Professional Documents
Culture Documents
Shukla Yajur Veda
Shukla Yajur Veda
yiNdnx;%Iy
yjuvdeR s'iht;
aq p[qmoå?y;y"
îÄWe TvoôjRe Tv;ÿ v;Öyvÿ Sq devÖ o vÿæ sivÖt; p[;pÃyR tuû ≈eœtÿ m;yÖ
kmR,Ã Ö a;Py;ÿy?vmfl‰;ôåîN{;ÿy .;ôgMp[jÖ ;vÿtIrnmIôv;åaÿy+Ö m;
m; vÿ Stenô åÈÃxtÖ m;`xÿ˝so /[vûu ;åaÖiSmNgopÿt* Sy;t
bÖ◊I≤Rjmÿ ;nSy pÖxNU p;ÿih 1
vsoÿ… pÖiv]ÿmisô ¥*rÿis pOiqôVyùis m;tÖ·rêÿno `ÖmoRåù is
ivôê/;ÿåais ) prôm,e Ö /;ª;ô νhÿSvô m; ◊;ôm;R teÿ ≤ÖDpÿit◊;RWIRt(
2
vsoÿ… pÖiv]ÿmis xÖt/;ÿrv\Ä soÿ… pÖiv]ÿmis sÖhßÿ/;rm( )
devÖ STv;ÿ sivôt; punÿ ;tuû vsoÿ… pÖiv]e,ÿ xÖt/;ÿr,e suPû v;á
k;mÿ/=u … 3
s; ivôê;yu…û s; ivôêk¡m;ôR s; ivôê/;ÿy;… )
îN{ÿSy Tv; .;ôg˝ somenÖ ;tÿniCmô iv„,oÿ hVy˝ rÿ= 4
a¶eÿ v[tpte v[tÖ çÿ·r„y;imô tCzÿkyÉ NÖ tNmeÿ r;?yt;m( )
îÖdmÖhmnOtÿ ;TsÖTymupiÿw m 5
kSTv;ÿ ≤un·ˇ_ô s Tv;ÿ ≤un·ˇ_ô kSmwÿ Tv; ≤un·ˇ_ô tSmÿw Tv; ≤un·ˇ_
)
kmÃ,R e v;\vÖ We ;ÿy v;m( 6
1
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 1] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
6
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
aq i√tIyoå?y;y"
’„,oÿSy;%rÄœe oá ¶yÿe Tv;ô ju∑MÖ p[o=;ÿimô veidÿris bÖihRWeÿ Tv;ô
ju∑;ôMp[o=;ÿim bÖihRriÿ s ßuGû >ySTv;ô ju∑MÖ p[o=;ÿMyidÿTywÖ VyuNdÿnm( 1
aidÿTywÖ VyuNdÿnmisô iv„,oÿ Stupû oáåSyU,mRÃ d[ sNTv; StO,;im
Sv;sÖSq;NdevÖ >e yoô .uvpÿ tyeÖ Sv;h;ô .uvnÿ ptyÖe Sv;h;ÿ
.Utû ;n;ôMptÿyeÖ Sv;h;ÿ 2
gÖN/ÖvSR Tv;ÿ ivôê;vÿs…ûu p·rÿd/;tuû ivêôSy;·rÿ∑‰wô ≤jÿm;nSy
p·rÖi/rÿSyôi¶·rÖ@åÈÃi@ôtÆ )
îN{ÿSy b;ô¸rÿisô di=ÿ,oô ivêÖSy;·rÿ∑‰ôw ≤jÿm;nSy
p·rÄi/rÿSyôi¶·rÖ@åÈÃi@ôtÆ )
imô];v®ÿ,* TvoˇrÄtÆ p·rÿ/ˇ;N/[vûu ,e Ö /mR,à ;ô ivêôSy;·rÿ∑‰Öw
≤jÿm;nSy p·rÖi/rÿSyôi¶·rÖ@åÈÃi@ôtÆ 3
vIôithoÿ]NTv; kve ¥umû NtÖ˝ simÿ/Imih ) a¶eÿ bOhû Ntÿm?vôre 4
sÖimdÿisô sU≤SÃR Tv; purû St;ÿTp;tuû kSy;ÿiídÖi.xÿSTyw )
sÖivôtbu ;RÙô SqôåË,ÃmR d[ sNTv; StO,;im Sv;sÖSqNdevû >e yôåa; Tv;ô
vsÿvo ®Ä{;åa;ÿidôTy;Æ sÿdNtu 5
`Otû ;Cyÿis juÙû n;Rª;ô sediMp[yô ,e Ö /;ª;ÿ ip[yô ˝ sdÖåa;sIÿd
`Otû ;CyÿSyup.Ö •O ;ª;ô sediMpôy[ ,e Ö /;ª;ÿ ipôy[ ˝ sdÖåa;sIÿd
`Otû ;Cyÿis /[vûu ; n;ª;ô sediMp[yô ,e Ö /;ª;ÿ ip[y˝ sdÖåa;sIÃd ip[yô ,e Ö
/;ª;ÿ ip[yô ˝ sdåa;sIÃd ) /[vûu ;åaÿsd•ûtO Syô ≤on*ô t; ivÿ„,o
7
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 2] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
19
a¶edÿ B/;yoxItm p;ôih m;ÿ idÖ¥oÆ p;ôih p[isÿTyw p;ôih du·rÿ∑‰w
p;ôih durµÿ NÖ y;åaÿivÖW•ÿæ ipôt˚u ,¡é u suWû d;ô ≤on*ô Sv;h;ô v;@Ö¶yÿe
s\vx eÖ pÿtyeÖ Sv;h;ô srÿSvTyw ≤xo.ÖigNyÖw Sv;h;ÿ 20
vÖde oùisô ≤enÖ TvNdÿve ved devÖ >e yoÿ vedÖ o.ÿvSÖ tenÖ mÁ\và deÖ o .ÿyU ;… )
dev;ÿ g;tuivdo g;ôti\u vôÊv; g;ôtiu mÿt ) mnÿsSptåîÖmNdÿve ≤ÖDã
Sv;h;ô v;tÿe /;… 21
sMbÖiÖ hRr¤ÿ ;ã hÖivW;ÿ `Otû ne Ö sm;ÿidÖTywvsR iÿu .ô… sMmô®i∫ÿæ )
simN{oÿ ivôêdevÿ ie .r¤;iNdôVy•.oÿ gCztûu ≤TSv;h;ÿ 22
kSTv;ô ivmuçÿ itô s Tv;ô ivmuçÿ itô kSmwÿ Tv;ô ivmuçÿ itô tSmÿw Tv;ô
ivmuçÿ it )
poW;ÿyÖ r=ÿs;M.;ôgoùis 23
s\vcÃsR ;ô pyÿs;ô sNtÖniU .ôrgÿNmihô mnÿs;ô s˝ ixôvne ÿ )
Tv∑;ÿ sudû ]oô ivdÿ/;tuû r;yonumÿ ;∑uR tÖNvoá ≤i√ilÿ∑m( 24
idôiv iv„,uVû yR£ù ãStô j;gÿtne Ö zNdÿs;ô ttoô in.RˇÃ _oô ≤oáSm;N√πi∑ô
≤çÿ vÖyiN√ô„moáNt·rÿ=eÖ iv„,uVû yR£ù ãStô ]w∑.ëÿ ne Ö zNdÿs;ô ttoô
in.RˇÃ _ôo ≤oáSm;N√πi∑ô ≤çÿ vÖyiN√ô„mÆ pOiÿ qôVy;\iv„,uVû yR£
ù ãSt
g;yÖ],e Ö zNdÿs;ô ttoô in.RˇÃ _ôo ≤oáSm;N√πi∑ô ≤çÿ
vÖyiN√ô„moáSm;d•;dÖSyw p[iÿ tôœ;y;ôåagÿNmô Sváæ sHJyoitÿW;.Um
25
10
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
12
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
aq tOtIyoå?y;y"
sÖim/;ôi¶Ndÿvu Syt `ûtO bw oR/Ã yÖt;itÿiqm( ) a;iSmÿNhÖVy; juhÿ otn 1
susiÿ mı;y xoôicWeÿ `ûtO NtIôvÔ[ hÿu otn ) aÖ¶yeÿ j;ôtvÿde se 2
tNTv;ÿ sÖimi∫ÿri©ro `ûtO ne ÿ v/Ry;mis ) bOhû Czoÿc; ≤ivœ‰ 3
¨pÿ Tv;¶e hÖiv„mÿtI`ûtRO ;cIÿ≤NR tu h≤Rt ) juWû Svÿ sÖim/oô mmÿ 4
.U.vRu …Ö Svá¥*R·rÿv .Uªû ; pÿiO qôvIvÿ v·rôM,; )
tSy;ÿSte pOiqiv devyjin pOœû iºá ¶mÿ•;ÖdmÖ•;¥;ôy;dÿ/e 5
a;y©*Æ pOiXnÿr£mIôdsÿdNm;ôtrÿMpurû Æ ) ipôtrÿç pÖy[ NTSvÿæ 6
aÖNtíÿrit rocÖn;Sy p[;,ô ;dÿp;nÖtI ) Vyÿ:yNmihôWo idvÿm( 7
i]ô˝x
Ä ı;mÖ ivr;ÿjitÖ v;Kpÿt©Ö ;yÿ /Iyte ) p[itÖvStoôrh ¥ui.ÿæ
8
aÖi¶JyoRitôJyoRitÿriÖ ¶Æ Sv;h;ô sU≤oôR JyoitôJyoRitô… sU≤…RÖ Sv;h;ÿ )
aÖi¶vRcoôR JyoitôvcR …RÖ Sv;h;ô sU≤oôR vcoôR JyoitôvcR …R Sv;h;ÿ )
Jyoitô… sU≤…RÖ sU≤oôR Jyoitô… Sv;h;ÿ 9
sÖjdU vReÖ ne sivô]; sÖjU r;}yeN{ÿvTy; ) jûWu ;Ö,oåaÖi¶vetR u Sv;h;ÿ )
sÖjdU vReÖ ne ÿ sivÖ]; sÖj®U WÖ seN{ÿvTy; ) jûWu ;ô,Æ sU≤oÃR vetuû Sv;h;ÿ
10
13
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 3] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
a£ôNkmÃR kmÖ’ R tÿæ sÖh v;ôc; mÿyoô.vu ;ôÿ ) dÖve >e yÖ… kmÃR
’ûTv;StÖMp[te ÿ sc;.uv… 47
avÿ.qO incuMpu, incÖ®e rÿis incuMpû,u Æ ) avÿ dÖve dw vReÖ ’¡tmÖ ne oÿ
y;isWÖmvÖ mTyÖmRw TR yÃ’
R tMpu®rÖ ;V,oÿ dev ·rÖWSp;ÿih 48
pU,û ;R dÿivôR pr;ÿptÖ sup,ÿU ;ôR punrÖ ;pÿt ) vÖòve Ö
iv£°ÿ,;vh;ôåîWÖmjU ˝RÃ xt£to 49
dÖie h mÖe dd;ÿim tÖe in mÿe /eihô in tÿe d/e ) inôh;rÿçÖ hr;ÿis me
inôh;rÖi•hÿr;i, tÖe Sv;h;ÿ 50
a=Ö•mIÿmdNtÖ Ávÿ ipôy[ ;åaÿ/WU t ) aStoÿWtÖ Sv.;ÿnvoô ivp[;ô
nivÿœy; mÖtI ≤oj;ô iNvùN{ teÖ hrIÿ 51
susû NÖ dOxNÿ Tv; vÖyMm`ÿvNviNdWIômihÿ ) p[ nûnU Mpû,U bR Nÿ /ur Stûtu o
≤;ÿisô vx;ô2\ –åanuû ≤oj;ô iNvùN{ tÖe hrIÿ 52
mnoô Nv;◊;ÿmhe n;r;xÖ˝sÄ ne Ö Stomÿne ) ipôt,ûø ;çÖ mNmÿi.… 53
a; nÿåEtûu mnÖ… pun…Ö £TveÖ d=;ÿy jIôvseÿ ) JyoKcÖ sU≤NRÃ dûx
O e
54
punnÿ …R iptroô mnoô dd;ÿtu dwVyoô jnÿæ ) jIôvv\ ;[ tÿ˝ scemih
55
18
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
suvû I≤;ÃyR 63
îit tOtIyoå?y;y"
20
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
aq ctuqoRå?y;y"
EdmÿgNm devyÖ jÿnMpOiqôVy; ≤]ÿ
dÖve ;soôåajuWÿ NtÖ ivêeÿ )
AûKs;ôm;>y;ÿã sÖNtrÿNtoô ≤jÿ.u IR r;ÖySpoWÿ,e Ö simôW; mÿdme )
îÖm;åa;pÖ… xmÿu me sNtu dÖve IroWÿ/eÖ ];yÿSvÖ Svi/ÿtÖe mwn˝ÿ
ih˝sI… 1
a;poÿåaÖSm;Nm;ôtrÿæ xuN/yNtu `ûtO ne ÿ no `OtPÖ vùæ punNtu )
ivêÖ˝Ö ih ·rôpM[ pÖv[ hÿiNt dÖve I®idd;ÿ>yÖ…
xuicôr; pûtU åEÿim )
dIô=;ôtpÖ soÿStÖnrU iÿ sô t;NTv;ÿ ixôv;ã
xÖGm;Mp·rÿd/e .Ö{v\ ,ÖMR pu„yÿn( 2
mÖhIn;ôMpyoÿis vcoRdô ;åaÿisô vcoÃR me deih )
vO]û Sy;ÿis kÖnInÿkí=udû ;Råaÿisô c=ÿmu Re deih 3
icôTpitÿm;R pun;tu v;ôKpitÿm;R pun;tu dÖve o
m;ÿ sivôt; pÿnu ;ôTviCzÿ{,e pÖiv]ÿ,e Ö sU≤SRÃ y
rÄiXmi.ÿæ ) tSyÿ te piv]pte pÖiv]ÿptU SyÖ
≤Tk;ÿm… punû e tCzÿkyÉ m( 4
a; voÿ dev;såÈmhe v;ômMpÿy[ Tyù?vÖre )
a; voÿ dev;såa;ôixWoÿ ≤ÖiDy;ÿso hv;mhe 5
Sv;h;ÿ ≤ÖDMmnÿs…Ö Sv;hoôrorÄNt·rÿ=;ôTSv;h;ô ¥;v;ÿpiO qôvI>y;ôãô
21
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 4] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
xu£
û mÿis cÖN{mÿSyÖmtO mÿ is vwêdÖve mÿis 18
icdÿis mÖn;isô /Irÿisô di=ÿ,;is =Öi]y;ÿis
≤iDy;ôSyidÿitrSyu.yt…xIô„,IR )
s; nÖ… supû ;[ cÿ Iô supt[ÿ ICyei/ imô]STv;ÿ pÖid
bÿ›It;MpûWU ;?vÿnSp;ôiTvN{;ôy;?yÿ=;y 19
anuÿ Tv; m;ôt; mÿNyt;ômnuÿ ipôt;nûu .[;t;ô sgÖ>yoRnûu s%;ô syUQÿ y… )
s; dÿie v devÖ mCzÖhπ IN{;ÿyÖ somÿ˝ ®Ö{STv;vÿtyR tu SvÖiSt somÿs%;ô
punrÖ ie hÿ 20
vSVyÖSyidÿitrSy;idôTy;isÿ ®Ö{;isÿ cÖN{;isÿ )
bOhSÖ pitÿÇ; suªû e rÿM,;tu ®Ö{o vsÿiu .ôr;cÿkÉ 21
aidÿTy;STv; mû/U •R ;ijÿ`imR devyÖ jÿne pOiqôVy;åî@;ÿy;SpÖdmÿis
`ûtO vÖTSv;h;ÿ )
aÖSme rÿmSv;ôSme tÖe bN/uSû Tve r;yoô me r;yoô m; vÖy˝ r;ÖySpoWÿ,e Ö
ivy*ÿ„mÖ totoô r;yÿæ 22
smÿ:ye dÖVe y; i/ôy; sNdi=ÿ,yoô®cÿ=s; )
m; mÖåa;yu…û p[moÿWIômoRåaÖhNtvÿ vIôri\ vÿdye Ö tvÿ deiv sÖNdOixÿ 23
EÖW tÿe g;yÖ]o .;ôgåîitÿ meÖ som;ÿy b[tU ;dÖWe tÖe ]w∑.ëÿ o .;ôgåîitÿ mÖe
som;ÿy b[tU ;dÖWe tÖe j;gÿto .;ôgåîitÿ mÖe som;ÿy
b[tU ;CzNdon;ôm;n;ôãô s;m[;Jÿ y©ûCzπitÿ meÖ som;ÿy b[tU ;d;Sm;ôkoùis
xû£ u StÖe g[Áoÿ ivôictÿSTv;ô ivicÿNvNtu 24
24
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
26
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
aq pçmoå?y;y"
aÖ¶Se tÖnrU iÿ sô iv„,ÿve Tv;ô somÿSy tÖnrU iÿ sô iv„,ÿveÖ
Tv;itÿqre ;itôQymÿisô iv„,ÿve Tv; XyenÖ ;yÿ Tv; somÖ.tO eÖ iv„,ÿve
Tv;ô¶yeÿ Tv; r;ySpoWÖde iv„,ÿve Tv; 1
aÖ¶je iRÖ n]ÿmisô vOW,ÿ * Sqå¨ÖvXR yÿSy;ôyru iÿ s puÂrÖ v;ÿåais )
g;ôy]Ö ,e ÿ Tv;ô zNdÿs; mNq;imô ]w∑.ëÿ ne Tv;ô zNdÿs; mNq;imô
j;gÿtne Tv;ô zNdÿs; mNq;im 2
.vÿt•Ö… smÿns*ô scÿte s;vrÖpe s*ÿ )
m; ≤ÖD˝ ihÿ˝is∑ÖMm; ≤ÖDpÿitÔ;tveds* ixôv* .ÿvtmÖ¥ nÿæ 3
aÖ¶;vÖi¶íÿritô p[ivÿ∑åÖ AWIÿ,;Mpû]u oåaÿi.xiStÖp;v;ÿ )
s nÿæ SyoônÆ sûyu j;ÿ ≤jÖhe dÖve >e yoÿ hÖVy˝ sdÖmpÿy[ Cu zÖNTSv;h;ÿ
4
a;pÿtye Tv;ô p·rÿptye gO;imô tnûnU P]eÿ
x;KvÖr;yÖ xKvÿnåÖ aoijÿœ;y )
an;ÿ/∑O mSyn;/û„O yNdÖve ;n;ômojonÿi.xSTyi.xiStÖp;åaÿni.xStÖNe
ymÔÿs; sÖTymupgÿ We ã iSvÖte m;ÿ /;… 5
a¶eÿ v[tp;ôSTve vÿt[ p;ô ≤; tvÿ tÖn·U rÖy˝ s; miyÖ ≤o mmÿ tÖnrU WeÄ ;
s; Tviyÿ )
sÖh n*ÿ v[tpte v[tÖ ;Nynÿu me dIô=;NdIô=;pÿitômNR yÿt;ômnûu
tpÖStpÿSpit… 6
27
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 5] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
≤msÿj;to incÖ%;noT’ûTy;i˚¡r;im 23
SvÖr;@ÿis spTnÖh; sÿ]rÖ ;@ÿSyi.m;itôh; jÿnr;@ÿis r=oôh;
sÿvrRÖ ;@ÿSyim]Öh; 24
rÄ=oôh,oÿ vo vlgÖhnÖ… p[o=;ÿim vw„,Öv;n[=ÿ oôh,oÿ vo
vlgÖhnovÿny;im vw„,Öv;n[=ÿ oôh,oÿ vo vlgÖhnovÿStO,;im
vw„,Öv;n[=ÿ oôh,*à v;\vlgÖhn;ôå¨pÿd/;im vw„,ÖvI rÿ=oôh,*ÿ
v;\vlgÖhn*ô p≤ÃhRU ;im vw„,ÖvI vÿ„w ,Övmÿis vw„,Öv; Sqÿ 25
devÖ Syÿ Tv; sivôtÆu pÿs[ vÖ ieá ênoÿb;ô¸R >y;ÿMpU„û ,o hSt;ÿ>y;m( )
a;dÿdeÖ n;≤Rsà IôdmÖh˝ r=ÿs;§Iûv;åaipÿ ’Nt;im )
≤voÿis ≤Övy;ôSmd(√Wπ oÿ ≤Övy;r;ÿtIidôvR e Tv;ôNt·rÿ=;y Tv; pOiqôVyw
Tv;ô xuN/ÿNt;\Lloôk;Æ ipÿtWûO dÿn;… iptûWO dÿnmis 26
¨i∂vÿã St.;ôn;Nt·rÿ=MpO,Ö Î˝hÿSv pOiqôVy;N¥ÿtu ;ônSTv;ÿ m;®Öto
imÿnotu imô];v®ÿ,* /ûvu[ ,e Ö /mÃ,R ; )
bÖ˜[ vÖ inÿ Tv; =]Övinÿ r;ySpoWÖvinÖ p≤UhRÃ ;im )
b[˜ÿ νh =Ö]NÎû˝hÖ ;yÿÎu ˝≥ h pÖj[ ;NÎÿ˝h 27
/[vûu ;isÿ /ûvu[ oáy≤\ jÿm;noôiSm•;ôytÿne pÖj[ y;ÿ pÖxiu .ÿ.yRU ;t( )
`ûtO ne ÿ ¥;v;pOiqvI pU≤qRe ;ôimN{ÿSy CzÖidrÿis ivêjÖnSyÿ Cz;ôy;
28
p·rÿ Tv; igvR,oô igrÿåîÄm; .ÿvNtu ivôêtÿæ )
vOı
û ;yûmu nûu vOıyÿ oô ju∑;ÿ .vNtûu ju∑yÿ … 29
31
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 5] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aq Wœoå?y;y"
dÖve Syÿ Tv; sivôtÆu pÿs[ vÖ ieá ênoÿb;ô¸R >y;ÿMpû„U ,o hSt;ÿ>y;m( )
a;dÿdÖe n;≤ÃsR IôdmÖh˝ r=ÿs;§Iûv;åaipÿ ’Nt;im )
≤voÿis ≤Övy;ôSmd(√Wπ oÿ ≤Övy;r;ÿtIidÖvR e Tv;ôNt·rÿ=;y Tv; pOiqôVyw
Tv;ô xuN/ÿNt;\Lloôk;Æ ipÿtWO dÿn;… iptûWO dÿnmis 1
aÖg,eÖ[ Irÿis Sv;vÖx
e å¨ÿ•te ,øû ;mÖte Syÿ ivˇ;ôdi/ÿ Tv; Sq;Syit
dÖve STv;ÿ sivôt; m?v;ÿnˇ_⁄ suipPpÖl;>yÖSTv*Wÿ/I>y… )
¥;mgÿ,e[ ;SpO=åÖ a;Nt·rÿ=MÖ m?yÿne ;p[;… pOiqôvImuprÿ ,e ;νhI… 2
≤; tÖeÄ /;m;ÿNyûXu misô gmÿ?yÖw ≤]Ö g;voô .U·rÿÍ©;åaÖy;sÿæ )
a];hÖ tdÿ®u g;ôySyÖ iv„,oÿ… prÖmMpdÖmvÿ .;·rô .U·rÿ )
bÖ˜[ vÖ inÿ Tv; =]Övinÿ r;ySpoWÖvinô p≤ÃhRU ;im )
b[˜ÿ νh =Ö]NÎû˝hû ;yÿÎu ˝R h pÖj[ ;NÎÿ˝h 3
iv„,oô… km;Rià , pXytÖ ≤toÿ vÖt[ ;inÿ pSpÖxe ) îN{ÿSyÖ ≤uJyÖ…
s%;ÿ 4
ti√„,oÿ… prÄmMpÖd˝ sd;ÿ pXyiNt sûrU yÿæ ) idôvIùvÖ c=ûru ;tÿtm(
5
pÖ·rôvIrÿisô p·rÿ Tv;ô dwvIôivÃx R oÿ VyyNt;ôMprIôm≤\ jÿm;nÖ˝Ö r;yoÿ
mnû„u y;ù,;m( )
idôvÆ sUnû ru Sÿ yÖWe tÿe pOiqôVy;\Lloôkåa;ÿr<Ä yStÿe pÖxÆë 6
34
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
Sv;h;ÿ 19
EÖNe {Æ p[;,ô oåa©πåÿ a©ûπ indIÃ?ydÖNw {å¨ÿd;ônoåa©ÿåπ a©ûπ in/Iÿt… )
devÿ Tv∑Ö.·RU rÿ teÖ s˝ sÿmte uû slÿ+m;ô ≤i√WÿÂ u pÖM.v;ÿit )
dÖve ]Ö ; ≤NtÖmvÿseÖ s%;ôyonÿu Tv; m;ôt; ipôtroÿ mdNtu 20
sÖm{uû ©ÿCzÖ Sv;h;ôNt·rÿ=©CzÖ Sv;h;ÿ dÖve ˝ sÿivôt;rÿ©CzÖ Sv;h;ÿ
imô];v®ÿ,* gCzÖ Sv;h;ÿhor;ô]e gÿCzô Sv;h;ô zNd;ÿãis gCzÖ
Sv;h;ô ¥;v;ÿpiO qôvI gÿCzÖ Sv;h;ÿ ≤ÖD©ÿCzÖ Sv;h;ô somÿ©CzÖ
Sv;h;ÿ idôVy•.oÿ gCzÖ Sv;h;ôi¶\vêwÿ ;nÖr©ÿCzÖ Sv;h;ô mnoÿ mÖe
h;idÃR ≤CzÖ idvÿNte /ûmU o gÿCztûu SváJyoRitÿæ pOiqôvIM.SmÖn;pÿ,O Ö
Sv;h;ÿ 21
m;po m*Wÿ/IihR˝sIô/;Rªoÿ/;ªo r;jÖS\ ttoÿ v®, no muç )
≤d;ô¸rÄfl‰;åîitô v®Ö,ie tô xp;ÿmheÖ ttoÿ v®, no muç )
sûiu môi]ôy; nÖåa;pÖåaoWÿ/y… sNtu d(iu mRi]ôy;StSmwÿ sNtûu
yoáSm;N√πi∑ô ≤ÿç vÖyiN√ô„mÆ 22
hÖiv„mÿtI·rôm;åa;poÿ hÖiv„m;ô2–\ åa;ivÿv;sit )
hÖiv„m;ÿNdevÖ oåaÿ?vÖro hÖiv„m;ÿ2–\ åaStûu sU≤æRà 23
aÖ¶ve oRp•ÿ gOhSyÖ sdÿis s;dy;mIN{;ô¶‰o.;ÃgR /Ö ye Iÿ Sq
imô];v®ÿ<yo.;Rg/Ö ye Iÿ Sqô ivêÿWe ;NdÖve ;n;ÿM.;gÖ/ye Iÿ Sq )
aÖm≤U ;Rå¨pÖ sU≤ReÖ ≤;i.ÿv;ôR sU≤æRà sÖh ) t; noÿ ihNvNTv?vÖrm(
24
37
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 6] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
39
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 7] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aq s¢moå?y;y"
v;ôcSptÿye pvSvÖ vO„,oÿåaÖ˝x Ö >u y;ô©.ÿiStpUt… )
dÖve o dÖve >e yÿæ pvSvÖ ≤eW;ÿM.;ôgoisÿ 1
m/umÿ tInÖåR îWÿS’i/ô ≤ˇÿe soôm;d;ÿ>yÖ•;mÖ j;gÿiO vô tSmÿw te somÖ
som;ÿyÖ Sv;h;ô Sv;hoôvNRá t·rÿ=mÖ Nvÿie mô Sv;˚ét¡ ois 2
Sv;˚ét¡ oisô ivêe>ÿ yåîiN{Öy>e yoÿ idôVye>yÖ… p;iqÃvR >e yoô mnÿSTv;∑uû
Sv;h;ÿ Tv; su.vÖ sU≤;ÃyR dÄve >e yÿSTv; mrIicôp>e yoô dev;ÿãxoô
≤SmÖw Tve@ºÖ tTsÖTymÿpu ·rôptu[ ;ÿ .Ö©nπ ÿ hÖtoás* f$(p;[ ,ô ;yÿ Tv; Vy;ôn;yÿ
Tv; 3
¨ÖpyÖ ;ômgÿhO ItoSyÖNt≤ÃCR z m`vNp;ôih somÿm( )
¨Ö®„Ä y r;yÖåEWoÿ ≤jSv 4
aÖNtStÖe ¥;v;ÿpiO qôvI dÿ/;MyÖNtdÃ/R ;Myûvu NRá t·rÿ=m( )
sÖjdU vReÄ ie .ôrvÿr…Äw prÿíw ;Nt≤;ômR e mÿ`vNm;dySv 5
Sv;˚ét¡ oisô ivêe>ÿ yåîiN{Öy>e yoÿ idôVye>yÖ… p;iqÃvR >e yoô mnÿSTv;∑uû
Sv;h;ÿ Tv; su.vÖ sU≤;ÃyR dÖve >e yÿSTv; mrIicôp>e yÿå¨d;ôn;yÿ Tv;
6
a; v;ÿyo .UW xuicp;ôå¨pÿ n… sÖhßÿNte inôytu oÿ ivêv;r )
¨poÿ teåÖ aN/oô m¥ÿmy;imô ≤Syÿ dev di/ôWe pÿvU pRÖ ye vÃ\ ;ôyveÿ Tv; 7
40
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
46
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
a¶Öe nyÿ supû q;ÿ r;ôyåe aÖSm;iNvê;ÿin dev vÖynu ;ÿin ivô√;n( )
≤ûyu oô?yáSm∆ÿ¸u r;ô,menoô .Uiyÿœ;NtÖe nmÿ娷ˇ_\iv/emÖ Sv;h;ÿ 43
aÖy•oÿåaÖi¶vR·rÿvS’,oTvÖyMmO/æÿ pûru åEÿtu p[i.ôNdn( )
aÖyv\ ;j;ÿÔytûu v;jÿs;t;vÖy˝ x]ÿÔU ytûu j˙ÃW≥ ;,… Sv;h;ÿ 44
Âôp,e ÿ vo ÂôpmÖ>y;g;ÿNtûqu o voÿ ivôêvÿde ;ô iv.ÿjtu )
AûtSyÿ pÖq; p[te ÿ cÖN{dÿi=,;Ö ivSvÖ… pXyÖ VyáNt·rÿ=≤\Ö tÿSv
sdÄSywæù 45
b[;˜ô ,Ö mÖ¥ ivÿdye iMptûmO NtÿMpwtmO TÖ ymOiWÿm;WÖyRe ˝ su/û ;tÿdu i=,m( )
aÖSm{;ÿt; dev]Ö ; gÿCzt p[d;ôt;rÄm;ivÿxt 46
aÖ¶yÿe Tv;ô mÁÖv\ ®¡,o dd;tûu soùmtO TÄ vmÿxIôy;yÿdu ;ô]R åEÿi/ô myoô
mÁÿMp[itg[hIô]e ®Ä{;yÿ Tv;ô mÁÖv\ ®ÿ,o dd;tûu soùmtO TÄ vmÿxIy p[;,ô o
d;ô]åEÿi/ô vyoô mÁÿMp[itg[hIô]e bOhSÖ ptÿye Tv;ô mÁÖv\ ®ÿ,o dd;tûu
soùmtO TÄ vmÿxIyÖ TvGd;ô]åEÿi/ô myoô mÁÿMp[itg[hIô]e ≤Öm;yÿ Tv;ô
mÁ\vÖ ®¡,o dd;tûu soùmtO TÄ vmÿxIyÖ hyoÿ d;ô]åEÿi/ô vyoô
mÁÿMp[itg[hIô]e 47
koÿd;ôTkSm;ÿåad;ôTk;moÿd;ôTk;m;ÿy;d;t( )
k;moÿ d;ôt; k;mÿæ p[itg[hIôt; k;mwtÖ ˇÿe 48
îit s¢moå?y;y"
47
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 8] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aq;∑moå?y;y"
¨ÖpyÖ ;ômgÿhO ItoSy;idôTye>yÿSTv; )
iv„,ÿ娮g;yÖWw tÖe somÖSt˝ rÿ=SvÖ m; Tv;ÿ d.n( 1
kÖd; cÖn StÖrIrÿisô neN{ÿ síis d;ôxWu eÿ )
¨poÖp•e u mÿ`vÖN.UyåÄ î•u tÖe d;nÿNdevÖ Syÿ pOCytåa;idôTye>yÿSTv; 2
kÖd; cÖn p[yCuÿ zSyû.u e inp;ÿisô jNmÿnI )
turIÿy;idTyÖ svÿnNtåîiN{Öym;tÿSq;vÖmtO iÿ NdôVy;ùidôTye>yÿSTv; 3
≤ÖDo dÖve ;n;ôMp[Tyÿie t sûªu m;idÿTy;soô .vÿt; mO@yÖ Ntÿæ )
a; voôv;RcIÿ sumiÖ tvÃvR TO y;dÖ˝hÖ oiíô¥;
vÿ·rvoôivˇÖr;sÿd;idôTye>yÿSTv; 4
ivvÿSv•;idTyÖWw tÿe sompIôqStiSmÿNmTSv )
≈dÿSmw nroÖ vcÿse d/;tnÖ ≤d;ÿxIôd;R dMpÿtI v;ômmÿXnutû Æ )
pum;ÿNpû]u o j;ÿyte ivôNdtÖe vSv/;ÿ ivôê;h;ÿrpÄ åEÿ/te gûhO e 5
v;ômmÖ¥ sÿivtv;ômR mûu êo idôvie dÿve v;ômmÖSm>yÿ˝ s;vI… )
v;ômSyÖ ih =yÿSy devÖ .Urreÿ yÄ ; i/ôy; v;ÿm.Ö ;jÿæ Sy;m 6
¨ÖpyÖ ;ômgÿhO Itois s;ivô]oùis cnoô/;íÿnoô/;åaÿisô cnoô miyÿ /eih
)
ijNvÿ ≤ÖDiÔNvÿ ≤ÖDpÿitôM.g;ÿy dÖve ;yÿ Tv; sivô]e 7
48
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
¨ÖpyÖ ;ômgOhÿ Itois sûxu m;ÃiR s supi[ tœ;ôno bûhO dÿ=u ;yÖ nmÿæ )
ivêÿ>e ySTv; dÖve >e yÿåEÖW tÖe ≤oinôivRê>eÿ ySTv; dÖve >e yÿæ 8
¨ÖpyÖ ;ômgOhÿ Itoisô bOhSÖ pitÿstu Sy dev som tÖåîNdoÿ·riN{Öy;vÿt…Ö
pàIÿvtoô g[h;ÿ2–\ åA?y;sm( )
aÖhMpÖrSt;ÿdhÖ mÖvSt;ô¥dÖNt·rÿ=NÖ tdÿu me ipôt;.ÿtU ( )
aÖh˝ sU≤mÃR .u yÖ toÿ ddx;ôhR NdÖve ;n;ÿMprÄm©ëh;ô ≤t( 9
a¶;3–åî pàIÿvNTsÖjdU vReÖ ne Ö Tv∑û;^ somÿiMpbÖ Sv;h;ÿ )
pÖj[ ;pÿitôvWRO ;ÿis retoô/; retoô miyÿ /eih pÖj[ ;pÿtSe tÖe vO„,oÿ retoô/soÿ
retoô/;mÿxIy 10
¨ÖpyÖ ;ômgOhÿ Itoisô h·rÿris h;·ryojÖno h·rÿ>y;NTv; )
h≤oR/Ã ;ônR ; Sqÿ sÖhsoÿm;ôåîN{;ÿy 11
≤Stÿåe aêÖsinÿ.=ÖR o ≤o goôsinôStSyÿ tåîÖ∑yÿjWu Stûtu StoÿmSy
xÖStoKqÖSyopÿÙtÖSyopÿÙto .=y;im 12
dÖve ’¡tSÖ ywnsÿ ovÖyjÿnmis mnû„u yù’tÖSywnsÿ ovÖyjÿnmis
ipôt’O t¡ SÖ ywnsÿ ovÖyjÿnmSy;ôTm’¡tSÖ ywnsÿ ovÖyjÿnmÖSyensÿ åEnsovÖ
yjÿnmis )
≤∞;ôhmenoÿ ivô√;\ík Ö ;rÄ ≤∞;ivÿ√;ôS\ tSyÖ svÖSR ywnsÿ ovÖyjÿnmis
13
s\vcÃsR ;ô pyÿs;ô sNtÖniU .ôrgÿNmihô mnÿs;ô s˝ ixôvne ÿ )
Tv∑;ÿ sûdu ]oô ivdÿ/;tûu r;yonÿmu ;∑Ru tÖNvoá ≤i√ilÿ∑m( 14
49
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 8] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
EÖW tÿe ≤ÖDo ≤ÿDpte sÖhsÿˇU _v;kÖ… svÃvR IrÄStÔuWÿ SvÖ Sv;h;ÿ 22
m;ihÿ.mRUû ;R pOd;ÿk…⁄ ) ¨Ö®˝ ih r;j;ô v®ÿ,íÖk;rÖ sU≤;Ryà Ö
pNq;ômNvÿte vÖ ;å¨ÿ )
aÖpdÖe p;d;ô p[itÿ/;tvek®Öt;pÿvˇÖ _; ˙ÿdy;ôiv/ÿiít( )
nmoô v®ÿ,;y;ôi.iœÿtoô v®ÿ,SyÖ p;xÿæ 23
aÖ¶re nIÿkmÖpåa;ivÿvx e ;ôp;•p;ÿTp[itôr=ÿ•sû≤u mRù ( )
dmÿde me sÖim/\≤à +y¶Öe p[itÿ te ijô◊; `ûtO mu∞rÿ <yÖTSv;h;ÿ 24
sÖm{uû e tÖe ˙dÿymÖPSváNtÆ sNTv;ÿ ivxÖNTvoWÿ/I®Öt;pÿæ )
≤ÖDSyÿ Tv; ≤Dpte sûˇU _oˇ_*ÿ nmov;ôkÉ ivÿ/me Ö ≤TSv;h;ÿ 25
devIÿr;påEÖW voô g.RSÖ t˝ supI[ tÿ ˝Ö Ö su.tOÿ iMb.Ot )
devÿ somÖWw tÿe loôkStiSmôHzçÖ v+vÖ p·rÿ c v+v 26
avÿ.Ã qO incuMpu, ince®Ö rÿis incuMpû,u Æ )
avÿ dÖve dw vReÖ ’¡tmÖ ne oÿy;isWÖmvÖ mTyÖmRw TR yR’
à tMpu®rÖ ;V,oÿ dev
·rÖWSp;ÿih ) dÖve ;n;ÿã sÖimdÿis 27
Ejÿtuû dxÿm;Syoô g.oÃR jÖr;yÿ,u ; sÖh )
≤q;ôyv\ ;ôyru je iÿ tô ≤q;ÿ smû{u åEjÿit )
EÖv;yNdxÿm;Syoôåaßÿ∆rÖ ;yÿ,u ; sÖh 28
≤Sywÿ te ≤ÖiDyoô g.oôR ≤SyÖw ≤oinÿihRr<Ä yyIÿ )
a©;ûNyÓÿtu ;ô ≤SyÖ tMm;ô]; smÿjIgmÖãô Sv;h;ÿ 29
51
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 8] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
pu®û dÄ SÖ mo ivWÿÂ
u pÖåîNdÿru NÄ tmRià hôm;nÿm;nÔÖ /Irÿæ )
Ek¡pdIiN√ôpdIÿiN]ôpdIôçtÿ„u pdImÖ∑;pÿdIôM.uvnÖ ;nÿu p[qNt;Öãô Sv;h;ÿ
30
m®ÿtoô ≤SyÖ ih =yÿe p;ôq; idôvo ivÿmhs… )
s sÿgu oôp;tÿmoô jnÿæ 31
mÖhI ¥*Æ pÿiO qôvI cÿ nåîm\≤DÖ iMmÿim=t;m( )
ipôptOû ;•oô .rIÿmi.… 32
a;itÿœ vO]hÖnq[ ≤Ã\ ˇûu _; tÖe b[˜,ÿ ;Ö hrIÿ )
aÖv;ôcR InÖ˝Ö su tÖe mnoô g[;v;ÿ ’,otu vÖ¶nu ;ÿ )
¨ÖpyÖ ;ômgÿhO ItoôsIN{;ÿy Tv; Wo@ÖixnÿåEÖW tÖe ≤oinô·rN{;ÿy Tv;
Wo@Öixnÿe 33
≤û+u v; ih kôiÉ xn;ô hrIÖ vOW,ÿ ; k+yÖp;[ )
aq;ÿ nåîN{ somp; igôr;mup≈ÿ iu tçr )
¨ÖpyÖ ;ômgOhÿ ItoôsIN{;ÿy Tv; Wo@ÖixnÿåEÖW tÖe ≤oinô·rN{;ÿy Tv;
Wo@Öixnÿe 34
îN{ÖimırIÿ vhÖtopÿi[ t/O∑xvsm( ) AWIÿ,;ç Stutû I®pÿ ≤ÖDçÖ
m;nÿWu ;,;m( ) ¨ÖpyÖ ;ômgOhÿ ItoôsIN{;ÿy Tv; Wo@ÖixnÿåEÖW tÖe
≤oinô·rN{;ÿy Tv; Wo@Öixnÿe 35
≤Sm;ô• j;ôtÆ proÿåaÖNyoåaiStô ≤åa;ÿivôvx
e Ö .uvnÿ ;inô ivê;ÿ )
52
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
¨ÖpyÖ ;ômgOhÿ Itoisô sU≤;ÃyR Tv; .[;jô ;yÖWw tÖe ≤oinô… sU≤;ÃyR Tv;
.[;jô ;yÿ 41
a;ijÿ`[ kÖlxÿMmÖÁ; Tv;ÿ ivxÖiNTvNdÿv… )
pun ÿ jÖ ;R invÿtSR vÖ s; nÿæ sÖhßÿN/u+voô®/;ÿr;ô pyÿSvtIô
punmÖ ;Rivÿxt;{ÖiyÆ 42
î@ºÖ rNtôe hVyÖe k;MyÖe cN{Öe JyoteidÿitÖ srÿSvitô mihô iv≈ÿiu t )
EÖt; tÿåe afl‰Öe n;m;ÿin dÖve >e yoÿ m; sû’
u tÿMb[tU ;t( 43
iv nÿåîN{Ö mO/oÿ jih nIôc; ≤ÿCz pOtNyÖtÆ )
≤oåaÖSm;2\–åaÿi.ôd;sÖTy/ÿr©my;ô tmÿæ )
¨ÖpyÖ ;ômgOhÿ ItoÖsIN{;ÿy Tv; ivôm/O åÿ EÖW tÖe ≤oinô·rN{;ÿy Tv; ivôm/O eÿ
44
v;ôcSpit\ià vôêk¡m;R,mûtU yÿe mnoôjvu vÖ\ ;jÿåe aÖ¥; ¸ÿvme )
s noô ivê;ÿinô hvÿn;in joWi√ÖêxÿM.ûrU vÿse s;ô/k u m¡ ;R )
¨ÖpyÖ ;ômgOhÿ ItoôsIN{;ÿy Tv; ivôêk¡m,R åEÖW teÖ ≤oinô·rN{;ÿy Tv;
ivôêk¡m,R e 45
ivêÿkmRNhÖivW;ô v/ÃnR ne ];ôt;rÄimN{ÿm’,orvÖ?ym( )
tSmÖw ivxÖ… smÿnmNt pûvU IRryÄ mûgu o[ ivôhVyoô ≤q;sÿt( )
¨ÖpyÖ ;ômgOhÿ ItoôsIN{;ÿy Tv; ivôêk¡m,R åEÖW tÖe ≤oinô·rN{;ÿy Tv;
ivôêk¡m,R e 46
¨ÖpyÖ ;ômgÿhO ItoSyÖ¶yÿe Tv; g;yÖ]CzÿNds©»;ômIN{;ÿy Tv;
i]ô∑Pu zÿNds©»;imô ivêÿ>e ySTv; dÖve >e yoô
54
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
57
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 9] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aq nvmoå?y;y"
devÿ sivtÖ… p[svuÿ ≤ÄDMp[svuÿ ≤ÄDpÿitôM.g;ÿy )
idôVyo gÿN/ÖvÆR k¡tÉ pÄ ÆU kÉt•ÿ … pun;tu v;ôcSpitôv;Rj•ÿ … Svdtûu
Sv;h;ÿ 1
/[vûu sÖ dÿNTv; nûWO dÿMmnÄ…sdÿmpu y;ômgÿhO ItoôsIN{;ÿy Tv;ô
ju∑©ÿ » ;MyÖWe tÖe ≤oinô·rN{;ÿy Tv;ô ju∑tÿ mm( )
aÖPsuWû dÿNTv; `OtsÄ d\VÃ yomÖsdÿmpu y;ômgÿhO ItoôsIN{;ÿy Tv;ô
ju∑©ÿ » ;MyÖWe teÄ ≤oinÖ·rN{;ÿy Tv;ô ju∑tÿ mm( )
pOiû qôivsdÿNTv;Nt·r=ÖsdÿiNdivôsdÿNdevsÖ dÿ•;kÖsdÿmpu y;ômgÿhO Itoô
sIN{;ÿy Tv;ô ju∑©ÿ » ;MyÖWe tÖe ≤oinô·rN{;ÿy Tv;ô ju∑tÿ mm( 2
aÖp;ã rsÖm√u yÿ sÖ˝Ö sU≤ReÄ sNtÿ˝ sÖm;ihÿtm( )
aÖp;ã rsÿSyÖ ≤o rsÖSt\voÿ gO;MyuˇmÖ mÿpu y;ômgÿhO ItoôsIN{;ÿy Tv;ô
ju∑©ÿ » ;MyÖWe tÖe ≤oinô·rN{;ÿy Tv;ô ju∑tÿ mm( 3
g[h;ÿåËj;R¸tyoô VyNtoô ivp[;yÿ mÖitm( )
teW;\iô vixÿip[y;,;\voôhimWÖmjU ˝RÖ Ö smÿg.[ mupy;ômgOhÿ ItoôsIN{;ÿy Tv;ô
ju∑©ÿ » ;MyÖWe tÖe ≤oinô·rN{;ÿy Tv;ô ju∑tÿ mm( )
sÖMpOc*ÿ SqÖ… sMm;ÿ .Ö{,e ÿ pO¤i\ vôpcO *ÿ Sqoô iv m;ÿ p;ôPmn;ÿ pO¤m(
4
îN{ÿSyÖ vj[oiÿ s v;jÖs;STvy;ôyv\ ;jÿ˝ set( )
v;jÿSyÖ nu pÿs[ vÖ e m;ôtrÿMmÖhImidÿitô•;mÖ vcÿs; kr;mhe )
≤Sy;ÿimôdi\ vêÖM.uvnÿ m;ivôvx e Ö tSy;ÿ•o dÖve Æ sÿivôt; /mÃR s;ivWt(
58
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
5
aÖPSváNtrÄmtO mÿ PÖ su .ÿWe jÖ mÖp;mûtu p[xiÿ Stô„vê;ô .vÿt v;ôijnÿæ )
devIÿr;poô ≤o vÿåËÖimRÆ p[tiUÿ tR… kÖkN⁄ m;ÿNv;jÖs;Sten;ôyv\ ;jÿ˝ set(
6
v;toÿ v;ô mnoÿ v; gN/Öv;RÆ sÖ¢ivÿ˝xit… )
teåag[êe mÿ yuÔS\Ö teåaÿiSmÔÖvm;dÿ/…u 7
v;tÿr˝h; .v v;ijNyûJu ym;ÿnåÖ îN{ÿSyevÖ di=ÿ,… i≈ôyiw /ÿ )
≤ûÔu Ntÿu Tv; mÖ®toÿ ivôêvÿde sÖåa; tÖe Tv∑;ÿ pÖTsu jÖvNdÿ/;tu 8
jÖvo ≤Steÿ v;ijôi•ihÿtoô guh;ô ≤Æ Xyône e prIÿˇoôåacÿr∞Ö v;tÿe )
tenÿ no v;ijôNblÿv;ôNblenÿ v;jÖij∞Ö .vÖ smÿne c p;riyô„,uÆ)
v;ijÿno v;jijtoô v;jÿ˝ s·rÖ„yNtoô bOhSÖ ptÿ.e ;ôgR mvÿij`[t 9
devÖ Sy;ôh˝ sÿivôtÆu sÖve sÖTysÿvsoô bOhSÖ ptÿ®e ˇÖm•;k¡˝ ®heym( )
devÖ Sy;ôh˝ sÿivôtÆu sÖve sÖTysÿvsåîN{ÿSyoˇÖm•;k¡˝ ®heym( )
dÖve Sy;ôh˝ sÿivôtÆu sÖve sÖTypÿs[ vsoô bOhSÖ ptÿ®e ˇÖm•;k¡m®hm( )
dÖve Sy;ôh˝ sÿivôtÆu sÖve sÖTypÿs[ vsÖåîN{ÿSyoˇÖm•;k¡m®hm( 10
bOhSÿ ptÖe v;jÿÔyÖ bOhSÖ ptÿyeÖ v;c\và dtÖ bOhSÖ pit\vô ;jÿÔ;pyt )
îN{Ö v;jÿÔyÖ Ne {;ÿyÖ v;c\và dÖtNe {\vÖ ;jÿÔ;pyt 11
EÖW; vÖ… s; sÖTy; s\vÖ ;gÿ.¥Uû y;ô bOhSÖ pit\vô ;jÖmjIÿjpÖt;jIÿjptÖ
bOhSÖ pit\vÖ ;j\vÖ nÿSptyoô ivmÿCu y?vm( )
59
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 9] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
64
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
dxmoå?y;y"
aÖpo dÖve ; m/ÿmu tIrgO>,Ö•jU SRÃ vtI r;jÖSváiít;ÿn;… )
≤;i.ÿimÖ]R ;v®ÿ,;vÖ>yiWÿçNÖ y;i.ô·rN{Ömnÿy•Ö Tyr;ÿtI… 1
vO„,ÿåËôimRriÿ s r;∑ûd^ ; r;ô∑M^ meÿ deihô Sv;h;ô vO„,ÿåËôimRriÿ s r;∑ûd^ ;
r;Ö∑m^ mÖ „u mÿw deih vOWsÖne oùis r;∑ûd^ ; r;Ö∑M^ mÿe deihô Sv;h;ÿ
vOWsenÖ oùis r;∑ûd^ ; r;ô∑m^ mu„mwÿ deÁqÖ tRe ÿ Sq 2
aÖqtRe ÿ Sq r;∑ûd^ ; r;ô∑M^ mÿe dˇÖ Sv;h;ôqtRe ÿ Sq r;∑ûd^ ; r;Ö∑m^ mÖ „u mÿw
dÖˇ*jÿSvtI Sq r;∑ûd^ ; r;ô∑M^ mÿe dˇÖ Sv;h*jÿSvtI Sq r;∑ûd^ ;
r;Ö∑m^ mÖ „u mÿw dÖˇ;pÿæ p·rv;ôih,Iÿ Sq r;∑ûd^ ; r;ô∑M^ mÿe dˇÖ Sv;h;pÿæ
p·rv;ôih,Iÿ Sq r;∑ûd^ ; r;Ö∑m^ mÖ „u mÿw dˇ;ôp;Mpitÿris r;∑ûd^ ; r;ô∑M^ mÿe
deihô Sv;h;ôp;Mpitÿris r;∑ûd^ ; r;Ö∑m^ mÖ „u mÿw deÁpÖ ;©.oÃiR s r;∑ûd^ ;
r;ô∑M^ meÿ deihô Sv;h;ôp;©.oRià s r;∑ûd^ ; r;Ö∑m^ mÖ „u mÿw deihô sU≤TRà vcs
Sq 3
sU≤TRÃ vcs Sq r;∑ûd^ ; r;Ö∑M^ mÿe dˇÖ Sv;h;ô sU≤TRÃ vcs Sq r;∑ûd^ ;
r;Ö∑m^ mÖ „u mÿw dˇÖ sU≤vRÃ cRs Sq r;∑ûd^ ; r;ô∑M^ mÿe dˇÖ Sv;h;ô
sU≤vRÃ cRs Sq r;∑ûd^ ; r;Ö∑m^ mÖ „u mÿw dˇÖ m;Nd;ÿ Sq r;∑ûd^ ; r;Ö∑M^ meÿ dˇÖ
Sv;h;ô m;Nd;ÿ Sq r;∑ûd^ ; r;Ö∑m^ mÖ „u mÿw dˇ v[jiÖ =tÿ Sq r;∑ûd^ ;
r;Ö∑M^ mÿe dˇÖ Sv;h;ÿ v[jiÖ =tÿ Sq r;∑ûd^ ; r;Ö∑m^ mÖ „u mÿw dˇÖ v;x;ÿ Sq
r;∑ûd^ ; r;Ö∑M^ mÿe dˇÖ Sv;h;ô v;x;ÿ Sq r;∑ûd^ ; r;Ö∑m^ mÖ „u mÿw dˇÖ
xivÿœ; Sq r;∑ûd^ ; r;ô∑M^ mÿe dˇÖ Sv;h;ô xivÿœ; Sq r;∑ûd^ ;
r;Ö∑m^ mÖ „u mÿw dˇÖ xKvÿrI Sq r;∑ûd^ ; r;Ö∑M^ mÿe dˇÖ Sv;h;ô
xKvÿrI Sq r;∑ûd^ ; r;Ö∑m^ mÖ „u mÿw dˇ jnÖ.tO ÿ Sq r;∑ûd^ ; r;Ö∑M^ mÿe dˇÖ
65
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 10] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
)
=Ö];,;ÿÕ]Ö pÿitrÖ?e yitÿ idô¥NU p;ÿih 17
îmNdevÿ ;åaspÖà˝ sÿvu ?vMmhÖte =Ö];yÿ mhÖte Jywœ‰;ÿy mhÖte
j;nÿr;Jy;ôyNe {ÿSyeiN{ôy;yÿ )
îÖmmÖm„u yÿ pû]u mÖm„u yÿw pû]u mÖSyw ivôxåEÖW voÿmIô r;j;ô
somoôSm;k¡Mb[;˜Ö,;n;ôãô r;j;ÿ 18
p[ pvRtà Sy vOW.Ö Syÿ pûœO ;•;vÿíriNt Svôiscÿåîy;ôn;Æ )
t;åa;vÿv]O •/Ör;gudˇÿ _;ôåaihÿMbûfiu yámnuû rIyÿm;,;… )
iv„,oÿivô£R mÿ,misô iv„,oôivR£;ÿNtmisô iv„,oÿ… £;ôNtmÿis 19
p[j;ÿptÖe n TvdÖte ;NyÖNyo ivê;ÿ Âôp;i,ô p·rô t; bÿ.vU )
≤Tk;ÿm;Ste ju¸mû St•oÿåaSTvÖymÖm„u yÿ ipôt;s;vÖSy ipôt; vÖyã
Sy;ÿmÖ ptÿyo ryIô,;ã Sv;h;ÿ )
®{Ö ≤ˇe i£ivô prÄ•;mÖ tiSmÿN¸ûtmÿSymÖ∑e mÿisô Sv;h;ÿ 20
îN{ÿSyô vj[oiÿ s imô];v®ÿ,yoSTv; p[x;ôS]oÆ p[iÖ xW;ÿ ≤uniJm )
aVyÿq;yw Tv; SvÖ/;yÖw Tv;·rÿ∑oûåajÃnRu o mÖ®t;ÿMp[svÖ ne ÿ jÖy;p;ÿmÖ
mnÿs;ô simÿiN{ôy,e ÿ 21
m; tÿåîN{ te vÖyNtÿru ;W;ô@yÿˇu _;soåabÖ˜[ t;ô ivdÿs;m )
itœ;ô rqÖmi/ô y\vjÿ h[ SÖ t; rÄXmINdÿve ≤msÖe Svê;ÿn( 22
aÖ¶yeÿ gûhO pÿtyÖe Sv;h;ô som;ÿyÖ vnÖSptÿyeÖ Sv;h;ÿ mÖ®t;ômojÿseÖ
Sv;heN{ÿSyeiN{ôy;yÖ Sv;h;ÿ )
68
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
70
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
Ek;dxoå?y;y"
≤ûÔu ;ônÆ p[qÿ mÖ MmnÿStÖTv;yÿ sivôt; i/yÿæ )
aÖ¶Je yoRitÿinôcR ;˛≤ÿ pOiqôVy;åa?y;.ÿrt( 1
≤uˇû _ÉnÖ mnÿs; vÖyNdÖve Syÿ sivôtÆu sÖve )
SvôGy;ùyR Ö xKTy;ÿ 2
≤ûKu Tv;yÿ sivôt; dÖve ;NTSvÿ≤tRÖ o i/ôy; idvÿm( )
bûhO ∆‰oitÿæ k·r„yÖtÆ sÿivôt; p[svuÿ ;itô t;n( 3
≤ûÔu tÖe mnÿå¨Öt ≤ÿÔu tÖe i/yoô ivp[;ô ivpÿS[ y bOhtÖ o ivÿpiÖ ítÿæ )
iv ho];ÿ d/e vyun;ôivdekåÖ îNmÖhI dÖve Syÿ sivôtÆu p·rÿ∑iu t… 4
≤ûju e v;ôMb[˜ÿ pûVU yR•moÿi.ôivR Xlok¡åEtu pÖQyùve sûrU Æe )
Íû<vNtûu ivêeåÿ aÖmtO Sÿ y pû]u ;åa; ye /;m;ÿin idôVy;inÿ tÖSquÆ 5
≤Syÿ pÖy[ ;,ÖmNvÖNyåî¥Öydu vReÖ ; dÖve Syÿ mihôm;nÖmojÿs; )
≤Æ p;iqÃvR ;in ivmÖme såEtÿxoô rj;ÿãis dÖve Æ sÿivôt; mÿihTvôn;
6
devÿ sivtÖ… p[svuÿ ≤ÖDMp[svuÿ ≤ÖDpÿitôM.g;ÿy )
idôVyo gÿN/ÖvÆR k¡tÉ pÖ ÆU kÉt•ÿ … pun;tu v;ôcSpitôv;Rc•ÿ … Svdtu 7
îÖm•oÿ dev sivt≤ÖDR Mp[,yÿ dev;ôVyù˝ si%ôivdÿ˝
s];ôijtÃNÿ /nÖijtÿã SvÖijRtmÿ ( )
71
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 11] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
pOiû qôVy;Æ
sÖ/Sq;ÿdiÖ ¶Mpÿru IÖ„yùmi©rÄSvd;.ÿr;Öi¶Mpÿru IÖ„yùmi©rÄSvdCzÿmπ oôi¶-
Mpurÿ IÖ„yùmi©rÖSv∫ÿ·r„y;m… 16
aNvÖi¶®ÖWs;ômgÿm[ :yÖdNvh;ÿin p[qmÖ o j;ôtvÿde ;… )
anûu sU≤SRÃ y pu®]Ä ; cÿ rÄXmInnûu ¥;v;ÿpiO qôvIåa;tÿtNq 17
a;ÖgTyÿ v;ôJy?v;ÿn˝Ö Ö sv;ôR mO/oô iv/ÿnU tu e )
aÖi¶˝ sÖ/Sqeÿ mhÖit c=uWÿ ;ô inicÿk°Wte 18
a;ô£Myÿ v;ijNpOiqôvImÖi¶imÿCz ®Äc; Tvm( )
.UMy;ÿ vûTO v;yÿ no b[iU hô ≤tÖ… %nÿme Ö t\vyÖ m( 19
¥*Stÿe pûœO MpÿiO qôvI sÖ/Sqÿm;ôTm;Nt·rÿ=˝ smû{u o ≤oinÿæ )
ivô:y;yÖ c=uWÿ ;ô TvmÖi.itÿœ pOtNyôtÆ 20
¨T£;ÿm mhÖte s*.ÿg;y;ôSm;d;ôSq;n;ÿ∂i^ v,oôd; v;ÿijn( )
vÖyã Sy;ÿm sumtÖ * pÿiO qôVy;åaÖi¶ƒnÿNtå¨ÖpSqÿåe aSy;… 21
¨dÿ£mI∂^iv,oôd; v;ôJyv;Rk…Ö suloôk˝ su’t¡ MpOiqôVy;m( )
ttÿæ %nem sûpu t[ IÿkmÖi¶ã Svoô ®h;ÿ,;ôåai/ô n;k¡mˇu mÖ m( 22
a; Tv;ÿ ij`imôR mnÿs; `ûtO ne ÿ p[iti=ÖyNtÖM.uvnÿ ;inô ivê;ÿ )
pûqO iu NtÿríÄ ; vyÿs; bûhO Nt\VÖ yicÿœmÖ •ÿw r.ÖsNdOx;ÿnm( 23
73
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 11] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
isônIôv;ôlI sÿk
u pÖd;R sÿk
u r⁄ IÖr; Sv*ÿpx
Ö ; )
s; tu>yÿmidte mÖÁo%;Ndÿ/;tûu hStÿyo… 56
¨Ö%;˚é,ÿ otûu xKTy;ÿ b;Ö¸>y;ômidÿiti/ôyR ; )
m;ôt; pû]u ≤\ qoôpSqÖe s;i¶iMbÿ.tuRû g.ÖåR a; )
mÖ%SyÖ ixroÿis 57
vsÿvSTv; ’<vNtu g;yÖ],e Ö CzNdÿs;i©rÄSvd(/vûu[ ;isÿ pOiqôVyùis
/;ôry;ô miyÿ pÖj[ ;ã r;ÖySpoWÿ©*pÖTy˝ sûvu I≤Ã˝R sj;ôt;Nyjÿm;n;y
®Ä{;STv;ÿ ’<vNtûu ]w∑.uÿ ne Ö CzNdÿs;i©rÄSvd(/vu[û ;SyôNt·rÿ=mis
/;ôry;ô miyÿ p[jÖ ;ã r;ôySpoWÿ©*pÖTy˝ suvû I≤Ã˝R
sj;ôt;Nyjÿm;n;y;idôTy;STv;ÿ ’<vNtûu j;gÿtne Ö
CzNdÿs;i©rÄSvd(/vûu[ ;isô ¥*rÿis /;ôry;ô miyÿ pÖj[ ;ã
r;ÖySpoWÿ©*pÖTy˝ sûvu I≤Ã˝R sj;ôt;Nyjÿm;n;yÖ ivêÿe Tv; dÖve ;
vwêÿ ;nÖr;Æ ’¡<vÖNTv;nÿ∑u .u ne Ö CzNdÿs;i©rÄSvd(/vûu[ ;isô idxoÿis
/;ôry;ô miyÿ pÖj[ ;ã r;ôySpoWÿ©*pÖTy˝ sûvu I≤Ã˝R sj;ôt;Nyjÿm;n;y
58
aidÿTywô r;ò;ôSyidÿit∑Öe iblÿ©>» ,;tu )
’ûTv;yÖ s; mÖhImû% u ;MmûNO myI\≤ô oinÿm¶Ö yÿe )
pû]u >e yÖ… p[;yÿCzÖdidÿit… ≈Öpy;ôinitÿ 59
vsÿvSTv; /UpyNtu g;yÖ],e Ö CzNdÿs;i©rÄSv&û{;STv;ÿ /UpyNtûu
]w∑.ÿu ne Ö CzNdÿs;i©rÄSvd;ÿidôTy;STv;ÿ /UpyNtûu j;gÿtne Ö
CzNdÿs;i©rÖSvi√êeÿ Tv; dÖve ; vÿêw ;nÖr; /ÿpU yÖNTv;nu∑ÿ .u ne Ö
CzNdÿs;i©rÖSvidN{ÿTSv; /Upytûu v®ÿ,STv; /Upytûu iv„,ÿSu Tv;
78
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
/Upytu 60
aidÿitÇ; dÖve I ivôêdeVÿ y;vtI pOiqôVy;Æ
sÖ/Sqÿåe ai©rÄSvT%ÿnTvv$ dÖve ;n;ÿNTv;ô pàIÿdvReÖ IivôêR dÿVe y;vtI…
pOiqôVy;Æ sÖ/Sqeåÿ ai©rÄSv∂ÿ/tU%e i/ôW,;ÿSTv;
dÖve IivôêR dÿVe y;vtI… pOiqôVy;Æ sÖ/Sqÿåe ai©rÄSvdÖ.IùN/t;mu%eÖ
v¡]IÇ; dÖve IivôêR dÿVe y;vtI… pOiqôVy;Æ
sÖ/Sqÿåe ai©rÄSvCzÿp^ yNtU%eÖ ¶;STv;ÿ dÖve IivôêR dÿVe y;vtI…
pOiqôVy;Æ s/Sqÿåe ai©rÄSvTpÿcNtU%Öe jnÿySÖ Tv;iCzÿ•p];
dÖve IivôêR dÿVe y;vtI… pOiqôVy;Æ sÖ/Sqÿåe ai©rÄSvTpÿcNtU%e 61
imô]Syÿ cWR,Iô/tO ovoÿ devÖ Syÿ s;nÖis )
¥ûªu içô]≈ÿvStmm( 62
devÖ STv;ÿ sivôto√ÿptu sup;ôi,Æ Svÿõg™ ·ûu rÆ sÿbu ;ô¸®Öt xKTy;ÿ )
aVyÿqm;n; pOiqôVy;m;x;ô idxÖåa;pÿ,O 63
¨ÖTq;yÿ bOhtÖ I .Övodÿu itœ /ûvu[ ; Tvm( )
im]wtÖ ;Ntÿå¨Ö%;Mp·rÿdd;ôMyi.ÿÊy;åEÖW; m; .ÿie d 64
vsÿvSÖ Tv;CzÿNé dNtu g;yÖ],e Ö CzNdÿs;i©rÄSv&û{;STv;CzÿNé dNtûu
]w∑.ÿu ne Ö CzNdÿs;i©rÄSvd;ÿidôTy;STv;CzéNÿ dNtûu j;gÿtne Ö
CzNdÿs;i©rÄSvi√êÿe Tv; dÖve ; vÿêw ;nÖr;åa;CzÿNé dÖNTv;nÿ∑u .u ne Ö
CzNds;i©rÄSvt( 65
a;kÀi¡ tmÖi¶MpÖy[ ju ã
Ö ô Sv;h;ô mnoÿ mÖ/e ;mÖi¶MpÖy[ ju ã
Ö ô Sv;h;ÿ
79
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 11] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
icôˇi\ vD;ÿtmÖi¶MpÖy[ ju ã
Ö ô Sv;h;ÿ v;ôco iv/Oiÿ tmÖi¶MpÖy[ ju ã
Ö ô
Sv;h;ÿ pÖj[ ;pÿtyÖe mnÿveÖ Sv;h;ô¶yeÿ vwê;nÖr;yÖ Sv;h;ÿ 66
ivêoÿ devÖ Syÿ nÖte mu tR oÃR vurIt sÖ:ym( )
ivêoÿ r;ÖyåîÿW?u yit ¥ûªu v\ ,Oÿ It pû„u ysÖe Sv;h;ÿ 67
m; su i.ÿTq;ô m; su ·rÖWoMbÿ /O„û ,u vIôryÿSv su )
aÖi¶íÖde ˚¡·r„yq… 68
νhÿSv deiv pOiqiv SvÖStyÿåa;sûru I m;ôy; SvÖ/y;ÿ ’ût;isÿ )
ju∑Nÿ dÖve >e yÿåîÖdmÿStu hÖVym·rÿ∑;ô Tvmuidÿih ≤DeåaÖiSmn( 69
{(v•ÿ … sÖipRr;ÿsiu t… pÖà[ o hot;ô vrÿ<e y… )
shÿsSpû]u oåa∫⁄tÿ … 70
prÿSy;ôåai/ÿ s\vÖ tovÿr;2\–åaÖ>y;tÿr )
≤];ôhmiSmÖ t;2\–åaÿv 71
pÖrmÖ Sy;ÿ… pr;Övtoÿ roÖihdÿêåîÖh;gÿih )
purû IÖ„yùæ pu®ipôy[ o¶eÖ TvNtÿr;Ö mO/æÿ 72
≤dÿ¶eÖ k;inô k;inÿ icôd; tÖe d;¡i, dÖ?misÿ )
svÖNR tdÿStu te `ûtO Nt∆ÿWu Sv ≤ivœ‰ 73
≤dÊyÿpu iÄ ji◊ÿk;ô ≤√Ömo[ åaÿitôspÃiR t )
svÖNR tdÿStu te `ûtO Nt∆ÿWu Sv ≤ivœ‰ 74
80
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
82
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
aq √;dxoå?y;y"
dOx
û ;ôno ®ÖKmå¨ÖVy;R Vyÿ¥*∂ûmu WR mRÖ ;yÿæu i≈ôye ®ÿc;ônÆ )
aÖi¶rÖmtO oÿåa.vÖ√yoÿi.ô≤dR neÿ NÖ ¥*rjÿnyTsûru te ;ÿ… 1
nˇ_oôW;s;ô smÿns;ô iv¡pe /;ôpyÿte eÖ ixxumû k
e ˝¡ smIôcI )
¥;v;ô=;m;ÿ ®ÖKmoåaÖNtivR.;ÿit dÖve ;åaÖi¶N/;ÿryN{iv,oÖd;Æ 2
ivê;ÿ ÂÖp;i,ô p[itÿmçu te kÖivÆ p[;s;ÿvI∫Ö{iN√ôpdÖe ctÿ„u pde )
iv n;k¡m:yTsivôt; vrÖ<e yonuÿ pÖy[ ;,ÿmWûu soô ivr;ÿjit 3
sûpu ,Ä oùiR s gÖ®Tm;\ià S]ÖvˇO eÖ ixroÿ g;yÖ]ç=ÿbu hRO {qNtÖre pÖ=* )
Stomÿåa;ôTm; zNd;ôãSô y©;ÿinô ≤jÿã U iWô n;mÿ )
s;mÿ te tÖnvU ;ÃmR dÖVe y\≤D;yÖiDyÖMpuCzÖiN/„<y;ÿ… xÖf;Æ )
sûpu ,Ö oùiR s gÖ®Tm;ôiNdvÿ©CzÖ Svùæ pt 4
iv„,oô… £moÿis spàÖh; g;ÿy]Ö HzNdÖåa;roÿh pOiqôvImnûu iv£¡mSvô
iv„,oÖ… £moÿSyi.m;itôh; ]w∑.ÿu HÖ zNdÖåa;roÿh;Ö Nt·rÿ=mÖ nûu iv£¡mSvô
iv„,oÖ… £moÿSyr;tIyÖto hÖNt; j;gÿtHÖ zNdÖåa;roÿhÖ idvÖmnuû
iv£¡mSvô iv„,oÖ… £moÿis x]UytÖ o hÖNt;nÿ∑u .u HÖ zNdÖåa;roÿhÖ
idxonûu iv£¡mSv 5
a£¡NddÖi¶ StÖnyÿi•vÖ ¥*Æ =;m;ô re·rÿh√«ô®/ÿæ smÖÔn( )
sÖ¥o jÿD;ôno iv hIimôıoåa:yôd; rodÿsI .;ônnu ;ÿ .;TyôNtÆ 6
a¶e>ÿ y;vitR•iÖ . m;ô invÿtSRÖ v;yÿWu ;ô vcRsà ; pÖj[ y;ô /nÿne )
83
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 12] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
dOx
û ;ôno ®ÖKmå¨ÖVy;R Vyÿ¥*∂ûmu WR mRÖ ;yuæÿ i≈ôye ®ÿc;ônÆ )
aÖi¶rÄmtO oÿåa.vÖ√yoÿi.ô≤dR nÿe NÖ ¥*rjÿnyTsurû te ;ÿ… 25
≤Stÿåe aÖ¥ ’û,vÿ∫{xoceppUû Ndÿve `Otû vÿNtm¶e )
p[ t•ÿy p[trÖ v\ SyoôåaCz;ôi. sûªu NdÖve .ÿˇ_\≤ivœ 26
a; tM.ÿj s*≈vÖs„e vÿ¶å¨ÖKqå¨ÿKqÖåa;.ÿj xÖSym;ÿne )
ipôy[ Æ sU≤Reà ip[yô oåaÖ¶; .ÿv;ôTyu∆;ôtne ÿ i.ôndÖd∆u inÿTvw… 27
Tv;mÿ¶eÖ ≤jÿm;n;ôåanûu ¥UiNvê;ô vsÿu di/rÄe v;≤;ÃiR , )
Tvy;ÿ sÖh {ivÿ,imôCzm;ÿn; vÖj[ ©omÿNtmûiu xjoô ivvÿv…u[ 28
aSt;ÿVyôi¶nÖrR ;ã sûx u ve oÿ vwê;nÖråAiWÿi.ô… somÿgop;… )
aÖ√WπÖ e ¥;v;ÿpiO qôvI ¸ÿvme Ö dev;ÿ /Öˇ rÖiymÖSme sûvu Irÿm( 29
sÖim/;ôi¶Ndÿvu Syt `ûtO bw oÃ/R yÖt;itÿiqm( )
a;iSmÿNhÖVy; jÿhu otn 30
¨duÿ Tv;Ö ivêeÿ dÖve ;åa¶Öe .rÿNtûu ic·ˇÿi.… )
s noÿ .v ixôvSTv˝ sûpu t[ Iÿko ivô.;vÿs…u 31
p[de ¶ÿ eÖ Jyoitÿ„m;Ny;ih ixôvie .ÿriÄ cRi.ôÇm( )
bûhO i∫ÿ.;Rnô iu .ô.;RsNÖ m; ihÿ˝sIStÖNv;ù pÖj[ ;Æ 32
a£¡NddÖi¶ StÖnyÿi•vÖ ¥*Æ =;m;ô re·rÿh√Iô®/ÿæ smÖÔn( )
86
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
96
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
aq ]yodxoå?y;y"
miyÿ gO;ôMygÿåe[ aÖi¶˝ r;ÖySpoW;ÿy supj[ ;ôSTv;yÿ suvû I≤;ÃyR )
m;mÿu dÖve t;ÿ… scNt;m( 1
aÖp;MpûœO mÿisô ≤oinÿr¶Ä Æe sÿm{uû mÖi.tÖ… ipNvÿm;nm( )
v/ÃmR ;no mÖh;2\–åa; cÖ pu„k¡re idôvo m;]ÿy; v·rÖM,; pÿq[ Sv 2
b[˜ÿ jD;ônMpÿq[ mÖ Mpûru St;ôi√ sIÿmtÖ Æ sû®u coÿ vÖne åa;ÿv… )
s bûfiu y;ùå¨pÖm;åaÿSy ivôœ;Æ sÖtíÖ ≤oinômsÿtíÖ ivvÿæ 3
ihôr<Ä yôg.Ö ÆR smÿvtÖtR ;gÿe[ .ûtU Syÿ j;ôtÆ pitôrk
e å¡ a;sIt( )
s d;ÿ/;r pOiqôvIN¥;mûtu me ;˚Smÿw dÖve ;yÿ hÖivW;ÿ iv/em 4
{ÖPsíÿSkNd pOiqôvImnûu ¥;imômçÖ ≤oinômnûu yíÖ pUvæÃR )
sÖm;ôn≤\ oinômnÿu sÖçrÿNtN{ÖPs∆uhÿ oôMynÿu sÖ¢ ho];ÿ… 5
nmoÿStu sÖp>Re yoô ≤e kÉ cÿ pOiqôvImnÿu )
≤eåaÖNt·rÿ=Öe ≤e idôiv te>yÿæ sÖp>Re yoô nmÿæ 6
≤;åîWÿvo ≤;tû/u ;n;ÿn;\≤ô e v;ô vnÖSptIô1–\ rnuÿ )
≤e v;ÿv$Ö We uû xertÿ Öe te>yÿæ sÖp>Re yoô nmÿæ 7
≤e v;ômI roÿcnÖ e idôvo ≤e v;ô sU≤SRÃ y rÄiXmWÿu )
≤eW;ÿmPÖ su sdÿS’ûtNte>yÿæ sÖp>Re yoô nmÿæ 8
’û,„ûu v p;jÖ… p[isÿitô• pûQO vI\≤;ôih r;jÖve ;mÿv;ô2–\ åî.ÿne )
97
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 13] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
105
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 14] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aq ctudx
R oå?y;y"
/[vûu i=ÿit/[vûRu yoÿin/[vûRu ;isÿ /[vûu ≤\ oinÖm;sIÿd s;/uyû ; )
¨:yÿSy kÉtô Mu p[qÿ mÖ ÔuWÿ ;ô,;iên;ÿ?vÖ≤RU s;ÿdyt;imÖh Tv;ÿ 1
k⁄l
û ;ôiynIÿ `Otû vÿtIô puriÿ N/… Syoône sIÿdÖ sdÿne pOiqôVy;Æ )
aÖi. Tv;ÿ ®Ä{; vsÿvo gO,iNTvôm; b[˜ÿ pIipihÖ
s*.ÿg;y;ôiên;ÿ?vÖ≤RU s;ÿdyt;imôh Tv;ÿ 2
Svwd=R dÖw =R iÿ ptehÖ sIÿd devÖ ;n;ÿã suªû e bOhÿ tÖ e r,;ÿy )
ipÖtve iwÿ / sûnU vÖåa; sux û ve ;ÿ Sv;vex
Ö ; tÖNv;á s\ivÿxSv;ôiên;ÿ?vÖ≤RU
s;ÿdyt;imÖh Tv;ÿ 3
pOiû qÖVy;Æ purIÿWmÖSyPsoô n;mÖ t;NTv;ô ivêeåÿ aÖi.gÿ,O Ntu devÖ ;Æ )
StomÿpœO ; `Otû vÿtIôh sIÿd p[jÖ ;vÿdSÖ me {ivô,;yÿjSv;ôiên;ÿ?vô≤RU
s;ÿdyt;imôh Tv;ÿ 4
aidÿTy;STv; pOœû º s;ÿdy;MyÖNt·rÿ=Sy
/Ö]IRi‚ vô∑M.ÿnIiNdÖx;mi/ÿpàIôM.uvnÿ ;n;m( ) ËôimR{PÖR soåaÖp;mÿis
ivôêk¡m;R tÖåAiWÿriÄ ên;ÿ?vÖ≤RU s;ÿdyt;imÖh Tv;ÿ 5
xu£ û íÖ xuicÿíÖ g[„w m;ÿvtûO åU aÖ¶re Nÿ t…XleWÖ oùisô kLpetÿ ;ôN¥;v;ÿpiO qÖvI
kLpÿNt;ôm;pÖåaoWÿ/yÖ… kLpÿNt;mÖ¶yÖ… pOqõÖ m™ mÖ Jywœ‰;ÿyÖ
sv[tÿ ;… )
≤eåaÖ¶yÖ… smÿnsoNtÖr; ¥;v;ÿpiO qôvIåîme )
g[„w m;ÿvtûO åU aÿi.ÖkLpÿm;n;ôåîN{ÿimv devÖ ;åaÿi.Ösi\ vÿxNtuû ty;ÿ
106
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
CzNdo
êÖXzNdÿæ 19
aÖi¶devRÖ t;ô v;toÿ dÖve t;ô sU≤oÃR dÖve t;ÿ cÖN{m;ÿ devÖ t;ô vsÿvo
devÖ t;ÿ ®Ö{; devÖ t;ÿidÖTy; dÖve t;ÿ mÖ®toÿ devÄ t;ô ivêeÿ devÖ ; devÖ t;ô
bOhSÖ pitÿdvRÖe teN{oÿ devÖ t;ô v®ÿ,o devÖ t;ÿ 20
mU/û ;Risô r;@±/vuû[ ;isÿ /Ö®,;ÿ /Ö}yRiù sô /rÿ,I )
a;yuWÿ e Tv;ô vcRsà e Tv; ’û„yw Tv;ô =em;ÿy Tv; 21
≤N]Iô r;@‰ÖN}yùisô ≤mÿnI /[vuû ;isÖ /·rÿ]I )
îÖWe TvoôjRe Tv;ÿ rIJ≤w Tv;ô poW;ÿy Tv; loôkNt;åîN{ÿm( 22
giltmN];" --
loôkMpO,ÿ iCzô{MpO,û ;qoÿ sId /[vûu ; Tvm( )
îÖN{Ö;¶I Tv;ô bOhSÖ pitÿriÄ SmNyon;ÿvsIWdn( –
t;åaÿSyÖ sUddÿ ohsÖ… somÿã ≈I,iNtÖ pOXnÿy… )
jNmÿNdÖve ;n;\iô vxÿiS]Ö„v; roÿcnÖ e idÖvÆ –
îN{\iÖ vê;ÿåavIvO/NTsmu{û VyÿcsÖi©rÿæ )
rÄqItÿm˝ rÄqIn;\vô ;j;ÿn;ôãô sTpÿitÖMpitÿm( –
a;ôxiu S]Öv∫ O ;ôNtÆ pÿçdÖxo Vyoÿm; s¢dÖxo /Ö®,ÿåEkivô˝x Ö Æ
p[tiÿU tRr∑;dÖxStpoÿ nvdÖxoù.IvÖtÆR sÿivô˝x Ö o vcoRÃ √;ivô˝x Ö Æ
sÖM.rÿ,S]yoivô˝x Ö o ≤oinÿítuivR˝ô x
Ö o g.;Ã…R
pçivô˝x Ö åaojÿiS],ÖvÆ £turÿ k
e i]Ö˝x Ö Æ pÿi[ tÖœ; ]ÿyiS]ô˝x
Ö o
b[›Ö Syÿ ivô∑pÿçtuiS]ô˝x Ö o n;k¡æ Wi$(]˝ô xÖ o ivÿvtÖ où∑R ;cTv;·rÖ˝xÖ o
/Ö]çR tÿ ∑u oômÆ 23
110
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
113
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 15] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aq pçdxoå?y;y"
a¶ÿe j;ôt;Np[,dÿu ; n… sÖpà;ôNp[Tyj;ÿt;•ud j;tved… )
ai/ÿ no b[iU h sumû n;ôåahe@ÿ SÖ\ tvÿ Sy;mÖ xm‚iRà S]Öv¡qå¨Ö∫* 1
shÿs; j;ôt;Np[,dÿu ; n… sÖpà;ôNp[Tyj;ÿt;Ô;tvedo nudSv )
ai/ÿ no b[iU h sumnÖSym;ÿno vÖyã Sy;ÿmÖ p[,dÿu ; n… sÖpà;ÿn( 2
Woô@xÖ I StomÖåaojoô {ivÿ,çtuíTv;·rÖ˝x Ö StomoÖ vcoÖR {ivÿ,m( )
aÖ¶Æe purIÿWmÖSyPsoô n;mÖ t;NTv;ô ivêeåÿ aÖi.gO,ÿ Ntu dÖve ;Æ )
StomÿpœO ; `Otû vÿtIôh sIÿd p[jÖ ;vÿdSÖ me {ivÖ,;yÿjSv 3
EvÖXzNdoô v·rÿvXÖ zNdÿæ xÖM.UXzNdÿæ p·rÖ.XU zNdÿåa;ôCzCzNdÖo
mnÖXzNdÖo VycÖXzNdÖ… isN/uXû zNdÿæ smu{û XzNdÿæ
s·rÖrHzNdÿæ kÖkP⁄ zNdÿiS]kÖkP⁄ zNdÿæ
k;ôVyHzNdoÿåaïûpHzNdÖo=rÿpi¤ÖXzNdÿæ pÖdpÿi¤ÖXzNdoÿ
iv∑Ö;rpÿi¤ûXzNdÿæ =urû o .[jXÖ zNdÿåa;ôCzCzNdÿæ p[CÖ zCzNdÿæ 4
a;ôCzCzNdÿæ pÖC[ zCzNdÿæ s\≤Ö CzNdoÿ ivôyCzNdoÿ bOhû CzNdoÿ
rqNtÖrHzNdoÿ ink;ôyXzNdoÿ ivvÖ/XzNdÖo igrÄXzNdÖo
.[jXÖ zNdÿæ sÖãSô tuPzNdoÿn∑ûu Pu zNdÖåEvÖXzNdÖo v·rÿvXÖ zNdÖo
vyÖXzNdoÿ vyÖS’CzNdÖo
iv„pÿ/;ôXR zNdoÿ ivx;ôlHzNdÿXzÖidXzNdoÿ
dUrohÖ,HzNdÿStÖN{HzNdoÿåa˚Ö;˚HzNdÿæ 5
rÄiXmn;ÿ sÖTy;yÿ sÖTyiÔÿNvÖ p[ie tÿn;ô /mR,à ;ô /mRià ÔÖNv;iNvÿTy;
114
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
123
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 16] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aq Wo@xoå?y;y"
nmÿSte ®{ mÖNyvÿå¨Öto tÖåîWÿvÖe nmÿæ )
b;ô¸>y;ÿmtûu teÖ nmÿæ 1
≤; teÿ ®{ ixôv; tÖnrU `oôr;p;ÿpk;ixnI )
ty;ÿ nStÖNv;á xNtÿmy;ô ig·rÿxNt;ôi.c;ÿkxIih 2
≤;imWuiÿ ©·rxNtÖ hSteÿ ibô.„yRStÿve )
ixÖv;i©ÿ·r]Ö t;˚ÿ®⁄ Ö m; ihÿ˝sIô… pu®Wÿ ÔÖ gÿt( 3
ixÖvne Ö vcÿs; Tv;ô ig·rÄx;Cz;ÿ vd;mis )
≤q;ÿ nÖ… svRiÖ m∆gÿdyÖ+m˝ sumû n;ôåasÿt( 4
a?yÿvocdi/vÖˇ_; p[qÿ mÖ o dwVyoÿ i.ôWk™ )
ahI\íÃ Ö sv;RÔà MÖ .yÖNTsv;Ríà ≤;tu/;ôNyoù/rÖ ;cIô… pr;ÿsvu 5
aÖs* ≤St;ômo[ åaÿ®,Ä å¨Öt bÖ.Æu[ sumÿ ©Ö lÿæ )
≤e cÿnw ˝ ®Ä{;åaÖi.toÿ idÖ=u i≈ôt;Æ sÿhßÖxovwWÿ ;ôãô he@åÿ Èmhe 6
aÖs* ≤oÿvsÖ pÃiR tÖ nIlÿgI[ voô ivloÿiht… )
¨Ötnw ©ÿ oû p;åaÿd≈O •Ö dÿ≈O •udhÖ;≤Ræá s dû∑O o mO@ÿ y;it n… 7
nmoÿStuû nIlÿgI[ v;y shß;ô=;yÿ mIô!Wu ÿe )
aqoô ≤eåaÿSyô sTv;ÿnoôhNte>yoÿkrÄ•mÿæ 8
124
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
nmoÿ ivsOjû Œoô iv?yÿŒí voô nmoô nmÿæ SvôpŒoô j;gÿŒ[ í voô nmoô
nmÖ… xy;ÿn>e yÖåa;sIÿn>e yí voô nmoô nmÖiStœÿŒoô /;vÿŒí voô
nmoô nmÿæ sÖ.;>yÿæ 23
nmÿæ sÖ.;>yÿæ sÖ.;pÿit>yí voô nmoô nmoêe>Ö yoêÿpit>yí voô
nmoô nmÿåa;Vy;ôi/nIÿ>yo ivÖiv?yÿNtI>yí voô nmoô
nmÖå¨gÿ,;>yStO˝hÖtI>yÿí voô nmoô nmoÿ gÖ,>e yÿæ 24
nmoÿ gÖ,>e yoÿ gÖ,pÿit>yí voô nmoô nmoô v[;te>ÿ yoô v[;tÿpit>yí voô
nmoô nmoô gOTse>ÿ yoô gOTsÿpit>yí voô nmoô nmoô iv¡p>e yo
ivôê¡p>e yí voô nmoô nmÖ… sen;ÿ>y… 25
nmÖ… sen;ÿ>y… sen;ôin>yÿí voô nmoô nmoÿ rÄiq>yoÿåarÄq>e yÿí voô
nmoô nmÿæ =Öˇ>O yÿæ s§hÖItO>yÿí voô nmoô nmoÿ
mÖhŒoÿåa.ÖkR >É yÿí voô nmÿæ 26
nmÖSt=ÿ>yo rqk;ôr>e yÿí voû nmoû nmÖ… k⁄l;ÿl>e y… kÖm;Rr>ÿe yí
voô nmoô nmoÿ inW;ôd>e yÿæ puiû Ô∑e>ÿ yí voô nmoô nmÿæ êÖin>yoÿ
mOgyÖ >u yÿí voô nmoô nmÖ… ê>yÿæ 27
nmÖ… ê>yÖ… êpÿit>yí voô nmoô nmoÿ .Öv;yÿ c ®Ä{;yÿ cÖ nmÿæ
xÖv;Ryÿ c pxupû tÿye cÖ nmoô nIlÿgI[ v;y c ixitôk<#;ÿy cÖ nmÿæ
kpÖidRnÿe 28
nmÿæ kpÖidRneÿ cÖ Vyu¢ù kÉx;y cÖ nmÿæ shß;ô=;yÿ c xÖt/ÿNvne
cÖ nmoÿ ig·rxÖy;yÿ c ixipivô∑;yÿ cÖ nmoÿ mIô!∑u mÿ ;yÖ ceWmÿu te cÖ
127
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 16] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
nmoÿ ÓÖSv;yÿ 29
nmoÿ ÓÖSv;yÿ c v;mÖn;yÿ cÖ nmoÿ bOhtÖ e cÖ vWIRyà se cÖ nmoÿ
vOı
û ;yÿ c sÖv/O eÿ cÖ nmog[‰;ÿy c p[qmÖ ;yÿ cÖ nmÿåa;ôxveÿ 30
nmÿåa;ôxveÿ c;ijÖr;yÿ cÖ nmÖ… xI`[‰;ÿy cÖ xI>y;ÿy cÖ
nmÖåËMy;Ryà c;vSvôNy;ùy cÖ nmoÿ n;deyÖ ;yÿ cÖ √«Py;ÿy c 31
nmoÿ Jyeœô ;yÿ c kinôœ;yÿ cÖ nmÿæ pUvjÖR ;yÿ c;prÖj;yÿ cÖ nmoÿ
m?yÖm;yÿ c;pgÖL.;yÿ cÖ nmoÿ j`ÖNy;ùy c bufiû y;ùy cÖ nmÖ…
so>y;ÿy 32
nmÖ… soMy;ÿy c p[itsÖ≤;Ryù cÖ nmoô ≤;My;ÿy cÖ =eMy;ÿy cÖ nmÖ…
XloKy;ÿy c;vs;ôNy;ùy cÖ nmÿå¨vR≤Ö ;Ryù cÖ %Ly;ÿy cÖ nmoô
vNy;ÿy 33
nmoô vNy;ÿy cÖ k+y;ÿy cÖ nmÿæ ≈Öv;yÿ c p[it≈Öv;yÿ cÖ
nmÿåa;ôxWu ,ÿe ;y c;ôxru qÿ ;y cÖ nmÖ… xUr;ÿy c;v.eiÖ dneÿ cÖ nmoÿ
ibÖiLmneÿ 34
nmoÿ ibôiLmneÿ c kvÖicneÿ cÖ nmoÿ vÖimR,ÿe c vÂÖiqneÿ cÖ nmÿæ
≈utû ;yÿ c ≈utsenÖ ;yÿ cÖ nmoÿ duNdu>û y;ùy c;hnÖNy;ùy cÖ nmoÿ /O„û ,veÿ
35
nmoÿ /O„û ,veÿ c p[mx
ûO ;yÿ cÖ nmoÿ inWÖi©,eÿ ceWiu /ômteÿ cÖ
nmÿStIô+,eWvÿ e c;yûiu /neÿ cÖ nmÿæ Sv;yu/û ;yÿ c su/û Nvÿne c 36
128
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
133
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 17] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aq s¢dxoå?y;y"
aXmÖ•jU MRÖ pvRtà e ixi≈y;ô,;mÖŒåaoWÿ/I>yoô vnÖSpitÿ>yoôåai/ô
sM.Otÿ MÖ pyÿæ )
t;•ÖåîWÖmjU NÃR /ˇ m®t… s˝rr;Ö,;åaXm\SÃ teÖ =uNmiyÿ
tÖåËGyRiN√Ö„mStNteÖ xugCÿO ztu 1
îÖm; mÿåe a¶Öåî∑ÿk; /enÖ vÿæ sÖNTvek;ÿ cÖ dxÿ cÖ dxÿ c xÖtçÿ
xÖtçÿ sÖhßÿç sÖhßÿç;ôytu çÿ ;ôytu çÿ inôytu çÿ inôytu çÿ p[yÖ tu çÖ ;budRÃ çÖ
NyùbdRu ç smu{û íÖ m?yÖç;Ntÿí pr;Ö/íR tÖw ; meåÿ a¶Öåî∑ÿk; /Öne vÿæ
sNTvÖm]u ;mui„ÿmL\ loôkÉ 2
Aûtvÿ SqåAt;ôv/O åÿ Atuœû ; SqÿåAt;ôv/O æÿ )
`Otû íÖ tu oÿ m/uíû tu oÿ ivôr;joô n;mÿ k;mÖd`u ;ôåa=Iÿym;,;… 3
sÖm{ûu SyÖ Tv;vÿkyÖ ;¶eÖ p·rÿVyy;mis )
p;ôvk Ö oåaÖSm>yÿ˝ ixÖvo .ÿv 4
ihÖmSyÿ Tv; jÖr;yu,û ;¶eÖ p·rÿVyy;mis )
p;ôvk
Ö oåaÖSm>yÿ˝ ixÖvo .ÿv 5
¨pÖ Jm•upÿ vetsÖ ve tÿ r nÖdI„v; )
a¶eÿ ipôˇmÖp;mÿisÖ m<@Üiÿ kÖ t;i.Ör;gÿihÖ sem•oÿ ≤ÖDMp;ÿvk
Ö vÿ,˝R
ixÖv˚éiÿ / 6
aÖp;imÖd•‰yÿn˝ smu{û Syÿ inôvx
e nÿ m( )
134
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
sÖõ£
™ NdÿnoinimÖWåEÿkvIôrÆ xÖt˝ sen;ÿåajyTs;ôkimN{ÿæ 33
sÖõ£
™ Ndÿnne ;inimÖW,e ÿ ijÖ„,un;ÿ ≤uTk;ôr,e ÿ duí‰vÖnne ÿ /O„û ,un;ÿ )
tidN{e,ÿ jytÖ tTsÿh?vÖ≤\ /u oÿ nrÖåîWuhÿ StenÖ vO„,;ÿ 34
såîWuhÿ Stw…Ö s inÿWiÖ ©i.ÿvx ÖR I sãßÿ∑;Ö s yu/åÖ îN{oÿ gÖ,ne ÿ )
sÖ˝sÖ ∑ûO iÖ jTsoÿmpÖ ; b;ÿ¸xÖ?yugRè /[ Nÿ v;ô p[itÿiht;i.ÖrSt;ÿ 35
bOhSÿ pteÖ p·rÿdIy;ô rqenÿ r=Öoh; im];ÿ2–\ åapÖb;/ÿm;n… )
p[.Ö ÔÖ NTsen;ÿ… p[m,ûO o ≤u/û ; jyÿ•SÖ m;k¡m?e yivôt; rq;ÿn;m( 36
bÖliÖ vôD;ôy Sqivÿr…Ä p[vIÿr…Ä shÿSv;Nv;ôjI shÿm;nå¨ÖgÆ[ )
aÖi.vIÿroåaÖi.sÿTv; shÖoj; jw]iÿ mN{Ö rqÖm;itÿœ goôivt( 37
goô]iÖ .dÿ©oûivd\vÖ j[bÿ ;¸ûÔyÿNtÖmJmÿ p[m,ûO NtÖmojÿs; )
îÖm˝ sÿj;t;ôåanÿu vIry?vôimN{ÿ˝ s%;yoôåanuû s˝rÿ.?vm( 38
aÖi. goô];i,Ö shÿs;ô g;hÿm;nodÖyo vIôrÆ xÖtmÿNyu·û rN{ÿæ )
dûíu ‰ÖvnÖ Æ pOtÿ n;ôW;@ÿy?ûu yoáSm;kÖ˝Ö sen;ÿåavtuû p[ yuTû su 39
îN{ÿåa;s;•Öte ; bOhSÖ pitÖdiR =ÿ,; ≤ÖDÆ purû åEÿtûu somÿæ )
devÖ sÖ nÖe ;n;ÿmi..ÔtIôn;ÔyÿNtIn;MmÖ®toÿ ≤ÖNTvg[mÿ ( 40
îN{ÿSyÖ vO„,oô v®ÿ,SyÖ r;Dÿåa;idÖTy;n;ÿMmÖ®t;Öãô x/Råà ¨Ögm[ ( )
mÖh;mÿns;M.uvnCyÖv;n;ôÏoWoÿ devÖ ;n;ôÔyÿt;ômdu Sÿ q;t( 41
138
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
145
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 18] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aq;∑;dxoå?y;y"
v;jÿí me p[svÖ íÿ meÖ p[yiÿ tí meÖ p[isÿití me /Iôitíÿ meÖ £tuíÿ meÖ
Svrÿí meÖ Xlok¡í me ≈Övíÿ meÖ ≈uitÿí meÖ Jyoitÿí meÖ Svùí me ≤ÖDne ÿ
kLpNt;m( 1
p[;,ô íÿ mep;ôníÿ me Vy;ôníÖ mesíÿu me icÖˇçÿ mÖåa;/Iÿtç meÖ v;Kcÿ
meÖ mnÿí meÖ c=uíÿ meÖ ≈o]ÿç meÖ d=ÿí meÖ blÿç me ≤ÖDne ÿ kLpNt;m(
2
aojÿí meÖ shÿí måa;ôTm; cÿ me tÖníU ÿ meÖ xmÃR c mÖe vmRÃ cÖ
me©;ÿin cÖ meSqIÿin c meÖ p¡ãiW c meÖ xrIÿr;i, c mÖåa;yuíÿ me
jÖr; cÿ me ≤ÖDne ÿ kLpNt;m( 3
Jywœ‰ÿç mÖåa;i/ÿpTyç me mÖNyuíÿ meÖ .;mÿíÖ memíÿ Ö meM.ÿí me jemÖ ;
cÿ me mihÖm; cÿ me v·rÖm; cÿ me p[iqôm; cÿ me viWÖmR ; cÿ me
{;i`ôm; cÿ me vOı
û çÿ meÖ vOiıÿí me ≤ÖDne ÿ kLpNt;m( 4
sÖTyçÿ me ≈Öı; cÿ meÖ jgÿ∞ meÖ /nÿç meÖ ivêÿç meÖ mhÿí me £°ô@;
cÿ meÖ modÿí me j;ôtçÿ me jinô„ym;ÿ,ç me sUˇû _çÿ me su’tû çÿ me
≤ÖDne ÿ kLpNt;m( 5
Aûtçÿ memÖ tO çÿ mey+Ö mçÖ men;ÿmy∞ me jIôv;tuíÿ me dI`;RyTûu vçÿ
menimô]çÖ me.yÿ ç me su% û çÿ meÖ xyÿnç me sUWû ;íÿ me suiû dnÿç me
≤ÖDne ÿ kLpNt;m( 6
146
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
≤ÖNt; cÿ me /Öt;R cÿ meÖ =emíÿ mÖe /Oitÿí meÖ ivêÿç mÖe mhÿí me
s\iÖ v∞ÿ meÖ D;]ÿç meÖ sUíÿ me p[sÖ íU ÿ meÖ sIrÿç meÖ lyÿí me ≤ÖDne ÿ
kLpNt;m( 7
xçÿ meÖ myÿí me ipÖy[ çÿ menku ;ômíÿ mÖe k;mÿí me s*mnÖsíÿ meÖ .gÿí
meÖ {ivÿ,ç me .Ö{çÿ meÖ ≈eyíÿ meÖ vsIÿyí meÖ ≤xÿí me ≤ÖDne ÿ
kLpNt;m( 8
ËKcRÃ me sUnû tO ;ÿ c meÖ pyÿí meÖ rsÿí me `Otû çÿ meÖ m/uÿ c meÖ siGÿ/í
meÖ spIÿití me ’ûiWíÿ meÖ vOi∑ÿí mÖe jw]çÿ mÖåa*i∫ÿ¥ç me ≤ÖDne ÿ
kLpNt;m( 9
rÄiyíÿ meÖ r;yÿí me pu∑û çÿ meÖ pui∑ÿí me ivô.u cÿ me p[.Ö u cÿ me pU,û çR ÿ me
pU,û tR rÿ ç meÖ k⁄yvÿ çÖ mei=ÿtçÖ me•çÿ Ö me=∞ÿu me ≤ÖDne ÿ kLpNt;m( 10
ivôˇçÿ meÖ ve¥çÿ me .Utû çÿ me .ivô„y∞ÿ me sugû çÿ me supQÖ yùç
måAûıçÿ mÖåAiıÿí me KlO¢û çÿ meÖ KlOi¢ÿí me mÖitíÿ me sumiÖ tíÿ
me ≤ÖDne ÿ kLpNt;m( 11
v[Ihô yÿí meÖ ≤v;ÿí meÖ m;W;ÿí meÖ itl;ÿí me mu{û ;íÿ mÖe %Lv;ÿí me
ipôy[ ©ÿvíÖ me,vÿ í me Xy;ôm;k;ÿí me nIôv;r;ÿí me goô/mU ;ÿí me
mÖsrU ;ÿí me ≤ÖDne ÿ kLpNt;m( 12
aXm;ÿ c meÖ mO·ˇÿk; c me igôryÿí meÖ pvRtà ;í meÖ isk¡t;í meÖ
vnÖSptÿyí mÖe ihrÿ<yçÖ meyíÿ me Xy;ômçÿ me loôhçÿ meÖ sIsÿç meÖ
]puÿ c me ≤ÖDne ÿ kLpNt;m( 13
147
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 18] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
30
ivêeåÿ aÖ¥ mÖ®toô ivêÿåËôtI ivêeÿ .vNTvÖ¶yÖ… simÿı;… )
ivêeÿ no devÖ ;åavÖs;gÿmNtuû ivêÿmStuû {ivÿ,vÖ\ ;joÿåaÖSme 31
v;joÿ n… sÖ¢ p[iÖ dxÖítÿßo v; pr;Övtÿæ )
v;joÿ noô ivêwdÿ vRÖe /w nR sÿ ;t;ivôh;vÿtu 32
v;joÿ noåaÖ¥ p[svÿu ;itô d;nÖv\ ;joÿ devÖ ;2\–åAûtiu .ÿæ kLpy;it )
v;joô ih m;ô svRvà IrÔÖj;nÖ ivê;ôåa;xÖ; v;jÿpitjRyye m( 33
v;jÿæ purû St;ÿdtûu mÿ?yôto noô v;joÿ devÖ ;NhÖivW;ÿ v/Ry;it )
v;joô ih m;ô svRvà IrçÖk;rÖ sv;Råô a;xÖ; v;jÿpit.Rvye m( 34
sMm;ÿ sOj;imô pyÿs; pOiqôVy;Æ sMm;ÿ sOj;MyÖi∫roWÿ/Ii.… )
soôhv\ ;jÿ˝ sneym¶e 35
pyÿæ pOiqôVy;MpyÖåaoWÿ/IWuû pyoÿ idÖVyáNt·rÿ=Öe pyoÿ /;… )
pyÿSvtI… p[iÖ dxÿæ sNtuû mÁÿm( 36
devÖ Syÿ Tv; sivôtÆu p[sÿ vÖ iáe ênoÿb;R¸ô >y;ÿMpU„û ,o hSt;ÿ>y;m( )
srÿSvTyw v;ôco ≤ÖNtu≤NÖR ]e,;ô¶Æe s;m[;Jÿ yen;ôi.iWÿç;im 37
Aût;ôW;@ûté /;ÿm;ôi¶gRNÃ /ôvSR tSy*Wÿ/yoPsÖrsoô mudoÖ n;mÿ )
s nÿåîÖdMb[˜ÿ =Ö]Mp;ÿtûu tSmwÖ Sv;hÖ; v;$(t;>yÖ… Sv;h;ÿ 38
151
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 18] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
sOk
û ˝ sÖ˝x
Ö ;yÿ pÖivimÿN{ itÖGm\iv x]UNÿ t;i!Ö iv mO/oÿ nudSv 71
vwêÖ ;ônrÖ o nÿåËôtyÖåa;p[y;ÿtu pr;Övtÿæ )
aÖi¶nRæà su∑tûu I®pÿ 72
pO∑û o idÖiv pO∑û oåaÖi¶Æ pOiÿ qôVy;MpO∑û o ivê;ôåaoWÿ/Iôr;ivÿvx
e )
vwêÖ ;ônrÖ Æ shÿs; pO∑û oåaÖi¶Æ s noô idv;ô s ·rÖWSp;ÿtûu nˇ_¡m( 73
aÖXy;mÖ t˚;mÿm¶eÖ tvoôtIåaÖXy;mÿ rÄiy˝ rÿiyv… suvû Irÿm( )
aÖXy;mÖ v;jÿmiÖ . v;ôjyÿNtoôXy;mÿ ¥uªû mÿjr;ÖjrÿNte 74
vÖyNtÿåe aÖ¥ rÿ·rÖm; ih k;mÿmˇu ;ônhÿSt;ô nmÿsopÖs¥ÿ )
≤ijÿœnº Ö mnÿs; ≤i= devÖ ;nßÿ/e t;ô mNmÿn;ô ivp[oåÿ a¶e 75
/;ômCÖ zdÖi¶·rN{oÿ b[˜Ö ; devÖ o bOhSÖ pitÿæ )
scetÿ soô ivêeÿ devÖ ; ≤ÖDMp[;vÿNtu n… xu.û e 76
Tv\≤iÿ vœ d;ÖxWu oÖ nøÆ\ p;ÿih Í,u/û I igrÿæ )
r=;ÿ toôkmutû Tmn;ÿ 77
îTy∑;dxoå?y;y"
156
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
aqwkoniv'xoå?y;y"
Sv;ô√INTv;ÿ Sv;ôdnu ;ÿ tIôv;[ NtIôv,e[ ;ômtO ;ÿmmÖ tO nÿe )
m/umÿ tIMm/umÿ t; sOjû ;imÖ s˝ somenÿ )
somoÿSyôiê>y;ÿMpCySvô srÿSvTyw pCyÖSveN{;ÿy su]û ;M,eÿ pCySv
1
prIÖto iWÿçt; sutû ˝ somoÖ ≤å¨ÿˇmÖ ˝ hÖivÆ )
dÖ/NÖ v; ≤o n≤oÃåR aÖPSváNtr;suWû ;vÖ somÖmi{ÿi.… 2
v;ôyoÆ pUtû Æ pÖiv]e,ÿ p[TÖ y˚±somoôåaitÿ&t… )
îN{ÿSyÖ ≤uJyÖ… s%;ÿ )
v;ôyoÆ pUtû Æ pÖiv]e,ÿ Ö p[;˚±somoôåaitÿ&t… )
îN{ÿSyÖ ≤uJyÖ… s%;ÿ 3
punû ;itÿ te p·rÖßtu ˝Ö Ö somÖ˝Ö sU≤SÃR y duihÖt; )
v;rÿ,e Ö xêÿt;ô tn;ÿ 4
b[˜ÿ =Ö]MpÿvteÖ tejåÿ îiN{Öy˝ suryÿ ;ô somÿæ sutû åa;sutÿ oô md;ÿy )
xu£
û ,É ÿ dev devÖ t;ÿ… ippOiG/Ö rsenÖ ;•Ö≤\ jÿm;n;y /eih 5
k⁄iû vdÖ© ≤vÿmNtoô ≤vÿiçÖ¥q;ô d;NTyÿnpu vûU i‚R vôyyU ÿ )
îÖhhe Wwÿ ;˚é,iu hÖ .ojÿn;inÖ ≤e bÖihRWoô nmÿ娷ˇ_\≤ô jÿiNt )
¨ÖpyÖ ;ômgOhÿ ItoSyôiê>y;ÿNTv;ô srÿSvTywÖ TveN{;ÿy Tv; su]û ;M,ÿåEÖW teÖ
≤oinôStejsÿ e Tv; vIû≤;Ryù Tv;ô bl;ÿy Tv; 6
157
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 19] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
xu£
û mN/ÿsåÖ îN{ÿSyeiN{ÖyimÖdMpyoômtO MÖ m/uÿ 79
sIsenÿ Ö tN]ÖMmnÿs; mnIôiW,ÿåË,;Rs]ûU ,e ÿ kÖvyoÿ vyiNt )
aÖiên;ÿ ≤ÖD˝ sÿivôt; srÿSvôtIN{ÿSy ÂÖpv\ ®ÿ,o i.WÖJyn( 80
tdÿSy ÂÖpmÖmtO ˝Ö Ö xcIÿi.iStôßo dÿ/du vRÖe t;ÿ… s˝rr;Ö,;Æ )
lom;ÿinô x„pwbÿ ¸R /û ; n toKmÿi.ôSTvgÿSy m;ôãsô mÿ.vÖ• l;ôj;Æ
81
tdÖiên;ÿ i.ôWj;ÿ ®Ä{vÿtnR Iô srÿSvtI vyitô pexoÖ åaNtÿrm( )
aiSÿq mÖ∆;nÖMm;sÿr…w k;rotÖr,e Ö d/ÿtoô gv;ÿNTvôic 82
srÿSvtIô mnÿs; pexl Ö v\ suû n;sÿTy;>y;\vyit dxRtÖ v\ pÿæu )
rsÿMp·rÖßtu ;ô n roihÿt•Ö¶¸û/IRrSÄ tsÿr•Ä vemÿ 83
pyÿs; xu£
û mÖmtO Ôÿ iÖ n]Ö˝Ö suryÿ ;ô mU];ÿ∆nyNtÖ retæÿ )
ap;mÿitNdumiRÖ tMb;/ÿm;n;ôåËvÿ?yÖv\ ;tÿ˝ sÖBváNtd;ôr;t( 84
îN{ÿæ su]û ;m;ô ˙dÿyne sÖTyMpurÿ oÖ@;xenÿ sivôt; jÿj;n )
≤’¡TKloôm;nÖv\ ®ÿ,o i.WÖJyNmtÿòe v;yÖVywná R imÿn;it ipôˇm( 85
a;ôN];i,ÿ Sq;ôlImR/ûu ipNvÿm;n;ô gud;Ö … p;];ÿi, sudû `u ;ô n /Öne Æu )
Xyenô SyÖ p]Ö• PlIôh; xcIÿi.r;sÖNdI n;i.ÿ®dÄ rÄ• m;ôt; 86
k⁄Mû .o vÿinôœju iÃR nôt; xcIÿi.ô≤iR SmÖ•g[eÖ ≤oNy;ô©.oRåà aÖNtÆ )
Plô;ixVyRˇÃ _… xÖt/;ÿråÄ ¨Tsoÿ duhû e n k⁄Mû .I Svô/;iMpôt>O yÿæ 87
167
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 19] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aq iv'xoå?y;y"
=Ö]SyÖ ≤oinÿris =Ö]SyÖ n;i.ÿris )
m; Tv;ÿ ih˝sIôNm; m;ÿ ih˝sI… 1
inWÿs;d /Otû v[tÿ oô v®ÿ,… pÖSTy;áSv; )
s;m[;Jÿ y;y su£û tuæÿ )
mOTû yoÆ p;ÿih ivÖ¥oTp;ÿih 2
devÖ Syÿ Tv; sivôtÆu p[sÿ vÖ iáe ênoÿb;ô¸R >y;ÿMpU„û ,o hSt;ÿ>y;m( )
aÖiênoô.WRw Jÿ yenÖ tejsÿ e b[˜vcRsÖ ;y;ôi.iWÿç;imô srÿSvTywô .wWJÿ yen
vIô≤;Ryù ;ô•;¥;ÿy;ôi.iWÿç;ômIN{ÿSyeiN{Öy,e Ö bl;ÿy i≈ôyw
≤xÿsiÖe .iWÿç;im 3
koÿis ktÖmoùisô kSmwÿ Tv;ô k;yÿ Tv; )
suXloÿkÖ sum©ÿ lÖ sTyÿr;jn( 4
ixroÿ meÖ ≈I≤Rxoô mu%iÖ NTviWÖ… kÉx;ÿíÖ Xm≈Uiÿ , )
r;j;ÿ me p[;,ô oåaÖmtO ˝ÿ sÖm;[ $(c=uiÿ vRrô ;$(≈o]ÿm( 5
ijô◊; meÿ .Ö{v\ ;ÑhÖo mnoÿ mÖNyuÆ Svôr;@±.;mÿæ )
mod;ÿ… p[moôd;åaÖ©l ë Iôr©;ÿin imô]MmeÖ shÿæ 6
b;ôÙ meÖ blÿimiN{Öy˝ hSt*ÿ meÖ kmRÃ vIô≤mùR ( )
a;ôTm; =Ö]muroÖ mmÿ 7
169
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 20] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
t; n;sÿTy; supû x
e sÿ ;ô ihrÿ<yvtRnIô nr;ÿ )
srÿSvtI hÖiv„mÖtIN{Ö kmÃsR u novt 74
t; i.ôWj;ÿ sûk u mR,Ã ;ô s; sudû `u ;ô srÿSvtI )
s vO]ÿ hÖ ; xÖt£¡t·ûu rN{;ÿy d/u·riN{Öym( 75
≤uvû ˝ surû ;mÿmiên;ô nmucÿ ;v;surû e sc;ÿ )
ivôipôp;ôn;Æ sÿrSvôtIN{Ö˚mRSÃ v;vt 76
pu]û imÿv ipôtr;ÿviÖ ênoô.Ne {Ö;vqu…û k;Vyÿdw ˝ÖR sÖ n;ÿi.… )
≤Tsurû ;mÖV\ yipÿb…Ö xcIÿi.ô… srÿSvtI Tv; m`v•i.„,k™ 77
≤iSmÖ•ê;ÿsåAWÖ.;sÿå¨Ö=,oÿ vÖx; mÖWe ;åaÿvsO∑û ;sÖåa;¸ÿt;… )
k°Öl;ôlpÖ e somÿpœO ;y ve/Ö seÿ ˙Öd; mÖitÔÿnyÖ c;®ÿm¶Ö yeÿ 78
ah;ÿVy¶e hÖivr;ÖSyeù te ßucû Iùv `Otû çÖMvIùvÖ somÿæ )
v;ôjsÖ inÿ˝ rÄiymÖSme suvû IrÿMp[xSÖ tN/eiÿ h ≤ÖxsÿMbOhû Ntÿm( 79
aÖiên;ô tejsÿ ;ô c=uæÿ p[;,ô ne Ö srÿSvtI vIô≤mùR ( )
v;ôcNe {Öo blenô Ne {;ÿy d/u·riN{Öym( 80
gomÿdûU Wu ,;ÿsTÖ y;ê;ÿv¥;tmiên; )
vÖtIR ®ÿ{; nOpû ;˛≤ÿm( 81
n yTproÖ n;Ntÿråa;dÖ/WÃ√R WO <vsU )
du…x˝soô mTyoÃR ·rÖpÆu 82
178
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
t; nÖåa;voÿ!miên; rÄiyiMpÖx©ÿsNdOxm( )
i/„<y;ÿ v·rvoôivdÿm( 83
p;ôvkÖ ; nÖ… srÿSvtIô v;jeiÿ .v;Riô jnIÿvtI )
≤ÖDv\ ∑ÿ u i/ôy;vÿs…u 84
coôdiÖ yô]I sUnû tO ;ÿn;ôçte Nÿ tI sumtIôn;m( )
≤ÖDNdÿ/Öe srÿSvtI 85
mÖhoåa,R…Ö srÿSvtIô p[ctÿe yit kÉtÖ nu ;ÿ )
i/yoô ivê;ô ivr;ÿjit 86
îN{;y;ÿih ic].;no sutû ;åîÖme Tv;ôyvÿæ )
a<vIÿi.ÖStn;ÿ pUtû ;sÿæ 87
îN{;y;ÿih i/ôyie Wôto ivp[jÿ tU … sutû ;vÿt… )
¨pÖ b[˜;ÿi, v;ô`tÿæ 88
îN{;y;ÿihÖ tUtjÿu ;nÖå¨pÖ b[˜;ÿi, h·rv… )
sutû e dÿi/„v nÖínÿæ 89
aÖiên;ÿ ipbt;ôMm/uû srÿSvTy; sÖjoWÿs; )
îN{ÿæ su]û ;m;ÿ vO]hÖ ; juWû Nt;ÿã soôMyMm/uÿ 90
îit iv'xoå?y;y"
îit pUviR v'xit"
179
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 21] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aqoˇriv'xit"
aqwkiv'xoå?y;y"
îÖmMmeÿ v®, ≈u/û I hvÿm¥Ö ; cÿ mO@y )
Tv;mÿvSÖ yur;cÿkÉ 1
tÊv;ÿ ≤;imÖ b[˜,ÿ ;ô vNdÿm;nÖStd;x;ÿSteÖ ≤jÿm;no hÖivi.Ræà )
ahe@ÿ m;no v®,ehÖ boô?yu®xÿ ˝sÖ m; nÖåa;yu…û p[moÿWI… 2
Tv•oÿåa¶eÖ v®ÿ,Sy ivô√;NdevÖ SyÖ he@oôåavÿy;issIœ;… )
≤ijÿœoÖ viˆÿtmÖ… xoxucÿ ;noô ivê;ô √πW;ÿãisô p[mmÿu Gu ?yÖSmt( 3
s Tv•oÿåa¶evmÖ o .ÿvoôtI neidÿœoåaÖSy;å¨ÖWsoô Vyu∑ù * )
avÿy+v noô v®ÿ,˝Ö Ö rr;ÿ,o vIôih mO@ÿ «ôk˝ suhû voÿ nåEi/ 4
mÖhImUû Wu m;ôtrÿ˝ suvt[Ö ;n;ÿmtûO SyÖ pàIômvÿse ¸vem )
tuiû vô=]Ö ;mÖjrÿNtImuÂcô Iã sux û m;Ã,R mÖ idÿit˝ supû ,[ Iÿitm( 5
su]û ;m;ÿ,MpOiqôvIN¥;mÿnhÖe sÿ˝ sux
û m;R,Ã mÖ idÿit˝ supû ,[ Iÿitm( )
dwvIô•;vÿã Sv·rÖ];mn;ÿgsÖmßÿvNtIôm;®ÿhme ; SvôStyeÿ 6
sunû ;vÖm;®ÿhye mÖ ßÿvNtIômn;ÿgsm( )
xÖt;·rÿ];ã SvôStyeÿ 7
a; noÿ im];v®,; `ûtO gw VR yUiÿ tmu=tm( )
m?vô; rj;ÿãis su£tU 8
180
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
≤jÿ 51
devÖ IåËôj;R¸tÿ Iô du`eÿ sudû `u Ne {eÖ srÿSvTyÖiên;ÿ i.ôWj;ÿvt… )
xu£ û • Jyoitô Stnÿyoôr;¸ÿtI /ˇåîiN{Öyv\ sÿ vûu neÿ vsu/û ye Sÿ y VyNtuû
≤jÿ 52
devÖ ; devÖ ;n;ÿiM.ÖWj;ô hot;ÿr;ÖivN{ÿmiÖ ên;ÿ )
vÖW$Ö k( ;Ö rwÆ srÿSvtIô iTviWô• ˙dÿye mÖit˝
hotO>ÿ y;Nd/u·riN{Öyv\ sÿ vûu neÿ vsu/û ye Sÿ y VyNtuû ≤jÿ 53
devÖ IiStôßiStÖßo devÖ IrÄiêne@;ô srÿSvtI )
xUW•Ö m?yeÖ n;>y;ôimN{;ÿy d/u·riN{Öyv\ sÿ vûu neÿ vsu/û ye Sÿ y VyNtuû
≤jÿ 54
devÖ åîN{Öo nr;Öx˝sÿiS]vÂôqÆ srÿSvTyÖiê>y;ÿmIyteÖ rqÿæ )
retoô n ÂôpmÖmtO Ôÿ iÖ n]ÖimN{;ÿyÖ Tv∑Ö; d/ÿidiN{Öy;i,ÿ vsuvû neÿ
vsu/û ye Sÿ y VyNtuû ≤jÿ 55
devÖ o devÖ vw nR SÖ pitôihRr<ÿ yp,oRåaÖiê>y;ôãô srÿSvTy;
suipPpÖlåîN{;ÿy pCyteÖ m/uÿ )
aojoô n jUiû tA≥WÃ .Ö o n .;m\vÖ nÖSpitÿnoôR d/ÿidiN{Öy;i,ÿ vsuvû neÿ
vsu/û ye Sÿ y VyNtuû ≤jÿ 56
devÖ MbÖihRv;R·rÿtIn;m?vÖre StIô,mR iÖ ê>y;ôm,U mÃR d[ ;Ö … srÿSvTy;
SyoônimÿN{ teÖ sdÿæ )
ÈÖx;ywÿ mÖNyu˝ r;j;ÿnMbÖihRW;ÿ d/u·riN{Öyv\ sÿ vûu neÿ vsu/û ye Sÿ y VyNtuû
188
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
≤jÿ 57
dÖve oåaÖi¶Æ iSÿv∑Ö’∂ºvÖ ;Nyÿ=¥q;yÖq˝ hot;ÿr;ÖivN{ÿmiÖ ên;ÿ v;ôc;
v;cÖ˝Ö srÿSvtImÖi¶˝ somÿã iSv∑Ö’iTÿSv∑ÖåîN{ÿæ su]û ;m;ÿ
sivôt; v®ÿ,o i.ôWigÖ∑o devÖ o vnÖSpitô… iSvù∑; devÖ ;åa;ÿJyÖp;Æ
iSÿv∑oåaÖi¶rÄi¶n;ô hot;ÿ hÖo]e iSvÿ∑’
Ö ¥xÖo n
d/ÿidiN{ÖymUjmÖR pÿicitã Svô/;\vsÿ vûu neÿ vsu/û ye Sÿ y VyNtuû ≤jÿ
58
aÖi¶mÖ¥ hot;ÿrmvO,It;ôy≤\ jÿm;nÖ… pcÖNpˇ_Iô…
pcÿNpuroÖ@;x;ÿNbÖ›•Öiê>y;ôHz;gÖ˝Ö srÿSvTyw mÖWe imN{;ÿyåAWÖ.˝
suNû v•Öiê>y;ôãô srÿSvTy;ôåîN{;ÿy su]û ;M,eÿ sur;soôm;NTsUpÿ SÖ q;åaÖ¥
59
sUpû SÖ q;åaÖ¥ devÖ o vnÖSpitÿr.vdÖiê>y;ôHz;genÿ Ö srÿSvTyw
meWÖ ,e Ne {;ÿyåAWÖ.,e ;=ÖS\ t;Nmedÿ SÖ tÆ p[itÿ pcÖt;gO.ÿ IWÖt;vIÿv/O Nt
puroÖ@;xÖrw purÿ iÄ ên;ô sÿrSvôtIN{ÿæ su]û ;m;ÿ sur;soôm;\STv;mÖ¥ 60
Tv;mÖ¥åAÿWåa;WeyR åAWI,;•p;dvO,It;ôy≤\ jÿm;no bÖ¸>yÖåa;
s©ÿt>e yåEÖW meÿ devÖ We ûu vsuû v;≤;Ry+ÿ ytÖåîitô t; ≤; devÖ ; devÿ Ö
d;n;ôNyduSû t;NyÿSm;ôåa; cÖ x;SSv; cÿ gurSveiWôtíÿ hotÖrisÿ
.{Öv;Cy;ÿyÖ p[ie Wÿtoô m;nuWÿ … sUˇ_v;ôk;yÿ sUˇû _; b[iUÿ h 61
îTyekiv'xoå?y;y"
189
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 22] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aq √;iv'xoå?y;y"
tejoÿis xu£û mÖmtO mÿ ;yu„û p;åa;yumÿ Re p;ih )
devÖ Syÿ Tv; sivôtÆu p[sÿ vÖ iáe ênoÿb;R¸ô >y;ÿMpU„û ,o hSt;ÿ>y;ôm;dÿde 1
îÖm;mÿg>O ,n[xnÖ ;mOtû Syô pUvåÖR a;yuiÿ W ivôdqeWÿ u kÖVy; )
s; noÿåaÖiSmNTsutû åa;bÿ.vU åAûtSyô s;mÿNTsÖrm;ôrpÿNtI 2
aÖi.Ö/;åaÿisÖ .uvnÿ mis ≤ÖNt;isÿ /Öt;R )
s TvmÖi¶\vêÿw ;nÖr˝ spÿq[ s©CzÖ Sv;h;ÿ’t… 3
Svôg; Tv;ÿ devÖ >e yÿæ p[jÖ ;pÿtyeÖ b[˜•ô êÿM.ÖNTSy;imÿ devÖ >e yÿæ
p[jÖ ;pÿtyeÖ tenÿ r;?y;sm( )
tMbÿ/;n devÖ >e yÿæ p[jÖ ;pÿtyeÖ tenÿ r;›uih 4
p[jÖ ;pÿtye Tv;ô ju∑MÖ p[o=;ÿmIN{Ö;i¶>y;ÿNTv;ô ju∑MÖ p[o=;ÿim v;ôyveÿ Tv;ô
ju∑MÖ p[o=;ÿimô ivêe>ÿ ySTv; devÖ >e yoô ju∑MÖ p[o=;ÿimô sve>ÃR ySTv;
devÖ >e yoô ju∑MÖ p[o=;ÿim )
≤oåavRNà tÖiÔ`;ÿãsitÖ tmÖ>yùmIitô v®ÿ,… ) pÖro mtRæà pÖrÆ ê;
5
aÖ¶yeÖ Sv;hÖ; som;ÿy Sv;hÖ;p;Mmod;ÿyÖ Sv;h;ÿ sivô]e Sv;h;ÿ
v;ôyveÖ Sv;hÖ; iv„,ÿvÖe Sv;heN{;ÿyÖ Sv;hÖ; bOhSÖ ptÿyÖe Sv;h;ÿ
imô];yÖ Sv;hÖ; v®ÿ,;yÖ Sv;h;ÿ 6
ihÖ˚;Ö r;yÖ Sv;hÖ; ih˚ÿté ;yÖ Sv;hÖ; £NdÿtÖe Sv;h;ÿv£ÖNd;yÖ Sv;hÖ;
190
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
p[oqÿtÖe Sv;h;ÿ p[po[ qô ;yÖ Sv;h;ÿ gÖN/;yÖ Sv;h;ÿ `[;tô ;yÖ Sv;hÖ;
inivÿ∑;yÖ Sv;hopÿiv∑;yÖ Sv;hÖ; siNdÿt;yÖ Sv;hÖ; vLgÿtÖe
Sv;h;sIÿn;yÖ Sv;hÖ; xy;ÿn;yÖ Sv;hÖ; SvpÿtÖe Sv;hÖ; j;gÿt[ eÖ Sv;hÖ;
kÀjtÿ Öe Sv;hÖ; p[bı ÿu ;yÖ Sv;h;ÿ ivôjMO .ÿm;,;yÖ Sv;hÖ; ivcÿˇO ;yÖ
Sv;hÖ; s˝h;ÿn;yÖ Sv;hopÿiSqt;yÖ Sv;h;yÿn;yÖ Sv;hÖ; p[;yÿ,;yÖ
Sv;h;ÿ 7
≤Öte Sv;hÖ; /;vÿtÖe Sv;hoÿ∂;^û v;yÖ Sv;hod(&tÿ ;yÖ Sv;h;ÿ xUk;ôr;yÖ
Sv;hÖ; xU’t¡ ;yÖ Sv;hÖ; inWÿ<,;yÖ Sv;hoiTqÿt;yÖ Sv;h;ÿ jÖv;yÖ
Sv;hÖ; bl;ÿyÖ Sv;h;ÿ ivôvtRmà ;n;yÖ Sv;hÖ; ivvÿˇO ;yÖ Sv;h;ÿ
iv/UNv;ôn;yÖ Sv;hÖ; iv/Utÿ ;yÖ Sv;hÖ; xu≈WÿU m;,;yÖ Sv;h;ÿ Í<vÖte
Sv;he=mÿ ;,;yÖ Sv;hÿie =Öt;yÖ Sv;hÖ; vIùi=t;yÖ Sv;h;ÿ inmeWÖ ;yÖ
Sv;hÖ; ≤d·ˇô tSmwô Sv;hÖ; ≤iTpbÿitÖ tSmwô Sv;hÖ; ≤NmU]˚ÿ rÖ oitô
tSmwÖ Sv;h;ÿ k⁄vtRÖ e Sv;h;ÿ ’ût;yÖ Sv;h;ÿ 8
tTsÿivôtvu rR <eÿ yÖM.goRÃ devÖ Syÿ /Imih )
i/yoô ≤o nÿæ p[coôdy;ÿt( 9
ihrÿ<yp;i,mUtû yeÿ sivôt;rÄmpu ◊ÿ ye )
s ceˇ;ÿ devÖ t;ÿ pÖdm( 10
dÖve Syô cettÿ o mÖhIMp[ sÿivôthu vÃR ;mhe )
sumû iÖ t˝ sÖTyr;ÿ/sm( 11
su∑û iûu t˝ sumÿ tIôv/O oÿ r;Öit˝ sÿivôtru Iÿmhe )
p[ devÖ ;yÿ mtIôivdeÿ 12
191
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 22] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
sU¥;ÿ>yÖ… Sv;hÖ; /;≤;R>Ã yÖ… Sv;h;ÿ,vÖR ;yÖ Sv;h;ÿ smu{û ;yÖ Sv;h;ÿ
s·rÖr;yÖ Sv;h;ÿ 25
v;t;ÿy Sv;h;ÿ /Umû ;yÖ Sv;hÖ;.[;yÖ Sv;h;ÿ me`Ö ;yÖ Sv;h;ÿ
ivô¥otÿm;n;yÖ Sv;h;ÿ StÖnyÿtÖe Sv;h;ÿvSÖ fÀjtÃR Öe Sv;hÖ; vWRtà Öe
Sv;h;ÿvvÖ WRtà Öe Sv;hÖog[v\ WRtà Öe Sv;h;ÿ xIô`v\[ WRtà Öe Sv;hoÿÌ» tû e
Sv;hoÌ»hÿ It;yÖ Sv;h;ÿ p[„u ,Öte Sv;h;ÿ xIk;yÖte Sv;hÖ; p[„u v;ÿ>yÖ…
Sv;h;ÿ Ó;ûdnu Iÿ>yÖ… Sv;h;ÿ nIhÖ;r;yÖ Sv;h;ÿ 26
aÖ¶yeÖ Sv;hÖ; som;ÿyÖ Sv;heN{;ÿyÖ Sv;h;ÿ pOiqôVyw Sv;hÖ;Nt·rÿ=;yÖ
Sv;h;ÿ idÖve Sv;h;ÿ idÖG>yÆ Sv;h;x;ÿ>yÖ… Sv;hÖoVyRwù idÖxe
Sv;hÖ;v;RCywÿ idÖxe Sv;h;ÿ 27
n=ÿ]>e yÖ… Sv;h;ÿ n=Öi]ye>ÿ yÖ… Sv;h;ÿhor;Ö]>e yÖ… Sv;h;ÿ/mR ;ôs>e yÖ…
Sv;hÖ; m;se>ÿ yÖ… Sv;hÿåAût>u yÖ… Sv;h;ÿtvÖR >e yÖ… Sv;h;ÿ s\vTsÖr;yÖ
Sv;hÖ; ¥;v;ÿpiO qÖvI>y;ôãô Sv;h;ÿ cÖN{;yÖ Sv;hÖ; sU≤;RyÃ Ö Sv;h;ÿ
rÄiXm>yÖ… Sv;hÖ; vsu>ÿ yÖ… Sv;h;ÿ ®Ä{>e yÖ… Sv;h;ÿidÖTye>yÖ… Sv;h;ÿ
mÖ®ŒÖ… Sv;hÖ; ivêe>ÿ yo devÖ >e yÖ… Sv;hÖ; mUl>ÿe yÖ… Sv;hÖ;
x;%;ÿ>yÖ… Sv;hÖ; vnÖSpitÿ>yÖ… Sv;hÖ; pu„pe>ÿ yÖ… Sv;hÖ; fle>ÿ yÖ…
Sv;h*Wÿ/I>yÖ… Sv;h;ÿ 28
pûiO qôVyw Sv;hÖ;Nt·rÿ=;yÖ Sv;h;ÿ idÖve Sv;hÖ; sU≤;RyÃ Ö Sv;h;ÿ cÖN{;yÖ
Sv;hÖ; n=ÿ]>e yÖ… Sv;hÖ;ŒÆ Sv;h*Wÿ/I>yô… Sv;hÖ; vnÖSpitÿ>yÖ…
Sv;h;ÿ p·rPlôv>e yÖ… Sv;h;ÿ cr;cÖr>e yÖ… Sv;h;ÿ srIsOpû >e yÖ…
Sv;h;ÿ 29
194
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
aq ]yoiv'xoå?y;y"
ihÖr<Ä yÖg.Ö ÆR smÿvtRtÖ ;g[ÿe .Utû Syÿ j;ôtÆ pitôrk
e å¡ a;sIt( )
s d;ÿ/;r pOiqôvIN¥;mutû me ;˚Smwÿ devÖ ;yÿ hÖivW;ÿ iv/em 1
¨ÖpyÖ ;ômgOhÿ Itois p[jÖ ;pÿtye Tv;ô ju∑©ÿ » ;MyeWÖ teÖ ≤oinÖ… sU≤SÃR te
mihÖm; )
≤StehNÿ Ts\vTsÖre mÿihÖm; sÿMbÖ.vU Ö ≤Steÿ v;ôy;vÖNt·rÿ=e mihÖm;
sÿMbÖ.vU Ö ≤Steÿ idÖiv sU≤Reà mihÖm; sÿMbÖ.vU Ö tSmwÿ te mihÖªe
p[jÖ ;pÿtyeÖ Sv;h;ÿ dÖve >e yÿæ 2
≤Æ p[;,ÿ tÖ o inÿimWÖto mÿihÖTvwkåÖ î{;j;ô jgÿto bÖ.vU ÿ )
≤åÈxeåÿ aÖSy i√ÖpdÖítu„ÿ pdÖ… kSmwÿ devÖ ;yÿ hÖivW;ÿ iv/em 3
¨ÖpyÖ ;ômgOhÿ Itois p[jÖ ;pÿtye Tv;ô ju∑©ÿ » ;MyeWÖ teÖ ≤oinÿíNÖ {m;ÿSte
mihÖm; )
≤SteÖ r;]*ÿ s\vTsÖre mÿihÖm; sÿMbÖ.vU Ö ≤Steÿ pOiqôVy;mÖ¶* mÿihÖm;
sÿMbÖ.vU Ö ≤StÖe n=ÿ]We u cÖN{mÿis mihÖm; sÿMbÖ.vU Ö tSmwÿ te mihôªe
p[jÖ ;pÿtye devÖ >e yÖ…Ö Sv;h;ÿ 4
≤ûÔu iNtÿ bÖ›[ mÿ®WÄ çrÿNtÖMp·rÿ tÖSquWæÿ )
rocÿNte rocÖn; idÖiv 5
≤uÔû NTyÿSyÖ k;My;ô hrIÖ ivpÿ=s;ô rqeÿ )
xo,;ÿ /O„û ,U nOvû ;hÿs; 6
196
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
204
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
aq ctuiv|xoå?y;y"
aêÿStUprÖ o goÿmgûO Ste p[;jÿ ;pÖTy;Æ ’û„,g[Ivÿ åa;¶eyÖ o rÄr;$ÿe
purû St;ÿTs;rSvôtI me„Ö yá/St;ôıNvoÿr;iêÖn;vÖ/or;ÿm* b;ô◊oÆ
s*ÿm;p*ô„,Æ Xy;ômo n;>y;ÿã s*≤Ry;ôm* êetÖ íÿ ’û„,íÿ
p;ôêyR oÿSTv;ô∑*^ loÿmxÖ sÿKq* sÖKQyov;ÃyR VÖ yùæ êetÖ Æ puCzÖåîN{;ÿy
SvpÖSy;ùy vehÖ √w„ÿ ,Övo v;ÿmnÖ Æ 1
roihÿto /Umû r[ oÿiht… kÖkNú /urÿ oihtÖSte s*ôMy; bÖ.ru[ ®ÿ ,Ä bÿ.…ûu[
xukb¡ .[Sûu te v;ÿ®,Ä ;Æ ixÿitôrN/[oNô ytÿæixitrN/[… smÖNtixÿitrN/[SÖ te
s;ÿivô];Æ ixÿitb;ô¸rÄNytÿæixitb;Û… smÖNtixÿitb;¸ûSte
b;ÿhSR pÖTy;Æ pOWtÿ I =u{û pOWÿ tI SqUlû pOWÿ tIô t; mw]ÿ ;v®Ä<yùæ 2
xuı
û v;ÿl… sÖvx R ı
ÿu v;lo mi,Öv;lÖStåa;ÿiêÖn;Æ Xyetæÿ
Xyet;ô=où®,Ä Ste ®Ä{;yÿ pxupû tÿye kÖ,;R ≤;ôm;åaÿvilô¢; r*Ö{;
n.oÿÂp;… p;jÖNR y;Æ 3
pOiXÿniStrÄíInÿpiO XnÂô?vRpiÿO XnÖSte m;ÿ®tÄ ;Æ fÖLgUloRià htoô,IR pÿl=Ö I
t;Æ s;ÿrSvôTyùæ PlIhÖ;k,Ræà xu<#;ôk,oRı à ‰;lohÖk,RSÖ te Tv;ô∑;^ Æ
’û„,g[Ivÿ … ixitôk=oÿiÔsÖKqStåEÿNe {Ö;¶;Æ
’û„,;iÔÖrLp;ÿiÔmÖhR ;iÔôStå¨ÿWSÖ y;ùæ 4
ixÖLp; vwêÿ deVÖ yoá roihÿ<yÖS}yvÿyo v;ôcie vÿD;t;ôåaidÿTywô s¡p;
/;ô]e vÿTstÖ≤oRù devÖ ;n;ôMpàIÿ>y… 5
’û„,g[Ivÿ ;åa;¶eyÖ ;Æ ixÿitô.v[ oô vsUnÿ ;ôãô roihÿt; ®Ä{;,;ÿã
205
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 24] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
36
aÖNyôv;ôpoù/mR ;ôs;n;ômXO yoÿ mÖyrU æÿ sup,Ö SR te gÿN/ôv;R,;ÿmpÖ ;mu{û o
m;ôs;˚ÖXypoÿ roÖihTk⁄<¡ @O,û ;cIÿ goôl·ˇÿk;ô tùPe sÖrs;ÿMmOTû yveiÿ sôtÆ
37
vÖW;RÙô A≥tà nûU ;m;ô%Æu kxoÿ m;Nq;ôlSte ipÿt,ûø ;Mbl;ÿy;jgÖro
vsUnÿ ;˚ÖipÔÿl… kÖpotÖå¨lUk ÿ … xÖxSte inA≥Tà ywÖ v®ÿ,;y;rÄ<yo
meWÖ Æ 38
iêô]åa;ÿidÖTy;n;ôm∑u o^û `O,Iÿv;Nv;/[InR sÖ Ste mÖTy;åarÿ<y;y sOmrÖ o
®Â¡ r*Ö{Æ Kviyÿæ k⁄$û ®ÿd;RTy*ôhSte v;ôijn;ô˚;m;ÿy ipôkÆ 39
%ô@g± o vwêÿ devÖ Æ ê; ’û„,Æ kÖ,oR gÿd.ÖR StÖr=uSû te r=ÿs;ôimN{;ÿy
sUkrÖ Æ isô˝hÖ o m;ÿ®tÄ ;Æ ’¡kl;ôsÆ ipPpÿk; xÖki⁄ nôSte xÿrVÄ y;ùywÖ
ivêeWÿ ;NdevÖ ;n;ÿMpOWtÖ Æ 40
îit ctuiv|xoå?y;y"
210
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
aq pçiv'xoå?y;y"
x;dÿNdÖi∫rvÿk;NdNtmUl û mw dRO MÖ bSvwSRÃ tegÖ ;Ndã∑^;>ÿ y;ôãô
srÿSvTy;åag[ijô◊iÔÖ◊;y;ÿå¨Ts;ôdmÿv£ÖNdenÖ t;luû v;jÖ˝Ö
hnu>ÿ y;mÖpåa;ôSyenù Ö vOW,ÿ m;ô<@;>y;ÿm;idÖTy;\Xm≈uiÿ .ô…
pNq;ÿnM.[>ûU y;N¥;v;ÿpiO qôvI vtoR>Ã y;\ivô¥tu ˚ÿ nÖ Inÿk;>y;ã xuKû l;yÖ
Sv;h;ÿ ’û„,;yÖ Sv;hÖ; p;≤;Rià ,Ö p+m;ÿ<yv;ô≤;Råù îÖ=voÿv;ô≤;Riù ,ô
p+m;ÿi,ô p;≤;Råà îÖ=vÿæ 1
v;tÿMp[;,ô ne ;ÿp;ônne Ö n;isÿkåÉ ¨py;ômm/ÿr,eÄ *œºnÿ Ö sduˇrÿ ,e
p[k;ôxne ;NtÿrmnUk;ôxne Ö b;Ái•ve„Ö pMmU›û ;R
Stÿniyôàiu •ÿb;ô/R ne ;ôxinÿMmÖiSt„k¡,É ivô¥tu ˚ÿ nÖ Inÿk;>y;ô˚,;R>Ã y;ôãô
≈o]Öãô ≈o];ÿ>y;ô˚,*ÃR tednÖ Imÿ/rkÖ<#πn;ôpÆ xÿ„u kkÖ<#πnÿ
icôˇMmNy;ÿi.ôridÿit˝ xIô„,;R inA≥ià tôi•jRjà LR yen xÖI„,;R
sÿõ£™ oôxÆw p[;,ô ;n[„eÖ m;,ÿã Stupû ne ÿ 2
mÖxk;ôNkÉx·wÖ rN{Öãô Svpÿs;ô vhenÿ Ö bOhSÖ pitÿ˝ xk⁄ins;ôdne ÿ
kÀmû ;RHzÖfrì ;Ö£mÿ,ã SqUrû ;>y;ÿm=ûO l;ÿi.…
kÖipÔÿl;ÔÖvÔÏ;ÿ>y;ôm?v;ÿnMb;ô¸>y;ôÔ;MbIÿlnÖe ;rÿ<ymÖi¶mÿitô®G>
y;ÿMpUWû ,ÿNdÖo>y;RmiÖ ên;ôv˝s;ÿ>y;ã ®Ä{˝ ror;ÿ>y;m( 3
aÖ¶Æe pÿ=iÖ tv;Ryô oinRp=ÿ itô·rN{ÿSy tOtû Iy;ô somÿSy ctuQû yRidÿTyw
pçÖmIN{Ö;<yw WÖœI mÖ®t;ÿã s¢ÖmI bOhSÖ pterÿ ∑ÖMyù≤MRÖ ,o nÿvmÖ I
/;ôtdu x
ÃR mÖ IN{ÿSywk;dÖxI v®ÿ,Sy √;dÖxI ≤ÖmSy ]yodÖxI 4
îÖN{Ö;¶‰oÆ pÿ=iÖ tÆ srÿSvTywÖ inpÿ=itimÖ]R Syÿ tOtû Iy;ôp;çÿtqûu IR
211
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 25] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
217
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 26] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aq Wi@±vx
' oå?y;y"
aÖi¶íÿ pOiqôvI cÖ s•ÿtÖe te meÖ s•ÿmt;mÖdo v;ôyíu ;ôNt·rÿ=çÖ s•ÿtÖe
te meÖ s•ÿmt;mÖdåa;ÿidÖTyíÖ ¥*íÖ s•ÿtÖe te meÖ s•ÿmt;mÖdåa;pÿíÖ
v®ÿ,íÖ s•ÿtÖe te meÖ s•ÿmt;mÖdÆ )
sÖ¢ sÖ˝sÖ doÿåa∑ÖmI .Utÿ sÖ ;/ÿnI )
sk;ÿm;ô2–\ åa?vÿnSk⁄® sÖHD;nÿmStu memÖ nu ;ÿ 1
≤qemÖ ;\v;cÿ˚Ly;ô,Im;ôvd;ÿinÖ jne>ÿ y… )
b[˜Ö rÖ ;ÖjNÖ y;ù>y;ã xU{û ;yÖ c;≤;Ryà cÖ Sv;yÖ c;rÿ,;y c )
ip[yô o devÖ ;n;ôNdi=ÿ,;yw d;ôt·u rÖh .Uyÿ ;smÖyMmeÖ k;mÖ… smO?ÿ yt;ômpu ÿ
m;ôdo nÿmtu 2
bOhSÿ ptÖåe aitô ydÖ≤oRåah;R∂à ‰umi√ô.;itô £tumÿ ∆Ö neWÿ u )
≤∂IôdyÖCzvÿsåAtp[j;tÖ tdÖSm;suû {ivÿ,N/eih icô]m( )
¨ÖpyÖ ;ômgOhÿ Itoisô bOhSÖ ptÿye TvôWw tÖe ≤oinôbhRO SÖ ptÿye Tv; 3
îN{Ö gomÿi•Öh;y;ÿihÖ ipb;ô somÿ˝ xt£to )
ivô¥i∫Ög;[ vR iÿ .… sutû m( )
¨ÖpyÖ ;ômgOhÿ ItoôsIN{;ÿy Tv;ô gomÿtåEÖW teÖ ≤oinô·rN{;ÿy Tv;ô gomÿte
4
îN{;y;ÿih vO]hÖiNpb;ô somÿ˝ xt£to )
gomÿi∫Ög;[ vR iÿ .… sutû m( )
¨ÖpyÖ ;ômgOhÿ ItoôsIN{;ÿy Tv;ô gomÿtåEÖW teÖ ≤oinô·rN{;ÿy Tv;ô gomÿte
5
218
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
221
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 27] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aq s¢iv'xoå?y;y"
sm;ÿSTv;¶åAûtvoÿ v/RyNtu s\vTsÖr;åAWÿyoô ≤;inÿ sÖTy; )
siNdÖVyenÿ dIidih rocÖnne Ö ivê;ôåa;.;ÿih p[iÖ dxÖítÿß… 1
sçe?Ö ySv;ÿ¶Öe p[ cÿ bo/ywnmÖ ∞u ÿ itœ mhÖte s*.ÿg;y )
m; cÿ ·rWdupsÖˇ; teåÿ a¶e b[˜Ö ;,ÿSte ≤Öxsÿæ sNtuû m;Nye 2
Tv;mÿ¶e vO,te b[;˜Ö,;åîÖme ixôvoåaÿ¶e sÖv\ rÿ,e .v; n… )
sÖpàÖ hÖ ; noÿåai.m;itôij∞Ö Sve gyeÿ j;gOÁû p[yÿ Cu zn( 3
îÖhvw ;¶eåÖ ai/ÿ/;ry; rÄiyMm; Tv;ô in£¡NpUviRÖ ctoÿ ink;ô·r,ÿæ )
=Ö]mÿ¶e suyû mÿmStuû tu>yÿmpu sÖˇ; vÿ/tR ;NteåÖ ainÿ∑tO … 4
=Ö],e ;ÿ¶Öe Sv;yu…û s˝rÿ.Sv imÖ],e ;ÿ¶e im]Ö/ye ÿe ≤tSv )
sÖj;ôt;n;ÿMm?ymÖSq;åEÿi/ô r;D;ÿm¶e ivhÖVyoù dIidhÖIh 5
aitô inhÖoåaitÖ iß/oTyicÿ·ˇÖmTyr;ÿitm¶e )
ivê;ô Áù¶e du·rÖt; shÖSv;q;ôSm>yÿ˝ sÖhvIÿr;ã rÄiyNd;ÿ… 6
aÖn;ô/„ûO yo j;ôtvedÿ ;ôåainÿ∑tO o ivôr;@ÿ¶e =]Ö.∂O IÿidhÖIh )
ivê;ôåa;x;ÿ… p[mçûu Nm;nuWÿ I.RyÖ Æ ixÖvie .ÿr¥Ä p·rÿp;ih no vO/û e 7
bOhSÿ pte sivtboô/R ywnÿ ˝Ö Ö s˝ixÿtiçTsNtÖr;ã s˝ixÿx;i/ )
vÖ/yR nÿw MmhÖte s*.ÿg;yÖ ivêÿåEnÖmnumÿ dNtu devÖ ;Æ 8
aÖm]ûu .û yU ;ôd/Ö ≤¥ÖmSyô bOhSÿ pteåaÖi.xÿSterÖ mÿçu … )
222
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
227
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 28] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aq;∑;iv'xoå?y;y"
hot;ÿ ≤=TsÖim/eN{ÿimô@SpÖde n;.;ÿ pOiqôVy;åai/ÿ )
idÖvo v„mÖNR Tsimÿ?ytÖåaoijÿœíWR,IôshÖ;v\ Te v;JyÿSyÖ hotÖ≤jR ÿ 1
hot;ÿ ≤=ÖˇnUnû p;ÿtmUiû ti.ÖjtRe ;ÿrmÄ pÿr;ijtm( )
îN{ÿNdevÖ ã SvôivRdMÿ pÖiqi.ôm/R mÿu ˇmwnÖ rR ;Öx˝senÿ Ö tejsÿ ;ô veTv;JyÿSyô
hotÖ≤jR ÿ 2
hot;ÿ ≤=Öid@;ÿi.ô·rN{ÿmIi@Ötm;ôj◊u ;ÿnmÖ mÿTyRm( )
devÖ o devÖ Æw svIÿ≤oRô vj[hÿ St… purNdÖro veTv;JyÿSyÖ hotÖ≤jR ÿ 3
hot;ÿ ≤=äÖ·hRWIN{ÿi•W√Örv\ WÿO .Ö •≤;Rpà sm( )
vsu.ÿ I ®Ä{rw ;ÿidÖTyw… sÖyiu G.ÿbiÖR hRr;sÿd√Ö Tπ v;JyÿSyÖ hotÖ≤jR ÿ 4
hot;ÿ ≤=Ödojoô n vIô≤˝áR Ö shÖo √;rÄåîN{ÿmv/Ryn( )
supû ;[ yô ,Ö ;åaÖiSmNyÖDe iv≈ÿyNt;mOt;ôv/O oô √;rÄåîN{;ÿy mIô!Wu Öe
VyNTv;JyÿSyÖ hotÖ≤jR ÿ 5
hot;ÿ ≤=duWû åe îN{ÿSy /enÖ U sudû `u eÿ m;ôtr;ÿ mÖhI )
sÖv;ôtr*Ö n tejsÿ ; vÖTsimN{ÿmv/Rt;\vIôt;m;JyÿSyÖ hotÖ≤jR ÿ 6
hot;ÿ ≤=Ö∂VŸ y;ô hot;ÿr; i.ôWj;ô s%;ÿy; hÖivWeN{ÿiM.WJyt… )
kÖvI devÖ * p[ctÿe s;ôivN{;ÿy /ˇåîiN{Öyv\ Iôt;m;JyÿSyÖ hotÖ≤jR ÿ 7
hot;ÿ ≤=·ˇÖßo devÖ InR .eWÿ jÖ N]yÿiS]Ö/;tÿvoôpsÖåî@;ô srÿSvtIô
228
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
.;rÿtI mÖhIÆ )
îN{ÿpàIhRiÖ v„mÿtIôVyRNTv;JyÿSyÖ hotÖ≤jR ÿ 8
hot;ÿ ≤=ÖÊv∑;ÿriÄ mN{ÿNdevÄ iM.ôWjÿ˝ suyû jÿÏt» iÖ ≈yÿm( )
pu®û Â
Ä pÿ˝ surû te sÿ MmÖ`onÖimN{;ÿyÖ Tv∑Ö; d/ÿidiN{Öy;i,Ö veTv;JyÿSyÖ
hotÖ≤jR ÿ 9
hot;ÿ ≤=Ö√nÖSpitÿ˝ ximôt;rÿ˝ xÖt£¡tiu N/Öyo joô∑;rÿimiN{Öym( )
m?v;ÿ smÖÔNpÖiqi.ÿæ sugû ie .ô… Svd;ÿit ≤DMm/unÿ ; `Otû ne Ö
veTv;JyÿSyÖ hotÖ≤jR ÿ 10
hot;ÿ ≤=ÖidN{Öãô Sv;h;JyÿSyÖ Sv;hÖ; medsÿ …Ö Sv;h;ÿ Stoôk;n;ôãô
Sv;hÖ; Sv;h;ÿ’tIn;ôãô Sv;h;ÿ hÖVysUˇÿ _In;m( )
Sv;h;ÿ devÖ ;åa;ÿJyÖp; juWÿ ;ô,;åîN{Öåa;JyÿSyÖ VyNtuû hotÖ≤jR ÿ 11
devÖ MbÖihR·rN{ÿ˝ sudvÖe NdÖve vw IôrR vÿTStIô,v‚R ¥e ;ÿmv/Ryt( )
vStoÿvtRûO Mp[;ˇ_o.OtRû ˝ r;Öy; bÖihR„mÖtoTyÿg;√suvû neÿ vsu/û ye Sÿ y vetuû
≤jÿ 12
devÖ I√;RråÄ îN{ÿ˝ sÏ;ûte vIô@v± Iô≤;Rm•ÿ v/Ryn( )
a; vÖTsenÖ t®ÿ,ne k⁄m;ôr,e ÿ c mIvÖt;p;v;R,Ã ˝
re,Ä k
u k
¡ ;$•udNt;\vsuvû neÿ vsu/û ye Sÿ y VyNtuû ≤jÿ 13
dÖve Iå¨ÖW;s;ônˇ_ÉN{ÿ≤‚ DÖ e p[yÿ TÖ yù◊tº ;m( )
dwvIôivRx…Ö p[;y;ÿis∑Ö;ãô supI[ tÿ Öe sui/ÿte vsuvû neÿ vsu/û ye Sÿ y
vIt;\≤ô jÿ 14
229
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 28] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
≤jÿ 20
devÖ MbÖihRv;R·rÿtIn;NdevÖ imN{ÿmv/Ryt( )
Sv;ôsSÖ qimN{e,Ö ;sÿ•mÖNy; bÖhIRã„yô>yù.√U suvû neÿ vsu/û ye Sÿ y vetuû
≤jÿ 21
devÖ oåaÖi¶Æ iSÿv∑Ö’∂ºvÖ imN{ÿmv/Ryt( )
iSÿv∑ïvRiNTSvÿ∑’ Ö iTSvÿ∑mÖ¥ k¡rotu no vsuvû neÿ vsu/û ye Sÿ y vetuû
≤jÿ 22
aÖi¶mÖ¥ hot;ÿrmvO,It;ôy≤\ jÿm;nÖ… pcÖNpˇ_Iô…
pcÿNpuroÖ@;xÿMbÖ›i•N{;ÿyÖ Cz;gÿm( )
sUpû SÖ q;åaÖ¥ devÖ o vnÖSpitÿr.vÖidN{;ÿyÖ Cz;genÿ )
a`ÖˇMmedÿ SÖ tÆ p[itÿpcÖt;gÿ.[ IôdvIÿv/O TpuroÖ@;xenÿ )
Tv;mÖ¥åAÿWe 23
giltmN]" --
Tv;mÖ¥åAÿWåa;WeyR åAWI,;•p;dvO,It;ôy≤\ jÿm;no bÖh>u yÖåa;
s©ÿt>e yåEÖW meÿ devÖ We ûu vsuû v;≤;Ry+ÿ ytÖåîitÖ t; ≤; dÖve ; devÿ Ö
d;n;ôNyduSû t;NyÿSm;ôåa; cÖ x;Sv; cÿ gurSveiWôtíÿ hotÖrisÿ
.{Öv;Cy;ÿyÖ p[ie Wÿtoô m;nuWÿ … sUˇ_v;ôk;yÿ sUˇû _; b[iÿU h –
hot;ÿ ≤=Tsim/;ônMmÖh¥xÖ… susiÿ mıÖv\ re<ÿ ymÖi¶imN{ÿv‚ yoô/sÿm(
)
g;ôy]Ö IHzNdÿåîiN{ÖyN}yivô©;\vyoô d/Ö√Tπ v;JyÿSyÖ hotÖ≤jR ÿ 24
hot;ÿ ≤=ÖˇnUnû p;ÿtmuiû ∫dÖ≤\ ©.RmÖ idÿitdÖ/R e xuicôimN{ÿv‚ yoô/sÿm( )
231
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 28] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
43
devÖ MbÖihRv;R·rÿtIn;NdevÖ imN{ÿv‚ yoô/sÿNdevÖ NdevÖ mÿv/Ryt( )
kÖk.⁄ ;ô CzNdÿsie N{Öy≤\ xÖåîN{Öe vyoô d/ÿ√suvû neÿ vsu/û ye Sÿ y vetûu
≤jÿ 44
devÖ oåaÖi¶Æ iSÿv∑Ö’∂ºvÖ imN{ÿv‚ yoô/sÿNdevÖ o devÖ mÿv/Ryt( )
aitÿCzNds;ô CzNdÿsie N{ÖyÕÖ]imN{Öe vyoô d/ÿ√suvû neÿ vsu/û ye Sÿ y
vetûu ≤jÿ 45
aÖi¶mÖ¥ hot;ÿrmvO,It;ôy≤\ jÿm;nÖ… pcÖNpˇ_Iô…
pcÿNpuroÖ@;xÿMbÖ›i•N{;ÿy vyoô/seÖ Cz;gm( )
sUpû SÖ q;åaÖ¥ devÖ o vnÖSpitÿr.vÖidN{;ÿy vyoô/seÖ Cz;gÿne )
a`ÖˇMmedÿ SÖ tÆ p[itÿpcÖt;g[.ÿ IôdvIÿv/O TÖ puroÖ@;xÿne )
Tv;mÖ¥åAÿWe 46
giltmN]" --
Tv;mÖ¥åAÿWåa;WeyR åAWI,;•p;dvO,It;ôy≤\ jÿm;no bÖh>u yÖåa;
s©ÿt>e yåEÖW meÿ devÖ We ûu vsuû v;≤;Ry+ÿ ytÖåîitÖ t; ≤; dÖve ; devÿ Ö
d;n;ôNyduSû t;NyÿSm;ôåa; cÖ x;Sv; cÿ gurSveiWôtíÿ hotÖrisÿ
.{Öv;Cy;ÿyÖ p[ie Wÿtoô m;nuWÿ … sUˇ_v;ôk;yÿ sUˇû _; b[iÿU h –
îTy∑;iv'xoå?y;y"
235
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 29] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aqwkoni]'xoå?y;y"
simÿıoåaÖÔN’dÿrMmtIôn;õ™`tûO mÿ¶Öe m/umÿ iÖ TpNvÿm;n… )
v;ôjI vhÿNv;ôijnÿÔ;tvedo devÖ ;n;\và i= ip[yÖ m; sÖ/Sqÿm( 1
`Otû ne ;ôÔNTsMpÖqo devÿ yÖ ;n;ÿNp[j;ônNv;ôJyPyetÿ u devÖ ;n( )
anuÿ Tv; s¢e p[iÖ dxÿæ scNt;ã Svô/;mÖSmw ≤jÿm;n;y /eih 2
È@‰ôí;isô vN¥ÿí v;ij•;ôxíu ;isô me?yÿí s¢e )
aÖi¶Ç;ÿ devÖ vw sR iÿu .… sÖjoW;ÿ… p[Itô v\ iˆ\và htu j;ôtvedÿ ;… 3
StIô,MR bÖihRÆ su∑û rIÿm; juW;ô,o® pOqû u p[qmÿ ;nMpOiqôVy;m( )
devÖ ie .ÿ≤ˇûRu _midÿit… sÖjoW;ÿ… Syoôn˚é<¡ v;ôn; suiÿ vôte dÿ/;tu 4
EÖt;å¨ÿ v… su.û g;ÿ ivôê¡p;ô iv p=oÿi.ô… ≈yÿm;,;ôå¨d;tw…ÿ )
Aû„v;Æ sÖtIÆ kÖvWÖ… xuM.ÿm;n;ô √;roÿ devÖ IÆ supÿ ;[ yÖ,; .ÿvNtu 5
aÖNtÖr; imô];v®ÿ,;ô crÿNtIô mu%≤Ã\ D;n;ÿmiÖ .s\ià vdÖ;ne )
¨ÖW;s;ÿ v;ã suihrÄ<ye suiÿ xÖLpeåAûtSyÖ ≤on;ÿivôh s;ÿdy;im 6
p[qÖ mÖ ; v;ÿã srÄiqn;ÿ suvû ,;RÃ devÖ * pXyÿNt*ô .uvnÿ ;inô ivê;ÿ )
aipÿpy[ çÖ odÿn; v;ôiMmm;ÿn;ô hot;ÿr;Ö Jyoitÿæ p[iÖ dx;ÿ idôxNt;ÿ 7
a;ôidÖTywnoôR .;rÿtI v∑u ≤ÖD˝ srÿSvtI sÖh ®Ä{nw åÃR a;vIt( )
î@opÿÙt;ô vsuiÿ .… sÖjoW;ÿ ≤ÖD•oÿ devIrÄmtO Wÿe u /ˇ 8
236
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
243
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 30] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aq i]'xoå?y;y"
devÿ sivtÖ… p[svÿu ≤ÖDMp[svÿu ≤ÖDpÿitôM.g;ÿy )
idôVyo gÿN/ÖvÆR k¡tÉ pu ÆU kÉt•ÿ … pun;tu v;ôcSpitôv;Rc•ÿ … Svdtu 1
tTsÿivôtvu rR <ÿe yÖM.goRÃ devÖ Syÿ /Imih )
i/yoô ≤o nÿæ p[coôdy;ÿt( 2
ivê;ÿin dev sivtdu·R rÖt;inô pr;ÿsvu )
≤∫Ö{Nt•Öåa;suvÿ 3
ivô.ˇÖ _;rÿ˝ hv;mhÖe vsoÿiíÖ]Syô r;/ÿs… )
sÖivôt;rÿ•cOû =ÿsm( 4
b[˜,ÿ e b[;˜Ö,ÕÖ];yÿ r;jÖNyùMmÖ®Œoô vwXyÖNtpÿse xU{û NtmÿsÖe
tSk¡r•;rÄk;yÿ vIrÄh,ÿMp;ôPmneÿ KlIôbm;ÿ£yô ;y;ÿåayoôg˚U ;m;ÿy
puí\ l
Ö mU itÿ£∑⁄ ;y m;gÖ/m( 5
nOˇû ;yÿ sUtû ©Iût;yÿ xwlWûU N/m;Ryà s.;cÖr•Ö·rœ;ÿyw .ImÖl•Öm;Ryÿ
re.Ä ˝ hs;ÿyÖ k;·rÿm;nÖNd;yÿ S]IWÖ%Mp[mÖ deÿ k⁄m;rIpu]û Mme/Ö ;ywÿ
rqk;ôrN/w≤;RyÃ Ö t=;ÿ,m( 6
tpÿse k*l;ôlMm;ôy;ywÿ kÖm;Rr˝ÿ Âôp;yÿ mi,k;ôr˝ xu.û e vÖp˝
xÿrVÄ y;ùy;åîWuk;ôr˝ heTÖ yw /ÿn„u k;ôr˚mR,Ã e Jy;k;ôriNdÖ∑;yÿ
r∆usjÖ MR mOTû yveÿ mOgyÖ mu Ntÿk;y êÖinnÿm( 7
244
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
247
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 31] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aqwki]'xoå?y;y"
sÖhßÿxIW;Rô pu®Wÿ … shß;ô=Æ sÖhßÿp;t( )
s .Uimÿ˝ sÖvtR ÿ SpOTû v;Tyÿitœ∂x;õ™gl
ûu m( 1
pu®Wÿ EÖvde ˝ svR≤‚ ∫Àtû ≤\ ∞ÿ .;ôVyùm( )
¨Öt;mOtÿ TÖ vSyex;ÿnoÖ ≤d•enÿ ;itôrohÿit 2
EÖt;v;ÿnSy mihÖm;toô Jy;y;\íÃ Ö pU®Wÿ … )
p;doÿSyô ivê;ÿ .Utû ;inÿ i]ôp;dÿSy;ômtO iÿ NdÖiv 3
i]ôp;dU?û vRå¨dwTÖ pu®Wÿ …Ö p;doÿSyehô ;.ÿvTÖ punæÿ )
ttoô iv„vÖõV™ yù£;mTs;xn;nxÖnåe aÖi. 4
ttoÿ ivôr;@ÿj;yt ivôr;joôåai/Ö pU®Wÿ … )
s j;ôtoåaTyÿ·rCyt pÖí;∫Àimômqoÿ purû Æ 5
tSm;ÿ¥DÖ ;Tsÿv¸RÖ tÖ… sM.Otÿ MpOWdÖ;Jym( )
pÖxS\U t;\í£
ÿ É v;yÖVy;ùn;rÄ<y; g[;Mô y;íÖ ≤e 6
tSm;ÿ¥DÖ ;Tsÿv¸ÖR tÖåAcÖ… s;m;ÿin jiDre )
zNd;ÿãis jiDreÄ tSm;ô¥juSû tSm;ÿdj;yt 7
tSm;ôdê;ÿåaj;yNtÖ ≤e kÉ coÿ.yÖ ;dÿt… )
g;voÿ h jiDreÄ tSm;ôˇSm;ÿ∆;ôt;åaÿj;ôvyÿæ 8
248
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
250
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
aq √;i]'xoå?y;y"
tdÖve ;i¶Std;ÿidÖTySt√;ôySu tduÿ cÖN{m;ÿ… )
tdevÖ xu£û Ntd(b˜[ Ö t;åa;pÖ… s p[jÖ ;pÿit… 1
sveÃR inmeWÖ ; jÿiDre ivô¥tu …Ö pu®Wÿ ;ôdi/ÿ )
nwnmÿ ?ûU vR• itô≤çR •Ö m?yeô p·rÿjg[.t( 2
n tSyÿ p[itôm;åaÿiStô ≤Syô n;mÿ mÖh¥xÿæ )
ihÖr<Ä yÖg.Ö åR îTyeWÖ m; m;ÿ ih˝sIôidTyeWô ; ≤Sm;ô• j;ôtåîTyeWÖ Æ 3
giltmN];"--
ihÖr<Ä yÖg.Ö ÆR smÿvˇRtÖ ;g[eÿ .Utû Syÿ j;ôtÆ pitôrke å¡ a;sIt( )
s d;ÿ/;r pOiqôvIN¥;mutû me ;˚Smwÿ devÖ ;yÿ hÖivW;ÿ iv/em –
≤Æ p[;,ÿ tÖ o inÿimWÖto mÿihÖTvwkåÖ î{;j;ô jgÿto bÖ.vU ÿ )
≤åÈxeåÿ aÖSy i√ôpdÖítu„ÿ pdÖ… kSmwÿ devÖ ;yÿ hÖivW;ÿ iv/em –
≤Syemô e ihÖmvÿNto mihÖÊv; ≤Syÿ smu{û ˝ rÄsy;ÿ sÖh;ÛÆ )
≤Syemô ;Æ p[iÖ dxoô ≤Syÿ b;ôÙ kSmwÿ devÖ ;yÿ hÖivW;ÿ iv/em –
≤åa;ÿTmÖd; bÿldÖ ; ≤Syô ivêÿå¨Öp;sÿte p[iÖ xWÖ≤\ Syÿ devÖ ;Æ )
≤Syÿ z;ôy;mOt≤Ö\ Syÿ mOTû yuÆ kSmwÿ devÖ ;yÿ hÖivW;ÿ iv/em –
m; m;ÿ ih˝sI∆inôt; ≤Æ pOiÿ qôVy; ≤o v;ô idvÿ˝ sÖTy/ÿm;Rô Vy;nÿ$(
)
≤í;ôpíÖN{;Æ p[qÿ mÖ o jÖj;nÖ kSmwÿ devÖ ;yÿ hÖivW;ÿ iv/em –
≤Sm;ô• j;ôtÆ proÿåaÖ•‰oåaiStô ≤åa;ÿivôvx e Ö .uvnÿ ;inô ivê;ÿ )
p[jÖ ;pÿit… pÖj[ y;ÿ s˝rr;ô,S]Ii,ô JyotIÿãiW sctÖe s Woÿ@x Ö I –
îN{ÿí sÖm;[ @±v®ÿ,íÖ r;j;ô t* teÿ .Ö=çÿ£turû g[åÿ EÖtm( )
tyoÿrhÄ mnuÿ .Ö=M.ÿ=y;imô v;GdevÖ I jÿWu ;ô,; somÿSy tOPytu sÖh
251
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 32] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
p[;,ô ne Ö Sv;h;ÿ –
EÖWo hÿ devÖ Æ p[iÖ dxonuû sv;ô…R pUvoRà h j;ôtÆ så¨Ö g.eåÃR aÖNtÆ )
såEÖv j;ôtÆ s jÿinô„ym;ÿ,… p[TÖ yõ™jn;ÿiStœit sÖvtR oÿm% u … 4
≤Sm;ÿ∆;ôt• purû ; ikçÖnvw ≤åa;ÿb.Ö vU Ö .uvnÿ ;inô ivê;ÿ )
p[jÖ ;pÿit… p[jÖ y;ÿ s˝rr;Ö,S]Ii,ô JyotIÿãiW scteÖ s Woÿ@x Ö I 5
≤enÖ ¥*®Äg;[ pOiÿ qôvI cÿ dO!û ; ≤enÖ Svù Sti.ôt≤\ ne Ö n;k¡æ )
≤oåaÖNt·rÿ=Öe rjÿso ivôm;nÖ… kSmwÿ devÖ ;yÿ hÖivW;ÿ iv/em 6
≤õ™£NdÿsIôåavÿs; tSt.;ônåe aÖ>yw=tÿe ;ôMmnÿs;ô rejmÿ ;ne )
≤];i/ô sUråÄ ¨idÿto ivô.;itô kSmwÿ devÖ ;yÿ hÖivW;ÿ iv/em )
a;poÿ hÖ ≤äOhÿ tÖ I≤Riíôd;pÿæ 7
giltmN]* --
a;poÿ hÖ ≤äOhÿ tÖ IivRêmÖ ;yÖNg.RNÖ d/;ÿn; jÖnyÿNtIrÄi¶m( )
ttoÿ devÖ ;n;ôãô smÿvtRtÖ ;surû k
e …Ö kSmwÿ devÖ ;yÿ hÖivW;ÿ iv/em –
≤iíÖd;poÿ mihÖn; pÖ≤pR Xÿ yÖ∂=ÖNd/;ÿn; jÖnyÿNtI≤ÖDR m( )
≤o devÖ „e vi/ÿ devÖ åEkÖåa;sIôTkSmwÿ devÖ ;yÿ hÖivW;ÿ iv/em –
venÖ StTpÿXyÖi•ihÿt©Ö hë ;Ö s¥]Ö ivêÖM.vÖTyekn¡ I@m( )
tiSÿmi•Öd˝ sçÖ iv cwiÿ tô svR˝Ö Ö såaotÖ… p[otÿí ivô.ÆU p[jÖ ;suÿ 8
p[ t√oÿcde mÖ tO •Ö u ivô√;NgÿN/ÖvoR /;mÖ iv.Otÿ ©Ö hë ;Ö st( )
]Ii,ÿ pÖd;inô inihÿt;ô guh;ÿSyô ≤St;inô vedÖ s ipôtÆu ipôt;sÿt( 9
s noô bN/ÿju iR nôt; s ivÿ/;ôt; /;m;ÿin vedÖ .uvnÿ ;inô ivê;ÿ )
252
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
253
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 33] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aq ]yiS]'xoå?y;y"
aÖSy;jr;ÿso dÖm;mÖ·r];ÿåaÖcı R mÿÜ ;soåaÖ¶yÿæ p;vÖk;Æ )
iêôtIôcyÿæ ê;ô];soÿ .ur<Ä yvoÿ vnÖWdR oÿ v;ôyvoô n som;ÿ… 1
hrÿyo /Umû kÉt¡ voô v;tÿjtU ;ôå¨pÖ ¥ivÿ )
≤tÿNtÖe vOqgÿ ¶Ö yÿæ 2
≤j;ÿ no imô];v®ÿ,;ô ≤j;ÿ dÖve ;2\–åAûtMbOhû t( )
a¶Öe ≤i=Ö SvNdmÿm( 3
≤u+û v; ih devÿ ÙÖ tÿm;ô2–\ åaê;ÿ2–\ åa¶e rÄqI·rÿv )
in hot;ÿ pUVû yRÆ sÿd… 4
√π iv¡pe crtÖ… SvqeåÃR aÖNy;Ny;ÿ vÖTsmup/ÿ ;pyete )
h·rÿrNÄ ySy;ôM.vÿit Svô/;v;ÿHz⁄£ û oåaÖNySy;ÿNddOxe suvû c;‹…Ã 5
aÖyimÖh p[qÿ mÖ o /;ÿiy /;ôtiO .ôhoRt;ô ≤ijÿœoåa?vÖr„e vI@‰ÿæ )
≤m“ÿv;noô .Ogvÿ o iv®®Äcvu nR Wÿe u icô]i\ vô>vùi\ vôxie vÿxe 6
]Ii,ÿ xÖt; ]I sÖhß;ÿ<yÖi¶iN]Ö˝x Ö ∞ÿ devÖ ; nvÿ c;sp≤Rn( )
a*=ÿN`Otû rw StO,ÿ NbÖihRrSÿ m;ôåa;idıot;ÿr•Ä ‰ùs;dyNt 7
mU/û ;Rniÿ NdÖvoåaÿriÄ tMpOiÿ qôVy; vwêÿ ;nÖrmOtû åa; j;ôtmÖi¶m( )
kÖiv˝ sÖm;[ jÖmitÿiqôÔn;ÿn;m;ôs•; p;]ÿÔnyNt devÖ ;Æ 8
aÖi¶vO]Rû ;i,ÿ jÏn∂^iv,ÖSyuivÃpR NÖ yy;ÿ )
254
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
simÿı… xu£
û åa;¸ÿt… 9
ivêÿie .… soôMyMm?v¶ÖåîN{e,ÿ v;ôynu ;ÿ )
ipb;ÿ imô]Syô /;mÿi.… 10
a; yidÖWe nOpû itÖNtejåÖ a;nÖ$x
( iu cÖ retoô iniWÿˇ_ôN¥*rÄ.IkÉ¡ )
aÖi¶Æ x/Rmà nvÖ¥≤\ vu ;ÿnã Sv;ô?yùÔnyTsUdû yÿ∞ 11
a¶eÖ x/RÃ mhÖte s*.ÿg;yÖ tvÿ ¥uªû ;Nyuˇÿ mÖ ;inÿ sNtu )
sÔ;ÿSpÖTy˝ suyû mÖm;’¡,„u v x]UytÖ ;mÖi.itÿœ;Ö mh;ÿãis 12
Tv;ã ih mÖN{tÿmmkúxoÖ kìvvRÃ mûO heÖ mihÿ nÖ… ≈o„yÿ¶e )
îN{Ö• Tv;ô xvÿs; devÖ t;ÿ v;ôyMu pO,ÿ iNtô r;/ÿs;ô nOtmÿ ;… 13
Tveåaÿ¶e Sv;¸t ip[yô ;sÿæ sNtu sUrû yÿæ )
≤ÖNt;roÖ ≤e mÖ`v;ÿnoÖ jn;ÿn;mUvû ;RNdyÿNtÖ gon;ÿm( 14
≈uiû / ≈uTÿ k,RÖ viˆÿi.devRÖ rw ¶ÿ e sÖy;vÿi.… )
a;sIÿdNtu bÖihRiWÿ imô]oåaÿ≤mRÖ ; p[;tÿ ≤Ö ;Rv;ÿ,oåa?vÖrm( 15
ivêeWÿ ;ômidÿit≤ÖiR Dy;ÿn;ôi\ vêeWÿ ;ômitÿiqôm;RnWÿu ;,;m( )
aÖi¶devRÖ ;n;ômvÿåa;vO,;ônÆ sumÿ @O «ôko .ÿvtu j;ôtvedÿ ;… 16
mÖhoåaÖ¶Æe sÿim/;ônSyô xmR<Ö yn;ÿg; imô]e v®ÿ,e SvôStyeÿ )
≈eœÿº Sy;m sivôtÆu svIÿminô t∂ºvÖ ;n;ômvoÿåaÖ¥; vO,ÿ Imhe 17
a;pÿiíiTpPyu StÖ≤oáR n g;voô n=ÿ•tûO Ôÿ·rÖt;rÿStåîN{ )
255
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 33] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
267
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 34] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aq ctuiS]'xoå?y;y"
≤∆;gÿt[ o dUrû mudû iw tô dwvNÖ tduÿ su¢û Syô tqwvÖ iw tÿ )
dUrû ©Ä mû Ô‰oitÿW;ôÔ‰oitôrk e NÖ tNmÖe mnÿæ ixôvsÿ˚LpmStu 1
≤enÖ km;R<Ã yÖpsoÿ mnIôiW,oÿ ≤ÖDe ’û<viNtÿ ivôdqeWÿ ûu /Ir;ÿ… )
≤dÿpvûU ≤‚R =Ö mÖNtÆ p[jÖ ;n;ôNtNmeÖ mnÿæ ixôvsÿ˚LpmStu 2
≤Tp[DÖ ;nÿmtûu cetoô /OitÿíÖ ≤∆‰oitÿrNÄ trÄmtO Mÿ p[jÖ ;suÿ )
≤Sm;ô•åAûte ikçÖn kmRÃ i£ÖyteÖ tNmeÖ mnÿæ ixôvsÿ˚LpmStu 3
≤endeÖ M.Utû M.uvnÿ M.ivô„yTp·rÿghO ItmÖmtO nÿe Ö svRmà ( )
≤enÿ ≤ÖDSt;ôyteÿ sÖ¢hoÿt;ô tNmeÖ mnÿæ ixôvsÿ˚LpmStu 4
≤iSmÖ•cO …Ö s;mÖ ≤jUã ÿ iWô ≤iSmÖNp[itÿiœt; rqn;ô.;ivÿv;ôr;Æ )
≤iS\miÿ íÖˇ˝ svRmÖ otÿMp[jÖ ;n;ôNtNmÖe mnÿæ ixôvsÿ˚LpmStu 5
suWû ;ôriÖ qrê;ÿinvÖ ≤Nmÿn„ûu y;ù•ne Iôyte.Ö Ixuiÿ .v;Riô jnÿåîv )
˙ÖTp[itÿœ≤\Ö dÿijÖrÔivÿœNÖ tNmeÖ mnÿæ ixÖvsÿ˚LpmStu 6
ipôt•u u StoÿWMmÖho /Öm;R,NÖ tivÿWIm( )
≤Syÿ i]ôto Vyojÿs; vO]û i\ vpÿvmR dÖ yR tÿ ( 7
aiNvdÿnmu teÖ TvMmNy;ÿsÖw xçÿ nS’i/ )
£Tvôe d=;ÿy no ihnuû p[ ,Öåa;yUã
ÿ iW t;·rW… 8
anuÿ noô¥;numÿ it≤ÖDR NdevÖ We uÿ mNyt;m( )
268
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
275
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 35] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aq pçi]'xoå?y;y"
apÖte o ≤ÿNtu pÖ,yosuªÿ ; devpIôyvÿæ )
aÖSy loôkÆ sutû ;vÿt… )
¥ui.ôrhoÿi.rġ_⁄i.ôVyRˇù _\≤mÖ o dÿd;TvvÖs;nÿmSmw 1
sÖivôt; teÖ xrIÿr>e y… pOiqôVy;\LloôkimÿCztu )
tSmwÿ ≤uJyNt;muiû ßy;ÿ… 2
v;ôyÆu punÿ ;tu sivôt; punÿ ;Tvô¶.e ;[ jR sÿ ;ô sU≤SÃR yô vcRsà ; )
ivmuCÿ yNt;mûiu ßy;ÿ… 3
aÖêTÖ qe voÿ inôWdÿnMpÖ,eR voÿ vsÖit„’ût; )
goô.;jÖåîiTkl;ÿsqÖ ≤TsÖnvÿqÖ pU®Wÿ m( 4
sÖivôt; teÖ xrIÿr;i, m;ôt®u pÄ SqÖåa;vÿptu )
tSmwÿ pOiqivô xM.ÿv 5
p[jÖ ;pÿt* Tv; devÖ t;ÿy;ômpu oÿdkÉ loôkÉ indÿ/;Mys* )
apÿ nÖ… xoxucÿ dÖ`m( 6
prÿMmOTyoôåanupû reiÿ hÖ pNq;ô≤\ Steåÿ aÖNyåîtÿro devyÖ ;n;ÿt( )
c=u„ÿ mte Í<vÖte teÿ b[vIimô m; nÿæ p[jÖ ;ã rIÿ·rWoô mot vIôr;n( 7
x\v;tÖ… x˝ ih teÖ `Oi,ô… xNteÿ .vÖiNTv∑ÿk;… )
xNteÿ .vNTvÖ¶yÖ… p;iqRvà ;soô m; Tv;ôi.xUx
ÿ cu n( 8
276
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
278
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
aq Wi$(]x
' oå?y;y"
Ac\vÖ ;cÖMp[p¥ÿ Öe mnoô ≤ju…û p[p¥ÿ Öe s;mÿ p[;,ô Mp[p¥ÿ Öe c=u…û ≈o]ÖMp[p¥ÿ e
)
v;gojÿæ sÖh*joô miyÿ p[;,;p;ôn* 1
≤Nmeÿ iCzÖ{ç=uWÿ oô ˙dÿySyô mnÿsoô v;itÿt,O MÖ bOhSÖ pitÿmÖRe t∂ÿ/;tu )
x•oÿ .vtuû .uvnÿ Syô ≤Spitÿæ 2
.U.vRu …Ö Svùæ ) tTsÿivôtvu rR <ÿe yÖM.goRÃ devÖ Syÿ /Imih )
i/yoô ≤o nÿæ p[coôdy;ÿt( 3
ky;ÿ niíÖ]åa;.uvÿ dUtû I sÖd;vO/ÿ …Ö s%;ÿ )
ky;ô xicÿœy; vOtû ; 4
kSTv;ÿ sÖTyo md;ÿn;ôMm˝ihÿœo mTsÖdN/ÿs… )
dû!O ; icÿd;Ö ®jÖe vsuÿ 5
aÖ.I Wu ,Ö… s%Iÿn;mivôt; jÿ·rtû,ø ;m( )
xÖtM.ÿv;SyUiû ti.ÿæ 6
ky;ô Tv•ÿåËôTy;i.p[mNÿ dse vOWn( )
ky;ÿ Stoôt>O yÖåa;.ÿr 7
îN{Öo ivêÿSy r;jit )
x•oÿåaStu i√ÖpdeÖ xçtu„ÿ pde 8
279
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 36] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aq s¢i]'xoå?y;y"
devÖ Syÿ Tv; sivôtÆu p[sÿ vÖ ieá ênoÿb;ô¸R >y;ÿMpU„û ,o hSt;ÿ>y;m( )
a;dÿdÖe n;·rÿris 1
≤uÔû teÖ mnÿå¨Öt ≤ÿÔu teÖ i/yoô ivp[;ô ivp[Sÿ y bOhtÖ o ivÿpiÖ ítÿæ )
iv ho];ÿ d/e vyun;ôivdekåÖ îNmÖhI devÖ Syÿ sivôtÆu p·rÿ∑iu t… 2
devIÿ ¥;v;pOiqvI mÖ%Syÿ v;mÖ¥ ixroÿ r;?y;sNdevyÖ jÿne
pOiqôVy;Æ )
mÖ%;yÿ Tv; mÖ%Syÿ Tv; xÖI„,Re 3
deVyoÿ vm[‰o .Utû Syÿ p[qmÖj; mÖ%Syÿ voô¥ ixroÿ r;?y;sNdevyÖ jÿne
pOiqôVy;Æ )
mÖ%;yÿ Tv; mÖ%Syÿ Tv; xÖI„,Re 4
îyÖTyg[åeÿ a;sINmÖ%Syÿ te¥Ö ixroÿ r;?y;sNdevyÖ jÿne pOiqôVy;Æ )
mÖ%;yÿ Tv; mÖ%Syÿ Tv; xÖI„,Re 5
îN{ÖSy*jÿ Sq mÖ%Syÿ voô¥ ixroÿ r;?y;sNdevyÖ jÿne pOiqôVy;Æ )
mÖ%;yÿ Tv; mÖ%Syÿ Tv; xÖI„,Re ) mÖ%;yÿ Tv; mÖ%Syÿ Tv; xÖI„,eR
) mÖ%;yÿ Tv; mÖ%Syÿ Tv; xÖI„,Re 6
p[tw uû b[˜,ÿ SÖ pitô… p[ deVÖ yetù u sUnû tO ;ÿ )
aCz;ÿ vIôr•≤RMÃ pÖi¤r;ÿ/sNdevÖ ; ≤ÖD•ÿyNtu n… ) mÖ%;yÿ Tv;
mÖ%Syÿ Tv; xÖI„,Re ) mÖ%;yÿ Tv; mÖ%Syÿ Tv; xÖI„,eR )
282
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
285
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 38] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
aq;∑;i]'xo?y;y"
devÖ Syÿ Tv; sivôtÆu p[sÿ vÖ iáe ênoÿb;R¸ô >y;ÿMpU„û ,o hSt;ÿ>y;m( )
a;dÖdie dÿTywÖ r;ò;ÿis 1
î@ÖåEÁidÿtåÖ EihÖ srÿSvôÊyeihÿ )
as;ôvÁe s;ôvÁe s;ôvie hÿ 2
aidÿTywÖ r;ò;ÿsIN{Ö;<y;å¨Ö„,IWÿæ )
pUWû ;isÿ `Öm;Ryÿ dI„v 3
aÖiê>y;ÿiMpNvSvô srÿSvTyw ipNvÖSveN{;ÿy ipNvSv )
Sv;heN{ÿvTÖ Sv;heN{ÿvTÖ Sv;heN{ÿvt( 4
≤SteÖ Stnÿæ xxÖyo ≤o mÿyoô.≤U oR rÿà/Ö ; vÿsiûu v¥Æ sudû ]ÿæ )
≤enÖ ivê;ô pu„yÿisô v;≤;Rià ,ô srÿSvitô timôh /;tÿvke … )
¨ÖvNáR t·rÿ=mÖ Nveiÿ m 5
g;ôy]Ö HzNdoÿisô ]w∑.ÿu HÖ zNdoÿisô ¥;v;ÿpiO qôvI>y;ÿNTv;ô
p·rÿgO ;MyôNt·rÿ=,Öe opÿyCz;im )
îN{;ÿiên;ô m/unÿ … s;rÄ`Syÿ `ÖmMR p;ÿtÖ vsÿvoô ≤jÿtÖ v;$( )
Sv;hÖ; sU≤SÃR y rÄXmyeÿ vOi∑Övnÿye 6
sÖm{ûu ;yÿ Tv;ô v;t;ÿyÖ Sv;h;ÿ s·rÖr;yÿ Tv;ô v;t;ÿyÖ Sv;h;ÿ )
aÖn;ô/„ûO y;yÿ Tv;ô v;t;ÿyÖ Sv;h;ÿpi[ t/O„û y;yÿ Tv;ô v;t;ÿyÖ Sv;h;ÿ )
aÖvSÖ yveÿ Tv;ô v;t;ÿyÖ Sv;h;ÿiximôd;yÿ Tv;ô v;t;ÿyÖ Sv;h;ÿ 7
286
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
¥;v;ÿpiO qôvI>y;ôãô
Sv;hÖ; ivêe>ÿ yo devÖ >e yÿæ 15
Sv;h;ÿ ®Ä{;yÿ ®Ä{ÙÿtyeÖ Sv;hÖ; sÔ‰oitÿW;ô Jyoitÿæ )
ahÿæ kÖtÉ nu ;ÿ juWt;ã suJû yoitôJyoRitÿW;ô Sv;h;ÿ )
r;i]ÿæ kÉtÖ nu ;ÿ juWt;ã suJû yoitôJyoRitÿW;ô Sv;h;ÿ )
m/uÿ ¸ûtimN{ÿtmeåaÖ¶;vÖXy;mÿ te dev `mRÖ nmÿSteåaStuû m; m;ÿ
ih˝sI… 16
aÖ.IámMmÿihÖm; idv\iÖ vp[oÿ b.Uv sÖpq[ ;ÿ… )
¨Öt ≈vÿs; pOiqôvIã s˝sIÿdSv mÖh;2\–åaÿisô rocÿSv
devvÖ Itÿm… ) iv /Umû mÿ¶åe a®ÄWiMmÿy?e y sOjû p[x
ÿ St dxRtÖ m(
17
≤; teÿ `mR idÖVy; xuGy; g;ÿy}Ö y;ã hÿivô/;Rnÿe )
s; tÖåa;Py;ÿyt;ôi•∑‰;ÿyt;ôNtSywÿ teÖ Sv;h;ÿ )
≤; teÿ `m;RNô t·rÿ=Öe xuGy; i]ô∑>u y;¶Iÿ/e[ )
s; tÖåa;Py;ÿyt;ôi•∑‰;ÿyt;ôNtSywÿ teÖ Sv;h;ÿ )
≤; teÿ `mR pOiqôVy;ã xuGy; jgÿTy;ã sdÖSy;ù )
s; tÖåa;Py;ÿyt;ôi•∑‰;ÿyt;ôNtSywÿ teÖ Sv;h;ÿ 18
=Ö]Syÿ Tv; pÖrSp;ÿyÖ b[˜,ÿ StÖNvùMp;ih )
ivxÿSTv;ô /mR,Ã ; vÖymnu£ ÿ ;m;m suivôt;yÖ nVyÿse 19
ctuæÿ ß·ˇ_ôn;Ri.ÿAtû≥ Syÿ sÖpq[ ;ô… s noÿ ivôê;yuæÿ sÖpq[ ;ô… s nÿæ
sÖv;Ryæÿu sÖpq[ ;ÿ… )
288
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
aqwkoncTv;·r'xoå?y;y"
Sv;h;ÿ p[;,ô >e yÖ… s;i/ÿpitkÉ>y… )
pûiO qôVyw Sv;hÖ;¶yeÖ Sv;hÖ;Nt·rÿ=;yÖ Sv;h;ÿ v;ôyveÖ Sv;h;ÿ )
idÖve Sv;hÖ; sU≤;RyÃ Ö Sv;h;ÿ 1
idÖG>yÆ Sv;h;ÿ cÖN{;yÖ Sv;hÖ; n=ÿ]>e yÖ… Sv;hÖ;ŒÆ Sv;hÖ;
v®ÿ,;yÖ Sv;h;ÿ )
n;>yôw Sv;h;ÿ pUtû ;yÖ Sv;h;ÿ 2
v;ôce Sv;h;ÿ p[;,ô ;yÖ Sv;h;ÿ p[;,ô ;yÖ Sv;h;ÿ )
c=uWÿ Öe Sv;hÖ; c=uWÿ Öe Sv;hÖ; ≈o];ÿyÖ Sv;hÖ; ≈o];ÿyÖ Sv;h;ÿ 3
mnÿs…Ö k;mÖm;kÀi¡ t\v;ôcÆ sÖTymÿxIy )
pÖxnûU ;ã Âôpm•ÿSyÖ rsoô ≤xÖ… ≈IÆ ≈ÿyt;ôMmiyô Sv;h;ÿ 4
p[jÖ ;pÿit… siM.Öy[ m;ÿ,… sÖm;[ $(sM.Otÿ o vwêdevÖ Æ sÿ˝sÖ•o `ÖmÆR
p[vˇÿO _ôStejåÖ ¨¥ÿtåa;iêônÆ pyÿSy;nIôym;ÿne p*ô„,o ivÿ„yÖNdm;ÿne
m;®ÄtÆ Klqÿn( )
mw]Ö Æ xrÿis sNt;ô˛≤m;ÿne v;yÖVyoù iÓÖym;ÿ,åa;¶eyÖ o Ùûym;ÿnoô
v;G`utû Æ 5
sÖivôt; p[qÿ mÖ he •ÿ iÖ ¶i√≥tÖ Iyeÿ v;ôySu tOtû Iyÿåa;idÖTyíÿtqûu Re cÖN{m;ÿ…
pçÖmåAûtÆu WÖœº mÖ®tÿæ s¢Öme bOhSÖ pitÿr∑Öme )
imô]o nÿvmÖ e v®ÿ,o dxÖmåîN{ÿåEk;dÖxe ivêeÿ dÖve ; √;ÿdx Ö e 6
290
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
292
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
VEDIC LITERATURE COLLECTION xuKlyjuvdRe [Yajur Veda]
aq cTv;·r'xoå?y;y"
ÈÖx; v;ôSyùimôd˝ svR≤‚ iTkçÖ jgÿTy;ôÔgÿt( )
tenÿ Tyôˇ_Énÿ .uÔIq;ô m; gO/ÿ …Ö kSyÿ iSvôınÿm( 1
kûv⁄ •R veÖ he km;Rià , ijjIivôWCe zÖt˝ sm;ÿ… )
EÖvNTviyô n;NyqetÖ oùiStô n kmRÃ ilPyteÖ nreÿ 2
aÖs≤ûu ;Rá n;mÖ te loôk;åaÖN/enÖ tmÖs;vOtÿ ;… )
t;\Ste p[Te y;ipÿgCziNtô ≤e kÉ c;ÿTmÖhnoô jn;ÿ… 3
anejÿ dÖ k
e MÖ mnÿsoô jvIÿyoô nwn∂ÿ vÖº ;åa;ÿ“vu NÖ pUvmRÖ xRtà ( )
tı;vÿtoôNy;nTyeiÿ tô itœÖˇiSÿm•Öpo m;ÿt·Ö rê;ÿ d/;it 4
tdÿje itô t•wjiÿ tô t∂Ürû e t√ÿiNtôkÉ )
tdÖNtrÿSy svRSÃ yÖ tduû svRSÃ y;Sy b;ÁÖtÆ 5
≤Stu sv;Rià , .Utû ;Ny;ôTm•evÖ ;nûpu Xyÿit )
sÖv.ÖR tûU We uÿ c;ôTm;nÖNttoô n ivicÿikTsit 6
≤iSmÖNTsv;Rià , .Utû ;Ny;ôTmwv;.Uiÿ √j;nÖtÆ )
t]Ö ko mohÖ… kÆ xok¡åEkÖTvmÿnpûu Xyÿt… 7
s p≤Rgà ;Cz⁄£û mÿk;ôymÿv,Ö[ mÿò;ivôr˝ xuı û mp;ÿpivım( )
kÖivmRnà IôWI pÿ·rÖ.ÆU SvÿyMÖ .U≤;Rqà ;tQyÖtoq;ôNR Vyùd/;Cz;êÖtI>yÖ…
sm;ÿ>y… ) 8
293
MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT
[AdhyŒya 40] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy VEDIC LITERATURE COLLECTION
îit cTv;·r'xoå?y;y"
îTyuˇriv'xit" )
îit m;?yiNdnv;jsneiyxuKlyjuvdRe s'iht;
295