Professional Documents
Culture Documents
ΕΚΘΕΣΗ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΕΤΟΣ 2006
ΕΚΘΕΣΗ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΕΤΟΣ 2006
ΕΚΘΕΣΗ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΕΤΟΣ 2006
C M Y CM MY CY CMY K
Aρχή
ƒPO“TA“IA“ ¢E¢OMEN¿N
0101010101
0101010101
0101010101
Προστασιασ
0101010101
0101010101
0101010101
Δεδομενων
0101010101
0101010101
Προσωπικου
APXH
Xαρακτηρα
EΤΗΣΙΑ
EΚΘΕΣΗ
2006
Composite
ARXH PROSTASIAS COVER 06 12/10/07 11:08 AM Page 3
C M Y CM MY CY CMY K
Composite
¶ôèóéá ¶ëõåóè 2006
°õèîá 2007
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Β. ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΕΙΣ-ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ-ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ 35
Α) ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΕΙΣ 43
Β) ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ 45
ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ 45
ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ 46
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ 49
ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟΥ 51
ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΑΡΧΕΙΩΝ 51
ΕΥΑΙΣΘΗΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ 51
ΜΕΤΡΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ 52
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ 54
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ 54
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΑΝΤΙΡΡΗΣΗΣ 55
ΚΥΡΩΣΕΙΣ 55
ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ 57
SIS-ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΣΕΝΓΚΕΝ 57
Γ) ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 59
Δ. ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΩΝ 88
Ε. ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΑΡΧΕΙΩΝ 91
ΣΤ. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ 94
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 113
12
και στην Εαρινή Σύνοδο των Επιτρόπων Σένγκεν. Η Αρχή εξέδωσε εξήντα οκτώ
των Αρχών Προστασίας Δεδομένων (68) αποφάσεις και δύο (2) γνωμοδο-
έτους 2006 που πραγματοποιήθηκε στη τήσεις. Επίσης, η Αρχή ασχολήθηκε με
Βουδαπέστη της Ουγγαρίας. μία σειρά ιδιαίτερα σημαντικών θεμά-
Στο Δ΄ κεφάλαιο παρατίθεται παράρ- των που άπτονται της αρμοδιότητας
τημα με τις γνωμοδοτήσεις και τις πιο της, ανάλυση των οποίων παρατίθεται
αξιόλογες αποφάσεις της Αρχής που εκ- στο δεύτερο κεφάλαιο. Συγκεκριμένα
δόθηκαν κατά το έτος 2006. αφορούν α) τον Ν. 3471/2006 «Προστα-
σία προσωπικών δεδομένων στον τομέα
Β. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ των ηλεκτρονικών επικοινωνιών» β) την
ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/24/ΕΚ για τη
διατήρηση δεδομένων που παράγονται
Στο πλαίσιο του ελεγκτικού της ρόλου, ή υποβάλλονται σε επεξεργασία σε συ-
η Αρχή προέβη στη διενέργεια δέκα νάρτηση με την παροχή διαθέσιμων στο
επτά (17) διοικητικών ελέγχων αρχεί- κοινό υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοι-
ων και επεξεργασιών σε 16 υπευθύνους νωνιών για το σκοπό της δίωξης εγκλη-
επεξεργασίας (15 νομικά πρόσωπα δη- μάτων γ) την υπηρεσία SWIFT, η οποία
μόσιου και ιδιωτικού δικαίου και μία είναι μια παγκόσμια υπηρεσία ανταλ-
ιδιωτική κατοικία). Οι επιλεγέντες φο- λαγής χρηματοπιστωτικών μηνυμάτων
ρείς αφορούσαν στο μεγαλύτερο μέρος με σκοπό τη διευκόλυνση των διεθνών
ξενοδοχειακές μονάδες (7), νοσοκομεία μεταφορών χρημάτων, δ) τη διεθνή
(2) και λοιπά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού Συνθήκη του Prüm, η οποία αποσκοπεί
δικαίου (5), καθώς και ένα (1) ιδιωτικό στην εμβάθυνση της διασυνοριακής συ-
κτίριο. Επίσης, η Αρχή διενήργησε έλεγ- νεργασίας στους τομείς της καταπολέ-
χο της Ελληνικής Αστυνομίας. Στο δεύ- μησης της τρομοκρατίας, του διασυνο-
τερο κεφάλαιο παρατίθενται τα βασικά ριακού εγκλήματος και της παράνομης
συμπεράσματα των ελέγχων αυτών. μετανάστευσης, ε) τα στοιχεία επιβατών
Το 2006 η Αρχή επιλήφθηκε 1168 προ- αεροπορικών εταιρειών (PNRs) και στ)
σφυγών και αιτήσεων σχετικών με την παραβάσεις του Ν. 2472/1997 που αφο-
τήρηση αρχείων και την επεξεργασία ρούν ανηλίκους.
προσωπικών δεδομένων. Επίσης, μετά Το 2006 υποβλήθηκαν στην Αρχή 98
από αιτήματα δημοσίων υπηρεσιών και αιτήσεις πρόσβασης και αντίρρησης
φορέων, αλλά και με δική της πρωτο- σχετικά με το Σύστημα Πληροφοριών
βουλία, η Αρχή εξέδωσε γνωμοδοτή- Σένγκεν. Η μεγάλη μείωση σε σχέση με
σεις που αναφέρονταν στην εφαρμογή τα έτη πριν από το 2003 οφείλεται στο
των βασικών αρχών της προστασίας της γεγονός ότι πλέον οι αιτήσεις αυτές κα-
ιδιωτικής ζωής. Συγκεκριμένα, η Αρχή τατίθενται από τους ενδιαφερόμενους
ασχολήθηκε με καταγγελίες πολιτών απευθείας στο Γραφείο SIRENE του
που αφορούσαν τους τομείς: Διωκτικών Υπουργείου Δημόσιας Τάξης. Οι προ-
Αρχών και Δημόσιας Τάξης, Εργασια- σφεύγοντες κατάγονται από 13 διαφο-
κών Σχέσεων, Ηλεκτρονικών Επικοι- ρετικές χώρες, στην πλειοψηφία τους
νωνιών, Χρηματοπιστωτικό, Δημόσιας όμως είναι Ρώσοι και Αλβανοί. Από τις
Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, Υγείας, 98 προσφυγές του 2006, διεκπεραιώθη-
Ιδιωτικής Οικονομίας, Μέσων Μαζικής καν οι 42. Από αυτές, διαγράφηκαν με
Ενημέρωσης, Ασφαλιστικό, Παιδείας απόφαση της Αρχής οι 23, σε 10 περι-
και Έρευνας, Εθνικής Άμυνας, Φορο- πτώσεις το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης
λογικό και το Πληροφοριακό Σύστημα προέβη στη διαγραφή ύστερα από σχε-
13
τική επιστολή της Αρχής, σε μία περί- βελτιωμένες και ευρύτερες υπηρεσίες
πτωση η αίτηση απορρίφθηκε από την στους πολίτες.
Αρχή και σε 8 περιπτώσεις οι αιτούντες Στο πλαίσιο, εξάλλου, της μεγαλύτερης
ενημερώθηκαν σχετικά με την καταχώ- συνεργασίας και επικοινωνίας μεταξύ
ρηση που τους αφορούσε. των Ευρωπαϊκών Αρχών, λειτουργεί ο
Στο πλαίσιο της διαδικασίας έκδοσης ιστοχώρος CIRCA, ο οποίος έχει δημι-
αδειών λειτουργίας αρχείων με ευαίσθη- ουργηθεί με πρωτοβουλία της Ευρωπα-
τα δεδομένα, η Αρχή ολοκλήρωσε κατά ϊκής Επιτροπής. Οι χρήστες του ιστο-
το έτος 2006 την εξέταση 53 αιτήσεων χώρου αυτού, εκπρόσωποι των Αρχών
και 12 αιτήσεων χορήγησης άδειας δια- Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού
βίβασης δεδομένων σε χώρες εκτός ΕΕ Χαρακτήρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Από τις αιτήσεις αυτές, 56 κατέληξαν και άλλων ευρωπαϊκών κρατών, συ-
στη χορήγηση άδειας, ενώ 9 από αυτές γκροτούν την ομάδα εργασίας εξέτασης
εκκρεμούν, είτε γιατί δόθηκε εντολή ζητημάτων που αφορούν την προστα-
ελέγχου, είτε γιατί ζητήθηκαν περισσό- σία των προσωπικών δεδομένων (Case
τερες διευκρινίσεις από τον υπεύθυνο Handling Workshop). Τα μέλη της ομά-
επεξεργασίας. Επιπλέον, ενεργοποιήθη- δας συναντώνται δύο φορές τον χρόνο
κε διαδικασία ελέγχου των αδειών που και ανταλλάσσουν απόψεις και εμπειρί-
εκδόθηκαν κατά τη διάρκεια της προ- ες για συγκεκριμένα επίκαιρα ζητήματα
ηγούμενης τριετίας (2003-2006). Στο που απασχολούν όλες τις Αρχές. Η συ-
πλαίσιο αυτό, ζητήθηκε από τους υπευ- νάντηση τον Μάρτιο 2006 πραγματο-
θύνους επεξεργασίας να ενημερώσουν ποιήθηκε στη Μαδρίτη, ενώ το Νοέμ-
την Αρχή σχετικά με τις ενέργειες συμ- βριο του ιδίου έτους η Ελληνική Αρχή
μόρφωσής τους σύμφωνα με τους όρους διοργάνωσε τη 14η Συνάντηση (XIV
των αδειών που κατέχουν. Επίσης, η Case Handling Workshop) στην Αθήνα.
Αρχή δέχθηκε 94 αιτήσεις ανανέωσης Η συμμετοχή υπήρξε ιδιαίτερα υψηλή
αδειών, από τις οποίες μέχρι σήμερα και σημαντική και ειδικότερα έλαβαν
έχουν εγκριθεί οι 46. μέρος 64 εκπρόσωποι από 36 ευρω-
Από επικοινωνιακής πλευράς, η Αρχή, παϊκές εθνικές και υπο-εθνικές Αρχές
στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, Προστασίας Δεδομένων, καθώς επίσης
εκ των οποίων ιδιαίτερη βαρύτητα έχει και εκπρόσωποι του Ευρωπαίου Επόπτη
θέσει στην ενημέρωση και την ευαι- Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων
σθητοποίηση των υποκειμένων των και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Απο-
δεδομένων, καθώς και των υπεύθυνων τέλεσμα ήταν να προκύψει μία ιδιαίτε-
επεξεργασίας ως προς τα δικαιώματα ρα ενδιαφέρουσα και εποικοδομητική
και τις υποχρεώσεις τους, ανέπτυξε μια ανταλλαγή εμπειριών και απόψεων, κα-
σειρά σχετικών ενεργειών. Σε καθημε- θώς και συζήτηση κοινών προβλημάτων
ρινή βάση εξειδικευμένα στελέχη της που άπτονται της προστασίας των προ-
Αρχής παρείχαν ενημέρωση – ηλεκτρο- σωπικών δεδομένων.
νική και συμβατική – και συμβουλές σε Ακόμα, η Αρχή, επ΄ ευκαιρία της θέσπι-
θέματα αρμοδιότητας της Αρχής, αλλά σης από το Συμβούλιο της Ευρώπης της
και ειδικότερη ενημέρωση με ομιλίες 28ης Ιανουαρίου ως Ευρωπαϊκής Ημέρας
σε συνέδρια και ημερίδες. Επίσης, ση- Προστασίας Δεδομένων, προετοίμασε
μαντικό μέσο ενημέρωσης αποτέλεσε η εντατικά τη διοργάνωση ενημερωτικών
ιστοσελίδα της Αρχής, οι εργασίες για σεμιναρίων με στόχο την ενημέρωση
την αναβάθμιση της οποίας πρόκειται των πολιτών σχετικά με τη νομοθεσία
σύντομα να ολοκληρωθούν παρέχοντας που διέπει την προστασία δεδομένων,
14
όπως και σχετικά με τα δικαιώματα και και έκτοτε τακτικό με αναπληρωτή του
τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυ- τον Ιωάννη Τζιώνα, Επίκουρο Καθη-
τήν, καθώς και την ανάπτυξη διαφόρων γητή του Πανεπιστημίου Μακεδονίας
ζητημάτων που αντιμετώπισε η Αρχή αναπληρωματικό μέλος από 14.11.2005.
και την πληροφόρηση σχετικά με τους Στυλιανός Σαρηβαλάσης, Επίτιμος Σύμ-
κινδύνους που προέρχονται από την πα- βουλος του Συμβουλίου της Επικρατεί-
ράνομη επεξεργασία των προσωπικών ας με αναπληρωτή του τον Αναστάσιο
τους δεδομένων και τη μη τήρηση των Πράσσο, επίτιμο Αρεοπαγίτη.
βασικών αρχών που διέπουν τη νόμιμη Νικόλαος Φραγκάκης, Δικηγόρος με
επεξεργασία. αναπληρωτή του τον Χρήστο Πολίτη,
Δικηγόρο.
Γ. ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ
Δ. ΥΠΟΔΟΜΗ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ
Πρόεδρος της Αρχής είναι ο Δημήτριος
Γουργουράκης, Αντιπρόεδρος του Αρεί- Α) ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ
ου Πάγου ε.τ. με αναπληρωτή του τον
Χρήστο Παληοκώστα, Επίτιμο Αρεοπα- Η Αρχή επικουρείται στο έργο της από
γίτη. τη Γραμματεία που λειτουργεί σε επί-
πεδο Διεύθυνσης και συγκροτείται από
Æáëôéëá ëáé áîáðìèòöíáôéëá íåìè τρία τμήματα:
ôèó áòøèó åéîáé: αα) το τμήμα Ελεγκτών,
ββ) το τμήμα Επικοινωνίας και
Λεωνίδας Κοτσαλής, Καθηγητής του γγ) το τμήμα Διοικητικών και Οικονο-
Νομικού Τμήματος του Πανεπιστημίου μικών Υποθέσεων.
Αθηνών, τακτικό μέλος από 14.11.2005,
με αναπληρωτή του τον Ιωάννη Γιαννί- αα) Το τμήμα Ελεγκτών έχει αρμοδιό-
δη, Αναπληρωτή Καθηγητή του Νομι- τητες καθοριστικού χαρακτήρα για την
κού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθη- εκπλήρωση της αποστολής της Αρχής.
νών, αναπληρωματικό μέλος επίσης από Ενδεικτικά, στο τμήμα αυτό ανήκει η
14.11.2005. διενέργεια διοικητικών ελέγχων σε κάθε
Φίλιππος Δωρής, Καθηγητής του Νο- αρχείο, η προπαρασκευή της έκδοσης
μικού Τμήματος του Πανεπιστημίου κανονιστικών πράξεων για τη ρύθμιση
Αθηνών, τακτικό μέλος από 14.11.2005 ειδικών, τεχνικών και λεπτομερειακών
με αναπληρώτρια του την Πηνελόπη θεμάτων που εντάσσονται στο νομοθε-
Φουντεδάκη, Καθηγήτρια του Παντείου τικό πλαίσιο της προστασίας του ατό-
Πανεπιστημίου, της οποίας η θητεία ως μου από την επεξεργασία δεδομένων
αναπληρωματικού μέλους ανανεώθηκε προσωπικού χαρακτήρα, η προπαρα-
από 14.11.2005. σκευή για την έκδοση Οδηγιών με σκο-
πό την ενιαία εφαρμογή της προστατευ-
Ανδρέας Πομπόρτσης, Καθηγητής τικής του ατόμου νομοθεσίας, η εξέταση
Πληροφορικής του Αριστοτελείου Πα- προσφυγών και καταγγελιών, η σύνταξη
νεπιστημίου Θεσσαλονίκης με αναπλη- εισηγήσεων και η έκδοση των σχετικών
ρώτριά του την Γραμματή Πάντζιου, αποφάσεων. Εξάλλου, το τμήμα Ελε-
Καθηγήτρια ΤΕΙ Αθηνών. γκτών αφιερώνει σημαντικό χρόνο στην
Αγάπιος Παπανεοφύτου, Επίκουρος Κα- εξέταση αιτήσεων και τη διαδικασία
θηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου, χορήγησης αδειών τήρησης και επεξερ-
αναπληρωματικό μέλος έως 14.11.2005 γασίας αρχείων προσωπικών δεδομέ-
15
16
17
18
19
ελέγχων, αλλά και ενίσχυσης της ιδι- σμού, επιδιώκοντας αφενός μεν την
ωτικότητας. Αναφέρεται στον προσ- υποστήριξη της ηλεκτρονικής κατα-
διορισμό και την ανάπτυξη εργαλεί- γραφής των συνεδριάσεών της και της
ων ελέγχου, ενδεχομένως ανοικτού σύνταξης των αντίστοιχων πρακτικών
κώδικα, όπως εργαλείων αποτίμησης και αφετέρου την υποστήριξη ενεργειών
αδυναμιών των συστημάτων, εργα- ενημέρωσης ενδιαφερομένων και εκπαί-
λείων αποτίμησης κινδύνων, εργα- δευσης του προσωπικού της, οι οποίες
λείων ανάλυσης ψηφιακών πειστη- γίνονται στους χώρους της Αρχής.
ρίων, εργαλείων διάτρησης δικτύων,
καθώς και εργαλείων ενίσχυσης της Ε. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ
ιδιωτικότητας, όπως φίλτρων ανα- ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ
γνώρισης επιβλαβούς ή επιζήμιου ΑΝΑΓΚΑΙΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
περιεχομένου και κακόβουλων προ-
γραμμάτων καθώς και αντιμετώπι- Όλα σχεδόν τα προβλήματα της Αρχής,
σης spam. Ακόμα, περιλαμβάνεται η τα οποία παρατέθηκαν στην Ετήσια Έκ-
δημιουργία/αξιοποίηση βάσης δεδο- θεση 2005, συνεχίζουν να υφίστανται
μένων αναφορικά με αδυναμίες και και να θέτουν, βεβαίως, σοβαρά εμπόδια
μέτρα αντιμετώπισης. στην εύρυθμη λειτουργία της. Ως προς
· Η επέκταση της δικτυακής υποδομής το ανθρώπινο δυναμικό της Αρχής, ιδι-
της Αρχής για τη βέλτιστη υποστήρι- αίτερα το εξειδικευμένο επιστημονικό
ξη απομακρυσμένων ελέγχων και αυ- προσωπικό, οι ελλείψεις είναι πολύ σο-
τοαξιολογήσεων. Περιλαμβάνεται η βαρές, επιτείνονται δε από την αποχώ-
ανάλυση της υφιστάμενης υπολογι- ρηση στελεχών της, λόγω μη ελκυστικών
στικής και επικοινωνιακής υποδομής αποδοχών και απουσίας άλλων κινήτρων
της Αρχής και η επέκτασή της, έτσι απόδοσης αλλά και παραμονής, ενώ πα-
ώστε να υποστηρίζεται η εξ αποστά- ράλληλα αποτρέπεται η προσέλκυση
σεως ελεγκτική δραστηριότητα της νέων στελεχών ιδιαιτέρως υψηλού επι-
Αρχής. Με τον τρόπο αυτό θα είναι στημονικού επιπέδου. Οι επιπτώσεις της
δυνατή μεν η υποστήριξη των πολι- έλλειψης επαρκούς προσωπικού καθί-
τών και των υπευθύνων επεξεργασί- στανται ιδίως κρίσιμες σε συνδυασμό με
ας κατά την αξιοποίηση των μεθοδο- την παρατηρούμενη συνεχή αύξηση των
λογιών και εργαλείων, τα οποία θα εισερχομένων υποθέσεων (προσφυγές/
προκύψουν από το παρόν έργο. Στο καταγγελίες, αιτήματα για γνωμοδοτή-
πλαίσιο της επέκτασης της δικτυα- σεις, ερωτήματα, απαιτήσεις διενέργειας
κής υποδομής της Αρχής, θα δημι- ελέγχων και κατάρτισης Οδηγιών και
ουργηθούν κινητές μονάδας ελέγχων κανονιστικών πράξεων και ενημέρωση
με προμήθεια των αναγκαίων υπολο- υποκειμένων των δεδομένων και υπευ-
γιστικών και επικοινωνιακών μέσων θύνων επεξεργασίας του δημόσιου και
για την επιτόπια διενέργεια ελέγχων, ιδιωτικού τομέα). Ως αποτέλεσμα αυτών
σε εφαρμογή του προγράμματος τα- των ελλείψεων, οι χρόνοι απόκρισης της
κτικών και έκτακτων ελέγχων της Αρχής σε αιτήματα των πολιτών και των
Αρχής, ανταποκρινόμενη εκτός των υπευθύνων επεξεργασίας επιμηκύνονται
άλλων σε επιτακτικά αιτήματα των δραματικά, ενώ σε άλλες της αρμοδιό-
πολιτών και της κοινής γνώμης. τητες η ανταπόκριση της Αρχής περιο-
ρίζεται σημαντικά. Σε συνδυασμό δε με
Τέλος, το 2006, η Αρχή προχώρησε στην τη μερική έλλειψη ειδικής υλικοτεχνικής
προμήθεια οπτικοακουστικού εξοπλι- υποδομής και κατάλληλων διαδικασιών
20
και μέσων αντιμετώπισης έκτακτων πε- επιθυμία και προσδοκία των πολιτών,
ριπτώσεων, τα προβλήματα αυτά έχουν συμπεριλαμβανομένης της δυνατό-
ιδιαίτερα αρνητική επίπτωση στο ελε- τητας διενέργειας ελέγχων σε πανελ-
γκτικό της έργο, καθιστούν δύσκολη λαδική έκταση και ιδίως στις μεγάλες
και σε πολλές περιπτώσεις ανέφικτη την πόλεις.
εκτέλεση ελέγχων σε όλη τη χώρα και · Ο προϋπολογισμός της Αρχής θα
δημιουργούν δυσχέρειες στην επιδίωξη ήταν σκόπιμο και ενισχυτικό της
της Αρχής για υποστήριξη των πολιτών ανεξαρτησίας της να έχει αυτοτέ-
και των υπευθύνων επεξεργασίας. λεια ή τουλάχιστον να συνδεθεί με
Για την αποτελεσματική λειτουργία της τον προϋπολογισμό της Βουλής, στο
Αρχής Προστασίας Δεδομένων και την μόνο δηλαδή αρμόδιο όργανο που
ενίσχυση της ανεξαρτησίας της, είναι ελέγχει την Αρχή. Η Αρχή πρέπει,
αναγκαίες μεταξύ άλλων και οι ακόλου- όπως επιβάλλεται και από το άρθρο
θες ρυθμίσεις, οι οποίες αναφέρθηκαν 19, παρ. 1 εδ. θ του Νόμου 2472/97,
και στην Έκθεση του έτους 2005 και το οποίο σημειωτέον μεταφέρει αντί-
επαναλαμβάνονται ήδη γιατί δεν έχουν στοιχη διάταξη της Οδηγίας 95/46/
ακόμη πραγματοποιηθεί: ΕΚ, να ενημερώνεται για νομοπαρα-
· Ενίσχυση της Αρχής Προστασίας Δε- σκευαστικές εργασίες που άπτονται
δομένων για την πιο αποτελεσματική των προσωπικών δεδομένων, για να
άσκηση της ελεγκτικής της αρμοδι- εκφέρει τη γνώμη της ως προς αυτές
ότητας, συμπεριλαμβανομένης της και να αποφεύγονται έτσι ρυθμίσεις
επέκτασης της ειδικής τεχνολογικής που δεν συνάδουν με το άρθρο 9Α
υποδομής της Αρχής, δηλαδή δημι- του Συντάγματος και τον εκτελεστι-
ουργίας εργαστηρίου και ανάπτυ- κό αυτού Νόμο 2472/1997.
ξης ειδικών εργαλείων λογισμικού
και υλικού, για την υποστήριξη των ΣΤ. ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΟ ΕΡΓΟ
ελέγχων. ΕΠΙ ΣΧΕΔΙΩΝ ΝΟΜΩΝ ΚΑΙ
· Δημιουργία υποδομής ενημέρωσης ΑΛΛΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ
και ευαισθητοποίησης των πολιτών ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΤΗΝ
σε θέματα προστασίας της ιδιωτι- ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ
κότητας και ενίσχυση για το σκοπό ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
αυτό του τμήματος Επικοινωνίας της
Γραμματείας της Αρχής. Κατά το έτος 2006 η Αρχή κλήθηκε να
· Αναμόρφωση του οργανισμού της γνωμοδοτήσει επί Σχεδίων Νόμων και
Γραμματείας της Αρχής αναφορικά προπαρασκευαστικών εργασιών ή να
με τους Ελεγκτές, έτσι ώστε να προ- συμμετέχει σε νομοπαρασκευαστικές
βλέπεται βαθμολογική και μισθολο- επιτροπές, σύμφωνα με την αρμοδιότη-
γική εξέλιξή τους. τά της κατά το άρθρο 19 παρ. 1 στοιχ. θ
· Αύξηση των οργανικών θέσεων του του Ν. 2472/97.
προσωπικού της Γραμματείας (Ελε- 1. Γνωμοδότηση 2/2006 (βλ. δεύτερο
γκτών και διοικητικού προσωπικού) κεφάλαιο)
κατά τριάντα (30). 2. Μεταφορά στο ελληνικό δίκαιο
· Χορήγηση σημαντικών πιστώσε- της Οδηγίας 2006/24/ΕΚ σχετικώς με
ων για την ανεμπόδιστη εκτέλεση την τήρηση δεδομένων κίνησης και θέ-
του έργου της Αρχής, στο σύνολό σης για σκοπούς δίωξης εγκλημάτων
του, κατά τη βούληση του νομοθέ- (βλ. δεύτερο κεφάλαιο)
τη (κοινοτικού και εθνικού) και την 3. Σχέδιο Νόμου για την «προστα-
21
22
23
24
25
26
30
31
σει τη διαδικασία εγγραφής, έτσι ώστε κιδικής δεν επιβεβαίωσε την καταγγελία
τα αποθηκευτικά μέσα να επανεγγράφο- που έλαβε η Αρχή, αφού δεν διαπιστώ-
νται ή διαγράφονται, το αργότερο εντός θηκε η λειτουργία ή εγκατάσταση οποι-
15 ημερών από την εγγραφή. Επίσης, η ουδήποτε συστήματος κλειστού κυκλώ-
Αρχή συνέστησε στον υπεύθυνο επεξερ- ματος τηλεόρασης.
γασίας να τοποθετήσει την κεντρική μο- Ο έλεγχος στο ξενοδοχείο ΤΙΤΑΝΙΑ
νάδα ελέγχου και διαχείρισης του συστή- πραγματοποιήθηκε κατόπιν δημοσιεύ-
ματος σε χώρο ελεγχόμενης πρόσβασης ματος στον Τύπο, το οποίο αναφέρο-
με παράλληλη τήρηση των αναγκαίων νταν σε διαμαρτυρίες του προσωπικού
μέτρων προστασίας, όπως επίσης και να του υπεύθυνου επεξεργασίας σχετικά
καταρτίσει πολιτική ασφαλείας και κώδι- με την εγκατάσταση του εν λόγω κλει-
κα δεοντολογίας, τα οποία και πρέπει να στού κυκλώματος τηλεόρασης, το οποίο
κατατεθούν στην Αρχή. –σύμφωνα με το δημοσίευμα- θα μπο-
Κατά τον έλεγχο του ξενοδοχείου ρούσε να χρησιμοποιηθεί ως μέσο πα-
GRANDE BRETAGNE, το οποίο είχε ρακολούθησης των υπαλλήλων στους
υποβάλει γνωστοποίηση της εγκατά- χώρους εργασίας. Κατά τον έλεγχο δι-
στασης και λειτουργίας συστήματος απιστώθηκε η ύπαρξη συστήματος κλει-
κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης, δια- στού κυκλώματος τηλεόρασης σε φάση
πιστώθηκαν και κάμερες, οι οποίες δεν δοκιμαστικής λειτουργίας και η μη υπο-
είχαν δηλωθεί στην αρχική γνωστοποίη- βολή γνωστοποίησης, κατά παράβαση
ση. Για το λόγο αυτό ζητήθηκε συμπλη- της οδηγίας 1122/2000 της Αρχής. Επί-
ρωματική γνωστοποίηση. Πέραν αυτού, σης, η Αρχή εντόπισε παραλείψεις, για
εντοπίστηκαν κάποιες ακόμα ελάσ- τις οποίες και απευθύνθηκαν συστάσεις
σονος σημασίας παραλείψεις ως προς προς τον υπεύθυνο επεξεργασίας, ώστε
την ασφάλεια της επεξεργασίας για τις να διορθωθούν, όπως η αφαίρεση μέ-
οποίες απευθύνθηκαν συστάσεις προς ρους των καμερών, η αλλαγή της θέσης
τον υπεύθυνο επεξεργασίας προκειμέ- συγκεκριμένων καμερών και η λήψη μέ-
νου να διορθωθούν. τρων ασφαλείας. Ειδικότερα, επισημαί-
Ο έλεγχος στο Ξενοδοχείο ROY πραγ- νεται ότι η Αρχή αποφάσισε την αφαί-
ματοποιήθηκε κατόπιν καταγγελίας. Ο ρεση όλων των καμερών στους χώρους
υπεύθυνος επεξεργασίας δεν είχε υπο- εστίασης του ξενοδοχείου, εκτός των
βάλει γνωστοποίηση εγκατάστασης και ταμείων, στις εισόδους των κλιμακοστα-
λειτουργίας κλειστού κυκλώματος τηλε- σίων στους ορόφους του κτιρίου, στην
όρασης. Ο έλεγχος οδήγησε στις ακόλου- είσοδο των ανελκυστήρων του ημιώρο-
θες διαπιστώσεις. Οι θέσεις και η εστίαση φου, στο χώρο εισόδου των αποδυτηρί-
ορισμένων καμερών επέτρεπε την πα- ων του προσωπικού, και στο χώρο εισό-
ρακολούθηση χώρου εργαζομένων και δου των τουαλετών του ημιώροφου.
του καθιστικού και όχι της εισόδου προς Ο έλεγχος στο πιάνο-μπαρ ‘ΑΚΡΩΡΕΙ-
αυτό. Επίσης, η ανάρτηση ενημερωτικής ΟΝ’ δεν επιβεβαίωσε την καταγγελία
πινακίδας είχε γίνει σε μη εμφανές σημείο που προηγήθηκε. Διαπιστώθηκε μεν η
και λάμβανε χώρα καταγραφή ήχου. Ζη- εγκατάσταση και λειτουργία κλειστού
τήθηκε η αφαίρεση της δυνατότητας κα- κυκλώματος για τον έλεγχο της εισό-
ταγραφής ήχου. Επίσης, η αφαίρεση ορι- δου, κατά τις ώρες λειτουργίας του, χω-
σμένων καμερών και η αλλαγή εστίασης ρίς ωστόσο να γίνεται καταγραφή των
άλλων, καθώς και η ανάρτηση ενημερω- δεδομένων σε κάποιο αποθηκευτικό
τικών πινακίδων σε εμφανή σημεία. μέσο. Αν και δεν έλαβε χώρα παραβίαση
Ο έλεγχος στο ξενοδοχείο ΣΑΝΗ Χαλ- διατάξεων του Ν. 2472/97, έγιναν προ-
32
33
34
35
36
λισης 24, τον Φορολογικό τομέα- Υπουρ- οι ανωτέρω αποφάσεις του Συμβουλίου
γείο Οικονομίας / Οικονομικών 18, τον της Επικρατείας είναι απορριπτικές και
τομέα Εθνικής Άμυνας 9, τα Μέσα Μαζι- επικυρώνουν τις προσβαλλόμενες απο-
κής Ενημέρωσης 5 και λοιπούς τομείς. φάσεις της Αρχής.
Τέσσερις αποφάσεις της Αρχής κατά Όσον αφορά δε τις δύο - κατά το ίδιο δι-
το έτος 2006 προσεβλήθησαν στο Συμ- άστημα (έτος 2006) - κριθείσες αιτήσεις
βούλιο της Επικρατείας, χωρίς να έχουν αναστολής εκτελέσεως αποφάσεων της
εκδοθεί σχετικές αποφάσεις. Από την Αρχής, η Επιτροπή Αναστολών του Συμ-
άλλη πλευρά, το Συμβούλιο της Επι- βουλίου της Επικρατείας έκανε δεκτή
κρατείας εξέδωσε και κοινοποίησε στην μία αίτηση αναστολής και μία απέρριψε.
Αρχή κατά το έτος 2006 αποφάσεις επί Η κατηγοριοποίηση των προσφυγών και
πέντε αιτήσεων ακυρώσεως αποφάσεων γενικότερων αιτημάτων πολιτών παρου-
της Αρχής προηγούμενων ετών. Όλες σιάζεται στους παρακάτω πίνακες:
¶éóåòøÞíåîá Îççòáæá
34.81% 51.44%
4.64%
9.11%
37
47.65% 27.98%
24.37%
38
0.18%
2.65%
20.55%
8.95%
6.30%
5.30% 12.60%
4.11%
1.19%
10.23% 3.01%
39
ºáôèçïòéïðïÝèóè ¶òöôèíÀôöî
3.67%
23.58% 18.24%
0.21%
4.09%
0.21%
6.50% 17.82%
5.77%
3.88%
6.29% 1.47%
8.28%
ÆòáðåúéëÞ÷ ôïíÛá÷ 35
¦òÞóâáóè óå °òøåÝá ëáé ðáòáâÝáóè äåäïíÛîöî 174
ºòÀôï÷ ëáé ¢èíÞóéá ¢éïÝëèóè 170
¶ëðáéäåùôéëÀ éäòàíáôá 37
¶ôáéòåÝå÷ ðéóôïìèðôéëÜ÷ éëáîÞôèôá÷ - ÆåéòåóÝá÷ °¶ 14
¸ìåëôòïîéëÛ÷ åðéëïéîöîÝå÷ 79
(óôáõåòÜ ëáé ëéîèôÜ ôèìåæöîÝá, ùðèòåóÝå÷ ¢éáäéëôàïù ëìð)
ÆïíÛá÷ ùçåÝá÷ 60
ºìåéóôÀ ëùëìñíáôá 55
Direct marketing, ðòïñõèóè ðòïûÞîôöî 62
¦òïóæùçÛ÷ áììïäáðñî áîáæïòéëÀ íå ôï ¦ª ªÛîçëåî 2
¤Ýóôá ôïù Àòõòïù 13 39
¦òïâìèíáôéëÜ áîáçòáæÜ ïîïíáôåðöîàíöî ëáôÀ ¶¤ÃÆ 2
¢éÀæïòá 225
40
¦òïóæùçÛ÷ / ëáôáççåìÝå÷
8.58%
15.80%
5.21%
1.19%
13.88%
12.15%
1.10%
4.29%
12.79%
2.65%
2.83%
7.21% 12.33%
41
Ερωτήματα Αριθμός
Τομέας Διωκτικών Αρχών και Δημόσιας Τάξης 46
Τομέας Εθνικής Άμυνας 11
Δημόσια Διοίκηση - Αυτοδιοίκηση / Κρατική δράση 197
Φορολογικός Τομέας - Υπουργείο Οικονομίας / Οικονομικών 22
Τομέας Υγείας 58
Τομέας Ασφάλισης 45
Παιδεία και Έρευνα 47
Χρηματοπιστωτικός Τομέας 39
Τομέας Ιδιωτικής Οικονομίας 75
( πλην χρηματοπιστωτικού, ασφαλιστικού, τηλεπικοινωνιακού)
Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες 88
Τομέας Εργασιακών Σχέσεων 87
Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης 7
Λοιπά 232
Σύνολα 954
¶òöôÜíáôá
4.82%
1.15%
24.32%
20.65%
0.73%
2.31%
9.12%
6.08%
4.72%
9.22%
4.93%
7.86% 4.09%
42
43
σχετικά με την υποχρέωση των νομικών σίων δικηγόρων. Ως προς τις τελευταίες
βάσεων δεδομένων να ανωνυμοποιούν κατηγορίες προσώπων υπερισχύει ο δη-
τις Αποφάσεις του Συμβουλίου της Επι- μόσιος ρόλος τους κατά τη διεξαγωγή
κρατείας πριν από τη δημοσίευσή τους, της δίκης και, επίσης, η αναφορά του
ε) τους ιδιαίτερους κινδύνους που ενέχει ονοματεπωνύμου δεν συνδέεται με πε-
το Διαδίκτυο. Ως προς το τελευταίο, οι ραιτέρω πληροφορίες, όπως στην περί-
ιδιαίτεροι κίνδυνοι εντοπίζονται ιδίως πτωση των διαδίκων ή άλλων εμπλεκό-
στην ελεύθερη, καθολική, μη ελεγχόμε- μενων μερών.
νη, χρονικά μη περιορισμένη αναζήτηση Στη συνέχεια, η Αρχή εξέτασε τις προ-
σχετικής πληροφορίας καθώς και στην ταθείσες ειδικές διατάξεις (δημοσίευση
έλλειψη της δυνατότητας διασφάλισης χωρίς προηγούμενη ανωνυμοποίηση,
της ακεραιότητας της πληροφορίας. πρόβλεψη δικαιώματος αντίρρησης,
Όλα αυτά, αθροιστικώς εφαρμοζόμενα, χρονικώς περιορισμένου) υπό το πρίσμα
δύναται να οδηγήσουν στη συλλογή του Συντάγματος, της Ευρωπαϊκής Σύμ-
και περαιτέρω επεξεργασία πληροφορί- βασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
ας σχετικά με τα φυσικά πρόσωπα που (ΕΣΔΑ) και του κοινοτικού δικαίου.
εμπλέκονται σε μια δικαστική διαδικα- Κρίθηκε ότι το δικαίωμα στην πληροφό-
σία που δεν συνάδουν με το σκοπό της ρηση όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο
πληροφόρησης για την εφαρμογή του 5Α του Συντάγματος και ο δημόσιος χα-
δικαίου, ιδίως όταν έτσι μπορεί να απο- ρακτήρας των δικαστικών αποφάσεων
τυπωθεί η προσωπική, επαγγελματική, σύμφωνα με το άρθρα 93 παρ. 2 Σ και το
ιδιοκτησιακή ή περιουσιακή κατάσταση άρθρο 6 της ΕΣΔΑ ικανοποιούνται πλή-
ή σύγκρουση που τυχόν υφίσταται με- ρως με την ανωνυμοποιημένη δημοσίευ-
ταξύ συγκεκριμένων διαδίκων. Τέλος, η ση των αποφάσεων, εφόσον δεν ενδιαφέ-
Αρχή έλαβε υπόψη ότι και σε άλλα κρά- ρει το συγκεκριμένο πρόσωπο αλλά το
τη μέλη της ΕΕ, στα οποία οι δικαστικές ουσιαστικό περιεχόμενο της δικαστικής
αποφάσεις δημοσιεύονται και αναφέρο- απόφασης, ενώ τυχόν δημοσίευση των
νται με βάση τα ονόματα των διαδίκων, δεδομένων που ταυτοποιούν τα φυσικά
ακολουθείται η τακτική της ανωνυμο- πρόσωπα δύναται ενόψει των ιδιαίτερων
ποίησής τους πριν από την ανάρτησή χαρακτηριστικών του Διαδικτύου να θί-
τους σε διαδικτυακές πύλες, προσβάσι- ξει υπέρμετρα το δικαίωμα στην προστα-
μες σε κάθε ενδιαφερόμενο. σία των προσωπικών δεδομένων (άρθρο
Με βάση τα προηγούμενα, η Αρχή έκρι- 9Α Σ), προσκρούοντας έτσι στην αρχή
νε ότι σύμφωνα με τις ισχύουσες δια- της αναλογικότητας που επιβάλλεται για
τάξεις η δημοσίευση των δικαστικών κάθε περιορισμό των ατομικών δικαιω-
αποφάσεων και πράξεων του Συμβου- μάτων (άρθρο 25 παρ. 1 Σ).
λίου της Επικρατείας στο Διαδίκτυο με Επιπλέον, οι προταθείσες διατάξεις
ευθύνη του ιδίου του δικαστηρίου θα θα πρέπει να συνάδουν με την Οδηγία
πρέπει να πραγματοποιείται αφού πρώ- 95/46/ΕΚ εφόσον εμπίπτουν στο πεδίο
τα ανωνυμοποιηθούν τα στοιχεία των εφαρμογής της. Σύμφωνα με τη νομολο-
φυσικών προσώπων (ονοματεπώνυμα, γία του ΔΕΚ, η ερμηνεία των διατάξεων
διευθύνσεις, καθώς και κάθε άλλο στοι- της Οδηγίας 95/46/ΕΚ και κατ’ επέκτα-
χείο από το οποίο θα μπορούσε εμμέσως ση των εθνικών ρυθμίσεων θα πρέπει να
να προκύψει η ταυτότητα των φυσικών γίνεται με βάση την αρχή της αναλο-
προσώπων) πλην των στοιχείων που γικότητας, στο μέτρο που μία ρύθμιση
αφορούν τα πρόσωπα της σύνθεσης του κατατείνει στον περιορισμό του δικαιώ-
δικαστηρίου καθώς και των πληρεξου- ματος στην προστασία των προσωπικών
44
45
46
47
48
σία από τους εκτελούντες δεν απαλλάσ- στήματος С4I και από 49 μηχανήματα
σει τον υπεύθυνο από το καθήκον του να που προϋπήρχαν της εγκατάστασης του
ελέγχει και να εξασφαλίζει ότι τα μέτρα συστήματος αυτού. Το σύστημα είναι
ασφάλειας που απαιτεί ο Ν. 2472/1997 εγκατεστημένο στο οδικό δίκτυο του
εφαρμόζονται (41/2006). Τράπεζα, εκτε- Νομού Αττικής και η λειτουργία του
λούσα την επεξεργασία για λογαριασμό επιτρέπεται υπό τους όρους και τις προ-
χρηματηστηριακής εταιρίας, δεν τήρησε ϋποθέσεις που αναφέρονται στην Από-
τα μέτρα ασφάλειας που πρέπει να ακο- φαση 58/2005 της Αρχής (39/2006).
λουθούνται κατ’ άρθρο 10 παρ. 4 του Ν. Η Αρχή χορήγησε άδεια σύμφωνα με το
2472/1997 αφού δεν ήλεγξε ως όφειλε άρθρο 7 παρ. 2 περ. στ’ του Ν. 2472/1997
ποια στοιχεία είχε δηλώσει ο προσφεύ- στον υπεύθυνο επεξεργασίας αρχείου
γων σε σχέση με επίδικο λογαριασμό του ΓΕΣ/ΔΙΣ (Διεύθυνση Ιστορίας Στρα-
πριν τα διαβιβάσει στην χρηματιστηρια- τού) να επιτρέψει σε υποψήφια διδάκτο-
κή εταιρία, με αποτέλεσμα να αποστείλει ρα την πρόσβαση στο εν λόγω αρχείο με
στον υπεύθυνο επεξεργασίας στοιχεία τους εξής όρους: η ερευνήτρια να εξάγει
επικοινωνίας του προσφεύγοντος που μόνο τα δεδομένα που κατά την επιστη-
αντιστοιχούσαν σε άλλο λογαριασμό, μονική της κρίση είναι απαραίτητα για
ως εκ τούτου μη ακριβή. Επομένως, και την ολοκλήρωση της μελέτης της, να
οι δύο εταιρίες επεξεργάστηκαν παρα- καταγράψει μόνο το ιστορικό της κάθε
νόμως προσωπικά δεδομένα του προ- περίπτωσης και όχι τα στοιχεία που ταυ-
σφεύγοντος (41/2006). τοποιούν το ιστορικό με συγκεκριμένα
πρόσωπα που δυνατόν να βρίσκονται
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ακόμη εν ζωή -με εξαίρεση περιπτώσεις
Αυτοτελής η ευθύνη τραπεζικής ανώνυ- με ήδη δημοσιευθέντα στοιχεία- και να
μης εταιρίας ως υπευθύνου επεξεργασίας τηρήσει την ανωνυμοποίηση σε κάθε
εκ του άρθρου 10 του Ν. 2472/1997 για μεταγενέστερη χρήση των δεδομένων
διαρροή στοιχείων πιστοληπτικής ικα- αυτών με π.χ. δημοσιοποίηση της έρευ-
νότητας σε τρίτο, ο οποίος σκοπεύει να νας. Εφόσον είναι δυνατή η ανωνυμο-
τα χρησιμοποιήσει για την υποστήριξη ποίηση από τον υπεύθυνο επεξεργασίας
δικαιωμάτων του ενώπιον δικαστηρίου. του αρχείου των προσωπικών δεδομέ-
Τα στοιχεία πιστοληπτικής ικανότητας νων ήδη κατά τη διάρκεια της πρόσβα-
της ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ Α.Ε. μπορούν να χρησι- σης, αυτή πρέπει να προτιμηθεί ειδικά
μοποιηθούν από τις τράπεζες αποκλει- για τους απλούς πολίτες. Όσον αφορά
στικά για τον έλεγχο της πιστοληπτικής τα πραγματικά ονόματα των αρχηγών
ικανότητας των προσώπων που ζητούν αμφοτέρων των πλευρών και υπό την
δάνειο ή έκδοση πιστωτικής κάρτας. Η προϋπόθεση ότι τα πρόσωπα αυτά βρί-
χρήση των δεδομένων αυτών για άλλο σκονται ακόμη εν ζωή, αυτά μπορούν να
σκοπό δεν είναι νόμιμη. Επιβολή προ- δημοσιοποιηθούν εφόσον η ερευνήτρια
στίμου ύψους 30.000 Ευρώ στην τραπε- αποδεικνύει προηγούμενη δημοσιοποί-
ζική ανώνυμη εταιρία (23/2006). ησή τους από άλλες πηγές ή μετά από
Η Αρχή παρέτεινε μέχρι την 24-05-2007 έγγραφη συγκατάθεσή τους. Η ερευνή-
και για το σκοπό μόνο της διαχείρισης τρια οφείλει να καταστρέψει το αρχείο
της κυκλοφορίας τη λειτουργία του έξι (6) μήνες μετά από την αναγόρευσή
συστήματος Κλειστού Κυκλώματος της ως διδάκτορος και πάντως όχι πέραν
Τηλεόρασης που αποτελείται από 293 της πενταετίας. (37/2006).
μηχανήματα λήψης εικόνας και ήχου Παράνομη η ανάρτηση των ανακοινώ-
που λειτουργούν στο πλαίσιο του συ- σεων περί οφειλής κοινοχρήστων δα-
49
50
51
52
53
54
55
σε τρίτο, λόγω της μη συνδρομής υπέρ- εται γυμναστήριο για παράνομη επεξερ-
τερου έννομου συμφέροντος στο πρό- γασία προσωπικών δεδομένων τρίτου
σωπο του τρίτου (25/2006). προσώπου, καθώς η επεξεργασία έλαβε
Επιβολή προστίμου ύψους 3.000 Ευρώ χώρα χωρίς τη ρητή συγκατάθεση του
στο Γενικό Γραμματέα Περιφέρειας Χ και εν λόγω προσώπου (58/2006)
στη Διεύθυνση Αναπηρίας του ασφαλι- Επιβολή προστίμου ύψους 3.000 Ευρώ
στικού φορέα για παράνομη επεξεργασία σε Νοσοκομείο για παράνομη διαβίβα-
προσωπικών δεδομένων, για παράνομη ση ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων
καταχώριση από υγειονομικές επιτρο- σε ασφαλιστική εταιρία, καθώς δεν είχε
πές σε ιατρική γνωμάτευση ευαίσθητου προηγηθεί ενημέρωση του υποκειμένου
προσωπικού δεδομένου υγείας, που δεν των δεδομένων (61/2006).
ήταν αναγκαίο και πρόσφορο σύμφωνα Επιβολή προστίμου ύψους 15.000 Ευρώ
με το σκοπό επεξεργασίας (28/2006). σε ασφαλιστική εταιρία, καθώς κρί-
Επιβολή προστίμου ύψους χιλίων (1.000) θηκε αντίθετη στις διατάξεις του Ν.
Ευρώ σε διαχειρίστρια πολυκατοικίας 2472/1997 η ικανοποίηση του δικαιώ-
για ανάρτηση ανακοινώσεων σχετικών ματος πρόσβασης του υποκειμένου των
με οφειλές κοινοχρήστων δαπανών σε δεδομένων με επίδοση με θυροκόλληση
χώρους της πολυκατοικίας προσβάσι- εξώδικης δήλωσης και εγγράφων που
μους σε τρίτους (35/2006). περιέχουν ευαίσθητα προσωπικά δε-
Σύσταση για προηγούμενη ενημέρωση δομένα υγείας του υποκειμένου, διότι
του υποκειμένου των δεδομένων από ο συγκεκριμένος τρόπος επίδοσης δεν
τον υπεύθυνο επεξεργασίας πριν από προστατεύει τα σχετικά δεδομένα από
την ανακοίνωση προσωπικών δεδομέ- τυχόν αθέμιτη επεξεργασία. (61/2006).
νων από υπηρεσιακό φάκελο υποψηφί- Επιβολή προστίμου ύψους 20.000 Ευρώ
ου σε συνυποψήφιό του ο οποίος έχει σε τραπεζική εταιρία για παράβαση του
υπέρτερο έννομο συμφέρον του άρθρου άρθρου 10 του Ν. 2472/1997, σχετικά
5 παρ. 2 εδ. ε΄ του Ν. 2472/1997 για τη με την ασφαλή καταστροφή των δεδο-
χορήγηση αυτή (36/2006). μένων μετά το πέρας της περιόδου που
Διαγραφή από στρατολογική μερίδα του απαιτείται για την πραγματοποίηση του
προσφεύγοντος όσο και από το πιστο- σκοπού της επεξεργασίας (63/2006).
ποιητικό στρατού τύπου Α’ του προ- Αυστηρή προειδοποίηση σε δημόσια
σωπικού δεδομένου της ανυποταξίας υπηρεσία για την τήρηση της υποχρέω-
γιατί η αναγραφή του δεδομένου αυτού σης που απορρέει από το άρθρο 10 του
είναι αντίθετη στις διατάξεις του Ν. Ν. 2472/1997 και για την εφαρμογή της
2472/1997 (34/2006). Οδηγίας 1/2005 της Αρχής, σχετικά με
Επιβολή Προστίμου 5.000 Ευρώ τόσο την ασφαλή καταστροφή των δεδομέ-
σε τράπεζα όσο και σε χρηματιστηριακή νων μετά το πέρας της περιόδου που
εταιρία για μη τήρηση μέτρων ασφάλει- απαιτείται για την πραγματοποίηση του
ας, με αποτέλεσμα διαβίβαση ανακριβών σκοπού της επεξεργασίας (64/2006).
στοιχείων επικοινωνίας (41/2006). Σύσταση στο ΓΕΑ να μην χρησιμοποιεί
Επιβολή προστίμου 3.000 Ευρώ στην τη συνήθη διαδικασία διακίνησης υπη-
ΕΛΑΣ για μη συμμόρφωση με τις προ- ρεσιακής αλληλογραφίας, στην περί-
ϋποθέσεις λειτουργίας του κλειστού κυ- πτωση που τα διαβιβαζόμενα έγγραφα
κλώματος τηλεόρασης στο οδικό δίκτυο περιέχουν ευαίσθητα προσωπικά δεδο-
της Αττικής (57/2006). μένα των υπαλλήλων, καθώς ο συγκε-
Επιβολή προστίμου ύψους 2.000 Ευρώ κριμένος τρόπος διαβίβασης ενέχει τον
σε Ομόρρυθμη Εταιρία που εκμεταλλεύ- κίνδυνο γνωστοποίησης ευαίσθητων
56
57
58
7000
6416 5000 4762
6000
4930 4000
5000 4494
3142 3039 3050
4000 3804 3000 2838
3369
3000
2000
2000
1229 1000
1000 583
0 0
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
59
¶Ä¿Æ¸ª¶¹ª - °¹Æ¸»°Æ°
ETOΣ ΠΟΣΟΣΤΟ % ΠΛΗΘΟΣ
1999 63,3 141
2000 58,0 423
2001 29,0 281
2002 35,3 565
2003 45,0 771
2004 34,6 682
2005 32,9 844
2006 24,4 954
1000 954 70
63.3
900 844 60 58.0
800 771
700 682 50
45.0
600 565
40
35.3 34.6
500 32.9
423 29.0
30
400 24.4
300 281
20
200 141
10
100
0 0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
60 58 12
50 10
41 8.00 8.00
40 35
8
33
30 6
23
20 16 18 4
2.60 2.90 2.80 3.00
10 2 1.00
0 0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
60
40 4 3.80
30 28 3
24
20 2 1.70
10 1.00
10 1
0 0
2002 2003 2004 2005 2006 2002 2003 2004 2005 2006
61
120 20 18.90
104 18
100
16
14
80 12.70
66 69 12
62 10.50
60 10
46 8
42
40 6.30
29 6 5.00
4.00 3.90
4
20
11
2 1.00
0 0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
1200 30
1000 905 25
800 719
663 20
600 15
400 10 8.20
200 5
13
0 0
2002 2003 2004 2005 2006 2002 2003 2004 2005 2006
62
400 25
366 23.00 22.90
350 20.50
20
300
250 225 15
219 13.10 13.00
200
150 10
129
106 7.00
100 82
5 3.30
4.00
50 29
8
0 0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
120 12 11.5
109
10
100 10
80 8 7.8
72
64
60 6
40 4
3.0
22 22 23 2.2 2.0
20 17 2 1.4
1.0
5
0 0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
63
80 8
6.4
60 6 5.8
47
38 40 4.0 4.0
40 37 4
29
22 2.4
20 2
1.1 1.0
3
0 0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
64
65
66
νται νόμιμα στο SIS, σύμφωνα με τα άρ- απαντήσεων ούτε οι συνθήκες εργασί-
θρα της Συνθήκης. Η βασική αρχή όμως ας διευκολύνουν την αποτελεσματική
του Ν. 2472/97, όπως αυτή εμφανίζεται λειτουργία της υπηρεσίας, γεγονός που
στο άρθρο 4 παρ. 1, είναι δεσμευτική και έχει σοβαρές επιπτώσεις στην έγκαιρη
για την περίπτωση του υπεύθυνου επε- ικανοποίηση των δικαιωμάτων των εν-
ξεργασίας του N-SIS. Ανεξάρτητα από διαφερομένων προσώπων.
τον έλεγχο της τήρησης των κανόνων Προβλήματα επίσης παρατηρούνται ως
για την προστασία των προσωπικών προς την πληρότητα των παρεχομένων
δεδομένων που ασκεί η Αρχή, έχουν πληροφοριών. Σε πολλές περιπτώσεις,
τοποθετηθεί με απόσπαση, βάσει του οι πληροφορίες που διαβιβάζονται στην
άρθρου 21 παρ. 4 του Ν. 2521/97, δύο Αρχή δεν είναι πλήρεις, υπό την έννοια
δικαστικοί λειτουργοί (μία Εισαγγελέας ότι είτε δεν περιλαμβάνουν το σύνολο
Πρωτοδικών και μία Πρόεδρος Πρωτο- των αιτούμενων πληροφοριών είτε δεν
δικών) στο Γραφείο SIRENE, με σκοπό περιέχουν επαρκή αιτιολόγηση των λό-
τον έλεγχο της νομιμότητας των κατα- γων που οδήγησαν στην καταχώριση.
χωρίσεων στο Εθνικό Τμήμα SIS. Η πα- Κρίνεται ότι στις σχετικές απαντήσεις
ρουσία των δικαστικών λειτουργών που θα έπρεπε να περιλαμβάνεται αναλυτική
σκοπό έχει την επικουρία και συμμετοχή αναφορά στα πραγματικά περιστατικά
στον έλεγχο της νομιμότητας κάθε κα- που δικαιολογούν την καταχώριση και
ταχωρίσεως εκτιμάται ως θετική από την να επισυνάπτονται οι σχετικές διοικητι-
Αρχή, ο ρόλος τους όμως πρέπει να εν- κές ή δικαστικές αποφάσεις ή εισαγγε-
δυναμωθεί. Ενδεχομένως, η αύξηση του λικές παραγγελίες ώστε να καθίσταται
αριθμού των δικαστικών λειτουργών θα δυνατός ο έλεγχος της νομιμότητας εκ
συνεισέφερε στην αποτελεσματικότερη μέρους της Αρχής.
λειτουργία των ελέγχων. Τέλος η Αρχή θεωρεί ότι οι αρμόδιες υπη-
Γ. Σε σχέση με τη λειτουργία του Γραφεί- ρεσίες επιδεικνύουν ιδιαίτερη αυστηρό-
ου SIRENE και την αποτελεσματικότητα τητα όσον αφορά την καταχώριση αλ-
του Εθνικού Τμήματος του SIS έχουν γί- λοδαπών πολιτών στο SIS. Κρίνεται ότι
νει σημαντικές προσπάθειες βελτίωσης περιπτώσεις απόρριψης αίτησης ασύλου
της ασφάλειας του Συστήματος και της ή απλής παράνομης εισόδου στη χώρα,
συνεργασίας με την Εποπτική Αρχή. όταν δεν συνδέονται με εγκληματική
Προβλήματα παρατηρούνται ακόμη συμπεριφορά, πρέπει να σταθμίζονται
όσον αφορά τη λειτουργία του αρμόδι- με διαφορετικό τρόπο από περιπτώσεις
ου γραφείου της Διεύθυνσης Αλλοδα- ύπαρξης καταδικαστικής απόφασης, ει-
πών, ιδίως ως προς το χρόνο απαντήσε- σαγγελικού εντάλματος ή γενικότερα
ως στα έγγραφα της Αρχής σχετικά με εγκληματικής συμπεριφοράς. Η ευκολία
το περιεχόμενο των ελεγχομένων κατα- με την οποία καταχωρίζονται περιπτώ-
χωρίσεων καθώς και ως προς το χρόνο σεις της πρώτης κατηγορίας έχει συχνά
συμμόρφωσης με τις αποφάσεις της Αρ- σαν αποτέλεσμα τη διαμόρφωση κα-
χής περί διαγραφής καταχωρίσεων που ταστάσεων ανισότητας και κοινωνικής
κρίθηκαν παράνομες. Οι περιπτώσεις αδικίας.
αυτές αφορούν τις καταχωρίσεις που
γίνονται κατά το άρθρο 96 (ανεπιθύμη- γ) Νομολογία
τοι αλλοδαποί). Κατά την επίσκεψη στα Α. Σε 3 περιπτώσεις διατάχθηκε η δια-
γραφεία της Διεύθυνσης Αλλοδαπών γραφή από τον Εθνικό Κατάλογο
διαπιστώθηκε ότι ούτε τα άτομα επαρ- Ανεπιθύμητων Αλλοδαπών, γιατί
κούν για τη διεκπεραίωση των σχετικών πληρούντο οι προϋποθέσεις του άρ-
67
68
42.86% °ìâáîÝá 38
μïùìçáòÝá 2
38.78% ¡åöòçÝá 1
¶òùõòáÝá 1
¹ïòäáîÝá 1
ºáúáëóôÀî 2
»ðáçëìáîôÛ÷ 1
ÁéçèòÝá 1
ÃùëòáîÝá 4
¦áëéóôÀî 1
ÄïùíáîÝá 2
ÄöóÝá 42
2.04%
1.02% ÆïùòëÝá 2
1.02%
2.04% 4.08% 2.04% 1.02%
1.02% 1.02%
1.02%
69
57.14% 42.86%
2.94%
29.41%
°ðÞæáóè °òøÜ÷ 23
°ðÞòòéãè 1
¶ðéóôïìÜ °òøÜ÷ ðòï÷ 袮 10
67.65%
70
23.02%
76.98%
¦Äê¼Ë¡¶ª ª¶Á¡º¶Á
ETOΣ ΠΟΣΟΣΤΟ % ΠΛΗΘΟΣ
2000 19,0 139
2001 29,0 271
2002 20,4 326
2003 1,2 20
2004 5,3 33
2005 7,6 62
2006 8,9 98
300 25
271
250 20.4
20 19.0
200
15
150 139
98 10 8.9
100 7.6
62 5.3
50 5
33
20 1.2
0 0
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
71
72
σιών στον δημόσιο τομέα. Επίσης, τόνισε τύπου καθώς και στο υλικό της βιβλιο-
ότι οι Αρχές πρέπει να συντάξουν οδη- θήκης. Σε ό,τι αφορά τους χρήστες του
γίες στις οποίες θα προσδιορίζουν τον Διαδικτύου, θα υπάρχει δυνατότητα
τρόπο με τον οποίο οι δημόσιες υπηρε- ηλεκτρονικής ανεύρεσης πληροφοριών
σίες ή οι αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης θα ανά τομέα (π.χ. υγεία, τράπεζες, βιομε-
πρέπει να λειτουργούν όταν το θέμα της τρικά δεδομένα κλπ) και πρόσβαση σε
ηλεκτρονικής διακυβέρνησης εμπλέκεται όλες τις αποφάσεις της Αρχής και σε συ-
με το θέμα της προστασίας των προσωπι- χνές ερωτήσεις, ενώ θα δίνεται και δυ-
κών δεδομένων. νατότητα έρευνας με λέξεις-κλειδιά.
Στο πλαίσιο αυτής της ενότητας, η Ελ- Οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες που θα
ληνική Αρχή και συγκεκριμένα η Δρ προσφέρονται στους πολίτες θα είναι
Αθηνά Μπούρκα και ο Δρ Κωνσταντί- η ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων και
νος Μουλίνος, πληροφορικοί ελεγκτές, καταγγελιών, ηλεκτρονική καταγραφή
ανέπτυξαν το έργο που πραγματοποιεί- στη λίστα του άρθρου 13, δυνατότη-
ται από την Αρχή και αφορά την παροχή τα παρακολούθησης της υπόθεσης του
ηλεκτρονικών υπηρεσιών. Το εν λόγω πολίτη που εκκρεμεί ενώπιον της Αρ-
πρόγραμμα ξεκίνησε τον Νοέμβριο του χής, ηλεκτρονική απάντηση σε καταγ-
2005 και η προγραμματισμένη του δι- γελίες/ερωτήσεις. Για τους υπευθύνους
άρκεια είναι δεκαέξι μήνες. Σκοπός του επεξεργασίας θα υπάρχει η δυνατότητα
είναι η βελτίωση της εσωτερικής και να υποβάλλουν ηλεκτρονικά γνωστο-
εξωτερικής (σχέση Αρχής με πολίτες) ορ- ποιήσεις και άδειες, παράπονα και να
γάνωσης της Αρχής. Υπάρχει πρόβλεψη λαμβάνουν ηλεκτρονικά τη λίστα του
για τη παροχή υπηρεσιών ηλεκτρονικής άρθρου 13. Θα δημιουργηθεί ένα ερ-
διακυβέρνησης. Θα δημιουργηθεί ένα γαλείο αυτό-βαθμολόγησης για τους
νέο back-office system για τους εσωτερι- υπευθύνους επεξεργασίας και τους πο-
κούς χρήστες και ένα νέο portal για τους λίτες σχετικά με το πώς αντιλαμβάνο-
χρήστες του Διαδικτύου. Σε ό,τι αφορά νται και συμμορφώνονται με το Νόμο
τους εσωτερικούς χρήστες, για την υπο- για την προστασία των προσωπικών δε-
στήριξη του έργου τους προβλέπεται δομένων και θα υπάρχει ειδικό πεδίο για
ψηφιοποίηση των διαφόρων εγγράφων τα παιδιά. Η Ελληνική Αρχή πιστεύει ότι
και ηλεκτρονική οργάνωση τους σε δύο αυτό το πρόγραμμα στο οποίο χρησιμο-
κατηγορίες, μία κατά υποθέσεις (π.χ. κα- ποιούνται και ηλεκτρονικές υπηρεσίες
ταγγελίες, ερωτήματα, γνωστοποιήσεις) θα οδηγήσει στην καλύτερη και αποτε-
και μια δεύτερη κατά διαχείριση ελέγχου λεσματικότερη λειτουργία της.
(π.χ. λίστα συμμόρφωσης των υπευθύ- Στην ίδια ενότητα συζητήθηκαν και
νων επεξεργασίας). Επίσης, θα υπάρχει άλλα θέματα, όπως τα ηλεκτρονικά ει-
ηλεκτρονική πρόσβαση σε όλες τις κα- σιτήρια, η τεχνολογία RFID και η ηλε-
ταγγελίες/ερωτήσεις, γνωστοποιήσεις κτρονική διακυβέρνηση στην Ευρώπη.
και άδειες επεξεργασίας ευαίσθητων Στη δεύτερη βασική ενότητα για τις
δεδομένων και διαβίβασης δεδομένων πρακτικές που υιοθετούν οι Αρχές όσον
σε τρίτες χώρες, στους ελέγχους, στις αφορά προληπτικά και κατασταλτικά
αποφάσεις, στις οδηγίες, στους κανο- μέτρα, διανεμήθηκε πριν από τη συ-
νισμούς της Αρχής, στα πρακτικά των νάντηση από την Ελληνική Αρχή με
συνεδριάσεων της Αρχής, σε διάφορες υπεύθυνη την Δρα Ζωή Καρδασιάδου,
αναφορές από συνέδρια και συλλογικά νομική ελέγκτρια, ερωτηματολόγιο σχε-
ευρωπαϊκά όργανα στα οποία συμμετεί- τικά με τα κριτήρια και τις μεθόδους
χαν οι εκπρόσωποι της Αρχής, σε δελτία που ακολουθούνται από τις Αρχές για
73
τον χειρισμό των καταγγελιών/προσφυ- την προστασία της ιδιωτικής ζωής στον
γών και στη συνάντηση συζητήθηκαν τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών,
οι απαντήσεις που έδωσαν οι Αρχές. Τα τη συλλογή, επεξεργασία, καθώς και τη
βασικά ερωτήματα αφορούσαν τον όγκο διαβίβαση προσωπικών δεδομένων για
προσφυγών/καταγγελιών που λαμβάνει οικονομικούς και τραπεζικούς σκοπούς,
η κάθε Αρχή, το αν διαθέτει η κάθε Αρχή καθώς και διάφορα επίκαιρα θέματα.
το απαραίτητο ανθρώπινο δυναμικό για Παρουσιάστηκαν συγκεκριμένες υπο-
να αντιμετωπίσει τον όγκο των προσφυ- θέσεις και ακολούθησε συζήτηση και
γών/καταγγελιών και τις προϋποθέσεις ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών με-
και τα κριτήρια που χρησιμοποιεί η κάθε ταξύ των εκπροσώπων επί των σχετικών
Αρχή όταν εξετάζει μια καταγγελία με ζητημάτων. Ειδικότερα, στην ενότητα
προτεραιότητα. Συγκεκριμένα, από τις που αφορούσε την παρακολούθηση
είκοσι πέντε Αρχές που απάντησαν στο από κλειστά κυκλώματα τηλεόρασης,
ερωτηματολόγιο, οι απαντήσεις σχετικά παρουσιάστηκε ο τρόπος με τον οποίο
με τον όγκο των προσφυγών/καταγγε- αντιμετωπίζουν τα κλειστά κυκλώματα
λιών που δέχεται η κάθε Αρχή διέφεραν τηλεόρασης σε σχέση με την προστα-
σημαντικά. Δώδεκα αρχές δήλωσαν ότι σία των προσωπικών δεδομένων τα Ευ-
λαμβάνουν 40-450 καταγγελίες, δέκα ρωπαϊκά Όργανα, ενώ έγινε συζήτηση
Αρχές δήλωσαν ότι λαμβάνουν 800- για τα κλειστά κυκλώματα τηλεόρασης
1900, μία λαμβάνει 2800, ενώ μια άλλη στους χώρους εργασίας, στο οδικό δί-
22000 ανά έτος. Για το ανθρώπινο δυνα- κτυο, στα ξενοδοχεία και στις ψυχιατρι-
μικό, έξι Αρχές απάντησαν ότι δεν έχουν κές κλινικές και τα νοσοκομεία.
το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό. Σε Ειδικότερα, για το τελευταίο αυτό θέμα,
ό,τι αφορά τα κριτήρια που χρησιμοποιεί η Ελληνική Αρχή διένειμε ερωτηματο-
η κάθε Αρχή όταν εξετάζει μια καταγγε- λόγιο με υπευθύνους την Δρα Αθηνά
λία με προτεραιότητα, αυτά περιλαμβά- Μπούρκα και τον Δρα Κωνσταντίνο
νουν: το κατεπείγον μιας υπόθεσης, την Μουλίνο, πληροφορικούς ελεγκτές. Οι
ύπαρξη γενικού ενδιαφέροντος για τους απαντήσεις στο ερωτηματολόγιο αυτό
περισσότερους πολίτες λόγω της φύσης συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια του
του θέματος που τίθεται από μια συγκε- Workshop. Οι βασικές ερωτήσεις του
κριμένη καταγγελία, τη συγκεκριμένη ερωτηματολογίου ήταν εάν οι υπόλοιπες
ομάδα πολιτών που θίγεται (π.χ. παι- Αρχές έχουν εμπειρία επί του συγκεκρι-
διά), τις ειδικές κατηγορίες δεδομένων μένου θέματος, εάν ο σκοπός συλλογής
που επηρεάζονται από την έκβαση μιας και επεξεργασίας προσωπικών δεδομέ-
συγκεκριμένης καταγγελίας (ιατρικά δε- νων σε αυτήν την περίπτωση θα μπο-
δομένα), την αποτροπή ενός άμεσου και ρούσε να θεωρηθεί η παροχή υπηρεσιών
επικείμενου κινδύνου, την παραβίαση υγείας σε αντίθεση με το γενικό σκοπό
του δικαιώματος πρόσβασης κ.ά. που αφορά την ασφάλεια των προσώ-
Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, πων και των αγαθών, εάν η εγκατάστα-
πέρα από τις δύο βασικές ενότητες στις ση κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης
οποίες συμμετείχαν όλοι οι εκπρόσω- σε ψυχιατρικές κλινικές και νοσοκομεία
ποι των Αρχών, υπήρχαν και τέσσερις πρέπει να επιτρέπεται μόνο ύστερα από
υποενότητες που αφορούσαν την πα- προηγούμενη άδεια της Αρχής και πώς
ρακολούθηση από κλειστά κυκλώματα πρέπει να οριοθετηθούν οι όροι επεξερ-
τηλεόρασης, την εφαρμογή της Οδηγί- γασίας ώστε να μη θίγονται τα δικαιώ-
ας 2002/58/EΚ για την επεξεργασία των ματα και οι θεμελιώδεις ελευθερίες των
δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και εργαζομένων.
74
75
76
77
παρ. 1 και 2 του άρθρου 11 υπό το φως του άρθρου 4 παρ. 3 και επίσης ότι υπερ-
του αντίστοιχου άρθρου 13 της Οδη- βαίνει την αρχή της αναλογικότητας
γίας 2002/58/ΕΚ έκρινε ότι προς το αφού για την υλοποίησή του θα έπρεπε
συμφέρον του αποδέκτη μη ζητηθείσας να καταγράφονται όλες ανεξαιρέτως οι
επικοινωνίας θα πρέπει αυτή να πραγ- κλήσεις. Επίσης, αίτημα για δειγματο-
ματοποιείται κατόπιν συγκατάθεσης ληπτική καταγραφή κλήσεων με σκοπό
του αποδέκτη ανεξαρτήτως του χρησι- την εκπαίδευση του προσωπικού που
μοποιούμενου μέσου. Συνεπώς, απαιτεί- απαντά στις κλήσεις κρίθηκε ότι δεν
ται συγκατάθεση για τις τηλεφωνικές εμπίπτει στη διάταξη του άρθρου 4 παρ.
κλήσεις, τα μηνύματα μέσω κινητού τη- 3 και δεν συνάδει με την αρχή της ανα-
λεφώνου και τις υπόλοιπες κατηγορίες λογικότητας και αναγκαιότητας αφού
αυτοματοποιημένης επικοινωνίας που δεν δόθηκαν εγγυήσεις για το δειγμα-
πραγματοποιούνται για διαφημιστικούς τοληπτικό χαρακτήρα της επεξεργασίας
σκοπούς. Βεβαίως ισχύει η εξαίρεση που και για την προστασία των εργαζομένων
εισάγει η παρ. 3 του άρθρου 11 ως προς από μια συνεχή παρακολούθηση της συ-
το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Με βάση μπεριφοράς τους.
τα προηγούμενα η εγγραφή των ατό- Επισημαίνεται ότι τα σχετικά δεδομένα
μων που δεν επιθυμούν να λαμβάνουν θα πρέπει να τηρούνται για μικρό χρονι-
διαφημιστικό υλικό στο Μητρώο του κό διάστημα, όσο είναι αναγκαίο για το
άρθρου 13 του Ν. 2472/97 που τηρεί η συγκεκριμένο σκοπό της καταγραφής.
Αρχή ισχύει μόνο ως προς το συμβατικό Τέλος, η Αρχή έκρινε ότι όπου η κατα-
ταχυδρομείο. γραφή των συνδιαλέξεων είναι νόμι-
5. Άρθρο 4 παρ. 3: Σύμφωνα με τη διάτα- μη σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 3 δεν
ξη αυτή επιτρέπεται η καταγραφή συν- απαιτείται προηγούμενη συγκατάθεση
διαλέξεων και των συναφών δεδομένων και των δύο μερών αλλά προηγούμενη
κίνησης, όταν πραγματοποιούνται κατά ενημέρωση του μέρους που δεν έχει την
τη διάρκεια νόμιμης επαγγελματικής πρωτοβουλία της καταγραφής σύμφωνα
πρακτικής με σκοπό την παροχή απο- με το άρθρο 11 του Ν. 2472/97. Η ερ-
δεικτικών στοιχείων εμπορικής συναλ- μηνεία αυτή προκύπτει από το άρθρο
λαγής ή άλλης επικοινωνίας επαγγελμα- 5 παρ. 2 της Οδηγίας 2002/58/ΕΚ σε
τικού χαρακτήρα, υπό την προϋπόθεση συνδυασμό με την αιτιολογική σκέψη
ότι και τα δύο μέρη της επικοινωνίας (23) της ίδιας Οδηγίας, σύμφωνα με την
παρείχαν τη συγκατάθεσή τους μετά οποία η νομιμότητα της καταγραφής
από προηγούμενη ενημέρωση. κρίνεται με βάση την Οδηγία 95/46/ΕΚ.
Η Αρχή δέχθηκε σειρά ερωτημάτων ως Επειδή η τελευταία προβλέπει εκτός από
προς τη νομιμότητα της καταγραφής τη συγκατάθεση και άλλες βάσεις νόμι-
συνδιαλέξεων στο πλαίσιο επαγγελμα- μης επεξεργασίας, π.χ. την επεξεργασία
τικής επικοινωνίας καθώς και τις ειδικό- που είναι απαραίτητη για την εκτέλεση
τερες προϋποθέσεις για την καταγραφή. μιας σύμβασης ή την ύπαρξη έννομου
Κρίθηκε νόμιμη η καταγραφή των συνδι- συμφέροντος, θα ήταν αντίθετος με την
αλέξεων για την παραγγελία προϊόντων, Οδηγία ο περιορισμός της νομιμότητας
υπηρεσιών, καθώς και για αιτήματα της επεξεργασίας μόνο στην περίπτωση
συνδρομητών και θέματα λογαριασμών προηγούμενης συγκατάθεσης και εκτός
των συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας. των απαιτήσεων των συναλλαγών. Η
Αντιθέτως, αίτημα για καταγραφή κλή- διάταξη αυτή θεσπίσθηκε για τη διευ-
σεων πελατών με απειλητικό περιεχόμε- κόλυνση των συναλλαγών και την ταυ-
νο κρίθηκε ότι δεν εμπίπτει στη διάταξη τόχρονη διασφάλιση των συμφερόντων
78
όλων των μερών, π.χ. κατά τη χρήση ρούν στην πρόσβαση στο Διαδίκτυο, τις
πιστωτικών καρτών, την εξ αποστάσε- υπηρεσίες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
ως παραγγελία προϊόντων ή υπηρεσιών, και τηλεφωνίας μέσω διαδικτύου.
την εξ αποστάσεως τροποποίηση στοι- Η Οδηγία έχει ως αποτέλεσμα τον πε-
χείων των πελατών στο πλαίσιο διαρ- ριορισμό ατομικών δικαιωμάτων, ιδίως
κών συμβάσεων κλπ. της προστασίας των προσωπικών δεδο-
μένων και του απορρήτου των επικοινω-
ΤΗΡΗΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΚΙΝΗΣΗΣ νιών, όπως αυτά κατοχυρώνονται στο
ΚΑΙ ΘΕΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΚΟΠΟ άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των
ΔΙΩΞΗΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ – ΟΔΗΓΙΑ Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ)
2006/24/ΕΚ και στα άρθρα 9Α και 19 του Ελληνι-
κού Συντάγματος. Συνεπώς, απαιτείται
Το 2006 ψηφίσθηκε από το Ευρωπαϊκό στενή ερμηνεία των διατάξεών της τόσο
Κοινοβούλιο και Συμβούλιο η Οδηγία πρωτογενώς όσο και κατά τη μεταφο-
2006/24/ΕΚ για τη διατήρηση δεδομέ- ρά τους στο εθνικό δίκαιο έτσι ώστε να
νων που παράγονται ή υποβάλλονται τηρηθεί η αρχή της αναγκαιότητας και
σε επεξεργασία σε συνάρτηση με την αναλογικότητας.
παροχή διαθέσιμων στο κοινό υπηρεσι- Η Αρχή κλήθηκε από το Υπουργείο Δι-
ών ηλεκτρονικών επικοινωνιών. καιοσύνης να συμμετέχει σε σύσκεψη
Σκοπός της Οδηγίας είναι η εναρμόνιση τον Οκτώβριο 2006 με σκοπό μια πρώτη
των εθνικών διατάξεων για την τήρη- ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των εμπλε-
ση των ως άνω δεδομένων στο πλαίσιο κόμενων φορέων, συμπεριλαμβανομέ-
της καταπολέμησης του οργανωμένου νων των παρόχων υπηρεσιών ηλεκτρονι-
εγκλήματος, ιδίως της τρομοκρατίας. κών επικοινωνιών. Για την προετοιμασία
Η Οδηγία προβλέπει την τήρηση από της σύσκεψης το Υπουργείο Δικαιοσύ-
τους παρόχους υπηρεσιών ηλεκτρονι- νης απέστειλε σειρά ερωτημάτων/ζητη-
κών επικοινωνιών των δεδομένων που μάτων ενώ ανακοίνωσε ότι πρόκειται να
παράγονται ή υποβάλλονται σε επε- συσταθεί ειδική νομοπαρασκευαστική
ξεργασία για την παροχή αυτών των επιτροπή για την επεξεργασία των εθνι-
υπηρεσιών. Δηλαδή δεν επιβάλλει την κών διατάξεων μεταφοράς της Οδηγίας.
τήρηση πρόσθετων δεδομένων και σε Η Αρχή επεσήμανε τα εξής:
καμία περίπτωση δεν επιτρέπει την κα- 1.Καταρχήν η χρήση από τις αρμόδιες
ταγραφή του περιεχομένου της επικοι- διωκτικές αρχές των σχετικών δεδομέ-
νωνίας. Τα δεδομένα απαριθμούνται λε- νων θα πρέπει να περιορισθεί μόνο στα
πτομερώς στο άρθρο 5 της Οδηγίας και ιδιαιτέρως σοβαρά ποινικά αδικήματα,
διακρίνονται σε δεδομένα που αφορούν τα οποία θα πρέπει να αναφέρονται στο
τον αποστολέα/καλούντα και τον απο- νόμο ειδικώς. Ο προσδιορισμός αυτών
δέκτη/καλούμενο, κάθε φορά ανάλογα καθώς και άλλων σημαντικών ζητημά-
με το είδος της παρεχόμενης υπηρεσίας των, ιδίως του χρόνου τήρησης, της πε-
ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Ως προθε- ραιτέρω ανακοίνωσης των δεδομένων,
σμία μεταφοράς της Οδηγίας στο εθνικό των οφειλόμενων μέτρων ασφάλειας,
δίκαιο έχει ορισθεί η 15η Σεπτεμβρίου είναι αντικείμενο της ειδικής νομοπα-
2007 ενώ τα κράτη μέλη που κατά την ρασκευαστικής επιτροπής, στην οποία
έκδοση της Οδηγίας υπέβαλαν σχετική κρίνεται απολύτως αναγκαία η εκπρο-
δήλωση μπορούν να αναβάλουν τη θέ- σώπηση της Αρχής.
σπιση εθνικών μέτρων ως προς την τή- 2. Η τήρηση δεδομένων που αφορούν
ρηση δεδομένων επικοινωνίας που αφο- στην πρόσβαση στο Διαδίκτυο και τις
79
80
(= σύστημα push) στην αρμόδια αρχή ανάλογα του κόστους που προκαλούν
κατόπιν ειδικού αιτήματος, δηλαδή στον πάροχο θα πρέπει να προβλεφθεί
δεν πρέπει να υπάρχει απευθείας πρό- αποζημίωση του παρόχου από το κράτος
σβαση της αρμόδιας αρχής. εφόσον ο σκοπός της επεξεργασίας είναι
6.3 Στα τηρούμενα δεδομένα θα πρέ- η δημόσια ασφάλεια, υπό την προϋπό-
πει να εφαρμόζεται τουλάχιστον ο θεση ότι ο πάροχος υλοποιεί τις προδι-
βαθμός ασφάλειας που προκύπτει αγραφές προστασίας και ασφάλειας των
από τα άρθρα 10 Ν. 2472/97 και του δεδομένων (πβλ. και Γνώμη 4/2005 (WP
άρθρου 12 Ν. 3471/2006. Ενδεικτικώς 113) της Ομάδας Εργασίας του Άρθρου
αναφέρουμε: 29 της Οδηγίας 95/46/ΕΚ).
α) Το σύστημα αποθήκευσης των
δεδομένων για τον σκοπό της Οδη- ΔΙΑΒΙΒΑΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
γίας 2006/24/ΕΚ θα πρέπει να είναι ΕΠΙΒΑΤΩΝ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΩΝ
λογικά διαχωρισμένο από τα συστή- ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ (PNRs) ΣΤΙΣ ΗΠΑ
ματα τήρησης των δεδομένων για
άλλους σκοπούς. Κατά το έτος 2006 η διαβίβαση των
β) Θα πρέπει να ορίζεται ειδικά προς στοιχείων επιβατών αεροπορικών εται-
τούτο εξουσιοδοτημένο προσωπικό ρειών, των ονομαζόμενων Passenger
που θα έχει πρόσβαση στα δεδομέ- Name Records (PNRs), που τηρούν οι
να μόνο για το σκοπό της επεξεργα- αεροπορικές εταιρείες, προς τις αρμό-
σίας των αιτήσεων πρόσβασης στα διες υπηρεσίες των ΗΠΑ αποτέλεσε
δεδομένα. σημαντικό θέμα εξέτασης ιδιαίτερα σε
γ) Θα πρέπει να λαμβάνονται μέτρα ευρωπαϊκό επίπεδο. Το Δικαστήριο των
για την ασφάλεια των συστημάτων Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων με την από-
και εφαρμογών διαχείρισης, διαβίβα- φασή του της 30ης Μαΐου 2006 στις
σης και διαγραφής των δεδομένων. συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-317/04
6.4 Προς το σκοπό εξαγωγής στατιστι- και C-318/04 ακύρωσε την απόφαση
κής φύσεως δεδομένων θα πρέπει να 2004/496/ΕΚ του Συμβουλίου, της 17ης
διασφαλίζεται η διαγραφή των δεδο- Μαΐου 2004, για τη σύναψη συμφωνίας
μένων που αμέσως ή εμμέσως προσδι- μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και
ορίζουν την ταυτότητα του φυσικού ή των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής
νομικού προσώπου. σχετικά με την επεξεργασία και τη διαβί-
6.5 Θα πρέπει να ορισθεί ότι αρμό- βαση των καταστάσεων με τα ονόματα
δια αρχή για την εποπτεία των πα- των επιβατών από τους αερομεταφορείς
ρόχων όσον αφορά στην προστασία προς το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφά-
και ασφάλεια των δεδομένων κατά τη λειας, Υπηρεσία Τελωνείων και Προστα-
διάρκεια τήρησής τους, την εξαγωγή σίας των Συνόρων των Ηνωμένων Πο-
και διαβίβαση στατιστικής φύσεως λιτειών, και την απόφαση 2004/535/ΕΚ
στοιχείων είναι η Αρχή Προστασίας της Επιτροπής, της 14ης Μαΐου 2004,
Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, σχετικά με την ικανοποιητική προστα-
ενώ για τη διαβίβαση των δεδομένων σία των δεδομένων προσωπικού χαρα-
στις αρμόδιες αρχές κατά τη διαδικα- κτήρα που περιλαμβάνονται στο φάκελο
σία άρσης του απορρήτου των επικοι- των επιβατών (Passenger Name Record)
νωνιών είναι η ΑΔΑΕ. αεροπορικών μεταφορών ο οποίος δι-
7. Επειδή η προστασία των προσωπικών αβιβάζεται στο Bureau of Customs and
δεδομένων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη Border Protection (Υπηρεσία Τελωνεί-
με τα μέτρα ασφάλειας και αυτά είναι ων και Προστασίας των Συνόρων) των
81
82
83
84
85
86
87
88
έληξαν κατά την διάρκεια του 2006 και Η ακόλουθη γραφική παράσταση απει-
εκδόθηκαν κατά την διάρκεια του έτους κονίζει τα παραπάνω στοιχεία σε δια-
2003. Υποβλήθηκαν 94 αιτήσεις ανανέ- γραμματική μορφή.
ωσης αδειών από τις οποίες μέχρι σήμε-
ρα έχουν εγκριθεί οι 46. Οι αιτήσεις για
λήψη άδειας κατηγοριοποιήθηκαν σύμ-
φωνα με τον παρακάτω πίνακα.
°òéõíïó °éôèóåöî °äåéöî ðïù ¶ëäïõèëáî áðï ôèî °òøè ôï ¶ôïó 2006
Κατηγορία Πλήθος
Νοσοκομεία –κέντρα υγείας 3
Ιατρικά κέντρα –κλινικές 12
Άλλες υπηρεσίες δημόσιου τομέα 7
Κοινωνικές υπηρεσίες ιδιωτικού τομέα 4
Γυμναστήρια, ινστιτούτα αισθητικής & αδυνατίσματος 1
Εταιρίες Παροχής ασφαλιστικών υπηρεσιών 3
Λοιπές εμπορικές εταιρίες, γραφεία, οργανισμοί 7
Φαρμακευτικές εταιρίες 4
Ερευνητές 2
Ψυχολόγοι-Λογοπαιδικοί 5
Ανανεώσεις αδειών που έληξαν 46
Διαβίβαση δεδομένων σε χώρες εκτός ΕΕ 7
Διασύνδεση αρχείων 1
Σύνολο 102
89
Η επιτροπή εξέτασε τις παραπάνω αιτήσεις χορήγησης άδειας και εξέδωσε άδειες
λειτουργίας αρχείων με ευαίσθητα δεδομένα θέτοντας παράλληλα όρους και προϋ-
0.98% 2.94%
6.86%
11.76%
6.86%
3.92%
0.98%
2.94%
6.86%
45.10% 3.92%
1.96%
4.90%
90
¡îöóôïðïéèóåéó
80000 77240
70000
65000
60000
50000
40000
30000
20000
10000
990 238 283 415 202 251
0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
91
ªèíáîôéëÛ÷ ¡îöóôïðïéÜóåé÷
80000 77240
70000
65000
60000
50000
40000
30000
20000
10000
1323 2650
990 467 238 133 283 186 415 176 202 97 251 143
0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
¡îöóôïðïéÜóåé÷
ªèíáîôéëÛ÷ çîöóôïðïéÜóåé÷
Κατηγορία Πλήθος
Ασφαλιστικές εταιρείες 1
Δημόσιο, Ευρύτερος Δημόσιος Τομέας 21
Διαγνωστικά κέντρα, Κλινικές, Νοσοκομεία 24
Εταιρείες παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, 17
Internet Service Providers, Ηλεκτρονικού Εμπορίου
Εταιρείες προώθησης πωλήσεων, διαφημιστικές, 15
εταιρείες παραγωγής τηλεοπτικών προγραμμάτων
Κέντρα Ερευνών 4
Σύμβουλοι Επιχειρήσεων 13
Τράπεζες, Χρηματοοικονομικοί Οργανισμοί, ΕΛΔΕ 24
Νομικές Βάσεις 2
Φαρμακευτικές εταιρείες 3
Οργανισμοί παροχής κοινωνικών υπηρεσιών 14
Κλειστά κυκλώματα 282
Σύνολο 420
92
0.24% 5.00%
5.71%
4.05%
3.57%
0.95%
3.10%
5.71%
0.48%
0.71%
3.33%
67.14%
°óæáìéóôéëÛ÷ åôáéòåÝå÷ 1
¢èíÞóéï, ¶ùòàôåòï÷ ¢èíÞóéï÷ ÆïíÛá÷ 21
¢éáçîöóôéëÀ ëÛîôòá, ºìéîéëÛ÷, ÁïóïëïíåÝá 24
¶ôáéòåÝå÷ ðáòïøÜ÷ ôèìåðéëïéîöîéáëñî ùðèòåóéñî, 17
Internet Service Providers, ¸ìåëôòïîéëïà ¶íðïòÝïù
¶ôáéòåÝå÷ ðòïñõèóè÷ ðöìÜóåöî, äéáæèíéóôéëÛ÷, 15
åôáéòåÝå÷ ðáòáçöçÜ÷ ôèìåïðôéëñî ðòïçòáííÀôöî
ºÛîôòá ¶òåùîñî 4
ªàíâïùìïé ¶ðéøåéòÜóåöî 13
ÆòÀðåúå÷, ÌòèíáôïïéëïîïíéëïÝ ÃòçáîéóíïÝ, ¶¤¢¶ 24
ÁïíéëÛ÷ μÀóåé÷ 2
¼áòíáëåùôéëÛ÷ åôáéòåÝå÷ 3
ÃòçáîéóíïÝ ðáòïøÜ÷ ëïéîöîéëñî ùðèòåóéñî 14
ºìåéóôÀ ëùëìñíáôá 282
Στους σημαντικούς υπεύθυνους επεξερ- λεόρασης. Η Αρχή έχει λάβει σειρά από
γασίας που προέβησαν σε γνωστοποίη- γνωστοποιήσεις κλειστών κυκλωμάτων,
ση κατά το 2006 συγκαταλέγονται και οι η οποία αναλύεται στον παρακάτω πίνα-
ακόλουθοι: η Ιερά Σύνοδος της Εκκλη- κα. Κάποιες από αυτές ενέχουν και θέση
σίας της Ελλάδος, η Ανεξάρτητη Αρχή άδειας. Η Οδηγία 1122/26-9-2000 προ-
Διασφάλισης Απορρήτου (ΑΔΑΕ) η Δι- βλέπει την χορήγηση αδειών κλειστού
εύθυνση Υγειονομικού του Γενικού Επι- κυκλώματος είτε για την παράταση του
τελείου Στρατού και το Υπουργείο Απα- χρόνου τήρησης των δεδομένων για πα-
σχόλησης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. ραπάνω από 15 ημέρες είτε για την τή-
Ανταποκρινόμενοι στην Οδηγία ρηση ευαίσθητων δεδομένων υγείας. Το
1122/26-9-2000 της Αρχής, 282 υπεύ- 2005 η Αρχή εξέδωσε τις πρώτες άδειες
θυνοι επεξεργασίας γνωστοποίησαν, που αφορούσαν στην λειτουργία κλει-
κατά το έτος 2006, την εγκατάσταση και στών κυκλωμάτων. Τα παραπάνω απει-
λειτουργία κλειστών κυκλωμάτων τη- κονίζονται στον παρακάτω πίνακα.
93
Ο δικτυακός τόπος της Αρχής (http://www.dpa.gr) αποτέλεσε και για το 2006 σημα-
ντική πηγή διάδοσης των εντύπων γνωστοποιήσεων.
94
αση της ιδιωτικής σφαίρας των πολιτών, στωτικοί οργανισμοί, νοσοκομεία και
από την οποία άλλωστε αποδεικνύεται κέντρα υγείας, εκπαιδευτικά ιδρύματα,
και η ποιότητα της δημοκρατίας. επιχειρήσεις κλπ.
Από την άλλη πλευρά, όσον αφορά τον Στο πλαίσιο του έργου της αυτού, η
ιδιωτικό τομέα, μεγάλη απειλή προέρχε- Αρχή διαπίστωσε ότι οι πολίτες, οι δη-
ται από τον τομέα του εμπορίου. Πολλές μόσιες υπηρεσίες και οργανισμοί, οι
εταιρίες με στόχο την προώθηση των επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα αλλά
πωλήσεών τους ξεπερνούν τα όρια του και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, πε-
θεμιτού marketing και υπεισέρχονται ρισσότερο ευαισθητοποιημένοι πλέον
αδικαιολόγητα στην ιδιωτική ζωή των σε ζητήματα προστασίας προσωπικών
πολιτών. δεδομένων, συνειδητοποιούν τα δικαιώ-
Αναμφίβολα, οι σοβαροί κίνδυνοι που ματα και τις υποχρεώσεις τους και στρέ-
απορρέουν από τη χρήση των νέων τε- φονται ολοένα και συχνότερα προς την
χνολογιών της πληροφορίας περιορί- Αρχή για διευκρινίσεις και παροχή συμ-
ζουν το αίσθημα ασφαλείας των πολιτών βουλών. Από πλευράς ΜΜΕ, τα θέματα
και υπαγορεύουν επαγρύπνηση στον προστασίας προσωπικών δεδομένων, με
τομέα της προστασίας των προσωπικών τα οποία οι δημοσιογράφοι ασχολήθη-
δεδομένων. Η συλλογή και η επακόλου- καν ιδιαίτερα και για τα οποία πολλές
θη επεξεργασία προσωπικών δεδομένων φορές προσέφυγαν στην Αρχή αναζη-
πρέπει να γίνεται με σεβασμό των προ- τώντας το κατάλληλο υλικό, αφορού-
ϋποθέσεων της προστασίας δεδομένων σαν: ανεπιθύμητη προώθηση πωλήσε-
και της ιδιωτικής ζωής. ων αγαθών και υπηρεσιών, spamming,
Η Αρχή, έχοντας πάντα ως πρωτεύοντα τραπεζικό τομέα, κυβερνοέγκλημα,
στόχο της τη διαρκή ενημέρωση και ευ- προστασία δεδομένων στον εργασιακό
αισθητοποίηση τόσο των υποκειμένων χώρο, κλειστά κυκλώματα τηλεόρασης
των δεδομένων όσο και των υπευθύνων και ιδιαίτερα στο οδικό δίκτυο της Ατ-
επεξεργασίας σχετικά με τα δικαιώμα- τικής, διατήρηση δεδομένων ηλεκτρο-
τα τους, τις υποχρεώσεις τους, αλλά νικής επικοινωνίας, διαβίβαση δεδομέ-
και τους κινδύνους που διατρέχουν από νων Ευρωπαίων ταξιδιωτών στις ΗΠΑ,
την παράνομη συλλογή και επεξεργασία βιομετρικά διαβατήρια, τον έλεγχο της
των προσωπικών τους δεδομένων, συ- νομιμότητας απαλλαγής από την υπο-
νέχισε, με εξειδικευμένα στελέχη της, να χρέωση στράτευσης και την επεξεργα-
ανταποκρίνεται με συνέπεια και υπευ- σία προσωπικών δεδομένων, κλπ.
θυνότητα, σε καθημερινή βάση, σε ερω- Εξάλλου, η ιστοσελίδα της Αρχής απο-
τήσεις και απορίες, που υποβάλλονται τελεί πάντα ένα από τα πιο σημαντικά
σε συμβατική ή ηλεκτρονική μορφή, και επικοινωνιακά μέσα της, μέσω της οποί-
συγκεκριμένα ταχυδρομικώς, με ηλε- ας μπορεί ο οποιοσδήποτε να ενημερώ-
κτρονικό ταχυδρομείο, με τηλεφωνική νεται σχετικά με το θεσμικό πλαίσιο της
κλήση αλλά και με επίσκεψη στα γρα- προστασίας των προσωπικών δεδομέ-
φεία της Αρχής, παρέχοντας τη δέουσα νων, τις αποφάσεις της Αρχής κατόπιν
ενημέρωση. Οι κατηγορίες των ατόμων εξέτασης προσφυγών και καταγγελιών
που αποτελούν τους αποδέκτες της ενη- για παραβίαση της σχετικής νομοθεσί-
μέρωσης περιλαμβάνουν ιδιώτες, σπου- ας, γνωμοδοτήσεις για ρυθμίσεις που
δαστές, ερευνητές, νομικούς, λογιστές, αφορούν την επεξεργασία προσωπικών
δημοσιογράφους καθώς και υπεύθυνους δεδομένων, πληροφορίες σχετικά με τα
επεξεργασίας από διάφορους τομείς, δικαιώματα των πολιτών και τις υπο-
όπως δημόσιες υπηρεσίες, χρηματοπι- χρεώσεις των υπευθύνων επεξεργασίας,
95
κλπ. Οι εργασίες για την αναβάθμιση θεσιών σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊ-
του ιστοχώρου πρόκειται σύντομα να κής Ένωσης.
ολοκληρωθούν παρέχοντας βελτιωμένες Εξάλλου, η Ελληνική Αρχή Προστασί-
και ευρύτερες υπηρεσίες στους πολίτες. ας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτή-
Στο πλαίσιο, εξάλλου, της μεγαλύτερης ρα διοργάνωσε το ΧΙV Case Handling
συνεργασίας και επικοινωνίας μεταξύ Workshop στην Αθήνα στις 13 και 14
των Ευρωπαϊκών Αρχών, λειτουργεί ο Νοεμβρίου 2006.
ιστοχώρος CIRCA, ο οποίος έχει δημι- Η συμμετοχή υπήρξε ιδιαίτερα υψηλή
ουργηθεί με πρωτοβουλία της Ευρωπα- και σημαντική και ειδικότερα έλαβαν
ϊκής Επιτροπής. Οι χρήστες του ιστο- μέρος 64 εκπρόσωποι από 36 ευρω-
χώρου αυτού, εκπρόσωποι των Αρχών παϊκές εθνικές και υπο-εθνικές Αρχές
Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Προστασίας Δεδομένων, καθώς επίσης
Χαρακτήρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και και εκπρόσωποι του Ευρωπαίου Επόπτη
άλλων ευρωπαϊκών κρατών, συγκρο- Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων
τούν την ομάδα εργασίας εξέτασης ζητη- και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Απο-
μάτων που αφορούν την προστασία των τέλεσμα ήταν να προκύψει μία ιδιαίτε-
προσωπικών δεδομένων (Case Handling ρα ενδιαφέρουσα και εποικοδομητική
Workshop). Τα μέλη της ομάδας συ- ανταλλαγή εμπειριών και απόψεων, κα-
ναντώνται δύο φορές τον χρόνο και θώς και συζήτηση κοινών προβλημάτων
ανταλλάσσουν απόψεις και εμπειρίες για που άπτονται της προστασίας των προ-
συγκεκριμένα επίκαιρα ζητήματα που σωπικών δεδομένων.
απασχολούν όλες τις Αρχές και γίνεται Τα κύρια θέματα της ατζέντας περιε-
σύγκριση μεταξύ των διαφόρων εθνικών λάμβαναν: πρωτοβουλίες των Αρχών
νομοθεσιών, με σκοπό την προώθηση Προστασίας Δεδομένων στον τομέα
μιας περισσότερο εναρμονισμένης και της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, πα-
συντονισμένης προσέγγισης σχετικά με ρακολούθηση από κλειστά κυκλώματα
υποθέσεις προστασίας προσωπικών δε- τηλεόρασης, εφαρμογή της Οδηγίας
δομένων. Κατά τη συνάντηση που πραγ- 2002/58/EC για την επεξεργασία των
ματοποιήθηκε τον Μάρτιο 2006 στη Μα- δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και
δρίτη και στην οποία η ελληνική Αρχή την προστασία της ιδιωτικής ζωής στον
εκπροσωπήθηκε από τα Τμήματα Ελε- τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών,
γκτών και Επικοινωνίας, συζητήθηκαν συλλογή, επεξεργασία, καθώς και διαβί-
σημαντικά θέματα όπως, η ηλεκτρονική βαση προσωπικών δεδομένων για οικο-
διακυβέρνηση, η προστασία δεδομένων νομικούς και τραπεζικούς σκοπούς, την
στον εργασιακό χώρο, η προστασία δε- πρακτική των Αρχών όσον αφορά προ-
δομένων και ο δημόσιος τομέας, η ελεύ- ληπτικά και κατασταλτικά μέτρα, κλπ.
θερη πρόσβαση στην πληροφορία και Παρουσιάστηκαν συγκεκριμένες υπο-
η προστασία προσωπικών δεδομένων, θέσεις και ακολούθησε συζήτηση και
οι πρόσφατες εξελίξεις όσον αφορά τα ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών με-
κλειστά κυκλώματα τηλεόρασης, κλπ. ταξύ των εκπροσώπων επί των σχετικών
Στη συγκεκριμένη συνάντηση, η Κυρια- ζητημάτων, αλλά και ανάπτυξη βέλτι-
κή Μανίκα, νομική ελέγκτρια της Αρχής, στων πρακτικών που εφαρμόζουν οι
παρουσίασε τα συμπεράσματα από ερω- εθνικές Αρχές Προστασίας Δεδομένων.
τηματολόγιο με θέμα «Προστασία προ- Από ελληνικής πλευράς έγιναν οι εξής
σωπικών δεδομένων και πρόσβαση στη παρουσιάσεις:
δημόσια πληροφορία», που συνέταξε με Ο. Δρ Βασίλειος Ζορκάδης, Διευθυντής
σκοπό τη σύγκριση των σχετικών νομο- της Γραμματείας της Αρχής, παρουσίασε
96
την οργάνωση και λειτουργία της Ελ- παρουσίασε ομιλία με θέμα «Υπηρεσίες
ληνικής Αρχής. Η Δρ Αθηνά Μπούρκα, Πληροφόρησης στην Ψηφιακή Εποχή:
πληροφορικός ελέγκτρια, ανέπτυξε το Ζητήματα Ασφάλειας και Προστασί-
έργο που πραγματοποιείται και αφορά ας Ιδιωτικότητας». Ακόμα, τον Μάρτιο
την παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών 2006 στο 2ο Εθνικό Συνέδριο που διορ-
από την Αρχή, και μαζί με τον Δρα Κων- γάνωσε το Επιστημονικό Συμβούλιο για
σταντίνο Μουλίνο, πληροφορικό ελε- την Κοινωνία της Πληροφορίας με θέμα
γκτή, το θέμα «Βιντεοπαρακολούθηση «Ηλεκτρονική Δημοκρατία - Προκλή-
σε ψυχιατρικά νοσοκομεία και κλινικές. σεις της ψηφιακής εποχής», ο Πρόεδρος
Η Δρ Ζωή Καρδασιάδου, νομική ελέ- της Αρχής Δημήτριος Γουργουράκης,
γκτρια, παρουσίασε εισήγηση με θέμα παρουσίασε ομιλία με θέμα «Ηλεκτρονι-
«Ορισμένα ζητήματα που σχετίζονται με κή Διακυβέρνηση και Προστασία Προ-
την Οδηγία 2002/58/ΕΚ: η χρήση των σωπικών Δεδομένων», ο Δρ. Βασίλειος
δεδομένων ηλεκτρονικών επικοινωνιών Ζορκάδης συμμετείχε ως συντονιστής
για σκοπούς επιβολής του νόμου» και ενότητας και η νομική ελέγκτρια Ελένη
είχε ως αντικείμενο τη νομιμότητα της Μαρτσούκου παρουσίασε εισήγηση με
ανακοίνωσης δεδομένων κίνησης, ειδι- θέμα «Προστασία των Προσωπικών Δε-
κότερα των διευθύνσεων Διαδικτύου δομένων των Εργαζομένων και Νέες Τε-
(IP-addresses), από τους παρόχους υπη- χνολογίες στο χώρο της Εργασίας: Προ-
ρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών σε βλήματα και λύσεις». Επίσης, σε ημερίδα
τρίτους, δικαιούχους δικαιωμάτων πνευ- των ΤΕΕ και ΔΣΑ, τον Ιούνιο 2006, με
ματικής ιδιοκτησίας και διωκτικές αρχές. θέμα «Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες. Πόσο
Ακόμα, ο Φίλιππος Μίτλεττον, νομικός ασφαλείς είναι;» ο Δρ. Βασίλειος Ζορ-
ελεγκτής, ανέπτυξε το θέμα: «Κλειστά κάδης παρουσίασε ομιλία με τίτλο «Μη
κυκλώματα τηλεόρασης στο οδικό δίκτυο επιθυμητή επικοινωνία και επεξεργασία:
του νομού Αττικής και κάμερες διαχείρι- Τρόποι αντιμετώπισης». Μετά από πρό-
σης κυκλοφορίας», ενώ η Δρ Αναστασία σκληση της Σχολής Στρατολογικού του
Αλεξανδρίδη, πληροφορικός ελέγκτρια, Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, ο ίδιος
αναφέρθηκε στη βιντεοπαρακολούθηση έδωσε διάλεξη με θέμα «Αρχή Προστα-
σε χώρους ξενοδοχείων. Επίσης, η Μαρία σίας Δεδομένων: Αποστολή, Αρμοδιό-
Αλικάκου, νομική ελέγκτρια, παρουσί- τητες και Δραστηριότητες». Επίσης,
ασε το θέμα «Ανήλικοι και προστασία ο Δρ. Βασίλειος Ζορκάδης συμμετείχε
δεδομένων». Η Κυριακή Μανίκα, νομική ως συντονιστής ενότητας στην ημερίδα
ελέγκτρια, παρουσίασε θέμα σχετικά με «Ηλεκτρονικό Έγκλημα 2006 «Δικτυο-
το σύστημα VMAS (Visa Merchant Alert πειρατεία, Τηλεπικοινωνιακή Παρανο-
Service Database). Τέλος, η Δρ Ζωή Τα- μία και Απάτη», που έλαβε χώρα στο
λίδου νομική ελέγκτρια, ανέπτυξε εισή- Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών τον Οκτώβριο
γηση σχετικά με «ΜΜΕ και προστασία 2006. Εξάλλου, τον Μάρτιο 2006 στο
προσωπικών δεδομένων». Συνέδριο της εταιρίας Md5 «Η ασφα-
Ο Πρόεδρος και στελέχη της Αρχής λής διαχείριση των ευαίσθητων προ-
συμμετείχαν ως ομιλητές ή συντονιστές σωπικών δεδομένων», που έλαβε χώρα
σε συνέδρια και ημερίδες. Συγκεκρι- στο Εθνικό Κέντρο Ερευνών, η Δρ. Ζωή
μένα, τον Φεβρουάριο 2006 στο συνέ- Καρδασιάδου συμμετείχε ως ομιλήτρια
δριο «Αρχεία, Βιβλιοθήκες και Δίκαιο με θέμα «Η προστασία των προσωπικών
στην Κοινωνία της Πληροφορίας» που δεδομένων στο πλαίσιο της ιατρικής
πραγματοποιήθηκε στο Εθνικό Ίδρυμα έρευνας». Επίσης, στην ημερίδα για το
Ερευνών, ο Δρ. Βασίλειος Ζορκάδης, «Ιατρικό Απόρρητο» που διοργάνωσε ο
97
Συνήγορος του Πολίτη, τον Μάιο 2006, έργου από τη χώρα μας. Τον Νοέμβριο
η ιδία ανέπτυξε το θέμα «Η προστασία 2006, η Κυριακή Μανίκα, νομική ελέ-
των προσωπικών δεδομένων υγείας». γκτρια, αποδέχτηκε πρόταση της Αρχής
Τα πρακτικά της ημερίδας δημοσιεύθη- Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων
καν σε ομότιτλη έκδοση, Εκδόσεις Σάκ- της Μαδρίτης και συμμετείχε στην επι-
κουλα, 2006. Ακόμα, στο 12ο Συνέδριο τροπή αξιολόγησης για την απονομή του
Εφαρμογών Πληροφορικής στο πλαίσιο Βραβείου για τις Βέλτιστες Πρακτικές
της Έκθεσης Infosystems, που πραγ- από Δημόσιους Φορείς. Στην τελετή απο-
ματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο 2006 η νομής που έγινε τον Δεκέμβριο 2006, η
ιδία παρουσίασε εισήγηση με θέμα “Η Κυριακή Μανίκα παρουσίασε το πλαίσιο
Προστασία των Προσωπικών Δεδομέ- της προστασίας των προσωπικών δεδο-
νων στην Ψηφιακή Εποχή: Επίκαιρα ζη- μένων και της ελευθερίας των πληροφο-
τήματα”. Η εισήγηση αναφέρθηκε στην ριών που ισχύει στην Ελλάδα. Τον ίδιο
προστασία των προσωπικών δεδομένων μήνα, παρουσίασε εισήγηση με θέμα «Η
κατά τη χρήση των νέων τεχνολογιών Προστασία των Προσωπικών Δεδομέ-
(βιομετρικών, βιντεοεπιτήρησης, ανα- νων στην Ελληνική Έννομη Τάξη» στο
γνώρισης ταυτότητας μέσω ραδιοσυ- πλαίσιο του Συνεδρίου για το πρόγραμμα
χνοτήτων) και υπηρεσιών ηλεκτρονικής E-Prodat σχετικά με τις βέλτιστες πρα-
διακυβέρνησης και ηλεκτρονικών επι- κτικές στην ηλεκτρονική διακυβέρνη-
κοινωνιών. ση και την προστασία των προσωπικών
Ακόμα, η Μαρία Αλικάκου, παρουσίασε δεδομένων στις ευρωπαϊκές πόλεις και
εισήγηση με θέμα «Προστασία προσωπι- περιφέρειες. Επίσης, στο Εθνικό Κέντρο
κών δεδομένων στον εργασιακό χώρο» Δημόσιας Διοίκησης διοργανώθηκαν σε-
στο πλαίσιο των σεμιναρίων ‘Σύγχρονα μινάρια σχετικά με προστασία προσωπι-
Θέματα Ευρωπαϊκού Κοινοτικού Δικαί- κών δεδομένων, με ομιλητές τον Δρα Βα-
ου’, που διοργάνωσε το Κέντρο Διεθνούς σίλειο Ζορκάδη, τους νομικούς ελεγκτές
και Ευρωπαϊκού Οικονομικού Δικαίου, Δρ Ζωή Καρδασιάδου και Φίλιππο Μίτ-
τον Νοέμβριο 2006, υπό την αιγίδα του λεττον και την πληροφορικό ελέγκτρια
Υπουργείου Εξωτερικών - Κέντρου Ανά- Ευφροσύνη Σιουγλέ.
λυσης και Σχεδιασμού, τα οποία απευ- Εξάλλου, η προστασία προσωπικών δε-
θύνονταν σε υψηλόβαθμους δημοσίους δομένων έχει συμπεριληφθεί στο πρό-
υπαλλήλους των Βαλκανικών χωρών. γραμμα εισαγωγικής επιμόρφωσης των
Επίσης, τον Οκτώβριο 2006, στο πλαίσιο υπαλλήλων του ΙΚΑ, που πραγματο-
προγράμματος διδυμοποίησης ελληνικών ποιείται μέσω του Ινστιτούτου Επιμόρ-
υπουργείων και φορέων με αντίστοιχα φωσης του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας
υπουργεία στις υποψήφιες προς ένταξη Διοίκησης, για το οποίο εισηγήτρια έχει
χώρες (Πρόγραμμα PHARE Institution επιλεχθεί η Δρ Ζωή Καρδασιάδου.
Building), η ιδία παρουσίασε το έργο και Επίσης, τον Δεκέμβριο 2006 αντιπρο-
τη λειτουργία της Αρχής προκειμένου σωπεία νομικών από το Αζερμπαϊτζάν
να αναλάβει ομάδα ελεγκτών της Αρ- πραγματοποίησε εκπαιδευτική επίσκε-
χής πρόγραμμα Institution Building στη ψη στα γραφεία της Αρχής και ενημερώ-
Λετονία με αντικείμενο τη βελτίωση της θηκε σε ζητήματα προστασίας προσωπι-
κυκλοφορίας, επεξεργασίας και ασφάλει- κών δεδομένων καθώς και αποστολής
ας των φακέλων μεταναστών στη χώρα και λειτουργίας της Αρχής από την προ-
αυτή. Η παρουσίαση έλαβε χώρα στο ϊσταμένη του Τμήματος Επικοινωνίας
Υπουργείο Οικονομικών της Λετονίας Κατερίνα Κοσμοπούλου και τη νομική
και είχε ως αποτέλεσμα την ανάληψη του ελέγκτρια Εύη Χατζηλιάση.
98
99
102
Κατά το έτος 2006 η Ομάδα του άρθρου αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων
29 εξέδωσε τα παρακάτω κείμενα: και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώ-
Γνώμη 1/2006 σχετικά με την εφαρμογή σεων διατροφής.
των κανόνων της ΕΕ οι οποίοι διέπουν Γνωμοδότηση 7/2006 σχετικά με την
την προστασία των δεδομένων όσον απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρί-
αφορά τις εσωτερικές διαδικασίες κα- ου της 30ής Μαΐου 2006 στις συνεκδι-
ταγγελίας δυσλειτουργιών στους τομείς κασθείσες υποθέσεις C-317/04 και C-
της λογιστικής, των εσωτερικών λογι- 318/04 για τη διαβίβαση καταστάσεων
στικών ελέγχων, των ελέγχων λογαρια- με τα ονόματα επιβατών (PNR) στις
σμών, της καταπολέμησης της δωροδο- Ηνωμένες Πολιτείες και την επείγουσα
κίας και του τραπεζικού και οικονομικού ανάγκη σύναψης νέας συμφωνίας.
εγκλήματος. Έγγραφο εργασίας για την προστασία
Γνώμη της Ομάδας εργασίας του άρθρου των δεδομένων και το σεβασμό της ιδι-
29 αριθ. 2/2006 σχετικά με το απόρρητο ωτικής ζωής στο πλαίσιο της πρωτοβου-
κατά την παροχή υπηρεσιών ελέγχου λίας «eCall».
του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Γνώμη 8/2006 σχετικά με την αναθε-
Γνώμη 3/2006 σχετικά με την οδηγία ώρηση του κανονιστικού πλαισίου για
2006/24/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινο- δίκτυα και υπηρεσίες ηλεκτρονικών επι-
βουλίου και του Συμβουλίου για τη δι- κοινωνιών, με ιδιαίτερη προσοχή στην
ατήρηση δεδομένων που παράγονται οδηγία για την προστασία της ιδιωτικής
ή υποβάλλονται σε επεξεργασία σε ζωής.
συνάρτηση με την παροχή υπηρεσιών Γνωμοδότηση 9/2006 για την εφαρμογή
ηλεκτρονικών επικοινωνιών διαθέσιμων της οδηγίας 2004/82/EC του Συμβουλί-
στο κοινό ή δημοσίων δικτύων επικοι- ου σχετικά με την υποχρέωση των μετα-
νωνιών και για την τροποποίηση της φορέων να κοινοποιούν τα στοιχεία των
οδηγίας 2002/58/ΕΚ. επιβατών.
Γνώμη 4/2006 σχετικά με την ανακοί- Γνώμη 10/2006 σχετικά με την επεξεργα-
νωση, της 20ής Νοεμβρίου 2005, για σία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα
την προτεινόμενη θέσπιση κανόνων από την Παγκόσμια Εταιρεία Διατραπε-
από το Υπουργείο Υγείας και Κοινω- ζικών Χρηματοπιστωτικών Τηλεπικοι-
νικών Υπηρεσιών («Department of νωνιών (SWIFT).
Health and Human Services – HHS») Τα παραπάνω κείμενα μπορεί να τα
των ΗΠΑ όσον αφορά τον έλεγχο των αναζητήσει κανείς στην ιστοσελίδα της
μεταδοτικών ασθενειών και τη συλλογή Ομάδας του άρθρου 29:
πληροφοριών σχετικά με τους επιβάτες http://ec.europa.eu/justice_home/fsj/
(Έλεγχος των μεταδοτικών ασθενειών – privacy/workinggroup
Πρόταση CFR 42, κεφάλαια 70 και 71).
Γνωμοδότηση 5/2006 σχετικά με την Β. ΚΟΙΝΗ ΑΡΧΗ ΕΛΕΓΧΟΥ
απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρί- ΣΕΝΓΚΕΝ
ου της 30ής Μαΐου 2006 στις συνεκδι-
κασθείσες υποθέσεις C-317/04 και C- Η Αρχή συμμετέχει με δύο τακτικά και
318/04 για τη διαβίβαση καταστάσεων δύο αναπληρωματικά μέλη στην Κοινή
με τα ονόματα των επιβατών στις Ηνω- Αρχή Ελέγχου (ΚΑΕ) Σένγκεν η οποία
μένες Πολιτείες . συνεδριάζει στην έδρα του Ευρωπαϊκού
Γνώμη 6/2006 σχετικά με την πρόταση Συμβουλίου στις Βρυξέλλες.
κανονισμού της Επιτροπής για τη διεθνή Η ΚΑΕ Σένγκεν δημιουργήθηκε βάσει
δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την του άρθρου 115 της Σύμβασης Εφαρμο-
103
γής της Συνθήκης Σένγκεν με αρμοδιό- τυπωμάτων μόνο για την επαλήθευση
τητα τον έλεγχο της τεχνικής υπηρεσίας της ταυτότητας του προσώπου καθώς
υποστηρίξεως του Συστήματος Πλη- και γενικότερα της επεξεργασίας βιομε-
ροφοριών Σένγκεν και τη διερεύνηση τρικών δεδομένων ως μέσο ασφαλούς
ζητημάτων εφαρμογής ή ερμηνείας που πιστοποίησης της ταυτότητας προ-
μπορούν να τεθούν κατά τη λειτουργία σώπων, επισημαίνοντας ωστόσο ότι η
του Συστήματος αυτού. χρήση πρέπει να περιορίζεται αυστηρά
Κατά το έτος 2006 το μεγαλύτερο μέ- στους σκοπούς της καταχώρισης και όχι
ρος του έργου της ΚΑΕ επικεντρώθηκε, για άλλους σκοπούς. Εκτιμά περαιτέρω
όπως και κατά το 2004 και 2005, στο ότι οι νέες διατάξεις που επιφυλάσσουν
θέμα της ανάπτυξης του SIS II το οποίο ρόλο μεσολαβητή στον Ευρωπαίο Επό-
αναμένεται να λειτουργήσει τον Ιούνιο πτη στις περιπτώσεις όπου οι εθνικές
του 2008. εποπτικές αρχές δεν μπορούν να φτά-
Επίσης κατά το 2006 συνεχίστηκε ο σουν σε συμφωνία μεταξύ τους σχετικά
έλεγχος των εθνικών τμημάτων του SIS με ανακριβή ή παράνομη καταχώριση,
σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 99 πρέπει να τροποποιηθούν ώστε να προ-
της Σύμβασης Εφαρμογής της Συνθήκης βλέπουν συνεργασία του Ευρωπαίου
Σένγκεν (ΣΕΣ). Επόπτη με τις εθνικές εποπτικές αρχές
προστασίας δεδομένων για τέτοιου εί-
1) SIS II δους θέματα.
Μετά από την πρόταση για έκδοση από- Τέλος, δεδομένου ότι με το νέο σχέδιο
φασης του Συμβουλίου και την αντί- διευρύνεται η πρόσβαση της Ευρωπόλ
στοιχη πρόταση για έκδοση κανονισμού και της Eurojust στο σύστημα SIS II και
του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σε καταχωρίσεις που αφορούν αγνοού-
σχετικά με τη νομική βάση για τη δη- μενα πρόσωπα, δημιουργείται κίνδυνος
μιουργία της δεύτερης γενιάς SIS, και για ανεξέλεγκτη συλλογή στοιχείων,
της σχετικής Γνωμοδότησης της ΚΑΕ το πέρα από τις αρμοδιότητες των εν λόγω
2005, συζητήθηκαν νέες προτάσεις στο οργάνων. Ως εκ τούτου, και εφόσον το
Συμβούλιο και στο Ευρωκοινοβούλιο άρθρο που θεσπίζει την πρόσβαση θα
που οδήγησαν σε πολλές τροποποιή- χρησιμοποιηθεί στον αγώνα για την
σεις στις αρχικές προτάσεις. Οι αναθε- αντιμετώπιση της παράνομης διακίνησης
ωρημένες προτάσεις της Φινλανδικής ανθρώπων με την καταχώριση στοιχείων
Προεδρίας στις 27 Ιουλίου 2006, σε μια αγνοουμένων ως πιθανά θύματα, πρέπει
φάση που είναι κοντά στο τελικό σχέ- να προβλεφθεί αυτή η ειδική ξεχωριστή
διο απόφασης, αποτυπώνουν αυτές τις κατηγορία στο άρθρο στην οποία και θα
σημαντικές αλλαγές, πολλές από τις είναι επιτρεπτή η πρόσβαση.
οποίες ενσωματώνουν πολλές από τις
παρατηρήσεις της ΚΑΕ και ενισχύουν 2) ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΩΝ
την προστασία των προσωπικών δεδο- ΑΡΘΡΟΥ 96 ΣΕΣ
μένων. Στη νέα Γνωμοδότηση που εξέ- Το έτος 2004 αποφασίσθηκε ο καθορι-
δωσε η ΚΑΕ τον Σεπτέμβριο του 2006, σμός μιας διαδικασίας κοινών ελέγχων
παρατηρεί ότι υπάρχει θετική εξέλιξη ως σε ευρωπαϊκό επίπεδο σχετικά με τη
προς τη διατύπωση του σκοπού του συ- νομιμότητα των καταχωρίσεων στο SIS
στήματος, ο οποίος περιορίζεται πλέον από τις εθνικές αρχές. Μετά τον έλεγχο
στον αρχικό σκοπό που καθορίζεται στη που διενεργήθηκε στα εθνικά τμήματα
ΣΕΣ. Επίσης, θεωρεί θετική την αποσα- SIS από τις εθνικές αρχές ελέγχου για
φήνιση της χρήσης δακτυλικών απο- τις καταχωρίσεις με βάση το άρθρο 96
104
της Σύμβασης Εφαρμογής της Συνθήκης καταχώριση βάσει του άρθρου 99 υπη-
Σένγκεν (ΣΕΣ) και τα σχετικά συμπερά- ρεσίες. Επίσης, περιείχε και ερωτήματα
σματα της ΚΑΕ, το 2006 συνεχίστηκε σχετικά με το κατά πόσο οι υπάρχουσες
και ολοκληρώθηκε ο έλεγχος για τις καταχωρίσεις γίνονται σύμφωνα με τις
καταχωρίσεις βάσει του άρθρου 99 της διατάξεις του άρθρου 99 και διατηρού-
ΣΕΣ. νται στο SIS κατά το οριζόμενα στην
Οι καταχωρίσεις γίνονται με στόχο τη Συνθήκη Σένγκεν.
διακριτική παρακολούθηση ή τον ειδι- Από τον έλεγχο προέκυψε ότι υπάρχουν
κό έλεγχο προσώπων και οχημάτων και διάφορες κρατικές αρχές που έχουν την
έχουν σκοπό την καταστολή ποινικών αρμοδιότητα να αποφασίζουν για τις
παραβάσεων και την πρόληψη απειλών σχετικές καταχωρίσεις υπό το πρίσμα
της δημόσιας ασφάλειας όταν υπάρχουν πολλών και διαφορετικών νόμων, ότι
πραγματικές ενδείξεις που δημιουργούν δεν έχουν θεσπίσει όλες οι χώρες ειδική
υπόνοιες ότι το συγκεκριμένο πρόσωπο διαδικασία για τις καταχωρίσεις βάσει
προτίθεται να διαπράξει ή διαπράττει του άρθρου 99 και ότι υπάρχει διαφορο-
πολυάριθμες και εξαιρετικά σοβαρές αξι- ποίηση στις κατηγορίες εγκλημάτων που
όποινες πράξεις ή στις περιπτώσεις που μπορεί να οδηγήσουν στην καταχώριση
η συνολική εκτίμηση για το συγκεκρι- του άρθρου 99. Όλες οι αρχές διαπίστω-
μένο άτομο και ειδικότερα με βάση τις σαν μέσω δειγματοληπτικών ελέγχων
αξιόποινες πράξεις που έχει διαπράξει ότι τα σχετικά δεδομένα είναι ακριβή,
μέχρι τη συγκεκριμένη στιγμή, επιτρέπει ενήμερα και τηρούνται μέσα στον επι-
να υποτεθεί ότι το πρόσωπο αυτό θα δι- τρεπόμενο χρόνο βάσει νόμιμων κατα-
απράξει στο μέλλον εξαιρετικά σοβαρές χωρίσεων. Η βασική διαπίστωση από
αξιόποινες πράξεις. τον έλεγχο ήταν η διαφορετική ερμηνεία
Από τον έλεγχο των καταχωρίσεων στο της έννοιας του σοβαρού εγκλήματος σε
σύστημα SIS προέκυψαν σημαντικές δι- εθνικό επίπεδο που μπορεί να οδηγήσει
αφοροποιήσεις όσον αφορά τον αριθμό σε καταχώριση βάσει του άρθρου 99.
των καταχωρίσεων μεταξύ των κρατών Υπό το φως των αποτελεσμάτων του
μελών. Αυτό αποτέλεσε σοβαρή ένδειξη ελέγχου, η ΚΑΕ συνέστησε στα κράτη
ότι τα κράτη μέλη κάνουν χρήση του άρ- που συμμετέχουν στο SIS:
θρου αυτού με διαφορετικό τρόπο. α) να γίνεται ομοιόμορφη ερμηνεία του
Η ΚΑΕ αποφάσισε ότι έπρεπε να διε- “σοβαρού εγκλήματος” σε όλα τα κράτη
νεργηθούν έλεγχοι στα εθνικά τμήμα- μέλη και β) οι αρμόδιες για την καταχώ-
τα SIS με σκοπό να διαπιστωθεί αν τα ριση εθνικές αρχές να θεσμοθετήσουν
δεδομένα που είχαν εισαχθεί με βάση περιοδικούς ελέγχους των καταχωρί-
το άρθρο 99 τυγχάνουν επεξεργασίας σεων αυτών και να καταρτίσουν γρα-
σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο πτές διαδικασίες ώστε να βεβαιώνεται η
99, το εγχειρίδιο SIRENE και την αντί- ακρίβεια, επικαιροποίηση και νομιμότη-
στοιχη εθνική νομοθεσία, καθώς και να τα των καταχωρίσεων.
αξιολογήσει αν υπάρχουν ερμηνευτικές Τέλος αποφασίσθηκε οι κοινές δράσεις
δυσχέρειες στην εφαρμογή του άρθρου να συνεχισθούν το 2007 με τον έλεγ-
αυτού. Για το λόγο αυτό, εκπόνησε ένα χο των καταχωρίσεων του άρθρου 111
πρότυπο ερωτηματολογίου το οποίο ΣΕΣ.
κλήθηκαν να συμπληρώσουν όλες οι Στοιχεία για τις δραστηριότητες της
αρχές ελέγχου σχετικά με τις σχετικό ΚΑΕ Σένγκεν μπορoύν να αναζητηθούν
εθνικό νομικό πλαίσιο και τις διαδικασί- στην ιστοσελίδα: www.schengen-jsa.
ες που ακολουθούν οι αρμόδιες για την dataprotection.org.
105
106
Ευρωπόλ προς τις βασικές αρχές της δεκτή μόνο εφόσον η πρόσβαση είναι
προστασίας δεδομένων. σαφώς προσδιορισμένη και υπό ορισμέ-
Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων συνέ- νους όρους: πρόσβαση εντός των ορίων
χισε και κατά το διαρρεύσαν έτος 2006 που προβλέπονται στη σχετική εντολή
να εκπροσωπείται στην Κοινή Εποπτική της Ευρωπόλ και όταν αυτή κρίνεται
Αρχή (ΚΕΑ) για την Ευρωπόλ, όπως επί- αναγκαία για την εκτέλεση ορισμένου
σης στην Κοινή Εποπτική Αρχή για τα έργου της, όπως αυτό ορίζεται στη Σύμ-
Τελωνεία που συνεδριάζουν στην έδρα βαση Ευρωπόλ.
του Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, με δύο
τακτικά και δύο αναπληρωματικά μέλη. Γ. Το μέλλον της Ευρωπόλ
Εκπροσωπείται επίσης στην Επιτροπή Συστήθηκε ομάδα εργασίας στην ΚΕΑ
Προσφυγών που λειτουργεί στο πλαίσιο για να μελετήσει και γνωμοδοτήσει
της ΚΕΑ Ευρωπόλ με ένα τακτικό και σχετικά με ένα έγγραφο εναλλακτικών
ένα αναπληρωματικό μέλος. Η ΚΕΑ Ευ- επιλογών με τίτλο “Το μέλλον της Ευ-
ρωπόλ γνωμοδότησε κατά το έτος 2006 ρωπόλ” που αντικατοπτρίζει τα αποτε-
για διάφορα θέματα: λέσματα των συζητήσεων για το μέλ-
λον της Ευρωπόλ που διενεργήθηκαν
Α. Σύμφωνες με τρίτα κράτη/οργανι- επί αυστριακής προεδρίας. Σκοπός των
σμούς. συζητήσεων ήταν η ενδυνάμωση του
Πριν από την υπογραφή της οριστικής ρόλου της Ευρωπόλ στον αγώνα κατά
σύμβασης μεταξύ Ευρωπόλ και Αυστρα- του σοβαρού εγκλήματος. Ειδικότερα,
λίας, η ΚΕΑ γνωμοδότησε για δεύτερη προβλέπεται η δημιουργία νέας νομικής
φορά και έκρινε ότι δεν υπάρχει κώλυμα, βάσης για την Ευρωπόλ, ήτοι απόφαση
από την πλευρά της προστασίας προσω- του Συμβουλίου. Η ΚΕΑ αναμένει τη
πικών δεδομένων, να προχωρήσει ο Δι- δημοσίευση του σχεδίου απόφασης της
ευθυντής της Ευρωπόλ στην υπογραφή Επιτροπής προκειμένου να το εξετάσει
της σύμβασης. Η ΚΕΑ διαπίστωσε ότι η και να γνωμοδοτήσει επί αυτού.
σύμβαση είναι σύμφωνη με τους κανό- Μία από βασικές προτεραιότητες της
νες για τη διαβίβαση των δεδομένων σε ΚΕΑ το 2006 ήταν η συμμετοχή της στην
τρίτες χώρες.που θεσπίστηκαν με Πράξη προετοιμασία για την επικύρωση των
του Συμβουλίου. τριών Πρωτοκόλλων που τροποποιούν
τη Συνθήκη Ευρωπόλ. Η ΚΕΑ βοηθά
Β. Η πρόσβαση της Ευρωπόλ στο Visa την Ευρωπόλ στη διαδικασία αυτή, πα-
Information System (VIS) ρέχοντας τη γνώμη της και υποβοηθώ-
Η ΚΕΑ γνωμοδότησε σε ένα σχέδιο ντας στην κατάρτιση πρότασης για αλ-
απόφασης που της υποβλήθηκε από την λαγή του νομοθετικού πλαισίου σχετικά
Επιτροπή για την πρόσβαση της Ευρω- με τους κανόνες που ενσωματώνουν το
πόλ στο Σύστημα Πληροφοριών για τις νέο άρθρο 6Α για την επεξεργασία δε-
Θεωρήσεις (visas). Δεδομένου ότι το δομένων εκτός του αυτοματοποιημένου
σύστημα αυτό έχει δημιουργηθεί για να συστήματος συλλογής πληροφοριών,
διευκολύνει την ανταλλαγή πληροφο- καθώς και τους κανόνες που εφαρμόζο-
ριών μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ νται στα Αρχεία Ανάλυσης (Analytical
σχετικά με τις αιτήσεις για έκδοση βίζας Working Files, AWFs).
μικρής διάρκειας και όχι ως σύστημα
πληροφοριών για τις διωκτικές αρχές, Δ. Συνέδριο Ευρωπόλ
η εξαίρεση που εισάγεται στην αρχή πε- Στις 17.10.2006 έγινε το Συνέδριο της
ριορισμού του σκοπού μπορεί να γίνει Ευρωπόλ στις Βρυξέλλες με θέμα “Η
107
προστασία δεδομένων από την Ευρω- οποία είχαν εντοπισθεί κατά τη διάρ-
πόλ, μια συνεχής πρόκληση” με συμμε- κεια της επιθεώρησης του προηγού-
τοχή εκπροσώπων από την Ευρωπόλ, μενου έτους. Επιπλέον, εντοπίσθηκαν
την ΚΕΑ, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το προβλήματα που σχετίζονται με την
Ευρωκοινοβούλιο, πανεπιστημιακούς αρχειοθέτηση και το χρόνο διαγραφής
φορείς και τη μη κρατική οργάνωση των δεδομένων και έγιναν συστάσεις
Statewatch. Οι παρουσιάσεις εστίασαν για τη διόρθωσή τους.
στον ρόλο της προστασίας των προσω- 3. Έλεγχος του νέου Πληροφοριακού
πικών δεδομένων και την επιρροή των Συστήματος. Η σημαντική διαφορο-
εποπτικών εθνικών αρχών σε σχέση με ποίηση σε σχέση με τον έλεγχο του
τους στόχους της Ευρωπαϊκής Επιτρο- προηγούμενου έτους έγκειται στο
πής στον Τρίτο Πυλώνα. Τα θέματα και γεγονός ότι το νέο Πληροφοριακό
οι παρουσιάσεις του συνεδρίου είναι Σύστημα τέθηκε σε λειτουργία. Ως
αναρτημένα στο δικτυακό τόπο της εκ τούτου, ο έλεγχος εστίασε σε τε-
ΚΕΑ http://www.europol.europa.eu χνικά ζητήματα του νέου Πληροφο-
ριακού Συστήματος τα οποία θεω-
Ε. Επιθεώρηση Ευρωπόλ-Μάρτιος 2006 ρήθηκε ότι δύναται να βλάψουν την
Ο ετήσιος έλεγχος στο Πληροφορια- ασφάλεια του νέου Πληροφοριακού
κό Σύστημα Ευρωπόλ έλαβε χώρα τον Συστήματος.
Μάρτιο του 2006. Η επιθεώρηση ξεκί-
νησε στις 21 Μαρτίου, διήρκεσε τρεις Η συμμόρφωση με τις συστάσεις που
ημέρες και εστίασε στις παρακάτω θε- συμπεριλαμβάνονται στο πόρισμα της
ματικές ενότητες: ΚΕΑ καθώς και το νέο ΠΣ της Ευρωπόλ
1. Έλεγχος συμμόρφωσης με τις συστά- θα ελεγχθούν κατά τη διάρκεια της επι-
σεις της προηγούμενης επιθεώρησης θεώρησης του τρέχοντος έτους.
(κατά το έτος 2005). Η επιθεώρηση
του προηγούμενου έτους εστίασε Δ. ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΥΝΟΔΟΣ
στην ποιότητα των δεδομένων που
περιέχονται σε τέσσερα Αρχεία Ανά- Κάθε φθινόπωρο λαμβάνει χώρα η Διε-
λυσης της Ευρωπόλ. Ο έλεγχος συμ- θνής Σύνοδος των Αρχών και των Επι-
μόρφωσης εστίασε στην ποιότητα τρόπων Προστασίας Δεδομένων. Στη
των δεδομένων των Αρχείων και στη Σύνοδο έχουν δικαίωμα συμμετοχής οι
συμβατότητα της εντολής ανοίγματος Αρχές, οι Επίτροποι καθώς και οι λοιπές
(opening order) του Αρχείου με την αρμόδιες υπηρεσίες για την προστα-
Σύμβαση Ευρωπόλ. Κατά τη διάρκεια σία δεδομένων όλων των κρατών του
του ελέγχου αναδείχθηκαν σημαντι- κόσμου. Τη διοργάνωση της εκάστοτε
κά προβλήματα συμμόρφωσης προς συνόδου αναλαμβάνει η Αρχή της χώ-
τις συστάσεις που περιέχονται στο ρας που εκλέγεται, ανάλογα με τις κα-
πόρισμα ελέγχου του έτους 2005. Το τατεθειμένες υποψηφιότητες, κατά τη
σημαντικότερο πρόβλημα εντοπίστη- διάρκεια των εργασιών της Συνόδου
κε στην ποιότητα των δεδομένων που του προηγούμενου έτους. Οι Διεθνείς
περιέχονται στα Αρχεία. Σύνοδοι περιλαμβάνουν δύο μέρη: (α)
2. Έλεγχος επιπλέον Αρχείων Ανάλυσης. την ανοικτή Σύνοδο, που έχει μορφή
Η ΚΕΑ ζήτησε και έλεγξε την ποιότη- διεθνούς συνεδρίου και στην οποία με-
τα επιπρόσθετων Αρχείων Ανάλυσης τέχουν εκτός των επίσημων εθνικών φο-
και εντόπισε σειρά προβλημάτων τα ρέων προστασίας δεδομένων και άλλοι
οποία δε διαφέρουν από εκείνα τα ενδιαφερόμενοι φορείς του δημοσίου ή
108
του ιδιωτικού τομέα και της επιστημο- δομένων και την ιδιωτικότητα;
νικής κοινότητας και (β) την κλειστή κα) Τι μπορούμε να κάνουμε για να
Σύνοδο, στην οποία μετέχουν μόνο οι προστατεύσουμε την ιδιωτικότητα;
Επίτροποι ή οι Αρχές Προστασίας Δεδο- Ποιος ο ρόλος των αρχών προστα-
μένων και κατά τη διάρκεια της οποίας σίας δεδομένων, των νομοθετών
συζητούνται επίκαιρα ζητήματα προ- και άλλων;
στασίας δεδομένων και συνήθως υιοθε-
τούνται διακηρύξεις επί των ζητημάτων Β. ΚΛΕΙΣΤΗ ΣΥΝΟΔΟΣ
αυτών. Κατά τη διάρκεια της κλειστής Συνόδου
Η Διεθνής Σύνοδος του έτους 2006 οι συμμετέχοντες αποδέχθηκαν πρότα-
πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο την 2-3 ση του Προέδρου της Γαλλικής Αρχής
Νοεμβρίου. Το θέμα της ανοικτής Συνό- (CNIL) και υιοθέτησαν τη Διακήρυξη
δου ήταν “Η κοινωνία της επιτήρησης”. του Λονδίνου για τη “Διάδοση της ιδέας
της προστασίας των προσωπικών δε-
Α. ΑΝΟΙΚΤΗ ΣΥΝΟΔΟΣ δομένων και την ενίσχυση της αποτε-
Οι εισηγήσεις περιστράφηκαν γύρω απο λεσματικότητάς της”. Στο κείμενο αυτό
τους εξής θεματολογικούς άξονες δηλώνεται με έμφαση η βούληση των
α) Ελευθερία: το πρώτο θύμα της επι- συμμετεχόντων να δραστηριοποιηθούν
τήρησης. αποτελεσματικά και να καταγγείλουν
β) “Η κοινωνία της επιτήρησης”: ζη- την αυξανόμενη παραβίαση των προσω-
τήματα-κλειδιά και συμπεράσματα πικών δεδομένων.
της Έκθεσης του Δικτύου Μελετών Υιοθετήθηκε επίσης μια απόφαση για
για την Επιτήρηση (Surveillance την προστασία της ιδιωτικότητας κατά
Studies Network). τη χρήση μηχανών αναζήτησης καθώς
γ) Το μέλλον της επιτήρησης. και δυο αποφάσεις διαδικαστικού χα-
δ) Επιτήρηση: απειλή των δικαιωμά- ρακτήρα σχετικά με την αποδοχή νέων
των μας. μελών στη Διεθνή Σύνοδο και τις οργα-
ε) Διδασκόμενοι από το παρελθόν: νωτικές διευθετήσεις της Συνόδου.
ζώντας σε ένα καθεστώς επιτήρη-
σης. Στο πλαίσιο της Διεθνούς Συνόδου δι-
στ) Μπορούμε να διδαχθούμε από το οργανώθηκαν επίσης τρεις παράλληλες
παρελθόν; Η σχέση μεταξύ ιδιωτι- επιστημονικές ημερίδες:
κότητας και ταυτότητας στα ολο- α) Στρογγυλή τράπεζα για την προ-
κληρωτικά καθεστώτα. στασία δεδομένων στη Ρωσία, την
ζ) Διωκτικές αρχές, ιδιωτικότητα και Ελλάδα και την Πορτογαλία, σε
έγκλημα. συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Δί-
η) Το κράτος: χρησιμοποιώντας πλη- κτυο Επιτετραμμένων Ιδιωτικότητας
ροφορίες προς όφελος των πολιτών (European Privacy Officers Network
και τη βελτίωση των υπηρεσιών. - EPON) και το εξειδικευμένο περιο-
θ) Ανθρώπινα δικαιώματα στην κοι- δικό Privacy Laws & Business.
νωνία της επιτήρησης: υπάρχουν β) Εργαστήριο για την ιδιωτικότητα σε
όρια; σχέση με τις κρατικές βάσεις δεδομέ-
ι) Γνωρίζοντας τον πελάτη σου: προ- νων, σε συνεργασία με το University
νόμιο για τις επιχειρήσεις και τα College of London.
άτομα; γ) Επιπτώσεις της ιδιωτικότητας στα
κ) Πού έγειρε η ζυγαριά και ποια είναι συστήματα διαχείρισης ταυτότητας
τα όρια για την προστασία των δε- με επίκεντρο τον χρήστη.
109
Στην πρώτη από τις πιο πάνω εκδηλώσεις στην πολύ ευρύτερη νομική βάση
(Στρογγυλή τράπεζα για την προστασία για το SIS II.
δεδομένων στη Ρωσία, την Ελλάδα και β) Οι νέες τεχνολογίες με μικροσκο-
την Πορτογαλία) συμμετείχαν με εισηγή- πικές συσκευές που επιτρέπουν
σεις τους δύο εκπρόσωποι της Αρχής. Το την μεταφορά δεδομένων για τον
αναπληρωματικό μέλος Χρήστος Πολί- εντοπισμό προσώπων και τις κι-
της ανέπτυξε το θέμα της ενσωμάτωσης νήσεις τους. H Radio Frequency
της Οδηγίας 95/46/ΕΚ στην ελληνική Identification (RFID) είναι μια και-
έννομη τάξη και παρουσίασε το γενικό νούργια τεχνολογία η οποία χρη-
πλαίσιο των ρυθμίσεων του Ν. 2472/97 σιμοποιεί ραδιοσυχνότητες για να
και ο νομικός ελεγκτής Φίλιππος Μίτ- ταυτοποιεί/αναγνωρίζει αντικείμε-
λεττον ανέπτυξε το θέμα της προστασίας να, ανθρώπους ή ζώα που φέρουν
των προσωπικών δεδομένων των εργα- ένα RFID-tag ή αλλιώς microchip.
ζομένων ιδίως στον τομέα των ηλεκτρο- γ) Το νομικό πλέγμα του “whistle-
νικών επικοινωνιών και της διασυνορια- blowing”, δηλ. η αποκάλυψη πλη-
κής ροής των δεδομένων αυτών. ροφοριών για παράνομες ενέργειες
ή ύποπτες δοσοληψίες, που συνιστά
Ε. ΕΑΡΙΝΗ ΣΥΝΟΔΟΣ σημαντικότατο μέσο για την αντι-
μετώπιση της διαφθοράς.
Τον Απρίλιο κάθε έτους λαμβάνει χώρα δ Η διαχείριση των δεδομένων που
η Εαρινή Σύνοδος των Ευρωπαϊκών αφορούν ιστορική και επιστημονι-
Αρχών Προστασίας Δεδομένων, στην κή έρευνα, η πρόβλεψη «προνομί-
οποία συμμετέχουν οι Αρχές των κρα- ου» υπέρ των ερευνητών, η έρευνα
τών μελών της ΕΕ αλλά και των λοιπών των «κρατικών μυστικών», η προ-
κρατών της Ευρώπης. Οι Εαρινές Σύνο- στασία θυμάτων.
δοι έχουν χαρακτήρα κλειστών συνεδρί- ε Η μέτρηση και βελτίωση της απο-
ων με θεματικές ενότητες σε σημαντι- τελεσματικότητας των Αρχών
κά ζητήματα, όπου παρουσιάζονται οι Προστασίας Δεδομένων στην Ευ-
κεντρικές εισηγήσεις και ακολούθως οι ρώπη, μέσω της αυτοαξιολόγησης
αντιπροσωπείες παρουσιάζουν τις εξε- βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων.
λίξεις στη δική τους χώρα ή κάνουν πα- στ) Οι εθνικές βάσεις δεδομένων
ρεμβάσεις επί ειδικότερων θεμάτων. υγείας και η χρήση προσωπικής
Το έτος 2006 η Εαρινή Σύνοδος των Αρ- ηλεκτρονικής κάρτας από τους
χών Προστασίας Δεδομένων πραγματο- ασφαλισμένους στο πλαίσιο της
ποιήθηκε στις 24-25 Απριλίου 2006 στη ηλεκτρονικής διακυβέρνησης (e-
Βουδαπέστη, Ουγγαρία. Εκεί συζητήθη- government).
καν τα εξής θέματα: ζ) Τα γενετικά δεδομένα, κυρίως το
α) Η προστασία δεδομένων στον τρίτο ανθρώπινο γονιδίωμα (DNA), τα
πυλώνα, δηλαδή με κοινούς κανό- δικαιώματα των ασθενών, των ερευ-
νες για τα κράτη της ΕΕ, σε σχέση νητών, της κοινωνίας ως προς την
με την αστυνομική και δικαστική προσφορά υπηρεσιών υγείας, τον
συνεργασία για ποινικές υποθέ- ιδιωτικό τομέα και τις επιχειρήσεις
σεις. Αναλύθηκε η εξέλιξη από την που δραστηριοποιούνται στο σχετι-
Schengen Information System (SIS) κό πεδίο.
110
114
όρο ότι τηρείται η ανωνυμία και λαμ- που ακολουθείται από την εισήγηση της
βάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα ΕΥΕΠ στον οικείο Νομάρχη ή το Γενικό
για την προστασία των δικαιωμάτων Γραμματέα Περιφέρειας ή στον Υπουργό
των προσώπων στα οποία αναφέρο- Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημο-
νται. σιών Έργων για επιβολή προστίμου. Αι-
Το άρθρο 11 παρ. 3 του Ν. 2472/97 ορίζει τήματα για τη χορήγηση των ανωτέρω
τα εξής: εγγράφων υποβάλλονται στην ΕΥΕΠ
Εάν τα δεδομένα ανακοινώνονται σε από α) πολίτες έχοντες έννομο συμφέ-
τρίτους, το υποκείμενο ενημερώνεται ρον, β) πολίτες μη έχοντες έννομο συμ-
για την ανακοίνωση πριν από αυτούς. φέρον και γ) δημοσιογράφους.
Το άρθρο 12 παρ. 1 του Ν. 2472/97 ορίζει 2. Η ΚΥΑ 779/1995 για την «ελεύθερη
τα εξής: πρόσβαση του κοινού στις δημόσιες αρ-
Καθένας έχει δικαίωμα να γνωρίζει εάν χές για πληροφορίες σχετικά με το πε-
δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που ριβάλλον» αποτελεί ενσωμάτωση της
τον αφορούν αποτελούν ή αποτέλεσαν κοινοτικής οδηγίας 90/313 «σχετικά με
αντικείμενο επεξεργασίας. Προς τούτο, την ελεύθερη πληροφόρηση για θέματα
ο υπεύθυνος επεξεργασίας, έχει υποχρέ- περιβάλλοντος». Σύμφωνα με το άρθρο
ωση να του απαντήσει εγγράφως. 2 της ως άνω ΚΥΑ ως πληροφορίες σχε-
ΙΙ.1. Η Ε.Υ.Ε.Π. έχει συσταθεί βάσει του τικές με το περιβάλλον ορίζονται και οι
άρθρου 9 του ν. 2947/2001 σύμφωνα δραστηριότητες που δύνανται να επη-
με το οποίο υπάγεται απευθείας στον ρεάσουν δυσμενώς το φυσικό περιβάλ-
Υπουργό Περιβάλλοντος, Χωροταξί- λον. Σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 1 της
ας και Δημοσιών Έργων. Μεταξύ των κοινοτικής οδηγίας 313/1990 τα κράτη
αρμοδιοτήτων της είναι ο έλεγχος και μέλη υποχρεώνουν τις δημόσιες αρχές
η παρακολούθηση της εφαρμογής των να χορηγούν πληροφορίες για το περι-
περιβαλλοντικών όρων, που επιβάλλο- βάλλον σε οποιοδήποτε φυσικό ή νομι-
νται για την πραγματοποίηση έργων και κό πρόσωπο το ζητά, χωρίς το πρόσωπο
δραστηριοτήτων του Δημοσίου αλλά αυτό να πρέπει να αποδεικνύει έννομο
και του ιδιωτικού τομέα, η συλλογή συμφέρον. Στην παρ. 2 του ίδιου άρθρου
και η επεξεργασία στοιχείων που αφο- απαριθμούνται οι περιπτώσεις που επι-
ρούν τη τήρηση της περιβαλλοντικής τρέπεται η άρνηση χορήγησης τους.
νομοθεσίας, καθώς και των περιβαλ- Το άρθρο 4 της ΚΥΑ 779/1995 ορίζει
λοντικών όρων που επιβάλλονται από ότι οι δημόσιες αρχές μπορούν να αρνη-
την κείμενη νομοθεσία για την εκτέλε- θούν την ικανοποίηση του δικαιώματος
ση και λειτουργία έργων και δραστη- για ελεύθερη πρόσβαση σε πληροφορί-
ριοτήτων του δημοσίου και ιδιωτικού ες σχετικές με το περιβάλλον εάν μεταξύ
τομέα (άρθρο 9 παρ.2 περ. α και β του άλλων παραβλάπτεται το απόρρητο της
ν. 2947/2001). Σύμφωνα με την παρ. 4 ιδιωτικής ζωής και το ιατρικό απόρρητο
του ίδιου άρθρου, οι επιθεωρητές μετά (άρθρο 4 παρ. 1 περ. α). Η παρ. 2 του άρ-
από κάθε έλεγχο που διενεργούν για θρου 4 ορίζει ότι οι δημόσιες αρχές δεν
τους παραπάνω σκοπούς, συντάσσουν μπορούν να αρνηθούν τη χορήγηση των
έκθεση αυτοψίας, έκθεση ελέγχου που πληροφοριών εφόσον αυτές αναφέρο-
επιδίδεται στον φερόμενο ως παραβάτη, νται αποκλειστικά στον ενδιαφερόμενο
ο δε παραβάτης καταθέτει απολογητι- που ζητά τη χορήγηση των πληροφορι-
κό υπόμνημα και στη συνέχεια οι επι- ών αυτών. Σύμφωνα με την παρ. 3 του
θεωρητές συντάσσουν αιτιολογημένη άρθρου 4 της εν λόγω ΚΥΑ, οι πληρο-
πράξη βεβαίωσης ή μη της παράβασης, φορίες που κατέχουν οι δημόσιες αρ-
115
χές χορηγούνται μερικώς, εφόσον είναι σης και ζητά τη χορήγηση πληροφορι-
δυνατό να διαχωριστούν οι πληροφο- ών που αναφέρονται αποκλειστικά στο
ρίες που αναφέρονται στα θέματα που ίδιο.
αναφέρονται στην παρ. 1 του άρθρου 4.
Επίσης, σύμφωνα με την παρ. 4 του ίδιου ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΑΡ. 2/2006
άρθρου, είναι δυνατό οι δημόσιες αρχές
να μη χορηγούν μια πληροφορία όταν ¢èíïóÝåùóè äéëáóôéëñî áðïæÀ-
συνεπάγεται τη γνωστοποίηση ή παρά- óåöî óôï ¢éáäÝëôùï
δοση ημιτελών εγγράφων ή στοιχείων
ή εσωτερικών ανακοινώσεων ή όταν η Το Υπουργείο Δικαιοσύνης υπέβαλε
αίτηση είναι προδήλως αβάσιμη ή δια- στην Αρχή αίτημα για γνωμοδότηση
τυπωμένη πολύ γενικά. σχετικά με τη θέσπιση ειδικών διατάξε-
3. Το δικαίωμα περιβαλλοντικής πληρο- ων που προτείνει το Συμβούλιο της Επι-
φορήσεως εκτείνεται σε κάθε στοιχείο κρατείας. Αντικείμενο των προτεινόμε-
που η δημόσια αρχή έχει πραγματικά νων ρυθμίσεων είναι η δημοσίευση στο
στη διάθεση της και αποτελεί πληροφο- διαδίκτυο των αποφάσεων και πράξεων
ρία σχετική με το περιβάλλον. Συνεπώς, του Συμβουλίου της Επικρατείας ενόψει
η κρινόμενη υποχρέωση της ΕΥΕΠ για της δημιουργίας διαδικτυακής πύλης
χορήγηση εγγράφων δεν περιορίζεται μέσω της οποίας θα είναι δυνατή η πρό-
μόνο σε αυτά που η ίδια εκδίδει, δηλα- σβαση στη νομολογία του Δικαστηρίου
δή σε διοικητικά έγγραφα, αλλά και σε καθώς και η παρακολούθηση της πορεί-
ιδιωτικά έγγραφα . Για τα μεν διοικητικά ας των εκκρεμών υποθέσεων. Ειδικό-
έγγραφα η χορήγηση πρέπει να γίνεται τερα, προτείνεται η δημοσίευση χωρίς
με βάση το άρθρο 5 του ν. 2690/1999, προηγούμενη ανωνυμοποίηση των προ-
ενώ για τα ιδιωτικά έγγραφα εφαρμό- σωπικών δεδομένων των προσώπων που
ζονται οι διατάξεις 902 ΑΚ και 450, 452 αναφέρονται στις αποφάσεις ή πράξεις
παρ.3 του ΚΠολΔ σε συνδυασμό με το και μόνο σε περίπτωση ειδικής αίτησης
άρθρο 5 παρ. 2 του ν. 2690/1999 σύμφω- του ενδιαφερομένου η ανωνυμοποίηση
να με τις οποίες απαιτείται η επίκληση θα γίνεται δεκτή με πράξη του Προέ-
ειδικού έννομου συμφέροντος. δρου του Δικαστηρίου ή του αρμόδιου
σχηματισμού. Η αίτηση θα πρέπει να
¡éá ôïùó ìïçïùó áùôïùó υποβάλλεται εγγράφως μέχρι την ημε-
ρομηνία συζήτησης της υπόθεσης. Για
Η Αρχή γνωμοδοτεί ότι η χορήγηση παλαιότερες αποφάσεις ή πράξεις προ-
όλων των εγγράφων που βρίσκονται βλέπεται η υποβολή ανάλογης αίτησης
στην κατοχή της ΕΥΕΠ δεν προσκρού- μέσα σε έξι μήνες από την έναρξη ισχύος
ει στις απαγορευτικές διατάξεις του ν. των προτεινόμενων διατάξεων. Τέλος,
2472/1997 εκτός από τα τμήματα των προτείνεται η ρύθμιση των αναγκαίων
εγγράφων αυτών που αναφέρονται σε λεπτομερειών με απόφαση του Υπουρ-
ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα σύμ- γού Δικαιοσύνης.
φωνα με το άρθρο 2 περ. β του ίδιου νό- Η δε Εισηγητική Έκθεση των εν λόγω
μου ή ιδιωτικών εγγράφων όποτε μπο- ρυθμίσεων αναφέρει ότι α) η δημοσίευ-
ρεί να χορηγούνται εάν υφίσταται ειδικό ση των παραπάνω εγγράφων θα πραγ-
έννομο συμφέρον. Οι παραπάνω περιο- ματοποιηθεί στο πλαίσιο δημιουργίας
ρισμοί δεν ισχύουν όταν το υποκείμενο διαδικτυακής πύλης που χρηματοδο-
των δεδομένων ασκεί το κατά το άρθρο τείται από πόρους του Γ. ΚΠΣ, β) με τις
12 του ν. 2472/1997 δικαίωμα πρόσβα- προτεινόμενες ρυθμίσεις δημιουργεί-
116
ται η απαραίτητη νομική βάση για την 2. Οι δικαστικές αποφάσεις και πράξεις
ελεύθερη και ακώλυτη επεξεργασία από του ΣτΕ περιέχουν προσωπικά δεδο-
το Συμβούλιο της Επικρατείας όλων των μένα των διαδίκων και ενδεχομένως
δεδομένων που περιλαμβάνονται στα τρίτων προσώπων, όπως μαρτύρων,
κατατιθέμενα δικόγραφα, καθώς και τα οποία προστατεύονται από το
τις αποφάσεις ή πράξεις που εκδίδει, γ) Ν. 2472/97. Τα προσωπικά δεδομέ-
στις περισσότερες ευρωπαϊκές έννομες να μπορεί να είναι απλά αλλά και
τάξεις, ιδίως του Ευρωπαϊκού Δικαστη- ευαίσθητα όταν αναφέρονται στις
ρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου κατηγορίες του άρθρου 2 στοιχ. ε Ν.
(ΕΔΔΑ) και του Δικαστηρίου των Ευρω- 2472/97 και συνεπώς η επεξεργασία
παϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ), τα έγγραφα τους επιτρέπεται μόνο υπό τις προϋ-
της διαδικασίας και η δικαστική απόφα- ποθέσεις του άρθρου 4 (γενικές αρ-
ση αναφέρουν κατ’ αρχήν τα ονοματε- χές επεξεργασίας), σε συνδυασμό με
πώνυμα των εμπλεκόμενων προσώπων, το άρθρο 5 όταν πρόκειται για απλά
με τα οποία η δικαστική απόφαση καθί- δεδομένα και το άρθρο 7 όταν πρό-
σταται γνωστή και χρησιμοποιείται πε- κειται για ευαίσθητα δεδομένα. Η
ραιτέρω ως νομολογιακό προηγούμενο, τήρηση αρχείου δικαστικών αποφά-
δ)ο Ν. 2472/97 και η Οδηγία 95/46/ΕΚ σεων και πράξεων επιτρέπεται χωρίς
θεσπίζουν το δικαίωμα αντίρρησης του συγκατάθεση των υποκειμένων των
υποκειμένου των δεδομένων στη δημο- δεδομένων σύμφωνα με το άρθρο 5
σιοποίηση των δεδομένων που το αφο- παρ. 2 στοιχ. β Ν. 2472/97, δηλαδή
ρούν ε) με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις λόγω υποχρέωσης που επιβάλλεται
παρέχεται το δικαίωμα σε κάθε ενδιαφε- από νόμο, όπως κρίθηκε ήδη στην υπ.
ρόμενο να ζητήσει την ανωνυμοποίηση αρ. 1319/25-10-2000 Απόφαση της
δεδομένων που το αφορούν. Αρχής που αφορούσε τη χορήγηση
Μετά από εξέταση των παραπάνω στοι- των αποφάσεων του ίδιου Δικαστη-
χείων η Αρχή εκδίδει την ακόλουθη ρίου σε νομικές βάσεις δεδομένων,
Γνωμοδότηση: δηλαδή τρίτους υπό την έννοια του
1. Η Αρχή είναι αρμόδια σύμφωνα άρθρου 2 στοιχ. θ Ν. 2472/97, προς
με το άρθρο 19 παρ. 1 στοιχ. θ Ν. το σκοπό της πληροφόρησης του
2472/97 να γνωμοδοτήσει επί του νομικού κόσμου. Επίσης, ο δημόσιος
θέματος καθώς η προτεινόμενη δη- χαρακτήρας των δικαστικών απο-
μοσίευση των αποφάσεων ή πράξε- φάσεων, το δικαίωμα πληροφόρη-
ων του Συμβουλίου της Επικρατείας σης καθενός για την εφαρμογή του
και η δυνατότητα πληροφόρησης δικαίου από τα εθνικά δικαστήρια
για την πορεία των εκκρεμών υπο- καθώς και η ανάγκη παρακολού-
θέσεων αποτελεί επεξεργασία υπό θησης της νομολογίας για σκοπούς
την έννοια του άρθρου 2 στοιχ. δ επιστημονικούς αλλά και για την
Ν. 2472/97, στο μέτρο που αποκα- εκπλήρωση ειδικού έννομου συμφέ-
λύπτεται αμέσως ή εμμέσως η ταυ- ροντος κάποιου προσώπου ως προς
τότητα φυσικών προσώπων. Συνε- συγκεκριμένη δικαστική απόφαση ή
πώς, η Γνωμοδότηση αφορά στην πράξη επιβάλλει την τήρηση σχετι-
προστασία των δεδομένων φυσικών κού αρχείου δικαστικών αποφάσεων
προσώπων. Αντιθέτως, η Αρχή δεν καθώς και την παροχή δυνατότητας
είναι αρμόδια να κρίνει τη δημοσίευ- πρόσβασης σε κάθε ενδιαφερόμε-
ση προσδιοριστικών στοιχείων της νο. Ωστόσο η παροχή δυνατότητας
ταυτότητας νομικών προσώπων. πρόσβασης θα πρέπει να συνάδει με
117
118
119
διατάξεις για τη δημοσίευση των θρο 6 της ΕΣΔΑ δεν θίγεται από την
αποφάσεων του Συμβουλίου της ανωνυμοποιημένη δημοσίευση των
Επικρατείας στο διαδίκτυο: Οι προ- αποφάσεων, αντιθέτως ικανοποι-
τεινόμενες διατάξεις οδηγούν σε είται πλήρως και με την ανωνυμο-
περιορισμό του δικαιώματος στην ποιημένη δημοσίευση, εφόσον υπό
προστασία των προσωπικών δεδο- το πρίσμα των προαναφερθέντων
μένων όπως αυτό κατοχυρώνεται διατάξεων δεν ενδιαφέρει το συγκε-
στο Ν. 2472/97 διότι νομιμοποιούν κριμένο πρόσωπο που ασκεί το έν-
τη δημοσίευση των αποφάσεων δικο βοήθημα ή μέσο αλλά το ουσι-
στο διαδίκτυο χωρίς προηγούμενη αστικό περιεχόμενο της δικαστικής
ανωνυμοποίηση, αναγνωρίζοντας απόφασης, ενώ τυχόν δημοσίευση
απλώς το δικαίωμα αντίρρησης του των δεδομένων που ταυτοποιούν τα
υποκειμένου των δεδομένων, το φυσικά πρόσωπα δύναται να θίξει
οποίο μάλιστα περιορίζεται χρονι- υπέρμετρα τα δικαιώματά τους ενό-
κώς σε αντίθεση με το άρθρο 13 Ν. ψει των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών
2472/97. Ακόμη και αν θεωρηθεί ότι του διαδικτύου.
οι προτεινόμενες διατάξεις εφόσον 10. Σύμφωνα με τα άρθρα 10 και 249
γίνουν νόμος του κράτους έχουν την ΣυνθΕΚ τα κράτη μέλη της Ευρω-
ίδια τυπική ισχύ με το Ν. 2472/97 παϊκής Κοινότητας οφείλουν να
και συνεπώς δεν τίθεται θέμα ελέγ- εφαρμόζουν πράξη κοινοτικού ορ-
χου αυτών ως προς τον Ν. 2472/97 γάνου που απευθύνεται σε αυτά,
θα πρέπει να ελεγχθούν ως προς τη εν προκειμένω την Οδηγία 95/46/
συμφωνία τους με διατάξεις αυξη- ΕΚ, και να απέχουν από κάθε μέ-
μένης τυπικής ισχύος, ιδίως το Σύ- τρο που αντίκειται σε αυτό. Η υπο-
νταγμα, την ΕΣΔΑ και το κοινοτικό χρέωση πίστης των κρατών μελών
δίκαιο. εκτείνεται σε κάθε διάταξη εθνικού
9. Από το συνδυασμό των 9Α και 5Α δικαίου που αποτελεί πλέον αντι-
παρ. 1 Σ προκύπτει ότι το δικαίωμα κείμενο της Οδηγίας. Συνεπώς,
στην προστασία των προσωπικών και οι προτεινόμενες διατάξεις θα
δεδομένων δύναται να περιορίσει το πρέπει να συνάδουν με την Οδηγία
δικαίωμα στην πληροφόρηση ενώ 95/46/ΕΚ, της οποίας οι ρυθμίσεις
κάθε περιορισμός του δικαιώματος οφείλουν να ερμηνεύονται βάσει
στην προστασία των προσωπικών του άρθρου 8 ΕΣΔΑ και της νομο-
δεδομένων, όπως αυτός που επιχει- λογίας του ΕΔΔΑ1. Εάν μία εθνική
ρείται με τις προτεινόμενες διατά- ρύθμιση αντίκειται στο άρθρο 8 της
ξεις, θα πρέπει να σέβεται την αρχή ΕΣΔΑ αντίκειται και στην Οδηγία
της αναλογικότητας σύμφωνα με το 95/46/ΕΚ διότι η αρχή της αναλο-
άρθρο 25 παρ. 1 Σ. Επίσης, ο περιο- γικότητας όπως θεμελιώνεται στο
ρισμός θα πρέπει να είναι αναγκαίος άρθρο 8 της ΕΣΔΑ και εφαρμόζεται
για την ικανοποίηση άλλου δικαιώ- από το ΕΔΔΑ διέπει και την Οδηγία
ματος ή δημόσιου συμφέροντος. Το 95/46/ΕΚ. Σύμφωνα δε με την νομο-
δικαίωμα ωστόσο στην πληροφόρη- λογία του ΕΔΔΑ όπως ειδικώς μνη-
ση ως προς τη νομολογία του Συμ- μονεύεται στην νομολογία του ΔΕΚ
βουλίου της Επικρατείας αλλά και ο ο περιορισμός του δικαιώματος του
δημόσιος χαρακτήρας των δικαστι- άρθρου 8 της ΕΣΔΑ δικαιολογείται
κών αποφάσεων όπως κατοχυρώνε- 1. ΔΕΚ, C-465/00, Συλλογή 2003 Ι – 04989, σκέψεις 68
ται στο άρθρο 93 παρ. 2 Σ και το άρ- - 69 (Rechnungshof κατά Österreichischer Rundfunk)
120
μόνο για την ικανοποίηση επιτακτι- ακής πύλης του ΣτΕ θα είναι δυνα-
κής κοινωνικής ανάγκης και εφόσον τή η πληροφόρηση για την πορεία
το λαμβανόμενο μέτρο είναι ανάλο- των εκκρεμών υποθέσεων ενώπιον
γο προς τον νομίμως επιδιωκόμενο του δικαστηρίου θα πρέπει να δια-
σκοπό2. σφαλισθεί ότι πρόσβαση σε προσω-
11. Με βάση τις ανωτέρω σκέψεις οι πικά δεδομένα που αφορούν φυσι-
προτεινόμενες ρυθμίσεις δεν συνά- κά πρόσωπα που εμπλέκονται στη
δουν με το άρθρο 9Α Σ, το άρθρο διαδικασία έχουν μόνο οι διάδικοι
8 της ΕΣΔΑ και κατ’ επέκταση με ή / και οι πληρεξούσιοι δικηγόροι
την Οδηγία 95/46/ΕΚ ενόψει των τους. Θα πρέπει να ληφθούν όλα
ειδικών κινδύνων του διαδικτύου τα απαραίτητα οργανωτικά και τε-
και ενόψει του γεγονότος ότι ο δη- χνικά μέτρα για την ασφάλεια των
μόσιος χαρακτήρας των δικαστικών προσωπικών δεδομένων σύμφωνα
αποφάσεων και το δικαίωμα στην με το άρθρο 10 του Ν. 2472/97. Η
πληροφόρηση ικανοποιείται με λι- ασφάλεια των δεδομένων αφορά
γότερο επαχθή μέτρα για την προ- ιδίως στην εμπιστευτικότητα, ακε-
στασία των προσωπικών δεδομένων ραιότητα και διαθεσιμότητα των
των φυσικών προσώπων. δεδομένων. Θα πρέπει συνεπώς να
12. Συνεπώς, η Αρχή κρίνει ότι η δημο- ληφθούν μέτρα ώστε η πρόσβαση
σίευση των δικαστικών αποφάσεων να είναι ελεγχόμενη, δηλαδή η πρό-
και πράξεων του Συμβουλίου της σβαση να επιτρέπεται μόνο σε εξου-
Επικρατείας μέσω της δημιουργίας σιοδοτημένα πρόσωπα με τη χρήση
διαδικτυακής πύλης θα πρέπει να κωδικών πρόσβασης και επίσης να
γίνεται μόνο κατόπιν ανωνυμοποίη- καταγράφεται ώστε να είναι δυνα-
σης των στοιχείων από τα οποία δύ- τός ο μεταγενέστερος έλεγχος της
ναται να προκύψει η ταυτότητα των πρόσβασης. Οι κωδικοί πρόσβασης
φυσικών προσώπων, διαδίκων, μαρ- θα πρέπει να χαρακτηρίζονται από
τύρων κ.ά., με εξαίρεση των στοι- ικανό βαθμό ασφάλειας ώστε να
χείων των μελών της σύνθεσης του μην είναι ευχερής η αναπαραγω-
Δικαστηρίου και των πληρεξουσίων γή τους από μη εξουσιοδοτημένα
δικηγόρων. πρόσωπα. Ως προς την ακεραιό-
13. Στην υποχρέωση ανωνυμοποίησης τητα των δεδομένων θα πρέπει να
δεν υπάγεται η αναφορά του αριθ- ληφθούν μέτρα ώστε να μην είναι
μού πρωτοκόλλου εγγράφων της δυνατή η αλλοίωση των δεδομέ-
Διοίκησης τα οποία μνημονεύονται νων από μη εξουσιοδοτημένα πρό-
στη δικαστική απόφαση ή πράξη, σωπα (μη εξουσιοδοτημένο μπορεί
εφόσον από μόνη την αναφορά του εν προκειμένω να θεωρηθεί και το
εγγράφου δεν προκύπτουν αμέσως πρόσωπο που έχει δικαίωμα πρό-
τα στοιχεία του φυσικού προσώπου σβασης στην πληροφορία, όχι όμως
στο οποίο αυτό αναφέρεται. Εξάλ- τροποποίησής της).
λου τυχόν αίτηση πρόσβασης στο Ενόψει των έργων ηλεκτρονικής διακυ-
αναφερόμενο έγγραφο προς τη Δι- βέρνησης και ηλεκτρονικής δικαιοσύνης
οίκηση θα κριθεί με βάση τις διατά- που βρίσκονται σε φάση σχεδιασμού ή
ξεις του Ν. 2690/99 και τις διατάξεις υλοποίησης η Αρχή κρίνει ότι τα προη-
του Ν. 2472/97. γούμενα ισχύουν ομοίως για όλα τα δι-
14. Στο μέτρο που μέσω της διαδικτυ- καστήρια της χώρας.
2. ΔΕΚ, όπ. π. σκέψεις 82 – 83, 91, 93 -94
121
122
123
καθώς και των εγγράφων που αναφέ- σία του ατόμου από την επεξεργασία
ρονται στην καταγγελία της σύμβασης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα:
εργασίας του, εντός αποκλειστικής προ- (…)
θεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών, που 2. Οι υπό στοιχεία β, γ, δ και ε διοι-
υπολογίζεται από την επόμενη ημέρα κητικές κυρώσεις της προηγούμενης
της επίδοσης της απόφασης αυτής, το δε παραγράφου επιβάλλονται πάντοτε
να γνωστοποιήσει εγγράφως στην Αρχή ύστερα από ακρόαση του υπεύθυνου
ότι ικανοποιήθηκε το δικαίωμα πρόσβα- επεξεργασίας ή του εκπροσώπου του
σης του προσφεύγοντος στα πιο πάνω (…)».
προσωπικά του δεδομένα. 2. Με την προσβαλλόμενη απόφαση η
Αρχή είχε κρίνει τη με αρ. πρωτ. 457/8-2-
ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΡ. 2/2006 2005 προσφυγή των πιο πάνω προσώπων
με την οποία διαμαρτύρονταν γιατί η δι-
°ðÞòòéãè áÝôèóè÷ õåòáðåÝá÷ çéá αχειρίστρια της πολυκατοικίας όπου δι-
ôè îïíéíÞôèôá áîÀòôèóè÷ óå αμένουν ανήρτησε στον εξωτερικό χώρο
ðÝîáëá áîáëïéîñóåöî ðïìùëá- της εισόδου της πολυκατοικίας την πρό-
ôïéëÝá÷ ðòÞóëìèóè÷ óå ¡.ª. σκληση σε Γενική Συνέλευση με αναλυτι-
κή αναφορά στα προς συζήτηση θέματα,
Η Αρχή έλαβε υπόψη τα παρακάτω: μεταξύ των οποίων ήταν και η λήψη από-
Οι Σ.Ε., Ε.Σ. και Γ.Ε. υπέβαλαν αίτηση φασης για δικαστική είσπραξη οφειλομέ-
θεραπείας της με αρ. 47/2005 απόφασης νων ποσών από τους αιτούντες. Η Αρχή
της Αρχής. είχε κρίνει ότι η ανάρτηση σε εξωτερικό
Μετά από εξέταση όλων των παραπάνω χώρο ήταν παράνομη και απηύθυνε αυ-
στοιχείων και κατόπιν διαλογικής συζή- στηρή προειδοποίηση η ανάρτηση να γί-
τησης νεται σε διακριτικό σημείο.
Με την υπό κρίση αίτηση θεραπείας οι
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ αιτούντες ζητούν την επανεξέταση της
ΝΟΜΟ υπόθεσης (α) γιατί δεν κλήθηκαν κατά
τη συζήτηση και (β) γιατί η Αρχή δεν
1. Το άρθρο 3 § 1 του Ν. 2472/97 ορίζει έλαβε υπ’ όψιν της στοιχεία από την
τα εξής: εργατική νομοθεσία σχετικά με την
«Οι διατάξεις του παρόντος νόμου εφαρ- ασφαλιστική κάλυψη του εργατικού
μόζονται στην εν όλω ή εν μέρει αυτο- προσωπικού που ανέλαβε τη βαφή της
ματοποιημένη επεξεργασία καθώς και πολυκατοικίας, θέμα που περιλαμβανό-
στη μη αυτοματοποιημένη επεξεργασία ταν στην ημερησία διάταξη της Γενικής
δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα τα Συνέλευσης της πολυκατοικίας για την
οποία περιλαμβάνονται ή πρόκειται να οποία είχε αναρτηθεί η πρόσκληση.
περιληφθούν σε αρχείο». 3. Ως προς τη μη κλήση των αιτούντων,
Το άρθρο 21 του Ν. 2472/97 ορίζει τα αυτή δεν απαιτείται, αφού ο Ν. 2472/97
εξής: απαιτεί την προηγούμενη ακρόαση μόνο
«1. Η Αρχή επιβάλλει στους υπεύθυ- των προσώπων στα οποία πρόκειται να
νους επεξεργασίας ή στους τυχόν εκ- επιβληθεί μια εκ των διοικητικών κυρώ-
προσώπους τους τις ακόλουθες διοι- σεων του άρθρου 21, εξαιρουμένης της
κητικές κυρώσεις, για παράβαση των αυστηρής προειδοποίησης. Επί του προ-
υποχρεώσεών τους που απορρέουν κειμένου μάλιστα η απόφαση δεν ήταν
από τον παρόντα νόμο και από κάθε καν βλαπτική για τους αιτούντες.
άλλη ρύθμιση που αφορά την προστα- Ως προς τον δεύτερο λόγο θεραπεί-
124
ας, δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητα της και ως εκ τούτου είχε πρόσβαση στα τη-
Αρχής η εξέταση της νομιμότητας ή μη ρούμενα μητρώα της.
της διαδικασίας της Γενικής Συνέλευσης Αφού διαπίστωσε τη δημοσίευση της
της πολυκατοικίας ούτε της ληφθείσας φωτογραφίας του στα δύο δημοσιεύ-
απόφασης. Η Αρχή έχει αρμοδιότητα ματα της ανωτέρω εφημερίδας, με την
να εξετάσει, όπως και έκανε, το γεγονός από 24.2.2005 αίτησή του στην Ένωση
της ενδεχόμενης αποκάλυψης προσωπι- … ζήτησε να του γνωρίσουν πώς εξήχθη
κών δεδομένων διά της αναρτήσεως της η φωτογραφία του από το αρχείο της
προσκλήσεως και όχι τα εσωτερικά προ- Ένωσης. Με το από 14.4.2005 απαντη-
βλήματα της πολυκατοικίας. τικό έγγραφό της η Ένωση … ομολογεί
Περαιτέρω οι αιτούντες δεν προσκομί- ότι δεν βρέθηκε η φωτογραφία που είχε
ζουν κανένα νέο στοιχείο που δεν ελή- ο ίδιος επισυνάψει στην αίτησή του και
φθη υπ’ όψιν για την έκδοση της από- ότι δεν κατέστη δυνατό να διαπιστωθεί
φασης και συνεπώς η αίτηση θεραπείας από την έρευνα που πραγματοποίησε αν
πρέπει να απορριφθεί. αυτή παράπεσε ή αφαιρέθηκε από κά-
ποιο άτομο, και αυτό γιατί όπως χαρα-
¡éá ôïùó ìïçïùó áùôïùó κτηριστικά αναφέρει στο έγγραφό της
«η πρόσβαση στο αρχείο της Ένωσης …
Απορρίπτει την υπό κρίση αίτηση θερα- είναι δυνατή τόσο στα μέλη του Διοικη-
πείας. τικού Συμβουλίου και στο εργαζόμενο
στο γραφείο … προσωπικό, όσο και σε
ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΡ. 3/2006 τρίτο μέλος ή μη της Ένωσης …».
H Αρχή, αφού έλαβε υπόψη τα στοιχεία
¢èíïóÝåùóè æöôïçòáæÝá÷ óå åæè- της ανωτέρω καταγγελίας, κάλεσε με τις
íåòÝäá από 2.11.2005 και με αριθμ. πρωτ. 4050
και 4051 κλήσεις τον Αρχισυντάκτη της
Η Αρχή έλαβε υπόψη τα παρακάτω: εφημερίδας «…» Ν. Τ. και τον εκπρό-
Με την από 28.6.2005 αναφορά του ο Γ. σωπο της Ένωσης …, προκειμένου να
Φ. καταγγέλλει ότι είδε τη φωτογραφία καταθέσουν τις απόψεις τους σχετικά με
του δημοσιευμένη σε δύο δυσφημιστικά την ανωτέρω επεξεργασία.
για την υπόληψή του δημοσιεύματα της Στη συζήτηση που έγινε για το επίμαχο
εφημερίδας «…», εκδόσεως …, και συ- ζήτημα στο συμβούλιο της Αρχής την
γκεκριμένα στα φύλλα των μηνών Ιου- 17.11.2005 παρουσιάστηκαν οι Γ. Γ., Δι-
λίου-Αυγούστου 2004 και Σεπτεμβρίου ευθύνων Σύμβουλος της Ένωσης … και
2004. Κ. Μ., δικηγόρος, οι οποίοι ομολόγησαν
Όπως αναφέρει στην καταγγελία του, η ότι η φωτογραφία του καταγγέλλοντος
συγκεκριμένη φωτογραφία που δημο- αποκολλήθηκε από την αίτηση που είχε
σιεύθηκε στην ανωτέρω εφημερίδα είχε καταθέσει στην Ένωση … προκειμένου
κατατεθεί από τον ίδιο την 27.11.2002 να λάβει ταυτότητα μέλους της ένωσης,
στην Ένωση …, και συγκεκριμένα είχε και δεν μπόρεσαν να εντοπίσουν ποιος
επισυναφθεί στην αίτησή του για την την αφαίρεσε, διότι δεν έχουν τη δυνα-
χορήγηση ταυτότητας μέλους της ένω- τότητα να ασφαλίσουν το αρχείο τους,
σης, και πιθανότατα υπεξαιρέθηκε και με συνέπεια ο καθένας, μέλος της ένω-
χρησιμοποιήθηκε χωρίς την άδειά του σης, υπάλληλος ή τρίτος να μπορεί να
από τον Αρχισυντάκτη της εφημερίδας έχει πρόσβαση στο αρχείο αυτό.
«…» Ν. Τ., ο οποίος είναι και μέλος του Από την πλευρά του ο Ν. Τ., αρχισυντά-
Διοικητικού Συμβουλίου της ένωσης, κτης της εφημερίδας «…» ισχυρίστηκε
125
126
127
128
129
130
131
Μετά από εξέταση όλων των παραπά- 2. Στην κρινόμενη περίπτωση ο προ-
νω στοιχείων, των πρακτικών της Αρχής σφεύγων κατήγγειλε ότι το ΥΠΕΠΘ με
της 10-11-2005 κατά την οποία τα μέρη το από 26-2-1999 έγγραφό του κοινοποί-
είχαν κληθεί να αναπτύξουν τις απόψεις ησε στον Μητροπολίτη περιοχής ... αίτη-
τους και κατόπιν διαλογικής συζήτησης μα ομάδας πολιτών που ζητούσαν άδεια
ίδρυσης ευκτηρίου οίκου, συνοδευόμενο
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ από τα πλήρη ονοματεπώνυμα των αιτού-
ΝΟΜΟ ντων, ζητώντας από αυτόν να γνωμοδο-
τήσει σχετικά, σύμφωνα με τις διατάξεις
1. Το άρθρο 9Α του Συντάγματος ορίζει του ΑΝ 1363/38 (όπως τροποποιήθηκε
τα εξής: με τον ΑΝ 1672/39) και του ΒΔ 20-5/2-
«Καθένας έχει δικαίωμα προστασί- 6-39. Ειδικότερα το ΥΠΕΠΘ ζήτησε από
ας από τη συλλογή, επεξεργασία και τον Μητροπολίτη να του γνωρίσει (α) αν
χρήση, ιδίως με ηλεκτρονική μέσα, στην περιοχή λειτουργεί ευκτήριος οίκος
των προσωπικών του δεδομένων, του ιδίου δόγματος, (β) αν ασκείται προ-
όπως νόμος ορίζει (…)». σηλυτισμός από τους αιτούντες και (γ)
Το άρθρο 2 του Ν. 2472/97 ορίζει τα αν έχουν εκδοθεί σχετικές καταδικαστι-
εξής: κές αποφάσεις εναντίον τους.
«Για τους σκοπούς του παρόντος νό- Ο Μητροπολίτης κοινοποίησε στον
μου νοούνται ως: προσφεύγοντα αρχιμανδρίτη με το με
(…) αρ. πρωτ. … έγγραφό του το αίτημα του
β) ‘Ευαίσθητα δεδομένα’, τα δεδομένα ΥΠΕΠΘ και του ζήτησε να ερευνήσει τα
που αφορούν (…) τις θρησκευτικές ή πιο πάνω ερωτήματα καθώς και αν οι αι-
φιλοσοφικές πεποιθήσεις, (…)». τούντες είναι κάτοικοι ... .
Το άρθρο 7 του Ν. 2472/97 ορίζει τα Ο Αρχιμανδρίτης αρνήθηκε να συμμορ-
εξής: φωθεί με την εντολή του Μητροπολίτη,
«1. Απαγορεύεται η συλλογή και επε- γιατί, όπως αναφέρει στην προσφυγή
ξεργασία ευαίσθητων δεδομένων. του, οι συγκεκριμένες ενέργειες συνι-
2. Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η συλ- στούσαν επεξεργασία ευαίσθητων προ-
λογή και η επεξεργασία ευαίσθητων σωπικών δεδομένων, για την οποία δεν
δεδομένων, καθώς και η ίδρυση και υπήρχε ούτε άδεια της Αρχής ούτε συ-
λειτουργία σχετικού αρχείου, ύστερα γκατάθεση των υποκειμένων.
από άδεια της Αρχής, όταν συντρέ- 3. Κατά τη διερεύνηση της υποθέσε-
χουν μία ή περισσότερες από τις ακό- ως, το ΥΠΕΠΘ ισχυρίσθηκε ότι προέ-
λουθες προϋποθέσεις: βη στην πιο πάνω ενέργεια βασιζόμε-
(…)». νο στην υποχρέωση που προβλέπεται
Το άρθρο 1 του ΑΝ 1363/38 ορίζει τα από το σχετικό νομικό καθεστώς (ΑΝ
εξής: 1363/38, ΑΝ 1672/39 και ΒΔ 20-5/2-6-
«Δια την ανέγερσιν ή λειτουργίαν Ναού 39). Ισχυρίσθηκε επίσης ότι αν και ο Ν.
οιουδήποτε δόγματος προαπαιτείται 2472/97 ήταν ήδη σε ισχύ, μεσολάβησε
άδεια της οικείας ανεγνωρισμένης εκ- η παρέλευση ευλόγου χρονικού διαστή-
κλησιαστικής αρχής και του Υπουργεί- ματος μέχρι να εναρμονισθεί η πρακτική
ου Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδεί- της Διοίκησης και, τέλος, δήλωσε ότι
ας, κατά τα δια Βασιλικού Διατάγματος, αποφασίστηκε του λοιπού η σχετική
εκδιδομένου προτάσει του Υπουργού πρακτική να περιορίζεται στη γνωστο-
Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδείας, ποίηση στον οικείο Μητροπολίτη μόνο
ειδικώτερον καθορισθησόμενα (…)». του περιεχομένου της αίτησης χωρίς
132
αυτή να συνοδεύεται από τα ονόματα λυτισμό και αν είναι όντως κάτοικοι της
των αιτούντων. περιοχής όπου πρόκειται να ιδρυθεί ο
Ο Μητροπολίτης περιοχής ... ανέφερε οίκος, πρέπει να κριθούν και υπό το πρί-
ότι την αίτηση για ίδρυση ευκτηρίου σμα των διατάξεων του Ν. 2472/97, που
οίκου με τα ονόματα των αιτούντων και εισάγει νεώτερο δίκαιο και, στο μέτρο
τα σχετικά αιτήματα απέστειλε το ΥΠΕ- που ενσωματώνει κοινοτικό δίκαιο, ιε-
ΠΘ βάσει των προαναφερθεισών νομι- ραρχικά ανώτερο. Στην περίπτωση αυτή
κών διατάξεων και ως προς τις δικές του ο έλεγχος της προσηλυτιστικής δραστη-
ενέργειες ότι δεν προέβη σε οιαδήποτε ριότητας πρέπει να εξετασθεί υπό το πρί-
έρευνα για το θέμα αυτό, αλλά απλώς σμα του άρθρου 13 § 2 του Συντάγματος
ζήτησε προφορικά πληροφορίες από καθώς και της σχετικής νομολογίας του
τον ιερέα της Ενορίας εάν οι 14 εγγε- Συμβουλίου της Επικρατείας που πά-
γραμμένοι στην κατάσταση διαμένουν ντως είναι προγενέστερη της θέσης σε
στη ... . Περαιτέρω αναφέρει ότι δεν ισχύ του Ν. 2472/97. Το ίδιο ισχύει και
έγινε κάποια συλλογή, καταγραφή, επε- για τη νομολογία του Συμβουλίου της
ξεργασία και συγκρότηση αρχείου ευαί- Επικρατείας σχετικά με την υποχρέωση
σθητων προσωπικών δεδομένων και ότι των αιτούντων να κατοικούν στην πε-
δεν υπάρχουν πορίσματα ερευνών για ριοχή του υπό ίδρυση ευκτηρίου οίκου.
το θέμα αυτό. Πάντως σε κάθε περίπτωση η σχετική
Στο με αρ. πρωτ. 149/18-3-1999 έγγραφο αρμοδιότητα ανήκει στο ΥΠΕΠΘ και
προς το ΥΠΕΠΘ, με το οποίο ο Μητρο- όχι στον οικείο Μητροπολίτη, ο οποίος
πολίτης απαντά στο αίτημα του Υπουρ- οφείλει απλώς να γνωμοδοτεί και όχι να
γείου, αναφέρει ότι «τα αναφερόμενα προβαίνει σε οποιαδήποτε άλλη ενέρ-
στην συναπτόμενη κατάσταση ονόματα γεια συλλογής και επεξεργασίας πληρο-
δεν γνωρίζουμε αν έχουν καταδικασθεί φοριών είτε για λογαριασμό του είτε για
για προσηλυτιστικές ενέργειες και ότι λογαριασμό του Υπουργείου ή άλλης
από τα 14 ονόματα μόνο 4 οικογένειες κρατικής ή μη αρχής.
διαμένουν στη ... και οι άλλοι, όπως με 5. Όσον αφορά το ΥΠΕΠΘ, μολονότι
πληροφόρησαν οι εφημέριοι, έρχονται το Υπουργείο όφειλε να είχε συμμορ-
από άλλες περιφέρειες» και τελικά γνω- φωθεί στις, μεταγενέστερες και ερειδό-
μοδοτεί αρνητικά σχετικά με το αίτημα μενες στο άρθρο 9Α του Συντάγματος,
ίδρυσης του ευκτήριου οίκου. διατάξεις του Ν. 2472/97, καθόσον δεν
4. Οι επίδικες πληροφορίες αποτελούν νοείται η Κεντρική Διοίκηση να επικα-
ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα που λείται την ανάγκη παρέλευσης εύλογου
συνάπτονται με τις θρησκευτικές πε- χρονικού διαστήματος προκειμένου να
ποιθήσεις των αιτούντων την ίδρυση εναρμονιστεί στις επιταγές του νόμου,
του ευκτηρίου οίκου. Η διαδικασία για ενόψει της δέσμευσής του για αλλαγή
την αποδοχή ή την απόρριψη σχετικών της ακολουθούμενης πρακτικής, η Αρχή
αιτήσεων διέπεται από τις διατάξεις των πρέπει να απευθύνει σύσταση σε αυτό
ΑΝ 1363/38, ΑΝ 1672/39 και ΒΔ 20- να κοινοποιεί στον οικείο Μητροπολίτη
5/2-6-39. Σύμφωνα με αυτές απαιτείται μόνο το σχετικό αίτημα και όχι τα ονό-
σχετική γνωμοδότηση του οικείου Μη- ματα των αιτούντων.
τροπολίτη, που δεν είναι δεσμευτική για Όσον αφορά το μέρος της καταγγελίας
τη Διοίκηση. Το θέμα αυτό εκφεύγει των που αφορά τον Μητροπολίτη περιοχής
αρμοδιοτήτων της Αρχής. Όμως οι πε- ..., επειδή δεν προέκυψε από τα προσκο-
ραιτέρω πληροφορίες που απαιτούνται, μιζόμενα έγγραφα και την ακρόαση των
δηλαδή αν οι αιτούντες ασκούν προση- μερών ότι τηρείται ειδικό αρχείο ευαίσθη-
133
134
τάξεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, της 8-12-2005 κατά την οποία η ΤΕΙ-
και ειδικότερα το άρθρο 241 ΚΠΔ που ΡΕΣΙΑΣ Α.Ε. είχε κληθεί να αναπτύξει
καθιερώνει την αρχή της μυστικότητας τις απόψεις της και κατόπιν διαλογικής
της ανακρίσεως και συνιστά ειδικότερο συζήτησης
νόμο σε σχέση με τον Ν. 2472/97, γεγο-
νός που καθιστά αδύνατη την άσκηση ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ
των σχετικών δικαιωμάτων των υποκει- ΝΟΜΟ
μένων και των υποχρεώσεων των υπευ-
θύνων επεξεργασίας, 1. Το άρθρο 2 του Ν. 2472/97 ορίζει τα
Για τον λόγο αυτό, παρά το γεγονός ότι εξής:
στη συγκεκριμένη περίπτωση οι ενέρ- «Για τους σκοπούς του παρόντος νό-
γειες της Υποδιεύθυνσης Τροχαίας περι- μου νοούνται ως:
οχής... δεν ήταν σύμφωνες με τις διατά- α) ‘Δεδομένα προσωπικού χαρακτή-
ξεις του ΚΠΔ, η εξέτασή τους εκφεύγει ρα’, κάθε πληροφορία που αναφέρεται
των αρμοδιοτήτων της Αρχής. στο υποκείμενο των δεδομένων. Δεν
λογίζονται ως δεδομένα προσωπικού
¡éá ôïùó ìïçïùó áùôïùó χαρακτήρα τα στατιστικής φύσεως
συγκεντρωτικά στοιχεία, από τα οποία
Απορρίπτει την προσφυγή λόγω αναρ- δεν μπορούν πλέον να προσδιορι-
μοδιότητας. σθούν τα υποκείμενα των δεδομένων.
(…)».
ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΡ. 11/2006 Το άρθρο 4 § 1 του Ν. 2472/97 ορίζει τα
εξής:
¢èíéïùòçÝá áòøåÝïù ëìáðÛîôöî «Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτή-
Ü áðïìåóõÛîôöî äéáâáôèòÝöî Ü ρα για να τύχουν νόμιμης επεξεργα-
äåìôÝöî ôáùôÞôèôá÷ áðÞ ôèî Æåé- σίας πρέπει:
òåóéáó á.å. α) Να συλλέγονται κατά τρόπο θε-
μιτό και νόμιμο για καθορισμένους,
Η Αρχή έλαβε υπόψη τα παρακάτω: σαφείς και νόμιμους σκοπούς και να
Με το με αρ. πρωτ. …/28-6-2005 έγ- υφίστανται θεμιτή και νόμιμη επεξερ-
γραφό του το Υπουργείο Δημόσιας Τά- γασία ενόψει των σκοπών αυτών.
ξης (Αρχηγείο Ελληνικής Αστυνομίας β) Να είναι συναφή, πρόσφορα και
– Διεύθυνση Κρατικής Ασφάλειας – 4ο όχι περισσότερα από όσα κάθε φορά
Τμήμα Ταυτοτήτων και Αρχείων) και με απαιτείται εν όψει των σκοπών της
το με αρ. πρωτ. …/14-7-2005 έγγραφό επεξεργασίας.
της η ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ Α.Ε. γνωστοποίησαν (…)»
στην Αρχή ότι η ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ ΑΕ προτί- Το άρθρο 5 του Ν. 2472/97 ορίζει τα
θεται να δημιουργήσει αρχείο όπου θα εξής:
περιλαμβάνονται τα στοιχεία ταυτοτή- «1. Επεξεργασία δεδομένων προσω-
των ή διαβατηρίων που έχουν κλαπεί ή πικού χαρακτήρα επιτρέπεται μόνον
απολεσθεί. Σκοπός της δημιουργίας του όταν το υποκείμενο έχει δώσει τη συ-
αρχείου αυτού είναι η προστασία των γκατάθεσή του.
συναλλασσομένων με τις Τράπεζες από 2. Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η επε-
τη χρήση κλαπέντων ή απολεσθέντων ξεργασία και χωρίς τη συγκατάθεση,
νομιμοποιητικών εγγράφων. όταν:
Μετά από εξέταση όλων των παραπά- (…)
νω στοιχείων, των πρακτικών της Αρχής ε) Η επεξεργασία είναι απολύτως
135
αναγκαία για την ικανοποίηση του προσωπικά δεδομένα, εφόσον δεν μπο-
έννομου συμφέροντος που επιδιώκει ρούν να προσδιορισθούν τα υποκείμενα
ο υπεύθυνος επεξεργασίας ή ο τρίτος των δεδομένων, κατ’ άρθρο 2 περ. α του
ή οι τρίτοι στους οποίους ανακοινώ- Ν. 2472/97.
νονται τα δεδομένα και υπό τον όρο Επειδή όμως υπάρχει αίτημα συλλογής
ότι τούτο υπερέχει προφανώς των των στοιχείων αυτών από το σχετικό
δικαιωμάτων και συμφερόντων των αρχείο της ΕΛΑΣ που είναι αρχείο προ-
προσώπων στα οποία αναφέρονται σωπικών δεδομένων, η Αρχή πρέπει να
τα δεδομένα και δεν θίγονται οι θεμε- θέσει την προϋπόθεση της ανωνυμίας
λιώδεις ελευθερίες αυτών». τόσο σε σχέση με τη συλλογή όσο και
2. Όπως προέκυψε από τα σχετικά έγ- με την τήρηση.
γραφα και τα στοιχεία που ανέφεραν 4. Για τον λόγο αυτό πρέπει επικουρικά
προφορικά ενώπιον της Αρχής οι εκ- να εξετασθούν τα λοιπά χαρακτηριστι-
πρόσωποι της ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ Α.Ε., στο κά της επεξεργασίας:
αρχείο που πρόκειται να δημιουργήσει Ο σκοπός της επεξεργασίας είναι νόμι-
η ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ Α.Ε. θα τηρείται μόνο ο μος, στο μέτρο που υπάρχει υπέρτερο
αριθμός ταυτότητας ή διαβατηρίου και έννομο συμφέρον της ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ για
η ημερομηνία δηλώσεως της κλοπής ή δημιουργία του αρχείου αυτού, το οποίο
απώλειας. Δεν θα τηρούνται τα ονομα- έγκειται στην προστασία των συναλ-
τεπώνυμα των κατόχων των εγγράφων. λασσομένων και την καταπολέμηση της
Για τη συλλογή των στοιχείων η ΤΕΙΡΕ- τραπεζικής απάτης. Επίσης τα στοιχεία
ΣΙΑΣ Α.Ε. έχει ζητήσει την αποστολή που θα τηρούνται είναι τα ελάχιστα δυ-
από το Τμήμα Ταυτοτήτων και Αρχείων νατά για την εκπλήρωση του πιο πάνω
της Διεύθυνσης Κρατικής Ασφαλείας σκοπού και συνεπώς η επεξεργασία είναι
της ΕΛΑΣ ηλεκτρονικού CD ανά δίμηνο σύμφωνη με την αρχή της αναλογικότη-
με τα πιο πάνω στοιχεία. τας (άρθρο 4 § 1 β του Ν. 2472/97).
Το σύστημα θα λειτουργεί ως ακολού- Συνεπώς η δημιουργία του αρχείου αυ-
θως: Οι Τράπεζες που έχουν δικαίωμα τού είναι νόμιμη και η ΕΛΑΣ μπορεί να
πρόσβασης στα αρχεία της ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ διαβιβάζει τα σχετικά στοιχεία υπό την
Α.Ε. θα έχουν on-line πρόσβαση στο αρ- προϋπόθεση ότι δεν θα αναφέρονται τα
χείο αυτό. Κατά τη συναλλαγή θα πλη- ονοματεπώνυμα που σχετίζονται με τις
κτρολογείται ο αριθμός της προσκομι- κλαπείσες ή απολεσθείσες ταυτότητες
ζόμενης ταυτότητας ή διαβατηρίου του και διαβατήρια.
συναλλασσόμενου. Αν ο αριθμός ανήκει
σε κλαπείσα ή απολεσθείσα ταυτότητα ¡éá ôïùó ìïçïùó áùôïùó
ή διαβατήριο, θα εμφανίζεται σχετική
ένδειξη στην οθόνη οπότε η συναλλα- Η δημιουργία αρχείου κλαπέντων ή
γή δεν θα μπορεί να συνεχισθεί. Αν δεν απολεσθέντων διαβατηρίων ή δελτίων
υπάρχει πρόβλημα δεν θα εμφανίζεται ταυτότητας από την ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ Α.Ε.
τίποτε. και η διαβίβαση σχετικών στοιχείων από
3. Κατ’ αρχή στο μέτρο που στο συγκε- το αρχείο του Τμήματος Ταυτοτήτων
κριμένο αρχείο δεν υπάρχουν ονοματε- και Αρχείων της Διεύθυνσης Κρατικής
πώνυμα και από το ηλεκτρονικό σύστη- Ασφαλείας της ΕΛΑΣ είναι νόμιμη υπό
μα της ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ Α.Ε. δεν μπορεί να τις εξής προϋποθέσεις:
ταυτοποιηθεί κάποιος αριθμός ταυτότη- 1) Το Τμήμα Ταυτοτήτων και Αρχείων
τας ή διαβατηρίου με κάποιο πρόσωπο, της Διεύθυνσης Κρατικής Ασφαλεί-
τα τηρούμενα στοιχεία δεν αποτελούν ας της ΕΛΑΣ θα διαβιβάζει ηλεκτρο-
136
137
εξετάζεται, αν και αναφέρει την ύπαρξη στην Αρχή και περιείχαν προσωπικά δε-
εσωτερικών οδηγιών για την καταστρο- δομένα πελατών–φυσικών προσώπων
φή των δεδομένων, παραβίασε το αρ. της εταιρείας ΤΡΑΠΕΖΑ ψ AE, τα οποία
10 του Ν. 2472/1997, καθώς έγγραφα βρέθηκαν εκτεθειμένα σε δημόσιους χώ-
με προσωπικά δεδομένα πελατών της ρους - κάδους απορριμμάτων εκτός των
– φυσικών προσώπων εγκαταλείφθηκαν γραφείων της, η Αρχή εξέτασε αυτεπάγ-
χωρίς πρότερη ασφαλή καταστροφή γελτα το θέμα της ενδεχόμενης παραβί-
τους μετά το πέρας της περιόδου που ασης των κανόνων επεξεργασίας προ-
απαιτείται για την πραγματοποίηση του σωπικών δεδομένων από την εν λόγω
σκοπού της επεξεργασίας. εταιρεία. Ειδικότερα, τα προσωπικά
Για τον καθορισμό της βαρύτητας της δεδομένα που παραδόθηκαν στην Αρχή
ανωτέρω παράβασης, λαμβάνεται υπό- και αφορούσαν το κατάστημα της εται-
ψη το γεγονός ότι δεν έχει αναφερθεί ρείας στην περιοχή …, περιλαμβάνουν
στο παρελθόν ανάλογη παραβίαση του ενδεικτικά 13 φωτοτυπίες επιταγών πε-
αρ. 10 από την εν λόγω εταιρεία, καθώς λατών–φυσικών προσώπων, 3 αντίγρα-
και το ότι ο συνολικός αριθμός των προ- φα εκκαθαριστικών σημειωμάτων της
σκομιθέντων στοιχείων είναι σχετικά μι- εφορίας, 4 φωτοτυπίες ταυτότητας, 1
κρός και αφορά ένα συγκεκριμένο κατά- αναλυτικό σημείωμα αποδοχών πελάτη,
στημα της τράπεζας στην περιοχή … . 1 ληξιαρχική πράξη γάμου, πιστώσεις
Ως εκ τούτου, η παραβίαση της εταιρεί- λογαριασμών υπαλλήλων της εταιρείας,
ας ΤΡΑΠΕΖΑ χ ΑΕ μπορεί να θεωρηθεί λίστα αριθμών λογαριασμών πελατών–
ότι οφείλεται σε ελλιπή ενημέρωση και φυσικών προσώπων, στοιχεία σχετικά
αμέλεια των υπαλλήλων του υπεύθυ- με κάρτες και δάνεια πελατών–φυσικών
νου επεξεργασίας και να χαρακτηριστεί προσώπων, κ.α.
ως μεμονωμένο συμβάν. Η παραπάνω εταιρεία, μετά από την έγ-
γραφη υποβολή των απόψεων της, κλή-
¡éá ôïù÷ ìÞçïù÷ áùôïà÷ θηκε προς ακρόαση κατά την συζήτηση
του θέματος στο Συμβούλιο της Αρχής,
Η Αρχή απευθύνει αυστηρή προειδοποί- το οποίο μετά από εξέταση όλων των
ηση προς την εταιρεία ΤΡΑΠΕΖΑ χ ΑΕ παραπάνω στοιχείων και κατόπιν διεξο-
για την εφαρμογή της Οδηγίας 1/2005 δικής συζήτησης,
της Αρχής σχετικά με την ασφαλή κα-
ταστροφή των προσωπικών δεδομένων ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ
μετά το πέρας της περιόδου που απαι- ΝΟΜΟ
τείται για την πραγματοποίηση του σκο-
πού της επεξεργασίας. Σύμφωνα με το αρ. 10 του Ν. 2472/1997,
ο υπεύθυνος επεξεργασίας οφείλει να
ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΡ. 13/2006 λαμβάνει τα κατάλληλα οργανωτικά
και τεχνικά μέτρα για την ασφάλεια των
¦áòáâÝáóè áò. 10 ôïù Á. 2472/97 δεδομένων και την προστασία τους από
áðÞ ôòÀðåúá ëáôÀ ôèî ëáôáóôòï- τυχαία ή αθέμιτη καταστροφή, τυχαία
æÜ ðòïóöðéëñî äåäïíÛîöî íåôÀ απώλεια, αλλοίωση, απαγορευμένη διά-
ôï ðÛòá÷ ôè÷ ðåòéÞäïù åðåêåòçá- δοση ή πρόσβαση και κάθε άλλη μορφή
óÝá÷ αθέμιτης επεξεργασίας. Τα παραπάνω
ισχύουν καθ’ όλη τη διάρκεια της επεξερ-
Η Αρχή έλαβε υπόψη τα παρακάτω: γασίας και μέχρι το τέλος της, το οποίο
Κατόπιν εγγράφων που παραδόθηκαν ολοκληρώνεται με την καταστροφή των
138
139
Η παραπάνω εταιρεία, μετά από την έγ- καθώς έγγραφα με προσωπικά δεδομέ-
γραφη υποβολή των απόψεων της, κλή- να πελατών της – φυσικών προσώπων
θηκε προς ακρόαση κατά την συζήτηση εγκαταλείφθηκαν χωρίς πρότερη ασφα-
του θέματος στο Συμβούλιο της Αρχής, λή καταστροφή τους μετά το πέρας της
το οποίο μετά από εξέταση όλων των περιόδου που απαιτείται για την πραγ-
παραπάνω στοιχείων και κατόπιν διεξο- ματοποίηση του σκοπού της επεξεργα-
δικής συζήτησης, σίας.
Για τον καθορισμό της βαρύτητας της
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ανωτέρω παράβασης, λαμβάνεται υπό-
ΝΟΜΟ ψη το γεγονός ότι δεν έχει αναφερθεί
στο παρελθόν ανάλογη παραβίαση του
Σύμφωνα με το αρ. 10 του Ν. 2472/1997, αρ. 10 από την εν λόγω εταιρεία, καθώς
ο υπεύθυνος επεξεργασίας οφείλει να και το ότι ο συνολικός αριθμός των προ-
λαμβάνει τα κατάλληλα οργανωτικά σκομισθέντων στοιχείων είναι σχετικά
και τεχνικά μέτρα για την ασφάλεια των μικρός.
δεδομένων και την προστασία τους από Ως εκ τούτου, η παραβίαση της εται-
τυχαία ή αθέμιτη καταστροφή, τυχαία ρείας ΤΡΑΠΕΖΑ z μπορεί να θεωρηθεί
απώλεια, αλλοίωση, απαγορευμένη διά- ότι οφείλεται σε ελλιπή ενημέρωση και
δοση ή πρόσβαση και κάθε άλλη μορφή αμέλεια των υπαλλήλων του υπεύθυ-
αθέμιτης επεξεργασίας. Τα παραπάνω νου επεξεργασίας και να χαρακτηριστεί
ισχύουν καθ’ όλη τη διάρκεια της επεξερ- ως μεμονωμένο συμβάν.
γασίας και μέχρι το τέλος της, το οποίο
ολοκληρώνεται με την καταστροφή των ¡éá ôïù÷ ìÞçïù÷ áùôïà÷
προσωπικών δεδομένων, σύμφωνα με το
αρ. 4 παρ. 1 δ) του Ν. 2472/1997. Η Αρχή απευθύνει αυστηρή προειδο-
Κατά συνέπεια, το αρ. 10 του Ν. ποίηση προς την εταιρεία TΡΑΠΕΖΑ z
2472/1997 αναφέρεται και στην ασφα- για την εφαρμογή της Οδηγίας 1/2005
λή καταστροφή των προσωπικών δεδο- της Αρχής σχετικά με την ασφαλή κα-
μένων μετά το πέρας της περιόδου που ταστροφή των προσωπικών δεδομένων
απαιτείται για την πραγματοποίηση του μετά το πέρας της περιόδου που απαι-
σκοπού της επεξεργασίας, ώστε αυτά να τείται για την πραγματοποίηση του σκο-
μην αποτελέσουν αντικείμενο αθέμιτης πού της επεξεργασίας.
επεξεργασίας, όπως διάδοσης τους σε
τρίτους. Ως εκ τούτου, μετά το πέρας ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΡ. 15/2006
της περιόδου που απαιτείται για την
πραγματοποίηση του σκοπού της επε- ¦áòáâÝáóè áò. 10 ôïù Á. 2472/97
ξεργασίας, ο υπεύθυνος επεξεργασίας áðÞ äéáçîöóôéëÞ ëÛîôòï ëáôÀ
οφείλει να καταστρέψει τα δεδομένα με ôèî ëáôáóôòïæÜ ðòïóöðéëñî äå-
ασφαλή τρόπο. äïíÛîöî íåôÀ ôï ðÛòá÷ ôè÷ ðå-
Η ΤΡΑΠΕΖΑ z στην περίπτωση που òéÞäïù åðåêåòçáóÝá÷
εξετάζεται, αν και διαθέτει εσωτερική
εγκύκλιο ορθολογικής διαχείρισης πλη- Η Αρχή έλαβε υπόψη τα παρακάτω:
ροφοριών και εγγράφων, κάνει χρήση Κατόπιν εγγράφων που παραδόθηκαν
καταστροφέων εγγράφων στα γραφεία στην Αρχή και περιείχαν προσωπικά δε-
της και έχει σύμβαση με εξειδικευμέ- δομένα πελατών – φυσικών προσώπων
νη εταιρεία καταστροφής δεδομένων, της εταιρείας χ, ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΠΟΛΥΪΑ-
παραβίασε το αρ. 10 του Ν. 2472/1997, ΤΡΕΙΟ ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙ-
140
141
142
143
144
145
¡éá ôïù÷ ìÞçïù÷ áùôïà÷ Η παραπάνω εταιρεία, μετά από την έγ-
γραφη υποβολή των απόψεων της, κλή-
Η Αρχή απευθύνει αυστηρή προειδοποί- θηκε προς ακρόαση κατά την συζήτηση
ηση προς τον Δήμο Χ για την εφαρμογή του θέματος στο Συμβούλιο της Αρχής,
της Οδηγίας 1/2005 της Αρχής σχετικά το οποίο μετά από εξέταση όλων των
με την ασφαλή καταστροφή των προ- παραπάνω στοιχείων και κατόπιν διεξο-
σωπικών δεδομένων μετά το πέρας της δικής συζήτησης,
περιόδου που απαιτείται για την πραγ-
ματοποίηση του σκοπού της επεξεργα- ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ
σίας. ΝΟΜΟ
146
147
148
149
150
151
152
δεν έλαβε καμία απάντηση από τον φο- λε στις αντιρρήσεις του προσφεύγοντος
ρέα παροχής τηλεπικοινωνιακών υπη- για διαγραφή των προσωπικών στοιχεί-
ρεσιών. Κατόπιν αυτών, την …… υπέ- ων του από το αρχείο του τηλεφωνικού
βαλε εγγράφως τις αντιρρήσεις του και καταλόγου εντός των δεκαπέντε ημε-
ζήτησε να γίνει η άμεση διαγραφή του ρών που θέτει η ανωτέρω διάταξη.
ονόματος του από το αρχείο των ονομα- Με αυτά τα δεδομένα, ενόψει της βαρύ-
στικών καταλόγων του φορέα παροχής τητας των πράξεων που αποδείχθηκαν
τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. Ο φορέ- και της προσβολής που επήλθε από αυ-
ας παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρε- τές στον καταγγέλλοντα, η Αρχή κρίνει
σιών και πάλι δεν απάντησε μέσα στην ομόφωνα ότι πρέπει να επιβληθούν στον
προθεσμία των δεκαπέντε ημερών που υπεύθυνο επεξεργασίας, δηλαδή στον
θέτει η διάταξη του άρθρου 13 παρ. 1 Χ φορέα παροχής τηλεπικοινωνιακών
του ν. 2472/1997, με συνέπεια ο Χ. Ρ. να υπηρεσιών, οι κυρώσεις που προβλέ-
προσφύγει στην Αρχή για την εξέταση πονται στο άρθρο 21 παρ.1 περ. β’ και
των αντιρρήσεων του. ε’ του ν.2472/1997 και αναφέρονται στο
Επειδή η καταχώριση των προσωπικών διατακτικό, οι οποίες κρίνονται ανάλο-
στοιχείων του προσφεύγοντος στον γες με τη βαρύτητα της προσβολής.
ονομαστικό τηλεφωνικό κατάλογο του
φορέα παροχής τηλεπικοινωνιακών ¡éá ôïùó ìïçïùó áùôïùó
υπηρεσιών, ο οποίος αποτελεί δημό-
σια προσβάσιμη πηγή από τον φορέα 1. ΔΙΑΠΙΣΤΩΝΕΙ ότι ο Χ φορέας πα-
παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσι- ροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών
ών ως υπεύθυνο επεξεργασίας συνιστά α)προέβη σε παράνομη καταχώριση των
επεξεργασία προσωπικών δεδομένων προσωπικών δεδομένων του προσφεύ-
που ρυθμίζεται από τις διατάξεις του ν. γοντος Χ. Ρ. στο αρχείο του τηλεφωνι-
2472/1997 κού καταλόγου της εταιρίας και, β)δεν
Επειδή ο φορέας παροχής τηλεπικοινω- απάντησε, ως όφειλε, εντός της απο-
νιακών υπηρεσιών ως υπεύθυνος επε- κλειστικής προθεσμίας των δεκαπέντε
ξεργασίας των προσωπικών δεδομένων ημερών στις αντιρρήσεις του προσφεύ-
του προσφεύγοντος συμπεριέλαβε τα γοντος για την ανωτέρω επεξεργασία
προσωπικά του στοιχεία στον τηλεφω- και στο αίτημά του για διαγραφή των
νικό κατάλογο του έκδοσης 2003, χω- προσωπικών στοιχείων του από το ανω-
ρίς την προηγούμενη συγκατάθεσή του, τέρω αρχείο του τηλεφωνικού καταλό-
αν και είχε ζητήσει με αίτηση του προς γου της εταιρίας.
τον φορέα παροχής τηλεπικοινωνιακών 2. ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ για τις δύο παραβάσεις
υπηρεσιών η σύνδεση του να είναι μη στον Χ φορέα παροχής τηλεπικοινωνια-
ανακοινώσιμη, κατά παράβαση των δι- κών υπηρεσιών ως υπεύθυνο επεξεργα-
ατάξεων των άρθρων 4 παρ. 1 εδάφιο γ σίας πρόστιμο ύψους 30.000,00 Ευρώ.
και 5 παρ. 1 του ν. 2472/1997, καθώς και
των διατάξεων του άρθρου 8 παρ. 2 του ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΡ. 25/2006
ν. 2774/1999 και του άρθρου 11 παρ. 1
της Οδηγίας 97/66/ΕΚ. ¦áòÀîïíè øïòÜçèóè óå ôòÝôï
Επειδή επίσης κατά παράβαση των δι- óôïéøåÝöî áðÞ ðåéõáòøéëÞ æÀëå-
ατάξεων του άρθρου 13 παρ. 1 του ν. ìï ùðáììÜìïù
2472/1997 ο φορέας παροχής τηλεπι-
κοινωνιακών υπηρεσιών ως υπεύθυνος Ο Υ. με καταγγελία του προς την Αρχή
επεξεργασίας δεν απάντησε όπως όφει- αναφέρει ότι ο Οργανισμός Ψ. χορήγησε
153
χωρίς τη συγκατάθεσή του αντίγραφα σία δεν γνώριζε ότι με την εν λόγω χο-
από τον πειθαρχικό του φάκελο στον ρήγηση παραβίαζε διάταξη νόμου και
Χ. υποψήφιο Νομάρχη περιοχής Κ., παραδέχθηκε ότι δεν ενημερώθηκε ο
στις νομαρχιακές εκλογές του νομού Κ. προσφεύγων για την επεξεργασία αυτή
το 2002, ο οποίος στη συνέχεια τα δη- των δεδομένων του.
μοσιοποίησε στον τύπο της ευρύτερης
περιοχής Λ. Ο καταγγέλλων ο οποίος ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ
είναι ...... και υπάλληλος Οργανισμού Ψ. ΝΟΜΟ
και συμμετείχε ως υποψήφιος νομαρχι-
ακός σύμβουλος στον συνδυασμό του Ο Οργανισμός Ψ. ιδρύθηκε με το άρθρο
Ρ, πληροφορήθηκε το γεγονός από το- .. Ν. ....... και είναι Ν.Π.Ι.Δ. που ανήκει
πικές εφημερίδες και διαμαρτυρήθηκε εξ ολοκλήρου στο Δημόσιο. Ανεξαρ-
με εξώδικη δήλωση στον Οργανισμό Ψ. τήτως του αν η χορήγηση εγγράφων
ζητώντας αντίγραφα της αίτησης του από τον Οργανισμό Ψ. διέπεται από
Χ.. Ο Οργανισμός Ψ., όπως απάντησε το άρθρο 5 ΚΔΔιαδ. ή το άρθρο 16
με έγγραφό του, χορήγησε τα εν λόγω Ν.1599/1986, εφόσον σε ένα «διοικη-
έγγραφα με βάση το άρθρο 5 ΚΔΔιαδ τικό» έγγραφο περιέχονται δεδομένα
(Ν.2690/99) που αφορά την πρόσβαση προσωπικού χαρακτήρα, εφαρμόζεται
σε διοικητικά έγγραφα. και ο Ν.2472/1997. Συνεπώς, δεν αρκεί
Κατά την ακρόαση της υπόθεσης ενώ- η ιδιότητα του «ενδιαφερόμενου» και η
πιον της Αρχής, ο Χ. ισχυρίστηκε ότι γραπτή αίτηση για την πρόσβαση στα
κατά την προεκλογική περίοδο άκουσε διοικητικά έγγραφα που περιέχουν δε-
ότι υπήρχαν καταγγελίες εις βάρος του δομένα προσωπικού χαρακτήρα, αλλά
προσφεύγοντος από κατοίκους της πε- απαιτείται και η συνδρομή των ειδικό-
ριοχής και για το λόγο αυτό ζήτησε από τερων προϋποθέσεων του Ν.2472/1997.
τον Οργανισμό Ψ. τη χορήγηση μέρους Μάλιστα το από ..-..-2002 εξώδικο του
του φακέλου που αναφέρεται στα πει- Υ. πρέπει να ερμηνευθεί ως άσκηση του
θαρχικά παραπτώματα του προσφεύγο- δικαιώματος αντίρρησης («δεν συναινώ
ντος. Στη συνέντευξη δε που έδωσε στα στην χρήση εγγράφων του όποιου πει-
ΜΜΕ παραδέχθηκε ότι ανακοίνωσε ότι θαρχικού μου φακέλου», «σας καλώ να
ο προσφεύγων κατηγορείται ότι ζητού- απέχετε από κάθε άλλη δημοσιοποίηση
σε χρήματα από τους … για να πάρουν σχετικών εγγράφων»).
τις αποζημιώσεις. Σύμφωνα με το νόμο 2472/97, προκειμέ-
Όπως ανέφερε ο πληρεξούσιος δικη- νου να επιτραπεί η χορήγηση σε τρίτον,
γόρος του Οργανισμού Ψ., το υπηρε- στοιχείων όπου περιέχονται προσωπικά
σιακό συμβούλιο του Οργανισμού επέ- δεδομένα άλλου προσώπου, πρέπει η
βαλε ποινή στον προσφεύγοντα για το επεξεργασία να είναι απολύτως ανα-
πειθαρχικό παράπτωμα της άσκησης γκαία για την ικανοποίηση του έννομου
επαγγέλματος χωρίς την έγκριση της συμφέροντος που επιδιώκει ο τρίτος και
υπηρεσίας, έκρινε ωστόσο ανεπαρκή υπό τον όρο ότι τούτο υπερέχει προ-
τα αποδεικτικά στοιχεία για την παρα- φανώς των δικαιωμάτων και συμφερό-
πομπή του για το πειθαρχικό παράπτω- ντων του υποκειμένου και δεν θίγονται
μα της επιδίωξης ή αποδοχής υλικής οι θεμελιώδεις ελευθερίες του (άρθρο 5
εύνοιας που προέρχεται από πρόσωπο παρ. 2 ε του ν.2472/97). Από τη διάταξη
του οποίου τις υποθέσεις διαχειρίστηκε αυτή προκύπτει ότι για να συντρέχει η
κατά την άσκηση του υπηρεσιακού του εν λόγω εξαίρεση, ο νόμος απαιτεί, πέ-
έργου. Ισχυρίστηκε ακόμη ότι η υπηρε- ραν των άλλων όρων, αυστηρή ad hoc
154
στάθμιση μεταξύ του επιδιωκόμενου εν- ψε επίσης πως ένα άλλο μέλος του ψη-
νόμου συμφέροντος του τρίτου και των φοδελτίου του Ρ., ο Υ., έχει παραπεμφθεί
δικαιωμάτων του υποκειμένου που δια- στο υπηρεσιακό συμβούλιο του Οργανι-
κυβεύονται, αναγνωρίζοντας ένα προ- σμού Ψ. για εκβιασμό κτηνοτρόφων από
βάδισμα στα τελευταία. τους οποίους ζητούσε μίζα». Το δεδομέ-
Ο αιτών, υπογράφοντας ως υποψήφιος νο όπως το μετέδωσε στα ΜΜΕ ο Χ., εί-
νομάρχης, κατέθεσε στον Οργανισμό Ψ. ναι ανακριβές, καθόσον εκείνη την ημέ-
μια αίτηση, στην οποία ζητά μέρος του ρα της συνέντευξης είχε ήδη στα χέρια
πειθαρχικού φακέλου που σχετίζεται του και την απόφαση του Διοικητή του
με τα παραπτώματα του προσφεύγο- Οργανισμού Ψ., αλλά και την πειθαρχι-
ντος, για τον οποίο αναφέρει ότι είναι κή απόφαση, κείμενα που αποφαίνονται
υποψήφιος νομαρχιακός σύμβουλος. (απορριπτικά, εν μέρει) επί του ανωτέ-
Προκύπτει λοιπόν, ότι το έννομο συμ- ρω παραπεμπτικού. Επομένως με την
φέρον του έγκειται να πληροφορηθεί αποσιώπηση ότι ο προσφεύγων απαλ-
και ενδεχομένως να πληροφορήσει και λάχθηκε για το θέμα του χρηματισμού,
τρίτους, στα πλαίσια της προεκλογικής ο Χ. δημοσιοποίησε αλλοιωμένα στοι-
του εκστρατείας, για τα πειθαρχικά πα- χεία που αφορούν τον προσφεύγοντα,
ραπτώματα του υποψηφίου του αντιπά- παράβαση που ενδεχομένως συνιστά το
λου συνδυασμού. Ωστόσο, ο ανωτέρω ποινικό αδίκημα της παραγράφου 4 του
σκοπός δεν υπερέχει προφανώς των άρθρου 22 του ν.2472/97.
δικαιωμάτων του προσφεύγοντος, δι- Ενόψει της βαρύτητας της πράξης που
ότι τα στοιχεία που χορηγήθηκαν δεν αποδείχθηκε και της προσβολής που
αποτυπώνουν την τελική έκβαση της επήλθε από αυτή στο υποκείμενο δηλ.
πειθαρχικής δίκης, αφού δεν αποτελούν στον προσφεύγοντα, η Αρχή κρίνει
την τελεσίδικη δικαστική απόφαση, ομόφωνα ότι πρέπει να επιβληθεί στον
αλλά εμπεριέχονται σε εμπιστευτική υπεύθυνο της επεξεργασίας η προβλε-
πειθαρχική διαδικασία σε εξέλιξη υπό πόμενη στο άρθρο 21 παρ.1 εδαφ. β του
την έννοια ότι υφίσταται το τεκμήριο ν.2472/97 κύρωση που αναφέρεται στο
αθωότητας του πειθαρχικώς εγκαλού- διατακτικό και οι οποία κρίνεται ανάλο-
μενου. Ο Οργανισμός Ψ., αν και γνώρι- γη με τη βαρύτητα της παράβασης.
ζε ότι τα στοιχεία αυτά ενέχουν, ειδικά
για το θέμα του χρηματισμού, και ηθική ¡éá ôïùó ìïçïùó áùôïùó
απαξία για τον προσφεύγοντα, αλλά
και ότι με τη χορήγησή τους σε πολιτι- Η Αρχή
κό αντίπαλο του προσφεύγοντος θα γι- 1. Επιβάλλει χρηματικό πρόστιμο τρι-
νόταν ευρεία δημοσιοποίησή τους, δεν ών χιλιάδων (3.000) στον Οργανισμό
προστάτευσε ως όφειλε τον υπάλληλό Ψ. για παράβαση των διατάξεων των
του και ως εκ τούτου, παρανόμως χορή- άρθρων 5 παρ.2 εδαφ.ε και 11 παρ.3
γησε τα επίδικα στοιχεία. Περαιτέρω, ο του ν.2472/97.
Οργανισμός Ψ. δεν ενημέρωσε ως όφει- 2. Κοινοποιεί την παρούσα απόφαση
λε τον προσφεύγοντα πριν την εν λόγω καθ΄ό μέρος αναφέρεται στον Χ. στον
ανακοίνωση, κατά το οριζόμενα στο άρ- Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών περιο-
θρο 11 παρ.3 του ν.2472/97. χής Λ. για τις δικές του ενέργειες.
Στην εφημερίδα Ξ., στις .. .... 2002, σελ...,
υπό τον τίτλο «Ερωτήματα Χ. προς Ρ.»,
αναφέρεται σε άρθρο ότι ο ίδιος ο Χ., σε
έκτακτη συνέντευξη τύπου, «αποκάλυ-
155
156
157
158
“Υποκείμενο των δεδομένων”, το φυσι- τον όρο ότι τούτο υπερέχει προφανώς
κό πρόσωπο στο οποίο αναφέρονται τα των δικαιωμάτων και συμφερόντων των
δεδομένα… “Επεξεργασία δεδομένων προσώπων στα οποία αναφέρονται τα
προσωπικού χαρακτήρα” (“επεξεργα- δεδομένα και δεν θίγονται οι θεμελιώ-
σία”), κάθε εργασία ή σειρά εργασιών δεις ελευθερίες αυτών».
που πραγματοποιείται, από το Δημόσιο Σύμφωνα με το άρθρ. 11 § 3 «Εάν τα δε-
ή από νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαί- δομένα ανακοινώνονται σε τρίτους, το
ου ή ιδιωτικού δικαίου ή ένωση προσώ- υποκείμενο ενημερώνεται για την ανα-
πων ή φυσικό πρόσωπο με ή χωρίς τη κοίνωση πριν από αυτούς».
βοήθεια αυτοματοποιημένων μεθόδων Β. Από τα στοιχεία του φακέλου προέ-
και εφαρμόζονται σε δεδομένα προσω- κυψε ότι:
πικού χαρακτήρα, όπως η συλλογή, η Το Ταμείο Σύνταξης και Επικουρικής
καταχώριση, η οργάνωση, η διατήρηση Ασφάλισης Χ. με την προαναφερθείσα
ή αποθήκευση, η τροποποίηση, η εξα- αίτηση του προς την Αρχή υπέβαλε ερώ-
γωγή, η χρήση, η διαβίβαση, η διάδοση τημα για το κατά πόσο μπορεί να χορη-
ή κάθε άλλης μορφής διάθεση, η συ- γήσει δεδομένα που αφορούν συνταξι-
σχέτιση ή ο συνδυασμός, η διασύνδεση, ούχους του Ταμείου του Ασφαλιστικού
η δέσμευση (κλείδωμα), η διαγραφή, η Οργανισμού Ψ.. Συγκεκριμένα, το Ταμείο
καταστροφή. Υπεύθυνος επεξεργασί- Σύνταξης και Επικουρικής Ασφάλισης
ας”, οποιοσδήποτε καθορίζει τον σκοπό Χ. έχει λάβει την από 2.09.05 εισαγγε-
και τον τρόπο επεξεργασίας των δεδο- λική παραγγελία σύμφωνα με την οποία
μένων προσωπικού χαρακτήρα, όπως οφείλει να γνωρίσει στον Ασφαλιστικό
φυσικό ή νομικό πρόσωπο, δημόσια Οργανισμό Ψ. τα παρακάτω στοιχεία:
αρχή ή υπηρεσία ή οποιοσδήποτε άλ- 1. Αν συγκεκριμένα άτομα (κατάστα-
λος οργανισμός. …» (άρθρο 2 α΄, β΄, ση επισυνάπτεται), πρώην υπάλ-
γ΄, δ΄, ζ΄). ληλοι του Ασφαλιστικού Οργανι-
Σύμφωνα με το άρθρ. 4 § 1 του ν. σμού Ψ., έχουν υποβάλλει αίτηση
2472/1997 «Τα δεδομένα προσωπικού για συνταξιοδότηση και την ημε-
χαρακτήρα για να τύχουν νόμιμης επε- ρομηνία υποβολής της
ξεργασίας πρέπει: .. α) Να συλλέγονται 2. Αν έχουν εκδοθεί αποφάσεις συ-
κατά τρόπο θεμιτό και νόμιμο για κα- ντάξεων (προσωρινές ή οριστικές)
θορισμένους, σαφείς και νόμιμους σκο- και αν ναι με βάση ποιες διατάξεις
πούς και να υφίστανται θεμιτή και νό- του Νόμου ή του Ταμείου και αν
μιμη επεξεργασία εν όψει των σκοπών αυτές είναι με βάση τη διαδοχική
αυτών. ….» Όπως ορίζει το άρθ. 5 του ασφάλιση ή όχι
ιδίου νόμου, «1. Επεξεργασία δεδομένων 3. Αν έχουν εκδοθεί αποφάσεις απο-
προσωπικού χαρακτήρα επιτρέπεται μό- νομής σύνταξης
νον όταν το υποκείμενο των δεδομένων Ο Ασφαλιστικός Οργανισμός Ψ. στην
έχει δώσει τη συγκατάθεσή του. 2. Κατ’ αίτηση της προς τον Εισαγγελέα αιτιο-
εξαίρεση επιτρέπεται η επεξεργασία και λογεί το έννομο συμφέρον του αναφέ-
χωρίς την συγκατάθεση, σύμφωνα με ροντας ότι το 2003 εφαρμόστηκε σε αυ-
την περ. ε όταν «η επεξεργασία τόν πρόγραμμα εθελούσιας εξόδου των
είναι απολύτως αναγκαία για την ικα- υπαλλήλων της με την παροχή κινήτρων
νοποίηση του έννομου συμφέροντος μεταξύ των οποίων περιλαμβανόταν και
που επιδιώκει ο υπεύθυνος επεξεργασί- η υποχρέωση της εταιρίας να καταβά-
ας ή ο τρίτος ή οι τρίτοι στους οποίους λει επιπλέον μηνιαία παροχή αντίστοι-
ανακοινώνονται τα δεδομένα και υπό χη με το ποσό της μειωμένης σύνταξης,
159
που θα απονεμηθεί στον υπάλληλο, που να χορηγήσει βεβαίωση προς τον Ασφα-
αποχωρεί από το προαναφερθέν Ταμείο λιστικό Οργανισμό Ψ. με την οποία θα
σε χρόνο μεταγενέστερο της αποχώρη- αποκαλύπτονται μόνο απλά προσωπικά
σης. Η υποχρέωση του όμως αυτή περι- δεδομένα και συγκεκριμένα ποιοι από
οριζόταν στην πενταετία ή σε μικρότε- τους κατονομαζόμενους πρώην υπαλ-
ρο χρονικό διάστημα, αν ο αποχωρών λήλους της έχουν υποβάλει αίτηση για
υπάλληλος ελάμβανε σύνταξη νωρίτερα συνταξιοδότηση και την ημερομηνία
της πενταετίας. Ο Ασφαλιστικός Οργα- υποβολής αυτής, καθώς και αν έχουν
νισμός Ψ. αναφέρει ακόμα ότι έχει ενδεί- εκδοθεί αποφάσεις απονομής συντά-
ξεις ότι πολλοί από τους αποχωρήσαντες ξεων (προσωρινές ή οριστικές), χωρίς
υπαλλήλους, παρά το γεγονός ότι ήδη όμως να γίνεται αναφορά σε περαιτέρω
λαμβάνουν σύνταξη από τον προανα- στοιχεία. Πριν την ανακοίνωση των δε-
φερθέν ασφαλιστικό φορέα, εν τούτοις δομένων, ήτοι πριν τη χορήγηση τους,
σκοπίμως δεν το δήλωσαν με αποτέλε- το Ταμείο Σύνταξης και Επικουρικής
σμα να συνεχίζει να τους καταβάλλει το Ασφάλισης Χ. οφείλει με κάθε πρόσφο-
ως άνω ποσό, ποσό που δεν θα είχε υπο- ρο μέσο να ενημερώσει τα υποκείμενα
χρέωση να καταβάλει αν ήταν σε γνώση των δεδομένων, σύμφωνα με το άρθρο
της η συνταξιοδότηση των υπαλλήλων 11 παρ. 3 του ν.2472/1997.
αυτών.
Γ. Επειδή τα αιτούμενα έγγραφα πε- ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΡ. 28/2006
ριέχουν απλά προσωπικά δεδομένα,
αλλά ενδεχομένως και ευαίσθητα και ºáôáøñòéóè åùáÝóõèôïù äåäïíÛ-
συγκεκριμένα δεδομένα σχετικά με την îïù ùçåÝá÷ óå éáôòéëÜ çîöíÀôåù-
κοινωνική πρόνοια ή/και την υγεία, σε óè áðÞ ùçåéïîïíéëÜ åðéôòïðÜ
περίπτωση που για παράδειγμα έχουν
απονεμηθεί αναπηρικές συντάξεις ή Η Αρχή έλαβε υπόψη τα παρακάτω:
άλλα ειδικά επιδόματα (άρθρα 2 περ. α Με την από …(αρ. πρωτ. …) αναφορά
και β του ν. 2472/1997). του προς την Αρχή ο B. Σ. καταγγέλ-
Επειδή σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ. λει ότι η Α’θμια Υγειονομική Επιτροπή
2 περ. ε του ν. 2472/1997 ο τρίτος, ο Νομού X και η Β’θμια Υγειονομική Επι-
Ασφαλιστικός Οργανισμός Ψ. έχει έν- τροπή Y στις ιατρικές γνωματεύσεις που
νομο συμφέρον να λάβει γνώση των μη του χορήγησαν προκειμένου να τις κα-
ευαίσθητων δεδομένων προσωπικού χα- ταθέσει στο Τελωνείο και να τύχει της
ρακτήρα και χωρίς τη συγκατάθεση των ευνοϊκής ρυθμίσεως ατελούς εισαγωγής
υποκειμένων των δεδομένων αυτών. αυτοκινήτου λόγω αναπηρίας, έγινε λε-
Επειδή σύμφωνα με την με αριθ. 3/2003 πτομερής αναφορά της καταστάσεως
γνωμοδότηση της Αρχής, η εισαγγελική υγείας του και ειδικότερα αναγράφηκε
παραγγελία δεν είναι δεσμευτική, όταν ο το ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο ότι
εισαγγελέας δεν ζητά στοιχεία λόγω ποι- πάσχει από (ασθένεια), δημοσιοποιώ-
νικής διώξεως ή όταν δεν ορίζεται ρητά ντας έτσι την κατάσταση της υγείας του,
και δεν επιτάσσεται από νόμο, όπως ισχύ- ενώ θα αρκούσε να γίνει η αναφορά από
ει και στην συγκεκριμένη περίπτωση. τους ιατρούς των επιτροπών που τον
εξέτασαν ότι έχει ή δεν έχει την ανα-
¡éá ôïùó ìïçïùó áùôïùó πηρία που προβλέπει ο νόμος για ατε-
λή εισαγωγή αυτοκινήτου και συνεπώς
Η Αρχή κρίνει ότι επιτρέπεται το Ταμείο εμπίπτει ή δεν εμπίπτει στις διατάξεις
Σύνταξης και Επικουρικής Ασφάλισης Χ. του νόμου αυτού.
160
Η ίδια επεξεργασία έγινε και από την ρειας είναι το αρμόδιο όργανο να τις
Α’θμια Επιτροπή του (ασφαλιστικού εποπτεύει.
φορέα). Συγκεκριμένα η επιτροπή αυτή Επίσης ο εκπρόσωπος του ασφαλιστικού
στη γνωμάτευση που χορήγησε στον φορέα ανέφερε ότι πρόσβαση στις γνω-
προσφεύγοντα προκειμένου να την κα- ματεύσεις των υγειονομικών επιτροπών
ταθέσει στον ΟΑΕΔ και να επιχορηγηθεί του ασφαλιστικού φορέα έχει μόνον ο
η επιχείρηση του σύμφωνα με τις δια- άμεσα ενδιαφερόμενος και ότι οι γιατροί
τάξεις του ν. 2643/1998 «Μέριμνα για είναι υποχρεωμένοι να αναγράφουν στις
την απασχόληση προσώπων ειδικών κα- γνωματεύσεις τη διάγνωση που έκαναν
τηγοριών», αντί να αναφέρει μόνον την και, εναπόκειται στον ενδιαφερόμενο να
πληροφορία ότι ο ενδιαφερόμενος έχει αποφασίσει πως και που θα τη χρησιμο-
ποσοστό αναπηρίας άνω του 50% και η ποιήσει. Επίσης πρότεινε να καθιερωθεί
πάθησή του είναι χρόνια, συνεπώς υπά- ένα είδος πιστοποιητικού το οποίο μπο-
γεται στον συγκεκριμένο νόμο, περιέλα- ρεί να δίνεται στον ενδιαφερόμενο αντί
βε στην γνωμάτευση και την πληροφο- για γνωμάτευση και στο οποίο δεν θα
ρία ότι ο αιτών πάσχει από (ασθένεια), αναγράφεται η ασθένεια αλλά μόνον η
δημοσιοποιώντας έτσι ένα ευαίσθητο πληροφορία ότι ο ενδιαφερόμενος υπά-
προσωπικό του δεδομένο. γεται σε κάποια νομοθετική ρύθμιση.
Στη συζήτηση που έγινε για το επίμαχο Μετά από εξέταση όλων των παραπάνω
ζήτημα την 1.12.2005 στο συμβούλιο στοιχείων, της ανάγνωσης των πρακτι-
της Αρχής παρουσιάστηκε ως εκπρόσω- κών της συνεδρίασης της 1.12.2005 της
πος του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Αρχής και κατόπιν διαλογικής συζήτη-
Y η κ. Μ. Κ.-Ρ., Γενική Διευθύντρια της σης
Περιφέρειας Υ, προκειμένου να καταθέ-
σει τις απόψεις της για το ζήτημα των ια- ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ
τρικών γνωματεύσεων της Α’θμιας Υγει- ΝΟΜΟ
ονομικής Επιτροπής Χ και της Β’θμιας
Υγειονομικής Επιτροπής Υ, καθώς και ο 1. Σύμφωνα με το άρθρο 2α του Ν.
κ. Σπ. Χ., Ιατρός, Διευθυντής Αναπηρίας 2472/97 «Δεδομένα προσωπικού χαρα-
του (ασφαλιστικού φορέα), για να κα- κτήρα συνιστά κάθε πληροφορία που
ταθέσει τις απόψεις του ασφαλιστικού αναφέρεται στο υποκείμενο των δεδομέ-
φορέα σχετικά με την γνωμάτευση της νων».
Υγειονομικής Επιτροπής του ασφαλιστι- Το άρθρο 2β του ανωτέρω νόμου ορίζει
κού φορέα. ότι ευαίσθητα δεδομένα είναι μεταξύ άλ-
Πιο συγκεκριμένα, η ως άνω εκπρό- λων τα δεδομένα που αφορούν υγεία.
σωπος κατέθεσε ότι σύμφωνα με εγκύ- Επίσης σύμφωνα με τo άρθρο 2 δ του
κλιο που εξέδωσε το 1992 το Υπουργείο ιδίου νόμου επεξεργασία προσωπικών
Υγείας, οι υγειονομικές επιτροπές είναι δεδομένων νοείται κάθε εργασία ή σει-
υποχρεωμένες να γνωματεύουν από ρά εργασιών που πραγματοποιείται και
τι πάσχει κάποιος και όχι εάν υπάγεται εφαρμόζεται σε δεδομένα προσωπικού
σε κάποια νομοθετική ρύθμιση. Επίσης χαρακτήρα όπως η συλλογή, η καταχώ-
ανέφερε ότι συνήθως οι γνωματεύσεις ριση, η εξαγωγή, η διαβίβαση, η διάδοση
των υγειονομικών επιτροπών δίνονται ή άλλης μορφής διάθεση.
στον ίδιο τον ενδιαφερόμενο κατόπιν Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου
αιτήσεώς του και ότι είναι αμφίβολο εάν 2 ζ και 2η του ν. 2472/1997, υπεύθυνος
το όργανο που συγκροτεί τις επιτροπές επεξεργασίας θεωρείται οποιοσδήποτε
δηλ. ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέ- καθορίζει το σκοπό και τον τρόπο επε-
161
162
νου, ότι δηλ. πάσχει από ασθένεια, αντί σθηκε στις ανωτέρω ιατρικές γνωμα-
να γίνει αναφορά μόνον της πληροφο- τεύσεις των υγειονομικών επιτροπών
ρίας ότι πάσχει από χρόνια πάθηση με αποτελεί ευαίσθητο προσωπικό δεδο-
ποσοστό αναπηρίας άνω του 50%, οπό- μένο, σύμφωνα με το άρθρο 2 περ. β
τε η περίπτωση του εμπίπτει στις διατά- του ν. 2472/1997, οι δε ιατρικές γνωμα-
ξεις του ν. 2643/1998. τεύσεις συνιστούν αρχείο δεδομένων
Επειδή σύμφωνα με τις διατάξεις του προσωπικού χαρακτήρα, σύμφωνα με
άρθρου 5 του ν. 1798/1988 οι Υγειονο- τις διατάξεις της περίπτωσης ε του ιδί-
μικές Επιτροπές είναι αρμόδιες να γνω- ου άρθρου.
ματεύουν εάν κάποιος έχει τη φύση και Επειδή περαιτέρω, η συγκεκριμένη κα-
τα ποσοστά αναπηρίας που απαιτούνται ταχώριση από τις υγειονομικές επιτρο-
για την ατελή εισαγωγή επιβατικού αυ- πές στις γνωματεύσεις που εξέδωσαν
τοκινήτου και εμπίπτει στις σχετικές και χορήγησαν στον προσφεύγοντα της
διατάξεις του νόμου που αφορούν την πληροφορίας για την κατάσταση της
ατελή εισαγωγή αυτοκινήτου. υγείας του αποτελεί παράνομη επεξερ-
Επειδή σύμφωνα με το άρθρο 7 εδ. η του γασία σύμφωνα με τις διατάξεις του άρ-
ν. 2643/1998 ορίζεται ότι για να υπαχθεί θρου 4 παρ. 1 περ. β του ν. 2472/1997,
κάποιος στη ρύθμιση του ν. 2643/1998 εφόσον η αναφορά του δεδομένου αυ-
για την απασχόληση προσώπων ειδικών τού στις συγκεκριμένες γνωματεύσεις
κατηγοριών, ο ενδιαφερόμενος θα πρέ- δεν ήταν αναγκαία, πρόσφορη και συ-
πει μεταξύ των άλλων δικαιολογητικών ναφής σύμφωνα με την αρχή της αναλο-
να προσκομίσει στην αρμόδια επιτροπή γικότητας με τον σκοπό που εξυπηρε-
που θα κρίνει την αίτησή του και από- τούσαν οι συγκεκριμένες γνωματεύσεις,
φαση της πρωτοβάθμιας υγειονομικής δηλ. η διαπίστωση ότι ο προσφεύγων
επιτροπής αναπηρίας του ασφαλιστικού έχει τη φύση και το ποσοστό αναπηρίας
φορέα με την οποία να προσδιορίζεται που απαιτείται για την ατελή εισαγωγή
το ποσοστό αναπηρίας του καθώς και αυτοκινήτου στην πρώτη περίπτωση και
ότι πάσχει από χρόνια σωματική, ψυχι- την επιχορήγηση της επιχειρήσεως του
κή, ή πνευματική πάθηση ή βλάβη. στην δεύτερη περίπτωση από τον ΟΑΕΔ
Επειδή η Α’θμια Υγειονομική Επιτροπή και, επομένως εμπίπτει στις αντίστοιχες
Χ, η Β’θμια Υγειονομική Επιτροπή Υ και διατάξεις των σχετικών νόμων.
η Α’θμια Υγειονομική Επιτροπή Αναπη- Επειδή υπεύθυνος επεξεργασίας του
ρίας του ασφαλιστικού φορέα γνωμά- αρχείου των γνωματεύσεων που εκ-
τευσαν κατά παράβαση των διατάξεων δόθηκαν από την Α’θμια Υγειονομική
των ν. 1798/1988 και 2643/1998 ότι ο Επιτροπή Χ και την Β’θμια Υγειονομική
προσφεύγων Β. Σ. πάσχει από (ασθέ- Επιτροπή Υ θεωρείται ο Γενικός Γραμ-
νεια), δημοσιοποιώντας με τον τρόπο ματέας της Περιφέρειας Υ, ο οποίος και
αυτό ένα ευαίσθητο δεδομένο υγείας ορίζει και συστήνει τις επιτροπές αυτές
του, αντί να γνωματεύσουν εάν έχει τη σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου
φύση και το ποσοστό αναπηρίας που 166 του ν. 2683/1999, και ασκεί την δι-
απαιτείται για την ατελή εισαγωγή αυτο- οικητική τους εποπτεία, στην περίπτω-
κινήτου στην πρώτη περίπτωση και την ση δε της γνωματεύσεως που εξέδωσε η
επιχορήγηση της επιχειρήσεως του στην Α’θμια Υγειονομική Επιτροπή του ασφα-
δεύτερη περίπτωση από τον ΟΑΕΔ, και λιστικού φορέα υπεύθυνος επεξεργασί-
εάν εμπίπτει στις αντίστοιχες διατάξεις ας του σχετικού αρχείου είναι η Δ/νση
των σχετικών νόμων. Αναπηρίας του ασφαλιστικού φορέα, η
Επειδή η πληροφορία που καταχωρί- οποία εποπτεύει τις υγειονομικές επι-
163
164
για την επιλογή Προϊσταμένου Διεύ- Ν. 2472/1997 είναι νόμιμη τόσο η κα-
θυνσης της Γραμματείας του (φορέας ταχώριση όσο και η τήρηση ιατρικής
εργασίας), θέση για την οποία είχε υπο- γνωμάτευσης στον ατομικό υπηρεσια-
βάλει υποψηφιότητα και ο προσφεύγων. κό φάκελο εργαζομένου, η οποία προ-
Το Υπηρεσιακό Συμβούλιο, στηριζόμε- σκομίστηκε από τον ίδιο τον εργαζό-
νο αποκλειστικά στη γνωμάτευση της μενο αυτοβούλως στην υπηρεσία του.
Πρωτοβάθμιας Υγειονομικής Επιτροπής, Η άσκηση μεταγενέστερα αντιρρήσεων
έκρινε ότι ο προσφεύγων δεν μπορούσε από τον εργαζόμενο και η ανάκληση
να επιλεγεί σε θέση Προϊσταμένου και της συγκατάθεσής του δεν καθιστά κατ’
ανέβαλε τη συζήτηση για την επιλογή ανάγκη παράνομη την εν λόγω επεξερ-
(με αριθμ…………… πρακτικά ανα- γασία (βλ. με αριθμ. 10/2005 απόφαση
βολής του Πενταμελούς Υπηρεσιακού της ΑΠΔΠΧ).
Συμβουλίου του ……). 2. Σύμφωνα με το άρθρο 61 του Ν.
Ο προσφεύγων με την από 26.3.2006 2812/2000 (Κώδικας Δικαστικών Υπαλ-
αίτησή του προς το (φορέα εργασίας) λήλων)
άσκησε το δικαίωμα αντιρρήσεων κατά «1. Για κάθε δικαστικό υπάλληλο τη-
το άρθρο 13 του Ν. 2472/1997 και ζή- ρείται στο δικαστήριο ή στην εισαγ-
τησε την αφαίρεση της επίμαχης ιατρι- γελία, στην οποία ανήκει, και στο
κής γνωμάτευσης από το προσωπικό Υπουργείο Δικαιοσύνης προσωπικό
του μητρώο. Ο φορέας εργασίας με το μητρώο που περιλαμβάνει τα παρα-
με αριθμ. πρωτοκόλλου …….. έγγρα- κάτω στοιχεία, τα οποία καταχωρί-
φό του δεν ικανοποίησε το αίτημα του ζονται με συνεχή αρίθμηση και κατά
προσφεύγοντος και τον ενημέρωσε ότι χρονολογική σειρά.
η ιατρική γνωμάτευση νόμιμα καταχω- 2. Το προσωπικό μητρώο του δικα-
ρίσθηκε στο προσωπικό του μητρώο ως στικού υπαλλήλου περιλαμβάνει:
έγγραφο που αφορά την υπηρεσιακή α) τα στοιχεία της ταυτότητάς του, τα
του κατάσταση. στοιχεία του συζύγου και των τέκνων
Επειδή επίκειται η συζήτηση της ένστα- του. Τα στοιχεία αυτά δηλώνονται
σης του προσφεύγοντος ενώπιον του από το δικαστικό υπάλληλο, ο οποίος
Επταμελούς Υπηρεσιακού Συμβουλίου έχει υποχρέωση να γνωστοποιεί και
του …………… στις 17.5.2005, ο προ- κάθε μεταβολή τους, β) τις δηλώσεις
σφεύγων ζήτησε, κατά το άρθρο 13 παρ. περιουσιακών στοιχείων που υπο-
2 εδ. β΄ του Ν. 2472/1997, την άμεση βάλλονται σύμφωνα με το άρθρο 54,
αναστολή της επεξεργασίας, δηλαδή τη γ) τους τίτλους σπουδών και άλλα
μη χρησιμοποίηση της επίμαχης ιατρι- τυπικά προσόντα, δ) τις εκθέσεις
κής γνωμάτευσης μέχρι την έκδοση ορι- αξιολόγησης των ουσιαστικών προ-
στικής απόφασης επί των αντιρρήσεών σόντων, ε) τις αποφάσεις, έγγραφα,
του. κάθε είδους άδειες και άλλα στοιχεία
Μετά από εξέταση όλων των παραπάνω που αναφέρονται στην υπηρεσιακή
στοιχείων και κατόπιν διεξοδικής συζή- κατάσταση και υπηρεσιακή δραστη-
τησης ριότητα του δικαστικού υπαλλήλου,
στ) τις πειθαρχικές αγωγές, πειθαρ-
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ χικές αποφάσεις και προσφυγές που
ΝΟΜΟ ασκήθηκαν κατά την πειθαρχική δια-
δικασία, ζ) τα στοιχεία της επιστημο-
1. Σύμφωνα με τα άρθρα 4 παρ. 1 α΄ νικής δραστηριότητας του δικαστι-
και β΄, 7 παρ. 2 α΄ και 7Α παρ. 1 α΄ του κού υπαλλήλου, όπως δημοσιεύσεις,
165
166
167
168
169
προσώπων στα οποία αναφέρονται τα ανάλογο προς τους κινδύνους που συ-
δεδομένα και δεν θίγονται οι θεμελι- νεπάγεται η επεξεργασία και η φύση
ώδεις ελευθερίες αυτών». των δεδομένων που είναι αντικείμενο
4) Το άρθρο 7 του Ν. 2472/1997, που ορί- της επεξεργασίας. (…)».
ζει, μεταξύ άλλων, ότι: Επειδή, από τον συνδυασμό των προα-
«1. Απαγορεύεται η συλλογή και η ναφερόμενων διατάξεων προκύπτει ότι
επεξεργασία ευαίσθητων δεδομένων. η συλλογή και επεξεργασία τόσο των
2. Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η συλ- απλών όσο και των ευαίσθητων δεδο-
λογή και η επεξεργασία ευαίσθητων μένων προσωπικού χαρακτήρα επιτρέ-
δεδομένων, καθώς και η ίδρυση και πεται, καταρχήν, εφόσον το υποκείμενο
λειτουργία σχετικού αρχείου, ύστερα των δεδομένων έχει δώσει τη συγκατά-
από άδεια της Αρχής, όταν συντρέ- θεσή του. Ωστόσο, η συλλογή και επε-
χουν μία ή περισσότερες από τις ακό- ξεργασία τόσο των απλών όσο και των
λουθες προϋποθέσεις: ευαίσθητων επιτρέπεται, κατ’ εξαίρεση,
α) Το υποκείμενο έδωσε τη γραπτή και χωρίς τη συγκατάθεση του υποκει-
συγκατάθεσή του εκτός εάν η συγκα- μένου των δεδομένων, για τα μεν απλά
τάθεση έχει αποσπασθεί με τρόπο που δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα υπό
αντίκειται στο νόμο ή τα χρηστά ήθη τις προϋποθέσεις του άρ. 5 παρ. 2, περ.
ή νόμος ορίζει ότι η συγκατάθεση δεν (ε), για τα δε ευαίσθητα δεδομένα προ-
αίρει την απαγόρευση. (...) σωπικού χαρακτήρα υπό τις προϋποθέ-
στ) Η επεξεργασία πραγματοποιείται σεις του άρ. 7 παρ. 2, περ. (στ) του Ν.
για ερευνητικούς και επιστημονικούς 2472/1997 και υπό τον όρο ότι ο σκο-
αποκλειστικά σκοπούς και υπό τον πός της επεξεργασίας είναι νόμιμος,
όρο ότι τηρείται η ανωνυμία και λαμ- σαφής και καθορισμένος, τα δεδομένα
βάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα δεν υπερβαίνουν το σκοπό της επεξερ-
για την προστασία των δικαιωμάτων γασίας και λαμβάνονται τα οργανωτικά
των προσώπων στα οποία αναφέρο- μέτρα για την ασφάλεια των δεδομένων
νται (…)». σύμφωνα με τις επιταγές του άρ. 10 του
4) Το άρθρο 10 του Ν. 2472/1997, που Ν. 2472/1997. Οι δε σχετικοί όροι και
ορίζει, μεταξύ άλλων, ότι: προϋποθέσεις της νομιμότητας συλλο-
«1. Η επεξεργασία δεδομένων προ- γής και επεξεργασίας ευαίσθητων δε-
σωπικού χαρακτήρα είναι απόρρητη. δομένων προσωπικού χαρακτήρα, που
Διεξάγεται αποκλειστικά και μόνο προβλέπονται στο άρ. 7, παρ. 2, περ.
από πρόσωπα που τελούν υπό τον (στ) του Ν. 2472/1997, δύνανται, κατά
έλεγχο του υπεύθυνου επεξεργασίας μείζονα λόγο, να εφαρμοσθούν και στην
ή του εκτελούντος την επεξεργασία επεξεργασία απλών δεδομένων προ-
και μόνον κατ’ εντολήν του. (…) σωπικού χαρακτήρα. Εξάλλου, μόνο
3. Ο υπεύθυνος επεξεργασίας οφεί- ζώντα φυσικά πρόσωπα υπάγονται στο
λει να λαμβάνει τα κατάλληλα ορ- προστατευτικό πεδίο εφαρμογής του Ν.
γανωτικά και τεχνικά μέτρα για την 2472/1997.
ασφάλεια των δεδομένων και την Επειδή, η Αρχή έχει προδιαγράψει, με
προστασία τους από τυχαία ή αθέμιτη σειρά πράξεων και αποφάσεών της – και
καταστροφή, τυχαία απώλεια, αλλοί- ιδίως με τις αποφάσεις 46/2004, 47/2004
ωση, απαγορευμένη διάδοση ή πρό- και 16/2005 – τις προϋποθέσεις νομιμό-
σβαση και κάθε άλλη μορφή αθέμιτης τητας επεξεργασίας δεδομένων προσω-
επεξεργασίας. Αυτά τα μέτρα πρέπει πικού χαρακτήρα, τόσο απλών όσο και
να εξασφαλίζουν επίπεδο ασφάλειας ευαίσθητων, για ερευνητικούς σκοπούς
170
και, ειδικότερα, για την εκπόνηση μετα- επιρροής του υπεύθυνου επεξεργασίας,
πτυχιακής μελέτης ή διδακτορικής δια- δηλαδή να ανακοινώνονται ή διατίθε-
τριβής. Στο πλαίσιο αυτό, όπως η Αρχή νται σε τρίτον χωρίς προηγουμένως
παγίως κρίνει, η διενέργεια επιστημονι- να έχουν ανωνυμοποιηθεί. Επιπλέον,
κής έρευνας συνιστά νόμιμο σκοπό επε- το αντικείμενο της έρευνας πρέπει να
ξεργασίας, κατά την έννοια του άρ. 4 του είναι σαφώς καθορισμένο, ούτως ώστε
Ν. 2472/1997, μεταξύ άλλων και λόγω να είναι δυνατή και η κρίση εάν τα δε-
του ότι, σύμφωνα με το άρ. 16 παρ. 1 του δομένα, που υφίστανται επεξεργασία
Συντάγματος, η ανάπτυξη και προαγω- είναι απαραίτητα για τον επιδιωκόμενο
γή της έρευνας αποτελεί υποχρέωση του σκοπό. Τέλος, κατά το διάστημα της
Κράτους. επεξεργασίας των ευαίσθητων προσω-
Επειδή, η επεξεργασία ευαίσθητων δε- πικών δεδομένων και πριν την ανωνυ-
δομένων προσωπικού χαρακτήρα επι- μοποίηση αυτών, ο υπεύθυνος επεξερ-
τρέπεται, εφόσον ο σκοπός της είναι γασίας πρέπει σύμφωνα με το άρθρο 7
νόμιμος, καταρχήν, με την έγγραφη συ- παρ. 2 στ του Ν. 2472/1997 να λάβει τα
γκατάθεση του υποκειμένου των δεδο- απαραίτητα μέτρα για την προστασία
μένων. Και τούτο, διότι η έγγραφη και των δικαιωμάτων των υποκειμένων των
ρητή συγκατάθεση των υποκειμένων δεδομένων. Τέτοια μέτρα αφορούν με-
των δεδομένων αποτελεί το μέσο για ταξύ άλλων στη διασφάλιση της εμπι-
τη βέλτιστη διασφάλιση του δικαιώμα- στευτικότητας και ακεραιότητας των
τός τους στην προστασία των δεδομέ- δεδομένων. Η εμπιστευτικότητα περι-
νων τους προσωπικού χαρακτήρα και λαμβάνει τον έλεγχο της πρόσβασης
θα πρέπει, καταρχήν, να αναζητείται στα δεδομένα ώστε μόνο εξουσιοδοτη-
και στις περιπτώσεις επεξεργασίας για μένα άτομα από το σύνολο των εργα-
ερευνητικούς ή επιστημονικούς σκο- ζομένων στον υπεύθυνο επεξεργασίας
πούς. Ωστόσο, το άρθρο 7 παρ. 2 περ. να έχουν πρόσβαση στα συγκεκριμένα
(στ) του Ν. 2472/1997 ρητά προβλέπει δεδομένα. Η ακεραιότητα αφορά στην
τη δυνατότητα της επεξεργασίας ευαί- προστασία των προσωπικών δεδομέ-
σθητων δεδομένων προσωπικού χαρα- νων από τυχαία ή αθέμιτη καταστροφή,
κτήρα και χωρίς τη συγκατάθεση του απώλεια ή αλλοίωση.
υποκειμένου υπό ορισμένες προϋποθέ- Επειδή, εν προκειμένω, ο προβαλλό-
σεις, δηλαδή εκείνες της τήρησης της μενος σκοπός επεξεργασίας – σύνταξη
ανωνυμίας και της λήψης των απαραί- διπλωματικής εργασίας, από επιστήμο-
τητων μέτρων για την προστασία των να–ερευνητή, στο πλαίσιο φοιτήσεως
δικαιωμάτων των υποκειμένων των δε- στο Τμήμα X του Πανεπιστημίου X– εί-
δομένων. ναι καθορισμένος, σαφής και νόμιμος,
Όπως δε έχει ήδη κρίνει η Αρχή, η δι- κατά την έννοια του άρθρου 4 του Ν.
άταξη αυτή περιλαμβάνει τουλάχιστον 2472/1997. Αντικείμενο, δε, της κρί-
την περίπτωση όπου η επεξεργασία, σιμης επεξεργασίας – που συνίσταται
όπως πρόσβαση ή χρήση για άλλον στη συλλογή των ληξιαρχικών εγγρα-
σκοπό από αυτόν για τον οποίο συλλέ- φών γεννήσεων – γάμων – θανάτων
χθηκαν τα δεδομένα, π.χ. την παροχή της περιόδου 1945-1980 – αποτελούν
υπηρεσιών υγείας, και η ανωνυμοποί- τόσο απλά όσο και ευαίσθητα δεδομένα
ηση των δεδομένων διενεργείται από προσωπικού χαρακτήρα. Εξάλλου, δεν
τον ίδιο τον υπεύθυνο της επεξεργασί- τίθεται θέμα προστασίας ληξιαρχικών
ας των δεδομένων, έτσι ώστε τα δεδο- δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα για
μένα να μην εκφεύγουν από τη σφαίρα τα πρόσωπα εκείνα, που έχουν αποθά-
171
νει, διότι μόνο ζώντα φυσικά πρόσωπα ση στα ζητηθέντα ληξιαρχικά δε-
υπάγονται στο προστατευτικό πεδίο δομένα των δημοτών θα γίνει στο
εφαρμογής του Ν. 2472/1997. χώρο του αρχείου του Δήμου X, β)
Επειδή, περαιτέρω, τυγχάνει εφαρμο- η αιτούσα την πρόσβαση θα εξάγει
γής η διάταξη του άρ. 7, παρ. 2, περ. (στ) από τους φακέλους των δημοτών
του Ν. 2472/1997. Δηλαδή, η ζητούμε- μόνο όσα στοιχεία είναι κατά την
νη συλλογή και επεξεργασία αφορά, εν επιστημονική κρίση της απαραί-
μέρει, ευαίσθητα δεδομένα, και πρέπει τητα για την ολοκλήρωση του συ-
να επιτραπεί, κατ’ εξαίρεση και χωρίς γκεκριμένου ερευνητικού έργου, γ)
τη συγκατάθεση των υποκειμένων, δι- η ανωνυμοποίηση των δεδομένων
ότι πραγματοποιείται για ερευνητικούς των δημοτών θα γίνει μετά το πέ-
και επιστημονικούς αποκλειστικά σκο- ρας της πρόσβασης στα δεδομένα,
πούς και υπό τον όρο ότι τηρείται η υπό την έννοια ότι δεν επιτρέπεται
ανωνυμία και λαμβάνονται όλα τα απα- να καταγραφούν και να συνδεθούν
ραίτητα μέτρα για την προστασία των τα στοιχεία, που ταυτοποιούν τον
δικαιωμάτων των προσώπων στα οποία κάθε ενδιαφερόμενο δημότη με τα
αναφέρονται. Εξάλλου, από την περι- ευαίσθητα δεδομένα προσωπικού
γραφή τόσο του αντικειμένου όσο και χαρακτήρα, που τον αφορούν, αλλά
της μεθόδου διενέργειας της συγκεκρι- ότι η ζητούμενη επεξεργασία θα κα-
μένης επιστημονικής μελέτης προκύ- ταλήξει στη δημιουργία κατηγοριών
πτει ότι η συλλογή και επεξεργασία των στατιστικής φύσεως συγκεντρωτι-
κρίσιμων δεδομένων προσωπικού χα- κών στοιχείων, από τα οποία δεν θα
ρακτήρα θα καταλήξει οπωσδήποτε σε μπορούν πλέον να προσδιορισθούν
ανωνυμοποίηση, καθώς η σκοπούμενη τα υποκείμενα των δεδομένων, δ) Η
επεξεργασία στοχεύει, κατ’ ουσίαν, στη Θ. Ν. έχει το δικαίωμα να διατηρήσει
δημιουργία κατηγοριών στατιστικής τα ζητούμενα δεδομένα προσωπικού
φύσεως συγκεντρωτικών στοιχείων, χαρακτήρα, τα οποία πρόκειται να
από τα οποία δεν θα μπορούν πλέον συλλεχθούν και να υποστούν επε-
να προσδιορισθούν τα υποκείμενα των ξεργασία, μέχρι του χρονικού σημεί-
δεδομένων. ου της έγκρισης της επιστημονικής
της εργασίας από τα αρμόδια όργα-
¡éá ôïùó ìïçïùó áùôïùó να του ΑΕΙ, στο οποίο φοιτά, κατά
τη νόμιμη διαδικασία, που απαιτεί-
Η Αρχή, ται προκειμένου να της απονεμηθεί
1) Κρίνει ότι ο Δήμος X, ως υπεύθυνος ο προβλεπόμενος ακαδημαϊκός τίτ-
επεξεργασίας του σχετικού αρχείου, λος. Μετά από το προαναφερόμενο
νομιμοποιείται, βάσει των διατάξε- χρονικό σημείο, το σχετικό αρχείο
ων του Ν. 2472/1997, να επιτρέψει δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα
στη Θ. Ν. τη συλλογή και μελέτη πρέπει να καταστραφεί, με ευθύνη
ληξιαρχικών δεδομένων του Δήμου, της Θ. Ν.. Εξαιρούνται δε από την
για το διάστημα από το 1945 έως υποχρέωση καταστροφής μόνο τα
σήμερα. στατιστικής φύσεως συγκεντρωτικά
2) Χορηγεί, δε, την αιτούμενη άδεια στοιχεία, από τα οποία δεν μπορούν
προς το Δήμο X, για την επεξερ- πλέον να προσδιορισθούν τα υπο-
γασία των ζητηθέντων ευαίσθητων κείμενα των δεδομένων, διότι τούτα
δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, δεν λογίζονται από το νόμο ως δε-
υπό τους εξής όρους: α) Η πρόσβα- δομένα προσωπικού χαρακτήρα.
172
173
174
αποτελεσματικά τα καθήκοντά του ανε- μογή της αρχής της ίσης μεταχείρι-
ξάρτητα από την ηλικία του. Δηλαδή, σης προσώπων ασχέτως φυλετικής
δεν αποτελεί το προχωρημένο της ηλικί- ή εθνοτικής καταγωγής, αναφορικά
ας άκριτο τεκμήριο μειωμένης αποτελε- με την απασχόληση, την εργασία, τη
σματικότητας, αλλά κριτήριο ελέγξιμο συμμετοχή σε σωματεία και επαγγελ-
σε κάθε εξειδικευμένη περίπτωση», και ματικές οργανώσεις και την Οδηγία
ε) με δεδομένο ότι ήδη από 01/01/1994, 2000/78/ΕΚ για την καταπολέμηση
βάσει της προαναφερόμενης υπουργι- των διακρίσεων λόγω θρησκείας ή
κής απόφασης, οι νεοπροσλαμβανό- πεποιθήσεων, ειδικών αναγκών, ηλι-
μενοι υπάλληλοι, υποχρεούνται, προς κίας ή γενετήσιου προσανατολισμού
απόδειξη της προϋπηρεσίας τους, να στους τομείς της εργασίας και της
προσκομίσουν βεβαίωση χρόνου ασφά- απασχόλησης.
λισης από τα εν λόγω ταμεία, τίθεται ζή- 4) Τις διατάξεις της Σύστασης 8/2001
τημα ίσης μεταχείρισης των υπαλλήλων (της 13ης/09/2001) της ομάδας εργα-
αυτής της κατηγορίας και όσων είχαν σίας του άρ. 29 της Οδηγίας 95/46/
προσληφθεί σε προγενέστερο χρόνο και EΚ, για την Επεξεργασία των δεδο-
δεν έχουν προσκομίσει βεβαιώσεις χρό- μένων προσωπικού χαρακτήρα στο
νου ασφάλισης. εργασιακό πλαίσιο, η οποία επιμένει
Μετά από εξέταση των προαναφερόμε- ιδιαιτέρως, αφενός, στο ότι κατά την
νων στοιχείων, την ανάγνωση των πρακτι- επεξεργασία δεδομένων προσωπικού
κών των συνεδριάσεων της 2ης/03/2006, χαρακτήρα, που αναφέρονται στους
30ης/03/2006 και 6ης/04/2006 και κατό- εργαζομένους, οι εργοδότες θα πρέ-
πιν διεξοδικής συζήτησης, πει πάντα να έχουν κατά νου τις θεμε-
λιώδεις αρχές προστασίας των δεδο-
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ μένων, και, ιδίως, εκείνης του Σκοπού
ΝΟΜΟ επεξεργασίας, που υπαγορεύει ότι τα
δεδομένα πρέπει να συλλέγονται για
1. Η Αρχή, λαμβάνοντας υπόψη ιδίως: καθορισμένους, σαφείς και νόμιμους
1) Τις διατάξεις του Συντάγματος, και σκοπούς και η μεταγενέστερη επεξερ-
ιδίως εκείνες των άρθρων 9Α, 28, 2 γασία τους πρέπει να συμβιβάζεται με
παρ. 1, 5 παρ. 1, 22 παρ. 1, 4 παρ. 1 και στους σκοπούς αυτούς. Αφετέρου, δε,
2, 22 παρ. 1, 25, 120 παρ. 2. στην αλληλεπίδραση μεταξύ του ερ-
2) Τις διατάξεις του Ν. 2472/1997 για γατικού δικαίου και του δικαίου περί
την Προστασία του ατόμου από την προστασίας δεδομένων, με την έννοια
επεξεργασία δεδομένων προσωπικού ότι «το δίκαιο περί προστασίας δεδο-
χαρακτήρα. μένων δεν λειτουργεί απομονωμένα
3) Τις διατάξεις του Ν. 3304/2005 για από το εργατικό δίκαιο και την εργα-
την Εφαρμογή της αρχής της ίσης με- τική πρακτική, τα οποία, με τη σειρά
ταχείρισης ανεξαρτήτως φυλετικής ή τους, δεν λειτουργούν απομονωμένα
εθνοτικής καταγωγής, θρησκευτικών από το δίκαιο περί προστασίας δεδο-
ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας, μένων. Η αλληλεπίδραση αυτή είναι
ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολι- αναγκαία και πολύτιμη και πρέπει να
σμού (ΦΕΚ Α΄ 16/27.01.2005), που συμβάλει στην ανάπτυξη λύσεων οι
ενσωματώνουν στην ελληνική έννο- οποίες θα εξασφαλίζουν την κατάλ-
μη τάξη δύο Οδηγίες της Ευρωπαϊ- ληλη προστασία των συμφερόντων
κής Ένωσης και, συγκεκριμένα, την των εργαζομένων».
Οδηγία 2000/43/ΕΚ για την εφαρ- 2. Επειδή, η διάταξη του άρ. 8 του Ν.
175
3198/1955, όπως πλέον ισχύει, έχει ως λήλων ως ούτος ετροποποιήθη και συ-
εξής: «Μισθωτοί συνδεόμενοι δια σχέ- νεπληρώθη μεταγενεστέρως, και του Β.
σεως εργασίας αορίστου διαρκείας, συ- Δ/τος της 16/18 Ιουλίου 1920 περί επε-
μπληρώσαντες δεκαπενταετή υπηρε- κτάσεως του Ν. 2112 περί καταγγελίας
σίαν παρά τω αυτώ εργοδότη, υπό την της συμβάσεως εργασίας των ιδιωτικών
έννοιαν της παρ. 1 του άρθρου 6 του Ν. υπαλλήλων και επί των εργατών, τεχνι-
2112, ή το υπό του οικείου Ασφαλιστι- τών και υπηρετών, πλην των διατάξεων
κού Οργανισμού προβλεπόμενον όριον των αφορωσών την προειδοποίησιν».
ηλικίας, εν ελλείψει δε τοιούτου το 65ον 3. Επειδή, όπως έχει γίνει κατ’ επανάλη-
έτος της ηλικίας των, αποχωρούντες της ψη δεκτό από τη νομολογία – και ιδίως
υπηρεσίας τη συγκαταθέσει του εργο- εκείνη του Αρείου Πάγου – με την διά-
δότου, δικαιούνται του ημίσεως της υπό ταξη του άρ. 8 του Ν. 3198/1955 «ελή-
του Ν. 2112 ως ετροποποιήθη μεταγε- φθη μέριμνα για την έξοδο από τις επι-
νεστέρως, ή του Β.Δ. της 16/18 Ιουλίου χειρήσεις των υπερηλίκων υπαλλήλων,
1920, οριζομένης αποζημιώσεως δια την κατά τρόπο που να μη θίγονται αλλ’
περίπτωσιν απροειδοποιήτου καταγγε- εξυπηρετούνται τα συμφέροντα τόσο
λίας της συμβάσεως εργασίας, υπολογι- των μισθωτών όσο και των επιχειρήσε-
ζομένης βάσει των παραγράφων 1 και 2 ων. Και οι μεν μισθωτοί ευνοούνται από
του άρθρου 5 του παρόντος. Μισθωτοί την παραπάνω διάταξη, γιατί μπορούν
εν γένει υπαγόμενοι εις την ασφάλισιν υπό τους όρους που θέτει, της συμπλη-
οιουδήποτε ασφαλιστικού οργανισμού, ρώσεως των προϋποθέσεων για λήψη
δια την χορήγησιν συντάξεως συμπλη- πλήρους συντάξεως γήρατος, να απο-
ρώσαντες ή συμπληρούντες τας προς χωρούν μονομερώς από την εργασία
λήψιν πλήρους συντάξεως γήρατος των, λαμβάνοντας μέρος της αποζημι-
προϋποθέσεις, δύνανται εάν μεν έχουν ώσεως του Ν. 2112/1920, της οποίας
την ιδιότητα του εργατοτεχνίτου ν’ απο- την καταβολή ο νόμος αυτός προέβλεπε
χωρώσι της εργασίας, εάν δε έχουν την μόνο σε περίπτωση απολύσεώς των από
ιδιότητα του υπαλλήλου, είτε ν’ απο- τον εργοδότη, οι δε επιχειρήσεις ευνο-
χωρώσιν είτε ν’ απομακρύνωνται της ούνται, γιατί μπορούν να απολύουν για
εργασίας των παρά του εργοδότου των, ανανέωση του προσωπικού της τους συ-
λαμβάνοντες εις απάσας τας περιπτώ- μπληρούντες τις προϋποθέσεις για λήψη
σεις ταύτας οι μεν επικουρικώς ησφαλι- πλήρους συντάξεως υπαλλήλους των
σμένοι, τα 40%, οι δε μη ασφαλισμένοι με καταβολή σ’ αυτούς μόνο του 50%
επικουρικώς τα 50% της αποζημιώσεως ή του 40% της αποζημιώσεως του Ν.
της οποίας δικαιούνται κατά τας εκά- 2112/1920. Η παρ. 2 του ίδιου άρθρου 5
στοτε ισχυούσας διατάξεις, δια την πε- του Ν. 435/1876, που ορίζει ότι “προκει-
ρίπτωσιν απροειδοποιήτου καταγγελίας μένου περί μισθωτών ησφαλισμένων εις
της συμβάσεως εργασίας, εκ μέρους του έτερον, πλην του ΙΚΑ, οργανισμόν κυ-
εργοδότου. Δια την κατά τ’ ανωτέρω ρίας ασφαλίσεως ως προϋποθέσεις δια
χορηγουμένην εις τους αποχωρούντας την εφαρμογήν της παρ. 1 του παρόντος
ή απομακρυνομένους μισθωτούς, απο- νοούνται αι δια τους ησφαλισμένους εις
ζημίωσιν εφαρμόζονται κατά τα λοιπά το ΙΚΑ προβλεπόμεναι τοιαύται”, έχει
πάντα τα οριζόμενα υπό των άρθρων 1, την έννοια ότι οι προϋποθέσεις παροχής
2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 και 9 του Ν. 3198/1955 πλήρους συντάξεως γήρατος από τον
ως και των διατάξεων του Ν. 2112/1920 άλλο ασφαλιστικό οργανισμού αυτού
περί υποχρεωτικής καταγγελίας της όριο ηλικίας, μισθωτούς, από αυτές που
συμβάσεως εργασίας ιδιωτικών υπαλ- ισχύουν, δια το ΙΚΑ. Τέλος η παρ. 3 του
176
177
178
των εργαζομένων, οι οποίοι έχουν ήδη εργασιακών τους σχέσεων. Επιπλέον, δι-
συμπληρώσει τις προϋποθέσεις για την ότι η ***(Υπηρεσία), ως εργοδότης των
λήψη πλήρους σύνταξης γήρατος, και ενδιαφερόμενων εργαζομένων, ούτε επι-
απολύονται για το λόγο αυτό, σε σχέ- καλείται ούτε, πολύ περισσότερο, απο-
ση με τους συναδέλφους τους εκείνους, δεικνύει ότι το ρυθμιστικό περιεχόμενο
που έχουν μεν συμπληρώσει τις προϋ- της διάταξης του άρ. 8 του Ν. 3198/1955
ποθέσεις για λήψη πλήρους συντάξεως εισάγει εν προκειμένω περίπτωση δικαι-
γήρατος, αλλά απολύονται από τον κοι- ολογημένης διαφορετικής μεταχείρισης
νό εργοδότη τους, όχι για το λόγο αυτό, λόγω ηλικίας, υπό την έννοια της προ-
αλλά για άλλο λόγο (διότι, πχ., ο εργο- αναφερόμενης διάταξης του άρ. 11, παρ.
δότης τους προσάπτει αδικαιολόγητες 1 του Ν. 3304/2005. Η ***(Υπηρεσία)
απουσίες ή ανεπάρκεια κατά την εκτέλε- επικαλείται απλώς την «αναγκαία ανα-
ση της εργασίας τους – στην ανεπάρκεια νέωση του ανθρώπινου δυναμικού της»,
αυτή, δε, μπορεί να επιδρά και η ηλικία αλλά ο ισχυρισμός αυτός είναι αόριστος
τους) και δικαιούνται, συνεπώς, πλήρη και οπωσδήποτε ανεπαρκής για την
αποζημίωση βάσει του Ν. 2112/1920. πλήρωση των όρων και προϋποθέσεων,
9. Επειδή, περαιτέρω, το άρ. 11 παρ. 1 που θέτει η διάταξη του άρ. 11, παρ. 1
του Ν. 3304/2005 προβλέπει μεν δυνα- του Ν. 3304/2005, προκειμένου να δι-
τότητα δικαιολογημένης διαφορετικής καιολογηθεί η διαφορετική μεταχείριση
μεταχείρισης λόγω ηλικίας, ορίζοντας, λόγω ηλικίας συγκεκριμένων κατηγορι-
μεταξύ άλλων, ότι «κατά παρέκκλιση του ών εργαζομένων στην εν λόγω υπηρε-
άρθρου 7 παρ. 1 δεν συνιστά διάκριση η σία. Ουδόλως, συνεπώς, ανταποκρίθηκε
διαφορετική μεταχείριση λόγω ηλικίας, η ***(Υπηρεσία) στο βάρος απόδειξης,
εφόσον η μεταχείριση αυτή προβλέπεται που της αναλογεί ως εργοδότη, ότι η με-
στο νόμο προς εξυπηρέτηση σκοπών της ταχείριση αυτή – δηλαδή, η καταγγελία
πολιτικής της απασχόλησης, της αγοράς των επίμαχων συμβάσεων εργασίας υπό
εργασίας και της επαγγελματικής κατάρ- τους όρους του άρ. 8 του Ν. 3198/1955
τισης, τα δε μέσα επίτευξης των σκοπών – συνιστά εν προκειμένω περίπτωση
αυτών είναι πρόσφορα και αναγκαία προβλεπόμενη στο νόμο προς εξυπη-
(…)». Ωστόσο, εν προκειμένω, το ρυθμι- ρέτηση σκοπών της πολιτικής της απα-
στικό περιεχόμενο της ανωτέρω διάτα- σχόλησης, της αγοράς εργασίας και της
ξης δεν αρκεί, ώστε να αιτιολογήσει τη επαγγελματικής κατάρτισης, και ότι, πε-
δυσμενή μεταχείριση, που υφίστανται οι ραιτέρω, τα μέσα επίτευξης των σκοπών
ενδιαφερόμενοι εργαζόμενοι. Και τούτο, αυτών είναι πρόσφορα και αναγκαία.
διότι, καταρχάς, όπως ακριβώς επικα- 10. Επειδή, κατά τα προεκτεθέντα, η ζη-
λείται η ***(Υπηρεσία), τα καταστατικά τούμενη από τη ***(Υπηρεσία) επεξερ-
των ασφαλιστικών τους ταμείων δεν γασία δεδομένων προσωπικού χαρακτή-
προβλέπουν συγκεκριμένη ηλικία για ρα – δηλαδή, η συλλογή και επεξεργασία
υποχρεωτική συνταξιοδότηση. Το κενό δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα
αυτό μπορεί να ρυθμιστεί μόνο με την εργαζομένων, που αφορούν ειδικότερα
εισαγωγή ρητής διάταξης νόμου, που θα τον προσδιορισμό του συνολικού χρό-
θεσπίζει – στη βάση αντικειμενικών κρι- νου ασφάλισης καθενός τους, καθώς
τηρίων, κατά τις επιταγές της Οδηγίας και η ίδρυση και λειτουργία σχετικού
2000/78/ΕΚ – συγκεκριμένο όριο ηλι- αρχείου, με σκοπό επεξεργασίας την κα-
κίας για την υποχρεωτική συνταξιοδό- ταγγελία των επίμαχων συμβάσεων ερ-
τηση αυτής της κατηγορίας των εργα- γασίας βάσει του άρ. 8 του Ν. 3198/1955
ζομένων και τη συνακόλουθη λήξη των – δεν πληροί τους όρους και προϋποθέ-
179
σεις του άρ. 4 του Ν. 2472/1997 και είναι γία σχετικού αρχείου, με σκοπό επεξερ-
παράνομη. Και τούτο, διότι η ζητούμενη γασίας την καταγγελία των επίμαχων
επεξεργασία δεδομένων προσωπικού συμβάσεων εργασίας βάσει του άρ. 8
χαρακτήρα των ενδιαφερομένων εργα- του Ν. 3198/1955, καταλαμβάνει σαφώς
ζομένων ως δημοσιογράφων καταλήγει και το μέρος εκείνο του προσωπικού της
πράγματι σε μία αδικαιολόγητη, και άρα ***(Υπηρεσία), που προσελήφθη μετά
αθέμιτη, σε βάρος τους διάκριση στον την 1η/01/1994.
τομέα της απασχόλησης και της εργασί- 12. Επειδή, δε, η διάταξη του άρ. 8 του
ας και, συνεπώς, αντιβαίνει σε διατάξεις Ν. 3198/1955 αναφέρεται μεν ρητά στην
υπέρτερης νομικής ισχύος. παροχή εργασίας στο πλαίσιο σύμβασης
11. Επειδή, περαιτέρω, η ***(Υπηρεσία), εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρό-
με το εξεταζόμενο ερώτημά της, ζήτησε νου, αλλά, η νομολογία έχει ήδη αποδε-
μεν να της επιτραπεί η χορήγηση από χθεί την εφαρμογή της εν λόγω διάταξης
τους οικείους ασφαλιστικούς φορείς και σε περίπτωση παροχής εργασίας στο
στοιχείων, σχετικά με το χρόνο ασφάλι- πλαίσιο σύμβασης εξαρτημένης εργασί-
σης των απασχολούμενων στην εν λόγω ας ορισμένου χρόνου.
υπηρεσία δημοσιογράφων με σύμβαση 13. Επειδή, εξάλλου, η κρίσιμη συλλογή
εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου και επεξεργασία δεδομένων προσωπικού
χρόνου, πλην όμως, ρητά επικαλείται, χαρακτήρα εργαζομένων, που αφορούν
παράλληλα, ότι έχει στη διάθεσή της τα ειδικότερα τον προσδιορισμό του συνο-
κρίσιμα αυτά στοιχεία τουλάχιστον για λικού χρόνου ασφάλισης καθενός τους,
τμήμα του προσωπικού της, και, πάντως, καθώς και η ίδρυση και λειτουργία σχετι-
για κάθε υπάλληλο, που προσελήφθη κού αρχείου, για το σκοπό της καταγγελί-
μετά την 1η/01/1994, διότι «ήδη από ας εργασιακών σχέσεων για λόγους, που
01.01.1994, βάσει κοινής απόφασης των συνδέονται αποκλειστικά με την ηλικία
Υπουργών Οικονομίας-Οικονομικών των εργαζομένων αυτών, έχουν, κατά τα
και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης προεκτεθέντα, παράνομο χαρακτήρα, ο
και Αποκέντρωσης, οι νεοπροσλαμβα- παράνομος αυτός χαρακτήρας της σκο-
νόμενοι υπάλληλοι, υποχρεούνται, προς πούμενης επεξεργασίας αφορά επίσης
απόδειξη της προϋπηρεσίας τους, να και τους δημοσιογράφους εκείνους,
προσκομίσουν βεβαίωση χρόνου ασφα- που παρέχουν ανεξάρτητη εργασία, στο
λίσεως από τα εν λόγω ταμεία». Όμως, πλαίσιο είτε συμβάσεων ανεξάρτητης
αφενός μεν, ο καθορισμένος σκοπός της εργασίας του άρ. 648 ΑΚ είτε συμβάσεων
σχετικής επεξεργασίας, βάσει της συγκε- έργου του άρ. 681 ΑΚ. Είναι δε αναγκαίο
κριμένης κοινής υπουργικής απόφασης, ο κύκλος των υποκειμένων, που αφορά
συνίστατο στην υπαγωγή των εν λόγω η κρίσιμη συλλογή και επεξεργασία, να
υπαλλήλων στο ρυθμιστικό πεδίο των διευρυνθεί, ώστε να συμπεριλάβει και
εφαρμοστέων συλλογικών συμβάσεων τις προαναφερόμενες κατηγορίες ανε-
εργασίας, και όχι στην υπαγωγή τους ξάρτητων εργαζομένων, κυρίως διότι το
στο ρυθμιστικό πεδίο της διάταξης του προσωπικό πεδίο εφαρμογής της νομο-
άρ. 8 του Ν. 3198/1955. Αφετέρου, δε, ο θεσίας για την απαγόρευση των διακρί-
παράνομος χαρακτήρας της συλλογής σεων κατά την απασχόληση δεν περιορί-
και επεξεργασίας δεδομένων προσωπι- ζεται στους εργαζόμενους, που παρέχουν
κού χαρακτήρα εργαζομένων, που αφο- εξαρτημένη εργασία (μισθωτοί), αλλά
ρούν ειδικότερα τον προσδιορισμό του αποσκοπεί στην προστασία κατηγοριών
συνολικού χρόνου ασφάλισης καθενός προσώπων ανεξαρτήτως του ειδικότερου
τους, καθώς και η ίδρυση και λειτουρ- νομικού χαρακτηρισμού της εργασιακής
180
τους σχέσης (Βλ. και άρ. 4 και 8 του Ν. λιστικά ταμεία των εργαζομένων της
3304/2005). στοιχείων, που αφορούν το συνολικό
14. Συνεπώς, με βάση τις προηγηθείσες χρόνο ασφάλισης των απασχολούμενων
σκέψεις, και παρά την επίκληση από τη στην εν λόγω υπηρεσία δημοσιογράφων
***(Υπηρεσία) του γράμματος της διάτα- με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου
ξης του άρ. 8 του Ν. 3198/1955, επιβάλ- αορίστου χρόνου, για το σκοπό καταγγε-
λεται όπως ο κύκλος των υποκειμένων, λίας των συμβάσεων εργασίας τους, και
που αφορά η κρίσιμη συλλογή και επε- η δημιουργία σχετικού αρχείου αντιβαί-
ξεργασία, νοηθεί ότι καλύπτει το σύνολο νουν στις επιταγές του άρθρου 4 του Ν.
των ενδιαφερόμενων δημοσιογράφων, 2472/1997. Επομένως, είναι ανεπίτρεπτη
δηλ. όλους όσοι απασχολούνται στη η δημιουργία και λειτουργία αρχείου με
***(Υπηρεσία), είτε στο πλαίσιο συμβά- την οποιαδήποτε συλλογή και επεξεργα-
σεων εξαρτημένης εργασίας (αορίστου σία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα
ή ορισμένου χρόνου, πλήρους ή μερικής σχετικών με τον προσδιορισμό της ηλι-
απασχόλησης), είτε στο πλαίσιο άλλων κίας εργαζομένων σε αυτό, με σκοπό την
συμβατικών τύπων με αντικείμενο την καταγγελία των εργασιακών συμβάσεων
παροχή εργασίας (κυρίως συμβάσεων των εργαζομένων αυτών – ανεξάρτητα
ανεξάρτητης εργασίας και συμβάσεων δε από την ιδιαίτερη νομική φύση των
έργου), ανεξαρτήτως δε του χρόνου εν λόγω εργασιακών συμβάσεων – για
προσλήψεώς τους. Για την ταυτότητα δε λόγους, που συνδέονται αποκλειστικά
του νομικού λόγου, μολονότι το ερώτη- με την ηλικία καθενός εξ αυτών και δι-
μα της ***(Υπηρεσίας) αφορά την κατη- ακρίνονται σαφώς από τις περιπτώσεις
γορία εργαζομένων της ***(Υπηρεσίας), εκείνες, όπου διάταξη νόμου προβλέπει
που απασχολούνται ως δημοσιογράφοι, ρητά την αυτοδίκαιη λήξη εργασιακής
είναι αναγκαίο να διευρυνθεί περαιτέ- σχέσης για το λόγο της συνταξιοδότη-
ρω ο κύκλος των υποκειμένων, ώστε να σης του εργαζομένου, λόγω συμπλήρω-
καλύψει το σύνολο του προσωπικού της σης συγκεκριμένου ορίου ηλικίας.
***(Υπηρεσίας), ανεξαρτήτως ειδικότε-
ρου επαγγελματικού προσδιορισμού. ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΡ. 34/2006
15. Επειδή, δε, η ζητούμενη από τη
***(Υπηρεσία) συλλογή και επεξεργασία ¢éáçòáæÜ áîùðïôáêÝá÷ áðÞ óôòá-
δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ερ- ôïìïçéëÜ íåòÝäá ëáé áðÞ ðéóôï-
γαζομένων, καθώς και η ίδρυση και λει- ðïéèôéëÞ óôòáôïà ôàðïù °
τουργία σχετικού αρχείου, είναι παρά-
νομες, διότι αντιβαίνουν στις διατάξεις Η Αρχή έλαβε υπόψη τα παρακάτω:
του άρ. 4 του Ν. 2472/1997, παρέλκει η Με την από... (αρ. πρωτ....) αναφορά του
εξέταση του ζητήματος της ιδιαίτερης προς την Αρχή ο Γ. Γ. καταγγέλλει ότι το
φύσης των δεδομένων αυτών, εάν, δη- Στρατολογικό Γραφείο περιοχής Χ του
λαδή, τα ζητούμενα εν προκειμένω στοι- χορήγησε πιστοποιητικό στρατολογικής
χεία αποτελούν «απλά» ή ευαίσθητα δε- κατάστασης τύπου Α’, στο οποίο ανα-
δομένα προσωπικού χαρακτήρα. γραφόταν η ποινική του καταδίκη λόγω
ανυποταξίας και η πληροφορία ότι υπό-
¡éá ôïùó ìïçïùó áùôïùó κειται στις στερήσεις που προβλέπονται
από το άρθρο 19 του ν.1763/1988, ενώ
Η Αρχή, είχε ήδη απαλλαγεί από την υποχρέωση
Αποφαίνεται ότι η απευθείας χορήγηση για στράτευση στις 26.5 2003.
στη ***(Υπηρεσία) από τα οικεία ασφα- Πιο συγκεκριμένα και όπως προκύπτει
181
από την αναφορά και τα επισυναπτόμε- σκληση ή τις προσκλήσεις για τις οποί-
να σε αυτή έγγραφα, ο προσφεύγων είχε ες κηρύχθηκαν ανυπότακτοι όσοι κατά
καταδικαστεί για ανυποταξία με τις με την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νό-
αριθμ. ... και ... αποφάσεις του Στρατο- μου, έχουν λόγους απαλλαγής από τη
δικείου περιοχής Χ σε ποινή φυλάκισης στράτευση. Το ίδιο άρθρο ορίζει ότι το
τεσσάρων (4) μηνών με τριετή αναστο- αξιόποινο της ανυποταξίας των υπαγο-
λή και σε ποινή φυλάκισης δύο (2) ετών μένων στις περιπτώσεις που ρυθμίζει η
με τριετή αναστολή αντίστοιχα. Όπως συγκεκριμένη διάταξη εξαλείφεται με
όμως προκύπτει από το πιστοποιητικό παραγραφή και αίρονται όλες οι σχετι-
στρατολογικής κατάστασης τύπου Α’, το κές συνέπειες.
οποίο είχε εκδοθεί στις 29.9.2005 από Επίσης σύμφωνα με τις διατάξεις του
το Στρατολογικό Γραφείο περιοχής Χ, ο άρθρου 51 παρ. 3 εδ. ε του ν. 3421/2005
κ. Γ. κατατάχθηκε για πρώτη φορά την η ανυποταξία διακόπτεται με την κρίση
10.7.1995. Στη συνέχεια απαλλάχθηκε του ανυπότακτου από την αρμόδια υγει-
από την υποχρέωση για στράτευση την ονομική επιτροπή των Ενόπλων Δυνά-
26.5.2003, ενώ νωρίτερα του είχε ήδη μεων, ως ακατάλληλου για στράτευση
χορηγηθεί αναβολή εκπλήρωσης της ή με τη χορήγηση αναβολής κατάταξης
στρατιωτικής του υποχρέωσης για ένα για λόγους υγείας.
(1) έτος την 13.7.1995 και την 28.5.2001 Το άρθρο 2 παρ. 2 του Ποινικού Κώδι-
αντίστοιχα. κα ορίζει ότι αν μεταγενέστερος νόμος
Σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. ... απόφα- χαρακτήρισε την πράξη όχι αξιόποινη
ση της Διεύθυνσης Στρατολογικού του παύει και η εκτέλεση της ποινής που
ΓΕΕΘΑ απορρίφθηκε η από 6.5.2005 επιβλήθηκε καθώς και τα ποινικά επα-
αίτηση-προσφυγή του αναφερόμενου κόλουθα της.
κατά της υπ’ αριθμ... πράξης του Στρα- Ειδικότερα για τις στερήσεις, οι οποίες
τολογικού Γραφείου περιοχής Χ με την προβλέπονται συνεπεία αμετάκλητης
αιτιολογία ότι δεν πληρούνται οι προϋ- καταδίκης για ανυποταξία, ορίζεται στο
ποθέσεις για την εξάλειψη του αξιοποί- άρθρο 53 παρ. 7 του ν. 3421/2005 ότι «οι
νου των ανυποταξιών του σύμφωνα με στερήσεις αυτές παύουν να ισχύουν, ανε-
τις διατάξεις του Στρατιωτικού Ποινικού ξάρτητα από την ημερομηνία της αμετά-
Κώδικα και του Π.Δ. 292/2003, το οποίο κλητης καταδίκης, εφόσον συντρέχουν
ίσχυε κατά τον χρόνο εξέτασης της προ- αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
σφυγής του, καθόσον οι διατάξεις αυτές α) εκπληρωθούν όλες οι στρατιωτικές
αφορούν ανυποταξίες που εκκρεμούν υποχρεώσεις ή οι ενδιαφερόμενοι απαλ-
στο αρμόδιο στρατιωτικό δικαστήριο λαγούν νόμιμα από αυτές και, β) εκτιθεί
και όχι ανυποταξίες για τις οποίες έχουν η ποινή που τους επιβλήθηκε.
εκδοθεί αμετάκλητες καταδικαστικές Όσον αφορά τη νομιμότητα της επε-
αποφάσεις. ξεργασίας των προσωπικών δεδομένων,
Μετά από εξέταση όλων των παραπάνω σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4
στοιχείων και κατόπιν διαλογικής συζή- παρ. 1 εδάφια β και γ του ν. 2472/1997,
τησης τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα
για να τύχουν νόμιμης επεξεργασίας θα
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ πρέπει να είναι συναφή, πρόσφορα και
ΝΟΜΟ όχι περισσότερα από όσα κάθε φορά
απαιτείται ενόψει των σκοπών της επε-
1. Σύμφωνα με το άρθρο 5 του ν. ξεργασίας, καθώς και να είναι ακριβή
3036/2002 εξαιρούνται από την πρό- και, εφόσον χρειάζεται, να υποβάλλο-
182
183
ναι σύμφωνη με το σκοπό επεξεργασίας γελία της σύμφωνα με την οποία η Ε. Σ.,
που εξυπηρετεί το πιστοποιητικό. διαχειρίστρια της πολυκατοικίας, αναρτά
Ειδικότερα, για την αναγραφή της ανυ- ανακοινώσεις, στις οποίες η καταγγέλ-
ποταξίας στο πιστοποιητικό στρατού λουσα εμφανίζεται ως οφειλέτρια κοινο-
τύπου Α’, σκοπός του πιστοποιητικού χρήστων δαπανών. Οι εν λόγω ανακοι-
στρατού τύπου Α’ είναι σύμφωνα με την νώσεις αναρτώνται σε μέρη και χώρους
υπ’ αριθμ. 1620/21.10.2000 απόφασης της πολυκατοικίας προσβάσιμους σε
της Αρχής η πιστοποίηση ότι κάποιος τρίτα (πλην των συνιδιοκτητών) πρόσω-
εκπλήρωσε τις στρατιωτικές του υπο- πα – επισκέπτες, όπως στον πίνακα ανα-
χρεώσεις ή ότι απαλλάχθηκε νομίμως κοινώσεων (ο οποίος περιβάλλεται από
από αυτές. Συνεπώς, σύμφωνα με τις γυάλινο κουτί και είναι κλειδωμένος με
αρχές της αναλογικότητας και προσφο- λουκέτο), στις κολώνες της εισόδου της
ρότητας που θέτουν οι διατάξεις του πολυκατοικίας και στο ασανσέρ.
άρθρου 4 παρ. 2 του ν. 2472/1997, κα- Με τα με αριθμ. πρωτοκόλλου της Αρ-
θώς και λόγω του ότι έχουν αρθεί οι στε- χής ... και ... έγγραφά της η Αρχή γνώ-
ρήσεις που προβλέπονται από το νόμο ρισε στην Ε. Σ., ότι η πρακτική της αυτή
συνέπεια καταδίκης για ανυποταξία, η δεν είναι σύμφωνη με τα οριζόμενα στη
αναφορά του δεδομένου της ανυποταξί- με αριθμ. 75/2002 απόφασή της, όπου
ας στο εν λόγω πιστοποιητικό δεν είναι αντιμετωπίζεται διεξοδικά το θέμα
συναφής και σύμφωνη με το σκοπό επε- της ανάρτησης των καταστάσεων των
ξεργασίας που αυτό εξυπηρετεί και ως εκ κοινοχρήστων στο χώρο της πολυκα-
τούτου δεν θα πρέπει να αναγράφεται. τοικίας, και της απέστειλε τη σχετική
απόφαση ώστε να συμμορφωθεί με όσα
¡éá ôïùó ìïçïùó áùôïùó σχετικά αυτή ορίζει. Εντούτοις και παρά
τις υποδείξεις της Αρχής η Ε. Σ. εξακο-
1. ΚΡΙΝΕΙ ότι η αναγραφή της ανυποτα- λουθεί να εφαρμόζει την ίδια πρακτική,
ξίας α) στη στρατολογική μερίδα του όπως αναφέρει στη με αριθμ. Πρωτο-
προσφεύγοντος Γ. Γ. και β) στο πιστο- κόλλου της Αρχής ... δεύτερη καταγγε-
ποιητικό στρατού τύπου Α’ είναι αντί- λία της η Ι. Ν..
θετη στις διατάξεις του ν. 2472/1997. Με τη με αριθμ. πρωτ. της Αρχής ... κλήση
2. ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ τη διαγραφή του δεδο- η Ε. Σ. κλήθηκε να παραστεί σε ακρόαση
μένου αυτού τόσο από τη στρατολο- την Πέμπτη 18.5.2006 ενώπιον του Συμ-
γική μερίδα του προσφεύγοντος όσο βουλίου της Αρχής. Την παραπάνω κλή-
και από το πιστοποιητικό στρατού ση αρνήθηκε να παραλάβει στις 9.5.2006
τύπου Α’. στην οικία της ο σύζυγός της, όπως προ-
κύπτει και από το αποδεικτικό επίδοσης
ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΡ. 35/2006 του επιμελητή της Αρχής Σ. Πέτρου.
Μετά από εξέταση όλων των παραπάνω
°îÀòôèóè áîáëïéîñóåöî óøåôé- στοιχείων και κατόπιν διεξοδικής συζή-
ëñî íå ïæåéìÛ÷ ëïéîïøòÜóôöî τησης
äáðáîñî óå øñòïù÷ ôè÷ ðïìùëá-
ôïéëÝá÷ ðòïóâÀóéíïù÷ óå ôòÝôïù÷ ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ
ΝΟΜΟ
Η Αρχή έλαβε υπόψη τα παρακάτω:
Η Ι. Ν., ιδιοκτήτρια διαμερίσματος στην 1. Τα δεδομένα που αναγράφονται
επί της οδού Χ πολυκατοικίας, κατέθεσε στις ανακοινώσεις που αναρτώνται
τη με αριθμ. πρωτ. της Αρχής ... καταγ- στον πίνακα ανακοινώσεων (και σε
184
185
186
Αξιολόγησης όταν κατέθεσαν και τα δύο της συνεδρίασης της 19.1.2006 της Αρχής
μέρη το φάκελο τους για να γίνει η αξι- και κατόπιν διαλογικής συζήτησης.
ολόγησή τους από το Συμβούλιο κρίσης
των γιατρών για τη συγκεκριμένη θέση. ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ
Επίσης ο εκπρόσωπος του νοσοκομείου ΝΟΜΟ
ανέφερε ότι τα στοιχεία που δόθηκαν δεν
ήταν ευαίσθητα δεδομένα και ότι χορη- 1. Σύμφωνα με το άρθρο 2α του Ν.
γήθηκαν στον αιτούντα Ψ μετά από την 2472/97 «Δεδομένα προσωπικού χαρα-
κατάθεση των αξιολογικών κρίσεων του κτήρα συνιστά κάθε πληροφορία που
Συμβουλίου Αξιολόγησης και μέσα στην αναφέρεται στο υποκείμενο των δεδο-
προβλεπόμενη προθεσμία των είκοσι μένων».
(20) ημερών που έχουν οι υποψήφιοι για Επίσης σύμφωνα με τo άρθρο 2 δ του
την κατάληψη της θέσης για να υποβά- ιδίου νόμου επεξεργασία προσωπικών
λουν τις ενστάσεις τους επί των ανωτέ- δεδομένων νοείται κάθε εργασία ή σει-
ρω εισηγήσεων. Τέλος, όπως κατέθεσε ο ρά εργασιών που πραγματοποιείται και
ανωτέρω εκπρόσωπος του νοσοκομείου, εφαρμόζεται σε δεδομένα προσωπικού
το νοσοκομείο ............... δεν ενημέρωσε, χαρακτήρα όπως η συλλογή, η καταχώ-
όπως όφειλε ως υπεύθυνος επεξεργασί- ριση, η εξαγωγή, η διαβίβαση, η διάδοση
ας, τον προσφεύγοντα για την ανακοίνω- ή άλλης μορφής διάθεση.
ση των προσωπικών του στοιχείων στον Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου
αιτούντα Ψ γιατί δεν γνώριζε ότι υφίστα- 2 ζ και 2η του ν. 2472/1997, υπεύθυνος
ται η υποχρέωση αυτή εκ του νόμου. επεξεργασίας θεωρείται οποιοσδήποτε
Ο εκπρόσωπος του Κέντρου Υγείας ......... καθορίζει το σκοπό και τον τρόπο επε-
ανέφερε ότι κάποια από τα έγγραφα που ξεργασίας των προσωπικών δεδομένων,
περιείχαν προσωπικές πληροφορίες για όπως φυσικό ή νομικό πρόσωπο, δημό-
τον προσφεύγοντα, όπως πόσες ημέρες σια αρχή ή υπηρεσία ή οποιοσδήποτε
είχε εργαστεί ο προσφεύγων στο Κέντρο άλλος οργανισμός, ενώ εκτελών την
Υγείας, πόσες εφημερίες είχε ή πόσες μέ- επεξεργασία είναι όποιος επεξεργάζεται
ρες αδείας είχε λάβει, τα απέστειλε το προσωπικά δεδομένα για λογαριασμό
Κέντρο Υγείας στο νοσοκομείο ........... του υπευθύνου επεξεργασίας.
και κάποια άλλα, τα οποία περιείχαν Το άρθρο 4 παρ. 1 εδ. β του ιδίου νόμου
πληροφορίες για τις εφημερίες που είχε θέτει ως προϋπόθεση νόμιμης επεξεργα-
ο προσφεύγων, τα χορήγησε απευθείας σίας των προσωπικών δεδομένων από
το Κέντρο Υγείας στον Ψ, αφού προ- τον υπεύθυνο επεξεργασίας να είναι τα
ηγουμένως ενημέρωσε σχετικά τη δι- δεδομένα συναφή, πρόσφορα και όχι πε-
εύθυνση του νοσοκομείου ..............και ρισσότερα από όσα κάθε φορά απαιτεί-
έλαβε την άδεια του για την χορήγηση ται ενόψει των σκοπών επεξεργασίας.
αυτών. Επίσης κατέθεσε ότι τα κέντρα Ακόμη σύμφωνα με τις διατάξεις του άρ-
υγείας αποτελούν πρωτοβάθμια φροντί- θρου 5 παρ. 2 εδάφιο ε του ν. 2472/1997,
δα υγείας, και λειτουργούν ως εξωτερικά επιτρέπεται η επεξεργασία και χωρίς τη
ιατρεία των νοσοκομειακών μονάδων συγκατάθεση του υποκειμένου όταν
στις οποίες υπάγονται, για τον λόγο αυτή « …..είναι απολύτως αναγκαία για
αυτό δεν τηρούν τα ίδια αρχείο προσω- την ικανοποίηση του έννομου συμφέρο-
πικού ή ασθενών, αλλά τα νοσοκομεία ντος που επιδιώκει ο υπεύθυνος επεξερ-
στα οποία αυτά διοικητικά υπάγονται. γασίας ή ο τρίτος ή οι τρίτοι στους οποί-
Μετά από εξέταση όλων των παραπάνω ους ανακοινώνονται τα δεδομένα και
στοιχείων, της ανάγνωσης των πρακτικών υπό τον όρο ότι τούτο υπερέχει προφα-
187
188
189
τος Πολιτικών και Ιστορικών Σπουδών κατά τη δημοσίευση, και αφετέρου για τη
του Παντείου Πανεπιστημίου αιτείται συνέχιση της ιστορικής έρευνας από τους
την πρόσβαση στα αρχεία της Εθνι- επόμενους ερευνητές, αφού αυτοί δεν θα
κής Αντίστασης του Γ.Ε.Σ./ΔΙΣ που χρειάζεται να αρχίσουν την έρευνά τους
τηρούνται στη Δ/νση Ιστορίας Στρα- εκ του μηδενός, αλλά θα μπορούν να
τού του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας. χρησιμοποιήσουν τις ήδη συγκεντρωμέ-
Η ανωτέρω εκπονεί διδακτορική δι- νες αρχειακές πηγές.
ατριβή με θέμα “Ο εμφύλιος πόλεμος Η Αρχή εξετάζοντας την παραπάνω αί-
………………………………….”. Στο τηση και τα λοιπά στοιχεία του φακέλου
εν λόγω αρχείο επιθυμεί να αναζητήσει και κατόπιν διαλογικής συζήτησης
στοιχεία για τις συγκρούσεις ΕΛΑΣ-
ΕΔΕΣ που έλαβαν χώρα συγκεκριμένες ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ
περιόδους στην περιοχή Μαστοροχωρί- ΝΟΜΟ
ων καθώς και να διασταυρώσει στοιχεία
που αφορούν συλλήψεις και αφοπλι- Σύμφωνα με το άρθρ. 7 § 2 περ. στ΄ του
σμούς Εδεσιτών της περιοχής τα οποία ν. 2472/1997 «Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται
δημοσιεύτηκαν στον τύπο. Ζητά ακόμη η συλλογή και η επεξεργασία ευαίσθη-
να της επιτραπεί να χρησιμοποιήσει των δεδομένων, καθώς και η ίδρυση και
κατά τη δημοσίευση της έρευνάς της τα λειτουργία σχετικού αρχείου, ύστερα από
πραγματικά στοιχεία των αρχηγών αμ- άδεια της Αρχής, όταν… η επεξεργασία
φοτέρων των πλευρών τα οποία έχουν πραγματοποιείται για ερευνητικούς και
ήδη δημοσιευτεί, ενώ θα τηρήσει την επιστημονικούς αποκλειστικά σκοπούς
ανωνυμία για τους απλούς πολίτες. Η και υπό τον όρο ότι τηρείται η ανωνυμία
ανωτέρω υπηρεσία ζήτησε από την ερευ- και λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέ-
νήτρια να της προσκομίσει άδεια από τρα για την προστασία των δικαιωμάτων
την Αρχή προκειμένου να της επιτρέψει των προσώπων στα οποία αναφέρονται».
την πρόσβαση στα αιτούμενα στοιχεία. Το άρθρ. 2 στοιχ. β΄ του ιδίου νόμου ορίζει
Ακόμη, η ανωτέρω ερευνήτρια ζητά από ότι στα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα
την Αρχή να της επιτρέψει να μην κατα- συγκαταλέγονται και αυτά που αφορούν
στρέψει το αρχείο το οποίο έχει δημιουρ- τις πολιτικές πεποιθήσεις.
γήσει κατά την έρευνά της και όπου περι- Από τις προαναφερθείσες διατάξεις
έχονται ιστορικά στοιχεία μετά το πέρας προκύπτει ότι η επεξεργασία ευαίσθη-
της διδακτορικής της διατριβής, αλλά να των προσωπικών δεδομένων επιτρέπε-
περάσουν στην κατοχή του Αρχείου του ται υπό τις προϋποθέσεις του άρθρ. 7 §
τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας 2 περ. στ΄ του ν. 2472/1997. Όπως έχει
του Πανεπιστημίου Αθηνών. Θεωρεί δε κρίνει η Αρχή σε ανάλογες περιπτώσεις
αναγκαία την κατάθεση ενός αντιτύπου (αποφάσεις με αριθμ. 63/2002, 53/2003,
της διατριβής της όπου θα περιέχονται 50/2005):«στην περίπτωση της ιστορι-
τα πραγματικά ονόματα στο Ιστορικό κής έρευνας, όταν αυτή αφορά επαρκώς
Αρχείο μαζί με όλες τις αρχειακές πληγές εξατομικευμένα πρόσωπα της ιστορίας
που χρησιμοποιήθηκαν. Κι αυτό, όπως που βρίσκονται ακόμα εν ζωή, θα πρέπει
αναφέρει στο αίτημά της, αφενός για τον ο ερευνητής, με μέριμνα του υπευθύνου
έλεγχο της αξιοπιστίας της διδακτορικής επεξεργασίας, να λαμβάνει προηγουμέ-
διατριβής από τις αρμόδιες επιτροπές νως σχετική άδεια της Αρχής».
του πανεπιστημίου αφού έχει δεσμευ- Η Αρχή με τρεις προηγούμενες αποφά-
τεί να χρησιμοποιήσει ψευδώνυμα κατά σεις της χορήγησε ανάλογες άδειες στην
την υποβολή της διατριβής για κρίση και ανωτέρω ερευνήτρια για την πρόσβαση
190
191
192
όχι για το 2006, γεγονός που εξηγείται ται ποτέ ούτε καν στον ύπνο του, και
χρονικά από την ημερομηνία διακοπής να του γίνουν συστάσεις από τις Αστυ-
της έγγαμης συμβίωσής τους. Πιθανο- νομικές Αρχές». Κατόπιν δε, προτίθεται
λογείται ότι συνεχίζεται η χορήγηση της να ασκήσει τα εκ του νόμου δικαιώματά
εν λόγω φαρμακευτικής αγωγής, ενώ σε της ενώπιον δικαστηρίου.
κάθε περίπτωση προκύπτει σαφώς η χο- Μετά από εξέταση των προαναφερόμε-
ρήγησή της σε παρελθόντα χρόνο. νων στοιχείων και κατόπιν διεξοδικής
Η αιτούσα δηλώνει ότι προέβη στη συζήτησης,
φωτοτύπηση του συνταγολογίου του
συζύγου της κατά το μήνα Σεπτέμβριο ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ
του 2005, προκειμένου να το επιδείξει ΝΟΜΟ
στον ιατρό γυναικολόγο της, δηλαδή σε
πρόσωπο που δεσμεύεται από το ιατρι- Η Αρχή, λαμβάνοντας υπόψη ιδίως:
κό απόρρητο. Και τούτο, διότι ο σύζυγός 1) Το άρθρο 2 του Ν. 2472/1997, που ορί-
της επιθυμούσε διακαώς να αποκτήσουν ζει ότι: «Για τους σκοπούς του παρόντος
παιδί από το γάμο τους, ενώ εκείνη είχε νόμου νοούνται ως:
σοβαρές αντιρρήσεις και λόγω της ψυ- α) “Δεδομένα προσωπικού χαρακτή-
χικής του κατάστασης. Ήθελε, λοιπόν, ρα”, κάθε πληροφορία που αναφέρε-
να ενημερωθεί από το γιατρό της για το ται στο υποκείμενο των δεδομένων.
εάν οι ψυχικές διαταραχές, που εμφάνιζε Δεν λογίζονται ως δεδομένα προ-
ο σύζυγός της, μπορούσαν να μεταδο- σωπικού χαρακτήρα τα στατιστικής
θούν κληρονομικά και για το εάν η φαρ- φύσεως συγκεντρωτικά στοιχεία,
μακευτική αγωγή, που εκείνος ελάμ- από τα οποία δεν μπορούν πλέον να
βανε, μπορούσε να επιδράσει αρνητικά προσδιορισθούν τα υποκείμενα των
στην υγεία του εμβρύου, σε περίπτωση δεδομένων.
εγκυμοσύνης της. β) “Ευαίσθητα δεδομένα”, τα δεδο-
Ακολούθως, η διάσταση, που επήλθε μένα που αφορούν τη φυλετική ή
στις σχέσεις του ζεύγους, λόγω και των εθνική προέλευση, τα πολιτικά φρο-
προαναφερόμενων αντιρρήσεων της νήματα, τις θρησκευτικές ή φιλοσο-
συζύγου και της πίεσης, που δεχόταν φικές πεποιθήσεις, τη συμμετοχή σε
από το σύζυγό της, πίεση που μετα- ένωση, σωματείο και συνδικαλιστική
τράπηκε σε διατύπωση απειλών, ήταν οργάνωση, την υγεία, την κοινωνική
ο παράγοντας, που ώθησε την αιτούσα πρόνοια και τη ερωτική ζωή, καθώς
να αποφασίσει να χρησιμοποιήσει τα εν και τα σχετικά με ποινικές διώξεις ή
λόγω στοιχεία για το σκοπό της ανά- καταδίκες. (…)
κλησης της άδειας οπλοφορίας του συ- δ) “Επεξεργασία δεδομένων προσω-
ζύγου της. πικού χαρακτήρα” (“επεξεργασία”),
Με βάση τα προαναφερόμενα, η αιτού- κάθε εργασία ή σειρά εργασιών που
σα διατυπώνει προς την Αρχή το αίτημα πραγματοποιείται, από το Δημόσιο
χορήγησης αδείας όπως χρησιμοποιήσει ή από νομικό πρόσωπο δημοσίου δι-
τα στοιχεία, που αφορούν το κατά τα καίου ή ιδιωτικού δικαίου ή ένωση
ανωτέρω βεβαιωμένο ιατρικό ιστορικό προσώπων ή φυσικό πρόσωπο με ή
του εν διαστάσει συζύγου της, σε αίτη- χωρίς τη βοήθεια αυτοματοποιημέ-
ση, που θα καταθέσει «στο Υπουργείο νων μεθόδων και εφαρμόζονται σε
Δημοσίας Τάξεως προκειμένου να του δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα,
αφαιρεθεί η άδεια οπλοφορίας καθώς όπως η συλλογή, η καταχώριση, η ορ-
και το όπλο, το οποίο δεν αποχωρίζε- γάνωση, η διατήρηση ή αποθήκευση,
193
194
195
αυτήν αι κατά την παρ. 2 περ. γ αυτού το σκοπό της υπεράσπισης των νομίμων
προϋποθέσεις» (Βλ. ΣτΕ 2242/2002 in δικαιωμάτων της. Και τούτο, ιδίως διότι
ΝΟΜΟΣ). πρόκειται για επεξεργασία ευαίσθητων
Επειδή, εξάλλου, η σχετική κρίση ανήκει δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα του
εκ του νόμου στις αρμόδιες διοικητικές συζύγου της, η οποία επιτρέπεται, κατ’
αρχές (και συγκεκριμένα στις αστυνομι- εξαίρεση, υπό τους όρους και τις προϋ-
κές αρχές, δηλαδή στα αρμόδια Τμήμα- ποθέσεις του άρθρου 7, παρ. 2, περ. (γ)
τα Ασφαλείας ή Αστυνομικά Τμήματα), του Ν. 2472/1997. Ο δε έλεγχος της
οι αποφάσεις των οποίων δύνανται να συνδρομής των προβλεπόμενων από τις
προσβληθούν ενώπιον του Συμβουλίου σχετικές διατάξεις όρων και προϋποθέ-
της Επικρατείας. Σε κάθε δε περίπτωση, σεων για τη χορήγηση αδείας χρήσης
η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προ- από τρίτον ευαίσθητων δεδομένων προ-
σωπικού Χαρακτήρα δεν έχει εκ του νό- σωπικού χαρακτήρα του υποκειμένου,
μου αρμοδιότητα σχετικά με τη σκοπι- για το σκοπό της αναγνώρισης, άσκη-
μότητα χορήγησης ή ανάκλησης άδειας σης ή υπεράσπισης δικαιώματος του τρί-
οπλοφορίας. του ενώπιον δικαστηρίων ή διοικητικών
Επειδή, εν προκειμένω, η φωτοτύπηση αρχών, εναπόκειται, κατά το νόμο, στην
από την προσφεύγουσα ενώπιον της Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσω-
Αρχής του συνταγολογίου του συζύ- πικού Χαρακτήρα.
γου της προκειμένου να το επιδείξει Επειδή, από το προαναφερόμενα στοι-
στον ιατρό γυναικολόγο της, δηλαδή σε χεία, που τέθηκαν υπόψη της Αρχής,
πρόσωπο που δεσμεύεται από το ιατρι- σαφώς προκύπτει τουλάχιστον ότι ο σύ-
κό απόρρητο, ώστε να ενημερωθεί από ζυγος της προσφεύγουσας υποβλήθηκε,
αυτόν για το εάν οι ψυχικές διαταραχές, για μεγάλο χρονικό διάστημα, σε βαριά
που εμφάνιζε ο σύζυγός της, μπορούσαν φαρμακευτική αγωγή, στη βάση ιατρι-
να μεταδοθούν κληρονομικά και για το κής διάγνωσης για «συναισθηματική δι-
εάν η φαρμακευτική αγωγή, που εκεί- αταραχή». Το γεγονός δε αυτό δύναται
νος ελάμβανε, μπορούσε να επιδράσει να θεμελιώσει, ενώπιον της αρμόδιας
αρνητικά στην υγεία του εμβρύου, σε διοικητικής αρχής τον ισχυρισμό ότι συ-
περίπτωση εγκυμοσύνης της, εμπίπτει ντρέχει στο πρόσωπο του υποκείμενου
στην έννοια της, κατά το άρθρο 3, παρ. η ύπαρξη ψυχομειωτικής καταστάσεως,
2 του Ν. 2472/1997, επεξεργασίας δεδο- ικανής να οδηγήσει στην ανάκληση της
μένων προσωπικού χαρακτήρα, η οποία αδείας οπλοφορίας, που του έχει χορη-
πραγματοποιείται από φυσικό πρόσωπο γηθεί. Πολύ περισσότερο, δε, σε συνδυ-
για την άσκηση δραστηριοτήτων απο- ασμό με την αξιολόγηση της καθόλου
κλειστικά προσωπικών. Συνεπώς, δεν προσωπικότητας του προσώπου του
εφαρμόζονται στην κρίσιμη επεξεργα- υποκειμένου, όπως αυτή έχει εκδηλωθεί
σία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα με την επίμαχη συμπεριφορά του έναντι
οι διατάξεις του Ν. 2472/1997. στη σύζυγό του και στα εμπλεκόμενα
Επειδή, περαιτέρω, η προσφεύγουσα συγγενικά της πρόσωπα.
νομότυπα υποβάλλει, κατά τις διατάξεις Με βάση τα ανωτέρω εκτιθέμενα, συ-
του άρθρου 7 του Ν. 2472/1997, ενώ- ντρέχουν οι προβλεπόμενοι από το νόμο
πιον της Αρχής το αίτημα χορήγησης 2472/1997 όροι και προϋποθέσεις προ-
αδείας για την προσκόμιση των κρίσι- κειμένου η σκοπούμενη από την προ-
μων φωτοτυπιών του συνταγολογίου σφεύγουσα επεξεργασία ευαίσθητων
του συζύγου της ενώπιον των αρμοδίων δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα του
δικαστηρίων και διοικητικών αρχών, για συζύγου της να καθίσταται αναγκαία για
196
197
198
199
κές βάσεις άσκησης ενδίκων αξιώσεων. Αρχής για εξαίρεση των εν λόγω εγγρά-
Σύμφωνα πάντα με την αρμόδια υπηρε- φων από τις διαδικασίες καταστροφής
σία του ΑΣΕΠ, το δικαίωμα πρόσβασης γραπτών δοκιμίων παρελθόντων διαγω-
των υποψηφίων γραπτού διαγωνισμού νισμών του ΑΣΕΠ. Όσον αφορά δε ει-
του ΑΣΕΠ δεν πλήττεται με την άρνη- δικότερα τους εν λόγω ισχυρισμούς του
ση χορήγησης σε αυτούς αντιγράφων ΑΣΕΠ, επισημαίνονται συνοπτικά τα
των γραπτών δοκιμίων τους, γιατί η εν ακόλουθα βασικά σημεία: α) το ΑΣΕΠ
λόγω υπηρεσία τους επιτρέπει, κατά την ισχυρίζεται κυρίως ότι αιτήματα υπο-
από κοινού προγραμματισμένη μετάβα- ψηφίων γραπτών διαγωνισμών του «για
σή τους στην έδρα της, να αντιγράψουν την χορήγηση αντιγράφων εκφεύγουν
επί τόπου το περιεχόμενο των γραπτών της αρμοδιότητας της Αρχής Προστα-
τους δοκιμίων, εφόσον το επιθυμούν, σίας Προσωπικών Δεδομένων και στο
προς αναπλήρωση των ζητηθέντων μέτρο που αφορούν σε γραπτά δοκίμια
αντιγράφων. Η σχετική δε δυνατότητα είναι και παράνομα», για τους λόγους,
παρεσχέθη αμέριστα από το ΑΣΕΠ στη που αναφέρει στο υπόμνημά του. β) «Σε
............. κάθε περίπτωση το αίτημα για τη λήψη
Κατόπιν τούτων, με το έγγραφο της αντιγράφων των γραπτών δοκιμίων εί-
Αρχής με αρ. Πρωτ. ................ ζητήθη- ναι και καταχρηστικό, ως υποβαλλόμε-
κε από το ΑΣΕΠ: 1) να υποβάλλει εγ- νο χωρίς κανένα έννομο συμφέρον για
γράφως στην Αρχή Προστασίας Δεδο- τους λόγους που αναφέρονται στην υπ’
μένων Προσωπικού Χαρακτήρα, μέσα αριθμ. 34/2005 απόφαση της Ολομέλει-
σε προθεσμία ενός μηνός από τη λήψη ας του ΑΣΕΠ αλλά και διότι άνευ λόγου
του εν λόγω εγγράφου, τις απόψεις του, προκαλεί τρομερές δυσλειτουργίες στο
αναφορικά με τον περιορισμό αυτό του ΑΣΕΠ, λόγω και των πολλών χιλιά-
δικαιώματος πρόσβασης των υποψηφί- δων υποψηφίων που είναι ενδεχόμενο
ων στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ. 2) να υποβάλλουν τέτοιο αίτημα, ενώ το
να εξαιρέσει τα εν λόγω γραπτά δοκίμια ΑΣΕΠ αγωνιά να εκδώσει τα αποτελέ-
της ..................... από διαδικασίες κατα- σματα και τα ολίγα σχετικά φωτοτυπι-
στροφής γραπτών δοκιμίων παρελθό- κά μηχανήματα που διαθέτει με μεγάλη
ντων διαγωνισμών του ΑΣΕΠ, έως ότου δυσκολία μπορούν να καλύψουν τις
ολοκληρωθεί η διαδικασία εξέτασης της λειτουργικές του ανάγκες, οι οποίες θα
προσφυγής της από την Αρχή Προστα- πρέπει να εγκαταλειφθούν για να απα-
σίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτή- σχολούνται άσκοπα τα φωτοτυπικά του
ρα, με την έκδοση της σχετικής απόφα- μηχανήματα και το ολιγαρκέστατο προ-
σης της Αρχής. σωπικό του, στη φωτοτύπηση χιλιάδων
Σε απάντηση, υποβλήθηκε το (με αρ. σελίδων, για ιδιωτικούς ελέγχους αντί
πρωτ. Αρχής ................) έγγραφο απα- των επίσημων ιδικών του». (Οι υπο-
ντητικό υπόμνημα του ΑΣΕΠ (με συ- γραμμίσεις είναι του ΑΣΕΠ).
ντάκτη τον κ. ..................., ................ του Μετά από εξέταση των προαναφερόμε-
ΑΣΕΠ) επί της προσφυγής της .............., νων στοιχείων και κατόπιν διεξοδικής
και τα συνημμένα σε αυτό έγγραφα. Με συζήτησης,
το σχετικό υπόμνημα, το ΑΣΕΠ προ-
βάλλει τους ισχυρισμούς του σχετικά με ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ
τον εν λόγω περιορισμό του δικαιώμα- ΝΟΜΟ
τος πρόσβασης των υποψηφίων στους
διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ και διαβεβαι- Η Αρχή, λαμβάνοντας υπόψη ιδίως:
ώνει ότι έχει ικανοποιήσει το αίτημα της 1) Τις διατάξεις του Συντάγματος, και
200
ιδίως εκείνες των άρθρων 9Α, 28, 2 θώς και των διαθέσιμων πληροφορι-
παρ. 1 και 5Α. ών σχετικά με την προέλευσή των,
2) Τις διατάξεις της Οδηγίας 95/46/ΕΚ - την ενημέρωση σχετικά με τη λογική
του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και στην οποία στηρίζεται κάθε αυτο-
του Συμβουλίου, της 24ης Οκτω- ματοποιημένη επεξεργασία των δε-
βρίου 1995, για την προστασία των δομένων τα οποία αναφέρονται στα
φυσικών προσώπων έναντι της επε- πρόσωπα αυτά, τουλάχιστον στην
ξεργασίας δεδομένων προσωπικού περίπτωση των αυτοματοποιημένων
χαρακτήρα και για την ελεύθερη αποφάσεων του άρθρου 15 παρά-
κυκλοφορία των δεδομένων αυτών, γραφος 1
τις οποίες ενσωμάτωσε στην ελληνι- β) κατά περίπτωση, τη διόρθωση, τη δι-
κή έννομη τάξη ο Ν. 2472/1997 για αγραφή ή το κλείδωμα των δεδομένων
την Προστασία του ατόμου από την των οποίων η επεξεργασία δεν είναι
επεξεργασία δεδομένων προσωπικού σύμφωνη προς τις διατάξεις της πα-
χαρακτήρα, καθώς και τις διατάξεις ρούσας οδηγίας, ιδίως λόγω ελλιπούς ή
του νόμου αυτού. ανακριβούς χαρακτήρα των δεδομένων
3) Τις διατάξεις της Οδηγίας 2003/98/ γ) την κοινοποίηση σε τρίτους, στους
ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου οποίους έχουν ανακοινωθεί τα δεδομέ-
και του Συμβουλίου, της 17ης Νοεμ- να, κάθε διόρθωσης, διαγραφής ή κλει-
βρίου 2003, για την περαιτέρω χρήση δώματος που διενεργείται σύμφωνα με
πληροφοριών του δημόσιου τομέα, το στοιχείο β), εφόσον τούτο δεν είναι
τις οποίες ενσωμάτωσε στην ελλη- αδύνατον ή δεν προϋποθέτει δυσανάλο-
νική έννομη τάξη ο Ν. 3448/2006 γες προσπάθειες».
για την περαιτέρω χρήση πληρο- Επειδή, ακολούθως, το άρθρο 13 της ως
φοριών του δημόσιου τομέα (ΦΕΚ άνω Οδηγίας 95/46/ΕΚ ορίζει, για τις
Α1/57/15.3.2006). Εξαιρέσεις και περιορισμούς στο δικαίω-
Επειδή, το άρθρο 12 της ως άνω Οδη- μα πρόσβασης του υποκειμένου, τα εξής:
γίας 95/46/ΕΚ ορίζει, για το Δικαίωμα «1. Τα κράτη μέλη μπορούν να περι-
πρόσβασης του υποκειμένου, τα εξής: ορίζουν με νομοθετικά μέτρα την εμ-
«Τα κράτη μέλη εγγυώνται στα πρόσω- βέλεια των υποχρεώσεων και δικαι-
πα στα οποία αναφέρονται τα δεδομέ- ωμάτων που προβλέπονται από τις
να το δικαίωμα να λαμβάνουν από τον διατάξεις του άρθρου 6 παράγραφος 1,
υπεύθυνο της επεξεργασίας: του άρθρου 10, του άρθρου 11 παρά-
α) ελεύθερα και απεριόριστα, σε εύλογα γραφος 1 και των άρθρων 12 και 21,
διαστήματα και χωρίς υπερβολική καθυ- όταν ο περιορισμός αυτός απαιτείται
στέρηση ή δαπάνη: για τη διαφύλαξη:
- την επιβεβαίωση ότι υπάρχει ή όχι α) της ασφάλειας του κράτους
επεξεργασία δεδομένων που τα αφο- β) της άμυνας
ρούν καθώς και πληροφορίες, σχε- γ) της δημόσιας ασφάλειας
τικά τουλάχιστον με τους σκοπούς δ) της πρόληψης, διερεύνησης, δια-
της επεξεργασίας, τις κατηγορίες πίστωσης και δίωξης παραβάσεων
δεδομένων υπό επεξεργασία, τους του ποινικού νόμου ή της δεοντο-
αποδέκτες ή τις κατηγορίες αποδε- λογίας των νομοθετικά κατοχυρω-
κτών στις οποίες ανακοινώνονται τα μένων επαγγελμάτων
δεδομένα αυτά, ε) σημαντικού οικονομικού ή χρηματο-
- τη γνωστοποίηση, με εύληπτο τρόπο, οικονομικού συμφέροντος κράτους
των δεδομένων υπό επεξεργασία κα- μέλους ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
201
202
203
γραφα, στα οποία η πρόσβαση αποκλεί- ΑΣΕΠ ως δημόσιας υπηρεσίας και προ-
εται σύμφωνα με τις διατάξεις των παρα- βάλλονται από το ΑΣΕΠ, προκειμένου
γράφων 3 και 5 του άρθρου 5 του κώδικα να αιτιολογηθεί η άρνηση χορήγησης
διοικητικής διαδικασίας, καθώς και σύμ- στους υποψηφίους γραπτών διαγω-
φωνα με κάθε άλλη σχετική διάταξη, ενώ νισμών του ΑΣΕΠ αντιγράφων των
το άρθρο 5 παρέχει στον ενδιαφερόμενο γραπτών δοκιμίων τους. Οι λόγοι αυ-
αίτηση θεραπείας για επανεξέταση του τοί είναι, κατά τα προαναφερόμενα, σε
θέματος κατά της άρνησης του δημο- κάθε περίπτωση, απρόσφοροι ώστε να
σίου φορέα να ικανοποιήσει το αίτημα περιορίσουν το δικαίωμα πρόσβασης
του, κατά δε της απορριπτικής του από- των ενδιαφερομένων υποψηφίων. Επι-
φασης προσφυγή ενώπιον του Γενικού πλέον, η όχληση της αρμόδιας υπηρεσί-
Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης». Και ας του ΑΣΕΠ είναι σε κάθε περίπτωση
τούτο, επειδή ακριβώς ο Ν. 3448/2006 δεδομένη, αφού ήδη οι ενδιαφερόμενοι
για την περαιτέρω χρήση πληροφοριών μπορούν να μεταβαίνουν στην έδρα της,
του δημόσιου τομέα ενσωματώνει στην προκειμένου να τους επιδειχθούν τα
ελληνική έννομη τάξη τις διατάξεις της γραπτά τους, ενώ η φωτοτύπηση αυτών,
Οδηγίας 2003/98/ΕΚ, του Ευρωπαϊκού για τη χορήγηση αντιγράφων, ελάχιστο
Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της πρόσθετο φόρτο εργασίας επιφέρει για
17ης Νοεμβρίου 2003, για την περαιτέρω την υπηρεσία του ΑΣΕΠ. Αντίθετα, η
χρήση πληροφοριών του δημόσιου το- όχληση, που θα προκύψει για τις υπηρε-
μέα. Οι δε διατάξεις της εν λόγω Οδηγίας σίες του ΑΣΕΠ, από τη χορήγηση στους
ουδόλως έρχονται σε σύγκρουση με τις υποψηφίους γραπτών διαγωνισμών του
διατάξεις της Οδηγίας 95/46/ΕΚ ή περιο- αντιγράφων των γραπτών δοκιμίων
ρίζουν τάχα τις αρμοδιότητες της Αρχής τους, θα είναι, οπωσδήποτε, μικρότερη
Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού από την ήδη υπάρχουσα, αφού προς το
Χαρακτήρα, όπως διατείνεται το ΑΣΕΠ. παρόν οι υπηρεσίες του ΑΣΕΠ αξιώνουν
Διότι, ρητά η 21η αιτιολογική σκέψη της από τους ενδιαφερομένους υποψηφίους
Οδηγίας 2003/98/ΕΚ αναφέρει ότι «κατά να εγκατασταθούν στην έδρα της υπη-
την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας θα ρεσίας για μεγάλο χρονικό διάστημα,
πρέπει να τηρούνται πλήρως οι αρχές προκειμένου να αντιγράψουν δια χει-
της προστασίας προσωπικών δεδομένων ρός τα ζητηθέντα γραπτά τους δοκίμια.
σύμφωνα με την οδηγία 95/46/ΕΚ του Ενώ, η φωτοτύπηση αυτών οπωσδήπο-
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμ- τε απαιτεί λιγότερο χρόνο και προξενεί
βουλίου, της 24ης Οκτωβρίου 1995, για λιγότερες οχλήσεις, που σε καμία περί-
την προστασία των φυσικών προσώπων πτωση δεν προκαλούν ουσιώδη δυσλει-
έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προ- τουργία της αρμόδιας υπηρεσίας, όπως
σωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη ισχυρίζεται το ΑΣΕΠ.
κυκλοφορία των δεδομένων αυτών». Συ- Επειδή, περαιτέρω, η Αρχή έχει ήδη κρί-
νεπώς, σε ότι αφορά την εφαρμογή του νει, με την Απόφασή της 10/2003 για
Ν. 3448/2006, η Αρχή Προστασίας Δεδο- το Δικαίωμα πρόσβασης υποψηφίων
μένων Προσωπικού Χαρακτήρα διατηρεί γραπτών διαγωνισμών του ΑΣΕΠ, ότι
πλήρεις αρμοδιότητες, εάν δεν επαυξάνει «η ικανοποίηση του δικαιώματος πρό-
(διευρύνει) τις ήδη υπάρχουσες (Βλ. και σβασης υποψηφίου σε γραπτό δοκίμιο
παρ. 3, άρθρου 2 του Ν. 3448/2006). διαγωνισμού ΑΣΕΠ καθώς και κάθε άλ-
Για τους ίδιους λόγους πρέπει να απορ- λου δημόσιου διαγωνισμού, επιβάλλει
ριφθούν ως αβάσιμοι και οι λόγοι, που την επίδειξη χωρίς παράδοση στα χέρια
αφορούν την ομαλή λειτουργία του του, του γραπτού δοκιμίου, ώστε να δι-
204
205
νται με την υποβολή της σχετικής αίτη- καιώματος αυτού μπορεί να διενερ-
σης στον υπεύθυνο της επεξεργασίας γηθεί οποιαδήποτε στιγμή μέσα στο
και ταυτόχρονη καταβολή χρηματικού χρόνο, που απαιτείται τουλάχιστον
ποσού, το ύψος του οποίου, ο τρόπος για την παραγραφή απαιτήσεων του
καταβολής του και κάθε άλλο συναφές υποκειμένου για καταβολή αποζημί-
ζήτημα ρυθμίζονται με απόφαση της ωσης από αδικοπραξία οργάνων του
Αρχής. Το ποσό αυτό επιστρέφεται στον Δημοσίου.
αιτούντα εάν το αίτημα διόρθωσης ή δι- 3) Καθορίζει το ύψος του παραβόλου,
αγραφής των δεδομένων κριθεί βάσιμο που πρέπει να καταβάλει κάθε υπο-
είτε από τον υπεύθυνο της επεξεργασίας ψήφιος γραπτού διαγωνισμού του
είτε από την Αρχή, σε περίπτωση προ- ΑΣΕΠ ή άλλου γραπτού διαγωνισμού
σφυγής του σ’ αυτήν. Ο υπεύθυνος έχει του Δημοσίου, που ασκεί το δικαίωμα
υποχρέωση στην περίπτωση αυτή να χο- πρόσβασής του σε δεδομένα προσωπι-
ρηγήσει στον αιτούντα, χωρίς καθυστέ- κού χαρακτήρα, που τον αφορούν, δια
ρηση δωρεάν και σε γλώσσα κατανοη- της υποβολής αιτήσεως χορηγήσεως
τή, αντίγραφο του διορθωμένου μέρους στον ίδιο αντιγράφων των γραπτών
της επεξεργασίας που τον αφορά». Το του δοκιμίων του διαγωνισμού αυτού,
ΑΣΕΠ – όπως και κάθε άλλος φορέας σε δέκα (10) Ευρώ, για την αντιμετώ-
του Δημοσίου σε ανάλογη περίπτωση – πιση του κόστους αναπαραγωγής των
νομιμοποιείται, λοιπόν, στη βάση αυτή, ζητηθέντων αντιγράφων.
να ζητά από κάθε υποψήφιο γραπτού
διαγωνισμού του ΑΣΕΠ – και, αντίστοι- ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΡ. 41/2006
χα, από κάθε υποψήφιο άλλου γραπτού
διαγωνισμού του Δημοσίου – που ασκεί ¢éáâÝâáóè áðÞ ôòÀðåúá áîáëòéâñî
το δικαίωμα πρόσβασής του σε δεδο- óôïéøåÝöî åðéëïéîöîÝá÷
μένα προσωπικού χαρακτήρα, που τον
αφορούν, δια της υποβολής αιτήσεως Η Αρχή έλαβε υπόψη τα παρακάτω:
χορηγήσεως στον ίδιο αντιγράφων των Ο προσφεύγων Χ με το από 29.11.2004
γραπτών του δοκιμίων του διαγωνισμού έγγραφό του παραπονείται για παρά-
αυτού, την καταβολή παραβόλου, για νομη διαβίβαση προσωπικών του δεδο-
την αντιμετώπιση του κόστους αναπα- μένων από την τράπεζα Ψ στην πρώην
ραγωγής των ζητηθέντων αντιγράφων. σύζυγό του. Όπως αναφέρει στην προ-
Η Αρχή καθορίζει δε το ποσό του παρα- σφυγή του ο προσφεύγων, τηρούσε κοι-
βόλου αυτού σε δέκα (10) Ευρώ. νούς τραπεζικούς λογαριασμούς με την
πρώην σύζυγό του ως το 1999 οπότε και
¡éá ôïùó ìïçïùó áùôïùó μετέφερε μέρος των ποσών που υπήρχαν
στους κοινούς λογαριασμούς σε προσω-
Η Αρχή, πικό λογαριασμό από όπου χρεωπιστώ-
1) Αποφαίνεται ότι η ικανοποίηση του νονταν ποσά για την αγορά κεφαλαίων
δικαιώματος πρόσβασης υποψηφίου και μετοχών και ζήτησε εγγράφως από
διαγωνισμού ΑΣΕΠ, καθώς και κάθε την τράπεζα να μην του αποστέλλονται
άλλου δημόσιου διαγωνισμού, σε ενημερωτικά. Στη συνέχεια ενημέρωσε
γραπτά δοκίμιά του περιλαμβάνει τη την τράπεζα και τη χρηματιστηριακή
χορήγηση σε αυτόν των ζητηθέντων εταιρία, συμφερόντων της ίδιας τράπε-
αντιγράφων των γραπτών δοκιμίων ζας, για τη νέα του διεύθυνση (……) και
του. ζήτησε γραπτώς να του αποστέλλονται
2) Αποφαίνεται ότι η άσκηση του δι- σε αυτήν οι ενημερώσεις για τον ανω-
206
207
208
209
210
211
να ισχύει, χωρίς την ανάγκη έκδοσης Για τους λόγους αυτούς η Αρχή πρέπει
οποιασδήποτε διαπιστωτικής πράξης, να διατάξει τη διαγραφή του προσφεύ-
μέχρι 30.6.2003. Στην ανωτέρω ρύθμιση γοντος από τον Εθνικό Κατάλογο Ανε-
υπάγονται οι άδειες διαμονής που χορη- πιθύμητων Αλλοδαπών, γιατί η καταχώ-
γήθηκαν και λήγουν ή θα λήξουν έως την ριση είναι παράνομη βάσει της διάταξης
30.6.2003, καθώς και εκείνες που έχουν του άρθρου 66 παρ. 9 του Ν.2910/2001.
χορηγηθεί βάσει των διατάξεων της πα- Πέραν αυτού ο προσφεύγων πρέπει να
ραγράφου 1 περίπτωση α΄ του άρθρου διαγραφεί και από το Σύστημα Πληρο-
25 του Ν. 3013/2002 (ΦΕΚ 102 Α΄). φοριών Σένγκεν, γιατί παρήλθε η τριε-
Σύμφωνα με το άρθρο 25 του τία που προβλέπεται από το άρθρο 112
Ν.3242/2004 ισχύει ότι: «Άδειες διαμο- § 1 της ΣΕΣ, μετά την παρέλευση της
νής των οποίων η ισχύς παρατάθηκε μέ- οποίας η αναγκαιότητα καταχώρισης
χρι τις 30.6.2003 σύμφωνα με το άρθρο πρέπει να εξετάζεται και μάλιστα με αι-
23 του Ν.3103/2003 (ΦΕΚ 23 Α΄) καθώς τιολογημένη απόφαση, όπως απεφάνθη
και άδειες διαμονής που έληξαν μετά την η Κοινή Αρχή Ελέγχου (ΚΑΕ) Σένγκεν.
ανωτέρω ημερομηνία ή θα λήξουν έως Κάτι τέτοιο δεν έλαβε χώρα στην περί-
τη δημοσίευση του παρόντος, παρατεί- πτωση του προσφεύγοντος.
νονται αυτοδικαίως μέχρι 30.6.2004, Κατόπιν αυτών η Αρχή πρέπει να δια-
χωρίς την ανάγκη έκδοσης σχετικής τάξει τη διαγραφή του προσφεύγοντος
διαπιστωτικής πράξης. Αλλοδαποί οι από το Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν
οποίοι υπάγονται στην ανωτέρω ρύθμι- και τον Εθνικό Κατάλογο Ανεπιθύμη-
ση μπορούν να υποβάλλουν αίτηση για των Αλλοδαπών.
χορήγηση άδειας εργασίας και διαμονής
από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου ¡éá ôïùó ìïçïùó áùôïùó
και μέχρι τις 30.6.2004.»
Με βάση τις παραπάνω διατάξεις η 1. Δέχεται την προσφυγή του
άδεια παραμονής του προσφεύγοντος ...................
είχε παραταθεί αδιάκοπα αυτοδικαίως, 2. Αποφασίζει τη διαγραφή του...................
χωρίς την ανάγκη έκδοσης σχετικής δι- από το Σύστημα Πληροφοριών
απιστωτικής πράξης, μέχρι ...,....2004. Σένγκεν και τον Εθνικό Κατάλογο
Η καταχώρισή του στο Σύστημα Πλη- Ανεπιθύμητων Αλλοδαπών.
ροφοριών Σένγκεν και στον Κατάλογο 3. Υποχρεώνει τον υπεύθυνο επεξεργα-
των Ανεπιθύμητων Αλλοδαπών βασί- σίας να ενημερώσει εγγράφως την
ζεται στη με αριθμό ................... απόφα- Αρχή και τον προσφεύγοντα σχετικά
ση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου με τις ενέργειές του για την εκτέλεση
................... , με την οποία είχε καταδι- της παρούσας αποφάσεως εντός 10
κασθεί για παράνομη είσοδο στη χώρα ημερών από τη λήψη της.
που έγινε σε χρόνο προγενέστερο της
έκδοσης της άδειας παραμονής. ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΡ. 47/2006
Ως εκ τούτου η διαγραφή του προσφεύ-
γοντος από τον Κατάλογο Ανεπιθύμη- ¢éáçòáæÜ áììïäáðïà áðÞ ôïî
των Αλλοδαπών έπρεπε να είχε λάβει ¶õîéëÞ ºáôÀìïçï °îåðéõàíè-
χώρα αυτοδικαίως την 1-5-2002, ημε- ôöî °ììïäáðñî
ρομηνία δημοσίευσης στο ΦΕΚ και θέ-
σης σε ισχύ του Ν. 3013/2002, κατά την Η Αρχή έλαβε υπόψη τα παρακάτω:
οποία η άδεια παραμονής του προσφεύ- Με τη με αριθμ. πρωτοκόλλου ...................
γοντος βρίσκονταν εν ισχύ. προσφυγή του προς την Αρχή Προστα-
212
213
214
215
γασία τους πρέπει να συμβιβάζεται με στασία του ατόμου από την επεξεργασία
στους σκοπούς αυτούς. Αφετέρου, δε, δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και
στην αλληλεπίδραση μεταξύ του ερ- η εξέταση της νομιμότητας της ζητούμε-
γατικού δικαίου και του δικαίου περί νης επεξεργασίας εμπίπτει στις αρμοδι-
προστασίας δεδομένων, με την έννοια ότητες της Αρχής Προστασίας Δεδομέ-
ότι «το δίκαιο περί προστασίας δεδο- νων Προσωπικού Χαρακτήρα.
μένων δεν λειτουργεί απομονωμένα 3. Επειδή, οι διατάξεις του άρθρου 4 του
από το εργατικό δίκαιο και την εργα- Ν. 2472/1997 καθιερώνουν ως θεμελιώ-
τική πρακτική, τα οποία, με τη σειρά δη προϋπόθεση για τη νομιμότητα της
τους, δεν λειτουργούν απομονωμένα συλλογής και επεξεργασίας δεδομένων
από το δίκαιο περί προστασίας δεδο- προσωπικού χαρακτήρα, καθώς και
μένων. Η αλληλεπίδραση αυτή είναι τη νόμιμη σύσταση και λειτουργία του
αναγκαία και πολύτιμη και πρέπει να σχετικού αρχείου, την αρχή του σκο-
συμβάλει στην ανάπτυξη λύσεων οι πού της επεξεργασίας και την αρχή της
οποίες θα εξασφαλίζουν την κατάλ- αναγκαιότητας και προσφορότητας των
ληλη προστασία των συμφερόντων δεδομένων σε σχέση πάντα με το σκοπό
των εργαζομένων». επεξεργασίας. Κάθε επεξεργασία προ-
5) Τις διατάξεις του Ν. 2518/1997 για σωπικών δεδομένων, που γίνεται πέραν
τις Προϋποθέσεις λειτουργίας ιδιωτι- του επιδιωκόμενου σκοπού ή η οποία
κών επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών δεν είναι πρόσφορη και αναγκαία για
ασφαλείας. Προσόντα και υποχρεώ- την επίτευξή του, δεν είναι νόμιμη.
σεις του προσωπικού αυτών και άλλες 4. Επειδή, εν προκειμένω, ο προβαλ-
διατάξεις (ΦΕΚ Α΄, 164/21.8.97). λόμενος από το ΓΝΑ «Γ. Γεννηματάς»
6) Τις διατάξεις του Ν. 3421/2005 σκοπός επεξεργασίας συνίσταται στη
για τη Στρατολογία των Ελλή- διενέργεια Ανοικτού Διεθνούς Διαγω-
νων και άλλες διατάξεις (ΦΕΚ Α΄, νισμού για την ανάδειξη συνεργείου
302/13.12.2005). παροχής υπηρεσιών ασφαλείας, με κρι-
7) Τις διατάξεις του άρθρου 19 του τήριο κατακύρωσης τη συμφερότερη
Ν. 1339/1983 για την Αποκατάσταση προσφορά. Ειδικότερα, δε, στην αξιολό-
του προσωπικού των Σωμάτων Ασφα- γηση των τεχνικών προδιαγραφών για
λείας και του Λιμενικού Σώματος που την ανάθεση της φύλαξης των χώρων
διώχθηκε για πολιτικούς λόγους και του νοσοκομείου σε ιδιωτική εταιρεία
ρύθμιση θεμάτων του προσωπικού παροχής υπηρεσιών ασφαλείας.
των Σωμάτων αυτών που είναι στην 5. Επειδή, ο κατά τον τρόπο αυτόν προ-
ενέργεια (ΦΕΚ Α΄ 35, 18/18.3.83). βαλλόμενος σκοπός επεξεργασίας των
2. Επειδή, από το συνδυασμό των δι- προαναφερομένων δεδομένων προσω-
ατάξεων των άρθρων 2 και 3 του Ν. πικού χαρακτήρα είναι εν προκειμένω
2472/1997 προκύπτει ότι η υποβολή των καθορισμένος, σαφής και νόμιμος, κατά
προαναφερομένων στοιχείων στην Επι- την έννοια του άρθρου 4, παρ. 1 του Ν.
τροπή Διενέργειας του εν λόγω Ανοι- 2472/1997.
κτού Διεθνούς Διαγωνισμού του ΓΝΑ 6. Επειδή, ωστόσο, ακολούθως, η συλ-
«Γ. Γεννηματάς», από καθεμία από τις λογή και επεξεργασία των προανα-
συμμετέχουσες εταιρείες, για καθέ- φερομένων δεδομένων προσωπικού
να από τους προτεινομένους από την χαρακτήρα, καθώς και η σύσταση και
εταιρεία φύλακες, όντως εμπίπτει στην λειτουργία του σχετικού αρχείου, πα-
έννοια των δεδομένων προσωπικού χα- ρουσιάζει προβλήματα νομιμότητας
ρακτήρα του Ν. 2472/1997 για την Προ- σχετικά με την πλήρωση της αρχής της
216
αναγκαιότητας και προσφορότητας των άρθρο 3 του Ν. 2518/1997 για τις Προ-
ζητούμενων προσωπικών δεδομένων σε ϋποθέσεις λειτουργίας ιδιωτικών επιχει-
σχέση με τον προβαλλόμενο σκοπό επε- ρήσεων παροχής υπηρεσιών ασφαλείας.
ξεργασίας. Προσόντα και υποχρεώσεις του προσω-
7. Επειδή, ειδικότερα, το ΓΝΑ «Γ. Γεν- πικού αυτών και άλλες διατάξεις θεσπίζει
νηματάς» νομιμοποιείται καταρχήν να (άρθρο 3), ανάμεσα στις προϋποθέσεις
ζητήσει, για καθένα από τους προτεινό- για τη χορήγηση Άδειας εργασίας προ-
μενους φύλακες, την υποβολή βιογραφι- σωπικού ασφαλείας, απλά τη συμπλή-
κού σημειώματος, από το οποίο πρέπει ρωση του 18ου έτους της ηλικίας κάθε
να προκύπτουν η ημερομηνία γέννησης, ενδιαφερομένου. Επειδή, εξάλλου, οι
η γνώση αγγλικής γλώσσας και η ικα- διατάξεις της Οδηγίας της Ευρωπαϊκής
νότητα χειρισμού ηλεκτρονικού υπολο- Ένωσης 2000/78/ΕΚ για την καταπολέ-
γιστή (για ορισμένους φύλακες) και ο μηση των διακρίσεων λόγω θρησκείας ή
αναλυτικός χρόνος προϋπηρεσίας του πεποιθήσεων, ειδικών αναγκών, ηλικίας
ενδιαφερόμενου φυσικού προσώπου. Η ή γενετήσιου προσανατολισμού στους
υποβολή των σχετικών στοιχείων κα- τομείς της εργασίας και της απασχόλη-
ταρχήν συνάδει, εν προκειμένω, με την σης απαγορεύουν τις διακρίσεις (άμεσες
αρχή της αναγκαιότητας και προσφο- ή έμμεσες) κατά την απασχόληση, με
ρότητας των ζητούμενων προσωπικών κριτήριο την ηλικία. Την εν λόγω Οδη-
δεδομένων, σε σχέση με τον προβαλ- γία ενσωμάτωσε δε στην ελληνική έννο-
λόμενο σκοπό επεξεργασίας. Και τούτο, μη τάξη ο Ν. 3304/2005 για την Εφαρ-
διότι, βάσει του Παραρτήματος Β΄ της μογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης
Διακήρυξης του σχετικού διαγωνισμού, ανεξαρτήτως φυλετικής ή εθνοτικής κα-
προκύπτει ότι το ΓΝΑ «Γ. Γεννηματάς» ταγωγής, θρησκευτικών ή άλλων πεποι-
κρίνει απαραίτητο όπως «μέρος του θήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσι-
προσωπικού, που θα είναι στο κεντρικό ου προσανατολισμού, ο οποίος συνεπώς
θυρωρείο, να κατέχει βασικές γνώσεις εισάγει στην ελληνική έννομη τάξη ρυθ-
Αγγλικής γλώσσας και Η/Υ (δεν απαι- μίσεις του διεθνούς και κοινοτικού δι-
τείται πτυχίο που να το αποδεικνύει)». καίου υπερνομοθετικής ισχύος, επιβάλ-
Η προϋπόθεση αυτή για μέρος μόνο του λει δε, σε κάθε περίπτωση, τη σύμφωνη
προσωπικού, που θα αναλάβει υπηρεσία προς τις ρυθμίσεις αυτές και τις αρχές,
στο κεντρικό θυρωρείο του νοσοκομεί- που αυτές οι ίδιες καθιερώνουν, ερμη-
ου, σημείο νευραλγικό για τη λειτουργία νεία και εφαρμογή των παλαιότερων νο-
των υπηρεσιών του, ιδίως τις ημέρες των μοθετικών ρυθμίσεων. Βέβαια, το άρθρο
εφημεριών, αποσκοπεί σαφώς, αφενός, 11 παρ. 1 του Ν. 3304/2005 προβλέπει τη
στην καλύτερη εξυπηρέτηση των εισερ- δυνατότητα δικαιολογημένης διαφορε-
χομένων στο νοσοκομείο, αφετέρου δε τικής μεταχείρισης λόγω ηλικίας. Όμως,
στην εύρυθμη λειτουργία του ίδιου του εν προκειμένω, το ΓΝΑ «Γ. Γεννηματάς»
νοσοκομείου, και, υπό την έννοια αυτή, ούτε επικαλείται ούτε αποδεικνύει την
πληροί τις επιταγές του άρθρου 4 του Ν. ύπαρξη αντικειμενικών λόγων ικανών
2472/1997. να αποτελέσουν περίπτωση δικαιολογη-
8. Επειδή, ωστόσο, από το εν λόγω έγ- μένης διαφορετικής μεταχείρισης λόγω
γραφο της Διακήρυξης προκύπτει επί- ηλικίας υπό την έννοια του άρθρου 11
σης ότι το ΓΝΑ «Γ. Γεννηματάς» απαιτεί παρ. 1 του Ν. 3304/2005. Συνεπώς, με
όπως η ηλικία των προτεινομένων φυλά- βάση τα προαναφερόμενα, είναι ανεπί-
κων, ανεξαρτήτως φύλλου, «να είναι από τρεπτη η σύσταση και λειτουργία αρχεί-
23-40 ετών». Επειδή, όμως, καταρχάς, το ου από το ΓΝΑ «Γ. Γεννηματάς» με την
217
218
219
220
221
Αρχή καταγγέλλει ότι η εταιρία Χ συνέ- ΤΟΣ», αν και τα στοιχεία τους δεν ήταν
λεξε και συμπεριέλαβε χωρίς την προη- καταχωρημένα στον αντίστοιχο τηλεφω-
γούμενη συγκατάθεση και ενημέρωσή νικό κατάλογο του ……………..(φορέα
της απόρρητα προσωπικά της δεδομένα παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσι-
πλέον της διευθύνσεως κατοικίας της ών), όπως κατήγγειλε το Γενικό Επιτε-
σε τηλεφωνικό κατάλογο πολλαπλής λείο Στρατού με την από …… αναφορά
χρήσης ενσωματωμένο σε CD ROM, το του.
οποίο έφερε τον τίτλο «……………» και Στα πλαίσια διερεύνησης η Αρχή ζήτη-
το οποίο κυκλοφόρησε μαζί με το τεύχος σε με τις από ………και …..αιτήσεις της
της ……………(εφημερίδας) δωρεάν αντίστοιχα από την εταιρία Χ και από
προς τους αναγνώστες της, δημοσιοποι- την εταιρία Υ (εκδοτική εταιρεία)» τις
ώντας έτσι προσωπικά της δεδομένα. απόψεις τους επί των συγκεκριμένων
Το συγκεκριμένο CD ROM εγκαθίστα- καταγγελιών.
ται ως πρόγραμμα Η/Υ, άνευ χρέωσης, Η εταιρία Χ δεν απάντησε, η δε εφημε-
εφόσον έχει αγοραστεί με την εφημερί- ρίδα στο από ……… υπ’ αριθμ. πρωτ.
δα, στον ηλεκτρονικό υπολογιστή του ……..απαντητικό της έγγραφο επικα-
κάθε χρήστη και εμφανίζει μετά από λείται ότι «ήταν νόμιμη η διανομή στους
συγκεκριμένες εντολές επιλεκτικά τη αναγνώστες της του πολυοδηγού, γιατί
διεύθυνση, το τηλέφωνο, και χάρτη της όπως τους ενημέρωσε ο υπεύθυνος επε-
περιοχής προσώπων που είναι καταχω- ξεργασίας του αρχείου, δηλ. η εταιρία Χ.,
ρισμένα στη βάση δεδομένων του CD τα περιλαμβανόμενα στον οδηγό στοι-
ROM. χεία προέρχονταν από προγενέστερους
Η διαδικασία αυτή ήταν άνευ χρέωσης τηλεφωνικούς καταλόγους του φορέα
και ελεύθερη μέχρι την (ημερομηνία) παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσι-
και στη συνέχεια ο κάτοχος του συγκε- ών, με αποτέλεσμα η επεξεργασία τους
κριμένου CD μπορούσε να αποκτήσει να είναι νόμιμη, σύμφωνα με το άρθρο 5
τον ενημερωμένο και εμπλουτισμένο παρ. 2 εδ. 3 του ν.2472/1997».
τηλεφωνικό κατάλογο είτε ως επαγγελ- Στη συζήτηση που έγινε για το επίμαχο
ματίας είτε χωρίς να επικαλεστεί την ζήτημα την 18.5.2006 στο συμβούλιο της
επαγγελματική του ιδιότητα (ως «ημι- Αρχής παρουσιάστηκαν οι εκπρόσω-
επαγγελματίας», όπως χαρακτηριστικά ποι της εταιρίας Χ. κ.κ. …………… και
ανέφερε η εταιρία), εφόσον γινόταν η ………., και ο εκπρόσωπος της εκδοτι-
καταβολή του χρηματικού ποσού της κής εταιρίας «Υ» κ. …………., προκει-
συνδρομής. μένου να καταθέσουν τις απόψεις τους
Στη βάση αυτή των δεδομένων εμφα- για τις συγκεκριμένες καταγγελίες.
νίζονταν το όνομα και το επώνυμο με Ο εκπρόσωπος της Χ ισχυρίστηκε ότι
πληροφορίες διευθύνσεως και τηλεφώ- τα στοιχεία που συνέλεξαν και κατα-
νου, τα οποία είχε ζητήσει η προσφεύ- χώρισαν στο CD, το οποίο διανεμήθη-
γουσα το έτος 2003 με αίτηση της προς κε στους αναγνώστες της εφημερίδας,
το ………….(φορέα παροχής τηλεπι- τα συνέλεξαν από τους τηλεφωνικούς
κοινωνιακών υπηρεσιών) καταστούν καταλόγους του φορέα παροχής τηλε-
απόρρητα, και έκτοτε κατέβαλε τα ανά- πικοινωνιακών υπηρεσιών, όσον αφορά
λογα τέλη απορρήτου. τους ιδιώτες και όσον αφορά τους επαγ-
Το ίδιο ζήτημα υπήρξε και με προσωπικά γελματίες μέσω των επιμελητηρίων και
δεδομένα διευθύνσεων αξιωματικών του των συλλόγων τους. Επίσης ανέφερε ότι
στρατού, τα οποία συμπεριλήφθηκαν τα στοιχεία που συμπεριέλαβαν στο συ-
στον κατάλογο, με την ένδειξη «ΣΤΡΑ- γκεκριμένο CD το οποίο διανεμήθηκε
222
223
224
225
226
χιλιάδων (10.000,00) Ευρώ και, στην δίωξη εναντίον της για χρήση πλαστών
δεύτερη εξ αυτών εκδοτική εταιρία εγγράφων.
με την επωνυμία «Υ» ως υπεύθυνο Μετά από εξέταση όλων των παραπάνω
επεξεργασίας πρόστιμο ύψους πέντε στοιχείων και κατόπιν διαλογικής συζή-
χιλιάδων (5.000,00) Ευρώ. τησης
3. ΑΠΕΥΘΥΝΕΙ ΣΥΣΤΑΣΗ στην εται-
ρία «Χ» να κάνει επικαιροποίηση ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ
των στοιχείων που περιέχονται στον ΝΟΜΟ
ανωτέρω αναφερόμενο ηλεκτρονικό
τηλεφωνικό κατάλογο που εκδίδει 1. Το άρθρο 96 της Σύμβασης Εφαρμογής
εντός εύλογου χρόνου από την τυχόν της Συνθήκης Σένγκεν ορίζει τα εξής:
επελθούσα μεταβολή των στοιχείων «1.Tα δεδομένα σχετικά με αλλοδα-
των υποκειμένων που περιλαμβάνο- πούς καταχωρούνται σε αρχείο βάσει
νται στον κατάλογο και πάντως όχι μιας εθνικής καταχωρήσεως η οποία
ανά δύο έτη. έχει έρεισμα στις αποφάσεις των αρμο-
δίων διοικητικών αρχών και δικαστη-
ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΡ. 51 / 2006 ρίων, σύμφωνα με τους διαδικαστικούς
κανόνες της εθνικής νομοθεσίας.
¢éáçòáæÜ áììïäáðïà áðÞ ôï ªà- 2. Οι αποφάσεις μπορούν να έχουν ως
óôèíá ¦ìèòïæïòéñî ªÛîçëåî αιτιολογία την απειλή της δημόσιας
ëáé ôïî ¶õîéëÞ ºáôÀìïçï °îåðé- τάξεως και ασφαλείας καθώς και της
õàíèôöî °ììïäáðñî εθνικής ασφαλείας που ενδέχεται να
συνιστά η παρουσία ενός αλλοδαπού
Η Αρχή έλαβε υπόψη τα παρακάτω: επί του εθνικού εδάφους. Αυτή μπορεί
1. Η N.K. που γεννήθηκε την *** στη να είναι κυρίως η περίπτωση:
Ρωσία με τη με αρ. πρωτ. ΑΠ *** προ- α) Αλλοδαπού ο οποίος έχει καταδι-
σφυγή της προς την Αρχή ζήτησε τη δι- κασθεί για αξιόποινη πράξη επισύ-
αγραφή της από το Σύστημα Πληροφο- ρουσα ποινή στερητική της ελευθερί-
ριών Σένγκεν και τον Εθνικό Κατάλογο ας τουλάχιστον ενός έτους.
Ανεπιθυμήτων Αλλοδαπών (ΕΚΑΝΑ). (…)
Η προσφεύγουσα απέκτησε την ελληνική 3. Οι αποφάσεις μπορούν επίσης να
ιθαγένεια ως ομογενής με τη με αρ. ***** έχουν ως αιτιολογία ότι εις βάρος του
απόφαση της Νομαρχίας ****. Από μετα- αλλοδαπού έχει επιβληθεί το μέτρο της
γενέστερο όμως έλεγχο προέκυψε ότι η απομακρύνσεως, αποπομπής ή απελά-
προξενική θεώρηση επί του διαβατηρίου σεως το οποίο δεν αναβλήθηκε ούτε
της ήταν πλαστές. Για τον λόγο αυτό με ανεστάλη και περιέχει ως παρεπόμενη
τη με αρ. πρωτ. ***** απόφαση του Νο- κύρωση την απαγόρευση εισόδου ή
μάρχη **** ανακλήθηκε η ελληνική της διαμονής στηριζόμενη στη μη τήρηση
ιθαγένεια και βάσει της απόφασης αυτής του εθνικού δικαίου ως προς την είσο-
καταχωρίσθηκε στο Σύστημα Πληροφο- δο ή διαμονή των αλλοδαπών».
ριών Σένγκεν (SIS) και στον ΕΚΑΝΑ. 2. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η κατα-
Την (ημερομηνία) άσκησε το δικαίωμα χώριση βασίσθηκε στην απόφαση του
αντίρρησης ενώπιον της Διεύθυνσης Νομάρχη με την οποία ανακλήθηκε η
Αλλοδαπών του Υπουργείο Δημόσιας ιθαγένεια της προσφεύγουσας.
Τάξης, το οποίο απορρίφθηκε Από την ερμηνεία του άρθρου 96 προκύ-
Η προσφεύγουσα έχει λευκό ποινικό πτει ότι ο νομοθέτης δίδει μια ενδεικτι-
μητρώο, καθότι δεν ασκήθηκε ποινική κή απαρίθμηση των περιπτώσεων που
227
228
στημα κατά το οποίο ήταν διαχειριστής είναι απολύτως αναγκαία για την ικα-
της. Εντούτοις οι επιταγές αυτές εμφα- νοποίηση του έννομου συμφέροντος
νίστηκαν προς πληρωμή και επεστρά- της τράπεζας, αφού δεν θίγονται άμεσα
φησαν απλήρωτες σε χρόνο κατά τον ή έμμεσα έννομα συμφέροντά της. Σε
οποίο ο προσφεύγων είχε αποχωρήσει κάθε περίπτωση, η αρχή της ακρίβειας
από την εταιρία και διαχειριστής ήταν των τηρούμενων στοιχείων επιτάσσει η
άλλο φυσικό πρόσωπο. Ως εκ τούτου, τράπεζα να μεταδώσει ταυτόχρονα την
ο προσφεύγων δεν είχε κανένα νόμιμο πληροφορία ότι οι επίμαχες επιταγές εμ-
δικαίωμα να προβεί σε διαχειριστικές φανίστηκαν προς πληρωμή και σφραγί-
πράξεις για λογαριασμό της εταιρίας στηκαν σε χρόνο κατά την οποία ο ίδιος
προκειμένου να εξασφαλίσει το απαι- δεν ήταν διαχειριστής.
τούμενο για την κάλυψή τους ποσό Όσον αφορά την ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ, ο προ-
στους λογαριασμούς της εταιρίας. Ως σφεύγων ισχυρίζεται ότι η καταχώριση
διαχειριστής δε και ως εταίρος της εται- του δεδομένου στο όνομα του προσώ-
ρίας, ο προσφεύγων είχε συμβάλει στην που που υπέγραψε τις ακάλυπτες επι-
αύξηση του εταιρικού κεφαλαίου κατά ταγές δεν προστατεύει την εμπορική
360% σε σχέση με το αρχικό εταιρικό πίστη, σκοπός που εξυπηρετείται με
κεφάλαιο. τη συλλογή στοιχείων αφερρέγγυων
Επομένως κατά τους ισχυρισμούς του, πελατών κατά τις κανονιστικές αποφά-
δεν φέρει καμιά ευθύνη για το γεγονός σεις της Αρχής, αφού δεν νοείται δια-
ότι τελικά οι εν λόγω επιταγές έμειναν κινδύνευση της εμπορικής πίστης από
ακάλυπτες, αφού η μη πληρωμή τους φυσικό πρόσωπο που υπογράφει την
δεν οφείλεται σε δική του υπαιτιότητα. επιταγή που ενεργεί σύννομα και χωρίς
Εξάλλου, μετά τη θέση σε ισχύ του υπαιτιότητα, αλλά μόνο από την ίδια
Ν.2408/1996 (άρθρο 4 παρ.1 εδ.α. ) που την ΕΠΕ.
κατάργησε το αυτεπάγγελτο της ποι- Στα από 10.2.2006 και 9.3.2006 υπομνή-
νικής δίωξης του εκδότη επιταγής που ματά της προς την Αρχή, αλλά και κατά
δεν πληρώθηκε, και με δεδομένο ότι οι την ακρόαση της υπόθεσης, η ΤΕΙΡΕ-
διατάξεις αυτές τέθηκαν σε ισχύ πριν τη ΣΙΑΣ αναφέρει ότι πρόκειται για μετα-
θέσπιση του ν.2472/97, ούτε η τράπεζα χρονολογημένες επιταγές της ανωτέρω
…….. έχει νόμιμο δικαίωμα να μεταδίδει εταιρίας τις οποίες υπέγραψε ο προ-
τα σχετικά δεδομένα που τυχόν τηρεί, σφεύγων και για τις οποίες δεν έχουν
ούτε η ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ νομιμοποιείται να τα κατατεθεί στην εταιρία δικαιολογητικά
λαμβάνει, επεξεργάζεται και μεταδίδει εξόφλησης. Η εταιρία Χ, της οποίας ο
περαιτέρω. Ειδικότερα ως προς την τρά- προσφεύγων ήταν κάτοχος του 50%
πεζα, η καταχώριση των ακάλυπτων επι- των εταιρικών μεριδίων, περιήλθε από
ταγών ατομικά στο πρόσωπό του προ- νωρίς σε δεινή οικονομική κατάσταση,
σφεύγοντα είναι παράνομη διότι αφενός ο δε προσφεύγων εξέδωσε τις επίδικες
η υπογραφή αυτών έγινε σε εκτέλεση μεταχρονολογημένες επιταγές όντας
νομίμου καθήκοντός του ως διαχειριστή σε πλήρη γνώση των προβλημάτων που
κατά το άρθρο 5 παρ.1 εδ.α και ε του αντιμετώπιζε η τελευταία και αποδεχό-
ν.2472/97, και αφετέρου δεν συνιστά σε μενος ότι ενδεχομένως κατά την εμφά-
καμιά περίπτωση υποχρέωση να πληρώ- νισή τους στην τράπεζα δεν θα υπήρχαν
σει ατομικά ο ίδιος τις επίδικες επιταγές τα απαιτούμενα διαθέσιμα κεφάλαια
αφού ο ίδιος δεν υπήρξε συμβαλλόμενο στο λογαριασμό από τον οποίο οι επι-
μέρος σε οποιαδήποτε σύμβαση, ούτε η ταγές αυτές εσύροντο. Αυτό συνάγεται
επεξεργασία των σχετικών δεδομένων και από το γεγονός της κατάθεσης της
229
δήλωσης παύσης πληρωμών ένα μόλις τήρησης των στοιχείων που τηρούνται
μήνα μετά τη μεταβίβαση των εταιρικών στο αρχείο οικονομικής συμπεριφοράς
μεριδίων του προσφεύγοντος, όλες δε οι της ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ, στοιχεία που αφορούν
επιταγές φέρουν ημερομηνία έκδοσης σφραγισμένες επιταγές συλλέγονται και
μεταγενέστερη αυτής της παύσης πλη- τυγχάνουν επεξεργασίας εφόσον ακο-
ρωμών. λουθούν τα χρονικά όρια που τίθενται
Οι πληροφορίες που αφορούν τον εκ- στην απόφαση. Η Αρχή έχει δεχθεί σε
πρόσωπο του νομικού προσώπου που παλαιότερες αποφάσεις της (υπ΄αριθμ.
υπέγραψε ακάλυπτη επιταγή με την 53/2001 και 104/2001) ότι οι εκπρόσω-
ένδειξη “εκπρόσωπος”, σαφώς διακρι- ποι ΕΠΕ υπέχουν εκ του νόμου και οι
νόμενης από την ένδειξη “εκδότης”, εν- ίδιοι προσωπικά αυξημένες ευθύνες και
διαφέρουν άμεσα τις τράπεζες με στόχο υποχρεώσεις όσον αφορά τα χρέη της
την καταπολέμηση του φαινομένου της εταιρίας και ως εκ τούτου νομίμως κα-
έκδοσης ακάλυπτων επιταγών και την ταχωρίζονται και στοιχεία που αφορούν
αποφυγή πρόκλησης αστάθειας στις οι- και του ίδιους στο ανωτέρω αρχείο.
κονομικές συναλλαγές από την έκδοση Το ζήτημα που ανακύπτει είναι η νομι-
ακάλυπτων επιταγών από το ίδιο φυ- μότητα της επεξεργασίας προσωπικών
σικό πρόσωπο που εκπροσωπεί ταυτό- στοιχείων που αφορούν τον εκπρόσωπο
χρονα ή διαδοχικά διαφορετικά νομικά του νομικού προσώπου προκειμένου να
πρόσωπα. Όπως αναφέρει η εταιρία, η εξυπηρετηθεί ο σκοπός της επεξεργα-
Αρχή έχει κρίνει με τις αρ.53/2001 και σίας του αρχείου της ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ που
104/2001 αποφάσεις της ότι νομίμως έγκειται σύμφωνα με την απόφαση
καταχωρίζονται στο αρχείο της εταιρί- 109/99 της Αρχής “στην ελαχιστοποί-
ας και τα δεδομένα των φυσικών προ- ηση των κινδύνων από τη σύναψη πι-
σώπων που ενεργούσαν ως εκπρόσωποι στωτικών συμβάσεων με αφερέγγυους
εταιρίας. πελάτες και εν γένει από τη δημιουργία
Όσον αφορά την Τράπεζα Αττικής, οι επισφαλών απαιτήσεων και τελικά η
εκπρόσωποί της ισχυρίστηκαν ότι δεν προστασία της εμπορικής πίστης και η
υπέχουν ευθύνη, καθόσον το δικαίωμα εξυγίανση των οικονομικών συναλλα-
αντίρρησης ασκήθηκε από τον προ- γών”, δεδομένου ότι δεν υπάρχει εκ του
σφεύγοντα με επιστολή ομοίου περιε- νόμου υποχρέωση για την συγκεκριμένη
χομένου η οποία κοινοποιήθηκε προς επεξεργασία, δοθέντος ότι η απόφαση
δύο αποδέκτες, την τράπεζα και την με αριθμό 502/3/23.6.92 της ΤτΕ αναφέ-
ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ και αφορούσε γενικότερο ρεται στα νομικά μόνο πρόσωπα και όχι
θέμα ανατροπής του κανονισμού της στους εκπροσώπους τους.
ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ στο οποίο υπήρξε η βεβαί- Ο σκοπός της καταχώρισης των στοιχεί-
ωση προς την τράπεζα ότι θα απαντήσει ων του εκπροσώπου νομικού προσώπου
η ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ. Η δε απάντηση της τε- στο αρχείο της ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ αποβλέπει
λευταίας την οποία υιοθέτησε πλήρως η στον έλεγχο της αξιοπιστίας του οφε-
τράπεζα συνιστά ταυτόχρονα και απά- λέτη, στην υπό εξέταση περίπτωση, του
ντηση της τράπεζας. νομικού προσώπου και όχι του φυσικού,
το οποίο δεν είναι εξ ορισμού ο οφειλέ-
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ της της απαίτησης. Αυτός που υπογρά-
ΝΟΜΟ φει την ακάλυπτη επιταγή ως εκπρό-
σωπος της εταιρίας δρά ως όργανο της
Σύμφωνα με την 523/1999 απόφαση της και κατ΄αρχήν δεν έχει ευθύνη. Ευθύνη
Αρχής που αναφέρεται στο χρόνο δια- του ανακύπτει όταν και αν συντρέξουν
230
231
232
ρήσεών του. Εάν η Αρχή πιθανολογή- και ώρα 9:52 διαπιστώθηκε ότι το τηλέ-
σει ότι οι αντιρρήσεις είναι εύλογες και φωνο και η διεύθυνση του καταγγέλλο-
ότι συντρέχει κίνδυνος σοβαρής βλάβης ντος δεν είχαν διαγραφεί από τον ΕΤΚ
του υποκειμένου από την συνέχιση της παρά το γεγονός ότι διεκόπει η παροχή
επεξεργασίας, μπορεί να επιβάλλει την τηλεφωνικών υπηρεσιών από την εται-
άμεση αναστολή της επεξεργασίας έως ρεία παροχής τηλεπικοινωνιακών υπη-
ότου εκδώσει οριστική απόφαση επί των ρεσιών Α.
αντιρρήσεων.» Από τα παραπάνω καθώς και από τα
Με την υπ. αρ. πρωτ. … καταγγελία ο Α. όσα δήλωσε ενώπιον της Αρχής ο εκ-
Σ. κατήγγειλε την εταιρία παροχής τη- πρόσωπος της εταιρίας παροχής τη-
λεπικοινωνιακών υπηρεσιών Α, η οποία λεπικοινωνιακών υπηρεσιών Α, Θ. Δ.
παρείχε στον καταγγέλλοντα υπηρεσία προέκυψε ότι ο υπεύθυνος επεξεργα-
σταθερής τηλεφωνίας, ότι παρέδωσε σίας εταιρεία παροχής τηλεπικοινω-
στην Διεύθυνση Ανάπτυξης Εγχώριων νιακών υπηρεσιών Α παραβίασε α) το
Παρόχων του ΟΤΕ τους τηλεφωνικούς αρ. 5 παρ. 1 του Ν.2472/97 δεδομένου
αριθμούς που είχαν εκχωρηθεί στο όνο- ότι καταγγέλλων δεν είχε δώσει την
μά του προκειμένου αυτοί να ενταχθούν συγκατάθεση του για την καταχώρηση
στον Ενιαίο Τηλεφωνικό Κατάλογο του των προσωπικών του δεδομένων στον
ΟΤΕ παρά το γεγονός ότι στην σύμβα- Ενιαίο Τηλεφωνικό Κατάλογο του ΟΤΕ
ση ο καταγγέλλων είχε ζητήσει να μην κάτι το οποίο αποδεικνύεται από την
ενταχθούν οι αριθμοί αυτοί στον ΕΤΚ. σύμβαση στην οποία ο καταγγέλλων
Η σύμβαση φέρει την ημερομηνία 5-8- είχε δηλώσει ότι δεν επιθυμούσε την
2004 και η καταχώρηση των αριθμών καταχώρηση αυτή και ότι για την εν
στον ΕΤΚ έλαβε χώρα στις 16-6-2005 λόγω επεξεργασία απαιτούνταν η συ-
σύμφωνα με έγγραφο του ΟΤΕ. γκατάθεση του υποκειμένου καθώς δεν
Στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουλί- εμπίπτει σε καμία από τις εξαιρέσεις
ου 2005, η εταιρία απέστειλε σε όλους του αρ. 5 παρ. 2 του Ν.2472/97 και β)
τους συνδρομητές μαζί με το λογαρια- το αρ. 13 παρ. 1 του Ν.2472/97 δεδομέ-
σμό έκδοσης 30-6-2005 μια φόρμα για νου ότι καταγγέλλων επανειλημμένως
να δηλώσουν οι συνδρομητές αν επιθυ- είχε ζητήσει την διαγραφή των προσω-
μούν να συμπεριληφθούν στον ΕΤΚ. Ο πικών του δεδομένων από τον ΕΤΚ και
καταγγέλλων ζήτησε την διαγραφή των η εταιρεία παροχής τηλεπικοινωνιακών
στοιχείων του από τον ΕΤK στέλνοντας υπηρεσιών Α ουδέποτε ικανοποίησε το
στην εταιρία Α στις 22-7-2005 συμπλη- αίτημα του ακόμα και μετά την διακοπή
ρωμένη την εν λόγω φόρμα. Μετά από της σύμβασης. Επομένως πρέπει να του
κλήση που έγινε στο 11888 από τον ει- επιβληθεί το αναγραφόμενο στο διατα-
σηγητή στις 30-8-2005 και ώρα 14:40 κτικό της απόφασης αυτής πρόστιμο,
επιβεβαιώθηκε ότι οι παραπάνω αριθμοί το ύψος του οποίου κρίνεται ανάλογο
υπήρχαν ακόμα στον ΕTK. με τη βαρύτητα των πιο πάνω παραβά-
Η εταιρία Α ενημέρωσε τον καταγγέλ- σεων και τη ζημιά που προκλήθηκε σε
λοντα ότι στις 5-9-2005 ικανοποιήθη- βάρος του καταγγέλλοντος.
κε το αίτημα ακύρωσης της υπηρεσίας
ADSL και ότι ενημερώθηκε ο ΟΤΕ για ¡éá ôïùó ìïçïùó áùôïùó
αυτό. Μετά από κλήσεις που έγιναν
στο 11888 από τον εισηγητή και την Επιβάλλει στην εταιρία παροχής τηλε-
ελέγκτρια Μαρία Αλικάκου στις 17-4- πικοινωνιακών υπηρεσιών Α πρόστιμο
2006 και ώρα 16:10 και στις 11-5-2006 ύψους πέντε χιλιάδων (5.000) Ευρώ.
233
234
τεστημένες σε οδικούς άξονες μεγάλης 165, 177, 178, 180, 186, 188, 189, 227,
κυκλοφορίας για την διαχείριση της 275 και 285 ήταν ενεργές.
οποίας είναι απαραίτητη η χρήση των γ) Ο χρόνος τήρησης των λαμβανόμε-
καμερών. Απαγορεύθηκε η λειτουργία νων εικόνων υπερέβαινε τις 7 ημέρες.
των καμερών που είναι εγκατεστημέ-
νες σε δρόμους περιορισμένης κυκλο- Με το με αρ. πρωτ. ΑΠ 279/21-8-2006
φορίας, πλατείες, πάρκα, πεζόδρομους, έγγραφό της η ΕΛΑΣ αναφέρει (α) ότι
και χώρους συνάθροισης πολιτών (π.χ. εκ των υστέρων προέβη στην απενεργο-
εισόδους θεάτρων) και οι κάμερες αυ- ποίηση των αναφερόμενων στην από-
τές πρέπει να αφαιρεθούν. φαση αρ. 58/2005 καμερών οι οποίες δεν
Ειδικότερα, η απόφαση όριζε ότι έπρε- χρησιμοποιήθηκαν επιχειρησιακά και
πε να αφαιρεθούν οι παρακάτω κάμε- (β) ότι από τον Ιούλιο 2006 δεν πραγ-
ρες των οποίων η θέση, σύμφωνα με ματοποιείται αποθήκευση εικόνας στο
το χωροδιάγραμμα που υποβλήθηκε σύστημα.
από τον υπεύθυνο επεξεργασίας, δεν Ενόψει των ανωτέρω η Αρχή πρέπει να
δικαιολογείται: Κάμερες με αρ. 133, επιβάλει στην Ελληνική Αστυνομία πρό-
138, 149, 150, 151, 152, 158, 159, 161, στιμο επειδή παραβίασε, όπως και η ίδια
162, 163, 165, 170, 173, 176, 177, 178, με το ως άνω έγγραφο συνομολογεί, τους
180, 181, 183, 186, 188, 189, 227, 231, όρους και τις προϋποθέσεις, που έχουν
232, 233, 236, 274, 275, 283, 285, κα- ταχθεί με την απόφαση αρ. 58/2005 και
θώς και όποια άλλη κάμερα εμπίπτει τους οποίους όφειλε να τηρήσει. Το ύψος
στην κατηγορία της προηγουμένης του προστίμου πρέπει να ορισθεί στο
παραγράφου. ποσόν των 3.000 ευρώ λαμβανομένου
γ) Οι κάμερες θα πρέπει να λειτουρ- υπ’ όψιν ότι, από την ακρόαση των εκ-
γούν κατά τέτοιο τρόπο ώστε να μην προσώπων του υπεύθυνου επεξεργασίας,
είναι δυνατή η λήψη και η καταγραφή προέκυψε ότι ελήφθησαν τα αναγκαία
εικόνων της εισόδου ή του εσωτερι- μέτρα για άρση των παραβιάσεων.
κού των κατοικιών. Ως εκ τούτου θα
πρέπει οι κάμερες να ρυθμιστούν έτσι ¡éá ôïùó ìïçïùó áùôïùó
ώστε είτε να είναι σταθερές ή να επι-
τρέπεται η προβολή ορισμένων περι- Αποφασίζει, κατά πλειοψηφία, και επι-
οχών μέσω καταλλήλων περιορισμών βάλει στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης
της οπτικής γωνίας, κλίσης και ζουμ. – Ελληνική Αστυνομία πρόστιμο 3.000
δ) Τα δεδομένα θα τηρούνται το πολύ ευρώ για τους λόγους που αναφέρονται
για επτά ημέρες μετά την παρέλευση στο σκεπτικό της παρούσας.
των οποίων, τα στοιχεία θα πρέπει να
διαγράφονται. ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΡ. 58/2006
Όπως προκύπτει από το από 3-7-2006
πόρισμα ελέγχου, διαπιστώθηκαν οι ¶ðåêåòçáóÝá äåäïíÛîöî áðÞ çù-
εξής παραβάσεις των οριζομένων στην íîáóôÜòéï çéá åêÞæìèóè íÛóö
πιο πάνω απόφαση: ðéóôöôéëÜ÷ ëÀòôá÷
α) Στις 49 κάμερες που προϋπήρχαν
του συστήματος C4I δεν είχε εγκατα- Η Αρχή έλαβε υπόψη τα παρακάτω:
σταθεί λογισμικό απόκρυψης εικόνων. Ο Δ.Σ. με τη με αρ. πρωτ. …. προσφυγή
β) Ορισμένες από τις κάμερες που θα του κατήγγειλε ότι η εταιρεία X δια του
έπρεπε να μην λειτουργούν και συγκε- εξουσιοδοτημένου γυμναστηρίου της Y
κριμένα οι κάμερες αρ. 149, 150, 151, και η Τράπεζα Z προέβησαν σε παράνο-
235
236
237
238
νων που τους αφορούν και αιτήσεις είναι αναγκαία για την εκτέλεση της
με τις οποίες ζητείται ο έλεγχος και ασφαλιστικής σύμβασης που έχει συνά-
η εξακρίβωση της νομιμότητας των ψει με τον καταγγέλλοντα.
επεξεργασιών αυτών και ενημερώνει Σύμφωνα με το προσάρτημα του ασφα-
τους αιτούντες για τις σχετικές ενέρ- λιστηρίου συμβολαίου με τίτλο “Ειδικοί
γειές της...». όροι ασφάλειας απώλειας εισοδήματος-
Το άρθρο 7 του ν. 2496/1997 “Ασφαλι- κωδικός παροχής: α.ε.” ο ασφαλιστής
στική σύμβαση, τροποποιήσεις της νο- (εταιρεία) καλύπτει τον κίνδυνο απώ-
μοθεσίας για την ιδιωτική ασφάλιση και λειας εισοδήματος του ασφαλισμένου
άλλες διατάξεις” ορίζει τα εξής: λόγω προσωρινής ολικής ανικανότητάς
«1. Ο λήπτης της ασφάλισης υποχρε- του για εργασία που προκλήθηκε από
ούται εντός οκτώ (8) ημερών από τότε ατύχημα.
που έλαβε γνώση της επέλευσης της Στο άρθρο 1 (Ορισμοί) του προσαρτή-
ασφαλιστικής περίπτωσης να ειδο- ματος ως ανικανότητα του ασφαλιστη-
ποιήσει τον ασφαλιστή. Ο λήπτης της ρίου συμβολαίου ορίζεται “η πλήρης
ασφάλισης υποχρεούται να δίνει όλες αδυναμία του ασφαλισμένου να ασκή-
τις αναγκαίες πληροφορίες, στοιχεία σει με κέρδος ή αμοιβή το επάγγελμα
και έγγραφα που σχετίζονται με τις που έχει δηλώσει στον ασφαλιστή”. Από
περιστάσεις και τις συνέπειες της επέ- τα προσκομιζόμενα και επικαλούμενα
λευσης του κινδύνου που του ζητάει ο αποδεικτικά μέσα προκύπτει η πλήρης
ασφαλιστής...». προσωρινή ανικανότητα του καταγ-
Τα αιτούμενα οικονομικά στοιχεία, δη- γέλλοντος Β. Π. να ασκήσει το συγκε-
λαδή οι δηλώσεις φόρου εισοδήματος κριμένο επάγγελμα που έχει δηλώσει
και τα εκκαθαριστικά σημειώματα της στον ασφαλιστή του, δηλαδή εκείνο του
εφορίας συνιστούν οικονομικά προ- ελεύθερου επαγγελματία-ηλεκτρονικού
σωπικά δεδομένα απλής μορφής που (συστήματα συναγερμού), και για το
προβλέπονται από το 2 περ. α’ του ν. οποίο έχει ασφαλιστεί από τον κίνδυνο
2472/1997. Υποκείμενο των αιτούμενων απώλειας εισοδήματος.
δεδομένων είναι ο καταγγέλλων ασφα- Επίσης, στο άρθρο 2 του ιδίου προσαρ-
λιζόμενος Β. Π.. τήματος ορίζεται (αντικείμενο ασφά-
Η συλλογή καθώς και η οποιαδήποτε λισης), “όταν ο ασφαλισμένος εξαιτίας
περαιτέρω επεξεργασία των αιτουμένων ασθένειας ή ατυχήματος που καλύπτεται
προσωπικών δεδομένων μπορεί να γίνει από το παρόν αναγκασθεί να παραμείνει
είτε με τη συγκατάθεση του υποκειμένου κλινήρης χωρίς να προηγηθεί νοσηλεία,
των δεδομένων είτε εφόσον ισχύουν μία ο ασφαλιστής καταβάλλει μηνιαίο επί-
ή περισσότερες από τις εξαιρέσεις της δομα, το ύψος του οποίου αναγράφεται
δεύτερης παραγράφου του άρθρου 5 στον πίνακα παροχών του ασφαλιστη-
όπως είναι η αναγκαιότητα της επιδιω- ρίου και για ανώτατο χρονικό διάστημα
κόμενης επεξεργασίας για την εκτέλεση μέχρι είκοσι τέσσερις μήνες (24) κατά
σύμβασης (5 παρ. 2 περ. α’ πρώτο μέρος περίπτωση.” Επιπλέον στο άρθρο 3 ιδίου
του ν. 2472/1997). προσαρτήματος ορίζεται ότι “ο ασφα-
Βάσει του άρθρου 19 περ. ιγ’ σε συνδυ- λισμένος υποχρεούται να δίνει όλες τις
ασμό με το άρθρο 5 παρ. 2 περ. α’ του αναγκαίες πληροφορίες, στοιχεία και
ν. 2472/1997 η Αρχή κρίνει αν και κατά έγγραφα που σχετίζονται με τις περι-
πόσο η αιτούμενη από την ασφαλιστική στάσεις και τις συνέπειες της επέλευσης
εταιρεία συλλογή των συγκεκριμένων του κινδύνου που ζητάει ο ασφαλιστής.
οικονομικών προσωπικών δεδομένων Υπαίτια και αδικαιολόγητη παράβαση
239
από τον ασφαλισμένο των παραπάνω ναι συναφή, πρόσφορα και όχι περισσό-
υποχρεώσεών του, παρέχει το δικαίωμα τερα από όσα κάθε φορά απαιτούνται εν
στον ασφαλιστή να αρνηθεί την αποζη- όψει των σκοπών της επεξεργασίας που
μίωση”. στην προκειμένη υπόθεση που εξετάζει
Συμπερασματικά, ούτε από τους προ- η Αρχή ταυτίζονται με τους σκοπούς της
αναφερόμενους όρους ούτε από άλλο σύμβασης.
όρο του ασφαλιστηρίου συμβολαίου Συμπληρωματικά, βάσει του προανα-
αλλά ούτε και από την ειδική ασφαλι- φερόμενου άρθρου 2 του παραρτήμα-
στική νομοθεσία του άρθρου 7 του ν. τος του ασφαλιστηρίου συμβολαίου το
2496/1997 προκύπτει ότι η προσκόμιση ύψος του μηνιαίου επιδόματος προκύ-
των ετήσιων φορολογικών δηλώσεων πτει από τους ασφαλιστικούς πίνακες
και των εκκαθαριστικών είναι αντικειμε- παροχών και συνδέεται με το ύψος των
νικά ουσιώδες στοιχείο για την καταβο- ασφαλιστικών εισφορών. Σε κανέναν
λή της προβλεπομένης από το συμβό- όρο του ασφαλιστηρίου συμβολαίου δεν
λαιο ασφαλιστικής αποζημίωσης. Από καθορίζεται σύνδεση της ασφαλιστικής
τη στιγμή που όλα τα προσκομιζόμενα παροχής λόγω της επέλευσης του ασφα-
και επικαλούμενα έγγραφα αποδεικνύ- λιστικού κινδύνου από το δηλωθέν ή το
ουν την προσωρινή ολική ανικανότητα πραγματικό εισόδημα του ασφαλισμέ-
του ασφαλισμένου να ασκήσει το επάγ- νου που δεν προέρχεται από το καλυ-
γελμα που έχει δηλώσει στον ασφαλιστή πτόμενο από τη σύμβαση επάγγελμα
εταιρεία και με βάση το οποίο (επάγ- αλλά από άλλη πηγή.
γελμα) καλύπτεται ο κίνδυνος απώλει- Μία σύνδεση της καταβολής ή μη καθώς
ας εισοδήματος του ασφαλισμένου, η και της μείωσης ή μη της συμφωνηθείσας
συλλογή των αιτούμενων οικονομικών ασφαλιστικής παροχής με το εισόδημα
στοιχείων κρίνεται ως μη αναγκαία για του ασφαλισμένου θα αντιστρατευόταν
την εκτέλεση της σύμβασης. εξάλλου προς τη θεμελιώδη λογική της
Αντίθετα η συλλογή και η περαιτέρω ιδιωτικής ασφάλισης όπου η ασφαλιστι-
επεξεργασία των αιτουμένων οικονο- κή παροχή είναι ανάλογη των ασφαλι-
μικών προσωπικών δεδομένων του κα- στικών εισφορών και όχι ανάλογη των
ταγγέλλοντος θα ήταν παράνομη κατά τεκμαιρόμενων αναγκών όπως συμβαί-
το ν. 2472/1997 γιατί θα παρέβαινε τόσο νει σε πολλές περιπτώσεις κοινωνικής
την αρχή της νομιμότητας της συλλο- ασφαλίσεως.
γής και την αρχή του σκοπού (άρθρο 4 Επιπρόσθετα, όπως έχει ήδη αναφερθεί
παρ. 1 περ. α’ του ν. 2472/1997) όσο και αναλυτικά στην τελευταία παράγραφο
την αρχή της αναγκαιότητας της επε- του ιστορικού, ο ασφαλιζόμενος έχει
ξεργασίας (άρθρο 4 παρ. 1 περ. β’ του ν. ήδη ως καλόπιστος αντισυμβαλλόμε-
2472/1997) η οποία συνίσταται στην τή- νος εκπληρώσει τις απορρέουσες από
ρηση της αναλογικότητας ως προς την την ασφαλιστική σύμβαση υποχρεώσεις
επεξεργασία και την έκτασή της. Η αρχή του έναντι της ασφαλιστικής εταιρείας.
της αναγκαιότητας έχει ως συνισταμέ- Επομένως δεν προκύπτει ζήτημα κακής
νες τις τρεις συγγενικές αρχές της συ- πίστης του, πρόθεσης παραβίασης του
νάφειας, της προσφορότητας και της εν συμβολαίου ή εξαπάτησης της ασφαλι-
στενή εννοία αναλογικότητας. Η αρχή στικής εταιρείας ή εν γένει αντισυναλ-
της αναγκαιότητας επιβάλλει τα δεδο- λακτικής του συμπεριφοράς, θέματα
μένα που θα συλλεγούν και θα τύχουν που δεν είναι σε κάθε περίπτωση αρμό-
επεξεργασίας να είναι αναγκαία για την δια να κρίνει η Αρχή αλλά τα πολιτικά
εκτέλεση της σύμβασης, δηλαδή να εί- δικαστήρια.
240
241
242
τοποιήθηκε μετά από τη λήψη γραπτής της νοσηλείας του στο νοσοκομείο και
συγκατάθεσης του καταγγέλλοντα στο στο χρόνο εμφάνισης των πρώτων συ-
προαναφερόμενο έγγραφο της δήλωσης μπτωμάτων της νόσου. Η δε αναφορά
ασθενείας όπου ο ανωτέρω δηλώνει ότι στη σχετική βεβαίωση ότι “σύμφωνα
οι πιο πάνω απαντήσεις του είναι αλη- με τα στοιχεία που περιέχονται στον
θείς και ορθές και εξουσιοδοτεί “όλους ιατρικό φάκελο του ασθενούς τα πρώ-
τους ιατρούς που καθ΄οιονδήποτε χρό- τα συμπτώματα της νόσου άρχισαν το
νο εξέτασαν τον ασθενή να εφοδιάσουν 1995” αποτελεί μια πιστοποίηση από
την ασφαλιστική εταιρία με οποιαδήπο- τον ιατρό ότι προοίμιο της διαπιστω-
τε πιστοποιητικά ή πληροφορίες τους θείσας ασθένειας ήταν τα συμπτώματα
ζητήσει”. Η συγκατάθεση αυτή δόθηκε που παρουσιάστηκαν το 1995. Η κρίση
από τον προσφεύγοντα στο ίδιο έντυπο αυτή του ιατρού δεν αποτελεί επεξεργα-
με τη δήλωση ασθενείας, διατυπωμέ- σία νέου προσωπικού δεδομένου, αλλά
νη με τα ίδια γράμματα του υπόλοιπου μια εκτίμηση στοιχείων που υπήρχαν
κειμένου και ευανάγνωστη. Γνώριζε δε ήδη στον ιατρικό φάκελο και έγινε στο
ο προσφεύγων από την ασφαλιστική πλαίσιο της εισαγγελικής παραγγελίας
σύμβαση που είχε υπογράψει ότι βάσει και μετά από τη δοθείσα ως άνω συγκα-
αυτής της συγκεκριμένης δήλωσης που τάθεση του προσφεύγοντος.
υπέγραψε μετά την επέλευση της συγκε- Ωστόσο, το γεγονός ότι η χορήγηση
κριμένης ζημίας, που σημειωτέον, πρέπει της ιατρικής βεβαίωσης έγινε επιτρε-
να είναι αληθής, σαφής και χωρίς παρα- πτώς και νομίμως, δεν απαλλάσσει τον
λείψεις, ενεργοποιείται η ασφαλιστική υπεύθυνο επεξεργασίας από την υπο-
κάλυψη που στην περίπτωση αυτή ήταν χρέωση να ενημερώσει το υποκείμενο,
η απαλλαγή πληρωμής ασφαλίστρων. δηλ. τον προσφεύγοντα, πριν την ανα-
Ήταν δε προφανές στον προσφεύγοντα κοίνωσή της σε τρίτον. Στην υπό εξέτα-
ότι ο σκοπός της ασφαλιστικής εταιρίας ση περίπτωση, η ενημέρωση του προ-
για τη χορήγηση των επίδικων στοιχεί- σφεύγοντα από το νοσοκομείο για την
ων από το νοσοκομείο συνδέεται με τη διαβίβαση του αντιγράφου της βεβαιώ-
δήλωση που κάνει ο ίδιος για τη συγκε- σεως του ιατρού στην ασφαλιστική του
κριμένη ασθένεια, της οποίας η ύπαρξη, εταιρεία πραγματοποιήθηκε μετά τη
η έκταση και η μορφή κρίνονται από τα διαβίβαση και αφού είχε προηγουμένως
στοιχεία του ιατρικού φακέλου. ασκηθεί το δικαίωμα πρόσβασης και,
Από τα δεδομένα αυτά ουδαμώς προκύ- ως εκ τούτου, δεν αποτελεί προσήκου-
πτει ότι ο προσφεύγων εξαναγκάστηκε σα εκπλήρωση της υποχρέωσης ενημέ-
να συγκατατεθεί ή να συναινέσει για τη ρωσης του υποκειμένου, διότι δεν προ-
συγκέντρωση από την ασφαλιστική των ηγήθηκε του σταδίου της διαβίβασης
απαιτούμενων στοιχείων νοσηλείας του στην ασφαλιστική εταιρία των επίδικων
για τον έλεγχο της αλήθειας της κατά την δεδομένων.(“το υποκείμενο ενημερώ-
επέλευση της ασφαλιστικής περίπτωσης νεται για την ανακοίνωση πριν από αυ-
δήλωσής του. Επομένως, η συγκατάθε- τούς [τους τρίτους]”, άρθρο 11 παρ. 3)
ση που δόθηκε από τον προσφεύγοντα Ανεξάρτητα από την αλήθεια των ισχυ-
κατά τον τρόπο που προαναφέρθηκε εί- ρισμών των δύο πλευρών σχετικά με
ναι ρητή, ειδική και ελεύθερη. τις συνθήκες υπό τις οποίες έγινε η θυ-
Η βεβαίωση του ιατρού Ν. Κ. που χο- ροκόλληση, ο συγκεκριμένος τρόπος
ρήγησε στην εταιρία το νοσοκομείο αποστολής που επέλεξε η εταιρία προ-
αναφερόταν στη διάγνωση της ασθέ- φανώς δεν προστατεύει τα σχετικά δε-
νειας του προσφεύγοντα, στη διάρκεια δομένα από τυχόν αθέμιτη επεξεργασία,
243
αλλά αντιθέτως την διευκολύνει, αφού πέντε χιλιάδων (15.000) Ευρώ στην
τα δεδομένα εκτέθηκαν σε κοινή θέα με εταιρία …. για παράνομη διαβίβαση
κίνδυνο να διαδοθούν αυτά σε τρίτους. ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων
Πολύ περισσότερο δε, όταν αντικείμενο του προσφεύγοντα.
επεξεργασίας είναι ευαίσθητα δεδομένα
υγείας για τα οποία το επίπεδο ασφα- ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΡ. 66/2006
λείας πρέπει να είναι κατά το νόμο αυξη-
μένο (άρθρο 7 σε συνδυασμό με το άρ- ¦åòéåøÞíåîï ôïù äéëáéñíáôï÷
θρο 10). Ως εκ τούτου, η διαβίβαση δεν ðòÞóâáóè÷ ôöî ùðïãèæÝöî ôöî
ήταν νόμιμη. Γνώριζε δε η εταιρία ότι ¦áîåììáäéëñî åêåôÀóåöî - Ëðï-
ο συγκεκριμένος τρόπος ανακοίνωσης øòÛöóè ôïù ËðïùòçåÝïù ¶õîéëÜ÷
δεν ήταν ούτε αναγκαίος ούτε ο μόνος ¦áéäåÝá÷ ëáé £òèóëåùíÀôöî
για να ικανοποιήσει το δικαίωμα πρό- (˦¶¦£) îá ôïù÷ øïòèçåÝ ôá úè-
σβασης του προσφεύγοντα και, παρά ôèõÛîôá áîôÝçòáæá ôöî çòáðôñî
ταύτα, αμέλησε να επιλέξει άλλο τρόπο äïëéíÝöî ôïù÷
αποστολής ανάλογο με τους κινδύνους
και τη φύση των συγκεκριμένων δεδο- Η Αρχή έλαβε υπόψη τα παρακάτω:
μένων, κατά τα οριζόμενα στα άρθρα 10 (1) Με την με αρ. πρωτ. … προσφυγή
παρ.3 και 12 παρ.6 του Ν.2472/97, ώστε των Γ. Ι. και Π. Ά.-Μ., κατοίκων …,
να προστατεύσει το απαραβίαστο της η οποία ασκήθηκε στο όνομα και
ιδιωτικής σφαίρας του προσφεύγοντος. για λογαριασμό του ανήλικου τέ-
Επειδή, κατά τα προεκτεθέντα, το Νο- κνου τους Γ. Μ., οι προσφεύγοντες
σοκομείο…., ως υπεύθυνος επεξεργασί- καταγγέλλουν ιδίως ότι, με την από
ας, δεν ενημέρωσε νομίμως, ως όφειλε, … και με αρ. πρωτ. … αίτησή τους
τον προσφεύγοντα, η δε ασφαλιστική προς το Υπουργείο Εθνικής Παιδεί-
εταιρία … , ως υπεύθυνος επεξεργασί- ας και Θρησκευμάτων (ΥΠΕΠΘ),
ας και αυτή, διαβίβασε παρανόμως στον ζήτησαν να τους χορηγηθούν αντί-
προσφεύγοντα ευαίσθητα δεδομένα γραφα των γραπτών δοκιμίων των
υγείας που τον αφορούν, η Αρχή κρί- Πανελλαδικών Εξετάσεων (έτους
νει ομόφωνα ότι ενόψει της βαρύτητας 2006) του υιού τους Μ., στα μαθή-
των πράξεων που αποδείχθηκαν και της ματα (Θεωρητικής Κατεύθυνσης):
προσβολής που επήλθε από αυτές στο α) Νεοελληνικής Γλώσσας και β)
υποκείμενο δηλ. στον προσφεύγοντα, Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Επι-
πρέπει να επιβληθούν στους υπευθύνους καλέστηκαν, δε, ρητά σχετικά την
της επεξεργασίας οι προβλεπόμενες στο Απόφαση 13/2005 της Αρχής. Η
άρθρο 21 παρ.1 εδαφ.β του ν.2472/97 Διεύθυνση Οργάνωσης και Διεξα-
κυρώσεις που αναφέρονται στο διατα- γωγής Εξετάσεων (Τμήμα Β΄) του
κτικό και οι οποίες κρίνονται ανάλογες ΥΠΕΠΘ τους απάντησε (με το με
με τη βαρύτητα των παραβάσεων. αρ. πρωτ. … έγγραφό της) αρνη-
τικά. Ειδικότερα, επικαλούμενη τη
¡éá ôïùó ìïçïùó áùôïùó διάταξη του άρθρου 22, παρ. 1 του
Ν. 3475/2006, αρνήθηκε να ικανο-
1. Επιβάλλει χρηματικό πρόστιμο τριών ποιήσει το αίτημά τους, και τούτο
χιλιάδων (3.000) Ευρώ στο Νοσοκο- «παρά την αντίθετη υπ’ αρ. πρωτ.
μείο… για παράβαση της υποχρέω- Φ.252/62945/Β6/23-6-2006 εγκύ-
σης ενημέρωσης του προσφεύγοντα. κλιο της ίδιας Υπηρεσίας», όπως
2. Επιβάλλει χρηματικό πρόστιμο δέκα επισημαίνουν οι προσφεύγοντες.
244
(2) Με την με αρ. πρωτ. … προσφυγή του Τ. Γ., κατοίκου Β., ο προσφεύ-
των Π. Λ. και Ε. Μ., κατοίκων Αθη- γων, καταγγέλλει ιδίως ότι με την
νών, η οποία ασκήθηκε στο όνομα από … και με αρ. πρωτ. … αίτησή
και για λογαριασμό του ανήλικου του προς το …Βαθμολογικό Κέ-
τέκνου τους Π. Ε., οι προσφεύ- ντρο και τον Διευθυντή Δευτερο-
γοντες καταγγέλλουν ιδίως ότι, βάθμιας Εκπαίδευσης … Θεσ/κης,
με την από … και με αρ. πρωτ. … ζήτησε να του επιδειχθούν τα γρα-
αίτησή τους προς το ΥΠΕΠΘ, ζή- πτά δοκίμιά του των Πανελλαδικών
τησαν να τους χορηγηθούν αντί- Εξετάσεων (έτους 2006), στα μαθή-
γραφα του γραπτού δοκιμίου των ματα της Βιολογίας, των Μαθημα-
Πανελλαδικών Εξετάσεων (έτους τικών και της Έκθεσης. Επικαλέ-
2006) της κόρης τους Ε., στο μά- στηκε δε ρητά σχετικά τις διατάξεις
θημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. του άρθρου 12 του Ν. 2472/1997. Η
Επικαλέστηκαν, δε, ρητά σχετικά αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΠΘ του
την Απόφαση 13/2005 της Αρχής. απάντησε (με το με αρ. πρωτ. …έγ-
Η Διεύθυνση Οργάνωσης και Δι- γραφό της) αρνητικά, επικαλούμε-
εξαγωγής Εξετάσεων (Τμήμα Β΄) νη τη διάταξη του άρθρου 22, παρ.
του ΥΠΕΠΘ τους απάντησε (με το 1 του Ν. 3475/2006.
με αρ. πρωτ. … έγγραφό της) αρνη- (5) Με την με αρ. πρωτ. … προσφυγή
τικά. Ειδικότερα, επικαλούμενη τη του Σ. Α., κατοίκου …, ο προσφεύ-
διάταξη του άρθρου 22, παρ. 1 του γων καταγγέλλει ιδίως ότι με την
Ν. 3475/2006, αρνήθηκε να ικανο- από … και με αρ. πρωτ. … αίτησή
ποιήσει το αίτημά τους, και τούτο του προς την Διεύθυνση Δευτερο-
«παρά την αντίθετη υπ’ αρ. πρωτ. βάθμιας Εκπαίδευσης … ζήτησε να
Φ.252/62945/Β6/23-6-2006 εγκύ- αποκτήσει πρόσβαση στο γραπτό
κλιο της ίδιας Υπηρεσίας», όπως δοκίμιό του των Πανελλαδικών
επισημαίνουν οι προσφεύγοντες. Εξετάσεων (έτους 2006), στο μά-
(3) Με την με αρ. πρωτ. … προσφυγή θημα της Νεοελληνικής Γλώσσας.
του Β. Π., κατοίκου …, ο προσφεύ- Όπως αναφέρει ο προσφεύγων
γων καταγγέλλει ιδίως ότι με την στην εν λόγω προσφυγή του, «η αί-
από … και με αρ. πρωτ. … αίτησή τηση [του] αυτή βασίζεται άλλωστε
του προς το … Βαθμολογικό Κέ- σε παλιότερη εγκύκλιο του Γενικού
ντρο και τον Διευθυντή Δευτερο- Γραμματέα του Υπουργείου Παιδεί-
βάθμιας Εκπαίδευσης …, ζήτησε ας, βάσει της οποίας οι ενδιαφε-
να του χορηγηθεί αντίγραφο του ρόμενοι δικαιούνται όχι μόνον να
γραπτού δοκιμίου του των Πανελ- έχουν πρόσβαση στο γραπτό τους
λαδικών Εξετάσεων (έτους 2006), αλλά και να λαμβάνουν φωτοαντί-
στο μάθημα της Νεοελληνικής γραφα αυτού». Ωστόσο, η αρμόδια
Γλώσσας. Επικαλέστηκε, δε, ρητά υπηρεσία του ΥΠΕΠΘ απέρριψε σι-
σχετικά τις διατάξεις του άρθρου ωπηρώς το εν λόγω αίτημά του. Ει-
12 του Ν. 2472/1997. Η αρμόδια δικότερα, σύμφωνα με την εν λόγω
υπηρεσία του ΥΠΕΠΘ του απάντη- προσφυγή, «η νόμιμη προθεσμία
σε (με το με αρ. πρωτ. …. έγγραφό του ενός μηνός (άρθρο 5 παρ. 6 του
της) αρνητικά, επικαλούμενη τη δι- Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας),
άταξη του άρθρου 22, παρ. 1 του Ν. εντός της οποίας όφειλε να [τον]
3475/2006. καλέσει η διοίκηση για να [λάβει]
(4) Με την με αρ. πρωτ. …. προσφυγή γνώση και να [παραλάβει] φωτο-
245
246
(10) Με την με αρ. πρωτ. … προσφυ- ΥΠΕΠΘ δεν κατέθεσε έγγραφο υπόμνη-
γή της Δ. Ν., κατοίκου …, η προ- μα επί των αιτιάσεων των προσφυγών,
σφεύγουσα καταγγέλλει ιδίως ότι, αλλά αρκέστηκε στις προφορικές διευ-
με την από …αίτησή της προς την κρινήσεις, που έδωσε προς το Συμβού-
Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαί- λιο της Αρχής ο εκπρόσωπός του, κατά
δευσης …, ζήτησε να της επιδειχθεί την ως άνω συνεδρίαση. Ειδικότερα, το
και να της χορηγηθεί αντίγραφο ΥΠΕΠΘ, δια του εκπροσώπου του, υπο-
του γραπτού δοκιμίου της των στήριξε ιδίως τα ακόλουθα:
Πανελλαδικών Εξετάσεων (έτους (1) Η αρμόδια Δ/νση Οργάνωσης και
2006), στο μάθημα των Νέων Ελ- Διεξαγωγής εξετάσεων του ΥΠΕΠΘ
ληνικών (Έκθεσης). Ωστόσο, η ως έλαβε τα κατάλληλα οργανωτικά
άνω Υπηρεσία του ΥΠΕΠΘ της μέτρα, προκειμένου οι υπηρεσίες
απάντησε (ιδίως, αφενός, με το με του ΥΠΕΠΘ να συμμορφωθούν
αρ. πρωτ. …έγγραφό της και, αφε- προς την Απόφαση 13/2005 της Αρ-
τέρου, με το με αρ. πρωτ. … έγγρα- χής, η οποία είχε απευθύνει σύσταση
φό της) αρνητικά, επικαλούμενη προς την Υπουργό Εθνικής Παιδείας
τη διάταξη του άρθρου 22, παρ. 1 και Θρησκευμάτων να ικανοποιήσει
του Ν. 3475/2006. Και τούτο, παρά αμέσως το δικαίωμα πρόσβασης του
το γεγονός ότι η αίτηση της προ- υποκειμένου, που είχε προσφύγει
σφεύγουσας είχε υποβληθεί κατά ενώπιον της Αρχής, στα γραπτά του
το χρόνο ισχύος της προαναφερό- δοκίμια. Στο πλαίσιο αυτό, η ως άνω
μενης υπ’ αρ. πρωτ. … εγκυκλίου Διεύθυνση, με την προαναφερόμενη
της Διεύθυνσης Οργάνωσης και υπ’ αρ. πρωτ. Φ.252/62945/Β6/23-6-
Διεξαγωγής Εξετάσεων (Τμήμα Β΄) 2006 εγκύκλιό της, με θέμα «Επίδει-
του ΥΠΕΠΘ. ξη Γραπτών», όριζε, ιδίως, ότι «όσοι
Με τις ως άνω προσφυγές τους, οι προ- εκ των Προϊσταμένων των Δ/νσεων
σφεύγοντες καταγγέλλουν ενώπιον της είχαν στην περιοχή ευθύνης τους
Αρχής την άρνηση του ΥΠΕΠΘ, ως κάποιο βαθμολογικό κέντρο, οφεί-
υπεύθυνου επεξεργασίας, να ικανοποι- λουν μετά από αίτηση του ενδιαφε-
ήσει το δικαίωμα πρόσβασης καθενός ρομένου ή νομίμως εξουσιοδοτημέ-
τους στα ζητηθέντα γραπτά δοκίμιά του νου αντιπροσώπου να επιδεικνύουν
των Πανελλαδικών εξετάσεων του έτους τα γραπτά δοκίμια του αιτούντος
2006 – είτε δια της ζητηθείσας επίδειξής για τα συγκεκριμένα μαθήματα,
τους είτε δια της χορηγήσεως των ζητη- χορηγώντας μάλιστα και φωτοα-
θέντων φωτοαντιγράφων αυτών – και ντίγραφα, εφόσον αυτά ζητηθούν.
ζητούν από την Αρχή όπως ασκήσει τις Για το σκοπό αυτό, οι Προϊστάμενοι
εκ του νόμου αρμοδιότητές της, προ- των παραπάνω Δ/νσεων, από 1η Σε-
κειμένου να υποχρεώσει το ΥΠΕΠΘ να πτεμβρίου θα πρέπει να ορίσουν μία
ικανοποιήσει το δικαίωμά τους αυτό. συγκεκριμένη ημέρα την εβδομάδα
Κατόπιν τούτων, το ΥΠΕΠΘ, ως υπεύθυ- για να εξυπηρετούν τους αιτούντες
νος επεξεργασίας, κλήθηκε σε ακρόαση, αυθημερόν». Αλλά, μετά την έκδο-
κατά την συζήτηση των ως άνω προσφυ- ση της εν λόγω εγκυκλίου τέθηκε
γών στο Συμβούλιο της Αρχής, στη συνε- σε ισχύ ο Ν. 3475/2006, οπότε και
δρίαση της 19ης/10/2006. Στην εν λόγω αποκλείστηκε κάθε πρόσβαση των
συνεδρίαση προσήλθε ο κ. ..., Προϊστά- ενδιαφερομένων υποψηφίων στα
μενος της Διεύθυνσης Οργάνωσης και γραπτά τους δοκίμια.
Διεξαγωγής εξετάσεων του ΥΠΕΠΘ Το (2) Εκτός από το ζήτημα της θέσης σε
247
248
249
250
στικά σε καταστάσεις που παρουσι- σκ. 26 και της 27.6.2000, C-240/98 έως
άζουν επαρκή σχέση με την άσκηση C-244/98, Oceano Grupo Editorial και
της ελεύθερης κυκλοφορίας. (…) 93. Salvat Editores, Συλλ. Ι-4963, σκέψεις
Τέλος, ενόψει των ανωτέρω σκέψεων, 30-32). Τούτο δε, ανεξαρτήτως του
πρέπει να υπομνησθεί ότι εναπόκει- κατά πόσον η Οδηγία μπορεί να απο-
ται επίσης στο εθνικό δικαστήριο να νείμει στους ιδιώτες “ενεργά” δικαιώ-
ερμηνεύσει, στο μέτρο του δυνατού, ματα, τα οποία να μπορούν αυτοί να
κάθε διάταξη του εθνικού δικαίου ενό- επικαλεσθούν ενώπιον των δικαστηρί-
ψει του γράμματος και του σκοπού της ων. (βλ. ΔΕΚ απόφαση της 11.8.1995,
εφαρμοστέας οδηγίας προκειμένου να C-431/92, Επιτροπή κατά Γερμανίας,
επιτευχθεί το αποτέλεσμα που επιδιώ- Συλλ. 1995, σ. Ι-2189 επ., σκέψη 26)»
κει η οδηγία αυτή και να συμμορφωθεί (Βλ. ρητά ΟλΣτΕ 3633/2004 in ΝΟ-
με τον τρόπο αυτό προς το άρθρο 249, ΜΟΣ).
τρίτο εδάφιο, ΕΚ (βλ. την απόφαση Επειδή, ακολούθως, όπως έχει ήδη κρί-
της 13ης Νοεμβρίου 1990, C-106/89, νει η Αρχή (Βλ. σχετικά την απόφαση
Marleasing, Συλλογή 1990, σ. Ι-4135, 40/2006 της Αρχής), από το συνδυασμό
σκέψη 8) (…)». των προαναφερόμενων διατάξεων της
6. Όπως, δε, ρητά έχει αποδεχθεί σχε- ως άνω Οδηγίας 95/46/ΕΚ σαφώς προ-
τικά και η Ολομέλεια του Συμβουλίου κύπτει ότι αυτές κατοχυρώνουν, καταρ-
της Επικρατείας «οι διατάξεις του εθνι- χήν, πλήρες δικαίωμα πρόσβασης του
κού δικαίου, στις οποίες περιλαμβάνο- υποκειμένου στα δεδομένα προσωπικού
νται και οι συνταγματικές διατάξεις, χαρακτήρα, που το αφορούν. Γεγονός,
πρέπει, σύμφωνα με την πάγια νομολο- που σημαίνει, επίσης, ότι, σε περιπτώ-
γία του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών σεις, όπως οι κρινόμενες, ο υπεύθυνος
Κοινοτήτων (ΔΕΚ), να ερμηνεύονται επεξεργασίας έχει υποχρέωση να χορηγεί
υπό το φως του κοινοτικού δικαίου. στο υποκείμενο αντίγραφα των ζητηθέ-
Πράγματι, παγίως το ΔΕΚ δέχεται ότι, ντων – σύμφωνα με τις προβλεπόμενες
όσον αφορά την κατάσταση, κατά την διαδικασίες – από αυτό εγγράφων.
οποία μία Οδηγία δεν έχει μεταφερθεί Επειδή, ακολούθως, με την Απόφασή
στο εσωτερικό δίκαιο, εφαρμόζοντας της 13/2005, επί ατομικής προσφυγής,
το εθνικό δίκαιο, είτε πρόκειται για που είχε ασκηθεί από υποψήφια των Πα-
προγενέστερες είτε για μεταγενέστε- νελλαδικών εξετάσεων και που στρεφό-
ρες της Οδηγίας διατάξεις, ένα εθνικό ταν κατά της άρνησης του ΥΠΕΠΘ να
δικαστήριο, που καλείται να το ερμη- ικανοποιήσει το δικαίωμα πρόσβασης
νεύσει, οφείλει να πράξει τούτο κατά του υποκειμένου στα ζητηθέντα γρα-
το μέτρο του δυνατού υπό το φως του πτά δοκίμιά του των εξετάσεων αυτών
κειμένου και του σκοπού της Οδηγίας, δια της επίδειξής τους, η Αρχή, λαμβά-
ώστε να επιτευχθεί το αποτέλεσμα που νοντας ιδίως υπόψη τα άρθρα 2 και 12
αυτή επιδιώκει, συμμορφούμενο με αυ- του Ν. 2472/1997, έκρινε τα ακόλουθα:
τόν τον τρόπο προς το άρθρο 249, τρί- «(…) τα γραπτά δοκίμια των διαγωνιζο-
το εδάφιο της Συνθήκης ΕΚ. (βλ. ΔΕΚ, μένων περιέχουν προσωπικά δεδομένα
αποφάσεις της 13.11.1990, C-106/89, που τους αφορούν, αλλά και το σύνο-
Marleasing, Συλλ. 1990, σ. Ι-4135, λο αυτών συνιστά αρχείο, κατά την έν-
σκέψη 8 της 16.12.1993, C-334/92, νοια των ανωτέρω διατάξεων (βλ. και
Wagner Mirct, Συλλ. 1993, σ. Ι-6911, απόφαση της Αρχής 10/2003). Ως εκ
σκέψη 20, της 14.7.1994, C-91/92, τούτου, το υποκείμενο των δεδομένων
Faccini Dori, Συλλ. 1994, σ. Ι-3325, έχει δικαίωμα πρόσβασης σε όλα τα δε-
251
δομένα του αρχείου που το αφορούν, Επειδή, πλέον, στις κρινόμενες προ-
εν προκειμένω στο γραπτό του δοκίμιο, σφυγές, η άρνηση του ΥΠΕΠΘ να ικα-
ανεξάρτητα από το αν πληρούνται ή όχι νοποιήσει το δικαίωμα πρόσβασης των
οι σχετικές διατάξεις του Ν. 2690/99. Η προσφευγόντων ενώπιον της Αρχής υπο-
ανωτέρω διάταξη του άρθρου 12 ρυθμί- κειμένων στα ζητηθέντα γραπτά δοκίμιά
ζει ειδικώς το δικαίωμα πληροφόρησης τους των Πανελλαδικών εξετάσεων του
όταν πρόκειται για προσωπικά δεδομέ- έτους 2006 – είτε δια της ζητηθείσας επί-
να του ίδιου του υποκειμένου. Κατά συ- δειξής τους είτε δια της χορηγήσεως των
νέπεια, ανεξάρτητα από την εφαρμογή ζητηθέντων φωτοαντιγράφων αυτών
ή όχι του άρθρου 5 παρ. 5 του Κώδικα – στηρίζεται στο ρυθμιστικό περιεχό-
Διοικητικής Διαδικασίας, εφαρμόζεται μενο της διάταξης του άρθρου 22, παρ.
οπωσδήποτε το άρθρο 12 του νόμου 1 του Ν. 3475/2006 για την Οργάνω-
2472/97 (δικαίωμα πρόσβασης). Σύμ- ση και λειτουργία της δευτεροβάθμιας
φωνα με τα παραπάνω, το υπουργείο επαγγελματικής εκπαίδευσης και άλλες
Παιδείας ως υπεύθυνος επεξεργασίας διατάξεις, η οποία, υπό τον τίτλο Λοι-
του σχετικού αρχείου, υποχρεούται να πές ρυθμίσεις, ορίζει τα ακόλουθα: «Τα
ικανοποιήσει το δικαίωμα πρόσβασης γραπτά δοκίμια των μαθημάτων που
που άσκησε η αιτούσα». Συνεπώς, για εξετάζονται σε πανελλαδικό επίπεδο
τους λόγους αυτούς, η Αρχή, με την εν για την εισαγωγή των υποψηφίων στην
λόγω Απόφασή της, απηύθυνε σύσταση τριτοβάθμια εκπαίδευση, καθώς και οι
προς την Υπουργό Εθνικής Παιδείας και αποφάσεις ορισμού των βαθμολογι-
Θρησκευμάτων να ικανοποιήσει αμέσως κών κέντρων για τη βαθμολόγηση των
το δικαίωμα πρόσβασης του υποκειμέ- ανωτέρω γραπτών, των βαθμολογητών
νου στα γραπτά του δοκίμια. και αναβαθμολογητών των γραπτών
Επειδή, εξάλλου, όπως έχει επίσης ήδη δοκιμίων των μαθημάτων αυτών, δεν
κρίνει η Αρχή (Βλ. σχετικά ιδίως τις απο- γνωστοποιούνται ούτε επιδεικνύονται
φάσεις 61/2005 και 40/2006 της Αρχής), με οποιονδήποτε τρόπο στον ενδιαφε-
το δικαίωμα πρόσβασης, που παρέχει ο ρόμενο». Σύμφωνα, δε, με τις κρίσιμες
νόμος στο υποκείμενο των δεδομένων, σκέψεις της Αιτιολογικής Έκθεσης του
έχει θεσπιστεί προκειμένου να ελέγχει ως άνω νόμου, η εισαγωγή της διάταξης
το υποκείμενο αν έχουν τηρηθεί από τον αυτής δικαιολογήθηκε ως εξής: «Η βαθ-
υπεύθυνο επεξεργασίας οι διαδικασίες μολόγηση όλων των γραπτών δοκιμίων
θεμιτής επεξεργασίας για τα δεδομένα, που οι μαθητές εξετάζονται σε εθνικό
που το αφορούν, δηλαδή αν αυτά είναι επίπεδο γίνεται σε βαθμολογικά κέντρα
ακριβή, πρόσφορα, ενημερωμένα κλπ. που λειτουργούν σε όλη τη χώρα. Τα
Συνεπώς, αφενός, σε καμία περίπτωση βαθμολογικά κέντρα λειτουργούν στις
το δικαίωμα πρόσβασης του υποκειμέ- έδρες των διευθύνσεων δευτεροβάθμι-
νου δεν είναι δυνατό να νοηθεί ως ένα ας εκπαίδευσης και η κατανομή σε αυτά
απλό αίτημα προς επίδειξη, το οποίο των γραπτών δοκιμίων γίνεται κατά
εξαντλείται με τη λήψη αντιγράφου. τρόπο ώστε τα γραπτά που ανήκουν
Και, αφετέρου, σε καμία περίπτωση η στα εξεταστικά κέντρα μιας διεύθυνσης
ικανοποίηση του δικαιώματος πρόσβα- να βαθμολογούνται σε βαθμολογικό
σης του υποκειμένου από τον υπεύθυνο κέντρο άλλης διεύθυνσης. Τα γραπτά
επεξεργασίας δεν απαιτεί ως αναγκαία δοκίμια, μετά τη βαθμολόγησή τους,
προϋπόθεση την προηγούμενη άσκη- παραλαμβάνονται από τη Νομαρχιακή
ση ενδίκων αξιώσεων του υποκειμένου Επιτροπή, ταξινομούνται, αρχειοθετού-
κατά του υπευθύνου επεξεργασίας. νται και φυλάσσονται μέχρι τις 15 Μα-
252
ΐου του επόμενου σχολικού έτους, οπότε Επειδή, είναι προφανές ότι η διάταξη
καταστρέφονται με σχετική πράξη της. του άρθρου 22, παρ. 1 του Ν. 3475/2006
Ο συνολικός αριθμός των γραπτών δο- αποκλείει κάθε δυνατότητα πρόσβασης
κιμίων είναι περίπου ένα εκατομμύριο. των ενδιαφερομένων υποκειμένων – με
Η βαθμολόγηση των γραπτών γίνεται την ιδιότητα των υποψηφίων των Πα-
κατά τρόπο αδιάβλητο και αξιόπιστο, η νελλαδικών εξετάσεων – σε δεδομένα
δε βαθμολογία όλων των βαθμολογη- προσωπικού χαρακτήρα, που αφορούν
τών γνωστοποιείται στον ενδιαφερόμε- καθένα εξ αυτών, και, συγκεκριμένα,
νο. Το ΣτΕ με τις αποφάσεις 3056/1989, στα γραπτά του δοκίμια των εξετάσεων
1743/1990, 2871/1991 κλπ. έκρινε ότι ο αυτών. Υπό την έννοια αυτή, το ρυθμι-
έλεγχος της ορθότητας αυτής της αξιο- στικό περιεχόμενο της διάταξης αυτής
λόγησης δεν είναι επιτρεπτός. Σε περί- συγκρούεται και με το ρυθμιστικό περι-
πτωση δικαστικής διένεξης το γραπτό εχόμενο της προαναφερόμενης Απόφα-
διαβιβάζεται στο δικαστήριο. Λαμβα- σης 13/2005 της Αρχής.
νομένου υπόψη του μεγάλου αριθμού Επειδή, ωστόσο, περιορισμοί του δικαι-
των γραπτών δοκιμίων, το γεγονός ότι ώματος πρόσβασης του υποκειμένου
τα γραπτά φυλάσσονται σε διάφορους στα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα,
χώρους των διευθύνσεων δευτεροβάθ- που το αφορούν, είναι νοητοί μόνο υπό
μιας εκπαίδευσης σε όλη τη χώρα, το τους προαναφερόμενους όρους και προ-
γεγονός ότι η επίδειξη ή η παροχή φω- ϋποθέσεις, που θέτει το άρθρο 13 της ως
τοαντιγράφου του γραπτού στους εν- άνω Οδηγίας 95/46/ΕΚ.
διαφερόμενους δεν τους προσφέρει κα- Επειδή, δε, εν προκειμένω, δεν συντρέ-
νένα επιπλέον στοιχείο, ενώ αντιθέτως χει κανένας από τους προβλεπόμενους
στην υπηρεσία δημιουργεί ανυπέρβλητα στο άρθρο 13 της Οδηγίας 95/46/ΕΚ
προβλήματα καθότι υπάρχει αντικειμε- λόγους περιορισμού του δικαιώματος
νική αδυναμία να ανταποκριθεί, με την πρόσβασης καθενός από τους υποψη-
αριθμ. Φ152/Β3/6831/25.11.1999 κοινή φίους γραπτών διαγωνισμών των Πα-
Υπουργική Απόφαση που είχε εκδοθεί νελλαδικών εξετάσεων, η διάταξη του
κατά νομοθετική εξουσιοδότηση του ν. άρθρου 22, παρ. 1 του Ν. 3475/2006
1599/1986 άρθρο 16 παρ. 4, εξαιρούνται αντίκειται ευθέως στις διατάξεις των
από τη γνωστοποίησή στους πολίτες άρθρων 12 και 13 της εν λόγω Οδηγίας,
με τη χορήγηση αντιγράφων ή φωτοα- οι οποίες έχουν, κατά τα οριζόμενα στο
ντιγράφων ή με την επίδειξη τα γραπτά άρθρο 28 του Συντάγματος, αυξημένη
αυτά δοκίμια. Όμως η εξουσιοδοτική τυπική ισχύ έναντι των κανόνων του
αυτή διάταξη έχει καταργηθεί με την εσωτερικού δικαίου (Βλ., ενδεικτικά,
αντικατάσταση των διατάξεων του άρ- ΣτΕ 1405/2003, ΕλλΔικ/νη, 2004, σελ.
θρου 16 του ν. 1599/1986 από εκείνες 1237, ΣτΕ 1406/2003, ΤΝΠ ΔΣΑ, ΣτΕ
του άρθρου 5 του ν. 2690/1999 οι οποίες 3982/2004, ΤΝΠ ΔΣΑ), και, επομένως,
δεν παρέχουν στη διοίκηση παρόμοια και στις διατάξεις του άρθρου 28 του
εξουσιοδότηση. Προκειμένου να απο- Συντάγματος. Συνεπώς, η άρνηση του
φευχθούν προβλήματα μεταξύ των πο- ΥΠΕΠΘ, κατ’ επίκληση της διάταξη του
λιτών και της διοίκησης λόγω της αντι- άρθρου 22, παρ. 1 του Ν. 3475/2006, να
κειμενικής αδυναμίας της δεύτερης να ικανοποιήσει το δικαίωμα πρόσβασης
ανταποκριθεί στον τεράστιο όγκο εργα- των ενδιαφερομένων φυσικών πρόσω-
σίας, χωρίς κανένα ουσιαστικό όφελος πων αυτής της κατηγορίας – είτε δια της
για τον πολίτη, κρίνεται απαραίτητη η ζητηθείσας επίδειξής τους είτε δια της
ρύθμιση αυτή». χορηγήσεως των ζητηθέντων φωτοα-
253
254
την έκταση του δικαιώματος πρόσβασης και πολιτιστικών ιδρυμάτων, όπως σχο-
του ενδιαφερομένου υποκειμένου στα λεία, Α.Ε.Ι., Τ.Ε.Ι., αρχεία, βιβλιοθήκες,
γραπτά του δοκίμια των Πανελλαδικών μουσεία, ορχήστρες, λυρικές σκηνές, θέ-
εξετάσεων, κρίνοντας ότι το δικαίωμα ατρα και ερευνητικών εγκαταστάσεων ή
αυτό σαφώς περιλαμβάνει και τη ζητη- άλλων οργανισμών τήρησης αποτελε-
θείσα επίδειξη των δοκιμίων αυτών. σμάτων ερευνών. Τα υπό στοιχεία δ’ και
Επειδή, εξάλλου, η διάταξη του άρθρου ε’ έγγραφα μπορεί να χορηγούνται για
22, παρ. 1 του Ν. 3475/2006 αντίκειται περαιτέρω χρήση, εφόσον αυτό προβλέ-
ευθέως τόσο στις διατάξεις της Οδηγίας πεται από γενικές διατάξεις ή διατάξεις
2003/98/ΕΚ, του Ευρωπαϊκού Κοινο- που διέπουν τον οικείο φορέα». Αλλά,
βουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης οι ως άνω διατάξεις ουδόλως σκοπεύ-
Νοεμβρίου 2003, για την περαιτέρω ουν να περιορίσουν το πεδίο εφαρμογής
χρήση πληροφοριών του δημόσιου το- του Ν. 2472/1997 και ιδίως τις διατάξεις
μέα – οι οποίες έχουν ενσωματωθεί στην του άρθρου 12 του νόμου αυτού για το
ελληνική έννομη τάξη από τις αντίστοι- δικαίωμα πρόσβασης του υποκειμένου
χες του Ν. 3448/2006 για την περαιτέ- σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα,
ρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου που το αφορούν. Τούτο προκύπτει ρη-
τομέα και έχουν, κατά τα προαναφερό- τώς, αφενός μεν, από τη διατύπωση της
μενα αυξημένη τυπική ισχύ έναντι των 21ης αιτιολογικής σκέψης της Οδηγίας
κανόνων του εσωτερικού δικαίου, σύμ- 2003/98/ΕΚ, που ορίζει ότι «κατά την
φωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 28 του εφαρμογή της παρούσας οδηγίας θα
Συντάγματος – όσο και στο συνδυασμό πρέπει να τηρούνται πλήρως οι αρχές
των διατάξεων των άρθρων 10, 25 παρ. της προστασίας προσωπικών δεδομέ-
1 και 2 και 2 παρ. 1 του Συντάγματος. νων σύμφωνα με την οδηγία 95/46/ΕΚ
Κατά το άρθρο 2 του Ν. 3448/2006 «οι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του
φορείς του δημόσιου τομέα μεριμνούν Συμβουλίου, της 24ης Οκτωβρίου 1995,
ώστε τα έγγραφα, τα οποία βρίσκονται για την προστασία των φυσικών προ-
στην κατοχή τους, να μπορούν να επα- σώπων έναντι της επεξεργασίας δεδο-
ναχρησιμοποιηθούν για εμπορικούς ή μη μένων προσωπικού χαρακτήρα και για
σκοπούς, σύμφωνα με τους όρους αυτού την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομέ-
του νόμου. Όπου αυτό είναι δυνατόν, τα νων αυτών». Αφετέρου δε, από τη δια-
έγγραφα διατίθενται και με ηλεκτρονικά τύπωση της παρ. 2 του άρθρου 3 του Ν.
μέσα». Και ναι μεν, η παρ. 1 του άρθρου 3448/2006, που ορίζει ότι «η περαιτέρω
3 του νόμου αυτού ορίζει, ανάμεσα στα χρήση εγγράφων γίνεται πάντοτε με την
άλλα, ότι «οι διατάξεις των άρθρων 1 επιφύλαξη τήρησης των διατάξεων για
έως 14 αυτού του νόμου δεν εφαρμό- την προστασία του ατόμου από την επε-
ζονται σε έγγραφα: (…) γ) Στα οποία η ξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρα-
πρόσβαση αποκλείεται σύμφωνα με τις κτήρα (ν. 2472/1997, ΦΕΚ 50 Α’), όπως
διατάξεις των παραγράφων 3 και 5 του αυτές κάθε φορά ισχύουν, και, σε κάθε
άρθρου 5 του ν. 2690/1999 (ΦΕΚ 45 Α’), περίπτωση, ύστερα από ειδική επεξερ-
καθώς και σύμφωνα με κάθε άλλη σχε- γασία, προκειμένου να απαλειφθούν τα
τική διάταξη και ιδίως για λόγους που παραπάνω στοιχεία». Συνεπώς, σε ό,τι
αφορούν: αα) την εθνική ασφάλεια, άμυ- αφορά την εφαρμογή του Ν. 3448/2006,
να ή δημόσια τάξη και ββ) το στατιστι- η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προ-
κό, εμπορικό ή βιομηχανικό απόρρητο. σωπικού Χαρακτήρα διατηρεί πλήρως
(…) ε) Σε έγγραφα που βρίσκονται στην τις αρμοδιότητες, που τις αναθέτουν
κατοχή εκπαιδευτικών, ερευνητικών ή ιδίως οι κρίσιμες διατάξεις του Συντάγ-
255
ματος, της Οδηγίας 95/46/ΕΚ και του γενόμενες από αυτόν υπογραμμίσεις
Ν. 2472/1997 σχετικά με την προστασία στο δοκίμιο προκύπτει αναμφιβόλως ότι
των δικαιωμάτων και των θεμελιωδών εξέλαβε λέξη ή φράση ή αριθμό ως δι-
ελευθεριών των φυσικών προσώπων αφόρους των ευκρινώς αναγραφομένων
και, ιδίως, της ιδιωτικής ζωής. Οι δε δι- στο δοκίμιο. (βλ. ΣτΕ 5065/1988, βλ.
ατάξεις αυτών των θεμελιωδών νομικών επίσης ΣτΕ 316, 2619/1987, 2723/1985
κειμένων, που προσδιορίζουν και την κ.α.)» (Βλ. ρητά ιδίως ΣτΕ 1743/1990
έκταση του δικαιώματος πρόσβασης του και 2871/1991 in ΝΟΜΟΣ). Αφετέρου,
υποκειμένου σε δεδομένα προσωπικού δε, η έννομη τάξη μας παρέχει στους εν-
χαρακτήρα, που το αφορούν, συνιστούν, διαφερόμενους υποψηφίους περισσότε-
σε κάθε περίπτωση, «γενικές διατάξεις», ρες ένδικες αξιώσεις για την προσβολή
υπό την έννοια του άρθρου 3, παρ. 1 του της ορθότητας της αξιολόγησής τους
Ν. 3448/2006, οι οποίες και προβλέπουν ενώπιον δικαστηρίου. Δικαιούται, πράγ-
τη χορήγηση για περαιτέρω χρήση των ματι, κάθε ενδιαφερόμενος, εφόσον έχει
εγγράφων, που ορίζονται στα στοιχεία υποστεί βλάβη από παράνομες πράξεις ή
(δ΄) και (ε΄) της διάταξης αυτής. παραλείψεις της διοίκησης κατά την δι-
Συνεπώς, με βάση τα ανωτέρω εκτιθέμε- αδικασία αξιολόγησης του, ακόμα και να
να, παρανόμως αρνείται το ΥΠΕΠΘ να ασκήσει αγωγή αποζημίωσης στη βάση
ικανοποιήσει το δικαίωμα πρόσβασης των διατάξεων των άρθρων 104 και 105
των προσφευγόντων ενώπιον της Αρχής του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού
υποψηφίων των Πανελλαδικών εξετάσε- Κώδικα.
ων στα γραπτά δοκίμιά τους του έτους Επιπλέον, ρητά οι προαναφερόμενες
2006, είτε δια της ζητηθείσας επίδειξής σκέψεις της Αιτιολογικής Έκθεσης του
τους είτε δια της χορηγήσεως των ζητη- Ν. 3475/2006 αναφέρουν ότι «σε περί-
θέντων φωτοαντιγράφων αυτών. Εξάλ- πτωση δικαστικής διένεξης το γραπτό
λου, αφενός μεν, η ίδια η νομολογία του διαβιβάζεται στο δικαστήριο». Επομέ-
Συμβουλίου της Επικρατείας – την οποία νως, ρητά το ΥΠΕΠΘ συνομολογεί ότι
και οι προαναφερόμενες σκέψεις της Αι- προβαίνει τελικά στην ικανοποίηση του
τιολογικής Έκθεσης του Ν. 3475/2006 δικαιώματος πρόσβασης στα γραπτά
επικαλούνται για να δικαιολογήσουν το δοκίμιά τους όσων από τους υποψη-
ρυθμιστικό περιεχόμενο της διάταξης φίους των Πανελλαδικών εξετάσεων
του άρθρου 22, παρ. 1 του νόμου αυτού ασκούν σχετικές ένδικες αξιώσεις, και
– ουδόλως αποκλείει κάθε δυνατότητα τούτο παρά τα «ανυπέρβλητα προβλή-
δικαστικού ελέγχου της ορθότητας της ματα» για την ικανοποίηση του δικαιώ-
αξιολόγησης των υποψηφίων των Πα- ματος πρόσβασης των ενδιαφερομένων
νελλαδικών εξετάσεων, καθόσον δέχε- υποψηφίων στα γραπτά τους δοκίμια,
ται ότι «ο έλεγχος της βαθμολογίας που που επικαλέστηκε ενώπιον της Αρχής.
τίθεται με βάση την παραπάνω εκτίμη- Ωστόσο, η πρακτική αυτή του ΥΠΕΠΘ
ση και ως προς την οποία δεν καταλεί- αντίκειται και στο συνδυασμό των άρ-
πεται από το νόμο στάδιο διακριτικής θρων 4 και 20 του Συντάγματος, διότι
ευχέρειας για τον εξεταστή, δεν ανήκει, καταλήγει στην ικανοποίηση του δικαι-
κατ’ αρχήν στο Συμβούλιο της Επικρα- ώματος πρόσβασης στα γραπτά δοκίμιά
τείας που δικάζει ακυρωτικά, εκτός αν τους μόνων εκείνων από τους υποψηφί-
συντρέχει πλάνη περί τα πράγματα, δη- ους των Πανελλαδικών εξετάσεων, που
λαδή αν προκύπτει ότι η κρίση του βαθ- έχουν και την οικονομική επιφάνεια να
μολογητή στηρίχθηκε σε ανύπαρκτα ή αναλάβουν το οικονομικό κόστος μίας
ανακριβή στοιχεία, όπως όταν από τις δικαστικής διένεξης με το Δημόσιο.
256
Για τους ίδιους λόγους πρέπει να απορ- «διαχέεται» στην πραγματικότητα κατά
ριφθούν ως αβάσιμοι και οι λόγοι, που τόπους και οι υποδομές των υπηρεσιών
αφορούν την ομαλή λειτουργία του του ΥΠΕΠΘ μπορούν κάλλιστα να εγ-
ΥΠΕΠΘ ως δημόσιας υπηρεσίας και γυηθούν, από οργανωτική και τεχνική
προβάλλονται από το ΥΠΕΠΘ, προκει- άποψη, την πλήρη ικανοποίηση του δι-
μένου να αιτιολογηθεί η άρνηση ικανο- καιώματος πρόσβασης κάθε ενδιαφερό-
ποίησης του δικαιώματος πρόσβασης μενου υποκειμένου.
των υποψηφίων των Πανελλαδικών Επειδή, περαιτέρω, η διάταξη του άρ-
εξετάσεων στα γραπτά τους δοκίμια. θρου 26 παρ. 1 του ως άνω Π.Δ. 60/2006
Οι λόγοι αυτοί, κατά τα προαναφερό- ορίζει ότι «τα γραπτά δοκίμια των μα-
μενα, σε κάθε περίπτωση, αλυσιτελώς θητών, μετά την παραλαβή τους από τη
προβάλλονται προκειμένου να περι- Νομαρχιακή Επιτροπή, ταξινομούνται,
ορίσουν το δικαίωμα πρόσβασης των αρχειοθετούνται και φυλάσσονται από
ενδιαφερομένων υποψηφίων. Εξάλλου, αυτή ως τις 15 Μαΐου του επόμενου
ρητά το ΥΠΕΠΘ, δια του εκπροσώπου σχολικού έτους, οπότε καταστρέφονται
του, παραδέχθηκε ενώπιον της Αρχής με πράξη της». Συνεπώς, η ικανοποίηση
ότι τα διάφορα οργανωτικά και τεχνικά του δικαιώματος πρόσβασης των υπο-
προβλήματα, που αφορούν την ανάγκη ψηφίων των Πανελλαδικών εξετάσεων
ικανοποίησης του δικαιώματος πρόσβα- στα γραπτά τους δοκίμια περιλαμβάνει
σης των υποψηφίων των Πανελλαδικών τόσο την επίδειξη αυτών των γραπτών
εξετάσεων στα γραπτά τους δοκίμια, εί- δοκιμίων όσο και τη χορήγηση σε κα-
χαν ήδη προβλεφθεί και αντιμετωπιστεί θένα από αυτούς των ζητηθέντων αντι-
στο πλαίσιο, που έθετε η προαναφερό- γράφων των γραπτών δοκιμίων του,
μενη υπ’ αρ. πρωτ. Φ.252/62945/Β6/23- ώστε να είναι το υποκείμενο σε θέση να
6-2006 εγκύκλιος της αρμόδιας Διεύ- ελέγξει εάν έχουν τηρηθεί από τον υπεύ-
θυνσης του ΥΠΕΠΘ. Επιπλέον, ρητά ο θυνο επεξεργασίας οι όροι και οι προϋ-
εκπρόσωπος του ΥΠΕΠΘ παραδέχθηκε ποθέσεις θεμιτής επεξεργασίας για τα
σχετικά ενώπιον της Αρχής ότι, βάσει δεδομένα, που το αφορούν, η δε άσκηση
των διατάξεων του άρθρου 26 παρ. 1 του του δικαιώματος πρόσβασης του υπο-
Π.Δ. 60/2006 για την αξιολόγηση των κειμένου μπορεί να διενεργηθεί οποια-
μαθητών του Ενιαίου Λυκείου, τα γρα- δήποτε στιγμή μέσα στο χρόνο, που κα-
πτά των απολυτηρίων εξετάσεων επι- θορίζεται από την ως άνω διάταξη του
δίδονται στο Πρόεδρο της οικείας Νο- άρθρου 26 παρ. 1 του Π.Δ. 60/2006 ως
μαρχιακής Επιτροπής και φυλάσσονται χρόνος φύλαξης των δοκιμίων αυτών με
σε κατάλληλο χώρο σχολικής μονάδας τη φροντίδα της οικείας Νομαρχιακής
ή άλλου δημόσιου κτηρίου της οικείας Επιτροπής.
Νομαρχίας, συνολικά σε 28 νομούς της Επειδή, η παρ. 3 του άρθρου 13 του Ν.
Χώρας. Στις δε έδρες των Νομαρχιών 2472/1997 ορίζει για το δικαίωμα πρό-
αυτών υπάρχουν Δ/νσεις της δευτερο- σβασης του υποκειμένου ότι «το δικαίω-
βάθμιας εκπαίδευσης, όπου υπηρετεί μα της προηγούμενης παραγράφου και
διδακτικό και διοικητικό προσωπικό, το τα δικαιώματα του άρθρου 13 ασκού-
οποίο μπορεί να διατεθεί για την ικανο- νται με την υποβολή της σχετικής αί-
ποίηση του δικαιώματος πρόσβασης των τησης στον υπεύθυνο της επεξεργασίας
ενδιαφερομένων υποψηφίων στα κατά και ταυτόχρονη καταβολή χρηματικού
τόπους φυλασσόμενα γραπτά δοκίμιά ποσού, το ύψος του οποίου, ο τρόπος
τους. Συνεπώς, ο επικαλούμενος από καταβολής του και κάθε άλλο συναφές
το ΥΠΕΠΘ συνολικός φόρτος εργασίας ζήτημα ρυθμίζονται με απόφαση της
257
258
259
όπως είναι η συλλογή, χρήση και διαβί- τον τρόπο πληρωμής (μετρητοίς ή με
βαση αυτών (βλ. άρθρ. 2 στοιχ. δ΄ του δόσεις). Ο υπάλληλος του καταστήμα-
ιδίου νόμου), επιτρέπεται μόνο όταν τος διαβεβαίωσε ότι δεν υπάρχει άλλη
υφίσταται κάποιος προβλεπόμενος στο επιβάρυνση ή υποχρέωση για λήψη κάρ-
νόμο δικαιολογητικός λόγος, όπως εί- τας και έτσι ο Π. Κ. και η σύζυγός του
ναι το γεγονός ότι η επεξεργασία είναι δέχθηκαν τη συναλλαγή με τους όρους
αναγκαία για την εκτέλεση της σύμβα- αυτούς, δηλ. τρίμηνο δάνειο χωρίς καμία
σης, στην οποία το υποκείμενο των δε- επιβάρυνση και έδωσαν, προκειμένου
δομένων είναι συμβαλλόμενο μέρος ή να εγκριθεί το δάνειο, τα ατομικά τους
για τη λήψη μέτρων κατόπιν αιτήσεως στοιχεία, όπως όλα αυτά αναφέρονται
του υποκειμένου κατά το προσυμβατικό στο έντυπο που συμπλήρωσε ο αρμό-
στάδιο. διος υπάλληλος του λογιστηρίου (βλ.
Σύμφωνα δε με το άρθρ. 19 του ιδίου νό- σχετικό έντυπο που συμπληρώθηκε χει-
μου: ρόγραφα). Κατόπιν αυτού οι προσφεύ-
«1. Η Αρχή έχει τις εξής ιδίως αρμο- γοντες παρέλαβαν το κλιματιστικό.
διότητες : Έπειτα στις … η (εταιρεία έκδοσης πι-
…..γ) Απευθύνει συστάσεις στωτικών καρτών), χωρίς ποτέ, σύμφω-
και υποδείξεις στους υπεύθυνους επε- να με τον προσφεύγοντα, να υποβάλει
ξεργασίας ή τους τυχόν εκπροσώπους σχετική αίτηση για χορήγηση κάρτας,
τους και δίδει κατά την κρίση της δη- του απέστειλε φάκελο με PIN κάρτας.
μοσιότητα σε αυτές. Την ίδια μέρα επικοινώνησε ο προσφεύ-
….στ)Επιβάλλει τις κατά το άρθρο 21 γων με την ανωτέρω εταιρεία και ενη-
του παρόντος νόμου διοικητικές κυ- μερώθηκε ότι πρόκειται για κάρτα που
ρώσεις. έχει εκδοθεί από τα καταστήματα ….
.…ιγ) Εξετάζει τα παράπονα των υπο- Έπειτα επικοινώνησε με το κατάστημα
κειμένων των δεδομένων σχετικά με … και ζήτησε εξηγήσεις για την πιστω-
την εφαρμογή του νόμου και την προ- τική κάρτα που έλαβε και τη σχέση που
στασία των δικαιωμάτων τους, όταν είχε η κάρτα αυτή με το 3μηνο δάνειο
αυτά θίγονται από την επεξεργασία που είχε συμφωνήσει να λάβει από την
δεδομένων που τους αφορούν. …» Χ. Στην τηλεφωνική αυτή επικοινωνία
Β.- 1. Συγκεκριμένα, οι προσφεύγοντες ο υπάλληλος του καταστήματος δικαιο-
καταγγέλλουν τα εξής: στις ….2004 λόγησε την εμπλοκή της (τράπεζας) με
αγόρασαν από το κατάστημα πώλη- την αιτιολογία ότι ο τραπεζικός οργανι-
σης ηλεκτρικών ειδών “…” (διεύθυνση) σμός Χ, με το οποίο συμφωνήθηκε να
ένα κλιματιστικό αξίας 400,00 ευρώ. Ο συναφθεί σύμβαση δανείου, δεν ενέκρι-
πωλητής του καταστήματος, παρά την νε το δάνειο και το ενέκρινε η (τράπεζα)
αρχική τους πρόθεση για πληρωμή τοις και του πρότεινε να ακυρώσει το δάνειο
μετρητοίς, τους πρότεινε να λάβουν δά- αν δεν το θέλει. Την ίδια μέρα ο Π. Κ.
νειο «προσφορά» του καταστήματος και πήγε στο κατάστημα … και κατέβαλε
του τραπεζικού οργανισμού Χ (βλ. και 400 ευρώ σε εξόφληση της αγοράς του
σχετικό έντυπο προσφοράς). Κατά τους κλιματιστικού, ζητώντας να ακυρώσει το
όρους του δανείου που τους προτάθη- κατάστημα οποιαδήποτε δανειακή σύμ-
κε οι προσφεύγοντες είχαν το δικαίω- βαση είχε προωθήσει χωρίς την έγκρισή
μα εξόφλησης του κλιματιστικού μετά του. Επίσης ζήτησε και έλαβε τα σχετικά
από τρεις μήνες, χωρίς τόκους ή άλλες έγγραφα που είχε συντάξει το κατάστη-
επιβαρύνσεις, και μάλιστα με δικαίωμα μα … για την προώθηση της κάρτας (βλ.
επιλογής μετά το τρίμηνο σε σχέση με σχετικά έντυπα: α. το προαναφερόμενο
260
261
262
263
¡éá ôïùó ìïçïùó áùôïùó της εκτέλεσης της σύμβασης που συμ-
φωνήθηκε.
Η Αρχή απευθύνει αυστηρή σύσταση Η Αρχή απευθύνει στις καθ’ ων η προ-
στην εταιρεία « (κατάστημα).», στην σφυγή εταιρείες προειδοποίηση για
τράπεζα «….» και στην εταιρεία «(έκ- άρση της παράβασης, ήτοι να ακυρωθεί
δοσης πιστωτικών καρτών)» να μην το τραπεζικό προϊόν που προώθησαν
προβαίνουν σε παράνομη συλλογή αυτές αυθαίρετα χωρίς την εντολή/
και εν γένει επεξεργασία προσωπικών έγκριση του προσφεύγοντος και να δι-
δεδομένων. Ειδικότερα η εταιρεία (κα- αγράψει η εταιρεία «(έκδοσης πιστωτι-
τάστημα), όταν ενεργεί για λογαρια- κών καρτών.» τα προσωπικά δεδομένα
σμό των παραπάνω, να συλλέγει και του προσφεύγοντος από τα αρχεία της,
να χορηγεί στην εκδότρια πιστωτικής εφόσον τα στοιχεία αυτά δεν είναι πλέ-
κάρτας εταιρεία τα στοιχεία μόνο όσων, ον απαραίτητα για την προσκόμισή τους
κατόπιν προσήκουσας ενημέρωσης, αι- σε δίκη (ήτοι έχει επέλθει η αμετάκλητη
τήθηκαν την σύμβαση με αυτή, για τον επίλυση της ουσιαστικής διαφοράς) και
σαφή, καθορισμένο και νόμιμο σκοπό ο προσφεύγων έχει δικαιωθεί.
264
Composite
ARXH PROSTASIAS COVER 06 12/10/07 11:08 AM Page 2
C M Y CM MY CY CMY K
ƒPO“TA“IA“ ¢E¢OMEN¿N
0101010101
0101010101
0101010101
0101010101
0101010101
0101010101
0101010101
0101010101
APXH
Composite