Theo cách gọi của cánh thợ mộc, cây gỗ Sưa chính là cây gỗ Hoàng Hoa Lý (Hoanghuali).

Trong
công trình nghiên cứu về thoả mộc thời nhà Đường (618 - 907) còn ghi: "Gỗ Hoàng Hoa Lý tìm
thấy ở Annam và đoả Hải Nam. Khi làm gường, tủ Hoàng Hoa Lý khá giống Tử Đàn nhưng cứng
và quyến rũ hơn. Vào thời nhà Minh (1368-1644), Hoàng Hoa Lý được sử dụng chính trong việc
thiết kế những đồ gỗ cung đình cũng như gia thất các bậc nho giâ vương giả. Năm 1956, một
cuốn sách nghiên cứu về loài cây này được xuất bản ở Quảng Châu cho biết: Hoàng Hoa Lý là
loài cây trồng ở cùng nhiệt đới ẩm, những hẻm núi thiếu ánh sáng, bên lớp gỗ ngoài cùng có
màu sáng hơn nhưng ít vân hơn, lớp lõi trong cùng đỏ hơn, cứng và nhiều vân đẹp hơn. Năm
1997, tại New York, hãng Christies tổ chức đấu giá bộ sưu tập 99 món đồ gố kiểu đời Minh chất
liệu Hoàng Hoa Lý được sản xuất vào thế kỷ 17. Anh Nguyễn Văn Diệp, người làng Vân Hà,
Đông Anh, nghệ nhân số một về dòng đò gỗ đời Minh ở Hà Thành, chủ cửa hàng đồ gỗ 38 Hàng
Hòm cho biết "Đồ đóng bằng gỗ Sưa quý và đắt hơn gụ. Gỗ Sưa chỉ dùng phần lõi những cây
trên trăm tuổi. Gỗ sưa thớ mịn, vừa cứng lại vừa dẻo, có nhiều hoa văn đẹp. Nếu như gỗ long
não, gỗ pơ mu có mùi thơm xua đuổi côn trùng, mun có mùi hơi khét, gỗ trắc hơi chua, gỗ gu
không mùi thì gỗ Sưa lại cho mùi thơm quyến rũ thoảng nhẹ kiểu hương trầm. Cùng với thời
gian, gỗ gụ ngả sang dần sang màu nâu sậm hơi pha đỏ nhưng gỗ Sưa đổ dần màu nâu vàng,
không phô phang như cẩm lai mà lại tạo được vẻ nhẹ nhõm, hiện đại trong những không gian
sống vốn nặng phần hoài niệm. Duane Ebnet một người Mỹ sưu tập gỗ, từng kinh doanh trong
lĩnh vực xây dựng ở Việt Nam hơn 10 năm, nói: "Người Việt Nam từng đúc kết: gốm sứ chơi đời
Thương Chu, văn thơ nhạc hoạ đời nhà Đường, lụa là gấm lĩnh đời Thanh, đồ gỗ đời nhà Minh".
Đồ gỗ nhà Minh được làm từ gỗ Hoàng Hoa Lý vừa kết hợp lối thiết kế ít chi tiết trang trí, có kết
cấu, tỷ lệ và kích cỡ luôn thống nhất giữa thực dụng và yếu tố thẩm mỹ, tạo hình đẹp nhưng
không hoa mỹ, thống nhất trong sự đối sánh vuông tròn, dày mỏng, to nhỏ mà tình cảm của đò
vật lại được bộc lộ tỏng cái giản dị, chất phác, tinh nhã của chất liệu.

Với người Hà Nội, tầm mua một món đồ gỗ quý không chỉ là kinh doanh hay sưu tập mà đó còn
như là một cái duyên tìm được một "quý nhân" để bộc bạch, tâm tình, cách ấy âu cũng là một nết
quý phái trong đời sống của những bậc tao nhân mặc khách.

Heritage Fashion

Next: Sao mưa