Hin php 1980 HIN PHP NC CNG HO X HI CH NGHA VIT NAM NM 1980 LI NI U Tri qua bn nghn nm lch s, nhn

dn Vit Nam lao ng cn c, chin u dng cm dng nc v gi nc. Cuc u tranh lu di, bn b v c lp, t do hun c nn truyn thng kin cng, bt khut ca dn tc ta. T nm 1930, di s lnh o ca ng cng sn Vit Nam do Ch tch H Ch Minh sng lp v rn luyn, i con ng ca Cch mng thng Mi Nga, nhn dn ta ln lt chin thng bn quc Nht, Php, M v b l tay sai ca chng, hon thnh cch mng dn tc dn ch nhn dn, tin ln lm cch mng x hi ch ngha v xy dng ch ngha x hi. Nc ta t mt nc thuc a v na phong kin tr thnh mt nc c lp, thng nht v x hi ch ngha, mt thnh vin ca Cng ng x hi ch ngha th gii. Nm 1945, sau khi qun i Lin X nh thng ch ngha pht xt, nhn dn ta lm Cch mng thng Tm thnh cng. Ngy 2 thng 9 nm 1945, Ch tch H Ch Minh c Tuyn ngn c lp. Nc Vit Nam dn ch cng ho, Nh nc cng nng u tin ng Nam chu , ra i. Nhng thc dn Php, c quc M gip sc, xm lc nc ta mt ln na. "Th hy sinh tt c, ch nht nh khng chu mt nc, nht nh khng chu lm n l", nhn dn ta khng chin lu di chng qun xm lc, thc hin ci cch rung t. Chin thng v i in Bin Ph kt thc v vang cuc khng chin chng thc dn Php. Nm 1954, Hip nh Gi-ne-v c k kt trn c s cng nhn c lp, ch quyn, thng nht v ton vn lnh th ca nc Vit Nam. Thng li ca Cch mng thng Tm v ca cuc khng chin chng Php m u thi k sp ca ch ngha thc dn c trn th gii. Thay chn thc dn Php, quc M bin min Nam Vit Nam thnh thuc a kiu mi v cn c qun s ca M, m mu chia ct lu di nc ta, t min Nam Vit Nam, Lo, Cam-pu-chia vo phng tuyn phn cch mng ca M. thc hin k hoch , quc M tin hnh mt cuc chin tranh xm lc cc k man r i vi nc ta. Thm nhun chn l "khng c g qu hn c lp, t do", nhn dn ta chin u anh dng, quyt gii phng min Nam, bo v min Bc, thng nht t nc. Chin thng dn dp ca nhn dn Vit Nam, cng vi chin thng ca nhn dn Lo v nhn dn Cam-pu-chia, buc quc M phi k Hip nh Pa-ri nm 1973 v Vit Nam. Ma xun nm 1975, nhn dn Vit Nam ginh c thng li trn vn trong cuc tng tin cng v ni dy m nh cao l chin dch H Ch Minh lch s. Sau ba mi nm chin u gian kh, min Nam, thnh ng T quc, c hon ton gii phng. Trong khi ton dn ta khng chin chng M, cu nc, cch mng x hi ch ngha min Bc t c nhng thnh tu to ln: thit lp quan h sn xut x hi ch ngha, xo b ch ngi bc lt ngi, bc u xy dng c s vt cht - k thut ca ch ngha x hi, tin hnh cch mng t tng v vn ho, va
1

xy dng va chin u, lm trn ngha v hu phng ln ca cuc khng chin chng M i vi min Nam anh hng. Thng li ca nhn dn ba nc ng Dng ni chung v thng li ca nhn dn Vit Nam ni ring trong cuc khng chin chng M bo hiu s ph sn hon ton ca ch ngha thc dn mi, gp phn cng c v m rng h thng th gii ca ch ngha x hi, c v phong tro gii phng dn tc, phong tro cng nhn v dn ch, y mnh th tin cng ca ba dng thc cch mng ca thi i. Sau khi min Nam hon ton gii phng, nhn dn ta tin hnh tng tuyn c t do trong c nc, thc hin thng nht T quc. Thng 7 nm 1976, nc ta ly tn l Cng ho x hi ch ngha Vit Nam. Va tri qua ba mi nm chin tranh gii phng, ng bo ta thit tha mong mun c ho bnh xy dng T quc, nhng li phi ng u vi bn b quyn Trung Quc xm lc cng b l tay sai ca chng Cam-pu-chia. Pht huy truyn thng v vang ca dn tc, qun v dn ta ginh c thng li oanh lit trong hai cuc chin tranh bo v T quc chng bn phn ng Cam-pu-chia bin gii Ty Nam v chng bn b quyn Trung Quc bin gii pha Bc, bo v c lp, ch quyn, thng nht v ton vn lnh th ca mnh. Cch mng Vit Nam lin tip ginh c thng li to ln l do ng cng sn Vit Nam vn dng mt cch sng to ch ngha Mc - Lnin, vch ra ng li ng n lnh o cch mng nc ta; ging cao hai ngn c c lp dn tc v ch ngha x hi; cng c lin minh cng nng do giai cp cng nhn lnh o; on kt cht ch cc tng lp nhn dn trong Mt trn dn tc thng nht; xy dng v pht trin lc lng v trang nhn dn; khng ngng cng c chnh quyn cch mng; kt hp ch ngha yu nc vi ch ngha quc t v sn, phi hp sc mnh ca nhn dn ta vi phong tro cch mng ca nhn dn th gii; kt hp u tranh chnh tr, u tranh qun s v u tranh ngoi giao. l thng li ca lng yu nc nng nn, ch ngha anh hng cch mng, tinh thn hy sinh khng b bn ca ng bo v chin s c nc mt lng mt d v s nghip gii phng, xy dng v bo v T quc. l thng li ca tnh on kt chin u v quan h hp tc gip nhau gia nhn dn ba nc Vit Nam, Lo v Cam-pu-chia; thng li ca tnh on kt chin u, s vin tr to ln v c hiu qu ca Lin X v cc nc x hi ch ngha anh em khc i vi cch mng Vit Nam; thng li ca cc lc lng c lp dn tc, dn ch v ho bnh trn th gii tch cc ng h s nghip chnh ngha ca nhn dn Vit Nam. ng bo ta tri qua bit bao hy sinh, gian kh mi c ngy nay! Tin ht sc v vang, nhng nhim v rt nng n. Ton dn ta quyt tng cng on kt, thc hin Di chc thing ling ca Ch tch H Ch Minh v i, hng hi tin ln theo ng li m i hi i biu ton quc ln th IV ca ng cng sn Vit Nam ra: "Nm vng chuyn chnh v sn, pht huy quyn lm ch tp th ca nhn dn lao ng, tin hnh ng thi ba cuc cch mng: cch mng v quan h sn xut, cch mng khoa hc - k thut, cch mng t tng v vn ho, trong cch mng khoa hc - k thut l then cht; y mnh cng nghip ho x hi ch ngha l nhim v trung tm ca c thi k qu ln ch ngha x hi; xy dng ch lm ch tp th x hi ch ngha, xy dng nn sn xut ln x hi ch ngha, xy dng nn vn ho mi, xy dng con ngi mi x hi ch ngha; xo b ch ngi bc lt ngi, xo b ngho nn v lc hu; khng ngng cao cnh gic,
2

thng xuyn cng c quc phng, gi gn an ninh chnh tr v trt t x hi; xy dng thnh cng T quc Vit Nam ho bnh, c lp, thng nht v x hi ch ngha; gp phn tch cc vo cuc u tranh ca nhn dn th gii v ho bnh, c lp dn tc, dn ch v ch ngha x hi". Nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam cn c mt bn Hin php th ch ho ng li ca ng cng sn Vit Nam trong giai on mi. l Hin php ca thi k qu ln ch ngha x hi trong phm vi c nc. K tha v pht trin Hin php nm 1946 v Hin php nm 1959, Hin php ny tng kt v xc nh nhng thnh qu u tranh cch mng ca nhn dn Vit Nam trong na th k qua, th hin ch v nguyn vng ca nhn dn Vit Nam, bo m bc pht trin rc r ca x hi Vit Nam trong thi gian ti. L lut c bn ca Nh nc, Hin php ny quy nh ch chnh tr, kinh t, vn ho v x hi, quyn v ngha v c bn ca cng dn, c cu t chc v nguyn tc hot ng ca cc c quan Nh nc. N th hin mi quan h gia ng lnh o, nhn dn lm ch v Nh nc qun l trong x hi Vit Nam. Ton th nhn dn Vit Nam on kt cht ch di l c bch chin bch thng ca ng cng sn Vit Nam, ra sc thi hnh Hin php, ginh nhng thng li to ln hn na trong s nghip xy dng ch ngha x hi v bo v T quc x hi ch ngha. CHNG I NC CNG HO X HI CH NGHA VIT NAM - CH CHNH TR iu 1 Nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l mt nc c lp, c ch quyn, thng nht v ton vn lnh th, bao gm t lin, vng tri, vng bin v cc hi o. iu 2 Nh nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l Nh nc chuyn chnh v sn. S mnh lch s ca Nh nc l thc hin quyn lm ch tp th ca nhn dn lao ng, ng vin v t chc nhn dn tin hnh ng thi ba cuc cch mng: cch mng v quan h sn xut, cch mng khoa hc - k thut, cch mng t tng v vn ho, trong cch mng khoa hc - k thut l then cht; xo b ch ngi bc lt ngi; p tan mi s chng i ca bn phn cch mng trong nc, mi hnh ng xm lc v ph hoi ca k th bn ngoi; xy dng thng li ch ngha x hi, tin ti ch ngha cng sn; gp phn cng c ho bnh v y mnh s nghip cch mng ca nhn dn th gii. iu 3 nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam, ngi ch tp th l nhn dn lao ng bao gm giai cp cng nhn, giai cp nng dn tp th, tng lp tr thc x hi ch ngha v nhng ngi lao ng khc, m nng ct l lin minh cng nng, do giai cp cng nhn lnh o. Nh nc bo m khng ngng hon chnh v cng c ch lm ch tp th x hi ch ngha ca nhn dn lao ng v cc mt chnh tr, kinh t, vn ho, x hi; lm ch trong phm vi c nc, tng a phng, tng c s; lm ch x hi, lm ch thin nhin, lm ch bn thn. iu 4 ng cng sn Vit Nam, i tin phong v b tham mu chin u ca giai cp cng nhn Vit Nam, c v trang bng hc thuyt Mc - Lnin, l lc lng duy
3

nht lnh o Nh nc, lnh o x hi; l nhn t ch yu quyt nh mi thng li ca cch mng Vit Nam. ng tn ti v phn u v li ch ca giai cp cng nhn v nhn dn Vit Nam. Cc t chc ca ng hot ng trong khun kh Hin php. iu 5 Nh nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l Nh nc thng nht ca cc dn tc cng sinh sng trn t nc Vit nam, bnh ng v quyn v ngha v. Nh nc bo v, tng cng v cng c khi i on kt dn tc, nghim cm mi hnh vi mit th, chia r dn tc. Cc dn tc c quyn dng ting ni, ch vit, gi gn v pht huy nhng phong tc, tp qun, truynh tng v vn ho tt p ca mnh. Nh nc c k hoch xo b tng bc s chnh lch gia cc dn tc v trnh pht trin kinh t v vn ho. iu 6 nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam, tt c quyn lc thuc v nhn dn. Nhn dn s dng quyn lc Nh nc thng qua Quc hi v Hi ng nhn dn cc cp do nhn dn bu ra v chu trch nhim trc nhn dn. Quc hi v Hi ng nhn dn cc cp l c s chnh tr ca h thng c quan Nh nc. Quc hi, Hi ng nhn dn cc cp v cc c quan khc ca Nh nc u t chc v hot ng theo nguyn tc tp trung dn ch. iu 7 Vic bu c i biu Quc hi v i biu Hi ng nhn dn cc cp tin hnh theo nguyn tc ph thng, bnh ng, trc tip v b phiu kn. C tri c quyn bi min i biu Quc hi v i biu Hi ng nhn dn, nu i biu khng xng ng vi s tn nhim ca nhn dn. iu 8 Tt c cc c quan Nh nc v nhn vin Nh nc phi ht lng ht sc phc v nhn dn, lin h cht ch vi nhn dn, lng nghe kin v chu s gim st ca nhn dn, pht huy dn ch x hi ch ngha. Nghim cm mi biu hin quan liu, hch dch, ca quyn. iu 9 Mt trn t quc Vit Nam - bao gm cc chnh ng, Tng cng on Vit Nam, t chc lin hip nng dn tp th Vit Nam, on thanh nin cng sn H Ch Minh, Hi lin hip ph n Vit Nam v cc thnh vin khc ca Mt trn - l ch da vng chc ca Nh nc. Mt trn pht huy truyn thng on kt ton dn, tng cng s nht tr v chnh tr v tinh thn trong nhn dn, tham gia xy dng v cng c chnh quyn nhn dn, gio dc v ng vin nhn dn cao thc lm ch tp th, ra sc thi ua xy dng ch ngha x hi v bo v T quc. iu 10 Tng cng on Vit Nam l t chc qun chng rng ln nht ca giai cp cng nhn Vit Nam, l trng hc ch ngha cng sn, trng hc qun l kinh t, qun l Nh nc. Trong phm vi chc nng ca mnh, cng on tham gia cng vic Nh nc v kim tra hot ng ca c quan Nh nc, tham gia qun l x nghip; gio dc cng nhn, vin chc; t chc phong tro thi ua x hi ch ngha; cng vi c quan Nh nc chm lo i sng v bo m quyn li ca cng nhn, vin chc.
4

iu 11 Tp th nhn dn lao ng c quan, x nghip, hp tc x, khu dn c v cc n v c s khc tham gia cng vic ca Nh nc v x hi, xy dng k hoch pht trin kinh t v vn ho, bo v ca cng, gi gn an ninh chnh tr v trt t, an ton x hi, t chc i sng cng cng c s. iu 12 Nh nc qun l x hi theo php lut v khng ngng tng cng php ch x hi ch ngha. Tt c cc c quan Nh nc, t chc x hi, nhn vin Nh nc, nhn vin cc t chc x hi v mi cng dn u phi nghim chnh chp hnh Hin php, php lut, kin quyt u tranh phng nga v chng cc ti phm, cc vic lm vi phm Hin php v php lut. iu 13 T quc Vit Nam x hi ch ngha l thing ling v bt kh xm phm. Mi m mu v hnh ng chng li c lp, ch quyn, thng nht v ton vn lnh th ca T quc, chng li s nghip cch mng x hi ch ngha v xy dng ch ngha x hi u b nghim tr. iu 14 Nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam tng cng tnh hu ngh anh em, tnh on kt chin u v quan h hp tc v mi mt vi Lin X, Lo, Cam-pu-chia v cc nc x hi ch ngha khc trn c s ch ngha Mc - Lnin v ch ngha quc t v sn; bo v v pht trin quan h hu ngh vi cc nc lng ging, on kt vi nhn dn cc nc ang u tranh v c lp dn tc v tin b x hi; thc hin chnh sch cng tn ti ho bnh gia cc nc c ch chnh tr v x hi khc nhau trn c s tn trng c lp, ch quyn v ton vn lnh th ca nhau, khng can thip vo cng vic ni b ca nhau, bnh ng v cc bn cng c li; tch cc ng h v gp phn vo cuc u tranh ca nhn dn th gii chng ch ngha quc, ch ngha thc dn c v mi, ch ngha b quyn, ch ngha phn bit chng tc, v ho bnh, c lp dn tc, dn ch v ch ngha x hi. CHNG II CH KINH T iu 15 Nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam t mt x hi m nn kinh t ph bin l sn xut nh tin thng ln ch ngha x hi, b quan giai on pht trin t bn ch ngha, xy dng mt x hi c kinh t cng - nng nghip hin i, vn ho v khoa hc, k thut tin tin, quc phng vng mnh, c i sng vn minh v hnh phc. Mc ch chnh sch kinh t ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l tho mn ngy cng tt hn nhu cu vt cht v vn ho ngy cng tng ca c x hi bng cch khng ngng pht trin sn xut, tng nng sut lao ng x hi, trn c s ch lm ch tp th x hi ch ngha v nn khoa hc, k thut hin i. iu 16 Nhim v trung tm trong sut thi k qu ln ch ngha x hi l cng nghip ho x hi ch ngha nc nh. Nh nc u tin pht trin cng nghip nng mt cch hp l trn c s pht trin nng nghip v cng nghip nh, kt hp cng nghip vi nng nghip trong c nc thnh mt c cu cng - nng nghip; va xy dng kinh t trung ng va pht trin kinh t a phng, kt hp kinh t trung ng vi kinh t a phng
5

trong mt c cu kinh t quc dn thng nht; kt hp pht trin lc lng sn xut vi thit lp v hon thin quan h sn xut x hi ch ngha; kt hp kinh t vi quc phng; tng cng quan h hp tc, tng tr vi cc nc anh em trong Cng ng x hi ch ngha theo tinh thn ch ngha quc t x hi ch ngha, ng thi pht trin quan h kinh t vi cc nc khc trn c s tn trng c lp, ch quyn ca nhau, bnh ng v cc bn cng c li. iu 17 Nh nc quy nh ch v thi hnh nhng bin php cn thit bo m cho nhn dn lao ng s dng y quyn lm ch tp th v t liu sn xut v lc lng lao ng, v sn xut v phn phi, v khoa hc v k thut, lm cho s nghip pht trin kinh t tht s l s nghip ca ton dn. iu 18 Nh nc tin hnh cch mng v quan h sn xut, hng dn, s dng v ci to cc thnh phn kinh t phi x hi ch ngha, thit lp v cng c ch s hu x hi ch ngha v t liu sn xut nhm thc hin mt nn kinh t quc dn ch yu c hai thnh phn: thnh phn kinh t quc doanh thuc s hu ton dn v thnh phn kinh t hp tc x thuc s hu tp th ca nhn dn lao ng. Kinh t quc doanh gi vai tr ch o trong nn kinh t quc dn v c pht trin u tin. iu 19 t ai, rng ni, sng h, hm m, ti nguyn thin nhin trong lng t, vng bin v thm lc a, cc x nghip cng nghip, nng nghip, lm nghip, ng nghip, thng nghip quc doanh; ngn hng v t chc bo him; cng trnh phc v li ch cng cng; h thng ng st, ng b, ng sng, ng bin, ng khng; iu v cng trnh thu li quan trng; c s phc v quc phng; h thng thng tin lin lc, pht thanh, truyn hnh, in nh; c s nghin cu khoa hc, k thut, c s vn ho v x hi cng cc ti sn khc m php lut quy nh l ca Nh nc - u thuc s hu ton dn. iu 20 Nh nc thng nht qun l t ai theo quy hoch chung, nhm bo m t ai c s dng hp l v tit kim. Nhng tp th v c nhn ang s dng t ai c tip tc s dng v hng kt qu lao ng ca mnh theo quy nh ca php lut. Tp th hoc c nhn s dng t ai u c trch nhim bo v, bi b v khai thc theo chnh sch v k hoch ca Nh nc. t dnh cho nng nghip v lm nghip khng c dng vo vic khc, nu khng c c quan Nh nc c thm quyn cho php. iu 21 Nh nc gi c quyn v ngoi thng v mi quan h kinh t khc vi nc ngoi. iu 22 Cc c s kinh t quc doanh hot ng theo phng hng, nhim v ca k hoch Nh nc; thc hin ch hch ton kinh t, ch th trng v ch trch nhim c nhn; bo m vic cng nhn, vin chc tham gia qun l; nng cao cht lng sn phm, cht lng phc v v hiu qu kinh t; thc hnh tit kim; bo m tch lu cho Nh nc v x nghip; bo v nghim ngt ti sn Nh nc; chm lo ci thin iu kin lm vic v i sng ca cng nhn, vin chc. iu 23
6

Nh nc hng dn v gip kinh t hp tc x pht trin. Ti sn ca hp tc x v cc t chc tp th khc ca nhn dn lao ng c Nh nc bo v theo php lut. Hp tc x kinh doanh theo phng hng, nhim v k hoch ca c nc v ca a phng, bo m khng ngng pht trin sn xut v cng c quan h sn xut x hi ch ngha, tng thu nhp v ci thin i sng ca x vin, lm trn ngha v i vi Nh nc, ng thi tng tch lu cho hp tc x. Quyn lm ch tp th ca x vin trong vic qun l hp tc x phi c tn trng v pht huy. Kinh t ph gia nh x vin c Nh nc tha nhn v bo h theo php lut. iu 24 Nh nc khuyn khch, hng dn v gip nng dn c th, ngi lm ngh th cng v nhng ngi lao ng ring l khc tin ln con ng lm n tp th, t chc hp tc x sn xut v cc hnh thc hp tc, tng tr khc theo nguyn tc t nguyn. Nhng ngi bun bn nh c hng dn v gip chuyn dn sang sn xut hoc lm nhng ngh thch hp khc. Php lut quy nh phm vi c php lao ng ring l trong cc lnh vc nng nghip, tiu cng nghip, th cng nghip, m ngh, dch v. iu 25 nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam, nhng c s kinh t ca a ch phong kin v t sn mi bn u b quc hu ho khng bi thng. iu 26 Nh nc tin hnh ci to x hi ch ngha i vi thnh phn kinh t t bn ch ngha thnh th v nng thn bng nhng hnh thc thch hp. iu 27 Nh nc bo h quyn s hu ca cng dn v thu nhp hp php, ca ci dnh, nh , t liu sinh hot, nhng cng c sn xut dng trong nhng trng hp c php lao ng ring l. Php lut bo h quyn tha k ti sn ca cng dn. iu 28 Khi tht cn thit v li ch chung, Nh nc c th trng mua, trng dng hoc trng thu c bi thng ti sn ca c nhn hoc ca tp th. Th thc trung mua, trng dng, trng thu do php lut quy nh. iu 29 Nh nc cn c vo yu cu pht trin kinh t, vn ho v cng c quc phng m phn b v s dng hp l lc lng lao ng x hi trong c nc, tng a phng v c s. iu 30 Nh nc gio dc v vn ng ton dn cn kim xy dng ch ngha x hi; quy nh v kim tra cht ch vic s dng lc lng lao ng, vt t v tin vn trong mi hot ng kinh t v qun l Nh nc. iu 31 Nh nc v cc t chc kinh t tp th p dng nguyn tc lm theo nng lc, hng theo lao ng, ng thi tng dn phc li x hi theo trnh pht trin ca nn kinh t quc dn. iu 32
7

Nh nc phi hp vi cng on v cc on th nhn dn khc, kt hp gio dc chnh tr, cao k lut lao ng vi khuyn khch bng li ch vt cht y mnh phong tro thi ua x hi ch ngha. iu 33 Nh nc lnh o nn kinh t quc dn theo k hoch thng nht; cao tinh thn trch nhim, pht huy tnh ch ng v tnh sng to ca cc cp, cc ngnh, cc n v c s v c nhn, xy dng v thc hin k hoch Nh nc; huy ng mi lc lng lao ng, ti nguyn thin nhin v c s vt cht - k thut ca t nc, bo m cho nn kinh t quc dn pht trin ton din, cn i, vng chc, vi nhp nhanh v hiu qu cao. iu 34 Nh nc t chc nn sn xut x hi theo hng sn xut ln x hi ch ngha; xy dng v hon thin khng ngng h thng qun l kinh t; vn dng ng n cc quy lut kinh t ca ch ngha x hi; p dng nguyn tc tp trung dn ch v nguyn tc kt hp qun l theo ngnh vi qun l theo a phng v vng lnh th; kt hp li ch ca Nh nc, ca tp th v ca ngi lao ng; xy dng v bo m tn trng php lut kinh t. iu 35 Mi hot ng u c, tch tr, kinh doanh bt hp php, lm ri loi th trng, ph hoi k hoch Nh nc, tham , trm cp, hi l hoc lng ph, v trch nhim gy thit hi nghim trng n li ch ca Nh nc v ca nhn dn u b php lut nghim tr. iu 36 Cc c quan Nh nc, x nghip, hp tc x, n v v trang nhn dn v cng dn u c ngha v thc hin chnh sch bo v, ci to v ti sinh cc ngun ti nguyn thin nhin, bo v v ci thin mi trng sng. CHNG III VN HO, GIO DC, KHOA HC, K THUT iu 37 Nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam y mnh cch mng t tng v vn ho, xy dng nn vn ho mi c ni dung x hi ch ngha v tnh cht dn tc, c tnh ng v tnh nhn dn; xy dng con ngi mi c thc lm ch tp th, yu lao ng, qu trng ca cng, c vn ho, c kin thc khoa hc, k thut, c sc kho, yu nc x hi ch ngha v c tinh thn quc t v sn. iu 38 Ch ngha Mc - Lnin l h t tng ch o s pht trin ca x hi Vit Nam. Nh nc tuyn truyn, gio dc su rng ch ngha Mc - Lnin, ng li, chnh sch ca ng cng sn Vit Nam, Hin php v php lut ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam; bo v v pht trin nhng gi tr vn ho v tinh thn ca dn tc, tip th tinh hoa vn ho th gii; chng cc t tng phong kin, t sn v nh hng ca vn ho quc, thc dn; ph phn t tng tiu t sn; xy dng np sng x hi ch ngha, xo b np sng lc hu, bi tr m tn d oan. iu 39 Nh nc chm lo vic tng cng c s vt cht, quy nh ch v thi hnh nhng bin php cn thit nhm bo m quyn lm ch tp th ca nhn dn lao ng v vn ho, gio dc, khoa hc, k thut; pht huy tnh tch cc v tnh sng to ca nhn dn; lm cho s nghip xy dng nn vn ho mi v con ngi mi
8

tht s l ca ton dn v to iu kin ton dn c hng nhng thnh tu tt p ca vn ho dn tc v vn ho th gii. iu 40 Nn gio dc Vit Nam khng ngng c pht trin v ci tin theo nguyn l hc i i vi hnh, gio dc kt hp vi lao ng sn xut, nh trng gn lin vi x hi, nhm o to c cht lng nhng ngi lao ng x hi ch ngha v bi dng th h cch mng cho i sau. iu 41 S nghip gio dc do Nh nc thng nht qun l. Nh nc chm lo pht trin cn i h thng gio dc: gio dc mm non, gio dc ph thng, gio dc chuyn nghip, gio dc i hc; pht trin cc trng dy ngh, trng va hc va lm, h thng hc ti chc; hon thnh thanh ton nn m ch, tng cng cng tc b tc vn ho, khng ngng nng cao trnh vn ho v ngh nghip ca ton dn. on thanh nin cng sn H Ch Minh, gia nh v x hi cng vi nh trng c trch nhim gio dc thanh nin, thiu nin v nhi ng. iu 42 Nh nc y mnh cch mng khoa hc - k thut nhm pht trin lc lng sn xut, tng nng sut lao ng, thc y s nghip cng nghip ho x hi ch ngha, nng cao i sng nhn dn v cng c quc phng, xy dng nn khoa hc, k thut tin tin ca nc ta. iu 43 Khoa hc x hi, khoa hc t nhin v khoa hc k thut c pht trin mnh m. Nh nc chm lo vic ph bin v gio dc khoa hc v k thut; gn lin vic ging dy, nghin cu vi sn xut, i sng v quc phng; pht trin v s dng hp l i ng cn b qun l, cn b khoa hc, cn b v cng nhn k thut; khuyn khch nghin cu, sng ch, pht minh; ch trng nghin cu ng dng; pht huy tinh thn t lc t cng, ch ng, sng to, ng thi vn dng nhng thnh tu khoa hc v k thut tin tin ca th gii; tng cng hp tc quc t v khoa hc, k thut. iu 44 Vn hc, ngh thut Vit Nam c xy dng trn lp trng, quan im ca ch ngha Mc - Lnin v theo ng li vn ngh ca ng cng sn Vit Nam. Cc hot ng vn ngh chuyn nghip v khng chuyn nghip u c khuyn khch pht trin, nhm gio dc ng li, chnh sch ca ng v Nh nc, gio dc o c, t tng, tnh cm cch mng, nng cao trnh thm m v tho mn nhu cu v vn ho ca nhn dn. iu 45 Cng tc thng tin, bo ch, xut bn, th vin, pht thanh, truyn hnh, in nh c pht trin v khng ngng nng cao v trnh chnh tr, t tng v ngh thut, nhm hng dn d lun x hi, gio dc chnh tr, vn ho, khoa hc, k thut v ng vin ton dn ra sc thi ua x hi ch ngha. iu 46 Cc di tch lch s v vn ho, cc cng trnh m thut cng cng, cc danh lam, thng cnh c tu b v bo v. Cng tc bo tn, bo tng c ch trng. iu 47
9

Nh nc chm lo bo v v tng cng sc kho ca nhn dn; xy dng nn y hc Vit nam theo phng hng d phng; kt hp y hc, dc hc hin i vi y hc, dc hc c truyn ca dn tc, kt hp phng bnh vi cha bnh, ly phng bnh l chnh; kt hp pht trin y t Nh nc vi pht trin y t nhn dn n tn c s. Nh nc v x hi bo v b m v tr em; vn ng sinh c k hoch. iu 48 Nn th dc, th thao Vit Nam c tnh cht dn tc, khoa hc v nhn dn, c pht trin mnh m, cn i, nhm tng cng sc kho v bi dng th lc ca nhn dn xy dng ch ngha x hi v bo v T quc. iu 49 Du lch c khuyn khch v t chc chu o. CHNG IV BO V T QUC X HI CH NGHA iu 50 Nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam xy dng nn quc phng ton dn, ton din v hin i trn c s kt hp xy dng T quc vi bo v T quc, kt hp sc mnh ca lc lng v trang nhn dn vi sc mnh ca ton dn, kt hp sc mnh truyn thng on kt dn tc chng ngoi xm vi sc mnh ca ch x hi ch ngha. iu 51 Cc lc lng v trang nhn dn nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam, tuyt i trung thnh vi T quc v nhn dn, c nhim v sn sng chin u bo v nhng thnh qu ca cch mng, c lp, ch quyn, thng nht, ton vn lnh th ca T quc, an ninh chnh tr v trt t, an ton x hi, t do, hnh phc v lao ng ho bnh ca nhn dn, cng ton dn xy dng nc nh. iu 52 Nh nc pht huy tinh thn yu nc v ch ngha anh hng cch mng ca nhn dn, thc hin ch ngha v qun s, chm lo cng nghip quc phng, huy ng nhn lc, vt lc nhm xy dng lc lng v trang nhn dn hng mnh, khng ngng tng cng kh nng bo v t nc. Tt c cc c quan Nh nc, t chc x hi v cng dn phi lm y nhim v quc phng v an ninh do php lut quy nh. CHNG V QUYN V NGHA V C BN CA CNG DN iu 53 Cng dn nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l ngi c quc tch Vit Nam theo lut nh. iu 54 Quyn v ngha v ca cng dn th hin ch lm ch tp th ca nhn dn lao ng, kt hp hi ho nhng yu cu ca cuc sng x hi vi t do chn chnh ca c nhn, bo m s nht tr v li ch gia Nh nc, tp th v c nhn theo nguyn tc mi ngi v mi ngi, mi ngi v mi ngi. Quyn ca cng dn khng tch ri ngha v ca cng dn. Nh nc bo m cc quyn ca cng dn; cng dn phi lm trn ngha v ca mnh i vi Nh nc v x hi.
10

iu 55 Mi cng dn u bnh ng trc php lut. iu 56 Cng dn c quyn tham gia qun l cng vic ca Nh nc v ca x hi. iu 57 Cng dn khng phn bit dn tc, nam n, thnh phn x hi, tn ngng tn gio, trnh vn ho, ngh nghip, thi hn c tr, t mi tm tui tr ln u c quyn bu c v t hai mi mt tui tr ln u c th c bu vo Quc hi, Hi ng nhn dn cc cp, tr nhng ngi mt tr v nhng ngi b php lut hoc To n nhn dn tc cc quyn . iu 58 Lao ng l quyn, ngha v v vinh d hng u ca cng dn. Cng dn c quyn c vic lm. Ngi c sc lao ng phi lao ng theo quy nh ca php lut. Nh nc da vo k hoch pht trin kinh t v vn ho m to thm vic lm, sp xp cng vic cn c vo nng lc, nguyn vng c nhn v yu cu ca x hi, nng cao trnh ngh nghip, bi dng sc lao ng, khng ngng ci thin iu kin lm vic ca lao ng chn tay v lao ng tr c. Nh nc quy nh v bo m thc hin cc ch nhm phng tai nn lao ng v bnh ngh nghip. iu 59 Ngi lao ng c quyn ngh ngi. Nh nc quy nh thi gian lao ng, ch an dng v ngh ngi ca cng nhn, vin chc. Cng nhn, vin chc khi v hu, gi yu, bnh tt hoc mt sc lao ng c hng quyn li bo him x hi. Nh nc m rng dn s nghip bo him x hi theo trnh pht trin ca nn kinh t quc dn v bo m cho ngi lao ng c hng quyn li . Nh nc hng dn cc hp tc x thc hin tng bc ch bo him x hi i vi x vin. iu 60 Hc tp l quyn v ngha v ca cng dn. Nh nc thc hin tng bc ch gio dc ph thng bt buc, thc hin ch hc khng phi tr tin v chnh sch cp hc bng, to iu kin thun li cho cng dn hc tp. iu 61 Cng dn c quyn c bo v sc kho. Nh nc thc hin ch khm bnh v cha bnh khng phi tr tin. iu 62 Cng dn c quyn c nh . Nh nc m rng vic xy dng nh , ng thi khuyn khch, gip tp th v cng dn xy dng nh theo quy hoch chung, nhm thc hin tng bc quyn . Vic phn phi din tch nh do Nh nc qun l phi cng bng, hp l. iu 63 Ph n v nam gii c quyn ngang nhau v mi mt chnh tr, kinh t, vn ho, x hi v gia nh. Nh nc v x hi chm lo nng cao trnh chnh tr, vn ho, khoa hc, k thut v ngh nghip ca ph n, khng ngng pht huy vai tr ca ph n trong x hi.
11

Nh nc c chnh sch lao ng ph hp vi iu kin ca ph n. Ph n v nam gii vic lm nh nhau th tin lng ngang nhau. Ph n c quyn ngh trc v sau khi sinh m vn hng nguyn lng nu l cng nhn, vin chc, hoc hng ph cp sinh nu l x vin hp tc x. Nh nc v x hi chm lo pht trin cc nh h sinh, nh tr, lp mu gio, nh n cng cng v nhng c s phc li x hi khc, to iu kin thun li cho ph n sn xut, cng tc, hc tp v ngh ngi. iu 64 Gia nh l t bo ca x hi. Nh nc bo h hn nhn v gia nh. Hn nhn theo nguyn tc t nguyn, tin b, mt v mt chng, v chng bnh ng. Cha m c ngha v nui dy con ci thnh nhng cng dn c ch cho x hi. Con ci c ngha v knh trng v chm sc cha m. Nh nc v x hi khng tha nhn s phn bit i x gia cc con. iu 65 Nh nc v x hi ch trng bo v, chm sc v gio dc thiu nin, nhi ng, m rng dn vic m nhim nui dy tr em, lm cho sinh hot, hc tp v trng thnh ca tr em c bo m. iu 66 Nh nc v x hi to iu kin cho thanh nin hc tp, lao ng v gii tr, pht trin tr tu, nng khiu v th lc; chm lo bi dng l tng cng sn ch ngha v gio dc o c cch mng cho thanh nin. Thanh nin phi lm trn nhim v lc lng xung kch trong phong tro thi ua xy dng ch ngha x hi v bo v T quc, trong cch mng v quan h sn xut, cch mng khoa hc - k thut, cch mng t tng v vn ho. iu 67 Cng dn c cc quyn t do ngn lun, t do bo ch, t do hi hp, t do lp hi, t do biu tnh, ph hp vi li ch ca ch ngha x hi v ca nhn dn. Nh nc to iu kin vt cht cn thit cng dn s dng cc quyn . Khng ai c li dng cc quyn t do dn ch xm phm li ch ca Nh nc v ca nhn dn. iu 68 Cng dn c quyn t do tn ngng, theo hoc khng theo mt tn gio no. Khng ai c li dng tn gio lm tri php lut v chnh sch ca Nh nc. iu 69 Cng dn c quyn bt kh xm phm v thn th. Khng ai c th b bt, nu khng c quyt nh ca To n nhn dn, quyt nh hoc ph chun ca Vin kim st nhn dn. Vic bt v giam gi ngi phi theo ng php lut. Nghim cm mi hnh thc truy bc, nhc hnh. iu 70 Cng dn c quyn c php lut bo h v tnh mng, ti sn, danh d v nhn phm. iu 71 Cng dn c quyn bt kh xm phm v ch .

12

Khng ai c t vo ch ca ngi khc nu ngi khng ng , tr trng hp c php lut cho php. Vic khm xt ch phi do i din c quan Nh nc c thm quyn tin hnh, theo quy nh ca php lut. B mt th tn, in thoi, in tn c bo m. Quyn t do i li v c tr c tn trng, theo quy nh ca php lut. iu 72 Cng dn c quyn nghin cu khoa hc, k thut, sng tc vn hc, ngh thut v tham gia cc hot ng vn ho khc. Nh nc khuyn khch v gip cng dn theo ui s nghip khoa hc, k thut, vn hc, ngh thut nhm phc v i sng, phc v cng cuc xy dng ch ngha x hi v bo v T quc; bi dng, pht huy s trng v nng khiu c nhn. Quyn li ca tc gi v ca ngi sng ch, pht minh c bo m. iu 73 Cng dn c quyn khiu ni v t co vi bt c c quan no ca Nh nc v nhng vic lm tri php lut ca c quan Nh nc, t chc x hi, n v v trang nhn dn hoc ca bt c c nhn no thuc cc c quan, t chc v n v . Cc iu khiu ni v t co phi c xem xt v gii quyt nhanh chng. Mi hnh ng xm phm quyn li chnh ng ca cng dn phi c kp thi sa cha v x l nghim minh. Ngi b thit hi c quyn c bi thng. Nghim cm vic tr th ngi khin ni, t co. iu 74 Nh nc thc hin chnh sch u i i vi thng binh v gia nh lit s, to iu kin cho thng binh phc hi chc nng lao ng, c vic lm ph hp vi sc kho v c cuc sng n nh. Nhng ngi v nhng gia nh c cng vi cch mng c khen thng v chm sc. Ngi gi v ngi tn tt khng ni nng ta c Nh nc v x hi gip . Tr m ci c Nh nc v x hi nui dy. iu 75 Nh nc bo h quyn li chnh ng ca Vit kiu. iu 76 Cng dn phi trung thnh vi T quc. Phn bi T quc l ti nng nht i vi dn tc. iu 77 Bo v T quc x hi ch ngha l ngha v thing ling v quyn cao qu ca cng dn. Cng dn c bn phn lm ngha v qun s v tham gia xy dng quc phng ton dn. iu 78 Cng dn c ngha v tun theo Hin php, php lut, k lut lao ng, bo v an ninh chnh tr v trt t, an ton x hi, gi gn b mt Nh nc, tn trng nhng quy tc ca cuc sng x hi ch ngha. iu 79 Ti sn x hi ch ngha l thing ling, khng ai c xm phm. Cng dn c ngha v tn trng v bo v ti sn x hi ch ngha. iu 80
13

Cng dn c ngha v ng thu v tham gia lao ng cng ch theo quy nh ca php lut. iu 81 Nhng ngi nc ngoi u tranh v t do v c lp dn tc, v ch ngha x hi, dn ch v ho bnh hoc v s nghip khoa hc m b bc hi th c Nh nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam cho php c tr. CHNG VI QUC HI iu 82 Quc hi l c quan i biu cao nht ca nhn dn, c quan quyn lc Nh nc cao nht ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam. Quc hi l c quan duy nht c quyn lp hin v lp php. Quc hi quyt nh nhng chnh sch c bn v i ni v i ngoi, nhng mc tiu pht trin kinh t v vn ho, nhng quy tc ch yu v t chc v hot ng ca b my Nh nc, v quan h x hi v hot ng ca cng dn. Quc hi thc hin quyn gim st ti cao i vi ton b hot ng ca Nh nc. iu 83 Quc hi c nhng nhim v v quyn hn sau y: 1- Lm Hin php v sa i Hin php. 2- Lm lut v sa i lut. 3- Thc hin quyn gim st ti cao vic tun theo Hin php v php lut. 4- Quyt nh k hoch Nh nc v ph chun vic thc hin k hoch Nh nc. 5- Quyt nh d ton ngn sch Nh nc v ph chun quyt ton ngn sch Nh nc. 6- Quy nh t chc ca Quc hi, Hi ng Nh nc, Hi ng b trng, Hi ng nhn dn v U ban nhn dn, To n nhn dn, Vin kim st nhn dn. 7- Bu v bi min Ch tch, cc Ph Ch tch v cc thnh vin khc ca Hi ng Nh nc; Ch tch, cc Ph Ch tch v cc thnh vin khc ca Hi ng b trng; Chnh n To n nhn dn ti cao; Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao. 8- Quyt nh vic thnh lp hoc bi b cc b, cc U ban Nh nc. 9- Xt bo co cng tc ca Hi ng Nh nc, ca Hi ng b trng, ca To n nhn dn ti cao v ca Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao. 10- Quy nh, sa i hoc bi b cc th thu. 11- Quyt nh vic phn vch a gii cc tnh, thnh ph trc thuc trung ng v n v hnh chnh tng ng. 12- Quyt nh i x. 13- Quyt nh vn chin tranh v ho bnh. 14- Quyt nh giao cho cc t chc x hi vic thc hin mt s nhim v thuc chc nng qun l ca Nh nc. 15- Ph chun hoc bi b nhng hip c quc t theo ngh ca Hi ng Nh nc. Quc hi c th nh cho mnh nhng nhim v v quyn hn khc, khi xt thy cn thit. iu 84 Nhim k ca mi kho Quc hi l nm nm.
14

Hai thng trc khi Quc hi ht nhim k, phi bu xong Quc hi kho mi. Th l bu c v s i biu Quc hi do lut nh. Trong trng hp c bit, Quc hi c th quyt nh ko di nhim k ca mnh v quyt nh nhng bin php cn thit bo m hot ng ca Quc hi. iu 85 Quc hi hp thng l mi nm hai k, do Hi ng Nh nc triu tp. Hi ng Nh nc c th triu tp Quc hi hp bt thng theo quyt nh ca mnh, theo yu cu ca Hi ng b trng hoc ca t nht l mt phn ba tng s i biu Quc hi. Quc hi kho mi c triu tp chm nht l hai thng sau cuc bu c i biu Quc hi. K hp th nht ca mi kho Quc hi do Ch tch Hi ng Nh nc khai mc. Ch tch Hi ng Nh nc ch to cc phin hp cho n khi bu Ch tch Quc hi kho mi. iu 86 Hi ng Nh nc, Hi ng b trng, Ch tch Quc hi, Hi ng quc phng, Hi ng dn tc, cc U ban ca Quc hi, cc i biu Quc hi, To n nhn dn ti cao, Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao, Mt trn T quc Vit Nam, cc chnh ng, Tng cng on Vit Nam, t chc lin hip nng dn tp th Vit Nam, on thnh nin cng sn H Ch Minh, Hi lin hip ph n Vit Nam c quyn trnh d n lut ra trc Quc hi. iu 87 Cc lut v ngh quyt ca Quc hi phi c qu na tng s i biu Quc hi biu quyt tn thnh, tr trng hp sa i Hin php quy nh iu 147. Cc lut phi c cng b chm nht l mi lm ngy sau khi c Quc hi thng qua. iu 88 Quc hi bu ra U ban thm tra t cch i biu Quc hi v cn c vo bo co ca U ban m quyt nh xc nhn t cch i biu ca cc i biu Quc hi. iu 89 Quc hi bu ra Ch tch v cc Ph Ch tch Quc hi. S Ph Ch tch do Quc hi nh. Ch tch Quc hi ch to cc phin hp ca Quc hi; bo m vic thi hnh ni quy ca Quc hi; gi quan h vi cc i biu Quc hi; iu ho v phi hp hot ng ca cc U ban ca Quc hi; chng thc nhng lut v nhng ngh quyt c Quc hi thng qua; thc hin quan h i ngoi ca Quc hi. Cc Ph Ch tch gip Ch tch Quc hi thc hin nhng nhim v v quyn hn trn y. Ch tch Quc hi c quyn tham d cc phin hp ca Hi ng Nh nc. iu 90 Quc hi bu ra Hi ng quc phng. Hi ng quc phng ng vin mi lc lng v kh nng ca nc nh bo v T quc. Trong trng hp c chin tranh, Quc hi hoc Hi ng Nh nc c th giao cho Hi ng quc phng nhng nhim v v quyn hn c bit. iu 91 Quc hi bu ra Hi ng dn tc.
15

Hi ng dn tc nghin cu v kin ngh vi Quc hi v Hi ng Nh nc nhng vn dn tc; gip Quc hi v Hi ng Nh nc gim st vic thi hnh chnh sch dn tc. Ch tch Hi ng dn tc c quyn tham d cc phin hp ca Hi ng Nh nc. iu 92 Quc hi thnh lp cc U ban thng trc ca Quc hi. Cc U ban thng trc nghin cu, thm tra nhng d n lut, d n php lnh v d n khc hoc nhng bo co m Quc hi v Hi ng Nh nc giao cho; kin ngh vi Quc hi v Hi ng Nh nc nhng vn thuc phm vi hot ng ca U ban; gip Quc hi v Hi ng Nh nc thc hin quyn gim st. Khi xt thy cn thit, Quc hi v Hi ng Nh nc c th thnh lp cc U ban lm thi lm nhng nhim v nht nh. iu 93 Hi ng quc phng, Hi ng dn tc v cc U ban ca Quc hi c quyn yu cu cc thnh vin ca Hi ng b trng v nhng nhn vin hu quan khc trnh by hoc cung cp ti liu v nhng vn cn thit. Nhng ngi c yu cu c trch nhim p ng yu cu . iu 94 i biu Quc hi phi lin h cht ch vi c tri, chu s gim st ca c tri, thc hin ch tip xc v bo co vi c tri v hot ng ca mnh v ca Quc hi, tr li nhng yu cu v kin ngh ca c tri, xem xt v gip gii quyt nhng iu khiu ni v t co ca nhn dn. i biu Quc hi tuyn truyn, ph bin php lut v chnh sch ca Nh nc, ng vin nhn dn tham gia qun l Nh nc. iu 95 i biu Quc hi c quyn cht vn Hi ng b trng v cc thnh vin ca Hi ng b trng, Chnh n To n nhn dn ti cao v Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao. C quan hoc ngi b cht vn phi tr li trc Quc hi trong k hp ca Quc hi. Trong trng hp cn iu tra th Quc hi c th quyt nh cho tr li trc Hi ng Nh nc hoc ti k hp sau ca Quc hi. i biu Quc hi c quyn kin ngh vi cc c quan Nh nc. Nhng ngi ph trch cc c quan ny c trch nhim tip i biu, xem xt v gii quyt nhng kin ngh ca i biu. iu 96 Khng c s ng ca Quc hi v, trong thi gian Quc hi khng hp, khng c s ng ca Hi ng Nh nc, th khng c bt giam v truy t i biu Quc hi. Nu v phm php qu tang m i biu Quc hi b tm gi, th c quan tm gi phi lp tc bo co Quc hi hoc Hi ng Nh nc xt v quyt nh. iu 97 Cc c quan Nh nc c trch nhim to iu kin thun li i biu Quc hi lm nhim v i biu. CHNG VII HI NG NH NC iu 98
16

Hi ng Nh nc l c quan cao nht hot ng thng xuyn ca Quc hi, l Ch tch tp th ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam. Hi ng Nh nc thc hin nhng nhim v v s dng nhng quyn hn c Hip php, cc lut v ngh quyt ca Quc hi giao cho, quyt nh nhng vn quan trng v xy dng ch ngha x hi v bo v T quc, gim st vic thi hnh Hip php, cc lut, php lnh, ngh quyt ca Quc hi v ca Hi ng Nh nc, gim st hot ng ca b my Nh nc. Hi ng Nh nc, thng qua Ch tch Hi ng, thay mt nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam v i ni v i ngoi. Hi ng Nh nc chu trch nhim v bo co cng tc trc Quc hi. iu 99 Hi ng Nh nc, c bu ra trong s cc i biu Quc hi, gm c: Ch tch Hi ng Nh nc, Cc Ph Ch tch Hi ng Nh nc, Tng th k Hi ng Nh nc, Cc u vin Hi ng Nh nc. S Ph Ch tch v u vin Hi ng Nh nc do Quc hi nh. Thnh vin ca Hi ng Nh nc khng th ng thi l thnh vin ca Hi ng b trng. iu 100 Hi ng Nh nc c nhng nhim v v quyn hn sau y: 1- Tuyn b v ch tr vic bu c i biu Quc hi. 2- Triu tp cc k hp ca Quc hi. 3- Cng b lut. 4- Ra php lnh. 5- Gii thch Hin php, lut v php lnh. 6- Quyt nh vic trng cu kin nhn dn. 7- Gim st cng tc ca Hi ng b trng, ca To n nhn dn ti cao v ca Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao. 8- nh ch vic thi hnh v sa i hoc bi b nhng ngh quyt, ngh nh, quyt nh ca Hi ng b trng tri vi Hin php, lut v php lnh. 9- Gim st v hng dn hot ng ca Hi ng nhn dn cc cp, nhm pht huy chc nng c quan i biu nhn dn ca Hi ng nhn dn. 10- Sa i hoc bi b nhng ngh quyt khng thch ng ca cc Hi ng nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng v cp tng ng; gii tn cc Hi ng ni trn trong trng hp cc Hi ng lm thit hi nghim trng n quyn li ca nhn dn. 11- Trong thi gian Quc hi khng hp, quyt nh vic thnh lp hoc bi b cc b, cc U ban Nh nc. 12- Trong thi gian Quc hi khng hp, c v bi min cc Ph Ch tch Hi ng b trng, cc b trng, cc ch nhim U ban Nh nc. 13- C v bi min cc Ph Chnh n, thm phn v hi thm nhn dn ca To n nhn dn ti cao; c v bi min cc Ph Vin trng v kim st vin Vin kim st nhn dn ti cao. 14- B nhim, bi min v triu hi cc i din ton quyn ngoi giao ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam nc ngoi v cc t chc quc t. 15- Tip nhn cc i din ton quyn ngoi giao ca nc ngoi.
17

16- Ph chun hoc bi b nhng hip c quc t, tr trng hp xt thy cn trnh Quc hi quyt nh. 17- Quy nh hm v cp qun s, ngoi giao v nhng hm v cp khc. 18- Quy nh v quyt nh vic tng thng hun chng, huy chng v danh hiu vinh d Nh nc. 19- Quyt nh c x. 20- Trong thi gian Quc hi khng hp, tuyn b tnh trng chin tranh khi nc nh b xm lc. 21- Quyt nh vic tng ng vin hoc ng vin cc b, vic gii nghim trong ton quc hoc tng a phng. Nhng quyt nh ca Hi ng Nh nc ni cc im 11, 12 v 20 phi trnh Quc hi ph chun trong k hp gn nht ca Quc hi. Quc hi c th giao cho Hi ng Nh nc nhng nhim v v quyn hn khc, khi xt thy cn thit. iu 101 Nhim k ca Hi ng Nh nc theo nhim k ca Quc hi. Khi Quc hi ht nhim k, Hi ng Nh nc tip tc lm nhim v cho n khi Quc hi kho mi bu ra Hi ng Nh nc mi. iu 102 Cc php lnh v ngh quyt ca Hi ng Nh nc phi c qu na tng s thnh vin ca Hi ng Nh nc biu quyt tn thnh. iu 103 Ch tch Hi ng Nh nc thng lnh cc lc lng v trang nhn dn ton quc v gi chc v Ch tch Hi ng quc phng. CHNG VIII HI NG B TRNG iu 104 Hi ng b trng l Chnh ph ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam, l c quan chp hnh v hnh chnh Nh nc cao nht ca c quan quyn lc Nh nc cao nht. Hi ng b trng thng nht qun l vic thc hin cc nhim v chnh tr, kinh t, vn ho, x hi, an ninh, quc phng v i ngoi ca Nh nc; tng cng hiu lc ca b my Nh nc t trung ng n c s; bo m vic tn trng v chp hnh php lut; pht huy quyn lm ch tp th ca nhn dn; bo m xy dng ch ngha x hi, khng ngng nng cao i sng vt cht v vn ho ca nhn dn. Hi ng b trng chu trch nhim v bo co cng tc trc Quc hi; trong thi gian Quc hi khng hp th chu trch nhim v bo co cng tc trc Hi ng Nh nc. iu 105 Hi ng b trng gm c: Ch tch Hi ng b trng, Cc Ph Ch tch Hi ng b trng, Cc b trng v Ch nhim U ban Nh nc. iu 106 Ch tch Tng cng on Vit Nam c quyn tham d hi ngh Hi ng b trng.
18

Ch tch U ban trung ng Mt trn T quc Vit Nam v ngi ph trch chnh ca cc on th nhn dn trong Mt trn c mi tham d hi ngh Hi ng b trng khi cn thit. iu 107 Hi ng b trng c nhng nhim v v quyn hn sau y: 1- Bo m vic thi hnh Hin php v php lut. 2- Trnh d n lut, d n php lnh v cc d n khc trc Quc hi v Hi ng Nh nc. 3- Lp d n k hoch Nh nc v d ton ngn sch Nh nc trnh Quc hi; t chc thc hin k hoch Nh nc v ngn sch Nh nc. 4- Thng nht qun l vic ci to, xy dng v pht trin nn kinh t quc dn, vic xy dng v pht trin vn ho, gio dc, khoa hc, k thut. 5- Chm lo ci thin i sng vt cht v vn ho ca nhn dn. 6- Bo h quyn li chnh ng ca cng dn v to iu kin cho cng dn hng quyn li v lm trn ngha v ca mnh. 7- T chc quc phng ton dn v xy dng cc lc lng v trang nhn dn. 8- Bo m an ninh chnh tr v trt t, an ton x hi. 9- Thi hnh vic ng vin, gii nghim v mi bin php cn thit bo v T quc. 10- Thi hnh nhng bin php nhm bo v ti sn x hi ch ngha, bo v li ch ca Nh nc v ca x hi. 11- Thng nht qun l ti chnh, tin t v tn dng. 12- T chc v lnh o cng tc kim k v thng k ca Nh nc. 13- T chc v lnh o cng tc trng ti Nh nc v kinh t. 14- T chc v lnh o cng tc bo him Nh nc. 15- T chc v lnh o cng tc thanh tra v kim tra ca Nh nc. 16- T chc v qun l cng tc i ngoi ca Nh nc; ch o vic thc hin cc hip c v hip nh k kt. 17- Xy dng v kin ton b my qun l Nh nc t trung ng n c s; o to, bi dng, sp xp v s dng i ng cn b Nh nc. 18- Lnh o cng tc ca cc b v cc c quan khc thuc Hi ng b trng. 19- Bo m cho Hi ng nhn dn cc cp thc hin nhim v v quyn hn ca c quan quyn lc Nh nc a phng. 20- Lnh o U ban nhn dn cc cp. 21- To iu kin thun li cho Mt trn T quc Vit Nam v cc thnh vin ca Mt trn hot ng. 22- T chc v lnh o cng tc tuyn truyn, gio dc Hin php v php lut trong nhn dn. 23- nh ch vic thi hnh v sa i hoc bi b nhng quyt nh, ch th, thng t khng thch ng ca cc b v cc c quan khc thuc Hi ng b trng. 24- nh ch vic thi hnh nhng ngh quyt khng thch ng ca cc Hi ng nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng v cp tng ng, ng thi ngh Hi ng Nh nc sa i hoc bi b nhng ngh quyt . 25- nh ch vic thi hnh v s i hoc bi b nhng quyt nh v ch th khng thch ng ca U ban nhn dn cc cp. 26- Quyt nh vic phn vch a gii cc n v hnh chnh di cp tnh, thnh ph trc thuc trung ng v n v hnh chnh tng ng.
19

Quc hi v Hi ng Nh nc c th giao cho Hi ng b trng nhng nhim v v quyn hn khc, khi xt thy cn thit. iu 108 Nhim k ca Hi ng b trng theo nhim k ca Quc hi. Khi Quc hi ht nhim k, Hi ng b trng tip tc lm nhim v cho n khi Quc hi kho mi bu ra Hi ng b trng mi. iu 109 Hi ng b trng cn c vo Hin php, cc lut v php lnh, ra nhng ngh quyt, ngh nh, quyt nh, ch th, thng t v kim tra vic thi hnh nhng vn bn . Cc ngh quyt, ngh nh v quyt nh ca Hi ng b trng phi c qu na tng s thnh vin ca Hi ng b trng biu quyt tn thnh. iu 110 Ch tch Hi ng b trng lnh o cng tc ca Hi ng b trng, n c, kim tra vic thi hnh nhng quyt nh ca Quc hi, Hi ng Nh nc, Hi ng b trng v thay mt Hi ng b trng ch o cng tc i vi cc b, cc c quan khc thuc Hi ng b trng v U ban nhn dn cc cp. Cc Ph Ch tch Hi ng b trng gip Ch tch v c th c u nhim thay Ch tch khi Ch tch vng mt. iu 111 Di s lnh o thng nht ca Hi ng b trng, cc b trng v th trng cc c quan khc thuc Hi ng b trng chu trch nhim t chc v ch o ngnh mnh trong phm vi c nc. Cc b trng v th trng cc c quan khc thuc Hi ng b trng cn c vo lut ca Quc hi, php lnh ca Hi ng Nh nc v ngh quyt, ngh nh, quyt nh, ch th, thng t ca Hi ng b trng, ra nhng quyt nh, ch th, thng t v kim tra vic thi hnh nhng vn bn . iu 112 Mi thnh vin Hi ng b trng chu trch nhim c nhn v phn cng tc ca mnh trc Quc hi, Hi ng Nh nc, Hi ng b trng, v cng vi cc thnh vin khc chu trch nhim tp th v hot ng ca Hi ng b trng trc Quc hi v Hi ng Nh nc. CHNG IX HI NG NHN DN V U BAN NHN DN iu 113 Cc n v hnh chnh ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam c phn nh nh sau: Nc chia thnh tnh, thnh ph trc thuc trung ng v n v hnh chnh tng ng; Tnh chia thnh huyn, thnh ph thuc tnh v th x; thnh ph trc thuc trung ng chia thnh qun, huyn v th x; Huyn chia thnh x v th trn; thnh ph thuc tnh, th x chia thnh phng v x; qun chia thnh phng. Cc n v hnh chnh k trn u thnh lp Hi ng nhn dn v U ban nhn dn. iu 114
20

Hi ng nhn dn l c quan quyn lc Nh nc a phng, do nhn dn a phng bu ra, chu trch nhim trc nhn dn a phng v chnh quyn cp trn. Hi ng nhn dn quyt nh v thc hin cc bin php nhm xy dng a phng v mi mt, bo m pht trin kinh t v vn ho, nng cao i sng ca nhn dn a phng v hon thnh nhim v cp trn giao cho. Trong hot ng ca mnh, Hi ng nhn dn da vo s cng tc cht ch ca Mt trn, cc on th nhn dn v s tham gia rng ri ca cng dn. iu 115 Hi ng nhn dn c nhng nhim v v quyn hn sau y: 1- Bo m cho Hin php v php lut c tn trng v thi hnh nghim chnh a phng; quyt nh cc bin php thi hnh chnh sch ca Nh nc v nhim v do cp trn giao cho. 2- Quyt nh k hoch v d ton ngn sch ca a phng, ph chun vic thc hin k hoch v quyt ton ngn sch ca a phng. 3- Quyt nh cc vn v sn xut, phn phi, lu thng, vn ho, x hi v dch v a phng. 4- Bo m vic xy dng quc phng ton dn v lc lng v trang nhn dn a phng. 5- Bo m an ninh chnh tr v trt t, an ton x hi. 6- Bo v ti sn x hi ch ngha. 7- Bo m quyn bnh ng ca cc dn tc. 8- Bo m cho cng dn c hng quyn li v lm trn ngha v ca mnh. 9- Bu v bi min cc thnh vin ca U ban nhn dn v cc thnh vin ca To n nhn dn cng cp. 10- Sa i hoc bi b nhng quyt nh khng thch ng ca U ban nhn dn cng cp hoc ca Hi ng nhn dn cp di trc tip. 11- Gii tn Hi ng nhn dn cp di trc tip khi Hi ng nhn dn ny lm thit hi nghim trng n quyn li ca nhn dn. Ngh quyt gii tn phi c s ph chun ca Hi ng nhn dn cp trn trc tip trc khi thi hnh. Ngh quyt gii tn ca Hi ng nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng v cp tng ng phi c s ph chun ca Hi ng Nh nc trc khi thi hnh. 12- Trong phm vi nhim v v quyn hn ca mnh, gim st vic tun theo php lut ca cc c quan, x nghip v cc t chc khc ca cp trn a phng. iu 116 Nhim k ca mi kho Hi ng nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng v cp tng ng l bn nm. Nhim k ca mi kho Hi ng nhn dn cc cp khc l hai nm. iu 117 Hi ng nhn dn, cn c vo php lut ca Nh nc v quyt nh ca cp trn, ra nhng ngh quyt v kim tra vic thi hnh nhng ngh quyt . Ngh quyt ca Hi ng nhn dn phi c qu na tng s i biu Hi ng nhn dn biu quyt tn thnh. iu 118 Hi ng nhn dn thnh lp cc ban cn thit gip Hi ng trong vic quyt nh nhng ch trng, bin php cng tc a phng v kim tra vic thi hnh php lut, chnh sch ca Nh nc v ngh quyt ca Hi ng.
21

iu 119 i biu Hi ng nhn dn phi lin h cht ch vi c tri, chu s gim st ca c tri, thc hin ch tip xc v bo co vi c tri v hot ng ca mnh v ca Hi ng nhn dn, tr li nhng yu cu v kin ngh ca c tri, xem xt v gip gii quyt nhng iu khiu ni v t co ca nhn dn. i biu Hi ng nhn dn tuyn truyn, ph bin php lut, chnh sch ca Nh nc v ngh quyt ca Hi ng nhn dn, ng vin nhn dn a phng tham gia qun l Nh nc. iu 120 i biu Hi ng nhn dn c quyn cht vn U ban nhn dn v cc c quan Nh nc khc ca a phng. C quan b cht vn phi tr li trc Hi ng nhn dn trong thi hn do lut nh. i biu Hi ng nhn dn c quyn kin ngh vi cc c quan Nh nc a phng. Nhng ngi ph trch cc c quan ny c trch nhim tip i biu, xem xt v gii quyt kin ngh ca i biu. iu 121 U ban nhn dn l c quan chp hnh ca Hi ng nhn dn, l c quan hnh chnh Nh nc a phng. U ban nhn dn chu trch nhim v bo co cng tc trc Hi ng nhn dn cng cp v trc U ban nhn dn cp trn trc tip; U ban nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng v cp tng ng chu trch nhim v bo co cng tc trc Hi ng nhn dn cng cp v trc Hi ng b trng. Mi thnh vin U ban nhn dn chu trch nhim c nhn v phn cng tc ca mnh trc Hi ng nhn dn, U ban nhn dn, v cng vi cc thnh vin khc chu trch nhim tp th v hot ng ca U ban nhn dn trc Hi ng nhn dn. iu 122 U ban nhn dn gm c Ch tch, mt hoc nhiu Ph Ch tch, u vin th k v cc u vin khc. Ch tch U ban Mt trn T quc Vit Nam v ngi ph trch chnh ca cc on th nhn dn trong Mt trn a phng c mi tham d hi ngh U ban nhn dn cp mnh khi cn thit. iu 123 U ban nhn dn triu tp hi ngh Hi ng nhn dn cng cp; chp hnh ngh quyt ca Hi ng nhn dn v quyt nh, ch th ca cc c quan hnh chnh cp trn; qun l cng tc hnh chnh a phng; ch o cc ngnh, cc cp thuc quyn mnh nhm hon thnh k hoch Nh nc, pht trin kinh t v vn ho, cng c quc phng, ci thin i sng nhn dn; xt v gii quyt cc iu khiu ni, t co v kin ngh ca nhn dn. iu 124 U ban nhn dn cc cp, chiu theo quyn hn do lut nh, ra nhng quyt nh, ch th v kim tra vic thi hnh nhng vn bn . U ban nhn dn c quyn nh ch vic thi hnh, sa i hoc bi b nhng quyt nh khng thch ng ca cc ngnh thuc quyn mnh v ca U ban nhn dn cp di, nh ch vic thi hnh nhng ngh quyt khng thch ng ca Hi ng nhn dn cp di trc tip, ng thi ngh Hi ng nhn dn cp mnh sa i hoc bi b nhng ngh quyt . iu 125
22

U ban nhn dn to iu kin cho cc i biu Hi ng nhn dn v cc ban ca Hi ng hot ng. Ch tch U ban nhn dn chu trch nhim iu ho, phi hp hot ng ca cc ban do Hi ng nhn dn lp ra. iu 126 Nhim k ca U ban nhn dn theo nhim k ca Hi ng nhn dn. Khi Hi ng nhn dn ht nhim k, U ban nhn dn tip tc lm nhim v cho n khi Hi ng nhn dn kho mi bu ra U ban nhn dn mi. Trong trng hp Hi ng nhn dn b gii tn, U ban nhn dn cp trn trc tip ch nh U ban nhn dn lm thi m nhim cng tc cho n khi Hi ng nhn dn kho mi bu ra U ban nhn dn mi. Trong trng hp Hi ng nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng hoc cp tng ng b gii tn th Hi ng b trng ch nh U ban nhn dn lm thi. CHNG X TO N NHN DN V VIN KIM ST NHN DN iu 127 To n nhn dn v Vin kim st nhn dn nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam, trong phm vi chc nng ca mnh, c nhim v bo v php ch x hi ch ngha, bo v ch x hi ch ngha v quyn lm ch tp th ca nhn dn lao ng, bo v ti sn x hi ch ngha, bo m s tn trng tnh mng, ti sn, t do, danh d v nhn phm ca cng dn. Mi hnh ng xm phm li ch ca Nh nc, ca tp th v quyn li chnh ng ca cng dn u phi c x l theo php lut. TO N NHN DN iu 128 To n nhn dn ti cao, cc To n nhn dn a phng, cc To n qun s l nhng c quan xt x ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam. Trong tnh hnh c bit hoc trong trng hp cn xt x nhng v n c bit, Quc hi hoc Hi ng Nh nc c th quyt nh thnh lp To n c bit. c s, thnh lp cc t chc thch hp ca nhn dn gii quyt nhng vic vi phm php lut v tranh chp nh trong nhn dn, theo quy nh ca php lut. iu 129 Ch bu c thm phn c thc hin To n nhn dn cc cp. Nhim k ca Chnh n, Ph Chnh n v thm phn To n nhn dn cc cp theo nhim k ca c quan bu ra mnh. iu 130 Vic xt x To n nhn dn c hi thm nhn dn tham gia, theo quy nh ca php lut. Khi xt x, hi thm nhn dn ngang quyn vi thm phn. Ch bu c hi thm nhn dn c thc hin To n nhn dn cc cp. Nhim k ca hi thm nhn dn To n nhn dn ti cao l hai nm ri; nhim k ca hi thm nhn dn To n nhn dn a phng l hai nm. iu 131 Khi xt x, thm phn v hi thm nhn dn c lp v ch tun theo php lut. iu 132 To n nhn dn xt x tp th v quyt nh theo a s. iu 133
23

To n nhn dn xt x cng khai, tr trng hp do lut nh. Quyn bo cha ca b co c bo m. T chc lut s c thnh lp gip b co v cc ng s khc v mt php l. iu 134 To n nhn dn bo m cho cng dn nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam thuc cc dn tc quyn dng ting ni v ch vit ca dn tc mnh trc To n. iu 135 To n nhn dn ti cao l c quan xt x cao nht ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam. To n nhn dn ti cao gim c vic xt x ca cc To n nhn dn a phng v cc To n qun s. To n nhn dn ti cao gim c vic xt x ca To n c bit, tr trng hp Quc hi hoc Hi ng Nh nc quy nh khc khi thnh lp cc To n . iu 136 To n nhn dn ti cao chu trch nhim v bo co cng tc trc Quc hi; trong thi gian Quc hi khng hp th chu trch nhim v bo co cng tc trc Hi ng Nh nc. To n nhn dn a phng chu trch nhim v bo co cng tc trc Hi ng nhn dn cng cp. iu 137 Cc bn n v quyt nh ca To n nhn dn c hiu lc php lut phi c cc c quan Nh nc, cc t chc x hi v mi cng dn tn trng; nhng ngi v n v hu quan phi nghim chnh chp hnh. VIN KIM ST NHN DN iu 138 Vin kim st nhn dn ti cao nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam kim st vic tun theo php lut ca cc b v c quan khc thuc Hi ng b trng, cc c quan chnh quyn a phng, t chc x hi v n v v trang nhn dn, cc nhn vin Nh nc v cng dn, thc hnh quyn cng t, bo m cho php lut c chp hnh nghim chnh v thng nht. Cc Vin kim st nhn dn a phng, cc Vin kim st qun s kim st vic tun theo php lut, thc hnh quyn cng t trong phm vi trch nhim ca mnh. iu 139 Nhim k ca Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao theo nhim k ca Quc hi. iu 140 Vin kim st nhn dn do Vin trng lnh o. Vin trng Vin kim st nhn dn cp di chu s lnh o ca Vin trng Vin kim st nhn dn cp trn; Vin trng Vin kim st nhn dn cc a phng chu s lnh o thng nht ca Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao. Vin trng, cc Ph Vin trng v kim st vin Vin kim st nhn dn a phng do Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao b nhim v bi min. iu 141 Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao chu trch nhim v bo co cng tc trc Quc hi; trong thi gian Quc hi khng hp th chu trch nhim v bo co cng tc trc Hi ng Nh nc.
24

CHNG XI QUC K, QUC HUY, QUC CA, TH iu 142 Quc k nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam hnh ch nht, chiu rng bng hai phn ba chiu di, nn , gia c ngi sao vng nm cnh. iu 143 Quc huy nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam hnh trn, nn , gia c ngi sao vng nm cnh, chung quanh c bng la, di c na bnh xe rng v dng ch: Cng ho x hi ch ngha Vit Nam. iu 144 Quc ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam do Quc hi thng qua. iu 145 Th nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l H Ni. CHNG XII HIU LC CA HIN PHP V VIC SA I HIN PHP iu 146 Hin php nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l lut c bn ca Nh nc, c hiu lc php l cao nht. Mi vn bn php lut khc phi ph hp vi Hin php. iu 147 Ch Quc hi mi c quyn sa i Hin php. Vic sa i Hin php phi c t nht l hai phn ba tng s i biu Quc hi biu quyt tn thnh. Bn Hin php ny c Quc hi nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam kho VI, k hp th 7, nht tr thng qua trong phin hp ngy 18 thng 12 nm 1980, hi 15 gi 25 pht. QUC HI ( k) Nguyn Hu Th

25