Professional Documents
Culture Documents
LWM Pl:ún Nig Esn Bisidæ: Sin Tan Cos
LWM Pl:ún Nig Esn Bisidæ: Sin Tan Cos
LWM Pl:ún Nig Esn Bisidæ: Sin Tan Cos
i 1
2
b b 2 4ac
2a
a2 | a |
sin
tan
cos 2
2
2
sin cos 1
a b ab
b2
b
1
1 cot
2
sin
CMBUkTI1
cMnYnBit
emeronsegb
k> bnat;cMnYnBit
s
EpkGviCman
s
O
EpkviCman
( )
-cMnuc O RtUvnwgcMnYn 0 .
-RKb;cMnucenAEpkviCmanehIymancmay s BIcMnuc O RtUvKanwgcMnYnviCman s .
-RKb;cMnucenAEpkGviCmanehIymancmay s BIcMnuc O RtUvKanwgcMnYnGviCman s
x> kareRbobeFobcMnYnBit
-cMnYnBit b FMCagcMnYnBit a b cMnYnBit a tUcCagcMnYnBit b RtUv)aneKkMNt;
sresr b a b a b .
-ebI a viCmanenaH a 0 .
-ebI a GviCmanenaH a 0 .
-1-
CMBUkTI1
cMnYnBit
eKGaceRbobeFobcMnYnBittamlkNxageRkam
-cMeBaHRKb;cMnYnBit a nig b eKGac)anTMnak;TMngmYykgcMeNamTMnak;TMngbI
KW a b , a b , a b .
-ebI a b nig b c naM[ a c .
-ebI a b nig b c naM[ a c .
-ebI a b nig b c naM[ a c .
-ebI a b smmUl a b 0 .
-ebI a b smmUl a b 0 .
K> tmdac;xat
-tmdac;xatncMnYnBit a kMNt;tageday | a | .
-RKb;cMnYnBit a eKman | a | 0
-tm | a | 0 luHRtaEt a 0
-karbeBajtmdac;xat | a |
2-kenamraDIkal
ebI
ebI
a0
a0
a
b
CMBUkTI1
cMnYnBit
x>eRbobeFobbskaerncMnYnviCmanBIr
K>karbM)at;ra:DIkal;BIPaKEbg
@>
c
( a b )c
( a b )c
ab
a b ( a b )( a b )
X>karsRmYlra:DIkal;BIrCan;
k>RbBneKal 10
x>RbBneKal 2
CMBUkTI1
cMnYnBit
kRmglMhateRCIserIs
a
a
#> eK[ a , b , c CabIcMnYnBitepgpat;
1
( 3a 6) 2 | b 10 | | c 3 | 0
4
cUrkMNt;tmn a10 bc ?
$> eK[ a , b , c CabIcMnYnBitEdl a b c .
cUrkMnt;tmtUcbMputnkenSam y | x a | | x b | | x c |
%> eKdwgfa c 1 ehIyeKman x c c 2 c c 1 1 , y c c 2 1 c c 1
nig z c c 2 c c 1 1 .
cUrRsaybBaak;fa x y z ?
^> eK[ x CacMnYnBiotmYy . eKyk A 11 x3x
cUrbgajfa A CacMnYnKt; .
-4-
| x | 2 2 | x |
|2 x|
CMBUkTI1
cMnYnBit
(>KNna
!0> sRmYl A 2 2 2 5 2 2 2
!!> eKdwgfa x 19 8 3 .
KNnatm A x 6xx 28xx 1518x 23
4
10
10
10
10
10
-5-
CMBUkTI1
cMnYnBit
10
10
-6-
CMBUkTI1
cMnYnBit
10
Tel:017768246
www.mathtoday.wordpress.com
-7-
CMBUkTI1
cMnYnBit
lMhatTI1
eK[ a , b , c CabIcMnYnBitminsUn .
cUrkMNt;tmEdlGacnkenSam A | aa | | bb | | cc | ?
dMeNaRsay
kMNt;tmEdlGacnkenSam A | aa | | bb | | cc |
-ebI a 0 , b 0 , c 0 viCmanTaMgbI
eK)an A aa bb cc 1 1 1 3 .
-ebI a 0 , b 0 , c 0 GviCmanTaMgbI
eK)an A aa bb cc 1 1 1 3 .
-ebIkgcMeNam a , b , c manGviCmanmYy nig viCmanBIr
eK)an A 1 1 1 1 .
-ebIkgcMeNam a , b , c manGviCmanBIr nig viCmanmYy
eK)an A 1 1 1 1 .
dUcenHtmEdlGacn A KW 3 , 1 , 1 nig 3 .
-8-
CMBUkTI1
cMnYnBit
lMhatTI2
cUrkMNt;lkxN a nig b edIm,I[eK)ansmPaBdUcxageRkam
ab
ba
?
a
a
dMeNaRsay
kMNt;lkxN a nig b
smPaBEdl[ a a b b a a BitluHRtaEt
ab
a 0 nig
0
a
1
b
0
a
b
1
a
-9-
CMBUkTI1
cMnYnBit
lMhatTI3
eK[ a , b , c CabIcMnYnBitepgpat; (3a 6) | 14 b 10 | | c 3 | 0
cUrkMNt;tmn a10 bc ?
dMeNaRsay
kMNt;tmn a10 bc
eKman (3a 6) | 14 b 10 | | c 3 | 0
eyIgeXIjfaGgxageqVgnsmIkarsuTEtCacMnYnminGviCman .
2
ehtuenHeyIgRtUvEt)an
3a 6 0
1
b 10 0
4
c3 0
eKTaj a 2 , b 40 , c 3
dUcenH a10 bc (2)10 (40)(3) 1024 120 904 .
- 10 -
CMBUkTI1
cMnYnBit
lMhatTI4
eK[ a , b , c CabIcMnYnBitEdl a b c .
cUrkMnt;tmtUcbMputnkenSam y | x a | | x b | | x c |
dMeNaRsay
kMnt;tmtUcbMput
eKman y | x a | | x b | | x c |
-krNI x a
eK)an y (a x) (b x) (c x) (b a) (c a)
-krNI a x b
eK)an
y ( x a ) (b x ) ( c x ) ( b a ) ( c x ) (b a ) ( c b ) c a
-krNI b x c
eK)an
y ( x a ) ( x b ) ( c x ) ( x a ) ( c b ) (b a ) ( c b ) c a
-krNI c x
eK)an
y ( x a ) ( x b ) ( x c ) (b a ) (c b ) ( x c ) c a
dUcenH y
min
ca
EdlRtUvnwg x b .
- 11 -
CMBUkTI1
cMnYnBit
lMhatTI5
eKdwgfa c 1 ehIyeKman
c 2 c1
c 2 c1
,y
c c1
c1 c
nig z c c 2 c c 1 1 .
cUrRsaybBaak;fa x y z ?
dMeNaRsay
RsaybBaak;fa x y z
eKman x c c 2 c c 1 1
[( c 2 ) 2 ( c 1 ) 2 ]( c c 1 )
( c 2 c 1 )[( c ) 2 ( c 1 ) 2 ]
c c1
c 2 c1
c 2 c 1 [( c 2 ) 2 ( c 1 ) 2 ]( c 1 c )
c1 c
( c 2 c 1 )[( c 1 ) 2 ( c ) 2 ]
c1 c
c 2 c1
eKTaj)an x y eRBaH c
ehIy z c c 2 c c 1 1
eday c c 1 c 1
c1 c1 c
c 2 c1
c c1
c c 2 c1
- 12 -
.
enaH x y z Bit .
CMBUkTI1
cMnYnBit
lMhatTI6
eK[ x CacMnYnBiotmYy . eKyk A 11 x3x
cUrbgajfa A CacMnYnKt; .
dMeNaRsay
bgajfa A CacMnYnKt;
| x | 2 2 | x |
1 3x
A
1 x
|2 x|
| x | 2 2 | x |
|2 x|
manny luHRtaEt
- 13 -
| x | 2 0
2 | x | 0
| 2 x | 0
CMBUkTI1
cMnYnBit
lMhatTI7
eK[ x 77 33 nig y 77 33
cUrkMNt;tm S x y (x y ) .
dMeNaRsay
kMNt;tm S x 4 y 4 (x y )4
7 3 ( 7 3 ) 2 10 2
eKman x 7 3 2 2 4
4
21
7 3
7 3 ( 7 3 ) 2 10 2 21
y
73
4
7 3
nig
eK)an x y 5 nig xy 1
eKman S x y (x y )
4
( x 2 y 2 ) 2 2x 2 y 2 ( x y ) 4
( x y ) 2 2xy
2x 2 y 2 ( x y ) 4
( 25 2) 2 2 5 4
529 2 625
1152
dUcenH S 1152 .
- 14 -
CMBUkTI1
cMnYnBit
lMhatTI8
KNnatmnkenSam
P ( 10 11 12)( 10 11 12)( 10 11 12)( 10 11 12)
dMeNaRsay
KNnatmn P
eKman M ( 10
11 12 )( 10 11 12 )
( 10 11 ) 2 ( 12 ) 2
10 2 110 11 12
9 2 110
nig N (
10 11 12 )( 10 11 12 )
( 10 11 ) 2 ( 12 ) 2
10 2 110 11 12
9 2 110
eK)an P M.N (9 2
81 440 359
dUcenH P 359 .
- 15 -
CMBUkTI1
cMnYnBit
lMhatTI9
21 5
KNna N 15 3 35
2 5 7
dMeNaRsay
21 5
KNna N 15 3 35
2 5 7
eKman N (( 153
eK)an
dUcenH
21 ) ( 35 5)
( 3 5 )( 5 7 )
5 ) ( 5 7 ) ( 3 5) ( 5 7 )
1 ( 3 5) ( 5 7)
1
1
N
( 3 5 )( 5 7 )
5 7
3 5
7 5
5 3
7 3
2
2
2
2
7 3
7 3
N
2
- 16 -
CMBUkTI1
cMnYnBit
lMhatTI10
sRmYl A 2 2 2 5 2 2 2 5
dMeNaRsay
sRmYl A 2 2 2 5 2 2 2 5
tag a 2 2 2 5 nig b 2 2 2 5
eK)an a 2 b 2 4 nig ab 4 (2 2 5 ) 6 2 5
eKman (a b) a b 2ab 4 2 5 2 ( 5 1)
eKTaj)an a b 5 1
dUcenH A a b 5 1 .
2
- 17 -
5 1
CMBUkTI1
cMnYnBit
lMhatTI11
eKdwgfa x 19 8 3 .
x 4 6x 3 2x 2 18x 23
KNnatm A
x 2 8x 15
dMeNaRsay
x 4 6x 3 2x 2 18x 23
KNnatm A
x 2 8x 15
eKman x 19 8 3 (4 3 ) 4 3
naM[ (x 4)2 3 b x 2 8x 13 0
kenSam A GacsresrmYyEbbeTotKW
( x 2 18x 13)( x 1) 2 10
2
eday
x
8x 13 0
A
2
( x 8x 13) 2
2
dUcenH A 102 5 .
- 18 -
CMBUkTI1
cMnYnBit
lMhatTI12
sRmYl y a a 3 8
dMeNaRsay
sRmYl y a a 3 8
3
a1
a1
yk x a 3 1 naM[ a 3x
kenSamxagedImGacsresrCa
a 8 a1
3
3
a 8 a1
3
3
a8
x2 3
3
nig
y 3 x 2 1 x( x 2 3 ) 3 x 2 1 x( x 2 3 )
3
x 3 3x 2 3x 1 1 3x 3x 2 x 3
( x 1) 3 (1 x ) 3
3
x 11 x 2
dUcenH y 2 .
- 19 -
Edl a 1 .
CMBUkTI1
cMnYnBit
lMhatTI13
eK[cMnYn A 21a78 nig B 87b12 Edl a nig b Caelx .
ebI A 4 B enaHcUrkMNt;RKb;KU (a , b ) ?
dMeNaRsay
kMNt;RKb;KU (a , b )
eKman A 21a78 2 10 1 10 a 10 7 10 8
10
10
10
A 21078 100a
ehIy B 87b12
10
8 10 4 7 10 3 b 10 2 1 10 2
B 87012 100b
eKTaj
eday b CaelxenaH b {0 , 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9}
ehIyeday a CaelxEdrenaHtmEdlGacrbs; b KW {1 , 5 , 9 }
dUcenH (a , b ) {(7 , 1 ) , ( 8 , 5 ) , (9 , 9 )} .
- 20 -
CMBUkTI1
cMnYnBit
lMhatTI14
eK[ a , b , c Caelx .
eKtag x ab , y x 10 nig z ccc
eKdwgfa x.y z . cUrkMNt;KU (a , b , c)
dMeNaRsay
kMNt;KU (a , b , c)
eKman x ab 10a b , y x 10 10a b 10
nig z ccc c 10 c 10 c 111 c
eday xy z enaH x(x 10) 111c
b x 10x 111c 0 (E)
DIsRKImINg;bRgYmnsmIkar ' 25 111 c
eday x CacMnYnKt;viCmanenaH ' CakaerR)akd .
eKman c 0 nig c {1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 }
eKTaj)an c 9 EtmYyKt;EdlnaM[ ' 1024 (32) CakaerR)akd .
kgkrNIenHeK)an x 5 32 37 ; x 5 32 27 minyk
dUcenH x 37 Et x 10a b enaHeKTaj a 3 , b 7 .
dUcenH a 3 , b 7 , c 9 .
epgpat; x 37 , y 27 , z 999 enaH 37 27 999 Bit .
10
10
10
10
- 21 -
CMBUkTI1
cMnYnBit
lMhatTI15
eK[cMnYn n aabb Edl a nig b Caelx .
k> cUrbgajfaRKb;elx a nig b cMnYn n Eckdac;nwg 11 Canic .
x> eKyk q 11n . bgajfaebI q Eckdac;nwg 11 enaHmanKU (a , b ) EtmYyKt;
Edl n CakaerR)akd ?
dMeNaRsay
k>bgajfaRKb;elx a nig b cMnYn n Eckdac;nwg 11 Canic
eKman n aabb a 10 a 10 b 10 b
n 1100a 11b 11 (100a b ) CaBhuKuNn 11 .
dUcenHRKb;elx a nig b cMnYn n Eckdac;nwg 11 Canic .
x>kMNt;KU (a , b )
eKman q 11n 100a b 99a (a b)
cMnYn q Eckdac;nwg 11 luHRtaEt a b Eckdac;nwg 11 .
eday a nig b CaelxenaH 0 a b 18 naM[ a b 11
eK)an q 99a 11 11(9a 1)
eKTaj n 11q 11 (9a 1) . cMeBaH a 1 , 2 , 3 , ..., 9 tmEdleFIV[ n
CakaerR)akdmanEtmYyKt;KW a 7 EdlRtUvnwg b 11 7 4 .
dUcenH a 7 , b 4 ehIy n 7744 882 .
10
10
- 22 -
CMBUkTI1
cMnYnBit
lMhatTI16
eK[cMnYn n aaaaaa Edl a {1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 }
k> cUrRsayfa n Eckdac;nwg 7 Canic .
x> cUrkMNt;RKb;elx a edIm,I[ n mantYEcky:agticmYyCakaerR)akdFMCag 1 .
dMeNaRsay
k> Rsayfa n Eckdac;nwg 7 Canic
eKman n aaaaaa
10
10
a 10 5 a 10 4 a 10 3 a 10 2 a 10 a
(10 5 10 4 10 3 10 2 10 1) a
111111 a
15873 7 a
- 23 -
CMBUkTI1
cMnYnBit
lMhatTI17
eK[cMnYn n aaabbb Edl a b nig a , b Caelx .
k>cUrsresr n CaTRmg;Bnat rYcbRgYm .
x> kMNt;RKb;KU (a , b ) EdleFVI[ n Eckdac;nwg 7 .
dMeNaRsay
k>sresr n CaTRmg;Bnat rYcbRgYm
eKman n aaabbb
10
10
a 10 5 a 10 4 a 10 3 b 10 2 b 10 b
a 10 3 (10 2 10 1) b(10 2 10 1)
111 (1000a b )
- 24 -
CMBUkTI1
cMnYnBit
lMhatTI18
eK[cMnYn n abcd kgRbBnr)ab;eKal 2 Edl a , b , c , d { 0 , 1 } .
k> cUrsresr n CaTRmg;Bnat .
x> ebI a b c 1 enaHcUrkMNt; d edIm,I[ n Eckdac;nwg 5 .
K> ebI a b d 1 enaHcUrkMNt; c edIm,I[ n Eckdac;nwg 3 .
X> ebI a c d 1 enaHcUrkMNt; b edIm,I[ n Eckdac;nwg 11 .
dMeNaRsay
k> sresr n CaTRmg;Bnat
eK)an n abcd a 2 b 2 c 2 d
x> kMNt; d edIm,I[ n Eckdac;nwg 5
ebI a b c 1 enaH n 2 3 2 2 2 d 14 d
dUcenHedIm,I[ n Eckdac;nwg 5 KWmanEt d 1 .
K> kMNt; c edIm,I[ n Eckdac;nwg 3
ebI a b d 1 enaH n 2 3 2 2 2c 1 13 2c
dUcenH edIm,I[ n Eckdac;nwg 3 KWmanEt c 1 .
X> kMNt; b edIm,I[ n Eckdac;nwg 11
ebI a c d 1 enaH n 2 3 4b 2 1 11 4b
dUcenH edIm,I[ n Eckdac;nwg 11 KWmanEt b 0 .
2
- 25 -
CMBUkTI1
cMnYnBit
lMhatTI19
eK[cMnYn n 1100101 kgRbBneKal 2
nigcMnYn p 14285b kgRbBneKal 10
k>cUrsresr n eTACacMnYnkgRbBneKal 10 .
x>kMNt;elx b edIm,I[ 9(np b6)110 CacMnYnKt; ?
dMeNaRsay
k>sresr n eTACacMnYnkgRbBneKal 10
eK)an n 1100101
2
10
1 2 6 1 2 5 1 2 2 1 104
dUcenH n 104
x>kMNt;elx b edIm,I[ 9(np b6)110 CacMnYnKt;
eKman 9(n 6) 10 990 10 1000
ehIy p 14285b 142850 b naM[ p b 1 (142850 b)b 1
edIm,I[ 9(np b6)110 CacMnYnKt;luHRtaEt (142850 b)b 1 Eckdac;nwg 1000
eday b CaelxenaHeK)an b 7 EtmYyKt;eRBaHcMeBaH b 7 eK)an
(142850 b )b 1 142857 7 1 1000000 Eckdac;nwg 1000 .
dUcenH b 7 CacemIyEdlRtUvrk .
10
- 26 -
CMBUkTI1
cMnYnBit
lMhatTI20
eK[cMnYn m 21a7b nig n b7a12
cUrkMNt;elx a nig b edIm,I[ mn 4 ?
dMeNaRsay
kMNt;elx a nig b
eKman m 21a7b
10
10
10
nig
n b7a1210
10000b 7000 100a 10 2
10000b 100a 7012
n
n 4m
4
m
10000b 100a 7012 4(20170 100a b)
9996b 3000a 73668
3332b 1000a 24556
3332b 24556
a
1000
25556
a
b8
b8
b
3332
eday
enaH
eKTaj
eday enaH
b
ehtuenH
b
cMeBaH b 8 enaH a 2 ehIycMeBaH b 9 enaH a IN
dUcenH a 2 , b 9 .
- 27 -
b9
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
emeronsegb
1-niymn&y
kgRKb;RtIekaNEkg ABC ebI A CamMuRsYcmYyenaHeKmanTMnak;TMng
dUcxageRkam
C
BC
AC
; cos A
AB
AB
BC
AC
tan A
; cot A
AC
BC
sin A
2-TMnakTMngrvagpleFobRtIekaNmaRt
cos A
sin A
1
sin 2 A cos 2 A 1 ; tan A
cot A
1
1
2
1 tan 2 A
;
1
cot
A
cos 2 A
sin 2 A
tan A
sin A
cos A
; cot A
- 28 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
3-taragtmpleFobRtIekaNmaRtnmMuBiess
0o
30o
45o
60o
90o
120o
135o
150o
180o
sin
1
2
3
2
1
2
2
2
1
2
3
2
1
2
cos
2
2
2
2
tan
3
2
3
3
minkMNt;
3
2
3
4-RTwsIbTsIunUs
eK[RtIekaN ABC mYymanRCug BC a , AC b , AB c carwkkg
rgVg;mYymanpit O nigkaM R .
A
eKmanTMnak;TMng
C
a
b
c
2R
sin A sin B sin C
- 29 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
5-RTwsIbTkUsIunUs
eK[RtIekaN ABC mYymanRCug BC a , AC b , AB c
A
eKmanTMnak;TMngdUcxageRkam
a 2 b 2 c 2 2bccos A
b 2 c 2 a 2 2accos B
c 2 a 2 b 2 2ab cos C
6-pRkLaRtIekaN
k-krNIsal;RCugBIr nig mMumYy
pRkLa S nRtIekaN ABC mYykMNt;eday
S
1
1
1
bcsin A acsin B ab sin C
2
2
2
x-krNIsal;RCugTaMgbI rUbmnehr:ug
pRkLa S nRtIekaN ABC mYykMNt;eday
abc
S p(p a)(p b)(p c) Edl p
.
2
- 30 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
kRmglMhateRCIserIs
!> eKmanRtIekaN ABC mYyEkgRtg; C . eKdwgfa AB 10 cm
nig sin A sin B 75 .
cUrkMNt;RCug AC nig BC rYcTajrk tan A nig tan B .
@> edaydwgfa tan 125 nig 0 90 .
cUrKNnatmn cos , sin nig cot .
#> cUrKNna A sin x 4cos x cos x 4sin x
4
a
b
ab
41
sin x cos x
29
$> eKdwgfa
cUrRsayfa
.
%> eKdwgfa
cUrKNnaplKuN sin x.cos x rYcTajrk sin x nig cos x .
^> eKdwgfa tan x cot x a Edl 0 x 90 nig a 2 .
cUrKNna tan x cot x CaGnuKmn_n a .
&> cMeBaHRKb; x IR cUrRsaybBaak;smPaB
k> sin x cos x 1 3sin xcos x
o
- 31 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
sin 2 a
sin 2 b
sin 2 c
M
2
2
2 2cos a sin a 2 2cos b sin b 2 2cosc sin 2 c
a2 b 2 c2
bccos A accos B ab cosC
2
!#> kgRKb;RtIekaNcUrRsayfa
(p a)(p b)(p c)
(1 cos A)(1 cos B)(1 cosC) 8
abc
abc
a,b,c
ABC
p
2
Edl
CaRCugRtIekaN
nig
- 32 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
.
2 sin A sin B sin C
cUrRsayfa ABC CaRtIekaNsmgS ?
!&> eK[RtIekaN ABC mYymanRCug AB 5cm nigpRkLa S 6cm .
KNnatm cot A cot B .
!*> tag R CakaMrgVg;carwkkg nig S CapRkLanRtIekaN ABC mYy .
k> cUrRsayfa (cot A cot B)(cot B cot C)(cot C cot A) 2RS
x> ebI ABC CamMuRsYcenaHcUrTaj[)anfa cos A cos B cosC 18 .
2
- 33 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
sin B sin C
OBC
OBC
- 34 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI1
eKmanRtIekaN ABC mYyEkgRtg; C . eKdwgfa AB 10 cm
nig sin A sin B 75 .
cUrkMNt;RCug AC nig BC rYcTajrk tan A nig tan B .
dMeNaRsay
kMNt;RCug AC nig BC
A
c 10 cm
b
tag BC a , AC b , AB c 10 cm
tamRTwsIbTBItaKrkgRtIekaNEkg ABC eKman a b c
eday c 10 enaH a b 100 (1)
a
AC b
ma:geTottamniymny sin A BC
; sin B
AB 10
AB 10
eday sin A sin B 75 enaH 10a 10b 75 b a b 14 (2)
2
- 35 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
14
tam (2) nig (3) eK)anRbBnsmIkar aab b 48
- 36 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI2
edaydwgfa tan 125 nig 0 90 .
cUrKNnatmn cos , sin nig cot .
dMeNaRsay
KNnatmn cos , sin nig cot
eKman tan 125 nig 0 90
tamTMnak;TMng 1 tan cos1
1
1
144
169
o
5
1
12
12 5
1
12
eKTaj sin tan cos 125 . 13
rY
c
.
cot
13
tan 5
5
12
.
dUcenH cos 12
; sin
; cot
13
13
5
o
- 37 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI3
cUrKNna A
dMeNaRsay
KNna A nig B
A sin 4 x 4 cos 2 x cos 4 x 4sin 2 x
4 (sin 2 x cos 2 x) 4 1 3
dUcenH
A 3 , B a2 b2
.
- 38 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI4
eKdwgfa tan x
b
a
cos 4 x sin 4 x
1
a
b
ab
cUrRsayfa
dMeNaRsay
Rsayfa cosa x sinb x a 1 b
4
eKman tan x
naM[
eK)an
eKTaj
eday
b
b
cos x
tan 2 x
tan x
a
a
sin x
sin 2 x b
cos 2 x sin 2 x cos 2 x sin 2 x
1
cos 2 x a
a
b
ab
ab
2
4
cos x
1
cos
a
(1)
a
ab
a
(a b)2
sin 2 x
1
sin 4
b
(2)
b
ab
b
(a b)2
naM[
ehIy
naM[
bUksmPaB (1) nig (2) Gg nig GgeK)an
cos 4 x sin 4 x
a
b
ab
1
a
b
(a b)2 (a b)2 (a b)2 a b
cos 4 x sin 4 x
1
a
b
ab
dUcenH
- 39 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI5
41
eKdwgfa sin x cos x 29
.
cUrKNnaplKuN sin x.cos x rYcTajrk sin x nig cos x .
dMeNaRsay
KNnaplKuN sin x.cos x
eKman (sin x cos x) sin x 2sin xcos x cos x
41
eday sin x cos x 29
nig sin x cos x 1
2
eK)an
41
29 1 2sin xcos x
420
sin x.cos x
841
292
841
dUcenH
.
Tajrk sin x nig cos x
41
nig sin x.cos x 420
enaH sin x nig cos x
edayeKman sin x cos x 29
841
41
420
CabssmIkar X 29
X
0 .
841
21
bnab;BIedaHRsaysmIkarenHeK)an X 20
; X
29
29
21
21
20
dUcenH sin x 20
b
.
; cos x
sin x
; cos x
29
29
29
29
2
- 40 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI6
eKdwgfa tan x cot x a Edl 0 x 90 nig a 2 .
cUrKNna tan x cot x CaGnuKmn_n a .
dMeNaRsay
KNna tan x cot x CaGnuKmn_n a
eKman tan x cot x a
eK)an (tan x cot x) a
tan x 2 tan x cot x cot x a eday tan xcot x 1
eKTaj tan x cot x a 2
tamsmPaB A B (A B)(A A.B B )
eK)an tan x cot x (tan x cot x)(tan x tan xcot x cot
o
a(a 2 2 1) a(a 2 3)
dUcenH tan
x cot 3 x a 3 3a
- 41 -
x)
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI7
cMeBaHRKb; x IR cUrRsaybBaak;smPaB
k> sin x cos x 1 3sin xcos x
x> 14 (sin x cos x) 12 (sin x cos x) 14 12 sin
dMeNaRsay
RsaybBaak;smPaB
k> sin x cos x 1 3sin xcos x
eKman (a b) a 3a b 3ab b
b a b (a b) 3ab(a b)
yk a sin x nig b cos x eK)an
6
xcos 4 x
2 2
- 42 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
ehIy
2
tagGnuKmn_
1
1
1
f (x) (sin 8 x cos 8 x) (sin 4 x cos 4 x)
4
2
4
1
1
1
(1 4sin 2 xcos 2 x 2sin 4 xcos 4 x) (1 2sin 2 xcos 2 x)
4
2
4
1 4sin 2 x cos 2 x 2sin 4 x cos 4 x 2 4sin 2 xcos 2 x 1
4
2sin 4 xcos 4 x 1 4
sin xcos 4 x
4
2
1
1
1 1
(sin 8 x cos 8 x) (sin 4 x cos 4 x) sin 4 xcos 4 x
4
2
4 2
dUcenH
- 43 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI8
eKdwgfa cos a nm p , cos b p nm , cos c mp n
cUrKNnakenSam
sin 2 a
sin 2 b
sin 2 c
M
dMeNaRsay
KNnakenSam
sin 2 a
sin 2 b
sin 2 c
M
a sin a
(1 cos a)
1 cos a
2
ehIy
eK)an
sin 2 b
1 cosb
sin 2 c
1 cos c
nig
m
n
p
1
1
np
pm
mn
m
n
p
1
1
1
np
pm
mn
npmpmnmnp
1
mnp
1
dUcenH E 1 .
- 44 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI9
cUrRsaybBaak;fa | acos x b sin x | a b
dMeNaRsay
RsaybBaak;fa | acos x b sin x | a b
]bmafa | acos x b sin x | a b Bit
smmUl (acos x b sin x) a b
eday sin x cos x 1 enaHeK)an
2
smal;
- 45 -
b2
Bit .
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI10
eKmanRtIekaN ABC mYyEdl BC a , AC b , AB c .
cUrRsaybBaak;smPaB
a2 b 2 c2
bccos A accos B ab cosC
2
dMeNaRsay
RsaybBaak; bccos A accos B ab cosC a
b 2 c2
2
A
b
tamRTwsIbTkUsIunUseKmanTMnak;TMng
a 2 b 2 c 2 2bccos A (1)
b 2 c 2 a 2 2accos B
(2)
dUcenH
- 46 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI11
eKmanRtIekaN ABC mYyEdl BC a , AC b , AB c .
tag R nig S erogKaCakaM nig pRkLanRtIekaN ABC enH .
B sin C)
cUrRsayfa cosa A cosb B cosc C R(sin A sin
4S
dMeNaRsay
in B sin C)
Rsayfa coas A cosb B cosc C R(sin A s4S
tamRTwsIbTkUsIunUs nig sIunUsGnuvtn_kgRtIekaN ABC eK)an
cos A b c a
a b c 2bccos A b
a
2abc
2
a 2R sin A
a
b
c
abc
2R b 2R sin B
sin A sin B sin C
4R
c 2R sin C
a
8RS
2
cos A R(sin B sin 2 C sin 2 A)
(1)
a
4S
cos B R(sin 2 A sin 2 C sin 2 B)
(2)
b
4S
cos C R(sin 2 A sin 2 B sin 2 C)
(3)
c
4S
nig
eK)an
b
dUcKaEdr
nig
bUksmPaB (1),(2) &(3) eK)an
a
b
c
4S
- 47 -
Bit .
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI12
kgRKb;RtIekaN ABC cUrRsayfa
(sin A sin B sin C)2
(1 cos A)(1 cos B)(1 cos C)
2
dMeNaRsay
RsaybBaak;fa
tagRCug
nig
CaknHbrimaRt
yk R CakaMrgVg;carwkeRkA nig S CapRkLarbs; ABC .
tamRTwsIbTkUsuInUseKman a b c 2bccos A
eK)an a (b 2bc c ) 2bc(1 cos A)
c) a
(b c a)(b c a )
eKTaj 1 cos A (b 2bc
2bc
eday p a b2 c enaH a b c 2p nig b c a 2(p a)
eK)an 1 cos A 4p(p2bc a) 2p(pbc a)
dUcKaEdr 1 cos B 2p(pac b) , 1 cosC 2p(pab c)
a)(p b)(p c)
eK)an (1 cos A)(1 cos B)(1 cos C) 8p .p(p (abc)
(1)
2
tamrUbmnehr:ug S
- 48 -
abc
4R
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
b)(p c)
1
eKTaj p(p a)(p
(abc)
16R
ykTMnak;TMng (2) CMnYskg (1) eK)an
2
(2)
8p 2
1 p
(1 cos A)(1 cos B)(1 cos C)
. (3)
2
16R
2 R
a
b
c
2R
sin A sin B sin C
a b c 2p p
sin A sin B sin C
(4)
2R
2R R
tamRTwsIbTsIunUs
eKTaj
tam (3) nig (4) eK)anTMnak;TMng
Bit .
smal; eKGacsYrbEnmeToteday[RsaybBaak;fa
3
3
2
edayeRbIvismPaBmFmnBVn mFmFrNImaRteK)an
1 cos A 1 cos B 1 cosC
(1 cos A)(1 cos B)(1 cos C)
3
cos A cos B cosC
3
2
eday
dUcenH
Bit.
- 49 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI13
kgRKb;RtIekaNcUrRsayfa
(p a)(p b)(p c)
(1 cos A)(1 cos B)(1 cosC) 8
abc
abc
a,b,c
ABC
p
2
(p a)(p b)(p c)
(1 cos A)(1 cos B)(1 cosC) 8
abc
nig
Edl
CaRCugRtIekaN
dMeNaRsay
RsaybBaak;fa
tamRTwsIbTkUsuInUseKman a b c 2bccos A
eK)an a (b 2bc c ) 2bc(1 cos A)
(b c)
(a b c)(a b c)
eKTaj 1 cos A a 2bc
2bc
eday p a b2 c enaH a b c 2(p c) nig a b c 2(p b)
b )(p c) 2(p b)(p c)
eK)an 1 cos A 4(p 2bc
bc
c)
2(p a)(p b)
dUcKaEdr 1 cos B 2(p a)(p
;1 cos C
ac
ab
2
dUcenH
(p a)(p b)(p c)
(1 cos A)(1 cos B)(1 cosC) 8
abc
- 50 -
Bit
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI14
eK[RtIekaN ABC mYy .
a
k> cUrRsaybBaak;fa 1 cos A 2bc
Edl a , b , c CaRCugRtIekaN ABC .
x> TajbBaak;fa (1 cos A)(1 cos B)(1 cos C) 18
dMeNaRsay
a
k>RsaybBaak;fa 1 cos A 2bc
tamRTwsIbTsIunUseKman a b c 2bccos A
tamvismPaBmFmnBVn mFmFrNImaRteKman b c 2bc
eKTaj a 2bc 2bccos A 2bc(1 cos A)
a
dUcenH 1 cos A 2bc
.
x> TajbBaak;fa (1 cos A)(1 cos B)(1 cos C) 18
a
tamsRmayxagelIeKman 1 cos A 2bc
(1)
b
c
RsaydUcKaEdr 1 cos B 2ac
(2) nig 1 cosC
(3)
2ab
KuNvismPaB (1) , (2) , (3) Gg nig GgeKTTYl)an
1
Bit .
(1 cos A)(1 cos B)(1 cos C)
8
2
- 51 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI15
eK[RtIekaN ABC mYy .
k> cUrRsaybBaak;fa sin A sin
x> TajbBaak;fa
2
dMeNaRsay
k>RsaybBaak;fa sin A sin B sin C 2sin B sin Ccos A
tag a , b , c CaRCugRtIekaN ABC nig R CakaMrgVg;carwkeRkARtIekaN.
tamRTwsIbTsIunUs sina A sinb B sinc C 2R
2
eKTaj
a 2R sin A
b 2r sin B (1)
c 2R sin C
tamRTwsIbTkUsIunUs a b c
yk (1) CMnYskg (2) eK)an
2
2bccos A (2)
sRmYl 4R kgGgTaMgBIrnsmPaBeK)an
2
dUcenH sin
Bit
- 52 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
x> TajbBaak;fa
sin 2 A sin 2 B sin 2 C
cot A cot B cot C
2sin A sin B sin C
- 53 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI16
eK[RtIekaN ABC mYymanmMu A ,B ,C CamMuRsYcEdlepgpat;smPaB
1 1
1
1
cot A cot B cot C
.
2 sin A sin B sin C
cUrRsayfa ABC CaRtIekaNsmgS ?
dMeNaRsay
Rsayfa ABC CaRtIekaNsmgS
tag a , b , c CaRCug nig S CapRkLanRtIekaN ABC
eKman S 12 bcsin A 12 acsin B 12 ab sin C
2S
2S
eKTaj)an sin A 2S
, sin B
, sibC
bc
ac
ab
eK)an
b 2 c2 a2
b 2 c2 a2
cos A
2bc
cot A
2S
sin A
4S
bc
2
2
2
a c b
a2 b 2 c2
cot B
, cot C
4S
4S
2
2
a b c2
cot A cot B cot C
(1)
4S
1
1
1
bc ca ab
(2)
sin A sin B sin C
2S
1 1
1
1
cot A cot B cot C
(3)
ehIy
eK)an
m:ageTot
tamsmtikm
- 54 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
4S
4S
b a b c ab bc ca
TMnak;TMngenHsmmUl (a b) (b c)
2
eKTaj
a b 0
b c 0
c a 0
(c a)2 0
naM[ a b c .
eKTaj)ansmIkar
2
eKTaj
b
ABC
naM[
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI17
eK[RtIekaN ABC mYymanRCug AB 5cm nigmanpRkLa S 6cm .
KNnatm cot A cot B .
dMeNaRsay
KNnatm cot A cot B
2
sg;kMBs; CH n ABC
ABC .
AH
HB
eKman cot A CH
nig cot C CH
HB AB
AB
AB
eK)an cot A cot B AHCH
CH AB.CH
2S
eday AB 5 cm & S 6cm
25
.
dUcenH cot A cot B 12
2
- 56 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI18
tag R CakaMrgVg;carwkkg nig S CapRkLanRtIekaN ABC mYy .
k> cUrRsayfa (cot A cot B)(cot B cot C)(cot C cot A) 2RS
x> ebI ABC CamMuRsYcenaHcUrTaj[)anfa cos A cos B cosC 18 .
dMeNaRsay
Rsayfa (cot A cot B)(cot B cot C)(cot C cot A) 2RS
A'
eK)an
BA' A'C a
a2
cot B cot C
AA'
ha 2S
b2
c2
cot C cot A
, cot A cot B
2S
2S
dUcKaEdr
eK)an
a 2b 2c 2
(cot A cot B)(cot B cot C)(cot C cot A)
8S 3
- 57 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
eday S abc
enaH
abc 4RS
4R
S
eK)an (cot A cot B)(cot B cot C)(cot C cot A) 16R
8S
dUcenH (cot A cot B)(cot B cot C)(cot C cot A) 2RS .
x> Taj [)anfa cos A cos B cosC 18
tamsRmayxagelIeKman
2
2R 2
(cot A cot B)(cot B cot C)(cot C cot A)
S
(i)
tam
Et
eK)an
dUcenH
eKTaj)an
- 58 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI19
eK[RtIekaN ABC mYymanRCug BC a , AC b , AB c carwkkg
rgVg;mYymanpit O nig kaM R . tag S nig S CapRkLan OBC
nig ABC erogKa . sntfa A ,B ,C CamMuRsYc .
k> cUrRsayfa S 14 a cot A .
x> cUrTajbgajfa a cot A b cot B c cot C 4S .
abc
K> cUrTajbgajfa a cos A b cos B ccos C 2R
.
dMeNaRsay
k> Rsayfa S 14 a cot A
A
OBC
OBC
OBC
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
OK 2OK 2OK
BK
BC
a
eKTaj OK 12 a cot A .
RkLapnRtIekaN OBC KW S 12 BC.OK 14 a cot A Bit
dUcenH S 14 a cot A .
x> Tajbgajfa a cot A b cot B c cot C 4S
tamsRmayxagelIeKman S 14 a cot A
dUcKaEdr S 14 b cot B nig S 14 c cot C
eday S S S S
eK)an S 14 (a cot A b cot B c cot C)
dUcenH a cot A b cot B c cot C 4S .
abc
K> Tajbgajfa a cos A b cos B ccos C 2R
abc
eKman a cot A b cot B c cot C 4S abc
eRBaH
S
R
4R
eday a cot A sina A .acos A 2Ra cos A , b cot B 2Rb cos B
abc
.
enaHeK)an a cos A b cos B ccos C 2R
2
OBC
OBC
OBC
OCA
OAB
OBC
OCA
OAB
- 60 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI20
eK[RtIekaN ABC mYymanRCug BC a , AC b , AB c .
tag p a b2 c CaknHbrimaRt ehIy r nig R CakaMrgVg;carwkkg nig kaM
rgVg;carwkeRkAnRtIekaN ABC erogKa .
cUrRsaybBaak;fa
k> ab bc ca p r 4rR
x> a b c 2p 2r 8rR
K> a b c 3abc 2p(p 3r 12rR )
dMeNaRsay
RsaybBaak;fa
k> ab bc ca p r 4rR
tamrUbmnehr:ug S p(p a)(p b)(p c)
EteKman S pr enaHeK)ansmIkar
2
elIkGgTaMgBIrCakaereK)an
p 2r 2 p(p a)(p b)(p c)
pr 2 p 3 (a b c)p 2 (ab bc ca)p abc
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
eKTaj
dUcenH ab bc ca p r 4rR
x> a b c 2p 2r 8rR
eKman a b c (a b c) 2(ab bc ca)
eday a b c 2p nig ab bc ca p r 4rR
dUcenH a b c 2p 2r 8rR .
K> a b c 3abc 2p(p 3r 12rR )
eKmansmPaB
2
- 62 -
CMBUkTI2
GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI21
eK[RtIekaN ABC mYy . D CacMNucmYYnRCug [BC] Edl BAD
nig DAC .
BC sin sin
cUrRsaybBaak;fa AD
?
sin B sin C
dMeNaRsay
BC sin sin
RsaybBaak;fa AD
sin B sin C
A
tamRTwsIbTsIunUsGnuvtn_
kg ABD& ADC
BD
AD
eKman sin
sin B
sin
b BD sin
.AD (1)
B
DC
AD
ehIy sin
sin C
sin
b DC sin
.AD (2)
C
sin sin
.AD
bUkTMnak;TMng (1) & (2) eK)an BD DC sin
B sin C
eday BD DC BC enaH
sin sin
BC
.AD
sin
B
sin
C
BC sin sin
dUcenH AD
.
sin B sin C
- 63 -