2.2 2.2.

METER AMPIAR A.T. METER AMPIAR A.T. ASAS

Litar meter ampiar asas di Rajah 2.1

Rajah 2.1 di mana: Rm : Rintangan dalam meter MKGB Rsh : Perintang pirau (shunt) Im : Ipsp : Arus pesongan skala penuh meter MKGB Ish : Arus pirau I : Arus pusingan skala penuh meter ampiar (julat meter ampiar) Fungsi Rsh: meninggikan julat arus yang boleh dibaca oleh meter dan memberi jalan altenatif kepada arus I, ini akan melindungi meter MKGB dari arus tinggi. Analisis litar: Vm = Im Rm, Vsh = Ish Rsh Vsh = Vm

Faktor pekali (n) menunjukkan arus I yang diukur bernilai n kali arus Im atau

Contoh:

Kira nilai perintang pirau yang diperlukan untuk menukarkan meter MKGB 1mA dengan rintangan dalam 100; kepada meter ampiar 0 - 100mA Contoh: Satu meter MKGB 100A dengan rintangan dalam 1k; digunakan dalam meter ampiar 0 - 100mA. Tentukan nilai perintang pirau yang diperlukan.

2.2.2

METER AMPIAR A.T. BERBILANG JULAT JENIS PIRAU AYRTON

Rajah 2.2 meter ampiar berbilang julat jenis pirau Ayrton. Rekabentuk lebih praktikal dan banyak dipasaran

Rajah 2.2 Menentukan nilai setiap perintang pirau: Dari litar:

(*) Pada julat J1: Rsh = Ra + Rb + Rc selari dengan Rm, I1 = I - Im I1 (Ra + Rb + Rc) = Im Rm Pada julat J2:

Rc + Rb selari dengan Rm + Ra, I2 = I - Im I2 ( Rc + Rb) = Im (Rm + Ra) Pada julat J3: (**)

Rc selari dengan Rm + Rb + Ra, I3 = I - Im I3 (Rc) = Im (Rm + Rb + Ra) Boleh gunakan kaedah penyelesaian persamaan serentak bagi menentukan nilai Ra, Rb dan Rc penyelesaian secara umum bagi mendapatkan nilai Ra, Rb dan Rc iaitu dengan menyelesaikan rumus (*) dan (**) akan menghasilkan:

Contoh: Kirakan nilai perintang-perintang pirau Ra, Rb dan Rc

Rajah 2.3 (Jaw: Ra = 9.09;, Rb = 0.909;, Rc = 0.101;)

2.2.3 KESAN SISIPAN METER AMPIAR Semasa pengukuran meter ampiar disambung secara siri dalam litar yang arusnya hendak diukur. Meter ampiar mempunyai rintangan dalam yang bernilai rendah bagi meter berjulat tinggi (A) dan bernilai tinggi bagi yang berjulat kecil (A). Menyisipkan meter ampiar dalam litar bermakna menambahkan rintangan litar maka arus dalam litar akan berkurangan. a)

b)

Rajah 2.4 b)

maka,