Janari i atij viti kishte hyr i ftoht dhe me lagshtir.

N t dymbdhjet mngjeset e para dielli

dilte paksa dhe prnjhersh mbulohej nga re t dndura, t cilat her hidhnin shi t rrmbyeshm dhe her qndronin pezull pr or t tra, atje n kufirin midis toks dhe detit,ku shkuma e holl q prdridhej si nj gjrpr i przhitur prej etjes lpinte gjurmt e murrme, apo thell ujrave t trazuara ku puqeshin e bheshin njsh sa t krijonin imazhin e nj mjegullnaje planetare t frikshme e rrnqethse, ndrsa n t dymbdhjet nett e tyre ditve, moti q porsa binte muzgu, merrte nj njyrim t przishm dhe nga deti ngriheshin dallg q oshtinin me nj rrapllim zhurmuese, q e rrihnin tokn e lagsh me tr forcn e tyre, por uditrisht pa lshuar kurrfar shkume t bardh si ndodhte rndom. Gjith qytetin e kishte pushtuar nj ndjenj ankthi dhe frike, madje pr t shpjeguar kt ndryshim t habitshm dhe prkeqsim moti, t mosharit dhe kryesisht plakat, kishin filluar t nxirrnin nga arkivat e kujtess s tyre legjenda dhe mite t lashta q e lidhnin kt jo vetm me shnjat e yjsive, por edhe me plasaritjet dhe vidhisjet e argjils prgjat kodrave t Currilave. Jo vetm ata q jetonin prej kohe rreth e rrotull asaj zone, por edhe kureshtar tregonin me bindje t plot se gjat atyre ditve nga kodrat kishte rrshqitur qa shum argjil sa nuk kishte rrshqitur pr pes shekuj s bashku. N ditn e trembdhjet nj grua plak, q ishte thirrur n televizionin lokal n nj emisoin t posam pr t shpjeguar dika n lidhje me kt fenomen, si i kishte rrzuar hamndsit e parathnsve, kishte treguar dika mjaft interesante sa fjalt e saj gjat gjith asaj dite, por edhe t nesrmen ishin br objek dhe fjala e par pothuajse n do familje, qndr pune apo sall kafeneje. N mnyr t prmbledhur plaka ndr t tjera kishte treguar nj ndodhi t kohve m pare:

Nj her , fillon e qmomja, nj Ali i vogl duke shkuar pran nj manastiri qndron aty buz nj burimi. Nj murg i thot : Nga syt m tregon se je ambicioz. Eja t ruash delet e manastirit ton. Ky Aliji pranoi ft, ft N do sille mir , - I tha ky murgu, - do plakesh n kte manastir. E nisi murgu me dele. Tuf t madhe na kish manastiri me dhn prej disa rracash , q donin kujdes ti kullosnje. I vu prpara Aliji dhnt n korie, y, ha. Nga dita e platit gjumi . Ardh nj shqipe q fluturonte maleve e si e sheh djaln t mbytur n djers, i vate mbi kok e bri hije. Ngrihet Aliji e i thot shqipes. Jallah moj shqpie o m pandehe, zog ? Dhe fap me krrab e qllon n krah. Me krah t thyer shqipja iku lart ne lisat e pyllnajs. Murgu e pikas. Ali ti do bnesh njeri i madh se mbi krie t ka ndnjur shqipja. Kurt vdes mbreti ti do komandosh n kmb t tij. Cish thua mo lanet? Kshtu si t thom u, i tha murgu. Do mbetrosh si Pirro n mote t vshtira, por nj sene mbretria do shkatrronet. Gjaku i dhnve do mbuloj gjith rrugt e mbretris tnde. At sene edhe lumenjt do krrejn gjak. Se ti ia theve njrin krah shqipes. E ashtu i gjau Alijit E nana t thot, ajo sene po vjen psri. U pr vete ia kam frikn.
1

Ndonse rrfimi i plaks i plqeu Albert Morins, nuk di prse ai n fillim e kishte marr m tepr at si trill t saj,se sa nj legjend e qmotshme, por kur e bisedoi kt me nj mikun e tij, q i kishte kaprcyer t nntdhjetat, ai e bindi se n zonn e tyre, n thelb kjo legjend kishte qarkulluar ndonse e thn edhe n variante t tjera. Qyteti atyre ditve ishte ndar n dy kampoe:n ata q e besonin legjendn e plaks ame dhe n ata q e merrnin at pr trill, me qllim pr t futur panik dhe prarje. Me kalimin e kohs u duk sikur t dy palt kishin qn n t drejt e tyre. Ai vit ishte m i gjati i kohrave dhe zgjati plot tetmbdhjet muaj. Dikush e quajti viti i mbrapsh, dikush viti i vdekjes. Un e quajta " Viti i Trisht"

Kapitulli I Asaj dite moti nuk dukej dhe aq i mir. Era e lagsht, q kishte filluar t frynte q para dy-tri ditve, paralajmronte prkeqsimin e tij. N horizontin e largt t detit, nj grumbull resh t bardha, q n thellsi bheshin grin t errt, tregonin se shiu mund t fillonte t binte nga asti n ast. Kamarieret e lokaleve prreth po fillonin t mblidhnin npr lulishte karriket dhe tavolinat e boshatisura. Qyteti, q atyre ditve t fillim muajit ishte br i zhurmshm, tashm ishte kredhur i tri n ngjyrn e plumbit. T vetmet q kishin filluar t parat braktisjen e tij, ishin pulbardhat, q rrall e tek uleshin mbi suprinn e dallgzuar t detit. Diku n nj cep t salls s bar Kambistit, aty ku shiteshin dhe bliheshin valutat e gjith bots, aty ku vinin sinjalet e para t ecjes, ngrit apo tronditjes s ekonomis botrore Albert Morina rrufiste kafen i qet. N tavolin kishte dy tri gazeta t dits dhe lexonte pa e vrar mndjen se 'thuhej dhe bhej rreth e rrotull tij, thuajse ishte lodhur e mrzitur nga gjith ato q prfliteshin dhe pshperiteshin n t gjitha bisedat e atyre ditve. N lokal njerzit hynin e dilnin papushim. Dikush ulej pr pak minuta, kthente nj got pije apo rrufiste n kmb nj kafe dhe dilte me shpejtsi. T tjer, kryesisht ata q merreshin me kmbimin e valuts, uleshin n grupe dhe me kafet prpara, i'a nisnin muha-betit pr shtat pal qejfe. - Pr lesh kemi pr t shkuar t gjith, - tha nj kambist duke qeshur, teksa po i bashkohej grupit t shokve t tij n nj tavolin diku n cep t lokalit. Nj tjetr q po b-nte kartmonedhat e mdha njmij lekshe kok m kok, ja ktheu: - Un pr vete tridhjet mij kam vn, nuk sht se nuk do t m vij thart, por kur mendoj se t tjert kan shitur shtpit, gjej ngushllim. Dhe te gjithe te nxehur nga diskutimi, gjat t cilit jo nj
2

her e dy kishte qlluar q ata t shfrynim me inat kundr njri tjetrit, platiteshin dhe heshtnin, t njmndsuar nga dshira pr t shtyr aty disa or t paradites, filluam t kthenim syt nga nj djalosh trupshkurtr, q nn peshn e vshtrimeve t t pranishmve, zuri t dridhte supet dhe t prplaste duart, duke br me t djathtn e mbledhur grusht e me gishtin e madh t drejtuar lart, nj fare veprimi ironik. - Po h, or burazer, si sht puna e ktyre firmave? E ! iu drejtua ai gazmor, sikur ti kishte vn t gjitha punt e tij n vij t mbar, nj tjetri q qndronte i ulur n tavolinn e par, q mesa kuptohej, n mos kishte t bnte me t n rrethin fisnor, duhet ta kishte patjetr shok t ngusht. - Do na i kthejn parat mo, do na i kthejn ? - Pse mor surrat , nuk do zotrote t na i kthejn, - ia ktheu shoku me qortim. - Edhe ne mos na i kthefshin, pastaj ? Se mos u detyroi njeri ti fusnit. Vet u hngri kurrizi, iu prgjigj djaloshi. - T hngrt goja maramalat mor palace I dreqit se mu ktu n maj t hunds m ka ardhur. Kam pritur dje plot pes dhe nuk arrita t marr asnj qindark - tha nj kambist rreth t tridhjetave, q pas ktyre fjalve ia hodhi nstiktvisht syt ores s dors. - As un nuk arrita dot ti marr dje, sot e kan mbyllur fare sportelin ngriti zrin nj tjetr, i inatosur edhe ai dhe shkoi dorn n mjekrr. - Dhe ai koktuli atje na mban leksione tr kohs , o zot, o zot, kjo sht pr tia future vetes. H more ti tutkun, fol! A nuk t duket se po na mashtrojn?
- Pr zotin t ikn petulla, - ja priti nj tjetr, q po hante n kmb nj hamburger. Albert Morina i ulur nja dy tavolina m tej me gazetat e dits para dhe kafen vazhdonte t ndiqte i qet bised e tyre, por sikurse kishte ndodhur dhe ditve t tjera, ajo m pas fillonte e ndizej derisa i duhej t zotit t lokalit t ndrhynte pr t ulur tonet e tyre e pr t vn paksa rregull n lokal, por q rregull nuk vihej kurr sidomos paradite. Albert Morina rrudhi ballin me hidhrim dhe thithi cigaren me tr forcn e mushkrive. Po vriste mndjen pr t kuptuar nj gj: a do ta msonin ndonj dit njerzit t vrtetn e atyre fondacioneve? A do ta msonin ata misterin e lindjes, lulzimit dhe shmbjes s tyre?. Pr t, tani pak rndsi kishte se si ishin ngritur ato fondacione dhe se prej kujt ishin stimulluar. Ai nj gj kishte t qart, q dika jo e mir fshihej pas tyre dhe q ato ishin kthyer n grabitse t djers dhe gjakut t mijra qytetarve dhe pr kt
3

nuk ishte pa prgjegjsi administrata shtetrore. I ktij mendomi kishte qn edhe shefi i redaksis s gazet dhe Eva kur kishin diskutuar rreth ktij problem nj mngjes teksa pinin kafe n bar. Eva e kishte prforcuar mendimin e tij duke thn se edhe vet banka e shtetit nuk duhet t lejonte ngritjen e tyre. Albertit iu kujtua se shefi si nj njeri me shum prvoj n zanatin e tij kishte sjell shmbuj nga vnde t tjera ku ishte shfaqur m par ky fenomen, por ndryshimin midis tyre ai e shihte tepr t madh. Nse n ato vnde, - kishte thn shefi- kjo epidemic ka qn e lokalizuar, ktu tek ne kjo ka prekur aneknd vndin dhe kjo sht m e keqja e t gjitha t kqijave kishte prfunduar ai. Albert Morina mendonte me mndje t tij se askush deri n ato momente nuk mund t parashikonte pr pasojat, q mund t rridhnin nse ato do t mbylleshin nj dit. Dhe ai vet nuk besonte se nj dit njerzit do ta msonin kt t vrtet. Ky mendim filloi t'a grryente prbrnda, si tokn ujrat e nndheshme. Nga magnetofoni i lokalit vazhdonte t dilte nj ndrthurrje zrash, q sillnin aty at cop jete t largt, jehona e t cils po i'a pshtjellonte mendimet. Disa aste m von i bri me shenj kamarierit pr t paguar, por ai , q prej banakut i tha se porosia e tij ishte e paguar dhe se porositsi i kishte ln t holla edhe pr nje teke tjetr konjaku. - Prej kujt? - pyeti Albert Morina gjith kureshtje. - Nga ai zotnia atje q po bisedon me Vason, - tha kamarieri duke treguar me dor n drejtim t ders, nj djalosh, sikur Alberti ta njihte djaloshin q po rrinte pran Vaso Cakn, i cili at ast po bhej gati pr t nxjerr disa kartmonedha njqi-ndshe markash. Porsa ndeshin n shikimin e Albert Morins, djaloshi ngriti paksa dorn e djatht, prshndeti, tha dika pr t justifikuar mosqndrimin dhe doli duke vn paksa buzn n gas. Albertit nuk po i kujtohej se cili ishte ai djal simpatik, me trup prej notari, q n shikim t par t krijonte prshtypjen e nj bisnesmeni. Nuk po i kujtohej se ku ishte takuar pr her t par apo t fundit me t. U mundua t hamndsonte dika, por kujtesa atyre asteve sikur e kishte ln dhe ai nuk e vrau m mndjen duke shpresuar se rasti do ta risillte prsri q t takoheshin. Piu nj gllnk prej konjakut, q kamarieri ia solli dhe n astin q ai po kthehej prej nj porosie tjetr, i shtyr m tepr prej kureshtjes dhe asaj q po e grryente prbrnda e pyeti me z t ult: - Si e quajn at? E njeh ti? - Sokol Nernxi u prgjegj kamarieri pyetjes s tij me pyetje.- Kush nuk e njeh Kolin mor Bert. N t vrtet ktu vjen rrall, vetm kur do t kthej ndonj shum leksh n valut. Zakonisht tek Vasua ja thyen lekt. Esht bos, - shqiptoi kamari-eri sikur ti trmbej dhe vet fjalve t tija. - Albert Morina i tha nj falemnderit me t tundur t koks dhe hodhi shikimin tej ders, por nuk e pa m djaloshin. Ai ishte zhdukur prmes pikave t imta t shiut, q binte heht leht e si pa u ndjer. Shpalosi
4

gazetat dhe u hodhi prsri nj sy kronikave t zeza n faqet e tyre. N bar zrat e klientve po bheshin gjithnj e m t dobt, aq sa i zoti i lokalit si pr t thyer monotonin e krijuar, ngriti paksa volumin e tranzistorit dhe kur npr sall u prhapn tijngujt e nj knge t njohur t Eli Fars, Albert Morina sikur e ndjeu veten m t qet. Sokol Nernxi, mrmriti gati me z Albert Morina. Ky nuk ishte nj emr fare i padgjuar pr t. Mbushje.. - Bilbil e ka zrin, - tha dikush nga nj tavolin aty pran, pa e ngritur tonin. - Ngrija edhe pak volumin, - tha plaku me shikim drejt banakut, por banakieri bri sikur nuk e dgjoi zrin e tij.. - Ngrije pak volumin ngrije se xhajes ende nuk i ka dale rakija e vitit t ri. Albertit i shkuan n fillim syt tek tavolina e boshatisur e kambisteve, t cilt pr ha-bin e tij ishin larguar si era, si kurr ndonjher m par. M tej i zun syt plakun, q teksa po ulej ngadal e si me prtes n njrn prej tavolinave t mesit tha: - Si kan munguar bilbilat shqipris jooo, por t tjera, t tjera gjra. Q nga vndi ku ishte, Alberti nuk mund ta dallonte dot fytyrn e plakut dhe aty pr aty i'u krijua prshypja se ai kt gj e kishte thn enkas pr t. "Sa budalla jam", tha pas pak me vete. "C'pun, apo inat t ket me mua ky zotni? Ngriti gotn dhe piu. Alkooli ia dogji fytin, sikur t pinte pr her t par. Jasht u dgjua sirena e nj furgoni policie q si u kthey me shpejt-si n drejtim t ish fermentimit, mori tutje pr nga banka kombta-re. Pas saj po me siren t ndezur nxitonte dhe nj makin tjetr policie. Kambist filluan t futeshin prsri njri pas tjetrit n local. Kur tingujt e kngs s Eli Fars u shuan dhe nga magnetofoni doli n fillim nj z i zvargur, drithronjs, q tek ngrihej ngadal dhe mbushte sallnduke u brgjithnj e m preks e rrnqeths gjer n palc, Albert Morina mbajti frymn. Dy djem t tjer rreth t njzetave si i hodhn nj her syt rreth e rrotull salls, u uln n njrn prej tavolinave aty pran dhe pasi numruan nj sasi leksh, kryesisht kartmonedha pesqind lekshe, filluan ti ndanin. Nj sy i mpreht e kuptonte fare mir se ata dikujt ia kishin vjedhur ato lek. - Se kujt ia kan vn kollaren sot. - Jan t grupit t Sokoli. T fikin dern t fikin po tu qepn. - Ska shtet prandaj shijn. Kta lloj edhe plumbin e kan pak. - Shsht ! Mos fol. t duhet ty. Ruaj mire ato q ken xhep se pr zotin ti rruajtn. Instiktivisht Albert Morina porsa dgjoi kt bised t tre kambistve aty pran futi dorn n xhepin e brndshm t xhakets s tij dhe si u qetsua, e prqndroi vmn-djen tek knga q dilte prej tranzistorit. Kishte koh q nuk e kishte dgjuar kt kng. Sepse i'u kujtuan ato dit n festivalin e Gjirokastrs, kur e kishte dgjuar pr her t par. I ulur pran nje
5

muzikologu t njohur francez, i cili i shokuar vazhdonte t'ia mbate syt mbrthyer burrave t veshur me kostumet karakteristike t krahins dhe di mrmriste npr dhmb, ai e kishte uar jehonn e asaj knge tutje n koh. Prpara syve t mndjes kishte prfyrtyruar qindrat e taborve, qe vini pr t ms-yr. Dhe athere kishte thn me vete se luftrat ishin gjja m e shmtuar q kishte shpikur njerzimi. Hiri i zgjatur i cigares i ra mbi pantallona dhe ather Albert Morina sikur u zgjua prej nj gjumi t thell. - tek t shtat puset n grik...Ja..a...a.. ni..nooooooooooo...... - Ah t falt zoti t falt.- u dgjua nj z nga fundi i salls. Alberti hodhi shikimin tej xhamave t dritares s lokalit. N qiell ret e bardha pothu-ajse ishin zhdukur dhe ato n ngjyr gri, tashm ishin br pis t zeza. Pa orn e dors. Cuditrisht asaj dite ishte ngritur nga shtrati dhe kishte dal bga shtpia m hert se zako-nisht. Duheshin dhe rreth njzet minuta q t vinte makina, t ciln ai po priste pr t shkuar n Tiran. E dinte q kryeredaktori asaj dite nuk ndodhej aty, por me nj shrbim, n njrin prej qyteteve t jugut. - Mbylle se ja ia nisi t bjer me t pare shiu, - tha dikush si me shaka duke qeshur me t madhe dhe vet me fjalt e tij. Albert Morins nuk i erdhi mir teksa dgjoi ato fjal. U b gati t thoshte dika, por aty pr aty ndrroi mendim. N fund t fundit atij i mjaftonte ajri i frymmarrjes dhe e ndjente knaqsin e t jetuarit t atyre asteve, tej paragjykimeve dhe ndasive krahin-ore. Dy djemt pran tij pinin konjak dhe tymosnin duke biseduar me z t ult. N tavolinn tjetr karr t tjer po grindeshin me fjal dhe zrat e tyre po e shqetsonin Albertin, q at koh shpalosi nj gazet tjetr dhe me cigare n goj mendoi t shtynte edhe pak minuta, gjith duke hamndsuar se n segment t rrugs duhet t ishte tani makina me t ciln ai duhet t rrugtonte. - Gjepura, - tha plaku pa e ngritur kok. - Shiun nuk e sjell knga, por t tjera gjra, - aludoi plaku dhe thirri: - Kamarier, gjithmon ma vonon kafen. Po t kam bezdisur, shkoj e pi gjetk un kefen, h bir i babajt.Sot ka lokale plot. Ju t rinjt e sotm nuk doni t'ia dini m pr respekt. - Ngrije pak ngrije ta dgjoj xhaja! - Biro, i kam ktu n palc kto kng un. Ju doni ato ritmet moderne. Kini kohn tuaj. - Ato kng t ngrohin mor xhaje, por keni mbetur me kohne dulls ju,- tha nj tjetr, dike e vshtruar nga posht -lart plakun, sikur donte ta maste.- Sa mir bre q i'a the hapur se 'mendon, - e inkurajoi tjetri q kishte n krah.- Xhaja ka mendimin e tij , ti tndin, dhe un mendimin tim q pajtohem me ty.I iku koha ktyre kngve t lashta, me ca iso q si merr vesh fare se far thon. Po ty more sulo far kngsh t pqejn, se xhajes i pqejn ato me iso, mua dhe Gencit, muzika moderne, po ty?
6

Burri q po fuste kartmonedhat njqindmijeshe lireta, bri nj t tundur t koks dhe pas pak tha si ta nxirrte zrin me zor prej fyti. - Mua m plqejn kngt romantike. Ato ta freskojn shpirtin, jan gjith adrenalin. - Ah, ta falt zoti shpirtin, ta falt! Sa ma ke br qejfin. - Me sa ka shkuar sot dollari? - Me njqinde e tridhjet e katr. M shum se kaq nuk ka ku shkon m. - Do ma sjellsh at t shkret kafe, apo jo.? Kamarjeri si i zn n faj, bri nj t tundur t koks. Dukej sheshit q nuk pajtohej me at mendim. Vuri filxhanin dhe gotn me uj n tabakan e errt dhe nxitoi drejt tavo-lins ku po rrinte plaku. Pr nj ast pllakosi heshtja. Nga magnetofoni vazhdonin t dilnin tingujt e fundit t asaj knge t magjishme, me at ndrthurje zrash karakteristik t nj krahine t njohur jugore. - E mori psri jugu n dor, or xhaje. Jeni specialista ju...nuk tha kot Arbnori, q jeni specialist jue...tha pas pak nj djalosh tjetr, q edhe ai ishte mbrthyer i tri pas atyre zrave t zvargur, t thell e t dhimbshm, q dukeshin sikur vinte nga thellsit e kohrave. Plaku ngriti kokn me vrik, aq sa kapelja ngjyr kafeje sa nuk i ra nga koka. Hoqi syzet dhe i hodhi nj her syt e tij t lagsht si ujrat e trishtuara t detit rreth e rrotull salls, por krkund nuk ndeshi ndonj vshtrim ku t mund t zbrazej. Mrmriti dika npr dhmb me t tundur t koks dhe vuri prsri syzet . - Cfar mor?-ai priti nj z inator nga tavolina prball Albert Morina, i cili po e ndiqte me vmndje replikimin e njrzve n sall. - Ju lutem, i lini debatet mbi politikn ktu. Nuk u lodht? - ndrhyri i zoti i lokalit, por fjalve t tij nuk ia vuri veshin njeri. - Pushtetin, k do ti t marr tjetr, - foli kt her djaloshi pa e ngritur kokn nga kartmonedhat njmijlekshe, t cilat po i bnte kok m kok n tavolin. Me sa duket do ti drgonte diku n kmbim t ndonj valute t huaj. - Plaku bri nj gjysm rrotullimi n karrike dhe ktheu kokn andej nga erdhi zri. Vshtrimi i tij ndeshi n at t Abert Morins. - Edhe ti more bir kshtu mendon? Alberti vuri paksa buz n gaz. shkundi hirin e cigares dhe aty pr aty mendoi se plaku duhet t kishte qn n mos ushtarak, ndonj nnpuns i lart n administratn e ish sistemit. - Mos m ngatrroni mua me kto gjra xhaxha, nuk merrem fare me politik - tha me nj ton t qet.
7

- M gnjen. T gjith shqiptart merren me politik se jan t varfr prandaj, - foli plaku dhe si bri nj t kollitur t fort , rrufiti nj gllnk uji. N sall sikur u vendos nj lloj armpushimi. Albert Morina i hodhi syt kalimthi n editorialin e faqen e par t gazets "Koha Jon". Ndrsa syt e tij rrshqisnin instiktivisht mbi rreshta n ansoren e gazets, ai vuri paksa buzn n gas dhe pshertiu dika t pakuptimt. Ditve t fundit kishte dgjuar t flitej shum pr at njeri, madje pjesa m e madhe e kolegve t tij pshprisnin se editorialet, q mbanin firmn e tij, prpunoheshin prej dikujt tjetri, por askush nuk ishte n gjndje t prcaktonte anonimatin. - Dreqi e merr vesh kt pun, - tha me vete. Un nuk do t pranoja kurr te firmosja as pes grma n emr dhe pr interesa t nj tjetri.- vijoi m tej n mendime ai. E megjithat, Alberti mbetet po ky Albert dhe kt nuk ka perndi qe e ndryshon, po thoshte me vete. Pak rndsi ka nse dikujt i vjen mir apo jo. A ke menduar ndonjher pr knaqsin q t fal ky profesion, kur rri me or t tra mbi shkrim, ashtu si ke ndenjur edhe ti pr t nxjerr dika t pranueshme, konkrete dhe profesionale ? Ishte izhytur n mendime, por ato si me t rn t nj shpate ia preu n mes zri i nj djali aty pran. - Mjaft m shurdhove vesht? Drr, drr ky dreq, si mulli i prishur - dhe teksa u kthyeu gjysm trupi i shfry rrugait n surrat. - M lr rehat ta pi kt birr! Do m lsh, apo si e ke hallin? Ndrkoh n bisedn e tyre u przje tjetri q rrinte n krah t Ledios, duke u shitur sikur e mbshteste kt, ai nxitoi t'i hidhte m tepr benzin zjarrit. - Natyrisht, - theksoi, - Enua ka t drejt Led, Lre ! Por askush prej tyre nuk e kapi kt manovr t tij. Plaku u ngrit duke nxjerr si me vshtirsi kuletn prej xhepit t pasm t pantallonave dhe filloj t grmonte n kishte t vogla pr t paguar kafen, apo do t'i duhej t thyente kartmonedhn pes qind lekshe. N t shumtat e rasteve, kamariert shtrmbrojn tyrinjt kur vjen puna pr t paguar nj kafe me kartmonedha t mdha. Mir q kishte. Kamarieri ishte n ann tjetr t salls dhe me vesht e ngritur po dgjonte znkn me fjal t dy djemve.Prej prvojs krijoi prnjher bindjen se shpejt znka e tyre do t degjeneronte n grushte dhe ai i lutej zotit q ajo gj t mos ndodhte atyre momenteve dhe n at sall. - Ke dshir t marrsh ndonj gj prej meje? I foli me dashamirsi Alberti plakut q at cast po i drejtohej ders duke ngritur jakn e pardesys boj hiri. - O t falemnderit ! Me gjith qejf, por m duhet t shkoj t paguaj drita e uj se e kam thyer ca kt muaj. Nuk bhen kollaj t shkretat para more bir. Ika, por shiko, mos t t mbetet peng se un ktu e pi kafen. Plaku doli prmes shiut q vinte me shkulme q nga vila e Zogut. Para tij kaluan nja dy tre qytetar me
8

adra t mdha dhe Albert Morina vuri re se njri i shkoi krahun dhe e futi nn adr. Se pse i erdhi mire prej ktij gjesti. - Mos mu hiq si garip ti mua ej! Mbylle at kamare se ndryshe do ta mbyll un dhe mos ma trash zrin ti mua se sta kam frikn.Ti n ke byth rregulloje. Oj, 't duhet ty se far bj un. - Un t kam paralajmruar q t mos shkelsh m andej dhe t mos i biesh m m qaf asaj vajze, por ti nuk zike mnd. Provoje dhe nj her ta ngacmosh pa do ta shohsh. - A thua?! Hej zot. Kto fjal sikur ta kishin qlluar me grusht n fytyr dhe ta kishin ln pa frym Eneon. I tronditur dhe i fyer thell, ai brofi n kmb, i ra rrotull tavolins dhe e zuri Ledion prej jaks s xhupit. - Mbylle gojn t thash! Mos t dgjoj m! - Po ti m hidhesh kshtu si kapadai!. - Me nj lvizje t shpejt Enua ia largoi dorn, u ngrit edhe ai dhe iu afrua si i trbuar. - Hiqmu qafe se ti hapa trut ti hapa. - Ore Ledio do ta mbyllsh t thash?! - Ik ore pirdhu xhepist i qelbur - ja ktheu Enuai me nj britm jerrse. - Ashtu ! - dhe pa i dhn koh q t mbrohej, me nj grusht t forte e qlloi nn syrin e majt. Klientt gjith sa ishin aty u trhoqn rrz mureve t lokalit.Shum syresh bnin sehir se si shkmbeheshin grushtet, griseshin kmisht dhe se sii gjkoseshin fytyrat e dy djemve. T dy djemt u lane n gjak. Askush prej t pranishmve nuk guxonte t hynte pr tI ndar, por bnin sehir sikur t kishin vn baste se cili prej tyre do t fitonte e cili do t humbiste. Ata u kacafytn dhe u shtrin n dysheme, nprmjet rreshtave t tavolinave, duke u prleshur sa me kmb e me duar. Vetm kur pane tre polic nga ata t ndrhyrjes s shpejt, ata u ngritn dhe si ishin t gjakosur tentuan t dilnin me hapa t ngadalt nga lokali, por polict u doln prpara. Djaloshi q quhej Ledio me nj lvizje tepr t zhdrvjellt dredhoi paksa anash dhe me nj lkundje trupi t shpejt arriti ti shptonte policit t pare, por tek dera mbeti si nj kec i zn n grack. Polici q qndronte tek dera e mbrtheu forte nga duart dhe ia sprdrodhi pas kurrizit. - Cpun keni me mua? M lsho! klithi Ledio prej dhimbjeve. - M thua dhe m lsho, ?! E prse duhet t lshoj more ndyrsir. Ai bri dhe nj tjetr qndres t dshpruar, por polici si e trhoqi prej krahu sikur t trhiqte nj dng t mbushur me plehra e rrasi drejt e n makin. Albert Morina prve shqetsimit t mosardhjes s njeriut qe priste, tani po ndjente dhe brengn e t qnit t pranishm n nj ngjarje apsolutisht t pakndshme. Doli i fundit nga lokali duke trhequr dern
9

pas vetes. Me t dal n trotuar, gjith i shqetsuar, i hodhi edhe nj her syt tutje rrugs ku lviznin pak makina dhe aty pr aty i lind n mnd nj mendim. T merrte n telefon Evn, sekretaren e redaksis. Ajo duhet t dinte dika. Nxitoi pr tek godina e albtelekomit. I ra numrit t saj, por nuk mori asnj prgjigje. Ku dreqin duhet t ket shkuar, mendoi me vete. E provoi prsri, por si priti edhe pak, sinjali u ndrpre dhe ai filloi t ndjente nj lloj shqetsimi. Ndsa hapat po e onin instiktivisht drejt stacionit t trenit,ndeshi ball pr ball me Limoz Nikn. Qyteti dukej i trisht q prej mse nj jave. Qielli dhe deti pothuajse ishin br njsh n ngjyrn e hirit, dhe rra n bregun e detit , q n periudha t tilla ndrionte me nj shklqim verbues, tashm ishte mbuluar e tra prej leshterikut, algave dhe molusqeve duke i dhn nj pamje tmerrsisht t trishtueshme. - Mir q t takova, - i tha,- Po m mbyste vetmia. - T telefonova, por ti nuk ishe n shtpi. Ku dreqin ishe kaq hert ? - Do kisha br mire t mos kisha dal fare sot.- tha me nj z sikur t mos ishte zri i tij. Qndroi, nxorri paket e cigareve dhe pyeti: - Sot m ka qerasur Sokol Nernxi. Nuk t duket paksa e uditshme?

Kapitulli II Si rrinin t gjith rreth tavolins, sikush prpiqej t msonte dika m tepr rreth vrasjes s Vaso Cuks rreth dy or m par n nj bilardo pran shkolls tetvjeare " Dalip Tabaku". Pothuajse t gjith e njihnin autorin e vrasjes dhe gjithkush hidhte sipas mndjes s tij argumentin q e kishte shtyr at pr t br krimin. Dikush thoshte se viktima kishte mbrritur i gjall n spital. Dikush tjetr thoshte se e kishte t dgjuar prej atyre q e kishin par ngjarjen me syt e tyre se si Platoni kishte hyr qetsisht n salln e bilardos dhe po aq qetsisht n syt e t gjithve, pa shkmbyer as edhe nj fjal me Vason, q asaj kohe po lunate, kishte nxjerr pistoletn dhe e kishte qlluar me tri plumba n kok. Ndrrkoh q Platoni ishte larguar me shpejtsi drejt nj supermirafiori pa targa, gjith t pranishmit kishin par se si Vasos i ishin derdhur trut mbi tavolinn e bilardos. Pr Franc Smalin dhe Klajdi Kodrn t dy xhepista t thekur kruesisht npr urbanet e linjave,q ende nuk e kishin par ndonjher dern e burgut, kjo ishte vrtet rrnqethse. Franci vinte i shkurtr dhe i dobt. Ishte djal zeshkan dhe flokt ngjyr gshtenj i mbante
10

prher t hedhura anash. Ndrsa Klajdi kishte nj kok t rrumbullakt dhe supe t rna. Ata ishin dy m t rinjt n grupin e Sokol Nernxit e megjithat qkurse kishin ardhur, nuk e kishin ndjer asnjher veten t qet. Dhe ishte e vrteta t dyve ktyre djemve u binte shum m qaf Ajet Musai, q i prdorte si afrr; nj e dy i drgonte sa n njrin vnd n tjetrin. Klajdi i ishte lutur Francit q t largoheshin nj or e m par nga banda e Sokol Nernxit me mendimin se do tu dilte m mire sikur t punonin t vetm, por ky i fundit i kishte shpjeguar se tani pr tani e kishte t pamundur t bnte nj gj t till, e para pasi aty gjente mbrojtje prej bands s Gracks pasi nj muaj m par kishte godiur me kaavid n kofshn e majt nj err t vogl, pjestar t bands s tyre dhe e kishte ende t hapur problemin me ta dhe e dyta se kishte nj besim t patundur tek Sokol Ner-nxi q nuk di t lr kurr n balt.T gjith sa ishin mbledhur rreth asaj tavoline flisnin me z t lart pa ditur t respektonin parafolsin duke krijuar nj rrmuj t madhe ku se merrte vesht i pari t dytin. Vetm Sokol Nernxi dhe Lad Buka rrinin t heshtur e t zymt duke tymosur duhan. Sokoli po vriste mndjen nse duhet t shkonte n varrimin e Vasos apo jo. Vason e kishte patur shok gjimnazi,por lidhjet me t i kishte forcuar fill pasi ai kish-te filluar t merrej me kmbim valut n ish lulishten " Nj maji". Kishte dgjuar se ishte kredhur shum n hua, por ai asnjher nuk ia kishte prmndur nj gj t till dhe pse shum her ishin ulur dhe kishin pir kafe bashk. Nj here kur ai kishte patur nj problem serioz me Nikun, gjat nj mbrmje t errt, ai kishte marr Vason dhe kishin shkaur n shtpin e nj t njohuri t tij pr nj shjtje me shum rndsi. Prpara dy javsh Niku me dy t tjer kishin tentuar t thyenin nj kiosk me artikuj kozmetike. Asaj nate Niku rrinte n prgjim, ndrsa dy t tjert si kishin mundur t hiqnin nga atiaj tjegullat aq sa pr tu future trupat e tyre, n momentin q po bheshin gati t hynin brnda lokalit nj furgon policie ia kishte behur aty dhe kishte ndalur n qoshen e cepit t nj pallati. Ata t dy e dgjuan n kohn e duhur sinjalin e Nikut. Pa kaluar as tri minuta, t tre djemt si kaprcyen nj gardh, u gjendn n oborrin e nj shtpie prdhese aty pran, q ishte shtpia e nj t afrmi t Vasos, i cili donte ti padiste djemt q i zuri me presh n duar si lepuj t mbledhur ans gardhit, pasi polict ishin larguar. Sokoli i dha t afrmit t Vasos dhe t mij lek n kmbim t mos kallzimit t tij n polici. Nga ana e tij Leonidha u prem-toi se nuk do ta bnte at veprim. Por Sokoli nuk u mjaftan me kaq. Ai i shkoi edhe nja tri here t tjera Leonidhs n shtpi, edhe pse m pas u bind prfundimisht, nuk nguroi ti bnte me dije se po t lunate nga fjala, nuk do ta kishte punn mir m pas me ta. Dhe ajo shtje u mbyll nj her e mir. Sokoli nuk la pa ia shprblyer edhe Vasos pr gjestin q bri duke i shptuar vllan nga burgu. Kt nder ai nuk ia kishte harruar kurr, ashtu si nuk din ta harrojn t mirn djemt e bess. Ndrsa me Platon Ruthin nuk fliste qkurse ishte zn dhe e kishte rrahur keqas n fushn e sportit t Barit, ather kur ishin nisur nga porti me anijen Vlora. Pr Platonin tregonin nj mori bmash rrugarie si; vnie gjobash
11

tregtarve, rrmbime vajzash, vjedhje, rrahje, burgim, etj, por ai kurrsesi nuk kishte guxuar ti afrohej Atij. Diku n nj karrike tjetr fare pran tavolins s tyre, Bledi i xhexhes, si e thrrisnin t gjith, nj djal rreth t nntmbdhjetave me nj vrag t thell posht syrit t djath, si dshmi e nj prerje thike gjat nj zke t para tre muajve me nja dy djem t lagjes Stan, ishte kredhur n leximin e nj reviste mobilerie. Kishte nj shat mesatar, por t lidhur mir. N kok mbante pher nj kapele t zez t kthyer mbrapsh. N qaf i verdhonte nj zinxhir i holl floriri, q ia kishte thequr prej qafe dy vjet m par nj vajzeje n plazh.Q pas asaj znke daja i tij e kishte marr n repartin ku bnte mobilje, m tepr pr ta mabjtur t nipin n fre se sa pr ti dhn zanat, por Bledi e gjente q e gjente kohn pr t mos u larguar nga grupi. Para nj viti ai kishte rrahur pr vdekje nj djal q i kishte ngacmuar ish t dashurn e tij, t ciln shpresonte ta rregullonte nga dita n dit. Pr kt Bledi i xhexh-es kishte br plot gjasht muaj burg, por edhe kishte fituar famn si djal q t qron. Sokol Nernxi si mbaroi cigaren ashtu si ishte i vrenjtur dhe duke shtrnguar dhmbt nga zmrimi i erdhi nj her prqark tavolins dhe qndroi. Franci q ndodhej aty pran u trhoq rrz murit. N duar mbante ende shishen boshe t birrs Peroni. - Ato parat q i vodhe asaj gruas n autobuz, lri t gjitha n shtpi, - i mrmriti atij n vesh me qllim q t mos e dgjonte tjetr njeri, - pastaj tha me zrin e tij t vrazhd: - Si kini mbaruar akoma kto pallavra ? Hajde ngrihuni ! tha Sokol Nernxi. N salln e lokalit u kthye qetsia. T gjith u ngritn me vrik dhe dualn n rrug ku kishte pllakosur nj heshtje frike. Nga an t ndryshme t qytetit qarkullonin makinat dhe furgont e policies. Sokoli u drejtua drejt banakut dhe pagoi gjith porosin e cila i kushtoi njmij e pasqind e tridhjet lek. Ishte e disata her q ai nuk linte asknd t paguante. Hodhi xhupin krahve dhe u afrua pran ders. Diku pak m tej pa Endrin me Kuqon q po bisedonin me nj vajz t ciln ia kishin zn syt disaher me Endrin, por q nuk ishte br kurioz ta pyeste, madje ai nuk ia dinte asaj as emrin. Vajza mund t ishte nja shtatmbdhjet vjee. Ishte trup vogl, por e mbushur, me nj gjoks t hajthm. Kishte veshur nj minifund t shkurtr prej xhinsi t cilin e mabante t shtrnguar prej beli me nj rrip t trash q mbrthehej prpara paksa nn krthiz me nj togz metalike ngjyr t verdh. N kmb mbante veshur nj pal izme me lkur t holl llustrafini, prej ku i dilnin ca pulpa t ngjeshura pr moshn q kishte. Vajza i buzqeshi Sokolit me nj pamje tepr ledhatare duke e kaluar shikimin sa tek Endri, tek Kuqua. Dukej q edhe ajo e njihte q m par Sokol Mernxin. I hodhi nj shikim shkarazi dhe n astin q po bhej gati pr tu ngjiyur n makin ndjeu pranin e Lad Buks q i tha: - M ka hapur problem ai dreq skanieri, kam nj mal me pun dhe nuk po di si tia bj.
12

- Ka tek Canoni?- e pyeti Sokoli Lad Bukn ndrsa po dilnin nga dera e lokalit? - E keqja sht se un jam prishur me ta dhe tani nuk dua t dukem edhe pr disa koh. - Lad Buka ishte nj djal i gjat, q e kishte mbaruar t mesmen dy vjet m pas se Sokol Nernxi, po tek Gjergji. Vinte shtahedhur, me nj fytyr t ftoht e t qet. Vishej kurdoher bukur dhe shquhej pr nj karakter t prmbajtur e serioz. Ajo q Sokol Ner-nxit i plqente m shum se do gj tjetr tek ky njeri ishte karakteri i tij energjik, i mpreht dhe i pamshirshm n treg, por dhe i zoti t frenonte gjuhn kur ia donte nevoja. Tek Lad Buka Sokoli kishte nj besim absolut. - Sa kushton? - Jo m shum se shtatdhjet dollar. - Thrriti atij errit t shkoj ta blej. Sokol Nernxit i kishin mbetur n xhep vetm njmij lek. Skanierin e futn n pjesn e pasme t makins dhe u zhdukn me shpejtsi drejt shtpis s Ladit ku e prisnin nj grumbull pashaportash pr tu fasllifikuar. Ladi ia kishte marr mir dorn ksaj pune. Shtpia e Lad Buks ishte nj ndrtes e bukur nj katshe me tarac, nj verand t gjr dhe nj kopsht t bollshm prpara. Nga veranda tek porta e jashtme e shtruar me asphalt dhe e ndare me nj bordure t ult, n t dyja ant e saj e mbushur me lule q kurr nuk thaheshin.Sokoli vrejti se Ladi nuk ishte vetm n shtpi. Nj hije vajze lvizi npr koridor me nj tuf librash t trash n duar. - Esht nj mikesha ime, kam nja tre muaj q bashkjetoj, - ndrhyri menjher Ladi duke buzqeshur lehtazi nn hund jo vetm pr t hequr prej shokut do fije dyshimi, por edhe pr t treguar se nuk ishte ndonj humbameno q nuk sht n gjndje t lidh marr-dhnie me vajza. Sokol Nernxi pohoi me kok. N studion ku ai punonte ve kompuiterit, nj printeri dhe disa fletve t bardha nuk t binte n sy asgj tjetr q t linte pr t dyshuar. Ai kishte gjithka q i nevoitej pr nj pun t till, madje kishte arritur t siguronte edhe kopjet e pes vulave t pes prej ambasadave m t rndsihme. Askush nuk e dinte kt gj ve Sokol Nernxit dhe tri prej pjestarve m t besuar t grupit. Sokoli u ul n nj karrike ndrsa Lad Buka po merrej me instalimin e skanierit. Ishte nj pun rutin pr t, q dinte ta prdorte si askush tjetr. Gjat viteve t gjimnazit Ladi kishte qn nj ndr nxnsit m t mir n klas, por q nuk kishte mundur t prfitonte nj t drejt studimi vetm prej biografis s tij jo t mire nga i ati. Si lidhi fishat dhe futi n cidirom cidin me drajverin e skanierit, ai doli nga studio dhe hyri pas pak me dy gota kristali dhe nj shishe uiski n duar. - Si po t shkojn punt me magazin? - pyeti me sy mbi monitor.
13

- Jo dhe keq, - u prgjigj Sokol Nernxi, - duke buzqeshur nn hund - U ruhem shum atyre t tatimorve. - T kan bezdisur? - Deri tani jo tha ndrsa ngriti gotn. Ktheu nj gllnk dhe ndezi nj cigare. N portn e hyjes u dgjua nj e trokitur. N fillim Sokoli mendoi se mos ishte dikush prej familjes s Ladit, por kur ai e pyeti nse kishte dgjuar edhe ai trokitje apo i kishin br vesht, gota sa nuk i ra nga dora. U dgjua nj trokitje e dyt por kjo pak m e forte se e para. Ladi hapi paksa perden dhe hodhi shikimin tej dhe ndeu vesht. Ai po e ndjente aq shum frikn e ndonj kontrolli t befasishm, sa kishte frike q t vshtronte. Ndnji ashtu pr disa aste me zemr t ngrir. Prapa supeve dgjoi zhurmn karakteristike t mbushjes s pistolets. - Makinn e ke parkuar jasht? - Po. Nse t pyet dikush, i thuaj se makinn ja kam marr sot pr t pritur prindrit q m vijn nga Italia. - T shkoj mir n mnd. - Hape ! - i tha Sokol Nernxi. Lad Buka q nuk donte ta jepte veten e t tregohej frikacak n sy t tij, pas pak si u lshua npr oborr, ju afrua ports dhe trhoqi shulin prej hekuri. N oborr hyri nj mesoburr me nj pamje aq t jashtzakonshme, sa Ladi u habit, gjithashtu edhe Sokoli q kishte ecur pas tij me pistoletn e mbushur, t ciln e mbante shtrir drejt kofshs, i drejtoi syte tek ai. Kur dera e rrugs krciti, ai pa q Ladi bri menjher mnjan, thuajse po ruhej se mos e qllonin befasisht n kok me arm zjarri.Mirpo para tij u duk nj njeri q nuk ta jepte prshtypjen pr ndonj akt t til. I porsa ardhuri kishte veshur nj xhup blu nga ata t uniforms s policis prej rrobeje, q n at trup t imt e paksa t krrusur, varej sikur ta kishte mbushur me bomba. Kishte nj kraharor t ngusht, flok t qethura fare shkurt dhe syt t futur thell n zgavrat e tyre. N duar mbante nj bllok meshimesh q dukej si I shqyer e gjith zhul. Ai bri nja dy hapa prpara dhe qndroi tek tavolina e rrumbullakt prej betoni, n t majt t oborrit, posht tends s tendosur t rrushit. Sokol Nernxit bri dhe nja dy hapa prpara i tendosur dhe pr nj ast shikoi i habitur tiparet e t porsa ardhurit. N muskujt e fytyrs i lvriu befas nj ngr. Si e njohu, e flaku pistoletn ashtu si ishte msuar pr ta future drejt e nn jastekt e divanit. - Cne ktu Ilir Fusha? tha me nj ton t dukshm ironik. Tingulli i zrit t tij e qetsoi menjher Lad Bukn, q ktheu ngadal kokn, i liruar tashm se mysafiri i paftuar nuk kishte kurgj me t. Sokol Nernxi ia dha t qeshurit. - E, ka ktu pr t qeshur Sokol ?.
14

Ladi qndronte i heshtur, duke prpir me shikimin e tij sa Sokolin qa edhe Ilirin. N oborrin e shtpis nuk piptin-te as gj prej gjje. Q prapa ports lviz nja dy-tri trupa t tjer njerzish. Sokolit i mbeti nj cast e qeshura n fyt. - Mos pe ndonj me byth zbuluar mor horr horri q m qeshe ashtu? E? - M habiti prania jote ktu n shtpin e nj qytetari t ndershm prandaj. Ty prish gjaku kshtu kapiten? - Sokol Nernxi i hodhi kapiten Ilirit, t plotfuqishmit t lagjes s tij, nj vshtrim t shpejt. Ishte i gatshm t reagonte nse ai do t ndrrmerrte ndonj veprim ndaj tij, veprim t cilin ai e kishte prdorur shpesh me djemt e tjer t lagjes, t cilt si i mbrthente prej krahu, i shtrinte menjher n tok dhe ather ua hynte me shqelma me sa fuqi t kishte. T gjith n lagje ia kishin frikn kapiten Ilir Fushs, por pr t dashur edhe e donin dhe respektonin, pasi ishte ndr t pakt t plotfuqishm q jo vetm nuk t binte kot m qaf, por dhe kur vinte puna pr t hedhur hekurat matej njmij her, duhet ta kishe mbushur kupn ding. Vetm me Sokol Nernxin i kishte gjylprt maj m maj. Mse nj here i ishte betuar se n rastin e par q do ti jepej, do ta prplaste drejt e n burg. Dhe pse ishte i bindur dhe i ndrgjegjshm se Sokoli Nernxi ishte kapua dhe dirigjenti i t gjitha zullumeve, prsri nuk kishte q nuk kishte mundur t gjente qoft edhe nj shkak t vetm pr ta arrestuar.Q kurse ishte emruar i plotfuqishm i lagjes, Ilirjan Fusha e kishte disiplinuar gjithsesi gjndjen.Me Sokolin kishte trivjet q njihej.Nga dokumentacioni q kishte ln paraardhsi kishte lexuar se ai ishte nj kriminel me preedent t rrezikshm.Nj ndr mafiozt m t thekur e m t rafinuar n qytet, q kurr nuk vepronte vet, por edhe n rastet kur ishte protagonist, t gjitha veprimet e tij ishin aq t sakta sa shumzoheshin prej gjith hetuesve me nul.T mos lnit gjurm n asnjrin prej krimeve t kryera, ishte gjja m e profesionalizuar e tij. Por pr hir t s vrtets duhet thn se ndikimi i kapitenit tek Sokoli, her i trthort apo her i drejtprdrejt nuk kishte qn i vogl.N vetdijen e tij Kapiten Ilirjan Fusha mbante ende t skalitura fjalt q i pati thn n ditn e dipllomimit nj ndr petagogt m t vjetr t akademis :" .. N mmyrr t veant ju q do tu qlloj t punoni n terren, nuk do tu falen gabimet ndaj qytetarit.N punn tuaj duhet t udhhiqeni kurdoher prej nj filozofie q n juridiksionin ton ka hyr me termin e vaant,e drejta qytetare, q do t thot:kurr t mos bni ndarje mes njerzve, n t rangut t par apo t dut, n t bardh apo t zinj, n t mir apo t ligj, n t ndershm apo n maskarenj. Kto dallime do t'ua dmtojn shum pun dhe shpejt kan pr t prishur imazhin tuaj prpara qytetarve.Punonjsi i policis duhet t jet i prirur gjithnje drejt rregullit dhe s vrtets. Pr t egziston vetm nj klasifikim: je n rregull me ligjin ose je shkels i ligjit. Kaq." - Afrohu se pr ty kam ardhur mor bataki.
15

- Uluni! iu dretuar Ladi duke br me dor nga stolat rreth tavolins. Dy polict e tjer q mesa dukej ishin t grupit t gatshm mbylln dern e hekurt dhe u afruan pa ndroje duke u zgjatur dorn. T krijonin prshtypjen e njerzve t lodhur, pasi asnj pik humori nuk dallohej n fytyrat e tyre gati t prgjumura. Lad Buka si ta kishte kuptuar se atyre u ishte kripur fyti, u fut menjher n shtpi dhe solli pes shishe birre t mdha t marks Kronenburg t ftohta akull .N fillim polict bn sikur nuk i donin, kundrshtuan, ndonse qejfi ua kishte t njomnin fytin pas asaj rraskapitjeje t dits. -Jeni vrtet pr tua qar hallin, - tha Lad Buka si pr t krijuar nj tjetr atmosfere. -Ju i kapni dhe gjykata i liron - prfundoi duke e vshtruar me ngulm njrin prej policve, t cilt i aprovuan fjalt e tij me t tundur t koks. Ladit iu b sikur diku e kishte par at fytyr, por nuk po i kujtohej asgj me saktsi.Dhe polici po vshtronte me ngulm dhe di po stiste me mndje t tij - Sikur ti isha lutur zotit t m sillte ktu, besoj se nuk do t ma kishte dgjuar zrin, - tha polici. Dy muaj kam q kam ardhur dhe jam veshur. Si e kam xhako Mihalin? -pyeti m n fund ai i bindur n mendimin e tij se ai ishte vrtet Ladi, q kishte takuar para dymbdhjet vjetsh n dasmn e vajz s halls. Ather ishte nj marrok trupshkurtr, i veshur bukur dhe me sy boj qielli dhe atij i kujtohej se si t gjith fmijt e fshatit i mblidheshin rrotull, sikur t ishte i ardhur prej ndonj planeti tjetr. Me xha Mihalin ishte takuar edhe nja tri here t tjera po n fshat. Pr her t fundit, n vdekjen e t jatit, para tri vjetsh n at fsh-atin e tij t largt n rrethin e Prmetit. - Esht n Gjermani tek motra me gjith nnn - i spjegoi me pak fjal Lad Buka, q pas ksaj i ra edhe ai n t se cili ishte dhe i kujt. Nga ana e babait ata binin kushurinj t dyt. Polici q quhej Stefan donte ta shtynte edhe pak minuta bisedn me Ladin, por ndr-hyri kapiten Iliri dhe ai iu bind si ushtari eprorit t tij. - Sokol, - e nisi bisedn kapiteni qet qet. - Nuk besoj q t mos e kesh marr vesh se sot kan qlluar pr vdekje Vaso Cukn. Dhe e di prse e ka vrar ? Dhjet kolit e fundit t cigareve q Platoni ka marr tek ty ia kishte ln pr ti shitur Vasua, q edhe pse e kishte shitur mallin,nuk i jepte lekt. Kt e kam mse t sigurt,prandaj mos u mundo fare t m justifikohesh. T kam krkuar deri sa t gjeta, vetm pr t dhn nj kshill. Hiq dor sa nuk sht von se ke pr ta ngrn keq. Me kt rast po t bj edhe nj nder, q rrezikon kapelen time, por q nuk dua t ma dish. Sokol Nernxit sikur iu thartua birra n fyt dhe iu b sikur gjith qielli i ram bi kok. Ai edhe mund ta kishte arrestuar q at ast edhe pa ndonj vendim prokurori. Me vetdijen e poshtrimit dhe me planet e hakmarrjes n kok pr at q kishte marr cigarre tek ai pr llogari t Platon Ruthit, u b m i heshtur e m miroz ne vetvete.
16

U kthye n shtpi me mndje t prishur. Tr ato mure t pakaprcyshm q kishte ngritur rreth vetes gjat ktyre viteve t fundit, tashm frika ja kishte shkatrruar dhe ja kishte br rrafsh si ndonj trmet i paprballueshm e i llahtarshm. Si t gjith krimine-lt dhe kundrabandistst q i trmben ballafaqimit me togat e zeza, edhe ai zuri t prfyty-ronte i tronditur, fakte q mund ta komprementonin rnd e nse nj dit do t zbardheshin, burgu pr t do t ishte i pashmangshm. Kush do t ket llomotitur? Kush do t ket tradhtuar? Po thoshte me vete. Sokol Nernxin e torturonte fakti se nuk dinte se prej kujt t ruhej. Nuk dinte pr k t dyshonte dhe se drejt kujt duhet ta drejtonte gishtin.Si arriti pran bllokut t pallateve t lagjes s tij, Sokol Nernxi mori kthesn dhe u fut n nj rrugic ku ndriimi ishte m i dobt dhe prej andej si hyri n shtpi, u afrua pran dritres dhe lvizi paksa perden e rnd prej damask ngjyr kafeje. Pr disa minuta vshtroi gjith vmndje prtej rrugics nga krahu i kopshtit t fmijve portn me kangjella t nj shtpie prdhese ku n nj qoshe t saj ai dalloi turbullt dy figura. Vetm po t jet mndur banda e Platonit mundet t bj ndonj t pabr tjetr mendoi ai Megjithat nuk duhet harruar Lshoi perden dhe hyri n dhomn e gjumit pa u ndjer fare por n astin q po hiqte kmishn, pa se tek dera qndronte n kmb e motra. - Edhe sonte tepr von erdhe Sokol. Na vure n merak t madh. Maman akoma nuk e ka zn gjumi. - Mir Silvi, ik tani, natn e mire! E motra donte ti thoshte se bukn e kishte mbi tavolinn e guzhins, por e pa t udhs t mos e zgjaste bised. Fundja ai e dinte kt gj. Pra asaj nate nuk vuri gj prej gjje n goj. Me t mn nuk kmbeu as edhe nj fjal. Ajo e nuhaste menjher kur atij i krcnohej ndonj rrezik. Ishte e para her q ajo nuk e pyeti dhe atij kjo heshtje e saj iu duk sikur i thoshte: Boll ma ke plasur shpirtin. Ckrkon? Do t m futsh n dhe t gjall ? Megjith shqetsimin e turbullt q ndjente, mendimet nisn ti ngatrroheshin e m n fund e zuri gjumi, gjumi i nj njeriu t lodhur jasht mase. N t zbardhur t dits u zgjua i trmbur prej nj gjumi t rnd, t thell e t shqetsuar, prej nj ndrre t frikshme. N ndrr i ishte br sikur nj mbasdite prapa magazines ia kishin behur katr forgone policie t mbushur plot dhe si ia kishin sekuestruar t gjitha kolit e cigareve dhe i kishin vn dyllin magazines, e kishin trhequr zvarr prgjat oborrit nn klithat e njerve q krkonin lirimin e tij dhe m pas e kishin rrasur n nj makin t vogl e prej andej n nj biruc t thell e t errt gjith lagshtir ku kutrbonte vetm era shurr. Tutje n at errsir t llahtarshe si ishte gjysm i vdekur prej shqelmave dhe grushteve q kishte ngrn npr t gjitha pjest e trupi, mezi kishte shquar siluetn e turbullt t nj nj njeriu q i ishte afruar duke i thn: Mos u frikso biri im, edhe mua kshtu m kan torturuar kur m solln ktu. E di q ti tani nuk ke as m t vogln fuqi q t ngrihesh pasi kmbt nuk t binden. Jasht ksaj skterre sht nj grua plak, q po t
17

pret, shprthyer n lot dhe lutet me prgjerime pr ty. Un do t xnjerr prej kndej e do t tregoj rrugn pr t shkuar prsri tek ajo. E di q je tep ambicioz dhe krkon t bhesh i pasur. Un jam Edmond Dantesi. Dantesi, besoj se ma ke dgjuar emrin. Dhe un do ta tregoj rrugn se sit bhesh i pasur dhe t dalsh prej kndej sepse edhe mua ma ka treguar nj abat elsin e kamjes. Kur i ishte br sikur ishte hedhur prej nj lartsie qindar metrshe n det, kishte hapur syt i trmbur. Pas pak minutash Silvi si i kishte sjell kafen, u ul buz divanit t tij dhe i pgdheli dorn. E ma i gjeti ashtu dhe n ast ndjeu nj gufim zemre. Sa shum i kishte dshiruar caste t tilla dashurie mes fmijve, por q ato kishin qn tepr t pakta n at familje. Koh n par, ankimet e t ms rreth pashpjegueshmris s tij Sokol Nerni i dgjonte duke buzqeshur gjith ironi, ndrsa tani heshtja e saj e vrazhd kishte filluar ta tmerronte dhe ta torturonte dhe ajo i bhej gjithnj edhe m e gjithpushtetshme kur mendonte se nj dit ai do ti sillte asaj Eridn n shtpi. Nga ana e saj e ma duke qn mse e bindur pr rrugn e gabuar e pa krye n t ciln kishte hyr i biri, ajo ndiqte me frik n zemr, por pa rn n sy do lvizje t tij. N shtpi tashm ishte krijuar nj atmosfere kaq e rnd, sa kt kishte koh q e kishte ndjer edhe Silvia e cila ja prforconte dhe ja prkrahte mendimet s ms. Despotizmi i Sokolit, manifestimet e herpashershme t arrogances s tij, i rrnqethnin misht. - Zoti t bekoft bir, - i tha e ma duke vshtruar llampn e ndezur n tavanin e shtpis, thua se po falenderonte qiellin pr mrekullin q po bnte, duke kthyer prsri brnda atyre mureve at ngrohtsi t munguar. Me shikimin e saj, ajo prgjoi rreth e prqark pastaj vazhdoi: - Kur do m osh nj here n kishn e shn Nout, n La?

Kapitulli III Ishte e shtuna e dyt e marsit. Albert Morina sapo kishte zbritur nga furgoni i linjs kur nj djal i dobt rreth t trembdhjetave q t krijonte prshtypjen e nj zhelani, me flok pis t zeza pothuajse t pakrehura, zeshkan e me dy sy t vegj, t kaltr, por q shprejnin nj gjallri t tejkaluar pr moshn, trup
18

imt, por t lidhur mire, i doli prpara dhe i tha se n lokalin prball e priste Sokol Nernxi. Alberti nguroi nj ast pa ditur se prgjigje t jepte. Ishte i ngarkuar me nja dy amta plasmasi ku n supermarketin prball redaksis, meq asaj dite kishte marr edhe rrogn mujore, kishte bler prve disa artikujve ushqimor, nj kinder t madhe t mbshtjell me varak ngjyr roz pr Gersn dhe tri shishe vere t nj marke Italjane. - I thuaj t m pres nse ka mundsi, sa t l kto n shtpi, - I tha djaloshit duke i treguar amtat. Jo vetem zri i tij por edhe fytyra i kishte marr nj shprehje t ndrmejtme midise aprovimit dhe kundrshtimit. At cop rrug deri n shtpi e bri gjith duke menduar pr takimin e paparalajmruar q e priste. Albert Morina nuk thoshte se pr punt e Sokol Nernxit kishte ndonj informacion t gjr, por edhe me at informacion q kishte,mendonte se ishte plotsisht i mjaftueshm pr t krijuar nj ide rreth atij njeriu. Shtpia e Albert Morins nuk ishte larg prej andej. Ai jetonte prej vitesh n katin e tret t nj ndrtese t vjetr paksa m tej kryqzimit t ish dyqanit t pastrimit kimik, q tani ishte kthyer n nj dyqan t madh ku tregtoheshin artikuj hidrosanitar dhe pllaka majelike spanjolle.Gjat rrugs Albert Morina hamendesonte pr t rrokur arsyen q prse Sokol Nernxi ja kishte krkuar kt takim. S pari ai nisi t vriste mndjen t gjente ndonj lidhje t ndonj t afrmi apo shoku t tijin me t. Mund t egzistoj mundsia q ai t ket rekrutuar ndonj syresh n bandn e tij ?, mendoi, por nga sa sillte n mndje, asgje e till nuk i rezultonte.N kronikn e zez t shkrimit t sot q ishte botuar n gazet ai nuk mendonte se mund t kishte ndonj lidhje me t. Prej t dhnave q kishte marr n drejtorin e qarkut askush nuk e kishte pmndur emrin e Sokol Nernxit dhe vrasjen e Vasos nuk e lidhnin me ndonj prpasken t tij. Kur hyri n lokal Sokoli e priste i vetm n nj tavolin ne nj cep nga fundi i lokalit me nj got xhin prpara dhe nj shveps te boshaisur.Kishte vendosur brrylet mbi tavolin dhe mjekrr e kish mbshtetur mbi pllmbn e dors s majt. Me vshtrimin e tij t prhumbur diku, Sokol Nernxi atyre asteve ishte shndrruar i tri n nj figur t frikshme dhe aspak t kndshme p nj gazetar. Por pr Albert Morinn dhe pse e imagjinonte se 'plane t marra mund t thurrte n mndje, uditrisht nuk i ngjallte asnj lloj ndjenje frike apo paniku. Me t vn re Albert Morinn, Sokol Nernxi sikur u shkun prej asaj tendosjeje t hekurt.U ngrit mengadal n kmb, gjith mirsjellje dhe si i zgjati dorn duke e falenderuar pr ardhjen, ja bri me dor kamarjeres, q ia behu aty prnjher pr t marr porosin. - Vetm nj biter t lutem.- N qnien e Albert Morins vihej re nj far prqndrimi dhe vigjilence njhkohsisht. - Ather edhe nj konjak, - shtoi Sokol Nernxi dhe tymosi me shullunga t holla tyni. Fytyra e Albert Morins kishte marr nj shprehje pritjeje. Pasoi nj ast i gjat heshtjeje ku askush nuk po e merrte fjaln
19

dhe kt ndoshta t dy e justifikonin me ardhjen e porosis dhe largimin e kamarjeres. Dhe vrtet, porsa kamarjerja u largua duke ln shishen e vogl t biterit dhe got e konjakut mbi tavolin, Sokol Nernxi hyri drejt e n tem dike thn: - Albert e lexova me shum vmndje shkrimin tuaj sot n gazet.- Zri i Sokol Nernxit kishte nj nuanc t thell misterioziteti. Dukej qartazi q ai nuk kishte rreshtur s menduari prej disa orsh pr t. - Po, pr vrasjen e Vaso Caks e ke fjaln? - Pikrisht. Gzuar dhe nj her t falenderoj q nuk u kurseve t vije pr t m takuar. - Heshti nj hop, ngriti gotn dhe si piu nj gllnk shtoi: - Ndr t tjera n shkrimin tuaj ju thoni shprehimisht: " dyshohet se viktima ka bashkpunuar me nj rrjet kundrabandistsh t cigares, rrjet i cili drejtohet nga nj njeri me precedent t rrezikshm, emri i t cilit, pr arsye hetimi nuk bhet publik". Kshtu kini shkruar fjal p fjal. - I jam prmbajtur informacionit q m kan dhn, - u prgjigj Albert Morina sikur t ishte prmndur prej nj kmbnguljeje pr t mos i lejuar vetes t humburit e men-dimit. Albert Morina ngriti gotn e porsa mbushur dhe i hodhi nj shikim kuptimplot. - Pyetja ime sht konkrete Albert dhe prgjigjen ta krkoj si mik edhe nse nuk m shpjegohesh nuk ka asnj problem. Kjo sht n t drejtn tnde. - Sokol Nernxi heshti nj hop, ngriti kokn q gjat ksaj kohe e kishte mbajtur ulur dhe si e pa Alber Morinn drejt e n sy shtoi : Ta kan prmndur gj emrin tim? - Prfundoi duke e ulur zrin plot fshehtsi, sikur t donte q at pyetje ta dgjonte vetm bashkbiseduesi dhe asnj orendi, apo mjet tjet q ndodhej aty rreth e qark tij. Albert Morins nuk po i bnte m shum prshtypje pyetja dhe mnyra tepr elegante e t shprehurit t nj njeriu t rritur prmes errsirs s bots s rrugs, t shumprfolur pr rrahje, grabitje dhe s fundmi pr koundraband se sa ndjesia e mposhtjes q po ndjente prej atij toni kmnguls t atij njeriu, t cilit e kishte t pamundur t'i prgjigjej me nj pyetje t thjesht dhe pse prgjigjen e kishte n maj t gjuhs. Kurr m par n jetn e tij Albert Morins nuk i kishte qlluar ta ndjente veten prpara njrzve t ktij rangu kaq t armatosur.Prgjigja e Albert Morins ishte e shkurtr dhe e prer. - Pr asnj moment. - Siguria me t ciln i shqiptoi ato fjal sikur i dhan m tepr kurajo, si nj njeri q e prfyt aty pr aty situatn e q shpejt bie n kompromis me ndjenjat e veta.- Kt ta them me sigurin m t plot. - Nuk ka prse m'a nvizon kt. Sikur t mos kisha besim nuk do t kisha thirrur pr kt bised.Sokol Nernxi heshti. N botn kriminale t qytetit fjala e tij kishte shum pushtet sa gati - gati ishte kthyer n ligj. Kt autoritet ai e kishte fituar n saje edhe t prkrahjes s padukshme e indirekte t disa prej
20

krerve m t lart t pushtetit n rreth si dhe fal dinakris, guximit e pafytyrshmris q e karakterizonte ngaher kur ishte fjala pr biznes. Sokol Nernxi drejtonte erdhen m t madhe t kundrabands s cigareve jo vetm n qytet, por edhe m gjr. Njihej prej t gjithve si kapo i nj bande t rrezik-shme kusarsh, fasllifikatorsh dhe vrassish. Pozitn e tij q vinte dita dits duke e forcuar gjithnj e m tepr Sokol Nernxi mundohej ta mbante n kmb dhe ta ruante nprmjet mnyrave t tilla si : duke joshur me t holla gjith 'kishte mbi vete n administratn shtetrore, duke rekrutuar spiune vajza, t cilat i lidhte me antar t bands s tij dhe s treti duke bashkpunuar fshehurazi me mnyra nga m t strholluarat, pa u shfaqur n asnj rast vet prpra policis si agjent i saj. Ai dekonspironte cilindo q i bhej penges, ose e quante t padshirueshm si pjestar t bands dhe gjithnj kishte patur sukses. Si nj njeri q kurr n jetn e tij nuk kishte provuar brejtje ndrgjegjeje Sokol Nernxi nuk kursente t onte n burg cilindo prej antarve t bands s tij kur i prekeshin interesat.

Kapitulli IV Sokol Nernxi qndronte n hyrje t magazines, q ndodhej n njrn prej zonave periferike t qytetit, fare pran vndit kur dikur kishin qn magazinat e tregshumit. Ishte nj ambient i bollshm n katin e par tnj ndrtese dykatshe t ngritur dy vjet m par. Sokoli e kishte marr magazinn kundrejt nj qeraje prej dyzet mij leksh n muaj dhe thoshte se ishte i knaqur jo vetm me ambientin e bollshm t saj , por edhe me pozicionin tepr t volitshm q ajo kishte, si kundrejt rrugs kryesore, ashtu edhe prej largsis jo shum t madhe nga dogana e cila kishte pak koh q ishte xhvendosur nga sheshi I trageteve n sheshin e ish magazinave t mineralkomit. Por kishte edhe nj arsye m shum Sokol Nernxi q e kishte marr magazine n Shkozet. Dikur kjo zon q ishte quajtur si Zona industrial e qytetit tashm q t gjitha ndrrmarrjet ishin shkatrruar e kthyer n grmadha, kishin mbetur vetm ato katr pes pallate nga tre deri n pes kate,nj mori shtpish t vjetra prdhese si symbol i asaj kohe t shkuar ku vazhdonin t banonin shtresat m t varfra t Klass Puntore dhe n thellsi t saj, nj mari magazinash q boshatiseshin do dit. Duke qn se vet Sokoli vinte prej atyre shtresave t varfra, n vetdijen e tij ishte rrnjosur koncepti se atje ku varfria sht e madhe, po aq e madhe sht edhe injoranca e pr rrjedhoj propabiliteti pr t gjetur mbshteje dhe terren ishte shum her m i madh se sa n brensi t qytetit ku
21

shteti e ka m t leht pr t vepruar. Ishte me t vrtet nj paradox kur mendoje se kjo zone jo m shum se nj kilometer larg qytetit, kishte mbetur e zhyrur n nj mjerim rrnqeths. Prej mse pesdhjet vjetsh ata q kishin mundur t mbaronit nj shkoll t mesme ishin me dhjetra, ndrsa ata me t lart, numroheshin me gishtat e dors. N hyrje t magazines e cila mbyllej me nj port t madhe prej hekuri, t binin menjher n sy nja pes paleta me moll t marks Gold dhe dy paleta nektarin. Me nj celular t marks Nokia n dor , nga ata m t shtrenjtit, ai shkonte e vinte sa n njrin cep t magazines n tjetrn duke t krijuar prshtypjen e nj njeriu t munduar prej ndonj sikleti t pashmangshm. Pamja e jashtme e tij nuk t lejonte t dyshoje pr nj njeri t lig, ndonse fytya e tij tregonte nj shprehje t ashpr, paksa t ngrir dhe t prhumbur. Megjithse mundohej t tregohej sa m i qet, n fytyrn e tij vihej re nj lloj shqetsimi i dukshm, t cilin ai mundohej ta prballonte me shum sforco. Pinte cigare t marks Malboro t kuqe dhe pse hera hers u hidhte ndonj sy paletave me moll ndonse mndjen e kishte gjetk. Nuk e vriste at aspak prse kishte dy dit pa shitur as edhe nj t karrn e tyre, por po mendonte pr dika tjetr m t rndsishme. Q kurse e kishte hapur magazine t ciln e mbante prher t furnizuar mi-r, puna dita dits kishte ardhur duke iu rritur.Pve tregtarve, q tregtonin n tregun e shumic s qytetit, kishin filluar t vinin dhe tregtar t tjer nga Tirana dhe rrethet e tjera t vndit.Tani ai vetm pr cigaret vinte n qarkullim rreth pesqind mij dollar dhe fitimi ishte tepr i majm. Shpesh tregtart nga frika se mos mbesnin pa mall i tele-fononin Nikut dhe bnin porosin. Me t mbrritur malli n magazin ai me t shpejt bnte ndarjen sipas sasive t porositura dhe m pas i telefononte gjith sejcilit sasin q tepronte ua jepta pa likuidim tregtarve ambulant dhe kryesisht at-yre q shisnin tek sheshi i trageteve. Askush deri n ato dit nuk kishte guxuar ti mbante lekt Sokol Nernxit, pasi e dinin mir se ai nuk dinte kurr t falte. Ata m shum ia kishin frik atij se sa vet perndis, ujit dhe zjarrit. Aty e para nja tet muajsh kishte qn nj djal i ardhur nga fshatrat e Beratit, q pasi ishte marr me ca pun t pista n Greqi, ishte kthyer e banonte me qera diku pran bllokut t apartamenteve tek 30-t vjetori.Me ca marifete t strholluara ai kishte dashur t'ia hidhte paq Sokol Nernxit,por ky si e kishte nuhatur manovrn e tij, ishte br m bish se bisha. Kishte mse gjasht muaj q djali kishte humbur pa nam e nishan. Ishte hapur fjala se ai kishte ikur kalandesitin pr n Itali me skafet e Vlors.Befas, prball, disa metra m tutje, aty ku kthehej rruga kryesore, i zun syt dy burra t veshur me kostumin e Policis Tatimore, q zbritn prej nj makine tip "Dukati" me mbishkrimet e tyre dallues n pjest e saj ansore. Dukej qartazi q ata po merrnin rru-gn drejt magazines s tij. Kur ata ia mbrritn aty, ai, pa e hequr telefonin celular nga ve-shi, bri nj prshndetje me dor dhe duke e shtuar buzqeshjen, sikur t fliste me ndonj ministr t ndonj dikasteri t rndsishm, shqiptoi : Shef ju krkoj ndjes, por m duhet t largohem se m erdhn nja dy mysafir t
22

rdsishm dhe ndrsa uli shinn e telefonit, u bri me dor t porsa ardhu-rve q t uleshin n tavolinn e tij t puns, mbi suprinn e t cils gjindeshin nj mori letrash zhdoganimi, fatura tatimore, fatura pagesash, nj computer IMB pentium tresh, q Sokoli se kishte ndezur asnjher qkurse e kishte sjell dhe instaluar prej mungess s prdorimit , nj vul, q ishte vula e firms si dhe dy tri stilolapsa t kushtueshem, t cilt Sokoli i mbante aty m tepr pr ti dhn rndsi vetes dhe pr t rritur autoritetin e bizne-sit t tij. Burrat nuk u uln menjher. Dukej sikur hezitonin. Njri prej tyre ndrsa nxorri nga xhepi n t majt t xhakets gri identitetin e policit tatimor, hyri drejt e n tem duke shqiptuar: - Jemi inspektort tatimor t zons... - Prshndetjet e mia, - e ndrpreu Sokol Nernxi duke zgjatur dorn pr t'i takuar, gj q t dy burrat e bn me shum mirsjellje.- Sokol Nernxi, pronari i firms, - u prezantua ai menjher. - Duam t verifikojm disa dokumenta, - tha burri tjetr, q gjer n ato minuta nuk kishte nxjerr asnj fije zri. - Uluni, uluni nj her, - shqiptoi Sokoli me nj ton mirsjelljeje, por papritmas fjalt sikur i mbetn n buz kur pa q syt e njrit prej tatimorve ishin t fiksuar tek dera e vo-gl n t majt t magazins. Ndjeu nj drithrim t beft n trup. Po i vinte inat m tepr me Nikun, t vllain, q nuk e kishte vn njrn palet mollsh, ashtu si e kishte porosi -tur, pr t mos e br t dallueshme at der. - Sokol, kemi t dhna se ju prve frutave, n ngarkesn e fundit t paktn kini importuar edhe sasira t tjera mallrash, q nuk i kini pasqyruar n dokumentacionin e zhdoganimit. Jasht frynte nj er e leht q vinte nga veriu. Sokol Nernxi nxorri nj buzqeshje t leht gati-gati ironike. Fundja, po thoshte atyre minutave me vete, 'ndryshim kan tatimort nga doganiert? Prpara se ti hynte nj rruge, q atij i dukej si ajo thika me dy presa, ai kishte patur nj tjetr mendim si pr ata edhe pr kta. Kishte qn nj koh e gjat qkurse ai i kishte identifikuar ata me njerz q ndrshkonin shkelsit e ligjit, prandaj edhe duhet t'ua kishte frikn n kulm. Por ai n kto koh t reja kishte arritur ta kaprcente mrekullisht at barrier dhe tani pr t ata nuk ishin vese njrz t zakonshm q duke u ushqyer pr vete, arrinit t ushqenin edhe epro-rt e tyre, dhe ai e kishte kuptuar m mir si askush tjetr kt mekanizm. Sokol Nernxi kishte zbuluar brnda vetes aftsin e t brit pazarllk dhe t arrinte t'i mposhtte ata me forcn e paras dhe kjo i kishte sjell sukse. Prse t mos e aplikonte edhe me kta t tatimores t njjtn gj? Ishte i bindur se do t'ia dilte n krye. Kishte koh q ndjente nj vendosmri t patundur pr t ecur gjimon prpara. - Ju kan informuar gabim shef, un importoj vet fruta perime.- shqiptoi ai me nj ton ngathtsie interesante teksa hapi ngadal sirtarin e tavolins ku qndronte i ulur dhe pasi nxorri prej andej tri gota
23

kristali, pa e mbyllur at, u ngrit dhe u drejtua drejt nj rafti t vogl melamine ku mbante nj sasi shishesh me pije alkoolike t llojeve t ndryshme. Diku mori nj shishe Uiski. T dy polict e tatimores ia kishin mbrthy-er syt pjess s hapur t sirtarit ku dalloheshin qartazi nj sasi kartmonedhash t ndryshme si lireta, marka, dollar dhe prerje njmijlekshe t vndit. Sokol Nernxi po e vononte enkas kthimin. - Esht origjinal. E mbaj pr njerz t zgjedhur.- tha ndrsa po mbushte gotat. T dy tatimort s'po i rezistonin m tundimit. - Esht interesante, - vazhdoi Sokol Nernxi teksa ngriti dhe takoi gotn e tij me t atyre. - Ne jemi vnd i thashethemeve dhe i prgoimeve. - Megjithat ne jemi t detyrur t ushtrojm kontroll. Besoj se nuk ka asgj t keqe, apo jo? Sokol Nernxi e vonoi paksa prgjigjen. - M shqip se ua thash, besoj se nuk ka ku shkon. Un tregtoj vetm fruta perime importi dhe asgj m tepr. Duart e tij lvizn brnda sirtarit dhe pas pak ai i mbshteti brrylet mbi suprinn e tavolins duke palosur me kujdes dy prerje pesqind markshe. I ngriti syt nga kartmonedhat dhe ia nguliti policve. - Importoj moll nga Borzano, ja a, nuk jan moll kto shef? Ne jemi t detyruar t zbardhim at pr t ciln ju kan sinjalizuar n drejtorin tone dhe at q konstatojm ... Sokol Nernxi i largoi syt mga kartmonedhat e mbledhura dhe pa e br t gjat ia zgjati dorn policit q kishte nxjerr i pari kartn e identifikimit si polic tatimor. Polici zgjati dorn dhe rrmbimthi si mori kartmonedhat e palosura i futi me po at shpejtsi n xhep. - E pra i thoni shefit t madh se at q jan thn pr mua, nuk jan gj tjetr vetm shpifje - tha Sokol Nernxi.- Moll Borzano. - Vetm at dern atje mundohu ta bni t padukshme. T dy polict u vrtitn pr disa minuta n vnd, pastaj kthyen shpinn dhe u largu-an andej nga kishin ardhur. Sokol Nernxi priti sa ata i humbn nga syt, pastaj tha me vete. Edhe kta nuk kisha se si t mos i vija nn vete.Zri i tij q pati qn aq i qet e i shtruar kur fliste me polict, tani erdhi dhe u rndua me nj tingull t mbytur.Ishte i emocionuar dhe plot knaqsi.Tashm i ishte krijuar prfundimisht bindja se prvese n gjndje, por edhe i aft pr tu br ball si ditve t mira, ashtu edhe ditve t kqija. -Ikn?- e pyeti i vllai me nj ton t friksuar,q ia befi aty prpara tij, sikur t kishte mbir nga dheu, por si nuk po merrte prgjigje, shtoi, - Kol, kontrolluan gj?
24

- M porositn q her tjetr at dern atje ta gjejn t zn me paleta molle. - Dreqin, m doli nga mndja pr zotin. M erdhn ata t "Ali Demit". Deshn ti merrnin q sot, por un u thash se kam porosi nga Sokoli q t mos jap asgj pa lek n dor, - foli Niku i liruar, duke i rn t vllait lehtaz me shuplak n shpatulla.- Je njish vllako. Lri furet Nik, dhe here tjetr porosity q l un, i dua t zbatuara. N kohn kur tregtia me perndimin dhe lindjen ishte hapur s teprmi, numri i atyre q kishin nisur t merreshin me importim mallrash pr t cilat tregu i vndit ishte i uritur, Sokol Nernxi i porsakthyer nga italia, nprmjet nj t afrmi t tij q punonte n dhomn e tregtis, ashtu sikurse edhe kishte marr udhzimet prej ish pronarit t tij, kish-te arritur t nxirrte nj lienc import-exsporti dhe t siguronte nj viz tregtare. Nga ngarkesat e para nuk thoshte se nuk kishte patur fitim, por ai kishte qn tepr I vogl dhe nuk e kishin knaqur.Por ashtu si edhe thoshin ustallart e tyre punve, drejt e drejt, nuk i dilej. Cmimet e referencave ishin tepr t larta dhe pr rrjedhoj, po tu shtoje edhe bakshishet q duheshin, porsa ngarkesa zbriste nga trageti ne sheshin e dogans dhe deri sa arrinte n magazin, atij asnjher nuk i kishin shkuar m pak se tetdhjet mij lek pa futur dogann e mallit. Kshtu q ai kishte gjetur nj mnyr tepr t rafinuar pr t kaluar mallra pa dogan. Pothuajse gjysmn e trajlerit e ngarkonte me tapet, q i merrte n Bel-gjik dhe n fund, me t mbrritur n Bari, ngarkonte moll dhe fruta t tjera, pr t cil-at bnte deklarimin. Doganiert e kontrollit fizik n shum raste e kishin pikasur kt mn-yr mashtrimi dhe shpesh i kishte zn n befasi tregtart dhe i kishte penalizuar keqazi. Kjo kishte qn sit thuash m tepr nj form presioni pr ti detyruar ata q t paguanin rrushfete t majme, t cilat shkonin zinxhir deri n kupoln e shtetit. Dhe kjo lloj marr-veshje e heshtur i knaqte t dyja palt. Por ai, Sokol Nernxi, ndryshe nga t tjert, kishte arritur sa t'ia mbyllte gojn doganierve dhe atyre t antikundrabands duke paguar nn dor shuma parash disa her m t vogla dhe kjo shpesh here i kishte vn n konflikt doganiert me t. E vetmja hallk q i kishte mbetur, ishin tatimort. Por tani q kishte arritur t'i bindte edhe ata, q t hiqnin dor nga kontrolli i magazins, atij sikur i ishin zgjuar ca fuqi t reja, t cilat nisn t lvrinin tr jet e gjallri pothuajse n krejt qnien e tij. - Nik, i thuaj mamas se sonte mund t vonohem pak. Na, bliji Silvs ndonj gj, por jo nga ato limonatat bullgare,q hollohen me uj. Niku zgjati dorn dhe si mori rrmbimthi kartmonedhn njmijlekshe, nxorri elsat dhe mbylli portn e madhe prej hekuri t magazins.Kur u kthye i vllai nuk ishte m aty. Sokol Nernxi me hapa t shpejt kishte dal n krye t rrugs. Me t arritur urbani i linjs, me nj t krcyer ai u hodh brnda tij dhe ndonse kishte vnde bosh, preferoj si zakonisht t qndronte n kmb. Dhe
25

pse syt i lvrinin n pejsazhin e njohur, t rrnjosur tek ai qysh nga koha e fmijris q i shkonte si n nj film, mendimet e tij shkonin gjetk.Si n asnj rast tjetr, Sokol Nernxi po e ndjente veten trsisht nn ndikimin e nj ndjesie t re, t nj far shendi t brendshm dhe nuk e kishte as vet t qart se nga i vinte ajo far trubullie. Ishte i qart vetm pr nj gj: ndjesia q e kishte prpir t trin, kishte t bnte me polict e tatimeve.Buzqeshi. N kryqzimin pran pallatit t sportit "Ramazan Njala",urbani bri nj treerek rrotullimi dhe ndali. Ai zbriti pa ditur se ku do te shkonte pr t kaluar kohn. Sokol Nernxi vazhdonte ende t banonte n njrrn prej lagjeve t varfra n perif-er t qytetit. Shtpia e tij q ndodhej n katin e par t nj pallti parafabrikat, t ndrtuar n vitet tetdhjet, ishte pothuajse ndr m t varfrat e atij blloku. N vitet e sundimit t diktaturs komuniste familja e tij e prbr prej pes vetsh, me ato t pakta t holla q arrinte t siguronte , mezi mbahej n kmb. I vetmi ngushllim i Rauf Nernxit , babait t tij t ndjer, q tashm po mbushte afro tri vjet q kishte ndrruar jet, ishin dy djemt dhe nj vajz e vogl q ende si kishte mbushur t dhjet vjett. Ai bnte t pamundurrn pr t prmbushur krkesat e tyre t thjeshta, megjithse prve buks dhe veshmbathjes, ai nuk mundte tu jepte atyre asgj m tepr. E shoqja, nj grua e qet dhe tepr e dhimbshme ndaj fmijve, punonte si pastruese n njrn prej shkollave t mesme t qytetit, ,pun t ciln nuk e kishte ndrprer dhe sot e ksaj dite. Ajo ishte e dhen me mish e me shpirt pas fmijve dhe thoshte me vete se me rritjen e tyre do t merrnin fund nj her e mir dhe vuajtjet e familjes. Cdo t diel mbasdite, ajo merrte dhe i detyronte fmijt t bnin banj me qllim q t nesrmen, fillimi i nj dite t re ti gjente t pastr, q e gjth java tu shkonte si pastrtia. Por nuk ishte e then pr t, q kishte dy djem t cilt nuk linin dy gur bashk. Ata jo vetm q qelbeshin, por komshinjt madje edhe nga mhallat e tjera, vinin e I ankoheshin se ata u kishin rrehur e gjakosur fmijt e tyre pa ndonj lloj shkaku. Hyrja n jet e dy djemve t familjes Nernxi, prkoi me ndryshimet e mdha demokratike n vend. Sapo ishte rrzuar sistemi i monizmit dhe nj er e re po frynte gjithandej. Lvizja e lir e njerzve kishte sjell dhe nj rritje t madhe t popullsis edhe n lagjen e tyre. Ngado kishte shprthyer bumi i madh i ndrtimeve pa leje dhe lagja brnda pak vitesh po i kaprcente t tridhjet mij banort pjesa m e madhe e tyre e ardhur nga zonat verilindore t vndit.Jo vetm lagjja e tij, por gjith qyteti asaj kohe po rritej me nj shpejtsi marramndse.vndi q dikur kishte qn ish kneta e thar n vitet gjashtdhjet dhe e shfrytzuar pjesrisht me nj ser domatesh dhe diku pr foragjere, nisi t popullohej. Prve urbanit t tri linjave, q ta sillte n majn e hunds me vonesat e tij, npr rrugt e qytetit filluan t gjallonin makinat e para t ardhura prej varrezave t Italis.N ato vite t para t ndryshimit t madh,sii do i varfr i lagjes, q kishte prjetuar at skamje dhe ai me t vllain kishin shkuar mbas shumics n t trija demonstrimet e mdha q ishin zhvilluar n qytet ku nuk kishin ln vitrin dyqani
26

pa thyer dhe i kishin vn zjarrin njrs prej librarive m t mdha. N kohn e eksodit t madh t marsit, si mijra t tjer dhe ai m tepr pr ti shptuar shrbimit t detyrueshm ushtarak e kishte provuar emigrimim. Disa koh m von, kishte qn pronari i nj magazi-ne t madhe frutaperimesh n Bari tek i cili ai kishte punuar mbi katr vjet, q i'a kishte mbushur mndjen pr tu kthyer n shqipri, pasi si edhe e kishte udhzuar, i kishte thn se " atje nxirrej dhe vihej leku".Dhe Sokoli nuk e kishte menduar dy her. Qkurse ishte fmij edhe pse kishte arritur t mbaronte shkolln e mesme, prve anve t mira, fal shoqris q i afronte gjimnazi, ai kishte njohur m s miri dhe faqet e errta t qytetit t tij. Por fal zhdrvjelltsis dhe intuits prej nj nxnsi q m tepr e kishte par shkolla se sa e kishte par ai at dhe t nj rrugai t regjur, ai kishte ditur m s miri ti shptonte m se nj her burgut, n nj koh q pothuajse pjesa m e madhe e bashkmoshatrve apo shokve me t cilt ai shoqrohej e kishin provuar at der pr t disatn her aqsa tashm nuk u bnte asnj lloj prshtypje. Pra Sokol Nern-xit, ashtu sikurse nuk i kishin mungonin shok t mir, po ashtu nuk i kishin munguar dhe shok, djem t papun prej familje puntorsh, hajdut xhepash dhe profesionist pr thyerje dyqanesh dhe vagabond, q grindeshin me cilindo dhe kudo qoft edhe pr nj fjal goje t vetme. E pra m s fundmi, mbas kaq e kaq vitesh t kaluara permes skamjes dhe mjeri-mit jeta e tij e mbushur plot brenga dhe dshprime, tashm kishte marr nj kthes tje-tr, nj kurs, t cilin ai duhet t dinte ta mbante fort mir n drejtimin e duhur. Ndrsa ecte ans nj rruge,q t onte pr tek ish pallati i marins, ai ktheu kokn dhe pa nj tog rrobesh, shumica fustane grash t importuara nga Turqia, t cilat si po i nxirrnin nga nj dhom-dyqan, po i ngarkonin n nj kamionin me targa t Elbasanit. Sokol Nernxi ngadalsoi hapat.N trup po i ngrihej nj si avull i nxeht. Grupi i sehir-xhinjve sa vinte e shtohej dhe askush prej tyre nuk guxonte t thoshte qoft edhe nj fjal t vetme. - Ndoshta po ia marrin mallin Dallndyshes, n kompesim t borxheve t pa shlyera mendoi me vete. Pas pak ai dalloi me t vrtet gruan q quhej Dallndyshe, q ndrsa po dilte nga shtpia e prlotur e duke u grinder me nj djalosh trupgjat, por t holl si ste-k bilardoje, kafshonte thonjt e gishtrinjve dhe i lutej: Aman Ramo, aman ! Pastaj di fliste npr dhmb duke u drejtuar drejt kamionins.Ishte nj grua esmere rreth t tridhetave, thatanike, e lodhur dhe e rraskapitur, q t ngjallte ndjenjn e mshirs. Kishte m se dy vjet q e administronte at biznes dhe pjesa m e madhe e tregtareve e dinin se ajo ende nuk kishte dal nga nj kolaps i vjetr. Pikrisht ather e kishte njohur edhe Sokoli.Ather kur t shoqit t saj, q bnte tregtin e konfeksioneve me Turqin, dikush i kishte vn nj gjob prej njzetmij makrsh.Edhe sot e ksaj dite Sokoli dhe shokt e grupit t tij nuk e kishin msuar ende se cili kishte qn ai, q si kishte marr markat, e kishte qlluar me tri plumba pistolete n kok duke e ln t vdekur n vnd. Asaj kohe u
27

prfol shum se at gj e kishte br njri prej shokve t grupit t tij, por kt vrasje ask-ush prej tyre nuk e kishte marr prsipr. Hamndsimet kishin qn nga m t ndrysh-met. Sokoli ishte i bindur se tymnaja e prhapur kishte patur pr qllim pr ta prfshir at vet n konflikt. Ai ndonse i dinte rrnjt, nuk kishte mundur kurr t zbulonte.Por pr nj gj ishte i bindur se urdherin pr ti grabitur Demirit njzet mij markat, pr ta vrar dhe m pas pr ta djegur kofomn, kishte ardhur prej nj qyteti tjetr. Nuk po ia hiqte syt sk-ens q po zhvillohej disa metra larg tij. Dallndyshja me nj z pothuajse fare t kputur po i lutej nj burri t shndosh, q qndronte pran kamionins me duart n mes. I vardisej dhe i prgjrohej duke i thn se e shumta nga mesi i javs tjetr do tia bnte nj pjes t mir t lekve dhe se do ia drgo-nte nj far Shefkiu me t vllan e saj. Sokoli ngurroi pr nj grime, bri disa hapa prpara ans rrugs, mandej u step prsri.Ishte i pavendosur se duhet t bnte.Ndezi nj cigare.Nuk po i bnin kmbt t ikte. Priti aty derisa ai q quhej Ramo e pikasi, q ai po i ndiqte t gjitha veprimet e tyre, ather i bri me shenj pr ta takuar dhe priti derisa Ramua iu afra duke i zgjatur dorn. Dhe pse ishte Rom, q n pamje t par t jepte prnjher prshtypjen e nj djali guximtar e t fort. Sokoli i futi krahun dhe t dy u hyn n bar-lloto Italia. Muarn vetm nga nj kafe dhe biseduan pr rreth nja nj erek ore.Kur u ngritn, u pershndetn prsri miqsisht dhe u ndan. Gjith sa ishin mbledhur aty, pas disa minutash mbetn si t hutuar kur pan q t gjitha rrobet e ngarkuara n kamionin, u kthyen prsri n dyqan. Sokoli ishte zhdukur prej andej pa ln as edhe nj gjurm. Kapitulli V T nesrmen makina e Sokol Nernxit si kaloi prgjat bulevardit dhe mori nj kthes t fort prapa godins s bashkis, u var posht rrugs n drejtim t portit dhe pa br as m shum se duqind metra m tej frenoi ans trotuarit, paksa larg ders s restorantit. Niku u ngrit nga vndi dhe hapi dyert. Kalimthi n xhamat blu t sllonit u pasqyruan ngjyrimet e kaltra t qytetit t lar prej rrezeve t diellit t paradites. Edhe pse kaluan disa minuta, ata q ndodheshin brnda makins vazhdonin t bisedonin me po at zjarr t disa minutave m par. - E 'krkoni prej meje t bj? - pyeti Pllumb Rrapi pa ditur se kujt po i drejto-hej.- Mos duhet t'a bind t pranoj nj gj q ai nuk e ka br?. Me kt ton dhe fjal tepr energjike ai krkonte nga njra an t tregonte se frika nuk kishte vnd n karakterin e tij dhe nga ana tjetr, pr ti vn kapak atij muhabeti, mirpo Ajet Musai, q nuk i'a kishte ndar syt pr asnj ast, i menduar nuk kishte ndrmnd t heshtte.
28

- I thuaj atij se nuk ma ndjen palla fare plako. Nse do guxoj edhe nj here t bj at q bri kt radh, ta pyesi bythn mire. - Ajeti fliste i revoltuar, pa i peshuar mir fjalt, thjesht pr t treguar nj lloj eprsie q vihej re sheshit. N syt e tij ngjyr gri si sy t nj tigri, ndryshe nga ata t Sokolit, lviznin njhersh ashprsia dhe delli prej nj djaloshi q nuk di t njoh jo vetm trheqjen, por as mshirn.Ishin sy t prirur vetm pr t par rrmujn dhe gjakun. Prej mnyrs s t folurit kuptohej qartazi se ai krkonte tia nxirrte m n pah vlerat e vetes si nj njeri q nuk ia bn syri trr pr asgj. N t kundrtn, biseda e Pllumbit rridhte m e lirshme. Gjat rrugs ai kishte parashtruar disa ide te tijat n lidhje me kaprcimin e asaj mosmarrveshjeje, kishte br disa prgjithsime duke i prforcuar mendimet e tija me disa gjeste, q n ndonj rast shprehnin dhe nnshtrimin ndaj vullnetit t bashkbiseduesve t tij, por edhe nj eprsi t dukshme morale prej njeriu q sht i gatshm pr t br t gjitha kompromiset e mundshme nse nuk cnohen interesa imediat t pazareve. Koh pas kohe n zrin e Ajet Musait vihej re ve nj lodhje dhe padurimi pr ta mbyllur sa m par at bised edhe nj lloj tendence pr ta mbajtur gjithnj nn trusnin e forcs s tij kundrshtarin, ndrsa prkundr, n at t Pllumb Rrapit ndihej pandryshueshmeria n shprehjen e mendimeve e pasqyruar n patrazueshmerine e fytyrs se tij t holl, gjym t zbeht si prej nj anemiku, por q st lejonte pr asnj grim t mendoje se pas saj fshihej frik, pasiguri, apo trheqje. Q n bisedn e par Sokoli e kishte nuhatur se kishte t bnte me nj djal t zgjuar dhe tepr finok pr t dal fitimtar edhe ather kur nuk kishte t drejt. Pas nj asti i bri nj pye-tje t drejjt pr drejt. - Ta ka zn veshi nj fare Shefkiu? Pllumb Rrapi puliti nj her syt dhe aty pr aty iu prgjigj pyetjes s tij me pyetje. Nuk ma merr mndja se ka guxuar tu vr edhe juve gjob, apo por mos t ka krkuar ndonj kompromis pr cigaret? - Jo, sht dika tjetr q nuk ka t bj me mua,- shqiptoi Sokol Nernxi qetsisht dhe me duart mbshtetur n timonin e makins i hodhi nj sy fushs s errt t ors s dors. Se kishte nj bindje se Pllumbi do ti thoshte dika. - Nse do t duhem pr t ndrmjetsuar pr dika, numrin tim e ke. Njihem me kapon e tyre. Nuk ha shum pyka, por mua ma dgjon fjaln. Ashtu kemi patur edhe ne dikur me ta nj konflikt q desh shkoi pr lesh, por e mbyllm shpejt. Ta dish se ata perk-rahen prej nj kryetari partie. -Po, i rash n t. N fakt ka t bj me nj tregtare, ktu n durrs, - e ndrpreu Sokol Nernxi. Nse mundesh i thuaj ta ln t qet. - Asaj q i dogjn burrin? Cmutin duan m me t? E di kt histori. - Pikrisht, -tha Sokol Nernxi. Falemnderit, kaq kisha pr kt problem.
29

Pasoi nj heshtje e shkurtr gjat s cils Sokoli nxorri paketn dhe duke vn paksa buzn n gas ia zgjati m par Pllumb Rrapit dhe m pas Ajet Musait, q n ato momente ishte br i tri sy e vesh. - Me nj fjal u muarm vesh, - tha Ajet Musai dhe duke u prpjekur t ruante at shprehje kryenee e mosprfillse t fytyrs, e ngriti pak zrin, t cilit i dha edhe nj ton m brutal - dhe i thuaj atij rrots s k...t se e tredh si dashi. - Pasi u vetprmbajt shtoi ngadal - Ti duhet ta bindsh Viktorin se Sokoli jo vetm nuk ka ndrmnd t trhiqet, por n rastin m t par do futet dhe n tregun e shumics n Tiran. Sokoli dhe Pllumb Rrapi u pane sy m sy, por nuk lshuan asnj fije zri pr kt rikthim t papritu t bised prej Ajeti Musait. - Pa tjetr, por un si ju thash, jam i bindur q Viktori nuk ka gisht n kt.- U prpoq edhe nj her ta shfaqsonte mikun e tij Pllumb Rrapi. - Nse do t krkoj ndonj takim me Sokolin, - ai e ndrpreu fjaln dhe ia hodhi syt Sokolit, q po e ndiqte me shume vmndje, i cili n at moment bri vetm nj t tundur t koks, gjest t cilin Ajeti e mori si aprovim. Pllumb Rrapi u mendua pr nj cast. -Sigurisht, - tha pa e ndryshuar tonin e zrit t tij, ndrsa i zgjati dorn. Por Ajeti vashdoi: - Nuk do harrosh ti parqessh atij argumentat q ne prmndm ktu. T mbetemi tek ato q tham. - Folm si burrat. N bebzat e errta t syve t Pllumb Rrapit dallohej leht po ajo lodhje q ndihej dhe n zrin e tij. Sokol Nernxi q gjer atij asti pak kishte ndrhyr n bised buzqeshi dhe ndrsa zgjati dorn e tij, tha duke thyer heshtjen. - N ksi rastesh un jam tepr skeptic se pr t thn t vrtetn,ndershmria e tregratve sht nj gj e paprcaktuar. - Vetkuptohet. Duart e tyre u token dhe atij asti Mentor Rrapi u hodh nga makina duke shtyr dern.Gjysm biond dhe truphedhur, ai dukej plot hir n sfondin e rrugs s mbuluar prej rrezeve t diellit q po ngriheshin mbi qytet. Nga mnyra se si po largohej, drejt ders s restorantit, kishte dika prej njeriu t lindur pr tu marr me kompromise aq sa Sokol Nernxit i ngjalli lakmi sikur ta kishte n prbrjen e stafit t tij. Sllomi i Sokol Nernxit lvizi n fillim ngadal si pa u ndier fare nga vndi deri sa arriti tek ish shtpia e Aleksandr Moisiut dhe pasi u kthye n drejtim t Vollgs nxitoi me shpejtsi t madhe. Ndrsa Sllomi po merrte shpejtsin, Sokol Nernxi riprodhoi n kujtes gjith bisedn q kishin br me Pllumb Rrapin.Ai rikujtoi fjalt e fundit dhe buzqeshjen e atij, edhe ashtu vetvetiu mendimet i kaluan tek Erida.Pa orn e dors.Tani sht ora q ajo merr turnin, mendoi.Niku e nuhati se pr ku po nxitonte i vllai.
30

- Do na heqsh drekn te Aragosta ?- e pyeti gjith djallzi. - Oj Kurvat, u bon ata t na presin rrugn. Ua derdh plumbat n goj plako. Hape at dreq kasetofoni se po na bn trut mas. H, h..pa le..m hiqej dhe si garip. Sokol Nernxi shtypi butonin e kasetofonit por as q e kishte mndjen tek ai.Fytyra e Erids se pse po i shkrihej me fytyrn e tij duke e br t zhytej n nj mori ndrrimesh t uditshme dhe dshirash t turbullta. - Ngadalsoje pak Kol, - tha Ajet Musai e teksa shtypi butonin e uljes s xhamit, nxorri paksa kokn jasht dhe pa ia ndar syt dy vajzave, q shkonin tretuarit me nga nj hamburger n dor, shtoi Jasha rrugaaa..Jasha syri ta hanksha.Ej rrusho, ka vnd boll makina pr ju.Por vajzat as q ua vun veshin fjalve t tij. Makina rrshqiti prpara dhe at koh Sokoli i dha gaz m tepr. Ajeti di mrmriti npr dhmb. Sokoli edhe njher ia hodhi vshtrimin fushs s errt t ores. N at koh Erida u shfaq n krye t rrugs dhe dielli ledhatues q i binte fytyrs e mbante pothuajse t rrethuar pas do hapi q hidhte si nj skllaven e tij. Rrezet e tij dukej sikur i rrshqisnin npr trup, tamam sikur ajo atij asti t ishte pjes e atij pejsazhi t mrekullueshm i cili e trhiqte at si nj lodr tekanjoze drit-hije t uditshme. Dukej sikur Erida ishte e mbuluar prej nj flake t zjarrt q i derdhej prej asaj bukurie t prsosur t fytyrs s saj vezake n formn e nj shiu me vezullime ngjyr ari, q duke u prthyer mbi trupin e saj t drejt, phapeshin tutje buzdetit .Ajo i hodhi nj shikim t shpejt sllonit t Sokol Nernxit dhe ky me bisht t syrit rroku prnjher freskin e lkurs saj, qerpikt e dendur, vetullat e rna dhe buzt e holla sikur ti kish vizatuar nj dor magjike. Ai e kishte vn re q larg Eridn dhe n astin q ajo i'u shfaq si mishrim i drits dhe i bukuris femrore, mndja prnjher sikur i'u turbullua. Ndryshe nga gjith femrat e tjera me t cilat ai ishte njohur dhe kishte kaluar nj pjes t viteve t tij t rinis, me Eridn po i ndodhte krejt ndryshe.Ai kishte vn re se sa her q prpiqej ti afrohej asaj, ndjente se aq m fuqishm i shprthenin energjit etij jetsore, ndjente nj lloj trubullimi t vetdijshme e t pakaprcyeshme, q i elektrizonte pothuajse gjith trupin. E afroi makinn fare pran saj dhe me gjestin e nj njeriu t sjellshm e t ndrojtur, e ftoi Eridn n makinn e tij. - Me q e kam rrugn...- as vet nuk ishte i bindur nse e kishte formuluar mir at q donte t shprehte, apo duje t'i drejtohej me ndonj fjal tjetr. Erida ngriti kokn dhe e pruli pastaj at paksa anash me nj delikates t till q vetm nj femr e iltr mundet ta bj, duke e vshtruar Sokol Nernxin me nj lloj paknaqsie t dukshme. Nj fllad i leht kumbonte prmes pishave dhe ligustrave t prskuqura n t dy ant e rrugs s boshatisur.
31

- M plqen t ta bj n kmb kt pjes rruge. - Ather duhet t zbres un. E pse jo? Ai shtypi pedalin e frenit dhe fiku makinn pa e hequr elsin nga kuadri. Gjith i ndrojtur i zgjati dorn , gj t ciln bri edhe Erida me nj prulje t hijshme t shtatit,kur pa se dora e atij ishte nderur drejt saj.Teksa ngiti paksa supet e sakaq natyrshm gjoksi i krceu prpara, ai pa se si i'u formuan dy gropzat e qafs, q i'u thelluan sikur dikush t'i kishte shtypur me dor. Sokoli ndjeu ngrohtsin e gishtrinjve t saj dhe ndeu ato lloj emocionesh kurr nuk I kishte ndjer ndonj here m pare n jetn e tij. Ishin ato emocione q vetm t rinjt i njohin aste t tilla t cilat do t dshironin t ishin t pafundme. Ata q kan privilegjin e vetm pr t jetuar mes shpresadh dhe ndrrimesh t bukura, t cilat nuk ndrpriten kurr dhe q t lejojn fare pak hapsira pr t njohur dhe analizuar vetveten. Ata q n aste t tila e prfytyrojn veten sikur kan hyre n nj kopsht t magjishm, ku dhe hijet lshojn rreze premtimplote e ku t duket se je pshtjell njhersh prej masa t mdha resh mashtruese e ku t duket sikur gjithka n bot t prket vetm ty dhe vetm ty. - N fak ia vlen ta bsh n kmb kt pjes rruge, - shqiptoi Sokoli Nernxi kur ata kishin marr bregut t njom t detit, q shklqente nga dielli dhe deti i kaltr me kurort e shkumzuara t valve, q thyheshin bregut ranor, shkulej e bhej nj me avujt e rimt t qiellit, pr aq sa degzimet e strgjaturar t palmave gjethemprehta dukeshin sikur arratiseshin me nxitin per nga perndimi, npr ca bregore t gjebruara, rrz kodrins s veshur me pisha. Ajo nnqeshi me cepat e buzve t holla. Sokol Nernxit se pse ju duk sikur buza e saj e poshtme ishte paksa m e trash se se siprmja. - Esht vrtet bukur ktu, - tha ajo, m tepr si pr t thn dika, mbase dhe e frikur prej heshtjes. M ka plqyer ngaher ky vend - shqiptoi vajza duke prballuar me tepr vendosmri, pa lvizur asnj fije qerpiku, vshtrimin ngulmues t Sokol Nernxit. - E joshur dhe prej detit - Mbase... Pse juve nuk u plen deti? pyeti Erida duke rrshqitur shikimin sa horizontit t kaltr, udhs q humbiste pas nj brryli ku ishte lokali ku ajo punonte si kamarjere dhe m pas ndrtesave shmkatshe, q sapo kishin nisur t ngriheshin si karabina. Pastaj ia nguliti syt godins madhshtore t ish mbretit Zog, q duke e rrshqitur at shikim gjithnj e m posht, ku vezullonin fluturim ca shtpiza t vogla dhe nj kupol e vjetr kishe, q mezi dallohej mes moris s qiparisave q e rrethonin, u mbushthell me frym si nj i porsa dal n breg, shptuar prej ndonj prmbytjeje t madhe. - Prkundrazi. Dikur kjo an e qytetit ka qn shum e bukur, por qkurse filloj t ndrtohen ndrtesa pa kriter dhe t ngrihen barraka si kto, - tha Sokol Nernxi duke treguar me dor morin e kioskave buz
32

rrugs dhe kjo pjes si shum pjes t tjera t qytetit e ka humbur bukurin e saj. Kur ishim fmij vinin shpesh ksaj ane. Shkonim andej , ja atje n at cektin q ne e quanim batlla dhe nxirrnim iriqa deti. Ngandonjher ndjej dhimbje dhe mall pr kt vend. Kjo koha e kapitalizmit qnka me t vrtet e uditshme. Befas Sokol Nernxi sit a kishte kuptuar q kishte humbur n ato vite t fmijris s tij t varfr heshti me nj ndrydhje t pashpjegueshme thell shpirtit. Nj cope udh e bn t dy pa nxjerr fije zri. T tjera mendime i vrshuan n kok. Iu rizgjuan dshirat, pasionet, mnduria e nj t dashuruari. Dreqi e mori po thoshte me vete, far kam n mend pr t thn dhe far them Ky dyel i heshtur mes tyre zgjati pak aste gjat s cilave prej vshtrimit t saj, Sokolit filluan t'i merreshin mnd, gj q e bri t kryente nj lloj trheqjeje.Nuk kishte prse ta fshihte se i mungonte prvoja e duhur n ksi punsh dhe pr m tepr kur kishte t bnte ma vajza serioze dhe tepr t rregullta si Erida.Fundja, mendoi me vete, nj trheqje pa turp do t ishte m mir dhe m e ndershme se sa nj iniciativ kundr-prgjigjeje e pasukseshme. Erida kishte pak koh q i kishte mbushur t njzete tre vjett.Ve syve t mdhenj n nj ngjyr gri e gjith shklqim,buzve t holla, t ndjeshme e t prsosura, n fytyrn e saj t bukur t binte n sy dhe nj shprehje e gjall e tepr origjinale. Kmbt e drejta e t plota, elegante e t fuqishme, e plotsonin m s miri portretin e saj prej vajze veriore.Prpara portretit t saj cilido djal do t provonte nj emocion t papritur.T paktn kt gj po mendonte Sokol Nernxi. Erida t ngjallte njhersh gjith emocionet e moshes, gjith shqetsimet rinore. Dukej sikur kishte marr gjithka t bukur dhe t dlir prej vndit nga kishte zbritur. Fliste gati si e ndrojtur me at theksin e mbl gegrishte, i cili atij edhe pse I tingllonte paksa I rnd p veshin e tij, n buzt e Erids, ai se kishte nj joshje t pashmangshme dhe mikluese. N tingullin e fjalve t saj dallohej nj arsyetim i gjall, elastik me nj naivitet t sinqert, q sikur e plotsonte m s miri paraqitjen e saj t jashtme, plot hijeshi. Sokoli vinte re se kur ajo vinte buzn n gaz,finesa e buzqeshjes t jepte t kuptoje prnjher edhe temperamentin q ajo ruante n brendsi t saj. Kshtu ata t dy bn nj cop udh duke biseduar pr gjra fare t parndsishme. Pr hir t s vrtets duhet thn se Sokoli vinte dika m posht se Erida par nga pamja e jashtme, por jo posht saj pr nga intelekti dhe mnyra e sjelljes. Ai nuk ishte edhe aq i bukur, por gjithsesi trupin e kishte t derdhur ku brnda tij shkrihej nj force e gjall e shkathtsis djaloshare dhe kjo n nj fare mnyre i jepte nj knaqsi t veant. Q n shikim t par n portretin e tij t binte n sy nj force burrrore dhe nj sjellje e shpen-guar prej nj t riu t bredhur dhe t rrahur me vaj e me uthull, gj q n nj fare mnyre edhe plotsonte mangsit e educates s nj qytetari e pr m tepr t nj djaloshi q kishte mbaruar edhe arsimin e mesm. N fytyrn e Sokol Nernxit, se kishte dika q e bnte at jo vetm t kndshme, por
33

edhe paksa trheqse. Mbase kjo i vinte edhe prej forms s rregullt t koks me ata flok pis t zeza e gjith onde, q vetm me nj t shkuar t gishtrinjve bheshin tepr theqs.Mbase edhe prej buzve t tija t plota mishatake, t cilat ansh gojs mblidheshin duke formuar nj pal t dukshme. Gjat asaj pjese rruge Erida, q vinte paksa m e shkurtr se ai, hara hers i hidhte ndonj vshtrim vjedhurazi jo vetm fytyrs s Sokolit, por njhkohsishte edhe supeve, belit, krahve dhe gjoksit, deri dhe tek majat e kpucve prej lkure ngjyr kafe. N mnyr fare t pavetdijshme Erids po i plqente tek ky djalosh gjithka q t bnte pr vete, qoft edhe me nj shtitje kaq t shkurtr. Slloni po i ndiqte nga pas jo m larg se pesdhejt metra. Sokoli e kishte zn prej dore Eridn. Dielli pothuajse ishte ngritur n zenith. Prekja e mollzave t gishtshtrinjve t Erids po i ngjallte Sokolit nj mori ndjenjash cinike prej nj djaloshi apkn me prvoj.Duke u munduar t fliste sa m natyrshm, ai e pyeti prsri: - Sa koh mendon se mund t vazhdojm kshtu? - Nuk mujt me ta than. Ku ta di. - Por ja q un dua ta di - shtoi ai duke ia ngulitur syt buzve t saj, q at moment iu dukn sikur po i dridheshin. - Nuk sht e than. - Cfar? - At ka ti don me dit, duhet me doemos me e dit dhe un? Pas ktyre fjalve t shqiptuara pothuajse me zmrim, vshtrimi dhe fytyra e Erids sikur u ngrys paksa. Por kjo nuk vazhdoi gjat. Pa kaluar as dy tri minuta Erida duke dashur t ndryshonte prngaher qndrimin e saj, i la t kuptuar Sokolit se gjith ka ajo ndjente pr t kishte zbritur n at pllmb t but dore, q ajo jo pa qllim deri n at ast nuk kishte guxuar ta prgdhelte, por ta mbante ashtu si dorn e nj kukulle t shtrenjt, ajo dshironte q ai ta bnte sa m par q t ishte e mundur. E ndjente t domosdoshme nj prgdhelim, pse jo edhe nj puthje pr t'ia shuar at etjen e buzve q po i zjarrmonin. - Mbase u shpreha gabim,- tha Sokol Nernxi duke ia lshuar dorn dhe vuri re se si parakrahu i saj u var si nj copz dege e kputur.- Nuk duhet tua kisha krkuar kt kaq shpejt, - tha me nj ton t ult.Po mendonte se mos vall me t vrtet ishte i prpir prej ayre asteve t marrzis, gjat t cilave ai ishte i prirur t kryente edhe ndonj veprim t pamenduar mir? Mos vall me t vrtet kishte rn si padashur n at udh q t shpinte fare pran atij kufiri me at drit hijeje paralajmrimruese se pr s shpejti duhet ta ndjesh veten t shtrnguar t lsh pas shpine mbretrin e rinis dhe t rinissh nj tjetr udh, ku befas
34

e ndjen veten t detyruar t braktissh shum nga ato veprime, q deri n ato momente t jan dukur fare t zakonshme.? N marrdhniet me vajzat, Sokol Nernxi fal natyrs s tij t ashpr, kishte qn gjith-nj nj njeri i ftoht e i pa afrueshm.T sjellurit e tij kundrej seksit t bukur e t brisht, kishte qn aii natyrs s nj despotizmi t palkundur.Por edhe n momenet kur e ndje-nte veten t mbrthyer prej ndjenjash romantike, apo n ato t pakta rastete kur i qllonte t ishte ball pr ball ose pran ndonj femre me tipare t bukura, ai ndjente nj lloj hutimi t pashpjegueshm. Pr pak momente ndjente t humburit e prqndrimit dhe gjuha i lidhej sa mnd nuk ishte n gjndje t thoshte qoft edhe dy fjal t vetme. Ndryshe nga djem-t e moshes s tij, Sokoli asnjher se kishte ndjer veten t lir n kuptimin e mirfillt t fjals prpara t tilla femrave. Por kt her me Eridn po i ndodhte krejt ndryshe. Ai e donte at vajz. E donte shum, aq sa shpesh e m shpesh ajo kishte nisur dhe ti shfaqej edhe n ndrr. E donte jo vetm pr vete, por edhe pr t gzuar nnn dhe motrn e tij dhe n-se nj dit do t martohej me t, Sokol Nernxi vdekjen edhe mund ta imagjinonte, porse ajo do ta ndjente veten t huaj e se nuk do t shkonte mir me to, as q i shkonte npr m-nd.Ia plqente t ecurit e leht e plot hir n rrug dhe ja admironte gjithpushtetshmrin e atyre lvizjeve harmonike. Ia plqente at shikim vrastar kur ajo ia hidhte q nga dritarja e ballkonit t shtpis s saj dhe at mpirje buzsh kur ai i afrohej enkas. Q para nj viti e ca Erida i kishte trhequr vndjen, por ndonse ishin kmbyer shpesh udhve me t, ai nuk kishte guxuar kurr ti thoshte nj fjal.Por tani po ndodhte krejt ndryshe me t. Erida ashtu si pa kuptuar i kishte zgjuar ca jehona t largta t nj ndjenje njerzore t ndrydhyr thellsive t shpirtit t tij dhe ai tashm ishte i shtrnguar t pranonte prpara ndrgjegjes s tij se e donte marrzisht at vajz. Erida e prqndroi vshtrimin nga deti.Drejt, prpara saj, n thellsi t ujrave t kthjellta t tij, ngriheshin valt e buta q i lpiheshin bregut t njom me monotonin e tyre t zakonshme q prej tri ditsh.ndrsa Sokoli fliste, ajo nuk po e shkpuste pr asnj ast shikimin prej andej. Tutje, thell mbi suprinn e detit gati t shesht rrinin si kuror ca bashka resh t bardha qumshtore.Ajo vazhdonte t heshtte duke vshtruat thellsive t pamata. Shikimi i saj shkonte q prej kepit t kodrs s Karpeve dhe zgjatej n formn e nj gjysm korde deri tek Currilat. Ndofta edhe Sokol Nernxi do t kishte paraplqyer atyre minutave t rrinte edhe ai n heshtje duke soditur detin pr t mbushur at lloj boshllkut trupit t tij me at bukuri marramndse, t ciln ndonse e kishte shijuar dhe ishte velur prej sa q n fmijri, atyre momenteve po i krijonte nj tjetr ndjesi, por atij asti ai nuk ishte i prirur p nj soditje t till, prandaj e ndjeu t domosdo-shme t fliste prsri: - Interesant sa shum ju plqeka deti.
35

Erida pa i larguar syt nga deti tha: - Kur isha e vogl vija shpesh me axhn kndej. Ather ishte shum bukur. - Ju kini nj axh q banon n Durrs? - Po, Nikoll Shala quhet. Nuk besoj se duhet ta njihni. Sokol Nernxi tundi kokn lehtaz dhe nxori nj buzqeshje t leht. Me tu ngjitur n makinn e tij dhe rrotulloi elsin e ndezjes Ajet Musai. - Kush sht ajo Kol? - Nj e njohura ime. - Goxha seks qnka. - Frenoje gojn! - vrejti Sokol Nernxa duke e pare drejt e n sy. Ajet Musai ishte msuar prej kohsh, q kur Sokoli e vshtronte me at lloj shiki-mi qortues, q shprehte njhkohsisht ngrohtsi dhe sinqeritet, dika zjente brnda tij. Prej vitesh m par gjithmon n syt e Sokolit, madje edhe n rastet m vendimtare kur ia kishte lypur nevoja, kishte qn ai shikim i tij emocionues q m shum se do gj tjetr I iahte thyer n nj burim t pashtershm besnikrie t patundur. Por ksaj here Ajeti vuri re se, me t dgjuar fjalt Frenoje gojn, syt e Sokolit sikur kishin marr t tjera nuance, sikur ata po shprehnin dika m shum se dashamirsia e zakonshe. Ishin br m t but, m t deprtueshm e n thellsi t tyre dalloheshin qartazi disa shkndija t cilat shikimi i tij nuk ishte msuar kurr ti prceptonte. Sokoli zgjati dorn, hapi kroskodin e makins dhe si morri prej andej nj pako fasoletash aromatike nxorri prej saj nja dy fije, i hapi duke i tundur prpara xhamit si t ishin shami hundsh dhe m pas filloi t frkonte me to qafn dhe fytyrn e djersitur. - Mesohu t jesh m i sjellshm me njerzit, - shqiptoi ndrsa i mshoi pedalit t ga-zit. - Pasataj kur t fillosh ta mbash veten do ta shohsh se sa do t duhet kjo mirsjellje. A nuk sht turp q n mes t dits, mu n qndr t qytetit, t luash si pa t keq dhe sit duash me cilndo vajz ? E? Ci thua ksaj ti?Ajet Musai i kaloi prpara syve nj drithrim si vettim verbuese. Ajet Musai gjysm me shaka dhe gjysm krcnueshm, iu prgjigj: - Ej plako, ta kam thn edhe nj her. - Cfar m keni thn Ajet ? - Se nuk e ke mbushur moshn plako t m edukosh mua N gjith shoqrin e tyre prej injorantsh, djem t hurit dhe t litarit, i vetmi q bnte paksa dallim ishte Sokol Nernxi dhe t gjith pa prjashtim q
36

n vitet e fmijris e kishin pranuar at heshturazi si t parin e tyre dhe rastet kur dikush kishte arritur ta kundrshtonte kishin qn tepr t rralla. Sokol Nerenxi pa e fshehur ironin, u shkri se qeshuri. Por aty pr aty kaloi n mbrojtje, pasi bri me nj mjeshtri nj ndrhyrje, e cila gjithmon vepron pa kundrshtim mbi Ajetin, duke i kujtuar se sa i vlefshm ishte ai pr t.

Kapitulli VI Gjat biseds, Niku hera hers hidhte vshtrimin tej dritares , jasht, n rrug, n drejtim t shtpive prdhese vazhdonin t bnin ca ecejake t ngadalta gjith duke u menduar mbi trotuarin e qullur nja katr djem rreth t njzetepestave. Hera hers ata ndaleshin, kmbenin ndonj fjal dhe prsri bnin ato ecejaket e shkurtra mbi asfalt. Ishin t veshur me xhokoventa meshini t zinj me jaka t ngritura, pantallona po prej meshini dhe dy prej tyre mbanin n kok nganj kapele doku t errt. Dy t tjart kishin vn syze po t errta prej xhami dhe tymosnin cigarette me nj heshtje t frikshme e tinzare. Diku m tej, pran nj peme ligustr me deg t mbushura dhe t shtrira kishte qndruar nj makin tip Jeep Cherokee me targa t huaja. Niku pa e lshua arm e shkurtr auto-matike nga duart, vuri re se ulur n sendiljen e par ishte nj tjetr. Asnjrin prej tyre nuk kishte mundur t njihte. Sokol Nernxi dhe Ajet Mhilli rrinin ulur me pot njjtin tip arme sit Nikur mbi gjunj dhe bisedonin por me syt katr dhe vesht big nga ana tjetr e dritares . Franci dhe Bledi i xhexhes ishin gjith nerva. Ata si kishin mbushur dhe vn n sigures kallat e tyre hidhnin syt vazhdimisht gjith gjakftohtsisht nga Niku , ndrsa Klodin q e kishin mbytur djerst, dridhej nga frika dhe padurimi dhe hapte e mbyllte grushtat e duarve, t strvitur pr vjedhje n thellsi t xhepave. sikur ta kishte zn ngri. T gjasht t bands s Sokol Nernxit kishin aq armatim dhe municion sa t mbanin me zjarr p katr pes or dhe nj kompani t tr kmbsorie. Mbi lagjen e tyre po binte nj terrin e holl. - Nuk mu duk me interes pazari i tyre, - po i thoshte Solol Nernxi Ajetit. - E nuhata q na i kishin me t futur. - Shkrdhatat nuk ua mban bytha dhe ky sht nj lloj presioni q na bjn, - shfryu Ajeti.
37

- Po u afrohet patrrula, - shqiptoi Niku me t shpejt. N dhom u krijua p nj cast nj konfuzion ku t gjith sa ishin aty u afruan pran dritares pr t pare m mire. T dy polict e patrrulls me tu afruar pran tyre ndaln di shkmbyen me ta nja dy fjal, pastaj bn t largoheshin, por njri prej tyre u kthye paksa, hodhi nj her syt brnda makins dhe si bri nj t tundur t koks, nxitoi pr tu bashkuar me shokun e tij. - Ndyrsirat ! Ajet, m mbulo me zjarr! - Sokol Nernxi nuk kishte dal ende tek cepi i shtpis kur dgjoi tre t shtna pistolete dhe pa me syt e tij njrin prej policve, q si bri nj treerek rrotullimi t trupit u shmb prdhe mbi trotuarin e lagsht. Ather Sokol Nernxit sikur iu errsuan syt uli siguresn dhe n astin q tjetri po bhej gati t shtinte me revolverin e nderur drejt policit tjetr, q ishte turrur pa vetdije drejt shokut t tij, ia dha me nj breshri t gjat q e preu n mes djaloshin trup madh, t cilit n cast I ngriu pistoleta n duar. Tre t tjert u shprndan si t hallakatur dhe n momentin q po bheshin gati t futeshin ne chevelot, Sokol Nernxi dgjoi dhe nj breshri tjetr automatiku. Dy prej tyre ran t vdekur n vend. Ai dalloi siluetat e Nikut dhe t Bledit t xhexhes, q me armt e tyre n duar po nxitonin drejt policit t plagosur, t cilin e hypn me t shpejt n Cherokee s t br shosh nga plumbat dhe vet Niku e oi makinn drejt e n spital. Nuk kishin kaluar as dhjet sekonda si makina kishte ikur me nj shpejtsi rrufeje kur Sokol Nernxi dgjoi nj lvizje hapash e m pas dalloi dy hije pothuajse ngjitur me njra tjetrn q ecnin ngadal me kryet posht. U step. Drejtoi armn drejt tyre, por Ajet Musai po vinte drejt tij duke trhequr zvarr njrin prej djemve, pikrisht at q kishte qlluar mbi policing e patrrulls, vuri gishtin mbi buz dhe pshpriti : - Shshsht ! Di un se do ti punoj. - Kur arriti prpara shtpis,shtyu me kmbm portn gjysm t hapur dhe duke kaluar perms rrugics iu afrua makins s tij. - Futu ndyrsir i qelbur!, - i brtiti me z t ult duke e goditur me qytn e auto-matikut q mbante n dorn tjetr. Ato fjal Ajet Musai i shqiptoi aq natyrshm e me nj z aq autoritar, saq tjetri iu bind pa m t voglin kundrshtim. Sokoli u ndal n vend dhe vshtroi prqark. Donte t m ikte, por pr perndi do tia kasha hedhur trut n er. Ndrkoh Klodi kishte mbyllur t gjitha dyert dhe si n t ia behu me t shpejt dhe Bledi i xhexhes, makina ia dha me t shpejt nga rruga "Aleksandr Moisiu" n drejtim t Portos Romane. Forcat e policis q ia mbrritn n vnd ngjarje nuk mundn t mblidhnin vese tre gzhoja pistolete dhe t shihnin kufomn e pajet t mbytura n gjak t nj t riu njztegjasht vjear..

38

Kapitulli VII. Nj mbasdite si kishte prfunduar gjithka q i duhej pr ta futur ngarkesen e sjell n magazin, Sokoli mori shpejt e shpejt nj kok Mani dhe si e nisi shoferin pr n destinacion, vendoso ti bnte nj telefonat Armendit. Ai nuk iu prgjigj me thirrjen e par, por ia mbylli telefonin dhe pas nja nj gjysm ore i ra ziles. - Sapo prfundova. Je i disponueshm t vij mbasdite pr t ngrn dika, apo do t vish ti kndej? - As njrn dhe as tjetrn Sokol, por tani nisu drejt e tek zyrat e parties se aty t pret dikush q ka pr t komunikuar dika, - tha zri i tjetrit pas telefonit. - Po lidhje kan me mua? - E hy..ika se kam shum pun. Do sqarohemi - prfundoi zri duke e mbyllur tele-fonin, gj q u kuptua qartazi pasi Sokol Nernxit i mbetn pyetjet n goj dhe telefonin vazhdonte ta mbante ende puthitur pas veshit, sikut t mos i besonte vetes q tjetri ishte larguar, a ndoshta e mbante ende shpresa se ai mund ti binte prsri per ti dhn qofte edhe nj minimum shpjegimi. Asaj periudhe n t gjitha rajonet e qytetit si dhe n t gjitha zonat q prfshinte prefektura e rrethit drgoheshin do dit njerz t besuar, jo vetm pr t br fushat e pr ta gjall-ruar at duke evidentuar gjith kishin dhe nuk kishin kandidatt e tyre, por edhe pr t prfunduar deri n detajet m t imta t gjitha marrveshjet e fshehta me individ t vea-nt, q njiheshin mir n opinionin publik si njerzit m problematik. Sipas insrtuktimeve t dhna nga qndra, ky kontigjent njerzish t przgjedhur q ishin dhe m aktivt, duheshin stimuluar qoft edhe me t holla, t cilat duhet ti shpenzonin jo vetm pr blerjen e karburantit dhe t kartave telefonike, por edhe pr ti shpenzuar n lokalet e qndrave t tyre me t lkundurit duke i joshur dhe mashtruar ata me t gjitha mjetet dhe mnyrat, pasi jo t gjith kishin bindjen se kandidatt e tyre ishin ndr m t mirt, q ishin przgjedhur pr ti prfaqsuar n parlamentin e ardhshm. Vet krert m t lart t partis ishin t ndrgjegjshm se, duke prjashtuar at pjes njerzish, t cilt niseshin prej interesave vetjake, ishin t pakt ata q kt her, sidomos pas dshtimit t madh t referendumit, mund t thoshnin prse kandidati i tyre duhet t kandidonte pr t marr mandatin e deputetit. Edhe pse e pa shpallur zyrtarisht drejtuesit e parties n rreth me nj udhzim t ardhur nga
39

qndra kishin filluar prgatitjet e tyre nn slloganin Vizion 2000. Atyre ditve n t gjitha ambientet e selis parties prflitej pr nj sondaz t organizuar nga Instituti Ndrkombtar Republikan Amerikan, q i jepte kundrshtarve, partis m t madhe t opozits, 19 pr qind t votave, apo 8 pr qind m pak se rezultati i saj n zgjedhjet e 22 marsit 1992. Kjo lloj manovre jo vetm rriste besueshmrin n elektorat, por nga ana tjetr i b-nte m t motivuar kandidatt pr fitoren e tyre. N selin e partis venin e vinin militant nga t gjitha zonat, bnin raportimet dhe merrnin udhzimet e reja. Takimin e par elektoral me banort e zones s shkozetit, Florjani e zhvilloi n salln e mbledhjeve t dogans, q ndodhej n katin e dyt t nj godine dykatshe q di-kur kishte shrbyer si godin e drejtoris s Minierave, tani pron e njrs prej familjeve m t vjetra aty, e njohur pr mbshtetjen e madhe q kishte dhn q prej fillimit t ndryshimeve parties n pushtet. Erida nuk kishte preferuar t ishte e pranishme n takim, megjithse kishte vn re se atje ishin t pranishme edhe disa bashkmoshatare t saja.Ajo kishte preferuar t qndronte n makin duke u marr me leximin e nj libri t Braunit, t cilin kishte pak dit q e kishte bler n njrn prej librarive t qytetit. Libri e kishte trhequr dhe ajo besnike e atij zakoni t mbetur q prej fmijris, kur i ati i blinte ndonj libr, nuk e hiqte nga dora derisa e prfundonte. I pqente ta kalonte kohn e lir duke lexuar, madje ajo kishte provuar t shkruante edhe ndonj skic apo poezi, por q kurr nuk kishte patur guximin t'i bnte objek diskutimi me njeri. Ngandonjher ajo e shkpuste shikimin nga libri dhe e hidhte nga dritaret e salls ku po zhvillohej takimi. N krye t tavolins s bashku me Florin dhe Dhimitrin ishin ulur Sokoli dhe Mentor Dika. Mentori nuk kishte mbaruar asnj fakultet, por kishte mundur t siguronte nj dipllom t fakultetit juridik vetm pr dyzetmij lek.fal asaj nuhatjeje t holl n saje t s cils ai kishte dal fitimtar n betejat politike dhe tashm ishte n pritje t hapjes s nj vndi pune. Kishte t qeshur t rnd, t potershme dhe dukej si mishrim i injorances dhe i egrsis fshatare. Kishte pak vite q kishte bler nj shtpi n Spitall dhe qkurse kishte ardhur menjher kishte vendosur lidhjet me krert kryesor t parties n rreth, t cilt monin tek ai m tepr se inteligjencn dhe kulturn, aftsin oratorike dhe operativitetin e pashmbullt. N njrin krah t tij kishte zn vend Dashamir Kreli, ndrsa n krahun tjetr, kryetari i degs s zons, Rushit Elmazi, nj burr rreth t dyzete e pestave, banor i zons q dikur kishte qn kryetar i bashkimeve profesionale t nj ndrmarrjeje aty pran, por q shpejt ishte hedhur n krahun e tyre pr shkak t vllait, i cili sipas tij ishte dnuar padrejtsisht prej regjimit pr nj krim t pa br, por q i ishte faturuar atij si i till. Jo larg tyre, nga t dyja ant e salls kishte plot djem t tjer q silleshin gjith servilizm. Sokol Nernxi q spo e ndjente veten t knaqur prej pjesmarrjes, pr nj koh t gjat po bashkbisedonte me Rushit Elmazin pr gjetjen edhe t nj tjetr zyre elektorale n zonn e plazhit, zon t ciln ai ndonse e
40

njihte mir si teritor, i kishte shum t pakt t njohurit dhe nga ky shkak ndjente pasiguri. Ky i fundit e siguroi se pr shkak t njohjes s madhe q kishte me komunitetin am e shihte plotsisht t realizueshme nj krkes t till. Prej nj informacioni tepr t detajuar q i kishte dhn Dashi, zona n t ciln kandidonte Sokol Nernxi dominohej nga krahu i tyre.N t gjitha zgjedhjet: si n ato vendoret, ashtu edhe n ato qndrore fitorja e tyre n kt zone kishte qn e padiskutueshme, por kt here dhe pse shum gjra kishin ndryshuar n sifavor t tyre, ata shpresonin pr nj thellim rezultati. Fjaln e hapjes e cila u prit me ovacione dhe thirrje Posht komunistt! Vdekje, vdekje Komunistve! e hapi Mentor Dika. Hera -hers Mentor Dika buzeqeshte n mnyr t till q fytyra e tij zeshkane me ata sy t vrngr, t merrte nj shprehje t qet e dinake.Sokoli q e shikonte n profil, n fillim kjo buzeqeshje e tij iu duk si prej budallai, si prej nj njeriu t trash, por pas pak ai e kuptoi se n t kishte dika dinake dhe mashtruese.Po kt ndjenj provonte dhe Dashamir Kreli, miku m i ngusht i Sokolit, q vshtronte fytyrn e Mentorit pothuajse vjedhurazi.Ndrsa shumica e militantve, q prpara dhe pothuajse n kmb prgjat murit e ndrprisnin fjaln e tij me po ato thirrje t forta, q vazhdonin pr minuta t tra. Aty nga fundi e mori fjaln Sokol Nernxi.Ai i hodhi nj shikim t qet salls, kroi zrin dhe tha me nj ton autoritar: - Ju falenderoj per pjesmarrjen dhe prkushtimin q demondstroni pr fitoren ton. Un krkoj mbshtetjen tuaj, q e prkthyer n vot fituese do t thot shum edhe pr ju. Tani si jemi t gjith ktu do t zbresim posht tek salla e lokalit pr t pir dika. T gjitha shpenzimet jan t mijat. Falemnderit pr pritjen..- Dashi i kishte shkruar edhe dika tjetr, por ai as q denjoi t lexonte m. Ato katr rreshta jo vetm q i kishin mjaftuar, por edhe i ishin dukur si tepr. Npr tavolina ishin shtruar bidona t mdhenj me uji "San Benedeto" disa shishe me raki, birra, ibuk me djath kakavall, patatina dhe dy tri shporta t mbushura me moll, dardh dhe nektarina, q Niku i kishte sjell nga magazina e tyre, madje ai kishte bler dhe nj ark me banane dhe i kishte shprndar si ishin n tufa npr tavolina. Duke par se si ishin ndezur t gjith dhe duke e shkputur veten prej atij rrethi Sokoli n heshtjen e tij prpiqej ti zbrthente nj nga nj karakteret e tyre dhe pastaj ti lidhte n nj t tr t vetme. - Ne u japim at q u pershtatet atyre, - tha Mentor Dika me gotn e ngritur pr ta tokur me at t Sokolit dhe shtoi : - dhe ata do na japin fitoren. Gzuar ! - Gzuar ! - tha Sokoli t cilit nuk i tinglluan mir kto fjal. Pr far po m merr ky Mentori, po thoshte me vete, pr leshko? N sall kishin filluar t ngriheshin tonet e zrave... N sall ndihej era e rakis, birrs dhe e tymit t duhanit. Kishte edhe nga ata q ishin m t prmbajtur, q rrinin ulu n tavolinat e tyre dhe prisnin me padurim se kur do t mbaronte kjo lloj zallamanie.
41

- Do ta bjm at shkrdhat Komunisti q t trhiqet nga gara, - ulriti dikush nga mesi i tavolinave me sa duket i revoltuar gjat nj debati e sipr me dik aty pran. - Deputet, gzuar! P fitoren ton, - ia priti nj tjetr, q dukej sheshit q e kishte kaluar paksa t pirit. Shprthyen ovacione dhe duartrokitje. - Pr fitoren e Florit ! Flori, Flori, Flori, Liri demokraci, liri demokraci.. - Sille ketu te gjithe arken mor t bfsha nnn. Por kamarjert as q donin tia dinin p fjalt e tyre.Ata vazhdonin me ritmin e tyre t shpejt t pastronin tavullat e mbushura t duhanit, hiqnin shishet boshe dhe atje ku i thoshte Niku drgonin shishe t tjera birre. Njeri nga t pranishmit, kur pa prpara vetes nj shishe tjetr birre t marks Tirana u ngrit me veshtiresi nga vendi, sikur donte t ngrinte ndonj dolli, dhe foli: - Betohem..betohem. pr at zot betohem..se se , por nuk mundi te thote gje. Ishte br tap dhe mezi qendronte ne kembe: nga perzjerja e pijeve i merreshin mndt, n syt e prgjumur vallzonin, dukeshin e zhdukeshin, epastaj i bhej sikur mes dallgzimesh ujrash notonin fytyra, si gjethe t rna vjeshte. Me doren e vene mbi sy si strehe dhe duke veshtruar skajin tjeter te tavolines ku rrinte Sokoli,i dehuri derdelliste. - Betohem betohem Fqinji prane e nxiste duke i thn: - H mo t pjerdhsha trut ! Nxirre t shkretn se na plase.. I dehuri sakaq u perplas ne karrike duke derdhur shishen, e cila me t rn mbi pllaka u thye cope cope dhe lngu i birrs q ishte brnda saj u perhaps me shkum np pllakat e dyshemes. Midis rrmujs s prgjithshme Dashamir Kreli pr t shmangur ndonj znk, q jan t pashmangshme n raste dehjesh, u ngrit dhe i propozoi Sokloit q ta mbyllte. Sokoli nuk ia bri fjaln dy, madje ai e kishte pritur kte gj prej tij duke e respektuar edhe p moshn q kishte. Jasht kishte rn nata. t ect ox`bitim t mparshm. Aty pari kaloi nj makin e vogl me drita t shkurtra q mori drejt pr nga blloku i parafabrikateve gjith duke ecur ngadal aq sa motorri i saj pothuajse nuk ndihej fare nse punonte apo jo. Pas saj nj motokarro e ngarkuar me arka boshe zarzavatesh dhe paksa m tej nj grua plak me nj fmij afro dhjet vjear, t cilin e shtrngonte fort prej dore. Gjoja pr tju shmangur moitokarros, mesoburri ju afrua fare pran Bledit t xhexhes dhe vettimthi at ast nxorri nga
42

xhepi dorn e djatht. Me dorn tjetr ai u mundua tia hapte zinxhirin e xhokovents, por nuk po mundte dot, pasi Bledi i xhexhes e kishte br t till zinxhirin q t hapej nga posht lart dhe pr m tepr at nat ai i kishte vn koks s zinxhirit nj dryn t vogl q kapej pr mrekulli me t dyja cepat e xhokovents. Bledi i xhexhes vuri dorn n ije dhe u var mbi supin e majt t mesoburrit q e shtyu. Ai rnkoi n fillim me z t ngjirur ndrsa u palos i tri n dysh, shtrngoi forte ijen, e mbajti pr disa caste frymn, q ai rnkim i zgjatur, i cili po i drithronte buzt, t mos i kthehej n nj klithm therse apo n nj ulrim prej kafshe. Trupi i i tij u lkund duke u anuar prpara dhe u rrzua pa nxjerr fije zri. Gjaku i ngroht i rrodhidhe prmes gishtrinjve. Pas disa sekondash,si kishte arritur t mblidhte veten, ashtu me njrn dor te ciln shtrngonte fort vndin e plags dhe me tjetrn duke peshuar tr peshn e trupit, u zvarrit deri tek shtylla e neonit dhe aty u mbshtet me kok t varur nansh, sikur tia kishin prer at me nj goditje shpate. Degt e pemve ans trotuarit u tundn lehtaz, dhe era prhapi sirenn e tragetit t fundit q po nisej pr n Bari. Bledi i xhexhes shtrngonte forte dorn n ije dhe rnkonte me nj frym q vinte dalngadal duke u shuar. - Uau ! - Klithi plaka duke lshuar fmij q mbante prej dore. - E vrau, q e vraft zotie vraft, e vrau. Pak pasi rreth tij ishin mbledhur nj grup njerzish, dhe kru dikush po therriste me sa te kishte n kok Ploicia! Policia! Shpejt nj makin!mesoburri ishte zhdukur pa mundur t merrte as edhe nj kartmonedh.

Kapitulli VIII Niku s bashku me Renin po prgjonin rrugn, pr sa koh do t prfundonte ngarkimi i furgonit, q kishte ardhur nga Tirana.Ndonse i vun re dy pezhot e vjetra 805, nuk u shkoi mndja se ato pasi muarn kthesn te karburanti i ARMO-s do t qndronin paksa n krye t rrugs e m pas do t merrnin me shpejtsi drejt magazins s tyre.Kur Niku i ra ziles s celularit t Sokolit ishte tepr von. Prej t tet dyerve t pezhove zbritn rrufeshm tet djelmosha t rinj, katr prej tyre t veshur me uniformn e tatimores ndrsa katr t tjer ishin agjent t policis kriminale.Q me t rnn e parr t ders s jashtme prej hekuri, n ambientet e magazins u krijua nj rrmuj e madhe. Furgoni me targa t tirans ishte ngarkuar pothuajse ding, gjysma me cigare t marks "Malboro" dhe gjysma me tepete.Njri prej tiransve si kyi
43

dyet e furgoni nxitoi pas shokut t tij q nukpo i ndahej puntorit t magazins.Pasi krcyn me t shpejt murin e pasm t oborrit, ran n kopshtin e nj shtpie prdhese dhe prej andej u futn n rrugicat e ngushta t lagjes. Sokoli kishte mbetur si i shtangur n mes t oborrit, pasi nuk kishte marr as edhe nj qindark prej mallit q kishte ngarkuar.Polict tatimor i ran edhe nj her fort ders s hekurt. Si e pa q e kishte t kot t bnte ndonj lloj rezistence, ai u drejtua i qet drejt ports dhe hoqi shulin... - Prse nuk e hap dern !- i brtit me sa kishte n kok njri prej policve. Sokol Nernxi me duart n ije,i hodhi nj shikim t rrept nga koka deri tek kmbt. - Isha n hale duke dhjer, - tha me inat.- Pse 'ka br vaki ? Dhe at zrin mos ma trash mua si jevgu t shoqes! - Zotni, ktu kini prball punonjs t policis, - ndrhyri njri prej policve t kriminales. - Kush sht pronari i magazins ? - pyeti prsri polici i tatimeve,por kt her me nj ton m t but. - Un jam. - Sokol Nernxi ? Nga Drejtoria e Prgjithshme e Tatimeve jemi... - E pastaj, kujt i rruhet.Cfar ka ktu pr t ardhur si lukuni, sikur do t bni ndonj reprezalje kur ma ditkeni dhe emrin? - Sokol, ti e ke t qart prse kemi ardhur. Ku jan t zott e ktij furgoni? Nj tjetr polic i a nj her rreth e rrotull fugronit, ndrsa nj tjetr si vuri kmbn n shkallinn e ngusht prej hekuri, zuri t vshtronte me imtsi brnda gabins. - Ka dy dit ktu, - gnjeu Sokol Nernxi. - Erdhn pr nj porosi, por i mori dikush n telefon pr nj aksident dhe nuk ka ardhur kush ta marri. - Do t vini me ne n rajon! Edhe pse Sokoli protestoi madje edhe duke i krcnuar polict e kriminales, kta t fundit e muarn pa ndonj rezistenc t madhe dhe e futn n pezhon e pasme. Edhe kt her ai ia kishte arritur qllimit t tij. T nesrmen n mngjes e liruan. Gjat gjith asaj nate Sokol Nernxi nuk vuri gjum n sy. I shtrir n njrin prej divanve, atje ku kishte fjetur prej vitesh, n at dhom pothuase fare t pa mobiluar ku prve dy divanve dhe nj tavoline mesi prej drrase ngjyr bizele, mbi t ciln e motra hodhte prher nj mbules t pastr prej basmeje dhe vendoste mbi t nj vazo porcelani me lule artificiale, kutrbonte arom trandafili prej solucionit me t ciln ishin lar pllakat gri t vendosura q kurse ishte ndrtuar godina. Megjithse edhe kt ai e kishte quajtur nj triumf t tij, prsri se ndjente nj lloj ndrydhje n shpirt. Dukej q ishte i shqetsuar.
44

Teksa rrinte ashtu shtrir, me sy mbrthyer n tavan, se si i erdhi ndr mnd nj ngjarje e hidhur e viteve t shkuara, kur nj mbrmje ndrsa t gjith kishin rn pr t fjetur, n dern e shtpis kishin ardhur dhe kishin trokitur tre polic, t cilt pa as m t voglin hezitim i kishin hedhur prangat Martinit, vllait t tij t madh.Prpara syve i'u ravijzua portreti i t atit, atij burri t rrall pr nga zmrgjrsia dhe ndershmria dhe ai i s ms, t cilt t dy s bashku me nj durim t pashoq dhe me nj qndres t admire-eshme, kishin mundur t prballonin at jet aq t rnd e t vshtir me nj mori privy-mesh e mangsish t shumta, duke psuar shpesh her dhe zhgnjome tepr t hidhu-ra. At ast Sokolit se i'u ndez nj dshir e shfrenuar q ta shuante nj her e mir at t shkuar t errt dhe n nj far mnyre t fshinte ato njolla t errta me t cilat ai dhe i vllai tjetr q i kish mbetur, Niku e kishin njollosur familjen. Po thoshte me vete se tashm u kishte ikur koha grindjeve, vjedhjeve dhe rrugarive t asaj moshe rinore dhe se prpara tij, kishin dal t tjera dyer t cilat prisnin at dhe vetm at pr tu hapur. E ndrsa po mendonte mbi kto, i regtiu n mnd magazina dhe mallrat kundrabant q mbante atje. Sokoli e dinte se nse donte t bnte ato q kishte menduar, i duhej medoemos q t hiqte dor nj her e mir nga kundrabanda e cigareve,gj t ciln ai tani pr tani nuk mund ta realizonte dot. I nevoiteshin shuma t mdha parash dhe ato shuma nuk mund t siguro-heshin ndryshe vese nprmjet kanaleve t paligjshme. Fundja, tha s fundi me vete, prderisa kam nj suport politik q m mbshtet prse t mos e shtyj n koh. A nuk me-rren dhe politikan dhe deputet t tjer me afera korruptive dhe kundrabanda edhe m t rnda se kjo? Ishte fund marsi dhe moti ishte ende i freskt, madje natn nuk mund t flije m me nj araf dhe nj batanie t vetme. Jasht nata ishte plot yje. Niku grhiste n divanin tjetr, batania i kishte rn prdhe dhe ai i kishte mbledhur pothuajse gjunjt n bark. Sokoli e mbuloi dhe iu afrua dritares, hapi njrn kanat dhe mbrtheu hekurat e saj t jashtme me duar.Ishte gati tu binte me kok. Ishte betuar se nuk do t kthehej m n shtpi pr t'i sjell t tjera shqetsime nns deri ditn e dasms, kur do t martohej me Erdn. Dhe deri ather, kishte thn sa e sa her me vete do ta kishte shitur at shtpi t vjetr dhe do t'u kishte bler nj tjetr m t bollshme, m me ajr dhe m mir t paisur me t gjitha far i duhen nj ambienti komod, mjaft q nna t'i kalonte ato vite jete q i kishin mbetur vrtet ashtu si e meritonte t jetonte nj grua e till si ajo. Ndrkoh dhe Silvia do t ishte rritur dhe do t kishte shkuar pr t ndjekur studimet jasht shtetit. Sokoli ia kishte thn tro s motrs, se detyra e saj ishte t dilte shklqyeshm me msime se sa pr gjth t tjera do t dinte t'i prgjigjej ai.E kishte pik t dobt t motrn dhe po aq dshironte q ajo t prfundonte studimet n njrin prej fakulteteve m t dgjuar, n Itali. Nuk kishte asnj lloj
45

prshtypje t mir pr fakultetet n vnd, t cilt me sa kishte dgjuar petagogt i kishin shndrruar n qndra biznesi. T nesrmen n mngjes, tek po pinin kafe, e ma nuk qndronte ashtu n heshtjen e saj t dhimbshme. Fytyra e saj kishte marr at pamjen e dikurshme, te rrept dhe qor-tuese. Nuk i tha asnj fjal si Nikut dhe Sokolit.Kjo heshtje e saj Sokolin e vrau m shum se 'mund ta vrisnin me mijra fjal poshtruese.Rrufiste kafen dhe rrinte si nj nxns i zn n faj. n< nx t vinte t m merrte, mirpo ja q nuk po duket krkund. Po bhet shkak q t mos arrij t kap as edhe ndonj autobz t linjs. - Dhe ndrkaq Bledi i xhexhes mendoi me vete : " Mos ka kurdisur ndonj kurth me Kolin kundr meje ?" Fytyra e tij q ishte ngaher e skuqur, tashm ishte zbehur e ftohur sa ai mnd e ndjente at ftohtsi lkure sikur t'i zbriste deri n palc dhe ajo shprehja e saj ironike q tregonte ngaher papritmas i ishte zvndsuar me nj shprehje habije dhe frike njhko-hsisht. Ngriti jakn e xhokoventos dhe nxitoi i menduar t kapte ndonjrin prej auto-buzave t linjs q parkonin pran maternitetit, por sa m tepr i farohej vndit aq m shum i rrihte zemra dhe i humbisnin shpresat se mund t gjente ndonj pr t ikur n Durrs. Bledi i xhexhses po e ndjente veten gati-gati fare pa pesh. Tashm i kishte mbetur vetm mundsia e fundit, t kapte trenin e ors nnt e pesmbdhjet minuta q bnte rrugn e fundit nga Tirana n Durrs. Ecte me hapa t nxituara npr rrugt q kishin nisur t boshatiseshin dhe po mendonte prsri se pr 'arsye Ajeti nuk kishte ardhur ta merrte. C't'i ket shkrepur n kok? Mos vall kt e kishin kurdisur me Sokolin? Po si t kurdi-snin ndonj plan kundr meje kur e din fare mir se un kam me vete pesdhjet mij dollar? I erdhi turp teksa mendoi kto. Me shum kujdes ai u farua pran sportelit pr t prer nj bilet, por pikrisht n momentin q po bhej gati pr t nxjerr nga xhepi t holl-at ndjeu prapa shpatullave pranin e dy burrave, q po mundoheshin t imitonin at q Bledi i xhexhes e kishte br q prej moshs dymbdhjet vjeare. Bri nj treerek rrotullimi t trupit dhe si trhoqi biletn nga kamarja e vog e sportelit, krceu si nj ple-sht i vogl duke i ln t dy burrat t vshtronin t hutuar njri tjetrin. Edhe kur zbriti n platform papritur prapa krahve dgjoi hapa t shpejt. Ktheu kokn dhe vuri re se t dy burrat e mparshm i ishin vn nga pas. " T hiqem sikur s'i kam par, apo tu kthehem e tu jap ndonj grusht t mir n fytyr? tha me vete, por kur mendoi se kishte me vete pesdhejt mij dollar e quajti tepr t nxituar at mendim. Ai u ngjit n njrin prej vagonve dhe meq n ta kishte pak njerz po krkonte t gjente nj vnd sa m t prshtatshm, mbase edhe ndonj t njohur, por edhe pse i ra fund e krye vagonave pr be nuk ndeshi ndonj t till, vetm diku aty nga vagonat e mesit, n ansoren prej katr vndshe i zun syt tre ushtar. Bledi i xhexhes i mori leje njrit prej tyre dha ushtari q shkonte pr shrbim n Porto Romano ia liroi vndi me przmrsi. Gjat rrugs ata patn nj
46

bised t kndshme rreth ndeshjeve t hempies lils, por Bledi i Xhexhes megjithse nuk i para plqente futbolli dhe se kishte haberin fare nuk thoshte se ishte fare nopran n at fush. Dikur edhe ai kishte qn tifoz i Juventusit, por si i kishin rrjedhur ngjarjet ai kishte hequr dor fare nga futbolli, madje kishte vite q nuk i ishte afruar llotove, pasi si kishte dgjuar edhe prej specialisteve tashm pjesa m e madhe e ndeshjeve trukoheshin dhe ai e quante fare t kot t besoje ne fitoren e ekipit q ti mendoje. Njri prej ushtar q mesa duket kishte qn n shtpi, hapi amtn. Instikit i hajdutit q iu gjallrua befas bri q t;ia hidhte syt mts, por aty nuk kishte gj tjetr vese ca rrobeve t ushtris, pak buk t mbshtjell dhe disa kokrra molle. Ushtari si nxorri prej andej dy kokrra t mdha molle i ndau ato n katr pjes. Bledi i xhexhes as nuk priti ta qronte at gjysmn e molls por i futi me t shpejt dhmbt e tij q i kishte si brisk dhe pjesn e pangrnshme e flaku prtej dritares. Kur zbritn ata nj pjes rruge deri tek kryqzimi i farmacis e bn bashk. Aty u ndan. Bledi i xhexhes ishte i vetmi kalimtar n at udhkryq q t onte drejt Lagjes 30 vjetori.. Ishte mbasdite dhe era q kishte filluar t frynte, tundte furishm majat e degve t pemve ans trotuareve kundruall dukej si nj sfond i errt me shurdh memecrin e saj t frikshme godina e braktisur dhe e shkatrruar e fabriks s buks q dikur furnizonte pothuajse gjith qytetin me kapacitetin e saj prodhues. Muri i saj rrethues vnde vnde ishte shmbur sa t krijonte ndjesin e nj goje t shqyer e t uritur. Ai eci dhe m tej derisa doli prsri n nj tjetr udhkryq ku nse do t merrje prpara do t hyje n lagjen e parafabrikateve, nga e majta rruga t shpinte drejt degs s punve t brndshme, ndrsa djathtas rruga t shpinte pr n thellsi t ish knets ku ende ndihej aroma e krips dhe e algve t ngordhura. Ai shkonte me hap t nxituar ans dyqaneve pothuajse t gjith me qepena t mbyllur gjith duke menduar pr Ajet Musain, q nuk kishte dal pr t marr amtn me tridhjet mij dollar t ciln e kishte hedhur supit si t ngjante me ndonj puntor hallexhi t kthyer prej pune me rrobet e puns n t. Nj mesoburr shtatshkurtr q Bledit t xhexhes i prngjau me njrin prej atyre q e kishin ndjekur tek stacioni i trenit n Tiran, me nj shall t trash ngjyr ulliri t shkuar rreth qafs krceu prtej trotuarit dhe si mori brinj nj kioske u shkput me nxitim drejt rrugs. Bledi i xhexhes mezi e vuri re se prapa tij jo m shum se dhjet hapa ishin tre njerz t mbledhur nn nj adr. Mesoburri me shallin e trash ju afrua me hap t shpejt dhe kokulur Bledit t xhexhes. U ndal nj ast, nxorri nj shami duarsh nga xhepi dhe e shk-oi mbi kok pr t fshir shiun. Pastaj zuri t ecte me po at nxitim t mparshm. Aty pari kaloi nj makin e vogl me drita t shkurtra q mori drejt pr nga blloku i parafabrikateve gjith duke ecur ngadal aq sa motorri i saj pothuajse nuk ndihej fare nse punonte apo jo. Pas saj nj motokarro e ngarkuar me arka boshe zarzavatesh dhe paksa m tej nj grua plak me nj
47

fmij afro dhjet vjear, t cilin e shtrngonte fort prej dore. Gjoja pr tju shmangur moitokarros, mesoburri ju afrua fare pran Bledit t xhexhes dhe vettimthi at ast nxorri nga xhepi dorn e djatht. Me dorn tjetr ai u mundua tia hapte zinxhirin e xhokovents, por nuk po mundte dot, pasi Bledi i xhexhes e kishte br t till zinxhirin q t hapej nga posht lart dhe pr m tepr at nat ai i kishte vn koks s zinxhirit nj dryn t vogl q kapej pr mrekulli me t dyja cepat e xhokovents. Bledi i xhexhes vuri dorn n ije dhe u var mbi supin e majt t mesoburrit q e shtyu. Ai rnkoi n fillim me z t ngjirur ndrsa u palos i tri n dysh, shtrngoi forte ijen, e mbajti pr disa caste frymn, q ai rnkim i zgjatur, i cili po i drithronte buzt, t mos i kthehej n nj klithm therse apo n nj ulrim prej kafshe. Trupi i i tij u lkund duke u anuar prpara dhe u rrzua pa nxjerr fije zri. Gjaku i ngroht i rrodhidhe prmes gishtrinjve. Pas disa sekondash,si kishte arritur t mblidhte veten, ashtu me njrn dor te ciln shtrngonte fort vndin e plags dhe me tjetrn duke peshuar tr peshn e trupit, u zvarrit deri tek shtylla e neonit dhe aty u mbshtet me kok t varur nansh, sikur tia kishin prer at me nj goditje shpate. Degt e pemve ans trotuarit u tundn lehtaz, dhe era prhapi sirenn e tragetit t fundit q po nisej pr n Bari. Bledi i xhexhes shtrngonte forte dorn n ije dhe rnkonte me nj frym q vinte dalngadal duke u shuar. - Uau ! - Klithi plaka duke lshuar fmij q mbante prej dore. - E vrau, q e vraft zotie vraft, e vrau. Pak pasi rreth tij ishin mbledhur nj grup njerzish, dhe kru dikush po therriste me sa te kishte n kok Ploicia! Policia! Shpejt nj makin!mesoburri ishte zhdukur pa mundur t merrte as edhe nj kartmonedh.

Kapitulli IX - Ne nuk jemi nga ata q t krkojm vnde pune.. Ti mos do t bhesh doganier? e pyeti Ajet Musai. Pr at q do tu jap sot, nesr na lind e drejta tu krkoj dika m shum. Njra dor lan tjetrn u prgjigj me qetsi dhe besim Sokol Nernxi. Ai besonte me gjith mend se pasi Flori t bhej deputet kishte pr t patur shum avantazhe.T paktn pr katr vjet ata t tatimores dhe t kriminales nuk kishin pr ta bezdisur m. Nuk kishin pr ti sjell andrralla dhe ai do t punonte pr qejf t vet, madje edhe liensn kishte
48

pr ta mbyllur prkohsisht dhe nuk kishte pr t derdhur asnj grosh, kshtu q t gjitha fitimet pr t do t ishin neto dhe kjo nuk do t thoshte pak pr t. U nisn t dypr tek bar Italia N kt lokal Sokoli me Ajetin nuk kishin prse t bnin porosi. Kamarieri edhe shpejt dhe u solli dy xhin dhe dy shveps. N tavolinat e tjera llotoxhinjt me gazetat proara po mbushnin skedinat e dits. Sokoli nuk kishte provuar asnjher t vinte lloto. Ngaher kishte menduar se shanset pr t gjithmon kishin anuar nga humbsi. N tavolinn prball tyre nj mesoburr, t cilin Sokoli e njihte mire si fytyr, si klient i rregull i llotos,por q kurr nuk e kishte vrar mendjen pr tia msuar emrin, q me sa duket i kishte prfunduar detyrat, po lexonte paksa me z nj artikull t nj gazete ditore. Sokoli nuk mbante mnd se sa koh kishte pa lexuar gazeta, por ato q po i zinin vesht prej artikullit, sikur po ia vrisnin timpanin. Teksa dgjoi m pas nj emr tepr t njohur pr t mbajti frymm. Dhe Ajeti nuk piptiu nj cast. U pan n sy dhe mesoburri me gazetn prpara nuk vonoi t thoshte. - E kan qlluar mbrm tek brryli. U ngritn, por pa kaluar ende pragun e ders i ra telefoni dhe Flori i tha se e priste tek zyrat e parties. T dy ndrsa po hamndsonin se kush mund t kishte qlluar mbi Yjkun, me t cilin ai nuk kishte mbushur as dy dit q kishte ln me t pr ti sjell nj ngarkes me cigare nga Bari i Malit t zi. Pas pak arrtitn atje ku tek dera e jashtme po i priste Mentor Dika. Sokoli kishte arritur ti kapte n ajr mendimet, dshirat dhe piksynimet e Mentor Diks.Duke e quajtur t padiskutueshme fitoren e Florit, ai kishte vendosur t bhej me do kusht njeriu i domosdoshm pr t, t behej krahu i tij i djatht. Sokoli nuk kishte as m t voglin dyshim se ndyshe nga vetja q nuk kishte asnj lloj etjeje pr fame, pasi n nj tjetr krah ai kishte arritur ta siguronte at, pr Mendtor Dikn ajo ishte m se e domosdoshme. Sa pr at pushtetin e fsheht dhe pr ato intriga dhe prapaskenat e tyre, ai as q donte tia dinte I mjaftonin t tijat. Gjithsesi ai ishte i gatm pa marr parasysh asgj, t plotsonte do dshir dhe trill t Florian Dautit. - Cduhet t bj me t zoti Flor? pyeti ai. Duhet vepruar n mnyr t till, q ai t mos shkruaj m artikuj t ksaj natyre n gazet. - Vetm kaq? - Po, por pa e lnduar Sokol. Njerz si Berti na duhen. Flori u fut n zyrn e kryetarit ku e priste nj i ardhur nga Tirana, ndrsa Sokoli ju drejtua Ajetit : - Ta do shpirti nj xhin me shveps tjetr? - Ia mbajm andej nga plazhi po deshe. Mos na fut m atje tek Italia se sikur m merret fryma.

49

Ishte ora dy e mbasdites kur Bledi i xhexhes s bashku me Ajet Musain u nis pr n Tiran. Kishin marr lek sa pr t br pesdhjet mij dollar. Ajet Musai e ndali makinn e tij prpara ders s madhe t banks kombtare dhe si i solli aty nj mikun e tij t ngusht q i njihte mir punt e valuts, i tha se do t vinte ta merrte po aty jo m von se ora pes e mbadites. Djaloshi trupmadh q quhej Bujar e futi Bledin e xhexhes brnda lulishtes s selis s Partis Socialiste dhe si i vuri prpara nj kanae cocakola i tha t priste aty prderisa ai t mbaronte pun me konvertimin e lekve n dollar. N lulishten prball dhe pothuajse n t gjith gjatsin e trotuarit nga rruga q t onte pr tek ltregu i amve e deri tek teatri i kukullave, madje edhe paksa m tej n rrugn kryesore, venin e vinin kambist t t gjitha moshave, q kerkonin t blinin ose t thyenin valut. Bledi i xhexhes rrinte i qet dhe hera hers i hidhte syt nga godina ku hunin e dilnin njerz t ndryshm dhe rrall e tek ndonj deputet apo prfaqsues i lart i komitetit drejtues. Bujari me sa dukej ishte nj njeri mjaft korrekt pasi brnda nj treerek ore ai doli nga porta e pasme e banks dhe i dha Bledit t xhexhes plot pesdhjet mij dollar. Ai nuk e fshehu q ishte agjent i banks, q vepronte me kursin e kmbimit t rrugs dhe kt gj ja tha m tepr pr ta garantuar n vlefshmrin e do kartmonedhe njqind dollarshe, t cilat ishin paketuar mir dhe mbanin mbi fjongon e lidhur vuln e banks. Bledi xhexhes si ndnji dhe pak pa orn e dors. Ora po shkonte plot pes e tridhjet dhe Ajet Musai ende nuk po dukej asgjkundi. Bledin e xhexhes m tepr se meraku nisi ta pushtonte frika. Nj frik e patreguar q pothuajse i kishte hyr n thellsi t trupit. Kishte nisur t binte nj shi i imt q dukej m qartazi nn fluksin e dritave q binin mbi rrug. Po ndjente uri, por dhe kishte frik t futej diku pr t ngrn. Aty pran i zun syt nj hamburger. U afrua duke hetuar me kujdes rreth e rrotul. Nuk po pikaste asnj shenj q mund ta bnte t dyshonte se mos e ndiqte njeri. Hngri me t shpejt gjith duke kthyer kokn sa nga njri cep i rrugs n tjetrn pr t par se mos vinte makina me Ajetin, por krkund nuk po ia zinte syri. Ngjeshi kapelen e zez q e mbante prhera n kok t kthyer me streh mbrapa dhe priti aty prpara hamburgerit edhe nja nj gjysm ore, sa mnd nuk po dinte t bnte. Kambistt kishin filluar t rralloheshin dhe ata t pakt q kishin mbetur, tani ishin grupuar n lokalet pr rreth, pinin n hesap t tyre dhe diskutonin p ecurin e tregut t kmbimit. Mendimi i par q i erdhi n kok ishte t kapte urbanin e linjs s kinostudios dhe t zbriste tek shkolla e Bashkuar dhe asaj nate t flinte tek tezja e tij q e kishte shtpin jo m shum se njqind metra larg ish konviktit t vajzave t mjeksis, por ky mendim iu duk sa i parealizueshm aq edhe prej burracaku. Akrepat e ors s madhe t sahatit t qytetit shnonin orn shtat dhe atij ju duk fare e habitshme se si ora kishte rrjedhur me kaq nxitim kur atij i duhej t ndalte fare lvizjen e saj. U afrua prsri gjer pran dyqanit t hamburgerit
50

dhe srish hodhi vshtri-min prte nga godinat e ministrive t kredhura n errsir. - Ta marr djalli ta marr kt pusht muti! M premtoi se n orn pes do t vinte t m merrte, mirpo ja q nuk po duket krkund. Po bhet shkak q t mos arrij t kap as edhe ndonj autobz t linjs. - Dhe ndrkaq Bledi i xhexhes mendoi me vete : " Mos ka kurdisur ndonj kurth me Kolin kundr meje ?" Fytyra e tij q ishte ngaher e skuqur, tashm ishte zbehur e ftohur sa ai mnd e ndjente at ftohtsi lkure sikur t'i zbriste deri n palc dhe ajo shprehja e saj ironike q tregonte ngaher papritmas i ishte zvndsuar me nj shprehje habije dhe frike njhko-hsisht. Ngriti jakn e xhokoventos dhe nxitoi i menduar t kapte ndonjrin prej auto-buzave t linjs q parkonin pran maternitetit, por sa m tepr i farohej vndit aq m shum i rrihte zemra dhe i humbisnin shpresat se mund t gjente ndonj pr t ikur n Durrs. Bledi i xhexhses po e ndjente veten gatigati fare pa pesh. Tashm i kishte mbetur vetm mundsia e fundit, t kapte trenin e ors nnt e pesmbdhjet minuta q bnte rrugn e fundit nga Tirana n Durrs. Ecte me hapa t nxituara npr rrugt q kishin nisur t boshatiseshin dhe po mendonte prsri se pr 'arsye Ajeti nuk kishte ardhur ta merrte. C't'i ket shkrepur n kok? Mos vall kt e kishin kurdisur me Sokolin? Po si t kurdi-snin ndonj plan kundr meje kur e din fare mir se un kam me vete pesdhjet mij dollar? I erdhi turp teksa mendoi kto. Me shum kujdes ai u farua pran sportelit pr t prer nj bilet, por pikrisht n momentin q po bhej gati pr t nxjerr nga xhepi t holl-at ndjeu prapa shpatullave pranin e dy burrave, q po mundoheshin t imitonin at q Bledi i xhexhes e kishte br q prej moshs dymbdhjet vjeare. Bri nj treerek rrotullimi t trupit dhe si trhoqi biletn nga kamarja e vog e sportelit, krceu si nj ple-sht i vogl duke i ln t dy burrat t vshtronin t hutuar njri tjetrin. Edhe kur zbriti n platform papritur prapa krahve dgjoi hapa t shpejt. Ktheu kokn dhe vuri re se t dy burrat e mparshm i ishin vn nga pas. " T hiqem sikur s'i kam par, apo tu kthehem e tu jap ndonj grusht t mir n fytyr? tha me vete, por kur mendoi se kishte me vete pesdhejt mij dollar e quajti tepr t nxituar at mendim. Ai u ngjit n njrin prej vagonve dhe meq n ta kishte pak njerz po krkonte t gjente nj vnd sa m t prshtatshm, mbase edhe ndonj t njohur, por edhe pse i ra fund e krye vagonave pr be nuk ndeshi ndonj t till, vetm diku aty nga vagonat e mesit, n ansoren prej katr vndshe i zun syt tre ushtar. Bledi i xhexhes i mori leje njrit prej tyre dha ushtari q shkonte pr shrbim n Porto Romano ia liroi vndi me przmrsi. Gjat rrugs ata patn nj bised t kndshme rreth ndeshjeve t hempies lils, por Bledi i Xhexhes megjithse nuk i para plqente futbolli dhe se kishte haberin fare nuk thoshte se ishte fare nopran n at fush. Dikur edhe ai kishte qn tifoz i Juventusit, por si i kishin rrjedhur ngjarjet ai kishte hequr dor fare nga futbolli, madje kishte vite q nuk i ishte afruar llotove, pasi si kishte dgjuar edhe prej specialisteve tashm pjesa m e madhe e ndeshjeve trukoheshin dhe ai e quante fare t kot t besoje ne fitoren e ekipit q ti mendoje.
51

Njri prej ushtar q mesa duket kishte qn n shtpi, hapi amtn. Instikit i hajdutit q iu gjallrua befas bri q t;ia hidhte syt mts, por aty nuk kishte gj tjetr vese ca rrobeve t ushtris, pak buk t mbshtjell dhe disa kokrra molle. Ushtari si nxorri prej andej dy kokrra t mdha molle i ndau ato n katr pjes. Bledi i xhexhes as nuk priti ta qronte at gjysmn e molls por i futi me t shpejt dhmbt e tij q i kishte si brisk dhe pjesn e pangrnshme e flaku prtej dritares. Kur zbritn ata nj pjes rruge deri tek kryqzimi i farmacis e bn bashk. Aty u ndan. Bledi i xhexhes ishte i vetmi kalimtar n at udhkryq q t onte drejt Lagjes 30 vjetori.. Ishte mbasdite dhe era q kishte filluar t frynte, tundte furishm majat e degve t pemve ans trotuareve kundruall dukej si nj sfond i errt me shurdh memecrin e saj t frikshme godina e braktisur dhe e shkatrruar e fabriks s buks q dikur furnizonte pothuajse gjith qytetin me kapacitetin e saj prodhues. Muri i saj rrethues vnde vnde ishte shmbur sa t krijonte ndjesin e nj goje t shqyer e t uritur. Ai eci dhe m tej derisa doli prsri n nj tjetr udhkryq ku nse do t merrje prpara do t hyje n lagjen e parafabrikateve, nga e majta rruga t shpinte drejt degs s punve t brndshme, ndrsa djathtas rruga t shpinte pr n thellsi t ish knets ku ende ndihej aroma e krips dhe e algve t ngordhura. Ai shkonte me hap t nxituar ans dyqaneve pothuajse t gjith me qepena t mbyllur gjith duke menduar pr Ajet Musain, q nuk kishte dal pr t marr amtn me tridhjet mij dollar t ciln e kishte hedhur supit si t ngjante me ndonj puntor hallexhi t kthyer prej pune me rrobet e puns n t. Nj mesoburr shtatshkurtr q Bledit t xhexhes i prngjau me njrin prej atyre q e kishin ndjekur tek stacioni i trenit n Tiran, me nj shall t trash ngjyr ulliri t shkuar rreth qafs krceu prtej trotuarit dhe si mori brinj nj kioske u shkput me nxitim drejt rrugs. Bledi i xhexhes mezi e vuri re se prapa tij jo m shum se dhjet hapa ishin tre njerz t mbledhur nn nj adr. Mesoburri me shallin e trash ju afrua me hap t shpejt dhe kokulur Bledit t xhexhes. U ndal nj ast, nxorri nj shami duarsh nga xhepi dhe e shk-oi mbi kok pr t fshir shiun. Pastaj zuri t ecte me po at nxitim t mparshm. Aty pari kaloi nj makin e vogl me drita t shkurtra q mori drejt pr nga blloku i parafabrikateve gjith duke ecur ngadal aq sa motorri i saj pothuajse nuk ndihej fare nse punonte apo jo. Pas saj nj motokarro e ngarkuar me arka boshe zarzavatesh dhe paksa m tej nj grua plak me nj fmij afro dhjet vjear, t cilin e shtrngonte fort prej dore. Gjoja pr tju shmangur moitokarros, mesoburri ju afrua fare pran Bledit t xhexhes dhe vettimthi at ast nxorri nga xhepi dorn e djatht. Me dorn tjetr ai u mundua tia hapte zinxhirin e xhokovents, por nuk po mundte dot, pasi Bledi i xhexhes e kishte br t till zinxhirin q t hapej nga posht lart dhe pr m tepr at nat ai i kishte vn koks s zinxhirit nj dryn t vogl q kapej pr mrekulli me t dyja cepat e xhokovents. Bledi i xhexhes vuri dorn
52

n ije dhe u var mbi supin e majt t mesoburrit q e shtyu. Ai rnkoi n fillim me z t ngjirur ndrsa u palos i tri n dysh, shtrngoi forte ijen, e mbajti pr disa caste frymn, q ai rnkim i zgjatur, i cili po i drithronte buzt, t mos i kthehej n nj klithm therse apo n nj ulrim prej kafshe. Trupi i i tij u lkund duke u anuar prpara dhe u rrzua pa nxjerr fije zri. Gjaku i ngroht i rrodhi prmes gishtrinjve. Pas disa sekondash,si kishte arritur t mblidhte veten, ashtu me njrn dor te ciln shtrngonte fort vndin e plags dhe me tjetrn duke peshuar tr peshn e trupit, u zvarrit deri tek shtylla e neonit dhe aty u mbshtet me kok t varur nansh, sikur tia kishin prer at me nj goditje shpate. Degt e pemve ans trotuarit u tundn lehtaz, dhe era prhapi sirenn e tragetit t fundit q po nisej pr n Bari. Bledi i xhexhes shtrngonte forte dorn n ije dhe rnkonte me nj frym q vinte dalngadal duke u shuar. - Uau ! - Klithi plaka duke lshuar fmij q mbante prej dore. - E vrau, q e vraft zotie vraft, e vrau. Pak pasi rreth tij ishin mbledhur nj grup njerzish, dhe kur dikush po therriste me sa te kishte n kok Ploicia! Policia! Shpejt nj makin!mesoburri ishte zhdukur pa mundur t merrte as edhe nj kartmonedh.

Kapitulli X Sokol Nernxi po rrinte i vetm n tavolin, pasi Lad Buka porsa ishe larguar me makinn e tij pr t punuar nja dy pashaporta, t cilat nj personi i duheshin urgjent t paktn deri n orn dhjet t s nesrmes, pr t kapur avjonin e linjs Tiran - Milano. Gjith asaj mbasditeje nuk e kishte ndjer veten mir. Prve nj dhimbjeje t leht koke, aty nga ora katr e ca i kishte filluar dhe nj koll e that, q m tepr e besdiste dhe e shqetsonte se sa i sillte dhimbje trupi.Pak prpara se t largohej Lad Buka, si kishte pir nja dy tetraciklina dhe vetm nj kanae limonsoda, i kishin rn nj pal djers t ftohta, kishte filluar ta ndjente veten m mir.Jasht po binte nj shi i holl. Nga dritarja e lokalit ai vuri re grumbullin e reve t zeza e t dendura, por t prara, q era e jugut i shtynte me vrull drejt lindjes. Sakaq muzgu i murrm e i turbullt ishte davaritur. Ai mendoi t qndronte dhe pak me shpresn se njeriu me t cilin kishte ln takim do t vinte, megjithse kishin kaluar rreth njzet minuta.Ndrsa po mendonte pr kto, befas n dern e lokalit ja behn katr agjent policie dhe njri prej tyre me hap t nxituar u drejtua drejt e tek tavolina etij.
53

- Sokol Nernxi, kemi nj urdhr arresti pr ju! Ai ngiti kokn dhe krejt indiferent dhe me nj ton mosprfills, si i hodhi agjentit nj shikim nga koka tek kmbt, shqiptoi: - Prse dhe kush e ka lshuar kt urdhr? - Nuk jemi t autorizuar t japim shpjegime Sokol. Jemi thjesht zbatues urdhri. Nse ka ndonj leqkuptim, mundet ta sqaroni. Tani duhet t vini me ne. Sokol Nernxi pa nxjerr fije zri, u ngrit ngadal e si me prtim. Mori akmakun dhe paket e cigareve dhe instiktivisht futi duart n xhepat e xhokovents prej nga nxorri disa t holla, por agjenti i polici nuk pranoi t merrte asnje qindark prej tij. Qndronte n kmb dhe vetem e veshtronte me nj ndjenj dhimshurie prej vllai. Nuk u largua derisa Sokolin pas disa minutash pritjeje e futen n nj makin burgu t tipit furgon. Kur dikush, ndoshta ndonjri prej katr agjentve mbylli me forc dern ansore t makins, brnda saj u b nj err-sir e plot e ndrsa furgoni si u nis e pak m tej mori nj kthes, ai instiktivisht prmes asaj errsire ku mezi hynte vet pakz drit, prej ndriimit t neoneve t rrugs, nisi t orientohej e t prcaktonte me mndje vndndodhjen, megjithse e dinte mir se ku po me onin.Papritmas, n kulm t atij dshprimi q e kishte mbrthyer, iu shfaq prpara syve vegimi i Erids.Iu b sikur ajo po e priste atje jasht n t ftohtit me shi, duke u dridhur e duke qar pr at q i kishte ndodhur t fejuarit t saj.Zuri t ushqente parandjenjn e fort q porsa t zbriste nga makina e te dilte prej asj errsire, at do ta gjente atje, t rrethuar mes nj morie policsh e gardiansh. Ai e dinte se Erida dhe nna e saj nse do t msonin pr arrestimin e tij do t shqetsoheshin mjaft dhe pse nuk dinin kurrfar gjje pr akuzn q kishin ngritur ndaj tij, ashtu sikurse edhe ai vet nuk e dinte pse e kishin arrestuar. Dy dit m par ai kishte shkuar n shtpin e Erids ku pas shum e shum peripecish mezi ja pati shkputur s ms s saj plqimin e fejess. Sokol Nernxi pati menduar se me at veprim kishte br nj gjest tepr t mir dhe t matur. Ai nuk do t kishte dshur kurr ta rrmbente Eridn pa plqimin dhe aprovimin e saj, gj t ciln ai mund ta bnte fare thjesht e madje n mes t dits. Ai kishte vene re se kohet e fundit dhe vet Erida sikur i trembej veprimeve t tij, Kohve t fundit ajo prmbahej e nuk i lshohej me sikunder kishte bere aty e ca jav m par, fill pasi Sokoli i pati shfaqur dashurin e tij me gjithe zjarrin e pasionit q e prvlonte pr t, megjithse e kishte kuptuar dhe e dinte fare mir se Sokolin e brente padurimi dhe se ai ishte betuar se do ta detyronte vjerren e ardhshme q ta shkurtonte afatin e fejeses, per ta bere Eriden gruan e tij, sa ishte e mundur me pare. Makina e policis n t ciln kishin futur Sokol Nernxin dredhonte npr rrugt e qytetit, por ai vetem sa hamndsonte vndkalimet e saj, pasi nuk mund t prcaktonte dot asgj megjithse i njihte ato rrug dhe at terren sy mbyllur. Shoqeruesit e tij nisn t bise-donin ngadal me njri tjetrin, por atij i vinin ne vesh
54

vetm tingujt e zrave dhe jo kupti-mi i tyre. Nuk mundej t prqndroehej pr t kapur dika nga ajo bised, pr t kuptuar nse flisnin pr t apo pr dika tjeter, q nuk kishte t bente me t. Pas disa astesh makina ndali e ndersa njeri prej policeve zbriti dhe hapi deren, tjetri i zuri duart dhe pa i thn asnj fjal, i vuri prangat. Pr her t par ai po provonbte nj ndjesi t till. Ishin dy unaza t mdha prej hekuri t nikeluara. Pasi kaluan prmes nj oborri t madh rrethuar me nj mur t lart, u hap nj der dhe ai u gjnd prball nj grupi prej katr pes polices q sorollateshin pa ndonj preokupim. Diku m tej i zun syt kapiten Ilirin me amtn e tij t hedhur krahve, i cili me ta pikasur, gjith duke qeshur, iu afrua dhe e pyeti drejtprdrejt me nj ton miqsor: - Disaher t kisha paralajmruar Sokol. Prse i ke injoruar fjalt e mia? Sokol Nernxit i hipn kacabunjt n ast, dhe mund t merret fare leht me mend zemrimi i nj njeriu t till si ai q kurr n jet nuk ka pranuar kshillat e t tjerve dhe q atyre asteve as vet nuk dinte se prgjigje ti jap. Rrudhi vetullat dhe shtrngoi fyty-rn gjith inat. Shkofsh n djall Ilir me ato moralizimet e tua, mendoi me vete dhe aty pr aty tha me tonin e nj mirsjelljeje t shtirur : - St ecin me mua kto filma, zoti Ilir. Natyrisht ju bni detyrn tuaj dhe un timen. Gjrat jan t ndara. Mos ki merak kapiten, gjumin do ta bsht qet sot. Dy polic me t dgjuar tonin e zrit t Sokol Nernxit u kthyen dhe njri prej tyre di I tha shokut duke cikrritur dhmbt. - Mos kishit ndonj mendim tjetr? - pyeti kapiten Iliri, q u duk sikur e humbi pr nj ast, sa mundi t mrmriste m pas si i hutuar.Dhe aty pr aty shtoi : - Jo, jo, as mos u shqetsoni pr kt - Nuk e ngau bisedn m tej me t, duke br nj trheqje me lezet, vrejti me shaka se gjahu kt her p organet e rendit ishte me t vrtet i majm. Kapiten Iliri njihej prej t gjithve pr przmrsin e atij, dhe, si nj njeri q sht n gjndje t shuaj fardo lloji gjaknxeht-sie. N t vrtet dhe vet Sokol Nernxi nuk mund ta mohonte se ai njeri ishte sjell keq me t dhe atyre minutave se pse e dshironte pranin e tij aty. N nj ambient t panjohur me njerz krejt t panjohur njeriut i duket fare i afrt edhe ai me t cilin ka patur konflikte. Nj cop her t gjat qndruan t dy n heshtje me sy t mbrthyer tek njri tjetri. Kapiten Iliri dukej sikur i vinte keq p arrestimin e Sokol Nernxit, por edhe Sokolit i dukej sikur i vinte keq pr t. Donte ta pyeste p dika por as vet nuk po guxonte t nxirrte fije zri. Donte t dinte dika rreth arrestimit t tij, t cilin ai e lidhte sa me zhdukjen e Ajetit po aq edhe me plagosjen e Bledit t xhexhes. Por porsa u largua kapiten Iliri, aty ia behn tre police nga ata t grupit t ndrhyrjes s shpejt q paiI thn asnj fjal filluan ti binin me shqelma dhe grushta me sa t mundnin dhe ku t mundnin. Sokol Nernxi nuk e kuptoi se ngase vinte gjith ajo egrsi e tyre dhe se cili i kishte orientuar t bnin nj gj t till. Ishte i bindur se dikush jasht burgut e kishte dhn nj urdhr t till.
55

Mndjen e kishte t turbulluar. E njihte fare mir vetveten. Pas do grindjeje apo ngjarjeje si ajo, atij niste e i punonte fantasia. Bnte prpjekej t mdha pr ta kontrolluar veten. Pr t ishte e rrezikshme q pas ktyre ngjarjeve t mendonte shum pasi sa m tepr zhytej n arsyetime, aq m shum nxirrte n pah problem t hapura, te pambyllura, aludonte pr njerin apo pr tjetrin person, q mund ta kishte tradhetuar, apo q mundohej ta fuste n grack dhe mandej far nuk i shkrepte n kok. Kur e plasn n biruc pothuajse ishte fare pa ndjenja. N biruc ishte pothuajse errsir e plot. Vetm fare posht, nn der vijzohej nj rrip i holl e i qart drite. Pas ders u dgjuan hapa dhe zra. Diku nga larg vinte zhurma e zakonshme e burgut, t cilat atij i kumbonin si zra t largt, t humbur thellsive t nj honi t errt.. N fillim kur u prmnd paksa, pati prshypjen se ishte burgosur ne nj kshtjell. Nuk po dinte `t bnte. Prreth ishte nje heshtje e vrtet varri dhe ai ashtu i prhumbur ndjente peshn dhe forcn e nje ankth q po e mbyste. Ndjeu nj lloj frike paralizuese. E teksa po mendonte pr gjemen e madhe qe e kishte gjetur, dera u hap perseri dhe ai as q e pa se kush i hodhi perpara kembeve dy batanije leshi te vjetera prej kushedi sa kohesh te perdorura. Nje llampe 20 vateshe ndrionte ate qeli te ftohte, te heshtur e te frikeshme. Paptitmas ai ndjeu se nuk ishte i vetm n at ferr ku t mbyste era e mukut dhe se nj njeri, si rrinte i shtrir paksa mnjan , po e vshtronte me vrejtje. Ishte nj mesoburr i parruar me vetulola t trasha dhe mollzat e faqeve i ishin futur aq shum pbrnda saq dalloheshin fare qart kokallot. Fytyra e tij me at shprehjen karakteristike, i la nj prshypje mjaft t keqe e t rnd Sokol Nernxit. Pas pak njeriu q ishte shtrir n t majt u ngrit n te ndnjur dhe ndrsa e vshtroi nj cop her t gjat, si hodhi pas krahve batanijen me t ciln ishte mbuluar, u ngrit n kmb, mori njrn prej batanijeve q ishin prpara kmbve t Sokol Nernxit e si e palosi n katsh prsgjati e shrtiu ne dysheme dhe me tha : Ky sht krevati yt. Ta gzosh ! Me tjetrn do t mbulohesh. I paraburgosuri tjetr po e vshtronte me nj shikim t egr, sikur t ishte nje perbindesh, t cilit i kishin hedhur aty prehn e tij. Per here te pare pas gjithe atyre oreve Sokol Nernxi kishte mundur t vinte n vete. Ishte bere me i qete dhe nuk ndjente asgje te jashtezakoneshme, thuajse ai realitet q po prjetonte ishte brnda rrjedhs s jets s tij....Nj mnd i dukej sikur gjithka kishte rrjedhur natyrshem dhe ai i ishte nenshtruar nje fati te paracaktuar. Mendja i shkoi pernjehere tek e ma. O zot.!, ta me vete. Si do ta prjetoj ajo arrestimin dhe burgosjen time.? A thuajse t vinte prej nje bote krej te paqeme, delire. Si thyhen kollonat e betonit. Si krisin muret e godinave sado solide qofshin. Ajo q Sokol Nernxi mendonte se kishte ndertuar per vite e vite me radhe, tani ishte shembur, thrmuar si kshtjellat prej rre, q ndrtonte nj her e nj koh, n fmijrin e tij t hershme buz detit dhe vallt e trazuara t mbasdites vinin e ia prishnin sit mos e kishte ndrtuar kurr..
56

Me vetulla t rrudhura dhe me fytyrn e shtmbruar t ngrdheshur gjith inat, ai tek rrinte ashtu i shtrir n shpin dhe me sy gati gjysm t mbyllur, Sokol Nernxi, t krijonte prshtypjen si nj njeri q po mundohej t sistemonte mire e mir n mndjen e tij gjith kronologjin e ngjarjes s fundit. Gjithka prpara tij vrtitej si shakullim, si nj przierie dallgsh dhe pluhuri n nj rrmuj t prgjithshme dhe mendimet sarrini kurrsesi ti kthjelloheshin. T tre polict q e kishin rrahur paq Sokol Nernxin vazhdonin ende t qndronin n koridor duke biseduar. Ata po thoshin se vet hetuesi i shtjes u kishte thn jo vetm t prdornin dhun ndaj tij, por q edhe ta bnin q t mos mbyllte asnj sy gjumi. Ishin t njohura kto metoda q prdornin hetuesit pr ti detyryar paraburgosurit q t flisnin, t nxirrnin gjith t palarat e tyre. Kishte vite q punohej po sipa ksaj ideje se po ta rrihje deri n humbje ndjenjash dh eta lije nj kriminel pa gjum, nj dit ai do t zbrthehej dhe nuk kishte prt ln as detajin m t vogl t krimit pa treguar dhe n shumicn e rasteve kjo metod kishte dhn rezultatet e saj. Pas nj far kohe ndjeu dern q u hap dhe si prgjumsh dalloi siluetn e nj burri t shkuar n mosh q e thrri n emr. - Sokol, ngrihu! E.. far? - Lre, nuk e shikon se si e kan br horrat e shpellave? Gardiani nuk nxorri fije zri, por me majn e kpucve preku shojet e kmbve t Sokol Nernxit. - Kush po m trazon kshtu?- pyeti prsri i prgjumur e spo i bhej t ngrihej. i mrzitur e si me pahir, shtriqi kmb e duar e gogsiu, pastaj me syt q mezi po i hape-shin, q i mbante gjysm t mbyllur, vshtroi gardianin. - Prse m that se ktu m priste dikush ? i tha gardianit, q kishte ardhur pr ta marr e pr ta uar n zyrn e hetuesit t shtjes. - Kshtu m kishin urdhruar t thosha, - u [rgjigj gardiani plak q e nukati se I paraburgosuri po fliste prart. - Ju ndodh shpesh tu thon gjra t tilla? E ? T gnjeni njerzit n kt fare feje? E? Prgjigjmu ! Ju ndodh shpesh?! Klysh bushtrash ! M lajmroni shpejt avokatin tim t vij urgjent ktu! Ulriti kur kuptoi se jasht ishte ende errsir. - Mos u rrevoltoni zoti qytetar i pandehur. Duhet t kini besim tek drejtsia. Sot jetojm n nj shoqri t aft t arsyetoj me gjakftohtsi dhe t jap drejtsi mbi fakte t pakundrshueshme. Un e kuptoj ku e kini hallin. Kshtu ndodh me t gjith q vijn ktu. Askush nuk thot se gabimi sht imi dhe faji rndon mbi mua. Nuk e di se kur do t vij ajo dit q t marrin fund nj her e mire t tilla prroka t marra. Nj her cilitdo mund ti ndodh kjo n jet . Nuk sht fundi i bots. Kjo sht e vrteta. Mbase nesr edhe un mund t
57

jem ktu n vndin tuaj. Jeta sa e shkurt duket aq edhe e gjat sht. Gardiani dukej q ishte me t vrtet nj njeri babaxhan dhe i rrahur me vaj e me uthull prej nj morie tipash t arrestuarish. Atyre asteve nuk e kuptoi sepse ai burr n prag pensioni i prngjau n t folur, me t folurin e t atin. - Ct bsh, - tha Sokrat Nernxi pas nj pushimi t shkurtr, - dgjomni ather mua. Dhe pasi nxorri nga xhepi nj qind dollar US- a ia dha gardianit me kto fjal: - Mua mund t m duhet ndonj gj, merri ato pr do rast. Jo, jo, m mire jepjani hetuesit tuaj. Gjith sa po ndodhte Sokol Nernxit po i dukej si n nje ndrr. E pyeti pa ndonj mendim t prcaktuar mir n kok gardianin pese e kishin sjell aty, por ai nuk iu per-gjigj, tundi paksa koken dhe hodhi shikimin drejt koridorit t boshatisur . Cuditrisht nuk e kishte prangosur dhe kjo Sokol Nernxit ju duk si nj shenj mirsjelljeje t treguar ndaj tij. N zyrn ku hyri syt i zun nj burr t veshur me nje kostum gri, qe nuk i rrinte mir n trup dhe e tregonte si ndonje pietar te degraduar, vetem amta e zeze prej meshini q qndronte mbi tavolinn e tij t puns i jepte atij nje identitet tjeter. Ai pershendeti me nje gjysme zeri, si te ishte inatosur perse e kishin therritur ne ate ore aty, nxorri nje tufe elsash dhe duke mermeritur dika neper dhembe hodhi je shikim rreshqanthi mbi klientin. Papritmas Sokol Nernxin e pushtoi nje frike e befte dhe shikimi dalngadale po i turbullohej. Pr nj moment iu duk sikur ai ishte fundi i jets s tij. Nje dobsi e tr i prshkoi gjith trupin. Erdhi n vete vetem kur hetuesi i shtjes sikur ta kishte t njohur prej kohe i vuri doren mbi sup dhe i tha qe te Ulej n karriken prball tij. Mbi morine e shkresave, q kishin mbushur tavolinn, Sokol Nernxit i zune syte makinen e tipit Oloveti me tri flete te ndara sejcila ne mes me flete karboni. Tjetri i hodhi nje shikim nga kemba deri te koka, mbajti nje ast frymen dhe si ndezi nje cigare, ia zgjati paketen. - Ulu, - i tha hetuesi i shtjes qet - qet, sikur t kishte prpara jo nj t pande-hur, por nj shokun e tij t ngusht. Sokol Nernxi vshtroi dorn e tij t trash e leshtake q tregonte karriken e vjetr pran tavolins s tij. Hodhi nj shikim t druajtur prqark. Ishte e para her q prballej me nj njeri t till dhe n t tilla ambiente. - Ndize!,- tha prsri hetuesi i shtjes me po at ton miqsor. Nj grim Sokol Nernxi nuk mundi ta kuptonte n se ai e kishte seriozisht apo krkonte t bnten donj nga ato provokimet e radhs, si e kan n natyr hetuesit. Gjith-sesi zgjati dorn dhe mori nga paketa e prgjysmuar nj cigare. Flaka e shkrepses Batterfly iu duk sikur do tia digjte tr fytyrn. - Uluni! Uluni!- perseriti ai , kur vrejti se Sokoli po nguronte.
58

Sokol Nernxi ju bind menjher miresjelljes se tij dhe aty pr aty ndrroi mendim pr karakterin e tij. Vrtet, hetuesi nuk ishte ashtu si e kishte paragjykuar m par. Pas nj far heshtjeje gjat s cils hetuesi i shtjes po merrej me disa shkresa dhe nja dy zarfe q kishte prpara tavolins,e pyeti n fillim pr ditelindjen, vendlindjen, origjinen, shkolln , familjen,biznesin, shoket me t cilt shoqrohej, Krkonte t merrte sa m shu-m informacion prej tij dhe ai pa u rezervuar u jepte te gjitha pyetjeve te tij pergjigje deri sa m n fund ai vuri gishterinjte e tij t trash mbi tastjeren e makines dhe filloi te shkruante. - C'far njohje kini patur me Ajet Musain , Sokol? - Thjesht si qytetar. Nuk kam patur ndonj lloj lidhjeje me t. Se ndjente n vetvete nj siguri t egr q e bnte q qndronte tepr gjakftoht ppara atij njeriu t prirur pr t vjedhur ato t fshehta q ti mundohesh ti ruash me fanatizm. - Jeni par t takoheni shpesh me t. Parmbrm kan gjetur kufomn e tij tek Liqeni n Tiran. Kini ndonj ide se cili mund ta ket br? Sokoli krijoi prshtypjen se ai dinte pr t dhe grupin e tij shum m tepr se sa mund ta kishte menduar vet ai Sokol Nerenxit I vettiu nj drithrim trishtimi dhe mashtrimi prpara syve. Nuk donte ti jepte tjetrit mundsin e hamndsimit dhe t dyshuarit t sajimit t ndonj rrenge, prandaj foli shpejt e shpejt. - M vjen keq nse i ka ndodhur kjo.Kam biseduar pak me t dhe nuk di se me mund t jet ngatrruar. Nj z ibrndshm i thoshte se ai lajm kishte qn nj ogur vrtet imire pr t. - Ju e drguat Ajetin me Bledi Kokn n Tiran? -Bledin po. Meq Ajeti kishte rrugn e mori edhe at.- Sokol Nernxi e vshtroi hetuesin e shtjes duke e fshehur trbimin q po ndjente me pamjen e nj gjakftohtsie t plot. Fliste jashtzakonisht qet, megjithse e dinte se fjalt e hetuesit n mos plotsisht t vrteta, brnda t provokuars kishte dhenj doze vrtetsie. - Mendoni se mund t ket gisht Ajeti n plagosjen e Bledit pr qllim grabitjen e pesdhjet mij dollarve? - Prderisa nuk kam ndonj t dhn, nuk prse ta ngarkoj me faj. - Mos gjith kjo histori ka lidhje me cigaret kundraband q ju fusni n kanale t paligjshme? - Un nuk merrem me cigare, por me fruta - perime. - Jeni i sigurt pr kt? - Po. - Mir Sokol mbaruam, - tha hetuesi i shtjes dhe u ngrit.
59

Gjat atyre minutave atij i ishte dukur se kishe vepruar fare automatikisht si nj mekanizem i programuar dhe as qe ia hidhte syt shnimeve q ai po hidhte n nj flet proesverbali, t cilin s fundi ia dha Sokolit pr ta firmosur. Sokol Nernxi hodhi firmn e tij n fund t flets pa lexuar qoft edhe nj grm. Si i mblodhi te gjitha materialet q ai kishte radhitur mbi tavolin, sikur te kishte mbledhur eshtrat e nj ushtari t rn n luft, e zuri prej krahu dhe ndrsa e shoqeroi npr nj koridor t ngusht, q atij iu duk sikur t ishte i pafundm, ndali pran nj dere, I hodhi nj sy nga koka deri tek kmbt dhe pa nxjerr asnj fije zri i ra supeve me dorn e tij t trash e m pas ia bri me shenj gardianit plak q ta shoqronte. Gardiani terhoqi nje shul t trash e ndrsa hapi dern e rnd kush-edi se sa vjeare, i tha t futej brnda. Sokolit i ishin errur syt kur dgjoi mbrapa krahve t tij krcitjen e zhurmshme t ders q u mbyll dhe t shulit q e siguroi at. Dy t panjohurit, qe ishin shtrire, njeri ne nje cep dhe tejetri ne cepin me te djathe, vetem sa zbuluan kokat nga batanijet e vjetra, qe kuterbonin era myk. Ishte po ajo dhom izolimi ku kishte qn para disa minutash. N dritaret e birucave t paraburgimit po deprtonin rrezet e para t drits q po lindte prmes reve te dendura qe ndonse kishin zbrazur q prej mbrmjes s djeshme gjith at shi mbi qytet, ende mbidheshin e vareshin mbi t, sikur do ti merrnin frymn. Sokol Nernxi pothuajse gjat gjith asaj nate kishte dgjuar t hapeshin dhe t mbylleshin n intervale t rregullta kohe dyert prej hekuri t birucave. Ksisoj mendoi me vete se prej ktij shkaku asnjri prej atyre q ndodhej n to nuk duhet t kishte br pikn e gjumit, sikurse edhe ai q, sado i nga lodhja dhe shmbjet q kishte marr n trup prej t rrahurave q i kishin br pandonj lloj arsyeje polict, nuk i ishin qepur syt. Pas disa minutash pritjeje atij se pse i lindi deshira te dinte se cilin tjetr prve atyre q ndodhe-shin atje, t kishin arrestuar dhe e mbanin t izoluar n birucat e paraburgimit. Sokon Nernxi gogsiti dhe si u shtriq paksa, u shti prsri prdhe. Mendimi I pare q I erdhi n kok ishte ajo q kishte ngjar me Ajet Musain. Tashm e kishte t qart si drita e diellit q Ajet Musai i ishte futur nj loje tepr t rrezikshme dhe m pas e kishte psuar po vet prej saj. Pr kt Sokol Nernxi nuk kishte pikn e dyshimit. Vetm nj gj nuk po arrinte t kuptonte : si ishte e mundur q asaj nate ai jo vetm i kishte qndruar besnik, duke u dal ball pr ball atyre q kishte drguar Viktor Shulli nga Tirana, por dhe si e kishte zn t gjall njrin prej tyre, po vet me gjakfto-htsin e nj krimineli t regjur e kishte masakrua n mnyrn m barbare dhe m pas e kishte hedhur kofomn n ujrat e ndenjura t kanalit t ish knets. Pra sipas Sokol Nernxit skenari duhet t ishte pak a shum i till : ditn q ai e kishte nisur at me Bledin e xhexhes pr t thyer n Tiran lekt n dollar. Ajeti pr t mos dal vet, kishte bashkpunuar me dy t njohurit e tij n Tiran, por q njri prej tyre ishte pjestar i bands s Viktorit. Si kurdisn planin, ata kishin
60

ln takim tek nj lokal pran zogut t zi, ku aty Ajeti pasi t vinin dy burrat me shumn e grabitur, do t prplaste me dashje makinn e tij pr t prligjur vonesn e marrjes s Bledit. T dy njerezit me t cilt Ajeti kishte thurrur planin i ishin qepur Bledit t xhexhes pr ti grabitur dollart, ndra vet po i priste n vnd takim ku aty i vijn Viktor Shulli me katr t bands s tij, q si e marrin Ajetin dhe e ojn matan liqenit ku dhe e vrasin. duke i thn se asaj nate ai kishte qn aty dhe se Indrit Guzin kishte qn ai q e kishte marr dhe m pas e kishte vrar. Grupi i policve q ishin mbledhur aty pr gadishmri dhe q pjesa m e madhe e tyre e kishte kaluar pothuajse gjith natn n rajon. Po e ndjenin veten t lodhur deri n rraskapitje. Nj pjes e tyre silleshin posht e lart npr koridore n tria katet e godins. E sikur t mos u mjafonin kto detyra t prditshme, asaj kohe pothuajse i gjith efektivi ishte i angazhuar dhe me zgjedhjet parlamentare q do t zhvilloheshin n Maj. Teksa rrinte ashtu shtrir, kujtime t shkputura formuan nj tabllo t vetme, t plot, dhe ather Sokol Nernxi u b i ndrgjegjshm pr rrezikun q i kanosej. E prapseprap edhe n ato caste, ai vuri buzn n gaz dhe nuk ndjeu ndonj shqetsim t ja-shtzakonshm, e prmbajti veten. Mndja i thoshte se shpresa q mbshteste tek Flori ende nuk i kishte vdekur. mirpo ndjenjat e tij me kt nuk i pajtoheshin. At e shqetsonte edhe nj rrethan e parndsishme : ai nuk dyshonte pr at q kishte fjetur disa or, por nuk mund t shkputej nga nj ndjenj mashtruese se q nga asti i arrestimit, ndonse kishte kaluar nj nat e tr dhe askush prej atyre, q ai shpresonte se mund ti dilnin n mbrojtje, nuk ishte br ende i gjall. Ndrkoh n zyrn e shefit t policis ia kishte behur hetuesi i shtjes. - Natyrisht nuk sht e vshtir t kuptosh ato q do t thot Sokrat Nerenxi, - e nisi bisedn shefi i policis. - Ai do t prpiqet t vrtetoj se tregtia e tij e fruta-perimeve sht e njllojt me ato t t tjerve q veprojne ne qytet e nisi fjaln shefi i policis. - Un ktu nuk do t l pa ngarkuar me faj edhe ata t krimit ekonomik. Hartojm plane pune dhe marrim masa sa pr sy e faqe. Kundrabanda e cigareve si edhe do krim tjetr xhanem i organizuar ose jo duhet luftuar q n embrion. Qndroi, nxorri paket e cigareve dhe pyeti: - Ka ndonj gj q nuk shkon? Hetuesi i shtjes, t cilit i ishin enjtur syt nga lodhja , ngriti paksa kokn dhe tha: - M duhet ta mbyll sa m par t jet e mundur kt dosje. Mbrm von pata nj takim me avokatin e tij, por ai mu duk njeri guak. - Hetuesi i shtjes ishte m shtatgjat se shefi i policis, por m i dobt fizikisht. Shefi i policies bri nj t qeshur si me pahir. Nj tuf e holl rrezesh dielli rrshqitn pr pak sekonda brnda mureve dhe nga xhamat pa shklqim t dritares hyn n zyrn e shefit t policies, t ngrohur mire prej
61

rreflektorit, q mbante prpara kmbve. Mbi tryezn e madhe kishte nj filxhan kafeje dhe nj got kristali me wiski. Nga filxhani prej porcelain ngriheshin mengadal e me shtullunga t barabarta avuj t bardh. Hetuesi i shtjes vrente me sy t skuqur akrepat e ors s murit. Kishte nj fytyr t rrumbullakt ku spikaste mjekrra paksa e dal. Natyrisht ai kishte pritur nj tjetr mendim n vend t asaj buzqeshjeje ironike prej shefit t policies, por edhe ai se pse po nguronte t shprehej dhe n vend q t bnte nj gj t till, mori nj tjetr got kristali dhe e mbushi. - Kafe ke pir? pyeti dhe pa pritur prgjigje shtypi butonin e ziles dhe priti derisa trokiti dera dhe pas saj u shfaq nj fytyr e bukur dhe e parfumosur gruaje, q pa nj pa dy ishte sekretarja e tij. - Po, gazetat sapo m erdhn , - shqiptoi ajo sikur ta dinte prse e kishte krkuar shefi i saj. Sekretarja nuk vonoi t sillte nj filxhan tjetr me kafe dhe tufn e gazetave. Hetuesi i shtjes afroi filxhanin e kafes pran vetes. Shtullunga avulli lodronin rreth mjekrrs s tij t holl. Sikurse dihej shefit t policies i interesonin m tepr t msonte se shkruhej n kronikat e zeza t tyre dhe a ishte evidentuar mire puna e efektivit t policies q ai drejtonte. Kishte pak koh q ishte emruar n krye t ksaj detyre n kt qytet me shum probleme dhe pse ishte angazhuar se do t drejtonte "Me dor t hekurt" nuk thoshte se punt brnda ksaj kohe i kishin shkuar sipas parashikimeve t tij. Kolegu q ishte larguar i kishte lnnj mal me probleme t hapura, q sipas mendimit t tij ashtu se si po rridhnin ngjarjet duhej nj fare kohe relativisht e gjat p tu sheshuar dhe nj administrat trsisht partiake, jo vetm t korrutuar , por n disa sektor edhe me personel t paaft. Ishte prpjekur t rregullonte dika, por e kishte patur tepr t pamundur pr shkak t ndrhyrjeve t vazhdueshme dhe presionit t madh, q i bnte dega e partis n rreth pr t mos br ndryshime sidomos n sektorin rrugor dhe n at t trageteve. Vuri prpara duarve gazetn dhe filloi t lexonte me sy. T tjera arrestime n qytetin e Durrsit. Ishte titulli i shkrimit q pasqyronte arrestimin e Sokol Nernxit.

Mbrm rreth ors njzet nga forcat e pilicis s rrethit sht br e mundur arrestimi i biznesmenit Sokol Nernxi. E, bla, bla, bla.. bri m pas shefi i policies kur vuri re se n artikull mungonte fare

fakti prse ishte kryer arrestimi. - Nuk e di se cili ia ka dhn mbrm informacionin Albert Morins, - tha duke ju drejtuar hetuesit t shtjes sikur t krkonte ndonj mendim prej tij. - Zakonisht Berti shkruan mir dhe ne n prgjithsi kemi qn tepr t knaqur prej puns s tij.- U pezmatua kur mendoi se n shkrim Albert Morina nuk kishte thn as edhe nj fjal t vetme pr policin e pr m keq akoma kur shkruante : se rrethanat e arrestimit nuk bhen t ditura pr efek hetimi.
62

- Kini br takim me t klientin tuaj ?

- Pata nj seanc t shkurtr. Mu duk tepr kryene dhe shum e vshtir pr t'i nxjerr ndonj fjal. Shefi i policis bri nj t tundur t koks dhe shkoi dorn mbi flok. - As q duhet ta vije n dyshim at, - tha me nj ton t qet duke shfletuar disa flet q mbante prpara tavolins.Jam i bindur se policin ton at mbrmje nuk e ka vrar Nernxi. I ktij mendimi shte edhe Iliri. - Ju jeni i bindur se nuk sht Nernxi ideatori i zhdukjes s Ajetit dhe plagosjes s Bledi Koks me qllim grabitjeje? - Apsalutisht.M falni nse ndrhyj n punt tuaja po meq m krkuat mendim, - prfundoi shefi i policis. Hetuesi i shtjes u mendua nj hop. Ktheu me gllnka t vogla wiskin q i kishte mbetur n got dhe si pulit nj her syt, foli prsri.Ato pesdhjet mij euro ai do t'i prdorte pr fushatn e Florjanit. - Dhe pr t mos i uar n destinacion do krijonte at alibi? - e ndrpreu i sforcuar shefi i policis.- Nuk e di. Ndrsa n biruc pa kmbyer as edhe nj fjal Sokol Nernxi numronte sekondat, minutat, ort. Kshtu kaluan nj or, dy, tre. Edhe gjat ktyre tri orve t para t mngjesit Sokol Nernxi nuk po ndjente shenja alarmi dhe me vete t tij thoshte se ende nuk e kishte humbur sigurin dhe besimin se mund t dilte prej atij ambienti rrnqeths. Prsri me mndje t kthjellt po analizonte gjndjen. Skishte asnj ngut dhe mendimet i kalonin me prti nga njri objekt n tjetrin. Nj fatalizm i thell dhe i palkundur i parathoshte se karta e tij tashm ishte prfundimisht e djegur. Koha kalonte me nj plogshti monotone, q sprishe nga asgj. Por papritur zra Kapitulli XI Nj dit me par kishte rn shi, kurse at mngjes moti ishte i kthjellt. Drita e zbeht e diellit e ndonj re e bardh q shfaqej tutje horizontit dukej sikur pikturonin me penelatat e tyre t gjata rrath t mdhenj ujrave t kthjellt t detit, fasadave t pallateve dhe rrugve t prgjumura ku t krijohej ndjesia e kohs s largme t kolers. Dielli i porsa dal dhe ret luanin at lojn e tyre t vetme n skenn e paqme t qiellit, ndrsa ktu posht, n skenn e bots son t rrmujshme, npr qytetet e mbthyera prej ngrit dhe fshatrave t humbura e t braktisura prej kohsh, ndodhnin drama t panumrta e tepr t rrezikshme aq sa nga dita n dit po vinin n pikpyetje me cnimin e rnd t rendit kushtetues dhe egzistencn e tyre. Asaj nate Albert Morina nuk kishte fjetur fare. Ajo q po ndodhte aneknd vndit, pr t
63

ishte prtej kufijve t imagjinats. Ngado, minut pas minute e or pas ore vinin lajme tepr kontradiktore, q rrzonin njra tjetrn. Nj gj ishte e vrtet : nga njri krah ishin protesutesit, q kishin humbur parat e tyre n firmat piramidale dhe bashkuar me ta edhe t tjer, q kerkonin t prfitonin prej fatkeqsis s tyre dhe nga ana tjetr, t paktn deri n ato dit, nj shtet kapriioz, i oroditur, i paaft dhe i paprgjegjshm pr t manaxhuar situatn e krijuar. Po e ndjente se si arsyeja e shndosh njerzore, e paprkulshme q kishte dominuar gjer ather, po fundosej ne nje kllapi t mndur. Albert Morina n pritje t urbanit t linjs, po qndronte prpara nj vitrine t madhe ku ishin ekspozuar fustane, funde dhe bluza t stins pr gra. Larmia e tyre dhe cilsia n dukje tepr e lart e bri t ndjente knaqsi, por njhkohsisht t provonte dhe nj ndjenj trishtimi kur iu kujtua se pas tri ditsh Ana mbushte plot tridhjet vjee dhe ai duke hamndsuar mimin e tij t kripur mendoi pr pamundsin q kishte pr t'ia bler asaj nj t till. Gjat atryre viteve t martess atij i kishte qlluar shpesh ta provonte kt ndjesi. Ta haj dreqi ta haj, po thoshte me vete, mbetm q mbetm fukarenj. Dhe Tirana se si po i dukej asaj dite. N syt e tij njerzit dukeshin m t trishtuar dhe t frikur si kurr ndonjher m par, madje ai nuk e kishte prjetuar kt imazh as n vitet nntdhjet,kur njerzit mbushnin sheshet pr t prmbysur diktaturn. Atij i dukej sikur edhe rrugve ishte rralluardhe trafiku i makinave. Nj shklqim me t vrtet i rrem, tha me vete.Ajo q kishte ndryshuar me nj shpejtsi t papar gjat atyre gjasht vjetve, tashm ishte shmbur me nj shmbje tragjike q t kujtonte legjendn e motshme t Rozafs, arsyen e shmbjes s t cils nuk kishte pr ta msuar kurr. Rozafa, nj ngjashmri tipike, tha me vete . Kur bri disa hapa m tej u pendua pr at paralelizm q kishte br dhe donte ta largonte sa m par nga mndja, por ishte e pamundur.Elementi mitik i murosjes e tmerroi. Dreqi ta haj, tha prsri me vete, m mir t kisha menduar dika tjetr si fjala vjen : lopa q mbush kusin me qumshtin e saj dhe n fund i v shqelmin pr ta derdhur. A nuk do t ishte m mir kjo? Me kt mendim hyri n zyrn e tij. - Gazata po shitej me shpejtsi n t gjith vndin, - I tha Evs, nj koleges s tij, q erdhi pr ta marr p kafe. Albert Morina q prpiqej t largonte gjumin mblodhi grumbullin e shkresave q mbante prpara n tavolin dhe u ngrit. - Duhet ti propozojm shefit t na shtoj edhe nj sekretare. - N t vrtet na duhet n kt situate. Sot n mngjes po m thoshte se pr nesr duhet me e shtu tirrazhine dhe me njmijepesqind kopje. - Tek ne kishte mbaruar porsa kishte ardhur. Dy dit m pas n redaksi u paraqit pr t filluar pun si sekretare, gj t ciln gjat ksaj kohe e kishte mbuluar here pas here dhe Eva, nj vajz teper e shkatht me sy prej qelqi, e thekur per te pire kafe.
64

Q n ditn e par t fillimit t puns sekretarja e re filloi tia binte jo vetm shefit, por edhe Albertit dhe Evs kafen n zyr. Ajo arrinte t pinte edhe gjer n pesmbdhejet kafe n dit. Mbasdite pinte kryesisht tuke me t mn pasi i plqente t kthente filxhanin dhe i ati si tregonte ajo kishte nj shprehje: Mbeti fati n byth t filxhanit. Kjo sikur nuk i tinglloj mbl Albert Morin, q ndryshe nga t tjert q ia dhan t qeshurit, sikur u vrenjt. Vajza n fillim sikur e humbi. - Albert mos na i shiko vajzn ashtu se nesr mund t vij me nj kalla n dor, - tha me shaka Eva; pas ktyre fjalve t saj qeshi dhe vajza. Pastaj Eva prsriti shkurt shakan q kishte br dje n mngjes kamarieri i barit me shefin. Qeshn t gjith me z t lart, vetm Albert Morina rrinte disi i ngrysur dhe fyryra i kishte marr nj hije t rnd. Vajza duke prfituar nga rasti, si i krkoi ndjes me nj z t mbytur pr fjaln, bri prsri shaka me Albertin. Csht e vrteta, gjith personeli i redaksis aty ishin edukuar jo vetm nprmjet botimeve t s prditshmes s tyre Fjala e Lir,por edhe nprmjet atmo-sfers tepr miqsore q ishte krijuar fal intuits dhe asaj ka demon-stronte aty vet shefi i redaksis. N zyr ra zilja e telefonit. Pa e ngritur kokn nga nj material tijin t pabotuar, q vetm sa e kishte skicuar n letr e po lexonte dika pr t ciln mendoi se do ti hynte n pun gjat ktyre ditve, i tha Evs : Ngrije pak receptorin ! dhe me vete po mendonte se si ishte e mundur q VEFA kishte arritur t grumbullonte deri dhe n 300 mij dollar n dit, e ndrsa po mendonte kto n nj flet tjetr i zun syt disa shnime q kishte hedhur ditn kur presidenti kishte patur nj takim t shkurtr me nj delegacion t FMN-s. Eva si kishte pritur pak pas Urdhro s s saj gjith intervalin e sinjalit, e uli reeptorin. - Mbase nuk i ka plqyer zri im, - tha duke ia hedhur syt Albert Morins, q at st sepo grmonte npr ca shkresurina n sirtarin e tavolins s tij. - Ev, shih, shih, e habitshme q presidenti n kt takim ka dal n mbrojte t firmave piramidale. - N t vrtet ai kishte patur dika tjetr n mdje pr t thn. - N kuptim? pyeti Eva, q nuk e kishte t qart se far bisede kishte br presidenti me delegacionin e lart t FMN-s - Ka vlersuar seriozitetin e tyre t treguar n investime t rndsishme n disa sektor t ekonomis. Ja kt doja t thosha.E kam t nnvizuar ktu. U dgjua prsri zilja e telefonit, por kt here Albert Morina e la m gjat zilen, pothuajse gati n mbrim t intervalit t rnies. - Po, t dgjoj. Sigurisht. Falemnderit Lone. Mbase takojm atje. Po.Po.. Them se pr nja njzet minuta do t jem atjeTung ! - Policia nuk po i lejohen demonstruesit pr t zbritur n sheshin Sknderbeu, - i tha Evs. - Ka patur dhe konfrontime fizike mes tyre. Sekretarja me t dgjuar Albert
65

Morinn u dha shpejt n pragun e ders dhe aty kishte mbetur si e shtangur. Donte t pyeste pr dika por teksa po shihte Albertin q po nxitonte duke u kujdesur q t merrte me vete gjithka q i duhej, nuk i bri goja t thoshte qoft edhe nj fjal t vetme. Me t dal n rrug, Albert Morina vuri re t shkonin me shpejtsi furgon dhe makina policie t mbushura plot me polic. Nga dita n dit njerzit kishin mundur t vinin re se prania e tyre sa vinte dhe shtohej. Nj tubim q ishte mbajtur para dy ditve n qndr t qytetit, ata kishin mundur ta shprndanin duke prdorur shkopinjt e goms, gj q i kishte irrituar s tepmi njerzit. Dhuna e njzet e tre janarit e prdorur ndaj qytetareve te pafajshem q kishin dal atje n shesh pr t krkuar t drejtat e tyre,vdekja e njrit prej protestuesve para dy ditsh n qytetin e Fierit dhe sot rrehja n mnyr barbare e analistit Edi Rama i forcoi bindjen Albert Morins se i duhej dhn fund mbretrimit t mbajtjes s pushtetit nprmjet rrugs s demonstrimit t forcs, aq me teper tani qe te berit e dallimit midis demonstruesve ishte pothuejse i pamun-dur. Ne kundershtim me ligjin qe njihte te drejten e cdo qytetari per tu tubuar, Albert Morina ishte me se i bindur se menyra q segmente t caktuara t administrates shtetrore kishte zgjedhur pr tja arritur qellimit , ishte m se e gabuar. i ktij mendimi kishte qn edhe shefi i redaksise dhe Eva me te ciln ai bisedonte m lirshm dhe m shpesh n lidhje me kto shtje. I po ktij mendimi kishte qn edhe kapiten Iliri, i cili n ndonj rast i kishte prligjur kto veprime si t domosdoshme pr kohn me qllimin e t mbajturit larg t idhtarve dhe nostalgjikve t ish sistemit komunist, q edhe pse e kishin humbur prfundimisht pushtetin, duke prfituar nga situate e krijuar po bnin t pamundrn pr rikthimjin e tyre n pushtet. Kapitulli XII N mngjesin e 14 shkurtit Albert Morina megjithse nuk do t shkonte n Tiran, u ngrit si zakonisht hert dhe po mendonte q at paradite ta kalonte n shtpin e nns. Aty nga ora nnt e ca, kur doli n rrug vuri re se fluksi i njerzve n bulevard nuk ishte ai i zakonshmi. Shum syresh ve e ve apo n grupe lviznin prgjat tij dhe merrnin drejtimin pr tek sheshi kryesor. Dy tri makina policie kontrollonin rrugn duke lvizur ngadal, sikur donin t shoqronin at grumbull t madh njerzish. Ai e kishte ndjer ndoshta m shpejt se kushdo rregulimin e jets s prditshme t qytetit. Nuk donte t gnjente veten, por ishte e vrtet q ai kishte mse nj vit q e kishte parandjer at q do t ndodhte. Tani q po mendonte kto, po ndjente nj lloj plogshtie t brndshme.
66

Porta e madhe e bashkis ishte e hapur dhe nga dikush aty pran Alberti Morina msoi se asaj dite kryetari kishte dhn urdhr q askush t mos pengohej pr tu futur n godinn e bashkis .Kjo nuk i la ndonj shije t mir Albertit. Prse pikrisht n kto moment Kryebashkiaku duhej t tregohej aq zmrgjr ? Disa minuta m pas grumbulli i njerzve, q vinin nga stacioni i vjetr i tenit dhe nj grumbull tjetr, q lvizte prgjat rrugs "Aleksandr Goga", nga gjykata e rrethit, mbushn pothuajse gjith sheshin. Ata lviznin n grupe t mdhe dhe lshonin parrulla pr t krkuar parat q kishin vn n firmat piramidale. Sa m shum i afroheshin bashkis, qa m shum shtoheshin e bheshin m t forta brirmat e tyre. Dukej qartazi q ishte nj manifestim i organizuar mir, por se prej cils force politike apo shoqate, ai nuk mund ta prcaktonte dot. Gjithsesi edhe pse n rreshtat e para t njerzve q lviznin drejt bashkis ai nuk po shquante asnj prej figurave t njohura t seksioneve partiake t rrethit, prsri nj mendim i thoshte se tashm opozita kishte nj arm t mire n dor q duhet ta shfrytzonte dhe ishte i bindur q dora e saj n mos, indirekte ishte e pranishme. Pothuajse parallel me demonstruesit nj grup polices nxituan dhe zun vnd mbi trotuarin prpara ders s bashkis, m par se t mbrrinin aty turmat e njerzve. Zrat dhe zhurma e tyre sa vinte dhe bhej gjithnje e m e madhe. Prania e forcave t policisaty po bhej gjithnj e m e madhe dhe pr her t par Albert Morins i shkuan t rrnqethura npr trup. Po provonte pikrish at ndjesi, q kishte provuar m 26 maj t'96 n rrugt e Tirans. Dhe me mndje t tij i lutej zotit t mos prsritej nj situate e ngjashme me t n qytett. Tani q ishte fare pran tyre Albert Morina po i shihte me syt e tij zmrimet dhe irrtitmet e tyre. E teksa spo ia ndante syt atyre se si ju kujtua dika q kishte lexuar para dy muajsh n nj shkrim t drejtorit t Fondit Shqiptaro-Amerikan, zotit Gentry. Albert Morina u mundua t sillte fjal pr fjal n mend at ka ai kishte shkruar. Fajdet i shpton vetm shteti . Po, tha me vete, kt kam nnvizuar. Kur e kishte pyetur Evn nse dinte ndonj hollsi m lidhje me figurn e zotit David, ajo kishte ngritur supet dhe i ishte prgjigjur me nj Jo t that pr t ciln Albert Morina nuk kishte qnn shum i bindur. Ishte i sigurt se Eva dinte dika m shum mbi t, por aty pr aty i kishte besuar pohimit t saj me mendimin se mbase nuk ishte koha e prshtatshme q Eva t hapte gojn m tepr. Duke u munduar t lvizte n drjtim t grupit q kishte qndruar pran shatrivanit, q prbnte dhe grupimin m t madh, atij s pari i zun syt nj grua me fytyr t mpreht e t zbehur prej trishtimit ,q e kishte pllakosur. Gruaja edhe pse nuk fliste si bnin t tjert, prsri dukej sikur di thoshte me heshtjen dhe me murmurisjet e saj, q i dilnin si nj gulf pshertimash t mbytura. Diku m tej nj grua tjetr e veshur e tra n t zeza, q mbante nj pal syze optike t nj numri t madh, ndukte buzn e poshtme dhe hera - hers fshinte prgjat faqeve t rrudhura si eshk me cepin e shamis ndonj lot q e tradhtonte
67

posht syzeve. Asgj nuk mund ta ngushllonte dhe tia paksonte dhimbjet e shpirtit. Pran saj nj tjetr grua m e re n mosh, qante me t lebetitura, sikur ta kishin dnuar pr t mbetur ashtu pr jet t jets, pa m t vogln shpres. Ngjitur me t nj mesoburr fytyrngrysur, tymoste cigaren dhe i binte asfaltit t rrugs me majn e kpucs, sikur donte t zgjonte prej ndonj gjumi shum shekullor, dik q flinte posht kmbve t tija. N prgjithsi t gjith njerzit t mble-dhur n shesh, dukeshin si t egrsuar dhe t gatshm pr t shprthyer prej thellsive t shpirtit gjith mllefin e mbledhur. E pr habin e t gjithve, polict e shprndar npr shesh, ndryshe nga ata q kishin formuar nj kordon t gjat prpara ders s bashkis, q pr hir t detyrs ishin t shtrnguar t rrinin aty me ato skafandra t frikshme, me shkopinj gome dhe mburoje plastike n duar, herpashere n vend q t prkujdeseshin pr t mbajtur rregull dhe ruajtur qetsin, me vshtime provokuese i prmonin me sy dhe me fjal njerzit e mbledhur duke i vshtruar vrngr e krcnueshm. - T kesh turp q ma bn at fytyr ashtu, - ju drejtua e moshuara me syze optike policit q lvizte prpara saj duke hedhur ca romuze aspak t kndshme p vndin dhe pr at pr ka qytetart ishin mbledhur aty. - Qurrepsu se ka pr ti dhn Nanua lekt , - ja ktheu polici duke e vshtruar nga koka tek kmbt. - Si st vjen zor st vjen ! Ne kemi ln shtpit, kemi humbur djersn dhe gjakun e fmijve q kan ln kockat dherave t huaja dhe ti m zgrdhihesh. Turp t kesh! u hodh gruaja tjetr q gjer n ato caste nuk kishte nxjerr fije zri. Damari i gjat e i trsh n t majt t qafs me nj ngjyr t dukshme mavi i krceu duke u frglluar me nj ritm t rrmbyer. - Kujt ja tregon turpin ti moj ? Mu ma tregon Turpin? U hakrrye polici i lnduar n sedr, q nuk e kishte pritur nj reagim t till prej tyre. Ngriti shkopin e goms q mbante n dor, por aty pr aty u prmbajt. Di tha n-pr dhmb dhe bri disa hapa prpara , por ajo dika q po e grryente prbrnda nuk po e linte t qet. - N dru do tu shtrojm juve dha ata q u kan nxitur juve t dilni ktu, - shfry duke u kthyer prsri nga dy grate, q me sa kuptohej donin q polici t largohej pr t;ju shmangur sherrit. Por me t dgjuar prej tij ato fjal, ato sikur u irrituan m tepr. - Ik ore shiko punn tnde ti ! - Ju drejtua policit gruaja e mytur nga ngashrimet. - Puna m e mire q mund t bj ky soj sht t lr kapelen dhe t shkoj n shtpi, at t bj, - tha e moshara me syze t trasha miopi. Njmnd policit iu err shikimi. Mori yrusht pr t qlluar pa ditur se ku, mjaft q shkopi i tij t bnte efektin e tij ndshkues pr ti br ato gra t heshtnin ose pr tia mbathur sa m pare pr n shtpit e tyre
68

dhe kur t kujtonin drurin e ngrn, t mos u binte m mndja pr t dal e demonstruar n shesh, por aty pr aty nj tjetr polic, q mesa duket e kishte ndjekur me vmndje t gjith skenn, i doli prpara e ndrsa i preu njhoksisht jo vetm hovin por edhe rrugn tha me nj z neutralizues . - Cfar ka ? Cfar ka ? Pak m t prmbajtura ju zonja ! Ju nuk e dini q edhe neve na ka shkauar gjaku n fund t kmbve. Jemi njzet e katr or n pun. Kemi edhe ne familje..Edhe ne njerz jemi. - Ashtu sht more bir, edhe ju bij nnash jeni, por ky shoku juaj nuk u suall mir me ne. Polici q me sa duket duhet t ishte me detyrn e komandantit t togs , nuk foli m, por i futi krahun kolegut t tij dhe u largua n drejtim t pjess s pasme t bashkis aty ku grupi i njerzve ishte m i vogl. Pas pak, n krye t shkallve t godins s bashkis, doli kryetari, me trupin e tij t bshm, q dallonte mbi t tjert. Fytyra e tij e rrumbullakt dhe syt e mdhenj, kishin marr nj pamje t rnd. Nga zhurma dhe zrat, q vazhdonin t ushtonin n shesh, Albert Morina nuk po arrinte t dgjonte asgj nga ato q po thoshte kryetari. Njerzit thrrisnin, frshllenin, shanin e hidhnin romuze. U muar vesh se kryebashkiaku kishte krkuar ngritjen e nj prfaqsie dhe ajo, n emr t kreditorve do t shkonte pr nj takim n zyrn e tij. Pas pak zrat n shesh u platitn dhe grumbulli i njerzve nisi dalngadal t shprndajej prgjat bulevardit. Mbi qytet nisn t binin pikat e para t shiut. Grat q kishin patur at prplasje me policin po ktheheshin edhe ato sit tjert npr shtpit e tyre kokulura. N fytyrat e tyre t tretura dallohej qartazi nj zmrim, t cilin nuk mundeshin tiqa fshihnin askujt. - Na - bri borxha ai polici, - tha e moshuara me syze. - M i arsyeshm ai komandanti i tyre. Tre grad he dy t rinj q kishin ndalur tek cepi i rrugs me ti vn re ju lshuan me nj breshri fjalsh t ndyra. Ato dukeshin me t vrtet jo vetm i kishin pritur aty pr ti ofenduar, por sikur do ti suleshin e do ti kapnin prej leshraqsh. Vet Albert Morins i erdhi turp kur dgjoj prej njs q njihte t prdorte nj zhargon rrugsh t padenj pr nj punonjse bashkie,q edhe nj rrugai do ti vinte pak turp nse do t shprehej ashtu. Edhe gruaja porsa shikimi i saj i ndeshi me at t Albert Morins, uli kokn dhe u mnjanua paksa mbrapa t tjerve si pr t fshehur vetveten. - E tmerrshme, - tha Limoz Nika, q nuk i ishte ndar gjat gjith asaj kohe Albert Morins. - Dgjova se edhe n Shkodr qnka zhvilluar nj tjetr demonstrate. -Ndonj hollsi?-pyeti Albert Morina gjith kureshjtje. - Jo nuk di. Me sa po shoh ka pr t shkuar pr dreq kjo pun. Alberti bri sikur nuk i dgjoi kto fjalt e fundit t Limoz Niks. Ngriti syt dhe me shikimin e tij t heshtur, vuri re ret e reza, t rnda, q po msynin me shpejtsi mbi qytet. N kok i gjmuan ditrisht
69

zrat e kngs s Janins. O, - ja e thekshme, q dukej sikur vimte nga thellsit e shekujve, mbarsur me gjmimet dhe rrebeshet e asaj kohe t largt, po i zgjonin ato ndjenja t heshtura e t ndrydhura, q ai nuk di prse i kishte harruar prej kaq e kaq vitesh. Mbajti hapat pr t'i ln rrug t lir nj voglushi me amtn e shkolls mbi shpin dhe pas kurrizit dgjoi zrin e nj gruaje q di po thoshte tr mllef pr msueset, t cilat kishin ndrprer msimin. - M duhet t marr edhe nj her redaksin, - i tha Limoz Niks, q vazhdonte t ecte i qet brinj tij. - Ku mund t gjej nj telefon? - pyeti me nj z shqetsues, q tregonte domosdosh-mrin e nj komunikimi me dik nga redaksia. Limoz Nika u mendua nj hop, pastaj tha: - Ka Dashi,- shqiptoi mendueshm duke treguar me sy dyqanin e suvenireve disa merta me larg tyre, pastaj po me gjysm zri shtoi, - por nuk e di se sa i disponueshm do t jet pr t ndihmuar. Alberti nuk e bri dy, por nxitoi hapat drejt dyqanit. Prmes shakave dhe romuzeve t t zotit t lokalit, i cili njihej prej t gjithve p humorin e tij t thekur, Alberti formoi numrin dhe si priti derisa sinjali prtej u ndrpre, gjith i shqetsuar, beri t dilte, por tek pragu qndroi. - A mundem ta provoj dhe nj her ? Dashi se tha pr t qeshur, por Alberti sidoq e ngacmoi humori i tij, qeshi paksa nn buz, ngriti receptorin dhe formoi numrin. Kt her dikush iu prgjigj dhe ai pas disa sekondash si mundi t thoshte vetm nj "Po", uli receptorin, falenderoi dhe doli. Shiu kishte filluar t binte me rrmbim dhe n qiell shkrepnin vettima. Stuhija e fort q ia behu pas pak ,dukej sikur do ta shkulte nga guret e thmeleve qytetin e lashte . Kur hyri n shtpi ishte br i tri uj nga koka deri tek kmbt. Aty nga mbrmja mendoi t merrte edhe nj here Evn n telefon, por ajo nuk iu prgjigj. Me sa duket duhet t ket dale me t mn , mendoi. Si uli receptorin e telefonit, Albert Morina u mbush nj her me frym, pastaj, ngadal dhe si me prtes, nisi t mblidhte gjith flett e hapura n tavolinn e tij t puns. Mes tyre ishte dhe nje libr, q fliste mbi gazetart e europs qndrore dhe lindore t pkthyer kohve t fundit. Nga sa kishte lexuar, shum pak gjra i ishin dukur interesante. dhe 'ishte e vrteta libri nuk i kishte ngjallur ndonj inters t veant. Gjat ktyre viteve t fundit kishin qn t pakt librat q kishte lexuar dhe sikurse e pranonte edhe vet, kjo nuk kishte ardhur m tepr prej cilsis s dobt t botimeve dhe sasis s pakt t tyre se sa nga rnia e interesit t tij pr librin. Kt dukuri Alberti e kishte vn re pothuajse tek t gjith shokt e tij t vjetr dhe t rinj. Ngandonjher i kujtonte me nostalgji vitet kur i prpinte librat. Kur rendte librarive pr t marr botimet e reja dhe si i prpinte me nj frym, rrekte t diskutonte me shokt. Asaj kohe ai e kishte krkuar aq shum librin sa kjo i ishte kthyer n nj mani t dmshme dhe vite m von, kur kishte filluar fakultetin, e kishte kthyer si pakuptuar n nj njeri t
70

heshtur e t shkputur nga shoqria. Vitet e fundit t fakultetit kto veti i ishin br edhe m t theksuar, aq sa shumkush nuk besonte se Alberti do t bhej nj gazetar i mir dhe 'ishte m e keqja, shum syresh mendonin se s shpejti ai do t dshtonte n profesionin e tij. N ndonj rast edhe ai vet kishte patur nj prfytyrim disi t udi-tshm pr profesionin q kishte zgjedhur. N fakt, ai nuk mund t thoshte me saktsi nse e kishte zgjedhur vet degn e gazetaris, apo i'a kishin imponuar t tjert, ashtu si ndodhte rndom atyre viteve, pasi pak kush nga sa mbante mnd ai kishte patur fatin te przgjithe vet dhe po vet t vendoste pr vijn e jets s tij. E ma ishte prkujdesur m tepr q i biri t rritej pa shum andrralla n jet dhe shpresonte q koha t'a burrronte me qllim q ai t bhej sa m shpejt mbshtetja e saj, por dhe t ishte i aft pr ta prballuar vet jetn. Albert Morina nuk e dinte nse ishte me t vrtet i knaqur nga ajo q kishte arritur n jet apo jo. Tani q kishte kapur t tridhejt e pestat, i martuar dhe me nj grua t mrekullueshme e me nj vajz, q ishte shmbllyra e tij, a duhet t pretendonte m tepr? Nuk thoshte se kishte arritur gjithka n profesion, por q emri i tij ishte br i njohur, jo vetm i kishte rrzuar gjith parashikimet e mparshme, por tregonte se e ardhmja e tij ishte n rrug t mbar dhe se udha, q kishte zgjedhur, nuk kishte qn e gabuar. Albertit i plqente stafi i gazets ku punonte. I plqente profesionalizmi i kolegve dhe kt ai e shihte si nj mundsi reale pr jetgjatsin e gazets.Tani pas tri vjet e ca pune aty, frika e falimentimit t saj pothuajse ishte fashitur prfundimisht dhe ajo q ishte m kryesorja, tani atij i dukej sikur aty kishte rigjetur vetveten. Ashtu si gjith gazetart serioz, q nuk u shptojn dot streseve t dits dhe Alberti nuk bnte prjashtim, por streset, q po prjetonte kohve t fundit, kishin qn jo t pakta dhe pa ndikim mbi t. T nesrmen n mngjes ndrsa prisnin ardhjen e shefit, kishte patur nj bised t shkurtr me Evn mbi at ka i kishin par syt dhe ndodhur n demonstrimin e kredi-torve n Durrs. Gjat gjith ditn ai pothuajse e kaloi duke takuar shok dhe koleg t t tij dhe t gjitha temat e bisedave t tyre vertiteshin rreth asaj se do t ndodhte m pas me ata q kishin humbur parat etyre, pas mbylljeve t nj pjese t mire t firmave pirami-dale. Ishte data 15 shkurte. Kishin plasur protestat ne rrethet : Mirdit, RRshen, Himar.. M date 17.. protestat ishin shtrir dhe n rrethet e tjara si : Kuov. Prrenjas, Vlor, Fier, Tepelen Skrapar. Corovod. M datn 22 shkurt kryeministri shprehet : Fajin pr fajdet e kan depozituesit.

Kapitulli XIII
71

N mngjesin e 8 Marsit Albert Morina gjja e pare q bri porsa zbrit nga mikrobuzi, u drejtua drejt nj dyqani lulesh diku aty pran dhe porositi nj buqet t bukur pr Evn. Si koleg, si mik dhe si shok i saj ai kishte ndjer nj detyrim moral pr ti br asaj nj dhurat modeste. Eva e priti me knaqesi dhuratn e bukur t kolegut duke i shprehur gjith respektin dhe konsideratn e mrekullueshme q kishte ndaj tij. Ajo i vuri lulet n nj vazo qelqi dhe nuk kishte t reshtur duke shprehur gjith admirimin pr kt dhurat supriz, t pare dhe t bukur q kishte marr asaj dite feste. Dhe Albert Morina nga ana e tij e kishte ndjer veten t knaqur dhe deri n nj fare mase edhe t lumtur. Tek rrinte n zyrn e tij dhe po punonte, po thoshte me vete se sa shum nevoj ka njeriu edhe pr knaqsi t tilla, q n shumicn e rasteve mbeten dhe mbreslnse. Ci kishte kushtuar atij nj buqet me lule ? Asgj prpara atij gzimi q i kishte dhuruar koleges. gzim t cilin ai e kishte par vet me syt e tij n ngjyrn e purport q i kishte marr fytyra.Pas disa astesh me t dgjuar krcitjen e ders s zyr, q ishte ngjitur me t tijn, Alberti n fillim mendoi se mos ishte shefi. Nja nj or m par gjat nj bisede q kishte br me t, shum nga ato q i kishte thn ai, as q i kishte marr me mend, por ajo q kishte qn e papritur pr t ishte se Aleanca demokratike nuk do t merrte pjes n qeverin e pajtimit. Nuk i kishte dhn shpjegime t tjera pr kt gj. Sipas tij do t ishte m mire q shefi t mblidhte kolegjiumin e redaksis dhe t dilnin me nj konkluzion se si do ta jepnin lajmin n gazetn e s nesrmes, por fakti q ai nuk e kishte br nj gj t till donte t thoshte se ai krkonte n nj fare mnyre ta linte topin n fushn e Albertit q n t shumtat e rasteve bnte edhe editorialistin. Disa minuta m pas Albert Morina e kishte krkuar npr ambientet e redaksis, por nuk e kishte gjetur. Eva i kishte thn se deri n ato moment kishte qn n zyr duke pir njrn pas tjetrs nj mori cigaresh., gj t ciln Alberti nuk e pati t vshtir ta kuptonte nga mjegulla e tymit q ishte prhapur aty. Me mendimin pr t Albert Morina doli n koridor dhe ndeshi me Evn, q po e priste n kmb. I qllonte shpesh t bnte nj cop udh me Evn. Gjja q i plqente m shum tek ajo femr ishte ve iltrsis edhe ai lloj qndrimi stoik q ajo shfaqte ndaj meshujve. Eva kishte nj trup energjik dhe tipaet e saj sido q n veanti nuk kishin asgj t jashtzakonshme, n kompleksitetin e tyre shprehnin nj bukuri t heshtur e t fsheur, q e bnin at tepr trheqse dhe interesante. Dinte shum pak pr t shkuarn e saj dhe asnjher nuk e ki-shte shtyr kureshtja pr t msuar dika m tepr nga sa mund t'i afronte Eva gjat bise-dave t rastit. E pr aq m tepr prderisa nuk i interesonte, nuk e kishte vrar mndjen pr t msuar ndonj hollsi rreth saj, gj t ciln nuk e quante edhe shum t domosdo-shme q mund t ndikonte n marrdhniet e tyre. E respektonin njri - tjetrin deri n at mas sa askush nuk mund t'i shihte t dyshimta marrdhniet e tyre.
72

Porsa zbritn n trotuar, n njrn prej kioskave aty pran Alberti bleu nj paket cigare "Karela" dhe si e hapi ndezi nj cigare. - Si shum po e pi kohve t fundit, - tha Eva me qesndi. Albert Morina kaloi amtn e dors n krahun tjetr dhe qeshi paksa nn buz. Eva i kishte thn nj t vrtet, t ciln ai nuk mund ta mohonte. - Pra do t nisesh nesr? - Shefi m tha se duhet q t shkoj patjetr pr t realizuar nj reportazh t gjat. Nuk do rri shum. M porositi q t kthehem sa m shpejt. - Duhet t bsh kujdes tek Ura e Mifolit, - tha Eva me gjysm zri, sikur donte t thoshte se ajo nuk kishte dshir q kolegu i saj ta ndrrmerte at shrbim. Alberti nj ast mbeti n mdyshje. Thithi dhe nj her cigaren me gjith forcn e mushkrive, pastaj tha" - E di q edhe mua ma ka nda ta shoh nj her gjndjen atje me syt e mi. Me Evn u nda diku aty pran banks "Dardania" dhe mori rrugn pr tek stacioni i trenit p t marr ndonj mikrobuz. I ulur n njrn prej sendiljeve t fundit, Albert Morina solli ndr mnd bisedn e fundit q kishte br me kryeredaktorin. Disa gjra ai dhe i kishte marr me mnd, por e papritur pr t kishte qn mos marrja pjes e "Aleancs" n qeverin e pajtimit kombtar, gj t ciln dhe vet kryeredaktori e kishte quajtur fare t pakuptimt. Alberti ende nuk e kishte t qart prse presidenti i PAD-it ishte trhequr n at mnyr. C'ishte kjo, nj lvizje taktike, apo nj rrebelim i Ceks? Nga telefoni i selis s tyre i ishte prgjigjur me nj z t qet e t ngadaltsekretari i saj, i cili n mnyr kofide-nciale i kishte krkuar Albertit q h pr h t mos bnte asgj publike, prderisa presi-denti t dilte vet n nj konferec shtypi, pr t pozicionuar qndrimin e partis s tij. Sidoqoft, po thoshte Alberti me vete, do gj do t zbardhet e shumta nesr, n mos dhnt q sot ndonj intervist tek B.B.C-ja.Tek Alberti ai njeri kishte ln gjurm t veanta. Me mendimin pr t, ai kishte zbritur nga mikrobuzi dhe po merrte udhn pr n shtpi, kur befas q prapa krahve ndjeu dorn e dikujt q i ra pas supeve. - Ju uroj shndet Albet. Si jeni? Albert Morina u step nj ast. I hodhi me t shpejt nj vshtrim fytyrs s tjetrit, por nuk e njohu.Nuk po i kujtohej. U prpoq t hamndsonte dika n lidhje me t dhe ndsa po e kqyrte pa i ln t kuptuar, u kujtua se ai ishte pikrisht njeriu q kishte paguar porosin e tij tek bar "Teuta" - C'thuhet andej nga Tirana? Ndonj gj q nuk hidhet gazetave dhe i jepet televizionit?
73

Atyre ditve njerzit q e prshndesnin dhe q krkonin ndonj informacion m t detajuar n lidhje me situatn prej tij ishin br t shumt, madje kishte prej tyre edhe shum syresh me t cilt ai nuk kishte kurrfar njohje dhe kjo vinte sipas tij m tepr prej ngjarjeve tepr t ngjeshura q po ndodhnin n vnd se sa m tepr prej njohjes s tij si gazetar. Njerzit, - thoshte me vete, gjitnj jan t prirur pr t msuar dika m shum prej asaj, q nuk bhet publike dhe kjo esht m se e prligjur, aq m tepr n t tilla situata. N t vrtet atij nuk para i plqente t bnte komente dhe t shfrytzonte t qnurit e tij si gazetar pr t dhn intervista vnd e pa vnd. Nga ky shkak dhe i'u kthye si me przmrsi tjetrit. - Po 't themi... grmojm ndonj fakt dhe... - Dit t vshtira, - tha tjetri, q ndonse e nuhati pasigurin e Albert Morins, nuk e dha veten, por zgjati dorn dhe me po at buzqeshje, u largua duke u justifikuar se rastsia e kishte ndeshur me t. N ann tjetr t trotuarit e priste Limoz Nika. Me at trup t imt dhe jo shum t shndetshm, ndonse i kishte kaluar t tridhjetat, fytyra e tij e hequr me tipare t rregullta e terhehqse, e tregonte ngaher m t vogl. Me kopsat e zbrthyera t kaprdins gri, ku nn t dallohej nj pulovr e porsa veshur bezh. Albert Morins i erdhi pr t qeshur tek e pa ashtu t veshur spic. - Edhe pak po t ishe vonuar, kisha pr t ikur. - Se mos prisje dik tjetr, - e ngacmoi Alberti.- Ndonje sebep? - Ata t Nardit edhn dhe krkuan dorn e Kens. Shkoi mir. - T trashgohet, - tha Alberti duke i zgjatur dorn. "Rodi" ku ata ulshin si do mbasdite pr t pir kafen ishte nj lokal i bukur, pron e nj Komshiu t Limozit, i cili kishte fituar statusin e te prndjekurit, pr shkak t disa viteve burgim, q i jati i tij kishte br shum vite m par.Ai ishte lokali m i freku-entuar i gjith spektrit t politikanve t rrethit, ku dominonin ata t partis demokratike, meqnse edhe selia e tyre ishte aty pran. Socialistt ishin pothuajse t paprfillshm n at lokal. Ata mblidheshin tek "Gjashtndshi" brinj pallatit t kulturs. Ndrsa po futeshin n lokal Limoz Nika vri re se Albert Morinn dika e mundonte, por nuk e mori guximin t'a pyeste, pasi mendoi se ai mund ta kishte kt edhe prej lodhjes s dits. Me t vrtet, ai e kishte vn re q sapo ishin ulur n karrike, Alberti kishte lshuar nj ofsham duke u dhn shpatullave mbrapa. Cishte e vteta edhe vajtjeardhjet e prditshme e lodhnin s teprmi. Ai prej kohe e kishte ndjer domosdoshmrin e nj makine, por ishte i ndgjegjshm se h pr h nuk e kishte mundsin pr t bler nj t till. Ishte menduar disa her ti thoshte t vllait t'i sillte nj nga Italia, por se si i dukej t bnte nj krkes te till. Ata kishin zn nj tavolin tek qoshja, afr dritares. I'u kujtua dika dhe futi dorn n xhepin e brndshm t xhkets.
74

- Pihet me konjak, - tha duke i zgjatur Limozit nj puro, t ciln ia kishin dhn para-dite n nj takim, q kishte patur n njrn prej prfaqsive t huaja, ku kishin disku-tuar mbi zhvillimet e fundit n vnd. - Pr mua t zakonshmen, ndrsa Limozit, rakin zvndsoja me konjak sot, - i tha kamarierit, q po qndronte n kmb prpara tavolins s tyre. Limoz Nika lshoi puren mbi tavolin, por atyre minutave mndjen e kishte gjetiu. Syt e tij se si kishin rrokur disa metra m tej Masar Drizn. E lidhte nj histori e hidhur me at njeri. Ishte nj histori, q fillonte me lvizjet e para t proeseve demokratike p po zhvilloheshin n mbar vn-din. Asaj kohe ata qndronin n pozita diametrikisht t kundrta me njritjetrin. Si sekretar i organizats s rinis s ndrmarrjes ku ata punonin, n nj mbledhej t hapur kolektivi, q zhvillohej n frymn e pleniumit t tet t Komitetit Qndror, Masar Driza kishte krkuar pushimin e menjhershm nga puna t Limos Niks, si njeri q krkonte destabilizimin e vndit. Por ngjarjet kishin rrjedhur shpejt. Dy vjet m von ai e kishte par ish sekretarin e rinis t radhitur prhrah " demokratve" n nj miting t organizuar nga dega e partis s rrethit me rastin e hapjes s fushats pr zgjedjet lokale. Paradoks m t madh dhe m t neveritshm, Limoz Nika kurr nuk kishte par n jetn e tij. Megjithat ndjente nj lloj knaqsie q njerz t till nuk ishin hedhur n ann e tij. Por tashm koha kishte br, q ai ta harronte at veprim t ult t atij, madje edhe ather kur i'a kishte sjell rasti, q e kishte poshtuar n sy t t gjithve, ai m tepr se sa urrejtja, q kishte patur pr t, kishte provuar nj ndjenj t habitshme lehtsimi. Kishte ndjer lirimin prej nj mllefi t mbledhur, q zemra e shtyp me tr forcn e saj. Limoz Nika nuk ishte nga ata , q ankohej pr fatin e tij dhe si i till ai nuk u ankua kurr, por shpejt u prshtat me ndryshimet e reja dhe e gjeti mundsin pr t mbijetuar. Albert Morina ndezi nj cigare dhe hodhi shikimin mbi Limozin, i cili dukej sheshit q bluante dika prbrnda. - Ka ndonj gj q nuk shkon? - Prkundrazi,- gjegji Limoz Nika duke u munduar t'i jepte tonit t zrit t tij nj siguri t plot. - Vjen dhe t prball jeta, - shtoi i bindur se Alberti e kishte kuptuar m s miri se ku qllonin fjalt e tij, duke vn paksa buzn n gas. - M plqeu ai shkrimi i juaj sot Albert, - shtoi. Ngadal dhe si prhumbshm, shikimi i tij rrshqit tej nga tavolinat e fundit. Albert Morina e kishte kuptuar se pr k kishte aluduar shoku i tij. Masar Driza po i vshtronte posht kapakve t syve. - Nuk u vura re, - tha Albert Morina duke br nj gjysm rrotullimi t trupit, n drejtim t Masar Drizz, Si jeni?- e pyeti me nj tone t qet.
75

Masar Driza mezi nxorri nga buzt nj prgjigje t that, mbshteti brrylet n tavo-lin dhe shtriu prpara kmbt me nj gjest, q t linte nj prshtypje t hidhur. Tjetri, q ishte brinj tij, bri nj treerek rrotullimi n karrike, tundi kokn lehtaz, ngriti dorn me nj gjest solemniteti, pastaj si rroku me t gotn e pijes, q mbante prpara, e vuri n buzt e trasha dhe piu me gllnka t mdha, si nj njeri kapriioz dhe tepr i knaqur nga avanta-zhet q i kishte dhn jeta. Dukej sheshit q ata t dy dika kishin biseduar m par pr pranin aty t gazetarit dhe limoz Niks. Limoz Nika i hodhi nj shikim t shpejt dhe pikrisht n momentin q po bjeh gati ti tregonte Abertit mbi ceremonin e fejess s Kels, syt i kapn nj veprim jo t zakonsh t nj njeriu q kishte ardhur n bar jo pr t kaluar disa minuta t qeta, por me qllime plotsisht t prcaktuara mir q m par. - Albert, sot ka shum gjra q nuk po arrij ti kuptoj vrtet. Mbase do t duket si pak naive, por...At q boton sot nj organ, t nesrmen nj tjetr e prgnjeshtron n mnyrn m t turpshme. Informacioni tek ne sht pr t vn duart n kok. N veanti televizioni publik sht br i padurueshm. Nuk shihet fare. - T gjitha kto Limoz Nika i tha edhe pr m tepr sa pr t hapur nj bised e pr t larguar sado pak vmndjen nga ajo q kishte vrejtur n tavolinn e Masar Drizs. - Kjo sht e vrtet, - tha Albert Morina, q gjithsesi nuk i dgjonte pr her t par kto vrejtje. Nuk e thua vetm ti kt. Ajo q pr mua mbetet m e vshtira sht q nje-riu duhet t di t orientohet dhe t bj vet przgjedhjen.- peshoi kokn mbi dorn e majt, ndrsa me dorn tjetr nisi t rrotullonte gotn boshe n tavolin. - Berti me t vrtet ata dy aviont q u uln para tri ditsh n Itali u kishin dhn mi-sion t bombardonin Vlorn? - T them t drejtn Mozi as un nuk e kam plotsisht t sakt. Sot dgjova se ka nisur nj hetim pr kt shtje. - Aman me kto hetime. Po m fole pr kto, dije se asgj nuk zbardhet. Ke pr ta par po nuk ka pr tu mbyllur si gjith t tjerat. Ku ka drejtsi tek ne. Harroje kt. E keqja sht se drejtsia ende se ka fituar pamvarsin e saj. Vazhdon ende t mbahet peng i push-tetit. Kam frik se kshtu ka pr t funksionuar edhe pr nj koh t gjat. Albert Morina fliste por n fytyr i kishte rn nj heshtje e dukshme prgjimi. Sot nuk i kishte plqyer ardhja aty e Mentor Diks me at tjetrin, q vazhdonte ende at qndrim prej kapriiozi e hera -hers t hidhte ndonj romuz, a t thoshte dika q kishte t bnte me persona t njohur, krer t pative opozitare. N tavolinn tjetr Masar Driza di i tha tjetrit dhe ai ndrsa trhoqi kmbn e shtri-r, lshoi nj buzqeshje t shtirur dhe ktheu kokn menjher nga Limoz Nika.
76

" Forumi pr demokraci", q po pinte me t birin nja dy tavolina m tej, ngriti vetullat e tij t trasha dhe i dha fytyrs at shprehjen e nj njeriu t knaqur, q di t nxjerr mir gshtenjat e tij me duart e t tjerve. Disa vite me radh ai kishte qn nj ndr m t zellshmit e organizats s partis demokratike jo vetm n komunn Plazh-Shkozet, por edhe n instancat e larta t rrethit. Kishte patur nj aktivitet tepr t ngjeshur, por kohve t fundit, dikush nga shoqata e t prndjekurve 'ia kishte prishur mndjen duke e br edhe pjestar t tyre dhe n ditt e rritjes s kurbs s rrevolts n Vlor, ai kishte shkuar atje me nj grup t prndjekurish dhe ishte kthyer me mendimin e palkundur se populli atje nuk kishte pr t hequr kurr dor nga krkesat e tij prderisa qeveria tu kthente lekt e firmave piramidale. N thelb "Forumi pr demokraci" ishte tepr parimor dhe nacionalist deri n ekstrem. Dikur idhtar i presidentit, tani e urrente dhe e fyente at deri n banali-zm. Atyre ditve ai ishte ber epiqndra e biseds s lokalit. Limoz Nika po i thoshte Albert Morins se takimi i djeshm n presiden kishte qn nj domosdoshmri q duhej reali-zuar dit e jav m par, pa qn nevoja q gjrat t agrovoheshin deri n at mas. Presidenti kishte krkuar konsensus pr nxjerrjen e vndit nga kriza. Kurr ndonjher qkurse ishte shfaqur pr her t par n ekranin e televizionit , nuk e rikujtonte at njeri aq t pezmatuar. - Fituat nj betej, por jo t gjith luftn. Apo them keq Albert?, - tha Masar Driza duke u mbshtetur pas shpins s karrikes. Limoz Niks i shkoi nj e rrnqethur npr t gjith trupin, por aty pr aty e prmbajti veten. Albert Morina q e pikasi menjher ndryshimin e fytyrs s tij i tha: - Ngrihemi Mozi. - Nuk rrihet m ktu - dhe si ktheu dhe gllnken e fundit e bri t ngrihej, syt i shkuan tek Masar Driza , qe kishte ulur kokn dhe qndronte si i tulatur. Ndoshta edhe ai priste q Limoz Nika t ikte nj minut e m par nga lokali, gj q nuk e dshironte "Forumi pr Demokraci", i cili i kishte kthyer shpinn Masar Drizs dhe po vshtronte nga Albert Morina. Kur dualn nga lokali neonet ndrionin dukshm n t dyja ant e rrugs e n ato minuta koha kishte nisur t freskohej. Nj cop her Albert Morinaa vshtroi tutje rrugt e zbrazura.Tek tuk t zinte syri ndonj kalimtar, q shkonte shpenguar n rrugn e tij. Gjallria e para pak minutave ishte fashitur prnjher si me magji. "Nesr, mendoi me vete, do t ndodh nesr? Ja pse njerzit kishin nevoj t msonin mbi at t padukshmen, mbi at t nndheshmen ku gjithmon jan luajtur dramat e tyre dhe askush nuk e ka marr guximin pr t treguar sekretet e t vrtetave. Kur u ndal prpara hyrjes s pallatit, mendoi se edhe ai vet ishte nj ndr ata , q nuk e kishte kuptuar n thelb kt dram, ndonse hera-hers diku e n ndonj rast kishte mundur t lexonte disa fragmente t saj. Fashot e shprndara t drits e kishin futur disi n fokus trupin e tij. U shmang dhe qendroi nn erresirn e blirit. Ndezi nje cigare dhe nisi t tymoste. Rratht e
77

bardha t tymit mezi dalloheshin n mugtirn e mbrmjes. Zemra nisi t'i rregtinte me ca goditje t rregullta. Flaku cigaren , q e kishte pir prgjysm dhe ngjiti shkall. Ana, q mezi kishte pritur ardhjen e tij, si hapi dern, iu ankua s pari pr dhemballne Gerts, t ciln e tashm e kishte zn gjumi dhe pr ushqimet suplimentare q duheshin n shtpi. Ka njerz me prirje t veanta, pr t ndrlikuar gjrat, - tha me vete ndrsa po drejtohej drejt shtratit ku flinte Gerta.Tek prkuli trupin duke vn buzt tij mbi ballin e vajzs, drita e abazhurit n cepin tjetr t dhoms, pasqyroi n prmasa t mdha figurn e tij n murin kundruall, aq sa Ana mendoi se po aq e madhe ishte madhshtia dhe forca reale e t shoqit. Pas disa minutash Albert Morina u ngrit dhe nisi t bnte disa ecejake npr dhom, duke dashur t'i jepte nj kahje tjetr hidhrimit dhe asaj pasigurie, q po e mberthente, pas asaj ekspozeje te shkurt, q Ana , ndrsa po merrej me prgatitjen e darks, po i bnte ngjarjeve t dits n qytet. Alberti ishte i habitur se si nuk i kishte thn m par Limoz Nika, asgj nga kto, q po dgjonte prej Ans.Qndroi prpara dritares dhe pa jasht kuben e mbushur me yje t qiellit.Ndonse pa hn, ishte nj qiell i bukur e marramnds.Hna e ngrn mezi dallohej prtej kodrave t qytetit. Me nj mendim t kobshm , q i regtiu n kok,u afrua edhe nj her n shtratin ku flinte Gerta, pastaj u kthye prsri tek dritarja duke qndruar aty n kmb, pa lvizur, pa ditur se si tia thoshte Ans se nesr do t nisej pr disa dit me shrbim n Vlor. Posht n rrug nuk piptinte kmb njeriu.Ajo hehtje e frikshme dhe tmerronjse, q kshte mbrthyer qytetin, kishte ngjitur shkallt dhe si pakuptuar kishte pushtuar gjith paisjet e apartamentit t tij, madje edhe at vet. U mat t rrokte receptorin dhe t'i telefononte Evs, por e ndjeu veten t frenuar prej nj forceje t brndshme , q rralle e kishte tradhtuar. N t tretn her nuk u kthye mbrapash.Prtej telefonit tjetr nuk u prgjigj asnj z dhe ditrisht Albert Morina sikur e ndjeu veten t knaqur nga kjo. Uli receptorin dhe shkoi n tavolinn e tij t puns. - Berti buka, sht gati, - tha Ana teksa po shtronte pecetat e bardha, t mbetura q prej pajs s saj. - Nuk do ta zgjojm Gersn? - Jo, jo, aman lre, sa mezi u qetsua. - Nuk hape nj shishe vere? Alberti mori nga frigoriferi nj shishe " Merlot". Ana mbushi gotat. I vinte mir q Ana kishte gjetur nj lloj mnyre pr t rregulluar kondicionin e tij shpirtror. -Nuk i dgjuam lajmet sot? Prse nuk e hap televizorin? Mbase ka dika t re. - Se si po m duken kto dit.Mendo nj her se si gjallronte jeta para katr- pes muajsh. - Tani e mbushur me t papritura dhe tepr e frikshme, - tha Ana ndrsa po ngrinte pjatat.
78

Alberti shkoi n dhomn e gjumit dhe pas pak prmes ders gjysm t hapur shihte disi turbullt se si Ana me finesn e saj t zakonshme, t msuar q prej tet vjetsh, lironte fundin posht kmbve, kopsiste bluzn dhe vishte kmishn e bardh prej pulnini t holl. Bardhsia e lkurs, i'a bnte m t prkryera linjat e trupit, q atij i krijonin gji-thnj e m tepr bindjen se Ana ishte gjja m e bukur dhe m e prkryer n bot, t ciln vetm vdekja mund t'ia rrmbente atij nga thonjt. Por edhe at ast q mendoi pikrisht kshtu , ndjeu nj rrnqethje t beft npr tr trupin. Njerzit gjithmon e prfytyronin vdekjen, ashtu si edhe ai e kishte prfytyruar t tijn, por ai kishte qn nj prftyrim krejt i largt dhe pothuajse fare formal. Por tashm q ngjarje t tilla t rrezikshme, po vinin e po dendsoheshin gjithnj e m shpesh, atij i regtiu n kok nj pyetje, q kurr m par nuk i kishte shkuar ndr mnd: n 'raport sht jeta me vdekjen? Ishte duke lar syt kur ra zilja e telefonit. Alberti ngriti menjhere receptorin dhe ne kufje dgjoi zrin e kryeredaktorit, i cili i tha q vajtjen pr n Vlor t'a shtyne pr t nesrmen, pasi prej tij sot i duhej nj informacion i detajuar mbi zhvillimet e ngjerje n rreth. Kjo i shkoi mjaft pr shtat Albertit, i cili kishte vrar mndjes se si do t'ia bnte pr t mjekuar dhmballn e Gerts. T nesrmen n mngjes, n klinikn dentare t nj miku t tij nuk gjeti asnj njeri dhe mjekimi zgjati pak minuta. Nn prshndetjet e Sandrit ai u largua pr t'a ln asaj dite t bijn tek shtpija e nns s tij, n bllokun e parafabrikateve. - Babush, mos e mrzit nn, mir? - Kjo e knaq dhe jo e mrzit nn. Nnn e mrzisni ju, - tha plaka Luiz teksa po e prcillte t birin tek pragu i ders. Plaka Luiz, q i kishte kaluar t shtetdhjet e pes vjett, gjndje ngandonjher e shqetsuar pr fmijt e saj. Ajo jetonte e vetme n nj apartment prej dy dhomash dhe nj guzhine. Si mbaronte punt e saj t pditshme, kmbente nja dy fjal me fqinjt e saj, t cilt nuk i kuseheshin kur plaka kishte ndonj nevoj pr t bler ndonj gjsend n Pazar, apo p t mbushur bombuln e gazit. Ditve t ngrohta t vers ajo merrte punn e dors, t ciln kurr se hiqte nga dora pr sa koh ishte e lir, q ishin gjith gjith nj pal shtiza druri dhe nj torg lesh dhe ulej me fqinjt n stolat e lulishtes. Ndrsa kur moti niste dhe freskohej dhe fillonte t ftohej ato uleshin n krye t shkallve ku binin rrezet e diellit dhe aty pinin kafet, t cilat her i bnte plaka Nic, her fqinjet e saj. Ajo q e bnte tepr t dallueshme plakn Liz nga fqinjet e saj ishte jo vetm t mbajturit e saj n veshje, por edhe vazhdimsia e kulturs s saj prej intelektualeje fjal pak, q ia kishte br dhurat jo vetm perndia, por edhe profesioni i saj si ekonomiste. Nj jet t tr plaka Luiz kishte punuar si ekonomiste finance n bankn kombtare t qytetit ku flite vetm me
79

letrat dhe shifrat. Pas vdjekjes s t shoqit nja dhjet vjet m par prej nj smundjeje t gjat e t pashrueshme, plaka Luiz ishte br m e heshtur dhe m e ndjeshme jo vetm ndaj fmijve, por edhe ndaj niprve dhe mbesave. Nuk kishte gj m t lumtur pr t n bot kur n shtpi i vinin fmijt e fmijve, t cilt i kishte t pakt n numr si thoshte ajo, pr ata t pest, q ishin tri djem dhe dy vajza. Ajo bhej shndever kur i vinte Gersa, q ishte jo vetm e dgjuar, por dhe nj fmij pr tu patur zili. - Aman mama, fillove prsri ti... - Iliri sht mrzitur q nuk i ke telefonuar...I thuaj Bertit m tha t'u marr t gjithve dhe t vij kndej. - Pun q nuk bhet ajo, mama. Ika. - Hap syt ! - Ba, do vish nesr t m osh tek lodrat me makina? - Po nuk erdha un do drgoj xhaxhi Mozin t t marr, mir. Nma dhe nj her faqen.! Ai zbriti shkallt ndrsa e ma me Gersn qndruan nj cop her tek pravazi i dritares dhe si ai i prshndeti dhe nj her me dor, humbi prapa bllokut t pallateve.N nj pik tregtimi gazetash, bleu nja dy gazeta t dits, nj paket cigare dhe m pas mori rrugn drejt qndrs s qytetit. Ishte ora nnt e tridhjet kur ai u drejtua pr tek "Rodi" t pinte kafen e mngjesit. Rrall i kishte qlluar q ta shihte salln e tij ma aq pak klie-nt. U ul n njrn prej tavolinave pran dritares dhe hapi gazetat. Disa minuta m pas i erdhi kafja. Artikulli i tij i dits, ishte botuar n faqen e brndshme me nj okelio t shkruar me grma t dukshme kapitale. Shkrimi zinte gati nj t tretn e faqes. Alberti i hodhi nj sy t shpejt. I qllonte rrall t lexonte shkrimet e tij t publikuara. Kjo i prkiste nj kohe t largt, ather kur ai sapo kishte nisur t shkruante artikujt e par dhe gazetart e athershm i dukeshin gati njerz hyjnor. Asaj kohe ai priste me padurim t enjet dhe t dielat e daljes s gazets s tyre lokale. Kur shihte nn artikujt e publikuar emrin e tij, ndjente nj lloj knaqsie hnore, q ngaher e m tepr e shtynte drejt gjetjes s vetvetes. E rilexoi edhe nj her artikullin e tij t dits dhe pr udi pati po at ndjesi t fillimeve t para. Thithi nj her cigaren me gjith forcn e mushkrive, shkundi hirin e saj, q kishte shkuar deri n gjysm dhe rrufiti kafen me gllnka t vogla. E quante krejt t uditshme se si ndjenja e tij pr artikullin kishte rn n origjin. Bri nj lvizje t pavullnetshme t buzve, mbylli gazetat dhe zuri t tymoste me nge gjith duke menduar se do t ishte me t vrtet dika interesante t dinte se sa mund t ishte numri i atyre q e kishin lexuar atij mngjesi artikullin e tij. Kt pyetje kurr m par nuk ia kishte br vetes dhe ather kur kishte marr prsipr t pasqyronte evenimente t nj rndsie t veant, q kishin patur nj efekt jo pak t vogl n publik. Albert Morina asnjher nuk kishte pretenduar se ishte ngjitur n shkallt e
80

nj gazetari t madh, por q emri i tij ishte ndr m t prfolurit, kjo e gzonte jasht mase. Alberti n asnj rast nuk kishte br analiza n shkrimet e tij. Ai vetm sa prekte thelbin e problemit, grrvishtte koren e ty-re dhe kur ajo niste t fluskonte, linte t tjert t merreshin me at ka kishte dashur t thoshte. Papritmas, teksa ngriti kokn nga tavolina, syt i ndeshn n shikimin e Dhamos dhe t " Forumit pr demokraci", q t dy,ulur n nj tavolin diku m tej, prej nj cop here t gjat ia kishin mbrthyer syt buzve t tij t holla, q prplaseshin e mrmrisnin fare pa vetdije. Albert Morina i vshtroi i hutuar disa sekonda, pastaj me nje buzqeshje t leht shqetsimi, i prshendeti. Tjetri q ishte ulur n t njjtn tavon me ta ishte Avni Shala. Alberti kishte fare pak koh q njihej me t. Takimet e para me t i kishte br n ditt e para t revoltave q ishin zhvilluar n qytet. I plqente ai burr, q edhe pse i kishte mbushur t pesdhjetat, gzonte nj shndet t mir fizik. Fytyra e tij paksa e zbeht, t krijonte prshtypjen e nj t smuri anemik. Avniun ai e mbante mnd si nj njeri tepr energjik dhe shume t komunikueshm. Ajo q i plqente m tepr tek ai njeri ishte e folura e tij provinciale. Me Dhamon kishte vite q njihej. Jo m tepr prej t jatit, q kishte qn nj okulist i dgjuar n qytet, por ngaq disa vite gjimnazi ata i kishin br bashk. Dhamo kishte mbaruar p inxhinjeri mekanike dhe frutet e studimeve t tij vetm dy vitet e para kishte patur knaqsin t'i shijonte. Me fillimet e lvizjes pr t prmbysur sistemin , ai ishte bere tepr aktiv, por m pas pasionet e tij ishin zbehur dhe i ishte vn punve t tregtis, por qkurse kishte mundur t shptonte paq nga thonjt e nj bande hajdutsh n Bullgari, n kohn kur atje socialistt po ua dorzonin pushtetin prsri t djathtve, kishte hequr dor prfundimisht. T vetmen gj q Albert Morina nuk kishte arritut t kuptonte tek ai njeri, ishte fakti q n t shumtn e rasteve ai prdorte nj zhanr rruge dhe kjo se pse i linte nj shije t keqe. Befas nj frshllim e zhurmshme gomash, e shkundi nga mendimet.. Ktheu kokn dhe hodhi syt tej dritares, madje Dhamo u ngrit n kmb dhe zgjati paksa kokn. - Pr n t sms e ka, - tha Dhamua kur u kthye dhe u ul prsri n vndin e tij. Albert Morina sikur ti priste kto fjal, buzqeshi paksa dhe pyeti Avni Shaln pr punn e nj prone, pasi e dinte q ai kishte nj problem t hapur jo vetem me nj person i cili pretendonte se ajo ishte pron e tija, por edhe me degn e hipoteks n rreth. - Akoma nuk e kam zgjidhur Albert. - Esht br nj orb drri me kt punn e trojeve, q vetm nj zot e di se si do t zgjidhet, - tha Dhamua ndrsa ngriti gotn dhe ktheu nj gllk.

81

Nj zhurm tjetr veture, q pasi bri nj rrotullim t shpejt dhe u zhduk sikur t ndiqej prej ufove, e preu prsri bisedn e tyre. Heshtja dhe habija e t gjithve zgjati pak sekonda dhe Dhamo ashtu si me marifet e kishte sjell bisedn tek shkrimi i sotm i Albertit. - T them t drejtn u befasova kur e lexova. Si prher ti vllako n at stilin tnd. Por jo mor vlla duket gazetari me prvoj. Pr zotin Albert sikur t hapja nj gazette, nuk do t lija pa t marr. Ua dhjet t gjithve. - Un nuk arrita ta marr gazet, - ndrhyri " Forumi pr demokraci", q i'a preu fjaln n mes Dhamos.Ja krkova nj mikut tim pr ta lexu. Pr syt e ballit u skandalizova, - vazhdoi ai duke e ngriutur tonin e zrit t tij. - Hej zotni, t'i thuash atij..Ku t on mushka? C'u b shqipnia, Kongo? Hiqe ore !Jo ai. Pa le kur na mblodhn nj her pr punn e qeveris. Na erdhi deputeti me na sqaru. Deputet qeni. Asnjher nuk ka fol n parlament. Kur ishte puna pr t krkuar votat, ur n'a u ba. U mblodhm aty e na pytn : t jap dorheqjen qeveria, apo jo? Pr t lar gojn na mblodhn, pse si kujton ti? Po e fusin shqiprin n luft civile po e fusin...Jo, nuk ban kshtu...Po kur mu ngit njni e tha se tani q kemi hallet tona, nuk ban q televizioni t jap aq shum pr kosovn. Ather vrap u ngrita n'kamb..A e din ti mor zotni i thash se sa miljona po jep qeveria e kosovs p at program q ti nuk ua jep t plot ?..Lre, m tha deputeti. Deputet qni. Kur jam marr un me politik dhe hahesha dhmb pr dhmb me serbin e Milloshevit, ti zotni, i thash flije me veprat e Enverit n kok. Hej, ik ore.."Forumi pr demokraci heshti nj grim dhe mori frym me zor, pastaj ngriti kokn dhe u mbshtet pas shpinores s karrikes dhe di po thoshte me mndjen e tij.Gjith 'kishte kujtuar e kishte revoltuar tej mase.Ishte njeri q kishte hequr shum n jet dhe tani kishte nj mori hallesh n familjen e tij.Prej muajsh gjith famija e tij jetonte vetm me prkrahjen sociale. Dhamo u mat t thoshte dika, por nj tjetr zhurm e fort makine dhe pas saj po nj tjetr po aq grvishtse se e para, i'a ndrpren n mes fjaln. Nuk ishin shnja t mira kto p Aleksin, q at ast shtypi bishtin e cigares n tavullne bardh t duhanit dhe hodhi shikimin tej udhs. Po i bnte prshypje gjith ai trafik i rnduar dhe ato makina, q anin tej kufirit t lejuar t shpejtsis rrugt e qytetit, ku pr be nuk t zinte syri asnj puntor policie. Ata paguan sejcili pr hasap t tij dhe dualn jashtn sharjet fyese t Dhamos , q nuk e kursente aspak fjalorin e rrugs. Diku m tej n afrsi t pallatit t sportit, u dgjua nj breshri automatiku.Ata pan njri tjetrin n sy.Sa hap e mbyll syt, t gjitha rrugt e qytetit u pshtolln prej nj kaosi t vrtet.Transporti urban u paralizua. Ndrsa t shtnat e automatikut vazhdonin t binin papushim, njerzit t tmerruar, duke lshuar ca ulrima cjerrse dhe t frikshme, nxitonin pr n shtpit e tyre.Qepenat dhe dyerte dyqanve po
82

mbylleshin me rrapllim. Askush nuk e dinte se 'kishte ndodhur dhe se do t ndodhkte m pas.Pothuajse i gjith qyteti po prjetonte momentet e tmerrit. - C'prisni more !- Ikni !- tha Bledi i xhexhes, q ia behu aty menjher me nj automatik t modelit kinez n dor, q ia dha me t shpejt pr nga tregu i mallrave industriale. - C'po bhet kshtu ?!- pyeti "Forumi pr Demokraci " - Nj mut i madh po bhet. Shkoi pr lesh kjo pun.Hajde t rrofsha bythn hajde....- turfulloi Dhamua. Albert Morina ishte br meit n fytyr. - Ikim ,- tha "Forumi pr demokraci" Krismat e armve po beheshin gjithnj e m t shpeshta.Ato tani ndiheshin nga t gjitha ant e qytetit dhe t krijohej prshtypja sikur ishte nj situat prtej lufts.Qllohej nga t gjitha ant me breshri. - Un po shkoj nj her nga zyrat, - tha Dhamua. Atje nj mut nuk kan se 't vjedhin, por kam ato shnimet e debitorve.- Po Limozi ku dreqin sht futur sot? - pyeti duke shikuar nga Alberti. Alberti nuk po dgjonte m, ose m mir bnte sikur nuk dgjonte. Ndnji disa minuta vetm duke menduar pr at q kishte ndodhur n presidenc ditn e nnt marsit. Ajo q n ato minuta i ishte dukur e afrt, e prekshme, tani i kishte shkuar me dhjetra e qindra kilometra larg. Krismat e armve nuk kishin t rreshtur. N shtpi gjeti Ann t tmerruar, q mezi po e priste. Alberti rrinte shtrir n divan me sy t mbrthyer mbi llampadar dhe sillte ndr mnd gjith 'kishte shkruar koheve t fundit. Aty nga ora dhjet ai e bllokoi dern e jashtme, kundr do zakoni t tij., pr t mos iu friksuar krkujt. Asaj mbasditeje ishte prfolur se banda t armatosura do t dyndeshin natn npr familje me qllim grabitjeje. Ishte koha kur njeriu arrinte t'i besonte gjithkaje. Gjat gjith nats vriste mndjen se si ishte e mundur q shteti t thrrmohej n at far mnyre. Si ishte e mundur q nj popull i tr t humbiste arsyen duke e futur veten n at kaos, q rrall mund t'i ndodh n historin e tij. Kishte mbrthyer kokn me t dyja duart dhe po e shtrngonte aq fort sa mnd po i dilnin trut. N cep t tavolin kishte vendosur nj radio " Iliria" dhe dgjonte vetm tinguj orkestral, funeb, e kushedi se 'dreqin ishin, q ai nuk po mund t prcaktonte dot dhe t'ua vinte veshin pr t'i dgjuar me nge. Befas , ndrsa po mendonte p t ndjekur val t tjera, me mendimin se mund t kapte dika q fliste pr shqiprin, dgjoi nj z burri, q shqiptoi sinpr eter me nj z t dridhur e rrnqeths : " Tani q po u flas, n ambientet e radios dhe t televizionit nuk ka mbetur kmb njeriu. T gjith kan ikur.".. " T gjith kan ikur... t gjith kan ikur... t gjith... kan... ikur.. Si kan ikur? Prse?" mendoi mevete. Albert Morina pa mundur t arrinte t kuptonte nse zri i atij spi-keri ishte nj lloj ngushllimi pr t, apo dika prtej tragjikes. E fiku tranzistorin. Ndoshta aq kishte nevoj t dgjonte, t tjerat nuk i interesonin
83

fare.Tani asgj nuk i interesonte, mjaft q prtej asaj errsire honike kishte shprthyer nj grimc jete.Kur futi n xhepin e brendshm t xhakets stilolapsin dhe mbylli bllokun e shnimeve, kuptoi q syt i kishte ende t prlotur. Me t zbritur shkallt e apartamentit dhe doli n rrug, kontaktin e par e pati me nj t moshuar rreth t shtatdhjetave. Plaku shkonte ngadal dhe pa pikn e friks n sy, thuajse as q donte t'ia dinte pr krismat e pushkve, q kishin nisur prsri t dndsoheshin. Me t vn re Albert Morinn plaku ngadalsoi hapat dhe sikur t'i drejtohej ndonj profeti tha : - Qetoi, o zot shpirtrat e ktyre njerzve, q kan dy dit, q po ta bjn trupin shosh!Falju mkatet e shpirtit dhe ktheju paqen e urtin, t shkelur prej kmbs s djallit..N ferr... n ferr... n ferr.... A... Albert, Albert..shiun nuk e sjell knga, por t tjer, t tjer. Knga prcjell jetn. Alberti kishte humbur i tri n mendime. Nxori paketn dhe ndezi nj cigare. - Prse kini dal nga shtpia ?- pyeti plaku. Nuk ke frik ? Kta q po vrasin zotat, prse mendon se nuk mund t vrasin dhe ty? Alberti e kishte mbledhur veten. - Prse duhet t m vrasin? Plaku qeshi me pahir dhe e zuri prej krahu pr t shkuar si do mngjes tek "Kambisti" por lokalin atje e gjetn t mbyllur. - Eja e pim n shtpin time, - tha plaku. - Po t jesh me mua nuk t z plumbi. Kur nuk m kan zn plumbat e gjermanit, nuk kan 't'm bjn ata t shqiptarit. Albert Morina ngriti dorn e djath dhe i'a hodhi syt fushs blu t ors.N t vrtet as ai nuk e kishte t qart prse kishte dal atij mngjesi nga shtpia. Plaku jetonte n nj shtpi t vjetr prdhese, n periferi t qytetit.Ishte nj shtpi ndr ato q me plot gojn mund ta quaje m t thjeshtn e qytetit, me ca orendi t dala mode.N at q ai e quante guzhin, prve nj tavoline t vogl mesi, dy karrikeje portative dhe nj minderi me drrasa t mbuluara me nj cop t vjetr linoje, ishte nj raft i sajuar vet me ca telajo nga ata q ishin prodhuar n vitet pesdhjet n mobilerin e qytetit, mbushur plot me libra. Albert Morina vuri re se n rreshtin e par ishin disa libra shqip t botimeve t vjetra dhe disa t tjer, m t trash, n frngjisht.N radht e poshtme kishte nj mori librash t tjer t madhsive dhe gjuhve t ndryshme, por m shum t bini n sy titujt t shkryara n anglisht dhe fare pak ata n gjuhn spanjolle.M posht Alberti dalloi stiva me revista " Ylli"dhe " Shkenca dhe Jeta " si dhe gazeta te prjavshme dhe nj koleksion t gazets "Drita".
84

Alberti i mori leje plakut per te terhequr nga rafti nje liber, kopertina dhe titulli i t cilit i beri shume pershtypje. - Pse jo, -i'u pergjegj plaku menj zhezve xinkato n dor. Dukej q ishte shum e vjetr pasi kishte nj t ciflosur ne fundin e saj. Alberti u kthye me nje libr anglisht n dor. Ishte nj libr i vjetr me poezi i Ezra Paundit. N vitet e gjimnazit ai kishte qn tepr i dhn pas poezis. Si t gjith t rinjt e apasionuar pas saj edhe ai kishte filluar t hidhte vargjet e para. Kishte lexuar mjaft poet t huaj. Paundi ishte fare i panjohur pr t n fushn e krijimeve, vetm i kujtohej se n artikujt kritik t kohs e mallkonin si poet dekadent prkrah Eliotit , Joycesit, Robert Frastit, etj t letrsis amerikane. Iu kujtia nj poezi e shkurtr q kishte br p msuesen. - Now it's not the right moment to read. - Tu as pris beaocoup des livres. - Ja, mein freund. Ja - Plaku e kuptoi se nuk duhet t bnte m lojra fjalsh me at djal pr t cilin nuk kishte gabuar n obieksionin e tij qkurse e kishte par pr her t pare n bar Kambist. - C'pun kini br n kohn e monizmit? Alberti kishte hyre direkt e n tem.Kurr m par nuk e kishte vuajtur nj egoi-zm t till. Mekanizmin e ndrrimit t menjhershm t biseds e kishte prvetsuar n mnyr perfekte dhe po aq mir dinte t'a kanalizonte bisedn atje ku i'a kishte krkuar interesi. Ndonse edhe vet e kishte kuptuar se koht e fundit se nga nj njeri ambicioz ishte kthy-er n nj tip krejtsisht luajal, prsri n momente t caktuara, rrall i'a kishte lejuar ve-tes t mos tregohej i prmbajtshm. Buzqeshja paksa ironike e plakut, q po rrufiste ka-fen e tensionoi psri Alberti." Ndoshta gjith jetn esht msuar t'i ket njerzit nn vete ", mendoi. - H, m pyete pr punn ?. Po kam punuar edhe un. Kam punuar shum n pun..., -shqiptoi plaku dhe ndrsa e vshtroi drejt e n sy, si pr t'i br m t efektshme fjalt e tij , vazhdoi. duke u dhn paksa supeve sipr. - Pra,kam punuar dhe shum. Tani m ka mbetur vetm kujtimi i hidhur dhe i largt i saj. Tundi kokn dhe u mbush nj her fort me frym. Alberti nuk donte ta besonte at mendim q i regtiu n mndje. Vese po ta vreje me pak kujdes, fytyra e hequr e plakut t bindte se ai kishte kaluar nj jet tepr t vshti-r dhe me shum andrralla. Ndjeu habi me kurajon e treguar prej tij. Rall i kishte qlluar t tre-gonte at histori fatkeqe.- M kujtohet nj prkthyes i njohur.Ma suall atje dhe qndruam bashk p disa muaj, pr t mos thn nja nj vit. Muajt e fundit t jets u b shum thatim dhe fytyra i'u zverdh m tepr se gjethet e vjeshts.Kur m fliste pr botn, m krijonte ndjesin e nj skiatori t dehur q skijon mbi akujt e dbors npr shpate t thikta malesh.85

Heshti nj cop here.U prtyp dhe fshiu nj pikz loti q i rrshqiti pa dashur prej syrit t majt.Albert Morins i'u rrnqethn mishrat e trupit.Nuk guxonte ta shihte n sy. Ndjente nj lloj fajsie pr at gjndje t krijuar, por plaku si ta kishte nuhatur shpejt at q po mendonte gazetari, bri nj ndrhyrje kuptimplote. - Ngandonjher njeriu ndjen nj nevoj t brndshme pr t shprehur at q bluan prbrnda dhe kt e realizon vetm me ata q arrijn ta kuptojn. Jo t gjith e kan kt sens dhe dashamirsi. Shum syresh t qeshin e madje t quajn edhe t mndur.Kjo sht bota sot me njerz t humbur dshirash dhe pasionesh.Bota nuk sht as m shum e as m pak vese nj prfytyrim i yni mbi t.- Heshti prsri. Dukej q e mundonte t folurit e gjat.Lshoi nj koll t that dhe m pas nxorri nga xhepi nj shami t pastr dhe fshiu ipat e buzve, pastaj ktheu kokn nga Albert Morina dhe nnqeshi leht, sikur donte t sfido-nte vitet e shkuara. - Dhe pse duam ta mohojm t kaluar, prsri ka dika q na mban t lidhur pas saj. Ka shum gjra t uditshme q njeriut nuk i mjafton nj jet pr ti kuptuar. Nuk kam arritur t kuptoj se vnd i pakuptimt ka qn dhe mbetet Shqipria jon. Albert Morina vuri re se hija e nj brengeje t rnd e t thell q i kishte rn plakut mbi tr fytyrn dhe syve t tij t lngzuar. -N kuptim ma thoni kt? - pyeti Albert Morina i shtyr m tepr prej kureshtjes, pr t ditur se bluante plaku n mndje. - A nuk t duket se ne ngaher shkojm sa prej njrit kah t absurdit n tjetrn? Pr shtatdhjet vjet me radh, si n asnj vend tjetr t bots s qytetruar ne kemi fetishi-zuar dhe duartrokitur vetm tre figura dhe absurdi qndron ktu, se t tria kto figura i kan sjell at dm t pallogaritshm kombit dhe popullit sa sht e pa imagjinueshme ta mendosh.Nuk kam dashur kurr ta besoj se ky utilitaritet i tyre sht pjes e genit ton. Por kjo sht nj e vrtet konkrete. ................................ -Ka vlera q nuk duhen mohuar, - vazhdoi t fliste plaku pa ngritur kokn. - Ju nuk e paskeni pir kafen ? E kam br t mir. Atje e zjenim me copa letrash dhe na dukej shum e shijshme. -Qeshi si me pahir dhe i hodhi syt nga Albert Morina, q atij momenti u ndje si i zn ngu-sht. Nuk dont q ai ta vazhdonte m at bised. I dukej sikur i impnohej. Fundja 'rndsi kishte tani pr t e shkuara e tij? Mos duhet t ngrihem ? Nuk i vinte mir t largohej ashtu papritmas.Kurr nuk e kishte menduar koh-zgjatjen e pirjes s nj kafeje. N cilat minuta vrtitej ajo: n pes, dhjet, apo pesmb-dhjet minuta.?

86

Kapitulli XIV Albert Morina ishte ulur n karrike dhe n ato minuta pothuajse nuk po mendonte p asgj. Plaka, t ciln e thrrisnin Asime, solli kafet dhe i vuri n tavolin. N shtpi pothuajse t gjith ishin ngritur, por aty sundonte nj heshtje e rnd. Pas pak erdhi dhe plaku e u ul pran tij. Trhoqi filxhanin e kafes dhe pa e ngritur kokn tha: - Do t shkosh me nj fjal. - Ishte rreth t shtatdhjetave. Vinte i shkurtr nga shtati. Fytyrn e kishte t hequr, t rrudhur me nj hund t vogl dhe me ca sy t kuq, q kishin nisur t lngzoheshin n brendsi t tyre. - Natyrisht q m duhet t iki tani,- gjegji Albert Morina. Syt e tij qarkuan prreth dhoms s vogl. Asimeja e ulur pran plakut, nuk po i'a ndante syt, ata sy t vegjl, q e kishin humbur shklqimin e tyre , por q ruanin n brndsi nj forc t heshtur, sublime. Flokt e thinjur i kishte qarkuar me nj shami t zez, ashtu si kishte t zez bluzen, fundin dhe orapet, llastikun e t cilave e ulte paksa posht gjurit t bardh.Pran plakut erdhi dhe u ul edhe Mufiti, djali, q tani kishte mbetur i vetmi dhe pran tij zuri vnd nusja e veshur edhe ajo e tra me t zeza. Dukej e hutuar dhe e friksuar. Ishte e vetmja q kishte komunikuar gjat atyre ditve m pak me Albertin. - I mblodhe t gjitha ato takmet e tua ?-pyeti plaku pa ngritur kokn, ndrsa po dridhte me gishtrinjt eshtak cigaren. Duahnin e pinte t dredhur dhe t fort. Kur kishte hyr pr her t par n at shtpi, Alberti i ishte krkuar ta dridhte nj nga duhani i tij, por nuk kishte mundur t'a thithte as dy tri her. Duhan t till t fort, Albert Mori-na kurr nuk kishte pir n jetn e tij. - Po, - u prgjigj Alberti. - Nuk t humbet gj ktu, por ty t duhen pr pun. - Zri i plakut ishte i qet dhe i zvargur. - Po t rastisi t vish ndonjher n Vlor, shtpin tani e di, - shtoi duke e vsh-truar pr her t par gjat atyre minutave n sy. - Do t vij me gjith gruan dhe vajzn, - tha Aleksi duke e ndjer gjithnj e m t dhimbshm momentin e ndarjes. Rrufiti nj gllnk kafeje dhe pastaj foli : - Ju mendoni se un nuk do t kthehem m? Nusja preku kmbn e t shoqit, pastaj pa nga plaka Asime. Plaku kafshoi duhanin e grir dhe duke mbajtur prpara fytyrs shtullungat e duahnit, tha : - Bni t fala nga Un. N mbaroft shpejt kjo luft...
87

Albertit iu kujtua papritmas biseda q kishte br me t para dy ditsh.Ishte nj histori sa e dhimbshme aq edhe rrnqethse, q shkonin prtej imagjinats s njeriut. Njzet e katr or kishte luftuar prmes flakve t zjarrit, i ndjekur nga krismat e pushk-ve, pr t'u hedhur matan kufirit. N mes t rrug ishte kujtuar se e morta i kishte mbetur pas. Ishte kthyer pr ta krkuar.E kishte gjetur me gjith fmijn disamuajsh t masakru-ar barbarisht buz nj prroi. Atje i kishte varrosur duke e hapur dheun me thonj. Ishte e uditshme q pas dits s dyt ai e kishte ndjerveten aty si n shti t tij, sikur ishte mes njerzve m t dashur. Nuk e kishte menduar kurr ndonjher se atje do t gjente njerz t till kaq mikprits dhe bujar dhe t familjarizohej me ta deri n at mas sa ndarja m pas me ta t bhej tepr e dhimbshme. - Meq kemi edhe pak koh do m tregosh edhe dika p at q t gnjeu. Ma nise dje, por ma le prgjysm. Do t m mbetej merak. - e ngacmoi Albert Morina. Plaku bri nj t tundur t koks, sikur nuk donte ta kujtonte m at histori, por nuk iu mbajt tundimit. - Ishte nj njeri q m zhgnjeu. M zhgnjeu si asnj n jet. Hiri i cigares i ishte mbledhur gishtrinjve n ngyrn e ndryshkut. Si e shkundi n tavulln e duhanit, nisi t drishte nj tjetr. Ne amt jemi t vuajtur. Jemi tri her t vuajtur. Ai m erdhi ktu n shtpi. U ul aty ku je ulut ti tani. Foli. Foli shum. M premtoi shum gjra. Dy jav dit mi mbjati djemt nga pas. Ku nuk van stpi m shtpi trokin. Meq jesh dhe antar partie nuk i pengova djelt, pa ka q m mbet gjith barra e punve mua. Cke ti xha Masar m thosh, ja sa t rimarrm pushtetin po kt do ta vesh polic. Vdes ky i shkreti pr tu br nj ik polic. Se ka as n xjins e as n soj, por meq donte, hajd, thash le t vej. Zanati sht si puna e ups. Vr syt e tu pa t t plqej. Do ta vesh se ke me t dhe atje do ta caktoj, ja n porto, ja ne sheshi i trageteve, m thosh, se atje oku del edhe ndonj lek. Plast ai q nuk e do lekun, por me djersn e ballit ama. E, t mos e zgjas biro, q sapo hy n parla-ment ai, nuk u duk m ktu. I vata nj her n Tiran. Bri sikur sm njoh. Ce madhe pun, tha. Ika, U ktheva. Nuk mu rrijt m.- Plaku heshti dhe thithi cigaren. E mira harronet shpejt, por njrzit e kuptojn von. - Prse mi the kto t fundit? - Sepse se si po m vjen q tania do t shkosh. - Por un do t ikja nj dit.... - Do ta kesha m t leht sikur t mos kesha njohur kaq shum. Albert Morina vuri re se plaks Asime i rrshqiti nj pik loti nga syt. Nusja u ngrit dhe doli nga dhoma tjetr. Jasht u dgjua buria e makins.
88

- Cjan kto? Pyeti Albert Morina plakn q ndali tek pragu i ders. - Nja dy ve t ziera t keqen nna. Haji udhs! T mi b t fala nuses dhe upn t ma puthsh fort nga u. Plakea iu duk m e shkurtr nga e kishte par atyre dy ditve. Prse t jet tkurrur aq shum?, mendoi me vete. - Kur t na lind nusa ejani ! Muasit do i bnet qejfi, - foli prsri plaka me duart e saj t rreshkura t mbledhura grusht prpara barkut. - T jap fjaln tha Albert Morina duke u thyer nga plaku me dor t nderur. Ata t dy qndruan ashtu n kmb n mes t oborrit duke mos ia lshuar dorn njri tjetrit, por duke ia shtrnguar fort aq sa pr nj moment Albert Morina pati ndjesin sikur po ndahej edhe nj her pas kaq vitesh me t atin. Ndarja me t tjert q kishin ardhur pr ta prcjell zgjati m pak nga e kishte menduar. Kur hyri n makin ndjeu se syt i kishte t prlotur. Bri nj t tundur t dors dhe u thye me fytyr prpara pr t fshehur mallngjimin derisa makina humbi pas nj kthese. Ai i pa pr t fundit her pas xhamit t pas, ndsa makina bnte gjithnj e m prpara dhe trupat e tyre gjithnj e m t vegj derisa i humbn nga syt. - Xha Musai sht burr zakoni, - tha shoferi. - Esht nj familje e shklqyer. N Celo ka mjaft familje t tilla. Dha Arshini ishte djal q rrall e lind nna. - Shoferi ndrroi mar-shin, frenoi paksa dhe doli pas nj rrugice ne krye t s cils dukeshin ende shenjat e nj zjarri t madh.M tej nj vetur e djegur vazhdonte ende t nxirrte tym. Ora ishte nnt e tridhejt minuta. Besoj se duhet tia kesh kaluar mir kto dy dit ? e mori fjaln prsri shoferi pa e shkputur shikimin, t cilin e mbante prher t mbrthyer prpara. Makina rrshqiste me shpejtsi prpara drejt qndrs s qytetit dhe Albert Morina teksa shikonte rrnojat dhe rrugt t mbushura me gur se ndjente n gjoks. Njerzit mblidheshin n hyrje t pallateve dhe q andej niseshin me brohorima drejt sheshit t flamurit n manifestimin e tyre t prditshm. Shoferi ndali dhe priti derisa kaloi grumbulli i madh i njerzve q po vinin nga rruga e skels, pastaj preu djethtas dhe hyri n rrugn kryesore, m tej i detyruar pr shkak t bllokimit t rrugs, mori posht dhe doli n t hyr t qytetit. N qytetin e Fierit ata arritn aty nga ora dhjet e gjysm..... Ai q e shoqeronte do t qndronte asaj dite n qytetin e Firit ndaj Albert Morina iu desh t zbriste tek kryqzimi me udh e jugut dhe si erdhi nj autobus i Sarands ai zuri nj vend dhe pas pak astesh nxorri bukn q i kish prgatitur plaka Asime dhe hngri me oreks t madh duke i sjell t gjith me radh ndr mend. Pas pak mbshteti kokn n dritare dhe nisi t dremiste. N autobus kishin nisur diskutimet mbi politikn si ndodhte rndomt atyre ditve pothuajse n t gjitha ambientet publike. N qndr t tyre ishin demonstrimet n qytetin e Vlors. Diskutimet here gjallroheshin, here tulateshin si nj sinusoide.
89

Albert Morina i hodhi dhe nj sy shkrimit. I ulur n tavolinn e tij ai ktheu kaset dhe ndezi magnetofonin. Ngrit receptorin dhe formoi numrin e redaksis. Ndrsa priste ndrprerjen e sinjalit e t dgjonte m pas zrin e Ans, u hodhi dhe nj her nj sy shnimeve, qmbante prpara duarve, si pr tu bindur se i kishte trajtuar t gjitha shtjet me radh sipas atij plani q kishte skicuar m par. Alo, dgjoi zrin e holl t Evs q prtej fillit. Eva kishte nj komunikim t habitshm n telefon. Alberti i thoshte ngaher se sikur edhe nga fundi i bots ti fliste ajo, ai prsri do ta njihte zrin e saj. T komunikuarit, veanrisht n telefon , iu kujtuan atij at moment fjalt e kryeredaktorit t par t gazets lokale, sht nj art m vete. N nj far mnyre ai pasqyron, jo vetm kulturn, por edhe personalitetin - Eva, Berti jam. - Nga ana tjetr e telefonit zri i Evs u b m i qart : - Nga po m flet? - Nga shtpia. - Qnke kthyer? - Po. Vazhdoi nj pauz gjat s cils Albert Morina u muar me rregullimin e fletve t shkruara. N t vrtet atij asti ai do t kishte dashur q artikullin tia jepte Ans, pasi ajo shkruante m shpejt se Eva n tastjer, por gjithsesi nuk e dha veten. - M fal nj sekond Berti. N kufje i vinin lvisjet e saj npr zyr. Krcitja e tastjers dhe vendosja e receptorit diku pran, pastaj dgjoi zrin e largt t saj: -Vazhdo!- Albert Morina u kollit nj her si pr t pastruar zrin pastaj shqiptoi : - Shkruaj n krye, Drama e nj qyteti. - Vazhdo! - Nse t bie t ecsh kto dit udhve t qytetit t Vlors. Pik. Nga magnetofoni u dgjua interviste e tij me nj t moshuar. Zri i ngjirur dhe i mbytyr i plakut, teksa i shpjegonte, i riprodhoi prsri at sken t para dy ditve. Ka disa dit q ora ktu ka mbetur. Pik. Jeta ktu sht tkurrr brnda damarve t saj t prgjakur. Pik. Zrin e plakut tash e kishte zvndsuar e qara e nj vajze dhe kuja e nj nneje prpara trupit t vrar, t pajet t birit t saj nga kushedi se kush. Nj dritherim e beft i lvizi npr tr trupin. Albert Morina u mundua t mos e jepte veten.

90

- Dhimbja ktu i ka kaprcyer kufijt e saj. Pik. Njerzit gjithandej pyesin. Dy pika. Kush e vrau Vlorn? Pikpyetse. Nj mesoburr q nuk donte t identifikohej m tregon me buzn q i dridhet nga tmerri i asaj q kishte par... Shiriti i magnetofonit lvizte e ndrronte tabllot. Ai dgjoi t qarn e nj fmije, t cilit nj cop predhe i kishte sakatuar pothuajse gjithe krahun e djatht. - Albert Vazhdo! i erdhi q prtej zri i largt i Evs. - Krimi i organizuar, presje , m thot ai duke tymosur duhan. Eva m dgjon? - Po. Ai edhe eshtrat i ka t helmuara prej ngjarjeve t ktyre ditve. Pik. Zri dalngadal po i humbiste ngjyrimin. - Albert, Vazho t lutem! Cke kshtu? Disa sekonda vazhdoi heshtja. Albert Morina po ndjente se shikimi po i mjegullojej. Nga magnetofoni vinin ca thirrje rrnqethse, kuje, vaje, dnesa, mallkime dhe nj mori krismash pambarim. - Albert ! Albert! Al..- vinte zri i Evs, si nj z i humbur shkrettirs s pafund. Eva i shqiptoi fjalt e fundit aq fort saq Albert Morins iu krijua prshtypja se ajo tani kishte shkuar vrtet n fundin e bots e q prej andej po merrte mesazhet e tij pr ti prcjell m pas n eter. I dukej sikur po jepte sinjalin e fundit, si nj SOS tvazhdueshm, q ajo kurr nuk donte ta besonte. Pr nj moment e mblodhi veten. - Berti fike at tranzistorin! Fike! - E kam ln tek...Ti e di se si m prishet gjaku kur kur prmnd viktima. Shkruaj. Numri i viktimave sht rrnqeths.Pik. Nga magnetofoni u dgjua gjmimi i nj shprthimi bombe dhe llahtarisja e njerzve, q largoheshin t temrruar. O zot, po thoshte me vete, kur do t mbaroj. - Vazhdo Berti! Cpaske kshtu sot? ....si armik,prasje,solli si rrjedhoj shkarjen n nj konflikt... t humburit e shumave t lekve n firmat piramidale... - M torturove Berti. - Kjo sht drama e nj populli.... Zri po i ngurtsohej gjithj e m shum dhe shikimi tashm i ishte mjegulluar krejtsisht. Tmthat po i buisnin. ... dhe gjith kjo dram... Albert Morina nuk po lexonte dot m. Flett q po i mbante formalisht n duar i rrshqitn e i ran prdhe. Gjith qnia e tij ishte larguar prej asaj dhome dhe i kishte shkuar atje ku ai kishte qn para dy
91

ditsh e tani sikur i fliste prej andej. Balli i ishte mbushur i tri prej nj morie bulzash djerse akull t ftohta. Mezi po mbushej me frym. - O zot ! Cpaske kshtu Berti?.... - Eva e dgjonte shpeshtimin e zemrs s tij. Ia ndjente dihatjen e shpesht t frymmarrjes. Ajo ia njihte at sensin e tij t njeriut t prekshm e gjithsesi nuk po i vinte mir q ai po dorzohej pikrisht tani. Jo ajo nuk do ta lejonte at t dorzohej. Mori n duar receptorin dhe i foli me gjith fuqin e shpirtit aq sa nj mn mendoj se dikush aty do ta kishte marr pr nj t mndur. - Jam ktu Berti. Po t dgjoj. Ti m the se kur t vije do t m tregoje gjra interesante.... Shiriti i tranzistorit vrtitej dhe vrtitej si nj burm pa fund. Albert Morina kafshoi buzn dhe kapsalliti syt. Receptori i ra nga dora. Ai u mbshtet n fillim tek pragu i ders, pastaj me nj strmundim duke u mbajtur pas murit arriti derti tek divani. Aty u shmb dhe pas disa minutash e mbrtheu gjumi. Nuk mbante mnd asgj. Vetm sinjali i telefonit vaqzhdonte at piu, piun e tij monoton. T nesrmen reportazhi i plot i Albert Morins ishte botuar n faqen e pare t gazettes. Reagimet e para kishin qn tepr positive. Ai ishte mirpritur prej t gjithve dhe po bnte jehon jo vetm n mbar vndin, por edhe prtej kufijve t tij. Njri pas tjetrit atij po i vinin mesazhe urimi dhe prshndetjeje. Prgzimet e para Albert Morina i kishte marr prej dy banorve t bllokut ku edhe banonte, i dyti q i kishte shtrnguar dorn ishte nj burr rreth t pesdhejtave dhe m pas nj veteran nga ata q e mbanin veten ende si kock e forte. M entuziast ishte treguar Avni Shala dhe Dhamo, q tek po pinte kafe tek Rodi e kishte ftuar n tavolinn e tij dhe Albert Morina nuk e kishte kundrshtuar. T gjith tregoheshin t knaqur me prjashtim t Masar Drizs q sapo u fut n local dhe dalloi aty Albert Morinn, rrudhi fytyrn dhe zuri nj tavolin andej nga fundi i lokalit. Dukej qe e kishte lexuar edhe ai reportazhin dhe ishte br meit n fytyr. Alberti nuk ishte n gjndje t pohonte se botimi i atij artikulli i kishte br m t ftohta marrdhniet e tyre. Ai nuk e kuptonte prse Masar Driza i kundrshtonte me aq fanatizm dhe kmbngulje ato t vrteta, q ai ia kishte thn edhe m pare, por q tani i kishte pasqyruar nprmjet gojs s qytetarve t VLors n artikullin e tij. Nuk e kuptonte prse i merrte sit pavrteta ato q ai I kishte prjetuar vet dhe sit vrteta ato q servirnin npr shkrimet e tyre gazetar q shkruanin nga zyra e tyre. Albert Morina nuk kishte prse ta krkonte tek vetja ftohjen e asaj atmosphere, q dalngadal po shkonte drejt nj ngrirjeje t plot. Ai i kishte respektuar bindjet e Masar Drizs dhe pr sa ai ki-shte patur t drejt, e kishte mbshtetur dhe ishte prononcuar pa dallime partiake n mbrojtje t qytetarit dhe vlerave t demokracis, por tani ai nuk mund t heshtte prpara ktyre t vrtetave, prapara atyre pushtetarve t paprgjegjshm q me dashjen e tyre apo pa dashje e kishin uar vndin n buzn e nj honi t rrezikshm. T futurit n rrugn e mashtrimit, ai
92

nuk kishte pr tia falur kurr vetes, sikur ti dhuronin dhe gjith thesaret e bots. Natyrisht Albert Morins nuk i erdhi mire prej qndrimit t mbajtur ndaj tij t Masar Drizs, i cili nuk dha asnj prshndetje kortezie. - The whole town was talking abaut for you. The ship went under,)1 - tha Dhamua, q e kuptoi prnjher mrzin e Albert Morins

1- Lre!. Gjithe qyteti flet per ju. Anija u fundos.

Kapitullli XV Mitingu q ishte planifikuar t zhvillohej n lokalin e Vasil Mikloshit, pr shkak t pjesmarrjes s madhe dhe interesimit t banorve u zhvillua n sheshin e madh t parkimit t makinave, q ishte pron e Tomorr Hashovs. Dikur ajo pjes toke kishte qn e mbushur me uj dhe aty nga vitet shtatdhjet ishte mbjell me plepa, por me ndrrimin e sistemit epidemis s madhe t shkatrrimit dhe t prerjeve nuk i shptoi dot as ky pyll i vogl, q m pas i erdhi pr shtat ish pronarit t ligjshm. Prpara godins q sherbente jo vetm si administrat dhe vnd roje, por edhe si bar n pjesn e pasme t saj, u mblodh nj turm e madhe njerzish, t trhequr nga pamja e nj podiumi t improvizuar, t zbukuruar me flamujt e partis dhe me banderola ku shkruhej: Fitore mbi vjdhsit. Posht inspiruesit e firmave piramidale hajdutt n burg etj. Nga t dyja kraht e podiumit ishin instaluar kamera t televizioneve qndrore dhe nj kameraman tjetr i televizionit lokal lvizte sa nga njri cep n tjetrn pr t pasqyruar sa m mir takimin n emisionin e lajmeve. Kameramani i televizionit lokal hera hers gjente koh dhe di bisedonte me Albert Morinn q asaj dite si kishte ardhur m shpejt se zakonisht nga Tirana, i shte prgjigjur me nj " Po" telefonats se kameramanit.
93

Zana Petrushin publikut t mbledhur n shesh ia prezantuan si nj zonj t denj pr t mbrojtur interesat e komunitetit, me shpirt t madh sakrifice, kutur t gjr dhe vizion t qart pr t ardhmen. Q prej mitingut t par t mbajtur para nj jave me nj grup banorsh n nj tjet zon periferike t ish knets, ajo kishte krijuar nj prfytyrim disi m t qart mbi problematikn dhe at dit kishte ardhur m e prgatitur p tu ballafaquar me elektoratin ku edhe do t krkonte votn e tyre. - Pr bes or mik, kjo qnka e mir pr fotomodele. Mir e thash ? - i tha shokut t tij nj rreckaman q qndronte n ball t turms. - Mir e the mor vllau im, por tani ata q jan ustallart e ktyre punve i duan dhe t kolme helbete, - u prgjegj tjetri: - T ndershmin nuk e gjen tani edhe sikur ta krkosh me qiri n dor. Kta t gjith vetm din t gnjejn. Kjo zonjusha q po flet m vrafshin mua pr gomar nse ka hedhur nj her firmn n bordoro. Si ka thn kush puna e mbar hej tungjatjeta dhe nga kjo t shpresojm ne? Sa lodh fytin kot pr mua. Kto pun duan burra dhe burra me bole. - Me firmat piramidale ata i morn dhe qindarkne fundit qytetarit, at qindark e kishin vn me djern dhe gjkun e tyre npr udht e bot. Kjo sht e pafalshme motra dhe vllezr....- vazhdonte t fliste zonja kandidate Zana Petrushi e skuqur dhe br flak n fytyr. Dukej sheshit se i mungonte prvoja e duhur pr t komunikuar prpara nj mase kaq t madhe njrzish.Ndrsa dy burrat q qndronin n rreshtin e par t turms vazhdonin ende t bisedonin e t hidhnin romuze. Nj burr rreth t tridhjetepestave, q ishte veshur me nj kostum gri i cili i rrinte bukur mbas trupit, me nj kmish t kaltr spic ku prpara spikaste nj kollaro po e kaltr po m e theksuar se ngjyra e kmishs dhe q n pamje t par t krijonte prshypjen e ndonj zyrtari t lart, u shkput nga rreshti i par i podiumit ku kishte zn vnd ju afrua burrave rreckaman q bisedonin n rrershin e par t turms. Ju lutem zotrinj, mbani pak qetsi! Mos e pengoni zonjn e nderuar t flas ! - tha ai hijerd me z t ult. Ju lutem zotri ! Ju lutem ! Ky zotri q dukej aq serioz e hiqte veten pr patriot t flakt, qytetart e mbanin mnd mir q prej demonstrimve q bheshin shkurtit t ftoht t vitit t shkuar kur dilte dhe udhhiqte njerzit q mbushnin atyre ditve rrugt t indinjuar kundr falimentimnit t firmave private.- Mbaje rregullin ti mor zotni, por jo t vish e t m poshtrosh mua. - Burri q ishte n rreshtin e par dhe po bnte m tepr rrmuj nga dy t tjett ju drejtua zotris, q kishte hyr aty p t vendosur qetsine,i shqiptoi ato fjalt e fundit ngadal dhe me nj ngrefosje prej fodulli. Limoz Nika e nuhai q situata po shkonte drejt konfliktit, u hodh me vrap dhe iu prgjigj me t njjtin ton: - Kur t t kerkosh fjaln, mund t bsh 'do lloj pyetjeje, vetm b kujdes ama
94

t mos na krijosh rrmuj ktu nse t plqen, n t kundrtn ti dhe shokt tuaj jeni t lir t shkoni andej nga kini ardhur. Replikat dhe thumbat me z t tre burrave, e hutuan disi zonjn Zana q vazhdonte t fliste me nj ton zri t lart, megjithat ajo nuk e humbi ekuilibrin dhe e vazhdoi fjalimin e saj : - T nderuar bashkqytetart e mi! Un u poremtoj se do t jem kurdoher pran jush, pran halleve dhe problemeve tuaja. N shesh shprthyen ovacione dhe duartrokitje. Pastaj e mori fjal zotnia me kostum gri i cili tha se n emr t kandidates p deputete kkonte t dgjonte mendimin e tyre dhe se q tani do t mbaheshin shnime pr t'i vn ato n zbatim. I pari e mori fjaln nj nj burr i gjat, i parruar q prej mse nj muaji me sy t futur thell zgavrave t tyre, q kishte pak minuta q kishte ardhur dhe ishte futur n mes t turms. - Si keni menduar ju zoja e nderume kandidate t na zgjidhni problemin e ujit t pijm dhe t kanalizimeve q po na mbysin, per te mos u pyetur m pas se do t bni me energjin elektrike n kt zon q rritet dita dits ? - Esht e vrtet, or lum miku. Kta boll premtime jan tu na ba, por pun e hair prej ktyne na nuk po shohim krkund. Vin ktu sa marrin votat tona e mandej as q u bie ma mendja per ne. u hodh nj tjetr burr paksa m i moshuar se i pari. - Mshele mor ti, sa t'ma kthej mu zonja e nderume kandidate prgjigjen, - e ndrpreu burri i gjat tjetrin q mbshteti fjalt e tij. N shesh shprtheu e prshkoi turmn prnjher si nj fui benzine e ndezur enkas nj val paknaqsie disaprovuese e shprehur me t pshpritura t turbullta. Pr nj moment prreth u krijua nj situat e nder . Burri me kostumin gri dhe dy djem t tjer q e nuhatn prnjher se ata kishin ardhur aty pr t prishur mitingun me gjith pronarin e parkingut, Tomorr Hashovn, gjith duke harruar dinjitetin e tyre, si pa gj t keq hyn n mes t burrave q vazhdoni ende t llomotisnin me fjal pa krrfar lidhjejej dhe u dhan urdher t mbyllnin gojn . Kandidatja pr deputete q nga podiumi i improvizuar vazhdonte t qetsonte turmn e irrituart t pranishmve pr t mos lejuar q situata t degradonte n prleshje grushtash e shqelmash. Gjat ksaj kohe Albert Morina nuk kishte mbajtur as edhe nj lloj shnimi. Ai i imponur edhe prej faktit se kishte fare pak t njohur n at zon t qytetit, kishte qndruar i qet, ngjitur n platformn e par t shkallve q t onin tek restoranti i parkingut dhe q andej kishte ndjekur gjith mbarvajtjen e mitingut. Ajo q i kishte br m shum prshtypje dhe q si kishte ln shije t mir ishte meftsia e organizatorve, q nuk i kishin marr q me koh masat pr t mos lejuar q brnda radhve t simpatizantve t tyre t
95

deprtonin dhe njerz me qllime t kqia. Po ndjente nj lloj keqardhjeje pr zonjn Zana me t ciln ishte takuar jo m shum se dy tri her dhe nuk mund t thoshte se kishte ndonj mendim t keq pr t, por prkundr edhe ai ndonse nuk ishte partiak e kishte mirpritur kandidimin e saj. Kur n shesh u rivendos qetsia dhe burrat q nuk kishin pranuar t largoheshin, heshtn. Zana e mori fjaln prsri duke thn : - T nderuar bashkqytetar, un jam nj grua si t gjitha vajzat, motrat dhe grat tuaja. Jam e angazhuar tu dgjoj me vmndje dhe tu jap prgjigje gjith shqetsimeve tuaja, vetm ju lutem me qetsi dhe prgjegjsi qytetare. Nuk duhet t harrojm traditat e t parve tan. Edhe n kuvendet e burrave fitej, diskutohej dhe merrej prgjigje me radh. Ju lutem ta respektojm njri tjetrin dhe pse kemi bindje dhe pikpanje t kundrta.Ktu jemi pr nj qllim t pbashkt. Nse ndokush nuk sht i interesuar pr kto sht n t drejtn e tij t largohet. Ju falemnderit ! Sheshin e kishte pllakosur heshtja. Albert Morina ngriti kokn dhe si i hodhi nj vshtrim tej e tej turms s njerzve q qndronin kokulur e hodhi shikimin tej murit rrethues t parkingut andej nga rruga t onte pr tek dogana. Diku n nj an rruge, parkuar pothuajse ngjitur me murin e shkolls tet vjeare "Hasan Koi" ai dalloi dhe njohu makinn e Sokol Nernxit.

96