www.west.amsterdam.

nl

25 augustus 2011

Interview

Gaat De Otter naar Uitgeest of blijft hij in Amsterdam?

I

Tekst: Helen van den Broek

Op 13 mei 2011 besloot de rechtbank dat houtzaagmolen De Otter verplaatst mag worden naar het industrieel erfgoedpark in Uitgeest. De Otter (1638) maakt onderdeel uit van een uniek zeventiendeeeuws houtzaagmolencomplex langs de Kostverlorenvaart. Het historische gebouw is n van de vele zeer waardevolle monumenten in Amsterdam en in stadsdeel West. Het stadsdeel is van mening dat het daarom op zijn oorspronkelijke locatie bescherming verdient. Stadsdeel West heeft daarom hoger beroep aangetekend. Ook een aantal bewoners heeft hoger beroep aangetekend. Namens deze bewoners vertelt bestuurslid van de Belangenvereniging Hugo de Groot en advocaat de heer Van Duivenboden waarom de molen aan de Kostverlorenvaart moet blijven.

Foto: Paul Fennis Bestuurslid van de Belangenvereniging Hugo de Groot Rob van Duivenboden vindt samen met nog een aantal bewoners dat De Otter moet blijven.

De molen is niet zomaar een monument, zegt de heer Van Duivenboden. Hij vertelt een verhaal. In de 17e eeuw stonden langs de Kostverlorenvaart meer dan twintig molens die hout zaagden voor de scheepsbouw. Ze droegen bij aan het succes van de Gouden Eeuw. Als enig overgebleven molen houdt De Otter dit verleden levend. Een economische functie heeft hij niet meer, de Praxis om de hoek zaagt sneller, maar voor Amsterdammers en toeristen is de molen van grote waarde, juist op deze plek. Rijksmonumentendienst Moet een monumentale molen draaien en zagen of is de historische plek het belangrijkste? De rechtbank volgde de Rijksmonumentendienst, die in 2005 verplaatsing adviseerde omdat alleen een draaiende en zagende molen behoud garandeert. Dit advies is volgens de heer Van Duivenboden achterhaald en gaat in tegen het beleid van de dienst zelf: De molen is juist vanwege zijn cultuurhistorische waarde aangewezen als rijksmonument. Cultuurhistorie wordt sowie-

so steeds belangrijker in het monumentenbeleid. De rechtbank kan hierop vooruitlopen. Hulpmotor Op dit moment staat de oude paltrokmolen er verlaten bij. De wieken stil, de nok toegedekt met een oranje zeil. Volgens eigenaar Stichting Houtzaagmolen De Otter neemt de omliggende bebouwinghoogbouw de wind weg. De Otter is beter af in Uitgeest waar hij kan draaien en zagen. Onderzoek van het stadsdeel wijst uit dat de molen ook aan de Kostverlorenvaart kan draaien: minstens 282 uur per jaar waarvan 163 uur binnen werktijd. De rechter was van mening dat het aantal uren in de praktijk minder is: je kunt niet voor elke tien minuten wind, de molen optuigen. Van Duivenboden denkt dat de draaitijd vooral beperkt wordt doordat de molenaar alleen op vrijdags beschikbaar is. Bovendien kunnen moderne technieken uitkomst bieden, desnoods een hulpmotor of wieken die meer wind vangen uitkomst bieden. Maar of de molen nu draait of niet, hij hoort op deze plek. De Beurs van Berlage verplaats je ook niet omdat er geen beurs meer in is! Museum en hotel En het argument dat de molen in verval raakt als hij niet werkt? Onzin, je moet alleen wel onderhoud plegen. Hiervoor is subsidie. We hebben vraagtekens bij de motieven van de Stichting. Verplaatsing van de molen maakt nieuwe ontwikkelingen mogelijk. We zijn bang dat het terrein wordt volgebouwd en deze bijzondere plek verdwijnt. Wij geven de voorkeur aan plannen met de molen als middelpunt. Denk bijvoorbeeld aan een museum en een klein hotel. Bewoners willen hierbij graag helpen. Verschillende mensen zijn bereid een molenaarsopleiding te volgen, zodat de molen bij voldoende windkracht kan draaien. Want hoewel niet noodzakelijk, is het wel fantastisch als de molen draait. Stadsdeel blij met steun bewoners Het stadsdeel is trots op De Otter en wil de molen op deze plek behouden. Het is een Amsterdamse molen, die thuis hoort in Amsterdam. Godfried

Lambriex, portefeuillehouder kunst en cultuur: Wij zijn erg blij met de steun van de bewoners. Ik begrijp heel goed dat ze zich hard maken voor het behoud van dit monument in hun buurt." Ook wethouder Monumenten van Amsterdam, mevrouw Carolien Gehrels heeft het stadsdeel per brief laten weten het stadsdeel te ondersteunen bij de inspanningen om houtzaagmolen De Otter voor de stad te behouden. Wilt u dat De Otter blijft? Teken de petitie op www.deottermoetblijven.nl Op 13 september is de ( mondelinge) behandeling bij de doet de Raad van State

Het stadsdeel heeft ook een reactie gevraagd aan de Stichting Houtzaagmolen De Otter. Namens deze stichting heeft Paul Rijkers, molenaar en lid van de stichting gereageerd: Ook wij zien de molen liever in zijn historische context. Maar de unieke plek aan de Kostverlorenvaart is al eerder verloren gegaan. Jarenlang hebben we samen met bewoners gevochten tegen de nieuwbouw. Het stadsdeel heeft niet geluisterd en nu is er nog maar 5% wind over. Een stilstaande molen rot sneller weg. Voor 60% van het onderhoud is subsidie, maar we moeten het wel voorfinancieren. Sponsoren haken af, want een molen die niet draait is minder aantrekkelijk. Ook voor het publiek. Vertel je de geschiedenis bij een draaiende molen dan is iedereen geboeid, bij een dode molen verslapt de aandacht al snel. Ik begrijp dat bewoners bang zijn om hun uitzicht te verliezen, maar dat zal zon vaart niet lopen: het terrein heeft de bestemming bedrijvigheid.

De Otter omstreeks 1900.

Paul Rijkers, molenaar en lid Stichting Houtzaagmolen De Otter