SWAPPING VE VIRTUAL MEMORY NEDR?

SWAPPING: Swapping temelde bir prosesin diskten bellee ( RAM ) her yklendiinde kendisine yeni bir bellek adresi tahsis edilerek yer deitirmesidir. Pratikte btn proseslerin ihtiya duyduu toplam bellek miktar ou zaman bellek kapasitesinden ok daha fazladr. rnein tipik bir Windows ya da Linux sistemi boot edilirken ayn anda 30-40 adet proses balatr. Sonu olarak tm ilem sresince btn prosesleri gerekletirmek iin ok byk miktarda bellee ihtiya vardr. Bu problemin stesinden gelmek iin gelitirilmi en basit stratejinin ad swapping dir. Swapping ileminde diskte bulunan proses bir btn olarak kendisine adres tahsis edilerek bellee getirilir. Proses bir sre yrtldkten sonra diske geri gnderilir. Kullanlmayan (idle hale gelen) proses yrtlmedii anda hi bellek kullanmaz ve o bellek alan baka bir diske tahsis edilir. Diske gnderilen proses tekrar getirildiinde ise kendisine farkl bir bellek alan tahsisi edilir.

rnein bellekte bir A prosesi varken diskten B ve C prosesleri getirilsin (swap in). Daha sonra A prosesi diske geri gnderilsin(swap out). lemin devamnda D prosesi diskten getirildiinde, D prosesi biraz nce A prosesinin kulland bellek alann kullanabilecektir. Mteakiben B prosesi diske gnderilip A prosesi tekrar bellee getirildiinde, ilk getirildii anda kulland bellek alanndan farkl olarak B prosesin kulland bellek adresini kullanabilecektir. Bylece bellek tahsisi dinamik olarak gerekletirilmi olacaktr. VIRTUAL MEMORY NEDR? Grafik tabanl iletim sistemleri (Windows, Linux altndaki grafik kullancl arabirimler gibi) alabilmek iin bir oumuzun bilgisayarnda takl olan fiziksel RAM belleklerden ok daha fazla bellek alanna ihtiya duyarlar. Virtual Memory ana bellein(RAM) yetersiz kald durumlar iin fiziksel bellekte oluturulan sanal bir bellek alandr. Temelde virtual memory ile bilgisayarn yapt bellee (RAM) bakarak son zamanlarda kullanlmayan bilgilerin fiziksel bellee kopyalanmasdr. Bu bilgilere ihtiya duyulduunda donanm bellekteki sanal adresi gerek adrese evirerek fiziksel bellee ulaacaktr. RAM in bu ekilde serbest braklmas yeni proseslerin RAM a yklenmesi imkan salar. Bu kopyalama ilemi virtual memory metodu ile otomatik olarak yapldndan kullanc farknda olmaz. Ancak fiziksel bellee ulamak daha fazla zaman aldndan anlk duraksamalar ile hissedilebilir seviyede olacaktr. Yrtlen her program bellekte (RAM) bir adres uzayna sahiptir ve adres uzay pages denilen kk paralara blnmtr. Her page ardk bir adres uzunluuna sahiptir. Bu pageler fiziksel bellekte page file denilen genellikle bellein iki kat adres uzayna sahip olan bir alana yerletirilir. Ancak btn pagelerin fiziksel bellekte olmasna gerek yoktur. Program yrtld anda kendi adres uzaynn bir yerine atfta bulunduunda bu yer fiziksel bellekte ise donanm sanal adresi gerek adrese evirecek ve fiziksel bellee ulaarak ilemini gerekletirecektir. Eer program fiziksel bellekte olmayan kendine ait bir adres uzayna atfta bulunursa iletim sistemi eksik paray bulmak iin uyarlr ve baarsz olan talimat tekrar gerekletirilir.

Serbest hafza ynetiminde Bitmap modelinin ve Linked-list modelinin avantaj ve dezavantajlar nelerdir. Linked-list modelinde memory allocation algoritmalarndan firs-fit, best-fit ve worst-fit algoritmalarn aklaynz. Bitmap Modeli: Bitmaplerde, bellek, tahsis edilecek minimum birimlere paralanr. Her birimin sabit boyutu vardr. Her birim birka bytelk bir kelime olabilecei gibi kilobyte boyutlarndada olabilir. Bitmap de bellekte bulunanan ve tahsis edilecek olan her birim iin 1 bit olur. Bu bit 0 ise bellek birimi bo, 1 ise bu bellek birimi dolu anlamna gelir. Avantajlar: * Bellek tahsis birimleri bydke bellekte Bitmap iin harcanacak alan azalacaktr. rnein tahsis birimleri 4 byte olsa bile bellee ait 32 bitlik alann bo ya da dolu olduu tek bir bit ile ifade edilebilir. * Uygulamas kolaydr. * Bellekte ne kadar program olursa olsun Bitmapin uzunluu hep sabittir. * Bitmap ile sabit boyutlu bir tahsis birimlerinin izini srmek olduka kolaydr. nk bitmapin bykl sadece bellek byklne ve tahsis birimlerinin byklne baldr. Dezavantajlar: * Prosesin ihtiya duyduu bellek alan tahsis birimlerinin tam kat deilse dikkate deer bir bellek alan prosesin son blmnde baa harcanacaktr. * Prosesin ihtiya duyduu rnein k birim kadar bellek alann Bitmap iinde bit deeri ard arda 0 olan bir seri bulmak olduka uzun zaman alabilir. Linked List Modeli: Bellekte tahsis edilmi olan ve bo alan segmentlerin bir Linked List de tutulduu modeldir. Listenin her bir eleman segmentin bo (H-hole) ya da prosese tahsis edilmi olduunu (P), balang adresini, uzunluunu ve bir sonraki liste elamann gsteren pointer ierir. Avantajlar: * Liste adreslemesi sral tutulduunda her bir proses sonlandnda ya da diske geri gnderildiinde listeyi gncellemek kolay olacaktr. nk bal liste elemannda P deerini H yapmak yeterli olacaktr. * Gerekli bellek alann bulmak daha az zaman alacaktr. * Sonlanan prosesin komularnda herhangi biri boluk ise komu boluklar kolayca bir araya getirilebilir. Bylece bal listenin eleman says da azalacaktr. Dezavantajlar: * Tekli bal liste kullanldnda sonlanan bir prosesden nce bir bo segment varsa, yeni oluan boluun nceki bolukla birlemesi tm listenin taranmasnda sonra gerekleecektir. Bu durum dzeltmek iin double linked-list kullanlabilir. * Bellek tahsisi algoritmalarndan uygun olan kullanlmaz ise bellek kullanmnda yavalamalar ve verimsizlikler ortaya kacaktr. FIRST-FIT ALGORTMASI: Bellek yneticisini ne kadar bellek tahsis edeceini bildii kabul edilir. Bellek yneticisi bal listeyi yeterli bo alan bulana kadar tarar. Daha sonra boluu ikiye bler. Prosesin ihtiya duyduu blml tahsis eder ve dier blm kullanlmayan bo bellek olarak brakr. Eer bulunan alan tam olarak prosesin ihtiya duyduu kadar ise blme yapmaz ve tamamn prosese tahsis eder. BEST-FIT ALGORTMASI Bu algoritma tm bellei tarar ve yeterli olan en kk ve en uygun alan tahsis eder. Gerek ihtiyaca en yakn alan bulmaya alr. Tm listeyi tarad iin first-fit algoritmasna gre daha yavatr ve daha fazla bellek alann boa kullanr. nk bellei kk kullansz boluklarla doldurur. WORST-FIT ALGORTMASI: Tm bellei tarar ve en byk boluu tahsis eder. Bylece bulunan boluktan yeterli alan prosese tahsis edildikten sonra tekrar kullanlabilecek boyutta kullanl bir boluk kalr. Ancak simulasyonlar bu algoritmann iyi bir fikir olmadn gstermitir.