Professional Documents
Culture Documents
XÂY DỰNG VỐN TỪ VỰNG CHO NĂNG LỰC NGHE
XÂY DỰNG VỐN TỪ VỰNG CHO NĂNG LỰC NGHE
XÂY DỰNG VỐN TỪ VỰNG CHO NĂNG LỰC NGHE
nh: ghi nh s dng ngay ti ch v ghi nh s dng lu di. iu quan trng l ngi s dng ngn ng phi xc nh rt nhanh l ghi nh ci g v khng ghi nh ci g. Retain (lu tr): kh nng duy tr c vn t vng, ng php trong mt khong thi gian no . C nhng d liu chng ta phi duy tr c i, v d nh mu cu c bn, hoc t vng c bn. Recall (gi nh): tc l gi nh li s dng trong cc tnh hung giao tip c th. Nu trong tnh hung giao tip m chng ta khng gi nh li c th vn ngn ng gi l vn cht hay vn ngn ng th ng. y l vn ngn ng khng s dng c mt cch tch cc, khng s dng c sn sinh li ni (ni) hoc vn bn (vit). Cho nn nng lc giao tip c nh gi bng kh nng Recall. Ba yu t Remember, Retain, Recall hon thin quy trnh hc ngoi ng. V nghe hiu, nu chng ta lu tr c cng nhiu mu cu, cng nhiu t th kh nng hiu ngi khc ni cng ln. Nng lc nghe hiu, c bit l nghe tch cc, tc l nghe nm bt c y thng tin khng phi l mn qu ca t nhin, m phi hc, phi c hun luyn. Phi xy dng nn tng cho kh nng giao tip nht l qua nghe, ni. Thng qua hai hnh thc. Hnh thc th nht: theo hc mt kha hc chnh kha no , theo cc trnh cao dn. Hnh thc th hai: l cc hot ng ngoi lp hc. Nhng hnh thc no th cng khng quan trng. Ci quan trng l ch phng php tin hnh kha hc y nh th no to c nng lc s dng ngn ng ni chung, trong c nng lc nghe. Khi bt u hc ting Anh chng ta phi xy dng nng lc nghe thng qua mt lot cc k thut, v d k thut nghe trng m cu. c bit khi xy dng vn t vng to nn tng nghe hiu v ni, chng ta cng phi thc hin nguyn tc a vn t vng y vo vn cnh, tnh hung. R rng tnh hung h tr chng ta rt nhiu trong vic nhn din t, v nh cng d nh hn. Trong cc sch gio khoa ting Anh c mun vn tnh hung nh vy. Ch c iu chng ta c khai thc ng hng hay khng thi.
Hc t phc v mc ch nghe hiu cn c nh hng c th th mi c hiu qu. Ni n xy dng vn t vng tc l xy dng mt vn chung cho c bn k nng nghe, ni, c, vit. Khng c bn kho t vng ring bit dnh cho bn k nng. Ch c mt kho t vng duy nht. Khi s dng cc k nng, chng ta vn dng kho t vng chung ny gc khc nhau mt cht. V d khi vit thng phi dng nhng t c tnh cht tm chng trch c (ngn ng vit). Khi ni thng dng t n gin hn, dng dng khu ng v nhng t m nh well, kind of, sort of, ... Tt c cc loi t vng u phi c lu tr. Khi hc theo mt quyn sch no , chng ta cn bit t bao gi cng nm trong vn cnh (context), v nh vy khng bao gi hc t theo kiu hc t in. Vn cnh chnh l nhng hnh nh lm cho chng ta duy tr c t lu hn. Do khi hc t chng ta cn quan tm n vn cnh. Nhng k thut gip chng ta nng cao nng lc s dng t phc v cho mc ch nghe-hiu: Mt l, khi gp bt c mt t mi no ta phi nm ngay cch pht m ca n, c bit l trng m t. Hai l, khi tng cng cc vn t vng phc v cho mc ch ngheni, chng ta quan tm n vn khu ng v ni l khu ng. Chng ta cn phn bit nhng t ch hay dng trong ni v nhng t dng trong vit. Mun nng cao vn t vng, chng ta phi nng cao mt cch t t, mt cch c h thng. Hy xy dng nhng vn t t thp ln cao: 400 t, 700 t, 1000 t, ... bng cch c h thng chuyn k t thp ln cao. i vi mi bc t, ngi hc cn tin hnh nhng bc sau y: Bt u c h chuyn ch dng 400 t. Trong khi c: - Tra ngha t mi. Nm cch pht m. Ghi nh vn cnh dng t mi . - Quan st mt t c dng trong cc vn cnh khc nhau nh th no. Vic ny thc hin bng cch c nhiu chuyn cng mt trnh . - Trong khi c chuyn ch ghi nh li thoi ca nhn vt. i thoi trong cc cu chuyn cng chnh l nhng li ni trong i sng hng ngy. - Cui cng kt thc c chuyn bng mt l nghe bng tai thm c
cch ni ca ngi Anh, thm c cch pht m chun. Xy dng vn t vng trnh no cng phi thc hin bn bc nh trn. Xy dng vn t vng theo phng thc ny va bo m hc c ngha t, va tng cng nng lc pht m, kh nng nhn din t bng tai. K THUT NGHE TRNG M Cch nghe ca ngi Anh l nghe trng m, tc l nghe nhng t quan trng trong cu. Vy quy trnh hiu mt thng ip qua nghe c hai bc: 1. Nm bt nhng t c trng m cu. 2. Ghp ngha ca cc t c trng m y li vi nhau on ngha c cu. Hai quy trnh ny xy ra trong tch tc. V th ngay t u chng ta phi luyn tp mt cch kin tr, nu khng th s quay tr li thi quen c l nghe tng t. Khi vo thc tin giao tip chng ta s thy c hai ci kh: mt l ngi Anh ni rt nhanh, v hai l khng phi ngi Anh s nhn mnh vo nhng trng m cu tht to tht mnh. H ni t nhin hn, ngha l c nhn mnh nhng khng dn mnh vo trng m. Kiu nghe trng m ny gip ta gim nh gnh nng phi nghe nhng t khng quan trng trong cu, c bit nhng cu c trng m tng phn, tc ngi ni ch nhn mnh vo yu t mi xut hin m thi. Vi nhng trng m bt c, kt hp vi vn cnh, tnh hung giao tip chng ta c th hiu c ni dung thng ip. Trong mi trng bn ng, iu kin x hi gip chng ta rt nhiu trong vic xy dng v nng cao nng lc hiu ting Anh qua nghe. Tuy nhin khi chng ta trong mi trng phi bn ng th nng lc ny c l kh to dng nht. Cng chnh v th ch c hc ng hng mi gip ta thnh cng. NGHE LY THNG TIN CHNH Khi nghe ting Anh, chnh ca cu th hin bng nhng t quan trng c trng m trong cu. y l cp cu. Nhng khi ghp cc cu vo trong mt on th khng phi cu no cng l chnh. Ch c nhng cu quan trng mi mang ngha chnh. Kh hn th na l c nhng thng ip phi tng hp ngha ca tt c
cc cu trong mi tot ln chnh. y chnh l nhng bnh din kh trong nghe hiu. Chng ta thy khi nghe cn c mc ch r rng. y cng chnh l yu t i hi chng ta phi tm kim k thut thch hp p ng yu cu ca mnh. NGHE LY THNG TIN CHI TIT Sau nhng chnh chng ta phi c nhng pht trin chnh. chnh l h tr. Mi quan h gia chnh v cc h tr rt khng kht nn chng ta c nm bt c chnh th mi nm bt c cc h tr. Trong cc h tr c nhng quan trng hn v nhng t quan trng. Khi hiu mnh rt ch ng v t tin, cn nu mnh khng hiu th mnh rt b ng v lng tng. Theo ti cc bn c nghe hoi, nghe mi, nghe trong khung cnh (tnh hung) nghe s to cho mnh phn x rt tt. Mun khng s th cc bn c nghe. Nu mt cch l tng, khi nghe chng ta cn nghe c v nh c tt c nhng h tr chnh. N i hi phi kh cng rn luyn nng lc nghe nm bt cc ph tr cho mt chnh. Quy trnh ca chng ta bao gi cng l nghe ly chnh, ri mi tm kim nhng h tr. thc hin mt quy trnh nghe mt cch y , chng ta phi p ng nhng tiu ch sau: - Nhanh chng pht hin ch nghe. Nm bt c ch , chng ta s nghe mt cch ch ng hn. - Phi c kin thc nn tt (v ch s nghe). Kin thc nn to iu kin cho chng ta mt nng lc hiu cao. - C phn x nhanh, pht hin cc chnh v h tr, thng qua luyn tp. Thng khi luyn nghe, chng ta thc hin theo ba bc: pht hin ch , ly chnh, ly nhng thng tin chi tit. NGHE LY THNG TIN CN N Trong sinh hot hng ngy, c nhiu trng hp chng ta nghe theo yu cu ring ca mnh, tc l ch nghe nhng thng tin mnh ang tm kim. Trong khi nghe chng ta thng ni l chng ta phi pht hin ch . l bc u tin ca quy trnh nghe. Nhng sau phi t cho mnh
mt mc ch: Ta ang cn nghe ci g? Vy l s c ci ta khng cn nghe. Nh vy nguyn tc chung l ngi nghe ch nghe nhng iu c lin quan n mc ch nghe ca mnh, b qua tt c cc thng tin khc. C mt yu t gip ta lm iu ny, l nhng t c tnh cht bo hiu, y l nhng u mi nm bt thng tin mnh cn n. Nhng ci m ti luyn tp l khi i ni ra mt t ting Anh, trong u ti li hin ra mt ch tng ng. Khi h ni ra c cu, ti cng hnh dung ra c cu vit nh th no. Dn dn ti bit c kh nng ca mnh l kh nng nhn vo mt ch th d thuc hn l nghe nh. Do khi nghe cu g th hnh dung ra thnh ch, ri t y m gii ngha. l mt trong nhng k nng m ti s dng. Xin ch , yu t bo hiu, khng phi ch l mt t. N c th l mt nhm t hoc mt cu hon chnh. ( cn tip)