QQ945

LI NI U
Cun S tay Thm phn u tin ca ngnh Ta n Vit Nam c xut bn nm 2006 vi s h tr k thut ca Chnh ph -xt-ry-lia thng qua C quan pht trin quc t -xt-ry-lia (AusAID). Cun S tay Thm phn ny pht huy hiu qu trong vic tr gip cc Thm phn trong cng tc xt x hng ngy. Trong nhng nm qua, S tay Thm phn l ti liu tham kho thng xuyn ca cc Thm phn v gp phn nng cao k nng xt x ca cc Thm phn, c bit l cc Thm phn mi c b nhim. Mc d c s n lc cao ca cc tc gi khi ln u tin xy dng cun S tay Thm phn, song cun S tay vn cn mt s im cha c hp l, mt s lnh vc cha c cp n nn hiu qu ca cun S tay vn cn b hn ch. Bn cnh , trong thi gian qua c nhiu vn bn quy phm php lut mi c ban hnh v c nhng vn bn quy phm php lut rt quan trng trong hot ng xt x ti Ta n. Mt khc, trong bi cnh Vit Nam tr thnh thnh vin th 150 ca T chc thng mi th gii (WTO) t ngy 11 thng 01 nm 2007 v tr thnh thnh vin ca nhiu Cng c, iu c quc t song phng v a phng, do vy vic nng cao nng lc xt x ca cc Thm phn l vic lm cn thit. Vi cc l do trn y, vic sa i, b sung cun S tay Thm phn l ht sc cn thit v l mt trong nhng phng thc thc hin vic nng cao nng lc xt x ca cc Thm phn. Nhn thc c tm quan trng ca cun S tay Thm phn, nm 2008, Ta n nhn dn ti cao v nhm chuyn gia quc t tin hnh kho st kin ca cc thm phn trn phm vi c nc v mc tin dng ca cun S tay v kh nng, phng thc sa i, b sung cun S tay ny. Vic ly kin gp c thc hin di ba hnh thc: i) ly kin trc tip; ii) gi bn cu hi gp ; iii) t chc hi tho ly kin. a s cc kin gp u cho rng cun S tay Thm phn cn phi c cp nht, sa i, b sung cho hon thin thm mt bc. c s h tr k thut ca Chnh ph -xt-ry- lia, Ta n nhn dn ti cao Hp tc cng Ta n lin bang -xt-ry- lia t chc thc hin D n Cp nht S tay Thm phn. Ta n nhn dn ti cao ch tr v mi cc Thm phn c kinh nghim trong cc lnh vc xt x tin hnh sa i, b sung ni dung ca cun S tay Thm phn, ng thi cp nht nhng vn bn quy phm php lut lin quan c ban hnh t nm 2006 n nay. Tuy nhin, S tay Thm phn khng phi l tuyn tp cc lut hoc b lut Thm phn s dng mt cch trc tip, m ch a ra nhng thng tin ch dn Thm phn vn dng nhm gii quyt tt cc v n c th; do vy, cun S tay s khng lit k tt c cc vn bn quy phm php lut hay ch ra cch gii quyt tng v n c th. Ni dung ca S tay Thm phn c xut bn ln ny vn gi nguyn cch trnh by nh s dng trong cun S tay Thm phn c pht hnh ln u tin v vn bao gm nhng bnh lun, hng dn v l lun v k nng thc tin cho vic gii quyt cc loi v n ti To n. Trong ln xut bn ny, ni dung ca nm phn trong cun S tay Thm phn c xut bn ln u tin c cp nht v b sung thm Phn th Su v th tc bt gi tu bin.

So tay tham phan

QQ945

S tay Thm phn c sa i, b sung ln ny vi mong mun tip tc cung cp cho Thm phn nhng k nng xt x c cp nht theo quy nh ca cc vn bn quy phm php lut mi ban hnh. iu ny s rt c ngha i vi cc Thm phn, nht l cc Thm phn mi c b nhim trong qu trnh cng tc v nng cao k nng ngh nghip ca mnh. Ngoi ra, S tay Thm phn cn l ngun ti liu tham kho quan trng cho nhng ngi tin hnh t tng (ni chung), gio vin, sinh vin lut.... y cng l ti liu gip cho nhng ngi tham gia t tng hiu bit su hn v th tc t tng ti To n v gip cho vic tin hnh cc th tc thun li hn. S tay Thm phn s tip tc l ti liu c bn gip cho cng chng hiu c th hn v hot ng ca To n v d dng tip cn Ta n hn. Vi tnh cht, mc ch v ngha ht sc quan trng nh vy, To n nhn dn ti cao, c bit l cc tc gi v Ban bin tp, n lc rt ln sa i, b sung cun S tay ny. Vic sa i, b sung cun S tay Thm phn ln ny c hon thnh vi s h tr k thut ca Chnh ph -xt-ry- lia thng qua C quan pht trin Quc t -xt-ry- lia (AusAID), Ta n lin bang -xt-ry- lia, i s qun - xt- ry- lia ti Vit Nam, c bit l nhng n lc ca nhm chuyn gia quc t -xt-ry-lia, Ngi Michael Moore, Thm phn Ta n Lin bang -xt-ry-lia, B Cate Sumner, ng Nguyn Kin Cng, Lut s, Hng lut Maddocks, Melbourne. Hy vng S tay Thm phn s p ng c yu cu ca ngi s dng, c bit l cc Thm phn. Vi mong mun nh vy, To n nhn ti cao rt mong nhn c nhiu kin ng gp cho S tay Thm phn chng ti tip tc chnh sa v hon thin cho nhng ln xut bn tip theo. Chnh n To n nhn dn ti cao Trng Ha Bnh

So tay tham phan

QQ945

LI GII THIU
LI GII THIU V S TAY THM PHN CA NGI ALLASTER COX, I S -XT-RY- LIA TI VIT NAM Ti rt vui mng thy rng vi s cng tc ca To n nhn dn ti cao Vit Nam, -xt-ry-lia c th tip tc h tr vic sa i, b sung cun S tay thm phn chnh thc u tin ca ngnh To n Vit Nam. Vic Chnh ph -xt-ry-lia tip tc h tr S tay thm phn thng qua C quan pht trin quc t -xt-ry-lia (AusAID) phn nh cam kt ca -xt-ry-lia gip Vit Nam trong lnh vc qun l nh nc v tng cng nh nc php quyn trong phm vi ton quc. S tay thm phn ng gp vo qu trnh ny bng vic cung cp ngun tip cn n cc vn bn, thng tin v cc thng tin php l quan trng khc m cc thm phn v nhng ngi lm cng tc php lut c th s dng, v qua h c th tip cn cng vic ca mnh vi s hiu bit chc chn v hon chnh v lut php. y l nn tng vng chc mt h thng to n minh bch, cng bng v hiu qu c th tip tc pht trin, v l nhng iu kin tin quyt then cht ca s pht trin kinh t v x hi bn vng. Khi m cun S tay thm phn u tin vn c cng nhn rng ri l mt ngun ti liu quan trng cho cc thm phn v nhng ngi lm cng tc php lut thi iu quan trng khng km phn quan trng l cun S tay thm phn ny phi lun c cp nht. chnh l mc tiu m d n sa i S tay thm phn ny t c; khng ch a vo nhng vn bn php lut c sa i t nm 2006, S tay thm phn sa i cng cha ng nhiu vn bn php l v cc gii thch hu ch khc c xy dng nhm ti a ho cc li ch s dng ca n. Mt gn hai nm hon thnh d n sa i S tay thm phn. Mt s chuyn gia Vit Nam v -xt-ry-lia tham gia qu trnh sa i. Nhm tc gi S tay thm phn Vit Nam do Tin s ng Quang Phng, Ph Chnh n Thng trc To n nhn dn ti cao Vit Nam - ngi nhn thy trc s thnh cng ca S tay thm phn u tin lnh o. Cam kt ca Tin s Phng bo m rng phin bn sa i cng s thnh cng tng t. iu c bit quan trng l nhm tc gi sa i S tay thm phn l cc thm phn cao cp v cc chuyn gia php l rt nhiu kinh nghim ca ngnh To n Vit Nam. Chnh nhng thm phn l ngi hiu bit r nht v nhu cu ca h v v kin thc cn thit trong t tng ti to n. Ti c bit cm n nhng ngi tham gia vo qu trnh son tho. S tham gia ca pha -xt-ry-lia l di hnh thc h tr k thut v cung cp ngn sch (600.000 la M). Pha -xt-ry-lia c bit may mn c c To n Lin bang -xt-ry-lia tham gia, c bit l Ngi Thm phn Micheal Moore dn dt qu trnh sa i. Ti xin chn thnh cm n cc chuyn gia -xt-ry-lia v Vit Nam lm vic vi To n Lin bang: B Cate Sumner v ng Nguyn Kin Cng, lut s, Hng lut Maddocks ti Melbourne. Ti hy vng rng cc thm phn Vit Nam s tm thy ti cun S tay thm phn ngun tr gip ln trong vic thc hin cc nhim v hng ngy ca h ti To
So tay tham phan 3

QQ945

n. Ti cng hy vng rng cun S tay thm phn s hu ch cho cc hc vin thm phn, lut s, sinh vin lut v nhng ngi khc quan tm n vic tm hiu lut php v h thng php lut Vit Nam. LI CM N To n Lin bang -xt-ry- lia rt hn hnh tr gip D n sa i S tay thm phn di s lnh o ca Ngi Chnh n To n nhn dn ti cao Trng Ho Bnh v Ngi Ph Chnh n Thng trc ng Quang Phng. Ln sa i, b sung ny l phn vic k tip sau vic cng b cun S tay thm phn u tin ca ngnh To n Vit Nam vo nm 2006. Su nghn bn in cun S tay thm phn v mt nghn a CD-ROM S tay thm phn c xut bn v phn pht cho cc thm phn, c quan o to t php, trng i hc, trung tm tr gip php l, chi hi lut gia v vin kim st trn ton quc. m bo mt s lng c gi ln nht c th tip cn c S tay thm phn, S tay thm phn cng c xut bn trn Internet [http://www.sotaythamphan.gov.vn], v sau ny, ti trang ch ca Vin Thng tin Php l Chu http://www.asianlii.org/vn/other/benchbk/]. Sau khi cun S tay thm phn c cng b, c hng lot nhng thay i trong lnh vc lp php v nhng thay i php lut khc cn phi c chuyn ti n thm phn v nhng ngi lm cng tc php lut. Nhn thc rng S tay thm phn l mt ngun thng tin php l thc tin chuyn ngnh cc k hu ch, To n nhn dn ti cao by t mong mun sa i, b sung cun S tay thm phn cp nht nhng thay i v php lut ni trn. V S tay thm phn ln u tin c a ra ti Vit Nam, vi s gip ca To n nhn dn ti cao, Nhm chuyn gia D n bao gm Thm phn Michael Moore, To n Lin bang -xt-ry-lia, b Cate Sumner v ng Nguyn Kin Cng, Lut s Hng lut Maddocks, thit k v tin hnh hng lot cc nh gi thu thp kin phn hi t cc thm phn v nhng ngi khc nhm nh gi xem vic sa i, b sung cc chng hin ti ca S tay thm phn c hu ch v cn thit hay khng. Nm 2007, C quan pht trin quc t -xt-ry-lia h tr D n sa i S tay thm phn Vit Nam, tip theo nhng tr gip xy dng S tay thm phn gc t nm 2004 n nm 2006 trc y. Trong hai nm va qua, To n Lin bang -xt-ry-lia may mn c cng tc vi mt nhm cc thm phn v chuyn gia php lut Vit Nam ti nng v tn tm trong vic sa i S tay thm phn. Tt c nhng sa i trong cun S tay thm phn ny u c vit bi cc thm phn v chuyn gia lut pht Vit Nam c rt nhiu kinh nghim trong lnh vc ca mnh, bao gm: Thm phn Phan Gia Qu, Thm phn Nguyn Hong t, Thm phn ng Xun o, Thm phn Hong Th Bc, Thm phn Mai B, v ng Ng Cng, V trng V hp tc quc t To n nhn dn ti cao. Tin s ng Quang Phng v ng Ng Cng thc hin mt nhim v quan trng l bin tp li tt c cc chng sa i. S tay thm phn sa i c xy dng trn c s mt khi lng cng vic ng k ca cc tc gi cun S tay thm phn u tin c cng b vo nm 2006, cng nh ca nhng ngi khc gip xy dng cun s tay ny. B Cate Sumner, chuyn gia quc t cng ng Nguyn Kin Cng, chuyn gia kim iu phi vin quc gia ca D n, ng nhng vai tr rt quan trng trong D
So tay tham phan 4

QQ945

n ny. D n ny ng thi cng c h tr chung bi b Helen Burrow, Gim c chng trnh quc t ca Ta n lin bang -xt-ry-lia, c Dananthi Galapitage v sau ny l c Hannah Clua-Saunders. Nhm t c cc mc tiu ca D n, D n bt u bng vic nh gi tng th cun S tay thm phn. Mc ch ca vic ny l nhm thu thp nhng kin ca cc thm phn To n nhn dn ti cao, To n cc tnh, huyn, Hc vin T php, Hi lut gia trn ton quc, c bit l ti H Ni, thnh ph H Ch Minh v Nng, v hiu qu ca cun S tay thm phn v nhng vn cn c xem xt trong khun kh D n nhm hon thin ni dung S tay thm phn v qu trnh cp nht. Vic nh gi hiu qu ca cun S tay thm phn c tin hnh bng vic Nhm chuyn gia D n nghin cu 638 bn tr li phiu iu tra, t chc 24 cuc phng vn trc tip cc thm phn ti H Ni, Nng v thnh ph H Ch Minh, t chc 2 cuc hi tho ly kin cc thm phn ti H Ni v thnh ph H Ch Minh. Phiu iu tra, kt qu phng vn v hi tho v cng hu ch trong vic cung cp cho cc tc gi v bin tp vin nhng thng tin, quan im cn a vo cun S tay thm phn c sa i, b sung ln ny. Thng 9 nm 2009, To n nhn dn ti cao v Nhm chuyn gia D n s t chc hai cuc hi tho o to ging vin ti thnh ph H Ch Minh v H Ni nhm xy dng nng lc cho i ng 70-80 ging vin ca Trng cn b to n, To n nhn dn ti cao v cc trung tm o to khc. Vi nhim v cung cp cc kho o to mang tnh cht gii thiu v o to thng xuyn cho cn b Vit Nam, d tnh rng cc c quan o to t php ch cht ny c th a S tay thm phn in t vo gio trnh o to t php ging dy trong tng lai. To n nhn dn ti cao s t chc 22 hi tho trong qu IV nm 2009 nhm o to s dng S tay thm phn cho cc thm phn n t 682 to n qun, huyn v 63 Ta n tnh. Ngoi bn in S tay thm phn, D n s xut bn 9.000 a CD-ROM S tay thm phn sa i, v phin bn Internet ca S tay thm phn s c a vo cng thng tin in t ring ca To n nhn dn ti cao [http://www.toaan.gov.vn]. Nhng phin bn in t ny cho php To n nhn dn ti cao c th cp nht nhanh chng, khng tn km S tay thm phn trc tuyn, v c th gi th in t phn cp nht cho cc To n khc. Mt trong nhng mc tiu ca D n ny l tr gip Ta n nhn dn ti cao xy dng mt trnh t cp nht m bo rng S tay thm phn s c cp nht thng xuyn. Thm phn ti tt c cc To n tnh, cng nh ti cc To n qun, huyn ti H Ni v thnh ph H Ch Minh c th truy cp internet qua my tnh c lp t ti to n ca h theo cc chng trnh ti tr khc (chng trnh ny d tnh s c m rng xung cc to n cp huyn trong nhng nm ti). C nhiu c nhn tham gia vo vic sa i, b sung S tay thm phn ln nay. Ti xin cm n cc cn b ca V hp tc quc t, To n nhn dn ti cao, c bit l ng Chu Trung Dng, Ph V trng V hp tc quc t v ng Trn Ngc Thnh, chuyn vin V hp tc quc t. Ti cng xin chn thnh cm n nhm cng ngh thng tin ca Ta n nhn dn ti cao, c bit l ng Nguyn Vn Thng, cm n ng Nguyn Vn Duyn v ng L Tin dch thut rt tt cc phn sa i; cm n ng Lm Ch Dng - iu phi vin cun S tay thm phn trc tuyn; cm n ng Nguyn Vn Sn v ng Nguyn S Sn ca Cng ty Tinh Vn - nhng ngi chuyn thnh cng S tay thm phn trc tuyn vo cng thng tin in t ca To n
So tay tham phan 5

QQ945

nhn dn ti cao; cm n ng Nguyn Quang Anh, Qun l chng trnh, AusAID, ng John Bently, c vn trng php lut ca D n h tr thc y thng mi (STAR Vietnam), ng Nicholas Booth, Chng trnh pht trin ca Lin hp quc, b Frances Gordon, Gim c v b Bi Th Bch Lin, Ph Gim c D n pht trin t php v s tham gia ca c s (D n JUDGE) chia s kinh nghim vi chng ti. Xin c bit cm n d n JUDGE ho phng cho php Nhm D n s dng vn phng v thit b ca D n ti H Ni. Thm phn Michael Moore To n Lin bang -xt-ry-lia Thng 9 nm 2009

So tay tham phan

QQ945

S DNG, CP NHT V GP S TAY THM PHN Li gii thiu Cun S tay Thm phn ny c xut bn di ba hnh thc: i) S tay dng in n trang ri (ba cng); ii) S tay in t ghi trn a CD-ROM; v iii) S tay in t trn Internet. S tay in n trang ri c Ta n Nhn dn ti cao pht cho Thm phn v nhng ngi khc c nhu cu s dng hng ngy nhng khng s dng c S tay in t. S tay in t ghi trn CD-ROM dnh cho ngi dng s dng my tnh thng xuyn nhng khng c truy cp Internet v s tay in t trn Internet dnh cho ngi dng c iu kin truy cp Internet. S tay in t c nh dng phc v cho vic in n (mt phn hoc ton b) v ngi c c th in ra khi cn. cun S tay Thm phn c hon thin hn, Ta n nhn dn ti cao rt mong ngi s dng cun S tay ny ng gp kin v ni dung thng qua th in t hoc ng bu in. Ta n nhn dn ti cao s thng xuyn cp nht cc kin gp ca c gi trn cc phin bn ca cun S tay. Ta n nhn dn ti cao nh gi cao kin ng gp v s hp tc ca qu c gi cun S tay Thm phn ny ng gp ngy cng hiu qu hn cho vic nng cao k nng xt x ca cc Thm phn. Qu v c th gi kin ca mnh theo: a ch Email: gopy@sotaythamphan.gov.vn hoc a ch bu in: D n S tay Thm phn V hp tc quc t - To n nhn dn ti cao 48 L Thng Kit, H Ni Th in t: lrp_spc@netnam.vn hoc Gp trc tip trn Internet i vi S tay in t trn Internet, qu v c th gi th in t bng cch kch chut vo nt Phn hi trn thanh cng c. Sau , qu v s thy xut hin mt th in t trng v qu v c th vit ni dung vo (hoc qu v c th nhp kin ng gp vo mt file Word v nh km vo th in t ri gi i) ri khi qu v kch chut vo nt Gi th th s c chuyn ngay n Ta n nhn dn ti cao. S dng S tay Thm phn S tay Thm phn bao gm cc mc v vic x l cc loi v n ph bin m Thm phn Vit Nam c th phi x l v c cc loi v n c th. Cun S tay p dng mt cch trnh by thng nht, trc ht trnh by nhng cng vic m mt Thm phn cn thc hin, sau lit k cc lut p dng (bao gm b lut, php lnh, ngh nh, hng dn, quyt nh, v quy nh) v a ra cc hng dn thc tin. Vi S tay in t ghi trn CD-ROM v S tay in t trn Internet, qu v c th kch chut vo phn tham chiu ti cc lut p dng (c nh du bng mu xanh dng) v d dng xem c vn bn lut . Cc k nng chi tit hn v vic s dng bn in t c th c tm thy bng cch kch chut vo nt Tr gip trn thanh cng c.
So tay tham phan 7

QQ945

Cc phng php cp nht S tay l mt ti liu mang tnh ng. S tay dng in v S tay trn Internet s c cp nht ngay khi cc lut p dng thay i hoc khi thy cn thit phi chnh sa hoc hon thin hn cc phn ni dung ca S tay. (1) S tay in n trang ri Thm phn v nhng ngi khc nhn c S tay in n trang ri t Ta n nhn dn ti cao s c cung cp cho cc trang mi c cp nht theo thi gian v ch cn sp xp cc trang vo ng v tr trong ba cng ca S tay ri b i cc trang c khng cn cn thit. Nhng hng dn c th s c gi km vi mi ln cp nht, khi phi thm vo v b i cc trang. Ban u, cc trang mi c cp nht s c gi thng qua Ta n cp tnh, thnh ph c kh nng nhn th in t. Cc Ta n ny s in ra cc trang , sao chp v pht cho cn b Ta n ca mnh, ng thi gi cho cc Ta n cp qun, huyn thuc tnh, thnh ph . Cui mi cun S tay c mt mc ghi li Lch biu cp nht. Mc ny s c cp nht khi cc trang thuc cc mc khc c cp nht. Cc trang mi c cp nht s c mt ch thch nh cui trang, ghi r ngy, thng, nm m trang c cp nht. Qu v c th xem ch thch ny xc nh thi gian cp nht gn y nht ca tng trang c th. (2) S tay in t ghi trn CD ROM Trong trng hp cn thit, S tay in t ghi trn CD-ROM s c cp nht, in ra a CD-ROM v phn pht. (3) S tay in t trn Internet S tay in t trn Internet s c Ta n nhn dn ti cao cp nht nh k. xc nh thi gian cp nht mi nht ca mt mc, qu v nn xem phn ghi ch Ngy cp nht mi nht gc di bn phi cui mi mc, hoc truy cp mc Lch biu cp nht bng cch kch chut vo nt Lch biu cp nht trn thanh cng c ca trang ch. Mc Lch biu cp nht ghi li thi gian cp nht mi nht ca tng mc. Lch biu Cp nht - Danh sch cc cp nht c thc hin trong S tay Thm phn Danh sch cc thay i mi nht trong S tay Thm phn s c a ln trang web ca S tay Thm phn http://www.toaan.gov.vn/portal/page/portal/tandtc di mc Lch biu Cp nht v gm c: (i) (ii) cc thay i theo th t thi gian i vi cc mc ca S tay, t mi nht tr i danh sch gm tn cc mc v ngy m tng mc c th c cp nht.

Bn u tin ca S tay thm phn c hon thnh trong thng 6 nm 2006 v S tay thm phn sa i c hon thnh vo thng 9 nm 2009.

So tay tham phan

QQ945

NHNG NGI THAM GIA THC HIN D N S TAY THM PHN Bin tp (S tay thm phn u tin v S tay thm phn sa i) 1. Tin s ng Quang Phng- Ph Chnh n thng trc Ta n nhn dn ti cao 2. ng Ng Cng V trng V hp tc quc t Ta n nhn dn ti cao Tc gi: 1. Thm phn ng Xun o- Chnh to Ta kinh t - To n nhn dn ti cao (STTP u tin v STTP sa i) 2. Thm phn Hong Th Bc Ta lao ng Ta n nhn dn ti cao (STTP u tin v STTP sa i) 3. Thm phn Nguyn Mai B - Ta n qun s trung ng (STTP sa i) 4. Thm phn Phan Gia Qu Chnh ta Ta kinh t Ta n nhn dn thnh ph H Ch Minh (STTP sa i) 5. Thm phn Nguyn Hong t Ph Chnh ta Ta dn s To n nhn dn thnh ph H Ch Minh (STTP sa i) 6. ng Ng Cng - V trng V hp tc quc t, To n nhn dn ti cao (STTP sa i) 7. Thm phn Chu Xun Minh Ph Chnh to To dn s To n nhn dn ti cao (STTP u tin) 8. Tin s Nguyn Vn Dng Ph Gim c Hc vin T php - B T php (STTP u tin) 9. Thm phn Nguyn Sn Chnh n To n nhn dn thnh ph H Ni (STTP u tin) 10. Thm phn Trn Th Hnh Chnh n To n nhn dn qun Hai B Trng, H Ni (STTP u tin) 11. Lut s Dng Quc Thnh (nguyn Thm phn To n nhn dn thnh ph H Ni) (STTP u tin). Chuyn gia quc t (STTP u tin v STTP sa i): 1. Thm phn Michael Moore, To n Lin bang x-t-ry-lia 2. B Cate Sumner Chuyn gia kim iu phi vin D n (STTP sa i): ng Nguyn Kin Cng, Hng lut Maddocks, Melbourne Cn b D n ca To n nhn dn ti cao (STTP sa i): ng Chu Trung Dng, Ph V trng V Hp tc quc t, To n nhn dn ti cao Tr l D n ca To n nhn dn ti cao (STTP sa i): ng Trn Ngc Thnh, chuyn vin, V Hp tc quc t, To n nhn dn ti cao Phin dch (STTP sa i): ng L Tin v ng Nguyn Vn Duyn Cn b iu phi D n (STTP u tin): ng Phan Nguyn Ton, LEADCO
So tay tham phan 9

QQ945

Cn b D n To n nhn dn ti cao (STTP u tin): 1. B Bi Th Nhn - Chuyn vin Vin KHXX- TANDTC 2. B Nguyn Th Mai - Chuyn vin Vin KHXX- TANDTC Ph trch IT (STTP u tin v STTP sa i): ng Lm Ch Dng Hiu nh bn in t (STTP u tin): ng Nguyn Kin Cng Tr l D n (STTP u tin): B Phm Thy Ngc, LEADCO Phin dch (STTP u tin): B Trn Thu Phng, LEADCO DANH MC CC T VIT TT STT Cm t Vit tt

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

Bt gi tu bin Bin php khn cp tm thi Gim c thm Hp ng lao ng Hi ng xt x Hi ng gim c thm, ti thm Hi thm nhn dn Hp tc x Khiu ni hng hi Ngi lao ng Ngi s dng lao ng Ta n nhn dn Ta n nhn dn Ta n nhn dn ti cao
10

BGTB BPKCTT GT HL HXX Hi ng GT, TT HTND HTX KNHH NL NSDL TAND TAND TANDTC

So tay tham phan

QQ945

15

Ta n qun s

TAQS

So tay tham phan

11

QQ945

PHN TH NHT - TO N NHN DN V THM PHN, HI THM TO N NHN DN

1. V TR, VAI TR, CHC NNG V NHIM V CA TO N NHN DN L cn b To n, c bit l ngi Thm phn cn nm chc h thng To n nhn dn; v tr, vai tr ca To n nhn dn trong b my nh nc; chc nng, nhim v ca To n nhn dn; nhng nguyn tc c bn trong hot ng xt x ca To n nhn dn 1.1. H thng To n nhn dn VBQPPL Hin php nm 1992 (iu 127) Lut t chc TAND (iu 2) Cng vic chnh v k nng thc hin: Theo quy nh ti iu 2 Lut t chc TAND th nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam c cc To n sau y: To n nhn dn ti cao;

To n nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng; Cc To n nhn dn huyn, qun, th x, thnh ph thuc tnh; Cc To n qun s; Cc To n khc do lut nh.

Trong tnh hnh c bit, Quc hi c th quyt nh thnh lp To n c bit. 1.1.1. To n nhn dn ti cao VBQPPL Lut t chc TAND (iu 18) Ngh quyt s 1113/2007/NQ-UBTVQH11 Cng vic chnh v k nng thc hin: Theo quy nh ti khon 2 iu 18 Lut t chc TAND th c cu t chc ca To n nhn dn ti cao gm c:

Hi ng Thm phn To n nhn dn ti cao; To n qun s trung ng, To hnh s, To dn s, To kinh t, To lao ng, To hnh chnh v cc To phc thm To n nhn dn ti cao (To phc thm To n nhn dn ti cao ti H Ni, To phc thm To n nhn dn ti cao ti
12

So tay tham phan

QQ945

Nng v To phc thm To n nhn dn ti cao ti thnh ph H Ch Minh); trong trng hp cn thit, U ban thng v Quc hi quyt nh thnh lp cc To chuyn trch khc theo ngh ca Chnh n To n nhn dn ti cao;

B my gip vic

Theo Quyt nh s 16/2003/TCCB ngy 17-02-2003 ca Chnh n To n nhn dn ti cao quy nh v b my gip vic ca To n nhn dn ti cao, c U ban thng v Quc hi ph chun ti Ngh quyt s 532/2003/NQ-UBTVQH11 ngy 2502-2003 v vic ph chun b my gip vic ca To n nhn dn ti cao v theo Quyt nh s 133/2007/Q-TCCB ngy 29-01-2007 ca Chnh n Ta n nhn dn ti cao (TANDTC) v vic thnh lp mi hai (02) n v cp V thuc b my gip vic ca TANDTC, c y ban thng v Quc hi ph chun ti Ngh quyt s 1113/2007/NQ-UBTVQH11 ngy 20-4-2007 th b my gip vic ca To n nhn dn ti cao gm c: Ban Th k; Ban Thanh tra; V T chc - Cn b; V K hoch Ti chnh; V Hp tc quc t ; V Thng k Tng hp; Vn phng; Vin Khoa hc xt x; Tp ch To n nhn dn; Bo Cng l; Trng Bi dng nghip v cho Thm phn, Hi thm v cn b ngnh To n. 1.1.2. Cc To n nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng VBQPPL Lut t chc TAND(iu 27) Ngh quyt s 354/2003/NQ-UBTVQH11

Cng vic chnh v k nng thc hin:

Cho n thi im hin nay (thng 4 nm 2009) c 63 To n nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng, trong c 58 To n nhn dn tnh v 5 To n nhn dn thnh ph trc thuc trung ng. Theo quy nh ti khon 1 iu 27 Lut t chc TAND th c cu t chc ca To n nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng gm c: U ban Thm phn; - To hnh s, To dn s, To kinh t, To lao ng, To hnh chnh; trong trng hp cn thit U ban thng v Quc hi quyt nh thnh lp cc To chuyn trch khc theo ngh ca Chnh n To n nhn dn ti cao; B my gip vic

Theo Quyt nh s 17/2003/TCCB ngy 17-02-2003 ca Chnh n To n nhn dn ti cao quy nh v b my gip vic ca To n nhn dn a phng, c U ban thng v Quc hi ph chun ti Ngh quyt s 354/2003/NQUBTVQH11 ngy 25-02-2003, th b my gip vic ca To n nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng gm c: Vn phng; Phng Gim c kim tra; Phng T chc - Cn b.

1.1.3. Cc To n nhn dn huyn, qun, th x, thnh ph thuc tnh

So tay tham phan 13

QQ945

VBQPPL: Lut t chc TAND (iu 32) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Cho n thi im hin nay (thng 4 nm 2009) c 682 To n nhn dn huyn, qun, th x, thnh ph thuc tnh. Theo quy nh ti iu 32 Lut t chc TAND th trong To n nhn dn huyn, qun, th x, thnh ph thuc tnh khng thnh lp cc To chuyn trch, nhng c phn cng Thm phn chuyn trch xt x tng loi v vic v c b my gip vic (Vn phng).

1.1.4. Cc To n qun s VBQPPL: Lut t chc TAND (iu 34) Cng vic chnh v k nng thc hin: Theo quy nh tikhon 2 iu 34 Lut t chc TAND v iu 2 Php lnh t chc TAQS, th cc To n qun s gm c:

To n qun s trung ng; Cc To n qun s qun khu v tng ng; Cc To n qun s khu vc. nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam, b my nh nc c t chc theo nguyn tc tp trung quyn lc c s phn cng v phi hp cht ch gia cc c quan nh nc trong vic thc hin ba quyn: lp php, hnh php, t php. Thc hin quyn t php m ch yu l quyn xt x l mt trong nhng chc nng rt quan trng ca Nh nc Vit Nam v c giao cho To n nhn dn. Do vy, To n nhn dn c v tr rt quan trng trong b my nh nc. To n c v tr trung tm trong cc c quan t php. Ngh quyt s 49-NQ/TW ngy 02-6-2005 ca B Chnh tr V Chin lc Ci cch t php n nm 2020 khng nh: T chc cc c quan t php v cc ch nh b tr t php hp l, khoa hc v hin i v c cu t chc v iu kin, phng tin lm vic; trong xc nh To n c v tr trung tm v xt x l hot ng trng tm. To n nhn dn ti cao, cc To n nhn dn a phng, cc To n qun s v cc To n khc do lut nh l cc c quan xt x ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam. To n nhn dn c vai tr quan trng trong vic gi vng an ninh chnh tr, trt t an ton x hi, to mi trng n nh cho s pht trin kinh t, hi nhp quc t, xy dng v bo v T quc.

1.2. V tr, vai tr ca To n nhn dn trong b my nh nc

So tay tham phan

14

QQ945

To n nhn dn l ch da ca nhn dn trong vic bo v cng l, quyn con ngi, ng thi l cng c hu hiu bo v php lut v php ch x hi ch ngha, u tranh c hiu qu vi cc loi ti phm v vi phm. To n xt x nhng v n hnh s; nhng v n dn s (bao gm nhng tranh chp v dn s; nhng tranh chp v hn nhn v gia nh; nhng tranh chp v kinh doanh, thng mi; nhng tranh chp v lao ng); nhng v n hnh chnh. To n gii quyt nhng vic dn s (bao gm nhng yu cu v dn s; nhng yu cu v hn nhn v gia nh; nhng yu cu v kinh doanh, thng mi; nhng yu cu v lao ng); gii quyt yu cu tuyn b ph sn doanh nghip; xem xt v kt lun cuc nh cng hp php hay khng hp php. To n gii quyt nhng vic khc theo quy nh ca php lut (quyt nh p dng bin php khn cp tm thi trong qu trnh gii quyt tranh chp thng mi ti Trng ti; ra quyt nh thi hnh n hnh s; hon hoc tm nh ch chp hnh hnh pht t; ra quyt nh min chp hnh hnh pht hoc gim mc hnh pht tuyn; ra quyt nh xo n tch...). To n c nhim v bo v php ch x hi ch ngha; bo v ch x hi ch ngha v quyn lm ch ca nhn dn; bo v ti sn ca Nh nc, ca tp th; bo v tnh mng, ti sn, t do, danh d v nhn phm ca cng dn. Bng hot ng ca mnh, To n gp phn gio dc cng dn trung thnh vi T quc, chp hnh nghim chnh php lut, tn trng nhng nguyn tc ca cuc sng x hi, thc u tranh phng nga v chng ti phm, cc vi phm php lut khc.

1.3. Chc nng, nhim v ca To n nhn dn

1.4. Nhng nguyn tc c bn trong hot ng xt x ca To n nhn dn 1.4.1. Nhng nguyn tc c bn chung trong hot ng xt x cc loi v n VBQPPL: Hin php nm 1992 (cc iu 12, 129, 130, 131 v 133 ) BLTTHS (cc iu 185, 244 v 281) PLTTGQCVAHC (iu 15) BLTTDS (cc iu 52, 53 v 54) Cng vic chnh v k nng thc hin: Nguyn tc php ch x hi ch ngha (iu 12 Hin php nm 1992): y l nguyn tc ch o, bao trm nht, c th hin trong tt c cc hot ng ca cc c quan nh nc ni chung v trong hot ng xt x ca To n nhn dn ni ring. Trong hot ng xt x, bo m cho nguyn tc ny khng b vi phm, i hi Thm phn, Hi thm nhn dn (HTND) phi tun th nghim chnh cc quy nh ca php lut trong khi thc hin nhim v, quyn hn ca mnh, t cc quy nh ca php lut t tng n cc quy nh ca php lut v ni dung.
So tay tham phan 15

QQ945

Vic xt x ca To n nhn dn c HTND tham gia, vic xt x ca To n qun s c Hi thm qun nhn tham gia theo quy nh ca php lut t tng. Khi xt x, Hi thm ngang quyn vi Thm phn (iu 129 Hin php nm 1992; iu 4 Lut t chc TAND). Tu tng loi v n c th m nguyn tc ny c quy nh ti cc iu lut tng ng ca BLTTHS, BLTTDS, Php lnh t chc TAQS, PLTTGQCVAHC.

Khi xt x, Hi thm ngang quyn vi Thm phn cn c hiu l khi xt x bt k mt v n no thuc thm quyn ca To n m c Hi thm tham gia, th Hi thm v Thm phn c quyn ngang nhau trong vic gii quyt tt c cc vn ca v n, khng phn bit vn l v mt t tng hay v mt ni dung.

Khi xt x, Thm phn v Hi thm c lp v ch tun theo php lut (iu 130 Hin php nm 1992; iu 5 Lut t chc TAND). Nguyn tc ny c th hin cc mt sau y:

- Th nht l khi xt x, Thm phn v Hi thm khng b rng buc bi kt lun ca Vin kim st, khng b chi phi bi kin ca nhau. Thm phn, Hi thm phi chu trch nhim i vi kin ca mnh v tng vn ca v n. - Th hai l Thm phn v Hi thm c lp cng c ngha l khng mt c quan, t chc hoc c nhn no c can thip tri php lut vo hot ng xt x ca Thm phn v Hi thm. - Cn ch l s c lp ca Thm phn v Hi thm khi xt x phi gn lin vi vic tun th php lut.

To n xt x cng khai, tr trng hp do lut nh (tr trng hp cn xt x kn gi gn b mt nh nc, thun phong m tc ca dn tc hoc gi b mt ca cc ng s theo yu cu chnh ng ca h) (iu 131 Hin php nm 1992; iu 7 Lut t chc TAND). To n xt x tp th v quyt nh theo a s (iu 131 Hin php nm 1992; iu 6 Lut t chc TAND). - To n xt x tp th c ngha l vic xt x bt c mt v n no theo trnh t no cng do mt Hi ng thc hin. Thnh phn Hi ng xt x (HXX) mi cp xt x i vi tng loi v n c quy nh ti cc iu tng ng trong php lut t tng; c th nh sau: i vi v n hnh s: + + Thnh phn HXX s thm (iu 185 BLTTHS); Thnh phn HXX phc thm (iu 244 BLTTHS);

+ Thnh phn Hi ng gim c thm, ti thm (Hi ng GT, TT) (iu 281 BLTTHS). - i vi v n dn s (cc v n v tranh chp dn s, hn nhn v gia nh, kinh doanh, thng mi, lao ng): + + + Thnh phn HXX s thm (iu 52 BLTTDS); Thnh phn HXX phc thm (iu 53 BLTTDS); Thnh phn Hi ng GT, TT (iu 54 BLTTDS).
16

So tay tham phan

QQ945

- i vi v n hnh chnh: thnh phn HXX s thm; thnh phn HXX phc thm; thnh phn Hi ng GT, TT (iu 15 PLTTGQCVAHC).

To n xt x theo nguyn tc mi cng dn u bnh ng trc php lut, khng phn bit nam, n, dn tc, tn ngng, tn gio, thnh phn x hi, a v x hi; c nhn, c quan, t chc, n v v trang nhn dn v cc c s sn xut, kinh doanh thuc mi thnh phn kinh t u bnh ng trc php lut (iu 8 Lut t chc TAND). To n bo m cho nhng ngi tham gia t tng quyn dng ting ni, ch vit ca dn tc mnh trc To n (iu 133 Hin php nm 1992; iu 10 Lut t chc TAND). Ting ni v ch vit dng trong t tng ti To n l ting Vit; do , trong trng hp c ngi tham gia t tng khng bit ting Vit th cn phi c ngi phin dch. To n thc hin ch hai cp xt x (iu 11 Lut t chc TAND)

1.4.2. Nhng nguyn tc c bn c th trong t tng hnh s, dn s, hnh chnh VBQPPL: BLTTHS (cc iu 9, 10, 11 v 57 ) BLTTDS (cc iu 5, 6, 8, 9 v 10) PLTTGQCVAHC ( cc iu 3, 5, 20 v 23) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Trong t tng hnh s: - Bo m quyn bo cha ca b co. B co c th t bo cha hoc nh ngi khc bo cha cho mnh (iu 11 BLTTHS). Cn ch l trong mt s trng hp To n phi yu cu on lut s phn cng Vn phng lut s c ngi bo cha cho b co hoc ngh U ban Mt trn T quc Vit Nam, t chc thnh vin ca Mt trn c ngi bo cha cho thnh vin ca t chc mnh (khon 2 iu 57 BLTTHS); - Khng ai b coi l c ti khi cha c bn n kt ti ca To n c hiu lc php lut (iu 9 BLTTHS); - Xc nh s tht ca v n (iu 10 BLTTHS). Khi xt x To n phi p dng mi bin php hp php xc nh s tht ca v n mt cch khch quan, ton din v y , lm r nhng chng c xc nh c ti v chng c xc nh v ti, nhng tnh tit tng nng v nhng tnh tit gim nh trch nhim hnh s ca b co; - Trch nhim chng minh ti phm thuc v ngi tin hnh t tng, trong c Thm phn, HTND. B co c quyn nhng khng buc phi chng minh l mnh v ti.

Trong t tng dn s:
17

So tay tham phan

QQ945

Quyn quyt nh v t nh ot ca ng s(iu 5 BLTTDS);

- Cung cp chng c v chng minh l quyn v ngha v ca ng s (iu 6 BLTTDS). To n ch tin hnh xc minh, thu thp chng c trong nhng trng hp BLTTDS c quy nh; Bnh ng v quyn v ngha v trong t tng dn s (iu 8 BLTTDS); Bo m quyn bo v ca ng s (iu 9 BLTTDS);

- To n c trch nhim tin hnh ho gii v to iu kin thun li cc ng s tho thun vi nhau v vic gii quyt v n dn s theo quy nh ca BLTTDS (iu 10 BLTTDS).

Trong t tng hnh chnh: Quyn quyt nh v t nh ot ca ng s (iu 20 PLTTGQCVAHC); - Cung cp chng c v chng minh l quyn v ngha v ca ng s (iu 5 PLTTGQCVAHC); Bnh ng v quyn v ngha v trong t tng hnh chnh (iu 20 PLTTGQCVAHC); Bo m quyn bo v ca ng s (iu 23 PLTTGQCVAHC); - To n khng tin hnh ho gii, nhng trong qu trnh gii quyt v n hnh chnh, To n to iu kin cc bn c th tho thun vi nhau v vic gii quyt v n (iu 3 PLTTGQCVAHC).

2. THM PHN TO N NHN DN Cn nm chc tiu chun Thm phn, b nhim, min nhim, cch chc Thm phn, nhim v v quyn hn ca Thm phn. 2.1. Tiu chun Thm phn 2.1.1. Tiu chun chung ca Thm phn VBQPPL: Thng t lin tch s 01/2003/TTLT-TANDTC-BQP-BNV-UBTWMTTQVN Php lnh TP&HT TAND (iu 5) Cng vic chnh v k nng thc hin :

nm chc tiu chun chung ca Thm phn cn nghin cu quy nh ti khon 1 iu 5 Php lnh TP&HT TAND. Cn nm chc nhng i hi c th trong cc tiu chun chung quy nh ti khon 1 iu 5 Php lnh TP&HT TAND. Theo Thng t lin tch s 01/2003/TTLT-TANDTC-BQP-BNVUBTWMTTQVN th mt s tiu chun c th c hiu nh sau: - Cng dn Vit Nam trung thnh vi T quc v Hin php nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam, c phm cht o c tt, lim khit v trung thc, c tinh thn kin quyt bo v php ch x hi ch ngha phi l:

So tay tham phan

18

QQ945

+ Khng c bt k hnh vi no gy nguy hi cho c lp, ch quyn, ton vn lnh th ca T quc, nn quc phng ton dn, ch x hi ch ngha v Nh nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam; + Chp hnh nghim chnh Hin php v php lut, cc ch trng ca ng v cc chnh sch ca Nh nc, c cuc sng lnh mnh v tn trng cc quy tc sinh hot cng cng; + Kin quyt u tranh chng li nhng ngi, nhng hnh vi c hi n ng, n T quc v nhn dn; + Tn trng nhn dn, tn ty phc v nhn dn, lin h cht ch vi nhn dn, lng nghe kin v chu s gim st ca nhn dn; kin quyt u tranh chng tham nhng, lng ph v mi biu hin quan liu, hch dch, ca quyn; + C tinh thn u tranh t ph bnh v ph bnh, bo v cng l; + Khng thuc trng hp quy nh ti iu 2 Chng I ca Quy nh s 75/Q-TW ngy 25-4-2000 ca B Chnh tr; + + Khng lm nhng vic quy nh ti iu 15 ca Php lnh TP&HT TAND; Cha bao gi b kt n (k c trng hp c xo n tch).

- C trnh c nhn lut l phi c bng tt nghip i hc v chuyn ngnh lut do cc trng i hc trong nc c chc nng o to i hc v chuyn ngnh lut theo quy nh cp; nu vn bng tt nghip i hc v chuyn ngnh lut do c s o to ca nc ngoi cp, th vn bng phi c cng nhn Vit Nam theo quy nh ca c quan nh nc c thm quyn ca Vit Nam; - c o to v nghip v xt x l phi c chng ch v o to nghip v xt x do c quan c chc nng o to cc chc danh t php cp; nu l chng ch do cc c s o to ca nc ngoi cp th phi c c quan nh nc c thm quyn ca Vit Nam cng nhn; - Thi gian lm cng tc php lut l thi gian cng tc k t khi c xp vo mt ngch cng chc bao gm Th k To n, Thm tra vin, Chp hnh vin, Chuyn vin hoc nghin cu vin php l, iu tra vin, Kim st vin, Cng chng vin, Thanh tra vin, cn b bo v an ninh trong Qun i, cn b php ch, ging vin v chuyn ngnh lut. Thi gian c bu hoc c lm Hi thm, thi gian lm Lut s cng c coi l thi gian lm cng tc php lut; - C nng lc lm cng tc xt x l c kh nng hon thnh tt cng tc xt x nhng v n v gii quyt nhng vic khc thuc thm quyn ca To n cp tng ng m ngi c th c tuyn chn v b nhim lm Thm phn theo nhn xt, nh gi ca c quan, n v qun l cng chc hoc c nhng bi vit, cng trnh nghin cu chuyn su v php lut c gi tr c cng b hoc c p dng vo thc tin; - C sc kho hon thnh nhim v c giao l c nng lc hnh vi dn s y , ngoi th lc cn thit, cn bao gm yu t ngoi hnh l khng c d tt, d hnh nh hng trc tip n t th hoc vic thc hin nhim v ca ngi Thm phn;

So tay tham phan

19

QQ945

- i vi ngi ang b truy cu trch nhim hnh s hoc ang b xem xt x l k lut, nhng cha c quyt nh gii quyt cui cng ca ngi hoc c quan, t chc c thm quyn, th cha c iu kin c th c ngh tuyn chn v b nhim lm Thm phn. 2.1.2. Tiu chun c th ca Thm phn To n nhn dn v To n qun s cc cp. VBQPPL: Php lnh TP&HT TAND (cc iu 20, 21 v 23) Cng vic chnh v k nng thc hin :

i vi Thm phn To n nhn dn cp huyn, To n qun s khu vc (iu 20 Php lnh TP&HT TAND). i vi Thm phn To n nhn dn cp tnh, To n qun s cp qun khu (iu 21 Php lnh TP&HT TAND). i vi Thm phn To n nhn dn ti cao, To n qun s trung ng (iu 20 v iu 23 Php lnh TP&HT TAND).

2.2. B nhim, min nhim, cch chc Thm phn 2.2.1. B nhim Thm phn Cng vic chnh v k nng thc hin:

Cn thc hin ng vic chun b nhn s, chun b h s i vi ngi c ngh tuyn chn v b nhim lm Thm phn (Phn III Thng t lin tch s 01/2003/TTLT-TANDTC-BQP-BNV-UBTWMTTQVN). Phi c Hi ng tuyn chn Thm phn c thm quyn tuyn chn v ngh Ch tch nc b nhim (nu l Thm phn To n nhn dn ti cao v Thm phn To n qun s trung ng) hoc Chnh n To n nhn dn ti cao b nhim (nu l Thm phn To n nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng; Thm phn To n nhn dn huyn, qun, th x, thnh ph thuc tnh; Thm phn To n qun s qun khu v tng ng; Thm phn To n qun s khu vc) (cc iu 26, 27 v 28 Php lnh TP&HT TAND).

2.2.2. Min nhim, cch chc chc danh Thm phn VBQPPL: BLTTHS (iu 242) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thm phn ng nhin c min nhim chc danh Thm phn khi ngh hu (khon 1 iu 29 Php lnh TP&HT TAND). Thm phn c th c min nhim chc danh Thm phn do sc kho, do hon cnh gia nh hoc v l do khc m xt thy khng th bo m hon thnh nhim v c giao (khon 2 iu 29 Php lnh TP&HT TAND).
20

So tay tham phan

QQ945

Thm phn ng nhin b mt chc danh Thm phn khi b kt ti bng bn n ca To n c hiu lc php lut (khon 1 iu 30 Php lnh TP&HT TAND). Tu theo tnh cht, mc vi phm, Thm phn c th b cch chc chc danh Thm phn khi thuc mt trong cc trng hp sau y (khon 2 iu 30 Php lnh TP&HT TAND): - Vi phm trong cng tc xt x, gii quyt nhng vic thuc thm quyn ca To n; Vi phm quy nh ti iu 15 Php lnh TP&HT TAND nm 2002; - B k lut bng hnh thc cch chc chc v qun l ang m nhim theo quy nh ca php lut v cn b, cng chc; Vi phm v phm cht, o c; C hnh vi vi phm php lut khc.

Cn thc hin ng vic chun b h s ngh min nhim chc danh Thm phn, cch chc chc danh Thm phn (Phn IV Thng t lin tch s 01/2003/TTLTTANDTC-BQP-BNV-UBTWMTTQVN).

2.3. Nhim v, quyn hn v trch nhim ca Thm phn 2.3.1. Nhim v, quyn hn chung ca Thm phn Cng vic chnh v k nng thc hin :

Thm phn lm nhim v xt x nhng v n v gii quyt nhng vic khc thuc thm quyn ca To n theo s phn cng ca Chnh n To n ni mnh cng tc hoc To n ni mnh c bit phi n lm nhim v c thi hn (iu 11 Php lnh TP&HT TAND). Thm phn c quyn yu cu c quan, t chc, c nhn thi hnh nhng quyt nh c lin quan n vic gii quyt v n hoc nhng vic khc theo quy nh ca php lut (iu 12 Php lnh TP&HT TAND). Thm phn c bi dng nghip v cng tc xt x (iu 9 Php lnh TP&HT TAND). Thm phn khng c lm nhng vic sau y: Nhng vic m php lut quy nh cn b, cng chc khng c lm; - T vn cho b can, b co, ng s hoc ngi tham gia t tng khc lm cho vic gii quyt v n hoc nhng vic khc khng ng quy nh ca php lut; - Can thip tri php lut vo vic gii quyt v n hoc li dng nh hng ca mnh tc ng n ngi c trch nhim gii quyt v n; - em h s v n hoc ti liu trong h s v n ra khi c quan, nu khng v nhim v c giao hoc khng c s ng ca ngi c thm quyn; - Tip b can, b co, ng s hoc ngi tham gia t tng khc trong v n m mnh c thm quyn gii quyt ngoi ni quy nh (iu 15 Php lnh TP&HT TAND).

Thm phn phi t chi tham gia xt x hoc b thay i trong cc trng hp do php lut t tng quy nh (iu 16 Php lnh TP&HT TAND).
21

So tay tham phan

QQ945

Khi thc hin nhim v, quyn hn ca mnh, Thm phn, Hi thm c quyn lin h vi c quan nh nc, U ban Mt trn T quc Vit Nam, cc t chc thnh vin ca Mt trn, cc t chc x hi khc, t chc kinh t, n v v trang nhn dn v cng dn. Trong phm vi chc nng, nhim v ca mnh cc c quan, t chc v cng dn c trch nhim to iu kin Thm phn, Hi thm lm nhim v. Nghim cm mi hnh vi cn tr Thm phn, Hi thm thc hin nhim v (khon 2 iu 10 Php lnh TP&HT TAND).

2.3.2. Nhim v, quyn hn c th ca Thm phn VBQPPL: BLTTHS (iu 39) BLTTDS (iu 41) Cng vic chnh v k nng thc hin :

Khi c phn cng gii quyt, xt x v n hnh s, Thm phn c nhng nhim v, quyn hn c th quy nh ti iu 39 BLTTHS. Khi c phn cng gii quyt, xt x v vic dn s, Thm phn c nhng nhim v, quyn hn c th quy nh ti iu 41 BLTTDS. Khi c phn cng gii quyt, xt x v n hnh chnh, Thm phn c nhng nhim v, quyn hn c th tng ng nh khi c phn cng gii quyt, xt x v n dn s, tr vic tin hnh ho gii. Thm phn ch c nhim v to iu kin cc ng s t tho thun vi nhau v vic gii quyt v n.

2.3.3. Trch nhim ca Thm phn Cng vic chnh v k nng thc hin :

Thm phn c trch nhim hc tp, nghin cu nng cao trnh chuyn mn nghip v to n (iu 14 Php lnh TP&HT TAND). Thm phn phi tn trng nhn dn v chu s gim st ca nhn dn (iu 10 Php lnh TP&HT TAND; khon 1 iu 13 BLTTDS; iu 32 BLTTHS). Thm phn chu trch nhim trc php lut v vic thc hin nhim v, quyn hn ca mnh; nu c hnh vi vi phm php lut th tu theo tnh cht, mc vi phm m b x l k lut hoc b truy cu trch nhim hnh s theo quy nh ca php lut (iu 6 Php lnh TP&HT TAND; khon 2 iu 13 BLTTDS; iu 12 BLTTHS). Thm phn phi gi b mt nh nc, b mt cng tc theo quy nh ca php lut (iu 7 Php lnh TP&HT TAND). Thm phn phi gng mu trong vic chp hnh Hin php, php lut, c cuc sng lnh mnh v tn trng cc quy tc sinh hot cng cng; tham gia tuyn truyn, ph bin php lut (iu 13 Php lnh TP&HT TAND). Thm phn trong khi thc hin nhim v, quyn hn ca mnh m gy thit hi, th To n ni Thm phn thc hin nhim v xt x phi c trch nhim bi
22

So tay tham phan

QQ945

thng v Thm phn gy thit hi c trch nhim bi hon cho To n theo quy nh ca php lut. 3. HI THM TO N NHN DN Cn nm chc tiu chun Hi thm To n nhn dn; bu c, min nhim, bi nhim Hi thm To n nhn dn; nhim v, quyn hn v trch nhim ca HTND. 3.1. Tiu chun Hi thm To n nhn dn 3.1.1. Tiu chun chung ca Hi thm Ta n nhn dn Cng vic chnh v k nng thc hin:

nm chc tiu chun chung ca Hi thm To n nhn dn cn nghin cu k quy nh ti khon 2 iu 5 Php lnh TP&HT TAND. Cn nm chc nhng i hi c th trong cc tiu chun chung quy nh ti khon 1 iu 5 Php lnh TP&HT TAND. Theo Thng t lin tch s 01/2003/TTLT-TANDTC-BQP-BNVUBTWMTTQVN th Cng dn Vit Nam trung thnh vi T quc v Hin php nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam, c phm cht o c tt, lim khit v trung thc, c tinh thn kin quyt bo v php ch x hi ch ngha phi l: - Khng c bt k hnh vi no gy nguy hi cho c lp, ch quyn, ton vn lnh th ca T quc, nn quc phng ton dn, ch x hi ch ngha v Nh nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam; - Chp hnh nghim chnh Hin php v php lut, cc ch trng ca ng v cc chnh sch ca Nh nc, c cuc sng lnh mnh v tn trng cc quy tc sinh hot cng cng; - Kin quyt u tranh chng li nhng ngi, nhng hnh vi c hi n ng, n T quc v nhn dn; - Tn trng nhn dn, tn ty phc v nhn dn, lin h cht ch vi nhn dn, lng nghe kin v chu s gim st ca nhn dn; kin quyt u tranh chng tham nhng, lng ph v mi biu hin quan liu, hch dch, ca quyn; C tinh thn u tranh t ph bnh v ph bnh, bo v cng l; - Khng thuc trng hp quy nh ti iu 2 Chng I ca Quy nh s 75/Q-TW ngy 25-4-2000 ca B Chnh tr; Khng lm nhng vic quy nh ti iu 15 ca Php lnh TP&HT TAND; Cha bao gi b kt n (k c trng hp c xo n tch).

3.1.2. Tiu chun c th ca Hi thm To n nhn dn v To n qun s cc cp Cng vic chnh v k nng thc hin:

i vi To n nhn dn a phng cc cp, HTND c cc tiu chun chung quy nh ti khon 2 iu 5 Php lnh TP&HT TAND. i vi Hi thm qun nhn ca To n qun s cp qun khu, To n qun s khu vc, th ngoi cc tiu chun chung quy nh ti khon 2 iu 5 Php lnh TP&HT
23

So tay tham phan

QQ945

TAND, cn phi l qun nhn ti ng, cng chc, cng nhn quc phng ang phc v trong qun i. 3.2. Bu, c, min nhim, bi nhim Hi thm To n nhn dn 3.2.1. Bu, c Hi thm To n nhn dn Cng vic chnh v k nng thc hin:

i vi HTND To n nhn dn a phng c thc hin theo ch Hi ng nhn dn cng cp bu theo quy nh ti khon 1 iu 38 Php lnh TP&HT TAND. i vi Hi thm qun nhn To n qun s cp qun khu, To n qun s khu vc c thc hin theo ch c theo quy nh ti khon 2 v khon 3 iu 38 Php lnh TP&HT TAND.

3.2.2. Min nhim, bi nhim Hi thm To n nhn dn Cng vic chnh v k nng thc hin:

Hi thm To n nhn dn c th c min nhim v l do sc kho hoc l do khc (khon 1 iu 41 Php lnh TP&HT TAND). Hi thm To n nhn dn c th b bi nhim khi c vi phm v phm cht, o c hoc c hnh vi vi phm php lut khng cn xng ng lm Hi thm To n nhn dn (khon 2 iu 41 Php lnh TP&HT TAND). Th tc min nhim, bi nhim Hi thm To n nhn dn cn thc hin theo ng quy nh ti iu 38 Php lnh TP&HT TAND.

3.3. Nhim v, quyn hn v trch nhim ca Hi thm To n nhn dn Cng vic chnh v k nng thc hin:

Hi thm lm nhim v theo s phn cng ca Chnh n To n ni mnh c bu hoc c lm Hi thm (iu 32 Php lnh TP&HT TAND). Hi thm c bi dng v nghip v, tham gia hi ngh tng kt cng tc xt x ca To n (iu 33 Php lnh TP&HT TAND). Hi thm phi t chi tham gia xt x hoc b thay i trong cc trng hp do php lut t tng quy nh (iu 35 Php lnh TP&HT TAND). Khi c Chnh n To n phn cng lm nhim v xt x th Hi thm c ngha v tham gia m khng c t chi, tr trng hp c l do chnh ng. Khi Hi ng nhn dn ht nhim k, HTND tip tc lm nhim v cho n khi Hi ng nhn dn kho mi bu c HTND mi (khon 1 iu 39 Php lnh TP&HT TAND). C quan, t chc, n v v trang nhn dn c ngi c bu hoc c lm Hi thm To n nhn dn c trch nhim to iu kin Hi thm lm nhim v theo s phn cng ca Chnh n th c quan, t chc, n v v trang nhn dn c Hi thm khng c iu ng, phn cng Hi thm lm vic khc, tr trng hp c bit (iu 40 Php lnh TP&HT TAND).

4. NHNG YU CU, I HI I VI THM PHN, HI THM TO N NHN DN KHI LM NHIM V

So tay tham phan 24

QQ945

4.1. Thm phn v Hi thm To n nhn dn phi l ngi c Nhn, Ngha, Tr, Dng, Lim

Trong khi lm nhim v, Thm phn, Hi thm To n nhn dn, phi thc hin y li dy ca Ch tch H Ch Minh v Nhn, Ngha, Tr, Dng, Lim. - Nhn l tht th, thng yu, ht lng gip ng ch v ng bo. V th m kin quyt chng li nhng ngi, nhng vic c hi n ng, n nhn dn. V th m sn lng chn cc kh trc mi ngi, hng hnh phc sau thin h. V th m khng ham giu sang, khng s cc kh, khng s oai quyn; - Ngha l ngay thng, khng c t tm, khng lm vic by, khng c g giu ng. Ngoi li ch ca ng, khng c li ch ring phi lo toan. Lc ng giao cho vic th bt k to nh u ra sc lm cn thn. Thy vic phi lm th lm, thy vic phi ni th ni. Khng s ngi ta ph bnh mnh, m ph bnh ngi khc cng lun lun ng n; - Tr v khng c vic g t ti n lm cho m qung, cho nn u c trong sch, sng sut. D hiu l lun, d tm phng hng. Bit xem ngi, bit xt vic. V vy m bit lm vic c li, trnh vic lm c hi cho ng, bit v ng m ct nhc ngi tt, phng ngi gian; - Dng l dng cm, gan gc, gp vic phi c gan lm. Thy khuyt im c gan sa cha. Cc kh, kh khn c gan chu ng. C gan chng li nhng s vinh hoa, ph qu khng chnh ng. Nu cn th c gan hy sinh c tnh mng cho ng, cho T quc, khng bao gi rt r, nht nht; - Lim l khng tham a v, khng tham tin ti, khng tham sung sng. Khng ham ngi tng bc mnh. V vy m quang minh, chnh i, khng bao gi h ho.

Trong cc c tnh trn, lim khit l mt yu cu ti thng i vi Thm phn, Hi thm. Ngay trong Sc lnh s 13 ngy 24-01-1946, ti iu 83 quy nh: Thanh lim l mt c tnh thing ling ca cc Thm phn Vit Nam ngy nay. Phi bo m tnh khch quan khi c phn cng gii quyt, xt x mt v vic c th. Khi xt x phi cn c vo cc ti liu c trong h s v vic v kt qu tranh lun ti phin to, khng c p t ch ch quan ca ngi Thm phn. Phi trung thc khi xt x, khng c lm sai lch h s v n. Phi p dng mi bin php hp php xc nh s tht ca v n mt cch khch quan, ton din v y .

4.2. Bo m tnh khch quan, trung thc khi thi hnh nhim v

4.3. Bo m nguyn tc cng bng, ng php lut trong khi thi hnh nhim v 5. BO M S C LP XT X CA THM PHN 5.1. c lp v ch tun theo php lut

C. Mc ni: Cp trn ca quan to l lut php. Khi xt x, Thm phn c lp, khng b rng buc bi kin ca bt c ai, khng b chi phi bi kin ca ai. Khng mt c quan, t chc, c nhn no c can thip tri php lut vo hot ng xt x ca Thm phn.
25

So tay tham phan

QQ945

Khi xt x, Thm phn c lp, nhng phi tun theo php lut. Phi cn c vo cc quy nh ca php lut a ra kin, quyt nh ca mnh v tng vn ca v n, khng c tu tin hay bng cm tnh. T php l t chc mang gi tr cao nht ca bt k x hi no. Tuyn ngn nhn quyn (iu 10) v Cng c Quc t v cc quyn dn s v chnh tr (iu 14) tuyn b rng mi ngi u c th c xt x mt cch cng khai v ng hong bi To n c lp, c thm quyn, khch quan v c thnh lp theo php lut. Nn t php c lp l kh nng c lp thc hin cc quyn ny. S c lp xt x c ngha: - T php quyt nh nhng vn ca v n ph hp vi s nh gi khch quan ca mnh cc s kin ca v n v s hiu bit ca mnh v php lut m khng c s tc ng sai tri, trc tip hay gin tip, bi bt k ai, c quan, t chc no; - T php c thm quyn trc tip hoc bng cch xem xt li i vi tt c nhng vn mang tnh t php.

5.2. Bo m cc nguyn tc c lp xt x trong Tuyn b Bc Kinh

Vic duy tr tnh c lp ca t php l cn thit t c mc ch ca t php v thc hin ng chc nng ca n trong x hi c t do v tun th cc quy nh ca php lut. S c lp ny cn phi c m bo bi Nh nc v phi c quy nh trong Hin php hoc php lut. T php c trch nhim tn trng cc mc tiu v chc nng hp php ca cc c quan chnh ph. Cc c quan ny cng c trch nhim tn trng cc mc tiu v chc nng hp php ca t php. Trong qu trnh gii quyt v n, khng mt c quan no ca t php hoc ngi no c can thip tc ng n ngha v ca Thm phn thc hin mt mnh hoc bng tp th Thm phn thm quyn ra bn n theo quy nh ti iu 3(a) ca Tuyn b Bc Kinh. V phn mnh, Thm phn t mnh hay thng qua tp th thc hnh chc nng ca mnh theo quy nh ca Hin php v php lut. Thm phn phi ng h phm cht trung thc chnh trc v tnh c lp ca t php thng qua vic trnh c nhng hnh vi sai tri, khng lng thin v trnh s biu hin nhng hnh vi trong tt c cc hot ng ca mnh. mc ph hp vi ngha v ca mnh vi t cch cn b c quan t php, Thm phn, cng nh cc cng dn khc, c quyn t do tn ngng, t do th hin quan im, t do hi hp. Thm phn c t do theo quy nh ca php lut thnh lp hoc tham gia hip hi cc Thm phn th hin cc quyn li v cng c vic bi dng nghip v ca mnh v c quyn thc hin nhng hnh vi khc thch hp bo v s c lp ca mnh.

5.1.2. Bo m ng th tc t tng chung v nhng c im ring ca b can, b co l ph n Khi xt x v n hnh s, To n phi chng minh y nhng vn quy nh ti iu 63 BLTTHS. Tuy nhin, khi b can, b co l ph n, ngoi vic
So tay tham phan 26

QQ945

chng minh nhng tnh tit tng nng, gim nh trch nhim hnh s ni chung th vic chng minh nhng c im v nhn thn, hon cnh ca b can, b co l ph n ni ring cn phi c bit ht sc ch . V d: cn chng minh lm r hon cnh ca b can, b co, tnh trng sc kho ca b can, b co (c thai hay khng c thai); ang nui con nh di 36 thng tui hay khng Khi p dng bin php ngn chn l bt b can, b co l ph n tm giam cn tun th cc quy nh ca php lut v iu kin, cn c ra quyt nh ng php lut. i vi b can, b co l ph n c thai hoc ang nui con nh di ba mi su thng tui m ni c tr r rng th khng p dng bin php tm giam m p dng bin php ngn chn khc, tr nhng trng hp sau y:

- B can, b co b trn v b bt theo lnh truy n; - B can, b co c p dng cc bin php ngn chn khc nhng tip tc phm ti hoc c gy cn tr nghim trng n vic iu tra, truy t, xt x; - B can, b co phm ti xm phm an ninh quc gia v c y cn c cho rng nu khng tm giam i vi h th s gy nguy hi n an ninh quc gia (khon 2 iu 88 BLTTHS). Cn kim tra vic khm ngi ca c quan iu tra c tun th cc quy nh ti iu 142 BLTTHS hay khng, c bit l quy nh: Khi khm ngi th nam khm nam, n khm n v phi c ngi cng gii chng kin (khon 2 iu 142 BLTTHS).

Cn phi kim tra vic xem xt du vt trn thn th, thc nghim iu tra c thc hin ng quy nh ti iu 152 v iu 153 BLTTHS hay khng.

- Vic xem xt thn th phi do ngi cng gii tin hnh v phi c ngi cng gii chng kin. Trong trng hp cn thit th c bc s tham gia; - Khng c xc phm n danh d, nhn phm hoc gy nh hng n sc kho ca ngi b xem xt thn th, ca ngi tham gia vic thc nghim iu tra.

So tay tham phan

27

QQ945

PHN TH HAI - XT X CC V N HNH S

1. XT X S THM 1.1. Nhn h s v n v th l h s v n VBQPPL BLTTHS (khon 1 iu 166) Ngh quyt s 04/2004/NQ-HTP Cn xem xt c iu kin nhn h s v n v th l h s v n hay khng. Cc cng vic ny do b phn nhn h s v n v th l h s v n thc hin. Cng vic chnh v k nng thc hin:

Cn c vo khon 1 iu 166 BLTTHS kim tra bn co trng c giao cho b can hay cha. Nu bn co trng cha c giao cho b can th khng nhn h s v n. i chiu bn k ti liu vi cc ti liu trong h s v n nu th k nhn cn nu khng th khng nhn h s v n. Cn c vo hng dn ti tiu mc 1.1 mc 1 phn I Ngh quyt s 04/2004/NQHTP, To n ch nhn h s v n khi bn co trng c giao cho b can v cc ti liu c trong h s v n y so vi bn k ti liu. Nu c vt chng c chuyn giao cng h s v n th phi lp bin bn giao nhn vt chng. Bin bn phi c ch k ca bn giao, bn nhn v c lu trong h s v n. Ngay sau khi nhn h s v n, phi vo s th l v ghi s, ngy thng, nm th l h s v n vo ba h s. Cn thng nht cch ghi ny. Nn ghi gc trn, bn tri ca ba h s v n. Bo co Chnh n hoc ngi c Chnh n u quyn phn cng Thm phn lm ch to phin to.

1.2. Chun b xt x s thm Cn nghin cu k c v ni dung s vic v th tc t tng. 1.2.6. Triu tp nhng ngi cn xt hi n phin to Cn c vo quyt nh a v n ra xt x, Thm phn triu tp nhng ngi cn xt hi n phin to. Vic triu tp ny phi c lm thnh vn bn v tu vo tng i tng c th m c hnh thc vn bn ph hp (nu c mu vn bn th phi lm ng theo mu c ban hnh). 1.2.8. Kim tra cc vic chun b cho m phin to s thm xt x v n Cn kim tra cc vic chun b cho vic m phin to s thm xt x v n c thc hin y hay cha; nu c vic no cha c thc hin hoc thc hin cha
So tay tham phan 28

QQ945

y hoc thc hin cha ng quy nh ca php lut t tng th kp thi sa i, b sung, trnh vic hon phin to v nhng thiu st ny. 1.3. Phin to s thm 2. XT X PHC THM 2.2. Chun b xt x phc thm 2.2.5. Thnh phn Hi ng xt x phc thm Cng vic chnh v k nng thc hin: V nguyn tc chung HXX phc thm gm ba Thm phn v trong trng hp cn thit c th c thm hai Hi thm. Thc tin xt x phc thm trong nhng nm qua cho thy trong cc trng hp th HXX phc thm ch gm ba Thm phn. Tuy nhin, trong qu trnh nghin cu h s v n, xt thy v n phc tp hoc v n i vi ngi cha thnh nin phm ti cn c thm kin ca Hi thm th bo co Chnh n hoc ngi c Chnh n u quyn quyt nh thnh lp HXX phc thm gm ba Thm phn v hai Hi thm. Cn lu l trng hp ny khng thc hin i vi cc To phc thm To n nhn dn ti cao v To n qun s trung ng v TANDTC v TAQSTW khng c Hi thm. 2.2.7. Nhn v xem xt chng c c b sung ti To n cp phc thm Cng vic chnh v k nng thc hin:

Trong qu trnh chun b xt x phc thm, To n cp phc thm c quyn yu cu Vin kim st b sung chng c mi. Vin kim st c th t mnh b sung chng c mi; ngi khng co v ngi c quyn li, ngha v lin quan n vic khng co, khng ngh, ngi bo cha, ngi bo v quyn li ca ng s c quyn b sung ti liu, vt. Vic giao nhn chng c mi; giao nhn ti liu, vt do ng s b sung phi c lp thnh vn bn. Bin bn phi c ch k ca bn giao, bn nhn v c lu trong h s v n. Chng c mi, ti liu, vt mi b sung u phi c xem xt, nghin cu cng chng c c, ti liu c trong h s v n.

2.3. Phin to phc thm 3. XT LI BN N, QUYT NH C HIU LC PHP LUT 3.1. Xt li bn n, quyt nh c hiu lc php lut theo th tc gim c thm 3.2. Xt li bn n, quyt nh c hiu lc php lut theo th tc ti thm 4. XT X NGI CHA THNH NIN PHM TI 4.1. Th tc t tng vi ngi cha thnh nin phm ti 5. XT X CC V N HNH S LIN QUAN N PH N 6. QUYT NH HNH PHT 6.1.1. Cn c vo quy nh ca BLHS

So tay tham phan

29

QQ945

Cn c vo quy nh ca BLHS khi quyt nh hnh pht phi cn c vo cc quy nh ca c Phn chung v Phn cc ti phm ca BLHS c lin quan n vic quyt nh hnh pht trong trng hp c th . Sau khi xc nh b co c phm ti theo iu, khon c th ca BLHS, quyt nh hnh pht ng cn phi cn c vo quy nh ca BLHS nh sau: 6.1.1.2. Cn c vo quy nh v mc ch ca hnh pht ti iu 27 BLHS

Hnh pht l bin php cng ch nghim khc nht ca Nh nc nhm tc b hoc hn ch quyn, li ch ca ngi phm ti; do , hnh pht trc ht nhm trng tr ngi phm ti. Hnh pht c tc dng gio dc ngi phm ti tr thnh ngi c ch cho x hi, c thc tun theo php lut v cc quy tc ca cuc sng x hi ch ngha, ngn nga h phm ti mi. V vy, cn phi quyt nh mt hnh pht ng bo m c tnh trng tr, nhng ng thi cng bo m c tnh khoan hng i vi ngi phm ti. Khng qu nhn mnh n tnh trng tr m x pht qu nng v cng khng qu nhn mnh n tnh khoan hng m x pht qu nh s khng c tnh gio dc. Hnh pht cn phi nhm mc ch gio dc ngi khc tn trng php lut, u tranh phng nga v chng ti phm.

6.1.1.5. Cn c quy nh v quyt nh hnh pht trong mt s trng hp c th ti cc iu 47, 50, 52 v 53 BLHS (nu c) 6.1.1.6. Cn c quy nh v min hnh pht ti iu 54 BLHS (nu c) 6.1.1.7. Cn c quy nh v ti phm c th ti iu lut tng ng trong Phn cc ti phm 6.1.3. Cn nhc nhn thn ngi phm ti Nhn thn ngi phm ti l tng hp cc c im, du hiu, cc c tnh th hin bn cht x hi ca con ngi khi vi phm php lut hnh s, m trong s kt hp vi cc iu kin bn ngoi nh hng n vic thc hin hnh vi phm ti ca ngi .

quyt nh hnh pht ng, mt trong nhng i hi quan trng l phi lm r nhng c im v nhn thn ngi phm ti. Nhng c im v nhn thn ngi phm ti c th hin trong l lch b can, b co v cc ti liu khc c lin quan. C quan iu tra, Vin kim st v Ta n phi chng minh nhng c im v nhn thn ca b can, b co. Nhn thn ngi phm ti bao gm c mt tt v c mt xu. Trong mt s trng hp c mt s c im v nhn thn ngi phm ti c quy nh l yu t loi tr trch nhim hnh s, min hnh pht, nh ti, nh khung hnh pht hoc quy nh l tnh tit tng nng hoc gim nh trch nhim hnh s; do , khi quyt nh hnh pht cn phn bit tng trng hp c th. Cn phi cn nhc y cc c im v nhn thn ngi phm ti cha quy nh l yu t nh ti, nh khung hnh pht hoc l tnh tit tng nng hoc l tnh tit gim nh trch nhim hnh s. V d: Khi xem xt nhn thn ngi phm ti ca X cho thy X tuy cha b kt n, cha b x l vi phm hnh chnh, nhng lun c hnh vi gy ri trt t cng cng, khng c cng n vic lm, lu lng... Khi xem xt nhn thn ngi phm ti ca
30

So tay tham phan

QQ945

Y cho thy Y cng cha b kt n, cha b x l vi phm hnh chnh, nhng khng c bt k hnh vi vi phm php lut no, c cng n, vic lm n nh... Cn nhc nhn thn ngi phm ti ca X v ca Y cho thy nhn thn ca X xu hn nhn thn ca Y; do , vic quyt nh hnh pht i vi X phi nng hn i vi Y, nu cc tnh tit khc ca v n nh nhau. 6.2. Xc nh cc tnh tit gim nh, tng nng trch nhim hnh s Vic xc nh ng tnh tit gim nh, tng nng trch nhim hnh s l mt trong nhng yu t m bo cho vic quyt nh hnh pht ng. 6.2.1.1. Ngi phm ti ngn chn, lm gim bt tc hi ca ti phm (im a khon 1 iu 46 BLHS)

Ngn chn tc hi ca ti phm l khi ti phm c thc hin v ngi phm ti t mnh hoc c s tc ng ca khch quan nn bng nhng kh nng c th ngn chn khng cho tc hi ca ti phm xy ra. Lm gim bt tc hi ca ti phm l khi ti phm c thc hin, tc hi ca ti phm ang xy ra v ngi phm ti t mnh hoc c s tc ng khch quan nn bng nhng kh nng c th khng cho tc hi ca ti phm xy ra ln hn. Mc gim nh ph thuc vo thi ca ngi phm ti (t mnh hay c s tc ng, bt buc ca ngi khc); thc t tc hi ca ti phm c ngn chn, c lm gim bt Trong trng hp c th cn phn bit gia tc hi v thit hi xc nh ng v p dng ng tnh tit gim nh trch nhim hnh s c th.

6.2.1.5. Phm ti trong trng hp b kch ng v tinh thn do hnh vi tri php lut ca ngi b hi hoc ngi khc gy ra (im khon 1 iu 46)

Phi c hnh vi tri php lut (khng i hi phi l tri php lut nghim trng) ca ngi b hi hoc ngi khc. Ngi khc y thng l ngi thn thch vi ngi b hi. Hnh vi tri php lut xm phm n quyn, li ch hp php ca ngi phm ti hoc xm phm n quyn, li ch hp php ca ngi thn thch ca ngi phm ti. Ch p dng tnh tit ny khi c y c hai iu kin phi c hnh vi tri php lut ca ngi b hi hoc ngi khc gy ra v hnh vi tri php lut xm phm n quyn, li ch hp php ca ngi phm ti hoc xm phm n quyn, li ch hp php ca ngi thn thch ca ngi phm ti. Mc gim nh ph thuc vo ai l ngi c hnh vi tri php lut; hnh vi tri php lut xm phm n ai; mc nghim trng ca hnh vi tri php lut

6.2.1.6. Phm ti v hon cnh c bit kh khn m khng phi do mnh t gy ra (im e khon 1 iu 46 BLHS)

Phi do (khng phi l li dng) hon cnh c bit kh khn m phm ti. Hon cnh c bit kh khn khng phi do ngi phm ti t gy ra. Hon cnh c bit kh khn ny c th do thin tai, ch ho hoc do nguyn nhn khc gy ra (c th do ngi khc gy ra).
31

So tay tham phan

QQ945

Ch p dng tnh tit ny khi c y hai iu kin phi do hon cnh c bit kh khn m phm ti v Hon cnh c bit kh khn khng phi do ngi phm ti t gy ra. Mc gim nh ph thuc vo mc , hon cnh kh khn v kh nng khc phc ca ngi phm ti.

6.2.1.7. Phm ti nhng cha gy thit hi hoc gy thit hi khng ln (im g khon 1 iu 46 BLHS)

Cha gy thit hi l khi ti phm c thc hin, nhng thit hi khng xy ra ngoi mun ch quan ca ngi phm ti. Cn phn bit vi phm ti cha t (phm ti cha t l c thc hin ti phm nhng khng thc hin c n cng v nhng nguyn nhn ngoi mun ch quan ca ngi phm ti). Gy thit hi khng ln l khi ti phm c thc hin, nhng thit hi xy ra nh hn thit hi m ngi phm ti mong mun v ngoi mun ch quan ca ngi phm ti.

6.2.1.8. Phm ti ln u v thuc trng hp t nghim trng (im h khon 1 iu 46 BLHS)

Phm ti ln u l t trc ti nay cha phm ti ln no (Nu trc phm ti v b kt n, nhng c xo n tch hoc cha b kt n, nhng ht thi hiu truy cu trch nhim hnh s hoc cha b kt n, cha ht thi hiu truy cu trch nhim hnh s nay b truy cu trch nhim hnh s trong cng ln phm ti sau, th khng c p dng tnh tit gim nh ny). Phi thuc trng hp t nghim trng. Trng hp t nghim trng bao gm trng hp phm ti t nghim trng (ti phm gy nguy hi khng ln cho x hi m mc cao nht ca khung hnh pht i vi ti y l n ba nm t) v trng hp phm ti nghim trng, rt nghim trng, c bit nghim trng nhng v tr, vai tr ca ngi phm ti t nghim trng (thng l trong trng hp phm ti ng phm). Ch p dng tnh tit ny khi c y c hai iu kin phm ti ln u v thuc trng hp t nghim trng.

6.2.1.9. Phm ti v b ngi khc e do, cng bc (im i khon 1 iu 46 BLHS).

B ngi khc e do l b ngi khc da trng pht nu lm tri h, to cho ngi phm ti ni lo s v mt tai ho c th xy ra v trnh tai ho ngi phm ti phi thc hin ti phm. B ngi khc cng bc l b ngi khc dng v lc, e do dng v lc ngay tc khc hoc c hnh vi khc buc ngi phm ti phi thc hin ti phm. Mc gim nh ph thuc vo tnh cht, mc th on e do, cng bc ca ngi khc v hon cnh, iu kin trnh mi e do, cng bc . Lc hu l khng theo kp tin b, pht trin chung. Ch p dng tnh tit phm ti do lc hu nu lc hu l do nguyn nhn khch quan a li, nh do i sng x hi nn khng hiu bit hoc km hiu bit
32

6.2.1.10. Phm ti do lc hu (im k khon 1 iu 46 BLHS).

So tay tham phan

QQ945

v php lut, khng c hc tp, khng c iu kin thc t nhn bit cc ng sai trong cuc sng 6.2.1.13. Ngi phm ti l ngi c bnh b hn ch kh nng nhn thc hoc kh nng iu khin hnh vi ca mnh (im n khon 1 iu 46 BLHS).

Phi l ngi c bnh, tc l c bnh l no theo quy nh trong y sinh hc. Bnh l nguyn nhn lm hn ch kh nng nhn thc hoc kh nng iu khin hnh vi ca ngi phm ti (trong trng hp cha c cn c kt lun th phi c kt lun ca c quan chuyn mn y t hoc kt lun gim nh). Ch p dng tnh tit ny khi c y c hai iu kin ngi phm ti phi c bnh v bnh l nguyn nhn l nguyn nhn lm hn ch kh nng nhn thc hoc kh nng iu khin hnh vi ca ngi phm ti. Mc gim nh ph thuc vo tnh trng bnh tt, mc hn ch kh nng nhn thc hoc kh nng iu khin hnh vi ca ngi phm ti.

6.2.1.15. Ngi phm ti thnh khn khai bo, n nn hi ci (im p khon 1 iu 46 BLHS).

Thnh khn khai bo l trng hp ngi phm ti trong qu trnh iu tra, truy t, xt x khai y v ng s tht tt c nhng g lin quan n hnh vi phm ti m h thc hin. n nn hi ci l trng hp sau khi thc hin ti phm, ngi phm ti th hin s cn rt, dy v lng tm v ti li ca mnh khng ch bng li ni m cn phi bng nhng hnh ng, vic lm c th chng minh cho vic mnh mun sa cha, ci to thnh ngi tt; b p nhng tn tht, thit hi do hnh vi phm ti ca mnh gy ra. Mc gim nh ca vic thnh khn khai bo ph thuc vo s thnh khn c thc hin giai on t tng no v ngha thit thc ca s thnh khn trong vic gii quyt v n; mc gim nh ca s n nn hi ci ph thuc vo mc n nn hi ci ca ngi phm ti, nhng hnh ng, vic lm c th chng minh cho s n nn hi ci .

6.2.1.16. Ngi phm ti tch cc gip c quan c trch nhim pht hin v iu tra ti phm (im q khon 1 iu 46 BLHS).

Tch cc gip cc c quan c trch nhim pht hin v iu tra ti phm l c thi ch ng, gip nhm to ra nhng bin i, thay i nhanh hn trong vic pht hin v iu tra ti phm. Tch cc gip cc c quan c trch nhim pht hin v iu tra ti phm thng c th hin bng vic cung cp nhng thng tin, ti liu, bng chng c ngha thit thc cho vic pht hin v iu tra ti phm; ch ni ct giu tang vt, ni ngi phm ti khc ang trn trnh; cung cp thng tin v ti phm khc, ngi phm ti khc khng lin quan n mnh Mc gim nh ph thuc vo tnh ch ng, mc tch cc gip ; gi tr ca nhng thng tin, ti liu, bng chng m ngi phm ti cung cp; hiu qu ca nhng hnh vi gip ca ngi phm ti.

6.2.2.1. Phm ti c t chc (im a khon 1 iu 48 BLHS)

So tay tham phan 33

QQ945

L trng hp c t hai ngi tr ln c cng thc hin mt ti phm v i hi phi c s cu kt cht ch gia nhng ngi cng thc hin ti phm. Khi xc nh c trng hp c th l phm ti c t chc, th phi p dng tnh tit tng nng ny i vi tt c nhng ngi cng thc hin ti phm (ngi t chc, ngi thc hnh, ngi xi gic, ngi gip sc). Mc tng nng ph thuc vo quy m t chc, vai tr ca tng ngi trong vic tham gia v n. Ngi c chc v l ngi do b nhim, do bu c, do hp ng hoc do mt hnh thc khc, c hng lng hoc khng hng lng, c giao thc hin mt cng v nht nh v c quyn hn nht nh trong khi thc hin cng v. Li dng chc v, quyn hn phm ti l ngi c chc v li dng v tr cng tc, li dng quyn hn trong khi thc hin cng v phm ti.

6.2.2.3. Li dng chc v, quyn hn phm ti (im c khon 1 iu 48 BLHS)

6.2.2.4. Phm ti c tnh cht cn (im d khon 1 iu 48 BLHS) Cn l k chuyn gy s, hnh hung. Phm ti c tnh cht cn l phm ti hon ton t nguyn c do mnh gy ra. 6.2.2.5. Phm ti v ng c hn (im khon 1 iu 48 BLHS). Phm ti v ng c hn l phm ti vi ng c tin, thp hn, ch k, th hin s bi bc, phn trc, hn nht. 6.2.2.6. C tnh thc hin ti phm n cng (im e khon 1 iu 48 BLHS). C tnh thc hin ti phm n cng l quyt tm thc hin bng c nh phm ti v hnh vi phm ti, mc d c s can ngn ca ngi khc hoc c nhng tr ngi khc trong qu trnh thc hin ti phm.

Cng p dng tnh tit tng nng ny, nu mc ch ca ngi phm ti khng t, nhng chng minh c ngi phm ti ang tm mi cch thc hin c ti phm, t c mc ch phm ti ca mnh.

Trng hp ngi phm ti c s lng l, khng dt khot thc hin ti phm th khng p dng tnh tit ny.

V d: A c nh trm cp chic xe my ca B v hai ln A n nh B. Tuy c iu kin trm cp, nhng ln u A lng l s b bt, ln sau A suy ngh nu ly trm xe ca B th B s gp kh khn. n ln th ba th A ly trm xe ca B v em bn. Trong trng hp ny khng coi l c tnh thc hin ti phm n cng. 6.2.2.10. Phm ti gy hu qu nghim trng, rt nghim trng hoc c bit nghim trng (im k khon 1 iu 48 BLHS)

Hu qu phi do hnh vi phm ti gy ra. Hu qu c th l thit hi v vt cht v c th l thit hi phi vt cht. Tu tng hu qu do tng loi ti phm gy ra m xc nh trng hp no gy hu qu nghim trng, trng hp no gy hu qu rt nghim trng v trng hp no gy hu qu c bit nghim trng.

So tay tham phan

34

QQ945

6.2.2.11. Li dng hon cnh chin tranh, tnh trng khn cp, thin tai, dch bnh hoc nhng kh khn c bit khc ca x hi phm ti (im l khon 1 iu 48 BLHS)

Ngi phm ti phi c s li dnghon cnh chin tranh, tnh trng khn cp, thin tai, dch bnh hoc nhng kh khn c bit khc ca x hi phm ti m khng i hi lc phm ti ang c chin tranh, ang trong tnh trng khn cp, ang c thin tai, dch bnh hoc ang c nhng kh khn c bit khc. Lu l nu phm ti trong hon cnh chin tranh, tnh trng khn cp, thin tai, dch bnh hoc nhng kh khn c bit khc ca x hi m ngi phm ti khng li dng nhng s kin ny phm ti th khng p dng tnh tit tng nng ny.

6.2.2.12. Dng th on xo quyt, tn c phm ti hoc dng th on, phng tin c kh nng gy nguy hi cho nhiu ngi (im m khon 1 iu 48 BLHS)

Dng th on xo quyt phm ti l trng hp khi phm ti, ngi phm ti c nhng mnh kho, cch thc gian di, thm him lm cho ngi b hi hoc nhng ngi khc kh lng thy trc c phng. Dng th on tn c phm ti l trng hp khi phm ti ngi phm ti dng nhng th on thm c, tn nhn... Dng th on, phng tin c kh nng gy nguy hi cho nhiu ngi l trng hp khi phm ti ngi phm ti dng th on, phng tin khng ch nhm xm hi mt ngi no m th on phng tin cn c kh nng gy nguy hi cho nhiu ngi khc.

6.2.2.13. Xi gic ngi cha thnh nin phm ti (im n khon 1 iu 48 BLHS) Xi gic ngi cha thnh nin phm ti l xui khin, kch ng, d d, thc y ngi cha 18 tui thc hin ti phm. 6.2.2.14. C hnh ng xo quyt, hung hn nhm trn trnh, che giu ti phm (im o khon 1 iu 48 BLHS).

Hnh ng xo quyt, hung hn l hnh ng thm him, kh m lng thy trc c hoc l hnh ng d tn, ph phch, nh git ngi nhm trn trnh, tu thot hoc che giu ti phm. Lu : Nhng tnh tit l yu t nh ti hoc nh khung hnh pht th khng c coi l tnh tit tng nng.

7. THI HNH BN N V QUYT NH CA TA N 7.7. Xem xt gim thi hn hoc min chp hnh hnh pht 7.7.3. iu kin gim thi hn hoc min chp hnh hnh pht Cng vic chnh v k nng thc hin : Cn nghin cu k quy nh ti iu 268 BLTTHS nm chc iu kin c gim thi hn hoc min chp hnh tng loi hnh pht c th.

Trng hp min, gim thi hnh n i vi hnh pht ci to khng giam gi, pht t cn theo ng hng dn ti Ngh quyt s 01/2007/NQ-HTP.
So tay tham phan 35

QQ945

Trng hp min, gim thi hnh n i vi khon tin pht, n ph cn thc hin theo ng hng dn ti mc 3 v mc 4 Phn I Thng t lin tch s 02/2005/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP-BCA-BTC.

Trng hp tm nh ch chp hnh hnh pht t i vi ngi ang chp hnh hnh pht t b bnh nng cn p ng cc iu kin sau:

- Ngi ang chp hnh hnh pht t b bnh nng l ngi b bnh n mc khng th tip tc chp hnh hnh pht t c v nu tip tc chp hnh hnh pht t s nguy him n tnh mng ca h; do , cn thit phi cho h c tm nh ch chp hnh hnh pht t h c iu kin cha bnh; v d nh: ung th giai on cui, x gan c chng, lao nng 4 khng thuc, bi lit, suy tim 3 tr ln, suy thn 4 tr ln, HIV chuyn giai on AIDS ang c cc nhim trng c hi v c tin lng xu... - Phi c kt lun ca bnh vin cp tnh tr ln v vic ngi ang chp hnh hnh pht t b bnh nng v nu h tip tc chp hnh hnh pht t s nguy him n tnh mng ca h; - Ngi ang chp hnh hnh pht t phi c ni c tr ti x, phng, th trn.

Xc nh trng hp c th c phn cng gii quyt gim thi hn hoc min chp hnh loi hnh pht no. Cn c vo khon 2 iu 269 BLTTHS xem xt h s ngh xt gim hoc min chp hnh hnh pht lm ng quy nh hay cha. Trng hp min, gim thi hnh n i vi cc hnh pht ci to khng giam gi, pht t cn thc hin ng hng dn ti Ngh quyt s 01/2007/NQ-HTP. Trng hp min, gim thi hnh n i vi khon tin pht, n ph th h s ngh xt min, gim thi hnh n phi lm theo ng hng dn ti muc 1 v mc 2 Thng t lin tch s 02/2005/TTLT-TANDTC-VKSNDTC- BTP-BCA-BTC. Trng hp tm nh ch chp hnh hnh pht t i vi ngi ang chp hnh hnh pht t thuc mt trong cc trng hp quy nh ti cc im b, c v d khon 1 iu 61 v iu 62 ca BLHS cn thc hin theo ng hng dn ti mc 2 Phn III Ngh quyt s 02/2007/NQHTP. Trng hp tm nh ch chp hnh hnh pht t i vi ngi ang chp hnh hnh pht t b bnh nng th h s ngh tm nh ch chp hnh hnh pht t bao gm : - Bn sao bn n hoc bn sao trch lc bn n hnh s; - Kt lun ca bnh vin cp tnh tr ln v tnh trng bnh tt. i vi ngi b nhim HIV chuyn giai on AIDS th ch cn kt qu xt nghim b nhim HIV theo quy nh ca B Y t v trong h s bnh n phi xc nh r l ang c cc nhim trng c hi v c tin lng xu; - Vn bn ngh tm nh ch chp hnh hnh pht t cho ngi b bnh nng ca Ban gim th tri giam, Ban gim th tri tm giam. i vi ngi ang chp hnh hnh pht t ti nh tm gi th Trng nh tm gi phi bo co cho Ban gim th tri tm giam c thm quyn lm vn bn ngh tm nh ch chp hnh hnh pht t cho h;

So tay tham phan

36

QQ945

- kin thm nh ca c quan c thm quyn (tr ngi ang chp hnh hnh pht t b nhim HIV chuyn giai on AIDS ang c cc nhim trng c hi v c tin lng xu); - kin ca lnh o B Cng an hoc B Quc phng i ngi ang chp hnh hnh pht t b bnh nng nhng b pht t v ti xm phm an ninh quc gia; b pht trn 15 nm t, t chung thn v cc ti git ngi, cp ti sn, hip dm, c gy thng tch, c truyn HIV cho ngi khc hoc b pht t t 20 nm tr ln (k c tng hp hnh pht), t chung thn v cc ti phm khc do c . 7.7.4. Th tc gim thi hn hoc min chp hnh hnh pht Cng vic chnh v k nng thc hin :

Th tc chung v xt gim thi hn hoc min chp hnh hnh pht c quy nh ti khon 3 iu 269 BLTTHS. Th tc xt min, gim thi hnh n i vi khon tin pht, n ph cn thc hin ng hng dn ti mc 4 Phn II Thng t lin tch s 02/2005/TTLT-TANDTCVKSNDTC-BTP-BCA-BTC. Th tc xt tm nh ch chp hnh hnh pht t i vi ngi ang chp hnh hnh pht t b bnh nng cn thc hin nh sau: - Ban gim th tri giam thuc B Cng an lp h s ngh tm nh ch chp hnh hnh pht t i vi ngi ang chp hnh hnh pht t b bnh nng m tri giam ang qun l, gio dc ri chuyn h s cho Cc qun l tri giam, c s gio dc v trng gio dng xem xt, thm nh. - Ban gim thi tri giam thuc B quc phng lp h s ngh tm nh ch chp hnh hnh pht t i vi ngi ang chp hnh hnh pht t b bnh nng m tri giam ang qun l ri chuyn h s cho Cc iu tra hnh s B Quc phng xem xt, thm nh; - Ban gim th tri giam, tri tm giam qun khu thuc B Quc phng lp h s ngh tm nh ch chp hnh hnh pht t i vi ngi ang chp hnh hnh pht t b bnh nng m tri giam, tri tm giam ang qun l ri chuyn h s cho C quan iu tra hnh s qun khu xem xt, thm nh; - Ban gim th tri tm giam thuc Cng an tnh, thnh ph trc thuc trung ng lp h s ngh tm nh ch chp hnh hnh pht t i vi ngi ang chp hnh hnh pht t b bnh nng ti phn tri qun l phm nhn trong tri tm giam ri chuyn h s cho Cng an tnh, thnh ph trc thuc trung ng xem xt, thm nh;

Trong thi hn hai ngy lm vic, k t khi nhn c h s ngh tm nh ch chp hnh hnh pht t, c quan c thm quyn xem xt, thm nh phi hon thnh vic xem xt, thm nh. Sau khi c kin thm nh ca c quan c thm quyn, Ban gim th tri giam, tri tm giam phi hon chnh h s v chuyn n Ta n cp tnh ni ngi b kt n ang chp hnh hnh pht t b bnh nng, ng thi sao gi cho Vin kim st cng cp vi Ta n thc hin chc nng kim st vic tun theo php lut; i vi ngi ang chp hnh hnh pht t b nhim HIV chuyn giai on AIDS ang c cc nhim trng c hi v c tin lng xu th Ban gim th tri giam, tri
37

So tay tham phan

QQ945

tm giam lp h s ngh tm nh ch chp hnh hnh pht t ri chuyn cho Ta n cp tnh ni ngi b kt n ang chp hnh hnh pht t xem xt, quyt nh khng phi xin kin thm nh ca c quan c thm quyn nhng phi sao gi cho Vin kim st cng cp vi Ta n ni tri giam, tri tm giam ng thc hin chc nng kim st vic tun theo php lut.

Trong thi hn ba ngy lm vic, k t ngy nhn c h s ngh min, gim chp hnh hnh pht, rt ngn thi gian th thch ca n treo, Chnh n Ta n c thm quyn quy nh ti iu 269 ca BLTTHS phi phn cng mt Thm phn ph trch vic nghin cu h s ngh min, gim. Trong thi hn mi ngy lm vic, k t ngy th l h s, Thm phn phi n nh ngy m phin hp xt min, gim v thng bo bng vn bn cho Vin kim st bit c Kim st vin tham gia phin hp. Thi hn m phin hp khng c qu mi ngy lm vic, k t ngy Thm phn n nh ngy m phin hp.Trng hp c ti liu no cha th Thm phn yu cu c quan, t chc ngh b sung hoc lm r thm. Thi hn mi ngy xem xt h s ngh min, gim chp hnh hnh pht, rt ngn thi gian th thch ca n treo n nh ngy m phin hp c tnh li k t ngy Ta n nhn c ti liu b sung hoc kin bng vn bn v vn cn c lm r thm. Ta n c thm quyn quy nh ti iu 269 ca BLTTHS xem xt ngh min, gim thi hn chp hnh hnh pht t, ci to khng giam gi, rt ngn thi gian th thch ca n treo bng Hi ng gm ba Thm phn hoc hai Thm phn v mt Hi thm (i vi Ta n cp huyn khng c ba Thm phn), c s tham gia ca Kim st vin Vin kim st cng cp. Hi ng c th hp ti tr s Ta n hoc ti Tri giam (Tri tm giam) ni ngi b kt n ang chp hnh hnh pht t. Vic xt min, gim thi hn chp hnh hnh pht, rt ngn thi gian th thch ca n treo c tin hnh nh sau: - Mt thnh vin ca Hi ng trnh by h s ngh xt min, gim thi hn chp hnh hnh pht hoc rt ngn thi gian th thch ca n treo cho ngi b kt n; - i din Vin kim st pht biu kin; - Hi ng xt min, gim thi hn chp hnh hnh pht hoc rt ngn thi gian th thch ca n treo tho lun v quyt nh.

Trn c s xem xt h s v kin ca i din Vin kim st, Hi ng xt min, gim thi hn chp hnh hnh pht hoc rt ngn thi gian th thch ca n treo c quyn: - Chp nhn ton b ngh min, gim thi hn chp hnh hnh pht hoc rt ngn thi gian th thch ca n treo; - Chp nhn mt phn ngh min, gim thi hn chp hnh hnh pht hoc rt ngn thi gian th thch ca n treo; - Khng chp nhn ngh min, gim thi hn chp hnh hnh pht hoc rt ngn thi gian th thch ca n treo.

8. NHNG VN CN LU KHI XT X MT S TI PHM C TH

So tay tham phan 38

QQ945

8.1. V ti cp ti sn 8.1.1. Xc nh mt s hnh vi khch quan ca ti cp ti sn Cng vic chnh v k nng thc hin:

Dng v lc l dng sc mnh vt cht tn cng ngi b hi, c th gy thit hi cho sc kho, tnh mng ca ngi b hi, lm t lit s phn khng ca h. (V d: nh, m, m, chm, bn ngi b hi). Vic dng v lc c th cng khai, cng c th l b mt, ln lt (V d: nh cng khai trc mt ngi b hi, nh sau lng ngi b hi h khng bit ai nh). e do dng v lc ngay tc khc l e do dng ngay lp tc sc mnh vt cht. Vic e do ny nhm lm cho ngi b tn cng hoc ngi thn ca h tin v s s b nguy hi ngay n sc kho, tnh mng nu khng chu khut phc, nhm lm t lit ch khng c ca h. Thc t, vic e do dng v lc ngay tc khc thng c kt hp vi thi , c ch, li ni, cng c phng tin c trn tay hoc tng quan lc lng nh ng ngi e do mt ngi, li dng hon cnh khch quan, thi gian, tnh hnh x hi ni v lc xy ra hnh vi to nn cm gic lo s ca ngi b tn cng. Hnh vi khc lm cho ngi b tn cng lm vo tnh trng khng th chng c c nh cho ngi b hi ung thuc ng, thuc m, ung ru h ng, say nhm chim ot ti sn. Ngi b tn cng c th bit s vic xy ra nhng khng th thc hin c hnh vi chng tr hoc khng nhn thc c s vic ang xy ra. Ti "Cp ti sn" c cu thnh hnh thc, ch cn thc hin mt trong cc hnh vi ni trn nhm chim ot ti sn l ti phm hon thnh, khng k ngi phm ti c chim ot c ti sn nh mong mun hay khng.

8.1.2. Phn bit ti "Cp ti sn" vi mt s ti c tnh cht chim ot ti sn khc Cng vic chnh v k nng thc hin:

Xc nh ti "Cng ot ti sn" quy nh ti iu 135 BLHS c hnh vi khch quan "e do s dng v lc" l hnh vi do s gy thit hi n sc kho, tnh mng trong tng lai nu khng tho mn yu cu chim ot ca ngi phm ti. Khc vi ti "Cp ti sn" e do "dng v lc ngay tc khc" th ti "Cng ot ti sn" l e do "s dng v lc" tc l dng v lc trong tng lai, c khong cch v thi gian. S e do ny khng c tnh nguy him nh ti cp. Ngi b e do cn c iu kin chng c li, c thi gian bo co vi c quan c thm quyn x l trc khi hnh vi chim ot xy ra. Cn c vo cc du hiu cu thnh ca ti cng ot ti sn v cc du hiu cu thnh ca ti cp ti sn ti tiu mc 8.1.1. phn bit cc ti phm ny. Xc nh ti "Cng nhin chim ot ti sn", ti "Cp git ti sn" v ti "Trm cp ti sn" quy nh ti cc iu 136, 137 v 138 BLHS. i vi cc ti phm ny, hnh vi khch quan ban u khc nhau, ngi c hnh vi cp git ti sn v cng nhin chim ot ti sn l thc hin hnh vi cng khai, khng c nh che du hnh vi . i vi ti cp git ti sn l li dng s h ca ch s hu ti sn, ngi phm ti nhanh chng tip cn ch s hu ti sn chim ot v ln trnh. i vi ti cng nhin chim ot ti sn th cng khai, li dng hon cnh
39

So tay tham phan

QQ945

ch ti sn khng c iu kin ngn cn chim ot ti sn. i vi ti "Trm cp ti sn" th ngi phm ti ln lt chim ot ti sn. Cn c vo cc du hiu cu thnh ca cc ti phm ny v cc du hiu cu thnh ca ti cp ti sn ti tiu mc 8.1.1. phn bit s khc nhau gia ti cp ti sn v cc ti phm ny.

Lu : Trong cc trng hp trn, nu ngi phm ti ang trong giai on chim ot ti sn nh va cm c ti sn trong tay ngi b hi th ngi b hi ginh git li, hoc ang trong lc ging co ti sn m ngi phm ti nh, m, m, chm ngi b hi chim ot bng c ti sn th lc ny ngi phm ti dng v lc ngay tc khc nhm chim ot ti sn v do chuyn ho thnh ti "Cp ti sn". Tuy nhin trong trng hp hnh vi phm ti trn hon thnh, nhng do b pht hin ui bt m nh, chm ngi b hi hoc ngi ui bt th y ch l hnh vi hnh hung tu thot. V d: mt ngi c hnh vi trm cp tin ca ngi khc, khi h va mc ti ngi b hi, ngi b hi gi c tay h ang cm v tin, hai ngi ang ging co, ngi phm ti m, nh ngi kia, lm h b tay ra, ngi phm ti chim ot v tin v b vo ti ca mnh ri chy th trng hp ny ti trm cp ti sn chuyn ho thnh ti Cp ti sn. Nu ngi phm ti ly c ti sn v b i mt on, ngi b hi pht hin mt trm, nn ui theo bt ngi phm ti v b nh tr th vn l ti trm cp ti sn vi tnh tit nh khung hnh pht: hnh hung tu thot quy nh ti im khon 2 iu 138 BLHS.

8.1.3. Xc nh tui chu trch nhim hnh s v ti cp ti sn Cng vic chnh v k nng thc hin:

Nghin cu k cc khon ca iu 133 BLHS v xc nh ti cp ti sn quy nh ti cc khon 1 v 2 iu 133 BLHS l ti phm c bit nghim trng. Kt lun ngi t 14 tui tr ln th phi chu trch nhim hnh s v ti "Cp ti sn" (khng phn bit phm ti thuc trng hp quy nh ti khon no ca iu 133 BLHS). Trch nhim hnh s i vi ngi cha 18 tui phi tun th quy nh ti cc iu 68 v 69 BLHS.

8.1.4. Xc nh mt s tnh tit nh khung hnh pht Cng vic chnh v k nng thc hin:

S dng v kh, phng tin hoc th on nguy him khc - V kh l mt trong cc loi v kh c quy nh ti khon 1 iu 1 Quy ch qun l v kh, vt liu n v cng c h tr (ban hnh km theo Ngh nh s 47/CP ngy 12-8-1996 ca Chnh ph); - Phng tin nguy him l cng c, dng c c ch to ra nhm phc v cho cuc sng ca con ngi (trong sn xut, trong sinh hot) hoc vt m ngi phm ti ch to ra nhm lm phng tin thc hin ti phm hoc vt c sn trong t nhin m ngi phm ti c c v nu s dng cng c, dng c hoc vt tn cng ngi khc th s gy nguy him n tnh mng hoc sc kho ca ngi b tn cng; + V cng c, dng c

So tay tham phan

40

QQ945

V d: dao phay, cc loi dao sc, nhn.. + V vt m ngi phm ti ch to ra V d: thanh st mi nhn, cn g.. + V vt c sn trong t nhin V d: gch, , on gy cng v chc, thanh st. - Th on nguy him l ngoi cc trng hp s dng v kh, phng tin nguy him thc hin vic cp ti sn, ngi phm ti c th dng th on khc nguy him i vi ngi b tn cng hoc nhng ngi khc nh dng thuc ng, thuc m vi liu lng c th nguy him n tnh mng, sc kho ca nn nhn; u c nn nhn; nht nn nhn vo ni nguy him n tnh mng, sc kho; dng dy chng qua ng lm cho nn nhn i mt, xe my vp ng cp ti sn

Thm phn cn phi xem xt mc thng tt ca ngi b hi p dng iu lut cho ng. Trng hp phm ti m gy thng tch hoc tn hi cho sc kho ca ngi khc t l thng tt t 11% n di 30% th p dng im khon 2 iu 133 BLHS; nu t l t 31% n 60% th p dng im a khon 3 iu 133 BLHS v t l t 61% tr ln hoc lm cht ngi th p dng im a khon 4 iu 133 BLHS. Lu : V t l thng tt phi cn c vo kt qu gim nh ca c quan chuyn mn. Nu khng c bn kt lun gim nh ca c quan chuyn mn th khng xc nh c t l thng tt; do , khng c p dng cc tnh tit nh khung hnh pht trn y. Gi tr ti sn b cp. - Cn xc nh ng gi tr ti sn b cp p dng ng khung hnh pht; - xc nh ng gi tr ti sn b cp cn cn c vo hng dn ti Phn II Thng t lin tch s 02/2001/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BTP. Tuy nhin, trng hp ngi phm ti cho rng ngi b hi khai gi tr nh vy l khng ng thc t, tc l c tranh chp v gi tr ti sn th phi xc nh gi tr ti sn nh sau: + Gi tr ti sn b cp c xc nh theo gi th trng ca ti sn ti a phng vo thi im ti sn b chim ot; + Trong trng hp c y cn c chng minh rng ngi c hnh vi phm ti c nh xm phm n ti sn c gi tr c th theo thc ch quan ca h, th ly gi tr ti sn xc nh ti phm. V d: A thy mt ngi va nhn 100 triu ng t kho bc b vo ti lin i theo v li dng lc vng ngi dng v lc cp tin th b bt gi. Tuy nhin khi cp c ti ng tin th ch c 200 ngn ng, do 100 triu ng ngi nhn tin ct vo ch khc. Mc d s tin cp c ch c 200 ngn ng. Song trong trng hp ny, A phi b truy t, xt x theo im e khon 2 iu 133 BLHS v ti sn A c nh chim ot l 100 triu ng. + Trong trng hp c y cn c chng minh rng ngi c hnh vi phm ti c nh cp ti sn, nhng khng quan tm n gi tr ti sn,

So tay tham phan

41

QQ945

chim ot bt k ti sn g, c bao nhiu cng ly, th ly gi th trng ca ti sn b chim ot ti a phng vo thi im xy ra ti phm xc nh trch nhim hnh s. + xc nh ng gi tr ti sn b chim ot trong trng hp ngi phm ti em bn nn khng thu hi c, c quan iu tra cn ly li khai ca nhng ngi bit v ti sn ny xc nh l ti sn g; nhn mc ca ti sn nh th no; gi tr ti sn theo thi gi thc t ti a phng vo thi im ti sn b chim ot l bao nhiu; ti sn cn bao nhiu phn trm trn c s c kt lun cui cng v gi tr ti sn b xm phm. 8.2. Xt x ti git ngi (quy nh ti iu 93 B lut hnh s) 8.2.1. Xc nh hnh vi c tc ot mt cch tri php lut sinh mng ngi khc Cng vic chnh v k nng thc hin

C bao gm c trc tip v c gin tip: - C trc tip l k c hnh vi phm ti thy r hnh vi ca mnh s c hu qu lm cht ngi khc v mong mun cho ngi cht nn thc hin hnh vi . - C gin tip l k c hnh vi phm ti thy r hnh vi ca mnh c kh nng lm cht ngi, mc d khng mong mun cho hu qu xy ra nhng vn thc hin mc cho hu qu xy ra.

xc nh li c ca ngi c hnh vi phm ti i vi hu qu cht ngi cn nh gi ton din cc tnh tit khch quan ca v n, c th: - Phng tin, cng c phm ti: phng tin, cng c phm ti cng c tnh nguy him cao (nh dao to, sc, nhn; sng; lu n; thuc c...) s c kh nng cao dn n hu qu cht ngi; - V tr tn cng trn c th nn nhn: tn cng trn cc vng xung yu nh u, ngc, bng c tnh nguy him cao; - Cng tn cng: vic tn cng vi cng cao s rt nguy him (v d: m, , p mnh ln u, ngc, bng nn nhn mt cch lin tc dn n nn nhn cht).

Thng thng hu qu ca ti git ngi l nn nhn cht, nhng cng c trng hp ch gy thng tch, thm ch khng gy thng tch g (nh bn nhng n khng n).

8.2.2 Phn bit ti git ngi vi ti c gy thng tch (trong trng hp dn n cht ngi) VBQPPL: - BLHS (iu 93 v iu 104) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Ti git ngi vi hu qu lm cht ngi v ti c gy thng tch trong trng hp dn n cht ngi u c mt khch quan ging nhau l nn nhn b cht, nhng khc nhau mt ch quan:
42

So tay tham phan

QQ945

- ti git ngi, ngi c hnh vi phm ti mong mun (hoc mc) cho hu qu cht ngi xy ra. - ti c gy thng tch, ngi c hnh vi phm ti khng c nh tc ot sinh mng m ch mong mun (hoc mc) cho thng tch xy ra, tc l v vi ci cht ca nn nhn.

Thng thng d nhm ln gia git ngi (vi li c gin tip) vi c gy thng tch dn n cht ngi. Do , cn xc nh r ngi c hnh vi phm ti c thy r hnh vi ca mnh c kh nng lm cht ngi khc hay khng: - Nu thy r m vn thc hin th cn xc nh l hnh vi git ngi. V d: A v B l hai th xy, trong lc lm vic xy ra ci nhau, mi ngi can ngn nhng A vn chi B, trong lc nng gin B cm cy cc tre (dng ng mng nh) nn mt gy ch t vo u A. A cht trn ng i cp cu. Trong trng hp ny, B thc hin hnh vi trong mt lc nng gin. Nhng vi nhn thc ca mt ngi bnh thng th B hon ton c kh nng nhn thc c rng mt c nh mnh ca mnh c kh nng lm cht ngi, nhng y vn thc hin v mc hu qu xy ra. B phm ti git ngi. - Nu ngi c hnh vi phm ti khng thy c hnh vi ca mnh c kh nng lm cht ngi th cn xc nh l c gy thng tch dn n cht ngi. V d: A v B ci nhau, A m thng vo mt B lm B ng nga ra ng sau, gy p vo mt hn nhn v t vong trn ng i cp cu. Trong trng hp ny, A ch mong mun lm au B v khng thy c c m ca mnh c kh nng lm cht ngi. A phm ti c gy thng tch (trong trng hp dn n cht ngi).

8.3 Xt x ti La o chim ot ti sn v ti Lm dng tn nhim chim ot ti sn Cn phn bit r hnh vi la o vi hnh vi lm dng tn nhim v vi giao dch dn s v ti sn. Cng vic chnh v k nng thc hin

La o l hnh vi gian di c tin hnh trc hoc lin ngay vi hnh vi chim ot ti sn. Lm dng tn nhim l hnh vi nhn ti sn mt cch hp php v ngay thng (vay, mn, thu) bng cc hnh thc hp ng, sau dng th on gian di hoc b trn chim ot ti sn hoc s dng ti sn vo mc ch bt hp php dn n khng c kh nng tr li ti sn. Ngi vay, mn, thu ti sn m khng tr li ti sn c v nhng l do chnh ng, khng c biu

8.4 Xt x cc ti phm v ma ty Cng vic chnh v k nng thc hin:

Cn xc nh r cht ma ty trong cc trng hp c th. Ch phn bit cht hng nghin, cht hng thn vi thuc hng nghin, thuc hng thn. Cn xc nh chnh xc cc tnh tit l yu t nh ti v cc tnh tit l yu t nh khung hnh pht.
43

So tay tham phan

QQ945

PHN TH BA - GII QUYT CC V VIC DN S

A. TH TC GII QUYT V N DN 1. TH TC GII QUYT V N DN S TI TA N CP S THM 1.1. Nhn n khi kin v th l v n dn s VBQPPL: BLTTDS (cc iu 25, 27, 29, 31, 33, 34, 35, 36, 37, 159, 161, 162, 163, 164, 167, 168, 169, 171 v 174) Ngh quyt s 01/2005/NQ-HTP Ngh quyt s 02/2006/NQ-HTP Cc v n dn s bao gm cc v n v tranh chp dn s, hn nhn v gia nh, kinh doanh, thng mi, lao ng (sau y gi tt l v n). Cng vic ny do b phn nhn n khi kin v th l v n thc hin. Cng vic chnh v k nng thc hin:

Ta n ch chp nhn khi n khi kin c lm bng vn bn v gm c cc ni dung c quy nh ti iu 164 BLTTDS. Vic nhn n khi kin phi theo ng quy nh ti iu 167 BLTTDS v hng dn ti mc 6 Phn I Ngh quyt s 02/2006/NQ-HTP. To n phi c s nhn n ghi ngy thng nm nhn n ca ng s lm cn c xc nh ngy khi kin v thi hiu khi kin. Sau khi nhn n khi kin, To n phi cp giy nhn n khi kin cho ngi khi kin, nu To n nhn n khi kin gi qua ng bu in, th To n gi giy bo nhn n khi kin thng bo cho ngi khi kin bit. Nu thy n khi kin khng c cc ni dung quy nh ti khon 2 iu 164 BLTTDS th Ta n thng bo cho ngi khi kin sa i, b sung n khi kin theo ng quy nh ti iu 169 BLTTDS v hng dn ti mc 8 phn I Ngh quyt s 02/2006/NQ-HTP. - Trong thi hn 5 ngy lm vic, k t ngy nhn n khi kin, Thm phn c phn cng xem xt n khi kin phi c mt trong cc quyt nh sau y:
+

Tin hnh th tc th l v n, nu v n thuc thm quyn gii quyt ca mnh theo quy nh ti iu 171 BLTTDS, hng dn ti phn I Ngh quyt s 01/2005/NQ-HTP v mc 9 phn I Ngh quyt s 02/2006/NQ-HTP; thng bo v vic th l v n thc hin theo ng quy nh ti iu 174 BLTTDS. Chuyn n khi kin cho Ta n c thm quyn v thng bo bng vn bn cho ngi khi kin bit. Th tc chuyn n khi kin c thc hin theo quy nh ti iu 37 BLTTDS v hng dn ti mc 6 phn I Ngh quyt s 02/2005/NQ-HTP;

So tay tham phan

44

QQ945 +

Tr li n khi kin trong nhng trng hp quy nh ti iu 168 BLTTDS v hng dn ti tiu mc 7.1 mc 7 phn I Ngh quyt s 02/2006/NQ-HTP.

1.1.1. V xc nh thm quyn ca Ta n theo lnh th

im a khon 1 iu 35 BLTTDS: Khi ni c tr, lm vic ca b n khc nhau th xc nh nh sau: - Trng hp b n l c nhn: + Nu b n c tr mt ni, lm vic mt ni th ta n c thm quyn l ta n ni m b n c tr. Trng hp khng th xc nh c ni c tr th To n ni b n lm vic c thm quyn gii quyt + Xc nh ni c tr ca mt c nhn phi cn c vo iu 52 BLDS: ni c tr l ni ngi thng xuyn sinh sng hoc ang sinh sng. + Nu To n th l v thng bo ni dung khi kin, ni dung yu cu cho b n, sau b n chuyn i ni khc khng thng bo cho nguyn n, ngi yu cu hoc To n, th Ta n s coi l b n c du a ch. To n th l v vic yu cu nguyn n, bn yu cu thc hin ngha v chng minh v gii quyt theo th tc chung. + Nu To n cha c thng bo hoc khng chng minh c b n, ngi b yu cu chuyn ni khc sinh sng v c tnh du a ch th trng hp ny c coi l khng xc nh c a ch ca b n, ngi b yu cu. Nu nguyn n khng b sung c a ch ca b n th To n cn c khon 2 iu 169 BLTTDS tr li n kin. - Trng hp b n l c quan, t chc c yu t nc ngoi (im a khon 2 iu 410 BLTTDS): + B n l cc cng ty, chi nhnh c tr s ti mt a danh nht nh th To n ni cng ty, chi nhnh c tr s th l gii quyt (d cha xc nh c a ch ca ngi i din theo php lut hoc theo y quyn).

im b khon 1 iu 35 BLTTDS

S tha thun chn To n ca ng s phi bng vn bn v phi ph hp vi quy nh ca php lut v thm quyn ca To n cc cp nh sau: - Loi vic thuc thm quyn To n cp huyn th khng th tha thun chn To n cp tnh gii quyt. - Khng c chn To n khng c lin quan g v ng s cng nh ti sn. - Khi ng s ch c nhng tho thun chung, khng nu r To n no, th ngi khi kin c quyn chn To n ni mnh c tr, lm vic, gii quyt. - i vi cc tranh chp v bt ng sn, cc bn ng s khng c quyn tha thun chn To n ni khng c bt ng sn gii quyt.

Lu : Ch nhng quan h php lut c i tng tranh chp l bt ng sn th mi theo quy nh l To n ni c bt ng sn gii quyt; v n c ti sn l bt ng sn nhng khng c tranh chp hoc c tranh chp nhng khng phi l quan

So tay tham phan

45

QQ945

h php lut chnh cn gii quyt th khng p dng im c khon 1 iu 35 BLTTDS. 1.1.2. Thm quyn ca To n theo s la chn ca nguyn n, ngi yu cu (iu 36 BLTTDS). Khi p dng iu ny cn lu :

V nguyn tc, phi p dng iu 35 BLTTDS xc nh thm quyn. Nu l trng hp bt buc phi tun theo iu 35 BLTTDS th khng chp nhn yu cu la chn To n ca nguyn n. Trng hp php lut c quy nh vic chn To n gii quyt khng i hi phi c bt c mt iu kin no th nguyn n, ngi yu cu c th yu cu To n ni mnh c tr, lm vic, c tr s, hoc ni xy ra s vic gii quyt v To n cn chp nhn yu cu ny.

Trng hp nguyn n, ngi yu cu c quyn la chn nhiu To n, th khi nhn n khi kin, n yu cu, To n phi gii thch cho h bit l ch mt To n trong cc To n c quyn gii quyt h la chn. To n ni h la chn phi yu cu h cam kt trong n khi kin l s khng khi kin hoc khng yu cu ti To n khc.

Trng hp ngi khi kin, ngi yu cu np n nhiu To n khc nhau theo quy nh ca php lut, th To n th l u tin theo thi gian c thm quyn gii quyt. Cc To n khc, nu cha th l th cn c im e khon 1 iu 168 BLTTDS tr li n khi kin, n yu cu. Nu th l, cn c im e khon 1 iu 168 v khon 2 iu 192 BLTTDS ra quyt nh nh ch gii quyt, xa tn trong s th l v tr li n khi kin, n yu cu. Nu ng s np tin tm ng n ph, To n cn c khon 3 iu 193 BLTTDS tr li tin tm ng n ph cho ng s.

1.1.3. Thi hiu khi kin Lu : Xc nh vic khi kin c cn thi hiu khi kin hay khng cn c vo iu 159 BLTTDS, hng dn ti mc 2 Phn IV Ngh quyt s 02/2005/NQ-HTP v bng tng hp thi hiu khi kin quy nh ti cc vn bn php lut chuyn ngnh sau: STT QUAN H TRANH CHP THI HIU KHI KIN

01

Cc tranh chp thng mi

02 nm, k t thi im quyn v li ch hp php b xm phm, tr trng hp sau khi b khiu ni, thng nhn kinh doanh dch v logistics khng nhn c thng bo v vic b kin ti Trng ti hoc Ta n trong thi hn 09 thng k t ngy giao hng (iu 319 Lut TM)

Cc tranh chp v vn ti hng

So tay tham phan 46

QQ945

hi 02 i bi thng h hng, mt mt01 nm k t ngy tr hng hoc l ra phi hng ha vn chuyn theo chng ttr hng cho ngi nhn hng (iu 97 vn chuyn BLHHVN) Hp ng vn chuyn theo chuyn 02 nm, k t ngy ngi khiu ni bit hoc phi bit quyn li ca mnh b xm phm (iu 118 BLHHVN) i bi thng tn tht do hnh02 nm tnh t ngy hnh khch ri tu khch b thng hoc tn hi khc(iu137 BLHHVN) v sc khe i bi thng tn tht do hnh02 nmtnh t ngy l ra hnh khch ri tu khch cht trong thi gian vn(iu 137 BLHHVN) chuyn i bi thng tn tht do hnh02 nm tnh t ngy ngi cht, nhng khch b thng trong qu trnh vnkhng c qu 03 nm, k t ngy ri tu chuyn dn n hu qu hnh khch(iu 137 BLHHVN) cht sau khi ri tu i bi thng mt mt, h hng02 nm tnh t ngy hnh khch ri tu hnh l hoc ngy l ra hnh khch ri tu, ty thuc vo thi im no mun hn. (iu 137 BLHHVN) Hp ng thu tu Hp ng mi gii hng hi Hp ng cu h hng hi Tai nn m va 02 nm, k t ngy chm dt hp ng (iu 142 BLHHVN) 02 nm, k t ngy pht sinh tranh chp (iu 168 BLHHVN) 02 nm, k t ngy kt thc hnh ng cu h (iu 195 BLHHVN) 02 nm, k t ngy xy ra tai nn (iu 211 BLHHVN)

03

04

05

06

07

08 09 10 11 12 13 14

i hon tr s tin bi thng vt01 nm, k t ngy tr tin bi thng qu trch nhim ca mnh (iu 211 BLHHVN) Tn tht chung Hp ng bo him hng hi
47

02 nm, k t ngy xy ra tn tht chung (iu 218 BLHHVN) 02 nm, k t ngy pht sinh tranh chp

So tay tham phan

QQ945

(iu 257 BLHHVN) 15 Hp ng lai dt tu bin Cc tranh chp v vn ti ng thy ni a 16 i bi thng mt mt, h hng01 nm,k t ngy ht thi hn gii quyt hng ha, hnh l k gi, bao gi,yu cu bi thng thit hi (iu 92 Lut i bi thng thit hi lin quanGTTN ) n tnh mng, sc khe Cc loi hp ng v cc quan h php lut khc 17 18 Hp ng bo him 03 nm, k t thi im pht sinh tranh chp (iu 30 Lut KDBH). 02 nm, k t ngy pht sinh tranh chp (iu 183 BLHHVN)

Hp ng trong hat ng kinh02 nm, k t ngy quyn v li ch hp doanh ng st php ca c nhn, c quan, t chc, li ch cng cng, li ch ca c quan nh nc b xm phm (iu 111 Lut ng st v iu 159 BLTTDS) Ngi th hng c quyn khi(03) nm, k t ngy cng c chuyn kin ngi k pht, ngi phtnhng b t chi chp nhn hoc b t chi hnh, ngi bo lnh, ngi chuynthanh ton (iu 78 Lut CCCCN) nhng, ngi chp nhn cng c chuyn nhng i bi thng thit hi xy ra cho02 nm, k t ngy tu bay n a im hnh khch, hnh l, hng ha trongn, ngy tu bay phi n a im n vn ti hng khng hoc t ngy vic vn chuyn b chm dt, ty thuc vo thi im no mun nht (iu 174 Lut HKDDVN ). i bi thng thit hi ca ngi02 nm, k t ngy pht sinh s kin gy th ba mt t lin quan n vnthit hi (iu 186 Lut HKDDVN ). ti hng khng

19

20

21

1.2. Chun b xt x 1.2.1. Thu thp chng c VBQPPL: BLTTDS (cc iu 85, 86, 87, 88, 89, 90, 92, 93 v 173)
So tay tham phan 48

QQ945

Php lnh GTP Ngh nh s 67/2005/N-CP Ngh quyt s 04/2005/NQ-HTP Thng t s 15/2003/TT-BCA(V19) Cng vic chnh v k nng thc hin : Ch khi ng s c yu cu (yu cu ny c th c th hin bng vn bn ring, c th ghi trong bn khai, ghi trong bin bn ghi li khai, bin bn i cht v nu ng s trc tip n To n yu cu th lp bin bn ghi r yu cu ca ng s), th Thm phn mi tin hnh mt hoc mt s bin php thu thp chng c sau:

Ghi li khai ca ng s trong trng hp ng s khng th t vit c; ly li khai ca ngi lm chng, tin hnh i cht gia cc ng s vi nhau.

Vic ly li khai ca ng s, ly li khai ca ngi lm chng, i cht cn thc hin ng quy nh ti cc iu 86, 87 v 88 ca BLTTDS v hng dn ti cc mc 2, 3 v 4 phn IV Ngh quyt s 04/2005/NQ-HTP. i vi vic ly li khai ca ngi lm chng, nu xt thy cn ly li khai ca ngi lm chng bo m cho vic gii quyt v vic dn s c ton din, chnh xc, cng minh, ng php lut th mc d ng s khng c yu cu, Thm phn vn c th ly li khai ca ngi lm chng.

Xem xt, thm nh ti ch: Khi ng s c yu cu xem xt, thm nh ti ch v xt thy c cn c, th Thm phn ra quyt nh tin hnh xem xt, thm nh ti ch. Vic xem xt, thm nh ti ch phi thc hin theo ng quy nh ti iu 89 BLTTDS v hng dn ti mc 5 phn IV Ngh quyt s 04/2005/NQ-HTP. Trng cu gim nh: Thm phn ra quyt nh trng cu gim nh, gim nh b sung, gim nh li nu c s tho thun la chn ca cc bn ng s hoc theo yu cu ca mt hoc cc bn, hoc trng hp chng c b t co l gi mo. Thm phn cn gii thch cho ng s bit v ngha v np tin chi ph gim nh. (iu 90 v iu 91 BLTTDS; mc 6 Phn IV Ngh quyt s 04/2005/NQHTP); Thm phn cn c vo iu 90 BLTTDS, Php lnh GTP, Ngh nh s 67/2005/N-CP ra quyt nh trng cu gim nh. nh gi ti sn: Thm phn ra quyt nh nh gi ti sn theo ng quy nh ti iu 92 BLTTDS v hng dn ti mc 7 phn IV Ngh quyt s 04/2005/NQHTP.

Thm phn cn c mt th k To n gip vic cho Hi ng nh gi ghi bin bn v vic tin hnh nh gi; Trong trng hp c ngi cn tr vic nh gi th Thm phn yu cu i din U ban nhn dn hoc c quan, t chc c bin php can thip, h tr kp thi. Trong trng hp cn thit, Thm phn yu cu lc lng Cnh st bo v
49

So tay tham phan

QQ945

v h tr t php thuc Cng an nhn dn c thm quyn c cc bin php can thip theo quy nh ti Thng t s 15/2003/TT-BCA(V19).

Yu cu c nhn, c quan, t chc cung cp chng c: Ch trong trng hp ng s p dng cc bin php cn thit thu thp chng c m vn khng c c nhn, c quan, t chc cung cp chng c, th mi c quyn lm n yu cu Ta n tin hnh thu thp chng c.Vic yu cu c nhn, c quan, t chc cung cp chng c phi theo ng quy nh ti iu 94 BLTTDS v hng dn ti mc 8 phn IV Ngh quyt s 04/2005/NQ-HTP. V u thc thu thp chng c phi thc hin theo ng quy nh ti iu 93 BLTTDS

Trng hp ng s hoc nhn chng qu xa hoc b m au; ti sn tranh chp mt huyn, tnh khc, th Ta n ang th l v n c th u thc cho To n huyn ni ca ng s, nhn chng hoc ni c ti sn ang tranh chp ly li khai ca ng s, nhn chng hoc xem xt ti sn ; Trong quyt nh u thc thu thp chng c cn tm tt v kin, nu y cc cu hi cn t ra cho ng s hoc nhn chng, hoc nhng yu cu c th v xem xt ti ch ti sn tranh chp; To n c u thc thu thp chng c c th qua li khai ca ng s, nhn chng m thy cn t cc cu hi khc th c quyn t nhng cu hi cn thit.

Thm phn ch c th t mnh tin hnh mt hoc mt s bin php thu thp chng c sau y:

Ly li khai ca ngi lm chng khi xt thy cn thit (khon 1 iu 87 BLTTDS); i cht khi xt thy c mu thun trong cc li khai ca cc ng s (khon 1 iu 88 BLTTDS); nh gi ti sn trong trng hp cc bn tha thun mc gi thp nhm mc ch trn thu hoc gim mc ng n ph (im b khon 1 iu 92 BLTTDS).

Khi ng s cung cp, b sung chng c v v vic m h yu cu To n gii quyt, Thm phn phi lp Bin bn v vic giao nhn chng c vi y ni dung theo quy nh ti khon 2 iu 84 BLTTDS. Khi yu cu ng s giao np b sung chng c cn nu c th nhng chng c cn giao np b sung

1.2.2. Ho gii v cng nhn s tha thun ca cc ng s VBQPPL: BLTTDS (t iu 180 n iu 188) BLDS nm 2005 (iu 128) Ngh quyt s 01/2005/NQ-HTP (mc 7 phn I)
So tay tham phan 50

QQ945

Ngh quyt s 02/2006/NQ-HTP (t mc 2 n mc 7 Phn II) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thm phn phi tin hnh ha gii trong giai on chun b xt x cc ng s tha thun vi nhau v vic gii quyt v n (tr nhng v n dn s khng c ha gii hoc khng tin hnh ha gii c) (iu 180 BLTTDS). Nhng v n khng c ho gii (iu 181 BLTTDS v mc 2 Phn II Ngh quyt s 02/2006/NQ-HTP), cn ch : - Yu cu i bi thng gy thit hi n ti sn ca Nh nc l trng hp ti sn ca Nh nc b thit hi do hnh vi tri php lut, do hp ng v hiu, do vi phm ngha v dn s gy ra v ngi c giao ch s hu i vi ti sn Nh nc c yu cu bi thng - Thm phn cn phn bit: + Trng hp ti sn ca Nh nc c giao cho c quan, t chc, n v v trang qun l, s dng, th khi c yu cu i bi thng thit hi i vi ti sn ny Ta n khng c ha gii cc bn ng s tha thun vi nhau v vic gii quyt v n; + Trng hp ti sn ca Nh nc c u t vo doanh nghip nh nc, gp vn vo cc doanh nghip lin doanh c vn u t nc ngoi ca cc s hu khc theo quy nh ca Lut doanh nghip, Lut u t nc ngoi ti Vit Nam, m doanh nghip c quyn t ch chim hu, s dng hoc nh ot ti sn v chu trch nhim trc Nh nc i vi ti sn trong hot ng sn xut, kinh doanh, th khi c yu cu i bi thng thit hi n ti sn , Ta n tin hnh ha gii cc bn ng s tha thun vi nhau v vic gii quyt v n theo th tc chung. + V n dn s pht sinh t giao dch tri php lut hoc tri o c x hi: Thm phn cn lu l Ta n khng c ha gii v n dn s pht sinh t giao dch tri php lut (giao dch vi phm iu cm ca php lut) hoc tri o c x hi, nu vic ha gii nhm mc ch cc bn tip tc thc hin cc giao dch . Trng hp cc bn ch c tranh chp v vic gii quyt hu qu ca giao dch v hiu do tri php lut hoc tri o c x hi, th Ta n vn tin hnh ha gii cc bn ng s tha thun vi nhau v vic gii quyt hu qu ca giao dch v hiu .

Nhng v n khng tin hnh ho gii c (iu 182 BLTTDS): - B n c triu tp hp l n ln th hai m vn c tnh vng mt; - ng s khng th tham gia ho gii c v c l do chnh ng; - ng s l v hoc chng trong v n ly hn l ngi mt nng lc hnh vi dn s.

Th tc ho gii: To n phi triu tp tt c nhng ngi c lin quan n vic gii quyt v n tham d phin ho gii. Nu vic gii quyt v n c lin quan n tt c cc ng s trong v n m c ng s vng mt, th Thm phn phi hon phin ho gii m li phin ho gii khc c mt tt c cc ng s.
51

So tay tham phan

QQ945

Nu trong v n c nhiu quan h php lut m quan h php lut ny lin quan n ng s ny, quan h php lut kia lin quan n ng s khc v vic gii quyt quan h php lut ch lin quan n cc ng s c mt khng lin n cc ng s vng mt th Thm phn tin hnh ho gii nhng vn c lin quan n cc ng s c mt. To n xem xt cc yu cu c th ca ng s trong v n phi gii quyt tin hnh ho gii tng yu cu theo th t hp l. Khi tin hnh ho gii, ngoi vic tun th thnh phn phin ha gii quy nh ti iu 184 BLTTDS, Thm phn phi ph bin cho cc ng s bit cc quy nh ca php lut c lin quan n vic gii quyt v n cc bn lin h n quyn, ngha v ca mnh m t nguyn tho thun vi nhau v vic gii quyt v n; Thm phn phi gi vai tr trung gian trong vic ha gii cc bn ng s. Trong qu trnh ha gii, Thm phn c th phn tch cho cc bn thy c ni dung v vic, nguyn nhn dn n tranh chp, cc quy nh c lin quan n ni dung tranh chp cc bn thy c phn ng, phn sai ca mnh, t chia s thit hi, nu c, i n tha thun vi nhau nhng vn cn tranh chp, vng mc. Khi gii thch, Thm phn cn c thi khch quan, v t, khng p t v tuyt i khng c tit l ng li xt x. Thm phn cn ra quyt nh cng nhn s tha thun ca cc ng s nu cc ng s tha thun c vi nhau v vic gii quyt v n. Ht thi hn by ngy, k t ngy lp bin bn ho gii thnh m khng c ng s no thay i kin v s tho thun , th v nguyn tc chung Thm phn ch tr phin ho gii ra quyt nh cng nhn s tho thun ca cc ng s. Nu v tr ngi khch quan m Thm phn khng ra quyt nh c, th Chnh n To n phn cng mt Thm phn khc ra quyt nh cng nhn s tho thun ca cc ng s. Quyt nh cng nhn s tha thun ca cc ng s c hiu lc php lut ngay sau khi c ban hnh v khng b khng co, khng ngh theo th tc phc thm. Thm phn ch ra quyt nh cng nhn s tho thun ca cc ng s, nu cc ng s tho thun c vi nhau v vic gii quyt ton b v n (cc quan h php lut, cc yu cu ca cc ng s trong v n) v c v n ph. Trong trng hp cc ng s tho thun c vi nhau v vic gii quyt ton b v n nhng khng tho thun c vi nhau v trch nhim phi chu n ph hoc mc n ph, th To n khng cng nhn s tho thun ca cc ng s m tin hnh m phin to xt x v n. Trong trng hp cc ng s ch tho thun c vi nhau v vic gii quyt mt phn v n, cn phn khc khng tho thun c, th To n ghi nhng vn m cc ng s tho thun c v nhng vn khng tho thun c vo bin bn ho gii theo quy nh ti khon 1 iu 186 BLTTDS v tin hnh ra quyt nh a v n ra xt x, tr trng hp c cn c tm nh ch hoc nh ch vic gii quyt v n. Trong mt v n c nhiu ng s, m c ng s vng mt trong phin ha gii, nhng cc ng s c mt vn ng tin hnh ha gii v vic ha gii khng nh hng n quyn, ngha v ca ng s vng mt th Thm phn tin hnh ha gii gia cc ng s c mt. Trong trng hp cc bn ng s c
52

So tay tham phan

QQ945

mt tha thun c vi nhau v vic gii quyt v n th tha thun ch c gi tr i vi nhng ngi c mt v c Thm phn ra quyt nh cng nhn s tha thun ca cc ng s nu khng nh hng n quyn, ngha v ca ng s vng mt. Trong trng hp tha thun ca h nh hng n quyn, ngha v ca ng s vng mt th tha thun ny ch c gi tr v c Thm phn ra quyt nh cng nhn s tha thun ca cc ng s nu c ng s vng mt ti phin ha gii ng bng vn bn. (khon 3 iu 187 BLTTDS) 1.2.3. p dng cc bin php khn cp tm thi Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thm phn cn p dng cc bin php khn cp tm thi (nu c yu cu v c cn c) hoc khng c yu cu ca ng s nhng theo quy nh ca php lut th Thm phn cn phi p dng bin php khn cp tm thi.

To n c th t ra quyt nh p dng cc bin php khn cp tm thi nu c cc iu kin do BLTTDS quy nh, ngay c khi khng c yu cu ca ng s trong cc trng hp sau: + Giao ngi cha thnh nin cho c nhn hoc t chc trng nom, nui dng, chm sc, gio dc (iu 103 BLTTDS). + Buc thc hin trc mt phn ngha v cp dng, mt phn ngha v bi thng thit hi do tnh mng, sc khe b xm phm (iu 105 BLTTDS). + Buc ngi s dng lao ng tm ng tin lng, tin cng, tin bi thng, tr cp tai nn lao ng hoc bnh ngh nghip cho ngi lao ng (khon 4 iu 102 v iu 106 BLTTDS). + Tm nh ch vic thi hnh quyt nh sa thi ngi lao ng (iu 107 BLTTDS).

Khi Ta n t p dng cc bin php khn cp tm thi th Ta n phi thc hin ng hng dn ti mc 3 Ngh quyt s 02/2005/NQ-HTP. - To n khng c t mnh ra quyt nh p dng cc bin php khn cp tm thi quy nh t khon 6 n khon 13 iu 102 BLTTDS, m ch c p dng cc bin php khn cp tm thi ny khi c n yu cu ca ng s. i vi trng hp phi thc hin bin php m bo th ch khi ng s thc hin bin php m bo, To n mi ra quyt nh p dng bin php khn cp tm thi khi xt thy cn thit v c cn c. - Quyt nh p dng bin khn cp tm thi trc khi th l v n phi tun theo mu quyt nh c hng dn ti Ngh quyt s 02/2005/NQ-HTP. Vic p dng bin khn cp tm thi trc khi th l v n ch p dng trong tnh th khn cp, cn bo v ngay bng chng, ngn chn hu qu nghim trng c thxy ra. Ngi yu cu p dng bin php khn cp trong trng hp ny ng thi phi np ngay n khi kin cho To n.

Thm quyn quyt nh p dng, thay i, hu b bin php khn cp tm thi trc khi m phin to do mt Thm phn xem xt, quyt nh; ti phin to do HXX xem xt, quyt nh.

So tay tham phan

53

QQ945

Trong thi hn ba ngy k t ngy nhn n yu cu p dng cc bin php khn cp tm thi quy nh ti khon 1 iu 99 BLTTDS (n yu cu phi theo ng quy nh ti iu 117 BLTTDS): - Nu ngi yu cu khng phi thc hin bin php bo m hoc ngay sau khi ngi thc hin bin php bo m quy nh ti iu 120 BLTTDS, Thm phn c phn cng gii quyt v n phi ra ngay quyt nh p dng bin php khn cp tm thi; trng hp khng chp nhn yu cu th phi thng bo bng vn bn v nu r l do cho ngi yu cu bit. - Nu ti phin to th HXX xem xt ra quyt nh p dng bin php khn cp tm thi ngay hoc sau khi ngi yu cu thc hin xong bin php bo m quy nh ti iu 120 BLTTDS, nu khng chp nhn HXX khng phi ra quyt nh, ch thng bo cng khai ti phin to nu r l do v ghi vo bin bn phin to. - Trng hp ng s cn c khong thi gian thc hin bin php m bo, th thi gian thc hin bin php m bo c bt u t thi im HXX ra quyt nh buc thc hin bin php m bo cho n khi HXX vo phng ngh n. Trong khong thi gian ny, ngi yu cu p dng bin php khn cp tm thi phi xut trnh c bin lai np tin, kim kh qu, qu hoc giy t c gi tr khc (s ...) chng minh rng thc hin xong bin php m bo.

Khi yu cu thc hin bin php m bo p dng cc bin php khn cp tm thi, Thm phn v HXX cn lu : - Cc trng hp phi thc hin bin php m bo khi yu cu p dng bin php khn cp tm thi l: + K bin ti sn ang tranh chp (khon 6 iu 102 BLTTDS); + Cm chuyn dch quyn v ti sn i vi ti sn ang tranh chp (khon 7 iu 102 BLTTDS); + Cm thay i hin trng ti sn ang c tranh chp (khon 8 iu 102 BLTTDS); + Phong ta ti khon ti ngn hng, t chc tn dng khc, kho bc nh nc, phong ta ti sn ni gi gi (khon 10 iu 102 BLTTDS); + Phong ta ti sn ca ngi c ngha v (khon 11 iu 102 BLTTDS). - Nu Thm phn hoc HXX (nu ti phin ta) chp nhn n yu cu p dng mt trong cc bin php khn cp tm thi quy nh ti cc khon 6, 7, 8, 10 v 11 iu 102 BLTTDS th Thm phn hoc HXX phi buc ngi yu cu gi mt khon tin, kim kh qu, qu hoc giy t c gi tng ng vi ngha v ti sn m ngi c ngha v phi thc hin. - Trong trng hp thc hin bin php m bo vo ngy l hoc ngy ngh th To n ch nhn tin ng Vit Nam v phi tun theo cc th tc sau: + + To n yu cu th qu ca Ta n n tr s ta n; Ta n mi thm ngi lm chng;

So tay tham phan

54

QQ945

+ Ngi gi tin cng th qu To n giao nhn tng loi tin, Thm phn lp bin bn giao nhn v nim phong, ghi y c th v m t ng thc trng vic giao nhn v nim phong vo bin bn ; + Gi, nim phong tin v phi p dng cc bin php cn thit bo qun trong thi gian gi gi ti To n ; + Thm phn yu cu ngi gi, th qu To n, ngi lm chng phi c mt vo ngy lm vic tip theo sau khi kt thc ngy l hoc ngy ngh m nim phong v giao nhn li tin; + Vo ngy lm vic tip theo sau khi kt thc ngy l hoc ngy ngh, nhng ngi c mt khi nim phong cng chng kin vic m nim phong. Th qu cng ngi gi giao nhn li tng loi tin theo bin bn giao nhn v nim phong. Thm phn phi lp bin bn m nim phong v giao nhn li. + Ngi phi thc hin bin php m bo mang khon tin n gi vo ti khon phong ta ti ngn hng di s gim st ca th qu To n. Th qu To n yu cu ngn hng giao cho mnh chng t v vic nhn khon tin vo ti khon phong ta ti ngn hng v np cho Thm phn lu vo h s v n. - Trng hp ngi phi thc hin bin php m bo khng n c To n th Thm phn mi thm ngi lm chng n To n chng kin vic m nim phong v giao trch nhim cho th qu To n thc hin vic gi tin vo ti khon phong ta ti ngn hng. Thm phn phi lp bin bn m nim phong nu r vic vng mt ca ngi phi thc hin bin php m bo, v sau giao trch nhim cho th qu To n thc hin vic gi tin. - Ngi phi thc hin bin php m bo phi chu trch nhim v hnh vi khng thc hin yu cu ca To n. - Vic nim phong v m nim phong phi c tin hnh theo quy nh ca php lut. Bin bn giao nhn v nim phong, bin bn m nim phong v giao nhn li phi c lp thnh hai bn c ch k ca Thm phn, ngi gi, th qu To n v ngi lm chng. Mt bn c giao cho ngi gi v mt bn lu vo h s v n. - Thm phn hoc HXX phi d kin v tm tnh (tng i) thit hi thc t c th xy ra (ty thuc vo bin php khn cp tm thi c p dng) v cn tun theo cc th tc sau: + ngh ngi yu cu d kin v tm tnh thit hi thc t c th xy ra; hi kin ngi b p dng bin php khn cp tm thi v d kin v tm tnh ny; + D kin v tm tnh thit hi thc t c th xy ra phi c lm thnh vn bn, nu r cc khon, mc thit hi c th xy ra, cn c v c s ca vic tm tnh ny (nu ti phin ta th ch ghi vo bin bn phin ta (BBPT)). + Vic tm tnh ny phi cn c vo cc quy nh ca php lut c lin quan n nh khon tin, kim kh qu, qu hoc giy t c gi khc m ngi yu cu phi np khi thc hin bin php m bo.

So tay tham phan

55

QQ945

+ Khon tin, kim kh qu, qu hoc giy t c gi khc phi c gi vo ti khon phong ta ti ngn hng ni c tr s ca To n ra quyt nh p dng bin php khn cp tm thi. + Nu ni c tr s To n c nhiu ngn hng th ngi phi thc hin bin php m bo c la chn mt ngn hng trong s cc ngn hng v thng bo tn, a ch ca ngn hng cho To n bit. + Nu ngi phi thc hin bin php m bo c ti khon, tin, kim kh qu, qu hoc giy t c gi khc gi ti ngn hng ni c tr s ca To n ra quyt nh p dng bin php khn cp tm thi, th h c th ngh To n yu cu ngn hng phong ta mt phn ti khon hoc mt phn tin, kim kh qu, qu hoc giy t c gi khc tng ng vi ngha v ti sn ca h.

Quyt nh p dng bin php khn cp tm thi c ghi ngay trong quyt nh ca bn n, khng cn phi ra quyt nh c lp v vic p dng bin php khn cp tm thi. [TNT1] Trong thi hn 48 gi, k t thi im nhn c n yu cu p dng bin php khn cp tm thi quy nh ti khon 2 iu 99 BLTTDS, Thm phn phi xem xt v ra quyt nh p dng bin php khn cp tm thi; nu khng chp nhn yu cu th phi thng bo bng vn bn v nu r l do cho ngi yu cu bit. Trong trng hp khn cp (khon 2 iu 99 BLTTDS), trc khi th l v n, m ng s yu cu To n p dng bin php khn cp tm thi, th sau khi nhn n yu cu vi n khi kin v chng c km theo, Chnh n To n ch nh ngay mt Thm phn th l v gii quyt n yu cu. Nu n yu cu c nhn ngoi gi lm vic (c trong ngy ngh), th cn b tip nhn n phi bo ngay vi Chnh n To n v Chnh n phi ch nh ngay mt Thm phn th l gii quyt.

Ch c ra quyt nh p dng mt hoc mt s bin php khn cp tm thi quy nh ti khon 6, 7, 8, iu 102 BLTTDS i vi ti sn ang tranh chp. Do , Thm phn hoc HXX phi xc nh ti sn c phi l ti sn cc bn ang tranh chp hay khng. Khi quyt nh p dng mt hoc cc bin php khn cp tm thi quy nh ti cc khon 10 v 11 iu 102 BLTTDS, nu ngi yu cu yu cu To n phong ta ti khon hoc ti sn: - C gi tr thp hn ngha v ti sn m ngi b p dng bin php khn cp tm thi c ngha v thc hin, th To n ch c phong ta ti khon, ti sn c gi tr t mc yu cu tr xung; - m bo ngha v ti sn m ngi b p dng bin php khn cp tm thi c ngha v phi thc hin theo n khi kin, th To n ch c phong ta ti khon, ti sn c gi tr tng ng vi ngha v ti sn tr xung; - Nu ti sn b yu cu phong ta l ti sn khng th phn chia c (khng th phong ta mt phn ti sn) v c gi tr cao hn ngha v ti sn m ngi b p dng bin php khn cp tm thi phi thc hin theo n khi kin, th To n phi gii thch cho ngi yu cu bit h thay i ni dung n yu cu p dng

So tay tham phan

56

QQ945

bin php khn cp tm thi ph hp. Nu h vn gi nguyn n yu cu, To n cn c vo khon 4 iu 117 BLTTDS, khng chp nhn n yu cu.

To n ra quyt nh p dng bin php khn cp tm thi quy nh ti cc khon 1, 2, 3, 4 v 5 iu 102 BLTTDS trong trng hp ng s khng c yu cu p dng bin php khn cp tm thi. Vic thay i, p dng b sung hoc hu b bin php khn cp tm thi c thc hin theo quy nh ti iu 117, iu 121 v iu 122 BLTTDS.Cn ch mt s im: - Trng hp ngi yu cu p dng bin php khn cp tm thi c n yu cu To n thay i bin php khn cp tm thi c li cho b n th To n cn chp nhn ngay. Trng hp ny, nu Ta n xt thy yu cu p dng bin php khn cp tm thi ca h l ng, khng gy thit hi cho ngi b p dng hoc cho ngi th ba, th khi quyt nh thay i bin php khn cp tm thi, To n cho php h nhn li mt phn hoc ton b kim kh qu, qu, giy t c gi khc hoc s tin m bo m h gi gi ti ngn hng theo quyt nh ca To n. - Trng hp ngi yu cu p dng bin php khn cp tm thi c n xin b sung bin php bin php khn cp tm thi khc hoc c n xin thay i bin php bin php khn cp tm thi m vic thay i l khng c li cho b n, To n cn yu cu h trnh by r l do thay i, v phi cung cp cc ti liu cn thit chng minh cho yu cu ca mnh l chnh ng.

Khi thi hnh mt s quy nh ti iu 122 BLTTDS cn ch : - Nu bn yu cu p dng bin php khn cp tm thi c n yu cu To n hy b bin php khn cp tm thi, To n cn chp nhn ngay n yu cu ca h. Trng hp ny, nu Ta n xt thy yu cu p dng bin php khn cp tm thi ca h l ng th khi quyt nh hy b bin php khn cp tm thi To n quyt nh cho h c nhn li ton b s tin m bo m h gi gi ti ngn hng theo quyt nh ca To n. - Trong trng hp vic yu cu p dng bin php khn cp tm thi l khng ng, gy thit hi cho ngi b p dng bin php khn cp tm thi, cho ngi th ba, nhng ngi b thit hi khng c yu cu bi thng th To n quyt nh cho ngi yu cu p dng bin php khn cp tm thi c ly li ton b s tin m bo h gi gi ti ngn hng theo quyt nh ca To n. - Trng hp vic yu cu p dng bin php khn cp tm thi l khng ng, c gy thit hi cho ngi ngi b p dng bin php khn cp tm thi, hoc cho ngi th ba, m ngi b gy thit hi c yu cu bi thng vi s tin thp hn s tin m bo c gi gi ti ngn hng theo quyt nh ca To n, th To n quyt nh cho h c ly li s tin vt qu mc ngi b gy thit hi yu cu bi thng.

Quyt nh p dng, thay i, hy b bin php khn cp tm thi c hiu lc thi hnh ngay. To n phi gi ngay quyt nh ny cho c nhn, c quan, t chc c lin quan, c quan thi hnh n dn s c thm quyn v Vin kim st cng cp. C quan thi hnh n chu trch nhim thi hnh cc quyt nh ny.
57

So tay tham phan

QQ945

Gii quyt khiu ni, kin ngh v quyt nh p dng, thay i, hy b hoc khng p dng, thay i, hy b bin php khn cp tm thi, cn lu : - Trong thi hn 03 ngy lm vic k t ngy nhn c khiu ni ca ng s, kin ngh ca Vin kim st v quyt nh p dng, thay i, hy b bin php khn cp tm thi hoc v vic Thm phn khng ra quyt nh p dng, thay i, hy b bin php khn cp tm thi, Chnh n To n phi xem xt, gii quyt khiu ni, kin ngh v ra mt trong cc quyt nh sau y: + Khng chp nhn n khiu ni ca ng s, kin ngh ca Vin kim st nu khiu ni, kin ngh khng c cn c; + Chp nhn n khiu ni ca ng s, kin ngh ca Vin kim st, nu khiu ni, kin ngh c cn c. Chnh n To n giao cho Thm phn ra quyt nh b khiu ni, kin ngh ra quyt nh thay i, p dng b sung hoc hy b bin php khn cp tm thi c p dng. - Quyt nh gii quyt khiu ni, kin ngh ca Chnh n phi tun theo quy nh ti khon 2 iu 123 BLTTDS v l quyt nh cui cng. - Nu trc khi m phin ta, Thm phn ra quyt nh p dng, thay i, hy b bin php khn cp tm thi hoc khng p dng, thay i, hy b bin php khn cp tm thi m ng s c khiu ni, Vin kim st c khin ngh, th theo quy nh ti iu 124 BLTTDS, ch c Chnh n To n ang gii quyt v n mi c thm quyn xem xt, gii quyt khiu ni, kin ngh . - Nu ti phin ta m ng s, Vin kim st c yu cu gii quyt khiu ni, kin ngh th HXX khng chp nhn v gii thch cho ng s bit l h c quyn yu cu HXX thay i, p dng b sung bin php khn cp tm thi, hy b bin php khn cp tm thi c p dng hoc ra quyt nh p dng bin php khn cp tm thi theo quy nh chung ca BLTTDS v hng dn ti Ngh quyt s 02/2005/NQ-HTP. - Nu ng s c khiu ni, Vin kim st c kin ngh v quyt nh p dng, thay i, hy b bin php khn cp tm thi ca HXX hoc vic HXX khng ra quyt nh p dng, thay i, hy b bin php khn cp tm thi ti phin ta, th HXX xem xt, tho lun v thng qua ti phng x n. - Trng hp HXX khng chp nhn khiu ni, kin ngh th khng phi ra quyt nh bng vn bn, nhng phi thng bo cng khai ti phin ta vic khng chp nhn, nu r l do v phi ghi vo BBPT. - Trng hp HXX chp nhn khiu ni, kin ngh th phi ra quyt nh bng vn bn. To n phi gi hoc cp ngay quyt nh ny cho ngi khiu ni, kin ngh theo quy nh ti khon 2 iu 123 BLTTDS. Quyt nh gii quyt khiu ni, kin ngh ca HXX l quyt nh cui cng.

V thi hn thc hin bin php m bo cn ch : - Giai on t khi th l n trc khi m phin ta, thi hn thc hin bin php m bo l 02 ngy lm vic, k t thi im To n ra quyt nh buc thc hin bin php m bo. Trng hp c l do chnh ng th c th di hn, nhng phi thc hin trc ngy m phin ta.

So tay tham phan

58

QQ945

[TNT1]im ny khng ph hp v NQ 02/2005 c mu 2b v p dng BPKCTT dnh cho HXX. ngh xem li 1.2.4. Nghin cu, nh gi chng c Cng vic chnh v k nng thc hin: Khi xc nh chng c, Thm phn cn ch :

Cc ti liu vit phi l bn chnh hoc bn sao c cng chng, chng thc hp php hoc do c quan, t chc c thm quyn cung cp, xc nhn; (tiu mc 2.1, mc 2 Phn II Ngh quyt s 04/2005/NQ-HTP); Cc ti liu nghe c, nhn c phi c xut trnh km theo vn bn xc nhn xut x ca ti liu hoc vn bn lin quan v vic thu m, thu hnh. Cc ti liu ny c th l bng ghi m, a ghi m, bng ghi hnh, a ghi hnh, phim, nh Nu ng s khng xut trnh cc vn bn nu trn, th ti liu nghe c, nhn c m ng s giao np khng c coi l chng c (tiu mc 2.2, mc 2 Phn II Ngh quyt s 04/2005/NQ-HTP) Vt chng phi l hin vt gc lin quan n v vic dn s; nu khng phi l hin vt gc hoc khng lin quan n v vic th khng phi l chng c trong v vic dn s (tiu mc 2.3, mc 2 Phn II Ngh quyt s 04/2005/NQ-HTP); ng s giao np cho Ta n chng c bng ting dn tc hoc ting nc ngoi phi km theo bn dch sang ting Vit, c cng chng, chng thc hp php.

1.2.5. Cc quyt nh trong giai on chun b xt x Trong giai on chun b xt x, ty tng trng hp Thm phn cn ra mt trong cc quyt nh sau:

Cng nhn s tho thun ca cc ng s (ho gii thnh). Tm nh ch gii quyt v n. nh ch gii quyt v n. Quyt nh a v n ra xt x

1.2.5.1. Tm nh ch gii quyt v n Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thm phn cn ra quyt nh tm nh ch gii quyt v n nu c cn c quy nh ti iu 189 BLTTDS v iu 27 Lut PS. iu 27 Lut PS quy nh: K t ngy Ta n th l n yu cu m th tc ph sn, vic gii quyt cc yu cu sau y i doanh nghip, hp tc x lm vo tnh trng ph sn thc hin ngha v v ti sn phi tm nh ch: - Thi hnh n dn s v ti sn m doanh nghip, hp tc x l ngi phi thi hnh n; Gii quyt v n i doanh nghip, hp tc x thc hin ngha v v ti sn; - X l ti sn m bo ca doanh nghip, hp tc x i vi ch n c bo m, tr trng hp c Ta n cho php.

So tay tham phan

59

QQ945

Do , khi Ta n th l n yu cu m th tc ph sn i vi doanh nghip, hp tc x m doanh nghip, hp tc x l mt bn ng s ca v n th Thm phn cn c vo iu 27 Lut PS v khon 5 iu 189 BLTTDS ra quyt nh tm nh ch gii quyt v n. i vi quyt nh tm nh ch gii quyt v n th trong thi hn 5 ngy lm vic k t ngy ra quyt nh, Thm phn phi gi quyt nh cho ng s v Vin kim st cng cp.

1.2.5.2. nh ch gii quyt v n Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thm phn phi ra quyt nh nh ch gii quyt v n nu c cc cn c quy nh ti iu 192 BLTTDS v iu 57 Lut PS Khon 2 iu 57 Lut PS quy nh: K t ngy Ta n ra quyt nh m th tc ph sn, vic gii quyt v n c lin quan n ngha v ti sn m doanh nghip, hp tc x l mt bn ng s trong v n phi b nh ch. Ta n ra quyt nh nh ch vic gii quyt v n phi chuyn h s v n cho Ta n ang tin hnh th tc ph sn gii quyt. Do , khi c Ta n ra quyt nh m th tc ph sn i vi doanh nghip, hp tc x m doanh nghip, hp tc x l mt bn ng s ca v n th Thm phn cn c vo im g khon 1 iu 192 BLTTDS v khon 2 iu 57 Lut PS ra quyt nh nh ch gii quyt v n v chuyn h s v n cho Ta n ang tin hnh th tc ph sn gii quyt. i vi quyt nh nh ch gii quyt v n th trong thi hn nm ngy lm vic, k t ngy ra quyt nh, To n phi gi quyt nh cho ng s v Vin kim st cng cp.

1.2.5.3. Quyt nh a v n ra xt x Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thm phn ra quyt nh a v n ra xt x bo m c v hnh thc v ni dung theo ng quy nh ca BLTTDS v vn bn hng dn. khng phi hon phin ta v bo m ng quy nh ca BLTTDS trong trng hp HTND c phn cng tham gia xt x khng th tip tc tham gia xt x c sau khi c quyt nh a v n ra xt x, th ng thi vi vic phn cng HTND chnh thc, cn phn cng HTND d khuyt v cng ghi tn HTND d khuyt vo quyt nh a v n ra xt x. Thm phn giao quyt nh a v n ra xt x cho b phn chc nng ca Ta n gi cho ng s v Vin kim st cng cp sau khi ra quyt nh. Trong thi hn mt thng, k t ngy c quyt nh a v n ra xt x, Ta n cp s thm phi m phin to; trong trng hp c l do chnh ng th thi hn ny l hai thng.

1.3. Phin ta s thm 1.3.1. Quy nh chung v phin ta s thm Cng vic chnh v k nng thc hin
So tay tham phan 60

QQ945

Phin ta s thm phi c tin hnh ng thi gian, a im c ghi trong quyt nh a v n ra xt x hoc trong giy bo m li phin ta trong trng hp phi hon phin ta. Trong trng hp HXX quyt nh hon phin ta theo quy nh ti khon 2 iu 51, khon 2 iu 72, cc iu 199, 200, 201, 203, 204, 205 206, 207, 215 v khon 4 iu 230 ca BLTTDS th thi hn hon phin ta s thm khng qu 30 (ba mi) ngy, k t ngy HXX ra quyt nh hon phin ta. (iu 280 BLTTDS v mc 3 Phn III Ngh quyt s 02/2006/NQ-HTP) BBPT phi ghi y ni dung quy nh ti khon 1 iu 211 BLTTDS. Sau khi kt thc phin ta, Th k Ta n phi t mnh kim tra li BBPT sa cha nhng im khng chnh xc. Ch ta phin ta phi kim tra bin bn v cng vi Th k Ta n k vo BBPT. (iu 211 BLTTDS v mc 4 Phn III Ngh quyt s 02/2006/NQ-HTP).

1.3.2 Th tc bt u phin ta Cng vic chnh v k nng thc hin:

Trc khi khai mc phin ta, Th k Ta n ph bin ni quy phin ta, kim tra s c mt ca nhng ngi c triu tp tham gia phin ta, nu c ngi vng mt th phi lm r l do. (iu 212 BLTTDS). Cn yu cu mi ngi trong phng ng dy khi HXX vo phng x n, Thm phn - ch ta phin ta khai mc phin ta v c quyt nh a v n ra xt x. (khon 4 iu 212 v khon 1 iu 213 BLTTDS). Sau khi c xong quyt nh a v n ra xt x, Thm phn ch ta phin ta ngh mi ngi ngi xung v Th k Ta n bo co danh sch nhng ngi tham gia phin ta; nu c ngi vng mt th nu r l do. (iu 213 BLTTDS). Thm phn - ch ta phin ta kim tra cn cc ca cc ng s, ph bin quyn v ngha v ca h v nhng ngi tham gia t tng khc (theo quy nh ti cc iu tng ng ti Chng VI BLTTDS). Gii quyt yu cu thay i ngi tin hnh t tng, ngi gim nh, ngi phin dch. Xem xt, quyt nh vic hon phin ta khi c ngi vng mt. Xem xt quyt nh p dng nhng bin php cn thit nhng ngi lm chng, ng s khng nghe c li khai ca nhau v tip xc vi nhng ngi c lin quan.

1.3.3. Cng nhn s tha thun ca ng s ti phin ta Cng vic chnh v k nng thc hin: BLTTDS khng quy nh vic ha gii gia cc ng s l bt buc ti phin ta s thm. Tuy nhin, do tm quan trng ca ha gii, trong th tc hi ti phin ta s thm, ch ta phin ta phi hi cc bn ng s c tha thun c vi nhau v vic gii quyt v n hay khng. Trong trng hp cc ng s tha thun c vi nhau v vic gii quyt v n v tha thun ca h l t nguyn, khng tri php lut hoc o c x hi th HXX ra quyt nh cng nhn s tha thun ca cc ng s v vic gii quyt v n. Quyt nh ny c hiu lc php lut ngay, cc ng s
So tay tham phan 61

QQ945

khng c quyn khng co, Vin kim st khng c quyn khng ngh theo th tc phc thm. (iu 220 BLTTDS). 1.3.4. Hi cc ng s v yu cu ca h Cng vic chnh v k nng thc hin:

HXX chp nhn vic thay i, b sung yu cu ca ng s, nu vic thay i, b sung yu cu ca h khng vt qu yu cu khi kin ban u. (khon 1 iu 218 BLTTDS). Trong trng hp ng s rt mt phn hoc ton b yu cu ca mnh v vic rt yu cu l t nguyn th HXX chp nhn v nh ch xt x i vi phn yu cu hoc ton b yu cu ng s rt. (khon 2 iu 218 BLTTDS v mc 6 Phn III Ngh quyt s 02/2006/NQ-HTP). Trng hp nguyn n rt ton b yu cu khi kin, nhng b n vn gi nguyn yu cu phn t th b n tr thnh nguyn n v nguyn n tr thnh b n. (iu 219 BLTTDS v mc 7 Phn III Ngh quyt s 02/2006/NQ-HTP). Trng hp nguyn n rt ton b yu cu khi kin, b n rt ton b yu cu phn t, nhng ngi c quyn li, ngha v lin quan vn gi nguyn yu cu c lp th ngi c quyn li, ngha v lin quan tr thnh nguyn n, ngi c ngha v i vi yu cu c lp tr thnh b n. (khon 2 iu 219 BLTTDS v mc 7 Phn III Ngh quyt s 02/2006/NQ-HTP).

1.3.5. Nghe li trnh by ca cc ng s Cng vic chnh v k nng thc hin:

Ch to phin ta hi nguyn n trc, sau l b n v ngi c quyn li, ngha v lin quan c yu cu c lp v vic c thay i, b sung, rt mt phn hoc ton b yu cu khi kin (i vi nguyn n), yu cu phn t (i vi b n), yu cu c lp (ngi c quyn li, ngha v lin quan c yu cu c lp) hay khng. (iu 217 BLTTDS). Nghe li trnh by ca cc ng s v cc yu cu ca h theo trnh t quy nh ti cc iu 221, 223, 224, 225 v 226 BLTTDS. HXX cng b cc ti liu ca v n, nghe bng ghi m, a ghi m, xem bng ghi hnh, a ghi hnh hoc c th cng vi cc ng s n xem ti ch nhng vt chng khng th a n phin to c trong cc trng hp quy nh ti cc iu 227, 228 v 229 BLTTDS, tr trng hp quy nh ti khon 2 iu 227 BLTTDS. Ch to phin to yu cu ngi gim nh trnh by kt lun v vn c giao gim nh. Trong trng hp ngi gim nh khng c mt ti phin to th ch to phin to cng b kt lun gim nh. (iu 230 BLTTDS). Ch to phin to hi ngi lm chng theo quy nh ti iu 226 BLTTDS. Kt thc vic xt hi ti phin to nu thy cc tnh tit ca v n c xem xt y , sau khi ch to phin to hi Kim st vin, ng s, ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s v nhng ngi tham gia t tng khc m h khng c yu cu hi g thm. Nu c ngi yu cu v xt thy yu cu l c cn c th ch to tip tc vic hi. (iu 231 BLTTDS)
62

So tay tham phan

QQ945

1.3.6. Hi tng ng s, tng vn Cng vic chnh v k nng thc hin:

Ch to phin to hi trc ri n HTND, sau n ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s, ng s v nhng ngi tham gia t tng khc; trng hp c Kim st vin tham gia phin to th Kim st vin hi sau ng s. (iu 222 BLTTDS). Trng hp c nhiu nguyn n th hi ring tng nguyn n; ch hi nhng vn m ngi bo v quyn v li ch hp php ca nguyn n hoc nguyn n trnh by cha r, c mu thun vi nhau hoc mu thun vi li khai trc . (iu 223 BLTTDS).

1.3.7. Tranh lun ti phin ta Cng vic chnh v k nng thc hin:

Khng c hn ch thi gian tranh lun, nhng c quyn ct nhng kin khng c lin quan n v n. (iu 233 BLTTDS). Sau khi nhng ngi tham gia t tng pht biu tranh lun v i p xong, ch to phin to ngh Kim st vin pht biu kin v vic gii quyt v n. (iu 234 BLTTDS). Qua tranh lun, nu xt thy c tnh tit ca v n cha c xem xt, vic xem xt cha c y hoc cn phi xem xt thm chng c th HXX quyt nh tr li vic hi, khi hi xong phi tip tc tranh lun. (iu 235 BLTTDS).

1.3.8. Ngh n Cng vic chnh v k nng thc hin:

Cc thnh vin ca HXX phi gii quyt tt c cc vn ca v n bng cch biu quyt theo a s v tng vn . HTND biu quyt trc, Thm phn biu quyt sau cng. Ngi c kin thiu s c quyn trnh by kin bng vn bn v c a vo h s v n. Khi ngh n ch c cn c vo ti liu, chng c c kim tra, xem xt ti phin to, kt qu hi ti phin to v xem xt y kin ca nhng ngi tham gia t tng, Kim st vin. Khi ngh n phi c bin bn ghi li kin tho lun v quyt nh ca HXX. Bin bn ny phi c cc thnh vin HXX k tn ti phng ngh n trc khi tuyn n. Trng hp v n c nhiu tnh tit phc tp, i hi thi gian ngh n di, HXX quyt nh thi gian ngh n nhng khng qu 5 ngy lm vic, k t khi kt thc tranh lun ti phin to. HXX phi thng bo cho nhng ngi c mt ti phin to v ngi tham gia t tng vng mt ti phin to bit ngy, gi v a im tuyn n; nu c ngi tham gia t tng vng mt th HXX vn tin hnh tuyn n.

1.3.7. Tranh lun ti phin ta Cng vic chnh v k nng thc hin:
So tay tham phan 63

QQ945

Khng c hn ch thi gian tranh lun, nhng c quyn ct nhng kin khng c lin quan n v n. (iu 233 BLTTDS). Sau khi nhng ngi tham gia t tng pht biu tranh lun v i p xong, ch to phin to ngh Kim st vin pht biu kin v vic gii quyt v n. (iu 234 BLTTDS). Qua tranh lun, nu xt thy c tnh tit ca v n cha c xem xt, vic xem xt cha c y hoc cn phi xem xt thm chng c th HXX quyt nh tr li vic hi, khi hi xong phi tip tc tranh lun. (iu 235 BLTTDS).

1.3.8. Ngh n Cng vic chnh v k nng thc hin:

Cc thnh vin ca HXX phi gii quyt tt c cc vn ca v n bng cch biu quyt theo a s v tng vn . HTND biu quyt trc, Thm phn biu quyt sau cng. Ngi c kin thiu s c quyn trnh by kin bng vn bn v c a vo h s v n. Khi ngh n ch c cn c vo ti liu, chng c c kim tra, xem xt ti phin to, kt qu hi ti phin to v xem xt y kin ca nhng ngi tham gia t tng, Kim st vin. Khi ngh n phi c bin bn ghi li kin tho lun v quyt nh ca HXX. Bin bn ny phi c cc thnh vin HXX k tn ti phng ngh n trc khi tuyn n. Trng hp v n c nhiu tnh tit phc tp, i hi thi gian ngh n di, HXX quyt nh thi gian ngh n nhng khng qu 5 ngy lm vic, k t khi kt thc tranh lun ti phin to. HXX phi thng bo cho nhng ngi c mt ti phin to v ngi tham gia t tng vng mt ti phin to bit ngy, gi v a im tuyn n; nu c ngi tham gia t tng vng mt th HXX vn tin hnh tuyn n.

1.3.9. Cng vic sau phin to Cng vic chnh v k nng thc hin:

Sau khi tuyn n xong khng c sa cha, b sung bn n tr trng hp pht hin li v chnh t, v s liu do nhm ln hoc tnh ton sai. Vic sa cha, b sung ny phi tun theo ng quy nh ti iu 240 BLTTDS. Trong thi hn 3 ngy lm vic k t ngy kt thc phin to, Ta n cp trch lc bn n cho cc ng s, c quan, t chc khi kin. Trong thi hn 10 ngy k t ngy tuyn n, Ta n phi giao hoc gi bn n cho cc ng s, c quan, t chc khi kin v Vin kim st cng cp. Nu ng s c khng co theo ng quy nh ti iu 245, khon 1 iu 244 BLTTDS v Ta n kim tra n khng co theo quy nh ti iu 246 BLTTDS; hoc c khng ngh ca Vin kim st theo quy nh ti cc iu 250, 251 v 252 ca BLTTDS, th Ta n phi thng bo cho ngi khng co bit h np tin tm ng n ph phc thm nu h khng thuc trng hp c min hoc khng phi np tin tm ng n ph phc thm v thng bo bng vn bn cho VKS cng cp, ng s c lin quan n khng co bit v vic khng co.
64

So tay tham phan

QQ945

Ht thi hn theo quy nh ti khon 2 iu 248 ca BLTTDS, ngi khng co khng np tin tm ng n ph phc thm th c coi l t b vic khng co, tr trng hp c l do chnh ng. Trong thi hn 5 ngy lm vic k t ngy ht thi hn khng co, khng ngh, nu ngi khng co khng phi np tin tm ng n ph phc thm hoc ngi khng co np cho Ta n cp s thm bin lai np tin tm ng n ph phc thm, th Ta n cp s thm phi gi h s v n, khng co, khng ngh v ti liu, chng c km theo cho To n cp phc thm. (iu 255 BLTTDS).

2. TH TC GII QUYT V N DN S TI TO N CP PHC THM 2.1. Kim tra tnh hp l ca khng co, khng ngh Cng vic chnh v k nng thc hin: Cn xc nh ngi c quyn khng co, quyn khng ngh ca VKS, thi hn khng co, khng ngh (iu 243, iu 250, iu 245 v iu 252 BLTTDS).

n khng co phi lm theo mu quy nh ti iu 244 BLTTDS; Lu :

- Nu ngi i din theo php lut ca ng s l c quan, t chc lm n khng co th ti mc tn, a ch ca ngi khng co trong n phi: + Ghi tn, a ch ca ng s l c quan, t chc; + Ghi h, tn, chc v ca ngi i din theo php lut ca ng s l c quan, t chc; v + Ti phn cui n khng co, ngi i din theo php lut phi k tn v ng du ca c quan, t chc . - Trong trng hp ngi i din theo php lut ca ng s l c quan, t chc y quyn cho ngi khc i din cho c quan, t chc khng co, th ti mc tn, a ch ca ngi khng co trong n phi ghi: + + H, tn, a ch ca ngi i din theo y quyn; Tn, a ch ca ng s;

+ H, tn, chc v ca ngi i din theo php lut ca ng s theo nh trong vn bn y quyn. ng thi phn cui n khng co, ngi i din theo y quyn phi k tn hoc im ch. - n khng co phi c gi cho Ta n cp s thm ra bn n, quyt nh s thm b khng co; trng hp n khng co gi cho Ta n cp phc thm th Ta n phi chuyn cho Ta n cp s thm tin hnh cc th tc cn thit v gi h s v n cho Ta n cp phc thm;

Vic nhn n khng co v x l n khng co ti Ta n cp s thm phi theo ng quy nh ti iu 246 BLTTDS; cc mc 2 v 4 Phn I Ngh quyt s 05/2006/NQ-HTP. Khi nhn n khng co qu hn, Ta n cp s thm phi c vn bn yu cu ngi khng co tng trnh c th bng vn bn v l do khng co qu hn v xut trnh ti liu, chng c, nu c, chng minh vic khng co qu hn l c
65

So tay tham phan

QQ945

l do chnh ng. Sau Ta n cp s thm phi gi n khng co v cc ti liu trn cho Ta n cp phc thm. To n cp phc thm phi cn c nhng quy nh v thi hn khng co, nhng l do c coi l tr ngi khch quan bt kh khng xem xt chp nhn hay khng chp nhn n khng co qu hn. (iu 247 BLTTDS v mc 5 Phn I Ngh quyt s 05/2006/NQ-HTP)

Sau khi ra quyt nh v gii quyt n khng co qu hn, To n cp phc thm phi gi quyt nh cho ngi khng co v To n cp s thm. Nu Ta n cp phc thm chp nhn vic khng co qu hn th Ta n cp s thm phi thng bo cho ngi khng co qu hn bit h np tin tm ng n ph phc thm theo quy nh ca php lut v gi h s v n cho Ta n cp phc thm. To n cp s thm cn c vo iu 248 BLTTDS v mc 6 Ngh quyt s 05/2006/NQ-HTP xem xt, quyt nh vic chp nhn hay khng chp nhn n khng co, nu ngi np n khng co khng np tm ng n ph phc thm.

2.2. Chun b xt x phc thm 2.2.1. Nhn v x l h s khng co Cng vic chnh v k nng thc hin: To n cp phc thm phi vo s th l ngay sau khi nhn c h s v n, khng co, khng ngh v ti liu, chng c km theo.

Chnh n To n cp phc thm hoc Chnh to To phc thm To n nhn dn ti cao thnh lp HXX phc thm v phn cng mt Thm phn ch to phin to. Trng hp Vin kim st cng cp tham gia phin ta phc thm, th To n cp phc thm gi h s v n cng vi quyt nh a v n ra xt x phc thm cho Vin kim st theo hng dn ti im b tiu mc 2.1 mc 2 Phn I Thng t lin tch s 03/2005/TTLT-VKSNDTC-TANDTC.

Trong thi hn 15 ngy, k t ngy nhn c h s v n, Vin kim st phi nghin cu v tr li h s cho Ta n theo quy nh ti khon 2 iu 262 BLTTDS.

2.2.2. Xem xt ra cc quyt nh t tng trong giai on chun b xt x phc thm Trong thi hn chun b xt x phc thm, Thm phn c phn cng ch to phin to phi xem xt ra mt trong nhng quyt nh t tng sau:

Tm nh ch xt x phc thm v n; nh ch xt x phc thm v n; a v n ra xt x phc thm; Quyt nh p dng, thay i, hu b bin php khn cp tm thi. Thi hn chun b xt x phc thm hai thng c tnh t ngy To n cp phc thm th l v n. Trong qu trnh chun b xt x, nu thy v n c nhiu tnh tit phc tp hoc nhng l do khch quan th Thm phn c phn cng ch to
66

Cng vic chnh v k nng thc hin:

So tay tham phan

QQ945

phin to phi bo co Chnh n To n cp phc thm hoc Chnh to To phc thm To n nhn dn ti cao xem xt quyt nh ko di thi hn chun b xt x. Thi hn ko di ny ti a khng c qu mt thng. (iu 258 BLTTDS).

Trng hp c quyt nh tm nh ch xt x phc thm th thi hn chun b xt x phc thm kt thc vo ngy ra quyt nh tm nh ch. Thi hn chun b xt x phc thm bt u tnh li, k t ngy To n cp phc thm tip tc xt x phc thm v n khi l do tm nh ch khng cn na. (Tiu mc 2.2 mc 2 Phn II Ngh quyt s 05/2006/NQ-HTP). Khi ra quyt nh tm nh ch, Thm phn khng xo tn v n, cn ghi ch vo s th l v theo di, s tip tc gii quyt khi iu kin tm nh ch khng cn. Trong thi hn mt thng, k t ngy c quyt nh a v n ra xt x, To n cp phc thm phi m phin to; nu c l do chnh ng th thi hn ny l hai thng. Quyt nh a v n ra xt x phc thm phi c gi cho Vin kim st cng cp v nhng ngi lin quan n khng co, khng ngh.

2.3. Xem xt vic thay i, b sung, rt khng co, khng ngh, nguyn n rt n khi kin trc khi m phin to hoc ti phin to phc thm Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thm phn phi xem xt m bo cho ngi khng co, Vin kim st khng ngh quyn thay i, b sung, rt khng co, khng ngh bt k lc no trong giai on phc thm. Thm phn ch chp nhn vic thay i, b sung, rt khng co, khng ngh vt qu phm vi yu cu ban u nu cha ht thi hn khng co, khng ngh. Trng hp ti phin to phc thm nguyn n rt n khi kin th HXX phi hi kin b n. Nu b n khng ng th HXX khng chp nhn vic rt n khi kin ca nguyn n. Nu b n ng th HXX chp nhn vic rt n khi kin ca nguyn n, ra quyt nh hu n s thm v nh ch xt x v n. Khi HXX chp nhn vic rt n khi kin ti phin to th cc ng s phi chu n ph s thm theo quyt nh ca bn n s thm v phi chu mt na n ph phc thm (iu 269 BLTTDS v tiu mc 4.4 mc 4 Phn III Ngh quyt s 05/2006/NQ-HTP). To n ch chp nhn xem xt vic thay i, b sung, rt khng co, khng ngh trc khi m phin to nu c lm bng vn bn v gi n To n cp phc thm. Khi nhn c vn bn v thay i, b sung, rt khng co, khng ngh, Thm phn c phn cng ch to phin to phi thng bo cho ng s khc, Vin kim st bit. Trng hp ngi khng co rt ton b khng co, khng ngh trc khi m phin to phc thm, th Thm phn c phn cng ch to phin to ra quyt nh nh ch xt x phc thm i vi v n v bn n s thm c hiu lc php lut.
67

So tay tham phan

QQ945

Vic thay i, b sung, rt khng co ti phin to phi c ghi vo bin bn phin to. Nu ngi khng co, khng ngh rt ton b khng co, khng ngh ti phin to th HXX ra quyt nh nh ch xt x phc thm i vi v n v bn n s thm c hiu lc php lut. Mi quyt nh trc khi m phin to do Thm phn c phn cng ch to phin to quyt nh; ti phin to do HXX quyt nh.

2.4. Triu tp nhng ngi tham gia t tng Sau khi c quyt nh a v n ra xt x, Thm phn phi yu cu b phn chc nng gi giy triu tp nhng ngi tham gia phin ta phc thm bao gm cc ng s v nhng ngi khc nu xt thy cn thit, cho Vin kim st nu Vin kim st khng ngh hoc Vin kim st tham gia phin ta s thm. Cng vic chnh v k nng thc hin:

Vic xc nh nhng ngi tham gia phin to cng nh th tc gi giy triu tp c tin hnh nh ti Ta n cp s thm. Vic gi giy bo c th thng qua bu in hoc tng t trc tip. Ch gi giy bo Vin kim st tham gia phin to phc thm trong nhng trng hp: Vin kim st khng ngh bn n s thm hoc Vin kim st tham gia phin to s thm.

2.5. Phin to phc thm v nhng quyt nh t tng Phin to phc thm c khai mc v bt u nh phin to s thm. Ti phin to phc thm, HXX ch xem xt phn bn n, quyt nh s thm b khng co, khng ngh; HXX phi xem xt ra mt trong cc quyt nh t tng sau:

Quyt nh tm nh ch xt x phc thm; Quyt nh nh ch xt x phc thm; Quyt nh hon hoc vn tip tc phin ta phc thm; Ra bn n v cc quyt nh phc thm. Trc khi bt u th tc hi ti phin to phc thm, mt thnh vin HXX (thng thng l ch to phin to) tm tt ni dung v n, quyt nh ca bn n s thm, ni dung khng co, khng ngh. Hi nguyn n c rt n khi kin khng; nhng ngi khng co, khng ngh c thay i, b sung, rt khng co, khng ngh khng; cc ng s c tho thun c vi nhau hay khng. Trng hp nguyn n rt n khi kin th x l theo quy nh ti iu 269 BLTTDS. Trng hp cc bn tho thun c vi nhau v vic gii quyt v n, th HXX ra bn n phc thm sa bn n s thm, cng nhn tho thun ca cc ng s (iu 270 BLTTDS). Khi cc bn ng s cng nh Vin kim st vn gi khng co, khng ngh, th tip tc phin to theo quy nh ti cc iu 271, 272, 273 v 274 BLTTDS.
68

Cng vic chnh v k nng thc hin:

So tay tham phan

QQ945

2.6. Xem xt vic hon hoc tip tc phin to phc thm Cng vic chnh v k nng thc hin:

Trong mi trng hp ngi khng co, ngi b khng co vng mt ln th nht th phi hon phin to. Trng hp ngi khng co vng mt ln th hai th nh ch xt x phc thm phn lin quan n khng co ca ngi khng co vng mt, khng ph thuc vo nguyn nhn vng mt. Trng hp ngi b khng co vng mt ln th hai th HXX quyt nh xt x vng mt, khng ph thuc vo nguyn nhn vng mt.

2.7. Cng nhn s tho thun ca cc bn ti phin to phc thm Cng vic chnh v k nng thc hin:

HXX ph bin cho cc ng s quyn t tho thun vi nhau trong bt k giai on t tng no v li ch ca s tho thun khi gii thch quyn, ngha v ca ng s. Trng hp cc bn tho thun c vi nhau th HXX yu cu cc bn tho thun v vic chu n ph s thm. Trng hp cc bn khng tho thun c v vic chu n ph s thm th HXX quyt nh theo quy nh php lut. Khi cc bn tha thun c vi nhau v vic gii quyt v n th HXX phc thm phi ra bn n phc thm sa n s thm, cng nhn s tho thun ca cc ng s.

2.8. Trnh t trnh by v tranh lun ti phin to phc thm Trnh t trnh by ti phin to phc thm c tin hnh nh sau:

Trng hp ch c mt bn ng s khng co th ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s trnh by, sau ng s b sung. Trng hp c hai bn ng s khng co th ngi bo v quyn v li ch hp php ca nguyn n trnh by trc, sau nguyn n b sung. Tip n ngi bo v quyn v li ch hp php ca b n trnh by, sau b n trnh by b sung. Trng hp c c khng co v khng ngh th nhng ngi khng co trnh by trc theo trnh t trn y, sau i din Vin kim st trnh by khng ngh. Trng hp ch c Vin kim st khng ngh th Kim st vin trnh by v ni dung khng ngh v cc cn c ca vic khng ngh. Trnh t tranh lun cng tin hnh tng t nh trnh t trnh by trn y.

2.9. Ra bn n, quyt nh phc thm Cng vic chnh v k nng thc hin:

Ngh n c thc hin nh ti phin ta s thm.

So tay tham phan

69

QQ945

HXX sa bn n s thm nu To n cp s thm quyt nh khng ng php lut khi chng c chng minh c To n cp s thm thu thp y hoc cha tht y nhng c b sung y ti To n cp phc thm. HXX hu bn n s thm chuyn h s v n cho To n cp s thm xt x li khi chng c do To n cp s thm thu thp khng theo ng quyt nh ti chng VII BLTTDS hoc cha tht y , nhng ti To n cp phc thm khng th b sung c. C nhng vi phm v t tng nh HXX khng ng thnh phn; khng triu tp y nhng ngi phi tham gia phin to s thm lm nh hng nghim trng n quyn v li ch chnh ng ca h Trong thi hn mi lm ngy, k t ngy ra bn n, quyt nh phc thm, To n cp phc thm phi gi bn n, quyt nh phc thm cho Vin kim st cng cp, cho To n x s thm v nhng ngi lin quan n khng co, khng ngh. Th tc gi bn n, quyt nh phc thm c tin hnh nh gi bn n, quyt nh s thm.

2.10. Th tc phc thm quyt nh ca To n cp s thm Khi phc thm quyt nh ca To n cp s thm b khng co, khng ngh, Hi ng phc thm khng phi m phin to, khng phi triu tp ng s, tr nhng trng hp thc s cn thit. Hi ng phc thm c quyn:

Gi nguyn quyt nh ca To n cp s thm; Sa quyt nh ca To n cp s thm; Hu quyt nh ca To n cp s thm v chuyn h s cho To n cp s thm tip tc gii quyt v n. Hi ng phc thm phi thng bo cho Vin kim st cng cp tham gia phin hp phc thm xt quyt nh ca To n cp s thm b khng co, khng ngh. Trong mi trng hp Kim st vin Vin kim st cng cp phi tham gia phin hp phc thm quyt nh ca To n cp s thm b khng co, khng ngh. Ta n cp phc thm phi thnh lp Hi ng phc thm gm ba Thm phn xem xt, gii quyt khng co, khng ngh i vi quyt nh ca Ta n cp s thm. Sau khi c quyt nh phc thm, To n cp phc thm phi gi quyt nh cho nhng ngi c quy nh ti iu 281 BLTTDS.

Cng vic chnh v k nng thc hin:

3. TH TC XT LI BN N, QUYT NH C HIU LC PHP LUT 3.1. Th tc gim c thm 3.1.1. Tnh cht ca gim c thm GT l xt li bn n, quyt nh ca Ta n c hiu lc php lut, nhng b khng ngh v pht hin c vi phm php lut nghim trng trong vic gii quyt v n.
So tay tham phan 70

QQ945

Cng vic chnh v k nng thc hin:

GT l th tc c bit, ch c tin hnh khi c khng ngh GT. i tng ca vic khng ngh GT l nhng bn n, quyt nh c hiu lc php lut nhng b pht hin c vi phm php lut nghim trng trong vic gii quyt v n. GT khng phi l cp xt x th 3 sau s thm v phc thm. Cn c khng ngh theo th tc GT (iu 283 BLTTDS) bao gm: - Kt lun trong bn n, quyt nh khng ph hp vi nhng tnh tit khch quan ca v n; C vi phm nghim trng th tc t tng; C sai lm nghim trng trong vic p dng php lut.

3.1.2. Khng ngh gim c thm Cng vic chnh v k nng thc hin:

Ngi c quyn khng ngh GT (iu 285 BLTTDS) - Chnh n TANDTC v Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao ch b hn ch khng c khng ngh i vi quyt nh GT ca Hi ng Thm phn TANDTC; - Chnh n TAND cp tnh v Vin trng Vin kim st nhn dn cp tnh ch c quyn khng ngh i vi bn n, quyt nh ca TAND cp huyn trong phm vi a gii ca tnh mnh.

Thi hn khng ngh GT (iu 288 BLTTDS) - Thi hn khng ngh l ba nm, k t ngy bn n, quyt nh ca Ta n c hiu lc php lut; - i vi bn n, quyt nh dn s c hiu lc trc ngy BLTTDS c hiu lc (01-01-2005) th p dng quy nh v thi hn khng ngh GT theo quy nh ca cc vn bn php lut t tng trc khi c BLTTDS c hiu lc; c th l: + i vi bn n, quyt nh dn s v hn nhn v gia nh th thi hn khng ngh l ba nm, k t ngy bn n, quyt nh c hiu lc php lut; vic khng ngh theo hng khng gy thit hi cho bt c ng s no th khng b hn ch v thi gian; + i vi bn n, quyt nh kinh doanh, thng mi, bn n, quyt nh kinh t th thi hn khng ngh ch l chn thng, k t ngy bn n, quyt nh c hiu lc php lut; + i vi bn n, quyt nh lao ng th thi hn khng ngh ch l su thng, k t ngy bn n, quyt nh c hiu lc php lut; vic khng ngh c li cho ngi lao ng th thi hn l mt nm.

Cn c khng ngh GT (iu 283 BLTTDS) - Cn ch l c loi i tng khng ngh GT b hn ch v cn c khng ngh nh quyt nh cng nhn s tha thun ca cc ng s quy nh ch c th b khng ngh theo th tc GT nu c cn c cho rng s tha thun l do b nhm ln, la di, e da hoc tri php lut, tri o c x hi (khon 2 iu 188

So tay tham phan

71

QQ945

BLTTDS) nhng nu c vi phm nghim trng khc (nh vi phm nghim trng th tc t tng) vn c th b khng ngh theo th tc GT (tham kho Cng vn s 218/2005/KHXX ngy 29-9-2005 ca TANDTC). - Ngoi ra, theo quy nh ti iu 316 BLTTDS, Vin kim st cng cp, Vin kim st cp trn trc tip c quyn khng ngh quyt nh gii quyt vic dn s yu cu To n cp trn trc tip gii quyt li theo th tc phc thm, tr cc quyt nh quy nh ti khon 2 v khon 3 iu 28 BLTTDS.

Pht hin bn n, quyt nh c hiu lc php lut cn xt li theo th tc GT: - Vic pht hin nhng vi phm php lut trong bn n, quyt nh c hiu lc php lut khng phi ch l quyn ca cc ng s trong v n , m c nhn, c quan, t chc khc cng c quyn pht hin v thng bo bng vn bn cho ngi c quyn khng ngh (khon 1 iu 284 BLTTDS); - i vi Ta n v Vin kim st th vic thng bo bng vn bn cho nhng ngi c quyn khng ngh khi pht hin vi phm php lut trong bn n, quyt nh c hiu lc php lut cn l ngha v (khon 2 iu 284 BLTTDS); - Theo tinh thn quy nh ti iu 5 BLTTDS v quyn quyt nh v t nh ot ca ng s, iu 296 BLTTDS v phm vi GT th tuy nhiu ngi c quyn pht hin vi phm nhng s ch c khng ngh nu c khiu ni, yu cu ca ng s tr trng hp ng s khng c kh nng thc hin vic khiu ni hoc c xm phm n li ch ca Nh nc, li ch ca ngi th ba khng phi l ng s trong v n; - n v chc nng gip vic cho ngi c quyn khng ngh c th c c Thm phn (gip cho Chnh n) nhng khng nn Thm phn tham gia vo vic khng ngh li tham gia HXX GT m bo vic xt x khch quan, chnh xc.

Phm vi ca khng ngh quyt nh phm vi xt x GT; do , khng ngh khng ch nu ra mt hay mt s vi phm, sai lm m phi l tt c nhng vi phm, sai lm ca bn n, quyt nh b khng ngh. Thay i, b sung, rt quyt nh khng ngh GT (iu 289 BLTTDS)

Ngi khng ngh GT c quyn thay i, b sung quyt nh khng ngh, nu cha ht thi hn khng ngh theo quy nh ti iu 288 BLTTDS. Ngi khng ngh c quyn rt mt phn hoc ton b quyt nh khng ngh trc khi m phin ta hoc ti phin ta GT. 3.1.3. Chun b phin ta gim c thm Cng vic chnh v k nng thc hin:

Quyt nh khng ngh GT khng nhng phi gi ngay cho cc ng s v c quan thi hnh n m cn phi gi cho Ta n ra bn n, quyt nh b khng ngh v c bit l phi gi cho c nhng ngi khc c quyn li, ngha v lin quan n ni dung khng ngh. Trong trng hp Chnh n TANDTC hoc Chnh n TAND cp tnh khng ngh, th quyt nh khng ngh cng h s v n phi c gi ngay cho Vin kim st cng cp. Thi hn nghin cu h s ca Vin kim st l 15 ngy k t ngy nhn
72

So tay tham phan

QQ945

c h s v n. Ht thi hn , Vin kim st phi gi ngay cho Ta n c thm quyn GT.

Trong trng hp Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao hoc Vin trng Vin kim st nhn dn cp tnh khng ngh th quyt nh khng ngh phi c gi ngay cho Ta n c thm quyn GT. Thm quyn GT (iu 291 BLTTDS): - y ban Thm phn TAND cp tnh GT bn n, quyt nh ca TAND cp huyn b khng ngh; - Cc Ta chuyn trch ca TANDTC (Ta Dn s, Ta Kinh t, Ta Lao ng) GT bn n, quyt nh ca TAND cp tnh b khng ngh; - Hi ng Thm phn TANDTC GT bn n, quyt nh ca cc Ta Phc thm v cc Ta chuyn trch khc ca TANDTC; - Trng hp nhng bn n, quyt nh v cng mt v n nhng thuc thm quyn GT ca cc cp Ta n khc nhau th Ta n c thm quyn cp trn GT ton b v n.

Thi hn m phin ta GT (iu 293 BLTTDS): Phin ta GT phi c m trong thi hn 4 thng, k t ngy Ta n c thm quyn GT nhn c khng ngh. Chun b phin ta GT (iu 294 BLTTDS) - Chnh n Ta n phn cng mt Thm phn lm bn thuyt trnh v v n. Bn thuyt trnh phi tm tt ni dung v n, cc bn n, quyt nh ca cc cp Ta n v ni dung khng ngh. Bn thuyt trnh phi c gi cho cc thnh vin ca Hi ng GT chm nht l 7 ngy trc ngy m phin ta GT. - Thm phn c phn cng phi nghin cu h s, chun b cc ti liu v cc vn bn php lut. Vic xt x GT t kt qu thp hay cao, HXX c a ra c quyt nh ng hay sai ph thuc rt nhiu vo vic chun b bn thuyt trnh ca Thm phn. - Trong khng ngh thng nu ra nhng cn c khng ngh (tc l nhng sai st ca bn n, quyt nh c hiu lc php lut), phm vi khng ngh (khng ngh ton b bn n, quyt nh c hiu lc php lut, hay khng ngh mt phn bn n hay quyt nh ). Thm phn cn nghin cu ton din h s v n b khng ngh, sau i chiu vi nhng vn khng ngh nu ra a ra phng n x l: + Kt lun ca bn n, quyt nh khng ph hp vi nhng tnh tit khch quan ca v n. Nu iu ny xy ra th c ngha l bn n, quyt nh ca To n khng c cn c. + C vi phm nghim trng th tc t tng. Vic xt x b coi l c vi phm nghim trng th tc t tng nu vic xt x khng tun th y cc th tc t tng theo quy nh ca php lut. + C sai lm nghim trng trong vic p dng php lut. To n phi vn dng ng php lut iu chnh loi tranh chp gii quyt v n. Thm

So tay tham phan

73

QQ945

phn cn nghin cu k, i chiu gia cn c khng ngh, phn ca bn n, quyt nh b khng ngh v vn bn php lut lin quan.

Lu : i vi nhng v n phc tp v nhng v n b khng ngh nhiu ln, bn thuyt trnh ca Thm phn cng cn th hin y cc thng tin ny.

3.1.4. Th tc phin ta gim c thm Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thnhphn Hi ng GT (iu 54 BLTTDS) - Hi ng GT, TT ca To n nhn dn cp tnh l U ban Thm phn To n nhn dn cp tnh. Khi U ban Thm phn To n nhn dn cp tnh tin hnh xt x GT, ti thm bn n, quyt nh c hiu lc php lut th phi c t nht 2/3 (hai phn ba) tng s thnh vin tham gia. Hi ng GT, TT ca To chuyn trch To n nhn dn ti cao gm c 3 Thm phn. Hi ng GT, TT ca To n nhn dn ti cao l Hi ng Thm phn To n nhn dn ti cao. Khi Hi ng Thm phn To n nhn dn ti cao tin hnh xt x GT, ti thm bn n, quyt nh c hiu lc php lut th phi c t nht 2/3 (hai phn ba) tng s thnh vin tham gia.

Th tc phin ta GT (iu 295 BLTTDS) Phin to GT c Hi ng GT v c i din Vin kim st cng cp. - Ti phin to GT ca U ban Thm phn To n cp tnh hoc Hi ng Thm phn TANDTC th Chnh n lm ch to phin to, Th k ta n ghi BBPT. - Nhng ngi tham gia t tng c th c triu tp tham gia phin ta GT nu xt thy cn thit. Tham gia phin ta cn c nhng "ngi khc" c Ta n triu tp. "Ngi khc" c th l ngi khng phi l ng s trong v n nhng c quyn li, ngha v lin quan n vic xt x ni dung khng ngh. - Sau khi ch to khai mc phin to, mt thnh vin ca HXX GT trnh by tm tt ni dung v n, qu trnh xt x v n, quyt nh ca bn n, quyt nh ca To n c hiu lc php lut b khng ngh, cn c, nhn nh ca khng ngh v ngh ca ngi khng ngh. Kim st vin pht biu kin ca Vin kim st v quyt nh khng ngh. - Khi ngi tham gia t tng hoc ngi khc c triu tp n phin ta GT th nhng ngi ny c trnh by kin ca mnh v quyt nh khng ngh. - Hi ng GT tin hnh tho lun v a ra kin ca mnh v hng gii quyt. Cc thnh vin phi tho lun v tng im trong khng ngh, trnh by r l do l gii cho nhng quan im ca mnh. - i din Vin kim st pht biu quan im ca mnh v nhng im khng ngh v hng gii quyt v n.

So tay tham phan

74

QQ945

Cui cng, Ch to phin ta a ra phng n gii quyt Hi ng biu quyt.

Cch thc biu quyt: - Phin ta GT khng c giai on ngh n ring. i din Vin kim st c c mt ti phin ta ngay c khi Hi ng GT tho lun v biu quyt. - Nhng ngi l ng s hoc khng phi l ngi thuc b phn gip vic cho ngi khng ngh hoc cho Hi ng GT th ch c tham gia pht biu ti phin ta trong giai on khai mc phin ta v khi Hi ng GT xem xt chng c ti phin ta. - Theo khon 4 iu 295 BLTTDS, Hi ng GT biu quyt v vic gii quyt v n. Hi ng GT trc ht phi biu quyt: Tn thnh hay khng tn thnh khng ngh. Sau biu quyt: + Hu bn n, quyt nh c hiu lc php lut (ton b hay v quyt nh no). + Hu v quyt nh no th phi ni r hu quyt nh ca bn n, quyt nh. + Hu bn n giao v To n a phng xt x li t giai on s thm, hay t giai on phc thm.

Quyt nh GT ca y ban Thm phn TAND cp tnh v Hi ng Thm phn TANDTC phi c qu na tng s thnh vin (khng phi l s thnh vin c mt) ca y ban Thm phn TAND cp tnh hoc ca Hi ng Thm phn TANDTC tn thnh. Nu trong trng hp quyt nh GT khng c qu na tng s thnh vin ca y ban Thm phn TAND cp tnh hoc ca Hi ng Thm phn TANDTC biu quyt tn thnh th phin ta GT phi c hon. Trong thi hn 30 (ba mi) ngy k t ngy ra quyt nh hon phin ta, y ban Thm phn TAND cp tnh, Hi ng Thm phn TANDTC phi tin hnh xt x li v n vi s tham gia ca ton th cc thnh vin.

3.1.5. Phm vi gim c thm Cng vic chnh v k nng thc hin:

Hi ng GT ch xem xt phn quyt nh ca bn n, quyt nh b khng ngh hoc c lin quan n vic xem xt ni dung khng ngh. Ch c xem xt li phn quyt nh ca bn n, quyt nh c hiu lc php lut khng b khng ngh khi phn quyt nh xm phm n li ch ca Nh nc hoc xm phm li ch ca ngi th ba khng phi l ng s trong v n.

3.1.6 Thm quyn ca Hi ng gim c thm Cng vic chnh v k nng thc hin:

Hi ng GT c nhng quyn hn sau (iu 297 BLTTDS): - Khng chp nhn khng ngh v gi nguyn bn n, quyt nh c hiu lc php lut nu xt thy khng ngh khng c cn c.

So tay tham phan

75

QQ945

- Gi nguyn bn n, quyt nh ng php lut ca To n cp di b hy b hoc b sa (iu 298 BLTTDS). - Hy bn n, quyt nh c hiu lc php lut xt x s thm hoc phc thm (iu 299 BLTTDS). Hi ng GT p dng quyn ny nu xc nh thy: + Vic thu thp chng c v vic chng minh v n cha thc hin y hoc khng ng quy nh ca BLTTDS; + Kt lun trong bn n, quyt nh khng ph hp vi nhng tnh tit khch quan ca v n; + C sai lm nghim trng trong vic p dng php lut; + Thnh phn HXX s thm hoc HXX phc thm khng ng quy nh ca BLTTDS; hoc + C vi phm nghim trng khc v th tc t tng. 3.2. Th tc ti thm Ti thm l xt li bn n, quyt nh c hiu lc php lut nhng b khng ngh v c nhng tnh tit mi c pht hin c th lm thay i c bn ni dung ca bn n, quyt nh m Ta n, cc ng s khng bit c khi Ta n ra bn n, quyt nh . Cng vic chnh v k nng thc hin:

Ti thm ch c tin hnh khi c khng ngh ti thm. i tng ca khng ngh ti thm l bn n, quyt nh c hiu lc php lut. Cn c khng ngh ti thm khng phi l nhng sai lm, vi phm php lut khi xt x caTa n m l vic pht hin mi nhng tnh tit quan trng lm thay i c bn ni dung ca bn n, quyt nh. y l s khc bit c bn gia cn c ca khng ngh ti thm vi cn c ca khng ngh GT.

3.2.1. Tnh cht ca ti thm Ti thm l xt li bn n, quyt nh c hiu lc php lut nhng b khng ngh v c nhng tnh tit mi c pht hin c th lm thay i c bn ni dung ca bn n, quyt nh m Ta n, cc ng s khng bit c khi Ta n ra bn n, quyt nh . Cng vic chnh v k nng thc hin:

Ti thm ch c tin hnh khi c khng ngh ti thm. i tng ca khng ngh ti thm l bn n, quyt nh c hiu lc php lut. Cn c khng ngh ti thm khng phi l nhng sai lm, vi phm php lut khi xt x caTa n m l vic pht hin mi nhng tnh tit quan trng lm thay i c bn ni dung ca bn n, quyt nh. y l s khc bit c bn gia cn c ca khng ngh ti thm vi cn c ca khng ngh GT.

3.2.2. Khng ngh ti thm Cng vic chnh v k nng thc hin:

Quy nh v ngi c quyn khng ngh ti thm ging nh quy nh v ngi c quyn khng ngh GT.
76

So tay tham phan

QQ945

Cn c khng ngh theo th tc ti thm (iu 305 BLTTDS) - Mi pht hin c tnh tit quan trng ca v n m ng s khng th bit c trong qu trnh gii quyt v n. - C c s chng minh kt lun ca ngi gim nh hoc li dch ca ngi phin dch l khng ng s tht hoc c s gi mo chng c. - Thm phn, HTND, Kim st vin c lm sai lch h s v n hoc c kt lun tri php lut. - Bn n, quyt nh hnh s, hnh chnh, dn s, hn nhn v gia nh, kinh doanh, thng mi, lao ng ca Ta n hoc quyt nh ca c quan nh nc m To n da vo gii quyt v n b hu b.

Lu : Cn c khng ngh ti thm l nhng tnh tit mi c pht hin sau khi bn n, quyt nh c hiu lc php lut.

i hi ca quy nh ny l "Ta n, cc ng s khng bit c khi Ta n ra bn n, quyt nh ", tt nhin l phi tr chnh nhng ngi to ra cc tnh tit y. (V d: ngi to ra chng c gi mo th chnh h phi bit v s kin gi mo chng c y ngay t khi to ra).

Thi hn khng ngh theo th tc ti thm (iu 308 BLTTDS) - Thi hn l mt nm, k t ngy ngi c thm quyn khng ngh bit c cn c khng ngh theo quy nh ti iu 305 BLTTDS. - Nhng bn n, quyt nh c hiu lc php lut trc ngy BLTTDS c hiu lc th p dng thi hn khng ngh ti thm theo quy nh ca cc vn bn php lut t tng trc khi B lut t tng dn s c hiu lc (trc 01-01-2005), c th nh sau: + Thi hn khng ngh ti thm i vi cc v n dn s v hn nhn v gia nh l mt nm, k t ngy pht hin c nhng tnh tit mi quan trng (cng c hiu l t ngy ngi c thm quyn khng ngh ti thm bit c nhng tnh tit y). Vic khng ngh theo hng khng gy thit hi cho bt c ng s no khng b hn ch v thi gian. + Thi hn khng ngh ti thm i vi cc v n kinh doanh, thng mi (cc v n kinh t) l mt nm, k t ngy bn n, quyt nh ca Ta n c hiu lc php lut. + Thi hn khng ngh ti thm i vi cc tranh chp lao ng l su thng, k t ngy bn n, quyt nh c hiu lc php lut; nu vic khng ngh c li cho ngi lao ng th thi hn l mt nm.

3.2.3. Chun b v th tc phin ta ti thm, phm vi ti thm Cng vic chnh v k nng thc hin:

Vic chun b phin ta ti thm, th tc phin ta ti thm, phm vi ti thm phi c tin hnh theo cc iu tng ng ca BLTTDS (iu 310 BLTTDS). Khi tin hnh cc cng vic ny cn tham kho cc tiu mc 3.1.3, 3.1.4 v 3.1.5. mc 3.1 Phn III ny.

3.2.4. Thm quyn ca Hi ng ti thm

So tay tham phan 77

QQ945

Cng vic chnh v k nng thc hin:

Hi ng ti thm c nhng quyn hn sau (iu 309 BLTTDS): - Khng chp nhn khng ngh v gi nguyn bn n, quyt nh c hiu lc php lut. Hy bn n, quyt nh c hiu lc php lut xt x s thm li. Hy bn n, quyt nh c hiu lc php lut v nh ch gii quyt v n.

Lu : Th tc ti thm khng c vic giao v vic xt x phc thm li.

B. TH TC GII QUYT VIC DN S 1. VIC DN S THUC THM QUYN GII QUYT CA TA N Cc vic dn s thuc thm quyn ca Ta n bao gm nhng yu cu v dn s, hn nhn v gia nh, kinh doanh, thng mi, lao ng. 2. QUY NH CHUNG V TH TC GII QUYT VIC DN S 2.2. Th l vic dn s 2.2.2. Xc nh thi hiu yu cu VBQPPL:

Cng vic chnh v k nng thc hin: Thm phn phi kim tra v thi hiu yu cu gii quyt vic dn s (sau y gi chung l quyn yu cu):

Thi hiu chung l 1 nm, k t ngy pht sinh quyn yu cu (im b khon 3 iu 159 BLTTDS). Nu php lut c quy nh ring v thi hiu i vi vic dn s c th th p dng quy nh ring (khon 3 iu 159 BLTTDS). V d: Thi hn np n yu cu khng cng nhn bn n, quyt nh dn s ca Ta n nc ngoi khng c yu cu thi hnh ti Vit Nam l 30 (ba mi) ngy k t ngy nhn c bn n, quyt nh (iu 360 BLTTDS).

Quyn yu cu pht sinh trc ngy 01-01-2005 th thi hiu tnh t ngy 01-012005 (im b tiu mc 2.1 mc 2 phn IV Ngh quyt s 02/2005/NQ-HTP). Thi hiu cn c tnh da theo cc quy nh khc ca BLDS (theo iu 160 BLTTDS) Lu : V thi hiu cn nghin cu mc 2 phn IV Ngh quyt s 01/2005/NQHTP

2.2.3. Thm quyn gii quyt vic dn s Cng vic chnh v k nng thc hin:

Phi xc nh ng thm quyn gii quyt vic dn s, c bit l thm quyn v cp to n. Ngoi cc quy nh chung phn bit thm quyn gia Ta n cp tnh
78

So tay tham phan

QQ945

v Ta n cp huyn (cc iu 33 v 34 BLTTDS) cn ch l cc yu cu v cng nhn hay khng cng nhn bn n, quyt nh ca To n nc ngoi, quyt nh ca Trng ti nc ngoi u thuc thm quyn ca TAND cp tnh.

Cng nh vic gii quyt cc v n dn s, vic gii quyt cc vic dn s c yu t nc ngoi cn lu n quy nh khng thay i thm quyn gii quyt ca Ta n (iu 412 BLTTDS). Trng hp khi xc nh thuc thm quyn ca Ta chuyn trch no s do Chnh n quyt nh v vic th l ri mi pht hin thuc thm quyn Ta chuyn trch khc th Ta chuyn trch th l vn tip tc gii quyt cng p dng vi vic dn s (im d, tiu mc 1.1 mc 1 phn I Ngh quyt s 02/2005/NQHTP). Thm quyn theo lnh th ca Ta n gii quyt vic dn s c quy nh ti khon 2 iu 35 BLTTDS. Thm quyn ca Ta n theo s la chn ca ngi yu cu c quy nh ti khon 2 iu 36 BLTTDS. Lu : thm quyn ring bit ca Ta n Vit Nam i vi nhng vic dn s c yu t nc ngoi quy nh ti khon 2 iu 411 BLTTDS.

2.3. Chun b xt n yu cu Cng vic chnh v k nng thc hin:

Nhng vic dn s c quy nh th tc gii quyt c th ti BLTTDS (nh yu cu tuyn b mt ngi l cht, cng nhn quyt nh ca trng ti nc ngoi) th p dng quy nh ca BLTTDS. i vi nhng vic dn s cha c quy nh th tc gii quyt c th (nh yu cu cng nhn thun tnh ly hn, yu cu hy vic kt hn tri php lut) th p dng cc quy nh ca BLTTDS v giai on chun b xt x v n dn s (theo tinh thn quy nh ti iu 311 BLTTDS). Vic dn s khng c b n, nhng c ngi c lin quan: Ngi c lin quan y l ngi tham gia t tng vi ngi c n yu cu ch khng phi l ngi c quyn v li ch lin quan (nh quy nh th tc gii quyt yu cu tuyn b mt ngi l cht) Vic dn s l vic khng c tranh chp, nhng c yu cu Ta n cng nhn hoc khng cng nhn mt s kin php l (on 2 iu 311 BLTTDS). Do vy, khng c th tc ha gii v phn t trong th tc gii quyt vic dn s. Tuy nhin theo quy nh ti iu 10 BLTTDS th Thm phn phi ho gii khi gii quyt v vic dn s. Do , c trng hp l vic dn s, khng phi l v n dn s, nhng vn phi tin hnh ha gii (th d: yu cu cng nhn thun tnh ly hn) Vic thng bo th l v n cho ngi c lin quan khng tri vi quy nh ca Chng XX nn vn c thc hin nh iu 174 v iu 175 BLTTDS. Tuy nhin, nu ngi c lin quan c tranh chp vi ngi c n yu cu th phn tranh chp khng th c gii quyt theo th tc gii quyt vic dn s.

So tay tham phan

79

QQ945

V d: V chng A v B thun tnh ly hn v cng tha thun mi ngi tr mt na s n 10.000.000 ng ca ng C. Nhng khi c thng bo, ng C cho rng v chng A v B n ng 20 triu ch khng phi 10 triu th quan h n phi c tch ra gii quyt v n khc.

V thi hn chun b xt n yu cu: Trong phn nhng quy nh chung v th tc gii quyt vic dn s khng c quy nh v thi hn chun b xt n yu cu. V vy, thi hn chun b xt n yu cu c p dng theo quy nh v thi hn chun b xt x quy nh ti iu 179 BLTTDS, tr nhng vic dn s c quy nh ring (v d: thi hn chun b xt n yu cu thng bo tm kim ngi vng mt ti ni c tr l 20 ngy, k t ngy Ta n th l n yu cu (khon 1 iu 325 BLTTDS). Cc quyt nh m Ta n c th ra trong giai on chun b xt n yu cu: - Tr nhng vic c quy nh ring th Ta n p dng cc quy nh v chun b xt x, trong c vic yu cu ngi gi n b sung hay sa i n yu cu (cn c vo iu 169 v iu 79 BLTTDS). Tm nh ch gii quyt vic dn s (cn c vo iu 189 BLTTDS). nh ch gii quyt vic dn s (cn c vo iu 192 BLTTDS).

- Trng hp cc bn c yu cu cng nhn thun tnh ly hn, nui con, chia ti sn khi ly hn; yu cu cng nhn s tha thun v thay i ngi trc tip nui con sau khi ly hn theo quy nh ti khon 2 v khon 3 iu 28 ca BLTTDS, nhng trong giai on chun b xt n yu cu, mt hoc cc bn c s thay i (mt phn hoc ton b) dn n tranh chp th c coi nh ng s rt n yu cu. Ta n nh ch gii quyt vic dn s, p dng iu 311 v im c khon 1 iu 192 ca BLTTDS (quy nh ti tiu mc 7.2 mc 7 phn I Ngh quyt s 02/2005/NQ-HTP). - Quyt nh m phin hp gii quyt vic dn s. Ni dung quyt nh ny p dng tng t ni dung quyt nh a v n ra xt x quy nh ti iu 195 BLTTDS. 2.4. Nhng ngi tham gia phin hp gii quyt vic dn s 2.4.1. Thnh phn gii quyt vic dn s Cng vic chnh v k nng thc hin:

Vic gii quyt yu cu cng nhn hoc khng cng nhn bn n, quyt nh dn s ca Ta n nc ngoi (khon 5 iu 26, khon 6 iu 28, khon 2 v 3 iu 30, iu 32 BLTTDS) do Hi ng xt n yu cu gm ba Thm phn gii quyt (khon 1 iu 55 BLTTDS). Vic gii quyt cc phn lin quan n Trng ti Thng mi Vit Nam (khon 1 iu 30 BLTTDS) th thnh phn gii quyt tun theo php lut v Trng ti thng mi (khon 3 iu 55 BLTTDS). Cc vic dn s khc ngoi 2 loi vic nu trn do mt Thm phn gii quyt (khon 2 iu 55 BLTTDS).

2.4.2. V s tham gia ca i din Vin kim st nhn dn (VKS) Cng vic chnh v k nng thc hin:
So tay tham phan 80

QQ945

VKS tham gia phin hp gii quyt vic dn s i vi tt c cc loi vic dn s (khon 2 iu 21 BLTTDS). Kim st vin vng mt th phi hon phin hp (khon 2 iu 313 BLTTDS). Quyt nh m phin hp gii quyt vic dn s phi c gi ngay cho VKS cng cp cng h s vic dn s. VKS phi tr li h s cho Ta n sau thi hn nghin cu l 7 ngy (khon 1 iu 313 BLTTDS).

2.4.3. V s c mt ca nhng ngi tham gia t tng Cng vic chnh v k nng thc hin:

Ngi c n yu cu hoc ngi i din ca h phi tham gia phin hp. Hu qu s vng mt ca h c quy nh ging nh s vng mt ca nguyn n (iu 199 BLTTDS) ti phin ta (khon 3 iu 313 BLTTDS). Ngi c lin quan hoc ngi i din hp php ca h c Ta n triu tp tham gia phin hp. Ta n c th triu tp ngi lm chng, ngi phin dch, ngi gim nh. Theo quy nh ti khon 4 iu 313 BLTTDS, th vic hon phin hp hay vn tin hnh phin hp khi c ngi vng mt do Ta n quyt nh. Theo quy nh ti iu 20 BLTTDS th phi c ngi phin dch trong trng hp ngi tham gia t tng s dng ting dn tc ca h hoc khi ngi tham gia t tng khng s dng ting Vit.

2.5. Th tc tin hnh phin hp Cng vic chnh v k nng thc hin:

Th k Ta n bo co v s c mt, vng mt ca nhng ngi tham gia phin hp; Thm phn khai mc phin hp bng cch tuyn b: Hm nay, ngy thng nm, TAND qun m phin hp cng khai gii quyt yu cu Ti xin tuyn b khai mc phin hp. Sau , Thm phn kim tra s c mt, vng mt ca nhng ngi c triu tp tham gia phin hp v cn cc ca h; Ngi yu cu hoc ngi i din hp php ca h trnh by nhng vn c th yu cu To n gii quyt, l do, mc ch v cn c ca nhng yu cuny; Ngi c lin quan hoc ngi i din hp php ca h trnh by kin ca mnh v nhng vn c lin quan n quyn, ngha v ca h trong vic gii quyt vic dn s; Ngi lm chng trnh by kin; ngi gim nh trnh by kt lun gim nh, gii thch nhng vn cn cha r hoc c mu thun; Thm phn xem xt ti liu, chng c; Kim st vin pht biu kin ca Vin kim st v vic gii quyt vic dn s; Thm phn xem xt, quyt nh chp nhn hoc khng chp nhn yu cu gii quyt vic dn s. Trong trng hp c ngi vng mt th Thm phn cho cng b li khai, ti liu, chng c do ngi cung cp hoc khai vi To n.
81

So tay tham phan

QQ945

Lu : Quyt nh chp nhn hoc khng chp nhn yu cu gii quyt vic dn s c quy nh l mt phn ca phin hp (im h khon 1 iu 314). Do vy, quyt nh gii quyt vic dn s phi c cng b ngay ti phin hp. Ta n cng c quyn p dng nhng quy nh c th v phin ta khi tin hnh phin hp theo tinh thn quy nh ti iu 311 BLTTDS v cng ch c thc hin trong gii hn nhng quy nh ca BLTTDS. V d: Vic ko di thi gian ra quyt nh khng di hn thi gian ngh n quy nh khon 5 iu 236 BLTTDS (5 ngy lm vic); vic sa cha, b sung quyt nh khng c vt qu quy nh ti iu 240 BLTTDS v sa cha, b sung bn n. Quyt nh gii quyt vic dn s c quy nh ti iu 315 BLTTDS.

2.6. Khng co, khng ngh, th tc phc thm vic dn s Cng vic chnh v k nng thc hin:

Ngi yu cu v ngi c lin quan u c khng co v thi hn khng co l 7 ngy, k t ngy ra quyt nh. Trng hp h khng c mt ti phin ta th thi hn khng co tnh t ngy h nhn c quyt nh hoc quyt nh c nim yt, thng bo. Thi hn khng ngh ca VKS cng cp l 7 ngy, ca VKS cp trn l 15 ngy, k t ngy ra quyt nh. Th tc phc thm quyt nh v vic dn s b khng co, khng ngh c thc hin nh th tc phc thm v n dn s ca Ta n s thm.(iu 318 dn chiu n iu 280 BLTTDS). Lu : Ngi yu cu, c nhn t chc lin quan c quyn khng co v Vin kim st cng cp, Vin kim st cp trn trc tip c quyn khng ngh quyt nh gii quyt vic dn s yu cu To n cp trn trc tip gii quyt li theo th tc phc thm, tr cc quyt nh quy nh ti khon 2 v khon 3 iu 28 ca BLTTDS (iu 316 BLTTDS).

3. TH TC GII QUYT MT S VIC DN S 3.1. Th tc gii quyt yu cu tuyn b mt ngi mt nng lc hnh vi dn s hoc b hn ch nng lc hnh vi dn s VBQPPL:

Ngi c quyn, li ch lin quan, c quan, t chc hu quan c quyn yu cu To n tuyn b mt ngi mt nng lc hnh vi dn s hoc b hn ch nng lc hnh vi dn s. (n yu cu phi c ni dung quy nh ti khon 2 iu 312 BLTTDS) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Km theo n yu cu Ta n tuyn b mt ngi mt nng lc hnh vi dn s phi c kt lun ca c quan chuyn mn v cc chng c khc chng minh ngi b bnh tm thn hoc mc cc bnh khc m khng th nhn thc, lm ch c hnh vi ca mnh (khon 2 iu 319 BLTTDS). V d: Ch cn c giy
82

So tay tham phan

QQ945

xc nhn ca c s y t ti a phng l ngi c biu hin khng bnh thng v tinh thn hoc c giy khm cha bnh v tm thn.

Km theo n yu cu tuyn b mt ngi b hn ch nng lc hnh vi dn s phi c chng c chng minh ngi nghin ma ty hoc nghin cc cht kch thch khc dn n ph tn ti sn ca gia nh (khon 4 iu 319 BLTTDS). V d: giy xc nhn ca chnh quyn a phng. Thi hn chun b xt n yu cu khng qu 30 ngy, k t ngy th l; ht thi hn Ta n phi ra quyt nh m phin hp xt n yu cu (khon 1 iu 320 BLTTDS). Trng hp c yu cu Ta n trng cu gim nh (iu 90 BLTTDS; tiu mc 6.1 v 6.2 mc 6 phn IV Ngh quyt), th khi c kt qu trng cu gim nh phi ra quyt nh m phin hp ngay (khon 2 iu 320 BLTTDS). Phin hp phi m trong thi hn 15 ngy, k t ngy ra quyt nh m phin hp (khon 4 iu 320 BLTTDS). Khi quyt nh tuyn b mt ngi hn ch nng lc hnh vi dn s th phi quyt nh ngi i din theo php lut v phm vi i din (khon 2 iu 321 BLTTDS).

n yu cu hy b quyt nh tuyn b mt ngi mt nng lc hnh vi dn s hoc b hn ch nng lc hnh vi dn s c th do chnh ngi hoc nhng ngi, t chc c lin quan yu cu (iu 322 BLTTDS). Thi hn chun b xt n c thc hin theo quy nh ti iu 320 BLTTDS C. GII QUYT MT S LOI V N DN S 1. GII QUYT CC V N DN S V TRANH CHP HP NG VAY TIN 1.2. Gii quyt mt s loi hp ng vay tin

Hp ng vay tin ch thuc mt trong 4 (bn) dng thc sau y: Vay c k hn, c li; Vay c k hn, khng li; Vay khng k hn, c li; v Vay khng k hn, khng li.

Lu : Khi gii quyt tranh chp v hp ng vay ti sn, cn xc nh mc li sut tng thi im khc nhau khi thi gian vay ko di v mc li sut c bn ca Ngn hng c s thay i. Mt hp ng vay tin gm c 3 (ba) thi im tnh mc li sut cn phn bit nh sau: Mc li sut c bn ca Ngn hng, vo thi im hai bn giao dch. - Mc li sut c bn ca Ngn hng, vo thi im vi phm ngha v thanh ton (ngy chm thc hin ngha v thanh ton). Mc li sut c bn ca Ngn hng, vo thi im xt x s thm.

1.2.3. Hp ng vay tin t chc Ngn hng, Tn dng

So tay tham phan 83

QQ945

VBQPPL: Thng t lin tch s 01/TTLT ngy 19-6-1997 hng dn vic xt x v thi hnh n v ti sn (mc 4 phn I) Thng t lin tch s 01/TTLT ngy 19-6-1997 hng dn vic xt x v thi hnh n v ti sn (mc 4 phn I) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thm phn cn ch v hp ng vay tin t chc Ngn hng, Tn dng c nhng quy nh ring c v hnh thc hp ng, vic tnh li, t cch ch th tham gia t tng. Vic tnh li v c li sut n qu hn i vi cc khon vay ca t chc Ngn hng, tn dng phi theo ng hp ng k kt v k t khi giao dch cho n khi thi hnh n xong. Lu l theo iu l t chc v hot ng ca cc Ngn hng chuyn doanh (nh Ngn hng Cng thng, Ngn hng u t v Pht trin...), th cc Chi nhnh khng c quyn tham gia t tng khi khng c u quyn ca Tng gim c; do , khi th l, gii quyt cc tranh chp c Ngn hng tham gia t tng cn kim tra v u quyn hp l.

1.2.4. Hp ng vay tin c li nhng khng r v mc li sut VBQPPL: BLDS 2005 (khon 2 iu 476) Thng t lin tch s 01/TTLT ngy 19-6-1997 hng dn vic xt x v thi hnh n v ti sn (im d mc 4 phn I) Cng vic chnh v k nng thc hin:

y l trng hp To n p dng li sut theo mc li sut tin gi tit kim khng k hn ti thi im xt x s thm (giao dch trc 01-01-2006) hoc theo li sut c bn (trng hp p dng BLDS 2005). y l trng hp xc nh c rng bn vay v bn cho vay c tho thun c tr li nhng cha xc nh mc li sut l bao nhiu hoc c tranh chp v li sut (tranh chp nhau v mc li c tho thun, khng r l bao nhiu).

*Bng so snh tnh li gia cc loi hp ng vay: Vay khng li Vay c li Vay NH, TD Khng r li

-------------------------- -------------------------- -------------------------- ----------------------- Li sut do chm- Li sut cho vay doLi sut trong hn vLi sut bng li sut thc hin ngha vcc bn tha thunli sut qu hn uc bn do Ngn hng thanh ton l mc linhng khng ctnh theo hp ng. nh nc cng b sut c bn dovt qu 150% mc tng ng vi thi
So tay tham phan 84

QQ945

NHNN quy nh tili sut c bn do thi im xt x sNgn hng nh nc thm. cng b cho loi vay - Tnh 1 mc li suttng ng, ti thi cho c thi gian tim vay. khi chm thc hin- Li chm thc hin ngha v thanh tonngha v thanh ton n khi xt x stnh nh trng hp thm. vay khng li. 1.2.6. H thng cc vn bn v li sut T 20-10-1992 Ngy quyt nh 17-101992

hn vay, ti thi im tr n (thi im xt x s thm).

STT S quyt nh

Ghi ch Ngy thcLi sut cho vay hin quytNgn Trung di nh hn hn 20-101992 2,7%/th NHCPNT, 1,8%/th HTXTD cho vay ti a 3,5% NHCPNT, 1,5%/th HTXTD cho vay ti a 3,0% NHCPNT, 1,2%/th HTXTD cho vay ti a 2,7%

222/Q-NH1

79/Q-NH1

16-4-1993 20-4-1993 2,3%/th

184/Q-NH1

01-1028-9-1993 1993 28-121995 01-011996

2,1%/th

381/Q-NH1

NHCPNT, 1,75%/th 1,7%/th HTXTD cho vay ti a 2,0% - 2,5% NHCPNT, CV 1,6%/th trn a bn nng thn ti a 1,8%

191/Q-NH1

15-7-1996 16-7-1996 1,6%/th

225/Q-NH1

NHCPNT, CV 27-8-1996 01-9-1996 1,5%/th 1,55%/th trn a bn nng thn ti a 1,7% 27-9-1996 01-101996 1,25%/th 1,35%/th a bn nng thn ti a 1,5% a bn nng thn ti a 1,2%

7 8

266/Q-NH1 197/Q-NH1

28-6-1997 01-7-1997 1,0%/th 1,35%/th

So tay tham phan

85

QQ945

39/Q-NHNN1

17-011998

21-011998

Li sut cho vay bng VN ni 1,2%/th 1,25%/th trn p dng cho c khu vc thnh th v nng thn. 1,1%/th 1,15%/th

10 11 12 13

01/99/CTNHNN1

29-011999

01-021999

189/Q/NHNN1 29-5-1999 01-6-1999 1,15%/th 1,15%/th 266/Q-NHNN1 30-7-1999 01-8-1999 1,05%/th 1,05%/th 05/99/CTNHNN1 Trn li sut i 01-9-1999 04-9-1999 0,95%/th 0,95%/th vi khu vc nng thn 1,0% 25-101999 Trn li sut i 0,85%/th 0,85%/th vi khu vc nng thn 1,0% Gim 15% li sut cho vay bng VN ca cc NHTMNN i vi khu vc II min ni Quyt nh ca Thng c NHNN v thay i c ch iu hnh LS cho vay ca TCTD i vi khch hng

14

22-10383/Q-NHNN1 1999

15

141/2000/QNHNN1

21-4-2000 01-5-2000

16

241/2000/QNHNN1

02-8-2000 05-8-2000

17

242/2000/QNHNN1

Cng b li cho Khng Khng TCTD n nh li vt qu vt qu xut cho vay = 02-8-2000 05-8-2000 0,75% + 0,75% + VN i vi 0,3% 0,5% khch hng l 0,75%/thng Ngy quyt nh Ngy thc hin quyt nh Li sut c bn Ghi ch

STT S quyt nh 296/2000/QNHNN1

18

06-9-2000 06-9-2000
86

0,75%/th

So tay tham phan

QQ945

19 20 21 22 23 24 25

237/2001/QNHNN 557/2001/QNHNN

28-3-2001 01-4-2001 26-4-2001 01-5-2001

0,7%/th 0,65%/th 0,60%/th 0,62%/th 0,625%/th 0,623%/th 0,625%/th

1247/2001/Q01-1028-9-2001 NHNN 2001 547/2002/QNHNN 285/2003/ NHNN 30-5-2002 01-6-2002

Q31-3-2003 01-4-2003

1127/2003/Q01-1029-9-2003 NHNN 2003 1429/2003/Q- 30-10NHNN 2003 478/2004/QNHNN 01-112003

26

01-5-2004 29-4-2004 n ngy 31-5-2004

0,625%/th

2. GII QUYT V N DN S TRANH CHP V BI THNG THIT HI NGOI HP NG 2.3. Mt s vn c tnh nguyn tc 2.4. Xc nh thit hi 2.4.3. Xc nh thit hi do danh d, nhn phm, uy tn b xm phm VBQPPL: BLDS 2005 (iu 611) Ngh quyt s 03/2006/NQ-HTP (mc 3 phn II) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thit hi do danh d, nhn phm, uy tn b xm phm c quy nh c th ti mc 3 phn II Ngh quyt s 03/2006/NQ-HTP nu trn, gm cc khon thit hi phi bi thng l: Chi ph hp l hn ch, khc phc thit hi; Thu nhp thc t b mt hoc b gim st; v

- Khon tin b p tn tht v tinh thn do danh d, nhn phm, uy tn b xm phm: Ngi xm phm danh d, nhn phm, uy tn ca ngi khc phi bi thng thit hi theo cc khon ni trn v mt khon tin khc b p tn tht
So tay tham phan 87

QQ945

v tinh thn m ngi gnh chu. Mc bi thng b p tn tht v tinh thn do cc bn tho thun; nu khng tho thun c th mc bi thng ti a khng qu 10 (mi) thng lng ti thiu do Nh nc quy nh.

Lu : Mi khon thit hi nu trn c quy nh chi tit t tiu mc 3.1 n tiu mc 3.3 mc 3 phn II Ngh quyt s 03/2006/NQ-HTP. thun tin cho vic hng dn ng s xut trnh chng c, tp hp cc chng c, Thm phn cn yu cu ng s chun b mt danh mc h thng cc khon bi thng do danh d, nhn phm, uy tn b xm phm.

3. GII QUYT V N DN S V TRANH CHP THA K 3.1. Th l v n

Cn xc nh ng i tng tranh chp trong v n tranh chp dn s v tha k xc nh ng iu kin th l theo quy nh ti iu 168 BLTTDS.

V d: Phi xc nh i tng tranh chp l nh t, hay t, hay l ti sn khc xc nh: ng thi hn, thi hiu khi kin; - Cc bn c phi tin hnh ha gii theo quy nh ti iu 135 Lut t ai trc khi ta n th l v n hay khng; hoc - V kin c thuc trng hp khng bt buc phi c bin bn ha gii ti c s trc khi ta n th l hay khng. 3.1.4. Thng bo v vic th l v n VBQPPL: BLTTDS (iu 174) Thm phn cn thc hin ng cc quy nh v thng bo vic th l v n. y cng chnh l mt hot ng nhm thu thp chng c. Cng vic chnh v k nng thc hin:

Trn c s n khi kin v cc ti liu km theo n khi kin cn lp ngay s v hng tha k v din tha k. S cn th hin cc ni dung: ngi li di sn, cc thi im m tha k, din tha k, mi quan h gia cc ngi tha k vi nhau v vi nhng ngi li tha k. Trong ni dung thng bo cho nhng ngi tha k cn yu cu h c kin v: Ti sn ang tranh chp thuc di sn ca ai, bao gm nhng ti sn g. Cc thi im m tha k Din nhng ngi tha k v cc quyn li, ngha v lin quan kin ca h v yu cu ca nguyn n v yu cu c th ca h.

3.3. Nhng vn cn ch khi gii quyt v n tha k 4. GII QUYT V N DN S V TRANH CHP HP NG MUA BN NH
So tay tham phan 88

QQ945

4.1. Nhng vn chung v t tng v p dng php lut 4.1.1. V thm quyn Cng vic chnh v k nng thc hin: Trng hp mua bn nh xy ra trc 01-71991 m khng c ngi Vit Nam nh c nc ngoi, c nhn, t c Cng vic chnh v k nng thc hin:

Trng hp mua bn nh xy ra trc 01-7-1991 m khng c ngi Vit Nam nh c nc ngoi, c nhn, t chc nc ngoi tham gia: y l trng hp mua bn nh xy ra trc khi Php lnh nh c hiu lc thi hnh, l trng hp c quy nh ti Ngh quyt 58/1998/NQ-UBTVQH10. Trng hp mua bn nh xy ra trc 01-7-1991 m c ngi Vit Nam nh c nc ngoi tham gia: y cng l trng hp mua bn nh xy ra trc khi Php lnh Nh c hiu lc thi hnh, l trng hp c quy nh ti Ngh quyt 1037/2006/NQ-UBTVQH11. Trng hp mua bn nh xy ra trc ngy 01-7-1991 khng c ngi Vit Nam nh c nc ngoi, c nhn, t chc nc ngoi tham gia th p dng: Ngh quyt s 58/1998/NQ-UBTVQH10. Thng t lin tch s 01/1999/TTLT-TANDTC-VKSNDTC. Cng vn s 56/1999/KHXX ngy 17-6-1999 ca To n nhn dn ti cao.

Trc ngy 01-7-1991 (c ngi Vit Nam nh c nc ngoi tham gia) p dng: Ngh quyt 1037/2006/NQ-UBTVQH11 Php lnh v nh . Php lnh HDS. T ngy 01-7-1991 n trc ngy 01-7-1996 p dng: -

- Quyt nh s 297/CT ngy 02-10-1991 ca Ch tch Hi ng B trng (nay l Chnh ph) v vic gii quyt mt s vn v nh .

T ngy 01-7-1996 n trc ngy 01-01-2006 p dng: BLDS 1995; Ngh quyt s 01/2003/NQ-HTP. BLDS 2005; Ngh quyt s 01/2003/NQ-HTP. Lut nh ;

T ngy 01-01-2006 n trc ngy 01-7-2006 p ng: -

T ngy 01-7-2006 n nay p dng: -

(Trng hp c s khc nhau gia Lut nh vi php lut c lin quan v nh th p dng quy nh ca Lut nh . Trng hp iu c quc t m Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l thnh vin c quy nh khc vi Lut nh th p dng quy nh ca iu c quc t - iu 3 Lut nh )
So tay tham phan 89

QQ945

BLDS 2005; Ngh quyt 01/2003/NQ-HTP.

Lu : - Cng vi nhng quy nh ca php lut v hp ng mua bn nh , Thm phn cn phi p dng nhng quy nh khc c lin quan. Cc quy nh php lut lin quan thng l nhng quy nh lin quan n xc nh t cch ch th ca hp ng, lin quan n quy nh v s hu chung; ph bin nht l nhng quy nh ca php lut v tha k, php lut v hn nhn v gia nh. - Khi p dng cc quy nh php lut c lin quan, nguyn tc chung vn l p dng php lut thi im giao dch (giao kt hp ng mua bn). Tuy vy, c trng hp phi p dng php lut thi im nh c to lp hoc chuyn dch s hu xc nh ch s hu hp php ca nh . V d: Vn bn t chia nh ca v chng thi im 1995 khng c gi tr php lut (khng ph hp vi Lut HN&G 1986) nhng vn bn t chia nh ca v chng vo nm 2001 l hp php (ph hp Lut HN&G 2000) v bn c chia hon ton c t mnh bn phn nh .

4.2. Cc bc c bn v nhng vn cn ch khi gii quyt v n tranh chp hp ng mua bn nh 4.2.1. Xc nh hp ng c hiu lc hay v hiu Thm phn phi thu thp chng c xc nh hp ng mua bn nh ang tranh chp l hp ng c hiu lc hay v hiu.

iu kin c hiu lc ca giao dch dn s (iu 122 BLDS 2005) Ngi tham gia giao dch c nng lc hnh vi dn s;

Giao dch dn s c hiu lc khi c cc iu kin sau y: Mc ch v ni dung ca giao dch khng vi phm iu cm ca php lut, khng tri o c x hi; Ngi tham gia giao dch hon ton t nguyn. Hnh thc giao dch dn s l iu kin c hiu lc ca giao dch trong trng hp php lut c quy nh.

Hp ng mua bn nh phi c lp thnh vn bn, c cng chng hoc chng thc, tr trng hp php lut c quy nh khc. (iu 450 BLDS 2005). Hp ng mua bn nh phi c chng nhn ca cng chng hoc chng thc ca U ban nhn dn cp qun, huyn i vi nh ti th, chng thc ca U ban nhn dn x i vi nh ti nng thn. - Trng hp sau y th khng cn chng thc: Bn bn nh l t chc c chc nng kinh doanh nh . (im b khon 3 iu 93 Lut nh )

Cng vic chnh v k nng thc hin:

iu kin cng nhn hp ng mua bn nh c hng dn c th ti Ngh quyt s 01/2003/NQ-HTP gm 4 iu kin nh cc giao dch hp php khc bao gm: iu kin v ch th; iu kin v ni dung; iu kin v ch t nguyn;
90

So tay tham phan

QQ945

iu kin v hnh thc. S khc bit ni bt gia hp ng mua bn nh vi cc loi hp ng khc l quy nh v hnh thc hp ng vi 2 iu kin: Phi c lp thnh vn bn; Phi c chng nhn ca cng chng hoc chng thc ca U ban nhn dn c thm quyn theo quy nh ca php lut v cng chng, chng thc ti thi im giao kt hp ng. (Tr trng hp bn bn nh l t chc c chc nng kinh doanh nh ) Khi c cc iu kin nh nu trn th hp ng c hiu lc bt buc vi cc bn, khng ph thuc vo vic thi hnh hp ng mc no.

Giao dch dn s c iu kin (iu 125 BLDS 2005)

- Trong trng hp cc bn c tha thun v iu kin pht sinh hoc hy b giao dch dn s th khi iu kin xy ra, giao dch dn s pht sinh hoc hy b. - Trong trng hp iu kin lm pht sinh hoc hy b giao dch dn s khng th xy ra c do hnh vi c cn tr ca mt bn hoc ca ngi th ba th iu kin c coi nh l xy ra. Nu c s tc ng ca mt bn hoc ca ngi th ba c thc y iu kin xy ra lm pht sinh hoc hu b giao dch dn s th iu kin c coi nh l khng xy ra. 4.2.1.1. Cng nhn hp ng mua bn nh vi trng hp giao dch xy ra trc ngy 01-7-1991 Trng hp ny phi p dng cc vn bn php lut di y gii quyt.

Hnh thc ca hp ng khng ng quy nh ti thi im giao kt cng vn c cng nhn hiu lc ca hp ng nu thuc mt trong cc trng hp sau: Nu bn mua tr hoc mt phn tin mua nh; Bn bn giao ton b hoc mt phn nh.

Nu th tc chuyn quyn s hu nh c hon tt th coi nh hp ng c hiu lc (buc phi thi hnh nhng g cha thi hnh) m khng phi xt v hnh thc ca hp ng (khon 3 iu 5 Ngh quyt 58/1998/NQ-UBTVQH10). Nhng hp ng mua bn nh m ton b hoc mt phn ni dung vi phm iu cm hoc tri o c x hi theo quy nh ca B lut dn s th b v hiu ton b hoc mt phn. y l quy nh c bit c tnh hi t, do vy cn cn c vo quy nh ca B lut dn s xt tnh cht ca giao dch xy ra trc . Gii quyt hp ng mua bn nh xc lp trc 01-7-1991 c nhng quy nh ring v hiu lc ca hp ng, cng c ngha vic thu thp chng c phi phc v yu cu chng minh v cc s kin php l . V d: thu thp chng c chng minh c vic giao mt phn tin mua nh chng minh hp ng c iu kin cng nhn. Trong quy nh ca Ngh quyt s 58/1998/NQ-UBTVQH10, mt s hnh vi thc hin hp ng li c quy nh lm cn c nh gi hiu lc ca hp ng. V d: Giao nh, giao tin, lm th tc chuyn quyn s hu y l quy nh c bit khc so vi B lut dn s, nn cn phi ht sc ch .
91

So tay tham phan

QQ945

Gii thch khi nim Bn mua nh (im 4 mc 1 Thng t lin tch s 01/1999/TTLT-TANDTC-VKSNDTC) cn bao gm: Ngi c tn cng bn mua nh , ngi tha k hp php; trong trng hp nh c mua bn nhiu ln th bn mua nh l ngi mua cui cng (hoc tha k hp php ca h).

4.2.1.2. Cng nhn hp ng mua bn nh i vi giao dch mua bn c xc lp t ngy 01-7-1991 n ngy 30-6-1996 Cng vic chnh v k nng thc hin: y l thi k Php lnh nh c hiu lc thi hnh nhng cn ch quy nh v vic p dng B lut dn s theo thng t lin ngnh ni trn. 4.2.2. Gii quyt tranh chp v hp ng mua bn nh c hiu lc Cng vic chnh v k nng thc hin:

Vi loi hp ng mua bn nh xc lp trong mi thi k th p dng php lut c hiu lc tng ng v hp ng ni chung v hp ng mua bn nh ni ring xc nh cc quyn, ngha v ca bn mua nh, bn bn nh. Vi cc hp ng c hiu lc th tha thun ca cc bn (ngoi nhng quyn v ngha v theo php lut) cng rng buc nh php lut, to nn quyn hp php hoc ngha v ca cc bn. V d: Hp ng c th quy nh thi hn c th cho mi ln tr tin, nu c vi phm, 1 bn c quyn yu cu hy hp ng. Do cc quyn v ngha v ca cc bn th hin trong hp ng nn vn bn hp ng v nhng vn bn sa i, b sung hp ng l nhng ti liu phi c thu thp.

4.2.3. Xc nh vi phm v gii quyt vi phm i vi hp ng c hiu lc Cng vic chnh v k nng thc hin:

Bn b vi phm c quyn yu cu buc bn vi phm thc hin ngha v theo hp ng hoc yu cu hy hp ng, yu cu bi thng thit hi. Tuy nhin, nu hp ng khng quy nh th khng th hy hp ng v trong hp ng mua bn nh khng c quy nh ca php lut v trng hp ng nhin hy hp ng khi mt bn c vi phm. Yu cu tip tc hp ng bao gm thc hin ngha v tr tin - i vi trng hp mua bn nh xc lp trc ngy 01-7-1991 th theo Ngh quyt s 58/1998/NQ-UBTVQH10 tin phi tr phi tnh theo thi gi (tr theo t l % tin cha tr theo gi nh thi im tr tin cng l thi im xt x s thm). - i vi cc trng hp khc (sau ngy 01-7-1991) cha c quy nh tr theo thi gi nhng p dng trit cc quy nh v bi thng thit hi th cng bao gm chnh lch v gi nh. - Trong mi trng hp c vic phi tip tc tr tin nh cn thiu u phi xc nh gi nh thi im c vi phm v thi im gii quyt tranh chp.

Lu : Khng nhm ln gia hp ng c hiu lc vi hp ng c hon thnh ( thc hin xong) hay vic lm th tc ng k quyn s hu (sang tn, trc b). Vic ng k trc b l mt hnh vi thc hin hp ng ch khng
92

So tay tham phan

QQ945

phi hnh vi giao kt hp ng, khng phi l cn c cng nhn hay hy hp ng (ch ring vic mua bn nh trc ngy 01-7-1991 th th tc chuyn quyn s hu c hon tt l iu kin cng nhn hp ng). 4.2.4. Gii quyt hp ng mua bn nh v hiu 4.2.4.1. Xc nh hp ng mua bn nh v hiu Thm phn phi xc nh hp ng v hiu thuc trng hp no, vi phm iu kin no trong cc iu kin c hiu lc ca hp ng.

Giao dch dn s khng c mt trong cc iu kin c quy nh ti iu 122 ca BLDS 2005 th v hiu. Lu : (t iu 128 n iu 138 BLDS 2005) Giao dch dn s v hiu do vi phm iu cm ca php lut, tri o c x hi (iu 128 BLDS 2005). Giao dch dn s v hiu do gi to (iu 129 BLDS 2005). - Giao dch dn s v hiu do ngi cha thnh nin, ngi mt nng lc hnh vi dn s, ngi b hn ch nng lc hnh vi dn s xc lp, thc hin (iu 130 BLDS 2005). Giao dch dn s v hiu do b nhm ln (iu 131 BLDS 2005). Giao dch dn s v hiu do b la di, e da (iu 132 BLDS 2005).

- Giao dch dn s v hiu do ngi xc lp khng nhn thc v lm ch c hnh vi ca mnh (iu 133 BLDS 2005). - Giao dch dn s v hiu do khng tun th quy nh v hnh thc (iu 134 BLDS 2005).

Giao dch dn s v hiu tng phn (iu 135 BLDS 2005).

Lu : Bo v quyn li ca ngi th ba ngay tnh khi giao giao dch dn s v hiu (iu 138 BLDS 2005) Hp ng vi phm mt trong nhng iu kin quy nh ti iu 122 BLDS 2005 l hp ng v hiu. im a khon 1 iu 122 BLDS 2005 quy nh iu kin Ngi tham gia giao dch c nng lc hnh vi dn s. Vi phm iu kin ny c quy nh c th ti iu 130 BLDS 2005: v hiu do ngi cha thnh nin, ngi mt nng lc hnh vi dn s hay hn ch nng lc hnh vi dn s xc lp, thc hin. im b khon 1 iu 122 BLDS 2005 quy nh iu kin hp ng khng tri php lut, o c x hi. Thc t, thi hnh ng B lut dn s, th phi hiu iu kin ny l ph hp vi quy nh ca php lut ch khng phi ch l khng tri php lut. Khon 2 iu 122 BLDS 2005 quy nh iu kin ca hnh thc hp ng. Hnh thc ca hp ng mua bn nh c quy nh ti iu 450 BLDS 2005 l phi c lp thnh vn bn, c chng nhn ca cng chng nh nc hoc chng thc ca y ban nhn dn cp c thm quyn (theo quy nh ca php lut v cng
93

Cng vic chnh v k nng thc hin:

So tay tham phan

QQ945

chng, chng thc ti thi im giao kt hp ng - im d tiu mc 2.1 mc 2 phn I Ngh quyt s 01/2003/NQ-HTP). Theo quy nh ti iu 450 BLDS 2005 trong trng hp php lut c quy nh khc th khng phi cng chng hoc chng thc. 4.2.4.2. Gii quyt hu qu hp ng mua bn nh v hiu Thm phn cn nm vng nhng quy nh chung v gii quyt hp ng v hiu cng nh nhng quy nh v gii quyt tng loi hp ng v hiu c th. Cng vic chnh v k nng thc hin:

iu 137 BLDS 2005 quy nh hu qu php l ca giao dch dn s v hiu ni chung. iu ny mang tnh nguyn tc chung cho vic gii quyt hu qu cc loi hp ng v hiu. Tuy nhin, cn xc nh mt hp ng c th v hiu thuc loi vi phm no th p dng quy nh ring ca php lut cho trng hp . V hiu do vi phm iu cm th p dng quy nh ti iu 137 BLDS 1995. So snh iu 137 BLDS 1995 vi iu 128 BLDS 2005 c sa i b sung: Theo iu 137 BLDS 1995, th ch bi thng thit hi nu mt bn c li; nu hai bn cng c li th t chu phn thit hi ca mnh. iu 128 BLDS 2005 khng c quy nh ny. iu 139 BLDS 1995 (iu 134 BLDS 2005) quy nh v hp ng vi phm iu kin v hnh thc (c quy nh c th ti im b tiu mc 2.2 mc 2 phn I Ngh quyt s 01/2003/NQ-HTP). Ta n ra quyt nh buc cc bn n c quan c thm quyn hon thin hnh thc ca hp ng trong thi hn 1 thng. Qu thi hn ny, bn khng thc hin vic hon thin v hnh thc ca hp ng phi bi thng thit hi do hp ng b tuyn b v hiu. iu 134 BLDS 2005 khng quy nh "bn c li lm cho giao dch v hiu phi bi thng thit hi. Quy nh v xc nh li v xc nh trch nhim bi thng thit hi khi tuyn b hp ng mua bn nh v hiu (cc im a v b tiu mc 2.4 mc 2 phn I Ngh quyt s 01/2003/NQ-HTP).

Quy nh v xc nh thit hi bao gm vic nh gi nh v quyn s dng t theo gi th trng chuyn nhng ti a phng vo thi im xt x s thm (im c tiu mc 2.4 mc 2 phn I Ngh quyt s 01/2003/NQ-HTP). Lu : Hu qu php l ca giao dch dn s v hiu theo quy nh ti iu 137 BLDS 2005 s khng p dng trong trng hp ti sn giao dch, hoa li, li tc thu c b tch thu theo quy nh ca php lut.

4.2.5. Gii quyt v t cc trong hp ng mua bn nh t cc l mt bin php m bo thc hin ngha v dn s c p dng ph bin trong giao dch mua bn nh . Ta n thng phi gii quyt quan h t cc cng vi gii quyt tranh chp v hp ng mua bn nh . Cng vic chnh v k nng thc hin:

t cc cng l mt giao dch dn s, khng phi l mt phn ca hp ng mua bn nh nn khng phi c hp ng mua bn nh v hiu th t cc v hiu. t cc c hiu lc khi m bo cc iu kin quy nh ti iu 131 BLDS 1995 (iu 122 BLDS 2005), trong v hnh thc phi c lp thnh vn bn
94

So tay tham phan

QQ945

(iu 363 BLDS 1995, iu 358 BLDS 2005) nhng khng i hi nh hp ng mua bn nh phi cng chng, chng thc.

Giao dch t cc c th ch bo m cho vic giao kt hp ng (c trc hp ng mua bn v c lp vi hp ng) cng c th ch thc hin hp ng hoc va m bo cho vic giao kt va m bo cho vic thc hin hp ng (c th c ghi ngay vo hp ng mua bn nh nhng phi phn bit t cc l mt giao dch bo m thc hin hp ng ch khng phi l mt ni dung ca hp ng). Gii quyt v giao dch t cc phi theo quy nh t cc ca B lut dn s v hng dn ti mc 1 phn I Ngh quyt s 01/2003/NQ-HTP.

4.2.6. Gii quyt mt s tranh chp v nh t c ngi Vit Nam nh c nc ngoi 4.2.6.1. Trng hp ngi Vit Nam nh c nc ngoi c quyn s hu nh gn lin vi quyn s dng t ti Vit Nam Cng vic chnh v k nng thc hin: Ngi Vit Nam nh c nc ngoi c mua, nhn tng cho, i, nhn tha k nh ti Vit Nam gm:

Ngi Vit Nam nh c nc ngoi v u t lu di ti Vit Nam; Ngi Vit Nam nh c nc ngoi c cng ng gp vi t nc, Nh vn ha; Nh khoa hc c nhu cu v hot ng thng xuyn ti Vit Nam nhm phc v s nghip xy dng t nc; Ngi Vit Nam nh c nc ngoi c php sinh sng n nh ti Vit Nam; Trng hp khng thuc cc din i tng ni trn nhng v Vit Nam c tr thi hn c php t su thng tr ln (trong cng thi gian c tr ti Vit Nam), th c s hu mt nh ring l hoc mt cn h. Do , cc ch th ngi Vit Nam nh c nc ngoi ni trn, nu thi im khi h gi tin v mua nh v nh ngi khc ng tn dm th h cha thuc din s hu nh ti Vit Nam, nhng khi tranh chp xy ra h thuc din c quyn s hu nh gn lin vi quyn s dng t ti Vit Nam, th khi gii quyt vic tranh chp gia h vi ngi ng tn mua nh dm cho h, Ta n cn cng nhn cho ngi Vit Nam nh c nc ngoi thuc din ni trn c s hu nh gn lin vi quyn s dng t m h mua v nh ngi khc ng tn dm.

4.2.6.2. Trng hp ngi Vit Nam nh c nc ngoi khng c quyn s hu nh gn lin vi quyn s dng t ti Vit Nam. Cng vic chnh v k nng thc hin:

i vi trng hp ngi Vit Nam nh c nc ngoi khng thuc din c s hu nh gn lin vi quyn s dng t ti Vit Nam, gi tin v nh bn b, ngi thn mua nh gn lin vi quyn s dng t v nh h ng tn dm trong hp ng mua bn nh v giy chng nhn quyn s hu nh v quyn s dng t , th khi tranh chp gia ngi Vit Nam nh c nc ngoi vi ngi ng tn dm trong giy t nh t cn gii quyt nh sau:
95

So tay tham phan

QQ945

Phi xc nh giao dch gia ngi Vit Nam nh c nc ngoi vi ngi ng tn dm trong giy t nh t l giao dch v hiu do vi phm iu cm ca php lut. Nh vy, khi gii quyt tranh chp quyn s hu nh, c yu cu i li nh t do ngi khc ng tn dm, th Ta n cng nhn cho ngi Vit Nam nh c nc ngoi nh ngi khc ng tn dm c quyn s hu nh v quyn s dng t . Tuy nhin, iu 128 v iu 137 ca BLDS 2005 khng quy nh phi tch thu ti sn giao dch, hoa li, li tc thu c t giao dch khng hp php. Do , ty trng hp m x l nh sau: + Trong trng hp ny phi nh gi quyn s hu nh v quyn s dng t v nu ngi ng tn dm c nhu cu s hu nh v quyn s dng t th cng nhn cho h c s hu nh v quyn s dng t . ng thi buc ho phi thanh ton cho ngi Vit Nam nh c nc ngoi bng ng s tin (vng) b ra mua nh t. + Trong trng hp gi tr nh v quyn s dng t ti thi im nh gi xt x cao hn gi lc mua, th s tin (vng) chnh lch c chia i mi bn c nhn . + Trong trng hp gi tr nh v quyn s dng t ti thi im nh gi xt x thp hn gi lc mua, th ngi ng tn dm c s hu nh t ch phi hon li cho ngi Vit Nam nh c nc ngoi s tin (vng) ng gi tr theo nh gi ti thi im xt x. Trong trng hp ngi ng tn dm khng ng nhn nh hoc khng iu kin tr tin (vng) mua nh cho ngi Vit Nam nh c nc ngoi s hu nh v quyn s dng t , th Ta n tuyn pht mi cn nh v t : + Trng hp gi tr nh v quyn s dng t ti thi im pht mi thi hnh n cao hn gi lc mua, th tr cho ngi Vit Nam nh c nc ngoi bng ng s tin (vng) b ra mua nh t, cn s tin (vng) chnh lch c chia i mi bn c nhn . + Trng hp gi tr nh v quyn s dng t ti thi im pht mi thi hnh n thp hn gi lc mua, th ch phi hon li cho ngi Vit Nam nh c nc ngoi s tin (vng) ng gi tr pht mi thi hnh n. 5. GII QUYT V N V LY HN 5.1. Th l v thng bo th l v n 5.1.1. Thm quyn gii quyt v n

Thm phn phi xc nh chnh xc v thm quyn gii quyt v n (phi xc nh l v n hay vic v hn nhn gia nh, thuc phm vi p dng ca iu 27 hay iu 28 BLTTDS). Xc nh thm quyn theo lnh th v thm quyn theo cp to n. Cc tranh chp v ly hn thuc thm quyn gii quyt ca Ta n c xc nh ti iu 27 BLTTDS v c xc nh theo n khi kin ca ng s. Ly hn khng c tranh chp v vic nui con, chia ti sn khi ly hn;
96

Cng vic chnh v k nng thc hin:

So tay tham phan

QQ945

- Ly hn c tranh chp v vic nui con hoc c tranh chp v chia ti sn khi ly hn; Ly hn c c tranh chp v nui con, tranh chp v ti sn khi ly hn; - Thun tnh ly hn, nhng c tranh chp v nui con hoc tranh chp v ti sn, hoc tranh chp c v nui con v chia ti sn khi thun tnh ly hn.

Thm quyn theo lnh th - Theo ni c tr hoc ni lm vic ca b n (im a khon 1 iu 35 BLTTDS); - Cc ng s c th tha thun bng vn bn yu cu Ta n ni c tr hoc lm vic ca nguyn n gii quyt (im b khon 1 iu 35 BLTTDS);

Thm quyn theo cp ta n: Sau khi thc hin vic tng thm quyn cho TAND cp huyn th ch thuc thm quyn ca TAND cp tnh (khon 3 iu 33 BLTTDS) khi thuc mt trong ba trng hp sau y: C ng s nc ngoi; Ti sn c tranh chp nc ngoi;

- Cn phi y thc t php cho c quan lnh s ca Vit Nam nc ngoi, cho Ta n nc ngoi.

Thm quyn theo s la chn ca nguyn n - c chn khi kin Ta n ni c tr, ni lm vic cui cng ca b n nu khng bit ni c tr hay ni lm vic ca b n hoc do b n c tnh giu a ch (im a khon 1 iu 36 BLTTDS); c chn Ta n ni nguyn n c tr, lm vic nu b n khng c ni c tr, lm vic Vit Nam (im c khon 1 iu 36 BLTTDS).

5.1.2. iu kin th l Cng vic chnh v k nng thc hin:

Np tin tm ng n ph: Tin tm ng n ph ly hn (khon 4 iu 25 Php lnh APLPTA); - Tin tm ng n ph tranh chp chia ti sn chung (khon 4 iu 25 Php lnh APLPTA).

iu kin v thi gian mt nm sau khi b bc n xin ly hn mi c khi kin li xin ly hn (iu 86 Lut HN&G; im c mc 10 Ngh quyt s 02/2000/NQHTP).

Trng hp cha th l vic xin ly hn ca ngi chng nu ngi v c thai hoc ang nui con di 12 thng tui l trng hp cha iu kin khi kin (hn ch quyn khi kin) theo iu 85 BLTTDS v theo mc 6 Ngh quyt s 02/2000/NQ-HTP. Khng p dng trng hp ny khi ngi v ang c thai hoc ang nui con di 12 thng tui m c n khi kin ly hn. 5.1.3. Thng bo th l v n

So tay tham phan

97

QQ945

Phi bo m vic thc hin thng bo th l v n theo quy nh ca B lut t tng dn s. Cn ch vic triu tp nhng ngi c quyn li, ngha v lin quan tham gia t tng. V d: Ngi c tranh chp v ti sn i vi v chng ang c n khi kin ly hn (m v chng c tranh chp v ti chung); ngi cho vay i vi v chng ang c n khi kin ly hn; ngi vay tin ca v chng ang c n khi kin ly hn (m v chng c tranh chp v ti chung). Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thng bo cho b n, c nhn, t chc c quyn, ngha v lin quan theo quy nh ti iu 174 BLTTDS. Xem xt cc yu cu phn t (nu c), cc yu cu ca ngi c quyn li, ngha v lin quan c yu cu c lp (nu c). iu 176 v iu 177 BLTTDS.

5.2. Thu thp chng c Vic thu thp chng c trong v n ly hn c nhng c trng ring. Thm phn cn ch v nhng c trng ny nh v nhng loi giy t cn giao np, nhng bin php thu thp chng c xc nh tnh trng mu thun v chng. Cng vic chnh v k nng thc hin:

Cc giy t cn giao np trong v n ly hn thng l: Bn sao giy ng k kt hn; Bn sao giy khai sinh ca cc con (nu c con);

- Bn sao giy chng minh nhn dn hoc s ng k h khu thng tr (xut trnh cng bn chnh); - Cc chng c chng minh ti sn chung ca v chng (nu c yu cu chia ti sn chung ca v chng)

Cc giy t, ti liu ni ni trn phi l bn sao c chng thc hoc Thm phn phi t mnh i chiu bn sao vi bn chnh. Nu l giy t, ti liu t nc ngoi gi v th phi c hp php ha lnh s (iu 418 BLTTDS). Hng dn cho ng s t khai (iu 86 BLTTDS) - Vi nguyn n v b n cn nu r yu cu v quan h hn nhn; v vic nui con; v nhng ti sn tha thun c ch yu cu cng nhn; v nhng ti sn c tranh chp v yu cu gii quyt; - Vi nhng ngi c quyn li, ngha v lin quan th trnh by v quyn v ngha v lin quan ca h.

Trc tip xc minh, thu thp chng c (iu 85 BLTTDS) - Xc nh tnh trng hn nhn thng phi qua phn nh ca nhng ngi c quan h gn gi (nh cha, m); c quan qun l ca v chng; t dn c, on th x hi m h sinh hot. Vic nui con phi km theo xc nh v thu nhp ca cha m. kin ca con nu con 9 tui tr ln (khon 2 iu 92 Lut HN&G).
98

So tay tham phan

QQ945

Xc minh v nh t thng phi c th c th chia hin vt cho c hai bn.

- Vic nh gi ti sn thng l gm nhiu loi ti sn ch khng ch ring nh t (iu 92 BLTTDS; mc 12 Ngh quyt s 02/2000/NQ-HTP). 5.3. Ha gii, chun b xt x Trong giai on chun b xt x v n ly hn, ho gii l mt hot ng t tng rt quan trng. Khc vi nhng v n dn s bnh thng, Thm phn phi ho gii v quan h hn nhn, phn tch h on t, khi phc tnh cm v chng. Cng vic chnh v k nng thc hin:

Ha gii v quan h hn nhn l bt buc v c th thc hin sm, khng phi ch vic thu thp chng c v tranh chp nui con, ti sn. Trng hp khng c ha gii l trng hp xc nh c quan h hn nhn khng hp php (iu 181 BLTTDS). Trng hp khng tin hnh ha gii c l bao gm: Trng hp quy nh ti iu 182 BLTTDS do b n c tnh vng mt n ln th hai; ng s khng th c mt v l do chnh ng ( nc ngoi, t); b n mt nng lc hnh vi dn s. Ha gii vi nhng ngi c quyn v ngha v lin quan ch cn ha gii gia cc ng s lin quan (iu 184 BLTTDS). V d: V mt khon n chung, ch cn ha gii gia ch n v v, chng (khng cn s c mt ca cc ch n khc). Trng hp cc ng s tha thun c vi nhau v vic gii quyt ton b v n, Ta n s ra quyt nh cng nhn s tha thun ca cc ng s (iu 187 BLTTDS, Ngh quyt s 01/2005/NQ-HTP). Lu : i vi v n (hoc vic) v hn nhn v gia nh, th ha gii v quan h hn nhn l bt buc (iu 10 BLTTDS). Cn phi xc nh ha gii on t thnh l ha gii thnh. Ngc li, ha gii on t khng thnh, dn n cng nhn s tha thun ca cc ng s v thun tnh ly hn, th l trng hp ha gii khng thnh v ch l cng nhn s tha thun ca cc ng s v thun tnh ly hn. Cc quyt nh khc c thc hin nh trong cc v n dn s khc: Tm nh ch gii quyt v n (iu 189 BLTTDS) nh ch gii quyt v n (iu 192 BLTTDS) Quyt nh a v n ra xt x (iu 195 BLTTDS)

5.4. Mt s vn cn ch trong gii quyt v n ly hn 5.4.1. Xc nh tnh cht quan h hn nhn 5.4.1.1. Hn nhn vi phm ch mt v, mt chng nhng vn c th c cng nhn hp php

Kt hn min Bc trc khi Lut HN&G 1959 c hiu lc (trc 13-01-1960). Kt hn min Nam trc thi im Lut HN & G 1959 c hiu lc min Nam (ngy ban hnh Ngh quyt 76/CP v vic cng b danh mc vn bn php lut p dng trong c nc, trong c Lut HN&G 1959 - ngy 25-3-1977).
99

So tay tham phan

QQ945

Trng hp cn b, b i c v hoc chng min Nam tp kt ra min Bc ly v, ly chng khc (Thng t 60/TATC ngy 22-02-1978 ca TANDTC).

5.4.1.2. Cng nhn hn nhn hp php i vi trng hp khng c ng k kt hn Cng vic chnh v k nng thc hin:

Loi quan h v, chng c xc lp trc Lut HN&G 1986 c hiu lc, tc l trc ngy 03-01-1987 (im a khon 3 Ngh quyt s 35/2000/NQ-QH10) c khuyn khch ng k kt hn (ng k chm) ch khng bt buc phi ng k kt hn v thi k hn nhn hp php c tnh t ngy xc lp quan h hn nhn (t ngy h chung sng vi nhau). Loi quan h v, chng xc lp trong thi k Lut HN&G 1986 c hiu lc (t 03-01-1987 n 01-01-2001) cn phn bit: - C thi gian thc hin vic ng k kt hn (ng k chm) t 01-01-2001 n 01-01-2003. ng k ng trong hn nu trn s c tnh thi k hn nhn hp php t thi im xc lp quan h v chng (im b khon 3 Ngh quyt s 35/2000/NQ-QH10; iu 7 Ngh nh s 77/2001/N-CP). - Trng hp lm th tc ng k kt hn ng trong thi hn (t 01-012001 n 01-01-2003) nhng cha thc hin xong vic ng k cng c cng nhn v quan h v, chng nh ng k trong hn (Kt lun s 84a/UBTVQH11).

Tiu ch xc nh quan h v, chng c xc lp c quy nh c th ti im d mc 2 Thng t lin tch s 01/2001/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP. 5.4.1.3. Hn nhn c vi phm v tui kt hn Cng vic chnh v k nng thc hin:

Gii thch v tui kt hn l nam bc sang tui 20, n bc sang tui 18 (im a mc 1 Ngh quyt s 02/2000/NQ-HTP). Trung hp n thi im tranh chp, xin ly hn, c hai bn u n tui kt hn, c qu trnh chung sng bnh thng th c gii quyt ly hn theo th tc chung (im d.1 mc 2 Ngh quyt s 02/2000/NQ-HTP).

5.4.1.4. Nhng trng hp khng thuc din hy vic kt hn tri php lut, nhng cng khng gii quyt ly hn m tuyn b khng cng nhn l v chng Cng vic chnh v k nng thc hin:

C ng k kt hn nhng khng phi do c quan c thm quyn theo quy nh ti iu 12 Lut HN&G thc hin (im b mc 2 Ngh quyt s 02/2000/NQ/HTP). C ng k kt hn nhng khng theo ng nghi thc quy nh ti iu 14 Lut HN&G (im c mc 2 Ngh quyt s 02/2002 NQ-HTP). Cc trng hp chung sng khng c ng k kt hn k t 03-01-1987 m sau ngy 01-1-2003 khng thc hin vic ng k kt hn.

5.4.2. Xc nh ti sn ring ca v, chng

So tay tham phan 100

QQ945

Cng vic chnh v k nng thc hin:

Cc quy nh khi nim v ti sn ring c quy nh ti iu 16 Lut HN&G 1986, iu 32 Lut HN&G 2000, bao gm: Nhng im ging nhau gia Lut HN&G 1986 v Lut HN&G 2000 l: + + Ti sn c trc kt hn. Ti sn c cho ring hoc tha k ring.

Nhng im khc nhau gia Lut HN&G 1986 v Lut HN&G 2000 l: + Chia ti sn trong thi k hn nhn, theo Lut HN&G 1986 phi do Ta n thc hin (iu 18 v iu 42) cn theo Lut HN&G 2000 th khng nht thit phi do Ta n phn chia (iu 29).

Nh cp cho ngi c cng vi cch mng (tiu mc 1.1 mc 1 phn III Ngh quyt s 02/2004/NQ-HTP) c xc nh l ti sn ring ca ngi c cp. Vic ng tn ng k i vi ti sn ring: - Quy nh ti sn thuc s hu chung ca v chng th giy chng nhn quyn s dng phi ghi c tn ca v v chng (khon 2 iu 27 Lut HN&G) - Khi c tranh chp, khng c chng c chng minh l ti sn ring th l ti sn chung mc d giy chng nhn quyn s hu ch ng tn v hoc chng (khon 3 iu 27 Lut HN&G 2000; mc 3 Ngh quyt s 02/2000/NQHTP; iu 3 Ngh nh s 70/2001/N-CP).

5.4.3. Chia nh t khi ly hn Cng vic chnh v k nng thc hin:

Quyn c chia hin vt v nh (nh c th chia c th phi chia) iu 98 Lut HN&G Quyn s dng t ca v chng nu ch mt bn c nhu cu s dng v c iu kin trc tip s dng t (k c t nng nghip trng cy lu hng nm) th vn phi thanh ton cho bn kia phn gi tr quyn s dng t m h c hng (khon 2 iu 87 Lut HN&G). Trng hp bn c nhu cu v iu kin s dng t (t nng nghip trng cy hng nm) nhng khng th thanh ton cho bn kia phn gi tr quyn s dng t bn c hng th bn kia c quyn chuyn nhng phn quyn s dng t ca mnh cho ngi th 3 (im b khon 1 iu 24 Ngh nh s 70/2001/N-CP). Chia quyn s dng t m v, chng c nh nc cho thu (iu 25 Ngh nh 70/2001/N-CP). Gii quyt quyn li ca v, chng khi ly hn i vi nh thu ca Nh nc. Nu ch mt bn c nhu cu s dng th bn s dng phi thanh ton cho bn kia phn gi tr quyn thu nh (khon 1 iu 28 Ngh nh s 70/2001/N-CP). Gii quyt v din tch xy dng thm trong trng hp thu nh ca t nhn (khon 4 iu 29 Ngh nh s 70/2001/N-CP). Gii quyt quyn li ca v chng khi ly hn i vi nh thuc s hu ring ca mt bn (iu 99 Lut HN&G; iu 30 Ngh nh s 70/2001/N-CP).
101

So tay tham phan

QQ945

5.4.4. Vic nui con khi ly hn Cng vic chnh v k nng thc hin:

Xc nh con chung: con sinh ra trong thi k hn nhn hoc do ngi v c thai trong thi k hn nhn l con chung ca v, chng (iu 63 Lut HN&G; mc 5 Ngh quyt s 02/2000/NQ-HTP). Ngha v chng minh trong trng hp cha, m khng tha nhn con (khon 2 iu 63 Lut HN&G). Vic trng nom, chm sc, gio dc nui dng con sau khi ly hn (iu 92 Lut HN&G; mc 11 Ngh quyt s 02/2000/NQ-HTP). Con sinh ra trong vng 300 ngy, k t ngy ngi chng cht hoc k t ngy bn n, quyt nh ca Ta n x cho v chng ly hn c hiu lc php lut th c xc nh l con chung ca hai ngi (khon 2 iu 21 Ngh nh s 70/2001/NCP) Quy nh v cp dng nui con sau khi ly hn (iu 56 Lut HN&G) quy nh v vic c th thanh ton tin cp dng 1 ln (mc 11 Ngh quyt s 02/2000/NQHTP). Quy nh v hn ch quyn ca cha, m i vi con cha thnh nin trong mt s trng hp c bit (cc iu 41, 42 v 43 Lut HN&G).

6. GII QUYT V N TRANH CHP V KINH DOANH THNG MI 6.1. Nhn n khi kin v th l v n kinh doanh thng mi V th tc ging nh th tc gii quyt v n dn s (xem tiu mc 1.1 mc 1 chng A Phn th ba S tay Thm phn) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Th tc nhn n, kim tra n khi kin, cng nh vic xc nh thm quyn, thi hiu khi kin ging nh th tc gii quyt v n dn s (xem tiu mc 1.1 mc 1 chng A Phn th ba S tay Thm phn). Cc tranh chp v kinh doanh, thng mi m mt hoc cc bn khng c ng k kinh doanh, nhng u c mc ch li nhun thuc thm quyn gii quyt ca Ta kinh t (im b tiu mc 1.1 mc 1 phn I Ngh quyt s 01/2005/NQ-HTP). Khi nhn n khi kin, Thm phn phi kim tra, xem xt cc ti liu gi km theo n kin (hp ng kinh t) xc nh trong v tranh chp cc bn c tho thun trng ti hay khng. Nu c cn c cho thy trong v tranh chp cc bn c tho thun trng ti th To n cn c vo im e iu 168 BLTTDS tr li n kin cho ngi khi kin. (tiu mc 1.1 mc 1 Ngh quyt s 05/2003/NQ-HTP). Trong trng hp sau khi th l v n To n mi pht hin c trong v tranh chp cc bn c tho thun trng ti, th To n cn c vo iu 168, khon 2 iu 192 v iu 193 ca BLTTDS ra quyt nh nh ch vic gii quyt v n, tr li n kin v cc ti liu gi km theo n kin cho ng s. (tiu mc 1.1 mc 1 Ngh quyt s 05/2003/NQ-HTP). Thm quyn ca TAND cc cp:
102

So tay tham phan

QQ945

TAND cp huyn gii quyt cc tranh chp pht sinh trong hot ng kinh doanh, thng mi c quy nh t im a n im i khon 1 iu 29 ca BLTTDS; - TAND cp tnh gii quyt cc tranh chp kinh doanh, thng mi c qui nh t im k n im o khon 1 iu 29 v ti cc khon 2, 3 v 4 iu 29 ca BLTTDS.

Khi Thm phn c phn cng gii quyt v n th l v n, chun b xt x v n pht hin ra v n khng thuc thm quyn ca To kinh t th s x l theo hng dn ti tiu mc 1.1 mc 1 Ngh quyt s 05/2003/NQ-HTP. Trong qu trnh chun b xt x, Thm phn phi xem xt xc nh v n thuc loi n c th no trong s nhng loi n c quy nh ti iu 29 BLTTDS p dng ng lut chuyn ngnh iu chnh loi quan h php lut . Khi gii quyt tranh chp pht sinh trong hot ng kinh doanh, thng mi Thm phn phi tun theo Lut thng mi v php lut c lin quan. Hot ng thng mi c th c quy nh trong lut khc th Thm phn p dng quy nh ca lut . Hot ng thng mi khng c quy nh trong Lut thng mi v trong cc lut khc th Thm phn p dng quy nh ca B lut dn s. i vi cng ty trch nhim hu hn c hai thnh vin, nu c thnh vin l c nhn lm ngi i din theo php lut ca cng ty b tm gi, tm giam, trn khi ni c tr, b mt hoc b hn ch nng lc hnh vi dn s hoc b To n tc quyn hnh ngh v phm cc ti bun lu, lm hng gi, kinh doanh tri php, trn thu, la di khch hng v cc ti khc theo quy nh ca php lut th thnh vin cn li ng nhin lm ngi i din theo php lut ca cng ty cho n khi c quyt nh mi ca Hi ng thnh vin. (khon 2 iu 12 Ngh nh s 139/2007/N-CP).

6.2. Gii quyt cc tranh chp v kinh doanh, thng mi c th 6.2.1. Gii quyt cc tranh chp v mua bn hng ha; cung ng dch v; phn phi; i din, i l; k gi; thu, cho thu, thu mua Cng vic chnh v k nng thc hin:

T im a n im e iu 29 ca BLTTDS. Khi gii quyt tranh chp kinh doanh, thng mi, Thm phn cn xc nh tranh chp m Ta n th l gii quyt c quy nh ti im no ca khon 1 iu 29 ca BLTTDS p dng nhng quy nh tng ng ca Lut TM iu chnh. Hot ng thng mi khng c quy nh trong Lut TM v trong cc lut khc th p dng quy nh ca B lut dn s. C th : - Mua bn hng ha (t iu 24 n iu 73 Lut TM; t iu 3 n iu 15 ca Ngh nh s 12/2006/N-CP); Cung ng dch v (t iu 74 n iu 87 Lut TM); - i din, i l (t iu 141 n iu 149 v t iu 166 n iu 177 Lut TM; t iu 21 n iu 28 ca Ngh nh s 12/2006/N-CP); Thu, cho thu, thu mua (t iu 269 n iu 283 Lut TM);
103

So tay tham phan

QQ945

- V hp ng v hiu th cn c vo iu 122 v t iu 127 n iu 138 ca BLDS 2005;

Gii quyt quan h tranh chp thu, cho thu, thu mua, Thm phn cn lu :

- i vi quan h hp ng thu, cho thu, thu mua hng ha th p dng Lut TM gii quyt. Thm quyn gii quyt ca TAND cp huyn; - i vi quan h hp ng Cho thu ti chnh, y l l hot ng tn dng trung v di hn, thng qua vic cho thu my mc, thit b, phng tin vn chuyn v cc ng sn khc trn c s hp ng cho thu gia bn cho thu vi bn thu. Bn cho thu cam kt mua my mc, thit b, phng tin vn chuyn v cc ng sn khc theo yu cu ca bn thu v nm gi quyn s hu i vi cc ti sn cho thu. Bn thu s dng ti sn thu v thanh ton tin thu trong sut thi hn thu c hai bn tho thun. Khi kt thc thi hn thu, bn thu c quyn la chn mua li ti sn thu hoc tip tc thu theo cc iu kin tho thun trong hp ng. p dng Ngh nh s 16/2001/N-CP v Ngh nh s 65/2005/N-CP gii quyt. Thm quyn gii quyt l ca TAND cp tnh.

Khi p dng cc ch ti thng mi, Thm phn cn ch quan h gia ch ti pht vi phm v ch ti bi thng thit hi (iu 307 Lut TM). C th : - Trng hp cc bn khng c tha thun pht vi phm th bn b vi phm ch c quyn yu cu bi thng thit hi; - Trng hp cc bn c tha thun pht vi phm th bn b vi phm c quyn p dng c ch ti pht vi phm v buc bi thng thit hi.

Bn vi phm hp ng chm thanh ton tin hng hay chm thanh ton th lao dch v v cc chi ph hp l khc th bn b vi phm hp ng c quyn yu cu tr tin li trn s tin chm tr theo li sut n qu hn trung bnh trn th trng ti thi im thanh ton, tng ng vi thi gian chm tr. (iu 306 Lut TM). Bn b vi phm khng c p dng ch ti tm ngng thc hin hp ng, nh ch thc hin hp ng hoc hu b hp ng i vi vi phm khng c bn. Vi phm c bn l s vi phm hp ng ca mt bn gy thit hi cho bn kia n mc lm cho bn kia khng t c mc ch ca vic giao kt hp ng. (khon 13 iu 3 Lut TM).

6.2.2. Gii quyt tranh chp v vn chuyn hng ho, hnh khch bng ng ng bin Cng vic chnh v k nng thc hin:

Hp ng vn chuyn hng ho bng ng bin l hp ng c giao kt gia ngi vn chuyn v ngi thu vn chuyn, theo ngi vn chuyn thu tin cc vn chuyn do ngi thu vn chuyn tr v dng tu bin vn chuyn hng ho t cng nhn hng n cng tr hng. Hp ng vn chuyn hng ho bng ng bin bao gm: - Hp ng vn chuyn theo chng t vn chuyn (t iu 70 n iu 97 BLHHVN 2005); Hp ng vn chuyn theo chuyn (t iu 98 n iu 118 BLHHVN 2005).
104

So tay tham phan

QQ945

Chng t vn chuyn bao gm: Vn n, vn n sut ng bin, giy gi hng ng bin v chng t vn chuyn khc. Vn n c ba chc nng : - L bng chng v vic ngi vn chuyn nhn hng ho vi s lng, chng loi, tnh trng nh c ghi trong vn n vn chuyn n ni tr hng; L bng chng v s hu hng ho dng nh ot, nhn hng; L bng chng ca hp ng vn chuyn hng ho bng ng bin. Ghi r tn ngi nhn hng, gi l vn n ch danh;

Vn n c th c k pht di cc dng sau y: - Ghi r tn ngi giao hng hoc tn nhng ngi do ngi giao hng ch nh pht lnh tr hng, gi l vn n theo lnh; - Khng ghi r tn ngi nhn hng hoc ngi pht lnh tr hng, gi l vn n v danh.

Trng hp trong vn n theo lnh khng ghi r tn ngi pht lnh tr hng th ngi giao hng mc nhin c coi l ngi c quyn . Chuyn nhng vn n: - Vn n theo lnh c chuyn nhng bng cch k hu vn n. Ngi k hu cui cng c quyn pht lnh tr hng trong vn n theo lnh l ngi nhn hng hp php. - Vn n v danh c chuyn nhng bng cch ngi vn chuyn trao vn n v danh cho ngi c chuyn nhng. Ngi xut trnh vn n v danh l ngi nhn hng hp php. - Vn n ch danh khng c chuyn nhng. Ngi c tn trong vn n ch danh l ngi nhn hng hp php.

Vn n sut ng bin l vn n ghi r vic vn chuyn hng ho c t nht hai ngi vn chuyn bng ng bin thc hin. Giy gi hng ng bin: - L bng chng v vic hng ho c nhn nh c ghi trong giy gi hng ng bin; L bng chng ca hp ng vn chuyn hng ho bng ng bin; v Khng c chuyn nhng.

Chng t vn chuyn khc l chng t do ngi vn chuyn v ngi thu vn chuyn tho thun v ni dung, gi tr. Trong thi hn 60 (su mi) ngy, k t ngy tu bin n cng tr hng, nu khng c ngi nhn s hng gi hoc ngi nhn hng khng thanh ton ht cc khon n hoc khng a ra bo m cn thit th ngi vn chuyn c quyn bn u gi s hng tr n; nu l hng ho mau hng hoc vic gi l qu tn km so vi gi tr thc t ca hng ho th ngi vn chuyn c quyn bn u gi hng ha trc thi hn .
105

So tay tham phan

QQ945

Vic x l hng ho do ngi vn chuyn lu gi ti cng bin Vit Nam thc hin theo Ngh nh s 46/2006/N-CP. Khi nhn hng, ngi nhn hng phi thanh ton cho ngi vn chuyn cc vn chuyn v cc chi ph khc c ghi trong chng t vn chuyn, nu cc khon tin cha c thanh ton trc. Ngi vn chuyn c quyn t chi tr hng v c quyn lu gi hng, nu ngi gi hng v ngi nhn hng cha thanh ton cc khon n hoc ngi vn chuyn cha nhn c s bo m tho ng. Thi hiu khi kin v h hng, mt mt hng ho vn chuyn theo chng t vn chuyn l 1 (mt) nm, k t ngy tr hng hoc l ra phi tr hng cho ngi nhn hng. Thi hiu khi kin v vic thc hin hp ng vn chuyn theo chuyn l 2 (hai) nm, k t ngy ngi khiu ni bit hoc phi bit quyn li ca mnh b xm phm. Hp ng vn chuyn hnh khch v hnh l bng ng bin (t iu 123 n iu 137 BLHHVN 2005). Thi hiu khi kin i bi thng tn tht do hnh khch cht, b thng hoc tn hi khc v sc kho v mt mt, h hng hnh l l 2 (hai) nm. Thm quyn gii quyt thuc v TAND cp tnh. Thm phn cn lu : Tranh chp pht sinh t hp ng vn chuyn c yu t nc ngoi m ngi vn chuyn c tr s chnh hoc chi nhnh ti Vit Nam thuc thm quyn gii quyt ring bit ca To n Vit Nam. (im b khon 1 iu 411 BLTTDS). Vic bt gi tu bin c thc hin theo PLTTBGTB c hiu lc t ngy 01-72009 (xem Phn th Su - Bt gi tu bin ca S tay Thm phn).

6.2.3. Gii quyt tranh chp v hp ng tn dng Cng vic chnh v k nng thc hin:

Hp ng tn dng phi c ni dung v iu kin vay, mc ch s dng tin vay, hnh thc vay, s tin vay, li sut, thi hn vay, hnh thc bo m, gi tr ti sn bo m, phng thc tr n v nhng cam kt khc c cc bn tha thun (iu 51 Lut CTCTD); T chc tn dng c quyn xem xt, quyt nh cho vay trn c s c bo m hoc khng c bo m bng ti sn cm c, th chp ca khch hng vay, bo lnh ca bn th ba v chu trch nhim v quyt nh ca mnh. T chc tn dng khng c cho vay trn c s cm c bng c phiu ca chnh t chc tn dng cho vay; T chc tn dng xem xt, quyt nh vic cho vay c bo m bng ti sn hnh thnh t vn vay; Li sut cho vay: Mc li sut cho vay do t chc tn dng v khch hng tho thun ph hp vi quy nh ca Ngn hng Nh nc Vit Nam; k t ngy 19-52008 tr i mc li sut cho vay do t chc tn dng v khch hng tho thun nhng khng c vt qu 150% li sut c bn theo Quyt nh s 1099/QNHNN ca Thng c Ngn hng Nh nc;
106

So tay tham phan

QQ945

Li sut n qu hn: Mc li sut p dng i vi khon n gc qu hn do t chc tn dng n nh v tho thun vi khch hng trong hp ng tn dng nhng khng vt qu 150% li sut cho vay p dng trong thi hn cho vay c k kt hoc iu chnh trong hp ng tn dng. Khi gii quyt tranh chp hp ng tn dng, Thm phn phi theo di li sut c bn do Thng c Ngn hng Nh nc cng b trong tng thi k. Bng li sut c bn, li sut ti cp vn v li sut chit khu ca Ngn hng nh nc quy nh t ngy 19-5-2008 n nay LI SUT C BN Mc (%) 12 Vn bn p dng 1099/Q-NHNN 16/5/2008 1257/Q-NHNN 30/5/2008 1317/Q-NHNN 10/6/2008 1434/Q-NHNN 26/6/2008 1906/Q-NHNN 29/8/2008 2131/Q-NHNN 25/9/2008 3216/Q-NHNN 20/10/2008 2559/Q-NHNN 03/11/2008 2809/Q-NHNN
107

GIAI ON T ngy

LI SUT TI CPLI SUT VN KHU Mc (%) 13 Vn bn dng 1098/QNHNN 16/5/2008 1098/QNHNN 16/5/2008 1326/QNHNN 10/6/2008 1326/QNHNN 10/6/2008 1326/QNHNN 10/6/2008 1326/QNHNN 10/6/2008 2318/QNHNN 20/10/2008 2561/QNHNN 03/11/2008 2810/QpMc (%) 11

CHIT p

Vn bn dng 1098/QNHNN 19/5/2008 1098/QNHNN 16/5/2008 1316/QNHNN 10/6/2008 1316/QNHNN 10/6/2008 1316/QNHNN 10/6/2008 1316/QNHNN 10/6/2008 2318/QNHNN 20/10/2008 2561/QNHNN 03/11/2008 2810/Q-

19/5/08

1/6/2008

12

13

11

11/6/2008

14

15

13

1/7/2008

14

15

13

1/9/2008

14

15

13

1/10/2008

14

15

13

10/21/2008

13

14

12

11/5/2008

12 11

13 12

11 10

21/11/2008

So tay tham phan

QQ945

20/11/2008 5/12/2008 2948/Q-NHNN 03/12/2008 3161/Q-NHNN 19/12/2008 172/Q-NHNN 23/01/2009 378/Q-NHNN 24/02/2009

NHNN 20/11/2008 11 2949/QNHNN 03/12/2008 3159/QNHNN 19/12/2008 173/QNHNN 23/01/2009 9

NHNN 20/11/2008 2949/QNHNN 03/12/2008 3159/QNHNN 19/12/2008 173/QNHNN 23/01/2009

10

22/12/2008

8.5

9.5

7.5

1/2/2009

1/3/2009

V thm quyn gii quyt: - TAND cp huyn gii quyt tranh chp hp ng tn dng gia t chc tn dng vi c nhn, t chc khng c ng k kinh doanh v nhm mc ch sinh hot, tiu dng theo quy nh ti khon 3 iu 25 ca BLTTDS. - Ta Kinh t TAND cp tnh gii quyt tranh chp hp ng tn dng gia t chc tn dng vi c nhn, t chc c ng k kinh doanh, c mc ch li nhun.

Khi gii quyt tranh chp v hp ng tn dng, Thm phn phi p dng Quy ch cho vay ca t chc tn dng i vi khch hng ca Ngn hng nh nc ban hnh km theo Quyt nh s 1627/2001/Q-NHNN, Quyt nh s 127/2005/QNHNN, Quyt nh s 783/2005/Q-NHNN v cc vn bn quy phm php lut ca Ngn hng c lin quan trong bn ch dn. Lu : - Khi gii quyt tranh chp hp ng tn dng, trong bn n, quyt nh ca To n phi tuyn r tng s n ca c nhn, t chc phi tr cho t chc tn dng l bao nhiu, trong n gc phi tr l bao nhiu, li tnh n ngy xt x l bao nhiu. K t ngy tip theo ngy Ta n xt x, bn phi thi hnh n cn phi chu li sut n qu hn (cn xc nh c th, cn c vo mc li cc bn tha thun trong hp ng tn dng nhn vi 150%) trn s n gc cho n khi tr ht n gc. - Cn x l ti sn trong giao dch bo m (cm c, th chp, bo lnh, k qu) theo quy nh ca php lut v giao dch bo m, BLDS v Ngh nh s 163/2006/N-CP, trong trng hp bn phi thi hnh n khng tr c n cho t chc tn dng.

6.2.4. Gii quyt tranh chp v mua bn c phiu, tri phiu v giy t c gi khc Cng vic chnh v k nng thc hin:

So tay tham phan

108

QQ945

C phiu l loi chng khon xc nhn quyn v li ch hp php ca ngi s hu i vi mt phn vn c phn ca t chc pht hnh. (khon 2 iu 6 Lut CK). C phiu l chng ch do cng ty c phn pht hnh hoc bt ton ghi s xc nhn quyn s hu mt hoc mt s c phn ca cng ty . (khon 1 iu 85 Lut DN). Tri phiu l loi chng khon xc nhn quyn v li ch hp php ca ngi s hu i vi mt phn vn n ca t chc pht hnh. (khon 3 iu 6 Lut CK). Tri phiu doanh nghip (sau y gi tt l tri phiu) l mt loi chng khon n do doanh nghip pht hnh, xc nhn ngha v tr c gc v li ca doanh nghip pht hnh i vi ngi s hu tri phiu (iu 2 Ngh nh s 52/2006/N-CP). C phn, tri phiu ca cng ty c phn c th c mua bng tin Vit Nam, ngoi t t do chuyn i, vng, gi tr quyn s dng t, gi tr quyn s hu tr tu, cng ngh, b quyt k thut, cc ti sn khc quy nh ti iu l cng ty v phi c thanh ton mt ln. (iu 89 Lut DN 2005). Cng c chuyn nhng l giy t c gi ghi nhn lnh thanh ton hoc cam kt thanh ton khng iu kin mt s tin xc nh vo mt thi im nht nh. Giy t c gi bao gm: - Hi phiu i n l giy t c gi do ngi k pht lp, yu cu ngi b k pht thanh ton khng iu kin mt s tin xc nh khi c yu cu hoc vo mt thi im nht nh trong tng lai cho ngi th hng. Hi phiu i n c cc ni dung theo quy nh iu 16 Lut CCCCN. - Hi phiu nhn n l giy t c gi do ngi pht hnh lp, cam kt thanh ton khng iu kin mt s tin xc nh khi c yu cu hoc vo mt thi im nht nh trong tng lai cho ngi th hng; Hi phiu nhn n c cc ni dung theo quy nh iu 53 Lut CCCCN. - Sc l giy t c gi do ngi k pht lp, ra lnh cho ngi b k pht l ngn hng hoc t chc cung ng dch v thanh ton c php ca Ngn hng Nh nc Vit Nam trch mt s tin nht nh t ti khon ca mnh thanh ton cho ngi th hng. Sc c cc ni dung theo quy nh ti iu 58 Lut CCCCN. Cc cng c chuyn nhng khc.

Hot ng cho bn chng khon (c phiu, tri phiu) ra cng chng, nim yt, giao dch, kinh doanh, u t chng khon, dch v v chng khon v th trng chng khon chu s iu chnh ca Lut CK. T chc, c nhn Vit Nam v t chc, c nhn nc ngoi tham gia u t chng khon v hot ng trn th trng chng khon Vit Nam phi tun th Lut CK. Nguyn tc hot ng chng khon v th trng chng khon: - Tn trng quyn t do mua, bn, kinh doanh v dch v chng khon ca t chc, c nhn; Cng bng, cng khai, minh bch; Bo v quyn, li ch hp php ca nh u t;

So tay tham phan

109

QQ945

- T chu trch nhim v ri ro v tun th quy nh ca php lut (iu 4 Lut CK).

Thi hiu khi kin i vi giy t c gi (cng c chuyn nhng) nh sau: - Ngi th hng c quyn khi kin ngi k pht, ngi pht hnh, ngi bo lnh, ngi chuyn nhng, ngi chp nhn yu cu thanh ton s tin c thanh ton trong thi hn 3 (ba) nm, k t ngy cng c chuyn nhng b t chi chp nhn hoc b t chi thanh ton(khon 1 iu 78 Lut CCCCN); - Ngi c lin quan b khi kin c quyn khi kin ngi k pht, ngi pht hnh, ngi chuyn nhng trc mnh, ngi bo lnh, ngi chp nhn v s tin c thanh ton trong thi hn 2 (hai) nm, k t ngy ngi c lin quan ny hon thnh ngha v thanh ton cng c chuyn nhng. (khon 2 iu 78 Lut CCCCN)

Thi hiu khi kin v vic mua bn c phiu, tri phiu l 2 (hai) nm, k t ngy quyn v li ch hp php ca c nhn, c quan, t chc b xm phm (iu 159 BLTTDS). Thm quyn gii quyt tranh chp v mua bn c phiu, tri phiu v giy t c gi khc thuc Ta kinh t TAND cp tnh (im l khon 1 iu 29 v im a khon 1 iu 34 BLTTDS). Khi gii quyt tranh chp v mua bn c phiu, tri phiu v giy t c gi khc, Thm phn cn lu vic mua bn c phiu, tri phiu v giy t c gi khc c th c tin hnh gia c nhn vi c nhn khng c ng k kinh doanh v tranh chp pht sinh trong lnh vc ny thuc thm quyn gii quyt ca Ta Kinh t TAND cp tnh.

6.2.5. Gii quyt tranh chp v bo him Cng vic chnh v k nng thc hin:

Kinh doanh bo him l hot ng ca doanh nghip bo him nhm mc ch sinh li, theo doanh nghip bo him chp nhn ri ro ca ngi c bo him trn c s bn mua bo him ng ph bo him doanh nghip bo him tr tin bo him cho ngi th hng hoc bi thng cho ngi c bo him khi xy ra s kin bo him. Hp ng bo him l s tha thun gia bn mua bo him v doanh nghip bo him, theo bn mua bo him phi ng ph bo him, doanh nghip bo him phi tr tin bo him cho ngi th hng hoc bi thng cho ngi c bo him khi xy ra s kin bo him; Cc loi hp ng bo him: Hp ng bo him con ngi; Hp ng bo him ti sn; Hp ng bo him trch nhim dn s.

Hp ng bo him hng hi c p dng theo quy nh t iu 224 n iu 257 ca BLHHVN. i vi nhng vn m BLHHVN khng quy nh th p dng Lut KDBH.
110

So tay tham phan

QQ945

Hp ng bo him phi lp thnh vn bn v c nhng ni dung quy nh ti iu 13 Lut KDBH. Bng chng giao kt hp ng bo him l giy chng nhn bo him, n bo him, in bo, telex, fax v cc hnh thc khc do php lut quy nh. Trch nhim bo him pht sinh khi hp ng bo him c giao kt hoc khi c bng chng doanh nghip bo him chp nhn bo him v bn mua bo him ng ph bo him, tr trng hp c tho thun khc trong hp ng bo him. T chc, c nhn c nhu cu bo him ch c tham gia bo him ti doanh nghip bo him hot ng Vit Nam. Hp ng bo him c giao kt gia cc t chc, c nhn Vit Nam vi doanh nghip bo him khng c php hot ng ti Vit Nam b coi l v hiu (khon 2 iu 3 Ngh nh s 45/2007/N-CP). Thi hiu khi kin v hp ng bo him l 3 (ba) nm, k t thi im pht sinh tranh chp (iu 30 Lut KDBH). Thi hiu khi kin lin quan n hp ng bo him hng hi l 2 (hai) nm, k t ngy pht sinh tranh chp (iu 257 BLHHVN). Thm quyn gii quyt tranh chp hp ng bo him: - TAND cp huyn gii quyt tranh chp hp ng bo him nhn th, cc hp ng bo him phi nhn th k gia t chc bo him vi c nhn, t chc khng nhm mc ch sinh li quy nh ti khon 3 iu 25 BLTTDS. V d: Bo him sc khe v bo him tai nn con ngi; c nhn mua bo him xe c gii - TAND cp tnh gii quyt tranh chp hp ng bo him phi nhn th k gia t chc bo him vi c nhn, t chc c ng k kinh doanh v nhm mc ch li nhun.

6.2.6. Gii quyt tranh chp v xy dng Cng vic chnh v k nng thc hin:

Hot ng xy dng bao gm lp quy hoch xy dng, lp d n u t xy dng cng trnh, kho st xy dng, thit k xy dng cng trnh, thi cng xy dng cng trnh, gim st thi cng xy dng cng trnh, qun l d n u t xy dng cng trnh, la chn nh thu trong hot ng xy dng v cc hot ng khc c lin quan n xy dng cng trnh (iu 3 Lut XD). T chc, c nhn hot ng xy dng phi tun theo cc nguyn tc c bn sau y: - Bo m xy dng cng trnh theo quy hoch, thit k; bo m m quan cng trnh, bo v mi trng v cnh quan chung; ph hp vi iu kin t nhin, c im vn ho, x hi ca tng a phng; kt hp pht trin kinh t - x hi vi quc phng, an ninh; - Tun th quy chun xy dng, tiu chun xy dng; bo m cht lng, tin , an ton cng trnh, tnh mng con ngi v ti sn, phng, chng chy, n, v sinh mi trng;

So tay tham phan

111

QQ945

- Bo m xy dng ng b trong tng cng trnh, ng b cc cng trnh h tng k thut; - Bo m tit kim, c hiu qu, chng lng ph, tht thot v cc tiu cc khc trong xy dng.

Ch u t xy dng cng trnh l ngi s hu vn hoc l ngi c giao qun l v s dng vn u t xy dng cng trnh (iu 3 Ngh nh s 12/2009/N-CP). Ngi quyt nh u t hoc ngi u quyn quyt nh u t c trch nhim t chc thc hin vic gim st, nh gi u t. Qun l cht lng thi cng xy dng cng trnh bao gm cc hot ng qun l cht lng ca nh thu thi cng xy dng; gim st thi cng xy dng cng trnh v nghim thu cng trnh xy dng ca ch u t; gim st tc gi ca nh thu thit k xy dng cng trnh. Nh thu thi cng xy dng cng trnh phi c h thng qun l cht lng thc hin ni dung qun l cht lng thi cng xy dng cng trnh theo quy nh ti iu 19 v iu 20 ca Ngh nh s 209/2004/N-CP. Ch u t phi t chc gim st thi cng xy dng cng trnh theo quy nh ti iu 21 ca Ngh nh s 209/2004/N-CP. Trng hp ch u t khng c t chc t vn gim st iu kin nng lc th phi thu t chc t vn gim st thi cng xy dng c iu kin nng lc hot ng xy dng thc hin. Ch u t t chc nghim thu cng trnh xy dng. Nh thu thit k xy dng cng trnh thc hin gim st tc gi theo quy nh ti iu 22 ca N 209/2004/N-CP. T chc nghim thu cng trnh xy dng: - Nh thu thi cng xy dng phi t t chc nghim thu cc cng vic xy dng. i vi nhng cng vic xy dng c nghim thu nhng cha thi cng ngay th trc khi thi cng xy dng phi nghim thu li. i vi cng vic, giai on thi cng xy dng sau khi nghim thu c chuyn nh thu khc thc hin tip th phi c nh thu xc nhn, nghim thu; - Ch u t c trch nhim t chc nghim thu cng trnh xy dng kp thi sau khi c phiu yu cu nghim thu ca nh thu thi cng xy dng.

Thi hn bo hnh c tnh t ngy ch u t k bin bn nghim thu hng mc cng trnh xy dng, cng trnh xy dng hon thnh a vo s dng v c quy nh nh sau: Khng t hn 24 thng i vi mi loi cng trnh cp c bit, cp I; - Khng t hn 12 thng i vi cc cng trnh cn li (khon 1 iu 29 ca Ngh nh s 209/2004/N-CP).

Nh thu thi cng xy dng cng trnh v nh thu cung ng thit b cng trnh c trch nhim np tin bo hnh vo ti khon ca ch u t theo cc mc sau: - 3% gi tr hp ng i vi cng trnh xy dng hoc hng mc cng trnh xy dng thuc loi cng trnh cp c bit, cp I;

So tay tham phan

112

QQ945

- 5% gi tr hp ng i vi cng trnh xy dng hoc hng mc cng trnh xy dng cn li (khon 2 iu 29 ca Ngh nh s 209/2004/N-CP)

Nh thu thi cng xy dng cng trnh v nh thu cung ng thit b cng trnh ch c hon tr tin bo hnh cng trnh sau khi kt thc thi hn bo hnh v c ch u t xc nhn hon thnh cng vic bo hnh. Trch nhim ca cc bn v bo hnh cng trnh xy dng c thc hin theo iu 30 ca Ngh nh s 209/2004/N-CP. Khi c s c cng trnh xy dng, ch u t phi bo co s c cng trnh theo quy nh ti iu 35 v iu 36 ca Ngh nh s 209/2004/N-CP. Vic thng hp ng, pht vi phm hp ng phi c ghi trong hp ng. i vi cng trnh xy dng bng ngun vn nh nc,mc thng khng vt qu 12% gi tr phn hp ng lm li, mc pht khng vt qu 12% gi tr hp ng b vi phm. Ngun tin thng c trch t phn li nhun do vic sm a cng trnh bo m cht lng vo s dng, khai thc hoc t vic tit kim hp l cc khon chi ph thc hin hp ng. (iu 110 Lut XD). Thi hiu khi kin v xy dng l 2 (hai) nm, k t ngy quyn, li ch hp php ca c nhn, c quan, t chc, li ch cng cng, li ch ca nh nc b xm phm (iu 159 BLTTDS). Tranh chp v hp ng xy dng thuc thm quyn ca TAND cp huyn theo quy nh ti im g khon 1 iu 29, im b khon 1 iu 33 BLTTDS.

6.2.7. Gii quyt tranh chp gia cng ty vi cc thnh vin ca cng ty, gia cc thnh vin ca cng ty vi nhau lin quan n vic thnh lp, hot Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thnh vin c th l t chc, c nhn. Thnh vin sng lp l ngi gp vn, tham gia xy dng, thng qua v k tn vo bn iu l u tin ca cng ty trch nhim hu hn, cng ty hp danh. Thnh vin cng ty trch nhim hu hn hai thnh vin tr ln c cc quyn v ngha v theo quy nh ti cc iu 41, 42, 43 v 44 Lut DN. Trng hp cng ty khng mua li phn vn gp, khng thanh ton c phn vn gp c mua li hoc khng tha thun c v gi mua li phn vn gp nh quy nh ti iu 43 ca Lut DN th thnh vin yu cu cng ty mua li c quyn chuyn nhng phn vn gp ca mnh cho ngi khc. Trong trng hp ny, vic chuyn nhng khng bt buc phi thc hin theo quy nh ti iu 44 ca Lut DN (khon 3 iu 12 Ngh nh s 139/2007/N-CP). Phn vn gp ca thnh vin ch c chuyn nhng theo quy nh ti cc iu 43, 44 v 45 ca Lut DN . Cc tranh chp gia cng ty vi cc thnh vin ca cng ty l cc tranh chp v phn vn gp ca mi thnh vin i vi cng ty (thng thng phn vn gp c tnh bng tin, nhng cng c th bng hin vt hoc bng gi tr quyn s hu cng nghip); v mnh gi c phiu v s c phiu pht hnh i vi mi cng ty c phn; v quyn s hu mt phn ti sn ca cng ty tng ng vi phn vn gp vo cng ty; v quyn c chia li nhun hoc v ngha v chu l tng ng
113

So tay tham phan

QQ945

vi phn vn gp vo cng ty; v yu cu cng ty i cc khon n hoc thanh ton cc khon n ca cng ty, thanh l ti sn v thanh l cc hp ng m cng ty k kt khi gii th cng ty; v cc vn khc lin quan n vic thnh lp, hot ng, gii th, sp nhp, hp nht, chia, tch, chuyn i hnh thc t chc ca cng ty (im a tiu mc 3.5 mc 3 Phn I Ngh quyt s 01/2005/NQ-HTP).

Cc tranh chp gia cc thnh vin ca cng ty vi nhau l cc tranh chp gia cc thnh vin ca cng ty v vic tr gi phn vn gp vo cng ty gia cc thnh vin ca cng ty; v vic chuyn nhng phn vn gp vo cng ty gia cc thnh vin ca cng ty hoc v vic chuyn nhng phn vn gp vo cng ty ca thnh vin cng ty cho ngi khc khng phi l thnh vin ca cng ty; v vic chuyn nhng c phiu khng ghi tn v c phiu c ghi tn; v mnh gi c phiu, s c phiu pht hnh v tri phiu ca cng ty c phn hoc v quyn s hu ti sn tng ng vi s c phiu ca thnh vin cng ty; v quyn c chia li nhun hoc v ngha v chu l, thanh ton n ca cng ty; v vic thanh l ti sn, phn chia n gia cc thnh vin ca cng ty trong trng hp cng ty b gii th, v cc vn khc gia cc thnh vin ca cng ty lin quan n vic thnh lp, hot ng, gii th, sp nhp, hp nht, chia, tch, chuyn i hnh thc t chc ca cng ty (im b tiu mc 3.5 mc 3 Phn I Ngh quyt s 01/2005/NQ-HTP). Thm quyn gii quyt tranh chp gia cng ty vi cc thnh vin ca cng ty, gia cc thnh vin ca cng ty vi nhau lin quan n vic thnh lp, hot ng, gii th, sp nhp, hp nht, chia, tch, chuyn i hnh thc t chc ca cng ty thuc Ta kinh t TAND cp tnh (khon 3 iu 29 v im a khon 1 iu 34 BLTTDS). Khi gii quyt tranh chp gia cng ty vi cc thnh vin ca cng ty, gia cc thnh vin ca cng ty vi nhau lin quan n vic thnh lp, hot ng, gii th, sp nhp, hp nht, chia, tch, chuyn i hnh thc t chc ca cng ty, Thm phn cn thu thp v kim tra cc ti liu sau: S ng k thnh vin, Giy chng nhn phn vn gp, Giy chng nhn ng k kinh doanh, Hp ng chuyn nhng phn vn c s ng ca cc thnh vin cng ty (nu lin quan n vic chuyn nhng phn vn gp ca thnh vin cho ngi khc); iu l Cng ty i chiu vi cc quy nh ca Lut DN v Ngh nh s 139/2007/N-CP v Ngh nh s 88/2006/N-CP.

6.3. Gii quyt vic kinh doanh, thng mi 6.3.1. Hy quyt nh Trng ti thng mi Cng vic chnh v k nng thc hin:

Hy quyt nh Trng ti thng mi l mt trong nhng vic dn s lin quan n hot ng Trng ti thng mi Vit Nam thuc thm quyn gii quyt ca To n. Th tc gii quyt cc vic dn s lin quan n hot ng Trng ti thng mi Vit Nam c thc hin theo quy nh ca php lut v Trng ti thng mi Vit Nam. Quyn yu cu hu quyt nh trng ti: Trong thi hn 30 (ba mi) ngy, k t ngy nhn c quyt nh trng ti, nu c bn khng ng vi quyt nh trng ti th c quyn lm n gi To n cp tnh ni Hi ng Trng ti ra quyt nh trng ti, yu cu hu quyt nh trng ti. Trng hp gi n qu hn v
114

So tay tham phan

QQ945

c s kin bt kh khng th thi gian c s kin bt kh khng khng tnh vo thi hn yu cu hu quyt nh trng ti.

n yu cu hu quyt nh trng ti phi c cc ni dung quy nh ti khon 1 iu 51 Php lnh TTTM. Km theo n phi c cc giy t sau y: Bn chnh hoc bn sao quyt nh trng ti c chng thc hp l; Bn chnh hoc bn sao tho thun trng ti c chng thc hp l.

Tho thun trng ti phi c lp bng vn bn. Tho thun trng ti thng qua th, in bo, telex, fax, th in t hoc hnh thc vn bn khc th hin r ch ca cc bn gii quyt v tranh chp bng trng ti c coi l tho thun trng ti bng vn bn (iu 9 Php lnh TTTM). Tha thun trng ti v hiu trong nhng trng hp quy nh ti iu 10 Php lnh TTTM. iu khon trng ti tn ti c lp vi hp ng. Vic thay i, gia hn, hy b hp ng, s v hiu ca hp ng khng nh hng n hiu lc ca iu khon trng ti. Sau khi nhn cc giy t quy nh ti iu 51 ca Php lnh TTTM, To n thng bo ngay cho bn yu cu phi np l ph l 300.000 ng (Php lnh APLPTA 2009). Sau khi th l n yu cu hu quyt nh trng ti, To n phi thng bo cho Trung tm trng ti hoc Hi ng trng ti do cc bn thnh lp, cc bn tranh chp v Vin kim st cng cp. Trong thi hn 7 (by) ngy lm vic, k t ngy nhn c thng bo ca To n, Trung tm trng ti phi chuyn h s cho To n. To n phi chuyn h s cho Vin kim st cng cp trong thi hn 7 (by) ngy lm vic, trc ngy m phin to. Trong thi hn 30 (ba mi) ngy, k t ngy th l, Chnh n To n ch nh mt HXX gm ba Thm phn, trong c mt Thm phn lm ch to v phi m phin to xt n yu cu hu quyt nh trng ti. Phin to c tin hnh vi s c mt ca cc bn tranh chp, lut s ca cc bn (nu c), Kim st vin Vin kim st cng cp. Trng hp mt trong cc bn yu cu To n xt n vng mt hoc c triu tp hp l m vng mt khng c l do chnh ng hoc b phin ta m khng c HXX ng th HXX vn tin hnh xt n yu cu hu quyt nh trng ti. Khi xt n yu cu, HXX khng xt li ni dung v tranh chp m ch kim tra giy t theo quy nh ti iu 51 ca Php lnh TTTM, i chiu quyt nh trng ti vi nhng quy nh ti iu 54 ca Php lnh TTTM ra quyt nh. Cn c hu quyt nh trng ti: Khng c tho thun trng ti; Tho thun trng ti v hiu theo quy nh ti iu 10 ca Php lnh TTTM;

- Thnh phn Hi ng trng ti, t tng trng ti khng ph hp vi tho thun ca cc bn theo quy nh ca Php lnh TTTM;
So tay tham phan 115

QQ945

- V tranh chp khng thuc thm quyn ca Hi ng trng ti; trong trng hp quyt nh trng ti c mt phn khng thuc thm quyn ca Hi ng trng ti th phn quyt nh ny b hu; - Bn yu cu chng minh c trong qu trnh gii quyt v tranh chp c Trng ti vin vi phm ngha v ca Trng ti vin quy nh ti khon 2 iu 13 ca Php lnh TTTM; - Quyt nh trng ti tri vi li ch cng cng ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam. (iu 54 Php lnh TTTM).

Trong thi hn 15 (mi lm) ngy, k t ngy To n ra quyt nh cc bn c quyn khng co. i vi bn khng c mt ti phin to s thm th thi hn khng co c tnh t ngy bn sao quyt nh c giao cho bn vng mt; Vin kim st cng cp hoc Vin kim st nhn dn ti cao c quyn khng ngh quyt nh ca To n. Thi hn khng ngh ca Vin kim st cng cp l 15 (mi lm) ngy, ca Vin kim st nhn dn ti cao l 30 (ba mi) ngy, k t ngy To n ra quyt nh. Trong thi hn 15 (mi lm) ngy, k t ngy nhn c quyt nh khng ngh hoc nhn n khng co v ngi khng co np l ph khng co, To n ra quyt nh phi chuyn h s ln To n nhn dn ti cao.

6.3.2. Yu cu cng nhn v cho thi hnh ti Vit Nam quyt nh kinh doanh, thng mi ca Trng ti nc ngoi Cng vic chnh v k nng thc hin:

Quyt nh ca Trng ti nc ngoi l quyt nh c tuyn ngoi lnh th Vit Nam hoc trong lnh th Vit Nam ca Trng ti nc ngoi do cc bn tho thun la chn gii quyt tranh chp pht sinh t cc quan h php lut kinh doanh, thng mi. Nguyn tc cng nhn v cho thi hnh quyt nh ca Trng ti nc ngoi: To n Vit Nam xem xt cng nhn v cho thi hnh ti Vit Nam quyt nh ca Trng ti nc ngoi trong trng hp quyt nh c tuyn ti nc hoc ca Trng ti ca nc m Vit Nam k kt hoc gia nhp iu c quc t v vn ny. Quyn yu cu cng nhn v cho thi hnh quyt nh ca Trng ti nc ngoi: Ngi c thi hnh hoc ngi i din hp php ca h c quyn gi n yu cu To n Vit Nam cng nhn v cho thi hnh ti Vit Nam quyt nh ca Trng ti nc ngoi, nu c nhn phi thi hnh c tr, lm vic ti Vit Nam hoc c quan, t chc phi thi hnh c tr s chnh ti Vit Nam hoc ti sn lin quan n vic thi hnh quyt nh ca Trng ti nc ngoi c ti Vit Nam vo thi im gi n yu cu. Quyt nh ca Trng ti nc ngoi c To n Vit Nam cng nhn v cho thi hnh ti Vit Nam c hiu lc php lut nh quyt nh ca To n Vit Nam c hiu lc php lut v c thi hnh theo th tc thi hnh n dn s. Trong thi hn 15 (mi lm) ngy k t ngy ra quyt nh, To n Vit Nam thng qua B T php thng bo kt qu xt n yu cu cng nhn v cho thi hnh ti Vit Nam quyt nh ca Trng ti nc ngoi cho c nhn, c quan, t
116

So tay tham phan

QQ945

chc gi n yu cu v c nhn, c quan t chc khc c lin quan n quyt nh ca To n Vit Nam.

Nh nc Vit Nam bo m vic chuyn tin, ti sn thi hnh quyt nh ca Trng ti nc ngoi c To n Vit Nam cng nhn v cho thi hnh t Vit Nam ra nc ngoi. n yu cu cng nhn v cho thi hnh ti Vit Nam quyt nh ca Trng ti nc ngoi phi c gi n B T php Vit Nam v phi c cc ni dung chnh quy nh ti iu 364 BLTTDS. Gi km theo n yu cu l cc giy t, ti liu c quy nh ti iu 365 BLTTDS. Trong thi hn 7 (by) ngy, k t ngy nhn c n yu cu, cc giy t, ti liu km theo, B T php chuyn h s cho To n c thm quyn theo quy nh ti iu 34 v iu 35 ca BLTTDS. Trong trng hp B T php chuyn h s cho To n m sau li nhn c thng bo ca c quan c thm quyn ca nc ngoi cho bit ang xem xt hoc hu b, nh ch thi hnh quyt nh ca Trng ti nc ngoi th B T php thng bo ngay bng vn bn cho To n bit. Trong thi hn 3 (ba) ngy lm vic, k t ngy nhn c h s do B T php chuyn n, To n c thm quyn phi th l v thng bo cho c nhn, c quan, t chc phi thi hnh v Vin kim st cng cp bit. Chun b xt n yu cu: Trong thi hn 2 (hai) thng k t ngy th l, tu tng trng hp m To n ra mt trong cc quyt nh quy nh ti khon 1 iu 368 ca BLTTDS. To n phi m phin hp xt n trong thi hn 20 (hai mi) ngy, k t ngy ra quyt nh m phin hp xt n yu cu. To n chuyn h s cho Vin kim st cng cp nghin cu trong thi hn 10 (mi) ngy, trc ngy m phin hp; ht thi hn ny, Vin kim st phi gi tr li h s cho To n m phin hp xt n yu cu. Vic xt n yu cu c tin hnh ti phin hp do mt Hi ng xt n yu cu gm ba Thm phn, trong mt Thm phn lm ch to theo s phn cng ca Chnh n To n. Kim st vin Vin kim st cng cp phi tham gia phin hp; trng hp Kim st vin vng mt th phi hon phin hp. Phin hp c tin hnh vi s c mt ca ngi phi thi hnh hoc ngi i din hp php ca h, nu vng mt ln th nht c l do chnh ng th phi hon phin hp. Vic xt n yu cu vn c tin hnh, nu ngi phi thi hnh hoc ngi i din hp php ca h yu cu To n xt n vng mt h hoc c triu tp hp l n ln th hai m vn vng mt. Hi ng khng xt x li v tranh chp c Trng ti nc ngoi gii quyt m ch kim tra, i chiu quyt nh ca Trng ti nc ngoi, cc giy t, ti liu km theo vi cc quy nh ca BLTTDS, cc quy nh khc ca php lut Vit Nam v iu c quc t m Vit Nam k kt hoc gia nhp c lin quan ra quyt nh.

So tay tham phan

117

QQ945

Quyt nh ca Trng ti nc ngoi khng c cng nhn v cho thi hnh ti Vit Nam trong cc trng hp quy nh ti iu 370 ca BLTTDS. Trong thi hn 15 (mi lm) ngy k t ngy To n ra quyt nh quy nh ti iu 368 v iu 369 ca BLTTDS, ng s, ngi i din hp php ca h c quyn khng co quyt nh ; trng hp ng s khng c mt ti phin hp xt n yu cu th thi hn khng co c tnh t ngy h nhn c quyt nh . n khng co phi nu r l do v yu cu khng co. Vin kim st cng cp hoc Vin kim st nhn dn ti cao c quyn khng ngh quyt nh ca To n quy nh ti iu 368 v iu 369 ca BLTTDS. Thi hn khng ngh ca Vin kim st cng cp l 15 (mi lm) ngy, ca Vin kim st nhn dn ti cao l 30 (ba mi) ngy, k t ngy To n ra quyt nh. Hu quyt nh cng nhn v cho thi hnh: - Trong trng hp nhn c thng bo bng vn bn ca B T php v vic c quan c thm quyn ca nc ngoi ang xem xt vic hu b hoc nh ch thi hnh quyt nh ca Trng ti nc ngoi c quyt nh thi hnh ti Vit Nam th Th trng c quan thi hnh n dn s ra quyt nh tm nh ch thi hnh quyt nh ca Trng ti nc ngoi v gi quyt nh cho To n ra quyt nh cng nhn v cho thi hnh ti Vit Nam quyt nh ca Trng ti nc ngoi. - Ngay sau khi nhn c thng bo bng vn bn ca B T php v vic c quan c thm quyn ca nc ngoi hu b hoc nh ch thi hnh quyt nh ca Trng ti nc ngoi, To n Vit Nam ra quyt nh cng nhn v cho thi hnh ti Vit Nam quyt nh ca Trng ti nc ngoi ra quyt nh hu b quyt nh v gi quyt nh ny cho c quan thi hnh n. - Ngay sau khi nhn c quyt nh ca To n, Th trng c quan thi hnh n dn s ra quyt nh nh ch vic thi hnh quyt nh ca Trng ti nc ngoi.

7. GII QUYT V N TRANH CHP V QUYN S HU TR TU V CHUYN GIAO CNG NGH 7.1. Nhng i hi chung v p dng php lut

Cng nh vic bo v cc quyn dn s khc, Ta n phi cn c vo cc quy nh ca php lut xc nh quyn hp php v s hu tr tu ca mt ch th c th, trn c s mi xc nh c c s vi phm quyn s hu tr tu hay khng. H thng php lut xc nh quyn s hu tr tu c c im m Thm phn phi ch l ngoi cc quy nh ti B lut dn s cn c cc quy nh qun l chuyn ngnh (cc Ngh nh ca Chnh ph quy nh chi tit v tng lnh vc), Lut SHTT, cc iu c quc t m Vit Nam l thnh vin. Cn c bit lu cc iu c quc t bi y l mt ngun lut quan trng gii quyt cc tranh chp v s hu tr tu v chuyn giao cng ngh. iu ny xut pht t vic quyn s hu tr tu v chuyn giao cng ngh ch yu l i tng ca cc giao dch thng mi quc t. BLDS 2005 cng quy nh v quyn s hu tr tu v chuyn giao cng ngh ti "Phn th su" gm 3 chng, t iu 736 n iu 757. Cc quy nh ti BLDS 2005 c nhiu thay i so vi BLDS 1995 v mc quy nh c th cng t hn (dnh vic quy nh c th cho Lut SHTT).
118

So tay tham phan

QQ945

BLDS 2005 thay th BLDS 1995 t 01-01-2006 nhng Thm phn cn lu l vn phi p dng nhng quy nh ca BLDS 1995 xc nh tnh hp php hay khng hp php ca cc giao dch xc lp trong thi k BLDS 1995 c hiu lc; vn c th tip tc vn dng nhng hng dn ca cc vn bn php lut hng dn thc hin BLDS 1995 nu nhng hng dn ny khng tri vi quy nh ti BLDS 2005. Gii thch t ng: (iu 4 Lut SHTT) - Quyn s hu tr tu l quyn ca t chc, c nhn i vi ti sn tr tu, bao gm quyn tc gi v quyn lin quan n quyn tc gi, quyn s hu cng nghip v quyn i vi ging cy trng. - Quyn tc gi l quyn ca t chc, c nhn i vi tc phm do mnh sng to ra hoc s hu. - Quyn lin quan n quyn tc gi (sau y gi l quyn lin quan) l quyn ca t chc, c nhn i vi cuc biu din, bn ghi m, ghi hnh, chng trnh pht sng, tn hiu v tinh mang chng trnh c m ha. - Quyn s hu cng nghip l quyn ca t chc, c nhn i vi sng ch, kiu dng cng nghip, thit k b tr mch tch hp bn dn, nhn hiu, tn thng mi, ch dn a l, b mt kinh doanh do mnh sng to ra hoc s hu v quyn chng cnh tranh khng lnh mnh. - Quyn i vi ging cy trng l quyn ca t chc, c nhn i vi ging cy trng mi do mnh chn to hoc pht hin v pht trin hoc c hng quyn s hu. - Ch th quyn s hu tr tu l ch s hu quyn s hu tr tu hoc t chc, c nhn c ch s hu chuyn giao quyn s hu tr tu. - Tc phm l sn phm sng to trong lnh vc vn hc, ngh thut v khoa hc th hin bng bt k phng tin hay hnh thc no. - Tc phm phi sinh l tc phm dch t ngn ng ny sang ngn ng khc, tc phm phng tc, ci bin, chuyn th, bin son, ch gii, tuyn chn. - Tc phm, bn ghi m, ghi hnh cng b l tc phm, bn ghi m, ghi hnh c pht hnh vi s ng ca ch s hu quyn tc gi, ch s hu quyn lin quan ph bin n cng chng vi mt s lng bn sao hp l. - Sao chp l vic to ra mt hoc nhiu bn sao ca tc phm hoc bn ghi m, ghi hnh bng bt k phng tin hay hnh thc no, bao gm c vic lu tr thng xuyn hoc tm thi tc phm di hnh thc in t. - Pht sng l vic truyn m thanh hoc hnh nh hoc c m thanh v hnh nh ca tc phm, cuc biu din, bn ghi m, ghi hnh, chng trnh pht sng n cng chng bng phng tin v tuyn hoc hu tuyn, bao gm c vic truyn qua v tinh cng chng c th tip nhn c ti a im v thi gian do chnh h la chn. - Sng ch l gii php k thut di dng sn phm hoc quy trnh nhm gii quyt mt vn xc nh bng vic ng dng cc quy lut t nhin.

So tay tham phan

119

QQ945

- Kiu dng cng nghip l hnh dng bn ngoi ca sn phm c th hin bng hnh khi, ng nt, mu sc hoc s kt hp nhng yu t ny. - Mch tch hp bn dn l sn phm di dng thnh phm hoc bn thnh phm, trong cc phn t vi t nht mt phn t tch cc v mt s hoc tt c cc mi lin kt c gn lin bn trong hoc bn trn tm vt liu bn dn nhm thc hin chc nng in t. Mch tch hp ng ngha vi IC, chip v mch vi in t. - Thit k b tr mch tch hp bn dn (sau y gi l thit k b tr) l cu trc khng gian ca cc phn t mch v mi lin kt cc phn t trong mch tch hp bn dn. - Nhn hiu l du hiu dng phn bit hng ho, dch v ca cc t chc, c nhn khc nhau. - Nhn hiu tp th l nhn hiu dng phn bit hng ho, dch v ca cc thnh vin ca t chc l ch s hu nhn hiu vi hng ho, dch v ca t chc, c nhn khng phi l thnh vin ca t chc . - Nhn hiu chng nhn l nhn hiu m ch s hu nhn hiu cho php t chc, c nhn khc s dng trn hng ha, dch v ca t chc, c nhn chng nhn cc c tnh v xut x, nguyn liu, vt liu, cch thc sn xut hng ho, cch thc cung cp dch v, cht lng, chnh xc, an ton hoc cc c tnh khc ca hng ho, dch v mang nhn hiu. - Nhn hiu lin kt l cc nhn hiu do cng mt ch th ng k, trng hoc tng t nhau dng cho sn phm, dch v cng loi hoc tng t nhau hoc c lin quan vi nhau. - Nhn hiu ni ting l nhn hiu c ngi tiu dng bit n rng ri trn ton lnh th Vit Nam. - Tn thng mi l tn gi ca t chc, c nhn dng trong hot ng kinh doanh phn bit ch th kinh doanh mang tn gi vi ch th kinh doanh khc trong cng lnh vc v khu vc kinh doanh. Khu vc kinh doanh quy nh ti khon ny l khu vc a l ni ch th kinh doanh c bn hng, khch hng hoc c danh ting. - Ch dn a l l du hiu dng ch sn phm c ngun gc t khu vc, a phng, vng lnh th hay quc gia c th. - B mt kinh doanh l thng tin thu c t hot ng u t ti chnh, tr tu, cha c bc l v c kh nng s dng trong kinh doanh. - Ging cy trng l qun th cy trng thuc cng mt cp phn loi thc vt thp nht, ng nht v hnh thi, n nh qua cc chu k nhn ging, c th nhn bit c bng s biu hin cc tnh trng do kiu gen hoc s phi hp ca cc kiu gen quy nh v phn bit c vi bt k qun th cy trng no khc bng s biu hin ca t nht mt tnh trng c kh nng di truyn c. - Vn bng bo h l vn bn do c quan nh nc c thm quyn cp cho t chc, c nhn nhm xc lp quyn s hu cng nghip i vi sng ch, kiu dng

So tay tham phan

120

QQ945

cng nghip, thit k b tr, nhn hiu, ch dn a l; quyn i vi ging cy trng. 7.2. Thm quyn gii quyt ca Ta n nhn dn 7.2.1. Cc loi tranh chp thuc thm quyn gii quyt ca Ta n nhn dn Cng vic chnh v k nng thc hin: Cn xc nh ng cc loi tranh chp v s hu tr tu thuc thm quyn gii quyt ca TAND, c th l:

Cc tranh chp v quyn s hu tr tu, chuyn giao cng ngh (tr trng hp quy nh ti khon 2 iu 29 BLTTDS) l nhng tranh chp v dn s (khon 4 iu 25 BLTTDS). Cc tranh chp v quyn s hu tr tu, chuyn giao cng ngh gia c nhn, t chc vi nhau v u c mc ch li nhun l nhng tranh chp v kinh doanh thng mi (khon 2 iu 29 BLTTDS).

7.2.2. Thm quyn ca Ta n cc cp Cng vic chnh v k nng thc hin:

Xc nh thm quyn ca TAND cp huyn: Ta n cp huyn c thm quyn s thm cc loi vic tranh chp dn s v s hu tr tu v chuyn giao cng ngh quy nh ti khon 4 iu 25 BLTTDS, tr nhng vic c ng s nc ngoi hoc ti sn nc ngoi hoc cn y thc t php ra ngc ngoi. Xc nh thm quyn ca TAND cp tnh - TAND cp tnh c thm quyn gii quyt cc tranh chp v s hu tr tu v chuyn giao cng ngh cn li (khng thuc thm quyn ca TAND cp huyn); - TAND cp tnh c thm quyn gii quyt cc tranh chp v s hu tr tu v chuyn giao cng ngh thuc thm quyn ca TAND cp huyn, m TAND cp tnh xt thy cn thit ly ln gii quyt; - TAND cp tnh c thm quyn gii quyt yu cu cng nhn v cho thi hnh ti Vit Nam bn n, quyt nh dn s ca ta n nc ngoi, quyt nh ca trng ti nc ngoi.

7.2.3. Phn bit cc loi v n Cng vic chnh v k nng thc hin:

Cn phn bit v n ang th l l v n tranh chp v dn s hay v n tranh chp v kinh doanh, thng mi p dng ng nhng quy nh ca php lut v t tng cho tng loi vic nh thi hn gii quyt, thi hiu khi kin... Cn ch quy nh v vic khng thay i Ta n gii quyt (Ta n th l v n vn tip tc gii quyt v n mc d sau khi th l pht hin v n thuc thm quyn ca Ta n chuyn trch khc). Lu : Phn bit v n dn s vi v n hnh chnh: - C nhng khi kin t chnh ngi c quyn v s hu tr tu nhng khng phi l khi kin dn s m l khiu kin hnh chnh nh: khiu kin quyt nh hnh chnh, hnh vi hnh chnh lin quan n vic xc lp quyn s hu cng

So tay tham phan

121

QQ945

nghip; vic cp giy chng nhn bn quyn tc gi; vic ph duyt hp ng chuyn giao cng ngh; vic thu gi tang vt, phng tin lin quan n vic xm phm quyn s hu tr tu... - Khi i tng b kin l hnh vi hnh chnh, quyt nh hnh chnh th l v n hnh chnh. Cn phn bit vi trng hp c quan hnh chnh cng gii quyt nhng ng s khng ng v c quyn yu cu gii quyt theo trnh t dn s, nh trng hp xc nh mc bi thng thit hi. 7.3. Gii quyt v n tranh chp v quyn tc gi 7.3.1 Quyn khi kin v n v quyn tc gi, quyn lin quan

C nhn, t chc quy nh ti iu 44 ca Ngh nh s 100/2006/N-CP, c quyn khi kin v n dn s v quyn tc gi, quyn lin quan ti To n nhn dn c thm quyn bo v quyn, li ch hp php ca mnh. C quan nh nc, t chc lin quan trong phm vi nhim v, quyn hn ca mnh c quyn khi kin v n dn s bo v li ch cng cng, li ch ca Nh nc thuc lnh vc quyn tc gi, quyn lin quan theo quy nh ti khon 3 iu 162 ca BLTTDS v hng dn ti tiu mc 2.1 mc 2 Phn I ca Ngh quyt s 02/2006/NQ-HTP.

7.3.2 i tng ca quyn tc gi v quyn lin quan n quyn tc gi Cng vic chnh v k nng thc hin:

i tng quyn tc gi v quyn lin quan n quyn tc gi: - i tng quyn tc gi bao gm mi sn phm sng to trong cc lnh vc vn hc, ngh thut, khoa hc c th hin di bt k hnh thc v bng bt k phng tin no, khng phn bit ni dung, gi tr v khng ph thuc vo bt k th tc no. - i tng quyn lin quan n quyn tc gi (sau y gi l quyn lin quan) bao gm cuc biu din ca ngi biu din; bn ghi m, ghi hnh; cuc pht sng ca cc t chc pht sng v tn hiu v tinh mang chng trnh c m ho.

Sau y l nhng iu kin khi kin v n v quyn tc gi, quyn lin quan n quyn tc gi: - Quyn tc gi, quyn lin quan pht sinh theo cc quy nh ti cc khon 1 v 2 iu 6 ca Lut SHTT. - C tranh chp v quyn tc gi, quyn lin quan. (Khi ng s khi kin yu cu To n bo v quyn tc gi, quyn lin quan v li ch hp php ca h, th To n phi xem xt m khng phn bit vic h c giy chng nhn ng k quyn tc gi, giy chng nhn ng k quyn lin quan hay cha, h np n hay cha np n ng k quyn tc gi, quyn lin quan). - Thi hn bo h quyn tc gi, quyn lin quan vn cn hiu lc theo quy nh ca php lut v s hu tr tu. (Thi hn bo h quyn tc gi, quyn lin quan c quy nh ti cc khon 2 v 3 iu 739 ca BLDS 2005, ti iu 27 v iu 34 ca Lut SHTT v ti iu 26 ca Ngh nh s 100/2006/N-CP).

Lu : Nu quyn tc gi, quyn lin quan theo quy nh nu trn (tr cc quyn nhn thn quy nh ti cc khon 1, 2 v 4 iu 19 ca Lut s hu tr tu) ht
122

So tay tham phan

QQ945

thi hn bo h, th To n khng th l n khi kin gii quyt tranh chp v cc quyn , tr trng hp php lut khng quy nh thi hn bo h i vi quyn tc gi. 7.3.3 Yu t xm phm quyn tc gi, quyn lin quan

Yu t xm phm quyn tc gi c th thuc mt trong cc dng sau y: Bn sao tc phm c to ra mt cch tri php; Tc phm phi sinh c to ra mt cch tri php;

- Tc phm gi mo tn, ch k ca tc gi, mo danh hoc chim ot quyn tc gi;

Phn tc phm b trch on, sao chp, lp ghp tri php; Sn phm c gn thit b k thut bo v quyn tc gi b v hiu ho tri php. Bn nh hnh u tin cuc biu din c to ra mt cch tri php;

Yu t xm phm quyn lin quan c th thuc mt trong cc dng sau y: - Bn sao bn nh hnh cuc biu din, bn sao bn ghi m, ghi hnh, bn sao chng trnh pht sng c to ra mt cch tri php; - Mt phn hoc ton b cuc biu din c nh hnh, bn ghi m, ghi hnh, chng trnh pht sng b sao chp, trch ghp tri php; mt phn hoc ton b chng trnh pht sng b thu, gii m v phn phi tri php; - Sn phm c gn thit b k thut bo v quyn lin quan b v hiu ho tri php; bn nh hnh cuc biu din b d b hoc b thay i mt cch tri php thng tin v qun l quyn lin quan.

Cn c xc nh yu t xm phm quyn tc gi l phm vi bo h quyn tc gi c xc nh theo hnh thc th hin bn gc tc phm; c xc nh theo nhn vt, hnh tng, cch th hin tnh cch nhn vt, hnh tng, tnh tit ca tc phm gc trong trng hp xc nh yu t xm phm i vi tc phm phi sinh. Cn c xc nh yu t xm phm quyn lin quan l phm vi bo h quyn lin quan c xc nh theo hnh thc th hin bn nh hnh u tin cuc biu din, bn ghi m, ghi hnh, chng trnh pht sng. xc nh mt bn sao hoc tc phm (hoc bn nh hnh cuc biu din, bn ghi m, ghi hnh, chng trnh pht sng) c phi l yu t xm phm quyn tc gi, quyn lin quan hay khng, cn so snh bn sao hoc tc phm vi bn gc tc phm (bn nh hnh u tin cuc biu din, bn ghi m, ghi hnh, chng trnh pht sng) hoc tc phm gc. Bn sao tc phm, bn nh hnh cuc biu din, bn ghi m, ghi hnh, chng trnh pht sng b coi l c yu t xm phm trong cc trng hp sau y: - Bn sao l bn sao chp mt phn hoc ton b tc phm, bn nh hnh u tin cuc biu din, bn ghi m, ghi hnh, chng trnh pht sng ang c bo h ca ngi khc;

So tay tham phan

123

QQ945

- Tc phm (phn tc phm) l mt phn hoc ton b tc phm, bn nh hnh u tin cuc biu din, bn ghi m, ghi hnh, chng trnh pht sng ang c bo h ca ngi khc; - Tc phm, phn tc phm c nhn vt, hnh tng, cch th hin tnh cch nhn vt, hnh tng, tnh tit ca tc phm ang c bo h ca ngi khc. 7.3.4 nh gi chng c trong vic gii quyt cc v n v quyn tc gi v quyn lin quan n quyn tc gi:

Tu theo quan h php lut v i tng tranh chp trong tng v n c th m Thm phn cn nghin cu, xem xt, nh gi cc ti liu, chng c do ng s hoc c nhn, c quan, t chc khc giao np cho To n. Thm phn c quyn yu cu b sung hoc tin hnh cc bin php thu thp chng c c lin quan trong vic gii quyt v n.

V d: V n tranh chp quyn tc gi i vi tc phm vn hc, ngh thut, khoa hc cn xem xt ngun gc, c s hnh thnh tc phm; tc phm c hnh thnh trong trng hp no, hon cnh no, l do sng to, do ai sng to, c vic sao chp, sa cha, ct xn, xuyn tc tc phm hay khng, hoc c vic xm phm quyn tc gi i vi tc phm hay khng.

Vic nh gi chng c phi cn c trn nguyn tc c hnh vi xm phm quyn tc gi hay khng (iu 28 Lut SHTT). C th, c hay khng c vic: Chim ot quyn tc gi i vi tc phm vn hc, ngh thut, khoa hc; Mo danh tc gi; Cng b, phn phi tc phm m khng c php ca tc gi;

- Cng b, phn phi tc phm c ng tc gi m khng c php ca ng tc gi ; - Sa cha, ct xn hoc xuyn tc tc phm di bt k hnh thc no gy phng hi n danh d v uy tn ca tc gi; - Sao chp tc phm m khng c php ca tc gi, ch s hu quyn tc gi, tr trng hp t sao chp mt bn nhm mc ch nghin cu khoa hc, ging dy ca c nhn hoc sao chp tc phm lu tr trong th vin vi mc ch nghin cu; - Lm tc phm phi sinh m khng c php ca tc gi, ch s hu quyn tc gi i vi tc phm c dng lm tc phm phi sinh, tr trng hp chuyn tc phm sang ch ni hoc ngn ng khc cho ngi khim th; - S dng tc phm m khng c php ca ch s hu quyn tc gi, khng tr tin nhun bt, th lao quyn li vt cht khc theo qui nh ca php lut, tr trng hp qui nh ti im i khon 1 iu 25 Lut SHTT; - Cho thu tc phm m khng tr tin nhun bt, th lao v quyn li vt cht khc cho tc gi hoc ch s hu quyn tc gi; - Nhn bn, sn xut bn sao, phn phi, trng by hoc truyn t tc phm n cng chng qua mng truyn thng v cc phng tin k thut s m khng c php ca ch s hu quyn tc gi;
So tay tham phan 124

QQ945

Xut bn tc phm m khng c php ca ch s hu quyn tc gi;

- C hu b lm v hiu cc bin php k thut do ch s hu quyn tc gi thc hin bo v quyn tc gi i vi tc phm ca mnh; - C xo, thay i thng tin qun l quyn di hnh thc in t c trong tc phm; - Sn xut, lp rp, bin i, phn phi, nhp khu, xut khu, bn hoc cho thu thit b khi bit hoc c c s bit thit b lm v hiu cc bin php k thut do ch s hu quyn tc gi thc hin bo v quyn tc gi i vi tc phm ca mnh; Lm v bn tc phm m ch k ca tc gi b gi mo; - Xut khu, nhp khu, phn phi bn sao tc phm m khng c php ca ch s hu quyn tc gi;

Lu : Trong tng vn c th nu trn cn c nh hng c bin php thu thp chng c lm c s cho vic nh gi chng c. Theo qui nh ca php lut th cn c pht sinh, xc lp quyn s hu tr tu i vi quyn tc gi pht sinh k t khi tc phm c sng to v c th hin di mt hnh thc nht nh, khng phn bit ni dung, cht lng, hnh thc, phng tin, ngn ng, cng b hay cha cng b, ng k hay cha ng k (khon 1 iu 6 Lut SHTT). Tuy nhin, vic cng b hay cha cng b, ng k hay cha ng k vn lin quan n vic pht sinh, xc lp quyn s hu nn vic thu thp chng c v nh gi chng c i vi cc v n tranh chp quyn tc gi l vn ht sc kh khn v phc tp. Thng thng, trong nhng trng hp ny cc bn ng s u nu ra nhng chng c chng minh bo v quyn li ca h. Do , vic xem xt v nh gi chng c xc nh ai l ch s hu phi kt hp t nhiu ti liu v t nhiu ngun chng c c lin quan nh bn tho, bn nhp, hon cnh v s kin c th tc phm c hnh thnh. Lu : - Cc trng hp s dng tc phm cng b khng phi xin php, khng phi tr tin nhun bt, th lao (iu 25 Lut SHTT) Gim nh v s hu tr tu (iu 201 Lut SHTT) Nguyn tc xc nh thit hi do xm phm (iu 204 Lut SHTT) Cn c xc nh mc bi thng thit hi do xm phm (iu 205 Lut SHTT)

7.4. Gii quyt v n v quyn s hu cng nghip 7.4.1. Quyn khi kin v n dn s v quyn s hu cng nghip

Nhng ngi sau y c quyn khi kin: Tc gi, ng tc gi sng ch, kiu dng cng nghip, thit k b tr; Ch vn bng bo h sng ch, kiu dng cng nghip, thit k b tr;

- Ch s hu giy chng nhn ng k nhn hiu, ng k quc t nhn hiu c chp nhn bo h ti Vit Nam, ch s hu nhn hiu ni ting;
So tay tham phan 125

QQ945

Ch s hu quyn s hu cng nghip i vi b mt kinh doanh, tn thng mi; - C nhn, t chc c quyn s dng hp php ch dn a l, t chc tp th i din cho c nhn, t chc c trao quyn s dng ch dn a l; - T chc, c nhn c i tng s hu cng nghip lin quan n hnh vi cnh tranh khng lnh mnh trong lnh vc s hu cng nghip; - Ngi tha k hp php ca tc gi sng ch, kiu dng cng nghip, thit k b tr; hoc ngi tha k hp php, ngi k tha quyn s hu cng nghip ca ch s hu i tng s hu cng nghip; - C nhn, t chc c chuyn giao hp php quyn s hu cc i tng s hu cng nghip; - C nhn, t chc c chuyn giao hp php quyn s dng cc i tng s hu cng nghip; - C nhn, t chc c chuyn giao quyn s dng i tng s hu cng nghip theo quyt nh ca c quan nh nc c thm quyn;

Cc ch th quyn khc theo quy nh ca php lut.

i tng quyn s hu cng nghip bao gm: sng ch, kiu dng cng nghip, thit k b tr mch tch hp bn dn, b mt kinh doanh, nhn hiu, tn thng mi v ch dn a l. Quyn s hu cng nghip c xc lp theo cc cn c quy nh ti khon 3 iu 6 ca Lut SHTT v iu 6 ca Ngh nh s 103/2006/N-CP. Phi xc nh c th tranh chp lin quan n i tng s hu cng nghip no (sng ch, kiu dng cng nghip, thit k b tr, nhn hiu...) xc nh cn c xc lp quyn s hu cng nghip i vi i tng . V khng phi trong mi trng hp cn c xc lp quyn s hu cng nghip i vi mi i tng s hu cng nghip u nh nhau, c trng hp phi qua th tc ng k, c trng hp khng phi qua th tc ng k. V d: Quyn s hu cng nghip i vi nhn hiu c xc lp trn c s quyt nh cp vn bng bo h ca Cc s hu tr tu (B Khoa hc v Cng ngh) theo th tc ng k quy nh ti Lut SHTT v cc vn bn quy phm php lut khc c lin quan hoc cng nhn ng k quc t theo quy nh ca iu c quc t m Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l thnh vin. Ring i vi nhn hiu ni ting, quyn s hu cng nghip i vi nhn hiu ny c xc lp trn c s thc tin s dng rng ri nhn hiu v cc tiu ch quy nh ti iu 75 ca Lut SHTT m khng cn th tc ng k. Trng hp c tranh chp v quyn s hu cng nghip i vi i tng s hu cng nghip v cn thit phi xc nh quyn s hu cng nghip c xc lp hp php hay cha, th cn phn bit nh sau: - Phi cn c vo vn bng bo h do Cc S hu tr tu (B Khoa hc v Cng ngh) quyt nh cp cho ngi np n ng k i vi sng ch, thit k b tr, kiu dng cng nghip, nhn hiu (tr nhn hiu ni ting) v ch dn a l. i

7.4.2. iu kin khi kin v n v quyn s hu cng nghip

So tay tham phan

126

QQ945

vi nhn hiu ng k quc t theo Tho c Madrid v Ngh nh th Madrid, th cn c vo cng nhn ca c quan qun l nh nc i vi ng k quc t . - Phi cn c vo cc iu kin bo h i vi cc i tng s hu cng nghip l nhn hiu ni ting, tn thng mi, b mt kinh doanh, quyn chng cnh tranh khng lnh mnh, quy nh ti cc mc 4, 5 v 7 Chng VII ca Lut SHTT. - Thi hn bo h quyn s hu cng nghip vn cn theo quy nh ca php lut v s hu tr tu.

i vi quyn s hu cng nghip c xc lp cho cc i tng s hu cng nghip l sng ch, kiu dng cng nghip, thit k b tr, nhn hiu, ch dn a l phi cn c vo vn bng bo h c cp cho tng loi i tng s hu cng nghip xc nh phm vi bo h ghi trong vn bng bo h . V d: xc nh phm vi bo h sng ch, phi cn c vo Bng c quyn sng ch do Cc s hu tr tu (B Khoa hc v Cng ngh) cp. i vi quyn s hu cng nghip c xc lp cho cc i tng l tn thng mi, b mt kinh doanh, th phm vi quyn c xc nh theo quy nh ti cc khon 2 v 3 iu 16 ca Ngh nh s 103/2006/N-CP. Thi hn bo h quyn s hu cng nghip c xc nh cn c vo thi hn hiu lc ca vn bng bo h quy nh ti iu 93 ca Lut SHTT. Trong trng hp hiu lc ca vn bng bo h b chm dt hoc b hu b hiu lc, th quyn s hu cng nghip cng chm dt.

Nu ht thi hn bo h hoc vn bng bo h quyn s hu cng nghip b chm dt hoc b hu b hiu lc, th cc quyn ca ch th quyn s hu cng nghip khng cn c Nh nc v php lut bo h. To n khng th l n khi kin gii quyt nu hnh vi xm phm xy ra vo thi im vn bng bo h khng cn hiu lc hoc i tng quyn s hu cng nghip khng cn trong thi hn c bo h.

Yu t xm phm quyn s hu i vi sng ch: iu 8 Ngh nh s 105/2006/N-CP; Yu t xm phm quyn i vi thit k b tr mch tch hp bn dn: iu 9 Ngh nh s 105/2006/N-CP; Yu t xm phm quyn i vi kiu dng cng nghip: iu 10 Ngh nh s 105/2006/N-CP; Yu t xm phm quyn i vi nhn hiu: iu 11 Ngh nh s 105/2006/NCP; Yu t xm phm quyn i vi ch dn a l: iu 12 Ngh nh s 105/2006/N-CP; Yu t xm phm quyn i vi tn thng mi: iu 13 Ngh nh s 105/2006/N-CP.

7.4.3. nh gi chng c trong vic gii quyt cc v n v quyn s hu cng nghip

i vi quyn s hu cng nghip nh sng ch, kiu dng cng nghip, thit k b tr mch tch hp bn dn, nhn hiu, ch dn a l th iu kin c bo h
127

So tay tham phan

QQ945

l nhng quyn s hu cng nghip ny phi ng k v c cp vn bng bo h. Vn bng bo h gm: + + + + +

Bng c quyn sng ch; Bng c quyn kiu dng cng nghip; Giy chng nhn ng k thit k b tr mch tch hp bn dn; Giy chng nhn ng k nhn hiu; Giy chng nhn ng k ch dn a l.

Trong trng hp c tranh chp xy ra i vi mt trong cc i tng quyn s hu cng nghip ni trn, th Thm phn gii quyt v n phi: Xc nh hng thu thp chng c cn thit cho vic gii quyt tranh chp; - nh gi chng c da trn nguyn tc xem xt xem c hnh vi xm phm hay khng.

Trong cc v n tranh chp quyn v nhn hiu hng ha th Thm phn cn phi xem xt, phn tch v so snh nhng vn sau y: Du hiu dng phn bit hng ha ny vi hng ha khc cng loi; - T ng, hnh nh, mu sc hoc s kt hp nhiu mu sc, to nn nhn hiu hng ha; v - Du hiu (ch ci, ch s, hnh nh, biu tng, k hiu) gn trn hng ha, bao b hng ha, c trng hoc tng t ti mc gy nhm ln vi nhn hiu hng ha c bo h hay khng.

i vi tranh chp kiu dng cng nghip th Thm phn cn phi xem xt, phn tch, so snh: - Nhng du hiu v tt c cc c im to kiu dng thuc phm vi bo h vi cc du hiu, c im ca sn phm b nghi ng vi phm; - Sn phm hoc b phn ca sn phm b nghi ng vi phm c gn ging hoc c khc bit c bn vi kiu dng cng nghip ang c bo h hay khng.

Khi xem xt nh gi chng c i vi nhng tranh chp v kiu dng cng nghip, Thm phn cn phi xem xt, nh gi trc tip sn phm c th ng thi so snh sn phm vi vn bng bo h c cp. Thm phn phi ch xem xt c lp khng ch da vo hnh nh m ng s giao np. Gi tr chng minh ca chng c th hin ch, da vo chng c , Thm phn c th xc nh c c hay khng nhng tnh tit chng minh cho yu cu ca ng s. Nhng s kin, tnh tit khng c gi tr chng minh s b loi b trong qu trnh nh gi chng c. V d: i vi kiu dng ca mt sn phm c cp vn bng bo h, nu ngi b cho l xm phm a ra ti liu chng minh rng ngi s dng tng t cc ti liu, hnh nh khc to ra kiu dng cho sn phm ca h, th ti liu s b loi b trong qu trnh nh gi chng c.
128

So tay tham phan

QQ945

Khi nh gi chng c Thm phn phi nh gi tng chng c, xem xt kt lun v mc chnh xc v gi tr chng minh ca tng chng c. Mt ti liu ch c gi tr xc nh s tht khi n ph hp vi cc tnh tit ca v n v vi thc t khch quan. Lu : Trong nhng v n tranh chp v quyn s hu tr tu, ngoi vic c tranh chp v hnh vi xm phm quyn s hu tr tu, ng s cn c yu cu bi thng thit hi, Thm phn phi xem xt nh gi chng c v yu cu bi thng theo cc qui nh ca php lut nh: Gim nh v s hu tr tu (iu 201 Lut SHTT) Nguyn tc xc nh thit hi do xm phm (iu 204 Lut SHTT) Cn c xc nh mc bi thng thit hi do xm phm (iu 205 Lut SHTT)

Khi gii quyt tranh chp v nhn hiu hng ha cn ch n tiu ch "tng t ti mc gy nhm ln". y l tiu ch khng ch dng cho cc c quan ng k nhn hiu hng ha m cn l tiu ch xc nh c s vi phm khi gii quyt tranh chp ti Ta n.

7.4.4. Hnh vi cnh tranh khng lnh mnh Cc hnh vi b coi l hnh vi cnh tranh khng lnh mnh c quy nh c th ti iu 130 Lut SHTT. 7.5. Nhng vn cn ch khi gii quyt v n v quyn i vi ging cy trng Quyn i vi ging cy trng l quyn ca t chc, c nhn i vi ging cy trng mi do mnh chn to hoc pht hin v pht trin hoc c hng quyn s hu. Quyn i vi ging cy trng l quyn ca t chc, c nhn i vi ging cy trng mi do mnh chn to hoc pht hin v pht trin hoc c hng quyn s hu. 7.6. Nguyn tc xc nh thit hi do xm phm quyn s hu tr tu Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thit hi do xm phm quyn s hu tr tu theo quy nh ti iu 204 ca Lut SHTT l s tn tht thc t v vt cht v tinh thn do hnh vi xm phm trc tip gy ra cho ch th quyn s hu tr tu. c coi l c tn tht thc t nu c cc cn c sau y: Li ch vt cht hoc tinh thn l c thc v thuc v ngi b thit hi; Ngi b thit hi c kh nng t c li ch ni trn;

- C s gim st hoc mt li ch ca ngi b thit hi sau khi hnh vi xm phm xy ra so vi kh nng t c li ch khi khng c hnh vi xm phm v hnh vi xm phm l nguyn nhn trc tip gy ra s gim st, mt li ch .

Mc thit hi c xc nh theo yu t xm phm quyn s hu tr tu. - Phi xc nh mc thit hi da trn chng c v thit hi do cc bn cung cp, gm c kt qu trng cu gim nh v bn k khai thit hi; v Lm r cc cn c xc nh v tnh ton mc thit hi.
129

Thm phn:

So tay tham phan

QQ945

Tn tht v ti sn - Tn tht v ti sn c xc nh theo mc gim st hoc b mt v gi tr tnh c thnh tin ca i tng quyn s hu tr tu c bo h. - Gi tr tnh c thnh tin ca i tng quyn s hu tr tu c xc nh theo mt hoc cc cn c sau y: + Gi chuyn nhng quyn s hu hoc gi chuyn giao quyn s dng i tng quyn s hu tr tu; + + Gi tr gp vn kinh doanh bng quyn s hu tr tu; Gi tr quyn s hu tr tu trong tng s ti sn ca doanh nghip;

+ Gi tr u t cho vic to ra v pht trin i tng quyn s hu tr tu, bao gm cc chi ph tip th, nghin cu, qung co, lao ng, thu v cc chi ph khc.

Gim st v thu nhp, li nhun - Thu nhp, li nhun quy nh ti im a khon 1 iu 204 ca Lut SHTT bao gm: + Thu nhp, li nhun thu c do s dng, khai thc trc tip i tng quyn s hu tr tu; + Thu nhp, li nhun thu c do cho thu i tng quyn s hu tr tu; + Thu nhp, li nhun thu c do chuyn giao quyn s dng i tng quyn s hu tr tu. - Mc gim st v thu nhp, li nhun c xc nh theo mt hoc cc cn c sau y: + So snh trc tip mc thu nhp, li nhun thc t trc v sau khi xy ra hnh vi xm phm, tng ng vi tng loi thu nhp; + So snh sn lng, s lng sn phm, hng ho, dch v thc t tiu th hoc cung ng trc v sau khi xy ra hnh vi xm phm; + So snh gi bn thc t trn th trng ca sn phm, hng ho, dch v trc v sau khi xy ra hnh vi xm phm.

Tn tht v c hi kinh doanh - C hi kinh doanh quy nh ti im a khon 1 iu 204 ca Lut SHTT bao gm: + Kh nng thc t s dng, khai thc trc tip i tng quyn s hu tr tu trong kinh doanh; + Kh nng thc t cho ngi khc thu i tng quyn s hu tr tu; + Kh nng thc t chuyn giao quyn s dng i tng quyn s hu tr tu, chuyn nhng i tng quyn s hu tr tu cho ngi khc; + C hi kinh doanh khc b mt do hnh vi xm phm trc tip gy ra.

So tay tham phan

130

QQ945

- Tn tht v c hi kinh doanh l thit hi v gi tr tnh c thnh tin ca khon thu nhp ng l ngi b thit hi c th c c nhng thc t khng c c khon thu nhp do hnh vi xm phm gy ra.

Chi ph hp l ngn chn, khc phc thit hi: - Chi ph hp l ngn chn, khc phc thit hi quy nh ti im a khon 1 iu 204 ca Lut SHTT gm chi ph cho vic tm gi, bo qun, lu kho, lu bi i vi hng ho xm phm, chi ph thc hin cc bin php khn cp tm thi, chi ph hp l thu dch v gim nh, ngn chn, khc phc hnh vi xm phm v chi ph cho vic thng bo, ci chnh trn phng tin thng tin i chng lin quan n hnh vi xm phm.

Thanh ton chi ph hp l thu lut s: - Trong t tng dn s, theo quy nh ti khon 3 iu 144 ca BLTTDS, chi ph cho lut s do ngi yu cu chu, tr trng hp cc bn ng s c tho thun khc. - Tuy nhin, theo quy nh ti khon 3 iu 205 ca Lut SHTT, th ch th quyn s hu tr tu c quyn yu cu To n buc t chc, c nhn c hnh vi xm phm quyn s hu tr tu phi thanh ton chi ph hp l thu lut s. - Chi ph hp l thu lut s l chi ph thc t cn thit, ph hp vi tnh cht, mc phc tp ca v vic; k nng, trnh ca lut s v lng thi gian cn thit nghin cu v vic. Mc chi ph bao gm mc th lao lut s v chi ph i li, lu tr cho lut s. Mc th lao do lut s tho thun vi khch hng trong hp ng dch v php l da trn cc cn c v phng thc tnh th lao quy nh ti iu 55 ca Lut LS.

Lu : Hiu lc p dng - i vi nhng v n v tranh chp quyn s hu tr tu pht sinh trc ngy 01-01-2006 (ngy BLDS 2005 c hiu lc), th p dng quy nh ca BLDS 1995, cc vn bn quy phm php lut hng dn p dng quy nh ca BLDS 1995 v s hu tr tu gii quyt. - i vi nhng v n v tranh chp quyn s hu tr tu pht sinh t ngy 0101-2006 n trc ngy 01-7-2006 (ngy Lut SHTT c hiu lc), th p dng quy nh ca BLDS 2005, cc vn bn quy phm php lut hng dn p dng quy nh ca BLDS 2005 v s hu tr tu gii quyt.

7.7. Nhng vn cn ch khi gii quyt v n v chuyn giao cng ngh Cng vic chnh v k nng thc hin:

Chuyn giao cng ngh l chuyn giao mt i tng, mt ti sn c bit, trong c cc i tng s hu cng nghip, km theo cn c th l my mc thit b, cc dch v k thut, o to nhn vin k thut, cung cp thng tin v cng ngh chuyn giao. Chuyn giao cng ngh cng chnh l chuyn giao quyn s hu cng nghip v cc yu t lin quan km theo m bo cho quyn s hu cng nghip y l mt cng ngh mi.

So tay tham phan

131

QQ945

Hp ng chuyn giao cng ngh cng phi tun th cc quy nh ca php lut v hp ng ni chung. Ngoi ra, hp ng chuyn giao cng ngh cn c nhng c im ring: - Hp ng chuyn giao cng ngh u phi c ng k c quan nh nc c thm quyn. Do vy, iu kin v hnh thc ca hp ng, thi im c hiu lc ca hp ng c khc vi nhng hp ng thng thng khc; - Ni dung ca hp ng chuyn giao cng ngh cn bao gm c nhng tha thun v: phm vi, mc gi b mt cng ngh; cam kt v o to lin quan n cng ngh c chuyn giao; ngha v v hp tc v thng tin ca cc bn...

Tranh chp v hp ng chuyn giao cng ngh c th l vi bn th ba. Trong trng hp , ch s hu quyn s hu cng nghip phi tham gia bo v quyn, li ch hp php ca ngi c chuyn quyn. Mt c im ng lu l bn c chuyn giao cng ngh c quyn pht trin cng ngh c chuyn giao m khng phi thng bo cho bn chuyn giao cng ngh bit. Vi mi loi quyn s hu cng nghip c chuyn giao li c nhng quy nh ring. Do vy, Thm phn cn ch n nhng quy nh c th cho tng loi hp ng c th.

8. GII QUYT V N V TRANH CHP LAO NG 8.1. Tranh chp lao ng c nhn 8.1.1. Th l v n Sau khi nhn n khi kin Thm phn cn phi tin hnh nhng cng vic sau y

Kim tra quyn khi kin Xem xt v thi hiu Xem xt v thm quyn Xem xt v tranh chp c thuc trng hp phi tr li n kin hay khng Xem xt v n ph

8.1.1.1. Kim tra quyn khi kin Cng vic chnh v k nng thc hin: Nguyn n phi l ngi lao ng 15 tui tr ln, c kh nng lao ng v c giao kt hp ng lao ng (khng b hn ch v nng lc hnh vi), nu khng phi c i din hoc gim h i din. 8.1.1.2. Xc nh thi hiu Cng vic chnh v k nng thc hin: Ch xc nh thi im xy ra tranh chp (k t ngy mi bn tranh chp cho rng quyn v li ch b vi phm).

Thi hiu l mt nm i vi cc tranh chp v x l k lut lao ng theo hnh thc sa thi hoc b n phng chm dt hp ng lao ng; tranh chp v bi thng thit hi, tr cp khi chm dt hp ng lao ng; tranh chp gia ngi
132

So tay tham phan

QQ945

gip vic gia nh vi ngi s dng lao ng v tranh chp v bo him x hi quy nh ti im b khon 2 iu 151 BLL;

Thi hiu l 3 nm i vi tranh chp v bi thng thit hi gia ngi lao ng vi doanh nghip xut khu lao ng; Thi hiu l 06 thng i vi cc tranh chp cn li v nhng tranh chp ny bt buc phi qua ho gii ti Hi ng ho gii lao ng c s, ho gii vin lao ng ho gii khng thnh hoc Hi ng ho gii lao ng c s, ho gii vin lao ng khng gii quyt trong thi hn theo quy nh ti khon 1 iu 165, iu 165a BLL. Lu : Trong mt quan h php lut hoc mt giao dch dn s, nu hnh vi xm phm xy ra nhiu thi im khc nhau, th thi im bt u thi hiu khi kin c tnh k t thi im xy ra hnh vi xm phm cui cng (im a.6 tiu mc 2 Phn IV Ngh quyt s 01/2005/NQ-HTP).

Ch cc tranh chp trn khng nht thit phi qua ho gii ti c s.

V d c th Ngi lao ng lm vic ti Cng ty t 01-4-2001 theo Hp ng lao ng khng xc nh thi hn. T nm 2001 n 30-7-2005 ngi lao ng lin tc lm thm gi nhng cha c Cng ty tr tin lm thm gi. Ngy 04-12-2005 ngi lao ng ngh vic ti Cng ty. Ngy 07-01-2006 Cng ty thanh ton tin lng thng 12/2005 v cc ch ngh vic cho ngi lao ng nhng khng tr tin lm thm gi cho ngi lao ng. Trong n khi kin ngy 20-02-2006, ngi lao ng yu cu Cng ty thanh ton tin lm thm gi trong khong thi gian t nm 2001 n ngy 30-72005. Thi hiu khi kin v i tin lng l 06 thng, k t ngy xy ra hnh vi m mi bn tranh chp cho rng quyn, li ch ca mnh b vi phm. Nh vy, ngy 0701-2006 Cng ty thanh ton tin lng thng 12/2005 cho ngi lao ng nhng khng tr tin lm thm gi cho khong thi gian t nm 2001 n 30-7-2005. Nh vy, thi im c coi l c hnh vi xm phm cui cng l ngy 07-01-2006. Do , n khi kin vn nm trong thi hiu khi kin. Cch tnh thi hiu khi kin k t ngy ngi lao ng khi kin (20-02-2006) tr v trc n ht thng 8 nm 2005 (06 thng) cho rng yu cu ca ngi lao ng i tin lng lm thm gi t 01-4-2001 n 30-7-2005 l ht thi hiu khi kin, l khng chnh xc. 8.1.1.3. Xc nh v thm quyn Cng vic chnh v k nng thc hin:

ng s c s tho thun chn ta n c ghi trong hp ng lao ng (HL) (tho thun bng vn bn, khng tri php lut, cc bn cng thc hin). Tham kho thm mc 3 phn chung v k nng gii quyt cc v n dn s. Khi nhn n khi kin, nu thy v vic nu trong n khng thuc thm quyn gii quyt ca To n hoc ht thi hiu khi kin th tr li n kin nhng phi c vn bn km theo ghi r l do theo quy nh ti khon 2 iu 168 BLTTDS.

8.1.1.4. Xc nh tranh chp thuc trng hp c gii quyt hay tr li n

So tay tham phan 133

QQ945

Cng vic chnh v k nng thc hin:

V kin phi qua ho gii nhng cha yu cu ho gii theo quy nh (im khon 1 iu 168 BLTTDS - cha c iu kin khi kin). Trng hp ny, Thm phn phi gii thch cho ng s bit h lm th tc theo quy nh ti khon 1 iu 166 BLL. Vic tr li n kin phi bng vn bn v ghi r l do.

8.1.1.5. Xem xt v ngha v np tin tm ng n ph, np n ph Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thc hin theo quy nh ti Chng IX Phn th nht ca BLTTDS. Ngi lao ng c min n ph trong tranh chp i tin lng, tr cp mt vic lm, tr cp thi vic, bo him x hi, tin bi thng v tai nn lao ng, bnh ngh nghip, vn bi thng thit hi, sa thi, chm dt hp ng lao ng tri php lut.

8.1.2. Chun b xt x Giai on chun b xt x c thi hn l 02 thng k t ngy th l v n v c th gia hn khng qu 01 thng i vi nhng v n c tnh cht phc tp hoc do tr ngi khch quan. Giai on ny bao gm (nhng khng phi l tt c) nhng cng vic sau y:

Thng bo v vic th l v n v nhng yu cu i vi ng s Thm phn tin hnh cc bc xc minh, thu thp lp h s v n. Tin hnh ho gii Ra mt trong cc quyt nh p dng bin php khn cp tm thi Quyt nh a v n ra xt x

Trnh t thc hin cc cng vic trn tham kho phn A Th tc gii quyt v n dn s ca cun S tay ny. 8.1.3. Mt s vn cn lu khi gii quyt tranh chp lao ng c nhn Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thm phn nghin cu h s v n cn i su v lu mt s vn chung c bn sau y: - Hp ng lao ng (hp ng bng vn bn hoc hp ng ming) l mt trong nhng chng c quan trng cn phi c xem xt u tin khi gii quyt mt v n tranh chp lao ng; - Xem xt ni dung tho thun trong hp ng lao ng (hoc tho thun ming) gia NL v ngi SDL (v loi H, cng vic, a im, lng, bo him x hi, iu kin khc...), vi quy nh ca php lut lao ng, c tri vi Tho c tp th hoc php lut lao ng hay khng. Nu tri (mt phn hoc ton b) th tuyn b hp ng lao ng v hiu tng phn hoc ton b (iu 16 Ngh nh s 44/2003/N-CP);

So tay tham phan

134

QQ945

- Trng hp khng c tho thun v thi hn hp ng, nu NL lm vic trn 12 thng vi cng vic khng xc nh c thi im kt thc hoc nhng cng vic c thi hn trn 36 thng th phi coi l hp ng khng xc nh thi hn; nu vi cng vic xc nh thi im kt thc trong khong thi gian t 12 thng n 36 thng th coi l HL xc nh thi hn. - Khi Hp ng xc nh thi hn ht hn m ngi lao ng vn tip tc lm vic th trong thi hn 30 ngy, k t ngy hp ng lao ng ht hn, hai bn phi k kt hp ng lao ng mi; nu hai bn khng k kt hp ng lao ng mi th hp ng giao kt tr thnh hp ng lao ng khng xc nh thi hn. Trng hp hai bn k kt hp ng lao ng mi l hp ng xc nh thi hn th cng ch c k thm mt thi hn (khng qu 36 thng (khon 4 iu 4 Ngh nh s 44/2003/N-CP)), sau nu ngi lao ng vn tip tc lm vic th phi k kt hp ng lao ng khng xc nh thi hn. - Nu NL l ngi nc ngoi th phi c giy php lao ng do B Lao ng Thng binh X hi cp (Ngh nh s 105/2003/N-CP). + Theo quy nh ti iu 133 BLL th ngi nc ngoi lm vic t 3 (ba) thng tr ln cho cc doanh nghip, t chc, c nhn ti Vit Nam phi c giy php lao ng do c quan qun l nh nc v lao ng tnh, thnh ph trc thuc trung ng cp. Do , To n cn tuyn b mt hp ng lao ng v hiu (khon 3 iu 29, khon 4 iu 166 BLL) nu khi k kt hp ng lao ng ngi lao ng l ngi nc ngoi khng c giy php lao ng hoc giy php lao ng ht hn. + Gii quyt hu qu php l ca hp ng lao ng b tuyn v hiu (iu 16 Ngh nh s 44/2003/N-CP): quyn li ca ngi lao ng c tnh trong khong thi gian lm vic thc t, c xc nh bng cch tnh t ngy ngi lao ng lm vic cho n khi b ngi s dng lao ng chm dt hp ng lao ng hoc tnh n ngy ngi lao ng chm dt hp ng lao ng. Nhng khon tin no theo tha thun m ngi s dng lao ng cha tr th phi tr cho ngi lao ng. 8.1.3.1. V d 1 Ni dung v n: - Ngi lao ng nc ngoi k hp ng lao ng c thi hn 01 nm vi ngi s dng lao ng theo cc hp ng sau: + Hp ng lao ng k ngy 11-3-1999 n ngy 10-3-2000; + Hp ng lao ng k ngy 11-3-2000 n ngy 10-3-2001; + Hp ng lao ng k ngy 11-3-2001 n ngy 10-3-2002; + Hp ng lao ng k ngy 11-3-2002 n ngy 10-3-2003; + Hp ng lao ng k ngy 11-3-2003 n ngy 10-3-2004; + Hp ng lao ng k ngy 11-3-2004 n ngy 10-3-2005. - Trong thi gian lm vic theo cc hp ng lao ng ni trn, ngi lao ng nc ngoi ch c giy php lao ng do c quan c thm quyn cp vi hp ng t 11-3-2001 n 10-3-2002.
So tay tham phan 135

QQ945

- Ngy 27-4-2004, ngi s dng lao ng c lnh iu ng cng vic i vi ngi lao ng nc ngoi theo tha thun trong hp ng lao ng, nhng ngi lao ng nc ngoi khng thc hin lnh iu ng trn v ri khi ni lm vic. - Ngy 27-4-2004, ngi s dng lao ng hp Ban chp hnh cng on c s v sau ra thng bo hy b hp ng lao ng vi ngi lao ng nc ngoi. Ngy 03-5-2004, ngi lao ng nc ngoi nhn c thng bo hy b hp ng lao ng. - Ngy 01-12-2004 ngi lao ng nc ngoi c n kin ngi s dng lao ng v vic n phng chm dt hp ng lao ng tri php lut v yu cu phi nhn ngi lao ng tr li lm vic, nu hp ng cn thi hn v bi thng tin lng trong thi gian khng c lm vic v tr tr cp thi vic theo iu 41 v iu 42 BLL. - Cn c iu 133 BLL, iu 6 Ngh nh s 105/2003/N-CP, hp ng lao ng k t ngy 11-3-2004 n ngy 10-3-2005 l hp ng lao ng v hiu. Do , theo cc quy nh ti iu 16 Ngh nh s 44/2003/N-CP v php lut hin hnh th ngi lao ng nc ngoi ch c hng cc quyn li ca ngi lao ng do cc bn tha thun trong hp ng tnh n ngy ngi lao ng nc ngoi b vic ch khng phi n khi ht thi hn hp ng.

Xc nh thi im xy ra tranh chp - chm dt mt quan h lao ng, ngi s dng lao ng (NSDL) c th ra nhiu thng bo hoc quyt nh v vic chm dt quan h lao ng, phi cn c vo thng bo hoc quyt nh cui cng m NSDL chm dt quan h lao ng vi ngi lao ng, ngi lao ng khng c lm vic k t ngy c th xc nh thi imv khi ngi lao ng nhn c thng bo hoc quyt nh chnh thc h mi c th cho rng quyn, li ch ca mnh b vi phm.

8.1.3.2. V d 2 Ni dung v n:

Ngi lao ng (NL) lm vic ti Cng ty theo cc hp ng lao ng c thi hn. T thng 8/1999 n thng 9/1999 ngi lao ng ngh php. Ht php, khi tr li lm vic, NL khng c b tr cng vic. Thng 10/1999 Cng ty ra quyt nh nh ch cng tc i vi NL. Thng 7/2000, phng ni NL lm vic hp xt kim im v ngh chuyn NL v Phng T chc Cng ty x l. Thng 11/2000, Cng ty c thng bo v vic chm dt hp ng lao ng vi NL (Thng Bo). Thng 12/2000 NL hai ln c n kin ngh gi Cng ty yu cu gii quyt quyn li. Thng 7/2001, cng ty c Cng vn tr li n khiu ni v yu cu NL c mt ti Cng ty gii quyt ch ngh vic. Thng 10/2001 NL n Cng ty nhng khng nht tr cch gii quyt ca Cng ty. Thng 11/2001 Cng ty ra Quyt nh chm dt hp ng lao ng vi NL (Quyt nh). Thng 12/2002 NL vi Cng ty tip tc c bui lm vic vi nhau. Trong sut thi gian t thng 4/2002 n thng 12/2002 ngi lao ng c nhiu n gi Cng ty v cc c quan lin quan, nhng NL khng h cp n Quyt nh m ch cp n Thng bo. Pha Cng ty cng khng chng minh c NL nhn c Quyt nh.
136

So tay tham phan

QQ945

Ngy 13-8-2003 (ngy NL n Cng ty theo giy mi ca Cng ty) th c Cng ty giao Quyt nh. Ngy 17-10-2003 NL khi kin Quyt nh ca Cng ty. Xem xt thi hiu: trong khong thi gian t thng 11/2000 n thng 10/2001, NL c nhiu n khiu ni v gia NL vi Cng ty c bui lm vic vi nhau xem xt gii quyt v nhng yu cu ca ngi lao ng. n thng 11/2001 Cng ty c Quyt nh chm dt hp ng lao ng vi NL. Cn phi coi ngy Cng ty ra Quyt nh l thi im Cng ty chnh thc chm dt hp ng lao ng vi NL. C th cn c bin bn lm vic thng 12/2002 cho rng, NL tuy cha nhn c quyt nh chm dt hp ng lao ng, nhng cng bit vic b n phng chm dt hp ng lao ng. NL cho rng n ngy 13-8-2003 mi bit v Quyt nh chm dt hp ng lao ng l c c s chp nhn. Lc ny NL mi c th bit rng quyn, li ch ca mnh b vi phm. Ngy 17-10-2003 khi NL khi kin Quyt nh vn nm trong thi hiu khi kin. Ngay c khi chp nhn rng trong bui lm vic thng 12/2002 ngi lao ng bit v vic chm dt hp ng lao ng (tuy cha c giao quyt nh), th tnh t n ngy NL khi kin th ngi lao ng vn khi kin trong thi hiu khi kin. Xc nh chnh xc thi im xy ra tranh chp gip xc nh chnh xc thi gian cn phi bi thng v nhng quyn li khc theo php lut. Kim tra cc bc gii quyt gia NSDL vi NL - NL c nhn nhng khon tin no c th. Yu cu tip theo ca NL c th l g. Nhng yu cu khc ca NL. Cc ni dung khc lin quan l g.

Tho c lao ng tp th, Ni quy doanh nghip, nhng quy nh khc ca ngi s dng lao ng c tri php lut lao ng hay khng. - Nhng quy nh v thi gi lm vic v thi gi ngh ngi, v sinh an ton lao ng... - Nhng quyn li khc i vi NL m php lut quy nh bt buc phi thc hin.

Nhng vn bn php lut khc lin quan cn p dng (tham kho thm trong phn lut dn chiu).

8.1.4. Cc loi v n lao ng thng gp 8.1.4.1. V n v n phng chm dt hp ng lao ng Cng vic chnh v k nng thc hin: Khi Thm phn tin hnh phn tch, nh gi chng c, cn tp trung xem xt nhng ni dung chnh sau y:

Xem xt tnh hp php ca hp ng lao ng (HL) (To n khi xt x c th tuyn b HL v hiu tng phn hoc ton b). Quyn, ngha v v li ch ca cc bn ghi trong HL b tuyn b v hiu (khon 3 iu 29, khon 4 iu 166
137

So tay tham phan

QQ945

BLL) c gii quyt: nhng ni dung no b tuyn b v hiu th quyn, ngha v v li ch ca cc bn c gii quyt theo ni dung tng ng quy nh trong php lut hin hnh v theo cc tho thun hp php trong tho c lao ng tp th (nu c) tnh t khi HL c giao kt v c hiu lc.

Cn c chm dt HL (ng hay sai theo quy nh ti cc iu lut trn). Th tc khi chm dt HL (c vi phm v thm quyn, thi hn bo trc hay khng). Chm dt HL theo iu 36 BLL th hai bn khng phi bo trc; - n phng chm dt HL quy nh ti iu 37 hoc iu 38 BLL th bn c quyn n phng phi thc hin vic bo trc bng vn bn; S ngy bo trc l ngy lm vic; NL b k lut sa thi th khng phi bo trc;

- Ngi c thm quyn giao kt HL th c thm quyn chm dt HL, nu khng phi c u quyn bng vn bn

Gii quyt hu qu ca vic chm dt hp ng lao ng - Nu chm dt HL ng quy nh ti khon 1 iu 17 v iu 31 BLL, th ngi lao ng (NL) khng c hng tr cp thi vic quy nh ti khon 1 iu 42, m c hng tr cp mt vic lm quy nh ti khon 1 iu 17 BLL. - Nu chm dt HL ng theo iu 36, iu 37, cc im a, c, d, v khon 1 iu 38; khon 1 iu 41; im c khon 1 iu 85 BLL, th NL c tr tr cp thi vic quy nh ti khon 1 iu 42 BLL, nu lm vic t 12 thng tr ln. - Trc khi chm dt HL, ngi s dng (NSD) lao ng chuyn NL lm mt cng vic khc tri vi cng vic tho thun trong HL v NL khng chp hnh. Nu vic chuyn l ng theo iu 34 BLL th NL khng c hng lng ngng vic theo quy nh ti khon 2 iu 62 BLL hoc b x l k lut theo iu 84 BLL. Nu vic chuyn l khng c cn c nh quy nh ti iu 34 BLL th quyt nh chm dt HL l tri php lut. - Nu chm dt HL tri php lut th phi bi thng theo quy nh ti iu 41 BLL, iu 14 Ngh nh s 44/2003/N-CP. - Nu chm dt HL theo quy nh ti im b khon 1 iu 38 BLL th khng phi bo trc v phi tun theo th tc ti iu 87 BLL, khng c th tc ny th d chm dt HL c cn c nhng vi phm th tc th vic chm dt HL ny l tri php lut v phi hu Quyt nh chm dt HL .

Tin lng lm cn c tnh tr cp thi vic c tnh theo tin lng bnh qun ca 6 thng lin k trc khi chm dt HL, bao gm lng cp bc, chc v v ph cp khu vc, ph cp chc v (nu c), theo quy nh ti Ngh nh s 114/2002/N-CP, Thng t s 12/2003/TT-BLTBXH v Thng t s 13/2003/TT-BLTBXH.

8.1.4.2. V n v k lut sa thi Cng vic chnh v k nng thc hin:

So tay tham phan 138

QQ945

Thm phn cn ch phn tch, nh gi mt s ni dung c bn theo ch dn sau:

L do sa thi: Ngi lao ng c hnh vi trm cp, tham , tit l b mt cng ngh, kinh doanh hoc c hnh vi khc gy thit hi nghim trng v ti sn, li ch ca doanh nghip (nu hnh vi vi phm cha c y hoc kh xc nh chng c th ngi s dng lao ng yu cu c quan c thm quyn iu tra, xc minh, kt lun lm cn c k lut); Lu : - Hnh vi khc phi l hnh vi vi phm k lut lao ng, xut pht t quan h lao ng. + V d: ngi lao ng lm vic ti Cng ty. Trong qu trnh lm vic, ngi lao ng tham gia nh bc v b truy cu trch nhim hnh s v b x v ti nh bc (b pht tin). Cng ty cn c vo hnh vi ny ca ngi lao ng v ra quyt nh sa thi ngi lao ng. Ngi lao ng khi kin ra To n ngh hy quyt nh sa thi tri php lut. + Hnh vi nh bc ca ngi lao ng khng phi l hnh vi vi phm k lut lao ng, khng lin quan n quan h lao ng. iu 85 BLL khng quy nh hnh vi nh bc ca ngi lao ng l cn c x l k lut sa thi. Do , ngi s dng lao ng cn c vo hnh vi ny sa thi ngi lao ng l tri php lut. Nu hnh vi nh bc ca ngi lao ng b To n tuyn pht t giam, th ngi s dng lao ng cng ch c quyn chm dt hp ng lao ng theo quy nh ti khon 4 iu 36 BLL. Theo khon 2 iu 10 Ngh nh s 44/2003/N-CP, nu ngi lao ng b tm gi, tm giam (hnh s) c lin quan trc tip n quan h lao ng th khi ht hn tm gi, tm giam hoc khi To n kt lun l ngi lao ng b oan th ngi s dng lao ng phi nhn h tr li lm vic c, tr tin lng v cc quyn li khc trong thi gian ngi lao ng b tm gi, tm giam theo quy nh ti Ngh nh s 114/2002/N-CP. Nu ngi lao ng l ngi phm php, nhng c To n min trch nhim hnh s, khng b t giam hoc khng b To n cm lm cng vic c, th ty theo tnh cht, mc vi phm, ngi s dng lao ng b tr cho ngi lao ng lm vic c hoc sp xp cng vic mi. Trong trng hp ngi lao ng b tm gi, tm giam (hnh s) khng lin quan trc tip n quan h lao ng, th khi ht thi hn tm gi, tm giam ngi s dng lao ng b tr cho ngi lao ng lm vic c hoc sp xp cng vic mi. - Mc thit hi c coi l nghim trng l mc thit hi c quy nh trong Ni quy, Quy ch ca ngi s dng lao ng. Nu trong Ni quy, Quy ch cha quy nh th cn p dng quy nh ti iu 14 Ngh nh s 41/2003/N-CP.(Theo , mc thit hi t 05 triu ng tr ln c coi l nghim trng). - NL b x l k lut ko di thi hn nng lng, chuyn lm cng vic khc m ti phm trong thi gian cha xo k lut hoc b k lut cch chc m ti phm. - NL t b vic nm ngy cng dn trong mt thng hoc 20 ngy cng dn trong mt nm m khng c l do chnh ng (tnh trong thng dng lch, nm dng lch - c coi l l do chnh ng bao gm: b thin tai, ho hon; bn thn, nhn thn b m c xc nhn ca c s y t c thnh lp hp php; cc trng hp khc c quy nh trong Ni quy lao ng).

So tay tham phan

139

QQ945

Mc li ca NL.

- Vic p dng php lut sa thi NL ca ngi s dng lao ng c chnh xc khng.

Thi hiu v th tc sa thi C x l k lut ng theo quy nh ti iu 86 BLL; - Thi hiu x l k lut lao ng ti a l 03 thng, k t ngy xy ra hoc pht hin vi phm, trng hp c hnh vi vi phm lin quan n ti chnh, ti sn, tit l cng ngh, kinh doanh ca doanh nghip th thi hiu x l k lut lao ng ti a l 06 thng; - Khng c x l k lut lao ng khi NL ang: ngh m au, iu dng, ngh vic m c s ng ca ngi s dng lao ng; b tm giam, tm gi; ang ch kt qu ca c quan c thm quyn iu tra, xc minh; lao ng n c thai, ngh thai sn, nui con nh di 12 thng tui, ngi lao ng nam phi nui con nh di 12 thng tui; - i vi cc trng hp trn, nu cn thi hiu x l k lut lao ng th ngi s dng lao ng tin hnh x l k lut lao ng ngay, nu ht thi hiu th c khi phc thi hiu x l k lut lao ng, nhng ti a khng qu 60 ngy k t ngy ht thi gian nu trn; - Trng hp NL n c thai, ngh thai sn, nui con nh di 12 thng tui hay NL nam phi nui con nh di 12 thng tui, nu ht thi gian quy nh, m thi hiu x l k lut lao ng ht th c ko di thi hiu xem xt x l k lut lao ng, nhng ti a khng qu 60 ngy k t ngy ht thi gian nu trn; C tun theo th tc quy nh ti iu 87 BLL; - Ngi c thm quyn x l vi phm k lut lao ng, k c tm nh ch cng vic quy nh ti iu 87 v iu 92 BLL l ngi s dng lao ng; ngi c ngi s dng lao ng u quyn ch c x l k lut lao ng theo hnh thc khin trch. Cc hnh thc k lut khc ch c u quyn khi ngi s dng lao ng i vng v phi bng vn bn; - Ngi c thm quyn x l vi phm k lut lao ng phi ra quyt nh bng vn bn (tr hnh thc khin trch bng ming); - Trng hp sa thi ngi lao ng, ngi s dng lao ng phi trao i, nht tr vi Ban chp hnh cng on c s. Trng hp khng nht tr th Ban chp hnh cng on c s bo co vi Cng on cp trn trc tip, ngi s dng lao ng bo co vi S Lao ng-Thng binh v X hi. Sau 20 ngy k t ngy bo co S Lao ng - Thng binh v X hi, ngi s dng lao ng mi c quyn ra quyt nh k lut.

Gii quyt hu qu ca vic sa thi: - Nu vic sa thi l ng php lut th ngi lao ng ch c tr cp thi vic theo khon 1 iu 42 BLL nu b sa thi theo im c khon 1 iu 85 BLL; - Nu vic sa thi l tri php lut th p dng iu 94 BLL gii quyt quyn li cho ngi lao ng.

So tay tham phan

140

QQ945

8.2. Tranh chp lao ng tp th 8.2.1. Thm quyn gii quyt tranh chp lao ng tp th Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thm phn phi xc nh tranh chp c thuc thm quyn ca To n hay khng. Tranh chp lao ng tp th do TAND cp tnh gii quyt.

8.2.2. Trnh t gii quyt tranh chp lao ng tp th Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thm phn phi xem xt tranh chp lao ng tp th ny, trc khi yu cu TAND gii quyt, tun theo ng trnh t m php lut quy nh cha. Hi ng ho gii lao ng c s hoc ha gii vin lao ng phi tin hnh ha gii theo quy nh ti iu 165a BLL. Thm quyn ca Ch tch y ban nhn dn cp huyn : - Sau khi hai bn tin hnh ha gii theo quy nh ti khon 1 v khon 2 iu 165a nhng khng thnh hoc ht thi hn gii quyt theo quy nh ti khon 1 iu 165a BLL m Hi ng ha gii lao ng c s hoc ha gii vin lao ng khng tin hnh ha gii th mi bn tranh chp c quyn yu cu Ch tch y ban nhn dn cp huyn gii quyt. - Sau khi Ch tch y ban nhn dn cp huyn gii quyt m hai bn vn cn tranh chp hoc ht thi hn gii quyt theo quy nh ti im a khon 1 iu 170a m Ch tch y ban nhn dn cp huyn khng gii quyt th mi bn c quyn yu cu TAND gii quyt hoc tp th lao ng c quyn tin hnh cc th tc nh cng.

Trnh t, th tc gii quyt tranh chp lao ng tp th v quyn ti To n c thc hin theo quy nh ca BLTTDS (iu 170b, khon 2 iu 178 BLL). - Trc tin Thm phn cn phi cn c Bin bn ha gii khng thnh (nu qua ha gii) v quyt nh gii quyt ca Ch tch y ban nhn dn huyn (nu yu cu Ch tch gii quyt) xc nh nguyn nhn, mu thun dn n vic ha gii khng thnh gia ngi lao ng v ngi s dng lao ng, v l do g m tp th lao ng cha tha mn vi gii quyt ca Ch tch huyn, l do ngi lao ng khng chp nhn hoc l do ngi s dng lao ng khng p ng cc yu cu ca tp th lao ng. - Thm phn cn xem xt nhng yu cu ca tp th lao ng v quyn m php lut lao ng quy nh i vi ngi lao ng trong B lut lao ng v cc vn bn php lut v lao ng khc. - Cn c vo Ni quy lao ng, Tha c lao ng tp th c ng k v cc quy ch, tha thun hp php khc xem xt gia cc yu cu ca tp th lao ng vi nhng g m ngi s dng lao ng cha thc hin bo v cc quyn cho tp th ngi lao ng. - Ngi s dng lao ng gii quyt cc quyn ca tp th lao ng n u so vi yu cu ca tp th ngi lao ng.

So tay tham phan

141

QQ945

Quan im ca ngi s dng lao ng. Yu cu c th ca tp th ngi lao ng.

Thi hiu yu cu gii quyt tranh chp lao ng tp th

Thi hiu yu cu gii quyt tranh chp lao ng tp th l mt nm, k t ngy xy ra hnh vi m mi bn tranh chp cho rng quyn v li ch ca mnh b vi phm.

Nhng vn cn lu khi gii quyt tranh chp lao ng tp th v quyn: - i vi tranh chp lao ng tp th v quyn: Theo quy nh ca BLL sa i, b sung nm 2006, t ngy 01-7-2007 cc doanh nghip cha c Ban chp hnh cng on c s, th tp th lao ng c ra ngi i din thay mt cho tp th lao ng. - Vic la chn Hi ng ha gii lao ng c s hoc ha gii vin lao ng gii quyt tranh chp lao ng tp th do tp th lao ng v ngi s dng lao ng quyt nh. - Cc v tranh chp tp th v quyn u xut pht t s vi phm php lut lao ng ca ngi s dng lao ng. - Theo quy nh ca BLL th TAND c thm quyn gii quyt cc tranh chp lao ng tp th v quyn. Trnh t, th tc gii quyt ti To n c thc hin theo quy nh ca BLTTDS. Tuy nhin, theo khon 2 iu 31 BLTTDS th Ta n c thm quyn gii quyt tranh chp lao ng tp th gia tp th lao ng vi ngi s dng lao ng c Hi ng trng ti lao ng tnh, thnh ph trc thuc trung ng gii quyt m tp th lao ng hoc ngi s dng lao ng khng ng vi quyt nh ca Hi ng trng ti lao ng...(phi hiu y l trnh t, th tc gii quyt dnh cho tranh chp lao ng tp th v li ch).

8.2.3. Thm quyn v th tc gii quyt nh cng ti Ta n nhn dn Cng vic chnh v k nng thc hin:

Khi tranh chp lao ng tp th v quyn v tranh chp lao ng tp th v li ch tun theo cc th tc theo quy nh ca php lut v tp th lao ng chn gii php l nh cng v tin hnh cc th tc nh cng. Trc khi nh cng, trong qu trnh nh cng v trong thi hn 03 thng, k t ngy chm dt nh cng, mi bn (Ban chp hnh cng on c s hoc i din tp th lao ng v ngi s dng lao ng) c quyn np n n To n yu cu xt tnh hp php ca cuc nh cng. TAND cp tnh, ni xy ra nh cng, c thm quyn xt tnh hp php ca cuc nh cng (iu 177 BLL).

8.2.3.1. Trnh t, th tc xt tnh hp php ca cuc nh cng : Cng vic chnh v k nng thc hin:

Sau khi c Chnh n TAND tnh phn cng gii quyt n yu cu, Thm phn phi ra mt trong cc quyt nh sau y trong thi hn 05 ngy lm vic : a vic xt tnh hp php ca cuc nh cng ra xem xt ; nh ch vic xt tnh hp php ca cuc nh cng.
142

So tay tham phan

QQ945

Trong thi hn 03 ngy lm vic, k t ngy ra quyt nh a vic xt tnh hp php ca cuc nh cng ra xem xt hoc nh ch vic xt tnh hp php ca cuc nh cng, To n phi gi quyt nh cho hai bn tranh chp. Trong thi hn 05 ngy lm vic, k t ngy ra quyt nh xem xt tnh hp php ca cuc nh cng, To n phi m phin hp xt tnh hp php ca cuc nh cng. Thnh phn tham gia phin hp xt tnh hp php ca cuc nh cng, gm : Hi ng 03 thm phn, Thm phn c phn cng gii quyt lm ch ta; i din ca hai bn tranh chp; i din ca cc c quan, t chc theo yu cu ca To n. Phin hp tin hnh theo th tc: Ch ta Hi ng trnh by qu trnh chun b v tin hnh cuc nh cng; i din hai bn trnh by kin;

- Ch ta c th yu cu i din c quan, t chc tham gia phin hp trnh by kin; Hi ng tho lun v quyt nh theo a s. + Trong quyt nh ca To n v vic xt tnh hp php ca cuc nh cng phi nu r cuc nh cng l hp php hoc cuc nh cng l bt hp php. + Quyt nh ny ca To n c hiu lc thi hnh ngay v phi c gi ngay cho hai bn tranh chp; gi cho Vin kim st cng cp trong thi hn 05 ngy lm vic, k t ngy ra quyt nh. 8.2.3.2. Nhng vn cn lu khi xem xt gii quyt v nh cng. Khi th l n yu cu, cn xem xt n yu cu c y cc ni dung theo quy nh ti iu 176a BLL khng. Ch mt s ni dung sau:

Theo iu 176a BLL th trong n np cho To n yu cu xt tnh hp php ca cuc nh cng, cn phi c mt s ni dung chnh nh sau: H, tn, a ch ca nhng ngi lnh o cuc nh cng; - Ngi yu cu hoc i din c thm quyn ca h phi k tn vo n yu cu. - Trng hp ngi c n l Ban chp hnh cng on c s hoc ngi s dng lao ng th n phi c du ca t chc.

Nu thiu mt trong cc ni dung quy nh ti iu 176a BLL th Ta n khng th l v tr li n cho bn yu cu. Vi nhng yu cu iu kin xem xt th ngoi vic cn c vo cc quy nh t iu 176b n iu 179 BLL, To n c th p dng BLTTDS gii quyt theo s dn chiu ti iu 176b v iu 177b BLL. Th tc gi, nhn n, ngha v cung cp ti liu, chng c ti To n phi tun theo quy nh ca BLTTDS. Ta n nh ch vic xt tnh hp php ca cuc nh cng nu: Ngi yu cu rt n yu cu; hoc
143

So tay tham phan

QQ945

- Hai bn tha thun c vi nhau vic gii quyt nh cng v c n yu cu To n khng gii quyt. 8.2.3.3. Thm quyn gii quyt khiu ni i vi quyt nh v tnh hp php ca cuc nh cng

Trong thi hn 03 ngy lm vic, k t ngy To n cng b quyt nh v vic xt tnh hp php ca cuc nh cng, hai bn c quyn gi n khiu ni ln Ta Phc thm TANDTC v quyt nh . Ta Phc thm TANDTC c thm quyn gii quyt khiu ni i vi quyt nh v tnh hp php ca cuc nh cng ca TAND cp tnh (khon 2 iu 177 BLL). Ta Phc thm TANDTC phi c vn bn yu cu To n xt tnh hp php ca cuc nh cng chuyn h s v vic xem xt, gii quyt. Thi hn chuyn h s l 03 ngy lm vic, k t ngy nhn c vn bn yu cu. Trong thi hn 05 ngy lm vic, k t ngy nhn c h s, Chnh ta Ta Phc thm TANDTC ch nh tp th gm 03 Thm phn tin hnh gii quyt khiu ni. Quyt nh ca Ta Phc thm TANDTC l quyt nh cui cng v xt tnh hp php ca cuc nh cng.

So tay tham phan

144

QQ945

PHN TH T - GII QUYT V N HNH CHNH

1. NHN N KHI KIN V CC TI LIU, CHNG C KM THEO N KHI KIN Cng vic ny do n v chc nng nghip v ca Ta n thc hin. 1.1. Nhn n khi kin VBQPPL PLTTGQCVAHC Cng vic chnh v k nng thc hin:

Phi c s nhn n ghi ngy, thng, nm nhn n khi kin lm cn c xc nh ngy khi kin v xem xt thi hiu khi kin cn hay ht. Th tc nhn n c thc hin nh sau: - Trng hp ngi khi kin np trc tip ti Ta n, th ghi ngy, thng, nm ngi khi kin np n vo s nhn n. Ngy khi kin c xc nh l ngy np n; - Trng hp ngi khi kin gi n n Ta n qua bu in, th ghi ngy, thng, nm nhn n do bu in chuyn n vo s nhn n v ngy, thng, nm ng s gi n theo ngy, thng, nm c du bu in ni gi n. Phong b c du bu in phi c nh km n khi kin. Ngy khi kin c xc nh l ngy c du bu in ni gi. Trng hp khng xc nh c ngy, thng, nm theo du bu in trn phong b th, th Ta n phi ghi ch trong s nhn n l: Khng xc nh c ngy, thng, nm theo du bu in. Trong trng hp ny, ngy khi kin c xc nh l ngy Ta n nhn c n do bu in chuyn n.

Cn phi ghi ngy, thng, nm nhn n vo gc trn bn tri ca n khi kin.

1.2. Nhn cc ti liu v chng c gi km theo n khi kin VBQPPL PLTTGQCVAHC Cng vic chnh v k nng thc hin:

Trng hp ngi khi kin np trc tip n khi kin v cc ti liu, chng c ti Ta n, th phi ghi vic nhn n v chng c km theo vo s nhn n, ng thi phi tin hnh lp bin bn v vic giao nhn cc ti liu, chng c gi km theo n khi kin. Trng hp ngi khi kin gi n khi kin v cc ti liu, chng c km theo qua bu in, th phi ghi vo s nhn n, i chiu cc ti liu, chng c theo danh mc cc ti liu, chng c gi km theo n khi kin hoc ghi trong n
145

So tay tham phan

QQ945

khi kin ghi vo s nhn n cc ti liu, chng c ; nu thy ti liu, chng c no cn thiu hoc khng y so vi danh mc th phi thng bo ngay cho ngi khi kin bit h giao np b sung. 2. TH L V N 2.1. Xem xt n khi kin v cc ti liu, chng c km theo n khi kin VBQPPL Lut KNTC PLTTGQCVAHC (cc iu 2, 4, 11, 18 v 30) Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP Cng vic chnh v k nng thc hin:

Xem xt n khi kin c y cc ni dung chnh quy nh ti khon 5 v khon 6 iu 30 PLTTGQCVAHC hay khng : - Yu cu ngi khi kin sa i, b sung n khi kin nu n khi kin c lm cha ng, cha c y cc ni dung chnh theo quy nh; - Tin hnh cc cng vic tip theo theo th tc chung, nu n khi kin c lm ng v c y cc ni dung chnh theo quy nh.

Xem xt n khi kin c c lm trong thi hn quy nh ti cc khon 2, 3 v 4 iu 30 PLTTGQCVAHC hay khng : - Tr li n khi kin, nu thi hn khi kin ht m khng c l do chnh ng; - Tin hnh cc cng vic tip theo theo th tc chung, nu n khi kin c lm trong thi hn quy nh.

Xem xt ngi khi kin c quyn khi kin, Vin kim st c quyn khi t trong trng hp c th ny hay khng. - Ch c c nhn, c quan, t chc cho rng quyn, li ch hp php ca mnh b xm phm bi quyt nh hnh chnh, hnh vi hnh chnh hoc cn b, cng chc cho rng quyn, li ch hp php ca mnh b xm phm bi quyt nh k lut buc thi vic mi c quyn khi kin v n hnh chnh ti Ta n c thm quyn yu cu Ta n bo v quyn, li ch hp php ca mnh (im 1 khon 5 iu 4 PLTTGQCVAHC). - Vin kim st ch c quyn khi t v n hnh chnh i vi cc quyt nh hnh chnh, hnh vi hnh chnh lin quan n quyn, li ch hp php ca ngi cha thnh nin, ngi mt nng lc hnh vi dn s, nu khng c ngi khi kin (iu 18 PLTTGQCVAHC). - Sau khi xem xt nu ngi khi kin c quyn khi kin, Vin kim st c quyn khi t th tip tc tin hnh cc cng vic theo th tc chung, nu ngi khi kin khng c quyn khi kin, Vin kim st khng c quyn khi t th tr li n khi kin, vn bn khi t.

So tay tham phan

146

QQ945

Xem xt vic khi kin v n trong trng hp c th ny c cc iu kin quy nh ti khon tng ng ca iu 2 PLTTGQCVAHC hay khng : Tr li n khi kin, nu khng iu kin khi kin v n; - Tin hnh cc cng vic tip theo theo th tc chung, nu c cc iu kin theo quy nh.

Xem xt khiu kin c th c thuc thm quyn gii quyt ca Ta n quy nh ti iu 11 PLTTGQCVAHC hay khng : - Tr li n khi kin, nu cng vic khng thuc thm quyn gii quyt ca Ta n; - Tin hnh cc cng vic tip theo theo th tc chung, nu cng vic thuc thm quyn gii quyt ca Ta n.

Xem xt s vic c n khi kin c gii quyt bng bn n hoc quyt nh c hiu lc php lut ca Ta n hay cha : - Tr li n khi kin, nu s vic c gii quyt bng bn n hoc quyt nh c hiu lc php lut ca Ta n; - Tin hnh cc cng vic tip theo theo th tc chung, nu s vic cha c Ta n gii quyt.

Xem xt cc ti liu, chng c km theo n khi kin. Cng vi vic xem xt n khi kin cn phi xem xt cc ti liu, chng c km theo n khi kin c quyt nh ng (tr li n khi kin hay tip tc tin hnh cc cng vic tip theo theo th tc chung).

2.2. Th l v n VBQPPL PLTTGQCVAHC (iu 29) Php lnh APLPTA Cng vic chnh v k nng thc hin:

Sau khi xem xt n khi kin v cc ti liu, chng c km theo n khi kin, xt thy v n hnh chnh thuc thm quyn ca mnh, th cn phi kim tra trong trng hp c th ny ngi khi kin c phi np tin tm ng n ph s thm hay khng (iu 29 PLTTGQCVAHC v Chng I Php lnh APLPTA). Lu : Theo quy nh ti cc iu 11 Php lnh APLPTA, th nhng trng hp sau y c min n ph hnh chnh: Thng binh, b, m lit s, ngi c cng vi cch mng; - Ngi lao ng khi kin i tin lng, tr cp mt vic lm, tr cp thi vic, bo him x hi, tin bi thng v tai nn lao ng, bnh ngh nghip; gii quyt nhng vn bi thng thit hi hoc v b sa thi, chm dt hp ng lao ng tri php lut;

So tay tham phan

147

QQ945

Ngi khiu kin quyt nh hnh chnh, hnh vi hnh chnh trong vic p dng hoc thi hnh bin php x l hnh chnh gio dc ti x, phng, th trn; a vo trng gio dng; a vo c s gio dc; a vo c s cha bnh; C nhn, h gia nh thuc din ngho theo quy nh ca Chnh ph; 2.2.1. Th l v n trong trng hp ngi khi kin c min np tin tm ng n ph VBQPPL PLTTGQCVAHC (khon 2 iu 32) Cng vic chnh v k nng thc hin: Ngy th l v n l ngy nhn c n khi kin nu ngi khi kin c min np tin tm ng n ph (khon 2 iu 32 PLTTGQCVAHC) 2.2.2. Th l v n trong trng hp ngi khi kin phi np tin tm ng n ph VBQPPL PLTTGQCVAHC (khon 1 iu 32) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thng bo cho ngi khi kin bit h np tin tm ng n ph, nu ngi khi kin phi np tin tm ng n ph (khon 1 iu 32 PLTTGQCVAHC). Cn gii thch cho ngi khi kin bit thi hn np tin tm ng n ph; hu qu ca vic khng np tin tm ng n ph. Khi ngi khi kin xut trnh bin lai np tin tm ng n ph, th th l v n (ngy th l v n l ngy ngi khi kin xut trnh bin lai np tin tm ng n ph).

3. CHUN B XT X 3.1. Thng bo vic th l v n VBQPPL PLTTGQCVAHC (cc khon 1 v 2 iu 37) Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP Cng vic chnh v k nng thc hin:

Phi thng bo cho ngi b kin, ngi c quyn li, ngha v lin quan i vi vic gii quyt v n v Vin kim st cng cp v vic Ta n th l v n trong thi hn nm ngy lm vic, k t ngy th l v n (khon 1 iu 37 PLTTGQCVAHC).
148

So tay tham phan

QQ945

Vic thng bo phi c lp thnh vn bn v phi c y ni dung quy nh ti khon 2 iu 37 PLTTGQCVAHC.

3.2. Xc minh, thu thp chng c 3.2.1. Cc bin php xc minh, thu thp chng c VBQPPL PLTTGQCVAHC (iu 5, iu 24 v iu 38) Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP Cng vic chnh v k nng thc hin: Vic xc minh, thu thp chng c c thc hin bng cc bin php quy nh ti khon 2 iu 38 PLTTGQCVAHC, c th l:

Yu cu cc ng s cung cp, b sung chng c hoc trnh by v nhng vn cn thit. Cc ti liu, chng c do cc ng s phi np cho Ta n gm: - Ngi khi kin c ngha v cung cp bn sao quyt nh hnh chnh hoc quyt nh k lut buc thi vic, bn sao quyt nh gii quyt khiu ni ln u (nu c), cung cp cc chng c khc bo v quyn, li ch hp php ca mnh (khon 1 iu 5 PLTTGQCVAHC); - Ngi b kin c ngha v cung cp cho To n h s gii quyt khiu ni (nu c) v bn sao cc vn bn, ti liu trong h s gii quyt vic hnh chnh, h s xt k lut m cn c vo ra quyt nh hnh chnh, quyt nh k lut buc thi vic hoc c hnh vi hnh chnh (khon 2 iu 5 PLTTGQCVAHC); - Ngi c quyn li, ngha v lin quan c ngha v cung cp chng c bo v quyn, li ch hp php ca mnh (khon 3 iu 5 PLTTGQCVAHC); - Nu xt thy cc ti liu, chng c cc ng s np cho Ta n cha y hoc cha r rng th cn yu cu ng s cung cp, b sung chng c hoc trnh by v nhng vn cha r, nhng vn cn thit khc cho vic gii quyt v n. Vic yu cu cn c th hin bng vn bn v ghi r nhng yu cu c th.

Yu cu c quan nh nc, t chc, c nhn hu quan cung cp bng chng c ngha cho vic gii quyt v n (khon 5 iu 5 PLTTGQCVAHC). Vic yu cu ny cn c lm bng vn bn di hnh thc: Quyt nh yu cu cung cp chng c. Quyt nh ny cn c cc ni dung chnh sau y: Ngy, thng, nm ra quyt nh v tn Ta n ra quyt nh; Tn, a ch ca ngi yu cu cung cp chng c (nu c);

- L do ca vic yu cu c nhn, c quan, t chc c ngha v cung cp chng c;

Chng c c th cn c cung cp cho Ta n; Thi hn thc hin vic cung cp chng c.

Yu cu ngi lm chng trnh by v nhng vn cn thit (iu 24 PLTTGQCVAHC). Cn ch :

149

So tay tham phan

QQ945

- Vic ly li khai ca ngi lm chng c th c tin hnh ti tr s Ta n hoc ngoi tr s Ta n v do Thm phn thc hin. Th k Ta n ch c th gip Thm phn ghi li khai ca ng s vo bin bn; - V nguyn tc cn yu cu ngi lm chng vit bn trnh by v nhng vn h bit c ngha cho vic gii quyt v n. Ch trong trng hp h khng th t vit c mi ghi bin bn ly li khai.

Xc minh ti ch - xc minh ti ch cn ra quyt nh xc minh ti ch. Quyt nh ny cn c cc ni dung chnh sau y: + + + Ngy, thng, nm ra quyt nh v tn Ta n trong quyt nh; i tng v nhng vn cn xem xt ti ch; Thi gian, a im tin hnh xem xt ti ch.

- Quyt nh ny cn phi c gi cho y ban Nhn dn cp x hoc c quan, t chc ni c i tng cn xem xt ti ch v ngh c i din tham gia vic xem xt ti ch. Quyt nh ny cng cn c giao hoc gi cho ng s h bit v chng kin vic xem xt ti ch (khng bt buc h phi c mt).

Trng cu gim nh v tin hnh mt s bin php cn thit khc - Vic trng cu gim nh cn c lm thnh vn bn di hnh thc: Quyt nh trng cu gim nh. Quyt nh ny cn c cc ni dung chnh sau y: + Ngy, thng, nm ra quyt nh v tn Ta n ra quyt nh; + Tn, a ch ca t chc gim nh nu Ta n trng cu t chc gim nh hoc h, tn, a ch ca ngi gim nh vic c trng cu gim nh nu Ta n trng cu ngi tin hnh gim nh; + + + + + Ngun gc v c im ca i tng gim nh; Tn cc ti liu c lin quan hoc mu so snh gi km theo; Nhng vn cn gim nh; Cc yu cu c th cn c kt lun gim nh; Thi hn tr kt lun gim nh.

- Quyt nh ny cn c gi cho cc ng s, t chc gim nh, gim nh vin. 3.2.2. Ta n xc minh thu thp chng c VBQPPL Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP PLTTGQCVAHC (cc iu 4, 5, 6 v cc iu t iu 19 n iu 28) Cng vic chnh v k nng thc hin:

So tay tham phan

150

QQ945

V nguyn tc cc ng s c ngha v cung cp chng c v chng minh. Ta n ch xc minh, thu thp chng c trong nhng trng hp xt thy cn thit (nu vic xc minh, thu thp chng c ca Ta n bo m cho vic gii quyt v n hnh chnh c ton din, chnh xc, cng minh, ng php lut). tin hnh xc minh, thu thp chng c v n hnh chnh bo m l cn thit, cn phi:

Xc nh ng, y cc ng s ca v n, nhng ngi tham gia t tng khc v to iu kin h thc hin ng, y quyn v ngha v ca mnh (cc khon 4, 5, 6 v 7 ca iu 4, iu 5 v iu 6, v cc iu t iu 19 n iu 28 ca PLTTGQCVAHC; mc 4 Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP). Xc nh chnh xc i tng khi kin ca v n thuc loi vic no trong cc loi vic khiu kin thuc thm quyn gii quyt ca Ta n c quy nh ti iu 11 PLTTGQCVAHC v cc vn bn quy phm php lut khc c lin quan. Xc nh nhng vn chnh cn gii quyt trong v n c quyt nh v nhng vn cn phi chng minh, phi xc minh, thu thp chng c chng minh v cc vn bn quy phm php lut cn p dng. Xc nh cc bin php cn phi tin hnh xc minh, thu thp chng c (khon 4 v 5 iu 5, khon 2 iu 38 PLTTGQCVAHC).

3.3. Xc nh thi hn chun b xt x VBQPPL PLTTGQCVAHC (iu 37) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Phi xc nh ng thi hn chun b xt x v n v ht thi hn phi c mt trong cc quyt nh theo th tc chung. Thi hn chun b xt x theo quy nh ti khon 5 v khon 6 iu 37 PLTTGQCVAHC (k t ngy th l v n n ngy m phin ta) c xc nh nh sau: Thi hn chun b xt x l hai thng hai mi ngy; - i vi nhng v n phc tp hoc do tr ngi khch quan th thi hn chun b xt x ti a l bn thng.

3.4. p dng bin php khn cp tm thi VBQPPL PLTTGQCVAHC (iu 33) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Theo quy nh ti iu 33 PLTTGQCVAHC th vic p dng bin php khn cp tm thi c th c tin hnh bt c giai on no trong qu trnh gii quyt v n.
151

So tay tham phan

QQ945

V nguyn tc chung, ch ra quyt nh p dng bin php khn cp tm thi bo v li ch cp thit ca ng s, bo m vic thi hnh n khi ng s c n yu cu v xem xt c cn c php lut. Ta n t mnh hoc theo yu cu bng vn bn ca Vin kim st c th ra quyt nh p dng bin php khn cp tm thi, nhng phi chu trch nhim v quyt nh (vic p dng bin php khn cp tm thi trong trng hp ny ch p dng i vi nhng trng hp ht sc cp thit v c y cn c php lut). Ch c ra quyt nh p dng mt hoc nhiu bin php khn cp tm thi theo quy nh ti iu 34 PLTTGQCVAHC. Cn lu l trong quyt nh p dng bin php khn cp tm thi phi ghi r thi hn c hiu lc ca quyt nh, nhng khng c qu thi hn gii quyt v n theo quy nh ca php lut. y l mt s khc bit vi t tng dn s. Trong trng hp do tnh th khn cp, cn phi bo v ngay bng chng, ngn chn hu qu nghim trng c th xy ra, nu c nhn, c quan, t chc ng thi cng vi vic np n khi kin c np n yu cu p dng bin php khn cp tm thi, th cn cn c vo quy nh ca BLTTDS xem xt quyt nh p dng bin php khn cp tm thi trong trng hp ny.

3.5. Ra quyt nh trong thi hn chun b xt x Trong thi hn hai thng (ti a l ba thng), k t ngy th l v n, Thm phn c phn cng lm ch ta phin ta phi ra mt trong cc quyt nh sau y: - a v n ra xt x; - Tm nh ch vic gii quyt v n; hoc - nh ch vic gii quyt v n. 3.5.1. a v n ra xt x VBQPPL PLTTGQCVAHC (iu 39) Cng vic chnh v k nng thc hin: Khi xt thy v n c cc iu kin a ra xt x, th phi ra quyt nh a v n ra xt x. Quyt nh ny phi c cc ni dung theo quy nh ti iu 39 PLTTGQCVAHC. 3.5.2. Tm nh ch vic gii quyt v n VBQPPL PLTTGQCVAHC (iu 40) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Khi xt thy v n thuc mt trong cc trng hp quy nh ti khon 1 iu 40 PLTTGQCVAHC th ra quyt nh tm nh ch vic gii quyt v n. Khi xt thy l do ca vic tm nh ch khng cn th tip tc gii quyt v n.
152

So tay tham phan

QQ945

3.5.3. nh ch vic gii quyt v n VBQPPL PLTTGQCVAHC (cc iu 31 v 41) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Khi xt thy v n thuc mt trong cc trng hp quy nh ti khon 1 iu 41 PLTTGQCVAHC th ra quyt nh nh ch vic gii quyt v n. Nu v n thuc trng hp tr li n khi kin quy nh ti iu 31 PLTTGQCVAHC th xa tn v n trong s th l v tr li n khi kin cng ti liu, chng c km theo cho ngi khi kin.

3.5.4. Gi cc quyt nh VBQPPL PLTTGQCVAHC (iu 42) Cng vic chnh v k nng thc hin: Cn phi gi cc quyt nh tm nh ch vic gii quyt v n; quyt nh nh ch vic gii quyt v n cho ng s; Vin kim st cng cp theo quy nh chung (iu 42 PLTTGQCVAHC). 3.6. Xc nh tnh c th trong vic gii quyt v n hnh chnh VBQPPL PLTTGQCVAHC (iu 3) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Trong v n hnh chnh lun c mt bn (bn b kin) l c nhn, c quan, t chc c quyt nh hnh chnh, hnh vi hnh chnh, quyt nh k lut buc thi vic bn b khiu kin (lun lin quan n vic thi hnh cng v). Khi xc nh ngi b kin cn phi cn c vo quy nh ca php lut v thm quyn gii quyt v vic l thuc c nhn hay c quan nh nc, t chc. Khi l c nhn th khng phi h v tn mt ngi c th m l ngi c chc v, chc danh c th c thm quyn gii quyt v vic c th (v d: Ch tch y ban nhn dn huyn, Trng cng an phng) Trong qu trnh gii quyt v n hnh chnh, Ta n khng tin hnh ha gii, nhng to mi iu kin cc bn c th tha thun vi nhau v vic gii quyt v n (khon 2 iu 3 PLTTGQCVAHC).

3.7. Xem xt ngi khi kin v n hnh chnh c ng thi yu cu i bi thng thit hi hay khng Cng vic chnh v k nng thc hin:
So tay tham phan 153

QQ945

Xc nh yu cu i bi thng thit hi v vn g (danh d, nhn phm, tinh thn, ti sn ). Xem xt php lut dn s iu chnh vn c lin quan n yu cu i bi thng thit hi. p dng php lut t tng dn s gii quyt yu cu i bi thng thit hi.

4. PHIN TO S THM 4.1. Xc nh nhng ngi phi c mt ti phin ta s thm VBQPPL PLTTGQCVAHC (cc iu 43 v 45) Cng vic chnh v k nng thc hin Cn c vo iu 43 v iu 45 PLTTGQCVAHC xem xt trong trng hp no phi hon phin ta, trong trng hp no th Ta n vn tin hnh xt x v n theo th tc chung. 4.2. Xc nh phin ta c tin hnh vi s c mt hoc khng c mt ca ngi tham gia t tng VBQPPL PLTTGQCVAHC (iu 44) Cng vic chnh v k nng thc hin

Trng hp phin ta c tin hnh vi s c mt ca ngi tham gia t tng, th cn phi thc hin ng quy nh ti khon 1 iu 44 PLTTGQCVAHC. Trng hp phin ta c tin hnh khng c mt ca ngi tham gia t tng th cn phi thc hin ng quy nh ti khon 2 iu 44 PLTTGQCVAHC.

4.3. Th tc xt hi ti phin ta Cng vic chnh v k nng thc hin

Trc khi bt u xt hi, cn to iu kin cho cc bn tha thun vi nhau v vic gii quyt v n, nu cc bn khng tha thun c th bt u vic xt hi. HXX xc nh y cc tnh tit ca v n bng cch nghe kin ca ngi khi kin, bn b kin, ngi c quyn li, ngha v lin quan hoc ngi i din ca ng s, ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s, ngi lm chng, ngi gim nh, i chiu cc kin ny vi ti liu, chng c thu thp c gii quyt v n. Sau khi nghe xong li trnh by ca ng s, vic hi tng ngi v tng vn c thc hin theo th t Thm phn ch to phin ta hi trc ri n HTND, sau n Kim st vin, ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s, v nhng ngi tham gia t tng khc.

So tay tham phan

154

QQ945

Nu ngi khi kin, ngi b kin, ngi c quyn li, ngha v lin quan khng trc tip tham gia t tng m u quyn cho ngi khc tham gia t tng hoc nh lut s th To n nghe kin ca ngi i din do ng s u quyn hoc ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s. Khi hi ngi i din do ng s u quyn th phi ch phm vi c u quyn bi php lut t tng hnh chnh qui nh rng ngi i din do ng s u quyn ch c thc hin quyn, ngha v t tng ca ng s trong phm vi c u quyn. Ngi lm chng (nu c): - Vic hi ngi lm chng phi tp trung vo lm r nhng tnh tit c ngha cho vic gii quyt v n, c bit l nhng tnh tit cha c th hin y trong cc ti liu thu thp c.

Ngi gim nh (nu c): - Vic hi ngi gim nh tp trung vo nhng ni dung ch yu c trnh by trong kt lun gim nh, c bit l nhng ni dung c th dn n nhng kin nh gi khc nhau.

Trong khi nghe nhng ngi tham gia t tng trnh by kin ca mnh v v vic ang c xem xt, HXX ng thi i chiu cc kin ny vi cc ti liu, chng c thu thp c. Nhng ni dung cha r phi hi thm. Nhng ni dung m kin cc bn mu thun vi nhau th phi t chc i cht xc nh s tht. Vic hi phi tin hnh dt im tng vn , tng ni dung. Trc khi kt thc hi, Ch ta phin to hi nhng ngi tham gia t tng xem h c yu cu hi thm hay khng. Nu c ngi ngh hi thm th HXX xem xt, nu khng th Thm phn Ch to phin to tuyn b kt thc phn hi.

4.4. Th tc tranh lun ti phin ta VBQPPL PLTTGQCVAHC (cc iu 46 v 47) Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP Cng vic chnh v k nng thc hin

Nhng ngi c quyn tham gia tranh lun ti phin to gm ng s hoc ngi i in ca ng s, ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s ti phin to. Trnh t tin hnh tranh lun c bt u t pha ngi khi kin hoc i din ca ngi khi kin. Nu ngi khi kin c ngi bo v quyn v li ch hp php th ngi ny trnh by kin trc, sau ngi khi kin hoc ngi i din trnh by kin b sung. Tip , ngi c quyn li, ngha v lin quan ca pha ngi khi kin (nu c) trnh by kin ca mnh. Sau khi nhng ngi tham gia t tng thuc pha ngi khi kin trnh by xong th pha ngi b kin a ra kin tham gia tranh lun. u tin l ngi b kin hoc i din ca h trnh by kin; nu c ngi bo v quyn v li ch hp php th ngi ny trnh by kin trc, sau ngi b kin hoc i din
155

So tay tham phan

QQ945

ngi b kin b sung. Tip n l ngi c quyn li, ngha v lin quan thuc pha ngi b kin (nu c) trnh by kin ca mnh.

Nhng ngi tham gia tranh lun c quyn p li kin ca nhau. Ch to phin ta khng c quyn hn ch thi gian tranh lun, khng c php ct kin tham gia tranh lun nu kin lin quan n ni dung v n hay ni cch khc l kin c ngha cho vic gii quyt v n. Kt thc phn tranh lun, Ch to phin ta ngh Kim st vin pht biu kin ca Vin kim st v vic gii quyt v n. Sau khi Kim st vin pht biu kin ca Vin kim st v vic gii quyt v n, HXX vo phng ngh n ngh n.

4.5. Ngh n v tuyn n VBQPPL PLTTGQCVAHC (cc iu 40, 41 v 49) Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP Cng vic chnh v k nng thc hin

Ch c cc thnh vin ca HXX mi c quyn ngh n. Khi ngh n, cc thnh vin ca HXX phi gii quyt tt c cc vn ca v n bng cch biu quyt theo a s v tng vn . HTND biu quyt trc, Thm phn biu quyt sau cng. Ngi c kin thiu s c quyn trnh by kin ca mnh bng vn bn v c a vo h s v n. Khi ngh n ch c cn c vo ti liu, chng c c kim tra, xem xt ti phin ta, kt qu vic hi ti phin ta v phi xem xt y kin ca nhng ngi tham gia t tng, Kim st vin. Khi ngh n phi c bin bn ghi li kin c tho lun v quyt nh ca HXX. Bin bn ngh n phi c cc thnh vin HXX k tn ti phng ngh n trc khi tuyn n. Ti phin ta, nu c mt trong cc trng hp quy nh ti iu 40 PLTTGQCVAHC, th HXX ra quyt nh tm nh ch vic gii quyt v n; nu c mt trong cc trng hp quy nh ti iu 41 PLTTGQCVAHC, th ra quyt nh nh ch v n. Ra bn n - Bn n phi c cc ni dung chnh quy nh ti khon 2 iu 49 PLTTGQCVAHC; C cu bn n gm phn m u, phn ni dung v phn quyt nh; - Trong phn m u phi ghi r tn Ta n xt x s thm; s v ngy th l v n; s bn n v ngy tuyn n; h, tn ca cc thnh vin HXX, Th k To n; Kim st vin, ngi gim nh, ngi phin dch (nu c); tn, a ch ca ngi khi kin, ngi b kin, ngi c quyn li, ngha v lin quan; ngi i din hp php, ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s; i tng tranh

So tay tham phan

156

QQ945

chp; s, ngy, thng, nm ca quyt nh a v n ra xt x; xt x cng khai hoc xt x kn; thi gian v a im xt x; - Phn ni dung ca bn n hnh chnh bao gm phn tm tt ni dung v n v phn nhn nh ca HXX: + Phn tm tt ni dung v n phi c cc ni dung sau: s, ngy, thng, nm ban hnh v tm tt ni dung quyt nh hnh chnh hay quyt nh b khiu kin hoc tm tt din bin hnh vi hnh chnh b khiu kin; ngy, thng, nm nhn c quyt nh hnh chnh hoc nhn bit c hnh vi hnh chnh; ngy, thng, nm khiu ni i vi quyt nh hnh chnh hoc hnh vi hnh chnh; ngy, thng, nm nhn c quyt nh gii quyt khiu ni ca ngi c thm quyn gii quyt khiu ni theo quy nh ca php lut (nu c) v tm tt ni dung quyt nh gii quyt khiu ni ; ngy, thng, nm khi kin v n hnh chnh ti Ta n c thm quyn; tm tt cc yu cu ca ngi khi kin; tm tt kin ca ngi b kin; kin ca ngi c quyn li, ngha v lin quan v kin ca ngi bo v quyn v li ch ca cc ng s (nu c); + Trong phn nhn nh ca Ta n phi phn tch nhng cn c chp nhn hoc khng chp nhn yu cu, ngh ca ng s, ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s; nhng tnh tit c chng minh, nhng chng c, cn c php lut (im, khon v iu lut ca vn bn quy phm php lut) m Ta n cn c gii quyt v n; + Trong phn quyt nh phi ghi r cc quyt nh ca Ta n v tng vn phi gii quyt trong v n, v n ph v quyn khng co i vi bn n; trng hp c quyt nh phi thi hnh ngay th phi ghi r quyt nh . Ta n c th c mt hoc mt s quyt nh sau y: + Bc yu cu ca ngi khi kin, nu yu cu khng c cn c php lut; + Chp nhn mt phn hoc ton b yu cu ca ngi khi kin, tuyn hy mt phn hoc ton b quyt nh hnh chnh ca c quan hnh chnh nh nc hoc ca ngi c thm quyn trong c quan hnh chnh nh nc thc hin trch nhim cng v theo quy nh ca php lut; + Chp nhn mt phn hoc ton b yu cu ca ngi khi kin, tuyn b mt s hoc ton b cc hnh vi hnh chnh tri php lut; buc c quan hnh chnh nh nc hoc ngi c thm quyn trong c quan hnh chnh nh nc chm dt hnh vi hnh chnh tri php lut. + Buc c quan hnh chnh nh nc bi thng thit hi, khi phc quyn, li ch hp php ca c nhn, c quan, t chc b xm phm do quyt nh hnh chnh, hnh vi hnh chnh tri php lut gy ra; + Chp nhn yu cu ca ngi khi kin tuyn hy quyt nh k lut buc thi vic tri php lut; buc ngi ng u c quan, t chc thc hin trch nhim cng v theo quy nh ca php lut; buc bi thng thit hi, khi phc quyn, li ch hp php ca c nhn do quyt nh tri php lut gy ra. - Cng vi bin bn ngh n, bn n gc phi c cc thnh vin HXX thng qua v k ti phng ngh n v c lu vo h s v n. Trn c s bn n gc, Thm phn ch to phin ta thay mt HXX k cc bn n chnh.
So tay tham phan 157

QQ945

Tuyn n - V nguyn tc chung, khi tuyn n, mi ngi trong phng x n phi ng dy (tr nhng ngi v l do sc kho c ch to phin ta cho php ngi ti ch). Ch to phin ta hoc mt thnh vin khc ca HXX c bn n; nu bn n di th c th thay nhau c bn n; - Trng hp bn n qu di, th ch to phin ta c th ch yu cu mi ngi trong phng x n phi ng dy khi c phn m u v phn quyt nh ca bn n.

4.6. Nhng cng vic cn lm sau khi kt thc phin ta VBQPPL PLTTGQCVAHC (cc iu 51, 52 v 53) Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP Cng vic chnh v k nng thc hin

Vic sa cha, b sung bn n, quyt nh phi thc hin theo ng quy nh ti iu 51 PLTTGQCVAHC. Trng hp c ngi yu cu c xem BBPT v yu cu sa cha, b sung cn thc hin ng quy nh ti khon 2 iu 52 PLTTGQCVAHC. Cp, gi trch lc bn n, bn n, quyt nh theo ng quy nh ti iu 53 PLTTGQCVAHC.

5. TH TC PHC THM 5.1. Chun b xt x phc thm VBQPPL PLTTGQCVAHC (cc iu 56, 60 v 61) Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP Cng vic chnh v k nng thc hin:

Xc nh thi hn chun b xt x phc thm v n hnh chnh (khon 2 iu 60 PLTTGQCVAHC). Kim tra vic khng co, khng ngh c ng quy nh ca php lut v thi hn, thm quyn, th tc hay khng. Nu khng co, khng ngh qu hn th phi kim tra xem c xc minh ca To n cp s thm v l do khng co, khng ngh qu hn cha (iu 56 PLTTGQCVAHC). Xem xt ni dung ca khng co, khng ngh cp n vn no ca bn n, quyt nh s thm, t xc nh phm vi xt x phc thm. Kim tra vic xc nh t cch nhng ngi tham gia t tng ca To n cp s thm c ng khng, c b st ngi tham gia t tng khng.
158

So tay tham phan

QQ945

Kim tra cc ti liu, chng c ca v n. Khi c nhng chng c cn thit c b sung th c th t mnh hoc theo yu cu ca ng s tin hnh hoc u thc cho To n khc tin hnh xc minh chng c mi c b sung. Xem xt c hay khng trng hp phi ra quyt nh p dng, thay i, hu b bin php khn cp tm thi, tm nh ch, nh ch vic gii quyt v n. Xc nh nhng ngi cn phi triu tp n phin ta phc thm. Xem xt trong trng hp c th ny phi m phin ta, c phi triu tp ng s khng (iu 61 PLTTGQCVAHC). Tin hnh cc th tc cn thit cho vic m phin ta.

5.2. Th tc phin ta phc thm Phin ta phc thm c tin hnh theo cc th tc nh phin ta s thm; do , trong trng hp Php lnh khng c quy nh khc, th khi tin hnh phin ta phc thm, Ta n cp phc thm phi thc hin ng cc quy nh tng ng v phin ta s thm nh hng dn trn. Trnh t phin ta phc thm c tin hnh theo cc bc sau y: 5.2.1. Khai mc phin ta phc thm Cng vic chnh v k nng thc hin: Khi bt u phin ta, thay cho vic c quyt nh a v n ra xt x, ch to phin ta khai mc phin ta. Li khai mc ca ch to phin ta phi c ni dung nh sau: Hm nay, ngy thng nm, Ta (tn Ta n cp phc thm) m phin ta phc thm xt x v n hnh chnh do TAND (tn Ta n cp s thm) xt x s thm ti bn n s , ngy, thng, nm do c khng co, khng ngh ca (ch cn ni theo a v t tng ca ngi tham gia t tng, nh Ngi khi kin, Ngi b kin; tn ca Vin kim st khng ngh). Thay mt HXX phc thm ti tuyn b khai mc phin ta. 5.2.2. Th tc bt u phin to Cng vic chnh v k nng thc hin:

Kim tra s c mt ca nhng ngi tham gia phin ta theo giy triu tp, giy bo ca Ta n v kim tra cn cc ca ng s v nhng ngi tham gia t tng khc. Ph bin quyn, ngha v ca cc ng s v ca nhng ngi tham gia t tng khc. Gii thiu h, tn nhng ngi tin hnh t tng, ngi gim nh, ngi phin dch (nu c); hi nhng ngi c quyn yu cu thay i nhng ngi tin hnh t tng, ngi gim st, ngi phin dch xem h c yu cu thay i ai khng. Nu c yu cu th cng cc thnh vin khc ca HXX xem xt v quyt nh theo quy nh ca php lut. Cng cc thnh vin khc ca HXX xem xt, quyt nh vic hon phin ta khi c ngi vng mt theo quy nh ca php lut. Hi v cng cc thnh vin khc ca HXX xem xt vic xin thay i, b sung, rt yu cu khng co, khng ngh theo quy nh ca php lut.
159

So tay tham phan

QQ945

Hi v cng cc thnh vin khc ca HXX xem xt v quyt nh v vic cung cp thm chng c hoc yu cu triu tp thm ngi lm chng ca ng s hoc ngi i din ca ng s, Kim st vin, ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s.

Sau khi khai mc phin ta, Thm phn - Ch to phin ta c nhim v: 5.2.3. Xt hi ti phin ta Cng vic chnh v k nng thc hin:

Phin ta phc thm c tin hnh theo cc th tc nh phin ta s thm. Trc khi xem xt khng co, khng ngh, mt thnh vin ca HXX trnh by tm tt ni dung v n hnh chnh, quyt nh ca bn n s thm v ni dung khng co, khng ngh. Khi hi, HXX hi nhng ngi khng co trc, ri mi hi nhng ngi khc. Nu c ngi khi kin v ngi b kin u khng co th HXX hi ngi khi kin trc, ngi b kin hi sau. Trnh t xt hi cng c tin hnh nh trong phin ta s thm. Cng vic chnh v k nng thc hin:

5.2.4. Tranh lun Sau khi kt thc xt hi, cc ng s hoc ngi i din hp php ca ng s, ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s tham gia tranh lun. H c quyn phn tch nh gi cc chng c ca v n, c trnh by quan im ca mnh i vi vic gii quyt v n v da vo php lut bo v cho nhng yu cu ca mnh. Kim st vin tham gia phin to trnh by kin v vic gii quyt v n. 5.2.5. Ngh n v tuyn n Cng vic chnh v k nng thc hin: Ngh n v tuyn n ti phin to phc thm cng tng t nh trong phin to s thm xt x v n hnh chnh. HXX lm vic trong phng ngh n gii quyt v n bng cch biu quyt theo a s v tng vn mt. Thm phn Ch to phin to phi lp bin bn ghi cc kin tho lun v quyt nh ca HXX. 5.2.6. Bn n phc thm Cng vic chnh v k nng thc hin: Bn n phc thm gm c phn m u; phn ni dung bao gm tm tt ni dung v n, khng co, khng ngh, nhn nh v phn quyt nh.

Trong phn m u ca bn n phc thm phi ghi r tn ca To n xt x phc thm, s v ngy th l v n, s bn n v ngy tuyn n, h, tn ca cc thnh vin HXX, Th k To n, Kim st vin, ngi gim nh, ngi phin dch (nu c); tn, a ch ca ngi khi kin, ngi i kin, ngi c quyn li, ngha v lin quan; ngi i din hp php, ngi bo v quyn v li ch hp php ca h (nu c); ngi khng co, Vin kim st khng ngh; xt x cng khai hoc xt x kn; thi gian v a im xt x. Trong phn ni dung phi tm tt ni dung v n, quyt nh ca Ta n cp s thm; ni dung n khng co, khng ngh; nhn nh ca HXX phc thm;
160

So tay tham phan

QQ945

im, khon v iu ca vn bn quy phm php lut m HXX phc thm cn c gii quyt v n. Trong nhn nh ca HXX phc thm phi phn tch nhng cn c chp nhn hoc khng chp nhn khng co, khng ngh.

Trong phn quyt nh ca bn n phc thm phi ghi r cc quyt nh ca HXX phc thm v tng vn phi gii quyt trong v n do c khng co, khng ngh, v vic phi chu n ph s thm, phc thm.

5.2.7. Thm quyn ca Hi ng xt x phc thm Cng vic chnh v k nng thc hin: Tu tng trng hp c th m HXX phc thm c mt trong cc quyt nh quy nh ti khon 2 iu 64 PLTTGQCVAHC. 5.2.8. Nhng cng vic cn lm sau khi t chc phin ta phc thm Cng vic chnh v k nng thc hin:

Kim tra BBPT v cng Th k Ta n ghi BBPT k vo BBPT; cng Th k Ta n v ngi c yu cu sa cha, b sung BBPT k tn xc nhn nhng ngi sa cha, b sung (nu c). Cp trch lc bn n hoc quyt nh v v n cho cc ng s; giao hoc gi bn n, quyt nh cho cc ng s v Vin kim st cng cp theo quy nh ca php lut.

6. V D C TH 6.1. Vic cp giy chng nhn quyn s dng t Ni dung v n: Ngy 18-01-2008, ng B n np n khi kin ngy 18-01-2008 ti To n nhn dn qun B, thnh ph H vi yu cu To n hu Giy chng nhn quyn s hu nh v quyn s dng t m U ban nhn dn qun B cp cho ng A ngy 10-9-2007 v ng B cho rng vic U ban nhn dn qun B cp Giy chng nhn quyn s hu nh v quyn s dng t cho ng A xm phm n quyn v li ch hp php ca ng B. Theo ng B th din tch t (trn c nh ) m U ban nhn dn qun B cp Giy chng nhn quyn s hu nh v quyn s dng t cho ng A l di sn tha k ca b m li cho ng A v ng B nhng U ban nhn dn qun B li cp Giy chng nhn quyn s hu nh v quyn s dng t cho mt mnh ng A m khng c s ng ca ng B (ng B gi km theo n khi kin: Bn sao c chng thc Giy chng nhn quyn s hu nh v quyn s dng t m U ban nhn dn qun B cp cho ng A ngy 10-9-2007; v mt s giy t c lin quan n din tch t m U ban nhn dn qun B cp giy chng nhn cho ng A). Nhng cng vic cn tin hnh gii quyt v n ny 6.1.1. Nhn n khi kin v cc ti liu, chng c km theo n khi kin: VBQPPL PLTTGQCVAHC Thc hin theo hng dn ti mc 1 Phn th t
So tay tham phan 161

QQ945

Cng vic chnh v k nng thc hin: Trng hp ny ng s np n trc tip ti To n nn ngi nhn n phi:

Tip nhn n; ghi ngy, thng, nm np n vo S nhn n; Ghi ngy, thng, nm np n vo gc trn bn tri ca n khi kin; Lp bin bn v vic giao nhn n v cc ti liu, chng c gi km theo n khi kin.

6.1.2. Th l v n VBQPPL Lut KNTC Lut t ai (iu 136 v iu 138) PLTTGQCVAHC (cc iu 2, 4, 11, 12, 13 v 30) Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP Thc hin theo hng dn ti mc 2 Phn th t Cng vic chnh v k nng thc hin: 6.1.2.1. Xem xt n khi kin v cc ti liu, chng c km theo n khi kin:

Xem xt n khi kin c y cc ni dung chnh quy nh ti khon 5 v 6 iu 30 PLTTGQCVAHC hay khng : Yu cu ngi khi kin sa i, b sung n khi kin nu n khi kin c lm cha ng, cha c y cc ni dung chnh theo quy nh; Tin hnh cc cng vic tip theo theo th tc chung, nu n khi kin c lm ng v c y cc ni dung chnh theo quy nh.

y l khiu kin lin quan n lnh vc qun l t ai nn cn phi xem xt n khi kin c c lm trong thi hn (45 ngy, k t ngy nhn c quyt nh gii quyt khiu ni ln u) quy nh ti im c khon 2, cc khon 3 v 4 iu 30 PLTTGQCVAHC hay khng : Tr li n khi kin, nu thi hn khi kin ht m khng c l do chnh ng; Tin hnh cc cng vic tip theo theo th tc chung, nu n khi kin c lm trong thi hn quy nh.

Cn phi xem xt ngi khi kin l ng B c quyn khi kin trong trng hp c th ny hay khng. - Theo ni dung n khi kin v cc ti liu do ng B gi km theo n khi kin; i chiu vi quy nh ti im 1 khon 5 iu 4 PLTTGQCVAHC th ng B c quyn khi kin v n ny. - Sau khi xc nh ng B c quyn khi kin th tip tc tin hnh cc cng vic theo th tc chung.

So tay tham phan

162

QQ945

Xem xt vic khi kin v n ca ng B ng quy nh ti im a khon 2 iu 2 PLTTGQCVAHC hay cha. - i vi trng hp ny (do ng B khng gi km theo n kin quyt nh gii quyt khiu ni ln u ca Ch tch U ban nhn dn qun B) nn cn lm r: + ng B khiu ni vic U ban nhn dn qun B cp Giy chng nhn quyn s hu nh v quyn s dng t cho ng A cha. Nu khiu ni, ng B nhn c quyt nh gii quyt khiu ni ca Ch tch U ban nhn dn qun B cha. - Sau khi xem xt, nu ng B cha khiu ni hoc khiu ni nhng cha nhn c quyt nh gii quyt khiu ni ca Ch tch U ban nhn dn qun B th Ta n tr li n khi kin v cc ti liu gi km theo n kin cho ng B; ng thi hng dn cho ng B bit l ng B cn phi thc hin vic khiu ni theo quy nh ti iu 138 Lut t ai nm 2003 (nu ng B cha khiu ni) hoc phi ch n khi nhn c quyt nh gii quyt khiu ni ca Ch tch U ban nhn dn qun B (nu ng B khiu ni v cha nhn c quyt nh gii quyt khiu ni) th ng B mi c quyn khi kin v n. - Nu ng B nhn c quyt nh gii quyt khiu ni ca Ch tch U ban nhn dn qun B, thnh ph H. th yu cu ng B np cho To n bn sao quyt nh gii quyt khiu ni . - Cn hi ng B: ngoi vic np n khi kin ti To n nhn dn qun B, thnh ph H, ng B c gi n khiu ni n c quan nh nc no khc khng. + Nu ngoi vic np n khi kin ti To n nhn dn qun B, thnh ph H, ng B cn gi n khiu ni n c quan nh nc khc th gii thch cho ng B bit: ng ch c quyn hoc l khi kin v n ti To n nhn dn qun B hoc l khiu ni n ngi c thm quyn gii quyt khiu ni ln hai (i vi trng hp ny l Ch tch U ban nhn dn thnh ph H). + Vic phn bit thm quyn gii quyt n trong trng hp ng B va c n khi kin ti To n nhn dn qun B va c n khiu ni n c quan, t chc khc, c thc hin theo quy nh ti im a khon 1 iu 13 PLTTGQCVAHC v hng dn ca Hi ng Thm phn To n nhn dn ti cao ti mc 9 Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP.

Xem xt khiu kin ca ng B c thuc loi vic thuc thm quyn gii quyt ca Ta n hay khng c quy nh ti iu 11 PLTTGQCVAHC. - ng B khi kin yu cu To n nhn dn qun B hu Giy chng nhn quyn s hu nh v quyn s dng t m U ban nhn dn qun B cp cho ng A v ng B cho rng vic U ban nhn dn qun B cp Giy chng nhn quyn s hu nh v quyn s dng t cho ng A xm phm n quyn v li ch hp php ca ng B. V vy, y l loi vic thuc thm quyn gii quyt ca To n nhn dn qun B theo quy nh ti khon 17 iu 11 v im a khon 1 iu 12 PLTTGQCVAHC.

Lu : i tng khi kin y l hnh vi hnh chnh (cp giy chng nhn quyn s hu nh v quyn s dng t ) ca U ban nhn dn qun B.

So tay tham phan

163

QQ945

Xem xt vic ng B khi kin c gii quyt bng bn n hoc quyt nh c hiu lc php lut ca Ta n hay cha : - Tr li n khi kin, nu s vic c gii quyt bng bn n hoc quyt nh c hiu lc php lut ca Ta n; - Tin hnh cc cng vic tip theo theo th tc chung, nu s vic cha c Ta n gii quyt.

Xem xt cc ti liu, chng c km theo n khi kin: Cng vi vic xem xt n khi kin cn phi xem xt cc ti liu, chng c km theo n khi kin c quyt nh ng php lut (tr li n khi kin hay tip tc tin hnh cc cng vic tip theo theo th tc chung). - i vi trng hp ny cn yu cu ng B xut trnh quyt nh gii quyt khiu ni ca Ch tch U ban nhn dn qun B (nu c nh nu trn). - Nu ng B khng xut trnh c quyt nh gii quyt khiu ni ca Ch tch U ban nhn dn qun B v cha khiu ni hoc cha nhn c quyt nh ni trn th tr li n khi kin v cc ti liu km theo cho ng B. Nu ng B xut trnh c quyt nh gii quyt khiu ni ca Ch tch U ban nhn dn qun B th tin hnh cc cng vic tip theo theo th tc chung.

6.1.2.2. Th l v n: VBQPPL PLTTGQCVAHC (iu 29, khon 1 iu 32) Php lnh APLPTA Cng vic chnh v k nng thc hin:

Sau khi xem xt n khi kin v cc ti liu, chng c km theo n khi kin, xt thy v n thuc thm quyn ca mnh, th cn phi kim tra trong trng hp c th ny ngi khi kin c phi np tin tm ng n ph s thm hay khng (iu 29 PLTTGQCVAHC v Php lnh APLPTA). Trng hp ny, ng B phi np tin tm ng n ph. Thng bo cho ng B np tin tm ng n ph (khon 1 iu 32 PLTTGQCVAHC). Cn gii thch cho ng B bit thi hn np tin tm ng n ph; hu qu ca vic khng np tin tm ng n ph. Khi ng B xut trnh bin lai np tin tm ng n ph, th th l v n (ngy th l v n l ngy ng B xut trnh bin lai np tin tm ng n ph).

6.1.3. Chun b xt x Thc hin theo hng dn ti mc 3 Phn th t 6.1.3.1. Thng bo vic th l v n VBQPPL
So tay tham phan 164

QQ945

PLTTGQCVAHC (khon 1 v 2 iu 37) Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP Cng vic chnh v k nng thc hin:

Trong thi hn 5 (nm) ngy lm vic, k t ngy th l v n, To n phi thng bo bng vn bn cho ngi b kin (l U ban nhn dn qun B), ngi c quyn li, ngha v lin quan n vic gii quyt v n (l ng A) v Vin kim st cng cp v vic Ta n th l v n (khon 1 iu 37 PLTTGQCVAHC). Vic thng bo phi c lp thnh vn bn v phi c y ni dung quy nh ti khon 2 iu 37 PLTTGQCVAHC.

6.1.3.2. Yu cu xc minh, thu thp chng c tin hnh xc minh, thu thp chng c v n hnh chnh cn phi:

Xc nh ng, y cc ng s ca v n, nhng ngi tham gia t tng khc v to iu kin h thc hin ng, y quyn v ngha v ca mnh (cc khon 4, 5, 6 v 7 iu 4, iu 5, iu 6, v cc iu t iu 19 n iu 28 ca PLTTGQCVAHC; mc 5 Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP). Cc ng s ca v n ny gm: + + + Ngi khi kin: ng B; Ngi b kin: U ban nhn dn qun B; Ngi c quyn li, ngha v lin quan: ng A.

Lu : Vic xc nh t cch ngi b kin trong v n ny phi cn c vo quy nh ti khon 11 iu 2 Lut KNTC v khon 2 iu 4 PLTTGQCVAHC, ch khng phi quy nh ti khon 2 iu 162 Ngh nh 181/2004/N-CP. Xc nh chnh xc i tng khi kin ca v n thuc loi vic no trong cc loi vic khiu kin thuc thm quyn gii quyt ca Ta n c quy nh ti iu 11 PLTTGQCVAHC v cc vn bn quy phm php lut khc c lin quan. - i tng khi kin ca v n ny l hnh vi hnh chnh (cp giy chng nhn quyn s hu nh v quyn s dng t ) ca U ban nhn dn qun B lin quan n lnh vc qun l nh nc v t ai v l loi khiu kin thuc thm quyn gii quyt ca Ta n c quy nh ti khon 17 iu 11 PLTTGQCVAHC.

Xc nh nhng vn chnh cn gii quyt trong v n c quyt nh v nhng vn cn phi chng minh, phi xc minh, thu thp chng c v cc vn bn quy phm php lut cn p dng. Nhng vn cn phi xem xt, gii quyt ca v n ny: + Ngun gc v qu trnh s dng din tch t m U ban nhn dn qun B cp giy chng nhn cho ng A; + Thm quyn cp giy chng nhn quyn s dng t cho ng A. (iu 52 Lut t ai nm 2003);

So tay tham phan

165

QQ945

+ iu kin, trnh t, th tc cp giy chng nhn quyn s dng t cho ng A. (cc iu 48, 49 v 50 Lut t ai nm 2003; cc iu 41, 43, 44, 47 v 48 Ngh nh s 181/2004/N-CP; cc iu 11, 14 v 15 Ngh nh s 84/2007/N-CP).

Xc nh cc bin php cn phi tin hnh xc minh, thu thp chng c (khon 4 v 5 iu 5, khon 2 iu 38 PLTTGQCVAHC).

6.1.3.3. Cc bin php xc minh, thu thp chng c: VBQPPL PLTTGQCVAHC (iu 5, iu 24 v iu 38) Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP Cng vic chnh v k nng thc hin: Vic xc minh, thu thp chng c c thc hin bng cc bin php quy nh ti khon 2 iu 38 PLTTGQCVAHC, c th l:

Yu cu cc ng s cung cp, b sung chng c hoc trnh by v nhng vn cn thit. Cc ti liu, chng c cc ng s phi np cho Ta n gm: Ngi khi kin (ng B) c ngha v cung cp cho To n: + Bn sao quyt nh gii quyt khiu ni ln u ca Ch tch U ban nhn dn qun B; + Cc giy t khc (ngoi cc giy t c gi km theo n khi kin) lin quan n ngun gc v qu trnh s dng din tch t m U ban nhn dn qun B cp giy chng nhn quyn s dng t cho ng A (khon 1 iu 5 PLTTGQCVAHC). Ngi b kin (UBND qun B) c ngha v cung cp cho To n: + H s gii quyt khiu ni (nu c); + Bn sao cc vn bn, ti liu trong h s gii quyt vic hnh chnh (h s xin cp giy chng nhn quyn s dng t) m cn c vo UBND qun B cp giy chng nhn quyn s hu nh v quyn s dng t cho ng A (khon 2 iu 5 PLTTGQCVAHC). - Ngi c quyn li, ngha v lin quan (ng A) c ngha v cung cp cc giy t lin quan n ngun gc v qu trnh s dng din tch t m U ban nhn dn qun B cp giy chng nhn quyn s dng t cho ng A (khon 3 iu 5 PLTTGQCVAHC);

[Xem cc im 3.2.1 v 3.2.2, tiu mc 3.3 v 3.5 mc 3 Phn th t] 6.1.4. Phin ta s thm Thc hin theo hng dn ti mc 4 Phn th t 6.1.4.1. Xc nh nhng ngi phi c mt ti phin ta s thm:
So tay tham phan 166

QQ945

VBQPPL PLTTGQCVAHC (cc iu 43 v 45) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Cn c vo iu 43 v iu 45 PLTTGQCVAHC xem xt trong trng hp no phi hon phin ta, trong trng hp no th Ta n vn tin hnh xt x v n theo th tc chung. - i vi v n ny, cc ng s gm: ngi khi kin (ng B), ngi b kin (U ban nhn dn qun B.) v ngi c quyn li, ngha v lin quan n v n (ng A) u phi c mt ti phin to.

6.1.4.2. Th tc bt u phin to VBQPPL PLTTGQCVAHC (iu 44) Xem tiu mc 4.1 mc 4 Phn th t trn. 6.1.4.3. Th tc xt hi ti phin ta: VBQPPL PLTTGQCVAHC (iu 46) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Trc khi bt u hi, cn to iu kin cho cc bn tha thun vi nhau v vic gii quyt v n, nu cc bn khng tha thun c th bt u vic hi. HXX xc nh y cc tnh tit ca v n bng cch nghe kin ca ngi khi kin (ng B), bn b kin (U ban nhn dn qun B), ngi c quyn li, ngha v lin quan (ng A) hoc ngi i din ca ng s, ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s, ngi lm chng, ngi gim nh (nu c), i chiu cc kin ny vi ti liu, chng c thu thp c gii quyt v n. - Ti phin to, trc ht HXX nghe kin ca nhng ngi tham gia t tng c cn c xc nh y cc tnh tit ca v n. HXX yu cu nhng ngi tham gia t tng trnh by kin ca mnh v v vic theo th t sau y: + Ngi khi kin: Vic xt x ti phin to hnh chnh c bt u t vic hi ngi khi kin (ng B) v cn c cho rng hnh vi hnh chnh (cp giy chng nhn quyn s dng t) cho ng A l tri php lut, xm phm n quyn v ch li hp php ca ng B. + Ngi b kin: Sau khi hi ngi khi kin, HXX chuyn sang hi ngi b kin (U ban nhn dn qun B). Vic hi ngi b kin tp trung vo nhng cn c m ngi b kin da vo khng nh rng vic cp giy chng nhn quyn s dng t cho ng A l c cn c hp php.

So tay tham phan

167

QQ945

+ Ngi c quyn li, ngha v lin quan (ng A): Vic hi ngi c quyn li, ngha v lin quan (ng A) tp trung vo nhng ni dung lin quan n ngun gc; qu trnh s dng t; h s xin cp giy chng nhn quyn s dng t ca ng A. Xem tiu mc 4.3 mc 4 Phn th t. 6.1.4.4. Tranh lun ti phin ta Xem tiu mc 4.4 mc 4 Phn th t 6.1.4.5. Ngh n v tuyn n Xem tiu mc 4.5 mc 4 Phn th t

Nhng vn cn tho lun v biu quyt trong qu trnh ngh n v n ny l:Tnh hp php v c cn c ca yu cu khi kin ca ng B; - Tnh hp php ca vic U ban nhn dn qun B cp giy chng nhn quyn s dng t cho ng A; Cc cn c php lut gii quyt v n; Cc quyt nh ca HXX; Ngi phi chu n ph v mc n ph.

Phn tm tt ni dung v n ny phi c cc ni dung sau: - Ngy, thng, nm U ban nhn dn qun B cp giy chng nhn quyn s hu nh v quyn s dng t cho ng A; - Ngy, thng, nm ng B bit c vic U ban nhn dn qun B cp giy chng nhn quyn s hu nh v quyn s dng t cho ng A; - Ngy, thng, nm ng B khiu ni vic U ban nhn dn qun B cp giy chng nhn quyn s hu nh v quyn s dng t cho ng A; - Ngy, thng, nm ng B nhn c quyt nh gii quyt khiu ni ca Ch tch U ban nhn dn qun B; - Tm tt ni dung quyt nh ca y ban nhn dn qun B gii quyt khiu ni ca ng B; Ngy, thng, nm ng B khi kin v n hnh chnh ti Ta n c thm quyn; Tm tt cc yu cu trong n khi kin ca ng B; Tm tt kin ca ngi b kin (U ban nhn dn qun B.);

- Tm tt kin ca ngi c quyn li, ngha v lin quan (ng A) v kin ca ngi bo v quyn v li ch ca cc ng s (nu c); i vi v n ny, Ta n c th ra mt hoc mt s quyt nh sau y: + Bc yu cu ca ng B v vic hu Giy chng nhn quyn s hu nh v quyn s dng t m U ban nhn dn qun B cp cho ng A, nu ta n xt thy yu cu khng c cn c php lut. + Chp nhn yu cu ca ng B nu ta n xc nh vic U ban nhn dn qun B cp giy chng nhn quyn s hu nh v quyn s dng t cho ng A l tri php lut. Trong trng hp ny ta n tuyn b hu Giy chng
So tay tham phan 168

QQ945

nhn quyn s hu nh v quyn s dng t m U ban nhn dn qun B cp cho ng A U ban nhn dn qun B xem xt, gii quyt li vic cp giy chng nhn quyn s dng t cho ng A theo ng quy nh ca php lut (Nu trong v n ny, yu cu khi kin ca ng B l c cn c; vic U ban nhn dn qun B cp giy chng nhn quyn s hu nh v quyn s dng t cho ng A l tri php lut). - Cng vi bin bn ngh n, bn n gc phi c cc thnh vin HXX thng qua v k ti phng ngh n v c lu vo h s v n. Trn c s bn n gc, Thm phn ch to phin ta thay mt HXX k cc bn n chnh. 6.2. Quyt nh hnh chnh buc thi vic Ni dung v n: Ngy 05-8-2003, U ban nhn dn huyn .D ban hnh quyt nh x l k lut ng T.N.D.- gio vin Trng tiu hc T.T. huyn .D. vi hnh thc Buc thi vic. Sau khi nhn c quyt nh buc thi vic ca y ban nhn dn huyn .D., ng T.N.D. khiu ni quyt nh ni trn. Ngy 19-8-2003, Ch tch U ban nhn dn huyn .D. ra quyt nh bc khiu ni ca ng T.N.D. v gi nguyn quyt nh buc thi vic ca y ban nhn dn huyn .D. Ngy 25-8-2003, ng T.N.D. khi kin v n hnh chnh ti To n nhn dn huyn .D. vi yu cu To n hu quyt nh buc thi vic ca y ban nhn dn huyn .D. Nhng cng vic cn tin hnh gii quyt v n ny 6.2.1. Nhn n khi kin v cc ti liu, chng c km theo n khi kin VBQPPL PLTTGQCVAHC Thc hin theo hng dn ti mc 1 Phn th t 6.2.2. Th l v n VBQPPL Lut KNTC (cc iu 49 v 55) PLTTGQCVAHC (cc iu 2, 4, 11, 12, 13 v 30) Php lnh CBCC Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP Thc hin theo hng dn ti mc 2 Phn th t. 6.2.2.1. Xem xt n khi kin v cc ti liu, chng c km theo n khi kin Xem tiu mc 2.1 mc 2 Phn th t

y l khiu kin quyt nh k lut buc thi vic cn b, cng chc nn cn phi xem xt n khi kin c c lm trong thi hn 30 ngy (i vi vng su, vng

So tay tham phan

169

QQ945

xa, i li kh khn th thi hn ny l 45 ngy) k t ngy nhn c quyt nh gii quyt khiu ni ln u quy nh ti iu 30 PLTTGQCVAHC hay khng : Tr li n khi kin, nu thi hn khi kin ht m khng c l do chnh ng; - Tin hnh cc cng vic tip theo theo th tc chung, nu n khi kin c lm trong thi hn quy nh. i vi v n ny, ng T.N.D. khi kin v n trong thi hn lut nh. - Ta n cn phi xem xt v quyn khi kin v n hnh chnh ca ngi khi kin. Trong trng hp ny ng T.N.D. l ngi c quyn khi kin. - Sau khi xc nh ng T.N.D. c quyn khi kin th tip tc tin hnh cc cng vic theo th tc chung.

Xem xt vic khi kin v n ca ng T.N.D. ng quy nh ti khon 4 iu 2 PLTTGQCVAHC hay khng. - Nu ng T.N.D. nhn c quyt nh gii quyt khiu ni ca Ch tch U ban nhn dn huyn .D. th Ta n yu cu ng T.N.D. np cho To n bn sao quyt nh gii quyt khiu ni (nu ng T.N.D. cha gi km theo n khi kin); - Cn hi ng T.N.D: ngoi vic np n khi kin ti To n nhn dn huyn .D, ng T.N.D. c gi n khiu ni n c quan nh nc no khc khng. + Vic phn bit thm quyn gii quyt n trong trng hp ng T.N.D. va c n khi kin ti To n nhn dn huyn .D., va c n khiu ni n c quan, t chc khc c thc hin theo quy nh ti im a khon 1 iu 13 PLTTGQCVAHC v hng dn ca Hi ng Thm phn To n nhn dn ti cao ti Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP.

Xem xt khiu kin ca ng T.N.D. c thuc loi vic thuc thm quyn gii quyt ca Ta n hay khng c quy nh ti iu 11 PLTTGQCVAHC: - ng T.N.D. khi kin yu cu To n hu quyt nh ca y ban nhn dn huyn .D. v vic k lut buc thi vic i vi ng. - y l loi vic thuc thm quyn gii quyt ca To n nhn dn huyn .D. theo quy nh ti khon 19 iu 11 v im a khon 1 iu 12 PLTTGQCVAHC. Xem tiu mc 2.1 mc 2 Phn th t. - i vi trng hp ny Ta n cn yu cu ng T.N.D. xut trnh bn sao quyt nh gii quyt khiu ni ca Ch tch U ban nhn dn huyn .D. (nu cha np nh nu trn). - Nu ng T.N.D. khng xut trnh c quyt nh gii quyt khiu ni ca Ch tch U ban nhn dn huyn .D. ni trn th tr li n khi kin v cc ti liu km theo cho ng T.N.D. Nu ng T.N.D. xut trnh c quyt nh gii quyt khiu ni ca Ch tch U ban nhn dn huyn .D. th tin hnh cc cng vic tip theo theo th tc chung.

6.2.2.2. Th l v n:

So tay tham phan

170

QQ945

VBQPPL PLTTGQCVAHC (iu 29, khon 1 iu 32) Php lnh APLPTA (khon 2 iu 11) ng T.N.D. khi kin quyt nh k lut buc thi vic i vi mnh nn theo quy nh ti Php lnh APLPTA ng T.N.D. khng phi np n ph. V vy, To n th l v n vo ngy nhn c n. 6.2.3. Chun b xt x Thc hin theo hng dn ti mc 3 Phn th t 6.2.3.1. Thng bo vic th l v n: VBQPPL Lut KNTC PLTTGQCVAHC Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP Cng vic chnh v k nng thc hin:

Trong thi hn nm ngy lm vic, k t ngy th l v n, To n phi thng bo bng vn bn cho ngi b kin (l Ch tch U ban nhn dn huyn .D.) v Vin kim st cng cp v vic Ta n th l v n (khon 1 iu 37 PLTTGQCVAHC). Vic thng bo phi c lp thnh vn bn v phi c y ni dung quy nh ti khon 2 iu 37 PLTTGQCVAHC.

6.2.3.2. Yu cu xc minh, thu thp chng c tin hnh xc minh, thu thp chng c v n hnh chnh cn phi:

Xc nh ng, y cc ng s ca v n, nhng ngi tham gia t tng khc v to iu kin h thc hin ng, y quyn v ngha v ca mnh. Cc ng s ca v n ny gm: + + Ngi khi kin: ng T.N.D.; Ngi b kin: Ch tch U ban nhn dn huyn .D.

Lu : Theo quy nh ti khon 12 iu 2 Lut KNTC v khon 3 iu 4 PLTTGQCVAHC, ngi b kin ca v n ny l Ch tch (ngi ng u c quan) U ban nhn dn huyn .D., khng phi l U ban nhn dn huyn .D., mc d trong trng hp ny Ch tch U ban nhn dn huyn .D. nhn danh (thay mt) U ban nhn dn huyn .D. k quyt nh x l k lut ng T.N.D. - i tng khi kin ca v n ny l quyt nh x l k lut buc thi vic ca Ch tch U ban nhn dn huyn .D. i vi cn b, cng chc (ng T.N.D.)

So tay tham phan

171

QQ945

nn l loi vic khiu kin thuc thm quyn gii quyt ca Ta n c quy nh ti khon 19 iu 11 PLTTGQCVAHC. Nhng vn chnh cn phi xem xt, gii quyt ca v n ny: + Din bin hnh vi vi phm k lut ca ng T.N.D.; mc , li vi phm); nhn thn ca ng T.N.D.; + + +

Trnh t, th tc, thm quyn x l k lut i vi ng T.N.D.; Cc cn c php lut x l k lut i vi ng T.N.D; Tnh hp php ca quyt nh x l k lut i vi ng T.N.D...

Xc nh cc bin php cn phi tin hnh xc minh, thu thp chng c (cc khon 4 v 5 iu 5, khon 2 iu 38 PLTTGQCVAHC).

6.2.3.3. Cc bin php xc minh, thu thp chng c: VBQPPL PLTTGQCVAHC (iu 5, iu 24 v iu 38) Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP Cng vic chnh v k nng thc hin: Vic xc minh, thu thp chng c c thc hin bng cc bin php quy nh ti khon 2 iu 38 PLTTGQCVAHC, c th l:

Ngi khi kin (ng T.N.D.) c ngha v cung cp cho To n bn sao quyt nh x l k lut buc thi vic ca U ban nhn dn huyn .D.; bn sao quyt nh gii quyt khiu ni ln u ca Ch tch U ban nhn dn huyn .D.; cung cp cc giy t khc c lin quan (nu c); Ngi b kin (Ch tch UBND huyn .D.) c ngha v cung cp cho To n h s gii quyt khiu ni (nu c) v bn sao cc vn bn, ti liu trong h s x l k lut i vi ng T.N.D. (khon 2 iu 5 PLTTGQCVAHC). Xem thm ti im 3.2.1 mc 3.2. mc 3 Phn th t Ta n xc minh thu thp chng c

Xem im 3.2.2. tiu mc 3.2. mc 3 Phn th t. 6.2.3.4. Xc nh thi hn chun b xt x Xem tiu mc 3.3 mc 3 Phn th t 6.2.3.5. Ra quyt nh trong thi hn chun b xt x Xem tiu mc 3.5 mc 3 Phn th t 6.2.4. Phin ta s thm Thc hin theo hng dn ti mc 4 Phn th t 6.2.4.1. Xc nh nhng ngi phi c mt ti phin ta s thm VBQPPL
So tay tham phan 172

QQ945

PLTTGQCVAHC (cc iu 43 v 45) Cng vic chnh v k nng thc hin

Cn c vo iu 43 v 45 PLTTGQCVAHC xem xt trong trng hp no phi hon phin ta, trong trng hp no th Ta n vn tin hnh xt x v n theo th tc chung. i vi v n ny, cc ng s gm: ngi khi kin (ng T.N.D.), ngi b kin (Ch tch U ban nhn dn huyn .D.) u phi c mt ti phin to.

6.2.4.2. Th tc bt u phin to Xem tiu mc 4.2 mc 4 Phn th t 6.2.4.3. Th tc hi ti phin ta VBQPPL PLTTGQCVAHC (iu 46) Cng vic chnh v l nng thc hin Xem tiu mc 4.3 mc 4 Phn th t

Ti phin to, trc ht HXX nghe kin ca nhng ngi tham gia t tng c cn c xc nh y cc tnh tit ca v n. HXX yu cu nhng ngi tham gia t tng trnh by kin ca mnh v v vic theo th t sau y: - Ngi khi kin: Vic xt x ti phin to hnh chnh c bt u t vic hi ngi khi kin (ng T.N.D.) v yu cu khi kin; l do a ra cc yu cu khi kin ; cn c cho rng quyt nh x l k lut l tri php lut, xm phm n quyn v ch li hp php ca mnh. - Ngi b kin: Sau khi hi ngi khi kin, HXX chuyn sang hi ngi b kin (Ch tch U ban nhn dn huyn .D.). Vic hi ngi b kin tp trung vo nhng cn c m ngi b kin da vo khng nh rng vic x l k lut i vi ng T.N.D. l c cn c, ng php lut.

6.2.4.4. Tranh lun ti phin ta Xem tiu mc 4.4 mc 4 Phn th t 6.2.4.5. Ngh n v tuyn n Xem tiu mc 4.5 mc 4 Phn th t

Nhng vn cn tho lun v biu quyt trong qu trnh ngh n v n ny l: Tnh hp php v c cn c ca yu cu khi kin ca ng T.N.D; - Tnh hp php ca quyt nh x l k lut buc thi vic ca U ban nhn dn huyn .D. i vi ng T.N.D; Cc cn c php lut gii quyt v n;
173

So tay tham phan

QQ945

Cc quyt nh ca HXX; Ngi phi chu n ph v mc n ph.

6.2.4.6. Ra bn n Xem tiu mc 4.5 mc 4 Phn th t Kt qu gii quyt v n

Ta n cp s thm bc n khi kin ca ng T.N.D. v gi nguyn quyt nh ca y ban nhn dn huyn .D. v vic k lut ng T.N.D. vi hnh thc buc thi vic. ng T.N.D. khng co bn n s thm. TAND tnh L.D. ra quyt nh hu bn n hnh chnh s thm ca To n nhn dn huyn .D. v nh ch vic gii quyt v n v ti phin ta phc thm ng L.X.H. (i din theo y quyn ca Ch tch y ban nhn dn huyn .D.) v ng T.N.D. tha thun: - Nu ng T.N.D. thy c sai tri ca mnh v t nguyn rt n khi kin th Ch tch y ban nhn dn huyn .D. s thay i quyt nh buc thi vic i vi ng T.N.D. bng quyt nh cho thi vic ch ngh ch ; v ng T.N.D. t nguyn rt n khi kin ti phin to phc thm.

Ch tch y ban nhn dn huyn .D. c n ngh xem xt li quyt nh hnh chnh phc thm ca To n nhn dn tnh L.. vi l do Ch tch y ban nhn dn huyn .D. ch y quyn cho ng L.X.H. thay mt Ch tch U ban nhn dn huyn .D. d cc phin to hnh chnh v tr li To n cc ni dung lin quan n quyt nh ca y ban nhn dn huyn .D., ch khng u quyn cho ng L.X.H. thm quyn quyt nh thay i quyt nh buc thi vic ca y ban nhn dn huyn .D.. Chnh n To n nhn dn ti cao sau ra quyt nh khng ngh quyt nh phc thm ca To n nhn dn tnh L.. To Hnh chnh TANDTC xt x GT theo hng hy Quyt nh phc thm ca To n nhn dn tnh L.. v giao h s v n cho To n nhn dn tnh L.. xt x phc thm li theo ng quy nh ca php lut. L do chnh ca khng ngh l: - ng L.X.H. khng c Ch tch U ban nhn dn huyn .D. u quyn v vic quyt nh thay i Quyt nh s 326/Q-UB ngy 05-8-2003 ca U ban nhn dn huyn .D. v vic buc thi vic i vi ng T.N.D; v - HXX phc thm ra quyt nh phc thm gii quyt v n l khng ng quy nh ca php lut t tng v hnh thc vn bn. Trong trng hp Ta n cp phc thm hy bn n s thm v nh ch vic gii quyt v n, th HXX phc thm phi ra bn n phc thm.

TAND tnh L.. xt x phc thm li v n v ra quyt nh: Chp nhn yu cu khi kin ca ng T.N.D; - Hu quyt nh ca U ban nhn dn huyn .D. v vic k lut buc thi vic i vi ng T.N.D v quyt nh ny tri php lut (c v ni dung v hnh thc);

So tay tham phan

174

QQ945

- Buc U ban nhn dn huyn .D. khi phc mi quyn li hp php cho ng T.N.D. theo quy nh ca php lut. 6.3. Quyt nh cp giy chng nhn nhn hiu hng ha Ni dung v n: Ngy 13-07-1999, Cc s hu cng nghip cp Giy chng nhn nhn hiu hng ho s 31 500 cho C s . V. . bo h nhn hiu Lm 999 cho sn phm tr thuc nhm 30.Ngy 21-12-2000, Cc s hu cng nghip ra quyt nh hu b hiu lc Giy chng nhn ng k nhn hiu hng ho s 31 500 cp cho C s . V. . vi cc l do sau:

Nhn hiu Lm 999 c bo h theo Giy chng nhn ng k nhn hiu hng ho s 31 500 ging vi nhn hiu Lm 999 m C s Lm s dng rng ri t trc ngy u tin (l ngy 06-4-1998) ca Giy chng nhn ng k nhn hiu hng ho s 31 500;

Vic C s . V. . np n ng k nhn hiu Lm 999 l khng trung thc (trc khi np n ng k ng . b x pht vi phm hnh chnh v hnh vi kinh doanh tri php tr nhn hiu Lm 999); Trong mt s ti liu do ng . cung cp, ng . tha nhn ng bt u kinh doanh tr vi nhn hiu Lm 999 vo nm 1997. Ngy 31-12-2000, ng . khiu ni quyt nh ca Cc s hu cng nghip nu trn. Ngy 15-2-2001, Cc trng Cc s hu cng nghip c vn bn gii quyt khiu ni ca ng . vi ni dung khng chp nhn cc khiu ni ca ng . v gi nguyn hiu lc ca quyt nh hy b ng k nhn hiu hng ha. Ngy 01-3-2001, ng . khi kin v n hnh chnh ti To n nhn dn tnh B. yu cu hu b quyt nh ca Cc s hu cng nghip v gi nguyn hiu lc ca Giy chng nhn ng k nhn hiu hng ho s 31 500 ca Cc s hu cng nghip cp cho C s . V. . Nhng cng vic cn tin hnh gii quyt v n: 6.3.1. Nhn n khi kin v cc ti liu, chng c km theo n khi kin Thc hin theo hng dn ti mc 1 Phn th t 6.3.2. Th l v n VBQPPL Lut KNTC (cc iu 49 v 55) Lut SHTT PLTTGQCVAHC (cc iu 2, 4, 11, 12, 13 v 30) Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP Thc hin theo hng dn ti mc 2 Phn th t
So tay tham phan 175

QQ945

Cng vic chnh v k nng thc hin: 6.3.2.1. Xem xt n khi kin v cc ti liu, chng c km theo n khi kin [Xem tiu mc 2.1 mc 2 Phn th t]

i vi v n ny, ng . khi kin v n trong thi hn lut nh. V quyn khi kin, ng l ngi c quyn khi kin. - Vic phn bit thm quyn gii quyt n trong trng hp ng . va c n khi kin ti To n nhn dn tnh B., va c n khiu ni n c quan, t chc khc c thc hin theo quy nh ti im a khon 1 iu 13 PLTTGQCVAHC v hng dn ca Hi ng Thm phn To n nhn dn ti cao ti Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP.

Xem xt khiu kin ca ng . c thuc loi vic thuc thm quyn gii quyt ca Ta n c quy nh ti iu 11 PLTTGQCVAHC hay khng. - ng . khi kin yu cu ta n hy quyt nh hnh chnh trong lnh vc qun l nh nc v s hu tr tu v chuyn giao cng ngh. y l loi vic thuc thm quyn gii quyt ca To n nhn dn tnh B. theo quy nh ti khon 12 iu 11 PLTTGQCVAHC v Lut SHTT.

6.3.2.2. Th l v n: VBQPPL PLTTGQCVAHC (iu 29 v khon 1 iu 32) Php lnh APLPTA Cng vic chnh v k nng thc hin:

Sau khi xem xt n khi kin v cc ti liu, chng c km theo n khi kin, xt thy v n thuc thm quyn ca mnh, th cn phi kim tra trong trng hp c th ny ngi khi kin c phi np tin tm ng n ph hnh chnh s thm hay khng (iu 29 PLTTGQCVAHC v Php lnh APLPTA). ng . khi kin quyt nh hnh chnh trong lnh vc qun l nh nc v s hu tr tu v chuyn giao cng ngh nn theo quy nh ti Php lnh APLPTA ng . phi np tin tm ng n ph. V vy, To n phi thng bo cho ng . bit np tin tm ng n ph (lu : Trong thng bo cn nu r thi hn phi np tin tm ng n ph l 07 ngy, k t ngy nhn c thng bo) v th l v n vo ngy ng . xut trnh bin lai np tin tm ng n ph.

6.3.3. Chun b xt x Thc hin theo hng dn ti mc 3 Phn th t 6.3.3.1. Thng bo vic th l v n VBQPPL PLTTGQCVAHC (cc khon 1 v 2 iu 37)
So tay tham phan 176

QQ945

Ngh quyt s 04/2006/NQ-HTP Cng vic chnh v k nng thc hin:

Trong thi hn 5 (nm) ngy lm vic, k t ngy th l v n, To n phi thng bo bng vn bn cho ngi b kin (Cc s hu tr tu); Ngi c quyn li v ngha v lin quan (Ch c s Lm) v Vin kim st cng cp v vic Ta n th l v n (khon 1 iu 37 PLTTGQCVAHC). Vic thng bo phi c lp thnh vn bn v phi c y ni dung quy nh ti khon 2 iu 37 PLTTGQCVAHC. Cc ng s ca v n ny gm: Ngi khi kin: ng ; Ngi b kin: Cc s hu tr tu; Ngi c quyn li v ngha v lin quan: Ch C s Lm.

6.3.3.2. Xc minh, thu thp chng c

Nhng vn chnh cn phi xem xt, gii quyt ca v n ny: - Trnh t, th tc, thm quyn hu b Giy chng nhn nhn hiu hng ho s 31 500; Cc cn c php lut hu b Giy chng nhn nhn hiu hng ha s 31 500; L do hu b Giy chng nhn nhn hiu hng ha s 31 500;

- Tnh hp php ca vic ng . yu cu hu b quyt nh hu b Giy chng nhn nhn hiu hng ha s 31 500.

Cc bin php xc minh, thu thp chng c: Xem im 3.2.1 mc 3 Phn th t Ta n xc minh thu thp chng c: Xem tiu mc 3.2.2 mc 3 Phn th t

6.3.3.3. Xc nh thi hn chun b xt x Xem tiu mc 3.3 mc 3 Phn th t 6.3.3.4. Ra quyt nh trong thi hn chun b xt x Thc hin theo hng dn ti mc 4 Phn th t 6.3.4. Phin ta s thm Thc hin theo hng dn ti mc 4 Phn th t 6.3.4.1. Xc nh nhng ngi phi c mt ti phin ta s thm VBQPPL PLTTGQCVAHC (cc iu 43 v 45) Cng vic chnh v k nng thc hin

So tay tham phan

177

QQ945

Cn c vo iu 43 v iu 45 PLTTGQCVAHC xem xt trong trng hp no phi hon phin ta, trong trng hp no th Ta n vn tin hnh xt x v n theo th tc chung. - i vi v n ny, cc ng s gm: ngi khi kin (ng .), ngi b kin (Cc s hu tr tu), ngi c quyn li v ngha v lin quan (ch C s Lm) u phi c mt ti phin to.

6.3.4.2. Th tc bt u phin to Xem tiu mc 4.2 mc 4 Phn th t 6.3.4.3. Th tc hi ti phin ta VBQPPL PLTTGQCVAHC (iu 46) Cng vic chnh v k nng thc hin Xem tiu mc 4.3 mc 4 Phn th t

Ti phin to, trc ht HXX nghe kin ca nhng ngi tham gia t tng c cn c xc nh y cc tnh tit ca v n. HXX yu cu nhng ngi tham gia t tng trnh by kin ca mnh v v vic theo th t sau y: - Ngi khi kin: Vic xt x ti phin to hnh chnh c bt u t vic hi ngi khi kin (ng .) v yu cu khi kin; l do a ra cc yu cu khi kin ; cn c cho rng quyt nh hu b Giy chng nhn nhn hiu hng ho s 31 500 l tri php lut, xm phm n quyn v ch li hp php ca mnh. - Ngi b kin: Sau khi hi ngi khi kin, HXX chuyn sang hi ngi b kin (Cc s hu tr tu). Vic hi ngi b kin tp trung vo nhng cn c m ngi b kin da vo khng nh rng quyt nh hu b Giy chng nhn nhn hiu hng ho s 31 500 l c cn c, ng php lut. - Ngi c quyn li v ngha v lin quan: Vic hi ngi c quyn li v ngha v lin quan (ch C s Lm) tp trung vo nhng cn c m ch C s Lm cho rng vic cp Giy chng nhn nhn hiu hng ho s 31 500 cho C s . V. . xm phm n quyn v ch li hp php ca mnh.

6.3.4.4. Tranh lun ti phin ta Xem tiu mc 4.4 mc 4 Phn th t 6.3.4.5. Ngh n v tuyn n VBQPPL PLTTGQCVAHC (cc iu 40, 41 v 49) Xem tiu mc 4.5 mc 4 Phn th t

Nhng vn cn tho lun v biu quyt trong qu trnh ngh n v n ny l: Tnh hp php v c cn c ca yu cu khi kin ca ng ;
178

So tay tham phan

QQ945

- Tnh hp php ca quyt nh hu b Giy chng nhn ng k nhn hiu hng ho s 31 500; Cc cn c php lut gii quyt v n; Cc quyt nh ca HXX; Ngi phi chu n ph v mc n ph.

Kt qu gii quyt v n Ta n cp phc thm bc n khi kin ca ng ., gi nguyn quyt nh ca Cc s hu tr tu v vic hu b hiu lc ca Giy chng nhn ng k nhn hiu hng ho s 31 500 ca Cc s hu tr tu cp cho C s . V. .

So tay tham phan

179

QQ945

PHN TH NM - TH TC PH SN
1. S TH TC PH SN THEO LUT PH SN NM 2004.

2. NHNG VN C TH TRONG TH TC PH SN 2.1 Nhn n yu cu m th tc ph sn

Khi nhn n yu cu m th tc ph sn, cn phi: Xc nh Ta n c thm quyn gii quyt; Kim tra n yu cu v cc ti liu km theo; Kim tra i tng p dng Lut PS.
180

So tay tham phan

QQ945

2.1.1. Xc nh thm quyn ca Ta n gii quyt vic ph sn VBQPPL: - Lut PS (iu 7) - Ngh quyt s 03/2005/NQ-HTP (mc 3 Phn I). Cng vic chnh v k nng thc hin: Khi i tng b yu cu m th tc ph sn l Hp tc x (HTX):

TAND cp huyn c thm quyn tin hnh th tc ph sn i vi HTX ng k kinh doanh ti c quan ng k kinh doanh cp huyn ; TAND cp tnh c thm quyn tin hnh th tc ph sn i vi HTX ng k kinh doanh ti c quan ng k kinh doanh cp tnh ; Nhng trng hp cn thit TAND cp tnh ly ln tin hnh th tc ph sn i vi HTX thuc thm quyn ca TAND cp huyn bao gm: HTX c chi nhnh, vn phng i din, c bt ng sn, c nhiu ch n ti nhiu huyn khc nhau, HTX c chi nhnh, vn phng i din, c bt ng sn, c ch n hoc ngi mc n nc ngoi, HTX c khon n cn c tranh chp phi gii quyt, HTX l ng s trong v n b nh ch do Ta n ra quyt nh m th tc ph sn i vi HTX hoc trong trng hp phi tuyn b giao dch ca HTX b v hiu.

Th tc chuyn n yu cu m th tc ph sn nh sau:

TAND cp tnh c vn bn ngh TAND cp huyn chuyn n. Trong trng hp ny, TAND cp huyn nu thy mnh c th gii quyt c th c vn bn thng bo cho TAND cp tnh bit v vn tin hnh th tc ph sn. TAND cp huyn c Cng vn ngh v chuyn n yu cu cng ti liu cho TAND cp tnh. 2.1.2. Kim tra n yu cu m th tc ph sn v cc ti liu km theo VBQPPL: - Lut PS (cc iu t iu 13 n iu 18 v khon iu 22). Cng vic chnh v k nng thc hin:

Kim tra nhng ngi np n c quyn np n yu cu m th tc ph sn hay khng. Kim tra n yu cu y nhng ni dung v nhng ti liu theo quy nh ca php lut hay cha. Nu thy cn sa i, b sung ti liu th yu cu ngi np n thc hin vic sa i, b sung trong thi hn 10 ngy k t ngy nhn c yu cu ca Ta n.

2.1.3. Xc nh i tng p dng Lut ph sn:

So tay tham phan 181

QQ945

VBQPPL: - Lut PS (iu 2) - Ngh nh s 31/2005/N-CP - Ngh nh s 67/2006/N-CP (iu 6 v iu 9) - Ngh quyt s 03/2005/NQ-HTP (mc 1 Phn 1) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Kim tra doanh nghip, HTX b yu cu m th tc ph sn c thuc danh mc doanh nghip c bit hay khng. Nu doanh nghip, HTX thuc danh mc doanh nghip c bit, Ta n phi thng bo cho c quan cng b doanh nghip, HTX trong danh mc doanh nghip c bit. Ta n ch th l n yu cu m th tc ph sn i vi doanh nghip, HTX c bit sau khi nhn c thng bo ca c quan cng b doanh nghip, HTX trong danh mc doanh nghip c bit, v vic c quan ny khng p dng hoc chm dt p dng cc bin php phc hi kh nng thanh ton v hot ng ca doanh nghip, HTX.

2.2. Th l n v mt s cng vic sau khi th l n yu cu m th tc ph sn 2.2.1. Th l n yu cu m th tc ph sn VBQPPL: - Lut PS (iu 22 v iu 23) - Php lnh APLPTA nm 2009 (cc iu 4, 9, 2 v 44). Cng vic chnh v k nng thc hin:

Ta n th l n yu cu m th tc ph sn, k t ngy ngi np n xut trnh bin lai np l ph ph sn. Ngi np n l ngi lao ng th Ta n th l ngay khi nhn n. Ta n phi cp cho ngi np n giy bo th l n. Trong thi hn 05 ngy, k t ngy th l n, nu ngi np n l ch n, ngi lao ng, th Ta n phi thng bo cho doanh nghip, HTX b yu cu m th tc ph sn bit.

2.2.2. Tm nh ch vic thc hin ngha v v ti sn ca doanh nghip, HTX b yu cu m th tc ph sn VBQPPL: - Lut PS (iu 27) - Lut THADS (iu 137) - Ngh quyt s 03/2005/NQ-HTP (mc 2 Phn II).
So tay tham phan 182

QQ945

Cng vic chnh v k nng thc hin:

Nu doanh nghip, HTX l bn phi thi hnh n hoc l b n trong v kin i ti sn, th Ta n phi c vn bn thng bo cho c quan thi hnh hoc Ta n ang gii quyt v n, yu cu tm nh ch gii quyt v vic. Vic x l ti sn bo m ca doanh nghip, HTX ch c thc hin khi c 03 iu kin nh c nu ti tiu mc 2.3 mc 2 phn II Ngh quyt s 03/2005/NQ-HTP.

2.2.3. Xc nh doanh nghip, HTX lm vo tnh trng ph sn hay cha Cng vic chnh v k nng thc hin:

Trong thi hn 30 ngy, k t ngy th l n yu cu m th tc ph sn, Ta n phi xc nh c doanh nghip, HTX lm vo tnh trng ph sn hay cha. Doanh nghip, HTX c xc nh l lm vo tnh trng ph sn khi c giy t i n i vi nhng khon n r rng ca cc ch n nhng doanh nghip, HTX khng c kh nng thanh ton.

2.3. Tr li n yu cu m th tc ph sn VBQPPL: - Lut PS (iu 24 v iu 25) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Vic tr li n yu cu m th tc ph sn c th c thc hin trc thi im th l n hoc sau thi im th l n. Vic tr li n phi cn c vo quy nh ti iu 24 Lut PS. Tr li n trong trng hp quy nh ti khon 4 iu 24 Lut PS phi c cn c r rng, c th l, phi c ti liu, chng c r rng v vic np n vi dng khng tt, tuyt i khng c da trn suy on ch quan. Gii quyt khiu ni i vi vic tr li n yu cu m th tc ph sn phi thc hin theo quy nh ti iu 25 Lut PS. V quyt nh ca Chnh n trong vic gii quyt khiu ni l quyt nh cui cng, do cn phi xem xt khiu ni mt cch ton din, chnh xc.

2.4. Tuyn b doanh nghip, HTX b ph sn trong trng hp c bit VBQPPL: - Lut PS nm 2004 (iu 87, iu 88 v iu 89) - Ngh quyt s 03/2005/NQ-HTP (mc 8 Phn VI) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Ngay sau khi nhn n hoc ngay sau khi th l n yu cu m th tc ph sn, nu thy doanh nghip, HTX tnh trng nh quy nh ti iu 87 Lut PS, th Ta n ra quyt nh tuyn b doanh nghip, HTX b ph sn. Quyt nh tuyn b doanh nghip, HTX b ph sn c thc hin theo mc 8 Phn VI (mu 08) Ngh quyt s 03/2005/NQ-HTP.
183

So tay tham phan

QQ945

2.5. Quyt nh m hoc khng m th tc ph sn VBQPPL Lut PS nm 2004 (cc iu 28, 9, 29 v 32) Ngh nh s 67/2006/N-CP (Chng III, cc iu 15, 16, 17, 18, 19, 20 v 21) Thng t lin tch s 19/2008/TTLT-BTC-BTP (mc 3 Phn I; cc mc 2, 3 v 4 Phn II). Ngh quyt s 03/2005/NQ-HTP (mc 03 Phn II; cc mc 1, 2 v 3 Phn VI)

Trong thi hn 30 ngy k t ngy th l n, Thm phn phi ra quyt nh m hoc khng m th tc ph sn. ng thi vi vic ra quyt nh m th tc ph sn, Thm phn gi vn bn ngh nhng c quan lin quan ngh c ngi tham gia T qun l, thanh l ti sn theo quy nh ti khon 2 iu 9 Lut PS v iu 15 Ngh nh s 67/2006/N-CP. Trong thi hn 05 ngy lm vic, k t ngy nhn c vn bn ca Thm phn, cc c quan lin quan c trch nhim c ngi tham gia T qun l, thanh l ti sn. Thm phn sau ra quyt nh thnh lp T qun l, thanh l ti sn. Vic thay i thnh phn, gii th, thnh lp li T qun l, thanh l ti sn phi thc hin theo quy nh ti cc iu 17, 18 v 19 Ngh nh s 67/2006/N-CP. Nguyn tc v ch lm vic ca T qun l, thanh l ti sn; nhim v, quyn hn, trch nhim ca T trng T qun l, thanh l ti sn phi thc hin theo quy nh ti cc iu 20 v iu 21 Ngh nh s 67/2006/N-CP. Vic lp, qun l, s dng v quyt ton kinh ph bo m hot ng ca T qun l, thanh l ti sn c thc hin theo mc 3 Phn I, cc mc 2, 3 v 4 Phn II Thng t lin tch s 19/2008/TTLT-BTC-BTP. Trong thi hn 07 ngy k t ngy ra quyt nh, Thm phn phi thng bo quyt nh m th tc ph sn theo quy nh ti iu 29 Lut PS. Trong trng hp Thm phn ra quyt nh khng m th tc ph sn m c n khiu ni, th Chnh n Ta n gii quyt khiu ni trong thi hn 05 ngy k t ngy nhn c khiu ni. V quyt nh gii quyt khiu ni ca Chnh n l quyt nh cui cng, do cn phi xem xt khiu ni mt cch thn trng.

2.6. Kim k ti sn ca doanh nghip, HTX VBQPPL: - Lut PS nm 2004 (cc iu 49, 50, 51, 52 v 53) - Ngh nh s 67/2006/N-CP (cc iu 22, 23 v 26) - Quyt nh s 149/2001/Q-BTC ngy 31-12-2001 ca B trng B Ti chnh v vic ban hnh H thng chun mc k ton Vit Nam (Chun mc s 04-Ti sn c
So tay tham phan 184

QQ945

nh v hnh) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Trong thi hn 30 ngy k t ngy nhn c quyt nh m th tc ph sn, T qun l, thanh l ti sn c i din trc tip lm vic cng i din doanh nghip, HTX, tin hnh kim k ton b ti sn v xc nh gi tr ca ti sn . Nu cn thi gian di hn th phi c vn bn ngh Thm phn gia hn, nhng khng qu hai ln gia hn, mi ln khng qu 30 ngy. T qun l, thanh l ti sn lp bn k ton b ti sn hin c ca doanh nghip, HTX, k c cc khon tin mt, c phiu, tri phiu, cc giy t c gi, cc quyn v ti sn v cc ti sn c nh v hnh (nu c). Lu : Ti sn c nh v hnh l ti sn khng c hnh thi vt cht nhng xc nh c gi tr v do doanh nghip, HTX nm gi, s dng trong sn xut, kinh doanh, cung cp dch v hoc cho cc i tng khc thu (nh: Quyn s dng t c thi hn, phn mm my vi tnh, bng sng ch, bn quyn, giy php khai thc thy sn, hn ngch xut khu, hn ngch nhp khu, giy php nhng quyn th phn v quyn tip th...). Vic nh gi ti sn ca doanh nghip, HTX c thc hin theo quy nh ti iu 22 Ngh nh s 67/2006/N-CP. Cn c vo s k ton v cc giy bo n, T qun l, thanh l ti sn lp danh sch ch n v s n phi tr cho tng ch n. ng thi vi vic lp danh sch ch n v s n, T qun l, thanh l ti sn phi lp danh sch nhng ngi mc n v s n phi i ca doanh nghip, HTX .

2.7. M th tc thanh l ti sn trong trng hp c bit VBQPPL: - Lut PS nm 2004 (iu 78 v iu 81) - Ngh nh s 67/2006/N-CP (khon 2 iu 10 v iu 11) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Sau khi kt thc vic kim k ti sn ca doanh nghip, HTX (bao gm c vic lp xong danh sch ch n v danh sch ngi mc n) Thm phn ra quyt nh thanh l ti sn m khng cn triu tp Hi ngh ch n xem xt vic p dng th tc phc hi, nu: - Doanh nghip, HTX thuc trng hp kinh doanh b thua l nh quy nh ti iu 78 Lut PS. - Doanh nghip, HTX thuc danh mc doanh nghip c bit thuc trng hp quy nh ti khon 2 iu 10 Ngh nh s 67/2006/N-CP.

i vi doanh nghip, HTX thuc danh mc doanh nghip c bit th vic gi v thng bo cng khai quyt nh m th tc thanh l ti sn (khon 2 iu 81 Lut PS) cn thc hin theo quy nh ti iu 11 Ngh nh s 67/2006/N-CP.

2.8. Hi ngh ch n
So tay tham phan 185

QQ945

VBQPPL: - Lut PS (cc iu t iu 61 n iu 67) - Ngh quyt s 03/2005/NQ-HTP (mc 1 Phn V). Cng vic chnh v k nng thc hin:

Trong thi hn 30 ngy k t ngy kim k xong ti sn ca doanh nghip, HTX v lp xong danh sch ch n, Thm phn triu tp v ch tr Hi ngh ch n. Cn phi kim tra iu kin hp l ca Hi ngh ch n trc khi khai mc Hi ngh. Mc ch ca Hi ngh ch n ln th nht l xem xt, quyt nh p dng th tc phc hi i vi doanh nghip, HTX b lm vo tnh trng ph sn. Sau khi T trng T qun l, thanh l ti sn v i din doanh nghip, HTX trnh by v tnh hnh ca doanh nghip, HTX v xut phng n phc hi, k hoch thanh ton n ca doanh nghip, HTX, Thm phn ngh Hi ngh ch n tho lun v: Kh nng phc hi v d kin phng n phc hi doanh nghip, HTX. K hoch thanh ton n ca doanh nghip, HTX trong thi gian phc hi.

Kt thc phn tho lun, Thm phn ngh Hi ngh ch n thng qua Ngh quyt ng cho doanh nghip, HTX c p dng th tc phc hi. Thm phn xut thi gian t chc Hi ngh ch n tip theo xem xt, quyt nh phng n phc hi hot ng kinh doanh ca doanh nghip, HTX.

2.9. Th tc phc hi hot ng kinh doanh VBQPPL: - Lut PS (cc iu t iu 68 n iu 77) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thm phn ra quyt nh p dng th tc phc hi hot ng kinh doanh i vi doanh nghip, HTX sau khi Hi ngh ch n ln th nht thng qua Ngh quyt ng xut t chc li hot ng kinh doanh ca doanh nghip, HTX. Trong thi hn 30 ngy k t ngy Hi ngh ch n thng qua Ngh quyt, doanh nghip, HTX phi xy dng phng n phc hi hot ng kinh doanh ca doanh nghip, HTX. Nu cn thm thi gian th phi c vn bn ngh Thm phn gia hn, thi hn gia hn khng qu 30 ngy. Trong thi hn 15 ngy, k t ngy nhn c phng n phc hi hot ng kinh doanh ca doanh nghip, HTX, Thm phn phi xem xt phng n ny. Nu cha bo m cc ni dung c quy nh ti iu 69 Lut PS th ngh sa i, b sung. Thm phn ra quyt nh cng nhn Ngh quyt v phng n phc hi hot ng kinh doanh ca doanh nghip, HTX sau khi c Hi ngh ch n thng qua.

So tay tham phan

186

QQ945

Thi hn thc hin phng n phc hi hot ng kinh doanh ti a l 03 nm. Thi hn ny c th c rt ngn theo tha thun gia cc ch n v i din doanh nghip, HTX. Trong qu trnh thc hin, phng n phc hi hot ng kinh doanh c th c sa i, b sung theo tha thun gia cc ch n v i din doanh nghip, HTX. Thm phn ra quyt nh nh ch th tc phc hi theo quy nh ti iu 76 Lut PS.

2.10. Th tc thanh l ti sn VBQPPL: - Lut PS (cc iu t iu 79 n iu 85) - Ngh nh s 67/2006/N-CP (cc iu 12, 13 v 14). Cng vic chnh v k nng thc hin:

Ngoi trng hp c bit quy nh ti iu 78 Lut PS, Thm phn ra quyt nh thanh l ti sn trong nhng trng hp sau y: Hi ngh ch n khng thnh; Doanh nghip, HTX khng xy dng c phng n phc hi kinh doanh; Hi ngh ch n khng thng qua phng n phc hi kinh doanh;

- Doanh nghip, HTX khng thc hin ng hoc khng thc hin c phng n phc hi kinh doanh.

i vi nhng doanh nghip, HTX thuc danh mc doanh nghip c bit, vic thanh l ti sn thc hin theo quy nh ti cc iu 12, 13 v 14 Ngh nh s 67/2006/N-CP. Thm phn ra quyt nh nh ch th tc thanh l ti sn theo quy nh ti iu 85 Lut PS.

2.11. Tuyn b doanh nghip, HTX b ph sn VBQPPL: - Lut PS (cc iu 86, 87 v 89) - Ngh quyt s 03/2005/NQ-HTP (mc 8 Phn VI) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Ngoi trng hp c bit quy nh ti iu 87 Lut PS, Thm phn ra quyt nh tuyn b doanh nghip, HTX b ph sn ng thi vi vic ra quyt nh nh ch th tc thanh l ti sn. Quyt nh tuyn b doanh nghip, HTX b ph sn phi c thng bo theo ng quy nh ti iu 89 Lut PS.

2.12. Gii quyt khiu ni, khng ngh i vi quyt nh m th tc thanh l ti sn; quyt nh tuyn b doanh nghip, HTX b ph sn
So tay tham phan 187

QQ945

VBQPPL: - Lut PS (cc iu 83, 84, 91 v 92) - Ngh quyt s 03/2005/NQ-HTP (mc 3 Phn V). Cng vic chnh v k nng thc hin:

Vic gii quyt khiu ni, khng ngh i vi quyt nh m th tc thanh l ti sn; quyt nh tuyn b doanh nghip, HTX b ph sn do Ta n cp trn trc tip ca Ta n ra ra quyt nh gii quyt. Trong trng hp VKSND khng ngh i vi quyt nh ca Ta n ra quyt nh th Ta n cp trn trc tip phi thng bo bng vn bn cho VKSND cng cp bit. Nu VKSND thy cn tham gia phin hp gii quyt khng ngh th phi thng bo bng vn bn cho Ta n bit. Sau khi Ta n thng bo thi gian, a im m phin hp m i din VKS vng mt, th Ta n vn tin hnh xem xt, gii quyt khng ngh theo th tc chung. V quyt nh gii quyt khiu ni, khng ngh ca Ta n cp trn trc tip l quyt nh cui cng, do cn phi xem xt thn trng quyt nh ca Ta n cp di v khiu ni hoc khng ngh i vi quyt nh quyt nh chnh xc, ng php lut.

So tay tham phan

188

QQ945

PHN TH SU - BT GI TU BIN
1. NHNG VN CHUNG V BT GI TU BIN VBQPPL: BLHHVN (cc iu 36, 37, 40, 41, 42, 43 v 44) T ngy 01-7-2009, vic bt gi tu bin bo m gii quyt khiu ni hng hi, p dng bin php khn cp tm thi, thi hnh n dn s, thc hin tng tr t php hoc vic th tu bin ang b bt gi c thc hin theo thm quyn, trnh t, th tc c quy nh ti PLTTBGTB. Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thm quyn: TAND cp tnh ni c cng bin, cng thy ni a m tu bin b yu cu bt gi ang hot ng hng hi c thm quyn quyt nh bt gi tu bin bo m gii quyt khiu ni hng hi, thi hnh n dn s, thc hin y thc t php ca Ta n nc ngoi. Trng hp cng c nhiu bn cng thuc a phn cc tnh, thnh ph trc thuc trung ng khc nhau th TAND cp tnh ni c bn cng m tu bin b yu cu bt gi ang hot ng hng hi c thm quyn quyt nh bt gi tu bin . TAND ang gii quyt v n dn s, TAND cp tnh ni Hi ng trng ti th l v tranh chp c thm quyn quyt nh p dng bin php khn cp tm thi bt gi tu bin.

Trch nhim do bt gi ti bin khng ng: Ngi yu cu bt gi tu bin khng ng m gy thit hi th ngi yu cu bt gi tu bin phi bi thng thit hi. Ta n ra quyt nh bt gi tu bin khng ng vi l do yu cu bt gi tu bin hoc khng ng tu bin c yu cu bt gi m gy thit hi th Ta n phi bi thng theo quy nh ca php lut.

Bin php bo m ti chnh cho vic bt gi tu bin Ngi yu cu bt gi tu bin phi thc hin bin php bo m ti chnh, tr trng hp quy nh ti im c v im d khon 1 iu 44 ca PLTTBGTB theo mt hoc c hai hnh thc sau y: a) Np cho Ta n chng t bo lnh bng ti sn ca ngn hng hoc t chc tn dng khc hoc ca c nhn, c quan, t chc khc; b) Gi mt khon tin, kim kh qu, qu hoc giy t c gi theo quyt nh buc thc hin bin php bo m ti chnh ca Ta n vo ti khon phong to ti ngn hng ni c tr s ca Ta n c thm quyn quyt nh bt gi tu bin trong thi hn chm nht l 48 (bn mi tm) gi k t thi im nhn c quyt nh . Trng hp thc hin bin php bo m ti chnh cho yu cu bt gi tu bin vo ngy ngh cui tun hoc ngy l th ti sn bo m c tm gi gi ti

So tay tham phan

189

QQ945

Ta n; Ta n ch nhn khon tin hoc giy t c gi v tin hnh nim phong, bo qun. Vo ngy lm vic tip theo, ngi yu cu bt gi tu bin phi gi ngay ti sn vo ngn hng di s gim st ca Ta n. Gi tr bo m ti chnh do Ta n n nh tng ng vi tn tht hoc thit hi c th pht sinh do hu qu ca vic yu cu bt gi tu bin khng ng. Khi quyt nh th tu bin ang b bt gi, Thm phn phi xem xt bin php bo m ti chnh ra mt trong cc quyt nh sau y: + Gi nguyn bin php bo m ti chnh bi thng thit hi nu xt thy yu cu bt gi tu bin khng ng; + Tr li mt phn gi tr bo m ti chnh nu xt thy yu cu bt gi tu bin khng ng v gi tr bo m ti chnh vt qu trch nhim phi bi thng thit hi; + Tr li ton b gi tr bo m ti chnh nu xt thy yu cu bt gi tu bin l ng.

Khi gi n yu cu bt gi tu bin hoc vn bn yu cu th tu bin ang b bt cho Ta n, ngi gi n phi gi km theo cc ti liu, chng c chng minh cho yu cu bt gi tu bin hoc th tu bin ang b bt gi l c cn c, hp php. Trong thi hn 12 (mi hai) gi k t thi im ra quyt nh bt gi tu bin, cn b Ta n phi n cng giao hai bn quyt nh cho Gim c Cng v. Nu khng n c cng trong thi hn ni trn, Ta n c th gi quyt nh qua fax hoc th in t (e-mail) theo quy nh ca php lut. Thi hnh Quyt nh bt gi tu bin, quyt nh th tu bin ang b bt gi: Gim c Cng v ni tu bin ang hot ng hng hi b yu cu bt gi thc hin quyt nh bt gi tu bin hoc quyt nh th tu bin ang b bt gi theo quy nh ca php lut v giao cho thuyn trng mt bn thi hnh. Gim c Cng v c trch nhim thng bo bng vn bn cho Ta n, Cc hng hi Vit Nam v cc c quan qun l nh nc c lin quan ti cng bit v vic thc hin quyt nh bt gi tu bin hoc quyt nh th tu bin ang b bt gi. Trong trng hp bt gi tu bin thi hnh n th thng bo ngay cho c quan thi hnh n dn s bit c quan ny thc hin vic thi hnh n dn s. Thuyn trng c trch nhim thng bo cho ch tu, ngi thu tu, ngi khai thc tu v nhng ngi c li ch lin quan bit v vic tu bin b bt gi hoc c th.

2. BT GI TU BIN BO M GII QUYT KHIU NI HNG HI VBQPPL Php lnh APLPTA Cng vic chnh v k nng thc hin:

Bt gi tu bin (BGTB) bo m gii quyt khiu ni hng hi (GQKNHH) thuc thm quyn ca Ta n cp tnh (khon 1 iu 3 ca PLTTBGTB).
190

So tay tham phan

QQ945

BGTB bo m GQKNHH c thc hin trc khi khi kin n Ta n. Khi c n yu cu BGTB, th ty tng loi vic, Chnh n Ta n c th phn cng vic gii quyt nh sau: Cc trng hp quy nh ti khon 1 iu 11 PLTTBGTB thng l vic dn s trong lnh vc lao ng, nn c th giao cho To Lao ng gii quyt; Cc trng hp quy nh ti cc khon 2, 4, 5, 6, 7, 10 v 11 iu 11 PLTTBGTB thng l trong lnh vc dn s nn giao cho To Dn s gii quyt; Cc trng hp quy nh ti cc khon 3, 8, 9, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21 v 22 iu 11 PLTTBGTB thng l trong lnh vc kinh doanh thng mi, nn giao cho To Kinh t gii quyt.

Trnh t, th tc BGTB, th tu bin ang b bt gi v bt gi li tu bin bo m GQKNHH c thc hin theo PLTTBGTB. Ch ngi c khiu ni hng hi quy nh ti iu 11 ca PLTTBGTB c quyn yu cu Ta n cp tnh ni c cng bin, cng thy ni a m tu bin b yu cu bt gi ang hot ng hng hi, BGTB bo m GQKNHH. Khi c yu cu BGTB bo m GQKNHH quy nh ti iu 12 ca PLTTBGTB th Ta n phi xem xt nhng iu kin BGTB quy nh ti iu 13 ca PLTTBGTB. Thi hn BGTB bo m GQKNHH ti al 30 (ba mi) ngy k t ngy tu bin b bt gi. Trong thi hn ny, nu ngi yu cu BGTB khi kin v n ti Ta n hoc yu cu Trng ti gii quyt tranh chp v tip tc c yu cu BGTB th thi hn BGTB bo m GQKNHH chm dt khi Ta n ra quyt nh p dng hay khng p dng bin php khn cp tm thi BGTB. n yu cu BGTB bo m GQKNHH phi c cc ni dung quy nh ti iu 15 ca PLTTBGTB. Ngay sau khi nhn c n yu cu BGTB bo m GQKNHH v cc ti liu, chng c km theo, Ta n c thm quyn phi ghi vo s nhn n. Chnh n Ta n phn cng ngaymt Thm phn gii quyt n yu cu. Trong thi hn 48 (bn mi tm) gik t thi im nhn c n yu cu bt gi tu bin v cc ti liu, chng c km theo, Thm phn phi xem xt n v ra mt trong cc quyt nh sau y: Tr li n yu cu BGTB v chng c km theo cho ngi yu cu nu xt thy khng iu kin ra quyt nh BGTB hoc vic gii quyt n khng thuc thm quyn ca Ta n . Th l n yu cu BGTB bo m GQKNHH nu xt c iu kin quy nh ti iu 13 PLTTBGTB; yu cu ngi np n thc hin bin php bo m ti chnh v np l ph BGTB nu xt thy c iu kin ra quyt nh BGTB. Ngi yu cu BGTB phi np l ph l 5.000.000 ng. L ph BGTB bo m GQKNHH phi c np cho Ta n c thm quyn quyt nh bt gi tu bin trong thi hn 48gi k t thi im Ta n yu cu np l ph.

So tay tham phan

191

QQ945

- Thm phn ch ra quyt nh BGTB bo m GQKNHH khi ngi yu cu BGTB xut trnh cc bin lai, chng t chng minh h thc hin bin php bo m ti chnh v np l ph BGTB.

Quyt nh BGTB bo m GQKNHH phi c cc ni dung chnh quy nh ti iu 20 PLTTBGTB. Quyt nh BGTB bo m GQKNHH c hiu lc thi hnh ngay c trong trng hp c khiu ni, kin ngh. Ta n phi: giao hai bn quyt nh BGTB bo m GQKNHH cho Gim c Cng v thi hnh theo quy nh ti iu 9 ca PLTTBGTB; gi ngay quyt nh cho Vin kim st cng cp; cp hoc gi ngay quyt nh cho ngi yu cu BGTB;

gi ngay quyt nh cho Cc Lnh s B Ngoi giao Vit Nam trong trng hp tu bin b bt gi c yu t nc ngoi.

Trong thi hn 24 (hai mi bn)gi k t thi im nhn c quyt nh tr li n yu cu BGTB, ngi yu cuc quyn khiu ni bng vn bn vi Chnh n Ta n. Trong thi hn 24 (hai mi bn)gi k t thi im nhn c khiu ni, Chnh n Ta n xem xt gii quyt khiu ni v ra mt trong cc quyt nh sau y: Gi nguyn quyt nh tr li n; Hy quyt nh tr li n, nhn li n yu cu cng cc ti liu, chng c km theo tin hnh th l n yu cu BGTB;

Quyt nh gii quyt khiu ni ca Chnh n Ta n l quyt nh cui cng. Trong thi hn 48 (bn mi tm) gi k t thi im thuyn trng, Vin kim st cng cp nhn c quyt nh ca Ta n, thuyn trng, ch tu, ngi thu tu trn, ngi khai thc tu c quyn khiu ni, Vin kim st cng cp c quyn kin ngh vi Chnh n Ta n v quyt nh BGTB bo m GQKNHH. Trong thi hn 48 (bn mi tm)gi k t thi im nhn c khiu ni, kin ngh Chnh n Ta n xem xt gii quyt n v ra mt trong cc quyt nh sau y: Gi nguyn quyt nh BGTB; Hy quyt nh BGTB.

Quyt nh gii quyt khiu ni, kin ngh ca Chnh n Ta n l quyt nh cui cng.

3. TH TU BIN ANG B BT GI BO M GII QUYT KHIU NI HNG HI Cng vic chnh v k nng thc hin:

Tu bin ang b bt gi bo m GQKNHH s c th ngay khi c mt trong cc cn c quy nh ti khon 1 iu 22 PLTTBGTB.

192

So tay tham phan

QQ945

Khi c mt trong cc cn c quy nh ti cc im a, b v c khon 1 iu 22 ca PLTTBGTB, ch tu, ngi thu tu, ngi khai thc tu, thuyn trng, ngi yu cu BGTB v nhng ngi khc c lin quan c quyn yu cu Ta n ra quyt nh BGTB th tu bin. Yu cu th tu bin phi c th hin bng vn bn. Vn bn yu cu th tu bin ang b bt gi phi c cc ni dung quy nh ti khon 2 iu 23 PLTTBGTB. Ngay sau khi nhn c vn bn yu cu th tu bin ang b bt gi bo m GQKNHH km theo cc ti liu, chng c, Chnh n Ta n phn cng mt Thm phn gii quyt vic th tu bin. Trong thi hn 24 (hai mi bn)gi k t thi im nhn c vn bn yu cu th tu bin ang b bt gi bo m GQKNHH v cc ti liu, chng c km theo, nu xt thy c cn c th Thm phn phi xem xt v ra quyt nh th tu bin. Trng hp khng chp nhn v khng c cn c th Thm phn phi thng bo bng vn bn cho ngi yu cu th tu bin bit, trong nu r l do ca vic khng chp nhn yu cu th tu bin. Quyt nh th tu bin ang b bt gi bo m GQKNHH c cc ni dung quy nh ti cc khon 3, 4 v 5 iu 25 PLTTBGTB. Thm phn cn lu : Khi quyt nh th tu bin ang b bt gi, Thm phn phi xem xt bin php bo m ti chnh ra mt trong cc quyt nh theo quy nh ti khon 3 iu 5 ca PLTTBGTB.

4. BT GI LI TU BIN BO M GII QUYT KHIU NI HNG HI Cng vic chnh v k nng thc hin:

Tu bin b bt gi bo m GQKNHH c th hoc c bin php bo m thay th c thc hin i vi khiu ni hng hi th khng th b bt gi li trn c s cng mt khiu ni hng hi , tr cc trng hp quy nh ti cc im a, b, c v d khon 1 iu 26 PLTTBGTB. Th tc bt gi li tu bin bo m GQKNHH c thc hin theo quy nh ti Chng II ca PLTTBGTB.

5. TH TC P DNG, HY B QUYT NH P DNG BIN PHP KHN CP TM THI BT GI TU BIN VBQPPL BLTTDS (khon 13 iu 102) BLHHVN (cc iu 36, 37, 40, 41, 42, 43 v 44) Cng vic chnh v k nng thc hin:

Bin php khn cp tm thi (BPKCTT) BGTB l bin php c p dng trong qu trnh gii quyt v n dn s theo quy nh ti khon 13 iu 102 ca BLTTDS.
193

So tay tham phan

QQ945

Thm quyn gii quyt: TAND ang gii quyt v n dn s, TAND cp tnh ni Hi ng Trng ti th l v tranh chp c thm quyn quyt nh p dng BPKCTT BGTB (khon 2 iu 3 PLTTBGTB). Trong qu trnh gii quyt v n dn s, ng s, ngi i din hp php ca ng s c quyn yu cu Ta n p dng BPKCTT BGTB tm thi gii quyt yu cu cp bch ca ng s, bo v chng c, bo ton tnh trng hin c trnh gy thit hi khng th khc phc c hoc bo m vic thi hnh n khi thuc mt trong cc trng hp quy nh ti iu 29 ca PLTTBGTB. Khi c yu cu BGTB theo quy nh ti iu 28 ca PLTTBGTB, Ta n quyt nh p dng BPKCTT BGTB trong cc trng hp quy nh ti iu 29 ca PLTTBGTB. n yu cu p dng BPKCTT BGTB cc ni dung chnh quy nh ti iu 30 ca PLTTBGTB. Thm quyn x l n yu cu p dng bin php khn cp tm thi BGTB: Trc khi m phin to: Thm phn c phn cng gii quyt v n xem xt gii quyt; Trong thi gian xt x v n: HXX xem xt gii quyt.

Trong thi hnba ngy k t ngy nhn c n yu cu p dng BPKCTT BGTB v cc ti liu, chng c km theo, Thm phn phi xem xt n v ra mt trong cc quyt nh sau y: Th l n yu cu p dng bin php khn cp tm thi bt gi tu bin nu xt thy c iu kin ra quyt nh p dng BPKCTT BGTB; yu cu ngi np n thc hin bin php bo m ti chnh cho yu cu p dng BPKCTT BGTB v np l ph BGTB trong thi hn do Ta n n nh m khng p dng thi hn quy nh ti iu 5 v iu 6 ca PLTTBGTB. Tr li n yu cu nu xt thy khng c iu kin ra quyt nh p dng BPKCTT BGTB.

Thm phn ch ra quyt nh p dng BPKCTT BGTB khi ngi yu cu BGTB xut trnh cc bin lai, chng t chng minh h thc hin bin php bo m ti chnh v np l ph BGTB. Trong thi hn ba ngy lm vic k t ngy nhn c quyt nh tr li n yu cu p dng BPKCTT BGTB, ngi yu cu c quyn khiu ni vi Chnh n Ta n. Trong thi hn ba ngy lm vic k t ngy nhn c khiu ni v cc ti liu, chng c km theo, Chnh n Ta n phi xem xt gii quyt n v ra mt trong cc quyt nh sau y: Gi nguyn quyt nh tr li n yu cu; Hy quyt nh tr li n yu cu v nhn li n yu cu p dng BPKCTT BGTB cng cc ti liu, chng c km theo tin hnh th l n yu cu.

Quyt nh gii quyt khiu ni ca Chnh n Ta n l quyt nh cui cng.

So tay tham phan

194

QQ945

Quyt nh p dng BPKCTT BGTB phi c cc ni dung quy nh ti iu 35 ca PLTTBGTB. Trong thi hn ba ngy lm vic k t ngy thuyn trng, Vin kim st cng cp nhn c quyt nh ca Ta n; thuyn trng, ch tu, ngi thu tu, ngi khai thc tu c quyn khiu ni bng vn bn vi Chnh n, Vin kim st cng cp c quyn kin ngh bng vn bn vi Chnh n Ta n v quyt nh p dng BPKCTT BGTB. Trong thi hn ba ngy lm vic k t ngy nhn c vn bn khiu ni, kin ngh, Chnh n Ta n phi xem xt, gii quyt v ra mt trong cc quyt nh sau y: Gi nguyn quyt nh p dng BPKCTT BGTB; Hy quyt nh p dng BPKCTT BGTB.

Quyt nh gii quyt khiu ni, kin ngh ca Chnh n Ta n l quyt nh cui cng. Quyt nh p dng BPKCTT BGTB b hy khi iu kin p dng BPKCTT khng cn hoc theo ngh ca ngi yu cu p dng BPKCTT BGTB. Ngi yu cu p dng BPKCTT BGTB, ch tu, ngi thu tu, ngi khai thc tu, thuyn trng v nhng ngi khc c lin quan c quyn yu cu bng vn bn hy quyt nh p dng BPKCTT BGTB khi iu kin p dng BPKCTT BGTB khng cn tn ti. Vn bn yu cu hy bin php khn cp tm thi bt gi tu bin c cc ni dung quy nh ti khon 2 iu 38 PLTTBGTB. Khinhn c yu cu hy quyt nh p dng BPKCTT BGTB v cc ti liu, chng c km theo, Thm phn phi xem xt v ra quyt nh hy quyt nh p dng BPKCTT BGTB nu xt thy c cn c. Trng hp khng chp nhn v khng c cn c th Thm phn phi thng bo bng vn bn cho ngi yu cu bit v l do ca vic khng chp nhn vn bn yu cu. Quyt nh hy quyt nh p dng BPKCTT BGTB c cc ni dung quy nh ti cc khon 2, 3 v 4 iu 41 PLTTBGTB. Thm quyn xem xt v ra quyt nh hu b BPKCTT BGTB : Trc khi m phin to: mt Thm phn xem xt, quyt nh; Ti phin to: HXX xem xt, quyt nh.

6. VIC P DNG BIN PHP KHN CP TM THI BT GI TU BIN TRONG TRNG HP TRNG TI GII QUYT V TRANH CHP VBQPPL BLTTDS (khon 13 iu 102 v iu 340) Php lnh TTTM (iu 33 v iu 34) Cng vic chnh v k nng thc hin:
So tay tham phan 195

QQ945

Trong qu trnh Trng ti gii quyt v tranh chp, ng s, ngi i din hp php ca ng s c quyn yu cu Ta n c thm quyn quy nh ti khon 2 iu 3 ca PLTTBGTB quyt nh p dng BPKCTT BGTB. Th tc quyt nh p dng BPKCTT BGTB c thc hin theo quy nh ti Chng III ca PLTTBGTB. Quyt nh p dng BPKCTT BGTB trong qu trnh Trng ti gii quyt v tranh chp l loi vic lin quan n hot ng Trng ti thng mi Vit Nam thuc thm quyn gii quyt ca To n .

7. TH TC BT GI TU BIN, TH TU BIN ANG B BT GI THI HNH N VBQPPL Cng vic chnh v k nng thc hin:

Thng qua c quan thi hnh n dn s c thm quyn, ngi c thi hnh n theo php lut thi hnh n dn s ca Vit Nam c quyn yu cu Ta n c thm quyn quy nh ti khon 1 iu 3 ca PLTTBGTB quyt nh BGTB thi hnh n. Khi c yu cu BGTB thi hnh n theo quy nh ti iu 43 ca PLTTBGTB, Ta n quyt nh BGTB trong cc trng hp c quy nh ti khon 1 iu 44 PLTTBGTB. Ta n ch quyt nh BGTB thi hnh n khi c quan thi hnh n dn s khng th p dng bin php k bin ti sn hoc cc bin php cng ch khc thi hnh n, tr trng hp: ngha v thi hnh n v ti sn c bo m bng vic th chp tu bin ; ngha v thi hnh n l vic phi tr li tu bin cho ngi c thi hnh n; hoc ngi phi thi hnh n nc ngoi v khng c ti sn khc Vit Nam.

Ngi yu cu BGTB thi hnh n phi lm n yu cu km theo bn sao bn n, quyt nh ca Ta n hoc bn sao quyt nh ca Trng ti. n yu cu BGTB thi hnh n c cc ni dung quy nh ti iu 45 PLTTBGTB. Ngi yu cu BGTB thi hnh n phi gi n v cc ti liu, chng c km theo cho c quan Thi hnh n dn s c thm quyn thi hnh n chuyn cho Ta n c thm quyn quy nh ti khon 1 iu 3 ca PLTTBGTB. Ngay sau khi nhn c n yu cu BGTB thi hnh n v cc ti liu, chng c km theo, c quan Thi hnh n dn s phi vo s nhn n v c vn bn chuyn n, cc ti liu, chng c km theo cho Ta n c thm quyn quyt nh bt gi tu bin quy nh ti khon 1 iu 3 ca PLTTBGTB. Trong vn bn chuyn n cn nu r l do ca vic khng th p dng bin php k bin ti sn hoc cc bin php cng ch khc thi hnh n. Trong thi hn 48 (bn mi tm) gi k t thi im nhn c n yu cu BGTB thi hnh n v cc ti liu, chng c km theo v vn bn ca c quan thi
196

So tay tham phan

QQ945

hnh n chuyn n, Thm phn phi xem xt n v ra mt trong cc quyt nh sau y: Th l n yu cu bt gi tu bin thi hnh n nu xt thy c iu kin ra quyt nh BGTB. Trong trng hp ny, Thm phn yu cu ngi np n thc hin bin php bo m ti chnh cho yu cu BGTB v np l ph BGTB, tr trng hp khng phi thc hin bin php bo m ti chnh. Tr li n yu cu BGTB thi hnh n nu xt thy khng iu kin ra quyt nh BGTB hoc vic gii quyt n khng thuc thm quyn ca Ta n .

Thm phn ch ra quyt nh BGTB thi hnh n khi ngi yu cu xut trnh cc bin lai, chng t chng minh h thc hin bin php bo m ti chnh cho yu cu BGTB quy nh ti khon 1 v khon 2 iu 5 ca PLTTBGTB, tr trng hp khng phi thc hin bin php bo m ti chnh, v np l ph BGTB quy nh ti iu 6 ca PLTTBGTB. Trong thi hn 24 (hai mi bn) gi k t thi im nhn c quyt nh tr li n yu cu BGTB thi hnh n, ngi yu cu c quyn khiu ni, c quan Thi hnh n dn s c thm quyn c quyn kin ngh vi Chnh n Ta n. Trong thi hn 24 (hai mi bn) gi k t thi im nhn c khiu ni, kin ngh, Chnh n Ta n xem xt, gii quyt v ra mt trong cc quyt nh sau y: Gi nguyn quyt nh tr li n yu cu; Hy quyt nh tr li n v nhn li n yu cu BGTB thi hnh n cng cc ti liu, chng c km theo tin hnh th l vic BGTB.

Quyt nh gii quyt khiu ni, kin ngh ca Chnh n l quyt nh cui cng. Quyt nh BGTB thi hnh n c cc ni dung quy nh ti cc khon 2, 3 v 4 iu 50 PLTTBGTB. Trong thi hn 48 (bn mi tm) gi k t thi im thuyn trng, Vin kim st cng cp nhn c quyt nh ca Ta n; ch tu, ngi thu tu, ngi khai thc tu v thuyn trng c quyn khiu ni, Vin kim st cng cp c quyn kin ngh vi Chnh n Ta n v quyt nh BGTB thi hnh n. Trong thi hn 48 (bn mi tm) gi k t thi im nhn c khiu ni, kin ngh i vi quyt nh BGTB thi hnh n, Chnh n Ta n phi xem xt, gii quyt v ra mt trong cc quyt nh sau y: Gi nguyn quyt nh BGTB thi hnh n; Hy quyt nh BGTB thi hnh n;

Tu bin ang b bt gi thi hnh n s c th ngay khi c mt trong cc cn c quy nh ti khon 1 iu 52 PLTTBGTB. Khi c mt trong cc cn c quy nh ti khon 1 iu 52 ca PLTTBGTB, ch tu, ngi thu tu hoc ngi khai thc tu, thuyn trng v nhng ngi khc c lin quan phi c vn bn yu cu th tu bin ang b bt gi thi hnh n. Vn bn yu cu th tu bin ang b bt gi c cc ni dung quy nh ti khon 2 iu 53 PLTTBGTB.
197

So tay tham phan

QQ945

Ngay sau khi nhn c vn bn yu cu th tu bin ang b bt gi thi hnh n, Chnh n Ta n phn cng mt Thm phn gii quyt vic th tu bin ang b bt gi. Trong thi hn hai mi bn gi k t thi im nhn c vn bn yu cu th tu bin ang b bt gi thi hnh n v cc ti liu, chng c km theo, Thm phn phi xem xt v ra quyt nh th tu bin ang b bt gi nu xt thy c cn c. Trng hp khng chp nhn v khng c cn c th Thm phn phi thng bo bng vn bn cho ngi yu cu th tu bin ang b bt gi bit, trong nu r l do ca vic khng chp nhn yu cu th tu bin ang b bt gi. Quyt nh th tu bin ang b bt gi thi hnh n c cc ni dung quy nh ti khon 3, 4 v 5 iu 55 ca PLTTBGTB. Thm phn cn lu : Khi quyt nh th tu bin ang b bt gi, Thm phn phi xem xt bin php bo m ti chnh ra mt trong cc quyt nh theo quy nh ti khon 3 iu 5 ca PLTTBGTB.

8. TH TC BT GI, TH TU BIN ANG B BT GI THC HIN TNG TR T PHP Cng vic chnh v k nng thc hin: 8.1. Thc hin y thc t php cho Ta n nc ngoi bt gi tu bin

Trong qu trnh gii quyt v n ti Ta n hoc gii quyt v tranh chp ti Trng ti m c yu cu bt gi tu bin th Ta n c thm quyn ca Vit Nam quy nh ti khon 2 iu 3 ca PLTTBGTB thc hin y thc t php cho Ta n c thm quyn ca nc ngoi BGTB. Vn bn y thc t php v vic bt gi tu bin c cc ni dung quy nh ti iu 57 ca PLTTBGTB. Ta n c thm quyn ca Vit Nam thc hin y thc t php cho Ta n c thm quyn ca nc ngoi BGTB phi lp h s y thc v gi cho B T php Vit Nam. H s y thc t php phi c cc vn bn quy nh ti khon 1 iu 58 ca PLTTBGTB. Trong thi hn 10 (mi) ngy lm vic k t ngy nhn c h s y thc t php v BGTB, B T php vo s y thc t php, kim tra tnh hp l ca h s v chuyn cho Ta n c thm quyn ca nc ngoi theo quy nh ca iu c quc t m Cng ha x hi ch ngha Vit Nam v nc ngoi l thnh vin hoc thng qua knh ngoi giao. Trng hp h s khng hp l th B T php tr li cho Ta n lp h s v nu r l do. Trong thi hn 5 (nm) ngy lm vic k t ngy nhn c vn bn ca Ta n nc ngoi c thm quyn thng bo kt qu thc hin y thc t php, B T php chuyn vn bn cho Ta n c thm quyn ca Vit Nam gi h s y thc t php v BGTB. Nguyn tc tng tr t php v vic bt gi tu bin c thc hin theo quy nh ti iu 59 ca PLTTBGTB.

8.2. Thc hin y thc t php ca ta n nc ngoi bt gi tu bin

So tay tham phan

198

QQ945

Ta n Vit Nam thc hin y thc t php ca Ta n nc ngoi v vic BGTB theo quy nh ca iu c quc t m Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l thnh vin hoc theo nguyn tc c i, c li. Ta n Vit Nam khng chp nhn thc hin vic y thc t php ca Ta n nc ngoi v vic BGTB trong cc trng hp quy nh ti khon 2 iu 60 ca PLTTBGTB. Vic Ta n nc ngoi y thc t php cho Ta n Vit Nam v vic BGTB phi c lp thnh vn bn v gi n B T php Vit Nam theo quy nh ca iu c quc t m Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l thnh vin hoc theo quy nh ca php lut Vit Nam. B T php Vit Nam nhn c vn bn y thc t php v vic bt gi tu bin phi chuyn ngay cho Ta n Vit Nam c thm quyn quyt nh BGTB quy nh ti khon 1iu 3 ca PLTTBGTB. Vn bn y thc t php v vic bt gi tu bin c cc ni dung quy nh ti iu 62 ca PLTTBGTB. Ngay sau khi nhn c vn bn y thc t php v vic BGTB v cc ti liu, chng c km theo, B T php Vit Nam phi vo s v c vn bn chuyn vn bn y thc t php v vic BGTB cng cc ti liu, chng c km theo cho Ta n c thm quyn quyt nh BGTB quy nh ti khon 1iu 3 ca PLTTBGTB. Trong thi hn 48 (bn mi tm) gi k t thi im nhn c vn bn y thc t php v vic BGTB v cc ti liu, chng c km theo, Thm phn phi xem xt v ra mt trong cc quyt nh sau y: Th l vn bn y thc t php v vic BGTB nu xt thy bo m nguyn tc tng tr t php v nguyn tc thc hin y thc t php v vic BGTB; Tr li vn bn y thc t php v vic BGTB nu xt thy vi phm nguyn tc tng tr t php hoc nguyn tc thc hin y thc t php v vic BGTB hoc vic gii quyt vn bn y thc t php v vic BGTB khng thuc thm quyn ca Ta n . Ta n phi gi ngay quyt nh tr li vn bn y thc t php v vic BGTB cng vn bn y thc t php v vic BGTB v cc ti liu, chng c km theo cho B T php Vit Nam thng bo cho Ta n nc ngoi bit.

Thm phn ch ra quyt nh BGTB theo y thc t php ca Ta n nc ngoi sau khi ngi yu cu BGTB xut trnh bin lai, chng t chng minh h thc hin bin php bo m ti chnh cho yu cu BGTB quy nh ti khon 1 v khon 2 iu 5 PLTTBGTB v np l ph BGTB quy nh ti iu 6 PLTTBGTB ti Vit Nam, tr trng hp iu c quc t m Cng ha x hi ch ngha Vit Nam l thnh vin c quy nh khc Quyt nh BGTB theo y thc t php ca Ta n nc ngoi phi c cc ni dung quy nh ti khon 2, 3 v 4iu 65 ca PLTTBGTB. Trong thi hn 48 (bn mi tm) gi k t thi im thuyn trng, Vin kim st cng cp nhn c quyt nh ca Ta n; thuyn trng, ch tu, ngi thu tu, ngi khai thc tu c quyn khiu ni, Vin kim st cng cp c quyn kin

So tay tham phan

199

QQ945

ngh vi Chnh n Ta n v quyt nh BGTB theo y thc t php ca Ta n nc ngoi.

Trong thi hn 48 (bn mi tm) gi k t thi im nhn c vn bn khiu ni, kin ngh, Chnh n Ta n phi xem xt, gii quyt v ra mt trong cc quyt nh sau y: Gi nguyn quyt nh BGTB theo y thc t php ca Ta n nc ngoi; Hy quyt nh BGTB theo y thc t php ca Ta n nc ngoi.

Tu bin ang b bt gi theo y thc t php s c th ngay khi c mt trong cc cn c quy nh ti iu 67 PLTTBGTB. Trong trng hp quy nh ti khon 3 iu 67 ca PLTTBGTB, Ta n nc ngoi phi c vn bn yu cu th tu bin. Vn bn yu cu th tu bin ang b bt gi theo y thc t php c cc ni dung quy nh ti iu 68 PLTTBGTB. Ta n nc ngoi gi vn bn yu cu th tu bin ang b bt gi theo y thc t php v cc ti liu, chng c km theo cho B T php Vit Nam B T php chuyn cho Ta n ra quyt nh BGTB . Ngay sau khi nhn c vn bn yu cu th tu bin ang b bt gi theo y thc t php, Chnh n Ta n phn cng mt Thm phn gii quyt vic th tu bin ang b bt gi theo y thc t php. Trong thi hn 24 (hai mi bn) gi k t thi im nhn c vn bn yu cu th tu bin ang b bt gi theo y thc t php v cc ti liu, chng c km theo, Thm phn phi xem xt v ra quyt nh th tu bin ang b bt gi nu xt thy c cn c. Trng hp khng chp nhn v khng c cn c th Thm phn phi thng bo bng vn bn cho ngi yu cu th tu bin ang b bt gi bit, trong nu r l do ca vic khng chp nhn yu cu th tu bin ang b bt gi theo y thc t php. Quyt nh th tu bin ang b bt gi theo y thc t php phi c cc ni dung quy nh ti khon 3, 4 v 5 iu 70 PLTTBGTB. Lu : Khi quyt nh th tu bin ang b bt gi, Thm phn phi xem xt bin php bo m ti chnh ra mt trong cc quyt nh theo quy nh ti khon 3 iu 5 ca PLTTBGTB.

So tay tham phan

200