RREGULLORE NR.

2000/38 UNMIK/REG/2000/38 30 qershor 2000

MBI THEMELIMIN E INSTITUCIONIT T OMBUDSPERSONIT N KOSOV

Prfaqsuesi Special i Sekretarit t Prgjithshm,

N pajtim me autorizimin q i sht dhn me Rezolutn 1244 (1999) t Kshillit t Sigurimit t Kombeve t Bashkuara t dats 10 qershor 1999,

Duke marr parasysh Rregulloren nr. 1999/1, t ndryshuar, t dats 25 korrik 1999 t Misionit t Administrats s Prkohshme t Kombeve t Bashkuara n Kosov (UNMIK) mbi autorizimet e Administrats s Prkohshme n Kosov t dats 25 korrik 1999,

Me qllim t prparimit t mbrojtjes s t drejtave t njeriut n Kosov,

Shpall si vijon:

Neni 1 Themelimi i Institucionit t Ombudspersonit n Kosov

1.1 Ombudspersoni i prkrah dhe i mbron t drejtat dhe lirit e individve dhe personave fizik dhe garanton se t gjith njerzit n Kosov mund ti gzojn t drejtat e njeriut dhe lirit themelore, q do t mbrohen n mnyr efektive me standardet ndrkombtare t t drejtave t njeriut, sidomos me Konventn Evropiane pr t Drejtat e Njeriut dhe Protokolat e saj dhe Konventn Ndrkombtare mbi t Drejtat Civile dhe Politike.

1.2 Ombudspersoni ofron mekanizma t prdorshm dhe t prshtatshm pr shqyrtimin dhe prmirsimin e gabimeve t veprave q paraqesin keqprdorim t pushtetit nga ana e Administrats s Prkohshme Civile apo keqprdorimeve q mund t paraqiten nga cilido institucion qendror a lokal.

Neni 2 Natyra e Ombudspersonit

2.1 Ombudspersoni vepron n mnyr t pavarur. Asnj person apo subjekt nuk mund t ndrhyj n punn e tij apo t saj.

2.2

Shrbimet e Ombudspersonit nuk paguhen.

Neni 3 Juridiksioni

3.1 Ombudspersoni ka t drejt ligjore pr t pranuar dhe hetuar ankesat e do personi apo subjekti n Kosov q kan t bjn me shkeljen e t drejtave t njeriut dhe veprat q paraqesin keqprdorim t pushtetit nga ana e Administrats s Prkohshme Civile apo nga cilido institucion qendror a lokal q mund t paraqitet. Ombudspersoni u jap prioritet t veant akuzave pr shkelje t rnda apo sistematike dhe atyre shkeljeve t

bra n baza diskriminuese. N kt nen me veprat nnkuptohen veprat, lshimet dhe vendimet.

3.2 Juridiksioni i Ombudspersonit shtrihet n territorin e Kosovs. Ombudspersoni mund ti ofroj gjithashtu shrbimet e veta pr rastet q kan t bjn me kosovart jasht territorit t Kosovs.

3.3 Ombudspersoni ka juridiksion pr rastet q ndodhin pas hyrjes n fuqi t ksaj Rregulloreje dhe rastet t cilat rezultojn nga veprat q kan ndodhur para ksaj date, ather kur kto vepra jan shkaktar i shkeljeve t vazhdueshme t nj apo m shum t drejtave t njeriut.

3.4 Pr tu marr me rastet q kan t bjn me pranin e forcave ndrkombtare t siguris, Ombudspersoni mund t bj marrveshje me Komandantin e Forcave t Kosovs (KOMKFOR).

3.5 Ombudspersoni nuk ka t drejt ligjore pr t vepruar n lidhje me kontestet ndrmjet administrats ndrkombtare dhe personelit t tij.

Neni 4 Funksionet dhe kompetencat

4.1 Ombudspersoni mund t pranoj ankesa, t vzhgoj, t hetoj dhe t ofroj shrbime t mira, t ndrmarr masa preventive, t bj rekomandime dhe t jep kshilla pr shtjet q kan t bjn me punn e tij apo saj.

4.2

Ombudspersoni mund ti prkrah pajtimet ndrmjet grupeve etnike.

4.3 Prve rasteve t parapara me nenin 2 t Rregullors s UNMIK-ut nr. 1999/24 t dats 12 dhjetor mbi Ligjin e Kosovs n Fuqi, Ombudspersoni mund t ofroj kshilla dhe ti bj rekomandime do personi apo subjekti lidhur me harmonizimin e ligjeve dhe rregulloreve vendse me standardet e njohura ndrkombtare.

4.4 Ombudspersoni ka autorizime pr t kryer hetime, qoft si prgjigje ndaj ndonj ankese t br sipas nenin 3.1 apo me vetiniciativ.

4.5 Ombudspersoni do t ti ndrmerr t gjitha masat e nevojshme pr ti shqyrtuar t gjitha ankesat e bra n baz t nenit 3.1, duke prfshir edhe intervenimin e drejtprdrejt te autoritet prkatse, t cilat duhet t prgjigjen brenda nj afati t arsyeshm kohor.

4.6 N rastet kur Ombudspersoni gjat kryerjes s hetimeve vjen n prfundim se realizimi i ndonj vendimi administrativ mund t shkaktoj dm t paprmirsueshm t t drejtave t ankuesit, ai apo ajo mund t rekomandoj q organet relevante ta suspendojn vendimin n fjal.

4.7 Ombudspersoni ka t drejt dhe mundsi ti kontrolloj dosjet dhe dokumentet e Administrats s Prkohshme Civile dhe t do institucioni qendror a lokal n rast nevoje q mund t paraqitet dhe, n pajtim me kte Rregullore, mund t krkoj nga cilido person q t bashkpunoj me t pr t'i dhn informata, dokumente dhe dosje prkatse. Prfaqsuesi Special i Sekretarit t Prgjithshm megjithat mund t refuzoj lshimin e ndonj dokumenti apo dosje, me kusht q tia ket dhn Ombudspersonit arsyet me shkrim. N raste t tilla t refuzimit, Ombudspersoni mund t nxjerr prfundime n mnyrn q atij i duket m e prshtatshme.

4.8 Ombudspersoni n do koh mund t hyj dhe t kontrolloj do vend ku njerzit jan privuar nga liria dhe mund t marr pjes n mbledhje apo seanca gjyqsore q kan t bjn me njerzit e till. Ombudspersoni mund t zhvilloj edhe takime private me njerz t till.

4.9 Ombudspersoni mund ti bj rekomandime autoriteteve dhe zyrtarve prkats administrativ rreth masave t prshtatshme q duhet miratuar, prfshir edhe masat e prkohshme nse kjo sht e nevojshme.

4.10 Pas prfundimit t hetimeve, Ombudspersoni mund tu rekomandoj autoriteteve kompetente q t ngrisin procedur penale apo disiplinore kundr do personi.

4.11 Nse autoritetet apo zyrtart prkats administrativ pas rekomandimeve t bra nga Ombudspersoni nuk i ndrmarrin me koh masat e duhura apo nuk i ofrojn arsyetim t pranueshm Ombudspersonit pse sht vepruar n at mnyr, Ombudspersoni mund ta v n dijeni Prfaqsuesin Special t Sekretarit t Prgjithshm pr kt shtje dhe mund t dal me nj deklarat publike lidhur me kt.

4.12 Ombudspersoni i publikon rekomandimet e tij apo saj, me prjashtim t rasteve kur ai apo ajo konsideron se jan konfidenciale a sekrete dhe n rastet kur ankuesi krkon shprehimisht q identiteti i tij apo i saj dhe rrethanat e ankess t mos zbulohen.

4.13 Nuk mund t ket ankes kundr fardo veprimi apo vendimi t Ombudspersonit.

Neni 5 Prbrja e Institucionit t Ombudspersonit

Institucioni i Ombudspersonit prbhet nga Ombudspersoni, s paku tre (3) zvends t Ombudspersonit dhe nga nj personel profesinonalisht i aft.

Neni 6 Ombudspersoni

6.1 Ombudspersoni duhet t jet personalitet i njohur ndrkombtar me karakter dhe integritet t lart moral dhe i paanshm, q sht dshmuar prkushtimi i tij pr t drejtat e njeriut dhe t drejtat e pakicave dhe q nuk sht shtetas i Republiks Federative t Jugosllavis apo i ndonj shteti tjetr q ka qen pjes e Jugosllavis ose i Shqipris. 6.2 Ombudspersonin e cakton Prfaqsuesi Special i Sekretarit t Prgjithshm n afat prej 2 vitesh. Emrimi mund t prtritet edhe pr afate tjera dyvjeare.

Neni 7 Zvendsit e Ombudspersonit

7.1 Me propozimin e Ombudspersonit dhe pas konsultimeve n nivel lokal dhe ndrkombtar, Prfaqsuesi Special i Sekretarit t Prgjithshm cakton s paku nj zvendsombudsperson ndrkombtar dhe dy zvendsombudspersona lokal, t cilt duhet t jen persona me karakter dhe integritet t lart e t paanshm, q e kan dshmuar prkushtimin e tyre pr t drejtat e njeriut dhe t drejtat e pakicave.

7.2 Ombudspersoni mund ti ngarkoj zvendsombudspersonat me fardo detyra dhe kompetenca t prcaktuara me nenin 4 t ksaj Rregulloreje, t cilat ai apo ajo i konsideron t arsyeshme.

Neni 8 Paprshatshmria dhe largimi nga funksioni

8.1 Postet e Ombudspersonit, zvendsomduspersonave dhe t personelit t insitutcionit t Ombudspersonit jan t papajtueshme me fardo aktiviteti politik, publik apo professional privat.

8.2 Prfaqsuesi Special i Sekretarit t Prgjithshm mund ta largoj Omduspersonin dhe zvends(in)it e tij apo saj nga detyra kur konsideron se nj apo m shum nga arsyet e poshtshnuara jan vrtetuar prkitazi me Omduspersonin dhe zvendsomudsperson(in)at si:

(a) paaftsia fizike apo mentale q ndikon n mundsin e tij apo saj pr t kryer funksionin e tij apo saj;

(b) dnimi i plotfuqishm pr vepr penale t dnueshme me burgim;

(c)

dshtimi n kryerjen e funksioneve t tij apo saj;

(d) nse vihet pr shkak t sjelljes s tij personale apo di tjetr vihet n pozit, q sht n kundrshtim me ushtrimin e funsioneve t tij apo saj.

8.3 Ombudspersoni mund t krkoj q Prfaqsuesi Special i Sekretarit t Prgjithshm t largoj nj apo me shum zvendsa t Ombudspersonit nga funksioni pr shkak t nj apo m shum arsyeve t lartprmendura. Prfaqsuesi Special i Sekretarit t Prgjithshm e ka fjaln prfundimtare pr largimin e tyre.

8.4 N rast se Ombudspersoni apo zvendsombudsperson(i)at largohen nga funksioni n prputhje me nenin 8.2, apo pr shkak t vdekjes a dorheqjes s Ombudspersonit apo zvendsomdusperson(it)ave, Prfaqsuesi Special i Sekretarit t Prgjithshm n pajtim me kt Rregullore e cakton Ombudspersonin dhe zvendsomdusperson(in)t e ri sa m shpejt q t jet e mundur. Neni 9 Personeli

Prsoneli i institucionit t Ombudsperson prbhet nga persona lokal dhe ndrkombtar q kan standarde t larta t aftsis, efikasitetit dhe integritetit.

Neni 10 Rregullat e procedurs

Pas konsultimeve me zvendsombudspersonat, Ombudspersoni i miraton rregullat e procedurs pr institucionin e Ombudspersonit.

Neni 11 Fshehtsia

Ombudspersoni duhet t ruaj fshtsin e t gjitha informatave sekrete q i merr, duke i kushtuar kujdes t veant siguris s ankuesve dhe dshmitarve.

Neni 12 Bashkpunimi

12.1 T gjith personat dhe subjektet nn juridiksionin e Ombudspersonit kan obligim ti ofrojn Ombudspersonit ndihm t favorshme.

12.2 Ombudspersoni mund t koordinoj dhe bashkpunoj me ombudsment tjer ndrkombtar dhe me institucionet tjera q merren me mbrojtjen e t drejtave t njeriut.

Neni 13 Privilegjet dhe imunitetet

13.1 Ombudspersoni, zvendsombudsperson(i)at ndrkombtar, zvendsomduspersonat lokal dhe personeli lokal pran institucionit t Ombudspersonit gzojn imunitet ndaj arrestimeve apo ndjekjeve penale sa i prket fjalve t shqiptuara apo t shkruara dhe veprave q ata i kryejn zyrtarisht. Kt imunitet vazhdojn ta ken edhe pasi tu pushoj puna e tyre pran institucionit t Ombudspersonit. Ombudspersoni dhe zvendsombudspersonat e tij apo saj kan gjithashtu edhe kompetenca t tjera t nevojshme pr t'i kryer funksionet e tyre n mnyr t pavarur.

13.2 Ombudspersoni dhe zvendsombudsperson(i)at ndrkombtar dhe personeli ndrkombtar pran institucionit t Ombudspersonit i gzojn privilegjet dhe imunitetet e zyrtarve t Kombeve t Bashkuara, ashtu si parashihet me nenin 5 t Konvents mbi Privilegjet dhe Imunitetet e Kombeve t Bashkuara. Zvendsombudspersonat lokal dhe personeli lokal i punsuar pran institucionit t Ombudspersonit gzojn imunitet sa i prket akteve zyrtare dhe prjashtimit nga tatimi dhe obligimet e shrbimit kombtar, si parashihet me nenet 18 (a), (b) dhe (c) t Konvents s lartprmendur. 13.3 Me Konventn e lartprmendur asgj n kt Rregullore nuk mund t interpretohet si zvoglim i privilegjeve dhe i imuniteteve t parapara pr UNMIK-un dhe zyrtart e UNMIK-ut.

Neni 14 Paprekshmria dhe imuniteti i objekteve, komunikimeve, arkivave, dosjeve dhe dokumenteve

14.1 Lokalet e Ombudspersonit jan t paprekshme. Autoritetet kompetente duhet t ndrmarrin t gjitha masat e nevojshme pr t siguruar se Ombudspersoni nuk do t shpronsohet nga t gjitha pjest apo nj pjes e lokaleve t tij a t saj pa plqimin e tij apo saj. Arkivat, dosjet dhe dokumentat, komunikimet, pasuria, fondet dhe mjetet e Ombudspersonit, kudo dhe nga kushdo q mbahen, jan t paprekshme dhe imune nga bastisja, rekuizimi, konfiskimi, shpronsimi apo nga fardo forme tjetr e ndrhyrjes qoft me veprim ekzekutiv, administrativ, ligjor apo legjislativ.

14.2 Sekretari i Prgjithshm i Kombeve t Bashkuara sht autoriteti i vetm i cili mund t mos e merr parasysh t drejtn e paprekshmris dhe imunitetin e prmendur m lart.

Neni 15 Zyret dhe objektet e Ombudspersonit

15.1 Institucioni i Ombudspersonit e ka selin n Prishtin dhe sipas nevojs do t ket edhe zyra rajonale.

15.2 N prputhje me nenin 18 t ksaj Rregulloreje, institucionit t Ombudspersonit i sigurohen pajisjet dhe lokalet e nevojshme.

Neni 16 Gjuht zyrtare

Gjuht zyrtare t institucionit t Ombudspersonit jan gjuha angleze, shqipja dhe serbishtja.

Neni 17 Raportet

17.1 Ombudspersoni i parqet raport vjetor Prfaqsuesit Special t Sekretarit t Prgjithshm dhe rezultatet e tij apo t saj bhen bublike.

17.2 Gjithashtu nj raport special mund t lshohet kurdo q Ombudspersoni e vlerson t arsyeshme.

Neni 18 Financimi

Pr vitin 2000 institucioni i Ombudspersonit do financohet nga donatort ndkombtar. Pr vitet tjera fiskale q pasojn, Ombudspersoni mund t krkoj mjete financiare nga donatort ndrkombtar dhe nga Buxheti i Konsoliduar i Kosovs pr funksionimin e institucionit.

Neni 19 Periudha e zbatimit

Institucioni i Ombudspersonit i ushtron haptas dhe i bn publike funksionet e veta jo m von se gjasht (6) muaj pas emrimit t Ombudspersonit.

Neni 20 Vazhdimi i puns

Prgjegjsia pr vazhdimin e puns s institucionit t Ombudspersonit mund tu lhet autoriteteve t zgjedhura t Kosovs pasi t themelohen ato.

Neni 21 Ligji n fuqi

Kjo Rregullore zvendson do dispozit t ligjit n fuqi q ka t bj me themelimin apo punn e institucionit t Ombudspersonit e q sht n kundrshtim me t.

Neni 22 Hyrja n fuqi

Kjo Rregullore do t hyj n fuqi me 30 qershor.

Bernard Kouchner, Prfaqsues Special i Sekretarit t Prgjithshm