Slk, Duraanlk..

ve Tevbe
Soru: 1) nsan iin biri umumiyetle genlikte, dieri de ekseriyetle yallkta kendisini gsteren iki tehlike vardr: Bunlarn ilki, nazar bilgilerle snrl kalmak; ikincisi ise, her eyi bir kltr eklinde ele almaktr. buyurulmutu. Nazarde kalmak ve kltr eklinde yaamak nasl birer tehlikedir? -Meselelerin nazar yannda bir icmal ve dzlk mlahazas hkimdir; matlup olan, onlarn amel planda tafsile ulatrlmalardr. Yalnz fikir hlinde bulunan ve tatbik sahasna karlmam olan bir bilgi, inkiaf ettirilmedike, pratie dklmedike ve fiil olarak ortaya koyulmadka asl tesirini icra edemez ve semeredr olamaz. Nazar bilgilerle yetinmek belki ocuklar ve mbtediler iin makul grlebilir, kabul edilebilir ama hak klar, hakikat erleri mutlaka amel ilmin ve tahkk imann peinde olmaldrlar. (01:30) -Bir insann, herhangi bir aratrma lzumunu duymadan, grp duyduu gibi inanmas ve netice itibaryla da davranlarn ona gre ayarlamas bir taklittir ve slktr. Bu trl davranta muhakeme ve dolaysyla da ilm-i yakn bulunmadndan, kitlelerin akna, hrc messirlerin ar basmalarna gre, sk sk yer ve yn deitirmeler olabilir. Ayrca, fen ve felsefeden gelen dallet ve kfran karsnda taklit Mslmanlar mukavemet edemezler. Bu itibarla, byle kimselerin ou, cami glgesinde ve salam bir toplum iinde neet ettiklerinden dolay mslman olmulardr; fakat ayet bir kilisenin hariminde neet etselerdi bu defa da yle safderun birer Hristiyan olurlard. Bu adan da baz Usulddin ulemas taklid imann makbul olmadna hkmetmilerdir. (02:20) -nsanlar aratrma mevzuunda hem ciddi, kararl ve srekli olurlar, hem de elde ettikleri bilgileri ibadette derinleme hesabna kullanrlarsa bugn olmazsa yarn tahkke ulaabilirler. Kant da, Saf Akln Kritiinde, Allahn nazar aklla deil, amel aklla bilineceini syler. Evet, gzel davranlar, salih ameller ve ibadetler, bir sre sonra insann tabiat haline gelerek onu, mcerret bilgiyle ulalamayan noktalara ulatrr. Mcerret bilgi ve malmat, insan hibir zaman, amelin, yaamann, tecrbe etmenin ve ibadetin ykselttii seviyeye ykseltemez. Tecrbe ve uygulamadan yoksun, amel ve ibadetten mahrum bir insan, ktphaneler dolusu kitap okusa da, vicdannda duyulmas gerekenleri katiyen duyamaz; sadece delillere dayanarak kafasna yerletirmeye alt bir ulhiyet telakkisiyle hibir zaman imana ilien problemlerden kurtulamaz. (06:15) -Aslnda, yaa baa gre mama tebdili yaptmz gibi, artlara gre dozunu artrarak ocuklara ve genlere ilim ve marifet adna vereceimiz malumatta da bir l ve denge gzeterek onlar srekli beslemeliyiz. Fakat bugn maalesef byk ounluu itibaryla anne-babalar her seviyedeki akla gre gda verecek seviye ve donanmda deiller. Dolaysyla da evler bu nemli vazifeyi grmekten aciz. Anne-baba doyurucu ve gelitirici bir besleme program uygulasa da, ayet sokak yuvay takviye etmiyorsa, dahas mekteb ve mabed de ocuun nazar bilgilerini koruyucu, yaa baa gre artrc, arlatrc, dndrc, eya ve hadiseleri hallac ettirici deilse, evde verilenler eriyip gidecek ve ocuk ya da gen asla tahkike, amelye, derinlie ulaamayacaktr. (07:30)

-Nur Mellifi, Hilkatin en yksek gayesi ve ftratn en yce neticesi iman- billhtr. Ve insaniyetin en li mertebesi ve beeriyetin en byk makam, iman- billh iindeki marifetullahtr. Cinn insin en parlak saadeti ve en tatl nimeti, o marifetullah iindeki muhabbetullahtr. Ve ruh-u beer iin en halis srur ve kalb-i insan iin en safi sevin, o muhabbetullah iindeki lezzet-i ruhniyedir. derken bir hedef gstermekten daha ok tabi bir neticeyi nazara vermitir. Hazreti stad, hakiki saadetin, hlis srurun, en irin nimetin ve safi lezzetin marifetullah ve muhabbetullahta olduunu belirtmi ve bir insan marifet ve muhabbet ufkuna ularsa, onun ekseriyetle lezzet-i ruhaniyeyi de derinden duyup tadacana iaret etmitir. (10:30) -z ihls, samimiyet ve ciddiyet olan dn hayatn, bir ksm souk merasimlerle folklor haline getirilmesi ve bu iin figrleri saylan grtlak aalarnn ihlassz nameleriyle teselli aranmas meseleyi diyanetten karp kltr eklinde ele almak demektir ki bu da ciddi bir tehlikedir. Evet, bu tehlike mnteha ile alkaldr; nazarden amelye gemek ama zamanla o ameli folklora dntrmektir. Bir insan, belli bir noktada sm-i Azamn tecellilerine mazhar olsa ve ban kaldrd zaman srafilin azametli heykelini grecek keyfiyete erse bile, ayet bir sre sonra meseleyi sadece kltrn bir parasym gibi ele almaya balarsa, onun karbonlamas ve yklp gitmesi kanlmaz olur. Sadece semayla, semahla, mevlitle, gazelle ve grtlak aal yapan baz kimselerin ilahileriyle mteselli olma, bir kltr faslna ve snme dnemine adm atma demektir. Karbonlamamak, yklmamak, snmemek ve dinin amel yann kltre kurban etmemek iin slamn her meselesini uurluca ele almak lazmdr. (11:53) Soru: 2) Din hayat sadece bir kltr olarak ele alma hastal mutlak ldrc bir maraz mdr? ayet, bu konudaki muvakkat bir rahatszla ramen, tedavi olup kalb ve vicdan ufkunu yeniden yakalamak mmkn ise, bunun vesileleri nelerdir? (16:25) -Allah Rasl bir hadislerinde mannz L ilhe illallah demek suretiyle yenileyin. buyurmaktadr. Bu hadis, kelime-i tevhidi sadece dil ile sylemeye hamledilmemelidir. Ehl-i hakikate gre bu mbarek kelimeler dille telaffuz edilirken, vicdanlarda duyulmuyorsa bir mnda yalan syleniyor demektir. Yani, L ilhe illallah deyiniz demek, Bu kelimeleri vicdanlarnzda hissediniz, her gn din ve iman adna bir yenilik peinde olunuz, devaml kendinizi yenileyiniz, yaratl gayesine ulama urunda srekli yollarda olunuz demektir. Malum olduu zere her lhza zaman ve mekn deimektedir; bu itibarla insan da, bu deiimler iinde her an kendini aydnlatmal, yenilemeli ve ruhta yeni bir dirilie gemelidir ki, hayatn tekil eden karelerden hibiri karanlk kalmasn. Mmindeki bu yenilenmenin onun tabiatnn bir yan, ftratnn bir paras hline gelmesi iin devaml surette imann derinletirmesi ve onu hayatna aksettirici temrinatla bezemesi gerekmektedir. nsanda ruhen byle bir yenilenme istei, kavl olarak L ilhe illallah demekle balayp, onun mahz- mrifet hline getirilmesiyle devam ederek mrifetin muhabbeti, muhabbetin ak u evki, ak u evkin de cezb u incizab netice vermesiyle en ileri seviyeye ulaabilir. (16:47) -Az nceki szlerimden dolay Mevlid, Regaib, Mirac, Berat ve Kadir gecesi gibi mbarek gn ve gecelerin farkl programlarla kutlanmasnn aleyhinde olduum

zannedilmesin. Hayr.. karsndaym. (19:19)

ben

akszln,

evksizliin

ve

heyecanszln

-Ayetl-Kbra risalesindeki, kinattan Hlkn soran bir seyyahn hli duraanlktan uzak olmann ve derinlemede snr tanmamann en gzel misallerinden biridir. O mtefekkir yolcu, kinattaki her sayfay okuduka iman kuvvetlenip mrifeti daha da ziyadeleir ve onun gnlnde iman- billh hakikati bir derece daha inkiaf eder. Sem ve arz gibi kinat sayfalarndan pek ounu dinledii hlde yine de doymaz; mesela, denizlerin ve nehirlerin zikirlerine de kulak verir ve srekli Hel min mezd - Daha yok mu? deyip durur. te, o seyyah gibi Hel min mezd insan olma ok nemlidir. Evet, Peygamber meclisine erdii ve Cenab- Hakkn cemalini mahede ettii zaman bile Daha yok mu? diyecek kadar derin ve duraanlktan uzak bir mmin olmak lazmdr. (20:15) -Baz latfeler (ince ve hassas duygular), ruh ve kalbin direi ve esas durumundadr. Cenb- Hakkn engin rahmetindendir ki, bunlar, pek ok yaralar alsalar, prsyp solsalar da lmezler. Evet, insan, bir aralk tkezlese, gnahlara girse ve baz latfelerini soldursa bile belli bir terbiye ve rehabilite ile kendi zne ynelirse, kalb hayatn asl kayna olan latfeler yeniden canlanr. Dolaysyla belli gnahlar neticesinde yaralanan, sararan, kurumaya yz tutan bu latfeler, gnlden gelen bir pimanlk ve ciddi bir tevbeyle tekrar yeerir, boy atar ve meyve verir. (24:19) -Baz latfeler de vardr ki, ilenen bir ksm gnahlar neticesinde ebediyyen kurur, sner ve lr. Ama zannediyorum bu latfeler, insann ruh ve kalb hayat adna asl hayat kayna olan latfelerden deildir. stad Hazretleri Ondrdnc Nota, nc Remizde insan mhiyetine konan mnev cihzt ve latfelerin farkllndan; bazlarnn dnyay yutsa doymayacandan, bazlarnn ise bir zerreyi dahi kendinde barndramayacandan bahsediyor. Baz latfelerin, ty kadar bir arla, yani gaflet ve dalletten gelen kk bir hlete dayanamayacan ifade ediyor ve Mdem yledir, hazer et, dikkatle bas, batmaktan kork. Bir lokma, bir kelime, bir dne, bir lema, bir iaret ve bir pmekle batma! diyor. Evet, bu latfelerden bazlar sner, kurur ya da lrse, insan ancak o latfenin ayayla alabilecei mesafeleri artk alamayabilir. Mesela, bir insann hissi snmese, uuru lmese, iradesi fel olmasa bile latfe-i rabbniyesinin kolu-kanad krlmsa, o insan Zt- Ulhiyete kar rasathanelerini ykm olur ve latfe-i rabbniye ayayla ulalan mertebelere o ulaamaz. (26:48) Soru: 3) Her tevbe, er istidatlarnn hayr kabiliyetlerine inklp etmesine vesile olur mu? erre ak kabiliyetlerin hayra tebdline vesile olan bir tevbenin hususiyetleri nelerdir? (28:09) -Hazreti stad, Dua ve tevekkl meyeln- hayra byk bir kuvvet verdii gibi, istifar ve tevbe dahi meyeln- erri keser, tecavztn krar. demektedir. (28:26) -ayet mminler gnahlar ruhu ldren/ldrecek olan birer virs gibi grr ve onlardan uzak durabilirlerse; ezkaza bulatklarnda da hemen -seviyelerine

gre- tevbe, inbe, evbe kurnalar altna koarak cidd bir arnma gayreti gsterirlerse,

Allah onlarn seyyielerini haseneye tebdil eder. (Furkan, 25/70) ve er kabiliyetlerini hayr istidatlarna evirerek onlara yeniden dirilme frsat verir. (29:15) -Nefis; kibir, gurur, bencillik, haset, hakszlk, dmanlk... gibi ruhun kolunukanadn kran/kracak olan eytan hususiyetlerine ramen, znde ruh refakatine ykselecek seviyede kymet ifade eden nemli bir potansiyeli de hizdir. Hazreti stadn Furkan suresinin 70. ayetini tefsir ederken dikkat ektii zere, eer insan gnahlarna tevbe edip onlardan uzak kalr ve mhiyetindeki potansiyel fenalk hislerinden tr Rabbine snrsa, Cenb- Hak sadece kulunun tevbesini kabul etmekle kalmaz, ayn zamanda onun ktlklere sebebiyet veren er kabiliyetlerini hep iyiliklere vesile olan hayr kabiliyetlerine evirir ve ona artk srekli hayr ileme frsatlar verir. (32:14) -Muhterem Hocamzn sohbetin sonunda okuduu ve normal zamanlarda da oka tekrar ettii istifar ve dua, Rasl- Ekrem (sallallahu aleyhi ve sellem) Efendimizin Hazreti Ebu Bekire rettii u duadr:

Allahm, muhakkak ben nefsime namtenah zulmde bulundum; gnahlar balayacak Senden gayr kimse yoktur. Nezd-i Ulhiyetinden hususi ve srpriz bir mafiretle beni yarla, bana merhamet et; phesiz ki Sen yegne Gafr ve Rahmsin. (34:44)