 “Mbi Organizatat Biznesore” dhe që në mënyrë të përpjesëshme ndan pjesët e
kapitalit, të të ardhurave, fitimit dhe humbjeve në mes të ortakëve të saj.
“Ndërmarrje e përhershme” nënkupton çdo vend-pune nëpërmjet të cilit personi
jorezident kryen biznes në Kosovë, përfshirë uzinat, degët e ndërmarrjes, zyrat
përfaqësuese, fabrikat, punishtet dhe kantieret e ndërtimit.
“Person” nënkupton një person fizik apo një entitet.
“Aktivitet personal biznesi” nënkupton një person fizik te angazhuar në biznes i
cili nuk është agjent apo i punësuar i një biznesi tjetër.
“Person fizik” nënkupton një individ ose person të natyrshëm.
“Autoritet publik” nënkupton një autoritet qendror, rajonal, komunal apo lokal,
organ publik, ministri, departament apo autoritet tjetër që ushtron pushtet publik
ekzekutiv, legjislativ, rregullator, administrativ apo juridik.
“Person i lidhur” nënkupton personat që kanë marrëdhënie të veçanta që mund të
ndikojnë materialisht në rezultatet ekonomike të transaksioneve mes tyre.
Marrëdhëniet e veçanta përfshijnë:
a. personat që janë zyrtarë apo drejtorë të biznesit të njëri-tjetrit;
b. personat që janë ortakë në biznes;
c. personat që janë në një marrëdhënie punëdhënës-i punësuar;
d. një person që mban apo kontrollon 50% apo më tepër të aksioneve apo të
drejtave të votimit në personin tjetër juridik;
e. një person që drejtëpërdrejt apo tërthorazi kontrollon personin tjetër;
f. të dy personat drejtëpërdrejt apo tërthorazi janë të kontrolluar nga një
person I tretë; apo
g. të dy personat janë anëtarë të të njëjtës familje të gjerë, përfshirë
bashkëshorten/in, paraardhësen/in apo pasardhësen/in, motrën apo vëllain,
nipin apo mbesën, bashkëshorten/in e motrës ose vëllait, motra ose vëllai i
prindit apo vjehrrit dhe kunati ose kunata.
“Rezident” nënkupton:
a) një person fizik i cili ka një vendqëndrim kryesor në Kosovë ose fizikisht
është i pranishëm në Kosovë për 183 ditë apo më tepër në cilëndo periudhë
tatimore; apo
b) një entitet që është themeluar në Kosovë ose ka vendin e menaxhimit të tij
efektiv në Kosovë.
“Person i vetëpunësuar” nënkupton çdo person fizik i cili punon për përfitim
personal, në para të holla apo natyrë, i cili nuk përfshihet me përkufizimin e një
punonjësi sipas këtij ligji. Një person i vetëpunësuar përfshin ndërmarrje personale
biznesi dhe ortak të angazhuar në një biznes.
“ATK” nënkupton Administrata Tatimore e Kosovës.
“Tatim” përfshin çdo tatim, kontribut ose taksë që i paguhet ATK-së sipas
legjislacionit të zbatueshëm në Kosovë.
“Person i tatueshëm” ka të njëjtin kuptim si termi i përcaktuar në Nenin 1.25 të
Rregullores së UNMIK-ut No 2001/11 të 31 Maj 2001 “Mbi Tatimin e Vlerës së
Shtuar në Kosovë”.
“Këshilltar tatimor” nënkupton një person i cili jep këshilla tatimore gjatë një
13
procedure tatimore.
“Deklaratë tatimore” nënkupton:
a. një deklaratë të tatimit mbi të ardhurat personale;
b. një deklaratë e tatimit mbi fitimin;
c. një deklaratë e tatimit të parashikuar:
d. një deklaratë e TVSh-së;
e. një deklaratë e tatimit mbi shërbimet hoteliere dhe ato në ushqime e pije;
f. një deklaratë e kontributeve të pensioneve; dhe
g. një deklaratë e tatimit në të ardhurat e korporatave
Drejtori i ATK
Neni 3
3.1. ATK do të drejtohet nga një Drejtor që do të emërohet nga PSSP bazuar në
14
rekomandimin e dorëzuar nga Ministri i Financave dhe Ekonomisë përmes
Qeverisë.
3.2. Drejtori mund të largohet nga PSSP në konsultim me Qeverinë vetëm për shkak
të paaftësisë ose sjelljes së keqe ose pasi të jetë shpallur fajtor për vepër penale
dhe të jetë dënuar të qëndrojë në burg për gjashtë muaj e më tepër.
3.3. Drejtori do të ketë:
a) detyrë të zbatojë dispozitat e këtij ligji;
b) detyrë të mbledhë të gjitha tatimet e vendosura sipas legjislacionit të
zbatueshëm në Kosovë që autorizon ATK-në të administrojë tatimin
e tillë;
c) detyrë të përgatisë shpalljet, njoftimet dhe komunikimet tjera për të
siguruar se të gjithë personat i kuptojnë detyrimet dhe të drejtat e
tyre sipas këtij ligji;
d) detyrë të sigurojë zbatim të njëtrajtshëm të rregulloreve tatimore në
Kosovë;
e) kompetenca të emërojë personat të tillë sipas nevojës për të zbatuar
dispozitat e këtij ligji në përputhje me rregullat e Shërbimit Civil të
Kosovës; dhe
f) kompetenca të ngrejë një strukturë organizative brenda ATK-së të
përshtatshme për funksionet e saj.
Zëvendës Drejtorët
Neni 4
Menaxherët kryesorë
Neni 5
5.1 Menaxherët e Zyrave Qendrore dhe Regjionale do të propozohen nga një panel I
formuar në përputhje me Rregulloren e UNMIK-ut Nr. 2001/36 të datës 22
Dhjetor 2001 “Mbi Shërbimin Civil të Kosovës.” Drejtori do të marrë vendimin
përfundimtar në emërimin e Menaxherve të Zyrave Qendrore dhe Rajonale.
5.2 Menaxherët e Zyrave Qendrore dhe Rajonale do të jenë përgjegjës për
15
funksionet që u janë caktuar atyre dhe do të ndihmojnë Drejtorin dhe Zëvendës
Drejtorët lidhur me këto funksione.
5.3 Menaxherët e Zyrave Qendrore dhe Rajonale mund të shkarkohen vetëm për
shkak të korrupsionit, shpërdorimit të detyrës ose paaftësisë. Për të shkarkuar
një Menaxher të Zyrave Qendrore apo Rajonale, propozimi duhet t’i paraqitet
një komisioni disiplinor të emruar nga Drejtori. Drejtori do të marrë vendimin
përfundimtar mbi shkarkimin.
Zyrtarët e tatimeve
Neni 6
Kompetenca delegimi
Neni 7
7.1 Drejtori mund t’i delegojë çdo zyrtari të ATK çdo lloj kompetence ose detyre që
i është dhënë ose vënë Drejtorit sipas këtij ligji përveç kësaj kompetence
delegimi.
7.2 Drejtori mund të revokojë çdo kompetencë ose detyrë të deleguar sipas nenit 7.1
në çdo kohë.
Raportimi
Neni 8
8.1 Drejtori do të paraqesë raporte periodike mbi veprimtarinë dhe rezultatet e ATK
tek Ministri i Financave dhe Ekonomisë.
8.2 Drejtori do të përgatisë një raport vjetor mbi veprimtarinë e ATK dhe do t’i
dorëzojë raportin Ministrit të Financave dhe Ekonomisë, Qeverisë së Kosovës,
Kuvendit dhe PSSP brenda tre muajve pas përfundimit të secilit vit kalendarik.
8.3 Raporti vjetor i ATK do të përfshijë:
16
a. detaje mbi buxhetin e ATK;
b. detaje mbi numrin dhe nivelin e stafit të ATK;
c. detaje mbi të ardhurat e mbledhura nga ATK duke treguar hollësitë e
shumave të të ardhurave për secilin lloj të tatimit dhe për secilin regjion si
dhe hollësi të tjera të tilla që mund të kërkohen nga Ministri i Finacave dhe
Ekonomisë;
d. parashikimet e kostos së mbledhjes për secilin lloj të të ardhurave nga
tatimet që janë mbledhur;
e. detaje mbi të gjitha detyrimet tatimomore të anulluara sipas nenit 36,
përfshirë emrat e personave detyrimi i të cilëve është anulluar dhe shumën
e anulluar;
f. detaje mbi të gjitha ndjekjet penale për kundërvajtjet tatimore, përfshirë
emrin e secilit person i cili është dënuar dhe shumën e tatimit të përfshirë;
dhe
g. informatat në përdorimin e kompetencave të autorizuara me nenin 13,
përfshirë numrin dhe natyrën e çdo ankese rreth përdorimit të atyre
kompetencave, por duke mos përmendë emrat e përsonave të përfshirë.
9.1 Drejtori mund të nxjerrë vendime shpjeguese publike për të sqaruar se si ATK
do të interpretojë dhe zbatojë dispozitat e legjislacionit që administron me
qëllim që t’u sigurojë udhëzime personave që kërkohet të paguajnë tatimin ose
t’u mbahet tatimi në burim.
9.2 Vendimet shpjeguese publike do t’i bëhen të njohura publikut dhe do t’u bëhen
të ditura personave që preken nga ato vendime shpjeguese.
9.3 Një vendim shpjegues publik i lëshuar sipas këtij neni ka efekt detyrues për
Drejtorin lidhur me çdo detyrim tatimor që lind në një periudhë tatimore përpara
kohës kur një vendim i tillë është revokuar nga ATK.
9.4 Një vendim shpjegues publik nuk është detyrues për personin i cili është i
detyruar të paguajë tatime në bazë të legjislacionit të zbatueshëm në Kosovë.
10.1 Drejtori mund të nxjerrë një vendim shpjegues lidhur me një person të caktuar
duke i sqaruar se si ATK do të interpretojë dhe zbatojë dispozitat e kësaj
rregulloreje ashtu siç zbatohet për një transaksionin të caktuar apo marrëveshje
të planifikuar nga personi i cili kërkon vendimin e tillë.
10.2 Në qoftë se tatimpaguesi ka bërë një deklarim të tërësishme dhe të vërtetë të
natyrës të të gjitha aspekteve të transaksionit që ka vlerë për vendimin
shpjegues, dhe transaksioni kryhet në të gjitha pikëpamjet materiale ashtu siç
është përshkruar në kërkesën e tatimpaguesit për vendim shpjegues, vendimi
shpjegues do të jetë detyrues për ATK dhe tatimpaguesin në lidhje me zbatimin
e ligjit siç parahikohej në kohën e nxjerrjes së vendimit shpjegues.
17
Numri Identifikues i Tatimpaguesit
Neni 11
11.1 Të gjithë personat që i nënshtrohen çdo lloj tatimi të administruar nga ATK
sipas legjislacionit të zbatueshëm në Kosovë do të marrin një numër
identifikues të tatimpaguesit për të siguruar identifikim të duhur për personin
e tillë.
11.2 Numri identifikues i tatimpaguesit për shoqëritë, ortakëritë dhe aktivitetit e
biznesit personal do të jetë numri i regjistrimit të biznesit i caktuar nga
Ministria e Tregtisë dhe Industrisë.
11.3 Numri identifikues i tatimpaguesit për individët do të jetë numri identifikues
personal që kanë marrë nga UNMIK-u. Nëse një individ nuk ka mundësi ose
nuk ka të drejtë ose lë pas dore ose refuzon të marrë një numër identifikues
personal nga UNMI-u, ai ose ajo do të bëjë aplikim për një numër
identifikues të tatimpaguesit nga ATK. Drejtori do të caktojë procedurat që
duhen ndjekur për aplikimin për numrin identifikues të tatimpaguesit, që do të
përfshijë llojin e informacionit dhe dokumentacionit ose vërtetimit të kërkuar.
11.4 Numri identifikues i tatimpaguesit për organizatat buxhetore do të jetë numri i
marrë nga ATK.
11.5 Numri identifikues i tatimpaguesit për organizatat jo-qeveritare do të jetë
numri që ata marrin nga UNMIK-ut ose ndonjë autoritet pasardhës i caktuar
të kryejë funksionet e ndërlidhjes për organizatat joqeveritare.
11.6 Drejtori mund t’i kërkojë secilit tatimpagues të përfshijë numrin e tij
identifikues të tatimpaguesit në çdo formular, njoftim, deklaratë, dokumente
të pagesave të përdorura për qëllime të këtij ligji ose legjislacioni tjetër të
zbatueshëm.
11.7 Drejtori do të sigurojë që çdo numër identifikues i cakuar për tatimpaguesit t’i
vihet në dispozicion Shërbimit Doganor ashtu si është përcaktuar në
Rregulloren e UNMIK-ut Nr. 2004/1 të dates 30 Janar 2004 “Mbi Kodin
Doganor të Kosovës”.
12.1 Një person i cili ka detyrim të paguajë ose të mbajë tatimin nga paga do të
krijojë regjistra të llogarive me shkrim ose në formë elektronike të cilat
përcaktojnë detyrimin e tyre për pagesë ose tatimin e mbajtur nga paga. Librat
dhe regjistrat e posaçëm që do të kërkohen për t’u përgatitur dhe mbajtur do
të jenë të njëjtë me ata të parashikuar në legjislacionin dhe udhëzimet
administrative përkatëse. ATK mund të kërkojë nga tatimpaguesi të përkthejë
çdo regjistrim që nuk është paraqitur në njërën nga gjuhët zyrtare të Kosovës.
12.2 Pavarësisht nga kërkesat për mbajtjen e regjistrave të parashikuara në
legjislacionet dhe udhëzimet e tjera administrative tatimore:
a. një person i cili ka detyrë të krijojë regjistra sipas këtij ligji do t’i
mbajë ato regjistra për një periudhë prej së paku gjashtë vjet pas
18
përfundimit të periudhës tatimore kur ka lindur një detyrim i tillë
tatimor përkatës;
b. ATK mund t’i lejojë tatimpaguesit, kundrejt kërkesës së tij, të ruajë
regjistrat originalë në mikrofilm apo mjet tjetër për ruajtje të dhënash,
dhe regjistrat e tilla do të trajtohen sikur të ishin regjistrat originalë
duke iu nështruar të gjitha kushteve të specifikuara nga ATK;
c. Regjistrat e kërkuara për t’u krijuar dhe mbajtur sipas këtij Neni do të
lidhen me periudhat tatimore të specifikuara në legjislacionin e
zbatueshëm në Kosovë. Drejtori mund t’u lejojë tatimpaguesve të
mbajnë regjistra për periudha të ndryshme tatimore aty ku ai ose ajo
beson se kjo është e nevojshme për operimin e tyre efikas, dhe në rast
të tillë ai ose ajo do të specifikojë zbatimin e atyre ligjeve në ato raste
për të siguruar që as ATK dhe as Fondi i Kursimeve të Pensioneve të
Kosovës nuk janë cënuar negativisht.
12.3 Librat dhe regjistrimet për bizneset me qarkullim vjetor mbi 50.000 euro
duhet të mbahen në përputhje me parimet e përgjithshme të pranueshme të
kontabilitetit sikurse është definuar në nenin 2.1 të Rregullores së UNMIK-ut
Nr. 2004/1 të datës 30 Janar 2004 “Mbi Kodin Doganor të Kosovës”.
13.1 Duke iu nënshtruar kufizimeve të këtij Neni, Drejtori ose ndonjë zyrtar i
autorizuar nga Drejtori me shkrim për këtë qëllim të veçantë, në çdo kohë dhe
me njoftim paraprak, përveç nëse me mendimin e Drejtorit rrethanat
përjashtuese e kërkojnë ndryshe, do të ketë qasje të plotë dhe të lirë në çdo
objekt ku kryhet biznes, libër, regjistrim, kompjuter ose pajisje të ngjashme
për ruajtjen e regjistrave aty ku ka shkaqe të arsyeshme për të konkluduar se
qasja mund t’i sigurojë Drejtorit materiale përkatëse lidhur me çdo lloj
detyrimi tatimor.
13.2 Informacionet e përmendura në Nenin 13.1 do të jenë të qasshme pa marrë
parasysh nëse i takojnë tatimpaguesit, një personi i cili ka pasur lidhje
finaciare me tatimpaguesin, një punëdhënësi, të punësuari, personi të
vetëpunësuar, ose çdo personi tjetër i cili ka informata që mund të çojnë në
verifikimin e detyrimit të tatimpaguesit.
13.3 Drejtori ose zyrtari i autorizuar nga Drejtori me shkrim sipas këtij Neni
mundet:
a. të bëjë një ekstrakt ose kopje nga secili libër, regjistrim, kompjuter ose
pajisje e ngjashme për ruajtjen e regjistrave për të cilat është siguruar
qasja;
b. të kërkojë transferin e posedimit të çdo libëri ose regjistri që, për
mendimin e Drejtorit ose zyrtarit të autorizuar, siguron provë e cila mund
të jetë materiale në përcaktimin e detyrimit të personit sipas legjislacionit
tatimor në Kosovë;
c. të mbajë çdo libër ose regjistrim të tillë për aq kohë sa të jetë e
19
nevojshme për të përcaktuar detyrimin e personit ose për çdo veprim
sipas këtij ligji;
d. të kërkojë dhënien e fjalëkalimit që mbron informatat në komjuter ose
pajisje e ngjashme për ruajtjen e regjistrimeve;
e. aty ku kopja në letër, disk kompjuterik ose pajisje e ngjashme për
ruajtjen e regjistrave nuk është siguruar, të kërkojë transferin e posedimit
dhe të mbajë kompjuterin për aq kohë sa të jetë e nevojshme për të
kopjuar informatat e kërkuara;
f. të bëjë verifikime në aktivin dhe pasivin e një personi aty ku verifikimet
e tilla, për mendimin e Drejtorit ose zyrtarit të autorizuar, japin provë e
cila mund të jetë materiale në përcaktimin e detyrimit të një personi sipas
legjislacionit tatimor të Kosovës;
13.4 Autorizimet sipas këtij Neni do të ushtrohen vetëm gjatë orëve të zakonshme
të punës, përveç kur Drejtori përcakton se mbledhja e tatimit është në rrezik
dhe autorizimet e tilla duhet të vihen në veprim jashtë orëve të zakonshme të
punës me qëllim për të mbrojtur mbledhjen e tatimit.
13.5 Një zyrtar i cili synon të ushtrojë një autorizim sipas këtij Neni nuk do të këtë
të drejtë të hyjë ose të qëndrojë në ndonjë objekt, nëse pas kërkesës së
banuesit, zyrtari nuk paraqet autorizim me shkrim nga Drejtori që tregon se
zyrtari është i autorizuar të veprojë sipas një autorizimi të tillë sipas këtij
neni.
13.6 Duke iu nështruar të drejtës për të mbajtur një dokument si provë për vepër
penale, Drejtori ose zyrtari i autorizuar i cili merr dhe mban regjistrat sipas
këtij Neni do të bëjë një kopje të regjistrit dhe do të kthejë origjinalin në
kohën më të shkurtër nga ana praktike.
13.7 Gjatë kohës së marrjes së posedimit të një dokumenti ose sendi sipas
nënparagrafeve (b) dhe (e) të këtij neni, ATK do të, me kërkesën nga
shqetësimi i tatimpaguesit, lëshojë një kupon i cili do të specifikojë
deokumentin apo sendin, datën kur është marrë dokumenti apo sendi nën
posedim dhe zyrtarin e ATK-së të cilit i është dhënë.
14.1 Duke iu nënshtruar Nenit 14.3, Drejtori, me anë njoftimi me shkrim, mund të
kërkojë qoftë nga një person i detyruar të paguajë tatim apo nga një person që
nuk detyrim të tillë, të:
a. përgatisë dokumente të caktuara të kërkuara me njoftim mbrenda shtatë
ditëve pas dorëzimit të njoftimit;
b. marrë pjesë në kohën dhe vendin e shënuar në njoftim (që duhet të jetë së
paku 48 orë pas dorëzimit të njoftimit) për t’u pyetur nën betim përpara
Drejtorit ose ndonjë zyrtari të autorizuar nga Drejtori për këtë qëllim, sa i
përket detyrimit tatimor të atij personi ose ndonjë personi tjetër, ose ndonjë
libri, regjistri, informate të ruajtur në komjuter që është nën kontrollin e atij
personi.
20
14.2 Aty ku njoftimi kërkon përgatitjen e dokumenteve ose regjistrimeve tjera,
dokumentet ose regjistrat e tilla duhet të përshkruhen me një siguri të
arsyeshme.
14.3 Ky nen nuk do të zbatohet për informatat e përmbajtura në komunikimet që
mund të jenë të privilegjuara sipas ligjit të zbatueshëm.
Deklaratat tatimore
Neni 15
15.1 Çdo person që i nënshtrohet çdo lloji tatimi sipas legjislacionit të zbatueshëm në
Kosovë do të dorëzojë në ATK ose tek agjenti i saj një deklaratë të plotësuar
sipas kërkesave të këtij ligji.
15.2 Deklarata tatimore do të dorëzohet në formën e përgatitur nga ATK, e cila nuk
duhet të jetë e rënduar në mënyrë të tepruar për tatimpaguesin dhe e cila është e
përcjellë me udhëzimet përkatëse.
15.3 Deklarata tatimore do të përfshijë numrin identifikues të tatimpaguesit,
llogaritjen e detyrimit tatimor, dhe të gjitha informatat tjera sipas legjislacionit
të zbatueshëm ose udhëzimeve administrative të lëshuara në përputhje me
legjislacionin e tillë.
15.4 Deklarata tatimore do të nënshkruhet nga tatimpaguesi ose përfaqësuesi i
tatimpaguesit nën ndëshkimin me përgjegjësi penale për dhënie të informatave
të rreme lidhur me këtë. Nëse deklarata tatimore është përgatitur nga një
këshilltar tatimor, këshilltari tatimor poashtu do të nënshkruajë deklaratën dhe
do të japë numrin e tij identifikues të tatimpaguesit.
15.5 Data për dorëzimin e një deklarate tatimore do të përshkruhet në legjislacionin e
lidhur me tatimvënien.
15.6 Në qoftë se data e deklarimit e përshkruar në legjislacion nuk është ditë pune në
Kosovë, data e deklarimit do të jetë dita e parë e punës paskëtaj.
Vetë-vlerësimi
Neni 16
16.1 Aty ku një person dorëzon një deklaratë tatimore të kërkuar sipas legjislacionit
të zbatueshëm, tatimi i deklaruar si detyrim, nëse ka të tillë, në formularin
tatimor do të trajtohet si vetë-vlerësim i tatimpaguesit për detyrimin tatimor të
pagueshëm dhe të saktë.
16.2 Një tatimpagues mundet të dorëzojë një ndryshim deklarate tatimore nëse ai ose
ajo më vonë zbulon gabim në deklaratën tatimore të cilën e ka dorëzuar tashmë.
Afati për të dorëzuar një ndryshim deklarate është jo më vonë se pesë vjet pas
datës kur deklarata është dorëzuar fillimisht.
16.3 Ndryshimi i deklaratës duhet të shoqërohet me çdo detyrim tatimor shtesë ose,
nëse është i zbatueshëm, me një kërkesë për kreditim kundrejt detyrimit tjetër
(të tanishëm ose të ardhshëm), ose me një rikthim për tatimin e paguar tepër.
16.4 Për qëllime të përcaktimit të snaksioneve nën Pjesën I të këtij ligji, asnjë
deklaratë tatimore ndryshuese për një periudhë tatimore nuk do të ketë asnjë
efekt pasi Drejtori ose zyrtari i autorizuar nga Drejtori të ketë ushtruar
21
kompetencën e tij sipas Nenit 13 ose 14 të këtij ligji në lidhje me atë periudhë
tatimore dhe të ketë filluar një hetim tatimor lidhur me periudhën tatimore.
17.1 Aty ku Drejtori beson se informatat e siguruara nga një person në deklaratën
tatimore nuk paraqesin në mënyrë të saktë detyrimin e tij tatimor, ose kur
tatimpaguesi nuk ka dorëzuar deklaratën e kërkuar me këtë ligj, Drejtori mund
të bëjë një vlerësim të detyrimit të tij tatimor.
17.2 Vlerësimi i Drejtorit do të bëhet sipas gjykimit të tij ose saj më të mirë dhe do të
bazohet në të gjitha provat që ai ose ajo ka në dispozicion, përfshirë:
a. librat, regjistrimet, kuponat, faturat, ose informatat tjera përkatëse të
tatimpaguesit;
b. librat, regjistrimet, kuponat, faturat, ose informatat tjera përkatëse të
personave të tretë;
c. informatat nga personat të cilët mund të verifikojnë saktësinë e deklaratave,
librave dhe regjistrimeve të tatimpaguesit;
d. informata të tjera objektive rreth të ardhurave ose shitblerjeve të
tatimpaguesit lidhur me detyrimin e tij.
17.3 Në qoftë se librat dhe regjistrimet e tatimpaguesit kanë humbur apo janë
shkatërruar ose ekzistojnë rrethana tjera që bëjnë të pamundur përcaktimin e
detyrimit tatimor, Drejtori do të bëjë një vlerësim bazuar në një parashikim.
Parashikimi duhet të bazohet në mjetet, të ardhurat qarkulluese, shpenzimet e
prodhimit, shpenzimet krahasuese, dhe metodat tjera direkte dhe indirekte që
lidhen me llogaritjen e detyrimit tatimor.
17.4 Në qoftë se regjistrimet e një personi të vetë-punësuar kanë humbur apo janë
shkatërruar ose ekzistojnë rrethana tjera që bëjnë të pamundur përcaktimin e
shumës së kontributeve për pension të detyrueshme, Drejtori mund të bëjë një
vlerësim të kontributeve për pension të barabartë me nivelin e detyrimit të
kontributeve për periudhën e mëparshme mujore ose tremujore.
17.5 Vlerësimi për tatimet e mbajtura nga paga do të bëhet në të njëjtën mënyrë dhe
do t’i nënështrohet dispozitave dhe kufizimeve të njëjta që janë të zbatueshme
për tatimet të cilat nuk janë mbajtur nga paga.
17.6 Tatimpaguesi ka barrën e proves lidhur me të provuarit se kryerja e ndonjë
vlerësimi nga Drejtori është e gabuar dhe barrën për të provuar se shuma e
ndonjë vlerësimi të tillë është e pasaktë.
18.1 Duke iu nënshtruar Nenit 18.2, të gjitha tatimet duhet të vlerësohen brenda
gjashtë viteve nga data kur deklarata tatimore me të cilën lidhet vlerësimi bëhet
e detyrueshme për pagim.
18.2 Drejtori mund të bëjë vlerësimin në çdo kohë në rastin kur:
22
a. një person, me synim të shmangies së tatimeve, nuk ka dorëzuar
deklaratën tatimore
b. një person, me synim të shmangies së tatimeve, ka dorëzuar një formular
tatimor të cilin Drejtori përcakton si të pasaktë;
c. është kryer mashtrimi nga ose në emër të një personi në lidhje me një
detyrim tatimor.
Drejtori mund të bëjë një vlerësim tatimesh në rast rreziku në rastin kur Drejtori
konsideron se mbledhja e tatimit që bëhet detyrim i pagueshëm është në rrezik sepse
personi po përgatitet të shmangë tatimin duke braktisuar Kosovën, transferuar
mjetet, ndërprerë biznesin ose duke ndërmarrë veprime tjera që do të rrezikojnë
mbledhjen e tatimit nëse nuk bëhet një vlerësim rreziku. Kundër një vlerësimi sipas
këtij neni, mund të ngrihet ankesë e drejtëpërdrejtë në Bordin e Pavarur për
Rishqyrtim.
Njoftim vlerësimi
Neni 20
20.1 Në qoftë se Drejtori bën një vlerësim të tatimit, ose një vetë-vlerësim nga
tatimpaguesi nuk është i shoqëruar me shumën e tërësishme të detyrimit tatimor,
Drejtori do t’i lëshojë një Njoftim Vlerësim personit i cili ka detyrim tatimor.
20.2 Njoftimi i Vlerësimit poashtu do të përmbajë informatat vijuese:
a. emrin e tatimpaguesit;
b. numrin identifikues të tatimpaguesit;
c. datën e njoftimit;
d. lëndën dhe periudhën tatimore ose periudhat me të cilat lidhet njoftimi;
e. shumën e tatimit të vlerësuar, sanksionet dhe interesin;
f. një sqarim të shkurtër të vlerësimit;
g. kërkesën për pagesë të shumës që përbën detyrim;
h. vendin dhe mënyrën e pagesës së shumës që përbën detyrim; dhe
i. procedurat e ankesës.
20.3 Tatimpaguesi, brenda 10 ditëve pasi të jetë dorëzuar njoftimi, do të paguajë
shumën që përbën detyrim në vendin e cekur në njoftim. Shumat për pagesë do
të përfshijnë tatimin, sanksionet dhe interesin e shtuar deri në ditën dhe
përfshirë ditën e pagesës.
20.4 Në rast të vlerësimit në rast rreziku sipas Nenit 19, Drejtori mund të kërkojë
pagesën e menjëhershme të tatimit dhe të ndërmarrë menjëherë mbledhjen e
detyrueshme për të siguruar pagesën e detyrimit tatimor të pagueshëm.
Pagesat
Neni 21
21.1 Çdo tatim që përbën detyrim dhe që duhet t’i paguhet ATK-së është një borxh
23
ndaj ATK.
21.2 Çdo person që ka detyrë t’i paguajë tatime ATK-së sipas legjislacionit të
zbatueshëm në Kosovë, do të paguajë tatimin e tillë në kohën dhe vendin e
specifikuar në legjislacionin e tillë ose rregullat e zbatimit, pa njoftim ose
kërkesë nga ana e ATK-së.
21.3 Çdo person i cili ka përgjegjësinë të mbajë tatimin nga paga, të mbajë llogaritë
dhe të paguajë çdo lloj tatimi në emër të një personi tjetër sipas legjislacionit të
zbatueshëm në Kosovë, do të paguajë tatimet e tilla në kohën dhe vendin e
caktuar në legjislacionin e tillë ose rregullat e zbatimit, pa njoftim ose kërkesë
nga ATK.
21.4 Secili punëdhënës i cili ka detyrë të japë kontribute pensioni në emër të të
punësuarve të tij dhe të mbajë nga paga kontributet e pensionit nga të punësuarit
e tij në përputhje me Rregulloren e UNMIK-ut Nr. 2001/35 të datës 22 Dhjetor
2001 “Mbi Pensionet në Kosovë” do t’i paguajë kontributet e tilla në afatin e
përcaktuar në legjislacionin e tillë ose rregullat e zbatimit.
21.5 Personat e vetë-punësuar të cilët kërkohet të kryejnë kontributet për pension në
përputhje me Rregulloren e UNMIK-ut Nr. 2001/35 të datës 22 Dhjetor 2001
“Mbi Pensionet në Kosovë” do të paguajnë si kontributet e punëdhënësit ashtu
edhe kontributet e të punësuarit në afatin e përcaktuar në legjislacionin e tillë
ose rregullat e zabatimit.
21.6 Përveç rastit kur parashikohet e kundërta në udhëzimet administrative, të gjitha
tatimet do të paguhet në bankën e licencuar nga Autoriteti i bankave dhe
pagesave të Kosovës (BPK) e autorizuar nga ATK.
21.7 Pavarësisht nga çdo dispozitë tjetër në këtë Nen ose në këtë ligj, aty ku shuma e
tatimit për pagesë sipas një deklarate tatimore është 3 Euro ose më pak, ose
shumë tjetër të tillë të vogël e përcaktuar nga Drejtori, ATK do të trajtojë
tatimin e pagueshëm si vlerë zero.
21.8 Përveç rastit kur përcaktohet ndryshe me shkrim nga Drejtori, zyrtarët tatimorë
e kanë të ndaluar të marrin çfarëdo lloj pagese që lidhet me ndonjë tatim.
Interesi
Neni 22
22.1 Në qoftë se çfarëdolloj shume e ndonjë tatimi e administruar nga ATK sipas
legjislacionit të zbatueshëm në Kosovë nuk është paguar deri në datën e fundit
të përcaktuar për pagesë, tatimpaguesi do jetë i detyruar të paguajë interes.
22.2 Interesi do të llogaritet në bazë mujore, për çdo muaj apo pjesë të muajit nga
data kur tatimi është bërë i detyrueshëm për pagesë deri në datën dhe përfshirë
datën kur tatimi paguhet.
22.3 Shkalla e interesit do të bazohet në, por do të jetë pak më i lartë se, shkalla e
interesit të bankave tregtare të huadhënies në Kosovë dhe do të përcaktohet nga
Ministria e Financave dhe Ekonomisë së paku një herë për vit kalendarik dhe do
të publikohet nga ATK.
22.4 Çdo interes i detyrueshëm për pagim dhe i pagueshëm mund të mblidhet në të
njëjtën mënyrë dhe me të njëjta masa detyruese sikurse tatimi mbi të cilin është
bazuar.
24
Urdhër-Pagesat
Neni 23
23.2 Në qoftë se tatimpaguesi nuk cakton tatimin specifik dhe periudhën tatimore
specifike me të cilën lidhet pagesa, pagesa do të shpërndahet fillimisht për të
përmbushur detyrimet më të hershme dhe ku është e nevojshme sipas radhës së
detajuar në nenin
24.1 Çdo shumë e çdo tatimi e paguar mbi shumën e detyrimit do të kreditohet ndaj
detyrimit aktual të tatimpaguesit për çdo detyrim tjetër tatimor ndaj ATK, nëse
ka të tillë. ATK do t’i dorëzojë tatimpaguesit njoftim me shkrim aty ku teprica e
tillë është përdoru për pagesën e një detyrimi tjetër.
24.2 Në rastin kur një tatimpagues nuk ka detyrime tjera aktuale ndaj ATK ose kur
ka mbetur një shumë teprice nga tatimi i mbipaguar pasi teprica e përmendur në
Nenin 24.1 është përdorur për të shlyer detyrime të tjera tatimore, tatimpaguesi
mund t’i kërkojë ATK-së rimbursim për shumën e mbetur nga mbipagesa.
24.3 Në rastin kur tatimpaguesi nuk ka detyrime të tjera aktuale ndaj ATK dhe në
rastin kur tatimpaguesi nuk i ka bërë ATK-së kërkesë për rimbursim sipas Nenit
24.2, pagesa e tepërt do të mbetet pranë ATK-së e kredituar në llogarinë e
tatimpaguesit për të plotësuar detyrime të ardhshme ndaj ATK.
24.4 Kërkesat për kreditim ose rimbursim për një pagesë të tepërt të çdo lloj tatimi
do të dorëzohen nga tatimpaguesi brenda gjashtë vjetësh nga data kur është
paguar ky tatim. Vendndodhja dhe procedurat për aplikim për rimbursim të
tatimit dhe përcaktimit të përshtatshmërisë së një rimbursimi të tillë do të
përcaktohen në një udhëzim administrativ.
24.5 ATK do të veprojë lidhur me të gjitha kërkesat për rimbursime nga
tatimpaguesit sipas Nenit 24.2 brenda 60 ditëve nga data kur ATK ka pranuar
kërkesën nga tatimpaguesi, duke siguruar që detajet e shumës për rimbursim i
janë pëcjellë për pagesë brenda këtij afati Ministrisë së Financave dhe
Ekonomisë ose në rastin e kontributeve të pensionit, Fondit të Kursimit për
Pensione të Kosovës.
24.6 Në rastin kur tatimpaguesi ka ngritur pretendim për rimbursim sipas Nenit 24.2
dhe ky pretendim nuk është vënë në zbatim brenda kohës së paraparë në Nenin
24.5, ATK do t’i paguajë tatimpaguesit, përveç shumës së saktë të rimbursuar,
interesin në shkallën e përcaktuar nga Ministria e Financave dhe Ekonomisë në
25
lidhje me secilin muaj të plotë kalendarik që rrjedh pas asaj periudhe dhe
përpara se detajet e shumës për rimbursim t’i jenë pëcjellë Ministrisë së
Financave dhe Ekonomisë për pagesë, ose Fondit të Kursimeve për Pensione të
Kosovës.
Përdorimi i bankave
Neni 25
26.1 Lidhur me tatimin që nuk është paguar kur është bërë i detyrueshëm dhe I
pagueshëm, Drejtori në rolin e tij zyrtar, mund të ngrejë padi dhe të kërkojë
pagesën në gjykatën që ka kompetencën e juridiksionit.
26.2 Në çdo procedure të ngritur sipas këtij neni, lëshimi i një çertifikate të
nënshkruar nga Drejtori ku jepet emri dhe adresa e të paditurit dhe shuma e
tatimit, dhe e sanksioneve dhe e interesit të pagueshëm, nëse ka të tillë, do të
përbëjë provë të mjaftueshme të asaj shume të tatimit, sanksioneve dhe interesit
në mënyrë që gjykata të japë gjykimin për atë shumë.
Barrat
Neni 27
27.1 Në qoftë se një person i cili është i detyruar t’i paguajë një lloj tatimi ATK-së
sipas legjislacionit të zbatueshëm në Kosovë nuk paguan ose refuzon të paguajë
shumën brenda 10 ditëve pas dorëzimit të njoftim të vlerësimit, mbi të gjithë
pasuritë që i përkasin atij personi (qoftë e tundshme, patundshme, e prekshme
ose e paprekshme) do të vendoset një barrë pagese në një shumë të barabartë me
tatimin e papaguar, plus interesin, sanksionet dhe shpenzimet e mbledhjes.
27.2 Barra e përshkruar në Nenin 27.1 vendoset në orën 17.00 në datën kur tatimi
bëhet i detyrueshëm dhe do të vazhdojë të egzistojë derisa detyrimi të jetë
shlyer ose bëhet I pazbatueshëm.
26
27.3 Barra e përshkruar në Neni 27.1 duhet të regjistrohet në zyren komunale
kadastrale të Agjencinë Kadastrale të Kosovës me qëllim që barra të ketë
përparësi kundrejt të gjitha barrave të dorëzuara më vonë ose interesave të
siguruara në lidhje me pasurinë e tillë.
27.4 Një person mund të bëjë ankesë në ATK për lirim nga barra duke pretenduar
gabim në dorëzimin e një barre të tillë. Nëse ATK përcakton se dorëzimi i
barrës është bërë gabimisht, ajo do të lëshojë menjëherë një çertifikatë për lirim
nga barra e tillë.
27.5 Drejtori mundet të ngrejë një padi civile në gjykatën që ka competence
jurisiksioni për të zbatuar barrën e vënë sipas këtij Neni.
27.6 Në rast të pagimit të borxhit ndaj ATK, barra do të hiqet.
28.1 Në qoftë se një person i cili është i detyruar të paguajë një lloj tatimi nuk
paguan ose refuzon të paguajë brenda 10 ditëve pas dorëzimit të një njoftimi për
vlerësim, Drejtori ose zyrtari i autorizuar me shkrim nga Drejtori ka të drejtë të
ligjshme të mbledhë shumën e tillë (dhe shuma të tjera që janë të mjaftueshme
për të mbuluar shpenzimet e masës për marrje pasurie) me masën për marrje
pasurie që i përket personit të tillë (qoftë në pronësi fizike të tatimpaguesit ose
një personi të tretë).
28.2 Me qëllim që të zbatohet masa për marrje pasurie, një zyrtar i autorizuar do t’i
dorëzojë njoftimin për konfiskim personit (përfshirë punëdhënësit, bankave,
institucioneve të tjera financiare) që ka kontroll ose posedim të pasurisë që i
përket tatimpaguesit (qoftë e tundshme, patundshme, e prekshme ose e
paprekshme) ose ai i cili i ka një detyrim tatimpaguesit në kohën kur është
nxjerrë masa për marrje pasurie.
28.3 Në rast se pasuria përbëhet prej rrogës ose pagave të paguara, zyrtari i
autorizuar do t’i dorëzojë një njoftim për konfiskim zyrtarit ose punëdhënësit i
cili ka për detyrë të paguajë rrogën ose pagat.
28.4 Njoftimi për konfiskim do të përmbajë:
a. tatimpaguesin të cilit i është konfiskuar pasuria;
b. vendndodhjen e pasurisë;
c. llojin e detyrimit;
d. periudhën tatimore për të cilën ka lindur detyrimi; dhe
e. shumën e tatimit të vlerësuar.
28.5 Duke iu nënshtruar Neneve 57.2 dhe 57.3, çdo pasuri që i nënshtrohet njoftimit
për konfiskim mund të konfiskohet nga zyrtari i autorizuar, ose të drejtat e
përdorimit të kësaj pasurie nga çdo person mund të kufizohen që këtej e tutje
(në mënyrë që ky person mund të shfrytëzojë pasurinë nën mbikëqyrjen e ATK-
së, por nuk mund të tjetërsojë pasurinë), me kusht që në secilin rast pasuria e
tillë nuk mund (përveç kur pasuria mund të prishet) të shitet ose të tjetërsohet
brenda 60 ditëve nga njoftimi për konfiskim.
28.6 Në qoftë se zyrtari i autorizuar arrin në përcaktimin se mbledhja e tatimit është
në rrezik, ky zyrtar mund të bëjë njoftimin dhe kërkesën për pagesë të
27
menjëhershme të tatimit dhe, në rast të mospagesës ose refuzimit për të paguar
tatimin, mbledhja e tatimit në bazë të masës për marrje pasurie e përmendur hyn
në fuqi pa respektuar periudhën 10 ditore të përmendur në Nenin 28.1,
periudhën 60 ditore të përmendur në Nenin 28.5 dhe kufijtë kohor të detajuar në
Nenet 57.2 dhe 57.3.
28.7 Masa për marrje rroge ose page që duhet ti paguhet ose që i është paguar
tatimpaguesit do të jetë e vazhdueshme dhe do të shtrihet nga data kur kjo masë
është vendosur për herë të parë deri në datën kur detyrimi për të cilin lindi masa
e marrjes të jetë plotësuar ose të jetë bërë e pabazë.
28.8 Në rastet kur pasuria mbi të cilën është vendosur masa e marrjes nuk është e
majftueshme për të plotësuar pretendimin për të cilën u vendos masa e marrjes,
zyrtari i autorizuar mundet, më pas, dhe sa herë të jetë e nevojshme, të vazhdojë
të vendosë masa marrjeje mbi pasuri të tjera që mund t’i nënshtrohen masës së
marrjes derisa të jetë paguar tërësisht shuma e detyrimit nga personi në fjalë, së
bashku me të gjitha shpenzimet.
31.1 Vetëm pasuria e cila është e nevojshme dhe e mjaftueshme për të plotësuar
detyrimet aktuale tatimore të tatimpaguesit mund t’i nënshtrohen veprimit të
28
marrjes me detyrim.
31.2 Format vijuese të pasurisë së tatimpaguesit do të përjashtohen nga masa e
marrjes dhe konfiskimet:
a. pagesa ushqimore për fëmijë dhe pagesat e asistencës sociale;
b. veshmbathja themelore;
c. ushqimi bazë;
d. mobiliet bazë;
e. plaçkat personale bazë, duke përjashtuar artikujt luksoz;
f. çdo pasuri tjetër e specifikuar në një udhëzim administrativ.
31.3 Veprimet për të kryer mbledhjen e detyruar të tatimit duhet të fillojnë brenda
gjashtë (6) viteve pas vlerësimit të tatimit. Fillimi i procesit gjyqësor për
mbledhjen e tatimit do të pezullojë pa afat periudhën e parashkrimit.
32.1 Drejtori mund të mbledhë nga çdonjëri prej ortakëve të ortakërisë çdo lloj tatimi
i cili përbën një detyrim të ortakërisë (së bashku me interesin, sanksionet dhe
shpenzimet).
32.2 Drejtori mundet të mbledhë çdo lloj tatimi i cili përbën një detyrim të shoqatës
ose organizatës nga secili anëtar, menaxher ose drejtor i një shoqate të
painkorporuar ose organizate (së bashku me interesin, sanksionet dhe
shpenzimet).
32.3 Anëtari i një shoqate të painkorporuar ose organizate do të jetë përgjegjës për të
paguar detyrimin tatimor sipas Nenit 32.2 vetëm deri në shkallën kur anëtari e
ka ditur ose në mënyrë të arsyeshme është dashur të dijë për detyrimin tatimor
të shoqatës ose organizatës.
29
Neni 34
34.1 Në çdo rast kur një person i cili është i detyruar të paguaj ndonjë tatim shpërfill
ose refuzon të paguajë mbrenda 10 ditëve pas dorëzimit të njoftim-vlerësimit
ose kur Drejtori konsideron se pagesa e tatimit është në rrezik sipas Nenit 33, do
të jetë e ligjshme për Drejtorin ose për një zyrtar të autorizuar me shkrim nga
Drejtori, të kërkojë me shkrim nga Drejtori Gjeneral i Shërbimit Doganor që të
vendosë embargo në kalimet e çdo importi apo eksporti nga ai person në
përputhje me Memorandumin e Mirëkuptimit në mes të ATK-së dhe Shërbimit
Doganor të UNMIK-ut.
34.2 Çdo kërkesë e bërë tek Drejtori Gjeneral i Shërbimit Doganor sipas Nenit 34.1
do të mbetet valide derisa Drejtori të informojë Drejtorin Gjeneral me shkrim
për vendimin e përfundimit të kërkesës.
36.1 Në rastet kur ATK konsideron se do të jetë e pamundur të mbledhë një tatim që
përbën detyrim sipas këtij ligji dhe se detyrimi i tatimpaguesit duhet të fshihet,
ATK mundet t’i rekomandojë Ministrit të Financave dhe Ekonomisë fshirjen e
detyrimit. Secili rast duhet të rishikohet nga një komision prej tre të punësuarve
të ATK-së përfshirë Drejtorin dhe një Zëvendës Drejtor.
36.2 Në qoftë se Ministri i Financave dhe ekonomisë pranon me shkrim
rekomandimin e bërë nga ATK sipas nenit 36.1, ATK do të trajtojë detyrimin si
të fshirë dhe tatimi nuk do të përbëjë më detyrim ose të jetë i pagueshëm. ATK
duhet të njoftojë tatimpaguesin lidhur me fshirjen e detyrimit të tij/saj.
36.3 ATK mundet të rivërë një detyrim të fshirë sipas Nenit 36.2 në rastin kur beson
30
se është krijuar mundësia për të mbledhur detyrimin tatimor me kusht që:
a. ose kjo rivendojse e tatimit të jetë kryer brenda gjashtë vjetëve nga
data kur detyrimi tatimor është bërë i detyrueshëm; ose
b. zbatohen rrethanat e Nenit 18.2.
Të ardhurat e paligjshme
Neni 37
39.1 Në rastin e çdo transaksioni mes personave të lidhur, Drejtori mund të caktojë
të ardhura ose zbritje në mes personave të tillë sipas nevojës për të reflektuar
të ardhurat e tatueshme të cilat do të kishin rezultuar nga transaksioni nëse
personat nuk do të ishin të lidhur.
39.2 Në transaksionet tregtare ose financiare në mes të personave të lidhur, Drejtori
mund të përshtasë çmimin e shitjes mes të personave të tillë për të reflektuar
vlerën e tregut që do të ndodhte nëse personat nuk do të ishin të lidhur.
Transaksionet e këmbimit
Neni 40
31
njëjtë sikur të jenë lëshur për transaksione me para në dorë. Nëse vlera e
transaksionit me këmbim e paraqitur në faturën tatimore është vlerë e zvogëluar,
Drejtori mund të rregullojë vlerën e transaksionit për të reflektuar vlerat e
tregut.
41.1 Në rastin kur një individ deklaron një shumë të të ardhurave që është e
pamjaftueshme për të mbështetur shpenzimet e tij apo saj të kryera për konsum
personal, ATK mundet të rillogarisë të ardhurat e individit në bazë të
shpenzimeve të kryera nga individi, duke marrë në considerate të ardhurat e
periudhave të mëhershme.
41.2 Një person do të trajtohet se ka fituar çdo shumë që është:
a. ri-investuar ose akumuluar për përfitim të personit;
b. bërë në emër të personit ose nën drejtimin e personit.
Çdo sanksion i vënë sipas këtij ligji do të konsiderohet si detyrim tatimor ndaj ATK
dhe do të jetë i mbledhshëm sikurse tatimi.
Në rastin kur një person i cili ka detyrë të dorëzojë deklaratën tatimore sipas
legjislacionit të zbatueshëm në Kosovë nuk e plotëson këtë deri në datën e mbarimit
të afatit, personi i tillë do t’i nënshtrohet një saksioni prej pesë përqind (5%) të
tatimit të detyruar për secilin muaj ose për pjesën e muajit që është vonuar, me një
saksion maksimal prej njëzet e pesë përqind (25%) të detyrimit tatimor.
Mospagimi
Neni 44
Në rastin kur një person i cili ka detyrë të paguajë ndonjë lloj tatimi sipas
legjislacionit të zbatueshëm në Kosovë nuk paguan tërë shumën ose një pjesë të
tatimit të tillë deri në datën e mbarimit të afatit, ky person do t’i nënshtrohet një
sanksioni prej dy përqind (2%) të detyrimit tatimor për secilin muaj ose pjesë të
muajit për të cilën pagesa është vonuar, deri në maksimumin prej dymbëdhjetë
muajsh.
32
Nëndeklarimet e tatimit dhe mbideklarimet e rimbursimeve tatimore
Neni 45
45.1 Në rastin kur një person i cili ka detyrë të plotësojë një deklaratë tatimore sipas
legjislacionit të zbatueshëm në Kosovë nëndeklaron shumën korrekte të
detyrimit tatimor, ose mbideklaron shumën korrekte të rimbursimit tatimor e
cila i takon, personi i tillë do t’i nënshtrohet sanksionit prej:
a. njëzet e pesë përqind (25%) të differencës mes shumës korrekte të tatimeve
që duhet të deklarohet dhe shumës që në të vërtetë është deklaruar aty ku
ndodh nëndeklarimi i tillë ose, siç mund të jetë rasti, mbideklarimi ka
ndodhur për shkak të pakujdesisë ose pakujdesisë së madhe të atij personi;
ose
b. një qind për qind (100%) e ndryshimit mes shumës korrekte të tatimit që
duhet të ishte deklaruar dhe shumës që në të vërtetë është deklaruar aty ku
ndodh nëndeklarimi i tillë ose, siç mund të jetë rasti, mbideklarimi ka qenë
për shkak të synimit me paramendim ose me qëllim të atij personi për të
fshehur shumën korrekte të tatimit që kërkohet të deklarohet me qëllim që
t’i shmanget pagesës, ose kërkesës për rimbursim, të atij ndryshimi.
45.2 Për qëllime të Nenit 45.1, tatimpaguesi i cili kërkohet të plotësojë deklaratën
tatimore për një periudhë tatimore dhe nuk dorëzon deklaratën e tillë,
konsiderohet se ka deklaruar se shuma e detyrimit tatimor të detyruar për atë
periudhë tatimore ka qenë zero.
46.1 Çdo person i cili ka detyrë të dorëzojë një pasqyrë informatash në ATK dhe i
cili nuk e bën këtë ose i cili dorëzon një deklaratë të pasaktë do t’i nënshtrohet
pagesës ndëshkuese prej 125 Euro për secilin mosdeklarim dhe për secilën
deklaratë të informacioneve të pasakta ose të paplota.
46.2 Çdo person i cili ka detyrë të krijojë ose mbajë regjistrime sipas legjislacionit të
zbatueshëm në Kosovë dhe i cili nuk e kryen këtë do t’i nënshtrohet pagesës
ndëshkuese prej 125 Euro. Përveç kësaj, personi do t’i nënshtrohet sanksionit
prej:
a. njëzet e pesë përqind (25%) të tatimit të vlerësuar me të cilin lidhen
regjistrimet nëse moskryerja është për shkak të pakujdesisë së madhe nga
ana e personit; dhe
b. një qind për qind (100%) të tatimit të vlerësuar me të cilin lidhen
regjistrimet nëse moskryerja është për shkak të përpjekjes me qëllim për të
shmangur pagesën e tatimit.
46.3 Çdo person i cili ka detyrë të sigurojë qasje në librat ose regjistrimet ose
përndryshe të plotësojë kërkesat e neneve 13 dhe 14 dhe të cilët nuk e kryejnë
këtë, do t’i nënshtrohen një sanksioni prej 100 Euro për secilën ditë të
mosparaqitjes duke pasuar datën e kërkesës nga ATK.Në këtë rast, ATK mund
poashtu të kërkojë një autorizim të gjykatës për të autorizuar hyrjen ose qasjen e
parashikuar sipas Nenit 13 ose 14.
33
Mosmbajtja e tatimeve nga paga, pagesa ose dorëzimi i tatimeve dhe shumave
të tjera
Neni 47
47.1 Çdo person përgjegjës për të mbajtur tatime nga paga, për të mbledhur ose
paguar tatimin i cili qëllimisht nuk mban tatimin nga paga, nuk mbledh ose
paguan atë tatim do t’i nënshtrohet një saksioni të barabartë me shumën e
tatimit të mosmbajtur nga paga, apo shumën e tatimit të pambledhur ose të
papaguar.
47.2 Çdo punëdhënës përgjegjës për të mbajtur tatimin nga paga dhe për të paguar
kontributet e pensionit në Fondin e Kursimeve për Pension të Kosovës në emër
të vetin ose të punësuarve të tij i cili qëllimisht nuk mban kontributet e tilla nga
paga ose i cili qëllimisht nuk paguan kontributet e mbajtura nga paga do t’i
nënshtrohet një sanksioni të barabartë me shumën e kontributeve të mosbajtura
në burim ose të papaguara në Fond.
47.3 Cdo person që nuk dorëzon ose refuzon të dorëzojë pasuri që i nënshtrohet një
mase marrjeje pa baza të arsyeshme sipas Nenit 29.3, do të jetë përgjegjës për
një sanksioni të barabartë me 50 përqind të shumës të rekuperuar sipas Nenit
29.2.
47.4 Cdo person që nuk mban mënjanë të hollat sips përcaktimit të Nenit 33.1 do t’i
nënshtrohet një sanksioni të barabartë me shumën e parave në fjalë.
Çdo përfaqësues ose këshilltar tatimor i tatimpaguesit i cili nënshkruan një deklaratë
tatimore në emër të një personi tjetër, i cili bën një gabim në atë deklaratë do të
paguajë një sanksion prej 125 Euro në rastin kur gabimi ka qenë për shkak të
moskujdesit ose një interpretimi jorealist të ligjeve tatimore, ose 250 Euro në rastin
kur gabimi ka qenë për shkak të pakujdesisë së madhe ose më mospërfillje të
qëllimshme të ligjeve tatimore dhe rregulloreve.
Shkeljet e TVSh-së
Neni 49
49.1 Një tatimpagues i cili ka detyrë të regjistrohet për TVSh dhe i cili kryen
furnizime pa qenë i regjistruar për TVSh do të jetë përgjegjës për detyrimin e
TVSh-së mbi ato furnizime plus sanksioni prej:
a. njëzet e pesë përqind (25%) të detyrimit tatimor mbi ato furnizime nëse
mosregjistrimi ka ndodhur për shkak të pakujdesisë ose pakujdesisë së
madhe të personit të tatueshëm; apo
b. një qind përqind (100%) të detyrimit tatimor në ato furnizime nëse
mosregjistrimi ka ndodhur për shkak të synimit me paramendim ose me
qëllim të personit të tatueshëm që mos të paguajë TVSh-në për ato
34
furnizime.
49.2 Një person i tatueshëm i cili nuk lëshon faturë të TVSh-së ose i cili lëshon një
faturë jokorrekte që rezulton në një ulje të dukshme në shumën e detyrimit të
TVSh-së ose në një rritje të dukshme në shumën e kreditimit të pretenduar do të
jetë përgjegjës për atë ulje në shumën e detyrimit ose në atë rritje në shumën e
kreditimit të pretenduar në lidhje me faturën ose transaksionin, plus sanksioni
prej:
a. njëzet e pesë përqind (25%) të uljes ose rritjes së dukshme në shumën
detyrimit të TVSh-së aty ku moslëshimi i një fature të TVSh-së ose lëshimi
i një fature jokorrekte ka ndodhur për shkak të pakujdesisë ose pakujdesisë
së madhe të personit të tatueshëm; apo
b. një qind përqind (100%) të uljes ose rritjes së dukshme në shumën e
detyrimit të TVSh-së në rastin kur moslëshimi i një fature të TVSh-së ose
lëshimi i një fature jokorrekte ka qenë për shkak të synimit me paramendim
ose me qëllim të personit të tatueshëm ose për të mos lëshuar një faturë të
TVSh-së ose për të lëshuar një faturë të rreme.
49.3 Një tatimpagues i cili kryen ndonjë prej shkeljeve vijuese në lidhje me TVSh do
t’i nënshtrohet një sanksioni prej 250 Euro për secilën shkelje:
a. Mosbërja e aplikimit për t’u fshirë nga regjistri kur diçka e tillë kërkohet
sipas ligjit të zbatueshëm;
b. mosparaqitja e një kopje të çertifikatës së regjistrimit në mënyrën si
kërkohet me ligjin e zbatueshëm.
49.4 Një tatimpagues i regjistruar për TVSh i cili i lejon një personi tjetër të përdorë
çertifikatën e tij unike të TVSh-së do t’i nënshtrohet një sanksioni prej 5.000
Euro.
49.5 Çdo person i cili pa arsye të plotë ligjore është gjetur të ketë mallra në posedim
të vetin për të cilat nuk ka faturë të TVSh-së ose regjistrime tjera për atë
furnizim do t’i nënshtrohet, përveç çdo sanksioni sipas Neneve 49.1(b) ose
49.2(b) të këtij Neni, një sanksion prej një shume të barabartë me shumën e
llogaritur të TVSh-së në shkallën 15% të vlerës së hapur të tregut për mallrat.
Sanksionet shtesë
Neni 50
Zbritja e sanksioneve
Neni 51
51.1 Në rastin kur tatimpaguesi i cili i nënshtrohet një ose më tepër sanksioneve të
parashikuara në Nenet 43 deri 50, vullnetarisht informon ATK për detyrimin e
tij, përpara se së pari të jetë njoftuar për një inspektim tatimor të mundshëm nga
ATK, i cili do të mund zbulohej nga ATK, sanksioni maksimal financiar i
mundshëm do të jetë 25% i sanksionit që do të zbatohej përndryshe. Në rastin
35
kur tatimpaguesi informon vullnetarisht lidhur me këtë, pasi tatimpaguesi së
pari njoftohet lidhur me një inspektim tatimor të mundshëm, por përpara se
ATK të fillojë këtë inspektim, sanksioni maksimal financiar do të jetë në masën
50% të sanksionit që do zbatohej përndryshe.
51.2 Aty ku tatimpaguesi me detyrim tatimor të pashlyer:
a. hyn në marrëveshje me shkrim për të paguar tatimin e pashlyer me dy ose
më tepër këste;
b. i përmbush kushtet e marrëveshjes me shkrim; dhe
c. i kryen në kohë të gjitha detyrimet e tjera tatimore gjatë kohës së asaj
marrëveshjeje; sanksioni financiar që do të zbatoheshin përndryshe në
lidhje me pagesën e vonuar sipas Nenit 44 do të zbriten në masën 2% të
detyrimit tatimor dhe interesi i përcaktuar sipas Nenit 22 do të mbetet i
pagueshëm.
36
Themelimi i Bordit të Pavarur për Rishqyrtime
Neni 53
Roli i Bordit
Neni 54
37
54.2 Personi që paraqet ankesë në Bord ka barrën të provojë që vendimi, vlerësimi
dhe përcaktimi kundër të cilit ka ngritur ankesë është i pasaktë.
54.3 Në shqyrtimin e vendimeve, vlerësimeve dhe përcaktimeve sipas Nenit 54.1,
Bordi, duke iu nënshtruar Neneve 54.4 dhe 54.5, do të shqyrtojë dëshmitë,
dokumentet dhe provat e tjera të paraqitura nga personi që ankohet në Bord dhe
nga ATK. Bordi pastaj do të bëjë gjetjet e veta të fakteve dhe konkluzionet e
veta të ligjit.
54.4 Përveç rastit kur zbatohet Neni 54.5, dëshmitë, dokumentet dhe provat e tjera të
paraqitura nga personi që ankohet në Bord dhe nga ATK do të kufizohet në të
njëjtën sasi provash që është siguruar në lidhje me vendimin, vlerësimin dhe
përcaktimin e mëparshëm kundër të cilave është bërë ankesë sipas Nenit 54.1.
54.5 Bordi mundet të lejojë një person të bëjë ankesë në Bord ose ATK për të
paraqitur prova të reja aty ku Bordi bindet se:
a. Një prove e tillë nuk ka qenë në dispozicion në kohën e vendimit,
vlerësimit ose përcaktimit kundër të cilët është ngritur ankesa sipas Nenit
54.1; dhe
b. pranimi i një prove të tillë është i nevojshëm për të shmangur
padrejtësi të dukshme ndaj personit që ka ngritur ankesë në
Bord ose në ATK.
54.6 Vendimi i Bordit do të lëshohet me shkrim dhe do të jetë detyrues si për
personin që është ankuar në Bord ashtu edhe për Drejtorin derisa nuk
ndryshohet ose anulohet nga Gjykata.
Rishqyrtimi juridik
Neni 56
38
Kundër vendimeve të Bordit mund të bëhet ankesë në gjykatë të juridiksionit
competent me kusht që ankesat e tilla të jenë pranuar brenda 60 ditëve nga pranimi i
njoftimit të vendimit të Bordit.
Përfaqësuesit e tatimpaguesit
Neni 58
58.1 Tatimpaguesit mund të marrin pjesë në secilin aspekt të një procedure tatimesh
përmes një përfaqësuesi të tatimpaguesit.
58.2 Në rastin e personave juridikë, përfaqësuesit e tatimpaguesit mund të përfshijnë
pronarin e një veprimtarie të biznesit, kryetarin, drejtorin, menaxherin, ose
administratorin e një personi juridik, përfaqsuesin e falimentimit të një
organizate në likuidim, kujdestarin e mallrave për një biznes në gjendje
39
insolvente, administratorin ose trashëgimtarët e një pasurie dhe çdo person tjetër
me autorizim me shkrim për të përfaqësuar tatimpaguesin.
58.3 Në rastin e personave fizikë, përfaqsuesit e tatimpaguesit mund të jenë një
avokat, kontabilist me çertifikatë ose agjent tjetër me autorizim me shkrim për
të përfaqësuar tatimpaguesin.
58.4 Kompetenca dhe detyrat e një përfaqësuesi të tatimpaguesit do të jenë të
kufizuara brenda termave të marrëveshjes me shkrim.
58.5 Pjesëmarrja e një përfaqësuesi të tatimpaguesit në çdo procedurë tatimore nuk e
zhvesh tatimpaguesin nga të drejtat e tij ose saj personale për të marrë pjesë në
këtë procedure dhe nuk i heq të drejtën ATK-së për të pasur qasje tek
tatimpaguesi.
58.6 Një person i cili është tatimpagues jo-rezident sipas legjislacionit të zbatueshëm
tatimor duhet të informojë ATK për përfaqësuesit e tij brenda tri javëve pasi të
ketë filluar të sigurojë të ardhura ose të ketë blerë pasuri në Kosovë.
59.1 Zyrtari ose personi tjetër i cili ka qasje tek informatat e tatimpaguesit nuk mund
të t’ia bëjë të njohura këto informata asnjë personi tjetër përveç rastit kur kjo gjë
është e nevojshme në procedurat tatimore ose është parashikuar përndryshe në
këtë nen.
59.2 Pavarësisht nga Neni 59.1, një zyrtar tatimor mund t’u bëjë të njohura informata
për tatimpaguesin personave vijues:
a. Ministrisë së Financave dhe Ekonomisë, aty ku ato informata janë të
nevojshme për qëllime zyrtare;
b. Zyrës së Statistikave të Kosovës, dhe Regjistrin e Bizneseve në Kosovë për
shfrytëzim në përpilimin e statistikave ose për qëllime tjera analitike me
kusht që informatat e nxjerra nga procedurat tatimore janë në një formë që
nuk identifikon tatimpaguesit në veçanti;
c. Fondin e Kursimeve Pensionale të Kosovës për një qëllim të autorizuar nga
Rregullorja e UNMIK-ut Nr. 2001/35 “Mbi Pensionet në Kosovë”;
d. Institucionin e Ombudspersonit të themeluar sipas Regullores së UNMIK-
ut Nr. 2000/38 “Mbi Themelimin e Institucionit të Ombudspersonit në
Kosovë,” për përdorim në zgjidhjen e ankesave të tatimpaguesit;
e. Njësinë e Hetimeve Financiare të themeluar sipas Urdhëresës
Administrative të UNMIK-ut Nr. 2003/3, Qendra Informative Financiare e
themeluar sipas Rregullores së UNMIK-ut Nr. 2004/2 “Mbi pengimin e
pastrimit të parave dhe veprave të ngjashme penale dhe agjencitë tjera
detyruese për shfrytëzim në: (i) hetime të çështjeve tatimore: (ii) ndjekje
penale të çështjeve tatimore: (iii) hetime të shkeljeve tjera penale në
Kosovë aty ku është marrë miratimi paraprak nga Gjykata;
f. Gjykatat për përdorim në rastet e lidhura me tatimet;
g. Zyrën e Revizionit të Kosovës për qëllim të revizionit të ATK në përputhje
me Rregulloren e UNMIK-ut Nr. 2002/18, “Mbi Revizionin e Përgjithshëm
në Kosovë”;
40
h. agjentët e tjerë ose të punësuarit e ATK gjatë dhe për qëllim të kryerjes së
detyrave të tyre zyrtare;
i. autoritetet tatimore të një vendi të huaj në përputhje me traktatet ose
marrëveshjet ndërkombëtare;
j. autoritetet doganore, për qëllime të administrimit të legjislacionit doganor;
k. çdo person, kur tatimpaguesi është dënuar për mashtrim ose kur informatat
përmbajnë një listë të personave të regjistruar për TVSh me qëllim që
personat të verifikojnë nëse janë duke bërë biznes me një person të
regjistruar për TVSh.
59.3 Tatimpaguesi mund të çlirojë çdo person nga detyrimi i konfidecialitetit. Lirimi
i tillë duhet të jetë me shkrim dhe mund të kufizohet në dhënien e informatave
të caktuara ose t’i shfrytëzojë për një qëllim të veçantë.
Udhëzimet Administrative
Neni 60
Ministri i Financave dhe Ekonomisë do të nxjerrë Udhëzime Administrative në
zbatim të këtij ligji. Çdo dispozitë e udhëzimeve që është në kundërshtim me këtë
ligj nuk ka force juridike.
Ligji në fuqi
Neni 61
Hyrja në fuqi
Neni 62
41
42
43
44
UDHËZIM ADMINISTRATIV Nr. 05/2005,
Datë 29.04.2005
MBI
‘MBI
Neni 1
Përkufizimet
‘Ligj’ nënkupton Ligjin Nr. 2004/48 “Mbi Administratën Tatimore dhe Procedurat”.
‘MFE’ nënkupton the Ministrinë e Financave dhe Ekonomisë.
‘Rregullorja’ nënkupton Rregulloren e UNMIK-ut Nr. 2005/17 “Mbi Nxjerrjen e
Ligjit mbi Administratën Tatimore dhe Procedurat”.
‘ATK’ nënkupton Administratën Tatimore të Kosovës.
Neni 2
Deklaratat tatimore
Neni 1.1 i Ligjit përfshinë definicionin e “deklaratës tatimore” që është relevant për
qëllime të ndëshkimeve për deklaratat tatimore të dorëzuara me vonesë apo të
mosdorëzuara dhe për deklaratat tatimore të pasakta. Deklaratë tatimore nënkupton
çdo formular tatimor të dorëzuar për çdo lloj tatimi të implementuar në Kosovë që
nga viti 1999 që administrohet nga ATK, përfshirë formularët për tatimet në burim
dhe kontributet pensionale të vjelura nga ATK, por duke përjashtuar:
formularët tatimor të përdorur për pagesat e kësteve për tatimin në fitim,
tatimin në të ardhurat e korporatave dhe tatimin në të ardhurat personale
(në lidhje me bizneset të cilat kërkohet ose vendosin të paguajnë tatimin
mbi fitimin “real” e jo në bazën e paragjykuar) – këta formularë do të
konsiderohen si pagesë tatimore e jo deklarata tatimore por aty ku
45
formularët e tillë janë dorëzuar me vonesë, ndëshkimet për pagesë me
vonesë dhe interesi do të aplikohen.
formularët tatimor të përdorur në lidhje me tatimet e vjelura nga agjentët
mbledhës të ATK-së, domethënë Shërbimi Doganor i UNMIK-ut (për
TVSh-në në importe) dhe Njësia për Regjistrimin e Automjeteve e
Ministrisë së Shërbimeve Publike (për tatimin në rrugë për automjete).
Neni 3
Administrata Tatimore e Kosovës (ATK)
Neni 2.1 i Ligjit specifikon se ATK do të ketë statusin e një Agjencioni Ekzekutiv
dhe po ashtu i atribuon ATK-së ‘autonomi të plotë operacionale’ përbrenda MFE-
së. Kuptimi i kësaj shprehje është se MFE do të vazhdojë të ketë një rol ekskluziv në
formulimin e të hyrave të përgjithshme dhe politikat tatimore për qeverinë dhe ATK
do të vazhdojë të japë të dhëna statistikore të nevojshme për këtë formulim.
Administrimi i tatimeve nga perspektiva operacionale do të jetë tërësisht autonome
dhe jashtë kontrollit të Ministrit të MFE-së me përjashtime të caktuara të cilat janë të
specifikuara në Ligj sikurse janë:
involvimi në emërimin e Drejtorit të ATK-së;
involvimi në emërimin e anëtarëve të Bordit të Pavarur për Rishqyrtime
përmes të qenurit anëtar i Qeverisë;
miratimi i shlyerjes së detyrimeve tatimore në përputhje me rregullat e
specifikuara në Ligj dhe këtë Udhëzim Administrativ; dhe
miratimi dhe publikimi i shkallëve të interesit për pagesa me vonesë të
tatimit dhe rimbursimet e vonuara.
Neni 4
Drejtori i ATK
Nenet 3.1 dhe 3.2 të Ligjit specifikojnë se procesi i emërimit dhe shkarkimit të
Drejtorit të ATK-së do të kalojë përmes tri shkallëve vijuese: Ministri i Financave
dhe Ekonomisë, Qeveria dhe PSSP. Ministri i MFE-së do të bëjë një rekomandim
për emërimin e Drejtorit të ri vetëm nëse propozimi paraprak për shkarkimin e
Drejtorit ekzistues është prezantuar dhe është dhënë evidencë e mjaftueshme se
shkarkimi është për shkak të shkeljeve të cekura në Nenin 3.2 të Ligjit, apo pozita
është e zbrazur, apo është dhënë dorëheqje e parevokueshme nga Drejtori ekzistues.
Shkallët më të larta munden gjithnjë të refuzojnë propozimin e bërë nga shkalla më e
46
ulët.
Të gjitha autorizimet, punët dhe detyrat e vëna me Nenin 3.3 të Ligjit mbi Drejtorin
e ATK-së dhe aty ku ai/ajo vendos t’u delegojë vartësve të tij/saj sipas Nenit 7.1,
nga 1 Maji 2005, janë të përfshira në Matricën e Delegimit e cila i është
bashkëngjitur si Aneks këtij Udhëzimi Administrativ. Ndryshimet në të ardhmen në
matricën e Delegimit mund të bëhen nga Drejtori i ATK-së pa pasur nevojën të
freskojë këtë Udhëzim Administrativ.
Neni 5
Vendimet shpjeguese publike
Neni 9.4 i Ligjit specifikon se Vendimet Shpjeguese Publike të lëshuara nga Drejtori
i ATK-së nuk janë detyruese për personat që janë të detyruar të paguajnë tatimin
sipas ligjit të aplikueshëm në Kosovë. Kjo nënkupton se personat që janë të detyruar
për tatime e të cilët nuk pajtohen me përmbajtjen e vendimeve shpjeguese publike
janë të lirë të përdorin një interpretim tjetër të legjislacionit tatimor. Drejtori i ATK-
së nuk mundet t’i detyrojë personat që detyrohen për tatim të jenë të detyruar përmes
vendimeve shpjeguese publike por ai/ajo do të sigurohet që zyrtarët tatimor të ATK-
së të ndjekin vendimet shpjeguese publike të lëshuara nga ATK.
Neni 6
Vendimet shpjeguese individuale
Neni 7
Krijimi dhe mbajtja e regjistrimeve
47
Neni 8
Qasja në libra, regjistrime, kompjuterë dhe pajisje tjera të ngjashme për
ruajtjen e regjistrimeve
Neni 13.1 i Ligjit specifikon se si rregull të përgjithshëm, ATK do t’u japë njoftim
paraprak tatimpaguesve mbi qëllimin e saj t’i qaset objekteve të biznesit të tyre
dhe/ose t’i verifikojë librat dhe regjistrimet e tyre. Në atë rast, ATK do të japë
njoftim parak minimum prej 3 ditëve
Një përjashtim në këtë rregull të përgjithshëm aplikohet në ‘rrethana përjashtuese
që për mendimin e Drejtorit kërkohet ndryshe’ aty ku ATK mund të ketë qasje të
plotë dhe të lirë në çdo objekt ku kryhet puna, libër, regjistrim, kompjuter ose pajisje
të ngjashme për ruajtjen e regjistrimeve pa dhënë njoftim paraprak. Rrethanat e tilla
përjashtuese do të dalin vetëm aty ku Drejtori konkludon se qasja mund t’i sigurojë
atij/asaj materiale relevante për ndonjë obligim tatimor dhe të ushtrohet në situatat
sikurse janë, por nuk kufizohet në to:
ATK posedon informata se tatimpaguesi synon të fsheh, manipulojë apo
shkatërrojë tatimin ose evidencë tjetër financiare sikurse janë librat,
regjistrat, rezervat e mallrave, etj
ATK ka indikacione se tatimpaguesi synon të lëshojë Kosovën duke lënë
obligimet tatimore të pashlyera. Evidenca e tillë mund të përfshijë kërkesën
për vizë në një ambasadë të huaj, një tërheqje të pazakonshme ose transfer
tjetër bankar të parave jashtë vendit, etj;
ATK posedon informata se faktet e raportuara nga tatimpaguesi janë shumë
larg nga e vërteta dhe saktësia – kështu qasja e menjëhershme tek objektet,
librat dhe regjistrimet e tatimpaguesit mund të rezultojë në evidencë
materiale për të rindërtuar tërë gjendjen tatimore dhe për të përcaktuar
detyrimin tatimor.
Nevoja për të dhënë njoftim paraprak gjithashtu nuk do të jetë e nevojshme aty ku
tatimpaguesi fton ose përndryshe lejon ATK-në të vizitojë objektet e tija të biznesit,
p.sh. për vizitë edukative.
Neni 9 Vlerësimi,
Vetë-vlerësimi dhe mekanizmat e mbajtjes në burim
Neni 10
Kufizimet kohore për vlerësimet
48
Neni 18 i Ligjit specifikon kufizimet kohore për ATK-në në kryerjen e një vlerësimi.
Kjo është vënë me 6 vjet nga data kur deklarata tatimore për të cilën është bërë
vlerësimi ka qenë obligim. Për shembull, një deklaratë tatimore e TVSh-së për
muajin Tetor 2005 është obligim deri më 30 Nëntor 2005. ATK mundet të bëjë një
vlerësim sipas Neneve 17 ose 19 më ose përpara 30 Nëntorit 2011. Por nëse
tatimpaguesi, me synim të evazionit tatimor, qoftë duke mos dorëzuar deklaratën
tatimore ose e dorëzon një deklaratë tatimore që është përcaktuar si e pasaktë, ose
kryen vepër mashtrimi, kufizimi kohor i sipërm nuk ka fuqi dhe mund të bëhet
vlerësim kurdo.
Neni 11
Vlerësimi në rast rreziku
Në rastet kur Drejtori i ATK-së vendos të bëjë një vlerësim rreziku sipas Nenit 19 të
Ligjit, do të lëshohet një Njoftim i Vlerësim Rrezikut. Njoftim i Vlerësim Rrezikut
do të përmbajë të gjitha detajet e specifikuara në Nenin 20 të Ligjit plus një kërkesë
për pagesë të menjëhershme të shumës obligative. Një njoftim i vlerësim rrezikut
gjithashtu duhet të përfshijë një shënim për tatimpaguesin mbi të drejtën e
tatimpaguesit që drejtpërdrejt të ngrejë ankesë në Bordin e Pavarur për Rishqyrtime.
Neni 12
Urdhër-pagesat
Neni 13
Kreditimet dhe rimbursimet
Sipas Nenit 24.4 të Ligjit, tatimpaguesit të cilët kërkojnë rimbursim për tatimet e
paguara më tepër apo me gabim do të dorëzojnë një Formular të Kërkesës për
Rimbursim në zyrën tatimore të juridiksionit të tyre. Kërkuesi do të sigurojë të
49
dhëna specifike që lidhen me kërkesën sikur që është shuma e tatimit të kërkuar si
rimbursim, lloji i tatimit, periudha tatimore në të cilën është paguar tatimi tepër ose
me gabim, banka dhe llogaria bankare ku ai/ajo dëshiron që rimbursimi t’i bartet.
Administrata Tatimore do të përpiqet të kompletojë përpunimin e kërkesës për
rimbursim brenda 60 ditëve nga data kur është dorëzuar kërkesa për rimbursim. Për
të shmangur procedurat burokratike në lidhje me kërkesat e vogla, kërkesat për
rimbursim për shumat e vogla dhe ato që i përkasin tatimpaguesve me rrezik të
vogël (d.m.th. atyre që kanë histori të suksesshme të kërkesave të pranueshme në të
kaluarën) do të përpunohen menjëherë duke verifikuar vetëm regjistrimet në
dispozicion të Administratës Tatimore dhe jo edhe librat dhe regjistrimrt e
tatimpaguesit. Administrata Tatimore mban të drejtën që më vonë të kontrollojë
regjistrimet e tatimpaguesit dhe nëse gjendet se tatimpaguesi nuk ka pasur të drejtë
për atë rimbursim, ndëshkimet dhe interesi do të aplikohen mbi shumën e
rimbursimit të kërkuar dhe të përpunuar me gabim në të njëjtën mënyrë sikur të ishte
obligim tatimor dhe për pagesë ndaj ATK-së.
Neni 14
Barrët
Një barrë e dorëzuar nga ATK në përputhje me Nenin 27 të Ligjit është një
instrument detyrues për të detyruar tatimpaguesin të paguajë detyrimet tatimore të
pashlyera. Duke vënë një barrë mbi një pasuri të tatimpaguesit borxhli, ATK
sigurohet se pasuria nuk do të transferohet, shitet apo të ekspozohet për shitje nga
tatimpaguesi. Një barrë mund të dorëzohet në secilën zyrë përgjegjëse për
regjistrimin e pronës në Kosovë sikur Agjencioni Kadastral i Kosovës, Regjistri i
Banesave, Njësia për Regjistrimin e Automjeteve, Regjistri i Transaksioneve të
Siguruara, etj., dhe tregon se pronari i pasurisë i ka një borxh tatimor ATK-së. Zyrat
e regjistrimeve të sipërpërmendura kërkohet të regjistrojnë çdo transaksion në lidhje
me atë pasuri për të cilën është dorëzuar barra derisa të jenë lajmëruar zyrtarisht për
lirim nga barra nga ATK.
Neni 15
Urdhër-vjeljet
50
tatimpaguesi ka vdekur dhe nuk ka perspektivë që ajo të arkëtohet nga
prona e tatimpaguesit;
tatimpaguesi ka lëshuar përgjithmonë Kosovën;
tatimpaguesi ka falimentuar dhe paratë nga procesi i insolvencës apo
likuidimit nuk mund të plotësojnë në tërësi borxhet ndaj ATK-së;
ATK vazhdimisht ka dështuar të gjejë tatimpaguesin e involvuar;
ATK vazhdimisht është përpjekur por ka dështuar të detyrojë vjeljen e
borxhit tatimor, dhe rrethana tjera të ngjashme.
Neni 17
Të ardhurat ilegale
Sipas Nenit 37 të Ligjit çdo e ardhur që ka dalë nga veprimtaritë ilegale dhe/apo
kriminale të dënueshme sipas legjislacionit të Kosovës, i nënshtrohet tatimit.
Trajtimi i tillë nuk nënkupton se këto veprimtari janë të legalizuara duke paguar
tatimet përkatëse. Këto veprimtari do të mbeten ilegale dhe ndiqen penalisht sipas
legjislacionit të Kosovës.
Neni 18
Ri-karakterizimi i marrëveshjeve
Neni 19
Nëndeklarimi i të ardhurave dhe arkëtimet e shmangura
51
standardi i jetesës së të cilëve nuk përputhet me të ardhurat e deklaruara sipas
legjislacionit tatimor në Kosovë. p.sh. aty ku tatimpaguesi deklaron se nuk ka pasur
të ardhura gjatë periudhës tatimore dhe në ndërkohë fillon ndërtimin e një shtëpie të
shtrenjtë ose blen një automjet të shtrenjtë (financimi për të cilat nuk mund t’i
atribuohet të ardhurave të patatueshme sikurse është marrja e një gjësendi të
trashëguar, parave të dërguara nga të afërmit jashtë vendit, etj), ATK mundet të
rillogarisë të ardhurat e tatimpaguesit duke e trajtuar atë sikur të ketë marrë shumën
e të ardhurave të investuara.
Neni 20
Mosdorëzimi i deklaratës tatimore
Neni 21
Mospagesa
Neni 22
Nëndeklarimi i tatimit dhe mbideklarimi i rimbursimeve tatimore
52
një tatimpagues, gjatë kohës së llogaritjes së detyrimit të tij tatimor ose
kërkesës për rimbursim, me hamendje trajton tatimin për artikuj të caktuar
se sa të kërkojë këshillë nga ATK ose një këshilltar tatimor;
një tatimpagues, gjatë kohës së llogaritjes së detyrimit të tij tatimor ose
kërkesës për rimbursim, ka përjashtuar në mënyrë të pavëmendshme dhe
paqëllimshme shumë artikuj ose artikuj të rëndësishëm nga, ose ka
përfshirë shumë artikuj ose artikuj të rëndësishëm më shumë se një herë,
deklaratat e tij tatimore;
një tatimpagues ka mbajtur libra dhe regjistrime të duhura por nuk ka pasur
vëmendje të mjaftueshme gjatë një periudhe kohore për të siguruar se çdo
gjë është regjistruar dhe është hamendur për shumat e pa regjistruara.
Shumica e gabimeve që rezultojnë nga neglizhenca dhe pakujdesia e madhe janë për
shkak të mungesës së dijes mbi çështjet tatimore ose mungesës së vëmendjes gjatë
llogaritjes së detyrimeve tatimore por ato nuk reflektojnë një sjellje të qëllimshme
për të shmangur ose zvogëluar tatimet. Neglizhencë ose pakujdesi e madhe nuk
konsiderohet aty ku tatimpaguesi ka ndërmarrë hapat për të siguruar se deklaratat e
tija tatimore janë korrekte por pa fajin e tyre gabimet prapë kanë dalë në ato
deklarata tatimore.
Në lidhje me Nenin 45.1.b të Ligjit, shprehja ‘synim me paramendim dhe qëllim për
të fshehur shumën e tatimit’ do t’i referohet rasteve sikurse janë ato në vijim:
një tatimpagues nuk ka mbajtur libra dhe regjistrime të duhura dhe nuk ka
plotësuar deklaratat tatimore me rezultat ku gjendja tatimore është
përcaktuar bazuar në regjistrimet dhe informatat e ATK-së;
një tatimpagues qëllimisht ka përjashtuar disa fatura nga deklaratat e tija
tatimore ashtu që të zvogëlojë shumën e një detyrimi tatimor, ose të rrisë
shumën e një kërkesë për kreditim/rimbursim tatimor;
një tatimpagues qëllimisht ka përfshirë fatura false për të rritur shumën e
një kërkese për kreditim/rimbursim tatimor, ose për të ulur shumën e një
detyrimi tatimor.
Në lidhje me Nenin 45.2 të Ligjit, aty ku tatimpaguesi nuk dorëzon një deklaratë
tatimore, ATK ka për detyrë të llogarisë detyrimin tatimor të tatimpaguesit bazuar
në informatat më të mira që ATK posedon, për të rivendosur detyrimin tatimor që
është dashur të deklarohet. Në këto raste ATK do të përgatisë një zëvendësim për
deklaratën në emër të tatimpaguesit dhe për tatimpaguesin. Ndëshkimet do të
aplikohen për pagesë të pamjaftueshme të tatimit në mes të shumës së tatimit të
deklaruar nga ATK dhe shumës së tatimit të deklaruar nga tatimpaguesi e që do të
konsiderohet të jetë zero.
Neni 23
Moskrijimi dhe mosmbajtja e regjistrimeve
Neni 46.2 parasheh ndëshkime për personat të cilët nuk krijojnë ose nuk mbajnë
regjistrime që kërkohen me ligjin e aplikueshëm të Kosovës. Shprehja ‘pakujdesi e
madhe’ do t’i referohet rasteve sikurse janë:
53
një tatimpagues ka kryer biznes por nuk i ka mbajtur librat dhe regjistrimet
dhe ka plotësuar deklaratat tatimor bazuar në vlerësime të përafërta (të
dihet se tatimpaguesi nuk ka synuar të bëj evazion në pagesën e tatimit por
nuk ka ndërmarrë hapat e nevojshëm për të siguruar se shuma e saktë e të
ardhurave, dhe nëse është e nevojshme shpenzimet, janë regjistruar);
një tatimpagues ka mbajtur libra dhe regjistrime por nuk ka treguar
vëmendje të mjaftueshme gjatë një periudhe kohore për të siguruar se çdo
gjë është regjistruar dhe me hamendje ka bërë shumat e pa regjistruara ( të
dini se tatimpaguesi nuk ka synuar të bëjë evazion në pagesën e tatimit, por
nuk ka ndërmarrë hapat e nevojshëm për të siguruar se shuma e saktë e të
ardhurave – poashtu të dini se numri i rasteve të mosregjistrimit të
transaksioneve ka qenë i kufizuar vetëm në një apo dy raste, dhe se
veprimet e tatimpaguesit mund të konsiderohen si “pakujdesi” por jo
“pakujdesi e madhe” në të cilin rast ndëshkimi për pakujdesi të madhe nuk
do të aplikohej);
një tatimpagues ka mbajtur librat dhe regjistrimet por me qëllim të ruajtjes
së hapësirës ka gjuajtur regjistrimet në bërllok dhe nuk i ka mbajtur ato për
aq vite sa kërkohet.
Shprehja ‘synim me paramendim për të shmangur pagesën e tatimit’ do t’i referohet
rasteve sikurse janë:
një tatimpagues ka kryer biznes por nuk ka mbajtur libra dhe regjistrime
dhe nuk ka plotësuar deklaratën tatimore (të dini se ekziston supozimi duke
pas parasysh sistemin e vetë-vlerësimit të tatimeve se në kësi rrethana
tatimi është shmangur me paramendim – gjithashtu nëse ATK dëshiron të
ndjek penalisht tatimpaguesin për evazion tatimor sipas Kodit Penal, do të
mund të jetë e nevojshme evidencë shtesë nga ATK për të provuar synimin
me paramendim);
një tatimpagues ka mbajtur libra dhe regjistrime por ka rënë në dijeni se ai
është afër inspektimit nga zyrtarët e ATK-së dhe se pastaj ka shkatërruar
librat dhe regjistrimet.
Neni 24
Gabimet nga përfaqësuesit e tatimpaguesve dhe këshilltarët tatimor
54
gjatë llogaritjes së detyrimit tatimor ose kërkesës për rimbursim dhe si
rezultat ka bërë gabime të paqëllimta matematikore të shumta dhe të
rëndësishme;
një përfaqësues i tatimpaguesit/këshilltar tatimor ka përgatitur deklaratat
tatimore për një tatimpagues por gjatë llogaritjes së detyrimit tatimor ose
kërkesës për rimbursim ka harruar të përfshijë artikuj të shumtë dhe të
rëndësishëm, ose ka përfshirë artikuj të shumtë dhe të rëndësishëm më
shumë se një herë;
një përfaqësues i tatimpaguesit/këshilltar tatimor ka përgatitur deklaratat
tatimore për një tatimpagues bazuar rregullat e kaluara të ATK-së dhe
Gjykatës (nuk ka rast tjetër me fakte të ngjashme) që janë zëvendësuar me
diçka të publikuar së voni e që është në kundërshtim me rregullat e ATK-së
dhe Gjykatës.
një përfaqësues i tatimpaguesit/këshilltar tatimor ka kërkuar të pranohen të
gjitha shpenzimet e biznesit si zbritje nga të ardhurat pa verifikuar se a janë
ato tërësisht të zbritshme për qëllime tatimore.
Neni 25
Shkeljet e TVSh-së
Nenet 49.1 dhe 49.2 të Ligjit parashohin ndëshkime për personat e tatueshëm të cilët
(a) kryejnë furnizime të tatueshme derisa janë të paregjistruar e kur ata kërkohet të
jenë ose (b) nuk lëshojnë një faturë të TVSh-së ose lëshojnë një faturë të pasaktë të
TVSh-së. Në ato nene, shprehja ‘neglizhencë ose pakujdesi e madhe e personit të
tatueshëm’ do t’i referohet rasteve sikurse janë:
qarkullimi i një personi është rritur mbi pragun për regjistrim në TVSh, por
nuk është regjistruar në TVSh sepse nuk ka qenë në dijeni se kohëve të
fundit e ka kaluar pragun;
një person i tatueshëm iu ka lëshuar fatura konsumatorëve të tij ku ka
përfshi TVSh-në por ato fatura nuk i plotësojnë kërkesat e një fature të
TVSh-së sepse personi i tatueshëm nuk ka dashur të ndryshojë sistemin e tij
me qëllim të arritjes së kërkesave të TVSh-së.
Në ato nene, shprehja ‘synim me paramendim dhe qëllim nga personi i tatueshëm’
do t’i referohet rasteve sikurse janë:
qarkullimi i një personi është rritur mbi pragun e regjistrimit për TVSh, por
ai me qëlim nuk është regjistruar në TVSh për të shmangur llogaritjen e
TVSh-së;
qarkullimi i një personi vazhdimisht ka qenë mbi pragun e regjistrimit për
TVSh, por ai nuk është regjistruar për TVSh sepse nuk ka qenë në dijeni se
kërkohet të regjistrohet – sipas sistemit të TVSh-së së Kosovës personat
vlerësohet të jenë në dijeni për kërkesat kështu që mosregjistrimi i
vazhdueshëm konsiderohet sikur një qëllim për mos t’u regjistruar;
një person i tatueshëm iu ka lëshuar fatura konsumatorëve të tij por ato
fatura nuk e kanë të përfshirë TVSh-së sepse personi i tatueshëm nuk
dëshiron të aplikojë TVSh-në për konsumatorët e tij;
55
një person i tatueshëm nuk iu ka lëshuar fatura konsumatorëve të tij ose
vazhdimisht ka lëshuar fatura që nuk i plotësojnë kërkesat e një fature të
TVSh-së sepse personi i tatueshëm nuk ka qenë në dijeni për kërkesat –
sipas sistemit të TVSh-së së Kosovës personat e tillë do të vlerësohet të
kenë qenë në dijeni për kërkesat kështu që mospërmbushja e vazhdueshme
konsiderohet sikur një qëllim për të mos përmbushur kërkesat.
Neni 49.5 i Ligjit parasheh një ndëshkim për personat të cilët gjendet të kenë mallra
në posedim të tyre për të cilat nuk ka faturë të TVSh-së apo nuk ekziston regjistrim
tjetër në lidhje me furnizimin. Ky ndëshkim për “mallrat pa origjinë” aplikohet tek
ata persona të cilët janë të regjistruar për TVSh ose nuk janë të regjistruar për TVSh
por kanë plotësuar kriterin ashtu që ata është dashur të jenë të regjistruar.
Neni 26
Ulja e ndëshkimeve
Neni 27
Ankesat në ATK
Neni 52.3 i Ligjit parasheh që kufizimi kohor 60 ditë për ngritjen e ankesës në ATK
sipas Nenit 52.2 mund të shtyhet në rrethana të caktuara. Rrethanat kur periudha 60
ditore mund të shtyhet janë atëherë kur ATK është e kënaqur që:
arsyeja për mos dorëzim përbrenda kufizimit kohor është vetëm për shkak
të faktorëve që janë jashtë kontrollit të tatimpaguesit: ose
rrethanat janë të tilla ashtu që nëse nuk lejohet ngritja e ankesës do të
rezultonte në një manifestimin e padrejtësie.
Neni 28
Hyrja në fuqi
Sipas Nenit 62 të Ligjit, Ligji hyn në fuqi më 1 maj 2005. aplikohet mbi
ngjarjet që kanë ndodhur më ose pas asaj date. Për shembull: interesi për
pagesë mbi rimbursimet e vonuara aplikohet vetëm për kërkesat e
rimbursimit të bëra në ATK më ose pas 1 Majit 2005. (Kërkesat për
rimbursim të bëra përpara asaj date e që janë vonuar nuk kanë të drejtë në
56
interesin për vonesën që nuk i ka kaluar afati);
uljet e ndëshkimeve për shkak të paraqitjes vullnetare ose përmbushjes
përmes marrëveshjes me këste për të paguar borxhet tatimore aplikohet
vetëm për paraqitjen vullnetare të bërë, dhe marrëveshjet me këste bëra, më
ose pas 1 Majit 2005;
dispozitat e ndëshkimeve të reja ose të ndryshuara aplikohen vetëm për
shkeljet e kryera më ose pas 1 Majit 2005. (Shkeljet e kryera para 1 Majit
2005 por të zbuluara më ose pas asaj date do t’i nënshtrohen çdo lloj
ndëshkimi sipas Rregullores së UNMIK-ut Nr. 2000/20).
Data: ___/___/2005
TABELA
57
Revokimi i delegimit (7.2)
Raportimi në MFE (8.1) x
Raporti vjetor (8.2)
Vendimet shpjeguese publike (9.1) x
Vendimet shpjeguese individuale (10.1) x
Përdorimi i NIT (11.6) x x x x x
NIT për Doganën (11.7) x
Përkthimi i regjistrimeve (12.1) x x x x x
Ruajtja në mikrofilm (12.2(b)) x x x x
Periudhat e ndryshme tatimore (12.2(c)) x x
Qasja në objekte me njoftim (13.1) x x x
Qasja në objekte pa njoftim (13.1) x x
Kopjimi i regjistrimeve (13.3(a)&13.6)* x x x
Marrja e regjistrimeve (13.3(b)&13.7)* x x x
Mbajtja e regjistrimeve (13.3(c)) x x x
Kerkimi i passwordit (13.3(d)) x x x
Marrja e kompjuterit (13.3(e)&13.7)* x x
Verifikimi i pasurise (13.3(f)) x x x
Pas orëve (13.4)* x x
Letër autorizimi (13.5)* x x
Përgatitja e regjistrimeve (14.1(a)) x x x
Të vijë në ATK (14.1(b)) x x
Zhvillojë formularë (15.2) x x
Bëjë vlerësim (17.1) deri (17.4) x x x
Të vlerësoj në cdo kohë (18.2) x x
Vlerësimi në rrezik (19) x x
Dorëzimi i njoftim-vlerësimit (20.1) x x x
Kërkojë pagesën (20.4) x x
Mbetja e vogël (21.7) x
Pranimi i pagesave tatimore (21.8)
Publikimi i shkallës së interesit (22.3) x x
Njoftimi i thyerjes së tatimit (24.1) x x x
Mbetja e kreditimit tatimor (24.3) x x x
Kërkesat për rimbursim (24.5) * x x x
Interesi në rimbursime (24.6) * x x
Marrëveshja bankare (25.1)
Padia për tatimin e papaguar (26.1) x x
58
Certifikata e tatimit të papaguar (26.2) x x
Lëshimi i barrës (27.4) x x x
Dorëzimi i barrës për detyrim (27.5) x x x
Mbledhja me urdhërvjelje (28.1&28.8) x x x
Dorëzimi i njfotimit për konfiskim x
x x
(28.2&28.3)
Konfiskimi i pasurisë (28.5) x x
Njoftimi /kërkesa në rrezik (28.6) x x
Zbatimi i urdhërvjeljes (29.1 & 29.2) x x x
Shitja përmes ankëndit (30) x x
Arkëtimi nga ortakët (32.1) x x x
Arkëtimi nga trupi i painkorporuar (32.2) x x x
Urdhër-rreziku (33.1) x x
Embargo në importe/eksporte (34.1) x x
Prishja e embargos (34.2) x x
Ndalesa për largim (35.1) x x
Shtyrja e limitit kohor për largim (35.2) x x
Fshirja e tatimit (36.1) *
Kryerja e fshirjes (36.1(a)) x x x
Rivënia e detyrimit (36.2) x x x
Rikarakterizimi i marrëveshjeve (38.1) x x
Njoftimi i rikarakterizimit (38.2) x x x
Caktimi i personave të lidhur (39.1) x x
Rregullimi për personat e lidhur (39.2) x x
Rregullimi i tregut të këmbimit (40.2) x x
Rillogaritja e të ardhurave (41.1) x x x
Kërkesa e autorizimit për qasje (46.3) x x x
Themelimi i Departamentit të Ankesave (52.1)
Vlerësimi/vendimi i kontestueshëm (52.1) x x x x x
Marrja pjesë në Bordin e P.Rishqyrtime (54) x x x x x
Mbajtja e parave nga konfiskimi (57.3) x x
Rimbursimi i tatimit të paguar tepër (57.4) * x x x
Nxjerrja e informatave konfidenciale (59) x x x x x
* Shënim:
(1) "x" cakton titujt e pozitave që i janë dhënë autorizimet e deleguara, dhe kjo
vlen si për njerëzit që vërtetë dhe ata "ushtrues" janë në ato pozita. Aty ku
59
nuk ka "x", autorizimi I Drejtorit nuk është deleguar
(2) Udhëheqësi i Ekipit dhe Inspektorët e Njësisë së Kontrollit Special në ZQ
të ATK do të kenë autorizimin të njëjtë të deleguar sikurse kolegët e tyre
në zyrat regjionale të ATK
(3) Në versionin zyrtar të ligjit, nenet 13.4 deri 13.7 mund të jenë të paraqitur
si nene 13.3(g) deri 13.6
(4) Delegimet për rikthim të parave për tatimpaguesit sipas neneve 24.5, 24.6
dhe 57.4 poashtu i nënshtrohen kontrolleve të delegimit financiar
(p.sh.zyrtarët autorizues dhe miratues)
(5) Delegimi për fshirjen e tatimit sipas nenit 36.1 është i përcaktuar në atë nen
të ligjit (p.sh. çdo i punësuar mund të rekomandojë fshirjen por të gjitha
rekomandimet duhet të shqyrtohen nga një komision prej 3 të punësuarve,
përfshirë Drejtorin dhe një Zëvendës Drejtor)
60
61
62
Ligji Nr. 03/L-071
PЁR NDRYSHIMIN DHE PLOTЁSIMIN E LIGJIT NR. 2004/48 PËR
ADMINISTRATËN TATIMORE DHE PROCEDURAT
Miraton
Neni 1
Ndryshimet dhe plotësimet në vijim bëhen në Ligjin nr. 2004/48 për Administratën
Tatimore dhe Procedurat i shpallur me Rregulloren e UNMIK-ut nr. 2005/17 të 09
prillit 2005.
Në këtë projekt-ligj termi “Ligj” nënkupton Ligjin nr. 2004/48.
Neni 2
63
informata duhet të zbulohen dhe mënyrat se si zbulohen ato dhe cilat raporte
financiare duhet të përgatiten.
“Mallrat e pa dokumentuara” nënkupton mallra për të cilat poseduesi i tyre nuk
përmbanzotëron dokumentet mbi prejardhjen e tyre (nga kush personi i ka blerë
mallrat apo nga kush personi i ka marrë mallrat në këmbim për mallra apo shërbime
tjera ose nga kush personi i ka importuar mallrat).
“ATK” do të thotë Administrata Tatimore e Republikës së Kosovës.
“Përfaqësuesi fiskal” nënkupton një person shtetas i Republikës së Kosovës, i
emëruar të veproj në interes të një personi jo-rezident i tatueshëm në Republikën e
Kosovës, i cili nuk ka biznes në Republikën e Kosovës apo vend tjetër të fiksuar të
biznesit në Republikën e Kosovës.
Neni 3
Neni 4
4.1 Në nenin 3.1,3.2 dhe 8.2 të ligjit aty ku thuhet PSSP zëvendësohet me termin
PNC.
4.2 Në paragrafin 3 të nenit 3 të ligjit shtohet pika g) dhe h), me ketë përmbajtje:
g) Të zbatojë autorizimet dhe detyrat tjera të deleguara nga Ministri për Ekonomi
dhe Financa të cilat janë në përputhje me legjislacionin në fuqi.
h) autorizimin për të hyrë në marrëveshje me NP Qendrore dhe Lokale, duke iu
nënshtruar kushteve të vendosura nga një akt nënligjor, me anën e së cilit
Administrata Tatimore do të shtyjë mbledhjen e detyrueshme të tatimeve
obligim nga NP, me qëllim që për ndonjë proces privatizimi të ecë përpara në
një mënyrë të rregullt, apo me qëllim për të ofruar një operim të vazhdueshëm
për këto ndërmarrje duke parë rëndësinë e tyre strategjike për mirëqenien e
Republikës së Kosovës.
Neni 5
Në nenin 4 të ligjit termi “Zëvendës Drejtor” do të zëvendësohet me termin
Zëvendësit e Drejtorit të Përgjithshëm.
Neni 6
Njësiti për Hetime Tatimore
Teksti i nenit 6 të ligjit bëhet paragraf 6.1 dhe pas tij shtohen 3 paragrafë të rinj 6.2
, 6.3, 6.4 dhe 6.5 me tekstin si në vijim:
6.2 Me qëllim të zbulimit dhe parandalimit të evazionit tatimor, Drejtori i
Përgjithshëm do të ketë autorizim të themelojë Njësitin për Hetimeve Tatimore
i cili do të ketë kompetenca që në rast të dyshimit për evazion tatimor, apo
dyshimit për vepër penale të mosplotësimit të ndonjë obligimi tatimor e
përcaktuar me ligjin në Kosovë, do të ketë autorizim:
64
a. të hetojë transaksionet e tatimpaguesve të dyshuar për përfshirje në
veprimtari të evazionit tatimor;
b. të sigurojë shënimet bankare përfshirë ato të secilës llogari apo
transaksion që është i zbatueshëm për hetime tatimore;
c. te intervistojë dhe marrë në pyetje tatimpaguesit dhe personat e tjerë
për të cilët mendohet së janë të kyçur në aktivitete të fshehjes së
tatimit;
d. të bëje vlerësimin tatimor dhe të sigurojë fakte nga personat e tretë në
pajtim me nenin 14 të ligjit;
e. të këtë qasje të drejtpërdrejtë në Shërbimin Doganor të Kosovës më
rastin e vlerësimit – zhdoganimit të mallrave të tatimpagueseve
delikuent;
f. të bëjë referime tek zyrtari i autorizuar për paraqitje penale tek
prokurori publik kompetent;
g. si dhe detyra tjera të tilla që mund t’i caktohen apo delegohen nga
Drejtori i Përgjithshëm.
6.3 Çdo zyrtar i Njësisë së Hetimeve Tatimore i cili ndërmerr një hetim apo akte në
lidhje me një shkelje penale sipas këtij neni do të kryej hetimin në përputhje me
dispozitat e zbatueshme të Kodit të Procedurës Penale të Kosovës nr. L-003,
apo pasuesin e tij, Zyrtarët e Njësisë së Hetimeve Tatimore janë të autorizuar të
hetojnë ato shkelje të renditura në Kapitullin 22 (Shkeljet Penale kundrejt
ekonomisë) të Kodit Penal të Kosovës nr. L-002, apo pasuesin e tij.
6.4 Në rast të pengimit qoftë nga tatimpaguesi apo personi tjetër në ushtrimin e
autorizimeve të cekura në paragrafin 2 të këtij neni, Njësiti mund të kërkojë
edhe lejen për asistencë nga Prokurori Publik kompetent.
6.5 Procedurat e themelimit dhe funksionimit të Njësitit do rregullohen me akt
nënligjor
Neni 7
Numri Fiskal dhe pajisja me Certifikatë Fiskale
65
do të ofrojë një deklaratë informatash në ATK përpara se personi jo-rezident të
fillojë veprimtarinë në Republikën e Kosovës. Forma e deklaratës dhe kriteret
për parashtrimin e deklaratës së informatave do të përcaktohen me akt nënligjor
sipas nenit 11.2 të këtij neni.
11.5 Çdo person jo-rezident i cili i nënshtrohet çfarëdo tatimi në Republikën e
Kosovës në pajtim me legjislacionin tatimor të Republikës së Kosovës, do të
caktojë një përfaqësues fiskal përpara se të fillojë ndonjë veprimtari ekonomike
në Republikën e Kosovës. Përfaqësuesi fiskal do të regjistrohet në ATK brenda
pesë (5) ditëve pasi të jetë emëruar. Forma e regjistrimit dhe procedurat e
regjistrimit do të përshkruhen në aktin nën-ligjor që do të lëshohet sipas 11.2 të
këtij neni.
Neni 8
Çregjistrimi i Tatimpaguesve
Neni 9
66
mbetet e pandryshuar.
Pas paragrafit 3 të nenit 12 shtohen katër (4) paragraf të rinj 12.4, 12.5, 12.6 dhe
12.7 me tekstin si në vijim:
12.4 Çdo tatimpagues pa marrë parasysh qarkullimin vjetor, përveç mbajtjes së
librave dhe regjistrave të parapara me ligj, kërkohet të bëjë dhe mbajë
regjistrimin e mallrave në stoqe në fund të vitit kalendarik. Regjistrimet e
parapara sipas këtij paragrafi duhet të jenë të gatshme më apo para 10 janarit të
vitit vijues.
12.5 Mallrat që posedon tatimpaguesi duhet të dokumentohen me dokumente mbi
origjinën.
12.6 ATK mund të kërkojë që të gjitha furnizimet e bëra nga të gjithë apo lloj i
caktuar i personave të tatueshëm të regjistrohen në mënyra elektronike dhe
mund të vendosë specifikime për llojet e makinave elektronike që do të
përdoren për regjistrimin e tillë. Në rast të furnizimeve të bëra nga persona të
caktuar të tatueshëm duke përfshirë transaksionet të cilat nuk janë regjistruar
nga mënyrat elektronike, ATK mund të kërkojë që personat e tillë të tatueshëm
të lëshojnë kuponë në mënyrën e parashkruar nga ATK.
12.7 Çdo transaksion mbi pesëqind (500) euro, i bërë në mes të personave të
tatueshëm, pas 1 janarit te vitit 2009, pagesa kërkohet që të bëhet përmes
llogarisë bankare. Për zbatim të këtij neni do të nxirret akt nënligjor.
Neni 10
Pas paragrafit 6 të nenit 13, shtohen 2 paragraf të rinj 13. 7 dhe 13.9 me tekstin si
në vijim:
13.7 Përjashtimisht nga afati që i është dhënë në nenin 14.1 të ligjit, por jo më larg se
deri në datën e dorëzimit të raportit përfundimtar të vlerësimit, tatimpaguesit i
lejohet të ofrojë dokumente të reja nëse ai/ajo vetëm për shkaqe që nuk janë
varur nga vullneti i tij nuk ka mundur ti parashtrojë këto dokumente.’
13.8 Çdo dokument i ofruar jashtë afatit të paraparë në 13.7, nuk do të merret në
shqyrtim me rastin e paraqitjes së Ankesës në Departamentin e Ankesave apo në
ankesën e mëvonshme të ushtruar nga tatimpaguesi.
Neni 11
Neni 12
Pas paragrafit 6 të nenit 17 shtohen katër paragrafë të rinj 17.7, 17.8, 17.9 dhe 17.10
me tekstin si në vijim:
17.7 Aty ku të dhënat e ATK-së përmbajnë informata të mjaftueshme mbi detyrimin
e padeklaruar për një periudhë tatimore, ATK bazuar në këto të dhëna mund të
67
bëjë një vlerësim të menjëhershëm. Procedurat që duhet të ndiqen në lidhje me
zbatimin e këtij neni do të rregullohen me akt nënligjor.
17.8 Shpenzimet e Lejueshme Për përcaktimin e të ardhurave të tatueshme,
tatimpaguesit i lejohet zbritje nga të ardhurat bruto e shpenzimeve të bëra dhe të
paguar brenda ose jashtë vendit, nëse ato janë bërë gjatë periudhës tatimore në
tërësi dhe ekskluzivisht përkitazi me veprimtarinë e tij ekonomike dhe nëse ato
janë të dokumentuara si shpenzime dhe pagesa të bëra.
17.9 MUNGESA E MALLIT (Mallrat e pa zhvleresueshme) Prishja, shkatërrimi,
djegia dhe humbjet tjera. Për përcaktimin e detyrimeve tatimore, në rastin e
prishjes, shkatërrimit dhe djegies së mallit për tu pranuar si shpenzime të
veprimtarisë ekonomike, tatimpaguesi mungesën e mallit kërkohet ta
dokumentoj me fakte të besueshme të lëshuara nga organet kompetente. Nëse
sipas kërkesës së ATK-së, tatimpaguesi nuk dokumenton mungesën e mallrave,
atëherë mallrat e tilla do të konsiderohen si mallra të shitura.
17.9 Në kuptim të vlerësimit të detyrimeve tatimore, kriteret dhe dokumentet që
kërkohen për pranimin e shpenzimeve nga paragrafi 17.8 dhe 17.9 do të
rregullohen më akt nënligjor.
Neni 13
Anulimi i dokumenteve tatimore
Neni 14
Në nenet 21.6, 25.1 dhe 25.2, aty ku thuhet Autoriteti i Bankave dhe Pagesave,
zëvendësohet me fjalën Autoriteti Qendror Bankar i Kosovës (AQBK).
Neni 15
Pas paragrafit 4 të nenit 22, shtohen 2 paragrafë të rinj 22.5 dhe 22.6 me tekstin si
në vijim:
68
22.5 Përjashtimisht nga paragrafi 1 i nenit 22 të ligjit, në rastet kur tatimpaguesit
paraqesin në ATK, kërkesë për pagesë të tatimit me marrëveshje me këste,
interesi nuk do të rrjedh nga muajii lidhjes së marrëveshjes nëse është
respektuar marrëveshja.
22.6 Mosrespektimi i marrëveshjes nga tatimpaguesi do të ketë pasojë rivendosjen e
interesit. Nërast të kërkesës për marrëveshje vijuese për të njëjtin detyrim
tatimor dispozitat e 22.5 nuk do teaplikohen. Procedurat dhe kohëzgjatja e
marrëveshjes sipas 22.5, rregullohen me akt nënligjor.
Neni 16
Neni 17
69
Neni 18
Paragrafi 1 i nenit 27 ndryshohet dhe riformulohet si vijon:
27.1 Nëse një person i cili është i detyruar t’i paguajë ndonjë tatim ndaj ATK-së
sipas legjislacionit të zbatueshëm në Kosovë shpërfill apo refuzon të paguajë atë
tatim brenda 10 ditëve pas dorëzimit të njoftim-vlerësimit, do të lind një barrë
në atë pasuri, apo të drejtat për pasurinë që i përket atij personi (qoftë e
luajtshme apo e paluajtshme, e trupëzuar apo e patrupëzuar) në një shumë të
barabartë me tatimin e papaguar, plus interesin, pagesën, ndëshkimet dhe
shpenzimet e mbledhjes.
Pas paragrafit 6 të nenit 27 shtohen 6 paragrafë të rinj 27.7, 27.8, 27.9, 27.10, 27.11
dhe 27,12 me tekstin si në vijim:
27.7 Barra e përshkruar në paragrafin 1 të nenit 27 të Ligjit, gjithashtu përvetëson të
gjitha pronat që i takojnë palës së tretë për të cilin është konstatuar së është
pronar përfitues i biznesit i cili ka krijuar detyrime tatimore, edhe pse biznesi
është regjistruar në emër tjetër dhe detyrimi tatimor është krijuar në emrin tjetër.
Në rrethanat e tilla, barra tatimore do të përfshijë përshkrimin që do të tregoi se
nuk përvetëson vetëm pasurinë e tatimpaguesit në emrin e të cilit është
regjistruar biznesi, mirëpo gjithashtu përvetëson edhe pasurinë e pronarit
përfitues të biznesit në të cilin është krijuar borxhi tatimor.
27.8 Barra e përshkruar në paragrafin 1 të nenit 27 të ligjit gjithashtu përvetëson çdo
pronë të tatimpaguesit që mbahet nga personi i tretë i cili është konstatuar se
mban pronën si i emëruar i tatimpaguesit. Në rrethanat e tilla, barra tatimore do
të përfshijë të dhënat se ajo përfshinë jo vetëm pronën e tatimpaguesit, mirëpo
gjithashtu përvetëson edhe pronën e veçantë që mbahet nga personi tjetër si i
emëruar nga tatimpaguesi.
27.9 Çdo barrë tatimore sipas 27.7 dhe 27.8 e regjistruar, do të jetë e detyrueshme në
të njëjtën mënyrë si çdo barrë tjetër tatimore e paraparë në nenin 27.1. Me akt
nënligjor do të përcaktohet procedura e cila duhet të zbatohet dhe kriteret bazë
për të konstatuar personat e përmendur ne paragrafin 27.7 dhe 27.8.
27.10 Lirimi i pasurisë. ATK mund të lëshojë një certifikatë për lirim të çdo
pjese të pasurisë që i nënshtrohet barrës tatimore nëse :
a. I është paguar ATK-së pjesërisht detyrimi i siguruar me barrë, në një
shumë të përcaktuar nga ATK, e cila nuk do të jetë më pak se vlera e
përcaktuar nga ATK;
b. Pjesa e tillë e pasurisë është shitur në pajtim me një marrëveshje me
Administratën Tatimore. Mjetet nga shitja e tillë do të mbahen si një fond
që i nënshtrohet barrëve dhe kërkesave të Administratës Tatimore, në të
njëjtën mënyrë dhe me të njëjtin prioritet ashtu sikur barrat dhe kërkesat e
tilla të kenë qenë në lidhje me pasurinë e liruar;
c. Çfarëdo shpenzime të arsyeshme dhe të nevojshme të lindura në lidhje me
shitjen e pasurisë sipas pikës b) dhe administrimin e mjeteve të shitjes, do
të paguhen nga aplikuesi apo nga mjetet e shitjes përpara plotësimit të çdo
barre apo kërkese të ATK-së.
27.11 Borxhi i ndërmarrjeve shoqërore Në lidhje me borxhet tatimore të
ndërmarrjeve shoqërore:
a. Në mënyrë të veçantë parashihet që, në lidhje me borxhet tatimore të
70
Ndërmarrjeve Shoqërore të cilat janë në aktivitet administrativ të Agjencisë
Kosovare të Privatizimit (AKP), Administrata Tatimore do të regjistrojë
barrët në lidhje me ato borxhe tatimore sikurse janë përshkruar në
paragrafët 27.3 të këtij neni;
b. ATK nuk do të marrë veprime tjera të mbledhjes së detyrueshme në lidhje
me ato borxhe tatimore të NSh, e as nuk do të ndërmarrë veprime për të
zbatuar barrët e regjistruara, pavarësisht dispozitave tjera të këtij ligji ATK
do të ketë të drejtë të mbrojë kërkesën e vet të siguruar për borxhin tatimor
që ndodhet kundrejt mjeteve të marra nga AKP pas shitjes së aseteve të
NSh nga AKP;
c. Aty ku një NSh ka një borxh tatimor, ndalesa kundër ATK-së të detyruar
kërkesën e barrës mbi asetet e asaj NSh do të skadojë në mesnatë të 31
Dhjetorit 2010. Pas asaj date, ATK ka për detyrë të konfiskojë asetet e NSh
të cilat nuk janë shitur nga AKP.
27.12 Përfundimi i barrës. Barra tatimore e përshkruar në 27.1 përfundon 6 vite
nga data e vlerësimit dhe obligimi tatimor më nuk do të jetë i mbledhshëm pas
asaj date, me përjashtim të rrethanave si në vijim:
a. tatimpaguesi dorëzon një ankesë mbi vlerësimin tatimor, në të cilin rast
periudha gjashtë vjeçare zgjatet për periudhën e kohës nga data kur
pranohet rasti në Departamentin e Ankesave në ATK derisa Departamenti i
Ankesave në ATK lëshon vendimin e saj përfundimtar ose periudha e lejuar
për shqyrtimin e Ankesës ka kaluar, plus gjashtë muaj shtesë;
b. borxhi tatimor ose vlerësimi është vendosur nën juridiksionin e gjyqit
kompetent apo Bordi i Pavarur për Rishqyrtime për ndonjë arsye, në të
cilin rast periudha gjashtë vjetore zgjatet për periudhën kohore prej datës
kur pranohet rasti në gjyq (apo Bordi i Pavarur për Rishqyrtime) deri
kur të merret vendimi i gjyqit, plus gjashtë muaj shtesë;
c. tatimpaguesi është një Ndërmarrje Shoqërore (NSh) që i nënshtrohet
privatizimit nga Agjensioni Kosovar i Privatizimit (AKP), në të cilin rast
periudha gjashtë vjeçare shtyhet pakufi dhe barra nuk skadon deri në 6
muaj pasi llogaria përfundimtare për shpërndarjen e mjeteve që rezultojnë
nga privatizimi të jetë miratuar nga organi kompetent;
d. tatimpaguesi është Ndërmarrje Qendrore Publike apo Ndërmarrje Lokale
Publike, në të cilin rast periudha gjashtë vjeçare shtyhet pakufi dhe barra
nuk skadon deri sa detyrimet e NP të jenë shlyer tërësisht;
e. nëse tatimpaguesi është jashtë Republikës së Kosovës për periudhën kohore
më të gjatë se tre muaj, në ç’rast periudha gjashtë vjeçare zgjatet për aq
kohë që tatimpaguesi është jashtë Republikës së Kosovës dhe për gjashtë
muaj të tjerë pas kthimit të tij në Republikën e Kosovës;
f. tatimpaguesi dhe ATK-ja merren vesh që të zgjasin periudhën e kohës për
mbledhje me anë të marrëveshjes me shkrim, kohëzgjatja e të cilës
ndryshon varësisht nga rrethanat e tatimpaguesit, mirëpo në përgjithësi nuk
duhet të tejkaloj njëzetekatër (24) muaj të tjera,
g. Data e vlerësimit për llogaritjen e periudhës gjashtë (6) vjeçare të
mbledhjes do të jetë data e njoftim vlerësimit e lëshuar sipas nenit 20 të
këtij ligji.
71
Neni 19
Neni 20
Teksti i nenit 30 bëhet paragrafi 30.1 dhe shtohet një paragraf i ri 30.2 me tekstin si
ne vijim:
30.2 Procedura e shitjes së pasurisë në ankand publik do të rregullohen më akt të
veçantë nënligjor.
Neni 21
Neni 22
Transferimi i Aseteve
72
35A.4 Nëse transferimi është bërë pasi që barra tatimore e ATK-së sikur që
parashihet në nenin 27 të ligjit, është regjistruar në regjistrin përkatës pa e
shlyer borxhin tatimor për të cilin është aplikuar barra tatimore, barra tatimore
do të konsiderohet që përvetëson pasurinë e transferuar dhe pasuria e
transferuar do ti nënshtrohet procedurave të urdhër-vjeljes që parashihen në
nenin 28 të këtij ligji.
35A.5 Procedurat që duhet të zbatohen në caktimin e një vlerësimi ndaj palës së
tretë, pranuese e aseteve të transferuara, do të përcaktohen me akt nënligjor.
Neni 23
Neni 24
73
Neni 25
25.1 Paragrafi 1 i nenit 41 të ligjit bartet si paragraf i 7-të tek neni 17-të i Ligjit me
përmbajtje të njëjtë
25.2 Paragrafi 2 i nenit 41 fshihet.
Neni 26
Ndëshkimi administrativ lidhur me Certifikatën Fiskale
Neni 27
Ndëshkimet Administrative lidhur me mos deklarim dhe mos pagesë
Neni 28
Ndëshkimet administrative lidhur me nën deklarimin e tatimit dhe mbi
deklarimin e rimbursimeve tatimore
74
legjislacionit të zbatueshëm në Kosovë nëndeklaron shumën korrekte të obligimit
tatimor apo mbideklaron shumën korrekte të një rimbursimi tatimor për të cilin ata
kanë të drejt, personi i tillë do t’i nënshtrohet një ndëshkimi administrativ prej:
a. pesëmbëdhjetë përqind (15%) të diferencës mes shumës korrekte të
tatimeve që duhet të deklarohet dhe shumës që në të vërtetë është deklaruar
aty ku ndodh që nëndeklarimi i tillë ose mbideklarimi është deri në 10%
apo me pak;
b. njëzetepesë përqind (25%) e ndryshimit mes shumës korrekte të tatimit që
duhet të ishte deklaruar dhe shumës që në të vërtetë është deklaruar aty ku
ndodh që nëndeklarimi i tillë ose mbideklarimi sipas 45.1 (a) është me
shumë se 10% e shumës korrekte të tatimit; ose
c. njëqind për qind (100%) e ndryshimit mes shumës korrekte të tatimit që
duhet të ishte deklaruar dhe shumës që në të vërtetë është deklaruar aty ku
ndodh që nën deklarimi i tillë ose mbi deklarimi është bërë me qëllim ose
paramendim dhe si i tillë është konstatuar nga një gjyq kompetent.
Neni 29
75
nënshtrohen një sanksioni prej njëqind (100) Euro për secilën ditë të mosparaqitjes
pas afatit të caktuar nga ATK. Në raste të tilla, ATK mund po ashtu të kërkojë një
autorizim të gjykatës për të autorizuar hyrjen ose qasjen e parashikuar sipas nenit 13
ose 14 të ligjit.
Neni 30
Ndëshkime për mosmbajte të tatimit në burim
76
rikuperuar sipas nenit 29.2 të ligjit.
47.6 Çdo person që nuk mban mënjanë të hollat siç kërkohet në nenin 33.1 do t’i
nënshtrohet një ndëshkimi administrativ të barabartë me shumën e parave në
fjalë.
47.7 Ne rastet kur punëdhënësi nuk është i obliguar te mbaje në burim Tatimin dhe
Kontributin pensional, atëherë punëmarrësi duhet të deklaroj dhe paguaj në fund
të vitit.
Neni 31
Ndëshkimi Administrativ për gabime nga përfaqësuesit e Tatimpaguesve,
Këshilltarët Tatimor, apo personat tjerë në emër të tatimpaguesit.
Neni 32
Ndëshkimet administrative lidhur me TVSH
77
fature të pasaktë ka qenë për shkak të mospërfilljes së madhe-moslëshimi i
faturës për një furnizim të tatueshëm është më shumë se njëmijë (1,000)
Euro apo lëshimi i një fature të pasaktë që është më shumë se pesëqind
(500) Euro mbi ose nën shumën që është dashur të përfshihet në faturë)të
personit të tatueshëm apo;
c. njëqind për qind (100%) të uljes apo rritjes së dukshme të shumës së TVSh-
së obligative ku moslëshimi i një fature të TVSh-së apo lëshimi i një fature
të pasaktë ka qenë për shkak të përpjekjes së qëllimshme dhe të
paramenduar nga personi i tatueshëm qoftë për të moslëshuar një faturë të
TVSh-së apo për të lëshuar një faturë false sikurse që është përcaktuar nga
një gjyq kompetent në një rast penal të evazionit tatimor
49.3 Një tatimpagues i cili kryen ndonjë prej shkeljeve vijuese në lidhje me TVSH-
në do t’i nënshtrohet një ndëshkimi administrativ prej dyqindepesëdhjetë (250)
Euro për secilën shkelje:
a. mos aplikimi për regjistrim të TVSH-së me arritjen e pragut të kërkuar
sipas Ligjit të TVSH-së apo mos aplikimi për t’u fshirë nga regjistri kur
diçka e tillë kërkohet sipas ligjit të zbatueshëm;
b. mos paraqitja e një kopje të certifikatës TVSH-së së regjistrimit në
mënyrën si kërkohet me ligjin e zbatueshëm.
49.4 Një tatimpagues i regjistruar për TVSH i cili i lejon një personi tjetër të përdorë
certifikatën e tij unike të TVSH-së, do t’i nënshtrohet një ndëshkimi
administrativ prej pesëmijë (5.000) Euro. I njëjti ndëshkim aplikohet edhe ndaj
personit i cili përdorë një certifikatë të TVSh-së që i përket dikujt tjetër. Përveç
ndëshkimit administrativ rastet e tilla do të paraqiten tek Prokurori Publik
kompetent për ndjekje penale.
Neni 33
Procedura lidhur me mallrat pa origjinë
Neni 34
Pas paragrafit 2 të nenit 51 shtohen tre (3) paragraf të rinj 51.3, 51.4 dhe 51.5 me
tekstin si në vijim:
51.3 Nëse personi obligues për ndonjë tatim dëshmon shkaqe të arsyeshme, besim të
mirë, vështirësi të madhe ose arsye të tjera të cilat do të ngritin efektivitetin e
ATK-së, ATK-ja mund të zvogëlojë ose heq çdo ndëshkim të vlerësuar në baza
sipas rastit.
51.4 Komisioni i caktuar nga Drejtori i Përgjithshëm shqyrton kërkesat për uljen e
ndëshkimeve dhe merr vendim bazuar në rishqyrtimin e fakteve dhe rrethanave.
51.5 Për zbatim të këtij neni ministri do të nxjerrë akt nënligjor.
78
Neni 35
35.1 Në nenin 52.2 afati për ushtrimin e ankesës kundër njoftim-vlerësimeve apo
përcaktimit tjetër zyrtar të ATK-së ndryshohet nga gjashtëdhjetë (60) ditë në
tridhjetë (30) ditë nga data kur personi ka pranuar njoftimin zyrtar.
35.2 Paragrafi 3 i nenit 52 ndryshohet me tekstin si në vijim: 52.3 Periudha kohore
për ankesë kundër ndonjë vendimi zyrtar të ATK-së e përcaktuar në paragrafin
1 të këtij neni mund të zgjatet nëse gjatë kësaj periudhe kanë ekzistuar rrethanat
e arsyeshme të cilat e kanë penguar personin në respektimin e afatit ligjor e të
cilat rrethana janë jashtë kontrollit të tatimpaguesit ose janë të atilla që nëse nuk
lejohet rivendosje e afatit do të rezultonin me padrejtësi ndaj personit. Zgjatja e
aftit bëhet në pajtim me Ligjin për Procedurën Administrative nr. 02/L-28.
35.3 Në nenin 52.7 afati për ushtrimin e ankesës në Bordin e Pavarur për
Rishqyrtime kundër vendimit të Departamentit të Ankesave ndryshohet nga
gjashtëdhjetë (60) ditë në tridhjetë (30) ditë, i cili rrjedh nga data e pranimit të
vendimit të Departamentit të Ankesave nga tatimpaguesi.
35.4 Pas paragrafit 7 të nenit 52.7 shtohet paragraf i ri 52.8 me tekstin si në vijimn
dhe paragrafi 52.8 bëhet paragraf 52.9:
52.8 Nëse Departamenti i Ankesave nuk është në gjendje të merr vendim mbi
rastin, bazuar në informatat e dhëna qoftë nga tatimpaguesi apo nga ATK,
Departamenti i Ankesave mund të kërkoj sqarime shtesë nga tatimpaguesi
apo nga ATK-ja ose nga të dyja. Afatet kohore përbrenda së cilave
Departamenti i Ankesave merr vendim mbi rastin, do të suspendohen nga
data kur sqarimet shtesë janë kërkuar deri në datën kur sqarimet shtesë
janë marrë.
35.5 Pas paragrafit 56.9 shtohen edhe dy paragrafë të rijë 56.10 dhe 56.11 si vijon:
56.10. Vetëm nëse ndryshe është paraparë me këtë ligj, dispozitat lidhur me
procedurat e ankesës në Ligjin për Administratën Tatimore dhe Procedurat kanë
përparësi dhe e përjashtojnë zbatimin e dispozitave të Ligjit për Procedurën
Administrative. 56.11 Vendimi i Bordit të Pavarur për Rishqyrtime lidhur me
ankesën është vendim i formës së prerë. Kundër këtij vendimi mund të hapet
vetëm konflikt administrative në gjykatën kompetente.
Neni 36
Ne nenin 53.2 numri i anëtareve te Bordit shtohet edhe për dy (2) anëtar te ri, nga
pesëmbëdhjetë
(15) ne shtatëmbëdhjetë (17) anëtarë. Emërimi behet si për shtatë (7) anëtarët e tjerë
ne afat prej një (1) viti.
Neni 37
37.1 Në nenin 54.4 fshihet fjalia “ Përveç kur zbatohet neni 54.5 ” pjesa tjetër e
tekstit mbetet e njëjtë:
37.2 Paragrafi 5 i nenit 54 shfuqizohet.
79
Neni 38
Neni 39
Ruajtja e integritet të ATK-së dhe Kundër korrupsioni
Pas nenit 59 të ligjit shtohet nen i ri 60, ndërsa neni 60 i ligjit ekzistues behet 62.
Teksti i nenit 60 është si në vijim:
60.1 Zyra për standarde profesionale (ZSP) brenda ATK-së me qëllim të zbulimit
dhe parandalimit të korrupsionit si dhe të gjitha shpërdorimeve tjera të dyshuara për
keqpërdorim të detyrës zyrtare do të ketë autoritetin të hetojnë të gjitha dyshimet për
sjellje të keqe te të punësuarve në ATK, të gjitha dyshimet për përpjekje të
brendshme dhe të jashtme për të korruptuar zyrtarët tatimor (përfshirë përpjekjet për
mito), të gjitha shkeljet e supozuara të Kodit të Mirësjelljes së ATK-së dhe
veprimtari tjera te të punësuarve apo qytetarëve që kërcënojnë sigurinë apo
integritetin e ATK-së apo të punësuarve të saj.
60.2 Për zbatim të paragrafit 1 të këtij neni Zyra për standarde profesionale (ZSP) do
të ketë kompetencën:
a. të intervistojë dëshmitarët si brenda ashtu edhe jashtë ATK-së;
b. Të intervistojë çdo person të tretë i cili mund të ketë informata që do të
ndihmojnë në hetime;
c. të kërkoj dëshmi, informatë që do të ndihmojë në një hetim të autorizuar,
përfshirë nxjerrjen e regjistrimeve bankare;
d. të përgatisë raportet e hetimeve me rekomandimet për ndjekje penale në
rastet e duhura dhe të dorëzojë ato raporte përmes zyrës ligjore të ATK-së
tek prokuroria publike kompetente;
e. të përcaktojë se çështja nën hetime a duhet të vihet në procedurë
administrative apo në procedurë penale;
f. të ndihmojë në arrestimin e individëve që mendohet të jenë të fajshëm për
ndonjë akt që mbulohet nga ky nen, pasi veprimi i tillë është autorizuar nga
prokurori publik;
g. të kërkojë informata nga policia, gjyqet, regjistrat, komunat dhe organet
tjera për të verifikuar të dhënat e aplikimit për punësim, gjendjen financiare
dhe pasuritë, dhe qëllime tjera që lidhen me hetimet kundër-korrupsionit
dhe siguri të brendshme të ATK-së;
h. të kryejë hetime të përbashkëta me policinë dhe agjencitë tjera që zbatojnë
ligjin në çështjet që lidhen me sigurinë e brendshme, akuzimet për sjellje të
keqe te të punësuarve dhe veprimtari tjera te të punësuarve dhe qytetarëve
që mund të rrezikojnë integritetin apo sigurinë e Administratës Tatimore;
80
i. të ndihmojë policinë dhe agjencitë tjera që zbatojnë ligjin në hetimet të cilat
ata i kanë ndërmarrë e që lidhen me shkeljet e supozuara të kodit penal nga
të punësuarit e ATK-së;
j. të ndërlidhë dhe shkëmbejë informata me policinë dhe agjencitë për
zbatimin e ligjit me qëllim që të sigurojnë integritet dhe siguri të
Administratës Tatimore.
60.3 Në rast të parandalimit qoftë nga një i punësuar apo nga ndonjë person tjetër në
kryerjen e autorizimeve siç janë përcaktuar me Paragrafin 2 të këtij neni, Njësia
mund të kërkojë autorizim për ndihmë nga Prokurori Publik kompetent.
60.4 Çdo zyrtar i Zyrës së Standardeve Profesionale i cili ndërmerr hetime apo akte
në lidhje me këtë nen do të kryejë hetime në përputhje me dispozitat e
zbatueshme të Rregullores së UNMIK-ut 2003/26, Kodi i Përkohshëm i
Procedurës Penale të Kosovës, apo pasuesin e tij, Zyrtarët e Njësisë së
Hetimeve Tatimore janë të autorizuar të hetojnë ato shkelje të renditura në
Kapitullin 29 (Shkeljet Penale kundrejt Detyrës Publike) i Rregullores së
UNMIK-ut 2003/25, apo pasuesen e saj.
60.5 Procedurat dhe funksionet e njësisë do të rregullohen me një akt nën-ligjor.
Neni 40
Masat e përkohshme Ndërkombëtare
Pas nenit 60 shtohet një nen i ri 61 ndërsa neni 61 i ligjit ekzistues bëhet 63. Teksti i
nenit 61 është si në vijim:
61.1 Aty ku ligjet ekzistuese të Kosovës për tatime lidhen me tatuarjen
ndërkombëtare nuk e adresojnë tatuarjen e transaksioneve ndërkombëtare, ato
mund të plotësohen me zbatimin e parimeve të Modelit të Konventës Tatimore
për të Ardhurat dhe Kapitalin të OECD (Organizata për Bashkëpunim dhe
Zhvillim Ekonomik).
61.2 Aty ku ligjet ekzistuese tatimore që lidhen me tatuarjen e dyfishtë
ndërkombëtare juridike te të ardhurave dhe kapitalit të personave në Republikën
e Kosovës nuk adresojnë tatuarjen e tillë, do të zbatohen parimet e Modelit të
Konventës Tatimore mbi të Ardhurat dhe mbi Kapitalin të OECD me qëllim të
shmangies së tatuarjes së dyfishtë te të ardhurave dhe kapitalit të tillë.
61.3 Aty ku ligjet ekzistuese tatimore që lidhen me tatuarjen e transaksioneve për
TVSH për mallrat dhe shërbimet nuk adresojnë tatuarjen e tillë, ato mund të
plotësohen me parimet e Direktivës së Këshillit të BE-së 2006/112/EC të datës
28 Nëntor 2006 mbi sistemin e përbashkët të tatimit në vlerën e shtuar.
61.4 Në përputhje me nenin 9 të këtij ligji, Drejtori i Përgjithshëm mund të lëshojë
vendime shpjeguese publike, qoftë në përgjithësi apo rast për rast, për të
plotësuar dispozitat e ligjeve ekzistuese mbi tatimet në të ardhura apo TVSH në
përputhje me nenin 61.1 përmes 61.3 më sipër. Me hyrjen në një konventë
tatimore të ndërsjellë me një shtet kontraktues, vendimet shpjeguese sipas këtij
neni për transaksionet në mes të Republikës së Kosovës dhe atij shteti
kontraktues nuk do të jenë më të autorizuara.
61.5 Sipas nevojës, për zbatimin e TVSH-së që lidhet me mallrat dhe shërbimet,
Ministri i Ekonomisë dhe Financave mund të lëshojë vendime shpjeguese
81
publike që zëvendësojnë dispozitat ekzistuese të Ligjit të TVSH-së, për aq sa
vendimet shpjeguese janë në përputhje me Direktive e Këshillit të BE-së
2006/11/EC të datës 28 nëntor 2006 dhe vendimet shpjeguese të tilla kanë marrë
pajtimin nga Qeveria. Me adoptimin e ligjit të ri apo të ndryshuar të TVSH-së
nga Kuvendi, vendimet shpjeguese sipas këtij Neni nuk do të jenë më të
autorizuara.
Neni 41
Aktet Nënligjore
Neni 42
Hyrja në fuqi
Ky ligji hyn në fuqi pesëmbëdhjetë (15) ditë pas publikimit në Gazetën Zyrtare të
Republikës së Kosovës, me përjashtim të nenit 24 të këtij ligji, i cili hyn në fuqi me
1 janar të vitit, pas vitit, në të cilin Ministri e nxjerr aktin nënligjor që i referohet
zbatimit të këtij neni.
Jakup KRASNIQI
82
83
84
Ministria e Ekonomisë dhe Financave
Neni 1
Qëllimi dhe Fushëveprimi
Qëllimi i këtij Udhëzim Administrativ është vendosja e procedurave dhe kërkesave
të regjistrimit dhe çregjistrimit të tatimpaguesve si dhe pajisjen me numër fiskal të
tatimpaguesve sikurse është paraparë në nenin 11 të Ligjit 2004/48 “Mbi
Administratën Tatimore dhe Procedurat”, i ndryshuar dhe plotësuar me Ligjin Nr.
03/L-071, “Për ndryshimin dhe Plotësimin e Ligjit Nr. 2004/48, “Mbi Administratën
Tatimore dhe Procedurat”.
Ky udhëzim administrativ, vlen për të gjithë personat fizik dhe juridik, që veprojnë
në territorin e Republikës së Kosovës, lidhur me regjistrimin, çregjistrimin si dhe
pajisjen me ”Numër Fiskal”.
Neni 2
Përkufizimet
“MEF” – do të thotë Ministria e Ekonomisë dhe Financave;
“Numër Fiskal”- do të thotë numri me të cilin ATK pajis secilin tatimpagues dhe që
përdoret vetëm për qëllime tatimore.
“MTI” - nënkupton Ministrinë e Tregtisë dhe Industrisë;
“ARB” - nënkupton Agjencinë e Regjistrimit te Biznesit në MTI;
“Numri i Regjistrimit te Biznesit” - nënkupton numrin e regjistrimit që shoqëria
tregtare është pajisur nga ARB-ja;
“OJQ” - nënkupton Organizatat jo Qeveritare, sikurse është përkufizuar ne
legjislacionin për organizatat j-qeveritare;
“vizitë në vendndodhje”- nënkupton komunikimin e drejtpërdrejtë që ATK e bën me
tatimpaguesin në selinë apo vendin ku ai kryen veprimtari ekonomike.
“BQK” – nënkupton Bankën Qendrore të Kosovës.
“Ligji” – nënkupton Ligjin Nr. 2004/48, “Mbi Administratën Tatimore dhe
Procedurat”, i ndryshuar dhe plotësuar me Ligjin Nr. 03/L-071, “Për ndryshimin dhe
Plotësimin e Ligjit Nr. 2004/48, “Mbi Administratën Tatimore dhe Procedurat”.
Neni 3
Numri Fiskal
85
1. Numri Identifikues i Tatimpaguesit që së fundi përdoret nga ATK, për qëllime
të administrimit të Sistemit Tatimor, është Numri i Regjistrimit të Biznesit i
lëshuar nga ARB. Me hyrjen në fuqi të këtij akti nënligjor, për qëllime të
administrimit të Sistemit Tatimor do të përdoret “numri fiskal” i lëshuar nga
ATK.
2. “Numri fiskal”, është numri prej 8 shifrash, plus një shifër verifikuese,
zakonisht i përzgjedhur duke përdorë një algoritëm që ofron siguri ndaj
numrave mashtrues dhe dyfishimit të numrave.
Neni 4
Pajisja me Numër Fiskal
Neni 5
Procedura e pajisjes me Numër Fiskal
86
1. Aplikimi për pajisjen me “numër fiskal” duhet të paraqitet zyrën e aplikueshme
regjionale të ATK-së brenda 15 ditëve pas regjistrimit në ARB.
2. Shoqëritë tregtare të regjistruara përpara hyrjes ne fuqi të këtij udhëzimi, do të
njoftohen me shkrim nga ATK, duke u informuar për procedurat që duhet
ndjekur për aplikimin për “Numër Fiskal”, së bashku me formularin e aplikimit.
Shoqëritë tregtare, pas konfirmimit për marrjen e këtij njoftimi, do të aplikojnë
brenda 10 ditëve nga pranimi i njoftimit. Mospranimi i njoftimit nga ATK, nuk
e liron Shoqëritë Tregtare nga obligimi për tu pajisur me Numër Fiskal sipas
procedurave të parapara me këtë Udhëzim Administrativ.
3. ATK, mund të bëjë një vizitë në vendndodhjen e shoqërisë tregtare, para
lëshimit të “numrit fiskal”. Vizita duhet të bëhet brenda 5 ditëve pas pranimit të
aplikacionit për numër fiskal. ATK, duhet të marrë vendim për pajisje ose
refuzim të “numër fiskal”, brenda 10 ditësh pas pranimit të aplikacionit. Nëse
ATK, nuk është në gjendje të gjejë vendndodhjen e shoqërisë tregtare, pas dy
përpjekjeve të bëra brenda një periudhe 5 ditore dhe të dokumentuara me
aktivitete në teren, do të lëshoj një vendim negativ për tatimpaguesin.
4. Çdo shoqëri tregtare, që kërkon për tu pajisur në procedurë të përshpejtuar me
“numrit fiskal”, duhet të dorëzojë një aplikacion për numër fiskal në ATK. Para
aplikimit në ATK, ai / ajo duhet të ketë marrë Numër të Regjistrimit të Biznesit
nga ARB. Përgjithësisht, aplikacionet për “numër fiskal”, duhet të dorëzohen në
Zyrën Regjionale, e cila do të jetë përgjegjëse për çështje tatimore të biznesit.
Zyrtarët e Njësisë regjionale të shërbimit të tatimpaguesve do të shqyrtojnë
aplikacionin, t’i kryejnë verifikimet e duhura, përfshirë vizitat e mundshme në
vendndodhjen e biznesit dhe të bëjë përcaktim në lëshimin e numrit fiskal
brenda 5 ditëve të punës pasi të jetë dorëzuar aplikacioni.
5. Pas vendosjes nga ATK për të pajisur me numër fiskal Tatimpaguesin, ATK do
të pajis tatimpaguesin me një dokument. Dokumenti i tillë do të përmbajë:
5.1 Numrin fiskal të lëshuar për tatimpaguesin,
5.2 Përkujtesën për tatimpaguesin se duhet t’i plotësojë të gjitha kërkesat për
deklarim dhe pagesa të tatimeve me qëllim të mbajtjes së numrit fiskal.
5.3 Kërkesën që dokumenti i tillë të mbahet në lokalet e tatimpaguesit
5.4 Kërkesën që të jetë e gatshme për shqyrtim nga ATK.
5.5 Përkujtesën që numri fiskal i lëshuar për tatimpaguesin duhet të përfshihet
në çdo faturë të dorëzuar dhe çdo kontratë të arritur me ndonjë entitet
tjetër.
Neni 6
Mos-pajisja me numër fiskal
87
2.2 Pas dy përpjekjeve nga ATK, nuk gjendet në adresën e dhënë në ARB;
2.3 Nuk përgjigjet në njoftimin 15 ditor të kërkesës për të aplikuar për “numër
fiskal”
2.4 Nuk i ofron informatat mbi pronarin(ët) e entitetit zyrtarëve të ATK-së, pas
kërkesës
2.5 Nuk ofron informata të tjera të kërkuara nga ATK.
3. ATK mundet po ashtu të refuzojë lëshimin e një “numri fiskal” nëse pronari(ët)
i biznesit të ri ka një histori të mos-përmbushjes në raportimin e tatimeve dhe
pagesën e detyrimeve tatimore. Historia e mos-përmbushjes përfshinë:
3.1 kur ka pasur në pronësi një biznes i cili për dy apo më shumë muaj nuk ka
pambushur detyrimet e TVSh-së;
3.2 nuk ka raportuar të gjithë të punësuarit në një prej Pasqyrave të Mbajtjes në
Burim të Tatimit;
3.3 nuk ka raportuar të gjithë të punësuarit në një prej Formularëve të pasqyrës
mujore për Kontributet Pensionale dhe nuk ka mbajtur apo paguar në
tërësi, për një apo më shumë muaj Mbajtjen në Burim të tatimit në Paga
apo Kontributet Pensionale;
3.4 nuk ka deklaruar apo paguar një apo më shumë deklarata të tatimeve
vjetore të tatimit në të ardhura (personale apo të korporatave);
3.5 nuk ka mbajtur në burim apo paguar në tërësi, një apo më shumë kërkesa
mujore të mbajtjes në burim tatimit në qira, dividendë, interes apo kërkesa
tjera të mbajtjes në burim të tatimit;
3.6 nuk ka dorëzuar dhe paguar dy a më shumë Pagesa tre mujore të Tatimit
dhe Kontributeve për bizneset e vogla individuale apo të mëdha;
3.7 nuk ka dorëzuar dhe paguar dy a më shumë Pasqyra Tremujore të pagesës
paradhënie për Korporatat e vogla apo të mëdha
4. Tatimpaguesit, të cilët nuk kanë dhënë informata të sakta në aplikacionin e tyre
për “numër fiskal” apo nuk i kanë dhënë informatat edhe me kërkesën e ATK-
së, mund të ridorëzojnë një aplikacion për “numër fiskal” në zyrën regjionale të
ATK-së. ATK do të shqyrtojë çdo aplikacion të ridorëzuar në të njëjtën mënyrë
sikurse të ishte një aplikacion i ri.
5. Nëse ATK përcakton se “numri fiskal” nuk do të lëshohet, brenda ditës ajo
duhet t’i japë tatimpaguesit një njoftim me shkrim në adresën e biznesit të
dhënë në aplikacion duke cekur arsyet e mos-pajisjen me numër fiskal brenda
një dite pasi përcaktimi të jetë bërë. Njoftimi duhet të përfshijë informatën për
biznesin se mund të jetë në gjendje të marrë numër fiskal duke dorëzuar një
garancion bankar sikurse është përshkruar në paragrafin 6 të këtij neni. Për çdo
vendim negativ mund të bëhet ankesë në përputhje me nenin 52 të Ligjit.
6. Tatimpaguesit të cilëve iu është refuzuar pajisja me “Numri Fiskal” për shkak të
historisë së mos-përmbushjes të detyrimeve tatimore, apo tatimpaguesit të cilët
kanë marrë një letër të dytë që propozon anulimin e numrit të tyre fiskal, mund
të hynë në një marrëveshje me ATK-në për vendosjen e një garancioni bankar të
pakthyeshëm për ATK-në në shumën e përcaktuar bazuar në qarkullimin e
paraparë të biznesit apo obligimet e parapara tatimore të biznesit, por jo më pak
se 5,000€. Garancioni i tillë bankar do të mbahet nga ATK për një periudhë prej
tri vjetëve. Nëse gjatë periudhës tre vjeçare, Tatimpaguesi ka raportuar në
88
mënyrë të besueshme dhe ka paguar të gjitha detyrimet tatimore, ATK do t’i
kthejë garancionin bankar tatimpaguesit. ATK do të ushtrojë të drejtat e veta
nën garancionin bankar vetëm pasi që të jenë marrë të gjitha veprimeve të
mundshme të mbledhjes së detyrueshme. Kur një garancion bankar i
pranueshëm të jetë dhënë dhe të jetë pranuar nga ATK, tatimpaguesi mund të
dorëzojë kërkesën e vet për numër fiskal. Nëse aplikacioni është komplet dhe të
gjitha informatat e nevojshme i janë dhënë ATK-së, ATK do të lëshoj numër
fiskal brenda 5 ditëve të punës.
Neni 7
Çregjistrimi i tatimpaguesit
89
synimin që të pushojë veprimtarinë. Njoftimi duhet të përfshijë emrin dhe
adresën e tatimpaguesit, numrin e regjistrimit të biznesit, numrin fiskal të ATK-
së dhe një deklaratë që konfirmon se biznesi i ka plotësuar të gjitha kërkesat për
çregjistrim.
4. Nëse ATK përcakton se biznesi ka borxhe tatimore (qoftë para apo pas
kontrolle) apo nuk ka dorëzuar të gjitha deklaratat tatimore që kërkohen, ATK
do të njoftojë tatimpaguesin se nuk i plotëson kërkesat për çregjistrim.
Njoftimi i tillë do të përfshijë përshkrimin e:
4.1 të gjitha borxheve tatimore të pashlyera,
4.2 të gjitha deklaratave tatimore të padorëzuara,
4.3 të drejtës së tatimpaguesit për ankesë, si dhe
4.4 veprimeve që duhet të ndërmerren nga tatimpaguesi nëse ai dëshiron të
çregjistrohet.
5. Pas njoftimit për mos plotësimin e kërkesave për çregjistrim, ATK do të
ndërmarrë veprime për të vendosur tatimpaguesin në regjistrin e tatimpaguesve
jo-aktivë në përputhje me paragrafin 6 të nenit 8 të kij udhëzimi administrativ.
ATK gjithashtu do të iniciojë zbatimin e dispozitave të insolvencës të vendosura
në Ligjin 2003/4 mbi Likuidimin dhe Riorganizimin e Personave Juridik në
Falimentim.
6. Nëse tatimpaguesi më vonë dorëzon të gjitha deklaratat e kërkuara dhe paguan
të gjitha borxhet tatimore, mund të dorëzojë një kërkesë tjetër për çregjistrim, e
cila do të përfshijë elementet e kërkuara në paragrafin 1 të këtij neni. Me
pranimin e kërkesës me shkrim të përshkruar më lartë dhe pas përcaktimit se
biznesi i plotëson kërkesat për çregjistrim, ATK do të ndjek hapat e përshkruar
paragrafin 3 të këtij neni
7. Pas vendimit për çregjistrim të tatimpaguesit, ATK e heqë tatimpaguesin nga
baza e vet e të dhënave.
8. ATK do të publikojë emrat e të gjitha bizneseve të çregjistruara, përfshirë
numrin e regjistrimit të biznesit dhe numrin fiskal në përputhje me dispozitat e
Nenit 14 të këtij Udhëzimi Administrativ.
Neni 8
De-aktivizimi i një biznesi
90
burim meqë mbledhja e një tatimi të tillë mund të bëhet nga asetet e personave
përgjegjës të biznesit si dhe nga asetet e biznesit. Kur deklaratat të jenë
siguruar, apo përcaktimi të jetë bërë, dokumentuar dhe miratuar nga menaxheri i
lartë përgjegjës për operacionet në terren se nuk është në interes të shtetit të
sigurojë deklaratat, tatimpaguesi mund të vendoset ne regjistrin e tatimpaguesve
jo-aktivë.
2.1 Sikurse është përdorë në paragrafin 2 të këtij neni, termi ‘Interes i Shtetit’
nënkupton se përcaktimi është bërë se shpenzimet për të kërkuar një
deklaratë nga një biznes që më nuk është aktive janë më të mëdha se sa
shuma e të hyrave që mund të mblidhet nëse deklaratat janë siguruar dhe
përpunuar. Për shembull, si pikë referimi, nëse një LLC më nuk është
aktive dhe nuk ka pasuri nga e cila mund të mblidhet detyrimi tatimor që
mund të jetë borxh, ekziston përfitim i vogël që mund të fitohet nga Shteti i
Kosovës të kërkojë deklaratën e tatimit në të ardhurat e korporatave që ka
500€ obligim tatimor.
3. Tatimpaguesit të cilët nuk mund të gjenden, përfshirë ata me borxhe tatimore të
pashlyera apo deklarata të pa dorëzuara, mund të vendosen në një regjistër të
tatimpaguesve jo-aktivë pasi ATK të ketë ndërmarrë të gjitha veprimet e
arsyeshme për të gjetur tatimpaguesin apo asetet e tij, përderisa të ketë evidencë
se ata tatimpagues nuk janë angazhuar në ndonjë aktivitet për një periudhë
minimale prej 6 muajve. Para vendosjes së tatimpaguesit në regjistër jo-aktive,
ATK duhet të regjistroj barrët tatimore në të gjithë regjistrat e duhur (nëse më
herët nuk janë regjistruar) për të mbrojtur pjesëmarrjen dhe të drejtat e shtetit në
çdo aset që mund ta posedojë tatimpaguesi. Përgjithësisht, ATK duhet të
konfiskojë dhe shesë çdo aset të tatimpaguesit para vendosjes së tatimpaguesit
në regjistrin e tatimpaguesve jo-aktivë. Nëse ATK përcakton se konfiskimi dhe
shitja e aseteve nuk është në interesin më të mirë të Qeverisë, arsyet për mos
konfiskim dhe shitje të aseteve duhet të dokumentohen qartë.
3.1 Sikurse u përmend në paragrafin 3 të këtij neni, termi ‘interesi më i mirë i
Shtetit’ nënkupton se një përcaktim është bërë për të mos ndërmarrë veprim
specifik, të tilla konfiskimi dhe shitja e aseteve të biznesit sepse të hyrat e
parapara nga veprimi i tillë janë më pakë se, apo vetëm pak më shumë se,
shpenzimet e ndërmarrjes së veprimit. Për shembull si pikë referimi, nëse
një biznes ka asete prej vetëm 300€, shpenzimet e shpalljes së asetit dhe
koha e shpenzuar e zyrtarëve të ATK-së në ndërmarrjen e veprimit të
konfiskimi dhe shitjes së aseteve janë më të mëdha se shuma që mund të
realizohet nga veprimi i konfiskimit dhe shitjes dhe kështu nuk është në
interesin me të mirë të Shtetit të ndërmerren veprime.
4. Nëse, si rezultat i një inspektimi për të siguruar deklaratat që nuk janë dorëzuar
apo për të mbledhur borxhin tatimor të papaguar, ATK zbulon se tatimpaguesi
ka ndaluar veprimtarinë e tij tregtare, ATK mund ta vendosë tatimpaguesin në
regjistër të tatimpaguesve jo-aktivë pas veprimeve për të siguruar deklaratat që
nuk janë dorëzuar dhe për të mbledhur borxhet tatimore të papaguara. Para
vendosjes së tatimpaguesit në regjistër të tatimpaguesve jo-aktivë, ATK duhet të
ndërmarrë veprime e përshkruara në këtë paragraf, si dhe ato veprime të
përshkruara në paragrafët 2 dhe 3 të këtij neni. ATK pas vizitave verifikuese
91
konform rregullave dhe procedurave të saj të brendshme si dhe çdo veprimi
tjetër të duhur, duhet të konfirmojë se tatimpaguesi nuk është duke ushtruar
veprimtarinë afariste.
5. ATK mund të vendosë tatimpaguesin në regjistër të tatimpaguesve jo-aktivë, pa
marrë parasysh kohëzgjatjen që ka kaluar që kur tatimpaguesi për herë të fundit
ka qenë i angazhuar në veprimtari afariste nëse ka ndërmarrë veprimet e
nevojshme për të mbledhur çdo borxh tatimor dhe të sigurojë çdo deklaratë që
nuk është dorëzuar sikurse është përshkruar në paragrafin 4 të këtij neni.
6. Nëse tatimpaguesi ka njoftuar ATK-në që synon të pushoj veprimtaritë afariste
sikurse është paraparë në Nenin 7 të këtij akti nënligjor dhe ATK ka përcaktuar
se biznesi nuk i plotëson kriteret për çregjistrim sepse ka borxhe tatimore apo
nuk ka dorëzuar të gjitha deklaratat, ATK do të ndërmarrë masa për të siguruar
të gjitha deklarata që kërkohen. ATK gjithashtu do të ndërmarrë të gjitha
veprimet e mundshme të mbledhjes. Kur të gjitha veprimet të jenë ndërmarrë
dhe është konfirmuar se tatimpaguesi më nuk ushtron veprimtari afariste sipas
paragrafit 4 të këtij neni dhe të gjitha asetet ose i janë në ekspozuar ose në
mënyrë të përshtatshme janë siguruar me barra tatimore, ATK mund të vendosë
tatimpaguesin në një regjistër të tatimpaguesve jo-aktivë, dhe të ndjekë
procedurat e çregjistrimit të parapara në nenin 7 të këtij akti nënligjor. ATK
gjithashtu do të iniciojë zbatimin e dispozitave të insolvencës të vendosura në
Ligjin 2003/4 mbi Likuidimin dhe Riorganizimin e Personave Juridik në
Falimentim.
Neni 9
Anulimi i numrit fiskal
92
1.1.5 gjatë një periudhe prej 12 muajve, nuk dorëzon dy apo më shumë
Pasqyra tremujore të pagesës paradhënie për bizneset e vogla ose të
mëdha (biznese individuale apo korporata)
1.1.6 gjatë një periudhe prej 12 muajve, nuk dorëzon dy apo më shumë
Pasqyra Tremujore të Tatimit në Qira dhe Pasurinë e Patrupëzuar.
1.1.7 gjatë një periudhe prej 36 muajve, nuk dorëzon me kohë ndonjë
pasqyrë informatash apo barazimi sikurse janë, por duke mos u
kufizuar vetëm në to: Pasqyra Vjetore e Barazimit të Tatimit në Paga,
Certifikata e Kontributeve Pensionale dhe Mbajtjes në Burim të
Tatimit, Përmbledhja Vjetore e mbajtjes në Burim të Tatimit në
Interes, Dividendë, Të drejtat Pronësore, Qira dhe Fitore në Lotari,
Informatat Vjetore të Raportimit të Pagesave prej 500 € a më shumë,
etj.
1.2 Një tatimpagues do të konsiderohet të mos ketë paguar vazhdimisht me
kohë detyrimet tatimore nëse:
1.2.1 gjatë një periudhe prej 12 muajve, nuk paguan obligimin tatimor
për tri apo më shumë periudha të TVSh-së;
1.2.2 gjatë një periudhe prej 12 muajve, nuk paguan me kohë obligimin
tatimor për tri apo më shumë Formularë të Tatimit të mbajtur në Burim
në Paga apo Kontribute Pensionale;
1.2.3 gjatë një periudhe prej 36 muajve, nuk paguan me kohë obligimin
tatimor për një apo me shumë deklarata të tatimit në të ardhura
(personale apo korporata);
1.2.4 gjatë një periudhe prej 12 muajve, nuk paguan me kohë obligimin
tatimor për tri apo më shumë deklarata mujore të mbajtjes në burim të
tatimit në qira, dividend, interes apo kërkesa tjera mujore të mbajtjes
në burim;
1.2.5 gjatë një periudhe prej 12 muajve, nuk paguan me kohë obligimin
tatimor për tri apo më shumë Pasqyra tremujore të pagesës paradhënie
për bizneset e vogla ose të mëdha (biznese individuale apo korporata)
1.2.6 gjatë një periudhe prej 12 muajve, nuk paguan me kohë obligimin
tatimor për tri apo më shumë Pasqyra Tremujore të Tatimit në Qira dhe
Pasurinë e Patrupëzuar.
2. Me qëllim të anulimit të një numri fiskal të tatimpaguesit, ATK duhet t’i dërgoj
tatimpaguesit një njoftim të anulimit të propozuar të numrit fiskal së paku 30
ditë para datës efektive të veprimit.
3. Gjatë periudhës 30 ditore të paraparë, tatimpaguesi mundet të kontaktojë ATK-
në dhe të kërkojë të bëhet tatimpagues i rregullt në çdo detyrim tatimor për të
cilin është delikuent. Nëse tatimpaguesi ka marrë vetëm një letër që i ka
propozuar anulimin e numrit fiskal dhe bën kërkesë të shlyerjes së detyrimeve
për t’u bërë i rregullt në të gjitha obligimet tatimore, ATK do ta marrë parasysh
atë kërkesë, së bashku me çdo informatë tjetër historike lidhur me
tatimpaguesin, në përcaktimin se a duhet anuluar numrin fiskal. Nëse
tatimpaguesi më pas bëhet delikuent sërish, ATK do t’i dërgojë një letër tjetër
tatimpaguesit duke e informuar se numri fiskal do të anulohet në fund të
periudhës 30 ditore. Letra e dytë duhet të shënojë faktin se kjo është letra e dytë
93
e tillë e dërguar tatimpaguesit dhe t’i përshkruaj mundësitë e tatimpaguesit
sikurse është paraparë në këtë paragraf dhe paragrafët 4 e 5 të këtij neni.
Tatimpaguesi ka të drejtë në Ankesë për përcaktimin e ATK-së për të anuluar
numrin e tij fiskal. Dorëzimi i një ankese nuk do të ndalojë anulimin e numrit
fiskal.
4. Një tatimpagues i cili ka marrë një letër të dytë që propozon anulimin e numrit
të tij fiskal mund të hyjë në një marrëveshje për të vënë një garancion bankar
për ATK-në sikurse është paraparë në paragrafin 6 të nenit 6 të këtij Udhëzimi
Administrativ. Çdo garancion bankar duhet të jetë një shumë e mjaftueshme për
të mbuluar 150 % të të gjitha obligimeve tatimore të pashlyera, apo të
pazgjidhura, në kohën kur është lëshuar letra e dytë, pa marrë parasysh shumat e
parapara të qarkullimit.
5. Nëse një tatimpagues, i cili është një person juridik, nuk vë garancion bankar
sikurse është paraparë në paragrafin 6 të nenit 6 të këtij Udhëzimi
Administrativ, pas lëshimit të letrës së dytë tatimpaguesit duke i propozuar të
anulojë numrin fiskal të tatimpaguesit dhe ATK anulon numrin fiskal, ATK
duhet të aplikojë në gjykatën ekonomike për të vendosur tatimpaguesin në
procedimet e insolvencës jo-vullnetare. Procedurat e vendosura me
Legjislacionin mbi Likuidimin dhe Ri-organizimin e Personave Ligjor në
Falimentim do të ndiqet për të iniciuar këtë proces.
Neni 10
Tërheqja e Certifikatës së TVSh-së
94
2.3 të drejtën e tatimpaguesit për t’u ankuar për anulimin apo tërheqjen brenda
periudhës 10 ditore duke dorëzuar një ankesë me shkrim për menaxherin
Regjional që ka lëshuar njoftimin.
95
që të mbajë Certifikatën e TVSh-së. Tatimpaguesi duhet të konfirmojë synimin
e tij për të mbetur i rregullt në dorëzimin e deklaratave si dhe kryerjen e
pagesave me kohë.
9. Me marrjen e kërkesës me shkrim për të rivendosur Certifikatën e TVSh-së dhe
konfirmimi se tatimpaguesi ka plotësuar kërkesat për rivendosje, Menaxheri
Regjional do të rivendosë Certifikatën e TVSh-së brenda 2 ditëve të punës.
Menaxheri Regjional duhet të bëjë çdo përpjekje për të rivendosur Certifikatën
e TVSh-së të njëjtën ditë kur është marrë kërkesa, ashtu që tatimpaguesi të
mund të rifillojë veprimtarinë afariste.
10. Nëse kanë kaluar më shumë se 30 ditë që kur certifikata e është anuluar apo
tërhequr, certifikata e anuluar nuk do të rivendoset, por tatimpaguesit do t’i
lëshohet certifikatë e re e TVSh-së, e cila do të jetë efektive për transaksionet
nga ajo datë e tutje.
11. Nëse konsiderohet si e nevojshme nga Drejtori i Përgjithshëm, ATK mund të
zhvilloj një program për të zëvendësuar të gjitha Certifikatat ekzistuese të
TVSH-së pas lëshimit të njoftimit për qëllimin që të bëhet kjo dhe të këshillohet
tatimpaguesi mbi procedurat për marrjen e certifikatës së zëvendësuar të TVSH-
së. Administrata Tatimore mund të refuzoj lëshimin e Certifikatës
zëvendësuese të TVSH-së ndaj çdo tatimpaguesi i cili i plotëson kërkesat për
refuzim, tërheqje ose anulim të numrit fiskal ose Certifikatës së TVSH-së të
caktuar në këtë udhëzimi administrativ.
12. Kur tatimpaguesi i TVSh-së më nuk konsiderohet të jetë tatimpagues i TVSh-së
sipas dispozitave të vendosura në Ligjin mbi Tatimin në Vlerën e Shtuar,
tatimpaguesi i TVSh-së duhet të dorëzojë Certifikatën e vet të TVSh-së në zyrën
regjionale të ATK-së që është përgjegjëse për çështje tatimore të tatimpaguesit.
ATK do të pranojë (njohë) dorëzimin e Certifikatës së TVSh-së. Certifikatat e
TVSh-së duhet të dorëzohen brenda 15 ditëve pasi tatimpaguesi të pushojë të
jetë tatimpagues i TVSh-së apo pushon veprimtarinë afariste. ATK do të
publikojë emrat e të gjithë tatimpaguesve të cilët kanë dorëzuar Certifikatat e
tyre të TVSh-së sikurse është përshkruar në Nenin 14 të këtij udhëzimi
adminsitrativ.
13. ATK do të mbajë një listë të të gjithë tatimpaguesve me Certifikata aktive të
TVSh-së dhe do të bëjë publikimin e saj në faqen e vet të internetit ( www.atk-
ks.org ). Lista do të jetë me renditje alfabetike bazuar në emrin e tatimpaguesit.
Qëllimi i publikimit është informimi i publikut nëse një tatimpagues i posaçëm
ka certifikatë të vlefshme të TVSh-së. ATK duhet t’i ofrojë publikut udhëzimet
për qasje në këtë listë.
Neni 11
Kompanitë e huaja dhe bizneset që nuk kërkohet të regjistrohen në Agjencinë
për Regjistrimin e Bizneseve
1. Sikurse është paraparë në nenin 11.5 të Ligjit, çdo person jo-rezident i cili i
nënshtrohet çfarëdo tatimi në Kosovë në pajtim me legjislacionin tatimor të
Kosovës, do të caktojë një përfaqësues fiskal përpara se të fillojë ndonjë
veprimtari ekonomike Kosovë. Përfaqësuesi fiskal i caktuar nga personi jo-
96
rezident duhet të jetë një rezident i Kosovës, i cili është i kualifikuar të kryej
detyrat e një përfaqësuesi fiskal. Përfaqësues fiskal mund të jetë person fizik ose
juridik.
2. Brenda 5 ditëve pasi të jetë caktuar, përfaqësuesi fiskal duhet të dorëzojë
aplikacionin e tij për regjistrim në zyrën qendrore të ATK-së, për Menaxherin e
Departamentit të Edukimit të Tatimpaguesve. ATK ka të drejtë të refuzoj një
caktim të një përfaqësuesi fiskal nëse beson se i caktuari nuk është i kualifikuar
të kryejë detyrat e një përfaqësuesi fiskal. Së bashku me aplikacionin duhet të
jetë një letër e caktimit e nënshkruar nga një person përgjegjës i personit jo-
rezident që ka caktuar përfaqësuesin fiskal. Letra e caktimit duhet të tregojë
aktet që përfaqësuesi fiskal është i autorizuar të kryej punë në emër të personit
jo-rezident.
2.1 Përfaqësuesi fiskal së paku duhet të jetë i autorizuar:
1.2.1. Të dorëzojë faturat në emër të personit jo-rezident personave të
Kosovës për ato transaksione për të cilat përfaqësuesi fiskal është
autorizuar,
1.2.2. Të pranojë faturat në emër të personit jo-rezident personave të
Kosovës për ato transaksione për të cilat përfaqësuesi fiskal është
autorizuar,
1.2.3. Të dorëzojë deklaratat e TVSh-së në Kosovë në emër të personit
jo-rezident si dhe ato të tatimit në të ardhura nëse duhet të aplikohen,
1.2.4. Të paguajë detyrimet tatimore dhe të marrë rimbursimet tatimore
në emër të personit jo-rezident.
1.2.5. Të mbajë regjistrimet e transaksioneve për të cilat përfaqësuesi
fiskal është caktuar dhe ti ketë në dispozicion me kërkesë të ATK-së,
1.2.6. Të veprojë në vend të personit jo-rezident dhe të përfaqësojë
personin jo-rezident në kontrollet e mundshme nga ATK.
1.2.7. Të plotësojë të gjitha obligimet që lidhen me TVSh-në në
importe, eksporte dhe obligimet Doganore.
2.2 Letrës së caktimit, aplikuesi do të ia bashkëngjis një kopje të vërtetuar të
marrëveshjes së përfaqësimit fiskal në mes të aplikuesit dhe personit jo-
rezident si dhe një kopje të vërtetuar të evidencës së regjistrimit tatimor të
personit jo-rezident në vendin e tij te rezidencës. Është e nevojshme të
specifikohen qartë në marrëveshje të gjitha aktivitetet të cilat mund të
ushtrohen nga përfaqësuesi fiskal
2.3 ATK do të njoftojë me shkrim për pranim apo refuzim aplikuesin-
përfaqësuesin fiskal dhe personin jo-rezident brenda dy (2) ditëve të punës
pas përcaktimit për të pranuar apo refuzuar përfaqësimin fiskal nga
aplikuesi.
97
3.3 përfaqësuesi fiskal nuk është rehabilituar pas një falimentimi apo pas
ndonjë procedure tjetër sipas së cilës aplikuesi është vënë nën mbikëqyrje,
4. ATK mund të bëjë anulimin e të drejtës për përfaqësues fiskal nga një
përfaqësues fiskal.
4.1 ATK mund të anulojë të drejtën e një personi të veprojë si përfaqësues
fiskal kur:
4.1.1. të jetë bërë një deklaratë false nga përfaqësuesi, i përfaqësuari apo
në emër të të përfaqësuarit, në lidhje me aplikacionin për autorizim si
përfaqësues fiskal,
4.1.2. përfaqësuesi fiskal nuk deklaron apo nuk bën pagesat tatimore deri
në datën e duhur,
4.1.3. është e domosdoshme të bëhet për të mbrojtur të hyrat.
4.2 ATK do të njoftojë me shkrim përfaqësuesin fiskal dhe personin jo-
rezident për vendimin e anulimit të përfaqësimit. Në rastet e tilla, duhet të
përcaktohet një përfaqësues fiskal i ri brenda 5 ditëve pas njoftimit të bërë
personit jo-rezident në përputhje me parimet e njëjta sikur është kërkuar me
këtë nen.
4.3 Çdo person i cili është regjistruar si përfaqësues fiskal, brenda 5 ditëve nga
ndonjë ndryshim i bërë në emër, themelim apo pronësi të biznesit të tij apo
ndonjë ngjarje tjetër e ndodhur që ngrit nevojën e ndryshimit të regjistrimit,
do të njoftojë me shkrim Departamentin e Edukimit të Tatimpaguesve për
ndryshimin, ndërprerjen apo ngjarjen e tillë dhe t’i japë të gjithat të dhënat
e këtyre ndryshimeve.
98
6. Edhe pse përfaqësuesi fiskal mundet tashmë të ketë numër fiskal dhe certifikatë
të TVSh-së, ai duhet të marrë një numër të ri fiskal dhe numër te ri regjistrimi
për TVSh, në emër të jo-rezidentit për të cilin ai vepron. Në këtë rast kërkohet
të regjistroj emrin e tij apo të vetin karshi emrit të personit jo-rezident dhe me
adresë të përfaqësuesit fiskal, (shiko Aneksi 1, shembulli 1).
Kështu do të lëshohen numrat fiskal me (emrin e përfaqësuesit fiskal) që vepron në
emër të (emrin e personit jo-rezident). Kur përfaqësuesi fiskal të dorëzojë
aplikacionin për përfaqësim, përfaqësuesi fiskal aplikon si për numrin fiskal ashtu
edhe për certifikatë të TVSH-së.
7. Pushimi apo ndërprerja e përfaqësuesit fiskal.
7.1 Përfaqësimi nga përfaqësuesi fiskal do të pushojë apo ndërpritet në rastet
kur:
7.1.1. Marrëveshja e tij e përfaqësimit me personin jo-rezident skadon apo kur
ai pushon aktivitetin e përfaqësimit gjatë periudhës së përfaqësimit,
99
të drejtën e zbritjes së TVSh-së së zbritshme.
Neni 12
Kërkesa për bizneset rezidente që të raportojnë kontratat e lidhura me bizneset
jo-rezidente
Neni 13
Ndryshimet në informatat e regjistrimit të tatimpaguesit
100
2.3. Ndryshimi në pronësinë e biznesit (entitetet juridike), i cili nuk ndryshon
formën juridike të biznesit;
2.4. Çdo ndryshim në formën e biznesit (Ndërmarrje Afariste Personale në
ShPK; ShPK në Shoqëri Aksionare; Ortakëri e Përgjithshme në Ortakëri të
Kufizuar; ortakëri në korporatë; çdo entitet juridik në Ndërmarrje Afariste
Personale; dhe çdo ndryshim tjetër i ngjashëm në formën e biznesit);
2.5. Çdo shkrirje e një organizate afariste me një tjetër;
2.6. Çdo ndryshim në aksionarë që kanë interes 10% apo më shumë në një entitet
juridik;
2.7. Çdo ndryshim qoftë në ortakë të përgjithshëm apo ortakë të kufizuar;
2.8. Çdo ndryshim në ARB;
2.9. Çdo ndryshim në emër apo adresë të personit kontaktues të biznesit
2.10. Çdo ndryshim në emrin dhe adresën e personave përgjegjës të biznesit dhe
2.11. Çdo marrëveshje që parasheh bashkëpunimin në mes të dy a më shumë
organizatave afariste.
3. Çdo ndryshim në formën e biznesit (Ndërmarrje Afariste Personale në ShPK;
ShPK në Shoqëri Aksionare; Ortakëri e Përgjithshme në Ortakëri të Kufizuar;
ortakëri në korporatë; çdo entitet juridik në Ndërmarrje Afariste Personale; dhe
çdo ndryshim tjetër i ngjashëm në formën e biznesit) do të rezultojë në lëshimin
e numrit të ri fiskal për biznesin. Kur një biznes propozon ndryshimin e formës
së vet të pronësisë, biznesi i ri duhet të aplikojë për një numër të ri fiskal sipas
procedurave të përshkruara në Nenin 1 të këtij akti nënligjor. Biznesi i vjetër
duhet të kërkojë çregjistrimin në përputhje me procedurat e përshkruara në
Nenin 7 të këtij Udhëzimi Administrativ. Nëse biznesi i ri do të jetë tatimpagues
i TVSh-së, po ashtu duhet të regjistrohet që të bëhet tatimpagues i TVSh-së dhe
të marrë Certifikatën e TVSh-së. (shiko Aneksi 1, shembulli 5, 6 dhe 7).
4. Çdo marrëveshje në mes të dy a më shumë organizatave afariste për t’u
angazhuar në veprimtari të përbashkët ekonomike është e barabartë me
themelimin e një biznesi të ri për qëllime të ATK-së. Si rrjedhim, çdo
konsorcium, grupim i personave, shoqatë e anëtarëve, ortakëri, etj. duhet të
aplikojë dhe të marrë numër fiskal nga ATK sikurse është paraparë në Nenin 4,
edhe pse organizatat individuale afariste veç mund të jenë të regjistruara për
qëllime tatimore. Nëse veprimtaria e përbashkët ekonomike do të rezultojë në
detyrim për TVSh, veprimtaria e përbashkët duhet gjithashtu të regjistrohet për
TVSh në ATK.
5. Në kohën e bashkimit të një organizate afariste me një tjetër, bizneset e prekura
duhet të përcaktojnë se cili biznes do jetë ai nën të cilën do të kryhet veprimtaria
e mëpastajme afariste. Biznesi nën të cilin veprimtaria e mëpastajme afariste do
të kryhet do të vazhdojë të përdorë numrin e vet fiskal. Biznesi i cili nuk do të
vazhdojë duhet të kërkojë çregjistrim në përputhje me Nenin 7 të këtij Udhëzimi
Administrativ. Çdo riorganizim, përfshirë bashkimet, duhet po ashtu të
përmbushë kërkesat për riorganizim të vendosur në Ligjin e zbatueshëm mbi
Tatimin në të Ardhurat e Korporatave dhe Ligjin mbi Tatimin në të Ardhurat
Personale.
101
Neni 14
Masat Administrative
102
ekzistues. Publikimi duhet të bëhet në gjuhët zyrtare të Republikës së Kosovës
në së paku dy gazeta ditore. Përveç kësaj ATK në faqen e vet të internetit do të
publikojë të gjithë emrat e bizneseve që nuk u është lëshuar numër fiskal apo
atyre të cilëve u janë anuluar numrat fiskal.
8. Informatat që do të publikohen në paragrafin 3, 6 dhe 7 të këtij neni, do të
përfshijnë:
8.1. Emrin dhe adresën e biznesit;
8.2. Numrin e regjistrimit të biznesit;
8.3. Numrin fiskal (për ato biznese të cilave u është anuluar numri fiskal)
8.4. Numrin e Certifikatës së TVSh, nëse aplikohet
8.5. Deklaratën e shkurtër të arsyeve se ATK nuk do të pranojë çdo transaksion të
shpenzimeve, përfshirë kreditimin e TVSH-së nëse është i aplikueshëm, me
bizneset e publikuara.
8.6. Datën efektive nga e cila çdo transaksion për shpenzimet nuk do të
pranohen,
8.7. Datën efektive nga e cila çdo transaksion për shpenzimet do të pranohen.
Neni 15
Formularët
Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së do të lëshoj formularët e tillë siç kërkohen, dhe si
janë referuar, në këtë Udhëzim Administrativ, përfshirë udhëzimet e nevojshme për
103
plotësimin dhe dorëzimin e tyre.
Neni 16
Hyrja në fuqi
Ky udhëzim administrative hym në fuqi në ditën e parë të Gushtit 2009
Ahmet Shala
_____________
104
Aneksi 1
Shembull 1:
Agim Ramadani, 42
Prishtinë
Shembull 2:
Kompania e Kosovës A e angazhon Maqedonia sh.p.k. për të mirëmbajtur rrjetin e
tyre të kompjuterëve, sipas kushteve të kontratës, përfaqësuesit e Maqedonia sh.p.k
pritet të vizitojnë Kosovën së paku një herë çdo tre muaj (apo katër herë gjatë vitit
kalendarik). Kontrata është për një periudhë prej tre vjetëve, duke filluar nga 1
Janari 2010. Kompania e Kosovës A duhet të dorëzojë një raport sikurse është
përshkruar në 8.1 në administratën tatimore deri më 22 Dhjetor 2009. Nëse 22
Dhjetori është fundjavë apo ditë feste, raporti duhet të dorëzohet në ditën e fundit të
punës përpara fundjavës apo ditës së festës. Meqë kontrata rezulton në një
veprimtari të vazhdueshme, Kompani e Kosovës A duhet të dorëzojë vetëm një
raport që do të pranohet nga administrata tatimore në ose para 22 Dhjetorit 2009.
Shembull 3:
Kompania e Kosovës B e angazhon Kompaninë e Turqisë C për të ndihmuar në një
kontratë ndërtimore, e cila pritet të zgjasë 3 muaj. Kontrata pritet të fillojë më 1 Prill
2009 dhe të përfundojë më 30 Qershor 2009. Pas përfundimit të kontratës,
Kompania e Kosovës B angazhon Kompaninë e Turqisë C për të ndihmuar në një
projekt ndërtimor tjetër që fillon më 1 Janar 2010 për një periudhë prej 4 muaj.
Kompania e Kosovës B duhet të dorëzojë një raport sikurse është përshkruar në 8.1
e cila do të pranohet nga ATK deri më 22 Mars 2009 ne lidhje me kontratën e parë.
Meqë kontrata nuk është një kontratë vazhduese, Kompania e Kosovës B duhet të
dorëzojë një raport për kontratën e dytë që do të pranohet nga ATK deri më 22
Dhjetor 2009.
Shembull 4 :
Kompania e Kosovës B angazhon një individ nga Mali i Zi për të përmirësuar një
problem kompjuterik vetëm një herë. Puna kërkon që individi të udhëtojë në
105
Kosovë dhe të punojë dy ditë. Meqë puna pritet të zgjasë vetë dy ditë, nuk kërkohet
raport.
Shembulli 5:
Kompania A, një Ndërmarrje Personale Afariste, vendos se dëshiron të ndryshojë
formën e vet të biznesit në një Kompani me Përgjegjësi të Kufizuar, Kompani B,
sh.p.k. Kompania B, sh.p.k. duhet të aplikojë për numër fiskal në përputhje me
dispozitat e Nenit 1 të këtij akti nënligjor. Kompania A, duhet të aplikojë për
çregjistrim në përputhje me Nenin 4 të këtij akti nënligjor. Nëse Kompani A ka
ndonjë borxh të pashlyer tatimor apo nuk ka dorëzuar të gjitha deklaratat e kërkuara,
nuk do të çregjistrohet, por do të vendoset në një regjistër të tatimpaguesve joaktivë
sipas Nenit 3.4 të këtij akti nënligjor. Administrata tatimore do të vazhdojë të ndjek
mbledhjes e borxhit tatimor dhe dorëzimin e deklaratave të padorëzuara nga individi
i cili ka pasur në pronësi ndërmarrjen personale afariste. Nëse Kompani A është një
tatimpagues i TVSh-së, duhet të dorëzojë Certifikatën e vet të TVSh-së në
administratën tatimore, sikurse është paraparë në Nenin 6.11 të këtij akti nënligjor
dhe legjislacionin e zbatueshëm mbi Tatimin në Vlerën e Shtuar. Nëse Kompania B
do të bëhet tatimpagues i TVSh-së, duhet të regjistrohet për TVSh në përputhje me
Nenin 6 të këtij akti nënligjor dhe legjislacionin e zbatueshëm mbi Tatimin në
Vlerën e Shtuar. Pronari i Kompanisë A do të raportojë fitimet e Kompanisë A në
deklaratën e tij të tatimit në të ardhurat personale për pjesën e vitit në të cilin biznesi
ka operuar si një ndërmarrje personale afariste. Si zyrtar i Kompanisë B sh.p.k.,
individi do të marrë kompensimin nga sh.p.k. në formë të pagës që i nënshtrohet
tatimit të mbajtur në burim. Meqë individi do të ketë të ardhura si nga ndërmarrja
personale afariste dhe nga paga, të dy burimet e të ardhurave do të raportohen në
deklaron e tij të tatimit në të ardhurat personale për atë vit. Nëse në vitet pasuese,
individi ka vetëm të ardhura nga paga nga Kompania B sh.p.k., nga ai nuk kërkohet
të dorëzojë deklaratë vjetore të tatimit në të ardhurat personale.
Shembulli 6:
Kompania C është një sh.p.k. dhe miraton një vendim të ndryshojë emrin e vet në
Kompani Y sh.p.k. Meqë ndryshimi i emrit nuk ndryshon formën e biznesit,
Kompanisë Y nuk i duhet numër i ri fiskal, por kërkohet të dorëzojë ndryshimin e
emrit në administratën tatimore sipas Nenit 9.1 të këtij akti nënligjor.
Shembulli 7:
Kosova Partners është një Ortakëri e Përgjithshme e përbërë prej tre ortakëve të
përgjithshëm. Ortakët e përgjithshëm janë pajtuar të ndryshojnë formën biznesin e
tyre në Ortakëri të Kufizuar. Kosova Partener o.p.k., Ortakëri e Kufizuar. Meqë ky
është ndryshim në formën e biznesit, Kosova Partners duhet të kërkojnë çregjistrim
dhe Kosova Partners o.p.k. duhet të aplikojnë për numër të ri fiskal. Nëse Kosova
Partners është tatimpagues i TVSh-së, duhet të dorëzojë Certifikatën e vet të TVSh-
së në zyrën regjionale të ATK-së përgjegjëse për çështjet e tija tatimore. Nëse
Kosova Partners o.p.k. do të jetë tatimpagues i TVSh-së, duhet të regjistrohet në
TVSh në zyrën regjionale të ATK-së përgjegjëse për çështjet e tija tatimore.
106
107
108
UDHËZIMI ADMINISTRATIV 12/2009
KAPITULLI I
Qëllimi dhe Fushëveprimi
Neni 1
Qëllimi
Me këtë akt nënligjor, përcaktohen rregullat për zgjedhjen, vendosjen dhe
perdorimin e pajisjeve elektronike fiskale gjatë veprimtarisë tregtare në Republiken
e Kosovës.
Neni 2
Fushëveprimi
109
“TCFED”, ka kuptimin e Aparateve Elektronike për Llogaritjen e Tatimit
Fiskal. TCFED, duhet të jetë i pajisur me Terminal të Tatimit (TT), të
sendërtuar apo të jashtëm. Qëllimi i këtij terminali të jashtëm është t’i
transmetojë raportet nga memoria fiskale deri te serveri i ATK,
nëpërmjet internetit, duke shfrytëzuar sistemin komunikues GPRS të
operatorëve të telefonisë mobile;
“POS”, ka kuptimin e Pikave te Shitjes së sistemit të kompjuterizuar
fiskal;
“FED”, ka kuptimin vetem të Regjistruesit Fiskalë të Parasë (FCR) dhe
Printerët Fiskalë (FPRN). Një FED përfshin : memorien fiskale,
memorien punuese ditore, njësinë me procesorin kontrollues dhe
firmware (versioni i softuerit), orën në kohë reale, mekanizmin e shtypjes
së kuponit, si dhe njësitë kontrolluese lidhëse siç janë tastaturat, ekranet
dhe interfejsët (sistemet operative) të transmetimit të të dhënave hyrëse
dhe dalëse si dhe të sipas nevojës. Kërkesat teknike dhe funksionale të
FED, përcaktohen me akt nënligjor nga ATK;
“Komisioni”, nënkupton i ngritur nga Ministri i Ekonomisë dhe
Financave për shqyrtimin dhe aprovimin e kërkesave të tilla;
“Rrjeti i të dhënave fiskale”, nekupton rrjetin komunikues ndërmjet FED
dhe ATK, që kanë të bëjnë me transmetimin e të dhënave fiskale.
Neni 3
Ruajtja pa ndryshime në shfrytëzim
KAPITULLI II
Pajisjet fiskale
Neni 4
Përshkrimi i përgjithshëm i FED
110
1.1. Regjistruesit e arkave fiskale (lloji jo portabël “stand-alone” apo i pavarur
dhe portabël i pavarur), dhe sistemet e Pikave Elektronike të Shitjes për
regjistrimin dhe ruajtjen e të dhënave ne përputhje me vendimin e Drejtorit
te Përgjithshëm të ATK –se;
1.2. Regjistruesi i arkave fiskale ka një memorie fiskale të paprekshme së
bashku me memorien punuese;
1.3. Të dhënat që do të regjistrohen dhe ruhen në memorie, memoriet punuese
dhe në memorien fiskale, lidhen me mallrat e shitura dhe shërbimet e
ofruara për konsumatoret, duke shtypur raportin fiscal, siç kërkohet me
ligjet në fuqi.
2. Printeri fiskal është memorie fiskale dhe është pjesë e pandashme e arkave
fiskale, ose si komponent i sistemit :
2.1. POS e bazuar në kompjuter personal PC;
2.2. Sistemi special elektronik për pikat shitëse të derivateve të lëngëta (vaji,
gazi) pompat apo stacionet.
3. Pajisja Elektronike Fiskale për Nënshkrim FESD dhe cilado pajisje fiskale e
aprovuar nga Komisioni sipas Nenit 11 të këtij akti nën-ligjorë, me kusht që
ATK-ja të jepë miratimin. FED, ka parametër të posaçëm per të rregulluar
statusin e shumë-gjuhësisë. Parametri duhet të ketë 3 forma apo gjendje. Në
bazë të këtyre gjendjeve, FED duhet të punojë në gjuhën shqipe, angleze dhe
serbe.
4. Ekzistojnë katër lloje të sistemeve fiskale të cilat janë klasifikuar si në vijim :
4.1. regjistruesi Portabël “stand alone” apo i pavarur i arkave fiskale;
4.2. regjistruesi i arkave fiskale jo portabël “stand alone”;
4.3. sistemet fiskale të pikave shitëse me Printerë Fiskalë si printerë për shtypje
të deftesës së pagesës);
4.4. aparatura Elektronike Fiskale e Nënshkrimit (FESD). Vetëm tri të para, te
cilat janë të përcaktuara sipas Nenit 5 dhe Nenit 6, janë të autorizuar që të
përdoren në Kosovë.
Neni 5
Regjistruesit e arkave fiskale jo portabël dhe portabël “stand alone”
111
5. Arka e regjistrimit mundet të lidhet me një kompjuter qoftë direkt apo nëpërmjet
rrjetit. Asnjë softuer kompjuterik nuk lejohet të ndryshoje të dhënat në memorien
fiskale.
Neni 6
Sistemi i pikës së shitjes me printerë
fiskal si printer të faturave
KAPITULLI III
Softueri dhe hardueri i lidhur me FED
Neni 7
Softueri dhe hardueri i sendërtuar
Neni 8
Softueri i jashtëm i aplikacionit i
përfshirë në Sistemet Fiskale të POS
112
2. Në rastet ku softueri i aplikacionit është i ndërlidhur me përmbajtjen e faturave
fiskale, personi i autorizuar që e bën instalimin, së bashku me shfrytëzuesin, të
ofrojnë konfirmim me shkrim për ATK se softueri funksionon si duhet në
pajtueshmëri me specifikacionet dhe kushtet për sigurinë e të dhënave.
Konfirmimi, i cili duhet të bëhet para se FED të vendoset në veprim, duhet të
testojë se softueri i cili gjeneron fletët e kuponëve fiskal operon plotësisht në
pajtueshmëri me kërkesat e ligjore tatimore për librat dhe shënimet, me kërkesat
e këtij akti nënligjor, me specifikacionet teknike dhe funksionale nga Drejtori i
Përgjithshëm i ATK-së, dhe që nuk e shkel në asnjë mënyrë integritetin e të
dhënave financiare të FED-it.
3. Konfirmimi me shkrim, që teston funksionimin normal të softuerit, përfshin :
3.1. Detajet e plota mbi prodhuesin e softuerit të aplikacionit;
3.2. Emrin e saktë të shpërndarjes dhe numrin e versionit aktual të softuerit;
3.3. Një kopje të demo versionit të softuerit specifik të ruajtur në një format
gjegjës të videos apo magnetik;
3.4. Të dhënat e plota mbi kërkesat e softuerit dhe kushtet operuese në
kompjuter;
3.5. Funksionimi i Pajisjes Elektronike Fiskale me një sistem të ndërlidhur që
shfrytëzon softuerin e pa autorizuar të aplikacionit për lëshimin e kuponit
fiskal është rreptësishtë i ndaluar dhe i nënshtrohet implementimit të
ndëshkimeve siç parashikohet në legjislacionit tatimor;
3.6. Per specifikacionet funksionale dhe teknike të softuerëve, nxirret vendim
nga Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së.
KAPITULLI IV
Transferimi i të dhënave fiskale nga FED në ATK
Neni 9
Rrjeti i komunikimit
113
një raport transferi nga FED-ja pasi serveri FTP të ketë pranuar skedarin e
transferuar të të dhënave. MD5 përfshihet në skedarin e transferuar për të
mundësuar verifikimin e skedarit në hapat e mëtutjeshëm.
3.3. Efikas: Nuk lejohet lëvizje të panevojshëm nëse nuk është përcaktuar nga
ATK-ja. Trafiku i rrjetit duhet të caktohet në atë mënyrë që do të zvogëlojë
shpenzimet për tatimpaguesin duke përmbushur njëkohësisht të gjitha
kërkesat e specifikuara.
3. Ofruesit e telekomunikimit duhet të jenë të autorizuar nga ATK që të ofrojnë
shërbime për FDN.
Neni 10
Sistemi i kompjuterizuar i integruar i ATK
KAPITULLI V
Procedura për kërkimin e autorizimit për shfrytëzim të FED, Pajisjet Testuese,
Baza e Shënimeve të Shfrytëzuesve dhe Tregtarëve të Autorizuar
Neni 11
Krijimi i Komisionit
114
2. Komisioni, përbëhet prej pese anëtarë. Dy anëtarëve nga ATK, dy anëtarë nga
Ministria e Ekonomisë dhe Financave, një specialist i pavarur teknik, që është i
njohur në këtë lëmi (nga Qeveria, akademia, apo profesioneve private, por që
nuk është i lidhur me prodhues apo distributorë të FED-ve apo ndonjë
komponenti). Kryesuesi i komisionit do të caktohet nga Ministri i ekonomisë dhe
financave.
3. Procedurat për aplikim për autorizim për të shitur, instaluar apo riparuar FED,
procedurat e brendshme dhe funksionimi i komisionit do të përcaktohen nga
Komisioni dhe do të miratohen nga Drejtori i ATK-së në marrëveshje me
Ministrin e Ekonomisë dhe Financave.
4. Veprimtaria e Komisionit, kryhet me rregullore të veçante, të Miratuar nga
Ministri i Ekonomise dhe Financave.
Neni 12
Aplikimi për autorizim
1. Çdo prodhues, importues ose montues të FED, mund të kërkojë të bëhet tregtar i
autorizuar i FED, për një a më shumë modele specifike brenda afateve të
publikuara nga Komisioni para shitjes së FED-ve në Kosovë.
2. Kërkesa për të qenë tregtar i autorizuar, dorëzohet në çdo kohë, me kusht që
tregtari të mos jetë i autorizuar që të shesë ndonjë FED, derisa të jetë aprovuar
dhe autorizuar nga Komisioni. Pas autorizimit të tregtarëve të parë të FED, për
vitin e parë Komisioni nuk do të autorizojë pa kaluar 12 muaj, pas së cilës
periudhë Komisioni do të shqyrtojë çdo kërkesë së paku njëherë në gjashtë muaj.
3. Instalimi dhe mirëmbajtja e FED-ve të autorizuar, bëhet vetëm nga i punësuari i
emëruar/teknikët i tregtarit të autorizuar, që ka shitur FED-në.
4. Komisioni është përgjegjës të kërkojë dhe të verifikoje çdo informatë dhe të
dhënë, si dhe mund të kërkojë informata si: dëshminë e përvojës, solvencën,
kredibilitetin, personelin teknik, riparimin e problemeve, etj.
5. Komisioni brenda 60 ditësh nga data e pranimit të kërkesave dhe informatave,
përcakton dhënien apo jo të licencës per kërkuesin.
6. Komisioni është i përgjegjës të terheqe dhe anuloje licensen e dhënë në rast se :
6.1. përdoruesit ballafaqohen me problemet serioze;
6.2. tregtari e ka shkelur ndonjë dispozitë të këtij apo ndonjë akti tjetër
nënligjor të lëshuar lidhur me FED-te;
6.3. tregtari nuk dorëzon deklaratat tatimore ose nuk kryen në kohë pagesën
dhe detyrimet tatimore;
6.4. në rast të ndryshimeve të mëdha të kushteve sipas të cilave është dhënë
licenca.
7. Në rast të ankimi ndaj çdo vendimi negativ të Komisionit, Bordi i Pavarur për
Rishqyrtim, është i vetmi organ kompetent ku mund të bëhet ankesa. Bordi i
Pavarur për Rishqyrtim, mund të kërkojë ndonjë mendim këshillues duke u
bazuar në shqyrtimin e fakteve dhe njohurive për pajisjet elektronike fiskale nga
një ekspert i pavarur i TI-së.
115
8. Testet e rregullta periodike : kontrolli i pajisjeve mund të bëhet nga Komisioni,
ose të autorizuar prej Komisionit, nga institucionet, laboratoret apo organizatat e
caktuara për t’u siguruar se edhe pas aprovimit fillestar pajisjet elektronike
fiskale dhe sistemet vazhdojnë të përmbushin dhe të veprojnë me besueshmëri
pas instalimit në objekte.
9. ATK, ka të drejtën e rishikimit të çdo instalimi të FED të bërë nga çdo shitës, për
tu siguruar se ajo punon në përputhje me kërkesat dhe specifikacionet e
vendosura. Përveç kësaj, ATK, ka të drejtën të rishikojë regjistrimet e çdo shitësi
për të siguruar se ai i përmbush të gjitha kërkesat e vendosura në lidhje me
autorizimin e tyre për të vepruar si shitës i FED-ve.
10. Komisioni, nepërmjet Ministrit të Ekonomisë dhe Financave, nxjerr udhëzim që
përshkruan dokumentet dhe informatat që duhet të dorëzohen kur të kërkohet
autorizimi për të shitur dhe instaluar FED. Në udhëzim, përveç kërkesave tjera
që Komisioni mund t’i vendosë, duhet të kërkojë që :
10.1. Tregtari të garantoje punën me një garanci bankare, apo forma tjera të
garantimit të pranueshëm. Tregtari duhet të ofrojë dëmshpërblim, në rast
se pajisja e shitur dhe e instaluar është gjetur se nuk plotëson
specifikacionet teknike dhe funksionale, te përcaktuar në aktet në fuqi në
kohën e instalimit;
10.2. Tregtari të publikojë një doracak për ATK, për qasjen në FED dhe
nxjerrjen e informatave nga FED, për të ndihmuar auditimin nga ATK;
10.3. Tregtari, duhet të sigurojë se telekomunikimi, ndërmjet blerësit të pajisjes
dhe ATK, është nepermjet një operatori të telekomunikimit të autorizuar
nga ATK;
10.4. Marrëveshja e Tregtarit të autorizuar me një operator telekomunikimi të
autorizuar, përmban garancinë e duhur për mundësi të vazhdueshme
telekomunikimi, ndërmjet blerësit të pajisjes dhe ATK, edhe në rast se
kompania e telekomunikimit pushon operimet e veta apo vendos të mos
vazhdojë të ofrojë shërbim;
10.5. Marrëveshja e tregtarit të autorizuar me kompaninë telekomunikuese të
autorizuar, të parashikojë zëvendësimin apo riparimin e garantuar të
pajisjeve të veta të komunikimit (modem, etj.), brenda 48 orëve, pasi të
jetë raportuar problemi me pajisjen;
10.6. Marrëveshja e tregtarit të autorizuar me operatorin telekomunikues të
autorizuar, përmban dëmshpërblimin dhe zëvendësimin në rast se pajisja
komunikuese është gjetur të mos plotësojë specifikacionet teknike dhe
funksionale në kohën kur është instaluar pajisja.
11. Pas nxjerrjes së vendimit nga Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së, që përkufizon
specifikacionet teknike dhe funksionale dhe udhëzimit të Komisionit, i cili
përcakton informatat specifike që duhet të dorëzohen me kërkesën për
autorizim, Ministri i Ekonomisë dhe Financave, nxjerr një Kërkesë për
Shprehjen e Interesimit, e cila fton të gjithë shitësit e FED në Kosovë, për të
dorëzuar Kërkesën për autorizim të të gjitha modeleve specifike dhe llojeve të
FED-ve.
116
Neni 13
Lëshimi i numrit specifik të licencës
Komisioni, pas kalimit me sukses të gjitha testeve per modelin specifik të pajisjes, i
jep kërkuesit një numër special të mbrojtur të licencës. Kjo licencë, ofron garanci
për klientët se, ai tregtar, është i autorizuar për të shitur atë pajisje dhe se ai plotëson
të gjitha specifikimet dhe kushtet për shfrytëzim si FED.
Neni 14
Mirëmbajtja e të dhënave lidhur me tregtarët e autorizuar, FED- të e instaluar
dhe shfrytëzuesit
KAPITULLI VI
Detyrimi për sigurinë, teknikët e autorizuar per instalim dhe riparim
Neni 15
Teknikët e autorizuar
117
dhënat e nevojshme të kompanisë dhe personale (përfshirë këtu edhe
kualifikimin teknik) dhe pasaportën me foto të plotë të madhësisë së fytyrës.
3. Komisioni shqyrton të dhënat e dorëzuara, nga tregtari i autorizuar. Komisioni
mund të kërkoje sqarime të nevojshme, para lëshimit ose refuzimit të
autorizimit, për tekniket që do të instalojnë ose riparojnë FED-të. Me tej,
Komisioni autorizon teknikun e emëruar nga tregtari i autorizuar.
4. Pas aprovimit të teknikut, Komisioni do të kërkojë nga ATK-ja, që të sigurojë
kartelë identifikuese me fotografi e cila identifikon kete individ, si teknik për
instalim apo riparim, ose për të dyja nëse kjo është e duhur. Tekniku, pajiset me
numri unik identifikues i cili do të krahasohet me numrin identifikues personal të
atij/asaj në bazën e të dhënave të mbajtur nga ATK, përshkruar në nenin 14 të
këtij akti nënligjor.
5. Kartela identifikuese përmban :
5.1. emrin e teknikut;
5.2. numrin unik identifikues;
5.3. deklaratën se individi është i autorizuar dhe i licencuar për të instaluar (ose
riparuar, ose të dyja) FED-in e caktuar.
5.4. listen e llojeve të FED, të cilat tekniku është i autorizuar të instalojë apo
riparojë;
5.5. datat deri kur kartela identifikuese është e vlefshme.
6. Komisioni, mund të autorizojë edhe teknike të tjerë për të riparuar FED. personi,
që kërkon të autorizohet si teknik për riparim, dorëzon Kerkese në Komision,
përpara se të bëjë ndonjë riparim të FED. Kërkesa për autorizim përfshin :
emrin, adresën, numrin identifikues personal, historinë e punësimit, përvojën
teknike dhe një fotografi me dimensione të ngjashme si për pasaportë, me
madhësi të plotë të fytyrës. Bashkelidhur me kerkesën, dorëzon certifikatën nga
tregtari i autorizuar se teknikisht është i aftë për të riparuar FED, kopje të
diplomave e certifikatave për trajnim teknik e njohuri për FED.
7. Komisioni, shqyrton kërkesen dhe merr vendim. Për refuzim të kerkeses, behet
njoftimi me shkrim për arsyet e refuzimit. Kërkesat refuzohen, vetëm nëse nuk
është i plotë, kerkuesi qartë nuk është i përgatitur të bëhet teknik i autorizuar për
riparim. Nëse aprovohet aplikanti si teknik për riparim, Komisioni, zbaton
procedurat e paragrafit 4 të këtij neni.
8. Teknikët e autorizuar për instalim dhe riparim duhet të ri-autorizohen çdo vit.
Teknikët e riparimit dhe instalimit, i dorëzojnë Komisionit një kerkese për
ripërtërirje, së paku 45 ditë para skadimit të autorizimit ekzistues. Kërkesa për
ripërtërirje, përfshin të njëjtat të dhëna dhe certifikatat e kërkuara në
aplikacionin e herës së parë. Ripërtërirjet do të aprovohen nga Komisioni, perveç
nëse ka dëshmi se tekniku nuk është i përgatitur për t’u autorizuar për instalim
apo riparim të FED.
9. Nëse një teknik i autorizuar për riparim apo instalim, ndërpren instalimin apo
riparimin e FED, përpara skadimit të licencës së atij/asaj, i kthen Komisionit
licencën brenda 30 ditësh pas ndërprerjes së veprimtarise së instalimit apo
riparimit,
118
Neni 16
Qasja e sigurt në brendi të FED
1. Qasja brenda FED, mbrohet me një dado (burme) speciale, e cila lidh pjesën e
sipërme të FED me pjesën e poshtme. Kjo dado është vënë në pjesën e dukshme
të mbuluesit të FED në mënyrë që, ndërhyrja brenda FED, të jetë e pamundur pa
heqjen e dados (burmës) mbrojtëse.
2. Vula e plumbit (plumba), shfrytëzohet për të vulosur dadon (burmën) e cila nuk
toleron gërvishtjen dhe është bërë në atë mënyrë që bën të pamundur heqjen pa e
dëmtuar atë.
3. Nëse një teknik apo tregtar i autorizuar zbulon se vula e bllombës së plumbit
është thyer në FED, tekniku, menjëherë kontakton të punësuarin e caktuar të
ATK. Tekniku, nuk bën asnjë ndërhyrje deri sa nuk autorizohet nga ATK.
4. Nëse i punësuari i ATK-së, verifikon një vulë të thyer, lajmeron menjëherë të
punësuarin e caktuar në ATK-së që të shkyçë FED nga furnizimi i rrymës dhe të
mos përdoret deri sa të jetë ekzaminuar dhe përcaktuar se funksionon normalisht.
Neni 17
Teknikët e autorizuar – kodi kontrollues i qasjes
1. Hapja dhe ri-plombimi i një FED, bëhet vetëm nga tekniku i autorizuar nga
Komisioni, në pajtim me nenin 15 të këtij akti nënligjor.
2. Tekniku i autorizuar në FED, kontrollon përmes memories speciale me program
softuerik të Pajisjes Elektronike Fiskale, duke përdorur një algoritëm të veçantë –
kod qasjeje – fjalëkalim (password).
Neni 18
Ditari i instalimit, riparimit, mirëmbajtjes dhe servisimit
119
5. Shfrytëzuesi i FED, kërkon nga tekniku i punësuar prej tregtarit të autorizuar
kontroll vjetor dhe mirëmbajtje të FED.Një kopje e raportit i dorëzohet
Komisionit.
6. Pas instalimit, riparimit të defektit, ose mirëmbajtjes vjetore, tekniku i autorizuar
plotëson detajet e defektit në ditar dhe të shkruajë informatat personale të
atij/asaj siç janë shkruar në kartelën e tij/asaj identifikues së bashku me të dhënat
dhe kohën e fillimit dhe përfundimit të procesit të instalimit dhe riparimit.
7. Përpara largimit nga objekti pas një riparimi, instalimi, apo mirëmbajtje,
tekniku, verifikojë se FED është në përdorim dhe është duke operuar si duhet.
8. ATK, ka të drejtën të rishikojë çdo riparim apo mirëmbajtje të FED, të bërë nga
tekniku i autorizuar, për të siguruar se riparimet dhe mirëmbajtja janë bërë në
përputhje me kërkesat dhe kushtet e vendosura. Përveç kësaj, ATK, ka të drejtën
të rishikoj regjistrimet e çdo riparimi apo mirëmbajtjeje të dhënë, për të siguruar
se ofruesi i mirëmbajtjes apo riparimit i përmbushë të gjitha kërkesat e
vendosura në lidhje me autorizimin e tyre për të vepruar si një teknik riparues i
FEDve.
Neni 19
Shfrytëzimi i kuponit tatimor
KAPITULLI VII
Regjimet dhe raportet që do të nxirren nga Sistemet e Pajisjeve Elektronike
Fiskale
Neni 20
Regjimi i leximit (X)
Çdo Sistem i Pajisjeve Elektronike Fiskale, duhet të lejojë leximin dhe printimin e të
dhënave të regjistruara në memorien fiskale nëpërmes të tastierës për një mori të
raporteve statistikore, të cilat janë vetëm për qëllime statistikore, e jo për qëllime
tatimore. Kushtet për Regjimin e Leximit do të përcaktohen me vendim të Drejtori i
Përgjithshëm i ATK-së.
Neni 21
Regjimi i mbylljes (Z)
120
1.1. përgatitjen e mbylljes fiskale të qarkullimit ditor, printimin e Raportit
Tatimor Ditor dhe të dhënat të cilat duhet të transmetohen në ATK;
1.2. mundësinë e leximit të përmbajtjes së memories fiskale nëpërmes të
raporteve periodike tatimore në pajtueshmëri me specifikacionet e
publikuara;
1.3. sigurimin e kushteve për kryerjen e verifikimit, për çdo raport tatimor ditor
për qëllime të kontrollit të saktësisë së funksionimit të memories fiskale;
1.4. të japë raporte ditore dhe raporte të tjera periodike tatimore që
karakterizohen me titullin e raportit të shoqëruar me shenjën Z dhe duhet
të përmbajë në fund të kuponit në bold logon fiskale dhe emërtimin
“RAPORTI TATIMOR”.
Neni 22
Moduli i programimit (P)
121
1.2. mosmbajtja e regjistrimit në formë të letrës apo në formë elektronike, në
veçanti programet e softuerit dhe harduerit dhe përshkrimet e çdo Pajisje të
Shfrytëzuar Elektronike Fiskale, që shfrytëzohet sipas këtij akti nënligjor, i
nënshtrohet sanksioneve të përcaktuara në paragrafin 2, të Nenit 46 të ligjit
Nr. 2004/48 të përmendur në paragrafin 1 të këtij Neni;
1.3. rregullat procedurale, sipas përcaktimit në paragrafin 4, të Nenit 46 të
Ligjit Nr. 2004/48 referuar në paragrafin 1.1 të këtij Neni, që përcaktojnë
kohën brenda së cilës transaksionet duhet të regjistrohen në libra, duke
përfshirë shënimet elektronike dhe librat e llogarive që do të mbahen ose
do t’i komunikohen ATK-së në bazë të këtij Akti nën-ligjor, do të jenë të
aplikueshme;
1.4. mosofrimi i informacionit të librave dhe shënimeve, përfshirë shënimet
elektronike, programet dhe përshkrimet teknike, i nënshtrohen
sanksioneve, sipas parashikimit në paragrafin 5, të Nenit 46 të Ligjit Nr.
2004/48;
1.5. humbja e ditarit apo dështimit për ta ofruar atë me kërkesën e të punësuarit
të ATK-së apo teknikut të autorizuar për riparim që i përgjigjet kërkesës
për riparim;
1.6. thyerja e një vule nga një person i paautorizuar do ta vejë biznesin para një
gjobe dhe ndjekje penale të mundshme;
1.7 çdo shfrytëzues ose tregtar i autorizuar i FED, i cili lejon një person të pa
autorizuar që të instalojë ose riparojë një FED, i nënshtrohet masave administrative,
deri në humbjen e licencës.
2. Shkeljet e tjera të kryera duke mos përmbushur detyrimet tatimore ose fiskale,
denohen sipas ligjit në fuqi në Republiken e Kosovës.
Neni 33
Hyrja në fuqi
Ahmet Shala
____________________
Ministër i Ekonomisë dhe Financave
122
123
124
Ministria e Ekonomisë dhe Financave
nxjerr :
Neni 1
Qëllimi dhe fushëveprimi
KAPITULLI I
Marrëveshjet me Ndërmarrjet Shoqërore
Neni 2
Autorizimi
125
2. Sipas nën-paragrafit 3.3. (h), të Nenit 3 të Ligjit, autorizimi i Drejtorit të
Përgjithshëm, për marrëveshje me NP, për të shtyrë mbledhjen e detyrueshme të
tatimeve, zbatohet vetëm në kushtet e mëposhtme :
126
menjëhershëm të aksionit të mbledhjes së detyrueshme të
planifikuar, apo në vijim përderisa kërkesa është duke u
shqyrtuar. Përveç kësaj, Drejtori i Përgjithshëm :
2.2.2.1 shqyrton kërkesën me shkrim të NP dhe do të marrë
vendim brenda 15 ditëve;
2.2.2.2 miraton kërkesën, përveç nëse ekziston një arsye e
kundërt, për të cilën NP, duhet të njoftohet me shkrim:
2.2.2.3 regjistron një barrë tatimore, në të gjitha vendet e
aplikueshme, nëse nuk është regjistruar më herët si e tillë;
2.2.2.4 kur detyrimi lidhet me Tatimin në Vlerën e Shtuar (ne
vijim TVSh), Drejtori i Përgjithshëm, mund të zvogëlojë
detyrimin tatimor, kur NP nuk është në gjendje të
mbledhë TVSh nga shumat e faturuara për konsumatorët.
Në këto raste, Drejtori i Përgjithshëm, pranon ti
mundësojë NP, pagesën e TVSh vetëm deri në shkallën e
inkasimit. Edhe në këto raste, Drejtori i Përgjithshëm, do
të beje marrëveshjet vetëm për një periudhë deri në 18
muaj, në fund të së cilës NP, detyrimisht duhet të zbatojë
dispozitat e borxhit të keq (e parashikuar në Ligjin për
TVSh-në, por duke ju referuar ndryshimeve për qëllime
të këtij neni), për të ulur detyrimin e vet të TVSh, në ato
raste në të cilat, konsumatorët nuk paguajnë faturat e tyre;
2.2.2.5 hyn në marrëveshje me NP (qoftë me MiM apo formë
tjetër të marrëveshjes), e cila përcakton kushtet e shtyrjes
dhe afatet me të cilat borxhi tatimor do të paguhet.
3. Dispozitat e këtij neni nuk kanë efekt në të drejtën qe tatimpaguesi të hyjë në
marrëveshje për pagesën me këste të borxheve tatimore. NP kanë të drejtë të
bëjnë marrëveshje te tille, në përputhje me procedurat normale të ATK.
KAPITULLI II
Njësia për Hetime Tatimore
Neni 3
Dispozitat e Përgjithshme
127
3.2. informatat e pranuara, ose
3.3. njoftimin nga struktura të tjera përbrenda funksioneve të ATK-së.
4. Për kryerjen e hetimeve, NjHT, ndjek procedurat e parashikuara në Kodin e
Procedurës Penale. NjHT, autorizohet :
4.1 të hetojë transaksionet e tatimpaguesve të dyshuar për përfshirje në
veprimtari të evazionit tatimor;
4.2 të sigurojë shënimet bankare, përfshirë ato të secilës llogarie apo
transaksion që është i zbatueshëm për hetime tatimore;
4.3 të intervistojë dhe të marrë në pyetje tatimpaguesit apo personat tjerë që
gjykohet të jenë të përfshirë në veprimtari të evazionit tatimor apo
shkelje tjera penale të ligjeve tatimore;
4.4 të kryejë vlerësim tatimor dhe të mbledhë evidencë nga një palë e tretë,
sipas nenit 14 të Ligjit;
4.5 të ketë qasje të drejtpërdrejtë në Shërbimin e Doganave të Kosovës (në
vijim ShDK) gjatë vlerësimit-zhdoganimit të mallrave të tatimpaguesve
nen hetim;
4.6 të bëjë referime të drejtpërdrejta tek zyrtarët kompetent për të parashtruar
kallëzim penal;
4.7 si edhe detyra te tjera, të cilat i caktohen nga Drejtori i Përgjithshëm.
Nenit 4
Mandati Hetues
128
3.1. Arsyeshmëria dhe shkaqet e fillimit te hetimit;
3.2. Mbështetja ligjore, që vërteton se është kryer një krim të lidhur me
tatimin;
3.3. Faktet dhe argumentet ligjore për ndjekje penale për atë krim që lidhet
me tatimin.
Neni 5
Bashkërendimi i Hetimeve
Neni 6
Organizimi, detyrat dhe procedurat e NjHT-së
KAPITULLI III
Krijimi dhe mbajtja e regjistrimeve
Neni 7
Kërkesa për Libra dhe Regjistrime
129
2.4 raportet bankare, përfshirë regjistrimet e depozitave dhe tërheqjeve;
2.5 Kopjet e dokumenteve mbështetëse për hyrjet në libra, duhet të mbeten dhe
shoqërohen me librin e pranueshëm.
2.6 Regjistrimi i Mallit duhet të mbahet së bashku me regjistrimet tjera të
mallit të pranishëm të marra gjatë vitit.
2.7 Libri i të punësuarve në të cilin do të regjistrohen të punësuarit, nëse ka të
tillë.
2.8 Nga biznesi duhet të bëhet një regjistrim vjetor i mallit, sikurse është
përshkruar në nenin 8 të Udhëzimit Administrativ dhe ai regjistrim i mallit
duhet të mbahet së bashku me regjistrimet tjera të mallrave të pranishme të
marra gjatë vitit.
3. Blerjet për të cilat një faturë është lëshuar duhet të futet në librin e blerjeve
brenda 5 ditëve pas pranimit të faturës së blerjes. Shitjet për të cilat një faturë e
shitjes është lëshuar duhet të futet në librin e shitjeve brenda 5 ditëve pas
lëshimit të faturës së shitjes. Blerjet me para të gatshme (kesh) dhe shitjet në
para të gatshme, duhet të regjistrohen në librat apo ditarët përkatës në bazë
ditore, jo më larg se ditën pasardhëse. Përveç kësaj, numri i fillimit dhe numri i
përfundimit të secilit kupon të shitjes ditore, duhet të futet në ditarin e shitjeve.
4. Shoqëritë me qarkullim vjetor bruto më shumë se 50,000 € dhe ato të cilat
zgjedhin të përcaktojnë detyrimet e tyre tatimore, bazuar në mbajtjen e librave
dhe regjistrimeve e duhura, duhet të mbajnë libra dhe regjistrime në përputhje
me kërkesat e standardeve të kontabilitetit në Kosovë. Librat dhe regjistrimet e
mbajtura, duhet të jenë mjaftueshëm te sakta, për të mundësuar kontabilitet të
plotë dhe saktë të të gjitha pikave të të ardhurave dhe shpenzimeve të
aplikueshme në një periudhë tatimore. Në minimum, librat dhe regjistrimet e
tilla duhet të përfshijnë:
4.1. Librin e Blerjeve, në të cilin regjistrohen të gjitha blerjet dhe kthimet;
4.2. Libri i Shitjeve, në të cilin regjistrohen të gjitha shitjet dhe kthimet;
4.3. Libri i Parasë së Gatshme, në të cilin do të regjistrohen të gjitha hyrjet dhe
daljet e arkës;
4.4. Llogaria kryesore, nëse aplikohet, që përfshinë bilancin hapës, shtimet në
kapital, shpenzimet që duhet kapitalizuar, shkallën e zhvlerësimit, shumën
e zhvlerësimit, të larguarat dhe bilancin mbyllës;
4.5. raportet bankare, përfshirë regjistrimet e depozitave dhe tërheqjeve;
4.6. Pasqyrat financiare dhe bilancet e gjendjes siç kërkohet për vendosjen e
pikës filluese për llogaritjen e deklaratave vjetore të tatimit në të ardhurat.
4.7. Kopjet e dokumenteve mbështetëse për shënimet në librin përkatës, duhet
të shoqërohen me librin e zbatueshëm.
4.8. Përveç kësaj, duhet të bëhet një regjistrim i mallit nga biznesi dhe ai
regjistrim i mallit duhet të mbahet së bashku me regjistrimet tjera të mallit
të pranishëm të marra gjatë vitit.
4.9. Libri i të punësuarve në të cilin do të regjistrohen të punësuarit, nëse ka të
tillë.
4.10. Duhet të mbahen kopjet e kontratave dhe korrespodencave tjera përkatëse
të biznesit.
130
5. Bizneset me mund t’i mbajnë regjistrimet e veprimtarisë ekonomike, në formë
elektronike për aq sa ata të mbajnë të gjithë librat, ditarët dhe regjistrimet e
kërkuara. Regjistrimet e tilla, duhet të që në mënyrë të saktë të llogarisin të
ardhurat dhe shpenzimet e aplikueshme të biznesit për një periudhë tatimore.
Përfshirë të gjitha regjistrimet e nevojshme ndihmëse. Regjistrimet elektronike,
mbahen në një formë e cila është e rigjenerueshme dhe është në dispozicion për
ATK. Me një kërkesë të arsyeshme të ATK, shoqëria duhet të shtypë ato
regjistrime të veçanta të mbajtura në mënyrë elektronike që kërkohen nga ATK.
6. Shoqëritë tregtare, që përdorin regjistrues fiskal të parasë së gatshme dhe pajisje
tjera elektronike fiskale dhe lëshojnë kupon apo faturë, duhet të mbajnë kopje të
rrotullës së letrës nga printeri i pajisjeve për një periudhë deri 6 vjeçare. Në
vend të tyre, mund të përdoret një libër elektronik, i cili plotësohet sipas
përcaktimeve teknike të publikuara me vendim shpjegues të Drejtorit të
Përgjithshëm të ATK. Në minimum, të gjitha të dhënat origjinale të
transaksioneve duhet të jenë të rigjenerueshme; të dhënat origjinale të
transaksioneve duhet të përfshijnë të gjitha transaksionet nga pajisjet
elektronike të fiskalizuara; të dhënat duhet të jenë të ruajtura dhe të
pandryshueshme; të dhënat duhet të lexohen apo të rigjenerohet në formë të
lexueshme; duhet të jenë në dispozicion për ATK me kërkesë në librin
elektronik në një mënyrë që lejon që ATK, të lexojë dhe shkarkojë të dhënat një
formë që mund të rishikohet dhe të testohet nga ATK.
7. Shoqëritë tregtare, mund të përdorin sistem të lëshimit dhe pranimit të faturave
elektronike, i cili plotëson kërkesat për faturim me letër, sipas Ligjit për TVSh-
në. Të dhënat e faturës elektronike duhet të ruhen dhe mbahen në mënyrë të tillë
që i lejon biznesit të:
8. Nëse një shoqëri tregtare ka veprimtari në më shumë se një vend, secili vend
(degë) do të mbajë regjistrime për transaksionet e veta për të treguar mallrat e
pranuara (dokumentet e blerjes apo dokumentet e transferimit, etj.). Secila degë,
duhet të identifikohet në faturat e leshura. Së paku një here në muaj, dega duhet
të transferojë të dhënat në selinë qendrore, ashtu që të gjitha transaksionet e
degës të mund të mblidhen në një sistem kontabiliteti për përgatitjen e
deklaratave tatimore dhe regjistrimeve financiare të konsoliduara. Regjistrimet e
mbledhura duhet të identifikojnë hyrjet në secilën degë, veç e veç. Përveç
regjistrimeve të mbajtura në degët të ndryshme, regjistrimet duhet të mbahen
në depot apo qendrat e shpërndarjes për të treguar mallrat e marra në depo apo
qendër të shpërndarjes dhe të transferuara në degët e biznesit. Lëshimi i
centralizuar i faturave për të gjitha degët është i lejueshëm për aq sa dega, së
131
cilës transaksionet i përkasin, identifikohen lehtë në faturën e lëshuar nga vendi
qendror dhe regjistrimet e nevojshme që lidhen me transaksionet janë mbajtur
në degë. Nëse një biznes me degë të shumëfishta dëshiron të centralizojë të
gjitha aktivitet e mbajtjes së librave dhe mbajtjes së shënimeve në mënyrën që
nuk është në përputhje me dispozitat e këtij nën-paragrafi, shoqëria, duhet të
kërkojë një Vendim Shpjegues Individual nga ATK për të autorizuar shmangien
nga këto dispozita.
9. Të gjithë librat dhe regjistrimet e kërkuara të përshkruara në paragrafët 1 deri 7,
të këtij neni, duhet të mbahen për një periudhë deri 6 (gjashtë) vjeçare.
Regjistrimet që lidhen me pasuritë që janë të zhvlerësueshme gjatë një periudhe
prej më shumë se gjashtë vjet, duhet të mbahen për jetëgjatësinë e
zhvlerësueshme të pasurive, plus një vit shtesë. Regjistrimet e lidhura me
pasuritë që kërkojnë përcaktimin e bazës për trajtimin e fitimeve kapitale apo
përcaktimin e fitimit më shitjen e tyre duhet të mbahen deri sa pasuritë e tilla të
jenë shitur apo ekspozuar me plus 6 vite shtesë. Librat dhe regjistrimet duhet të
mbahen në një mënyrë të renditur që ndihmon përpilimin e tyre në raportet
përmbledhëse si dhe të ndihmojnë rishikimin dhe ekzaminimin nga ATK.
10. Kërkesat shtesë të veçanta për aktivitetet që lidhen me furnizuesit e
karburanteve:
Neni 8
Regjistrimi i Mallit
132
1. Paragrafi 4 i Nenit 12 të Ligjit, përcakton se çdo tatimpagues pa marrë parasysh
qarkullimin vjetor, përveç mbajtjes së librave dhe regjistrave të parapara me ligj,
kërkohet të kryejë regjistrim të mallrave në stoqe në fund të vitit kalendarik.
Regjistrimi i tillë, duhet të përfundohet më, apo para, 10 Janarit të vitit vijues dhe të
jetë në dispozicion për inspektim me kërkesën e ATK. Shënimet e regjistrimit të
mallrave, përfshijnë treguesit vijues :
1.1. emërtimin e mallit;
1.2. njësinë matëse,
1.3. çmimin dhe
1.4. vlerën.
133
5. Pronësia e mallrave duhet të regjistrohet në regjistrin e stokut. Mallrat do të
përfshihen në stoqet e blerësit dhe të përjashtohen nga stoqet e shitësit, kur e
drejta pronësore kalon nga shitësi te blerësi. Rastet përjashtimore janë :
5.1. Mallrat gjatë transportimit nga shitësi tek blerësi, duke iu nënshtruar
ligjeve dhe doganave vendore, duhet të përfshihen në stoqet e entitetit
financiar përgjegjës për shpenzimet e transportit. Në transportimin
rrugorë, termi “FOB” përdoret ndërkombëtarisht për të shënuar kur kalon
e drejta pronësore. Për shembull, termi “FOB destinimi” në faturën e
shitësit shënon që blerësi siguron pronësinë e mallrave kur ato arrijnë.
Kështu, cilatdo mallra gjatë transportimit në datën e pasqyrës së bilancit
do të duhej të përfshihen në stoqet e shitësit, e kundërta ndodhë nëse
fatura shënon “FOB në momentin e ngarkimit”.
5.2. Shitja në konsignacion është metodë e marketingut, e cila përdoret shumë
shpesh. Pronari (dorëzuesi i mallit) dërgon mallin “në konsignacion” një
agjenti (pranuesit të mallit) i cili do të kujdeset për mallin dhe do të tentoj
ta shesë. Të drejtat pronësore nuk kalojnë nga dorëzuesi i mallit në
pranuesin e mallit kështu që malli në konsignacion mbetet në pasqyrën e
bilancit të dorëzuesit, derisa të shitet. Kur pranuesi i mallit e shet mallin e
drejta pronësore kalon në blerësin. Pranuesi i mallit e informon
dorëzuesin (pronarin) lidhur me shitjen dhe ia dërgon kundërvlerën e
shitjes nga e cila zbret shumën e komisionit për pranuesin. Mallrat në
konsignacion duhet të regjistrohen në stokun e mallrave të dorëzuesit deri
në kohën kur ato vërtet të jenë shitur. Në të njëjtën kohë, sidoqoftë,
pranuesi duhet që gjithashtu të regjistrojë mallrat që janë pranuar për
shitje në konsignacion, duke shënuar se ato janë mallra në konsignacion
duke përmbajtur emrin, adresën dhe informatat identifikuese të pranuesit.
5.3. Mallrat e shitura një blerësi, nuk janë për t’u përfshirë në regjistrimin
vjetor të stokut edhe kur mallra të tilla mund të kthehen me garanci, apo
të drejtë për t’i kthyer, nëse mallrat nuk e arrijnë pëlqimin e
tatimpaguesit. Nëse mallrat e tilla kthehen, regjistrimi i stokut duhet të
rregullohet në përputhje me shënimin se janë kthyer dhe datën e kthimit.
6. Barazimi i stoqeve
Me qëllim të barazimit të inventarit fizik me regjistrat kontabël të stoqeve, është e
domosdoshme të merren parasysh zërat të cilat duhet të përfshihen në numërimin e
stoqeve edhe pse ata artikuj nuk ndodhen fizikisht me mallrat që numërohen.
134
Zërat të cilët duhet të konsiderohen në stoqe:
Përshkrimi Shuma
Të gjitha stoqet fizike kur bëhet numërimi fizik
mallrat e blera të cilat janë në transit bashkë me të drejtën e cila
përcillet në pronarin prej momentit të transportit
Malli i shitur i cili është numëruar me stoqet fizike
malli i shitur i cili është në transit bashkë me të drejtën e cila
përcillet në pronarin kur të pranohet nga pronari
Malli në konsignacion në lokacione tjera i cili është ende në pronësi
të kompanisë e cila është duke bërë numërimin e stoqeve
Malli i përfshirë në stoqe fizike të cilat i takojnë kompanisë tjetër
por mbahen në konsignacion
Stoqet e gjithmbarshme
Bilanci i stoqeve në baze te librave
Korrigjimet e stoqeve në baze te librave
Neni 9
Origjina e Mallit
135
Tatimpaguesit, duhet të jenë në gjendje të dokumentojë të gjitha mallrat nga koha e
pranimit (qoftë përmes importimit, blerjes, apo shkëmbimit apo mënyrave tjera) deri
sa ato të jenë shitur apo ndryshe të jenë sistemuar, përfshirë dokumentacionin e
shitjes apo sistemim tjetër. Në dokumentacionin e mundshëm që duhet të mbahet
janë të përfshira:
Shembull :
Në rastet kur kompanitë importojnë mallra në Kosovë dhe gjatë transportit vendor
ndalen nga SHPK për dokumentacion, transportuesit duhet te prezantojnë DUD, i
cili dëshmon se mallrat kane kaluar përmes kufirit dhe i janë nënshtruar
procedurave doganore. Është me rëndësi te konstatohet marrësi i mallrave, i cili
është përshkruar në DUD. Në rastin kur malli është doganuar ne piken kufitare ne
Mitrovice dhe DUD tregon se marrësi është Shoqëria “X“ ne Prishtinë, malli
duhet te dërgohet ne Prishtine te Shoqëria e përshkruar “X“. Ekzistojnë raste kur
mallrat e importuara mund të shiten pa u vendosur ne depo te marrësit, për
shembull, Shoqëria “X“ e shet mallin Shoqërisë “Y“ dhe transportuesi është
verifikuar nga Shërbimi Policor, duhet të prezantojë DUD, në të cilin dëshmohet
136
se marrësi–Importuesi është Shoqëria “X“dhe fletdërgesën (Dokumenti i
Transportimit) e lëshuar nga Shoqëria “X” për Shoqërinë “Y“, e cila tregon se
mallrat janë shitur dhe transportohen me mjetin e njëjtë.
Nëse drejtuesi i automjetit ndalet në Pejë dhe me kërkesë të personit zyrtar, ai
tregon DUD specifikon se mallrat i kanë kaluar procedurat doganore në pikën
kufitare në Mitrovicë dhe marrësi i mallit është Shoqëria “X “ ne Prishtinë dhe
nuk vozitësi nuk ka faturë apo fletdërgesë për shitjen e mëtutjeshme te mallit,
nënkuptohet se mallrat janë konsideruar të jenë ‘mallra pa origjinë’ dhe i
nënshtrohen ndëshkimeve dhe veprimeve administrative të parapara me Ligj.
Depo e
Shoqëria
Shoqërisë “X“
“X“
Blerësi i
Importues i
Mallrave
mallrave
Rasti kur mallrat i shiten Shoqërisë “Y” pa u shkarkuar ne depon e Shoqërisë “X“
Shoqëria Shoqëria Y
“X” Blerësi i mallit
Importues i nga Shoqëria “X
mallrave “
1.2. Dokumenti i Transportit/ Fletë-dërgesa është një dokument mbështetës
për mallrat të cilat janë transportuar në vend dhe janë destinuar për një
destinacion të specifikuar – blerës, pranues, vend deponimi, etj. I tërë
transporti i mallrave në rrugë duhet të shoqërohet me dokumente për
transportimin e mallrave (Dokumentet e Transportimit) të cilat duhet të
jenë dyfish gjatë transportimit të mallrave. Dokumenti i transportimit
duhet të jetë më numër dhe të përmbajë me sa vijon
1.2.1 Emri dhe adresa e pranuesit të mallrave
1.2.2 Emri dhe adresa e transportuesitEmri dhe adresa e pranuesit të
mallrave
1.2.3 Përshkrimi i mallrave, përfshirë sasinë e secilit mall
1.2.4 Vendi ku mallrat do të dërgohen
1.2.5 Çdo informatë tjetër përkatëse.
137
Me marrjen e një fature për mallra, nëse i adresuari është blerës i mallrave, i
adresuari duhet të bashkëngjis një kopje të faturës së shitjes në dokumentin e
transportimit. Në rastin e transportimit të mallrave për vetvete, transportieri mban
të dy kopjet e dokumentit të transportit.
1.3. Fature me TVSh;
1.4. Fature pa TVSh;
1.5. Certifikatat tatimore/Kuponët/Dëftesat
3. Nëse mallrat janë shitur nga një distributor i shoqërisë dhe shpërndarësi nuk është
i punësuar i saj, por një entitet i pavarur, shpërndarësi duhet të mbajë regjistrime
sikurse është përshkruar në nenin 7 të këtij Udhëzimi. Shpërndarësi, duhet të jetë në
gjendje të mbajë llogari për të gjitha mallrat në automjetin e transporti nga koha e
pranimit të mallrave, dhe duke përfshirë, kohën e sistemimit. Shpërndarësi, duhet të
jetë në gjendje të nxjerrë fatura për të mbajtur llogari për secilin mall që ka qenë në
regjistër të automjetit të transportit, por nuk është më aty. Si një shpërndarës i
pavarur, ai duhet të jetë në gjendje të nxjerrë një dokument transporti, që do të
mbajë llogarinë për destinacionin e të gjithë artikujve në automjetin e transportimit.
4. Çdo mall në vendin e tatimpaguesit, apo në qarkullim jashtë vendit të
tatimpaguesit, i cili nuk ka dokumentacion për të verifikuar pronësinë apo
destinacionin, do të konsiderohet si një mall pa origjinë dhe do t’i nënshtrohet
ndëshkimeve dhe veprimit administrativ sikurse është përshkruar në Ligj, në veçanti
veprimet e parapara në Nenin 49A të Ligjit.
Neni 10
Faturat dhe Kuponët e Regjistruesit të Kesh-it
138
tatimpaguesit të cilat janë të detyruar të paguajnë TVSh për secilin transaksion në të
cilin përfshihet furnizimi i mallrave apo shërbimeve për personin tjetër të tatueshëm
(personi i cili është i regjistruar në TVSh, apo kërkohet të regjistrohet në TVSh),
qoftë ai person tjetër shoqëri tregtare, që do të kalojë shërbimin apo mallrat te
personi tjetër apo është konsumatori përfundimtar. Fatura duhet të lëshohet në së
paku dy kopje origjinale, një për shitësin dhe një për klientin apo blerësin.
139
1.1.14. Shuma e TVSh, nëse për shkak të një marrëveshje speciale me
Qeverinë e Kosovës nuk ka TVSh te detyruar, në furnizimin e
mallrave apo shërbimeve, duke iu referuar marrëveshjes së veçanta
duhet të shënohet në faturë;
1.1.15. Nëse furnizimi i mallrave apo shërbimeve në një furnizim të liruar
në përputhje me dispozitat e Ligjit në TVSh, fatura duhet të përfshijë
referimin në dispozitat e ligjit që jep lirimin;
1.1.16. Nëse një person i tatueshëm furnizon mallra apo shërbime ku
klienti është i detyruar për pagesën e TVSh, referimi në dispozitat e
zbatueshme të Ligjit mbi TVSh apo çdo referim tjetër, që tregon se
ai furnizim i nënshtrohet procedurës së aplikimit të kthyeshëm duhet
të shënohet në faturë;
1.1.17. Në minimum, një faturë duhet të jetë nënshkruar nga shitësi; nëse
klienti apo blerësi është dispozicion për të nënshkruar, ai person
duhet po ashtu të nënshkruajë faturën tatimore.
1.2. Të gjitha informatat në faturë duhet të jenë të sakta dhe korrekte, ashtu që
është me rëndësi të verifikohen të gjitha informatat para se të lëshohet fatura.
Në praktikë, mund të ketë forma të ndryshme të faturave, por pa marrë
parasysh formën, faturat duhet të përmbajnë elementet e përmendura, më lart
për faturën, në veçanti : emrin e blerësit, emrin e shitësit, numrat identifikues
fiskal, adresa e blerësit, adresa e shitësit, numrat regjistrues në TVSh,
përshkrimin e mallrave, shumën e faturës dhe TVSh.
1.3. Një faturë tatimore duhet të lëshohet para ditës së 15 të muajit vijues për
muajin në të cilin ndonjë nga këto në vijim ndodhë (të njohura në Ligjin mbi
TVSh si momenti i lindjes së detyrimit tatimor):
1.3.1 furnizimi i mallrave apo shërbimeve për një person tjetër të
tatueshëm ndodh;
1.3.2 pagesa në llogari është bërë para mallrave apo shërbimeve janë
furnizuar
1.3.3 një furnizim i vazhdueshëm i mallrave (sikurse është elektriciteti)
apo shërbimeve (sikurse është linja e fiksuar telefonike) ndodh, në të
cilin rast furnizimi i vazhdueshëm është konsideruar të ndodhë në
intervale mujore
2.1 Kur një person i tatueshëm kryen një furnizim të mallrave apo
shërbimeve për një person qe është i angazhuar në veprimtari ekonomike,
por nuk është person i tatueshëm (sikurse është përshkruar në paragrafin
1 të këtij neni), personi i tatueshëm duhet të lëshojë një faturë. Një faturë
e lëshuar nga një person i tatueshëm për një person, i cili as nuk është i
regjistruar në TVSh e as që nuk kërkohet të jetë i regjistruar në TVSh
duhet të përfshijë së paku elementet vijuese:
140
2.1.1. Numri serik i faturës;
2.1.2. Data/Muaji/Viti në të cilin fatura është lëshuar;
2.1.3. Emri dhe adresa e shitësit (që është person i tatueshëm për qëllime
të TVSh);
2.1.4. Emri dhe adresa e blerësit dhe Numri Identifikues Fiskal i blerësit
i lëshuar nga ATK;
141
ndodh, në të cilin rast furnizimi i vazhdueshëm është konsideruar
të ndodhë në intervale mujore
3. Fatura për transaksionet nga personat jo të tatueshëm. Fatura pa TVSh lëshohet
nga shoqëritë që nuk kanë detyrime për TVSh (shoqëritë të cilat nuk janë as të
regjistruar në TVSh, e as që kërkohet të jenë të regjistruar në TVSh). Këto shoqëri,
nuk kanë të drejtë të përfitojnë nga TVSh apo të vendosin TVSh në faturat e tyre.
Një faturë pa TVSh, duhet të përmbajë elementet themelore të një faturës siç janë:
4.1. Emri i blerësit,
4.2. Emri i shitësit;
4.3. Numri Identifikues Fiskal i shitësit;
4.4. Adresa e shitësit;
4.5. Adresa e blerësit;
4.6. Përshkrimi i mallit dhe Sasia, apo shkalla dhe natyra e shërbimeve të
dhëna;
4.7. Çmimi për njësi;
4.8. Vlera totale e mallrave apo shërbimeve të furnizuara;
4.9. Informatat tjera që mund të kërkohen nga blerësi.
4. Kuponi i regjistruesit të kesh-it. Secili person i angazhuar në shitje me pakicë
(shitjet për klientin përfundimtar) duhet ta fusë atë transaksion në një regjistrues
fiskal të keshit, apo pajisje tjetër të aplikueshme sikurse është përshkruar në
Udhëzimin Administrativ 12/2009, që lidhet me regjistruesit fiskal të keshit apo
pajisjet elektronike fiskale. Duke pasur parasysh kërkesat për të dokumentuar
origjinën e mallrave, një person që kryen blerje në shitje me pakicë duhet të
posedojë një kupon të regjistruesit të keshit që do të ofrojë evidencë dokumentuese
për origjinën e mallrave ne posedim. Megjithatë, për një blerje me pakicë për të
kërkuar si shpenzim në një Deklaratë të Tatimit në të Ardhurat e Korporatave (ne
vijim TAK) apo Deklaratë e Tatimit në të Ardhurat Personale (ne vijim TAP), një
kupon i regjistruesit të keshit duhet të shoqërohet me një faturë sikurse është
përshkruar në paragrafin 4.1. të këtij neni. Një kupon i lëshuar nga një regjistrues i
keshit duhet të përmbajë së paku elementet vijuese (specifikacionet teknike pasuese
për arkat fiskale dhe pajisjet elektronike fiskale mund të kërkojnë elemente tjera
shtesë në një format të veçantë, në të cilin rast një kupon i regjistruesit të keshit
duhet të plotësojë ato elemente shtesë për të shmangur ndëshkimet):
4.1. Koka e kuponit:
4.1.1. Emri, adresa dhe numri fiskal i furnizuesit, plus numri i regjistrimit
në TVSh nëse aplikohet;
4.1.2. Numri i telefonit/telefonit mobil të furnizuesit;
4.1.3. Numri identifikues të regjistruesit të keshit;
4.1.4. Identifikimi në rrjet, të tillë sikurse ekziston në një supermarket të
madh;
4.1.5. Data dhe koha e furnizimit/lëshimit të kuponit;
4.1.6. Operatori që ka shërbyer.
142
4.2.2. Përshkrimi i shkurtuar i secilit artikull të mallrave apo shërbimeve të
furnizuara të përcjella nga kodi i referimit;
4.2.3. Sasia dhe natyra e mallrave të furnizuara apo shkalla dhe natyra e
shërbimeve të dhëna të shumëzuara me çmimin njësi;
4.2.4. Shuma e rabateve të treguara me shenjën minus dhe shumën;
4.2.5. Shkalla e TVSh me një kod specifik për secilën shkallë dhe për
artikull;
4.2.6. Çmimi me TVSh për artikull të shitur duke pasur të njëjtin cilësi me
TVSh nëse aplikohet (pra një çmim total për artikujt e shitur të te
njëjtës cilësi);
4.2.7. Çmimi pa TVSh për artikull të shitur të te njëjtës cilësi por pa TVSh
për secilën vijë të artikullit;
4.2.8. Totali, me TVSh për furnizimet e transaksioneve sipas shkallës për
klient;
4.2.9. Totali i TVSh sipas shkallës nëse aplikohet
Neni 11
Transaksionet mbi Pesëqind Euro
Shembull :
Personi i tatueshëm “A” blen mallra për rishitje në tregun e tij. Çmimi i tërësishëm i
blerjes është 700 euro. Personi i tatueshëm “A” duhet të bëjë pagesën përmes
transferim bankar në lidhje me këtë transaksion edhe pse ai mund të bëjë dy apo më
shumë pagesa për të kryer pagesën e mallrave.
143
4. “Shkëmbimi i transaksioneve” me vlerë më të lartë se 500 euro, i kryer sikurse
është paraparë me nenin 40 të këtij Ligji është i liruar nga kërkesat për të bërë
transferim bankar në lidhje me mallrat apo shërbimet e shkëmbyera; megjithatë
nëse ndonjë pagesë kërkohet në lidhje me këtë shkëmbim transaksioni, pagesa e
tillë duhet të bëhet me transferim bankar edhe nëse shuma e pagesës mund të
jetë nën 500 euro.
Shembull :
Personi i tatueshëm “B” blen një automjet nga personi i tatueshëm “C” . Çmimi i
tërësishëm i transaksionit është 2,000 Euro. Personi i tatueshëm “B” personit të
tatueshëm “C” i jep automjetin e tij të përdorur si pagesë e pjesërishme për këtë
transaksion. Personi i tatueshëm “C” personit të tatueshëm “B” i jep automjetin e tij
të përdorur dhe i njeh vlerën prej 1,700 euro, duke kërkuar nga personi “B” të
paguaj diferencën prej 300 euro. Diferenca prej 300 eurove duhet të paguhet nga
personi “B” me transaksion bankar.
5. Nëse një person i tatueshëm nuk bën pagesat e kërkuara me transferim bankar
siç kërkohet më këtë nen, personi i tillë do të ndëshkohet sipas nenit 46 të Ligjit
që lidhen me për moskrijimin dhe mosmbajtjen e regjistrimeve.
KAPITULLI IV
Shpenzimet e Lejueshme, mungesa e mallit, zëvendësimi i deklaratave
(vlerësimi nga zyra), metodat indirekte të mbledhjes së evidencës
Neni 12
Shpenzimet e Lejuara
144
2. Dokumentet e tilla duhet të jenë të gatshme për inspektim me kërkesën e ATK
si parashihet në nenin 13, të Ligjit.
3. Nuk do të lejohet zbritje për çdo shpenzim të rrjedhë që lidhet me të ardhurat që
i nënshtrohen mbajtjes në burim (në paga, dividendë, interes, të drejta
pronësore, qira, fitore në lotari, etj) përveç nëse shpenzimet e tilla të jenë paguar
në ose para 31 Marsit të periudhës pasuese tatimore. Çdo shpenzim i mos-lejuar
nga ky akt nënligjor do të jetë i zbritshëm në periudhën tatimore në të cilën në të
vërtetë është paguar. Detyrimi i mbajtjes në burim është i bazuar në parimin se
detyrimi për të mbajtur në burim zbatohet vetëm kur shuma themelore (pagat,
interesi, etj.) në të vërtetë është paguar, e jo kur ka lindë. Kështu, data që një
punëdhënës paguan pagat për të punësuarit e tij është data në të cilën detyrimi
për mbajtje në burim del, pa marrë parasysh periudhën e listë-pagesës për të
cilën pagat janë paguar. Pagesa e pagave (apo pagesë tjetër që i nënshtrohet
mbajtjes në burim) para datës së tyre të pritur është një pagesë e pagave për këtë
qëllim dhe i nënshtrohet mbajtjes në burim në kohën e pagesës së pagave
përpara.
4. Që një shpenzim i ndodhur jashtë Kosovës të jetë i zbritshëm dhe i lejueshëm
për qëllime tatimore, duhet të jetë i dokumentuar në tërësi me dokumentacion
përkatës. Shpenzimet e tilla duhet të jenë bërë ekskluzivisht për veprimtarin e tij
ekonomike në periudhën tatimore të cilës i referohet. Shpenzimet e tilla janë të
lejueshme vetëm në Kosovë nëse nuk janë përdorur për qëllime të zbritjes së
shpenzimeve në vendin tjetër. Dokumentacion përkatës nënkupton :
4.1. Kontratat
4.2. faturat
4.3. kuponët
4.4. dokumentet e pagesës
4.5. biletat e udhëtimit
4.6. urdhër udhëtimet
4.7. autorizimet etj.
5. Varësisht nga lloji i shpenzimit, dokumentacioni mbështetës duhet të jetë
përkatës për shpenzimin e tillë p.sh për shpenzimet e udhëtimit për punë jashtë
vendit të një personi të autorizuar duhet të jenë:
5.1. autorizimi i atij personi (punëtori)
5.2. urdhri (leja) e udhëtimit
5.3. bileta e udhëtimit
5.4. faturat për shpenzimet e bëra jashtë Kosovës
5.5. dokumentet e pagesës
5.6. kuponët për shpenzimet e ushqimit si dhe
5.7. dokumente tjera mbështetëse qe argumentojnë se shpenzimet e udhëtimit
për punë janë bërë ekskluzivisht për veprimtari ekonomike.
6. Përderisa legjislacioni tjetër përkatës tatimor specifikon shpenzimet e lejueshme
që nuk janë përshkruar në këtë të jetë nen dhe përfshinë kërkesat për pranimin e
shpenzimeve të tilla, legjislacioni tjetër përkatës tatimor do të rregullojë
pranimin e shpenzimeve nga administrata tatimore. Nëse ky Udhëzim
145
Administrativ është në kundërshtim me Udhëzimet tjera tatimore të përparshme
në lidhje me shpenzimet e lejueshme të përshkruara në këtë Kapitull, dispozitat
e këtij Udhëzimi Administrativ do të rregullojnë pranimin e shpenzimeve nga
ATK. Në rast të pasigurisë, Drejtori i Përgjithshëm mund të nxjerrë një
Udhezues Shpjegues sipas nenit 9 të Ligjit.
7. Neni 14 i Ligjit, përshkruan procedurën që duhet të ndiqet nga Drejtori i
Përgjithshëm në mbledhjen e informatave apo evidencës në lidhje me një
përcaktim të detyrimit tatimor. Neni 14 i Ligjit, kërkon që personat duhet të
ofrojnë informatat e kërkuara brenda 7 ditëve pas dërgimit të një njoftimi me
shkrim që në mënyrë të arsyeshme përshkruan informatat e kërkuara.
7.1. Paragrafi 7 i Nenit 13 të Ligjit parasheh një përjashtim nga rregulla e
vendosur në Nenin 14 në lidhje me kërkesën për të ofruar informatat e
kërkuara brenda 7 ditëve pas pranimit të njoftimit me shkrim. Paragrafi 7
i Nenit 13 tregon se një person mund të ofrojë evidencë të re në ATK,
deri në kohën kur tatimpaguesit i dorëzohet raporti përfundimtar i
vlerësimit, nëse tatimpaguesi më përpara, nuk ka qenë në gjendje të
ofrojë ato informata për shkaqe të cilat janë përtej kontrollit të
tatimpaguesit. Për qëllime të këtij paragrafi, raporti përfundimtar i
vlerësimit është raporti me shkrim i rregullimeve të propozuara, të dhëna
tatimpaguesit në përfundimin e një kontrolli, por para futjes së
rregullimit në sistemin e përpunimit të te dhënave të ATK. Para
paraqitjes të një raporti përfundimtar të vlerësimit, ATK, duhet t’i lëshojë
tatimpaguesit një raport paraprak me shkrim, duke i dhënë një periudhë
prej pesë ditëve në të cilën të përgjigjet me informata dhe dokumentacion
shtesë. I vetmi dokumentacion shtesë që mund të ofrohet gjatë kësaj
periudhe prej pesë ditëve është se ai dokumentacion që plotëson kriteret e
vendosura në paragrafin 7 të Nenit 13, apo dokumentacioni që më herët
nuk është kërkuar me shkrim nga ATK.
7.1.1. Në ato gjendje në të cilat një tatimpagues nuk është në
gjendje që me kohë të ofrojë dokumentacionin e kërkuar për shkak
të rrethanave përtej kontrollit të tij, tatimpaguesi duhet të jetë në
gjendje të dokumentojë përpjekjet e arsyeshme të bëra për t’ju
përgjigjur kërkesës për problemet e dala. Shkaqet përtej kontrollit
të tatimpaguesit mund të përfshijnë, por nuk limitohen në to:
7.1.1.1. sëmundja e personit përgjegjës për ofrimin e
dokumentacionit të kërkuar, nëse sëmundja e ka ndaluar
personin përgjegjës të shkojë në vendin e tij të punës për një
periudhë e cila fillon para pranimit të kërkesës me shkrim dhe
ka vazhduar përtej periudhës 7 ditore të dhënë në kërkesën me
shkrim. Sëmundja e tillë duhet të dokumentohet me një
certifikatë nga një mjek kujdestar, e shoqëruar me kopjet e
faturave për shërbimet e dhëna nga mjeku. Personi nga i cili
është kërkuar dokumentacioni duhet të jetë në gjendje të
demonstrojë se asnjë individ tjetër nuk ka mundur të ofrojë
dokumentacionin e kërkuar;
146
7.1.1.2. Vdekja e një anëtari të familjes së ngushtë
(bashkëshorti/bashkëshortja, biri, bija, nipi, mbesa, dhëndëri,
reja, nëna, vjehrra, babai, vjehrri, motra, kunata, vëllai, apo
kunati) i personit përgjegjës për ofrimin e dokumentacionit të
kërkuar, nëse vdekja e tillë ka ndodhë brenda periudhës 7
ditore të dhënë në kërkesën me shkrim dhe tatimpaguesi ka
njoftuar ATK se dokumentacioni do të vonohet dhe arsyet për
vonesë. Në rastet e tilla, tatimpaguesi dhe ATK duhet të
pajtohen në një kohë të zgjatur për dhënien e
dokumentacionit.
147
7.2. Në rast nevoje për plotësim me informacion apo dokumentacion, sipas
paragrafëve 7 e 8 në nenin 13, të Ligjit, ATK, duhet të paraqesë kërkesën
me shkrim. Paragrafi 2 i Nenit 14 të ligjit, përcakton që, “kur njoftimi
kërkon krijimin e dokumenteve apo regjistrimeve tjera, dokumentet apo
regjistrimet e tilla duhet të përshkruhen me siguri të arsyeshme.” Një
deklarim i përgjithshëm që kërkon “të gjitha librat dhe regjistrimet” nuk
përshkruan me siguri të arsyeshme dokumentet apo regjistrimet e
kërkuara dhe nuk është i mjaftueshëm për qëllime të aplikimit të
dispozitave të paragrafëve 7 dhe 8 të Nenit 13 të Ligjit.
Neni 13
Prishja e mallit për shkak te kalimit te afatit te përdorimit, thyerjes,
vjetrimit apo avarive të tjera.
1. Nëse një tatimpagues, i cili llogaritë të ardhurat e tij në bazën reale (duke
llogaritur të ardhurat dhe shpenzimet në një Deklaratë Vjetore të te Ardhurave)
shkatërron një pjese apo të gjithë stokun e tij, për shkak të skadimit të afatit të
përdorimit të artikullit apo artikujve të stokut, thyerjes të një artikulli apo
artikujve të stokut, vjetrimit, apo dëmtimit të një artikulli në stok, prishja e tillë
mund të konsiderohet si një humbje e jashtëzakonshme në periudhë tatimore
përkatëse nën kushtet vijuese:
1.1 Tatimpaguesi njofton me shkrim Drejtuesin Regjional përgjegjës për
llogarinë tatimore të atij tatimpaguesi për synimin për të prishur artikujt e
stokut të cekur së paku 10 ditë punë paraprakisht nga data e shkatërrimit.
Njoftimi i tillë më shkrim duhet të përmbajë:
1.1.1 deklaratën e synimit për të shkatërruar artikullin(ujve) e stokut;
1.1.2 deklaratën e arsyes se shkatërrimi i artikullit/ujve të stokut është i
nevojshëm;
1.1.3 listën e artikullit/artikujve të stokut që do të shkatërrohet me një
përshkrim të duhur të artikullit/artikujve që do t’i mundësonin një
personi arsyeshëm të identifikojë artikullin/artikujt;
148
1.1.4 numrin e njësive apo vëllimin e të përfshirë në artikullin/artikujt e
tokut që do të shkatërrohet;
1.1.5 çmimin historik të kostos (çmimin e blerjes) të secilit artikull të
stokut që do të shkatërrohet.
149
do të konsiderohet i pranueshëm, përderisa ATK të ketë evidencë të
dokumentuar që disa apo i gjithë dokumentacioni i ofruar është fals.
Neni 14
Mallrat e shkatërruara apo të dëmtuara nga fatkeqësia apo humbja për shkak
të vjedhjes
150
një shitje të mallrave të dëmtuara. Nëse mallrat janë të siguruara,
shpenzimi i zbritshëm do të jetë i barabartë me ndryshimin në mes të
çmimit të kostos dhe shumës së riparuar nga një shitje e mallrave të
dëmtuara plus shuma e riparuar nga sigurimi për mallrat e dëmtuara.
2.4. Mallrat e dëmtuara, të shkatërruara apo të vjedhura në një periudhë
tatimore mund të zbriten në periudhën në të cilën dëmtimi, shkatërrimi
apo humbja ka ndodhë. Shuma e zbritjes së shpenzimit do të ulet nga
një rimbursim sigurimi dhe dëmshpërblime tjera sikurse janë përshkruar
në 2.2 dhe 2.3 të këtij neni. Përndryshe, nëse një rimbursimi sigurimi
është paraparë në periudhën tatimore vijuese, zbritja mund të vonohet
deri në vitin në të cilin humbja është rimbursuar nga sigurimi, në të cilin
rast shuma e zbritshme do të jetë çmimi i kostos minus rimbursimi i
sigurimit dhe çdo shumë tjetër e riparuar. Nëse është bërë zgjedhja për
të marrë zbritjen në një vit dhe të merret rimbursimi i sigurimit në një
vit pasues, zbritja ulet nga çdo shumë e dëmshpërblyer në lidhje me
mallrat e dëmtuara apo të shkatërruara në vitin që fatkeqësia ka ndodhë.
Shuma e tërësishme e një rimbursimi të sigurimit e pranuar në një vit
vijues duhet të përfshihet në të ardhurat në vitin që rimbursimi i
sigurimit është pranuar.
3. Nuk do të lejohet zbritje për ndonjë dëm apo shkatërrim i cili është shkaktuar
nga një akti i qëllimshëm i tatimpaguesit apo dikush që vepron në interes të
tatimpaguesit, të tillë si kur një tatimpagues me qëllim i vë zjarrin mallrave të
tij.
4. Nëse një rimbursim sigurimi tejkalon çmimin e kostos së mallrave të dëmtuara,
të shkatërruara apo të vjedhura, shuma e rimbursimit mbi çmimin e kostos do të
konsiderohet e ardhura për tatimpaguesin në vitin kur është pranuar.
Neni 15
Shitje me Lirim
151
të jetë në gjendje të ofrojë dokumentacionin i cili tregon datën e blerjes dhe
çmimin e blerjes të mallit dhe datën e shitjes dhe çmimin e ulur të shitjes të
mallit.
3. Shitjet me lirim janë të dallueshme nga shitjet në të cilat mallrat janë ofruar me
çmim të ulur, si pjesë e një plani të marketingut, për të tërhequr klientët për
shoqërinë apo me sugjerimin e prodhuesit për t’i shitur prodhimet e tij. Çmimet
e shitjeve, duhet të dokumentohen nga shoqëria në mënyrë që të verifikohen
mallrat, të cilat në të vërtetë janë shitur me çmim të ulur krahasuar me çmimin
normal të shitjes. Dokumentacioni i tillë, mund të përmbajë kopjet e shpalljeve
nëpër gazeta, kopjet e reklamave televizive, apo materiale tjera marketingu,
përfshirë dokumentacionin e datës së shitjes. Çdo lehtësim (nxitje) e prodhuesit
apo lehtësime tjera të marra nga biznesi në lidhje me mallrat e shitura me çmim
të ulur duhet të përfshihet në të ardhurat e biznesit.
Neni 16
Deklarata Zëvendësuese
152
Neni 17
Metodat indirekte
3.1. Metoda e Burimit dhe Aplikimit të Fondeve (në vijim MBAF) (gjithashtu e
njohur si metoda e T-llogaritjes).
Përshkrimi i metodës.
MBAF në rikonstruktimin e të ardhurave për të përcaktuar detyrimin e vërtetë
tatimor është një analizë e rrjedhjes së parasë së tatimpaguesit dhe krahasimi i
shpenzimeve të ditura me të gjitha arkëtimet e periudhës. Rritjet dhe uljet neto
në aktivë dhe pasivë janë marrë parasysh së bashku shpenzimet e pazbritshme
dhe arkëtimet e patatueshme. Teprica e shpenzimeve mbi shumën e të ardhurave
të raportuara dhe të patatueshme janë të ardhura të tatueshme të pa raportuara..
Përshkrimi i metodës
MDBShK, llogarit të ardhurat duke treguar çfarë ka ndodhë me fondet e
tatimpaguesit. Është e bazuar në teorinë që nëse një tatimpagues merr para,
mund të ndodhin vetëm dy gjëra: ato ose mund të depozitohen ose mund të
shpenzohen. Kjo metodë bazohet në :
153
llogaritur ndryshe. Është barrë e tatimpaguesit të vërtetoje burimin
e pa tatueshëm për këtë kesh.
Përshkrimi i metodës
MM, nxjerr një rindërtim të të ardhurave, bazuar në përdorimin e përqindjeve
apo normave të konsideruara si tipike për shoqërinë, nën verifikimin me qëllim
të përcaktimit të vërtetë të detyrimit tatimor. Ajo, përbëhet nga një analizë e
shitjeve dhe/ose kostos së shitjeve dhe aplikimit të një përqindje të duhur të
marzhës për të arritur të Arkëtimet Bruto të tatimpaguesit. Duke iu referuar,
veprimtarive tregtare të ngjashme dhe të krahasueshme, llogaritjet e përqindjeve
përcaktojnë shitjet, koston e shitjeve, fitimin bruto apo edhe fitimin neto. Duke
përdorur baza të njohura dhe përqindje të aplikueshme model, mund të
përcaktohen zërat e ardhurave apo shpenzimeve. Këto përqindje, merren nga
analizat e zërave përkatës së deklaruar në deklaratat tatimore, të dhënat zyrtare
të organeve statistikore shtetërore, apo publikimeve për industrinë. Megjithatë,
është e preferueshme të përdoren marzhat e vërteta të tatimpaguesit nëse është e
mundur.
MM është një metodë zyrtare indirekte që mund të mbulojë dobësitë e
MDBShK, MBAF dhe Metoda e Vlerës Neto, të cilat nuk rikonstruktojnë në
mënyrë efektive të ardhurat kur kesh-i nuk është depozituar dhe totali i
harxhimit të kesh-it nuk mund të përcaktohet përveç nëse jepen vullnetarisht
nga tatimpaguesi.
Nëse pasurimi personal del se nuk mund të identifikohet, efektiviteti i këtyre
metodave është i pakët. Për shembull, ekziston mundësia që blerje apo
shpenzime të mëdha personale janë paguar me kesh dhe nuk janë evidente. MM,
mundet gjithashtu të përdoret kur kryhen kontrolla për tatimet indirekte (TVSh,
Akcizë dhe Tatimin në Shitje). Kostoja e mallrave të shitura është verifikuar
dhe Arkëtime Bruto të rezultuara janë përcaktuar bazuar në marzhën aktuale.
Kjo metodë është më efektive kur aplikohet në bizneset stoku i të cilave është i
rregulluar apo blerjet munden lehtë të ndahen në grupe me të njëjtën përqindje
të marzhës. Një interviste efektive fillestare me tatimpaguesin është kyç në
përcaktimin e fakteve përkatëse që janë specifike për biznesin e ekzaminuar.
154
Përshkrimi i metodës
Në shumë raste Arkëtimet Bruto munden të përcaktohen apo verifikohen duke
aplikuar çmimin e shitjes për vëllimin e punës së bërë nga tatimpaguesi . numri
i njësive apo vëllimi i punës së bërë nga tatimpaguesi mundet të përcaktohet nga
librat e tatimpaguesit meqë regjistrimet nën ekzaminim munden të jenë
adekuate me koston e mallrave të shitura apo shpenzimeve. Në rastet tjera,
përcaktimi i njësive apo vëllimit të kryer mundet të vjen nga burimet e palëve
të treta.
Neni 18
Njoftim-Vlerësimi
155
1.2.3. data e njoftimit;
1.2.4. lënda dhe periudha apo periudhat tatimore me të cilat lidhet
njoftimi;
1.2.5. e. shuma e tatimit të vlerësuar, ndëshkimeve dhe interesit;
1.2.6. sqarim i shkurtër i vlerësimit;
1.2.7. kërkesë për pagesë të shumës obliguese;
1.2.8. vendi dhe mënyra e pagesës së shumës obliguese; dhe
1.2.9. procedurat e ankesës.
2. Lëshimi i Njoftim-vlerësimit
2.1. Drejtori duhet të lëshojë një Njoftim-Vlerësim dhe t’ia dërgojë
tatimpaguesit brenda 5 ditëve pas bërjes së Njoftim-vlerësimit. Njoftim-
vlerësimi duhet të përfshijë informatat e përmbajtura në Nenin 20.2 të Ligjit
sikurse janë cekur më lartë. Detyrimi tatimor nuk do të konsiderohet të jetë i
vlefshëm apo i ekzekutueshëm derisa Njoftim-vlerësimi nuk është lëshuar, deri
sa vlerësimi është bërë sipas dispozitave të Nenit 19 të Ligjit.
156
3. Data e vlerësimit për qëllime të veprimtarisë së mbledhjes së detyrueshme duhet
të jetë data në të cilën është lëshuar njoftim-vlerësimi nga ATK sikurse është
paraparë në Nenin 27. 12(g) të Ligjit.
Neni 19
Barrët
1. Një barrë është ngarkesë apo pengesë që një person ka në pasurinë e tjetrit si
siguri për një borxh apo obligim. Në rast të tatimeve të cilat nuk janë paguar në
afatin ë përshkruar në ligj për pagesë, Neni 27 i Ligjit parasheh që një barrë do të
lind në të mirë të Administratës Tatimore. Neni 27.1 i Ligjit thotë :
“Në qoftë se një person i cili është i detyruar t’i paguajë një lloj tatimi
ATK-së sipas legjislacionit të zbatueshëm në Kosovë nuk paguan ose
refuzon të paguajë shumën brenda 10 ditëve pas dorëzimit të njoftim të
vlerësimit, mbi të gjithë pasuritë që I përkasin atij personi (qoftë e
tundshme, patundshme, e prekshme ose e paprekshme) do të vendoset një
barrë pagese në një shumë të barabartë me tatimin e papaguar, plus
interesin, sanksionet dhe shpenzimet e mbledhjes.”
Kjo barrë statusore është një barrë shumë e gjerë dhe i jep ATK-së një interes
sigurues në të gjithë pasurinë (e luajtshme dhe paluajtshme) e tatimpaguesit me
qëllim të sigurimit të borxhit tatimor. Përgjithësisht nuk është e nevojshme të
specifikohet pasuria së cilës i bashkëngjitet një barrë tatimore meqë është barrë e
gjerë dhe e përgjithshme në të gjithë pasurinë apo të drejtat në pasuri të
tatimpaguesit. Përjashtimet përfshijnë barrët e të emëruarit dhe barrët e regjistruara
në regjistrin e automjeteve.
2. Barra tatimore lind (dhe është e përfunduar) kur ATK plotëson kërkesat sipas
nenit 27.1: Njoftim-vlerësimi; njoftimi dhe kërkesa e bërë për tatimpaguesin për
pagesë; dhe shpërfillja apo refuzimi për të paguar tatimin brenda periudhës 10 ditore
e dhënë në njoftim. Nëse këto tri kërkesa janë plotësuar, barra e ATK është e
vlefshme dhe konsiderohet të këtë lindur në ora 5 pas dite në datën e vlerësimit.
Përgjithësisht, njoftimi dhe kërkesa duhet të bëhen në formë të shkruar; megjithatë,
një kërkesë me gojë që është mirë e dokumentuar mund të bëhet në vend të kërkesës
me shkrim. Një barrë tatimore lidhet me të gjithë pasurinë e tatimpaguesit sikurse
është përshkruar në paragraf 1te këtij neni.
157
paregjistruar do të ketë prioritet në një pasuri të tatimpaguesit apo të drejta në pasuri
në lidhje me kreditorët e pasiguruar të tatimpaguesit.
3.1. Nëse një furnizues i ofron mallra një tatimpaguesi sipas një marrëveshje
kreditore të akorduar, furnizuesi mund të vazhdojë t’i ofrojë ato mallra
tatimpaguesit pa u ndikuar nga barra për një periudhë prej 30 ditëve pas marrjes
së njoftimit për ekzistencën e barrës. Pas 30 ditëve, çdo mall i furnizuar për
tatimpaguesin është furnizim që i nënshtrohet barrës tatimore dhe mund të
konfiskohet e shitet nga ATK pa kufizim nga ndonjë kërkesë e furnizuesit.
Shembull:
Shitësi me shumicë ‘X’ i ofron perime marketit ‘Z’. Kur X dërgon perimet, ai
nuk merr pagesën për perimet bazuar në një marrëveshje që ai ka me Z. Sipas
asaj marrëveshje, X i faturon Z për dërgesën, por pagesa nga Z nuk është
obligative deri në të parin e muajit vijues. X ka regjistruar një peng në
Regjistrin e Pengjeve në të cilin ai kërkon një interes sigurues në rezervat e Z
deri në shumën e borxhit që X i ka borxh Z.
Z shkakton një borxh tatimor prej 1,000€. ATK dërgon një njoftim-vlerësim dhe
Z nuk paguan brenda 10 ditëve të parapara. Data e vlerësimit të ATK-së është
10 Qershori. ATK e regjistron barrën e vet në Regjistrin e Pengut më 20 Gusht.
Shitësi me shumicë X vazhdon furnizimin me perime tek marketi Z, i cili
vazhdon të shpërfillë apo refuzojë të paguajë borxhin tatimor, edhe pse Z është
informuar për pasojat e mos-pagesës. Më 1 Tetor, një zyrtar i ATK viziton X
dhe e informon për ekzistencën e borxhit tatimore dhe faktin se është regjistruar
një barrë tatimore në Regjistrin e Pengut dhe i jep X një kopje të barrës së
regjistruar. X informohet me shumë se çdo mall i dërguar te Z pas 30 Tetorit do
t’i nënshtrohet barrës tatimore dhe ATK mund të konfiskojë dhe shet ato mallra
për të shlyer borxhin tatimor pa marrë parasysh interesin sigurues (garantues) që
X ka regjistruar. Çdo mall i dërguar para 30 Tetorit vazhdon t’i nënshtrohet
interesit sigurues të regjistruar të Z. X i dërgon mallra Z më 15 Nëntor. Më 18
Nëntor, ATK ushtron të drejtën e vet të barrës në asetet e Z dhe konfiskon
rezervat. Tërë rezervat (stoku) e dërguara pas 30 Tetorit shiten në ankand publik
dhe të gjitha mjetet aplikohen në borxhin tatimor të Z, përfshirë shpenzimet e
mbledhjes.
3.2. Nëse një kreditor ka ofruar një kredit apo një aranzhim financiar për një
tatimpagues, i cili është i siguruar me asete të caktuara të tatimpaguesit sikurse
atë të regjistruara në Regjistrin e pengun, kreditori do të vazhdojë të ketë pozitë
prioritare në lidhje me paradhëniet e bëra, edhe pse barra tatimore është
dorëzuar. Prioriteti do të vazhdojë në lidhje me paradhëniet e bëra përderisa
kreditorit i është dhënë njoftim i vërtetë për ekzistencën e një barre tatimore dhe
për 30 ditët pas kësaj.
158
Shembull:
Banka A hyn në një aranzhim financiar me biznesin B, nëpërmjet së cilës A i
jep para paradhënie B në këmbim për një interes sigurues në llogaritë e
papaguara të B. Marrëveshja financuese është regjistruar si duhet në Regjistrin e
pengut para se ATK të regjistrojë barrën tatimore. Më 10 Qershor, ATK
vlerëson një borxh tatimor prej 5,000€ i cili është obligim nga B. ATK i dërgon
B një njoftim-vlerësim duke kërkuar që B të paguajë pjesën e mbetur të
tatimeve brenda 10 ditëve. B refuzon apo shpërfill të paguajë borxhin tatimor
brenda periudhës 10 ditore. Më 5 korrik, ATK regjistron barrën e vet në
Regjistrin e pengut. Më 15 Korrik, A i bën një paradhënie B në përputhje me
aranzhimin e tyre financiar. A i bën një paradhënie tjetër B më 10 Gusht sipas
aranzhimit financiar.
Më 20 Gusht, ATK ende nuk ka marrë pagesën për borxhin tatimor dhe B nuk
ka bërë ndonjë aranzhim për të paguar borxhin. Në atë datë, një zyrtar i ATK e
viziton A dhe e informon se B ka një detyrim tatimor prej 5,000€ plus
ndëshkimi dhe interesi që ecin. Zyrtari tatimor i jep një kopje të barrës tatimore
A-së dhe e informon se A mund t’i bëjë paradhënie tjera B-së për një periudhë
prej 30 ditëve, por pas 30 ditëve, barra tatimore do të ketë prioritet në çdo
shumë të llogarisë së papaguar që lind në të mirë të B pas asaj date.
3.3 Me përjashtimin e 3.1 dhe 3.2 më sipër, një barrë tatimore, e regjistruar si
duhet, ka prioritet mbi çdo kreditor të siguruar i cili i jep kreditim të çfarëdo
lloji borxhliut tatimor pasi të jetë regjistruar barra.
Shembull:
Tatimpaguesi D i ka borxh ATK shumën 50,000 €. Ai ka në pronësi 10 hektar të
pasurisë e cila është e lirë dhe pa ndonjë pengesë (nuk ka ndonjë hipotekë të
regjistruar kundër saj) ATK regjistron një barrë tatimore në kadastër dhe në
regjistrat tjerë të duhur më 10 Qershor 2009. Më 15 Korrik, një bankë lokale i
jep hua 80,000€ Tatimpaguesit D dhe merr hipotekë mbi 10 hektarët për të
siguruar huan e vet. Tatimpaguesi D nuk paguan barrën tatimore, por e përdor
huan për qëllime tjera. Për shkak se barra tatimore ka qenë e regjistruar si duhet
para hipotekës bankare, barra tatimore ka përparësi në pasuri mbi hipotekën
bankare. Nëse ATK do të konfiskonte tokën dhe e shet atë për 100,000 €, ATK
do të merrte pagesën e tërësishme të borxhit të vet tatimor (50,000€ plus
shpenzimet e shitjes dhe rrjedhjes pas 10 Qershorit 2009). Blerësi i tokës, merr
një titull të qartë për tokën meqë huaja bankare ka qenë më e re se barra
tatimore. Banka do të kishte të drejtën të dorëzojë një kërkesë në ATK për
cilado mjete të shitjes që tejkalojnë shumën e borxhit tatimor, plus shpenzimet e
shitjes dhe rrjedhjet.
159
Nëse tatimpaguesi do të merrte një hua, duke përdorur tokën si sigurim dhe
banka ka regjistruar pengun e vet më 1 Qershor 2009, pengu i Bankës do të
kishte prioritet mbi barrën tatimore, sepse është regjistruar para se barra
tatimore të regjistrohej. Nëse tatimpaguesi, nuk i ka bërë pagesat e veta të
pengut dhe Banka i heq të drejtat mbi huan e tij, së pari mjetet do t’i aplikonte
në peng, plus shpenzimet dhe rrjedhjet. Nëse ka mjete tepricë, ATK ka të drejtë
të kërkojë tepricën e mjeteve nga Banka për të shlyer borxhin e vet, duke
supozuar se nuk ka më kreditor tjetër intervenues.
Nëse ATK do të konfiskonte tokën dhe pengu bankar të kishte prioritet mbi
barrën tatimore, ATK do të shiste pasurinë që i nënshtrohet pengut të bankës.
ATK ka të drejtë të konfiskojë vetëm interesin ë tatimpaguesin në pasuri dhe
mund të shesë vetëm të drejtën e tatimpaguesit në pasuri. Meqë barra tatimore
është e re për barrën bankare, ATK në kohën e shitjes duhet të shpallë se vetëm
interesi i tatimpaguesit në pasuri është shitur dhe se shitja është bërë duke iu
nënshtruar çdo interesi të barrës apo pengut që mban pozitë të lartë për barrën
tatimore. ATK duhet të ofrojë mundësinë për mbajtësit e barrëve të larta për të
shpallur ekzistencën e pengut apo barrës së lartë të tyre në kohën e shitjes.
4. Sipas Nenit 27.3 të Ligjit, një barrë me synim për t’u lidhur me pasurinë e
palëvizshme duhet të regjistrohet në komunën në të cilën pasuria e lëvizshme
gjendet. Vendi i regjistrit i barrëve të tilla është Zyra Kadastrave Komunale e
Agjencisë Kadastrave të Kosovës. Me qëllim të lidhjes me pasurinë personale të
tatimpaguesit dhe vendosjes së prioritetit të ATK në pasurinë personale, barra duhet
të regjistrohet ne Regjistrin e Pengut që gjendet brenda Ministrisë së Tregtisë dhe
Industrisë.
Barra duhet të regjistrohet në çdo zyrë tjetër përgjegjëse për regjistrimin e pasurisë
në Republikën e Kosovës. Varësisht nga zhvillimi i mëtutjeshëm i Regjistrit të
Pengut që ndodhet në Ministrinë e Tregtisë dhe Industrisë, barrët në automjete duhet
të regjistrohen në Regjistrin e Automjeteve.
160
Shembull:
Marketi Z rregullisht u shet perime konsumatorëve të vet, së bashku me artikujt tjerë
ushqimore. Myshterinjtë kanë mundësinë të vazhdojnë të blejnë perimet e tyre dhe
arktikut tjerë ushqimore, madje edhe pse X ka një interes sigurues në perime dhe
administrata tatimore ka barrë tatimore të regjistruar si duhet ne Regjistrin e Pengut.
Megjithatë, nëse marketi Z përpiqet t’i shet stokun e tij përmes një shitje në sasi të
madhe një blerësi, blerësi duhet të bëjë një hulumtim të plotë të regjistrimit për të
siguruar se nuk ka pengesa (barrë) kundër stokut (rezervave). Në këtë rast, blerësi do
të blejë stokun që i është nën interesin sigurues të Z dhe Barrën tatimore.
6.1. Pronar përfitues është përkufizuar në Ligj si individ apo etnitet juridik i
cili gëzon përfitimet nga një aset në pronësi (pasuri e lëvizshme apo e
palëvizshme) pa marrë parasysh në emër të kujt është titulli; individi apo
entiteti juridik I cili ka dominim dhe kontroll mbi njw pasuri. Përcaktimi i
pronarit përfitues kërkon një hetim të thellë të fakteve dhe rrethanave të
rastit. Faktorët që duhet përfillur në bërjen e përcaktimit përfshinë:
6.1.1. kush bën vendimet ditore të afarizmit dhe si janë bërë ato
vendime;
6.1.2. kush i paguan faturat;
6.1.3. kush ka autorizimi të lejë peng asetet e biznesit për kreditime;
6.1.4. kush është pronar i aseteve të biznesit;
6.1.5. cila është marrëdhënia ndërmjet pronarit të regjistruar dhe
individit të dyshuar të jetë pronari përfitues;
6.1.6. kush kontrollon llogarinë bankare të biznesit;
6.1.7. çdo evidencë tjetër që pronari i regjistruar nuk është i vërteti,
pronari përfitues (pronari i regjistruar pranon që është paguar të
regjistrojë biznesin në emër të tij, etj.);
6.1.8. fakti i dukshëm se një person është duke e menaxhuar biznesin për
dikë tjetër, vetvetiu, nuk e bën atë person pronar përfitues të
biznesit.
161
6.2. Kur përcaktimi të jetë bërë se pronari i regjistruar nuk është pronari i
vërtetë (pronari përfitues), Zyrtari i ATK, përgatit raport me shkrim, duke
sqaruar bazën për atë përcaktim. Raporti duhet të jetë i miratuar Drejtuesi i
Zyrtarit te ATK. Pasi raporti të jetë miratuar, ATK përgatit dhe t’i dërgojë një
njoftim personit që konsiderohet të jetë pronar përfitues. Njoftimi duhet të
përmbajë me sa vijon:
Data e njoftimit është data nga e cila llogaritet statusi 6 vjeçar i mbledhjes i
paraparë në Neni 27.12.
6.3. ATK do të vendosë një llogari të ndarë në sistemin e vet të procesimit për të
pasqyruar borxhin e pronarit përfitues për qëllime monitoruese. Për shkak se
veç është borxhi (borxhi i tatimpaguesit) në llogaritë e ATK, borxhi i pronarit
përfitues nuk do të përfshihet në llogaritjen e borxheve ndaj ATK. Shuma e
mbledhur nga pronari përfitues për borxhin e tatimpaguesit do të aplikohet në
borxhin e tatimpaguesit, me qëllim të sigurimit që shuma e përgjithshme e
detyrimit tatimor është mbledhur vetëm një herë – qoftë tërësisht nga pronari
përfitues, tatimpaguesi, apo me kombinimin e të dyve.
6.4. Kur periudha 10 ditore për pagesë të shumës tatimore të ketë kaluar, ATK
mund të regjistrojë barrën e vet kundër pronarit përfitues, edhe pse pronari
përfitues mundet ende të ankohet për vendimin. Barra përfshin : Ramadan X,
Numri Personal, si pronar përfitues i Kompanisë ABC (adresa, qyteti, etj.).
barra duhet të paraqitet në të gjithë regjistrat e zbatueshëm. Në lidhje me
pronarin përfitues barra bart të njëjtat të drejta dhe kompetenca si një barrë
tatimore normale.
Shembull:
Biznesi XYZ është në emrin e Xhemës. Biznesi ka krijuar një detyrim tatimor
prej 3,000 €. Kur zyrtari i ATK-së viziton biznesin, Xhema nuk është aty. Ai
flet me Ramadanin, i cili thotë se menaxhon biznesin për Xhemën dhe nuk e di
se ku është ai. Zyrtari pyet Ramadanin për informatat financiare – emrin e
llogarisë bankare, emrin e qiradhënësit, çdo hua që ka biznesi, asetet e biznesit,
borxhet që i ka biznesi, faturat mujore të komunaleve, dhe emrat e çdo mbajtësi
të pengut. Përmes këtij hulumtimi, zyrtari përcakton se, edhe pse biznesi është
regjistruar në emër të Xhemës, Ramadani është pronari përfitues i biznesit.
Fitimet e biznesit janë të depozituara në llogarinë personale bankare të tij,
162
pengjet e regjistruara në Regjistrin e Pengjeve janë të nënshkruara nga ai si
pronar i biznesit, Ramadani paguan të gjitha faturat e biznesit nga llogaria
personale bankare e vet, Ramadani merr dhe qet të punësuarit pa konsultimin
me Xhemën, automjetet e përdorura në biznes janë të regjistruara në emër të
Ramadanit – Ramadani gëzon të gjitha përfitimet e pronësisë, madje edhe nëse
nuk është i regjistruar në emrin e tij.
Zyrtari i ATK, përgatit raportin e vet duke sqaruar bazën për përcaktimin që
Ramadani është pronari përfitues dhe e dorëzon atë për miratim. Me marrjen e
miratimit, Zyrtari i mbledhjes kërkon që t’i dërgohet një njoftim Ramadanit
duke e informuar se ai konsiderohet të jetë pronari përfitues i Biznesit XYZ. Pas
10 ditëve, zyrtari i mbledhjes kërkon të paraqitet një barrë si vijon :
Ramadan X, Numri Personal, 0000000000, si pronar përfitues i
Biznesit XYZ
123 nëna Terezë
Prishtinë
163
7.2.5. tatimpaguesi paguan të gjitha apo shumicën e shpenzimeve të
pasurisë;
7.2.6. bartja është për arsye të shmangies së tatimit (nuk është kërkesë
për të vendosur/themeluar barrën e të emëruarit).
7.3 Një përcaktim i të emëruarit kërkon analize të fakteve dhe rrethanave të
rastit. Faktorët që duhet marrë parasysh në përcaktim, përfshijnë pikat e
përcaktuara në 2.7.2. më sipër. Nëse del se ekziston rasti i të emëruarit, të
punësuarit e ATK, duhet përgatitur raport me shkrim, me përshkrimin e fakteve
mbi të cilat është bazuar përcaktimi. Raporti, përfshin përcaktimin e shumës së
tatimit të vlerësuar kundrejt të emëruarit. Shuma që do të vlerësohet kundrejt të
emëruarit është më e vogël nga tatimi që ka tatimpaguesi apo vlera e aseteve
mbi të cilat është bazuar përcaktimi për të emëruarin. Raporti me shkrim duhet
të miratohet nga një Zyrtar më i lartë i ATK.
7.4. Pas miratimit të raportit me shkrim, ATK, përgatit dhe i dërgon njoftim
personit që konsiderohet të jetë i emëruar. Data e njoftimit është data nga e cila
llogaritet statuti 6 vjeçar i mbledhjes i paraparë në Nenin 27.12 tw Ligjit.
Njoftimi duhet të përmbajë :
7.4.1. emrin, adresën dhe numrin personal të personit që konsiderohet të
jetë i emëruari;
7.4.2. bazën faktike për përcaktimin se personi është një i dominuar i
tatimpaguesit;
7.4.3. shumën e tatimit, ndëshkimit dhe interesi që konsiderohet të jetë
obligim nga i emëruari (shuma duhet të jetë më e vogël nga
shuma e tatimit, ndëshkimit dhe interesit apo vlera e aseteve që
konsiderohen në përcaktimin se i emëruari ekziston);
7.4.4. një kërkesë që shuma obligative të paguhet brenda 10 ditëve nga
data e njoftimit;
7.4.5. një deklarim të te drejtave për ankesë që janë në dispozicion.
7.5. ATK do të vendosë një llogari të ndarë në sistemin e vet të procesimit për të
pasqyruar borxhin e të emëruarit për qëllime monitoruese. Për shkak se veç
është borxhi (borxhi i tatimpaguesit) në llogaritë e ATK, borxhi i pronarit
përfitues nuk do të përfshihet në llogaritjen e borxheve ndaj ATK. Shuma e
mbledhur nga i emëruari për borxhin e tatimpaguesit do të aplikohet në borxhin
e tatimpaguesit, me qëllim të sigurimit që shuma e përgjithshme e detyrimit
tatimor është mbledhur vetëm një herë – qoftë tërësisht nga pronari përfitues,
tatimpaguesi, apo me kombinimin e të dyve.
7.6. Kur periudha 10 ditore për pagesë të shumës tatimore përfundon, ATK,
regjistron barrën e vet kundër të emëruarit edhe pse i emëruari mundet ende të
ankohet për vendimin. Barra, duhet të paraqitet në të gjithë regjistrat e
zbatueshëm. Në lidhje me të emëruarin, barra ka të njëjtat të drejta dhe
kompetenca si një barrë tatimore normale.
164
7.7. Barra në rastin e të emëruarit, është e njëjtë me barrën tatimore normale,
përveç që i emëruari është identifikuar si emër i tatimpaguesit dhe barra i
bashkëngjitet vetëm pasurisë së veçantë të të emëruarit.
Shembull 1 :
Tatimpaguesi D ka një borxh tatimor ndaj ATK-së. Tatimpaguesi E është një i
emeruar i Tatimpaguesit D. Emri në barrë do të ishte Tatimpaguesi E si i
emëruar i Tatimpaguesit D. Barra gjithashtu do të identifikojë pasurinë
specifike të Tatimpaguesit E (i emëruari) së cilës i bashkëngjitet barra.
Shembull 2 :
Tatimpaguesi D ka disa kamionë në Ferizaj dhe vepron si shoqëri tregtare
individuale. Ai ka filluar veprimtarinë në Qershor 2008. Në Korrik 2008, blen
dy kamion për përdorim në punën e tij dhe nje te trete duke marrë hua nga
banka. Në Tetor 2008, ai transferon titullin e kamionëve në emër të vëllait,
Tatimpaguesi E. Në Janar 2009, ai nuk ishte ne gjendje të paguajë Deklaratën e
Dhjetorit për TVSh-së të 2008 (afati deri më 31 Janar 2009), duke krijuar një
borxh tatimor prej 700€. Administrata Tatimore i dërgon atij një njoftim-
vlerësim më 10 Shkurt. Ai po ashtu nuk ka qenë në gjendje të paguajë
deklaratën e TVSh-së për Janar (afati deri më 29 Shkurt 2009) dhe ka marrë një
njoftim-vlerësim të datës 8 Mars 2009 në shumë prej 800 €.
165
Emri : Tatimpaguesi E (Numri Personal) si i emëruar i Tatimpaguesit D
(numri identifikues i tatimpaguesit), i kufizuar vetëm në pasurinë e
përshkruar në këtë barrë.
Adresa: (Adresa e Tatimpaguesi E)
Për shkak se kamionët janë peng si siguri për huan nga banka dhe sigurimi është
para barrës tatimore, barra tatimore i bashkëngjitet asaj pjese të kapitalit në
kamionë që është tepricë e shumës që i takon bankës.
9. Barrët poseduese. Për qëllime të këtij neni, ‘barrë poseduese, është një barrë në
të cilën prona e një borxhliu është në posedim të palës së tretë për të siguruar
borxhin.
9.1 Një barrë tatimore e regjistruar, ka përparësi mbi një barrë pasuese
poseduese, përveç rasteve të mëposhtme :
9.1.1 punët e riparimit të bëra nga një mekanik i automobilave;
9.1.2 punët riparuese të bëra nga një zdrukthëtar, hidraulik, moler,
elektricist, etj.;
9.1.3 një qiradhënës në lidhje më mallrat e qiramarrësit;
9.1.4 një objekt deponimi me qira;
9.1.5 çdo situatë e ngjashme në të cilën pala e tretë mbetet në posedim të
pasurisë personale të prekshme e nënshtruar një barre e cila siguron
çmimin e arsyeshëm të riparimit apo përmirësimit të asaj pasurie.
9.2 Pasuria e dhënë për barrët poseduese, sikurse janë ato të përshkruara në
9.1.1 deri 9.1.5 është bazuar në nevojën për të mbrojtur qiradhënësit, personat
deponues dhe personat riparues nga nevoja për të vërtetuar ekzistencën e barrës,
apo mungesën e barrës, përpara ndërmarrjes së punës së riparimeve, vendosjes
së marrëveshjes për qira, etj. Do të ishte një ngarkesë e madhe mbi ata persona
166
për të pasur regjistra të tillë të barrëve përpara se të merren vesh për të bërë
punën riparuese, hyrjes në një marrëveshje për qira, etj.
Shembull :
Tatimpaguesi A, një shoqëri tregtare individuale, ka një borxh tatimore prej
1,000 €. ATK, ka regjistruar një barrë në regjistrin e pengut dhe regjistrat tjerë
të zbatueshëm. Tatimpaguesit A, i duhet një motor për automjetin e tij. Ai e
dërgon automjetin për riparim. Mekaniku te lokali i riparimit bën një riparim të
nevojshëm me kosto prej 500 €. Lokali i riparimit, ka një barrë poseduese për
500 € për aq sa për të mbajtur posedimin e automjetit. Ajo barrë poseduese ka
prioritet mbi barrën tatimore, edhe pse barra tatimore ka ekzistuar para se
borxhi për lokalin e riparimit të ketë lindur.
Shembull :
Tatimpaguesi B, një entitet ligjor, i nevojitet një objekt deponimi për të
deponuar disa prej mallrave të veta. Tatimpaguesi B i ka borxh Administratës
Tatimore 2,500 €. Tatimpaguesi B hyn në kontratë me Kompaninë e Deponimit
për të Deponuar mallrat. Kontrata e deponimit kërkon pagesat prej 300 € në
muaj. Tatimpaguesi B nuk paguan tri pagesa mujore dhe kompania e Deponimit
fillon përpjekjet për të nxjerrë jashtë Tatimpaguesin B. Me qëllim të mbulimit të
qirasë delikuente (papaguar) Kompania e Deponimit mund t’i shet mallrat për të
mbuluar borxhin. Barra tatimore nuk do t’i bashkëngjitet mallrave të
Tatimpaguesit B të cilat janë shitur nga Kompania e Deponimit, edhe pse është
regjistruar para se të lind borxhi. ATK ka të drejtën të dorëzojë kërkesë për çdo
tepricë të mjeteve që kanë dalë nga shitja.
9.3 Nëse një kreditor vendos një barrë poseduese para se ATK të vendosë
borxhin tatimor apo kërkesën e barrës, kreditori mund të bëjë përparime kundër
sigurimit të dhënë në barrën poseduese deri në atë kohë kur ATK të regjistrojë
barrën e vet Regjistrin e Pengut, Zyrën Kadastrale, apo në vendet tjera të
përshtatshme të regjistrimit. Pagesat paradhënie mund të vazhdojë të bëhen pasi
të jetë regjistruar barra. Nëse ATK jep njoftimin aktual kreditorit për ekzistimin
e barrës, kreditori mund të vazhdojë të bëjë pagesa paradhënie për 30 ditë nga
data e marrjes së njoftimit aktual dhe ato paradhënie do të kenë përparësi mbi
barrën tatimore, ngjashëm me shembullin në nënparagrafin 3.2 të këtij neni.
10. Lirimi i pasurisë. Neni 27.10 i Ligjit parasheh që ATK mund të lirojë pasuri të
veçantë nga efektet e një barre në raste të caktuara. Edhe pse pasuria e veçantë mund
të lirohet nga efektet e një barre, e tërë pasuria e mbetur e tatimpaguesit vazhdon të
konsiderohet barrë.
10.1. Neni 27.10 (a) lejon lirimin e një pjese të veçantë të pasurisë së
tatimpaguesit pas shlyerjes së pjesshme të detyrimit në një shumë të barabartë
me vlerën e interesit të shtetit në pasuri. Me qëllim të pranimit të lirimit sipas
kësaj dispozite, tatimpaguesi duhet të dorëzojë një kërkese për lirim të pasurisë
167
nga një barrë bazuar në nën-nenin 27.1(a). Së bashku me kërkese duhet të jetë
edhe kontrata e shitjes që pasqyron shumën që është paguar për pasurinë,
shpërndarja e propozuar e mjeteve, dhe një tregues se tatimpaguesi është hequr
tërësisht nga interesi i tij në pasuri. Kërkesa duhet të përfshijë edhe vlerësimet e
pasurisë nga dy vlerësues të specializuar të ndryshëm të pasurisë. Pas rishikimit
dhe verifikimit të kërkesës, nëse është e rregullt, Drejtori, apo i deleguari i tij,
lëshojnë një njoftim tatimpaguesit duke u pajtuar për lirimin e pasurisë në
këmbim të pagesës së një shume të përcaktuar që do të shpërndahet nga mjetet e
shitjes, me kusht që ATK të marre llogarinë e detajuar për shpërndarjen e
mjeteve të shitjes. ATK, lëshon certifikatën e lirimit për blerësin e pasurisë në
këmbim të pagesës. Certifikata tregon që pasuria është liruar nga efektet e
barrës kundër tatimpaguesit në këmbim të shumës dhe se barra nuk është e
bashkëngjitur në atë pjesë të veçantë e pasurisë.
Shembull:
Tatimpaguesi ka një detyrim tatimor prej 10,000 €, ATK, ka regjistruar barrët e
veta në Regjistrin e Pengut dhe Zyrën Kadastrave. Asetet e tatimpaguesit
përfshijnë ndërtesën, të vlerësuar 50,000 € dhe parcelën e tokës të vlerësuar me
12,000 €.
Ndërtesa është penguar (ngarkuar) nga një hipotekë me bankën për 45,000 €, e
cila ka prioritet mbi barrën tatimore (Barra tatimore e regjistruar më 20 Qershor
2008; hipoteka nga banka e datës 10 Mars 2008).
Toka është e penguar nga një hipotekë me bankën për 4,500 €, e cila ka prioritet
mbi barrën tatimore (Hipoteka e datës 20 Nëntor 2006).
Tatimpaguesi nuk ka qenë në gjendje të marrë një hua (kredit) për të paguar
detyrimin e tij tatimor dhe ka hyrë në marrëveshje me këste me administratës
tatimore duke kërkuar pagesa prej 1,000 €/muaj. Tatimpaguesi është pajtuar të
shesë tokën e tij dhe të kërkoje mjetet në borxhin tatimor.
Tatimpaguesi merr një ofertë kushtëzuese për të blerë tokë për 12,500 €.
Tatimpaguesi dorëzon një Kërkese për lirim të pasurisë ashtu që ai të mund të
bartë titullin pa problem tek blerësi i mundshëm. Kërkese përfshinë një kopje të
kontratës së shitjes, dy vlerësime të pavarura nga vlerësuesit e licencuar (një që
përcakton vlerën e tokës prej 11,750 € dhe tjetra që përcakton vlerën e tokës më
12,500 €). Përveç kësaj, aplikacioni përfshinë një kopje të deklaratës së tatimit
në pronë nga Zyra Kadastrave e cila tregon se toka është vlerësuar për qëllime
tatimore me 10,000 € për vitin tatimor 2008. Orari i shpagimit të propozuar nga
mjetet e shitjes përfshinë pagesën e hipotekës bankare (4,500 €), taksat ligjore
për përgatitjen e dokumenteve dhe regjistrimit (500 €), taksat e vlerësimit (400
€) dhe mbetja (7,100 €) për t’u paguar në ATK, kundrejt borxhit tatimor të
tatimpaguesit.
168
ATK merr Kërkesën dhe përcakton se është në interesin e saj për ta pranuar dhe
për të lëshuar Certifikatën e Lirimit. ATK përgatit letrën për tatimpaguesin,
duke e informuar se do t’i lëshojnë një certifikatë lirimi me përfundimin e
shitjes, që e largon tatimpaguesin nga të gjithat të drejtat dhe interesat në tokë,
dhe me pranimin e pagesës prej 7,100 €. Zyrtari i ATK shoqëron tatimpaguesin
në bankë dhe e vëzhgon tatimpaguesin duke bërë pagesën prej 7,100 € në
llogarinë bankare të ATK. Me tej Zyrtari i ATK merr një kopje të pagesës me
vulën e bankës. Zyrtari i ATK, i jep Certifikatën e Lirimit, të nënshkruar nga
Drejtori, apo i caktuari.
10.2. Neni 27.10 (b) i Ligjit, lejon lirimin e një parcele të veçantë nga efektet e
barrës tatimore me kusht që barra t’u bashkëngjitet mjeteve të shitjes me të
njëjtat të drejta që ka në lidhje me pasurinë që është shitur. Me qëllim të marrjes
së urdhrit për lirim, tatimpaguesi duhet të dorëzojë një Kërkesë për Lirim të
pasurisë nga barra bazuar në nën-nenin 27.10 (b). Së bashku me kërkesën duhet
të jetë kontrata e shitjes që pasqyron shumën që është paguar për pasurinë,
shpërndarjen e propozuar të mjeteve, dhe një tregues së tatimpaguesi në tërësi i
është hequr interesi në pasuri. Kërkesa, përfshin vlerësimet e pasurisë nga dy
vlerësues pasurie të ndryshëm të licencuar, plus një kopje të vlerësimit tatimor
të pasurisë së palëvizshme nga Zyra e Tatimit në Pronë në Komunë. Kërkesa,
gjithashtu, tregon kushtet sipas së cilave është vendosur një fond i cili do t’i
nënshtrohet barrëve dhe kërkesave të shtetit në të njëjtën mënyrë dhe përparësi
sikurse që ka qenë pasuria (prona) që cila ka qenë e liruar. Pas rishikimit dhe
verifikimit të Kërkesës, nëse çdo gjë është në rregull, Drejtori apo i deleguari, e
njofton tatimpaguesin se pajtohet të lirojë pasurinë që i nënshtrohet mjeteve nga
shitja e vendosur në një fond që do t’i nënshtrohet barrëve dhe kërkesave të
shtetit në të njëjtën mënyrë dhe prioritet sikurse që ka qenë pasuria e liruar. Para
lëshimit të certifikatës për lirim, ATK, duhet të marrë një llogari të detajuar për
shpërndarjet e pritur të mjeteve. Administrata Tatimore do të ketë të drejtën të
pyesë për përparësitë që lidhen më të, si dhe përparësitë e kreditorëve tjerë të
lartë. ATK, i jep certifikatën e lirimit blerësit të pasurisë në këmbim të
evidencës që mjetet e shitjes janë vendosur në një fond të caktuar që i
nënshtrohet barrëve dhe kërkesave të shtetit në të njëjtën mënyrë dhe prioritet
sikurse pasuria të ishte e liruar. Shpenzimet e arsyeshme dhe të domosdoshme
të dala në lidhje me shitjen e pasurisë apo administrimin e mjeteve të shitjes do
të paguhet nga mjetet e shitjes përpara shlyerjes së ndonjë kërkese. Të gjitha
kërkesat e mjeteve të shitjes duhet të procesohen brenda 60 ditëve pas shitjes,
169
përveç nëse një kërkesë është dorëzuar në gjyq për rishikim, në të cilin rast
mjetet do të shpërndahen sa më shpejtë të jetë e mundur pas vendimit të gjyqit.
Shembull :
Të marrim parasysh të njëjtat fakte bazike sikurse në shembullin në 10.1, përveç
se aty është një kontest lidhur me titullin dhe të drejtat e tatimpaguesit për të
shitur tokën. Si rezultat, gjyqi ka urdhëruar që toka e shitur dhe mjetet të
vendosen në një llogari dorëzanie duke qenë në pritje të një përcaktimi të
pronarit të vërtetë të tokës. E vetmi dallim në mes të kësaj situate dhe asaj në
10.1 është se administrata tatimore nuk do të marrë menjëherë pagesën nga
mjetet e shitjes. Kur gjyqi të marrë vendim mbi pronarin e vërtetë të tokës,
mjetet do të shpërndahen. Në ndërkohë, blerësi do të ketë titull të qartë të tokës
dhe do të jetë në gjendje të gëzojë përdorimin e saj. Administrata tatimore do të
marrë pagesën nga dorëzoni i balancës së mbetur pas baritjes së shpenzimeve të
gjyqit, hipotekës bankare dhe taksave juridike të caktuara. Për shkak të
shpenzimeve të gjyqit, administrata tatimore do të marrë një pagesë shumë më
të vogël se sa do të merrte sipas shembullit në 10.1.
11. Dispozitat e veçanta për NSh. Neni 27.11 i Ligjit, përfshin dispozitat e veçanta
për Ndërmarrjet Shoqërore (ne vijim NSh), të cilat ndalojnë ATK të ndërmarrë masa
të mbledhjes së detyrueshme kundër NSh. NSh janë në juridiksionin e Agjencisë
Kosovarë për Privatizim (ne vijim AKP). Ligji mbi AKP, përcakton se AKP është i
vetmi organ i autorizuar të shesë një NSh apo asetet e saja. Neni 27.11(a) parasheh
që ATK, mund të regjistrojë një barrë kundër aseteve të një NSh që ka borxh
tatimor. Ky është i vetmi veprim që Administrata Tatimore është e lejuar ta
ndërmerr ndaj NSh. Megjithatë, nëse një NSh nuk paguan me kohë një borxh
tatimor apo hyn në një marrëveshje për pagesë të një borxhi tatimor dhe dështon në
atë marrëveshje, ATK është e autorizuar të vazhdojë veprimin e mbledhjes së atij
borxhi tatimor përmes një Njoftim Urdhër-vjelje në llogarinë bankare të NSh apo
përmes një Njoftim urdhër-vjelje në fondet tjera që i janë borxh NSh, përfshirë
fondet borxh ndaj NSh nga buxheti i Kosovës. Neni 27.11(b) parasheh që ATK,
duke e regjistruar si duhet barrën e vet kundër aseteve të NSh, ka të drejtë të kërkojë
siguri ndaj mjeteve të shitjes kur asetet të jenë shitur nga AKP. Ndalesa për të
ndërmarrë aksione të Mbledhjes së Detyrueshme kundër NSh skadon në mesnatë të
31 Dhjetorit 2010. Çdo aset i NSh, i mbetur pas kësaj date mund të konfiskohet dhe
të shitet nga ATK për të shlyer çdo borxh tatimor të NSh. Pritet që AKP, të ketë
pasur kohë të mjaftueshme për të shitur të gjitha asetet e NSh deri në atë kohë dhe,
nëse ato nuk kanë pasur, ATK duhet të ketë të drejtën të përmbarojë kërkesat e veta
kundër aseteve të mbetura. Shih paragrafin 13 për dispozitat që lidhen me periudhën
për mbledhjen e borxheve tatimore nga një NSh.
11.1. Për të siguruar kërkesën e vet të siguruar kundër mjeteve të shitjes së një
NSH, lirimi i dispozitave të barrës të paragrafit 10 do të jetë procesi përmes së
cilit ATK siguron kërkesën e vet kundrejt mjeteve. Megjithatë, nuk është e
nevojshme për AKP, të dorëzojë vlerësimet nga personat tjerë në lidhje me
170
përcaktimin e vlerës së pronës. ATK, do të pranojë çmimin e shitjes të pronës
ashtu siç është realizuar nga AKP meqë paraqet vlerën e pronës.
Shembull :
Kërkesa e ankesës së tatimpaguesit është pranuar nga Ankesat e ATK-së
më 1 Korrik. ATK lëshon vendimin përfundimtar për rastin më 15
Shtator. Rasti ka qenë në ankesa për 77 ditë. Statuti është shtyrë për 77
ditë, plus 183 ditë tjera, apo gjithsej 260 ditë. Nëse statuti do të skadonte
më 20 Tetor 2010, do të shtyhej deri më 6 Korrik 2011 (260 ditë nga data
e parë e skadimit të statutit);
171
13.3. nëse një borxh i tatimpaguesit është dorëzuar në një gjyq kompetent,
periudha për mbledhje shtyhet për periudhën kohore nga data kur rasti
është pranuar në gjyq (përfshirë, por nuk është e kufizuar, nje gjykimin
ne apel, nje gjykatë për falimentim, një gjyq penal dhe një gjyq
ekonomik në një çështje që në veçanti lidhet me borxhin tatimor) gjersa
gjyqi i aplikueshëm të ketë lëshuar vendimin përfundimtar, plus gjashtë
muaj tjerë (shtesë). Llogaritja e shtyrjes së statutit është e njëjtë si
llogaritja e shtyrjes së statutit për rastin që është dorëzuar në Ankesat e
ATK-së sikurse është përshkruar në shembullin e sipërm;
13.4. nëse tatimpaguesi është një NSh dhe i nënshtrohet privatizimit nga AKP,
periudha gjashtë-vjeçare për mbledhjen e tatimit shtyhet pafundësisht.
Një barrë kundër një NSh nuk skadon deri në 6 muaj pas shpërndarjes së
mjeteve që dalin nga privatizimi që është miratuar nga organi kompetent;
13.5. nëse tatimpaguesi është NP, me pronësi qendrore apo lokale, nuk ka
periudhë gjashtë-vjeçare të kufizimit për borxhet tatimore. Periudha e
mbledhjes për NP nuk skadon derisa borxhi tatimor i NP të jetë shlyer në
tërësi.
Shembull :
Nëse një NP, ka borxh tatimor për tatimin e mbajtur në burim për
punëtorët gjatë periudhës Janar 2004 dhe borxhi tatimor është vlerësuar
në sistemin e ATK më 15 Mars 2004, sipas rrethanave normale, periudha
e mbledhjes për këtë borxh tatimor do të skadonte më 14 Mars 2010. Që
nga koha kur borxhi bëhet nga NP, periudha e mbledhjes nuk skadon deri
sa NP të paguan borxhin tatimor që ka për periudhën Janar 2004;
172
14. Nëse periudha e mbledhjes është zgjatur për ndonjë nga arsyet e përshkruara në
paragrafin 13 të nenit 19 të këtij udhëzimi, barra tatimore me të cilën lidhen
periudhat e zgjatjes së mbledhjes duhet të ri-dorëzohet në regjistrat e aplikueshëm
me qëllim të mbajtjes së përparësisë së ATK. Ri-dorëzimi i tillë, duhet të ndodhë
brenda 90 ditëve përpara se periudha e parë e mbledhjes se detyrueshme të
përfundoje.
Shembull :
Shoqëria Tregtare A, ka borxh tatimor për muajt Janar, Shkurt dhe Mars 2003 për
TVSh, si dhe për vitin tatimor 2005 për Tatimin në të Ardhurat e Korporatave (ne
vijim TAK). Tatimet e TVSh, janë vlerësuar më 5 Mars 2003, 7 Prill 2003 dhe 6
Maj 2003. Borxhi i TAK është vlerësuar më 2 Maj 2006. periudha e mbledhjes për
TVSh, pritet të skadojë më 4 mars 2009, 6 Prill 2009 dhe 5 Maj 2009. ATK, ka
regjistruar barrët në kadastër dhe regjistrin e pengut për të gjitha tatimet e
detyrueshme nga Shoqëria A (TVSh dhe TAK) më 6 Korrik 2006. më 25 Nëntor
2008, ATK dhe Shoqëria A, bien dakord për zgjatje të periudhës së mbledhjes për
detyrimet e TVSh, deri më 31 Dhjetor 2010. Deri 4 dhjetor 2008, ATK duhet të ri-
dorëzojë barrën e vet si në kadastër ashtu edhe në regjistrin e pengut për të treguar se
periudha e mbledhjes për detyrimet e TVSh, është zgjatur deri më 31 Dhjetor 2010
dhe barra për TVSh, mbetet e vlefshme deri atë datë. Barra e ri-dorëzuar, duhet të
përfshijë përshkrimin e detyrimeve tatimore të mbuluara me barrën (lloji i tatimit,
periudha tatimore dhe shuma e detyrimeve për secilën periudhë tatimore), datën kur
barra e parë është regjistruar, numrin e dokumentit të barrës së parë, faktin se barra e
ri-dorëzuar është një zgjatje e barrës së parë dhe prioriteti i vendosur nga barra e
parë mbetet në efekt deri në datën e vendosur nga barra e ri-dorëzuar. Barra e parë
ka përfshirë detyrimin për TAK. Megjithatë, meqë periudha e mbledhjes për
detyrimin e TAK nuk skadon deri më 5 Korrik 2012, nuk preket nga kërkesat e ri-
dorëzimit dhe nuk ka nevojë të përfshihet ajo periudhë tatimore në barrën e ri-
dorëzuar. Barra e ri-dorëzuar në veçanti i referohet detyrimeve të TVSh-së.
Neni 20
Interesi
173
nga data në të cilën tatimpaguesit i është lëshuar njoftimi përfundimtar sikurse është
përshkruar në neni 24 i këtij Udhëzimi. Me rrjedhjen e shumave të ndëshkimit shtesë
pas datës së Njoftimit Përfundimtar, do të rrjedhë edhe interesi në ato shuma shtesë
të ndëshkimeve. Ndëshkimet në të cilat do të zbatohet interesi janë : Ndëshkimi për
Deklarim me Vonesë, Ndëshkim për Pagesë me Vonesë dhe ndëshkimi i paraparë
me paragrafin 1 të nenit 45 Ligjit për nën-deklarimin e të ardhurave apo mbi-
deklarimin e rimbursimit. Data në të cilën do të aplikohet interesi mbi ndëshkimet e
aplikueshme do të përcaktohet nga ATK bazuar në mundësinë e sistemit të
procesimit të të dhënave në ATK për të zbatuar llogaritjen e interesit të tillë.
4. Sikurse është paraparë në Nenin 22.4 të Ligjit, interesi i vlerësuar apo i rrjedhur
mund të mblidhet në të njëjtën mënyrë dhe me të njëjtat kompetenca zbatuese
sikurse të ishte tatim.
5.1. marrëveshja nuk mund të jetë për një periudhë më të gjatë se 8 muaj, duke
filluar nga data kur ajo nënshkruhet;
5.2. pagesa e parë sipas marrëveshjes duhet të jetë së paku 200 € apo 10% e
borxhit të përgjithshëm të përfshirë në marrëveshje, cilido qoftë më i larti;
5.3. tatimpaguesi duhet të bie dakord të mbetet i rregullt në të gjitha detyrimet
e tjera tatimore, përfshirë kryerjen me kohë dhe saktësi të pagesave
paradhënie tremujore (nëse janë të aplikueshme), regjistrimin për TVSh,
kur kërkohet (nëse është e aplikueshme), si edhe dorëzimin e deklaratave
që kërkohen në apo para datës së përshkruar;
5.4. tatimpaguesi duhet të kryejë të gjitha pagesat në apo para datës së
përshkruar në marrëveshje. Marrëveshja, përcakton datën në të cilën pagesa
periodike duhet të bëhet;
174
5.5. marrëveshjet mund lejojnë pagesat e shumave të ndryshme për t’u paguar
në datën e përshkruar për kryerjen e pagesave periodike;
5.6. pagesat periodike nuk është e detyrueshme të planifikohet në bazë mujore,
por një pagesë duhet të planifikohet së paku një në çdo tre muaj.
Shembull :
Tatimpaguesi A i ka borxh ATK 2,000€ (përfshirë ndëshkimin dhe interesin e
rrjedhur) për TAK për vitin tatimor 2007. TAK për 2007, është e detyruar për t’u
paguar deri më 1 Prill 2008. Interesi në borxhin tatimor ka filluar më 1 Prill 2008
dhe ka vazhduar të rrjedhë në të parin e secilit muaj pasues me shkallë prej 1.5% në
muaj (shkalla e tanishme e interesit në borxhe tatimore). Më 10 Qershor 2009
tatimpaguesi nënshkruan një marrëveshje me këste me ATK dhe pajtohet të paguajë
tatimin me këste mujore gjatë 6 muajve të ardhshëm (duke përfunduar me 10
Dhjetor 2009). Meqë interesi ka rrjedhë më 1 Qershor 2009, interesi për muajin
Qershor do të konsiderohet pjesë e shumës obligative në marrëveshjen me këste.
Bazuar në Nenin 22.5 të Ligjit, nuk do të rrjedhë interes tjetër në borxhin tatimor pas
10 Qershorit 2009, duke supozuar se tatimpaguesi ka respektuar afatet e
marrëveshjes. Pagesa e parë e tatimpaguesit duhet të jetë një minimum prej 200 €.
Pas pagesës së parë, marrëveshja kërkon një pagesë prej 300 € të paguhet më 1
Korrik 2009 dhe 1 Gusht 2009; pagesat prej 400 € të paguhen më 15 Shtator dhe 15
Tetor; dhe një pagesë përfundimtare prej 400 € të paguhet më 9 Dhjetor 2009. Nëse
këto pagesa janë paguar me kohë dhe të gjitha afatet e marrëveshjes janë respektuar,
nuk do të rrjedhë interes në këtë borxh tatimor pas Qershorit 2009.
Shembull :
175
Shoqëria Tregtare B ka borxhin tatimor prej 3,000 € për Dhjetor 2007 për TVSh
(2,000 €) dhe TAK për 2007 (1,000 €). Ajo hyn në marrëveshje me këste më 5 Mars
2009. Ajo nuk dorëzon apo nuk paguan deklaratën e TVSh për Prill 2009 (2,500 €)
dhe dorëzon deklaratën për TAK pa pagesë (4,000 €). Për shkak se B, nuk ka arritur
afatet e marrëveshjes me këste, marrëveshja është prishur dhe interesi është rivënë
në borxhin tatimor që është përfshirë në marrëveshje. Çdo marrëveshje e mëtejme
duhet të përfshijë borxhin e mbetur tatimor në Dhjetor 2007 për TVSh dhe TAK për
2007, plus detyrimet e TVSh së Prillit 2007 dhe TAK. Interesi do të rrjedhë në këto
detyrime gjatë kohëzgjatjes së marrëveshjes. Të supozojmë se B, mbetet i rregullt në
shlyerjen e të gjitha detyrimeve tatimore ne vijim, deri më 31 Mars 2010, ai do të
ketë të drejtën të një marrëveshje që përfshinë heqjen e interesit sipas paragrafit 5
nëse ai krijon një borxh tatimor pas 31 Marsit 2010.
Neni 21
Rendi i pagesave
176
këtij neni. Aplikimi i pagesës sikurse është përshkruar në shembullin e sipërm mund
të jetë i përshtatshëm nëse nuk ka problem lidhur me mundësinë për të mbledhur
periudhën tatimore 2005 përpara datës së skadimit të statutit të mbledhjes, meqë ai
vlerësim skadon më 8 Prill 2012, ndonëse statuti i mbledhjes skadon në shumën
shtesë të vlerësuar nga kontrolli për vitin 2004 më 11 Qershor 2013.
4. Pavarësisht nga paragrafët 1 dhe 2 të këtij neni, një tatimpagues mund të caktojë
ku do të aplikohet pagesa dhe ATK, do të aplikojë pagesën në mënyrën e
kërkuar nga tatimpaguesi. Megjithatë, çdo shumë e mbledhur përmes Mbledhjes
së Detyrueshme, përfshirë një marrëveshje me këste, do të aplikohet në një
mënyrë që paraqet interesin më të mirë të ATK dhe nuk do t’i nënshtrohet
caktimit nga tatimpaguesi, përveç nëse në mënyrë të ndërsjellë është pajtuar në
mes të tatimpaguesit dhe ATK. ATK, mund të refuzojë të pranojë caktimin e
tatimpaguesit për pagesën nëse caktimi i tillë është bërë me qëllim të dëmtimit
të Buxhetit të Republikës së Kosovës. Për shembull, nëse një tatimpagues ka një
borxh tatimor të cilit statuti pritet t’i skadojë për 6 muaj dhe gjithashtu ka një
borxh që ka tri vite përpara se t’i skadojë statuti; administrata tatimore mund të
refuzojë një caktim të tatimpaguesit për pagesë në borxhin më të ri, nëse caktimi
do të rezultojë në skadimin e statutit të borxhit të vjetër.
Neni 22
Veprimi i mbledhjes së detyrueshme
1. Sipas nenit 1 të këtij Udhëzimi, nëse tatimpaguesi nuk paguan detyrimin tatimor
brenda 10 ditëve pas dërgimit të një njoftim-vlerësimi, ATK, autorizohet të
mbledhë detyrimin dhe të rrjedhurat, me urdhër-vjelje në pasurinë e
tatimpaguesit apo të drejtat në pasuri të tij. Perpara kësaj, ATK, duhet të
regjistrojë barrën e vet tatimore në regjistrat e aplikueshëm, sipas përshkrimit në
Nenin 2, të këtij Udhëzimi.
2. Kur mbledhja është në rrezik, sipas paragrafin 6, nenit 28, ATK dërgon
“Njoftim Përfundimtar” te tatimpaguesi dhe e paralajmëron për veprimet e
konfiskimeve apo të tjera, brenda 10 ditëve, nëse borxhi tatimor i tërësishëm
nuk është paguar, apo aranzhimet për pagesë nuk janë kryer, përpara se koha të
ketë skaduar. Njoftimi Përfundimtar, duhet të tregojë qartë se është njoftim i
fundit dhe nëse nuk ka përgjigje, veprimi i mbledhjes së detyrueshme, përfshirë
konfiskimin e pasurisë së mbajtur nga tatimpaguesi apo një palë e tretë, do të
filloje pa paralajmërim tjetër. Njoftimi, dërgohet në adresën e fundit të ditur të
vendbanimit apo selinë e shoqërisë së tatimpaguesit, me postë të regjistruar ose
të dërguar dorazi. Njoftimi duhet të përfshijë :
2.1. emrin e tatimpaguesit;
2.2. numri identifikues i tatimpaguesit;
2.3. datën e njoftimit;
2.4. lënda dhe periudha apo periudhat tatimore me të cilat lidhet njoftimi;
2.5. shuma e tatimit të vlerësuar, ndëshkimeve dhe interesit;
2.6. një kërkesë për pagesë të shumës obliguese; dhe
2.7. vendi dhe mënyra e pagesës së shumës obliguese.
177
3. Nëse, pas 10 ditëve nga data kur Njoftimi Përfundimtar është dërguar
tatimpaguesi, borxhi tatimor nuk paguhet, ATK, vendos urdhër-vjeljen në
pasurinë që i takon tatimpaguesit, qoftë në posedim fizik të tatimpaguesit apo
një personi të tretë.
3.1. ATK ndalohet të marrë aksion të detyrueshëm porsa tatimpaguesi ka të
drejtë të ankohet në Ankesat e ATK-së apo Bordin e Pavarur për
Rishqyrtime (me poshtë BPR);
3.2. përveç kësaj, ATK është e ndaluar ndërmarrë aksion të detyrueshëm
përderisa rasti është pezull në Ankesat e ATK-së apo BPR.
5. Për konfiskimin e pasurisë në posedim nga një palë e tretë, një Zyrtar i
autorizuar i ATK, duhet të paraqesë një Njoftim të Urdhër-vjeljes (gjithashtu i
njohur si Urdhër për Bllokim dhe Transfere) tek personi në posedim të pasurisë
së tatimpaguesit. Njoftim Urdhër-vjelja i adresohet personit në posedim të
pasurisë, dhe përfshinë:
178
tatimor sikurse është treguar në Njoftim Urdhër-vjelje. Përveç sikurse është paraparë
në Nenin 28.7 për pagat, Njoftim Urdhër-vjelja i bashkëngjitet vetëm pasurisë së
mbajtur nga personi i tretë (apo shumës për të cilën personi i tretë është i obliguar
për tatimpaguesin) në kohën kur Njoftim Urdhër-vjelja është paraqitur. Një tjetër
përjashtim është bërë në lidhje me pagesat periodike obligative për një tatimpagues
për shërbimet e kryera apo mallrat e dhëna, të tilla si pagesat që dalin nga një
obligim kontraktues. Në rastin e tillë, Njoftim Urdhër-vjelja do të lidhet më pagesat
aktuale dhe të ardhshme detyruese për tatimpaguesin, nëse urdhër-vjelja është e
shoqëruar me një kopje të Njoftimit të Barrës Tatimore, e cila është regjistruar në
Regjistrin e pengut, për aq sa borxhi tatimor ka përparësi mbi çdo interes tjetër të
siguruar që është regjistruar si duhet.
179
përbëjë bankën, institucionet financiare, punëdhënësin,
qiradhënësin/lizingdhënësin, apo themelta tjera afariste në të cilat Njoftim
Urdhër-vjelja është paraqitur. Në qoftë se, pas lëshimit të Njoftimit
Përfundimtar, personit të cilit urdhër-vjelja është paraqitur dështon apo
neglizhon të paguajë në ATK shumën që i nënshtrohet urdhër-vjeljes, ATK do
t’i lëshojë një Njoftim-vlerësim atij personi. Njoftim-vlerësimi do të përmbajë
të njëjtat informata siç kërkohen në nenin 20 të këtij Udhëzimi. Përveç kësaj,
duhet të cekë se vlerësimi është bërë nën autorizimin e nenit 29.2 të Ligjit “Mbi
Administratën Tatimore dhe Procedurat” ndryshuar me Ligjin 03/L-71, pas
(emri i personit kundër kujt është bërë vlerësimi) mospagimit të shumës së
cekur në Njoftim-vlerësim, edhe pse Kërkesa përfundimtare i është lëshuar për
atë pagesë. Shuma që do të vlerësohet do të jetë nj shumë e barabartë me vlerën
e pasurisë së mos-dorëzuar, por nuk do të tejkalojë shumën totale të tatimit për
të cilën kërkesa Përfundimtare është bërë, plus çdo interes, ndëshkim i
aplikueshëm dhe shpenzime sikurse janë përshkruar në Paragrafin 2 të Nenit 29
të Ligjit. Një vlerësim i bërë në përputhje me dispozitat e paragrafit 2 të Nenit
29 të Ligjit do të jetë i mbledhshëm në të njëjtën mënyrë si tatimi. Pagesa e
shumës së vlerësuar sipas Paragrafit 2 të Nenit 29 të Ligjit nuk do ta lirojë
personin të cilit Njoftim Urdhër-vjelja dhe Kërkesa Përfundimtare i janë
paraqitur nga përgjegjësia për të paguar në ATK shumën e tërësishme të
pasurisë së mbajtur nga personi i tretë, deri në shumën totale të tatimit obligativ
sikurse është treguar në Njoftim Urdhër-vjelje; apo shumën të cilën peroni i
tretë është i obliguar t’ia paguajë tatimpaguesit, deri në shumën totale të tatimit
te detyruar, sikurse është treguar në Njoftim Urdhër-vjelje.
9. Paragrafi 3 i Nenit 29 të Ligjit parasheh që çdo person i përshkruar në
Paragrafin 8 të këtij neni do të t’i detyrohet sanksioneve sikurse janë paraparë
në Paragrafin 5 të Nenit 47 të Ligjit. Për qëllime të këtij paragrafi, termi person,
përveç kuptimit të dhënë në Ligj dhe Paragrafit 8 të këtij neni, do të përmbajë
personin përgjegjës të bankës, institucionit financiar, punëdhënësit, apo
organizime të tjera tregtare. Personi përgjegjës është individi i cili ka autorizim
të përcaktojë se cilat borxhe do t’i paguajë banka, institucioni financiar,
punëdhënësi apo organizime të tjera tregtare. Në mungesë të bazës së qartë për
përcaktimin e personit përgjegjës, person përgjegjës i entitetit juridik
përgjithësisht do të jetë Menaxheri i përgjithshëm, kryetari i entitetit juridik,
drejtori i thesarit (arkëtari) i entitetit juridik, ortaku menaxhues i sh.p.k-së apo
ortakërisë, apo personat tjerë në cilësi të njëjtë. Në një shoqëri tregtare
individuale, pronari është personi përgjegjës, por mundet që pronari të ketë
deleguar përgjegjësi te një i punësuar i shoqërisë, (mbajtës i librave, kontabilist,
etj.), apo në një shoqëri financiare dhe, se ata, gjithashtu mund të mbahen
përgjegjës për mosplotësimin e Njoftim Urdhër-vjeljes dhe Kërkesës
përfundimtare sikurse është përshkruar në Paragrafët 4 deri 8 të këtij Neni.
Shuma e sanksionit të vendoset sipas këtij Paragrafi (sipas Paragrafit 3 të Nenit 29)
është e kufizuar në një shumë të barabartë me 50% të shumës së mbuluar si rezultat i
lëshimit të Njoftim Urdhër-vjeljes (shuma e pasurisë së mbajtur nga personi i tretë,
deri në shumën totale të tatimit obligativ sikurse është treguar në Njoftim Urdhër-
180
vjelje; apo shumën të cilën personi i tretë është i obliguar t’i paguajë tatimpaguesit,
deri në shumën totale të tatimit obligativ sikurse është treguar në Njoftim Urdhër-
vjelje.
Shembull :
Tatimpaguesi A i ka borxh ATK 5,000 € në tatim plus ndëshkimet dhe interesi. Ai
ka një llogari në Bankën X me gjithsej 3,000€ dhe ABC sh.p.k. i ka atij 7,000€
borxh për punën që ai e ka bërë gjatë punës normale të biznesit të tij. Administrata
Tatimore i paraqet një Njoftim Urdhër-vjelje në Bankën X më 15 Shkurt dhe banka
X paguan 3,000€ që është mbajtur për Tatimpaguesin A në llogarinë e caktuar nga
ATK më 22 Shkurt. Më 10 Mars, Administrata Tatimore mandej paraqet një Njoftim
Urdhër-vjelje në ABC sh.p.k., në shumë prej 3,000€ përfshirë ndëshkimet dhe
interesin. Deri më 25 Mars, ABC sh.p.k. nuk i është përgjigjur Njoftim Urdhër-
vjeljes. Meqë ABC sh.p.k. nuk i është përgjigjur Njoftim Urdhër-vjeljes, Zyrtari i
autorizuar i ATK, paraqet një Kërkesë Përfundimtare në ABC sh.p.k. duke i dërguar
personalisht Kërkesën Përfundimtare tek Drejtuesi i Përgjithshëm i ABC sh.p.k. dhe
duke marrë vërtetimin se ABC sh.p.k. ka marrë kërkesën Përfundimtare, përfshirë
datën dhe kohën kur është paraqitur Kërkesa Përfundimtare. Drejtuesi i
Përgjithshëm pranon se nuk ka kontest lidhur me shumën borxh për Tatimpaguesin
A. Zyrtari i autorizuar i ATK, informon Drejtuesin e Përgjithshëm për pasojat e
mos-plotësimit të kërkesave të Njoftim Urdhër-vjeljes dhe Kërkesës Përfundimtare.
Më 8 Prill, ABC sh.p.k. ende nuk i është përgjigjur Njoftim Urdhër-vjeljes apo
Kërkesës Përfundimtare. Zyrtari i ATK, përgatit Njoftim-vlerësim, sikurse është
përshkruar në Paragrafin 8 të këtij Neni. Njoftim-vlerësimi do të tregojë si tatim
shumën e përgjithshme të pagesës që ATK duhet të pranojë nga ABC sh.p.k. (3,000
€ plus ndëshkimi dhe interesi që ka lindur që kur është paraqitur Kërkesa
Përfundimtare); përveç kësaj, Njoftim-vlerësimi do të përfshijë një sanksion në
shumën e 1,500 € (apo një shumë të barabartë me 50% të shumës së mbulueshme –
për qëllime të këtij shembulli është bërë llogaritja e plotë). Shuma totale e vlerësimit
kundër ABC sh.p.k. do të jetë 4,500€, plus interesi që do të lind në shumën e
vlerësuar si tatim. ATK është e autorizuar të mbledhë këtë vlerësim sikur të ishte
tatim.
Vendosja e këtij vlerësimi kundër ABC sh.p.k. nuk e liron atë nga detyrimi, për të
plotësuar Njoftim Urdhër-vjeljen dhe Kërkesën Përfundimtare. Nëse është e
nevojshme, ATK është e autorizuar të paditë ABC sh.p.k, për mos-plotësimin e
Njoftim Urdhër-vjeljes dhe Kërkesës përfundimtare në përputhje me dispozitat e
Nenit 26 të Ligjit.
181
Si ABC sh.p.k., ashtu edhe Drejtuesi i Përgjithshëm, mund të ankohen për
vlerësimin. Megjithatë, baza për ankesë është e vogël, sepse Drejtuesi i Përgjithshëm
ka qenë i njoftuar drejtpërdrejt se nuk ka kontest lidhur me shumën e detyrimit për
Tatimpaguesin A.
10. Nëse personi i tretë mban pasurinë e tatimpaguesit, ndryshe nga paratë e
gatshme apo formë tjetër të parasë, të tilla si një pjesë e pajisjes, automjet, etj.
Zyrtari i ATK, paraqet Njoftim Urdhër-vjelje, tek personi që mban pasurinë e
tatimpaguesit. Në të njëjtën kohë, Zyrtari i jep palës së tretë një kopje të Njoftim
për Konfiskim, sipas përshkrimit në paragrafin 14, të këtij neni, që përfshin një
përshkrim të plotë të pasurisë së konfiskuar. Origjinali dhe Njoftimi për
Konfiskim, i jepen tatimpaguesit. Zyrtari i ATK, duhet të gjykojë rastet në të
cilat personi i tretë e shfrytëzon pasurinë e tatimpaguesit dhe heqja e pasurisë
nga posedimi nga personi i tretë se a do t’i shkaktonte dëm personit të tretë.
ATK, duhet të inkurajojë tatimpaguesin të hyjë në një marrëveshje zyrtare që
autorizon personin e tretë të mbajë nën posedim pasurinë e konfiskuar, ne atë
mënyre që ta mbajë ATK të pa dëmtuar nga ndonjë humbje e vlerës që mund të
shkaktohet nga personi i tretë që posedon pasurinë. Kur pasuria konfiskohet,
ATK, duhet të vazhdojë të shesë pasurinë në atë mënyrë, si çdo pasuri tjetër të
konfiskuar.
11. Nëse Njoftim Urdhër-vjelja i është paraqitur një punëdhënësi për ta vënë në
paga i janë borxh tatimpaguesit, Njoftim Urdhër-vjelja e tillë është një urdhër-
vjelje e vazhdueshme sipas Paragrafit 2 të nenit 28 të Ligjit. Njoftim Urdhër-
vjelja e tillë i vihet pagave borxh apo pagave të ardhshme që do të fitohen
(përfshirë çdo bonos apo forma tjera të kompensimit) nga koha kur është
paraqitur tek punëdhënësi deri në atë kohë kur borxhi tatimor për të cilin është
paraqitur urdhër-vjelja është shlyer. Njoftim Urdhër-vjelja vihet në shumat
obligative për tatimpaguesin pasi shumat që i nënshtrohen mbajtjes në burim
për pensione dhe tatime të jenë zbritur nga rroga. Përveç kësaj, një shumë prej
20 € në javë do jetë e liruar nga urdhër-vjelja për të lejuar tatimpaguesin të
plotësojë nevojat themelore për ushqim sikurse është paraparë në Paragrafin 2 të
Nenit 31 të Ligjit.
12. Pasuria në posedim të tatimpaguesit. Sikurse është paraparë në Paragrafin 1
të Nenit 28 të Ligjit, “Drejtori ose zyrtari i autorizuar me shkrim nga Drejtori
ka të drejtë të ligjshme të mbledhë shumën e tillë (dhe shuma të tjera që janë të
mjaftueshme për të mbuluar shpenzimet e urdhër-vjeljes) me masën për marrje
pasurie që i përket personit të tillë (qoftë në pronësi fizike të tatimpaguesit ose
një personi të tretë).
13. Në të shumtën e rasteve, pasuria në posedim të tatimpaguesit do të jetë pasuria
e shfrytëzuar nga tatimpaguesi gjatë ecurisë së veprimtarisë ekonomike (pasuri
e biznesit). Para konfiskimit të një pasurie të tatimpaguesit, ATK, duhet të merr
ato veprime të përshkruara në paragrafët një (1) deri në tre (3) të këtij Neni (apo
të sigurojë se ato veprime janë ndërmarrë), përveç rishikimit të regjistrimeve
dhe regjistrave të aplikueshëm për të përcaktuar të drejtat dhe interesin e
tatimpaguesin në pasuri. Sikurse është cekur përpara në këtë akt nënligjor, ATK
182
është e autorizuar të konfiskojë dhe shesë vetëm të drejtat dhe interesin e
tatimpaguesit në çdo pasuri.
13.1. Në shqyrtimin e shënimeve të pasurisë, ATK duhet të identifikojë të
gjitha pengesat (kreditorët) kundër pasurisë (pengu në Regjistrin e
Pengjeve, hipotekë në kadastër, etj.). Emri i kreditorit të vendosur në
regjistër duhet të jetë i cekur në shënimin e ATK, data kur ka lindur
pengesa dhe pasuria e penguar.
13.2. ATK duhet të kontaktojë secilin kreditor dhe të përcaktojë shumën e
borxhit të pashlyer dhe statusin e borxhit (të tanishëm, të kontestuar, etj.).
të gjitha informatat e siguruara duhet të dokumentohen në shënimet
(regjistrimet) e ATK.
13.3. Çdo kontest lidhur me pronësinë e pasurisë së tatimpaguesit duhet të
ceket
13.4. Bazuar në informatat e siguruara, ATK duhet të përcaktojë aksionet e
tatimpaguesit (të drejtat dhe interesat) në pasuri dhe të përcaktojë nëse ka
të aksione (pasuri) të mjaftueshme për të arsyetuar konfiskimin dhe
shitjen.
13.5. Nëse ka të drejta dhe interesa te pakta në pasuri të tatimpaguesit,
Drejtuesi i Zyrës Rajonale, përgjegjës për mbledhjen e borxhit tatimor,
duhet të marrë autorizimin me shkrim nga Zëvendës Drejtori i
Operacioneve, përpara se të vazhdojë me konfiskimin. Përgjithësisht,
konfiskimi i pasurisë në të cilën ka të drejta dhe interesa minimale nuk
duhet të ndërmerret përveç nëse tatimpaguesi është një delikuent i
vazhdueshëm dhe do të vazhdojë të rrisë borxhin tatimor nëse veprimi i
tillë nuk është ndërmarrë. Konfiskimi do të jetë i konfiskuar vetëm pasi
të jenë marrë parasysh të gjitha alternativat tjera.
13.6. Nëse nuk ka të drejta dhe interesa në pasuri të tatimpaguesit, administrata
tatimore nuk ka autorizim të konfiskojë ndonjë pasuri. Barra e
administratës tatimore lidhet vetëm në të drejtat dhe interesat e
tatimpaguesit në pasuri. Nëse tatimpaguesi nuk ka të drejta dhe interesa,
barra e administratës tatimore nuk vendoset dhe nuk ka bazë juridike për
ATK, të konfiskojë pasurinë e tatimpaguesit. Në rastet kur tatimpaguesi
vazhdon të krijojë borxhe tatimore, por nuk ka të drejta dhe interesa në
pasuri, administrata tatimore duhet të marrë tërësisht parasysh të dërgojë
një peticion në gjyq të juridiksionit për shpërbërje të pavullnetshme në
falimentim.
183
bëhet konfiskim i pasurisë së tij. Zyrtari i autorizuar i ATK, duhet t’i japë
tatimpaguesit Njoftim Urdhër-vjelje sikurse është paraparë në paragrafin 5 të
këtij neni. Zyrtarët e ATK, ne vijim, duhet të kryejnë një regjistrim të pasurisë
së konfiskuar dhe t’i japin tatimpaguesit Njoftimin për Konfiskim, i cili
përmban :
14.1. emrin dhe adresën e tatimpaguesit;
14.2. adresën ku ndodhet pasuria, nëse ndryshon nga adresa e tatimpaguesit;
14.3. përshkrimin e detyrimit tatimor të pashlyer (lloji i tatimit dhe periudhat
tatimore);
14.4. shuma e detyrimit tatimor të vlerësuar plus rrjedhjet deri në datën e
konfiskimit;
14.5. një përshkrim i plotë i pasurisë që është konfiskuar.
184
konfiskuar dhe të shënojë atë vlerë në kopjen e ATK-së së Njoftimit për
Konfiskim. Për të përcaktuar vlerën e hapur të tregut duhet të merren
parasysh vjetërsia, kushtet dhe përdorimi;v
17.2. vlera e hapur e tregut do të përcaktohet pa u referuar në ndonjë shumë që
mund të jetë borxh kundër pasurisë;
17.3. vlera e hapur e tregut e përcaktuar do të jetë pikë nisjeje për përcaktimin
e çmimit minimal ofertues kur pasuria të ofrohet për shitje.
18. Ruajtja e pasurisë së konfiskuar. Kur pasuria konfiskohet, ATK, ka detyrim
të mbrojë pasurinë deri në shkallën e mbrojtjes sa ajo e bërë nga tatimpaguesi.
Nëse pasuria, do të lihet në objektet (hapësirat) e tatimpaguesit, atëherë duhet të
jetë e përcaktuar pronësia e atyre objekteve. Nëse objektet janë në pronësi të
tatimpaguesit, tatimpaguesi duhet të paralajmërohet, lidhur me sanksionet nëse
synon të largojë ndonjë pasuri të konfiskuar nga objektet. Duhet të merret
parasysh ndryshimi i masave te sigurisë (drynave, çelësave, etj) për të
parandaluar qasjen e tatimpaguesit dhe rritjen e sigurisë së pasurisë së
konfiskuar.
18.1. Nëse objektet janë në pronësi nga një palë e tretë, ATK, merr detyrimet e
tatimpaguesit në lidhje me pronarin e objekteve. Kjo, nënkupton, se
ATK, është e detyruar të diskutojë një shumë të pranueshme të qirasë me
pronarin, e cila nuk duhet të jetë më e madhe se ajo e paguar nga
tatimpaguesi. Nëse tatimpaguesi ka paguar qiranë për një periudhë të
specifikuar kohore, ATK, nuk ka detyrim të paguajë qira deri sa ky afat
kohore të përfundojë, por duhet të paguajë qiranë nga ajo datë e tutje.
ATK, duhet të marre pëlqimin e pronarit për të ndryshuar masat e
sigurisë në ambiente (shpenzimet do të ngarkohen në tatimpaguesin si
shpenzime të mbledhjes në sistemin e procedimit të të dhënave të ATK)
Nëse ATK nuk mund të arrijë marrëveshje të pranueshme me pronarin e
objekteve, duhet të largojë pasurinë e konfiskuar nga objektet në
mundësinë e parë që jepet, por jo më shumë se 5 ditë pune pasi
konfiskimi të jetë bërë.
18.2. Nëse në objektet tregtare të tatimpaguesit, ka veprimtari edhe te
shoqërive te tjera, ATK, duhet të ofrojë siguri për pasurinë e konfiskuar
të tatimpaguesit pa ndërhyrje në veprimtarinë normale të shoqërisë së
dytë, ne mënyre qe ajo të kryejë veprimtari. Përgjithësisht në rrethanat e
tilla, pasuria e tatimpaguesit duhet të largohet nga objektet. Megjithatë,
ATK, mund të bëjë marrëveshje të pranueshme si për shoqërinë tjetër
ashtu edhe për pronarin e objekteve (nëse pronari është dikush tjetër e jo
tatimpaguesi).
19. Oferta minimale. Para shpalljes së pasurisë për shitje, Administrata Tatimore
duhet të përcaktojë çmimin e ofertës minimale me të cilën pasuria do të shitet.
Oferta minimale synon të mbrojë tatimpaguesin dhe të sigurojë se pasuria nuk
është shitur me një çmim shumë është më i vogël se vlera e shitjes së detyruar të
interesit të tatimpaguesit në pasuri. Çmimi i ofertës minimale duhet të
përcaktohet me saktësi me qëllim të ofrimit të ruajtjes së drejtë si të interesit të
tatimpaguesit ashtu edhe të interesit të shtetit në pasuri. Oferta minimale nuk
185
mundet asnjëherë të jetë më e madhe se interesi i barrës së shtetit në pasuri
(shuma e obligimit tatimor).
19.1. Pika fillestare për përcaktimin e çmimit të ofertës minimale do të jetë
vlera e hapur e tregut e përcaktuar në paragrafin 18 të këtij Neni.
19.2. ATK duhet të marrë parasysh shumat e pengesave (përfshirë rrjedhjet e
llogaritura deri në datën e shitjes) që kanë prioritet mbi barrën tatimore
dhe të zbresë ato shuma nga vlera e hapur e tregut. Kur të shitet, pasuria
shitet duke iu nënshtruar kërkesave të kreditorëve që kanë prioritet mbi
barrën tatimore, ashtu çmimi i ofertës minimale duhet t’i marrë ato
shuma parasysh.
19.3. Pas uljes së blerës së hapur të tregut me shumën e pengesave kundrejt
pasurisë, të cilat kanë prioritet mbi borxhin tatimor, ATK duhet që më
tutje të ulë vlerën e pasurisë duke u bazuar në faktin se shitja është shitje
e detyruar e pasurisë – nuk ndodh në mes të një shitësi të vullnetshëm
dhe një blerësi të vullnetshëm. Vështirësitë që lidhen në veçanti me një
shitje të detyruar të shtetit (nuk ka garanci të titullit të qartë, nuk ka
garanci mbi pasurinë, pasuria është shitur “sikur të jetë”, etj.) duhet të
merret parasysh në përcaktimin e vlerës së shitjes së detyruar të pasurisë.
Ulja që do të përdoret në përcaktimin e vlerës së shitjes s detyruar (oferta
minimale) e pasurisë nuk duhet të jetë më pas se 25% dhe jo më shumë
se 50% e vlerës së mbetur pas uljes së vlerës së hapur të tregut me
shumën e pengesave kundër pasurisë. Për shembull, administrata
tatimore ka konfiskuar një kamion dhe ka përcaktuar se vlera e hapur e
tregut e kamionit është 10,000€, e cila është vlera e cekur në kopjen e
Njoftimit për Konfiskim të administratës tatimore. Tatimpaguesi e ka
blerë kamionin duke marrë një hua në bankë, e cila është bërë para barrës
tatimore. Tatimpaguesi ende ka borxh 4,000€ në hua, duke lënë 6,000€ si
interes i tatimpaguesit në kamion (dhe gjithashtu interesin të cilit i ngjitet
barra tatimore). Bazuar në kushtet e fundit ekonomike, zyrtari i
mbledhjes së detyrueshme përcakton se çmimi i ofertës minimale duhet
të vendoset duke ulur vlerën e interesit të tatimpaguesit në kamion për
40%. Çmimi i ofertës minimale i vendosur për kamionin është 3,600€
(6,000 minus 2,400€). Çdo blerës në shitjen e administratës tatimore
duhet të marrë parasysh faktin se kamioni ka një barrë ekzistuese bankare
në shumën prej 4,000€ për të cilën duhet të bëhen aranzhime (ujdi)
plotësuese-shlyese, përveç kryerjes së pagesës prej 3,600€ (apo çfarëdo
shumë më të lartë që është ofruar në shitjen publike) në administratën
tatimore.
20. Njoftimi për Shitje. Kur të jetë konfiskuar pasuria e tatimpaguesit, duhet të
shitet brenda një periudhe që fillon 30 ditë nga data e konfiskimit (paragrafi 5 i
nenit 28 të Ligjit) dhe përfundon 60 ditë nga data e konfiskimit. Periudha për
shitjen e pasurisë mund të zgjatet nëse rrethanat kërkojnë, sikurse është shtyrja e
shitjes, e cila kërkon ri-shpalljen e shitjes. ATK, autorizohet të fillojë shpalljen
e shitjes së pasurisë së konfiskuar, përpara se afati prej 30-ditësh të skadojë, me
kusht që data e shitjes nuk është me pak se 30 ditë nga data e konfiskimit. Për
qëllime të këtij neni, data e konfiskimit është data në të cilën ATK, ka marrë në
186
posedim pasurinë duke lëshuar Njoftimin për Urdhër-vjeljen dhe Njoftimin për
Konfiskim.
20.1. Me qëllim të shitjes së pasurisë, ATK duhet të përgatisë një Njoftim për
Shitje, e cila duhet të përmbajë:
20.1.1. emrin e tatimpaguesit;
20.1.2. treguesin se shitja a është përmes Ankandit Publik, apo shitje më
oferta të mbyllura. Nëse është shitje me oferta të mbyllura,
procedura me të cilën do të dorëzohen ofertat e mbyllura në
ATK;
20.1.3. datën e shitjes;
20.1.4. vendin e shitjes;
20.1.5. deklarimin se vetëm interesat e tatimpaguesit në pasuri shiten
dhe se pasuria shitet “sikur të jetë” pa ndonjë garanci për
përshtatshmërinë, përdorimin, vlerën apo pronësinë (për këtë
arsye, ATK, nuk duhet të shpallë vlerën që është vënë në pasuri
ashtu që mos të jetë në pozitë të sugjerojë vlerën që mund të
shkaktojë konflikt qoftë më blerësin ashtu edhe me
tatimpaguesin);
20.1.6. përshkrimin e plotë të pasurisë së shitur e përshtatshme për t’i
mundësuar një blerësi të interesuar të bëjë vlerësimin e vlerës
dhe meritës së pasurisë;
20.1.7. vendin ku mund të shikohet pasuria dhe datat dhe kohën kur
mund të bëhet kjo;
20.1.8. afatet e pagesës, te cilat duhet të plotësohen nga ofertuesi i
suksesshëm nëse pagesa bëhet në tërësi me pranimin e ofertës më
të lartë apo me këste siç përcaktohet në Njoftimin për Shitje;
20.1.9. kualifikimet që ofertuesit e mundshëm duhet t’i plotësojnë me
qëllim që të mund të ofertojnë për pasurinë (nëse është vendosur
ndonjë kualifikim); Me qëllim të ofertimit për pasuri të
paluajtshme, ofertuesi duhet të ketë evidencë se ka bërë
garancion bankar për minimum 10% të borxhit tatimor të
pashlyer;
20.1.10. forma me të cilën duhet të bëhet pagesa (përmes transferim
bankar) dhe si bëhet pagesa nga ofertuesi i suksesshëm;
20.1.11. deklaratën e autorizimit të ATK, për të kryer shitjen.
20.2. Një kopje e Njoftimit për Shitje duhet t’i dërgohet tatimpaguesit para se
të shpallet pasuria për shitje. Duhet të bëhet një përpjekje për t’ia
dorëzuar njoftimin personalisht tatimpaguesit apo përfaqësuesit të tij të
autorizuar, nëse nuk është e mundur, një kopje e njoftimit duhet t’i
dërgohet në adresën e fundit të ditur të tatimpaguesit.
20.3. Një kopje e Njoftimit për Shitje duhet t’i dërgohet secilit kreditor, që ka
një regjistruar barrë kundër pasurisë ashtu që ata të jenë në dijeni se
pasuria është në shitje dhe se ata mund të jenë të pranishëm në shitje për
të mbrojtur interesat e tyre.
187
20.4. Pasuria e konfiskuar duhet të shpallet për shitje së paku 10 ditë para
planifikimit të datës së shitjes, por jo më shumë se 20 ditë përpara datës
së planifikuar për shitje.
20.5. Një kopje e Njoftimit për Shitje duhet të publikohet së paku në një gazetë
e qarkullimit të përgjithshëm në Kosovë, si dhe në një gazetë e
qarkullimit të përgjithshëm në regjione në të cilin pasuria do të shitet.
Një gazetë nuk mund të shërbejë për dy qëllime. Nëse nuk ka gazetë të
qarkullimit të përgjithshëm në regjion, shpallja duhet të vendoset në një
gazetë të dytë të qarkullimit të përgjithshëm në Kosovë.
20.6. Një kopje e Njoftimit për Shitje duhet të vendoset në së paku tri vende të
dukshme publike në komunë apo bashkësinë lokale në të cilën gjendet
pasuria që do të shitet. Përveç kësaj, nëse shitja do të mbahet në një vend
tjetër, Njoftimi për Shitje duhet të vendoset në së paku tri vende të
dukshme publike në komunë apo bashkësi lokale në të cilën do të mbahet
shtija.
20.7. Kopjet e Njoftimit për Shitje, duhet t’u dërgohen me postë të gjithë
blerësve të interesuar që dihen – blerësve të mundshëm që shpesh marrin
pjesë në shitjes e ATK-së dhe blerësve të mundshëm që kontaktojnë
ATK dhe kërkojnë një kopje të Njoftimit për Shitje.
20.8. Nëse është e nevojshme për të shtyhet një shitje pasi është shpallur, shitja
duhet të ri-planifikohet në një kohë që nuk është më shumë se 90 ditë nga
data e konfiskimit. Shitja duhet të ri-shpallet në përputhje me dispozitat e
këtij paragrafi dhe nën-paragrafët e tij.
21. Kur pasuria ofrohet për shitje me Ankand Publik apo oferta të mbyllura, ATK,
duhet të japë kohë para shitjes blerësve të mundshëm për të shikuar dhe
ekzaminuar pasurinë. Nëse ka pengesa (barrë) kundër pasurisë e cila ka prioritet
mbi barrën tatimore, administrata tatimore duhet t’u japë informatat e
aplikueshme blerësve të mundshëm, për të përfshirë emrin e kreditorit, llojin e
pengesës (hipotekë, hua, vendim gjyqësor, etj), vendin ku është regjistruar
pengesa/barra, data kur është regjistruar pengesa/barra, dhe shuma detyruese.
22. Shitjet me Ankand Publik. Nëse shitja do të kryhet përmes Ankandit Publik,
përgjithësisht duhet të kryhet në vendin në të cilin gjendet pasuria për shitje.
22.1. ATK, siguron që ofertuesit e interesuar janë të regjistruar dhe i plotësojnë
të gjitha kualifikimet e përshkruara në Njoftimin për Shitje (nëse
kërkohet, të gjithë ofertuesit duhet të paraqesin evidencë që kanë
garancion bankar), dhe t’i jepet një numër i ofertuesit;
22.2. Në kohën e shpalljes, Zyrtari i ATK, që do të kryej shitjen duhet të
shpallë se ATK e ofron pasurinë e përshkruar në Njoftimin për Shitje për
ofertën më të lartë. Zyrtari i ATK, do të bëjë shpalljen vijuese: ATK
ofron për shitje pasurinë e përshkruar në Njoftimin për Shitje (nëse ka
një apo dy artikuj për shitje, është e dëshirueshme të lexohet përshkrimi i
tyre; nëse lista është e gjatë, është e nevojshme që t’u referohet vetëm
ofertuesve të mundshëm të Njoftimit për Shitje dhe pasurisë së listuar
aty). Shitja do të kryhet me konkurrencë të ofertave të hapura. Pasuria e
ofruar për shitje shitet aty ku është dhe në gjendjen e vet të tanishme.
ATK, e shet vetëm të drejtën, titullin dhe interesin e (emri i tatimpaguesit)
188
në pasuri. Pasuria shitet duke iu nënshtruar çdo pengese –barre që është
më e lartë se barra e administratës tatimore. ATK, është në dijeni për
pengesat vijuese kundër pasurisë që janë më të larta se barra e ATK
(emrat e personave të cilët mbajnë pengesat dhe shumën detyruese në
secilën pengesë – nëse vetëm pasuria e caktuar i nënshtrohet pengesës,
identifikoni pasurinë specifike të cilës i është bashkëngjitur (lidhur)
pengesa). (Ofroni përfaqësuesit(-ve) të mbajtësit(-ëve) të barrës së lartë
një mundësi për të bërë një shpallje lidhur me barrën që ata e kërkojnë
dhe shumën që duhet paguar për të shlyer atë kërkesë.) ATK, nuk bën
kurrfarë autorizimi apo garancioni, nuk shpreh apo nuk lë të kuptohet,
lidhur me vlefshmërinë e titullit të pasurisë apo cilësisë, sasisë, peshës,
madhësisë apo kushteve të ndonjë pasurie, apo formës për ndonjë
përdorim apo qëllim. Afatet e shitjes janë cekur në Njoftimin për Shitje –
ato janë (Përshkruani afatet e shitjes). A ka ndonjë pyetje lidhur me
procedurën e ofertimit apo afatet e shitjes? A i kuptojnë të gjithë kushtet
e kësaj shitjeje dhe kushtet sipas së cilave është ofruar pasuria? (Nëse
pasuria do të shitet si një tërësi dhe në grumbull, sqaroni ofertuesve se
pasuria së pari do të ofertohet për shitje në grumbull dhe mandej në tërësi
individuale). Ofertimi duhet të fillojë me çmimin ofertues minimal. Nëse
nuk ka oferta që plotësojnë këtë çmim, shitja do të shtyhet dhe ri-shpallet
dikur më vonë. Kur të ofertoni, ju lutemi mbajeni numrin tuaj të
ofertuesit ashtu që oferta juaj të regjistrohet si duhet në regjistrimet e
shitjes. Oferta minimale për këtë pasuri është përcaktuar të jetë
________ € (varësisht nga rasti). Ankandi tash është i hapur për ofertat
tuaja.
22.3. Ndërsa ofertimi ecën, duhet të bëhet një regjistrim e numrit të ofertuesit
të secilës ofertë dhe shumës së ofertuar. Regjistrimi duhet të mbahet në
dosjen e shitjes.
22.4. Nëse pasuria është ndarë në tërësi të ndryshme, dhe ATK, ka përcaktuar
se do të ofrojë pasurinë për shitje në grumbull dhe në tërësi të ndara,
Zyrtari, që kryen shitjen do të informojë se shitja do të mbahet në dy
faza.
22.4.1. Në fazën e parë, pasuria do të ofrohet për shitje në grumbull me
çmimin me te ulët të shitjes së vënë për pasurinë. Pasi ofertimi i
pasurisë në grumbull të ketë përfunduar, duhet të përcaktohet dhe
të shpallet emri i ofertuesit të suksesshëm dhe shuma e ofertës.
Ofertuesi i suksesshëm duhet të informohet se oferta e tij do të
mbahet në rezervë duke u varur nga rezultati i shitjes së grupeve
individuale.
22.4.2. Në fazën e dytë, pasuria do të shitet në grupe të vendosura para
se shitja të jetë shpallur. Ofertimi në secilin grup do të vazhdojë
me vendosjen në tabelë shënimin e ofertave në një regjistër të
ofertave. Ofertuesi i suksesshëm për secilin grup do të shpallet
kur ofertimi për grup ka përfunduar dhe ofertuesi i suksesshëm
do të informohet se pranimi i ofertës është një pranim në
189
tentativë (i përkohshëm) duke u varur nga rezultati i ofertimit në
grupet e mbetura të pasurisë.
22.4.3. Kur ofertimi në pasurinë e ndarë ka tejkaluar shumën e ofertës
për grumbullin, të marrim se shuma ka tejkaluar shumën e
ofertës me te ulet, shitja mund të vazhdojë deri sa të jetë marrë
shuma e ofertave e barabartë me borxhin tatimor. Nëse, pas
pranimit të ofertave të mjaftueshme për të shlyer borxhin tatimor,
mbesin ende grupe të pasurisë, ATK, mund t’ia lirojë grupet e
mbetura tatimpaguesit.
22.4.4. Nëse oferta me shumën totale për grupet individuale të pasurisë
është e barabartë apo më pak se shuma e ofertës për pasurinë në
grumbull, pasuria do të deklarohet e shitur për ofertuesin me
ofertë më të madhe kur pasuria të jetë ofruar për shitje në
grumbull.
22.6 Kur të gjitha kushtet të jenë plotësuar dhe është pranuar pagesa e
tërësishme, ATK do të përgatisë një Dëftesë për Shitje që transferon të gjitha
të drejtat, titullin dhe interesin e tatimpaguesit në pasurinë e shitur tek
ofertuesi i suksesshëm.
23. Shitjet me oferta të mbyllura. ATK mundet po ashtu të ofrojë pasurinë për
shitje nëpërmjet shitjes me oferta të mbyllura. Kur bëhet shitje me oferta të
mbyllura, pasuria ofrohet vetëm në grumbull. Një shitje me oferta të mbyllura
mund të ndodhë në një vend që është më i përcjellë për mbajtjen e shitjeve të
tilla, përfshirë edhe Zyrën Regjionale të ATK.
23.1. ATK, siguron se ofertuesit e mundshëm janë regjistruar dhe i plotësojnë
kualifikimet e përshkruara në Njoftimin për Shitje, nëse kërkohet,
ofertuesit do të paraqesin evidencë se kanë garancion bankar, si edhe do
ti jepet një zarf me numër dhe formulari i ofertës së mbyllur.
23.2. Në kohën e shpalljes, Zyrtari i ATK, që do të kryejë shitjen, duhet të
shpallë se ATK, e ofron pasurinë e përshkruar në Njoftimin për Shitje për
ofertuesin më të lartë. Zyrtari i ATK, bën shpalljen vijuese: ATK ofron
për shitje pasurinë e përshkruar në Njoftimin për Shitje (nëse ka një apo
dy artikuj për shitje, është e dëshirueshme të lexohet përshkrimi i tyre;
nëse lista është e gjatë, është e nevojshme që t’u referohet vetëm
ofertuesve të mundshëm të Njoftimit për Shitje dhe pasurisë së listuar
aty). Shitja do të kryhet me oferta të mbyllura. Pasuria e ofruar për shitje
shitet aty ku është dhe në gjendjen e vet të tanishme. Administrata
tatimore e shet vetëm të drejtën, titullin dhe interesin e (emri i
tatimpaguesit) në pasuri. Pasuria shitet duke iu nënshtruar çdo pengese
–barre që është më e lartë se barra e ATK. ATK, është në dijeni për
pengesat vijuese kundër pasurisë që janë më të larta se barra e ATK,
(emrat e personave të cilët mbajnë pengesat dhe shumën detyruese në
190
secilën pengesë – nëse vetëm pasuria e caktuar i nënshtrohet pengesës,
identifikoni pasurinë specifike së cilën i është bashkëngjitur (lidhur)
pengesa. (Ofroni përfaqësuesit(-ve) të mbajtësit(-ëve) të barrës së lartë
një mundësi për të bërë një shpallje lidhur me barrën që ata e kërkojnë
dhe shumën që duhet paguar për të shlyer atë kërkesë.) ATK, nuk bën
kurrfarë autorizimi apo garancioni, nuk shpreh apo nuk lë të kuptohet,
lidhur me vlefshmërinë e titullit të pasurisë apo cilësisë, sasisë, peshës,
madhësisë apo kushteve të ndonjë pasurie, apo formës për ndonjë
përdorim apo qëllim. Afatet e shitjes janë cekur në Njoftimin për Shitje –
ato janë (Përshkruani afatet e shitjes). A ka ndonjë pyetje lidhur me
procedurën e ofertimit apo afatet e shitjes? A i kuptojnë të gjithë kushtet
e kësaj shitjeje dhe kushtet sipas së cilave është ofruar pasuria? Oferta
minimale për këtë pasuri është përcaktuar të jetë ________ € (varësisht
nga rasti). Ofertat e dorëzuara për më pak se kjo shumë nuk do të
pranohen dhe do të diskualifikohen gjatë hapjes. Ankandi tash është i
hapur për ofertat tuaja.
23.3. Pas kryerjes së deklaratës hyrëse, duhet të jepet një kohë për t’u
mundësuar ofertuesve të përgatisin dhe dorëzojnë ofertat e tyre, duke i
vendosur ofertat e tyre në ofertë në zarfin e dhënë me numër, duke
mbyllur zarfin dhe vendosur atë në një kuti të ofruar për pranim të
ofertave të mbyllura. Ofertuesit duhet të paralajmërohen kur të mbesin
vetëm pesë minuta për t’i dorëzuar ofertat.
23.4. Kur të ketë kaluar koha për dorëzimin e ofertave të mbyllura, personi
përgjegjës për shitje do të shpallë para njerëzve të pranishëm se ofertat
do të hapen. Secili zarf do të hiqet nga kutia veç e veç, do të hapet dhe
oferta do t’u shpallet (njoftohet) të gjithë të pranishmëve, pas së cilës do
të futet në regjistrimin zyrtar të shitjes. Nëse një ofertë është dorëzuar me
më pak se oferta minimale, audienca do të informohet me emrin e
ofertuesit dhe numrin, të informohet se oferta është më pak se oferta
minimale dhe kështu, diskualifikohet. Informatat që do të futen përbëjnë:
numrin e ofertuesit, emrin e ofertuesit, pasuria për të cilën është dorëzuar
oferta dhe shuma e ofertës së dorëzuar.
23.5. Kur të gjitha ofertat të jenë hapur, të lexohen, verifikohen se ato
plotësojnë kushtet minimale dhe të futen në regjistrimin zyrtar të shitjes,
personi përgjegjës i shitjes do t’u shpallë atyre që janë të pranishëm
ofertën fituese dhe të deklarojë se pasuria i është shitur (emrin e
ofertuesit fitues) për (shuma e ofertës fituese).
23.6. Personi përgjegjës për shitjen do të takohet me ofertuesin e suksesshëm
menjëherë pas shitjes për të aranzhuar pagesën përfundimtare dhe për të
liruar pasurinë e konfiskuar.
23.7. Kur të gjitha kushtet të jenë plotësuar dhe është pranuar pagesa e
tërësishme, ATK do të përgatisë një Dëftesë për Shitje që transferon të
gjitha të drejtat, titullin dhe interesin e tatimpaguesit në pasurinë e shitur
tek ofertuesi i suksesshëm.
191
24. Nuk ka të dorëzuar ofertë minimale. Nëse nuk ka oferta të dorëzuara, qoftë
me gojë apo me ofertë të mbyllur, cilado që plotëson kriterin e ofertës me të
ulet, personi përgjegjës për shitje do të shpallë se shitja është shtyrë për
mungesë të ofertës minimale dhe do të ri-caktohet në një datë të mëvonshme.
25. Kur shitja shtyhet për mungesë të ofertës minimale, duhet të merret vendim
nëse duhet të ulet shuma e ofertës minimale, ose të rishpallet pasuria me të
njëjtën ofertë minimale, apo të lë shitjen dhe t’ia kthejë pasurinë tatimpaguesit
meqë nuk ka vlerë të mjaftueshme për të shitur.
25.1. Nëse është marrë vendimi për të ulur ofertën minimale, shuma e ofertës
së re minimale do të jetë një shumë jo më pak se 405 e vlerës së mbetur
pas uljes së vlerës së hapur të tregut me shumën e pengesës-barrës
kundër pasurisë. Kjo paraqet një 10% ulje shtesë të shumës së autorizuar
në paragrafin 19.3 të këtij neni.
25.2. Nëse pasuria do të ofrohet për shitje herën e dytë, duhet të përgatitet një
Njoftim për Shitje e re me datën e re të shitjes. Njoftimi për Shitje duhet
të përgatitet në përputhje me dispozitat e paragrafit 20 të këtij neni.
Pasuria duhet të rishpallet për shitje brenda 10 ditëve pasi shitja e parë të
jetë shtyrë me një datë të shitjes jo më shumë se 30 ditë pas datës së
shitjes së parë. Njoftimi për Shitje i ri duhet të publikohet dhe të vendoset
në të njëjtën mënyrë sikurse është përshkruar në paragrafin 20 të këtij
neni.
26. Shitja e tërhequr. Shitja e pasurisë së konfiskuar mundet të tërhiqet dhe
pasuria e konfiskuar i kthehet tatimpaguesit në kushtet e mëposhtme :
26.1. Është synuar një shitje fillestare por nuk janë marrë oferta të cilat
plotësojnë kriterin e ofertës minimale dhe është përcaktuar se nuk ka të
drejta dhe aksione të mjaftueshme në pasuri për të ofruar atë për shitje
për të dytën herë; apo
26.2. Pasuria është ofruar për shitje herën e dytë me një ofertë minimale të ulur
dhe nuk ka pasur oferta të pranuara që plotësojnë kriterin e ofertës
minimale.
26.3. Nëse një shitje e pasurisë së konfiskuar është tërhequr, ATK, dorëzon
kërkesë në gjyqin e juridiksionit për fillimin e një procedimi të
falimentimit të pavullnetshëm me qëllim të parandalimit të tatimpaguesit
të krijojë detyrime të tjera tatimore dhe për t’i mundësuar gjyqit të shesë
çdo pasuri të tatimpaguesit nëpërmjet procedurave të veta të shitjes (Shih
Nenin 24 të këtij udhëzimi).
192
28. Një shitje mund të anulohet me pranimin e një urdhri nga një gjykate, e cila ka
juridiksionin e duhur. Nëse vendimi i gjykatës përmban udhëzimet për t’i
kthyer pasurinë gjyqit, ATK është e detyruar ta bëjë këtë, megjithatë, ATK do
të mbajë prioritet në mjetet që do t’i kishte gëzuar po të kishte shitur pasurinë
vet. Nëse urdhër anulimi është për qëllim të një dëgjimi për të përcaktuar të
drejtat në pasuri, ATK do të mbaj posedimin në pasuri duke u varur në
vendimin e gjyqit. Nëse ATK më pastaj autorizohet të shesë pasurinë, do të
shpallë shitjen dhe të caktojë atë të mbahet jo më shumë se 30 ditë pas
pranimit të autorizimit për të vazhduar me shitjen.
29. Mos-plotësimi i kërkesave nga ofertuesi i suksesshëm. Nëse ndonjë ofertues
i suksesshëm nuk i plotëson me kohë të gjitha kushtet e një shitje, çdo shumë e
paguar apo e garantuar nga ofertuesi do të mbahet nga ATK, si dëm për
dështimin e ofertuesit të suksesshëm të kryejë detyrimin, sipas kontratës së tij
dhe të kompensojë çdo shpenzim që lidhet me procesin e shitjes.
30. Shitjet e shpejtuara. Nëse pasuria e konfiskuar është në rrezik për t’u prishur
(dëmtuar, kalbur) apo të humbë vlerën apo shpenzimet për mbajtjen e pasurisë
së konfiskuar janë në shpërpjesëtim me shumën e detyrimit tatimor, ATK
mund të kryejë një shitje të shpejtë të pasurisë së konfiskuar. Rrethanat e tilla
mund të ndodhin nëse pemët apo perimet e freskëta janë të përfshira në
artikujt e konfiskuar. Në të njëjtën mënyrë, shpenzimet e mbajtjes së kafshëve
të gjalla mund të jenë të tilla që shpenzimet do të ishin në shpërpjesëtim me
vlerën e tyre apo borxhi tatimor dhe një shitje e shpejtë do të shpëtonte vlerën
për tatimpaguesin dhe do të maksimalizonte përpjekjet e mbledhjes për ATK.
30.1. Një shitje e shpejtë mund të autorizohet me shkrim nga Drejtori i
Përgjithshëm kur rrethanat në paragrafin 31 të këtij Neni janë të
pranishme, në përputhje me rekomandimin me shkrim të bërë nga
Drejtuesi i Regjionit, i cili është përgjegjës për konfiskimin dhe shitje.
Rekomandimi i tillë me shkrim duhet të përfshijë arsyet pse është e
nevojshme një shitje e shpejtë dhe pasojat nëse nuk mbahet një shitje e
shpejtë. Rekomandimi me shkrim duhet gjithashtu të ofrojë një çmim të
ofertës minimale për artikujt që do të shiten. Oferta minimale duhet të
përcaktohet bazuar në vlerën e hapur të tregut për artikujt që do të shiten,
minus çdo pengesë që dihet kundër artikujve që do të shiten dhe mandej
zbritet me maksimum 50% për të marrë parasysh natyrën e nevojshme të
shitjes.
30.2. Tatimpaguesi, apo përfaqësuesit të tij i autorizuar, duhet t’i jepet një
kopje e Njoftimit për Shitje (nëse tatimpaguesi nuk mund të gjendet,
përpjekjet për të gjetur tatimpaguesin duhet të dokumentohen) dhe t’i
jepet një mundësi për të paguar shumën e ofertës minimale me qëllim që
të ri-blejë mallrat e konfiskuar dhe të shmangë shitjen e tyre me çmime të
ulëta. Nëse tatimpaguesi paguan çmimin e ofertës minimale, artikujt për
shitje me shitje të shpejtë do të lirohen nga konfiskimi dhe do t’i kthehen
tatimpaguesit me evidentim të pranimit se shuma e ofertës minimale
është paguar në një bankë të autorizuar. Pasuria e ri-blerë nga
193
tatimpaguesi në këtë mënyrë nuk do t’i nënshtrohet konfiskimi të
mëvonshëm nga ATK për minimum 30 ditë.
30.3. Një shitje e shpejtë duhet të shpallet sa më gjerë që të jetë e mundur në
kohën e lejuar. Duhet të takohen së paku 5 ofertues të mundshëm (që nuk
lidhen me Zyrtarët e ATK që kryejnë shitjen apo ndonjë personel
mbikëqyrës apo drejtues të ATK) dhe t’i jepet mundësia të jenë të
pranishëm për shitje. Njoftimet e shitjes në pritje duhet të vendosen në së
paku tri vende të rëndësishme publike së paku një orë para kohës së
planifikuar për shitje.
30.4. Një shitje e shpejtë duhet të kryhet si një Ankand Publik. Çmimi i ofertës
minimale duhet të shpallet, së bashku me një deklaratë se kjo është një
shitje e shpejtë të pasurisë së specifikuar në përputhje me Nenin 28 të
Ligjit dhe me dispozitat e këtij Udhëzimi.
30.5. Afatet e shitjes për artikujt e shitur sipas procedurës së shitjes së shpejtë
duhet të kërkojnë që ofertuesi i suksesshëm t’i ofrojë evidencë Zyrtarit të
autorizuar të ATK që kryen shitjen se ka paguar shumën e tërësishme të
ofertës në llogarinë bankare të specifikuar, brenda një (1) ore pasi oferta
fituese është shpallur. Përgjithësisht, artikujt që shiten me shitje të
shpejtë, shiten në grumbull (grup), se sa të synohet të shiten në artikuj të
ndarë. Artikujt e shitur nuk do t’i lirohen ofertuesit të suksesshëm deri sa
të mos jetë marrë evidenca e pagesës
31. Pasuria e konfiskuar nga një tatimpagues mund t’i kthehet tatimpaguesit, në
tërësi apo në pjesë, në rrethanat :
31.1. Nëse ATK dhe tatimpaguesi kanë bere marrëveshje për rregullimin e
borxhit tatimor para shitjes, konfiskimi mund të hiqet dhe pasuria mund
t’i kthehet tatimpaguesit përderisa tatimpaguesi paguan të gjitha
shpenzimet e dala nga ATK, në konfiskimin dhe ruajtjen e pasurisë.
Konfiskimi nuk do të lirohet deri sa koha e tillë kur tatimpaguesi ofron
evidencë të kënaqshme për pagesën e të gjitha shpenzimeve të dala nga
konfiskimi dhe ruajtja e pasurisë.
31.2. Është përcaktuar se një shumë e tepërt e pasurisë është konfiskuar dhe
është e mundur të kryhet një shitje e suksesshme për të plotësuar borxhin
tatimor me vetëm një pjesë të pasurisë së konfiskuar dhe ndarja e
pasurisë nuk do të krijonte një gjendje të pabarabartë për tatimpaguesin.
31.3. Lirimi i konfiskimit si tërësi, apo pjesërisht, do të ndihmonte mbledhjen e
përfundimtare të borxhit tatimor.
31.4. Është përcaktuar se pasuritë i nënshtrohen juridiksionit të një gjyqi apo
procesi juridik që ka kërkesë më të lartë mbi pasurinë, përveç nëse
organet e tilla pajtohen me konfiskimin dhe shitjen e pasurisë nga
Administrata Tatimore.
31.5. Është përcaktuar se konfiskimi ka qenë i gabueshëm apo borxhi që ka
formuar bazën për konfiskim është i gabuar apo nuk ekziston më.
31.6. ATK ka përcaktuar të tërheqë shitjen sikurse është paraparë në Paragrafin
26 të këtij neni.
194
Neni 23
Transferimi i pasurisë (aseteve)
Kur ATK zbulon, qoftë përmes kontrollës apo aksionit të mbledhjes, se ka ndodhur
një transfer i pasurisë sikurse është përshkruar në nën-paragrafët 1(a) deri në 1(c) të
këtij Neni, dhe më qëllim të vendosjes së një vlerësimi sipas Nenit 35A, ATK duhet
të ndjekë parimet e përgjithshme të parapara në Nenin 17 deri 20 të Ligjit, si dhe
dispozitat e këtij Kapitulli.
195
më 31 Janar 2009, çdo transfer i bërë në apo pas 1 Janarit 2009 do të
konsiderohet të jetë transfer në pritje të krijimit të borxhit tatimor.
3. Nëse ATK, ka vendosur borxh tatimor kundër një tatimpaguesi dhe pasuria e
tatimpaguesit më vonë është transferuar përpara se ATK të ketë regjistruar
barrën e vet, ATK mund të ketë bazë për të bërë një vlerësim kundër
transferuesit nëse të gjitha kushtet e vendosjes në Ligj dhe Aktin Nënligjor,
për vlerësimin e tillë janë plotësuar
4. Neni 35A.(b) parasheh që një situatë e transferuesit lind nëse kushtet vijuese
janë plotësuar:
4.1. Tatimpaguesi ka transferuar pasurinë (asetet) në entitetin tjetër qoftë në
pritje të krijimit të një borxhi tatimor apo pasi të ketë lindur borxhi
tatimor (sikurse është përshkruar në 6.2 më sipër);
4.2. Transferimi i pasurisë ka qenë më pak se vlera e hapur e tregut për
pasurinë;
4.3. Transferimi i pasurisë ka lënë tatimpaguesin në pamundësi për të paguar
borxhin tatimor dhe,
Për qëllime të këtij Neni, termi ‘pasuri’ do të interpretohet të jetë qoftë në njëjës
(pasuri) apo në shumës (pasuritë). Vlera e hapur e tregut e pasurisë mund të
përcaktohet në çdo mënyrë, për aq sa baza për vlerën është qartë e dokumentuar dhe
është e bazuar në të dhëna faktike. Përgjithësisht, vlera e tregut duhet të përcaktohet
pasi të është marrë parasysh vlerësimi i moshës dhe kushteve te pasurisë. Në
përcaktimin e vlerës së pasurisë, regjistrimet e tatimpaguesit duhet të analizohen për
të përcaktuar koston e pasurisë kur ka qenë e re, vlerën filluese sikurse është treguar
në tabelën e zhvlerësimit apo në fletët e punës të shoqëruara me tabelën e
zhvlerësimit. Vlera e mbetur e pasurisë sikurse është treguar në tabelën e
zhvlerësimit duhet të konsiderohet të jetë vlerë e hapur e tregut minimale e pasurisë.
Duhet të bëhen pyetje tek dilerët që janë të njohur me pasurinë apo pasurinë e
ngjashme. Nëse janë transferuar paratë e gatshme (kesh), vlera e hapur e tregut do të
jetë e barabartë me vlerën e parasë së gatshme të transferuar. Nëse pasuritë janë të
penguara me barrë të regjistruar në Regjistrin e Pengut apo në kadastër, përcaktimi i
vlerës së hapur të tregut duhet të bëhet duke marrë parasysh informatat e siguruara
në regjistër.
Neni 24
Kërkesat për Falimentim të Pavullnetshëm
196
kërkesat për falimentim, përfshirë falimentimin e pavullnetshëm. Sipas ligjit,
procedura e falimentimit lidhet me persona juridik, ose ortakërinë e
përgjithshme, ortakërinë e kufizuar, shoqëritë aksionare dhe shoqëritë me
përgjegjësi të kufizuar. Ne të nuk përfshihen bizneset private, shoqëritë e
sigurimeve, institucionet financiare, ofruesit e pensioneve, apo ndërmarrje
publike a shoqërore të cilat nuk janë transformuar ende në entitete juridike.
2. Si një kreditor i tatimpaguesve të cilët kanë borxhe tatimore, ATK, ka të drejtë
të dorëzojë një kërkesë në gjykatën kompetente, për të kërkuar që pasuritë e një
tatimpaguesi debitor, të vendosen nën juridiksionin e gjykatës, për një likuidim
të rregullt të tatimpaguesi borxhli.
3. ATK, dorëzon një kërkesë për falimentim të pavullnetshëm, kur të gjitha gjërat
vijuese janë të pranishme :
3.1. Borxhi ka qenë obligim së paku 60 ditë;
3.2. Borxhliu tatimor i ka borxh ATK më shumë se 2,000 €;
3.3. Borxhi nuk është i kushtëzuar apo nuk i nënshtrohet një kontesti të vërtetë
(tatimpaguesi nuk mund të jetë në Ankesa, BPR, apo një gjyq me
juridiksion për të dëgjuar ankesat e rasteve tatimore, dhe
3.4. Borxhliu përgjithësisht nuk i paguan borxhet e tija kur ato bëhen
detyruese.
4. Një borxhli konsiderohet që përgjithësisht nuk i paguan borxhet e tija kur ATK,
vërteton se ai nuk ka paguar një apo më shumë borxhe tatimore.
5. Përderisa nuk kërkohet, para dorëzimit të kërkesës në rastin e një ortakërie,
ATK duhet të ndërmarre të gjitha veprimet e mundshme për të mbledhur
borxhin nga ortakët individualisht. Në një ortakëri të përgjithshme, të gjithë
ortakët janë të detyrueshëm bashkërisht dhe veçmas për borxhet e ortakërisë.
Kjo nënkupton se borxhet e ortakërisë mund të mblidhen si nga pasuria e
ortakërisë ashtu edhe nga pasuritë e ortakëve individualisht. Ortakëritë e
kufizuara detyrohen për borxhet e ortakërisë vetëm për shkallën e interesit në
ortakëri. Megjithatë, çdo ortakëri e kufizuar kërkohet të ketë një ortak të
përgjithshëm, i cili personalisht detyrohet tërësisht për borxhet e ortakërisë së
kufizuar.
6. Zyrtari Ligjor, apo personi i caktuar nga Drejtori i Përgjithshëm i ATK, është i
autorizuar të dorëzojë kërkesat për shpërbërje të pavullnetshme në falimentim
në gjyqin e juridiksionit për falimentim dhe përfaqësojë ATK në gjykate.
7. Kur gjykata pranon kërkesën, të gjitha pasuritë e tatimpaguesit konsiderohen të
jenë nën kujdes të mbrojtur nga gjykata. ATK, si dhe kreditorët tjerë, janë të
penguar nga zbatimi i kërkesave të veta kundër pasurive të borxhliut tatimor.
Këtu përfshihet hyrja në marrëveshje me këste me tatimpaguesin, nëse ai
dëshiron ta bëjë këtë, përderisa gjykata pajtohet me këtë veprim.
8. Me pranimin e kërkesës nga gjykata, ATK, publikon një njoftim në gazetë të
qarkullimit të përgjithshëm dhe publikime të tilla juridike në Republikën e
Kosovës, për të informuar publikun se tatimpaguesi është në procedure
likuidimi dhe ATK, nuk do të pranojë ndonjë trankasion të mëtejme që e
përfshijnë atë tatimpagues. Njoftimi i tillë po ashtu do të publikohet në faqen
elektronike të ATK-së.
197
9. Kur gjykata, pranon rastin si të mbyllur, tatimpaguesi konsiderohet të jetë i
shpërbërë dhe më nuk do të ekzistojë. Të gjitha borxhet tatimore detyruese nga
borxhliu, përpara datës së kërkesës konsiderohen, të shlyera dhe më nuk janë të
mbledhshme.
10. ATK, autorizohet të anulojë borxhet tatimore, të cilat kanë lindur para datës së
kërkesës nga sistemi i procesimit të të dhënave me pranimin e njoftimit për
rastin e mbyllur nga gjykata.
Neni 25
Vlerësimet kundër personave përgjegjës
1. Neni 47.1 i Ligjit përcakton se :Kur një entitet juridik, apo organizatë ndryshe
nga një ndërmarrje afariste personale, nuk ka mbajtur në burim, nuk ka vjelë,
apo nuk ka paguar tatimin e mbajtur në burim apo tatimin vjelë, çdo person
përgjegjës për mbajtje në burim, vjeljen apo pagimin e tatimit të tillë, dhe i cili
qëllimisht nuk mban në burim, nuk vjelë, apo nuk paguan atë tatim, do të
mbahet detyrues për një ndëshkim administrativ të barabartë me shumën e
tatimit të mos-mbajtur, të pa vjelë apo të papaguar. Për qëllime të këtij
paragrafi, qëllimi (paramendimi) do të përcaktohet nëse personi - at) vlerësohet
të jetë përgjegjës për të paguar, i autorizuar për të paguar, është urdhëruar të
paguaj, apo është lejuar të paguajë kreditorët tjerë kur ai person e ka ditur, apo
është dashur të dijë se mbajtja në burim e tatimit apo tatimi i vjelë nuk është
vjelë, mbajtur në burim apo paguar.
2. Termat tatim i mbajtur në burim apo tatim i mbledhur përfshinë TVSh, tatimin e
mbajtur në burim në paga, tatimin e mbajtur në qira, tatimin e mbajtur në burim
në interes, tatimin e mbajtur në burim në dividendë, tatimin e mbajtur në burim
në të drejta pronësore dhe çdo tatim të mbajtur në burim që është aktualisht i
vënë, apo mundet të vihet në të ardhmen.
3. Nëse ndonjë formë e biznesit, ndryshe nga shoqëritë tregtare individuale, nuk
paguan një tatim të mbledhur apo tatim të mbajtur në burim, ATK është e
autorizuar të përcaktojë personin, apo personat, të cilët kanë qenë përgjegjës
(person(a) përgjegjës) për mos pagesën e tatimit të mbledhur apo tatimit të
mbajtur në burim nga biznesi.
4. Vlerësimi i autorizuar nga ky nen synon to ndihmojë mbledhjen e tatimit dhe të
rrisë përmbushjen vullnetare. Shërben, si një mënyrë alternative e mbledhjes së
borxheve tatimore të papaguara që lidhen me tatimet e mbajtura në burim apo
tatimeve të mbledhura, kur ato tatime nuk mund të mblidhen në tërësi nga
biznesi apo kompania nuk ka paguar tatimet themelore. Para inicimit të
veprimeve kundër personave përgjegjës, ATK duhet së pari të bëjë një përpjekje
të arsyeshme të mbledhë borxhin tatimore nga biznesi, përfshirë konfiskimin
dhe shitjen e pasurisë së tij, nëse ka aksione/interesa adekuate në ato pasuri.
5. Gjate vlerësimit, duhet pasur parasysh paragrafi 1, i nenit 47 të Ligjit,
përgjegjësia dhe qëllimi. Personi kundër kujt është bërë një vlerësim, duhet të
jetë përgjegjës dhe duhet të ketë qëllim (paramendim) nuk ka mbajtur në burim,
mbledhur e as nuk ka paguar tatimin e mbledhur apo të mbajtur në burim.
198
6. Vendosja e përgjegjësisë. Përgjegjësia është çështje e statusit, detyrës dhe
autorizimit. Një përcaktim i përgjegjësisë varet në faktet dhe rrethanat të secilit
rast. Persona përgjegjës mund të përfshijë:
6.1. Një zyrtar apo të punësuar të një shoqëri (president, administrator apo
drejtor i një entiteti juridik, ortak menaxhues i një ortakërie, drejtor thesari,
shef zyrtar financiar, shef zyrtar operues);
6.2. Drejtor shoqërie apo aksionar;
6.3. Ortak;
6.4. Shoqëri tjetër;
6.5. Kontabilist apo përfaqësues tatimor;
6.6. Çdo person tjetër i cili ka autorizim të vendosë cilët kreditorë duhet paguar
dhe e ushtron atë autorizim.
8. Për të përcaktuar se një person a ka status, detyrë dhe autorizim për të siguruar
se tatimet e mbajtura në burim apo të mbledhura janë paguar, duhet të merren
parasysh detyrat e zyrtarëve sikurse janë parashtruar me ligjet e korporatave si
dhe mundësia për individin(ët) të autorizojnë transferet bankare apo pagesat.
Përveç kësaj, përcaktohet identiteti i individëve të cilët:
8.1. A janë zyrtarë, drejtorë, apo aksionarë të shoqërisë;
8.2. Marrin dhe qesin nga puna të punësuarit;
8.3. Ushtrojnë autoritet për të përcaktuar cilët kreditorë për të paguar;
8.4. Nënshkruajnë dhe dorëzojnë deklaratat e TVSh apo tatimeve të mbajtura
në burim;
8.5. Kontrollojnë listë pagesat/pagesat;
8.6. Kontrollojnë votimin e aksioneve të shoqërisë.
199
Fakti se një person është një zyrtar apo ka aksione në kompani domosdoshmërish
nuk e bën atë person përgjegjës për qëllime të këtij Udhëzimi. Faktorët tjerë, sikurse
janë cekur në paragrafin 6 të këtij neni, duhet gjithashtu të jenë të pranishëm.
11. Personat të cilët shërbejnë si vullnetarë vetëm në cilësinë e nderit si drejtorë apo
të besuar të OJQ-ve me Status të Përfitimit Publik zakonisht nuk do të
konsiderohen përgjegjës përderisa ata të mos kenë marrë pjesë në operimet
ditore apo financiare të organizatës dhe të mos kenë pasur njohuri të vërtetë të
mos-mbajtjes në burim apo mbledhjes së tatimeve dhe pagesës së tatimeve të
mbajtura në burim apo të mbledhura.
Shembull:
Një e punësuar që punon si sekretare në zyrën e shoqërisë. Ajo kryen depozita në
para të gatshme dhe pagesa për shoqërinë rregullisht nën kontrollin dhe urdhrin e
Shef Zyrtarit Financiar të Shoqërisë. Ajo urdhërohet të paguajë furnizimet edhe pse
shoqëria nuk ka paguar detyrimin e vet të TVSh. E punësuara nuk është person
përgjegjës për mos-pagesën e tatimet e mbajtura në burim apo të mbledhura sepse
ajo nuk ka mundësinë të ushtrojë gjykim të pavarur se cilat dëftesa t’i paguajë dhe
cilat tatime t’i paguajë.
Shembull:
Kontrolluesi afatgjatë i shoqërisë kurrë nuk ka qenë aksionar, zyrtar, apo drejtor, por
ka qenë përgjegjës për mbikëqyrjen e financave të shoqërisë, përfshirë përgatitjen e
listës së pagave dhe dorëzimit të deklaratave të kompanisë për TVSh dhe tatimet e
mbajtura në burim. Kur shoqëria nuk ka pasur para të mjaftueshme për të paguar
listën bruto të pagave për të punësuarit, ai ka paguar listën neto të pagave, por nuk
ka paguar tatimin e mbajtur në burim. Për shkak se ai ka pasur autorizim të paguajë
tatimet dhe njohuritë se ka pasur borxh tatimor, kontrolluesi mund të konsiderohet të
jetë person përgjegjës.
Shembull :
Nëse një drejtues i një entiteti juridik ka dorëzuar një deklaratë të TVSh pa bërë
pagesën e tërësishme, ai ka njohuri se tatimi është detyrim. Nëse ai dorëzon atë
200
deklaratë pa pagesë të tërësishme, dhe më vonë paguan borxhet e tjera pa paguar
detyrimin tatimor, ai ka vepruar me paramendim dhe mund të përcaktohet të jetë i
detyrueshëm për mase administrative për mos-mbledhje apo mos-pagesë të tatimit të
mbajtur në burim apo të mbledhur.
14. Vlerësimi i ndëshkimit administrativ. Kur një person është përcaktuar të jetë
person përgjegjës i cili ka vepruar me paramendim në mos-mbledhjen, mos-
mbajtjen në burim dhe mos-pagesën e një tatimit të mbledhur apo të mbajtur në
burim, ATK, do të ketë autorizim të vendosë një vlerësim kundër atij personi
përgjegjës. Ndonëse faktet dhe rrethanat do të jenë të vështira për t’i provuar,
personi përgjegjës që mund të jetë entiteti tjetër juridik, sipas paragrafit 1, neni
47 i Ligjit.
14.1. ATK, do të përgatisë një raport me shkrim duke përshkruar detyrimin
tatimor të pashlyer dhe përpjekjet e bëra për të mbledhur tatimin nga
biznesi që ka krijuar borxhin tatimor.
14.2. Raporti me shkrim i përshkruar në nën-paragrafin 1, më sipër, përfshin
një përshkrim me shkrim të fakteve të përdorura për të përcaktuar se
personi kundër të cilit vlerësimi është rekomanduar konsiderohet të
jetë një person përgjegjës dhe se personi i tillë ka vepruar me
paramendim brenda kuptimit të Ligjit.
14.3. Raporti me shkrim duhet t’i dorëzohet tatimpaguesit si një Njoftim për
Vlerësim të Propozuar dhe përfshin shumën e tatimit të vlerësuar për
mos-mbledhje, mos-mbajtje në burim apo mos-pagesë të tatimeve të
mbledhura dhe të mbajtura në burim. Duhet që Njoftimi për Vlerësim
të Propozuar t’i dërgohet personit përgjegjës përmes kontaktit të
drejtpërdrejt me qëllim që të bisedohet raporti dhe të procesohet
përmes se cilës është përcaktuar përgjegjësia.
14.4. Shuma e tatimit që do të vlerësohet kundër personit përgjegjës është
shuma e tatimit që kërkohet të mbahet në burim apo të mblidhet e cila
nuk është paguar. Shuma që do të vlerësohet nuk përfshinë ndonjë
ndëshkim apo interes që është vlerësuar apo ka rrjedhur në lidhje me
detyrimin tatimor të papaguar. Nëse shuma e papaguar është TVSh, për
shembull, shuma që do të vlerësohet kundër personit përgjegjës është
shumë e TVSh-së që mbetet e papaguar në kohën kur është bërë
vlerësimi, duke mos përfshirë ndëshkimin apo interesin që mund të jetë
vlerësuar apo të ketë rrjedhur.
Shembull :
Tatimpaguesi A ka borxh detyrimin e TVSh për muajt Janar, Shkurt, Mars
dhe Prill. Gjithsej tatimi për deklaratat kur ato janë dorëzuar ka qene 2,000 €.
Tatimpaguesi, ka bërë një pagesë e cila ka ulur totalin e shumës së tatimit në
1,750 €. Bilanci i ndëshkimit dhe interesit kap shumë 700 €. Shuma e
vlerësimit që do të bëhet kundër Zyrtarit përgjegjës është 1,750 €.
Shembull :
Shoqëria B ka një borxh tatimor prej 2,000 € përfshirë ndëshkimin dhe
interesin për mos-pagesën e një interesi të detyrimit për mbajtje në burim.
201
Shuma e tatimit të mbajtur në burim është 1,200 € dhe bilanci i vlerësimit
është ndëshkimi dhe interesi. Shuma e vlerësimit që do të bëhet kundër
zyrtarit përgjegjës është 1,200 €.
Shembull :
Shoqëria C ka një borxh tatimor për mbajtje në burim të tatimit në paga prej
2,500 € përfshirë ndëshkimin dhe interesin, 1,800 € tatim, ndëshkimi 300 €
dhe interes 400 €. ATK mbledh 750 € me urdhër-vjelje në llogarinë bankare
të Shoqërisë B. Meqë ATK, mund të aplikojë pagesat që rezultojnë nga
mbledhja e detyrueshme në interesin më të mirë të Shtetit, pagesa e urdhër-
vjeljes është aplikuar në ndëshkim dhe interes (700 €) dhe 50 € është aplikuar
në tatim. Shuma e vlerësimit që do të bëhet kundër personit përgjegjës është
1,750€ (shuma e tatimit të mbetur si detyrim).
14.5. Tatimpaguesit duhet t’i jepen 15 ditë për t’u përgjigjur vlerësimit të
propozuar me informata shtesë për të përcaktuar pse vlerësimi i
propozuar nuk është me vend. Çdo përgjigje e bërë brenda periudhës
15 ditëshe duhet të merre parasysh nga Zyrtari i ATK, përgjegjës për
rekomandimin dhe miratimin e vlerësimit. Nëse informatat shtesë
tregojnë se vlerësimi i propozuar nuk duhet të bëhet, Zyrtari i ATK, që
ka bërë atë përcaktim duhet të përgatisë një raport që sqaron se nuk do
të bëhet vlerësim kundër individit.
14.6. Pas skadimit të periudhës 15 ditëshe, ATK do t’i lëshojë një Njoftim-
Vlerësim tatimpaguesit sikurse është përshkruar në nenin 18 të këtij
Udhëzimi (sipas Nenit 20 të Ligjit). Njoftim-vlerësimi do t’i lëshohet
“Tatimpaguesit A si person përgjegjës i Shoqërisë B”. Njoftimi do të
përfshijë një përshkrim të shkurtër të bazës për vlerësimin, sikurse
është: “Ju jeni përcaktuar të jeni person përgjegjës i (emri i shoqërisë)
në përputhje me dispozitat e nenit 47 të Ligjit. Njoftimi do të përmbajë
të drejtat e ankesës për tatimpaguesin, siç kërkohet me nenin 20 të
Ligjit.
14.7. Kur të jetë bërë vlerësimi kundër një personi përgjegjës, shuma e
vlerësuar është e mbledhshme me të njëjtat procedura sikurse çdo tatim
tjetër. Meqë shuma e vlerësuar është tatim, ndëshkim dhe interesi për
pagesë me vonesë do të rrjedhë në shumën detyruese duke filluar në të
parin e muajit pas kryerjes së vlerësimit.
15. Shuma e mbledhur vetëm një herë. Në përputhje me nenin 47.1 të Ligjit,
shuma e tatimit të mbajtur në burim apo të mbledhur mund të mblidhet vetëm
një herë. Vlerësimi kundër personit përgjegjës thjesht është një mjet për të
siguruar mbledhjes e borxhit tatimor dhe nuk synohet të jetë një mjet i
mbledhjes së të hyrave shtesë. Nëse entiteti juridik (apo shoqëri tjetër tregtare) e
cila ka borxh tatimet themelore paguan borxhin e vet të tërësishëm tatimor,
shuma e vlerësuar kundër personit përgjegjës do të hiqet.
202
16. ATK, do të mbajë një llogari të ndarë për shumat e vlerësuara kundër personave
përgjegjës me qëllim të sigurimit se inventari i debitorëve të ATK-së nuk është
mbi-raportuar. Çdo shumë e mbledhur nga një person përgjegjës, do të
aplikohet në detyrimin tatimor themelor të entitetit juridik dhe një shënim
përkujtues i bërë në regjistrin e llogarisë së ndarë të mbajtur për personin
përgjegjës. Çdo pagese nga entiteti juridik, e cila është aplikuar në shumën e
vet, gjithashtu do të shënohet në llogarinë e ndarë të personit përgjegjës. Kur
shuma totale e vlerësuar kundër personit përgjegjës të jetë mbledhur, përfshirë
ndëshkimin dhe interesin dhe çdo shumë e mbledhur nga entiteti juridik (apo
shoqëri tjetër tregtare) dhe është aplikuar kundër tatimit të tij, një shumë e
mjaftueshme për të anuluar borxhin tatimor do të kreditohet në llogarinë e
personit përgjegjës. Kur borxhi tatimor të jetë anuluar, çdo barrë e regjistruar
kundër personit përgjegjës do të hiqet.
17. Nëse është vlerësuar më shumë se një person përgjegjës për disa borxhe, ATK,
duhet të vendosë një proces që siguron që vetëm një shumë e barabartë me
shumën tatimore të pambledhur apo të pambajtur në burim nga entiteti juridik
(apo shoqëri tjetër tregtare) është mbledhur dhe nuk është bërë mbledhje tepricë.
19. Procedurat për zbatimin e paragrafit 2, të nenit 47 të Ligjit, janë të njëjta si ato
për zbatimin e paragrafit 1 të nenit 47 të Ligjit, sikurse është përshkruar në këtë
nen, përveç siç është përshkruar në paragrafët 20 dhe 21 të këtij neni.
20. Shuma e tatimit që do të vlerësohet është shuma e tatimit që nuk është mbajtur
në burim apo shuma e mbajtur në burim por nuk është paguar. Në rast të
mbajtjes në burim të pensioneve, shuma e tatimit të mos-mbajtur në burim apo
shuma e mbajtur në burim por e papaguar, është shuma e kontributi që kërkohet
të mbahet në burim nga pagat e të punësuarve dhe nuk përfshinë shumën e
kontributi që është barazuar nga punëdhënësi.
21. Ligji “Mbi Pensionet në Kosovë”, kërkon që punëdhënësi të mbajë në burim një
shumë të veçantë nga pagat e të punësuarit dhe ta barazojë atë shumë me fondet
e vet punëdhënësit. Shuma e tatimit që i nënshtrohet vlerësimit kundër një
personi (apo personave) përgjegjës është vetëm shuma e pesionit që
punëdhënësi kërkohet të mbajë në burim nga pagat e të punësuarit (përfshirë
çdo shumë shtesë të pensioneve që i punësuari pajtohet të mbajë në burim si
kontribut pensional).
Shembull :
203
Shoqëria A ka paguar të punësuarit e vet nga listë-pagesa dhe është kërkuar të mbajë
në burim një total prej 2,000 € për kontributet pensionale. Është dashur që ajo shumë
të barazohet me detyrimin e përgjithshëm tatimor prej 4,000 €. Shoqëria A nuk
paguan ndonjë prej detyrimeve të veta tatimore. Shuma që do të vlerësohet kundër
personit (apo personave) përgjegjës është 2,000 € meqë kjo është shuma e
kontributit që kërkohet të mbahet në burim dhe shuma e mbajtur në burim, kërkohet
të paguhet në Trustin e Kursimeve Pensionale të Republikës së Kosovës.
KAPITULLI VI
Kreditimet dhe rimbursimet
Neni 26
Kreditimi i detyrimeve tatimore aktuale
2. Kur një mbi-pagesë është aplikuar në një detyrim tatimor aktual, ATK do t’i
lëshojë një njoftim tatimpaguesit duke e informuar për aplikimin e mbi-pagesës.
Njoftimi duhet të përmbajë informatat për të treguar shumën e mbi-pagesës dhe
llojin e tatimit dhe periudhën tatimore në të cilën mbi-pagesa i është atribuuar,
si dhe shumën dhe llojin e tatimit dhe periudhën tatimore së cilës mbi-pagesa i
është aplikuar.
3. Pavarësisht paragrafit 1 të këtij neni, ATK nuk do të kreditojë kreditimin e
TVSh, kundrejt një borxhi tatimor deri sa kreditimi i tillë ka qenë në ekzistencë
për tre muaj. Nëse një tatimpagues me një kreditim të TVSh-së në ekzistencë
për tre muaj a më shumë ka borxh tatimor prej më shumë se 5,000 €, ATK do të
njoftojë tatimpaguesin se do të fillojë një kontroll për kreditimin e TVSh-së dhe
nëse kreditimi është përcaktuar të jetë i vlefshëm, një shumë e kreditimit deri në
shumën e detyrimit tatimor do të aplikohet në detyrimin tatimor dhe bilanci do
të rimbursohet. Në raste të tilla, tatimpaguesi nuk do të ketë mundësi të mbajë
kreditimin për të aplikuar kundrejt borxheve tatimore pasuese të TVSh-së
Neni 27
Kërkesat për rimbursim
204
2. Për të marrë një rimbursim të një mbi-pagese të një detyrimi tatimor, apo një
bilanc kreditor për të cilën tatimpaguesi pranohet të kërkojë rimbursim,
tatimpaguesi duhet të dorëzojë një kërkesë në ATK, në një formë të përshkruar
nga ATK. Formulari i kërkesës do të dorëzohet në Zyrën Regjionale, apo Zyrën
e Tatimpaguesve të Mëdhenj, përgjegjës për çështjet tatimore të tatimpaguesit.
Formulari i kërkesës duhet të përmbajë :
2.1. Emrin e tatimpaguesit;
2.2. Adresën fizike të tatimpaguesit;
2.3. Numri Fiskal i tatimpaguesit dhe , nëse aplikohet, Numri i Regjistrimit të
TVSh;
2.4. Adresa në të cilën tatimpaguesi dëshiron që njoftimet për rimbursim t’i
dërgohen;
2.5. Nëse tatimpaguesi dëshiron që rimbursimi drejtpërdrejtë t’i depozitohet në
një llogari bankare, janë të nevojshme detajet bankare në të cilin
rimbursimi duhet të drejtohet;
2.6. Lloji i tatimit, periudha tatimore dhe shuma e rimbursimit të kërkuar;
2.7. Shkaku i mbi-pagesës apo kreditimit, apo si ka ardhur deri të mbi-pagesa
apo kreditimi;
2.8. Dokumentacioni i kërkuar për të mbështetur kërkesën e rimbursimit
205
4. Si përjashtim nga paragrafi 2, i këtij neni, mbi-pagesat në TAK dhe TAP, me
më pak se 500 € nuk do të kërkohet të dorëzohet një kërkesë për rimbursim.
Rimbursimet e tilla, munden të kërkohen duke treguar në deklaratën përkatëse
të TAK apo Deklaratën e TAP, kur tatimpaguesi dëshiron të marrë një
rimbursim të mbi-pagesës të treguar në deklaratë. Tatimpaguesi duhet të
përfshijë informatat e duhura bankare ashtu që mbi-pagesa të mund të paguhet
drejtpërdrejtë në llogarinë bankare të caktuar. ATK do të procesojë kërkesat e
tilla të rimbusrimit menjëherë pas pranimit duke u pasuar me një rishikim të te
dhënave të ATK-së të cilat tregojnë se një rimbursim është me vend.
7. Një kërkesë rimbursimi mundet të dorëzohet në çdo kohë pas afatit për
dorëzimin e deklaratës së aplikueshme deri në 6 vjet nga data kur është paguar
tatimi. Për qëllime të përcaktimit të datës së pagesës së tatimit, pagesat
paradhënie të TAK apo TAP, do të konsiderohen të jenë paguar në datën kur
deklaratat e tilla janë detyruese për t’u dorëzuar në ATK.
8. Nëse një pagesë është dorëzuar gabimisht, kërkesa për rimbursimin e pagesës së
tillë mundet të dorëzohet në ATK, në përputhje me këtë nen, para afatit të
deklaratë tatimore për të cilën pagesa është bërë gabimisht. Nëse ka detyrime
tatimore të pashlyera, ATK do të aplikojë pagesën në çdo detyrim tatimor
aktual, sikurse që është paraparë në neni 28 të këtij Udhëzimi), para se të kryej
pagesën e rimbursimit.
206
10. Nëse ATK, nuk e proceson një kërkesë të vlefshme brenda 60 ditëve pasi të jetë
marrë, duhet të paguajë interes mbi kërkesën me shkallë të interesit të
përshkruar nga Ministri i Ekonomisë dhe Financave. Interesi do të llogaritet në
shumën e kërkesës që është miratuar për të rimbursuar tatimpaguesin duke
filluar nga dita e 61të pasi kërkesa e vlefshme për rimbursim është marrë. Nuk
do të ketë interes te detyruar në kërkesën e rimbursimit të hedhur poshtë. Nëse
kërkesa është hedhur poshtë pas periudhës 60 ditore për arsyet e përshkruara në
paragrafin 9 të këtij neni, nuk ka obligim për interes.
11. Interesi nuk do të jetë obligativ në asnjë shumë rimburismi të TVSh, që është
mbajtur për arsye administrative sikurse është paraparë në Ligjin mbi TVSh,
apo në një akt nënligjor të lëshuar në përputhje me dispozitat e atij ligji.
12. Nëse ATK, më pas kontrollon një deklaratë për të cilën rimbursimi është marrë
dhe përcakton se tatimpaguesi nuk është dashur të marrë rimbursim, apo është
dashur të marrë një rimbursim për më pak se që në të vërtetë është paguar, do të
bëhet një rregullim i tatimit dhe munden të llogariten ndëshkimet dhe interesi i
aplikueshëm në rregullimin tatimor.
KAPITULLI VII
Raportimi i transaksioneve mbi 500 €
Neni 28
Transaksionet e Raportueshme
207
3. Raporti duhet të përfshijë të gjitha mallrat dhe shërbimet e blera nga furnizuesi,
qofshin ato të nënshtrueshme për TVSh, apo jo. Furnizimet e përjashtuara duhet
të përfshihen në përcaktimin nëse blerjet nga një furnizues janë të barabarta apo
tejkalojnë 500 € në një vit të tatueshëm. Furnizimet e tilla duhet të përfshihen në
një raport vjetor që kërkohet të dorëzohet në ATK sipas paragrafit një të këtij
Neni.
Neni 29
Raportimi i transaksioneve
Neni 30
Kërkesa për të dhënë informatat
208
dhe adresën e furnizuesit, Numrin Fiskal të furnizuesit, Numrin e Regjistrimit
në TVSh të furnizuesit, shumën totale të furnizimeve (në Euro) të blera nga
furnizuesi gjatë vitit kalendarik, shumën e furnizimeve të tatueshme të blera,
shumën e furnizimeve të përjashtuara të blera dhe TVSh-në e paguar në
furnizimet e blera.
KAPITULLI VIII
Ndëshkimet dhe Lehtësimi nga Ndëshkimet
Neni 31
Ndëshkimet për tatimpaguesit dhe Administratën Tatimore
209
trajnimeve, programet edukative, përcaktimin e ndëshkimeve dhe administrimin
e ndëshkimeve.
Përsigurojë njëtrajtshmëri;
Përsigurojë saktësi për rezultatet në dritën e fakteve dhe ligjit;
210
Ofrojë metoda për tatimpaguesit që të kenë mundësinë t’i dëgjohen dhe
merren parasysh interesat
Kërkojë paanësi dhe përkushtim në arritjen e vendimit të saktë;
Mundësojë zgjidhje të shpejtë të përcaktimeve (vendimeve) fillestare kur të
jenë prezantuar informatat e mjaftueshme për të treguar se ndëshkimi nuk
është me vend;
Përsigurojë se ndëshkimet janë përdorë për qëllimin e tyre dhe jo si pika
pazarllëku në zhvillimin apo përpunimin e rasteve.
Neni 32
Qëllimi i ndëshkimeve
4. Këta tre faktorë mbështesin bindjen publike që sistemi tatimor është i drejtë dhe
ndëshkimi është një përpjesëtim me rreptësinë e mos-përmbushjes.
Neni 33
Inkurajimi i Përmbushjes Vullnetare
211
2.2. Formularë që lejojnë vetë-llogaritjen e detyrimit tatimor.
4. Përveç paragrafit 3 të këtij neni, ATK, duhet gjithashtu të ofrojë mjete për të
ruajtur dhe rritur përmbushjen tonë vullnetare me administrim të drejtë, të
patjetërsueshëm dhe të saktë të një sistemi të ndëshkimeve.
212
Neni 34
Qasja e drejtë dhe e njëtrajtshme ndaj ndëshkimeve
Neni 35
Lehtësimi nga Ndëshkimi
213
e parapara në këtë Udhëzim, në kryerjen e përcaktimit të vet për të dhënë apo
mohuar lehtësimin nga ndëshkimi.
Neni 36
Kërkesa dhe Përfillja e Lehtësimit nga Ndëshkimi
1. Një kërkesë e tatimpaguesit për lehtësim, bëhet pas pranimit të njoftimit të një
vlerësimi. Megjithatë, një tatimpagues mundet të kërkojë lehtësim nga
ndëshkimi pas pranimit të njoftimit për vlerësimin e propozuar që del nga një
kontrollë te tatimpaguesi.
2. Kur kërkesa të jetë pranuar, me kujdes analizohen arsyet e tatimpaguesit për të
përcaktuar nëse lehtësimi nga ndëshkimi është i drejtë. Barra e provës
përgjithësisht është mbi tatimpaguesin.
3. Kërkesa duhet të vlerësohet me meritë duke përfshirë :
3.1. Ngjarjet apo palët e përfshira, dhe
3.2. Nëse tatimpaguesi ka vepruar me kujdes dhe maturi të zakonshme tregtare,
por për shkak të rrethanave apo ngjarjeve jashtë vullnetit te tij, nuk ka qenë
në gjendje të plotësojë kërkesat tatimore apo nëse aplikohen kritere tjera
për lehtësim nga ndëshkimi.
214
6.1. I njëjti ndëshkim, i vlerësuar më parë, mundet të tregojë se tatimpaguesi
nuk ushtron kujdes të zakonshëm tregtar.
6.2. Nëse ky është rasti i parë i tatimpaguesit për sjellje mos-përmbushëse,
llogariten këto faktor me arsyet tjera që tatimpaguesi i jep për lehtësim,
meqë dështimi i parë në përmbushje nuk shërben si shkak i arsyeshëm, por
do t’i jepet vlerë e lartë rëndësisë në marrjen e përcaktimit. Faktorët e tjerë
duhet të pasqyrojnë një shpërfillje serioze të ligjeve tatimore.
Neni 37
Tatimpaguesi me të drejtë në lehtësim
1. Nëse tatimpaguesi ofron një sqarim i cili mbështet kërkesën e tij, hiqen apo ulen
ndëshkimet e aplikueshme. Nëse sqarimi aplikohet vetëm në një pjesë të
ndëshkimeve, vetëm ajo pjesë e ndëshkimeve duhet të hiqet apo ulet. Procedura
për uljen e ndëshkimeve do të zhvillohet dhe zbatohen nga ATK.
215
3. Nëse lehtësimi është dhënë para vendosjes së një ndëshkimi që normalisht
vlerësohet automatikisht nga SIGTAS, duhet të ndërmerren veprime të
nevojshme për të ndalur vlerësimin automatik nga SIGTAS. Nëse një vlerësim
automatik ndodh, duhet të aplikohen dispozitat e nenit 42, të këtij Udhëzimi
Administrativ.
Neni 38
Tatimpaguesi pa të drejtë për lehtësim
1. Ndonëse një vendim përfundimtar nuk është marrë dhe kriteret për dhënien e
lehtësimit nga ndëshkimi nuk janë vendosur, procedura duhet të dokumentohet
sikurse në nenin 39 më sipër. Çdo informacion i pranuar që mbështet vendimin,
do të bashkëngjitet dhe mbahet në dosje në Zyrat e ATK, e cila me lehtësi mund
të ri-gjendet, në rast nevoje.
Neni 39
Shkak i Arsyeshëm
3. Për ato ndëshkime kur shkaqet e arsyeshme mund të merren parasysh, çdo arsye
e cila vendos se tatimpaguesi ka ushtruar kujdes dhe maturi të zakonshme
tregtare, por nuk ka qenë në gjendje të përmbushë detyrimin e përcaktuar
brenda afatit kohor, do të merret parasysh. Shpjegimet e pranueshme nuk
kufizohen vetëm në shpjegimet e dhëna në këtë Udhëzim Administrativ
216
4.2. Gjatë kohës kur tatimpaguesi nuk ka qenë i rregullt, cilat fakte dhe rrethana
e kanë ndaluar atë nga dorëzimi i deklaratës, pagesës së tatimit, apo mos-
përmbushja e ligjit ?;
4.3. Si e kanë penguar faktet dhe rrethanat tatimpaguesin nga përmbushja?;
4.4. Si është marrë tatimpaguesi më pjesën e mbetur të çështjeve gjatë kësaj
kohe ?;
4.5. Kur faktet dhe rrethanat kanë ndryshuar, çfarë përpjekjesh ka bërë
tatimpaguesi për të qenë i rregullt?.
5. Shkak të arsyeshëm nuk ka, derisa, faktet dhe rrethanave që kanë treguar
sjelljen e mos-përmbushjes së tatimpaguesit, kanë pushuar së ekzistuari dhe
tatimpaguesi nuk përmbush përsëri detyrimet tatimore brenda një periudhe të
arsyeshme kohore.
217
6.2.3.2. periudha kohore gjatë së cilës tatimpaguesi nuk ka qenë në
gjendje të përmbushë ligjin për shkak të rrethanave përtej
kontrollit të tatimpaguesit, dhe
6.2.3.3. kur ka përmbushur tatimpaguesi ligjin.
6.3. Mosdija për ligjin. Kur tatimpaguesi mund të mos jenë në dijeni për
detyrime të veçanta për të deklaruar dhe/apo paguar tatimet. Standardi i
kujdesit dhe maturisë së zakonshme tregtare kërkon që tatimpaguesi të bëj
përpjekje të arsyeshme për të përcaktuar detyrimet e tyre tatimore. Shkaku i
arsyeshëm, mund të vendoset nëse tatimpaguesi tregon padituri të ligjit në
lidhje me faktet dhe rrethanat tjera.
6.3.1. Merren parasysh :
6.3.1.1. edukimin/arsimimin e tatimpaguesit;
6.3.1.2. nëse tatimpaguesi i është nënshtruar tatimit;
6.3.1.3. nëse tatimpaguesi është ndëshkuar, apo
6.3.1.4. nëse kohëve të fundit ka pasur ndryshime në formularët
tatimor apo legjislacionin tatimor, për të cilat tatimpaguesi, në
mënyre të arsyeshme nuk pritet të dijë.
6.3.1.5. Niveli i ndërlikueshmërisë së një tatimi apo çështje të
përmbushjes është një faktor tjetër që duhet të merret
parasysh në vlerësimin e shkakut të arsyeshëm për shkak të
mosdijes për ligjin.
6.3.2. Shkaku i arsyeshëm asnjëherë nuk duhet të supozohet, madje edhe
në rastet kur mosdija për ligj është pohuar.
6.3.3. Tatimpaguesi mund të ketë shkak të arsyeshëm për mos-
përmbushje nëse :
6.3.3.1. Është bërë një përpjekje e arsyeshme dhe besim i mirë për të
përmbushur ligjin, apo;
6.3.3.2. Tatimpaguesi nuk ka qenë në dijeni për një kërkesë dhe në
mënyrë të arsyeshme nuk mund të pritet të dijë për kërkesën.
218
6.4.2. Megjithatë, arsyeja për gabim mund të jetë një faktor mbështetës
nëse faktet dhe rrethanat shtesë mbështesin përcaktimin se
tatimpaguesi ushtron kujdes dhe maturi të zakonshme afariste.
219
arsyeshëm për shkak të vdekjes, sëmundjes serioze, apo mungesë
të pashmangshme, përfshinë, por nuk kufizohen në :
6.6.5. Marrëdhënia e tatimpaguesit me palët tjera të përfshira;
6.6.6. Data e vdekjes;
6.6.7. Datat, kohëzgjatja dhe ashpërsia e sëmundjes;
6.6.8. Datat dhe arsyet për mungesë;
6.6.9. Si e ka ndaluar ngjarja përmbushjen;
6.6.10. Nëse detyrimet e bizneseve të tjera kanë qenë të paafta, dhe
6.6.11. Nëse detyrimeve tatimore i është kushtuar vëmendje menjëherë
kur sëmundja ka kaluar, apo brenda një periudhe kohore të
arsyeshme pas vdekjes, ose mungesës.
220
nga ndëshkimi, tatimpaguesi, duhet të ketë mbështet në këshillë me shkrim nga
ATK.
7.1. Me qëllim që të merret lehtësimi bazuar në këshillën me gojë, nuk ekziston
pikëpyetje për faktet; si nëpunësi i ATK, nga kush këshilla është marrë dhe
tatimpaguesi duhet të pajtohen në këshillë e dhënë/marrë dhe faktet mbi të
cilat këshilla është dhënë. Mbështetja në këshillën me gojë, mund të
mbrohet vetëm në rast të deklarimit me vonesë të deklaratës tatimore,
pagesës me vonesë apo të pamjaftueshme të pagesës tremujore paradhënie,
apo pagesë me vonesë të ndonjë detyrimi tatimor.
7.2. Informatat për të marrë parasysh kur të vlerësohet një kërkesë për heqje apo
mospranim të ndëshkimit për shkak të besimit në këshillë, përfshijnë, por
nuk është e kufizuar, si në vijim :
7.2.1. A ka qenë këshilla përgjigje për një kërkesë të veçantë dhe
këshilla e pranuar a është lidhur me faktet dhe përmbajtjen e
kërkesës ?;
7.2.2. A ka besuar arsyeshëm tatimpaguesi këshillën ?
7.2.3. A ia ka dhënë tatimpaguesi informatat e përshtatshme dhe të sakta
ATK;
7.2.4. A është kërkuar këshilla në kohen e duhur, për të pritur arsyeshëm
një përgjigje me kohë nga ATK?.
7.3. Rastet në vijim tregojnë situata kur një tatimpagues mbështet në këshillë
me shkrim të bërë me kohë nga ATK lidhur me pikën në një deklaratë të
dorëzuar.
7.3.1. Tatimpaguesi nuk ka besuar arsyeshëm në këshillë lidhur me
pikën të përfshirë në një deklaratë nëse këshilla është pranuar pas
datës së dorëzimit të deklaratës;
7.3.2. Një tatimpagues mund të konsiderohet të ketë besim të arsyeshëm
në këshillën e pranuar, pasi ka dorëzuar deklaratën dhe ai mandej
ka dorëzuar një deklaratë të ndryshuar që konfirmon me atë
këshillë me shkrim;
7.3.3. Një tatimpagues mund të mos konsiderohet të ketë besim të
arsyeshëm në përgjigjen me shkrim që nuk lidhet më një pikë të
përfshirë në deklaratë, të tillë si këshilla mbi pagesën e tatimeve të
parapara, nëse këshilla është marrë pasi pagesa tatimore e paraparë
është detyruese.
7.4. Tatimpaguesi ka të drejtë në lirim nga ndëshkimi për periudhën gjatë së
cilës ai është mbështetur në këshillë. Periudha vazhdon deri sa tatimpaguesi
të jetë paralajmëruar se këshilla nuk është më e saktë apo më nuk
përfaqëson pozitën e ATK.
7.5. Tatimpaguesi është paralajmëruar si rezultat i ndonjë ngjarje të mëparshme,
që paraqet situate të kundërt dhe ndodh pas lëshimit të këshillës me
shkrim:
7.5.1. Korrespodencë me shkrim nga ATK që këshilla e saj nuk është më
e saktë apo më nuk përfaqëson pozitën e ATK;
7.5.2. Miratim i legjislacionit apo ratifikimi i një traktati tatimor;
7.5.3. Vendim gjyqësor;
221
7.5.4. Lëshimi i një akti nënligjor që lidhet me çështjen; apo
7.5.5. Publikimi i një vendimi shpjegues, apo deklarimi tjetër në faqen e
internetit të ATK.
222
8.4.4. Nëse tatimpaguesi ka qenë i rregullt kur ka pasur mundësi.
8.4.5. Përcaktimi për të dhënë lehtësimin nga secili ndëshkim, duhet të
bazohet në faktet dhe rrethanat që rrethojnë secilin rast veç e veç.
Neni 40
Akt-dorëheqja Administrative
3. Kur ATK, përcakton se një prej kushteve të nënparagrafit 2.2 të këtij neni,
ekziston, autorizohet të lëshojë një komunikim zyrtar në formë të një Vendimi
Shpjegues Publik, i cili këshillon publikun se afati për dorëzimin e deklaratave
është shtyrë, apo se ndëshkime të caktuara do të hiqen për një periudhë kohore e
specifikuar, për shkak të udhëzimeve apo direktivave të papërshtatshme, të
pamjaftueshme apo të pasakta. Vendimet shpjeguese publike, të tilla, do të
publikohen patjetër në mediat e Republikës së Kosovës, si dhe do të vendosen
në faqen elektronike të ATK.
Neni 41
Vështirësia e Panevojshme
223
të tregojë se ka ushtruar kujdes dhe maturi të zakonshme tregtare, në kryerjen e
pagesës së detyrimit tatimor.
4. Në përcaktimin se ka qenë tatimpaguesi në pamundësi të paguajë tatimin
pavarësisht nga ushtrimi i kujdesit dhe maturisë së zakonshme tregtare në
kryerjen e pagesës për detyrimin e tij tatimor, do të merren parasysh të gjitha
faktet dhe rrethanat e gjendjes financiare të tatimpaguesit, përfshirë shumën dhe
natyrën e shpenzimeve të tatimpaguesit, duke marrë parasysh të ardhurat (apo
shuma të tjera) që ai, në kohën e shpenzimeve të tilla, ka mundur në mënyrë të
arsyeshme të prese për të marrë para datës së përshkruar për pagesën e tatimit.
Tatimpaguesi, mund të pohojë se mjaft fonde ka pasur në zotërim, por si
rezultat i ngjarjeve të papritura, tatimpaguesi nuk ka qenë në gjendje të paguajë
tatimet.
5. Merret parasysh pamundësia për të paguar një tatimpaguesi individual një faktor
kur të merrni parasysh lehtësimin nga ndëshkimi nëse tatimpaguesi e tregon atë,
se pagesa është bërë në afatin e pagesës, dhe ka mundur të rrjedhë vështirësi e
panevojshme. Në rast kur, një tatimpagues dorëzon falimentim, merrni parasysh
pamundësinë për të paguar një faktor nëse insolvenca ka dalë para datës së
pagesës së tatimit.
6. Vështirësia e panevojshme nuk mbështet lehtësimin nga ndëshkimi për pagesë
me vonesë, në rast të mos-pagesës me kohë të tatimeve të mbajtura në burim
apo të mbledhura. Tatimet e mbajtura në burim apo të mbledhura, paraqesin
shumat e mbajtura nga tatimpaguesi në besim nga Shteti dhe nuk janë mjete të
tatimpaguesit për t’i përdorë për shpenzimet e veta, ndryshe nga pagesa e
detyrimit tatimor që del nga detyrimi për të mbajtur në burim apo për të
mbledhur tatimet në fjalë.
7. Informatat që duhet të merren parasysh kur të vlerësohet një kërkesë për
lehtësim nga ndëshkimet përfshinë, por nuk kufizohet me arsyet si në vijim :
7.1. Kur e ka ditur tatimpaguesi se nuk mund të paguajë?.
7.2. Pse nuk ka qenë tatimpaguesi në gjendje të paguajë?.
7.3. A ka studiuar tatimpaguesi mënyra të tjera për të siguruar mjetet e
nevojshme?.
7.4. Çka ka dhënë tatimpaguesi në anën e dokumentacionit mbështetës, të tilla
si kopjet e raporteve bankare?.
7.5. A ka paguar tatimpaguesi kur mjetet i janë vënë në dispozicion?.
Neni 42
Gabimi i ATK-së
1. Gabim i ATK mund të jetë çdo gabim i bërë nga ATK në llogaritjen apo
vlerësimin e tatimit, kreditimin e shumave, etj. Kur një i punësuar nga një fushë
e ATK vëren një rast përdorimi te programit kompjuterik, i cili shkakton një
ndëshkim për të vlerësuar një gabim, ai duhet të dorëzojë një raport me shkrim
për Zëvendës Drejtorin e Teknologjisë Informative, duke i përshkruar çështjen
dhe se si programimi i gabuar po shkakton vlerësime, ndëshkime të pasakta apo
probleme tjera, të cilat ndikojnë në saktësinë e bazës së të dhënave të ATK.
224
2. Zëvendës Drejtori i Teknologjisë Informative duhet të analizojë çështjen së
bashku më personelin e duhur nga Teknologjia Informative, Përmbushja dhe
Operacionet për të përcaktuar llogaritjen e duhur, kështu që gabimi në program
të përmirësohet dhe të përcaktohet shkalla e problemeve të shkaktuara nga
gabimi.
3. Nëse mund të bëhet përmirësimi i programimit për të përmirësuar në mënyrë
prapavepruese problemin, veprimet e tilla duhet të merren dhe çdo ndëshkim
apo vlerësim i pasaktë duhet të përmirësohet me një njoftim për tatimpaguesin
duke e informuar për arsyen e rregullimit të regjistrimeve të tij tatimore.
4. Nëse nuk mund të bëhet përmirësimi i programit në mënyrë prapavepruese,
duhet të bëhet një rregullim i fiksuar për të siguruar se gabimi nuk del në të
ardhmen. Duhet të bëhet një shtypje e rasteve me gabime të tatimpaguesve dhe
të arrihet një marrëveshje se si do të përmirësohen ato – cili funksion i ATK, do
të jetë përgjegjës për përmirësimin dhe procedurat përmes së cilave do të bëhen
përmirësimet.
5. Nëse gabimi është një gabim i izoluar dhe problem që nuk ri-shfaqet, secili
ndëshkim duhet të rregullohet dorazi, nga një person përgjegjës pas marrjes së
miratimit të duhur. Raste të tilla janë:
5.1. Gabimi matematikor kur të llogaritet me dorë një ndëshkim.
5.2. Çdo gabim tjetër, kur mund të tregohet se: (a) tatimpaguesi në fakt ka
përmbushur ligjin, dhe (b) ATK në fillim nuk e ka pranuar atë fakt.
5.3. Vlerësimi automatik i një ndëshkimi kur një nëpunës kompetent i ATK, ka
përcaktuar se nuk duhet të vlerësohet ndëshkim dhe dokumentacioni për atë
përcaktim është në dispozicion.
Neni 43
Ndëshkimi Administrativ për Certifikatën Fiskale
1. Sipas paragrafit 1 të nenit 43 të Ligjit, “Çdo person i cili kryen një veprimtari
pa marrë një certifikatë fiskale apo pa qenë i regjistruar në ATK, sipas
kritereve të përkufizuara në nenin 7 të këtij ligji do t’i nënshtrohet një
ndëshkimi administrativ në shumë të barabartë me pesëqind (500) Euro.”
2. Paragrafi 2, neni 43 i Ligjit, shpreh se ATK do t’i lëshojë një tatimpaguesi
paraprakisht të paregjistruar një numër fiskal dhe do të vlerësojë ndëshkimin e
paraparë në paragrafin 1 të nenit 43 të Ligjit. Me kontaktin me një shoqëri
tregtare të paregjistruar, zyrtari i ATK, merr informatat të mjaftueshme
identifikues (emrin, adresën, numri personal identifikues, datën e fillimit të
veprimtarisë tregtare, numrin e të punësuarve, numri i telefonit, te dhënat e
llogarisë bankare, çdo veprimtari të mëparshme apo i tanishme, etj.) për të
mundësuar futjen e tatimpaguesit në sistemin e TI të ATK, për lëshimin e
Numrit Fiskal.
225
3. Sipas nenit 43 të Ligjit, ATK autorizohet të vendosë një ndëshkim prej 500 €,
kur ndonjë person kryen një veprimtari tregtare pa u pajisur me Numër Fiskal.
4. Përveç kësaj, për vlerësimin e një ndëshkimi për kryerjen e veprimtarisë tregtare
pa Numër Fiskal, gjithashtu ATK, do t’i japë informatat lidhur me ketë
veprimtari, në Agjencinë e Regjistrimit të Bizneseve (ne vijim ARB).
Neni 44
Ndëshkimet administrative për mos-deklarim dhe mos-pagesë
Shembull :
Deklarata e TVSh-së për Korrik 2009 pritet deri më 31 gusht 2009. Nëse ekziston
një shumë e detyrimi tatimor (pas aplikimit të kreditimeve të duhura) prej 100 €,
ndëshkimi për mos-deklarim do të jetë 5€ (100*0.5) në muaj për 5 muajt e parë sa
deklarata është vone. Nëse deklarata është dorëzuar më 2 Shtator, ndëshkimi do të
jetë vetëm 5 €; nëse deklarata nuk është dorëzuar deri në Prill 2010, ndëshkimi do të
jetë 25 € meqë deklarata është vone më shumë se 5 muaj, por ndëshkimi maksimal
është i kufizuar në 25% të detyrimit tatimor.
Ngjashëm, një deklaratë e TAK pritet deri më 1 Prill (sipas ligjit të tanishëm mbi
TAK). Një Deklaratë e TAK për vitin 2008, duhet të dorëzohet deri më 1 Prill 2009.
Nëse tatimi i detyruar për vitin është 1,000 € dhe tatimpaguesi ka bërë pagesa
paradhënie me kohë gjatë vitit 2008 (përfshirë pagesën e pritur më 15 Janar 2009)
prej 950 €, detyrimi tatimor në deklaratë do të jetë 50€. Nëse deklarata është
dorëzuar në Gusht 2009, ndëshkimi do të jetë 25% (5% në muaj për 5 muaj) prej
50€, apo 12.50€.
3. Nëse ATK, bën një vlerësim më vonë të tatimit shtesë, ndëshkimi për mos-
deklarim do të zbatohet në shumën shtesë të tatimit në të njëjtën mënyrë sikurse
të ishte aplikuar në deklaratën tatimore të dorëzuar nga tatimpaguesi.
4. Nëse tatimpaguesi asnjëherë nuk dorëzon një deklaratë dhe ATK përgatit një
deklaratë për tatimpaguesin, ndëshkimi për mos-deklarim do të aplikohet në
tatimin e përcaktuar të jetë detyrim nga ATK në shumën prej 5% në muaj, për
secilin muaj, që deklarata nuk është dorëzuar, deri në maksimum prej 25%.
226
ndëshkim prej 1% të shumës tatimore të papaguar më kohë, për secilin muaj apo
pjesë të muajit, për të cilën tatimi mbetet i papaguar.
Shembull :
Deklarata e TVSh e Janarit 2009 e pritur deri më 28 Shkurt 2009 dhe është dorëzuar
pa pagesë më 10 Qershor 2009 pa pagesë. Tatimi i detyruar në deklaratë ka qenë
1,000 €.
Nëse TVSh e Janarit 2009 është dorëzuar me kohë deri më 28 Shkurt por pa pagesë,
Ndëshkimi për Mos-pagesë do të vlerësohet me 1 Mars dhe do të vazhdojë me 1%
në muaj, deri sa tatimi të paguhet për një periudhë maksimale pre 12 muajve apo
12%.
227
mbështetur në gjetjen e vështirësisë së panevojshme, sikurse është përshkruar në
nenin 8, të këtij akti nënligjor. Duhet të merret parasysh natyra e ngjarjes dhe sa
ligjshmëri ka pasur ndej pagesës se tatimit. Me disa përjashtime të mundshme,
tatimpaguesi duhet të paguajë tatimin përpara se të merret parasysh lehtësimi
nga ndëshkimi për Mos-pagesë, meqë ndëshkimi vazhdon deri sa tatimi të
paguhet apo ndëshkimi maksimal të jetë arritur. Nëse është arritur ndëshkimi
maksimal dhe tatimi ka mbetur i papaguar, nuk mund të ketë shkaqe të
arsyeshëm për mos-pagesë të tatimit për atë kohëzgjatje. Shkaku i arsyeshëm
për Mos-pagesë, nuk mund të ekzistojë për tatimet e mbajtur na burim, apo
tatimet e mbledhura (tatimi i mbajtur në burim në paga, TVSh, etj.).
10. Sipas fakteve dhe rrethanave, lehtësimi, mund të aplikohet vetëm për pjesën e
ndëshkimit, në këtë rast, ai jepet për atë pjesë të ndëshkimi për të cilin shkaku i
arsyeshëm ka ekzistuar. Nuk ka lehtësim nga ndëshkimi për tatimpaguesin, i cili
është dënuar për krim të lidhur me tatimet.
Neni 45
Ndëshkimet administrative për nën-deklarim të tatimit dhe mbi-deklarim të
rimbursimeve tatimore
228
Shembull:
Në lidhje me aplikimin e ndëshkimit: Deklarata e TVSh-së është dorëzuar dhe
paguar me kohë me një obligim tatimor prej 500€. ATK ka kontrolluar deklaratën
dhe ka përcaktuar se tatimi i deklaruar duhet të ketë qenë 540€. Meqë ndryshimi në
mes të shumës së raportuar dhe shumës që është dashur të raportohet është 10% a
më pak e shumës së shumës së deklaruar, do të aplikohet një ndëshkim prej 15% në
40€ të nën-raportuara.
Llogaritja:
Tatimi i deklaruar: €500
Tatimi i përcaktuar nga ATK €540
Ndryshimi € 40 (më pak se 10% e €500)
Ndëshkimi € 6 (40*.15)
Është dorëzuar një kërkesë për rimbursim të TVSh-së duke kërkuar një rimbursim
prej 20,000€. ATK, e ka kontrolluar kërkesën dhe ka përcaktuar se rimbursimi i
saktë duhet të jetë vetëm 10,000€. Meqë shuma e përcaktuar nga ATK është më
shumës e 10%, më pak se shuma e kërkuar nga tatimpaguesi (shuma e kërkuar është
më shumë se 10%, më e lartë se shuma e përcaktuar nga ATK), ndëshkimi që do të
aplikohet është 25% e ndryshimit në mes të shumës së kërkuar dhe shumës së
përcaktuar nga ATK.
Llogaritja:
Rimbursimi i kërkuar: €20,000
Rimbursimi i përcaktuar nga ATK: €10,000
Ndryshimi: €10,000 (më shumë se 10% e €20,000)
Ndëshkimi: € 2,500 (€10,000*.25%)
Rimbursimi për tatimpaguesin € 7,500 (€10,000 minus €2,500 ndëshkimi)
Tatimpaguesi nuk ka dorëzuar deklaratën edhe pse ATK i ka dorëzuar një njoftim
me shkrim se nuk e ka marrë deklaratën. ATK nuk ka alternativë veç se të
përcaktojë obligimin tatimor duke përdorë metodat indirekte dhe të vlerësojë një
shumë prej 5,000€ në tatim. Ndëshkimi për tatim të nën-raportuar do të jetë 25% e
shumës së nën-raportuar, në këtë rast do të jetë 25% e 5,000€, apo 1,250€. Përveç
kësaj, vlerësimi do t’i nënshtrohet një Ndëshkimi për Mos-deklarim prej 5% të
obligimit tatimor për secilin muaj që deklarata nuk është dorëzuar deri në një
maksimum prej 25%, llogarisim se deklarata është vonuar më shumë se 5 muaj,
ndëshkimi për Mos-deklarim gjithashtu do të jetë 25% e 5,000€, apo një shtese prej
1,250€.
229
shpenzimeve apo blerjeve është shkaktuar nga një gabim i pa-qëllimtë në
llogaritje të shpenzimeve. Nëse tatimpaguesi ka nën-raportuar të ardhurat apo
vlerën e shitjeve bazuar në një llogaritje të të ardhurave apo shitjeve e cila
gabimisht ka nxjerrë çmimin e shitjes së mallrave të shitur, tatimpaguesi do të
kërkohet të dëshmojë se çmimi i shitjeve ka qenë çmim i shitjes qëllimmirë i
llogaritur për të dhe një deklaratë të arsyeshme në investime dhe çmim i cili ka
reflektuar vlerën e hapur të tregut për mallrat e ngjashëm në kushtet e tregut të
ngjashëm. Në raste të tilla, mund të ketë bazë për lehtësim nga ndëshkimi
bazuar në shkakun e arsyeshëm dhe faktin se tatimpaguesi ka bërë një përpjekje
më mirëbesim që me saktësi të llogarisë shumën e saktë të tatimit apo mbi-
pagesën e tatimit.
4. Nëse tatimpaguesi është mbështetur në këshillën e marrë nga një këshilltar
profesional tatimor, i cili ka njohuri mbi ligjet tatimore dhe aplikim të
Standardeve të Kontabilitetit, lehtësimi nga ndëshkimi mund ti jepet. Në rastet e
tilla, tatimpaguesi duhet të dëshmojë se këshilltari profesional tatimor i ka
dhënë këshillë bazuar në një shpalosje të saktë dhe të plotë të fakteve dhe
rrethanave nga tatimpaguesi. Për t’i dhënë lehtësimin, këshilla duhet të lidhet
me çështjen në fjalë dhe tatimpaguesi duhet ta ketë përcjellë nga afër atë
këshillë.
5. Nuk ka lehtësim nga ndëshkimi për një tatimpagues i cili është dënuar për një
krim që lidhet me tatimin.
Neni 46
Ndëshkimet administrative për Deklaratat Informative, Krijimi dhe
Mbajtja e Regjistrimeve dhe Qasja në Regjistrime
230
një kontrolli apo si rrjedhojë e një vizite vëzhguese apo një verifikimi të shpejtë
përmbushës. Ndëshkimet që dalin nga një verifikim i shpejtë përmbushës apo
vizitë vëzhguese nuk mund të vendosen kundër të njëjtit tatimpagues për më
shpesh se një herë në çdo 30 ditë.
3. Për qëllime të ndëshkimit të përshkruar në këtë nen, deklaratat apo dokumentet
tjera që konsiderohen të jenë deklarata informative në të cilat ky ndëshkim
aplikohet përfshijnë:
3.1. aturën tatimore që kërkohet të jepet nga një tatimpagues i TVSh-së
gjithashtu konsiderohet të jetë një deklaratë informative që i nënshtrohet
këtij ndëshkimi;
3.2. Aplikacionin në ATK për të autorizuar përdorimin e pajisjeve elektrike
fiskale specifike;
3.3. Një kupon i lëshuar nga një pajisje elektronike fiskale (arkë fiskale, pajisje
fiskale e pikës së shitjes, etj.), i cili duhet t’i lëshohet secilit konsumator për
secilin transaksion të kryer përmes asaj pajisje;
3.4. Faturat që kërkohet të lëshohen (tani, apo në të ardhmen) nga çdo biznes
për transaksionet e kryera. Referoju Tabeles 2 e cila i bashkëngjitet këtij
Udhwzimi Administrativ
231
7. Ndëshkimet për mos-krijim apo mos-mbajtje të librave dhe regjistrimeve të
kërkuara do të aplikohen në secilin rast në të cilin një tatimpagues është gjetur
se nuk ka librat dhe regjistrimet e kërkuara. Pavarësisht nga fjalia e mëparshme,
ndëshkimi nuk do të aplikohet më shumë se një herë në çdo tridhjetë ditë. Rastet
e vendosjes së ndëshkimeve janë të radhitura si më poshtë:
7.1. Të përfshirë, por duke mos u kufizuar, në aktet apo mosveprimet që do të
shkaktojnë aplikimin e këtij ndëshkimi janë mos-raportimi i të punësuarave
dhe mos-pagesat e kërkuara përmes transferimit bankar. Mos-raportimi i të
punësuarve apo mos-pagesat e kërkuara përmes transferimit bankar janë
rezultat i mos mos-mbajtjes apo mos-krijimit të librave dhe regjistrimeve të
duhura;
7.2. Gjatë ecurisë së një kontrolli që mbulon vite të shumta, ndëshkimi për mos-
krijim apo mos-mbajtje të librave dhe regjistrimeve të duhura mund
aplikohet në secilin vit që është në kontroll;
7.3. Një ndëshkim për çdo vit që është nën kontroll mund të aplikohet për
secilin prej tri akteve, apo mosveprimeve, të tilla si mos-krijimi i librave
dhe regjistrimeve të kërkuara, mos-pagesa e përmes transferimit bankar (e
aplikueshme vetëm për transaksionet pas 11 Shkurtit 2009) dhe mos-
raportimi i të gjithë të punësuarve të biznesit. Meqë ndëshkimi aplikohet në
secilin rast të mos-mbajtjes apo mos-krijimi të librave dhe regjistrimeve të
duhura një biznes i tillë sikurse ai i përshkruar në paragrafin 6.4 të këtij
neni mund t’i nënshtrohet një ndëshkimi maksimal prej 3,000€ nëse nuk ka
krijuar librat dhe regjistrimet e duhura, nuk ka raportuar të punësuarit dhe
pas 11 Shkurtit 2009 nuk ka bërë pagesat përmes transferimit bankar.
8. Mos-ofrimi i qasjes në libra dhe regjistrime. Neni 46.5 i Ligjit, parasheh një
ndëshkim prej 100€ në ditë për secilën ditë që ai person, nga i cili kërkohet të
ofrojë një nëpunësi të autorizuar ATK-së të ketë qasje në libra dhe regjistrime,
nuk i ofron qasjen e kërkuar. Ky ndëshkim aplikohet në çdo person që kërkohet
të ofrojë qasje në librat apo regjistrimet, jo vetëm në tatimpaguesin apo
përfaqësuesin e tij.
9. Përderisa ndëshkimi i referohet qasjes në libra dhe regjistrime, ndëshkimi
gjithashtu aplikohet në çdo person i cili nuk përmbush ndonjë nga kërkesat e
nenit 13 dhe 14 të Ligjit, si dhe mos-përmbushja e procedurave të aplikueshme
të përshkruara në Udhëzimin Administrativ 05/2005 i datës 20/04/2005, apo
pasuesin e tij.
10. Kërkesat për vënien e këtij ndëshkimi, përfshijnë:
10.1. Nëse ATK do të fillojë një kontroll tatimor dhe dëshiron që atë
kontrollë ta kryej në lokalet e tatimpaguesit, ATK duhet të dërgojë një
njoftim me shkrim tatimpaguesit për kontrollën në pritje së paku tri
ditë punë para se të fillojë kontrolli, përveç nëse ka rrethana
përjashtuese të cilat sipas mendimit të Drejtorit të Përgjithshëm
justifikon ndryshe, sikurse është përshkruar në nenin 8 të Udhëzimit
Administrativ 05/2005 apo pasuesin e tij. Tatimpaguesi duhet t’i
ofrojë ATK-së qasje në objektet e biznesit (qasjen në libra dhe
232
regjistrime) në kohën dhe datën e vendosur në njoftim, apo të bëjnë
marrëveshje të pajtueshme të ndërsjella për një kohë apo datë tjetër;
10.2. Një kërkesë për libra apo regjistrime, apo qasja në libra apo
regjistrime, duhet të lidhet me:
10.2.1. Hetimin në vazhdim që lidhet me çështje tatimore të kryer nga
Njësia për Hetime Tatimore e ATK-së;
10.2.2. Kontrollin tatimor të kryer nga inspektori tatimor, apo nëpunës
tjetër i autorizuar i ATK-së;
10.2.3. Veprimin e mbledhjes së detyrueshme të ndërmarrë nga zyrtari i
mbledhjes së detyrueshme, apo nëpunës tjetër i autorizuar i ATK-
së; apo;
10.2.4. Hetimin e kryer nga një nëpunës tatimor i ndërmarrë nga Zyra e
Standardeve profesionale e ATK-së.
10.3. Përveç nëse nuk parashihet ndryshe në këtë nen, ATK duhet t’i ketë
lëshuar një njoftim me shkrim mbajtësit të librave dhe regjistrimeve nga i
cili kërkohen informatat dhe e cila jep një periudhë kohore të arsyeshme,
së paku shtatë (7) ditë, për mbajtësin e regjistrimeve të përmbushë
obligimet. Nëse mbajtësi i regjistrimeve ofron një sqarim të arsyeshëm
pse i duhet më shumë kohë se 7 ditë, Zyrtari i ATK-së do t’i japë një
zgjatje të periudhës për të përmbushur kërkesën për qasje në libra dhe
regjistrime. Zgjatja e tillë do të konfirmohet me shkrim me datën e re për
të përmbushur kërkesën e cekur qartë në konfirmimin me shkrim;
10.4. Një njoftim me shkrim që kërkon librat dhe regjistrimet duhet të
përshkruajë librat dhe regjistrimet e kërkuara që duhet ofruar nëpunësit
kërkues me specifikim të mjaftueshëm për t’i mundësuar një personi
përgjegjës të kuptojë regjistrimet e kërkuara. Njoftimi duhet të jetë më
specifik se sa temi, “të gjitha librat dhe regjistrimet”, duhet të
përshkruajë librat dhe regjistrimet specifike të kërkuara;
10.5. Njoftimi me shkrim i përshkruar në 10.3 më sipër duhet të specifikojë
datën dhe vendin ku do të ofrohen regjistrimet. Përgjithësisht, librat apo
regjistrimet që do të ekzaminohen duhet të ekzaminohen në vendin ku
mbahen regjistrimet, përveç nëse janë kërkuar kopjet e regjistrimeve, në
të cilin rast regjistrimet duhet të kërkohen të dorëzohen në një vend më të
volitshëm për mbajtësin e kopjeve të kërkuara;
10.6. Njoftimi me shkrim duhet të përmbajë referimin për autorizim ligjor për
të kërkuar qasje në libra dhe regjistrime;
10.7. Nëse mbajtësi i regjistrimeve nuk përgjigjet brenda kohës së dhënë në
njoftimin me shkrim (duke kërkuar librat, regjistrimet, apo qasjen në
libra apo regjistrime), ATK duhet t’i dërgojë një kërkesë përfundimtare
për të përmbushur kërkesën me shkrim për libra, regjistrime, apo mos-
mundësimin e qasjes në libra apo regjistrime. Ky njoftim duhet t’i jep
tatimpaguesit 5 ditë kalendarike për të përmbushur obligimin;
10.8. Nëse mbajtësi i regjistrimeve nuk përmbushë njoftimin përfundimtar,
nëpunësi i autorizuar i ATK-së duhet të përgatisë një njoftim për
mbajtësin e regjistrimeve duke e informuar se vazhdimi i mos-ofrimit të
regjistrimeve të kërkuara, apo librave, apo qasjes në libra apo regjistrime,
233
ka rezultuar në vënien e një ndëshkimi prej 100€ dhe se do të vendoset
ndëshkim shtesë prej 100€ për secilën ditë pasuese që vazhdon me mos-
ofrimin e librave, regjistrimeve, apo qasjes në libra apo regjistrime.
Ndëshkimi do të vlerësohet kundër mbajtësi të regjistrimeve dhe do të
jetë i mbledhshëm nga pasuria e mbajtësit të regjistrimeve në të njëjtën
mënyrë sikurse tatimin sipas nenit 42 të Ligjit.
10.9. Për të vlerësuar ndëshkimin kundër një mbajtësi të regjistrimeve, ATK
duhet të dërgojë Njoftim-vlerësimin sikurse është përshkruar në Nenin 20
të Ligjit. Njoftim-vlerësimi kërkohet vetëm për ditën e parë kur tatimi
është i aplikueshëm. Njoftim-vlerësimi duhet të tregojë se do të
vlerësohet me 100€ shtesë për çdo ditë sa mbajtësi i regjistrimeve të mos
përmbush kërkesën për libra, regjistrime, apo qasje në libra a regjistrime;
10.10. ATK duhet të sigurojë se vlerësimi shtesë i ndëshkimi ndalet në ditën kur
mbajtësi i regjistrimeve përmbushë kërkesën e ATK-së. Nuk do të
vlerësohet ndëshkim për atë ditë;
10.11. Pavarësisht nga më lartë, nga ATK nuk kërkohet të japë njoftim me
shkrim para së të përpiqet të bëjë një vizitë për kontakt lidhur me çështje
të mbledhjes së detyrueshme, vizite vëzhguese, verifikimi përmbushës të
shpejtë, apo vizitë me qëllim të konfirmimit të informatave të dorëzuara
në kërkesë për numër fiskal. Në raste të tilla, tatimpaguesi kërkohet të
ofrojë qasje në objektet e biznesit ashtu që nëpunësi i ATK-së të mund të
kryej punën e tij/saj;
10.12. Nëse tatimpaguesi refuzon të ofrojë qasje në libra dhe regjistrime,
tatimpaguesi do të ndëshkohet me 100€ dhe t’i jepet një paralajmërim me
shkrim se çdo mos-ofrim i qasjes i mëtutjeshëm në objekte apo libra e
regjistrime për qëllimet e cekura në këtë nën-paragraf do të rezultojë në
një ndëshkim 100€ në ditë, duke filluar në ditën kur qasja pasuese është
mohuar. Paralajmërimi me shkrim do të përfshijë një përshkrim të qasjes
apo librave dhe regjistrimeve të kërkuara dhe se qasja apo librat e
regjistrimet mund të kërkohen qysh në ditën pasuese të punës. Nëse
mohohet qasja, apo librat e regjistrimet nuk vihen në dispozicion në
kohën e vizitës së ardhshme, tatimpaguesit do t’i jepet njoftimi me
shkrim sikurse është paraparë në nën-paragrafin 10.8 të këtij neni. Në
këto rrethana sikurse është paraparë në nën-paragrafin 10.7 të këtij neni
nuk kërkohet njoftim i dytë.
11. Përveç ndëshkimit prej 100€ në ditë, i cili vendoset me këtë Nen, ATK
gjithashtu do të ketë autorizim të kërkojë dhe marrë urdhër gjykate nga gjykata
kompetente ku kërkon që mbajtësi i regjistrimeve t’i japë regjistrimet apo librat
e tilla ashtu siç janë kërkuar, apo të kërkojë që mbajtësi i regjistrimeve të ofrojë
qasje në regjistrimet dhe librat e kërkuar. Sikurse është paraparë në Nenin 13.8
të Ligjit, regjistrimet e mos-nxjerra brenda afatit të vendosur në nenin 13.7 të
Ligjit nuk do të merren parasysh nga Ankesat në një ankesë të mëvonshme.
234
Shembujt e aplikimit të ndëshkimeve:
235
12. Lehtësimi nga ndëshkimet. Lehtësimi nga ndëshkimi për mos-dorëzim të
deklaratës informative mund të merret parasysh bazuar në shkakun e arsyeshëm,
nëse tatimpaguesi më vonë ka dorëzuar deklaratën informative. Faktet dhe
rrethanat do të merren parasysh ashtu sikur janë ofruar nga tatimpaguesi. Në
vitin e parë në të cilin deklaratat informative janë obligative, lehtësimi mund të
jepet bazuar në mungesën e njohurive të kërkesave nëse tatimpaguesi ka qenë
tërësisht i rregullt me të gjitha obligimet tjera tatimore të raportimit dhe
pagesës. Pas vitit të parë në të cilin deklaratat informative janë obligative, nuk
do t’u jepet lehtësim tatimpaguesve të cilët nuk dorëzojnë deklaratat
informative, përveç nëse dështimi i tillë ka qenë për shkak të rrethanave përtej
kontrollit të tatimpaguesit, të tilla si ato të përshkruara në Nenin 39 të këtij
Udhëzimi.
13. Ndëshkimet për mos-ofrim të deklaratave informative të përshkruara në
paragrafin 3 të këtij neni mund të hiqen për tre muajt e parë në të cilën kërkesat
e deklaratave informative ekzistojnë. Pas periudhës fillestare sqaruese (3 muaj),
nuk do të jepet lehtësim për mos-ofrimin e kërkesave informative të kërkuara;
14. Lehtësimi nga ndëshkimi për mos-krijimin apo mos-mbajtjen e regjistrimeve
mund të merret parasysh bazuar në shkakun e arsyeshëm të gjatë 6 muajve të
parë të operimeve të afarizimit të tatimpaguesit. Lehtësimi do të merret parasysh
duke u bazuar në faktet dhe rrethanat ashtu siç janë dhënë nga tatimpaguesi,
përfshirë përpjekjet e bëra për të kuptuar kërkesat për mbajtjen e regjistrimeve.
Nëse nuk ka pasur përpjekje për të kuptuar kërkesat, nuk do t’i jepet lehtësim.
Nëse tatimpaguesi ka pasur një vizitë nga një nëpunës i ATK-së i cili i ka ofruar
informatat mbi mbajtjen e regjistrimeve dhe obligimeve tjera tatimore, nuk do të
merret parasysh lehtësimi për mos-krijim apo mos-mbajtje të regjistrimeve.
15. Lehtësimi nga ndëshkimi për mos-ofrim të qasjes në libra dhe regjistrime mund
të merret parasysh nëse mbajtësi i regjistrimeve demonstron se një përpjekje me
mirëbesim është bërë për të ofruar librat dhe regjistrimet me kohë, por nuk ka
qenë në gjendje për ta bërë atë brenda afatit kohore të dhënë. Nuk do të jepet
lehtësim nëse tatimpaguesi refuzon të ofrojë qasje në objekt, me kërkesën e një
nëpunësi të autorizuar të ATK-së. Nuk do të jepet lehtësim nëse mbajtësi i
regjistrimeve refuzon të ofrojë librat dhe regjistrimet e kërkuara me një kërkesë
më shkrim e cila specifikon librat apo regjistrimet e kërkuara.
Neni 47
Ndëshkimi administrativ për gabimet nga përfaqësuesit e tatimpaguesit,
këshilltarët tatimor, apo personat e tjerë që veprojnë në emër të tatimpaguesit
1. Neni 48 i Ligjit përcakton, “Çdo person i cili nënshkruan një deklaratë tatimore
në emër të një personi tjetër, i cili bën një gabim në atë deklaratë, do të paguajë
një ndëshkim administrativ prej njëqindenjëzetepesë (125) Euro.”
2. Fjala kyçe në nenin e sipërm është ‘gabim’. Profesionistët e paguar (qofshin të
punësuar nga kompania apo nga një kontraktor i jashtëm) duhet të kujdesen për
përgatitjen e dokumenteve që do të dorëzohen në ATK meqë ata paguhen të
dorëzojnë dokumentet korrekte. Kjo dispozitë synon të ndëshkojë ata persona të
236
cilët nënshkruajnë deklaratat për tatimpaguesin tjetër, për pakujdesinë apo
paramendimin e tyre, në bërjen e një gabimi në deklaratë, të tilla si:
2.1. gabim matematikor në përllogaritje;
2.2. vendosje e një numri fiskal të pasaktë në deklaratë;
2.3. përdorim i formularit të gabuar (të tilla si formulari i deklaratës së Marsit
për TVSh për dorëzimin e deklaratës së Prillit për TVSh);
2.4. përdorim i një adresë të pasaktë;
2.5. futja e informatave në kuti të gabuar të deklaratës;
2.6. harrim i informatave;
2.7. gabimisht dyfishojnë informatat, etj.
Neni 48
Ndëshkimet administrative për TVSh
237
biznes me qarkullim me më pak se 10,000 euro, përveç nëse ai biznes është
regjistruar vullnetarisht në TVSh.
2. Shuma e ndëshkimit që do të vlerësohet drejtpërdrejtë, lidhet me shumën e
furnizimeve të bëra nga një person i tatueshëm pasi ai person i tatueshëm bëhet i
detyruar për TVSh. Përveç të qenit i detyruar për TVSh në furnizimet e bëra pas
të nevojës për të qenë i regjistruar për TVSh, personi i tatueshëm do të
konsiderohet si neglizhues për mos-regjistrim dhe e bën atë t’i nënshtrohet një
ndëshkimi administrativ prej 15% të shitjeve të bëra pas të jetë bërë e
nevojshme për t’u regjistruar, nëse personi i tatueshëm ka bërë më pak se
10,000 euro në furnizimet e tatueshme pasi të këtë plotësuar kërkesën (nevojën)
për regjistrim.
Shembull:
Tatimpaguesi B tejkalon pragun e qarkullimit vjetor më 5 Maj 2009. Ligji mbi
TVSh-në kërkon që Tatimpaguesi B të regjistrohet për TVSh brenda 15 ditëve pas
kalimit të pragut. Në Korrik 2009, gjatë një vizite përmbushëse ATK zbulon se
Tatimpaguesi B ka tejkaluar pragun më 5 Maj 2009, por ende nuk është regjistruar
në TVSh, edhe pse në kohën ë vizitës përmbushëse, Tatimpaguesi B ka bërë shitje të
tatueshme prej 8,000 euro pasi e ka arritur pragun e TVSh-së. Duke u bazuar në
vizitën përmbushëse, ATK regjistron Tatimpaguesin B për qëllime të TVSh-së dhe
siguron deklaratat e TVSh-së për muajt Maj dhe Qershor. ATK vlerëson ndëshkimin
për deklarim me vonesë në deklaratën e Majit (deklarata e Qershorit është
konsideruar të jetë e dorëzuar me kohë) dhe vlerëson një ndëshkim prej 15% të
TVSh-së obligative në 8,000 euro në shitjet e bëra pasi Tatimpaguesi B ka tejkaluar
pragun e regjistrimit. Llogaritja e ndëshkimit: 8,000 x .16 =1,280 TVSh obligative
në shtije; 1280 x .15= 192 – shuma e ndëshkimit që do të vlerësohet për kryerjen e
furnizimeve të tatueshme pas arritjes së nevojës për regjistrim në TVSh dhe mos-
regjistrimit.
3. Nëse tatimpaguesi ka kryer shitje të tatueshme prej 10,000 euro apo më shumë
pasi është dashur të regjistrohet, ndëshkimi do të jetë 25% e TVSh-së obligative
në ato shitje të tatueshme. Llogaritja do të ishte: Shitjet e tatueshme prej 20,000
x .16= 3,200 TVSh obligative në shitje; 3,200 x .25 ndëshkim = 800 euro
ndëshkim për të kryer furnizime të tatueshme pas arritjes së obligimit për
regjistrim në TVSh dhe mos-regjistrim për TVSh.
4. Ligji parasheh një ndëshkim prej 100% të TVSh-së obligative mbi furnizimet e
tatueshme të kryera pas arritjes së obligimit për t’u regjistruar për TVSh dhe
mos-regjistrimit në TVSh nëse mos-regjistrimi ka qenë për shkak të synimit me
paramendim dhe qëllim nga personi i tatueshëm të mos e paguajë TVSh-në. Ky
ndëshkim mund të aplikohet vetëm nëse një person është shpallur fajtor për
evazion tatimor penal nga një gjykatë të juridiksionit kompetent. Të gjitha
rekomandimet apo propozimet për ndjekje penale duhet të përfshijnë një
propozim se ky ndëshkim të vendoset nëse personi është shpallur fajtor për
akuzat për evazion tatimor për aq sa ato akuza lidhen me një person që kryen
238
furnizime pa qenë i regjistruar në TVSh edhe pse ai person është dashur të jetë i
regjistruar në TVSh.
Shembull:
Në shembullin e dhënë në paragrafin 2 të këtij Neni, Tatimpaguesi B nuk është
regjistruar në TVSh edhe pse ai ka kaluar pragun vjetor për regjistrim në TVSh dhe
është dashur të regjistrohet në TVSh. Me 8,000 € të shitjeve, tatimpaguesi B ka bërë
shitjet prej 200€, 500€, 800€, 950€, 850€, 750€, 800€, 950€, 850€, 750€ dhe 600€.
Ndëshkimi është llogaritur si në vijim:
200 X 16% = 32 TVSh obligative në shitje; 32 X 15% = 4.80 Ndëshkimi për mos-
lëshim të faturës
500 X 16 %= 80 TVSh obligative në shitje; 80 X 15% = 12 Ndëshkimi për mos-
lëshim të faturës
800 X 16 %= 128 TVSh obligative në shitje; 128 X 15% = 19.20 Ndëshkimi për
mos-lëshim të faturës
950 X 16 %= 170 TVSh obligative në shitje; 170 X 15 %= 25.50 Ndëshkimi për
mos-lëshim të faturës
850 X 16% = 136 TVSh obligative në shitje; 136 X 15% = 20.40 Ndëshkimi për
mos-lëshim të faturës
750 X 16 %= 121 TVSh obligative në shitje; 121 X 15% = 18.15 Ndëshkimi për
mos-lëshim të faturës
800 X 16% = 128 TVSh obligative në shitje; 128 X 15 %= 19.20 Ndëshkimi për
mos-lëshim të faturës
950 X 16% = 170 TVSh obligative në shitje; 170 X 15% = 25.50 Ndëshkimi për
mos-lëshim të faturës
850 X 16% = 136 TVSh obligative në shitje; 136 X 15% = 20.40 Ndëshkimi për
mos-lëshim të faturës
239
750 X 16% = 121 TVSh obligative në shitje; 121 X 15 %= 18.15 Ndëshkimi për
mos-lëshim të faturës
600 X 16% = 96 TVSh obligative në shitje; 96 X 15% = 14.40 Ndëshkimi për mos-
lëshim të faturës
Totali i ndëshkimit që do të aplikohet është : 197.40
Shembull:
Gjatë kontrollit të Tatimpaguesit D, është gjetur një faturë e lëshuar prej 200€ e cila
është lëshuar në mënyrë jo të saktë dhe se 800€ është shuma që është dashur të jetë
cekur në faturë. Shuma shtesë e TVSh-së obligative si rezultat i kësaj fature të
pasaktë është 96€ (800 minus 200 të cekur në faturë = 600 x .16% = 96€ TVSh
shtesë obligative). Ndëshkimi që do të lëshohet është 96 x 25% = 24€. Kontrolla
gjithashtu ka gjetur se Tatimpaguesi D nuk ka lëshuar faturë për një furnizim të
tatueshëm të kryer në shumën prej 3,000€. TVSh obligative në furnizimin e
tatueshëm është 480€ (3,000 x 16% = 480). Ndëshkimi për mos-lëshim të faturës
është 120€ (480 TVSh obligim x 25% = 120€ ).
240
10. Neni 49.3 i Ligjit përcakton një ndëshkim prej 250€ për mos-regjistrim në
TVSh kur kërkohet për ta bërë atë dhe 250€.
12. Paragrafi 3 i nenit 49 të Ligjit përcakton një ndëshkim prej 250€ për mos-
ekspozim të kopjes së Certifikatës së Regjistrimit në TVSh. Një ndëshkim prej
250€ do të aplikohet në personat e tatueshëm të cilët nuk ekspozojnë
certifikatën e tyre të TVSh-së në një vend ku mund të lexohet lehtë nga publiku.
Kjo nënkupton që kopja e certifikatës duhet të ekspozohet në pjesën publike të
biznesit (jo në murin e një zyre, nëse ajo zyrë nuk është me qasje të lehtë për
publikun). Përveç kësaj, publiku duhet të jetë në gjendje të lexojë kopjen e
certifikatës së regjistrimit në TVSh. Vendosja e certifikatës së TVSh-së në mur
ashtu që largësia e certifikatës nga publiku e pamundëson leximin e saj, do të
ishte shkelje dhe do t’i nënshtrohej këtij ndëshkimi, madje edhe nëse certifikata
është vendosur në një pjesë publike të biznesit.
241
15. Meqë lejimi i personit tjetër për të përdorë certifikatën e regjistrimit në TVSh
(dhe përdorimi i certifikatës së regjistrimit në TVSh të personit tjetër) është një
formë e mashtrimit dhe evazionit tatimor, secili rast i zbuluar nga ATK i
përdorimit të pavend i certifikatës së regjistrimit në TVSh, duhet të raportohet
tek Prokurori Publik për ndjekje të mundshme penale. Është përgjegjësi e
inspektorit që zbulon përdorimin e pavend të një certifikate të regjistrimit në
TVSh dhe e udhëheqësit të ekipit të tij/saj të përgatisë raportin e rastit duke
përshkruar faktet dhe bazën ligjore për ndjekje penale. Kur të jetë kompletuar,
raporti do t’i dërgohet Zyrës Ligjore të ATK-së për përgatitjen e rekomandimit
për ndjekje penale.
17. Nuk ka bazë për lehtësim nga ndëshkimi i vënë për lëshimin e një fature me
shuma të pasakta. Tatimpaguesi është dashur të dijë në kohën e lëshimit të
faturës që ka qenë faturë e pasaktë, sidoqoftë ai ka vazhduar me lëshimin e saj.
Ai veprim përfaqëson akt me paramendim për mospërfillje të ligjit dhe do ti
nënshtrohet aplikimit të ndëshkimit sikurse është paraparë me Ligj. Nëse
ndëshkimi është vënë për lëshimin e një faturë në një format jokorrekt, lirimi
mund jetë i mundur bazuar në faktet dhe rrethanat e përfshira. Nëse informatat
identifikuese në faturë janë në një pozitë të pasaktë, është e duhur të lëshohet
një paralajmërim për tatimpaguesin për një shkelje fillestare. Në qoftë se, pas
një periudhe të arsyeshme kohore formati nuk është ndryshuar, atëherë do të
aplikohet ndëshkimi.
18. Ekziston bazë minimale për lirim nga ndëshkimi që lidhet me ekspozimin si
duhet të certifikatës së regjistrimit në TVSh. Nëse tatimpaguesi ka bërë
përpjekje të mirëfilltë për të vënë si duhet certifikatën, mund të jetë e duhur t’i
lëshohet një paralajmërim për shkeljen e parë. Nëse me vizitën kthyese një javë
më vonë (për shembull), tatimpaguesi ende nuk e ka vendosur si duhet
certifikatën e TVSh-së, atëherë do të aplikohet ndëshkimi.
19. Nuk ekziston mundësi lehtësimi nga ndëshkimi i vënë bazuar në lejimin e
personit tjetër të përdorë certifikatën e regjistrimit në TVSh. Është një akt ilegal
dhe personi i tatueshëm e di se certifikata e tij nuk mund t’i jepet personit tjetër.
242
Personi që përdor certifikatën e regjistrimit në TVSh të personit tjetër gjithashtu
është në dijeni se veprimi i tillë nuk është me vend. Për shumën e ndëshkimit të
vënë mund të bëhet ankesë bazuar në atë se nuk është proporcionale me
seriozitetin e shkeljes. Megjithatë,përderisa inspektori që ka vënë ndëshkimin
ka ndjekur udhëzimet themelore, shuma e ndëshkimit duhet të jetë përgjithësisht
me vend.
Neni 49
Ndëshkimet administrative për mallrat pa origjinë
1. Neni 49A i Ligjit i jep autorizim ATK-së për të konfiskuar mallrat në posedim
të një personi nëse ato mallra nuk mund të dokumentohen për origjinën e tyre.
4. Në qoftë se, gjatë ecurisë së aktiviteteve të caktuara, një zyrtar i ATK-së zbulon
mallra për të cilat dëshmohet origjina e tyre, zyrtari do të kërkojë menjëherë
ndihmë nga Shërbimi Policor i Kosovës, Shërbimi Doganor i Kosovës, apo
ATK. Zyrtari i ATK-së duhet gjithashtu të kontaktojë menaxherin e tij, të
raportojë situatën dhe të kërkojë autorizim verbal për të vazhduar me
konfiskimin e mallrave kur të ketë ardhura ndihma. Nuk do të ndërmerret
veprim në lidhje me mallrat deri sa të arrijë ndihma. Nuk duhet që nën çfarëdo
rrethane Zyrtari i Administratës Tatimore të synojë të përzihet me lëvizjen e
mallrave apo të synojë të konfiskojë mallrat para së të arrijë një person i dytë.
243
ATK-së duhet t’i sqarojë tatimpaguesit se mallrat janë konfiskuar sepse ato nuk
ishin të dokumentuara si duhet. Tatimpaguesi duhet të informohet se:
5.1. ka të drejtë në ankesë për këtë veprim tek Departamenti i Ankesave në
ATK;
5.2. do të bëhet një vlerësim për TVSh, apo tatime në të ardhura, bazuar në
vlerën e mallrave të konfiskuara;
5.3. kur të jetë përcaktuar vlera e mallrave dhe të jetë vlerësuar shuma e tatimit,
disa mallra do të lirohen nga ATK, ndërsa ATK do të mbajë një shumë të
mallrave të mjaftueshme për të shlyer vlerësimin tatimore në një ankand
publik dhe
5.4. nëse organet tjera, sikurse Doganat, kanë interes në konfiskimin e mallrave
që do të kishin mundësi të liroheshin, atyre organeve do t’u jepet mundësia
të konfiskojnë mallrat e mbetura.
7. Brenda 5 ditëve pas konfiskimit të mallrave, ATK duhet të bëjë një vlerësim
rreziku (sipas autorizimit të Nenit 19 të Ligjit) të obligimit tatimor për mallrat e
konfiskuara. Për një tatimpagues që kërkohet të jetë i regjistruar në TVSh,
vlerësimi do të bazohet në shumën e TVSh-së që do të ishte obligim nëse ato
mallra do të ishin shitur me çmimin e vendosur në regjistrimet e tatimpaguesit,
apo, në mungesë të një çmimi të tillë, shuma e TVSh-së që do të ishte obligim
nëse një shitje e atyre mallrave do të ndodhte në tregun e hapur. Meqë nuk ka
dokumentacion të duhur të mallrave, TVSh e zbritshme nuk do të llogaritet në
përcaktimin e shumës së obligimit të TVSh-së. Nëse tatimpaguesi nuk kërkohet
të jetë i regjistruar për TVSh, shuma e tatimit që do të vlerësohet do të jetë 3% e
çmimit të vlerësuar (parashikuar) bruto të shitjes të mallrave të konfiskuara. Të
gjitha ndëshkimet e aplikueshme do të aplikohen në vendosjen e vlerësimit. Për
qëllime të tatimit në të ardhurat e korporatave apo personale, nuk do të lejohen
shpenzime për koston e mallrave të konfiskuara, meqë ato mallra nuk ishin
dokumentuar si duhet. Me përcaktimin e shumës së obligimit tatimor bazuar në
vlerën e mallrave të konfiskuara, ATK duhet të lëshojë një Njoftim Vlerësim
Rreziku që përmban të gjitha detajet e Një Njoftim Vlerësimi sikurse është
paraparë në nenin 20 të Ligjit. Njoftim Vlerësimi i Rrezikut duhet të përmbajë
një kërkesë për pagesë të menjëhershme të shumës obligative. Njoftim
Vlerësimi i Rrezikut duhet gjithashtu të përmbajë faktin se tatimpaguesi mund
244
të ankohet drejtpërdrejtë në Bordin e Pavarur për Rishqyrtime. Çdo ankesë në
Bordin e Pavarur për Rishqyrtime duhet të bëhet brenda 30 ditëve nga data e
lëshimit të Njoftim Vlerësimit të Rrezikut.
245
nëse ata janë të interesuar në konfiskimin e asaj pjese të mallrave që ATK nuk
do ti shesë. Nëse Shërbimi Doganor i Kosovës nuk është i interesuar për
mallrat, Zëvendësi i Drejtorit të Përgjithshëm (Përmbushjes) do të informojë
Menaxherin Regjional, se mallrat e tepërta nga shuma e nevojshme për të shlyer
detyrimin tatimor, mund t’i kthehen tatimpaguesit. Është përgjegjësi e
Menaxherit Regjional për të siguruar se janë mbajtur mallra të mjaftueshme për
të shlyer çdo detyrim tatimor të tatimpaguesit.
13. Të gjithë zyrtarët e ATK-së të përfshirë në veprimet për zbatimin e nenit 49A,
duhet të dokumentojnë në tërësi veprimet e ndërmarra dhe bazën për
ndërmarrjen e atyre veprimeve. Përveç kësaj, posedimi i mallrave pa dokumente
të duhura nënkupton evazion tatimor dhe mashtrim tatimor. Në këto raste duhet
të përgatitet një raport për të gjitha rrethanat rreth konfiskimit, historia e
përmbushjes së personit në posedim të mallrave pa origjinë, dhe fakte tjera
përkatëse. Raporti i tillë dërgohet në zyrën Ligjore të ATK-së për përgatitjen e
një kërkese tek prokurori publik për hetim penal. Kur ATK të ketë themeluar
Njësinë e hetimeve penale (Njësia e Hetimeve Tatimore) kërkesa për hetime
penale duhet të dorëzohet në atë Njësi.
KAPITULLI IX
Ankesat
Neni 50
Ankesat në Departamentin e Ankesave në ATK
2. Nëse nuk parashihet ndryshe nuk parashihet në Nenin 52, ankesat për
vlerësimin tatimorë të bërë nga ATK apo përcaktimet zyrtare të ATK-së, duhet
të bëhen sipas dispozitave të ankesave të parapara me paragrafin 10 të nenit 52
të Ligjit.
3. Ankesa për vlerësim tatimor të ATK-së apo përcaktim tjetër zyrtar i bërë nga
ATK, duhet të dorëzohet në DA brenda 30 ditëve nga data që tatimpaguesi ka
marrë vlerësimin zyrtar apo njoftimin për përcaktim tjetër zyrtar. Ligji
përkufizon dorëzimin si “shërbim të një dokumenti përkatës për një tatimpagues
duke:
3.1. ia dhënë në dorë dokumentin tatimpaguesit, përfaqësuesit të tatimpaguesit,
një anëtari të familjes së tatimpaguesit, apo një zyrtari, drejtori apo të
punësuarit të tatimpaguesit (një veprim i tillë quhet i kryer pavarësisht nëse
personi nuk pranon të marrë dokumentin);
246
3.2. e lënë dokumentin në vendbanimin e tatimpaguesit ose në vendin e
zakonshëm të biznesit ose
3.3. e dërguar dokumentin nëpërmjet postës në adresën e fundit të njohur të
tatimpaguesit.
Shembull:
Një tatimpagues i cili është dashur të dorëzojë ankesën e tij kundër njoftim-
vlerësimit deri më 21 mars 2009, që ka qenë data e fundit për dorëzimin e ankesës,
ai ka dorëzuar ankesën e tij më 22 Mars 2009. Së bashku me kërkesën për ankesë
ndaj njoftim-vlerësimit është shkruar një deklaratë që kërkon që ankesa të merret
parasysh madje edhe pse është vonë, për shkak të rrethanave përtej kontrollit të
tatimpaguesit. Në këtë Shembull, tatimpaguesi është shtruar në spital në ditën e
fundit për dorëzimin e ankesës. Së bashku me kërkesën me shkrim për t’u marrë
parasysh ankesa me vonesë është dokumentacioni i konfirmimit të shtruarjes në
spital (kopja e faturës së spitalit, fletë-lëshimi dhe pasqyra mjekësore nga mjeku).
Ankesa është dorëzuar menjëherë pas lirimit nga spitali.
7. Koha për dorëzimin e ankesës nuk do të zgjatet më shumë se 30 ditë nga data e
parë për dorëzimin e ankesës. Në atë periudhë kohore, një biznes duhet të
rregullojë çfarëdo urgjence apo shkaku të vonesës, ashtu që të mund të përgatisë
dhe dorëzojë ankesën.
247
8. Siq është paraparë në Paragrafin 1 të këtij neni, ankesë për njoftim-vlerësim apo
përcaktim zyrtar duhet të dorëzohet me shkrim. Ankesa me shkrim duhet të
përmbajë:
8.1. emrin, adresën dhe numrin fiskal të tatimpaguesit;
8.2. përshkrimin të çështjes për të cilën ankohet (njoftim-vlerësimi, përfshirë
datën e njoftimit, datën kur është pranuar njoftimi, lloji i tatimit, periudhat
tatimore dhe shuma e tatimit për të cilin ankesa është dorëzuar);
8.3. përcaktimi apo pjesa e përcaktimit për të cilën është bërë ankesa;
8.4. bazën ligjore për ankesë;
8.5. përshkrimin e arsyeve se pse njoftim-vlerësimi apo përcaktimi zyrtar
konsiderohet të jetë jo-korrekt apo i pavend, përfshirë referimet në bazën
ligjore për përcaktimin se përcaktimi është jo-korrekt apo i pavend dhe
8.6. nënshkrimi i tatimpaguesit, zyrtari i caktuar i tatimpaguesit, apo
përfaqësuesi i autorizuar i tatimpaguesit.
9. DA, mund të refuzojë një ankesë që nuk i plotëson kriteret bazë të parapara në
Paragrafin 8 të këtij Neni.
12. Nëse DA, nuk janë në gjendje të lëshojnë një vendim mbi çështjen për shkak të
mungesës së informatave në dosjen e rastit, ajo mund të kërkojë informata
shtesë qoftë nga ATK apo nga tatimpaguesi. Në cilindo rast, periudha kohore
për të marrë një vendim për rastin është suspenduar nga koha që DA kërkojnë
informata shtesë deri sa informatat të jenë marrë në DA, sipas paragrafit 8 të
Nenit 52 të Ligjit
12.1. Në rast të një kërkese për informata shtesë të dërguar në një funksion
tjetër të ATK-së, suspendimi do të jetë për maksimum 15 ditë shtesë.
12.2. Në rast të një kërkese për informata shtesë të dërguar tek tatimpaguesi,
suspendimi do të jetë për maksimum 45 ditë. Nëse informatat nuk janë
pranuar brenda kësaj kohe, DA do të marrë vendimin e vet për rastin bazuar
në informatat që janë në dispozicion.
12.3. Sikurse është paraparë në paragrafin 9 të nenit 52 të Ligjit, nëse DA nuk
lëshon vendim brenda periudhës kohore prej 60 ditëve (apo periudhës
kohore të zgjatur për shkak të suspendimit të paraparë në paragrafin 8 të
nenit 52 të Ligjit), tatimpaguesi mund të dorëzojë një ankesë drejtpërdrejtë
në Bordin e Pavarur për Rishqyrtime.
13. Në nenin 52.6 të Ligjit është përcaktuar se vendimi i DA do të paraqet vendimin
përfundimtar të Drejtorit të Përgjithshëm të ATK-së dhe do të jetë detyrues për
248
ATK-në, në lidhje me njoftim-vlerësimin apo përcaktimin zyrtar për të cilin
është lëshuar. Kur vendimi përfundimtar i DA të jetë lëshuar, të gjitha
funksionet e ATK-së do të respektojnë atë vendim dhe do ta implementojnë atë,
përfshirë kryerjen e rregullimeve të tilla të nevojshme në sistemin e TI-së së
ATK-së.
13.1. Pavarësisht nga dispozitat e paragrafit 6 të nenit 52 të Ligjit, nëse
Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së më pas kupton se vendimi i DA nuk ka
qenë korrekt dhe mos-korrektimi i atij vendimi do të rezultonte në një
padrejtësi për tatimpaguesin, Drejtori i Përgjithshëm mund të kërkojë nga
DA dhe Zyra Ligjore e ATK-së, së bashku me zyrtarë tjerë të mundshëm
në ATK, të rishikojë vendimin dhe të përcaktojë nëse duhet të ndryshohet
apo nëse tatimpaguesi do të kërkohet të kërkojë ndryshimin përmes
Bordit të Pavarur për Rishqyrtime.
13.2. Nëse Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së përcakton se parimet, mbi të cilat
vendimi i DA është marrë, duhet të jenë detyrues për ATK-në për të
gjitha rastet e ngjashme, Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së do të lëshojë
Vendim Shpjegues Publik sikurse parashihet në Nenin 9 të Ligjit.
Neni 51
Bordi i Pavarur për Rishqyrtime
249
7. Tatimpaguesit nuk i lejohet të paraqesë evidencë të re në seancën para BPR.
BPR kërkohet të bëjë përcaktimin e vet bazuar në informatat që më herët janë
marrë parasysh nga DA. Sikurse parashihet në paragrafin 4 yë Nenit 54, ”
dëshmitë, dokumentet dhe provat e tjera të paraqitura nga personi që ankohet në
BPR dhe nga ATK do të kufizohet në të njëjtën sasi provash që është siguruar
në lidhje me vendimin, vlerësimin dhe përcaktimin e mëparshëm kundër të
cilave është bërë ankesë sipas paragrafit 1 të nenit 54” të Ligjit. Ky kufizim
gjithashtu do të aplikohet në ato raste në cilat DA kanë dhënë vendimin për
shkak se tatimpaguesi nuk ka ofruar informatat shtesë të kërkuara brenda kohës
së dhënë. Megjithatë, nëse tatimpaguesi është ankuar në BPR bazuar në faktin
se DA nuk kanë dhënë vendim brenda afatit kohor të paraparë në paragrafin 9 të
Nenit 52, tatimpaguesi mundet të paraqes evidencë të tillë të re siç është e
arsyeshme dhe e lejueshme nga BPR, e cila është e aplikueshme për rastin nën
ankesë.
8. Sikurse është paraparë në Nenin 56 të Ligjit, për një vendim të nxjerrë nga BPR,
mundet të ankohet në një gjykatë juridiksioni brenda 60 ditëve të pranimit të
njoftimit të vendimit të BPR. Nëse nuk dokumentohet ndryshe se është marrë
më herët, data e supozuar e marrjes do të konsiderohet të jetë data e cila është
pesë (5) ditë pas datës kur vendimi i BPR-së është dërguar.
9. Sipas paragrafit 2 të nenit 57 të Ligjit, ATK është ndaluar të ndërmarrë aksion
të mbledhjes së detyrueshme (përveç regjistrimit të një barre tatimore apo
lëshimit të njoftimeve përkujtuese) gjatë kohës në të cilën tatimpaguesi mundet
të dorëzojë ankesë në BPR apo gjatë kohës në të cilën ankesa është pezull para
BPR.
KAPITULLI X
Certifikatat e TVSh-së dhe import/eksportit
Neni 52
Regjistrimi në TVSh
250
ngarkohen me TVSh sipas legjislacionit të TVSh-së. Personat të cilët i kryejnë
këto furnizime nuk kërkohet të regjistrohen sipas legjislacionit të TVSh-së, por
duhet të paguajnë TVSh-në në importet e tyre, si dhe të paguajnë TVSh-në në
furnizimet e bëra për ata nga personat e tatueshëm. Ata nuk kanë të drejtë të
ngarkojnë TVSh-në në furnizimet që ata i bëjnë dhe nuk kanë të drejtë të
kreditojnë TVSh-në e zbritshme të paguar në importet dhe në furnizimet e bëra
për ta.
4. Personat e tatueshëm (ata persona qarkullimi vjetor i të cilëve në një periudhë të
pandërprerë 12 mujore është 50,000€ a më shumë, apo të cilët janë regjistruar
vullnetarisht në TVSh) të cilët eksporotjnë mallra dhe të cilët janë të regjistruar
për qëllime të TVSh-së sipas legjislacionit të aplikueshëm të TVSh-së do të
gjykohet të kenë bërë furnizime të tatueshme të cilat janë të liruara me të drejtë
për të zbritur TVSh-në e zbritshme (eksporte me shkallë zero). Personat e tillë
kanë të drejtë për kreditim të tatimit të zbritshëm dhe ata kërkohet të dorëzojnë
deklaratën tatimore mujore.
5. Personat që dëshirojnë të jenë persona të tatueshëm të TVSh-së munden
vullnetarisht të aplikojnë për regjistrim në TVSh pa marrë parasysh qarkullimin
e tyre. Kur një tatimpagues bëhet tatimpagues vullnetar për TVSh, zgjedhja
mund të revokohet vetëm në përputhje me dispozitat e Ligjit mbi TVSh-në.
6. Çdo person i cili nuk është regjistruar sikurse është paraparë në paragrafët 2 dhe
3 të këtij Neni do të regjistrohen në një mënyrë të detyrueshme nga ATK me
force retroaktive nga data kur regjistrimi i tillë është kërkuar.
7. Personat e tatueshëm të regjistruar në mënyrë vullnetare dhe të detyrueshme i
nënshtrohen të gjitha kërkesave të TVSh-së në të njëjtën mënyrë sikurse ata
tatimpagues të cilat janë regjistruar pasi qarkullimi vjetor i tyre ka tejkaluar
pragun.
8. Të gjithë formularët e regjistrimit në TVSh duhet të dorëzohen personalisht në
zyrën regjionale të ATK-së përgjegjëse për çështje tatimore të biznesit nga një
person i autorizuar i biznesit. Formularët e regjistrimit në TVSh duhet të
shoqërohen me një kopje të dokumenteve për regjistrim të biznesit, Certifikatën
e Numrit Fiskal dhe identifikimin zyrtar me fotografi (pasaportë, kartë identiteti,
etj.).
9. Nëse një biznes ka më shumë se një degë apo vendndodhje, biznesi duhet të
deklarojë vendndodhjen kryesore të biznesit në ATK në kohën e regjistrimit për
TVSh. Çdo vendndodhje tjetër e biznesit të tatimpaguesit duhet gjithashtu të
ceket ashtu që të mund të lëshohet Certifikatat e duhur e TVSh-së për të gjitha
vendndodhjet. Çdo ndryshim në ndonjë vendndodhje të biznesit apo
vendndodhje kryesore të biznesit, si dhe çdo shtesë, apo heqje nga, numri i
vendndodhjeve apo degëve të biznesit, duhet të njoftohen në ATK brenda 10
ditëve pasi të jetë bërë ndryshimi.
10. Me marrjen e formularit për Regjistrim në TVSh, ATK do të sigurojë se
informatat në formularin e regjistrimit janë të sakta dhe se tatimpaguesi ka kryer
të gjitha obligimet tatimore. Përveç kësaj, ATK do të vizitojë secilën
vendndodhje të biznesit që tatimpaguesi e ka vënë në listën e formularit të
regjistrimit për të siguruar se është dhënë saktësia e të dhënave. ATK do të
251
përcaktojë se a të lëshoj Certifikatë të TVSh-së, apo jo, brenda 10 ditëve të
punës pas marrjes së Formularit për Regjistrim në TVSh.
11. Nëse ATK përcakton se tatimpaguesi ka të drejtë për Certifikatë të TVSh-së, do
të njoftojë tatimpaguesin për atë përcaktim jo më larg se ditën e ardhshme të
punës pas bërjes së përcaktimit. Tatimpaguesit do t’i jepet mundësia të vizitojë
zyrën e autorizuese të ATK-së apo t’i dërgohet Certifikata e TVSh-së.
12. Secila Certifikatë e TVSh-së do të ketë një numër serik unik në faqen e vet. Ai
Numër Serik, i cili është numri i regjistrimit të tatimpaguesit për TVSh, duhet të
përfshihet, së bashku me numrin fiskal të tatimpaguesit, në të gjitha faturat e
lëshuara nga tatimpaguesi.
13. Nëse ATK zbulon se tatimpaguesi nuk është i rregullt në të gjitha obligimet
tatimore apo se informatat në formularin e regjistrimit nuk janë të sakta, ATK
do t’i dërgoj një njoftim me shkrim tatimpaguesit se certifikatat e TVSh-së nuk
mund të lëshohet. Njoftimi do të informojë tatimpaguesin për arsyet e mos-
lëshimit të Certifikatës së TVSh-së dhe t’i përkujtojë tatimpaguesit ndëshkimet
për angazhimin në transaksionet me TVSh pa marrë Certifikatën e TVSh-së.
Njoftimi gjithashtu do t’i ofrojë tatimpaguesit informatat lidhur me të drejtat e
ankesës. ATK do t’i dërgoj tatimpaguesit njoftimin me shkrim brenda 2 ditëve
pas përcaktimit se Certifikatat e TVSh-së nuk do të lëshohet.
Nenit 53
Certifikatat e import/eksportit
252
Neni 54
Anulimi dhe tërheqja e certifikatave
KAPITULLI XI
Efekti i udhëzimeve tjera administrative dhe hyrja në fuqi
Neni 55
Zbatimi dhe hyrja në fuqi
253
254
255
256
UDHËZIMIN ADMINISTRATIV 17/2009
Nxjerr:
UDHËZIMIN ADMINISTRATIV
Ruajtja e integritet të ATK-së Nr. _____/ 2009 Për zbatimin e nenit 60 të Ligjit
Nr. 2004/48 Mbi Administratën Tatimore dhe Procedurat i ndryshuar dhe i
plotësuar me Ligjin Nr. 03/L-071 Mbi ndryshimin dhe plotësimin e Ligjit Nr.
2004/48 mbi Administratën Tatimore dhe Procedurat,
Neni 1
Qëllimi
Neni 2
Përkufizimet
257
7. Zyrtar në thirrje- nënkupton zyrtarin e ZSP-së i cili është i obliguar që të
kryen detyrat dhe përgjegjësit që i takojnë edhe pas orarit të rregullt të
punës, nëse autorizohet nga Menaxheri i ZSP. 8. Ligj – nënkupton Ligjin
Nr. 2004/48 “Mbi Administratën Tatimore dhe Procedurat” i ndryshuar dhe
i plotësuar me Ligjin Nr. 03/L-071 “Mbi ndryshimin dhe plotësimin e Ligjit
Nr. 2004/48 mbi Administratën Tatimore dhe Procedurat,”
Neni 3
Funksionet e ZSP-së
1. Funksioni i ZSP-së është parandalimi dhe hetimi i sjelljeve të këqija të zyrtareve
tatimor, në rast të dyshimit për korrupsion, shpërdorime tjera të detyrës zyrtare
si dhe shkelje që kanë të bëjnë me kodin e mirësjelljes të ATK-së. ZSP-ja
gjithashtu ka autoritetin që të hetoj veprimet e qytetarëve që kërcënojnë sigurinë
apo integritetin e ATK-së apo të punësuarve të saj.
2. Zyrtaret e ZSP-së funksionet nga paragrafi 1 i këtij neni duhet t’i ushtrojë në
pajtim me legjislacionin në fuqi.
3. Zyrtaret e ZSP-së nëse e ndiejnë veten të rrezikuar apo të kërcënuar, qoftë nga
personat e brendshëm apo të jashtëm, gjatë ushtrimit të autorizimeve të
përcaktuar me ligj, ata mund të kërkojnë asistencë nga prokurori publik
kompetent;
4. Zyrtari i ZSP-së, jashtë orarit të rregull të punës mbanë statusin e zyrtarit në
thirrje;
5. Zyrtarët e ZSP-së, nuk guxojnë te nxjerrin informacione lidhur me rastet te cilat
janë hetuar nga ZSP-ja apo te komentojnë këto raste me personat e paautorizuar.
6. Zyrtarët të cilët janë të inkuadruar në ZSP gëzojnë te gjitha benificionet që ju
takojnë inspektorëve tatimore si dhe shtesës për rrezikshmëri e cila dyfishohet.
7. Zyrtarëve të ZSP-së ju takojnë shpenzimet e reprezentacionit për shkak të
natyrës së punës, nëse ashtu autorizohet nga Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së,
apo i deleguari i tij.
Neni 4
Respektimi i të Drejtave dhe Lirive te Njeriut
Gjatë hetimit, monitorimit dhe komunikimit me zyrtarët dhe palët e treta, duhet
respektuar të drejtat dhe liritë themelore të qytetarëve të
garantuara me Kushtetutë dhe Ligj. Imazhi dhe autoriteti i ATK-së duhet të mos
dëmtohet nga veprimet apo mungesa e veprimeve të ZSP-së.
Neni 5
Inicimi dhe Administrimi i rasteve të dyshuara
1. Çdo zyrtar i ATK-së ( drejtori, zv drejtoret, menaxheret, udhëheqësit ekipeve,
inspektorët tatimor dhe nëpunësit tjerë ) janë të detyruar që të raportojnë çdo rast
të dyshimit sipas paragrafit 1 të nenit 3 të këtij Udhëzimi, sa më shpejtë të jetë e
mundur në zyrën e ZSP.
2. Çdo rast i dyshuar ndaj stafit të ATK-së, dorëzohet në ZSP dhe evidentohet ne
formën Standarde;
3. Rastet mund të raportohen me shkrim ose gojarisht në ZSP;
258
4. Rasti i paraqitur analizohet nga zyrtarët e ZSPsë për të konstatuar bazën për
fillimin e hetimit dhe me qellim të identifikimit të shkeljes se vepra a ka të bëjë
me shkelje administrative apo penale.
5. ZSP-ja, çdo rast të dyshimtë për vepër penale nga zyrtari i ATK-së do ta paraqet
në Policin e Kosovës ose në Prokurorinë Publike të Kosovës.
6. Çdo informatë apo dokument që ofrohet nga personat që e paraqesin rastin duhet
te mbetet konfidenciale për personat jo kompetent.
7. ZSP-ja do të mbajë të informuar në mënyrë të përgjithshme Drejtorin e
Përgjithshëm të ATK-së për gjendjen e programit, përfshirë gjendjen e hetimeve
specifike. Drejtori i Përgjithshëm dhe të gjithë zyrtarët tjerë të ATK-së kërkohet
të respektojnë natyrën konfidenciale të informatave dhe të shpalosin informatat
lidhur me ecurinë e hetimeve vetëm kur të jetë e nevojshme për hetime të
mëtutjeshme apo përpjekje për ndjekje penale;
8. ZSP-ja se bashku me prokurorinë dhe personat tjerë të ndërlidhur në rast, ka për
obligim që te siguroj anonimitet të plotë personave që dëshirojnë të mbesin
anonim, duke u bazuar në legjislacionet që e rregullojnë këtë çështje;
9. Kur një hetim të jetë iniciuar nga ZSP, zyrtarët eATK-së nuk do të ndërmarrin
ndonjë veprim tjetër në lidhje me subjektin e hetimit, përveç nëse autorizohen
nga ZSP apo Drejtori i Përgjithshëm pas konsultimit me ZSP-në.
Neni 6
Autorizimi për hetim
1. Fillimi i hetimit për dyshim të Veprës Penale, behët me marrjen paraprake të
autorizimit nga Prokurori Publik kompetent në pajtim me nenin 39 të Ligjit;
2. Për hetim të rasteve të dyshuara për shkelje administrative, nuk nevojitet
autorizimi sipas paragrafit 1 të këtij Neni.
Neni 7
Hetimi i rasteve të dyshuar për shkelje administrative
1. Për hetim të rasteve të dyshuar lidhur me shkeljet administrative nga zyrtari
tatimor, ZSP-ja ka autorizim që te ndërmerr veprimet në vijim:
1.1. intervistoj dëshmitaret;
1.2. siguroj dhe ekzaminoj prova;
1.3. intervistoj personin e dyshuar;
1.4. ekzaminoj dosjet dhe
1.5. siguroj informata nga palët e treta;
2. Pasi që konsiderohen se janë mbledh fakte të mjaftueshme lidhur me rastin
dhe se nuk ka nevojë për informacione dhe prova shtesë, ZSP-ja përpilon
raportin hetues.
3. Raporti hetues së bashku me provat e administruara gjatë hetimit, do ti përcillet
komisionit disiplinor të ATK-së, nëse ZPS-ja gjen fakte të shkeljeve.
4. Raporti apo dosja e hetimit administrative mund t’ju jepet departamenteve
përkatëse me kërkesë, përderisa nuk do të ketë ndikim të dëmshëm në hetimin
apo ndjekjen penale të mëtutjeshme.
Neni 8
259
Hetimi i rasteve të dyshuar për shkelje penale
1. Për hetim të rasteve të dyshuar lidhur me shkeljet penale nga zyrtari, ZSP pas
marrjes së autorizimit nga prokurori kompetent ka autoritet të ndërmarr veprimet
në vijim:
1.1. intervistojë dëshmitarët si brenda ashtu edhe jashtë ATK-së;
1.2. intervistojë çdo person të tretë i cili mund të ketë informata që do të
ndihmojnë në hetim;
1.3. kërkoj dëshmi apo informatë që do të ndihmojë në një hetim të autorizuar,
përfshirë nxjerrjen e regjistrimeve bankare;
1.4. përcaktojë se çështja nën hetim, a duhet të vihet në procedurë
administrative apo në procedurë penale;
1.5. ndihmojë në arrestimin e individëve që mendohet të jenë të fajshëm për
ndonjë akt që mbulohet nga ky nen, pasi veprimi i tillë është autorizuar
nga prokurori publik;
1.6. kërkojë informata nga policia, gjyqet, regjistrat, komunat dhe organet
tjera, për të verifikuar të dhënat e aplikimit për punësim, gjendjen
financiare dhe pasuritë, dhe qëllime tjera që lidhen me hetimet kundër-
korrupsionit dhe siguri të brendshme të ATK së;
1.7. kryejë hetime të përbashkëta me policinë dhe agjencitë tjera që zbatojnë
ligjin në çështjet që lidhen me sigurinë e brendshme, akuzimet për sjellje
të keqe të të punësuarve dhe veprimtari tjera të të punësuarve dhe
qytetarëve që mund të rrezikojnë integritetin apo sigurinë e ATK-së;
1.8. ndihmojë policinë dhe agjencitë tjera që zbatojnë ligjin në hetimet të cilat
ata i kanë ndërmarrë e që lidhen me shkeljet e supozuara të kodit penal nga
të punësuarit e ATK-së ;
1.9. komunikojë dhe shkëmbejë informata me policinë dhe agjencitë për
zbatimin e ligjit me qëllim që të sigurojnë integritet dhe siguri të ATK-së;
1.10. pasi që konsiderohen se janë mbledh fakte të mjaftueshme lidhur me rastin
dhe se nuk ka nevojë për informacion dhe prova shtesë ZSP-ja përpilon
raportin hetues i cili i përcillet sipas procedurës së paraparë në paragrafin 3
të këtij Neni;
1.11. Në qoftë se provat administrative japin dyshimin e bazuar për vepër
penale, Raporti hetues i dërgohet zyrës ligjore të ATK-së për parashtrim të
kallëzimit penal. Në qoftë se nga mbledhja e provave nuk janë gjetur fakt
te veprës penale, do të njoftohet prokurori që ka dhëne autorizimin lidhur
me rastin.
1.12. Dosjet e hetimit penal, mund t’ju ofrohen vetëm organeve të ndjekjes
penale dhe gjyqësore. ZSP-ja sipas sugjerimit të prokurorit apo sipas
gjykimit të tij, rastin me vepër penal mund ta dërgon në Policin e Kosovës,
madje edhe nëse ka autorizim të kryej hetime.
2. Pavarësisht dispozitave të paragrafit një të këtij neni, ZSP autorizohet të kryej
pyetje të tilla paraprake sipas nevojës për të përcaktuar nëse ka ndodhur ndonjë
akt penal para se të kërkojë autorizim nga prokurori kompetent për hetime të
mëtutjeshme. Pyetjet e tilla paraprake duhet të bëhen duke pas parasysh parimet
e Kodit të Procedurës Penale të Kosovës. Në autorizimet që lidhen me pyetjet
paraprake janë të përfshira autorizimet si më poshtë:
260
2.1. të intervistojë dëshmitarë, si brenda ashtu edhe jashtë ATK-së;
2.2. të intervistojë personat e tretë të cilët mund të kenë informata që do të
ndihmojnë në hetime;
2.3. të kërkojë informata nga policia, gjykatat, regjistrat, komunat dhe organet
tjera për të verifikuar detajet e aplikacionit për punësim, gjendjen
financiare dhe pasuritë, konfliktin e interesit dhe pyetje tjera paraprake që
lidhen më përpjekjet për anti-korrupsion dhe sigurim të brendshëm të
ATK-së;
2.4. të komunikojë dhe shkëmbejë informatat me policinë dhe agjencitë
ekzekutive me qëllim të sigurimit të integritetit dhe sigurisë së ATK-së;
3. ZSP do të mbajë regjistrime për të gjitha pyetjet paraprake të bëra, edhe nëse
ato bëhen hetime zyrtare, apo jo.
Neni 9
Përmbajtja dhe përshkrimi i Raportit Hetues
1. Raporti i hetimeve duhet te përmban të dhënat e poshtëshënuara :
1.1. Të dhënat mbi personin e hetuar;
1.2. Të dhëna mbi ngjarjen;
1.3. Të dhëna mbi aktivitet e zhvilluara;
1.4. Të gjeturat dhe rekomandimet.
2. Dosja e Raportit/rastit duhet ;
2.1. të përmbajë të gjitha shënimet dhe evidencat e mbledhura gjatë hetimit
përfshirë indeksin e përmbajtjes;
2.2. të mbetet konfidenciale dhe ato nuk mund t’i jepen ndonjë personi apo
organi jashtë ATK-së, me përjashtim te rasteve kur dosja kërkohet nga
gjykata apo policia për hetime sipas ligjeve në fuqi;
2.3. dosja dhe përmbajtja të mund të rishikohen nga ata persona brenda ATK-
së të cilët duhet të rishikojnë dosjen e rastit për miratimin apo përgatitjen e
dosjes për prokuronin;
2.4. të jetë e mbajtur në kuti të sigurt në ZSP gjatë ecurisë së hetimeve dhe në
seancat gjyqësore;
2.5. të vendoset në një arkiv të sigurt kur të jetë kryer veprimi përfundimtar
gjyqësor apo administrativ (apo hetimi është ndërprerë).
3. Shënimet duhet mbajtur për një kohë të paraparë për ndonjë ankesë, plus dy vite
shtesë.
Neni 10
Zhvillim i Intervistës
1. Intervista e shkelësit apo palës së tretë, si për shkelje administrative ashtu edhe
penale duhet të zhvillohet në pajtim me pikat si në vijim :
1.1. Deklarata nuk guxon te merret nën ndikimin e presionit;
1.2. Deklarata behët në gjuhen amtare te personit që jep dëshminë;
1.3. Deklarata duhet të behët më gojë dhe të regjistrohet më shkrim nga ana e
zyrtarit të ZSP-së, në formularin standard;
261
1.4. Deklarata duhet të nënshkruhet nga dëshmitari dhe nëse ai refuzon ta
nënshkruaj, në formular duhet të shënohet refuzimi dhe arsyeja se pse
refuzon të nënshkruaj;
1.5. Personit që dëgjohet duhet ti jepet kohë e mjaftueshme për dhënie të
dëshmisë;
1.6. Dëgjimi i personit mund të behët në zyrët e ATK-së ose në vendndodhjen
e personit;
1.7. Intervista duhet të kryehet në një vend të vetmuar dhe të rehatshëm i cili
është pa shqetësime.
2. Deklaratat e bëra nga dëshmitarët janë konfidenciale dhe mund të shpalosen
vetëm për personat e autorizuar nga prokurori .
Neni 11
Administrimi dhe Ekzaminimi i Provave
1. Marrja e dokumentacionit dhe provave nga zyrtari i ZSP-së që heton rastin
evidentohen në formën standarde (SP-F11)
2. Ekzaminim i provave aty ku ekziston mundësia do të behën nga Zyrtaret e ZSP-
së, ndërsa sipas nevojës mund të kërkohet asistenca profesionale dhe teknike te
personave tjerë. Në raste të tilla, dosja apo informata munden t’i ofrohen në
tërësi apo pjesërisht zyrtarëve të duhur.
3. Të gjitha provat e siguruara gjatë hetimit të shkeljeve penale, janë konfidenciale
dhe është përgjegjësi e zyrtarëve të ZSP-së që janë të ndërlidhura me rastin t’i
ruajnë këto apo të mbajnë evidenca sikurse janë përshkruar në nenin 9 të këtij
Udhëzimi Administrativ.
Neni 12
Administrimi i deklaratave te pasurisë
1. Deklaratat e pasurisë të zyrtarëve të caktuar të ATK-së do t’i dorëzohen
Menaxherit të ZSP brenda 30 ditëve pas datës efektive të këtij Udhëzimi
Administrativ.
2. Deklaratat e pasurisë dhe çdo ndryshim i aplikueshëm futen në bazën e të
dhënave të mbajtur nga ZSP që nuk është për qasje nga të punësuarit tjerë të
ATK-së apo publiku.
3. Detajet e Deklaratave të Pasurisë mbeten konfidenciale përveç në rastet kur ato
kërkohen me shkrim nga një organ përkatës (polici, gjyqësi, prokurori) në
pajtim me një urdhër me shkrim nga prokurori, në të cilin rast ato mund t’i
jepen zyrtarit përgjegjës të ZSP.
4. Përveç Drejtorit të Përgjithshëm dhe Zëvendësve të Drejtorit të Përgjithshëm, të
cilët kërkohet të dorëzojnë deklarimet e pasurisë në Agjencinë Anti-korrupsion,
të gjithë të punësuarit e tjerë në ATK do të dorëzojnë deklarimet e pasurisë në
ZSP.
4.1. Me kërkesën e Drejtorit të Përgjithshëm të ATK-së, çdo zyrtar i ATK-së
që kërkohet të dorëzojë një deklaratë të pasurisë (apo ekuivalentin e saj)
në një autoritet tjetër të Qeverisë së Kosovës po ashtu mund të kërkohet
të dorëzojë deklaratën e tillë në ZSP;
262
4.2. Nëse më vonë nga Zëvendësit e Drejtorit të Përgjithshëm, nuk kërkohet
të dorëzojë deklaratën e pasurisë në ndonjë autoritet tjetër të Qeverisë së
Kosovës, nga ta do të kërkohet të dorëzojnë një deklaratë të tillë në ZSP
në përputhje me dispozitat e këtij neni.
5. Nëse ZSP vërenë një rritje të diskutueshme në pasuri që është e pasqarueshme,
ZSP do ta njofton prokurorin sipas paragrafit 2 të nenit 60 të Ligjit, me qëllim
që të iniciojë një hetim.
6. Shpeshtësia e dorëzimit të Deklaratës së pasurisë do të përcaktohet nga Drejtori
i Përgjithshëm dhe mund të ndryshojë për secilin lloj të të punësuarit.
7. Të punësuarit e rinj të ATK-së, të cilët janë përzgjedhur në cilëndo pozitë, duhet
të dorëzojnë Deklaratat e tyre të pasurisë brenda 30 ditëve kalendarike që nga
dita kur ka filluar punë në ATK.
8. Një i punësuar aktual i ATK-së i cili është graduar, duhet të dorëzojnë
Deklaratën e pasurisë brenda 30 ditëve pasi të jetë përzgjedhur në pozitën e re.
9. Një i punësuar aktual i cili është graduar, e cila veç është pozitë që kërkon
dorëzimin e Deklaratës së Pasurisë nuk kërkohet të dorëzojë Deklaratë pasurie
të re, por duhet të dorëzojë deklaratën tjetër periodike në datën e planifikuar.
10. Çdo blerje e mallit nga i punësuari e që ka vlerë më të madhe se 2,000 euro,
duhet të raportohet në ZSP më së largu 15 ditë kalendarike nga blerja e mallit.
11. Në baza periodike, jo më shumë se një herë në vit, sipas orarit të vendosur nga
ZSP, secili person që kërkohet të dorëzojë Deklaratën e Pasurisë duhet të
dorëzojë Deklaratën e Pasurisë të freskuar e cila pasqyron ndryshimet nga
Deklarata e Pasurisë së mëparshme.
12. ZSP do të analizojë Deklaratat e pasurisë të dorëzuara për të përcaktuar nëse ka
ndryshime nga deklarimet e mëhershme apo ka pasuri të pasqaruara, etj.
Neni 13
Monitorimi i Respektimit të rregullave dhe udhëzimeve që dalin nga Kodi i
Mirësjelljes për ATK-në
263
Neni 14
Procedura e autorizimi për punë sekondare jashtë ATK-së
264
10. Nëse ATK ka lidhur ndonjë Memorandum Mirëkuptimi me ndonjë organizatë
me qëllim të dhënës së ndihmës, i punësuari i ATK-së duhet të përmbushë
obligimet e ATK-së lidhur me Memorandum Mirëkuptimi, pa marrë parasysh
dispozitat e këtij udhëzimi administrativ lidhur me punësimin e jashtëm. Në rast
të një Memorandum Mirëkuptimi, të punësuarit e ATK-së i kryejnë detyrat
zyrtare të ATK-së, edhe nëse kryejnë ato detyra zyrtare në organizatë tjetër.
Neni 15
Parandalim sjelljeve jo të mira dhe parandalimi i Korrupsionit;
Neni 16
Bashkëpunimi me Institucione Tjera
Neni 17
Procedurat e hetimit të se kaluarës për punëtoret e ATK-së
265
1. ZSP është e autorizuar të hetojë të kaluarën e çdo të punësuari të ATK-së me
qëllim që të sigurohet integriteti i ATK-së dhe të konfirmohet e drejta e të
punësuarit që punësohet në ATK. Përderisa hetimi i të kaluarës normalisht
lidhet me të punësuarit e rinj gjatë periudhës së tyre provuese, ZSP është e
autorizuar të verifikojë të kaluarën e çdo të punësuari pa marrë parasysh
kohëzgjatjen e shërbimit të tij.
2. Në kryerjen e hetimeve për të konfirmuar të drejtën e një të punësuari për t’u
punësuar në ATK, ZSP mund të verifikoj se a janë origjinale diplomat,
certifikatat, vërtetimet mjekësore, si dhe dokumente tjera të ofruara nga
aplikuesi. ZSP mundet të verifikojë çdo informacion apo deklaratë të bërë nga
një i punësuar në aplikacionin e tij për punësim apo ndonjë dokument tjetër të
dorëzuar në lidhje me punësimin në ATK.
Neni 18
Konflikti i Interesave
Shembull:
Situatatat të ndryshme që kërkojnë nga një i punësuar të largojë vetveten nga
aktiviteti i punës përfshinë, por nuk kufizohet në :
1.1. personin që proceson deklaratat e tatimpaguesit e që deklarata e tillë
lidhet me një biznes të një anëtari të familjes së tij. Personi për
përpunimin e të dhënave duhet të informojë udhëheqësin e ekipit apo
menaxherin e Përpunimit të të Dhënave dhe të kërkojë se deklarata e tillë
t’i largohet;
1.2. Inspektori tatimor nga i cili kërkohet të bëjë verifikim përmbushës tek
biznesi që udhëhiqet nga dhëndri (kunati). Inspektori tatimor duhet të
informojë udhëheqësin e tij të ekipit për marrëdhënien familjare dhe
udhëheqësi i ekipit vizitën përmbushëse duhet t’ia caktojë një inspektori
tjetër tatimor.
1.3. Nëpunësi i mbledhjes së detyrueshme të cilit i caktohet rasti i mbledhjes
së detyrueshme për kushëririn e tij. Nëpunësi i mbledhjes duhet të
informojë udhëheqësin e tij të ekipit për marrëdhënien familjare dhe rasti
i mbledhjes duhet të caktohet në nëpunësi tjetër të mbledhjes;
1.4. Menaxheri Regjional nga i cili kërkohet që të hapë kontroll tek një biznes
që që operohet nga vëllai i tij. Menaxheri regjional duhet të njoftojë
Zëvendësin e Drejtorit të Përgjithshëm (Operacionet) dhe të kërkojë nga
ai që kontrollin t’ia caktojë një zyre tjetër regjionale;
1.5. Zyrtari i Departamentit të Ankesave të cilit i është caktuar një shqyrtimi i
ankesës që përfshinë një biznes me pronësi nga një shok u tij i mirë.
Zyrtari i ankesave duhet të informojë menaxherin e ankesave që rasti t’i
ri-caktohet një zyrtari tjetër të ankesave;
266
1.6. Nëpunësi i prokurimit vëren se një biznes në pronësi të axhës së tij ka
dorëzuar një ofertë për tender. Nëpunësi i prokurimit duhet të informojë
menaxherin e prokurimit dhe ta largojë atë nga aktiviteti i mëtutjeshëm
në lidhje me atë veprim prokurimi;
1.7. Inspektori tatimor të cilit i është caktuar kontrolli në një biznes për të
cilin inspektori ka punuar para se të bëhet inspektor tatimor. Inspektori
tatimor duhet të informojë udhëheqësin e ekipit dhe t’i ri-caktohet
kontrolli një inspektori tjetër tatimor;
1.8. Inspektori tatimor të cilit i është caktuar një kontroll për një biznes në të
cilin bashkëshortja e tij është mbajtëse e librave. Inspektori tatimor duhet
të informojë udhëheqësin e ekipit dhe t’i ricaktohet kontrolli një
inspektori tjetër tatimor;
1.9. Udhëheqësi i ekipit vëren se ekipit të tij i është caktuar një kontroll për
një biznes për të cilin kontabiliste është gruaja e Zëvendës Menaxherit
Regjional. Udhëheqësi i ekipit duhet të informojë menaxherin për rastin e
caktuar. Menaxheri Regjional duhet të informojë Zëvendësin e Drejtorit
të Përgjithshëm për Operacione ashtu që kontrolli të mund t’i ri-caktohet
një regjioni tjetër.
2. Përveç informimit të menaxherit apo udhëheqësit të ekipit të duhur, i punësuari
duhet të plotësojë Formularin SP-F3.
3. Për qëllime të dispozitave të konfliktit të interesit të këtij Neni, anëtari familjes
përfshinë të gjithë anëtarët e parë dhe të gjerë të familjes, të renditur si më
poshtë:
3.1. Babai;
3.2. Vjehrri;
3.3. Nëna;
3.4. Vjehrra;
3.5. Gjyshërit e të dy bashkëshortëve;
3.6. Motrat dhe vëllezërit e gjyshërve të të dy bashkëshortëve;
3.7. Biri apo bija;
3.8. Dhëndri apo nusja;
3.9. Vëllai apo motra;
3.10. Thjeshtri, thjeshtra, vëllai nga njerku/njerka, motra nga njerku/njerka;
3.11. Kushërinjtë;
3.12. Hallat/tezet dhe xhaxhallarët/dajallarët dhe
3.13. Mbesat dhe nipat
4. Për qëllime të dispozitave të konfliktit të interesit të këtij Neni, koleg i afërt
përfshinë, por nuk kufizohet vetëm në:
4.1. Ish punëdhënësi;
4.2. Shoku/shoqja;
4.3. Kolegu i tashëm i punës apo ish-kolegu;
4.4. Kolegët e zyrtarëve të ZSP-së me të cilët ata konsiderojnë se kanë
marrëdhënie specifike;
4.5. Fqinji;
4.6. Anëtarët e Klubeve Sociale të cilave i punësuari apo bashkëshortja mund
t’i përket (Menaxheri i nivelit të dytë mund të bëjë një përcaktim që
267
konflikti i interesit nuk ekziston rast për rast, në të cilin rast i punësuari
mund të vazhdojë me veprimtarinë e punës);
4.7. Entitetet me të cilat i punësuari ka apo ka pasur një autorizim për
punësim sekondar.
5. Çdo udhëheqës ekipi, zëvendës menaxher, apo menaxher që është në dijeni për
një situatë të konfliktit të interesit dhe nuk e raporton situatën e tillë në ZSP apo
menaxherit të tij të parë, do t’i nënshtrohet veprimeve disiplinore.
6. Çdo udhëheqës ekipi, zëvendës menaxher, apo menaxher që është në dijeni për
një situatë të konfliktit të interesit i cili nuk ndërmerr veprime për të
përmirësuar situatën e konfliktit të interesit (nëse është i autorizuar për të
ndërmarrë veprime) do t’i nënshtrohet veprimeve disiplinore.
7. ZSP mund të vendosë një hetim kur dyshon se ekziston, ka ekzistuar apo është
lejuar të ekzistojë, situatë e konfliktit të interesit që është në kundërshtim me
dispozitat e këtij Neni.
8. Çdo situatë e konfliktit të interesit e pa raportuar, të punësuarit dhe menaxherët
do t’i vejë para veprimeve disiplinore, nëse ata kanë qenë në dijeni, apo është
dashur të jenë në dijeni, për konflikt interesi.
9. Për të shmangur situatat e konfliktit të interesit që përfshijnë kontrollet e
punëtorëve të ATK-së, inspektorët e kualifikuar të cilët do të caktohen për të
kryer kontroll, përfshirë rishikimin e kërkesave për rimbursim, të të punësuarve
të ATK-së, nëse një rishikim i kontrollit apo kërkesë e rimbursimit tillë është e
nevojshme. Vetëm të punësuarit e caktuar do të autorizohen për të kryer
kontrollet apo rishikimet e kërkesave të rimbursimit.
Neni 19
Nxjerrja e udhëzuesve dhe formularëve standarde
Neni 20
Efekti i udhëzimeve tjera administrative dhe hyrja në fuqi
268
269
270
Ligji Nr. 03/L-113
Miraton
LIGJ PËR TATIMIN NË TË ARDHURAT E KORPORATAVE
KREU I
DISPOZITAT E PËRGJITHSHME
Neni 1
Përkufizimet
271
tatimpaguesi është i detyruar të heqë dorë prej saj për shkak të çfarëdo kërcënimi ose
rreziku të përmendur më parë.
“Të ardhura nga burimet e Kosovës” do të thotë të ardhura bruto që krijohen në
Kosovë, të cilat përfshijnë:
të ardhurat nga veprimtaritë afariste të ushtruara në Kosovë;
të ardhurat nga shfrytëzimi i pasurisë së tundshme dhe të patundshme në
Kosovë;
të ardhurat nga shfrytëzimi i pasurisë së paprekshme në Kosovë;
kamata mbi obligimin e borxhit e paguar nga rezidenti apo autoriteti
publik;
dividendin nga një kompani vendëse;
fitimin nga shitja e pasurisë së patundshme që ndodhet në Kosovë;
të ardhura tjera që nuk janë të mbuluara me nën-paragrafët e
lartpërmendura që dalin nga veprimtaria ekonomike në Kosovë.
“Vlera e tregut” do të thotë çmimi me të cilat mallrat apo shërbimet e ngjashme të
cilësisë dhe të sasisë së njëjtë do të shiteshin në një transaksion duar lirë.
“Jorezident” do të thotë një person ose grup personash që nuk janë banorë të
Kosovës.
1A.1 “Ndërmarrje e Përhershme” do të thotë vend i caktuar i veprimtarisë afariste
ku veprimtaria afariste e personit jo rezident zhvillohet tërësisht apo pjesërisht në
Kosovë.
1A.2 “Ndërmarrje e përhershme” përfshin:
a. çdo vend i menaxhmentit;
b. çdo degë;
c. çdo zyrë;
d. çdo fabrikë;
e. çdo punëtori;
f. çdo minierë dhe
g. çdo burim i naftës dhe gazit, gurore ose vend tjetër i shfrytëzimit të
burimeve natyrore.
1A.3 “Ndërmarrje e përhershme” gjithashtu përfshin;
(a) çdo vend ndërtimi, ndërtim, montim ose projekt instalimi, ose ndonjë aktivitet
mbikëqyrës në lidhje me këtë, por vetëm nëse ndërtimi, projekti ose aktiviteti i
tillë zgjat më shumë se njëqindetetëdhjetetre (183) ditë. Kur vend ndërtimi,
projekti ose aktiviteti zgjat më shumë se njëqindetetëdhjetetre (183) ditë, duke
përfshirë edhe aktivitetet përgatitore, vend ndërtimi, projekti apo aktiviteti
konsiderohet se ka qenë apo është krijuar si ndërmarrje e përhershme nga dita
kur ka filluar puna e tillë;
(b) Ofrimin e ndonjë shërbimi, duke përfshirë shërbime të konsultimeve, por duke
përjashtuar aktivitetet e mbikëqyrjes të parapara në nenin 1A.3(a) të kryera në
Kosovë nga personi jo rezident përmes punëtorëve ose personelit tjetër, por
vetëm nëse aktivitetet e tilla vazhdojnë brenda Kosovës për një periudhë apo
periudha gjithsejtë nëntëdhjetë (90) ditore apo më shumë brenda një periudhe
dymbëdhjetë mujore. Kur aktivitetet vazhdojnë brenda Kosovës për një
periudhë apo periudha gjithsejtë nëntëdhjetë (90) ditore ose më shumë gjatë një
272
periudhe dymbëdhjetë mujore, aktivitetet konsiderohet se kanë krijuar
ndërmarrje të përhershme nga dita kur kanë filluar aktivitetet e tilla;
(c) Çdo vend ndërtimi i shfrytëzuar për kërkimin e resurseve natyrore brenda
Kosovës, kur aktivitetet e tilla brenda Kosovës vazhdojnë për një periudhë apo
periudha gjithsejtë njëqindetetëdhjetetre (183) ditore apo më shumë brenda
cilësdo periudhe dymbëdhjetë mujore. Kur aktivitetet vazhdojnë për një
periudhë apo periudha gjithsejtë njëqindetetëdhjetetre (183) ditore ose më
shumë brenda një periudhe dymbëdhjetë mujore, aktivitetet konsiderohen se
kanë krijuar ndërmarrje të përhershme nga dita kur kanë filluar aktivitetet e tilla;
dhe
(d) Çdo pasuri e paluajtshme që ndodhet në Kosovë dhe posedohet nga një person
jo rezident.
1A.4 Pavarësisht nga nenet 1A.1 dhe 1A.2 të këtij neni, kur personi, përveç agjentit
me status të pavarur për të cilin zbatohet neni 1A.7, vepron në Kosovë në emër të
personit jo rezident, personi jo rezident konsiderohet se ka ndërmarrje të përhershme
në Kosovë lidhur me aktivitetet që ai person i ndërmerr për personin jo rezident,
nëse personi i tillë:
(a) Ka dhe zakonisht ushtron autorizimin në Kosovë për të lidhur kontrata në emër
të personit jo rezident, përveç nëse aktivitetet e personit të tillë janë të kufizuara
në ato të përmendura në nenin 1A.6 të cilat, nëse ushtrohen përmes një vendi të
caktuar të biznesit, nuk do ta bënin këtë vend të caktuar të biznesit ndërmarrje të
përhershme sipas dispozitave të atij nën neni; ose
(b) Nuk ka autorizim të tillë, por zakonisht mban një magazinë të mallrave ose
materialeve në Kosovë nga i cili vazhdimisht shpërndan mallra ose materiale në
emër të tatimpaguesit.
1A.5 Personi jo rezident i cili ofron sigurim, përveç risigurimit, konsiderohet se ka
ndërmarrje të përhershme në Kosovë nëse mbledh shpërblime në Kosovë ose
siguron rreziqet që ndodhen në Kosovë përmes një personi, përveç agjentit me status
të pavarur për të cilin zbatohet neni 1A. 7.
1A.6 Pavarësisht nën neneve 1A.1, 1A.2 dhe 1A.3 të këtij neni, “ndërmarrje e
përhershme” konsiderohet se nuk përfshin:
(a) Shfrytëzimin e objekteve vetëm me qëllim të ruajtjes ose ekspozimit të mallrave
ose materialeve që i përkasin personit jo rezident;
(b) Mbajtja e magazinës së mallrave dhe materialeve që i përkasin personit jo
rezident vetëm me qëllim të ruajtjes apo ekspozimit;
(c) Mbajtja e magazinës së mallrave dhe materialeve që i përkasin personit jo
rezident vetëm për qëllime të procesimit nga një tatimpagues tjetër;
(d) Mbajtja e një vendi të caktuar të biznesit vetëm me qëllim të blerjes së mallrave
ose materialeve ose mbledhjes së informacioneve për personin jo rezident;
(e) Mbajtja e një vendi të caktuar të biznesit vetëm për qëllimin e kryerjes së
aktiviteteve të tjera të karakterit përgatitor apo ndihmës për personin jo rezident;
dhe
(f) Mbajtja e një vendi të caktuar të biznesit vetëm për kombinimin e ndonjë nga
aktivitetet e paraqitura në paragrafin (a) deri (e) të këtij nën neni, me kusht që
aktiviteti i përgjithshëm i vendit të caktuar të biznesit që rezulton nga ky
kombinim ka vetëm karakter përgatitor apo ndihmës.
273
1A.7 Personi jo rezident nuk konsiderohet se ka ndërmarrje të përhershme në
Kosovë vetëm pse kryen veprimtari afariste në Kosovë përmes komisionerit, agjentit
të përgjithshëm të komisionit apo ndonjë agjenti tjetër me status të pavarur, me
kusht që personat e tillë veprojnë sipas rrjedhës së rëndomtë të biznesit të tyre.
Mirëpo, kur aktivitetet e agjentit të tillë kushtohen tërësisht apo gati tërësisht në
emër të atij taksapaguesi, dhe krijohen kushtet apo imponohen ndërmjet atij
taksapaguesi dhe agjentit në marrëdhëniet e tyre komerciale dhe financiare që
ndryshojnë nga ata që do të kishin mundur të bëhen ndërmjet taksapaguesve të
pavarur, ai nuk konsiderohet agjent me status të pavarur në kuptimin e këtij nën
neni.
1A.8 Fakti se personi jo rezident kontrollon ose kontrollohet nga një kompani që
është rezidente e Kosovës, apo që kryen biznes në Kosovë (qoftë përmes
ndërmarrjes së përhershme apo ndryshe), nuk e konsideron asnjërën kompani
ndërmarrje të përhershme të tjetrës.
“Person” do të thotë person juridik ose fizik.
“Autoritet publik” do të thotë një autoritet qendror, rajonal, komunal ose lokal,
organ publik, ministri, departament apo ndonjë autoritet tjetër që ushtron pushtet
publik ekzekutiv, ligjvënës, rregullator, administrativ ose pushtet gjyqësor.
“Person i afërm ” do të thotë persona me lidhje të veçanta që mund të ndikojnë
materialisht në rezultatet ekonomike të transaksioneve ndërmjet tyre. Personat
konsiderohen se kanë lidhje të veçantë nëse:
janë zyrtarë ose drejtorë të bizneseve të njëri-tjetrit;
janë partnerë të ligjshëm në biznes;
kanë lidhje punëdhënësi-punonjësi;
një person që mban ose kontrollon pesëdhjetë për qind (50 %) a më shumë
të aksioneve ose të të drejtave të votimit në kompaninë e personit tjetër;
njëri prej tyre drejtpërsëdrejti ose tërthorazi e kontrollon tjetrin;
që të dytë drejtpërsëdrejti ose tërthorazi kontrollohen nga një person i tretë
apo
ata janë anëtarë të së njëjtës familje duke përfshirë bashkëshortin ose
bashkëshorten paraardhësin ose pasardhësin, vëllain ose motrën, nipin ose
mbesën, bashkëshortin e motrës ose të vëllait, motrën ose vëllain e njërit
prind ose të vjehrrit, kunetërit ose kunatat.
“Shpenzimet e reprezentacionit” do të thotë të gjitha shpenzimet lidhur me
promovimin e
biznesit ose të produkteve të tij të cilat përfshijnë shpenzimet e publicitetit,
reklamimit, zbavitjes
dhe reprezentacionit.
“Rezident” do të thotë një person ose grup i personave që është i vendosur në
Kosovë ose që e
ka vendin e vet të menaxhimit efektiv në Kosovë.
“Periudha tatimore” do të thotë viti kalendarik.
274
Neni 2
Tatimpaguesit
Neni 3
Objekti i Tatimit
Neni 4
Të ardhurat e tatueshme
275
Neni 5
Shkalla e tatimit
Për periudhën tatimore për vitin 2009 dhe për periudhat tatimore pasuese, tatimi në
të ardhurat e korporatave është dhjetë për qind (10%) nga të ardhurat e tatueshme.
KREU II
TË ARDHURAT QË LIROHEN NGA TATIMI
Neni 6
Të ardhurat e liruara
KREU III
SHPENZIMET
Neni 7
Shpenzimet e lejueshme
276
Neni 8
Shpenzimet e palejueshme
Neni 9
Zbritjet e lejueshme
277
Neni 10
Shpenzimet e reprezentacionit
Sipas këtij ligji shpenzimet për reprezentacion lejohen deri në maksimumin prej dy
për qind (2%) të të ardhurave bruto.
Neni 11
Borxhet e këqija
Neni 12
Fondet rezervë
1. Përveç nëse është paraparë ndryshe në këtë ligj, kontributet në fondet rezervë
nuk lejohen si shpenzime
2. Bankat kanë të drejtë në shpenzime për krijimin e fondit të posaçëm rezervë
për mjetet e dyshimta të bankës në shumën e cila nuk duhet të kalojë shumën
maksimale të lejueshme nga Banka Qendrore e Kosovës.
3. Pas krijimit të fondit të posaçëm rezervë, çdo shumë e tërhequr prej fondit
duhet të përfshihet në të ardhura dhe në çdo shumë të kthyer në fond për ta
rimbushur atë deri në shumën e lejueshme lejohet si zbritje.
Neni 13
Pagesat për personat e afërm
Neni 14
Zhvlerësimi
278
kompensohen me kalimin e kohës përmes zbritjeve të zhvlerësimit në mënyrën
e përcaktuar me këtë nen.
2. Shpenzimet për përmirësimin e pronave me qira të cilat përdoren për
veprimtari ekonomike të tatimpaguesit do të kompensohen përmes zbritjeve të
zhvlerësimit të llogaritura me metodën lineare për periodën e kohëzgjatjes së
qirasë.
3. E gjithë prona materiale e tatimpaguesit që i nënshtrohet zhvlerësimit sipas
nën-paragrafit 1. të këtij neni caktohet në njërën prej kategorive vijuese:
(a) Kategoria 1: Ndërtesat dhe strukturat tjera ndërtimore;
(b) Kategoria 2: Veturat dhe kamionët e lehtë, mjetet e rënda për transport,
pajisjet për bartje të dheut, buldozerët, gërmuesit e dheut dhe mjetet tjera të
rënda, kompjuterët, pjesët shtesë për kompjuterë dhe pajisjet tjera për
përpunimin e të dhënave, mobiliet dhe pajisjet për zyra, instrumentet, gjërat
e ndryshme dhe pajisjet tjera shtesë;
(c) Kategoria 3: Uzinat dhe makineritë, inventari i hekurudhës dhe lokomotivat
që përdoren për transport hekurudhor, aeroplanët, anijet dhe e tërë pasuria
tjetër materiale.
4. Prona në secilën kategori trajtohet si më poshtë:
(a) Kategoria 1: prona evidencohet në llogari të ndara të mjeteve;
(b) Kategoria 2: prona evidencohet në llogari të ndara të mjeteve;
(c) Kategoria 3: prona bashkohet dhe vendoset në një llogari të konsoliduar të
kapitalit.
5. Shuma e lejuar si zbritje për zhvlerësim në periudhën tatimore përcaktohet duke
aplikuar përqindjet e mëposhtme për llogaritjen e kapitalit të një kategorie të
tillë sipas metodës së drejtpërdrejtë në fund të periudhës tatimore:
(a) Kategoria 1 - pesë për qind (5%).
(b) Kategoria 2 - njëzet për qind (20%) dhe
(c) Kategoria 3 - pesëmbëdhjetë për qind (15%).
6. Sipas këtij neni, një pasuri së pari duhet të merret parasysh kur vihet për herë të
parë në shërbim.
7. Shtimi fillestar në llogarinë kapitale për ndonjë pasuri të përvetësuar gjatë vitit
duhet të jetë çmimi i saj plus sigurimi dhe bartja. Plotësimi fillestar i llogarisë
kapitale për ndonjë pronë të ndërtuar nga tatimpaguesi përfshinë tatimet,
detyrimet dhe kamatën që i ngarkohet kësaj prone për periudhat para se të vihet
në shërbim prona.
8. Shpenzimi për ndonjë pasuri më të vogël se njëmijë (1000) euro, që i përket
kategorisë 2 ose 3, lejohet si shpenzim rrjedhës.
Neni 15
Zbritjet e posaçme për pasuritë e reja
1. Nëse një tatimpagues blen ndonjë pasuri që i përket kategorisë 3 për qëllimet e
veprimtarisë ekonomike të tatimpaguesit ndërmjet 1 janarit 2005 dhe 31
dhjetorit 2008, lejohet një zbritje e veçantë prej dhjetë për qind (10%) të çmimit
të përvetësimit të pasurisë në vitin në të cilin pasuria është vënë për herë të parë
në shërbim. Kjo zbritje do bëhet përveç zbritjes normale të zhvlerësimin të
279
lejueshëm. Zbritja lejohet vetëm nëse pasuria është e re ose është vënë për herë
të parë në shërbim në Kosovë. Zbritja nuk lejohet nëse pasuria është bartur nga
një biznes ekzistues ose një biznes i mëparshëm në Kosovë.
2. Zbritjet tjera të posaçme mund të jepen vetëm nëse parashihen në ligj e caktuar.
Neni 16
Riparimet dhe Përmirësimet
Neni 17
Amortizimi
Neni 18
Shpenzimet kërkimore dhe zhvillimore
280
KREU IV
FITIMET DHE HUMBJET NË KAPITAL, HUMBJET NË BIZNES
Neni 19
Fitimet dhe humbjet në kapital
Neni 20
Ndërrimet e paqëllimshme
Neni 21
Humbjet afariste
281
2. Shuma e humbjes së biznesit e përcaktuar sipas këtij neni mund të bartet deri
në shtatë (7) periudha të njëpasnjëshme tatimore dhe është e disponueshme si
zbritje ndaj çfarëdo të ardhure për ato vite.
3. Shuma e bartur që merret parasysh për çfarëdo periudhe tatimore pas vitit të
humbjes afariste do të jetë shuma e përgjithshme e humbjes e zvogëluar për
shumën e grumbulluar që është lejuar më parë si zbritje.
4. Nëse tatimpaguesi ka pasur humbje afariste më gjatë se një (1) vit, ky nen
zbatohet për humbjet që janë krijuar sipas radhës.
KREU V
LIKUIDIMET DHE RIORGANIZIMET
Neni 22
Shpërndarja e pronës
Neni 23
Likuidimi
Neni 24
Riorganizimi
282
2. Në rast të riorganizimit, vlera e pronës sipas librave të mbajtura nga
tatimpaguesi i riorganizuar përcaktohet në bazë të vlerës së asaj prone në librin
e llogarive menjëherë para riorganizimit.
3. Gjatë riorganizimit, shpërndarja e interesit të vlerës së mbetur nuk paraqet të
ardhur të tatueshme për aksionarin.
4. Përveç rasteve kur përcaktohet ndryshe me ndonjë udhëzim administrativ të
nxjerrë nga Ministria për Ekonomi dhe Financa, tatimpaguesi përvetësues
trashëgon dhe zëvendëson tatimpaguesin dorëzues përkitazi me inventarin,
shumën e humbjes së bartur, konton e dividendës dhe të gjitha zërat tjerë.
KREU VI
ÇMIMET E TRANSFERIMIT, SHMANGIA E TATIMEVE TË DYFISHTA
Neni 25
Çmimet e transferimit
Neni 26
Shmangia e tatimeve të dyfishta
283
KREU VII
MOSPAGESA E TATIMEVE
Neni 27
Mos pagesa e tatimeve në dividendët, kamatat, përqindjen e fitimit dhe në qirat
KREU VIII
DISPOZITAT E VEÇANTA
Neni 28
Trajtimi i kompanive të sigurimit
Në rastin e ndonjë subjekti, aktiviteti kryesor i të cilit është sigurimi ose ri sigurimi i
jetës, i pronës ose i rreziqeve të tjera, tatimi që caktohet me këtë ligj është shuma e
cila është e barabartë me shtatë për qind (7%) të primeve bruto të grumbulluara gjatë
periudhës tatimore.
Neni 29
Trajtimi i të ardhurave komerciale të organizatave joqeveritare
284
KREU IX
DISPOZITAT ADMINISTRATIVE
Neni 30
Deklarimi i tatimeve
Neni 31
Pagesat e tatimit
1. Sipas këtij ligji, secili tatimpagues çdo tre muaj bën pagesat e tatimit në
avancë në llogarinë e caktuar nga Administrata tatimore në bankën e licencuar
nga Banka Qendrore e Kosovës në datat apo para datave 15 prill, 15 korrik, 15
tetor dhe 15 janar për tremujorin kalendarik që pason menjëherë pas këtyre
datave.
2. Shuma e secilës pagesë tremujore në avancë është si në vijim:
2.1. tatimpaguesit me të ardhura vjetore bruto prej pesëmijë (5000) eurosh
apo më pak: tridhjeteshtatë pikë pesë (37.5) euro për tremujor;
2.2. tatimpaguesit me të ardhura vjetore bruto mes pesëmijë e një (5.001) dhe
pesëdhjetëmijë (50.000) eurosh nga të cilët nuk kërkohet apo të cilët nuk
zgjedhin t’i përpilojnë pasqyrat financiare bëjnë pagesat tremujore si në
vijim:
2.2.1. tre për qind (3%) të të ardhurave bruto për tremujor nga
aktivitetet tregtare, bujqësore dhe aktivitetet e ngjashme
komerciale;
2.2.2. pesë për qind (5%) të të ardhurave bruto për tremujor nga
aktivitetet shërbyese, profesionale, të shkollave profesionale,
zbavitëse dhe aktivitetet e ngjashme:
285
2.2.3. dhjetë për qind (10%) të të ardhurave bruto për tremujor nga
aktivitetet e qirasë, të zvogëluara nga cilado shumë e mbajtur (e
papaguar) gjatë atij tremujori në pajtim me paragrafin 2. të nenit
27 të këtij ligji;
2.3. tatimpaguesit me të ardhura vjetore bruto më të mëdha se pesëdhjetëmijë
(50.000) euro dhe tatimpaguesit të cilët duhet t’i përpilojnë pasqyrat
financiare apo ata të cilët zgjedhin t’i përpilojnë ato, bëjnë pagesat
tremujore si në vijim:
2.3.1. një të katërtën (1/4) e detyrimit të përgjithshëm tatimor për
periudhën tatimore në vijim bazuar në të ardhurën e tatueshme të
vlerësuar dhe të zvogëluar nga cilado shumë e mbajtur (e
papaguar) gjatë tremujorit në pajtim me nenin 27 të këtij ligji;
apo
2.3.2. për periudhën e dytë dhe periudhat vijuese tatimore për të cilat
tatimpaguesi bën pagesën sipas këtij paragrafi, një të katërtën
(1/4) e njëqind e dhjetë për qind (110%) të detyrimit të
përgjithshëm tatimor për periudhën tatimore që vie menjëherë
pas periudhës tatimore vijuese, të zvogëluar nga cilado shumë e
mbajtur (papaguar) gjatë tremujorit në pajtim me paragrafin 7. të
nenit 2 të këtij ligji.
3. Tatimpaguesi i cili bën pagesen tremujore në avancë në pajtim me nën-
paragrafin 2.2.3 të paragrafit 2. të këtij neni kryen rregullimin përfundimtar të
tatimeve dhe paguan shumën e duhur më 1 prill apo para 1 prillit të vitit pas
periudhës tatimore.
4. Shuma për rregullimin përfundimtar është shuma e përgjithshme e tatimit për
periudhën tatimore e caktuar në përputhje me këtë ligj, minus shumat e
mbajtura (të papaguara) në pajtim me nenin 27 të këtij ligji, që i janë paguar
Administratës tatimore, dhe minus shumat e paguara në këste tremujore dhe
krediti i jashtëm tatimor i lejuar sipas këtij ligji.
5. Nëse shumat e paguara në këste tremujore, plus krediti i huaj tatimor dhe plus
cilado shumë e mbajtur (e papaguar) në pajtim me nenin 27 të këtij ligji që i
është paguar Administratës tatimore është më e madhe se shuma e
përgjithshme e tatimit e caktuar në përputhje me këtë ligj, tatimpaguesi ka të
drejtën e kthimit të shumës së tepërt të tatimeve të paguara.
6. Nëse pagesat e kësteve tremujore bëhen në datën apo para datës së duhur dhe
nëse pagesa përfundimtare për rregullimin e tatimit bëhet siç parashihet me
faragrafin 3. të këtij neni, atëherë nuk kërkohet kurrfarë kamate apo dënimi
për pagesë të pamjaftueshme nëse:
6.1. dllimi ndërmjet shumës së duhur për çdo këst dhe shumës së paguar në
çdo këst nuk tejkalon dhjetë për qind(10%) të shumës së duhur; apo
6.2. pas periudhës së parë tatimore të taksapaguesit, shuma e paguar në çdo
këst është dhjetë për qind(10%) më e lartë se një e katërta (1/4) e vlerës
së tatimit të llogaritur prej Administratës Tatimore për periudhën
paraprake tatimore.
286
KREU X
DISPOZITAT PËRFUNDIMTARE
Neni 32
Zbatimi
Neni 33
Ligji në fuqi
Neni 34
Hyrja në fuqi
_________________________
Jakup KRASNIQI
287
288
289
290
Ligji Nr. 03/L-114
PËR TATIMIN MBI VLEREN E SHTUAR
Kuvendi i Republikës së Kosovës,
KREU I
Neni 1
Përkufizimet
“Borxhi i keq” do të thotë një pagesë që duhet paguar nga një personi i tatueshëm
që është
përfshirë më parë në të ardhurat e këtij personi, por përkundër faktit se janë
ndërmarrë të gjitha
hapat ligjorë për ta arkëtuar borxhin, ai mbetet i pa arkëtuar.
“Mall kapital” do të thotë një mall (si p.sh. pajisjet apo makineria) që shfrytëzohet
për Prodhimin e mallrave dhe shërbimeve të tjera.
“Konsideratë” do të thotë çfarëdo pagese ose akti i shmangies lidhur me dorëzimin
e mallrave apo shërbimeve dhe përfshin shumën që duhet paguar ose mallrat e marra
në një transaksion bartër (mall për mall).
“Notë krediti” do të thotë dokumenti të cilin personi i tatueshëm ia ka lëshuar
pranuesit të mallit ose të shërbimeve pas lëshimit të faturës tatimore me qëllim të
korrigjimit kur tatimi i ngarkuar në atë faturë tatimore e tejkalon tatimin e vërtetë
për atë furnizim të tatueshëm.
“Vlerë doganore” do të thotë vlera e përgjithshme mbi të cilën llogariten detyrimet
doganore në përputhje me praktikën ndërkombëtare.
“Notë debiti” do të thotë dokumenti të cilin personi i tatueshëm ia ka lëshuar
pranuesit të mallrave ose të shërbimeve pas lëshimit të faturës tatimore me qëllim të
korrigjimit kur tatimi i ngarkuar në atë faturë tatimore është më i vogël se tatimi i
mbetur borxh për atë furnizim të tatueshëm.
“Veprimtari ekonomike” do të thotë veprimtaria e zhvilluar me qëllim të krijimit
të fitimit.
“Përjashtim” do të thotë ato mallra të importuara, ose furnizimet e theksuara në
nenin 11 të cilat janë përjashtuar nga tatimi mbi vlerën e shtuar dhe për të cilat, si
rrjedhim, pranuesi i mallrave nuk paguan tatim mbi vlerën e shtuar.
“Furnizim i përjashtuar” do të thotë një furnizim i përshkruar në nenin 12 për të
cilin furnizuesi nuk e vjel tatimin mbi vlerën e shtuar.
“Eksport” do të thotë malli që del nga Kosova për një shtet tjetër.
”Shërbime financiare” do të thotë një ose disa prej veprimtarive vijuese:
1.1 ëmbimi i valutave me anë të këmbimit të bankënotave apo monedhave,
duke kredituar apo debituar llogaritë, ose në ndonjë mënyrë tjetër;
291
1.2. lëshimi, pagesa, mbledhja ose transferimi i pronësisë në një instrument
kreditor siç është çeku ose letërkredia;
1.3. sigurimi i lehtësimeve kreditore, rinovimi dhe ndryshimi i kushteve të
kontratës së kredisë;
1.4. lëshimi, ndarja, tërheqja, pranimi, lejimi, rinovimi, pajtimi, përtëritja,
ndryshimi ose transferi i pronësisë me një instrument garantues;
1.5. sigurimi, marrja, ndryshimi ose lëshimi i një garancie, dëmshpërblimi,
instrumenti i sigurisë ose obligacioni lidhur me përmbushjen e
detyrimeve ndaj çekut, kontratës kreditore, titullit të pronësisë,
instrumentit për sigurimin e borxhit a instrumentit tësigurisë me
pjesëmarrje, ose instrumentet lidhur me aktivitetet e specifikuara në
nën-paragrafët e mësipërm prej 1.2 deri 1.4;
1.6. sigurimi ose bartja e pronësisë, kontratës për sigurimin e jetës apo të
risigurimit lidhur me çfarëdo kontrate të tillë;
1.7. pagimi ose arkëtimi i çfarëdo shume të kamatës, i shumës
themelore,dividendës ose çdo shume tjetër lidhur me çfarëdo garancie
të borxhit, titullin e pronësisë,instrumentin e garancisë me pjesëmarrje,
kontratën kreditore, kontratën e sigurimit të jetës,planin pensional apo
me kontratat për funizime të ardhshme; dhe
1.8. pajtimi për kryerjen ose organizimin e çdo aktiviteti të specifikuar në
paragrafët e mësipërm prej 1.1 deri në 1.8.
“Mallra” do të thotë çfarëdo pronësie me përjashtim të parave.
“Import” do të thotë furnizimet që hyjnë në Kosovë nga një shtet tjetër, qoftë
drejtpërdrejt ose pas kalimit transit nëpër ndonjë shtet tjetër.
“Tatimi në investim” (ang. input tax) do të thotë tatimi mbi vlerën e shtuar që e
paguan një person i tatueshëm për investim në mallrat e tatueshëm të atij personi..
“Organizatë joqeveritare” do të thotë një organizatë joqeveritare e regjistruar sipas
legjislacionit në fuqi, mbi Regjistrimin dhe funksionimin e organizatave joqeveritare
në Kosovë.
“Vlera në tregun e hapur” do të thotë çmimi me të cilin mallrat e ngjashëm si për
nga sasia ashtu edhe cilësia ia shet furnizuesi një personi tjetër në bazë të parimit
mbizotërues të tregut.
“Tatimi i prodhimit (ang. output tax)” do të thotë tatimi mbi vlerën e shtuar që
paguhet për mallrat e tatueshëm të personit të tatueshëm.
“Person” do të thotë çdo person fizik apo juridik, publik ose privat, duke përfshirë,
por pa u kufizuar vetëm në ndërmarrjet private, ortakëritë dhe organizatat e tjera
afariste, autoritetet komunale dhe publike.
“Person përbërës” do të thotë çdo person që ka lidhje speciale me personin tjetër I
cili mund të ndikojë në transaksionet e tyre zyrtare.
“Furnizim i shërbimeve” do të thotë çdo furnizim që nuk përfshin furnizimin e
mallrave. “Furnizim i mallrave” do të thotë bartja e së drejtës për të disponuar me
pasurinë materiale si pronar.
“Furnizim i tatueshëm” do të thotë furnizimi i mallrave ose i shërbimeve nga një
person i tatueshëm. Oferta e tatueshme përfshin furnizimet e vlerësuara me shkallën
zero, por nuk i përfshin furnizimet e përjashtuara.
292
“Person i tatueshëm” do të thotë çdo person, i cili me qëllim të avancimit të
veprimtarisë ekonomike:
Importon, eksporton,
Nëse nuk është person i referuar në nenin 1.25.1, siguron mallra ose
shërbime dhe ka arkullim që tejkalon limitin e regjistrimit të përcaktuar
në paragrafin 4. të nenit 3 të këtij ligji“Administratë tatimore” do të
thotë Administrata Tatimore e MEF-it të Kosovës.
“Qarkullim” do të thotë të hyrat bruto të një personi nga të gjitha furnizimet, duke
përfshirë furnizimet e normës zero, përjashtimet dhe furnizimet e përjashtuara që ai
person i ka bërë në Kosovë.
“ Furnizimi i ‘’normës zero’’ do të thotë furnizim i tatueshëm i përshkruar në
nenin 10 për të cilin shkalla e tatimit mbi vlerën e shtuar është zero për qind (0%) e
vlerës së tatueshme.
KREU II
VENDOSJA E TATIMIT MBI VLERËN E SHTUAR DHE REGJISTRIMI
Neni 2
Tatimi mbi vlerën e situar
1. Tatimi mbi vlerën e shtuar, vilet në pajtim me dispozitat e këtij ligji, mbi vlerën
e tatueshme të importeve, hyrjeve brenda dhe furnizimeve të tatueshme.
2. Tatimi mbi vlerën e shtuar do të paguhet në masën prej 16% nga vlera e
tatueshme e importit, hyrjeve brenda dhe furnizimeve tjera të tatueshme me
përjashtim të furnizimeve të normës zero.
3. Tatimi mbi vlerën e shtuar do të paguhet sipas normës zero për qind (0%) mbi
vlerën e tatueshme të furnizimeve të tatueshme me normën zero, siç është
përcaktuar në nenin 10 të këtij ligji.
Neni 3
Detyrimi per Regjistim
293
5. Personi i tatueshëm i cili importon, eksporton, duhet të paraqitet për të
regjistruar tatimin mbi vlerën e shtuar pavarësisht nga kufiri i vendosur në
paragrafin 4 të këtij neni.
6. Banka Qendrore e Kosovës, nëse kjo kërkohet, mund të nxjerrë udhëzim
administrative ku specifikohet procedura sipas së cilës çdo furnizues i cili
nuk është i detyruar të regjistrohet mund të vendosë që të regjistrohet për
qëllime të tatimit mbi vlerën e shtuar.
Neni 4
Procedura për regjistrim
Neni 5
Fshirja nga regjistri i TVSH-së
1. Varësisht nga paragrafi 2. i këtij neni, personi i tatueshëm i cili e mbyll biznesin
e tij ose nuk merret më me veprimtari ekonomike, duhet të kërkojë që të fshihet
nga regjistri jo më vonë se pesëmbëdhjetë (15) ditë pas ditës së fundit në të
cilën personi ka prodhuar ose ka kontraktuar importin apo futjen e mallit.
2. Personi i tatueshëm mund të kërkojë që të fshihet nga regjistri nëse gjatë
periudhës së fundit dymbëdhjetë (12) mujore furnizimet e tatueshme të atij
personi nuk e kanë kaluar limitin e paraqitur në paragrafin 4 të nenit 3 të këtij
ligji me kusht që asnjë kërkesë për fshirje të mos bëhet gjatë periudhës
dymbëdhjetë (12) mujore prej datës kur regjistrimi ka hyrë në fuqi.
3. Administrata tatimore mund të fshijë nga regjistri çdo person i cili sipas këtij
ligji nuk është i detyruar të regjistrohet, përveç kur personi i tillë është
regjistruar në përputhje me procedurën e referuar në paragrafin 6 të nenit 3 të
këtij ligji dhe vazhdon të përcaktohet për regjistrim.
294
KREU III
FURNIZIMI
Neni 6
Furnizimi i mallrave
1. Furnizimi i mallrave, ndër të tjera, përfshin:
1.1. furnizimin me rrymë, ujë, gaz, ngrohjen, ftohjen (e ushqimeve), ajrin e
kondicionuar, mostrat komerciale, nënproduktet e fabrikave, mbeturinat e
produkteve ose pasurinë;
1.2. furnizimin e mallrave të kryera nga një agjent në emër të personit të
tatueshem, i cili do të trajtohet si furnizim i kryer nga vetë personi i
tatueshem;
1.3. furnizimin në bazë të marrëveshjeve për blerje me këste ose për shitjen e
mallrave me shtyerje të afateve, i cili parasheh kalimin e pronësisë pas
pagesës së këstit të fundit;
1.4. furnizimet të cilat personi i tatueshëm i shfrytëzon për nevojat e veta
personale dhe furnizimet të cilat shfrytëzohen për nevojat e biznesit të
atij personi;
1.5. dhënien e mallrave me qira;
1.6. furnizimin e mallrave nga një person i tatueshëm për punëtorët e
personit, duke përfshirë funizimet falas;
1.7. transferimin e punës ose të një pjese të punës, në pajtim me në paragrafin
2 të këtij neni.
2. Furnizimi i mallit të tatueshëm nga një person i tatueshëm si bartje e punës,
ose e një pjese të punës së një personi tjetër të tatueshëm nuk do të
konsiderohet si furnizim i tatueshëm i mallit, nëse transferuesi është regjistruar
ose regjistrohet sipas këtij ligji brenda afatit prej tridhjetë (30) ditëve të një
transferimi të tillë.
Neni 7
Furnizimi i shërbimeve
Neni 8
Vlera e tatueshme e furnizimeve
295
2. Vlera e tatueshme e një importi është vlera doganore e importit plus detyrimet
doganore, akciza ose tatimet dhe detyrimet e tjera në fuqi, përveç tatimit mbi
vlerën e shtuar.
3. Vlera e tatueshme e hyrjes së një malli brenda përfshin pagesën e përgjithshme
të paraparë për atë furnizim.
4. Vlera e tatueshme e furnizimit që është bërë për një person përbërës lidhur me
pagesën e cila është më e vogël se vlera e atij furnizimi në tregun e lirë do të
konsiderohet si vlera e furnizimit në tregun e lirë. Procedura për caktimin e
vlerës së lirë të tregut për një furnizim të tatueshëm do të përcaktohet me anë
të një udhëzimi administrativ i cili do të lëshohet nga Administrata Tatimore e
Kosovës.
5. Vlera e tatueshme e furnizimit që bëhet për nevoja personale, për mallrat e
dhënë me qira, për mallrat e fituar me anë të këmbimit ose për dhurata, do të
jetë vlera e atij furnzimi në tregun e lirë.
6. Kur lartësia e tatimit mbi vlerën e shtuar nuk është theksuar veçmas në faturën
tatimore, vlera e tatueshme do të jetë çmimi i shënuar i zvogëluar për shumën
e tatimit mbi vlerën e shtuar të përfshirë në vlerën e theksuar.
7. Kur është bërë pagesa edhe për furnizimet e tatueshme dhe për furnizimet që
nuk tatuohen, vlera e tatueshme është pjesë e pagesës që i atribuohet
furnizimit të tatueshëm.
8. Vlera e tatueshme e një furnizimi të tatueshëm që është zvogëluar me zbritje
do të jetë vlera e furnizimit të tatueshëm e zvogëluar për shumën e zbritjes.
9. Vlera e tatueshme e një furnizimi të tatueshëm që është rritur me një prim do
të jetë vlera e tatueshme e atij furnizimi e rritur për shumën e primit.
Neni 9
Vendi i furnizimit
KREU IV
PËRQINDJEA ZERO,PËRJASHTIMI,FURNIZIMI I PËRJASHTUAR DHE
RABATI
Neni 10
Furnizimet e tatueshme me normën zero
296
1.1. eksportet ;
1.2. furnizimi i mallrave dhe shërbimeve në lidhje me:
1.2.1. transportimin ndërkombëtar të mallrave ose udhëtarëve
1.2.2. ujitjen e tokës bujqësore dhe
1.3. importet, dhe furnizimi i mallrave të shënuara në shtojcën e këtë ligji.
2. Dëshmia e kërkuar për të konstatuar paraqitjen e një eksporti do të përcaktohet
me një udhëzim administrativ që do të nxirret nga Administrata Tatimore e
Kosovës.
Neni 11
Përjashtimet
Neni 12
Furnizimet e përjashtuara
297
1.6. sigurimi i lejeve ose licencave bashkë me pagesën nga organet komunale
ose publike.
Neni 13
Rabatet
KREU V
FATURA TATIMORE ,MOMENTI I LINDJES SË DETYRIMIT DHE
PAGIMI
Neni 14
Fatura tatimore
1. Personi i cili kryen një furnizim të tatueshëm duhet t’i lëshojë një faturë
tatimore personit që e pranon mallin lidhur me atë furnizim.
2. Për furnizimet e tatueshme në Kosovë, futjet dhe daljet, faturë tatimore është
fatura komerciale. Të dhënat të cilat duhet t’i përmbajë një faturë e tillë do të
specifikohen me një udhëzim administrativ që do të nxiret nga MEF-i.
3. Për import apo eksport fatura tatimore do të përbëhet nga deklarata unike
doganore, siç kërkojnë dispozitat doganore në fuqi.
298
Neni 15
Korrigjimet
Kur shuma e paguar e tatimit mbi vlerën e shtuar në faturën tatimore është më e
vogël ose më e madhe se tatimi real mbi vlerën e shtuar që duhet paguar për atë
furnizim, furnizuesi sipas nevojës duhet të lëshojë një notë krediti ose notë debiti.
Neni 16
Afati i detyrimit tatimor
Neni 17
Deklarimi dhe pagimi
299
Neni 18
Tatimi që duhet paguar
Neni 19
Periudhat tatimore
Neni 20
Tatimi i përgjithshëm në prodhim
1. Tatimi i përgjithshëm i prodhimit (output tax) për një periudhë tatimore është:
1.1. Vlera e tatueshme e furnizimit të normës zero (0), e shumëzuar me zero
për qind (0%);
300
1.2. Vlera e tatueshme e furnizimeve të tatueshme të cilat nuk janë furnizime
të normës zero (0), e shumëzuar me gjashtëmbëdhjetë për qind (16%).
Neni 21
Tatimi në investim
1. Përveç kur është paraparë ndryshe në këtë ligj tatimi në investim i cili mund të
trajtohet si kredi për tatimin në prodhim për një periudhë tatimore do të
përfshijë:
1.1. Tatimin e përgjithshëm mbi vlerën e shtuar të cilën e ka paguar personi i
tatueshëm për futjen a mallit, duke përfshirë mallrat kapitale për
furnizimet e tatueshme gjatë përiudhës tatimore; dhe
1.2. Tatimin e përgjithshëm mbi vlerën e shtuar të cilën e ka paguar personi I
tatueshëm për importin apo futjen e mallrave gjatë përiudhes tatimore.
2. Kreditimi i tatimit në investim nuk do të lejohet si pagesë për tatimin mbi
vlerën e shtuar për dërgesat të cilat nuk përdoren për furnizime të tatueshme të
cilat i ka bërë personi I tatueshëm.
3. Kreditimi i tatimit në investim nuk do të lejohet si pagesë për tatimin mbi
vlerën e shtuar për furnizime, përveç nëse kërkuesi posedon sa vijon:
3.1. dokumente autentike doganore për import ose eksport që do të
saktësohen me një udhëzim administrativ që do ta nxjerrë MEF-i;
3.2. një faturë autentike të lëshuar nga personi i tatueshëm për të gjitha
transaksionet; dhe
3.3. dëshminë se borxhi është borxh i keq sipas nenit 22 të këtij ligji.
4. Nuk do të lejohet kreditim i tatimit në investim për furnizimet e përjashtuara të
referuara në nenin 12 të këtij ligji.
Neni 22
Borxhi i keq
1. Kur furnizuesi nuk e merr një pjesë ose tërë pagesën për një furnizimin të
tatueshëm dhe ai është borxh i keq, do të lejohet një kredit tatimor në pajtim
me këtë nen.
2. Kredia tatimore do të lejohet në çdo periudhë tatimore kur borxhi të bëhet
borxh i keq.Borxhi mund të bëhet borxh i keq jo më herët se gjashtë muaj pas
mbylljes së periudhës tatimore për të cilën është paguar tatimi mbi vlerën e
shtuar për shumën e pambuluar.
3. Shuma e kredisë tatimore e cila do të lejohet sipas këtij neni do të jetë tatimi
mbi vlerën e shtuar i paguar për furnizimin të cilit mund t’i atrubuohet shuma
e pambuluar e borxhit të keq.
4. Kur të jetë lejuar kredia për një borxh të keq dhe më vonë të jetë arkëtuar
tërësisht ose pjesërisht ai borxh, personi i tatueshëm do t’ia kthejë
administratës tatimore pjesën e asaj kredie që lidhet me kthimin e borxhin të
keq.
301
Neni 23
Tatimi i paguar tepër dhe rimbursimi
KREU VI
KOMPETENCAT DHE DETYRIMET
Neni 24
Autoritetet tatimore
Neni 25
Detyrimi për informim rreth ndryshimeve
302
Personi i tatueshëm duhet ta informojë administratën tatimore me shkrim brenda 15
ditësh për çdo ndryshimi lidhur me emrin e personit, adresën, veprimtarinë
ekonomike dhe për informata të tjera të cilat u janë dhënë autoriteteve tatimore në
momentin e paraqitjes së kërkesës për regjistrim ose në ndërkohë.
Neni 26
Detyrimi për mbajtjen e librave
Personi i tatueshëm duhet të mbajë libra dhe shënime lidhur me tatimin mbi vlerën e
shtuar dhe kjo do të specifikohet në një urdhëresë administrative të mëpasme.
Neni 27
Inspektimi i librave, vlerësimi, interesi, pagimi i detyrueshëm
Neni 28
Kundërvajtjet dhe dënimet
Çdo person i tatueshëm i cili bën kundërvajtje tatimore do të dënohet sipas ligjit në
fuqi, duke përfshirë dënimet e përcaktuara në Ligjin Nr 2004/48 mbi Administratën
Tatimore dhe Procedurat.
Neni 29
Ankesa
1. Çdo person që pohon se vendimi zyrtar i bërë sipas këtij ligji është i gabuar,
mund të bëjë ankesë ndaj një vendimi të tillë në përputhje me procedurat e
përcaktuara në Ligjin Nr 2004/48 mbi Administratën Tatimore dhe Procedurat.
2. Çdo veprim apo vendim nga ana e autoriteteve tatimore gjatë administrimit të
tatimit mbi vlerën e shtuar, duke përfshirë edhe ato të theksuara në nenin e
mësipërm 27 do të konsiderohet si vendim zyrtar sa i përket të drejtave të
tatimpaguesit për ankesë.
303
KREU VII
ZBATIMI
Neni 30
Zbatimi
Ministri i Ekonomisë dhe Financave nxjerr akte nën ligjore për zbatimin e këtij ligji.
Neni 31
Ligji në fuqi
Neni 32
Hyrja në fuqi
_________________________
Jakup KRASNIQI
304
dhe të ngjashme,ashtu siç janë përshkruar në
titujt e shënuar në kolonën vijuese.
Patate, farë
0701 1000
Qepë, tuba
0703 1011
Speltë për mbjellje 1001 9010
Grurë i zakonshëm dhe përzierje thekre e gruri 1001 9091
Thekër, farë ex 1002 0000
Elb, farë 1003 0010
Tërshërë, farë ex 1004 0000
Misër, farë 1005 10
Sojë për mbjellje 1201 0010
Fara luledielli për mbjellje 1206 0010
Fara, pemë dhe spore, lloji që përdoret për 1209
mbjellje
Mbetjet dhe mbeturinat nga industritë
ushqimore, ashtu siç janë përshkruar në titujt e 2301 deri 2308
shënuar në kolonën vijuese.
Preparatet që përdoren për ushqimin e kafshëve
2309 90
(përveç ushqimit të qenve dhe macave në shitje
me pakicë)
Fungicide 3808 20
Herbicide, produkte kundër mbirjes dhe
3808 30
rregullatorë për rritjen e Bimëve
Rodenticide
3808 9010
Tharëse për produkte bujqësore.
8419 3100
Pajisje mekanike (dore apo jo) për projektim,
shpërndarje ose spërkatje të tretësirave apo 8424 8110 to 8424 8199
pluhurave, bujqësore ose hortikulturore.
Ngritës dhe transportues pneumatik të disenjuar
8428 2030
veçanërisht për përdorim në bujqësi.
Ngarkues të disenjuar veçanërisht për përdorim 8428 9071 dhe 8428 9079
305
në bujqësi.
Makineri bujqësore, hortikulturore ose pyjore
për përgatitjen e tokës apo për kultivimin e saj; 8432
rul për livadhe dhe fusha sporti.
Makineri për korrje dhe shirje, duke përfshirë
edhe presat për ambalazhim të tagjisë dhe
kashtës; makina kositëse për barë dhe sane
(përveç makinave kositëse për fusha, parqe ose
8433 20 to 8433 90
fusha sportive); makina për pastrim,
seleksionim ose klasifikim të vezëve, pemëve
apo produkteve të tjera bujqësore, përveç
makinerisë në titullin 8437.
Makineri për mjelje dhe makineri për 8434
bulmetore
Makina të tjera bujqësore, hortikulturore,
pyjore, për mbajtjen e shpezëve apo të bletëve,
duke përfshirë edhe mbirjen e bimëve të 8436
pajisura me aparate mekanike apo termale;
inkubatorë për shpeztari dhe vezë.
Traktorë të komanduar me këmbë. 8701 1000
Traktorë bujqësorë (me
përjashtim të traktorëve të komanduar me 8701 9011 deri 8701 9050
këmbë) dhe traktorë për pyje me rrota.
306
307
308
Ligji Nr. 03/L-115
PËR TATIMIN NË TË ARDHURAT PERSONALE
Kuvendi i Republikës së Kosovës,
Në mbështetje të nenit 65 (1) të Kushtetutës së Republikës së Kosovës;
Miraton
Neni 1
Përkufizimet
309
“E ardhura nga burimi i jashtëm” do të thotë të ardhurat bruto që nuk janë të
ardhura të krijuara në Kosovë.
“Pronë e paprekshme” do të thotë patentet, të drejtat e autorit, lejet, të drejtat
ekskluzive dhe prona tjetër që përbëhet vetëm nga të drejtat por që nuk ka formë
fizike.
“E ardhura e krijuar në Kosovë” do të thotë të ardhurat bruto që krijohen në
Kosovë, si në vijim:
pagat nga puna e kryer në Kosovë;
të ardhurat nga aktivitetet afariste në rastet kur aktiviteti i tillë zhvillohet në
Kosovë;
të ardhurat nga shfrytëzimi i pronës së luajtshme dhe të paluajtshme në
Kosovë;
të ardhurat nga shfrytëzimi i pronës së paprekshme në Kosovë;
interesi në obligimin e borxhit që paguhet nga banori ose autoriteti publik;
dividendët e paguara nga organizata rezidente e biznesit;
fitimi nga shitja e pronës së paluajtshme që gjendet në Kosovë; dhe
të ardhurat e tjera që nuk janë përfshirë në nën-paragrafët e mësipërme të
cilat rrjedhin nga aktiviteti ekonomik në Kosovë;
“Vlerë e tregut” do të thotë çmimi me të cilin do të shiteshin mallrat ose shërbimet
e ngjashme të cilësisë dhe sasisë së njëjtë në transaksionin duar lirë.
“Person fizik” do të thotë individi.
“Jo rezident” do të thotë çdo person ose subjekt fizik që nuk është rezident,
përkatësisht banor i përhershëm.
“Ortakëri” do të thotë ortakëria e përgjithshme, ortakëria e kufizuar ose
marrëveshja e ngjashme e bartjes, që nuk është person juridik dhe që në mënyrë
proporcionale i ndan zërat e kapitalit, të të ardhurave dhe të humbjeve në mesin e
ortakëve.
1A.1 “Ndërmarrje e Përhershme” do të thotë vend i caktuar i veprimtarisë afariste
ku veprimtaria afariste e personit jo rezident zhvillohet tërësisht apo pjesërisht në
Kosovë.
1A.2 “Ndërmarrje e përhershme” përfshin:
(a) çdo vend i menaxhmentit;
(b) çdo degë;
(c) çdo zyrë;
(d) çdo fabrikë;
(e) çdo punëtori;
(f) çdo minierë dhe
(g) çdo burim i naftës dhe gazit, gurore ose vend tjetër i shfrytëzimit të
burimeve natyrore.
1A.3 “Ndërmarrje e përhershme” gjithashtu përfshin;
(a) çdo vend ndërtimi, ndërtim, montim ose projekt instalimi, ose ndonjë
aktivitet mbikëqyrës në lidhje me këtë, por vetëm nëse ndërtimi, projekti
ose aktiviteti i tillë zgjat më shumë se njëqindetetëdhjetetre (183) ditë. Kur
vend ndërtimi, projekti ose aktiviteti zgjat më shumë se
njëqindetetëdhjetetre (183) ditë, duke përfshirë edhe aktivitetet përgatitore,
310
vend ndërtimi, projekti apo aktiviteti konsiderohet se ka qenë apo është
krijuar si ndërmarrje e përhershme nga dita kur ka filluar puna e tillë;
(b) Ofrimin e ndonjë shërbimi, duke përfshirë shërbime të konsultimeve, por
duke përjashtuar aktivitetet e mbikëqyrjes të parapara në nenin 1A.3(a) të
kryera në Kosovë nga personi jo rezident përmes punëtorëve ose personelit
tjetër, por vetëm nëse aktivitetet e tilla vazhdojnë brenda Kosovës për një
periudhë apo periudha gjithsejtë nëntëdhjetë (90) ditore apo më shumë
brenda një periudhe dymbëdhjetë mujore. Kur aktivitetet vazhdojnë brenda
Kosovës për një periudhë apo periudha gjithsejtë nëntëdhjetë (90) ditore
ose më shumë gjatë një periudhe dymbëdhjetë mujore, aktivitetet
konsiderohet se kanë krijuar ndërmarrje të përhershme nga dita kur kanë
filluar aktivitetet e tilla;
(c) Çdo vend ndërtimi i shfrytëzuar për kërkimin e resurseve natyrore brenda
Kosovës, kur aktivitetet e tilla brenda Kosovës vazhdojnë për një periudhë
apo periudha gjithsejtë njëqindetetëdhjetetre (183) ditore apo më shumë
brenda cilësdo periudhe dymbëdhjetë mujore. Kur aktivitetet vazhdojnë për
një periudhë apo periudha gjithsejtë njëqindetetëdhjetetre (183) ditore ose
më shumë brenda një periudhe dymbëdhjetë mujore, aktivitetet
konsiderohen se kanë krijuar ndërmarrje të përhershme nga dita kur kanë
filluar aktivitetet e tilla; dhe
(d) Çdo pasuri e paluajtshme që ndodhet në Kosovë dhe posedohet nga një
person jo rezident.
1A.4 Pavarësisht nga nenet 1A.1 dhe 1A.2 të këtij neni, kur personi, përveç agjentit
me status të pavarur për të cilin zbatohet neni 1A.7, vepron në Kosovë në emër të
personit jo rezident, personi jo rezident konsiderohet se ka ndërmarrje të përhershme
në Kosovë lidhur me aktivitetet që ai person i ndërmerr për personin jo rezident,
nëse personi i tillë:
(a) Ka dhe zakonisht ushtron autorizimin në Kosovë për të lidhur kontrata në
emër të personit jo rezident, përveç nëse aktivitetet e personit të tillë janë të
kufizuara në ato të përmendura në nenin 1A.6 të cilat, nëse ushtrohen
përmes një vendi të caktuar të biznesit, nuk do ta bënin këtë vend të caktuar
të biznesit ndërmarrje të përhershme sipas dispozitave të atij nën neni; ose
(b) Nuk ka autorizim të tillë, por zakonisht mban një magazinë të mallrave ose
materialeve në Kosovë nga i cili vazhdimisht shpërndan mallra ose
materiale në emër të tatimpaguesit.
1A.5 Personi jo rezident i cili ofron sigurim, përveç risigurimit, konsiderohet se ka
ndërmarrje të përhershme në Kosovë nëse mbledh shpërblime në Kosovë ose
siguron rreziqet që ndodhen në Kosovë përmes një personi, përveç agjentit me status
të pavarur për të cilin zbatohet neni 1A. 7.
1A.6 Pavarësisht nën neneve 1A.1, 1A.2 dhe 1A.3 të këtij neni, “ndërmarrje e
përhershme” konsiderohet se nuk përfshin:
(a) Shfrytëzimin e objekteve vetëm me qëllim të ruajtjes ose ekspozimit të
mallrave ose materialeve që i përkasin personit jo rezident;
(b) Mbajtja e magazinës së mallrave dhe materialeve që i përkasin personit jo
rezident vetëm me qëllim të ruajtjes apo ekspozimit;
311
(c) Mbajtja e magazinës së mallrave dhe materialeve që i përkasin personit jo
rezident vetëm për qëllime të procesimit nga një tatimpagues tjetër;
(d) Mbajtja e një vendi të caktuar të biznesit vetëm me qëllim të blerjes së
mallrave ose materialeve ose mbledhjes së informacioneve për personin jo
rezident;
(e) Mbajtja e një vendi të caktuar të biznesit vetëm për qëllimin e kryerjes së
aktiviteteve të tjera të karakterit përgatitor apo ndihmës për personin jo
rezident; dhe
(f) Mbajtja e një vendi të caktuar të biznesit vetëm për kombinimin e ndonjë
nga aktivitetet e paraqitura në paragrafin (a) deri (e) të këtij nën neni, me
kusht që aktiviteti i përgjithshëm i vendit të caktuar të biznesit që rezulton
nga ky kombinim ka vetëm karakter përgatitor apo ndihmës.
1A.7 Personi jo rezident nuk konsiderohet se ka ndërmarrje të përhershme në
Kosovë vetëm pse kryen veprimtari afariste në Kosovë përmes komisionerit, agjentit
të përgjithshëm të komisionit apo ndonjë agjenti tjetër me status të pavarur, me
kusht që personat e tillë veprojnë sipas rrjedhës së rëndomtë të biznesit të tyre.
Mirëpo, kur aktivitetet e agjentit të tillë kushtohen tërësisht apo gati tërësisht në
emër të atij taksapaguesi, dhe krijohen kushtet apo imponohen ndërmjet atij
taksapaguesi dhe agjentit në marrëdhëniet e tyre komerciale dhe financiare që
ndryshojnë nga ata që do të kishin mundur të bëhen ndërmjet taksapaguesve të
pavarur, ai nuk konsiderohet agjent me status të pavarur në kuptimin e këtij nën
neni.
1A.8 Fakti se personi jo rezident kontrollon ose kontrollohet nga një kompani që
është rezidente e Kosovës, apo që kryen biznes në Kosovë (qoftë përmes
ndërmarrjes së përhershme apo ndryshe), nuk e konsideron asnjërën kompani
ndërmarrje të përhershme të tjetrës.
“Person” do të thotë person ose subjekt fizik.
“Ndërmarrje afariste personale” do të thotë një person fizik që merret me një
afarizëm, i cili nuk është agjent ose punonjës i ndonjë aktiviteti tjetër afarist.
“Punëdhënës kryesor” do të thotë punëdhënës i përcaktuar si i tillë nga punonjësi
në kohën dhe në mënyrën e përcaktuar me një udhëzim administrativ që do të
lëshohet nga Ministria e Ekonomisë dhe e Financave.
“Autoritet publik” do të thotë çdo autoritet qendror, rajonal, komunal apo vendor,
organ publik, ministri, departament ose autoritet tjetër që ushtron kompetenca
publike ekzekutive, legjislative, rregulluese, administrative apo gjyqësore.
“Person i afërt” do të thotë personat që kanë lidhje të posaçme dhe që kjo mund të
ndikojë materialisht në rezultatet ekonomike të shitblerjes ndërmjet tyre. Lidhjet e
posaçme shkaktohen kur:
personat janë zyrtarë ose drejtorë të afarizmit të njëri-tjetrit;
personat janë ortakë në afarizëm;
personat janë në lidhje punëdhënës-punonjës;
një person mban ose kontrollon 50% apo më shumë të aksioneve ose të të
drejtave të votimit të personit tjetër juridik;
një person e kontrollon personin tjetër në mënyrë të drejtpërdrejtë ose të
tërthortë;
312
të dy personat kontrollohen në mënyrë të drejtpërdrejtë ose të tërthortë nga
personi i tretë; ose
personi është bashkëshort a bashkëshorte apo janë të afërt të shkallës së
tretë gjithëpërfshirëse ose miq deri në shkallën e dytë gjithëpërfshirëse;
“Shpenzimet e përfaqësimit” do të thotë të gjitha shpenzimet e lidhura me
përkrahjen e afarizmit ose prodhimet e tij dhe i përfshin shpenzimet për publicitet,
reklama, argëtim e përfaqësim;
“Banor” do të thotë:
personi fizik i cili ka vendbanim kryesor në Kosovë ose është fizikisht i
pranishëm në Kosovë brenda njëqindetetëdhjetetre (183) ditëve apo më
shumë gjatë çdo periudhe të tatimit; ose
subjekti që është themeluar në Kosovë apo që e ka vendin e tij të
menaxhimit efektiv në Kosovë.
“Personi “i vetëpunësuar” do të thotë çdo person fizik i cili punon për përfitim
personal, me para të gatshme ose me mallra, i cili nuk përfshihet në përkufizimin e
punonjësit sipas këtij ligji. Personi i vetëpunësuar e përfshin ndërmarrjen afariste
personale dhe ortakun e angazhuar në aktivitet afariste;
“Periudhë e tatimit” do të thotë vit kalendarik.
“Pagë” do të thotë kompensimi financiar ose llojet e tjera të kompensimit, duke i
përfshirë mallrat, favoret, shërbimet ose shkëmbimet që paguhen në lidhje me
punësimin në Kosovë.
Neni 2
Tatimpaguesit
Sipas këtij ligji tatimpaguesit janë personat fizikë, banorë dhe jo banorë të cilët
pranojnë ose krijojnë të ardhura bruto të përshkruara në nenin 6 të këtij ligji gjatë
periudhës së tatimimit.
Neni 3
Objekti i tatimimit
Neni 4
Të ardhurat e tatueshme
313
Neni 5
Shkallët e tatimit
Neni 6
Të ardhurat bruto
Neni 7
Të ardhurat që përjashtohen
314
organizatave joqeveritare ndërkombëtare që kanë marrë dhe e kanë
mbajtur statusin e përfitimit publik sipas legjislacionit në fuqi;
1.3. rrogat e pranuara nga përfaqësuesit e jashtëm, zyrtarët e jashtëm dhe
punonjësit e jashtëm të agjencive donatore, të kontraktorëve të tyre apo të
fondacioneve që realizojnë ndihmën humanitare, punën e rindërtimit,
administratën civile a ndihmën teknike në Kosovë;
1.4. rrogat e pranuara nga zyrtarët e jashtëm dhe zyrtarët e punësuar vendorë
të Kombeve të Bashkuara dhe të agjencive të saj të specializuara dhe
Agjencia Ndërkombëtare për Energji Atomike, të cilat sipas këtij ligji do
ta përfshijnë personelin e huaj dhe vendor të UNMIK-ut, siç saktësohet
në Rregulloren e UNMIK-ut nr. 2000/47 të datës 18 gusht të vitit 2000 i
statusin, privilegjet dhe imunitetin e KFORit e të UNMIK-ut dhe
personelit të tyre në Kosovë. Të njëjtat përjashtime vlejnë për
institucionet ndërkombëtare financiare ndërqeveritare që kanë të drejtë
dhe që janë të autorizuara sipas rregullit të cilat veprojnë në Kosovë;
1.5. rrogat e marra nga personeli i jashtëm i KFOR-it;
1.6. kompensimet për dëmtimin ose shkatërrimin e pronës;
1.7. të ardhurat nga polisat e sigurimit të jetës që paguhen si rezultat i vdekjes
së personit të siguruar dhe
1.8. kthimin e parave ose kompensimin për trajtimin mjekësor dhe
shpenzimet, duke përfshirë edhe hospitalizimin dhe mjekimin, pos
rrogave të paguara gjatë periudhës së mungesës nga puna për shkak të
sëmundjes ose lëndimit.
Neni 8
Të ardhurat nga rrogat
315
2.1. kompensimi i shpenzimeve reale të udhëtimeve të biznesit deri në
shumën që duhet të saktësohet me një akt nënligjor që duhet të lëshohet
nga Ministria e Ekonomisë dhe e Financave;
2.2. dëmshpërblimi për aksidentet në punë dhe
2.3. përfitimet në mall të dhëna nga punëdhënësi për punonjësit e huaj për të
lehtësuar jetesën e tyre në Kosovë, siç është banimi dhe pagesa e
shkollimit;
3. Në të ardhurat e përgjithshme nuk përfshihen kontributet pensionale, si në
vijim:
3.1. kontributet e dhëna nga punëdhënësi në emër të punonjësit në sistemin e
kursimeve individuale pensionale, në fondin plotësues të pensionit të
punëdhënësit dhe në skemën plotësuese individuale të pensioneve sipas
Ligjit për Fondin Pensional të Kosovës; dhe
3.2. kontributet e dhëna nga punonjësi në sistemin e kursimeve individuale
pensionale, në fondin pensional plotësues të punëdhënësit dhe në skemën
plotësuese pensionale individuale sipas Ligjit për Fondin Pensional të
Kosovës.
Neni 9
Të ardhurat nga aktivitetet afariste
316
3.5. kompensimi, interesi, qiraja dhe shpenzimet e tjera që i paguhen një
personi të afërm janë të zbritshme në shumën e barabartë me shumën më
të vogël të pagesës aktuale ose të vlerës së tregut.
4. Shpenzimet në pasuritë kapitale, përveç shpenzimeve për tokë, për vepra të
artit dhe pronave të tjera që nuk i nënshtrohen konsumit, të cilat janë në
pronësi të tatimpaguesit dhe shfrytëzohen për aktivitetet afariste të
tatimpaguesit rimerren me kalimin e kohës përmes zbritjeve të zhvlerësimit
sipas metodës së zvogëlimit të bilancit sipas shkallëve në vijim:
4.1. ndërtesat në shkallën prej pesë për qind (5%);
4.2. automobilat, pajisjet për zyrë dhe kompjuterë në shkallën prej njëzet për
qind (20%) dhe
4.3. mjetet e tjera kapitale në shkallën prej pesëmbëdhjetë për qind (15%).
5. Nëse shumat e shpenzuara gjatë periudhës së tatimimit për riparimin,
mirëmbajtjen ose përmirësimin e mjeteve kapitale nuk e kalojnë pesë për qind
(5%) të bilancit në llogari në fillim të vitit, shumat e tilla lejohen si zbritje për
atë vit. Nëse shumat e tilla të shpenzuara tejkalojnë pesë për qind (5%), teprica
e tillë konsiderohet si përmirësim dhe i shtohet llogarisë së kapitalit.
6. Shpenzimet për rritjen e vlerës së kontratave të qirasë që shfrytëzohen për
aktivitetet afariste të tatimpaguesit rimerren përmes zbritjeve të zhvlerësimit
që llogariten duke e shfrytëzuar metodën konstante me një periudhë që është e
barabartë me jetëgjatësinë e kontratës së qirasë.
7. Tatimpaguesit me të ardhura nga shitja e mallrave, të cilët e mbajnë listën e
artikujve për ta llogaritur çmimin e mallrave të shitura, e shfrytëzojnë metodën
LIFO (i fundit që hyn brenda del i pari), FIFO (i pari që hyn brenda del i pari)
ose ndonjë metode tjetër të tillë ashtu siç mund të parashtrohet në akt nënligjor
që duhet të nxirret nga Ministria e Ekonomisë dhe e Financave.
8. Nëse shuma e zbritjeve të tatimpaguesit nga aktivitetet e biznesit për vitin e
tatueshëm i kalon të ardhurat e tatimpaguesit nga aktivitetet afariste për atë vit,
shuma e humbjes së tillë mund të bartet për deri në pesë (5) periudha të
njëpasnjëshme tatimore dhe janë në dispozicion si zbritje ndaj çfarëdo të
ardhurave gjatë atyre viteve. Nëse tatimpaguesi ka humbje në afarizëm për më
shumë se një (1) vjet, humbjet janë të zbritshme sipas rendit në të cilin janë
shkaktuar.
9. Nuk lejohet kurrfarë zbritje për:
9.1. shpenzimet e përvetësimit të tokës;
9.2. gjobat dhe ndëshkimet;
9.3. tatimin në të ardhura dhe tatimin e vlerës së shtuar për të cilat
tatimpaguesi kërkon lirim ose kredi për tatimin në repromaterial sipas
legjislacionit mbi tatimin në vlerë të shtuar;
9.4. shpenzimet personale, të jetesës ose ato familjare;
9.5. çfarëdo humbje nga shitja ose këmbimi i pronës ndërmjet personave të
afërm dhe
9.6. shpenzimet për argëtim a rekreacion, përveç nëse janë shkaktuar në lidhje
me afarizmin e ofrimit të aktiviteteve argëtuese ose rekreative nga
tatimpaguesi.
317
10. Sipas këtij ligji nuk lejohet zbritja për çfarëdo shpenzimi, përveç nëse
tatimpaguesi dokumenton në mënyrën e përshkruar në akt nënligjor që duhet
të nxirret nga Ministria e Ekonomisë dhe e Financave se shpenzimi i tillë është
bërë, qëllimin e shpenzimit dhe shumën e shpenzimit.
11. Tatimpaguesi me të ardhura të përgjithshme vjetore nga aktivitetet afariste që i
tejkalon 50.000 euro për periudhën tatimore i mban librat dhe shënimet e
identifikuara në paragrafin 14. të këtij neni.
12. Tatimpaguesi me të ardhura të përgjithshme vjetore prej pesëdhjetëmijë
(50.000) euro ose më pak nga aktivitetet afariste për periudhën tatimore mund
të zgjedhë t’i përgatisë librat dhe shënimet e identifikuara në paragrafin 14. të
këtij neni.
13. Nga tatimpaguesi që zgjedhë t’i përgatisë librat dhe shënimet e identifikuara
në paragrafin 14. të këtij neni për cilëndo periudhë tatimore kërkohet t’i
përgatisë librat dhe shënimet e tilla për secilën periudhë pasuese tatimore.
14. Librat dhe shënimet që nevojiten sipas këtij neni janë si vijon:
14.1. libri i shitjes në të cilin përfshihet data e shitjes së mallrave ose e
shërbimeve, sasia e mallrave të shitura ose e shërbimeve të ofruara,
përshkrimi i mallrave ose i shërbimeve dhe të ardhurat e përgjithshme të
plota;
14.2. libri i blerjes në të cilin përfshihet data e blerjes së mallrave ose e
shërbimeve, sasia e mallrave ose e shërbimeve, përshkrimi i mallrave ose
i shërbimeve, sasia e blerjes, emri i shitësit dhe numri i identifikimit i
shitësit tatimpagues.
14.3. libri i shpenzimeve në të cilin përfshihet lista e të gjitha shpenzimeve që
nuk janë shënuar në libër siç janë rrogat, interesi dhe qiraja;
14.4. llogaria kapitale, nëse është e zbatueshme, që përfshinë bilancin e hapjes,
shtimet në kapital, shpenzimet që do të kapitalizohen, shkallën e
zhvlerësimit, shumën e zhvlerësimit, shitjet, bilancin e mbylljes;
14.5. çdo libër apo regjistrim tjetër që kërkohet sipas aktit nën ligjor të lëshuar
nga Ministria e Ekonomisë dhe e Financave.
Neni 10
Të ardhurat nga qiraja
318
2.2. dhjet për qind (10%) të qirave të marra me qëllim të mbulimit të
shpenzimeve të riparimit, arkëtimit të pagesave dhe të shpenzimet tjera të
paguara apo të krijuara gjatë marrjes së qirasë.
Neni 11
Të ardhurat nga pasuria e paprekshme
Neni 12
Të ardhurat nga interesi
Neni 13
Të ardhurat nga dividendët
319
Neni 14
Të ardhurat nga fitimet në kapital
Neni 15
Të ardhurat tjera
Të ardhurat bruto përfshijnë çdo formë tjetër të të ardhurave nga çfarëdo burimi, siç
janë të ardhurat nga lotaria ose nga fitimet në lojërat e fatit, apo të ardhurat nga faljet
e borxheve.
320
Neni 16
Zbritja e kontributeve bëmirëse
Neni 17
Ndalja e tatimit në paga
1. Secili punëdhënës është përgjegjës për ndaljen e tatimit nga të ardhurat bruto
të pagave të të punësuarave të tij gjatë secilës periudhë të listë pagesave.
2. Një punëdhënës, i cili është punëdhënësi kryesor i një të punësuari, ndalë një
shumë për periudhën e duhur të listë pagesave, në përputhje me tabelat për
këso ndaljeje tatimesh (mbajtje në burim), siç parashtrohet në akt nënligjor të
lëshuar nga Ministria e Ekonomisë dhe e Financave. Tatimi provues (tentativ)
për muajin e caktuar zbritet për shumën e ndalur (mbajtur në burim) nga
punëdhënësi kryesor për muajin e mëparshëm të vitit.
3. Punëdhënësi, i cili nuk është punëdhënës kryesor i të punësuarit, ndalë shumën
e barabartë me dhjet për qind (10%) të pagave për secilën periudhë tatimore.
4. Secili punëdhënës dorëzon deklarimin (pasqyrën - certifikatën) e tatimit të
ndalur nga paga (mbajtur në burim) dhe e transferon shumën e tatimit të
ndalur nga paga (mbajtur në burim) në llogarinë e një banke të licencuar nga
BPK, por të caktuar nga Administrata tatimore, brenda pesëmbëdhjetë (15)
321
ditëve pas ditës së fundit të secilit muaj kalendarik, në përputhje me akt
nënligjor të lëshuar nga Ministria e Ekonomisë dhe e Financave.
5. Secili punëdhënës që bën pagesa të pagave gjatë periudhës tatimore ia dorëzon
Administratës tatimore një pasqyrë vjetore të pagesës së tatimit deri më 31
janar të vitit pasues të periudhës tatimore, me informata rreth pagave të
paguara dhe tatimit të papaguar dhe të shlyer për secilin punëtor, në përputhje
me formën dhe procedurat e cekura në akt nënligjor të lëshuar që do të nxjerrët
nga Ministria e Ekonomisë dhe e Financave.
6. Secili punëdhënës i siguron çdo punëtori nga paga e të cilit është ndalur tatimi
në pagë (mbajtur në burim tatimi në paga), një certifikatë për ndalimin nga
paga (mbajtjen në burim) deri më 1 mars të vitit që pason periudhën tatimore,
në formën e cekur në akt nënligjor të nxjerrë nga Ministria e Ekonomisë dhe e
Financave.
Neni 18
Ndalja (mbajtja në burim) e tatimit mbi interesat
Neni 19
Ndalja e tatimit mbi dividendë
322
3. Secila organizatë afariste, që paguan dividendë gjatë periudhës tatimore, në
rast të kërkesës dorëzon deri më 1 mars të vitit pasues të periudhës tatimore
një certifikatë për tatimin e mbajtur (të papaguar) sipas formës së cekur në
aktin nënligjor i cili do të lëshohet nga Ministria e Ekonomisë dhe e
Financave.
Neni 20
Ndalja e tatimit mbi fitimet e lotarisë
1. Secili organizator i lotarisë apo i një loje të fatit ndalë tatimin në shumën e
barabartë me dhjet për qind (10%) nga secila pagesë e fitimit.
2. Secili organizator i lotarisë apo i lojës së fatit dorëzon një deklaratë të tatimit
të ndalur dhe e ridërgon shumën e tatimit të ndalur në një llogari të caktuar
nga Administrata tatimore në një bankë të licencuar nga Banka Qendrore e
Kosovës, brenda pesëmbëdhjetë (15) ditëve pas ditës së fundit të secilit muaj
kalendarik, në përputhje me aktin nënligjor i cili do të lëshohet nga Ministria e
Ekonomisë dhe e Financave.
3. Secili organizator i lotarisë apo i lojës së fatit gjatë periudhës tatimore, pas
kërkesës, dorëzon një certifikatë për ndaljen e shumës së tatimit deri më 1
mars të vitit pasues të periudhës tatimore në formën e cekur në akt nënligjor të
nxjerrë nga Ministria e Ekonomisë dhe e Financave.
Neni 21
Pagesa e tatimit për veprimtaritë afariste
323
që nuk vendosin t’i mbajnë librat dhe regjistrimet e përmendura në nenin
në paragrafin 14. të nenit 9 të këtij ligji:
2.3.1. një të katërtën (1/4) e detyrimit tatimor të përgjithshëm për
periudhën aktuale tatimore duke u bazuar në të ardhurat e
tatueshme të llogaritura; apo
2.3.2. për periudhën e dytë tatimore dhe ato pasuese, për të cilat
tatimpaguesi bën pagesën sipas këtij paragrafi, një të katërtën
(1/4) e 110% të detyrimit tatimor të përgjithshëm për periudhën
tatimore që i paraprinë periudhës aktuale tatimore.
3. Nëse pagesat e kësteve tremujore bëhen në datat e caktuara ose para atyre dhe
nëse pagesa përfundimtare bëhet siç kërkohet me paragrafin 5. të nenit 26 të
këtij ligji, nuk aplikohet interesi apo dënimet për pagesa të pamjaftueshme,
nëse:
3.1. dallimi ndërmjet shumës që kërkohet në çdo këst tremujor dhe shumës së
paguar për çdo këst nuk tejkalon dhjetë për qind (10%) të shumës së
duhur ose
3.2. pas periudhës tatimore 2005 dhe pas periudhës së parë tatimore të
tatimpaguesit, shuma e paguar në çdo këst është dhjetë për qind (10%)
më e lartë se një e katërta ( ¼ ) e tatimit të vlerësuar nga Administrata
tatimore për periudhën paraprake tatimore.
Neni 22
Pagesa e tatimit për qiratë
1. Secili tatimpagues, i cili merr të ardhura nga qiraja, paguan çdo tremujor në vit
tatimin në llogarinë e caktuar nga Administrata tatimore në një bankë të
licencuar nga Banka Qendrore e Kosovës, jo më vonë se pesëmbëdhjetë (15)
ditë pas përfundimit të çdo tremujori kalendarik (15 prill, 15 korrik, 15 tetor,
15 janar).
2. Shuma e secilës pagesë tremujore, sipas paragrafit 1. të këtij neni, është dhjet
për qind (10%) e të ardhurave të tatueshme të marra nga qiraja në tremujorin
kalendarik që është menjëherë para datës së pagesës, e zvogëluar për cilëndo
shumë të parave të ndalura gjatë këtij tremujori, në përputhje me paragrafin 2.
të nenit 27 të Ligjit për tatimet mbi të ardhurat e korporatave.
Neni 23
Pagesa e tatimit për pasurinë e paprekshme
1. Secili tatimpagues, i cili merr të ardhura nga pasuria e paprekshme, katër herë
në vit paguan tatimin në llogarinë e një banke të licencuar nga Banka
Qendrore e Kosovës të caktuar nga Administrata tatimore, jo më vonë se
pesëmbëdhjetë (15) ditë pas përfundimit të çdo tremujori kalendarik (15 prill,
15 korrik, 15 tetor, 15 janar). 2. Shuma e secilës pagesë tremujore sipas
paragrafit 1. të këtij neni është dhjetë për qind (10%) e të ardhurave të
tatueshme nga pasuria e paprekshme të realizuara në tremujorin kalendarik
menjëherë para datës së pagesës.
324
Neni 24
Pagesa e tatimit nga fitimet në kapital dhe nga të ardhurat tjera
Secili tatimpagues, i cili merr të ardhura nga fitimet në kapital ose nga çdo burim
tjetër, që nuk
përshkruhet në nenet 17 deri 23 më sipër, paguan tatimin më 1 prill ose para 1 prillit
të vitit
pasues të periudhës tatimore, në përputhje me dispozitat e parashtruara në nenin 26
të këtij ligji.
Neni 25
Kreditet në tatim
Neni 26
Deklaratat tatimore dhe pagesat
325
3. Tatimpaguesit, të ardhurat e tatueshme të të cilëve janë më pak se njëmijë
(1.000) euro kur të llogariten sipas këtij ligji, nuk duhet t’i dorëzojnë deklaratë
vjetore.
4. Tatimpaguesit, të cilët pranojnë apo u mblidhen të ardhurat vetëm nga burimet
e parapara në paragrafin 2. të këtij neni, apo të ardhurat e tatueshme të të
cilëve janë më pak se njëmijë (1.000) euro, mund të zgjedhin që të përgatisin
dhe dorëzojnë deklaratën vjetore më 1 prill apo para 1 prillit të vitit që pason
periudhën tatimore. Deklarata bëhet në formularët e paraparë nga Administrata
tatimore dhe përfshinë, mes tjerash, të ardhurat bruto nga të gjitha burimet,
zbritjet e lejueshme, të ardhurat e tatueshme dhe tatimin për t’u paguar në
përputhje me nenin 5 të këtij ligji. Në llogaritjen e të ardhurave të tatueshme
në deklaratën e tillë, tatimpaguesit të cilët kanë paguar tatim mbi të ardhurat
afariste sipas nën-paragrafëve 2.1. dhe 2.2. të paragrafit 2. të nenit 21 të këtij
ligji do t’u lejohet një zbritje në shumë prej 25% të të ardhurave bruto.
5. Tatimpaguesit prej të cilëve kërkohet dorëzimi i deklaratës tatimore vjetore, së
bashku me atë deklaratë dorëzojnë shumën përfundimtare të tatimit që duhet të
paguhet. Shuma përfundimtare e tatimit që duhet të paguhet është dallimi
ndërmjet shumës së përgjithshme të tatimit të papaguar për periudhën tatimore
të përcaktuar në përputhje me këtë ligj dhe shumës së përgjithshme të kredive
në tatim sipas nenit 25 të këtij ligji.
6. Në qoftë se shuma e përgjithshme e kredive në tatim, në përputhje me nenin
25 të këtij ligji e tejkalon shumën e përgjithshme të tatimit të papaguar për
periudhën tatimore, tatimpaguesi ka të drejtë në kompensimin e tatimit shtesë
të paguar.
7. Vendi për dorëzimin e deklaratave tatimore, tatimit të ridërguar dhe për
kërkimin e kompensimit përcaktohet në një akt nënligjor që do të lëshohet nga
Ministri i Ekonomisë dhe e Financave.
Neni 27
Zbatimi
Ministri i Ministrisë për Ekonomi dhe Financa nxjerr akte nënligjore për zbatimin e
këtij ligji.
Neni 28
Ligji në fuqi
Neni 29
Hyrja në fuqi
326
Ligji Nr. 03/L-115
18 dhjetor 2008
Kryetari i Kuvendit të Republikës së Kosovës
_________________________
Jakup KRASNIQI
327
328
329
330
Ligji Nr. 03/L-146
PËR TATIMIN MBI VLERËN E SHTUAR
Miraton
KREU I
DISPOZITAT E PËRGJITHSHME
Neni 1
Qëllimi
Neni 2
Përkufizimet
331
1.6. Pasuri e prekshme - çdo pasuri që nuk është pasuri e paprekshme dhe
përfshin:
1.6.1. interesi në pasurinë e patundshme;
1.6.2. të drejtat in rem që i japin poseduesit të atyre të drejtave një të
drejtë për përdorimin e pasurisë së patundshme; dhe
1.6.3. aksionet ose interesi i barabartë me aksionet që i japin poseduesit
de jure ose de facto të drejtën e pronësisë ose të posedimit të
pasurisë së patundshme, apo të ndonjë pjese të pasurisë së
patundshme.
1.7. Pasuri e paprekshme - patentat, të drejtat e autorit, licencat, të drejtat
ekskluzive dhe pasuritë tjera që përbëhen vetëm nga të drejtat, por që nuk
kanë formë fizike.
1.8. Konsiderata - çdo veprim ose akti i heqjes dorë në lidhje me furnizimin
e mallrave ose shërbimeve, dhe duhet të përfshijë çdo shumë që është e
pagueshme ose mallrat e pranuara nëpërmes të transasksionit barter.
1.9. Transaksioni barter – një transaksion i cili involvon dy palë, ku njëra
palë siguron për palën tjetër mallin, shërbimin, ose asetin me përjashtim
të parave të gatshme, në këmbim për mallin, shërbimin ose mjetin me
përjashtim të parave të gatshme.
1.10. Aktiviteti ekonomik- çdo aktivitet te prodhuesve, tregtarëve ose
personave që furnizojnë mallra dhe shërbime, duke përfshirë aktivitetet e
minierave dhe ato bujqësore, si dhe aktivitetet e profesioneve.
Eksploatimi në baza të vazhdueshme i pasurive të prekshme ose të pa
prekshme me qëllim të sigurimit të të ardhurave në veçanti duhet të
konsiderohet si një aktivitet ekonomik.
1.11. Punëdhënës- çdo person i cili paguan rroga dhe përfshinë:
1.11.1. një autoritet publik;
1.11.2. një organizatë biznesi;
1.11.3. një njësi të përhershme të jo rezidentëve sikur që është definuar
sipas Legjislacionit mbi tatimin në të ardhurat e korporatave;
1.11.4. një organizatë jo qeveritare;
1.11.5. një organizatë ndërkombëtare;
1.11.6. një qeveri të huaj; dhe
1.11.7. një person fizik i cili paguan rroga gjatë rrjedhës së zhvillimit të
biznesit në Kosovë.
1.12. I punësuar- personin fizik i lidhur me punëdhënësin nëpërmjet kontratës
të punësimit ose me çdo lidhje tjetër ligjore qe krijon marrëdhënien
punëdhënës i punësuar qe ka te bëjë me kushtet e punës , pagesën dhe
detyrimin e punëdhënësit , pavarësisht prej asaj se a është bërë puna me
kontratë, me marrëveshje të tjera komerciale, apo me marrëveshje të
shkruar apo të pa shkruar. i punësuari përfshinë të gjithë zyrtarët publik
dhe anëtarët e organeve ekzekutive, përfaqësuese dhe juridike.
1.13. Me qëndrim në Kosovë - një person që ka një vend të biznesit ose një
njësi fikse, ose në mungesë të këtij vendi të biznesit ose njësisë fikse, ka
një vend ku ai e ka adresën e tij të përhershme ose ku zakonisht banon në
Kosovë.
332
1.14. Derogimi - për qëllime të zbatimit të këtij Ligji, derogim nënkupton
moszbatimin apo përjashtimin nga rregulla e përgjithshme apo standarde
e dispozitës së këtij Ligji.
1.15. Rabati - zbritja e paguar për blerësit pas ndodhjes së transaksionit.
Shembujt përfshijnë ripagesën totale apo të pjesërishme të parave nga
shitësi për mallrat e kthyera ose për mospërshtatjen me kualitetin e
mallrave.
1.16. Zbritjet - zbritja nga lista ose të çmimit të reklamuar të mallit apo
shërbimit që është në dispozicion për blerësit në kushte specifike.
Shembujt përfshijnë zbritjet e parave të gatshme, zbritjet për pagesa të
shpejta, zbritjet në vëllim, skontot tregtare.
1.17. Pajisja Elektronike Fiskale (FED) - për qëllim të këtij ligji termi
“Pajisja Elektronike Fiskale “ përfshinë pajisjet elektronike si
regjistruesit e arkave fiskale dhe pajisjet e pikave elektronike te shitjes të
cilat licencohen dhe autorizohen nga organet kompetente të Ministrisë së
Financave në mënyrë që të njihen si të fiskalizuara. Këto pajisje
shfrytëzojnë memoriet e zhvilluara elektronike të integruara në
regjistruesit e arkave ose sistemet e zhvilluara me bazë kompjuterike për
regjistrimin e transaksioneve të shitjes, printimet e tyre nëpërmes të
printerëve fiskal dhe çertifikimin e tyre nëpërmes të pajisjeve fiskale
elektronike për nënshkrim dhe pajisjeve të ngjashme. Pajisja Fiskale
Elektronike shfrytëzohet për lëshimin e kuponëve fiskal për të hyrat.
Lëshimi i kuponëve për të hyrat nuk varet nga mënyra e pagesës (pagesa
me para të gatshme, pagesa me kartelën e kreditit ose ndonjë instrument
ekuivalent i pagesës p.sh me çek).
1.18. Rimbursimi për mallin e kthyer - rimbursimin e çmimit total apo të
pjesërishëm të shitjes të një artikulli (malli), i cli kthehet pasi që çmimi i
tij i shitjes të jetë regjistruar në Pajisjen Elektronike Fiskale në
pajtueshmëri me këtë ligj.
1.19. Cash Back - është instrument bankar nëpërmes të së cilit klienti pas
blerjes së mallrave e shfrytëzon kartelën e debitit për të paguar mallrat e
blera dhe në të njëjtën kohë bënë tërheqje të parave të gatshme nga
llogaria e tij nëpërmes të arkëtarit. Këto dy veprime bëhen me një Kartelë
të Pagesës.
1.20. Tatimi i llogaritur- TVSH-në në furnizimet të cilat i bënë personi i
tatueshëm ose mallrat që i eksporton personi i tatueshëm.
1.21. Tatim i zbritshëm- nënkupton:
1.21.1. obligimin e TVSH-së ose TVSH-në e paguar nga personi i
tatueshëm në lidhje me mallrat apo shërbimet e furnizuara ose që
do t’i furnizohen atij nga personi tjetër i tatueshëm; dhe
1.21.2. obligimi i TVSH-së ose TVSH e paguar nga personi i tatueshëm
në lidhje me mallrat e importuara.
1.22. Furnizim i tatueshëm- çdo furnizim me mallra ose shërbime të bëra në
mbështetje të çdo veprimtarie ekonomike të zhvilluar në Kosovë, e që
nuk është një furnizim i liruar.
1.23. Furnizim i liruar- çdo furnizim të mallrave ose shërbimeve të bëra në
333
mbështetje të çdo aktiviteti ekonomik të zhvilluar në Kosovë, për të cilin
personi i tatueshëm – furnizuesi nuk e ka të drejtën të ngarkojë
konsumatorin ose blerësin me TVSH.
1.24. Entitet- nënkupton;
1.24.1. një korporatë ose një organizatë tjetër biznesi e cila e ka statusin
e personit juridik siç është definuar në legjislacionin mbi
organizatat biznesore;
1.24.2. një organizatë biznesi që vepron me mjetet me pronësi publike
apo shoqërore,
1.24.3. një organizatë jo qeveritare; dhe
1.24.4. njësinë e përhershme të një jo rezidenti.Termi entitet nuk
përfshinë një ndërmarrje personale të biznesit apo një ortakëri.
1.25. Person - një person fizik, person juridik ose një entitet dhe për qëllime të
TVSH-së, përfshin një ortakëri dhe një grupim të personave.
1.26. Person juridik - një korporatë ose një organizatë tjetër biznesi që e ka
statusin e personit juridik sipas Ligjit mbi organizatat biznesore dhe
legjislacionit tjetër të aplikueshëm në Kosovë.
1.27. Ortakëri- ortakëria e përgjithshme dhe ortakërinë e kufizuar që nuk
është person juridik sipas Ligjit mbi organizatat biznesore dhe që në
kushte normale ndajnë në mënyrë proporcionale pjesët e kapitalit, të
ardhurat, fitimin dhe humbjen në mes të ortakëve të saj.
1.28. Organizatë Jo qeveritare në Kosovë - çdo fondacion, shoqatë ose
organizatë e regjistruar si organizatë jo qeveritare sipas Legjislacionit që
rregullon regjistrimin dhe funksionimin e organizatave jo qeveritare në
Kosovë.
1.29. Grupimi i personave për qëllime të TVSH-së” një asociacion i
personave të krijuar për qëllim të përbashkët për të zhvilluar një aktivitet
ekonomik të veçantë, duke përfshirë konsorciumin mirëpo duke
përjashtuar ortakëritë.
1.30. Momenti i ngarkimit me TVSH - ngjarja nëpërmes të së cilës
plotësohen kushtet ligjore të nevojshme që TVSH-ja të bëhet e
ngarkueshme.
1.31. Ngarkimi me TVSH - kur ATK sipas këtij ligji, në momentin e dhënë e
fiton të drejtën që të kërkojë TVSH-në nga personi i obliguar që ta
paguaj atë, edhe pse koha e pagesës mund të shtyhet.
1.32. Faturë tatimore - një faturë ose ndonjë dokument tjetër i kërkuar në
kreun 15 të këtij Ligji, që duhet të lëshohet nga një person i tatueshëm
apo jo i tatueshëm në lidhje me furnizimin e mallrave dhe shërbimeve.
1.33. Notë krediti – dokument i lëshuar për qëllim të një rregullimi nga
personi i tatueshëm për pranuesin e mallrave ose shërbimeve, pasi që të
jetë lëshuar fatura tatimore ose një dokument që shërben si faturë, ku
shuma e TVSH-së së ngarkuar në faturën tatimore ose në dokumentin që
shërben si faturë, e tejkalon obligimin real të TVSH-së për atë furnizim
të tatueshëm.
1.34. Notë debiti - dokument i lëshuar për qëllim të një rregullimi, nga personi
i tatueshëm për pranuesin e mallrave ose shërbimeve, pasi që të jetë
334
lëshuar fatura tatimore ose një dokument që shërben si faturë, ku shuma e
TVSH-së së ngarkuar në faturën tatimore ose në dokumentin që shërben
si faturë është më e ulët se obligimi real i TVSH-së për atë furnizim të
tatueshëm.
1.35. Kuponi fiskal, kuponi - dokument që i ka disa, por jo të gjitha tiparet e
faturës të referuar në kreun 15 të këtij ligji dhe prandaj nuk mundet të
shfrytëzohet si evidencë për të drejtën e zbritjes së tatimit të zbritshëm të
TVSH-së të referuar në kreun 13 të këtij ligji. 1.36. Eksporti dhe
eksportimi - mallrat që dalin nga Kosova.
1.36. Për qëllime të këtij ligji eksport gjithashtu nënkupton vendosjen e
mallrave në zonën e lirë ose në procedurat doganore ose aranzhimet që
kanë të njëjtin efekt.
1.37. Import, i importuar dhe importimi - mallrat që hyjnë brenda Kosovës.
Për qëllime të këtij ligji import gjithashtu nënkupton vendosjen e
mallrave në qarkullim të lirë nga zona e lirë në Kosovë ose procedura
doganore ose aranzhimet që kanë të njëjtin efekt.
1.38. Dokument Unik Doganor - dokumenti që ka formën e përcaktuar me
Legjislacion Doganor i cili shfrytëzohet brenda strukturës së tregtisë së
mallrave me shtetet e treta duke përfshirë Procedurat e Doganës të
lidhura me këtë tregti. Procedura doganore, aranzhimet doganore, depot
doganore, dhe terminologjia tjetër doganore si p.sh zonat e lira, deponimi
i përkohshëm, regjimi i pezullimit, përpunimi i brendshëm dhe i jashtëm,
ri importimi, transporti ndërkombëtar dhe të tjera”e kanë kuptimin siç
është përcaktuar nga Legjislacioni Doganor në fuqi.
1.39. Qarkullimi, Furnizimet totale - furnizimet e bëra nga një person dhe
përfshin furnizimet e tatueshme dhe të liruara sikur që janë definuar në
këtë Ligj;
1.40. Skema e normës së sheshtë për bujqit- skema e tatimimit që ka për
qëllim të bëjë thyerjen e tatimit mbi vlerën e shtuar të ngarkuar në blerjet
e mallrave dhe shërbimet e bëra nga bujqit me normë të sheshtë, duke
shtuar një shumë shtesë në çmimin e furnizimeve të bëra nga këta bujq
për blerësit e tyre-personat e tatueshëm. Kjo shumë shtesë llogaritet si
përqindje e çmimit dhe quhet përqindja e normës së sheshtë, e cila varion
varësisht nga kategoria e aktivitetit të bujqësisë. Përqindjet e normës së
sheshtë definohen duke u bazuar në të dhënat statistikore relevante
makro-ekonomike, të cilat mundësojnë llogaritjen e kompensimit të
TVSH-së së zbritëshme në blerjet e bëra nga bujqit me normë të sheshtë.
1.41. Bujku me normë të sheshtë - bujku që i nënshtrohet skemës së normës
së sheshtë siq është referuar në nenin 60 të këtij Ligji.
1.42. Kosovë - Republika e Kosovës.
1.43. Bordi i Pavarur për Rishqyrtim – Bordi i themeluar sipas Ligjit mbi
Administratën Tatimore dhe Procedurat, për ti shqyrtuar ankesat e
tatimpaguesve.
Neni 3
Objekti i tatuarjes
335
1. TVSH duhet të ngarkohet në pajtueshmëri me dispozitat e këtij ligji, mbi:
1.1. furnizimin e mallrave dhe shërbimeve të bëra për konsideratë brenda
territorit të Kosovës nga personi i tatueshëm që vepron si i tillë, sikur që
është paracaktuar në nenin 4 të këtij Ligji; dhe
1.2. importimin e mallrave në Kosovë.
2. TVSH në importime duhet të ngarkohet dhe të bëhet e pagueshme në
pajtueshmëri me rregullimet për detyrimet doganore.
KREU II
PERSONAT E TATUESHËM
Neni 4
Personat e tatueshëm
1. Person i tatueshëm është secili person i cili është, ose kërkohet që të regjistrohet
për TVSH dhe i cili në mënyrë të pavarur zhvillon një aktivitet ekonomik në
Kosovë në mënyrë të rregullt apo jo të rregullt, pavarësisht nga qëllimi ose
rezultati i atij aktiviteti ekonomik. Çdo aktivitet i prodhuesve, tregtarëve ose
personave që furnizojnë mallra ose shërbime, duke përfshirë aktivitetet e
minierave dhe ato bujqësore, të profesioneve, duhet të konsiderohet si “Aktivitet
ekonomik”. Eksploatimi i pasurisë së prekshme dhe të pa prekshme me qëllim
të krijimit të të ardhurave nga ato në baza të rregullta, në veçanti duhet të
konsiderohet si një aktivitet ekonomik.
2. Në paragrafin 1 të këtij neni, kuptimi i shprehjes “në mënyrë të pavarur“
përjashton nga TVSH personat e punësuar apo personat tjerë, me sa ata janë të
lidhur me punëdhënës nëpërmes të kontratës së punësimit ose me ndonjë
detyrim tjetër ligjor që krijon marrëdhënien punëdhënës i punësuar dhe ka të
bëjë me kushtet e punës, pagesën dhe përgjegjësitë e punëdhënësit.
3. Autoritetet e nivelit qendror dhe lokal dhe organet tjera të rregulluara me ligj,
nuk duhet të konsiderohen si persona të tatueshëm në lidhje me aktivitetet ose
transaksionet në të cilat angazhohen si autoritete publike, edhe atëherë kur
mbledhin tagra, taksa, kontribute ose pagesa në lidhje me ato aktivitete ose me
ato transaksione. Mirëpo kur ato angazhohen në aktivitetet ose transaksionet e
përkufizuara në Aneksin 1 të këtij ligji, në lidhje me këto aktivitete ose me këto
transaksione ato duhet të konsiderohen si persona të tatueshëm, me kusht që
këto aktivitete të mos zhvillohen në shkallë shumë të ulët sa që të jenë të
papërfillshme, ose nëse zhvillohen nga personat juridik apo fizik, ku personat e
tillë nuk do të ishin të obliguar të regjistrohen për qëllime të TVSH-së, sikur që
është referuar në nenin 6 të këtij ligji.
4. Organet e organizatave Ndërkombëtare, Shtetet e huaja dhe agjencionet e tyre
nuk duhet të konsiderohen si persona të tatueshëm në lidhje me aktivitetet ose
transaksionet e ngjashme apo identike me ato të përmendura në paragrafin 3 të
këtij neni, edhe nëse ato pranojnë pagesa në lidhje me ato aktivitete. Mirëpo
336
agjencionet e shteteve të huaja duhet të konsiderohen si persona të tatueshëm në
lidhje me ato aktivitete ose transaksione kur trajtimi i tyre në shtetin e tyre
mundë të qonte në konsiderimin e këtyre aktiviteteve sikur janë zhvilluar nga
personi i tatueshëm.
Neni 5
Certifikata për import dhe eksport
Neni 6
Dispozitat e përgjithshme lidhur me kërkesën për tu regjistruar dhe për të
lëshuar Certifikatën e regjistrimit
337
përgjithshëm përfaqësues respektivisht anëtar përfaqësues. Kur ortaket ose
anëtarët nuk janë ende të regjistruar për qëllime të TVSH-së, ata mund të
zgjedhin për tu regjistruar për këtë qellim para regjistrimit të ortakërisë apo
grupimit të personave.
5. Personat të cilët nuk janë të vendosur në Kosovë, duhet të regjistrohen për
TVSH nga fillimi i zhvillimit të aktivitetit ekonomik në Kosovë pavarësisht nga
pragu që është përcaktuar në paragrafin 1 të këtij neni. Personi i tatueshëm i cili
nuk është i vendosur në Kosovë, duhet të emërojë përfaqësuesin e tij tatimor
sikur që është referuar në paragrafin 5 të nenit 52 të këtij Ligji, në përjashtim të
rasteve që paraqiten në nën paragrafin 4 të nenit 52 të këtij Ligji. Personi i tillë
tatimor duhet të regjistrohet me emrin e tij dhe në emrin e përfaqësuesit të tij
tatimor brenda pesë (5) ditëve pas emërimit si përfaqësues tatimorë dhe para
fillimit të aktivitetit ekonomik në Kosovë.
6. ATK duhet të trajtoj sikur të ketë qenë i regjistruar për qëllimet e TVSH-së, çdo
person që vazhdon të zhvilloj aktivitet ekonomik të personit të tatueshëm i cili
ka vdekur, bankrotuar apo nuk është në gjendje të zhvilloj aktivitet ekonomik,
nga data në të cilën personi i tatueshëm ka vdekur, bankrotuar apo nuk është në
gjendje të zhvillojë aktivitet ekonomik, derisa personi tjetër të regjistrohet.
Neni 7
Regjistrimi i obligueshëm – obligimi për të komunikuar ndryshimet e të
dhënave të regjistrimit
1. Çdo person, përveç nëse nuk është rregulluar ndryshe me këtë ligj, është i
obliguar që të regjistrohet nga momenti i kalimit të pragut që është referuar në
në paragrafin 1 të nenit 6 të këtij Ligji dhe duhet të njoftojë ATK-në brenda
pesëmbëdhjetë (15) ditëve kalendarike prej momentit kur ka lindur obligimi për
regjistrim. Regjistrimi hyn në fuqi prej datës kur tejkalohet pragu.
2. Çdo person i cili nuk e ka bërë njoftimin me kohë dhe nuk është regjistruar me
kohë duhet të regjistrohet në mënyrë të detyrueshme nga ATK me efekt
retroaktiv qysh nga data e tejkalimit të pragut sikur që është përkufizuar në
paragrafin 1 të nenit 6 më lartë.
Neni 8
Regjistrimi vullnetar
1. Çdo person që i plotëson kushtet e referuara në nenit 4 të këtij Ligji, por që nuk
i plotësojnë kërkesat për regjistrim të referuara në nenin 6 të këtij ligji, e ka të
drejtën që të zgjedh për tu regjistruar dhe për këtë duhet të njoftojë ATK-në.
2. ATK duhet të regjistroj personin e tillë me efekt nga data e pranimit te kërkesës,
nëse personi i cili ka parashtruar kërkesën plotëson kushtet e nenit 4 të këtij
Ligji.
3. Tatimpaguesit e regjistruar vullnetarisht i nënshtrohet rregullave të njëjta në
lidhje me ndryshimin dhe pushimin e aktivitetit sikurse personat e tatueshëm të
338
regjistruar në pajtueshmëri me nenin 6 të këtij Ligji.
Neni 9
Çregjistrimi
KREU III
TRANSAKSIONET E TATUESHME
Neni 10
Furnizimi i mallrave
339
3. Dorëzimi i punëve të caktuara të ndërtimit si furnizim i mallrave sikur që do të
definohet me akt nënligjor të nxjerrë nga Ministri i Ministrisë së Ekonomisë dhe
Financave.
4. Si pasuri të prekshme trajtohen si në vijim:
4.1. rryma elektrike, gazi, nxemja, ftohja dhe të ngjashme;
4.2. të drejtat in rem që ia janë dhënë mbajtësit, të drejtën e shfrytëzimit të
pasurisë së palujatëshme dhe aksioneve në lidhje me pasurinë e
palujatëshme i cili i jep këtij mbajtësi të drejtën e pronësisë ose posedimit
të pasurisë së paluajtshme apo një pjese të saj.
Neni 11
Aplikimi i mallrave të biznesit për nevoja jo–biznesore
Neni 12
Aplikimi i mallrave të biznesit për nevoja të biznesit nën rrethana të caktuara
të zbritjes së TVSH-së
340
Neni 13
Transferi i biznesit
Neni 14
Furnizimi i shërbimeve
Neni 15
Shfrytëzimi i mallrave të biznesit për nevoja jo-biznesore
341
1. Shfrytëzimi i mallrave që janë pjesë e mjeteve të biznesit, nga personi i
tatueshëm apo personeli i tij për shfrytëzim personal, ose në përgjithësi për
nevoja të tjera nga ato të biznesit të tij, ku TVSH në ato mallra ka qenë
plotësisht ose pjesërisht e zbritshme, duhet të trajtohet si furnizim për
konsideratë;
2. Furnizimi i shërbimeve i bërë pa konsideratë nga personi i tatueshëm për
shfrytëzim të tij personal ose për personelin e tij dhe në përgjithësi për nevoja
tjera nga ato të biznesit të tij, gjithashtu duhet të trajtohet si furnizim për
konsideratë.
Neni 16
Shfrytëzimi i shërbimeve për vetë-furnizim për nevoja të biznesit
1. Furnizimi i shërbimit nga personi i tatueshëm për nevoja të biznesit të tij, sikur
të jetë furnizuar nga një person tjetër i tatueshëm ku TVSH në atë shërbim nuk
do të jetë plotësisht e zbritshme, duhet të konsiderohet si furnizim i shërbimit
për konsideratë.
2. Puna ndërtimore,e riparimit,mirëmbajtjes dhe pastrimit lidhur me pronën e
paluajtshme të shfrytëzuar ose që do të shfrytëzohet për aktivitetin ekonomik
ekzistues apo të ardhshëm, dhe të bërë falas nga personi i tatueshëm ose
personeli i tij për vetë veten, duhet të trajtohet si furnizim i shërbimeve për
konsideratë.
Neni 17
Shërbimet në lidhje me transferin e biznesit
Neni 18
Furnizimi i shërbimeve në emrin e tij mirëpo në llogari të personit tjetër
Kur personi i tatueshëm duke vepruar në emrin e tij mirëpo në llogarinë e personit
tjetër, merr pjesë në furnizimin e shërbimeve, duhet që t’i pranojë dhe t’i furnizojë
vetë këto shërbime.
342
KREU IV
VENDI I TRANSAKSIONEVE TË TATUESHME
Neni 19
Vendi i furnizimit të mallrave
343
4.3. kur e gjithë ose një pjesë e gasit apo elektricitetit nuk është konsumuar në
mënyrë efektive nga konsumatori, mallrat e pa konsumuara mendohet që
të jenë shfrytëzuar dhe konsumuar në vendin ku konsumatori e ka
vendosur biznesin e tij ose ku e ka njësinë fikse në të cilin furnizohen
mallrat. Në mungesë të një vendi të tillë të biznesit ose në mungesë të
njësisë fikse, konsumatori mendohet që ti shfrytëzojë apo konsumoj
mallrat në vendin ku e ka adresën e tij të përhershme ose ku zakonisht
banon.
Neni 20
Vendi i furnizimit të shërbimit
344
paluajtshme dhe shërbimet për përgatitjen dhe koordinimin e
punës ndërtimore, si shërbimet e arkitektëve dhe firmave që
ofrojnë mbikëqyrje në vend , është vendi ku vendoset pasuria e
paluajtshme. (neni 47);
2.2.2. vendi i furnizimit të transportit të pasagjerëve është vendi ku
ndodh transporti në proporcion me rrugët e mbuluara;
2.2.3. vendi i furnizimit do të jetë vendi ku në të vërtetë ndodhin rastet
si në vijim lidhur me:
2.2.3.1. shërbimet lidhur me lejimin e hyrjes në ngjarjet kulturore,
artistike, sportive, shkencore, edukative ose të ngjashme, si
panairet dhe ekspozitat dhe lidhur me shërbimet ndihmëse
që kanë të bëjnë me lejimin e hyrjes;
2.2.3.2. ahërbimet lidhur me aktivitetet kulturore, artistike, sportive,
shkencore, edukative, zbavitëse ose të ngjashme, si panairet
dhe ekspozitat, duke përfshirë furnizimin e shërbimeve të
organizuesve të aktiviteteve të tilla dhe shërbimeve
ndihmëse lidhur me shërbimet përkatëse;
2.2.4. vendi i furnizimit të shërbimeve të restorantit dhe shërbimeve të
furnizimit me ushqim tjera nga ato të zhvilluara fizikisht në
kuvertën e anijeve, aeroplanëve ose trenave gjatë pjesës së
operacionit të transportit të pasagjerëve në Kosovë, do të jetë
vendi ku fizikisht kryhen shërbimet;
2.2.5. vendi i dhënies afat-shkurte me qira të mjeteve transportuese do
të jetë vendi ku në fakt mjetet transportuese vihen në dispozicion
të klientit. Për qëllime të këtij nën-paragrafi “afat-shkurt”
nënkupton posedimin e vazhdueshëm ose shfrytëzimin e mjeteve
transportuese gjatë periudhës jo më të gjatë se tridhjetë ditë dhe
në rast të anijeve jo më gjatë se nëntëdhjetë (90) ditë;
2.2.6. vendi i nisjes së operacionit të transportit ku fizikisht kryhen
shërbimet e restorantit dhe shërbimet e furnizimit me ushqim në
kuvertën e anijeve, aeroplanëve ose trenave gjatë pjesës së
operacionit të transportit të pasagjerëve të kryera brenda
Kosovës.
2.3. Në mënyrë që të shmanget tatuara e dyfishtë, mos-tatuarja ose
shtrembërimi i konkurrencës, Ministri i Ekonomisë dhe Financave,
lidhur me shërbimet ose për disa nga shërbimet vendi i furnizimit të
të cilave rregullohet me paragrafin 2.2 dhe paragrafin 2.3.5 të këtij
neni mundet :
2.3.1. të konsiderojë se vendi i furnizimit të ndonjë ose të të gjitha
këtyre shërbimeve nëse ndodhin brenda Kosovës, se janë jashtë
Kosovës nëse shfrytëzimi efektiv dhe zotërimi këtyre shërbimeve
ndodhë jashtë Kosovës.
2.3.2. të konsiderojë se vendi i furnizimit të ndonjë apo të të gjitha
këtyre shërbimeve, nëse ndodhin jashtë Kosovës, se kanë
ndodhur brenda territorit të tyre, nëse shfrytëzimi efektiv dhe
zotërimi i shërbimeve ndodh brenda Kosovës.
345
2.3.3. nëse Ministri i Ekonomisë dhe Financave përcakton se ekzistojnë
kushtet sikurse janë përshkruar në paragrafin 2.3, implementimi i
çdo ndryshimi të dispozitave të nën-paragrafeve 2.3.1 ose 2.3.2.
do të bëhet nëpërmes të aktit nën-ligjor të lëshuar pas aprovimit
të Kuvendit.
3. Rregulla e përgjithshme dhe rregullat e veçanta lidhur me furnizimin e
shërbimeve për personat jo të tatueshëm që veprojnë si të tillë:
3.1. Rregulla e përgjithshme: Vendi i furnizimit të shërbimeve për personin
jo të tatueshëm do të jetë vendi ku furnizuesi e ka themeluar biznesin e
tij. Mirëpo, nëse këto shërbime janë ofruar nga njësia fikse e furnizuesit
të vendosur në një vend tjetër nga vendi ku ai e ka themeluar biznesin e
tij, vendi i furnizimit të këtyre shërbimeve do të jetë vendi ku është e
vendosur kjo njësi fikse. Në mungesë të këtij vendi të themelimit ose
njësisë fikse, vendi i furnizimit të shërbimeve do të jetë vendi ku
furnizuesi e ka adresën e tij të përhershme ose ku zakonisht banon.
3.2. Rregullat e veçanta: f
3.2.1. urnizimet e shërbimeve të lidhura me pasurinë e paluajtshme:
Vendi i furnizimit të shërbimeve lidhur me pasurinë e
paluajtshme, duke përfshirë shërbimet e ekspertëve dhe
agjentëve të shitjes së pronave, sigurimin e akomodimit në
sektorin e hotelit ose në sektorët me funksion të ngjashëm, si
kampet për pushim ose vendet e rregulluara për tu shfrytëzuar si
vend kampingu, dhënien e të drejtave për të shfrytëzuar pasurinë
e paluajtshme dhe shërbimet për përgatitje dhe koordinim të
punëve ndërtimore, si shërbimet e arkitektëve dhe firmave që
ofrojnë mbikëqyrje në vend, është vendi ku është e vendosur
pasuria e paluajtshme.
3.2.2. vendi i furnizimit të transportit të pasagjerëve është vendi ku
ndodh transporti në proporcion me rrugët e mbuluara.
3.2.3. vendi i furnizimit të transportit të mallrave është vendi ku ndodh
transporti në proporcion me rrugët e mbuluara.
3.2.4. Vendi i furnizimit do të jetë vendi ku në fakt ndodhin ngjarjet si
në vijim lidhur me:
3.2.4.1. shërbimet lidhur me lejimin e hyrjes në ngjarjet kulturore,
artistike, sportive, shkencore, edukative, zbavitëse ose të
ngjashme, si panairet dhe ekspozitat, dhe lidhur me
shërbimet ndihmëse që kanë të bëjnë me lejimin e hyrjes;
3.2.4.2. shërbimet lidhur me aktivitetet kulturore, artistike, sportive,
shkencore, edukative, zbavitëse ose të ngjashme, si panairet
dhe ekspozitat, dhe shërbimet ndihmëse lidhur me
shërbimet përkatëse.
3.2.5. Vendi i shërbimit do të jetë vendi ku fizikisht kryhen shërbimet:
3.2.5.1. lidhur me furnizimin e shërbimeve të restorantit dhe
furnizimit me ushqim ndryshe nga ato të zhvilluara fizikisht
në kuvertën e anijeve, aeroplanëve ose trenave gjatë pjesës
së operacionit të transportit të pasagjerëve në Kosovë;
346
3.2.5.2. lidhur me aktivitetet ndihmëse të transportit si ngarkimi,
shkarkimi, bartja dhe aktivitetet e ngjashme;
3.2.5.3. lidhur me vlerësimet dhe punën në pasurinë e luajtshme .
3.2.6. vendi i dhënies afat-shkurte me qira të mjeteve transportuese, do
të jetë vendi ku në fakt mjetet transportuese janë vënë në
dispozicion të klientëve-pranuesve. Për qëllim të këtij nën-
paragrafi, “afat-shkurt” nënkupton posedimin e vazhdueshëm ose
shfrytëzimin e mjeteve transportuese gjatë periudhës jo më të
gjatë se tridhjetë ditë, në rastin e anijeve jo më gjatë se
nëntëdhjetë (90) ditë.
3.2.7. vendi i furnizimit të shërbimeve të restorantit dhe furnizimit me
ushqim të cilat fizikisht kryhen në kuvertën e anijeve,
aeroplanëve ose trenave gjatë pjesës së operacionit të transportit
të pasagjerëve të kryera brenda Kosovës, do të jetë në pikën e
nisjes së operacionit të transportit të pasagjerëve.
3.2.8. vendi i furnizimit të shërbimeve të furnizuara në mënyrë
elektronike të cilat referohen në Aneksin II kur të furnizohen për
personat jo të tatueshëm në Kosovë, ose të cilët e kanë adresën e
tyre të përhershme ose zakonisht banojnë në Kosovë, nga personi
i tatueshëm, i cili e ka themeluar biznesin e tij në një shtet jashtë
Kosovës ose e ka njësinë e përhershme atje prej të cilës
furnizohet shërbimi, ose i cili në mungesë të këtij vendi të
biznesit ose njësisë fikse, e ka adresën e tij të përhershme ose
zakonisht banon jashtë Kosovës,do të jetë vendi ku është i
vendosur personi jo i tatueshëm, ose ku ai e ka adresën e tij të
përhershme ose zakonisht banon. Kur furnizuesi i shërbimeve
dhe klienti komunikojnë nëpërmes të postës elektronike, kjo nuk
duhet vetvetiu të nënkuptoj se shërbimi i furnizuar është shërbim
i furnizuar në mënyrë elektronike.
3.2.9. vendi i furnizimit të shërbimeve në vijim për personin jo të
tatueshëm i cili është me qëndrim ose e ka adresën e tij të
përhershme ose zakonisht banon jashtë Kosovës, do të jetë vendi
ku është i vendosur personi, ku e ka adresën e tij të përhershme
ose zakonisht banon:
3.2.9.1. transferimi dhe caktimi i të drejtave të autorit, patentave
licencave, markës tregtare dhe të drejtave të ngjashme;
3.2.9.2. shërbimet e reklamimit;
3.2.9.3. shërbimet e këshilluesve, inxhinierëve, firmave këshilluese,
avokatëve, kontabilistëve dhe shërbime të tjera të ngjashme,
si dhe procesimi i të dhënave dhe sigurimi i informatave;
3.2.9.4. obligimi për tu përmbajtur nga kryerja apo ushtrimi në
tërësi apo pjesërisht i aktivitetit të biznesit ose e drejta e
referuar në këtë nen;
3.2.9.5. transaksionet bankare, financiare dhe të sigurimit duke
përfshirë risigurimin me përjashtim të huazimit të sefave;
3.2.9.6. furnizimi i stafit;
347
3.2.9.7. dhënia me qira e pasurisë së luajtshme të prekshme me
përjashtim të të gjitha mjeteve të transportit;
3.2.9.8. sigurimi i qasjes dhe transportit ose transmisionit nëpërmes
të sistemeve të distribuimit të gazit natyror dhe elektricitetit
dhe sigurimi i shërbimeve të tjera të lidhura direkt me këto;
3.2.9.9. shërbimet telekomunikuese;
3.2.9.10. shërbimet e emisioneve të radios dhe televizionit;
3.2.9.11. shërbimet e furnizuara në mënyrë elektronike në veçanti të
këtyre të referuara në Aneksin II.
348
Neni 21
Vendi i importimit të mallrave
1. Rregulla e përgjithshme:
Vendi i importimit të mallrave duhet të jetë ai vend ku janë vendosur mallrat
kur të hyjnë në Kosovë.
2. Derogimet:
2.1. përmes derogimeve nga paragrafi 1 i këtij neni, ku në hyrje në Kosovë,
mallrat të cilat nuk janë në qarkullim të lirë vendosen nën njërën nga
aranzhimet e Doganës si: depot doganore, aranzhimet e ngjashme
Doganore ose nën aranzhimet e përkohshme të importimit me lirimet
totale nga detyrimet doganore, apo nën aranzhimet kalimtare, vendi i
importimit të atyre mallrave duhet të jetë vendi në Kosovë ku mallrat
pushojnë së mbuluari me këto aranzhime ose situata;
2.2. në mënyrë të ngjashme, kur në hyrje në Kosovë, mallrat që janë në
qarkullim të lirë vendosen nën njërën nga këto aranzhime apo situata të
referuara në nën-paragrafin 1 të paragrafit 2 të këtij neni, vendi i
importimit duhet të jetë vendi në Kosovë ku mallrat pushojnë së mbuluari
me këto aranzhime apo situata;
2.3. Ministri i Ministrisë së Ekonomisë dhe Financave duhet të nxjerre akt
nënligjor me të cilin duhet të shpjegohet implementimi i këtij paragrafi.
KREU V
MOMENTI I LINDJES SË DETYRIMIT DHE NGARKIMI ME TVSH
Neni 22
Momenti i lindjes se detyrimit dhe ngarkimi me TVSH për furnizimet e
mallrave dhe shërbimeve
1. Rregulla e përgjithshme:
Momenti i lindjes se detyrimit ndodhë dhe TVSH bëhet e ngarkueshme kur
bëhet furnizimi i mallrave dhe shërbimeve.
349
pasqyrat e llogarive apo pagesat;
2.2. furnizimi i vazhdueshëm i mallrave dhe shërbimeve gjatë një periudhe
kohore duhet të konsiderohet se është përfunduar në intervalet prej një
muaji;
2.3. kontratat afatgjate, përfshirë këtu kontratat ndërtimore afatgjate dhe
kontratat afatgjata të instalimit, duhet të konsiderohen si të përfunduara në
intervale të rregullta por së paku në fund të secilit vit kalendarik.
3. Pagesat në llogari para se të bëhet furnizimi i mallrave dhe shërbimeve:
3.1. kur pagesa duhet të bëhet apo është bërë në llogari para se mallrat dhe
shërbimet të jenë furnizuar, TVSh duhet të bëhet e ngarkueshme në
pranimin e pagesës dhe në shumën e pranuar;
3.2. faturat e lëshuara para se mallrat dhe shërbimet të jenë furnizuar:
Kur fatura lëshohet para se mallrat dhe shërbimet të jenë furnizuar, TVSH
do të bëhet e ngarkueshme në momentin kur është lëshuar fatura.
4. Rastet speciale:
4.1. në rastin e furnizimeve të mallrave dhe shërbimeve të referuara në nenet
11, 12 ,15 dhe 16 të këtij Ligji, TVSH duhet të bëhet e ngarkueshme në
periudhën tatimore në të cilën ka ndodhur momenti i lindjes së detyrimit;
4.2. Ministri i Ministrisë së Ekonomisë dhe Financave duhet të nxjerr akt
nënligjor në mënyrë që të parasheh se TVSH do të bëhet e ngarkueshme
nga data e momentit të lindjes se detyrimit në lidhje me transaksionet e
caktuara ose kategoritë e caktuara të personave të tatueshëm, ku afati
kohor i imponuar për lëshimin e faturës sikur që është referuar në
paragrafin 4 të nenit 44 të këtij Ligji nuk është respektuar.
Neni 23
Momenti i lindjes se detyrimit dhe ngarkimi me TVSH për importimin e
mallrave
1. Rregulla e përgjithshme:
Momenti i lindjes se detyrimit ndodhë dhe TVSH duhet të bëhet e ngarkueshme
kur të importohen mallrat.
2. Rregullat speciale:
2.1. mallrat që hyjnë në Kosovë, të cilat nuk janë në qarkullim të lirë dhe
vendosen nën njërën nga aranzhimet ose situatat e referuara në nenin 35 të
këtij Ligji, procedurat kalimtare të doganës, nën aranzhimet e përkohshme
të importimit me lirim total nga obligimet e importit, ose nën aranzhimet
kalimtare të jashtme, momenti i lindjes se detyrimit ndodhë dhe TVSH do
të bëhet e ngarkueshme vetëm kur mallrat pushojnë të jenë të mbuluara
nga këto aranzhime apo situata;
350
2.2. kur mallrat e importuara i nënshtrohen detyrimeve doganore, duhet të
ndodhë momenti i lindjes se detyrimit dhe TVSH do të bëhet e
ngarkueshme;
2.3. dispozitat në fuqi që rregullojnë Detyrimet Doganore aplikohen lidhur me
momentin e ngarkimit dhe momentin kur TVSH bëhet e ngarkueshme për
mallrat e importuara të cilat nuk i nënshtrohen detyrimeve doganore në
Kosovë.
KREU VI
SHUMA E TATUESHME
Neni 24
Shuma e tatueshme për furnizimin e mallrave dhe shërbimeve
1. Rregulla e përgjithshme:
1.1. në lidhje me furnizimin e mallrave dhe shërbimeve, ndryshe nga ajo që
është referuar në paragrafët 2 dhe 3 të këtij neni, shuma e tatueshme duhet
të përfshijë çdo gjë që përbën konsideratën e marrë ose që do të merret nga
furnizuesi, në kthim për furnizimin nga konsumatori apo pala e tretë, duke
përfshirë këtu subvencionet e lidhura direkt me çmimin e furnizimit;
1.2. nëse furnizimi është për konsideratë në para, vlera e tij duhet të merret si
shuma e barabartë me konsideratë;
1.3. nëse furnizimi bëhet për konsideratë që nuk përbëhet nga paratë, ose që
nuk përbëhet plotësisht nga paratë, vlera e tij duhet të merret sipas vlerës
së hapur të tregut për furnizimin.
2. Për nevoja të këtij Ligji “vlera e hapur e tregut” nënkupton shumën e plotë që
duhet ta paguaj konsumatori në shkallën e njëjtë të tregut në të cilin ndodh
furnizimi i mallrave dhe shërbimeve, nën kushtet e konkurrencës së barabartë,
për furnizuesin nën mbizotërimin e tregut brenda Kosovës ku është bërë
furnizimi, në mënyrë që të marr mallrat ose shërbimet në fjalë në atë moment.
3. Kur nuk mundë të sigurohet krahasimi për furnizimin e mallrave dhe
shërbimeve, “vlera e hapur e tregut” nënkupton si në vijim:
3.1. në lidhje me mallrat, një shumë që nuk është më e vogël se çmimi i blerjes
së mallrave ose të mallrave të ngjashme, ose në mungesë të çmimit të
blerjes, çmimi i kostos i përcaktuar në kohën e furnizimit;
3.2. në lidhje me shërbimet, një shumë që nuk është më e vogël se kostoja e
plotë e personit të tatueshëm që e ofron atë shërbim.
4. Shuma e tatueshme përfshinë faktorët si në vijim:
4.1. tatimet, detyrimet, taksat dhe komisionet, duke përjashtuar TVSH-në;
4.2. shpenzimet e rastësishme jo të rregullta si ato të komisioneve, paketimit,
transportimit dhe shpenzimeve të sigurimit, të ngarkuara nga furnizuesi për
konsumatorin;
4.3. për nevoja të nën-paragrafit 4.2 të këtij neni, shpenzimet jo të rregullta
351
mundë të mbulohen me marrëveshje të veçantë.
5. Shpenzimet e paketimeve të kthyeshme janë përjashtuar nga shuma e tatueshme
mirëpo kjo shumë duhet të korrigjohet nëse paketimi nuk është kthyer.
6. Shuma e tatueshme nuk duhet të përfshijë faktorët si në vijim:
6.1. uljet e çmimit nëpërmes të zbritjes së pagesave të hershme,
6.2. zbritjet e çmimit dhe rabatet e dhëna për konsumatorët dhe të marra prej
tyre në kohën e furnizimit,
6.3. shumat e pranuara nga personat e tatueshëm prej konsumatorit, si ripagesa
e shpenzimeve të paraqitura në emrin dhe në interesin e konsumatorit,
dhe të regjistruara në llogarinë e tij të përkohshme.
7. Rregullat speciale:
7.1. kur personi i tatueshëm zbaton ose ka në disponueshmëri mallrat që janë
pjesë përbërëse e mjeteve të biznesit të tij, ose kur mallrat janë mbajtur
nga personi i tatueshëm, ose nga pasardhësi i tij, kur aktiviteti ekonomik i
tij i tatueshëm pushon, sikur që është referuar në Nenet 11 dhe 12 te këtij
ligji, shuma e tatueshme duhet të jetë çmimi i blerjes së mallrave ose
mallrave të ngjashme, ose në mungesë të çmimit blerës, çmimi i kostos i
përcaktuar në kohën kur bëhet zbatimi, disponueshmëria ose mbajtja.
7.2. në lidhje me furnizimin e shërbimeve, sikur që është referuar në nenin 15,
ku mallrat janë pjesë e mjeteve të biznesit por janë shfrytëzuar për qëllime
personale ose shërbimet janë bërë falas, dhe në paragrafin 2 të nenit 16
lidhur me shërbime të caktuara të furnizuara për veten, shuma e tatueshme
duhet të jetë kostoja e plotë e personit të tatueshëm që i ofron shërbimet.
7.3. në lidhje me furnizimin e shërbimit nga personi i tatueshëm për qëllim të
biznesit të tij, sikur që është referuar në paragrafin 1 të nenit 16 të këtij
ligji, shuma e tatueshme do të jetë vlera e hapur e tregut e shërbimit të
furnizuar.
8. Masat për të ju shmangur evazionit tatimor ose shmangia tatimore: Për të
penguar evazionin tatimor ose shmangien tatimore, shuma e tatueshme duhet të
jetë vlera e hapur e tregut në secilin nga rastet si në vijim në lidhje me
furnizimin e mallrave dhe shërbimeve që përfshinë lidhjet familjare apo lidhjet
tjera të afërta, lidhjet e menaxhmentit, pronësisë, anëtarësisë, financiare ose
lidhjet ligjore:
8.1. kur konsiderata është më e ulët se vlera e hapur e tregut dhe “pranuesi” i
furnizimit nuk e ka të drejtën e plotë të zbritjes sipas neni 36 të këtij Ligji;
8.2. kur konsiderata është më e ulët se vlera e hapur e tregut dhe furnizuesi
nuk e ka të drejtën e plotë për zbritje sipas nenit 36 të këtij ligji dhe
furnizimi është furnizim i liruar sikur që është referuar në paragrafin 1 të
nenit 27, dhe paragrafët 1 dhe 3 të nenit 28 të këtij ligji;
8.3. kur konsiderata është më e lartë se vlera e hapur e tregut dhe “furnizuesi”
nuk e ka të drejtën e plotë të zbritjes sipas nenit 36 të këtij Ligji.
9. Ministri i Ministrisë së Ekonomisë dhe Financave nxjerr akt nënligjor për
zbatimin e këtij neni. Ky akt në veçanti do të përfshijë dëshmitë që kërkohen
nga personi i tatueshëm mbi shumën aktuale të shpenzimit të ripaguar të
referuar në nën-paragrafin 3 të paragrafit 6 të nenit 24 të këtij Ligji.
352
Neni 25
Shuma e tatueshme në lidhje me importimin e mallrave - Konvertimi i vlerës së
valutave të huaja në Euro
353
KREU VII
NORMAT
Neni 26
Norma
1. Norma standarde:
1.1. VSH ngarkohet me normën prej 16 %.
2. Ministri i Ekonomisë dhe Financave, me vendimin e Qeverisë së Kosovës dhe
pas aprovimit nga Kuvendi, mund të nxjerr akt nën-ligjor për futjen në përdorim
të normës së ulur jo më të ulët se pesë për qind (5 %) për furnizimet e mallrave
dhe shërbimeve të caktuara. Sipas të njëjtës procedurë dhe nëse paraqitet e
nevojshme, Ministri gjithashtu mund të fusë në përdorim normën e përkohshme
të ngritur të TVSH-së jo më të lartë se njëzetenjë për qind (21 %) për tu zbatuar
ndaj furnizimeve të caktuara të mallrave dhe shërbimeve. Normat e ulura dhe të
ngritura mundë të zbatohen vetëm për furnizimet e mallrave dhe shërbimeve, që
gjenden në Aneksin III.
KREU VIII
LIRIMET PA TË DREJTËN E ZBRITJES SË TVSH-SË SË ZBRITSHME
Neni 27
Lirimet për aktivitetet e caktuara me interes publik
354
këto grupe kërkojnë nga anëtarët e tyre rimbursimin e saktë për pjesën e
tyre të shpenzimeve të përbashkëta, me kusht që këto lirime mos të
shkaktojnë shkatërrim të konkurrencës;
1.6. furnizimi i shërbimeve dhe mallrave të lidhura ngushtë me mirëqenien dhe
punën e sigurimit social, duke përfshirë ato të furnizuara për shtëpitë e
pleqve, nga organet kompetente të Kosovës ose nga organet tjera të
njohura nga Autoriteti kompetent i Kosovës se i kushtohen mirëqenies
sociale dhe bëhen me çmime të krahasueshme;
1.7. furnizimi i shërbimeve dhe mallrave të lidhura ngushtë me mbrojtjen e
fëmijëve dhe të rinjve, nga organet e rregulluara me ligjet e Kosoves ose
nga organizatat e tjera, të njohura nga Autoriteti kompetent i Kosovës se i
kushtohen mirëqenies sociale dhe bëhen me çmime të krahasueshme;
1.8. ofrimi i edukimit të fëmijëve dhe të rinjve, edukimi shkollor apo
universitar, trajnimi profesional ose ritrajnimi, duke përfshirë furnizimin e
shërbimeve dhe mallrave të lidhura ngushtë me këto, nga organet e
rregulluara me ligjet e Kosoves që e kanë si qëllim të tyre ose nga
organizatat tjera, të njohura nga Autoriteti kompetent i Kosovës se e kanë
objektin e ngjashëm dhe bëhen me qmime të krahasueshme;
1.9. shkollimi i ofruar privatisht nga mësuesit që e mbulojnë edukimin shkollor
dhe universitar brenda kontekstit të shkollave ose universiteteve sikur që
është referuar në nën-paragrafin 8 të paragrafit 1 të këtij neni;
1.10. furnizimi i stafit nga institucionet religjioze dhe filozofike për nevojat e
aktiviteteve të referuara në nën-paragrafët 1, 6, 7 dhe 8 të paragrafit 1 të
këtij neni dhe për qëllim të mirëqenies shpirtërore;
1.11. furnizimi i shërbimeve, dhe furnizimi i mallrave i lidhur ngushtë me këto,
për anëtarët e tyre në interesin e tyre të përbashkët në kthim për
nënshkrimin e vendosur në pajtueshmëri me rregullat e tyre nga
organizatat jo fitimprurëse me qëllim të natyrës politike, sindikatës,
religjioze, patriotike, filozofike, filantropike ose qytetare, me kusht që ky
lirim të mos shkaktojë shkatërrimin e konkurrencës;
1.12. furnizimi i shërbimeve të caktuara të lidhura ngushtë me edukimin sportiv
dhe fizik nga organizatat jo fitimprurëse për personat që marrin pjesë në
edukimin sportiv dhe fizik, ku qëllimi i këtyre shërbimeve është direkt i
nevojshëm për atë edukim;
1.13. furnizimi i shërbimeve të caktuara kulturore, dhe furnizimi i mallrave i
lidhur ngushtë me këto, nga organet e qeverisura me ligjet e Kosovës ose
nga organet tjera kulturore të njohura në Kosove, ku qëllimi i këtyre
shërbimeve është që të promovoj ngjarjet kulturore dhe potencialet e
Kosovës brenda dhe jashtë territorit;
1.14. furnizimi i shërbimeve dhe mallrave, nga organizatat, aktivitetet e të
cilave janë të liruara sipas nën-paragrafëve 1, 6, 7, 8, 9, 12 dhe 13 të
paragrafit 1 të këtij neni, në lidhje me rastet e ngritjes së fondeve të
organizuara ekskluzivisht për përfitimin e tyre, me kusht që ai lirim mos të
shkaktojë shkatërrim të konkurrencës. Mirëpo në rastet si në vijim nuk i
është dhënë lirim furnizimit të mallrave nëse:
1.14.1. furnizimi nuk është esencial për transaksionet e liruara;
355
1.14.2. qëllimi kryesor i furnizimit është që të fitohen të ardhura shtesë
për organet në fjalë nëpërmes të transaksioneve të cilat janë në
konkurrencë direkte me ato të ndërmarrjeve komerciale që i
nënshtrohen TVSH-së.
1.15. furnizimi i shërbimeve të transportit për personat e sëmurë apo të lënduar
me automjetet e dizajnuara në mënyrë speciale për atë qëllim, nga organi i
autorizuar;
1.16. aktivitetet tjera nga ato të natyrës komerciale, të zhvilluara nga organet
publike të radios dhe televizionit;
1.17. aktivitetet e zhvilluara nga institucionet e Bashkësive Fetare të cilat si
qëllim ekskluziv dhe të drejtpërdrejtë kanë realizimin e bindjeve dhe
besimeve fetare duke përfshirë qëllimet bamirëse dhe për mirëqenie,
seminaret ose organizimet e tjera për trajnimin e shërbyesve ose
mësimdhënësve fetarë të arsimit fetarë;
1.18. furnizimi i materialeve të industrisë së shtypit sikur që është definuar këtej
e tutje gjatë tregtisë me pakicë të bërë për shfrytëzuesin final, me kusht që
ky furnizim të ndodh për personin pa të drejtën e zbritjes së TVSH-së së
zbritshme.
Për qëllime të këtij paragrafi, “furnizim për personin pa të drejtën për zbritje”
nënkupton furnizim për personin i cili shfrytëzon materialin e shtypur për qëllim
personal ose për përdorime për qëllime tjera nga ato të biznesit. Këto lirime nuk
përfshijnë furnizimin e materialeve pornografike apo të tjera të shtypura që
konsiderohen se kanë natyrë pornografike.
356
tatueshëm që i nënshtrohen TVSH-së. Ai gjithashtu do të definojë autoritetet
kompetente dhe organet e Kosovës të përmendura në këtë Nen dhe mënyrën në
të cilën organet jo publike ose organizatat do të njihen nga autoritetet publike
për bërjen e furnizimeve të liruara ose për të cilat mundë të bëhen furnizimet e
liruara.
Neni 28
Lirimet për aktivitetet e tjera
357
Kosovës, në sektorin e hotelerisë ose në sektorët me funksion të
ngjashëm duke përfshirë ofrimin e akomodimit në kampet e pushimeve
ose në vendet qe shfrytëzohen për kamping;
2.2. dhënia me qira e lokaleve dhe vendeve për parkimin e automjeteve;
2.3. lëshimi me qira i pajisjeve dhe makinerive të instaluara në mënyrë të
Përhershme;
2.4. qiraja e kasafortave;
2.5. lizingu ose dhënia me qira e pasurisë së patundshme për qëllime
komerciale, në përjashtim të tokës.
3. Lirimet speciale të bëra për Religjionet e titulluara të Kosovës në pajtueshmëri
me Ligjin Nr. 02/L-31 mbi Liritë Fetare në Kosovë dhe ligjet e tjera të
zbatueshme.
3.1. furnizimet e mallrave dhe shërbimeve për Religjionet e titulluara të
Kosovës për ushtrimin e aktivitetit ekonomik të veçantë për
vetmbështetjen e tyre, si prodhimi i rrobave fetare, klerike dhe të
qëndisura, qirinjve, pikturimi i ikonave, skalitjet në dru, mjeshtri e
marangozit dhe produktet bujqësore tradicionale, duhet të lirohen;
3.2. për qëllime të këtij nën-neni: “religjion“ nënkupton Bashkësinë Islame të
Kosovës, Kishën Ortodokse Serbe, Kishën Katolike, Bashkësinë
religjioze Çifute dhe Kishën Evangjeliste,
3.3. “Religjion i Titulluar” nënkupton çdo religjion që e ka të drejtën të ketë
përfitimin e lirimit sikur që është definuar në këtë paragraf;
3.4. lirimet gjithashtu përfshijnë produktet relevante, materialet, makineritë,
veglat dhe bagëtinë për ushtrimin e aktivitetit ekonomik që referohet në
nën-paragrafin 3.1 të këtij neni;
3.5. Ministri i Ministrisë së Ekonomisë dhe Financave duhet, në lidhje me
secilin religjion të titulluar sikur që është definuar në Ligjin Nr. 02/L-31
për Lirinë Fetare në Kosovë ose ligjet e tjera të zbatueshme, të nxjerrë
akt nënligjor në të cilin duhet të definohet, mbajtja e shënimeve dhe
librat, dorëzimi i pasqyrave vjetore për qëllime tatimore dhe procedura
e miratuar e verifikimit në lidhje me nën-paragrafët 1 dhe 2 të paragrafit
3 këtij neni.
KREU IX
LIRIMET NË IMPORTIM DHE LIRIMET TJERA SPECIALE LIDHUR ME
IMPORTIMIN
Neni 29
Lirimet në importim
358
eksportuar mallrat, me kusht që këto mallra të jenë të liruara nga
detyrimet doganore në pajtueshmëri me Legjislacionin Doganor;
1.3. mallrat e importuara të liruara nga detyrimet doganore dhe te destinuara
për:
1.3.1. shfrytëzim zyrtar nga zyrat diplomatike dhe konsullore dhe
misionet speciale të akredituara në Kosovë. Për zyrat konsullore
të drejtuara nga zyrtarët konsullor të nderit në pajtueshmëri me
këtë nënpikë duhet të zbatohet një lirim vetëm në mallrat e
dërguara nga shteti dërgues, në përjashtim nga mjetet e
transportit, me kusht që Ministria përgjegjëse për Marrëdhënie
me jashtë të lëshoj aprovim për këto mallra;
1.3.2. shfrytëzim zyrtar nga organizatat ndërkombëtare, nëse këto janë
parashtruar në traktatet apo marrëveshjet ndërkombëtare të cilat
zbatohen në Kosovë;
1.3.3. shfrytëzim personal nga personeli i huaj i misioneve speciale
diplomatike dhe konsullore të akredituara në Kosovë, duke
përfshirë këtu edhe anëtarët e tyre të familjes;
1.3.4. shfrytëzim personal nga personeli i huaj i organizatave
ndërkombëtare, duke përfshirë këtu edhe anëtarët e tyre të
familjes, nëse kjo është parashtruar në traktatet ndërkombëtare të
cilat zbatohen në Kosovë;
1.3.5. forcat e Armatosura të Organizatës së Traktatit të Atlantikut
Verior dhe KFOR-in, për shfrytëzim nga ana e forcave të tilla
ose personelit të huaj civil që i shoqëron ata ose për furnizimin e
mensave ose klubeve të tyre;
1.3.6. shfrytëzim personal nga stafi i huaj i kontraktorëve të
organizatave ndërkombëtare të qeverive të huaja dhe
organizatave të tyre, duke përfshirë anëtarët e tyre të familjes
nëse kjo është parashtruar në marrëveshjet bilaterale të cilat i
kushtohen Kosovës.
1.4. lirimet në 1.3.3 dhe 1.3.4 të këtij neni nuk duhet të ushtrohen nga
qytetarët e Kosovës ose qytetarët e huaj me adresë të përhershme në
Kosovë. Lirimet sipas kësaj pike duhet të zbatohen duke u bazuar në
certifikatat e lëshuara nga Ministria për punë të jashtme. Mallrat e liruara
nga TVSH në pajtueshmëri me këtë nënparagraf nuk duhet të tjetërsohen.
Ato mundë të tjetërsohen vetëm me kusht që të paguhet TVSH, ose pas
përfundimit të periudhës tri vjeçare nga dita e importit të mallrave.
1.5. nëse, në pajtueshmëri me një traktat ndërkombëtarë, lirimet do të kishin
mundë të zbatohen vetëm sipas kushteve të reciprocitetit, Ministria
përgjegjëse për punë të jashtme duhet të konfirmojë një reciprocitet të
tillë;
1.6. kushtet detale dhe metodat për ushtrimin e një lirimi të TVSH-së dhe
caktimi i kufizimeve sasiore për llojet e veçanta të mallrave për të cilat
përfituesit e titulluar sipas të këtij neni mundë të kërkojnë lirim nga
TVSH, duhet të përcaktohen me akt nënligjor nga Ministri i Ministrisë
së Ekonomisë dhe Financave;
359
1.7. importi i gjahut të bërë me anijet e peshkimit dhe me barkat e peshkimit
të shfrytëzuara për qëllim të zhvillimit të aktivitetit të peshkimit në port,
me kusht që gjahu ose të jetë i papërpunuar ose ti nënshtrohet vetëm
atyre procedurave që janë të nevojshme për të ruajtur kualitetin e tij, dhe
atë para importimit asnjë furnizim të mos jetë bërë në pajtueshmëri me
këtë Ligj;
1.8. shërbimet që lidhen me importimin e mallrave, me kusht që vlera e
shërbimeve të tilla të përfshihet në shumën e tatueshme në pajtueshmëri
me nën-paragrafin 1.2 te nenit 25 të këtij Ligji;
1.9. ari, metalet tjera të çmueshme, bankënotat dhe monedhat metalike të
importuara nga Banka Qendrore e Kosovës;
1.10. importi i gasit përmes sistemeve të distribuimit të gasit natyral ose
importi i elektricitetit.
2. Importi i mallrave të listuara në Aneksin IV të këtij ligji janë të liruara gjatë
periudhës kalimtare të referuar në nenin 64 të këtij ligji.
Neni 30
Lirimet tjera speciale lidhur me importimin
360
qëllime jo komerciale dhe të cilat janë të liruara nga pagesa e detyrimet
doganore në pajtueshmëri me Legjislacionin Doganor;
1.7. mallrat jo komerciale në konsignacion të vogël cilat janë dërguar falas
nga personi fizik që banon jashtë, për personin fizik në territorin
doganor të Kosovës deri në vlerën, dhe për duhan dhe produkte të
duhanit, pije alkoolike dhe joalkoolike, parfume dhe ujë kolonje deri në
sasinë e përcaktuar me akt nenligjor nga Ministri i Ministrisë së
Ekonomisë dhe Financave,
1.8. dekoratat e nderit dhe çmimet nëse natyra e tyre ose vlera individuale
tregon se nuk janë importuar për qëllime komerciale, dhuratat e rastit të
pranuara brenda kornizës së marrëdhënieve ndërkombëtare, me kusht që
të mos tregojnë qëllime komerciale, në kushtet e reciprocitetit, artikujt
me destinim për drejtuesit e huaj të shteteve ose përfaqësuesit e tyre, për
kërkesat e tyre gjatë një vizite zyrtare në Kosovë. Ky lirim nuk duhet të
zbatohet për pije alkoolike, duhan dhe produkte te duhanit;
1.9. substancat terapeutike me origjinë njerëzore dhe reagensët për
përcaktimin e grupeve të gjakut dhe llojeve indore që shfrytëzohen për
qëllime jo komerciale mjekësore apo shkencore, produktet farmaceutike
për kujdesin mjekësor ose veterinari të shfrytëzuara në ngjarjet
ndërkombëtare sportive, shtazët laboratorike, substancat shtazore,
biologjike dhe kimike të dërguara falas me destinim për hulumtime
shkencore dhe mostrat e substancave referente me destinim për kontroll
të kualitetit të prodhimeve mjekësore të aprovuara nga Organizata
Botërore e Shëndetësisë;
1.10. mallrat e siguruara falas nga organet shtetërore, organizatat bamirëse dhe
filantropike me destinim për shpërndarje falas për personat në nevojë për
ndihmë, ose mallrat e dërguara falas dhe pa ndonjë destinim komercial
për qëllim të shfrytëzimit ekskluzivisht për ti plotësuar nevojat e tyre të
punës ose për zhvillimin e detyrave të tyre. Ky lirim nuk duhet të
zbatohet për pije alkoolike, duhan dhe produkte të duhanit, kafe dhe qaj
dhe automjete me përjashtim të automjeteve për shpëtim. Këto lirime
duhet të zbatohen vetëm për organizatat që mbajnë shënimet e duhura
dhe i mundësojnë rganeve kompetente që ti mbikëqyrin veprimet e tyre
dhe të cilat, kur është e nevojshme ofrojnë siguri për pagesat e TVSH-së;
1.11. mallrat e importuara nga organet shtetërore dhe organizatat shtetërore,
organizatat bamirëse dhe filantropike me destinim për shpërndarje falas
për viktimat e fatkeqësive natyrore dhe fatkeqësive tjera, nga luftërat,
ose mallrat të cilat mbesin pronë e këtyre organizatave mirëpo janë vënë
në dispozicion për viktimat e përmendura më lartë. Ky lirim nuk duhet të
zbatohet për materiale dhe pajisje për renovimin e rajoneve të prekura
nga fatkeqësitë natyrore dhe të tjera. Ky lirim duhet të zbatohet vetëm
për organizatat që mbajnë shënime të duhura dhe që mundësojnë që
organet kompetente të mbikëqyrin veprimet e tyre dhe të cilat, aty ku
është e nevojshme, ofrojnë siguri për pagesën e TVSH-së;
1.12. artikujt që janë bërë në mënyrë të veçantë për edukimin, trajnimin ose
punësimin e personave të verbër dhe të shurdhër ose personave tjerë të
361
hendikepuar fizikisht apo mentalisht nëse janë siguruar falas dhe janë
importuar nga institucionet apo organizatat ku aktiviteti i të cilave është
edukimi dhe asistenca për këta persona dhe me kusht që të mos jetë
shprehur ndonjë qëllim komercial nga donatorët;
1.13. pajisja e cila është shfrytëzuar nga pronari për zhvillimin e aktivitetit
ekonomik ku ai e vendos atë aktivitet në Kosovë. Ky lirim nuk duhet të
zbatohet në mjetet e transportit, derivate të naftës, stoqe dhe mallra,
produkte dhe gjysmë produkte, dhe bagëti të zotëruar nga tregtarët;
1.14. produktet bimore dhe blegtorale të siguruara nga bujqit të cilët janë
banorë të Kosovës në pronën e tyre brenda regjionit të kufirit të shtetit
fqinjë dhe kafshe e reja dhe produktet tjera të fituara nga blegtoria të
cilat i kanë në pronën e tyre për qëllim të punës në fermë, kullosë ose
dimërim, farat, plehrat kimike dhe produktet e ngjashme për kultivimin e
dheut të shfrytëzuar nga bujqit të cilët janë banorë të huaj në pronën e
tyre në Kosovë;
1.15. mostrat e mallrave me vlerë të pa përfillshme me qëllim të marrjes së
urdhrave për mallrat e llojit të njëjtë dhe të cilat, në lidhje me dukjen e
tyre dhe sasinë, nuk janë të shfrytëzueshme për ndonjë qëllim tjetër;
1.16. materialet e shtypura dhe materialet reklamuese pa vlerë komerciale të
destinuara për promovim, të dërguara nga personi i cili e ka themeluar
biznesin e tij jashtë Kosovës;
1.17. mallrat me destinim për shfrytëzim në panair, ekspozitë ose ngjarje të
ngjashme. Ky lirim nuk duhet të zbatohet për pije alkoolike, duhan dhe
produktet e duhanit dhe karburantet;
1.18. mallrat të cilat në mënyrë që të përcaktohet përbërja e tyre, kualiteti ose
karakteristikat tjera teknike janë me destinim për ekzaminime, analiza
dhe testime dhe të cilat shfrytëzohen plotësisht ose shkatërrohen. Ky
lirim nuk duhet të zbatohet për mallrat e shfrytëzuara në ekzaminimin,
analizat ose testimin në mënyrë që të promovohen shitjet;
1.19. artikujt dhe dokumentet shoqëruese të cilat në lidhje me përvetësimin apo
mbrojtjen e markës tregtare, patentave dhe modeleve dërgohen në
organizatat për mbrojtjen e të drejtave të pasurisë intelektuale;
1.20. dokumentet turistike informative me destinim për shpërndarje falas dhe
ku qëllimi i tyre kryesor është që të përfaqësojnë produktet dhe shërbimet
e huaja turistike;
1.21. dokumentet e dërguara për organet shtetërore, publikimet e organeve
shtetërore të huaja dhe organeve ndërkombëtare dhe organizatave, format
për ushtrimin e pushtetit të organeve shtetërore, artikujt e evidencës në
procedurat gjyqësore, qarkoret e shtypura të dërguara si pjesë e
shkëmbimit normal të informatave ndërmjet shërbimeve publike ose
institucioneve bankare, materialet e shtypura zyrtare të pranuara nga
Banka Qendrore e Kosovës, dokumentet, arkivat dhe format për
shfrytëzim në takimet ndërkombëtare, konferencat ose kongreset, skicat,
vizatimet teknike, modelet dhe dokumentet e ngjashme për qëllim të
pjesëmarrjes në një garë ndërkombëtare të organizuar në Kosovë, format
e shtypura të shfrytëzuara në pajtueshmëri më konventat ndërkombëtare
362
si dokumentet zyrtare në tregtinë ndërkombëtare me automjete dhe
mallra, fotografitë dhe slajdet e dërguara te agjencionet e shtypit ose
kompanitë e gazetave, artikujt e koleksionistëve dhe punët artistike që
nuk janë të destinuara për shitje të cilat janë importuar falas nga muzetë,
galeritë dhe institucionet e tjera të cilat janë destinuar për shikim falas,
hartat e murit, filmat, ne përjashtim nga filmat kinematografik dhe
produktet tjera audio-vizuale të natyrës edukative të prodhuara nga
Kombet e Bashkuara ose agjensionet e saja të specializuara;
1.22. materiali i nevojshëm për ngarkimindhe sigurimin e mallrave gjatë
transportit, një shtresë e kashtës dhe ushqimi për kafshët gjatë transportit
e ngarkuar në mjetet e transportit, e cila shfrytëzohet për transportimin e
kafshëve nga vendi i huaj në Kosovë ose nëpërmes Kosovës;
1.23. karburantet dhe lubrifikuesit e automjeteve në rezervuarët e
parainstaluara të fabrikës;
1.24. materialet për ndërtimin e monumenteve, mirëmbajtjen ose dekorimin e
varrezave ose varrezat e viktimave të luftës nga vendet tjera, arkivolet që
përmbajnë mbetjet e eshtrave dhe urnat që përmbajnë hirin e personit të
vdekur dhe artikujt e funeralit që zakonisht i shoqërojnë arkivolin dhe
urnat,
1.25. barnat, produktet farmaceutike, Instrumentet dhe aparaturat mjekësore
dhe kirurgjike.
2. Lirimet speciale te cilat zbatohen gjate periudhës transitore te referuara nenit
64 të këtij Ligji:
2.1. importet e mallrave të financuara nga të ardhurat e donacioneve te bëra
për buxhetin ose nëpërmes buxhetit te Kosovës ose nën mbikëqyrjen e
organeve kompetente ose të financuara direkt nga kontratat për përfitim
të Ministrive, autoriteteve lokale dhe organeve tjera te rregulluara me
ligj, nga organizatat ndërkombëtare ndër-qeveritare dhe agjencionet e
tyre, qeveritë, agjensionet qeveritare, organizata qeveritare dhe
joqeveritare ne mbështetje te programeve humanitare dhe të rindërtimit
dhe projekteve të tjera përfshirë projektet e Integrimeve Evropiane në
Kosovë;
2.2. importet e bëra nga Kombet e Bashkuara ose ndonjë nga agjensionet e
saj, Banka Botërore dhe organizatat ndërkombëtare ndërqeveritare.
3. Lirimet speciale të bëra për Religjionet e Kosovës në pajtueshmëri me Ligjin
Nr. 02/L-31 mbi Liritë Fetare në Kosovë ose ligjet e tjera të zbatueshme:
Dispozitat e paragrafit 3 te nenit 28 të këtij Ligji gjithashtu duhet të zbatohen
për importet në lidhje me këto lirime speciale duke zëvendësuar “furnizimin e
mallrave dhe shërbimeve“ me “ importet “
KREU X
LIRIMET NË EKSPORTIM
Neni 31
Lirimet në eksportim
363
1. Transaksionet në vijim janë të liruara:
1.1. furnizimi i mallrave të dërguara apo të transportuara për destinim jashtë
Kosovës nga ose në interes të shitësit;
1.2. furnizimi i mallrave të dërguara ose transportuara për destinim jashtë
Kosovës nga ose në interes të konsumatorit që nuk është i vendosur
brenda territorit të Kosoves, me përjashtim të mallrave të transportuara
nga vetë konsumatori për pajisje, mbushje me derivate dhe sigurimi i
barkave private dhe aeroplanëve privat ose çdo mjet tjetër të transportit
për shfrytëzim privat;
1.3. furnizimi i mallrave për organet e aprovuara nga institucioni kompetent
të cilat i eksportojnë ato jashtë Kosovës si pjesë e aktivitetit të tyre
humanitar, bamirës ose mësimdhënës jashtë Kosovës;
1.4. furnizimi i shërbimeve që bëjnë pjesë në punën qe kryhet në pasurinë e
luajtshme të fituar apo importuar për qëllime të nënshtrimit të asaj pune
brenda Kosovës, dhe të dërguara ose të transportuara jashtë Kosovës nga
furnizuesi, nga konsumatori nëse nuk është i vendosur brenda territorit të
Kosoves ose në interes të cilit do prej tyre;
1.5. furnizimi i shërbimeve, duke përfshirë transportin dhe transaksionet
ndihmëse, mirëpo duke përjashtuar shërbimet e liruara në pajtueshmëri
me nenin 27 lidhur me aktivitetet e caktuara me interes publik dhe duke
përjashtuar shërbimet e parapara me nenin 28 lidhur me disa aktivitete të
tjera të caktuara, ku këto shërbime janë direkt të lidhura me eksportimin
ose importimin e mallrave të të mbuluara nga paragrafi 2 i nenit 21 të
këtij Ligji.
2. Mallrat që barten në valixhen personale të udhëtarit:
2.1. kur furnizimi i mallrave të referuara në nën-paragrafin 1.2 të nenit 31 të
këtij Ligji ka të bëjë me mallrat që barten në valixhen personale të
udhëtarit, lirimi duhet të zbatohet vetëm nëse plotësohen kushtet si në
vijim:
2.1.1. udhëtari nuk është i vendosur brenda Kosovës;
2.1.2. mallrat janë transportuar jashtë Kosovës para fundit të muajit të
tretë që pason pas atij në të cilin ka ndodhur furnizim;
2.1.3. vlera totale e furnizimit, duke përfshirë TVSH-në, është më e
madhe se 175 €.
Udhëtari i cili nuk është i vendosur brenda Kosovës nënkupton udhëtarin ku adresa
e tij e përhershme ose vendbanimi i tij i zakonshëm nuk është i vendosur brenda
Kosovës. Në atë rast “adresë e përhershme apo rezidencë e zakonshme” nënkupton
vendin e regjistruar në pasaportë, letër njoftim ose dokument tjetër të njohur si një
dokument identifikimi nga vendi, brenda territorit të të cilit ka ndodhur furnizimi.
Dëshmia e eksportimit duhet të bëhet nëpërmes të faturës ose dokumenti tjetër në
vend të saj, të nënshkruar nga zyra e doganës në dalje nga Kosova.
364
gjithashtu do të caktoj datën prej së cilës do të fillojë rimbursimi.
KREU XI
LIRIMET E LIDHURA ME TRANSPORTIN NDËRKOMBËTAR
Neni 32
Lirimet e lidhura me transportin ndërkombëtar
KREU XII
LIRIMET NË LIDHJE ME TRANSAKSIONET E CAKTUARA TË
TRAJTUARA SI EKSPORTE, LIRIMET PËR FURNIZIMIN E
SHËRBIMEVE NGA NDËRMJETËSUESIT, DHE LIRIMET NË LIDHJE
ME ARANZHIMET DOGANORE DHE TË NGJASHME
365
Neni 33
Lirimet në lidhje me transaksionet e caktuara që trajtohen si eksporte
Neni 35
Depot doganore dhe aranzhimet e ngjashme
366
1. Importet e mallrave duhet të lirohen nga TVSH nëse janë me destinim për t’u:
1.1. prezantuar doganës dhe kur është e lejuar me legjislacionin doganor të
vendosen në deponim të përkohshëm;
1.2. vendosur në zonën e lire;
1.3. vendosur nën aranzhimin doganor të deponimit ose aranzhimeve të
përpunimit të brendshëm nën regjimin e pezullimit.
2. Lirimi gjithashtu është i aplikueshëm për furnizimet e shërbimeve lidhur me
furnizimin e mallrave te paragrafit 1 te nenit 35 dhe për furnizimet e mallrave
dhe shërbimeve të bëra në zonën e lirë dhe depot doganore.
3. Transaksionet nën paragrafin 1 të nenit 35 janë të liruara nga TVSH, me kusht
që mallrat mos të lëshohen në qarkullim të lirë ose mos të kenë qëllim për
konsumim të fundit dhe shuma e obligimit të TVSH-së me pushimin e
aranzhimeve të korrespondoj me shumën e TVSH-së, e cila do të kishte qenë
obligim sikur secili nga këto transaksione të ishin tatuar brenda Kosovës.
4. Mallrat me destinim për shitje në “duty free shops“–shitoret e liruara nga
detyrimet në një aeroport të hapur për komunikacion ajror ndërkombëtarë ose
një port të hapur për komunikacion ndërkombëtarë, me kusht që udhëtarët që i
bartin mallrat e tilla si valixhe personale me sasi të lejueshme për në shtetin
tjetër përmes aeroplanit apo anijes, gjithashtu janë të liruara nga TVSH.
5. Mallrat për shitje për udhëtarët në bord të aeroplanëve gjatë fluturimit janë të
liruara ku vendi i arritjes gjendet jashtë Kosovës.
KREU XIII
ZBRITJET
Neni 36
E drejta për të zbritur TVSH-në
1. E drejta për të zbritur TVSH-në e zbritshme duhet të lindë në kohën kur TVSH
bëhet e ngarkueshme.
Personi i tatueshëm nuk mund të zbres TVSH-në e zbritshme para periudhës
tatimore në të cilën ai i ka pranuar faturat për mallrat apo shërbimet e furnizuara për
të, ose në të cilën ai ka pranuar deklaratën e doganës për mallrat e importuara.
2. Përveç nëse është përcaktuar ndryshe me këtë Ligj, personi i tatueshëm mundë
të zbres nga obligimet e tij të TVSH-së, obligimin e TVSH-së apo TVSH-në e
paguar në lidhje me blerjet e mallrave dhe shërbimeve këtu e tutje: TVSH e
zbritshme, me kusht që ai të ketë shfrytëzuar apo do të shfrytëzojë ato mallra
ose shërbime për qëllime të transaksioneve të tij të tatueshme:
2.1. obligimi i TVSH-së së zbritshme ose të paguar brenda territorit të
367
Kosovës në lidhje me mallrat apo shërbimet e furnizuara ose që do të
furnizohen për të nga personi tjetër i tatueshëm;
2.2. obligimi i TVSH-së së zbritshme ose TVSH e paguar brenda territorit të
Kosovës në lidhje me importimin e mallrave;
2.3. obligimi i TVSH-së së zbritshme në pajtueshmëri me paragrafin 1 te
nenit të nenit 12 dhe nenit 16 të këtij Ligji.
3. Përveç zbritjeve të referuara në paragrafin 2 te këtij neni, çdo person i
tatueshëm gjithashtu duhet të ketë të drejtën që të zbres TVSH-në e zbritshme
të referuar këtu përderisa mallrat dhe shërbimet shfrytëzohen për qëllimet si në
vijim:
3.1. transaksionet e lidhura me aktivitetin nga paragrafi 1 i nenit 4 të këtij
Ligji dhe të zhvilluara jashtë Kosovës, në të cilat ai tatim është obligim
apo është paguar, në lidhje me të cilën TVSh do të jetë e zbritshme nëse
janë zhvilluar jashtë Kosovës;
3.2. transaksionet të cilat janë të liruara sipas Kapitullit 10 (Lirimet për
eksportime), Kapitullit 11 (Lirimet lidhur me transportin ndërkombëtar)
dhe Kapitullit 12 (Lirimet lidhur me transaksionet e trajtuara si eksporte,
furnizimet e shërbimeve nga ndërmjetësuesit dhe lirimet lidhur me
Doganën dhe aranzhimet e ngjashme) të këtij Ligji,
3.3. cilido nga transaksionet e liruara në pajtueshmëri me nën-paragrafet 1
deri në 6 të paragrafit 1 të nenit 28 të këtij Ligji, nëse konsumatori është i
vendosur jashtë Kosovës ose nëse ato transaksione janë të lidhura direkt
me mallrat me destinim për eksport për në vendin jashtë Kosovës.
4. Për mallrat dhe shërbimet e shfrytëzuara ose që do të shfrytëzohen nga një
person i tatueshëm, që të dyja për transaksionet e mbuluara nga paragrafi 2
dhe3 të nenit 36 këtij ligji, për të cilat mundë të zbritet TVSH dhe për
transaksionet për të cilat TVSH nuk duhet të zbritet, mundë të zbritet vetëm
ajo pjesë e TVSH-së që i atribuohet transaksionit të parë. Pjesa e TVSH-së së
zbritshme duhet të përcaktohet në pajtueshmëri me Nenin 39 të këtij Ligji për
të gjitha transaksionet e zhvilluara nga personi i tatueshëm.
5. Personi i tatueshëm nuk duhet të zbret TVSH-në e zbritshme në:
5.1. jahtet dhe barkat me destinim për sport dhe rekreacion, aeroplanin privat,
veturat dhe motoçikletat e shfrytëzuara për qëllime jo biznesore, derivatet
dhe lubrifikantët dhe pjesët rezervë dhe shërbimet të lidhura me këto,
ndryshe nga anijet ose automjetet e shfrytëzuara për lizing dhe për dhënie
me qira, për rishitje dhe automjetet e shfrytëzuara në shkollat për vozitje
për ofrimin e programit të trajnimit për vozitës në pajtueshmëri me
rregulloret në fuqi, automjetet e kombinuara për të zhvilluar një aktivitet
të linjës publike dhe linjës speciale të transportit. Nëse automjeti nuk
është shfrytëzuar ekskluzivisht për zhvillimin e një aktiviteti për
transport publik dhe për linjë speciale të transportit, personi i tatueshëm
mundë të kërkojë zbritje të TVSH-se vetëm për pjesën që lidhet me
zhvillimin e këtij aktiviteti;
5.2. Shpenzimet totale të blerjes dhe shpenzimet rrjedhëse lidhur me veturat e
shfrytëzuara edhe për qëllime personale edhe për qëllime biznesi. Në
këto raste e drejta për të zbritur TVSH-në e zbritshme lejohet më së
368
shumti vetëm deri në 50%.
5.3. Shpenzimet e përfaqësimit përfshijnë vetëm shpenzimet për mikpritje
dhe zbavitje gjatë kontakteve shoqërore dhe të biznesit, shpenzimet e
ushqimit – duke përfshirë edhe pijet dhe shpenzimet e akomodimit, duke
bërë përjashtim për ato shpenzime të cilat janë bërë për personelin e
ngarkuar me furnizimin e mallrave dhe shërbimeve;
5.4. Ministri i Ministrisë së Ekonomisë dhe Financave nxjerr akt nënligjor për
të përcaktuar implementimin dhe shpenzimet të cilat i nënshtrohen
kufizimeve.
Neni 37
Ushtrimi i së drejtës për zbritje
1. E drejta për zbritje lind në kohën kur tatimi i zbritshëm bëhet i ngarkueshëm.
2. Për të ushtruar të drejtën e tij për zbritje të TVSh-se së zbritshme, personi i
tatueshëm duhet që së paku:
2.1. në lidhje me të gjitha zbritjet e referuara në kreun e 13 të mbajë një faturë
ose një dokument që shërben si faturë në pajtueshmëri me kreun 15 të
këtij Ligji. në lidhje me zbritjet sipas nën-paragrafit 2.2 të nenit 36 të
këtij ligji të ketë një dokument importi “Dokumenti Unik Doganor -
DUD” në të cilin ai është i cekur si pranues i dërgesës apo importues dhe
i cili e cek shumën ose mundëson llogaritjet e obligimit tatimor,
3. Ministri i Ministrisë së Ekonomisë dhe Financave nxjerrë akt nënligjor për të
përcaktuar rregullat dhe dokumentet shtesë për të dëshmuar TVSH-në e
zbritshme në veçanti në lidhje me:
3.1. zbritjet sipas nën-paragrafi 2.3 te nenit 36 të këtij Ligji;
3.2. zbritjet sipas nën-paragrafëve 2.1 dhe 2.2 të nenit 37 të këtij Ligji;
3.3. zbritjet në lidhje me transaksionet e përshkruara në Kapitujt 10,11dhe 12
të këtij Ligji;
3.4. rastet e referuara në nenin 53 të këtij Ligji kur personi është i obliguar të
paguaj TVSH si klient ose blerës;
3.5. zbritjet në lidhje me aplikimin e skemave speciale të kreut 19 të këtij
Ligji.
Neni 38
Mënyra e ushtrimit të së drejtës për të zbritur TVSH-në e zbritshme
1. Personat e tatueshëm bëjnë zbritjen duke zbritur nga shuma totale e obligimit
të TVSH-së për një periudhë të caktuar tatimore, shumën totale të TVSH-së në
lidhje me të cilën gjatë së njëjtës periudhë ka lindur e drejta për ta zbritur në
pajtueshmëri me paragrafin 1 te nenit 37 të këtij Ligji.
2. Nëse personi i tatueshëm nuk e zbret TVSH-në e tij të zbritshme në këtë
periudhë tatimore, ai mundë ta zbres këtë shumë të TVSH-së së zbritshme në
çdo kohë pas kësaj periudhe tatimore, mirëpo jo më vonë se në periudhën e
369
fundit tatimore të vitit kalendarik që vijon pas vitit në të cilin ai e ka pasur të
drejtën që të zbres TVSH-në e zbritshme. Personi i tatueshëm duhet të njoftojë
përpara Menaxherin e zyrës regjionale tatimore për atë zbritje me vonesë.
3. Nëse personi i tatueshëm pranon një faturë që tregon TVSH-në nga personi i
cili nuk ka të drejtë që të kërkojë TVSH-në sipas këtij Ligji, ai nuk duhet të
zbres TVSH-në e paraqitur si TVSH të zbritshme, pavarësisht nga ajo se ai e
ka paguar atë TVSH.
4. Nëse një person i tatueshëm pranon një faturë që tregon një shumë të TVSH-
së e cila e tejkalon shumën e TVSH-së e cila është dashur të ngarkohet sipas
këtij Ligji, personi i tatueshëm nuk duhet të zbres shumën e tepërt si TVSH të
zbritshme, edhe nëse është paguar ajo TVSH.
Neni 39
Llogaritja e pjesës së TVSH-së së zbritshme që lejohet si e zbritshme
370
duke u bazuar në të dhënat e transaksioneve të vitit të mëparshëm këtu e
tutje: “proporcioni i përkohshëm i zbritshëm”. Në mungesë të të dhënave
mbi transaksionet e vitit të mëparshëm, ose kur shumat kanë qenë të
parëndësishme, proporcioni i përkohshëm i zbritshëm duhet të
përcaktohet nga ATK duke u bazuar në parashikimet e vetë personit të
tatueshëm;
5.2. proporcioni i zbritshëm duhet më në fund të përcaktohet kur vëllimi
aktual i transaksioneve është i njohur në vitin për të cilin është përcaktuar
proporcioni i tatueshëm këtej e tutje: “proporcioni aktual i zbritshëm”;
5.3. nëse është parë se zbritja e TVSH-së së zbritshme duke u bazuar në
proporcionin e përkohshëm të zbritshëm ka qenë më i lartë apo më i ulët
se sa që është dashtë të jetë në lidhje me të dhënat aktuale mbi vëllimin e
transaksioneve, zbritja e TVSH-së së zbritshme duhet të rregullohet sipas
rrethanave në deklaratën tatimore të periudhës tatimore të Janarit të vitit
vijues i cili është viti në të cilin është përcaktuar proporcioni aktual i
zbritshëm.
6. Pavarësisht nga paragrafi 2 i këtij neni, personi i tatueshëm mund të përcaktojë
proporcionin e zbritshëm për secilën fushë individuale të aktivitetit të tij në
mënyrë të ndarë, me kusht që ai të mbajë shënime të ndara për secilën fushë
individuale të aktivitetit të tij si dhe me kusht që ai të njoftojë autoritetet
tatimore mbi metodën e përcaktimit të proporcionit të zbritshëm. Nëse ATK
pranon njoftimin së paku 15 ditë para fillimit të periudhës së re tatimore,
personi i tatueshëm mundë të fillojë të llogarit proporcionin e zbritshëm sipas
këtij nën-neni në periudhën e parë tatimore që vijon pas periudhës tatimore në
të cilën ai e ka informuar ATK-në në lidhje me vendimin e tij, ose me fillimin
e periudhës së ardhshme tatimore. Personi i tatueshëm duhet të llogarit
proporcionin e zbritshëm, të zgjedhur sipas këtij nën-neni për së paku 12 muaj.
Nëse personi i tatueshëm dëshiron të ndryshoj prapë metodën e llogaritjes së
proporcionit të zbritshëm, ai duhet të njoftojë ATK-në përsëri për këtë
ndryshim brenda 15 ditëve para fillimit të periudhës tatimore në të cilën do të
shfrytëzohet metoda e re.
7. ATK mund që:
7.1. pas njoftimit të bërë në pajtueshmëri me paragrafin 6 të këtij neni, t’ia
ndaloj personit të tatueshëm që të shfrytëzojë metodën e zgjedhur për
përcaktimin e proporcionit të zbritshëm nëse metoda e zgjedhur nuk i
mundëson ATK-së që të kontrollojë në mënyrë adekuate zbritjen e
TVSH-së së zbritshme;
7.2. të autorizojë apo kërkojë nga personi i tatueshëm që të bëjë zbritjen duke
u bazuar në shfrytëzimin real të bërë për të gjithë apo për një pjesë të
mallrave dhe shërbimeve.
Neni 40
Kërkesat për rimbursim të TVSH-së
371
tatimore vijuese apo mund të dorëzojë kërkesën për rimbursim të TVSH-së,
kur për një periudhë tatimore e cila është periudha e fundit tatimore e
tremujorit të vitit kalendarik, deklarata e TVSH-së e personit të tatueshëm
pasqyron një shumë të zbritjeve e cila e tejkalon shumën e obligimit të TVSH-
së. Krediti i tepërt i bartur i TVSH-së mund të zbatohet kundrejt detyrimeve të
TVSH-së në periudhat tatimore pasuese.
2. Kërkesat për rimbursim të TVSH-së: Pa paragjykuar nenin 24 të Ligjit Nr
2004/48 mbi Administratën Tatimore dhe Procedurat dhe me qëllim të
sigurimit të zbatimit të drejtë dhe të saktë të këtij neni, për kërkesat e
rimbursimit të TVSH-së duhet të zbatohen procedurat si në vijim:
2.1. personi i tatueshëm mund të kërkojë rimbursimin e TVSH-së nëse në
fund të secilit tremujor kalendarik shuma e kreditit të TVSH-së tejkalon
shumën prej 5,000 euro dhe me kusht që personi i tatueshëm të ketë qenë
në gjendje kreditimi në fund të secilës periudhë tatimore të tremujorit,
dhe nëse janë dorëzuar të gjitha deklaratat e TVSH-së dhe tatimeve tjera
për të gjitha periudhat tatimore të kaluara.
2.2. për eksporte, mund të kërkohet rimbursimi pas secilës periudhë tatimore,
me kusht që të plotësohen kushtet si në vijim:
2.2.1. transaksionet e eksportit pasqyrojnë së paku njëzetepesë për qind
(25%) të transaksioneve totale me të drejtën e zbritjes së TVSH-
së së Zbritshme dhe vlera e kreditit të TVSH-së e tejkalon
pesëmijë (5000) euro në fund të periudhës tatimore;
2.2.2. personi i tatueshëm t’i përmbushë të gjitha dispozitat e
aplikueshme doganore dhe të TVSH-së; dhe
2.2.3. të jenë dorëzuar të gjitha deklaratat e TVSH-së dhe deklaratat e
tjera Tatimore për të gjitha periudhat e kaluara.
3. Dëshmitë në lidhje me kërkesën e rimbursimit të TVSH-së:
3.1. në momentin e bërjes së kërkesës për rimbursim, personi i tatueshëm
duhet të posedojë të gjitha evidencat dhe dokumentet e referuara në
paragrafin 4 të këtij neni dhe të përcaktuara me aktin nënligjor që
nxjerret nga Ministri i Ministrisë së Ekonomisë dhe Financave;
3.2. ATK nuk do të bëjë rimbursimin nëse personi i tatueshëm nuk posedon
evidencat dhe dokumentet, ose nëse ka indikacione që të dhënat e
raportuara në deklaratën e TVSH-së në të cilën është raportuar shuma e
rimbursimit të TVSH-së dhe deklaratat e mëparshme të TVSH-së nuk
janë të sakta. Indikacionet e tilla duhet të dokumentohen në raport zyrtar–
Procesverbal të zyrtarit të ATK-së ose Zyrtarit të Doganës. Raporti i tillë
tatimorë siguron evidencë derisa personi i tatueshëm të dëshmojë të
kundërtën. ATK me një vendim të arsyetuar duhet të njoftojnë personin e
tatueshëm për mbajtjen e Rimbursimit dhe ofrojë shpjegim për arsyet e
mbajtjes së rimbursimit;
3.3. rimbursimi do të mbahet derisa zyra kompetente e ATK-së të pranojnë
evidencat e nevojshme, dokumentet dhe deklaratat tatimore që kanë
munguar. Nëse dokumentacioni nuk sigurohet brenda afateve të parapara
të caktuara nga ATK-ja, kontrolli i kërkesës për rimbursim të TVSH-së
do të mbyllet dhe raporti final i cili do të shpjegojë arsyet për mos
372
aprovimin e kërkesës së rimbursimit do ti lëshohet dhe ofrohet
tatimpaguesit;
3.4. gjatë periudhës që mbahet rimbursimi i TVSH-së për rimbursimin e
vonuar siç referohet në nën-paragrafin 3.3 të këtij neni, nuk krijohet
interes.
4. Ministri i Ministrisë së Ekonomisë dhe Financave nxjerr akt nënligjor për të
përcaktuar:
4.1. procedurat dhe kushtet në lidhje me rimbursimet e TVSH-së që kanë të
bëjnë me deklaratat periodike të TVSH-së; dhe
4.2. procedurat alternative për rimbursimin e TVSH-së për personat të cilët
nuk janë të obliguar të dorëzojnë deklaratat e TVSH-së, personat të cilët
ndërprenë aktivitetin e tyre ekonomik dhe personat e tatueshëm dhe
konsumatorët që nuk janë të vendosur në Kosovë.
Neni 41
Rregullimet e zbritjeve
1. Zbritja fillestare duhet të rregullohet kur është më e lartë ose më e ulët sesa
zbritja për të cilën personi i tatueshëm ka pasur të drejtë. Në veçanti
rregullimet duhet të bëhen kur:
1.1. më pas është përcaktuar se zbritja e TVSH-së së zbritshme është
llogaritur me vlerë më e lartë ose më e ulët se sa shuma për të cilën
personi i tatueshëm ka pasur të drejtë;
1.2. pasi që të jetë dorëzuar deklarata e TVSH-së, ka ndodhur ndryshim në
faktorët e shfrytëzuar për llogaritjen e shumës së zbritshme të TVSH-së
së zbritshme, kur janë anuluar blerjet ose kur është marrë ulje në çmim
pasi që të ketë ndodhur furnizimi.
2. Në rast se ndryshimet ndodhin brenda pesë viteve nga viti kalendarik i fillimit
të shfrytëzimit të mallrave kapitale, ose nëse ndryshimet kanë ndodhur në
kushtet të cilat gjatë atij viti kanë qenë vendimtare për zbritjen e TVSH-së së
zbritshme, duhet të bëhet një korrigjim i TVSH-së së zbritshme për periudhën
që e shoqëron ndryshimi.
Për pasurinë e paluajtshme, duhet të zbatohet periudha prej njëzet vjetëve në vend të
periudhës prej pesë viteve.
3. Periudha tatimore në të cilën është bërë apo nuk është bërë zbritja e TVSH-së
së zbritshme duhet të konsiderohet si fillimi i shfrytëzimit të mallit kapital ose
pasurisë së paluajtshme sipas paragrafi 2 i këtij neni.
4. Rregullimi vjetor, duhet të bëhet në variacionet në zbritjet e titulluara në vitet
pasuese në relacion me ato të vitit në të cilin janë shfrytëzuar mallrat për herë
të parë, dhe duhet të bëhet në lidhje me një të pestën (1/5) respektivisht një të
njëzetën (1/20) në pajtueshmëri me llojet e mjeteve kapitale, të zbritjes vjetore
korresponduese të aplikuar në fillim. Mirëpo, nëse janë furnizuar gjatë
periudhës së rregulluar, mallrat kapitale duhet të trajtohen sikur të ishin
zbatuar për një aktivitet ekonomik të personit të tatueshëm deri në skadim të
periudhës së rregulluar.
373
5. Nuk duhet të bëhet rregullim në zbritjen e TVSH-së së zbritshme nëse
diferenca e TVSH-së së zbritur është më e ulët se njëzet (20) euro.
6. Ministri i Ministrisë se Ekonomisë dhe Financa përcakton rregullat praktike
për regjistrimin e rregullimeve të TVSH-së duke përcaktuar TVSH-në e
zbritshme dhe TVSH-në e pazbritshme në lidhje me këto rregullime.
Neni 42
Zbritjet e TVSH-së së zbritshme në fillimin e aktivitetit ekonomik si person i
tatueshëm i regjistruar për TVSH
KREU XIV
BORXHET E KËQIJA
Neni 43
Borxhi i keq për nevoja të TVSH-së
1. Kur pagesa e tërësishme apo një pjesë e saj për furnizimin e tatueshëm nuk
është pranuar nga personi i tatueshëm–furnizuesi, ai mund të konsiderojë
shumën e pa paguar si për qëllime të TVSH-së.
Personi i tatueshëm mund të aplikojë në ATK për leje në formë të shkruar për të ulur
shumën e obligimit të tatimit të llogaritur nga ai me shumën e paguar të TVSH-së në
lidhje me furnizimin që i atribuohet pagesës së tërësishme apo një pjese të saj për
furnizim të tatueshëm që nuk është pranuar. Aplikacioni duhet të shoqërohet me
evidence të mjaftueshme të personit të tatueshëm që të dëshmojë se TVSH e borxhit
i është paguar ATK-së dhe e tërë pagesa apo një pjesë e saj për furnizimin e
tatueshëm nuk është pranuar.
2. Aplikacioni sipas paragrafit 1 të këtij neni nuk duhet të bëhet më herët se
gjashtë muaj pas përfundimit të periudhës tatimore në të cilën TVSH në
pagesën e tërësishme apo një pjesë të saj për furnizimin e tatueshëm nuk është
pranuar por i është paguar ATK-së.
3. Drejtori ose personi i autorizuar, mund të refuzojë një aplikacion të bërë sipas
paragrafit 1 të këtij neni kur ai konsideron se evidenca e tatimpaguesit nuk
374
është e mjaftueshme që personi i tatueshëm e ka paguar TVSH-në për ATK-në
në furnizimin e tatueshëm dhe se ai nuk ka pranuar pagesën e tërësishme apo
një pjesë të saj për atë furnizim të tatueshëm.
4. Kur Drejtori ose personi i autorizuar, ka përcaktuar se personi i tatueshëm e ka
paguar TVSH-në për ATK-në në furnizimin e tatueshëm dhe nuk e ka pranuar
pagesën e tërësishme apo një pjesë të saj për atë furnizim të tatueshëm, ai
duhet të jap leje me shkrim për personin e tatueshëm që të zbres nga shuma e
obligimit të tatimit të llogaritur nga ai për periudhën e ardhshme tatimore,
shumën e TVSH-së për pagesën e tërësishme apo një pjesë të pagesës e cila
nuk është pranuar.
5. Kur personi i tatueshëm i cili ka bërë një aplikacion sipas paragrafit 1 të këtij
neni e pranon lejen me shkrim nga Drejtori ose personi i autorizuar për të
zvogëluar tatimin e tij të llogaritur në lidhje me borxhin e keq, ai duhet të:
5.1. krijojë një faturë për borxhin e keq dhe ta përfshijë atë në shënimet e tij
me letrën nga Drejtori ose personi i autorizuar të bashkangjitur në atë
faturë;
5.2. dërgojë kopjet e faturës së borxhit të keq dhe letrës së Drejtorit ose
personit të autorizuar, personit të cilit ja ka bërë furnizimin e tatueshëm;
5.3. dërgojë kopjet e faturës së borxhit të keq dhe kopjet e letrës së Drejtorit
ose personit të autorizuar, në Zyrën tatimore regjionale kompetente.
6. Kur personi të cilit i është bërë furnizimi i tatueshëm dhe i cili është borxhli i
keq, pranon një kopje të faturës së borxhit të keq dhe një kopje të letrës së
Drejtorit ose personit të autorizuar, ai duhet të ngrit shumën e tatimit të
llogaritur të paraqitur në deklaratën e tij tatimore të ardhshme me shumën e
paraqitur në faturën e borxhit të keq.
7. Kur të jetë zvogëluar tatimi i llogaritur i personit të tatueshëm si rezultat i një
aplikacioni të bërë sipas paragrafit 2 të këtij neni, dhe më pas e gjitha apo një
pjesë e atij borxhi të jetë paguar, personi i tatueshëm duhet ta trajtoj si obligim
të tatimit vijues të llogaritur për periudhën tatimore në të cilën është bërë
pagesa vijuese për pjesën e zvogëluar të tatimit të llogaritur që i atribuohet
pjesës së borxhit të keq të paguar më pas.
8. Ministri i Ministrisë së Ekonomisë dhe Financave mund të autorizoj zbatimin
e skemës speciale për ndërmarrjet me interes publik.
KREU XV
FATURIMI DHE LËSHIMI I DOKUMENTEVE TË TJERA TATIMORE
Neni 44
Lëshimi nga personi i tatueshëmi faturave dhe dokumenteve te tjera që
shërbejnë si fatura
1. Çdo person i tatueshëm duhet të sigurohet që është lëshuar një faturë qoftë nga
ai vetë, nga blerësi i tij, në emrin e tij dhe në llogarinë e tij nga pala e tretë, në
375
rastet si në vijim:
1.1. furnizimet e mallrave dhe shërbimeve të cilat ai i ka bërë për personin
tjetër të tatueshëm;
1.2. cilado pagesë e bërë në llogarinë e tij, para se të bëhet njëra nga
furnizimet e mallrave të referuara në nën-paragrafin 1 të këtij neni.
1.3. cilado pagesë e bërë në llogarinë e tij nga personi tjetër i tatueshëm
përpara se të jetë bërë apo përfunduar ofrimi i shërbimeve.
2. Një faturë përmbledhëse mund të lëshohet nëse personi i tatueshëm kryen disa
furnizime të ndara të mallrave ose shërbimeve gjatë periudhës tatimore.
3. Nëse një faturë i është lëshuar një personi tjetër të tatueshëm, ajo duhet të
përmbajë të dhënat e përcaktuara në nenin 45 të këtij Ligji, ose nëse i është
lëshuar personave të tjerë, ajo duhet të përmbajë sw paku të dhënat e
përcaktuara në nenin 46 të këtij Ligji.
4. Fatura duhet të lëshohet para ditës së 15-të të muajit që vijon pas muajit në të
cilin ka ndodhur momenti i lindjes së detyrimit. Faturat duhet të nënshkruhen
në pajtueshmëri me praktikat Kosovare gjatë periudhës kalimtare të definuar
në nenin 64 të këtij Ligji.
5. Faturat e krijuara nga blerësi në lidhje me furnizimet e bëra për të:
5.1. faturat e krijuara nga blerësi-personi i tatueshëm në lidhje me furnizimin
e mallrave dhe shërbimeve të bëra për të nga personi i tatueshëm. Faturat
gjithashtu mundë të lëshohen në emër ose në interesin e personit të
tatueshëm-furnizuesit;
5.2. ATK mundë të imponojë kushtet për procedurat e tilla dhe gjithashtu
mundë të imponoj kushte specifike për personat e tatueshëm që nuk janë
të vendosur në Kosovë mirëpo që furnizojnë mallra ose shërbime në
Kosovë.
Neni 45
Përmbajtja e faturave të lëshuara nga personi i tatueshëm për personin e
tatueshëm
1. Personi i tatueshëm i cili lëshon një faturë për personin e tatueshëm, në faturë
duhet të paraqes të dhënat si në vijim:
1.1. datën e lëshimit;
1.2. numrin rendor që mundëson identifikimin e faturës;
1.3. numrin e regjistrimit të TVSH-së si dhe numrin fiskal të personit të
tatueshëm me të cilin ai furnizon mallra ose shërbime;
1.4. numrin e regjistrimit të TVSH-së si dhe numrin fiskal të klientit apo të
blerësit, nëse klienti apo blerësi është i obligueshëm të paguaj TVSH-në
në mallrat apo shërbimet e furnizuara për të;
1.5. emrin dhe adresën e plotë te personit të tatueshëm dhe klientit apo
blerësit të tij;
1.6. sasinë dhe natyrën e mallrave të furnizuara, ose nivelin dhe natyrën e
shërbimeve të bëra,
1.7. datën në të cilën është bërë apo përfunduar furnizimi i mallrave ose
shërbimeve, ose datën e pranimit të pagesës në llogari, përderisa ajo datë
376
mundë të përcaktohet dhe ndryshon nga data e lëshimit të faturës;
1.8. shumën e tatueshme në të cilën është ngarkuar TVSH për secilën shkallë
individuale ose për të cilën aplikohen lirimet individuale, çmimi i njësisë
duke përjashtuar TVSH-në për mallrat apo shërbimet dhe çdo ulje të
çmimit dhe zbritje që nuk është përfshirë në çmimin e njësisë;
1.9. normën e aplikuar të TVSH-së;
1.10. shumën e TVSH-së, me përjashtim aty ku është aplikuar aranzhimi
special nën të cilin, në pajtueshmëri me këtë Ligj, ai detal është
përjashtuar;
1.11. në rast se personi i tatueshëm furnizon mallra ose shërbime për të cilat
është paraparë lirimi nga TVSh, fatura duhet të tregojë dispozitën e këtij
Ligji e cila e përcakton atë lirim.
1.12. nëse personi i tatueshëm furnizon mallra ose shërbime ku klienti apo
blerësi është i obliguar të paguajë TVSH-në, duhet të bëhet referencë në
dispozitën e aplikueshme të këtij Ligji ose ndonjë referencë tjetër që
tregon se furnizimi i mallrave ose i shërbimeve i nënshtrohet procedurës
së ngarkimit të kundërt duke ju referuar në nën-paragrafin 1.4 te nenit 52
të këtij Ligji;
1.13. një person i tatueshëm i cili ngarkon TVSH-në në skemën e marzhës së
bërë për agjentët tregtarë, në faturë duhet të cekët dispozita e këtij Ligji
sipas së cilës është ngarkuar TVSH në diferencën e çmimit duke ju
referuar nenit 58, të këtij Ligji;
1.14. kur zbatohet njëra nga aranzhimet speciale të zbatueshme për mallrat e
dorës së dytë, punët artistike, artikujt e koleksionistëve dhe artikujt antik,
duhet të bëhet referenca në nenet relevante të këtyre aranzhimeve duke ju
referuar pjesës A dhe pjesës B të nenit 59 të këtij Ligji;
1.15. kur personi që lëshon faturën është i obligueshëm për të paguar TVSH-në
si përfaqësues tatimor sipas paragrafit 5 të nenit 52 të këtij Ligji, në
faturë duhet të shënojë detajet e obligueshme të cilat janë numri i
regjistrimit të TVSH-së, emri dhe adresa e tij e plotë.
Neni 46
Përmbajtja e një fature të lëshuar nga personi i tatueshëm për personin tjetër
1. Një person i tatueshëm i cili lëshon faturë për personat tjerë nga ata që janë
përcaktuar nën nenin 45 të këtij Ligji, në faturë duhet së paku të shënojë të
dhënat si në vijim:
1.1. datën e lëshimit;
1.2. kohën e furnizimit;
1.3. numrin rendor që mundëson identifikimin e faturës;
1.4. numrin e regjistrimit të TVSH-së dhe numrin fiskal me të cilin personi i
tatueshëm furnizon mallra ose shërbime;
1.5. emrin dhe adresën e plotë të personit të tatueshëm;
1.6. emrin e plotë, adresën e “ personit tjetër “ dhe numrin identifikues
tatimor të këtij personi siç do të definohet nga ATK;
377
1.7. shumën totale për pagesë duke përfshirë TVSH-në;
1.8. vlerën e shitjes së mallrave apo shërbimeve pa TVSH, dhe
1.9. shumën e TVSH-së.
2. Nëse personi i tatueshëm furnizon mallra dhe shërbime me norma të ndryshme
tatimore, ai duhet ta tregoj vlerën e shitjeve duke përfshirë TVSH-në ndaras
për secilën normë tatimore dhe gjithashtu duhet ndaras të tregoj vlerën e
TVSH-së.
3. Nëse personi i tatueshëm furnizon mallra ose shërbime për të cilat është
paraparë lirimi, fatura duhet të tregoj dispozitat e këtij Ligji të cilat
përcaktojnë lirimin.
4. Në çdo rast kur pranuesi i mallrave ose shërbimeve është person jo i tatueshëm
që zhvillon aktivitet ekonomik sipas nenit 4 të këtij ligji duhet të kërkoj që
personi i tatueshëm të lëshoj një faturë për të. Afati kohor për lëshimin e kësaj
fature është i njëjtë sikurse afati i përcaktuar në paragrafin 4 të nenit 44 të këtij
ligji.
Neni 47
Notë debiti dhe notë krediti
Neni 48
Fatura e borxhit të keq
1. Fatura e borxhit të keq sikur qe është referuar në nenin 43 të këtij ligji duhet të
përmbajë informatat si në vijim:
1.1. datën e lëshimit;
1.2. numrin rendor;
1.3. referencën në faturën origjinale dhe letrën e aprovuar nga Drejtori apo
personi i autorizuar;
1.4. identifikimin e furnizuesit dhe blerësit–borxhliut të keq, numrat e tyre
fiskal dhe numrin e tyre të regjistrimit të TVSH-së nëse e posedojnë;
1.5. shumat e tatueshme dhe TVSH-në e faturave origjinale si dhe shumat e
378
korrigjuara të vlerës së tatueshme dhe TVSH-së.
Neni 49
Kërkesat për të siguruar fatura të thjeshtuara dhe kupona fiskal
1. Çdo person i cili nuk kërkohet te regjistrohet për TVSH, por i cili kryen
aktivitet ekonomik sipas nenit 4 te këtij ligji do ti lëshoj pranuesit te furnizimit
si ne vijim:
1.1. një faturë të thjeshtësuar sikur që është paraparë në nenin 46 të këtij Ligji
ku furnizimi e ka vlerën prej pesëqind (500) euro apo më shumë, ose kur
personi që e pranon furnizimin është i obliguar te kërkoj këtë faturë
sipas paragrafit 4 të nenit 46.
1.2. ”Kuponët fiskal” të cilët:
1.2.1. prodhohen në mënyrë automatike nga pajisjet elektronike fiskale
të autorizuara (FED) duke dhënë detalet e mallrave dhe
shërbimeve të furnizuara në lokale, njësi ose lokacione që janë
në qasje të publikut të përgjithshëm si në tregtinë me pakicë ose
në tregtinë me shumicë ose në përgjithësi aty ku nuk duhet të
lëshohet fatura në mënyrë sistematike për klientët që paguajnë
me para të gatshme ose me instrumente tjera ekuivalente të
pagesës;
1.2.2. duhet të kenë përmbajtjen si në vijim:
1.2.2.1. koka e kuponit:
1.2.2.1.1. emrin,adresën e furnizuesit, numrin fiskal dhe
numrin e regjistrimit të TVSH-së nëse aplikohet.
Kjo duhet të mundësojë kokën e programueshme
që përbëhet nga emri ose emri tregtarë i
personit,adresa e biznesit,numri fiskal dhe i
regjistrimit të TVSh-së+Telefoni/mobili;
1.2.2.1.2. numrin identifikues të regjistruesit të arkës.
Kuponi duhet të ketë numrin serik të regjistruesit
të arkës fiskale dhe identifikimin e brendshëm të
POS-it nëse shfrytëzohet nga shfrytëzuesi;
1.2.2.1.3. identifikimin në rrjetë, p.sh nëse ekzistojnë
vendndodhje të ndryshme të biznesit të cilat janë
të lidhura në një rrjetë;
1.2.2.1.4. datën dhe kohën e furnizimit. Kuponi fiskal duhet
të ketë datën dhe kohën e lëshimit të kuponit;
1.2.2.1.5. numrin serik të transaksionit me
konsumatorin/klientin i cili është numri kumulativ
i faturave të lëshuara;
1.2.2.1.6. operatorin që ka shërbyer.
1.2.2.2. Detalet e artikujve të kuponit:
1.2.2.2.1. indikacionin e numrit për artikull të mallrave ose
shërbimeve të furnizuara ose indikacione të tjera
të artikullit të lejuara nga Administrata Tatimore;
379
1.2.2.2.2. një përshkrim të shkurtër të qdo artikulli të
mallrave ose shërbimeve të furnizuara dhe të
shoqëruara nga kodi i referencës nëse mbahet lista
e kompjuterizuar e produkteve;
1.2.2.2.3. sasia dhe natyra e mallrave të furnizuara,ose
shtrirjen dhe natyrën e shërbimeve të ofruara të
shumëzuara me çmimin e njësisë;
1.2.2.2.4. vlerën e rabatit, zbritjeve, rimbursimeve dhe cash
back-ave të treguara me shenjën e minusit dhe me
vlerë;
1.2.2.2.5. normën e TVSH-së me kodin specifik për secilën
normë dhe për artikull;
1.2.2.2.6. çmimi me TVSH për artikujt e shitur që e kanë
kualitetin e njëjtë me TVSH nëse aplikohet (pra
çmimin total për artikujt e shitur me kualitetit të
njëjtë);
1.2.2.2.7. çmimin pa TVSH për artikujt e shitur me kualitet
të njëjtë mirëpo pa TVSH për secilën linjë të
artikullit.
1.2.2.2.8. totalin pa TVSH për furnizimet e transaksioneve
për normë për klientin;
1.2.2.2.9. totalin e TVSH-së për normë nëse është e
aplikueshme.
1.2.2.3. Në bazë: Formulimin “Kupon Fiskal” dhe Logon fiskale
dhe formën.
1.2.2.3.1. logoja fiskale është shenja identifikuese që
vendoset në bazë të qdo kuponi tatimor që
vërteton që shitjet janë regjistruar në memorien
fiskale dhe në ditarin elektronik të
llogarive/shiritin kontrollues të FED-ve dhe
1.2.2.3.2. forma grafike e logos fiskale është: Republika e
Kosovës MEF & ATK
1.2.2.4. kuponi fiskal mund të përmbajë të dhëna identifikuese të
klientit nëse kjo kërkohet nga legjislacioni tatimor.
1.3. informatat tatimore të prodhuara në mënyrë automatike, përfshirë
qarkullimin dhe TVSH-në e paguar nga konsumatorët, të cilat në formën
“online” mund ti vihen në dispozicion ATK-së për administrimin e
TVSH-së dhe tatimeve tjera që duhet të paguhen nga tatimpaguesit ose
nga kategori të caktuara të tatimpaguesve.
2. Personi i tatueshëm, i cili furnizon persona të tjerë me mallra dhe shërbime për
qëllime jo-afariste, i lëshon marrësit të furnizimit të njëjtat fatura dhe dëftesa
të thjeshtësuara ashtu siç përmendet në paragrafin 1 të këtij neni.
Neni 50
Lëshimi dhe dërgimi i faturave përmes mënyrave elektronike dhe dokumenteve
që shërbejnë si fatura
380
1. Faturat dhe dokumentet e tjera të lëshuara sipas këtij kreu mund të dërgohen
në letër ose varësisht se a pranon pranuesi mund të dërgohen ose vihen në
dispozicion përmes mënyrave elektronike. Autenciteti i origjinës dhe
integriteti i përmbajtjes së tyre duhet të garantohet nëpërmes të një nënshkrimi
elektronik të avancuar ose nëpërmes të shkëmbimit elektronik të të dhënave
EDI sikurse është definuar në aranzhimet dhe rekomandimet evropiane.
2. Obligimet specifike ose formalitetet që lidhen me lëshimin, dërgimin ose
vënien në dispozicion të faturave ose dokumenteve të ngjashme përmes
mënyrës elektronike dhe nënshkrimet elektronike të cilat janë në pajtueshmëri
me aranzhimet e Bashkimit Evropian dhe rekomandimet, do të përcaktohen në
aktin nënligjor që nxirret nga Ministri i Ministrisë së Ekonomisë dhe
Financave.
3. Çdo dokument ose njoftim që plotëson dhe që i referohet në mënyrë specifike
dhe të qartë faturës fillestare, trajtohet si faturë.
Neni 51
Dispozitat e veçanta
KREU XVI
PERSONAT E OBLIGUESHËM PËR TË PAGUAR TVSH
Neni 52
Personat e obligueshëm për të paguar TVSH-në
1. Personat e obliguar për të paguar TVSH janë:
1.1. çdo person i tatueshëm që zhvillon furnizim të tatueshëm të mallrave ose
shërbimeve, me përjashtim kur TVSH duhet të paguhet nga personi tjetër
si në rastet e referuara në nën-paragrafët 1.2 dhe 1.3 të këtij neni;
1.2. çdo person i cili është regjistruar për qëllime të TVSH-së në Kosovë të
381
cilit i janë furnizuar mallrat dhe shërbimet nga personi i tatueshëm që
nuk është i themeluar në Kosovë;
1.3. çdo person i cili është regjistruar për qëllime të TVSH-së në Kosovë në
të cilin TVSH është obligim dhe për të cilin janë furnizuar mallrat
nëpërmes të sistemit të shpërndarjes të referuar në paragrafin 4 të nenit
19 të këtij Ligji, nëse furnizimet janë zhvilluar nga personi i tatueshëm
që nuk është i vendosur brenda Kosovës;
1.4. Ministri i Ministrisë së Ekonomisë dhe Financave mund të nxjerr akt
nënligjor dhe të parasheh se personi i obliguar për të paguar TVSH-në
është personi i tatueshëm për të cilin janë bërë cilado nga furnizimet në
vijim:
1.4.1. Furnizimi i punës ndërtimore, duke përfshirë riparimin,
pastrimin, mirëmbajtjen, shërbimet e modifikimit dhe demolimit
në lidhje me pasurinë e paluajtshme;
1.4.2. Furnizimi nëse është i angazhuar personeli në aktivitetet e
mbuluara me 1.4.1 të këtij neni;
1.4.3. Furnizimi i materialit të shfrytëzuar, materialit të shfrytëzuar i
cili nuk mundë të ri-shfrytëzohet në të njëjtën gjendje,
mbeturinave,mbeturinave industriale dhe jo industriale,
hedhurinave te riciklueshme, hedhurinave të përpunuara
pjesërisht dhe mallrave dhe shërbimeve të caktuara;
1.4.4. Furnizimi i mallrave të ofruara si garancion nga një person i
tatueshëm për një tjetër në ekzekutim të atij garancioni;
1.4.5. Furnizimi i mallrave pas pushimit të rezervimit të pronësisë të
një përfituesi dhe ushtrimi i kësaj të drejte nga përfituesi;
1.4.6. Furnizimi i pasurisë së paluajtshme të shitur nga borxhliu i
gjykuar në procedurën e shitjes së detyruar.
2. TVSH duhet të jetë e pagueshme nga çdo person i cili prezanton TVSH-në në
një faturë.
3. Në importime, TVSH duhet të jetë e pagueshme nga çdo person ose nga
personat e caktuar apo të njohur si obligues në pajtueshmëri me Legjislacionin
Doganor të Kosovës.
Ministri i Ekonomisë dhe Financave, me akt nënligjor mund të përcaktoj kushtet që
në rast të importimit të mallrave nga personat e tatueshëm ose kategoritë e caktuara
të tyre, ose nga personat që janë të obliguar për të paguar TVSH ose kategori të
caktuara të tyre, pagesa e obligimi të TVSH-së për shkak të importimit mund të
shtyhet për një periudhë maksimale prej gjashtë muajsh ose nuk ka nevojë të
paguhet në kohën e importimit, me kusht që të jetë e regjistruar si e tillë në
deklaratën e TVSH-s që duhet të dorëzohet në pajtueshmëri me nenin 54 të këtij
ligji.
382
4. TVSH do të jetë e pagueshme nga çdo person i cili bën që mallrat të pushojnë
së përfshiri në depot doganore, depot tjera dhe aranzhimet e ngjashme.
5. Personi i tatueshëm i cili nuk është i vendosur në Kosovë, duhet të emëroj
përfaqësuesin Tatimor si person të obliguar për të paguar TVSH-në, në
përjashtim për rastet e definuara në nën-paragrafin 4 të paragrafit 1 të këtij
neni dhe për ushtrimin e të gjitha të drejtave të tij.
KREU XVII
PERIUDHAT TATIMORE DHE DEKLARATAT E TVSH-SË
Neni 53
Periudhat tatimore
Neni 54
Deklaratat e TVSH-së, dorëzimi dhe pagesa
1. Një person i tatueshëm duhet të dorëzoj një deklaratë tatimore dhe të bëjë
pagesën përkatëse më së voni deri në datën 20 të muajit kalendarik që pason
383
pas fundit të secilës periudhë tatimore.
Deklarata Tatimore duhet të përmbaj:
KREU XVIII
MBAJTJA DHE RUAJTJA E LIBRAVE TË TVSH-SË, SHËNIMEVE DHE
DOKUMENTACIONIT TJETËR
Neni 55
Kërkesa për regjistrimin e informatave, mbajtjen e shënimeve dhe sigurimin e
qasjes
384
të zhvilluar nga ai;
1.5. kopjet e çdo kontrate për: Çdo importim ose furnizim të mallrave dhe
shërbimeve pavarësisht se a është ngarkuar TVSH apo jo, dhe çdo
furnizim të mallrave dhe shërbimeve të cilat janë trajtuar për qëllime të
ligjit ekzistues sikurse kanë ndodhur jashtë Kosovës.
1.6. çdo dokument unik doganor ose ndonjë dokument tjetër të doganës
relevant për importim, eksportim apo ndonjë aranzhim tjetër doganor.
2. Të gjithë dokumentet e përmendura në paragrafin 1 të këtij neni duhet të
mbahen në radhitje kronologjike duke u harmonizuar me njëri tjetrin atëherë
kur lidhen me të njëjtin moment të tatueshëm.
3. Të mbajnë kopjet e programit të TI-së të cilat janë shfrytëzuar ose
shfrytëzohen për administrimin e shënimeve të tatimit dhe të kontabilitetit,
librave dhe dokumenteve tjera dhe të sigurojnë kopjet në letër të këtyre
programeve që të mundësohet leximi.
Krijimi dhe ruajtja e faturave dhe të gjitha dokumenteve të tjera tatimore, librave
dhe shënimeve të referuara në këtë Ligj në format të përshtatshëm elektronik ose
sistem të ngjashëm si mikrofilmave, mikrofisheve dhe formateve të skenuara, do të
autorizohen vetëm nga Drejtori i Përgjithshëm i ATK-së pas pranimit të kërkesës me
shkrim lidhur me këto nga personi i tatueshëm. Kjo kërkesë duhet të shoqërohet me
përshkrim detal të sistemit dhe duhet të përmbajë evidencat e nevojshme se janë
përmbushur të gjitha kërkesat lidhur me krijimin dhe ruajtjen e faturave, librave dhe
mbajtjes së shënimeve. Gjithashtu duhet të shtohet marrëveshja ndërmjet personit të
tatueshëm dhe një specialisti të kontraktuar nga jashtë nëse furnizimi i këtyre
shërbimeve është i kontraktuar nga jashtë. Personi i tatueshëm dhe specialisti i
kontraktuar nga jashtë edhe bashkë edhe në veti do të jenë përgjegjës për pagesën e
tatimit.
Neni 56
385
shërbejnë si fatura, të lëshuara nga ai vetë ose nga klienti i tij në emrin e tij
dhe për llogarinë e tij, dhe të gjitha dokumentet të cilat ai i ka pranuar si dhe të
gjitha librat dhe shënimet, regjistrat dhe të gjitha dokumentet tjera dëshmuese
të ruhen për periudhën së paku prej gjashtë vitesh e cila fillon me një janar pas
vitit në të cilin ka ndodhur momenti tatimor.
Neni 57
Periudha e ruajtjes së Librave dhe të gjitha regjistrimeve për TVSH
KREU XIX
SKEMAT E VEÇANTA
Neni 58
386
Skemat e veçanta për agjentët e udhëtimit
1. Parimi:
1.1. ministri i Ministrisë së Ekonomisë dhe Financave mundet me akt
nënligjor të parasheh skemën e veçante për agjentët e udhëtimit;
1.2. kjo skemë e veçante mundë të zbatohet për transaksionet e zhvilluara nga
agjentët e udhëtimit të cilët punojnë me klient në emrin e tyre dhe
shfrytëzojnë furnizimet e mallrave ose shërbimeve të ofruara nga
personat tjerë të tatueshëm në ofrimin e mundësive për udhëtim;
1.3. aplikimi i skemës e veçanet nuk duhet të zbatohet për agjentët e
udhëtimit të cilët veprojnë vetëm si ndërmjetësues dhe për të cilët nën-
paragrafi 6.3 i nenit 24 të këtij Ligji zbatohet për qëllime të llogaritjes së
shumës së tatueshme;
2. Përkufizimet:
2.1. operatori i udhëtimit nënkupton personin i cili vepron në emrin e tij dhe i
cili organizon udhëtime për udhëtarët në formë pakoje me mjetet e veta;
2.2. agjenti i udhëtimit nënkupton personin i cili vepron si një ndërmjetësues
dhe aranzhon transportimin, akomodimin dhe udhëtimet për udhëtarët;
2.3. për qëllime të këtij neni, operatorët e udhëtimit duhet të konsiderohen si
agjent të udhëtimit.
3. Shërbimi i vetëm:
3.1. transaksionet e bëra nga agjenti i udhëtimit në pajtueshmëri me kushtet e
paragrafit 1 të këtij neni në lidhje me udhëtimin duhet të konsiderohet si
shërbim i vetëm i furnizuar nga agjenti i udhëtimit për udhëtarin;
3.2. shërbimi i vetëm është i tatueshëm në Kosovë nëse agjenti i udhëtimit e
ka vendosur biznesin e tij apo ka njësi fikse në Kosovë prej të cilit ai e
zhvillon furnizimin e shërbimit;
3.3. shuma e tatueshme dhe çmimi pa TVSH lidhur me shërbimin e vetëm të
ofruar nga agjenti i udhëtimit duhet të jetë marzha e agjentit të udhëtimit,
e cila është diferenca ndërmjet shumës totale pa TVSH-në që duhet të
paguhet nga udhëtari dhe kostoja aktuale për agjentin e udhëtimit, e
furnizimeve të mallrave dhe shërbimeve të ofruara nga personat tjerë të
tatueshëm, ku këto transaksione janë për përfitimin direkt të udhëtarit;
3.4. nëse transaksionet që ju kanë dhënë personit tjetër të tatueshëm nga
agjenti i udhëtimit janë bërë nga ata persona jashtë Kosovës, furnizimi i
bërë nga agjenti i udhëtimit duhet të konsiderohet si një aktivitet i
ndërmjetëm i liruar sipas nenit 34 të këtij Ligji;
3.5. nëse transaksionet janë bërë brenda dhe jashtë Kosovës, vetëm pjesa e
shërbimit të agjentit të udhëtimit që ka të bëjë më transaksionet jashtë
Kosovës mundë të lirohet;
3.6. TVSH e ngarkuar për agjentin e udhëtimit nga personat tjerë të
tatueshëm në lidhje me transaksionet të cilat janë referuar në paragrafin
3 të këtij neni dhe të cilat janë në përfitimin e drejtpërdrejtë të udhëtarit,
nuk do të jenë të zbritshme ose të rimbursueshme;
387
Neni 59
Aranzhimet speciale të aplikueshme për mallrat e dorës së dytë, punët artistike,
artikujt e koleksionistëve dhe antikitetet: Skema e marzhës së fitimit dhe
aranzhimet speciale për shitjet me ankand publik
388
5.3. nëse tregtari i tatueshëm e ushtron zgjedhjen sipas paragrafit 5 të këtij
neni, shuma e tatueshme duhet të përcaktohet në pajtueshmëri me
paragrafin 4 të këtij neni.
6. Në rast të importit të punëve artistike, artikujve të koleksionistëve ose
antikiteteve nga vetë tregtari i tatueshëm, çmimi i blerjes që do të merret
parasysh në llogaritjen e marzhës së fitimit duhet të jetë i barabartë me
shumën e tatueshme në importim plus TVSH-në e paguar në importim.
7. Ngarkimi me TVSH, e drejta për zbritjen e TVSH-së së zbritshme në lidhje
me furnizimet e mallrave të dorës së dytë, punëve artistike, artikujve të
koleksionistëve ose antikiteteve që i nënshtrohen skemës së marzhës, shënimet
dhe kontot që duhet të mbahen, do të specifikohen në akt nënligjor të referuar
në paragrafin 1 të këtij neni.
8. Procedurat e thjeshtësuara për mbledhjen e TVSH-së:
8.1. Ministri i Ministrisë së Ekonomisë dhe Financave gjithashtu mundet të
aplikojë procedurat e thjeshtësuara për mbledhjen e TVSH-së për disa
transaksione të caktuara ose për kategoritë e caktuara të tregtarëve të
tatueshëm, në veçanti në lidhje me shumën e tatueshme të furnizimeve të
mallrave që i nënshtrohet skemës së marzhës;
8.2. tregtari i tatueshëm gjithashtu mund të zgjedh për aplikimin e
aranzhimeve normale të TVSH-së për çdo furnizim të mbuluar me
skemën e marzhës me të drejtën për të zbritur nga TVSH për të cilën
është i obligueshëm, obligimin e TVSH-së apo TVSH-në e paguar në
import ose obligimin e TVSH-së së paguar në lidhje me punët artistike të
furnizuara për të nga kreatori i tyre, trashëguesi i titullit të kreatorit apo
nga personi i tatueshëm ndryshe nga tregtari i tatueshëm;
8.3. e drejta për të zbritur TVSH-në e zbritshme duhet të lindë në kohën kur
obligimi i TVSH-së në furnizimin në lidhje me të cilin tregtari i
tatueshëm zgjedh për aplikimin e aranzhimit normal të TVSH-së, duhet
të bëhet e ngarkueshme.
389
Neni 60
Skema e normës së sheshtë për bujqit
Neni 61
Skema e veçantë për shërbimet e furnizuara në mënyrë elektronike
390
2. Personi i tatueshëm që nuk është i vendosur në Kosovë, duhet t’i tregoj ATK-
së kur ai fillon apo pushon aktivitetin e tij si person i tatueshëm, ose për
ndryshimin e atij aktiviteti në atë mënyrë që ai më nuk i plotëson kushtet e
nevojshme për shfrytëzimin e kësaj skeme speciale. Ai duhet të komunikoj atë
informatë në mënyrë elektronike dhe do të kërkojë kuponin e leximit për atë
mesazh.
3. Personi i tatueshëm jo i vendosur në Kosovë i cili fillon aktivitetin e tij të
tatueshëm, ATK-së duhet ti siguroj informatat që duhet të përmbajnë detajet si
në vijim:
3.1. emrin;
3.2. adresën postare;
3.3. adresat elektronike, përfshirë këtu edhe ueb faqet;
3.4. numrin tatimor kombëtarë, nëse ekziston;
3.5. deklaratën që personi nuk është i identifikuar për qëllime të TVSH-së në
Kosovë.
Personi i tatueshëm jo i vendosur duhet të njoftojë ATK-në për ndonjë ndryshim në
informatat e ofruara
4. Ministri i Ministrisë së Ekonomisë dhe Financave duhet, me akt nënligjor
duke ju referuar paragrafit 1 të nenit 61 të këtij ligji, të parasheh në veçanti
udhëzimet lidhur me:
4.1. regjistrimin dhe çregjistrimin;
4.2. personi i tatueshëm i cili prodhon arin e investueshëm ose e transformon
arin në ari të investueshëm mundë ta zbres obligimin e TVSH-së dhe
TVSH-në e paguar nga ai për furnizimin ose importimin e mallrave ose
shërbimeve të lidhura me prodhimin ose transformimin e këtij ari nëse
furnizimi pasues i arit të liruar sipas kësaj skeme është tatuar;
4.3. mënyrën se si mund të bëhen rimbursimet;
4.4. ahënimet që duhet të mbahen për transaksionet e mbuluara me këtë
skemë speciale, kohëzgjatjen e mbajtjes së shënimeve dhe si duhet të
vihen në dispozicion shënimet në mënyrë elektronike me kërkesën e
ATK-së.
Neni 62
Skemat e veçanta për arin e investueshëm
391
2.2.3. ka ose ka pasur tender ligjor në vendin e origjinës, dhe
2.2.4. normalisht janë shitur me çmimin i cili nuk e tejkalon vlerën e
hapur të tregut të arit që gjendet në monedha më shumë se
tetëdhjetë për qind (80%).
Për qëllim të kësaj skeme, këto monedha nuk duhet të konsiderohen që do të shiten
për interes numizmatik.
392
furnizuara për të që përbëhen nga ndryshimi i formës, peshës ose
pastërtisë së arit përfshirë dhe arin e investueshëm.
4.2. personi i tatueshëm i cili prodhon arin e investueshëm ose e transformon
arin në ari të investueshëm mundë ta zbres obligimin e TVSH-së dhe
TVSH-në e paguar nga ai për furnizimin ose importimin e mallrave ose
shërbimeve të lidhura me prodhimin ose transformimin e këtij ari nëse
furnizimi pasues i arit të liruar sipas kësaj skeme është tatuar.
5. Obligimet speciale për personat e tatueshëm që tregtojnë dhe përpunojnë arin
e investueshëm.
KREU XX
DISPOZITAT PËRFUNDIMTARE
Neni 63
Ligji i aplikueshëm dhe Autoritetet Tatimore
Neni 64
Periudha kalimtare – dispozitat kalimtare
393
1.2. gjatë periudhës kalimtare mbeten të liruara dispozitat e caktuara lidhur
me importet dhe furnizimet e referuara në paragrafin 4 të këtij neni. Këto
dispozita kryesisht kanë të bëjnë me importet dhe furnizimet e bëra
brenda kontekstit të projekteve dhe programeve për rindërtimin e
Kosovës, si dhe importet dhe furnizimet e bëra brenda kontekstit të
fushës së bujqësisë;
2. Periudha kalimtare fillon me 1 janar 2010 dhe përfundon me 31 dhjetor të vitit
2012. Kjo periudhë kalimtare mund të zgjatet ose shkurtohet me propozimin e
bërë nga Ministri i Ekonomisë dhe Financave i cili aprovohet nga Kuvendi.
Ky propozim duhet të përfshijë vlerësimin e efekteve buxhetore, ekonomike
dhe sociale të implementimit karshi mos implementimit të dispozitave në fjalë,
dhe të paraqes arsyet e plota për këtë ndryshim.
3. Mos implementimi me 1 janar 2010 gjatë periudhës tranzitore është vënë për:
3.1. nën-paragrafët 4; 5; 10; 11; 12 të paragrafit 1; pjesa e nën-paragrafit 14 e
paragrafit l e cila ka të bëjë me nën-paragrafin 12 të paragrafit 1 të nenit
27 të këtij Ligji;
3.2. paragrafin 2 të nenit 27 të këtij Ligji;
3.3. pjesën e paragrafit 3 të nenit 27 e cila ka të bëjë me paragrafin 2 të nenit
27 të këtij Ligji;
3.4. pjesën e paragrafit 4 të nenit 44 të këtij Ligji e cila ka të bëjë me
obligimin e nënshkrimit të faturave;
3.5. Kreu XX lidhur me skemat speciale me përjashtim të skemës speciale për
shërbimet e furnizuara në mënyrë elektronike siç referohen në nenin 61 të
këtij Ligji.
4. Implementimi me 1 janar 2010 gjatë periudhës kalimtare të dispozitave të cilat
e kanë ekuivalentin e tyre në Rregulloren Nr. 2001/11 të TVSH-s si të
plotësuar në Ligjin e TVSH-s 03/L-114:
4.1. paragrafi 2 i nenit 29 të këtij Ligji;
4.2. paragrafi 2 i nenit 30 të këtij Ligji;
4.3. Paragrafi 2 i nenit 33 të këtij Ligji;
4.4. Paragrafi 3 i nenit 33 të këtij Ligji.
5. ATK do të vazhdojë të zbatojë Rregulloren e TVSH-së Nr. 2001/11 si të
plotësuar dhe Ligjin e TVSH-s Nr. 03/L-114, kur të shqyrtojë ndonjë çështje
tatimore që i takon periudhave tatimore deri më këtë datë dhe duke përfshirë
periudhat tatimore para hyrjes në fuqi të ligjit ekzistues të TVSH-së që mundë
të lindin më ose pas kësaj date.
Neni 65
Zbatimi
394
3. Ky Ligji zbatohet prej 1 janar 2010.
Neni 66
Hyrja në fuqi
Ky ligj hynë në fuqi pesëmbëdhjetë (15) ditë pas publikimit në Gazetën Zyrtare të
Republikës së Kosovës.
ANEKSI I
1. Shërbimet telekomunikuese;
2. Furnizimi i ujit,gazit,elektricitetit dhe energjisë termale ;
3. Transporti i mallrave;
4. Shërbimet e porteve dhe aeroporteve
5. Transporti i pasagjerëve;
6. Furnizimi i mallrave të reja të prodhuara për shitje;
7. Transaksionet lidhur me prodhimet bujqësore,të bëra nga agjencionet e
intervenimit bujqësor sipas Rregullores mbi organizimin e përgjithshëm të
tregut në këto produkte;
8. Organizimin e panaireve tregtare dhe ekspozitave;
9. magazinimi;
10. Aktivitetet e organeve të publicitetit komercial;
11. aktivitetet e agjentëve të udhëtimit;
12. funksionimi i shitoreve nga ndërmarrjet me qëllim ekskluziv për ti furnizuar
punonjësit e tyre, koperativave dhe mensave industriale dhe institucioneve të
ngjashme;
13. aktivitetet e zhvilluara nga organet e radios dhe televizionit mesa këto nuk
janë të liruara sipas nën-paragrafit 1.16 të nenit 27.
14. Furnizimi me shërbime te kanalizimit, mbledhjes se mbeturinave dhe dheut
për një kundërshpërblim nga ana e organeve komunale ose publike .
395
ANEKSI II
ANEKSI III
396
1. Drithërat sikurse janë elbi, misri, variete e misrit, tërshëra, thekni, orizi dhe
gruri;
2. Prodhimet e bëra prej drithërave për qëllim të konsumimit njerëzor dhe që
përmbajnë së paku 50% të drithërave, sikurse janë mielli, drithërat për
mëngjes, brumërat, buka, etj;
3. Sojat dhe prodhimet me qëllim për konsumim njerëzor e që përmbajnë së paku
25% të sojave dhe ekstrakteve të sojave;
4. Sheqeri, i rafinuar dhe i parafinuar, përfshirë sheqerin pluhur me qëllim për
konsumim njerëzor;
5. Perimet, e papërpunuara dhe të përpunuara, të ngrira apo në konserva, me
qëllim për konsumim njerëzor, përfshirë patatet dhe produktet e patateve,
domatet dhe produktet e domateve, dhe perimet e ngjashme dhe produktet e
tyre që përfshijnë së paku 50% të perimeve në produkt;
6. Peshqit, të ngrirë, të freskët dhe të konservuar- me qëllim për konsumim
njerëzor;
7. Mishi, përfshirë mishin e lopës, pulës, qengjit dhe derrit dhe produkteve të
tyre me qëllim për konsumim njerëzor, përderisa prodhimi përkatës përmban
minimum 50% të mishit në produkt;
8. Vajrat për gatim të bërë nga drithërat apo farërat vajor për përdorim në gatim
për konsumim njerëzor;
9. Qumështi dhe produktet e qumështit me qëllim për konsumim njerëzor;
10. Pijet, përjashtuar pijet alkoolike dhe të gazuara, me qëllim për konsumim
njerëzor;
11. Pemët dhe produktet e pemëve me qëllim për konsumim njerëzor përderisa
produkti i pemës përmban minimum 50% të pemës apo pemëve.
397
riparimin e këtyre mallrave dhe furnizimin e ulëseve të fëmijëve për vetura;
5. transporti i pasagjerëve dhe valigjeve shoqëruese;
6. Furnizimi duke përfshirë huadhënien e librave nga bibliotekat (duke përfshirë
broshurat,fletëpalosjet dhe materialet e ngjashme të shtypura, librat me
fotografi për fëmijë,librat për vizatim dhe ngjyrosje, muzikës në formë të
shtypur apo të dorëshkrimit, hartat dhe grafiqet hidrografike dhe të
ngjashme), gazetat dhe botimet periodikes për dallim nga materialet tërësisht
ose kryesisht të kushtuara reklamimit;
7. leja për hyrje në shfaqje,teatër,cirqe,panaire,parqet për zbavitje,koncerte,muze,
kopshte zoologjike,kinema,ekspozita dhe ngjarje te ngjashme kulturore dhe
shërbimet;
8. pranimi i shërbimeve të transmetimeve të radios dhe televizionit;
9. furnizimi i shërbimeve nga shkrimtarët, kompozitorët dhe artistët,ose të drejtat
pronësore lidhur me to;
10. furnizimi, ndërtimi,renovimi dhe ndryshimi i banimit,si pjesë e politikave
sociale;
11. furnizimi i mallrave dhe shërbimeve të llojit që normalisht janë për qëllim në
prodhimtarinë bujqësor mirëpo duke përjashtuar mallrat kapitale si makineritë
ose ndërtesat;
12. akomodimi i ofruar në hotele dhe institucione të ngjashme duke përfshirë
ofrimin e akomodimit të pushimit dhe dhënien e hapësirave për kamping dhe
karvanë;
13. hyrja në ngjarjet sportive;
14. shfrytëzimi i rekuizitave sportive;
15. furnizimi i mallrave dhe shërbimeve nga organizatat e njohura që i kushtohen
mirëqenies sociale nga Shtetet Anëtare dhe të angazhuara në punën e sigurisë
sociale dhe mirëqenies, mesa këto transaksione nuk janë të liruara sipas
neneve 132, 135 dhe 136;
16. furnizimi i shërbimeve nga ndërmarrësit e shërbimeve të varrimit dhe
kremacionit, dhe furnizimi i mallrave të lidhura me këto;
17. ofrimi i kujdesit mjekësor dhe dentar dhe trajtimi termal mesa këto shërbime
nuk janë të liruara sipas pikave (b) deri në (e) të nenit 132 (1);
18. furnizimi i shërbimeve lidhur me pastrimin e rrugëve,mbledhjen e hedhurinave
dhe trajtimin e mbeturinave tjera nga furnizimi i këtyre shërbimeve nga
organet e referuara në nenin 13.
398
2. Duhan dhe produktet e duhanit;dhe
3. Parfumet dhe ujin e kolonjës
Drunj të gjallë dhe bimë të tjera; bulba, rrënjë dhe të ngjashme, ashtu 0601 dhe 0602
siç janë përshkruar në titujt e shënuar në kolonën vijuese. 0701 1000
Patate, farë 0703 1011
Qepë, tuba
Mbetjet dhe mbeturinat nga industritë ushqimore, ashtu siç janë 2301 deri 2308
përshkruar në titujt e shënuar në kolonën vijuese.
Preparatet që përdoren për ushqimin e kafshëve (përveç ushqimit të
qenve dhe macave në shitje me pakicë) 2309 90
399
Fungicide, 3808 20
400
401
402
Ligji Nr. 03/L-161
LIGJI PËR TATIMIN NË TË ARDHURAT PERSONALE
Kuvendi i Republikës së Kosovës,
Në mbështetje të nenit 65.1 të Kushtetutës së Republikës së Kosovës,
Miraton
LIGJ PËR TATIMIN NË TË ARDHURAT PERSONALE
KREU I
DISPOZITAT E PËRGJITHSHME
Neni 1
Qëllimi
Neni 2
Përkufizimet
403
përkufizimin e të punësuarit sipas këtij Ligji. Personi i vetëpunësuar e
përfshin ndërmarrjen afariste personale dhe ortakun e angazhuar në
aktivitet ekonomik;
1.7. Punëdhënës – çdo person apo entitet që paguan paga përveç tjerash:
1.7.1. Autoritet publik;
1.7.2. Njësi e përhershme e personit jorezident;
1.7.3. Organizatë joqeveritare;
1.7.4. Organizatë ndërkombëtare përfshirë KFOR-in, me përjashtim të:
Kombeve të Bashkuara, agjencive të saj të specializuara dhe
Agjencisë Ndërkombëtare për Energji Atomike;
1.8. Punëdhënës kryesor - punëdhënës i përcaktuar nga i punësuari si i tillë
në kohën dhe në mënyrën e përcaktuar me një akt nënligjor që lëshohet
nga ministri;
1.9. Pagat - kompensimi financiar ose llojet e tjera të kompensimit, duke i
përfshirë mallrat, bonuset, favoret, shërbimet ose shkëmbimet që
paguhen në lidhje me punësimin në Kosovë.
1.10. Pagat e tatueshme - pagat e paguara sipas nenit 9.1 të këtij ligji, duke
zbritur shumat e përjashtuara nga të ardhurat bruto nga pagat sipas nenit
9.2 dhe 9.3 të këtij ligji.
1.11. E ardhura nga burimi i jashtëm – të ardhurat bruto që nuk është e
ardhur me burim në Kosovë;
1.12. E ardhura me burim në Kosovë - e ardhura bruto që krijohet në
Kosovë, si në vijim:
1.12.1. Pagat nga puna e kryer në Kosovë;
1.12.2. Të ardhurat nga aktivitetet ekonomike në rastet kur aktiviteti i
tillë zhvillohet në Kosovë;
1.12.3. Të ardhurat nga shfrytëzimi i pasurisë së luajtshme dhe të
paluajtshme në Kosovë;
1.12.4. Të ardhurat nga shfrytëzimi i pasurisë së paprekshme në Kosovë;
1.12.5. Interesi në obligimin e borxhit që paguhet nga rezidenti ose
autoriteti publik;
1.12.6. Dividendët e paguara nga organizata rezidente e biznesit;
1.12.7. Fitimi nga shitja e pronës së luajtshme, pronës së paluajtshme,
apo letra me vlerë që gjenden në Kosovë; dhe
1.12.8. Të ardhurat e tjera që nuk janë përfshirë
1.13. Person - për qëllime të këtij ligji do të përfshijë:
1.13.1. Personin fizik; dhe
1.13.2. Personin Juridik i cili në një term të përgjithshëm nënkupton çdo
organizatë, përfshirë çdo organizatë afariste që ka, në lidhje me
ligjin, një identitet juridik që është i ndarë dhe dallon nga
anëtarët, pronarët, apo aksionarët e vetë, sikurse janë, por nuk
është e kufizuar në, Shoqëri Aksionare dhe Shoqëri me
Përgjegjësi të Kufizuar;
1.13.3. Një Ortakëri që nënkupton një Ortakëri të përgjithshme, Ortakëri
të kufizuar apo përmes marrëveshjeve të ngjashme që nuk është
404
person juridik dhe që në mënyrë proporcionale ndanë pjesët e
kapitalit, të të ardhurave dhe humbjes në mes të ortakëve; dhe
1.13.4. Një grupim apo shoqëri të personave, përfshirë Konsorciumet,
por duke i përjashtuar Ortakëritë, të themeluara për një qëllim të
përbashkët të një aktiviteti ekonomik të veçantë. Një Shoqëri
është dy apo më shumë individë, kompani, organizata, apo qeveri
(apo çdo kombinim i këtyre entiteteve) me qëllim të pjesëmarrjes
në një aktivitet të përbashkët apo grupim i burimeve të tyre për
arritjen e një qëllimi të përbashkët. Secili pjesëmarrës mban
statusin juridik të vetin të ndarë dhe kontrolli i shoqërisë mbi
secilin pjesëmarrës është përgjithësisht i kufizuar në aktivitetet
që përfshin përpjekjen e përbashkët, në veçanti ndarjen e
fitimeve. Një shoqëri është e formuar nga një kontratë, e cila
përcakton të drejtat dhe obligimet e secilit anëtarë.
1.14. Entitet - Korporatë ose organizatë tjetër afariste që e ka statusin e
personit juridik, organizata afariste që vepron me mjetet në pronësi
publike dhe shoqërore, organizata joqeveritare e regjistruar sipas
legjislacionit mbi regjistrimin dhe veprimin e organizatave joqeveritare
në Kosovë dhe njësia e përhershme e personit jo rezident. Termi entitet
nuk përfshinë një ndërmarrje afariste personale, grupim apo shoqëri e
personave, apo një ortakëri.
1.15. Ndërmarrje afariste personale - një person fizik që merret me një
afarizëm, i cili nuk është agjent i varur ose i punësuari i ndonjë aktiviteti
tjetër ekonomik;
1.16. Autoritet publik - një autoritet qendror, rajonal, komunal ose lokal,
organ publik, ministri, departament apo ndonjë autoritet tjetër që ushtron
pushtet publik ekzekutiv, ligjvënës, rregullator, administrativ ose pushtet
gjyqësor.
1.17. Njësia e përhershme - një vend të fiksuar të biznesit përmes të të cilit
afarizmi i një personi jorezident tërësisht ose pjesërisht kryhet në
Kosovë, ashtu siç është e përshkruar ne nenin 35 te këtij ligji.
1.18. Personat e lidhur - persona me lidhje të veçanta që mund të ndikojnë
materialisht në rezultatet ekonomike të transaksioneve ndërmjet tyre.
Personat konsiderohen se kanë lidhje të veçantë nëse:
1.18.1. Janë zyrtarë ose drejtorë të bizneseve të njëri-tjetrit;
1.18.2. Janë partnerë të ligjshëm në biznes;
1.18.3. Kanë lidhje punëdhënësi-punonjësi;
1.18.4. Një person që mban apo kontrollon 50% ose më shumë të
aksioneve ose të drejtën e votës në personin tjetër juridik;
1.18.5. Njëri prej tyre drejtpërsëdrejti ose tërthorazi e kontrollon tjetrin;
1.18.6. Që të dytë drejtpërsëdrejti ose tërthorazi kontrollohen nga një
person i tretë, apo
1.18.7. Personat janë burrë e grua apo të afërm të brezit të tretë, si dhe te
afërm të brezit të dytë të bashkëshortit apo të bashkëshortes.
1.19. Vlera e hapur e tregut - shuma që me qellim te sigurimit të mallrave
apo shërbimeve ne fjalë ne atë kohe, një konsumator në të njëjtin nivel të
405
tregut në të cilin ndodh furnizimi i mallrave apo shërbimeve të njëjta apo
të ngjashme, paguan nën kushtet e konkurrencës së drejtë, për një
furnizues duar lirë;
1.21. Rezident - Personi fizik i cili ka vendbanim kryesor në Kosovë ose është
fizikisht i pranishëm në Kosovë brenda 183 ditëve apo më shumë gjatë
çdo periudhe 12 mujore ose Entiteti, Ndërmarrje personale afariste,
Ortakëria apo Shoqëria e personave që është themeluar në Kosovë apo që
e ka vendin e tij të menaxhimit efektiv në Kosovë.
1.22. Rezidencë kryesore – gjithashtu e njohur si “Rezidencë e përhershme”-
vendi ku një person fizik ka vendin e tij të zakonshëm të banimit apo
rëndom jeton; vendi ku personi fizik tërësisht i nënshtrohet tatimit në të
ardhura për arsye të rezidencës apo vendbanimit;
1.23. Jorezident - çdo person ose entitet që nuk është rezident i Kosovës;
1.24. Shpenzimet e reprezentacionit -të gjitha shpenzimet lidhur me
promovimin e biznesit dhe përfshijnë shpenzimet për zbavitje dhe
përfaqësimit të biznesit;
1.25. Shndërrim jo i vullnetshëm - pasuria e plotë ose e pjesshme që është
shkatërruar, vjedhur, konfiskuar apo është shpallur e papërdorshme, ose
kur tatimpaguesi është i detyruar të heqë dorë prej saj për shkak të
çfarëdo kërcënimi ose rreziku të përmendur më parë;
1.26. Pasuria e paluajtshme - për qëllime tatimore, e tërë toka dhe ndërtesat
apo strukturat nën dhe mbi sipërfaqen tokësore dhe të lidhura me tokën,
përfshirë pasurinë që është shtesë (ndihmëse) në pasurinë e paluajtshme;
të drejtat në të cilat aplikohen dispozitat e ligjit të përgjithshëm që
respekton pasurinë tokësorë; uzufruktin e pasurisë së paluajtshme; dhe të
drejtat në pagesat e ndryshueshme dhe të fiksuara si konsideratë për
punimin e, apo të drejtën për të punuar, vendburimin minerar, burimet
dhe rezervat tjera natyrore;
1.27. E drejta pronësore - pagesa e çdo lloji të pranuar si një konsideratë për
shfrytëzimin, apo të drejtën e shfrytëzimit, të çdo të drejte të autorit të
punës letrare, artistike apo shkencore përfshirë filmat kinematografik,
dhe patentat, emrin tregtar, dizajn apo plan modeli, formulë apo proces
sekret, apo për informatat që lidhen me përvojën industriale, komerciale
apo shkencore;
1.28. Nënkontraktor - çdo person që kryen a pjesë të një projekti tërësor që
është marrë nga kontraktori kryesor. Nënkontraktori është drejtpërdrejt i
angazhuar në ekzekutimin dhe realizimin e projektit tërësor dhe vepron
në interes të kontraktonit kryesor. Periudha e kaluar nga nënkontaktori që
punon në një projekt gjithëpërfshirës konsiderohet si kohë e kaluar nga
kontraktori kryesor në projekt;
1.29. Kontraktori kryesor / Kontraktor – çdo biznes, qoftë organizatë apo
individ, i cili është pajtuar të kryejë operimet nën çdo dokument juridik
detyrues i nënshkruar nga përfituesi , qoftë duke i bërë operimet vetë apo
duke angazhuar dikë tjetër për ata;
1.30. Pranim konstruktiv – tatimpaguesit bazë në para të gatshme, që të
ardhurat janë pranuar në mënyrë konstruktive kur janë vënë në
406
dispozicion për tatimpaguesin pa kufizime substanciale, sikurse është
kreditimi në llogarinë e tij, janë vënë anash për të, apo ndryshe janë vënë
në dispozicion ashtu që ai mund t‟i tërheqë kurdo, apo ashtu që ai ka
mundur t‟i tërheqë gjatë vitit të tatueshëm nëse njoftimi për qëllimin e
tërheqjes është dhënë;
1.31. Përfitimet në natyrë (po ashtu e njohur si përfitimet në gjësende) –
kompensimet e llojllojshme jo me pagë të dhëna të punësuarve përveç
pagës apo rrogës së tyre normale. Të dhëna në mallra, artikuj apo
shërbime se sa në para;
1.32. Periudhë e tatimit - viti kalendarik apo çdo periudhe tjetër e raportimit e
paraparë me këtë ligj;
1.33. Pasqyrat financiare - pasqyrat financiare me qëllim të përgjithshme të
përgatitura në përputhje me legjislacionin që rregullon Bordin e Kosovës
mbi Standardet për Raportimin Financiar dhe legjislacionin që rregullon
raportimin financiar të organizatave afariste (shoqërive tregtare);
1.34. ATK – Administrata Tatimore e Kosovës;
1.35. Ministër - Ministri i Ministrisë për Ekonomi dhe Financa;
1.36. Kosovë - gjithë toka, ujërat e brendshme dhe hapësirën ajrore të
Kosovës, sikur që është përkufizuar me Kushtetutën e Republikës së
Kosovës;
1.37. Lizingu operues – çdo lizing që nuk është lizing financiar;
1.38. Lizing financiar – një lizing që transferon në mënyrë substanciale të
gjitha rreziqet dhe shpërblimet të rastit për pronësinë e një artikulli të
pasurisë. Titulli mundet ose nuk mundet të transferohet në fund të
lizingut. Një lizing financiar plotëson një prej katër kushteve vijuese:
1.38.1. nëse jeta e lizingut tejkalon 75% të jetës së pasurisë;
1.38.2. nëse ekziston një transferim i pronësisë në lizing-marrësin në
fund të afatit të lizingut
1.38.3. nëse ekziston një mundësi për të blerë pasurinë me një “çmim të
dakorduar” në fund të afatit të lizingut;
1.38.4. nëse vlera aktuale e pagesave të lizingut, të zbritura me një
shkallë zbritjeje të përshtatshme, tejkalon 90% të vlerës së hapur
të tregut për pasurinë.
Neni 3
Tatimpaguesit
Sipas këtij Ligji tatimpaguesit janë personat fizikë rezident dhe jo rezident,
Ndërmarrja personale afariste, Ortakëritë dhe Shoqëritë, të cilët pranojnë ose
krijojnë të ardhura bruto të përshkruara në nenin 7 të këtij ligji gjatë periudhës
tatimore.
Neni 4
Objekti i tatimit
1. Objekti i tatimit për tatimpaguesin rezident janë të ardhurat e tatueshme nga
burimi i të ardhurave nga Kosova dhe burimi i të ardhurave jashtë Kosovës.
407
2. Objekti i tatimit për tatimpaguesin jo rezident janë të ardhurat e tatueshme nga
të ardhurat që e kanë burimin në Kosovë.
Neni 5
Të ardhurat e tatueshme
Të ardhurat e tatueshme për një periudhë të tatueshme do të thotë ndryshimi
ndërmjet të ardhurave bruto të pranuara ose të krijuara gjatë periudhës tatimore dhe
zbritjeve e lejueshme sipas këtij Ligji lidhur me të ardhurat e tilla bruto.
Neni 6
Shkallët e tatimit
1. Për të ardhurat të tatueshme në periudhën tatimore që fillon më 1 Janar 2009
dhe periudhat tatimore pasuese, tatimi në të ardhura personale ngarkohet sipas
shkallëve në vijim:
1.1. Për të ardhurat e tatueshme 960 euro ose më pak, zero për qind (0%);
1.2. Për të ardhurat e tatueshme mbi 960 euro deri në 3000, duke përfshirë
edhe shumën 3.000 euro, katër për qind (4%) të shumës mbi 960 euro
1.3. Për të ardhurat e tatueshme mbi 3.000 euro deri në 5,400, duke përfshirë
edhe shumën 5.400 euro, 81.6 euro plus tetë për qind (8%) të shumës mbi
3.000 euro dhe
1.4. Për të ardhurat e tatueshme mbi 5.400 euro, 273.6 euro plus dhjetë për
qind (10%) të shumës mbi 5.400 euro.
2. Për secilën periudhë tatimore, para 1 Janarit 2009, tatimi në të ardhura
ngarkohet sipas shkallëve në vijim:
2.1. Për të ardhurat e tatueshme 960 euro ose më pak, zero për qind (0%);
2.2. Për të ardhurat e tatueshme mbi 960 euro deri në 3000, duke përfshirë
edhe shumën 3.000 euro, pesë për qind (5%) të shumës mbi 960 euro;
2.3. Për të ardhurat e tatueshme mbi 3.000 euro deri në 5,400, duke përfshirë
edhe shumën 5.400 euro, 102 euro plus dhjet për qind (10%) të shumës
mbi 3.000 euro dhe
2.4. Për të ardhurat e tatueshme mbi 5.400 euro, 342 euro plus njëzet për qind
(20%) të shumës mbi 5.400 euro.
Neni 7
Të ardhurat bruto
1. Përveç për të ardhurat që janë të liruara sipas këtij ligji, të ardhurat bruto
nënkuptojnë të gjitha të ardhurat që janë pranuar vërtet apo në mënyrë
konstruktive nga burimet vijuese:
1.1. Pagat;
1.2. Qiratë;
1.3. Përdorimi i pasurisë së paprekshme;
1.4. Interesi, përveç interesit i cili është i liruar sipas këtij ligji;
1.5. Të ardhurat zëvendësuese, sikurse ato të përmendura në nenin 8.1.8, të
këtij ligji;
1.6. Fitimet kapitale që rezultojnë nga një rritje apo ulje në vlerën e
aksioneve;
408
1.7. Fitimet kapitale që rezultojnë nga nja shitje me këste të një pasurie
kapitale;
1.8. Fitoret në lotari dhe duke iu nënshtruar nenit 49 te këtij ligji, fitoret në
Lojërat e Fatit;
1.9. Pensionet e paguara nga një punëdhënës i përparshëm, apo në përputhje
me Ligjin mbi Pensionet në Kosovë;
1.10. Veprimtaria afariste e gjeneruar nga bizneset me të ardhura bruto vjetore
prej 50,000 € apo më pak përveç nëse ato biznese kanë zgjedhur të
mbajnë libra dhe regjistrime siç kërkohet në nenin 33 të këtij ligji.
2. Përveç siç parashihet në paragrafin 1 të këtij neni, të ardhura bruto po ashtu
nënkuptojnë të gjitha të ardhurat e lindura (akruara) nga burimet vijuese:
2.1. Veprimtari afariste;
2.2. Fitimet kapitale, përveç atyre fitimeve kapitale të përshkruara në
paragrafin 1 të këtij neni;
2.3. Çdo e ardhur tjetër që është e përfshirë me një akt nënligjor të lëshuar
nga ministri.
Neni 8
Të ardhurat që përjashtohen
409
1.7. Të ardhurat nga polisat e sigurimit të jetës që paguhen si rezultat i
vdekjes së personit të siguruar
1.8. Kthimin e parave ose kompensimin për trajtimin mjekësor dhe
shpenzimet, duke përfshirë edhe hospitalizimin dhe mjekimin, pos
rrogave të paguara gjatë periudhës së mungesës nga puna për shkak të
sëmundjes ose lëndimit.
1.9. Interesi në instrumentet financiare të cilat janë të lëshuara apo garantuara
nga një Autoritet Publik i Kosovës i paguar tatimpaguesve rezident apo
jo rezident.
1.10. Të ardhurat e kontraktuesit primar ose nën-kontraktuesit, përveç
personave vendor, që janë krijuar nga kontratat për furnizimin e mallrave
dhe shërbimeve të Kombeve të Bashkuara (duke përfshirë UNMIK-un),
agjencitë e specializuara të Kombeve të Bashkuara, KFOR-it dhe
Agjencinë Ndërkombëtare për Energji Bërthamore, të cilët drejtpërdrejt
janë të angazhuar në projekte dhe programe të organizatave të cekura më
lartë.
1.11. Të ardhurat e kontraktuesit primar ose nën-kontraktuesit, përveç
personave vendor, që janë krijuar nga kontratat me qeveritë e huaja,
organet e tyre dhe Agjencionet, Bashkimin Evropian, Agjencionet e
Specializuara të Bashkimit Evropian, Bankës Botërore, FMN-së dhe
organizatat ndërkombëtare ndërqeveritare për furnizimin e mallrave dhe
shërbimeve në mbështetje të projekteve dhe programeve për Kosovën.
1.12. Dividendët e marrë nga një tatimpagues rezident dhe jo rezident.
1.13. Fitimet nga lojërat e fatit, përveç fitimeve nga lotaria duke iu nënshtruar
dispozitave të nenit 49 të këtij ligji.
1.14. Pagesat e pensioneve dhe asistencat sociale të paguara nga Qeveria e
Kosovës.
1.15.Asetet e marra, apo vlera e aseteve te marra, si rezultat i trashëgimisë. S
1.16. Shpenzimet edukative/arsimore të paguara nga një punëdhënës në interes
të një punësuari me kusht që shpenzimet e tilla të jenë paguar
drejtpërdrejtë në institucionin edukativo/arsimor që është i pranuar në
përputhje me ligjin në fuqi të Kosovës, dhe me kusht që më tutje i
punësuari të mbetet në punësim tek punëdhënësi për së paku 24 muaj pas
përfundimit të edukimit/arsimit për të cilën shpenzimet janë paguar nga
punëdhënësi.
1.17. Bursat e marra nga një individ për të marrë pjesë në një institucion për
mësim të lartë, shkollë zanati, apo shkollë profesionale, përderisa bursa
është paguar drejtpërdrejtë në institucion dhe asnjë pjesë e bursës nuk
është e kompenzueshme për studentin.
1.18. Shpenzimet e trajnimit të paguara nga një punëdhënës për një të punësuar
për të marrë pjesë në programet zyrtare të trajnimit për marrë shkathtësitë
elementare të nevojshme për të punësuarin për të kryer detyrat e caktuara
apo të nevojshme për t‟i dhënë shkathtësi të reja tw punësuarit që lidhen
me punën përderisa shpenzimet e tilla nuk tejkalojnë 1,000 € në atë
periudhë tatimore.
410
1.19. Shpenzime më shumë se 1,000€ në ndonjë periudhë tatimore do të
konsiderohen të ardhura të tatueshme për të punësuarin dhe do t‟i
nënshtrohen mbajtjes në burim në përputhje me dispozitat e këtij ligji.
1.20. Shpenzimet për jetesë gjatë pjesëmarrjes në një program zyrtar trajnimi
do të jenë të lejueshme deri në një maksimum të vendosur nga ministri
me një akt nënligjor.
1.21. Akti nënligjor i tillë gjithashtu do të specifikojë çfarëdo lloj të
shpenzimeve të trajnimit që kualifikohen për këtë lirim. Shpenzimet e
trajnimit për këtë nën-paragraf nuk do të përfshijnë shumat të barabarta
me pagat dhe rrogat të cilat u paguhen fillestarëve apo praktikantëve.
KREU II
TË ARDHURAT NGA PUNËSIMI
Neni 9
Të ardhurat nga pagat
411
distanca e vajtje-ardhjeve e të cileve nga rezidenca e tyre kryesore për në
vendin e rregullt të punës është më e madhe se 20 kilometra.
2.6. Përfitimet në natyrë që i jepen të punësuarave në formë të biletave të
transportit publik të kufizuara në transporitimin mbi transportin e
autorizuar publik nga rezidenca kryesore e të punësuarit për në vendin e
rregullt të punës. Përfitimet në natyrë mund t‟u jepen të punësuarve
distanca e vajtje-ardhjeve e të cilëve nga rezidenca e tyre kryesore për në
vendin e tyre të rregullt të punës është më e madhe se 1 kilometër.
2.7. Rimbursimi i tillë apo dhënia e përfitimeve në natyrë nuk do të
konsiderohen si shpenzime të zdritshme bizesi nga ndonjë dhurues e
rimbursimmit të tillë apo përfitimeve në natyre, e as nuk do të jenë të
zdritshme si shpenzim të ndonjë lloji.
2.8. Ministri do të lëshojë një akt nënligjor për të përkufizuar kërkesat e
raportimit që lidhen me dhënien e rimbursimit apo përfitimeve në natyrë
të lejuara me nën-paragrafët 2.5 dhe 2.6.
3. Për kontributet pensionale, të ardhurat bruto do të përfshijnë:
3.1. Kontributet e dhëna nga punëdhënësi në emër të punonjësit në sistemin e
kursimeve individuale pensionale, në fondin plotësues të pensionit të
punëdhënësit dhe në skemën plotësuese individuale të pensioneve sipas
legjislacionit mbi Trustin e Kursimeve Pensionale të Kosovës;
3.2. Kontributet e dhëna nga punonjësi në sistemin e kursimeve individuale
pensionale, në fondin pensional plotësues të punëdhënësit dhe në skemën
plotësuese pensionale individuale sipas legjislacionit mbi kursimet
Pensionale në Kosovë.
KREU III
TE ARDHURAT NDRYSHE NGA ATO TE PUNESIMIT
Neni 10
Të ardhurat nga aktivitetet afariste
412
artikujve për ta llogaritur çmimin e mallrave të shitura, e shfrytëzojnë metodën
FIFO (i pari që hyn brenda del i pari) ose ndonjë metode tjetër të tillë ashtu siç
mund të parashtrohet në aktin nënligjor të nxjerr nga ministri.
5. Kur një metodë e regjistrimit të mallit të jetë zgjedhur, ajo metodë do të
përdoret për vitin në të cilin është zgjedhur plus së paku për tri periudha
tatimore shtesë. Një tatimpagues që dëshiron të ndryshojë metodën e
regjistrimit të mallit pas asaj periudhe kohore duhet të kërkojë një vendim
shpjegues individual nga ATK në përputhje me dispozitat e aplikueshme të
Ligjit mbi Administratën Tatimore dhe Procedurat i ndryshuar me Ligjin nr.
03/L-071.
6. Tatimpaguesit e angazhuar ne kontrata dhe projekte ndërtimore afatgjata do të
raportojnë të ardhurat e tatueshme nga ato kontrata dhe projekte afatgjata në
mënyrën e përshkruar në një akt nënligjor që lëshohet nga ministri.
7. Të ardhurat e tatueshme nga lizingjet operuese dhe lizingjet financiare do të
përcaktohen dhe raportohen në mënyrën e përshkruar në një akt nënligjor që
do të lëshohet nga minsitri. Akti nënligjor do të përshkruajë lizingjet operative
dhe lizingjet financiare.
Neni 11
Të ardhurat nga Qiratë
Neni 12
Të ardhurat nga pasuria e paprekshme
Neni 13
Të ardhurat nga Interesi
413
1.2. Interesin nga flet obligacionet ose letrat tjera me vlerë të lëshuara nga
organizatat afariste;
1.3. Interesin nga llogaritë (e kursimeve) të cilat sjellin interes, e që mbahen
në banka dhe në institucione të tjera financiare.
1.4. Të ardhurat bruto nga interesi nuk përfshijnë interesin (kamatën) nga
mjetet e Trustit të Kursimeve Pensionale në Kosovë apo nga cilido fond
tjetër pensional i përkufizuar sipas legjislacionit mbi kursimet pensionale
në Kosovë.
Neni 14
Të ardhurat tjera përfshirë dhuratat
KREU IV
SHPENZIMET AFARISTE TË LEJUESHME
Neni 15
Dispozitat e përgjithshme të shpenzimeve.
414
3. Nuk lejohet zbritje për ndonjë shpenzim të akruar (rrjedhur) që lidhet me të
ardhurat të cilat i nënshtrohen mbajtjes në burim (Pagave, dividendëve,
interesit, të drejtave pronësore, qirave, fitoreve në lotari, etj.) veç nëse janë
paguar më apo para 31 Marsit të periudhës tatimore vijuese. Çdo shpenzim që
nuk lejohet me këtë nënparagraf do të jetë i zbritshëm në periudhën tatimore
në të cilën në të vërtetë është paguar.
4. Bizneset me të ardhura vjetore bruto prej 50,000€ e më shumë, dhe ato biznese
të cilat kanë zgjedhur të mbajnë libra dhe regjistrime siç kërkohet në nenin 33
të këtij ligji, mund të zbresin shpenzimet e lejuara e të paguara apo të akruara
gjatë periudhës tatimore.
5. Nuk do të lejohet zbritje për ndonjë shpenzim derisa nuk dokumentohet ne
mënyrën e kërkuar me akt nënligjor të lëshuar nga ministri.
6. Shpenzimet, përfshirë shpenzimet e zhvlerësimit, që lidhen me lizingjet
operative dhe lizingjet financiare do të raportohen në mënyrën e përshkruar në
një akt nënligjor që do të lëshohet nga ministri.
Neni 16
Shpenzimet e reprezentacionit
Neni 17
Shpenzimet e Borxhit të keq
415
2. Zbritjet e borxhit të keq janë të kufizuara në pjesën e pambuluar të borxhit.
Çdo borxh i keq i zbritur si një shpenzim dhe mandej më pastaj është vjelë do
të përfshihet në të ardhurat e kohës së vjeljes.
3. Nuk lejohet asnjë zbritje e borxhit te keq për borxhet ndërmjet palëve te
lidhura.
4. Ministri lëshon një akt nënligjor për te përshkruar kërkesat për zbritjen e
borxhit te keq sikur që është paraparë me këtë nen.
Neni 18
Shpenzimet afariste të udhëtimit
Neni 19
Pagesat për personat e lidhur
Neni 20
Zhvlerësimi
416
mjetet tjera të rënda, kompjuterët, pjesët shtesë për kompjuterë dhe
pajisjet tjera për përpunimin e të dhënave, mobilet dhe pajisjet për zyra,
instrumentet, gjërat e ndryshme dhe pajisjet tjera shtesë; dhe bagëtitë te
shfrytëzuara për prodhim ose për mbarështim;
3.3. Kategoria 3: Uzinat dhe makineria; inventari i hekurudhës dhe
lokomotivat që shfrytëzohen për transportin hekurudhor; aeroplanët;
anijet dhe bimët shumë vjeçare dhe shkurret e shfrytëzuara për vreshtari
ose për prodhimin e frutave si p.sh. mollët, dardha, arrat, boronicat dhe te
tjera ; dhe të gjitha asetet e trupëzuara që nuk janë përfshirë në kategorinë
1 apo kategorinë 2.
4. Shuma e lejuar si zbritje për zhvlerësim në periudhën tatimore përcaktohet
duke aplikuar përqindjet e mëposhtme në mënyrë individuale të pronës së
prekshme individuale sipas metodës lineare në fund të periudhës tatimore
sipas kategorisë si cilës i përkasin asetet:
4.1. Kategoria 1: pesë për qind (5%);
4.2. Kategoria 2: njëzet për qind (20%) dhe
4.3. Kategoria 3: dhjetë për qind (10%).
5. Sipas këtij neni, një pasuri së pari duhet të merret parasysh kur vihet për herë
të parë në shërbim.
6. Shuma fillestare që zhvlerësohet është çmimi i blerjes apo, në mungesë të
çmimit të blerjes, çmimi i kostos. Shuma fillestare përfshin:
6.1. detyrimet tatimore, ngarkesat dhe taksat, dhe
6.2. shpenzimet e rastit sikurse janë provizioni, paketimi, montimi, transporti
dhe shpenzimet e sigurimit të ngarkuara nga furnizuesi.
7. Zhvlerësimi individual i pasurisë të Kategorisë 2 dhe Kategorisë 3 do të
zbatohet vetëm për ato pasuri të cilat janë marrë në apo pas datës së hyrjes në
fuqi të këtij ligji.
8. Blerja e një pasurie për çmimin prej 1,000 euro ose me pak do të lejohet si një
shpenzim rrjedhës.
9. Mjetet kapitale të cilat janë blerë dhe ka filluar zhvlerësimi i tyre sipas
metodës grupore para hyrjes në fuqi të këtij ligji, do të vazhdojnë të
zhvlerësohen sipas legjislacionit paraprak derisa vlera e grupit të bëhet zero.
10. Asetet (pasuria) e prekshme me çmim të blerjes prej më shumë se 1,000 euro
dhe më pak se 3,000 euro, të siguruara pas datës në të cilën ky ligj hyn në fuqi,
do të vendoset në një grup të vetëm të aseteve dhe do të zhvlerësohet me
shkallën 20% të vlerës së aseteve në grup, pa marrë parasysh në cilën kategori
të aseteve do të vendosej sipas dispozitave të paragrafit tre të këtij neni. Kur
asetet kualifikuese janë blerë, çmimi i tyre i blerjes do të shtohet në vlerën e
grupit. Kur asetet të jenë shitur nga grupi, çmimi i blerjes së asetit të shitur do
të raportohet si e ardhur e zakonshme afariste në vitin në të cilin aseti është
shitur, por vlera e grupit nuk do të ulet si rezultat i shitjes.
Neni 21
Zhvlerësimi i bagëtive
Zhvlerësimi i bagëtisë është i lejuar vetëm për kafshët e tilla nëse janë përdorë gjatë
rrjedhës së veprimtarisë ekonomike. Kafshët të cilat rrisin pasardhësit vetëm për
417
përdorim personal apo kafshë qumështore të përdorura vetëm për përdorim personal
nuk i nënshtrohet zhvlerësimit.
Neni 22
Zbritjet e posaçme për pasuritë e reja
1. Nëse një tatimpagues blen linjat prodhuese për uzina dhe makineria, inventari
i hekurudhës dhe lokomotivat që shfrytëzohen për transportin hekurudhor,
aeroplanë, anijet, mjetet e rënda për transport, pajisjet për bartje të dheut,
buldozerët, gërmuesit e dheut dhe mjetet tjera të rënda për qëllimet e
veprimtarisë ekonomike të tatimpaguesit ndërmjet 1 Janarit 2010 dhe 31
Dhjetorit 2012, lejohet një zbritje e veçantë prej dhjetë për qind (10%) të
çmimit të përvetësimit të pasurisë në vitin në të cilin pasuria është vënë për
herë të parë në shërbim.
2. Kjo zbritje bëhet përveç zbritjes normale të zhvlerësimin të lejueshëm.
3. Zbritja lejohet vetëm nëse pasuria është e re ose është vënë për herë të parë në
shërbim në Kosovë. Zbritja nuk lejohet nëse pasuria është bartur nga një
biznes ekzistues ose një biznes i mëparshëm në Kosovë.
4. Zbritjet tjera të posaçme mund të jepen vetëm nëse parashihen me ligj të
veçantë.
Neni 23
Riparimet dhe përmirësimet
Neni 24
Amortizimi
418
2. Metoda e amortizimit është metoda e shlyerjes lineare dhe lejimi bazohet në
afatin e përdorimit të pasurisë të përcaktuar në marrëveshjen ligjore mbi
përvetësimin dhe përdorimin e pasurisë së paprekshme.
Neni 25
Shpenzimet kërkimore dhe zhvillimore
Neni 26
Humbjet tatimore
1. Humbjet tatimore siç është e definuar me këtë ligj është ndryshimi negativ
ndërmjet të ardhurave dhe shpenzimeve e lejimeve të tatimpaguesit të
përcaktuara me këtë ligj.
2. Shuma e humbjes tatimore e përcaktuar sipas këtij neni mund të bartet deri në
shtatë (7) periudha të njëpasnjëshme tatimore dhe është e disponueshme si
zbritje ndaj çfarëdo të ardhure për ato vite.
3. Shuma e bartur që merret parasysh për çfarëdo periudhe tatimore pas vitit të
humbjes tatimore, është shuma e përgjithshme e humbjes e zvogëluar për
shumën e grumbulluar që është lejuar më parë si zbritje.
4. Nëse tatimpaguesi ka pasur humbje tatimore më gjatë se një (1) vit, ky nen
zbatohet për humbjet që janë krijuar sipas radhës.
5. Dispozitat e këtij neni do të jenë të lejueshme vetëm për biznesin i cili ka
krijuar humbje. Nëse biznesi ka ndryshim në pronësi prej më shumë se 50%
apo nëse një ndërmarrje personale afariste është ndryshuar në ndonjë formë
tjetër biznesi (entitet juridik, ortakëri, etj.) humbja e bartur nuk do të lejohet
më. Ministri mund të lëshojë një akt nënligjor për të rregulluar dispozitat e
bartjes së humbjes që lidhen me ndryshimin e llojit të organizatës biznesore
apo ndryshimit të pronësisë, si dhe çdo dispozitë tjetër të bartjes së humbjes të
nevojshëm për zbatimin e këtij neni.
419
Neni 27
Shpenzimet e qirasë
Nëse një tatimpagues, ndryshe nga një tatimpagues i angazhuar në afarizëm për
dhënie me qira të pasurisë së luajtshme apo të paluajtshme, zgjedh të mos mbajë
regjistrime të shpenzimeve aktuale të paguara apo te lindura në aktivitetin e qirasë,
tatimpaguesit të tillë i lejohet një zbritje nga të ardhurat bruto nga qiraja në një
shumë të barabartë me dhjetë për qind (10%) të qirave të pranuara me qëllim të
mbulimit të shpenzimeve të riparimit, arkëtimit të pagesave dhe të shpenzimeve tjera
të paguara apo të krijuara gjatë realizimit të qirasë.
Neni 28
Zbritjet e lejuara për kontribute bamirëse.
Neni 29
Shpenzimet edukative/arsimore dhe trajnuese
420
1.1. shpenzimet edukative ose arsimore të jenë paguar drejtpërdrejtë në
institucionin edukativ ose arsimor;
1.2. institucioni edukativ/arsimor njihet nga ligji publik në fuqi i Kosovës.
1.3. edukimi/arsimimi lidhet me pozitën e të punësuarit dhe nuk e kualifikon
atë të punësuar për punë në një profesion tjetër; dhe
1.4. i punësuari mbetet në marrëdhënie pune me punëdhënësin për së paku 24
muaj pas përfundimit të edukimit ose arsimimit për të cilën shpenzimet
janë paguar nga punëdhënësi.
2. Shpenzimet e trajnimit (shpenzimet e dala nga një punëdhënës për t‟i dhënë
aftësitë elementare të nevojshme për të punësuarin për të kryer detyrat e
caktuara apo të nevojshme për t‟i dhënë aftësitë e reja të punësuarit) të cilat
lidhen me punën do të lejohen në tërësi në vitin në të cilin shpenzimet e tilla të
trajnimit kanë lindur. Shuma e shpenzimeve të tilla nuk do të tejkalojë 1,000€
për të punësuar në çdo periudhë tatimore, Çdo shpenzim i trajnimit i lindur
mbi atë shumë nuk do të jetë e lejueshme në atë periudhë tatimore.
KREU V
SHPENZIMET E PALEJUESHME
Neni 30
Shpenzime e palejueshme
421
2.2. Trajtimi i shpenzimeve të cilat mund të jenë pjesërisht personale dhe
pjesërisht afariste, apo të cilat mund t‟i nënshtrohen dilemës se a janë ato
personale apo afariste, do të përkufizohen në një akt nënligjor që lëshohet
nga ministri.
KREU VI
FITIMET DHE HUMBJET KAPITALE
Neni 31
Të ardhurat nga fitimet kapitale
422
apo cilitdo fond tjetër pensional të përkufizuar me legjislacionin mbi Pensionet
në Kosovë.
12. Fitimi kapital nuk pranohet në rast të ndërrimit pa dashje të pronës nëse
konsiderata është marrë nga ndërrimi qe përbëhet nga prona e karakterit apo
natyrës së njëjtë ose nga paratë që janë investuar në pronën e natyrës apo të
karakterit të njëjtë brenda periudhës dy vjeçare (2) të zëvendësimit.
13. Nëse një shitje e pasurisë kapitale përfshinë një marrëveshje me këste që zgjat
më shumë se periudha tatimore në të cilën shitja është finalizuar (të gjitha
dokumentet e aplikueshme janë të nënshkruara nga të gjitha palët dhe
marrëveshja e shitjes ligjërisht është e zbatueshme), çdo fitim duhet të
amortizohet me bazë të linjës direkte për jetëgjatësinë e marrëveshjes më këste
dhe shuma e fitimit që i atribuohet ndonjë periudhe tatimore duhet të
raportohet në deklaratën tatimore si e ardhur në atë periudhë tatimore.
Dispozitat tjera që lidhen me shitjes me këste do të përshkruhen në nj akt
nënligjor.
14. Fitimi kapital nuk pranohet në rast të ndërrimit pa dashje të pronës nëse
konsiderata është marrë nga ndërrimi që përbëhet nga prona e karakterit apo
natyrës së njëjtë ose nga paratë që janë investuar në pronën e natyrës apo të
karakterit të njëjtë brenda periudhës dy vjeçare (2) të zëvendësimit.
Neni 32
Metoda e parasë së gatshme dhe akruale e kontabilitetit
423
akruale, përveç nëse është paraparë ndryshe në paragrafin 3 të nenit 15 të këtij
ligji.
KREU VII
LIBRAT DHE REGJISTRIMET
Neni 33
Kërkesa për libra dhe regjistrime
424
4.2. Një libër të blerjes në të cilin të gjitha blerjet dhe kthimet duhet të
regjistrohen.
4.3. Një ditar të pranimeve në para të gatshme (kesh) dhe një ditar të
pagesave në para të gatshme (kesh) që lidhen me librin e shitjes dhe
librin e blerjes.
4.4. Një llogari kapitale, nëse është aplikueshme, që përmban bilancin e
hapjes, shtimet në kapital, shpenzimet që do të kapitalizohen, shkalla e
zhvlerësimit, shuma e zhvlerësimet, të gatshmet dhe bilanci mbyllës;
4.5. Librat dhe regjistrimet e tilla të tjera sipas nevojës për të dhënë llogari të
saktë të të gjitha të ardhurave dhe shpenzimeve ashtu që të mund të bëhet
një përcaktim i saktë i tatimit;
4.6. Pavarësisht kërkesës në paragrafin 1 të këtij neni që ortakëritë dhe grupet
e personave duhet të mbajnë libra dhe regjsitrime të përshkruara në
Paragrafin 4 të këtij Neni, ortakëritë dhe grupet e personave me
qarkullim vjetor prej 50,000 apo më pak nuk do të kërkohet të mbajnë
pasqyra të të ardhurave apo financiare siç kërkohet me Standardet e
Kontabilitetit të Kosovës. Megjithatë, ato do të kërkohet të mbajnë librat
dhe regjistrimet e përshkruara në nën-paragrafët 4.1 deri 4.5, dhe çdo
regjistrim tjetër i kërkuar me qëllim që të përcaktohet me saktësi shuma e
fitimit, apo humbjes, që do t‟u shpërndahet ortakëve të ndarë.
4.7. Përmbajta e librave dhe regjistrimeve të kërkuara me këtë paragraf dhe
çdo libër dhe regjistrim i kërkuar, përfshirë ato të mbajtura në format
elektronik, do të përkufizohen në një akt nënligjor të lëshuar nga ministri.
Neni 34
Kërkesat për libra dhe regjistrime për bizneset e vogla
1. Një tatimpagues me të ardhura bruto vjetore prej 50.000 euro apo më pakë, i
cili nuk zgjedh të përgatisë librat dhe regjistrimet e kërkuara sipas paragrafit 4
të nenit 33, duhet të mbaj librat dhe regjistrimet vijuese minimale:
1.1. Një libër të shitjes në të cilin të gjitha shitjet dhe kthimet duhet të
regjistrohen.
1.2. Një libër të blerjes në të cilin të gjitha blerjet dhe kthimet duhet të
regjistrohen.
1.3. Një ditar të pranimeve në para të gatshme (kesh) dhe një ditar të
pagesave në para të gatshme (kesh) që lidhen me librin e shitjes dhe
librin e blerjes.
1.4. Përmbajta e librave dhe regjistrimeve të kërkuara me këtë paragraf dhe
çdo libër dhe regjistrim i kërkuar për biznesin e vogël, përfshirë ato të
mbajtura në format elektronik, do të përkufizohen në një akt nënligjor të
lëshuar nga ministri.
425
KREU VIII
DISPOZITAT NDËRKOMBËTARE
Neni 35
Njësi e Përhershme
426
përhershme në Kosovë lidhur me aktivitetet që ai person i ndërmerr për
personin jo rezident, nëse personi i tillë:
3.1. Ka dhe zakonisht ushtron autorizimin në Kosovë për të lidhur kontrata në
emër të personit jo rezident, përveç nëse aktivitetet e personit të tillë janë
të kufizuara në ato të përmendura në paragrafin 6 të këtij neni të cilat,
nëse ushtrohen përmes një vendi të caktuar të biznesit, nuk do ta bënin
këtë vend të caktuar të biznesit njësi të përhershme sipas dispozitave të
atij nën neni; ose
3.2. Nuk ka autorizim të tillë, por zakonisht mban një magazinë të mallrave
ose materialeve në Kosovë nga i cili vazhdimisht shpërndan mallra ose
materiale në emër të tatimpaguesit.
4. Prsoni jo rezident i cili ofron sigurim, përveç ri-sigurimit, do të konsiderohet
se ka njësi të përhershme në Kosovë nëse mbledh primet në Kosovë ose
siguron rreziqet që ndodhen në Kosovë DISPOZITAT NDËRKOMBËTARE
Neni 35
Njësi e Përhershme
427
2.3. Çdo vend ndërtimi i shfrytëzuar për kërkimin e resurseve natyrore brenda
Kosovës, kur aktivitetet e tilla brenda Kosovës vazhdojnë për një
periudhë apo periudha gjithsejtë 183 ditore apo më shumë brenda cilësdo
periudhe dymbëdhjetë mujore. Kur aktivitetet vazhdojnë për një periudhë
apo periudha gjithsejtë 183 ditore ose më shumë brenda një periudhe
dymbëdhjetë mujore, aktivitetet konsiderohen se kanë krijuar ndërmarrje
të përhershme nga dita kur kanë filluar aktivitetet e tilla, dhe
2.4. Çdo pasuri e paluajtshme që ndodhet në Kosovë dhe posedohet nga një
person jo rezident.
3. Pavarësisht nga paragrafi 1 të këtij neni, kur personi, përveç agjentit me status
të pavarur për të cilin zbatohet paragrafi 6 i këtij neni, vepron në Kosovë në
emër të personit jo rezident, personi jo rezident konsiderohet se ka njësi të
përhershme në Kosovë lidhur me aktivitetet që ai person i ndërmerr për
personin jo rezident, nëse personi i tillë:
3.1. Ka dhe zakonisht ushtron autorizimin në Kosovë për të lidhur kontrata në
emër të personit jo rezident, përveç nëse aktivitetet e personit të tillë janë
të kufizuara në ato të përmendura në paragrafin 6 të këtij neni të cilat,
nëse ushtrohen përmes një vendi të caktuar të biznesit, nuk do ta bënin
këtë vend të caktuar të biznesit njësi të përhershme sipas dispozitave të
atij nën neni; ose
3.2. Nuk ka autorizim të tillë, por zakonisht mban një magazinë të mallrave
ose materialeve në Kosovë nga i cili vazhdimisht shpërndan mallra ose
materiale në emër të tatimpaguesit.
4. Personi jo rezident i cili ofron sigurim, përveç ri-sigurimit, do të konsiderohet
se ka njësi të përhershme në Kosovë nëse mbledh primet në Kosovë ose
siguron rreziqet që ndodhen në Kosovë përmes një personi, përveç agjentit me
status të pavarur për të cilin zbatohet paragrafi 6 i këtij neni.
5. Pavarësisht nga paragrafi 1 dhe 2 i këtij neni, “Njësia e përhershme”
konsiderohet se nuk përfshin:
5.1. Shfrytëzimin e objekteve vetëm me qëllim të ruajtjes ose ekspozimit të
mallrave ose materialeve që i përkasin personit jo rezident ;
5.2. Mbajtja e magazinës së mallrave dhe materialeve që i përkasin personit
jo rezident vetëm me qëllim të ruajtjes apo ekspozimit;
5.3. Mbajtja e magazinës së mallrave dhe materialeve që i përkasin personit
jo rezident vetëm për qëllime të përpunimit nga një tatimpagues tjetër;
5.4. Mbajtja e një vendi të caktuar të biznesit vetëm me qëllim të blerjes së
mallrave ose materialeve ose mbledhjes së informacioneve për personin
jo rezident;
5.5. Mbajtja e një vendi të caktuar të biznesit vetëm për qëllimin e kryerjes së
aktiviteteve të tjera të karakterit përgatitor apo ndihmës për personin jo
rezident, dhe
5.6. Mbajtja e një vendi të caktuar të biznesit vetëm për kombinimin e ndonjë
nga aktivitetet e paraqitura në paragrafët 1 deri 5 të këtij nën neni, me
kusht që aktiviteti i përgjithshëm i vendit të caktuar të biznesit që
rezulton nga ky kombinim ka vetëm karakter përgatitor apondihmës.
428
6. Personi jo rezident nuk konsiderohet se ka njësi të përhershme në Kosovë
vetëm pse kryen veprimtari afariste në Kosovë përmes komisionarit, agjentit të
përgjithshëm të komisionit apo ndonjë agjenti tjetër me status të pavarur, me
kusht që personat e tillë veprojnë sipas rrjedhës së rëndomtë të biznesit të tyre.
Megjithatë, kur aktivitetet e agjentit të tillë përkushtohen tërësisht apo gati
tërësisht në emër të atij tatimpaguesi, dhe krijohen kushtet apo imponohen
ndërmjet atij tatimpaguesi dhe agjentit në marrëdhëniet e tyre komerciale dhe
financiare që ndryshojnë nga ata që do të kishin mundur të bëhen ndërmjet
tatimpaguesve të pavarur, ai nuk konsiderohet agjent me status të pavarur në
kuptimin e këtij nën neni.
7. Fakti se personi jo rezident kontrollon ose kontrollohet nga një kompani që
është rezidente e Kosovës, apo që kryen biznes në Kosovë (qoftë përmes
ndërmarrjes së përhershme apo ndryshe), nuk e konsideron asnjërën kompani
njësi të përhershme të tjetrës.”
Neni 36
Çmimet e transferimit
Neni 37
Shmangia e tatimeve të dyfishta
429
3. Çdo marrëveshje e zbatueshme ndërkombëtare e negociuar nga ministri dhe e
ratifikuar nga Kuvendi mbi shmangien e tatimit të dyfishtë zëvendëson
dispozitat e këtij neni kur ato lidhen me palët në atë marrëveshje
ndërkombëtare
KREU IX
DISPOZITAT E MBAJTJES NË BURIM
Neni 38
Mbajtja në tatimit në paga
Neni 37
Shmangia e tatimeve të dyfishta
430
2. Kreditimi tatimor i lejuar në paragrafin 1 te këtij neni është i kufizuar në
shumën e tatimit të jashtëm të paguar në të ardhurat e përfituara jashtë
Kosovës, e nuk tejkalon shumën e tatimit obligues në Kosovë në ato të
ardhurat. Për aq sa tatimi i Kosovës në ato të ardhura tejkalon tatimin e
jashtëm të paguar, shuma tepricë duhet të përfshihet në llogaritjen e tatimit
obligues të Kosovës.
3. Çdo marrëveshje e zbatueshme ndërkombëtare e negociuar nga ministri dhe e
ratifikuar nga Kuvendi mbi shmangien e tatimit të dyfishtë zëvendëson
dispozitat e këtij neni kur ato lidhen me palët në atë marrëveshje
ndërkombëtare
KREU IX
DISPOZITAT E MBAJTJES NË BURIM
Neni 38
Mbajtja në tatimit në paga
431
7. Secili punëdhënës apo person që kërkohet të mbajë në burim sipas paragrafit 4
të këtij neni, deri më 1 Mars të vitit vijues të periudhës tatimore, i siguron
secilit të punësuar nga i cili tatimi në paga është mbajtur në burim, një
certifikatë të tatimit të mbajtur në burim në formën e specifikuar në aktin nën
ligjor të lëshuar nga ministri.
Neni 39
Tatimi i mbajtur në burim në interes dhe të drejta pronësore
Neni 40
Tatimi i mbajtur në burim në fitoret nga lotaria dhe lojërat e fatit
432
2. Duke iu nënshtruar dispozitave të nenit 49 të këtij ligji, secili organizator i
lojërave të fatit do të mbajë në burim tatimin në një shumë të barabartë me
dhjetë për qind (10%) të secilës pagesë për fitore.
3. Secili organizator i një loje te fatit dhe lotarisë, dorëzon një deklaratë të tatimit
të mbajtur në burim dhe transferojë shumën e tatimit të mbajtur në një llogari
të caktuar nga Administrata Tatimore, në një bankë të licencuar nga BQK
brenda pesëmbëdhjetë (15) ditëve pas ditës së fundit të secilit muaj kalendarik,
në përputhje me një akt nënligjor të lëshuar nga ministri.
4. Secili organizator i një loje te fatit dhe lotarisë, gjatë periudhës tatimore, me
kërkesë të fituesit, dorëzon një certifikatë për mbajtjen në burim të shumës së
tatimit deri më 1 Mars të vitit pasues të periudhës tatimore në formën e
specifikuar në një akt nënligjor të lëshuar nga ministri.
5. Secili organizator i një loje të fatit dhe organizator i një lotarie i cili mban në
burim tatimin sipas këtij neni gjatë një periudhe tatimore do të dorëzojë në
administratën tatimore një pasqyrë vjetore të barazimit në formën dhe formatin
e specifikuar nga Administrata Tatimore jo më larg se 1 Marsi i vitit që pason
periudhën tatimore. Secili organizator i një lotarie duhet të përfshijë një kopje
të të gjitha certifikatave të mbajtjes në burim, që kërkohen me paragrafin tre të
këtij neni, me pasqyrën vjetore të barazimit të dorëzuar në administratën
tatimore.
Neni 41
Mbajtja në burim në pagesa të caktuara për jo-rezidentët
433
4. Mbajtja në burim sipas këtij neni konsiderohet të jetë tatim përfundimtar dhe
pranuesit e të ardhurave të tilla që i nënshtrohen mbajtjes në burim nuk do të
dorëzojnë deklaratë në Administratën Tatimore, pavarësisht dispozitave të
nenit 48 të këtij ligji.
5. Secili pagues i cili mban në burim sipas këtij neni gjatë një periudhe tatimore,
me kërkesë të pranuesit të të ardhurave, deri më 1 Mars të vitit vijues të
periudhës tatimore do t‟i japë certifikatën e tatimit të mbajtur në burim në
formën e specifikuar në një akt nënligjor të lëshuar nga ministri.
6. Çdo tatimpagues i cili mban në burim tatimin sipas këtij neni gjatë një
periudhe tatimore do të dorëzojë në administratën tatimore një pasqyrë
barazimi vjetore në formë dhe format të specifikuar nga Administrata
Tatimore jo më larg se 1 Mars të vitit që pason periudhën tatimore. Çdo
tatimpagues duhet të përfshijë një kopje të të gjitha certifikatave të mbajtjes në
burim, që kërkohen me paragrafin pesë të këtij neni, me pasqyrën vjetore të
barazimit, me pasqyrën vjetore të barazimit të dorëzuar në administratën
tatimore.
7. Ministri lëshon një akt nënligjor që do të specifikojë ata persona apo entitete të
cilët do të konsiderohen „pagues‟ sipas këtij neni dhe të gjitha aktivitetet tjera
të kërkuara për zbatimin e këtij neni.
KREU X
ORTAKËRITË DHE GRUPIMI I PERSONAVE
Neni 42
Ortakëritë dhe grupimi i personave
1. Secila ortakëri dhe grupim i personave që merr apo akruon të ardhura bruto në
përputhje me dispozitat e këtij Ligji, për qëllime të tatimit në të ardhura
personale, dorëzon një deklaratë tatimore vjetore për të ardhurat, më apo para
31 Marsit të vitit që pason periudhën tatimore por nuk do të bëjë pagesë të
detyrimit mbi tatimin në të ardhura.
2. Deklarata tatimore bëhet në formën e përshkruar nga Administrata Tatimore e
Kosovës dhe përfshinë, midis tjerash, të ardhurat bruto nga të gjitha burimet,
zbritjet e lejueshme, të ardhurat e tatueshme dhe pjesën shpërndarëse të secilit
ortak apo anëtar, që bashku me numrin e tyre fiskal të Kosovës dhe adresat e
tyre përkatëse. Secili ortak apo anëtar i grupit raporton pjesën shpërndarëse të
të ardhurave të tatueshme në deklaratën e tyre tatimore individuale të të
ardhurave të dorëzuar në përputhje me nenin 48 të këtij ligji.
3. Ortakëritë dhe grupimi i personave, gjithashtu do të dorëzojnë pagesa
tremujore paradhënie sipas paragrafit 2.2 të nenit 43 dhe të paguajnë shumën
obligative për secilin ortak apo secilin anëtar të grupit në emër të secilit ortak
apo anëtar, duke përdorë numrin fiskal të secilit ortak apo anëtar.
4. Ortakëritë dhe grupimi i personave, si dhe ortakët e ortakërive dhe anëtarët e
grupeve, duhet të mbajnë libra dhe regjistrime në përputhje me paragrafin 4 të
434
nenit 33 të këtij ligji dhe secili ortak duhet të paguajnë tatimet në të ardhura
obligative në përputhje me paragrafin 2.2 te nenit 43 të këtij ligji.
5. Ortakëria dhe grupimi i personave kërkohet të mbajë në burim tatimin dhe
kontributet pensionale nga pagat e të punësuarve të ortakërisë apo grupimit të
personave dhe të kryejë pagesën në përputhje me kërkesat e këtij ligji.
6. Ortakëria, apo grupimi i personave, është përgjegjës për dorëzimin e
deklaratave dhe kryerjen e pagesës të të gjitha tatimeve për të cilat ortakëria
apo grupimi i personave bëhet i detyrueshëm, përveç për tatimet në të ardhura
të cilat do të deklarohen në përputhje me paragrafët 1 dhe 2 të këtij neni.
7. Ortakëria dhe grupimi i personave do të dorëzojë të gjitha deklaratat dhe
pasqyrat duke përdorë numrin fiskal të caktuar nga Administrata Tatimore.
8. Secila ortakëri dhe grupim i personave do të caktojë një prej ortakëve të
përgjithshëm apo një prej personave që i përkasin grupimit si përfaqësues. Ky
përfaqësues, në bazë të një autorizimi me shkrim të dhënë nga të gjithë ortakët
apo personat që i përkasin grupimit, do të veprojë në emër të tyre dhe në
interes të tyre dhe të jenë të autorizuar të plotësojë të gjitha obligimet tatimore
të ortakërive apo grupimit të personave , përfshirë pagesën e obligimeve,
sikurse janë të përkufizuara me ligj. Megjithatë, caktimi i një përfaqësuesi nuk
do t‟i lirojë ortakët apo anëtarët individual nga detyrimi i tyre individual për
tatimet e tyre në të ardhura apo borxhit të ortakërisë apo grupit sikurse
parashihet në Ligjin per Shoqëritë Tregtare, nëse ortakëria dështon në
plotësimin e obligimeve të veta financiare.
KREU XI
PAGESAT, KREDITIMET DHE DEKLARATAT
Neni 43
Pagesa e tatimit për veprimtaritë afariste
435
2.1.2. Pesë për qind (5%) të të ardhurave bruto nga shërbimet,
veprimtaritë profesionale, të zanatit, të argëtimit dhe të ngjashme
të çdo tremujori, por jo më pakë se 37.5 € për tremujor.
2.1.3. Nëse një tatimpaguesi i përshkruar në paragrafin 2.1 të këtij neni
nuk ka të ardhura në një periudhë tremujore, nuk kërkohet
pagesë, por tatimpaguesi duhet të dorëzojë deklaratën e këstit
tremujor për periudhën kur nuk ka obligim tatimor.
2.2. Tatimpaguesit me të ardhura bruto vjetore nga aktivitetet afariste që
tejkalojnë 50.000 euro, tatimpaguesit që kërkohet, apo që zgjedhin,
sikurse është paraparë në paragrafin 3 të nenit 33, të mbajnë librat dhe
regjistrimet të përmendura në paragrafin 4 të nenit 33, duhet të paguajnë
paradhënie:
2.2.1. Një të katërtën (1/4) e detyrimit tatimor të përgjithshëm për
periudhën aktuale tatimore duke u bazuar në të ardhurat e
tatueshme të parashikuara, të zbritura nga çdo shumë e tatimit të
mbajtur në burim në përputhje me nenin 39 të këtij ligji dhe
nenin 30 të Ligjit për Tatimin në të Ardhurat e Korporatave; apo
2.2.2. Për periudhën e dytë tatimore dhe ato pasuese, për të cilat
tatimpaguesi bën pagesën sipas këtij paragrafi, një të katërtën
(1/4) apo më shumë se 110% e detyrimit tatimor të përgjithshëm
për periudhën tatimore që i paraprinë periudhës aktuale tatimore,
të zbritura nga çdo shumë te tatimit të mbajtur në burim në
përputhje me nenin 39 të këtij ligji dhe nenin 30 të Ligjit për
Tatimin në të Ardhurat e Korporatave.
2.2.3. Tatimpaguesi i cili ka tejkaluar të ardhurat vjetore bruto prej
50.000 € në cilin do vit kërkohet të raportoje te ardhurat dhe bëjë
pagesat në pajtueshmëri me paragrafin 2.2 të këtij neni për
periudhën tatimore në të cilën të ardhurat vjetore bruto ka
tejkaluar 50,000 euro dhe, së paku, tri periudha tatimore vijuese.
Nëse pas asaj kohe të ardhurat vjetore bruto i tatimpaguesit ka
rënë më poshtë se pragu 50,000€ dhe tatimpaguesi dëshiron te
kthehet ne raportimin e te ardhurave dhe të bëjë pagesat ne
pajtueshmëri me nën-paragrafin 2.1 të këtij neni, ai tatimpagues
duhet te dorëzoje kërkesë në ATK për vendim ne pajtueshmëri
me nenin 10 te Ligjit për Administratën Tatimore dhe Procedurat
para 1 Marsi të vitit në të cilin është kërkuar ndryshimi.
3. Nëse pagesa paradhënie nuk është bërë me kohë, apo në shumën që është më
pak se ajo e kërkuar, administrata tatimore mund të vendosë një ndëshkim në
një shumë të barabartë më shkallën e interesit që është në fuqi në kohën kur
pagesa paradhënie ka qenë obligative për t‟u bërë. Nuk do të ketë shtesa tjera
në tatim, për pagesat paradhënie me vonesë apo të pamjaftueshme. Nëse
pagesat e kësteve tremujore bëhen në datat e caktuara ose para atyre dhe nëse
pagesa përfundimtare bëhet siç kërkohet në paragrafin 4 të nenit 38, të këtij
ligji, nuk aplikohet ndëshkime për pagesa të pamjaftueshme, nëse:
436
3.1. Dallimi ndërmjet shumës që kërkohet në çdo këst tremujor dhe shumës
së paguar për çdo këst nuk tejkalon dhjetë për qind (10%) të shumës së
duhur, ose
3.2. Pas periudhës së parë tatimore të tatimpaguesit, shuma e paguar në çdo
këst është minimum dhjetë për qind (10%) së paku më shumë se një e
katërta ( ¼ ) e tatimit të obligueshëm në deklaratën tatimore të detyrimit
tatimor.
3.2.1. Nëse administrata tatimore kryen një kontroll të ndonjë viti dhe
bën një rregullim të tatimit të atij viti për më shumë se 20%,
lirimi nga ndëshkimi i paraparë në nën-paragrafin 8.2 nuk do të
aplikohet në kërkesat për pagesë paradhënie për periudhën
tatimore pasuese.
3.3. Për periudhën e parë tatimore gjatë së cilës një tatimpagues ka qenë në
punë (periudha tatimore në të cilën tatimpaguesi ka kërkuar një numër
fiskal, apo nëse tatimpaguesi ka kryer punë para asaj kohe, periudha
tatimore në të cilën aktiviteti ekonomik ka filluar), nuk do të ngarkohet
ndëshkim nëse, përfshirë këstin e katër tremujor që pritet më 15 Janar,
tatimpaguesi ka bërë pagesa paradhënie tremujore të barabarta me së
paku 90% të tatimit përfundimtar obligativ për atë periudhë tatimore.
3.4. Tatimpaguesi që ka pasur humbje në Deklaratën e Tatimit në të Ardhurat
e Personale të vitit të kaluar nuk ka të drejtë të përdorë dispozitat e nën-
paragrafit 2.2.2 të këtij neni në kryerjen e pagesave paradhënie për vitin
aktual. Tatimpaguesi i tillë duhet të kryejë pagesat paradhënie në
përputhje me dispozitat e nën-paragrafit 2.2.1 të këtij neni.
3.5. Ndëshkimi që do të ngarkohet sipas këtij neni do të aplikohet vetëm në
shumën e nën-paguar nga data e nën-pagesës deri në datën e përshkruar
në paragrafin 3 të këtij neni për të bërë rregullimin përfundimtar për
periudhën tatimore, apo, nëse është më herët, data e pagesës në të cilën
pagesa paradhënie e tatimpaguesit përfshinë një shumë të mjaftueshme
për të paguar pagesën paradhënie për atë tremujor plus shuma e nën-
paguar.
Neni 44
Pagesa e tatimit për qiratë
437
e zvogëluar për cilëndo shumë të parave të ndalura gjatë këtij tremujori, në
përputhje me nenin 30.2 të Ligjit për Tatimin në të Ardhurat e Korporatave.
Neni 45
Pagesa e tatimit për pasurinë e paprekshme
Neni 46
Pagesa e tatimit për të ardhurat tjera të tatueshme, përfshirë fitimet kapitale
1. Secili tatimpagues, i cili merr të ardhura të tatueshme nga fitimet kapitale ose
nga çdo burim tjetër, që nuk përshkruhet në nenet 38 deri 43 të këtij ligji,
paguan tatimin më 31 Mars ose para 31 Marsit të vitit pasues të periudhës
tatimore, në përputhje me dispozitat e parashtruara përpara në Nenin 48 të
këtij ligji.
2. Tatimpaguesit të cilët marrin dhurata të tatueshme sipas nenit 14 të këtij ligji,
duhet të bëjnë një pagesë paradhënie prej dhjetë për qind (10%) të shumës së
dhuratës e cila tejkalon 5,000€ deri në ditën e fundit të muajit që pason
tremujorin në të cilin është marrë dhurata.
Neni 47
Kreditimet kundrejt tatimit
Neni 44
Pagesa e tatimit për qiratë
438
2. Shuma e secilës pagesë tremujore, sipas paragrafit 1 të këtij neni, është dhjetë
për qind (10%) e të ardhurave të tatueshme të marra nga qiraja (të ardhurat
bruto nga qiraja minus dhjetë për qind (10%) zbritje të paraparë në nenin 27 të
këtij ligji) në tremujorin kalendarik që është menjëherë para datës së pagesës,
e zvogëluar për cilëndo shumë të parave të ndalura gjatë këtij tremujori, në
përputhje me nenin 30.2 të Ligjit për Tatimin në të Ardhurat e Korporatave.
Neni 45
Pagesa e tatimit për pasurinë e paprekshme
Neni 46
Pagesa e tatimit për të ardhurat tjera të tatueshme, përfshirë fitimet kapitale
1. Secili tatimpagues, i cili merr të ardhura të tatueshme nga fitimet kapitale ose
nga çdo burim tjetër, që nuk përshkruhet në nenet 38 deri 43 të këtij ligji,
paguan tatimin më 31 Mars ose para 31 Marsit të vitit pasues të periudhës
tatimore, në përputhje me dispozitat e parashtruara përpara në Nenin 48 të
këtij ligji.
2. Tatimpaguesit të cilët marrin dhurata të tatueshme sipas nenit 14 të këtij ligji,
duhet të bëjnë një pagesë paradhënie prej dhjetë për qind (10%) të shumës së
dhuratës e cila tejkalon 5,000€ deri në ditën e fundit të muajit që pason
tremujorin në të cilin është marrë dhurata.
Neni 47
Kreditimet kundrejt tatimit
439
kufizohet në shumën e tatimit që do të paguhej për të ardhura të tilla
sipas këtij ligji.
Neni 48
Deklaratat tatimore dhe pagesat
440
periudhën tatimore, tatimpaguesi ka të drejtë në rimbursimin e tatimit shtesë të
paguar.
7. Vendi për dorëzimin e deklaratave tatimore, tatimit të ridërguar dhe për
kërkimin e rimbursimit përcaktohet në një akt nënligjor të nxjerrë nga ministri.
Neni 49
Ankesa dhe masat e përkohshme
441
ndryshuar, i cili do të pasqyrojë ndryshimet e nevojshme në nenet 7, 10,
15, 32, 33, 34 dhe 43 të këtij ligji.
Neni 50
Zbatimi
1. Ministri nxjerr akte nënligjore që kërkohen me këtë ligj për zbatimin e këtij
ligji.
Neni 51
Ligji i aplikueshëm
Ky ligj shfuqizon Ligjin Nr. 03/L- 115 datë 18 dhjetor, 2008, si dhe çdo dispozitë
tjetër që është në kundërshtim me këtë ligj.
Neni 52
Hyrja në fuqi
442
443
444
Ligji Nr. 03/L- 162
PËR TATIMIN NË TË ARDHURAT E KORPORATAVE
Miraton:
KREU I
DISPOZITAT E PËRGJITHSHME
Neni 1
Qëllimi
Neni 2
Përkufizimet
445
paprekshme me qëllim të sigurimit të të ardhurave në veçanti duhet të
konsiderohet si një aktivitet ekonomik;
1.5. Pasqyrë financiare - pasqyrat financiare të karakterit të përgjithshëm të
përgatitura në përputhje me Legjislacionin që rregullon Bordin e
Kosovës mbi standardet e raportimit financiar dhe për raportimin
financiar të shoqatave tregtare;
1.6. Të ardhura nga burimet e Kosovës - të ardhura bruto që krijohen në
Kosovë, të cilat përfshijnë:
1.6.1. Të ardhurat nga veprimtaritë afariste të ushtruara në Kosovë;
1.6.2. Të ardhurat nga shfrytëzimi i pasurisë së tundshme dhe të
patundshme në Kosovë;
1.6.3. Të ardhurat nga shfrytëzimi i pasurisë së paprekshme në Kosovë;
1.6.4. Interesi mbi obligimin e borxhit te paguar nga një rezident apo
autoritet publik;
1.6.5. Dividendët e paguara nga një organizate afariste rezidente;
1.6.6. Fitimin nga shitja e pasurisë së luajtshme, të paluajtshme dhe
letrave me vlere në Kosovë;
1.6.7. Të ardhura tjera që nuk janë të mbuluara me nënparagrafet e
lartpërmendura që dalin nga veprimtaria ekonomike në Kosovë.
1.7. Të ardhurat e burimeve të jashtme - të ardhurat bruto që nuk janë të
ardhura të brendshme të Kosovës.
1.8. Të ardhurat bruto - të gjitha të ardhurat e fituara ose të akumuluara,
duke përfshirë mes tjerash, të ardhurat nga veprimtaritë e prodhimit,
tregtisë, financave, investimeve, veprimtarisë profesionale ose
veprimtarive të tjera ekonomike;
1.9. Pronë e prekshme – paratë e gatshme, pajisje, makineri, uzinë, pronë –
çdo gjë që ka ekzistencë afatgjate fizike apo është përvetësuar për
shfrytëzim në operimet e biznesit dhe jo për shitje për klientët. Në
bilancin e gjendjes të biznesit, pasuritë e tilla përgjithësisht janë të
listuara nën kapitullin „Uzina dhe pajisja‟ apo „Uzina, prona dhe pajisja‟.
1.10. Pronë e paprekshme - patentat, të drejtat e autorit, licencat, të drejtat
ekskluzive dhe pronën tjetër që përbëhet vetëm nga të drejtat, por që nuk
ka formë fizike.
1.11. Shndërrim jo i vullnetshëm - pasuri e plotë ose të pjesshme që është
shkatërruar, vjedhur, konfiskuar apo është shpallur e papërdorshme, ose
kur tatimpaguesi është i detyruar të heqë dorë prej saj për shkak të
çfarëdo kërcënimi ose rreziku të përmendur më parë;
1.12. Vlera e hapur e tregut - shumë qe, me qellim te sigurimit të mallrave
apo shërbimeve ne fjale ne atë kohe, një konsumator ne te njëjtin nivel te
tregut ne te cilin ndodh furnizimi i mallrave apo shërbimeve te njëjta apo
te ngjashme, do te paguhej nen kushtet e konkurrencës se drejt, për një
furnizues duar lirë;
1.13. Rezident - një person ose grup i personave që është i vendosur në
Kosovë ose që e ka vendin e vet të menaxhimit efektiv në Kosovë.
1.14. Jo rezident - një person ose grup personash që nuk janë rezident te
Kosovës;
446
1.15. Njësia e përhershme - një vend të fiksuar të biznesit përmes të të cilit
afarizmi i një personi jo-rezident tërësisht ose pjesërisht kryhet në
Kosovë, ashtu siç është e përshkruar ne nenin 29 te këtij ligji.
1.16. Person - për qëllime të këtij Ligji do të përfshijë me sa vijon:
1.16.1. person fizik,
1.16.2. person Juridik i cili është një term i përgjithshëm që nënkupton
çdo organizatë, përfshirë çdo organizatë afariste që ka, në lidhje
me ligjin, një identitet juridik që është i ndarë dhe dallon nga
anëtarët, pronarët, apo aksionarët e vetë, të tilla si, por pa u
kufizuar në Shoqëri Aksionare dhe Shoqëri me Përgjegjësi të
Kufizuar;
1.16.3. një Ortakëri që nënkupton një Ortakëri të përgjithshme, Ortakëri
të kufizuar apo përmes marrëveshjeve të ngjashme që nuk është
person juridik dhe që në mënyrë proporcionale ndanë pjesët e
kapitalit, të të ardhurave dhe humbjes në mes të ortakëve; dhe
1.16.4. Një grupim apo shoqëri të personave, përfshirë Konsorciumet,
por duke i përjashtuar Ortakëritë, të themeluara për një qëllim të
përbashkët të një aktiviteti ekonomik të veçantë. Shoqëria
përbëhet prej dy apo më shumë individë, kompani, organizata,
apo qeveri, apo çdo kombinim i këtyre entiteteve me qëllim të
pjesëmarrjes në një aktivitet të përbashkët apo grupim i
burimeve të tyre për arritjen e një qëllimi të përbashkët. Secili
pjesëmarrës mban statusin juridik të vetin të ndarë dhe kontrolli
i shoqërisë mbi secilin pjesëmarrës është përgjithësisht i
kufizuar në aktivitetet që përfshin përpjekjen e përbashkët, në
veçanti ndarjen e fitimeve. Shoqëria themelohet nga një kontratë,
e cila përcakton të drejtat dhe obligimet e secilit anëtarë.
1.17. Autoritet publik - autoriteti qendror, rajonal, komunal ose lokal, organ
publik, ministri, departament apo ndonjë autoritet tjetër që ushtron
pushtet publik ekzekutiv, ligjvënës, rregullator, administrativ ose pushtet
gjyqësor.
1.18. Personat e lidhur - personat me lidhje të veçanta që mund të ndikojnë
materialisht në rezultatet ekonomike të transaksioneve ndërmjet tyre.
Personat konsiderohen se kanë lidhje të veçantë nëse:
1.18.1. Janë zyrtarë ose drejtorë të bizneseve të njëri - tjetrit;
1.18.2. Janë partnerë të ligjshëm në biznes;
1.18.3. Kanë lidhje punëdhënësi-punonjësi;
1.18.4. Një person që mban ose kontrollon pesëdhjetë për qind (50 %) a
më shumë të aksioneve ose të të drejtave të votimit në
kompaninë e personit tjetër;
1.18.5. Njëri prej tyre drejtpërsëdrejti ose tërthorazi e kontrollon tjetrin;
1.18.6. Që të dy drejtpërsëdrejti ose tërthorazi kontrollohen nga një
person i tretë apo
1.18.7. Personat janë burrë e grua apo të afërm të brezit të tretë, si dhe te
afërm të brezit të dytë të bashkëshortit apo të bashkëshortes.
1.19. Shpenzimet e reprezentacionit - të gjitha shpenzimet lidhur me
447
promovimin e biznesit dhe përfshijnë shpenzimet për zbavitje dhe
reprezentacionit te biznesit .
1.20. Periudha tatimore - viti kalendarik ose çdo periudhë tjetër raportuese të
paraparë sipas këtij ligji.
1.21. Pasuria e paluajtshme - për qëllime tatimore, e tërë toka dhe ndërtesat
apo strukturat nën dhe mbi sipërfaqen tokësore dhe të lidhura me tokën,
përfshirë pasurinë që është shtesë (ndihmëse) në pasurinë e paluajtshme;
të drejtat në të cilat aplikohen dispozitat e ligjit të përgjithshëm që
respekton pasurinë tokësorë; uzufruktin e pasurisë së paluajtshme; dhe të
drejtat në pagesat e ndryshueshme dhe të fiksuara si konsideratë për
punimin e, apo të drejtën për të punuar, vendburimin minerar, burimet
dhe rezervat tjera natyrore.
1.22. E drejta pronësore - pagesë e çdo lloji të pranuar si një konsideratë për
shfrytëzimin, apo të drejtën e shfrytëzimit, të çdo të drejte të autorit të
punës letrare, artistike apo shkencore përfshirë filmat kinematografik,
dhe patentat, emrin tregtar, dizajnin apo plan modeli, formulë apo proces
sekret, apo për informatat që lidhen me përvojën industriale, komerciale
apo shkencore.
1.23. Religjion – Bashkësia Islame e Kosovës, Kisha Ortodokse Serbe, Kisha
Romano-Katolike, Bashkësia Religjioze Çifute dhe Kisha Evangjeliste.
1.24. Religjion i pranueshëm - çdo religjion i përfshirë në përkufizimin e
religjionit të vendosur në këtë Ligj.
1.25. Kosovë - përfshinë gjithë tokën, ujërat e brendshme dhe hapësirën ajrore
të Kosovës, sikur që është përkufizuar me Kushtetutën e Republikës së
Kosovës.
1.26. Lizingu operues – çdo lizing që nuk është lizing financiar.
1.27. Lizing financiar – një lizing që transferon në mënyrë substanciale të
gjitha rreziqet dhe shpërblimet të rastit për pronësinë e një artikulli të
pasurisë. Titulli mundet ose nuk mundet të transferohet në fund të
lizingut. Një lizing financiar plotëson një prej katër kushteve vijuese:
1.27.1. nëse jeta e lizingut tejkalon 75% të jetës së pasurisë,
1.27.2. nëse ekziston një transferim i pronësisë në lizing-marrësin në
fund të afatit të lizingut,
1.27.3. nëse ekziston një mundësi për të blerë pasurinë me një “çmim të
dakorduar” në fund të afatit të lizingut,
1.27.4. Nëse vlera aktuale e pagesave të lizingut, të zbritura me një
shkallë zbritjeje të përshtatshme, tejkalon 90% të vlerës së hapur
të tregut për pasurinë.
1.28. Nënkontraktor - çdo person që kryen një pjesë të një projekti tërësor që
është marrë nga kontraktori kryesor. Nënkontraktori është drejtpërdrejt i
angazhuar në ekzekutimin dhe realizimin e projektit tërësor dhe vepron
në interes të kontraktorit kryesor. Periudha e kaluar nga nënkontaktori që
punon në një projekt gjithëpërfshirës konsiderohet si kohë e kaluar nga
kontraktori kryesor në projekt.
1.29. Kontraktori kryesor/Kontraktor – çdo biznes, qoftë organizatë apo
individ, i cili është pajtuar të kryejë operimet nën çdo dokument juridik
448
detyrues i nënshkruar nga përfituesi , qoftë duke i bërë operimet vetë apo
duke angazhuar dikë tjetër për ata.
1.30. ATK – Administrata Tatimore e Kosovës.
1.31. Ministër - Ministrin e Ministrisë së Ekonomisë dhe Financave.
Neni 3
Tatimpaguesit
Neni 4
Objekti i tatimit
Neni 5
Të ardhurat e tatueshme
449
nën- paragrafin 3.2 do të dorëzojë një pasqyrë në
administratën tatimore deri më 1 Mars të periudhës tatimore në të
cilën tatimpaguesi dëshiron të bëjë zgjedhjen se mundësia
(opsioni) është bërë. Pasqyra që do të dorëzohet do të jetë në
formatin e përshkruar nga administrata tatimore. Kur zgjedhja e
tillë të jetë bërë, tatimpaguesi duhet të vazhdojë të përgatisë
pasqyrat financiare dhe të rregullojë të ardhurat dhe shpenzimet e
regjistruara në deklaratat e tilla për periudhën tatimore në të
cilën mundësia (opsioni) është bërë dhe, së paku, për tri
periudhat tjera tatimore pasuese.
3.2.2. Një tatimpagues me të drejtë për të kthyer opsionin e bërë në
nën-paragrafin 3.2.1 të këtij neni, duhet të dorëzojë një kërkesë
për vendim në ATK, në përputhje me dispozitat e aplikueshme të
Ligjit mbi Administratën Tatimore dhe Procedurat, dhe të marrë
miratimin nga ATK para mbajtjes së librave dhe regjistrimeve në
përputhje me nenin 37 të këtij ligji. Miratimi duhet të merret deri
më 1 Mars të vitit për të cilin tatimpaguesi kërkon vendim.
3.3. Duke përgatitur pasqyrat financiare dhe duke rregulluar të ardhurat dhe
shpenzimet e regjistruara në pasqyrat e tilla në mënyrën e përshkruar në
këtë ligj, nëse tatimpaguesi i tillë ka të ardhura nga më shumë se një
veprimtari ekonomike, sikurse janë veprimtaritë e qirasë dhe veprimtari
tregtare.
3.4. Në përputhje me nën-paragrafin 2.1.3 të nenit 35 të këtij Ligji nëse të
ardhurat e vetme të tatimpaguesit janë nga veprimtaria e qirasë, përveç
tatimpaguesit të angazhuar në afarizëm të dhënies me qira të pasurisë
së luajtshme dhe të paluajtshme. Tatimpaguesi i angazhuar në afarizëm të
dhënies me qira të pasurisë së luajtshme dhe paluajtshme kërkohet të
ndjek dispozitat e aplikueshme për tatimpaguesit e angazhuar në
veprimtari tregtare apo afariste.
4. Si një përjashtim në nën-nenet më sipër, çdo biznes i licencuar nga BQK për të
siguruar apo ri-siguruar jetë, pasuri apo rreziqe tjera do të llogarisë të ardhurat
e tatueshme dhe të paguajë të tatimin në të ardhura në përputhje me Nenin 32
të këtij Ligji.
5. Si një përjashtim i këtij neni, tatimpaguesit e angazhuar në kontrata dhe
projekte ndërtimore afat-gjata do të raportojnë të ardhurat e tatueshme nga ato
kontrata dhe projekte afat-gjata në mënyrën e përshkruar në një akt nënligjor
që lëshohet nga Ministri.
6. Të ardhurat e tatueshme nga lizingjet operuese dhe lizingjet financiare do të
përcaktohen dhe raportohen në mënyrën e përshkruar në një akt nënligjor që
do të lëshohet nga Ministri. Akti nënligjor do të përshkruajë lizingjet operative
dhe lizingjet financiare.
Neni 6
Shkalla e tatimit
450
të tatueshme.
2. Për të ardhurat e tatueshme në periudhat tatimore para 1 Janarit 2009, tatimi në
të ardhurat e korporatave është njëzet për qind (20%) e të ardhurave të
tatueshme në përputhje me legjislacionin që ka qenë në fuqi .
KREU II
Neni 7
Të ardhurat e liruara
451
programeve për Kosovën.
2. Organizatat ndërkombëtare ndërqeveritare do të përcaktohen në një akt
nënligjor te lëshuar nga Ministri.
KREU III
SHPENZIMET
Neni 8
Shpenzimet e palejueshme
Neni 9
Shpenzimet e lejueshme
452
2.3. edukimi/arsimi lidhet me pozitën e të punësuarit dhe nuk e kualifikon atë
të punësuar për punë në një profesion tjetër; dhe
2.4. i punësuari mbetet në punësim te punëdhënësi pas përfundimit të
edukimi/arsimit për të cilin shpenzimet janë paguar nga punëdhënësi për
një periudhë kohore të specifikuar në një akt nënligjor të lëshuar nga
Ministri.
3. Shpenzimet e trajnimit (shpenzimet e dala nga një punëdhënës për t‟i dhënë
aftësi bazike të nevojshme për të punësuarin për të kryer detyrat e caktuara
apo të nevojshme për t‟i dhënë aftësi të reja të punësuarit që lidhen me vendin
e punës do të jenë të lejueshme në tërësi në vitin në të cilin shpenzimet e tilla
të trajnimit kanë ndodhur. Shuma e shpenzimeve të tilla nuk do të tejkalojë
1,000 € për punëtor në çdo periudhë tatimore. Çdo shpenzim trajnimi i
ndodhur më tepër se ajo shumë nuk do të jetë e lejueshme në atë periudhë
tatimore.
4. Nëse një tatimpagues, ndryshe nga tatimpaguesi i angazhuar në biznes të
dhënies me qira të pasurisë së luajtshme dhe të paluajtshme, zgjedh të mos
mbajë regjistrime të shpenzimeve aktuale të paguara apo të lindura në
veprimtarinë e qirasë, tatimpaguesi i tillë do t lejohet të zbresë nga të ardhurat
bruto të qirasë një shumë të barabartë me 10% të qirave të pranuara me qëllim
të llogaritjes së lejimeve të zhvlerësimit dhe për të mbuluar shpenzimet e
riparimit, pagesat e mbledhjes dhe shpenzimet tjera të paguara apo të lindura
në gjenerimin e të ardhurave nga qiraja.
5. Nuk do të lejohet zbritje për çdo shpenzim të rrjedhë bazuar në një obligim të
mbajtjes në burim përveç nëse shpenzimet e tilla të jenë paguar në ose para 31
Marsit të periudhës pasuese tatimore. Çdo shpenzim i palejuar nga ky nen-
paragraf do të jetë i zbritshëm në periudhën tatimore në të cilën në të vërtetë
është paguar.
6. Shpenzimet, përfshirë shpenzimet e zhvlerësimit, që lidhen me lizingjet
operuese dhe lizingjet financiare do të raportohen në mënyrën e përshkruar në
një akt nënligjor që do të lëshohet nga Ministri.
7. Nuk do të lejohet si zbritje për shpenzimet përveç atyre të dokumentuara në
mënyrën e kërkuar me akt nënligjor të lëshuar nga Ministri.
Neni 10
Zbritjet e lejueshme
453
2.2. Çdo organizate tjetër jo komerciale që në mënyrë të drejtpërdrejtë kryen
aktivitete me interes publik dhe jo për përfitim, siç janë:
2.2.1. Institucionet shëndetësore;
2.2.2. Institucionet edukativo-arsimore;
2.2.3. Organizatat për mbrojtjen e mjedisit;
2.2.4. Institucionet fetare;
2.2.5. Institucionet që përkujdesen për persona të paaftë apo për
persona të moshuar;
2.2.6. Jetimoret dhe
2.2.7. Institucionet në përkrahje të shkencës, kulturës, sportit apo të
arteve.
3. Zbritja e lejueshme nuk përfshinë kontributin nga i cili direkt apo indirekt
përfitojnë donatoret ose personat e afërm me donatorin.
4. Secili tatimpagues që kërkon zbritje të lejueshme duhet të dorëzojë deklaratën
vjetore tatimore në përputhje me nenin 34.2 të këtij Ligji dhe t‟i paraqesë
Administratës tatimore të Kosovës dëftesën e pagesës për një zbritje të tillë.
5. Ministri lëshon një akt nënligjor për zbatimin e këtij neni.
Neni 11
Shpenzimet e reprezentacionit
Neni 12
Borxhet e këqija
454
administratori/përmbaruesi. Deri në shkallën sa janë marrë nga
falimentim, janë aplikuar në borxhin e pashlyer.
2. Zbritjet e borxhit të keq janë të kufizuara në pjesën e pambuluar të borxhit.
Çdo borxh i keq i zbritur si një shpenzim dhe mandej më pastaj është mbledhë
do të përfshihet në të ardhurat e kohës së mbledhjes.
3. Nuk do të lejohet asnjë zbritje e borxhit te keq për borxhet ndërmjet palëve te
lidhura .
4. Ministri lëshon një akt nënligjor për te përshkruar kërkesat për zbritjen e
borxhit te keq sikur qe është parapare me këtë nen .
Neni 13
Fondet rezervë
1. Përveç nëse është paraparë ndryshe në këtë Ligj, kontributet në fondet rezervë
nuk lejohen si shpenzime.
2. Institucionet financiare te licencuara nga Banka Qendrore e Kosovës, ndryshe
nga ato të ardhurat qe dalin nga sigurimi i jetës, pasurisë, apo rreziqeve tjera,
kanë të drejtë në shpenzime për krijimin e fondit të posaçëm rezervë për
mjetet e dyshimta të tyre në shumën e cila nuk duhet të kalojë shumën
maksimale të lejueshme nga Banka Qendrore e Kosovës. Nëse një institucion
financiar është i angazhuar edhe ne aktivitete bankare edhe ne ato te sigurimit,
shpenzimet për fondin rezerve janë te lejueshme vetëm ne raport me mjetet e
dyshimta qe dalin nga aktivitetet bankare .
3. Pas krijimit të fondit të posaçëm rezervë, çdo shumë e tërhequr prej fondit
duhet të përfshihet në të ardhura dhe në çdo shumë të kthyer në fond për ta
rimbushur atë deri në shumën e lejueshme qe lejohet si zbritje.
Neni 14
Pagesat për personat e lidhur
Neni 15
Zhvlerësimi
455
veprimtari ekonomike të tatimpaguesit do të kompensohen përmes zbritjeve të
zhvlerësimit të llogaritura me metodën lineare për periodën e kohëzgjatjes së
qirasë.
3. E gjithë prona e prekshme e tatimpaguesit që i nënshtrohet zhvlerësimit sipas
këtij nenit caktohet në njërën prej kategorive vijuese:
3.1. Kategoria 1: Ndërtesat dhe strukturat tjera ndërtimore;
3.2. Kategoria 2: Automobilat dhe kamionët e lehtë, mjetet e rënda për
transport, pajisjet për bartje të dheut, buldozerët, gërmuesit e dheut dhe
mjetet tjera të rënda, kompjuterët, pjesët shtesë për kompjuterë dhe
pajisjet tjera për përpunimin e të dhënave, mobilet dhe pajisjet për zyra,
instrumentet, gjërat e ndryshme dhe pajisjet tjera shtesë; dhe bagëtitë te
shfrytëzuara për prodhim ose për mbarështim ;
3.3. Kategoria 3: Uzinat dhe makineria; inventari i hekurudhës dhe
lokomotivat që shfrytëzohen për transportin hekurudhor; aeroplanët;
anijet dhe bimët shumë vjeçare dhe shkurret e shfrytëzuara për vreshtari
ose për prodhimin e frutave si p.sh. mollët, dardha, arrat, boronicat dhe te
tjera; dhe të gjitha asetet e trupëzuara që nuk janë përfshirë në kategorinë
1 apo Kategorinë 2 të këtij paragrafi.
4. Shuma e lejuar si zbritje për zhvlerësim në periudhën tatimore përcaktohet
duke aplikuar përqindjet e mëposhtme në mënyrë individuale të pronës së
prekshme individuale sipas metodës lineare në fund të periudhës tatimore
sipas kategorisë si cilës i përkasin asetet:
4.1. Kategoria 1: pesë për qind (5%);
4.2. Kategoria 2: njëzet për qind (20%) dhe
4.3. Kategoria 3: dhjetë për qind (10%).
5. Sipas këtij neni, një pasuri së pari duhet të merret parasysh kur vihet për herë
të parë në shërbim.
6. Shuma fillestare që do të zhvlerësohet do të jetë çmimi i blerjes apo, në
mungesë të çmimit të blerjes, çmimi i kostos. Shuma fillestare do të përfshijë:
6.1. detyrimet tatimore, ngarkesat dhe taksat, dhe
6.2. shpenzimet e rastit sikurse janë provizioni, paketimi, transporti dhe
shpenzimet e sigurimit të ngarkuara nga furnizuesi.
7. Zhvlerësimi i individual i aseteve të Kategorisë 2 dhe 3 do të aplikohet vetëm
në ato asete të përvetësuara më, apo pas, datës së hyrjes në fuqi të këtij ligji.
8. Pasuria (mjetet) kapitale që janë blerë dhe ka filluar zhvlerësimi i tyre sipas
metodës së grupimi para hyrjes në hyrjes në fuqi të këtij ligji, do të vazhdojë të
jetë zhvlerësohen sipas legjislacionit të mëparshëm deri sa vlera e grupit është
barabartë me zero.
9. Blerja një pasurie për çmimin prej 1,000 euro ose me pake do të lejohet si
shpenzim rrjedhës.
10. Asetet e prekshme me çmim të blerjes prej më shumë se 1,000 euro dhe më
pak se 3,000 euro, të siguruara pas datës në të cilën ky ligj hyn në fuqi, do të
vendoset në një grup të vetëm të aseteve dhe do të zhvlerësohet me shkallën
20% të vlerës së aseteve në grup, pa marrë parasysh në cilën kategori të
aseteve do të vendosej sipas dispozitave të paragrafit 3 të këtij neni. Kur asetet
kualifikuese janë blerë, çmimi i tyre i blerjes do të shtohet në vlerën e grupit.
456
Kur asetet të jenë shitur nga grupi, çmimi i blerjes së asetit të shitur do të
raportohet si e ardhur e zakonshme afariste në vitin në të cilin aseti është
shitur, por vlera e grupit nuk do të ulet si rezultat i shitjes.
Neni 16
Zhvlerësimi i bagëtive
Zhvlerësimi i bagëtisë është i lejuar vetëm për bagëtitë e tilla nëse janë përdorë gjatë
rrjedhës së veprimtarisë ekonomike të entitetit bujqësor. Kafshët të cilat rrisin
pasardhësit vetëm për përdorim personal apo kafshë qumështore të përdorura vetëm
për përdorim personal nuk i nënshtrohet zhvlerësimit.
Neni 17
Zbritjet e posaçme për pasuritë e reja
1. Nëse një tatimpagues blen: Linjat prodhuese për uzina dhe makineria,
inventari i hekurudhës dhe lokomotivat që shfrytëzohen për transportin
hekurudhor, aeroplanë, anijet, mjetet e rënda për transport, pajisjet për bartje
të dheut, buldozerët, gërmuesit e dheut dhe mjetet tjera të rënda për qëllimet e
veprimtarisë ekonomike të tatimpaguesit ndërmjet 1 Janarit 2010 dhe 31
Dhjetorit 2012 , lejohet një zbritje e veçantë prej dhjetë për qind (10%) të
çmimit të përvetësimit të pasurisë në vitin në të cilin pasuria është vënë për
herë të parë në shërbim. Kjo zbritje do bëhet përveç zbritjes normale të
zhvlerësimit të lejueshëm. Zbritja lejohet vetëm nëse pasuria është e re ose
është vënë për herë të parë në shërbim në Kosovë. Zbritja nuk lejohet nëse
pasuria është bartur nga një biznes ekzistues ose një biznes i mëparshëm në
Kosovë.
2. Kjo zbritje do bëhet përveç zbritjes normale të zhvlerësimin të lejueshëm.
3. Kjo zbritje lejohet vetëm nëse pasuria është e re ose është vënë për herë të
parë në shërbim në Kosovë. Zbritja nuk lejohet nëse pasuria është bartur nga
një biznes ekzistues ose një biznes i mëparshëm në Kosovë.
4. Zbritjet tjera të posaçme mund të jepen vetëm nëse parashihen me ligj të
veçantë.
Neni 18
Riparimet dhe përmirësimet
457
paragrafit 1 të këtij neni, shuma do të kapitalizohet dhe do të shtohet ne vlerën
kontabël të mbetur të asetit kapital. Vlera e re kontabël e asetit do të përdoret
si baze për zhvlerësimin e asetit. Aseti do të zhvlerësohet ne përputhje me
rregullat e kategorisë së aplikueshme.
3. Ministri lëshon një akt nënligjor për zbatimin e këtij neni.
Neni 19
Amortizimi
Neni 20
Shpenzimet kërkimore dhe zhvillimore
KREU IV
FITIMET DHE HUMBJET NË KAPITAL,
HUMBJET NË BIZNES
Neni 21
Fitimet dhe humbjet në kapital
458
patundshme dhe letrat me vlerë.
2. Shuma e fitimit kapital paraqet dallimin pozitiv të çmimit të shitjes së pasurisë
kapitale dhe të çmimit të pasurisë siç është përcaktuar në paragrafin 5 të këtij
neni.
3. Çmimi i shitjes së një pasurie kapitale do të jetë shuma e çdo shume të
pranuar, plus çdo kompensim tjetër i pranuar, si konsideratë për atë shitje.
4. Nëse palët janë persona të lidhur dhe çmimi i shtijes është më i vogël se vlera
e hapur e tregut, atëherë, për qëllim të këtij neni, çmimi i shitjes do të
rregullohet në vlerën e hapur të tregut në mënyrën e përshkruar në një akt
nënligjor të lëshuar nga Ministri.
5. Kostoja e pasurisë kapitale është shuma, të cilën tatimpaguesi e ka paguar për
përvetësimin e pasurisë, përfshirë shpenzimet e dala në përvetësimin e asetit
që më herët nuk janë shpenzuar, që rritet me shpenzimet e përmirësimeve dhe
zvogëlohet nga zhvlerësimet apo shpenzimet tjera të lejueshme sipas këtij
Ligji.
6. Fitimet kapitale njihen si të ardhura afariste dhe humbjet në kapital njihen si
humbje afariste nëse nuk parashihet ndryshe me këtë ligj.
7. Fitimet dhe humbjet kapitale nuk do të pranohen për asetet e grupuara, asetet
në Kategorinë 2 dhe Kategorinë 3 të përvetësuara para datës së hyrjes në fuqi
të këtij ligji të referuar në paragrafin 8 te nenit 15 te këtij Ligji.
8. Humbje kapitale do të thotë humbje, të cilën tatimpaguesi e pëson përmes
shitjes apo tjetërsimit në ndonjë mënyrë tjetër të pasurisë kapitale, duke
përfshirë patundshmëritë dhe letrat me vlerë.
9. Shuma e humbjes në kapital paraqet dallimin negativ të çmimit të shitjes së
pasurisë kapitale sipas paragrafit 3 apo 4 të këtij neni dhe kostos së pasurisë
kapitale siç është përcaktuar në paragrafin 5 të këtij neni.
10. Humbjet kapitale do të trajtohen sikurse humbje të zakonshme nga
veprimtaritë ekonomike që mund të jenë zbritur nga të ardhurat në vitin aktual.
Nëse shuma e humbjes kapitale për vitin e tatueshëm tejkalon të ardhurat e
tatimpaguesit për atë vit, shuma tepricë e humbjes së tillë mbi të ardhurat në
vitin aktual mund të bartet për deri shtatë (7) periudha tatimore pasuese dhe do
të jetë e gatshme si një zbritje kundrejt çdo të ardhure në ato vite. Dispozitat e
nenit 23 të këtij ligji do të aplikohen në humbjet e përshkruara në këtë
paragraf.
11. Të ardhurat bruto nga fitimet kapitale nuk përfshijnë fitimet kapitale të
realizuara nga shitja e pasurisë së Trustit të Kursimeve Pensionale të Kosovës
apo ndonjë fondi tjetër pensional të përkufizuar me legjislacionin mbi
pensionet në Kosovë.
12. Një fitim kapital nuk do të pranohet në shndërrimin e pavullnetshëm të
pasurisë deri në shkallën sa konsiderata e pranuar nga shndërrimi përbëhet
qoftë nga pasuria e të njëjtit karakter ose natyrë, apo nga para që janë
investuar në pasuri të të njëjtit karakter apo natyre përbrenda një periudhe
zëvendësuese prej dy (2) vjetëve.
13. Nëse një shitje e një aseti kapital përfshinë një marrëveshje me këste që zgjatë
më shumë se periudha tatimore në të cilën shitja është finalizuar (të gjitha
dokumentet e aplikueshme janë nënshkruar nga të gjitha palët dhe marrëveshja
459
e shitjes është ligjërisht e zbatueshme) çdo fitim duhet të raportohet në bazë
lineare gjatë ekzistencës së marrëveshjes me këste dhe shumës së fitim që i
atribuohet çdo periudhe tatimore duhet të raportohet në deklaratën tatimore si
e ardhur në atë periudhë tatimore. Dispozitat tjera që lidhen me shitjet me
këste do të përshkruhen në një akt nënligjor.
Neni 22
Shndërrimi jo i vullnetshëm
Fitimi kapital nuk pranohet në rast të ndërrimit pa dashje të pronës nëse konsiderata
është marrë nga ndërrimi qe përbëhet nga prona e karakterit apo natyrës së njëjtë ose
nga paratë që janë investuar në pronën e natyrës apo të karakterit të njëjtë brenda
periudhës dy vjeçare (2) të zëvendësimit.
Neni 23
Humbjet Tatimore
1. Humbjet tatimore siç është e definuar me këtë ligj është ndryshimi negativ
ndërmjet të ardhurave dhe shpenzimeve e lejimeve të tatimpaguesit të
përcaktuara me këtë ligj.
2. Shuma e humbjes tatimore e përcaktuar sipas këtij neni mund të bartet deri në
shtatë (7) periudha të njëpasnjëshme tatimore dhe është e disponueshme si
zbritje ndaj çfarëdo të ardhure në ato vite.
3. Shuma e bartur që merret parasysh për çfarëdo periudhe tatimore pas vitit të
humbjes tatimore, do të jetë shuma e përgjithshme e humbjes e zvogëluar për
shumën e grumbulluar që është lejuar më parë si zbritje.
4. Nëse tatimpaguesi ka pasur humbje tatimore më gjatë se një (1) vit, ky nen
zbatohet për humbjet që janë krijuar sipas radhës.
5. Përveç sikurse është paraparë në nenin 26, dispozitat e këtij neni do të jenë të
lejueshme vetëm për biznesin i cili ka krijuar humbje. Nëse biznesi ndryshon
llojin e organizatës biznesore apo ka ndryshim të pronësisë për më shumë se
50% bartja nuk do të jetë më e zbatueshme. Ministri mund të lëshojë një akt
nënligjor për të rregulluar dispozitat e bartjes së humbjes që lidhen me
ndryshimin e llojit të organizatës biznesore apo ndryshimit të pronësisë, si dhe
çdo dispozitë tjetër të bartjes së humbjes të nevojshëm për zbatimin e këtij
neni.
KREU V
LIKUIDIMET DHE RIORGANIZIMET
Neni 24
Shpërndarja e pronës
460
1. Kompania që ia shpërndan pronën përveç aksioneve të një aksionari, duke
pasur parasysh interesin e aksionarit, njeh fitim ose humbjen sikur ajo pronë
t‟i ishte shitur aksionarit në vlerën e hapur te tregut.
2. Vlera e pronës së shpërndarë për aksionarin vlerësohet sipas vlerës së hapur te
tregut te asaj prone .
3. Në rast të shpërndarjes së dividendëve të aksioneve që nuk ndërrojnë hisen e
pjesëmarrjes së fituesit, kompania nuk e njeh fitimin as humbjen dhe kështu
aksionari nuk realizon të ardhura.
Neni 25
Likuidimi
Neni 26
Riorganizimi
461
KREU VI
ÇMIMET E TRANSFERIMIT, SHMANGIA E TATIMEVE TË DYFISHTA
Neni 27
Çmimet e transferimit
Neni 28
Shmangia e tatimeve të dyfishta
Neni 29
Njësi e Përhershme
462
1.3. Çdo zyrë;
1.4. Çdo fabrikë;
1.5. Çdo punëtori;
1.6. Çdo minierë dhe
1.7. Çdo burim i naftës dhe gazit, gurore ose vend tjetër i shfrytëzimit të
burimeve natyrore.
2. Njësia e përhershme gjithashtu përfshin:
2.1. Çdo vend ndërtimi, ndërtim, montim ose projekt instalimi, ose ndonjë
aktivitet mbikëqyrës në lidhje me këtë, por vetëm nëse ndërtimi,
projekti ose aktiviteti i tillë zgjat më shumë se 183 ditë. Kur vend
ndërtimi, projekti ose aktiviteti zgjat më shumë se 183 ditë, duke
përfshirë edhe aktivitetet përgatitore, vend ndërtimi, projekti apo
aktiviteti konsiderohet se ka qenë apo është krijuar si ndërmarrje e
përhershme nga dita kur ka filluar puna e tillë;
2.2. Ofrimin e ndonjë shërbimi, duke përfshirë shërbime konsultuese, por
duke përjashtuar aktivitetet e mbikëqyrjes të parapara në paragrafin 2.1.
të këtij neni, të kryera në Kosovë nga personi jo rezident përmes
punëtorëve ose personelit tjetër, por vetëm nëse aktivitetet e tilla
vazhdojnë brenda Kosovës për një periudhë apo periudha gjithsejtë 90
ditore apo më shumë brenda një periudhe dymbëdhjetë mujore. Kur
aktivitetet vazhdojnë brenda Kosovës për një periudhë apo periudha
gjithsejtë 90 ditore ose më shumë gjatë një periudhe dymbëdhjetë
mujore, aktivitetet konsiderohen se kanë krijuar ndërmarrje të
përhershme nga dita kur kanë filluar aktivitetet e tilla;
2.3. Çdo vend ndërtimi i shfrytëzuar për kërkimin e resurseve natyrore brenda
Kosovës, kur aktivitetet e tilla brenda Kosovës vazhdojnë për një
periudhë apo periudha gjithsejtë 183 ditore apo më shumë brenda
cilësdo periudhe dymbëdhjetë mujore. Kur aktivitetet vazhdojnë për një
periudhë apo periudha gjithsejtë 183 ditore ose më shumë brenda një
periudhe dymbëdhjetë mujore, aktivitetet konsiderohen se kanë krijuar
njësi të përhershme nga dita kur kanë filluar aktivitetet e tilla, dhe
2.4. Çdo pasuri e paluajtshme që ndodhet në Kosovë dhe posedohet nga një
person jo rezident.
3. Pavarësisht nga paragrafi 1 i këtij neni, kur personi, përveç agjentit me status
të pavarur për të cilin zbatohet neni 29.6 të këtij Ligji, vepron në Kosovë në
emër të personit jo rezident, personi jo rezident konsiderohet se ka ndërmarrje
të përhershme në Kosovë lidhur me aktivitetet që ai person i njësi për personin
jo rezident, nëse personi i tillë:
3.1. Ka dhe zakonisht ushtron autorizimin në Kosovë për të lidhur kontrata në
emër të personit jo rezident, përveç nëse aktivitetet e personit të tillë
janë të kufizuara në ato të përmendura në paragrafin 5 të këtij neni të
cilat, nëse ushtrohen përmes një vendi të caktuar të biznesit, nuk do ta
bënin këtë vend të caktuar të biznesit njësi të përhershme sipas
dispozitave të atij neni ose
3.2. Nuk ka autorizim të tillë, por zakonisht mban një magazinë të mallrave
ose materialeve në Kosovë nga i cili vazhdimisht shpërndan mallra ose
463
materiale në emër të tatimpaguesit.
4. Personi jo rezident i cili ofron sigurim, përveç risigurimit, konsiderohet se ka
njësi të përhershme në Kosovë nëse mbledh shpërblime në Kosovë ose siguron
rreziqet që ndodhen në Kosovë përmes një personi, përveç agjentit me status
të pavarur për të cilin zbatohet paragrafi 6 i këtij neni.
5. Pavarësisht paragrafëve 1 dhe 2 të këtij neni, “Njësia e
përhershme”konsiderohet se nuk përfshin:
5.1. Shfrytëzimin e objekteve vetëm me qëllim të ruajtjes ose ekspozimit të
mallrave ose materialeve që i përkasin personit jo rezident ;
5.2. Mbajtja e magazinës së mallrave dhe materialeve që i përkasin personit
jo rezident vetëm me qëllim të ruajtjes apo ekspozimit;
5.3. Mbajtja e magazinës së mallrave dhe materialeve që i përkasin personit
jo rezident vetëm për qëllime të përpunim nga një tatimpagues tjetër;
5.4. Mbajtja e një vendi të caktuar të biznesit vetëm me qëllim të blerjes së
mallrave ose materialeve ose mbledhjes së informacioneve për personin
jo rezident;
5.5. Mbajtja e një vendi të caktuar të biznesit vetëm për qëllimin e kryerjes së
aktiviteteve të tjera të karakterit përgatitor apo ndihmës për personin jo
rezident, dhe
5.6. Mbajtja e një vendi të caktuar të biznesit vetëm për kombinimin e ndonjë
nga aktivitetet e paraqitura në nënparagrafet 1 deri 5 të këtij paragrafi, me
kusht që aktiviteti i përgjithshëm i vendit të fiksuar të biznesit që
rezulton nga ky kombinim ka vetëm karakter përgatitor apo ndihmës.
6. Personi jo rezident nuk konsiderohet se ka njësi të përhershme në Kosovë
vetëm pse kryen veprimtari afariste në Kosovë përmes komisionarit, agjentit të
përgjithshëm të komisionit apo ndonjë agjenti tjetër me status të pavarur, me
kusht që personat e tillë veprojnë sipas rrjedhës së rëndomtë të biznesit të tyre.
Mirëpo, kur aktivitetet e agjentit të tillë kushtohen tërësisht apo gati tërësisht
në emër të atij taksapaguesi, dhe krijohen kushtet apo imponohen ndërmjet atij
taksapaguesi dhe agjentit në marrëdhëniet e tyre komerciale dhe financiare që
ndryshojnë nga ata që do të kishin mundur të bëhen ndërmjet taksapaguesve të
pavarur, ai nuk konsiderohet agjent me status të pavarur në kuptimin e këtij
nën neni.
7. Fakti se personi jo rezident kontrollon ose kontrollohet nga një kompani që
është rezidente e Kosovës, apo që kryen biznes në Kosovë (qoftë përmes njësi
së përhershme apo ndryshe), nuk e konsideron asnjërën kompani ndërmarrje të
përhershme të tjetrës.”
KREU VII
MBAJTJA NË BURIM E TATIMEVE
Neni 30
Tatimi i mbajtur në burim në, interes, të drejtat pronësore (royalties), qiratë,
fitoret në lotari dhe Lojërat e Fatit
464
paragrafin 4 të këtij neni, apo të drejta pronësore (royalties) personave
rezidentë dhe jo rezidentë do të mbajë në burim tatimin në shkallën dhjet
përlind (10%) në kohën e pagesës apo kreditimit dhe të transferojë tatimin e
mbajtur në burim në një llogari të përcaktuar nga Administrata Tatimore në
një bankë ose institucion financiar të licencuar nga Banka Qendrore e
Kosovës. Tatimi i mbajtur në burim duhet të paguhet në bankë, apo institucion
financiar deri në të 15 ditë të muajit që pason muajin në të cilin llogaria është
kredituar apo pagesa është bërë.
2. Çdo tatimpagues që i paguan qira personave të cilët janë banorë të Kosovës
apo atyre që nuk janë banorë të Kosovës mban nënt për qind (9%) të tatimit në
kohën e pagesës apo të kreditimit dhe transferojë tatimin e mbajtur në një
llogari të caktuar nga Administrata tatimore në bankën ose institucion
financiar licencuar nga Banka Qendrore e Kosovës. Tatimi i mbatur në burim
duhet të paguhet ne bankë, apo institucion financiar deri në të 15 ditë të muajit
që pason muajin në të cilin pagesa është bërë apo është kredituar.
3. Secili organizator i një lotarie, apo loje të fatit që i nënshtrohen dispozitave të
nenit 38 të këtij Ligji, i cili paguan për fitoret në lotari, apo lojërat e fatit,
personave rezident apo jo-rezident do të mbajë në burim tatimin në shkallën
prej dhjetë përqind (10%) në kohën e pagesës apo kreditimit dhe ta trnasferoj
tatimin e mbajtur në burim në një llogari të caktuar nga Administrata Tatimore
në një bankë, apo institucion financiare, të licencuar nga Banka Qendrore e
Kosovës. Tatimi i mbajtur në burim duhet të paguhet ne bankë, apo institucion
financiar deri në të 15 ditë të muajit që pason muajin në të cilin pagesa është
bërë apo pranuesi është kredituar për fitoret.
4. Interesi në kreditë e dhëna nga institucionet financiare te licencuara nga BQK
për klientët e tyre ne kursin normal te biznesit te tyre dhe interesi në
instrumentet financiare të lëshuara ose të garantuara nga Autoriteti Publik i
Kosovës, nuk duhet ti nënshtrohen mbajtjes së tatimit në burim.
5. Çdo tatimpagues apo organizator i një lotarie, apo organizator i një loje të fatit
që i nënshtrohen dispozitave të nenit 38 të këtij Ligji, i cili paguan interes, të
drejtën pronësore qiranë apo për fitoret në lotari, apo fitoret në lotari gjatë një
periudhe tatimore do të ofrojë një certifikatë për pranuesin për mbajtjen e
tatimit në burim në formularin e caktuar nga Administrata tatimore deri më
datën 1 Mars të vitit pasues të periudhës tatimore.
6. Çdo tatimpagues, organizator i një lotarie, apo organizator i një loje të fatit që
i nënshtrohen nenit 38 të këtij Ligji, i cili paguan interes, të drejta pronësore,
qira, fitore në lotari, apo fitore nga lojërat e fatit dhe i cili mban në burim
tatimin sipas këtij neni gjatë një periudhe tatimore do të dorëzojë në
administratën tatimore një pasqyrë barazimi vjetore në formë dhe format të
specifikuar nga Administrata Tatimore jo më larg se 1 mars të vitit që pason
periudhën tatimore. Çdo tatimpagues duhet të përfshijë një kopje të të gjitha
certifikatave të mbajtjes në burim, që kërkohen me paragrafin 4 të këtij neni,
me pasqyrën vjetore të barazimit të dorëzuar në administratën tatimore.
465
Neni 31
Mbajtja në burim në pagesa të caktuara për jo-rezidentët
466
KREU VIII
DISPOZITAT E VEÇANTA
Neni 32
Trajtimi i aktiviteteve të sigurimit
1. Në rastin e ndonjë personi të licencuar nga BQK, për sigurimin ose risigurimin
e jetës, pronës ose rreziqeve të tjera, tatimi që caktohet me këtë Ligj është
shuma e cila është e barabartë me pesë për qind (5%) të primeve bruto të
grumbulluara gjatë periudhës tatimore.
2. Nëse një kompani e sigurimit ka të ardhurave tjera nga ato të krijuara nga
sigurimi ose risigurimi i jetës, pronës ose rreziqeve tjera, këto të ardhura të
tjera duhet t‟i nënshtrohen tatimit sipas normës se caktuar te tatimit ne
korporata, dhe te ardhurat e tatueshme duhen të përcaktohen sipas rregullave
të ardhurave dhe shpenzimeve të përcaktuara me këtë ligji
3. Çdo biznese që angazhohet në aktivitetet e sigurimit dhe aktivitetet tjera
ekonomike duhet të mbaje shënimet dhe regjistrimet e ndara për aktivitet të
sigurimit dhe aktivitetet tjera ekonomike.
Neni 33
Trajtimi i të ardhurave komerciale të organizatave joqeveritare
467
KREU IX
DISPOZITAT ADMINISTRATIVE
Neni 34
Deklarimi i tatimeve
Neni 35
Pagesat e tatimit
1. Sipas këtij Ligji, secili tatimpagues çdo tre muaj bën pagesat e tatimit në
avancë në llogarinë e caktuar nga Administrata Tatimore e Kosovës në bankën
apo institucionin financiar e licencuar nga Banka Qendrore e Kosovës në datat
apo para datave 15 prill, 15 korrik, 15 tetor dhe 15 janar për tremujorin
kalendarik që paraprin menjëherë këtyre datave .
2. Shuma e secilës pagesë tremujore në avancë është si në vijim:
2.1. tatimpaguesit me të ardhura bruto vjetore deri ne 50.000 euro ose më pak
të cilët nuk kërkohen ose nuk bëjnë zgjedhje për të dorëzuar deklaratën
vjetore sipas nenit 34 të këtij Ligji duhet të bëjnë pagesat si në vijim për
tremujor:
2.1.1. Tre për qind (3%) të të ardhurave bruto nga tregtia, transporti,
bujqësia dhe veprimtaritë e ngjashme komerciale të çdo
tremujori, por jomë pakë se 37.5 Euro për tremujor.
2.1.2. Pesë për qind (5%) të të ardhurave bruto nga shërbimet,
veprimtaritë profesionale, të zanatit, të argëtimit dhe të
ngjashme të çdo tremujori, por jo më pakë se 37.5 Euro për
tremujor.
468
2.1.3. Dhjetë për qind (10%) të të ardhurave neto të qirasë për tremujor
( të ardhurat bruto të qirasë jo më pak se dhjetë përqind (10%) të
lejimeve të parapara në paragrafin 2 të nenit 9 të këtij ligji), të
zvogëluara nga cila do shumë e mbajtur gjatë atij tremujori në
pajtim me paragrafin 2 të nenit 30 të këtij Ligji;
2.2. Tatimpaguesit me të ardhura vjetore bruto më të mëdha se 50.000 euro
dhe tatimpaguesit të cilët duhet t‟i përpilojnë pasqyrat financiare apo
ata të cilët zgjedhin t‟i përpilojnë ato, bëjnë pagesat tremujore si në
vijim:
2.2.1. një të katërtën (1/4) e detyrimit të përgjithshëm tatimor për
periudhën tatimore në vijim bazuar në të ardhurën e tatueshme
të vlerësuar dhe të zvogëluar nga cilado shumë e mbajtur ne
burim gjatë tremujorit në pajtim me nenin 30 të këtij Ligji apo
nenin 40 të Ligjit mbi Tatimin në të Ardhurat Personale, apo
2.2.2. për periudhën e dytë dhe periudhat vijuese tatimore për të cilat
tatimpaguesi bën pagesën sipas këtij paragrafi, së paku një të
katërtën (1/4) e njëqind e dhjetë përqind (110%) të detyrimit të
përgjithshëm tatimor për periudhën tatimore që vie menjëherë
pas periudhës tatimore vijuese, të zvogëluar nga cilado
shumë e mbajtur ne burim gjatë tremujorit në pajtim me
nenin 30 të këtij Ligji apo nenin 40 të Ligjit mbi Tatimin në të
Ardhurat Personale.
3. Tatimpaguesi i cili ka zgjedhur te përgatisë pasqyrat financiare dhe te
raportoje ne baza reale duhet të vazhdojë në atë bazë për vitin në cilin zgjedhja
është bërë plus së paku tri periudha tatimore vijuese siç është paraparë në nën-
paragrafin 3.2 të nenit 5 të këtij Ligji.
4. Tatimpaguesi i cili ka tejkaluar qarkullimin bruto prej 50.000 € është i
obliguar që të raportojë të ardhurat dhe bëjë pagesat në pajtueshmëri me
paragrafin 2 të nenit 5 të këtij Ligji dhe nën-paragrafin 2.2 të këtij neni, për
periudhën tatimore në të cilën bruto qarkullimi tejkalon 50.000 euro dhe se
paku për tri periudha tatimore vijuese. Nëse pas kësaj kohe, tatimpaguesi
dëshiron të kthehet ne raportimin e te ardhurave dhe te beje pagesat ne
pajtueshmëri me nën-paragrafin 3.1 të nenit 5 të këtij Ligji dhe nën-paragrafin
2.1. të këtij neni ai tatimpagues duhet te dorëzoje kërkesë ne ATK për
shpjegim ne pajtueshmëri me nenin 10 te Ligjit mbi Administratën Tatimore
dhe Procedurat para 1 Marsi te vitit ne te cilin është kërkuar ndryshimi.
5. Tatimpaguesi i cili bën pagesën tremujore në avancë në pajtim nën-paragrafin
2.2 të këtij neni, do te beje një deklarate me rregullime përfundimtare të
tatimeve dhe paguan shumën e duhur më 31 Mars apo para 31 marsit të vitit
pas periudhës tatimore.
6. Shuma për rregullimin përfundimtar është shuma e përgjithshme e tatimit për
periudhën tatimore e caktuar në përputhje me këtë Ligj, minus:
6.1. Shumat e mbajtura ne burim dhe të paguara në Administratën Tatimore
pajtim me nenin 30 të këtij Ligji dhe nenin 40 te Ligjit për të Ardhura
469
Personale;
6.2. Shumat e paguara në këste tremujore;
6.3. Krediti i jashtëm tatimor i lejuar sipas këtij Ligji.
7. Nëse shumat e paguara, apo kredituara sipas nenit 6 të këtij Ligji janë më të
madhe se shuma e përgjithshme e tatimit e caktuar në përputhje me këtë Ligj,
tatimpaguesi ka të drejtën e kthimit të shumës së tepërt të tatimeve të paguara.
8. Nëse pagesa paradhënie nuk është bërë me kohë apo në shumën që është më
pak se ajo e kërkuar Administrata Tatimore mund të vendos një ndëshkim në
një shumë të barabartë me shkallën e interesit që është në fuqi në kohën kur
pagesa paradhënie ka qenë obligative për t‟u bërë. Nuk do të ketë shtesa tjera
në tatim, për pagesat paradhënie me vonesë apo të pamjaftueshme. Nëse
pagesat ose pagesat e korrigjuara te kësteve tremujore bëhen në datën apo para
datës së duhur dhe deklarata me rregullime përfundimtare ose deklarata
përfundimtare me rregullime te korrigjuara është bere siç parashihet me
paragrafin 5 të këtij neni, atëherë nuk kërkohet kurrfarë kamate apo dënimi
për pagesë të pamjaftueshme nëse:
8.1. Dallimi ndërmjet shumës së duhur për çdo këst dhe shumës së paguar në
çdo këst nuk tejkalon dhjetë për qind (10%) të shumës së duhur, apo
8.2. pas periudhës së parë tatimore të taksapaguesit, shuma e paguar në çdo
këst është dhjetë për qind (10%) së paku më shumë se një e katërta (1/4)
e detyrimit tatimor në deklaratën tatimore për periudhën tatimore
paraprake.
8.2.1. Nëse administrata tatimore kryen një kontroll të ndonjë viti dhe
bën një rregullim të tatimit të atij viti për më shumë se 20%,
lirimi nga ndëshkimi i paraparë në nën paragrafin 8.2. të këtij
neni, nuk do të aplikohet në kërkesat për pagesë paradhënie për
periudhën tatimore pasuese.
8.3. Për periudhën e parë tatimore gjatë së cilës një tatimpagues ka qenë në
punë (periudha tatimore në të cilën tatimpaguesi ka kërkuar një numër
fiskal, apo nëse tatimpaguesi ka kryer punë para asaj kohe, periudha
tatimore në të cilën aktiviteti ekonomik ka filluar), nuk do të ngarkohet
ndëshkim nëse, përfshirë këstin e katër tremujor që pritet më 15 Janar,
tatimpaguesi ka bërë pagesa paradhënie tremujore të barabarta me së
paku 90% të tatimit përfundimtar obligativ për atë periudhë tatimore.
8.4. Tatimpaguesi që ka pasur humbje në Deklaratën e Tatimit në të Ardhurat
e Korporatave të vitit të kaluar nuk ka të drejtë të përdorë dispozitat e
nënparagrafit 2.2. të këtij neni në kryerjen e pagesave paradhënie për
vitin aktual. Tatimapguesi i tillë duhet të kryejë pagesat paradhënie në
përputhje me dispozitat e nënparagrafit 2.1. të këij neni.
8.5. Ndëshkimi që do të ngarkohet sipas këtij neni do të aplikohet vetëm në
shumën e nënpaguar nga data e nënpagesës deri në datën e përshkruar
në paragrafin 5 të këtij neni për të bërë rregullimin përfundimtar për
periudhën tatimore, apo, nëse është më herët, data e pagesës në të cilën
pagesa paradhënie e tatimpaguesit përfshinë një shumë të mjaftueshme
470
për të paguar pagesën paradhënie për atë tremujor plus shuma e
nënpaguar.
9. Ministri do te lëshoj një akt nënligjor për zbatimin e këtij neni.
Neni 36
Kërkesa për Libra dhe Regjistrime
Neni 37
Kërkesat për Libra dhe Regjistrime për bizneset e vogla
1. Një tatimpagues me të ardhura vjetore bruto prej 50,000 euro apo më pak, i
cili nuk zgjedh të përgatisë librat dhe regjistrimet që kërkohen sipas paragrafit
4 i nenit 36, duhet të përmbajë librat dhe regjistrimet vijuese:
1.1. Një libër të shitjes në të cilin të gjitha shitjet dhe kthimet duhet të
471
regjistrohen.
1.2. Një libër të blerjes në të cilin të gjitha blerjet dhe kthimet duhet të
regjistrohen.
1.3. Një ditar financiar që regjistron pranimet dhe shpenzimet në para të
gatshme (kesh) që lidhen me librin e shitjes dhe librin e blerjes.
1.4. Përmbajta e librave dhe regjistrimeve të kërkuara me këtë paragraf dhe
çdo libër dhe regjistrim i kërkuar, përfshirë ato të mbajtura në format
elektronik, do të përkufizohen në një akt nënligjor të lëshuar nga
Ministri.
Neni 38
Dispozitat kalimtare
KREU X
DISPOZITAT PËRFUNDIMTARE
Neni 39
Zbatimi
Ministri i Ekonomisë dhe financave do të ketë autoritetin të shpall me shkrim,
472
Rregullore për zbatimin dhe aplikim të përgjithshëm nëse janë të nevojshme për
interpretim të mëtejmë të drejtë , të arsyeshëm dhe uniform për zbatimin e këtij ligji.
Këto akte nënligjore duhet të administrohen dhe zbatohen nga ATK. Rregulloret e
tilla zbatuese nuk do të kenë ose nuk do t‟u jepen ndonjë efekt ligjor deri sa të
publikohen nga ATK-ja në pajtueshmëri me ligjin për Qasjen ne Dokumente
zyrtatre.
1. Pa u kufizuar ose paragjykuar paragrafi i mësipërm, Ministri do te lëshojë një
akt nënligjor për implementimin dhe interpretimin e neneve 5, 7, 9, 10, 12, 18,
20, 23, 26, 27, 31, 33, 36, dhe 37 të këtij ligji, brenda 120 dite pas shpalljes se
këtij ligji. Neni 15 i Ligjit Nr. 03/L-113 aplikohet për periudhën 1 Janar 2009
deri më 31 Dhjetor 2009.
Neni 40
Ankesat
Neni 41
Ligji në fuqi
Neni 42
Hyrja në fuqi
2. Me hyrjen në fuqi të këtij Ligji, efektet e tij do të jenë nga 01 Janar 2010.
473
474
475