Dr.

 Aşkın KESER
 YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:
“ELEKTRONİK POSTA”

E­Posta Kullanımına Yönelik Örgütsel Bir

İnceleme

Dr. Aşkın KESER

Yaşamın  Yeni  Gerçeği:  “Elektronik  Posta”  E­Posta  Kullanımına  Yönelik 
Örgütsel  Bir İnceleme 
Yazar  : Dr. Aşkın KESER 
Kapak tasarımı  : İ.Sani MERT 

İç düzenleme  : İ.Sani MERT 

Ankara, Ekim 2004 

KaliteOfisi.com’un ® bir hizmetidir. 
Kaynak gösterilerek alıntı yapılabilir. İzin alınmaksızın çoğaltılabilir.
İÇİNDEKİLER
Önsöz 
İçindekiler 

Birinci Bölüm 
Örgütlerde Elektronik Posta Kullanımına Yönelik Teorik Çerçeve 

1. Bireysel İletişim Aracı Olarak Elektronik Posta……….................................  8 
2.  Örgütsel  İletişim Aracı Olarak Elektronik Posta ………….......................... 10 
3. Örgütlerde Elektronik Posta Kullanımı…………........................................... 13 
4. Örgütlerde Elektronik Posta Kullanımının Avantajları………….................... 14 
5.Örgütlerde Elektronik Posta Kullanımının Dezavantajları……………........… 18 

İkinci Bölüm 
Örgütlerde Elektronik Posta Kullanımına Yönelik Uygulama 
1.Araştırmanın Amacı………….........................................................................21 
2.Örneklem………….........................................................................................21 
3.Ölçme Araçları………............................................................................................. 22 
4.Uygulama Şekli……............................................................................................… 22 
5. Veri Analizi……...................................................................................................... 23 
6. Demografik Bulgular……..................................................................................… 23 
7.Genel Bulgular……..............................................................................................…26 
8. E­Posta Kullanım İstatistikleri……...................................................................… 30 
Sonuç……………….................................................................................................... 63 
Kaynaklar…………..................................................................................................... 66 
Ek……………..........................................................................................................… 67
Önsöz

Sizlere  ulaşan  bu  çalışma,  Türkiye’de  Elektronik  Posta  Kullanımına 

Örgütsel  Pencereden  bakan  bir  çalışmadır.  Çalışma  temelde  iki  bölümden 
oluşmaktadır.  Birinci  bölümde  “Örgütlerde  Elektronik  Posta  Kullanımına” 
yönelik  bir  teorik  bölüme  yer verilmiştir.  İkinci  Bölümde  ise,  ülkemizde  değişik 
meslek  gruplarından  çalışanlara  uygulanan  “İşyerlerinde  Elektronik  Posta 
Kullanımı” konulu araştırma sonuçlarına yer verilmiştir. Bu bölümde Türkiye’de 
çalışanların Elektronik Posta kullanma alışkanlıkları, tutumları değerlendirilmiş, 
ayrıca  çalışanların  genel  eğilimleri tespit  edilmiş ve  nihayet  elektronik  postaya 
yükledikleri anlama ulaşılmıştır. 

Çalışma, bu alandaki çalışmalara öncülük etmesi, yapılması planlanan 
çalışmalara  ışık  tutması  amaçlamaktadır.  Çalışmayı  iş  dünyasından  ve 
akademik  çevrelerden  gelecek  öneri  ve  destekle  daha  ileriye  taşımak  yazarın 
en  fazla  önemsediği  husustur.  Bu  amaçla  çalışma  ilk  olarak  e­kitap  olarak 
yayınlanmış  ve  gelecek  eleştiri  ve  öneriler  doğrultusunda  geliştirilmesi  söz 
konusu olacaktır. 

Araştırmanın  başından  sonuna  kadar,  araştırmaya  destek  veren  pek  çok 

kişiye teşekür borçluyum;
· Öncelikle araştırmaya “anket doldurarak” katılan herkese,
· Anket  formunun  oluşumunda  katkıda  bulunan  Prof.Dr.Serpil  Aytaç’a, 
Prof.Dr.Veysel  Bozkurt’a  ve  Araş.Gör.  Şenol  Baştürk’e,  çalışmanın 
tamamlanması  sonrasında  metni  titizlikle  okuyarak  görüşlerini 
esirgemeyen  Dr.Memet  Zencirkıran’a,  Dr.Zerrin  Yöney  Fırat’a, 
Yard.Doç.Dr.Sait  Kaygusuz’a,  Yard.Doç.Dr.Adnan  Gerçek’e, 
Araş.Gör.Selver Yıldız’a ve Öğr.Gör.Ferhat Özbek’e,
· Araştırmanın  tanıtımı  esnasında  destekleyen,  Message  Marketer, 
yenibir.com,  insankaynakları.com,  Ege  Life  Dergisi,  vizyoner.com,
6  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

recruitmenTurkey.com,  haber.gen.tr,  Hürriyet  İK  Gazetesi  ve 

saptayamadığım ancak tanıtımda katkı sağlayan diğer kuruluşlara,
· Araştırmanın  daha  geniş  kitle  tarafından  doldurulması  için  bireysel 
olarak  seferber  olan  Yard.  Doç.Dr.  Serap  Özen,  Yard.Doç.Dr.  Can 
Bilgili,  Yard.Doç.Dr.Sara  Onur,  Yard.Doç.  Dr.Şaban  Kayıhan’a,  Ömer 
Avcı,  Burak  Büyükdemir,  Serhat  Akkılıç,  Atıf  Ünaldı,  Dr.  Cumhur 
Küçükkahveci,  Sevim  Şimşek,  Cem  Pektaş,  Berrin  Alım,  Bahar  Yuva, 
Birol  Saylan,  Emel  Arslan,  Refik  Ersoy,  Dilaver  Özel,  Artemiz  Güler, 
Ercan Taşkın, Yusuf Akkor, Saadet Çağal, Şebnem Yalçınkaya, Yeşim 
Elibol, Eren Ocakverdi, Burcu Özel, Fülay Yaşa,  Merve Yenal, Uludağ 
Üniversitesi,  İİBF’de  birlikte  görev  yaptığım  arkadaşlarıma  ve  burada 
adını hatırlayamadığım emeği geçen herkese minnet borçluyum. 

Kuşkusuz çalışmanın kusur ve eksiklikleri tamamen bana aittir. 
Dr.Aşkın KESER 
askin@isguc.org 
Nilüfer/Bursa ­ Ekim 2004
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA” 7 

BİRİNCİ BÖLÜM
Örgütlerde Elektronik Posta Kullanımına Yönelik
Teorik Çerçeve

İletişim,  insanın  varlık  sürdürme  biçiminin  bir  ürünü  ve  insanın  varlık 
sürdürme  biçimindeki  gelişmelere  göre  değişmelere  uğrayan  insana  özgü  bir 
olgudur. Birbirlerine ortamlarındaki nesneler, olaylar, olgularla ilgili değişmeleri 
haber  veren,  bunlara  ilişkin  bilgilerini  birbirine  aktaran,  aynı  olgular,  nesneler, 
sorunlar  karşısında  benzer  yaşam  deneyimlerinden  kaynaklanan,  benzer 
duygular taşıyıp bunları birbirine ifade eden insanların oluşturduğu topluluk ya 
da  toplum  yaşamı  içinde    gerçekleştirilen  tutum,  yargı,  düşünce,  duygu 
bildirişimlerine iletişim denir 1 . 

20.  yüzyılın  sonlarında  başlayan  teknolojik  gelişmeler  21.  yüzyılın 

başlarında ivme kazanmış ve bu gelişmeler iletişim teknolojilerini de çok önemli 
düzeyde  etkilemiştir.  İletişim  teknolojileri,  bireylerin  yaşamında  hiç  olmadığı 
kadar hakim bir konuma yerleşmiştir. 

Bilgisayarların internetle buluştuğu 1990’lı yıllar, iletişim teknolojilerinin 
güçlenmeye  başladığı  dönemdir.  Bu  dönemde,  bilgisayarlar  önemli  düzeyde 
iletişim  amaçlı  kullanılır  hale  gelmiştir.  Gelişmede  internetin  payı 
küçümsenemeyecek derecede büyüktür. 

İnternetin  sağladığı  sanal  iletişim  fırsatları,  bireylerin  gündelik 

yaşamlarında  iletişim  aracı  olarak  hızla  yaygınlaşmış  ve  yüz  yüze  iletişime 
gölge  düşürecek  boyutlara  ulaşmıştır.  İşyerinde,  aynı  ofis  içinde  çalışan 
bireyler,  pek  çok  işlemlerini  sanal  iletişim  yolu  ile  gerçekleştirmekte,  sonuç 
olarak geleneksel iletişime  meydan okunmaktadır. 

1 
Ünsal Oskay, İletişimin ABC’si, Der Yayınları, İstanbul, 2001, s.9
8  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME

1. BİREYSEL İLETİŞİM ARACI OLARAK ELEKTRONİK POSTA

Genel  olarak  değerlendirildiğinde  ise,  “Elektronik  Posta”nın    oldukça 

yaygın  kullanılan  bir  yöntem  olduğu  dikkat  çekicidir.  Günümüz  iletişiminde 
bireylerin  Elektronik  Postayı  önemli  bir  iletişim  aracı  olarak  gördükleri  sık  sık 
vurgulanmaktadır. 

Elektronik  Posta,  en  genel  tanımıyla  toplumda  bireyler,  gruplar  ve 

örgütler  arasında  bilginin  elektronik  yolla  üretilmesine,  kullanımına, 
saklanmasına,  dağıtılmasına  ve  değişimine  olanak  sağlayan  yeni  bir  iletişim, 
etkileşim  ve  paylaşım  aracıdır.  İnternet  ve  web  teknolojilerinin  ürünü  olan  bu 
yeni  iletişim  aracı,  dünya  üzerinde  özellikle  bilgi  toplumu  altyapısını 
oluşturmada  önemli  yollar  katetmiş  ülkelerde  giderek  yaygın  olarak 
kullanılmaktadır 2 .  Bu  boyutu  düşünüldüğünde,  Elektronik  Postanın  yakın 
gelecekte  yaşamın  tamamını  kapsayacak  bir  konuma  sahip  olacağı 
görülecektir. 

Elektronik Posta, günümüz iletişim dünyasında hızı ve kolaylığı ile  en 
basit  iletişim  kanalını  oluşturmaktadır 3 .  Aşağıda  sunulan  özellikler,  Elektronik 
Postanın  bireyin  yaşamında  ne  denli  öneme  sahip  olduğu  konusuna  açıklık 
getirmektedir 4 .

· Avrupa’da  çevrimiçi    (online)  konumda  olanların  yarısı,  bir  randevu 

ayarlama  ya  da  sosyal  bir  aktivite  için  mutlaka  Elektronik  Posta 
aldıklarını ya da gönderdiklerini ifade etmektedirler. 

2 
Türksel  Kaya  Bengshir;  Devlet­Vatandaş  İletişiminde  E­posta,  inet­tr  2000 
Türkiye’de İnternet Konferansı, 9­11 Kasım 2000, s. 
3 
İnfomag Dergisi, Ocak 2003, s.80 
4 
AOL  tarafından  Fransa,  Almanya  ve  İngiltere’de  1000  kişi  üzerinde  yapılan  bir 
araştırmadır.
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA” 9 

· Bu  kitlenin  üçte  biri,  tanışma  esnasında,  tanıştıkları  kişiye  Elektronik 

Posta adresi verdiklerini ifade ederken, telefon verdiklerini belirtenlerin 
oranı sadece %19’dur.
· Pek çok kişi yaşamlarında yer alan önemli olayları, (evlilik, çocuk sahibi 
olma  ve  iş  sahibi  olma  ya  da  iş  değişikliği  yapma  gibi)  çevrelerine 
Elektronik Posta vasıtası ile duyurduklarını ifade etmektedirler.
· İngiltere, Fransa ve Almanya’da çevrimiçi olanların tamamı arkadaşları 
ve  aileleri  ile  Elektronik  Posta  ile  iletişim  kurmaktadırlar.  Bunlardan 
yaklaşık  1/3  oranında  grup  ise    kaybettikleri  arkadaşlarını  ve  bulmak 
istedikleri kişileri bu yolla kavuştuklarını ifade etmektedirler. 

Bir  başka  araştırma  sonucuna  göre  5 ;  bireyler,  “Elektronik  Postanın 

yaşamlarına  kalite  getirdiğine”  inanmaktadırlar.  Elektronik  Postanın  bireyler 
tarafından  çoğunlukla  olumlu  algılanmasına  karşın;  yaşamda  etkin 
kullanılmaması  ya  da  doğru  zamanda  ve  yerde  kullanılmamasında  olumsuz 
etkilerinin  de  söz  konusu  olduğu  düşünülmektedir.  Bu  bağlamda  Elektronik 
Postanın  yararlı  ve  sakıncalı  yönleri  belirlenmektedir.  Buna  göre,  Elektronik 
Posta kullanımında kaçınılması gereken hususlar şunlardır 6 ;

· Gizlilik  içeren,  özel  veya  riske  atılamayacak  bir  mesajın  söz  konusu 
olması,
· Uzun bir soru listesine cevap alınması gereken durumlar,
· Kötü veya olumsuz bir haberin verildiği mesajlar,
· Hızlı veya anında yanıt alınması gereken durumlar,
· Aynı anda birden fazla kişiyle değerlendirilmesi gereken konular,
· Yazım ve içerik anlamında yetersiz mesajlar,
· Mesajın yanlış anlaşılma ihtimalinin olduğu durumlar. 

5 
Jeffrey  M.  Jones,  “Almost  All  E­Mail  Users  Say  Internet,  E­Mail  Have  Made  Lives 
Beter”,  http://www.gallup.com/content/login.aspx?ci=4711  adresinden  aktaran 
Analsphere,  News,  Analysis,  Reviews  from  Caslon  Analytics, 
http://www.analysphere.com/20Aug01/email.htm , 20 Ağustos 2001 
6 
İnfomag Dergisi, Ocak 2003, s.80
10  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

Diğer yandan Elektronik Posta kullanımının tavsiye edildiği durumlarda söz 
konusudur, bu durumlar aşağıda sıralanmıştır:

· Mesajın  bir  an  önce  gönderilmesi  gerektiği ve  cevabının  acil  olmadığı 

durumlar.
· Elektronik  Postalarına  baktığı  ve  cevap  verdiğinden  emin  olunan 
kişilere yönelik mesajlar.
· Telefon,  faks,  baskı  maliyetleri  veya  elden  ulaştırma  maliyetlerinin 
önem kazandığı sıradan mesajlar.
· Başka ülkelerdeki kişilere gönderilecek mesajlar.
· Yazılı bir belge gerektiren durumlar.
· Seyahat sırasında gönderilen mesajlar.

2. ÖRGÜTSEL İLETİŞİM ARACI OLARAK ELEKTRONİK POSTA

2.1. Örgütsel İletişim

Örgütsel  iletişim,  örgütsel  yapı  bütününde  en  fazla  tartışılan  dinamik 

olarak  göze  çarpmakta;  ancak  çok  sınırlı  düzeyde  “net”  bir  şekilde 
anlaşılabilmektedir.  Pratikte,  etkin  bir  iletişim,    örgütün  amaçlarının  ve  temel 
hedeflerinin  paylaşılması  ile  sağlanırken,  çoğunlukla  bu  noktada  başarısız 
kalınmaktadır 7 . 

Örgütsel  iletişim,  örgütün  işleyişini  ve  amaçlarını  gerçekleştirmek  için 

örgütü oluşturan çeşitli bölümler arasında  ve örgüt ile çevresi arasında devamlı 
bilgi ve düşünce alışverişi sağlayan toplumsal bir süreçtir 8 . 

7 
Fred Luthans, Organizational Behavior, 7th Ed., 1995, s.415 
8 
Salih Güney, Yönetim ve Organizasyon, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2001, s.199
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  11 

Örgütsel  iletişim,  örgüt  içindeki  çalışanlar,  yöneticiler  ve  ortaklar 

arasında  yer  alabilecek  örgüt  içi  iletişim  şeklinde  olabileceği  gibi,  örgütün 
ortakları,  müşterileri,  tedarikçileri,    devlet  kuruluşları,  sendikalar  ve  diğer 
kurumlarla  örgüt  dışında  da  gerçekleşebilmektedir.  Diğer  bir ifade  ile,  örgütsel 
haberleşme hem örgüt içi hem de örgütün dış çevresiyle olabilmektedir 9 . 

Örgütsel iletişimin özellikleri aşağıdaki gibidir 10 ; 

v  Örgütsel iletişim, örgütsel amaçların gerçekleştirilmesiyle ilgilidir. 
v  Örgütsel  iletişim,  örgütü  oluşturan  öğeler  arasında  gerekli  ilişkilerin 
kurulmasını sağlar. 
v  Örgütsel  iletişim,  gelişmelere  (toplumsal  ve  teknolojik  açıdan)  uyum 
sağlamaya çalışan bir sistemdir. 
v  Örgütsel  iletişim,  örgütün  verimli  ve  etkin  olarak  yönetilmesine  imkan 
sağlayan araçtır. 
v  Örgütsel iletişim tek yönlü değildir. Çünkü örgüt dinamik bir yapı içinde 
yer almaktadır.

2.2.Örgütsel İletişim Vasıtası Olarak Elektronik Posta

21.  yüzyılda  Elektronik  Postanın  yarattığı  fırsatlar  ve  ileri  düzeydeki 

katma  değeri,  örgütler  için  telefon,  faks  ve  diğer  iletişim  araçları  yanında, 
“Elektronik  Postanın”  kaçınılmaz  bir  iletişim  aracı  olacağı  düşünülmektedir 11 . 
Yapılan  araştırmalarda  tüm  internet  aktivitelerinin  %85’inin  Elektronik  Posta 
tabanlı olduğu saptanmıştır 12 . 

9 
Şerif  Şimşek,  Tahir  Akgemci,  Adnan  Çelik,  Davranış  Bilimlerine  Giriş  ve  Örgütlerde 
Davranış, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 1998, s.88 
10 
Güney, a.g.e., s.200 
11 
Eric Williams, “Predicting E­mail Effects in Organizations”, First Monday Journal, 
http://www.firstmonday.dk/issues/issue3_9/williams 
12 
Harper Timothy, “E­mailmen”, The Sky, October 1999
12  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

Günümüzde  İnternet  kullanımı,  tipik  bir  çalışanın  rutin  faaliyeti 

olmuştur.  Gerek  hızı  ile,  gerekse  geniş  bir  kapsamı  olduğu  için  işletme  içi 
13 
iletişimde , iş yaşamının vazgeçilmez iletişim aracı olmuştur  . İnternet üzerinde 
iletişim kurmaya yönelik teknolojilere ve uygulamalara bakıldığında tartışmasız 
en  yaygın  ve  etkili  yolun  Elektronik  Posta  olduğu  ileri  sürülmektedir.  Nitekim 
ABD’de  toplam  işgücünün  üçte  ikisinin,  pek  çok  Avrupa  ve  Asya/Pasifik 
ülkelerinde  ise,  çalışan  nüfusun  %5’inin  Elektronik  Posta  kullanıcısı  olduğu 
dikkat çekmektedir 14 . 

Örgüt  içinde  yaygınlaşan  Elektronik  Posta  kullanımı,  dökümantasyon 

konusunda  işletmelere  tasarruf  sağlamıştır.  Bu  tasarruf  gerek  örgüt  içinde 
kullanılan kağıt, bülten konusunda, gerekse dış çevre ile gerçekleştirilen iletişim 
konusunda olmuştur. 

Örgütler  günümüzde  çalışanları  ile  iletişimi  (işletme  içi  bültenlerini  ve 

gazetelerini) çoğunlukla Elektronik Posta yoluyla gerçekleştirmektedirler. Diğer 
yandan örgüt içi olduğu kadar, örgütün dış çevre (müşteriler, ortaklar, rakipler, 
sendikalar,  tedarikçiler,  devlet  kuruluşları  vesaire…)  ile  olan  iletişiminde 
Elektronik Postanın manidar bir önemi bulunmaktadır. 

Dünyanın  değişik  ülkelerinde  faaliyet  göstermekte  olan  çokuluslu 

şirketlerin Elektronik Posta vasıtası ile organizasyon, pazarlama ve üretim gibi 
konularda  şirket  merkezleri  ile    anında  haberleşme  imkanına  kavuştuklarına 
tanık  olunmaktadır. Özellikle veri  transferi,  dosya  transferi  şeklindeki  çevrimiçi 
iletişim,  şirketlerin  anlık  rekabet  hamlelerinde  önemli  zaman  avantajı  (daha 
önceleri  kargo  vasıtası  ile  sağlanan  bu  hizmetler  Elektronik  Posta  vasıtası  ile 
neredeyse tam zamanlı gerçekleşebilmekte) sağlayabilmektedir 15 . 

13 
Keith Krasny,  “All seeing eye:with more and more  workplace email anda buse  case 
making the headlines”, Comminicate, Dec, 2001 
14 
Benghir, a.g.e.s.2 
15 
Luthans, a.g.e. s.422
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  13 

Elektronik Posta, iletişimin hızını artırmakta, kağıt kullanımını önlediği 
için tasarruf sağlamakta ve telefonla sağlanan iletişimin hata düzeyini azaltarak 
verimli iletişim aracı olarak dikkat çekmektedir. Aynı zamanda, Elektronik Posta 
kullanımıyla  örgütün  müşterilerine  yönelik  çok  güçlü  bir  pazarlama  ağı 
kurmasının  sağlandığı  da  bilinmektedir.  Bu  noktada  modern  pazarlamacılık 
anlayışı çerçevesinde, Elektronik Posta önemli bir araç olarak kullanılmaktadır.

3. ÖRGÜTLERDE ELEKTRONİK POSTA KULLANIMI

ABD’de  örgütlerin  yaşamında  Elektronik  Posta  birincil  öneme  sahip 

iletişim aracıdır. Ekim 2002 verilerine göre, ülkede 57 milyon internet kullanıcısı 
saptanmış ve bunların %98’inin Elektronik Posta hesabı olduğu belirlenmiştir 16  . 

ABD’de  yapılan  bir  araştırmanın  ­bundan  böyle  çalışmada  bu 

17 
araştırma,    PEW  Araştırması  olarak  yer  verilecektir  ­  verileri  “örgütlerde 
Elektronik  Posta  kullanımına  ilişkin”  oldukça  kapsamlı  sonuçlar  vermektedir. 
Araştırmaya  ilişkin  bazı  sonuçlar  şunlardır:  araştırmaya  katılan  çalışanların 
%73’ü  günde  yaklaşık  olarak  1  saatlerini  Elektronik  Posta  için  geçirdiklerini; 
%53’ü  aldıkları  Elektronik  Postanın  sadece  işi  ile  ilgili  olduğunu;  %58’i  ise, 
gönderdikleri Elektronik Postanın sadece işi ile ilgili olduğunu; %72’si Elektronik 
Postanın bireye geniş bir iletişim çevresi kazandırdığını ifade etmiştir. Bir diğer 
araştırmaya göre 18 ; işte Elektronik Posta kullananların %52’si Elektronik Posta 
gönderme en temel işimizdir demiştir. 

16 
Deborah  Fallows,  “Email  At  Work”,  PEW  Internet  &  American  Life  Project,  8 
December, 2002, s.2 Internet Erişim: http://www.pewinternet.org 
17 
Araştırma, ABD’de PEW tarafından 1000 kişiyle yüzyüze gerçekleştirilen görüşmelere 
dayanmaktadır.  Araştırma    tamamen  Elektronik  Postanın  örgütlerde  kullanımına  ve 
etkilerine  odaklanmıştır.  Araştırma  hakkında  ayrıntılı  bilgiyi 
http://www.pewinternet.org adresinden ulaşılabilir. 
18 
Jeffrey  M.  Jones,  “Almost  All  E­Mail  Users  Say  Internet,  E­Mail  Have  Made  Lives 
Beter”,  http://www.gallup.com/content/login.aspx?ci=4711  adresinden  aktaran 
Analsphere,  News,  Analysis,  Reviews  from  Caslon  Analytics, 
http://www.analysphere.com/20Aug01/email.htm , 20 Ağustos 2001
14  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

Elektronik  Postanın,  örgüt  içinde  kullanımına  bağlı  olarak  bir  takım 

değişimleri  gerçekleştirmede  yararlı  bir  araç  olduğu  dile  getirilmektedir.  PEW 
Araştırması sonuçları bu görüşü desteklemektedir. (Tablo­1) 

Tablo­1 Elektronik Postanın Örgütte  Yol  Açtığı Değişimler 

Elektronik Postanın Örgütte  Yol  Açtığı Değişimler  % 
1  Mevcut ilişkileri koruma  77 
2  Daha fazla kişi ile iletişim kurma  72 
3  Çalışma arkadaşları ile iletişimi güçlendirme  62 
4  Takım Çalışmasını geliştirme  59 
5  Zor durumlarda yardımcı olma  43 
6  Başkalarına hızlı ulaşımı sağlar  34 
7  İşten uzaklaşmaya yol açar  28 
8  Yeni bir stres kaynağı  23 
9  Yanlış anlamalara yol açar  22 
10  Örgüt içi dedikoduyu artırır  16 
Kaynak:FALLOWS, Deborah; Email At Work, PEW Internet & American Life Project, 8 December, 
2002, Internet Erişim: http://www.pewinternet.org

4. ÖRGÜTLERDE ELEKTRONİK POSTA KULLANIMININ AVANTAJLARI

Elektronik  Posta  pek  çok  işte,  çalışanların  verimliliğini  arttırıcı 

mükemmel  bir  araç  olarak  dikkat  çekmektedir 19 .  Örgütlerde  Elektronik  Posta 
kullanımının bir çok avantajından bahsetmek mümkündür. Bunlar;

· Hız,
· Maliyet avantajı,
· Örgütsel verimlilikte ve bireyin performansında artış. 

19 
Pepper  Hamilton,  “E­Mail  Monitoring­What  Can  an  Employer  Do?”, 
Labor&Employment Law Update, February 2004
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  15 

Hız; Elektronik Posta ile veri transferi, doküman iletişimi vb. konularda 
bir hız söz konusudur. PEW Araştırması’na göre  20 ; %86’lık bir grup Elektronik 
Postanın  zaman  tasarrufu  sağladığını  belirtmiştir.  Elektronik  Posta  ile 
geleneksel  posta  gönderimine  (özellikle  doküman  transferinde)  oranla 
inanılmaz  düzeyde  zaman  kazanımı  söz  konusudur.  Özellikle,  deniz  aşırı 
ülkelerde  farklı  şirketleri  bulunan  çokuluslu  şirketlerin  merkez  ile  diğer 
şirketlerin haberleşmesinde ve iletişim trafiğinde, bu fırsat çoğu zaman rekabet 
avantajına dönüşmektedir. Çoğunlukla aynı şirketler grubuna ait firmalar ya da 
firma­tedarikçi  arasında  doküman  ve  bilgi  transferlerinde  Elektronik  Posta 
kullanımı  alternatif  iletişim  araçları  olan,  telefon  ya  da  faksa  göre  daha 
kapsamlı ve daha net sonuç vermektedir. 

Maliyet Avantajı; Elektronik  Posta  kullanımının  örgüte önemli  düzeyde 

maliyet  avantajı  sağladığı  söylenebilir.  Bunlardan  ilki,  iletişim  maliyetlerinde 
düşüş;  diğeri  ise,  çalışan  maliyetlerinde  (tele  çalışma)  düşüş  olarak  ifade 
edilebilir. 

Gerek  örgüt  içi  iletişim,  gerekse  örgütün  dış  çevre  ile  iletişiminde 
“Elektronik  Posta”nın  kullanımı  işletmelere  ciddi  düzeyde  bir  maliyet  avantajı 
sağlamaktadır.    Örneğin  doküman  kullanımının  ve  geleneksel  posta 
kullanımının azalması, Elektronik Posta sayesinde gerçekleşmiştir. Örgüt içi ve 
örgüt  dışı  iletişimde  Elektronik  Posta  kullanımının  yaygınlaşması,  örgütte 
çalışanların  telefon  kullanım  gereksinimini  azaltmıştır.  Bu  durum  örgütlerde, 
önemli düzeyde maliyet avantajı getirmiştir. 

Elektronik  Postanın  sağladığı  bir  diğer  maliyet  avantajı,  tele­çalışma 

konusundadır 21 . Toplumlar geliştikçe, teknolojik gelişmeler yaşanmış, teknolojik 

20 
Fallows, a.g.e., s.15 
21 
Tele Çalışma, merkezi bürodan veya üretim biriminden uzakta çalışma koşullarından 
birinin  varlığı  ve  bu  tür  çalışmayı  olanaklı  hale  getiren  yeni  teknolojilerin  kullanılması 
olarak  tanımlanmaktadır.  Ayrıntılı  bilgi  için  bakınız:  Yeni  Çalışanlar  ve  Yeni  Haklar, 
Çev. Bülent Piyal, Sendikal Notlar, Sayı:12, Aralık 2001, s.138
16  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

gelişmeler,  işin  çehresini,  işin  yapılış  şeklini  ve  işyeri  kavramının  anlamını 
değiştirmiştir. Pek çok yeni iş alanı ortaya çıkarken, artık herhangi bir mekanda 
22 
ve  herhangi  bir  zaman  diliminde  çalışma  söz  konusu  olabilmektedir  .  Örgüte 
bağlı tele­çalışan konumundaki bireyler, iş ile ilgili iletişimlerini Elektronik Posta 
yoluyla gerçekleştirebilmektedirler. Örneğin; ulusal düzeyde yayınlanan gazete 
ya da derginin yazarı olarak çalışan kişinin işyerine gitmesi  gerekmemektedir. 
Yine    bir  bilgisayar  programcısı  ya  da  reklam  metin  yazarı  çalışmasını 
işletmesine Elektronik Posta vasıtası ile gönderebilir. Dolayısıyla örgütün daha 
az,  tam  zamanlı  çalışan  istihdam  etmesi  söz  konusu  olmaktadır.  Bu  durum 
örgütün maliyetlerinde bir düşüş sağlamaktadır. 

Örgütsel  Verimlilikte  ve  Bireyin  Performansında  Artış;  Elektronik 

Postanın  kullanım  kolaylığı  ve  etkinliği,  örgütlerde  verimlilik  ve  çalışanlarda 
performans artışı sağlamaktadır. 

Elektronik  Posta  kullanımına  bağlı  olarak  örgütlerde  %14  ile  %20 

civarında verimlilik artışı gerçekleştiği belirtilmektedir. Ayrıca örgütlerde çalışan 
bireylerin önemli bir bölümü, Elektronik Postayı iş yaşamlarında çok önemli bir 
23 
itici (pozitif) güç olarak görmektedirler  . PEW araştırmasına göre, araştırmaya 
katılan  çalışanların  %86’sı  Elektronik  Postanın  kendilerine  zamandan  tasarruf 
sağladığını dile getirmişlerdir, bu sonuç çalışanların performanslarında yükseliş 
ile eş anlamlı bir durumdur 24 . 

Örgütlerde Elektronik Posta kullanımının, örgüt içi iletişimi artırması ve 
kolaylaştırması 25  örgütsel  verimlilikte  artışa  yol  açmaktadır.  Yapılan 
araştırmalar,  Elektronik  Postanın  örgüt  içi  iletişimi  güçlendirdiği  görüşünü 

22 
Stephen  Haag,  Maeve  Cummings,  James  Dawkins,  Management  Information 
Systems, Irwin­McGraw Hill Pub. , 1998, s.14, James Krohe, “The Productivity Pit”, in: 
Kathryn Shellenberg (Edi.), Computer In Society, 6th Ed.Dushkin Pub., 1996, s.60 
23 
Fallows, a.g.e., s.15 
24 
Fallows, a.g.e., s.15 
25 
PEW Araştırmasına göre, araştırmaya katılan çalışanların %62’si, Elektronik Postanın 
örgüt içi iletişimi güçlendirdiğini belirtmişlerdir.
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  17 

doğrulamaktadır. (Bakınız Tablo 1) Yüzyüze iletişime kapalı olan çalışanlar için 
de  Elektronik  Posta  kullanımı  önemli  bir  araçtır.  Diğer  yandan  ast­üst 
arasındaki  iletişim zaaflarının  yaşanmaması  açısından  da  Elektronik  Posta  bir 
alternatif  araç  olarak  düşünülebilir.  Otoriter  yönetim  anlayışın  egemen  olduğu 
örgtülerde,  üstleri  ile    yüzyüze  iletişimden  çekinen    ve  hata  yapma  endişesi 
taşıyan çalışanlar için, Elektronik Posta alternatif bir iletişim aracı olmaktadır. 

Büyük  ölçekli  işletmelerde,  geniş  çalışan  kitlesine  Elektronik  Posta 

vasıtası ile ulaşma imkanı doğmaktadır. Örneğin bir şirketler grubunun CEO’su 
tüm  çalışanlarına  bir  mesajla  ulaşabilmekte;  çalışanlarını  bilgilendirme  ve 
motive  etme  şansına  sahip  olmaktadır.  Bu  mantıkla  örgütlerde  verimlilik 
artışına  yol  açan  önemli  bir  uygulama  olan  beyin fırtınası  da  Elektronik  Posta 
aracılığıyla  çok  rahat  sağlanabilir.  Farklı  işletmelerde,  şehirlerde,  ülkelerde  ve 
hatta kıtalarda çalışan aynı gruba bağlı şirket çalışanları ve yönetimi arasında 
beyin  fırtınaları  Elektronik  Posta  aracılığıyla  yapılabilir.  Günümüzde  teknolojik 
ilerlemenin  sağladığı  çevrim  içi  iletişim,  Elektronik  Postanın  daha  da  gelişmiş 
şeklidir. 

Elektronik  Postanın  örgütsel  verimliliğe  bir  diğer  katkısı,  takım 

çalışmalarına,  proje  ve  tartışma  gruplarına  altyapı  sağlamasıdır.  Bireyler, 
Elektronik  Posta  yardımı  ile  bir  araya  gelmelerine  dahi  gerek  kalmadan,  ortak 
çalışmalar  yürütebilmektedirler.  Çoğunlukla  birbirinden  farklı  coğrafyalarda 
çalışan  kişilerin,  örgütün  sorunlarına  ve  değişim  programlarına  yönelik 
çalışmalar  yürütmeleri  ve  örgüt  için  olumlu  sonuçlara  ulaşabilmeleri 
mümkündür.  PEW  araştırmasına  göre  de,  araştırmaya  katılanların  %59’u 
Elektronik Postanın takım çalışmasını pekiştirdiğini düşünmektedirler.
18  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME

5.ÖRGÜTLERDE ELEKTRONİK POSTA KULLANIMININ DEZAVANTAJLARI

Örgütlerde  katkısı  şüphesiz  tartışılmayacak  düzeyde  olan  Elektronik 
Postanın  bir  takım  olumsuz  sonuçları  da  sıkça  dile  getirilmektedir.  Elektronik 
Postanın, çalışanın verimliliğini olumsuz etkilediği ileri sürülmektedir. İşin gereği 
olarak  kullanılmayan  Elektronik  Posta  sisteminin,  çalışanın  bireysel  iletişimi 
şekline  dönüştüğü  ve  bu  yolla  bireyin  çalışma  zamanını  etkin  ve  verimli 
kullanmasını engellediği dile getirilmektedir. 

Örgütlerde  Elektronik  Posta  kullanımının  olumsuz  sonuçları  çeşitli 

araştırmalarda vurgulanmıştır 26 .  Örneğin,  bir çalışanın günde 49 dakika ile 4 
saat  arasında  zamanını  Elektronik  Posta  işlemlerine  harcadığı,  ayrıca 
çalışanların  %30’unun  gün  içerisinde,  sadece  espriye  yönelik  veya  zincir 
mesajlar  kullandıkları  saptanmıştır.  Kısacası  çalışanlar,  zamanlarının  önemli 
kısmını  bu  tür,  çalışma  ile  ilgisi  olmayan  kişisel  mesajlara  ayırarak  örgütü 
zaman ve verimlilik kaybına uğratmaktadırlar. Bunun  yanında benzer kullanım 
alışkanlıklarının,  örgütün  iletişim  sistemleri  olarak  da  kullanılan  bilgisayarlara 
(sistemlere)  küçümsenmeyecek  düzeyde  zarara  yol  açabildikleri  bilinmektedir. 
Özellikle  bilgisayar  virüslerinin  zaman  zaman    tüm  dünyada  milyonlarca 
bilgisayarları  etkilediğine  yönelik  haberleri  sıkça  duymak  mümkündür.  Bu 
paralelde  oluşan  yanlış  Elektronik  Posta  kullanım  alışkanlıklarının  örgüte 
pahalıya  mal  olmaktadır.  Bu  nedenledir  ki,  günümüzde  pek  çok  işletmenin 
çalışanlarına  yönelik  Elektronik  Posta  kullanımı  politikaları  oluşturdukları 
bilinmektedir 27 .  Diğer  yandan  internet  kullanımında  da  işletmelerin  örgüt  içi 
kısıtlamaya gittikleri görülmektedir 28 . 

26 
Gallup  tarafından  gerçekleştirilen  bir  çok  araştırmada  olumsuz  sonuçları  görmek 
mümkünmdür.  Ayrıntılı  bilgiyi  http://www.gallup.com/content/login.aspx?ci=4711 
adresinden ulaşabilirsiniz. 
27 
Çalışanların  örgütleri  tarafından  verilmiş  Elektronik  Posta  adreslerini  kullanarak 
gönderdikleri  kişisel  amaçlı  mesajların,  örgüte  zarar  verme  olasılığını  düşünen  örgüt 
yönetimleri,  şirkete  ait  Elektronik  Posta  hesabı  kullanılması  durumunda  gönderilen 
mesaja  bir    (attachment)  yazı  ilave  etmektedirler.  Bu  ekte,  gönderilen  mesajın 
içeriğinden  firmanın  sorumlu  olmadığı  aksine  mesajı  yazan  kişinin  sorumlu  olduğu 
belirtilmektedir. 
28 
Limiting Email Usage, Baltimore Business Journal, 19 October 2001
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  19 
“Edesign”  şirketi  tarafından  2001  yılında  İngiltere’de    500  kişi  üzerinde 
gerçekleştirilen  araştırma  sonuçlarına  göre,  çalışanların  Elektronik  Postayı  iş  dışı 
amaçlarla  kullanımına  yönelik  tutumları,  cinsiyet  faktörüne  dayalı  olarak 
incelenmiş ve  aşağıdaki tabloda yer alan ilginç sonuçlara ulaşılmıştır. 

Tablo­2 Cinsiyete Dayalı İş Dışı Amaçlı Elektronik Posta 
Kullanımı Sonuçları 
Erkekler  %  Bayanlar  % 
Ofiste flört etmede  27  Sosyal yaşam arkadaşlığını  32 
planlamada 
Çalışanlar hakkında dedikodu  18  Kardeşi ile iletişimde  18 
yapmada 
Çalışma dışı arkadaşlarla  16  Çalışanlar hakkında  15 
iletişimde  dedikoduda 
Pornografik adres göndermede  13  Ofiste flört etmede  13 
Sosyal yaşamı organize etmede  11  Pornografik adres göndermede  7 
İş arkadaşlarına komik mesajlar  5  Yeni İş Aramada  6 
göndermede 
Yeni İş Aramada  4  İş arkadaşlarına komik mesajlar  4 
göndermede 
Uzaklardaki kişilerle iletişim  3  Başka işleri e­posta yoluyla  3 
kurmada  yapmak 
Aileyle iletişim kurmada  2  Uzaklardaki kişilerle iletişim  1 
kurmada 
Başka işleri e­posta yoluyla  1  Aileyle iletişim kurmada  1 
yapmak 
Kaynak:“Most  frequently  mentioned  misuses  for  email  at  work” 
http://www.edesigns.co.uk/archive/article_ugotmail.asp. 

Elektronik Postanın örgüt içindeki olumsuz sonuçlarından bir diğeri, bu 
yöntemin  sözsüz  iletişime  dayalı  olmasıdır.  Elektronik  Posta  kullanımından 
kaynaklanan  yanlış  anlaşılmalar  (Bakınız  Tablo  1)  ­kimi  zaman,  mesajın 
göndericisi  ile  alıcısı,  aynı  mesaja  farklı  anlamlar  yükleyebilmektedir­  örgütte 
zaman  ve  verimlilik  kaybına  sebep  olmaktadır.  Somut  anlamda  yapılacak  işin 
gecikmesi,  ürünün  hatalı  üretimi  ya  da  geç  üretimi  gibi  aksaklıklara  yol
20  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

açabilecektir.  Bu  nedenle  Elektronik  Postaya  dayalı  iletişim  mutlaka  başka 

iletişim kanalları ile teyit edilmeli ve aksaklıklar giderilmelidir. 

Elektronik  Posta  ile  iletişimde  karşı  tarafa  ulaştırılan  mesajın  alıcıya 

ulaşıp  ulaşmadığı  konusu  sistemin  önemli  bir  eksikliğidir.  Klasik  anlamda 
iletişim  süreci  hatırlanacak  olursa,  gönderenin  mesajının  bir  kanal  vasıtası  ile 
alıcıya ulaşması ve alıcının buna karşı bir geribildirim vermesi beklenmektedir. 
Bu  süreç,  Elektronik  Posta  kullanımında  kimi  zaman  belirsiz  bir  sürecin 
yaşanmasına  yol  açabilmektedir.  Mesajı  gönderen  kişinin  alıcıya  mesajın 
ulaşıp  ulaşmadığı  test  etmek  amacıyla,  “karşı  tarafa  mesaj  alınca  alındı 
cevabı  ver”  seçeneğini  kullanmasında  yarar  vardır.  Özellikle  ast­üst  arasında 
geçen yazışmalarda ast, üste gönderdiği mesajın gidip gitmediğini araştırmakta 
çekimser  kalabilir,  diğer  yandan  da  mesajın  herhangi  bir  nedenle  karşı  tarafa 
ulaşmaması durumunda ast, üste karşı mağdur duruma düşecektir. Dolayısıyla 
Elektronik  Posta  aracılığıyla  sağlanan  iletişimde  “mesajın  karşı  tarafa 
ulaşmaması”  gibi  bir  risk  bulunmaktadır.  Bu  noktada  göndericinin  bu  riski 
ortadan  kaldırmak  amacıyla,  alıcıya  geribildirim  alma  amaçlı,  Elektronik  Posta 
programlarında yer alan “mesaj alındı” seçeneğini kullanması bir çözüm olarak 
ileri sürülebilir.
 İKİNCİ BÖLÜM
Örgütlerde Elektronik Posta Kullanımına Yönelik Uygulama

1.ARAŞTIRMANIN AMACI

Araştırmanın  amacı,  örgütlerde  Elektronik  Posta  kullanımına  yönelik 

tutumları saptamaktır. Diğer yandan günümüzde Elektronik Postanın bireylerin 
yaşamında  ne  denli  önemli  bir  yere  sahip  olduğunun  tespiti  de 
hedeflenmektedir.  Bu  bağlamda  hazırlanan  soru  formunda  (anket)  yazar 
tarafından  geliştirilen  bir  ölçeğe  yer  verilmiştir.  Bu  ölçek,  Elektronik  Posta 
kullanımı  ve  verimlilik  ölçeğidir.  Ölçek,  Türkiye  genelinde  kamu  ve  özel 
sektörde çalışan diğer bir ifade ile iş yaşamında yer alan kişilere uygulanmıştır.

2.ÖRNEKLEM

Araştırmanın  örnekleme  metodunda  “Olasılığa  dayalı  olmayan,  kolay 

örnekleme” yöntemi seçilmiştir. 29 

Olasılığa  dayalı  olmayan  örnekleme  yöntemi,  araştırmacıya  kendi 

yargısına  güvenerek  oluşturacağı  bir  dizi  alternatif  örnekleme  teknikleri 
sunmaktadır.  Kolay  örnekleme  modeli  ile  de,  denek  bulma  konusunda  arzu 
edilen geniş kitleye ulaşma imkanı sağlanmış olmaktadır. 

Araştırma  için  “Rassal  Örneklem”  yöntemi    belirlendiği  için,  Türkiye 

genelinde  iş  yaşamında  yer  alan  çalışanlar  araştırma  kapsamına  alınmıştır. 
Anket  sorularının  katılımcılara  ulaştırılması,  yazarın  iletişimde  olduğu  bireysel 

29 
ALTUNIŞIK,  Remzi;  COŞKUN,  Recai;  YILDIRIM,  Engin;  BAYRAKTAROĞLU,  Serkan; 
Sosyal B ilimle rde  A raştırma Y öntemleri, Sakarya Kitabevi, Adapazarı, 2001, s.73
22  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

Elektronik  Posta  hesabı  kullanıcıları  ile  basın  kuruluşlarının  bültenleri 

aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Anket bu şekilde zincirleme olarak dağıtılmıştır.

3.ÖLÇME ARAÇLARI

Araştırmada  kullanılan  Elektronik  Posta  Kullanımı  ve  Verimlilik 

30 
Ölçeği  ,  çalışmanın  yazarı  tarafından  geliştirilmiştir.  Kullanılan  ölçeğin 
güvenilirliği  hesaplanmıştır.  Değerlendirme  esnasında  7.  yargıya  verilen 
cevaplar  ters  değerlendirmeye  (reverse  scored)  tabi  tutulmuştur.  Ölçeğin 
güvenilirliği (Cronbach Alfa Değeri : ,7812) yüksek bulunmuştur.

4.UYGULAMA ŞEKLİ

Şubat  2004  tarihinde  başlamış  olan  araştırma  internet  üzerinden 

gerçekleşmiş  ve  Haziran  2004’te  tamamlanmıştır.  Araştırma,  bültenler 
aracılığıyla çeşitli basın kuruluşlarında duyurulmuştur. 

Yazar,  bireysel  olarak  hazırladığı  anket  formunu 

www.isguc.org/anket.zip adresinde yayınlamış ve iş yaşamında yer alan kişiler 
anketi  doldurmuşlardır.    Bu  süreçte  toplam  800  civarında  anket  formu 
anket@isguc.org  adresine  gönderilmiştir.  Gelen  anket  formları  incelenerek, 
kurum Elektronik Posta adresinden gelmeyen anket formları değerlendirilmeye 
alınmamış,  böylelikle  hem  aynı  anketin  aynı  kişi  tarafından  tekrarlanması 
engellenmiş,  hem  de    anketi  dolduran  kişinin  gerçekten  iş  yaşamında  olup 
olmadığı  test  edilmiştir.  Eleme  sürecinde    yaklaşık  olarak  300  anket 
değerlendirme  dışı  kalmış  ve  toplam  471  anket  değerlendirilmeye  değer 
bulunmuştur. 

30 
Ölçeğe ekler bölümünde yer verilmiştir. (Ek 1)
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA” 23 

5. VERİ ANALİZİ

471 kişinin katılımı ile gerçekleşen, Elektronik Posta kullanımı anketinin 
istatistik  analizi,  SPSS  (Statistical  Package for  Social  Sciences)  12.0  istatistik 
programı    kullanılarak  yapılmıştır.  Demografik  değişkenleri  çözümlemek  ve 
araştırma  sorularını  değerlendirebilmek  amacıyla  Varyans  Analizi 
kullanılmıştır.

6. DEMOGRAFİK BULGULAR
ARAŞTIRMAYA KATILANLARIN GÖREVLERİ

Tablo­3 ‘Ankete Katılanların Görev Durumu’ 

Unvan  Dağılım  % 
Özel sektörde beyaz yakalı  263  55,8 
Özel sektörde üst düzey yönetici  36  7,6 
Kamu kurumunda beyaz yakalı  28  5,9 
Kamu kurumunda üst düzey yönetici  4  ,8 
Bağımsız çalışan  2  ,4 
İşletme sahibi ya da ortağı  11  2,3 
Akademisyen  109  23,1 
Diğer  18  3,8 
Toplam  471  100,0 

Araştırmaya  katılanların  çoğunluğunu  özel  sektörde  çalışan  kişiler 

oluşturmuştur.  Çalışmada  18  kişi  çalıştığı  kurumun  özelliğini  belirtmemiştir.  % 
62’lik bir grup özel sektörde çalıştığını belirtmiştir. Bu grup dışında %23’lük bir 
grup akademisyenlerden oluşmaktadır. Kamu’da çalıştığını söyleyenlerin oranı 
da  %6­7  civarındadır.  Akademisyenleri  kamu  sektörünün  içine  aldığımızda 
kamu sektörü araştırmamızda %30 civarında temsil edilmektedir.
24  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME

ARAŞTIRMAYA KATILANLARIN CİNSİYET DAĞILIMI

Bayan 

45,4% 

Erkek 

54,6% 

Şekil­1 Araştırmaya Katılanların Cinsiyet Dağılımı 

Ankete  katılan  kişilerin  cinsiyete  göre  dağılımı  incelendiğinde  %45’inin  kadın, 

%55’inin de erkek çalışanlardan oluştuğu görülmektedir.

ARAŞTIRMAYA KATILANLARIN YAŞ DAĞILIMI

Tablo­4 ‘Ankete Katılanların Yaş Dağılımı’ 
Yaş  Dağılım  % 
20­30  248  52,7 
31­40  178  37,8 
41­50  37  7,9 
51 ve üzeri  4  ,8 
Cevapsız  4  ,8 
Toplam  471  100
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  25 

Ankete  katılan  çalışanların  yaş  durumu  incelendiğinde;  %52’lik  bir 

grubun  yani  araştırmaya  katılanların  yarısından  fazlasının  20­30  yaş  ve 
%38’lik  bir  grubun  da  30­40  yaş  aralığında  olduğu  görülmektedir.  Yani  ilk  iki 
grubun  (20­40  yaş  aralığının)  araştırmadaki  oranı  %90  gibi  büyük  bir  oranı 
temsil  etmektedir.  Bu  durum,  “teknolojik  gelişmelere  genç  çalışanlar yoğun  bir 
şekilde uyum sağlamaktadır” şeklindeki genel kanıyı doğrulamaktadır. 

Yaş  değişkeni  sonuçları,  ülkemizde    daha  önce  USLUEL  ve  AŞKAR 

tarafından gerçekleştirilen benzer çalışma sonuçlarına paralellik arz etmektedir. 
Elektronik  Posta  kullanan  grubun  %56’sı  20­29  yaş  aralığında,  %34’ü  30­39 
yaş  aralığında  oluşmuştur.  Bu  rakam  tarafımdan  yapılan  araştırma  sonucuna 
paralel bir sonuçtur 31 .

ARAŞTIRMAYA KATILANLARIN EĞİTİM DÜZEYİ

Araştırmaya  katılanların  %50’si  Lisans,  %24’ü  Yüksek  Lisans  ve 

%16’sı  Doktora  mezunudur.  Yani  grubun  %50’si  Lisans,  %40’ı  lisans  üstü 
eğitim  almıştır.  Toplamda  %90’lık  katılımcı  grubu  üniversite  mezunudur.  Bu 
rakam eğitim­teknoloji kullanımı ilişkisini doğrulamaktadır. 

Araştırmaya katılanların, eğitim düzeyinin yüksek olması, araştırmanın 
internet  üzerinden  gerçekleştirilmesi  ile  ilişkilendirilebilir.  Çünkü  bireylerin 
Elektronik Posta’yı genellikle işyerlerinde kullandıkları bilinmektedir (Tablo 5 bu 
görüşü doğrulamaktadır). İşyerlerinde bilgisayar kullananların çoğunlukla beyaz 
yakalı  çalışanlar  olduğu  düşünülürse,  eğitim  düzeyinin  yüksekliği  doğal  bir 
sonuçtur. 

31 
Yasemin  Koçak  Usluel,  Petek  Aşkar;  "İlköğretim  Öğretmenlerinin  İnternet  ve  E­ 
posta Kullanımları", V. Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi,  ODTÜ­Ankara, 16­ 
18  Eylül  2002.  Internet  erişimi:  http://www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek­ 
5/b_kitabi/PDF/Teknoloji/Bildiri/t329DA.pdf  (Araştırma,  USLUEL  ve  AŞKAR  tarafından, 
Ankara  İlinde  görev  yapmakta  olan  698  ilköğretim  okulu  öğretmeni  ile 
gerçekleştirilmiştir.)
26  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

300 

200 

100 

0
Ilkögretim  Ön Lisans  Yüksek Lisans 
Lise  Lisans  Doktora 

EGITIM 

Şekil ­2  Araştırmaya Katılanların Eğitim Düzeyi

7.GENEL BULGULAR
İNTERNETE NEREDEN BAĞLANILIYOR

Çalışanların  internete  nereden  bağlandıkları  araştırmada  test  edilmek 

istenmiştir.  Bu  soru  ile  çalışanların  evde  mi,  yoksa  işyerinde  mi  ya  da  her  iki 
yerde de mi yoğun olarak internete bağlandıkları sorgulanmıştır. 
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  27 

Tablo­5 ‘İnternete Bağlanma Yeri’ 
Bağlanma Yeri  Dağılım  % 
Evde  10  2,1 
İşyerinde  297  63,1 
Her ikisinde  163  34,6 
Cevapsız  1  ,2 
Toplam  471  100 

Çalışmaya  katılanların  %63’ü  interneti  yoğun  olarak  işyerinde 

kullandığını, %34’ü ise hem evde hem de işyerinde kullandığını belirtmiştir.

İŞYERİNDE İNTERNETİN KULLANIM ALANLARI

Çalışanların  işyerinde  internet  kullanım  alanlarının  önem  sırası  test 

edilmeye  çalışılmıştır.  Bu  soruda  çalışanlara  Elektronik  Posta  gönderme, 
internette  araştırma  yapma,  işletme  içi  iletişimde  ve  dış  dünya  ile  iletişim 
kurmada  seçenekleri  sunulmuş  ve  bunlar  arasında  bir  önem  (öncelik) 
sıralaması yapmaları istenmiştir. 

Çalışanların  işyerinde  interneti  hangi  amaçla  kullandıkları 

sorulduğunda,  araştırmaya  katılanların  %33,5’i  işyerinde  internet 
kullanmalarının temel nedeni olarak “Elektronik Posta kullanımını” göstermiştir. 
%33.8’lik  bir  diğer  dilim  ise  internette  araştırma  yapmayı  temel  neden  olarak 
göstermiştir.  Diğer  yandan  %19.5’lik  grubun  interneti  işyerinde  kullanmasının 
nedeni ise “işletme içi iletişim” olmuştur. Sadece %4.95’luk bir grubun interneti 
kullanma temel nedeni “dış dünya ile iletişim” olarak saptanmıştır.
28  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

Tablo­6 ‘E­Posta Gönderme Amacıyla İşyerinde İnternet Kullanımı’ 
E­POSTA GÖNDERME  Dağılım  % 
1 .  158  33,5 
2.  182  38,6 
3.  72  15,3 
4.  20  4,2 
Cevapsız  39  8,3 
Toplam  471  100 

Araştırmaya  katılanların,  işyerinde  internet  kullanma  alanları 

sorgulandığında, “Elektronik Posta gönderme amacı” katılımcıların %33,5’i için 
1. önem sırasına sahiptir. %39’u için 2. sırada %15’i için 3. sırada ve %4’ü için 
ise 4. önem sırasına sahiptir. 

Tablo­7 ‘İnternette Araştırma Yapmak Amacıyla İşyerinde İnternet 
Kullanımı’ 
İNTERNETTE ARAŞTIRMA YAPMADA  Dağılım  % 
1.  159  33,8 
2.  126  26,8 
3.  108  22,9 
4.  39  8,3 
Cevapsız  39  8,3 
Toplam  471  100 

Araştırmaya  katılanların,  işyerinde  internet  kullanma  alanları 

sorgulandığında,  “internette  araştırma  yapma  amacı”  katılımcıların  %34’ü  için 
1. önem sırasına sahiptir. %27’si için 2. sırada %23’ü için 3. sırada ve %8’i için 
ise 4. önem sırasına sahiptir.
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  29 

Tablo­8 ‘İşletme İçi İletişim Amacıyla İşyerinde İnternet Kullanımı’ 
İŞLETME İÇİ İLETİŞİMDE  Dağılım  % 
1.  92  19,5 
2.  82  17,4 
3.  118  25,1 
4.  140  29,7 
Cevapsız  39  8,3 
Toplam  471  100 

Araştırmaya  katılanların,  işyerinde  internet  kullanma  alanları 

sorgulandığında,  “işletme  içi  iletişimde  kullanma  amacı”  katılımcıların  %19,5’i 
için  1.  önem  sırasına  sahiptir.  %17’si  için  2.  sırada  %25’i  için  3.  sırada  ve 
%30’u için ise 4. önem sırasına sahiptir. 

Tablo­9 ‘Dış Dünya İle İletişim Kurma Amacıyla İşyerinde İnternet 
Kullanımı’ 
DIŞ DÜNYA İLE İLETİŞİMDE  Dağılım  % 
1.  23  4,9 
2.  43  9,1 
3.  133  28,2 
4.  233  49,5 
Cevapsız  39  8,3 
Toplam  471  100 

Araştırmaya  katılanların,  işyerinde  internet  kullanma  alanları 

sorgulandığında,  “dış  dünya  ile  iletişimde  kullanma  amacı”  katılımcıların  %4’ü 
için  1.  önem  sırasına  sahiptir.  %9’u  için  2.  sırada,  %28’i  için  3.  sırada  ve 
%49,5’i için ise 4. önem sırasına sahiptir.
30  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME

8. E­POSTA KULLANIM İSTATİSTİKLERİ

İNTERNET KULLANMA SIKLIĞI

Çalışanlara  internet  kullanma  sıklıkları  sorulmuş  ve  araştırmaya 

katılanların internet kullanım sıklıkları aşağıdaki gibi saptanmıştır. 

Tablo­10 ‘İnternet Kullanma Sıklığı’ 
İnternet Kullanma Sıklığı  Dağılım  % 
Hergün  448  95,1 
Haftada 2­3 kez  21  4,5 
Haftada 1 Kez  1  ,2 
Ayda 1 Kez  1  ,2 
Toplam  471  100,0 

Araştırmaya  katılan  çalışanların    %95’i  hergün  internet  kullandıklarını 

belirtmiş, sadece %5 oranında haftada 2­3 kez cevabı verilmiştir.

GÜN İÇİNDE İNTERNETE BAĞLANMA SIKLIĞI

Her  gün  internet  kullananların  kullanma  sıklıkları  araştırılmak  istenmiş 

ve aşağıdaki tabloya ulaşılmıştır. 

Araştırmaya  katılanların  %80’ininin  internet  hattı  gün  boyu  açıktır. 

Bağlanma  oranları  incelendiğinde  ise    %2  oranında  “sadece  bir  kez  internete 
bağlanma”,    %9  oranında  iki,  üç  kez  internete  bağlanma ve  %  6  oranında  da 
dört­beş kez internete bağlanma söz konusudur.
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  31 

Tablo­11 ‘İnternete Bağlanma Sıklığı’ 
Gün İçinde İnternete Bağlanma Sıklığı  Dağılım  % 
1 Kez  9  1,9 
2­3 kez  43  9,1 
4­5 Kez  28  5,9 
İnternet hattım gün boyu açık  379  80,5 
Cevapsız  12  2,5 
Toplam  471  100 

Tablo  12’de  internete  bağlanma  sıklığının  yaş  grubuna  göre  dağılımı 

verilmiştir.  Tablo  incelendiğinde,  internete  bağlanma  oranı  yaş  düzeyi  ile  ters 
orantılı  olduğu  dikkat  çekmektedir.  Yaş  düzeyi  düştükçe,  internette  bağlanma 
oranı  yükselmektedir.  Örneğin  “internet  hattım  gün  boyu  açık”  seçeneğini 
işaretleyen  20­30  yaş  grubu  %  84  oranında  gerçekleşirken,  41­50  yaş 
grubunda %81 düzeyinde çıkmıştır. 

Tablo­12 ‘İnternete Bağlanma Sıklığının Yaş Grubuna Göre Dağılımı’ 
Yaş/Bağlanma  Günde Bir  2­3 kez  4­5 kez  İnternet  Toplam 
Sıklığı  kez  hattım açık 
20­30 yaş  6  19  13  200  238 
%  2,5%  8,0%  5,5%  84,0%  100,0% 
31­40 yaş  3  16  14  143  176 
%  1,7%  9,1%  8,0%  81,3%  100,0% 
41­50 yaş  ­  7  ­  30  37 
%  ­  18,9%  81,1%  100,0% 
51 ve üzeri yaş  ­  1  1  2  4 
%  ­  25,0%  25,0%  50,0%  100,0% 
Toplam  9  43  28  375  455 
%  2,0%  9,5%  6,2%  82,4%  100,0%
 32  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME

ÇALIŞANLARA AİT E­POSTA HESABI SAYISI

Çalışanların kaç tane Elektronik Posta adresine sahip oldukları 
öğrenilmek istenmiş ve aşağıdaki tabloya ulaşılmıştır. 
Tablo­13 ‘E­Posta Hesabı Sayısı’ 
E­Posta Adresi Hesabı  Dağılım  % 
1 E­Posta Hesabı  43  9,1 
2 E­Posta Hesabı  137  29,1 
3 E­Posta Hesabı  147  31,2 
4 E­Posta Hesabı  79  16,8 
4’ten fazla E­Posta Hesabı  60  12,7 
Cevapsız  5  1,1 
Toplam  471  100,0 

Araştırmaya katılanların Elektronik Posta hesabı sayıları incelendiğinde 
sadece %9’luk bir grubun bir tane Elektronik Posta hesabı olduğu saptanmıştır. 
Geri  kalan  büyük  bir  grubun  birden  fazla  Elektronik  Posta  hesabına  sahip 
oldukları  görülmektedir.  Dağılımda  en  büyük  oran  %31  ile  üç  tane  Elektronik 
Posta hesabına sahip olan gruba aittir. 
Tablo­14 ‘E­Posta Hesabı Sayısının Yaş Grubuna Göre Dağılımı’ 
Yaş/E­Posta Hesabı Sayısı  1  2  3  4  4'den fazla  Toplam 
20­30 yaş  15  67  81  46  36  245 
%  6,1  27,3  33,1  18,8  14,7  100 
31­40 yaş  23  48  54  30  21  176 
%  13,1  27,3  30,7  17,0  11,9  100 
41­50 yaş  5  16  10  3  3  37 
%  13,5  43,2  27,0  8,1  8,1  100 
51 ve üzeri yaş  ­  4  ­  ­  ­  4 
%  ­  100  ­  ­  ­  100 
Toplam  43  135  145  79  60  462 
%  9,3  29,2  31,4  17,1  13  100
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  33 

Araştırmaya katılan çalışanların “Elektronik Posta Hesabı” sayıları yaş 
değişkenine  bağlı  olarak  incelendiğinde  genç  yaşlarda  “Elektronik  Posta 
Hesabı”  sayısı  artmaktadır.  Örneğin  4’ten  fazla  “Elektronik  Posta  Hesabı”nın 
20­30  yaş  aralığında  oran  %15  iken,  31­40  aralığında  %12  ve  41­50  yaş 
aralığında da %8 oranında olduğu görülmektedir. Bu sonuç, genç jenerasyonun 
teknolojiye daha yakın olduğu yargısı ile açıklanabilir. 

20 ­30 y aş  31 ­40 y aş 

6,1 2% 
14, 69%  11, 93%  13, 07% 

27, 35% 
17, 05% 

18, 78% 

27, 27% 

30, 68%  E­po sta He sabı sayısı 

33, 06% 
1 
41­50  51  ve ü zer i   yaş  2 
8,1 1% 
13, 51% 
3 
4 
8,11% 
4'den f azla 

27, 03% 

43, 24% 

100,00% 

Şekil­3 E­Posta Sayısının Yaş Grubuna Göre Dağılımı 

Araştırmaya  katılanların  Elektronik  Posta  hesabı  sayıları  çalışanların 

görevleri ile incelendiğinde aşağıdaki tabloya ulaşılmaktadır.
34  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

Tablo­15 ‘E­Posta Hesabı Sayısının Çalışanların Görevlerine Göre 
Dağılımı’ 
4'den 
Görev/E­Posta Sayısı  1  2  3  4  Toplam 
fazla 
Özel Sektörde Beyaz Yakalı  28  71  82  48  31  260 
%  10,8  27,3 31,5  18,5  11,9  100 
Özel Sektörde Üst Düzey Yönetici  3  10  11  6  5  35 
%  8,6  28,6 31,4  17,1  14,3  100 
Kamu  Kurumunda  Beyaz  Yakalı  2  9  9  5  2  27 
Çalışan 
%  7,4  33,3 33,3  18,5  7,4  100 
Kamu  Kurumunda  Üst  Düzey  ­  ­  3  1  ­  4 
Yönetici 
%  ­  ­  75,0  25,0  ­  100 
Bağımsız Çalışan (freelance)  ­  ­  ­  1  1  2 
%  ­  ­  ­  50,0  50,0  100 
İşletme Sahibi Yada Ortağı  ­  2  3  3  3  11 
%  ­  18,2 27,3  27,3  27,3  100 
Akademisyen  7  42  36  9  15  109 

%  6,4  38,5 33,0  8,3  13,8  100 

Diger  3  3  3  6  3  18 
%  16,7  16,7 16,7  33,3  16,7  100 
Toplam  43  137  147  79  60  466 
%  9,2  29,4 31,5  17,0  12,9  100 

Tablo  15 incelendiğinde,  4’ten fazla  Elektronik  Posta adresi  olan,  özel 

sektörde  çalışan  beyaz  yakalıların  (%11,9),  akademisyenlerden  (%13.8)  daha 
az olduğu görülmektedir.
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  35 

Araştırmaya  katılanların  Elektronik  Posta  hesabı  sayıları  çalışanların 

cinsiyetlerine göre  incelendiğinde aşağıdaki tabloya ulaşılmaktadır. 
Tablo­16 ‘E­Posta Hesabı Sayısının Çalışanların Cinsiyetlerine Göre 
Dağılımı’ 
Cinsiyet/  4'den 
1  2  3  4  Toplam 
E­Posta Sayısı  fazla 
Bayan  30  64  66  33  20  213 
%  14,1  30,0  31,0  15,5  9,4  100 
Erkek  13  73  81  46  40  253 
%  5,1  28,9  32,0  18,2  15,8  100 
Toplam  43  137  147  79  60  466 
%  9,2  29,4  31,5  17,0  12,9  100 

Tablo  16  incelendiğinde  Elektronik  Posta  hesabı  sayısının  erkek 

çalışanlarda  daha  fazla  olduğu  dikkati  çekmektedir.  Örneğin  4’ten  fazla 
Elektronik  Posta  hesabı  oranı  erkeklerde  %16  iken  kadın  çalışanlarda  %  9 
olarak gerçekleşmiştir. 

B a y an  Er k ek 
9,3 9%  5,1 4%

14, 08%  15, 81% 

15,49% 
28,85% 
18, 18% 
30,05% 

30, 99% 
32,02% 

E­po sta hesabı sayısı 
1 
2 
3 
4 
4'd en f azla 

Şekil­4 E­Posta Hesabı Sayısının Cinsiyete Göre Dağılımı
36  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

Araştırmaya  katılanların  Elektronik  Posta  hesabı  sayıları  çalışanların 

yaş gruplarına göre  incelendiğinde aşağıdaki tabloya ulaşılmaktadır.

BİR GÜNDE AKTİF OLARAK KONTROL EDİLEN E­POSTA ADRESİ SAYISI

Çalışanlara  sahip  oldukları  Elektronik  Posta  adreslerinin  kaç  tanesini 

aktif olarak kullandıkları sorgulanmıştır. Sonuçlar aşağıdaki gibidir; 

Tablo­17 ‘Aktif Olarak Kontrol Edilen E­Posta Hesabı’ 
Aktif Olarak Kontrol Edilen E­Posta Hesabı  Dağılım  % 
1 E­Posta Hesabı  80  17,0 
2 E­Posta Hesabı  181  38,4 
3 E­Posta Hesabı  129  27,4 
4 E­Posta Hesabı  50  10,6 
4’ten fazla E­Posta Hesabı  28  5,9 
Cevapsız  3  ,6 
Toplam  471  100,0 

Araştırmaya  katılanların  kaç  tane  Elektronik  Posta  adreslerini  aktif 

olarak  kontrol  ettikleri  incelediğinde  %83  civarında  bir  grubun  birden  fazla 
Elektronik  Posta  adreslerini  aktif  olarak  kontrol  ettikleri  dikkati  çekmektedir. 
%38’lik grup iki Elektronik Posta hesabını aktif olarak kontrol ederken, %27’lik 
grup da üç Elektronik Posta hesabını aktif olarak kontrol etmektedir.

E­POSTA(LAR)IN BİR GÜNDE KONTROL EDİLME SIKLIĞI

Çalışanlara Elektronik Posta adreslerini günde kaç kez kontrol ettikleri 
öğrenilmek istenmiş, aşağıdaki sonuca ulaşılmıştır.
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  37 

Tablo­18 ‘E­Posta Hesabının Bir Günde Kontrol Edilme Sıklığı’ 
E­Posta Hesabının Bir Günde Kontrol Edilme Sayısı  Dağılım  % 
1 Kez  31  6,6 
2­3 Kez  94  20,0 
4­5 Kez  57  12,1 
5’ten fazla  242  51,4 
Hergün Kontrol Etmiyorum  37  7,9 
Cevapsız  10  2,1 
Toplam  471  100,0 

Araştırmaya katılanların %50’si Elektronik Postalarını günde 5 kereden 
fazla kontrol etmektedir. Grubun sadece %6’sı bir kez kontrol etmektedir. %8’lik 
bir grup ise Elektronik Postalarını hergün kontrol etmediklerini belirtmiştir. PEW 
Araştırmasında araştırmaya katılanların %88’i en az bir kez,  %70’i ise bir çok 
kez Elektronik Postalarını kontrol ettiklerini belirtmişlerdir.

BİR GÜNDE GÖNDERİLEN E­POSTA SAYISI

Çalışanlara günde kaç tane Elektronik Posta gönderdikleri sorulmuş ve 
aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır. 

Tablo­19 ‘Bir Günde Gönderilen E­Posta Sayısı’ 
Bir Günde Gönderilen E­Posta Sayısı  Dağılım  % 
1­5 E­Posta  121  25,7 
6­10 E­Posta  143  30,4 
11­15 E­Posta  63  13,4 
15’ten fazla E­Posta  126  26,8 
Cevapsız  18  3,8 
Toplam  471  100,0
38  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

Araştırmaya katılanların %27’si bir günde 15’ten fazla Elektronik Posta 
göndermektedir. % 26’sı sadece 1­5 adet Elektronik Posta göndermektedir. 

Ilk ög re tim  L is e  Ön  L is an s 
16,67% 
21, 74% 
Gönd er ile n E­po st a 
1­5 
39, 13%  37, 50% 
6­10 
11 ­15 
50,00%  50,00% 
15 'den fazla 
25,00% 

30,43% 

8,70% 
20, 83% 
L i s an s  Yüksek  L isa n s  11,27% 
Do kto r a 

23,45% 
27, 10%  26,17% 
30,97%  9,86% 

43,66% 

12, 15% 

15,93%  29,65%  35, 21% 

34,58% 

Şekil­5 Bir Günde Gönderilen E­Posta Sayısının Çalışanların Eğitim 
Düzeyine Göre Dağılımı 

Bir  günde  gönderilen  Elektronik  Posta  sayısı  araştırmaya  katılan 

çalışanların  eğitim  düzeyine  göre  incelendiğinde,  eğitim  düzeyi  yükseldikçe 
gönderilen Elektronik Posta sayısında düşüş olduğu görülmektedir. Örneğin, bir 
günde  15’ten  fazla  Elektronik  Posta  gönderme  oranı  ön  lisans  mezunlarında 
%37,  lisans  mezunlarında  %30  iken,  yüksek  lisans  mezunlarında  %27  ve 
doktora  mezunlarında  %11  civarında  gerçekleşmiştir.  Diğer  bir  ifade  ile  ön 
lisanstan  doktoraya  kadar  olan  süreçte,  eğitim  düzeyi  yükseldikçe  Elektronik 
Posta  gönderme  sayısı  azalmaktadır.  Bu  noktada,  çalışanların  eğitim  düzeyi 
yükseldikçe,  “Elektronik  Postayı  gerektiği  kadar  kullanmaktadırlar”  yorumu 
yapılabilir.
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  39 

Tablo­20 ‘Bir Günde Gönderilen E­Posta Sayısının Araştırmaya 
Katılanların Görevlerine Göre Dağılımı’ 
Görev/E­Posta Gönderme Dağılımı  1­5  6­10  11­15  15'den  Toplam 
fazla 
Özel Sektörde Beyaz Yakalı  49  74  47  89  259 
%  18,9  28,6  18,1  34,4  100 
Özel Sektörde Üst Düzey Yönetici  5  10  2  19  36 
%  13,9  27,8  5,6  52,8  100 
Kamu Kurumunda Beyaz Yakalı  12  8  2  5  27 
%  44,4  29,6  7,4  18,5  100 
Kamu Kurumunda Üst Düzey  ­  3  1  ­  4 
Yönetici 
%  ­  75,0  25,0  ­­  100 
Bağımsız Çalışan  1  1  ­  ­  2 
%  50,0  50,0  ­  ­  100 
Isletme Sahibi  ya da Ortağı  2  ­  2  5  9 
%  22,2  ­  22,2  55,6  100 
Akademisyen  49  39  7  5  100 
%  49,0  39,0  7,0  5,0  100 
Diğer  3  8  2  3  16 
%  18,8  50,0  12,5  18,8  100 
Toplam  121  143  63  126  453 
%  26,7  31,6  13,9  27,8  100 

Tablo  20  incelendiğinde,  Elektronik  Posta  gönderme  işleminin  yoğun 

olarak  özel  sektörde  çalışan  beyaz  yakalı  ve  üst  düzey  grup  tarafından 
gerçekleştirildiği  dikkati  çekmektedir.  Bunun  yanında  akademisyenlerde  ise 
yoğunlaşma; 1­5 Elektronik Posta ve 6­10 Elektronik Posta gönderme şeklinde 
gerçekleşmektedir.
40  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME

BİR GÜNDE ALINAN E­POSTA SAYISI

Çalışanların  günde  kaç  Elektronik  Posta  aldıkları  aşağıdaki  tabloda 

yansıtılmıştır. 

Tablo­21 ‘Bir Günde Alınan E­Posta Sayısı’ 
Bir Günde Alınan E­Posta Sayısı  Dağılım  % 
1­5 E­Posta  65  13,8 
6­10 E­Posta  100  21,2 
11­15 E­Posta  81  17,2 
15’ten fazla E­Posta  219  46,5 
Cevapsız  6  1,3 
Toplam  471  100,0 

Araştırmaya  katılanların  %21’i  bir  günde  6­10  arasında  Elektronik 

Posta  aldıklarını  belirtirken,  %46’sı  bir  günde    15’ten  fazla  Elektronik  Posta 
aldıklarını  belirtmişlerdir.  Sadece  %14’ü,  günde  1­5  adet  Elektronik  Posta 
aldıklarını  belirtmektedir.  Bu  rakam  dikkate  alındığında,  geri  kalan  %80’nin 
üzerinde  bir  grubun  bir  günde  5’ten  fazla  Elektronik  Posta  almalarında 
“İstenilmeyen  Mesaj”ların  (spam  mail)  etkisi  olduğunu  dikkate  almak 
gerekmektedir.

E­POSTA KULLANIM ALANI

Çalışanlara    Elektronik  Postayı  hangi  amaçla  kullandıkları  test  edilmek 

istenmiştir.  Bu çerçevede; 
1.  İş ile ilgili iletişimde kullanma, 
2.  Boş zamanlarda, eğlenceli mesajlar atma, 
3.  İş dışındaki arkadaşlarla haberleşmede kullandıkları görülmektedir.
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  41 

Araştırmaya  katılanların  %94’ü  Elektronik  Posta  kullanımlarının  “işleri 

ile  ilgili  iletişim”  amaçlı  olduğunu  ifade  etmektedir.  Araştırmaya  katılan 
çalışanların    %29’u  boş  zamanlarında  eğlenceli  Elektronik  Postalar 
gönderdiklerini  belirtmiş,  %66’sı  da  dışarıdaki  arkadaşları  ile  iletişimde 
kullandıklarını belirtmişlerdir. 

Tablo­22 ‘İş İle İlgili İletişim Amaçlı E­Posta Kullanımı’ 
E­Posta Kullanım alanı  Dağılım  % 
İşle İlgili İletişimde Kullanıyorum  441  93,6 
Cevapsız  30  6,4 
Toplam  471  100,0 

İş  ile  ilgili  iletişim  amaçlı  Elektronik  Posta  kullanımı  %93.6  oranında 
gerçekleşmiştir.  PEW  Araştırmasında  ise;  araştırmaya  katılan  çalışanların 
%80’i  aldığı  ve  gönderdiği  mesajların  sadece  işleri  ile  ilgili  olduğunu 
vurgulamışlardır. 

Tablo­23 ‘Boş Zamanı Geçirmek Amaçlı E­Posta Kullanımı ‘ 
E­Posta Kullanım alanı  Dağılım  % 
Eğlenceli E­Posta Göndermek İçin Kullanma  136  28,9 
Cevapsız  335  71,1 
Toplam  471  100,0 

Araştırmaya katılan çalışanların Elektronik Posta kullanım alanı olarak 
“boş zamanı geçirmek amacı”na verilen cevap; %29 olarak gerçekleşmiştir. Bu 
rakam  1.  bölümde  yer  verildiği  üzere,  Yurt  dışında  işletmelerdeki    oranlara 
paralel çıkmıştır.
42  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

Tablo­24  ‘Dışarıdaki Arkadaşlarla İletişim Amaçlı E­Posta Kullanımı’ 
E­Posta Kullanım alanı  Dağılım  % 
E­Postayı dışarıdaki arkadaşlarla iletişimde kullanma  310  65,8 
Cevapsız  161  34,2 
Toplam  471  100,0 

Araştırmaya katılan çalışanların Elektronik Posta kullanım alanı olarak 
“Elektronik Postayı dışarıdaki arkadaşlarla iletişim kurmak amacı”nı işaretleyen 
grup;  %66  olarak  gerçekleşmiştir.  Bu  rakam  işletmeler  açısından  oldukça 
düşündürücü  bir  orandır.  Çünkü  bu  denli  geniş  bir  oran,  örgüt  açısından 
verimlilik kaybı anlamı taşımaktadır.

İNTERNETE BAĞLANMANIN EN ÖNEMLİ NEDENİ E­POSTALARI KONTROL

ETMEK

Araştırmaya  katılanlara,  “internete  bağlanmanın  en  önemli  sebebi 

Elektronik  Postalarımı  kontrol  etmektir”  yargısı  sorulmuş  ve  aşağıdaki  sonuca 
ulaşılmıştır. 

Tablo­25 ‘İnternete  Bağlanmamın En Önemli Nedeni E­Posta 
Kontrolüdür’ 
Bağlanmamın En Önemli Nedeni E­Posta Kontrolüdür  Dağılım  % 
Evet  171  36,3 
Hayır  283  60,1 
Bazen  10  2,1 
Diğer  7  1,5 
Toplam  471  100,0
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  43 

Araştırmaya  katılanların  %36’sı  “İnternete  bağlanmanın  en  önemli 

nedeni  Elektronik  Posta  kontrolüdür” ifadesini  kullanmaktadır.  %60’lık  bir  grup 
ise bu düşünceye karşı çıkmaktadır. 

Tablo­26 “İnternete Bağlanmamın En Önemli Nedeni E­Posta 
Kontrolüdür” Yargısının Araştırmaya Katılanların Görevlerine Göre 
Dağılımı 
Görev/İnternete bağlanmamın  Evet  Hayır  Diğer  Toplam 
en önemli nedeni  E­Posta 
Kontrolüdür 
Özel Sektörde Beyaz Yakalı  100  155  5  260 
%  38,5  59,6  1,9  100 
Özel Sektörde Üst Düzey  14  21  1  36 
Yönetici 
%  38,9  58,3  2,8  100 
Kamu Kurumunda Beyaz  10  18  ­  28 
Yakalı 
%  35,7  64,3  ­  100 
Kamu Kurumunda Üst Düzey  1  2  1  4 
Yönetici 
%  25,0  50,0  25,0  100 
Bağımsız Çalışan  ­  2  ­  2 
%  ­  100  ­  100 
Isletme Sahibi Ya Da Ortağı  8  2  ­  10 
%  80,0  20  ­  100 
Akademisyen  28  75  3  106 
%  26,4  70,8  2,8  100 
Diğer  10  8  ­  18 
%  55,6  44,4  ­  100 
Toplam  171  283  10  464 
%  36,9  61,0  2,2  100 

Tablo  26  incelendiğinde,    internete  bağlanmamın  en  önemli  nedeni 

Elektronik  Posta  kontrolüdür  yargısına,  akademisyenlerin  %26’sı    katılırken, 
özel sektörde çalışan beyaz yakalıların %38’i evet cevabı vermiştir. Bu noktada 
özel  sektörde  ve  kamu  sektöründe  çalışan  beyaz  yakalıların  internet 
kullanımlarında  “Elektronik  Posta  kullanımının  daha  fazla  önem  arzettiği 
sonucu ortaya çıkmaktadır.
44  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME

E­POSTALAR, CEVAP BEKLENEN DÖNEMLERDE DAHA SIK KONTROL EDİLİR

“Çalışanların Elektronik Posta beklediğim dönemlerde daha sık kontrol 
ederim”, yargısına verdikleri cevaplar aşağıdaki gibidir. 

Tablo­27 ‘E­Postaları, Cevap Beklediğimde Daha Sık Kontrol Ederim’ 
E­Postaları,  Cevap  Beklediğimde  Daha  Sık  Dağılım  % 
Kontrol Ederim 
Evet  396  84,1 
Bazen  35  7,4 
Hayır  32  6,8 
Diğer  6  1,3 
Cevapsız  2  ,4 
Toplam  471  100,0 

Araştırmaya  katılanların  çalışanların  %84’ü  “Elektronik  Posta 

beklediğim dönemlerde daha sık kontrol ederim” cevabını vermişlerdir.

E­POSTA GÖNDERİLDİĞİNDE MUTLAKA CEVABI BEKLEME

“Elektronik  Posta  gönderdiğimde  mutlaka  cevabının  gelmesini 

beklerim” yargısının araştırmaya katılan çalışanlar arasındaki dağılımı aşağıda 
verilmiştir. 
Tablo­28 ‘E­Posta Gönderdiğimde Mutlaka Cevabını Beklerim’ 
E­Posta Gönderdiğimde Mutlaka Cevabını Beklerim  Dağılım  % 
Evet  206  43,7 
Bazen  192  40,8 
Hayır  71  15,1 
Diğer  2  ,4 
Toplam  471  100,0
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  45 

“Elektronik Posta gönderdiğimde mutlaka cevabını beklerim” yargısına 
%43.7’lik bir grup “evet” cevabını verirken; %40.8’i “bazen”, %15.1’i ise “hayır” 
cevabını  vermiştir.  Bu  oran  değerlendirildiğinde,  araştırmaya  katılanların 
yaklaşık  olarak  %84.5’inin,  Elektronik  Posta  gönderdikten  sonra  cevap  alma 
konusunda hassas oldukları sonucu ortaya çıkmıştır.

E­POSTA GELDİĞİNDE MUTLAKA CEVAP YAZMA

Elektronik  Posta  aldığımda  mutlaka  hemen  cevap  yazarım  yargısına 

verilen cevaplar aşağıdaki gibidir. 

Tablo­29 ‘E­Posta Geldiğinde Mutlaka Cevap Yazarım’ 
E­Posta Geldiğinde Mutlaka Cevap Yazarım  Dağılım  % 
Evet  207  43,9 
Hayır  39  8,3 
Bazen  216  45,9 
Diğer  7  1,5 
Cevapsız  2  ,4 
Toplam  471  100,0 

Katılımcıların  %44’ü  “Elektronik  Posta  geldiğinde  mutlaka  cevap 

yazarım”  yargısını  tercih  etmiştir.%46’sı  ise  bazen  cevabını  vermiştir.  PEW 
Araştırmasında  elde  edilen  sonuç  tarafımdan  yapılan  araştırma  ile  aynı 
sonuçları  vermektedir.  PEW  Araştırmasında  “hemen  cevap  veririm”  cevabını 
verenlerin  oranı  %44,  “gün  sonunda  cevaplarım”  diyenlerin  oranı  %38  ve 
“ilerleyen  günlerde  cevap  yazarım”  diyenlerin  oranı  ise  %  10  olarak 
gerçekleşmiştir. 32 

32 
Fallows, a.g.e., s.8
46  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

Tablo­30 E­Posta Geldiğinde Mutlaka Cevap Yazanların Araştırmaya 
Katılan Çalışanların Görevlerine Göre Dağılımı 
Görev/Mutlaka Cevap Yazarım  Evet  Hayır  Diğer  Toplam 
Özel Sektörde Beyaz Yakalı  107  35  120  262 
%  40,8  13,4  45,8  100 
Özel  Sektörde  Üst  Düzey  16  7  12  35 
Yönetici 
%  45,7  20,0  34,3  100 
Kamu  Kurumunda  Beyaz  Yakalı  14  9  5  28 
Çalışan 
%  50,0  32,1  17,9  100 
Kamu  Kurumunda  Üst  Düzey  1  1  2  4 
Yönetici 
%  25,0  25,0  50,0  100 
Bağımsız Çalışan (freelance)  ­  1  1  2 
%  ­  50,0  50,0  100 
İşletme Sahibi Yada Ortağı  5  2  4  11 
%  45,5  18,2  36,4  100 
Akademisyen  56  14  39  109 
%  51,4  12,8  35,8  100 
Diger  7  2  9  18 
%  38,9  11,1  50,0  100 
Toplam  206  71  192  469 
%  43,9  15,1  40,9  100 

Tablo  30  incelendiğinde  görev  dağılımında,  katılımın  en  fazla  olduğu 

“özel sektörde beyaz yakalı” ve “akademisyen”ler grubunda verilen cevaplarda 
önemli düzeyde fark dikkat çekicidir. Özel sektörde çalışanların %41’i mutlaka 
cevap  veririm  derken,  akademisyenlerde  bu  oran  %51  düzeyindedir.
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  47 

Akademisyenlerin  gelen  mesajlara  cevap  verme  konusunda  özel  sektörde 

çalışan beyaz yakalılara oranla daha hassas davrandıkları söylenebilir.

E­POSTA GELMEDİĞİ ZAMANLAR KİŞİ KENDİNİ HUZURSUZ HİSSEDER

“Elektronik Posta gelmediği zamanlar, kendimi huzursuz hissediyorum” 
yargısına araştırmaya katılanların verdiği cevapların dağılımı aşağıdaki gibidir. 

Tablo­31 ‘E­Posta Gelmediği Zamanlar Kendimi Huzursuz Hissederim’ 
E­Posta  Gelmediği  Zamanlar  Kendimi  Huzursuz  Dağılım  % 
Hissederim 
Evet  79  16,8 
Hayır  241  51,2 
Bazen  143  30,4 
Diğer  3  ,6 
Cevapsız  5  1,1 
Toplam  471  100,0 

Araştırmaya  katılanların  yaşamlarında  Elektronik  Postanın  etkisine 

ilişkin  “Elektronik  Posta  gelmediği  zamanlar  kendimi  huzursuz  ederim” 
yargısına  %17’lik  bir  grup  katıldığını  ifade  etmiştir.%30’luk  bir  grup  ise  bazen 
huzursuz hissettiğini belirtmiştir.

İŞTE E­POSTA KULLANIMI ÖNEMLİ ROLE SAHİP

İşimde  Elektronik  Posta  kullanımı  önemli  bir  yere  sahiptir  yargısına 

verilen cevaplar aşağıdaki gibidir; 
“İş  yaşamında  Elektronik  Posta  kullanımı,  önemli  role  sahiptir” 
yargısına  ilişkin  sonuç  şöyledir;  %84  oranında  bir  grup,  yargıya  katıldığını 
belirtmektedir. %12 gibi bir oranda katılımcı, hayır cevabı vermiştir.
48  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

Tablo­32 ‘İşimde E­Posta Kullanımı Önemli Role Sahiptir’ 
İşimde E­Posta Kullanımı Önemli Role Sahiptir  Dağılım  % 
Evet  396  84,1 
Hayır  58  12,3 
Bazen  12  2,5 
Diğer  5  1,1 
Toplam  471  100,0

E­POSTA GÖNDERME VE ALMA İŞLEMLERİ, İŞ YAŞAMININ ÖNEMLİ BİR

PARÇASIDIR

“Elektronik Posta gönderme ve alma işlemini, iş yaşamımın en önemli 
bir parçası olarak görüyorum” yargısına verilen cevaplar aşağıdaki gibidir; 

Tablo­33 ‘E­Posta Gönderme ve Alma İşlemleri, İş Yaşamımın 
Önemli Bir Parçasıdır’ 
E­Posta İş Yaşamımın Önemli Bir Parçasıdır  Dağılım  % 
Kesinlikle Katılmıyorum  34  7,2 
Katılmıyorum  23  4,9 
Kısmen Katılıyorum  113  24,0 
Katılıyorum  154  32,7 
Kesinlikle Katılıyorum  146  31,0 
Cevapsız  1  ,2 
Toplam  471  100,0 

Elektronik  Posta  alma  ve  gönderme  işlemlerim,  iş  yaşamımın  önemli 

bir  parçası  yargısına  %85  oranında  katılım  söz  konusudur.  %12  oranında  ise, 
bu yargı reddedilmektedir.
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  49 

Tablo­34 “E­Posta Gönderme ve Alma İşlemleri, İş Yaşamımın Önemli 
Bir Parçasıdır” Yargısının Araştırmaya Katılan Çalışanların Cinsiyet 
Faktörüne  Göre Dağılımı 
Görev/E­Posta    İş  Yaşamımın    Önemli  Bir  1  2  3  4  5  Toplam 
Parçası 
Bayan  16  6  39  74  79  214 

%  7,5  2,8  18,2 34,6 36,9  100 

Erkek  18  17  74  80  67  256 

%  7,0  6,6  28,9 31,3 26,2  100 

Toplam  34  23  113  154  146  470 

%  7,2  4,9  24,0 32,8 31,1  100 

1  Kesinlikle  Katılmıyorum  2  Katılmıyorum  3  Kısmen  Katılıyorum  4  Katılıyorum  5  Kesinlikle 
Katılıyorum 
Tablo  34  incelendiğinde    “Elektronik  Posta  Kullanımı  İşin    Önemli  Bir 
Parçası” yargısını onaylama düzeyi erkek çalışanlarda daha yüksek çıkmıştır.

E­POSTA KULLANIMI İŞLETMELERDE VERİMLİLİĞİ ARTTIRIR

“Elektronik  Posta  kullanımının  işletmelerde  verimliliği  arttırdığı 
kanaatindeyim” yargısına araştırmaya katılanların verdikleri cevaplar aşağıdaki 
gibidir; 
Tablo­35 ‘E­Posta Kullanımı İşletmelerde Verimliliği Artırır’ 
E­Posta Kullanımı İşletmelerde Verimliliği Artırır  Dağılım  % 
Kesinlikle Katılmıyorum  14  3,0 
Katılmıyorum  13  2,8 
Kısmen Katılıyorum  106  22,5 
Katılıyorum  176  37,4 
Kesinlikle Katılıyorum  161  34,2 
Cevapsız  1  ,2 
Toplam  471  100,0
50  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

Araştırmaya  katılanların  %94’ü  Elektronik  Posta  kullanımının 

işletmelerde verimliliği artırdığı kanısını paylaşmaktadır. 

Tablo­36 “E­Posta Kullanımı İşletmelerde Verimliliği Artırır” 
Yargısının Araştırmaya Katılan Çalışanların Görevlerine Göre Dağılımı 
Görev/  E­Posta  Kullanımı  İşl.  1  2  3  4  5  Toplam 
Verimliliği Artırır 
Özel Sektörde Beyaz Yakalı  10  7  54  85  107  263 
%  3,8  2,7  20,5  32,3  40,7  100 
Özel  Sektörde  Üst  Düzey  ­  2  7  13  14  36 
Yönetici 
%  ­  5,6  19,4  36,1  38,9  100 
Kamu  Kurumunda  Beyaz  Yakalı  ­  ­  5  13  10  28 
Çalışan 
%  ­  ­  17,9  46,4  35,7  100 
Kamu  Kurumunda  Üst  Düzey  ­  ­  ­  4  ­  4 
Yönetici 
%  ­  ­  ­  100  ­  100 
Bağımsız Çalışan (freelance)  ­  ­  2  ­  ­  2 
%  ­  ­  100,0  ­  ­  100 
İşletme Sahibi Yada Ortağı  ­  ­  7  3  1  11 
%  ­  ­  63,6  27,3  9,1  100 
Akademisyen  3  4  28  50  23  108 

%  2,8  3,7  25,9  46,3  21,3  100 

Diger  1  ­  3  8  6  18 
%  5,6  ­  16,7  44,4  33,3  100 
Toplam  14  13  106  176  161  470 
%  3,0  2,8  22,6  37,4  34,3  100 
1  Kesinlikle  Katılmıyorum  2  Katılmıyorum  3  Kısmen  Katılıyorum  4  Katılıyorum  5  Kesinlikle 
Katılıyorum
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  51 

Tablo  36  incelendiğinde,  “Elektronik  Posta  Kullanımı  İşletmelerde 

Verimliliği Artırır” yargısına “katılıyorum” cevabını veren “özel sektörde çalışan 
beyaz  yakalıların”  “akademisyenler”e  göre  daha  yüksek  oranda  olduğu 
görülmektedir.
E­POSTA İŞLETMELERDE ETKİN BİR İLETİŞİM ARACIDIR

“Elektronik  Postanın  işletmelerde  etkin  bir  iletişim  aracı  olduğu 

kanaatindeyim”  yargısına  araştırmaya  katılanların  verdiği  cevaplar  aşağıdaki 
tabloda verilmiştir. 

Tablo­37 ‘E­Posta İşletmelerde Etkin Bir İletişim Aracıdır’ 
E­Posta İşletmelerde Etkin Bir İletişim Aracıdır  Dağılım  % 
Kesinlikle Katılmıyorum  18  3,8 
Katılmıyorum  12  2,5 
Kısmen Katılıyorum  51  10,8 
Katılıyorum  182  38,6 
Kesinlikle Katılıyorum  208  44,2 
Toplam  471  100,0 

Elektronik  Postanın  etkin  bir  iletişim  aracı  olduğuna  yönelik  yargıya 

yine %94 oranında katılıyorum cevabı verilmiştir.

E­POSTA , İŞLERİ DAHA KOLAY VE DAHA HIZLI GERÇEKLEŞTİRMEYİ SAĞLAR

“Elektronik  Posta,  işlerimi  daha  kolay  ve  daha  hızlı  gerçekleştirmemi 

sağlıyor”  yargısına  araştırmaya  katılanların verdiği  cevaplar  aşağıdaki  tabloda 
verilmiştir.
“Elektronik Posta araç olarak, işlerimi daha kolay ve daha hızlı yapmayı 
sağlar”  diyenlerin  oranı  da  %94  oranında  gerçekleşmiştir.  PEW 
Araştırmasında,  araştırmaya  katılanların  %86’sı  Elektronik  Postanın  zaman
52  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

tasarrufu  sağladığını  belirtmiştir.  Dolayısıyla  yapılan  iki  araştırma  sonucu 

birbirini desteklemektedir. 

Tablo­38 ‘E­Posta İşleri Daha Kolay ve Daha Hızlı Yapmayı Sağlar’ 
E­Posta İşleri Daha Kolay ve Daha Hızlı Yapmayı Sağlar  Dağılım  % 
Kesinlikle Katılmıyorum  14  3,0 
Katılmıyorum  12  2,5 
Kısmen Katılıyorum  53  11,3 
Katılıyorum  168  35,7 
Kesinlikle Katılıyorum  221  46,9 
Cevapsız  3  ,6 
Toplam  471  100,0 

Tablo  38  incelendiğinde,  “Elektronik  Posta  İşleri  Daha  Kolay  ve  Daha 
Hızlı Yapmayı Sağlar” yargısının “özel sektörde çalışan beyaz yakalı çalışanlar” 
tarafından  daha  yoğun  desteklendiği  görülmekte,  bunun  karşısında 
akademisyenlerin destekleme oranı biraz daha düşüktür.
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  53 

Tablo­39 “E­Posta İşleri Daha Kolay ve Daha Hızlı Yapmayı Sağlar” 
Yargısının Araştırmaya Katılan Çalışanların Görevlerine Göre Dağılımı 

Görev/ E­Posta İşleri Daha Kolay  1  2  3  4  5  Toplam 
ve Hızlı Yapmayı Sağlar 
Özel Sektörde Beyaz Yakalı  9  10  26  77  139  261 
%  3,4  3,8  10,0  29,5  53,3  100 
Özel Sektörde Üst Düzey Yönetici  1  ­  5  10  19  35 
%  2,9  ­  14,3  28,6  54,3  100 
Kamu  Kurumunda  Beyaz  Yakalı  ­  ­  2  12  14  28 
Çalışan 
%  ­  ­  7,1  42,9  50,0  100 
Kamu  Kurumunda  Üst  Düzey  ­  ­  ­  3  1  4 
Yönetici 
%  ­  ­  ­  75,0  25,0  100 
Bağımsız Çalışan (freelance)  ­  ­  ­  1  1  2 
%  ­  ­  ­  50,0  50,0  100 
İşletme Sahibi Yada Ortağı  ­  ­  2  7  2  11 
%  ­  ­  18,2  63,6  18,2  100 
Akademisyen  4  2  15  52  36  109 

%  3,7  1,8  13,8  47,7  33,0  100 

Diger  ­  ­  3  6  9  18 
%  ­  ­  16,7  33,3  50,0  100 
Toplam  14  12  53  168  221  468 
%  3,0  2,6  11,3  35,9  47,2  100 
1  Kesinlikle  Katılmıyorum  2  Katılmıyorum  3  Kısmen  Katılıyorum  4  Katılıyorum  5  Kesinlikle 
Katılıyorum
54  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME

E­POSTA KULLANIMI İŞYERİNDE PERFORMANSIN DÜŞMESİNE NEDEN OLMAZ

“Elektronik  Posta  işlemlerim  işyerindeki  performansımın  düşmesine 

neden  olmuyor”  yargısına  araştırmaya  katılanların  verdiği  cevaplar  aşağıdaki 
tabloda verilmiştir. 

Tablo­40 ‘E­Posta Kullanımı İşyerinde Performansın Düşmesine 
Neden Olmaz’ 
E­Posta  Kullanımı  Performansın  Düşmesine  Neden  Dağılım  % 
Olmaz 
Kesinlikle Katılmıyorum  15  3,2 
Katılmıyorum  33  7,0 
Kısmen Katılıyorum  68  14,4 
Katılıyorum  186  39,5 
Kesinlikle Katılıyorum  167  35,5 
Cevapsız  2  ,4 
Toplam  471  100,0 

“Elektronik Posta kullanımının, işyerinde performans düşmesine neden 
olmadığı” yargısına katılanların oranı %90 civarında gerçekleşmiştir.
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  55 

Tablo­41 “E­Posta Kullanımı İşyerinde Performansın Düşmesine 
Neden Olmaz” Yargısının Çalışanların Eğitim Durumlarına Göre 
Dağılımı 
Eğitim/E­Posta  İşyerinde 
Performansın Düşmesine  1  2  3  4  5  Toplam 
Neden Olmaz 
İlköğretim  ­  ­  ­  2  ­  2 
%  ­  ­  ­  100  ­  100 
Lise  ­  3  6  3  11  23 
%  ­  13,0  26,1  13,0  47,8  100 
Ön Lisans  4  1  2  9  8  24 
%  16,7  4,2  8,3  37,5  33,3  100 
Lisans  7  16  32  91  86  232 
%  3,0  6,9  13,8  39,2  37,1  100 
Yüksek Lisans  2  8  18  44  41  113 
%  1,8  7,1  15,9  38,9  36,3  100 
Doktora  2  5  10  37  21  75 
%  2,7  6,7  13,3  49,3  28,0  100,0 
Toplam  15  33  68  186  167  469 
%  3,2  7,0  14,5  39,7  35,6  100 
1  Kesinlikle  Katılmıyorum  2  Katılmıyorum  3  Kısmen  Katılıyorum  4  Katılıyorum  5  Kesinlikle 
Katılıyorum 

Tablo  41  incelendiğinde,  yukarıda  belirtilen  yargıya  katılanların  eğitim 

düzeyi ile  arasında  ilginç  bir ilişki  saptanmıştır.  Araştırmaya  katılanların  eğitim 
düzeyi  yükseldikçe,  “Elektronik  Posta  kullanımı  işyerinde  performansın 
düşmesine neden olmaz” yargısına katılım düzeyi düşmektedir.

E­POSTA KULLANIMI GÜNLÜK İŞLEMLERİ ENGELLEMEZ

Elektronik  Posta  kullanımının  bireyin  çalışmasına  etkisinin  olumlu  mu 

yoksa  olumsuz  mu  olduğunu  saptamaya  yönelik  duruma  “taşma”  (spill  over) 
etkisi  denilmektedir.  Yani  Elektronik  Posta  kullanımının  çalışanların 
performansını ya da verimliliğini nasıl etkilediği bu noktada tartışılmaktadır.
56  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

“Elektronik  Posta  işlemlerim  günlük  işlerimi  yapmamı  engellemiyor” 

yargısına araştırmaya katılanların verdiği cevaplar aşağıdaki tabloda verilmiştir. 
Tablo­42 ‘E­Posta Kullanımı Günlük İşlemleri Yapmayı Engellemez’ 
E­Posta  Kullanımı  Günlük  İşlemleri    Yapmayı  Dağılım  % 
Engellemez 
Kesinlikle Katılmıyorum  17  3,6 
Katılmıyorum  16  3,4 
Kısmen Katılıyorum  69  14,6 
Katılıyorum  196  41,6 
Kesinlikle Katılıyorum  168  35,7 
Cevapsız  5  1,1 
Toplam  471  100,0 

“Elektronik Posta kullanımı günlük işleri yapmayı engellemez” yargısına 
katılanların  oranı  %93  olarak  gerçekleşmiştir.  Araştırmasında  araştırmaya 
katılan  çalışanlardan  %74’ü  “Elektronik  Posta  kullanımının  çalışma  saatlerini 
etkilemediği”  görüşündedir.  %14  gibi  bir  grup  “Elektronik  Posta  kullanımının 
çalışma saatlerini artırdığını” ve %8’lik  grup da “Elektronik Posta kullanımının 
çalışma saatlerini azalttığı” görüşünü dile getirmiştir. 33

E­POSTA KULLANIMI İŞE ODAKLANMAYI OLUMSUZ ETKİLER

“Elektronik  Posta  kullanım  yoğunluğum  işe  odaklanmamı  olumsuz 

etkilediği  kanaatindeyim”  yargısına  araştırmaya  katılanların  verdiği  cevaplar 
aşağıdaki tabloda verilmiştir. 

“Elektronik Posta kullanımı işe odaklanmamı olumsuz etkiler” yargısına 
katılanların  oranı  %7  civarında  kalmıştır.  Önemli  bir  grup  bu  yargıya  (%93) 
katılmadığını belirtmiştir. 

33 
Fallows, a.g.e. s.8
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  57 

Tablo­43 ‘E­Posta Kullanımı İşe Odaklanmayı Olumsuz Etkiler’ 
E­Posta Kullanımı İşe Odaklanmayı Olumsuz Etkiler  Dağılım  % 
Kesinlikle Katılmıyorum  134  28,5 
Katılmıyorum  208  44,2 
Kısmen Katılıyorum  95  20,2 
Katılıyorum  20  4,2 
Kesinlikle Katılıyorum  11  2,3 
Cevapsız  3  ,6 
Toplam  471  100,0

İŞYERİNDE İŞ DIŞI KONULAR İÇİN E­POSTA YOĞUN BİR ŞEKİLDE

KULLANILIYOR

“İşyerinde mevcut  işim  dışındaki  konular  için  Elektronik  Postayı  yoğun 

bir  şekilde  kullanıyorum”  yargısına  araştırmaya  katılanların  verdiği  cevaplar 
aşağıdaki tabloda verilmiştir. 

İşyerinde  Elektronik  Postayı  iş  dışı  konular  için  yoğun  bir  şekilde 
kullandığını belirtenlerin oranı %60 civarında çıkmıştır. Bu yargıya alınan cevap 
şaşırtıcıdır. Genelde kişiler bu konuda gerçeği çok fazla yansıtmak istemezler, 
ancak  çıkan  sonuç  hiç  de  küçümsenmeyecek  oranda  (%60)  çalışanların 
Elektronik Postayı  iş dışı konularda kullandıklarını göstermektedir.
58  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

Tablo­44 ‘İşyerinde İş­Dışı Konular İçin E­Posta’yı Yoğun Bir Şekilde 
Kullanıyorum’ 
İş­Dışı Konular İçin E­Posta’yı Yoğun Bir  Dağılım  % 
Şekilde Kullanıyorum 
Kesinlikle Katılmıyorum  25  5,3 
Katılmıyorum  151  32,1 
Kısmen Katılıyorum  154  32,7 
Katılıyorum  108  22,9 
Kesinlikle Katılıyorum  29  6,2 
Cevapsız  4  ,8 
Toplam  471  100,0 

Tablo 44 incelendiğinde, “İş Dışı Konular İçin Elektronik Postayı Yoğun 
Kullanıyorum”  yargısına  katılıyorum  yaklaşımı  erkek  çalışanların  %57’si 
tarafından  kabul  görürken,  bayan  çalışanlarda  bu  oran  %69  olarak 
saptanmıştır. Yani bayan çalışanlar Elektronik Postayı iş dışı konularda, erkek 
çalışanlardan  daha fazla kullanmaktadırlar. 

Tablo­45 “İşyerinde İş­Dışı Konular İçin E­Posta’yı Yoğun Bir Şekilde 
Kullanıyorum” Yargısının Çalışanların Cinsiyetlerine Göre Dağılımı 
Cinsiyet/İş  Dışı  Konular  İçin  1  2  3  4  5  Toplam 
E­Posta’yı Yoğun Kullanıyorum 

Bayan  10  56  86  52  9  213 

%  4,7  26,3  40,4  24,4  4,2  100,0 
Erkek  15  95  68  56  20  254 
%  5,9  37,4  26,8  22,0  7,9  100,0 
Toplam  25  151  154  108  29  467 
%  5,4  32,3  33,0  23,1  6,2  100,0 
1  Kesinlikle  Katılmıyorum  2  Katılmıyorum  3  Kısmen  Katılıyorum  4  Katılıyorum  5  Kesinlikle 
Katılıyorum
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA” 59 

İŞYERİNDE E­POSTANIN YOĞUN KULLANIMI KİŞİDE RAHATSIZLIK YARATIR

“İşyerinde  Elektronik  Postayı  yoğun  bir  şekilde  kullanmam  bende 

rahatsızlık  (suçluluk  duygusu)  yaratıyor”  yargısına  araştırmaya  katılanların 
verdiği cevaplar aşağıdaki tabloda verilmiştir. 

Tablo­46 ‘İşyerinde E­Posta’yı Yoğun Kullanmam Bende Rahatsızlık 
Yaratıyor’ 
İşyerinde  E­Posta’yı  Yoğun  Kullanmam  Rahatsızlık  Dağılım  % 
Yaratıyor 
Kesinlikle Katılmıyorum  204  43,3 
Katılmıyorum  214  45,4 
Kısmen Katılıyorum  30  6,4 
Katılıyorum  10  2,1 
Kesinlikle Katılıyorum  11  2,3 
Cevapsız  2  ,4 
Toplam  471  100,0 

İşyerinde  yoğun  bir  şekilde  Elektronik  Posta  kullanımının  bireyde 

rahatsızlık yarattığı yargısına katılanların oranı  %11  civarında gerçekleşmiştir. 
Çok önemli bir diğer grup rahatsızlık yaratmadığını belirtmiştir.
60  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME

E­POSTA KULLANILMAZSA YAŞAMDA ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİK OLMAZ

Araştırmaya  katılanlara  Elektronik  Posta  kullanmamalarının 
yaşamlarında  önemli  bir  değişiklik  yaratıp  yaratmayacağı  sorgulanmış  ve 
aşağıdaki sonuca ulaşılmıştır. 

Tablo­47 ‘E­Posta Kullanmazsam Yaşamımda Önemli Değişiklik 
Olmaz’ 
E­Posta  Kullanmazsam  Yaşamımda  Önemli  Değişiklik  Dağılım  % 
Olmaz 
Kesinlikle Katılmıyorum  107  22,7 
Katılmıyorum  180  38,2 
Kısmen Katılıyorum  118  25,1 
Katılıyorum  47  10,0 
Kesinlikle Katılıyorum  17  3,6 
Cevapsız  2  ,4 
Toplam  471  100,0 

Araştırmaya  katılanların  %60’nı  “Elektronik  Posta  kullanılmazsa 

yaşamlarında  önemli  bir  değişiklik  olmayacağı”  kanısını  paylaşırken;  %40 
civarında  katılımcı  “Elektronik  Posta  kullanmamalarının  yaşamlarını  olumsuz 
etkileyeceği” kanısındadır. 

Tablo 47 incelendiğinde, “Elektronik Posta kullanmazsam, yaşamımda 
önemli  değişiklik  olmaz”  yargısını  ret  etme  oranları  incelendiğinde,  “özel 
sektörde  çalışan”  çalışan  grubunun  daha  belirgin  bir  tepkisi  görülmektedir. 
Yargıya  “kesinlikle  katılmıyorum”  cevabı  veren  özel  sektörde  beyaz  yakalının 
oranı, akademisyen gruptan daha yüksektir.
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  61 

Tablo­48 “E­Posta Kullanmazsam Yaşamımda Önemli Değişiklik 
Olmaz” Yargısının Araştırmaya Katılan Çalışanların Görevlerine Göre 
Dağılımı 
Görev/E­Posta İşyerinde 
Topla 
Performansın Düşmesine Neden  1  2  3  4  5 
m 
Olmaz 
Özel Sektörde Beyaz Yakalı  67  96  60  28  11  262 
%  25,6  36,6  22,9 10,7  4,2  100 
Özel Sektörde Üst Düzey Yönetici  10  16  9  ­  1  36 
%  27,8  44,4  25,0  ­  2,8  100 
Kamu  Kurumunda  Beyaz  Yakalı  7  9  11  1  ­  28 
Çalışan 
%  25,0  32,1  39,3  3,6  ­  100 
Kamu  Kurumunda  Üst  Düzey  ­  4  ­  ­  ­  4 
Yönetici 
%  ­  100,0  ­  ­  ­  100 
Bağımsız Çalışan (freelance)  ­  1  ­  1  ­  2 
%  ­  50,0  ­  50,0  ­  100 
İşletme Sahibi Yada Ortağı  2  3  4  2  ­  11 
%  18,2  27,3  36,4 18,2  ­  100 
Akademisyen  19  45  27  14  4  109 
%  17,4  41,3  24,8 12,8  3,7  100 
Diğer  2  6  7  1  1  17 
%  11,8  35,3  41,2  5,9  5,9  100 
Toplam  107  180  118  47  17  469 
%  22,8  38,4  25,2 10,0  3,6  100 
1  Kesinlikle  Katılmıyorum  2  Katılmıyorum  3  Kısmen  Katılıyorum  4  Katılıyorum  5 
Kesinlikle Katılıyorum
62  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME

SONUÇ

Günümüzde Elektronik Posta gerek özel, gerekse iş yaşamının önemli 
bir parçası haline gelmiştir. Elektronik Posta hesabı günlük işlemlerimizde sıkça 
kullanılan  bir  araç  olmuştur.  İnsanlar  karşılaştıkları  ve  tanıştıkları  kişilere  ilk 
olarak Elektronik Posta adreslerini sormakta ve iletişimlerini bu araç ile devam 
ettirmeyi uygun bulmaktadırlar. 

Günümüz  örgütleri  için  de  durum  farklı  değildir,  gerek  çalışanların 

iletişim  algısında  gerekse  örgüt  içi  ve  örgüt  dışı  resmi  iletişimde  Elektronik 
Posta tartışmasız lider  konuma ulaşmıştır. 

Örgütsel verimliliğe ve bireyin performansına olumlu katkıları Elektronik 
Posta  kullanımının  önemini  ve  yoğunluğunu  arttırırken,  sistemin  bazı  doğal 
handikapları  da  örgütlerde  dezavantajlara  yol  açmaktadır.  Avantajları  ile 
dezavantajlarını değerlendirmek gerekirse, Elektronik Postanın örgüte rekabet, 
verimlilik  ve  maliyet  avantajları  sunmasına  bağlı  olarak  “ibrenin”  fazlasıyla 
“avantajlı” yanda olduğunu söylemek mümkündür. 

Elektronik  Postanın  “yaşamın  yeni  gerçeği”  olarak  ifadelendirmek 

doğru  olacaktır.  Çünkü  şu  aşamada  dahi  “Elektronik  Posta  kullanımı  olmasa 
hayatın  pek  fazla  anlamı  olmaz”  diyenlerin  oranı  küçümsenmeyecek 
düzeydedir.  Yakın  gelecekte,  Elektronik  Posta  kullanmanın  telefon 
kullanımından  daha  fazla  yaygınlaşacağı,  bireysel  ve  örgütsel  iletişimde 
tartışmasız bir konuma gelmesini beklemek olasıdır. 

Çalışmada  Türkiye’de  gerçekleştirilen  bir  araştırmaya  yer  verilmiştir. 

Araştırmada  Türkiye’de  iş  yaşamında  Elektronik  Postaya  nasıl  bir  anlam 
yüklendiği  ve  çalışanların  Elektronik  Postaya  yönelik  eğilimleri  tespit  edilmek 
istenmiştir.  Araştırma  internet  üzerinden  gerçekleştirilmiştir.  Araştırmanın  ana 
kütlesi olarak Türkiye genelinde iş yaşamında yer alan geniş bir kitle alınmıştır.
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  63 

Bu  geniş  kitlenin  rast  gele  (random)  ulaşma  şekliyle  araştırmaya  katılmaları 
sağlanmıştır. Araştırmanın yazarı, araştırma ile ilgili bir basın bülteni yayınlamış 
bu  bülten  çeşitli  gazete  ve  internet  sitelerinde  yayınlanmıştır.  Bu  şekilde 
araştırmaya katılım sağlanmıştır. Katılan grup ciddi bir incelemeden geçirilerek, 
iş  yaşamında  yer  alıp  almadığı  kontrol  edilmiş  ve  böylelikle  katılım  790’dan 
470’e indirgenmiştir. 

Araştırmanın  katılımcı  sayısı  471  olarak  gerçekleşmiştir.  Araştırma 

gerçekleştirilirken  bir  takım  kısıtlarla  karşılaşılmıştır.  Araştırmanın  kısıtları, 
araştırmanın gerçekleştirildiği dönemlerde, yoğun virüs saldırılarının olması ve 
insanların  internet  üzerinden  dosya  alma  ve  gönderme  konularındaki 
hassasiyetleri  olarak  belirtilebilir.  Araştırmanın  özüne  uygun  olarak  anketin 
internet  vasıtası  ile  yapılmak  istenmesi  de  araştırmanın  bir  diğer  kısıt  olarak 
belirtilebilir. 

Araştırmada ulaşılan sonuçlar sunlardır; 

Araştırma  kitlesinin  %52’si  20­30  yaş  aralığında,  %40’ı  lisans  üstü 

eğitim  yapmış  ve  %23’ü  akademisyenden  oluşmaktadır.  %95’lik  grup  hergün 
internete bağlanmakta; araştırmaya katılan çalışanların Elektronik Posta adresi 
sayıları  yaş  değişkenine  bağlı  olarak  incelendiğinde  genç  yaşlarda  Elektronik 
Posta  adresi  sayısı  artmaktadır.  İş  yaşamında  Elektronik  Posta  önemli  role 
sahiptir  yargısına  ilişkin  sonuç  şöyledir;  %84  oranında  bir  grup,  yargıya 
katıldığını  belirtmektedir.  Elektronik  Posta  alma  ve  gönderme  işlemlerim,  iş 
yaşamımın önemli bir parçası yargısına %85 oranında katılım söz konusudur. 

Araştırmaya  katılanların  %94’ü  Elektronik  Posta  kullanımının 

işletmelerde  verimliliği  artırdığı  kanısını  paylaşmaktadır.  Yine,  Elektronik 
Postanın  etkin  bir  iletişim  aracı  olduğuna  yönelik  yargıya  yine  %94  oranında 
katılıyorum cevabı verilmiştir. Araştırmaya katılanların %60’nı “Elektronik Posta 
kullanılmazsa  yaşamlarında  önemli  bir  değişiklik  olmayacağı”  kanısını
64  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

paylaşırken;  %40  civarında  katılımcı  “Elektronik  Posta  kullanmamalarının 

yaşamlarını olumsuz etkileyeceği” kanısındadır. 

Genel olarak araştırma sonuçları göstermektedir ki, Elektronik Posta iş 
yaşamında önemli bir iletişim aracı olarak yerini almaya başlamıştır. Çalışanlar, 
Elektronik Postanın işlerini kolaylaştırdığını, verimliliklerini artırdığını ve hatta iş 
yaşamlarının  en  önemli  parçası  olduğu  kanısını  ileri  sürmektedirler.  Her  ne 
kadar  örgütün  bakış  açısı  bu  çalışmada  araştırılmamış  ise  de,  genel  olarak 
çalışanların  yargıları  dikkate  alındığında,  örgütsel  açıdan  Elektronik  Posta 
kullanımının  çok  önemli  düzeyde  bir  dezavantaj  sunmadığı  düşünülebilir 
(Postayı  iş  dışı  konular  için  yoğun  bir  şekilde  kullandığını  belirtenlerin  oranı 
%60  civarında  çıkmıştır).  Bundan  sonraki  aşama  olarak  Örgütün  Elektronik 
Postaya bakışı inceleme konusu olarak ele alınabilir. 

Çalışma,  gerek  teorik  yönden  örgütlerde  Elektronik  Posta  kullanımına 

yönelik  bilgi  sunulması,  gerekse  Türkiye’de  bu  konuda  bir  araştırmaya  yer 
vermesi  anlamında  katkı  sağlamayı  hedeflemiştir.  Ayrıca  bu  konuda  yakın 
gelecekte gerçekleştirilecek çalışmalara ışık tutmak istenmiştir.
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA” 65 

KAYNAKÇA

ALTUNIŞIK,  Remzi;  COŞKUN,  Recai;  YILDIRIM,  Engin;  BAYRAKTAROĞLU,  Serkan; 

Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Sakarya Kitabevi, Adapazarı, 2001 

Analsphere, News, Analysis, Reviews from Caslon Analytics, Erişim: 
http://www.analysphere.com/20Aug01/email.htm 20 Ağustos 2001 

BENGSHİR,  Türksel  Kaya;  Devlet­Vatandaş  İletişiminde  E­posta,  inet­tr  2000 

Türkiye’de İnternet Konferansı, 9­11 Kasım 2000 

GÜNEY, Salih;(Ed.) Yönetim ve Organizasyon, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2001 

FALLOWS, Deborah; Email At Work, PEW Internet & American Life Project, 8 
December, 2002, Internet Erişim: http://www.pewinternet.org 

HAAG,  Stephen,  CUMMINGS,  Maeve,  DAWKINS,  James;  Management  Information 

Systems, Irwin­McGraw Hill Pub. , 1998 

HAMILTON,  Pepper;  “E­Mail  Monitoring­What  Can  an  Employer  Do?”  , 

Labor&Employment Law Update, February 2004 

HARPER, Timothy; E­mailmen”, The Sky, October 1999 

İnfomag Dergisi, Ocak 2003 

KRASNY, Keith; “All seeing eye:with more and more workplace email anda buse case 
making the headlines”, Comminicate, Dec, 2001 

Limiting Email Usage, Baltimore Business Journal, 19 October 2001 

LUTHANS, Fred; Organizational Behavior, 7th Ed., 1995 

“Most frequently mentioned misuses for email at work” 
http://www.edesigns.co.uk/archive/article_ugotmail.asp 

OSKAY, Ünsal; İletişimin ABC’si, Der Yayınları,İstanbul, 2001 

ŞİMŞEK,  Şerif,  AKGEMCİ,  Tahir,  ÇELİK,  Adnan;  Davranış  Bilimlerine  Giriş  ve 
Örgütlerde Davranış, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 1998 

USLUEL,  Yasemin,  AŞKAR,  Petek;  “İlköğretim  Öğretmenlerinin  İnternet  ve  Eposta 

Kullanımları”,  V.  Fen  Bilimleri  ve  Matematik  Eğitimi  Kongresi,  ODTÜ­Ankara,  16­18 
Eylül  2002.  Internet  erişimi:  http://www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek­ 
5/b_kitabi/PDF/Teknoloji/Bildiri/t329DA.pdf 

WILLIAMS,  Eric;  Predicting  E­mail  Effects  in  Organizations,  First  Monday  Journal, 
http://www.firstmonday.dk/issues/issue3_9/williams
66  E­POSTA KULLANIMINA YÖNELİK ÖRGÜTSEL  BİR İNCELEME 

EK 
Elektronik Posta Kullanımı ve Verimlilik Ölçeği 

1. Elektronik Posta gönderme ve alma işlemini, iş yaşamımın önemli bir parçası 
olarak görüyorum. 
2. Elektronik Posta kullanımının işletmelerde verimliliği artırdığı kanaatindeyim. 
3.  Elektronik  Postanın  işletmelerde  etkin  bir  iletişim  aracı  olduğu 
kanaatindeyim. 
4. Elektronik Posta, işlerimi daha kolay ve daha hızlı gerçekleştirmemi sağlıyor. 
5.Elektronik  Posta  işlemlerim  işyerindeki  performansımın  düşmesine  neden 
olmuyor. 
6. Elektronik Posta işlemlerim günlük işlerimi yapmamı engellemiyor. 
7.  Elektronik  Posta  kullanım  yoğunluğumun  işe  odaklanmamı  olumsuz 
etkilediği kanaatindeyim. 

Ölçekte  yargıları  değerlendirmek  üzere,  5  li  Likert  modeline  yer 

verilmiştir.  (Kesinlikle  Katılmıyorum,  Katılmıyorum,  Kısmen  Katılıyorum, 
Katılıyorum, Kesinlikle Katılıyorum) 

Not:  Değerlendirme  esnasında  7.  yargıya  verilen  cevaplar  ters 

değerlendirmeye (reverse scored) tabi tutulacaktır.
YAŞAMIN YENİ GERÇEĞİ:  “ELEKTRONİK POSTA”  67 

Dr. Aşkın KESER 

1995  yılında  Uludağ  Üniversitesi,  İ.İ.B.F.,  Çalışma  Ekonomisi  ve 

Endüstri  İlişkileri  Bölümü’nden  mezun  oldu.  1996  yılında,  aynı  bölümde 
akademik  hayata  başladı.  1997  yılında  “Çalışma  Hayatında  Mesleki 
Oryantasyon’un  Psiko­sosyal  Boyutu”  konulu  teziyle  Yüksek  Lisansını 
tamamlayarak,  Yönetim  ve  Çalışma  Psikolojisi  Bilim  Dalı’nda  Uzman  sıfatını 
aldı.  2003  yılında  da  “Çalışmanın  Anlamı,  İnsan  Yaşamındaki  Yeri  ve  Yaşam 
Doyumu Üzerine Bir Uygulama” başlıklı tezi ile Doktor Ünvanı aldı. 

Dr.  Aşkın  KESER’in  editörlüğünü  yaptığı  “Çalışma  Yaşamında 

Dönüşümler”  ve  Eş  yazarlığını  yaptığı  “Akademisyenlerin  Çalışma  Yaşamı  ve 
Kariyer Sorunlar”  isimli  kitapları  bulunmaktadır.  Ayrıca  “Çalışma  Psikolojisi”, 
“İnsan  Kaynakları”, “Yönetim”,  “Elektronik  Ticaret  ve  Yeni  Ekonomi” 
konularında  çeşitli  dergi,  gazete  ve  internet  sitelerinde  yayınlanmış  makale, 
çeviri ve araştırmaları bulunmaktadır. 

İşgüç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi’nin (www.isguc.org) 
kurucusu ve genel yayın yönetmeni olan Keser, Uludağ Üniversitesi, İktisadi ve 
İdari  Bilimler  Fakültesi,  Çalışma  Ekonomisi  ve  Endüstri  İlişkileri  Bölümünde 
“Yönetim ve  Çalışma  Psikolojisi”  Bilim  Dalında  Öğretim  Elemanı  olarak  görev 
yapmaktadır.