ET HOLDNG A..

GENEL MDRL
ARATIRMA GELTRME
DARES BAKANLII

NKO BORAT RETM

N FZBLTE ETD

Mays 2003

Hazrlayanlar
Erhan TEKTA
(Teknik ef)
Dr. Ayhan MERGEN
(Teknik Uzman)
Kontrol Edenler
M.S. Uur BLC
(Birim Mdr)
Dr. Muhittin GNDZ
(Daire Bakan)

ET HOLDNG A..
ARATIRMA GELTRME DARES BAKANLII

NDEKLER
Sayfa No
1. GR

................................................................................................... 5

1.1 inko Borat Kullanm Alanlar............................................................ 5

1.2 inko Boratn Dier Alev Geciktiricilere Gre Baz Avantajlar...... 6
1.3 inko Boratn Kimyasal Ve Fiziksel zellileri ................................... 7
1.4 inko Borat retimi............................................................................. 8
1.5 Baz retici Firmalar........................................................................... 10
1.6 Pazar Durumu ..................................................................................... 10
1.7 Fiyatlar................................................................................................. 12
1.8 inko BoratnGelecek Yllarda Tketiminin Artmasn Tevik
Edecek Faktrler ................................................................................ 12
1.9 Pazardaki Gelimeler ......................................................................... 13
2. MAL ANALZ-I ...................................................................................... 14
3. MAL ANALZ-II ..................................................................................... 30
Ek-1

.................................................................................................. 45

PROJE GENEL ZELLKLER

Proje Kapasitesi:

10.000 ton inko borat/yl

retilecek rn:

2ZnO.3B2O3.3,5H2O formlne sahip toz halinde

inko borat

Yatrm Sresi:

1 Yl (2004)

Projenin Ekonomik mr:

17 Yl (2005-2021)

GENEL DEERLENDRME
(%100 Kapasitede)
MAL ANALZ-II

MAL ANALZ-I
Teknik safiyette borik asit ve inko oksit

Teknik safiyette borik asit ve inko oksit

kullanlacaktr.

kullanlacaktr.

inko Borat Fiyat: 1.700 ABD$/ton

inko Borat Fiyat: 1.500 ABD$/ton

Yatrm indirimi uygulanmamtr.

Yatrm indirimi uygulanmamtr.

Sabit Yatrm Tutar (ABD$)

3.645.518

3.645.518

Toplam Yatrm Tutar (ABD$)

5.329.187

5.327.503

24.802.796

16.063.034

Fayda/Masraf Oran

5,650

4.,015

Karllk Oran (%)

%58,39

%43,43

Kara Gei Noktas

%17,36 (1.736 Ton)

%23,54 (2.354 Ton)

Geri deme Sresi

2,04 Yl

2,57 Yl

Net Bugnk Deer (ABD$)

1. GR
Plastik maddelerin gnlk hayatta artan oranlarda kullanlmas, bu
malzemelerin alev almalarnn geciktirilmesi ileminin nemini de arttrmtr. inko
borat, son yllarda alev geciktirici olarak gittike artan oranlarda kullanlan ve
bnyesinde bor ihtiva eden kimyasal bir maddedir. En yaygn olarak kullanlan
inko borat 2ZnO.3B2O3.3,5H2Odr. Bununla birlikte bir ok farkl kimyasal formle
sahip

inko

boratlar

mevcuttur

(rnein;

4ZnO.B2O3.H2O,

2ZnO.3B2O3,

ZnO.B2O3.2H2O, ZnO.3B2O3.7H2O, 2ZnO.3B2O3.9H2O) .

inko borat dnda ticari olarak kullanlan nemli alev geciktiricilerden
bazlar; alminyum trihidrat (ATH), magnezyum hidroksit, antimon bileikleri,
bromin, klorr ve fosfat bileikleridir. Alminyum trihidrat, dnya toplam talebinin
yarsn tekil etmektedir. Magnezyum hidroksit ise giderek artan oranlarda
kullanlmaktadr.

Bunlardan

antimon

trioksit

ve

antimon

trioksit-halojen

karmlarnn, yanma esnasnda zehirli duman aa karmalar sebebiyle

kullanmlar yasaklama yoluna gidilmitir. Halojenli bileiklerin kullanmnn
yasaklanmas, alev geciktiricilerin kombine olarak kullanmn tevik etmitir. inko
borat, ATH ile balantl olarak artan ekilde kullanlmaya balanmtr. nk bu
iki madde, halojen olmayan bir formasyonda olup yanma koullarnda daha az
duman ve zehirli madde kmasn salar. Bunun yannda inko borat, inko boratantimon oksit kombinasyonu ile veya yalnz bana da kullanlabilmektedir.
1.1. inko borat kullanm alanlar:

inko boratlar, alev geciktirici, duman bastrc, korozyon geciktirici olarak

polimerlerde ve kaplamalarda, zellikle PVC, halojenli polyester ve naylonlarda
kullanlr.

Yksek dehidrasyon scaklna (290-300C gibi) sahip olduu iin yksek

scaklklara dayankl plastik malzemelerin imalatnda yaygn olarak kullanlr.

inko boratlar, kablolarda, yanmaya dayankl boyalarda, kumalarda,

elektrik/elektrotronik

paralarda,

yanmaya

dayankl

hal

kaplamalarda,

otomobil/uak i aksamlarnda, tekstil ve kat endstrisinde kullanm alanna

sahiptir.
5

Dier alev geciktiricilerle karlatrldnda ok daha etkili bir duman bastrc

olmas ve dier alev geciktiricilere gre daha ucuz olmas sebebiyle, baz alev
geciktiriciler yerine tamamen olmasa bile ksmen kullanlr (rnein Sb2O3in
kullanld alanlarda kullanlmaktadr).

Son yllarda inko boratn, dier alev geciktiricilerle farkl uygulamalarda

kombine kullanm gittike artmaktadr. rnein, inko borat halojen ieren ve
iermeyen sistemlerde Al(OH)3 ve Mg(OH)2 ile birlikte kullanlma zelliine
sahiptir.

inko borat, alev geciktirici olarak kullanlmasnn dnda, mantar ve bcek

ldrc olarak ahap aksamlarn korunmasnda, bor silikat cam hammaddesi
ve

seramik

sanayiinde

ergime

noktasn

drc

(flux)

olarak

da

kullanlabilmektedir.
1.2. inko boratn dier alev geciktiricilere gre baz avantajlar:
Duman emisyonunu azaltma yeteneine sahiptir ve kmrlemeyi
abuklatrmaktadr.
ok eitli sayda plastikte, etkili alev geciktirici olarak kullanlr.
Borun varl inko borat etkin bir alev bastrc yapar.
Antimon ile birlikte yksek dereceli bir alev geciktirici zellie sahiptir.
ATH ile birlikte kullanlarak duman bastrma zellii kuvvetlendirilir.
Boyama (renk verme) kuvveti zayftr.
Antimon ile karlatrldnda daha ucuzdur.
Elektriksel zellikleri iyiletirir (naylon ve polyesterlerde dikkate deer anti-ark
zellikleri salar).
Metallerle plastikler arasnda yapma zelliini arttrr.
Antimon oksidin aksine, reine tabakalarnda yar effaflk zellii gsterir.
Zehirli zellie sahip olmadndan, reinelere ilave edilmeleri esnasnda zel
aletlere ihtiya yoktur.
Nem absorplamaz ve suda znmez.

1.3. inko Boratn Kimyasal ve Fiziksel zellikleri:

Molekl forml 2ZnO.3B2O3.3,5H2O veya 4ZnO.6B2O3.7H2O olan inko
borat beyaz, nem ekmez, viskoz, toz bir mamuldr. inko borat, plastik ve
kauuk bileiklerinde ok fonksiyonlu alev geciktirici katk maddesi olarak kullanlr.
inko borat, hidrasyon suyunu 290-300 C'ye kadar muhafaza ederek yksek
scaklktaki polimer proseslerine olanak salar. Bylece scak bir polimer arjna
ilave edilebilme zellii tar. inko borat, birok polimer sistemin krlma indisine
benzer bir indise sahiptir. Bu nedenle hem dk pigment ykne izin verir, hem
de yar effafl muhafaza eder. Dier kat polimer katk maddelerine benzer
yntemle, yani skma (extruders), veya pskrtmeli kalplama yoluyla ilavesi
yaplabilir.
Kullanlan polimerlere ve arzu edilen standartlara uygun olarak inko borat,
ksmi olarak veya tamamen antimon oksit gibi baz alev durdurucularn yerine
kullanlabilir. Antimon oksit ile kullanldnda daha kuvvetli bir etkiye sahiptir.
Halojen ieren sistemlerde alev durdurucu 3,5 suya sahip inko boratn kullanm
seviyesi 100 birim reine bana 3-25 birim arasnda deiirken, halojen
iermeyen sistemlerde bu miktar 10-250 birimdir.
Teorik Kompozisyonu:
Bor Oksit (B2O3)

% 48,05

inko Oksit (ZnO)

% 37,45

Kristal Su (H2O)

% 14,50

Balca Fiziksel zellikleri:

Krlma ndisi

1,58

Ortalama Tane Boyutu

7-12 m

znrl (oda scaklnda)

<%0,28

zgl Arl

2,77

Ayrca inko borat, 290C'a kadar stabil olup, kuvvetli asit ve bazlarla hidroliz
edilebilmektedir.

1.4. inko Borat retimi

inko borat (2ZnO.3B2O3.3,5H2O) genel olarak borik asit ve inko oksit
hammaddeleri kulanlarak retilmektedir.
ierisinde zlmekte ve kat

toz halindeki inko oksit

kullanlan inko borat (2ZnO.3B2O3.3,5H2O)

edilmektedir.

Oluan

karm

Borik asit 95-98oC scaklkta su

reaksiyon

ile a kristali olarak

belli bir oranda zeltiye ilave

sresi

boyunca

bir

reaktrde

kartrlmakta ve reaksiyon sonucunda oluan kat inko borat ve zayf borik asit
zeltisi kat-sv ayrmna tabi tutulmaktadr. Kat inko borat kekinin tuttuu
zeltideki borik asit, kekin kademeli olarak scak ve souk ykanmas suretiyle
kazanlmakta ve elde edilen zayf borik asit zeltisi yeniden sisteme geri
evrilmektedir. Ykanm nemli inko borat keki ise
sonra paketleme nitesine gnderilmektedir.

bir kurutucuda kurutulduktan

Borik asit
inko Oksit
A Kristali

Su

Reaktr
Ykama Suyu

Filtre
Nemli Kek
Karm
Hazrlama
Tank

Kurutucu
I. Ykama
zeltisi

Zayf
zelti

II. Ykama
zeltisi

Atk zelti

inko Borat retimi Ak emas

Kat rn
(inko borat)

1.5. Baz retici Firmalar:

Aadaki tabloda baz inko borat reticileri ve kapasiteleri verilmitir.
lke Ad

retici Firma

Tesis Yeri

Kapasite
(Ton/Yl)

in

Hainan Zhongxin Chemical

Haiko

1.000

Shanghai Jinghua Chemical

Wujing.

Zhenjiang City

1.000

Wuxi Daxhong Chemical

Zhenjiang Sulphuric Acid Plant
Hindistan

C-Tech

Mumbai

Norway

Waardels

Skalevik

USA

Anzon

Laredo

Wilmington

12.000

US Borax

Bunlarn dnda AllChem Industries, Inc., Product 2000, CharlottE Inc. ve

William Joung And Co. gibi firmalarda inko borat retmektedirler.
1.6. Pazar Durumu:

Alev geciktiricilerin tketildii en byk pazarlar ABD ve Bat Avrupadr. 1998

yl rakamlarna gre alev geciktirici pazar blgelere aadaki ekilde
dalmaktadr.
Kuzey Amerika

%45

Bat Avrupa

%32

Japonya

%13

Dier Asya lkeleri

%8

Dierleri

%2

10

ABD ve Bat Avrupada kullanlan farkl alev geciktiricilerin % dalmlar u

ekildedir:

Alev Geciktirici

ABD

Bat Avrupa

Al(OH)3

39

47

Brom Bazl Bileikler

27

13

Fosfor Bazl Bileikler

12

23

Klor Bazl Bileikler

11

Antimuan Oksitler

Mg(OH)2

Dierleri*

* Alev geciktirici olarak kullanlan inko borat ve baz bor bileikleri dierleri kapsamnda
verilmitir.

Dnyada retilen alev geciktiricilerin %85i plastik rnlerde tketilmektedir.

Plastik malzemelerde kullanlan alev geciktiricilerin en nemlisi Al(OH)3 olup,
bu alandaki pazar pay %50 civarndadr. Mevcut durumda bor bileikleri
dnya alev geciktirici pazarndan dk bir pay almaktadr. rnein; 350.000
ton/yl alev geciktirici tketimi olan Kuzey Amerikada borlu bileiklerin pay
yaklak %1dir (3.500 ton). Bununla birlikte, ABDde borlu bileiklerin alev
geciktirici olarak kullanm 1990l yllarda artm ve bu nedenle US Borax
inko borat kapasitesinde arta gitmitir.

Alev geciktirici malzemelerin dnya pazar 2 Milyar US$ civarndadr. Bu

pazarda ABD'nin pay 758 milyon US$, Avrupa'nn pay ise 800 milyon
US$'dr.

US Boraxn 10.000 t/y inko borat retip satt kabul edilirse, US Boraxn
pazar pay 24 Milyon US$ olarak hesaplanabilir (2.4 $/kg baz alnmtr).

Dnya inko borat pazarnn yllk %12-15lik bir bymeye sahip olaca
tahmin edilmitir.

US Borax 1996 ylnda kapasite art iin 3 Milyon US$ harcamtr.

US Borax 4.500 t/y olan kapasitesini 1996 ylnda 9.000 t/ya, 1998 ylnda
12.000 t/ya karmtr. Kapasite art plastik endstrisinde ortaya kan talebi
karlamak iin yaplmtr.

US Borax bu alanda %15/yllk bir byme hedeflemitir.

11

1.7. Fiyatlar:

ABDde inko borat fiyatlar yllara gre aadaki ekilde deimektedir:

Yl

Fiyat (US$/ton)

1980

1100

1988

1700-1840

1992

2420

1998

2180

2001

2340

ABDde inko borat fiyatlar 2001 ylnda 2300 ABD$/ton civarnda olmasna
ramen, dnya pazarnda 1250 ABD$ ve 1470 ABD$/ton gibi dk fiyatlara
da rastlanmaktadr.

1.8. inko Boratn Gelecek Yllarda Tketiminin Artmasn Tevik Edecek

Faktrler:

inko boratn alev geciktirici malzeme olarak en fazla kullanlan alminyum

trihidrat ile birlikte kullanmnn yaygnlaarak artmas, inko boratn gelecek
yllarda tketiminin artmasn tevik eden faktrlerdendir. Bunun nedeni ise, bu
iki maddenin beraber kullanld zaman halojen olmayan bir kmr olumasn
salamasdr. Hemen hemen dnyadaki tm lkelerde halojen maddeler aa
karan alev yavalatclarn kullanm kstlanmtr ve bu yzden de halojen
ieren rnlerden halojen iermeyen rnlere bir ynelim vardr. inko borat
ile alminyum trihidratn beraber kullanlmas ayn zamanda yangn srasnda
daha az duman kmasn ve dolaysyla daha az zehirli ortam olumasn
salar.

U rnlerde alev yavalatc kullanlmasnda daha sk standartlarn

uygulamaya konulmas.

Antimuan oksit ve bromin bazl alev yavalatc malzemelerde inko boratn

ucuz ikame malzemesi olarak kullanlmas.

12

inko boratn, alminyum trihidrat, magnezyum hidroksit, kalay oksit ve

melaminlerde performans gelitirici olarak kullanlmas, u rnlerde alev
geciktirici kullanlmasnda daha sk standartlarn uygulanmas, inko boratn
antimon oksit ve bromin bazl alev geciktirici malzemelerde ikame ve alminyum
trihidrat, magnezyum hidroksit ierisinde performans gelitirici olarak kullanlmas,
bu rnn gelecek yllardaki tketiminin artacan gstermektedir.
1.9. Pazardaki Gelimeler:

Albemarle ile Borax Polymer Additive Group (US Borax) inko borat alev
geciktirici rnlerinin Asya'da pazarlanmas hususunda ticari bir anlama
yapmlardr. Yeni inko borat rnler, Albemarle irketinin halojen ve halojen
olmayan alev geciktirici sistemleri rn yelpazesini geniletecektir.

Albemarle ve Borax Flame Retardant Group (US Borax), US Boraxn retmi

olduu inko boratn Albemarle firmasnn rettii alev geciktiricilerle birlikte
kombine kullanm ile ilgili bir anlama imzalamlardr. Bu anlamann amac
halojen ve halojen olmayan alev geciktiricilerin polimerlerde kullanmnn
arttrlmasna yneliktir (rnein mhendislik plastikleri ve reinelerde). Bu
gelimeler inko boratn alev geciktirici pazarndaki paynn artabileceini
gstermektedir.

13

2. MAL ANALZ-I
(NKO BORAT, 2ZnO.3B2O3.3,5H2O, RETM TESS)
(10.000 TON/YIL)
(inko Borat Sat Fiyat: 1.700 ABD$/Ton)
KAPASTE:

Tesis kapasitesinin 10.000 ton/yl olaca kabul edilmitir. 10.000 ton/yl inko
borat retmek iin gerekli hammaddeler ve miktarlar:
Hammadde

Yllk Tketim Miktar (Ton)

Pay (%)

Borik Asit

11.000

73

inko Oksit

4.000*

27

Borik Asit*
Bileim

inko Oksit

Bileim

B2O3

56,30

ZnO

>99,5

H2O

43,70

Pb

<0,01

* Teknik kalite borik asit

Fe

<0,01

Cu

<0,05

Mn

<0,05

Cd

<0,05

Kullanlan hammaddelerin dkme younluklar:

Borik Asit
Dkme younluu

: 0,78-0,815 g/cm3

inko Oksit
Dkme younluu

: 0,5-0,7 g/cm3

14

A. YATIRIM TUTARININ HESAPLANMASI

YATIRIM TUTARI TABLOSU

1. Etd proje

155.000

2. Know how

DI
-

4. Arazinin dzenlenmesi
5. naat ileri
6. Ulatrma yatrmlar

155.000
-

3. Arsa bedeli

TOPLAM (ABD$)
-

250.000

250.000

25.000

25.000

155.000

155.000

25.000

25.000

7. Ana fabrika makine donanm

450.000

8. Yar. iletmeler makine donanm

500.000

500.000

9. Tama ve sigorta giderleri

164.000

164.000

33.000

33.000

10. D alm ve gmrk giderleri

1.100.000

1.550.000

11. Montaj giderleri

205.000

205.000

12. Genel giderler

61.240

61.240

122.480

13. Tat aralar

150.000

150.000

41.000

41.000

14 letmeye alma giderleri

ARA TOPLAM

3.375.480

16. Beklenmeyen giderler

135.019

135.019

270.038

SABT YATIRIM

2.349.259

1.296.259

3.645.518

17. letme sermayesi

1.683.669

LK YATIRIM TOPLAMI

4.032.928

15

1.683.669
1.296.259

5.329.187

A.1. Etd ve Proje Giderleri

Ana fabrika makine donanmnn %10u alnmtr:

155.000 ABD$

A. 2. Know-How:
Know-how satn alnmas ngrlmemitir.
A.3. Arsa Bedeli:
Tesis ana binas, yardmc tesisler, depolama ve idari binalar iin 10.000 m2 alan
gerekmektedir. m2si 40.000.000 TLden arsa bedeli 400 Milyar TL (1$=1.600.000 TL)
250.000 ABD$ ngrlmtr.
A.4. Arazinin Dzenlenmesi:
Arsa bedelinin %10u alnmtr:

25.000 ABD$

A.5. naat leri:

Tesis ana binas, hammadde depolama binas, yardmc tesisler, rn depolama
binas ve idari binalar iin 5.000 m2lik kapal alan uygun grlmtr. naat ileri iin
ana fabrika makine donanmnn %10u alnm ve 155.000 ABD$ ngrlmtr.
A.6. Ulatrma Yatrmlar:
Arsa bedelinin %10u alnmtr:

25.000 ABD$

A.7. Ana Fabrika Makine Donanm:

Ayrnts Ek-1de verilen ana fabrika makine donanm iin 1.550.000 ABD$
ngrlmtr.
A.8. Yardmc letmeler Makine Donanm:
Basnl hava ve hatlar, demineralize su tesisi, buhar nitesi, atk su tasfiye tesisi iin
500.000 ABD$ ngrlmtr.
A.9. Tama ve Sigorta Giderleri:
Ana fabrika makine donanmnn ve yardmc iletmeler makine donanm toplamnn
%8i alnmtr:

164.000 ABD$

16

A.10. D Alm ve Gmrk Giderleri:

Yatrmn tevikli olaca kabul edilmitir. D alm ve gmrk gideri olarak ana fabrika
makine donanmnn d para toplamnn %3 alnarak hesaplama yaplm ve d
alm ve gmrk giderleri olarak 33.000 ABD$ ngrlmtr.
A.11. Montaj Giderleri:
Ana fabrika makine donanmnn ve yardmc iletmeler makine donanm toplamnn
%10u alnmtr:

205.000 ABD$

A.12. Genel Giderler:

Bu kaleme kadar olan harcamalar toplamnn %4 alnmtr.

122.480 ABD$

A.13. Tat Aralar:

Cinsi ve nitelii daha sonra belirlenecek olan aralar iin 150.000 ABD$
ngrlmtr.
A.14. letmeye Alma Giderleri:
Ana fabrika makina donanm ve yardmc iletmeler makina donanm toplamnn
%2si alnmtr:

41.000 ABD$

A.15.Beklenmeyen Giderler:
Bu kaleme kadar olan harcamalar toplamnn %8i alnmtr.: 270.038 ABD$

17

A.16. letme Sermayesi:

- Hammadde stoku (1 aylk)

(823,5 ABD$10.000)/12=686.250 ABD$

- Mamul Madde Stoklar (1 aylk)

955.380/12= 79.615 ABD$

Amortisman hari 1 aylk sabit retim giderleri alnmtr.

- Yedek Para Stoklar

82.4700.25=20.618 ABD$

Bakm-onarm giderlerinin %25i olarak alnmtr.

- Nakit htiyac

10.766.229/12=897.186 ABD$

1 Aylk iletme giderleri nakit ihtiyac olarak alnmtr.

LETME SERMAYES (1 AYLIK)

1.683.669 ABD$

18

B. LETME DNEM GELR-GDER TAHMNLER

B.1. PROSES GRDLER:
B.1.1. Hammaddeler:
1 ton inko borat retmek iin gerekli hammadeler ve fiyatlar u ekildedir:
Hammadde

Yllk

Birim

Yllk Toplam

Maliyet

Tketim

Hammadde

Maliyet

erisindeki

Miktar

Fiyat

(ABD$/Yl)

Pay (%)

(Ton/Yl)

(ABD$/Ton)

Borik Asit

11.000

385

4.235.000

51

inko Oksit

4.000

1000

4.000.000

49

8.235.000

100

Yllk Toplam
Hammadde
Maliyeti

1 ton inko borat retmek iin gerekli toplam hammadde maliyeti:

823,5 ABD$

B.1.2. Toplam Enerji Maliyeti:

Tesislerde deiik nitelerde fuel oil-6 ve elektrik enerjisi kullanlacaktr. Kullanlacak
enerjinin miktar ve hangi nitelerde kullanlaca aada verilmitir.
Yakt tketim miktarlar ve fiyatlar:
Tr

Kullanld nite

Enerji

Birim Tketim

Tketimi
Fuel Oil-6

zme ve Kurutma niteleri

Elektrik

Dier niteler

2.000 ton/yl

0,20 /ton inko borat

1.500.000

150 kWh/ton inko

kWh/yl

borat

enerjisi
Not: Fuel Oil-6nn kalorifik gc, 9500 kcal/kgdir.

19

1 ton inko borat retmek iin gerekli enerji miktarlar u ekildedir:

Tr

1 Ton inko Borat

Birim Enerji

Toplam Maliyet

retmek iin Gerekli

Fiyat

ABD$/ton inko

Miktar

borat

Fuel Oil-6

0,20 ton

401 ABD$/ton

80,20

Elektrik enerjisi

150 kWh

9,54 Cent /kWh

14,31

TOPLAM

94,51

Enerji Fiyatlernn Hesab:

Fuel Oil-6: 426.668 TL/lt %18 KDV = 545.948 TL/lt
= 642.292 TL/kg
= 401 ABD$/ton
Elektrik Enerjisi: 128.050 TL/ kWh (sanayi tesisleri iin, tek terimli tarife)
128.050 % 1 (BTV, Belediye Tketim Vergisi)= 129.331 TL/kWh
129.331 %18 KDV = 152.661 TL/kWh
9,54 Cent/kWh.

Yllk enerji tketimleri u ekildedir:

A. Fuel Oil-6 Tketimi:

10.0000,20= 2.000 ton/yl

B. Elektrik Enerjisi Tketimi:

15010.000= 1.500.000 kWh

20

Yllk hammadde ve enerji tketimleri zet olarak u ekildedir (10.000 ton/yl

iin):
1 Ton inko Borat

10.000Ton inko

in (ABD$)

Borat in (ABD$)

Hammaddeler

823,5

8.235.000

Enerji

94,51

945.100

TOPLAM

918,01

9.180.100

B.1.3. ilik ve Personel Giderleri:

Say
st Dzey Ynetim

1 Kiinin Yllk Brt

Yllk Toplam Brt

creti (ABD$)

cretler(ABD$)

10

25.000

250.000

Kalifiye i

10

15.000

150.000

Dz i

40

10.000

400.000

TOPLAM

60

ve dari Personel

800.000

21

B.1.4. Amortisman:
Amortisman hesaplamalar iin aadaki oranlar kullanlmtr:
Harcama Tr

Gider Miktar

Amortisman

Yllk

ABD$

Oran (%)

Amortisman
Miktar (ABD$)

20

Etd proje

155.000

Know how

250.000

25.000

155.000

6.200

25.000

1.500

2.452.000

10

245.200

Tat Aralar

150.000

15

22.500

Genel giderler

122.480

41.000

270.038

Arsa bedeli (Amortisman dahil deil)

Arazinin dzenlenmesi
naat ileri
Ulatrma yatrmlar
Ana fabrika makine donanm, yardmc

31.000
-

iletmeler makina donanm, tama ve

sigorta giderleri, d alm ve gmrk
giderleri ve montaj giderleri toplam

letmeye alma giderleri

Beklenmeyen Giderler
TOPLAM

3.645.518

306.400

Amortismana tabi olup, Vergi Usul Kanununda amortisman oranlar verilen deerlerin
(giderlerin) toplam: 2.937.000 ABD$
306.400/2.937.000=%10,43 (Arsa bedeli hari dier tm gider kalemlerine
ortalama uygulanacak oran)
3.645.518-250.000=3.395.518 ABD$
Yllk Ortalama Amortisman: 3.395.518 0.1043= 354.153 ABD$
Amortisman Sresi: 3.395.518 /354.153 =9.59 yl
Dolaysyla ilk 9 yl iin toplam amortisman: 354.1539=3.187.377 ABD$
Son yl ise: 3.395.518-3.187.377=208.141 ABD$ miktar ayrlm olacaktr.

22

B.1.5. Bakm ve Onarm Giderleri:

Ana fabrika makina donanm, yardmc iletmeler makina donanm, tama ve
sigorta, montaj giderleri, tat aralar, ulatrma yatrmlar ve inaat ileri toplamnn
%3 bakm ve onarm gideri olarak alnmtr.
Bunlarn toplam = 2.749.000 ABD$
Bakm ve Onarm Giderleri: 2.749.0000.03=82.470 ABD$
B.1.6. Genel retim ve dare Giderleri:
Sabit yatrm tutarnn %2si alnmtr. Bu ise 3.645.5180.02=72.910 ABD$dr.
B.1.7. Sat Giderleri:
Sat tutarnn (1.70010.000=17.000.000) %1i olarak alnmtr:

170.000 ABD$

B.1.8. Dier Giderler:

Buraya

kadar

olanlarn

toplamnn

%1i

%1i=106.596 ABD$

23

alnmtr.

Toplamn

(10.659.633)

YILLIK LETME GDERLER TABLOSU

2005

2006

2007

%50

%75

%100

4.117.500

6.176.250

8.235.000

472.550

708.825

945.100

4.590.050

6.885.075

9.180.100

2.1 ilik-Personel

400.000

600.000

800.000

2.2 Amortismanlar

354.153

354.153

354.153

2.3 Bakm Onarm

82.470

82.470

82.470

2.4 Genel retim dare

72.910

72.910

72.910

909.533

1.109.533

1.309.533

5.499.583

7.994.608

10.489.633

3. Sat Giderleri

85.000

127.500

170.000

4. Dier Giderler

55.845

81.221

106.596

5.640.428

8.203.329

10.766.229

1. Deiken retim Giderleri

1.1 Hammadde
1.3 Enerji
1. Deiken retim Giderleri Toplam
2. Sabit retim Giderleri

2. Sabit retim Giderleri Toplam

SINA RETM GDERLER (1+2)

TOPLAM YILLIK LETME GDERLER

24

YILLIK SATI GELRLERNN HESAPLANMASI:

Tesiste

ylda

retilecek

toplam

inko

borat

miktar

10.000

tondur.

2ZnO.3B2O3.3,5H2O formlne sahip inko boratn sat fiyat 1200-2200 ABD$

arasnda deimektedir. Bu fiyatlarn ortalamas alndnda inko boratn birim fiyat
1700 ABD$/ton olmaktadr. Buna gre sat geliri;
Sat Geliri: 10.0001.700=17.000.000 ABD$
EKONOMK DEERLENDRME
1. KARA GE NOKTASI
Yllk Sabit Giderler:

1.309.533 ABD$

Yllk Deiken Giderler:

Yllk letme Giderleri-Yllk Sabit Giderler: 10.766.229-1.309.533= 9.456.696 ABD$
Birim Deiken Giderler:
(Deiken retim Giderleri Toplam + Sat Giderleri + Dier Giderleri)/10.000=
(9.180.100+170.000+106.596)/10.000=9.456.696/10.000=945,7 ABD$/Ton
Kara Gei Noktas (KGN):
KGN=Yllk Sabit Gideler/(Birim Sat Fiyat-Birim Deiken Giderler)
KGN=1.309.533/(1.700-945,7)=1.309.533/754,3=1.736 Ton
KGN =1.736 Ton (%17,36 yl)
Not: inko borat %17,36 kapasite ile retilirse tesisin kar-zarar sfr olmaktadr.

25

2. GER DEME SRES (GS):

Yllar

Net Kar

Net Kar+ Amortismam

Kalan Toplam Yatrm

(ABD$)

(ABD$)

Tutar (ABD$)

1. Yl

1.715.743

2.069.896

3.259.291

2. Yl

2.728.003

3.082.156

177.135

2,04 Yl

3.740.263

4.094.416

Not: Toplam Yatrm Tutar= 5.329.187 ABD$.

GS= 2,04 Yl
3. PROJE PROFORMA GELR VE NET NAKT AKIMLARI
Tesisin retime balayacaI 2005 ylndan itibaren 17 yllk mr boyunca kar zarar
durumu Tablo 1de verilmitir.
4. PROJE RANTABLTES
ndirgeme oran %10 alndnda;
Net Bugnk Deer (NBD) : 24.802.796 ABD$ (Tablo 2).
Fayda/Masraf oran ise 5,65 olarak bulunmutur.
Projenin Karllk Oran (KO): %58,39 (Tablo 3).

26

TABLO-1. LETME DNEM KAR ZARAR TABLOSU (ABD$)

Yllar

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

1. Gelirler
1.1 Sat Gelirleri

8.500.000

12.750.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

1.2 letme Sermayesi

1.683.669

1.4 Hurda Deeri

205.000

1.5 Arsa Deeri

TOPLAM GELRLER (I)

250.000

8.500.000

12.750.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

17.000.000

19.138.669

5.286.275

7.849.176

10.412.076

10.412.076

10.412.076

10.412.076

10.412.076

10.412.076

10.412.076

10.412.076

10.412.076

10.412.076

10.412.076

10.412.076

10.412.076

10.412.076

10.412.076

2. Giderler
2.4 letme Giderleri
(Amortisman Hari)
2.4. Amortismanlar
TOPLAM GDERLER (II)

354.153
5.640.428

354.153
8.203.329

354.153
10.766.229

354.153
10.766.229

354.153
10.766.229

354.153
10.766.229

354.153
10.766.229

354.153
10.766.229

354.153
10.766.229

208.141
10.620.217

10.412.076

10.412.076

10.412.076

10.412.076

10.412.076

10.412.076

10.412.076

3. BRT KAR (I-II)

2.859.572

4.546.671

6.233.771

6.233.771

6.233.771

6.233.771

6.233.771

6.233.771

6.233.771

6.379.783

6.587.924

6.587.924

6.587.924

6.587.924

6.587.924

6.587.924

8.726.593

4. Vergi (%40)

1.143.829

1.818.668

2.493.508

2.493.508

2.493.508

2.493.508

2.493.508

2.493.508

2.493.508

2.551.913

2.635.170

2.635.170

2.635.170

2.635.170

2.635.170

2.635.170

3.490.637

5. NET KAR

1.715.743

2.728.003

3.740.263

3.740.263

3.740.263

3.740.263

3.740.263

3.740.263

3.740.263

3.827.870

3.952.754

3.952.754

3.952.754

3.952.754

3.952.754

3.952.754

5.235.956

27

TABLO-2. NET NAKT AKIMLARININ YILLARA GRE DAILIMI (ABD$)

Yllar

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

10

11

12

13

14

15

16

17

1. NAKT GRLER
1.1 Sat Gelirleri

1.2 letme Sermayesi

8.500.000 12.750.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000
-

1.683.669

1.4 Hurda Deeri

205.000

1.5 Arsa Deeri

250.000

TOPLAM NAKT GR (I)

8.500.000 12.750.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 19.138.669

2. NAKT IKILARI
2.1 Sabit Yatrm Giderleri

3.645.518

2.2 letme sermayesi

1.683.669

2.4 letme Giderleri

5.286.275

7.849.176 10.412.076 10.412.076 10.412.076 10.412.076 10.412.076 10.412.076 10.412.076 10.412.076 10.412.076 10.412.076 10.412.076 10.412.076 10.412.076 10.412.076 10.412.076

(Amortisman Hari)
2.4 Vergiler (%40)

TOPLAM GDERLER (II)

5.329.187

6. NET NAKT AKIMLARI (I-II)

-5.329.187

ndirmege Faktrleri (%10)

ndirgenmi Deer

1,0000
-5.329.187

1.143.829
6.430.104

2.069.896

1.818.668
9.667.844

3.082.156

0,9091
1.881.724

0,8264
2.547.236

2.493.508

2.493.508

2.493.508

2.493.508

2.493.508

4.094.416

0,7513
3.076.195

4.094.416

0,6830
2.796.541

4.094.416

0,6209
2.542.310

4.094.416

0,5645
2.311.191

4.094.416

0,5132
2.101.083

Net Bugnk Deer (NBD)= 24.802.796 ABD $

Fayda/Masraf Oran

2.493.508

2.493.508

2.551.913

2.635.170

2.635.170

2.635.170

2.635.170

2.635.170

2.635.170

3.490.637

12.905.584 12.905.584 12.905.584 12.905.584 12.905.584 12.905.584 12.905.584 12.963.989 13.047.246 13.047.246 13.047.246 13.047.246 13.047.246 13.047.246 13.902.713

= 5,65

28

4.094.416

4.094.416

0,4665

0,4241

1.910.075

1.736.432

4.036.011

0,3855
1.556.057

3.952.754

0,3505
1.385.416

3.952.754

0,3186
1.259.469

3.952.754

3.952.754

3.952.754

3.952.754

0,2897

0,2633

0,2394

0,2176

1.144.972

1.040.884

946.258

860.235

5.235.956

0,1978
1.035.906

TABLO-3. KARLILIK ORANI

Yllar

2004

TOPLAM NAKT GRLER (I)

TOPLAM NAKT IKILARI (II)

NET NAKT AKIMI (I-II)

ndirgeme Faktrleri
ndirgenmi Deer

NBD =

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

8.500.000 12.750.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 17.000.000 19.138.669

5.329.187

6.430.104

9.667.844 12.905.584 12.905.584 12.905.584 12.905.584 12.905.584 12.905.584 12.905.584 12.963.989 13.047.246 13.047.246 13.047.246 13.047.246 13.047.246 13.047.246 13.902.713

-5.329.187

2.069.896

3.082.156

4.094.416

4.094.416

4.094.416

4.094.416

4.094.416

4.094.416

4.094.416

4.036.011

3.952.754

3.952.754

3.952.754

3.952.754

3.952.754

3.952.754

5.235.956

1,000

0,631

0,399

0,252

0,159

0,100

0,063

0,040

0,025

0,016

0,010

0,006

0,004

0,003

0,002

0,001

0,001

0,000

-5.329.187

1.307.107

1.229.080

1.031.051

651.093

411.155

259.638

163.957

103.537

65.382

40.699

25.170

15.895

10.037

6.338

4.003

2.528

2.114

-404

Karllk Oran (KO)= %58,39

29

3. MAL ANALZ-II
(NKO BORAT, 2ZnO.3B2O3.3,5H2O, RETM TESS)
(10.000 TON/YIL)
(inko Borat Sat Fiyat: 1.500 ABD$/Ton)

A. YATIRIM TUTARININ HESAPLANMASI

YATIRIM TUTARI TABLOSU

1. Etd proje

155.000

2. Know how

DI
-

4. Arazinin dzenlenmesi
5. naat ileri
6. Ulatrma yatrmlar

155.000
-

3. Arsa bedeli

TOPLAM (ABD$)
-

250.000

250.000

25.000

25.000

155.000

155.000

25.000

25.000

7. Ana fabrika makine donanm

450.000

8. Yar. iletmeler makine donanm

500.000

500.000

9. Tama ve sigorta giderleri

164.000

164.000

33.000

33.000

10. D alm ve gmrk giderleri

1.100.000

1.550.000

11. Montaj giderleri

205.000

205.000

12. Genel giderler

61.240

61.240

122.480

13. Tat aralar

150.000

150.000

41.000

41.000

14 letmeye alma giderleri

ARA TOPLAM

3.375.480

16. Beklenmeyen giderler

135.019

135.019

270.038

SABT YATIRIM

2.349.259

1.296.259

3.645.518

17. letme sermayesi

1.681.985

LK YATIRIM TOPLAMI

4.031.244

30

1.681.985
1.296.259

5.327.503

A.1. Etd ve Proje Giderleri

Ana fabrika makine donanmnn %10u alnmtr:

155.000 ABD$

A. 2. Know-How:
Know-how satn alnmas ngrlmemitir.
A.3. Arsa Bedeli:
Tesis ana binas, yardmc tesisler, depolama ve idari binalar iin 10.000 m2 alan
gerekmektedir. m2si 40.000.000 TLden arsa bedeli 400 Milyar TL (1$=1.600.000 TL)
250.000 ABD$ ngrlmtr.
A.4. Arazinin Dzenlenmesi:
Arsa bedelinin %10u alnmtr:

25.000 ABD$

A.5. naat leri:

Tesis ana binas, hammadde depolama binas, yardmc tesisler, rn depolama
binas ve idari binalar iin 5.000 m2lik kapal alan uygun grlmtr. naat ileri iin
ana fabrika makine donanmnn %10u alnm ve 155.000 ABD$ ngrlmtr.
A.6. Ulatrma Yatrmlar:
Arsa bedelinin %10u alnmtr:

25.000 ABD$

A.7. Ana Fabrika Makine Donanm:

Ayrnts Ek-1de verilen ana fabrika makine donanm iin 1.550.000 ABD$
ngrlmtr.
A.8. Yardmc letmeler Makine Donanm:
Basnl hava ve hatlar, demineralize su tesisi, buhar nitesi, atk su tasfiye tesisi iin
500.000 ABD$ ngrlmtr.
A.9. Tama ve Sigorta Giderleri:
Ana fabrika makine donanmnn ve yardmc iletmeler makine donanm toplamnn
%8i alnmtr:

164.000 ABD$

31

A.10. D Alm ve Gmrk Giderleri:

Yatrmn tevikli olaca kabul edilmitir. D alm ve gmrk gideri olarak ana fabrika
makine donanmnn d para toplamnn %3 alnarak hesaplama yaplm ve d
alm ve gmrk giderleri olarak 33.000 ABD$ ngrlmtr.
A.11. Montaj Giderleri:
Ana fabrika makine donanmnn ve yardmc iletmeler makine donanm toplamnn
%10u alnmtr:

205.000 ABD$

A.12. Genel Giderler:

Bu kaleme kadar olan harcamalar toplamnn %4 alnmtr.

122.480 ABD$

A.13. Tat Aralar:

Cinsi ve nitelii daha sonra belirlenecek olan aralar iin 150.000 ABD$
ngrlmtr.
A.14. letmeye Alma Giderleri:
Ana fabrika makina donanm ve yardmc iletmeler makina donanm toplamnn
%2si alnmtr:

41.000 ABD$

A.15.Beklenmeyen Giderler:
Bu kaleme kadar olan harcamalar toplamnn %8i alnmtr.: 270.038 ABD$

32

A.16. letme Sermayesi:

- Hammadde stoku (1 aylk)

(823,5 ABD$10.000)/12=686.250 ABD$

- Mamul Madde Stoklar (1 aylk)

955.380/12= 79.615 ABD$

Amortisman hari 1 aylk sabit retim giderleri alnmtr.

- Yedek Para Stoklar

82.4700.25=20.618 ABD$

Bakm-onarm giderlerinin %25i olarak alnmtr.

- Nakit htiyac

10.746.029/12=895.502 ABD$

1 Aylk iletme giderleri nakit ihtiyac olarak alnmtr.

LETME SERMAYES (1 AYLIK)

1.681.985 ABD$

33

B. LETME DNEM GELR-GDER TAHMNLER

B.1. PROSES GRDLER:
B.1.1. Hammaddeler:
1 ton inko borat retmek iin gerekli hammadeler ve fiyatlar u ekildedir:
Hammadde

Yllk

Birim

Yllk Toplam

Maliyet

Tketim

Hammadde

Maliyet

erisindeki

Miktar

Fiyat

(ABD$/Yl)

Pay (%)

(Ton/Yl)

(ABD$/Ton)

Borik Asit

11.000

385

4.235.000

51

inko Oksit

4.000

1000

4.000.000

49

8.235.000

100

Yllk Toplam
Hammadde
Maliyeti

1 ton inko borat retmek iin gerekli toplam hammadde maliyeti:

823,5 ABD$

B.1.2. Toplam Enerji Maliyeti:

Tesislerde deiik nitelerde fuel oil-6 ve elektrik enerjisi kullanlacaktr. Kullanlacak
enerjinin miktar ve hangi nitelerde kullanlaca aada verilmitir.
Yakt tketim miktarlar ve fiyatlar:
Tr

Kullanld nite

Enerji

Birim Tketim

Tketimi
Fuel Oil-6

zme ve Kurutma niteleri

Elektrik

Dier niteler

2.000 ton/yl

0,20 /ton inko borat

1.500.000

150 kWh/ton inko

kWh/yl

borat

enerjisi
Not: Fuel Oil-6nn kalorifik gc, 9500 kcal/kgdir.

34

1 ton inko borat retmek iin gerekli enerji miktarlar u ekildedir:

Tr

1 Ton inko Borat

Birim Enerji

Toplam Maliyet

retmek iin Gerekli

Fiyat

ABD$/ton inko

Miktar

borat

Fuel Oil-6

0,20 ton

401 ABD$/ton

80,20

Elektrik enerjisi

150 kWh

9,54 Cent /kWh

14,31

TOPLAM

94,51

Enerji Fiyatlernn Hesab:

Fuel Oil-6: 426.668 TL/lt %18 KDV = 545.948 TL/lt
= 642.292 TL/kg
= 401 ABD$/ton
Elektrik Enerjisi: 128.050 TL/ kWh (sanayi tesisleri iin, tek terimli tarife)
128.050 % 1 (BTV, Belediye Tketim Vergisi)= 129.331 TL/kWh
129.331 %18 KDV = 152.661 TL/kWh
9,54 Cent/kWh.

Yllk enerji tketimleri u ekildedir:

A. Fuel Oil-6 Tketimi:

10.0000,20= 2.000 ton/yl

B. Elektrik Enerjisi Tketimi:

15010.000= 1.500.000 kWh

35

Yllk hammadde ve enerji tketimleri zet olarak u ekildedir (10.000 ton/yl

iin):
1 Ton inko Borat

10.000Ton inko

in (ABD$)

Borat in (ABD$)

Hammaddeler

823,5

8.235.000

Enerji

94,51

945.100

TOPLAM

918,01

9.180.100

B.1.3. ilik ve Personel Giderleri:

Say
st Dzey Ynetim

1 Kiinin Yllk Brt

Yllk Toplam Brt

creti (ABD$)

cretler(ABD$)

10

25.000

250.000

Kalifiye i

10

15.000

150.000

Dz i

40

10.000

400.000

TOPLAM

60

ve dari Personel

800.000

36

B.1.4. Amortisman:
Amortisman hesaplamalar iin aadaki oranlar kullanlmtr:
Harcama Tr

Gider Miktar

Amortisman

Yllk

ABD$

Oran (%)

Amortisman
Miktar (ABD$)

20

Etd proje

155.000

Know how

250.000

25.000

155.000

6.200

25.000

1.500

2.452.000

10

245.200

Tat Aralar

150.000

15

22.500

Genel giderler

122.480

41.000

270.038

Arsa bedeli (Amortisman dahil deil)

Arazinin dzenlenmesi
naat ileri
Ulatrma yatrmlar
Ana fabrika makine donanm, yardmc

31.000
-

iletmeler makina donanm, tama ve

sigorta giderleri, d alm ve gmrk
giderleri ve montaj giderleri toplam

letmeye alma giderleri

Beklenmeyen Giderler
TOPLAM

3.645.518

306.400

Amortismana tabi olup, Vergi Usul Kanununda amortisman oranlar verilen deerlerin
(giderlerin) toplam: 2.937.000 ABD$
306.400/2.937.000=%10,43 (Arsa bedeli hari dier tm gider kalemlerine
ortalama uygulanacak oran)
3.645.518-250.000=3.395.518 ABD$
Yllk Ortalama Amortisman: 3.395.518 0.1043= 354.153 ABD$
Amortisman Sresi: 3.395.518 /354.153 =9.59 yl
Dolaysyla ilk 9 yl iin toplam amortisman: 354.1539=3.187.377 ABD$
Son yl ise: 3.395.518-3.187.377=208.141 ABD$ miktar ayrlm olacaktr.

37

B.1.5. Bakm ve Onarm Giderleri:

Ana fabrika makina donanm, yardmc iletmeler makina donanm, tama ve
sigorta, montaj giderleri, tat aralar, ulatrma yatrmlar ve inaat ileri toplamnn
%3 bakm ve onarm gideri olarak alnmtr.
Bunlarn toplam = 2.749.000 ABD$
Bakm ve Onarm Giderleri: 2.749.0000.03=82.470 ABD$
B.1.6. Genel retim ve dare Giderleri:
Sabit yatrm tutarnn %2si alnmtr. Bu ise 3.645.5180.02=72.910 ABD$dr.
B.1.7. Sat Giderleri:
Sat tutarnn (1.50010.000=15.000.000) %1i olarak alnmtr:

150.000 ABD$

B.1.8. Dier Giderler:

Buraya

kadar

olanlarn

toplamnn

%1i

%1i=106.396 ABD$

38

alnmtr.

Toplamn

(10.639.633)

YILLIK LETME GDERLER TABLOSU

2005

2006

2007

%50

%75

%100

4.117.500 6.176.250

8.235.000

1. Deiken retim Giderleri

1.1 Hammadde
1.3 Enerji

472.550

1. Deiken retim Giderleri Toplam

708.825

945.100

4.590.050 6.885.075

9.180.100

2. Sabit retim Giderleri

2.1 ilik-Personel

400.000

600.000

800.000

2.2 Amortismanlar

354.153

354.153

354.153

2.3 Bakm Onarm

82.470

82.470

82.470

2.4 Genel retim dare

72.910

72.910

72.910

909.533 1.109.533

1.309.533

2. Sabit retim Giderleri Toplam

SINA RETM GDERLER (1+2)

5.499.583 7.994.608 10.489.633

3. Sat Giderleri

75.000

112.500

150.000

4. Dier Giderler

53.198

79.797

106.396

TOPLAM YILLIK LETME GDERLER

39

5.627.781 8.186.905 10.746.029

YILLIK SATI GELRLERNN HESAPLANMASI:

Tesiste

ylda

retilecek

toplam

inko

borat

miktar

10.000

tondur.

2ZnO.3B2O3.3,5H2O formlne sahip inko boratn sat fiyat 1200-2200 ABD$

arasnda deimektedir. Bu nedenle, ikinci alternatif olarak inko boratn birim sat
fiyat 1.500 ABD$/ton olarak alnmtr. Buna gre sat geliri;
Sat Geliri: 10.0001.500=15.000.000 ABD$
EKONOMK DEERLENDRME
1. KARA GE NOKTASI
Yllk Sabit Giderler:

1.309.533 ABD$

Yllk Deiken Giderler:

Yllk letme Giderleri-Yllk Sabit Giderler: 10.746.029-1.309.533= 9.436.496 ABD$
Birim Deiken Giderler:
(Deiken retim Giderleri Toplam + Sat Giderleri + Dier Giderleri)/10.000=
(9.180.100+150.000+106.396)/10.000=9.436.396/10.000=943,6 ABD$/Ton
Kara Gei Noktas (KGN):
KGN=Yllk Sabit Gideler/(Birim Sat Fiyat-Birim Deiken Giderler)
KGN=1.309.533/(1.500-943,6)=1.309.533/556,4=2.354 Ton
KGN =2.354 Ton (%23,54 yl)
Not: inko borat %23,54 kapasite ile retilirse tesisin kar-zarar sfr olmaktadr.

40

2. GER DEME SRES (GS):

Yllar

Net Kar

Net Kar+ Amortismam

Kalan Toplam Yatrm

(ABD$)

(ABD$)

Tutar (ABD$)

1. Yl

1.123.331

1.477.484

3.850.019

2. Yl

1.837.857

2.192.010

1.658.009

2,57 Yl

2.552.383

2.906.536

Not: Toplam Yatrm Tutar= 5.327.503 ABD$.

GS= 2,57 Yl
3. PROJE PROFORMA GELR VE NET NAKT AKIMLARI
Tesisin retime balayacaI 2005 ylndan itibaren 17 yllk mr boyunca kar zarar
durumu Tablo 4de verilmitir.
4. PROJE RANTABLTES
ndirgeme oran %10 alndnda;
Net Bugnk Deer (NBD) : 16.063.034 ABD$ (Tablo 5).
Fayda/Masraf oran ise 4,015 olarak bulunmutur.
Projenin Karllk Oran (KO): %43,43 (Tablo 6).

41

TABLO-4. LETME DNEM KAR ZARAR TABLOSU (ABD$)

Yllar

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

1. Gelirler
1.1 Sat Gelirleri

7.500.000

11.250.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

1.2 letme Sermayesi

1.681.985

1.4 Hurda Deeri

205.000

1.5 Arsa Deeri

TOPLAM GELRLER (I)

250.000

7.500.000

11.250.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

15.000.000

17.136.985

5.273.628

7.832.752

10.391.876

10.391.876

10.391.876

10.391.876

10.391.876

10.391.876

10.391.876

10.391.876

10.391.876

10.391.876

10.391.876

10.391.876

10.391.876

10.391.876

10.391.876

2. Giderler
2.4 letme Giderleri
(Amortisman Hari)
2.4. Amortismanlar
TOPLAM GDERLER (II)

3. BRT KAR (I-II)

4. Vergi (%40)
5. NET KAR

354.153
5.627.781

354.153
8.186.905

354.153
10.746.029

354.153
10.746.029

354.153
10.746.029

354.153
10.746.029

354.153
10.746.029

354.153
10.746.029

354.153
10.746.029

208.141
10.600.017

10.391.876

10.391.876

10.391.876

10.391.876

10.391.876

10.391.876

10.391.876

1.872.219

3.063.095

4.253.971

4.253.971

4.253.971

4.253.971

4.253.971

4.253.971

4.253.971

4.399.983

4.608.124

4.608.124

4.608.124

4.608.124

4.608.124

4.608.124

748.888

1.225.238

1.701.588

1.701.588

1.701.588

1.701.588

1.701.588

1.701.588

1.701.588

1.759.993

1.843.250

1.843.250

1.843.250

1.843.250

1.843.250

1.843.250

2.698.044

1.123.331

1.837.857

2.552.383

2.552.383

2.552.383

2.552.383

2.552.383

2.552.383

2.552.383

2.639.990

2.764.874

2.764.874

2.764.874

2.764.874

2.764.874

2.764.874

4.047.065

42

6.745.109

TABLO-5. NET NAKT AKIMLARININ YILLARA GRE DAILIMI (ABD$)

Yllar

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

10

11

12

13

14

15

16

17

1. NAKT GRLER
1.1 Sat Gelirleri

1.2 letme Sermayesi

7.500.000 11.250.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000
-

1.681.985

1.4 Hurda Deeri

205.000

1.5 Arsa Deeri

250.000

TOPLAM NAKT GR (I)

7.500.000 11.250.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 17.136.985

2. NAKT IKILARI
2.1 Sabit Yatrm Giderleri

3.645.518

2.2 letme sermayesi

1.681.985

2.4 letme Giderleri

5.273.628

7.832.752 10.391.876 10.391.876 10.391.876 10.391.876 10.391.876 10.391.876 10.391.876 10.391.876 10.391.876 10.391.876 10.391.876 10.391.876 10.391.876 10.391.876 10.391.876

(Amortisman Hari)
2.4 Vergiler (%40)

TOPLAM GDERLER (II)

5.327.503

6. NET NAKT AKIMLARI (I-II)

-5.327.503

ndirmege Faktrleri (%10)

ndirgenmi Deer

1,0000
-5.327.503

748.888
6.022.516

1.477.484

0,9091
1.343.168

1.225.238
9.057.990

2.192.010

0,8264
1.811.579

1.701.588

1.701.588

1.701.588

1.701.588

1.701.588

2.906.536

0,7513
2.183.723

2.906.536

0,6830
1.985.203

2.906.536

0,6209
1.804.730

2.906.536

0,5645
1.640.664

2.906.536

0,5132
1.491.512

Net Bugnk Deer (NBD)= 16.063.034 ABD $

Fayda/Masraf Oran

1.701.588

1.701.588

1.759.993

1.843.250

1.843.250

1.843.250

1.843.250

1.843.250

1.843.250

2.698.044

12.093.464 12.093.464 12.093.464 12.093.464 12.093.464 12.093.464 12.093.464 12.151.869 12.235.126 12.235.126 12.235.126 12.235.126 12.235.126 12.235.126 13.089.920

= 4,015

43

2.906.536

0,4665
1.355.920

2.906.536

0,4241
1.232.655

2.848.131

0,3855
1.098.078

2.764.874

2.764.874

2.764.874

0,3505

0,3186

0,2897

969.072

880.974

800.886

2.764.874

0,2633
728.078

2.764.874

2.764.874

4.047.065

0,2394

0,2176

0,1978

661.889

601.717

800.690

TABLO-6. KARLILIK ORANI

Yllar

2004

TOPLAM NAKT GRLER (I)

TOPLAM NAKT IKILARI (II)

NET NAKT AKIMI (I-II)

ndirgeme Faktrleri
ndirgenmi Deer

NBD =

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

7.500.000 11.250.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 15.000.000 17.136.985

5.327.503

6.022.516

9.057.990 12.093.464 12.093.464 12.093.464 12.093.464 12.093.464 12.093.464 12.093.464 12.151.869 12.235.126 12.235.126 12.235.126 12.235.126 12.235.126 12.235.126 13.089.920

-5.327.503

1.477.484

2.192.010

2.906.536

2.906.536

2.906.536

2.906.536

2.906.536

2.906.536

2.906.536

2.848.131

2.764.874

2.764.874

2.764.874

2.764.874

2.764.874

2.764.874

4.047.065

1,000

0,697

0,486

0,339

0,236

0,165

0,115

0,080

0,056

0,039

0,027

0,019

0,013

0,009

0,006

0,004

0,003

0,002

-5.327.503

1.030.108

1.065.522

985.044

686.777

478.824

333.838

232.753

162.277

113.140

77.297

52.316

36.475

25.431

17.730

12.362

8.619

8.795

-196

Karllk Oran (KO)= %43,43

44

EK-1
ANA MAKNA VE TEHZAT MALYET
Ana makina ve tehizat; karm hazrlama nitesi, reaksiyon nitesi, filtrasyon ve
kurutma niteleri ile otomosyon kontrol sisteminden olumaktadr.

Ekipmanlar

Fiyat (ABD$)

Adet

Toplam Fiyat
(ABD$)

Plakal Eanjr (Istma nitesi)

25.000

75.000

Reaktr

40.000

40.000

Filtre

250.000

2*

500.000

Kurutucu

500.000

500.000

Vidal Besleyici

10.000

20.000

Borik Asit Silosu

25.000

25.000

inko Oksit Silosu

20.000

20.000

Hammadde Besleyici Kantar

10.000

20.000

Paketleme nitesi

50.000

50.000

Dier Pompa ve Motorlar vs.

10.000

15

150.000

Elektrik otomasyon

150.000

150.000

Toplam

1.090.000

* Filtrelerden bir tanesi yedek olarak dnlmtr.

45

1.550.000