Professional Documents
Culture Documents
รายงานสรุปการประชุมแลกเปลี่ยนข้อมูลการบริหารจัดการน้ำในลุ่มน้ำบางปะกงฯ
รายงานสรุปการประชุมแลกเปลี่ยนข้อมูลการบริหารจัดการน้ำในลุ่มน้ำบางปะกงฯ
“การประชุมแลกเปลี่ยนข้อมูลการบริหารจัดการน้าในลุ่มน้าบางปะกงฯ”
คุ้มครองบางคล้า
๒๐ เมษายน ๒๕๕๔
เอกสารฉบับนีเป็นรายงานสรุปผลการประชุม ที่เกิดขึนโดยความร่วมมือของ
โครงการชลประทานฉะเชิงเทรา, โครงการส่งน้าและบ้ารุงรักษาบางพลวง, โครงการส่งน้าและบ้ารุงรักษาเขื่อนบางปะกง,
โครงการส่งน้าและบ้ารุงรักษาคลองสียัด, การประปาส่วนภูมิภาค, ส้านักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัด
ฉะเชิงเทรา, บริษัท จัดการและพัฒนาทรัพยากรน้าภาคตะวันออก จ้ากัด (มหาชน) และคุ้มครองบางคล้า
ผู้เข้าร่วมประชุม
๑. นายชัยยันต์ ต้นเงิน การประปาส่วนภูมิภาค
๒. นายกฤษฎา ด้วงมณี การประปาส่วนภูมิภาค
๓. นายมนตรี อุทัยศรี การประปาส่วนภูมิภาค
๔. นายสมนึก ลิ้มทองสิทธิคุณ การประปาส่วนภูมิภาค
๕. นายวิทยา ล่ามสุวรรณ การประปาส่วนภูมิภาค
๖. นายพงศ์ศักดิ์ ณ ศร โครงการส่งน้ําและบํารุงรักษาเขื่อนบางปะกง
๗. นายเกษม เกสรา โครงการส่งน้ําและบํารุงรักษาคลองสียัด
๘. นายเชิงชาญ ชวลิตเมธารัตน์ โครงการชลประทานฉะเชิงเทรา
๙. นายยงยุทธ ทัดเทียมพร โครงการส่งน้ําและบํารุงรักษาบางพลวง
๑๐. นายวุฒิศักดิ์ สุคุณณี โครงการส่งน้ําและบํารุงรักษาเขื่อนบางปะกง
๑๑. นายพรชัย วิสุทธาจารย์ สนง.ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดฉะเชิงเทรา
๑๒. นายประเสริฐ มาลีวงษ์ สนง.ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดฉะเชิงเทรา
๑๓. นายบุญเสริม เจริญรัตนโอภาส อนุกรรมการลุ่มน้ําคลองท่าลาด
๑๔. นายสืบตระกูล ป. เทวารุทธ สจ.เขตอําเภอคลองเขื่อน
๑๕. นางสาวนันทวัน หาญดี เครือข่ายเกษตรกรรมทางเลือก จ.ฉะเชิงเทรา
๑๖. นางพนารัตน์ จันดา เครือข่ายเกษตรกรรมทางเลือก จ.ฉะเชิงเทรา
๑๗. นายสัมฤทธิ์ ตันจินซุย เครือข่ายคุ้มครองบางคล้า
๑๘. นายสุทัศน์ ซิ้มเจริญ เครือข่ายคุ้มครองบางคล้า
๑๙. นายกัญจน์ ทัตติยกุล เครือข่ายคุ้มครองบางคล้า
๒๐. นางสาวกอบมณี เลิศพิชิตกุล เครือข่ายคุ้มครองบางคล้า
๒๑. นายอดิศักดิ์ ดุลภาคไพศาล เครือข่ายคุ้มครองบางคล้า
๒๒. นายวรพจน์ กุศลสงเคราะห์กุล เกษตรกร ต.สาวชะโงก
๒๓. พรทิพย์ อิ้งสอาด เกษตรกร ต.บางคล้า
๒๔. ปิยะวดี ยมเจริญ เกษตรกร ต.บางสวน
๒๕. วันเพ็ญ สิขเรศ เกษตรกร ต.บางสวน
๒๖. นางไพรัช แตงอ่อน เกษตรกร ต.บางสวน
๒๗. นายวิไล พรมประสิทธิ เกษตรกร ต.บางสวน
๒๘. นายสมทรง วัฒนา กลุ่มพนมสารคามพิทักษ์สิ่งแวดล้อม
๒๙. นายมานพ แก้วเจริญ กลุ่มพนมสารคามพิทักษ์สิ่งแวดล้อม
๓๐. นายเสริมศักดิ์ คุณธรรมอนันต์ กลุ่มพนมสารคามพิทักษ์สิ่งแวดล้อม
๓๑. นายเพชร จีนหนู บมจ.อีสท์วอเตอร์
๓๒. นายชวลิต จาลรุกลัส บมจ.อีสท์วอเตอร์
๓๓. กันยานาถ วีระพันธุ์ บมจ.อีสท์วอเตอร์
๓๔. ศิริพร บุญโกย บมจ.อีสท์วอเตอร์
๓๕. คุณชัยพร สุวรรณ บมจ.อีสท์วอเตอร์
๑ | หน้า
ที่มา
เนื่องจาก “น้ํา” ซึ่งเป็นหัวใจสําคัญของการดํารงชีวิตของประชาชนในพื้นที่ ที่ส่วนใหญ่ใช้ในการอุปโภค บริโภค
และประกอบอาชีพทั้งเกษตรกรรมและปศุสัตว์ แต่ในปัจจุบันน้ําที่สามารถนํามาใช้ได้มีปริมาณลดลง และมีคุณภาพที่
ด้อยลง ทั้งที่เกิดจากสภาพตามธรรมชาติและการบริหารจัดการของมนุษย์ เครือข่ายคุ้มครองบางคล้าเล็งเห็นถึง
ความสําคัญของปัญหานี้และต้องการเป็นส่วนหนึ่งที่จะร่วมแก้ไขปัญหาที่นับวันจะรุนแรงมากขึ้น
วัตถุประสงค์
เพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลในการบริหารจัดการน้ํา อันจะนําไปสู่การบริหารจัดการน้ําที่มี ความเป็นธรรมและยั่งยืนแก่
คนในลุ่มน้ําบางปะกงฯ
เนื้อหาการประชุม
กปภ. นําเสนอข้อมูลการใช้น้ํา โดยหน้าที่การประปาส่วนภูมิภาคมีหน้าที่หาน้ําดิบมาผลิตเป็นน้ําประปาเพื่อ
บริการประชาชน โดยหลักการทํางานจะมีการวางแผนล่วงหน้า ๑๐ ปี ซึ่งปัจจุบันทางการประปาส่วนภูมิภาคจะมี
ข้อจํากัดเรื่องน้ําดิบในช่วงฤดูแล้ง ปัจจุบันแหล่งน้ําดิบที่สําคัญมากจาก ๒ แหล่งคือ
๑. อ่างเก็บน้ําสียัด (กรมชลประทาน) ความจุ ๔๓๖ ล้านลบ.ม. โดยมีการส่งน้ําเพื่อ อุปโภคบริโภค และเพื่อ
การเกษตร ผ่านคลองชลประทานท่าลาด โดยในบางช่วงเวลา กรมชลประทาน จะมีการหยุดส่งน้ําเพื่อ
ซ่อมบํารุงคลองส่งน้ํา
๒. แม่น้ําบางปะกง (แหล่งน้ําสาธารณะ) มีปริมาณน้ําไหลลงทะเลรวมปีละ ๖,๗๑๕ ล้านลบ.ม. โดยจะมี
ปริมาณและคุณภาพซึ่งสามารถผลิตน้ําประปาได้ประมาณ ๔-๖ เดือน (ก.ค. ถึง ต.ค.)-(มิ.ย. ถึง พ.ย.)
ตารางปริมาณน้ําแม่น้ําบางปะกง (ล้านลบ.ม./เดือน)
เดือน ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. รายปี
ปริมาณ 28 15 16 26 134 366 756 1,358 1,871 1,729 376 94 6,715
กปภ. 0 0 0 0 0 0 1.44 1.44 1.44 1.44 1.44 0 7.20
(7.20/6,715x100 = 0.11%)
(เอกสารแนบ)
๒ | หน้า
ตอบ หน้าที่ของเราคือหาน้ําป้อนให้ประชาชน เดิมเราใช้น้ําดิบจากเขื่อนสียัด และซื้อและกักเก็บน้ําในช่วงที่น้ํา
ขาดแคลน ปัจจุบันมีการขยายตัวของเมือง เพื่อประหยัดน้ําต้นทุนจากเขื่อนสียัดในช่วงที่แม่น้ําบางปะกงมีน้ํามากคือช่วง
ประมาณเดือนสิงหาคมถึงพฤศจิกายน ที่มีน้ําไหลบ่ามากกว่า ๓๐๐ ลบ.ม.ต่อวินาที เราจะสูบน้ํามา ๐.๕ ลบ.ม./วินาที ซึ่ง
น้อยมากจนไม่สามารถแสดงได้ น้ําที่สูบมาจะนําไปทําน้ําประปาเพื่อบริการประชาชนในพื้นที่จังหวัดฉะเชิงเทราและ
บริเวณใกล้เคียง โดยโครงการทําตามขั้นตอนทั่วไป มีการทําประชาพิจาร ณ์ในพื้นที่ การวางท่อมีการขออนุญาตจาก
ท้องถิ่น หรือทางหลวง หรือเจ้าของชุมชน ตามเส้นทาง และขอยืนยันว่าเราสูบน้อยมาก แต่ถ้าชาวบ้านเดือดร้อนก็บอก
เราก็หยุดสูบ เพราะเราเป็นหลวง เรามีหน้าที่บริการประชาชน
คุณสืบตระกูล (ต่อ) คุณลงทุน ๓๐๐ กว่าล้านบาท คุณซื้อน้ํา East Water ใช้ได้ ๓๐ ปี คุณจะลงทุนทําไม แล้ว
ยังมีข้อมูลอีกว่าปีหนึ่งแม่น้ําบางปะกงมีน้ําทิ้ง ๓๐๐ ล้าน ลบ.ม. บอกว่าได้ข้อมูลมาจากกรมชล มีใครกล้ายืนยันบ้างว่าน้ํา
๓๐๐ ลบ.ม. นี้คือน้ําทิ้ง ถ้าผมจะพูดว่า น้ํา ๓๐๐ ล้าน ลบ.ม.นี้คือน้ําต้นทุนที่เอาไว้ต่อสู้กับน้ําเค็มล่ะ ข้อมูลตรงนี้ต้องมี
การศึกษาและค้นคว้า แล้วเอาข้อมูลมาคุยกันบนโต๊ะ บนพื้นฐานของความเป็นจริงของพื้นที่ ไม่ใช่เอาตัวเลขในกระดาษ
มาคุยกัน ต้องถามคนในลุ่มน้ําก่อน ไม่ใช่คิดอะไรก็ทํากัน ต้องทําข้อตกลงเพื่อให้อยู่ร่วมกันได้ อยากให้เข้าใจกันจริงๆ ว่า
แม่น้ําบางปะกงสภาพจริงๆ มันเป็นยังไง
คุณสุทัศน์ บริการประชาชนแล้วทําไมเวลาขอวางท่อจะต้องเอาเงินไปเส้น?
๓ | หน้า
คุณทองหล่อ แม่น้ําบางปะกงตอนนี้เค็ม ๖ เดือน จืด ๖ เดือน แต่เรากําลังจะเค็ม ๗ เดือน เมื่อก่อนนี้น้ําเค็ม ๑-
๒ ppm แล้วอาทิตย์หนึ่งถึงจะเพิ่มเป็น ๓-๔ ppm ไปจนถึง ๑๐ ชาวสวนจะมีเวลาดูดน้ําเข้าสวน แต่เดี๋ยวนี้มันเค็ม ๑-๒
แล้วปุบปับไป๑๐ ไม่สามารถดูดเข้าสวนได้ จึงอยากจะถามว่าเกิดอย่างนี้แล้วท่านจะดําเนินการแก้ไขอย่างไรให้กับคนใน
ลุ่มน้ําบางปะกง?
๕ | หน้า
กปภ. ประปาบางคล้า ชี้แจง ผมจากประปาบางคล้านะครับ ประปาบางคล้าเราดูแลอยู่ ๗ อําเภอ เมือง บางน้ํา
เปรี้ยว ราชสาส์น คลองเขื่อน บางคล้า แปลงยาว บ้านโพธิ์ ถ้ามีปัญหาก็ช่วยชี้แจงด้วย เพื่อจะได้ร่วมมือกันในการแก้ไข
ปัญหา ขอบคุณครับ
East Water ชี้แจง เพื่อให้เห็นภาพทาง East Water ขอนําเสนอ VDO แนะนําบริษัท ๕ นาที
๖ | หน้า
East Water มีการทําท่อส่งน้ําความยาว ๓๒๔ กม. เชื่อมโยงแหล่งน้ําสําคัญในภาคตะวันออกได้แก่ อ่างเก็บน้ํา
หนองปลาไหล ดอกกราย คลองใหญ่ และประแสร์ในจ.ระยอง อ่างเก็บน้ําหนองค้อ และบางพระใน จ.ชลบุรี และแม่น้ํา
บางปะกง จ. ฉะเชิงเทรา โครงข่ายนี้สูบส่งน้ําดิบ ๔๗๓ ล้าน ลบ.ม.ต่อปี ศูน์ปฏิบัติการหลักคือศูนย์ฯ ระยอง
จริงๆ ทางกรมชลประทานจะเป็นผู้บริหารจัดการว่า เกษตรกรรมใช้เท่าไหร่ ครัวเรือนใช้เท่าไหร่ เราเป็นเหมือน
ผู้ส่งน้ําทางท่อให้กับผู้ใช้น้ําเท่านั้นเองค่ะ
ซึ่งแหล่งน้ําที่สําคัญจริงๆ ของเราตอนนี้จะอยู่ที่ระยอง ส่วนในจังหวัดฉะเชิงเทราของเราจะมีจุดสูบอยู่ที่นคร
เนื่องเขต คลองเขื่อน แล้วก็มีโรงสูบแรงต่ําที่ไม่ได้สูบอยู่ตรงมอเตอร์เวย์ ส่วนอีกจุดจะอยู่ที่ท่าไข่ แต่ปิดไปแล้ว
๗ | หน้า
บริษัทฯ ได้ให้ความร่วมมือกับ โครงการส่งน้ําและบํารุงรักษาคลองพระองค์เจ้าไชยานุชิต กรมชลประทานใน
การเตรียมการป้องกันและแก้ไขปัญหาภัยแล้งจังหวัดฉะเชิงเทราในปี ๒๕๕๔ โดยได้หยุดการสูบน้ําจากแหล่งน้ําในพื้นที่
ฉะเชิงเทราตั้งแต่ต้นเดือนกุมภาพันธ์ ๒๕๕๔ ที่ผ่านมา
ปัจจุบัน บริษัทฯ ใช้น้ําจากแหล่งน้ําสํารองของบริษัทฯ ซึ่งได้สํารองไว้ในช่วงฤดูฝนปี ๒๕๕๓ ที่ผ่านมา ส่งจ่ายให้
ให้แก่ผู้ใช้น้ําในพื้นที่ฉะเชิงเทรา จํานวน ๒ แหล่ง ประกอบด้วย
o สระสํารองน้ําดิบฉะเชิงเทรา บริเวณ อ.คลองเขื่อน จ.ฉะเชิงเทรา ปริมาณน้ําใช้งาน ๑.๔ ล้าน ลบ.
o สระสํารองน้ําดิบสํานักบก บริเวณ อ.เมือง จ.ชลบุรี ปริมาณน้ําใช้งาน ๔.๒ ล้าน ลบ.ม.
(เอกสารแนบ Power Point)
นอกจากนั้นเราก็มีท่อธาร มีรถน้ําดื่มบริการประชาชน ในกรณีที่มีปัญหาขากแคลนน้ํา หรือมีกิจกรรม
๑๐ | หน้า
คุณทองหล่อ น้ําจากโรงไฟฟ้าที่ใช้แล้ว ผมเชื่อว่ายังไงเขาต้องปล่อยน้ําทิ้งลงในแม่น้ําบางปะกง ตรงส่วนนี้จะเป็น
หน้าที่ของใครที่ตรวจสอบดูแลครับ สิ่งที่พวกเรากังวลคือส่วนนี้จะไม่มีการบําบัดที่ได้มาตรฐานจริงจัง ซึ่งพวกเราทุกคนที่
เป็นคนในลุ่มแม่น้ําบางปะกงต้องได้รับผลกระทบ ตรงส่วนนี้ผมอยากจะฝากไว้ สุขภาพของประชนเป็นสิ่งสําคัญ
๑๑ | หน้า
ปัจจุบันสามโรงนี้ก็มีผลกระทบในเรื่องน้ําเสีย ปีหนึ่งร้องกันไม่รู้กี่รอบ ๓-๔ ได้ ไม่ต้องหน้าแล้งก็มีปลาตาย พอร้องโรง SC
ก็โทษสีมา จึงอยากจะขอตัวเลขการใช้น้ําที่ชัดเจนครับ
คุณนันทวัน เดิมเขามีโรงไฟฟ้าขนาดเล็กอยู่แล้วไม่ทราบว่ามีการตรวจสอบไหมว่าเดิมโรงไฟฟ้าขนาดเล็กของ
เขามีการใช้น้ําเท่าไหร่ เพราะตรงนี้จะเป็นปัญหาวิกฤติในอนาคตค่ะ เพราะโรงไฟฟ้าปฏิเสธว่าไม่มีการแอบสูบจากคลอง
ระบม แต่เมื่อประชาชนยืนยันว่าเขาสูบน้ําจากคลองระบมในที่สุดเขาถึงยอมรับ แต่ขออนุญาตแล้ว ข้อมูลเหล่านี้อยากจะ
ขอด้วยเพราะเป็นข้อมูลที่ประชาชนไม่ทราบ แล้วก็มีผลต่อการจัดการน้ําด้วย
๑๔ | หน้า
คุณบุญเสริม แต่ถ้าน้ําขึ้นไม่เข้าคูเข้าคลองชาวบ้านจะทําอย่างไร? เกษตรกรถ้าเขาเก็บน้ําได้เขาไม่เดือดร้อน
หรอก? ผมสงสัยทุกรัฐบาลเลย ความรู้ผมน้อย ผมจบแค่ ป. ๔ ผมไม่เข้าใจว่าทําไมทุกรัฐบาลเอาแต่ส่งเสริมอุตสาหกรรม
ไม่ส่งเสริมเกษตรกรรม พื้นที่เกษตรในโลกนี้มันเหลือไม่ถึง ๒๐% หรอก ทําไมถึงไม่เอาภาคเกษตรไปต่อลองอุตสาหกรรม
ผมรู้ว่าพัฒนาอุตสาหกรรมมันจะทําให้เกิดการนําเข้าส่งออก แต่มันก็ได้นิดเดียว แล้วถามว่าการพัฒนาอุตสาหกรรมมัน
ทําลายพื้นที่เกษตรกรรมไหม ทําลายมหาศาลเลย อย่างมาบตาพุด ผมมีเพื่อนอยู่ เมื่อก่อนนี้มาตั้งอุตสาหกรรม เพื่อนผม
ดีใจเลย บอก กูรวยแล้วขายที่ ปัจจุบันนี้น้ําตาร่วง ขนาดน้ําใต้ดินจะตักขึ้นมาใช้ยังใช้ไม่ได้เลย เดี๋ยวนี้ลืมตามาก็เสียตังค์
แล้ว แล้วมลพิษอีก ทําไมฝ่ายบริหารถึงไม่เอาเกษตรกรรม พื้นที่เกษตรกรรมนี่แหละยั่งยืนที่สุด
คุณกัญจน์ สรุปแนวทางที่จะสามารถด้าเนินการต่อไปได้
๑๕ | หน้า
กรมชลประทานมีสิทธิ์ในการอนุญาตให้บริษัทเอกชน (เช่น โรงไฟฟ้า) ใช้น้ําได้หรือไม่
คุณภาพน้ํา, ค่าความเค็ม, การรุกของน้ําเค็ม และปริมาณการสูบน้ําของบริษัทเอกชน
o ควรสรุปข้อกังวลของประชาชน ประเด็นต่างๆที่ประชาชนมีความกังวลพร้อมข้อมูลประกอบ เช่น
น้ําไม่พอสําหรับการทําการเกษตร
น้ําเสียจากอุตสาหกรรม
o เรื่องคณะกรรมการที่ชัดเจน
o การสื่อสาร/การแจ้งข่าวสารเรื่องน้ําให้ถึงชาวบ้าน
o ทบทวนเงื่อนไข/ข้อตกลงการใช้น้ําและการสูบน้ําของบริษัทเอกชน
๑๖ | หน้า