Professional Documents
Culture Documents
Proteus Isis Ares
Proteus Isis Ares
Proteus Isis Ares
devre izim ) alt programlar olmak zere iki programdan oluur. siste elektronik devre izim ilemini gerekletirirken, bunun yannda devrenin analizi de yaplabilmektedir. siste izilmi olan bu devre ayn zamanda arese aktarlmak suretiyle izimleri otomatik olarak bask devre izimi gerekletirilir. SS PROGRAM KULLANIMI : sis ilk alta ekil A-1 deki isis alma ekran karmza gelir. siste yeni bir ema izmek iin eleman paket yaplarn toplu olarak grmek iin ekil A-2 de gsterildii gibi P butonuna baslmaldr.
Menler
alma alan
ekil A-1 P butonuna baslmak suretiyle alan pencereden kullanacamz eleman zerine gelinerek mause ift tklanmak suretiyle o elemann ismi devices (aygtlar) blmnde grntlenir. Bu ilem devre emasnda kullanlacak olan tm elemanlar iin tekrarlanarak bu pencere kapatlarak alma ekran mensne geilir. Eer eleman ismi biliniyorsa klavyeden P tuuna basmak suretiyle ekil A-3 te grld gibi istenilen eleman veya elemanlarn ismi yazlarak almalarda kullanlmak zere listeye eklenebilir.
ekil A-2
simle arma mens Aranan eleman vs. ismi buraya yazlacak ayrca A* gibi yazmakla ismi A ile balayan tm elemanlar grntlenebilir.Bu ilem baa veya * yazmakla da olabilir(rn. *O* iinde O olan tm elemanlar)
ekil A-3
Proteus Program kullanm bilgileri - Diker Elektronik Bu ilemler sonunda ema izimine geelim ismi grlen eleman mausenin sol tuuyla seildikten sonra izeceimiz emaya gre evirme veya tersleme ilemlerinden sonra sol st kede eleman yapsna gre eleman devre emasnda kullanlacak olan elemanlar alma ekranna ( ekil A-4 teki gibi ) srklenerek aktarlr. Ayrca mause alma ekrannda iken her sol tu tklanmasnda son seilen eleman alma ekranna alabiliriz.
ekil A-4 Bu ilem tm elemanlar iin teker teker uygulandktan sonra bu elemanlar arasndaki balant ilemi ise balant kurulacak elamann aya zerine mause getirilir bu durumda eleman ayanda X iareti belirir. Bu iaret belirdikten sonra mausenin sol tuu tklanarak (sol tu tklandktan sonra birletirilecek yere gidene kadar braklmamaldr.) birletirilecek olan dier elemann ayak balantsnda X iareti grlmesiyle sol tu braklr. Bylece bu iki nokta arasnda balant yaplm olacaktr
ekil A-5 3
Balant terminallleri ve ase eklemek iin bu ikon tklanmas ve devre zerinde bir referans noktas belirlenmelidir.
ekil A-5 deki ilemin tm elemanlara eklenmesiyle aadaki ekildeki gibi bir devre izimi gerekletirilmi ve osilaskopla giri ve k sinyalleri llecektir .
Referans noktas
ekil A-6
Devre analizine balatma butonu ile analiz balam ve devreye osilaskop bal olduundan seilen noktalardaki sinyaller gzlenmi olur.
ekil A-7 4
Proteus Program kullanm bilgileri - Diker Elektronik Devrenin izilmesi ve analiz ilemleri aamalarndan sonra bu devrenin bask devresi izilecek olursa ekil A-7 de grld gibi ARES yazan butona baslmak suretiyle Ares programna devre emas aktarlr. Bask devreye aktarm aamasnda kaynaklar, giri ve klar CONN-Hx ( x yerinde 2 4 6 vs gibi saylar gelecek bu saylar klemens saysn verir.) olarak tanmlanm olan klemens balantlar iin ufak bir deiiklie tabi tutulur. Bu deiiklik ekil A-8de verilmitir.
ekil A-8 Bu ilem sonunda Ares ikonuna baslacak veya Tools mensnden Netlist to Ares (Ctrl+A) ile ares program alr. Ares bize baz elemanlar iin klf yaps soracaktr bu elemanlara uygun klf kullanc tarafndan belirtilecektir.
ekil A-9 5
ekil A-10 Bu aamadan sonra fare alma ekrannda farkl noktalar tklamak suretiyle elemanlar alma ekranna alnabilir veya kart boyutu belirttikten sonra Tools mensndeki auto placer ( otomatik yerletir) veya ksayol tuuyla otomatik eleman yerleimi salanr. Bu aamadan sonra eleman farenin sa tuuyla seilip (braklmadan) srklenmek suretiyle istenilen baka bir yere tanr . Bu ilem ekil A-11de verilmitir.
ekil A-11
Proteus Program kullanm bilgileri - Diker Elektronik Bu ilem sonunda elemanlarn birbirleri arasndaki yollarn izim aamasna geilir. Otomatik izim mens ksayolu tklanmak suretiyle veya Tools mensnden Auto Router seenei seilerek izdirme ilemine balanr. Bu ilem sonunda bir men ekran gelecektir. ekil A-12deki bask devre izim ynetim mensnden edit strategies seenei seilerek (ekil A-13) bask devre zellikleri bask kat says vb. birok zellik ayarlanabilir.
ekil A-12
Tek katl izim yapmakiin power ve signal seenekleri teker teker seilerek Pair1 ve Vert seenekleri Bottom Copper ( Bakr Yzey) olarak
ekil A-13 ekil A-13deki mende pad pad, pad yol vb. birbirleri arasndaki uzaklklarnn minumun seviyeleri ayarlanabilir. Bu ilemler sonunda bu seenek okeylendikten sonra ekil A-12deki men gelir ve bu mende okeylendikten sonra otomatikizim balar. Eer izim tam olmazsa ekil A-14deki ekran
Proteus Program kullanm bilgileri - Diker Elektronik grntlenir. Bu ekranda okey dedikten sonra yeil izgilerle birlemeyen ayaklar varsa bunlar belirtir bu noktadan sonra kullanc mdahale ederek izilemeyen yollara atlama koymak suretiyle bask devreyi tamamlam olur.
ekil A-14
ekil A-15 ekil A-15te grld gibi bask devre yollar mavi ile gsterilmi yaplamayan balantlar yeil ince izgilerle gsterilmitir.
ekil A-16
Proteus Program kullanm bilgileri - Diker Elektronik ekil A-16da bak devrenin tamamlanm hali grlmektedir. Bu izimin ktsn alp kat zerine bastracak olursak, Output mensnden print seenei seildikten sonra ekil A-17dekipencere grntlenir bu pencereden yazdrma seenekleri seilerek yazcdan kt alnabilir.
* st bakr kts * Alt bakr kts * st eleman grnts * Alt ipek kts
ekil A-16
ekil A-17 ekil A-17deki baskdevre yazcdan kt alnabilir. Eleman yerleimleri verilmitir. Ayrca output mensnden export bitmap seenei ile istenilen yere bask devre veya yerleimi resim olarak alnabilir.
Eleman arma
Analizi balat Analizi adm adm balat Analizi beklet Analizi durdur
Eleman her zaman Eleman her zaman Etiket ve zellik ile Eleman zelliklerinin Yeni alma lkat arlan son kat arlan kat gei yapmak Ana kattan dier Herhangi bir kat ana evhaya gei Metaryal pusula
11
Elemanlar bileenler Birleim noktalar Balant iletken etiketi alma ekran zerinde yaz Yol izmek Alt balant portlar (giri Dzenleme modu Alt balant terminali (giri Balant aygt pinleri Matematiksel olarak grafik Kayt cihazlar Farkl k dalga reteleri Voltaj (gerilim) probu Akm probu l aletleri (osc.,voltmetre Farkl yapda iletkenler ve Elektronik kural denetim rapor izilen emann bask Devre prog. Aktarr.
alma alana kare izme alma alannda daire alma alannda yay izme alma alannda serbest alma alanna yaz Eleman her zaman Eleman her zaman bitl ( f ji
Yazdrma seenekleri
nceki almalar
k
12
* alma yzeyi * Grnty yaknlatr * Grnty uzaklatr * Tm yaknlatrma ve uzalatrmalar iptal et * Belirlenen alan yaknlatrr
Geri-ileri al
Dzenleme
13
* Eleman oluturma * Sembol oluturma * Elaman Paketi yaps * Oluturulan eleman saklamak * Eleman bileenlerini verir
Eleman ktphane
* Elemanlara ait ek aklamalar ver * Elemanlar her zaman kenetle * Otomatik tel (hat) yneticisi * Eleman ara etiket ver * Eleman ara veya etiket ver * Eleman ara ve etiket ver * Elemanlara zellik atanmas
* emay bask devreye aktarr
* Elemann genel kapsam ve durum yaps ayarlanr * Seilen elemana ait ASCII bilgisi elde edilir. * Seilen elemann balang deerlerine dnlr * Elektronik kural denetimi * Balant derleticisi *M d ld l i i i
14
* Yeni kat * Eklenen kat kaldr * Katlar arasda gei yap * Yeni alt katlar yaknlatr * st kattan k
1. kat seili
Tm grafiklerin uygunluunu
* Kaynak dosyalar ekle - kaldr * Seili elemann tanm kodlarn verir. *Sistem kod yaplandrmas * Gnlk yaplandrmay gerekletir.
15
* Her admla tekrar tekrar * Admlarda dzeltme yap * Adm adm hata mudundan k * Adm adm hata muduna doru git * altr
* Pencere aln ilk duruma getit * Kalc model bilgisini ilk duruma getir * hata ayklama ekrann
* Yatay de * Dikey de
* Varsaylan tasarm ayarlarn ykle * Grafik renkleri ayarlar * Grafik biimi ayarlar * Yaz biimi ayarlar * Grafik yaz biimi ayarlar * Birleim noktalar ayarlar
* Klftan tasarma uygula * Varsaylan klf yapsn uygula * Varsaylan klf yapsn kaydet
16
* Animasyon seenek ayarlar * Simlasyon senekleri ayarlar * Malzeme ayarlar yaplandrmas * Ortam yaplandrma ayarlar * Yol ayar yaplandrmas * zellik tanmlama ayarlar * Kat boyut ayarlar * Yaz dzenleme ayarlar
Kayt seenekleri
Daha nce sadece diren diyot ve kondansatr gibi elemanlarla devre izimini ve analizini gerekletirdik eer devrede entegre gibi elemanlar kullanlacaksa bu elemanlarn besleme ular devre emas zerinde balanmas gereklidir. Aadaki ekilde tanpon kaplar kullanlarak step motor devresi gerekletirilmitir. Bu kapnn besleme ular devre zerinde belirlenen noktalara balanmaldr. Bu devrenin analiz aamasnda gerekli bir noktadr. Buna ek olarak emadan bask devreye otomatik izim aamasnda da bunun belirtilmesi arttr. Yoksa entegre besleme ular ema zerinde tanmlanmadndan bu noktalar balanmayacak ve hatal bir izim ilemi gerekletirmi olunacaktr.
17
Entegrenin besleme ular ve isimlerini grebilmek iin o entegre i yapsn oluturan eleman ema zerinde mause ile sa tklama ile seilip daha sonra sa tklama ile aadaki ekildeki pencere grntlenecektir bu pencereden POWER PINS seenei seilmek suretiyle besleme noktalarnn balants iin isimler grntlenir. Ayrca yukardaki ekilde grld gibi entegreye veya seilen elemana ilikin paket yapsda deitirilebilir. Aadaki ekilde seilen elemana ilikin besleme t-referans noktalar isimler grntlenmektedir.
18
Yukardaki ekilde grld gibi ase VDD pozitif besleme noktalar ise VSS olarak tanmlanmtr. ema zerinde de bu noktalar bu isimde dzeltilmelidir yani aseye VDD pozitif beslemeye de VSS ismi verilmelidir. Aadaki ekilde bu ilem gerekletirilmitir. Bu ilemler ase noktas iinde gerekletirilmelidir.
Bu ilemlerden sonra baz elemanlarn klf yaps bulunmad iin bu noktalarn CONN-HX ile tanmlama yaplabilir. Burada step motora ilikin bir klf yaps olmadndan CONN-H6 ile bu ilem yaplabilir. Bu ekilde besleme noktalarndan da bu ekilde CONN-H eklemesi yaplmaldr. Aadaki ekilde bu ilem yaplm ve step motor yerine CONN-H6 eklenmi bu ilem aadaki ekilde verilmitir. Beslemelerde ayn ekilde yaplm ve klemens ismi STEP MOTOR olarak tanmlanmtr.
19
bu ilemlerden sonra otomatik bask devre izimi aamasna geelim bunun iin tools mensndeki netlist to Ares seenei seilmeli veya ksayol Ares ikonu tklanmaldr. Bu aamadan sonra ares program alacak ve eer varsa tanmlanamayan baz paket yaplarn kullancya soracaktr. Bu ekilde tm elemanlar iin uygun paket yaplar tanmlandktan sonra izilecek olan bask devreye ait elemanlar sol kede listelenir.
20
ARES PROFESSONEL KULLANIMI Ares professionel program PROTEUS programnn bir alt programdr. Ares program isisde izilmi bir emann otomatik olarak bask devre ilemini gerekletirebilirken bunun yannda serbest olarak izime de imkan tanr imdi bir devrenin serbest izimini yapalm ares ilk alta ekil B-1 deki pencere karmz gelecektir.
alma ekran
ekil B-1
Serbest izimle bir bask devre izimi gerekletirecek olursak ilk olarak paket yerletirme ve dzenle-me mensne gei yaplarak sol kede kan P butonuna baslarak eleman paket listeleri penceresi alr. Bu durum ekil B-2 de verilmitir.
21
Ana paket ktphanesi buradan seilen her bir seenek iin farkl objeler grntilenir .
Seilen eleman iki kez tklanmasyla packages penceresine aktarlr ve almalarda kullanlr
ekil B-2
ekil B-2 deki pencereden bask devrede kullanlacak olan elemanlar zerine gelindikten sonra mausenin sol tuu ift tklanarak paket penceresine aktarlr bu ilem tm elamanlar iin tekrarlanr. Paket seme ilemi sona erdikten sonra bu pencere kapatlr. Ama dikkat edilmesi gereken nokta, farkl deerdeki ayn paket yapsna ait elemanlar tekrar tekrar arlmasna gerek yoktur. Kullanlacak olan eleman paket yapsn, bu ekilde arabildiimiz gibi eer o elemana ait paket ismini biliyorsak isimle de arabiliriz bunun iin klavyeden P tuuna baslarak ilgili paket ismi yazlmak suretiyle o elaman paketler blmne eklenebilir bu ilem ekil B-3 te verilmitir. Burada isim yazlrken rnein diren eklenecekse res yazlp paket buldurulabilir. Buna ek olarak paket yapsnn ismindeki baz harflerle de bu ilem yaplabilir. Eer CONN-H2 arayacaksak bununda tam ismini bilmiyorsak CO* eklinde bu eleman buldurularak paket listesine alnabilir. CO* anlam CO ile balayan tm paket yaplarn listele anlamndadr. Ayn ekilde *ON* yazmak suretiyle de iinde ON geen tm paket yaplar listelenir. Bu ilem ekil B-3 de verilmitir. imdi izim ilemine geelim, kullanlacak elemanlarn paket yaplar packets ksmnda listelendikten sonra kullanlacak eleman paket yaps isim zerine tklandktan sonra packets penceresinin stndeki pencere-de grntlenir. Bu durumda iken paket yaps ekli zerine mause getirilip sol tuu baslp braklmadan alma ekran zerinde istenilen noktaya srkleme ile alnabilir. Bunun yannda alma alannda mausenin her sol tu tklamasnda packets mensnden son olarak seilen eleman ( her
22
Proteus Program kullanm bilgileri - Diker Elektronik tklamada ) a anki mausenin bulunduu noktaya yerletirir. ekil B-4de srkleme ile yerletirmeye rnek gsterilmitir.
almada kullanlacak olan paket yapsn isimle arma ekran burada iinde ON olan tm paketler listelenmitir. Aranan ismi bulunduran tm paket yaplar seili eleman ift tklanarak packets penceresine alnr.
ekil B-3
Paket yaps grntlenen elemann alma ekranna alnma ilemi. Bu srada ele
23
Mausenin sol tuu braklmas sonucu alna klf yaps o noktada sabitlenir. Bu ilem devredeki tm elemanlar iin uygulanr ve uygun yere yerletirilir.
ekil B-4 Tm elemanlar bu ekilde alma ekranna yerletirilip yapacamz tasarma gre elemanlarn evrilmesi, yerinin deitirilmesi gibi ilemlere tabi tutulmas gerekir. Eer bir paket yapsnn yatay veya dey terslenmesi, 900 saa veya sola evrilmesi bunun yannda istenilen a deerinde evirme ilemine tabi tutulabilir. Bu ilemleri yapmak iin ilk olarak ilgili paket yaps mause ile sa tklanmak suretiyle seilmi olur seili eleman normalde yeil olarak gsterilen paket yaps beyaz rengi alr, buda seilme ileminin gerekletiini gsterir. Daha sonra sa alt kede bulunan ksayol ikonlaryla bu ilem gerekletirilir. Paket yaps eer 300 dndrlecek olursa burada bulunan pencereye 30 yazlp entere baslmak suretiyle yazlan a deerinde elemann dndrlme ilemi gerekletirilmi olur. ekil B-5 te bu ilem gsterilmektedir.
24
ekil B-5
ekil B-4 ve ekil B-5 deki ilemler tm elemanlar iin teker teker uygulandktan sonra birbirleri arasndaki balantnn yaplma ilemine geilir. View mensnden snap seeneinin en dk deerine getirmek suretiyle en hassas noktalardan izim ilemi gerekletirilir. Ayrca klavyeden M tuuna baslarak alma alan milimetrik dzlem ayarna geer, ayrca klavyeden O tuuna basmakla da mausenin bulunduu koordinatlar 0 ( sfr ) noktas olarak kabul edilir ve ksayol men tularndan kare seilerek sol alt keden board edge seimi ile bask devre buyutu ayarlanabilir. Eleman balantlarn yapabilmek iin ilk olarak izim moduna geilmelidir. Bu durumda traces penceresi alr ve buradan istediimiz izgi kalnln seebiliriz . izilecek olan elemann aya zerine mause getirilirse ayak zerinde bir X iareti belirir. Bu durumda mausenin sol tuu tklanr ve izime balanr kelerde dnmler iin mausenin sol tuu her seferinde tklanr izimin son aamasna gelindiinde dier birleim noktasnda da bir X iareti belirecektir ite bu durumda iken mausenin sol tuu tklanr ( bu durumda iken izilen yollarn sadece di klflar mavi rengi alr. ) sabitlenmek istenen noktaya gelindikten sonra mausenin sa tuu bir kez tklanarak o yol aktif olur ve mavi renge dnr. Bu ilem tm yollar iin tekrarlanr. Bu ilemler srasyla ekil B-6da verilmitir.
25
ekil B-6 Tm balantlar bu ekilde tamamlandktan eer herhangi bir yol balantsn yanl yapm ve silecek-sek yol zerine mause getirilerek sol tu tklanr ve delete tklanarak seilmi olan yol silinir.Bu ilem ekil B-7 de verilmitir.
ekil B-7
26
Proteus Program kullanm bilgileri - Diker Elektronik Bununla beraber eer biz izdiimiz bir yolun kalnln deitireceksek yine ekil B7deki menden Trace Style ile mevcut olan yol istenilen kalnla evrilmi olacaktr.
alma ( Tasarm )
Eleman klf arma Ekran
Ekran
27
Yeni alma
Mevcut almay ykle (L) almay kaydet (S) Baka almaya ihra Baka almadan ithal etme Yazcdan ktsn al alma alannn seilen Bir ksmn yazdr Gerber oluturma Cadcam dosyalarn gsterme Ekrana gz gezdir ve dzelt Bordu merkez noktaya gre yatay evir Izgaralar gster/gsterme
Bask devre kat gsterimini ekran
Daire eklinde pad Kare eklinde pad Kenarlar oval dikdrtgen Kenar balant padi yerletir Dairesel balant pad Dikdrtgen seklinde balant balant padi okgen padi yerletir Klf her zaman sabitle Yol asn kilitle Otomatik yol biimi Yol ile pad arasn otomatik ayarla Etiket ve zellikle arama Klflar alfasaysal srala sisten arese geite kart boyutu belir-lendikten sonra sisten arese getikten sonra otomatik balant Balant deneyim raporu gerekletirir olutur alma penceresini dzenler Eleman klf ve
Pad yn yerleimi alma alanna izgi izimi alma alanna kutu izimi alma alana daire izimi alma alannda yay izme alma alannda Yaz yazma modu Klf her zaman sabitle alma alann her zaman sabitle (referansa,orjine
Board metrik ve inc. olarak llendir Merkez noktay belirleme Kutupsak alma blgesinin merkezini belirle Bask devre grntsnde yeniden merkez belirle
alma alann yaknlatr alma alann uzaklatr
28
Eleman klf ve paketleri Bask devre yol Birden fazla katl bileenleri devrelerde katlar Blge tanmlamas Otomatik izim ncesi yapar balantlar deitirmek Balantlar iklandrma Dzeltme modu (seim)
alma alannda herhangi bir alan grmek alma alan zerinde herhangi bir alan grmek Yaplan ilemi geri al (L) Sonraki ilemiar (R) Seilen blou kopyala Seilen blou ta Seili blok yapsn istenilen a deerinde evir veya tersler Seilen blou sil simle klf arma (P) Yeni klf wklemek Seilen klfa etiket ver
Yazdrma seenekleri
Output ( k ) mens:
29
* alma yzeyi * Grnty yaknlatr * Grnty uzaklatr * Tm yaknlatrma ve uzaklatrmalar iptal et * Belirlenene alan yaknlatr
Ara ubuklar
30
* Hizala * Seilen eleman kopyalar *Geri gnder * ne getir * Vialar pada dndr * Bask devre kat oalt
Dzenleme
* Yeni pad biimi ekle * Seilen kat veya katlarayeni pad ekle * Yeni yol biimi ekle
* Derleyici ktphanesi
31
* Paketleri her zaman sabitle (kenetle) * izilen yollarn sabitlenme gecikmesi * Otomatik tel (hat) yneticisi * izilen yolun otomatik sabitlenmesi * alma alanndaki deiikleri yenile
* Klf bul ve etiket ver * Klf bul veya etiket ver * Klf bul ve etiket ver * Klflara otomatik isim ver
* Otomatik eleman yerleimi yapar * Otomatik yol izim ynetimi * En iyi balanty salar * G dzen reteci * Bileenleri yeniler
Sistem bilgisi Yardm mens * Renk dzenle * Tasarm kural dzenle * Ortam ayarlarn dzenlemek * Plaket zgarasn dzenle * Kullanc yol(izgi) dzenle * Yol iletkenlerini dzenle * Yol izim ktphanesini dzenle * iziciyi dzenle * ablon (Kalp) dzenle * alma alann dzenle * Blgeyi dzenle
Deiiklikleri kaydet
32