Hata Denetim Kodlamas

D Roddy Chapter 11

11.1: Giri
Eb/No artt ka Pe azal r
Gc artt rmak Grlty azaltmak kisi de masrafl 10-4ten daha az BER iin kodlama gerekir

Hata sezme (detection)

Daha kolay Yeniden iletim gerekir (Uydu iin kt)

Hata dzeltme (correction)

Forward Error correction (FEC)

Kodlama
Mesaja kod bitleri eklemek Kodlanmam bit dizisini (yani, mesaj ) geri elde etmek Codec

11.2: Do rusal Blok Kodlar

Linear Block Codes
Blok: Mesaj bloklara ayr l yor
k bitlik mesaj blo u: 2k adet farkl mesaj olabilir n-k adet kod biti eklenir: 2n adet farkl kod kelimesi
Bunlar n sadece 2k adedi kullan l r her mesaja bir kod Di erleri art k (redundant) kod kelimeleri olur

Hata oldu u zaman

Kod kelimesi ba ka kod kelimesine dn r
Kullan lmayan bir kod kelimesine dn rse (byk ihtimalle) Hata anla l r Hatta dzeltilebilir

Lineer: ki kod kelimesinin lineer kombinasyonu yine bir kod kelimesi

Mod 2 toplama (XOR): 0+0=0, 0+1=1+0=1, 1+1=0

11.2: Do rusal Blok Kodlar

Kod Oran (Code rate): rc=k/n r: (7,4) code: 4 bitlik mesaj 7 bitlik kod kelimesi r: tekrar kodlamas (repetition coding)
Mesaj blo u: k=1 bit Kod kelimesi n bit (mesaj bitini n defa tekrar) Majority vote: r. n=3 olsun
2 veya 3 tane 1 olursa : 1 2 veya 3 tane 0 olursa : 0 3 tane hata olursa dzeltilemez (az ihtimal)

11.2: Do rusal Blok Kodlar

r. E lik denetimi (parity check codes)
1lerin say s ift olacak ekilde bir bit eklenir

Hamming Uzakl
ki kod kelimesinin farkl oldu u bit say s

Kodun Hamming uzakl

Herhangi iki kelimenin minimum uzakl

Yandaki kodun Hamming uzakl 2dir

1 bitlik hatalar sezer 1 bitlik hatalar dzeltemez

11.2: Do rusal Blok Kodlar

Mesaj d, kod kelimesi c, rete matrisi G (4x7)
c=dG Gnin Nas l olu turuldu una girmiyoruz r: (7,4) kodu
G, yanda grlyor lk k sm birim matris (I4X4) Sistematik kod: Mesaj ierir [1 0 1 0]G=[1 0 1 0 0 1 0]

Kod zerken
PT kullan l r Parity check matrix H (3x7)

11.2: Do rusal Blok Kodlar

GHT=0 Bu yzden cHT=0 (syndrome) cR=cT+e (e hata vektr) s=(cT+e)HT=eHT 2n adet hata vektr olabilir Sendrom vektr 2n-k de er alabilir 2n-k-1 adet farkl hata kombinasyonu dzeltilebilir. Amac m z belli say da bitten olu an hatalar dzeltebilmek Hangi sendrom hangi hatalara kar l k gelir r. Hamming kodlamas nda sendrom vektr hatal bit pozisyonunu verir.

11.3: evrimsel (Cyclic) Kodlar

Do rusal kodlar n bir alt koludur
Dairesel bir kayd rma yine bir kod kelimesi ile sonulan r Shift register ve XOR ile gereklenebilir Belli k ve n de erleri iin gereklenebilir

11.3.1:Hamming Kodlar
2k(n+1)2n Her kod kelimesine kar l k n tanesi at l r Bir hata dzeltilebilir

11.3.2: BCH (Bose, Chaudhuri, Hocqenghen)

t hata dzeltebilir 2k(n(n-1)(n-t+1)+1)2n m=3, n=7, k=4, t=1 m=5, n=31, t=2, k21 Daha fazla esneklik

11.3.3: Reed Solomon Kodlar

Patlamal hatalar daha iyi dzeltir
Bitler semboller halinde gruplan r k bit/sembol q=2k adet sembol olabilir K adet sembol N adet sembollk kod kelimesi olarak kodlan r
q=2k N=q-1 2t=N-K

r. k=2 ise q=4 adet sembol olabilir (A B C D) Her kod kelimesinde N=3 sembol olur t=1 ise K=1dir yani 3 semboln 1i veridir qN= 64 adet kod kelimesi olabilir
AP1P2, BP3P4, CP5P6, DP7P8 d ndakiler geerli de il

Standart: k=8, q=256, N=255, t=8, K=239 (NASA)

11.4: Evri imsel (Convolutional) Codes

Do rusal Kod Shift register:
k=1 bit n=2 kod (2,1,3) encoder Bir taraftan yeni bitler girerken di er taraftan k yor. Input: 1001 Output: 0011011111

Al c da 0001011111 al n rsa
Al c 00dan sonra 11 veya 00 bekliyor 00 seerse sonraki e le tirmeler yap lam yor 11 seerse her ey yerli yerine oturuyor

Kod zme olduka zor

Viterbi algoritmas CDV 10 MIC codec: m=7, k/n=1/2,2/3,3/4
Punctured code

11.5: Interleaving (Serpi tirme)

Bitlerin kodlanma s ralar n de i tirerek patlamal hatalar n da lmas n sa lamak
Blok veya evri imsel kodlarla kullan labilir

Yandaki ekilde stunlar kodlan r Sat rlar halinde iletim yap l r, stunlar halinde zlr r: b3,b4,b5 hatal olursa
Bunlar ayr kod kod kelimesinde birer bitlik hata olarak grnr ve dzeltilebilir.

11.6, 11.7
11.6: Birle ik (Concatenated) Kodlar
Rasgele ve patlamal hatalar dzelten kodlar beraber kullan labilir Input Outer encoder Inner Encoder Modulator Tx Rx Demodulator Inner decoder Outerdecoder Output r. Outer (Reed Solomon), Inner (Convolutional)

11.7: Parametreler
Rb/Rc=rc<1 (r. T1 1.544Mbps x 8/7)
Bant geni li ini art rmak gerekebilir Veya iletim sresi artar

G/bit azal r Ec/Eb=rc<1

nemli olan sonutaki BERin ne oldu udur

Kodlama sayesinde hata oran ok fazla d er

Pe Hata ihtimali artar PeC=0.5erfc((rcEb/No))

11.8: Kodlama kazanc

Kodlama kazanc
Belli bir hedef BER iin kodlamas z gereken SNR de erinin kodlamayla gereken SNR de erine oran BERU=PeU BERC=PeCt+1(n-1)!/(t!(n-1-t)!) BER=10-5 iin
Blok kodlar 3-5dB, Evri imsel kodlar ve Viterbi kod zm 4-5.5dB Birle ik R-S ve evri imsel 6.5-7.5 dB

11.9: Hard/Soft Decision Decoding

(a)Hard Decision: Al c da sinyal dijitale evrilip temizlendikten sonra kod zm yap l r (b)Soft decision: Kod zme i lemi al c daki grltl sinyal zerinden yap l r
klid mesafesi 2dB SNR kazanc sa layabilir Ancak, daha karma k bir i lem.

11.10: Shannon Kapasitesi

1949: Claude Elwood Shannon Bir noktadan di erine ileti imde veri h z n n st limitini bulmu tur.
Bu st limiti biliyoruz ama buna tam olarak ula mak mmkn de il Ancak yak nla mak mmkndr (Turbo kodlar)
Eb Rb e W log 2 1  TbWN o Rb RE e log 2 1  b b W WN o

11.11 Turbo Kodlar (1993)

Dngl (iterative) kod zm Kodlay c Paralel evri imsel kodlar
Ayn veri de i ik evri imsel kodlarla kodlan yor. En son ana kadar kati kararlar al nmaz.
Yumu ak kararlar (soft decisions) Olabilirlik de erleri (voltaj seviyesine gre sinyalin as l de erinin olabilirli i) Olabilirlik de erlerine gre bir evri imsel kod zlr Daha sonra olabilirlik de erleri gncellenir. Di er evri imsel kod zlr. Bu i lem tekrar tekrar yap l yor

En sonunda hard decision (0/1) yap l yor

Log olabilirlik de eri LLR=log2(p(1/r)/p(0/r)) 1 ve 0 e it ihtimalle ise LLR=log2(p(r/1)/p(r/0))

11.11 Turbo Kodlay c

Parity-1 veriden retilir Parity-2 verinin kar t r lm versiyonundan
Ama ba ms z iki adet e lik biti yaratmak

Bir yandan verinin kendisi de k a gnderilir

Normalde 1/3 kod oran Puncturing ile baz e likler rasgele at l p kod oran art r labilir. Al c da at lanlar yerine dummy 1 veya 0lar koyularak kod zlr.

11.11 Turbo Kod zc

11.11 Turbo Kodlar

Demultiplexer e lik ve veri bitlerini ay r r.
Yumu ak kt (soft output) Log-likelihood ratio LLR=logep(r|1)-logep(r|0) Decoder kt s da yumu ak

11.11.1 LPDC
Turbo kodlar gibi bu da dngl bir kod zme sistemine ve yumu ak karar mekanizmas na sahiptir. E lik denetim matrisi H seyrektir (sparse) ekil: (16,9) kodu Al c da HT ile arp m yap l r r. c0=1 olmas iin
c1c2c9=100,010,100 veya 111 olmal