Trường THCS Tịnh Bắc – Chuyên đề PT Bậc hai GV : Nguyễn Đức Nguyên

Chuyên đề Phương trình bậc hai

1. Cho phương trình x2 - 2(m + 2)x + m + 1 = 0 (1)

a) Giải phương trình (1) khi m = - 3/2
b) Tìm các giá trị của m để phương trình (1) có hai nghiệm trái dấu.

c) Gọi x1 , x2 là 2 nghiệm của pt (1) , tìm giá trị của m để: x1(1 - 2x2) + x2(1 - 2x1) = m2

2. Cho phương trình x2 - 2mx + 2m - 1 = 0

a) Chứng tỏ phương trình luôn có nghiệm x1 , x2 với mọi m.

b) Đặt A = 2(x12 + x22) - 5x1x2

+ Chứng minh A = 8m2 - 18m + 9

+ Tìm m sao cho A = 27
c) Tìm m sao cho phương trình có nghiệm này bằng 2 lần nghiệm kia.

3. Cho phương trình x2 - 2(m + 1)x + 2m + 10 = 0.

Tìm giá trị của m để biểu thức P = 10x1x2 + x12 + x22 đạt giá trị nhỏ nhất.

4. Cho phương trình x2 + mx + n - 3 = 0 (m, n là tham số)

a) Cho n = 0, chứng tỏ phương trình luôn có nghiệm với mọi m.

b) Tìm m và n để 2 nghiệm x1 , x2 của phương trình thỏa mãn hệ:

5. Cho phương trình (2m - 1)x2 - 4mx + 4 = 0

a) Giải phương trình với m = 1.

b) Giải phương trình với m bất kì.
c) Tìm giá trị của m để phương trình có nghiệm bằng m.

6. Cho phương trình

có 2 nghiệm là x1 và x2. Không giải phương trình, hãy tính giá trị của biểu thức:

7. Cho phương trình x2 + mx + m - 2 = 0.

Tìm m để phương trình có 2 nghiệm x1 , x2 sao cho x12 + x22 đạt giá trị nhỏ nhất.
8. Cho phương trình x2 - mx + m - 1 = 0.
a) Chứng minh rằng phương trình có nghiệm x1 , x2 với mọi m. Tính nghiệm kép (nếu có) của phương
trình và giá trị m tương ứng.

b) Đặt A = x12 + x22 - 6x1x2 b1) Chứng minh a = m2 - 8m + 8 b2) Tìm m sao cho A = 8

1
Trường THCS Tịnh Bắc – Chuyên đề PT Bậc hai GV : Nguyễn Đức Nguyên

9. Cho phương trình (m + 3)x2 - 3mx + 2m = 0 (1)

a) Giải phương trình (1) khi m = - 2 .

b) Tìm m để phương trình có 2 nghiệm thỏa điều kiện 2x1 - x2 = 3.

10. Cho phương trình x2 - 2(m + 1)x + m - 4 = 0

a) Giải phương trình khi m = 4.

b) Chứng minh rằng phương trình luôn có 2 nghiệm phân biệt với mọi m.
c) Gọi x1 , x2 là 2 nghiệm của phương trình.
d/ CMR biểu thức M = x1(1 - x2) + x2(1 - x1) không phụ thuộc vào m.

11. Cho phương trình x2 - 2(m + 1)x + m2 + 3 = 0.

a) Giải phương trình khi m = 129.
b) Tìm giá trị của m sao cho các nghiệm x1 , x2 của phương trình thỏa mãn :
2(x1 +x2) - 3x1x2 + 9 = 0.
c) Tìm một hệ thức giữa x1 , x2 độc lập với m.

12. Cho phương trình (m - 3)x2 - 2(m + 1)x - 3m + 1 = 0

a) Chứng minh rằng phương trình có nghiệm với mọi m.
b) Cho m = 5, không giải phương trình hãy tính giá trị của biểu thức:

A = x12 + x22 và B = x13 + x23

c) Tìm tất cả các giá trị của m để phương trình có các nghiệm đều là số nguyên.

13. Cho phương trình x2 - 2(m - 1)x + 2m - 4 = 0.

a) Chứng minh rằng phương trình luôn có 2 nghiệm phân biệt với mọi m.

b) Gọi x1 , x2 là 2 nghiệm của phương trình. Tìm giá trị nhỏ nhất của A = x12 + x22.

14. Cho phương trình (m - 1)x2 - 2mx + m + 1 = 0. Tìm m để phương trình có 2 nghiệm thỏa mãn:

15. Cho phương trình x2 - (2m + 1)x + m2 + m - 1 = 0.

a) Chứng minh rằng phương trình luôn có nghiệm với mọi m.
b) Chứng minh rằng có một hệ thức giữa 2 nghiệm độc lập với m.

16. Cho phương trình x2 - 6x + m = 0.

a) Xác định m để phương trình có 2 nghiệm x1 , x2 thỏa mãn x1 = 2x2

b) Tính theo m giá trị của biểu thức:

2
Trường THCS Tịnh Bắc – Chuyên đề PT Bậc hai GV : Nguyễn Đức Nguyên

17. Cho phương trình x2 + 2(m - 1)x - (m + 1) = 0.

a) Giải phương trình khi m = 3.
b) Tìm m để phương trình có một nghiệm nhỏ hơn 1, một nghiệm lớn hơn 1.
c) Tìm m để phương trình có hai nghiệm nhỏ hơn 2.

18. Cho phương trình x2 - 2(m + 2)x + m - 3 = 0.

a) Tìm m để các nghiệm x1, x2 của phương trình thỏa mãn (2x1 + 1)(2x2 +1) = 8
b) Tìm một hệ thức giữa x1 , x2 độc lập với m.

19. Cho phương trình x2 - 2(m - 3)x - 2(m - 1) = 0.

a) Chứng minh rằng phương trình có nghiệm với mọi m.
b) Chứng minh rằng phương trình không thể có nghiệm bằng - 1
c) Biểu thị x1 theo x2.

20. Cho các phương trình x2 + mx - 1 = 0 (1) và x2 - x + m = 0 (2). Tìm m để hai phương trình có ít
nhất một nghiệm chung. Tìm nghiệm chung đó.

Giải bài toán bằng cách lập PT bậc hai

1/ Một người đi từ TP A đến TP B cách nhau 60 km., sau đó trở về A. Tìm vận tốc lúc đi . Biết rằng
thời gian đi và t/g về ( Không kể t/g nghỉ ) là 5 h và v/tốc lúc đi nhanh hơn v/tốc về 10 km/h

2/ Một Ca nô chạy trên một con sông dài 30km. T/g ca nô đi xuôi dòng ngắn hơn t/g ca nô đi ngược
dòng là 1 h 30 phút. Tìm v/tốc thực của ca nô, biết vận tốc của dòng nước là 5 km/h.
Theo kÕ ho¹ch mét ®éi xe cÇn chuyªn chë 120 tÊn hµng. §Õn ngµy lµm viÖc cã 2
xe bÞ háng nªn mçi xe ph¶i chë thªm 16 tÊn míi hÕt sè hµng. Hái lóc ®Çu ®éi cã
bao nhiªu xe?
3/ Mét h×nh ch÷ nhËt cã chiÒu réng ng¾n h¬n chiÒu dµi 1m. NÕu t¨ng thªm cho
1
chiÒu dµi cña nã, th× diÖn tÝch h×nh ch÷ nhËt ®ã t¨ng thªm 3 m2. TÝnh diÖn
4
tÝch cña h×nh ch÷ nhËt lóc ®Çu.

4/ Nhµ trêng tæ chøc cho 180 häc sinh khèi 9 ®i tham quan. Ngêi ta dù tÝnh : NÕu
dïng lo¹i xe lín chuyªn chë mét lît hÕt sè häc sinh th× ph¶i ®iÒu Ýt h¬n nÕu dïng
lo¹i xe nhá lµ 2 chiÕc. BiÕt r»ng mçi xe lín cã nhiÒu h¬n mçi xe nhá lµ 15 chç ngåi.
TÝnh sè xe lín, nÕu lo¹i xe ®ã ®îc huy ®éng.

5/Mét tµu thuû ch¹y trªn khóc s«ng dµi 120 km, c¶ ®i vµ vÒ mÊt 6 giê 45 phót.
TÝnh vËn tèc tµu thuû khi níc yªn nÆng, biÕt r»ng vËn tèc cña dßng níc lµ 4km/h.

6/ Mét « t« chuyÓn ®éng ®Òu víi vËn tèc ®· dù ®Þnh ®Ó ®i hÕt qu·ng ®êng
120km trong mét thêi gian ®· ®Þnh. §i ®îc mét nöa qu·ng ®êng xe nghØ 3 phót
nªn ®Ó ®Õn níi ®óng giê, xe ph¶i t¨ng vËn tèc thªm 2km/h trªn nöa cßn l¹i cña
qu·ng ®êng. TÝnh thêi gian xe l¨n b¸nh trªn ®êng.

7/ Hai vßi níc cïng ch¶y vµo mét bÓ kh«ng cã níc vµ ch¶y ®Çy bÓ trong 2 giê 55
phót. NÕu ch¶y riªng th× vßi thø nhÊt cã thÓ ch¶y ®Çy bÓ nhanh h¬n vêi thø hai
trong 2 giê. Hái nÕu ch¶y riªng th× mçi vßi sÏ ch¶y ®Çy bÓ trong bao l©u?

3
Trường THCS Tịnh Bắc – Chuyên đề PT Bậc hai GV : Nguyễn Đức Nguyên

8/ Mét c«ng nh©n ph¶i hoµn thµnh 50 s¶n phÈm trong mét thêi gian quy ®Þnh.
Do t¨ng n¨ng xuÊt 5 s¶n phÈm mçi giê nªn ngêi Êy ®· hoµn thµnh kÕ ho¹h sím h¬n
thêi gian quy ®Þnh 1 giê 40 phót. TÝnh sè s¶n phÈm mçi giê ph¶i lµm theo dù
®Þnh.

4
Trường THCS Tịnh Bắc – Chuyên đề PT Bậc hai GV : Nguyễn Đức Nguyên

Bµi tËp H×nh tæng hîp

Bµi 1. Cho tam gi¸c ABC cã ba gãc nhän néi tiÕp ®êng trßn (O). C¸c ®êng cao AD,
BE, CF c¾t nhau t¹i H vµ c¾t ®êng trßn (O) lÇn lît t¹i M,N,P.
Chøng minh r»ng:
1. Tø gi¸c CEHD, néi tiÕp .
2. Bèn ®iÓm B,C,E,F cïng n»m trªn mét ®êng trßn.
3. AE.AC = AH.AD; AD.BC = BE.AC.
4. H vµ M ®èi xøng nhau qua BC.
5. X¸c ®Þnh t©m ®êng trßn néi tiÕp tam gi¸c DEF.
Bµi 2. Cho tam gi¸c c©n ABC (AB = AC), c¸c ®êng cao AD, BE, c¾t nhau t¹i H. Gäi
O lµ t©m ®êng trßn ngo¹i tiÕp tam gi¸c AHE.
1. Chøng minh tø gi¸c CEHD néi tiÕp .
2. Bèn ®iÓm A, E, D, B cïng n»m trªn mét ®êng trßn.
1
3. Chøng minh ED = BC.
2
4. Chøng minh DE lµ tiÕp tuyÕn cña ®êng trßn (O).
5. TÝnh ®é dµi DE biÕt DH = 2 Cm, AH = 6 Cm.
Bµi 3 Cho ®êng trßn (O; R), tõ mét ®iÓm A trªn (O) kÎ tiÕp tuyÕn d víi (O). Trªn
®êng th¼ng d lÊy ®iÓm M bÊt k× ( M kh¸c A) kÎ c¸t tuyÕn MNP vµ gäi K lµ trung
®iÓm cña NP, kÎ tiÕp tuyÕn MB (B lµ tiÕp ®iÓm). KÎ AC ⊥ MB, BD ⊥ MA, gäi H lµ
giao ®iÓm cña AC vµ BD, I lµ giao ®iÓm cña OM vµ AB.
1. Chøng minh tø gi¸c AMBO néi tiÕp.
2. Chøng minh n¨m ®iÓm O, K, A, M, B cïng n»m trªn mét ®êng trßn .
3. Chøng minh OI.OM = R2; OI. IM = IA2.
4. Chøng minh OAHB lµ h×nh thoi.
5. Chøng minh ba ®iÓm O, H, M th¼ng hµng.
T×m quü tÝch cña ®iÓm H khi M di chuyÓn trªn ®êng th¼ng
Bµi 4 Cho tam gi¸c ABC vu«ng ë A, ®êng cao AH. VÏ ®êng trßn t©m A b¸n kÝnh
AH. Gäi HD lµ ®êng kÝnh cña ®êng trßn (A; AH). TiÕp tuyÕn cña ®êng trßn t¹i D
c¾t CA ë E.
1. Chøng minh tam gi¸c BEC c©n.
2. Gäi I lµ h×nh chiÕu cña A trªn BE, Chøng minh r»ng AI = AH.
3. Chøng minh r»ng BE lµ tiÕp tuyÕn cña ®êng trßn (A; AH).
Chøng minh BE = BH + DE.

Bµi 5 Cho nöa ®êng trßn t©m O ®êng kÝnh AB vµ ®iÓm M bÊt k× trªn nöa ®-
êng trßn ( M kh¸c A,B). Trªn nöa mÆt ph¼ng bê AB chøa nöa ®êng trßn kÎ tiÕp
tuyÕn Ax. Tia BM c¾t Ax t¹i I; tia ph©n gi¸c cña gãc IAM c¾t nöa ®êng trßn t¹i E;
c¾t tia BM t¹i F tia BE c¾t Ax t¹i H, c¾t AM t¹i K.
1) Chøng minh r»ng: EFMK lµ tø gi¸c néi tiÕp.
2) Chøng minh r»ng: AI2 = IM . IB.
3) Chøng minh BAF lµ tam gi¸c c©n.
4) Chøng minh r»ng : Tø gi¸c AKFH lµ h×nh thoi.
5) X¸c ®Þnh vÞ trÝ M ®Ó tø gi¸c AKFI néi tiÕp ®îc mét ®êng trßn.

Bµi 6 Cho nöa ®êng trßn (O; R) ®êng kÝnh AB. KÎ tiÕp tuyÕn Bx vµ lÊy hai ®iÓm
C vµ D thuéc nöa ®êng trßn. C¸c tia AC vµ AD c¾t Bx lÇn lît ë E, F (F ë gi÷a B vµ
E).
1. Chøng minh AC. AE kh«ng ®æi.
2. Chøng minh ∠ ABD = ∠ DFB.
3. Chøng minh r»ng CEFD lµ tø gi¸c néi tiÕp.

5
Trường THCS Tịnh Bắc – Chuyên đề PT Bậc hai GV : Nguyễn Đức Nguyên

Bµi 7 . Cho tam gi¸c ABC (AB = AC). C¹nh AB, BC, CA tiÕp xóc víi ®êng trßn (O)
t¹i c¸c ®iÓm D, E, F . BF c¾t (O) t¹i I , DI c¾t BC t¹i M. Chøng minh :
1. Tam gi¸c DEF cã ba gãc nhän.
BD BM
2. DF // BC. 3. Tø gi¸c BDFC néi tiÕp. 4. =
CB CF