REAKSIYON SA MGA TULA NI GAT JOSE RIZAL
Ibinabahagi din ni Rizal sa tula ang kanyang
Sunday, May 08, 2005
MI RETIRO
Isinulat ito ni Rizal tungkol sa kanyang buhay
bilang isang exile sa Dapitan. Inilarawan niya ang
kanyang itinayong kubo sa tabi ng dagat kung saan ang
buhangin ay malambot at pinong-pino. Ang kubong ito
ay nasa paanan din ng bundok kung saan ay malilim at
matahimik, kung saan ay nakakapagpahinga niya ang
kanyang isip at damdamin.
Kung babasahin ang tula ay makikitang napakapayapa
ng lugar kung saan nakatira si Rizal. May batis na
“umaawit habang lumalagos” at kung gabi ay may
“bulong na nakakapagpa-antok”, ngunit kapag umuulan
ang agos nito ay may “tulin na walang katulad”.
Walang bumabasag sa katahimikan kundi ang ungol ng
aso, awit ng ibon at hiyaw ng mga kabayo.Sa pagtanaw
ni Rizal ng dagat ay parang inangkin na niya ito. Kung
sabagay, siya lamang ang taong nakatira sa tabing dagat
kaya’t masasabi ngang para sa kanya ang dagat na iyon.
Ang tulang ito ay sinasabi ng ibang kritiko na
pinakamahusay na ginawa ni Rizal, at ilan sa amin ang
sumasangayon. Kapag nabasa ang kabuuan ng tula ay
para kang inilipat pansamantala sa mapayapang
Dapitan, kung saan makikita mo ang dagat na
ngumingiti sa iyo, mararanasan mo ang sarap ng ihip ng
hangin, at kapag gabi’y maririnig mo ang minsa’y
payapang bulong ng kapaligiran at minsa’y nakakatakot
na ingay ng mga hayop. Sa gabi din sinasabi ni Rizal na
kapag lumalakas ang alon at ang hangin ay umuugong,
napag-iisip siya, nilulunod nito ang mga boses, pag-
iyak at pagkanta, ang kalungkutan at hinihila sa
kawalan. At ang mga punong-kahoy umuugong na para
bang may mga kaluluwang nagbabantay at nagyayaya
sa mga taong naninirahan doon. Ngunit pagdating sa
umaga, may panibagong sikat ng araw na magbibigay
liwanag sa iyong puso at pakiramdam na ligtas ka na at
mapayapa.
pagmamahal sa bayan, na hanggang sa kahulihulihan,
nararamdaman, na nakalulungkot at mag-isa lamang
siya, na parang hinila siya sa mundong kilala niya at
kilala siya, at itinatago siya dahil sa kanyang mga
paniniwala at kaalaman. Ang pagmamahal niya sa
kanyang mga mahal sa buhay, na miski malayo sa
kanya, miski iniwan siya o yumao na, hinding-hindi
niya makakalimutan.
Ang pagkamaka-Diyos din ni Rizal ay naipapakita sa
mga taludtod ng tula. Sinasabi niya na mayroon siyang
kaibigan ni hinding-hindi siya iiwan, nagbibigay sa
kanya ng lakas at paniniwala kapag siya ay nag
aalinlangan. At ang paniniwalang ito kanyang itinatago
at ang kanyang pag-asa, na kahit na malapit na siyang
mamatay, nangingibabaw ang kaligayahan at awit ng
tagumpay para sa kung ano ang tama.
At ang pag-ibig niya para kay Leonor Rivera, na siya ay
labis na nasasaktan tuwing kanyang naaalala ang
kanilang mga pangarap at pangako sa isa’t-isa.
Inihalintulad niya ang sarili sa isang paruparo, na
palipat-lipat ng bulaklak at palaging may nilalamang
pangarap. Tulad niya na bata pa lamang ay umalis na
agad sa kanilang tahanan, at pumunta sa iba’t-ibang
bansa kung saan siya ay maraming natutunan. At tulad
ng isang ibon na pagkatapos lumayag sa malayong
lugar ay babalik na sa kaniyang tahan. Siya ay pagod na
pagod na, pagbalik niya sa Pilipinas, ang kanyang mga
pakpak ay sira-sira na, may mga bagong pagsubok na
mabangis parang halimaw, at ang kanyang paniniwala
ay nasira at nagunaw.
At isinasaad ni Rizal na masakit para sa kanyang
maipatapon malayo sa bayang kanyang minamahal. At
bumabalik lahat ng kanyang mga pangarap, na
magagawa lamang ng mga pag-asa ng bayan, ang
kabataan na pag-asa ng bayan.
At sa huli, nagpapasalamat siya sa Diyos, dahil
ipinataw sa kanya ang ganoong pangyayari. Na alam ng
Diyos kung kelan pipigilin ang gala niyang isip, upang
ibalik sa pinanggalingang lupang iniibig. Ito ay
nagpapakita ng pagakarelihiyoso ni Rizal at labi na
gugustuhin niya na mamatay sa sariling bayan.
Ang nakakabilib nga naman kay Rizal ay taglay niyang
tapang na nagawa niyang magsulat ng may ganitong
tema ng tula, kung alam niya na maaaring hatulan siya
ng kamatayan.
posted by Mi Ultimo Adios at 1:00 PM 0 comments
TO THE FLOWERS OF HEIDELBERG
Ang tulang ito ay isinulat ni Rizal noong siya ay
nag-aaral sa Germany sa Universitatsplatz 12. Habang
nagagala, nakita niya ang kanyang paburitong bulaklak,
ang light-blue na forget-me-nots. Isinulat niya ang
tulang ito dahil naalala niya ang kanyang bayang
Calamba.
Isinasaad sa tulang ito, na para bang gusto ni Rizal
dalhin ang mga bulaklak ng Heidelberg sa Pilipinas
upang mapaganda ang ating bayan. Sa ganitong paraan,
nais ipamahagi ni Rizal sa Pilipinas at sa mga Pilipino
ang kagandahang kanyang nakikita sa ibang bansa.
Parang pagpapahiwatig din ito ng pagmamahal ni Rizal
sa ating bayan.
Nakakatuwa ang pagkakagawa ng tulang ito, para bang
isang scene sa pelikula, mayroon siyang isinaad na
naiimagine namin na pababa siya ng barko at
nakatingin sa kanya ang lahat ng tao, may hawak siyang
bulaklak galing sa Heidelberg at hahalikan niya ito at
itatapon sa mga Pilipino. At ang bulaklak na ito ang
magbibigay ng kapayapaan sa bayan, kabutihan sa mga
kababaihan at katapangan sa mga kalalakihan.
Ngunit sa huling taludtod, sinabi ni Rizal na kung ang
mga bulaklak ng Heidelberg ay dadalihin niya dito,
mawawala ang halimuyak nito. Parang inilalarawan
dito ni Rizal ang kanyang katayuan bilang dayuhan sa
ibang bansa, na kahit ang kanyang anyo o katawan ay
nabubuhay dito, ang kanyang kaluluwa o pagkatao ay
nakatanim sa kanyang Inang Bayan, ang Pilipinas.
Gaya ng mga bulaklak na maiiwan ang bango at
halimuyak nito sa lupang kanyang tinubuan.
Ang mga bulaklak nsa Heidelberg ay nagpapahiwatig
ng kapayapaan, pag-ibig, at karangalan na nais ibigay ni
Rizal sa atin. Ito ay isang napakagandang tula na
isinulat ni Rizal dahil sa matinding lungkot na nadama
niya sa pagtira sa ibang bansa.
posted by Mi Ultimo Adios at 1:00 PM 0 comments
A LA JUVENTUD FILIPINA
Ang tulang ito ay ginawa ni Rizal noong 1879 sa
gulang na 18 taon, para sa isang contest na ginanap ng
Liceo Artistico-Literario. Na impress ang mga
Espanyol na hurado sa kanyang nagawa kung kaya’t
nanalo siya ng first prize. Ang prize na ito ay isang
“silver pen, feather-shaped and decorated with a gold
ribbon.”
Sa tulang ito makikita kaagad sa unong taludtod ang
ipinaparating na mensahe ni Rizal na ang kabataan ay
ang pag-asa ng bayan, sa paggamit ng mga salitang
“kabataan ng aking pangarap” at “pag-asa ng bayan”.
Isinaad din nya na hinihintay niyang mangibabaw ang
katalinuhan ng mga kabataan upang magtulong-tulong
sa pagunlad ng bayan. Pinapayuhan din niya, sa
ikatlong talata, na gamitin ng kabataan ang karunungan
sa agham at sining upang makawala sa gapos na
nagsisiil sa damdamin ng mamamayan.
Inihalintulad din nya ang himig ng kabataan sa boses ni
Philomel na nakakapagpawi ng luha at hinagpis. Ang
diwa at alaala ng kabataan ay siya ding gagamitin
upang mapagtibay ang ating bayan, at ito ay walang
kamatayang nakatanim sa puso ng kabataan. Parang
pinapangaralan niya ang mga kabataang Pilipino na
gamitin ang kanilang angking talino at nakamit na
karunungan sa dalawang paraan: iangat ang Pilipinas
upang tayo’y umunlad, at maging patriot ng bansang
Pilipinas.
posted by Mi Ultimo Adios at 1:00 PM 0 comments
POR LA EDUCATION RECIBE LUSTRE LA
PATRIA
Sa Ateneo isinulat ni Rizal ang tulang ito. Makikita
dito kung gaano pinahahalagahan ni Rizal ang
edukasyon bilang “ilaw ng bayan”. Sa unang taludtod
makikita kaagad ang pagpapahalagang ito, kung saan
sinabi niya na ang magandang edukasyon ang
magbibigay ng “virtue” at kapangyarihan sa
taumbayan. Iaangat nito (edukasyon) ang bayan at
mabibigyan ito ng walang kaparis na karangyaan.
Kapag ibibigay ng tao ang lahat para sa edukasyon ay
makakamit niya ang kapayapaan. Parang
inihahalintulad dito ni Rizal ang edukasyon kay Kristo,
na siyang magsasagip sa atin sa panahon ng kagipitan.
Kahalintulad nito ang sinabi niya sa ikalawang talata na
mabibigyang seguridad at kapayapaan ang bayan sa
pamamagitan ng edukasyon.
Sa ikatlong taludtod, sinabi niyang ang edukasyon ang
magpapayabong sa kabataan, makakapagpatuwid sa
mali, makakapag-alis ng bisyo at panglalamang,
makakapagtanggal ng kasalanan, at makakapag-
sibilisado sa mga bayan at taong barbaro. Napakaganda
ng paglalarawang ito, na para bang ang edukasyon ay
isang napaka makapangyarihang sandata upang
mapaunlad ang bayan at pagkatao.
Mauulit ang paglalarawang ito sa mga susunod na
talata, na kahit ibang salita ang ginamit ni Rizal ay
pareho ang kanyang nais sabihin: na ang Edukasyon
ang makakapagpatuwid sa tao upang makamit ang
karangyaan at kapayapaan. Hindi maiiwasang
ihalintulad ang tulang ito sa isa pang tula ang
“Relihiyon at Edukasyon”, lalo na sa isang linya sa
tulang ito kung saan sinaaad niya na ang Edukasyong
Katoliko ang maiiwan sa atin.
Sa aming palagay, dahil sa pagiging spesipiko ni Rizal
sa paggamit ng katagang “Christian Education” ay
malaki ang impluwensiya sa kanya ng mga guro niya sa
Ateneo, na mahusay magturo at sinuportahan si Rizal sa
lahat ng kanyang ginawa. Ngunit hindi dapat ito
makapagpalito sa atin. Hindi tayo dapat magkamali na
ang Edukasyon ng mga Kristyano lamang ang
natatanging edukasyon. Ibig lang sabihin ni Rizal na
mahalaga ang relihiyon sa edukasyon, at ito ay isang
pahapyaw lamang sa kanyang susunod na tulang
magbibigay ng detalye kung bakit at paano
magkaugnay ang dalawang konsepto. Ang gusto
lamang isaad dito ni Rizal na ang Edukasyon, sa
tamang pagtuturo, ang magbibigay karangyaan sa ating
bansa.
posted by Mi Ultimo Adios at 1:00 PM 0 comments
EL COMBATE UZBITONDO, TERROR DE
JOLO
Katulad ng tulang Y Español Elcano, ito ay tungkol
sa bayani ng Espanya na naglalayong palawakin ang
kaharian nito. Pinarangalan naman niya dito si
Uzbitondo, isang mandirigma ng Espanya na
nakipaglaban sa mga Moro sa Jolo.
Sa una’t ikalawang talata, inilarawan kaagad ni Rizal
kung gaano kalakas ang sandatahang Kastila, na may
isandaang barko at malalakas na tauhan. Gusto din
naming isaad na ang mga Moro ay ibinabanggit ni Rizal
sa tulang ito bilang kalaban, “…their cannons aimed
against the enemy’s wall…”. Bago sumugod, sinabi ng
Heneral na ang tagumpay ay nakasalalay sa katapangan
ng mga sundalo. Mas mamarapatin pa niyang mamatay
kaysa sumuko sa pagsalakay, tandaan natin na
nirerepresenta natin ang pangalan ng ating bayan.
Inihalintulad ni Rizal ang mga tauhan bilang mga leon
sa kagubatan, na walang pakundangang pinapatay ang
ibang hayop. Sa paglalarawan sa tulang ito, si
Uzbitondo ay parang “Hanging galing sa Timog”,
“Leon ng mga Kastila” at si Mars na diyos ng digmaan,
na sobrang makapangyarihang pinagpapatay ang mga
kalaban.
Kataka-takang hindi isinama ni Rizal sa kanyang
paglalarawan ang mga Moro, na kahit noon pa ay sikat
na sa kanilang kagitingan at katapangan. Ngunit kung
susuriin ang mga talata, parang naging maamo ang mga
ito na sinalanta ng sandata ng mga Kastila. Sinabi din ni
Rizal na sumuko ang mga Moro kay Uzbitondo, ngunit
nakapagatataka ang pagsasaad na ito, dahil hanggang
ngayon ay kilala ang mga Moro na hindi sumusuko at
nakikipaglaban hanggang sa kamatayan.
Sa pagsusuri namin sa tulang ito, parang pinapalabas ni
Rizal na napaka-tapang at napakagaling ni Uzbitondo
dahil natalo niya ang mga Moro, nasunog ang mga
palasyo at kabahayan sa Jolo, at napasuko si Mahumat
na Sultan ng Jolo. Sa buong kasaysayan ng mga Moro
sa Pilipinas, si Uzbitondo lamang ang nakapagpatumba
sa isang bayan ng mga Moro. Kung kaya’t gusto
naming idiin na parang bilib na bilib si Rizal sa taong
ito.
posted by Mi Ultimo Adios at 1:00 PM 0 comments
ALLIANZA INTIMA ENTRE LA RELIGION
Y LA EDUCATION
Ang Religion and Education ay ginawa ni Rizal
noong siya ay nag-aaral sa Ateneo bilang isang
pagsasanay sa kanyang paggawa ng mga tula. Kung
ikukumpara ito sa El Embarque: Himno a la Flota de
Magellan at sa Y es Español: Elcano, el Primero en dar
la Vuelta al Mundo eh mas mahusay nga naman ang
kanyang pagkakagawa dito. At ang tema ng tulang ito
ay ang importansiya ng education at relihiyon na
isinasaad sa pamagat pa lamang ng tula.
Mas madalas ang paggamit ni Rizal ng metaphor sa
tulang ito kesa sa mga nasabi kanina. Ang
paghahambing niya sa education at religion sa ivy at
elm tree. Sinasabi niya na ang ivy ay nangangailangan
ng elm tree upang hindi malanta at malungkot, na ang
ivy at elm tree ay magkasama at pinapaganda ang isa’t-
isa, na kaakit akit sa kapaligiran ang ivy at elm tree
kung ito ay magkasama. Tulad ng education at religion,
na kung hindi daw dahil sa relihiyon hindi
magtatagumpay ang education. Sa unang taludtod
makikita agad ang pagka relihiyoso ni Rizal, sa mga
linyang “And woe to the being who blindly casts aside,
the wise doctrines of saintly Religion, from its pure
stream nefariously fleeing.”
Sa ikalawang taludtod naman, nahati ang aming grupo
tungkol sa pagdidiskusyon ng unang kalahati ng
taludtod. Mayroon sa amin na hindi maintindihan ang
sinasabi ng tula, kung ang binabanggit tungkol sa
grapevine ba ay mabuti o hindi dahil sinabi na pompous
ito, may ilan naman nagsabi sa amin na nakabubuti ito
dahil kung ang grapevine ay ang religion at ang
sinasabing stem ay ang education, at ang sinasabing
plant ay tayo, ang mga tao, maganda ito dahil ang
pinagsamang education at religion o ang grapevine at
stem, ay ang nagbibigay ng food for the plant to live,
maganda ang kalalabasan nito, ang loving plant. At
kung ang religion daw ay malinaw at maliwanag na
ginaguide ang education, maganda at makabubuti ang
kalalabasan nito. Sa huling parte, inihahalintulad ni
Rizal ang Edukasyon ng tao kung wala ang religion sa
isang barkong nawalan ng elesi na sumusugod sa dagat
habang bumabagyo, kumikidlat at sa galit na galit na
mga alon. Sabi ni Rizal sa tula na kahit gaano ka brutal
ang labanan kung walang gabay na relihiyon ang
edukasyon lulubog at lulubog ang barko at lalamunin
ng galit na dagat hanggang sa kawalan.
Sa huling taludtod naman, inihahalintulad ni Rizal ang
religion at education sa dew at meadow. Na kung ang
dew, relihiyon, ay nagbibigay pundasyon, lakas at
suporta sa meadow, education, pagdating ng tagsibol,
ang mga bulaklak, ang tao, ay maglalabasan para
pagandahin at sambahin ang lupa. At sa ganito ngang
paraan, palalaguin ng relihiyon ang edukasyon para
lalong mapagyabong at humalimuyak ang mga bulaklak
– para maging ganap ang pagkatao ng mamamayan.
Isa ang tulang ito na mapagpapatunay kung gaano
karelihiyoso si Rizal at kung gaano niya
pinapahalagahan ang edukasyon.
posted by Mi Ultimo Adios at 1:00 PM 0 comments
Y ESAPAÑOL ELCANO, EL PRIMERO EN
DAR LA VUELTA AL MUNDO
Isa din itong tula na isinulat ni RIzal noong siya ay
nasa Ateneo bilang isang pagsasanay sa kanyang
paggawa ng tula at pagsusulat. Sa tulang ito,
gumagamit na si Rizal ng mga metaphors.
Para kay Rizal, si Elcano ay isang bayani ng Espanya,
na ikinumpara niya sa Higante ng Pyrenees, na kayang
lagpasan ang hagupit ng bagyo kapag humadlang ito sa
kanya. Si Elcano lamang ang natatanging sumubok na
lakbayin ang buong mundo, at hindi siya natatakot
gawin ito gaano man kalawak ito.
Ikinumpara niya si Elcano sa isang “red-tailed eagle”,
isang ibon na matayog at maliksing lumipad na walang
takot gaano man kabagsik ng panahon. Itinulad din siya
sa isang malaking bato na hindi bumibigay sa malalakas
na alon ng karagatan.
Tinaguri niyang si Elcano bilang “the unconquered”, na
kayang patahimikin ang mga alon gamit ng kanyang
mga barko. Sabi ni Rizal, matagumpay na naikot ni
Elcano ang mundo sa pamamagitan ng katapangang
walang kapantay.
Sa huling taludtod, pinarangalan niya si Elcano, “May
thousand laurels crown your brow”, bayani ng mga
Kastila, na may kumikinang na korona bilang
gantimpala sa kanyang nagawa. Makikita dito na
malawak na ang kaalaman ni Rizal, halimbawa sa
paggamit niya ng metapora na kultura ng mga Griyego
sa paglagay ng laurel bilang pagpupunyagi sa mga
bayani nito.
posted by Mi Ultimo Adios at 1:00 PM 4 comments
EL EMBARQUE: HIMNO A LA FLOTA DE
MAGELLANES
Ang tulang ito ay ginawa ni Rizal noong siya ay
nag-aaral sa Ateneo bilang isang pagsasanay sa
pagsulat ng tula. Ang pagkakagawa ng tulang ito para
sa amin ay literal na literal.
Nag umpisa ang tula sa paglalarawan ni Rizal sa araw
na iyon, na ang araw ay mataas at masayang nagbiigay
liwanag sa Barrameda, kung saan mayroong kasiyahan,
“movement reigned everywhere”. Mayroong kasiyahan
sapagkat naghahanda na ang mga barkong lumayag sa
tinutuklas pa lamang na mundo kasama ang mga
marangyang mandirigma kasama ang kanilang mga
sandata upang manakop.
Nagkakasiyahan na sa siyudad, kung saan masaya at
ang pakiramdam ng tagumpay ay nararamdaman na ng
lahat. At ang mga barkong ito ay pinapaulanan ng
napakaraming paputok, marahil isang sensyas ng
pagsisiya at para sa mabuting kapalaran ng mga
mandirigma habang naglalakbay. At ang mga Español
ay ipinagmamalaki ang kanilang mga sundalo sa
pagsaludo para sa kanila. At sabi ng España, paalam
minamahal kong mga anak, mandirigma ng ating
tinubuang lupa. Paunlakan niyo ang ating bayan ng
karangalan sa pagtatahak sa karagatan.
Para kay Rizal, isa daw itong kabayanihan, ang
pagtatahak sa mapanganib na karagatan, ang pagtuklas
ng mga hindi pa natutuklasan para sa sariling bayan, at
ang pananakop sa mga ito para sa sariling bayan.
Sa tulang ito, kahit na hindi Pilipinas at Pilipino ang
inilalarawan ni RIzal, makikita na ang pagiging pagka
makabayan ni Rizal. Ang pagmamahal ng mga
mamamayan sa kanilang bayan. Ang pagsasakripisyo
para sa sariling bayan, ang pagiging isang bayani para
sa sariling bayan.
posted by Mi Ultimo Adios at 1:00 PM 0 comments
SA AKING MGA KABABATA
Ang tulang ito ay isinulat ni Rizal noong siya ay
walong taong gulang pa lamang. Lahat kaming kasapi
sa grupong ito ay nagulat sapagkat sa napaka murang
edad, nakagawa siya ng ganito kabigat na tula.
Masasabing sa ganitong edad, namulat na si RIzal sa
kung anong nangyayari sa kanyang paligid.
Ang kapansin pansing hambingan sa tulang ito ay ang
paggamit ni RIzal ng ibon sa kalayaan. Kung ang ibon
nga naman ay ikinulong, gugustuhin nitong lumaya
dahil noon ito ay malaya, tulad ng bayan na dating
malaya na noong panahong iyon ay kinocontrol ng mga
dayuhan.
Mapapansin din na sinasabi ni Rizal na ang wikang
Tagalog ay kapantay din ng iba’t ibang wika. Dahil ito
ay ibinigay sa atin ng Diyos, tulad ng sinabi niya na ang
lahat ng tao at bagay ay magkakapantay dahil ito ay
ginawa ng Diyos. At dahil ginawa ito ng DIyos na
malaya, dapat ito ay Malaya at walng sinuman ang may
karapatang maghari o mag ankin nito kundi Diyos
lamang.
Sa ganito ding edad, makikita na ang pagmamahal ni
Rizal sa bayan, sa pag-sabi pa lamang na “Ang hindi
magmahal sa kanyang salita, mahigit sa hayop at
malansang isda,” sa murang edad niyang ito, eh
nandoon na ang pagigng makabayan niya.
posted by Mi Ultimo Adios at 1:00 PM 3 comments
HIMNO A TALISAY
INILALARAWAN DITO ANG PUNO NG
TALISAY, MATAYOG NA INAABOT ANG
KALANGITAN,
MATATAG NA DI MAGIBA NG KAHIT ANONG
UNOS NG KALIKASAN. PARANG ANG
MAMAMAYANG
PILIPINO, SA KANILANG PAGMAMAHAL SA
INANG BAYAN, IPAGLALABAN ANG
KANILANG
KALAYAAN ANUMANG BULAKID ANG
HUMARANG, MAGWAWAGI ANG KANILANG
KADAKILAAN.
ANG PUNO NG TALISAY AT ANG ANG
KANYANG MGA SANGA'T DAHON NA
NAGBIBIGAY
NG
KAGINHAWAAN SA KANYANG LILIM MULA SA
NAKAKAKIROT NA INIT NG ARAW,
PABORITONG
LARUAN NG MGA BATA. MGA BULAKLAK SA
PALIGID, MGA BUNDOK AT DAGAT NA
NAGBIBIGAY
BUHAY. SINASALAMIN NG TALISAY ANG
MAMAMAYANG PILIPINO, NA MATAGAL NANG
NAMULAT
SA KAMALAYAN NG ISANG PAGKABAYAN,
SILANG MGA DAPAT MAKINABANG SA MGA
BIYAYA NG
INANG BAYAN AT NG KALIKASAN
ANG SAMBAYANANG PILIPINO, NAHUBOG SA
MATAGAL NA PANAHONG PANANALAGI SA
KAPULUAN,
NAGKAROON NG SARILING LAHI, LAHI NG
MGA DAKILANG MAMAMAYANG ITINAGUYOD
ANG
PAMILYA BILANG PANGUNAHING SANGKAP
NG ISANG LIPUNANG MATATAG. LAHI NG
MGA
DAKILANG KALULUWA NA MATATAG AT DI
MASANTO NINUMAN, ALANG ALANG SA
KALAYAAN
IPAGLALABAN.
ANG MGA PILIPINO, LAHI NG MGA
MALIKHAING KAMAY SA PAGHUBOG NG
KAHIT
ANONG BAGAY,
ANGKING GALING NA WALANG LIMITASYON
AT ANGKING TALINO NA MALAYO ANG
MARARATING
ANG LAHI NG MGA PILIPINO, LAHI NG ANG HIMNO A TALISAY AY HIMNO SA lahat
MALILIIT NGUNIT MAYAMAN ANG KADAKILAAN NG LAHING PILIPINO. bilang isang taong ibinigay ang sarili sa bayan. Bayani
KALULUWA, man o hindi ang
SA posted by Mi Ultimo Adios at 1:00 AM 0 comments mahalaga ay bigyang saysay ang kanyang mga nagawa
KAPULUAN UMAAGOS ANG PINAG-ISANG at kung posible ay
KATANGIAN NGUNIT PINADAMI AT tularan
PINAYAMANG MI ULTIMO ADIOS ito ng kanyang mga kababayan. Kapayapaan laban sa
KULTURA, LAHING PALABAN NA KAHIT karahasan, pag-ibig
SINONG ITAPAT AY KAYANG TALUNIN ITO SA Inilarawan ni Rizal sa tulang "Mi Ultimo Adios" tungo sa
LAHAT ang kanyang kalayaan.
NG URI NG PALIGSAHAN pagpapahalaga sa
Inang Bayan, sa mga mamamayan, sa mga ingat yaman, Sinasalamin ng tula ang kanyang wagas na pag-aalay sa
at sa mga kultura kanyang buhay
nito. para sa
MAPA SIYENSYA O KASAYSAYAN, Ipinakita nya ang kanyang pagmamahal dito sa kalayaan ng Inang Bayan. Isa itong kulminasyon sa
HINIHIGITAN NG TULIS NG UTAK, KUNG ANG kaniyang mga huling kadakilaan nya at sa
IBANG BANSA sandali. mga
ISA O DALAWA ANG WIKA, ANG LAHING Marahil ay binalikan nya ang mga ala ala ng kanyang minithi nya mula noong sya ay namulat sa mundo at sa
PILIPINO HIGIT PA SA APAT NGUNIT pagkabata hanggang lipunan. Ito ang
NAIIHIBLA SA sa kanyang
ISANG MAYAMANG WIKANG FILIPINO. SA pagkamulat tungo sa paghangad ng isang perpektong panghuling mensahe sa kapwa Pilipino ukol sa
KATATAGAN NG PANANAMPALATAYA DI konsepto ng isang paghahangad ng kasarinlan,
MAHIHIGITAN bayan. Sa pakikipaglaban para sa kapayapaan at kung ito ma'y
KAHIT KAILAN. AT ANG KAMAY NA kanyang pagbabalik tanaw nakita nya kung ano ang makamit ay
MALIKHAIN MAPASINING, SULAT, naging silbi nya pangangalagaan ng
PAGBUBUNGKAL bilang taong kahit pa pagbubuwis ng sariling buhay.
NG LUPA pinagkalooban ng Diyos ng buhay, at ng isang
O PAKIKIDIGMA GAMIT ANG ESPADA AT magaling na utak. At posted by Mi Ultimo Adios at 1:00 AM 1 comments
BARIL, KAMAY NG PILIPINO ANG KAMAY NG nainilarawan
ISANG nya kung paano nya minithiing balang araw ay makikita
DAKILA. nya ang bayan
nyang
malaya at payapa. Buong dignidad nyang tinanggap ang
kamatayan sa
MABUHAY ANG LAHING PILIPINO, ISANG kaloobang
MATAYOG NA TALISAY. ANG IYONG nakita nya na natupad nya ang kanyang layunin, bihira
KALAYAAN ang mga taong
HABAMBUHAY NA MAITUTURING NA namamatay
KAYAMANAN - - - PAGIINGATAN KAHIT na natupad ito kahit man lang nakita ito.
ANUMANG
PASAKIT, Sa kanyang mga huling sandali, ipinaubaya ni Rizal ang
HIRAP NA DANASIN. ANG LAHING PILIPINO kanyang buhay
IBUBUWIS ANG DUGO ALANG-ALANG SA sa
KAPAYAPAAN NG INANG BAYAN. pag-aalala ng kanyang mga nagawa. Nais nyang
kilalanin sya higit sa