‫‪١‬‬

‫ﻓﻴﺰﻳﻚ در ﻋﻠﻮم زﻳﺴﺘﻲ‬

‫ﻧﻴﺮوي ﻣﺎﻫﻴﭽﻪ اي)ﻋﻀﻠﻪ(‬

‫ﺣﻴﺪرﻋﻠﻲ ﺷﻴﺨﻲ) ﺳﺮﮔﺮوه ﻓﻴﺰﻳﻚ اﺳﺘﺎن اﺻﻔﻬﺎن (‬

‫ﺣﺎﻟﺖ و ﺣﺮﻛﺖ ﺟﺎﻧﻮران ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻋﻀﻠﻪ اي آﻧﻬﺎ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬ﻳﻚ ﻋﻀﻠﻪ ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي‬
‫اﻟﻴﺎف دارد ﻛﻪ وﻗﺘﻲ ﭘﻴﺎﻣﻲ از اﻋﺼﺎب ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ رﺳﺪ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺷﻮد و ﻣﻨﻘﺒﺾ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻً دو‬
‫ﺳﺮ ﻳﻚ ﻋﻀﻠﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﺎﻧﺪوﻧﻬﺎ) زرد ﭘﻲ( ﺑﻪ اﺳﺘﺨﻮان ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻧﻘﺒﺎض ﻫﺮ ﻋﻀﻠﻪ دو ﻧﻴﺮو‬
‫اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ دو اﺳﺘﺨﻮان و ﻣﺤﻞ زرد ﭘﻲ ﻫﺎ و ﻋﻀﻠﻪ ﻫﺎ وارد ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ ﻧﻴﺮو ﻫﺎي ﻛﻨﺶ‬
‫و واﻛﻨﺶ ﺑﻴﻦ اﺳﺘﺨﻮان و ﻋﻀﻠﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬ﺷﻜﻞ)‪ (1‬و)‪(2‬‬

‫ﻧﻴﺮوی ﻋﻀﻠﻪ‬ ‫ﻧﻴﺮوی ﻋﻀﻠﻪ‬

‫ﻣﺎهﻴﭽﻪ‬
‫ﻧﻴﺮوی اﺳﺘﺨﻮان‬ ‫ﻧﻴﺮوی اﺳﺘﺨﻮان‬

‫ﺷﮑﻞ ) ‪( ١‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪2‬‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻧﻴﺮوﻳﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻋﻀﻠﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻋﻤﺎل ﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ آن ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد و در اﻧﺴﺎن ﻫﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻫﺮ ‪ cm 2‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻧﻴﺮوﻳﻲ ﻣﻌﺎدل ‪ 35‬ﻧﻴﻮﺗﻦ اﻋﻤﺎل ﻣﻲ ﺷﻮد اﻳﻦ ﻧﻴﺮو ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﺑﺼﻮرت‪:‬‬
‫‪N‬‬ ‫‪N‬‬
‫‪ F = 35‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﻴﺮوي اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﻓﺸﺎري ﺑﺮﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﻋﻀﻠﻪ‬ ‫‪2‬‬
‫‪⇒ F = 35*10−4‬‬
‫‪cm‬‬ ‫‪m2‬‬
‫وارد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒ‪ Ĥ‬ﻣﻌﺎدل‪:‬‬

‫‪N‬‬ ‫‪N‬‬
‫‪P ≈ 35‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪≈ 35 * 10 − 4 2 ≈ 35 * 10 − 4 pa‬‬
‫‪cm‬‬ ‫‪m‬‬
‫ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل دراﻋﻤﺎل ﻧﻴﺮوﻳﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Fmax = 200lb = 45 N‬ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﻋﻀﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫‪٢‬‬
‫‪ 4(in) 2 = 6.45cm 2 = 6.45 *10 −4 m 2‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﺛﺮات ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﺎﻫﻴﭽﻪ اي در ﺣﺮﻛﺖ و ﺣﻔﻆ‬
‫ﺗﻌﺎدل اﻧﺴﺎن را ﺑﻴﻮ ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻨﺪ‪ .‬ورزﺷﻜﺎران و ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ ﻓﻴﺰﻳﻮﺗﺮاﭘﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ‬
‫از ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺣﺮﻛﺖ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻧﺪام ﺑﺪن اﻧﺴﺎن ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ي ﻣﻔﻬﻮم ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ ﺗﺎ‬
‫ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم ﺳﻮاﻟﻬﺎﻳﻲ از ﻗﺒﻴﻞ‪:‬‬
‫ﭼﺮا اﻧﺪازه ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﻣﻬﺮه ﻫﺎ در ﺳﺘﻮن ﻓﻘﺮات اﻧﺴﺎن از ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ ﭘﺎﺳﺦ دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻜﻞ )‪(3‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪3‬‬

‫‪F‬‬
‫= ‪ P‬ﻛﻪ ﻓﺸﺎر ﺑﺎ ﻧﻴﺮو ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ و ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﻧﺴﺒﺖ ﻋﻜﺲ دارد‪.‬‬ ‫از ﻣﻔﻬﻮم ﻓﺸﺎر ﻣﻲ داﻧﻴﻢ‬
‫‪A‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺟﺴﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻗﺎﺋﻢ روي ﺳﻄﺤﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻓﺸﺎر وارد ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ‬
‫ﭘﺎﻳﻴﻦ) ﺑﻪ دﻟﻴﻞ وزن ﺑﻴﺸﺘﺮ( از ﻓﺸﺎر وارد ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در اﻏﻠﺐ اﺟﺴﺎم ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻳﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺸﺮ‪ ،‬ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ از ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﺑﺎﻻﻳﻲ‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻓﺸﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮي را ﺗﺤﻤﻞ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻬﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ذر ﺳﺘﻮن ﻓﻘﺮات اﻧﺴﺎن‪،‬‬
‫اﻧﺪازه ي ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﻬﺮه ﻫﺎي ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺑﺎﻻﻳﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻛﺎرﺑﺮد ﻗﻀﻴﻪ ﻛﺎر‪ -‬اﻧﺮژي در ﺳﺮﻋﺖ دوﻳﺪن ﺣﻴﻮاﻧﺎت‬

‫ﻳﻜﻲ از ﻛﺎرﺑﺮد ﻫﺎي ﺟﺎﻟﺐ ﻗﻀﻴﻪ ﻛﺎر‪ -‬اﻧﺮژي در ﺑﺮرﺳﻲ دوﻳﺪن ﺣﻴﻮاﻧﺎت اﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺣﻴﻮاﻧﻲ در‬
‫ﺣﺎل دوﻳﺪن اﺳﺖ و ﭘﺎﻫﺎي او از ﺳﻄﺢ زﻣﻴﻦ ﺟﺪا ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ﺳﺮﻋﺖ ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺪﻧﺶ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ‬
‫اﻧﺠﺎم ﻛﺎر ﻧﺪارد‪ ،‬اﻣﺎ در ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﭘﺎي ﺣﻴﻮان ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻟﺤﻈﻪ اي ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد وﻟﻲ ﺑﻘﻴﻪ ﺑﺪﻧﺶ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ ﺧﻮد اداﻣﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﭘﺎي ﺣﻴﻮان از زﻣﻴﻦ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد ‪ ،‬ﻳﻚ دﺳﺘﻪ از ﻋﻀﻼت‪ ،‬آن را ﺑﻪ ﻃﺮف ﺟﻠﻮ ﺷﺘﺎب ﻣﻲ دﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺑﺪﻧﺶ ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬و ﺑﻪ ﻣﺤﺾ آﻧﻜﻪ‬
‫ﭘﺎي ﺣﻴﻮان از ﺑﺪﻧﺶ ﺟﻠﻮ ﻣﻲ اﻓﺘﺪ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﻪ اي دﻳﮕﺮ از ﻋﻀﻼت ﻛﻪ آن را دوﺑﺎره ﺑﺮ روي زﻣﻴﻦ‬
‫‪٣‬‬
‫ﺑﻪ ﺣﺎل ﺳﻜﻮن در ﻣﻲ آورد‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ ﺣﺮﻛﺖ ﻋﻀﻠﻪ ﻛﻨﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻳﻚ دﺳﺘﻪ از ﻋﻀﻼت ﻛﺎر اﻧﺠﺎم‬
‫‪1‬‬
‫ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﺗﺎ اﻧﺮژي ﺟﻨﺒﺸﻲ اوﻟﻴﻪ ﺣﻴﻮان را از) ‪ ( k1 = 0‬ﺑﻪ اﻧﺮژي ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ) ‪ ( k 2 = ml v 2‬ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪،‬‬
‫‪2‬‬
‫ﺣﺎل آﻧﻜﻪ دﺳﺘﻪ دﻳﮕﺮ ﻛﺎر اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﺗﺎ اﻧﺮژي ﺟﻨﺒﺸﻲ را از ‪ k 2‬ﺑﻪ ﺻﻔﺮ ﻛﺎﻫﺶ دﻫﻨﺪ) در اﻳﻦ‬
‫ﻓﺮﻣﻮل ‪ ml‬ﺟﺮم ﭘﺎ اﺳﺖ(‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ اﻧﺠﺎم ﻛﺎر در ﻫﻨﮕﺎم دوﻳﺪن‪ ،‬ﻛﺎري اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﻨﺪ و‬
‫ﻛﻨﺪ ﻛﺮدن ﻣﺪاوم ﭘﺎﻫﺎ ) ﻳﺎ دﺳﺖ و ﭘﺎﻫﺎ( ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﻛﺎرﺑﺮد ﻧﺘﺎﻳﺞ آوﻧﮓ ﺳﺎده در ﺳﺮﻋﺖ راه رﻓﺘﻦ ﺣﻴﻮاﻧﺎت‬

‫ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه و ﺑﺮرﺳﻲ ﺣﺮﻛﺖ ﺣﻴﻮاﻧﺎت ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺳﺮﻋﺖ اﻛﺜﺮ ﺣﻴﻮاﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ )ﺷﻜﻞ ﻫﺎي‬
‫ﻣﺸﺎﺑﻬﻲ دارﻧﺪ( ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻓﻬﻢ ﺑﻬﺘﺮ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪ ﺣﻴﻮاﻧﻲ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﻗﺪم‬
‫ﺑﺮداﺷﺘﻦ اﺳﺖ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎري ﻛﻪ اﻳﻦ ﺣﻴﻮان ﺑﺮاي ﺷﺘﺎب دادن ﺑﻪ ﭘﺎﻫﺎﻳﺶ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد ﺗﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﻗﺪم ﺑﺮداﺷﺘﻨﺸﻦ را ﻣﺤﺪود ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ﻫﻨﮕﺎم دوﻳﺪن ﺑﻪ ﻣﺤﺾ اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﭘﺎ از زﻣﻴﻦ‬
‫ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ آزاداﻧﻪ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺟﻠﻮ ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ در ﻣﻲ آﻳﺪ‪ .‬زﻣﺎن ﻻزم ‪ t‬ﺑﺮاي ﺑﺮداﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﻗﺪم‪ ،‬ﺑﺎ دوره ي‬
‫‪1‬‬
‫ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﺗﻨﺎوب آوﻧﮕﻲ ﺑﻪ ﻃﻮل ‪ L‬ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ و زﻣﺎن ﻻزم ﺑﺮاي ﺑﺮداﺷﺘﻦ ‪ n‬ﻗﺪم در ﻫﺮ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﺎ‬
‫‪t‬‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪L‬‬ ‫‪1‬‬
‫∝‪n‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪t =T =2π‬‬ ‫∝‪⇒n‬‬
‫‪t‬‬ ‫‪g‬‬ ‫‪L‬‬
‫ﻳﻌﻨﻲ ﺗﻌﺪاد ﻗﺪم ﻫﺎ در ﻫﺮ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﺎ رﻳﺸﻪ ي دوم اﻧﺪازه ي ﺣﻴﻮان ﻧﺴﺒﺖ ﻋﻜﺲ دارد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﺮﻋﺖ‬
‫ﻗﺪم زدن )‪ (v‬ﺑﺎ ﺣﺎﺻﻞ ﺿﺮب ﺗﻌﺪاد ﻗﺪم ﻫﺎ در ﻫﺮ دﻗﻴﻘﻪ ‪ ، n،‬و ﻓﺎﺻﻠﻪ اي ﻛﻪ در ﻫﺮ ﻗﺪم ﻃﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﻴﻮاﻧﺎت ﻣﺸﺎﺑﻪ‪ ،‬ﻃﻮل ﻫﺮ ﻗﺪم ﺑﺎ ﻃﻮل ﭘﺎﻫﺎي آن ﻫﺎ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪L‬‬
‫∝ ‪v ∝ nL‬‬ ‫‪∝ L‬‬
‫‪L‬‬
‫ﻳﻌﻨﻲ ﺳﺮﻋﺖ راه رﻓﺘﻦ ﺑﺎ رﻳﺸﻪ ي دوم اﻧﺪازه ﺣﻴﻮان ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ دارد و ﺣﻴﻮاﻧﺎت ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ‬
‫ﻛﻪ ﺗﻌﺪاد ﻗﺪم ﻫﺎي ﻛﻤﺘﺮي در ﻫﺮ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﺮ ﻣﻲ دارﻧﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ از ﺣﻴﻮاﻧﺎت ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ راه ﻣﻲ روﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي اﺛﺒﺎت ﺗﺠﺮﺑﻲ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪ ﺷﺨﺼﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﮓ ﻛﻮﭼﻜﻲ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ي آﻫﻨﮓ ﻣﺼﺮف اﻧﺮژي ) ﺗﻮان ﻣﺼﺮﻓﻲ =آﻫﻨﮓ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﻚ( در ﺟﺎﻧﺪاران‬
‫آﻫﻨﮓ ﻣﺼﺮف اﻧﺮژي را در ﺟﺎﻧﺪاري ﻛﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻌﻴﻨﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬از روي ﻛﻞ ﻫﻮاﻳﻲ ﻛﻪ وي در‬
‫ﻣﺪت ‪ 5‬دﻗﻴﻘﻪ از ﺷﺶ ﻫﺎﻳﺶ ﺧﺎرج ﻣﻲ ﻛﻨﺪ) ﻫﻮاي ﺑﺎزدم( اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻘﺪار‬
‫اﻛﺴﻴﮋن ﻣﻮﺟﻮد در ﻫﻮاي ﺑﺎزدم ﻣﻘﺪار اﻛﺴﻴﮋن ﻣﺼﺮف ﺷﺪه در ﻫﺮ دﻗﻴﻘﻪ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪٤‬‬
‫اﻛﺴﻴﮋن ﻣﺼﺮف ﺷﺪه ﺑﺎ ﻛﺮﺑﻮﻫﻴﺪرات ﻫﺎ ‪ ،‬ﭼﺮﺑﻲ ﻫﺎ و ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ ﺑﺪن واﻛﻨﺶ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺑﻪ ازاي‬
‫ﻫﺮ ﻟﻴﺘﺮ اﻛﺴﻴﮋن ﻣﺼﺮف ﺷﺪه ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺘﻮﺳﻂ در ﺣﺪود ) ‪ (2 *10 4‬ژول اﻧﺮژي آزاد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ‬
‫ﺷﺨﺼﻲ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم اﻧﺠﺎم ﻳﻚ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ در ﻫﺮ دﻗﻴﻘﻪ ‪ 1/45‬ﻟﻴﺘﺮ اﻛﺴﻴﮋن ﻣﺼﺮف ﻛﻨﺪ‪ ،‬آﻫﻨﮓ ﻣﺼﺮف‬
‫اﻧﺮژي او ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬
‫‪lit‬‬ ‫‪j‬‬ ‫‪j‬‬ ‫‪kj‬‬ ‫‪j‬‬
‫‪(1.45‬‬ ‫‪) × (2 × 10 4 ) = 2.9 × 10 4‬‬ ‫‪= 29‬‬ ‫‪= 483 = 483watt‬‬
‫‪min‬‬ ‫‪lit‬‬ ‫‪min‬‬ ‫‪min‬‬ ‫‪s‬‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ اﻫﻨﮓ ﻣﺼﺮف اﻧﺮژي در ﺟﺎﻧﺪاران ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﻛﻞ ﺑﺪن اﻧﻬﺎ ﻣﺸﺎﺑﻪ‬
‫اﺳﺖ‪.‬ﻳﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ اﻫﻨﮓ ﻣﺼﺮف اﻧﺮژي ﺑﺎ ‪ L‬ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪.‬ﺑﻨﺎﺑﺮﻳﻦ اﻫﻨﮓ ﻣﺼﺮف اﻧﺮژي ﺟﺎﻧﺪار‬
‫ﻳﺰرﮔﻲ ﻛﻪ ‪ L‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﺎﻧﺪار دﻳﮕﺮ اﺳﺖ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ‪ L‬ﺑﺮاﺑﺮ اﻫﻨﮓ ﻣﺼﺮف اﻧﺮژي ﺟﺎﻧﺪار ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ اﺳﺖ‬
‫ودرﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮان ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ اي ﻛﻪ ﺟﺎﻧﺪار ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻛﺴﺐ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪ L‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻮان ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ي ﺟﺎﻧﺪار ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ‬
‫اﺳﺖ‬

‫ﻛﺎرﺑﺮد ﭘﺎﻳﺴﺘﮕﻲ اﻧﺪازه ي ﺣﺮﻛﺖ در ﺑﺎﻟﻴﺴﺘﻮ ﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ‬

‫‪m‬‬
‫‪ ( 0.3‬از ﺑﻄﻦ ﭼﭗ ﺑﻪ‬ ‫در ﻫﺮ ﺿﺮﺑﺎن ﻗﻠﺐ در ﺣﺪود ‪ 0,07 kg‬ﻳﺎ )‪ (70gr‬ﺧﻮن ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ )‬
‫‪s‬‬
‫درون آﺋﻮرت راﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻧﺪازه ﺣﺮﻛﺖ ﺧﻮن راﻧﺪه ﺷﺪه ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬
‫‪kg .m‬‬
‫‪p 1 = m 1 v 1 = 0 . 021‬‬
‫‪s‬‬

‫ﺑﺎ ﺻﺮف ﻧﻈﺮ ازﺗﺎﺛﻴﺮ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ ﺑﺮاي ﺑﺪن ﻳﻚ ﺷﺨﺼﻲ ﺑﻪ ﺟﺮم ‪ 70kg‬ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺲ زدن‬
‫ﺑﺪن) ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺴﺘﮕﻲ اﻧﺪازه ﺣﺮﻛﺖ( ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ‪ :‬از‪:‬‬
‫‪kg .m‬‬
‫‪0.21‬‬
‫‪mv‬‬ ‫‪s = −3 × 10 −3 m‬‬
‫= ‪m1v1 + m2 v2 = 0 ⇒ v2 = − 1 1 ⇒ v2‬‬
‫‪m2‬‬ ‫‪70 kg‬‬ ‫‪s‬‬
‫ﻋﻼﻣﺖ ﻣﻨﻔﻲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺪن در ﺟﻬﺖ ﻋﻜﺲ ﺣﺮﻛﺖ ﺧﻮن ‪ ،‬ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ) ﭘﺲ ﻣﻲ زﻧﺪ(‪.‬‬
‫در ﺷﻜﻞ )‪ (1‬ﻗﺴﻤﺘﻲ از آﺋﻮرت ﺑﻪ ﻧﺎم آﺋﻮرت ﺑﺎﻻ ﺑﺮﻧﺪه ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﺑﻪ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ‬
‫وﺻﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد و در راﺳﺘﺎﻳﻲ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻣﻮازي ﺑﺎ ﻣﺤﻮر )ﺳﺮ‪ -‬ﭘﺎي( ﺑﺪن ﻗﺮار دارد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺧﻮن راﻧﺪه‬
‫ﺷﺪه اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﻃﺮف ﺳﺮ ﻣﻲ رود و ﺑﺪن ﺑﻪ ﻃﺮف ﭘﺎ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺧﻮن ﺑﻪ ﺑﺎﻻي آﺋﻮرت‬
‫ﺑﺎﻻ ﺑﺮﻧﺪه ﻣﻲ رﺳﺪ)ﻗﻮس آﺋﻮرت( ﺳﺮﻋﺘﺶ ﻋﻜﺲ ﻣﻲ ﺷﻮد و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺟﻬﺖ ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺪن ﻧﻴﺰ‬
‫ﻣﻌﻜﻮس ﻣﻲ ﺷﻮد‪).‬ﺷﻜﻞ ‪(1‬‬
‫ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺪن را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺑﺎﻟﻴﺴﺘﻮ ﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاف )‪(Balistocardiograph‬‬
‫)ﺷﻜﻞ ‪ (2‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮد‪ .‬اﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎه داراي ﻳﻚ ﺗﺨﺖ ﻫﻮاي ﻣﺤﻜﻢ و ﺳﺒﻚ اﺳﺖ ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺨﺖ ﺑﺎ‬
‫ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ اﺻﻄﻜﺎك ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻴﻤﺎر را ﺑﺎ ﻛﻤﺮﺑﻨﺪ ﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص ﻣﺤﻜﻢ ﺑﻪ ﺗﺨﺖ ﻣﻲ‬
‫‪٥‬‬
‫ﺑﻨﺪﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﺑﺎر ﻛﻪ ﻗﻠﺐ ﻣﻲ زﻧﺪ ﺗﺨﺖ و ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻪ ﻃﻮر اﻓﻘﻲ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﺪارﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬
‫اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ را آﺷﻜﺎر و ﻧﺘﻴﺠﻪ ي ﺣﺎﺻﻞ را ﺑﺼﻮرت ﻧﻤﻮدارﻫﺎي)ﺟﺎﺑﺠﺎﻳﻲ‪ -‬زﻣﺎن( و ) ﺳﺮﻋﺖ‪-‬‬
‫زﻣﺎن( و‬
‫)ﺷﺘﺎب‪ -‬زﻣﺎن( ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﻳﻦ ﻧﻤﻮدارﻫﺎ ﺑﺎ ﻧﻤﻮدارﻫﺎي ﻗﻠﺐ اﻓﺮاد ﺳﺎﻟﻢ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ‬
‫ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﻫﺎي ﻗﻠﺒﻲ ﭘﻲ ﺑﺮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎﻟﻴﺴﺘﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاف ﻛﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻓﻴﺰﻳﻚ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪،‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ي ﺑﺎ ارزﺷﻲ ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻴﻤﺎري ﻫﺎي ﻗﻠﺒﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪2‬‬ ‫ﺷﻜﻞ ‪1‬‬