Professional Documents
Culture Documents
สัญชาตญาณ เสาวรี
สัญชาตญาณ เสาวรี
E
G
PA
พิมพ์ครั้งแรก : ช่อการะเกด 28, 2539
N
พิมพ์ครั้งที่สอง : รวมเรื่องสั้น ภาพลวง 2542
FA
EE
AR
W
O
ธารามไม่กว้างสักเท่าไหร่ แต่ยาวเลียบฝั่งแม่น้ำแม่กลอง
ใต้ซุ้มเฟื่องฟ้าดอกสะพรั่ง ม้าหินอ่อนประมาณสิบตัวตั้ง
หันหน้าออกจากกันเป็นสองแถวตามแนวยาวจรดกำแพง
ของห้ อ งสมุ ด ประชาชน มี ชิ ง ช้ า สำหรั บ เด็ ก เล่ น อยู่ สี่ ตั ว
สวนสาธารณะอยู่บนเนินริมฝั่งแม่น้ำซึ่งมีอากาศดีเสมอ
ถ้าน้ำไม่เน่า ลมแม่น้ำพัดโชย ได้ยินเสียงเรือยนต์รับส่ง
ผู้ โ ดยสารข้ า มไปอี ก ฝั่ ง ดั ง เป็ น ระยะ ลงจากเนิ น มาเป็ น
ถนนแคบๆ ให้รถวิ่งได้ทางเดียว สองข้างถนนเต็มไปด้วย
หาบกระจาดของแม่ค้า และมีถนนสายกลางตัดตั้งฉาก
กั บ ถนนสายแคบๆ นี้ เ ป็ น รู ป ตั ว ที ถนนซอยตรงนี้ คื อ
1 2 ❂ สัญชาตญาณ
ตลาดสด
ในตลาดสดเต็มไปด้วยความพลุกพล่าน ยามเย็น
ด้ า นหนึ่ ง แม่ ค้ า กำลั ง ทุ บ หั ว ปลาช่ อ นตั ว โตเลื อ ดไหลซึ ม
ออกมารอบหัวของมัน คุณตาพยุงร่างงกๆ เงิ่นๆ ก้าวเท้า
เร็ ว ขึ้ น กลิ่ น คาวเลื อ ดปลาเกื อ บทำให้ คุ ณ ตาหยุ ด ชะงั ก
E
รู้สึกหัวใจสูบฉีดโลหิตแรงขึ้นเล็กน้อย คุณตาเร่งฝีเท้าขึ้น
G
PA
อีกเพื่อไปให้พ้นจากตลาดสด มุ่งไปสู่สวนสาธารณะที่เห็น
N
อยู่เบื้องหน้า แต่เพราะความชรา คุณตาจึงเดินไปเตะเอา
FA
กะละมังใส่ปลาบู่ของแม่ค้า ซึ่งวางยื่นออกมาเล็กน้อยเข้า
EE
อย่างจัง คุณตาเซถลาขณะแม่ค้าร้องโวยวายลั่นตลาด
AR
และแออัดของตลาดสดทำให้ดูชุลมุนวุ่นวายยิ่งขึ้น แม่ค้า
ตามจับปลาใส่กะละมัง ปากก็ด่าทอไม่ขาด ผู้คนเดินผ่าน
ไปมา ไม่มีใครใส่ใจจะประคองคุณตาให้ลุกขึ้น กระทั่ง
คุณตาพยายามยันกายลุกขึ้นนั่งได้เอง แต่แข้งขายังอ่อน
แรงเกินกว่าจะลุกขึ้นยืนได้ แม่ค้าส่งหางตามองมาพร้อม
กับลอยถ้อยคำมาว่า
“ลู ก หลานไม่ มี ห รื อ ไง ถึ ง ปล่ อ ยคนแก่ ม าเดิ น เพ่ น
พ่านอยู่อย่างนี้”
คุ ณ ตารู้ สึ ก โกรธและอั บ อาย ถ้ า เป็ น เมื่ อ ก่ อ น...
คุณตาคิด... คงจะได้เห็นดีกัน คุณตามองไปเบื้องหน้า
“เสาวรี” ❂ 13
จากตรงนี้ อี ก ไม่ ไ กล ถ้ า คุ ณ ตาลุ ก ขึ้ น และเดิ น ไปข้ า ง
หน้ า ประมาณห้ า นาที คุ ณ ตาก็ จ ะได้ นั่ ง พั ก ผ่ อ นในสวน
สาธารณะสว่างจิตริมน้ำ บางทีคุณตาอาจจะนั่งอยู่ที่นั่น
จนมื ด ค่ ำและอาจจะถึง รุ่ ง เช้ า แต่ ค วามชราแห่ งสั งขาร
ก็กดคุณตาไว้ให้นั่งยักแย่ยักยันอยู่บนพื้นลื่นๆ เต็มไปด้วย
E
กลิ่นคาวปลา กระทั่งมีมืออุ่นๆ ของใครสักคนมาจับที่ต้น
G
PA
แขน
N
“คุณตาลุกไหวไหมคะ มา หนูจะช่วยพยุง” เสียงนั้น
FA
ไพเราะ กระตุ้นเตือนให้คุณตาระลึกถึงพละกำลังในวัย
EE
หนุ่มที่สูญสลายไปในวัยชราดุจไม้ใกล้ฝั่ง
AR
“ขอบใจ” คุณตาพึมพำ
W
O
เห็นใบหน้าของเธอชัดเจน แม้ว่าด้วยวัยนัยน์ตาของคุณ
ตาน่าจะฝ้าฟางกว่าที่เป็นอยู่ นี่ก็เป็นเรื่องแปลกอีกเรื่อง
หนึ่งที่คุณตาเคยคิด สังขารของคุณตาเสื่อมถอยไปตาม
วัย แต่สายตากลับแจ่มชัดขึ้น คุณตามองเห็นความอ่อน
โยนในตัวของหญิงสาว ที่ข้างๆ หญิงสาวมีเด็กหญิงอายุ
ประมาณห้ า ขวบยื น จั บ มื อ ของเธออยู่ นั ย น์ ต าของเด็ ก
หญิงกลมโต ริมฝีปากจิ้มลิ้ม หางเปียสองข้างผูกโบสีชมพู
คุณตามองเข้าไปในดวงตาของเด็กหญิง
“คุณตาจะไปไหนหรือคะ” หญิงสาวถาม
คุณตาละสายตาจากเด็ก มองไปเบื้องหน้าและชี้มือ
1 4 ❂ สัญชาตญาณ
ไปที่นั่น
“สวนสาธารณะ” หญิงสาวพูด คุณตาพยักหน้า
ยามเย็นในสวนสาธารณะสว่างจิตเริ่มมีผู้คนทยอย
กันเข้ามานั่งพักผ่อนหย่อนใจ คุณตานั่งลงที่ม้าหินอ่อน
สีเขียวหันหน้าสู่แม่น้ำ หญิงสาวและเด็กหญิงผมเปียทิ้ง
E
คุณตาไว้คนเดียวเพื่อไปที่ชิงช้าตัวสีแดง คุณตานั่งอยู่กับ
G
PA
บรรยากาศเงียบเหงา ใกล้จะหกโมงเย็น ตลาดสดที่เคย
N
คึกคักเมื่ อครู่ พลันสงบเงียบลงเช่ นกัน แม่ ค้าพากันเก็บ
FA
ข้าวของจากไป คุณตานึกถึงแม่ค้าปลาบู่ ประกายตาของ
EE
คุณตาวาวขึ้นเล็กน้อย
AR
กลุ่มหนึ่งเห็นชัดว่าเป็นคนจีนแท้ๆ นั่งอยู่ด้านข้างคุณตา
พวกเขาพู ด คุ ย กั น ด้ ว ยภาษาจี น อย่ า งเป็ น สุ ข พวกเขา
กำลั ง คุ ย กั น ถึ ง อะไรนะ คุ ณ ตาคิ ด อาจจะเป็ น อดี ต เมื่ อ
ครั้งยังอยู่ในแผ่นดินใหญ่ คุยถึงกิจการค้าอันรุ่งเรืองใน
เมืองไทย คุยถึงอดีตที่สวยงามในค่อนชีวิตที่ผ่านมา คุย
ถึงลูกหลาน พวกเขาหัวเราะเสียงดัง คุณตารู้สึกอับเฉา
และอับโชค ห้าสิบปีเป็นอดีตที่ทุกข์ทรมาน อา... ห้าสิบปี
ทีเดียวที่วัยหนุ่มฉกรรจ์ของคุณตาได้สิ้นสุดลงในสถานที่
แห่งหนึ่ง วันและคืนของคุณตาจมจ่อมอยู่ที่นั่น มันนาน
มากที เ ดี ย ว นานพอที่ จ ะกั ด กร่ อ นความฉกรรจ์ ใ ห้ ม าสู่
“เสาวรี” ❂ 1
ความชราภาพ นานพอที่จะทำให้ชีวิตของคุณตาไม่เหลือ
อะไรเลย
หญิ ง สาวเดิ น กลั บ มาที่ ม้ า หิ น อ่ อ นสี เ ขี ย ว คุ ณ ตา
มองไปที่เด็กหญิงผมเปีย ชิงช้าสีแดงยังคงแกว่งไปมา
“คุณตาไม่กลับบ้านหรือคะ” หญิงสาวถาม
E
“กลั บ สิ ” คุ ณ ตาตอบเสี ย งเบา รู้ สึ ก สลดใจ บ้ า น
G
PA
คุณตาอยู่ที่ไหนล่ะ อยู่ที่ม้าหินอ่อนตัวนี้ หรือที่ม้าหินอ่อน
N
ตัวโน้น หวังว่าคืนนี้น้ำค้างจะไม่แรงเกินไปนัก
FA
“หนูรอแฟนมารับ นัดกันที่นี่ป่านนี้ยังไม่มาเลยค่ะ”
EE
เห็นโบสีชมพูติดอยู่ที่ผมเปียสองข้าง หญิงสาวอมยิ้ม
W
O
“ลูกสาวหนูเองค่ะ แกเป็นเด็กน่ารัก”
SA
ผู้คนเริ่มทยอยมากันมากขึ้น ติดกับสวนสาธารณะ
มีลานกว้างสำหรับเต้นแอโรบิก ซึ่งจัดขึ้นทุกเย็น ได้ยิน
เสียงเพลงดังเป็นจังหวะสนุกสนาน คุณตารู้สึกแปลกๆ
แต่สายตาของคุณตายังคงมองไปที่ชิงช้าสีแดงที่แกว่งไกว
อยู่ตลอดเวลา หญิงสาวยกนาฬิกาข้อมือขึ้นดู สองทุ่มครึ่ง
แล้ว เธอเริ่มมีอาการกระสับกระส่ายอย่างเห็นได้ชัด
“คุณตาจะนั่งอยู่ตรงนี้อีกนานไหมคะ”
“ก็...นาน...นานสักหน่อยนั่นแหละ”
ลมแม่น้ำเย็นสดชื่นดีเหลือเกิน คุณตามองแม่น้ำ
ยามค่ำ พลันมองเห็นความลึกลับแห่งสายน้ำ ที่ริมฝั่งมี
1 ❂ สัญชาตญาณ
แสงตะเกียงวามแวมจากเรือลำหนึ่ง หญิงสาวถอดแว่นตา
ออก ใช้ ก ระดาษทิ ช ชู เ ช็ ด หน้ า ซั บ หั ว ตา จากนั้ น สวม
แว่นตาหนาเตอะลงอีกครั้ง เธอมองไม่เห็นแสงสะท้อน
จากตะเกียงในดวงตาของคุณตา
“หนูนัดเขาไว้สองทุ่มที่นี่” หญิงสาวกระสับกระส่าย
E
อีก ท่าทางของเธอชวนให้เวทนา
G
PA
การเต้นแอโรบิกกำลังจะเลิก อีกไม่นานผู้คนในสวน
สาธารณะจะพากันกลับไปจนหมด
N
FA
“หนู จ ะไปโทรศั พ ท์ สั ก หน่ อ ย” เธอพู ด แต่ แ ล้ ว ก็ ดู
EE
ท่าทางลังเล เธอหันมามองคุณตา
AR
มองคุณตาอีก หวังว่าจะมีคุณตาอยู่เป็นเพื่อน
SA
“ยัง...ลมที่นี่เย็นสบาย” คุณตาพูด
“คุณตาอยู่กับใครคะ” หญิงสาวชวนคุย
คุณตาถอนหายใจ “อยู่คนเดียว”
คำตอบนั้นทำให้หญิงสาวรู้สึกสงสารคุณตาขึ้นมา
อย่างจับใจ
“โถ...” เธออุทานเบาๆ และเปลี่ยนเรื่องสนทนา
“แม่น้ำตอนกลางคืนดูสวยนะคะ” หญิงสาวมองไป
เบื้ อ งหน้ า อยากให้ คุ ณ ตาสดชื่ น คุ ณ ตาไม่ มี ลู ก หลาน
คงจะเงียบเหงาและว้าเหว่เหมือนคนแก่ทั่วๆ ไป คนแก่
ไม่มีพิษมีภัย หญิงสาวรู้สึกอบอุ่นที่ได้พูดคุยกับพวกคน
“เสาวรี” ❂ 1
ชราทั้งหลาย
“ถ้าแฟนหนูไม่มารับจะกลับกันยังไง อย่าให้ดึกนัก
มันอันตราย” เป็นครั้งแรกที่คุณตาพูดประโยคยาวๆ ออก
มา
หญิงสาวมองไปที่แม่น้ำ
E
“ต้องมาสิคะ แต่อาจช้าหน่อย”
G
PA
เวลาผ่านไปเกือบครึ่งชั่วโมง หญิงสาวยกนาฬิกาขึ้น
N
ดูอีกครั้ง เธอมองไปที่ชิงช้าสีแดงและกล่าวกับคุณตาว่า
FA
“คงต้องทิ้งคุณตาไว้คนเดียวแล้วแหละค่ะ”
EE
คุณตาไม่หนาวมากยามลมแม่น้ำโชยมา
SA
E
รู ป หั ว เสื อ กำลั ง แยกเขี้ ย ว ส่ ว นที่ แ ขนขวาเป็ น ยั น ต์ ซึ่ ง
G
PA
คุณตาเชื่อว่าขลังนัก ในวัยหนุ่ม ใครๆ ต่างพากันระมัด
N
ระวังตัว เมื่อคุณตาเดินเข้าไปใกล้ คุณตาก้มหน้าลงอีกจน
FA
ไหล่ค้อมลู่ก่อนจะเงยหน้าขึ้นอย่างทระนง แต่สำหรับวันนี้
EE
และเวลาที่ผ่านมาเมื่อสักครู่ของคุณตา หญิงสาวผู้นี้ได้
AR
แสดงท่าทีไว้เนื้อเชื่อใจคุณตาอย่างเหลือเกิน หรือเธออาจ
W
O
จะคิดว่าคุณตาเป็นเพียงชายชราแก่หง่อมที่ไม่สามารถทำ
SA
E
เห็นเมื่อคุณตาสวมเสื้อเชิ้ตสีขาวตัวนี้ และเมื่อวัยชรามา
G
PA
เยือน คุณตารู้ดีว่า มือของคุณตาไม่มั่นคงแข็งแรงเหมือน
N
เมื่อห้าสิบปีที่ผ่านมา...หากอาวุธทุ่นแรงที่สำคัญคือความ
FA
ไว้วางใจ
EE
เพียงสังขารเท่านั้น
W
O
E
และน่าสงสาร คุณตาถอนหายใจ
G
PA
“ไม่ไกลหรอก” คุณตาตอบ เดินเข้าไปใกล้หญิงสาว
พลางชี้มือซ้ายไปข้างหน้า
N
FA
“โน่น อยู่ตรงโน้น”
EE
หญิงสาวชะเง้อคอมองตาม คุณตามองเห็นลำคอ
AR
แม่น้ำตรงบริเวณห้องสมุดไม่มีเรือจอดอยู่เลยสักลำ
ด้ า นข้ า งของห้ อ งสมุ ด มี ห ญ้ า ขึ้ น รกเรื้ อ ถนนเงี ย บและ
ค่อนข้างมืดทั้งๆ ที่อยู่ในเขตเทศบาล หลอดไฟอาจจะเสีย
คุณตามองรอบๆ แสงตะเกียงเล็กๆ จุดอยู่ในดวงตาของ
คุณตา
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
“เสาวรี” ❂ 11
แม่ ก ลองยามค่ ำ เป็ น สี ด ำ ความลั บ ของมั น อยู่ ก้ น
แม่น้ำ คุณตาเดินขึ้นมาจากฝั่ง ขากางเกงสองข้างเปียก
ชุ่ ม อากาศเย็ น จั ด คุ ณ ตาผ่ อ นลมหายใจยาว มองไป
บริเวณที่มีหญ้าขึ้นรก คืนเดือนแรมดูเศร้าเสมอ ดวงดาว
กระจัดกระจาย ร่างของหญิงสาวนอนสงบนิ่งอยู่ในพง
E
หญ้ า บริ เ วณลำคอมี ร อยบาดแผลจากมี ด คมกริ บ ตั ด
G
PA
หลอดลม เลือดไหลกองอยู่ที่พื้น กลิ่นคาวคละคลุ้งยิ่งกว่า
N
กลิ่ น คาวปลาในตลาดสด ถั ด จากหญิ ง สาวมี โ บสี ช มพู
FA
อั น เล็ ก ๆ ตกอยู่ ห นึ่ ง ข้ า ง คุ ณ ตามองไปที่ แ ม่ น้ ำ อี ก ครั้ ง
EE
โบอีกข้างคงอยู่ก้นแม่น้ำ
AR
คุณตารู้สึกเป็นสุขที่ได้ปลดปล่อยพละกำลังในวัยหนุ่มที่
เก็ บ กดไว้ ถึ ง ห้ า สิ บ ปี กั บ เด็ ก หญิ ง ผมเปี ย ที่ ส วยเหมื อ น
ตุ๊กตาและอ่อนแอน่าสงสาร ดูเหมือนน้ำค้างจะเริ่มแรงขึ้น
คุณตารู้สึกว่าวันเวลาได้ถอยหลังไปสู่อดีต
คุ ณ ตาก้ ม ลงเก็ บ โบสี ช มพู ข้ า งนั้ น ขึ้ น มาถื อ ไว้ หั น
หน้าไปทางแม่น้ำ สูดลมหายใจรับเอาความเย็นชื่นของ
สายลมยามดึก แสงตะเกียงเล็กๆ ยังจุดอยู่ในดวงตาของ
คุณตา และใบหน้าของคุณตาก็ระบายด้วยรอยยิ้มน้อยๆ
● ● ●
1 2 ❂ สัญชาตญาณ