Health and Safety at Workstations of Gotvand

Olya Dam, Khoozestan-Iran

H. Bakhshandeh Amnieh1, M.R. Mozdianfard2, A. Siamaki1, S. Nadimi1

1- Department of Mining Engineering, University of Kashan

2- Department of Chemical Engineering, University of Kashan

Abstract
Workstations at dam construction sites are usually very large working
environments, either surface or underground, in which a great variety of
engineering activities have to take place simultaneously and often under the
pressure of time. Risk of accidents are very high due to a large number of traffic
for man and machineries involved in most of these activities, which puts more
emphasis on the safety management and implementation strategy. Gotvand dam
(the largest earth dam in Iran and the last one to be made on Karoon river) and
its hydroelectric power plant installations include more than 12 km of
underground excavations and due to the large volume of work involved,
implementation of safety regulations should seriously be considered. In this
article, following a review of the recorded accidents, the safety aspects of the
main activities carried out in the workstations, and the need for serious changes
required in the working practices with a view to improve the working conditions
are discussed. Poor training of the contractor’s workforce, road accidents,
ventilation, and lack of safety guards at berms were some of the most important
safety concerns for Gotvand dam project. Road accidents due to disrespecting
traffic regulations, were found to be the main cause of safety concern. Continous
training and monitoring of the drivers, ample use of trafic sign and penalizing the
repeated offenders were recommended to improve the safety at work.

Keywords: Health and Safety-Gotvand Dam-Underground Excavations- road accidents.

 ‫[‬

‫اﻳﻤﻨﻲ و ﺑﻬﺪاﺷﺖ در ﻛﺎرﮔﺎه ﻫﺎي ﺳﺪ و ﻧﻴﺮوﮔﺎه ﺑﺮق آﺑﻲ ﮔﺘﻮﻧﺪ ﻋﻠﻴﺎ‬

‫‪4‬‬
‫ﺣﺴﻦ ﺑﺨﺸﻨﺪه اﻣﻨﻴﻪ‪ ،1‬ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﻣﺰدﻳﺎن ﻓﺮد‪ ،2‬ﻋﻠﻲ ﺳﻴﺎﻣﻜﻲ‪ ،3‬ﺻﺎدق ﻧﺪﻳﻤﻲ‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬
‫ﻛﺎرﮔﺎه ﻫﺎي ﺳﺪ ﺳﺎزي از ﺟﻤﻠﻪ ﻛﺎرﮔﺎه ﻫﺎي ﺑﺰرﮔﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻣﺘﻨﻮع ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ زﻣﻴﻨﻲ ﻳﺎ روﺑﺎز‪،‬‬
‫ﻫﻤﺰﻣﺎن و ﺗﺤﺖ ﻣﺤﺪودﻳﺖ زﻣﺎن در ﺣﺎل اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬رﻳﺴﻚ ﺣﻮادث ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﺮدد زﻳﺎد اﻓﺮاد و ﻣﺎﺷﻴﻦ آﻻت زﻳﺎد ﺑﻮده‪،‬‬
‫در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻳﻤﻨﻲ و اﺳﺘﺮاﺗﮋي اﺟﺮا اﻫﻤﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﻃﺮح ﺳﺪ و ﻧﻴﺮوﮔﺎه ﺑﺮق آﺑﻲ ﮔﺘﻮﻧﺪ ﻋﻠﻴﺎ‪ ،‬ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺳﺪ‬
‫ﺧﺎﻛﻲ ﻛﺸﻮر و آﺧﺮﻳﻦ ﺳﺪ ﺑﻠﻨﺪي اﺳﺖ ﻛﻪ روي رودﺧﺎﻧﻪ ﻛﺎرون ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ دوازده ﻛﻴﻠﻮﻣﺘﺮ ﺣﻔﺮﻳﺎت زﻳﺮ‬
‫زﻣﻴﻨﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﺠﻢ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻي ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻋﻤﺮاﻧﻲ اﺟﺮاي ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﻳﻤﻨﻲ در ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎري ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ‬
‫ﺟﺪﻳﺖ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﻮادث ﺛﺒﺖ ﺷﺪه در اﻳﻦ ﭘﺮوژه ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي اﻳﻤﻨﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي‬
‫اﺟﺮاﻳﻲ در ﻛﺎرﮔﺎه ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺟﻬﺖ ﺑﻬﺒﻮد ﺷﺮاﻳﻂ ﻛﺎري ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬آﻣﻮزش ﺿﻌﻴﻒ ﻧﻴﺮوي‬
‫ﻛﺎري ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎر‪ ،‬ﺗﺼﺎدﻓﺎت ﺟﺎده اي‪ ،‬ﺗﻬﻮﻳﻪ و ﻓﻘﺪان ﻣﺤﺎﻓﻆ در ﭘﻠﻪ ﻫﺎي ﻛﺎري ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺒﺎﺣﺚ اﻳﻤﻨﻲ در ﭘﺮوژه ﺳﺪ ﮔﺘﻮﻧﺪ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬اﻛﺜﺮ ﺗﺼﺎدﻓﺎت و ﺣﻮادث ﺟﺎده اي در اﺛﺮ ﻋﺪم رﻋﺎﻳﺖ ﻗﻮاﻧﻴﻦ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ و راﻧﻨﺪﮔﻲ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ و آﻣﻮزش ﻫﺎي ﻣﺪاوم‪،‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻼﻳﻢ ﻫﺸﺪار دﻫﻨﺪه ﺑﺨﺼﻮص در ﻧﻘﺎط ﺣﺎدﺛﻪ دﻳﺪه ﺑﺮاي اﻓﺮاد ﺧﺎﻃﻲ و ﺑﺎزرﺳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻛﺎﻫﺶ اﻳﻦ‬
‫ﺣﻮادث ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫واژهﻫﺎي ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬ﺣﻔﺎﻇﺖ و اﻳﻤﻨﻲ‪ -‬ﺳﺪ ﮔﺘﻮﻧﺪ ﻋﻠﻴﺎ‪-‬ﺣﻔﺮﻳﺎت زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ‪-‬ﺗﺼﺎدﻓﺎت ﺟﺎده اي‪.‬‬

‫‪ -1‬اﺳﺘﺎدﻳﺎر ﮔﺮوه ﻣﻌﺪن‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻛﺎﺷﺎن )‪(bakhshandeh@kashanu.ac.ir‬‬

‫‪ -2‬اﺳﺘﺎدﻳﺎر ﮔﺮوه ﺷﻴﻤﻲ‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻛﺎﺷﺎن )‪(mozdianfard@kashanu.ac.ir‬‬
‫‪ -3‬ﻛﺎرﺷﻨﺎس ﻣﻌﺪن‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻛﺎﺷﺎن )‪(ali.siamaki@gmail.com‬‬
‫‪ -4‬ﻛﺎرﺷﻨﺎس ﻣﻌﺪن‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻛﺎﺷﺎن )‪(nadimi.sadegh@gmail.com‬‬
 ‫[‬

‫‪ -1‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫اﻳﺮان ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺎزه ﻫﺎي آﺑﻲ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﺪﺳﺎزي داراي ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺧﻮﺑﻲ در دﻧﻴﺎ اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ‪ 88‬ﺳﺪ در‬
‫ﻛﺸﻮر ﺑﺎ ﺣﺠﻢ آﺑﮕﻴﺮي ‪ 10‬ﻣﻴﻠﻴﺎرد ﻣﺘﺮ ﻣﻜﻌﺐ در ﺣﺎل ﺳﺎﺧﺖ اﺳﺖ]‪ .[1‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎي اﻳﺮان در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ و ﻛﺴﺐ‬
‫ﻣﻘﺎم ﺳﻮم ﺟﻬﺎن در ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺪ‪ ،‬ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ اﺟﺮاي اﻳﻤﻨﻲ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي و ﺗﻘﺎﺿﺎ ارﺗﻘﺎ ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ در‬
‫ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺪ ﻛﺎرون ‪ ،3‬درﮔﺬﺷﺖ ‪ 61‬ﻧﻔﺮ از ﻣﻬﻨﺪﺳﺎن و ﻛﺎرﮔﺮان ﻛﺸﻮر ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع اﺳﺖ]‪ .[2‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﻨﻮع و اﻧﺠﺎم‬
‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻫﻤﺰﻣﺎن در ﻛﺎرﮔﺎه ﻫﺎي ﺳﺪﺳﺎزي ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ رﻳﺴﻚ ﺣﻮادث ﺷﻐﻠﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و اﺟﺮاي‬
‫اﻳﻤﻨﻲ اﻫﻤﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در ﻣﻴﺰان اﻳﻤﻨﻲ ﭘﺮوژهﻫﺎ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ‪ 5‬رده ﻛﻠﻲ ﺧﻂ ﻣﺸﻲ‪ ،‬ﻓﺮاﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‪ ،‬ﻛﺎرﻛﻨﺎن و اﻧﮕﻴﺰﺷﻲ ﺗﻘﺴﻴﻢ‬
‫ﻛﺮد]‪ .[3‬ﻋﺎﻣﻞ ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﻳﻚ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﻜﻨﻴﻜﻲ اﺳﺖ و ﻋﻮاﻣﻞ دﻳﮕﺮ از ﻋﻮاﻣﻞ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻋﺎﻣﻞ ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﻛﺎرﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ‬
‫ﻛﺎرﻛﻨﺎن در ﭘﺮوژهﻫﺎ اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﺎﻫﻲ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﺧﻄﺮﭘﺬﻳﺮي ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻧﻜﺘﻪ اﺻﻠﻲ ﺑﺮاي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﺮآﻳﻨﺪي ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻛﺎراﻳﻲ و ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺮ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي از ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎران ﻓﺮﻋﻲ در اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎرﮔﺎه ﻫﺎ اﺳﺖ‪ .‬زﻳﺮا ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﻣﺘﻨﻮع و ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن در ﺳﺪ ﺳﺎزي‬
‫ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎد اﺳﺖ و ﺑﺎﻟﺘﺒﻊ ﻣﺠﺮﻳﺎن اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﺘﻨﻮع ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻟﺬا‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻌﺪد ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎران ﻓﺮﻋﻲ در ﻛﺎرﮔﺎه اﺣﺘﻤﺎل وﻗﻮع‬
‫ﺣﻮادث ﻧﻴﺰ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬زﻳﺮا اﺣﺘﻤﺎل ﻋﺪم ارﺗﺒﺎﻃﺎت‪ ،‬ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ و ﻛﻨﺘﺮل اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ و ﺣﺘﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎران‬
‫ﺗﻤﺎم ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎران ﻓﺮﻋﻲ ﻣﺤﻮل ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻄﻠﻊ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ آن ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎران ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻣﻬﻴﺎ ﻛﺮدن ﻳﻚ‬
‫ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎري اﻳﻤﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻓﻀﺎ از ﺟﺎده ﻫﺎي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﺮوژه را ﺑﻪ ﻫﻢ وﺻﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮ‬
‫ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲﻫﺎي اﺟﺮا و ﺑﺮ ﻣﻴﺰان ﺧﻄﺮﭘﺬﻳﺮي آن ﻣﻲ اﻓﺰاﻳﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ اﻃﻼﻋﺎت ﺛﺒﺖ ﺷﺪه در واﺣﺪ اﻳﻤﻨﻲ و ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻛﺎرﮔﺎه ﺳﺪ و ﻧﻴﺮوﮔﺎه ﮔﺘﻮﻧﺪ ﻋﻠﻴﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫اﺳﺖ و ﺑﻄﻮر ﻣﻮردي‪ ،‬ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﺮاﻳﻨﺪي ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎ روﻳﻜﺮد ﻛﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮﭘﺬﻳﺮي ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻛﺎرﮔﺎه ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫ﻃﺮح ﺳﺪ وﻧﻴﺮوﮔﺎه آﺑﻲ ﮔﺘﻮﻧﺪ ﻋﻠﻴﺎ در ﻓﺎﺻﻠﻪ ‪ 180‬ﻛﻴﻠﻮﻣﺘﺮي از ﻣﺼﺐ رودﺧﺎﻧﻪ و در ‪ 25‬ﻛﻴﻠﻮﻣﺘﺮي ﺷﻤﺎل ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺷﻮﺷﺘﺮ‬
‫و در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺷﻬﺮ ﮔﺘﻮﻧﺪ واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺳﺪ آﺧﺮﻳﻦ ﺳﺪ ﺑﻠﻨﺪي اﺳﺖ ﻛﻪ روي رودﺧﺎﻧﻪ ﻛﺎرون ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد و در ﭘﺎﻳﻴﻦ‬
‫دﺳﺖ آن ﺳﺪ دﻳﮕﺮي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﺎﻻﻧﻪ ‪ 4500‬ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻛﻴﻠﻮوات ﺳﺎﻋﺖ اﻧﺮژي ﺑﺮق آﺑﻲ‪ ،‬ﺗﺄﻣﻴﻦ آب ﺷﺮب و‬
‫ﻛﺸﺎورزي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز دﺷﺖ ﺧﻮزﺳﺘﺎن و ﻛﻨﺘﺮل ﺳﻴﻼب ﻫﺎي ﻓﺼﻠﻲ رودﺧﺎﻧﻪ ﻛﺎرون از ﻋﻤﺪه ﺗﺮﻳﻦ اﻫﺪاف ﺳﺎﺧﺖ اﻳﻦ ﭘﺮوژه ﺑﻪ ﺷﻤﺎر‬
‫ﻣﻲ روﻧﺪ‪ .‬ﺑﺪﻧﻪ آن ﺑﺎ ارﺗﻔﺎع ‪ 180‬ﻣﺘﺮ از ﭘﻲ‪ ،‬ﺑﻠﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﺳﺪ ﺧﺎﻛﻲ ﻛﺸﻮر ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﻲ آﻳﺪ‪ .‬ﺣﻔﺎري ﻫﺎي زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ ﭘﺮوژه ﺷﺎﻣﻞ‬
‫ﺗﻮﻧﻞ ﻫﺎي آب ﺑﺮﻧﻴﺮوﮔﺎه وﮔﺎﻟﺮي ﻫﺎي ﺗﺰرﻳﻖ ﺟﻨﺎﺣﻴﻦ ﺑﺪﻧﻪ ﺳﺪ ﺑﺎ ﺣﺠﻤﻲ ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ﺑﻴﺶ از ‪ 1600000 m3‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ]‪.[4‬‬

‫‪ -3‬ﺳﻴﺎﺳﺖ ﮔﺬاري و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﺳﺘﺮاﺗﮋﻳﻚ‬

‫ﺳﻴﺎﺳﺘﮕﺬاري و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﺳﺘﺮاﺗﮋﻳﻚ در ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻴﺰان ﺧﻄﺮﭘﺬﻳﺮي و ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي ﻧﻘﺶ ﺑﺴﺰاﻳﻲ دارد‪ .‬ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎ و ﻗﻮاﻧﻴﻦ‬
‫اﻳﻤﻨﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮ زﻳﺎدي ﺑﺮ ﻣﻴﺰان اﻳﻤﻨﻲ در ﻣﺤﺪودة ﻳﻚ ﭘﺮوژه دارﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﭼﻬﺎرﭼﻮﺑﻲ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﻼﻣﺖ و اﻳﻤﻨﻲ‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس آنﻫﺎ ﻛﻨﺘﺮل و ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻣﺪﻳﺮان ﭘﺮوژه ﺑﺎﻳﺪ از اﻳﻦ ﻗﻮاﻧﻴﻦ و ﻗﻮاﻋﺪ ﭘﻴﺮوي ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺮاي ﻣﺘﺨﻠﻔﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺟﺮﻳﻤﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬روزآﻣﺪ ﻛﺮدن ﻗﻮاﻧﻴﻦ و ﺑﺨﺸﻨﺎﻣﻪﻫﺎ و ﭘﺮﻛﺮدن ﺧﻸﻫﺎي ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‪ ،‬اﻟﺰام ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺮوژهﻫﺎ ﺑﻪ در ﻧﻈﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻗﺪاﻣﺎت ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي‪ ،‬ﺗﺮوﻳﺞ و ﻓﺮﻫﻨﮓﺳﺎزي‪ ،‬اﻋﻄﺎي ﮔﻮاﻫﻴﻨﺎﻣﻪ و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ ﺑﺎ روﻳﻜﺮد اﻳﻤﻨﻲ‪ ،‬از ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ‬
‫ﻣﻮاردي اﺳﺖ ﻛﻪ در زﻣﻴﻨﺔ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﺳﺘﺮاﺗﮋﻳﻚ در ﺣﻮزة اﻳﻤﻨﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬از ﻃﺮﻓﻲ دﻳﮕﺮ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ اﻋﺘﻤﺎد‬
 ‫[‬

‫ﺑﺮ ﺑﻴﻤﻪ‪ ،‬ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎران ﺗﻤﺎﻳﻞ دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺧﻮد در ﭘﺮداﺧﺖ ﻏﺮاﻣﺖ را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎي ﺑﻴﻤﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻤﺘﺮي ﺑﻪ‬
‫اﻳﻤﻨﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻟﺬا‪ ،‬از ﻣﻬﻴﺎ ﻛﺮدن آﻣﻮزش ﻣﻨﺎﺳﺐ اﻳﻤﻨﻲ در ﻛﺎرﮔﺎه و ﻧﻈﺎرت ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮ ﻛﺎرﮔﺮان اﻣﺘﻨﺎع ﻣﻲ ورزﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ذﻛﺮ اﺳﺖ در ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﮔﺴﺘﺮده ﻣﻌﺪﻧﻲ و ﻋﻤﺮاﻧﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﺳﺪ ﺳﺎزي ﺻﻮرﺗﺠﻠﺴﺎت اﻳﻤﻨﻲ ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺟﺮا در‬
‫ﻣﻲ آﻳﺪ ﭼﻮن ﻫﻤﻜﺎري ﺳﺎﻳﺮ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎ و ﻣﺰﻳﺪ ﺑﺮ ﻋﻠﺖ ﺳﺎﻳﺮ ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎران دﺳﺘﻪ دوم ﺑﺮاي اﺟﺮاي دﻗﻴﻖ و رﻋﺎﻳﺖ درﺳﺖ اﺻﻮل اﻳﻤﻨﻲ‬
‫ﺿﻌﻴﻒ ﺑﻮده و ﻫﺮﻛﺪام ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺑﺨﺶ اﺟﺮاﻳﻲ ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﺎ ﻧﻘﺾ اﺻﻮل اﻳﻤﻨﻲ و ﺑﻪ ﺧﻄﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺟﺎن ﭘﺮﺳﻨﻞ‪،‬‬
‫ﻣﺎﺷﻴﻦ آﻻت را ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ در ﻣﺤﺪودة ﺧﻄﺮ وارد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺣﺮﻳﻢ اﻳﻤﻨﻲ را ﺑﺮاي ﻣﺪﺗﻲ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻣﺤﺪود ﺑﺸﻜﻨﻨﺪ‪ .‬در ﻣﺠﻤﻮع‬
‫ﺑﺎ ﺗﺸﻮﻳﻖ و ﺗﻨﺒﻴﻪ ﻧﻔﺮات و اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻴﺮوي ﻛﻤﻜﻲ اﻳﻤﻨﻲ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﺗﻮان دﺳﺘﻮرات ﺻﺎدر ﺷﺪه ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﺣﺮﻳﻢ اﻳﻤﻨﻲ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺟﺮا در آورد ‪.‬‬
‫در ﭘﺮوژه ﻫﺎي ﺳﺪ ﺳﺎزي ﺗﻤﺎم ﻋﻮاﻣﻞ و ﺑﺨﺸﻬﺎي اﺟﺮاﻳﻲ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ واﻗﻒ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺣﺎﺻﻞ از ﺣﻔﺎرﻳﻬﺎي ﺳﺮرﻳﺰ‬
‫در ﺑﺎﻻ دﺳﺖ ﻣﺤﺪودة ﺑﺪﻧﻪ و ﻓﺮاز ﺑﻨﺪ ﺳﺪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ رﻳﺨﺘﻪ ﺷﻮد و در ﺻﻮرت ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻦ ﻣﺎﺷﻴﻦ آﻻت و ﻧﻴﺮوي اﻧﺴﺎﻧﻲ در‬
‫اﺛﺮ رﻳﺰش ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬ﺣﺎدﺛﻪ دﻳﺪن ﻧﻔﺮات و ﺧﺴﺎرت ﺑﻪ ﻣﺎﺷﻴﻦ آﻻت ﺣﺘﻤﻲ اﺳﺖ‪ .‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻮﻧﻠﻬﺎي‬
‫آﺑﺮﺳﺎن ﻧﻴﺰ از ﻣﺤﺪودة ﻓﺮازﺑﻨﺪ ﺑﺎ رﻳﺰﺷﻬﺎ ﺗﺪاﺧﻞ دارد ﻟﺬا ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﺮددي ﺣﻴﻦ رﻳﺰش از داﺧﻞ ﺗﻮﻧﻞ ﺑﻪ ﺑﻴﺮون ﺑﺎ‬
‫ﺣﺎدﺛﻪ ﻫﻤﺮاه ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪ -4‬ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﺮاﻳﻨﺪي‬
‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺣﻮادث ﻣﻌﻤﻮل در ﭘﺮوژه ﻫﺎي ﻋﻤﺮاﻧﻲ‪ ،‬ﺗﺼﺎدﻓﺎت ﺟﺎده اي ﺳﻬﻢ زﻳﺎدي در ﺣﻮادث ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﻛﺎرﮔﺎه ﮔﺘﻮﻧﺪ دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﺮﻛﺘﻬﺎ و ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎران زﻳﺎدي در اﻳﻦ ﻛﺎرﮔﺎه ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻜﺎرﺑﻮده و ﻫﺮﻛﺪام داراي ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬از‬
‫ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﻣﺤﺪودﻳﺖ و ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮدن ﺟﺎده ﻫﺎي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺣﻮادث ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اداﻣﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ و‬
‫آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺗﺼﺎدﻓﺎت ﻛﺎرﮔﺎه در ﺳﺎل ‪ ،85‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ ﻓﺮاﻳﻨﺪي ﻣﻮﺛﺮ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ دﻳﮕﺮ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -1-4‬ﺗﺼﺎدﻓﺎت‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ آﻣﺎر ﺗﺼﺎدﻓﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﻪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ و راﻧﻨﺪﮔﻲ ﻣﺴﺒﺐ اﺻﻠﻲ ﺑﺮوز ﺣﻮادث در ﺳﻄﺢ‬
‫ﻛﺎرﮔﺎه ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 1‬و ﺟﺪول ‪ 1‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻬﻢ ﻣﻲ ﺗﻮان دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ در ﺣﺪود ‪ 81‬درﺻﺪ ﺗﺼﺎدﻓﺎت راﻧﻨﺪﮔﻲ‬
‫ﻣﻌﻠﻮل ﻋﺪم رﻋﺎﻳﺖ ﻗﻮاﻧﻴﻦ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ و راﻧﻨﺪﮔﻲ و ﻳﺎ رﻋﺎﻳﺖ ﻧﻜﺮدن اﺻﻮل اﻳﻤﻨﻲ در ﻫﻨﮕﺎم راﻧﻨﺪﮔﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ ،‬در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺗﻨﻬﺎ‬
‫در ‪ 12‬درﺻﺪ ﻣﻮارد‪ ،‬ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻧﻈﻴﺮاﻓﺘﺎدن ﺳﻨﮓ ﺑﺮروي ﺧﻮدرو ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﻠﺰم ﻛﺮدن ﻛﻠﻴﻪ‬
‫راﻧﻨﺪﮔﺎن ﺑﻪ رﻋﺎﻳﺖ ﻗﻮاﻧﻴﻦ راﻧﻨﺪﮔﻲ وﻧﻜﺎت اﻳﻤﻨﻲ و آﻣﻮزش آﻧﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﮔﺎم ﺑﺰرﮔﻲ درﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از وﻗﻮع ﺣﻮادث ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
 ‫[‬

‫ﺟﺪول‪-1‬درﺻﺪ ﻓﺮاواﻧﻲ ﻋﻠﻞ ﺣﻮادث در ﻛﺎرﮔﺎه ﺳﺪ ﮔﺘﻮﻧﺪ‬

‫ﺣﺎدﺛﻪ ﺑﻌﻠﺖ ﻟﻐﺰﻧﺪﮔﻲ‬

‫ﺳﻘﻮط ﺳﻨﮓ ﺑﺮروي‬

‫ﻋﺪم رﻋﺎﻳﺖ ﻓﺎﺻﻠﻪ‬

‫ﺧﺎرج ﺷﺪن ﻛﻨﺘﺮل‬

‫ﻋﺪم رﻋﺎﻳﺖ ﻧﻜﺎت‬

‫ﻋﺪم دﻳﺪ در ﺷﺐ‬

‫ﺳﺒﻘﺖ ﻏﻴﺮ ﻣﺠﺎز‬

‫ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﻋﻮاﻣﻞ‬

‫اﻧﺤﺮاف ﺑﻪ ﭼﭗ‬
‫ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻬﻲ در‬
‫ﺣﺮﻛﺖ ﻋﻘﺐ‬
‫ذﻛﺮﻧﺸﺪه‬

‫ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ‬

‫دﺳﺘﮕﺎه‬

‫ﺧﻮدرو‬

‫اﻳﻤﻨﻲ‬
‫ﺟﺎده‬

‫ﻋﻠﺖ ﺣﺎدﺛﻪ‬

‫‪7‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪23‬‬ ‫درﺻﺪﻓﺮاواﻧﻲ‬

‫ذآ?‪%7 /‬‬

‫م د در ( ‪%1‬‬
‫م ر ت‬
‫‪;2 <= )>-‬ز ‪%9‬‬ ‫ا ‪%24‬‬
‫*د‪ 4567 "8 9‬‬
‫&د‪%6 /‬‬
‫!رد  !ا‪12‬‬ ‫ااف   ‪%4‬‬
‫‪%6 !32‬‬ ‫رج ن آل‬
‫‪!)-‬ط ‪ ,-‬روي‬ ‫!درو ‪%5‬‬
‫د‪%11 /0-‬‬ ‫م ر ‪"#$‬‬
‫ '!&‪  %‬در‬ ‫‪7%‬‬
‫*آ )( ‪%20‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ -1‬درﺻﺪ ﻓﺮاواﻧﻲ ﻋﻠﻞ ﺣﻮادث در ﻛﺎرﮔﺎه ﺳﺪ ﮔﺘﻮﻧﺪ‬

‫‪ -1-1-4‬ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﻮدرو‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ از ﺟﺪول ‪ 2‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد در اﻳﻦ ﻛﺎرﮔﺎه ‪ 81‬در ﻣﻮرد ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎر اﺻﻠﻲ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺣﻮادث واﻗﻊ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺟﺪول‪-2‬ﻓﺮاواﻧﻲ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﻮدرو ﺣﺎدﺛﻪ دﻳﺪه‬

‫ﺟﻤﻊ‬ ‫ﺳﺎﻳﺮ‬ ‫اﺳﺘﻴﺠﺎري ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎر اﺻﻠﻲ‬ ‫‪ 14‬ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎرﻓﺮﻋﻲ‬ ‫ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎر اﺻﻠﻲ‬ ‫ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ‬
‫‪142‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪41‬‬ ‫‪81‬‬ ‫ﻓﺮاواﻧﻲ‬

‫‪-2-1-4‬ﻧﻮع ﺧﻮدرو‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ﻣﺎﺷﻴﻦ آﻻت ﺗﺼﺎدﻓﻲ در ﺳﻄﺢ ﮔﺎرﮔﺎه ﻣﺎرا ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ رﻫﻨﻤﻮن ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﻛﺜﺮ ﺗﺼﺎدﻓﺎت راﻧﻨﺪﮔﻲ در ﺑﻴﻦ‬
‫دو ﺧﻮدروي ﻛﻤﭙﺮﺳﻲ و ﺗﻮﻳﻮﺗﺎ واﻧﺖ ﺑﻮده اﺳﺖ و در ﺣﺪود ‪ 65‬درﺻﺪ ﺗﺼﺎدﻓﺎت را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺗﻌﺪد ﺟﺒﻬﻪ ﻫﺎي‬
‫ﻛﺎري ﻛﻤﭙﺮﺳﻲ ﻫﺎ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎد آﻧﻬﺎ درﺳﻄﺢ ﮔﺎرﻛﺎه را از ﻧﻈﺮ دور داﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺴﺒﺐ‬
 ‫[‬

‫اﺻﻠﻲ در ﺣﻮادث ﭘﻴﺶ آﻣﺪه ﺑﺎﺷﺪ و ﻋﻠﺖ اﺻﻠﻲ آن را ﺑﺎﻳﺪ در ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﻪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ راﻧﻨﺪﮔﻲ و ﻋﺪم رﻋﺎﻳﺖ ﻧﻜﺎت اﻳﻤﻨﻲ داﻧﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آﻣﻮزش راﻧﻨﺪﮔﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ رﻫﮕﺸﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺟﺪول ‪ 3‬درﺻﺪ ﻓﺮاواﻧﻲ اﻧﻮاع ﺧﻮدروﻫﺎي ﺣﺎدﺛﻪ دﻳﺪه‬
‫ﺑﻴﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺟﺪول‪-3‬درﺻﺪ ﻓﺮاواﻧﻲ ﻧﻮع ﺧﻮدرو ﺣﺎدﺛﻪ دﻳﺪه در ﻛﺎرﮔﺎه ﺳﺪ ﮔﺘﻮﻧﺪ‬

‫ﻧﻮع ﺧﻮدرو‬
‫ﺗﺎﻧﻜﺮآب و‪...‬‬
‫ﻣﻮﺗﻮرﺟﻮش‬

‫ﻣﻴﻨﻲ ﺑﻮس‬

‫داﻣﭙﺘﺮاك‬

‫ﻛﻤﭙﺮﺳﻮر‬

‫ﻛﻤﭙﺮﺳﻲ‬
‫ﺟﺮﺛﻘﻴﻞ‬
‫ﺳﻮاري‬

‫ﺑﻠﺪوزر‬
‫ﮔﺮﻳﺪر‬

‫درﻳﻞ‬

‫ﺗﺮﻳﻠﻲ‬
‫واﻧﺖ‬

‫ﻟﻮدر‬
‫ﺑﻴﻞ‬

‫ﻓﺮاواﻧﻲ‬
‫درﺻﺪ‬
‫‪3,5‬‬ ‫‪15,5‬‬ ‫‪0,5‬‬ ‫‪1,5‬‬ ‫‪1,5‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪0,5‬‬ ‫‪1,5‬‬ ‫‪0,5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪48,5‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪0,5‬‬

‫‪-3-1-4‬واﺣﺪ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ‬
‫از ﻧﻈﺮﺗﺼﺎدﻓﺎت ﻣﺎﺷﻴﻦ آﻻت واﺣﺪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺮﻛﺖ‪ ،‬دو واﺣﺪ ﺣﻔﺎري ﺑﺎ ‪ 36‬درﺻﺪ و ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺧﺎﻛﻲ ﺑﺎ ‪ 42‬درﺻﺪ داراي‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ آﻣﺎرﺗﺼﺎدﻓﺎت ازﺣﻴﺚ واﺣﺪﻫﺎي ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮﻧﺪه ﺧﻮدروﻫﺎ ﺑﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻً ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻓــﺮاواﻧﻲ ﺧـــﻮدروﻫﺎي ﺗﺤﻮﻳﻠﻲ‬
‫)ﺑﺨﺼﻮص ﻛﻤﭙﺮﺳﻲ( و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻌﺪد ﺟﺒﻬﻪ ﻫﺎي ﻛﺎري آن دو واﺣﺪ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪-4-1-4‬ﻣﺤﻞ وﻗﻮع ﺣﺎدﺛﻪ‬

‫اﮔﺮ ﺣﻮادث ﭘﻴﺶ آﻣﺪه از ﻣﻨﻈﺮ ﻣﺤﻞ وﻗﻮع آن ﺑﺮرﺳﻲ ﮔﺮدد ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻣﻜﺎن ﺣﺎدﺛﻪ ﺧﻴﺰ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻧﻤﻮد و ﻣﻜﺎن ﻫﺎﻳﻲ‬
‫ﻧﻈﻴﺮ ﻣﺤﺪوده ﺳﺮرﻳﺰ‪ ،‬ﻣﺤﻮﻃﻪ اﻃﺮاف ﭘﻞ ﻓﻠﺰي و ﺟﺎده روﺑﺮوي ﻛﺎرﮔﺎه ﺗﺎ ﺟﺎده ﻛﺎرﻓﺮﻣﺎ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻜﺎن ﻫﺎي ﺣﺎدﺛﻪ ﺧﻴﺰ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‬
‫و درﺻﺪ ﻓﺮاواﻧﻲ آﻧﻬﺎ در ﺟﺪول ‪ 4‬ﺑﻴﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺤﻮﻃﻪ ﭘﻞ ﻓﻠﺰي داراي ﺧﻄﺮات ﺑﺎﻟﻘﻮه اي در زﻣﻴﻨﻪ ﺣﺎدﺛﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻜﺎن‬
‫ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﻨﻬــﺎ راه ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺳﺎﺣﻞ ﭼـﭗ و راﺳـﺖ اﺳﺖ ودرﻧﺘﻴﺠﻪ داراي ﺗﺮاﻓﻴﻚ زﻳﺎد ﺑﻮده و ﺑﺪﻟﻴﻞ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ آن‬
‫ﻧﻈﻴﺮ ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻪ ﺑﻮدن و ﺷﻴﺐ ﻫﺎي ﺗﻨﺪ ﻣﻨﺘﻬﻲ ﺑﻪ آن‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ وﻗﻮع ﺣﻮادﺛﻲ ﮔﺮدﻳﺪه ﻛﻪ ﻟﻐﺰﻧﺪﮔﻲ ﺟﺎده ﺑﻌﻠﺖ آﺑﭙﺎﺷﻲ ﻣﺴﺘﻤﺮ آن‬
‫)وﻳﺎ ﺑﺎرش ﺑﺎران( ﻧﻘﺶ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻤﻲ در ﺑﺮوز آﻧﻬﺎ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد آﺳﻔﺎﻟﺖ ﻣﻘﺪاري از ﺟﺎده ﻫﺎي ﻣﻨﺘﻬﻲ ﺑﻪ ﭘﻞ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‬
‫راﻫﮕﺸﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻌﺠﻴﻞ در اﺗﻤﺎم ﺳﺎﺧﺖ ﭘﻞ ﺟﺪﻳﺪ و راه اﻧﺪازي آن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از ﺧﻄﺮات ﺑﺎﻟﻘﻮه آن ﺗﺎﺣﺪود زﻳﺎدي ﺑﻜﺎﻫﺪ و‬
‫ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﺿﺮﻳﺐ اﻳﻤﻨﻲ ﺧﻮدروﻫﺎ از ﻳﻚ ﺳﻮ وﻛﺎﻫﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﻲ )ﺳﻮﺧﺖ‪،‬ﻛﺎﻫﺶ اﺳﺘﻬﻼك ﻣﺎﺷﻴﻦ آﻻت( و اﻓﺰاﻳﺶ‬
‫ﺑﻬﺮوري آﻧﻬﺎ ﮔﺮدد‪ .‬در ﺷﻜﻞ ‪ 2‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﺣﻮادث ﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪه در اﻳﻦ ﻛﺎرﮔﺎه را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺟﺪول‪-4‬درﺻﺪ ﻓﺮاواﻧﻲ ﻣﻜﺎن ﻫﺎي ﺣﺎدﺛﻪ ﺧﻴﺰ در ﻛﺎرﮔﺎه ﺳﺪ ﮔﺘﻮﻧﺪ‬

‫وﻛﻤﭗ راﻧﻨﺪﮔﺎن‬
‫ﻣﺤﺪوده ﺳﺮرﻳﺰ‬

‫وﺟﺎده ورودي‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻫﺎي‬

‫ﺟﺎده ﺗﺎج ﺳﺪ‬

‫ﻣﻨﺘﻬﻲ ﺑﻪ آن‬

‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺪﻧﻪ‬

‫ﺟﺎده ﻛﺎرﻓﺮﻣﺎ‬

‫ﺳﺎﺣﻞ راﺳﺖ‬

‫ﻣﺤﺪوده ﭘﻞ‬
‫وﺟﺎده ﻫﺎي‬
‫دﭘﻮو ﻣﻌﺪن‬

‫ﺳﺪ وﺳﺎﻳﺖ‬

‫ﻛﺎرﮔﺎه‬
‫ﻧﻴﻤﺮخ‬

‫ﻓﻠﺰي‬
‫ﺳﺎﻳﺮ‬

‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ‬

‫درﺻﺪ‬
‫‪14,5‬‬ ‫‪11,5‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪30‬‬ ‫‪7,25‬‬ ‫‪5,25‬‬ ‫‪6,25‬‬ ‫‪6,25‬‬
‫ﻓﺮاواﻧﻲ‬
 ‫[‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ 2‬ﺗﺼﺎوﻳﺮي از ﺗﺼﺎدﻓﺎت در ﮔﺎرﮔﺎه ﺳﺪ و ﻧﻴﺮوﮔﺎه ﮔﺘﻮﻧﺪ ﻋﻠﻴﺎ‬

‫‪-5-1-4‬زﻣﺎن وﻗﻮع ﺣﺎدﺛﻪ‬

‫اﮔﺮ از ﺑﻌﺪ زﻣﺎﻧﻲ وﻗﻮع ﺣﻮادث و ﺗﺼﺎدﻓﺎت‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﻮد ﻣﻲ ﺗﻮان آن را ﺑﻪ دو واﺣﺪزﻣﺎﻧﻲ روز و ﻣﺎه ﺣﺎدﺛﻪ‬
‫ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻓﺮﺿﻴﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ روز وﻗﻮع‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﻮده ﻛﻪ آﻳﺎدر روزﻫﺎي ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ و آﻏﺎزﻳﻦ ﻫﻔﺘﻪ‪ ،‬آﻣﺎر ﺗﺼﺎدﻓﺎت ﺑﺎﻻ ﺗﺮ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟‬
‫ﻛﻪ ﺑﺪﻟﻴﻞ ﻳﻜﺴﺎﻧﻲ ﺣﻮادث در روزﻫﺎي ﻫﻔﺘﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ اﻳﻦ ﻓﺮﺿﻴﻪ رد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ازﻧﻈﺮ ﻣﺎه وﻗﻮع ﺣﺎدﺛﻪ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺷﺶ ﻣﺎه ﻣﻬﺮ‪،‬‬
‫آﺑﺎن‪ ،‬آذر‪ ،‬دي‪ ،‬ﺑﻬﻤﻦ واﺳﻔﻨﺪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻧﻜﺎت ﺟﺎﻟﺒﻲ رﺳﻴﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﺎﻫﻬﺎ ﺷﺮاﻳﻂ ﺟﻮي ﻧﺎﭘﺎﻳﺪار ﺑﻮده‬
‫و اﺣﺘﻤﺎل ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ)ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻟﻐﺰﻧﺪﮔﻲ ﺟﺎده ﻫﺎ( ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻧﺘﻈﺎر وﻗﻮع ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺣﻮادث را داﺷﺖ وﻟﻲ ﺑﺮرﺳﻲ آﻣﺎر‬
‫ﺗﺼﺎدﻓﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ در‪ 2‬ﺣﺎدﺛﻪ‪ ،‬ﻟﻐﺰﻧﺪﮔﻲ ﺟﺎده ﻣﺴﺒﺐ آن ﺑﻮده و در اﻛﺜﺮ ﻣﻮارد دﻳﮕﺮ ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﻪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ راﻧﻨﺪﮔﻲ‬
‫وﻧﻜﺎت اﻳﻤﻨﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺮوز ﺣﻮادث ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪-2-4‬ﻋﻮاﻣﻞ دﻳﮕﺮ‬
‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺣﻮادث ذﻛﺮ ﺷﺪه‪ ،‬ﻓﻘﺪان ﻣﺤﺎﻓﻆ در ﭘﻠﻪ ﻫﺎي ﻛﺎري‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎل ﺧﻄﺮ ﺑﺮاي ﻣﺎﺷﻴﻦ آﻻت و ﻛﺎرﮔﺮان را ﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر در ﺑﺮﺧﻲ ﭘﻠﻪ ﻫﺎي ﭘﺮ ﺗﻌﺪد‪ ،‬از ﺷﺒﻜﻪ ﻣﺶ دﻳﻮاره ﭘﻠﻪ ﭘﺎﻳﻨﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺤﺎﻓﻆ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ آن‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺿﻌﻒ ﺷﺒﻜﻪ ﺗﻬﻮﻳﻪ ﺗﻮﻧﻞ ﻫﺎ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﮔﺎﻟﺮي ﻫﺎي ﺟﻨﺎﺣﻴﻦ اﺷﺎره ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ راﻧﺪﻣﺎن ﻛﺎري و ﮔﺎﻫﻲ اﻳﺠﺎد‬
‫ﻣﺸﻜﻼت ﺗﻨﻔﺴﻲ ﺑﺮاي ﻛﺎرﮔﺮان ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻛﻤﺒﻮد ﻫﻮاي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪-5‬ﺑﺤﺚ‬
‫‪-1-5‬ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي از ﺣﻮادث و ﻛﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮ‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ اﻛﺜﺮ ﺗﺼﺎدﻓﺎت‪ ،‬در اﺛﺮ ﻋﺪم رﻋﺎﻳﺖ ﻗﻮاﻧﻴﻦ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ و راﻧﻨﺪﮔﻲ ﺧﺼﻮﺻﺎً در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ راﻧﻨﺪﮔﺎن ﭘﺎﻳﻪ ﻳﻚ و‬
‫دوم ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻟﺬا ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدات ذﻳﻞ اراﺋﻪ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪:‬‬
‫اﻟﻒ( آﻣﻮزﺷﻬﺎي ﻣﺪاوم در ﺧﺼﻮص اﻳﻤﻨﻲ و ﻗﻮاﻧﻴﻦ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ و راﻧﻨﺪﮔﻲ‪.‬‬
‫ب( اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻼﺋﻢ ﻫﺸﺪاردﻫﻨﺪه در ﺗﻤﺎم ﻧﻘﺎط ﺣﺴﺎس ﺧﺼﻮﺻﺎً ﻣﺤﻠﻬﺎي ﺣﺎدﺛﻪ ﺧﻴﺰ‪.‬‬
 ‫[‬

‫ج( در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺟﺮاﻳﻢ ﺑﺮاي اﻓﺮاد ﺧﺎﻃﻲ ﻛﻪ ﺑﺼﻮرت ﻣﻜﺮر اﻗـــﺪام ﺑﻪ ﻧﻘﺾ ﻗﻮاﻧﻴﻦ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ و راﻧﻨﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫د( ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﮔﺸﺖ ﺗﺨﻠﻔﺎت وﺑﺎزرﺳﻲ و ﻋﻤﻠﻲ ﻧﻤﻮدن ﺟﺮﻳﻤﻪ ﻫﺎي در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه‪.‬‬

‫‪-2-5‬ﻛﻨﺘﺮل ﺗﺮاﻓﻴﻚ‬
‫ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺆﺛﺮ ﻛﻨﺘﺮل ﺗﺮاﻓﻴﻚ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎﻳﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﻧﻮع ﻋﻤﻠﻴﺎت‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ و ﺣﺠﻢ ﺗﺮاﻓﻴﻚ‪ ،‬ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ‪،‬‬
‫زﻣﺎن اﺟﺮاي ﻋﻤﻠﻴﺎت‪ ،‬ﻣﻴﺰان ﺧﻄﺮ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪي از دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻠﻬﺎ‪ ،‬روﺷﻬﺎ‪ ،‬ﺗﺠﻬﻴﺰات و ﻧﻴﺮوي اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‬
‫اﻳﻤﻨﻲ ﺧﻮدروﻫﺎي ﻋﺒﻮري و ﺳﺮﻧﺸﻴﻨﺎن آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻋﺎﺑﺮان ﭘﻴﺎده و ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ را ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻛﻨﺪ و در ﻋﻴﻦ اﺟﺮاي ﻋﻤﻠﻴﺎت ﭘﻴﻤﺎن‬
‫اﺧﺘﻼل اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ در ﺟﺮﻳﺎن ﺗﺮاﻓﻴﻚ ﻋﻤﻮﻣﻲ را ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺗﺎﺑﻠﻮﻫﺎي ﻫﺸﺪار دﻫﻨﺪه‪ ،‬اﻃﻼع رﺳﺎﻧﻲ و اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ‪ ،‬ﻣﺨﺮوﻃﻪ اي اﻳﻤﻨﻲ‪ ،‬ﻣﻨﺎﺑﻊ روﺷﻨﺎﻳﻲ و ﺳﺎﻳﺮ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻛﻨﺘﺮل‬
‫ﺗﺮاﻓﻴﻚ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻧﺘﺨﺎب روﺷﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل در ﺣﻴﻦ اﺟﺮاي ﻋﻤﻠﻴﺎت راﻫﺴﺎزي و ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺎرﻫﺎي ﻋﻤﺮاﻧﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ‬
‫ﻋﻼﺋﻢ راﻫﻬﺎي ﻛﺸﻮر و ﺳﺎﻳﺮ آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﻮرد ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻛﺸﻮر و ﻳﺎ وزارت راه و ﺗﺮاﺑﺮي ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻛﻠﻴﻪ ﻛﺎرﻛﻨﺎن در ﻣﺤﻞ اﺟﺮاي ﭘﻴﻤﺎن ﺑﺎﻳﺪ در ﺷﺐ و روز از ﻓﻮاﺻﻞ دور ﺑﺮاي راﻧﻨﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻗﺎﺑﻞ رؤﻳﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ‬
‫دﻟﻴﻞ ﻟﺒﺎﺳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﭘﻮﺷﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ از ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ دﻳﺪ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫‪-6‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي‬
‫از آنﺟﺎ ﻛﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﺮاﻳﻨﺪي‪ ،‬ﻧﻘﺶ ﻣﺆﺛﺮي در ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﻴﺸﺘﺮ دﻗﺖ ﻧﻤﻮد‪ .‬روشﻫﺎي اﺟﺮاﻳﻲ ﭘﺮوژهﻫﺎ‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻼﺣﻈﺎت اﻳﻤﻨﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪ .‬ﻋﺪم ﻣﻄﺎﻟﻌﺔ ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ در ﺗﺪوﻳﻦ روش اﺟﺮاﻳﻲ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮاردي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺣﺎدﺛﻪ ﻣﻲاﻧﺠﺎﻣﺪ‪.‬‬
‫اﻛﺜﺮ ﺗﺼﺎدﻓﺎت و ﺣﻮادث ﺟﺎدﻫﺎي در اﺛﺮ ﻋﺪم رﻋﺎﻳﺖ ﻗﻮاﻧﻴﻦ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ و راﻧﻨﺪﮔﻲ ﺻﻮرت ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻣﻮزﺷﻬﺎي ﻣﺪاوم‪،‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻼﻳﻢ ﻫﺸﺪار دﻫﻨﺪه ﺑﺨﺼﻮص در ﻧﻘﺎط ﺣﺎدﺛﻪ دﻳﺪه‪ ،‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺟﺮاﻳﻢ ﺑﺮاي اﻓﺮاد ﺧﺎﻃﻲ و ﺑﺎزرﺳﻲ ﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ‬
‫ﺗﻮاﻧﺪ در ﻛﺎﻫﺶ اﻳﻦ ﺣﻮادث ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻮﺛﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺮاﺟﻊ‬

‫]‪ [1‬زرﮔﺮ‪ ،‬رﺳﻮل‪" ،(1388) ،‬ﺳﺪﻫﺎي در ﺣﺎل ﺳﺎﺧﺖ ﻛﺸﻮر‪ ،‬ﻣﻌﺎون وزﻳﺮ ﻧﻴﺮو در اﻣﻮر آب و ﻓﺎﺿﻼب"‪ ،‬ﺧﺒﺮﮔﺰاري ﻣﻬﺮ‪.‬‬
‫]‪ [2‬ﻛﺮﻳﻤﻲ‪ ،‬ﻣﻬﺪي‪ " ،(1385) ،‬ﺧﺎرﺟﻲ ﻫﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻣﻌﺎون اﺟﺮاﻳﻲ ﺳﺪ ﻛﺎرون‪ ،"3‬دﻧﻴﺎي اﻗﺘﺼﺎد‪.‬‬
‫]‪ [3‬وﺑﻼگ ﻣﻌﻴﻦ ﻋﻤﺮان‪" ،‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ اﻳﻤﻨﻲ در ﻛﺎرﮔﺎه ﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ اﻳﺮان"‪ ،‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻫﻤﺎﻳﺶ ﻣﻠﻲ اﻳﻤﻨﻲ در ﻛﺎرﮔﺎﻫﻬﺎي‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ ﺑﺎ روﻳﻜﺮد ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬
‫]‪ [4‬ﺷﺮﻛﺖ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺳﭙﺎﺳﺪ‪" ،(1385) ،‬ﭘﺮوژه اﺣﺪاث ﺳﺪ و ﻧﻴﺮوﮔﺎه آﺑﻲ ﮔﺘﻮﻧﺪ ﻋﻠﻴﺎ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪ ﭘﺮوژه" ‪.‬‬