CMYK

KUR ARDHMRIA Mir se PRET NXNSIT E SAJ Erdhe Dashuri!

Shtatori shnon nj kujtes t kahershme shqiptare t nyjzuar fort me gjuhn shqipe, shkolln shqipe. Kjo risi shkon m s shumti prshtat tashm edhe n Britani t Madhe. I bashkngjizet shkollave t shmuta t shoqats Ardhmria dhe disa shoqatave t tjera q kan angazhim me shkolln plotsuese t arsimit shqip. Por, sukseset e shkollave t shoqats Ardhmria n Londr, shnuan n vitin akademik q u mbyll vlersime t sinqerta, marjen e dy diplomave t shtrenjta dhe certifikatave e vlersimeve t tjera (pr t cilat gazeta jon ka shkruar n numrat e saj t mparshm). Vlersime q solln n vmendje.. ecurin e lart dhe pozitive t ktyre shkollave suplemenvijon n faqen 4

OP/ED

f.4

KULTUR

f.22

ALBANIAN NEWS
Organ i Komunitetit Shqiptar n Britanin e Madhe
Botohet nga shoqata Ardhmria dhe Forumi i Bashkimit t shoqatave Shqiptare n Mbreterine e Bashkuar

Ndjehem shume mire. Publiku me ka pritur mire qe ne fillimet e mia,dhe me mbeshtetjen e tij kam aritur deri ketu ku jam sot. Per kete i falemenderohem shume publikut dhe te afermive te mije qe kan qene gjithmone mbeshtetja ime.Tashme, si te

Albana Mesuli

thuash jam rehat ,ne oden e artit te muzikes, tingujt e se ciles dalin prej shpirtit njerzor per ta paqetuar ate me realitetin ku jetojme.Jane dhjete vjet pune ne vazhdimesi,natyrisht te lodheshme,gjithnje ne kerkim te me se mires per publikun dhe njerzit qe me rrethojne me dashurine e tyre ,e te cileve u dhuroj perqafime e miresi.

Nr. 8

gusht 2011

Zvends-Kryeministrja e Republiks s Kosovs, znj. Edita Tahiri, mbajti nj ligjrat publike n IISS
Atlantike e Kosovs. Zvends-Kryeministrja e Republiks s Kosovs, znj. Edita Tahiri, foli pr sfidat q Kosova sht ballafaquar q nga koha e shpalljes s pavarsis. Ajo foli pr ndrtimin e shtetit dhe reformat; marrdhniet ndrkombtare t Kosovs dhe sfidat n rrugn e saj drejt integrimit me BE dhe NATO. Zonja Tahiri foli pr rolin e saj si kryenegociatore e Kosovs

Rozina Thaci

SHENDETI/8

Si ti dallojm dhe kuptojm problemet mendore

N kt artikull do t flas pr problemet mendor, si klasifikohen, sesi ne si profesionist i prcaktojm dh
AKTUALITET/2

Nga Fatmir Terziu T mrkurn, m 13 korrik, n ora 15.00, Zvends-Kryeministrja e Republiks s Kosovs, znj. Edita Tahiri, mbajti nj ligjrat publike n Institutin Ndrkombtar pr Studime Strategjike (International Institute for Strategic Studies IISS) n Temple n qendr t Londrs. Tema e ligjrats s znj. Tahiri ishte Perspektiva Euro-

Shkollat shqipe ju mirpresin

Zhvillimi ekonomik dhe procesi institucional i prfshirjes n Komunitetin Europian n Shqipri si dhe paqja e brisht sociale n Kosov sht e paimagjinueshme pa t hollat q

M.Hamiti n Financial Times: Serbia t mos bhet kandidate pr BE A

mbasadori i Republiks s Kosovs n Mbretrin e Bashkuar, Dr. Muhamet Hamiti botoi t mrkurn e 27 korrikut 2011 nj shkrim n gazetn prestigjioze The Financial Times (FT) me t cilin argumenton se qndrimi obstruksionit i Serbis ndaj Kosovs e diskualifikon at pr t marrs statusin e kandidatit pr antarsim n Bashkimin Evropian (BE).
e prjashton veten nga statusi i kandidatit pr BE Editoriali i juaj ndrra e Serbis pr n BE (25 korrik), u bn thirrje qeverive t vendeve t Bashkimit Evropian q ta shprblejn Serbin me statusin e kandidatit pr BE, me arsyetimin se Serbia sht br e pranueshme pr botn mbar pas arrestimit t kriminelve kryesor serb t lufts, t akuzuar nga Gjykata Ndrkombtare pr Krime e Hags. Prderisa arrestimet e liderve serb t Bosnjs t kohs s lufts Radovan Karaxhiqin dhe Ratko Mlladiqin, bashkpuntort e Millosheviqit n krime, ishin zhvillime t mirseardhura, jan fare t pam-

M posht po e japim prkthimin e shkrimit t Ambasadorit Hamiti n Me qndrimin ndaj Kosovs, Serbia

jaftueshme pr ta kualifikuar Serbin pr status t kandidatit pr BE. Sjellja obstruktive e qeveris s presidentit Boris Tadiq e minon pajtimin n Kosov n prpjekje pr ta sfiduar ekzistencn e shtetit demokratik t Kosovs, pr krijimin e t cilit bashksia ndrkombtare, dhe vet BE-ja, kan investuar shum. Mohimi i pavarsis s Kosovs dhe thirrja pr ndrrim t kufijve n Ballkan rrezikojn paqen dhe stabilitetin n rajon, t cilat jan arritur me statusin prfundimtar t Kosovs. Serbia sot vazhdon ta mohoj trashgimin e vet kriminale dhe fushatn e tmerrshme t spastrimit etnik kundr popullit shqiptar t

18 Shtato msimi r fillon n shqipe t shkollat Ardhm ria

Shoqata Peja n ndihm t vendlindjes
4 AKTUALITET

Childs Hill Park ligjron shqip : Nga pikniku n hapsir t blert Arsimi, themeli edukats qytetare

14

CMYK

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

Editor in chief: Fatmir Terziu/ Tel: 07854 224 291 Email: albaniannews.gazeta@gmail.com Shoqata Ardhmria: Drejtor: Lutfi Vata/ Adresa: Unit 106 Camberwell/ Business Centre 99-103 Lomond Grove London SE57HN Web: www.ardhmria.co.uk/ E-mail: ardhmria_uk@yahoo.com/ lutfivata@yahoo.com Tel. 02072527471 Fax: 02077011039. Mob: 07792286008 www.albaniannews.co.uk

Shkollat shqipe ju mirpresin

rreth nj milion euro n dit, vijn n Kosov nga Zvicra e Gjermania, vendet skandinave, Britania e Madhe, ShBA-t e deri te Australia e largt. Shqiptart e shprndar aneknd globit rregullisht ndihmojn financiarisht t afrmit e tyre n Shqipri, Kosov, Mal t Zi, Maqedoni etj. N munges t zhvillimit ekonomik, me gjith plagt papunsi e varfri, jetesa sht e pamundur pa ndihmat nga diaspora. Pra, ashtu si e bartn barrn financiare t luftrave lirimtare, diaspora shqiptare po e bart edhe barrn financiare t paqes aktuale n Kosov. Nuk sht ndryshe as me Shqiprin si dhe me shqiptart n Maqedoni, Lugin t Preshevs, Mal t Zi e gjetiu. Mirpo, edhe n perndim sht br gjithnj e m vshtir t jetohet pr shkak t krizs globale financiare e cila ka goditur m s shumti shtresat m t varfra dhe klasn puntore e ku kryesisht bn pjes edhe diaspora jon. T hollat q ata i sjellin n vend doemos po bien edhe pr shkak se shum prej tyre tashm jan me familje n kurbet dhe me fmij gjithnj e m t rritur. sht i theksuar edhe nj lloj hendeku ndrmjet gjeneratave i cili vrehet pothuajse n seciln

Zhvillimi ekonomik dhe procesi institucional i prfshirjes n Komunitetin Europian n Shqipri si dhe paqja e brisht sociale n Kosov sht e paimagjinueshme pa t hollat q shqiptart e diaspors ua sjellin familjeve t tyre. Sipas Banks s Shqipris, rreth 189 736 familje ose rreth 26 pr qind e familjeve n territorin e vendit prfitojn drgesa nga jasht n formn e remitancave. Fluksi mesatar vjetor i remitancave pr familje vlersohet afrsisht n 1 897 euro dhe ndryshon nga qyteti n qytet. Familjet n Kuov, Peqin dhe Pogradec shfaqin fluksin m t ult t remitancave gjat vitit nn 1 000 euro, ndrkoh q n Puk, Tropoj, Bulqiz dhe Gramsh hasen vllimet m t larta t remitancave pr familje n nj interval q varion nga 3 000 deri n 8 000 euro n vit. Nga ana tjetr, nse do t ndalemi n mesataren pr emigrant, sipas grupimeve kohore t siprprmendura, nivele m t larta t remitancave shfaqin emigrantt q kan nga 1 n 5 vjet n emigrim, ku mesatarisht n vit ky grupim drgon 1 539 euro. Me kalimin e viteve vrehet nj rnie n nivelin mesatar t drgesave pr emigrant. Afr 400 milion euro n vit, q do t thot

familje: prindrit nuk jan integruar aq n shoqrit e vendeve perndimore pr dallim prej fmijve t tyre. Prfshirja e t rinjve shqiptar npr shkolla, universitete dhe vende pune, sigurisht se sht nj gj shum e mir. Por, n kt situat, sht imperativ forcimi i shkolls shqipe n Britani t Madhe meq nj numr i konsiderueshm i fmijve e t rinjve shqiptar po e harrojn gjuhn shqipe dhe nj numr edhe m i madh nuk kan as ku ta msojn prkundr vullnetit dhe pasionit t tyre

Pikrisht n kohn kur shkollat n gjuhn shqipe, tradicionalisht t mirmbajtura nga diaspora, jan dobsuar, kan nisur iniciativat pr gjetjen e hapsirave t reja, mundsive financiare dhe ndihmave t ndryshme ligjore. Ardhmria po shfrytzon t gjitha hapsirat e saj ligjore t gjej fondet e nevojshme dhe t mundshme pr t siguruar mbarvajtjen e shkollave. Ka synuar dhe synon t shtoj numrin enxnsve n shkolla. Mbi t gjitha duhet t jet forcimi dhe shtimi i shkollave shqipe, i gjuhs, kulturs dhe

flamurit ton, i atyre gjrave q na bashkojn, q na bjn nj komb ashtu si na e prshkruajn e shpjegojn rilindasit tan. Vetm ather kur t jemi t sigurt se ajo q sht e prbashkta jon sht solide dhe e kultivuar, vetm ather mund t vijn n shprehje investimet n fushat e veanta q ndoshta preokupojn edhe nj pjes t shqiptarve. Prandaj, ne ju bjm thirrje shqiptarve kudo q jan n Britani t Madhe q para cdo angazhim tjetr vjen gjuha dhe kultura shqipe, vjen flamuri dhe historia kombtare,

vjen t qenit model n Britani t Madhe, me angazhimin m ligjor dhe m adekuat e normativ t sjelljes dhe respektit institucional. Shkollat e Ardhmria dhe mjaft shoqatve t Forumit t Bashkimit t Shoqatave shqiptare ju mirpresin. Mirpresin t gjith fmijt pa dallim moshe. sht koha m shum se kur t tregojm respektin q ky vend i mrekullueshm dhe ky popull dashamirs i Britanis s Madhe na ka dhn e na jep prdit me krijimin e kushteve t favorshme t msimit t gjuhs shiqpe dhe ruajtjes s tradits shqiptare.

CMYK

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

CMYK

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

KUR ARDHMRIA PRET NXNSIT E SAJ

(vijon nga faqja 1)

tare q mbajn n gjirin e tyre qindra fmij shqiptar.

Ky prkushtim, ky vlersim i merituar institucional britanik i mbetet nj emocion jetik tr atij stafi msuesish t kualifikuar q u mbajn gjall qindra nxnsve gjuhn shqipe, traditat dhe kulturn shqiptare. sht ky emocion jetik q vjen nga skutat e historis si nj simbolike jete dhe prkushtimi. Pr pes shekuj, ishim t shtypur e t robruar nga osmant, nj shekull nga serbt dhe populli yn liridashs nuk sht dorzuar, por i ka mbijetuar fortunave t shumta t koh pas kohshme dhe sht treguar i fort dhe mbijetues dhe asnjher i dorzuar, prandaj edhe pse tash n kt shekull t ri, me qindra e mijra bashkatdhetar jetojn dhe veprojn n diaspor, e fmijt e tyre syt i kan nga prindrit dhe atdhetart, q t kontribuojn t mos asimilohen, e fatbardhsisht nga gzon fakti, se ka atdhetar q punojn n kt drejtim edhe pse krkojn mbshtetje m t madhe dhe duhet ti mbshtesim seriozisht. Kemi lexuar dhe rilexuar nga patriott tan npr kohra t ndryshme e poet, q i kan kushtuar gjuhs amtare, gjuhs s mbl shqipe, pra kan br thirrje q t mos harrohet gjuha jon amtare, t msojm t tjerat, por t ruajm tonn e shpesh, si duket po i harrojm ato porosi dhe nuk po punojm sa duhet prgjithsisht pr gjuhn ton amtare dhe pr brezin e ri q po rritet n diaspor. Kt q po e prshkruajm e tregon edhe fakti, se sa jemi bashkatdhetar jo vetm ktu n Britani t Madhe, por edhe kudo n bot ku similaritete t tilla t emocionojn. Kudo ku shkollat shqipe jan simbolika t tilla, si n Belgjik, Austri, Gjermani, Zvicr, Holand, Suedi, SHBA, Kanada etj ku dhe numri nuk sht aq sa duhet i fmijve shqiptar q vijojn shkolln plotsuese shqipe. Bashkatdhetart u jan falnderues ktyre shteteve mike t kombit ton, q ua mundsojn fmijve tan, q t msojn dhe ruajn gjuhn amtare, ku edhe bjn thirrje, se nse fmijt din mir gjuhn e nns, ather m leht do ta ken ta msojn edhe gjuhn e huaj. Disa vite pun, me plot ngarkesa e strese, me plot sakrific, por asnjher t dorzuar, por gjithnj krkues dhe vrapues maratonik, q fmijt tan, t mos e harrojn gjuhn amtare, kan br shkollat shqipe t Ardhmria q fal veprimtarve t drejtuar nga Lutfi Vata, q sht edhe kryetar i Forumit t Bashkimit t Shoqatave t ndjehet fuqishm kudo. Tashm edhe pas disa vitesh t pavarsis s Kosovs, ku bashkatdhetart tan kan dhn shum pr atdheun, shpresojn dhe jan premtues, se nuk do ta harrojn diasporn ton, e sidomos fmijt mrgimtar, q t ruajm nga asimilimi, sepse nj lloj asimilimi modern shihet fatkeqsisht n diaspor, sepse disa fmij, m leht flasin n gjuhn e atij vendi ku jetojn se sa gjuhn amtare. Shkolla n kt rast, padyshim se do t ndikoj shum. Nuk mundemi q prmes pak fjalve t bjm nj prmbledhje t puns s madhe q ka br Ardhmria me shkollat e saj, Faik Konica po ashtu me shkolln Kosova, Ruzhdi Jata me shkolln Dituria apo edhe Mother Tereza Albanian Union me shkolln e saj e ndonj tjetr t cilin nuk e prmendim, por ne i urojm vlersimin e art t gjithve q marin n konsiderat shkolln shqipe, n nj amulli q ka thyer akullin e asimilimit dhe jan hapur dyert e shkolls plotsuese shqipe, q fmijt mrgimtar ti drgojn fmijt e tyre n kto shkolla. Jo m kot mund t kujtojm kohn kur kemi msuar prball automatikve t regjimit q uzurponte Kosovn e n vend t karrikeve ishin bllokat e shtpive e n vend t shkollave shtpit private. Por fakti dhe problematika jasht arritjeve pozitive mbetet ende shqetsim. Dhe kjo jo vetm n Britani t Madhe. sht alarmante situata, q po shihet n tr diasporn ton. Msuesit shqiptar nuk e kan prkrahjen e merituar nga ata q duhet ti prkrahin, por ndrsa pritet e shpresohet q do t bhet m mir. Mjaft fmij shqiptar ende nuk jan dhe nuk frekuentjn shkollat e tilla. Kemi ndjekur shkollat e Ardhmria n disa raste. Dhe kemi par vegimin real. Syt e fmijve ishin t qeshur, fmijt mrgimtar krkonin dhe prisnin dika dhe donin t thonin prap dika, e kjo pyetje ishte, se a do punohet m shum n t ardhmen pr shkolln plotsuese shqipe, se prndryshe do na gjykoj historia dhe t mos trishtohemi pastaj, q nj nn shqiptare ti flas fmijs s tij gjuh t huaj. Por gjithsesi falnderimet shkojn me zemr pr ata q kontribuan n vitin akademik t mbyllur, dhe ata q do t kontribuojn n vazhdim pr shkolln shqipe n diaspor. Sipas zotit Vata n kt vit akademik shkollor pritet t hapen e rihapen disa shkolla t tjera t arsimit plotsues n zona ku ato kan munguar dhe madje do t jen edhe n nj gjeografi m t gjer t Britanis s Madhe, ku jetojn dhe punojn shqiptart. Fal kontributit t pashoq t ktyre veprimtarve, fmijt mrgimtar po komunojn bukur n gjuhn e tyre amtare, kndojn e recitojn e t duket vetja, se je n mes t Dukagjinit, Dardans, Shkodrs, Gjilanit, Preshevs, Burelit, Drenics, Kuksit, Pejs, Prishtins, Kumanovs, Podujevs, Deanit e Tirans e n cdo qytet e trev shqiptare n trojet e veta etnike.

Shoqata Peja n ndihm t vendlindjes

Nga Sherif Bllaca Sote ne fshatin Vitomoric ne pranin e perfaqesuesve te Kforit Italion dhe te antarve te kryesis se shoqates Peja ne Londer, ne Qendra per jete te pavarur ne ItalishtCentro per unavita independentene pranin e kordinatores Fitore Haxhihasani dhe edukatores Begie Malaj u be pranim dorzimi i disa kompjuterve ndihme nga Kfori Italian dhe karrikave dhurat nga shoqata Peja ne Londer. Ne fjalen e saj zonja Fitore, falenderoj shoqaten Pejaper karrikat e dhuruara si dhe per pese metra dru lende djekse per dimer, ajo apeloj qe edhe shoqatat tjera ta ndjekin ket shemull humanitar per ti ndihmuar femit tan me te meta fizike. Nje ashtu falenderoj edhe kforin Italjan per ndihat qe ju afrojne rregullisht ketyre femive. Nga shoqata Peja prezent ishin: 1, Nevzat Agolli 2, Lutfi Gashi 3, Ensor Deqani 4, Bari Goga 5, Sherif Bllaca Ne fjalen e tij Sherif Bllaca ne emer te shoqates Pejadhe antareve prezent e pergezoj zonjen Fitore dhe gjithe stafin e saje per punen e pa lodheshme ne edukimin e nxansve me te metura fizike.Me pastaj z.Fitore foli per zanafillen e kesaj qendre e cila ka filluar se punuari menjiher pas lufte ne shtator te vitit 1999 me iniciativen e shtetit Italian. Shenime rreth historis se kesaj Qendre qe nga themelimi i saj e deri sot. Kjo Qender u hap menjehere pas lufte ne shtatorin e vitit 1999, me inciativen e shtetit Italian.Dy vitet e para ishin me shume te kushtuar renovimit te kulmeve dhe ndertimit te shtepive por gjithmon duke pasur parasysh rrastet qe kane anetare te familjes me aftesi te kufizuara fizike dhe mendore.Pastaj qe nga viti 2001 u perqendrua vetem ne Qender ditore per personat me aftesi te kufizuara mendore pra gjegjesisht me ato rraste qe ishin te mbyllur neper shtepi dhe nuk ishin per shkolla te regullta. Ne fillim ishim te vendosur ne n je hapesir te shkolles speciale per te verber ne Peje(qe nga viti 2001 e deri ne vitin 2007)dhe pastaj me kerekesen e Ministris se arsimit qe ta lirojme ate hapesire sepse ju duhej atehere ne kerkuam gjithandej fonde dhe Kfori Italian na e aprovoj kerkesen tone per ndertimin e nje strukture te re qe ne sot e posedojme tash e tri vite me rradhe,dhe kjo u ndertua ne token prej 4ari, te dhuruar nga Komuna e Pejes ne bashkpunim me Komunen e Vitomirices. Qe nga themelimi i saj e deri ne gusht te vitit te kaluar kjo Qender ishte e mbeshtetur nga shteti Italian gjegjesisht nga C.I.C.a ose COMUNITA INTERNA ZIONALE DI CAPADARCO me seli ne Rome,kurse qe nga muaji gusht i vitit te kaluar ne po vazhdojme punen tone me shume veshtiresi duke kerkuar ndihma gjithandej si ne vend ashtu edhe jashte saj. Kjo Qender me nje aktivitet te tille eshte e vetmja ne Kosove mirepo ne e mbulojme vetem qytetin e Pejes me rrethin per shkak te pamundesis qe te gjitha rrastet te vine tek ne,eshte qender ditore me nje program te ngjjajshem me shkollat fillore. Punohet qe nga e henja e deri te premten nga 08:30 deri 16:00,si staf punojn nje kordinatore,dy edukatore nje logopede dhe vozitesi dhe po ashtu eshte i involvuar edhe n je person me aftesi te kufizuar qe te mbaje kurset e kompjuterit per keta persona. Aktivitetet qe zhvillohen mbrenda Qendres jane: Kursi i alfabetit,kursi i matematikes,kursi i kompjuterave,kursi i higjienes personale,kursi i pregaditjes se ushqimit si dhe kursi i edukimit seksual.Pastaj jane aktivitetet tjera si mirembajtja e ambientit ku jeton,blerja neper dyqane dhe shfrytezimi i paras,shenjat e komunikacionit,shfrytezimi i mjeteve elektrike te kuzhines , aktivitete te ndryshme pune dore me materiale didaktike dhe recikluese si dhe piknik ne kohen me diell. Ne kete Qender frekuentojne 30 persona gjdo dite te moshave te ndryshme nga 9 deri 35 vjeq, dhe me diagnoza te ndryshme si sindromdaun,autist,retardim mental dhe shumica prej tyre dhe me sulme epileptike.Dhe kjo Qender eshte e para qe i hapi dyert per te gjitha minoritetet,Per momentin kemi 20- shqiptar,4boshnjak,5-rom dhe nje te minoritetit serb.Kurse po te mirret numri total i personave qe perfituan deri tani ne kete Qender jane gjithsej afer 250 persona qe vijuan nje kohe dhe pastaj ne si Qender ja mundesuam ndonje zgjidhje tjeter si p.sh. klasa speciale,klasa te bashkangjitura apo edhe dhenien e ndonje zanati. Te arriturat e kesaj Qendre jane shume te medha deri tani por vlen te theksohen vetem disa nga ato si;integrimi i dy vajzave ne shkolle te rregullt,8 rraste te tjera ne klasa speciale ,2 raste ne parashkollor si dhe nje rrast ne kopshtin (erdhe) per femij. Kjo Qender ka nje bashkpunim te ngushte me Komunen e Pejes si dhe me Ministrit perkatese per kete lamin tone si Ministria e Arsimit dhe Ministria e Shendetsis dhe rrasteve sociale.Gjithsesi duhet ta cekim perkrahjen e kohe pas kohe te Kforit Italian sipas kerkesave tona dhe mundesis qe ata kane. Kjo eshte nje pershkrim i shkurter rreth punes dhe historis te kesaj Qendre dhe gjdo person apo institucion qe na ndihmon neve ne rradhe te pare po i ndih mon popullit te vet dhe njekohesisht dhe behen pjese e projektit nderkombetar ne mbrojtje te personave me aftesi te kufizuara me shkurtesen P.A.K.Shpresoj se me kete shkrim e kuptoni punen tone dhe gjithashtu nevojat tona qe te mbijetojm.

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

Zvends-Kryeministrja e Republiks s Kosovs, znj. Edita Tahiri, mbajti nj ligjrat publike n IISS
Nga Fatmir Terziu T mrkurn, m 13 korrik, n ora 15.00, Zvends-Kryeministrja e Republiks s Kosovs, znj. Edita Tahiri, mbajti nj ligjrat publike n Institutin Ndrkombtar pr Studime Strategjike (International Institute for Strategic Studies IISS) n Temple n qendr t Londrs. Tema e ligjrats s znj. Tahiri ishte Perspektiva Euro-Atlantike e Kosovs. Zvends-Kryeministrja e Republiks s Kosovs, znj. Edita Tahiri, foli pr sfidat q Kosova sht ballafaquar q nga koha e shpalljes s pavarsis. Ajo foli pr ndrtimin e shtetit dhe reformat; marrdhniet ndrkombtare t Kosovs dhe sfidat n rrugn e saj drejt integrimit me BE dhe NATO. Zonja Tahiri foli pr rolin e saj si kryenegociatore e Kosovs n dialogun aktual t mirkuptimeve teknike n mes t Kosovs dhe Serbis, t ndihmuara nga BE-ja. Znj. Edita Tahiri sht zvendskryeministre e Qeveris s Republiks s Kosovs, prgjegjse pr shtjet q lidhen me politikn e jashtme dhe ato t siguris kombtare. Para se t marr kt rol, znj. Tahiri ishte Ministre e Administrats Publike. Edita Tahiri ka qen politikane dhe diplomate si dhe negociatore. Ajo sht nj nga protagonistt kryesor n ndryshimet politike q ndikojn n teritorin e Kosovs dhe Evrops Juglindore. Ajo ishte nj nga udhheqsit ky t Partis Lidhja Demokratike e Kosovs, n lvizjen pr pavarsin e Kosovs, n periudhn e viteve 1991-1999. Ajo ishte Ministre e Jashtme e Kosovs (1991-2000) dhe ka marr pjes n delegacionin e Kosovs n Konferencn e Rambujes (1999) n periudhn deri n ndrhyrjen e NATOs n Kosov n 1999. Ligjrata e znj Tahiri n Institutin Ndrkombtar pr Studime Strategjike (International Institute for Strategic Studies IISS) u drejtua nga Dana Allin, senjor pr Politik t Jashtme t SHBA-s dhe marrdhnieve transatlantike. Ligjrata u mbajt n dhomn e Konferencave n Arundel House, 13-15 Arundel Street, Temple, Londr WC2R 3DX. N kt ligjrat publike znj Tahiri shoqrohej nga Ambasadori i Republiks s Kosovs, Dr Muhamet Hamiti dhe stafi i tij. Ishin gjithashtu n kt ligjrim edhe mjaft diplomat, gazetar, drejtues shoqatash dhe prfaqsues t institucioneve t ndryshme. Takimi u mbyll me pyetje e prgjigje, pas nj fjale tejet profesionale t znj. Tahiri.

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

Pra e gjitha thjesht, bukur dhe me nj emr argtim n fushn e blert aty ku pak koh m par inisiativa e forumit q drejtohet nga Lutfi Vata krijoi nj model festimi t till.

Childs Hill Park ligjron shqip Nga pikniku n hapsir t blert

Fatmir Terziu Dy grupime t komunitetit shqiptar, shoqata Mitrovica-UK dhe shoqata Peja organizuan t dieln e 10 Korrikut nj tubim festiv natyror me emrin e thjesht Pikniku Natyror. N parkun tashm t mirnjohur pr shqiptart, n Childs Hill Park, Hodford Rd, N11 8NL (Golders Green) aty rreth ors dymbdhjet thuajse flitej shqip. Breza t ndryshm q i jan bashkuar ktyre dy grupimeve komunitare, iu ngjitn hapsirs s blert afr lokalit t shqiptarve n kndin e ktij parku, duke krijuar kshtu nj atmosfer festive t papar. Kryesit e t dy shoqatave shqiptare, me nj improvizim t rastit krijuan pr t pranishmit hapsir argtuese mes lojrave, kngve dhe tradicionales. Ushqime, kng, lojra dhe zbavitje m pas vazhduan deri gjat. Nj hapsir t kndshme zuri edhe biseda e Sekretares s Forumit t Bashkimit t Shoqatave shqiptare, Zamira Ruspi, e cila qndroi dhe bisedoi gjer e gjat me grat aktiviste. Aktivist t shumt si Abedian Bajraktari, Mithat Ibrahimi, Burhan Lata, Burim Turjaka, Maki Turjaka, Bujar Vokshi, Bekim Nishefci, dhe mjaft t tjer nga Shoqata Mitrovica-Uk dhe shoqata Peja ishin simbolika e gjall e organizimit t cilsuar Pikniku i dits s sotme. Falenderime t gjith atyre q ishin t pranishm, ishin dhe mbeten fjalt e organizatorve. Dhe natyrshm nj organizim t till e plqyen t gjith, sidomos Mithat Ibrahimi, Shoqata Mitrovica-uk dhe 3 t tjer q n faqen sociale facebook shprehen se e plqejn kt. Nga ana e saj shoqata Mitrovicauk shprehet n kt rrjet social: Falenderojme shume Shoqaten Peja per te gjitha ne piknikun e sotem (10.07.2011), per organizimin, mikepritjen dhe zemergjeresi e shoqeri qe per kohe te gjate do ngelet ne kujtimet tona. Mbetemi me shprese qe ne te ardhmen te kemi keso takimesh qe tek ne kane lene nje mbrese shume pozitive, ishte i pelqyeshem, i qelluar dhe shume i suksesshem. N emr t shoqats Peja Mithat Ibrahimi nuk heziton t shprehet: Falenderimet vijn edhe nga Shoqata Peja pr shoqaten Mitrovica-UK pr nj bashkpunim vllzror. Falenderim i veqant edhe pr grate dhe motrat tona q japen nj kontribut t jashtzakonshm me ushqimet tona tradicionale dhe shum me vler. Qytetarve t Mitrovices ju urojm pushime t kndshme me gjas q n shtator t fillohet me bashkpunim t mtutjeshem. Faleminderit. Sakaq shtohen edhe urime e falenderime nga t tjer si Naki Agolli qe shton se pari ju falimenderojem juve si shoqate qe organizuat kete ndej madheshtore Pra e gjitha thjesht, bukur dhe me nj emr argtim n fushn e blert aty ku pak koh m par inisiativa e forumit q drejtohet nga Lutfi Vata krijoi nj model festimi t till.

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

Ka ardhur koha t zgjojm gjigandin Evrop, ti japim asaj nj ndrr politike

Nga Geert Mak, (Presseurop) Ishte dimri i 1999, ish-Jugosllavia ishte e ndar dhe n kaos. Qyteti i bukur Novi Sad-it n Danub ishte bombarduar, dhe urat ishin shembur. Qytetart shikonin t tmerruar nga bregu i lumit. T tronditur nga lufta, dhe shkatrrimi i bots s tyre, pr gjra q u ishin shkaktuar, ka ishin t pakonceptueshme. Shkova pr t vizituar plakun Aleksandar Tisma, nj nga shkrimtart m t mdhenj jugosllav, i cili para se t vdiste jetonte aty n afrsi. Kur e pyeta se si ai ndjehej n kt vend t humbur, ai me tregoi historin e qeni i tij, Jackie. Nj dit dimri, kafsha i kishte shptuar prgjat Danubit dhe kishte arritur, askush nuk e di se si, n nj bllok akulli. Disa prej fmijve t lagjes kishin shkuar pr ta krkuar, e gjetn dhe erdhn prapa: z. Tisma qeni juaj rrezikon t mbytet!. kshtu q shkrimtari vrapoi atje dhe disa her kishte thirrur n emr qenin, por qeni nuk lvizte nga blloku i akullit, i palvizshm. Kafsha ishte nn shok. Prfundimisht, nj nga djemt kishin arritur ta kapte at pr qafore. Pak a shum Ne sot jemi n nj situat t njjt, tha Tisma. Jemi t ngujuar si n nj bllok akulli, ne nuk dim far t bjm dhe n ndrkoh q e lm veten t merremi nga vala. Ne jemi duke jetuar nj moment historik. Dalngadal po dalim nga nj kriz e keqe dhe t rrezikshme ekonomike. Bota arabe sht tronditur nga lvizjet popullore, q nj dit mund t zn nj vend n histori, si t ngjashme me ato t revolucioneve europiane t 1848 dhe 1989. Por cilido qoft rezultati i ktyre revoltave demokratike, kto ngjarje prbjn sfidn m t madhe n politikn e jashtme europiane, pas rnies s Murit t Berlinit. Ndrkoh, kriza euro vazhdon t digjet nn hi. Institucionet europiane nuk mund t funksionojn, sidomos n situatn aktuale, pa mbshtetjen e fort dhe t qart t votuesve. Megjithat, n shum vende projekti europian sht nn kritika pr shkak t krizs, dhe kto sulme arrijn qllimin e tyre, sepse demokracia europiane vazhdon t jet e dobt. Prve euros, n fakt ekziston nj problem europian akoma edhe m i madh, q sht deficiti demokratik europian. Dhe sht para syve tan, por ajo po merr prmasa t mdha dhe mund t deklaroj fundin e t gjitha ndrrave tona. Megjithat nuk mendoj q opinioni publik t jet kundr projektit europian. Shum njerz tani duhet t prballen me probleme t mdha, pikrisht, pr shkak t rrugs t e fort, sidomos kur sht n interesin e saj. Nj bot e re sht duke u krijuar, e cila prfshin Kinn, Shtetet e Bashkuara, Japonin, Indin dhe ndoshta Brazilin. Nse Bashkimi Europian nuk do t njihet si nj lojtar kryesor, do t jet n mshirn e fuqive t tjera. N vend q t nj pik referimi i shpress, nj shembull i rendit ndrkombtar, Europa do t bhet nj flak e zbrazt n teatrin e dhuns midis shteteve dhe, sidomos, n jo shtetet. T politizojm Europn - Kjo do t thot se ne duhet t politizojn Europn. Politizim i vrtet dhe integrim edhe partive t protests. Ne duhet ta marrim tek institucionet, ne duhet ta dashurojm dhe ta urrejm at, ne duhet t investojm vet. Nse duam t ruajm iden e bashkimit t Europs, nuk duhet t kufizohemi tek bashkimi financiar dhe institucional. Pr t arritur kt, ne, kemi nevoj pr nj zgjim t thell kulturor dhe politik. Ne duhet t krijoj n publikun europian nj njsi t re, ashtu si ka ndodhur n nivelin kombtar n shum vende n shekullin e nntmbdhjet. Dhe ktu duhet krkuar vonesa Europiane, dhe ksaj i duhet thn nj prioritet i lart: asgj nuk sht e mundur pa kt njsi publike. sht e rndsishme, tani m shum se kurr, q kto diskutime Evropiane t ohen n nj nivel kombtar. Dhe sht ktu q votuesit do t ndjehen m t rehatshm. Vetm n kt mnyr do t jet e mundur pr t prcaktuar linjat e reja t politiks europiane. Deri tani demokratizimi Europian, pavarsisht t gjitha qllime vet mira, nuk ka qen i suksesshm. Prkundrazi, ka krijuar nj distanc edhe m t madhe mes politiks kombtare dhe politiks europiane. Prgjegjsia qndron n kt fush n veanti pr politikanve kombtare, t ciln n vitet e fundit kan marr nderin e suksesit t leht n Europ, dhe n t njjtn koh ka hedhur mbi supet e Europs problemet m serioze kombtare. Por kjo prgjegjsi sht edhe e jona, si votues. Perndimit i mbetet ende pak koh, ndoshta njzet vjet, pr t prshtatur institucionet e saj n shekullin njzet e nj. Ne edhe nj her tjetr kemi mundsin e nj zgjimi t Europs pr t thelluar dhe demokratizuar BE-n, pr t rritur cilsin e jetess, pr t ringjallur projektin europian. Ne ende kemi koh pr t shqyrtuar modelet tona t vjetra t mendimit. Dembelizmi tani sht armiku yn keq. Ne duhet t braktisim bllokun ton t akullit. *I marr nga sprova Gjendja e Europs s Bashkuar Prgatiti: L. Lita

marr nga ky projekt. Ajo q kta njerz duan sht politika, dhe n kt mnyr politika europiane, t riorganizohet prreth realiteteve t jets s tyre t prditshme. Ata duan t ken pak vendimmarrje n lidhje me botn e tyre. Kshilli Europian pr Marrdhnie t Jashtme ndonjher e ka krahasuar Europn e sotme me Barngrnsit e mdhenj q popullonin n parahistori, kafsh gjigante, por jo agresive. Le t mos kemi iluzione, Europa kur vepron n bot sht nj kafsh dembele, e paft pr t luajtur nj rol t rndsishm n skenn ndrkombtare nse nuk shpohet nga dika. Ndrkoh, rendi i tanishm botror nuk sht m i qndrueshm sa duhet dhe i qet pr t mundsuar q Europa t knaqet se sht Europ. Europa, pra duhet t bhet me

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

Si ti dallojm dhe kuptojm problemet mendore

N kt artikull do t flas pr problemet mendor, si klasifikohen, sesi ne si profesionist i prcaktojm dh i trajtojm. Idea pr kt artikull shte pr ti dhn prgjigje pyetjeve rreth problemeve mendore q komuniteti shqiptar mund t kt. Nj nga vshtirsit kur flasim pr problemet mendore sht se nuk sht e leht t prkufizohen pasi aty jan t prfshir shum mendim dhe debat rreth natyrs dhe shkaqeve t ktyre eksperiencave. Njrzit prdorin shum terma q varen nga kulturat e ndryeshme dh shoqrin ku ato jetojn, t cilat shtojn edhe m shum vshtirsin n kt fush. Pr m tepr, kur nj sjellje apo akt nuk shqyrtohet n baz t normave t kulturs s prsonit n fjal, kjo mund t oj n komplikimin e shtjs, duke e prkufizuar at prson si t smur mendor. Pra se kush sjellje sht normale apo jo, varet se kush e prcakton at. Nj gj tjetr q dua t theksoj sht s kur flasim pr problemet mendore dhe stresin pavarsisht se far klasifikimi ose gjuh ne prdorim, eksperiencat e secilit prson jan t veanta problemet dhe mnyrat sesi nj prson i trajton jan t ndryshm nga ato t tjerve. Kshtuq, faktort kulturor kan ndikim n mnyrn sesi problemet mendore prshkruhen. Prshembull, n disa kultura problemet psikologjike prshkruhen si dhimbje fizike, ndrsa n disa t tjra mund t prdorin gjuh emocionale si frika dh ankthi. Pra sht e nevojshme pr ne si profesionist kur punojm me njerz m problemet mendore t mendojm pr kontekstin kulturor por gjithashtu duhet t bashkpunojn m klientin pr kuptimin q ato i japin ktyre problemeve. Cfar jan problemet mendore? Si e tham m sipr ky sht nj prkufizim i gjr q prdoret pr t prshkruar ankthet emocionale q ne prjetojm nga nj vshtirsi q kemi n jet. Kto mund t trajtohen me nj ndihm nga Mjeku i Familjes (GP), ose nj vshtirsi me serioze do nj trajtim m t specializuar (prsh: psikolog, psikiatr). Disa nga problemet mendore q ne i shohim zakonisht jan: depresioni dhe ankthet. Cilat jan shkaqet e problemeve mendore? Shumica e problemet fizike jan par t vijn si pasoj e nj shkaku, ndrsa problemet mendore nuk kan. Jan shum ide dhe teori q mundohen t paraqesin shkaqet t cilat mund t jen edhe kontradiktore. Pavarsisht nga puna e madhe e profesionistve n kt fush, ajo q sht pranuar gjrsisht sht se nuk sht vetm nj arsye pse ne mund t kemi probleme mendore. Por duhet t analizojm disa faktor pse dikush ka zhvilluar problemet mendore. Kjo metod quhet Kimik-gjenetik, Psiqik dhe Shoqeror (Bio-Psycho-Social) dhe sygjron q ne duhet t shyrtojme n qoftse nj nga kta faktor sht shkaku. Faktort kimik dhe gjenetike: Historia e problemeve specifike mjeksore ku prfshihen problemet bio-kimike dhe gjenetike. Faktort psiqik: T gjitha sjelljet e msuara qe n fmijri q shpesh jan t bazuara n mnyra jo t dobishm sesi ne veprojm. Faktort shoqror: Streset nga: problemet me shtpin, lidhjet intime, punsimi ose papunsia, rracismi, seksismi, humbja e njerezve te afrm, probleme ekonomike, etc. Kjo metod sygjron q problemet mendore mund t shkatohen nga nj numr i madh faktorsh q mund t na vijn n t njjtn koh. Kjo na shpjegon s nj numr i madh i njrzve kur prballen me stres nuk kan probleme mendore shtpi pr t shmangur kontaktet me t tjert. Gjithashtu disa e kan t vshtir t qetsohen (nuk rrin n nj vnd) ose disa t tjr mund t ngadalsojn veprimet m shum. Fizik- Kto persona prjetojn ndryshime biologjike si probleme me gjumin. N qoftse ato jan te depresuar, kan vshtirsi t fljn, mund t zgjohen hert, ose flejn shum. Mungesa e oreksit q on n humbje t peshs mund t shihet dukshm tek disa, ndrsa tek disa t tjer ka shtim t oreksit dhe shtim n pesh. Disa probleme t tjera q mund t lidhen me depresionin jan ulrat, problemet e tretjes ose jashtqitjes, tharja e lkurs, flokve dhe e gojs, dhimbje koke, dhimbje trupi, etc. Trajtimi Trajtimi mund t bht me ilae ose terapi psikologjike. Ilaet-Truri i njeriut sht i prbr nga miliona qeliza nervore t cilat lirojn kimikate q e bjn trurin t punoj. Ilaet q prdoren pr problemet mendore kan ndikim n kto qeliza dhe ndihmojn n mnyrn sesi personi ndihet apo mendon. Mjekimet me ilae ndihmojn n lirimin e stresit ose simptomave negative t shkaktuara nga problemet mendore. Duhet t theksoj se ilaet pr problemet mendore nuk jan kur (cure) por ndihmojn n trajtimin e simptomave. Ilaet n shumicn e rasteve prdoren n bashkpunim me forma t tjera t trajtimit dh ndihms shoqrore. Cdo prson ka reagime t ndryshme kundrejt ilaeve. Kjo sht arsyja pse jan shum lloje ilaesh dhe pse klientave i rekomandohen disa lloj derisa ti prshtatet ilai i duhur q i ndihmon ato. Pr disa t tjer ato nuk kan ndonj ndikim. Efektshmria e ilaeve dobsohet n qofts dikush pi pije alkolike ose merr ilae t tjera q nuk jan t dhna nga mjku. Ilaet duhet t jepen vetm nga mjeku i familjes ose psikiatri. Terapia- Terapia sht prdorur gjersisht pr vite me rradh si nj nga trajtimet m t rndsishme pr problemet mendore si pr depresionin, ankthet ose pr probleme t tjera emocionale. Vitet e fundit ka pasur shum studime q tregojn se terapia kognitive (cognitive) sht shum efektive n trajtimin e problemeve mendore (n nj shkrim tjeter kam folur m gjr pr CBT dhe efektivitetin e saj n praktik dhe domosdoshmerin e bashkpunimit mes psikologve dhe klientve). Psikoterapia dhe kshillimi jan t bazuara n terapit gojore. Profesionistt q bjn kto trajtime quhen, terapist, kshilltar, psikolog. Differenca ndrmjet ktyre profesioneve varet nga kualifikimi q kta profsionist kan dhe far ato ofrojn. Prshembull, kshilltart/counsellor jan t bazuar n objektivin e t qnit ndihms dhe prdorin dgjimin dhe reflektimin. Ndonjher puna e tyre prqndrohet n problemet t cilat ato trajtojn si problemet n lidhjet martesore apo dicka tjetr. Psikoterapistt mund t ofrojn nj trajtim m t gjat pr individ apo ifte dhe mund t zgjasi n varsi t kontrats br mes klientit dhe psikoterapistit. Psikologt prdorin fakte shkencore pr mnyrn sesi njerzit funksionojn psikologjikisht t bazuar n studimet e bra n punn e tyre klinike. Psikologt prqendrohen n krkimin dhe kuptimin e ngjarjeve t prjetuara emocionalisht nga njerzit me probleme mendore dhe far ndikimi kan pr kto njerz dhe pr lidhjet me t tjert. Duhet t shtoj se psikologt prvese marrin parasysh teorit ekzistuese pr trajtimin e ktyre problemeve, nj rol t veant i japin bashkpunimit me klientin pr t for-

Advert Un jam nje Psikologe (Counselling Psychologist) n Londr (kualifikuar tek Universiteti of East London) dhe kam nj eksperienc klinike q nga viti 2002 n spitale t ndryshme n UK n NHS. Jam e specializuar n terapin Kognitiv (CBT), Psikoterapi (psychodynamic), Humanistik (Humanistic), dhe terapin Kognitive Analitike (CAT).

r P

il of

Ndjenjat/emocionet- Nje veuri tjeter sht se keta persona nuk prjetojn knaqsit dhe jta i duket bosh dhe pa kuptim. Njrzit q vuajn nga depresioni kan nj shtim t ndjenjave negative si prshmbull, bhen m shum irritues dhe nevrik. Disa faktor t tjr jan: frikrat, ankthet, ndihen fajtor, t turpruar, xheloz, etc.
sepse kan aftsi ta prballojn stresin ose nuk kane histori mjksore famijare q mund ti shfaqi dobsit, ndrsa disa t tjr kan. Gjithashtu ky model na ndihmon q t mendojm sesi ta ndalojm, duke shikuar mudsit ndihmse n koh q ti parandalojm kto fator q na bjn m t dobt ndaj stresit. Prshmbull, disa nga streset q ne mund t kmi jan nga ambjenti ku jetojm ose nga eksperiencat e jets t cilat mund t jn shum traumatike (prsh, humbja e nj njriut t afrm, aksidente). Si e thash, disa kan m shum predispozita t stresohen kur e kan prejardhjn nga familja, disa te tjer mund ti marrin kto veti m von nga problemet e shumta q mund t ken n jet. Sa m shum probleme aq m shum mund t stresohemi. Por duhet t theksoj se ne kmi disa fuqi t brendshme dhe t jashtme q na mbrojn nga streset e cila sht e ndryshme pr secilin nga ne dhe varet nga faktoret rrethanor. Probleme mendore m t shpeshta. Ne shpesh mund t kemi probleme q bazohen n emocione normale por pasojat mund t jen m serjoze sesa normale. Disa mund t prjetojn ndryshime t prsonalitetit, por vazhdojn t jen n kontakt me realitetin. Kta persona normalisht jan m t predispozuar t jen n kontakt me ndjenjat dhe sjelljet, sesi kto ndikojn n jetn e tyre. Probleme mendore t shpeshta shikohen si jo serioze. Por duhet theksuar se kto probleme mund t ken nj ndikim t madh dhe kto varen nga natyra e problemit dhe e personit q i prjeton. Depresioni sht nj nga kto problemet mendore q e ndeshim m shum. Shumica e njrzve q vuajn nga depresioni e dine se sht m shum sesa nj depules/kputje. Depresioni ndikon jo vetem n mnyrn sesi ato ndihen, por sesi ato mndojn pr gjrat, sesa mund t perqndrohen, sa fuqi kan dhe shpeshher kan probleme me gjumin. Depresioni dhe ankthi jan shum her t lidhura s bashku. Motivimi- Depresioni ndikon n motivimin q njerzit kan. Pr kta persona asgj ska vler dhe ato ndihen pa energji dhe skan interes n jetn e tyre. Gjithcka bht me mundim edhe pr aktivitet m t vogla. Ndjenjat/emocionet- Nje veuri tjeter sht se keta persona nuk prjetojn knaqsit dhe jta i duket bosh dhe pa kuptim. Njrzit q vuajn nga depresioni kan nj shtim t ndjenjave negative si prshmbull, bhen m shum irritues dhe nevrik. Disa faktor t tjr jan: frikrat, ankthet, ndihen fajtor, t turpruar, xheloz, etc. Mendimt- Depresioni ndikon n mnyrn e t menduarit, prqendrimit, harress. T lexuarit e nj libri os shikimi i televizorit bht i pamundur. Kto mendime shoqrohen me ndjenja t ankthit dhe prsoni prjeton ndjenja paniku. Kto mendime na bjn t shikojm njerzit dhe botn rreth nesh ndryshe. Shumica e ktyre njerzve e shikojn veten si t dshtuar dhe pa vlera. Sjelljet- Sjelljet e ktyre personave gjithashtu ndryshojn dhe ato ndiejn m pak energji dhe dshir pr t br dicka. Shumica nuk dalin jasht dhe shpenzojn kohn m t madhe n

Gjithashtu punoj privatisht. Ofroj ndihm pr probleme mendore t ndryshm prfshir: Emotional difficulties, Behavioural difficulties, Anger issues, Alcohol and Drug issues, Relationship Difficulties, Work Related Problems, Life Crisis, General Anxiety, Social Anxiety, Eating and food issues, Family issues, Stress, Depression and Mood disorders, Obsessive Compulsive Disorder (OCD), Low self-esteem, Confidence issues, Loneliness and Isolation, Post Traumatic Stress Disorder (PTSD). M kontaktoni n: rozinathaci@yahoo.co.uk Tel:07947393745 Pr mimin, kontratn dhe vndin ku terapia do t bhet do ti specifikoj kur t m kontaktoni.

muluar nj trajtim specifik pr ato, pasi do prson ka eksperienca t ndryshme. Psikologet trajtojn probleme t ndryshme psikologjike t funksionimit t njriut q nga lindja, problemet n zhvillimin dhe ndryshimet q personat psojn n jet. Gjithashtu, ato marrin parasysh edhe faktort shoqror dhe kulturor t cilat kan ndikim n formimin e personit dhe zhvillimin e problemeve mendore. T gjitha llojet e terapiv t prmendura m sipr ofrohen n shrbimet shendetsore n UK. Referimet bhen nga mjeku i familjes (GP), psikiater. Lista e pritjes varet nga zona n zon. Gjithashtu jan disa organizata jo shtetrore ose private q ofrojn ndihm.

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

Hysen Ruspi

Nj Vit Plot Suksese pr Shoqatn Mother Teresa Albanian Union

sia e Shqiprise dhe Kosovs, n Hammersmith Tan Hall, organizuar nga Forumi i Shoqatave Shqiptare, kryesuar nga Z Lutfi Vata, ne bashkpunim me shoqatat e tjera. Falenderime nga stafi drejtues i shoqats shkon pr Z Afrim Alia cili realizoi nj koncert t shklqyer pr fmij me rastin e 1 ershorit dhe te mbylljes se Vitit Akademik Shkollor 2010 2011, duke bere qe fmijt t kndonin live dhe t shoqroheshin me instrumenta muzikore live nga Melina Aliaj dhe Tara Neli. Me koncertet tona ne kemi kontribuar edhe n sensibilizimin e komuniteteve shqiptare n qytete te ndryshme t MB, sic ishte ai organizuar n Reading, i drejtuar nga bisnesmeni i shoqates son Z. Aqif Neli dhe t gjith ne t rritur, prindr dhe fmij u mirpritm me shum ngrohtsi nga drejtuesit e shoqats s Readingut Zonja dhe Zoti Redzepi si edhe gjith komuniteti shqiptar n Reading. Pianistet e talentuara te shoqates sone Melina Aliaj, Tara Neli dhe Era Baja, kan interpretuar vazhdimisht n koncertet e organizuara nga shoqata, ato kan marr pjes n koncertin pr trupat diplomatik n Ambasadn Shqiptare dhe kohet e fundit ne Qershor 2011, dhan koncertin e tyre Trio pr Piano Meli, Tara, Era t shoqruar me koktej dhe sponsorizuar nga bisnesmeni Z Aqif Neli. Midis shum aktiviteteve q ne kemi zhvilluar vlen t prmendet ai i dates 23 Korrik 2011, i titulluar One year to go to Olympics and Paraolympics Games, ku aktivitete sportive si football, roller skating, painting, dancing, gymnastic dhe aktivitete te tjera sportive pr fmij dhe t rinj bn edhe mbylljen e ktij viti akademik. Promovimi i romanit Gryks; t shkrimtarit Fatmir Terziu ishte nj nga aktivitetet e shoqats Mother Teresa Albanian Union ku biseda midis shkrimtarit dhe antarve u zhvillua e ngroht dhe miqsore. sht knaqsi q t kemi shkrimtaret tan dhe te lexojm librat e tyre e pse jo

sht knaqsi e jashtzkonshme t shikosh frytet e puns dhe sukseset e puns nj vjecare t shoqats Mother Teresa Albanian Union. Gjat ketij viti pune Korrik 2010 Korrik 2011, shoqata jon ka patur aktivitete t larmishme, t cilat e kan forcuar akoma m shum komunitetin ton q jeton dhe punon n zonn e Brentit. Pik s pari duhet prmendur puna tepr e lavdrueshme e msuesve t shkolls son Mother Teresa Albanian School, e cila ka qen tepr e rregullt, cdo t shtun n msimdhnien e gjuhs Shqipe, Historis s Shqipris, msimit t kulturs dhe tradits shqiptare, msimit t kngve shqip pr fmij, interpretimet e vjershave dhe poezive n gjuhn e bukur Shqipe. Msueset e talentuara Kristina Leka, Rumjana Dedaj, si edhe assistentet e palodhura Shqipe Dakoli, Dallandyshe Hoxha, Megi Bendo, kan punuar pa u kursyer, dhe te gjith s bashku kemi ndjer knaqsin e puns s tyre n sukseset a nxnsve q flasin, shkruajn dhe interpretojn aq bukur n gjuhn Amtare Shqipe. Nje arritje tjeter e ktij viti pr shkolln Mother Teresa Albanian Union sht edhe hapja e klasave pr moshat 2,5 vjec deri n 5 vjec, ku vetm pr 6 muajt e fundit u regjistruan rreth 25 fmij. Msueset Asije Bebja, Ilda Hetaj, Tatiana Lekaj, e bjn msimin e gjuhs Shqipe dhe asaj Angleze me mnyrat bashkkohore perndimore, gj e cila i bn fmijt t plqejn dhe t vin n klas me shum dshir. Prdorimi i mjeteve msimore si edhe lodrave t ndryshme t prdorura nga msuese Tatiana, e cila me prvojn dhe eksperiencn e saj 5 vjecare n Public Nursry School, n Londr e bn m efektive orn e msimit dhe t plqyeshme pr fmijt. Falenderim i madh shkon pr prindrit, t cilt nuk kursehen dhe nuk prtojn jo vetm pr ti sjell fmijt e tyre n shkolln Shqipe, por n t njjtn koh ndihmojn fmijt e tyre t flasin, t shkruajn dhe msojn gjuhn e bukur Shqipe Trust For London sht nj nga funders pr shkolln Shqipe prandaj edhe mirnjohja dhe falenderimi yn sht i padiskutueshm. London Eagles sht skuadra e futbollit e cila nn drejtimin e trajnerit Z Ilir Qemali nxenesit e shkolles Mother Tetresa Albanian Union, kan br trajnim dhe futboll cdo t shtun. Prkushtimi i Z Ilir Qemali pr tu dhn maksimumin lojtarve tan t talentuar bn q ata t komunikojn dhe diskutojn pr futbollin, lojrat Olimpike 2012, dhe shum gjra t tjera, duke forcuar konfidencn e tyre n cdo aspekt. Igli, Leo, Meti, Genario, Kevin, Enso, Danieli, vllezrit Bebja, Albani, Dori, Tiado, Dorisi, jan disa nga futbollistt e talentuar

t zhvillojme edhe Book Club n shoqatat tona dhe q ne si shoqat e vendosem ta lexojme librin Gryks gjat vers dhe t kemi diskutim n Shtator, t gjith u pajism me romanin n fjale, faleminderit z Fatmir Terziu, i cili na dha nj paraqitje t shpejt dhe t shkurtr t romanit t tij, pa i humbur kuriozitetin lexuesit. Kt forcim t komunitetit Shqiptar ne e dshirojm ta zgjerojm edhe m tutje, pr kt Mother Teresa Albanian Union bashkpunon me t gjitha shoqatat shqiptare q kryejn aktivitetin e tyre n Mbretrin e Bashkuar, pr kt arsye ne jemi pjes e Forumit t Bashkimit t Shoqatave, me qllim q t koordinojme dhe organizojm aktivitete t prbashkta apo t marrim pjes dhe shkmbejm experienc me t gjitha shoqatat e tjera t cilat jan tepr t sukseshme kudo ku ato veprojne . Festimi i prfundimit me sukses t vitit akademik shkollor 2010 2011, koncerti i madh festiv n Childs Hill Park organizuar nga Forumi i Shoqatave Shqiptare,me kryetar Z Lutfi Vata, marrja pjes n Miss Albania n UK 2011 organizuar nga gazeta The Albanian drejtuar nga Z Petrit Kuqana, marrja pjese n festimet e shoqats Nene Tereza n Edmonton drejtuar nga Z Esat Brace si edhe shum aktivitete t shoqatave t tjera, tregon edhe nj her unitetin dhe bashkpunimin e shoqatave tona, t cilat duke punuar me devotshmeri, rrisin reputacionin e Komunitetit Shqipetar n MB. Gzohemi pa mas ju urojm suksese dhe nj bashkpunim t fort me t gjitha shoqatat e tjera si :Ardhmeria, motres son binjake Nene Tereza ne Edmonton, Shpresa, Faik Konica , Peja Mitrovica shoqatave te Birminghamit, Oxfordit, Readingut, dhe gjith shoqatave t tjera q kontribojn pr ruajtjen e gjuhs, kulturs dhe tradits Shqiptare. Lajmi se do ndrtohet Qendra e Bashkimit t Shqiptarve na gzon dhe na bn me krah pasi aty do jet Shtepia jone e madhe.

t skuadrs London Eagles. Terreni dhe fusha ku fmijt dhe t rinjt luajn football jan me kushte t shklqyera tek Neman Catholik College. Capital FM, sht nj nga funders pr London Eagles Grupi artistik Mother Teresa Albanian Union sht tashm nj grup me shume talent dhe i sukseshem. Dy prezantueset tona t talentuara Hygerta Cecja dhe Tara Neli jan nj shembull i shklqyer dhe nje inspirim pr grup moshat e tyre, per tu aktivizuar me shume ne aktivitete e komunitetit tone. Grupi artistik Mother Teresa ka dhn shfaqje shum t bukura ndr t cilat vlejn t prmenden shfaqja Pr Ty Flamur me rastin e 28 Nntorit, shpalljes s Pavarsis s Shqipris, si edhe koncerti I titulluar Kosova Jone n Shkurt me rastin e Pavarsis s Kosovs, Koncertet e tjera si Festojm s Bashku me rastin e Vitit te Ri dhe sensibilizimin e komunitetit Shqiptar n Reading. Nj nga koncertet mbres lns ka qen Koncerti i titulluar Kndojm Kngt Tona nn drejtimin artisitk t Z Afrim Alia, me rastin e 1 Qershorit. Ky koncert u titullua me kt emr pr dy arsye; E para Kngt Tona me kuptimin q nxnsit t kndonin kngt e moshs s tyre, dhe s dyti Kngt Tona me qllim q t kndonin kngt n gjuhn e tyre t bukur Shqipe, prandaj dhe repertori i kngve ishte tepr i larmishm duke sjell n sken kngt e knduara dikur n festivalet pr fmij nga Ardit Gjebrea, Irma Libohova, David Tukiqi, Zana Cela, Inva Mula. Nxnsit tan na solln emocione te mrekullueshme ne interpretimet me passion t kngve: Nna, Tregimi i Gjyshes, Dhurat pr Ditlindje, Qengji i vogel , Dy Lulet, E Lazdrumja, Do Re Mi, Ne Tropik, Kominoshet, Moj Bubrec, Gabimi I Mireles dhe shum kng t tjera q megjithmend ishte nj Festival i vrtet pr fmij. M duhet t

prmend shum emra, pasi t gjith knduan dhe interpretuan me shum passion si: Emily Farruku, Ana Dakoli, Kejsi dhe Kevin Lika, Joana dhe Adela Hoxha, Fiona Drici, Bleona dhe Dafina Farruku, Edona Isufaj, Ema, Albani, Danieli, Leo, Dori dhe Edona Bokrugjaj, Anisa Elmazi, Andrueta Qemali, Elisabeta Selaj, dhe shum t tjer. N shoqatn Mother Teresa Albanian Union, forcimi i komunitetit sht nj nga pikat e sukseseve q ne kemi. Time to Change ka qen projekti para dy viteve , granted by Graas Roots, NLF, and Aards For All, dhe sot akoma vazhdon me shum sukses, por tashti titullohet Time has Changed, pasi cdo gje ka ndryshuar ne komunitetin tone teper simpatik, tashti ne jemi t bashkuar duke zhvilluar t gjitha aktivitetet s bashku si nj komunitet solid dhe tepr i konsoliduar. Ky projekt pr ne sht nj projekt afat gjat, prsa koh ne do t jemi duke jetuar dhe punuar n zonn e Brentit, dhe ky projekt pr momentin mbahet me fondet dhe forcat tona pa ndonj grant apo fund specific, por me shum vlera. Cdo t shtun, antart e shoqats Mother Teresa Al-

banian Union, si edhe prindrit takohen dhe diskutojn tema nga m t ndryshmet sociale, shoqrore, pune, featojm dhe gzojme s bashku, ndihmojm dhe i gjendemi njeri tjetrit pr t mira por edhe pr halle apo fatkeqsi ( duke ju lutur Zotit q kto t mos na ndodhin), por t festojm festat tona t bukura, t festojm ditlindjet e fmijve tan s bashku n ambjentet e shoqats, gj q e bn ambjentin e shoqats tepr familjar dhe t ngroht dhe t gjith ne ndjehmi si t jemi nj familje e madhe Shqiptare. Aktivitetet e zhvilluara gjat nj viti kan qen aktivitete kulturore, artistike, sociale dhe sportive. N vartsi t festave apo ditve t shnuara t Kombit ton, jan organizuar edhe aktvitetet prkatse. Vlen pr tu prmendur festimi i madh me rastin e Fests s Flamurit m 28 Nntor, titulluar Pr Ty Flamur ku vjersha, poezi pr Flamurin pr Atdheun, pr heronjt tan u recituan me shum dashuri nga nxnsit tan, kng dhe valle popullore shqiptare nga grupi i valleve, ku kostumet e bukura shumngjyrshe mahnitn komunitetin e Brentit. Akoma m madhshtore u festua Pavar-

NJOFTIM PR SHITJE
SHITET TRUALL: 2000 m2 (2 dynim) Me dokumenta t rregullta (i hipotekuar) Rrethuar me mur me blloqe betoni (i lart 1 metr e 20) Gjendet n Golem (Ura nn hekurudh); Vendi i quajtur Pas Pishave. Vetm 200-250 metra larg bregdetit. Pr m shum hollsi kontaktoni: (0044) 78 3448 5555

CMYK

10

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

M.Hamiti n Financial Times: Serbia t mos bhet kandidate pr BE

Prishtin, Londr, 27 korrik 2011 - Ambasadori i Republiks s Kosovs n Mbretrin e Bashkuar, Dr. Muhamet Hamiti ka botuar sot (e mrkur, 27 korrik 2011) nj shkrim n gazetn prestigjioze The Financial Times (FT) me t cilin argumenton se qndrimi obstruksionit i Serbis ndaj Kosovs e diskualifikon at pr t marrs statusin e kandidatit pr antarsim n Bashkimin Evropian (BE). M posht po e japim prkthimin e shkrimit t Ambasadorit Hamiti n FT: Me qndrimin ndaj Kosovs, Serbia e prjashton veten nga statusi i kandidatit pr BE Editoriali i juaj ndrra e Serbis pr n BE (25 korrik), u bn thirrje qeverive t vendeve t Bashkimit Evropian q ta shprblejn Serbin me statusin e kandidatit pr BE, me arsyetimin se Serbia sht br e pranueshme pr botn mbar pas arrestimit t kriminelve kryesor serb t lufts, t akuzuar nga Gjykata Ndrkombtare pr Krime e Hags. Prderisa arrestimet e liderve serb t Bosnjs t kohs s lufts Radovan Karaxhiqin dhe Ratko Mlladiqin, bashkpuntort e Millosheviqit n krime, ishin zhvillime t mirseardhura, jan fare t pamjaftueshme pr ta kualifikuar Serbin pr status t kandidatit pr BE. Sjellja obstruktive e qeveris s presidentit Boris Tadiq e minon pajtimin n Kosov n prpjekje pr ta sfiduar ekzistencn e shtetit demokratik t Kosovs, pr krijimin e t cilit bashksia ndrkombtare, dhe vet BE-ja, kan investuar shum. Mohimi i pavarsis s Kosovs dhe thirrja pr ndrrim t kufijve n Ballkan rrezikojn paqen dhe stabilitetin n rajon, t cilat jan arritur me statusin prfundimtar t Kosovs. Serbia sot vazhdon ta mohoj trashgimin e vet kriminale dhe fushatn e tmerrshme t spastrimit etnik kundr popullit shqiptar t Kosovs gjat lufts s viteve 1998-99, kur u masakruan 12000 kosovar dhe kur gjysma e popullsis s Kosovs u dbua nga vendlindja e vet. Serbia qe tri vite i ka bllokuar eksportet e Kosovs, duke e shkelur haptas Marrveshjen pr Tregti t Lir t Evrops Qendrore (CEFTA). Pr m tej, refuzimi i Serbis pr t marr pjes n bisedimet me Kosovn t lehtsuara nga BE-ja kt muaj, qllimi i shpallur i t cilave sht prmirsimi i jets s qytetarve t Kosovs dhe t Serbis dhe rritja e perspektivs pr integrim me BE-n pr t dyja vendet, e zhvesh qndrimin e saj hipokrit ndaj vlerave evropiane, kur bhet fjal pr Kosovn. Dr Muhamet Hamiti Ambasador i Republiks s Kosovs n MB *** Ambasadori i Kosovs ka botuar reagimin te gazeta The Financial Times e Londrs pas nj shkrimi editorial n kt gazet q lavdronte me t madhe Serbin, e cila, simbas saj, ishte br vend i pranuar nga bota mbar, mbasi q kishte arrestuar nnt t dyshuar pr krime lufte n tet vjett e fundit. Serbia nuk krcnon m paqen dhe stabilitetin n fqinjsin e vet, thuhet n editorial, duke nnvizur se demont ultranacionalist q kan shkatrruar reputacionin e Serbis para njzet vjetsh jan nnshtruar. Te Boris Tadiqi, president i zgjedhur n mnyr demokratike, Serbia ka nj lider t kalibrit rajonal q po e drejton vendin e vet me shkathtsi vendin n drejtim t moderuar pro-perndimor, vazhdon lavdi i gazets The Financial Times n shkrimin ndrra e Serbis pr n BE. Ky lider do t donte q BE-ja ta emrtonte Serbin candidate zyrtare pr antarsim, por Unioni Evropian mund t mos jet i gatshm t veproj kaq shpejt, shpreh dron me keqardhje kjo gazet n komentin e vet.

Lajmi pr ngritjen e Qendrs Shqiptare

Ngritja e nj qendre pr Komunitetin Shqiptar n Londr, tashm nuk sht m nj ide. Nuk sht e till sepse lvizjet pr g jetjen e saj dhe ngritjen lig jore kan filluar. Financieri i shoqats shqiptare Ardhmria z. Joel galer, q sht dhe iniciatori kryesor i ksaj qendre theksoi se dy pika t rndsishme jan duke u konsideruar pikrisht pr kt qendr. Njra n zonn e West Hendon dhe tjetra n zonn e Finchley Road. Sipas tij t dy kto qendra jan prcaktuar nga bashkit rajonale si ndrtesa t destinuara pr qendra komunitare. Por sipas z Gaeler jan disa procedura q duhen ndjekur deri sa t bhen objekt i planeve pr ngritjen e tyre. Jan vende t mira, t afrueshme pr nj destinacion t till. Ato jan qendra t rndsishme
pr vet g jeograf in e tyre t

vendosjes. Nga ana tjetr Ardhmria ka shtuar prpjekjet e saj pr kt qllim pasi ndihma pr komunitetin sht e konsiderueshme. Kjo qendr do t afroj mjaft shrbime pr shqiptart. Mjafton t prmendim ato t cilat sot i mungojn shqiptarve. Ajo do t jet nj vend i komunitetit, duke siguruar pajisjet pr mbledhje, konferenca, ekspozita, etj dhe pr t promovuar n emr t komunitetit shqiptar. Do t jet edhe nj qendr argtuese e rregullt g jat fundjavs, dhe funksioni i saj do t jet n dispozicion pr t g jith. Koh m par nj delegacion i Ardhmria mori gatishmrin zyrtare n Tirann dhe Prishtinn zyrtare.

CMYK

11

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

Libri i shndetit
Cuscuta epithymum: Kuskut (tel dreqi) FAMILJA: CUSCUTACEAE
Ndonj nga llojet e shumta t kuskutave gjindet n t gjitha vendet e bots. Gjindet edhe n Shqipri, nga jugu n veri. Kuskuta sht bim parazitare, sidomos npr degt e perimeve, ku shndrrohet n nj tortur e vrtet pr kopshtart. Ska klorofil, ngjyra e saj n prgjithsi sht si e kuqrremt, si tel i holl, i gjat e i prdredhur bakri. Pr tu zhvilluar, lndt ushqyese i thith nga lkura e bimve ku paraziton, pa e prekur tokn. Pr qllime mjeksore, shruesit popullor preferojn m shum kuskutn q rritet mbi trumzn. Pjes t prdorshme: Pr mjekim prdoret e gjith bima.

Taraxacum officinale: Radhiqja. FAMILJA: ASTERACEAE

. T gjitha llojet e radhiqeve, rreth 100, jan t dobishme. Barishtore shumvjeare, shum e prhapur dhe shum rezistente, Nse e shkulimm me forc, ose e presim me thik, nga rrnjt e mbetura n tok rriten disa bim t tjera. Rrnjn e ka t madhe e t tult. Gjethet n rozet, t gjata e t ara. Lulet t verdha, elin gjith vitin. Kur e presim nga toka, bima lshon nj lng si qumsht, nga t gjitha pjest e prera. N Shqipri rritet kudo. Pjes t prdorshme: gjethet e rrnjt ve e ve, ose sbshku e gjith bima. Rrnjt mblidhen n pranver, pastrohen dhe thahen n diell jo shum t fort. Q t thahen m mir, rrnjt duhen prer n feta prsgjati. Rrnja e thar e ka m t dobt cilsin mjekuese sesa rrnja e freskt. Bima e tr mblidhet n t njtn koh, pastrohet me larje dhe thahet n hije, me shum ajr. Vetm gjethet, mblidhen gjat gjith vitit dhe prdoren kryesisht pr sallata, pak t hidhura, shoqruar me vaj ulliri dhe limon me bollk, pak t ziera ose t gjalla. Shije dhe dob e mrekullueshme. Prbrsit kryesor n rrnj: Vitamina A, B, C, D dhe E, acid nikotinik, tiamin, alkoole triterpenike, inulin, tanin, etj. N gjethe ka edhe kolin, gjurm vaji esencial, asparagin, arginin, karotenoide, terpenoide, kripra t potasit, acid kafeik etj. E gjith radhiqja sht e pasur me kalium, lecitin, bor, niacin, fosfor, hekur, zink, proteina, etj. Mnyra e prdorimit: - Lngu i prfituar nga shtrydhja e gjetheve t freskta (mund t bhet edhe n shtrydhset e kuzhins) me gjith krcellin (pjesn e siprme t rrnjs, at ku dalin gjethet n rozet), sht pjesa m potente-aktive e radhiqes, pr qllime mjeksore. - Infuz: - merren 50 60 gr. gjethe t freskta (m pak nse gjethet jan t thara). Valohen rreth 600 ml. uj pa klor (rreth dy gota e gjysm) dhe futen gjethet brenda menjher. E mbulojm enn dhe e lm n qetsi 21 minuta. E kullojm dhe e pim tre her n dit. I ruajtur n frigorifer infuzi e ruan efektin dy dit.

Cilsit: stimulues i sistemit imunitar, antioksidant

Qllimi i prdorimit: N probleme t mlis. N probleme t shpretks. N ittero sht laksativ i leht. Diuretik i leht. Kuron shiatkun. N mjeksin tradicionale kineze prdoren vetm farat e kuskuts. Kuskuta konsiderohet nj bim afrodiziake dhe zgjatse e jets. Shruesit tradicional kinez, prdorues mjravjear t bimve mjeksore, midis t tjerash e prdorin kuskutn edhe pr kurim n: Impotenc. Ejakulacion t parakohshm. Shtim t sperms. Urinim t shpesht, etj. Kuskuta mund t jet e dobishme edhe n kurimin e kancerit t prostats.

Cilsit: Diuretike, amarotonike e prgjithshme, por veanrisht e mlis, kolagoge, rifreskuese e lkurs.
Qllimi i prdorimit: Pr pastrimin e gjakut. Pr t shtuar prodhimin e tmthit. Pr tonifikimin e krejt organizmit. Tonifikon n veanti punn e mlis. Shum kurues e konsiderojn radhiqen t efektshme jo vetm n trajtimin e afeksioneve t thjeshta t mlis, por edhe n raste ekstreme si sht ceroza (cirrhosis). rrnjos verruket dhe kallot. Prdoret kundr pagjumsis. sht shum e mir n rastet e prdorimit t diuretikve pr probleme t zemrs, sepse ka shum potas dhe zvendson menjher at q humbet organizmi. Ndihmon funksionimin e pankreasit, veshkave, stomakut dhe shpretks. Ndihmon n shkrifrimin e gjymtyrve t ngrir, duke shtuar lvizshmrin e kyeve n rastet e smundjeve reumatizmale degjenerative. Infuzi i gjetheve prdoret pr zbukurimin e lkurs s fytyrs. Ka silsi t heq pikat dhe njollat nga lkura. Infuzi i gjetheve t thara sht laksativ i leht. Rrnja, e pjekur prdoret edhe si surrogato e kafes. edhe n kurimin e kancerit t prostats.

Mnyra e prdorimit: - E gjith bima, e przier me xhenxhefil, ose edhe me ndonj bim tjetr aromatike, valohet pr t prfituar nj dekokt. Pihet sipas ndjeshmris s trupit, duke u kshilluar m par me nj mjek specialist. Tinktura e kuskuts sht shum e hidhur. Dozat e rekomanduara nga mjeku nuk duhen tejkaluar.

Gentiana lutea: Sanza (Gentiana). FAMILJA: GENTIANACEAE

Bim barishtore. Gjithnj e gjelbrt. Shumvjeare. Krcellin e ka t lart deri 1,5 metra, pa degzime. Gjethet vezake, lulet t mdha, t verdha, n maj t krcellit. Rrnjt t fuqishme, hyjn n thellsi t toks nj metr e m shum. (N gjith botn njihen rreth 180 lloje gentianash.) Thuhet q emrin e ka marr nga nj prdorues i hershm e i lavdishm: nga mbreti ilir Genti. N Shqipri rritet mjaf, pothuajse e zakonshme, n zonn subalpine, n shpate glqerore me pamje nga veriu. Pjes t prdorshme: Rizoma, por edhe rrnjt me njfar trashsie. Shkulja e rrnjve bhet n vjesht-dimr, pastrohen dhe, ato q destinohen pr qllime mjeksore thahen menjher, n shtresa t holla, larg lagshtis, ndrsa ato q do prdoren n industrin ushqimore trajtohen sipas qllimit t paracaktuar nga prodhuesi. Rrnjt e thara prej shum kohsh, d.m.th. t vjetruara, marrin ngjyr t errt, ndrsa t rejat kan ngjyr t zbardheme. Prmban: Heterozide t hidhura si genciomarin e genciopikrin, amarogencin, (q sht substanca m e hidhur e gjetur n bim deri sot - e ruan hidhtsin edhe n hollim 1:50.000) alkaloide, sheqerna, gencin, izogentizin, gentizin, mucilagje, tiamin, enzima etj. Cilsit vepruese: stomakike, neurostimuluese, stimuluese e oreksit dhe e tretjes, antipiretike, antifebrile, etj-etj. Qllimi i prdorimit: Prve prdorimit klasik pr t prmirsuar oreksin dhe tretjen, gentiana, n nj pafundsi mnyrash prdoret edhe n kto raste: kundr diares. kundr etheve. kundr fytit t irrituar. kundr artritit. kundr t vjellave. kundr krpudhave. kundr spazmave. kundr infiamacioneve dhe plagve, etj. forcon sistemin imunitar. ndihmon t dobtit dhe t moshuarit. Mnyra e prdorimit: 1- Ekstrakt. 2- Pluhur. 3- aj. 4- Tinktur. 5- Dekokt. 6- Pije alkoolike aperitive. aji prgatitet shum thjesht: marrim nj lug kafeje me rrnj sanze pluhur, shtojm 750 ml. uj t valuar, i lm 10 min. n qetsi, pastaj kullojm ajin. Gjysm ore para ushqimit, tre her n dit, pim nj lug gjelle nga ky lng. Nse prdorim tinktur ose dekokt, marrim vetm disa pika, gjithmon para ushqimit. Kujdes! - Njerzit me urinim t shpesht nuk duhet t prdorin sanzn. - Doza t tepruara sanze mund t shkaktojn t vjella. - Ka raste kur prdorimi i sanzs shkakton irritim t stomakut, ose dhimbje koke.

- Dekokt t rrnjve: 25 gr. rrnj valohen 15 me uj pa klor, n temperatur dhome. I lm 12 or n qetsi, pastaj i valojm n min. me 250 ml. uj. zjarr pr 10 minuta. I heqim nga zjarri dhe Pihen tre t tilla n dit. i lm prsri 20 minuta n qetsi, pastaj i -Tinktur: merren 110-120 gr. bim e freskt kullojm. Nga ky aj pijm pes her n dit nga gjysm gote. (rrnj e gjethe przier). Nse bima sht e thar merret gjysma e ksaj sasie Kujdes! pr t njjtn sasi alkooli ose vodke. Marrim nj pinta xhin, raki, vodk, ose alkool 96 grad t - Radhiqja nuk duhet prdorur nga njerz holluar gjysm pr gjysm me bllokim n kanalet e tmthit, ose me me uj. Bimn dhe vodkn e shqetsime t tjera q kan lidhje me tthin. hedhim n nj en t ciln e - Nse nuk tejkalohen dozat e lejuara, prmbyllim hermetikisht. E vendorimi i radhiqes nuk shkakton probleme. - N persona shum t ndjeshm mund t dosim enn n nj vend t errt. E jap irritim t lkurs. prziejm disa her n dit. Pas dy javsh tinktura sht gati. Pr ta pir, hedhim 15 pika n gjysm gote me uj. Prdoret tre her n dit. Gjethet e freskta prdoren si do sallat tjetr. Pr kt qllim sht mir t mblidhen t vogla, sepse jan m pak t hidhura. Kur gjethet jan t rritura, mund ti zieni n avull, pr tju hequr hidhtsirn.

- aj pr pastrimin e gjakut n rast ekzeme: 1 lug gjelle rrnj radhiqe plus 1 lug gjelle rrnj rrodhe, i hedhim n tre gota

CMYK

12

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

MirsevjenmuajiRamazanit
Muaji i ramazanit ka arritur prsri, muaji i agjrimit dhe i lutjeve (namazit). sht muaji q jep nj mundsi pr falje nga Allahu dhe shptim nga mkatet tona. sht muaji q t bjm vepra t mira dhe t japim lmosh. sht muaji kur hapen dyert e xhenetit dhe shprblimet pr punt tona jan t lartsuara shumfish. sht muaji ku lutjet pranohen dhe statusi i besimtarit sht i lartsuar. sht muaji ku mkatet falen. Allahu dhuron m shum mshir (bekime) pr robrit e Tij n muajin e ramazanit. Ky sht muaji i agjrimit q sht nj nga pes shtyllat e Islamit. I drguari i Allahut, paqja dhe shptimi i Zotit qoft mbi t, agjroi gjat ktij muaji dhe i udhzoi ndjeksit e tij q ta bjn t njjtn. Ai na tregoi se kushdo q e agjron kt muaj me besim, duke krkuar shprblimin e Allahut, subhanehu ue teala, do ti ket t gjitha mkatet e kaluara t tij t falura. Ai, paqja dhe shptimi i Zotit qoft mbi t, gjithashtu na informoi (tregoi) se kushdo q qndron (bn) n namaz gjat gjith ktij muaji do ti falen t gjitha mkatet e tij. N muajin e ramazanit sht nj nat e cila sht m e mir se nj mij muaj. Kushdo q e mohon mirsin (begatin) e ksaj nate vrtet sht i humbur. Duhet ta mirpresim kt muaj dhe ta shfrytzojm n lumturi dhe n gzim. Duhet t kryejm agjrimin dhe namazin dhe t konkurrojm (garojm) n vepra t mira. Gjat ktij muaji duhet me vullnet t plot t pendohemi pr t gjitha mkatet tona dhe ta nxisim njri-tjetrin q t punoj pun t mira dhe t thrrasim n ka sht e mir dhe t ndalojm t keqen. N kt mnyr do t arrijm ta fitojm mshirn e dhe shprblimet e mdha t ramazanit. Agjrimi na dhuron (jep) shum dobi dhe sht prplot urtsi. Pastron dhe forcon zemrat tona. Na shpton (liron) nga prirjet tona t ulta si: pasuria e teprt, mburrja, dhe koprracia. Prforcon cilsit tona t mira si: qndresa, mshira, dhe bujaria. Na ndihmon n luftn ton t brendshme q t knaqim Allahun dhe t arrijm afrsin tek Ai. Agjrimi na mson pr nevojat tona. Na tregon se sa te dobt jemi dhe vrtet se sa jemi t varur pr Zotin ton. Na tregon se sa shum Allahu na ka begatuar. Detyrohemi ta falnderojm Allahun dhe ti shfrytzojm begatit q Ai na ka dhn n bindje (dgjueshmri) ndaj Tij. Allahu na trheq vmendjen te kto dobi t shumta kur thot: O ju q besuat, agjrimi u sht br obligim sikurse q ishte obligim edhe i atyre q ishin para jush, kshtu q t bheni t devotshm. Bekare, 183. N kt ajet kuranor, Allahu na bn t qart se na sht urdhruar agjrimi n mnyr q t na pastroj. Agjrimi sht nj mjet (mnyr) pr ne q ta msojm vetprmbajtjen dhe t kultivojm devotshmrin ton. Devotshmria sht t zbatohen urdhrat e ndalesat e Allahut dhe t drguarit t Tij, paqja dhe shptimi i Zotit qoft mbi t, me zemr t pastr, larg dshirave tona dhe n prkulje ndaj Allahut, si dhe ti shmangemi dnimit dhe hidhrimit t Tij. Agjrimi sht nj vepr e madhe n vetvete dhe nj mnyr kryesore n ngritjen e devotshmris ton n t gjitha aspektet e jets ton materiale dhe fetare. I drguari i Zotit, paqja dhe shptimi i Zotit qoft mbi t, na tregoi njrn nga dobit e agjrimit kur thot: O t rinj, kush prej jush ka mundsi q t martohet, le ta bj, sepse kjo sht m s miri pr ruajtjen e shikimit dhe organeve intime. E kush nuk ka mundsi, ather le t agjroj, sepse agjrimi e zvoglon epshin (aftsin seksuale). Arsyeja q agjrimi ka kt efekt sht sepse djalli lviz (qarkullon) si gjaku npr damart tan. Agjrimi prmban kt lvizje, ndrkoh q vepron si nj prkujtim i Allahut dhe madhshtis s tij, n kt mnyr redukton ndikimin e djallit mbi personin q agjron gjersa n t njjtn koh besimi i tij forcohet (rritet). Ai natyrisht fillon t merret me m shum vepra t mira dhe m pak mkate.

Pacolli afron ndihmn e tij G

jat vizits zyrtare n Kosov, delegacioni i prbr nga zotrrinjt Joel Galer, Lutfi Vata dhe Fatmir Terziu, patn takime zyrtare edhe me zvendskryeministrin e Kosovs, zotin Behgjet Pacolli, i cili u afroi miqve nga Londra nj pritje tejet t prkushtuar. Gjat vizits dhe takimit ata biseduan me zotin Pacolli pr mundsit dhe arsyet e vizits. Ai u afroi atyre shance n gjetjen e fondeve dhe aktivizimin e projektit pr qendrn kulturore n Londr. Behgjet Isa Pacolli (i lindur m 30 Gusht 1951 n Marevc, Prishtin) sht biznesmen dhe politikan shqiptar nga Kosova. Behgjet Isa Pacolli njheri sht kryetar i Kosovs. Behgjeti sht nj siprmarrs i dalluar shqiptar veprimtaria e t cilit shtrihet edhe n nivel ndrkomtar. sht president dhe CEO i Mabetex Grup, kompani konstruksioni dhe inxhinieri civile me qendr n Zvicr. Prpos angazhimit t tij siprmarrje t ndrtimtaris, Pacolli sht i angazhuar gjithashtu si president i partis s katrt m t madhe n Kosov t quajtur AKR-Aleanca Kosova e Re. Gjat katr viteve t fundit ai ka qen m i angazhuar n skenenn e politiks kosovare. Thuhet q ai sht shqiptari m i pasur n bot me shtetsi nga trojet shqiptare. Behgjeti ishte njri nga dhjet fmijt i cili u rrit si shum t tjer n Kosov ato koh, pa elektricitet dhe pa uj t rrjedhshm. Behgjeti ka qen vazhdimisht i influencuar nga babai i tij dhe veanrisht nga gjyshi Osmani q t mos heq dor nga qellimi i tij kryesor n jet q ishte karriera ne konstruktim civil dhe industrial. Pacolli ishte nxns shembullor n shkolln elementare lokale, me `rast ju mundsua edhe bursa shkolllore, e cila i mundsoi vazhdimin e shkolls s mesme n Prishtin. Atje ai kaloi katr vite, nderkoh q flinte n nj kasolle druri e cila i ishte dhn bujarisht nga nj familje turke, ndrkoh q udhtonte 80 km[citim i duhur], dy her n jav pr t shkuar n shtpi q t merrte furnizime pr javen vijuese. Pr diplomimin e tij, babai krenar pr djalin, dshironte q ai t bhej mesuesi i fshatit, por nna e tij kmbnguli q ai t shkonte n Hamburg, Gjermani. Djali n moshn 17 vjeare, arriti n stacion t Hamburgut pa para si dhe i uritur. Pr t pagur rrugn ai punoi n dokumente, n mnyr q t msonte sadopak nga secila gjuh kshtu siguronte pun pr m tej. Pas tre viteve kthehet n Kosov me gjasht gjuh t mvetsuara si dhe me nj diplom universitare m shum. Gjat shrbimit ushtarak, Pacolli kontaktoi kompani nga Austria dhe Gjermania t cilat krkonin pun, dhe menjher pas mbarimit t ushtris ai ju bashkangjit kompanis austriake, ku punoi n sektorin e shitjes pr shtetet: Jugoslavi, Bulgari, Poloni si dhe Rusi. Dy vite me von, ai shkoi n Zvicr dhe filloi punn me nj kompani zviceriane me t ciln kontaktet e para i pati n Mosk.

Princi Charles i krkon bots t ndjekin shembullin e msimeve Islame

Lavdrimi i princit t Britanis q i bri msimeve t Islamit dhe t Kuranit, nxiti reagime te disa shkrimtar britanik t cilt shkuan aq larg sa q e prshkruan princin si nj mysliman i cili nga frika po e fsheh konvertimin e tij n Islam. Kto kritika vin n nj numr t madh t mjeteve t informimit pasi ai krkoj nga bota t ndjekin shembullin e msimeve Islame n kuadr t ruajtjes s mjedisit pasi q shkatrrimi i mjedisit nga njeriu sht n kundrshtim me msimet e fes e n veanti t asaj Islame. Ai vuri n dukje se Kurani vrteton nj lidhje t ngusht n mes t njeriut dhe natyrs. Fjalimin e tij princi Charls, i cili si vend pr mbajtjen e ktij fjalimi kishte zgjedhur Qendrn e Oksfordit pr studime Islame, duke u fokusuar rreth tems Islami dhe Mjedisi, ai tha: Praktikat t cilat uan n prkeqsimin e mjedisit jan si rrjedhoje e injorimit q iu b msimeve shpirtrore si jan ato me t cilat ka ardhur Islami. Kritikat ndaj princit vazhduan pse kishte br nj gabim t dyfisht, e para se nuk i referohej fare Jezuit (Isait a.s.) gjat fjalimit t tij, dhe e dyta se pse kishte folur gjer e gjat n lidhje me Kuranin dhe msimet e Islamit n lidhje me mjedisin, duke theksuar se Kurani ofron nj vizion t plot t universit dhe kt e mbshteste me disa citate Kuranore. U akuzua menjher se ai sht nj mysliman q po e fsheh Islamin e tij, apo thjesht sht nj i marr pasi q nuk mund t imagjinohet q nj evropian jo-mysliman t lavdroje msimet e Islamit dhe t flas pozitivisht pos q t bhet fjal pr ndonj gabim t mundshm apo di q fsheht pas ksaj. Kjo nuk sht hera e par q Princi Charles t flas n t mir t myslimanve, ai edhe m hert kishte folur rreth shembullit t integrimit t myslimanve n shoqrin britanike, kt ai e kishte thn shum qart n nj simpozium, duke vn theksin e tij se shoqria britanike duhet t prfitoj nga kontributi i integrimit t myslimanve ne jetn e shoqris britanike si nj trsi, ai kt e kishte prshkruar n kt mnyr: Ne nuk duhet q t refuzojm n trsi kulturn e tyre, por duhet t prfitojm nga ato q jan m t mirat dhe m profitabile nga t cilat do t prfitojn t gjith. Princi po ashtu kishte prshndetur edhe modelin e jetess tradicionale t Islamit, duke thn se Islami thrret n nj bashkjetes moderne,duke e cilsuar si nj model i cili mundson nj ekuilibrim n ndrtimin e marrdhnieve, dhe se Islami paralajmron q t ekzistojn kufizime pr prkushtimin ndaj natyrs, duke theksuar se zhvillimi n kohn e art t shekullit t nnt dhe t dhjet, si koha e civilizimit Islam, erdhi si shkak i prparimit marramends q u b n kuptimin e shkencs, kuptim ky q erdhi si rezultat i nj filozofie shpirtrore e rrnjosur thell pr respektin ndaj natyrs. Fjalimin e tij trashgimtari i Britanis, Princi Charles, n Universitetin e Oksfordit, e vazhdoj duke thn se shtja ka t bj me vizionin pr universin, e q pasqyron t vrtetn e prjetshme, q do t thot se jeta sht e rrnjosur n njshmrin e Krijuesit, duke theksuar gjithashtu edhe rendsin e kuptimit t konceptit t njshmris (Teuhidit), q do t thot njshmrin e Zotit, duke u ndalur n faktin se dijetart mysliman kt vizion e interpretojn dhe e shpjegojn shum qart. Ai si fakt prmendi fjaln e Ibn Haldunit, i cili thot se: T gjitha krijesat i nnshtrohen nj sistemi tepr korrekt dhe preciz. Princi Charles gjithashtu theksoi se bota Islame ka nj thesar t pasur t dituris dhe njohjes shpirtrore e cila sht vn n dispozicion t njerzimit, dhe tha se tani kjo sht n trashgimin fisnike t Islamit, dhe se gjithashtu sht nj dhurat e muar pr pjesn tjetr t bots. Ai e pranoi faktin se kt urtsi tani pr tani e ka mbuluar dominimi i ans materiale t perndimit, pra princi Charles krkon nga ambientalistt q t ndjekin shembullin e Islamit nse don ta shptojn boten. Shqiproji nga arabishtja: Artan Musliu

CMYK

CMYK

13

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

Optika qytetare dhe pozicioni intelektual i FATMIR TERZIUT

Mendime pr romanin Gryks t shkrimtarit Fatmir Terziut

Kam lexuar mjaft kto vitet e fundit mbi aktivitetin e rndsishm dhe prkushtimin intelektual t Fatmir Terziut. Nj pun voluminoze, kritik, analitike dhe studimore n shrbim t artit dhe t kulturs Shqiptare. E kam prshndetur me shum dshir dhe respekt aktivitetin e tij voluminoz, t papaguar por t nj rndsie t veant. Dikur nj ndrmarrje, nj nism t till organizohej nga institucionet shtetrore. Kish objekt dhe rndsi t interesave t kohs. I shrbente me besnikri qllimit t atyre q e organizonin dhe drejtonin. Gjithsesi edhe nn presion politik doln vlera t padiskutueshme dhe t pamohueshme. Arti i mir me cilsi u reziston kohrave, lulzon edhe n shkmb. Sot gjithka sht krejtsisht ndryshe. Ndodhn ndryshime t mdha t mendsis dhe t sistemit. T dshirs pr progres, pr t njohur botn, pr tu pasuruar. Pr t shkundur nga supet mykun e kohs. T prshpejtimit, t amullin dhe pshtjellimin t periudhs s tranzicionit. Nuk sht shum e leht t prshtatesh. T pranosh pa kompromis realitetin, t jesh i kthjellt, objektiv dhe i paanshm. Me ndryshimin e sistemeve sigurisht q ndryshoi optika, problematika, kndshikimi, u rit komunikimi, krshria. Molla e ndalur prej shum vitesh u prek dhe u kafshua prej t gjithve. Ndrkoh bota u b uditrisht shum e vogl. Vrshoi letrsia, piktura, n atdheun mm, por edhe n mrgim. N t gjitha skajet e globit, ku mundn dhe shkuan shqiptart, por q mbartnin pas vetes nj varg me ndjenja, prshtypje, dhembje, shqetsime, kujtime dhe mendime. Letrsia nisi t shkruhej e zhveshur nga kornizat e ngushta. Shitsve librarive u merret fryma, nuk mund t lvizin prej peshs s madhe t librave. Por nuk mund t thuhet se do gj q shitet dhe gjendet npr librari sht grur i cilsis. Aty mund t gjesh shum barishte q shiten pr grur, dhe misr, urof, trshr a ku di un. Ndrkoh prmbysen kultet e vjetra ngaq i ka lodhur n vite e vite shklqimi i tyre. Ngrihen artificialisht dhe individualisht mbi kmbza druri t pa latuar mir, kulte te reja. Kuptohet krijuesit kan nevoj t shprehen, t pasqyrojn jetn, ndryshimet, ngjarjet, emigracionin e madh, t shkuarn dhe situatat q prjetojn. Gjithashtu lind nevoja se ata me pa tjetr duhet t gjykohen dhe t vlersohen me paansi dhe dashamirsi nga njerz t kualifikuar pr krijimtarin e tyre, kur kan vlera. Pra ndjehet gjithnj e m tepr nevoja e gjykimit dhe e evidentimit t ksaj kulture, arti dhe letrsie. E cila ka nevoj pr seleksionim dhe prgjegjsi qytetarie. Kjo shtje mendoj se sht shum e rndsishme, mbasi heshtja e mendimit intelektual dhe t kualifikuar u lejon, u hap udh prishjeve t shijeve estetike, cilsis, nuk vlersohet e realja dhe e vrteta. N rrjedhn e pandalur t viteve, brezat lvizin, rriten, ndryshojn , por kan nevoj t msojn. Nj rol t rndsishm n kt fush, pr evidentimin dhe pasqyrimin, t mendimit kritik t letrsis. Me punn kmbngulse dhe voluminoze sigurisht q e ka intelektuali dhe krijuesi Fatmir Terziu. Para disa ditsh m ra n dor romani Gryks I shkrimtarit Fatmir Terziut. Mrguar si shum t tjer, vite m par n Angli. Libri sht botuar m 2010, nga shtpia e njohur botuese Lulu. Me shum dshir fillova ta lexoja librin Gryks. Romani Gryks qysh n titull duket intrigues. T krijon menjher prshtypjen e etjes pr prlar gjithka me gryksi prbindshi. Paka se n kopertin prehet nj femr e bukur gjith pafajsi. Romanin Gryks e lexon me ndje nga faqja n faqe dhe sht nj libr bashkkohor, interesant, i shkruar me kultur, dhe prgjegjsi qytetarie. Libri ka intensitet, me digresione, kalime situatash, sjellje n koh. Prshkohet n t nj ankth i fshehur, q lviz si eter nn dhe e nn lkur. Ky makth t merr me vete hap pas hapi n rrjedhn mtejshme t ngjarjeve. Personazhet n libr paraqitin situata dhe momente t caktuara n funksion t shtjellimit dhe t qllimit t autorit. Aty ku sht dlirsia, ndjenja intime, puthja, fshihet pasiguria, gryksia. Nj teh i mpreht, gjendet ndehur n er. Autori sht i sakt, i kujdesshm, inteligjent, vzhgues n trajtimin dhe shtjellimin e veprs. Optika e tij e shikimit sht e koncentruar n at mesash t rndsishm q do t prcjell tek

KRISTAQ TURTULLI

l exuesi i sotm i kualifikuar, i cili nuk pranon zgjatime dhe prshkrime t panevojshme. Gryksia nuk sht dika e pakapshme, ajo gjendet kudo nn lkur dhe ka nj neps t paprballueshm, pr seks, pushtet dhe para. Fuqia e fshehur e gryksit ka pasoja fatale pr jetn e njeriut dhe t shoqris. Diktatura sht e mostr sikundr dhe gryksia sepse sht pjell e saj dhe smundje grryese e demokracis. Romani Gryks i shkrimtarit Fatmir Terziut prcjell tek lexuesi me fines dhe vrtetsi ngjarje t dits, t rndsishme t periudhs post komuniste n t ciln po jeton vendi yn. Fill pas trazirave paradoksale dhe aq shkatrruese pr vendin ton. T gjith e prjetojn situatn dhe gjendjen e sotme, por e rndsishme sht se sa je i aft ta pasqyrosh, t jet lexueshme, t lr mbresa, ta prjetosh dhe t nxjerrsh msime nga nj vepr. Sepse ky sht dhe vet misioni i krijuesit, prcjellja dhe demaskimi n mnyr emocionale i vesit, korrupsionit, banalitetit, falsivitetit, friks, poshtrsis. T shkruash thjesht dhe me sens do t thot t shkruash bukur.

Qysh n hyrje t librit, gati si rastsisht nprmjet nj bisede n dukje e thjesht, me t rndomtn dhe delikatesn e moshs, midis disa vajzave t reja. Autori Fatmir Terziu me penelata t shkathta, fraza t sakta ,t rrjedhshme hap ngadal dhe me kujdes siparin. Na paraqet gjendjen, korrupsionin, degjenerimin, prostitucionin, frikn, vuajtjen e brendshme shpirtrore n t ciln ndodhen vajzat e reja dhe shoqria e lodhur aq tepr me prmbysje dhe menduri nga periudha e strzgjatur e kalimit nga nj sistem n nj sistem tjetr. N instancat m t larta t shtetit dhe t rendit gjendet gangrena e korrupsionit. Ajo endet, shtrihet dhe prtej kufijve t shtetit mm, n Maqedoni, Kosov. Metodat dhe format jan t ndryshme, prfundimi sht i njjt: ligsia dhe etja e shfrenuar, pa marr parasysh asgj. Por jo pr t shuar kureshtjen e lexuesit, prkundrazi pr ta ndezur at, pr t ndjekur me kujdes zhvillimin e mtejshm t ngjarjeve. Vajzat e reja duan ngrihen mbi t rndomtn, t never-

itshmen dhe t protestojn. Mbasi jan ato t parat q e psojn pr tu pasuruar dhe shuar epshet mbi supe dhe n trup. Nj sr personazhesh t shfaqen prpara syve. Ata jan t portretizuar, t dhen me vrtetsi dhe me detaje t sakta. Ja si e paraqet autori njrn prej tyre: Nj njoll roz dhe tejet delikate i shfaqej n faqen e majt t saj. Goja e saj e plotqeshur me nj krshrin trheqse t bnte m tej t prhumbje. Ai mori frym thell e shum shpejt. Rrmbimthi nxori, ndoshta m shum ajr nga sa thithi n ast. Ta dinte q ishte kaq e bukur kjo Monda Huta. Bukuroshja Monda Huta sht nj nga personazhet m interesante t librit t prshkruar prej autorit me dashuri. Ajo sht nj vajz e zgjuar q prpiqet t ket dinjitet, ta ruaj t pastr dashurin n kt amulli t pakuptimt, ku njeriu pr njeriun sht ujk. Personazhet n librin: Gryks paraqesin shtresa dhe mendsi t caktuar. T cilt jetojn, lvizin, ndrrojn, meditojn, bjn t pamundurn pr t plotsuar egon e tyre, duke mbartur mbas vetes t shkuarn afrt dhe t largt. Nuk sht e leht q njeriu t shkputet aq shpejt prej s kaluars. Nga kapitulli n kapitull paraqiten ngjarjet dhe situatat, me meditime dhe intensitet. ifti Monda Huta dhe Tritan Begu prshkojn n libr nj linj dhe zn n vend t veant t tipizuar me vrtetsi. T dy jan t dashuruar, i jepen njri tjetrit, gjenden shum pran, nn presionin e s keqes prpiqen pr realizuar m t mirn. Ulko opia sht personazh interesant. Gjetja e kaut rrmbimi dhe vendimi i t atit pr ta br pastrma. Mbasi e kaluan kaun n prov. Protesta e heshtur e Ulkos pr t mos e lejuar t bijn t shkoj aksioneve. Ai shkoi dhe u paraqit vete n sheshin e nisjen s vullnetarve. Personazhi i Subit, shefit t policis sht intrigues, dhen me kujdes, i paskrupullt, tipik, i ardhur nga llumpeni, pr tu ngjitur n karrier dhe pr tu br i pasur. Lidhja me t bijn e sekretarit t partis prbn nj shkall ngjitjeje. Enigma e Zotit X, telefonatat e mugta. Mbas tij fshihen t tjer, q mbartin n mot t errt nj thes me eshtra. Ja si e prshkruan autori:

Dy re u shfaqn menjher n qiell kur thesin e zi t mbushur plot me eshtra e plasn dy mushamaveshur n qoshin e asaj godine t braktisur vitesh. Dy ret e zeza n fakt vetm sa imituan krokamn e korbave, q u shfaq, u dgjua dhe u shua pas Kodrs s Mavijosur. Pastaj, e gjitha u tendos nn nj thupr t zjarrt, q u shkput nga qielli e prfundoi aty ku zri i kambanave dgjohej al. Pas tyre vjen fuqia absolute e ndshkimit, n se prishet marrveshja. Primitivizm shtazarak i kohve moderne. T tjer lvizin n terr, prfaqsojn regresin, jan gryks dhe nuk kan asnj shenj njerzore, mbasi gryksia t tjetrson. T paditurit, t papart dhe t trbuarit jan m t rrezikshm se bishat. Konfuci i lasht ka thn: Ruaju t pangopurit e t pushtetshmit m shum se tigrit. Natyrshm t vjen mendimi se gryksia u ngjan metastazave t kancerit q mbshtjell trupin e brisht t shoqris t dal prej nj sistem t egr diktatorial dhe po shkon mbshtetur mbi paterica drejt nj sistemi tjetr. Por q i duhet t prshkoj nj ur t gjat pr tu br vrtet vend demokratik. Kraht e metastazave lidhen, vijn nxitimthi nga shum skaje, an dhe labirinte: inferioritetit, egoizmit, etjes pr revansh, pr pushtet. Kur njeriu del papritmas prej errsirs n drit dhe ku elementet e shfrytzimit dhe t shprdorimit jan t skajshme. Autori nuk hyn n hollsi t shtjellimit t ngjarjeve ai e l t kuptohet. Jan zhdukur shum vajza. Njra prej tyre fatkeqja dhe naivja Menda Bogjas q e donte aq iltrsisht Subin, u gjend e mbytur n breg t detit, pran saj u gjend ora e Subit, n nj vajz tjetr n ADN doli sperma e tij. N mbyllje t librit autori l nj drit shprese. Nj kontradikt q ndodh, ku forcat e mirfillta jan gjithnj n pritje pr t gjetur nj udhzgjidhje. N Shqipri krahas zhvillimeve t prshpejtuara, kristalizohet dhe nj mendsi e re e cila shpejt a von do t jet promotor e zhvillimeve t mvonshme t ngjarjeve. Uji q t pastrohet dhe t bhet i pijshm e krkon dyzet gurika. Dhe t shihet nj progres, zhvillim dhe prparim e krkon nj koh, duke mbartur mbas vetes besimin. Kjo shihet n dy propagandistt kryesor t librit: Monda Huta dhe Tritan Beku. KRISTAQ TURTULLI Korrik 2011

CMYK

14

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

Pedagogji

Arsimi, themeli edukats qytetare

sqaroj se cila deri dje quhej e moralshme dhe cila sot. Kjo mund t arrihet nprmjet debateve n klasa n ort e msimit, ort edukative por, pse jo edhe n veprimtarit kurrikulare. N ditt tona shohim q shpesh shkelen normat e moralit n prezenc t shoqris dhe legjistacioni vepron disi indifferent si n shkoll dhe n rrug. Prishja e rendit publik, cnimi ose fyerja e personit, nuk dnohen vetm nga opinioni shoqror, por mendojm t veproj dhe legjistacioni shtetror. pjes aktive e shoqris dhe t eci krahas burrit. Ndryshimi i sistemit t qeverisjes n vitet 1990 tregoi se, shoqria jon e edukuar me moralin qytetar, me bindje komuniste, e quante pronn private jo t moralshme. Mbas viteve 1990 ndryshoi nocioni n varsi t ndryshimit t sistemit se prona sht e shenjt. Specifika e kultivimit dhe e rrnjosjes s normave morale, duke future ktu dhe ato t edukats qytetare qndron n kombinimin e motiveve t jashtme dhe t brendshme, t ndikimit t kolektivit shoqror me reagimet e vet individit, q prjeton normat morale. Ka prindr q paraqiten indifferent ndaj ndikimit t fmijve. Sipas tyre shkolla sht i vetmi vend ku fmijt edukohen. Kta prindr nuk bjn as prpjekjen m t vogl pr zotrimin e nj culture pedagogjike dhe psikologjike, duke menduar se fmija e tyre sht i pandreqshm dhe nuk mund t ndryshoj. Nj pjes tjetr po mundohen q edukimin e fmijve t tyre ta shikojn n shkollat jopublike, me mendimin se ja kan dorzuar msuesit dhe shikojn biznesin e tyre privat, duke harruar se fmija ka botn e vet dhe rrshqet, e n radh t par do dashurin prindrore dhe prkujdesjen e tyre se sa lekt q prindi i jep do mngjez. N ditt tona sidomos kto dy-tre vitet e fundit sht rritur kultura pedagogjike e prindrve dhe krkesa e tyre ndaj edukimit t fmijve. Nj pjes e mir e prindrve, duke qndruar larg njohjes s edukimit t fmijs s tyre harrojn se fmija ka nevoj pr prkujdesje dhe afrimitet n zgjidhjen e problemeve q ndeshet do dit. Pra shkolla e vetme, nuk mund t arrij t plot qllimin e edukimit t fmijve pa kombinuar me punn educative q bn familja. Mendoj se msuesit duhet t japin kontributin e tyre modest n takimet mujore q organizohen, t prgatisin materiale me karakter pedagogjik dhe psikologjik n prshtatje me problemet q kan n komunitetin ku gjendet shkolla. Normat e edukats qytetare dhe ato t edukats morale, respektohen me forc tradite dhe zakoni, por edhe me forcn e opinionit shoqror. Opinioni shoqror sht mendimi mbizotrues n shoqri, i cili ka forcn e mundsis s kolektivit dhe shpesh dhe t shndrruar deri n zakon. N ngulitjen e normave t morale nuk luajn rol vetm ndikimet e jashtme, por ato kombinohen shpirtror. Njeriu nuk vlersohet vetm nga dijet q ka zotruar, por nga zotsia, zgjuarsia., inteligjenca natyrore, pa i par ato n unitet me vlerat morale t tij, me karakterin, sjelljen dhe edukatn. Edukata qytetare ka lidhje dhe me psikologjin shoqrore, me traditat dhe zakonet, dhe i opinioneve t lidhura me to. T gjith kta factor ndikojn n mnyrn vendimtare n formimin e nj educate t caktuar qytetare. Ngitja e nivelit kulturor bri q shum shpejt familjet q u shprnguln nga zonat rurale n zonat urbane t integrohen n jetn qytetse dhe t zhdukin dalngadal nj sr zakonesh dhe traditash q pengojn ecjen prpara dhe shkollimin e fmijve t tyre dhe t fojn zakone dhe tradita t reja duke ju prshtatur ambjentit n t cilin po jetojn. Edukata qytetare lidhet me edukime t tjera t jets shoqrore, si edukimin qytetar t t ushqyerit, sjelljen kulturore n famijle dhe shoqri, mnyrn e t folurit, shijen e veshjes, paraqitjen n shoqri etj. Mos harrojm rolin nga m kryesorin q luan familja, miqsit dhe istucionet shoqrore. N zhvillimin kulturor t njeriut ndikojn dhe kultura q zotrojn ambjentet e shrbimit me t cilat ai ndeshet do dit si ai i shrbimit telefonik, ujsjellsit, shrbimi komunal urbanistika, elektriku etj. Por ajo q e bn njeriun t ndihet mir n shoqri dhe t jet i mirpritur n t gjitha ambjentet q ai bujt, sht respektimi i rregullave t higjens personale, tregues shum i domosdoshm q tregon zhvillimin kulturor t familjes, individit dhe shoqris nga vjen. Evolucioni i edukats qytetare q ka ndodhur n shoqrin ton kto 20 vjet e fundit, ku u rrit mirqnia, ndryshuan kushtet e gatimit, mobilimit, fjetjes dhe veshjes solln ndikimin direkt n psikologjin e zhvillimit kulturor t njeriut.

Nga Bashkim Saliasi Edukata qytetare sht dukuri shoqrore dhe prcaktohet nga kushtet shoqrore n t cilat jetojn njerzit. Ajo varet nga kushtet materiale t jets dhe ka karakter dytsor pra, n praktik dhe n jet, ndikimi i saj n disa fusha veprimtarie rritet aq shum sa mund t bhet vendimtare. Edukata qytetare ka karakter historik e, n shoqri ka karakter klasor. Pra, edukata sht nj dukuri karakteristike e jets shpirtrore t nj epoke, t nj shoqrie, e nj populli, t nj kombi. Karakteri klasor shprehet me vetdijen shoqrore q sht nj dukuri shum e gjer shoqrore, me shum forma e pamje. Drejtprdrejt n edukatn qytetare ndikojn morali, opinioni shoqror, prjetimet shirtrore individuale te njeriu, zhvillimi kulturor e the. Jeta intelektuale e shoqris, e cila fillon t realizohet n shkoll e, plotsisht gjat gjith jets nprmjet nj veprimtarie t dendur t marrjes s informacioneve nga burime t ndryshme jan nj baz e rndsishme pr zhvillimin e parreshtur mendor dhe larmin e vazhdueshme t elementeve t edukats qytetare. Po t kemi parasysh se arsimi sht themeli i zhvillimit t edukats qytetare, n ditt tona nuk mungojn dhe informacionet q fmijt thithin nga burime t kulturs dhe propogands massive, me gjith zhvillimet e vrullshme q ato kan mar, por sht detyra e msuesit ti orientoj dhe drejtoj n prsosjen e ktyre elementeve t reja q ata prvetsojn. Shkolla ka pr detyr ta formoj nxnsin n mnyr t atill q ai t jet aktiv n jet, n raport me kulturn q ka prfituar dhe, ta pais me shprehi, q t msoj gjith jetn n mnyr t pavarur.

Cila sht lidhja e zhvillimit kulturor t njeriut me edukatn qytetare?

Zhvillimi kulturor i njeriut ndikohet fuqishm nga edukata qytetare e jets. Ajo ka t bj me mnyrn e t ushqyerit, higjhenn vetjake t veshmbathjes, fjetjes dhe

Po sht morali dhe si vlersohet nga shoqria?

Morali sht nj trsi parimesh dhe normashqrregullojnmarrdhniet midis njerzve n shoqri, sht nj form e ndrgjegjes shoqrore, q prfshin nj fush t caktuar t marrdhnieve njerzore. Morali prmban trsin e normave q prcaktojn qndrimet e njeriut n t gjitha fushat e jets. Morali si nj form e ndrgjegjes shoqrore, pson ndryshime bashk me zhvillimin e shoqris njerzore. Mbas lufte deri n vitet e para t ngritjes s koperativave, uzinave dhe fabrikave e quanin t pamoralshme q femra t shkonte n shkoll, t punonte apo dhe t argtohej. Masivizimi i shkolls, pjesmarrja n jetn kolektive si dhe hyrja e mjeteve t informacionit, krijuan premise q femra shqiptare t bhej

Ku qndron roli i veant i opinionit shoqror?

me ndikimet e brendshme, me prjetimet shpirtrore individuale t njeriut. Jo rrallher na ndodh n rrug, n pun apo edhe n familje, t fyejm pa dashje njritjetrin dhe kur kalon gjendja e tensionit, pendohemi dhe na vret ndrgjegja. Edukimi i ndrgjegjes morale individuale sht nj factor tepr i rndsishm n formimin e moralit t shndosh qytetar. Si kodo edhe n shkoll sht e natyrshme q shoqria dhe miqsia midis t rinjve dhe t rejave, rritet e forcohet dhe m von kuptohet mbi bazn e ksaj njohje, lind dashuria. Lindja e dashuris n vitet e shkolls s mesme apo dhe t lart sht e natyrshme dhe nuk ka pse t shqetsoj shoqrin dhe t quhet si dika e pa moralshme. Prishja e dashuris te t rinjt mendoj se, sht e pa moralshme pr shoqrin. Ajo shoqrohet me trauna dhe shpesh dhe me pasoja t rnda t personalitetit, duke kaluar dhe deri n vetflijim. I takon shkolls q brezi ri q po vazhdon shkolln n kto vite dhe jeton midis dy mentaliteteve t

mjedisin e baness etj. Kultura, letrsia, ambjentet e prodhimit e shrbimit public ndikojn drejtprdrejt n formimin e shijeve te njeriu. Njeriu gjat rritjes, rrit interesin pr punn, leximin dhe t qnurit i rregullt n shoqri. Po ktu ka vend t theksojm se nuk mjafton vetm formimi mendor intelektual, pork y duhet t jet realizuar n lidhje t ngusht me edukimin moral dhe estetik etj, n kuadrin e nj formimi t gjer e trsor

CMYK

15

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

Vlerat kurative t bimve

Prgatiti: Bashkim Saliasi Ka veprim t fort baktericid n saj t fitonicideve q prmban, t cilat vrasin bakteriet e turbekulozit, tifos, paratifos, dizanteris, gripit, kolers, sinozitit etj. Prdorimi i hudhrs ndihmon n zgjatjen e jets. Patatja e paqruar kur zihet e ruan vitaminn C gjer n 75 %. M mir vitamina C ruhet n patatet e frguara me vaj. Patatja humbet shum vitamin C kur prgatitet n form pureje.

Shalqini prejardhjen e ka nga shkrettira e Kalaharit, ku rritet sa nj top tenisi. ht kultivuar q n kohn e Egjuptianve t lasht. Prmban 6-12 % sheqer, proteina dhe lyr. N 100 gr shalqi t freskt ka 5-10 mg % vitamin C dhe 1.1 mg % vitamin A.

Majdanozi sht bim aromatike q njihet dhe prdoret si erz, por sht nj nga perimet ushqimore, i cili kuron disa lloje ushqimesh. Ai kshillohet t prdoret gjersisht n gjell, n sallata, dhe sidomos i freskt. sht nj bim e pasur me vitamin C proteina dhe sheqrna. sht nj nga ilaet m t mira pr uljen e tensionit t gjakut, ndihmon n hapjen e oreksit, sht diuretik dhe antiseptik shum i mir i gjakut. Kuron smundjet e mushkrive. Kshillohet q fmijt e vegjl t konsumojn sa m shum majdanoz gjat dits, t lar dhe t freskt, i prgatitur n sallat, pasi sht me shum vlera n ruajtjen e shndetit t tyre.

Domatja; ndryshe e quajn dhe moll e art. Frutat e domates jan jo vetm t bukur, por edhe t shijshm e t ushqyeshm. Ajo prmban shum vitamina, si vitaminn A, B, C, PP; kripra t ndryshme minerale, si kalcium, natrum, hekur, fosfor, magnez etj, si dhe acide organike, q ndikojn pr mir n veprimtarin e veshkave. Domatja sht prdorur nga acekt dhe inekt, banor t vjetr t Perus dhe u soll n Europ pasi u zbulua Amerika. Pr shum koh sht prdorur si bim zbukurimi. Ajo prdoret e freskt dhe turshi q konsumohet gjat dimrit. gjakut, zemrs, mlis s zez, tmthit, veanrisht t cerozs s mlis. Vepron kundr kapsllkut. Lngu i karrots sht shum i dobishm pr nnat me fmij n gji. Gjithashtu ky lng vepron kundr hemoragjive t stomakut dhe t zorrve. Gjendet n treg n dimr dhe n ver. freskt dhe e that. Gjethet jan t pasura me proteina. Qepa prmban sheqer, vitamin C, A dhe vaj eteriok me prmbajtje squfuri. Qepa ndihmon n tretje, pasi ndihmon t t lirohet acidi klorihdrik n stomak. sht prdorur para 3100 vjet para ers s re si ushjqim n sasi t mdha, kur njerzit kan punuar pr ndrtimin e piramids s Keopsit. Ajo shkatrron t gjitha lndt helmuese q lshojn bakteriet. Prdoret n mjeksin popullore pr mjekimin e plagve t ndryshme si n raste shmbjesh, goditje etj. Pa qepn e njom ose t that nuk prgatitet asnj gjell ose sallat.

Speci prdoret i freskt dhe i konservuar, si piper, n sallata, turshi etj. Prmban karbohidrate (glukoz dhe fruktoz), si dhe proteina, yndyrna dhe kalium. Lngu i tij prmban kripra t hekurit, t cilat pasurojn hemoglobinn e gjakut. Spec prmban vitamin C m shum se limoni dhe portokalli. Pr t siguruar nevojat ditore pr vitamin C gjat dits mjafton t prdorsh 50 gr speca t freskta.Ka vlera kurative sidomos pr t aktivizuatr gypin trets, ndihmon n hapjen e oreksit, shrimin e dispepsis, fruthit, dizanteris, rrufs etj. Te speci sht zbuluar dhe vitamina P 1, q lufton smundjen e enve t gjakut. Pija e shndetit frutat e trndafilit t qenit (trndafilit t egr) prmbajn 40 % vitamin C. Ata mblidhen kur skuqen dhe pasi thahen ruhen n vende t thata pr tu prdorur pr prgatitjen e ajit vitaminoz gjat dimrit, kur perimet e freskta t pasura me vitamin C mungojn. aji prgatitet n kt mnyr: Zihet nj lug gjelle me tul frutash t njoma n nj got me uj pr tet minuta dhe e kullojm pas dy orsh. Lngut i hidhet sheqer dhe pihet i ngroht. Po kshtu prgatitet aji edhe nga frutat e thata (10 gr fruta n nj got me uj), por ky duhet prgatitur q n dark dhe t pihet n mngjes (pasi t zihet tet minuta duhet t qndroj 10 or). Tiran, m 6 korrik 2011

Karota ka prmbajtje t lart t vlerave ushqyse. Gjen prdorim t gjer n gjell, supra, turshi dhe si miell prdoret si ushqim pr fmijt e vegjl t cilt i ndihmon pr nj rritje normale. Karrota sht burim i vitamins A q ndodhet n lkurn e saj. Pr kt arsye, karota duhet lar mir dhe nuk duhet qruar. Prdoret gjrsisht n sup, sidomos n rregullimet n stomak e zorr, n rastet e dispepsis te fmijt e gjirit, pr mjekimin e smundjeve t veshkave, enve t

Hudhra prdoret e njom dhe e that pr t prmirsuar shijen e gjellve, ruajtjen e turshive dhe konservave. Q n lashtsi jan njohur vlerat e saj kurative dhe disifektuese. Mjeksia moderne e rekomandon hudhrn pr t kuruar arterio-sklerozn, tensionin e rritur t gjakut dhe rregullimet e qarkullimit t gjakut. sht e pasur me vitamin C dhe karbohidrate. Hudhra e that prmban rreth 58 % insulin. Nj kg hudhr e that jep 1300 kalori. sht e pasur me kripra t kalciumit, jodit dhe squfurit.

Qepa bim me vlera t larta ushqyse dhe kurative, e pasur me kripra minerale. Prdoret e CMYK

16

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

KONFERENC Q U KTHEN SYT EMIGRANTVE

Andi Terziu IOM Londra n bashkpunim me Ambasadn Shqiptare n Londr dhe IOM n Tiran organizuan konferencn pr nxitjen e bashkpunimit ndrmjet diaspors shqiptare n Mbretrin e Bashkuar dhe autoriteteve qendrore dhe vendore pr zhvillimin e lokal. Pjesmarrsit n konferenc Dr Teuta Starova, E Ngarkuar me Pun e Ambasads s Shqipris n Mbretrin e Bashkuar dhe Republikn e Irlands, z Kastriot Sulka, zvendsministr i Puns, Cshtjeve Sociale dhe Shanseve t Barabarta, zj. Clarissa Azkoul, Shefe e Misionit t IOM, n MB, zj. Elisavet Tsakiri, Shefe e Misionit t IOM n Tiran dhe n Malin e Zi, zj. Silvana Banushi, Drejtore e Politikave Migratore, Kthimit dhe Riintegrimit n MPCSH, z Thimi Nika, Specialist pran Institutit Kombtar t Diaspors n Ministrin e Jashtme, zj. Teuta Grazhdani, Drejtuese projekti, IOM Tirana, zj. Enkelejda Guria, Drejtore e Agjencis Shqiptare pr Zhvillimin e Investimeve, z. Ridvan Troshani, zv. Kryetar i Bashkis Shkodr, zj. Merita Kazazi, Departamenti i Programimit dhe Zhvillimit Rajonal, Qarku Shkodr, z Shefqet Bruka, Kryetar i Qarkut Kuks, zj. Dajna Sorensen, Menaxhere e Programit YEM-MDG, UNDP, Shqipri dhe mjaft drejtues t shoqatave shqiptare n MB si dhe specialist e akademik, diskutuan dhe trajtuan tema t ndryshm n lidhje me nzitjen e bashkpunimit. Nga Ambasada e Republiks s Kosovs ishte i pranishm zoti Arion Krasniqi, Sekretar i Par i Ambasads. Pjesmarrsit dhe diskutantt foln mbi mnyrat e zgjerimit t bashkpunimit midis qeveris dhe komuniteteve t migrantve shqiptar n dy aspekte t gjera, konkretisht: Zhvillimi i burimeve njerzore: iniciativat mbshtetse pr zhvillimin e vendit si rikthimi i migrantve t kualifikuar si dhe i kategorive t tjera; dhe Zhvillimi ekonomik: formalizimi i rrjedhjes s drgesave n para si dhe i investimeve pr politikbrsit mbetet krijimi i nj klime t favorshme pr t nxitur kontributin e migrantve n funksion t zhvillimit. N kt aspekt, IOM Tirana do t vazhdoj t mbshtes dialogun midis Qeveris Shqiptare dhe komuniteteve t migrantve me qllime t prbashkta zhvillimi. Sipas Dr Teuta Starova, E Ngarkuar me Pun, Ambasada e Republiks s Shqipris n Mbretrin e Bashkuar dhe Republikn e Irlands: shqiptart prfaqsojn komunitetin m t ri n MB dhe jan t mirintegruar n tregun e puns dhe n shoqrin civile. Ndaj edhe nxitja e bashkpunimit midis Qeveris Shqiptare dhe komuniteteve t migrantve jasht vendit si dhe nxitja e prdorimit t rrugve formale pr transfertat e depozitave t tyre, sht nj prioritet i qart. Folsit e shumt q nga z Kastriot Sulka, zvendsministr i Puns, Cshtjeve Sociale dhe Shanseve t Barabarta, zj. Clarissa Azkoul, Shefe e Misionit t IOM, n MB, zj. Elisavet Tsakiri, Shefe e Misionit t IOM n Tiran dhe n Malin e Zi, zj. Silvana Banushi, Drejtore e Politikave Migratore, Kthimit dhe Riintegrimit n MPCSH, z Thimi Nika, Specialist pran Institutit Kombtar t Diaspors n Ministrin e Jashtme, zj. Teuta Grazhdani, Drejtuese projekti, IOM Tirana, zj. Enkelejda Guria, Drejtore e Agjencis Shqiptare pr Zhvillimin e Investimeve, z. Ridvan Troshani, zv. Kryetar i Bashkis Shkodr, zj. Merita Kazazi, Departamenti i Programimit dhe Zhvillimit Rajonal, Qarku Shkodr, z Shefqet Bruka, Kryetar i Qarkut Kuks, zj. Dajna Sorensen, Menaxhere e Programit YEM-MDG, UNDP, Shqipri e deri tek diskutantt solln n plan t par tematikn e ri-integrimit n tregun e puns n Shqipri dhe paraqitn mundsit dhe sfidat. Konferenca ishte produktive, debatuese dhe e sukseshme. Ne me kt rast i morm nj intervist t gjat zotit Thimi Nika, t ciln e kemi t trajtuar n kt numr.

t migrantve drejt iniciativave t zhvillimit n Shqipri Konferenca solli s bashku institucione qeveritare shqiptare t angazhuara me zhvillimin dhe zbatimin politikave t migracionit, prfaqsues t diaspors s re shqiptare n Mbretrin e Bashkuar; shoqrin civile dhe aktort ndrkombtar t prfshir n cshtjet migratore shqiptare si dhe institucione financiare t menaxhimit t drgesave n para dhe t investimeve n vend. Kjo konferenc shnoi prfun-

dimin e nj iniciative t zbatuar nga IOM Tirana n bashkpunim me Qeverin Shqiptare n mbshtetje t zbatimit t Planit Kombtar t Veprimit pr Drgesat n Para. Aktivitetet e zhvilluara deri me sot nn kt objektiv jan fokusuar n zgjerimin dhe prmirsimin e mbledhjes dhe analizimit t t dhnave mbi drgesat n para, rritjen e njohurive t migrantve mbi dhe pr aksesin e tyre n alternativat e transfertave t drgesave n para, depozitimin dhe mundsit

pr investim n Shqipri si dhe krkimin e modaliteteve pr mundsit e punsimit t rregullt pr migrantt shqiptar n Itali. Sipas Elisavet Tsakiri, shefe e misionit t IOM n Shqipri, Komunitetet shqiptare jasht vendit jan barts t kapitalit njerzor, financiar dhe shoqror q mund t vihet n funksion t zhvillimit t mtejshm t vendit. Qeveria e Shqipris mund t kluaj nj rol ky me mbshtetjen e iniciativave t tyre pr t mirn e ekonomis n vend dhe t shoqris. Sfida

17

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

THE SKANDERBEG DIVISION AND YUGOSLAVIA NR. 3

Laid out below is an inclusive analysis on the specifics of the 21. Waffen-Gebirgs Division der SS Skanderbeg. The elucidation on this subject utilizes Albanian archival data presented by Shaban Sinani in his publication in the Albanian language, Jews in Albania: The Presence and Salvation, Naimi, Tirana, 2009. This study has become necessary due to an oscillation in the number of Jews deported or victimized in Kosova by Division Skanderbeg, as reported in the publications of different authors. The oscillation itself is a corroboration of the lack of a comprehensive research in the Albanian archives and the full story of Division Skanderbeg, not to mention the perspectives of some authors who spent sleepless nights propagandizing against Albanians and anything Albanian. The cases wherein the deeds of Division Skanderbeg have been assigned outside the time limits of its existence and the cases of assigning photographs to Division Skanderbeg must be addressed. From the time of the invasion of Yugoslavia by the German, Italian and Hungarian armies in April 1941 to November 1944, most of the Albanian-inhabited areas that had been previously taken away from Albania and given to the Kingdom of Yugoslavia joined Albania. The province of Kosova was organized in the Prefectures of Mitrovica, Prishtina, and Prizren. The county of Ulqin in Montenegro became part of the Prefecture of Shkodra; the county of Tetova in Western Macedonia became part of the Prefecture of Prishtina, and so on. Only the Southern Albanian Province of amria, occupied by Greece in March 1913, did not become yet part of Albania throughout WW2. In direct involvement and relying on intelligence work of previous Yugoslav consulates in Albania, Yugoslav communist emissaries formed the Communist Party of Albania (CPA) on 8 November 1941. The seeds that Yugoslav communist envoys planted in Albania and the intelligence networks they established in the open until 1948 were so malicious that even now their fruits and buds leak poison and blood. On its side, the British organization known as the Special Operations Executive (SOE) operated in wartime Albania in accordance with British intelligence operations in pre-war Albania. The first group of British SOE officers entered Albania in late April 1943 and directly joined the partisan (communist) forces. In wartime Albania, the communist forces began gaining strength due to support and guidance by Yugoslav and British SOE emissaries. That assistance included continuous military supplies, weapons, clothes, training, and money provided to them by British SOE. On 2 August 1943, the Communist Party of Albania and the National Front (Balli Kombtar) met at the village of Mukja in respect to the continuation of war against the occupying forces and the future of ethnic Albania. As advised, the CPA objected to the inclusion of Kosova into Albania at the end of WW2. However, for the sake of unity, a compromise was reached by allowing the population of Kosova after the war to decide by referendum which to join. As a result of advice from both Yugoslav and British SOE agents, the CPA denounced the agreement some days later and then, immediately, communist forces began attacking nationalist forces. After that, the nationalist forces and the German army had a common enemy: the communist forces. In such an atmosphere of national disunity and treachery, the Congress of the Second Albanian League of Prizren (2nd ALP) took place in Prizren from 16-19 September 1943. The Italian army had just capitulated on 8 September 1943 and the 2nd ALP was against NaziFascist occupiers. The 2nd ALP was on the same course as the First Albanian League of Prizren (10 June 1878 1881), which was formed by Albanians representing all Albanian lands. The 1st ALP fought for the protection of Albanian lands and population against the decisions of the Congress of Berlin (13 June - 13 July 1878) and the attacks by neighbors directly helped by the Russian Empire. Due to restrictions in time, the organizers of the 2nd ALP were mostly from Kosova, Sanxhak and Western Macedonia. The Albanian situation in 1944 was similar to that of 1878 and the 2nd ALP had as the first article in its program the permanent unification of all Albanian regions and their protection by the use of arms. The head of the organizing council of the 2nd ALP, Musa Shehzade, condemned the atrocities committed in Albania by the Italian occupiers and acknowledged the Albanian political and armed resistance against that occupation. Then, he defined the German army as an occupying force in transit and requested that it work to the benefit of the Albanian national cause. Other speakers followed suit. After the capitulation of the Italian army on 8 September 1943, a provisory Albanian administration was established in Tirana. Its delegation, composed of Bedri Pejani, Rexhep Mitrovica, Xhafer Deva, Rrok Maloku, Xhelal Mitrovica, Mazhar Sopoti, etc., took part in the Congress of the 2nd ALP and delivered speeches. Rexhep Mitrovica underlined that the German occupation would end soon and called Albanians to be prepared politically for the peace conference that would follow the end of WW2. Tahir Zajmi brought fresh insight as to how grave was the danger coming from Yugoslav factions, no matter what the political force they belonged to. He recalled the massacre carried out in January 1943 by Serb-Montenegrin Chetniks when they burnt the town of Bihor and killed 4700 Albanians of all ages. In the end, the Congress elected the Central Committee of the 2nd ALP with Chairman Rexhep Mitrovica, Deputies Musa Shehzade and Kol Margjini, and active members Sheh Hasani, Asllan Boletini, Tahir Zajmi and Qazim Bllaca. The first mandate of the Committee would be to establish an organized military force that was critical for the protection of Albanian lands and population. On 16 October 1943, a National Congress began in Tirana. It reestablished the Independence of Albania, declared Albania to be neutral and on 8 November 1943 it elected Rexhep Mitrovica as the Prime-Minister of Albania. As a result of that, Bedri Pejani was elected the Chairman of the 2nd ALP. Bedri Pejani, primarily a nationalist, also corresponded with Comintern. The Italian army had Bedri Pejani jailed in South Albania until 13 September 1943. Xhaferr Deva was the Internal Minister in the government of Albania between October 1943 and June 1944. The book Rescue in Albania: One Hundred Percent of Jews in Albania Rescued from Holocaust, Brunswick Press, 1997 by Harvey Sarner confirms that Xhaferr Deva refused to give the list of thousands of Jews to Nazis when they so requested and even reminded them that such a request was interference with the internal affairs of Albania. The nationalists knew well what the Yugoslav emissaries, under the patronage of British OSE officers, were conspiring with the Albanian communists against the Albanian national cause. From collected intelligence, including Comintern channels through Bedri Pejani, they were also aware of the aims of the Soviet Union and its motive for helping the southern Slavs and moving 12 million Soviet soldiers into the heart of Europe. The events before and after the end of the bloody war confirmed their worries. Immediately after WW2 ended for Kosova and with the help of Albanian communist divisions, the Yugoslav communist divisions massacred 50000 Albanians in Kosova, first those who were directly involved with the 2nd ALP. Their massacres did not differ from those reported by journalist Leo Freundlich in 1913 in his series Albaniens Golgotha, at the time when Yugoslavia Nr. 1 was being brewed. The British Foreign Service brokered Yugoslavia Nr. 1 before WW1 and Yugoslavia Nr. 2 in 1929 [that ceased to exist in 1941], and then brokered Yugoslavia Nr. 3 all through WW2. The first group of SOE agents was dispatched to exYugoslavia on 20 September 1941. To reach the objective, Albanians had to be kept inside the borders prior to the invasion by the Italian army in April 1939 and all Albanian efforts for unifying Albanian provinces in one entity had to be shattered. The responsibility for implementing that policy was assigned to British investment entities in Southeast Europe. In Yugoslavia Nr. 3 and Albania the communist forces executed the task, whereas in Greece the National Republican Greek League (EDES) led by Napoleon Zervas carried out the work. A meeting of Joseph Stalin, Franklin D. Roosevelt and Winston Churchill took place between 28 November and 1 December 1943 in Tehran, Iran. British and Soviet Armies had already occupied Iran between 25 August and 17 September 1941. Here, combined with the enthusiasm of Stalin, Churchill made possible the first decision of the Tehran Conference to supply equipment and commando operations to aid the partisans of Yugoslavia. On 24 May 1944, in direct consultation with Yugoslav emissaries and British OSE officers, the CPA held a Congress in Prmet with the same organizing model and purpose as communists did in Yugoslavia. It laid the foundations for the future communist Albania in complete imitation of what the Communist Party of Yugoslavia in consultation with British OSE had done in Jajca, Bosnia, on 29 November 1943 [simultaneously with the Tehran Conference] for the future communist Yugoslavia or Yugoslavia Nr. 3. Among other decisions, the Congress of Prmet announced that the future communist Albania would recognize the borders preceding the occupation by the Italian army on 7 April 1939. For any nationalist, that was the seal of national treachery by communists, because all the Albanian lands chopped off in 1913 would be left outside the Albanian border again. Hence, the 2nd ALP fervently needed support in the form of a strong military force for the sole intention of the defense of Kosova. However, the options and time for that purpose were too thin. The only solution was to establish a military force with the help of the German army. The 2nd ALP assigned its Chairman Bedri Pejani to negotiate with German representatives for this. After intense negotiations, it was concluded that Germans would form a division of the SS named Skanderbeg that would be armed, fed, dressed, trained and commanded by the Waffen-SS. Its order of formation was issued in Berlin on 17 April 1944. Bedri Pejani tried to convince Germans that 150000 volunteers 18-24 years old would be ready to enlist into the Division Skanderbeg. The German authorities did not believe him because such a number was demographically impossible. In a communiqu of 5 May 1944, Herman Neubacher, the Reich III representative in the region, called Bedri Pejani not a normal person and noted the only intention of Albanians was to defeat Serbs and Montenegrins. The Division Skanderbeg was one of the 44 divisions fielded during WW2 as part of the WaffenSS, out of which 28 were composed of non-German recruits. At the time when Division Skanderbeg began forming, there were already in operation three other Waffen-SS Divisions in ex-Yugoslavia filled with local recruits:

(continue)

18

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

NJERIU, DHE IDEJA POLITIKE, ZOT.

Nga Alban Bytyqi Vijon nga numri i kaluar Pr hir t argumentit, le t themi se nj qnie e till ekziston. Sipas prcaktimit t feve kjo qnie sht e suprfuqishme, njkohsisht e kudondodhshme, e drejt, dashuri-plot, gjithgjykuese Sipas librave t historis m rezulton se kjo qnie nuk ka qen e pranishme aty ku dhe ather kur gjrat kan ndodhur, nuk ka patur mshir ndaj fmijve t vrar prgjat historis, nuk ka ndaluar masakrat e bra n emr t vet, dhe nuk ka gjykuar drejt kundr ktyre veprimeve. E gjith kjo mos-ndrhyrje pr mua fakton mos-ekzistencn e nj qnjeje t till. Nse jam gabim, dhe provohet e kundrta, pra q kjo qenie ekziston dhe ka ekzistuar, ather, nuk mund ta njoh autoritetin e ksaj qnieje q na e quajn zot. Nuk mund t respektoj nj qnie kaq t korruptuar, kaq t pamshirshme, kaq hipokrite. Nuk do t kisha kurrfare rrespekti. N fakt Richard Dawkins e pshkruan shum mir kur thot: Zoti i Dhiats s Vjetr sht ndoshta karakteri m i pakndshm i t gjitha trillimeve letrare: ai sht xheloz dhe krenar pr kt; ai sht nj langara i padrejt dhe nj sundues fanatik q nuk fal asknd; ai sht hakmarrs dhe gjakpirs dhe spastrues etnik, urryes i grave dhe homofobist gjakatar; ai sht racist, dhe vrass i foshnjeve; ai sht vrass dhe molepss shkatrrimtar; ai sht nj harbut megalomaniak, sadomazok, kapricioz, keqdashs dhe zemrlig. Natyrisht, pr kdo q i lexon biblen dhe kuranin, do t shoh se njra sht kopje e keqe tjetrs. Fet prkats na jan imponuar pr motive sundimi. Si e dim, fet islame kan ardh mbi shqiptari nprmjet tehut t shpats dhe me forcn e taksave, me rekrutimin e bijve pr ushtri t ndryshme p.sh. ajo otomane e kshtu me rradhe. Politika islame, po e quaj politik sepse ajo nuk sht nj fe, por nj parti politike q dshiron t na imponoj nj mnyr jetese, ashtu si partia katolike, jan tashm t panevojshme. Ato bazohen n t kaluarn dhe ne ndshkimin e mendimit ndryshe. Ato na shesin sapun pr djath ose opinione pr fakte. Si ha sapun dhe helmohesh, prano sundohu nga nj opinion n kundrshtim t nj fakti dhe pso konsekuencat. Mbi t gjitha pushtimi islamik ka shkatrruar t gjith at q do mund t quhet identitet shqiptar. nevoj kishim ne shqiptart pr fjaln allah kur ne kishin fjaln zot? Opinion njra opinion tjetra, po pse duhej q fjalt tona t zvendsosheshin nga fjalt e pushtuesit? A nuk thuhet dhe t keni frik nga mua, a do ta pranonit? A do i bindeshit atij; a do e respektonit at; a do ishit t lidhur ngusht me t? Nse dikush ju thot q vllai yt, bir i nns sate, biri yt ose bija jote, gruaja q prehet mbi gjirin tnd apo shoku q ti e do si shpirtin tend duhet vrar sepse ata mendojn ndryshe nga, ti a do e bje kt? Besimi n iden zot nuk sht i natyrshm, prandaj un ekzistoj; dhe si un shum t tjer. Madje besimi n iden zot nuk do t na imponohej q n moshn zero, nuk do t ekzistonte fare. Fjala zot jo vetm q na imponohet nga fmijeria dhe na imponohet n nj form t till q duhet ta dim edhe n gjuhn arabe nprmjet otomanve, sepse kta t fundit ran preh para nesh Fjala zot n arabisht, ashtu si shum fjal dhe zakone t tjera na sht imponuar nprmjet shpats. do gjuh e emron qnien e prceptuar si hyjni e superfuqishme, kudondodhshme me fjaln e vet zoti, god, dio, allahu. Arabt kan provuar t ken qen m t fuqishmit n imponimin e prdorimit t fjals s tyre pr t dominuar botn me kulturn e tyre. Sipas arabve pr t kuptuar fjaln e zotit, q sipas opinionit t tyre shkruhet n librin q quhet kurani, duhet me doemos t msosh gjuhn Arabe. Ksisoji t gjitha vendet e pushtuara nga feja islame lutjet i kan n gjuhn arabe, gj q i shrben shum mir psiqiks pr t dominuar t tjert nprmjet kultures, shkatrrimit t identitetit vendor. Ky ka qn dhe mbetet imperializm kulturor. P.sh., pse duhet q nj katolik shqiptar t prdori fjalt ishalla, marshallah ? Gjuha shqipe prmban shprehit e veta t natyrshme. Kto jan prurje q erdhen n Shqiptari nga tehu i shpats dhe m von nga tirania e shumics, ku shumica vendos edhe nse ata nuk din se pr far po ju imponohet t vendosin. Masat jan shtresat m pak t informuara n baz t hulumtimit individual. Pra informacionin nuk e krkojn dhe gjejn individualisht por u srviret nga struktuarat propagandistike. Udhheqs t t gjitha kohrave kan prdorur mjete t ndryshme propagandistike pr t udhhequr masat. Fet t drejtuara praktikisht nga meshkujt kan luajtur vetm kt rol. Deri diku sht provuar tashm se gjinia mashkullore ka poseduar m shum fuqi fizike se sa ajo femrore, dhe si rrjedhoj, ka patur mundsin t imponoj pikpamjet e veta mbi shumicn drmuese t zhvillimeve q nga koht parahistorike deri sot. Pra turmat jan udhhequr nga meshkujt, edhe pse femrat kan luajtur role drejtuese n fragmente t ndryshme historike. Feja e organizuar, si jan fet m t mdha t bots, mbeten thjesht grupime me prcaktime politike, q deri von u kan shrbyer t pasurve dhe politikanve si mjete administrative, si p.sh., vjelja e taksave, rregjistrimi i lindjes, martess dhe vdekjes s popullsis. Fet kan shrbyer gjithashtu si mjete lufte dhe politike. Vini re ndikimin q feja ka n Serbi dhe Greqi, pa permndur arabin ku do gj bhet sipas sheikve. Prshembull, n arabi, gruaja nuk lejohet t ngas makinen dhe t dal jasht pa u shoqruar nga nj mashkull. Mirpo kur femrat shkojn pr t bler recipetat, ato shiten vetm nga burrat, sepse n arabin saudite, femrat nuk lejohen te kene kontakt me meshkujt qe nuk jane pjese e familjes. Ndrkoh q ata praktikojn martesn brenda familjes, p.sh. me kushrirn apo kushririn e par. Sundim dhe hipokrizi, ashtu si shejnt Kozmai grek. Shenjt Kozmai, nj politikan i njohur Grek ky, u thot Epiriotve Drgoni fmijt tuaj t msojn greqisht pr arsye se kisha jon sht greke. Dhe ti, vllai im, po nuk msove greqisht, nuk mund t kuptosh ato q thot kisha jon. M mir, vllai im, t kesh shkoll greke n vendin tnd se sa t kesh burime dhe lumenj. Cilido i krishter, burr apo grua, q m premton se brenda n shtpi nuk do flas shqip, le t ngrihet n kmb dhe t ma thot ktu. Un do ti marr atij t gjitha mkatet n qafn time, q nga dita e lindjes s tij deri m sot, do ti porosit t gjith t krishtert q ti flasin dhe do ti shlyej t gjitha mkatet. Ai nuk do ta gjente kt rast sikur t jepte me mijra para (Predikimi 7 drejtuar shqiptarve t Epirit, Burimi Gazeta Shqip No: 208). Dua t them se fet jan organizma politik, pavarsisht se prpiqen q t mos paraqiten si t tilla. Jan organizma q krkojn pushtet pa u zgjedhur nga askush. Sa nga ne do t votonim pr partin katolike apo islame n baz t bibls apo kuranit? Ather nse kto nuk zgjidhen nga askush, pse gzojn pushtet politik n shoqri? Prse duhet q feja t gzoj t drejta t pakufizueshme? Prderisa grupime t ndryshme njerzish e prdorin fen si nj mjet politik, pse nuk pranojn ti nnshtrohen hulumtimeve si t gjitha organizmat e tjera shoqrore? N momentin q pretendimet e feve hulumtohen, ato tregojn se kan shum pak vler mbi at far mund t konsiderohet vler letrare, si pr shembull novelat e Ismail Kadares apo t Fatos Kongolit. (vijon)

se ne jemi t gjith t barabart para zotit, athere, pse nuk na i pranon ai t gjitha gjuht pse duhet q t lexojm nj libr n arabisht? Kjo sht nj metode shum efektive pr t shkatrruar nj identitet kulturor. Kur zoti nuk me respekton mua, pse duhet t ndodhe e anasjellta. Ne fakt t respektoj at far quhet zot, i bie t repektoj nj ide si fashizmi, racizmi, nacionalizmi, marksizmi apo kapitalizmi. Ideja zot, vlen po aq sa ideja racizm, fashizm apo nacionalizm, pra ka vlern zero. Si mund t kem respekt pr iden zotizm kur zoti i prshkruar nga librat fetare si nj qnie e gjithfuqishme, e kudondodhshme, mirdashse do t kishte pas mundsin pr t ndrhyr dhe do t kishte pas qetsin e mendjes pr ti gjykuar vrasjet e fmijeve si t pa pranueshme. Pse nuk ndodhi kjo, sepse zotizmi sht nj ide, nuk sht nj qnie gjykuese, aq m pak gjithgjykuese. Ndr shum arsye t tjera se pse nuk do t kisha respekt sht edhe fakti se ideja q prshkruhet si zot sht edhe ide xheloze. Ja nj fragment nga bibla; Ligji i Prtrir 13. N kt seksion flitet pr ndshkimin q njerzit do t psonin nse ata do tu luteshin zotrave dhe perndive t tjera. N rast se midis jush del nj profet apo nj ndrrimtar dhe ju propozon nj shenj apo nj mrekulli dhe shenja apo mrekullia pr t ciln ju foli realizohet dhe ai thot: Le t shkojm pas perndive t tjera q ti

nuk i ke njohur kurr dhe le tu shrbejm; ti nuk do t dgjosh fjalt e ktij profeti apo t ktij ndrrimtari, sepse Zoti, Perndia juaj, ju v n prov pr t ditur n se e doni Zotin, Perndin tuaj, me gjith zemr dhe me gjith shpirt; Do t shkoni pas Zotit, Perndis tuaj, do t keni frik nga ai, do t respektoni urdhrimet e tij, do ti bindeni zrit t tij, do ti shrbeni dhe do t jeni t lidhur ngusht me t. (marr online http://alturl.com/ xjdg7 URL i shkurtr) Menjher u habita nga niveli i xhelozis q ideja zot shpreh nprmjet bibls. T kujton nivelin e armiqsis q lidrt shqiptar t gjitha kohrave kan ruajtur kundr njri tjetrit. sht e qart se lufta e numrave ka qen akoma m e ashpr n at koh. Dy rreshta m posht bibla na urdhron t vrasim edhe do t afrm nse ata i lutem nj perndije tjetr. N rast se vllai yt, bir i nns sate, biri yt ose bija jote, gruaja q prehet mbi gjirin tnd apo shoku q ti e do si shpirtin tnd t nxit fshehtazi, duke thn: Shkojm tu shrbejm perndive; hyjnive t popujve q ju rrethojn mos iu nnshtro atij dhe mos e dgjo Por ti duhet ta vrassh. Kto sot njihen si vrasje politike. Prve xhelozis ne mund t vem re edhe zakone t tjera shkatrrimtare, q praktikohen edhe sot. E para se zoti po na v n prov. D.m.th., nse e merrni vesh se babai apo nna juaj po ju v n prov, a do ta pranonit kt? S dyti, nse dikush ju thot se duhet t m ndiqni mua

19

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

THE HOLOCAUST AND THE ALBANIAN SALVATION

In January 2005, the United Nations Organization designated January 27th as the International Holocaust Remembrance Day. This day was established in memory of the victims of the Holocaust before and during WWII when millions of European citizens, including six million Jews were annihilated. The Albanian Parliament endorsed this day and called it The Day of Remembrance. Albania, sanctuary for many Jews between 1933-1944, gives venue to relevant activities each year. The outstanding book Kristallnacht by Sir Martin Gilbert vividly shows the systematic and increasingly atrocious persecution of the Jews during the period of 1933-1945. The Jewish community existed in Germany for 2000 years and it was completely assimilated into the German culture and way of life. Apart from the wounded, 12,000 Jews fell in the battles of WWI as German soldiers and many others were militarily decorated. In January 1933, a Nazi regime came to power in Germany and systematic discriminations began without delay against Jews there. Overnight, half a million German Jews, who constituted 0.76% of the population, were identified by Nazi propaganda as the cause of Germanys defeat in WWI and the economic calamites that followed. During 1933, the German government issued 42 laws against Jews, which restricted their citizenship rights of employment and education. The decrees ordered the exclusion of all Jews from government-related jobs, including schools and universities. Throughout 1934, the German government introduced 19 additional laws specifically targeting Jews. In 1935, there were 29 other laws purposely introduced against Jews; including, the prevention of marriages between a Jew and a non-Jew and the devaluation of German citizenship for Jews and those with Jewish origin. Through the years 1936-1937 another 46 laws were issued against Jews. On the 12th of March, 1938, Austria joined Germany and thus 185000 Austrian Jews became subjected to the Nazi regime. On the 17th of August, 1938, a law was passed ordering that all male Jews have the name Israel and all female Jews have the name Sarah added to their documents and/or passports. On the 15th of October, 1938, German authorities considered the passports held by German Jews and Austrian Jews invalid. The 10th of November 1938 carved its place in history as Kristallnacht The Night of Broken Glass. This day was the climax of five years and nine months of orderly persecution against German and Austrian Jews. On this day and night, according to a pre-laid plan, the storm troopers and Nazi youth attacked, destroyed, burned, and desecrated everything Jewish in every village, town, and city. More than 1000 synagogues were burnt, thousands of Jewish shops and houses were destroyed. Passing Jews were mercilessly assaulted in the streets, 91 Jews were killed, and 30000 Jewish males between 16 and 60 years old were arrested and sent to concentration camps. The harsh situation continued as all Jewish newspapers, magazines, and businesses were shut down. Jews were prohibited from places of recreation, universities, etc. Since there was no state of war with other countries, these events were documented by hundreds of foreign journalists and subsequently published in the western newspapers. The Night of Broken Glass was a turning point for mankind as it changed its perception of Nazism. That night was like an echo from the year of 1543. During that year, spiritual professor Martin Luther (born on 10 November 1483) wrote a letter entitled On Jews and Their Lies. In the letter he wrote that, The Jewish synagogues should be burnt, their homes should be destroyed, their money confiscated, and their liberty curtailed for the sake of God. On the 19th of November 1938, German authorities initially banned the continuance of official emigration of Jews from Germany and Austria, and then imposed a conditional recommencement for emigration. These conditions included: the full payment of an indemnity of one billion Deutsche Marks, each Jewish family had to pay off all its liabilities, and all Jews had to return their passports. Only when these terms were met, would Germany recommence emigration. German politics were purposely shaped to increase the stimulation of Jewish emigration and their relocation from when the Nazis came to power in January 1933 until Poland was attacked in September 1939. This included the stealthy insertion of young Jews into Palestine under the British Mandate in cooperation with the Jewish leadership there. As a result, 40000 Jews emigrated from Germany in 1938, compared to 78000 Jews who emigrated from Germany in the first nine months of 1939. Up to July 1938, Switzerland had received 14000 Jews from Germany and Austria, though there were still 300000 Jews who were looking for escape. As the number of Jews trying to flee increased, at the same time the rules for their acceptance by other countries became tighter. Having a receiving quota of 25000 German emigrants per year, USA received 200000 Jews from Germany and Austria for the period of January 1933 - September 1939. Having its own receiving quota, Britain allowed 65000 Jews to enter in the same period. Between January 1933 and March 1938, Britain issued 35000 emigration certificates for German Jews entering British Palestine. Yet, due to the Arab revolt in 1936 and the restrictions that followed, emigration to British Palestine began to shrink. As to the Far East, in total, 18000 Jews immigrated to Shanghai, China. For the period between January 1933 and September 1939, approximately 325000 Jews (about 2/3) had fled Germany. For the period between March 1938 and September 1939, 130000 Jews (70% of the population) had fled Austria. In September 1939, there were still 230000 Jews in the Third Reich for whom immigration visas were denied because they were considered citizens of a country at war with the countries they were asking for entrance visas. Out of these, 10000 Jews survived WWII; 4700 Jewish men saved due to the protest of their German women and the rest hidden by their German or Austrian friends. From the beginning of WWII until its end, millions of European Jews fell under the Nazi regime. They faced arrest, destruction of their property, violence, expulsion from living places, family partition, and mass murder in points of arrest and concentration camps. These camps were located as follows: Germany 20, Poland 11, France and Norway 4 each, Serbia and Holland 3 each; Italia, Estonia and Latvia 2 each; Austria, Belgium, Romania, Ukraine, Croatia, Lithuania, White Russia, Czechoslovakia and Channel Islands had one each. Many of these concentration camps quickly became extermination camps. The desperate situation that followed the Night of the Broken Glass compelled Jews to flee by all means, and to go wherever they could. Many were unable to save their children, their families or even save themselves. Throughout that time, those who did not stand indifferent tried to help the Jewish population. Foreign diplomats in Germany and Austria, as well as non-government associations based in Britain, were in the center of the salvation efforts. In addition, US and Britain-based governmental and civic projects were established to settle the fleeing Jews in Britain, US, and other countries. Jews of Germany and Austria who had fled to Italy soon began leaving there because of laws introduced against them by Mussolinis government two days before the Night of the Broken Glass. Nearby, on 30 December 1939, a ship on the Danube River with 1310 Jews on board bound for British Palestine was, on British government demand, stopped by Yugoslavian authorities and all Jews were jailed in the town of Shabac. After six months, 207 Jews, all under 16-years old, received immigration certificates for British Palestine. The remaining 1003 Jews perished when the Nazi army occupied Yugoslavia. Jews of Macedonia and those from the part of Greece occupied by the Bulgarian army and Jews of the part of Greece occupied by the Nazi army were eliminated in the extermination camps of Poland. Many never got to the camps, dying on the journey as a result of confinement and inadequate nutrition and water. In spite of the many atrocities, one country stands dignified in this story. Between the years 1933 and 1944, Albania in the Southeast of Europe saved not only her own Jews but also any Jew who could reach her borders. The fact is that in Albania all Jews were saved. They were not intruded. They were not surrendered. They were not prohibited to enter the country; there were no immigration quotas on them. They were not robbed. No one took his or her possessions. They were not disturbed by any official law. In other words, they were saved by every Albanian they encountered; by everyone who opened a knocked door, by every Albanian official who touched their papers, by every Albanian official who had their lists, and by every Albanian who did not stand indifferent. After the capitulation of the Italian army in September 1943, at least 25000 Italian soldiers also went into hiding in Albania. It was common for an Albanian family to conceal either Italians or Jews during that time. The entire Albanian population, independent of religious faith responded directly or indirectly as a unified culture by resisting the holocaust and saving all Jews within its reach. There was not one Jew in Albania who perished due to the holocaust. At the same time, there were fourteen Jews who were killed either in battles as members of the anti-fascist Albanian forces or in the line of fire. Albania was a saving ark for persecuted Jews. Traces of evidence exist in the towns and villages of Mitrovica, Prishtina, Gjilan, Dean, Peja, Gjakova, Shkodra, Kruja, Tirana, Berat, Kavaja, Durrs, Elbasan, Librazhd, Kora, Dibra, Burrel, Fier, Lushnje, Vlora, Delvina, Prmet, Gjinokastra, etj. Jews fled toward Albania and Albanian regions, because they knew they wouldnt be persecuted by either the people or the government, that there were no receiving quotas, that there was no religious or national contempt, that there was no genocide against other nationals, and that Albania was a sanctuary. Jews knew that Albanians had Besa; an open door to anyone in need. They knew that the government wanted to advance the economy. They also recognized that Albanian-Jews lived a life like everyone else. According to the Census of 1931, Albania had 204 resident Jews. According to records, Kosova had about 409 resident Jews until the occupation of ex-Yugoslavia in April 1941, who together with those who escape to Kosova were saved by their relocation to central Albania. A complementary source of information regarding Albanias role in saving Jews comes from historians Apostol Kotani and Shaban Sinani. Apostol Kotanis book Albanians and Jews throughout the Centuries; 4th Ed., 2007 unifies his 40 years of work recording narrations of people in different locations, collecting both living evidence and scattered pieces of facts, and his research of archived documents as well. Shaban Sinani has researched the sea of archived documents in Albania and has combined the findings in his book Jews in Albania: The Presence and Salvation; 2009. The combination of the detailed lists from these two books with the comprehensive list of 2265 Jews saved in Albania as posted since 2005 at the US Holocaust Memorial Museum in Washington DC, and by continually receiving feedback from members of the families on these lists, it is claimed, as of today, that at least 3240 Jews were saved up to the end of WWII. Not included in this number are those Jews who entered Albania with false passports or names, those who entered illegally, those who might be on lists of other authors, and those not yet recognized. The research on the names of rescued Jews is still going on. The story of Jews saved by Albanians has become a widely acknowledged fact. The institution of Yad Vashem in Jerusalem has now documented and recognized as Righteous Among the Nations 69 Albanians for their deeds in saving Jews during the holocaust. This recognition, both in Albania and in the rest of the world, is a result of the persistent work of historians, activists of the Albanian national cause, civic associations, scholars, journalists, politicians, friends and benevolent persons. Albanians saved Jews without the tiniest interest, without the smallest condition, without the least benefit or reward, and always preserving their memories. Jews, who were saved in Albania and survived the holocaust, continued on their own paths either in Albania or in other countries. Jews, who remained in Albania after the end of WWII, left marks in different fields and made contributions to Albanian life that are remembered with respect. (Updated article. Edited by Raymond H. Chartrand, Jr.) Saimir Lolja

Albania rescued at least 3240 Jews

20

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

Mirpriten mrgimtart me kng e valle

Jeton Musliu Ministria e Diaspors dhe komunat e vendit po bjn prgatitjet prfundimtare pr ta mirpritur valn e madhe t mrgimtarve. Koha ka filluar t nxehet e mbi rrugt e pluhurosura t Kosovs, edhe veturat kan nisur t shtohen. Targat q ato mbajn jan nga m t ndryshmet, Britania e Madhe, Suedia, Gjermania, Zvicra, Holanda e Italia. Policia e Kosovs ka shtuar patrullimet n rrug pr t evituar ndonj aksident t mundshm pr shkak se shum t tilla jan duke u rinovuar dhe ndrtuar. Ndrkoh, edhe zyrtart e institucioneve qendrore dhe lokale jan duke br prgatitjet prfundimtare pr ta mirpritur diasporn e madhe. Nga mesi i muajit qershor e deri n fillim t muajit shtator, drejt Kosovs vijn mijra mrgimtar nga vende t ndryshme t Evrops perndimore. Kjo sht koha e pushimeve. Si do vit, ata preferojn q ato dit ti kalojn n Kosov-atdheun e tyre. Mirseardhje-me kng e valle Pr dallim nga vitet e kaluara, ksaj here, Ministria e Diaspors, edhe pse e sapo formuar, duket se e ka marr me shum seriozitet mirpritjen e mrgimtarve. N kuadr t ksaj ministrie sht krijuare dhe nj kshill i veant i cili sht duke finalizuar aktivitetet q do t organizohen pr nder t mrgimtarve. Ibrahim Makolli, ministr n Ministrin e Diaspors, tregon pr Albanian News se kshilli sht duke planifikuar detajet q n bashkpunim me komunat e vendit t ket shum organizime, kryesisht kulturore. Manifestimi Ditt e mrgats do t prqendrohet n Prishtin, por edhe n komunat tjera do t ket aktivitete t ndryshme, thot ministri Makolli. Sipas tij, me koordinimin e Ministris s Diaspors, nuk do t ket aktivitete vetm n komunat m t mdha t vendit, por edhe n ato m t vogla. Besoj se pas dats 20 korrik, do t dihen n mnyr m specifike dhe sakt se kur, si dhe n cilt vende do t jen kto aktivitete sepse ekipi sht duke punuar, shpjegon ministri, duke qen i vetdijshm se jan pak t vonuar n kt drejtim. Jemi pak von ksaj here sepse edhe ministria sht krijuar von. Por po bjm m t mirn q mundemi, thot Makolli pr Albanian News. Megjithkt, ministri shpalos disa detaje t ktyre aktiviteteve q pritet t organizohen nga fundi i muajit korrik e deri n fund t muajit gusht. Pritet t ket koncerte t ndryshme, ekskursione npr Kosov t organizuara pr fmijt e mrgimtarve, kuize t ndryshme t dituris e aktivitete t tilla, thot ministri Makolli. Sipas tij, t gjitha kto aktivitete do t jen t bashk organizuara edhe nga komunat respektive n Kosov, ngase edhe n qendrat e tjera, prve Prishtins, do t ket organizime t ndryshme. Komunat festojn me mrgimtart N fakt, prve aktiviteteve kulturore, komunat e vendit, pr kto dit t vers, kan shtrnguar radht pr t pritur nj numr t madh t mrgimtarve q u drejtohen sporteleve pr t nxjerr dokumente t ndryshme. Nj prej ktyre komunave sht edhe Prishtina e cila pret numr t madh t mrgimtarve q n javt n vazhdim, do ti drejtohen asaj pr t marr dokumente t ndryshme. Muhamet Gashi, zdhns i komuns s Prishtins, tregon pr albinfo.ch se pr kt periudh kohore, ata kan shtuar kapacitetet e nevojshme n komun, q tu prgjigjen interesimit t mrgimtarve. Kt e kemi br q tiu lehtsojm mrgimtarve koh n mnyr q ata sa m shpejt t mbarojn pun, thot Gashi, i cili sqaron se megjithat, as planet pr aktivitete kulturore nuk i kan ln anash. Por ndryshe nga vitet e kaluara, ksaj here Ministria e Diaspors sht bartse kryesore e organizimeve dhe komuna do t organizoj gjithka n koordinim me kt institucion, thot Muhamet Gashi. Ndryshe nga komuna e Prishtins, ajo e Mitrovics vazhdon t organizoje manifestimet tradicionale, t cilat i mban tash e tri vjet radhazi. Ahmet Jashari, zdhns i komun s Mitrovics, tregon pr Albanian News se prve organizimeve kulturore s bashku me Ministrin e Diaspors, komuna do ti mbaj edhe aktivitetet tradicionale. Kemi nisur me javn e kulturs dhe n vazhdimsi jemi duke mbajtur aktivitetet tona t organizuara n nivel komunal, thot Jashari. Sipas tij, Ministria e Diaspors sapo sht themeluar dhe ende nuk kan marr ndonj propozim nga ajo se far do t bhet, ndrkoh q Drejtoria pr Kultur e komuns s Mitrovics, vazhdon me agjendn e vet. Tash pr tash e dim se me 28 korrik n Mitrovic do t mbahet nj aktivitet m i madh kulturor ku do t ket muzik rok, pastaj filma t ndryshm e aktivitete t tjera, thot ai. Policia shtrngon radht Si nj ndr manifest imet tradiciona le q komuna e Mitrov ics organizon s bashku me at t Vushtr r is, z y r tar i komuna l pr mend at t Sha ls s Bajgores. N natyrn e mrekullueshme t Shals s Bajgores, si do vite dhe ksaj here me 30 korrik mbahet manifestimi tradicional ku do t ket kng e valle popullore e folklorike jo vetm nga Mitrovica, por nga t g jitha komunat vendit, tregon zdhnsi A hmet Jashari. Derisa zyrtart jan duke mbajtur dhe planifikuar aktivitetet e ndryshme pr nder t mrgimtarve, edhe Policia e Kosovs ka hartuar planin e vet t veant pr kto dit t vers. Brahim Sadriu, nj nga zdhnsit e Policis s Kosovs tregon se forcat e rendit kan hartuar planin e vet operativ i cili prve aktiviteteve t rregullta, parashikon edhe shtimin e pjestarve t vet n rrugt e vendit. Do t ket m shum patrullime n trafik, n rrug, n sheshe dhe t gjitha do ta jen n funksion q situata e siguris t jet sa m e mir, thot Sadriu pr agjencin albinfo. ch. Ai tregon se deri me tash, sht vrejtur nj shtim i automjeteve nga jasht q qarkullojn n rrugt e Kosovs, por n ditt dhe javt n vazhdim presin numr edhe m t madh t tyre. Pr nder t mrgimtarve, n kohn kur Kryeministr ishte Agim Ceku, pr dy vjet radhazi, nn patronatin e tij ishin organizuar manifestime n Prekaz, por kjo tradit nuk u vazhdua nga pasardhsit e tij n kt post.

21

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

CMYK

22

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

Intervistoi Mark PREI 1. Dhjete Vjet ne skene si interpretuese tashme e njohur e muzikes popullore kryesisht dhe asaj te kultivuar; si ndjeheni? ALBANA: Ndjehem shume mire. Publiku me ka pritur mire qe ne fillimet e mia,dhe me mbeshtetjen e tij kam aritur deri ketu ku jam sot. Per kete i falemenderohem shume publikut dhe te afermive te mije qe kan qene gjithmone mbeshtetja ime.Tashme, si te thuash jam rehat ,ne oden e artit te muzikes, tingujt e se ciles dalin prej shpirtit njerzor per ta paqetuar ate me realitetin ku jetojme.Jane dhjete vjet pune ne vazhdimesi,natyrisht te lodheshme,gjithnje ne kerkim te me se mires per publikun dhe njerzit qe me rrethojne me dashurine e tyre ,e te cileve u dhuroj perqafime e miresi. 2. Tashme,ju jeni nje ze i vecant dhe qe adhuroheni prej spektatorve, cfare e ben te vecant Albanen ne kete aspekt? ALBANA: E kam te veshtire te dalloj te vecantat tek vetja por duke mare parasysh komentet ne faqen time zyrtare ne Facebook adhuruesit e mi vecojne ngjyren e zerit dhe paraqitjen time ne skene shume origjinale.Natyrisht sa here qe dal para publikut kudo ne koncerte,dasma a gezime familjare jane pikerisht ata qe me identifikojne per gjithshka te mira qe u jap tyre. Mbeshtetja e tyre emocionale dhe duartrokitjet jane kriteri qe peshon mundin dhe djersen time ne kete fushe te artit sic eshte muzika .vecanerisht muzika popullore 3. Keni nxjer dy albume ne tregun muzikor ? ALBANA: Po .Kam qene shum e perkushtuar ne realizimin e te dy albumeve dhe jam munduar,si gjithnje qe te jap me te miren nga vetja dhe fale kesaj,rezultatet kan qene pozitive .Te dy albumet jane pritur mire dhe jam shume e kenaqur.Ato permbajne krijime popullore te reja kryesisht ,por edhe kenge shume te njohura popullore te interpretuara ne nje menyre te re.Kjo eshte aresyeja,mendoj pse jane pritur mire dhe kam patur reagime pozizive ,jo vetem nga publiku i gjere ,por edhe nga specilaiste te fushes se muzikes qe natyrisht opinioni i tyre eshte shume me i kualifikuar dhe qe mua me sherben edhe me shume. 4. Mire se erdhe dashuri eshte titulli i albumit te fundit,dicka per permbajtjen e tije. ALBANA: Albumi mire se erdhe dashuri perbehet nga pesembedhjet kenge ne mesin e tyre ka edhe dy kenge popullore te perpunuara me motive moderne,kompozimet,orkestrimet dhe tekstet jane nga autore te ndryshem .Ne nje interviste te me parshme me ju,keni thene se Kenga popullore eshte Dashuria ime e pare....dhe gjithkush e mban thelle ne shpirt si te shenjte dashurine e pare...por tashme duket se dashuria ka ardhur dhe ajo duhet uruar me urimin tone te bardhe Mirese vjen dashuri nga ka marre edhe titullin albumi i promovuar keto ditet e fundit. 5.Vertet te kete ardhur

Albana Mesuli
Mir se Erdhe Dashuri!

dashuria per kengetaren Albana Mesuli? ALBANA: Nuk ka asgje personale tek titulli i albumit ,thejsht kam menduar se publiku do te gjeje veten aty. Njeriu ne jeten e tij,kur perjeton ndjenjen e dashurise eshte artist i vertete,ndihet pak poet,pak kengetar e pak filozof, gje qe eshte ne thelbin e shpirtit njerzor.....E natyrisht nje njeri qe merret me art,vecanerisht kengetaret, ku juria e mijera syve e mendjeve eshte e panumert , u transmeton atyre edhe pjese prej shpirtit tij.Ky eshte ne fund edhe misioni i vete artistit: tu dhuroje njerzve dicka nga shpirti i tij. 6. Ju keni dhene shume koncerte pothuajse ne gjithe Evropen ku jetojne shqiptare, si jeni ndjere mjedis tyre? ALBANA: Kam qene pjesemarrse ne shum koncerte dhe kam mare pjese ne shum mbremje te organizuara neper viset shqiptare dhe diaspore. Jam ndjere shum mire sepse eshte dicka shume e bukur ku publiku te vlereson .Aty kam kuptuar se sa reendesishm per nje artist eshte vleresimi i publikut; te jesh i sukseshme dhe te keshe jetegjatesi ne skene duhet te fitosh zemrat e publikut dhe te jesh gjithmone ne mesin e tyre.Kete ndjenje e kam perjetuar ne cdo koncert midis atdhetareve 7. Keni kenduar perkrah kengetarve te njohur shqiptare kryehist nga Kosova ,Meqadonia apo Mali i Zi dhe publiku ju ka pritur si te barabart , keni

perfituar prej tyre? ALBANA: Me eshte dhene rasti te kendoj perkrah shume kengetarve te mirenjohur dhe jam ndjere e barabart duke mare parasysh duartrokitjet e publikut, natyrsiht ,mendoj se kam perfituar nga pervoja apo eksperienca e tyre,por ne fundi cdo artist e mer noten dhe vlersimin per punen e tije. 8. Ne Tetove vazhdoni studimet per gazetari, a ju sherben ky profesion i se ardhmes per pozicionin e nje kengetarjeje tashme e formuar e afirmuar te muzikes. ALBANA: Kur vendosa te studioj gazetarin nuk e kam menduar shume ne thelb kete gje,por me pelqente te studioj dicka qe kisha verejt tek vetja se mund ta bej,dhe e kam ven veten ne prove disa here, kam udhehequr emisione ne Radio Televizionin e Maqedonise ne gjuhen shqipe.Por per shkak te obligimeve te teperta qe kam ka patur raste qe e kam anashkaluar, e megjithate primare per mua gjithmone do te jete muzika. 9. Kur do ta shohim kengetaren

Albana Mesuli ne nje recital te vetin? ALBANA: E kam menduar dhe deshiruar gjithmone nje recital timin,por nuk jam e gatshme per momentin te marr nje hap te tille per shkak te angazhimeve te tjera. Kjo do te thote qe ne te ardhmen jo shume te larget, cdo gje me kohen.... 10. Rezervoheni dhume te flisni per jeten tuaj private, a mund te dime dicka me shume lexuesi i revistes tone? ALBANA: Nuk preferoj te jem shume e hapur per jeten time private, por per lexuesit e revistes tuaj do zbuloj vetem pak,ALBANA ESHTE E DASHURUAR.... 11. Se fundmi planet tuaja per te ardhmen. ALBANA: Planet e mia per te ardhmen, realizimi i nje klipit te ri para sezonit te veres,pjesmarje neper koncerte qe tashme i kam te rezervuara, dicka tjeter per momentin jo sepse sepse sapo kam nxjere albumin me te ri Mire se erdhe dashuri..... Ju urojme dhe deshirojme suksese. Nenshate 23.06.2011

CMYK

23

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

KETU KETU KETU KETU KETU KETU KETU KETU KETU KETU KETU KETU KETU KETU KETU KETU KETU Ne ju afrojm kohn dhe shrbimin ton profesional. KETU KETU
Ktu mund t ishte reklama juaj, biznesi juaj, njoftimi familiar, ditlindja, largimi nga kjo jet, aktiviteti, angazhimi, takimi, lidhje shoqrore, dashuri, personalitet, diplomime, dekorime, propozime, projekte etj. Vetm me nj pages t vogl dhe ju i realizoni t gjitha kto. Reklamoni tek Albaniannews.

James Bond, gnjen pr t fituar role

Daniel Craig ka zbuluar se ai gnjente pr t fituar rolet n filma. Aktori britanik tha se ai i siguronte bost e filmave se ishte i aft n realizim e roleve edhe pse nuk i kishte aftsit e duhura. Filmat me kuaj q kam br m par kishin kaq pak para sa q nuk m jepej mundsia t praktikoja tha Craig, i cili tani ka treguar aftsit e tij n filmin Cowboys & Aliens. Un shfaqesha n xhirime dhe qndroja mbi nj kal duke u shtirur se e dija se far po bja shtoi aktori britanik. Ndrkoh Craig - i cili sht martuar me aktoren Rachel Weisz muajin e kaluar n nj ceremoni

Fjalt e fundit t Amy-t: Mama, t dua shum

Mami, t dua shum. Kto kan qen fjalt e fundit t kngtares 27-vjeare Amy Winehouse, e cila humbi jetn tre dit m par, duke shokuar mbar botn. Kngtarja kishte ngrn drek tek shtpia e mamas s saj dhe m pas kishte shkuar n shtpin e vet, ku ka pir disa gota vodka. I ka thn badigardit se do t flej, ndrsa ka i fundit e ka gjetur pa jet pas disa orsh. Policia deri m tani e ka prjashtuar mundsin e overdozs, pasi n dhom nuk sht gjetur drog. Ish-bashkshorti i saj, Blake, sht shprehur se nuk i pushonin lott nga kjo humbje e madhe. Megjithse t ndar dhe ai i martuar me nj grua tjetr, thot se asnjher nuk ka pr t dashur njeri aq thellsisht sa ka dashuruar at.

surpriz - ka insistuar se ai nuk do t tregoj kurr se far ndodhi n ditn e dasms s tij.

Ja pse shohim ndrra t kqija

Pr shkak t stresit vuan edhe sistemi jon imunitar, rregullohet puna e hormoneve, lodhen muskujt dhe rraskapitet organizmi - q shpesh shoqrohen edhe me smundje. Sa i prket trurit, stresi kronik di t shkaktoj humbjen e kujtess dhe shfaqjen e ndrrave t kqija. Ekspertt thon se truri, i cili sht i ngarkuar me mendime t rnda t cilat nuk di si ti prpunoj, ndihmn e gjen n ankthin e nats. ndrrat e kqija jan nj form e mir pr t tejkaluar momentet stresuese, t cilat n kt mnyr bhen m pak t rrezikshme pr shndet. Sipas shkenctarve amerikan, ndrrat duhet t konsiderohen si psikoterapi. N to mund t gjejm shkaktart e mundshm t nervozes son dhe sugjerimet se si ti tejkalojm ato. Nse gjat gjumit jeni t friksuar ose t turpruar, mendoni pse ndodh kjo. Pastaj, pyetuni se far ua shkakton ndjenjat e njjta edhe kur jeni zgjuar. P.sh. ndoshta mund ta kuptoni se keni thn ose keni br dika jo t mir n pun, ose keni nevoj q ti krkoni dikujt falje ose t jeni m t kujdesm n t ardhmen... N rast se ndrrat e kqija ua rregullojn gjumin normal, paraqiten thuajse do nat ose jan shum shqetsuese, ather duhet t krkoni ndihmn e psikologut ose psikiatrit, t cilt do tu ndihmojn ti rregulloni mendimet.

Al Pacino shfaqet i plakur

Aktori 61 vjear, Al Pacino dhe djali i tij Antoni 10 vjear jan par duke dal nga nj dyqan lodrash n Beverly Hills t Kalifornis. Antoni ka edhe nj motr binjake Olivia e cila nuk ishte e pranishme me kt rast. Nna e fmijve t Al Pacinos (n foto me t birin) sht Beverly DAngelo. Ai e ka edhe nj vajz 22 vjeare e quajtur Julie. Prej fotografive shihet qart se Al Pacino duket vrtet i plakur.

Nj ari n New Jersey t SHBA-s ka arritur t dal nga kopshti zoologjik pr t gjashtn her dhe t shkaktoj t kaos t vrtet n disa zona t qytetit. Kafsha madhshtore ka arritur ti shptoj rojeve dhe t fshihet n zonn me pem. Ekspertt e parkut e kan goditur at me nj shiring me solucion qetsues n qaf dhe kjo ka br q ariu t mos reagoj. M pas kafsha sht pritur me nj rrjet n tok, pr t mos amortizuar rnien n tok. Drejtuesit e parkut n New Jersey than se

Ariu n krkim t dashuris

kjo sht e disata her q ariu largohet nga kopshti. Ariu me numr 6131 nuk ka emr, por sht br i njohur pr largimet e shpeshta nga parku. Sipas mirmbajtsve t kafshve me largimet e tij lidhen me luftn brenda llojit dhe zonat e influencave. Kjo sht hera e gjasht q kafsha largohet. Nj prej veteriner thot se pr shkak t moshs s madhe q kan femrat n kopshti zoologjik, ariu 6131 duhet t largohet n krkim t femrave t tjera.

CMYK

24

ALBANIAN NEWS

albaniannews.gazeta@gmail.com

GUSHT 2011

CMYK