Servet-i Fünun Edebiyatı ve Özellikleri (2)
r Genelde hüzün ve
-tiyatro susmuş, basın susmuş, şiir
susmuştur. Ülkenin her köşesi gibi
edebiyat alanı da karanlık bir sessizliğe
bürünmüştür
-sanatçı, dünyadan toplumdan
toplumsal sorunlardan koparılmıştır.
Sansürün etkisi görülür
-Bu dönem sanatçısı bu ağır baskı
koşulları altından umutsuzi karamsari
kendi içine kapanıktır
*çok ağır ve kapalı bir dil
kullanılmıştır
-Bir salon edebiyatı ortaya konmuştur
-Sanatçı şiirin iç özelliğinden çok dış
estetiğine önem vermiştir. Estetik ölçüler
gelişmiştir. Estetik form arayışları sanatsal
çabanın temelini oluşturur
-Şiir, özellikle Tevfik Fikret eliyle düz
yazıya daha da yaklaştırılır.
-KUlak kafiyesi anlayışı tamamen
benimsenir, yerleşir
-Şiirde anlam ve komozisyon
bütünlüğü kesin olarak sağlanır
-Döenm şairleri, iyi ve ahenkli şiirin
ancak aruzla yazılabileceğine inanmışlar
ve aruzu tam bağımlılıkla kullanmışlardır
-Tevfik fikrette parnasizmin Cenap
şahabettinde sembolizm akımının etkisi
ağır basar
-Batıdan alınan nazım şekilleri bazen
aynen bazen de değiştirerek kulandılar:
sone, terzarima, balad...
Bazen kendi icatları nazım şekilleri
kulllanılmıştır
-İçerik kısıtlanmış olmasına rağmen
şiirin konuları geliştirilip
zenginleştirilmiştir. Günllük hayat
sahneleri şiire girmişt.
karamsarlık hakimdir
-Sanat, sanat içindir anlayışı hakimdir.
Özellikleri
- Tanzimant edebiyatına tepki olarak
doğmuştur. Batı’ya yönelinmiştirç Batılılaşma
hayranlıkları İmparatorluğu karanlıktan
kurtaracağına inanmışlardır. BU nedenle :
Laik bir düşünüş ile tamamen din dışı
konularda yazmışlardır.
Batıda sanat adına ne buldularsa ülkemize
getirmeye çalışmışlardır.
- Vatan, hürriyet, istiklal, inkılap gibi
konular yasaklanmıştır. Daha çok hissi konular
üzerinde durulmuştur. Sakıncalı sayılan konu
ve düşüncelere değinilmemiştir. Daha
sonradan servet-i fünun milli olmamakla
suçlanmıştır.
- Şiirde parnasizm ve sembolizm,
hikaye ve romanda realizm ve natüralizm.
- Sanat, sanat içindir.
- Tevfik Fikret, sanat toplum içindir
görüşüne de yer vermiştir.
- Bir salon edebiyatı olmuştur.
- Dili Tanzimanta göre çok daha ağırdır.
- Bu dönemde tiyatro yoktur.
- Şiirin konusu genişlemiştir.
Aruz ölçüsü
Toplu güzelliğe önem verilmiş.
Beyit tamamlaması kaldırılmıştır.
Sone, terza-rima biçimleriyle serbest
müstezat şiirler yazılmıştır.
Göz kafiyesi anlayışı abes-muktebes
tartışması sonucu edebiyatımızdan
uzaklaştırılmış. Kulak kafiyesi gelmiştir.
İmale kaldırılmıştır.
Nazım nesre yakınlaşmıştır.
Çevre, İstanbul’la sınırlı kalmıştır.
 Tevfik Fikret

- Rübab-ı Şikeste : şiirleri

- Şermin: İlk çocuk şiirleri
- Sis: İstibdat’tan duyduğu tiksinti
- Rücu: Özür diler
- Doksan Beşe Doğrı: İttihat ve
Terakki’ye karşı yazılmıştır
- Han-ı Yağma: Yönetime karşı en ağır
eleştiri
- Tarih-i Kadime Zeyl
(Tarih-i Kadim’den yola çıkılarak İslamcı
kesimin sözcüsü Akif’in saldırılarına karşı)
Haluk’un Defteri(şiir-öğüt)
Şermin(şiir)