- -
Mayo Hunyo 2006
Isulong ang malakas na paglaban
sa komersyalisasyon ng edukasyonl
Patalsikin ang rehimeng US-Arroyo1
aksi ang pasukan ngayong taon sa napakatinding pinakamataas na singil. Kung ang karani-
S komersyalisasyon ng edukasyon at atake sa karapatang wvlg matrikuia sa rnga pribadong eskwela-
makapag-aral ng kabataan at mamamayan.
Pinakvnatindi ang hmersydisasyon
ng e d u k q o n sa mga pribadoilg eskwda-
- han. Lalong bumibigat ang pasaning
matrikula- ng rnga audyante, Ngayong
taon, halos durnoble ang b i l q ng rnga
p d a n g pangkolehipo na n;lgtaas ng
matrikula: Mula 256 paaralan noong
2005, naging 458 ito ngapng 206.
EDITORYAL ,
. han ay umaabot sa P22,000,umaabot ito
Nagtaas din ang karaniwang matrikula sa
rnga pribadong eskwelahan sa bansa mula
5.41% noong nakaraang taon tungong
7.59% ngayong taon. Kung ikukumpara
noong 2000-2001,umaabot na sa 63%
ang p a p ng matrikula.
Sa mga pribadong eskwelahan, ang
rnga eksklusibong p a l a n ang may
-.
sa rnga &Musibo sa P65,000.
Ti& na muling mabubundat
ngayong taon ang rnga kapidi-eduka-
dor sa t u b . Nabibilang ang mga priba-
dong paaralan sa may pinakamalaking
kita sa rnga negosyo sa bansa, llan sa m p
paaralang nasa I000 pinakamayamang
korporasyon sa bansa noong 2003 ang:
National Teacher's College (rank 166),
.-

I'
I College (845) at Vela CoUege(987).
Mga Nilalaman
, Ed~Yorial
kulong aqg mahkas na
paglaban sa komersyalisasyorr
ng edukasyonl Patslsktn ang
rehlmeng US-Arroyo1
Kultura
Pqkalng Plnoy
(isk* para sa bidyo)
Anti-lmperyalista
Kilusang Paggawa:
lsang kasaysayan ng pag-alpas
sa tanikala
-
Arnbag sa Digmang Bayan
Oerltya Med Sku1
tala ng kabataang hukbs sa
puhng paaralan .
Assign_ment:Charter Change
I -
Ang lCahyaan ay regular m
inilalabas ng Pambansang Kalihiman
ng Kabataang Makabayan o KM.
Tumatanggap ang KaIayaiM ng
rnga kontribusyon,artikulo, rebyu at
likhang-Mig mula sa mga- kasapi ng
KM sa bong bansa. Hinihikayatdin
ang mga mambabasa na magpaabd
ng kanilang mga puna at mungkahi
para sa ikauunlrPd ng pahayagan.
Maaari kaming i-email sa
kdayaan.kmgmail.corn
Centro Escolar University (198), Mapua
Institne of Technology (218), Far Eastern
University (272), Feati Universiv(364),
Ueiversiry of the East (517), Manila
Central University (785), Cebu Doctors
Dahil sa pagtindi pa ng kornersyal-
isasyon ng eduhsyon sa rnga pribadong
pikalan, napipilitan ang rnga e s t u d y -
1 teng tumigil sa pag-aaral o lumipat sa rnga
p p u b l i k o n g pamantasan o kolehiyo.
Pero rnaging sa rnga pampublikong
pamantasan at kolehiyo ay dinaranas ang
pagtindi ng kornersyalisasyon. Bagamat
nagdeklara ang rehirneng Arroyo ng mora-
m t i m sa pagtaas ng matrikula noong na-
karaang taon, patuloy naman ang pagtaas
4 at &mi ng mgi ipinataw at na
bayarin katulad ng entrance fee, deposit
fee, aircon fee,-energyfee at mga bayaring
ni hindi rnalinaw kung paanong pap@-
nabangan ng rnga estudyante katulad ng
6 developmental fie.
Sa misrnong Unibersidadng Pilipims,
nagtius ng matrikula ang Kolehiyo ng
Mdsina rnula P11,529 sa isang sedestre
patungong P20,042.50. Ito ang panimda
ng administrasyon sa pagtataas ng rnatri-
9 kula ng rnga estudyanteng u n d e r - w t e .
h g totoo, lurnabas na ang panukala ng
adminis&syon para rnagtaas ng m i -
kula sa susunod na taon - na unang pag-
tataas mula pa noong unang bahagi ng
dekada 1930. Itinaas din ang rnatrikda
ng mga gradwadong d y a n t e sa UP
- San Fernando.
Tumitindi rin ang kornersyalisasyon
rnaging sa rnga pampublikong elernenta-
rya at hayskul. Tampok dim ang sapili-
tang paniningil sa ibat ibang "kornribus-
yon" para sa pagpapanatili ng M i
sa & at iba pang kahalintulad na
bayarin. Tinatayang umabot na sa 74,115
ang kakulangan sa mga klasrurn sa pam-
publiiong elernentarya at hayskul.
Ugat ng pagtindi ng komersplisasyon
ng e d h o n sa rnga parnpublikohg
paaralan ang patuloy na pagpa~ababang
estado ng subsidyo nit0 sa edukasyon, Mo
na sa ilalim ng rehimeng Arroyo. Ngayong
taon, bumaba ng 1.16% ang badyet sa
mga pampublikong pamantasan at kole-
hiyo. Dahil sa iukuLngrnng badyet,
b-bawi ang rn%ap~ublikong paara-
Ian sa pagpasa ng rnga p t u s i n sa rnga
m a g - 4 sa pagpapataas ng mauikula at
rnga bayarin.
Dahil sa (1) tuluy-tuloy na pagtaas ng
matpikuia at q p bayarin sa rnga pribado
at pampublikong paaralan, at (2) napaka-
liit na bilang, ng mag-aaral na kaymg
r a n w i n ngc& pampublikong paara-
Ian na lumiiiiat rnula sa rnga pribadong
paaralan dahil sa napakaliit na subsidp
ng estado, dmiarami ang kabataang napi-
pilimg huminto sa pag-aaral.
Mismong ~amahalaanang nagsabing
'sa 40rnilyong kabataang dapat nakakapag-
aral, 22 rnilyon lang ang nakakapag-enrol.
Tinataya din nitong 50% ng rnga estudy-
ante ang napiliran nang tumigil sa pag-
aaral para sa taong ito. Isang pag-aaral
naman ang nagsasabing ang rnga tumitigil
sa pa%-aaralsa kolehiyo (drop-out) sa isang
taon ay umaabot sa 73%.
US--
KRISISna -REI~~~#P#Q AT
K O M E R S Y ~ O I YN6 EmmAwoN.
Ang pagtindi rrg kornersplisaspn ng
edukasyon ay lalong itinutulak ng krisis
ng ilehitirno, rnandaraya, papet, pahirap'
at pasistang rehimeng US-Arroyo at ng
pagsisilrap nit- rnanadi sa kapangyari-
han.Isinusulong ng rehiimeng US-Arroyo
ang htem ng impwpbmo, hindi ang
i n m e ng sambayanan, s i pa%taiaan ng
napakaaking parnbayad sa umng panla-
bas. Sa panukaang parnbansang badyet
pam sa 2006, n a k h ang pinakamalak-
ing badyet sa pagbabayad ng utang pan-
& na umabot sa ha4agang P721.67
bilyon o 329'0 nn kabutlang badyet. Bayad
pa larnan@&osa interes ng utang panlabas.
Hindi kinasama sa pagtatala sa pamban-
sang budget ang parnbayad sa pksipal ng
u t .paniabas - na kagyat nang sinisingil
sa kjta ng bans kahir wala sa badyet.
Samantala, hurnigit-kumulang
P147 bilyon o 13.9% naman ng ka-
buuang badyet ang inilaan ng gobycmo
sa buong &or ng eddasyon Ilgayan
taon. Tmaas lamang ng 6.34% aag
badyet ng Department of Edtication,
- --
Mayo
.-
-
Hunyo 2006
 habang bumaba pa ng 1.16% ang badyet
ng mga pampublikong pamantasan at
kukliiio. Tumaas ng 1.02?4~ang badyet
ng Department of National Defense,
at 3.91% nvnan ang .a Department of
Interior and b q l Gowmment. Umaabot
sa mahigit P92 bilyon ang budget ng mga
ito, na mapupunta sa militar at pulisya.
Bukod pa rito ang rnga in~aigmcjitndr
na n e k sa badyet ng hwat ahensya
ng gobyernong g u m w i t nito.
Pen, mas masahol na posibiidad ahg
ipinapatanaw ng +men: ang muling
paggamit sa pambansang badyet noong
2005. Kapag natuloy ito, mananatili
lamang sa dating antas ang badyet ng
iba't ibang ahensp ng pbyemo. Pero ang
pondo para sa mga prqektong natzpos na
noong 2005 - na aabot sa mahigit P40
.B - ay masesenmng lahat sa cahvrthncrry
find ni Arroyo mismo. Dahil elcksyon
sa susunod na taon, ginagaya ng rehitnen
ang ginawa nitong paggamit sa pamban-
sang badyet noong 2003 para sa 2004.
Sa pagsisikap na kabigin ang mga
kapitalista-edukador, . ang rehimeng
Arrqm oa n a h h a p sa matinding k r i i
ay mgsisilbing kasapakat st &taas ng
mga b a y a ~ sa rnga prihdong paadan.
Ipinakita ng rehirnen na hindi lamang ito
inutil sa harap ng pagtaas ng mauiMa sa
rnga paafaang ito, kundi panlansi lvnang
ang rnga hakbang at pahayag nit0 pabor
sa pagtataas.
Patunay dim ang CHED Memo 14na
. inilabas ng pamahalaan na panunman sa
mga institusyon ng rnataas na p a d m sa
paptaas ng matrikula at pagdadagdag ng
rnga bayarin. Pinapahintulutan nit0 ang
dagdag na matrikula at rnga bayarin nang
walang konsdtasyon sa mga studyante.
Ang pangkabuuang p a b sa edu-
kasyon na n a g w r a p sa mga kabataan
ay ang Education Act of 1982 at Higher
Education M o c l e m ~ o Act,
n rnga batas
na tuwirang nagdderegulisasa pagtaas ng
d k u l a at iba pang rnga hyarin sa loob
ng mga paaralan at pantasan.
h g ibayong pgiindi ng korner-
syalisasyon ng echkasyun ay maacing
&dzg sa machindl nang kasalanan ng
rehimeng Arroyo sa mga estudyante, ka-
-
Mayo Hunyo 2006
bataan at mamamayan - kabilang na ang malalim na ugat ng her-n ng
walang-pkundangang pagpatay sa mga edukasyon at p a g - d e sa karapatan sa
kabataang aktibista at lider na l w d h edukasyon ng kabataan a t mamamayan:
sa komeqdisasyon ng edukasyon at mga ang blok na iipunang mala-kolonyal at
anti-mamamayangpatakaran ng rehimen. mala-pr~dal.Ito ang ugat ng edukasyong
Lao lamang itinutulak ng rehimen 4 kobnyat, komersyalisado at mapaxmpil.
mga estudyante at kabataan na k u m h s Sa gitna ng nunitindig kemersyal-
kasarna ang taumbayan para patalsikn isasyon sa edukasyon at pagiging sunud-
ito at biguin ang mga pakana nito pam sunuran ng rehimeng Arroyo sa impery-
manatili $a kapangyarihan, katdad ng pa- distang US para makapanatili sa poder,
nukala nitong anti-taumbayang Charter lalong dapaCpalakasin ang panawagan sa
Change. para sa isang makabayan, siyentipiko at
Kailangang ilunsad at isulong ang pang-masang edukasyon.
malakas na paglaban sa komersyalisa~~on Kailangan ang isang makabayang
ng edukasyon. Pagsikapan ang Uusang dulrasyoq magtuturo sa rnga kabataan
boykoteo sa mga paaralan at pahungusin ng makabayan at demokratikong interes
ang libu-libong kabataan at estudyante ng sambayanan laban sa irnperyalismo,
sa lansangan para singilin at ibagsak ang pyudalismo at burukrata-kapitalismo. -
rehimeng US-Arroyo. B a h g ~at pinag- Ituturo n i ~ o ang pangangaiiangan ng
'
sisilbi natin ang laban na ito ng kabataan tunay na reporma sa lupa at pambansang
sa pangkabuuang panawagan ng sam- indusm+asyan. Kaihgan ang isang
siyentipikong edukwpng magtuturo ng
siyentipikong pagsusuri sa kasaysayan at
tipunan, at Babaka SR mga a d o , at
pyudal na kaiiipan. Bahagi nito ang p g -
p q d q y a p ng &am at teknolohip sa
Musugan at produksyong ekonomiya.
Kaikngan ang isang pang-masang edu-
kasyong libre at bukas sa lahat ng gustong
mag-aral.
Makakarnit larnang ang isang mak-
abayan, siyentipilzo at pang-masang edu-
*on sa pamamagitan ng pagwasak sa
bayahang Pilipino para pabagsakih ang mala-kolonyal at rnala-pyudal na tipunan.
rehimen dahil sa matinding kahirapan At, magagawa ito sa pagsusulong at pag-
ng at pambubusabos sa mamafnayang q m p a y ng dernokratikong rebolusy-
Pilipino. ong bayan. Dito lamag magkakaroon ng
Kailangang masikhay na ilurtsad maaliwalas na kin&ukasan ang kabataang
ang propaganda-edukasyon na naglafan- Pitipino. Kaya naman, ninanawdgan ang
tad sa ugat ng kornersyalisasyon ng edu- Kabaraang &bayan na patuloy na
kasyon sa mga patakaran ng gobyemo magbigay ng supom sa hukbo at sumapi
- katulad ng Education Act of 1982 at sa digmang hyan.
Higher Education Modernizati~n Act Itinutulak ng rehimeng US-Arroyo
- at irnperydktang dimyo sa eduk;lsyon. ang kabataan at taumbayan na marnulat
Sarnantalahin ang paglaban sa komersy- hindi lamang sa kolonyal, komersyalisado
alisasyon sa pagpupukaw, pagrnumulat at mapanupi1 na katangian ng edukasyon
at pag-oorganisa ng pinakamararning ka- sa bansa, kundi sa kabdukan ng lipunang
bataatl para sa demokratikong rebolusy- mala-koionpi at mala-pyudal. Itinutulak
ong bayan. Rito ang kabaraang Pilipino na rnaghiinag-
DMK!~NWLABAN sik at lumahan, humungos sa lansangan at
Gayunman, mapatalsik man ang re- sumapi sa Bagong Hukbong Bayan. A .
himeng US-Arroyo, nananatili ang mas
 Pagkaing Pi
(iskrip para sa bidyo)
NI S R AT AM

"D
i bale nang maghanapbuhay sa ibang bansang
na may gyera. Sa Pilipinas, tatlo ang malupit na
kalaban mo, almusal, tanghalian a t hapunan. "
(panayam sa isang manggagawa)

"Ngayong taon, tinatayang tatlo sa bawat lirnang Pilipino ang

nagugutom."(hedlayn ng balita)
"(Sa panahon ng matinding krisis pang-ekonorniya
pit ng sinturon ang bawat Pilipino." (pahayag ni Pangulong Arroyo)

I. PAGKAIN
NG MAGSASAKA
MAGSASAKA.
Bitak-bitak ang kanyang talarnpakan. Kahawig ng lupang
matagal na niyang sinusuyod at sinusuyo. Katulad ng tigang
niyang kalagayan - mabigat na gastos sa pagsasaka, walang
tulong rnula sa gobyerno, walang laman na sikmura. Nakaasa
lamang sa sariling laltas at sa alagang kalabaw - na tul.ad niyang I!. PAGKAIN
NG MANGGAGAWA
halos rnakuba sa bigat ng dala-dala. MANGGAGAWA.
Pagkatapos ng lahat ng ginastos at pinagpaguran, bibilin Ugatin ang kanyang mga karnao. Nakakuyom ang mga
ng mura ang kanyang produkto. daliri dahil sa araw-araw na pagpo-proseso't pagpapakete ng
Makakapagtabi ng ilang sako ng bigas pero kulang ito - ~ a ~ k a sa
i npabrika para mas tumagal at mapakinabangan ang
kahit para larnang sa kakainin ng kanyang pamilya. Masakit, rnga ito. Malapit siya sa sakit dahil sa karaniwang kundisyon
per0 totoo: Binibili niya ang bigas na siya misrno ang nagtanim ng paggawa sa rnga pabrika: rnainit at kulob na pagawaan; pag-
at nag-ani. Pero kadalasa't kahit parnbli ay wala siya. Hawak garnit ng nakapipinsalang kemikal na delikadong rnahawakan
niya ang binhi ng palay per0 karnote Iang ang kanilang abot- at rnalanghap.
kam ay. Sa kabila ng kanyang pagod sa paulit-ulit na gawain at
- - -

Wala siyang luhong mamili ng putahe. Kung ano ang
mayoon sa paligid, 'yun ang kanyang lulutuin.Hangga't maaari
~ ~
hindi na siya gumagastos sa pagltain rnaliban na lang sa rngi
pampalasa gaya ng asin.
Ito ang kanyangporrnula: kanin at katiting na ularn. Mahal
kasi ang ulim. At kailangan niya ng mas rnararning kanin para
sa hinihinging enerhiya upang bunuin ang halos walang kata-
pusang bigat ng trabaho.
Walang Itonsepto ng rnasarap o rnalasa. Ang mahalaga,
kurnain para rnakapagsaka rnuli. Hindi na niya ipupusta ang
sarili sa pagkaing naiiba, at hindi niya kayang ihanda Ang ma-
halaga ngayon, m a k a ~ a ~ t r a b a hpara
o kurnain at mabuhay, at
muling makapaghanapb~iha~.
pagtitiis sa kundisyon ng paggawa, makakatanggap siya ng
rnababang pasahod.
Hindi niya matitikrnan ng libre ang pagkaing kanyang pri-
noseso. Masakit, per0 totoo: Binibili niya ang rnga noodles o
delata - kahit pa ito'y nanggaling kahit papaano sa kanya.Pero
kadalasa't kahit parnbli ay wala siya. Mula sa rnga kamay niyang
gumagawa,hinablot ang produkto ng malaking tubo ng kapi-
talistang may-ari nit0 at rnaliit na patong rnula sa tindahang
nilalagakan nito; at ng rnga programa't patakaran ng gobyerno
tulad ng dagdag na buwis o ltawalan ng kontrol sa.pagtaas ng
presyo ng langis.
Tulad ng magsasaka, ito ang kanyang porrnula: kanin at
katiting na ularn.Bigas pa lang kasi ay rnabigat na sa bulsa. At

4 A
- Mayo - Hunyo 2006
. .
 -
Mayo Hunyo 2006 A
-
 6
Kilusang
/sang
Paguawa:
sa
kasaysayan ng pag-alpas tanikala
'pagdadama$mn,hanggang sa ngayon at sa hinaharap na sama-sama at

at si- pwersa ang mga manggagawa at mag-

imprenta, dyer* bahay k a l d at iba
mio
( g ~ ~ l dang
) , unang organisasyong mang-
bubukid. Kasvna ang, demoluatikong
pwersa, ang makabayang paglaban ay nag-
ibayong sigla.
Ang m a q unyon. Sa imprenta ng

lakas pggawa noohg 1872.

ang unyonismo sa mga manggagawa.

k a b h g p p w a . Sa pag-uwi
" Ma=-za. gremio sa ni isabelo de 10s Regos ldlalang lumala-
ay pdihim nunu- ban lab- sa kolonyllistang Espana, mula
brig sa I%-lnprmrr '% ayssa pagkahbilanggo sa Erpana, naipaki-
md p A p ng LL sa mangaggawang Pilipino- ang mga
Dalawang maituturng na QCR -
sins ~rancisco del a izCk
g ivimisrno. Si Marx, kasmg si
ulg *pwatag ng sy-
nio de la ay nag-mb% entipikong sosyalkmo bilang sandam ng
uring manggagawa sa pangka~aysa~ang
misyon nit0 na pawiin ang pagsasaman-
hpeqdisrnoag US ~ ~ tala ngdtao sa tao. i

Demmtica WOD), ang kauna-unahang

p e d e q m n sa Pilipinas. Itimpg noeng wa sa pagkakahulagpos ng manggqpwa- maniobra ng US at &tan sa pagiun nito
1802, binatikos nit0 ang irnperyalismong ng Pilipino mula sa sinaunang kaiiipan, at naghaharing-uri sa bansa, nabuo ang
US at ~imbahangIGttdhhGy sa prinsi- organhasyon at paglulos. Ito ang n a g l d mga bnseptb ng c o k t & tbpining,
pyo ng rnga sosyaiscing tulad nina Engels sa k i l e welga na itinutok ng pin&- cight hdur labor law minimum wage, hang-
at Malatesta. mariin sa mga kompanyang Amerikano. gang sa r n d i g pagpayag ng Pangdong
Unang koo-ng* Agosto Pagbuo ng Partido K o m d a a ng Manuel Quaon noong 1937 na kumilos
muli ng 1 4ang mga Komunist..
2, 1902, isang sama-samang pagk~losng Pilipinas (1930). Sa pg-unlad ng kama-
rnga rnangpgawa laban sa pmimilit at l a y a ~ng rnga manggagawa at m h b a y - l%gUan sa pasismong Hapones.
panonupi1 ng kolonyali~tan~ Amerikano. ang kilusan, binuo ang partido sa band& Sa pag-arake ng Japan sa base militar ng
ng Mnrismo-Leninismo at batay sa re- US noong 1981, inabutan ang rnga naka-
U%na~ng~UCMPWLatP;l%ki-bolusyonaryong alyansa fig mqgagawa lantad na lider-manggagawa. Pero lalong
10s p a r a s a ~ n g b o y Nai- y~
at magsasaka. Sa pag-igting ang militan- lumawak ang armadong paglaban .ng
ito sa "pagtatag ng Union Obrera
siya ng k g a manggagawa, binalikan ito masa. Napalap ang rnga Hapones bunga
Drmocratica de Filipinas noong 1903, sa
ng dahas ng p a m a h k , M lalo lamang "g sama-mang pa%pupunyagi ng m e
pamamagitan ng iba't i b q porrna tulad
ng pagsmghd sa team.
nagsindi ng apoy ng pakiki&ban ng manggagawa, magasaka at iba pang de-
rnga mamamayan. mokratikong pwersa.
Unaq >Amw ng Map 1903. Lumakas ang kilusang unyon ng ~mkokny& Mahaii. Hindi
"Imperydismo, ibagsak!" Dito unang welga. Hindi na ispontanyo kundi or-
pinalaya ng US ang Pilipinas nang mai-
d u r n a g d o n g ang sigaw na malakas pa ganisado ang bawat paglulos na ginawa
taboy ang Elapones, hanggang sa pagtatag
rin hanggang ngayon. Isang buong araw,
ng rnga papet na- republika ng i m p e d -
ng pagdiiiwang ang iiiinaos sa kabita ng
ista. Lalo lamang itong nagbigay-daan sa
pagtutol ng gobyemo. Higit 100,000
lalong ~ahirapsa mamamayan at sa mat-
manggagawac ang dumalo sa kauna-
inding panunupil sa rnilitanteng kilusan,
unahang paggunita sa Pilipinas ng Maye
na hindi napigilan sa paglawak.
Uno biiang Pandaigdigang Araw ng
Paggawa. Bagong-tipong pambama-de-
Pagfiahati sa hanay ng mga mang-
manggagawa nxohatbng p;;rkllribaka. Sa buong
dekada 'GO, m i n d i ang pang-ekonomi-
p p v a . Gumamit ng dalawahang taktika
ang US igd i
th at panliblang kaban sa ay nasa ya at parnpulitikang krisis sa badsa, lalo ,
p i t nasa ilalim ang ating mga patakarang
nabuong kil&ang unyon. Sa kabila ng
rrabuong l m a t sa pagkn ng m p mang- manggagawa pang-ekonomiya sa kumpas ng IMF at
WB. Dito naman muling itinatag ang
gagawa, n&ulong ang mga pag-oorganisa
sa linya fig industriya. Naging makabu-
luhan ito sa p q p p b a k ng kilu'sang
mismo." Partido Komunista ng Pilipinas at ang
Bagong Hukbong Bayan sa gabay ng
Marxismo-Leninism@-Maoismo.
unyon hanggang noong 1912, hangang sa
itinaqang Congreso Obrero de Filipinas ng mga manggagawa. Nagtagumpay at Sigwa ng Unang Kwarto. Iniluwal
noong 1923, na binubuo ng 35 organ- n&a ang nararapat ng mga manggaga- ang FQS noong 1370 nang magdemon-
isasyon at 155 mga d.eteg2do. wa sa dinaos na rnga welga sa industriya, strasyon ang mga m&aF laban
b b a y naman ang pagsiklab ng pag- sa panlilinlang at abuso ng rehimeng
C h t e EvangdhPta,aagdong ng
anti--+ at
ponna. Unang- isindong ni Evangelism
*- aalsang mag&. Marcos. Nagpatalo~ang sigmi na siyang
Nagamp ang pinakamalawak na pag- g i n a y g daan ng administrasyon na
aalsa sa i n s u r h n g Sakdalista noong ibagsak ang Batas Militar. Lalong itinulak
noong 1917 na ang u n p n ay dapat iu-
1935. Sinamahan ito ng daan-daang ng lantalang pasistang p g h h a r i ng tehi-
marnpas sa simpleng pagdadamayan
mamamayan sa 18 rnga bayan sa Luzoo. meng US-Mams ang Pilipinas sa krisis sa
tungo sa mga isymg d a d ng shod, oras
Pero a+$ na naampat ito ng gobyerno industriydisasyon, reporma sa lupa, eko-
pa%gawa, Magayan sa paggawa at &-
dahii sa instireksiyunistang katangian ng nornip, at armadong pakikipa&ban ng
ban para .saS d k a i a y a a f l ng bansa.
paglaban. mamamayan kabilang ang mga Moro.
Pandaigdigamg p & q d m a .
Bandang 192& hangang 1930s n&ta ang
JGmthdm at h g
- pdpbl- M v P- +=
Humigpit ang pagkapit-karnay ng i b q p k ang d b d u v l g - W It0
epkto ng mgp&daigdigang pa%babaga
klusang manggagawa at magbubukbi sa ang saging sigaw ng m q p g a w a sa pag-
at &anap rrg m p s o + q ard ng
pakikbaka sa parnbansang kalayaan. Sa .pasok ng Batas Militar. Sa ilalim nito,
Manrismo-LeninTbo ng rnga manggap
naging l i d ang paghaba ng oras ng
W w a , pgputd sa o m ng pahhga ng
mga manggagawa, pagbaba lalo ng kita
at mga bertepisyo. Wda na ring kgaI na
P u m g *g mWi%'wwa u r n
jlahs ang mga hinaing. Kaya't nagpadoy
sila sa pagiulos sa pamamagitan ng litrim
na pag-oorganisa. Lalong umiging ang
his-pangekonomiya, sumulong ang ki-
iusang welga at protesta sa pgkztqos ng
dekada 70.
~ii* Map Urn. Itinatag ang
d i t m t e n g sentrong imyori na KMU
noong 1980 sa pagtitipon ng rnay 30,000
mga man%gagawa sa Atanera Coliseum,
QV.Nagsilbi ang KMU hindi lamang
para sa pakikibakang pang-ekonomiya
kundi pati sa pakikibakang pampulitika
ng mga manggagaw.
Sa kabila ng pandadus ng pasis-
tang diktadura, lalo lamang umigting
ang dduyong ng prot& sa hanay ng
rnga manggagawa. Mula 1983 hanggang
1986, umapaw ang mga pagdtipon, weiga
at kilos-protesta, na humanrong sa general
striae ng KMU noong Pebrero 25, 1986,
na inabutan ng m h y s a y a n g pag-dsa
ng mamamayan & EDSA
Rehhcng US-Aqdao. Hindi
ndutas ng pagpapatalsik kay Marcos
ang llgat ng krisis pambansa. Lumobo
ang utang panlabas, lalong humi&t ang
monopolyong pag-aari sa lupa sa ilalim
ng Comprehensive agrarian Reform
Program, higit na umigting ang arma-
dong labanan sa &dim ng total war na
idineklara ni Aquino. Sa iiaim rin ng
pamunuang ito nagamp ang p i n a b -
sasahol na p a m a r n h g sa mga mang-
gagawa tulad ng torrp.ur at pagpatay sa
lider manggapwang si Ka Lando Olali,
at zing Mendiota h a e na naganap sa
mismong mgkahan ng Malacanang.
Ang masaldap, dito rin lumihis sa
pambansademokratlkong linya ang pa-
murnuno ng militanteng kilusa.n, na iki-
napinsala ng maranling unyon at baseng-
komunidad.-ik
pBrliiWfnap 2000 at psy-war m
Ramos. Atinsmod sa General Apxxtxnt
on Tariff and Trade at W O , m u g i d na
ipinatupad ni Rarnos ang mga patakarang tulad ng kon&aiisasyon sa makggxgawa
at mas mdawak na pag-aari ng dq&m sa ;tt uiarian ng ban& Inayudahan
ni Ramos ang karnpanyang paghahati kasabwat ang datingmga lider n
k i h , pem nabigo siya nang p u s p w g magwak & m i l i w n g
- kamalian.
kii~sansa rnm
PasF==-*
sa w-at-kamatayang pagsubok sa
nagkal>ungaangI;ilusangpagwawasto
gawaing masa ng unyon at sa organisasyon. Nagnttok ito
s;tkampnya sa sahod at dilisaspong anti-Chacha ni
Ramos noong 1997. Noong 1998, sa kabila ng pag-
purok ng & i s pinansiya sa Asya na burnigwas sa libu-
libong mga manggagawa, naipaghban ng mga mang-
gagawa ang kanilang mga karapatan, sa pagpursige-ng
/militantq dpm.
Ishtdung rehimen ni Erap.
Esuwh ang mga pagkilos ng mamarnayan
at inengganyo sa pagtubo ang mga dapu-
hang monopolyo at kanyang mga kroni.
Tinodo ang pqppadikta sa IMF-Wb-
WTO hi&l sa IiberaIisasyon, deregu-
lasyon at pribatisasyon. Niratipika ang
US-RP VFA. Sa kanyang Presidential
Task Force on Labor Policy, ipinasa ang
mga panulmlang batas ukol sa wagefieme,
stn'ke ban at mga rsciaf accord sa antas-
pabrika, na w d binatikos ng #MU.
At tulad ng unang sinabi ni Jose Maria
Sison naqhindi siya tatagal sa pwesto,
pinathik pg mamarnayan ang tiwa-
ing &men ni Etap.
Sa kabila ng panunupil ng rehirneng
US-Estrada sa militanteng kilusan sa pama-
magitan ng "all-out war", nagpatuloy mg
mahwakang mga protesta hanggang
sa nunurok ito sa "Edsa Dm" noong
Enero 16-20, 2001. I&& ito ilg
tuluy-tuloy na &kibaka at panawagan
ng pambamademokratikong kilusan na
wakasan ang rehimen, at ng mismong pgk-
abtmyag ng sailing katiwalian ni Erap.
Naupo si Gloria Macqagnl-Arropo sa pog-igting ng
krisis paq-ekonomiya at pampuiitikP. Sa gitna ng mapanu-
pil, mapanlinlang at peke niyang pamumum, h g takot
at walang kapaguran - nagpapatdoy ang militanteng pak2ki-
baka ng mga manggagawa tungo sa parnbansang huscisya at
kaayaan.A
'Tinipon mula $a Manggagwa: ~oof?etN g a p
 .
P
EERILY A HEDSKUL
- N kupag-almusal nu
ang labat ng mga
kaduu * ~ u l sa
tatlong iskwad medya oras
a tala ng kabataang hukbo sa pulang paaralan
bago-Pa mun ibaba ang budyat ngpagsisiimuh ng
sesyon. filagitnaan na ng treyningpara sa gawaing
medikal ng ~ n g awmatangan ng tungktrlin bihng
medikal opFtn; rnm kilala bilang mga MO, mula
.I ibat ibang mga larangang gerilya ng Bngong
Hukbong Bayan sa rehyong llokos-~ordilyera.
Inrrabangan ng mgu kaduu aeg draw na ito. figabi
kasi, matapos ang muiklimgpagtarna ay ipinaalam'
n i f i 19 tj,sa rnga pangunahg instwktor sa
trtiyning, na bubuksan na a ~ makzking
g kahon
na dumting noong i~angm a r Buong maibapon
itong naka-display 3a isktilhaws at sabik na ang
mga kadw na makita kung ano ang nara hob nito.
Daban-ahbang binuhat nina k2 Danum at k2
Lay-us ang kabon at banagcdd na inilapag sa mesang
-
yari ss runo. Naglapitun agad ang rnga kadw
upang makita ang.&mu~ng&Am.i\kz@yat si
filuy upang bumabk na sa srgwzn ang mga
Agad namang turmtlima ung U u t at nagiupo
na szz itinakahng m p p t Rada ~ ishad. Inihaanda nila ang kanilang mga notebook atpanulat. Rinuksan ni f i Ivy ang
kabon at binuhat mulsra Iwb ang isang mimoKope. Mapisimula na ang k k e .

A#~P~~A#~HUIU~AYPUUR~~P- "Kailangang itaas ang kaalaman sa teorya ng mga kadua para

"Papaigting na kasi ang digmang-bayan at angkop lamang lalo pang payamanin ang ating praktii sa gawaing medikal.
na i s i n a b a y ng ating Partido at fig Bagong Hukbong Bayan Tungkulin natin ito b h g rnga rebolusyonavo at Marxism, at
ang pagpapataas ng halaman at kasanayan ng rnga kadua'sa ang H.&b naman ay laging handang rnatuto at pursigidong
lahat ng larangan ng g a M n , kabilang na rim, ar isa oa fiapak- magpacahusay sa teorya at praktika; ~diwanagmuli ni Ka Ivy.
ahdaga, ay atig gawaing panglmiusugan." It6 ang Bungad "Hindi kailanman naging balakid ang matatarik na bundok
. ni Ka Ivy hinggil sa ~~~~~~~d na treyning ng -a MO sa , dito sa Kordilyera o ang mahigpit na kalagayang-militar sa
rehiyon. Ilokos, o ang kakuIangan o kawalan ng mga kagamitan para
%apakayaman ng p r a k t h ng mga kadua sa gawaing sa pag-ad at pagpapakahusay ng Hukbo. Kung tutuusin pa
mcdifral, kahit noon-pa mang p i a h o n ng IDKP* hanggang nga, ang buhay ng ismg gerilya ay buhay ng tuluy-tuloy na
sa kasal&;yaL Kalakhan oa rnga ito ay b u n g pa nga ng sar- pag-aual at pagpapn&y. Sa hanay ng Hukbo n a g b o o n
iling pagkukusa, pan%angahas na matuto batay sa praktika ng higit na kabuluhan ang pag-aaral. Syempre, dahil nagliling-
at sa ggbay ng mga kadua na natuto rin mula sa ~r;iktika kod tayo sa malawak na hanay ng masang anakpawis at may
at bahagyang kaalamang teoretikal." Pansin ang masigasig digmaan rayong ipinagtatqumpay"
na aktitud ni Ka Ivy bilang isang instruktor. Sa panahon ng
breyk sa panangh'alian ay binabalikan niya ang naging daloy DEMO~RASYA SA PAG-MRAI.
ng kamyang lktura'at pagkatapos ay isusulat sa kanyang note- Sentral na prinsipyo ng H u h $ pagaara! h a ang bawat
book ang inihapag na mga tanong ng mga kadua. estudyante ay natututo sa instruktor at kapwa estudyante at
 maging ang instruktor ay natututo rin mula sa mga estudyante. kadua at pagpapalakas ng team work. Sa kabila nito, tinitiyak
Bagamat nagtukoy ng mga instruktor para sa treyning upang pa rin ng mga kadua ang mataas na disiplina mg Hukbo.
magbigay ng teoretikal na gabay, nagsisilbing makapal na libro "Mahigpit pa ring sinusunod ang regulasyong militar sa
rin ang mayamang praktika ng rnga kadua sa gawaing medikal panahon ng treyning. Lalo pa ngang dapat umiral ang dis-
upang m a p a h s a y pa ang kaalaman at kasanayan ng bawat isa. iplinang bakal ng Hukbo sa panahong tulad nit0 na konsentra-
Regular na bahagi ng treyning ang mga kolektibong ta- do ang malaking bilang at may mga kagyat na layuning dapat
lakayan, group activities at mga case studies. Sa ganitong mga makamit sa maikling takdang panahon. Susi rito ang inisyatiba
paraan ay nagkakaroon ng pagkakataon na magpalitan ang ng rnga yunit at bawat kadua upang rnanatiling handa at alerto
rnga kadua ng kani-kanilang mga ltaranasan at makahalaw ng at makamit ang target sa treyning kabilang na ang kusang
rnga mahahalagang aral sa panggagamot, pagbibigay ng mga pagbabasa, pagpapraktis ng mga bagong kasanayan, at iba pa.
pag-aaral at pagsasanay-medikal sa masa, paglulunsad ng mga Lahat naman ito ay bahagi sa disiplina ng Hukbo kahit na nasa
kampanyang pangkalusugan at maging sa pag-oorganisa at gawaing masa, kalagayang-militar at sa panahon ng pag-aaral."
gawaing alyansa sa hanay ng mga midwzfe at nars sa erya.
Nagmula sa uring pobreng magsasaka ang karamihan sa WALANG LAB FEES,WALANG TUITION FEEINCREASE
mga kadua sa treyning. Kalakhan din sa kanila ay pambansang "Nursing ang kurso ko dati sa sentrong bayan bago ako
minorya. May iilang nagmula naman sa uring petiburgis mula nagpultaym na organisador sa selrtor ng kabataan," paglalahad
sa mga sentrong-bayan. Iba't iba man ang uring pinagmulan, ni Ka Heidi, "pero ngayon ko lang na-appreciate ang mga sub-
katutubo man o hindi, pantay-pantay ang karapatan ng bawat jects namin dati."
kadua na matuto at lumahok sa mga pagsasanay. Kung dati'y pagkuha Iang ng bloodpressure at vital signs ng
"Ang papel ng mga instruktor ay nagiging facilitator upang pasyente ang natutunan ni Ka Heidi, ngayon ay nagsasanay na
gumabay sa paggugupo sa mga ltaranasan ng mga kadua na siya tipang maging isang ganap na duktor ng sambayanan.
M O . Masaklaw kasi ang karanasan ng mga kadua mula sa "Mas rnarami pa akong natututunan dito sa Hukbo
akupangtura, panggagamot sa GSW*, paggamit ng mga kumpara sa unibersidad. Hindi pa mamumrublema ang ma-
herbal na gamot, paganggal ng mga cyst at iba pa. Tungkulin p l a n g ko taun-taon dahil sa pagtaas ng matrikula at lab fees.
naming mga instruktor na silipin halirnbawa kung nasunod ba Dito sa Hukbo, para kaming rnga iskolar ng Partido at ng
ang tamang aseptic procedure*, naging wasto ba ang diagnosis, rnasa," nakangitincg pagmamalaki ni Ka Heidi.
paano reresolbahin ang rnga limitasyon at kahinaan sa
gawain, at iba pa. Kaya kahit kaming rnga instruktor
ay natututo rin talaga mula sa mga kadua," paliwanag
ni Ka Ivy.
&+..??Z2
$
Pinasisimple ang rnga teoretiltal na lektyur at ?6slg4.
maraming ginagamit na tulong biswal tulad ng rnga
drowing at modelo para higit na madaling mau-
nawaan ng mga kadua lalo't marami ang hindi kailan-
I
man n a h t aI ~ a ksa burgis na I~aaralan. T u m u t u l o n"~
'7

. rin ang mga kadua. mula uring petiburgis sa pagsa-

salin ng mga termi nong :dikal sa salitang madaling
maunawaan. F, I
Sa tuwing katapusan ng bawat paksa ay naglu-
lunsad ng rnaikling pagtatasa ang mga kadua at ang
mga instruktor. Dito ay natutultoy kung anong rnga
paksa ang nahirapan na unawain, mga pamamaraang
naging angkop sa pagtalakay sa paksa at ang aktitud
ng mga kadua habang nasa treyning. Matapos ang
pagtatasa, ibinabahagi ng bawat iskwad ang mga
guPgoP na mga aral sa Paraan ng mga kultural na ~agtatanghal Ibinahagi ni Ka Ivy na kolektibong pinaunlad ng mga
tulad ng mga salidummay*, sayaw at dula. Hindi rin m a ~ a w a l a kadua ang kurikulum para sa 2 antas na pagsasanay ng mga
ang k o m e d ~ alalo na k a ~ a gmga bloopers na ng mga instruktor M O . Kabilang sa unang antas ay ang mga paksang anatomiya
at mga kadua ang ipinapakita. at pisyolohiya, akupangtura, moxabustion at bentoza, herbal
Regular na bahagi rin ng t r e ~ n i n gang ehersis~oat isports na mga gamot, unang lunas, sanitasyon at nutrisyon, mater-
tulad ng ~aglalarong volleyball- Nakakatulong din kasi it0 Para nal and child care at mental heakh. Una ring tinatalakay ang
n~abalanseang bigat ng mental at ~ i s i k a lna @wain ng mga Revolutionary Code of Medical Ethics kung saan pinalalalifi

10 A
- Mayo - Hunyo 2006
 ASSIGNMENT:
CHARTER CHANGE
Name Gloria Mucupuyul-Arroyo (and politicul allies)
A n g d a p a t y u w i n p a r a hindi mapatalsik so kapangyurihan.

I . Lumikha ny maniohruny pampulitika.

2. Sumunod su d i k f a ny imperyulisfa.
Signed by:
Bush Administration. US S c h o o l o f lmperiolism
.* "- -
iAng ChaCha aq naniabrang panpuli~skaug aaghihimqalomg rehlneu.
~-- Napukahigat ny kusulanan ng rehimeng A r r o y o sa taumhayan. I t o any may ponanagutun sa malawak
nu kagutuman a t pamhuhusahos su masung anakpawis. I t o din any naghiguy ny dagdug nu pusanin so ,
"* Kahataang Filipino a t mamamayany nagpupaural dito nang puhintulutan nrto ang pagtaas ng matrikula
BF, "6
.<i.-&----.. a t hayarin sa prihado a t pampuhlikong paaralan. So tindi ng y a l i t ng mamamayon pati ng mga kahataan.
i -rg 6 gumawa ang rehimeng A r r o y o ng pakanang maniobra nu C h a r t e r Chanye / t o ang natatanging magsasalha 1
sa rehirnen sa pagpapatalsik sa pwesto a t pagpaparusa ng hatas.
-
i.9 1
\ QI
2. Aug ChdChd i\q pdngwu~\h~~gl
ndqsisllb'dsL\ iuteres ng inperqdllstdag US. t
.\ * Calong nagpapakatuta any rehimeng A r r o y o paru patuloy itong suportahan ng kanyang lmperyal- i
" W
>

5: istang amo. Ang C h a r t e r Change, pangunohin, ay interes ny irnperyalistang US I t o ang makikinahang so R

27g.r panukulang pug-ails ng proteksyon sa lokal nu industriya a t negosyo, kontrol a t superhisyon ng guhyerno sa f
.% s
aaja
,' ;
, mga pang-ekonomyang aktihidad, a t paghahawal so 100% paymumay-ari ny lupa, negosyo. a t pampuhlikong
- C *
.
I yutilidad. Kabilang d i t o ang paymamay-ari ng mga institusyon sa edukasyon.
II
--- Kupag naipatupad ang ChaCha, lalong t i t i n d i uny kasalukuyang komersyulisado a t makadayuhang edu- !
kasyon sa hansa. Duhuksan ng ChaCha ang malayang pagtaas ng hayarin ng rnga prihadong paaralan a t 3
I
tuluyang pagtulikod ng gohyerno sa pugpopondo ng pampuhlikony paaralan. Dahaguhin ng ChaCha ang
kurikulum, pananaliksik a t pagsasanay ng rnga paaralan. Tiyak no ihahalangkas ng mga dayuhang mamu- 32
muhunan any kurikulum a t mya pananaliksik ng paaralan paru magsilhi sa interes nila gayu ng p a y t u t u r o $
--- ng paytalima sa rmperyalisfang glohulisasyon.Trtiyakin ng ChaCha nu tuluy-tuloy any pagsasanay ng mga
I
1
kahataan hatay so pangangailangan ng rnga dayuhang korporusyon nu nakabase so Filipinas a t hatay sa
1
I pangangailanyon ng pandaiydigang pamilihan o any pugsuplay ng murang lakas paggawa so huong mundo.
lnteres din ng imperyalistang US any mga panukalang mapanupil nu hatas ng ChaCha. Nilulaman ng 1
I
nr
ChaCha ang diktadurang kapangyarihan a t pagsupil sa kalayaang sihil a t demokratikong karapatan ng 4
:I
mamumayan Nakapadron i t o sa pandaigdigang ' g y e r a laban sa terorismo' nu may layong inyutralisa any t
-;-+-- * 2
mga makatwiran a t maka-taony pag-aalsa su iha't ihang hansa lahan sa pagsosamantala ng imperyalistong ;1
m t-J+%!r> -, ?

. "
3&
- -. US. Kapag naipatupad ang ChuCha, lalong trtindi ang pagsupil ng kalayaan so pamamahayag a t kulayuun '?
-f
sa pay-oorganisa so mga paoralan. I)
"f
Gunito nu ang tunguhin ng kasalukuyang sistema ng edukasyon sa hansa- ang higit na komersyalisado.-8
maka-dayuhang a t mapanupil nu edukasyon Gagawing lehitimo ng ChaCha any nangyayari para lalong 3
mapags ilhihan any imperyalistang US. Ililihis ng ChaCha any edukasyong Pilipino su direksyon ng pa>- 't:j
unlad. I;)upat lumang t u t u l a n ng kahataan a t mamamayang Filipino any ChuCha ng rehimeng US-Arroyo a t
. I 1
A
8
ipagiarwn any makahayan, siyentipiko a t makamasang edukasyon.
g
f l '+"*RRy
@ v~k--A% -~~~~ -2