Professional Documents
Culture Documents
Java Programlama Dili'nin Bilgisayar Destekli Öğretimi: Cahide ÜNAL, Ömer Faruk BAY
Java Programlama Dili'nin Bilgisayar Destekli Öğretimi: Cahide ÜNAL, Ömer Faruk BAY
Özet─ Bilgisayar destekli sistemlerin ve bilgi teknolojilerinin kullanımı hemen hemen her mesleğin önemli bir parçası
olmaktadır ve eğitim kavramlarını değiştirmekte, ayrıca çoğu üniversite ve eğitim kurumunun bilgisayar destekli
eğitimle ilgili yeni stratejiler planlamasına neden olmaktadır. “Bilgisayar Destekli Öğretim (BDÖ)” de teknolojinin yeni
ve etkin olarak kullanılabildiği bir öğretim tekniği olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada, bilgisayar destekli
öğretim kavramı ve esasları yanında Java dili derinlemesine incelenerek, Java programlama dilinin bilgisayar destekli
öğretiminin gerçekleştirilmesine yönelik bir uygulama tasarlanmış ve geliştirilmiştir. Java dilinin öğretimini
gerçekleştirmek için 10 bölümden oluşan bir eğitim yazılımı Authorware programı kullanılarak hazırlanmıştır. Her
bölüm sonunda bilgi ölçücü testler oluşturulmuştur. Bölümler Flash programıyla hazırlanmış animasyonlarla etkileşimli
hale getirilmiştir.
1926’da Pressley’in geliştirdiği ve ilköğretim makinesi Geliştirilen eğitim yazılımıyla Java programının en etkili
olan “şeker makinesi” eğitim-öğretim ortamına doğrudan bir şekilde öğretimi hedeflenmektedir. Bu çalışmada
Authorware eğitim materyali hazırlama programı
giren ilk mekanik araç oldu. Makine bir dizi soru kartı; bu kullanılarak Java programlama dilinin bilgisayar destekli
kartların sırayla gösterimini sağlayan bir kol; sunulan soru öğretimi tasarlanmakta ve geliştirilmektedir. Konuların
için yanıtı seçtiren bir dizi buton ve bir “ödül”(şeker)
sunma biriminden oluşmaktadır [2]. animasyonlu anlatımını sağlamak ve konuların daha etkili
öğretimini gerçekleştirmek için Flash gibi yardımcı
İlk bilgisayar destekli öğretim geliştirme çalışmaları programlar kullanılmaktadır.
1970’lerin başında, geleneksel öğretime destek Bu çalışmada Java programlama dilinin bilgisayar
mahiyetinde ortaya çıktı. Bilgisayarın eğitimde destekli öğretimi gerçekleştirilmektedir. Çalışmanın ikinci
kullanılmasına ilişkin ilk geniş kapsamlı proje sayılabilen bölümünde bilgisayar destekli öğretim hakkında kapsamlı
PLATO(Programmed Logic for Automatic Teaching bilgi verilmektedir. Üçüncü bölümde, Java programlama
Operation) ise üniversitelerde değişik disiplin alanında dili ile ilgili özet bilgiler verilmektedir. Dördüncü
öğrencilerin bilgisayar destekli öğretim gereksinimini bölümde, Java programlama dilinin bilgisayar destekli
karşılamak amacı ile geliştirilmiştir. TICCIT (Time- öğretimi için geliştirilen eğitim yazılımı hakkında bilgi
Shared Interactive Computer Controlled Information verilmektedir. Beşinci bölümde geliştirilen eğitim
Television) sistemi ise, 1977’de Texas ve Brigham yazılımı ile ilgili değerlendirme yapılmakta ve önerilerde
Üniversitelerince ortaklaşa geliştirilen ve özellikle bulunulmaktadır.
Matematik ve İngilizce derslerine yer veren bir projedir
[3,4]. 2. BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÖĞRETİM
Keser’in 1988’de “Bilgisayar Destekli Öğretim İçin Bir BDÖ, bilgisayarın bir amaç değil bir araç olarak
Model Önerisi” konulu doktora tezinin amacı bilgisayar kullanılmasıdır ve öğretmen-öğrenci-teknoloji üçgeni
destekli öğretimi ana hatlarıyla tanıtmak ve Türk Eğitim içinde gerçekleşir. BDÖ uygulamalarında öğretmen, ders
Sistemi’nde mevcut koşulları dikkate alarak ortaöğretim işleme yöntemlerini teknoloji sayesinde ciddi boyutlarda
kurumları için bilgisayar destekli öğretim model önerisi zenginleştirebilir. Geleneksel yöntemlerde aktarılmak
geliştirmeye yöneliktir [5]. istenen bilgi, öğrenciye, çağdaş eğitim yazılımları
sayesinde bugüne kadar hayal bile edilemeyen biçimlerde
Şimşek’in 1990’daki “Programlama dilleri öğretimi için aktarılabilir.
anlayışlı bir eğitim sisteminin tasarımı ve gerçekleştirimi”
adlı çalışmasında, anlayışlı eğitim sistemlerinde olması 2.1. Bilgisayar Destekli Öğretimin Olumlu Yönleri
gereken uzman modülü, öğrenci modeli, öğretici modülü
ve bunlar arasındaki ilişkilerle C programlama dilinin BDÖ’ nin olumlu yönleri aşağıda sıralanmıştır.
öğretimi gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma ayrıca diğer
programlama dillerinin öğretimi için de • Öğrenme hızı
kullanılabilmektedir [6]. • Katılımcı öğrenme
• Öğretimsel etkinliklerin çeşitliliği
Çomonoğlu 1990’daki “Pascal için bir bilgisayar destekli • Öğrenci etkinliklerinin ve performansının
öğretim sistemi tasarımı ve gerçekleştirimi” adlı izlenebilmesi
çalışmasında kullanıcının program adı, izleyeceği • Zamandan ve ortamdan bağımsızlık
yordamları ve değişkenleri başlangıçta ekrandan alınarak • Bilgisayar Destekli Öğretimin Olumsuz Yönleri
hangi ekler hangi noktalara yapılacağı belirlenip, yeni
• Öğrencilerin sosyo-psikolojik gelişimlerini
kaynak program oluşturulup, bu programın çalıştırılması
engellemesi
yöntemiyle Pascal programlama dilinin öğretimi
• Özel donanım ve beceri gerektirmesi
sağlanmıştır [7].
• Eğitim programını desteklememesi
Mutlu 2001’ deki “Java tabanlı bir eğitsel yazılım • Öğretimsel niteliğin zayıf olması
tasarımı” adlı çalışmasında Linux ortamında ve Java
programlama dili kullanılarak sanal ders programı 2.2. Bilgisayar Destekli Öğretimde Öğretmenin Rolü
geliştirilmiştir. Sanal ortamda eğitim merkezinin
hazırlamış olduğu 56 modüllük Calculus dersi içerikleri, BDÖ uygulamalarında öğretmen, bilgiyi aktaran kişi
sistemin gerektirdiği formata çevrilmiştir [8]. olmaktan çıkar ve bilgiyi bizzat arayan öğrenciyi
yönlendirici ve yol gösterici kişi olur. Hatta öğretmen de
Bu çalışmanın amacı Java Programlama Dilinin zaman zaman öğrencileriyle birlikte öğrenen rolünü
Bilgisayar Destekli Öğretimi için bir uygulama yazılımı üstlenecektir. BDÖ’ de öğretmen, öğrencileri için
geliştirmektir. bilgisayar teknolojisini kullanarak araştırma yapacakları
konuları belirleyen, onların bu çalışmalarını organize edip
yönlendiren, bulgularını analiz edip sonuçlar
BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ, CİLT: 2, SAYI: 1, OCAK 2009 3
çıkartmalarını isteyen bu sonuçları sunmalarını teşvik 2.5. Bilgisayar Destekli Öğretimin Öğretmene Faydaları
eden kişidir. Yine BDÖ’ de öğretmen, bilgisayar
teknolojisini sınıfında kabul eden, bu güçlü teknoloji • Eğitimde bilgi çağını yakalamak.
aracılığıyla konu anlatımını, ders işleme biçimlerini • Hemen her kurumda aranan bir mesleki yetenek
zenginleştiren ve böylece öğrencilerine çağdaş eğitim kazanmak.
olanaklarının kapısını açan eğitimcidir [9,10]. • Yeni bilgiler öğrenme ve kendini geliştirme
imkânı.
2.3. Bilgisayar Destekli Öğretimde Öğrencinin Rolü • Öğretmenlik görevini daha etkili bir biçimde
yerine getirebilmek.
BDÖ uygulamalarında öğrenci, problem belirleyici, bu • Öğrencilerin artan istek ve katılımları sayesinde
problemi çözme yolunda yöntemler geliştirici ve bir derslerin kolay işlenebilmesi.
bakıma kendi öğretmenliğini yapan öğrenci rolünü alan • Sınıf performansının artması,
aktif öğrencidir. Bilgiye öğretmen ya da kitapların
• Öğrencinin derse aktif katılımının sağladığı için
ötesinde bilgi teknolojilerinin sunduğu kaynaklara öğretmenin işini kolaylaştırır.
aracılığıyla da ulaşabileceğini farkeden öğrenci,
• Öğretmenin farklı seviyelerdeki öğrencileri
sorgulamak, araştırmak ve analiz etmek isteği duyar.
izleyerek onlara ayrı ayrı zaman ayırabilme
Çağdaş bilgisayar teknolojisinin kullandığı bir okul
olasılığı sağlar.
ortamında öğrenci, aradığı bilgiye hızla erişebildiği gibi,
• Kanaat için ek alternatif sunar.
bu bilgiyi verimli ve güçlü bir şekilde kullanabilir.
Bilgisayar teknolojisinin sağladığı son derece renkli, • En sıkıcı dersleri kolay ve zevkli hale getirerek
ilginç ve merak uyandıran medya aracılığıyla öğrenmenin öğretmene yardımcı olur.
keyifli bir aktivite olacağını hisseden öğrenci, belirlenen • Konuyu kaçıran öğrencilere, öğretmeni
eğitim hedeflerinin çok daha fazlasına ulaşabilir [9,10]. engellemeden konuyu tekrar etme olanağı
sağlanır.
2.4. BDÖ’in Öğrencinin Gelişimine Etkisi
2.6. BDÖ İçin Temel Gereksinimler
• Bağımsız öğrenme ve öğrenme sürecini
kendiliğinden başlatabilme. Öğretmenin okulunda ve sınıfında BDÖ uygulayabilmesi
için temel gereksinimler şunlardır:
• Paylaşarak ve ortak çalışabilme.
• Bilgiyi aktif şekilde araştırma ve sunma.
• Bilgisayar Donanımı
• Karmaşık olaylarla ve problemlerle kolayca baş
• Bilgisayar Yazılımları
edebilme.
• İnsan Kaynakları
• Kendine güven.
• Eğitim Programında Düzenlemeler
• Teknolojiyi her an ve her yerde etkili biçimde
kullanabilme.
2.7. Bilgisayar Destekli Öğretimde Yöntemler
• Kendi ilgi ve beceri alanını rahatça
belirleyebilme.
Bilgisayar destekli öğretimde, bilgisayar çok çeşitli
• Geleceğe pozitif bakma.
biçimlerde kullanılabilir ve farklı amaçlara yönelik ders
• Sorumluluklarını çabuk öğrenme ve yazılımları hazırlanabilir. Bu yazılımlar şunlardır:
üstlenebilme.
• Yaratıcılığın ortaya çıkmasını sağlar. • Alıştırma ve tekrar
• Sosyal iletişimde bulunma yeteneğini geliştirir. • Bire-bir öğretim
• Her öğrencinin kendi hızlarında ve düzeylerinde • Problem çözme
ilerleme olasılığı verir. • Deney ve laboratuar çalışması (benzetim)
• Kendine güveni arttırır.
• Eğitici oyunlar
• Problem çözme ve dikkatini bir problem üzerine
• Bilgi deposu
yoğunlaştırma yeteneğini geliştirir.
• Öğrencinin öğrenme zamanından tasarruf sağlar. 2.8. Bilgisayar Destekli Öğretim Uygulamaları
• Belgeleme, dosyalama ve belgelere başvurma
alışkanlığını kazandırır. Öğretmen, öncelikle, hem işlemesi gereken ders
• Önceki çözümleri araştırıp bunları yeni bir konularına, hem de elindeki BDÖ araçlarına yani
çözüm için kullanabilme yeteneğini geliştirme, donanıma, uygulama yazılımlarına ve eğitim
yeni çözüm bulmasını sağlar. yazılımlarına bakarak kendisine “bu araçlarla bu bilgiyi
• Matematik ve dil yeteneğini geliştirir. öğrencilerime nasıl aktarabilirim?” sorusunu sormalıdır.
• Paylaşım duygusunu geliştirir. Ders planları mevcut BDÖ araçlarına göre
• Daha çok bilgiye ulaşma imkânı verir. değiştirilmemeli, bu araçlar ders planlarına uygun bir
• Anında dönüt sağlandığı için kaçırılan ders veya şekilde kullanılmalıdır. BDÖ yöntemsel bazda
konu öğrenci tarafından tekrar edilebilir. incelendiğinde temel olarak 4 çeşit olarak uygulanabilir.
• Benzeşimler sayesinde öğrencilere özgü
mekânlar sağlar.
4 BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ, CİLT: 2, SAYI: 1, OCAK 2009
Tanımlayıcılar sınıf, metot ve değişken adları için Java’daki atama operatörleri +=, -=, *=, /=, %=, &=, |=,
kullanılır. Bir tanımlayıcı büyük veya küçük harf, rakam, ^=’dir.
alt çizgi ve dolar karakteri içerebilir. Sayısal bir ifadeyle
karıştırılmaması için bir rakam ile başlayamaz. Java harf 3.14. Kontrol İfadeleri
kipi duyarlılığı olan bir dildir [18].
Kontrol ifadeleri seçim, döngü ve sıçrama ifadeleri olarak
3.10. Veri tipleri üçe ayrılır.
Double
Kayan
64-bit
1.798x10308…. 3.14.3. Sıçrama ifadeleri
noktalı 4.9x10-324 arası
Kayan 3.403x1038….1.401x
Float
noktalı
32-bit
10-45-1 arası Java’nın sıçrama ifadeleri brek, continue ve return
ifadeleridir.
3.11. Değişkenler
3.15. Sınıfların Tanıtımı
Değişkenler, belli bir türdeki değeri belli bir isim altında
saklamaya yarayan program elementidir. Java’da bütün Sınıf, bir nesnenin şeklini ve doğasını tanımlar. Sınıf yeni
değişkenler kullanılmadan önce tanımlanmak zorundadır. bir veri tipi tanımlamaktadır. Bir kez tanımlanan bu yeni
tip, bu tipte yeni nesneler oluşturmak için kullanılabilir.
Tip tanimlayici[=değer][,tanimlayici[=değer]…] Bu yüzden, sınıf nesne için bir şablondur ve bir nesne
sınıfın örneğidir.
3.12. Diziler Örnek : class Kutu { double genislik;
double yukseklik;
Diziler(array) nesnedir; içerisinde belirli sayıda eleman double derinlik;
bulunur. Dizi tanımlamak için, tip dizi_değişkenadi[ ]; }
ifadesi kullanılır [19].
Çok basit sınıflar yalnızca veri ya da kodu içerirken, pek
3.13. Operatörler çok gerçek sınıf her ikisini de içerir. Bir sınıfın kodu, o
sınıfın verisine ulaşmak için bir arabirim tanımlar. Nesne
Aritmetik, bir artırma bir azaltma, ilişkisel, mantıksal, oluşturmak için new anahtar sözcüğü kullanılır.
atama, ?, string operatörü vardır.
8 BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ, CİLT: 2, SAYI: 1, OCAK 2009
Örnek : Kutu benimkutum=new Kutu( ); belirtildiğinde, ona sadece kendi sınıfının diğer üyeleri
benimkutum.derinlik=100; erişebilir [20].
Bir sınıfın örneğini oluşturduğunuz her seferde, sınıf 3.16.1. Static anahtar sözcüğü
tarafından tanımlanan her örnek değişkenin, kendine özgü
bir kopyasını içeren bir nesne oluşur. Bu değişkenlere Static olarak tanımlanan bir üyeye, sınıfından hiçbir nesne
erişmek için nokta(.) oparatörü kullanılır. Genel olarak oluşturulmadan önce ve hiçbir nesneye referans olmadan
nokta operatörü nesne içindeki örnek değişkenlere ve erişilebilir. Hem metotları, hem de değişkenleri static
metodlara erişmek için kullanılır. olarak tanımlanabilir. Static bir üyenin en yaygın örneği
main( ) metodudur.
Bir nesnenin örnek değişkenlerine yapılan değişiklik diğer
örnek değişkenler üzerinde geçerli olmaz [21]. 3.16.2. Final anahtar sözcüğü
3.15.2. Metotlara giriş Bir alt sınıf üst sınıfını tüm üyelerini içermesine rağmen,
üst sınıfın private olarak tanımlanan üyelerine erişemez.
tip metot_adi(parametre_listesi) { // metodun gövdesi
} 3.17.1. Super kullanımı
Burada, tip metot tarafından döndürülen veri tipini Bir alt sınıfın, üst sınıfa göndermede bulunması gerekirse
tanımlar. Eğer metot bir değer döndürmeyecekse, tipi bu, super anahtar sözcüğü kullanılarak yapılır.
void olmak zorundadır. Parametreler, çağrıldıklarında
metoda aktarılan argümanların değerini tutan 3.17.2. Yapılandırıcıların çağrılması
değişkenlerdir. Eğer metodun parametresi yoksa
parametre listesi boş olur. Bir sınıf hiyerarşisinde yapılandırıcılar türetilme sırasına
göre, yani üst sınıftan alt sınıfa doğru çağrılır. Üstelik
3.15.3. Yapılandırıcılar super( ), bir alt sınıf yapılandırıcısının içinde çalıştırılması
zorunlu ilk ifade olduğundan, super( ) kullanılsın ya da
Java, nesnelere oluşturulduklarında kendilerini ilk kullanılmasın bu sıra aynıdır. Eğer super( )
kullanıma hazırlama imkânı sağlar. Bu otomatik ilk kullanılmamışsa, her alt sınıfın varsayılan veya
kullanıma hazırlama işlemi bir yapılandırıcı kullanılarak parametresiz yapılandırıcısı çalıştırılır.
yapılır.
Bir sınıf hiyerarşisinde, alt sınıfa ait bir metot üst sınıftaki
3.15.4. Finalize( ) metodu bir metotla aynı ada ve tipe sahipse, alt sınıftaki metot, üst
sınıfındaki metodu geçersiz kılmış olur.
Finalize( ) metodu içinde, bir nesnenin yok edilmesinden
önce yapılması gereken eylemler belirtilir. Bir nesne 3.17.3. Final’ in kalıtımla kullanılması
serbest bırakılmadan önce, Java çalışma zamanı nesne
üzerinde finalize( ) metodunu çağırır. Bir metodun geçersiz kılınma işlemini kabul etmemek
için, tanımlamanın başına final belirteci kullanılır.
3.16. Metot ve Sınıflar
3.17.4. Object sınıfı
Bir üyeye nasıl erişileceği, erişim belirteçleri tarafından
belirlenir. Java’nın erişim belirteçleri: public, private ve Java’ da bütün sınıflar object sınıfının alt sınıfıdır. Bu,
protected’ dır. Protected, sadece kalıtım gerekli Object tipinde bir referans değişkeninin diğer herhangi bir
olduğunda geçerlidir. Bir sınıfın üyesi public belirteci ile sınıfın nesnesine göndermede bulunacağı anlamına gelir.
belirtildiğinde, programın diğer tüm kodu tarafından bu
üyeye erişilebilir. Bir üyenin sınıfı private olarak
BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ, CİLT: 2, SAYI: 1, OCAK 2009 9
3.18. Paketler sınıfa dahil ettiğinizde tüm değişken adları, kapsam
içinde birer sabit olarak bulunur.
Java’ da sınıf ad uzayını daha yönetebilir bölmelere
ayırma mekanizmasına paket adı verilir [22]. 3.19. İstisna Yönetimi
Varsayılan durumda Java çalışma zamanı sistemi Bir Java istisnası, kodun bir parçasında meydana gelen
başlangıç noktası olarak, geçerli çalışma dizinini kullanır. istisnai koşulu (yani hatayı) tanımlayan bir nesnedir.
Bu sebeple, paketler eğer geçerli dizinde ve bu dizinin alt İstisnai bir koşul ortaya çıktığında, bu istisnayı temsil
dizinlerindeyse kolayca bulunur. İkinci olarak, eden bir nesne oluşturulur ve hataya sebep olan metodun
CLASSPATH ortam değişkenini ayarlayarak bir dizin içine fırlatılır. Bu metodun kendisi istisnayı yönetmeyi
yolu yada yolları belirtilebilir. veya göz ardı etmeyi seçebilir. Java istisna yönetimi beş
anahtar üzerinden yönetilir. Bunlar try, catch, throw,
3.18.1. Erişim koruması throws ve finally’ dır [23].
Bir java kaynak dosyasında import ifadeleri, eğer varsa 4.2.1. Authorware
package ifadesini takiben ve herhangi bir sınıf tanımından
önce meydana gelir. import pkt1[.pkt2].(sinifadi |*); Macromedia Authorware, web ve online eğitim
uygulamalarında multimedya tabanlı bir yazarlık
Sinifadi belirtilir ya da Java derleyicisinin tüm paketi çözümüdür. Bir öğretim materyali geliştiricisi, bir eğitim
içermesi için bir yıldız kullanılır. tasarımcısı, eğitimci veya konu uzmanı olarak
multimedya tabanlı eğitim uygulamaları geliştirebilir,
Örnek : import java.util.Date; bunları öğrencilere Web, LAN veya CD-ROM üzerinde
import java.io.* ; sunabilir ve öğrencilerin sonuçlarını derleyerek verilen
eğitim değerlendirilebilir.
3.18.3. Arabirimleri tanımlama
4.2.2. Flash
Interface anahtar sözcüğünü kullanılarak, bir sınıfın
arabirimini onun uygulamasından tamamen özetlenebilir. Flash bir vektör grafik, animasyon ve etkileşim
Arabirimlerin örnek değişkenleri yoktur ve metotları programıdır. Flash’ta animasyonlar bir sahne üzerinde bir
gövdesiz olarak tanımlanmıştır. Arabirim bir kez zaman çizelgesi kullanılarak oluşturulur. Flash ile
tanımlandığında, çok sayıda sınıf onu kullanabilir. Ayrıca öğrencilerin dikkatini aktif tutmasını ve konunun özünü
bir sınıf da birçok arabirime sahip olabilir. kavramasını sağlayacak “animasyonlu” konu anlatımları
oluşturuldu.
3.18.4. Arabirimlerde değişkenler
4.3.Uygulamanın Bölümleri ve Tasarımı
Paylaşılan sabitleri basit bir arabirim tanımlanması ile
birden çok sınıfa aktarmak için arabirimler kullanılır. Bu Uygulama konular ve testler bölümünden oluşmaktadır.
arabirim tanımlanması istenilen değerler için ilk
değerlerin atandığı değişkenleri içerir. Bu arabirimi bir
10 BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ, CİLT: 2, SAYI: 1, OCAK 2009
Eğitim yazılımı toplam 10 bölümden oluşmaktadır. Bu Eğitim yazılımının kullanımı aşağıda anlatılmıştır.
bölümler öğrencilerin anlayabileceği şekilde çeşitli
kaynaklardan derlenerek oluşturulmuştur. Ekranda her 4.4.1. Eğitim yazılımının başlangıç ekranı
bölümün adı ve bölüm alt konu başlığı bulunmaktadır.
Ayrıca bu ekranda bölümün kaç sayfadan oluştuğu ve Resim 4.1’de gösterilen ekranda kullanıcı adını ve
öğrencinin kaçıncı sayfada olduğu görülmektedir. Ders soyadını girip Giriş düğmesine basarak programı
ekranında öğrencinin diğer bölümlere ulaşmasını başlatabilir. Ad ve soyad bilgilerinin girişinde yanlış
sağlayacak, istediği konular arasında rahatça yapıldığında Tekrar düğmesi kullanılarak doğru bilgilerin
dolaşabilmesini sağlayacak düğmeler bulunmaktadır. girişi sağlanabilir. Bu ekranda programa giriş yapılmadan
Öğrenci istediği bölüm ve konulara bu düğmelerle Çıkış düğmesine basılarak programdan çıkılabilir.
ulaşabilir.
4.3.3. Animasyonlar
Konu aralarında konuyu pekiştirici örnek etkileşimli Resim 4.2. Eğitim yazılımının ikinci ana ekranı
sorular bulunmaktadır. Bu sorular çoktan seçmeli sorular
olabileceği gibi sürükle bırak yöntemi ile oluşturulmuş 4.4.2. Konular bölümü
sorular olabilir. Öğrenci bu soruları tekrar tekrar çözebilir.
Öğrenciye dönütler anında verilir. Bu ekranda yazılımın bölüm isimleri ve testleri
listelenmiştir. Öğrenci bu ekranda istediği bölüm veya test
4.3.5. Seslendirme adına tıklayarak bunlara giriş sağlayabilir.
4.4.4.Testler bölümü
Eğitim yazılımındaki animasyonlara ulaşmak için Resim 4.12’de gösterilen düğmeye tıklandığında yine
animasyon düğmesine tıklamak gerekir. Bu düğmeye Resim 4.11’de gösterilen pencere ekrana gelir. Bu
tıklandıktan sonra Resim 4.9’da gösterildiği gibi ilgili pencerede eğitim yazılımının amaçladığı hedefler
animasyon ekranda gözükecektir. listelenir.
Resim 4.13. Ara düğmesi ve penceresi Şekil 4.18’de gösterilen düğme kullanılarak Resim 4.2’ de
gösterilen yazılımın ikinci ana ekranına ulaşılabilir.
4.5.5. Ses düğmesi
kaynak kitaplarından yararlanılarak eğitim yazılımının [5] H. Keser, “Bilgisayar Destekli Eğitim İçin Bir Model Önerisi”,
Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
içeriği hazırlanmıştır. Ankara, 10-20,1988
[6] B. Şimşek, “Programlama Dilleri Öğretimi İçin Anlayışlı Bir
Ders hedefleri, kavram haritası ve öğrenci zorlukları göz Eğitim Sisteminin Tasarımı Ve Gerçekleştirimi”, Yüksek Lisans
önüne alınarak konunun bilgisayar olanaklarıyla etkili bir Tezi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 16-
22, 1990.
şekilde öğretilmesi için konu 10 ana bölüme ayrılmıştır. [7] D. Çomonoğlu, “Pascal için Bir Bilgisayar Destekli Öğretim
Bu bölümlerde içeriklerine göre konulara ayrılmıştır. Her Sistemi Tasarımı Ve Gerçekleştirimi”, Yüksek Lisans Tezi,
bölüm sonunda öğrenciye bölüm özeti hazırlanmıştır. Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 29-
Ayrıca bölüm özetinden sonra öğrencinin bilgisini 53,1990.
[8] E. Mutlu, “Java Tabanlı Bir Eğitsel Yazılım Tasarımı”, Yüksek
ölçmesini sağlayacak 10 sorudan oluşan test Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü,
hazırlanmıştır. İstanbul, 37-58, 2001.
[9] N Demirci, “Bilgisayarla Etkili Öğretme Stratejileri Ve Fizik
Bütün bu aşamalardan sonra yazılım Authorware Öğretimi”, Nobel Yayın, Ankara, 41-95, 2003.
[10] E. Balki, “Bilgisayar Destekli Eğitim”, Akademik Bilişim 2002,
programı kullanılarak geliştirilmiştir. Yazılımda konular, Konya, 12-21 (2002
sözlük, hedefler, ara, ses, yardım, giriş ve kapat düğmeleri [11] H. Ekiz, Y. Bayam, H. Ünal, “Mantık Devreleri Dersine Yönelik
bulunmaktadır. Bu düğmeler öğrencinin yazılımı daha İnternet Destekli Uzaktan Eğitim Uygulaması”, The Turkish
etkili bir şekilde kullanılması için geliştirilmiştir. Online Journal of Educational Technology-TOJET, 2 (4): 1-8,
2003.
[12] B Akkoyunlu, Dr.G. İmer, “Türkiye’de Eğitim Teknolojisinin
Öğrenilmesi zor olan konularda öğrencinin konuyu daha Görünümü”, Çağdaş Eğitimde Yeni Teknolojiler, Anadolu
iyi kavraması için Flash programı kullanılarak Üniversitesi, Eskişehir, 160-168,1998.
hazırlanmış animasyonlara yer verilmiştir. Ayrıca [13] S. Uşun, , “ Dünyada Ve Türkiye’de Bilgisayar Destekli Öğretim”,
Pagema Yayıncılık, Ankara, 51-79,149-207,209-308, 2000.
programlama dillerinin öğrenilmesinde karşılaşılan [14] İnternet: Bilgisayarlar ve Eğitimde Kullanımı, Bizim Dergi.
zorluklar göz önüne alınarak örnek program parçalarının http://www.angelfire.com/al/AtaturkAnadoluMeslek/dergi.html#Bil
öğrenci kontrolünde adım adım çalıştırılmasına olanak gisayarlar%20ve%20Eğitimde%20Kullanım, 1997.
verilmiştir. Böylelikle öğrenci programı adım adım [15] N. Pekgöz, “Java”, Pusula Yayıncılık, İstanbul, 5-49,169-189,
2004.
çalıştırarak her adımda ne olduğunu görmekte ve sonra [16] H. Adeli, H. Kim, “Web-Based Interactive Courseware For
programın ekran çıktısını görmektedir. Structural Steel Design Using Java”, Computer-Aided Civil and
Infrastructure Engineering, 15: 158-166, 2000.
Konular seslendirilmiştir. Öğrenci istediği anda ses [17] S. Valley, “Learning Java with Jbuilder”, Insprise, USA, 9/1-
19/6,14/1,14/7, 2001.
düğmesine basarak konuların sesli anlatımına [18] J.M. Fernandez, “Java”, Linuxfocu Magazines, 1-4, 1998.
ulaşabilmektedir. Eğitim yazılımı kullanım kolaylığı [19] B. Güngören, “Java İle Temel Programlama”, Seçkin, Ankara, 209-
açısından CD veya internet ortamında 293, 2005.
kullanılabilmektedir. Böylelikle bu yazılım istendiğinde [20] H. Schildt, “Java 2”, Alfa Yayınları, İstanbul, 25-80, 2003.
[21] İnternet: The JavaTM Virtual Machine Specification.
internet üzerinden de kullanılabilmektedir. http://java.sun.com/docs/books/vmspec/html/VMSpecTOC.doc.htm
l, 1996.
Türkiye'de eğitim teknolojisi alanındaki çalışmalar [22] A.B. Altıntaş, “Java ve Yazılım Tasarımı”, Papatya Yayıncılık,
giderek artmaktadır. Ancak bunlar gereksinimleri İstanbul,131-154, 2003.
[23] B.S. Şenyurt, “Java İle 24 Kahve Molası”, İstanbul, 131-140, 2004.
karşılayamamaktadır. Özellikle yeni bilgi teknolojilerinin
eğitim kurumlarımıza girmesi çok yavaş olmaktadır.
KAYNAKLAR