41

TÜRKİYE’YE

SÖZ
VERİYORUZ
Türkiye Sosyal devletin
özgürlüğünden,

rahat bir bu ülkenin

zenginliğinden

nefes her vatandaşımız

hak ettiği payı
alacak.
alacak

İşçisinden öğrencisine,
emeklisinden çiftçisine kadar,
bu topraklar üzerinde yaşayan
her vatandaşımızın sorunlarını
çok iyi biliyoruz. Sosyal devlet
anlayışımızla ve bu sorunların
üstesinden gelecek projelerimizle
iktidara hazırız.
1
Aile Sigortası ile tüm yurttaşlarımızın kimseye
muhtaç olmadan bağımsız, özgür ve eşit
bireyler olarak yaşamasını sağlayacak, bütün
toplum için adalet getireceğiz. “Yardım yapılan
muhtaç vatandaş” yerine “hak sahibi vatandaş”
anlayışına ve uygulamasına geçeceğiz. Tüm
Aile Sigortası vatandaşlarımız doğumdan ölüme kadar
Sosyal Devlet güvencesi altında olacak.
getirilerek sosyal Aile Sigortası ile çocuklarımız, kadınlarımız,
yaşlılarımız, engellilerimiz korunacak ve
devlet güçlendirilecek, güçlenecek; hiçbir çocuğumuz yatağa
yoksulluk tarihe aç girmeyecek.

gömülecek.
SÖZ VERİYORUZ.
2
Askeri bir darbe sonucu hazırlanmış olan
1982 Anayasası artık Türkiye’nin ihtiyaçlarını
karşılamaktan çok uzaktır. 1982 Anayasası’nın
hak ve özgürlükleri içine soktuğu elbise
Türkiye’ye dar gelmektedir. AKP’nin öncülüğünü
yaptığı anayasal değişikliklerle bu durum daha
Hak ve özgürlükleri da kötüleşmiştir. AKP 12 Eylül Anayasası’nın
ruhuna sahip çıkmakta ve bu Anayasa’nın
güvence altına alan olanaklarından faydalanarak toplumu baskı
altında tutmaktadır. Artık toplumu AKP
ve genişleten yeni gibi baskıcı hükümetlere karşı koruyacak,
bir Anayasa; şeffaf, özgürlükleri temel alacak, kuvvetler ayrılığını
tesis edecek yeni bir Anayasa’ya ihtiyaç vardır.
katılımcı ve uzlaşmacı Yeni Anayasa seçim barajları tarafından
sakatlanmayan, tam demokratik ve şeffaf
bir süreçle hayata bir süreçle hazırlanmalıdır. Yeni Anayasa’nın
toplumun tüm kesimlerini içeren, toplumsal
geçirilecek. mutabakata dayanan ve katılımcı bir süreçte
hazırlanması esastır. Yeni Anayasa hukuk
SÖZ VERİYORUZ. devletini, yargı bağımsızlığını, kuvvetler
ayrılığını, temel hak ve özgürlükleri ve sosyal
devleti güvence altına alan bir “toplumsal
sözleşme” olacaktır. Yeni Anayasa, Herkesin
Anayasa’sı olacaktır.
3
CHP iktidarında askerlik süresi ilk aşamada
15 aydan 9 aya indirilecek, gerekli hazırlıkları
takiben 6 aya çekilecektir. Üniversite öğrencileri
askerlik hizmetlerini yaz tatillerinde ikişer veya
üçer aylık dönemlere bölerek yapabileceklerdir.
Bu adımlarla TSK’nın barış kadrosu yüzde 25-30
Zorunlu askerlik arasında azaltılacaktır. TSK daha profesyonel
ve çevik bir yapıya kavuşturulacaktır. Bu
6 aya indirilecek, önlemlerin yanı sıra, tüm askeri teçhizat
alımları gözden geçirilecek, askeri harcamalar
üniversite öğrencileri zorunlu olanlarla sınırlandırılacaktır. Bu
askerliklerini yaz tasarruf tedbirleri ile kazanılan kaynaklar
sosyal politikalara ve eğitime kaydırılacaktır.
tatilinde yapabilecek, Silahlı kuvvetler üzerinde demokratik kontrolü
kurmanın çok önemli bir parçası da hiçbir
askeri harcamalar karar alanının sivil yönetimin iradesinin dışında
azaltılacak. kalmamasıdır. Ordunun ne büyüklükte olması
gerektiği, zorunlu askerliğin hangi şartlarda
yapılacağı, askeri harcamaların büyüklüğü
SÖZ VERİYORUZ. gibi konular siviller tarafından karara
bağlanmalıdır. CHP iktidarında Türkiye daha
sivil, daha barışçı, daha umut dolu olacaktır.
4
Türkiye gittikçe bir korku imparatorluğuna
dönüşmektedir. Hiçbir muhalif şahsiyet
telefonda rahatça konuşamamaktadır.
Muhaliflerin telefon konuşmaları birçok
yoldan dinlenip hükümet yanlısı kuruluşlara
servis edilmektedir. Devlet içinde yuvalanan
Özel yaşamın gizliliği çeteler kendilerini hukukun üstünde görmekte
ve iktidarlarını devam ettirebilmek için
sağlanacak, telefon muhalefete karşı her türlü ahlak ve hukuk
dışı yola başvurmaktadırlar. Hükümet bu
dinleyenlerden, uygulamalara karşı en ufak bir adım dahi
korku imparatorluğu atmamakta, hatta bu uygulamalardan çıkar
sağlamaya çalışmaktadır. CHP iktidarında
yaratanlardan hesap halkı korku içinde bırakan bu çetelerden
hesap sorulacaktır. Artık vatandaşlarımız
sorulacak. telefonda konuşurken, aile hayatlarını yaşarken
korku içine olmayacaklardır. Her vatandaşın
SÖZ VERİYORUZ. mahremine saygı gösterilecektir.
5
AKP yönetimi altında Türkiye’de basın
özgürlüğü her geçen gün geri gitmektedir.
Muhalif gazeteciler susturulmaktadır. Susmayı
reddeden gazeteciler düzmece yargılamalarla
hapse atılmaktadır. Polis ve hükümet yanlısı
yargı organları özgür gazetecilerin kalemini
Medya üzerindeki kırmaktadır. Bağımsız kalmaya çalışan
medya organları dayanaksız vergi cezaları ile
baskılar engellenecek, susturulmaktadır. Hükümet yanlısı medya her
türlü devlet olanakları ile desteklenip tek sesli
medyanın özgür ve bir Türkiye yaratılmaya çalışılmaktadır. CHP
bağımsız olması bu gidişe “dur” diyecektir. Özgür ve araştırmacı
basın, demokrasinin sağlıklı işleyişi için olmazsa
sağlanacak. olmazdır. CHP iktidarında siyasi görüşü ne
olursa olsun tüm gazeteciler özgür olacaktır.
SÖZ VERİYORUZ. Demokrasinin vazgeçilmez unsuru olan
basın özgürlüğünün önündeki tüm engeller
kaldırılacaktır. Güçlü, bağımsız, çoğulcu, ilkeli,
demokratik bir medya hedefimizdir.
6
12 Eylül rejiminin bir başka mirası olan yüzde 10
seçim barajı Türkiye’de çoğulcu demokrasinin
önündeki en önemli engellerden biridir. Seçim
barajı yüzünden toplumun içindeki farklılıklar
mecliste yansımalarını bulmamaktadır.
Toplumun birçok kesimi asıl istedikleri şahıslar
tarafından temsil edilmedikleri için mecliste
Temsilde adalet toplumsal uzlaşma sağlanamamaktadır. Bunun
ilkesini yok eden sonucunda toplumsal gerginlikler artmaktadır.
Hükümet partisi bu hakkaniyetsiz kuraldan
%10 seçim barajı beslenmekte ve bu nedenle de kaldırılmasına
karşı çıkmaktadır. CHP içinse demokrasi, sadece
kaldırılacak. iktidara gelmek için bir araç değil; bir amaç, bir
idealdir. CHP toplumun tüm renklerinin mecliste
SÖZ VERİYORUZ. seslerini duyurabilmelerini istemektedir. Bu
nedenle CHP iktidarında yüzde 10’luk seçim
barajı kaldırılacaktır.
7
Türkiye, demokratik bir başlangıç yapabilmek
için geçmişindeki karanlık sayfalar ile
yüzleşmek zorundadır. Ülkemizin geçmişinde
birçok aydınımız, birçok vatandaşımız faili
meçhul cinayetlere kurban gitmiştir. Bu
cinayetlerin üzerine kararlılıkla gidilmelidir.
Faili meçhul cinayetler Faili meçhul cinayetleri çözeceğini vaat eden
AKP bu konuda atılan adımların önünü
aydınlatılacak, devletin kesmiştir. CHP’nin faili meçhullerin araştırılması
için verdiği tüm önergeler AKP oyları ile
içindeki çeteler ortaya reddedilmiştir. İnsan hakları derneklerinin
çıkarılacak. rakamlarına göre sadece AKP iktidarı sırasında
116 yeni faili meçhul cinayet işlenmiştir.
CHP iktidarında tüm bu karanlık olayların
SÖZ VERİYORUZ. aydınlatılması için geniş yetkilerle donatılmış,
uluslararası standartlara uygun bir Hakikat
Komisyonu kurulacaktır. Bu komisyonda faili
meçhullerin ailelerinin de temsili sağlanacaktır.
CHP, AKP gibi timsah gözyaşları dökmeyecek
Türkiye’yi gerçekten aydınlığa çıkarmak için
çalışacaktır.
8
Emeklilerimiz gençliğinde çalışan, üreten,
alınteri döken, bu ülkeye vergi veren,
emekliliği için prim veren ve bunun
karşılığını emekli olduğunda layıkıyla
alması gereken vatandaşlarımızdır.
Emeklilerimizi düşürüldükleri ikinci sınıf
Emeklilere milli vatandaş konumundan kurtarmak en
önemli önceliklerimizdendir. CHP iktidarında
gelir artışından pay emeklilerimize, onurlarını koruyup insanca
yaşayacakları düzeyde bir gelir sağlanacaktır.
verilecek, emeklerinin Çalışmakta olan emeklilerimizin maaşlarından
karşılığını almaları kesilen Sosyal Güvenlik Destek Primi kademeli
olarak kaldırılacaktır.
sağlanacak.
SÖZ VERİYORUZ.
9
CHP iktidarında İntibak Yasa Tasarısı
kanunlaştırılarak SSK, Emekli Sandığı ve
Bağ-Kur emeklileri arasındaki maaş farklılıkları
ortadan kaldırılacaktır. Çok prim ödeyenin
az, az prim ödeyenin çok emekli aylığı aldığı
mevcut sistem yeniden düzenlenerek emekliler
Emeklilerin beklediği eşit hâle getirilecek, emeklilerimizin maaşları
arasındaki uçurum ortadan kaldırılacaktır.
intibak yasası Bütün emeklilerimizin maaşlarını yoksulluk
sınırının üzerine çıkarmak en önemli
çıkarılacak emekliler hedeflerimizdendir.
arasındaki eşitsizlik
giderilecek.
SÖZ VERİYORUZ.
10
CHP, tarım piyasalarında çiftçinin ürününün
hak ettiği bedeli almasını sağlayacaktır.
Çiftçinin ürün ve prim bedelleri ekim öncesi
açıklanacak, ödemeler zamanında yapılacaktır.
Aracının çiftçiyi soymasına son verilecek, faiz
ve tefeci çiftçinin korkulu rüyası olmaktan
Tarım ve çiftçi çıkarılacaktır. Tarımsal üretimde kullanılan
tohum, gübre, mazot, tarım ilacı, elektrik gibi
desteklenecek, mazotta girdilerin yüksek maliyetleri aşağı çekilecektir.
Diğer girdilerdeki vergi yükü hafifletilip çiftçimiz
ÖTV kaldırılacak, mazot rahatlatılacaktır. İnsafsızca vergilendiren bu
fiyatı yarıya indirilecek. düzen değiştirilecek, çiftçimiz güçlü bir şekilde
desteklenecektir.

SÖZ VERİYORUZ.
11
CHP, halkın ihtiyaçlarına cevap veren kaliteli
kamu hizmetlerinin tam zamanlı, iş güvenceli,
kadrolu işçi ve memurlar tarafından görülmesi
ilkesini benimsemektedir. CHP iktidarında
başta sağlık hizmetlerinde olmak üzere yerel
yönetimlerde, KİT’lerde ve tüm kamu işlerindeki
Kamuda taşeron işçilik taşeron işçiliğine son verilecektir. Tüm bu
çalışanların sendikalaşmasının önü açılacaktır.
tamamen kaldırılacak,
taşeron işçiler ILO
normlarına göre kadrolu
çalıştırılacak.
SÖZ VERİYORUZ.
12
CHP, kamuda sözleşmeli çalışmanın yarattığı
güvencesizliğe ve aynı işi yapanların 4/B,
4/C gibi değişik statülerde çalıştırılmasının
yarattığı haksızlığa son verecektir. Kamu
personel sisteminin içine düşürüldüğü hukuk
dışı dağınıklık giderilecektir. Kamuda hizmet
Kamuda 4/B ve 4/C azlığı varken kamu personeline, ihtiyaç
fazlası uydurmacası ile güvencesiz istihdamın
uygulamalarına kapılarını ardına kadar açan zihniyet asla
kabul edilmeyecektir.
son verilecek,
emek sömürüsü
engellenecek.
SÖZ VERİYORUZ.
13
CHP iktidarında İşsizlik Sigortası Fonu’nun
hükümet inisiyatifi ile amaç dışı faaliyetlerde
kullanılması engellenecektir. İşçilerimizden
yapılan kesintiler, hükümetin seçim
yatırımlarına harcanmayacaktır. İşsizlik
Fonu’nun şeffaf ve etkin denetimi sağlanacaktır.
İşsizlik Sigortası İşsizlik Sigortası Fonu’ndan yararlanma
koşulları kolaylaştırılacaktır. İşsizlik ödeneği,
Fonu amacına uygun kişinin asgari geçim standardı (aile, çocuk,
barınma, ulaşım ve beslenme gibi) gözetilerek
olarak kullanılacak, belirlenecektir.
işsiz kalanların hayat
standardı korunacak.
SÖZ VERİYORUZ.
14
Güneydoğu Anadolu Projesi tüm boyutları ile
dengeli bir şekilde ve hızla tamamlanacaktır.
CHP iktidarında, GAP’a ayrılmış kaynakların
amaçları dışında kullanılması önlenecektir.
Sulamaya yönelik yatırımlar hızla bitirilecek,
kısa sürede 1,5 milyon hektar toprak suya
GAP Projesi bir an önce kavuşturulacaktır. GAP’ın öncelikli ve
sürdürülebilir sektörleri olan organik tarım,
tamamlanacak, GAP’a tekstil, konfeksiyon, uygulamalı teknoloji,
yenilenebilir enerji ve turizmin gelişmesi
ayrılmış kaynaklar desteklenecektir.
amaçları dışında
kullanılmayacak.
SÖZ VERİYORUZ.
15
CHP iktidarında Doğu ve Güneydoğu
Anadolu’da sektör temelinde, yeni, somut
ve etkin bir Yatırım Teşviki uygulamasına
geçilecektir. Bölgede sürdürülebilir yatırım
alanlarına sıfır faizli ve uzun vadeli kredi
verilecektir. Yeni tesis ve fabrikaların
Doğu ve Güneydoğu’da kurulmasını sağlamak amacıyla yerli ve
yabancı yatırımcılara, doğrudan yatırım
öncelikli yatırımlara yapmaları koşuluyla güçlü teşvik sağlanacaktır.

sıfır faizli ve uzun

vadeli krediler
verilecek, bölgenin
kalkınması sağlanacak.
SÖZ VERİYORUZ.
16
CHP, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin
refah düzeyinin ülke ortalamasını yakalaması
için devlet öncülüğünde yeterli kaynağın bu
bölgelere aktarımını sağlayacaktır. Bölgenin
büyüme hızı Türkiye ortalamasının %2
üzerine çıkarılacaktır. Başlatacağımız yatırım
Doğu ve Güneydoğu’da seferberliği ile 2023 yılına kadar bölgede kişi
başına gelir Türkiye ortalamasının %75’ine
işsizlik ve aş sorunu ulaştırılacaktır. Bu hedefe ulaşmak için 2012-
2023 döneminde bölgeye toplam 116,1 milyar
doğrudan yapılacak Amerikan Doları kamu yatırımı yapılacaktır.
devlet yatırımları ile 2023’e kadar 1 milyon 900 bin kişiye yeni iş
olanağı yaratılacak, bölgede işsizlik oranı
çözümlenecek. %15’ten %6,1’e indirilecektir.

SÖZ VERİYORUZ.
17
CHP iktidarında sınır bölgelerindeki mayınlar
hızla temizlenecek, bu alanlar topraksız
veya az topraklı köylülere tahsis edilecektir.
Bu topraklarda ihracat odaklı organik tarım
projeleri geliştirilecektir.

Güneydoğu’daki mayınlı
araziler mayınlardan
arındırılacak, topraksız
köylülere verilecek.
SÖZ VERİYORUZ.
18
CHP, sosyal demokrat bir parti olarak, parasız
ve kaliteli eğitimin her vatandaşın hakkı
olduğunu savunmaktadır. Hiçbir vatandaş
maddi olanakları yeterli olmadığı için eğitim
hakkından mahrum kalmamalıdır. Üniversite
harç miktarları birçok öğrencimizin hayatını
Harçlar kaldırılacak, fazlasıyla zorlaştıracak düzeydedir. CHP
iktidarında üniversite harçları ivedilikle
eğitimde fırsat eşitliği kaldırılacaktır. Bu şekilde her genç için fırsat
eşitliği sağlanacaktır.
sağlanacak.
SÖZ VERİYORUZ.
19
Ülkemizdeki yurt olanakları üniversite
öğrencilerinin sayısı ile karşılaştırıldığında
öğrencilerin barınma olanakları açısından
hala çok geride olduğumuz anlaşılmaktadır.
Birçok yeni üniversite yeterli altyapıları ve
yurt konusunda hiçbir planlama olmadan
Üniversite açılmıştır. Benzer şekilde mevcut üniversitelerin
de öğrenci miktarları zorlama yöntemlerle
öğrencilerinin yurt artırılmış ama yurt konusunda ilerleme
kaydedilmemiştir. Ülkemizde özel yurtların
sorunu en geç miktarı ve kapasitesi devlet yurtlarının
2 yıl içinde tümüyle önüne geçmiştir. Hükümet tarafından bu
gizli özelleştirme desteklenmektedir. Bu
çözülecek, öğrencilerin şekilde öğrenciler, yurtları işleten baskıcı
karanlık odakların kucağına itilmektedir.
barınma sorunu ortadan CHP iktidarında bu sürece son verilecektir.
kaldırılacak. CHP, iki senelik bir seferberlikle tüm üniversite
öğrencilerine sağlıklı, güvenli, kütüphane
ve internet altyapısına sahip yurt olanakları
SÖZ VERİYORUZ. sağlayacaktır.
20
YÖK, 12 Eylül rejiminin en önemli simgelerinden
biridir. YÖK, üniversitelerin özerkliklerini ellerinden
almak, öğretim elemanlarını emir-komuta zinciri
içine sokmak, öğrencileri de her daim denetim
altında tutabilmek amacıyla kurulmuştur. AKP’nin
YÖK politikası bu partinin zihniyeti hakkında
çok açık fikir vermektedir. Senelerce YÖK’ün
YÖK kaldırılacak, uygulamalarından şikâyet edenler, iktidara
üniversiteler gelince YÖK’ü kaldırmamışlar, tersine ele geçirip
baskıcı politikalara devam etmişlerdir. Şu anda
bilimsel, yönetsel ülkemizin üniversiteleri hükümetin ve hükümetin
emir kulu olan YÖK üyelerinin cenderesi altındadır.
ve mali özerkliğe CHP, üniversiteler üzerinden YÖK baskısını
kavuşturularak kaldıracaktır.

özgürleştirilecek. Üniversitelerin özgürlüklerin kalesi haline

gelebilmesi için tek başına YÖK’ün kaldırılması
SÖZ VERİYORUZ. yeterli olmayacaktır. Kurulacak yeni düzende
üniversitelerin özerkliği anayasal güvence altında
olmalıdır. Bu şekilde, üniversiteler gelecekte
karşılaşabilecekleri siyasi baskılara karşı koruma
altına alınmalıdırlar. Ancak bu yapıldığında,
üniversiteler ifade özgürlüğünün ve demokrasinin
yuvası haline gelecek; bilimsel araştırma, bilgi ve
eğitimde akademik rekabetin önü açılacaktır.
21
CHP kamu yönetiminin her aşamasında
katılımcı ve çoğulcu demokrasiyi
savunmaktadır. Katılımcı demokrasinin
en önemli uygulama alanlarından biri de
üniversitelerdir. Mevcut düzende üniversite
öğrencilerinin üniversite yönetimlerine katılımı
Üniversite çok sınırlıdır. CHP iktidarında öğrenciler,
üniversitelerin tüm karar alma birimlerinde
yönetimlerinde gençlere oy hakkı ile temsil edileceklerdir. Çünkü CHP,
gençleri sadece geleceğin mirasçıları olarak
söz hakkı verilecek, değil, bugünün de ortakları olarak görmektedir.
karar sürecine
katılmaları sağlanacak.
SÖZ VERİYORUZ.
22
Türkiye 21. yüzyılda, çağdaş uygarlık düzeyinin
üstüne çıkma hedefine ancak bilgi ve iletişim
teknolojilerinde atılım yaparak, bunun
gerektirdiği büyük toplumsal dönüşümü
gerçekleştirip bilgi toplumu aşamasına geçerek
ulaşabilir.
Ülkemizi bilgi toplumuna Bilişimi, toplumsal kalkınmanın, demokrasinin
dönüştürmek üzere ve özgürlüklerin temeli olarak görüyoruz.
Eğitim, kültür, altyapı, özel kesimde ve kamuda
“Bilişim Reformu”nu mal ve hizmet üretimi, yasal düzenlemeler gibi
gerçekleştirilecek, pek çok alanda bütüncül dönüşümü sağlayan
bilişim reformunu gerçekleştireceğiz.
refahın, demokrasinin
ve özgürlüklerin
artmasını sağlayacağız.
SÖZ VERİYORUZ.
23
CHP iktidarında, kadın ve gençlerimizin
siyasette doğrudan ve daha aktif olarak yer
alabilmelerinin önündeki engeller kaldırılacak,
siyasette temsilleri artırılacaktır. CHP, kadınları
ve gençleri siyasete katılmaya, aday olmaya
özendirecektir. Bu amaçla kota uygulaması
Kadın ve gençlerimizin yasalaştırılacak, pozitif ayrımcılık başta olmak
üzere gerekli tüm tedbirler alınacaktır.
siyasette temsili
artırılacak, ülke
yönetiminde söz
hakkı sahibi olmaları
sağlanacak.
SÖZ VERİYORUZ.
24
Mevcut seçim sisteminde vatandaşlar kendi
vekillerini özgürce seçememektedirler.
Vatandaşların, içinden vekillerini seçecekleri
listeler tamamen parti liderleri tarafından
belirlenmektedir. Özgürlükçü, katılımcı ve
çoğulcu demokrasi için halkın seçimlerde daha
Seçim yasaları etkin söz sahibi olması gerekmektedir. Bunun
için CHP, siyasi partilerin seçimlerde seçilecek
değiştirilecek, milletvekili sayısının iki katı aday göstermelerini
ve bunlar arasından kimlerin partiyi temsil
milletvekillerini edeceğinin halkın tercihi ile belirlenmesi
liderlerin değil gerektiğini savunmaktadır. Bu şekilde halk
sesini daha etkin duyuracak ve meclis, liderlerin
halkın seçebilmesi değil, milletin gerçek vekillerinden oluşacaktır.

sağlanacak.
SÖZ VERİYORUZ.
25
Mevcut Siyasi Partiler Kanunu 12 Eylül rejimi
sırasında kabul edilmiştir. Kanunun ruhu
ve düzenlemeleri, kabul edildiği dönemin
anlayışını yansıtmaktadır. Kanun ile siyasi
partilerin siyaset yapma alanı anti-demokratik
şekilde sınırlandırılmıştır. Birçok parti, Siyasi
Siyasi Partiler Yasası Partiler Kanunu’nun bu maddeleri yüzünden
anti-demokratik şekilde kapatılmıştır.
demokratikleştirilecek, Kanun lider sultasının gelişmesine de temel
oluşturmaktadır. Kanun ile siyasi partilerin
lider sultasına son özgürlük alanları sınırlandırılmış ve partiler
verilecek. tektipleştirilmiştir. CHP iktidarında Siyasi
Partiler Kanunu demokratikleştirilecektir. Siyasi
partilerin kapatılması çok istisnai durumlarda
SÖZ VERİYORUZ. ve son çare olarak mümkün olacaktır. Parti
içi demokrasi koruma altına alınacaktır.
Partilere geniş özgürlük alanları tanınacaktır.
Partiler, üyelerinin demokratik haklarına zarar
vermedikleri sürece, iç işleyişlerine özgürce
karar verebileceklerdir.
26
Milletvekili dokunulmazlığının erdemli ve
temiz siyasetin önünde engel oluşturmasına
son verilecektir. Milletvekili dokunulmazlığının
sadece kürsü dokunulmazlığı ile
sınırlandırılması, diğer faaliyetler ve adi
suçlara karşı koruyucu işlevinin kaldırılması
öncelikli hedefimiz olacaktır. Milletvekilleri
Milletvekili bir yandan tüm görüşlerini en ufak bir baskı
dokunulmazlıkları altında olmadan dile getirmek konusunda
tam özgür olacak, bir yandan da isimlerinin
kürsü dokunulmazlığı üzerinde yolsuzluğun, hırsızlığın gölgesi dahi
olmayacaktır.
ile sınırlandırılacak.
SÖZ VERİYORUZ.
27
Milletvekillerinin, seçilmişlerin üzerinden
yolsuzluğun, kuşkulu akçeli işlerin gölgesini
kaldırmanın en etkili yolu şeffaflıktır. Bu
nedenle seçimle kamusal görevlere gelen tüm
şahısların mal bildirimlerini internet ortamında
halkımıza yapmaları zorunlu hâle getirilecektir.
Temiz siyasetin sağlanması için şeffaflık da
Milletvekillerinin ve tek başına yeterli olmayacaktır. Bu nedenle
seçimle gelen tüm CHP iktidarında milletvekillerinin kamu kesimi
ile hiçbir şekilde çıkar ilişkisine girmesine
yöneticilerin mal izin verilmeyecektir. Milletvekillerinin tüm iş
ilişkilerini beyan etmeleri zorunlu kılınacaktır.
bildirimleri internet Başbakan ve bakanların kontrolleri altındaki
ortamında kamuoyunun varlıkların portföy yönetiminin, görevleri
süresince kayyuma devredilmesi zorunlu hâle
bilgisine sunulacak, getirilecektir. Milletvekillerinin, Bakanlar Kurulu
üyelerinin ve tüm kamu görevlilerinin kabul
“Siyasi Ahlak Yasası” edebilecekleri hediyelere tüm Batı ülkelerinde
çıkarılarak yolsuzluklar olduğu gibi ciddi sınırlamalar getirilecektir.
Tüm bu amaçlarla Siyasi Etik Yasası çıkarılacak
engellenecek. ve TBMM altında bir Etik Kurulu kurulacaktır.
CHP siyasetin üzerinden Ali Diboların, kamu
SÖZ VERİYORUZ. kaynaklarını “dişleyenlerin”, kapalı kapılar
ardında dağıtılan ihalelerin gölgesini
kaldıracaktır. Siyaset artık temiz olacaktır.
28
Ülkemizde siyasetin finansmanı çok önemli
bir sorundur. Siyasetin finansmanının
şeffaflaştırılması ve kurallara bağlanması
gerekmektedir. Ancak bu şekilde siyaset ile
ticaret arasında kuşkulu ilişkiler oluşması
engellenebilir. Ancak bu şekilde yolsuzluklara
Siyasetin finansmanı bulaşıp zenginleşen partilerin yaratacağı
haksız rekabetin önüne geçilebilir. Bu nedenle,
şeffaf hâle getirilecek, siyasi partiler ve seçimlerde aday olanların
seçim harcamaları şeffaf olmalı ve belirli üst
siyasetçiden rant sınırların ötesine geçmemelidir. Aynı şekilde,
sağlama peşinde siyasi partiler ve adaylara yapılan bağışlar
da şeffaf olmalı ve belli bir miktarın üstüne
koşanlar engellenecek. çıkamamalıdır. CHP, siyasette başarının
paraya değil, kadroya ve fikirlere dayalı olması
SÖZ VERİYORUZ. gerektiğine inanmaktadır.
29
Demokrasilerde hükümetler hesap verebilir
olmalıdır. Hükümetlerin asıl hesap vereceği
yer meclistir. Mevcut hükümet meclisi bir
noter dairesine döndürmeye çalışmaktadır.
Muhalefetin söz hakkını ve denetleme
yetkisini sınırlamak için uğraşmaktadır. CHP
Parlamentoda, iktidarında meclisin denetleme yetkisine tam
saygı gösterilecektir. CHP hükümeti hesap
başkanlığını ana verebilir olacaktır. Bu amaçla TBMM’de Kesin
Hesap Komisyonu kurulacak ve başkanlığı ana
muhalefetin yapacağı muhalefet partisine verilecektir. Bu komisyon,
hükümetin bütçe kaynaklarını, öngörüldüğü
Kesin Hesap Komisyonu gibi harcayıp harcamadığını denetleyecektir.
kurulacak, muhalefetin CHP’nin hesabını veremeyeceği 5 kuruşu dahi
yoktur ve olmayacaktır.
iktidardan hesap
sorması sağlanacak.
SÖZ VERİYORUZ.
30
AKP iktidarı, kamu ihalelerini şeffaflıktan
ve denetimden kaçırarak bir rant dağıtma
aracı haline getirmiştir. Kamu ihaleleri
yandaş kuruluşlara dağıtılmakta ve
AKP’yi desteklemeyen iş insanları bertaraf
edilmektedirler. AKP’nin iktidara geldiği
Kamu İhale Yasası AB 2002 yılından bu yana Kamu İhale Yasası
20 kez doğrudan 43 kez de dolaylı olarak
standartlarında yeniden değiştirilmiştir. Tüm bu değişikliklerin amacı
şeffaflığı daha da azaltmak, kayırmacılığı
düzenlenecek, ihaleler daha da artırmaktır. Heba edilen, yandaşların
şeffaflaştırılacak. cebine aktarılan vatandaşlarımızın, halkımızın
parasıdır. CHP halkın parasının, halkın
alınterinin yandaşlara dağıtılmasına “dur”
SÖZ VERİYORUZ. diyecektir. CHP iktidarında Kamu İhale Yasası
AB standartlarına getirilecek, şeffaflık ve
denetim sağlanacaktır.
31
DGM’lerin yerine kurulan özel yetkili
mahkemeler yargının birliği ve doğal hakim
ilkelerini ihlal etmektedir. Bu mahkemelerin
uygulamaları göstermektedir ki DGM’ler isim
değiştirerek varlıklarını sürdürmektedirler.
Özel yetkili mahkemeler hükümetin toplum
DGM’lerin yerine üzerinde sürdürdüğü baskıcı politikaların asli
uygulayıcıları haline gelmişlerdir. Terörle veya
getirilen özel organize suçlarla mücadele gibi kisveler altında
özel yetkili mahkemeler Türkiye’deki hak ve
yetkili mahkemeler özgürlükleri hiçe saymaktadırlar. Özgürlükleri
kaldırılacak, yargıda koruması gereken mahkemeler özgürlükleri
yok eder hâle gelmişlerdir. Bu duruma “dur”
birlik sağlanacak. denecektir. CHP iktidarında insan hakları
tam koruma altına alınacak, insan hakları
SÖZ VERİYORUZ. ihlallerinin merkezi haline gelen özel yetkili
mahkemeler kaldırılacaktır.
32
CHP, silahlı kuvvetlerin tam anlamıyla
sivillerin yönetim ve denetiminde olmaları
gerektiğine inanmaktadır. CHP aynı zamanda
yargının birliği ilkesini savunmaktadır.
Mesleği, görevi, makamı ne olursa olsun
tüm Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları aynı
Askeri Yüksek İdare yargısal kurallara tabi olmalıdırlar. Yargının
kararları üzerinde en ufak bir şüphe dahi
Mahkemesi kaldırılarak oluşmamalıdır. Bu nedenle Askeri Yüksek İdare
Mahkemesi kaldırılacaktır. Askeri Yüksek İdare
yargı sivilleştirilecek. Mahkemesi’nin görev alanına giren konular
artık Danıştay tarafından karara bağlanacaktır.
SÖZ VERİYORUZ.
33
12 Eylül rejiminin en kabul edilemez
uygulamalarından biri de Atatürk’ün vasiyetini
çiğneyerek Türk Dil Kurumu’nun ve Türk Tarih
Kurumu’nun mevcudiyetlerine son vermesidir.
Bu kurumlar yerine aynı isimler altında kurulan
12 Eylül kurumları, muhafazakâr bir ideolojiye
hizmet etme amacı taşımaktadırlar. 12 Eylül
Türk Dil Kurumu ve rejiminin bu uygulaması, darbe yönetimi
Türk Tarih Kurumu, tarafından Atatürkçülüğün nasıl içinin
boşaltıldığının çok açık bir örneğidir. Görünürde
Atatürk’ün vasiyetine Atatürk’e sahip çıkanlar, Atatürk’ü kendi baskıcı
ideolojilerini saklamak için kullanmışlardır.
uygun olarak eski CHP bu hak gaspına son verecektir. Türk Dil
konumuna getirilecek, Kurumu ve Tarih Kurumu bilimsel özerkliği
olan kurumlar olarak yeniden kurulacak ve
milli değerlerimize Atatürk’ün vasiyeti yerine getirilecektir. Bu
kurumlar köhne bir ideolojinin bayraktarlığını
sahip çıkılacak. yapar konumdan çıkarılıp her kesimden, her
görüşten bilim insanlarımızın katılımlarına
SÖZ VERİYORUZ. açılacaklardır.
34
CHP iktidarı ile daha fazla üreten, refahı halkına
yayan, daha güçlü bir Türkiye kurulacaktır.
CHP iktidarında ülkemizin uluslararası rekabet
gücünü hızla aşındıran, ithalata ve dış borçlara
bağımlılık yaratan, istihdam yaratmayan
mevcut büyüme stratejisi terk edilecek. Dışa
Üreticinin baş tacı açık ama yıkıcı dış dalgalanmalara karşı
dayanıklı, işgücünü seferber eden, üretimi ve
olduğu bir ekonomik yurtiçi tasarruf düzeyini artıran yeni bir büyüme
stratejisine geçilecektir.
düzen kurulacak,
istihdam artırılacak.
SÖZ VERİYORUZ.
35
Türkiye küresel krize sıcak para çıkışı ile girmiş
ve 2009’un ilk yarısında büyük daralma ve
işsizlik yaşayan ekonomi, krizden geçici çıkışı da
sıcak para dönüşü ile yaşamıştır. Türk Lirası’nın
aşırı değerlenmesinin, ithalatın patlamasının,
ihracatın gerilemesinin, cari açığın rekor
Ekonomi sıcak paraya düzeylere ulaşmasının, özel sektörün aşırı dış
borçlanmasının, yüksek işsizliğin ve ekonominin
değil, çalışana, üretene yeniden küçülme trendine girmesinin sebebi
sıcak para odaklı ekonomi politikalarıdır.
alınterine teslim CHP iktidarında günü kurtarmak adına
edilecek. ekonomimizin kırılganlaştırılması ve halkın
yoksullaştırılmasına izin verilmeyecektir. Aşırı
sermaye girişinin ve sıcak para ekonomisinin
SÖZ VERİYORUZ. yarattığı istikrarsızlık ve rekabet gücü kayıpları
önlenecek, maliye ve para politikaları bu
yönde daha etkin bir şekilde kullanılacaktır.
CHP iktidarında ekonomimizin temel dayanağı
üretim olacak, çalışan ve üreten kesim
alınterinin karşılığını alacaktır.
36
AKP yönetimi rekabet gücümüzün temeline
ucuz emek sömürüsünü ve çevre talanını
koymuş, Türkiye ekonomisini Çinleştirmiştir.
Bu nedenle ülkemizde iş kanunları
uygulanmamakta, sıklıkla iş kazaları
yaşanmakta ve işçiler ölümle yüz yüze
Bilim ve teknolojiye bırakılmaktadır. CHP’nin amacı, ne pahasına
olursa olsun kalkınma değil, sürdürülebilir
dayalı, yüksek katma kalkınmadır. CHP’nin amacı, Türk ekonomisinin
rekabetçiliğini ucuz işgücü olmaktan çıkarıp
değerli bir ekonomik ülkemizi artı değeri yüksek ürünler üreten
kalkınma hedeflenecek. bir ekonomi haline getirmektir. CHP, AKP’nin
Çinleştirdiği Türk ekonomisini eğitim, istihdam
politikaları, ve inovasyon stratejileri ile
SÖZ VERİYORUZ. Avrupalılaştıracaktır.
37
Türkiye’nin yenilenebilir enerji potansiyelinin
en üst düzeyde kullanılabilmesi için kamu
yatırımları ve teşvikleri artırılacaktır. Yerli ve
yenilenebilir enerji üretimi, yüksek düzeyde
çevre dostu teknolojiler kullanımı ve
enerji verimliliği artırılarak, dışa bağımlılık
Yenilenebilir enerji azaltılacaktır. Enerji kaynakları ve ithalat
yapılan ülkeler çeşitlendirilecektir. Enerjinin
kaynaklarına öncelik yeterli, kesintisiz, kaliteli, güvenilir, temiz,
zamanında ve ödenebilir olarak temin edilmesi
verilecek, Türkiye yoluyla arz güvenliğimiz sağlanacaktır.
enerjide dışa bağımlı Türkiye’nin bölgesinde kritik bir enerji geçiş ve
terminal ülkesi olması için gerekli altyapı ve
bir ülke konumundan sanayi tesisi yatırımları gerçekleştirilecektir.

çıkarılacak.
SÖZ VERİYORUZ.
38
Çevre Hakkı evrensel bir insan hakkıdır. Temiz
hava, temiz su ve yeşil çevre gibi ögelerden
oluşan Çevre Hakkı’nın sağlanması temel
önceliklerimizden biri olacaktır. CHP her insanın
doğal ve sağlıklı yaşama hakkını savunur.
Çevrenin korunması ticari kaygılara kurban
Çevre talanına “dur” edilemez. CHP “ne olursa olsun kalkınma”
değil doğayla barışık sürdürülebilir kalkınma
denilecek, ormanlık anlayışını savunur. Çevrenin korunması
yalnızca bugünün vatandaşlarının hakkı
alanlar korunacak. değil, aynı zamanda gelecek kuşaklara da bir
borcumuzdur.
SÖZ VERİYORUZ.
39
Kentlerimizin yaşanılabilir hâle getirilmesi
ancak yaşam alanlarının niteliklerinin
artırılmasıyla mümkündür. Bu çerçevede,
kentsel altyapı geliştirilecek, nitelikli konut
üretimine önem verilecek, çevre duyarlılığı
güçlendirilecek ve ortak yaşam alanları
Rant yasaları artırılacaktır. Kentlilerin sağlıklı, dayanıklı,
altyapı ihtiyacı karşılanmış mekanlarda
değil, kent yasaları barınmaları temin edilecektir. Yurttaşlarımızın
su, elektrik, kanalizasyon, çöp toplama,
çıkarılacak, şehirler doğal gaz hizmetlerinden eksiksiz yararlanan
modernleştirilecek. alanlarda yaşamaları sağlanacaktır. Kimse
kentsel haklarından yoksun bırakılmayacak ve
çağdaş konut (barınma) hakkı sağlanacaktır.
SÖZ VERİYORUZ.
40
Uzun yıllardır kentsel yerleşim alanına
dönüşmüş veya turizm amaçlı kullanıma
açılmış olan 2/B alanlarıyla ilgili mülkiyet
sorunları hızla çözülecektir. Sağlanacak
kaynak, yeni orman alanlarının yaratılmasında
kullanılacaktır. Orman köylümüzün,
yaşadığı yerde işi, aşı ve huzuru olacaktır.
2/B arazilerinin Sosyoekonomik tedbirler alınarak, ormandan
mülkiyet sorunu usulsüz faydalanmanın ve her türlü işgâlin
önüne geçilecektir.
çözülecek, kullandıkları
araziler orman
köylüsüne bedelsiz
verilecek.
SÖZ VERİYORUZ.
41
Türkiye dünya çapında potansiyeli olan bir
ülkedir. AKP bu potansiyele maceraperest ve iç
politikada oy toplamaya yönelik çıkışlarla zarar
vermektedir. Yıllardır “Türkiye hem Batılı hem de
Doğuludur” diyenler Türkiye’yi Batı’dan gittikçe
uzaklaştırmaktadır. CHP’nin dış politikası
Türkiye 2023 yılında maceraperest değil, gerçekçi; iç politikaya
yönelik ve hamasi değil, ülkemizin uluslararası
bölgesinde lider, çıkarlarını ön plana alır nitelikte olacaktır. CHP,
AKP gibi “medeniyetçi” değil, evrenselci olacak,
dünyada oyun kurucu dış politikanın odağına insanı koyacaktır. CHP
konuma taşınacak. bölgemizdeki ülkelere “ağabeylik” taslayacağım
diye onları yabancılaştırmayacak, hepsine
“eşitler” olarak yaklaşıp kalıcı ilişkiler kuracaktır.
SÖZ VERİYORUZ. CHP her türlü Oryantalizmle mücadele
edecektir. CHP, AKP’nin çıkmaz sokağa
soktuğu Türkiye - AB ilişkilerini, Avrupalı
sosyal demokrat ortakları ile tekrar ayağa
kaldıracaktır. CHP, güçlü ve sosyal Avrupa’nın
inşası sürecini hızlandıracaktır. Türkiye 2023
yılında hem bölgesine hem dünyaya, hem
Doğu’ya hem Batı’ya barış, refah ve huzur
yayan bir ülke haline gelecektir.
Notlar:
CHP.org.tr