ZGJEDHJET NË SHQIPËRI KOSOVA

DHE “ZËNIET” NË BRITANI MINISTRI faqe 7

PËR
DIASPORËN
NR. 8/8 www.thealbanian.co.uk info@thealbanian.co.uk
Tel: 02082169527 LONDON 19 MAJ
NUK
MISS ALBANIA BRITANI DO TË VOTOJMË!
SPEKTAKLI QË PO I KALON KONTURET HAPET SHKOLLA
E NJË KONKURSI BUKURIE SHQIPE NË EAST
M
bi 20 bukuroshe shqiptare
ANGLIA
janë përzgjedhur për t’u bërë
pjesë e garës së madhe, për
Por surprizat nuk mbarojnë
këtu. AirPrishtina.com ofron
£30 zbritje për të gjithë
faqe 6
fitimin e kurorës së Mbretëreshës së pjesëmarrësit në “Miss Alba-
Bukurisë shqiptare në Mbretërinë e
Bashkuar.
Ato vijnë nga të gjitha trojet
nia Britani”që duan të udhë-
tojnë nga Londra në
Prishtinë
SHPRESA PROGRAMME
etnike shqiptare, duke sjellë që nga
magjia e zanave të malit, deri tek aroma
e këndshme e bregdetit të mrekul-
Ka akoma surpriza, që do t’i
zbulojmë më vonë. NË SUKSESET E RADHËS
Pothuajse gjysma e faqe 11
lueshëm shqiptar. Ndonëse një muaj biletave janë shitur.
më përpara gjithçka është bërë gati, që
“The Albanian”
nga skenari, koreografia e të talentuarit
Shkelzen Mustafa e deri tek kërkesat njofton të gjithë ata PROMOVOHEN NË LONDËR
vërtet të mëdha për të marrë pjesë në
këtë spektakël.
që duan të marrin
pjesë në këtë
FJALORËT HISTORIK TË
Ashtu siç ishte premtuar do
të ketë surpriza të shumta. Në këtë
spektakël, se hyrja SHQIPËRISË DHE KOSOVËS
spektakël do të shkëlqejë me magjinë e bëhet vetëm me
saj këngëtarja Kaltrina Selimi. Por do bileta dhe nuk mund TË ROBERT ELSIE faqe 9
të ketë edhe talente dhe grupe të tjera të bëjmë rezervime.
shqiptare apo shqiptaro-britanike. Për të blerë bileta, që të
Surpriza të reja do të zbulojmë natën e bëheni pjesë e këtij
spektaklit. Përveç sfilatave, dhe
evenimenti të
konkurimit të të gjitha vajzave pjesë-
marrëse për “Miss Talenti” , organiza- magjishëm ju lutem
torët kanë parashikuar që publiku të kontaktoni:
bëhet pjesë e këtij spektakli. Tel:02082169527,
Në këtë numër të gazetës do
të zbulojmë edhe një surprizë që nuk ndodh PJESËMARRËSIT MUND TË JENË FITUES Mob:07947177160,
shpesh në konkurse të tilla bukurie. TË DY BILETAVE FALAS, 07950110381
Çdo pjesëmarrës në këtë spektakël të
mahnitshëm ka të drejtën e votës, pra LONDËR-TIRANË-LONDËR www.thealbanian.co.uk
mund të votojë MISS PUBLIKU. Tel/fax:02082169527
DHE LONDËR PRISHTINË-LONDËR info@thealbanian.co.uk

Transportojmë
makina dhe mallra
për në Shqiperi
dhe Kosovë

Tel:
07585802477
 Aktualitet faqe 2

Kastriot Dervishi,
Enkeleid Omi, Artan Zeneli,
Jeni Myftari,
Agim Shabani,
Anila Hoxha,
Shefit Domi,
Ilir Thaçi,
REDAKSIA Web-design Shefdomi.com
Akil Koci, Daut Dauti, www.thealbanian.co.uk
DREJTOR: PETRIT KUÇAnA Pranvera Smith,Brixhilda ndini,
Kryeredaktor: BASHKIM METALIA Diana Pepi, Blerim Ciroka, Majlind Goge, albania7@gmail.com
Claire Fletcher,
Flori Slatina, Tel/fax:02082169527

NUK KOSOVA
MINISTRI
PËR DIASPORËN
DO TË VOTOJMË!
THE ALBAnIAn
KRYEMInISTRI THAÇI:
MInISTRIA E DIASPORËS DO TË JETË ADRESË E VËRTETË PËR TË
GJITHA nEVOJAT DHE SHQETËSIMET E BASHKATDHETARËVE TAnË
nuk është ky

A
mesazhi që marrim
si emigrantë,
ndërsa pamë që vetëm pak
kilometra nga selitë e
partive kryesore në
Shqipëri apo KQZ-së, u
përqendruan sytë e miliona
shqiptarëve?
Ky nuk ishte mesazhi i
vetëm që erdhi nga klasa
politike shqiptare për tele-
spektatorët e mëdhenj,
(emigrantët). Deri në këto
momente nuk kemi akoma
kryebashkiak, ndërkohë
nga opozita vijnë mesazhe
për kërcënime për revolta popul-
lore... (Zot na ruaj nga .... ata...)
Kuti, shifra, zona zgjedhore, rezul-
tate, pasqyra rezultatesh, KQZ, ra-
porte... reporterë të stacionuar cep
më cep, pastaj vjen zgjedhja e
kanalit të preferuar, ose kalimi në tre
katër kanale televizive për të krijuar
një tablo më të saktë...
Ditë pas dite deri në mbrëmjet e
vonshme, derisa mbylleshin emi-
sionet me analistët, opinionistët, me
parashikuesit, me fallxhorët... pas-
taj vjen radha e Shqipërisë së Am-
basadorëve, përvjelja e mangave,
qëndrimi deri në orët e vona... (hej
erdhi ambasadori)... votat numëro-
hen më shpejt. ..
Telespektatorët e mëdhenj nuk kanë
arritur të jenë pjesë e sistemit,
thjesht objekti i ndonjë deklaratë
politike të ndonjë lideri se emi-
grantët duhet të votojnë, madje edhe
ndonjë ish-lider që mori përsipër të
bënte diçka që tani është ne vendin
e vendimmarrjes ka harruar...
Diku mërgimtarët zihen për zgjed-
hjet edhe pse me mijëra kilometra
larg kutive të votimit. Të tjerë luten
apo shpresojnë, të tjerët shtyjnë
pushimet për në madhe. Dikush
mendon të shkojë për pushime në
ndonjë shtet tjetër... rrëmujë.. re-
volta ... opozita...21...
A mund të imagjinohet që mërgim-
tarët e Britanisë të votojnë, si
bashkëkombësit e tyre të Kosovës?
Po në 2013?
Jo jo.
Nuk mund të votojmë. Mëmëdheu
na dhemb edhe neve të harruarve të
mëdhenj...
DHE FORCIMI I LIDHJES SË TYRE ME VEnDLInDJEn
ë vazhdim Qeveria ka aprovuar
N Platformën Vjetore të Politikës së
Inteligjencës dhe Sigurisë e cila
ka qëllim përcaktimin e detyrave
strategjike në fushën e sigurisë dhe për të
mbrojtur vlerat themelore dhe interesat e
Republikës së Kosovës, mbrojtja e
sovranitetit, integritetit territorial dhe ren-
dit kushtetues.
Qeveria ka miratuar Projek-
tligjin për Persona të Zhdukur i cili rreg-
ullon të drejtën e familjarëve për të ditur
fatin e personave të zhdukur, si pasojë e
luftës në Kosovë në vitet 1998-1999. Po
ashtu me këtë projektligj përcaktohen
kompetencat dhe përgjegjësitë e Komi-
sionit Qeveritar për Persona të Zhdukur.
Zëvendëskryeministri dhe ministri i
Drejtësisë Hajredin Kuçi ka thënë se
ende ekziston një numër i madh i per-
sonave të zhdukur, si dhe duke u nisur
nga fakti që ende nuk kemi infrastruk-
turë adekuate ligjore që rregullon këtë
çështje, është paraqitur nevoja për nxjer-
rjen e këtij ligji me qëllim të mënjanimit
të zbrazëtirave ligjore.
Eshtë miratuar edhe Projek-
tligjit për Ndihmën Shtetërore, me të
cilin përcaktohen parimet dhe procedu-
rat, në përputhje me të cilat lejohet dhe
kontrollohet ndihma shtetërore, me qël-
lim që të mbështetet zhvillimi ekonomik
dhe social, të zbatohen parimet e funk-
sionimit të ekonomisë së tregut, të
mbrohet konkurrenca, si dhe të përm-
bushen detyrimet e dala nga marrëvesh-
jet ndërkombëtare të ratifikuara nga
Republika e Kosovës.
Qeveria ka miratuar vendimin
për ndarjen e mjeteve financiare në vlerë
prej 541.000 euro për mbulimin e sh-
penzimeve të delegacionit të Kosovës
për bisedime teknike në mes të Repub-
likës së Kosovës dhe Serbisë
Qeveria sot ka aprovuar Planin Hapësi-
nor të Kosovës për vitin 2010-2020 dhe
Propozimin për shpalljen e Zonës
Ekonomike në Komunën e Lipjanit, në
pajtim me paragrafin 4 të nenit 73 të
Ligjit për Miniera dhe Minerale .
 Mbremje Shqiptare gjithmonë pranë jush
Gjithmonë sjellim më të mirët. Mbremjet e paharrueshmeme mbremjeshqiptare.com
 MISS ALBANIA BRITANI faqe 4

M I S S A L B A N I A B R I TA N I
do të zhvillohet E FTUAR *LOJËRA në
me SPECIALE SHPËRBLYESE* “Miss Albania 2 Bileta Falas
19 Qershor 2011 KENGETARJA Britani” vajtje-ardhje
Nga ora MAGJEPSËSE AirPrishtina.c që duan të Londër-Tiranë
6.30pm-12.00 KALTRINA om ofron £30
ne Assembly SELIMI udhëtojnë Londër-Prishtinë
zbritje për nga Londra si dhe shumë
Hall Town Hall *SFILATA,
të gjithë në Prishtinë
King Street *SHOW, *MUZIKE surpriza të tjera
London W6 9JU LIVE*DJ* pjesëmarrësit
 MISS ALBANIA BRITANI faqe 5

19
Q
E
R
SH
O
R
Rezervoni vendet
tuaja që të bëheni
pjesë e këtij
evenimenti
të magjishëm
Tel:02082169527,
Mob:07947177160,
07950110381

nGA LIDA RRAGAMI
rganizata e Gruas Shqiptare
O (AWN) ne Mbreterine e
Bashkuar eshte krijuar para nje
viti nga femra intelektuale Shqiptare
SHQIPTARE ANGLI (AWN)
qe jetojne dhe punojne ne këtë shtet.
Synimi i kësaj Organizate është të
ndihmojë shqiptarët të ndërtojnë rrjete
profesionale dhe shoqërore, të gjejnë
informacione punesimi, mbështetje për
zhvillimin profesional dhe të ndihmo-
jnë njëri-tjetrin të arrijnë qëllimet dhe
ambicjet e tyre.
Kjo mbështetje është e vlefshme:
1. per ata qe ndodhen ne pune,
por duan te shkembejne ekperience qe
te perparojne me tej ne profesionin e
tyre
2. per ata qe nuk kane gjetur
pune akoma dhe kane nevoje per
LONDER NË FILLIM TË VITIT
keshilla se si te futen ne rrugët e punes-
imit
3. per studentet qe kane nevoje
per keshillim në lidhje me punësimin
4. per ata qe duan te fillojne
studimet, por kane nevoje per keshille
se cfare zgjedhje të bëjnë
AWN ofron ndihmë në mënyra të
ndryshme, disa prej të cilave janë:
• Grupe Keshillimi Profe-
sional - Grupi i inxhinjereve, i Fi-
nancës, i Mësimdhënjes, Menaxhim
projekti, Mediave, etj.
• Ndihmon në plotësimin e
CV-ve dhe për të gjetur punë.
• Mundëson Kurse në profe-
sione të ndryshme
• Organizon Konferenca
Mbarëkombëtare, mban takime te vaz-
dueshme, seminare qe behen nga
anëtaret e grupit si dhe nga Profesion-
ale te kompanive apo organizatave te
tjera, Mban takime te vazhdueshme me
Organizata te tjera profesionale ne
Angli dhe jashte sajë.
AWN është krijuar per te ofruar
ndihme dhe mbeshtetje profesionale
ndaj ju mirëpresim të gjithëve!
Për më shumë informacion, ju lutemi
vizitoni faqen tone të internetit
www.albwnet.org apo në facebook
‘Albanian Women Network UK’.
Presidente e Organizatës së Gruas
Shqiptare - Angli
Lida Rragami
www.albwnet.org
E-mail: admin@albwnet.org
Hapet Shkolla Shqipe
në East Anglia
e datën 7 Maj 2011 filloi aktivitetin e
M sajë Shkolla Shqipe në Ipswich që
mbulon zonën East Anglia, specifikisht
tre zona Administrative: County Councils të Suf-
folk, Essex dhe Norfolk.
Mesimdhenja përshtatet me nivelin e
gjuhës të çdo fëmije, duke filluar nga ata që nuk
e flasin shqipen deri ne ata që kanë një Shqipe
të folur dhe të shkruar te konsiderueshme.
Shkolla bëhet të Shtunave nga ora 10-12 para-
dite në Clifford School, Clifford Road, Ipswich,
ORGANIZATA E GRUAS
DO TE MBAJE
KONFERENCEN E GRUAS
SHQIPTARE
MBAREKOMBETARE NE
TË ARDHSHËM
IP4 1PJ.
Paralelisht me mësimin e gjuhës
Shqipe, po krijohen dhe klasat e valleve tona
tradicionale nga fëmijë të moshave të
ndryshme. I mirëpresim të gjithë fëmijët, si dhe
mirëpresim prindërit të kontribuojnë që kjo
shkollë të rritet dhe të bëhet pika lidhëse për ko-
munitetin tonë Shqiptarë Mbarëkombëtarë në
East Anglia.
Të flasim dhe të mësojmë gjuhën tonë amëtare
të bukur, në një shtet të huaj, ështe një bekim i
vërtetë, si dhe ndikon mjaft pozitivisht te fëmi-
aktualitet faqe 6
AWN
(Albanian Women Network UK)
Konferenca e Gruas Shqiptare
Mbarëkombetare në Londër - në
ju lutemi mos vononi të regjistroni
interesin tuaj tani, pasi vendet janë të
kufizuara.
fillim të vitit 2012
Doni që të mbani një fjalim? Jeni
Organizata e Gruas Shqiptare në shumë të mirëpritur - ju lutemi
Mbreterine e Bashkuar (AWN) do te
mbaje Konferencen e Gruas
regjistroni interesin tuaj sa më shpejt
qe të mos ngleleni të zhgënjyer, pasi
Shqiptare Mbarekombetare ne Lon- lista po perpilohet tani.
der në fillim të vitit të ardhshëm.
Keni ndonjë preference për tem-
Kanë filluar regjistrimet qe tani. Do atikën që doni të diskutohet në këtë
te ketë një pjesëmarrje mjaft te gjëre
te femrave shqiptare kudo që ndod-
Konferencë? N'a njoftoni, do të ketë
të ftuarit e duhur për te trajtuar tem-
hen - nga Anglia, Shqipëria, Kosova, atika të ndryshme dhe kritike.
Maqedonia, Mali i Zi, Presheva si
dhe nga shtetet e tjera perendimore:
Gjermania, Belgjika, Franca, Italia,
Doni të kontribuoni dhe
të bëheni pjesë e grupit
Amerika etj.
Do te kemi te ftuar personalitete te
organizatorë?
Jeni të mirëpritur - n'a
njohura publike te kombit tone si dhe
do te kemi pjesëmarrjen e përfaqe-
njoftoni.
suesve të ambasadave tona që ndod-
hen ne Angli si dhe ne shtetet e tjera. Doni të financoni ketë aktivitet
mbarëkombëtarë? - jeni shumë të
Do të jetë një aktivitet 3 ditor, me ag- mirëpritur dhe pershendesim
jendë të ngjeshur, mjaft motivuese mbeshtetjen tuaj, ju lutemi n'a kon-
dhe argetuese: taktoni sa më shpejt.
Nëse keni ndonjë pyetje apo doni më
• Konferenca do te sh-
shumë informacion, j'u lutemi n'a
palosi arritjet e femres kontaktoni ne nje nga menyrat e
Shqiptare kudo qe ndodhet meposhtme:
dhe punon, do te trajtoje
tematika mjaft te mprehta •Faqja e internetit te
AWN: www.albwnet.org
dhe do te krijoje mundesine •Facebook:
per diskutime dhe debate Albanian Women Network UK
per tematika nga me te
ndryshmet. •E-mail: admin@albwnet.org
• Gjithashtu nuk do te
•Telefon: 0044 (0) 7825525942
mungojne aktivitete kultur-
ore dhe artistike. Ju lutemi vini re: data e sakte e kon-
• Suprizat do jene te ferences nuk eshte caktuar akoma.
pafundme. Sapo te caktohet do behet e ditur ne
faqen tonë të internetit dhe facebook.
Lista e pjesemarresve dhe Ju mirëpresim te gjithëve dhe presim
agjenda e aktiviteteve do me kenaqësi t'ju takojmë në këtë ak-
behet e ditur me vone, per- tivitet!
mes faqes tone te internetit
dhe facebook. Lida Rragami dhe Grupi i punës
së Organizatës
Dëshironi të merrni pjesë? Atëherë, Gruas Shqiptare - Angli
jët tanë në zhvillimin mendor dhe integritetin
perkrahet nga MP për Ipswich, Ambasadat
Shqiptare dhe Kosovare, Këshilltarë të Suffolk
County Council, The Albanian Newspaper, si
personal, kjo është provuar shkencërisht. dhe do të kemi prezencën e stafit dhe të fëmi-
Nuk janë vetëm të vegjlit dhe të rinjët tanë që
përfitojnë nga Shkolla Shqipe në Ipswich, ajo
krijon mundësi të shkelqyera për prindërit që
jëve të talentuar të Shpresa Programme, me të
cilën shkolla jonë ka partneritet dhe
bashkepunim/shkëmbim experience mjaft të
duan të kontribojnë vullnetarisht, dhe veça- ngushtë. Ju mirëpresim të gjithëve. Nëse doni te
narisht për ata që janë të interesuar të përfitojnë regjistroni femijët tuaj apo te bëheni pjesë e
kualifikime akademike per mësimdhënje dhe grupit tonë të punës, si dhe nëse keni nevojë per
kujdesje fëmijësh. më shumë informacion, j’u lutemi na kontaktoni
Inagurimi zyrtarë i kësaj shkolle do me e-mail: admin@albwnet.org apo telefon
bëhet me 2 Korrik 2011 (ora: 11.00-14.00) në 07825525942.
Clifford School, ku hapja e shkollës do të LIDA RRAGAMI

ZGJEDHJET NË SHQIPËRI
DHE “ZËNIET” NË BRITANI
nGA BASHKIM METALIA
përbën lajm fakti që në Londër
A disa shqiptarë janë zënë për
zgjedhjet në Shqipëri?
A mund të quhet zënie (ngatërresë) për
motive të dobëta?
Të gjendur në një lokal shqiptar kanë
filluar të ndjekin me ankth zgjedhjet në
kohë reale në Shqipëri dhe kurrsesi
nuk kanë mundur ta humbin
numërimin e kutisë së fundit. Duket se
gjithçka ka filluar aty, pa përfshirë
netët pa gjumë, përsëritjen një për një
të thënieve të opinionistëve të shumtë
nëpër ekranet e televizioneve
shqiptare. Në të vërtetë duhej të ndiqje
3-4 kanale televizive për t’iu afruar të
vërtetës.
Ndonëse pjesa dërrmuese e
tyre janë qytetarë britanikë me të gjitha
të drejtat dhe detyrimet ndaj këtij shteti
, këta i brengos më shumë se asnjëherë
, edhe mëmëdheu i tyre , i cili po kalon
nëpër një kalvar, pambarimisht të
madh, destabiliteti politiko-social.
Për fat të keq ose jo, shoqëria shqiptare
është e “infektuar” nga politika duke e
quar dashje pa dashje në polarizime të
skajshme politike , dhe si rrjedhojë të
ndikoj, në shumë raste, negativisht në
sjelljet dhe reagimet shoqërore.
Jo se është e parëndësishme
ecuria e një procesi zgjedhor, dhe aq
më pak dhe rezultatet përfundimtare,
tek e fundit, është gara e subjekteve
apo e individëve , që e bëjnë më tërhe-
qëse.
Por çka nuk perceptohet si
normale është impakti , mbushja me
energji negative dhe çekuilibrimi që
sjellin këto gara politike, duke marrë
shkas edhe nga këto zgjedhje të fundit
për pushtetin vendor në Shqipëri, tek
bashkëkombësit tanë brenda dhe jashtë
kufijve të saj shtetëror.
Aktrimet politike të aktorëve politik pa
i vënë gishtin njërit apo tjetrit , pa qenë
pro apo kundër , kanë të përvijuar një
skenar të atillë saqë komizmin, bllofin,
gënjeshtrën, mashtrimin, hipokrizinë,
perversitetin, demagogjinë.... e tyre e
injektojnë me sukses tek zgjedhësit,
bashkatdhetarët e tyre; për të ilustruar
karizmin demagogjik , në shërbim të
kauzës së tyre.
Konsolidimi i rendit demokratik re-
flektohet dukshëm, në fushata dhe pro-
ceset para, përgjatë dhe pas zgjedhore.
Polarizimet politike, gjuha e ashpër jo
vetëm në sloganet , por dhe në re-
torikën e përditshme, lufta verbale për
të mos thënë më shumë se kaq, kanë
shkarkuar një mentalitet mesjetar tek
masat.
Loja e dëmshme aktoreske
e politikanëve, viktimizon simpatizan-
tët për ti bërë kurban të qëllimeve dhe
interesave të ngushta politike. Ne , pa
“Situata e krijuar në Shqipëri, kohët e fundit, marr shkas nga
zgjedhjet vendore, të ngjallin pasiguri dhe frikë. Pengu i madh
është Tirana ; nuk ka akoma një fitues për të qeverisur
Kryeqytetin, duke paralizuar dhe mbajtur peng gjithçka funk-
sionuese. Përfaqësuesit e opozitës në vend që të asistojnë në
mbylljen me sukses të këtij procesi, kërcënojnë me protesta,
revolta popullore, nëse rezultati nuk është në favor të tyre”
e kuptuar ose pa dashur ta kuptojmë,
vazhdojmë të sakrifikojmë me bindjet
tona dhe të shpërthejmë në ovacione
për idhujt tanë liderë politik.
Jo vetëm në sheshe apo
takime të ndryshme elektorale, por dhe
në familje apo kafene mbizotëron tema
politike duke quar shpesh herë edhe në
tejkalim të caqeve të debatit.
Pavetëdijshëm jemi viktimizuar nga
sindroma e kësaj loje të pandershme
aktoreske politike.
Dhe prapë ne thurim lavde
dhe ovacione për njërin apo tjetrin
politikan apo subjekt politik.
Bile edhe qindra e mijëra larg
Shqipërisë, jemi të pleksura pas pro-
ceseve politike duke bërë tifozllëk të
shfrenuar.
Duke theksuar dhe respek-
tuar bindjet e gjithsecilit ,që deri këtu
nuk ka asgjë të keqe, shpesh herë
ndodh që të mos kontrollohen dhe të
kthehen në akte të pahijshme.
A nuk duhet që ky reagim
qytetar, të jetë ndryshe nga se po ve-
aktualitet
prohet deri më sot?
Ne nuk duhet të jemi shërbëtorët e
fudullëkut politik as dhe propagandave
të mbarsura me mashtrime dhe trillime
të stisura politike.
A nuk duhet të ngremë zërin
më tepër për përmirësimin e shër-
bimeve që duhen të kryejnë ndaj nesh
, pasi këta politikanë janë shërbëtorët
e qytetarëve, dhe të mos sinkronizo-
hemi dhe konformohemi me ta?
Sezoni veror sapo ka filluar, dhe asnjë
nuk ngre si shqetësim përmirësimin e
kushteve të pushuesve, që shumica e
tyre janë emigrantë shqiptarë që jeto-
jnë jashtë, dhe merren dhe zihen për
ngjyrat amorfe politike.
Realisht, situata e krijuar në
Shqipëri, kohët e fundit, marr shkas
nga zgjedhjet vendore, të ngjalli pasig-
uri dhe frikë. Pengu i madh është
Tirana ; nuk ka akoma një fitues për të
qeverisur Kryeqytetin duke paralizuar
dhe mbajtur peng gjithçka funk-
sionuese. Përfaqësuesit e opozitës në
vend që të asistojnë në mbylljen me
sukses të këtij procesi, kërcënojnë me
protesta, revolta popullore, nëse rezul-
tati nuk është në favor të tyre.
Deputetët socialist kanë pushtuar
Komisionin Qendror Zgjedhor duke
kërkuar me ngulm që të jepet rezultati
përfundimtar.
Këta ligjvënës, pa i paragjykuar në të
drejtën e tyre, me sjelljet e tyre, në
vend që të përshpejtojnë këtë proces po
krijojnë një situatë anormale, po ndiko-
jnë vetë drejtpërsëdrejti në vonesën e
rezultateve duke qenë po drejtpërsë-
drejti vetë këta përfaqësues të populli
që po dhunojnë institucionet dhe rreg-
ullat kushtetuese.
Jo vetëm kaq, por frikshëm po parala-
jmërojnë nëpër konferenca shtypi se do
të mbrojnë verdiktin e sovranit me
protesta popullore.
Papërgjegjshmëria e tyre përshkallëzo-
het aq turpshëm sa harrojnë se kjo sit-
uatë e krijuar është jo vetëm qesharake
por dhe denigruese dhe hapa pas që po
i dedikohet integrimit dhe rehabilitimit
të vendit në Bashkimin Evropian.
faqe 7
Imagjino për një moment sesi do të
ndikoj ky demonstrim i pa-
përgjegjshëm politik, tek bashkëkom-
bësit e tyre emigrantë që duan të
kalojnë pushimet në Shqipëri duke
ditur se klima e krijuar nuk u afron as-
njërit prej tyre siguri.
Pa folur për turistët e huaj, që
padyshim panorama e shfaqur shërben
si anti-reklamë për turizmin shqiptar
dhe për imazhin e Shqipërisë.
Vallë a e mendon këtë, gjithsecili prej
këtyre përfaqësuesve të popullit qof-
shin pozitë apo opozitë?
20 vjet demokraci dhe akoma me-
skinitetet politike zbarkohen me men-
talitete destabilizuese duke sunduar
anarkia dhe kaosi social-demokratik.
Pse duhet gjithmonë të kemi mbi krye
një operator të huaj të na vëzhgoj
mbarëvajtjen e një procesi të caktuar
politik.
Pse duhet të përvesh mëngët
një diplomat i huaj , siç veproi Am-
basadori i SHBA-së Arvizu dhe kolegë
të tjerë të tij evropian, duke qenë që në
orën 8 të mëngjesit pranë KZAZ-së,
që të jetë si vëzhgues i procesit të
numërimit , ku me praninë e tij të
ndikoj në procesin e numërimit të ku-
tive. Si për çudi këto kuti, mbaruan së
numëruari shumë më shpejt sesa u
mendua.
Dhe sa herë që Ambasadori në fjalë
,linte sallën ku zhvillohej numërimi,
për arsye qoftë dhe për nevoja person-
ale, krijoheshin skenare të papara duke
pezulluar numërimin apo certifikimin
e kutive të votimeve.
E pra aty ku mungon ndërgjegjja bëhet
familjare frika, e cila funksionon në
rastin e politikanëve tanë. Përndryshe
nuk ka sesi të shpjegohet më bindshëm
një rast i tillë, pasi domosdoshmërish
duhet një ndërhyrje e aktorëve
ndërkombëtare për të na
disiplinuar(përkohësisht), për të na
qetësuar, për të na pajtuar politikanët
tanë.
A nuk është turp!
Më 8 Maj u zhvilluan zgjedhjet ven-
dore në Shqipëri. Akoma sot e kësaj
dite (tashmë mbi një javë) nuk janë
certifikuar dhe as nuk janë zyrtarizuar
këto zgjedhje nga Komisioni Qendror
i Zgjedhjeve ; rivalët shtiren si fitues
dhe masa popullore dehet pas tyre.
A nuk është ky një shembull i kësaj pa-
maturie politike, dhe të bindim
vetveten tek deficiti që po krijojmë tek
sjellja sociale, dhe të ngremë zërin më
tepër për nevojat tona imediate?
Pse duhet të prishim qetësinë, me
zënkat tona nëpër kafene dhe ambiente
kolektive për aktrimet amatoreske të
kësaj elite politike?
A ia vlen që të prishim humorin tonë
apo më keq akoma të grindemi me
njëri-tjetrin për këtë teatër komiko-
tragjik të politikanëve tanë?
A nuk është turp!?

SHKRUAn: nDUE UKAJ
’do mend se Kosova e sotme
S gjendet në një situatë të vështirë,
me halle të panumërta e me
mundësi të pakta. Në një pozitë të tillë
çfarë e kemi, nuk ka sesi të mos shtro-
hen pyetje e dilema të mëdha, për
shtetin tonë, të cilin sapo kemi filluar
ta ndërtojmë. Në fakt, analizimi dhe in-
terpretimi i realitetit, s’do duhej t’na
molepste, përkundrazi do të duhej të na
këndellte për të kundruar të tashmen
drejt dhe sidomos në mënyrë që ta pro-
jektojmë të ardhmen sigurt. Tani duhet
pyetur e përgjigjur, ku ndodhemi real-
isht tash? Çfarë kapacitetesh shoqërore
e politike kemi vënë në funksion të
ndërtimit të shtetit? Apo imitojmë
modele politike verbërisht dhe a po
sorollatemi brenda vetvetes duke u
vetëkënaqur pafundësisht? Duke u
përgjigjur në këto pyetje, dalim tek një
dilemë tjetër, thellësisht e rëndësishëm,
pra, për të kuptuar e analizuar nëse
shoqëria jonë është e vetëdijshme për
përgjegjësinë e të bërit shtet?
Dhe më tutje, në këtë kon-
tekst, sa është shteti ynë funksional, që
të ndihmoj për t’u kuptuar shteti në
gjitha nivelet e tij? Këto pyetje, thellë-
sisht përshkojnë gjendjen e vendit
tonë, përpëlitjet e mundimshme për t’u
konsoliduar dhe ambiciet për të qenë
një shtet i suksesshëm.
S’do mend se perspektiva e
shtetit të Kosovës është e zymtë, por
lypset që proceset e brendshme t’i di-
manizojmë, në mënyrë që e ardhmja
jonë deri tek integrimi në perëndim, të
kaloj në rrugë sa më të shpjet. Kjo
mund të ndodh vetëm atëherë kur do të
ndodheshin transformimet esenciale
brenda vendit tonë, në mentalitet dhe
kulturë, ne politikë dhe ekonomi.
Pra, shikuar në përgjithësi
gama e problemeve tona duket e gjerë,
ndërkaq nga klasa politike dhe
shoqëria jonë, kërkohet që këto pro-
cese t’i kalojmë shpejt. Prandaj, në
mënyrë që të sendërtojmë sa më shpejt
idealet e kamotshme për liri të mirë-
filltë, për demokraci të mirëfilltë, për
shtet ligjor të mirëfilltë, për mirëqenie
të përgjithshme, lypset gjitha poten-
cialet e vendit të akumulohen drejt së
mirës së përbashkët.
Kjo do të duhej të kuptohej
si intenca e parë, për të cilën gjë duhet
të vetëdijesohet së pari klasa politike, e
së këndejmi gjithë shoqëria.
Andaj, në mënyrë që vendi ynë të hyjë
në një proces të mbarë, të konsolidoj
radhët shtetërore, pikësëpari lypset ta
ketë fotografinë reale të vendit, në
mënyrë që pastaj të mund të identifikoj
gjitha të ligat për t’u kuruar më pas ato.
Kjo fotografi, pa kurrfarë ekzagjer-
imesh, përkundër rezultateve sipër-
faqësore, mbetet njëherë për njëherë
tejet e zymtë.
Prandaj njohja e kësaj pamje
në hollësi, vetëdija e mbrehtë kritike,
krijon mundësi që e ardhmja të shihet
prej pozicionit real, pa megalomani,
iluzione dhe vetëmashtrim të tepruar.
Zaten nëse e analizojmë jetën praktike
të qytetarit të Kosovës, fare lehtë mund
të konstatojmë se ajo është tejet e
zymtë, me halle të shumta e shpresa të
pakta.
Në të vërtet, Kosova e
karakterizuar nga një amulli e tërë-
sishme politike e shoqërore, ka përpara
vetes sfida të shumëfishta. Një ndër më
të rëndësishmet mbetet njohja dhe kup-
FOTOGRAFIA E ZYMTË
E SHTETIT TË KOSOVËS
timi i semantikës së shtetit, në mënyrë
që shteti të mos komprometohet dhe
keqkuptohet.
Duke e kuptuar vlerën sub-
lime të shtetit, ne do të dimë të kon-
tribuojmë për të, por njëkohësisht do të
dimë ta ruajmë atë. Dhe tanimë kur
shteti nuk është më ide, nevojë, dëshirë
që thirret nëpër konferenca e takime
me diplomat, por praktikë e
paanashkaluar, shohim se konsolidimi
dhe organizimi i mirëfilltë i tij nuk
është fare i lehtë, përkundrazi ai ka fil-
luar me çalime të shumta.
Mbase sendërtimi i shtetit,
duke qenë sfidë krejt tjetërfare nga që
e kemi projektuar, tani na ka hedh para
shumë të panjohurave. Në këtë aspekt
një çështje e vështirë për Kosovën e
ardhme, mbetet transformimi dhe re-
formimi i klasës politike. Në realitet,
Kosova ka trashëguar një gjendje të
rënd politike, një elitë të formësuar
vetëm në teori dhe filozofizma pa p
ërmbajtje reale politike.
Një klasë e formuar në
padije dhe injorancë totale, parti poli-
tikë që janë konglomerat idesh e ide-
ologjish pa esencë. Ndërkaq, pikërisht
ky brez sot ka mbi supë një barrë të
jashtëzakonshme, ndërtimin e shtetit
në praktikë. E formësuar vetëm me
teori, kjo klasë politike e ka vështirë të
manifestoj dije praktike për ndërtimin
dhe funksionimin e shtetit funksional.
Shikuar realisht, kjo përbën një ndër
sfidat më të vështirë, e cila s’mund të
kapërcehet lehtë.
Shkaqet sa janë të
kuptueshme, aq duken banale. Klasa
politike në Kosovë, ashtu sikundër jeta
aktualitet
“Ndërtimi i politikë në përgjithësi, nuk ka bërë për-
pjekje serioze për të ndërtuar parti të
shtetit nuk bëhet mirëfillta politike, me ide e programe
të realizueshme.
me nepotizëm, Ndaj vërehet haptas
mungesa e kapaciteteve njerëzore për
të kuptuar shtetin, së këndejmi për ta
me vlera të ndërtuar atë. Mosvlerësimi i kësaj sfidë
dhe mosvlerësimi i situatës së pas
dyshimta të pavarësisë, për mendimin tim e ka
çorientuar jetën politike përgjithësisht.
bazuara në Për ta komplikuar më shumë këtë,
klasa politike tek ne ka bërë një lloj
dofarë të kalu- shkëputje me elitat e mirëfillta, në
vend që të ndodhte e kundërta. Ajo
është tkurrë në geto, duke mos qa fare
arash të kokën se çfarë ndodh në realitetin
konkret. Prandaj sot, jeta politike e
pakuptimta, shoqëroren Kosovë, vazhdon të ndër-
tohet me divergjenca jo të shëndosha,
në referenca pa në luftë të pakompromis për ndikim.
Ky model politikë ka
përmbajtje e të fuzionuar dhe funksionon në harmoni
të plotë me nepotizmin, i cili vërehet
rrema, në në gjitha nivelet e ndërtimit të shtetit.
Ndërtimi i shtetit nuk bëhet me nepo-
tizëm, me vlera të dyshimta të bazuara
retorikë boshe në dofarë të kaluarash të pakuptimta,
në referenca pa përmbajtje e të rrema,
e frazeologji në retorikë boshe dhe frazeologji
odash. Shteti ndërtohet me dije dhe ka-
odash. pacitet njerëzore. Më tutje, ndërtimi i
shtetit të mirëfilltë, bëhet me sjelljen e
Shteti ndërtohet elitave, e atyre elitave të cilat mund t’i
sjellin impakt zhvillimit dhe konso-
lidimit të mirëfilltë të shtetit. Kjo deri
me dije dhe me tani shohim sheshazi se s’ka
ndodh.
kapacitet Në gjithë këtë situatë tejet
delikate, masmediat, politika e çorien-
njerëzore” tuar, ngarendin që për çdo mossukses
apo mos aftësi për të zgjidh problemet,
faqe 8
të hedh fajin diku tjetër. Kjo
logjikë ka prodhuar një pan-
dehmë të politikës së im-
provizimeve dhe
mashtrimeve, deri në ab-
surd.
Rezultat e kësaj
mungojnë debatet e shën-
dosha, përmbajtjesore e qël-
limmire. Në fakt, edhe ato
pak debate që bëhen, kanë si
tendencë më tepër perseku-
timin, ndëshkimin, hedhjen
e fajit ndokujt, e shumë pak
ose fare nuk janë të prirura
nga krijimi i alternativave
politike e kulturore të shën-
dosha dhe vizionare.
Kësisoj, Kosova
vazhdon të përdoret e ma-
nipulohet në mënyrën më të
paskrupullt, si një terren i
përshtatshëm, në të cilin
grupet e caktuara realizojnë
qëllimet e tyre sekondare,
madje paturpësisht. E mira e
përbashkët, që është para-
digma dhe baza e
qytetërimit perëndimor, këtu
nuk ekziston. Ndaj edhe
problemet tona, dalin më të
vështira se kudo tjetër. Është
për të ardhur keq se si ende
në Kosovën e varfër, pa
rrymë, pa ujë, pa përkujdesje të duhur
shëndetësore, me një politikë dhe poli-
tikaj të korruptuar, me një sistem
edukimi që është në fundojse, vazhdo-
het të manipulohet dhe luhet pafundë-
sisht me tema e terma të mëdha
patriotike.
Një patetizëm që Kosovës
po i shkakton dëme të mëdha. Në fakt,
Kosova po përdoret si reminishencë
politike, patriotike, mbase ajo po për-
doret si arenë e përshtatshme për të
shfryer epshet e tyre gjithë ata që syn-
ojnë të merren me punët e kombit.
Kosova ditëve të fundit sër-
ish ka dëshmuar se vërtet është një
vend fragjil, me problemet të
larmishme, të cilat janë të mundshme
kurdoherë të shpërthejnë. Kjo gjendje
ka krijuar një depresion politikë kolek-
tiv dhe për shumë kënd ka shuar
iluzionet se gjitha punët në Kosovë po
vajnë si është më së miri.
Tanimë kryefjala e bukur e
politikës shqiptare, e përdorur për
dekada, pavarësia, çdo ditë e më tepër
po merr konotacione të shumëfishta e
reale, pse të mos themi dëshpëruese,
shqetësuese, duke u përkthyer me hal-
let e përditshme të njeriut tonë. Në
fakt, gjithë kjo amulli dhe paqartësi që
e shoqëron jetën në Kosovë ka krijuar
një tip të politikës që aq shumë i ngja-
son mendimit të Hobsit: “lufta e çdo
njeriu kundër çdo njeriu”.
Pikërisht kjo s’do të duhej t’i
ndodh Kosovës, ngase ajo ka nevojë që
gjitha potencialet të përbashkohen
rreth idealeve të përbashkëta. Koha
nuk pret, andaj duhet të shfrytëzohet
maksimalisht.Magjistari i fjalëve

romovohen në Londër edicionet
P e dyta të; Historical Dictionary
of Albania (Fjalori Historik i
Shqipërisë) dhe Historical Dictionary
of Kosova (Fjalori Historik i Kosovës),
të përgatitur nga Robert Elsie.
Dy Ambasadat shqiptare në Londër ajo
e Republikës së Shqipërisë dhe Re-
publikës së Kosovës, kanë ardhur
përsëri me një aktivitet të përbashkët,
duke vënë fokus, kësaj radhe pro-
movimi e dy fjalorëve historikë të për-
gatitur nga albanologu i mirënjohur Dr.
Robert Elsie. Promovimi u mbajt në
ambientet e Ambasadës së Republikës
së Shqipërisë në Londër dhe u ndoq
nga shumë bashkatdhetarë dhe të huaj,
dashamirës të shqiptarëve dhe historisë
shqiptare.
Aktivitetin e hapi e
Ngarkuara me Punë e Ambasadës
Shqiptare, Ambasadorja në Detyrë, Znj
Teuta Starova. Duke i falënderuar të
pranishmit për pjesëmarrjen dhe
dashamirësinë e tyre ndaj popullit
shqiptar, ajo bëri një përmbledhje të
shkurtër të punës dhe veprës së Dr.
Robert Elsie-s, në fushën e al-
banologjisë shqiptare.
Dr. Elsie –tha ajo- “është një
albanolog i njohur, për të cilin nuk ka
nevojë të fliten shumë fjalë, pasi, puna
e tij flet më mirë se gjithçka”.
Më pas përshëndeti Dr.
Muhamet Hamiti, Ambasador i Re-
publikës së Kosovës në Londër, i cili
pasi vlerësoi punën e Dr. Elsie-s u sh-
nGA UK LUSHI
jë grua doli në tribunë dhe bëri
N
të ditur që personi për të cilin
po prisnim ishte i gatshëm të
fillonte me ligjëratën e tij. “Zonja dhe
zotërinj, kritiku i shquar dhe profesori
i letërsisë në Universitetin e Oxford-it,
John Carey. Ju faleminderit për pran-
inë tuaj.”- tha ajo dhe u largua nga
foltorja. Profesor Carey pyeti nëse zëri
i tij ishte mjaftueshëm kumbues deri në
fund të sallës dhe nisi fjalimin mbi bi-
ografinë që po promovohej: “William
Golding: Njeriu që shkroi “Zoti i
Mizave ”.
Autori i biografisë Carey
dha një leksion të mrekullueshëm për
peripecitë, krijimtarinë dhe gjithë jetën
e novelistit Golding. Kur kreu Carey-
si e do zakoni nëpër kësi lloj takimesh-
u ul në tryezën skaj foltores për të nën-
shkruar librat e blerë. Rreshti ishte i
gjatë dhe pas nja një çerek ore më
erdhi radha edhe mua ta përshëndesja
dhe merrja firmën e tij. Duke parë
kolonën pas meje shtrëngova dorën e
kritikut shpejt e shpejt dhe i thashë që
meritonte lëvdata ngase nuk kishte
asnjë jetëshkrim për nobelistin Gold-
ing. Tek po bëhesha gati të shkëpusja
dorën time nga e tij dhe të merrja librin
e firmosur, profesori ngriti shikimin
dhe më pyeti nga isha me origjinë
ngaqë anglishtja ime kishte aksent
evropian. “Jam shqiptar”. – ju
përgjigja shkurt. Befas dhe ende duke
tundur dorën time Carey u ngrit nga
karrigia dhe filloi të fliste për shkrim-
tarin Ismail Kadare. Mandej vazhdoi të
më bombardonte me pyetje- në e kisha
lexuar “Gjenerali i ushtrisë së vdekur”,
“Kronikë në gur”, ...,”Vajza e
Agamemnonit”?! Thënë të vërteten,
nga një anë po më pëlqente që midis
Upper East Side, në njëren ndër pjesët
Promovohen në Londër Fjalorët Historik të
Shqipërisë dhe Kosovës të Robert Elsie
preh se punimet e tij kanë qenë një
ndihmë e madhe në procesin e pavarë-
sisë së Kosovës.
Një nder i veçantë për të
gjithë të pranishmit ishte prania dhe
fjala e mikut të madh të shqiptarëve,
historianit dhe akademikut të shquar
Britanik, Dr. Noel Malcolm. Duke
vlerësuar punën e Elsie-s shtoi se
Robert Elsie ka bërë shumë për shqip-
tarët. Ai së bashku me Bejtullah
Destanin, kanë bërë një punë monu-
mentale e cila ia kalon punës së dy
Akademive së bashku - theksoi Dr.
Malcolm në fjalën e tij.
Dr. Robert Elsie në fjalën e
përshëndetjes tregoi për ndjenjat e
veçanta që ai ka për shqiptarët dhe tha
se këto ndjenja janë burimi i
frymëzimit të punës së tij, si albanolog.
Duke folur për fjalorët historikë, ai u
shpreh me modesti se kjo punë është
një mini-enciklopedi që shpresoj t’i
vlejë studiuesve si burim të dhënash në
dy gjuhët, angleze dhe shqipe.
Në fund përshëndeti ish-
Ambasadori Britanik në Tiranë, Z.
Stephen Nash, i cili gjithashtu shprehu
vlerësimet e tij për punën e Elsies në
përgjithësi dhe për shqiptarët në
veçanti. Ai bëri thirrje, në emër
Shoqatës Anglo-Shqiptare, për furniz-
imin e kësaj shoqate me gjak të ri.
Fjalori Historik i Shqipërisë ka 660
MAGJISTARI I FJALËVE
më të pasura dhe sofistikuara të New
York Cityt, një autoritet letrar si John
Carey po fliste në superlativ për një
shkrimtar nga atdheu im origjinal. Por,
nga ana tjetër zura të sikletohem në
mos njerëzit që po prisnin në rresht do
të zemëroheshin që po ja çonim pakëz
si gjatë. Sidoqoftë qenë pikërisht disa
prej pritësve që gjetën zgjidhjen opti-
male, pasi që na u afruan profesorit dhe
mua dhe lutën Careyn t’u tregonte se
si ishte emri i autorit për të cilin po
fliste aq me miradi. “Ai quhet Ismail
Kadare. Magjistar i fjalëve dhe një
shkrimtar brilant. Kam qenë në jurinë e
Man Booker International Prize kur ju
dha çmimi Kadaresë në vitin 2005. Ab-
solutisht magjik; shkrimtar i
shkëlqyeshëm!” - na u drejtua ai atyre
që ishim përreth tij.
Ndërsa u mënjanova një çikë
për të futur biografinë mbi William
Goldingun në çantën time, vërejta se si
disa nga njerëzit po shkruanin emrin e
Ismail Kadaresë në adresarët e tyre, e
disa edhe në faqet e librit mbi Goldin-
gun. Nuk e di prej nga, një burrë dhe
një grua të veshur me shije u pozi-
cionuan para meje dhe më thanë emrat
e tyre. Dëshironin të siguroheshin që
nuk e kishin shënuar emrin e Ismail
Kadaresë gabimisht. Në ndërkohë pro-
fesor Carey u ishte kthyer nën-
shkrimeve dhe unë u ndava nga çifti
simpatik duke u garantuar se kishin
shkruar drejtë emrin e shkrimtarit nga
Shqipëria. Ishte 8 qershor 2010. Për-
jashta, në Rrugën 86 dhe Avenynë
Lexington, New York City i gjallë, i
ndezur dhe i bukur po lahej nga rreze
të forta të diellit. Ndonëse u mundova
të kujtoja emrat e burrit dhe gruas nuk
arrita dot ngaqë ende nën ndikimin e
thagmës së këndshme që kisha përjet-
Aktualitet
faqe dhe 750 hyrje, të gjitha nga i njëjti
autor dhe përditëson lexuesve për
Shqipërinë dhe shqiptarët deri nga
mesi i viteve 2009. Normalisht, një
hartim i një fjalori të tillë për një vend
të vogël si Shqipëria është një ndër-
marrje e madhe.
Shqipëria ishte një planet në vetvete, e
izoluar nga pjesa tjetër e Nënës Tokë.
Që nga rënia e regjimit komunist,
shqiptarët kanë qenë duke luftuar, jo pa
vështirësi, për të gjetur vendin e tyre
midis kombeve të Evropës- thekson
në faqen zyrtare të tij. Dr Elsie.
***
Fjalori Historik i Kosovës ka
451 faqe dhe 475 hyrje. Ky fjalor i sil-
let lexuesit jo vetëm në anglisht por
uar pak më përpara nuk kisha arritur t’i
regjistroja ata në memorie. Vetëm vura
buzën në gaz dhe i lashë mendimet të
më kthenin prapa në gëzimet e fëmi-
jërisë kur lexoja poemën e Kadaresë
Princesha Argjiro.
Dy-tre muaj më vonë, aty
kah fundi i verës, fluturova për Prisht-
inë për pushim. Kur jam në mëmëdhe,
përpos vendlindjes, nuk mundem ass-
esi pa vizituar dhe Shkupin dhe
Tiranën ku hulumtoj botimet më të
fundme. Duke qenë i larguar qe shumë
kohë nga tokat shqiptare kam zhvilluar
një zakon të cilin sa herë që (ri)kthe-
hem në Amerikë i premtoj vetes që do
ta ndryshoj: blej libra me kilogramë
dhe hera të shpeshta në mesin e tyre ka
libra të Ismail Kadaresë. Kështu
ndodhi edhe në shtator 2010 kur mora
avionin përmes Gjermanisë prapa për
New York. Dhe jeta vijoi të rridhte në
ujëvarën e kohës ndërsa një festë tjetër
po afrohej: Kërshëndellat. Vera dhe
vjeshta kishin ikur gati pa u ndier.
Dhjetori ishte nisur të sosej dhe dimri
po tregonte dhëmbët e turfullonte me
nervozë. Me 22 dhjetor 2010 po ecja
drejt spitalit Lenox Hill ku isha nisur
të pikëpiqesha me nusen time, e cila
punon atje. Dita ishte më e ndritshme
se zakonisht dhe si pasojë shikova orën
të mësoja ç’ kohë ishte.
Pashë që kisha mbi një orë
që më duhej të vrisja para se të arrija
në vendtakim prej nga pastaj do të
iknim të bënim blerjet e dhuratave për
Krishtlindje për miqtë dhe familjen.
Për arsye se qëlloi atypari u futa në
kafe Starbucks, në Rrugën 81 dhe
Avenynë e Dytë. Porosita një frappuc-
cino, bleva gazetën New York Times
dhe zura vend në një tavolinë te dri-
tarja të shijoja pijen dhe të shihja se ç’
edhe në shqip i përkthyer nga Majlinda
Nishku.
Ky botim i dytë i Fjalorit historik të
Kosovës, rishikohet
zgjerohet,duke i përditësuar lexuesit
dhe
me rejat me informata për Kosovën
dhe popullin e saj deri në fillim të vitit
2010, dhe përgjatë periudhës së ad-
ministrimit ndërkombëtar të pavarësisë
në Shkurt 2008, dhe më gjerë.
Kosova është një tokë e
lashtë, por në të vërtetë ishte "zbuluar"
nga mediat dhe të bota perëndimore
gjatë luftërave jugosllave të viteve
1990, fillimisht thjesht si një problem
tjetër që po përvijohet në horizont,
diku pas Bosnje. Që nga ajo kohë, një
stuhi e librave ka qenë e shkruar për
Kosovën, shumica e të cilave u përqen-
drua në Luftën e Kosovës 1998-1999,
shtypja e tmerrshme politike dhe të
drejtave të njeriut nën sundimin serb,
kriza humanitare..., çështja e mprehtë
e statusit dhe të pavarësisë, dhe poli-
tikën ndërkombëtare të saj. Pavarësisht
nga të gjithë këtë vëmendje dhe prania
institucionalizuar e komunitetit
ndërkombëtar që nga viti 1999,
Kosova nukështë e njohur gjerësisht.
Robert Elsie merret me albanologjinë
prej më shumë se tridhjetë viteve,
veçanërisht me kulturën, letërsinë dhe
historinë e shqiptarëve. Shumica e bo-
timeve të tij përqendrohen në këtë
fushë. Puna e tij i kushtohet fushave
të historisë, të gjuhës shqipe, të letër-
sisë dhe të fotografisë të hershme.
***
thoshte e përditshmja e New Yorkut.
Pas nja pesë minutash mu bë se dikush
po më drejtohej mbase për të më
pyetur diçka. Ngrita kokën por nuk
pashë dikë që njihja prandaj u kredha
përsëri në leximin e gazetës.
Megjithatë kisha qenë gabim. Një
zotëri rreth të gjashtëdhjetave po rrinte
në këmbë afër tavolinës sime.
“Djaloshi i juaj është fantastik. Ai
është i preferuari i ri imi dhe i gruas
sime. Është vërtetë magjistar i fjalëve.
Gruaja ime dhe unë jemi të lumtur që e
kemi zbuluar.”- foli burri dhe fytyrën
ja përshkoi një vetëtimë buzëqeshjeje.
Mos kishte shkalluar zotëriu? Kush
ishte djaloshi për të cilin po fliste? I
hutuar kujtova që njeriu i huaj po më
përziente me dikë tjetër dhe sa po
bëhesha gati t’i dëftoja se isha adresë e
gabuar ai rendi te tavolina e tij për t’u
kthyer broftas dhe me një revistë në
dorë. Ishte The New Yorker, javorja
prestigjioze amerikane për reportazh,
komente, kritikë, ese, letërsi, satirë,
karikaturë dhe poezi, e datës 20 dhje-
tor. Njeriu para meje nuk po honepste
pështjellimin tim fare. Shpërfillës ai
hapi revistën dhe filloi të lexonte me
zë një artikull të titulluar “Kronika dhe
fragmente”, shkruar nga James Wood,
kritik i njohur dhe profesor i kritikës
letrare në Universitetin Harvard.
Papritmas në trurin tim u
përqartësua gjithçka. Personi afër meje
ishte pjesa mashkullore e çiftit që më
kishin pyetur nëse e kishin shkruar
drejtë emrin e Ismail Kadaresë në lib-
rin e John Careyt mbi William Goldin-
gun para gati gjashtë muajsh. E ftova
burrin të më bashkëngjitej dhe ai u ul
në ndenjësen përanash.
Për pak më shumë se një orë
bashkëbiseduesi im ndau me mua me
entuziazëm shumë gjëra që kishte më-
suar për Kadarenë dhe shqiptarët si dhe
gjashtë librat që ai dhe gruaja e tij
kishin lexuar prej autorit nga Gjirokas-
tra. Në çdo intermexo kur ndalej të
faqe 9
Albanologu Robert Elsie lindi në
Vankuvër (Vancouver) të Kanadasë më
29 qershor 1950. Ndoqi Universitetin
e Kolumbisë Britanike (University of
British Columbia), ku mbaroi studimet
e filologjisë klasike dhe të gjuhësisë
më 1972. Po në atë vit, erdhi në Evropë
me një bursë studimesh. Vazhdoi
studimet e larta në Universitetin e Lirë
të Berlinit Perëndimor (Freie Univer-
sität Berlin), në Shkollën Praktike të
Studimeve të Larta (Ecole Pratique des
Hautes Etudes) në Paris, në Institutin e
Dublinit për Studime të Larta (Dublin
Institute for Advanced Studies) në Ir-
landë, dhe në Universitetin e Bonit
(Universität Bonn), ku mbrojti dok-
toraturën më 1978. Që nga 1978 pati
mundësi të vizitojë Shqipërinë disa
herë në kuadrin e 'takimeve shkencore'
midis Institutit të Gjuhësisë së Univer-
sitetit të Bonit dhe Akademisë së
Shkencave të Shqipërisë. Gjithashtu
mori pjesë disa vite me radhë në Sem-
inarin Ndërkombëtar për Gjuhën,
Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare në
Kosovë. Pas studimeve universitare ai
punoi për Ministrinë e Punëve të
Jashtme gjermane në Bon. Është anëtar
i Shoqatës së Evropës Juglindore (Sü-
dosteuropa-Gesellschaft) ), anëtar i
Akademisë së Shkencave dhe të
Arteve të Kosovës, si dhe anëtar nderi
i Shoqatës së Shkrimtarëve të
Kosovës. Jeton në një fshat malor të
Gjermanisë afër kufirit belg.
J. Myftari
fliste për skena nga novelat e Kadaresë
zotëriu shtynte revistën The New
Yorker te ana ime e tavolinës dhe lex-
onte sa një paragraf sa një tjetër. “Ja
këtu për shembull:...
Kadare pashmangshmërisht
krahasohet me Orwellin dhe Kun-
deran, por ai është një ironist shumë
më i thellë se i pari dhe tregimtar më i
mirë se i dyti... ose këtu...ai nganjëherë
i shëmbëllen Jose Saramagos, një
tjetër tradicionalisti postmodern...ose
ja këtu nën portretin e tij... Kadare
shkruan kthjellshëm për të patejduksh-
men dhe të padepërtueshmen...”- bënte
me gisht burri nëpër faqet e shkrimit
mbi Kadarenë. Kur erdhi koha të ngri-
hesha i kërkova falje zotëriut dhe
shtova se unë mendoja që libri më i
mirë i Kadaresë ishte “Kronikë në
gur”. Ai u çua në këmbë dhe duke
marrë pozën e njeriut që di për çfarë
flet tha: “ Edhe unë edhe gruaja e kemi
lexuar “Kronikën” dhe kemi pasur
diskutim se cili është libri më i mirë i
Kadaresë. Sido që të jetë të dy jemi pa-
jtuar që “Pallati i ëndrrave” është
numër një”. Qesha me gjithë zemër
dhe në të kthyer kah dera, burri më
kapi për krahu dhe foli për herë të fun-
dit: “Kadare është vërtetë magjistar i
fjalëve. Gruaja ime dhe unë kemi bërë
plan të vizitojmë vendin e Kadaresë
vitin që vjen, në maj.”
I urova udhëtim të mbarë atij
dhe bashkëshortes së tij dhe i lashë
lamtumirën dashamirit. Rrugët e New
York Cityt ishin mbuluar nga dëbora
dhe ngrica. Atmosfera e magjishme e
Kërshëndellave ndihej gjithkah
Eca nja pesë minuta dhe
vetëm atëherë më ra ndërmend që
kisha harruar ta pyesja bashkëbise-
duesin se si quhej si dhe t’i tregoja
emrin tim. Biseda për magjinë e
Kadaresë na kishte habitur të dyve.
Por- e mira e së mirës- së pakut tash e
dija çfarë do i blija nuses sime si dhu-
ratë për festën: një libër të ri të magjis-
tarit të fjalëve- Ismail Kadare.
 ADELINA

KLODIANA

JONA XHESIKA VALBONA

MISS ALBANIA BRITANI

do të zhvillohet me 19 Qershor 2011
ENSUIDA
Nga ora 6.30pm-12.00 ne Assembly Hall Town
Hall King Street London W6 9JU
*Sfilata, *Show, *Muzike live*DJ*
*Lojëra shpërblyese*
2 Bileta Falas vajtje-ardhje MARSIDA

Londër-Tiranë
Supported by:
Londër-Prishtinë
si dhe shumë surpriza të tjera

E ftuar speciale kengetarja

magjepsëse Kaltrina Selimi
ofron £30 zbritje për
Rezervoni biletat të gjithë pjesëmarrësit në
Tel/fax:02082169527 “Miss Albania Britani”
info@thealbanian.co.uk që duan të udhëtojnë nga
Londra në Prishtinë MERGIME
Mob:07947177160 PERSIADA
 aktualitet faqe 11

THE ALBAnIAn
hpresa Programe është më e SHPRESA PROGRAMME
S zënë me punë më tepër se
kurrë, përveçse aktiviteteve të
përjavshme si ato të mësimit të
gjuhës shqipe , valles popullore the
aktiviteteve të tjera jashtëshkollore
për me tepër se 400 fëmijë dhe të
NË SUKSESET E RADHËS
rinj shqiptarë në 6 komuna të drejtën e punës, ai sqaroi: nëse azilan-
ndryshme , trajnimeve të vull- tët kanë më tepër se një vit në MB dhe
netareve përta, admin, childcare, çështja e tyre nuk është shqyrtuar
leadership etc., seancave për akoma atëherë ata mund të aplikojnë
këshillime në fushat e emigracionit, me leje pune.
benefiteve dhe debt, grupe Pas sesionit të pyetje përgjigje u pre
përkrahëse për gratë , dhe grupet një kek në mënyrë simbolike ku
ndihmëse për prindërit, koncerteve shkruhej “60 vjetori I Refugee Coun-
të shumta kishte edhe disa aktivitete cil.”
të veçanta disa prej te cilëve për herë ë nesërmen në datë 11 maj
të parë në historinë e Shpresës .

N
ë 12 prill më tepër se 50
prindër, vullnetarë ndoqën
seminarin “Newham East
T ditën kur Qeveria premtoi se do
të ndalonte burgosjen e fëmi-
jëve për çështje emigracioni mori
pjesë në "Diaspora Youth Together
London Supplementary Schools event" Young citizens taking action for
events” I cili filloi në ora 5 në adresën a brighter future” nga ora 18:00 -
The Hub, 123, Star Lane, Canning 20:00pm tek St John's Church, ëater-
Toën, London E16 4PZ. loo rd, SE1 8TU.
Atje morën pjesë shumë të ftuar dhe Mes 150 delegatëve nga komunitete të
organizata të tjera Eastern Europiane. ndryshme morën pjesë 46 të rinj dhe të
Znj Flutura Shega bëri një prezantim reja nga zona të ndryshme të cilët lu-
shumë profesional rreth projektit të ajtën një rol shumë të madh në orga-
mësimit të gjuhës shqipe. Dukej qartë nizimin e këtij eventi, energjia , puna
që Shpresa gëzonte një respekt të gjerë e madhe, ekspertiza , dëshira për të
mes gjithë të ftuarve si përfaqësues nga bërë t ë mundur ëndrrën e tyre që të
paiting , aktivitete sportive, hëna, përsëri në një te ardhme shumë të • ata po I japin fund
National Resource Centre, NRMF, regjistrojnë gjuhën shqipe si GCSE .
qoshja e artit , konkursi “ Gascoigne afërt. praktikës për të kthyer në
schools, MP Stephen Timms, NDP, Ata luajtën role të
got talent” garat sportive si ato të fut- e datën 10 Maj Shpresa
Telco etc.
Flutura foli për përpjekjet e bëra për të
regjistruar gjuhën shqipe si GCSE. Dy
të rinj Ela Demushi dhe Alban Marku
bollit dhe me bicikleta, drumming,
bënë që kjo feste të festohej për herë të M mori pjesë në një aktivitet të
organizuar nga Refugee
vendet e tyre azilantët të cilë t
janë përballur me persektumin
në vëndet e t yre për
arsye të orientimit
ndryshme: Arnold and Alban drejtuan
takimin,Andre bëri prezantimin e sh-
presës, kurse Lorela Demushi paraqiti
kërkesën për të bërë këtë pjesë e planit
I kërkuan MP Stephen Timms që të seksual, të kësaj organizate.
dërgojë tek Michale Gove kërkesën e Gjithashtu Mr Clegg foli Grupi I valleve solli vallen tonë tradi-
tyre për regjistrimin e gjuhës shqipe si edhe për bashkëpunimin cionale, kurse zëri I ngrohtë e melo-
GCSE. dhe rolin aktiv që po luan dioz I Mirdita Dedgjoni me vajzën e
Impakt i punës së Shpresës dukej qartë Britania për të ndikuar saj Lizeta ngriti gjithë sallën në këmbë
nga faktet e përmbledhura në këtë ndërkombëtarisht në duke duartrokitur.
prezantim, nga prezantimet e fëmijëve parandalimin e konflik- Rezultat i kësaj lëvizjeje është bërë
si edhe nga vallet e kërcyera me shumë teve në vendet e tjera . tashmë pjesë e punës së ‘ London Cit-
pasion që e elektrizuan sallën . Pas tij foli Z. Akoi Bazzie izens’ dhe një aksion do të planifiko-
I cili erdhi në MB si azi- het të ndodhë në 1 qërshor .
Në datën 23 prill shpresa programe në lant politik dhe tashmë Shpresa mori pjesë në seminarin "Eu-
partnership me Portuguese group (te është integruar këtu. Ai u ropean worship in Neëham - cohesion,
cilën Shpresa po e ndihmon të adop- shpreh “ Jam këtu sot të community and civic dimensions “, ku
tojë të njëjtin model si ajo që Shpresa ndaj me ju historinë time, drejtues ishte Cllr. Neil Wilson,
ka krijuar me eksperiencën e saj afër- në të cilën unë gjej forcë Newham Council, Executive Member,
sisht 9 vjeçare), Gascoigne children’s dhe inspirim. Unë mbije- Equalities and Social Inclusion.
centre dhe Gascoigne parents forum tova si rezultat I ndihmës Mes folësve ishte edhe
festuan për herë të parë St Georges që më dhanë të tjerët Iman Mehmed Stublla, Kosova Islamic
day. Ditë kjo e vendosur për emigran- tashmë është radha ime Centre, London.
tin turk I cili është bërë heroi kombëtar t’iu ofroj ndihmën time Preznatimi I tij dhe këndimi I Z. Sh-
në MB. Muzika shqiptare dhe ajo e te tjerëve.” petim u pritën mjaft mirë nga dëgjue-
parë në këtë mënyrë, duke krijuar një Council me rastin e 60 vjetorit të kri-
huaj ushtoi në këtë zone të njohur jo sit. Folës të tjerë ishin edhe
eksperiencë të mire pune dhe një jimit të konventës së 1951 në mbrojtje
vetëm për numrin e madh të emi- Ishin një numër I madh që iu bënë Mt Father Stewart Foster, St. Anne’s
dëshire mes këtyre institucioneve për të refugjatëve si edhe përvjetorin a
grantëve që banojnë këtu po edhe për Clegg si psh : Catholic Church, Custom House
të organizuar projekte të përbashkëta Refuge council. Në këto aktivitete
problemet që ndodhin, fruta , uji, face “Shpresa” është një ndër shumë orga- Elder Clive Smith, Jehovah's Ëit-
morën pjesë shumë përfaqësues
të organizatave në MB dhe I ftuar nizatat që operojnë në UK dhe ofron nesses, Kingdom Hall, Grove Road,
kryesor ishteDeputy Prime min- aktivitete që promovojnë integrimin e Mile End
ister Nick Clegg. komunitetit shqiptar në MB si edhe Eleanor Ryan, School of Slavonic and
Ai deklaroi se ishte suportues i mundëson që komuniteti ynë të ketë East European Studies
Refugjatëve dhe partia e tij ishte mundësi të luajë një rol aktiv në Big Dr Colin Marchant, church & commu-
e vetmja që e bëri këtë pjesë të Society. Sukseset tona janë vënë re jo nity leader & local faith historian
platformës së tyre elektorale . vetëm nga përdoruesit tanë, partnerë Aty u shprehën shumë problematika
Këto janë tre gjërat që qeveria por edhe nga vetë mbretëresha dhe ish që këto institucione përballen mes tyre:
është fokusuar në programin e kryeministri Zoti Blair. Për t’i vënë në ishin që shumë njerëz udhëtonni
saj në këtë fushë: dukje këto suksese jemi ftuar shumë shumë larg ë për tu folur në gjuhë të
herë në Buckingham Palace si edhe tyre , ose tek kisha apo xhamia
• përmirësimi I sistemit tek No 10. Megjithatë sot më shumë se predikuesit e të cilave janë prej
kurrë kemi probleme financiare. A vendeve të tyre.
të emigracionit , tashmë
mund të na vini në dijeni se çfarë Duke parë këtë Shpresa Pro-
shumica e kërkesave për
planesh ka qeveria jua për të ndihmuar gram dëshiron të dijë nëse ky është një
azil shqyrtohen brenda organizata që punojnë direkt me problem për komunitetin tonë dhe si
muajit, më e vona 6 muaj, njerëzit siç është Shpresa? mendoni se mund të zgjidhet , iu lutem
• ata po bëjnë histori dhe Mr Clegg iu përgjigj: jemi në kohë të na dërgoni mendimet tuaja , email sh-
po I japin fund ndalimit të vështira financiare dhe qëllimi I qev- presaprogramme @yahoo.co.uk ose
fëmijëve në qendra erise sonë është të bëjë reduktime fi- FB.
burgimi për arsye emigra- nanciare sa më të mëdha. Për më tepër informacion ju
cioni, Kur ai u pyet se çfarë do të bëhej për të lutemi tel .on 0207 5111 587.
 Per te gjithe dashamiresit
e futbollit ndodhet nje pub
ngjitur me sallen
Tel: 07960766551

works revenue. Accounts in respect of the last three years can

Gross Internal Floor Area 983sq.ft (91sq.m) Long established Car Workshop and MOT be made available subject to a confidentiality agreement being
• 3 phase power supply FOR SALE signed.
• Good forecourt access and parking area FOR SALE
LEASEHOLD WORKSHOP PREMISES
• Well established MOT business The existing business, the MOT equipment and the existing
UnIT 20 LETCHWORTH GATE CEnTRE AND MOT BUSINESS lease are offered for sale at the figure of £45,000 O .n .O.
Unit 20 POSSESSIOn
LOCATIOn Letchworth Gate Centre Upon completion of legal documentation.
The premises are located quite central to the garden city and Protea Way LEGAL COSTS
about 1km to the east of the main line railway station. The unit
is to the west of the main industrial area and about 1km to the
Letchworth SG6 1JT Both parties to bear their own legal costs.
east of the main centre itself. RATES
DESCRIPTIOn The ratable value assessment as at 1 April 2010 is:
The unit is one in a terrace with clear open space internally and £7,000 = 0.4070%= £ 2849.00 – small business relief of VAT No Vat Payable
an eaves height minimum of 12’ (5.1m) to a maximum of 19’ £1778 = £ 1164.19 payable
(5.8m). The roller shutter entrance doors are 14’8”h x 8’8”w TEnURE
(4.4.m x 2.6m). There is a reception and office area behind The premises are held on a 10 year lease which started on 11
which is a toilet. February 2008 at an initial passing rent of £8,000 the review is VIEWInG
ACCOMMODATIOn on the fifth year.
Gross internal floor area 983sq.ft. (91sq.m) BUSInESS
Outside Over the last three years up until the end of October this Strictly by appointment through the owners
Generous parking and loading to the front of the building year the following MOTs were carried out.
2008
2009
1,286
1,379
07758348912
SERVICES 2010 1,581
Mains electricity 3 phase. Mains water and drainage are con- UnIT 20 LETCHWORTH GATE CEnTRE
nected.
(No tests have been carried out to any of the services and no
This generated MOT income alone of £70,730, £75,845 and
£86,955 respectively. These figures exclude other mechanical
or :07853234050
warranties are provided as to their serviceability.) E mail ltgmorots@btconnect.com
 www.luleonline.com

Dërgoni lule në të gjithë botën. Mundësia më fantastike

për të kujtuar të dashurit tuaj në mëmëdhe apo në botë
A ka dhuratë më të çmuar sesa një tufë me lule për të dashurën
tuaj në Tiranë apo gjetiu? Dërgoni Lule në Shqipëri dhe Kosovë!
TELEFONO: 07788406825
 forum faqe 14

LEDIAnA STILLO (PAJA)

Ç
do art vepron si një sugjes-
tionim mbi muskujt dhe mbi
ndijimet […]. Çdo art ka një
Lirizmi:
efekt tonik›› , kështu do të shprehej
Niçe në debatin e tij mbi artin. Asgjë
nuk është e prerë dhe standarde në art.
Rregulli i zhvillimit të tij është esenca
që e mban gjallë një vepër në linjën në
një shfaqje, fenomen
të cilën është hartuar: sonetet kanë një
rregull strikt ndërtimor, i cili nuk do të
vlente po aq për vargun e lirë; tragjed-
apo përshkrues në gjininë e dramës?
itë antike kanë gjithashtu një rregull
strikt ndërtimor që sot është thuajse i
papërfillshëm.
Kur duam të analizojmë
nëse një vepër ka karakter lirik apo
nëse ajo është një lirikë e mirëfilltë, fil-
limisht duhet të dimë se ku qëndron
kufiri ndarës mes tyre. Do të thoshim
se ka karakter lirik atëherë kur karak-
teri i subjektit të veprës ka një cilësi
dhe sensualitet ekspresionist, kur ka
cilësinë e melodiozitetit që e shoqëron
atë ose kur ka një derdhje intensive
emocionesh të hareshme. Ndërsa lirika
i referohet një kategorie të poezisë që
shpreh mendime dhe ndjenja subjek-
tive, shpesh në formën e stilit të
këngëve, soneteve, apo operave, ose
dhe kur bëhet fjalë për një tingëllim të
këndshëm të vargjeve të një poezie etj.
Distanca midis këtyre dy gjendjeve
është shumë e hollë, tepër e sofistikuar
për të vendosur një kufi ndarës, madje
këtë distance e bën akoma më të
vështirë për ta unifikuar Borges tek
eseja e tij Muri i madh dhe librat kur
pohon se ‹‹Pater që në 1877 pohoi se
të gjitha artet priren drejt gjendjes së
muzikës, e cila është formë e kulluar,
[…] kjo afërsi është ndoshta fakti es-
tetik›› .
Lirizmi në gjininë e dramës,
si stil, zë fill që në djepin e shkrimeve,
madje është i pranishëm tek Homeri,
Eskili, Sofokliu, Aristofani etj, por
natyra e zhvillimit të veprës nuk është
lirikë e mirëfilltë por një formë epike
që sundon rrjedhën e saj. Ka vetëm
disa momente gjatë zhvillimit të dra-
mave, përgjithësisht monologët apo
këngët e koreve, që i shoqërojnë
vazhdimisht dramat antike, të cilat
kanë elementet ekspresioniste të li-
rizmit poetik. Tek Odisea mund të
veçojmë monologun e Uliksit në
rrugëtimin e tij për në shtëpi kur men-
don për Penelopën, apo Penelopën
teksa është në pritje të tij, pa harruar
monologun e Telemakut teksa Athina i
ka dhënë urdhër të niset për të kërkuar
babanë. Dyshimet që shprehen në këto
monologë kanë tendencën të rrisin dra-
maticitetin akoma dhe më tej duke u
shprehur në një gjuhë liriko-epike. Ne
këtë prizëm shtrohet edhe monologu i karakteri lirik në drama. Tek Shekspiri, jnë të krijojnë muzikalitet në vepër. Por krijuesit më modern që dallon hapur taten më këndshëm teatrit absurd dhe
Antigonës kur e di se çfarë fati e pret, shpikja e njerëzimit Bloom mendon se piku i karakterit lirik, madje një lirikë mes të tjerëve . natyralizmit. Ato ofrojnë një kod të dy-
ose këngët e korit tek veprat e Aristo- ‹‹historia e lirizmit shekspirian arrin e mirëfilltë, zhvillohet tek veprat e Ha- Në gjininë e dramave mod- fishtë përmes personifikimit dhe
fanit, Retë dhe Lysistrada, apo vepra pikën e saj kulmore në tre veprat jnrih Hajne të cilat janë përdorur edhe erne të pakta janë pjesët që mund të metaforave dhe, si për rrjedhojë, janë
eskilore Orestia ku Elektra shprehet: Romeo dhe Zhulieta - një tragjedi nga kompozitorët më të mëdhenj. An- jenë të shkruara në stilin lirik apo të si pikë referimi për zgjidhjen e dramës
Dhe mua zemrën dhembja ma lirike - Ëndrra e një nate vere - një nga thony Pelan, në studimin e tij Reading përmbajnë karakter lirik. Deri diku ka apo mbartjen e idesë së saj. Për
drithëroi lirikat më të fuqishme ndër të gjitha Heinrich Heine (Të lexosh Hejnrih një gërshetim të prozës me poezinë tek Gassner ‹‹Poezia, mjeti më dominues
Si një goditje kur në gjoks të bie komeditë dhe Rikardi i II - si një ndër Hajne), duke cituar një nga kritikët më Beckett në Waiting for Godot, tek i dramave të mëdha në kohet antike, i
E lotët si rrëke m’u derdhën sysh veprat më të mira Shekspiriane››. të mëdhenj (Kraus) që vepra e Hajne Miller në All my sons, tek Strindberg dha rruge dialogut prozaik›› .
Kur pashë atë cullufe Rikardi i II, sipas Bloom, është kom- ka pasur pas shpine deri vonë, vë në në The father, tek Breht në Mother Gjithsesi ne nuk mund të
flokësh të prerë. pozuar nga Shekspiri ‹‹si zgjerim i dukje se ‹‹madhështia e muzikalitetit Courage and her children, tek Ibsen në themi se lirizmi është një fenomen në
Ky karakter është tipik pothuajse për lirikës metafizike e cila duket të jetë e që ai krijon në veprat e tij e bën të The master builder, tek Lorka në gjininë e dramës, pasi jo gjithmonë
të gjitha veprat dramatike antike, por pamundur për një vepër historike, por tejkaloje çdo aftësi shkrimtari [...], e Bloody marriage etj. Në të gjitha këto dramat shoqërohen prej tij. As mund të
ky karakter lirik në veprat dramatike për Shekspirin gjithçka është e mund- sipas Kraus Offenbach [kjo] është drama një ndër personazhet do të themi se është një dukuri, pasi jo gjith-
fillon të forcohet nga koha në kohë dhe shme›› . muzikë››. Hajne rezulton “lirik”. Si recitojë disa vargje që u përshtaten më monë ndodh, por mund të pohojmë se
me këtë nënkuptoj kalimin nga veprat Personalisht këtë karakter e rezultat i kësaj, kthimet e mprehta të mirë dilemave, që ata do të mbartin lirizmi është një përshkrues, një katal-
antike tek Komedia Hyjnore, në veprat shoh të zhvilluar edhe tek Molieri, vargjeve të tij nuk mund të jenë më deri në fund të zgjidhjes së dramës. izator që e tundon përshkrimin e një
e Shekspirit, Molierit, Gëtes, Hajne, ku veçanërisht tek vepra Tartufi ku shumë se dekorative - sërish Hajne Këto poezi janë mjete shprehëse që drame dhe gjithmonë ndikon pozi-
shënohet dhe piku më i lartë i këtij sarkazma, grotesku dhe metaforat arri- afirmohet, siç shprehet Loos, si një nga rrisin tensionin dramatik dhe i përsh- tivisht në rritjen e tensionit dramatik.
 Forum faqe 16

TONY BLAIR
nGA TOnY BLAIR

(Vijon nga numri i kaluar)

rinc Çarlzi vërtet e njihte komu-

P nitetin fshatar dhe e ndjente se

DHE KOSOVA
ne nuk e kuptonim atë, gjë që
kishte një të vërtetë. Fermerët tanë
kishin një numër sfidash origjinale bri-
tanike: Ata kishin përjetuar rrënimin e
juglindjes dhe në këtë kohë ata në
vërtetë nuk mund të eksportonin mish
lope veçse në rrethana të veçanta.
Çmimet e produkteve të fermave
kishin rënë, çmimet e karburanteve
ishin rritur, përmbytjet i kishin goditur
ata rëndë. Por më e keqja ishte ajo që
do të vinte pas kësaj.
Gjatë muajve të fundit të
vitit 2000 ne bënim rregullisht mbled-
hje për përgatitjen e zgjedhjeve të
verës të vitit 2001. Në nëntor, ne
kishim një ditë jashtë në Chequers dhe
unë thashë i vendosur se rreziku ishte
vetëkënaqësia. Ne kishim një luftë të
vërtetë në duart tona dhe ne duhet ta
ngrinim më lart lojën tonë. Ne përsëri
ishim përpara në sondazhet, por unë
me qëllim i thashë Filipit të mos i
japim shumë rëndësi kësaj dhe të
përqendrohemi në vështirësitë. Ne
kishim një defiçit prej gati 20 përqind
në drejtimin e drejtë/të gabuar dhe
ndonëse nuk dukej që konservatorët të
ndërhynin, unë shpjegova se ç’men-
doja që mund të bënin ata po të nxisnin
një votim patriotik, antievropian dhe ta
kombinonim këtë me një ndjenjë
cinizmi dhe apatie kundër nesh.
Unë thashë se na duhej të
merreshim me zgjidhjet e mëdha të së
ardhmes. Theksova nevojën për re-
formë si dhe për investime dhe ven-
dosa në qendër të thirrjes sonë një
ofertë për rritjen e begatisë personale
nëpërmjet një ekonomie të shëndoshë
dhe përmirësimit të shërbimeve pub-
like.
Piteri dhe Gordoni po kujde-
seshin për euron. Piteri komunikonte
me median në mënyrë të pa
arësyeshme duke u folur për pozitën
tonë për një valutë të vetme. Si zakon-
isht Gordoni reagonte me pasion, por
unë isha i shqetësuar për kolegët që kërkuar që ajo të bëhej, me kusht që ai Braunit që ishin kundër tij, gjendej mua. ngjarje që përmbyste plotësisht të
donin t’i bënin keq Piterit dhe për të kërkonte që të ndiqeshin të gjitha shumë i vetëm dhe pa mbështetje, Duke u kthyer përsëri te gjitha planet tona të mëparshme. Unë
helmin e dukshëm të Gordon Braunit procedurat e nevojshme. Nuk kishte përveç meje. Duket krejtësisht e çudit- isha në Kanada për të folur në parla-
kundër tij. Si aleati im i ngushtë Piteri absolutisht asnjë arsye përse S.P. Hin- shme, nisur nga fakti se Peteri më pas zgjedhjet, temperatura e ment dhe për të takuar mikun tim,
pa dyshim në atë kohë ishte në shën- duja të mos merrte një pasaportë – ai ishte me partinë laburiste kur Gordoni tyre filloi të ngrohte kryeministër të Kanadasë Zhan Kretien
jestrën e përkrahësve të Gordonit. ishte në rregull dhe si një biznesmen i ishte kryeministër, por në atë kohë ai (Jean Chrétien). Ai ishte një stekë e
Pastaj në fillim të vitit 2001 pasur dhe i suksesshëm, nuk kishte ishte i izoluar siç ndodh në politikë.
serën në shtëpinë e vjetër dhe me përvojë, i madh në
Piteri ishte i detyruar të jepte dorëheq- problem përse ai të mos e bënte këtë Erdhi e mërkura. Dita e Pyetjeve për Westminsterit. Unë për- takimet ndërkombëtare, ku konsidero-
jen për herë të dytë. Kjo ishte tipike për vetë. Por kjo është që ndodh në situata Kryeministrin. Një tmerr. Mendimi i hej se fliste me mend dhe siç janë sh-
të tilla: Unë jam i zënë, Alastairi është Alastairit dhe Derry-it ishte se situata
gatita një shënim për pesh kanadezët, ishte i besueshëm, pa
mënyrën e shpërthimit të skandaleve,
të baltës së keqe që hidhej mbi gjithë i zënë, Piteri është i zënë (kishte dhe ishte e pandreqshme. Xhek Strou strukturën e fushatës, qenë nevoja për të qenë arrogant. Në
ata të piketuarit dhe viktimat të elimi- një artikull tjetër më të madh në Sun- kishte të njëjtin mendim dhe ishte i linjat kryesore që na përgjithësi, një njeri i mirë dhe një
noheshin para se ndonjëri të kishte day Times për Peterin dhe Gordonin, shqetësuar sepse kishte një shënim për politikan i fortë që nuk duhej nën-
mundësinë apo nervat për të pritur de- që e preokuponte atë. Artikulli ishte i një telefonatë të Peterit prandaj duhet ndanin, për vizionin e të vlerësuar .
risa balta ishte ngjitur apo jo. Mua më një niveli të mesëm. Po të mos jesh i të dilte jashtë. Unë i takova Peterin dhe ardhmes dhe hollësitë e Kur ne ndodheshim atje, na
vinte shumë keq jo më shumë në fil- kujdesshëm – dhe ne nuk ishim – i thashë se duhet të largohej. Ai e ndjeu u tha se Ministria e Bujqësisë ishte
lim, se sa më pas. mjafton të kesh një pjesë të fakteve dhe se Alastairi më shtynte mua, në fakt tjera si do ta bënim njoftuar për një rast të sëmundjes së
Gazeta Observer shkroi një ti bie në një uragan të famshëm prover- nuk ishte kështu, ky ishte vendimi im. fushatën. nuk do të ‘lopës së çmendur’ në thertoren e Es-
artikull mesatar për Piterin, që kishte bial. Unë pranova të bëja një hetim i krye- eksit. Të jepet një informacion i tillë
siguruar para për Dome[1] nga Piteri tha – dhe Alastairi e suar nga ish kërkuesi i Thesarit, Sër
ishte e lehtë të admin- dhe reagimi i parë është: është ndonjë
vëllezërit Hinduja, biznesmenë dhe fi- përsëriti në media – se jeta e sekretarit Anthony Hammond raporti i të cilit istroje egot dhe person- gjë e madhe kjo? Të përgjigjen, po. Gjë
lantropistë indianë dhe më pak që privat të Peterit, jo e vetë Peterit ishte pesë javë më vonë nuk e ngarkonte Pe- shumë e madhe. Dy ditë mbasi u zbu-
trajtuar me kërkesë. Në fakt doli fjala terin me asnjë faj. Ishte një finale e
alitetet konfliktuale, lua sëmundja Komisioni Evropian im-
kishte siguruar një pasaportë për njërin
prej tyre. Ashtu siç ndodh kurdoherë se Peteri ia kishte përmendur këtë emër tmerrshme, megjithëse e kthyer në një duke lënë secilin të men- ponoi një ndalim të plotë të eksporteve
nëpër artikujt merr më shumë rëndësi Mike O’Brienit, Ministrit të Brend- ngjarje të brengosur. donte se drejtonte vetë, britanike të mishit, qumështit dhe gjësë
si trajtohet çështja se sa problemi në shëm. Peteri luftoi me guxim për vendin e vet së gjallë. A nuk ishte tejkaluar masa me
vetvete. Ky është një mësim i vërtetë Duket gati patetike tani kur kthen në zgjedhjet dhe e fitoi atë dhe pastaj e duke qenë të sigurt se këtë? Pyeta dhe më thanë jo. Mirë, kjo
për gjëra të tilla. shikimin mbrapa. Meqenëse ishte bërë forcoi pozitën me gjenialitetin e tij, por isha unë që drejtoja. është vërtet serioze.
Për Piterin nuk do të kishte një deklaratë gabim në media, ata ishin për fat të keq unë nuk e pata atë në Zhan Kretieni tha menjëherë
Ne synonim të fitonim zg-
patur problem sikur ai ta kishte kaluar në gjendje ta kthenin atë në një skandal kabinetin e viteve 2001-2005. Ai duhet se kjo ishte një krizë. ‘Kujdes, Toni
jedhjet e majit 2001, por ndodhi një
kërkesën për pasaportë apo të kishte të madh. Peteri me njerëzit Gordon të kishte qenë një forcë e madhe për djali, ku kujdes për këtë. Ky është

problem.’ Ne vendosëm kufizime të
lëvizjes së gjithë gjësë së gjallë. Unë
pyeta i shqetësuar nga Kanadaja nëse
mund të siguroheshim që ta hiqnim
embargon brenda një jave. Ku ta dija
unë.
Në disa ditët e ardhshme unë
mbeta jashtë vendit, por edhe duke je-
tuar me orën e MB, duke u përpjekur të
përgjigjesha në rregull. Nik Brauni,
Ministër i Bujqësisëdukej se bënte një
punë të mirë dhe të paktën ministria
ishte plotësisht e informuar për seri-
ozitetin e gjendjes.
Katër ditë pas rastit të parë,
u konfirmua një shpërthim tjetër i epi-
demisë, kësaj here në cepin tjetër të
vendit, në Tyne dhe Wear. Pastaj
kaluan gati plot tre muaj kur ishim të
përqendruar në një nga epidemitë më
të këqija të sëmundjes së ‘lopës së
çmendur’ në Evropë. Dhe një nga më
të këqijat në historinë botërore. Së-
mundja e lopës së çmendur prek të
gjitha kafshët, por jo patjetër derisa t’i
ngordhë dhe as nuk e dëmton mishin
për tu përdorur për ngrënie. Disa vende
– për shembull Argjentina – ka zona ku
sëmundja ka ekzistuar për dekada. Por
sigurisht ajo nuk është e mirë për ek-
sportet dhe konsumatori i zakonshëm
nuk do të nxitohej të blinte mish të in-
fektuar. Ajo nuk ka kaluar asnjëherë te
njerëzit, megjithëse frika se mund të
ndodhte ekzistonte. Është një së-
mundje që në një drejtim nuk është se-
rioze për jetë a vdekje, as edhe për
kafshët, por pasojat praktike në indus-
trinë e gjësë së gjallë janë shkatër-
ruese; në rast se ajo nuk zhduket
efektet e saj mbeten të paprekura.
Ajo që ndodhi ishte që mishi
i infektuar kishte hyrë disi në vend,
ndoshta ilegalisht dhe kishte infektuar
një fermë. Kafshët transportohen në
gjithë vendin dhe meqenëse periudha
e inkubacionit mund të jetë deri në
dhjetë ditë sëmundja porsa ishte zbu-
luar – dhe lëvizjet e gjësë së gjallë u
ndaluan – disa ditë mbasi kishte filluar
të përhapej. Rezultati, sikundër e
thamë është se ne nuk kishim as idenë
më të vogël sa kafshë ishin infektuar
ose ku ndodheshin ato.
Për më tepër, sëmundja
përhapet nga ajri si dhe nëpërmjet
shuajve të këpucës. Rrugët kalimtare,
gjurmët dhe elementë të tjerë të tur-
izmit ishin të gjitha burime të përhap-
jes së saj. E vetmja mënyrë për ta
luftuar atë ishte therja e bagëtive të in-
fektuara. Ka një debat të madh nëse
duhen vaksinuar kafshët, debat që
kalon pastaj në diskutimin publik gjatë
krizës. E vërteta e pastër është se
kërkesat e BE-së nënkuptonin që edhe
kafshët e vaksinuara eventualisht duhet
të thereshin, dhe sidoqoftë vaksinimi
nuk mund të garantohej si i efektshëm
në vend dhe ato mund ta përhapnin së-
mundjen te gjedhi.
Kafshët duhet të çoheshin
për tu therur, por sigurisht jo në ther-
tore, kështu që filluan të krijoheshin
pirgje me kafshët e djegura. Njëri prej
tyre ishte vendosur afër pistës të
avionëve në Heathrow, për të kënaqur
pasagjerët që shpresonin të kalonin
disa ditë në Britaninë idilike rurale. Fo-
tografitë e këtyre pirgjeve u përhapën
në të gjithë botën. Thashethemet ishin
të mëdha; ishin zbuluar raste të së-
mundjes në njerëz (nuk kishte rëndësi
nëse më pas u vërtetua që ato nuk ishin
të vërteta). Kur ne mbyllëm qendrat
turistike, supozohej se kjo u bë për të
mos rrezikuar njerëzit.
Amerikanët janë turistë të
mëdhenj, por nuk të falin për të tilla
gjëra. Praktikisht rrjedha e turistëve
Forum faqe 17
lart optimizmin, por mekanizmi aktual
...Erdhi e mërkura. Dita e Pyetjeve për Kryeministrin. Një tmerr.
“
vepron nga ana tjetër efektivisht.
Mendimi i Alastairit dhe Derry-it ishte se situata ishte e pan- Ndonjëherë vetë mekanizmi nuk funk-
sionon ose funksionon në mënyrë të
dreqshme. Xhek Strou kishte të njëjtin mendim dhe ishte i pamjaftueshme dhe atëherë duhet të
shqetësuar sepse kishte një shënim për një telefonatë të Peterit pran- mendosh i pari vetë. Përndryshe ak-
tiviteti është i padobishëm madje edhe
daj duhet të dilte jashtë. Unë i takova Peterin dhe i thashë se duhet të më keq bën të kundërtën.
largohej. Ai e ndjeu se Alastairi më shtynte mua, në fakt nuk ishte Sfida kryesore ishte ajo
logjistike. Duhet të kishte shumë spe-
kështu, ky ishte vendimi im. cialistë me përvojë për të inspektuar
Unë pranova të bëja një hetim i kryesuar nga ish kërkuesi i The- gjedhin atje ku kishte dyshime. Pastaj
duhet të ishim në gjendje për therjet.
sarit, Sër Anthony Hammond raporti i të cilit pesë javë më vonë nuk e
Duhet të kishim kapacitetet për ven-
ngarkonte Peterin me asnjë faj. Ishte një finale e tmerrshme, dosjen e kafshëve të therura. Duhet të
megjithëse e kthyer në një ngjarje të brengosur. kishim gjithashtu një sistem kompen-
simi që duhet të ishte racional dhe i sh-
Peteri luftoi me guxim për vendin e vet në zgjedhjet dhe e fitoi atë pejtë dhe një sistem të ndihmës sociale
dhe pastaj e forcoi pozitën me gjenialitetin e tij, por për fat të keq unë për vështirësitë që lindnin. Duhet të
kishim pastaj një plan për rihapjen e
nuk e pata atë në kabinetin e viteve 2001-2005. Ai duhet të kishte zonave rurale dhe një strategji për
qenë një forcë e madhe për mua. Duke u kthyer përsëri te zgjedhjet, tërheqjen e turistëve pas panikut të
shkaktuar. E gjithë kjo duhej bërë
temperatura e tyre filloi të ngrohte serën në shtëpinë e Westminsterit. ndërsa ndiqnim sëmundjen dhe nuk
Unë përgatita një shënim për strukturën e fushatës, linjat kryesore që duhet të hapeshim më herët ose të sh-
pallnim fitoren shumë shpejt. Nga ana
na ndanin, për vizionin e të ardhmes dhe hollësitë e tjera si do ta
tjetër rivendosja e besimit në komu-
bënim fushatën. Nuk do të ishte e lehtë të administroje egot dhe per- nitetin e goditur dhe të dërmuar rural
sonalitetet konfliktuale, duke lënë secilin të mendonte se drejtonte nuk mund të bëhej shumë shpejt.
Kur u ktheva në Downing
vetë, duke qenë të sigurt se isha unë që drejtoja” Street të dielën vendosa të merresha
me të gjithë gjendjen dhe thirra këshill-
tarët e mi të afërm së bashku. Me një
amerikanë u ndërpre, nisur nga fakti se dobishme. dhe të ardhmen e tij. Ishte e dhimb-
mjeshtëri – jo timen, unë shpejtova të
po të vinin në Britani, do të ktheheshin Ndërsa situata rëndohej dhe shme, kishte panik dhe hidhërim kudo
shtoja vetëm Riçard Uillsonin, sekre-
me nga dy koka. fakte të reja të izolimit filluan të atje. Beni dhe Riçardi ishin të hapur: e
tarin e kabinetit – ftuam të bashkojmë
Në kohën që unë u ktheva preknin punët, banesat porositë e ek- vetmja përgjigje ishte therja dhe e vet-
rrethin tonë të ngushtë këshilltarin tonë
nga udhëtimi im transatlantik, kriza sportit, bizneset, atraksionet turistike, mja rrugë ishte që ajo të bëhej shpejt.
shkencorë kryesorë, Sër David King.
ishte bërë e prekshme. Unë kisha men- hotelet, B&Bs, pra gjithë infrastruk- Sfida ishte si të bëhej kjo.
Nëse ndokush ju thotë se shkencëtarët
duar se ministria dhe Niku ishin plotë- turën rurale të Britanisë – unë nuk e Ne mund të vinim në dis-
janë kërkues shkencorë jo praktikë, i
sisht në krye të punës. Ata po ndiqnin ndjenja veten mirë dhe po, isha i trem- pozicion burime njerëzore dhe finan-
tregoni atij Davidin.
me njëfarë xhelozie ngastrën e tyre dhe bur. I lashë gjërat në atë gjendje edhe ciare për këtë qëllim, por ku? Në
Ajo që më tha ai mua dukej
ishin të kënaqur të konsultoheshin, por për disa ditë, me mbledhjet e zakon- fundjavë unë shkova në Chequers
si një shaka, si një çmenduri, por pas
unë e ndjeja se Niku sikur ishte nën shme, me pikëpyetje, debate dhe ud- herët. Kjo më ndihmonte mua gjith-
disa javësh ishte me një vlerë të paç-
presionin tim dhe nuk donte ti nën- hëzime dhe pastaj mendova jo, kjo nuk monë të çliroja kokën. Lexova të gjitha
mueshme për mposhtjen e sëmundjes.
shtrohej kontrollit. Xhonathani më do të funksionojë. gazetat, fola me disa njerëz. Shefi vet-
Në thelb, me anën e grafikëve dhe har-
alarmoi duke më shpjeguar se si çen- Udhëheqësi i Fermerëve eran Xhim Skudamore ishte një tip i
tave ai na tregoi se si do të përhapej së-
trali i Numrit 10 padashur e kishte lid- Kombëtarë ishte Ben Gill. Ai dhe mirë, por ishte i trullosur. Të gjithë
mundja, se si do ta frenonim atë nëse
hur atë me një bisedë që bëhej midis zëvendësi i tij Riçard Makdonald më ashtu ishim. Unë mora një informacion
do të merrnim drejt masat e duhura dhe
Gordonit dhe Nikut dhe kishte dëgjuar dukeshin mua qytetarë të ndjeshëm sa më të hollësishëm që munda. Pastaj
se si brenda një kohe do ta zhduknim
Gordonin ti thoshte Nikut të mos i nën- dhe inteligjentë. Ata përfaqësonin një vetëm u ula dhe mendoja.
atë.
shtrohej ‘stilit presidencial’ që kisha komunitet që praktikisht shikonte në Ndonjëherë në kohë krize
unë – një ndërhyrje që nuk ishte aq e flakë të gjithë të kaluarën, të tashmen njeriu duhet të veprojë për të mbajtur

Ersans ka një përvojë të pasur
për të provuar specialist të
ndihmojë dhe këshillojë për
kërkesë lëndime personale
(Personal Injury Claims)
Ne ofrojmë vlerësim
falas dhe nje pakete“ nese nuk
fition nuk paguan” (no win no
fee) për të siguruar se nuk ka
zbritje të bërë nga ndonjë
kompensim për të cilat ju mund
të drejtë
“The Albanian”
ka filluar përgatitjet për realizimine antologjisë së tretë
“Lërmënipak atdhe”, antologji e krijuesve
shqiptarë në Mbretërinë e Bashkuar.
Lajmërohen të gjithë krijuesit
shqiptarë që jetojnë në Mretërinë e Bashkuar
që të paraqesin krijimet e tyre pranë redaksisësë
“The Albanian”
Web: www.thealbanian.co.uk
Tel/fax: 02082169527
Email: info@thealbanian.co.uk
Expert in Relationship and love
Sheikh Salem
International Hearler & Spiritualist order with
many years experience in Europe, Asia,
Usa & Africa.
I can help you solve all your problems regarding
relationship, love and back, curses, unexplained
illnes, union or separation, black magic
problems, exams, business flushing, Love
matters etc.
ne ju sigurojmë që ju do të
merrni 100% të kompensimit
Your satisfaction is my concern
tuaj dhe shërbimi ynë nuk do Tel:02070550227
t’u kushtojë asnjë qindarkë Mob 07950592908
3 days result 100% guaranteed
Unë mund t’iu ndihmoj në zgjidhjen e
problemeve në lidhje me marrëdhëniet në çift,
problem në dashuri, mallkime, sëmundje të
pashpjegueshme, problemet e magjisë së zezë,
provimet, problem biznesi, problem dashurie etj
etj.
Për tre ditë rezultati i garantuar 100%
Me kontaktoni
Tel:02070550227
Mob 07950592908

nGA: DOK. ROVEnA VATA
tnos në epos” është një studim
E monografik i përgatitur me
finesë dhe mjeshtëri të veçantë
nga pena e artë e studiuesit dhe profe-
sorit të talentuar Shaban Sinanit. Ky
njeri që rrezaton vlera për aftësitë e tij
akademike dhe cilësitë e virtytet larta
njerëzore merr përsipër këtë studim për
t’i ardhur në ndihmë mbarë botës
akademike që ai vetë përfaqëson dhe
gjithë audiencës,së studiuesve, të
vjetër apo të rinj qofshin këta. Tashmë
kemi në dorë një botim të shumëpritur
ku autori ka punuar për një periudhë
më shumë se 15 vjeçare, duke përfun-
duar rrugën e nisur nga Eqerem Çabej.
Ky studim jo rastësisht fillon më këtë
fjali: “Trashëgimia kulturore gojore
shqiptare pak nga pak po zë vendin e
vet në programet e rendit parësor të
UNESCO-s për pasuritë elitare të
njerëzimit”.
Studiuesi Shaban Sinani
këmbëngul që eposi shqiptar të pro-
movohet në programet elitare të
trashëgimisë folklorike shqiptare më të
hershme, gjithashtu ai njihet dhe me
emërtimet: eposi heroik legjendar, cikli
i kreshnikëve, cikli verior, cikli i Mujit
dhe i Halilit. Mbledhja, botimi dhe
studimi i eposit të kreshnikëve nisi në
fund të shekullit të 19-të dhe vijon
ende. Përveç klerikëve françeskanë
(Palaj-Kurti duhen veçuar), meritë
themelore për zbulimin dhe studimin e
eposit kanë albanologët M. Parry, A.
Lord, M. Lambertz, S. Skëndi, A. Pipa.
Rapsoditë e eposit të kreshnikëve janë
këngë me pavarësi formale nga njëra-
tjetra, por në përmbajtje ato i bashkon
e njëjta mendësi, e njëjta epokë, e
njëjta hapësirë, të njëjtat figura mi-
tologjike e gjysmë-mitologjike. Rap-
sodia vetë e përmend rrallë fjalën
kreshnik. Heronjtë e saj e quajnë veten
trima ose agët e Jutbinës. Kreshnikë,
heronj që mbrojnë kufijtë e trojeve të
të parëve, janë quajtur nga mbledhësit
dhe studiuesit. Në këngët epike legjen-
dare ka zëra e jehona, prej shumë
epokash parahistorike, prandaj ato
vlerësohen si këngë me karakter
shumështresor. Në to nuk ka heronj
historikë, por heronj kulturorë. Eposi i
kreshnikëve është shprehja më e her-
shme e vetidentifikimit etnik të
parashqiptarëve dhe shqiptarëve. Në
epos krijuesi dhe bartësi i rapsodisë
dallojnë veten prej tjetrit si qenie et-
nike.
Tjetri identifikohet edhe
përmes etnonimit të vet: Shkjau, Os-
mani, Harambashi (bash arapi ose
arapi pasha), Harapi i Zi, Jelini (heleni,
greku), Ltinka e Bardhë (latini),
Tali/Talja (italiani), Jevrenija, Qyste
Jahudia (hebreu), Filipe Maxhari (hun-
gari), ndërsa kreshnikët nuk e për-
mendin shprehimisht bashkësinë që i
përkasin. Konflikti sundues në epos
është ai me krajlitë dhe antagonistët e
agëve të Jutbinës janë kreshnikët e kra-
jlive. Kjo i ka shtyrë studiuesit të men-
dojnë se “koha e parë” e krijimit të
eposit duhet të jetë pikërisht ajo e dyn-
djeve sllave në jug të Ballkanit në
shekujt VI-VIII. Eposi i kreshnikëve
ka ngjashmëri me shumicën e epopeve
të popujve europianë dhe të botëve më
të largëta. Njësoj si në epopenë antike
shumere dhe në atë greke, heronjtë
qendrorë janë dy. Muji zgjedh fuqinë,
sikurse Akili, por heroi tjetër, Halili,
shenjon më shumë kultin e bukurisë, jo
STUDIMI MONOGRAFIK "ETNOS NË
EPOS" NGA SHABAN SINANI
të dijës si Odiseu.
Zanat pajtore të fatit të
kreshnikëve janë mite
me një pikë të dobët, si
Akili në antikitetin grek
dhe Samsoni në eposin
hebraik. Muji duhet të
kalojë në prova të ng-
jashme rishtarie sikurse
Rustemi në “Shah-Na-
menë” perse. Si në
epopenë greko-bizan-
tine, spanjolle dhe në
atë franceze, ku rreziku
qendror janë maurët,
edhe në eposin e kresh-
nikëve “nji harap i zi ka dalë prej deti”.
Në eposin e kreshnikëve nuk ka
hapësirë dhe kohë të përcaktuar his-
torike. Jutbina është një atdhe sh-
pirtëror i rapsodëve. Këto argumente
kalojnë në dobi të autorësisë vendëse.
Dy tiparet themelore të figurave mi-
tologjike në epos janë karakteri matri-
arkal dhe ktonik. Ndryshe prej
epopeve antike, në ciklin e kresh-
nikëve nuk ka hyjni qiellore dhe nën-
tokësore. Sikurse Gilgameshi i
shumerëve të moçëm, i cili është njeri
në një të tretën dhe hyjni në dy të tre-
tat, edhe kreshnikët e këngëve
shqiptare janë pjesërisht njerëz tokë-
sorë dhe pjesërisht rishtarë të një ur-
dhri hyjnor, si marrës të fuqisë së
zanave. Shihet se kjo ndërthurje e ve-
tive tokësore me ato qiellore është e
përgjithshme, botërore.
Fuqia e kreshnikëve buron
prej zanave dhe nuk trashëgohet më tej
se Omeri ose Omerat prej Mujit: nuk
ka brez të tretë kreshnikësh. Kulti i
malit, i bjeshkës, i lartësisë (ver-
tikalitetit); përdorimi i kohës për të
matur hapsirën dhe anasjelltas (nant
ditë/ udhë); numrat simpatikë dhe sis-
temi njëzetdhjetor indoeuropian (veg-
isimal system) i numërimit (trezet,
katërzet); tipi i mendimit poetik; janë
shprehje e një hershmërie dhe vijuesh-
mërie të gjatë. Eposi i kreshnikëve
është përmendorja më e rëndësishme e
trashëgimisë gojore iliro-shqiptare që
dëshmon mitologjinë e hershme të
popullit shqiptar. Nëse gjuha dhe
shumë shenja të identitetit shqiptar his-
torikisht kalendarin e tyre e fillojnë
nga shekulli i 7-të e këndej, mitologjia
në eposin e kreshnikëve i ngjan një
palimpsesti, në të cilin shfaqen shtresa
universale indoeuropiane, mesdhetare,
ilire, shqiptare, europiane, ballkanike,
që dëshmojnë jo vetëm rrugën prehis-
torike dhe historike të popullit shqip-
tar, por edhe kalendarin e shfaqjes së
mendësisë prehistorike-historike të
zhvillimit të shkallëshkallshëm të
mendimit njerëzor.
Mitologjia shqiptare në
eposin e kreshnikëve shfaq ngjashmëri
arketipale me eposet më të mëdhenj të
historisë botërore, si dyshja luftërare (e
ngjashme me eposin e shumerëve- Gil-
gamesh; me eposin helenik: Akili dhe
Odiseu); provat e rishtarisë dhe të zg-
jedhjes apo shugurimit (Herakliti në
eposin antik grek, Rustemi në Shah
Name); kulti i fuqisë fizike; heroi me
pikë të dobët (Akili, Samsoni); burimi
totemik i fuqisë (lopa Bermaja tek
eposi pers, dhitë e kryehershme e bëjnë
eposin shqiptar dëshmitar të një epoke
paraindoeuropiane (eposi i hebrenjve
kulture
nuk është epos i një populli të së
njëjtës familje-hebrenjtë janë popull
semit).
Dy qytetërimet e mëdha të
antikitetit fqinj kanë lënë gjurmë të
forta mitologjike, duke u bërë dëshmi-
tarë të hershmërisë absolute të eposit:
janë afërsisht 40 motive të ngjashme
me eposin homerik (M. Lambertz),
është vërtetuar ngjashmëria e Zanës
me Dianën latine, jo vetëm gjuhësisht,
por edhe në atribute. Të gjitha këto e
bëjnë eposin shqiptar dhe mitologjinë e
tij një përmendore parashqiptare dhe
parasllave, duke i dhënë një funksion
përjashtimor në gjithë historinë e
epeve të popujve paleoballkanas. Kulti
i vertikalitetit, shenjtërimi i numrave
simpatikë të lidhur me kalendarë
parakristianë dhe kristianë (një, dy, tre,
shtatë, nëntë, 12, 40 etj), gjithashtu
është gjurma e kësaj kohe. në eposin
tonë studiuesi ka gjetur edhe tipare eu-
ropiane të cilat janë: kalorësia,
letërkëmbimi, deri diku edhe kryqtaria,
fryma e krishterë. Dashuritë e
fuqishme dhe dëshirat për martesa en-
dogame (konceptimi i lidhjes së gjakut
si totalitet i bashkësisë): “T’tana çikat
e jutbinës/ bash si motra qi po
m’duken”. Eposin dhe heronjtë e tij
nuk i nxë koha dhe historia. Papërcak-
tueshmëria kohore dhe historike e bën
atë një prej eposeve më origjinalë në
Ballkan, duke përfshirë eposet e
sllavëve të jugut, koha e të cilëve është
vulosur thotë autori që prej Betejës së
Fushë-Kosovës (1389) e këndej dhe
Digenis akritas të grekëve bizantin.
Gjithashtu studiuesi Shaban Sinani
shton faktin se mitet e eposit shqiptar
të kreshnikëve janë kryesisht ktonikë
(mite të tokës) dhe me burim matri-
arkatin (kreshnikët indentifikohen nga
nëna dhe jo nga babai), gjë që i bën ata
më të hershëm se krishterimi dhe të
pakrahasueshëm me mitet e popujve
ballkanas të mëpasëm. Karakteri
ktonik është shprehje e një popullsie
autoktonike.
Karakteri matriarkal,
gjithashtu, e lashtëson eposin shqiptar
duke e afruar me antikitetin e hershëm.
Eposi heroik legjendar shqiptar e sh-
preh një vetëdije të tillë përmes të dhë-
nash të tërthorta, duke e dalluar
gjuhën, veshjen, sjelljen, traditën e
heronjve kulturorë vendës si “të vetën”
dhe më së shumti prej opozicionit me
tjetrin. Informacioni më i rëndësishëm
vetëdallues që jep rapsodia mund të sh-
prehej në thjeshtligjërim: Unë jam si
heroi vendës sepse nuk jam shkja, nuk
jam jelin, nuk jam jevrej, nuk jam
maxhar, nuk jam miskov, nuk jam
harap dhe as harambash, nuk jam
jahudi, nuk jam latin
dhe as i Talit. Shkalla
e përdallimit të tjetrit
në epos është më e
lartë se e vetvetes.
Ngjashmëria si pa-
suri, ballkanizimi i
dukurive dhe mo-
tiveve të epikës leg-
jendare, prania e
tjetrit si dëshmues
hershmërie, janë
gjithashtu me rol
emancipues në
mendësi e në
metodologji.
Gjithnjë e më shumë eposi i
shqiptarëve shihet jo si një thesar i
mbyllur në vetvete, jo si një produkt i
pangjashëm me epope të tjera, por si
një trashëgimi që e bashkon me këto
trashëgimi lidhja gjenetike mes popu-
jve, karakteri universal i mitologjisë,
burimi historik i përbashkët ai afërt,
fqinjësia apo prekja në kohë e hapësirë
dhe pa dyshim ligjet e brendshme të
vetë epopesë, që përcaktojnë
tipologjinë e zhanrit. Vështrimi i
epikës legjendare shqiptare si një
palimpsest, ku epokat dhe kulturat
kanë lënë gjurmën e vet, shtresë mbi
shtresë, duke dëshmuar veten dhe të
tjerët, ka qenë emancipues për dijen al-
banologjike dhe jo vetëm për
epikologjinë. Një problem i nuk është një fjalë e parme e shqipes,
diskutueshëm, shpesh i kaluar me in-
diferencë ose, më saktë, i pa kushtuar
rëndësinë e merituar, është ai i ra-
porteve të brendshme të kreshnikëve,
veçanërisht ai i raportit midis kresh-
nikëve dhe disa heronjve të përafërt e
njëherësh të dallueshëm prej tyre, si
Gjergj Elez Alia. Nga kërkimet në ter-
ren për një kohë të gjatë, cikli i
këngëve të Gjergj Elez Alisë ka mbetur
i veçuar.
Mendimi se në epikën leg-
jendare shqiptare ka vetëm një urdhër
heronjsh, vetëm urdhri i vëllezërve
Muji dhe Halili, kur gjithnjë e më e
qartë po bëhet prej studimeve se një ur-
dhër më vete shenjohet në heroin
Gjergj Elez Alia, lidhet me faktin që
shqiptarët i kanë provuar të dy rreziqet,
nga deti e nga toka. Një çështje e de-
batuar në këtë studim është edhe ajo e
karakterit të vargut, shpesh indenti-
fikuar me dhjetërrokshin; edhe kjo më
shumë e lidhur me debatet e
përgjithshme për lidhjet, ngjashmëritë
dhe pangjashmëritë metrike midis
eposit shqiptar dhe eposit të sllavëve të
jugut. Në bazë të tipologjisë së këngës
epike referuar shkallës së mendësisë
dhe të vetëdijes estetike; tipet të
mendimit dhe përfytyrimit popullor,
epika legjendare shqiptare do të rezul-
tonte me këtë klasifikim: 1- Këngë me
motive mitologjike, 2- Këngë me mo-
tive heroike parahistorike (pa shtres-
ime të njehsueshme historike), 3-
Këngë heroike me shtresime historike.
Gjatë këtij studimi përmendet në jo
pak raste edhe cikli i Gjergj Elez Alisë
i cili përmban opozicionin biblik
gjenotipik tokë-det, Leviatan-Behe-
mont, i cili në prozën popullore
shqiptare njihet dhe si motive i luftës
së dragoit me kulçedrën. Epi i Gjergj
Elez Alisë shenjon një kohë historike
të shfaqjes së rrezikut që vjen nga deti.
Rreth këtyre dy cikleve bashkohen
faqe 19
shumë këngë të tjera epike, të cilat for-
mojnë mjedisin e “notimit”, të dy cik-
leve/qerthujve në një epikë legjendare
të vetme (pavarësisht se, bie fjala,
heronjtë kulturorë të dy rendeve,
Gjergj Elez Alia dhe Muji e Halili,
dalin në epos edhe si rivalë dhe
kundërshtarë në duel).
Ky studim merr përsipër
edhe disa prej ligjërimeve më të vjetra
të shqipes si: ligjërimi biblik-unigjil-
lor, ligjërimi etnografik-prozodisë pop-
ullore dhe ligjërimit
etnojuridik-traditës së ligjeve të
pashkruara. Si një çështje e ndërlikuar
del edhe e ashtuquajtura “institucioni i
besës” të shqiptarët ku besa na del në
këto shumësi kuptimesh: besa si paqe,
besa si fe, besa si besim, besa si bekim,
besa si kod etik, besa si nyje juridike,
besa si shenjë dhe vetëdije fetare. His-
torikisht fjala “besë” dëshmohet e për-
dorur me një vlerë morale-juridike në
“Statutet e Shkodrës”, që i përket peri-
udhës paraosmane. Është një prej no-
cioneve që del më herët në kulturën e
shkruar shqiptare.
Në “Statutet e Shkodrës” në
të vërtetë del në formë foljore,
“bessare”, “besare”, dhe kjo përbën një
nxitje për interesa shkencorë etno-
grafikë e gjuhësorë. Në të gjitha rastet
e përdorimit të nocionit të të besuarit,
në “Statutet e Shkodrës’, ky nocion ka
si kusht benë, betimin. Në fakt,
“bessare”, në formën e vet më të her-
shme të shkruar, i përmban të gjitha
këto nocione: be, betim, besë, besim.
Janë të mundshme disa rrafshe kraha-
sues për evoluimin historik të fjalës
“besë”, e cila, sipas të gjitha gjasave,
por një formim i periudhës së saj le-
trare.
Besa theksohet si kodi më i
veçantë në botë dhe gjendet në “Ka-
nunin e Lekë Dukagjinit”; dhe Europës
së qytetëruar do t’i duhen edhe 600
vjet për të arritur vlerat e kanunit
shqiptar. Një fakt që Pr. Sinani ka nën-
vizuar është edhe problemi i gjakmar-
rjes i cili jepet në Kanun, ku theksohet
që është një shprehje e një rregullimi
shumë të rreptë të jetës së shoqërisë
qysh në të drejtën biblike, pastaj me të
mirënjohurin “lex talionis”- “ligji i
prerjes”, ose më saktë “ligji syrin për
sy”, që ka zënë një vend qendror në të
drejtën antike romake, pavarësisht se
më vonë kultura njerëzore iu largua
kësaj egërsie të kryehershme dhe mbi-
jetojat e saj u ruajtën kryesisht në
shoqërinë patriarkale, me veçime naty-
rore e politike. “Jetën për jetën, syrin
për syrin, dhëmbin për dhëmbin, dorën
për dorën, këmbën për këmbën,
djegien për djegien, plagosjen për
plagosjen”, këto janë sloganet e sank-
sionuara në Librin “Dalja”- “Eksodi”
të Biblës.
Përmbledhtas mund të themi
se nismat shkencore për vlerësimin e
raporteve histori/epos kanë pasur për
qëllim të paraqesin kushtëzimin rela-
tive të kësaj përmendoreje të fuqishme
të artit të popullit me historinë e tij. Et-
nokultura dhe historia në këto studime
shihen si pasuri kombëtare dhe raportet
midis tyre dalin jashtë kuadrit të kra-
hasimit të dijeve dhe disiplinave
shkencore rreth tyre. Vëmendje e
posaçme me të drejtë i kushtohet
pavarësisë relative të traditës letrare
gojore nga realiteti historik, që në
rastin e eposit është më e madhe. Pre-
historia dhe historia në folkloristikë
ndahen në pikat ku lidhen e ndahen
epika legjendare dhe ajo historike.
 Koha e lire faqe 20

P
ër të krijuar një imazh sa më të
pëlqyeshëm dhe të bukur, së
pari, duhet të kemi parasysh që
të jemi të mirinformuar lidhur me
Si të mbrojmë veten nga produktet
mënyrën se si duhet të mirëmbajmë
vetveten. Shumë probleme dalin nga
amatorizmi në fushën e kozme-
tologjisë, si rrjedhojë e mospasjes së
një ligji profesional, një licensë të
kimike të kozmetikës ?
ushtrimit të profesionit për të cilën
duhet të testohesh si dhe të krijosh
kushtet e sigurisë për klientin. Disa
këshilla të domosdoshme dhe praktike
se si duhet të mbrohemi kur jemi të
pranishëm në një ambient që nuk ju
pëlqen, ku nuk keni siguri për profe-
sionalizmin e kozmetistit. Kozme-
tologjia është shkenca që përfshin artin
e Parukerisë, Estetikës dhe Derma-
tologjisë estetike.

BOJA nUK E DËMTOn

FLOKUn
Së pari, duhet të kemi informacionin e
duhur për shkallën e profesionalizmit
të parukierit apo estetistit që zgjedhim.
Më shumë rëndësi duhet t’i jepet mo-
menteve kur do të na duhet të përdorim
prodhimet kimike siç janë koloret, per-
manentet, produktet për shtrirjen e
flokut, shampot e ndryshme, xhel,
brilantinë etj.
Nuk është e vërtetë që kolori
e dëmton flokun. Më shumë dëmtimi i
tyre vjen nga vetëpërdorimi jo i saktë
dhe pa kriter i produkteve të caktuara,
i produkteve të ndryshme për mirëm-
bajtjen e flokut ose në disa raste, nga
pakorrektësia dhe paaftësia, mungesa
e informacionit mbi estetikën e zbat-
uar.
Nga studimet e bëra, struktura e flokut
ka një element të rëndësishëm, pig-
mentin melaninë, i cili prodhon kolor,
kështu që depozitimi i kolorit artificial
nga një profesionist brenda rregullave,
nuk e dëmton por e përmirëson gjend-
jen e flokut.
Edhe në përdorimin e bo-
jërave popullore duhet të tregoni ku-
jdes sepse koloret që ekzistojnë,
pavarësisht nga çmimi, duke mos qënë
nën një sistem kontrolli, kanë mungesë
produktesh mbrojtëse, dhe ushqyes për
flokun që duhet ta kenë në përbërjen e
tyre. Si rezultat i mungesës së cilësisë
së koloreve, konstatohet një prishje,
dëmtim i strukturës së flokut. Një nga
bojërat popullore është kënaja
Henna (Këna)- është një produkt
natyral që preferohet nga shumë per-
sona pasi është me përbërje organike.
Në përdorimin e saj duhet të tregoni
kujdes pasi shkakton tharjen e flokut si
dhe krijon zbokth. Si rezultat, shkak-
ton rënien e flokut. Përdorimi i kënasë,
këshillohet në flokë të yndyrshëm, por
gjithmonë pasi konstatimi të bëhet nga
specialisti.
KORREKTORËT
Në shumë raste, për kolorimin e flokut
, përdoren korrektorët. Korrektorët
janë korrigjues të kolorit të flokut dhe
përdoren në rastet kur gjatë kolorimit
janë bërë gabime si krijohen vende të
pangjyrosura, apo nuk del ngjyra e
kërkuar. Një parukier profesionist nuk
duhet të përdorë korrektorin në një
klient të përhershëm, për arsye të diza-
vantazheve të përdorimit të tij.
1. Qëndron shumë pak në flokë. Pas 1
apo 2 larjeve bie.
2. Humbet shkëlqimin e flokut dhe e
nxjerr atë të zbehtë.
3. Dëmton strukturën e flokut
4. nuk është “ kolor”, nuk hyn tek
koloret e qëndrueshëm.
Nëse në flokun tuaj është
përdorur korrektor, ju e vini re shumë
shpejt dhe sërish do të ktheheni tek
profesionisti për të konstatuar prob-
lemet me flokun. Në përgjithësi kor-
rektori përdoret tek klientët që vijnë
vetëm një herë, siç janë turistët apo
klientët e rastësishëm, por lidhur me
efektet që ka në flok këshillohet të evi-
tohet përdorimi i tij.
Formula të gatshme për
kolorimin e flokëve nuk ka. Pas kon-
sultimeve me specialistin dhe testimit
që i bëhet llojit të flokut, atëherë mund
të vendosni të qetë se cili do të jetë
kolori i flokut tuaj. Koloret profesion-
ale janë të ndara në 4 tipe;
Temporan- aplikohet gjith-
monë tek klientët që më parë nuk kanë
bërë kolorime, pra në flokë natyralë.
Semipermanente- aplikohet për të
provuar kolore të ndryshme në tufa të
vogla flokësh për të
parë reagimin e
kolorëve të
ndryshëm në të
njëjtin flok. Dhe
për të patur një sig-
uri 90-100% për
kolorin që do të jetë
përfundimtar.
Kuazipermanente-
një kolor që bëhet
për të përcaktuar
kohën e operacionit
dhe forcën e pro-
duktit që do të për-
doret.
Permanente:
Është tipi i tat, tek mishi i peshkut. Gjithashtu tek
kolorimit gjatë të
cilit floku ndikohet tërësisht nga kolori
dhe kolori zgjat në kohë.
Në varësi të shkakut për të cilin bëni
kolorimin e flokut dhe në konsultim
me parukierin, bëhet dhe përzgjedhja e
tipit që do të përdoret. Ajo që përcak-
ton saktë se cili nga tipet e kolorit është
i përshtatshëm për flokun tuaj është
analiza që i bëhet flokut. Përpara se të
bëni një operacion kolori , duhet të
kryeni disa teste: 1. Testi i alergjisë.2.
Testi i zgjedhjes së ngjyrës. 3. Testi i
elasticitetit dhe porozitetit të flokut.
nGA FRUTAT,
TEK KOZMETIKA
Vitaminat janë të dobishme për
lëkurën. Për të patur një lëkurë të shën-
detshme dhe të bukur, frutat dhe
perimet janë të pasura me vitamina të
cilat ndihmojnë për një lëkurë të shën-
detshme dhe të freskët. Nëse doni të
evitoni produktet kozmetologjike të
përbëra dhe nga kimikate, ngrënia e
frutave dhe perimeve është jo më pak e
dobishme për lëkurën tuaj. Për të ditur
produktet ushqyese të duhura, të cilat
kanë ekuilibër vitaminash, duhet të
merrni mendimin e ekspertëve. Por,
cilat janë vitaminat që kanë prioritet
për dobishmërinë e tyre në ushqyerjen
e lëkurës si dhe në mbrojtjen e saj nga
dielli.
Antioksidantët:
E fillojmë nga vitmina A. betakarotina.
Betakarotina gjendet tek pjepri, karro-
uji, qumështi, si dhe këto të fundit
përmbajnë vitaminën E. Të tjera vita-
mina të rëndësishme për lëkurën gjen-
den tek brumërat, tek perimet vajore
dhe tek gjalpi.
PERIMET E GJELBRA
DHE VAJORE:
Perimet e gjelbra dhe me përbërje va-
jore përmbajnë vitaminën H, specat,
patëllxhanët, lulelakra, domatet etj.
Gjithashtu, vitaminën H e gjejmë tek
frutat e detit dhe kivit. Ndërsa vitami-
nat H dhe C, gjenden në shumë bimë
vajore.
KOZMETIKA
DHE VITAMInAT:
Vitaminat për të cilat folëm më sipër
që ndodhen tek shumica e frutave dhe
perimeve të ngrënshme, janë pak a
shumë ( pa kimikate) esenca bazë e
produkteve kozmetike që përdor një
kozmetist, por sekreti është se ato qën-
drojnë të fshehura në formulat e krem-
rave solarë dhe kremrat që përdoren
pas djegies së lëkurës nga dielli.
Gjithashtu, është vërtetuar se konsum-
imi i këtyre vitaminave nëpërmjet fru-
tave dhe gjellëve të gatuara me perime,
stimulon rigjenerimin e lëkurës nga
celulitet.
Vitamina C mbron organizmin nga
proceset oksiduese ndërsa vitmina A
eliminon aciditetin në stomak dhe në
zorrë si dhe ndihmon në procesin e
hidratimit.
PERGATITI AnILA HOXHA
 Koha e lire faqe 21

Horizontalisht
1 Emer mashkulli, mbi bazen
e turqishtes.
6 Grumbull i madh.
11 Jo hyj.
14 Neurologji.
15 Aktorja, Besa.
16 Emer i huaj femre.
17 Kengetar yni.
19 Armiku i Budes.
20 Shkopi qe ia kalojne atletet
njeri-tjetrit gjate nje gare
vrapimi (Sh.Shq.).
21 K.F. italian.
23 Ish-futbollisti gjerman,
Valter.
24 Kengetarja e njohur, Foks.
25 Dhanorja e peremrit
"dikush".
29 Prove. 30 Kampionia.
31 Legjendat. 33 I afermi.
36 Regjisorja, Grabocka.
37 Takim i nivelit te larte.
38 Emnak i Amires. 39 Regjisori
i njohur, rrahmani.
40 Ai qe interpreton ne film.
41 Sheshi. 42 Bujtine.
44 Burimet e ndricimit.
45 Emer i huaj femre.
47 Autoritet. 48 Venia e notave.
49 Gjendje shqetësimi e me
kokëçarje. 54 Adut.
55 Marrje e tipareve italiane.
57 Dafine. 58 Emri i Ataturkut.
59 Ira, meria. 60 Organizate ter-
roriste baske.
61 Morale.
62 Liber hartash.

Vertikalisht
1 Vendes. 2 Hall.
3 Lloj motociklete e Suzukit.
4 Kengetari, Vladi. 5 Këshilltarja
ligjore e ngarkuar për kryerjen e
disa veprimeve juridike. 6 Lloj
kemishe. 8 Rend namazi ne xhami.
9 Territoret ku sundojne imamet.
10 Vazhdimet. 11 Pergenjeshtrimet.
12 Emer mashkulli ilir.
13 K.F. nga Prizreni. 18 Special
Tertiary Admissions Test.
22 ... Vegas. 24 Figure mitike
greke. 25 Gamile. 26 Emri turk per
Pejen. 27 Vizatimi qesharak.
28 Ajo qe lidh brigjet e nje lumi.
31 Ama e bletes. 32 International
Maritime Organization.
34 Lloj lende plasese. 35 Pasuri e
patundshme. 37 Latohet. 38 Perzg-
jedhesi i kombetares shqiptare,
Han. 40 Që i mungon gjallëria
(fig.). 41 Shtet fqinj i Turqise.
43 Qytet ne Nigeri. 44 Lloj vegle
pune. 45 Botime te pervjetshme
kalendarike. 46 Shenjë që përfaqë-
son një tingull muzikor (sh.shq.).
47 Kengetarja, Hoxha. 49 I moshes
se trete. 50 Udhezim (ang.).
51 Lloj varke portogeze.
52 Ish-futbnollisti brazilian,
Milton Queiroz da Paixao.
53 Vend ne Rusi.

në vendet e zhvilluara përqindja e të

A e dini se...
rritureve qe martohen ka rënë nga
72% ne 1970 në 60 % ne 1996. Mundësia për divorcim në martesën e
parë u rrit nga 50% në 67%. Mundësia për divorcim në martesën e
dytë është rreth 10 % me e lartë se në martesën e parë.
Sherbimi Postar i SHBA dërgon rreth 43% të postës botërore, nd-
jekësi më i afërt është Japonia me 6 %.
në përëndim njerëzit ndërrojnë shtepi mesatarisht 1 herë në 7 vjet.
Gjysma e popullisë së botës është nën moshën 25 vjeç.
një njeriu i duhen 12 vjet për të numëruar nga 1 deri në 1 miliard.
merrte fronin.
Ivani i IV. i cili erdhi në pushtet në vitin 1533 në Rusi, vrau djalin e
vet me pretendimin se synonte ti merrte fronin.
Formuesi i ëmimit nobel, Alfred nobel në
fakt ishte një fabrikator dinamiti.
nëse damarët e njeriut do të vendoseshin njeri pas tjetrit do të mund
të përshkronin Ekuatorin
2 herë. Hyrja e folesë së milingonës drejtohet përherë nga Veriu.
Strucat i kanë sytë më të mëdhenj se truri. nëse do të mund të për-
dornim 13% të trurit, do të mund të shfaqeshim nga një vend në një
tjetër.
Breshka mund të ecë me 10 km në orë. Peshkaqenët nuk sëmuren.
në fytyrën e një maceje ndodhen 146 muskuj. Milingonat e ndjejnë
tërmetin që më parë dhe dalin menjëherë nga foletë.
njeriu më i gjatë është 2.75 cm Mjalti mund të qëndrojë pa u pr-
ishur 3000 vjet dhe për këtë arsye dylli i mjaltit përdoret për pro-
cesin e mumjazimit.
Pergatiti A.Hoxha
 Red Driving School
Instruktori Shqiptar
Artan Jakupi
ne sherbimin tuaj
Menyra me e lehte per te
marre patenten
angleze
Ju ndihmojme edhe per
Mesimi i pare
marrjen e testit te
£15 ora teorise
Mesimet e tjera £20 Kontaktoni Artanin
Per 10 ore £190 07769628835
Transportojmë makina
dhe mallra për në
Shqiperi apo Kosovë
Na kontaktoni:
07585802477
ALBA-TRANSPORT
ofron £50 zbritje
për të gjithë ata që
do të marin pjesë
në spektaklin e
madh “Miss
Albania Britani”
 english faqe 23

BY Ann ELSDOn

Expect the unexpected in this

mountainous Adriatic country
whose citizens weren't allowed to
Albania hidden for so long
own cars until 1991 cona, Bari, Brindisi and Trieste in Italy
to Durres or Vlora; from Corfu,
A wriggling snake tossed into our path Greece, to Saranda. Rates vary accord-
by a scary-looking guy sipping Turk- ing to season. By road, buses from Is-
ish coffee with his cronies at a side- tanbul, Athens, Sofia, Ulcinj
walk caf stopped me in my tracks. (Montenegro). An advisory against
Everyone stared to see what would travel near the border of Kosovo con-
happen next. But when he suddenly tinues.
picked the snake up, stroked it and When to go: Spring and fall (until No-
grinned, I realized it was a joke - vember) are the best times.
maybe. Where to stay: All hotels below can be
Only a couple of hours earlier, we had booked through
crossed the border in a battered Mer- www.albaniahotel.com.
cedes taxi from Montenegro to Shko- Shkodra: Hotel Mondial, across from
dra, in northern Albania, and were the currently closed International Caf,
quickly learning to deal with the unex- former haunt of Shkodra's intellectu-
pected, and be scrutinized up-close by als. It has a lovely terrace bar and
people not used to seeing tourists. restaurant, great for people-watching.
Not surprising, since for 41 years until $87 double with breakfast.
his death in 1985, Communist dictator Tirana: Hotel Tafaj, centrally located
Enver Hoxha sealed off Albania with restored 1930s Italianate villa with
electric barbed-wire fences to keep the tranquil garden filled with caged song-
inhabitants in and foreigners out. As he birds. $101 double with breakfast.
Nazis arrived in 1943. There is plenty raki, a local drink. who lived in a smaller house next door, Gjirokastra: Kalemi, restored tradi-
put it, "Why should we turn our coun-
of Communist-era nostalgia, but some In a slightly beaten-up rented car, we showed us the slits for guns, lookouts, tional fortified stone house. Ask for the
try into an inn with doors flung open
of the Stalinist legacy has been jazzed inched south along twisting, moun- and secret hiding places, and the ornate "Pasha" room with great views of the
to pigs and sows, to people with pants
up. Grim Soviet-era apartment blocks tainous roads under repair, past screened balconies from where women town below and the fortress. $43 dou-
on or no pants at all?"
are painted in brilliant psychedelic grandiose new gas stations attached to watched the men drink coffee and ble, with huge breakfast.
The current minister of tourism has no
stripes, one of the projects of Mayor bars and restaurants, some with foun- smoke hookahs. The European Union Berat: Mangalem, a traditional Berati
qualms about flinging open the doors.
Edi Rama, an artist and leader of the tains outside, some with Las Vegas-in- paid to repair the roof, she said, but not house in the old Muslim quarter. Pop-
He is hoping to entice curious foreign-
opposition Socialist Party. The former spired interiors. Sheep grazed, or were to maintain the house, so it's not habit- ular local restaurant and bar down-
ers to discover Albania's stunning
Palace of Culture, now the Opera, was slaughtered publicly in roadside able. Her grandfather dreams of turn- stairs. $43 double with breakfast.
southern Adriatic coast, snow-peaked
showing the musical Chicago. The "mish" kiosks; rusting oil derricks in- ing it into a museum. Getting around
mountains, historic towns, hilltop
Bllok, an elegant neighbourhood for- dicated an oil industry we had known Although Gjirokastra was designated a Car rental: In Tirana, Avis offers the
fortresses and ancient monuments that
merly the private enclave of Commu- nothing about. "Museum City" in 1961, and declared cheapest rates, but insurance coverage
have been hidden for so long in the
nist Party honchos, is now full of lively We looked for the turnoff to Byllis, one a UNESCO world heritage site in on gold credit cards is not honoured in
shadows of neighbouring Montenegro
bars, cafs and restaurants serving ex- of the most important Illyrian, Roman 2005, the stone slate roofs of many fine Albania. A tiny Chevrolet Matiz, not
a nd Greece.
cellent Italian- and Turkish-influenced and Byzantine sites being excavated. historical houses have collapsed, recommended for the road conditions
The uneasy transition from Commu-
food to trendy young crowds. After several failed efforts, we decided wooden balconies have rotted. Some but the only car available, cost $416
nism to democracy scared off tourists,
Among smartly dressed we would try again on the way back. have been abandoned by owners who for one week. Offices at the Sheraton
particularly when in 1997 a failed
businesspeople in the bar of a new After about seven hours, we reached have moved abroad to seek work, and or Rogner Hotel.
pyramid scheme plunged the country
five-star hotel, there's a feverish air of Gjirokastra, 25 kilometres north of the efforts to restore these buildings are www.avisalbania.com
into economic ruin and near-anarchy.
deals being done, money being made. Greek border. It is an extraordinary, moving slowly, although the United Buses: You can get to most places very
But in the last few years, roads have
Gleaming glass towers dot the city, ash-grey stone town, precariously Nations is contributing funds. cheaply on local buses and minibuses,
been cleared of car-jackers, armed
Mercedes and Hummers crowd the hanging onto Gjere mountain. The After four days - not nearly although it's sometimes hard to figure
gangs jailed, and the democratically
roads. I heard of a man who started out birthplace of Hoxha, and also of Ismail enough time to explore Gjirokastra and out where to find them. Pay for tickets
elected government is trying to deal
selling peanuts who now buys apart- Kadare, Albania's most famous writer, nearby archeological sites - we drove on the bus.
with corruption. Now, the country is a
ment buildings with cash. it is a rare example of a preserved Ot- back north, sharing the road with pro- Trains: trains go to few places and are
safe option for enterprising travellers.
But few people share the new wealth. toman town. cessions of Mercedes, along with in- slow. Everyone there told us not to try
On the bus from Shkodra to Tirana, the
In the shadow of the monument to We wasted no time in taking genious homemade vehicles, donkeys, it.
capital, I looked out at women wearing
Skanderbeg, the 15th-century hero a heart-pumping hike up the steep, nar- horses and carts carrying loads of hay. Tours to Albania can be arranged
tunics over baggy white trousers,
who tried to stem the Ottoman con- row, winding cobblestoned streets to We arrived at the ancient town of through British-based Regent Holi-
heads swathed in scarves, toiling with
quest, Roma squeegee-women kissed the menacing fortress that towers over Berat. In an area of spectacular natural days, www.regent-holidays.co.uk. Be-
wooden hoes and pitchforks in fields
the hood of a Mercedes stuck in traf- the town. This is the site of the original beauty and massive snow-streaked ginning next May, the ship
scattered with over 750,000 concrete
fic, then kissed the driver's hand, hop- city where, until the 13th century, mountains, Berat's distinctive white, easyCruiseOne, part of the EasyJet
bunkers built throughout the country
ing for a few lek, the Albanian everyone lived within its walls. many-windowed houses climb the empire, will stop for one day in
by Hoxha to repel possible invaders.
currency. Money-changers waving Through a thick nail-studded door, past sides of a steep hill to a medieval Saranda in southern Albania on a one-
White minarets punctuated each town.
fistfuls of cash darted desperately be- the snoozing guard and a snarling dog citadel. Within these walls people still week cruise through the southern Adri-
The laments of traditional Albanian
tween cars, while small boys tried to chained somewhere deep within the re- live along narrow alleyways clustered atic. Currency: Smaller hotels and
songs segued into the blare of home-
sell a few cigarettes. cesses of pitch-black vaults, we groped around several frescoed medieval restaurants will not accept credit cards;
grown rap from the bus loudspeakers
The city's infrastructure our way beyond Second World War churches. At the foot of the hill, in the euros are preferred - bring lots of them.
as we lurched along the dusty crater-
strains under the new consumerism anti-aircraft guns poking out from Muslim quarter, the minarets of three Leks, the local currency, available
filled road on the outskirts of Tirana.
and a population that has doubled to al- stone arches toward an interior court- mosques dating to the 16th century from ATM machines in the larger
Squeezed between half-finished build-
most a million in the past five years. yard. There, a U.S. spy-plane, shot look across the River Osum to Gorica, cities.
ings, and new, brightly painted gated
Garbage is everywhere; even in the down during the Cold War, sat decay- the old Christian area. To bring: A small flashlight,
developments, dozens of makeshift
countryside, plastic bags flutter from ing next to cannons in what had been a A three-hour drive from Tirana, Berat handy in blackouts and when scram-
garages and car washes, sometimes
trees and shrubs. The roads and side- 14th-century marketplace. was the only place where we saw a few bling around crumbling old fortresses
nothing more than a pile of used tires
walks are often in bad shape, and Eventually we found a woman guard tourists. Strangely, it was the only and monuments. Also, a good road
and a plastic hose, cater to a population
brownouts are frequent. who opened up the chilling cells place where we encountered any hos- map - Freytag & Berndt series is fairly
that has been allowed to own cars only
As we travelled around the country in scratched with graffiti by political pris- tility - but only from young kids and reliable.
since 1991.
search of Roman sites and medieval oners who were tortured and executed teenagers. Reading: The Albanians, by Miranda
Amid the din of Tirana's
Ottoman towns, we found that tourists there, she said, until 1968. Astonish- We never did find Byllis. It Vickers, gives a detailed overview of
chaotic traffic (in a city of 750,000
are pretty much left to find and explore ingly, deep within the castle walls we wasn't on the road map. Like much Albanian history; Ismail Kadare's
with 250,000 cars, few people have
sites alone - which is appealing and re- discovered a desolate bar where we else in Albania, it takes a bit of effort to Chronicle in Stone, a novel about
driving licences), it was impossible not
freshing if you like off-beat travelling. shivered over a cold beer while listen- discover all the cultural riches that are Gjirokastra's resistance to Italian and
to feel the energy, optimism and entre-
There are no tourist bureaus, and many ing to local pop music on a boom box. waiting to surprise and reward the de- German occupation during the Second
preneurial spirit that are slowly bring-
places of interest are not signposted. The next day, two small boys pointed termined traveller in what might be the World War; the Bradt Guide to Alba-
ing about change to the country.
Instead, we got directions from local the way to the twin-towered Zekate last country in Europe to be "discov- nia by Gillian Gloyer is very useful;
In the capital, little remains of 400
people who rushed to show us the way House, one of the grandest and monu- ered." the In Your Pocket series of city guides
years of Ottoman rule, except for the
whenever they saw us lost and con- mental of the Ottoman fortified houses IF YOU GO produced in Albania can be down-
18th-century mosque of Et'Hem Bey.
fused. When we could only communi- built by wealthy merchants and Getting there: By air, British Airways loaded free from
Italianate government buildings are re-
cate in pidgin Italian, or mime, they landowners perpetually nervous about from London Gatwick to Tirana from www.inyourpocket.com. Useful site:
minders that Mussolini's troops occu-
gave us flowers or brought another enemies. The owner's granddaughter, $345 return. By sea, ferry from An- www.albaniatourism.com.
pied the country from 1939 until the
 Call
C
Albania
A
Alb
ban
nia Landline
L
Landline
dli

Landline
Landli
ine Mobile

Turkey
Tu
urkey 1p
p 8p
Top-up
Top-up
o
Lycamobile
Ly
ycamobile PLUS to Lycamobile
Ly
ycamobile PLUS
Macedonia
M
Macedo i 13p
donia 13p 29p
29
FREE Minutes FREE T
Texts
e
exts

£30 2000 2000

negrro 17p
Montenegro
Monten p 29p
£20 800 800
Greece
Grre
eece
e 4p
p 16p
£10 400 400 K
Kosovo o 7p
7p 29p
29
£5 150 150
For your FREE Lycamobile SIM
visit www.lycamobile.co.uk or call 020 7132 0322
Buy and top up online or in over 115,000 stores

Customers may not be able to use Electronic

Eleectronic Top-Up
Top-Up
o at all locations where
where the top-up
top-uup logo appears

No connection fees apply to national, Inter

International,
natioonal, (excluding Lycamobile
Lycamobile W World
orld pr
promotion)
omotion) texts and mobile calls to different
difffferent operators. Pr
Promotion
omotion valid frfrom
om
m 11th February 2011 until 15th of May 2011.
* 2000 free
free minutes and 2000 fr ee texts L
free ycam mobile PLUS to L
Lycamobile ycamobile PLUS when you top-up for £30. 800 fr
Lycamobile ee minutes and 800 fr
free ee texts fr
free om L
from ycamob
Lycamobilebile PLUS to Lycamobile PLUS when you top-up for £2
Lycamobile 20. 400 fr
£20. ee minutes and 400 fr
free ee texts fr
free om L
from ycamobile
Lycamobile e PLUS to L ycamobile PLUS when you top-up
Lycamobile
for £10. 150 free
free minutes and 150 free
free texts from
from
o Lycamobile
Lycamobile PLUS to Lycamobile
Lycamobile PLUS when you to op-up for £5. The free
top-up free minutes and texts araree only valid during the pr
during omotional period and only for the first 2 top-ups
promotional top--ups in any calendar month. The free
free minutes are
are valid fo
or 30 days fr
for om top-up. Once the fr
from ee minutes
free
free texts have been used or if all the free
and free free minutes and fr ee texts have expir
free ed, L
expired, ycamobile PLUS
Lycamobile S to Lycamobile PLUS calls will be charged at 7 pence per min and L
Lycamobile ycamobile PLUS to L
Lycamobile ycamobile PLUS tex
Lycamobile xts will be charged at 9 pence per text. The of
texts ffer
f may be
offer b withdrawn at any time in full or in part at the
discretion of Lycamobile
absolute discretion Lycamobile UK Ltd. unless
unleess the offer
offffer is withdrawn, it is valid from
from 05/01/2011 until
until 31/05/2011.
 ADELINA

KLODIANA

JONA XHESIKA VALBONA

MISS ALBANIA BRITANI

do të zhvillohet me 19 Qershor 2011
ENSUIDA
Nga ora 6.30pm-12.00 ne Assembly Hall Town
Hall King Street London W6 9JU
*Sfilata, *Show, *Muzike live*DJ*
*Lojëra shpërblyese*
2 Bileta Falas vajtje-ardhje MARSIDA

Londër-Tiranë
Supported by:
Londër-Prishtinë
si dhe shumë surpriza të tjera

E ftuar speciale kengetarja

magjepsëse Kaltrina Selimi
ofron £30 zbritje për
Rezervoni biletat të gjithë pjesëmarrësit në
Tel/fax:02082169527 “Miss Albania Britani”
info@thealbanian.co.uk që duan të udhëtojnë nga
Londra në Prishtinë MERGIME
Mob:07947177160 PERSIADA