Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 1

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: Nacemento

Naceu en Ourense o 4 de xuo de 1903 Pai carpinteiro e nai costureira Pai : Xon Bveda Valcrcel, despedido nunha folga de 1901, emigrou a Bilbao e Arxentina, voltou e montou carpintera. Nai: Lusa Iglesias. Sete fillos, el o terceiro.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 2

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: Pais e irmns

O Pai

A Nai, cos seus netos Enrique e nxeles Cua, Alexandre coa sa irm Pilar retratados fillos de por un fotgrafo ambulante (1932) Xela
Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 3

01/09/2011 1:09

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: Estudos

Estudia Primaria na anexa a Maxisterio. Cursos de peritaxe mercantil no colexio dos

irmns Villar a Corua aos exames de Comercio. Estudaba francs e debuxo noutros centros ourensns.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 4

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: Estudos e lecer

Estudos musicais na Coral de Ruada e no Orfen a

Unin Ourens. Estudos de debuxo no Crculo Catlico. Participaba no Oratorio festivo dos Salesianos. Foi capitn do Remedios F.C. e estivo ligado ao Royal e ao Galicia F.C.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 5

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: Siareiro do ftbol

Bveda co Royal F.C.

01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 6

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: Integrante de coros

Bveda co Orfen Unin Ourens

01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 7

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: Momento importante

Ancdota:
burgus que ve ao seu pai lendo e di Ata os obreiros len!
Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

01/09/2011 1:09

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: Oposicins

Pxose a preparar as oposicins de Madrid. Fracasa no primeiro intento. Prepraas na Academia Reus (Madrid) e
aproba. Obtn o n1 da oposicin a Auxiliares de Contabilidade do Estado.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 9

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: Preparando as oposicins en Madrid

Bveda cos compaeiros da Academia Reus

01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 10

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: Oposicins

Est catro anos na Delegacin de Facenda de

Ourense. Obtn o n5 da oposicin para dez prazas do Corpo Pericial de Contabilidade do Estado. Jos Calvo Sotelo (ministro de Facenda daquela) ofrcelle traballo nos ministerios. Pide destino en Pontevedra (1927) como Xefe de Contabilidade de Facenda.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 11

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: Funcionario en Pontevedra

Bveda cos compaeiros da Delegacin de Facenda de Pontevedra

01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 12

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: Casamento

Cantaba na Coral Polifnica. Amalia lvarez Gallego e tres irmns dela

(Felipe, Xos Mara e Lolita) tamn cantan al. Ennoivan en 1929. Casan o 29 de outubro de 1930 na igrexa do mosteiro dos Mercedarios (Poio).
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 13

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: Familia

Abre casa en Poio en 1934. Antes

viviran noutros tres domicilios. Vive coa familia unha relixiosidade ilustrada e de practicante responsable. Tivo cinco fillos: Xela, Alexandro, Xos Lus, Lola e Amalia (pstuma).
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 14

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: Casa familiar

Casa familiar en Poio

01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 15

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: Muller e fillos

Amalia e os cinco fillos

01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 16

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: A Pontevedra adoptiva

1928: Daniel de la Sota (presidente da Deputacin)

pdelle axuda para poer en marcha o Servicio de Cdulas da Deputacin, e en 1930 encrgalle unha mellora dese mesmo Servicio. 1930: Pon a funcionar a Caixa de Aforros de Pontevedra (como director fundador). Anima a Sociedade Filharmnica. Simpatiza co Eiria F.C.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 17

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: A Pontevedra adoptiva

Participa nas actividades do Museu de Pontevedra e

da Misin Biolxica de Cruz Gallstegui. 1935: Funda xunto co farmacutico Rubira e o mdico Ramn Obella o Instituto Bioqumico Miguel Servet en Vigo, co obxectivo de explotar dez patentes farmacuticas fornecidas por Obella. Obella e parte do seu equipo fuxen a Portugal e voltan en 1939, e co apoio dos irmns Fernndez Lpez fundan Zeltia.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 18

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: O matrimonio

Amalia de cativa
01/09/2011 1:09

Bveda antes dos 20 anos

Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 19

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: O matrimonio
Nas Palmeiras de Pontevedra

Camio do ftbol en Pontevedra

01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 20

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: O matrimonio

Na fonte da Ferrera
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

En Pontevedra
21

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: O matrimonio

Nun barco na ra de Pontevedra

01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

En Pontevedra
22

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: Os fillos

Cunha das fillas no colo

01/09/2011 1:09

Diante da capela do Santiaguio do Burgo

Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 23

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: A familia

Con familiares en Bain (Vilanova de Arousa)

Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

01/09/2011 1:09

24

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza VIDA: Fotografas varias

VIDA: Fotografas varias

01/09/2011 1:09

Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

25

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza PAIXN: Galeguismo en Pontevedra

Ao comezo dos anos 20, coece a Risco e as sas teoras do

nacionalismo e escribe un artigo sobre a lia de ferrocarril Ourense-Zamora en La Zarpa de Basilio lvarez. Chega no ano 27 Pontevedra intelectual e de emerxente actividade poltica Coece a Castelao e Losada Diguez. Alterna con Filgueira Valverde, Xerardo lvarez Gallego, Iglesias Vilarelle, lvaro Xil, Evaristo Mosquera.... Tertulias no Mndez Nez (A Peregrina) e no Caf Moderno (Praza San Xos)
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 26

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

VIDA: Tertulia do Caf Moderno

01/09/2011 1:09

Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

Estatuas en Pontevedra
27

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza PAIXN: O xerme do PG

O 25 de xullo de 1930 na Barxa (Vigo) xntanse uns 300

simpatizantes do nacionalismo galego para desear unha campaa de sensibilizacin. Estn Otero Pedrayo, Gmez Romn, Enrique Peinador, nxel Casal, Castelao, Ramn Cabanillas, Nez Ba.... Xuntanzas en Lestrove e Barrantes artellaron pactos e proxectos 1930: O Seminario de Estudos Galegos pdelle colaboracin no proxecto de Estatuto galego
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 28

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

PAIXN: Xantares galeguistas

Xantar galeguista da Barxa (Vigo)

01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 29

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza PAIXN: A chegada da II Repblica

Chega a Repblica o 14 de abril de 1931. Obteen escano os galeguistas Castelao

(Pontevedra) e Otero Pedrayo (Ourense) e Surez Picallo e Antn Villar Ponte (ORGA). A Constitucin de 1931 republicana e progresista, pero NON federal.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 30

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza PAIXN: Fundacin do PG

Entre o 5 e o 6 de decembro de 1931

fndase o Partido Galeguista. Na Asemblea constitunte, xuntronse en Pontevedra representantes de 32 agrupacins que reunan uns 700 asistentes, que acordan unha Declaracin de Principios.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 31

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza PAIXN: Declaracin de Principios do PG (I)

Autodeterminacin poltica de Galicia Antiimperialismo Igualdade de dereitos polticos para a muller Supresin das Deputacins provinciais e
recoecemento da parroquia Concerto econmico co Estado e reforma tributaria
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

32

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza PAIXN: Declaracin de Principios do PG (II)

Cooficialidade do galego Reinstauracin do dereito foral Creacin dun Tribunal Superior de Xustiza de
Galicia Reforma agraria: supresin dos foros, melloras e fomento do cooperativismo Recoecementos dos dereitos sindicais
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

33

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza PAIXN: A Direccin do PG

A direccin do Partido Galeguista: Voz sen voto (Castelao, Otero Pedrayo, Surez
Picallo) Secretario Xeral (Pedro Basanta) Secretario Tcnico (Filgueira Valverde) Secretario de Organizacin (Alexandre Bveda sempre, ags un ano que foi Secretario Xeral) Secretario de Propaganda (X. Nez Ba).
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

34

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza PAIXN: Bveda no PG

A preocupacin mxima de Bveda era o PG, era o

motor de explosin do PG, segundo Castelao. O PG pasou de minoras (700) a masas (3.000), con grupos en Madrid, Bos Aires e Barcelona. No 1932 impulsa a creacin das Mocidades Galeguistas, e no 34 a Federacin. A Nosa Terra convrtese no boletn do PG.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 35

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza PAIXN: Distribucin profesional dos afiliados do PG

Labregos: 27% Artesns e autnomos: 13% Estudantes: 8,5% Empregados e dependentes de comercio: 8,5% Obreiros e xornaleiros: 8% Empresarios medios e pequenos: 6% Menor presenza de marieiros, artistas e intelectuais, anda que estes ltimos moi importantes cualitativamente
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 36

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza PAIXN: Ponencia para a redaccin do Estatuto

A 1 Asemblea pro-Estatuto foi convocada o 4 de xuo

de 1931 na Corua; presentronse tres anteproxectos e das ponencias, o mellor foi o do SEG. Pero a Asemblea non aceptou ningn, e encargou unha ponencia. A Asemblea de Concellos de Galiza, celebrada o 3 de maio de 1932, en Santiago, creou unha comisin para redactar o Estatuto. Estaba formada por nove poentes, cinco deles galeguistas, que traballaron durante 5 meses, reunndose os sbados en Santiago.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 37

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza PAIXN: Asemblea pro-Estatuto

Foi aprobado na Asemblea de Concellos de Galiza

do 17 ao 19 de decembro de 1932. Bveda defendiu Economa e a cooficialidade do galego, e dixo o discurso final. Foi aprobado polo 77% dos delegados (representaban ao 85% da poboacin). A preparacin da Campaa do Estatuto supuxo: revitalizacin das parroquias, PG mis interclasista, pedirlle intelectualidade e Igrexa a cooficialidade do idioma.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 38

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

PAIXN: Mitins e homenaxes

Homenaxe a Castelao en Lugo (1932)

01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

Nun mitin galeguista

39

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza PAIXN: Desterro no Bienio Negro Chega o bienio negro de Lerroux (P. Radical) e Gil Robles
(CEDA). A finais de outubro de 1934, Castelao desterrado a Badaxoz e Bveda a Cdiz, censurada ANT, hai inspeccin de locais, destitucins. Alexandre Bveda perde ingresos secundarios, sufre soidade, un expediente. PG: Filgueira Valverde crea Dereita Galeguista, lvaro das Casas tamn marcha.... O 12 de xuo de 1935 enviado a Madrid; o 19 de outubro de 1935 a Vigo; finalmente en febreiro de 1936 volve a Pontevedra de novo despois de permutar o traslado cun compaeiro a Vigo.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 40

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

PAIXN: Desterro en Cdiz

nica foto de Bveda no desterro andaluz

01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 41

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza PAIXN: Eleccins do 36

Lerroux deixara o posto a Portela Valladares. Bveda pactara alianza con Azaa para ir na FP En xaneiro do 36, na II Asemblea do PG acrdase iso, non ir co P. Centro de Portela Valladares. Lista do PG: Castelao, Surez Picallo, Antn Villar Ponte e Bveda. Bveda pugna en Ourense con Calvo Sotelo. Gana ste, hai pucheirazo, pero parece que iso garante a paz republicana.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 42

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza PAIXN: Obra fiscal de Bveda

Convenio econmico co Estado, maltrato fiscal,

creacin do Banco de Galiza , dirixido e avalado pola Xunta. Banco de Galiza:

Ordenara o creto marieiro, agrcola, industrial e mercantil Farase cargo de servizos recaudatorios galegos Desempeara as funcins de Caixa da Administracin Galega Prestara outros servizos de banca pblica
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 43

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza PAIXN: Campaa pro-Estatuto

En febreiro do 36, o triunfo da FP fai posible o

referendum do Estatuto. Campaa:
Castelao (Pontevedra) Surez Picallo e Antn Villar Ponte (A Corua) Xerardo lvarez Gallego (Lugo) Alexandre Bveda (Ourense)

O 3 de marzo de 1936 morre Antn Villar Ponte,

supn un duro golpe.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 44

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza PAIXN: Referendum do Estatuto

Referendum o 28 de xuo de 1936. Nos 15 das anteriores: carteis de Castelao,

Lus Seoane, Camilo Daz Balio e Carlos Maside; traballo das Mocidades Galeguistas, Xuventudes Socialistas, Dereita Galeguista. Aprobado con mis do 99% dos votos emitidos. Quorum sobrepasado en case 100.000 votos.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 45

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

PAIXN: Plebiscito do Estatuto

Mitin polo plebiscito do 36 en Lugo

01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 46

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza PAIXN: Adversarios ao Estatuto

Os adversarios buscaban a abstencin Prensa:

a prol (Pueblo Gallego, de Portela Valladares) neutral (La Voz de Galicia) en contra (Faro de Vigo, La Regin, El Ideal Gallego)
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 47

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza PAIXN: Sorte do Estatuto

O Estatuto atase Constitucin do 31: refunde as

catro deputacins provinciais, recoece a parroquia, presidente elixido por sufraxio universal, cooficialidade do galego, vixencia do Dereito Civil galego. Foi presentando en Cortes o 15 de xullo de 1936 por alcaldes, presidentes da Deputacin e deputados (Bveda non). En 1945 o Goberno Republicano no exilio mexicano aproba a Comisin do Estatuto galego.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 48

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

PAIXN: Caricaturas de Maside

01/09/2011 1:09

Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

49

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

PAIXN: Caricaturas de varios autores

Maside Zeus
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

Maside
50

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

PAIXN: Retratos de varios autores
Castelao

Enrique Barreiro
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 51

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

PAIXN: Fotos e documentos varios
Foto na prensa dos anos 30 Carn do Seminario de Estudos Galegos
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 52

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza MORTE: Golpe militar

O 13 de xullo de 1936 asasinan a Calvo Sotelo en Madrid.

Iso preocupa moito a Alexandre Bveda. O 18 de xullo os cuarteis galegos estn controlados polos golpistas, e coordinados polo coronel Martn Alonso que decide sublevarse o 20. Bveda acudiu ao Goberno Civil de Pontevedra o da 18, a axudar ao seu amigo Acosta Pan. Principal temor galeguista: Estatuto posposto. O Goberno de Casares Quiroga quere aparentar tranquilidade, non entrega armas aos voluntarios.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 53

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza MORTE: Golpe militar na Galiza

O da 20 estndese o alzamento por

Galiza. O da 21 caen A Corua e Ferrol , despois Santiago, Ourense, Vigo, Lavadores, Tui o da 26. A maior represin en Ferrolterra, Baixo Mio e barrios obreiros das cidades.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

54

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza MORTE: Golpe militar en Pontevedra

En Pontevedra, os militares saen ra o da 19. Apodranse do Concello e do Goberno Civil,

apuntado con dous canns. Entran dous oficiais e levan a Bveda, ao gobernador e dous leais mis ao cuartel para un convite. En Pontevedra as mortes son provocadas pola Guardia Cvica de Vctor Lis O da 19 Bveda foi para a casa do seu sogro, non a Poio.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 55

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza MORTE: Bveda detido

O da 20 prenden a Bveda, vai ao crcere de Pontevedra, e

dixanlle telefonear. Outros presos: Vctor Casas (director ANT), Xohn Rico (Capitn Garda Asalto), Lois Poza e Amancio Caamao (mdicos), X. Adrio Ma (mestre). O 25 de xullo cantan o himno; o 26 pola noite a Garda Civil scao en coche, dinlle que baixe, el ngase, e eles tamn nganse a matalo, dicindo que deben ser os falanxistas. Lvano uns das a Pontecaldelas, mis das a Caldas e despois ao Instituto de Bacharelato de Pontevedra. Negouse a fugarse ou a pagar sobornos.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 56

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza MORTE: Xuzo sumarsimo

Decrtase xuzo sumarsimo militar (13 de agosto) Acusacin: responsabilidade no Estatuto e presenza
no Goberno Civil Instrutor: X. Vila, inimigo de Bveda e do galeguismo. Auditor: R. Rivero de Aguilar, fiscal da Audiencia da Corua. Presidente: Coronel de artillera Durn Avogado de oficio: Capitn de infantera Lpez de Roda
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 57

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza MORTE: Testemuas varias

Testemuas favorables: X. Garca

Vidal, avogado da Deputacin e antes profesor da USC, perdeu a praza de funcionario Algn galeguista foi desleal
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 58

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza MORTE: Condeado a morte

No mesmo sumario foi xulgado o socialista Amado

Guiance. Testemuas pola ma, fiscal e defensor pola tarde. Dez minutos para falar, pero prohbenlle falar en galego. Condeado a morte A Guiance, cadea perpetua.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

59

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

MORTE: Condea a morte

01/09/2011 1:09

Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

Condea a morte de Bveda

60

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza MORTE: ltimos das

Os familiares intentan recurso na Corua

(Capitn Xeral, rechazo) e en Burgos (Xeral Cabanellas zona norte dos sublevados-, imposible chegar) Bveda os disuade e non asina o recurso Volve prisin da Escola Normal, recibe muller e aos nenos (dille a estes que vai facer unha longa viaxe)
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 61

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza MORTE: ltima noite

A ltima noite le poemas de Rosala. O 17 de agosto, s 4 horas, vai para o crcere de

Pontevedra. Estn al dous padres franciscanos, Aquilino e Lus Mara, Xos Sesto e Xos lvarez Limeses e os seus sobrios Xos Mara e Xerardo lvarez Gallego. O pai deles dous, Xerardo lvarez Limeses, era o sogro de Bveda. Confesou co P. Aquilino, oe misa na cela. Meditou. Escribiu cartas a Amalia, ao seu irmn Vicente e a Pedro Basanta (PG).
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 62

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

MORTE: ltimas vontades

+ Confesor (P.L, P.A. ou D.L.) [Padre Lus, Padre Aquilino ou Don Lino] + Papel e pruma + Crucifixo + Oracin en galego + Enterro humilde . Deseo da lpida
ltimas vontades de Bveda Agrupacin Cultural Agrupaci
01/09/2011 1:09 Alexandre Bveda B 63

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza MORTE: ltimas vontades e asasinato

Pediu ao xuz que o enterraran coa bandeira.

Prohibiuno e s puido facerse por artimaa de Xos Sesto cando estaba amortallado. Alba: unha camioneta da Garda de Asalto lvao Caeira. Ve a sa casa. O piquete dirixido polo tenente Antonio Vzquez Quintin pgalle un tiro no corazn. Soterrado no panten da familia lvarez, en San Amaro (San Mauro).
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 64

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza MORTE: Da da Galiza Mrtir

A Irmandade Galega en Bos Aires, en 1942, instite

o 17 de agosto como Da da Galiza Mrtir Milleiros de condenados e paseados Jenaro Marinhas del Valle, estando no exrcito nacional en Asturias, escoitoulle a varios militares que al estaban dicir: Alejandro Bveda, pena capital. Si, era buena persona, y muy trabajador, pero ltimamente se haba aliado con los comunistas.
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 65

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

MORTE: Da da Galiza Mrtir

Monumento a Bveda na Caeira Castelao en Bos Aires falando o da que se instituu o

Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

Da da Galiza Mrtir
66

01/09/2011 1:09

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza

MORTE: Monumentos conmemorativos
Estatua na Praza Curros Enrquez (Pontevedra)

Monumento diante da casa natal (Ourense)

01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 67

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza EPLOGO: Castelao A mia sade anda quixo visitar devotamente os moitos cemiteiros de Galiza, onde durmen os derradeiros mrtires da Liberdade, en nmero incontable. A mia imaxinacin viu unha fogueira en cada cemiterio, como outros tantos clamores de xusticia. Pero no de Pontevedra viu unha labarada que chegaba at o ceo. Era o lume do esprito de Bveda que non figura na Santa Compaa dos inmortaes, porque non perteece Historia senn Tradicin, en arume de lenda. Bveda ter de ser nun ma prximo ou lonxano a bandeira da nosa Redencin
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 68

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza EPLOGO: Basilio lvarez

Ao primeiro que fusilaron foi a Alexandre Bveda. Eu non coecn a un mozo mis austero na conducta, nen con mis finura no cerebro, nen mis profundo na ternura. Cando se lle ouva, un se impresionaba forzosamente e non polas cousas que dica, case sempre fondas, porque saan das sas propias nobles entraas, como el non as dica ningun
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 69

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza EPLOGO: Semente

...queran enterrar cadavres, pero enterraban semente (Castelao)

01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B 70

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza FONTES E REFERENCIAS DESTA PRESENTACIN

Vida, paixn e morte de Alexandre Bveda; Xerardo lvarez

Gallego; A Nosa Terra 1996 Alexandre Bveda; Francisco Carballo; A Nosa Terra 1999 Alexandre Bveda: unha vida por Galiza; banda deseada con guin de Raimundo Martnez Fraga e ilustracins de Alberto Vzquez; Agrupacin Cultural Alexandre Bveda 2007 Agrupacin Cultural Alexandre Bveda: acab.fiestras.com Galipedia, a wikipedia en galego: http://gl.wikipedia.org/wiki/Alexandre_B%C3%B3veda - Galicia espallada, Bveda, o motor do galeguismo: http://www.galespa.com.ar/boveda_motor_galeguismo.htm
01/09/2011 1:09 Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

71

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza BIBLIOGRAFA SOBRE ALEXANDRE BVEDA (I)
El Primer Bveda de Rafael L. Torre. Editado pola Deputacin de
Ourense en 2003 (281 pax.) Coroa potica para un mrtir (35 poemas morte de Alexandre Bveda) Edicin de Xess Alonso Montero para Edicins Xerais en 1996. (94 pax) Las polmicas de Bveda en la gestacin del Estatuto de Autonoma de Baldomero Cores Trasmonte para Edicins do Castro en 1986 (220 pax) Alexandre Bveda na Historia do nacionalismo galego coordinado por Xos Enrique Acua para A Nosa Terra en 2003 (120 pax.) Alexandre Bveda, motor do galeguismo de Enrique Bande Rodrguez para Duen de Bux en 2003 (80 pax.) Alexandre Bveda de Francisco Carballo para A Nosa Terra en 1999 (56 pax.)

01/09/2011 1:09

Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

72

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza BIBLIOGRAFA SOBRE ALEXANDRE BVEDA (II)
Cartafol potico para Alexandre Bveda. Varios autores para A Nosa
Terra en 2006 (58 pax.) Vida, paixn e morte de Alexandre Bveda de Xerardo lvarez Gallego. Edicins Ns. Bos Aires 1972. reeditado por A Nosa Terra (280 pax.) Alexandro Bveda De Jos Mara lvarez Blzquez para Ir Indo. 1992. (194 pax.) Alexandre Bveda en A Nosa Terra de Eduardo Gutirrez para AC Alexandre Bveda en 1988 (64 pax.) reeditado por Edicins Laiovento en 2003 (102 pax.) Alexandre Bveda, unha crnica da Galiza Mrtir libro e DVD de Xan Leira para Acuarela Comunicacin en 2004.

01/09/2011 1:09

Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

73

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza BIBLIOGRAFA SOBRE ALEXANDRE BVEDA (III)
Inmolados Gallegos. Alexandro Bveda, Victor Casas, Telmo
Bernrdez de Lus Lamela Garca para Edicins do Castro en 1993 (372 pax.) Alexandre Bveda, unha vida por Galiza (Banda deseada) de Rai Fraga e Alberto Vzquez para AC Alexandre Bveda en 2007 (24 pax.) Revista monogrfica de cultura n. 2. De Castelao a Bveda por Xos M. Monterroso Devesa para AC O Facho da Corua (48 pax.) Alexandre Bveda nos seus documentos coordinado por Uxio-Breogn Diguez Cequiel para Difusora en 2010 (132 pax.) Cantigas para catro mortes. Bveda, Companys, Gernika, Lorca ) coordinado por Xos Sesto para AGER e CIG no 2008 (188 pax.) Encrucillada. Revista galega de pensamento cristin. N154 Artigos sobre Bveda de Torres Queiruga e Engracia Vidal. 2007
Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

01/09/2011 1:09

74

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza BIBLIOGRAFA SOBRE ALEXANDRE BVEDA (IV)
Bveda contado xente nova Caderno xalgarete N1 da Asociacin
Xuvenil Amencer de Ourense (2008) (20 pax.) Alexandre Bveda de Jaime Mar Lloreda para Fundacin Bveda. Cadernillo de 16 pax. A Galiza de Bveda. Actas do congreso 2003 coordinado por UxioBreogn Diguez Cequiel para Difusora en 2009 (496 pax.) Alexandre Bveda. En demanda de restauracin, de David Otero para Edicins Laiovento en 2008 (235 px.) Castelao e Bveda irmns. A Nosa Terra, nmeros 5-6-extra (maio 1986). (Re)Coecermos Alexandre Bveda. Terra e tempo, 22-23 (2003) Voz "Alexandre Bveda Iglesias" no tomo 4 da Gran Enciclopedia Galega

01/09/2011 1:09

Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

75

Alexandre Bveda: vida, paixn e morte por Galiza BIBLIOGRAFA SOBRE ALEXANDRE BVEDA (V)
Captulo titulado "O Estatuto, e cartas de Bveda" no libro de Francisco
Fernndez del Riego "O ro do tempo" editado por do Castro en 1990 (pp. 83-93) No "Libro dos amigos" de Otero Pedrayo editado por Ediciones Galicia en Buenos Aires en 1953 (coido que hai unha reedicin actual, tal vez en Galaxia) hai un captulo adicado a Alexandre Bveda Justo Beramendi escribiu un artigo titulado "Boveda na Galicia do 2004. Nacionalismo e pas" na revista Tempos Novos n 79 de decembro de 2003 (pp. 90-93) Nos dous boletns editados pola FAB (en 1993 e 1994) existen numerosas referencias a Alexandre, dende Manuel Beiras ou Guillermo Campos ata Avelino Pousa, Xaquina Trillo ou Amalia lvarez Gallego.

01/09/2011 1:09

Agrupacin Cultural Agrupaci Alexandre Bveda B

76