พระราชกฤษฎีกาว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี

พ.ศ. 2546
หมวด 3 มาตรา 11

“ส่วนราชการมีหน้าที่พัฒนาความรูใ้ นส่วนราชการ
เพื่อให้มีลกั ษณะเป็นองค์การแห่งการเรียนรู้อย่างสมำ่าเสมอ
โดยต้องรับรู้ข้อมูลข่าวสารและสามารถประมวลผลความรู้ในด้านต่างๆ
เพื่อนำามาประยุกต์ใช้ในการปฏิบัติราชการได้อย่างถูกต้อง
รวดเร็วและเหมาะสมกับสถานการณ์
รวมทั้งต้องส่งเสริมและพัฒนาความรูค้ วามสามารถ
สร้างวิสัยทัศน์และปรับเปลีย่ นทัศนคติของข้าราชการในสังกัดให้เป็นบุคลาก
รทีม่ ีประสิทธิภาพและมีการเรียนรู้ร่วมกัน ทั้งนี้
 เกณฑ์คุคณ
ุ ภาพการบริหารจัดการภาครัฐ
ลักษณะสำาคัญขององค์กร
สภาพแวดล้อม ความสัมพันธ์ และความท้าทาย

2. การวางแผน 5. การมุ่งเน้น
เชิงยุทธศาสตร์ ทรัพยากรบุคคล
และกลยุทธ์
1. การนำา 7. ผลลัพธ์
องค์กร การดำาเนินการ
3. การให้ความสำาคัญ 6. การจัดการ
กับผู้รับบริการและ
ผู้มีสว่ นได้สว่ นเสีย กระบวนการ

4. การวัด การวิเคราะห์ และการจัดการความรู้

การจัดการความรู้ เป็นเครื่องมือระดมความรู้ในคน(Tacit
Knowledge) และความรู้ในกระดาษ (Explicit Knowledge)
ทั้งที่เป็นความรู้จากภายนอกและความรู้ของกลุ่มผู้ร่วมงานเอามาใช้ง
านและยกระดับ(พัฒนา)ความรู้ของบุคคล ของกลุ่มผูร้ ่วมงาน
และขององค์กรทำาให้งานมี คุณภาพ สูงขึ้น”

นพ.วิจารณ์ พานิช
 ความรู้ 2 ประเภท
Explicit Tacit
 กฎ ระเบียบ  ทักษะ
 คู่มือ  ประสบการณ์ •Not
 แผนปฏิบัตกิ าร •Documented Documented
•Codified  พรสวรรค์ •Difficult to
 ระบบ •Archived identify
 CPG, CareMap  สัญชาตญาณ
 ความคิดริเริ่ม
ความรู้ที่ชัดแจ้ง ความรูท้ ี่ฝงั อยู่ในคน
 แนวคิด “การจัดการ” ความรู้
Access/Validate Create/Leverage

เข้าถึง สร้างความรู้
ตีความ ยกระดับ

ความรู้เด่นชัด ความรูซ้ ่อนเร้น

รวบรวม/จัดเก็บ Explicit Tacit
นำาไปปรับใช้ เรียนรู้ร่วมกัน
store Knowledge Knowledge
apply/utilize Capture
& Learn

เรียนรู้
มีใจ/แบ่งปัน
ยกระดับ Care & Share

เน้น “2T” เน้น “2P”

Tool & Technology Process & People
 แนวทางหนึ่ง ที่จะช่วยให้ “ง่ายและไม่ไปผิดทาง” ส่วนหาง สร้างคลังความรู้
KM Model “ปลา ทู ” เชื่อมโยงเครือข่าย ประยุกต์ใช้ ICT
• Knowledge Vision (KV) “สะบัดหาง” สร้างพลังจาก CoPs
• Knowledge Sharing (KS)
Knowledge
• Knowledge Assets (KA)
Assets

KV KS KA

Knowledge
Knowledge
Vision
Sharing
ส่วนหัว ส่วนตา
มองว่ากำาลังจะไปทางไหน ส่วนกลางลำาตัว ส่วนที่เป็น “หัวใจ”
ต้องตอบได้ว่า “ทำา KM ไปเพื่ออะไร” ให้ความสำาคัญกับการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ช่วยเหลือ
เกื้อกูลซึ่งกันและกัน
 KNOWLEDGE VISION
• ผู้ป่วยSTROKEได้การวินิจฉัยที่รวดเร็ว
• ลดภาวะแทรกฃ้อนในผู้ป่วยSTROKE
• พัฒนาคุณภาพการบำาบัดรักษายาเสพติด
• ผู้ป่วยยาเสพติดเพศหญิง ได้รับบำาบัดฟื้นฟูที่เหมาะสม
• ผู้ป่วยสุรา ได้รับการบำาบัดที่มีประสิทธิภาพ
• สถานพยาบาลยาเสพติด ใช้เครื่องมือ Tracer
ในการประเมินและพัฒนาคุณภาพงานยาเสพติดได้
 จาก KV สู่ KS

KS

Knowledge
Knowledge
Vision
Sharing
ส่วนหัว ส่วนตา
มองว่ากำาลังจะไปทางไหน ส่วนกลางลำาตัว ส่วนที่เป็น “หัวใจ”
ต้องตอบได้ว่า “ทำา KM ไปเพื่ออะไร” ให้ความสำาคัญกับการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ช่วยเหลือ
เกื้อกูลซึ่งกันและกัน
 เครื่องมือในการ Sharing
• Community of Practice (CoP)
• Peer assist
• การเล่าเรื่อง/การนำาเสนอผลงาน
• Case Conference,Case study
• การประชุมวิชาการ
• Weblog
• After action review (AAR)
 จาก KS สู่ KA ส่วนหาง สร้างคลังความรู้
เชื่อมโยงเครือข่าย ประยุกต์ใช้ ICT
“สะบัดหาง” สร้างพลังจาก CoPs
Knowledge
Assets

KV KS KA

Knowledge
Knowledge
Vision
Sharing
ส่วนหัว ส่วนตา
มองว่ากำาลังจะไปทางไหน ส่วนกลางลำาตัว ส่วนที่เป็น “หัวใจ”
ต้องตอบได้ว่า “ทำา KM ไปเพื่ออะไร” ให้ความสำาคัญกับการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ช่วยเหลือ
เกื้อกูลซึ่งกันและกัน
 ขุมความรู้ (Knowledge Asset)
• เป็น Explicit knowledge
ที่จัดถูกจัดการอย่างเหมาะสม
• Asset ที่ดีต้องจัดรูปแบบให้ง่ายต่อการเข้าถึง เข้าใจ
ทราบแหล่งที่มาเพือ่ การขอข้อมูลเพิม่ เติม
ง่ายต่อการนำาไปปรับใช้
• อาจอยูใ่ นรูปของกระดาษ หรือElectronic file
 รูปแบบ Knowledge Assets ที่สมบูรณ์ยิ่งขึ้น
•
เคล็ดลับ/หลักการ
•
เรือ่ งเล่า &คำาพูด
• “ “
• แหล่งข้อมูล/บุคคล
“เราทดลองวิธีการใหม่
•
…”
•
“ “

โทร. ...
 ตัวอย่างขุมทรัพย์ความรู/้ Knowledge Assets
CoP Wound and Ostomy
เป้าหมาย การแลกเปลี่ยนประสบการณ์ด้านการดูแลผูป้ ่วยทีม่ ีแผลและออสโตมี
เพื่อร่วมกันแก้ปญ
ั หา และพัฒนาการดูแลผูป้ ว่ ยกลุ่มนี้ให้ได้ระดับสากล

เคล็ดลับ / เรื่องเล่า/ ตัวอย่างประสบการณ์ แหล่งข้อมูล/ บุคคล

หลักการสำาคัญ (Story Telling/ Experince Sharing) (Source/ Person)
(Critical Issues)

ควรทำาให้ผปู้ ่วยเห็น ผู้ป่วยโรคเรื้อรังมาทำาแผลที่เท้าอาทิตย์ละ 3 วันก่อนไปล้างไต นางสาวกอบแก้วซือ่ ตรง

เคยสอนให้ดูแลแผลทุกวิธี แต่ทุกครั้งเที่มา เห็นขาสกปรกมาก หอผู้ป่วย 72/4 ศัลย์ฯ
คุณค่าในตนเองและ ทุกครั้งที่สอนก็ดูว่าเข้าใจ งานการพยาบาลศัลยศาสตร์ฯ
มีส่วนร่วมในการดูแ วันนั้นพูดว่า“แผลนี้ไม่ใช่แผลของลุงคนเดียวนะ
แต่เป็นแผลของทีมงานเราด้วย โทร. 419-7103-4
ลแผล เราทุกคนจะช่วยทำาแผลอย่างดีที่สุด” สังเกตเห็นว่า
แววตาของผู้ป่วยเปลี่ยนแปลงไป ดูมีประกายสดใส
ร่วมการประเมินแผลด้วยกัน ใช้คำาง่ายๆ
ครัง้ ต่อมา ขาสะอาดขึ้นแสดงว่าผู้ป่วยดูแลเท้าได้ตีขึ้น
จึงพูดกับผู้ป่วยว่า “แผลของลุงดีขึ้น สะอาดขึ้น
การจัดการความรู้ คือ
การ ”กระทำาใดๆ” เพื่อให้ ความรู้ ที่อยู่ในตัวหนังสือ
ภาพหรือเสียงหรือรูปแบบอื่นๆ หรืออยู่ในสมองของคนบางคน
สามารถ ถ่ายทอด ไป สู่คนอื่นๆ จนเกิดการพัฒนาความรู้และทักษะ

นำามาใช้งานและพัฒนาความรู้ให้ดีขึ้นอีก
ทั้งนี้...เพื่อ.....ทำาให้เกิดการพัฒนาคุณภาพของหน่วยงาน
อย่างต่อเนื่อง
ทันตแพทย์ ชุมพล ชมะโชติ
 “พร ะเอ ก” “คุณกิจ” ส่วนหาง สร้างคลังความรู้
ของเรื ่อ ง Knowledge เชื่อมโยงเครือข่าย ประยุกต์ใช้ ICT
Practitioners “สะบัดหาง” สร้างพลังจาก CoPs
มี หลา ยค น
Knowledge
Assets
Chief
Knowledge
Officer

KV KS KA
CKO
“คุณเอื้อ”
“คุณอำานวย”
Knowledge เรื ่ อง นี ้ ไม่ ต้อ งก าร Knowledge Knowledge
Vision
“คุณอ ำาน าจ ” Sharing Facilitators
ส่วนหัว ส่วนตา
มองว่ากำาลังจะไปทางไหน ส่วนกลางลำาตัว ส่วนที่เป็น “หัวใจ”
ต้องตอบได้ว่า “ทำา KM ไปเพื่ออะไร” ให้ความสำาคัญกับการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ช่วยเหลือ
เกื้อกูลซึ่งกันและกัน
เครือข่ายองค์ความรู้การบำาบัดรักษายาเสพติด
 เราทั้งหมดคือ ชุมชนนักปฏิบัติหรือCoP ด้านการรักษายาเสพติด
 ขณะนีม้ ีความพยายามในการทำากิจกรรมต่างๆอยู่แล้ว ทั้งในเรื่อง
การแลกเปลีย่ นเรียนรู้หรือ KS , การจัดทำาและรวบรวม
Explicit Knowledge
 ขอเชิญชวนแลกเปลี่ยนเรียนรู้หรือ KS ในเครือข่ายอินเตอร์เนต
WWW.gotoknow.org/drugabuse
What’s a blog?
 weblog
 Weblog คือหน้าเว็บท่ีมีการ update บ่อยๆ
และเรียงโครงสร้างตามลำาดับเวลา – อันใหม่อยู่บนสุด –
โดยมักมี link ไปยังเว็บอ่ ืนๆ และมีการแสดงข้อคิดเห็นส่วนตัว
 blog
 คำาย่อของ weblog — มักใช้เรียก weblog
ชนิดท่ีเป็ นส่วนตัว
 [กริยา] สร้าง, เขียนเน้ือหาลงใน blog
 blogger
 คนท่ีเขียน blog, บรรณาธิการ blog
 ช่ ือบริษท
ั ให้บริการ blog ท่ีใหญ่ท่ีสุด
Some numbers

 27% ของ internet user อ่าน

 20.1 ล้าน blog (ต.ค. 48)
 + 70,000 ทุกวัน
 เป็ นส่ง
ิ ท่ท
ี ำาให้เว็บ เติบโตเร็วท่ส
ี ุด ณ ตอนนี้