Professional Documents
Culture Documents
Pyi Khaing Phyo
Pyi Khaing Phyo
od k r[k w f
pmtk y f t rnf
jynfcdkif+zdK; odk@r[kwf ppftm%m&Sifpepf. a'gufwdkifrsm;
xk w f a 0onf h c k E S p f / v
2008 ckEpS /f rwfv
tk y f a &
500/ yxrt}udrf
pmtk y f ' D Zd k i f ; /tjyif t qif
NDD-DRD
NDD-DRD
P.O Box 179
Mae Sot, Tak
63110, Thailand
ndddrd07@csloxinfo.com
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
rmwdum
pmrsufESm
trS m pm
ed ' gef ;
tcef ; (1)?
jynfaxmifp}k uH@cikd af &;ESihf zG@H +zdK;a&;toif;zG@J pnf;yk?H
9
9
tcef ; (2)?
toif;om;opf wd;k cs@J pak qmif;jcif;enf;AsL[mrsm;ESihf ynma&;/ pD;yGm;a&;/
use;f rma&;tygt0if tjcm;ursm;wGif toGit
f rsK;d rsK;d jzifh
0ifa&muf pGuzf ufvm;jcif;?
-ynma&;u
-pD;yGm;a&;u
-tpd;k &Xmersm;
-twdu
k t
f cHtiftm;pkrsm;
12
tcef ; (3)?
jynfwiG ;f vlrt
_ zG@J tpnf;rsm;tm; toGit
f rsK;d rsK;d jzifh xde;f csKyfvmjcif;?
-jynfo@l tusKd ;awmfaqmif
-jrefrmEdik if t
H wGi;f &Sd Edik if w
H umat*sipf rD sm;
-twkta,mif vlxak xmufcyH rJG sm;/ vlpv
k al 0;yGrJ sm;ESihf
qef@usi&f w
_ cf syrJG sm;
-tusiyhf suv
f mbfpm;r_rsm;
26
26
28
33
tcef ; (4)?
jynfcikd +f zdK;toif;. Edik if aH &;t=urf;zufrr_ sm;?
-pGr;f tm;&Sirf sm;
-jynfo@l ppfrsm;/ vk+H cKHa&;wyfz@JG rsm;
-axmufvrS ;f a&;ESihf owif;ay;rsm;
-vlom;rqefpmG t=urf;zuf&u
dk Ef u
S rf r_ sm;
-bmoma&;ydyuQrsm; ay:ayguv
f matmif
47
47
49
51
55
58
12
15
16
20
20
35
44
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
63
64
68
70
78
78
78
80
81
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
trS m pm
e0wppftpdk;&u 1990 arv taxGaxGa&G;aumufyGJ.&vm'fudk vpfvsL&_
ausmcdik ;f cJt
h +yD; 1993 ckEpS /f pufwbFm(15)&ufae@wiG f jynfcikd +f zdK; ac: jynfaxmifp}k uH@cikd f
a&;ESizhf @HG +zdK;a&;toif;udk pwifz@JG pnf;xlaxmifcjhJ cif; jzpfygonf? trsKd ;om;a&;toif;}uD;
tjzpfEiS hf yGx
J w
k x
f m;aomfvnf; xdt
k oif;}uD;. A[dek m,utzG@J / twGi;f a&;rSL;tzG@J EiS hf
A[dt
k vkyt
f r_aqmif tzG@J 0iftm;vH;k rSm tm%modr;f ppfAv
kd cf sKyrf sm;jzpfa=umif; awG@&&Sd onf?
jynfcdkif+zdK;toif;udk jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmf t"Gef@&Snf=umpGm wnfwef@
cdik +f rJa&;/ wdik ;f &if;om;vlrsKd ;rsm; csp=f unfa&;/ Edik if aH wmftcsKyftjcmtm%mESihf e,fajrwnf
wH@cikd +f raJ &;/ Edik if aH wmfz@HG +zKd ;wd;k wufa&;ESihf at;csr;f om,maom acwfrED ikd if aH wmf}u;D ay:ayguf
vma&;twGuf umuG,af pmifah &Smuf&ef t"dmefjyKv#uf zG@J pnf;xlaxmifxm;onf[k qdk
aomfvnf; vufawG@wiG rf l jynfcikd +f zKd ;toif;onf ppftm%m&Sipf epf t"Ge@f &n
S =f umpGm wnf
wH@cikd +f rJa&;twGuf a'guw
f ikd t
f jzpfEiS o
hf m toH;k csccH &hJ onfukd awG@&&Sd ayonf?
jynfcikd +f zdK;toif;onf ausmif;om;ausmif;olrsm;ESihf Edik if 0H efxrf;rsm;tygt0if
vlxv
k w
l ef;pm; tv$mtoD;oD;udk rrSeu
f efaom enf;vrf;rsKd ;pHjk zifh twif;t=uyford ;f oGi;f
zG@J pnf;xm; toif;tzG@J wpfck jzpfonf@tjyif ppftpd;k &.vky&f yfrsm;udk enf;rsKd ;pHjk zifh axmufcH
0ef; &Hay;a&;/ twdu
k t
f cHEikd if aH &;orm;rsm;udk t=urf;zufwu
kd cf u
kd rf r_ sm;tygt0if enf;rsKd ;
pHjk zifh qef@usiw
f u
kd cf u
kd af &;/ wd@k uo
kd m wpdu
k rf wfrwf vkyaf qmifay;cJ&h a=umif; awG@&&Sd ayonf?
jynfo@l 0efxrf;tm;vH;k ygwED ikd if aH &;ESihf uif;&Si;f &rnf[k twif;t=uyf vufrw
S f
a&;xd;k cdik ;f cJah om ppftpd;k &onf ,cktcg jynfo@l 0efxrf;trsm;pk yg0ifaeaom jynfcikd +f zdK;
toif;tm; Edik if aH &;ygww
D cktjzpf ajymif;vJz@JG pnf;&ef ajcvSr;f jyifv#u&f o
Sd nf? 2005 ckEpS f
'DZifbm(6)&ufae@wiG f &efuek +f rKd @ wuUov
kd &f yd o
f mvrf;opf&Sd jynfcikd +f zKd ;A[dXk mecsKyfY usi;f y
jyKvkycf ahJ om owif;pm&Si;f vif;yGw
J iG f jynfcikd +f zdK;taxGaxGtwGi;f a&;rSL; Adv
k cf sKyfaX;OD; u
Edik if aH &;tajctaeESihf vlxq
k ENtay:rlwnf+y;D jynfcikd +f zKd ;toif;udk Edik if aH &;ygwt
D jzpf ajymif;
vJz@JG pnf;aumif; zG@J pnf;&rnf[k xkwaf z:ajymqdck o
hJ nf@tjyif wdik ;f &if;om;pnf;vH;k nD!w
G af &;
ygwD (wpn). taxGaxGtwGi;f a&;rSL; (Adv
k rf LS ;}u;D a[mif;) OD;cifarmif}u;D uvnf; jynfcikd f
+zdK;toif;onf 2010 ckEpS f taxGaxGa&G;aumufyw
JG iG f Edik if aH &;toGiaf qmifaom toif;
tzG@J tjzpf ul;ajymif;+y;D yg0if,OS +f yKd i&f eftpDtpOf&o
Sd nf[k ,ckEpS f azaz:0g&v
D twGi;f 'DyaD t
*smrefowif;Xmeod@k xkwaf z:ajymqdck o
hJ nfukd awG@&&Sd onf?
,ckvnf; etzppftpd;k &u 4if;wd@k . zG@J pnf;yHt
k ajccHOya'(rl=urf;)udk vmrnf@
arvwGif jynfv;kH u|wf qENc,
H yl jJG zifh twnfjyKrnf@ausnmcsuEf iS hf 2010 ckEpS w
f iG f taxGaxG
a&G;aumufyo
JG pfjyKvkyrf nf@ ausnmcsurf sm;udk xkwjf yefco
hJ nf@ azaz:0g&v
D (9)&ufae@rpS I
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
okawoeESihf rSww
f rf;wifXme
'Dru
kd a&pDEiS hf zG@H +zdK;wd;k wufa&;tiftm;pk
2008 ckEpS /f rwfv (1)&uf
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
ed ' gef ;
1990 jynfEh pS /f jrefrmEdik if t
H axGtaxGa&G;aumufyw
JG iG f rJtjywftowfjzifh tEdik &f
&Scd ahJ om trsKd ;om;'Dru
kd a&pDtzG@J csKyf. a&G;aumufy&JG vm'fukd ppftpd;k &u todtrSwf rjyKcJh
ay? xd@k tjyif ppftpd;k &onf if;wd@k csKyu
f ikd x
f m;aomtm%m qufvufwnf+raJ p&eftwGuf
jynfov
l x
l u
k kd enf;rsK;d pkjH zifh pnf;H;k odr;f oGi;f &ef jynfcikd +f zdK; (ac: ) jynfaxmifpk }uhcH ikd af &;ESihf
zG+H zdK;a&;toif;udk zG@J pnf;wnfaxmifco
hJ nf? jynfxaJ &;0ef}uD;XmewGif rSww
f rf;wif&mY
jynfo@l tusK;d udk o,fy;kd aqmif&u
G &f ef vlra_ &;tzG@J tpnf;wpfct
k aejzifo
h m rSwyf w
kH ifcahJ omf
l x
l t
k m; t=urf;zuf/ +cdr;f ajcmufrr_ sm;a=umifh emrnfq;kd jzihf
vnf; vufawG@wiG rf _ jynfov
ausm=f um;vmcho
J nf?
jynfcikd +f zdK;tzG@J ukd zG@J pnf;jcif;jzifh vlxv
k w
l ef;pm;ESihf t&yfom;v_y&f mS ;r_tm;vk;H ukd
csKyfuikd +f y;D aemiftem*wf Armjynf.Ekid if aH &;udk xde;f csKyf&ef }uKd ;yrf;cJo
h nf? jynfcikd +f zKd ;tzJ@G u
OD;aqmif+yD; etzppftpd;k &. vrf;jyajrykaH xmufcaH &;ESihf vlxpk nf;k;H a&;vkyif ef;rsm;udk vkyf
aqmifco
hJ nf? wcsed w
f nf;Yyif vlxak cgi;f aqmif a':atmifqef;pk=unftm; yk*Kd~ vfa&; ykwf
cwfrr_ sm;udv
k nf; vkyaf qmifco
hJ nft
h jyif *smr%DemZDygw.
D &Sy!
f w
dk yfz@JG uo
hJ @kd vlru
kd /f vl&rf;
um;tvkyrf sm;udyk g vkyaf qmifco
hJ nf?
jynfcikd +f zKd ;toif;onf ppftm%m&Sipf epf oufq;kd &Snaf pa&;twGuf jynfov
l x
l .
k
ae@pOfb0rsm;udk enf;trsK;d trsK;d jzifh xde;f csKyf&ef tm;xkw}f udK;yrf;cJo
h nf? jrefrmjynf.
ynma&;/ pD;yGm;a&;ESihf vlra_ &;e,fy,frsm;tay:wGiv
f nf; if;wd@k . =oZmvGr;f rd;k r_ rsm;pGm
&Sad eonf? jrefrmhval bmiftzG@J tpnf; wpfcv
k ;Hk udv
k nf; tm%m&Sipf pfAv
kd rf sm;. pdww
f ikd ;f us
jyefvnfz@JG pnf;&ef }uKd ;yrf;cJo
h nf? txl;ojzifh jrefrmEdik if t
H wGi;f twku
d t
f cHtiftm;pkrsm;ESihf
'Dru
kd a&pDa&;v_y&f mS ;olrsm;udk qef@usio
f nfh Edik if aH &;t=urf;zufrt
_ rsm;pkwiG f jynfcikd +f zdK;
toif;u ud,
k w
f ikd u
f ,
kd u
f s yg0ifywfywfco
hJ nfukd awG@&onf? TuJo
h @kd vlru
kd q
f efqef &rf;
um;onf@tjyKtr_rsm;onf ,ae@ jrefrmjynfv@l tzG@J tpnf;twGi;f ysEH @HS v#u&f adS eaom t
a=umufw&m;rsm;. t"du tajccHta=umif;w&m;rsm; jzpfayonf?
jrefrmppftpd;k &onf if;wd@k . vufuikd w
f w
k f jynfcidk +f zdK;tzG@J ukd tok;H jyKI jynfol
rsm;t=um; ta=umufw&m;v$r;f rd;k aeatmif rnfo@kd yif pDrzH ef;wD;xm;cJah omfvnf; jrefrm
jynfwiG ;f &Sd 'Dru
kd a&pDa&;v_y&f mS ;olrsm;ESihf omrefjynforl sm;onf taESmiftzG@J uif;aom vGwf
vyfrt
_ ppftrSeu
f kd &,l&ef qH;k jzwfc=hJ uonf? 8 av;vk;H vlxt
k a&;awmfy}Hk u;D ESihf 2007 ckEpS /f
=o*kw/f pufwifbmvrsm;twGi;f ay:aygucf o
hJ nf Ak'b
< mom &[ef;oHCmawmfrsm; OD;aqmif
cJo
h nfh a&$0ga&mifawmfveS af &;}uD;onf xif&mS ;onf@ oufaoom"ursm;jzpfco
hJ nf?
jynfcikd +f zdK;toif;}uD;. xdyyf ikd ;f &mxl;rsm;udv
k nf; ppftm%m&Sif etz ppfAv
kd f
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
csKyfrsm;u &,lxm;onfukd awG@&&dS onf? jynfcikd +f zKd ;toif;onf etz ppftm%m&Sirf sm;ESihf
wom;wnf; jzpfaeojzifh jynfcidk +f zKd ;toif;u vkyaf qmifaom t=urf;zufrr_ sm;ESihf vl@tcGihf
ta&;csKd ;azmufrr_ eS o
f r#onf tm%m&Sipf pftpd;k &rS usL;vGecf sK;d azmufjcif;om jzpfayonf?
ud,
k t
hf m;ud,
k u
f ;kd ud,
k 0hf efu,
kd x
f rf;jcif;onf oef@pifreG jf rwf+y;D a&&Snw
f nfwef@
cdik +f rJygonf? xd@k a=umifh toif;.&HyaHk iGukd toif;om;wd@k . pkaygi;f vkyt
f m;jzifh &SmazGo;Hk pGJ
rnf[k jynfcikd +f zdK;toif;. tajccHpnf;rsO;f rsm;t& tajccHrYl jyXmef;xm;onf? od@k &mwGif
vufawG@tm;jzihf if;wd@k . ud,
k yf idk pf ;D yGm;a&;vkyif ef;rsm;wGiv
f nf;aumif;/ toif;&HyaHk iG &SmazG
ok;H pG&J mYvnf;aumif;/ wdik ;f jynf.bmaiGrsm;ESihf &ky0f wKrsm;udk &,lo;Hk pGjJ cif;/ &if;ES;D jrKyfEI
HS
tusK;d tjrwf&mS azGjcif;ESihf tqifq
h ifah om ppftpd;k &,E ,
W m;wd@k . yHyh ;kd ulnrD j_ zifo
h m vkyu
f ikd f
aqmif&u
G v
f #u&f o
dS nfukd aw@&G ayonf?1
etzppftpd;k &u }uKd ;udik x
f m;onfh trsKd ;om;nDomcHukd ,H=k unfaxmufcaH =umif;
jyo&ef vlpv
k al 0;yGrJ sm;udk jynfcikd +f zdK;toif;u wpfjynfv;kH Y OD;aqmifusi;f ycJo
h nf? jynfol
vlxt
k m; twif;t=uyfwufa&mufap&ef +crd ;f ajcmufcidk ;f apr_rsm;wGif wufupG mG yg0ifco
hJ nf?
rnfo@kd yifjzpfap jynfcikd +f zdK;toif;udk Edik if aH &;ygww
D pfct
k oGif ajymif;vJz@JG pnf;&ef tvm;
tvmESiyhf wfowfI txl;pd;k &drpf &mjzpfae+yD; xdv
k yk af qmifrr_ eS o
f r#onf etz ppfAv
kd cf sKyf
rsm;twGuf tm%mudk qufvufcsKyu
f ikd x
f m;Edik &f ef }uKd yrf;tm;xkwjf cif;om jzpfayvdrrhf nf?
trnfcH t&yfom;tpd;k &wpfcu
k kd [efjyzG@J pnf;Edik af &;twGuf OD;wnfaejcif;om jzpfayonf?
ppftpd;k & oufq;kd &Snaf eor#umvywfv;Hk vltcGit
hf a&;csK;d azmufrr_ sm;vnf; qufvuf
jzpfay:ae+yD; jynforl sm;taejzifh tzdEydS cf b
H 0rS vGwaf jrmuf&mvrf; &Sv
d rd rhf nf r[kwaf y?
,ckwifjyxm;aom pmwrf;wGif jynfcidk +f zKd ;toif; zG@J pnf;wnfaqmufy/kH toif;0if
pkaqmif;ykH pkaqmif;enf;rsm;/ jynfcikd +f zKd ;ESihf Ekid if w
H umtzG@J tpnf;rsm;.tajctae/ jynfcikd +f zKd ;
toif;. tem*gwEf ikd if aH &;&yfwnfcsu/f vlpv
k al 0;yGrJ sm;/ ombma&; ydyuQrsm;ESihf t=urf;
zufwu
kd cf u
dk rf r_ sm;jzpfay:vmatmif zefw;D vkyaf qmifaeykrH sm;udk vufvrS ;f rDor# wifjyxm;
ygonf? Tpmwrf;udkzwf&_jcif;tm;jzifh jynfolvlxktaejzifh jynfaxmifpk}uH@cdkifa&;ESifh
zG@H +zKd ;a&;toif;. Zmwdo&kyrf eS u
f kd ud,
k w
f ikd u
f ,
kd u
f s avhvmod&cdS iG hf &&Sv
d rd rhf nfjzpfayonf?
jynfcikd +f zdK;toif;tm; axmufct
H m;ay;aejcif;onf jynfov
l x
l t
k m; zdEydS af eaom etz
ppftpd;k &udk axmufcaH ejcif;omjzpfa=umif; od&v
dS mayvdrrhf nf? wqufwnf;Yyif jynfov
l l
xktm;vk;H Ekid if aH &;tod Ed;k =um;vm+y;D +ird ;f csr;f a&;ESihf 'Dru
kd a&pDyef;wdik o
f pfqo
D @kd wnDw!$wf
wnf; av#mufvrS ;f Edik =f urnf jzpfayonf?
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
tcef ; (1)
jynf a xmif p k } uH @ cd k i f a &;ES i f h z G H @ +zd K ;a&;toif ; zG J @ pnf ; yk H ?
jynfcikd +f zdK; (ac: ) jynfaxmifp}k uhcH ikd af &;ESizhf +HG zdK;a&;toif;udk 1993 ckEpS /f pufwif
bmv 15 &ufae@wiG f toif;tzG@J zG@J pnf;a&;qdik &f mOya' Association Law (SLORC Law
6/88) atmufwi
G f ppftpk;d &u uruxjyKI zG@J pnf;wnfaxmifcjhJ cif; jzpfonf? jynfxaJ &;
0ef}uD;XmewGif rSww
f rf;wif&mY jynfot
l usK;d udk o,fy;kd aqmif&u
G rf nf@ vlra_ &;tzG@J wpfck
taejzifo
h m rSwyf w
kH ifcahJ omfvnf; wu,fv
h ufawG@wiG rf l ppftm%m&Sif oufq;kd &Snaf pa&;
twGuf w&m;0ifygww
D pfct
k oGif zefw;D +yD; Edik if aH &;avmuxJo@kd 0ifa&muf&ef ajcvSr;f jyif
ae+yD jzpfonf? 2005 ckEpS /f 'DZifbmv (6)&ufae@ eHeufyidk ;f &efuek +f rKd @/ wuUov
kd &f yd o
f mvrf;&Sd
jynfcikd +f zKd ; A[dXk mecsKyw
f iG f jyKvyk cf o
hJ nfh owif;pm&Si;f vif;yGw
J iG f jynfcikd +f zKd ; taxGaxGtwGi;f
a&;rSL; OD;aX;OD; (ac: ) Adv
k cf sKyfaX;OD;u Ekid if aH &;tajctaeESihf vlxq
k ENtay:rlwnf+y;D tzG@J 0if
(22)oef;ausm&f adS om jynfcikd +f zdK;tzG@J ukd Ekid if aH &;ygww
D pf&yftjzpf ajymif;vJz@JG pnf;aumif;
zG@J pnf;rnf[k t&dyt
f jrGuf ajym=um;cJo
h nf?
wqufwnf;Yyif toif;.pkz@JG y/Hk avhusio
hf if=um;ay;ykEH iS hf v_y&f mS ;r_rsm;t& etz
ppftpd;k &onf if;wd@k .tm%mwnf+rJa&;twGuf jynfcikd +f zdK;toif;udk Ekid if aH &;awmifyH
(Political Wing) wpfct
k aejzifh tok;H cs&ef&nf&,
G +f yD; zG@J pnf;cJo
h nfrmS xif&mS ;ayonf?
jynfcidk +f zdK;toif;tm; A[dek m,uESifh em,utzG@J rsm;/ taxGtaxGtwGi;f a&;rSL;/
wGzJ uftwGi;f a&;rSL;/ A[kt
d vkyrf a_ qmifaumfrwDEiS hf t+rJwrf;tzG@J 0ifrsm;jzifh zG@J pnf;xm;
onf? txl;ojzifh A[dek m,utzG@J 0ifrsm;wGif wyfrawmfumuG,af &;OD;pD;csKyf/ 'kw,
d wyfr
awmfumuG,af &;OD;pD;csKy/f umuG,af &;OD;pD;csKyf (=unf;)/ umuG,af &;OD;pD;csKy(f av)/ umuG,f
a&;OD;pD;csKyf(a&)/ ppfr[mAsL[m avhvma&;Xme}uD;rSL;/ ppfa&;csKyf/ ppfaxmufcsKyf/ ppfO;D pD;
t&m&Scd sKy(f =unf;)ESihf ppfwikd ;f rSL;rsm;tm;vk;H yg0ifonfukd awG@&&Sd onf? A[dek m,utzG@J 0ifrsm;
jzpf=uonfh ppfwikd ;f rSL;rsm;onf oufqikd &f m jynfe,fEiS w
hf ikd ;f toif;rsm;wGif em,ursm;
2
jzpfae=uonfukd awG@&&Sd onf? xd@k tjyif toif;. taxGaxGtwGi;f a&;rSL;/ twGi;f a&;rSL;
tzG@J 0ifrsm;ESihf A[dt
k vkyt
f r_aqmifaumfrwDtzG@J 0ifrsm;udv
k nf; ppftpd;k & 0ef}uD;rsm;/ 'k
0ef}uD;rsm;ESihf zG@J pnf;xm;onfukd awG@&onf?
jynfcikd +f zKd ;toif;udk wdik ;f tqif/h cdik t
f qif/h +rKd @e,ftqif/h &yfuu
G t
f qif/h aus;&Gm
tqif[
h I
l us,u
f s,jf yef@jyef@ zG@J pnf;xm;+yD; toif;udk txufraS tmufo@kd qifu
h q
J ifu
h J
vkyyf ikd cf iG t
hf m%mtyfEiS ;f xm;aom zG@J pnf;ykrH sKd ;jzifh vnfywfaqmif&u
G o
f nf? od@k aomfvnf;
jynfcidk +f zdK;toif;. A[kXd mecsKyfrS aus;&Gmrsm;&St
d oif;cGrJ sm;txd &mxl;}uD;rsm;udk ppfwyf
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
10
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
-----------------------------
11
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
tcef ; (2)
jynfcdkif+zdK;toif;. toif;om;opf wdk;csJ@pkaqmif;jcif;enf;AsL[mrsm;ESifh ynm
a&;/ pD ; yG m ;a&;/ usef ; rma&;ES i f h tjcm;
u rsm;wG i f 0if a &muf p G u f z uf a er_ r sm;?
tjcm;u
jrefrmEdik if w
H iG f jynfcikd +f zdK;toif;0if ta&twGuo
f nf ae@csi;f ncsi;f w[kex
f ;kd
wd;k wufrsm;jym;vmcJo
h nf? 1996 ckEpS f aESmif;ydik ;f umvrsm;wGif toif;0ifaygi;f (5) oef;ausmf
6
r#om &Scd o
hJ nf? od@k aomfvnf; 2007 ckEpS w
f iG f jynfe,f/ wkid ;f tqifh toif;aygi;f 17 oif;/
c&kid t
f qifh toif;aygi;f 66 oif;/ +rdK@e,ftqifh toif;aygi;f 320/ &yfuu
G af us;&Gm tqifh
toif;aygi;f 15334 oif; zG@J pnf;cJ+h yD;/ toif;0iftjzpf todtrSwjf yK+yD;ol 24 '\r 5
oef;txd tqrwef wd;k wufrsm;jym;vmcJo
h nf?7 jrefrmjynfvOl ;D a& pkpak ygi;f (55) oef;ausmf
&So
d nft
h euf (24) oef;ausmo
f nf jynfcidk +f zdK;toif;0ifrsm; jzpfvmcJo
h nf? tb,fa=umifh
Tod@k wd;k wufrsm;jym;vm&oenf;?
jynfaxmifp}k uH@cikd af &;ESizhf @HG +zdK;a&;toif;. zG@J pnf;ykYH toif;om;pkaqmif;&mwGif
qEN&o
Sd rl sm;udo
k m pkaqmif;a=umif; azmfjyxm;onf? toif;om;rsm;udk t&G,af &muf+y;D onfh
ouf}u;D toif;om;ESihf t&G,rf a&mufao;onfh oufi,ftoif;om;[lI (2)rsK;d cGx
J m;onf?
touf (10) rS touf (18)ESpt
f =um; &So
d rl sm;udk oufi,ftoif;om;rsm;/ touf (18)ESpf
txuf&o
dS rl sm;udk ouf}u;D toif;om;rsm;tjzpf owfrw
S x
f m;onf?8
jynfcikd +f zKd ;tm%mydik rf sm;onf toif;om;opfpak qmif;&mwGif qENtavsmuf[k
ok;H E_e;f xm;aomfvnf; wu,fv
h ufawG@wiG rf l toif;0ifjzpf&efqENr&Sad om tpd;k &0efxrf;rsm;/
ausmif;olausmif;om;rsm;ESihf pD;yGm;a&;vkyif ef;&Sirf sm;yg0ifonfh jrefrmjynfov
l x
l u
k kd toif;
0ifrsm;jzpfvmatmif pD;yGm;a&;/ vlra_ &;/ ynma&;/ use;f rma&;ESihf tjcm;ursm;wGif enf;rsK;d
pkjH zifh rufv;kH ay; qGaJ qmifpnf;&k;H jcif;rsm; jyKvkycf o
hJ nf? xd@k jyif enf;trsK;d rsK;d jzifh +cdr;f ajcmuf
t=uyfuikd I
f twif;t"rRpak qmif;jcif;rsm;vnf; jyKvyk cf o
hJ nf? TonfrmS jynfcikd +f zKd ;toif;
. t"du toif;om;pkaqmif;a&;enf;AsL[m tppftrSerf sm;jzpf+yD; jrefrmhv@l tzG@J tpnf;.
t"dutcef;ursm;wGif wjznf;jznf; ae&m,lvmcJo
h nf? vlxt
k wGi;f Yvnf; ta=umufw
&m;rsm;ESihf pd;k &drpf w
d rf sm; ydrk w
kd ;kd yGm;vmapcJo
h nf?
jynfcikd +f zKd ;tm%mydik rf sm;onf jynfov
l x
l u
k kd enf;trsK;d rsK;d jzihf vdrv
f nfvn
S jhf zm;I
ppftpd;k &vufuikd w
f w
k f jynfcikd +f zKd ;toif;od@k 0ifa&mufapcJo
h nf? toif;om;opfrsm; pkaqmif;
&mwGif jynfov
l x
l .
k tdraf xmifpk pm&if;Z,m;rsm;udk =unfI
h touf(15) ESprf S (30)ESpf
twGi;f &So
d rl sm;udk jynfcikd +f zdK;toif;0if tjzpfvnf;aumif;/ touf (30)ESihf (40)t=um;
&So
d rl sm;udk pGr;f tm;&Sit
f zG@J 0ifrsm; tjzpfvnf;aumif; twif;t"rR pm&if;xnfo
h iG ;f cJo
h nf?
12
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
touf(18)ESpt
f xuf trsK;d orD;rsm;udv
k nf; ppfAv
kd cf sKyu
f awmfrsm; OD;aqmifonfh trsK;d orD;
9
a&;&mtzG@J wiG f twif;t"rR 0ifa&mufapcJo
h nf? xd@k jyif rdom;pktzG@J 0ifrsm; jyefvnfppd pfay;
onf[q
k I
kd &Gmol&mG om; trsm;tjym;udv
k nf; jynfcidk +f zKd ;toif;0if av#mufvm$ rsm;udjk znfh
&ef twif;tusyf zdtm;ay;cJ=h uonf? tjcm;enf;vrf;wckrmS a&G;aumufyrJG sm;twGuf
oef;acgipf m&if; aumufco
H nf[q
k I
kd jynfov
l x
l u
k kd jynfcidk +f zKd ;toif;od@k vdrv
f nfow
G o
f iG ;f
10
cJjh cif;jzpfonf?
txl;ojzifh toif;od@k 0ifa&muf&ef wpfenf;wzHt
k m;jzifh ysuu
f u
G f (od@k )jiif;qef
olrsm;udk ynma&;/ pD;yGm;a&;/ use;f rma&;ESihf vlra_ &;udprP sm;wGif trsK;d rsK;d taESmuft,Suf
ay;+y;D tcGit
hf vrf;rsm; enf;yg;atmif jyKvyk cf o
hJ nf? om"uwpfct
k aejzifh yJc;l wkid ;f / ausmuf
}u;D +rKd @e,f&dS vufeufuikd u
f &ifwidk ;f &if;om;rsm; xde;f csKyf&me,fajrrsm;wGif v,f,mvkyif ef;
jzifh toufarG;ae=uaom &Gmom;rsm;udk tm%mydik rf sm;u 1993 ckEpS w
f iG f vufeufuikd o
f yl ek f
rsm;ESihf tquftoG,v
f yk o
f nf[pk yG pf u
JG m twif;t"rR a&G@ajymif;cJ+h yD; if;wd@k v,f,majr
rsm;wGif v,f,mvkyu
f ikd cf iG u
hf ykd g wm;jrpfyw
d yf ifco
hJ nf? od@k aomfvnf; tm%mydik rf sm;u tqdk
ygv,form;tcsK@d ukd if;wd@k taejzifh jynfcikd +f zdK;toif;od@k 0ifa&mufygu qk;H &_;H oGm;cJah om
v,f,majrrsm;udk jyefvnfvyk u
f ikd cf iG ahf y;rnf[k pnf;&k;H qGaJ qmifco
hJ nf?11 tm%mydik rf sm;
taejzifh &d;k om;r_r&So
d nfrmS odomxif&mS ;vSayonf?
jynfcikd +f zdK;toif;od@k 0ifa&muf&ef zdtm;ay;r_ trsm;qH;k cH&olrsm;rSm ausmif;ol
ausmif;om;/ vli,frsm;/ tpd;k &0efxrf;rsm;eSihf pD;yGm;a&;vkyif ef;&Sirf sm; jzpfonf? ausmif;ol
ausmif;om;rsm;onf jynfcikd +f zdK;toif;od@k r0ifrae& twif;tusyf 0ifa&mufae&jcif;
a=umifh tzG@J 0ifrsm; jzpfae=uonf? tpd;k &0efxrf;rsm;tygt0if tpd;k &twGuf tvkyv
f yk u
f ikd f
aeonfh rnforl qdk jynfcidk +f zKd ;toif;od@k wm0efwpfct
k aejzihf 0ifa&muf&ef owfrw
S jf yXmef;
xm;onf? pD;yGm;a&;vkyif ef;rsm; xlaxmifvyk u
f ikd v
f o
kd rl sm;taejzihv
f nf; jynfcidk +f zKd ;toif;od@k
0ifa&mufygu tudsK;tjrwf tcGit
hf vrf;rsm; &&Srd nf[k ar#mv
f ifx
h m;=uonf? xd@k a=umif@
pD;yGm;a&;orm;rsm;onf jynfcidk +f zKd ;toif;od@k 0ifa&muf&ef qENr&Sad omfvnf; if;wk@d .vkyif ef;
rsm; tqifajyacsmarG@apa&;ESihf ae@pOf&iS o
f ef &yfwnfa&;wd@k twGuf toif;od@k 0ifa&muf&ef
qH;k jzwfc=hJ uonf? jynfcikd +f zKd ;tzG@J 0if pD;yGm;a&;vkyif ef;&Sirf sm;onf if;wd@k . ae@pOf vkyif ef;cGif
rsm;wGif txl;tcGit
hf a&;rsm;taejzihf tcGeu
f if;vGwcf iG &hf &Sjd cif;ESihf tm%mydik rf sm;. tquf
rjywf [ef@wm;aESmuf,u
S rf r_ sm;rS uif;vGw=f uonf? xd@k jyif twdu
k t
f cH Edik if aH &;ygw0D ifrsm;
kd nf; oufqikd &f mygw/D tzG@J tpnf;rsm;rS E_wx
f u
G af pI jynfcikd +f zKd ;toif;od@k 0ifa&muf&ef
uv
zdtm;ay;jcif;/ +crd ;f ajcmuft=uyfuikd jf cif;/ rufv;Hk ay;jcif; pojzifh enf;vrf;trsK;d rsK;d udk toH;k jyK
I qGaJ qmifpnf;&k;H cJo
h nf?
jrefrmEdik if w
H iG f ppftpd;k &ESihf wdik ;f &if;om;vufeufuikd t
f zG@J rsm;t=um; tqufrjywf
13
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
14
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
ynma&;
,ae@jrefrmjynf. ynma&;pepfukd avhvm=u!frh nfqv
kd #if jynfcikd +f zdK;toif;.
=oZmvGr;f rd;k r_ rsm;pGm&Sad eonfukd awG@&rnfjzpfonf? jrefrmEkid if w
H iG f tajccHynmtqifjh zpf
aom pmoifausmif; pkpak ygi;f (40521)ausmif;ESihf tqifjh rifyh nmtqifjh zpfaom wuUov
kd f
ESihf aumvdyaf ygi;f (64)ck &So
d nf? tajccHynmtqifw
h iG f q&m/ q&mraygi;f (240878)OD;ESihf
ausmif;om; ausmif;olaygi;f (7783400)OD; &S+d y;D / tqifjh rihyf nmtqifw
h iG f q&m/ q&mraygi;f
(10232)OD; ESihf ausmif;om;/ ausmif;olta&twGuf (705784)OD; &So
d nf?19 tpk;d &0efxrf;
rsm;jzpfonfh ausmif;q&m/ q&mrrsm;onf jynfcikd +f zdK;toif;od@k wm0efwpfct
k aejzihf r0if
rae& 0ifa&muf&ef owfrw
S jf yXmef;xm;onf? txl;ojzihf ausmif;om;vli,ftrsm;pkonf
ud,
k yf ikd q
f ENrygyJ jynfcikd +f zdK;toif;od@k 0ifa&muf&ef enf;trsK;d rsK;d jzihf zdtm;ay;cHc&hJ olrsm;
jzpfonf? if;wk@d taejzihf toif;od@k 0ifa&muf&ef jiif;qefcyhJ gu ausmif;rSxw
k yf pf&ef +cdr;f
ajcmufjcif;/ pmar;yGrJ sm;wGif 0ifa&mufajzqdck iG hf rjyKjcif;/ pmar;yGaJ tmifrw
S f jynfrh aDS tmif
ray;jcif;/ pojzifh enf;trsK;d rsK;d jzifh +cdr;f ajcmuft=uyfuikd jf cif;rsm; jyKvkycf o
hJ nf?20
Oyrmtm;jzifh 2006 ckEpS /f =o*kwv
f (3)&ufae@wiG f jrefrmEdik if t
H v,fyikd ;f jrif;+cH
tpd;k &enf;ynmaumvdyrf S ausmif;ol/ ausmif;om;rsm;udk jynfcikd +f zKd ;toif;od@k 0ifa&muf&ef
tm%mydik rf sm;u zdtm;ay;+cdr;f ajcmufco
hJ nf? c&kid f jynfcikd +f zdK;tm%mydik rf sm;. trde@f t&
[kqu
kd m tqdyk gaumvdyrf S enf;jyq&m/ q&mrrsm;u jynfcikd +f zKd ;toif;0ifypHk rH sm;udk wapmif
v#if (200)usyEf e_ ;f jzifh ausmif;ol/ ausmif;om;rsm;udk twif;t"rRa&mif;csco
hJ nf? tu,fI
jynfcikd ;f +zdK;toif;od@k 0ifa&muf&efjiif;qdyk gu pmar;yG0J ifa&mufajzqdck iG rhf jyK[kvnf; +cdr;f
ajcmufajymqdck o
hJ nf?21 tcsK@d aom ausmif;om;rsm;.tqdt
k & jynfcikd +f zdK;toif;od@k r0if
a&mufv#if jynfwiG ;f jynfy avhvma&;c&D;rsm;/ pm=unfw
h u
kd o
f ;Hk pGcJ iG rhf sm;/ um,avhusichf ef;
oifwef;rsm;wufa&mufjcif;/ ponft
h cGit
hf a&;rsm; qk;H &_;H onf[k qdo
k nf?22
xd@k jyif 2006 ckEpS /f =o*kwv
f (15) &ufpjJG zifh xkwjf yefaom ArmEdik if v
H ;Hk qdik &f m ausmif;
om;or*~tzG@J csKyf (Edik if jH cm;a&;&maumfrwD) owif;xkwjf yefcsuw
f iG v
f nf; jrif;+cH+rdK@ tpd;k &
enf;ynmaumvdyf (*sw
D pD )D rS ausmif;om;rsm;udk rjzpfrae jynfcidk +f zKd ;toif;od@k 0ifa&muf&ef
c&kdifat;csrf;om,ma&;ESifhzGH@+zdK;a&;aumifpD (c,u)ESifh +rdK@e,fjynfcdkif+zdK;tzGJ@0ifrsm;u
ausmif;q&m/ q&mrrsm;rSwqifh zdtm;aycJo
h nf[k azmfjyxm;onf? toif;od@k 0ifa&muf&ef
vufrw
S rf xd;k onfh ausmif;om;rsm;udk ausmif;ac:csed f rSww
f rf;ray;[kqI
kd ausmif;om;rsm;
rSm ausmif;ac:csed rf jynfv
h #if pmar;yG0J ifa&mufajzqdck iG @f r&rnfupkd ;kd &draf oma=umifh qENr&Syd J
15
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
rausreyfjzifh vufrw
S x
f ;kd cJ&h onf?
&Hzef&cH g ausmif;ol/ ausmif;om;rsm;udk jynfcidk +f zdK;toif;od@k 0ifa&mufap&ef }udK
wifaqG;aEG; wdik yf ifjcif;r&Syd J tjcm;vkyif ef;wpfcu
k kd ta=umif;jyum jynfcikd +f zdK;toif;od@k
oGwo
f iG ;f cJo
h nf? Oyrmtm;jzifh rE aW v;+rKd @wiG f touf(12)ESpt
f xuf&dS ausmif;ol/ ausmif;
om;rsm;tm;vk;H udk Edik if o
H m;pdppfa&;uwfjym; xkwaf y;&eftwGu[
f al om ta=umif;jycsujf zifh
yufpyd@k p"f mwfyrkH sm;udk a'ocHtm%mydik rf sm;xH ay;tyf&ef q&m/ q&mrrsm;rS awmif;cHchJ
onf? ausmif;ol/ ausmif;om;rsm;u if;wd@k xH jynfcikd +f zdK; toif;0ifu'fjym;rsm; a&mufvm
aomtcsed u
f srS if;wd@k ."gwyf rkH sm;udt
k oH;k csI jynfcidk +f zKd ;toif;0ifrsm;tjzpf t"rRow
G o
f iG ;f
cHvu
kd &f a=umif; od=u&onf?23
ausmif;om;vli,fwpfO;D csi;f pD. ynma&;qdik &f m tcGit
hf vrf;rsm;onf jynfcikd +f zKd ;
toif;0ifjzpfjcif;/ rjzpfjcif;tay:wGif rlwnfae+y;D toif;om;pkaqmif;&mwGif ynma&;tcGihf
tvrf;rsm;udk rufv;kH wpfct
k aejzifh toH;k jyKcJo
h nf? ausmif;om;/ ausmif;olrsm;udk toif;
0ifrsm;tjzpf pnf;&k;H odr;f oGi;f &mwGif ynma&;ESihf c&D;oGm;vma&udprP sm;Y vG,u
f l acsmarG@
ap&ef pDpOfay;rnf[k jynfcikd +f zdK;tm%mydik rf sm;u rufv;Hk rsm;ay;cJo
h nf? txl;tcGit
hf a&;
wcktaejzifh jynfcikd +f zKd ;toif;wGif wufwufuG uG yg0ifaqmif&u
G af eonfh jynfcikd +f zKd ;toif;
0if ausmif;om;/ ausmif;olrsm;udk Edik if &H yfjcm;od@k ynmawmfoiftjzpf oGm;cGijhf yKrnf[k ynm
a&;0ef}uD;Xmeu trde@f xw
k jf yefco
hJ nf?24 ausmif;om;/ ausmif;ol trsm;pkonf toif;0if
jzpf&ef qENr&Sad omfvnf; ynma&;ESihf tjcm;tcGit
hf vrf;rsm;a=umifh toif;0ifrsm; jzpfvmcJh
=uonf?
xd@k jyif wmcsv
D w
d +f rKd @rS jynfcikd +f zKd ;tzG@J 0ifwpfO;D .tqdt
k & toif;od@k 0ifa&mufaom
ausmif;om;/ ausmif;olrsm;onf oufqikd &f m bmom&yfrsm;wGif tenf;qk;H trSwf (20)cef@
tydak qmif; &&daS =umif; od&onf?25 toif;vkyif ef;rsm;wGif tcsed u
f ek I
f ausmif;oifcef;pmrsm;
udk rvdu
k Ef ikd cf ahJ omfvnf; tcsed w
f efv#if vkt
d yfonft
h rSwrf sm;udk jznfah y;cJo
h nf? jynfwiG ;f
c&D;oGm;vma&;udprP sm;wGiv
f nf; Edik if o
H m;pdppfa&;u'fjym;rvdt
k yfyJ jynfcidk +f zdK; toif;0if
26
u'fjym;jzihf vGwv
f yfpmG oGm;vmcGi&hf &do
S nf? xd@k jyif xl;c|eaf om toif;0ifausmif;ol/
ausmif;om;rsm;udk vl&nfc|efrsm;tjzpf jynfcdkif+zdK;acgif;aqmifrsm;u todtrSwfjyKI
*k%jf yKqkcs;D jrSichf @J onf? Tod@k jzifh tjcm;aom ausmif;olausmif;om;rsm;udyk g jynfcikd +f zdK;
toif;od@k 0ifa&mufvmatmif qGaJ qmifpnf;&k;H cJ=h uonf?
pD ; yG m ;a&;
jynfaxmifp}k uHch ikd af &;ESihf zG@+H zdK;a&;toif; tm%mydik t
f qifq
h ifo
h nf oufqikd &f m
jynfe,f/ wdik ;f em,ursm;ESihf jynfe,f/ wdik ;f wm0efcH A[dt
k vkyt
f r_aqmifrsm;. oabmwl
16
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
17
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
tpD&ifcpH mt& jynfcikd +f zKd ;taejzihf Edik if aH wmfyikd yf pPn;f rsm;udk tok;H jyKI pD;yGm;a&;vkyu
f ikd cf &hJ m
30
tjrwfaiGppk ak ygi;f 362 oef; &&Scd o
hJ nf?
xd@k jyif jrefrmhausmufrsu&f wemaps;uGuEf iS hf jrefrmhp;D yGm;a&;OD;ydik v
f rD w
D uftygt0if
31
pD;yGm;a&;vkyif ef;rsm;pGmudv
k nf; jynfcikd +f zKd ;toif;u xde;f csKyfxm;onf? jynfcikd +f zdK;toif;
onf &efuek w
f ikd ;f / vdi_ +f rdK@e,f ajrwdik ;f &yfuu
G f trSwf (24)&Sd ajr{&d,m{u (15.507)udk vGJ
ajymif;&,lxm;+y;D if;ajruGurf sm;udk csw
d yf w
d w
f if'gpepfjzihf a'ocHv,form;rsm;tm; tiSm;
32
csay;cJo
h nf? ppfuikd ;f wdik ;f / rif;uif;r@d e,fwiG v
f nf; tqifjh rifh v,f,majrazmfxw
k af &;rsm;
twGuf a'ocHjynfov
l x
l k axmifaygi;f rsm;pGmudk t"rRvyk t
f m;ay; apcdik ;f cJ+h yD; tEdik u
f sirhf _
rsm; yvkycf o
hJ nf? if;v,f{uopf (3000) teuf armfvu
kd w
f iG f tajcpdu
k o
f nfh cr& 364
ESihf cr& 366 wyf&if;rsm;u {u (1000) pD/ rif;uif;rd@e,f jynfcidk +f zdK;toif;u {u (500)
cGaJ 0,l+yD; useo
f nfh {u (500) udo
k m a'ocHjynforl sm; &&Scd o
hJ nf?33
etzppftpd;k &. axmufyt
hH m;ay;r_ od@k r[kwf Edik if aH wmfyikd f bmaiGrsm;ESihf ypPn;f
rsm;udk toH;k jyKI vkyu
f ikd af qmif&u
G af eaom vkyif ef;rsm;pGmvnf; &So
d nf? Oyrmtm;jzif-h
&xm;/ vdik ;f um; ponfh c&D;onfo,f,yl @kd aqmifa&;vkyif ef;rsm;/ tiSm;um;vkyif ef;/ tcGeaf iG
aumufcjH cif;vkyif ef;/ Edik if u
H ;l vufrw
S rf sm;xkwaf y;jcif;vkyif ef;/ pdu
k yf sL;d a&;ESihf igarG;jrLa&;
vkyif ef;rsm;/ ajruGurf sm;ESiahf ps;qkid cf ef;rsm;tiSm;cspm;jcif;/ bdvyfajrtdyrf sm; o,f,yl @kd aqmif
a&;vkyif ef;/ aomufo;Hk a&jzef@a0jcif;vkyif ef;/ ausmufxw
k v
f yk if ef;/ tkwzf w
k v
f yk if ef;/ za,mif;
wdik f a&mif;csonfv
h yk if ef;/ tif;vkyif ef;/ ul;wd@k vyk if ef;/ pyg;oD;pm;csjcif;vkyif ef;/ yJ/ESr;f 0,f,l
odak vSmifjzef@jzL;jcif;vkyif ef;/ jynfyrS armfawmfum;rsm;/ armfawmfqikd u
f ,frsm;ESihf wm,mrsm;
udk tcGeu
f if;vGwpf mG jzifh wifoiG ;f jcif;vkyif ef;/ pojzifh ajrmufrsm;pGmaom pD;yGm;a&;vkyif ef;rsm;
jzpf=uonf?34
xk@d tjyif jynfaxmifp}k uH@cikd af &;ESihf zG@H +zdK;a&;toif;onf tEkynmvkyif ef;rsm;wGif
vnf; wjznf;jznf;csi;f v$r;f rd;k csKyfuikd v
f mcJo
h nf? ,cifu Adv
k cf sKyfcif!e$ @f OD;aqmifaom
ppfaxmufveS ;f a&;rsm; vkyu
f ikd cf o
hJ nfh pD;yGm;a&;vkyif ef;rsm;enf;wl a&$pif AD'G ,
D kd &ku
d u
f ;l
xkwv
f yk af &;ukr%
` D zG@J pnf;wnfaxmif+y;D pD;yGm;a&;vkyif ef;rsm;udk pwifvyk u
f ikd cf o
hJ nf? ,cif
ppfaxmufveS ;f a&;tzG@J &pdS Ofu apwref emrnfEiS hf AD'G ,
D /kd pD'/D ADpG 'D D aw;pD;&D;xkwv
f yk af &;
rsm;omru/ &ky&f iS x
f w
k v
f yk af &;vkyif ef;rsm;udyk g pD;yGm;jzpf us,jf yef@pmG vkyaf qmifco
hJ nf?
Adv
k cf sKyfcif!e$ @f OD;aqmifonfh ppfaxmufveS ;f a&;rsm;udk acsre_ ;f +yD;onfah emufyikd ;f umvwGif
xdak pwrefurk %
` u
D kd vuf&pdS pftpd;k &u odr;f ,lum ,ckjynfcidk +f zKd ; (ac: ) jynfaxmif}u@H cikd af &;
ESihf zG@H +zdK;a&;toif;u a&$pif trnfjzifh jyefvnfz@JG pnf;I vkyaf qmifcjhJ cif;jzpfonf?35 xd@k jyif
pma&;q&mrsm;/ kyf&Sifokyfaqmifrsm;ESifh tjcm;tEkynmvkyfief;rsm;tay:wGifvnf;
toif;0ifjzpfjcif;/ rjzpfjcif;tay:r_wnfI uef@owfcsKyfcs,rf r_ sm; &Scd o
hJ nf? om"utm;jzifh
18
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
19
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
tpd k ; &Xmersm;
tpd;k &0efxrf;rSev
f #if tvdt
k avsmuf jynfcikd +f zKd ;toif;0ifjzpfonf[k jyXmef;xm;
aoma=umifh jrefrmEkid if &H dS tpd;k &XmetoD;oD;wGif wm0efxrf;aqmifaeaom Xmeqdik &f m
0efxrf;rsm;tm;vk;H onf toif;0ifciG ahf v#mufvm$ ykpH rH sm;udk rjznfph u
G &f yJ tvdt
k avsmuf
jynfcikd +f zKd ;toif;0ifrsm; jzpfae=uonf? tcsK@d tpd;k &tr_xrf;rsm;onf if;wd@k tm; today;
jcif; od@k r[kwf if;wd@k .oabmwlnrD r_ &Sb
d J jynfcikd +f zdK;toif;0ifrsm; jzpfvm&jcif;a=umifh
rnfonfah e@&ufwiG f toif;od@k 0ifa&mufco
hJ nfu
h kd owdrrlrcd =hJ uacs?41
2007 ckEpS w
f iG f u&ifjynfe,ftwGi;f &Sd qufo,
G af &;XmetoD;oD;wGif wm0efxrf;
aqmifaeaom 0efxrf;rsm;udv
k nf; jynfcikd +f zdK;toif;od@k 0ifa&muf&ef !$e=f um;vmcJo
h nf?
tvm;wlpmG tm%mydik rf sm;u 1998 ckEpS rf pS I todtrSwjf yKxm;onfh Zlvikd v
f (3) &uf
jrefrmEdik if t
H rsK;d orD;rsm;ae@ukd *k%jf yKonfh taejzih[
f q
k u
kd m u&ifjynfe,ftwGi;f &Sd 0efxrf;
rsm;tm;vk;H udk jynfcikd +f zdK;/ trsKd ;orD;a&;&mtzG@J EiS hf rdcifEiS u
hf av;apmifah &Smufa&;toif;od@k
tjrefq;Hk 0ifa&muf=u&ef jynfe,f at;csr;f om,ma&;ESizhf @HG +zKd ;a&;aumifp(D y,u)u !$e=f um;
csuw
f pfapmif xkwjf yefco
hJ nf? jrefrmEdik if &H w
J yfz@JG &JcsKyf&;kH uvnf; jrefrmEkid if &H dS &Jwyfz@JG 0if
tm;vk;H udk jynfcikd +f zdK;toif;od@k 0ifa&muf+yD;jzpfa&; tav;xm;=uyfrwf aqmif&u
G o
f mG ;&ef
oufqikd &f m+rdK@e,frsm;tm; !$e=f um;cJo
h nf? xd@k jyif av#mufvm$ rwif&ao;onfh wyfz@JG 0if
rdom;pkrsm;udv
k nf; wpfvtwGi;f tm;vH;k av#mufxm;&ef trde@f xw
k !
f e$ =f um;cJo
h nf?42
tpd;k &Xmersm;Y tvkyv
f yk u
f ikd &f ef qEN&o
dS rl sm;onf jynfcidk +f zdK;tzG@J 0ifr[kwyf gu
oufqikd &f m +rKd @e,fjynfcikd +f zKd ; OuUXESifh twGi;f a&;rSL;wk@d xrH S axmufcaH =umif; vufrw
S af &;xd;k
xm;onfh axmufcpH mrsm; wygwnf; ,laqmifvm&onf? tqdyk gaxmufcpH mrsm;&&S&d ef
twGuf +rKd @e,fjynfcikd +f zKd ;OuUXESihf twGi;f a&;rSL;rsm;udk tenf;qH;k aiGusyw
f pfaomif;cef@ ay;&
onf? axmufccH surf yg&ydS gu tpd;k &tvkyw
f pfck &&S&d eftwGuf tcGit
hf vrf; tvGeef nf;
43
yg;onf? wpkw
H pfa,mufonf tpd;k &0efxrf;wpfO;D jzpfvmygu tvkyu
f kd ab;tE &W m,f
uif;&Si;f pGm a&&Snv
f yk af qmifEikd &f eftwGuf Edik if aH &;ESiu
hf if;&Si;f &onf? tjzpftysuw
f pfct
k &
tpd;k &0efxrf;wpfO;D onf trsKd ;om;'Dru
kd a&pDtzG@J csKyu
f pDpOfcahJ om toem;cHpm (Petition)
wpfct
k m; vufrw
S af &;xd;k cJjh cif;ESiyfh wfoufI jynfcikd +f zdK;toif;0ifrsm;u etzppftm%m
ydik rf sm;xH wdik =f um;cJo
h jzifh tvkyrf S xkwyf ,fjcif;cHc&hJ onf?44
twd k u f t cH t if t m;pk r sm;
jrefrmjynf&dS twku
d t
f cHygwrD sm; txl;ojzifh trsKd ;om;'Dru
kd a&pDtzG@J csKyf (NLD)
onf jynfcidk +f zdK;toif;. toif;om;pkaqmifa&; enf;AsL[mrsm;ESihf xdyw
f u
kd f &ifqikd af e&
onf? txl;ojzifh NLD tzG@J 0ifrsm;onf ygwrD S E_wx
f u
G &f ef rufv;Hk ay;qGaJ qmifjcif;/ zdtm;
20
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
21
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
22
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
23
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
taetxm;od@k qdu
k af &mufco
hJ nf?54
xd@k jyif jrefrmEkid if t
H v,fyidk ;f rE aW v;wdik ;f twGi;f &Sd rwW&mESihf wHwm;OD;+rKd @e,frsm;&Sd
trsK;d om;'Dru
kd a&pDtzG@J csKyftzG@J 0ifrsm;udv
k nf; ygwrD S Ekwx
f u
G &f ef ppftpd;k & vufuikd w
f w
k f
jynfcikd +f zdK;tzG@J 0ifrsm;u zdtm;ay;cJo
h nf? rE aW v;wkid ;f trsK;d om;'Dru
kd a&pDtzG@J csKyf A[dk
aumfrwDtzG@J 0if a':0if;jrjr.tqdt
k & wHwm;OD;+rdK@e,f jynfcikd +f zdK;tzG@J 0ifrsm;jzpfaom udk
atmifjrif/h ud0k if;pdeEf iS hf udw
k if!e$ @f w@kd OD;aqmifaomtzG@J onf aus;&Gmrsm;wGif vSn@f vnfI
NLD ygw0
D ifrsm;tm; tzJ@G csKyfrS Ekwx
f u
G af p&ef zdtm;ay;cJo
h nf? wHwm;OD; +rdK@e,ftwGi;f &Sd
ZD;yif&yd af us;&GmrS trsK;d om;'Dru
kd a&pDtzG@J csKy0f ifrsm;udk wpftrd v
f #if wpfa,mufEe_ ;f qifah c:I
ygw0D iftjzpfrS ,cktcsed Ef w
k x
f u
G yf gu jzpfvmrnfjh y\emrsm;udk umuG,af y;rnfjzpf+yD;/
tu,fI rE_wx
f u
G yf gu anmifEpS yf iftrsK;d om;nDvmcHt+yD; tzG@J csKyftm; w&m;r0iftzG@J
tpnf;wcktjzpf ausnmonft
h csed u
f srS jzpfay:vmonfh jy\emrsm;udk jynfcikd +f zKd ;taejzifh
wm0ef,El idk v
f rd rhf nfr[kwaf =umif; ajymqdI
k Ekwx
f u
G cf ikd ;f cJo
h nf?55
&Sr;f jynfe,fta&S@yikd ;f / usKid ;f wk+H rdK@e,f&dS trsK;d om;'Dru
kd a&pDtzG@J csKyf tzG@J 0ifrsm;udk
vnf; ygwrD S Ekwx
f u
G I
f jynfcikd +f zKd ;toif;od@k 0ifa&muf&ef zdtm;ay;cJo
h nf? ppftpd;k & vufuikd f
wkwf a'ocHjynfcikd +f zdK;tzG@J 0ifrsm;onf NLD tzG@J 0ifrsm;.aetdrrf sm;od@k oGm;a&mufvnf
ywf+yD; trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyftzGJ@0ifu'fjym;rsm;udk if;wdk@xHay;tyfI jynfcdkif+zdK;
toif;od@k 0ifa&muf&ef +cdr;f ajcmufajymqdck o
hJ nf? emcH&efjiif;qeforl sm;udk enf;trsK;d rsK;d jzifh
+cdr;f ajcmufco
hJ nf? tzG@J 0iftcsK@d rmS jynfcikd +f zdK;tvdu
k s vkyaf qmif&ef qufvufjiif;qdck +hJ yD;/
tcsK@d rmS jynfcikd +f zKd ;tzG@J 0ifrsm;u tkypf zk @JG +y;D wku
d cf u
kd v
f mrnfupkd ;kd &draf oma=umifh qENr&Syd EJ iS hf
56
vufccH =hJ uonf?
NLD ygw0
D iftjzpf qufvuf&yfwnf+y;D jynfcidk +f zKd ;toif;od@k 0ifa&muf&efjiif;qef
cJjh cif;. tusKd ;quftaejzifh tzG@J csKyyf gw0D ifrsm;rSm pD;yGm;a&;t=uyftwnf;rsm;udk &ifqidk }f uKH
awG@=u&+y;D ynma&;qdik &f mtcGit
hf vrf;rsm;vnf; enf;yg;apcJo
h nf? 2004 ckEpS w
f iG f weoFm&D
wdik ;f / +rdw+f rdK@e,frS a'ocHtm%mydik rf sm;u NLD ygw0D ifrsm;tm; pmoifausmif;rsm;wGif
ausmif;q&m/ q&mrrsm;tjzpf tvkyv
f yk u
f ikd jf cif;ud&k yfqikd ;f &ef trde@f ay;wm;jrpfco
hJ nf?
+rw
d +f rKd @e,f trsK;d om;'Dru
kd a&pDtzG@J csKyf tvkyt
f r_aqmif wpfO;D jzpfol OD;vSxeG ;f (ac: ) OD;qef;
v_id t
f m; u|e;f pk+rdK@e,f aus;&Gmwpf&mG &Sd ausmif;wpfausmif;wGif tv,fwef;jyq&mtjzpf
cef@ tyfjcif;udk jiif;qdck cH &hJ onf? a'ocHtm%mydik Of uUXESihf jynfcikd +f zdK;OuUXrsm;u OD;vSxeG ;f
tm; ac:,lawG@qu
Hk m a'ocHppfaxmufvrS ;f a&;rsm;. !$e=f um;csut
f & trsK;d om;'Dru
kd a&pD
tzG@J csKyf0ifrsm;udk pmoifausmif;rsm;wGif wm0efxrf;aqmifciG rhf jyKEdik [
f k ajymqdck o
hJ nf?57
rE aW v;wdik ;f anmif;OD;+rdK@e,f&dS trsK;d om;'Dru
kd a&pDtzG@J csKyftzG@JG 0if usL&Siq
f &m
OD;aZmfaZmfuv
kd nf; tm%mydik rf sm;u zdtm;ay;cJo
h nf? OD;aZmfaZmfonf a':atmifqef;
24
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
pk=unfEiS hf OD;wifO;D tygt0if Ekid if aH &;tusO;f om;v$waf jrmufa&; v_y&f mS ;r_wiG f wufwuf
uGuG yg0ifaqmif&u
G cf o
hJ w
l pfa,muf jzpfonf? jynfcidk +f zdK;tzG@J 0ifrsm;u if;tm; tzG@J csKyfrS
Ekwx
f u
G v
f #if vufuikd zf ek ;f ESihf tjcm;tcGit
hf vrf;rsm;ay;rnf[k rufv;Hk ay; qGaJ qmifco
hJ nf?
od@k aomfvnf; OD;aZmfaZmf u tzG@J csKyrf S Ekwx
f u
G &f ef jiif;qdak omtcg if;w&m;0ifziG v
hf pS x
f m;
aom usL&Siaf usmif;ukd jynfcikd +f zKd ;tm%mydik rf sm;u ydwyf ifc+hJ y;D / wynfrh sm;udyk g tqkyd gusL&Sif
ausmif;rS Ekwx
f u
G &f ef zdtm;ay;cJo
h nf?58
jynfcikd +f zdK;toif;onf NLD ygw0D ifrsm;tm; jynfcikd +f zdK;tzG@J o@kd 0ifa&mufvm
atmif enf;trsK;d rsK;d jzifh vkyaf qmifco
hJ nf? awG@qaHk r;jref;cJah om NLD ygw0D iftcsK@d . tqdk
t& tcsK@d aomygw0D ifrsm;udk a'ocHjynfcikd +f zdK;&k;H cGrJ sm;od@k ac:aqmifI ygwrD ES w
k x
f u
G cf ikd ;f cJh
onf? tcsK@d ygw0D ifrsm;udk ygwrD ES w
k x
f u
G yf gu w,fvzD ek ;f wpfv;Hk tygt0if &mxl;}uD;}uD;ESihf
aiGusyw
f pfoed ;f ay;rnf[k rufv;Hk ay; qGaJ qmifpnf;&k;H cJo
h nf? jynfcikd +f zKd ;toif;0ifjzpf&ef jiif;
qefaeonfh ygw0D ifrsm;taejzifh if;wd@k .pD;yGm;a&;vkyif ef;rsm;wGif taESmuft,Suaf y;jcif;/
uef@owfcsKyfcs,jf cif;rsm;udk cH=u&onf? xd@k a=umifh tqdyk g ygw0D ifrsm;onf if;wd@k . rdom;pk
pm;0wfaea&;udak &S;&_+y;D jynfcidk +f zKd ;toif;od@k qENr&Syd J 0ifc&hJ onf? om"utm;jzifh pwd;k qdik f
(2)ck ydik q
f ikd af om trsK;d om;'Dru
kd a&pDtzG@J csKyf tzG@J 0ifwpfO;D onf if;.rdom;pkrsm;tygt0if
tm%mydik rf sm;. enf;trsK;d rsK;d jzifh aESmuf,u
S +f cdr;f ajcmufjcif;udk cH&onf? a'ocHjynfcikd +f zdK;
twGi;f a&;rSL;ESihf tjcm;+rdK@e,frS jynfcikd +f zdK;t&m&Sd (2) OD;onf tqdyk g ygw0D ifaetdro
f @kd oGm;
a&mufI tu,fIygwrD S Ekwx
f u
G +f yD; jynfcikd +f zdK;toif;od@k 0ifa&muf&ef qufvufjiif;qdk
aev#if pwd;k qdik t
f wGuf wESpw
f pf}urd f xkwaf y;aeonfh cGijhf yKcsuyf grpfukd xkwaf y;awmhrnf
r[kw[
f k +crd ;f ajcmufajymqdck o
hJ nf? xd@k a=umifh if;wd@k .rdom;pk a&&Snpf m;0wfaea&;udk xnfh
oGi;f pOf;pm;+yD; ygwrD ES w
k x
f u
G I
f jynfcikd +f zdK;toif;od@k 0ifa&mufc&hJ onf?59
-------------------------
25
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
tcef ; (3)
jynf w G i f ; vl r _ t zG J @ tpnf ; rsm;tm; toG i f t rsKd ; rsKd ; jzih f xd e f ; csKyf v mjcif ; ?
jrefrmEdik if o
H nf vlxt
k ajcjyK vl@tzG@J tpnf;rsm; wjznf;jznf;uif;rJah eaom Ekid if H
wpfcjk zpfonf? vlra_ &;qdik &f mvl@tzG@J tpnf;rsm;/ vlrt
_ oif;tzG@J rsm;udk zefw;D wnfaxmifxed ;f
odr;f &efEiS hf vlxt
k =um; yGiv
hf if;d;k om;r_EiS hf vGyv
f yfaomtawG;tac:rsm; xGeu
f m;vmapa&;
twGuf }uKd ;yrf;csurf sm;onf ppftm%m&Sit
f yk cf sKyfa&;pepfq;kd wpfcak =umifh t&mrxifcahJ y?
ppftm%mydik rf sm;onf xdv
k rl a_ &;qdik &f m vl@tzG@J tpnf;rsm;udk if;wd@k . =oZmatmufo@kd
enf;trsK;d rsK;d jzifh oGwo
f iG ;f vd=k uonf? vlrq
_ ikd &f mtzG@J tpnf;rsm;onf Ekifd if .
H ta&;ygaom
Edik if aH &;/ pD;yGm;a&;/ ppfa&;qdik &f may:vpDrsm;ESihf rnfo@kd r# qufE,
G yf wfoufrr_ &S=d uay? if;wd@k
onf vlxt
k usK;d jyKvyk if ef;rsm;/ vlxo
k ufomacsmifcsad &;ESihf tqifajyacsmarG@apa&;twGuf
yHyh ;kd ay;onfv
h yk if ef;rsm;om jzpf=uonf? xdv
k rl a_ &;qdik &f mtzG@J tpnf;rsm;onf 'Dru
kd a&pD
tajccHtw
k jf rpfrsm;jzpfouJo
h @kd 'Dru
kd a&pDw;kd wufz@G +H zKd ;a&;twGuf ta&;ygaom tcef;urS
wpdww
f a'otm;jzifh yg0ifywfoufae=uonf?
vlrq
_ ikd &f mtzG@J tpnf;rsm;onf if;wd@k pw
d yf g0ifpm;aom ta=umif;t&mwpf&yfukd
om tm&kx
H m; tav;ay;aqmif&u
G jf cif;a=umifv
h nf;aumif;/ ao;i,faom tzG@J tpnf;
rsm;jzpfjcif;a=umifv
h nf;aumif; rdrw
d @kd . &nfreS ;f csurf sm;udk xda&mufayguaf jrmufap&ef pGr;f
aqmifEikd =f uayonf? TtzG@J tpnf;rsm;onf 'Dru
kd a&pDv@l abmif wnfaxmif&mwGif r&Srd jzpf
vdt
k yfaom tzG@J tpnf;rsm;jzpfonf? xd@k jyif vlxu
k t
kd ajcjyKaom vl@tzG@J tpnf;rsm;jzpfonfh
tm;avsmpf mG if;wd@k .vkyif ef;rsm;udk taumiftxnfazmfaqmif&mwGif vlx.
k yl;aygi;f yg0ifr_
udk &&S=d uonf? Tonfum; vlxt
k m; trsm;ESiyhf ;l aygi;f aqmif&u
G w
f wfonfh tavhtusiu
hf kd
&&Sad ponf? xdt
k avhtusio
hf nf tem*wfjrefrmEdik if w
H iG f 'Dru
kd a&pDjyKjyifajymif;vJa&;t
wGuf taxmuftuljyKaponf@t&mrsm; jzpfayonf?
od@k aomf tm%mudk &moufyefcsKyfuikd &f ef &nf&,
G cf sux
f m;&So
d nfh ppftm%m&Sif
Adv
k cf sKyf}uD;rsm;onf xd@k uo
hJ @kd tajccdik f wd;k wufatmifjrifvmaeaom vlra_ &;qdik &f mtzG@J
tpnf;rsm;udk if;wd@k . =oZmatmufwiG x
f m;&S&d ef }uKd ;yrf;cJ=h uonf? T}uKd ;yrf;csurf sm;onf
ppftm%m&Sirf sm;u au;G a=umfaeaom acwfrzSD @HG +zKd ;wd;k wufaom 'Dru
kd a&pDEikd if aH wmfopf
}u;D xlaxmifa&;[lonfh aqmify'k Ef iS hf zDvmqef@usiaf ecJo
h nf? tpd;k &r[kwaf om vlrt
_ zG@J
tpnf;rsm;jzpfonfh omoema&;tzG@J rsm;/ vlr0_ efaqmiftzG@J rsm;/ use;f rma&;jyKpak pmifah &Smuf
aomtzGJ@rsm;/ ynma&;tzGJ@rsm; ponfh atmufajctqifh vlr_a&;qdkif&mtzGJ@rsm;onf
'Dru
kd a&pDv@l abmiftwGuf a'guw
f ikd rf sm;jzpf=uonf? xdt
k zG@J tpnf;rsm;udk ppftm%m&Sirf sm;
26
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
27
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
28
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
29
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
NLD ygwt
D m; rdrw
d @kd u,
kd pf m; aumif;r_uo
k v
kd jf yKvky&f eftwGuf
30
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
cGx
J u
G I
f tvm;wltzG@J wckukd pif+yKd if zG@J pnf;xlaxmifco
hJ nf? wcsed w
f nf;Yyif tqdyk g jynfcikd f
+zKd ;rS zG@J pnf;xm;aom ema&;toif;onf aopm&if;xkw,
f o
l nft
h cgwikd ;f pnfyifom,ma&;
ESihf tay;t,lvyk +f y;D raemjzLema&;toif;. vkyif ef;rsm;udk aESmifah ES;atmif vkyaf qmifc=hJ u
onf? acsmuf+rdK@wiG f e,fajr(16)ck&+dS yD; tcsK@d e,fajrrsm;onf &yfuu
G f (2)ck/ (3)ck pkaygi;f xm;
onf? ,cifu acsmuf+rKd @&dS ema&;vkyif ef;rsm;. av;yko
H ;Hk yku
H kd raemjzLema&;ulnrD t
_ oif;u
tcrJh ulnaD qmif&u
G af y;cJo
h nf? ,ckaemufyikd ;f umvrsm;wGif jynfcikd ;f +zdK;ema&;toif;u
vuf0g;}uD;tkyf csKyfuikd v
f mcJo
h nf?68
tm%mydik rf sm;onf qif;&Jom;jynforl sm;udk tultnDay;aeaom ema&;ulnrD _
tzG@J rsm;udk enf;trsK;d rsK;d jzihf [ef@wm;aESmuf,u
S rf r_ sm; ay;aeaomfvnf; &efuek &f dS wyfr
awmfEiS hf &Jwyfz@JG t&m&Srd sm;. rdom;pkrsm;. oma&;/ ema&;udprP sm;udrk l Ekid if aH wmfpm;&dwEf iS hf
pDpOfaqmif&u
G af y;&ef !$e=f um;cJo
h nf?
jynfcikd +f zdK;tm%mydik rf sm;onf jynfwiG ;f &Sd tcrJah q;ukay;aeaom aq;cef;rsm;
enf;wl pif+yKd iaf q;ukcef;rsm; zGiv
hf pS I
f vnf; taESmuft,Suaf y;cJo
h nf? Oyrmtm;jzifh ema&;
ulnrD t
_ oif; (&efuek )f onf aq;0g;rukoEkid o
f nfh qif;&Jom;vlxt
k wGuf 2007 ckEpS /f rwfv
rSpI &efuek w
f ikd ;f / oCFe;f u|e;f +rdK@e,f ynmy&d,wWpd moifwu
kd f bke;f awmf}uD;ausmif;wGif
okcukov
kd jf zpfaq;cef;udk pwifziG v
hf pS f ukoay;cJo
h nf? okcaq;cef;onf ae@pOfvel m 40
OD;txdvufc+H yD; q&m0ef 7 OD;jzifh tcrJu
h o
k ay;aeonft
h jyif a&m*gEiS hf vlemtajctae
tvdu
k f aq;&kw
H ifuo
k a&;twGuf aqmif&u
G af y;onfh tcrJah q;cef;wckvnf; jzpfonf?69
xdak q;cef;zGiv
hf pS +f y;D 2 vcef@t=umwGif &efuek w
f ikd ;f / jynfcikd +f zKd ;tzG@J uvnf; oCFe;f u|e;f +rKd @e,f
iu &yfuu
G f pHcsed o
f pfvrf;&Sd &yfuu
G jf ynfcikd +f zKd ;&k;H wGif +zKd ;apwemaq;ukcef; [kqu
kd m pif+yKd if
aq;ukcef;rsm;udk zGiv
hf pS cf o
hJ nf? jynfcikd +f zdK;ydik f +zdK;apwemaq;ukcef;zGiyhf w
JG iG f &efuek w
f ikd ;f
jynfcikd ;f +zKd ;wm0efcH Adv
k rf LS ;}u;D armifyg ud,
k w
f ikd w
f ufa&mufc+hJ y;D rnfou
l rkd qdk tcrJu
h o
k ay;
rnf[k ajymqdck o
hJ nf?
jynfcikd +f zKd ;tm%mydik rf sm;onf jrefrmEdik if t
H wGi;f &Sd tjcm;aomvlra_ &;toif;rsm;.
vkyif ef;rsm;wGif enf;trsK;d rsK;d jzihf [ef@wm;aESmuf,u
S rf r_ sm; ay;aeaomfvnf; if;wd@k . [efjy
vkyaf qmifrE_ iS yhf wfoufI *k%,
f 0l hH uGm;pGm xkwaf zmfajymqdak vh&o
dS nf? 2005 ckEpS /f jynf
axmifp}k u@H cikd af &;ESizhf @HG +zKd ;a&;toif; ESpyf wfvnf oif;vku
H |wf tpnf;ta0;wpfcw
k iG f &Sr;f jynf
e,f (ta&S@yikd ;f ) rdik ;f ysO;f +rdK@e,f jynfcikd +f zdK;tvkyt
f r_aqmifwpfO;D u jynfov
l x
l u
k se;f rma&;
twGuf tjcm;vlra_ &;toif;tzG@J rsm;ESihf yl;aygi;f uGi;f qif;ukocJ&h m (2586)OD;tm; jyKpkuo
k
ay;Edik cf ahJ =umif;/ aus;vufvx
l k use;f rma&;apmifah &Smufr_ ydrk jkd riS w
hf ifEidk af &;twGuf aus;vuf
aq;ay;cef; (6)ckukd aiGusyf ode;f (90)ESihf jynfov
l x
l x
k nf0h ifaiG (62)ode;f / pkpak ygi;f (152)
ode;f jzifh ulnyD yhH ;kd wnfaqmufEikd cf ahJ =umif; ajym=um;cJo
h nf? xd@k jyif jynfcikd +f zdK;tvkyt
f r_
31
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
32
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
33
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
34
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
twk t a,mif vl x k a xmuf c H y G J r sm;/ vl p k v l a 0;yG J r sm;ES i f h qef @ usif & _ w f c syG J r sm;
jrefrmppftpd;k &onf twdu
k t
f cHtiftm;pkrsm;/ jynfyowif;rD',
D mrsm;ESihf Edik if H
jcm;wkdif;jynfrsm;rS ta&;,lydwfqdk@r_rsm;udk qef@usif&_wfcs&eftwGuf vlpkvla0;yGJrsm;udk
jrefrmEdik if w
H 0Sr;f wGif usi;f ycJo
h nf? ppftpd;k &u wzufowf usi;f yjyKvkyo
f nfh trsK;d om;
nDvmcHEiS hf vrf;jyajrykH axmufcyH rJG sm;udv
k nf; jrefrmEkid if w
H 0Sr;f &Sd jynfe,fEiS w
hf ikd ;f toD;
oD;wGif qufwu
kd f usi;f yjyKvkycf o
hJ nf? jynfov
l x
l t
k m; rufv;Hk rsm;/ tca=u;aiGrsm; ay;I
vnf;aumif;/ enf;trsK;d rsK;d jzifh +crd ;f ajcmufIvnf;aumif; ppftpd;k &u pdww
f ikd ;f us pDraH qmif
&Gux
f m;onfh vlpv
k al 0;yGrJ sm;udk wufa&mufapcJo
h nf? ,if;vlpv
k al 0;yGrJ sm; usi;f y&mwGif
ppftpd;k &vufuikd w
f w
k f jynfcikd +f zdK; (ac: ) jynfaxmifp}k uH@cikd af &;ESihf zG@H +zdK;a&;toif;rS trmcH
toif;0ifrsm;u wm0eftoD;oD;cG,
J I
l twkta,mifaxmufcyH rJG sm;udk usi;f ycJjh cif; jzpfonf?
ppfwyfxyd yf ikd ;f acgi;f aqmifrsm;rS OD;aqmifO;D &Gujf yKaeaom jynfcikd +f zdK;toif; pwifz@JG pnf;+yD;
csed rf pS wifI qef@usi&f w
_ cf syrJG sm;/ twkta,mif vlxak xmufcyH rJG sm;udk vlx.
k qENrygyJ t
wif;t"rRac:,l pkaqmif;I Ekid if w
H 0Sr;f vk;H wGif tqufrjywf usi;f ycJo
h nf? 1994 ckEpS /f
Zefe0g&DvrS pwifI 2005 ckESpftxd trsKd;om;nDvmcHatmifjrifa&; twkta,mif
axmufcyH rJG sm;udk wdik ;f ESijhf ynfe,ftES@H (77)ae&mwGif usi;f ycJo
h nf?84 xd@k jyif2005 ckEpS f aemuf
ydik ;f umvrsm;rSpI 2007 ckEpS u
f mvrsm;txd jynfcikd +f zdK;toif;u OD;aqmifI rsm;jym;vS
aom twkta,mif vlxak xmufcyH rJG sm;/ qef@usi&f w
_ cf syrJG sm;ESihf vlpv
k al 0;yGrJ sm;udk Edik if w
H pf
0Sr;f usi;f yjyKvkycf o
hJ nf?
35
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
36
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
aumufyt
JG Edik &f trsK;d om;'Dru
kd a&pDtzG@J csKyfyifjzpfonf? jynfcikd +f zdK;tm%mydik rf sm;onf
tzG@J csKyfacgi;f aqmif a':atmifqef;pk=unfEiS hf olr. tzG@J csKyftzG@J 0ifrsm;tm; uef@uu
G q
f ENjy
&ef wpftrd v
f #iw
f pfa,mufEe_ ;f rvmrae& vma&muf&ef trde@f xw
k cf o
hJ nf? rvma&mufygu
vkyt
f m;ay; apckid ;f cH&rnfjzpfa=umif; +cdr;f ajcmufajymqdk I twif;t"rR vlpak qmif;cJo
h nf?
wpf&mG v#if tenf;qk;H vl(4)OD;rS (20)OD;txd &,u (&yfuu
G af t;csr;f om,ma&;ESihf zG@H +zKd ;a&;
aumifp)D rS rvmrae& twif;t"rR qifah c:ojzifh vma&muf=u&onf? xd@k jyif a':atmifqef;
pk=unftm; }uKd qdv
k #if axmif'%f (7)ESpf jypf'%fcsrnf[v
k nf; &yfuu
G af t;csr;f om,ma&;
ESihf zG@H +zdK;a&;aumifprD sm;u w&m;vGef +cdr;f ajcmufco
hJ nf? ,if;&_wcf syrJG sm;twGuf vl (200)
cef@ukd t&ufwu
kd I
f vnf;aumif;/ aiGay;Ivnf;aumif; pnf;&k;H ac:aqmifco
hJ nf?89
vGwv
f yfpmG pk&;Hk cGi/hf vGwv
f yfpmG qENjyydik cf iG o
hf nf vlom;tm;vk;H .,k=H unfcsuf
jzpfonf? rnforl qdk rdrw
d @kd qENukd xkwaf zmfjyoEkid cf iG &hf o
dS nf? txl;tcGit
hf a&;wpfct
k aejzifh
jynfcikd +f zdK;tzG@J ukd qENjyydik cf iG ahf y;jcif;udk vufcEH ikd af omfvnf; tcsK@d jynforl sm;udk twif;t
usyf rvdu
k rf ae& qENjycdik ;f aejcif;onf vufcEH ikd zf ,
G &f mr&Sad =umif; 2003 ckEpS /f arv (29)&uf
rkH&Gm+rdK@ trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf qdkif;bkwfwifyGJwGif jrefrmh'Drdkua&pDacgif;aqmif
a':atmifqef;pk=unfu axmufjycJo
h nf?90
1998 ckEpS /f atmufwb
kd mv rS 1999 ckEpS /f Zefe0gvtxd tifet
f ,fv'f yD gwu
D kd
qef@usiaf om vlpv
k al 0;yGrJ sm;udk Ekid if w
H 0Sr;f vk;H &Sd +rKd @}u;D (19)ckwiG f usi;f yjyKvyk cf o
hJ nf? jynfo@l
qENazmfxw
k yf [
JG k ppftpd;k &u trnfwyfxm;aom tqdyk g qef@usi&f w
_ cf syrJG sm;udk Ekid if w
H pf0rS ;f
wGif jynfcikd +f zKd ;toif;u OD;aqmifusi;f yjyKvkycf o
hJ nf? axmifaygi;f rsm;pGmaom jynforl sm;udk
a'ocHtm%mydik rf sm;u zdtm;ay; wufa&mufapcJ+h y;D / wufa&mufvmoltrsm;pkrmS jynfcikd f
+zdK; (ac: ) jynfaxmifp}k uHcikd af &;ESizhf @HG +zdK;a&;tzG@J 0ifrsm; jzpf=uonf?91 txl;ojzifh 2007
ckEpS /f pufwifbmvESihf atmufwb
kd mvrsm;wGif jyKvkycf ahJ om tifet
f ,fv'f yD gwD qef@usif
a&; twkta,mif vlpv
k al 0;rsm;onf ppftm%mydik rf sm;ESihf if;wd@k . vufuikd w
f w
k f jynfcikd f
+zdK;toif;. tm%m&Sio
f &kyrf eS u
f kd ydrk ykd jD yifpmG ay:vGiaf pcJo
h nf?
Edik if aH &;twku
d t
f cHygwrD sm;udk qef@usiu
f ef@uu
G o
f nfh vlpv
k al 0;yGrJ sm;wGif tm%m
ykid rf sm;bufrS vkyaf vhvyk x
f &So
d nfh tcsuw
f pfcrk mS if;wd@k u toifah &;I,laqmifvmaom
pm&Gupf mwrf;rsm;udk y&dwo
f wfxrJ S vlwcsKd @tm; wufa&mufI zwf=um;jycdik ;f jcif; jzpfonf?
aeylusu
J sJ uGi;f jyif}uD;xJwiG f t"rRac:,lpak qmif;xm;aom vlx}k uD;u qENrygaomfvnf;
tm%mydik rf sm;tvdu
k s axmufcaH =umif; vufcyk w
f ;D ay;&onf? Oyrmtm;jzifh jynfcikd +f zdK;
acgi;f aqmifrsm;u tifet
f ,fv'f yD gwu
D wdik ;f jynfe@J vli,fawGukd zsuq
f ;D aew,f/ ud,
k hf
wdik ;f jynfukd jynfyvufxaJ &mufatmif vJa$ y;aew,f/ wkid ;f jynfukd pGe@f ypfxm;wJh opPmazmuf
awGjzpfw,f pojzifh &_wcf saecsed w
f iG f jynfov
l u
l NLD ygw/D a':atmifqef;pk=unfEiS /hf
37
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
38
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
twif;tusyf pkaqmif;cJo
h nf? ud,
k w
f ikd f rvku
d Ef ikd yf gu vlimS ;xnfah y;&onf? tpd;k &axmuf
cHyrJG sm;od@k oGm;a&muf&ef twif;t"rRacsmqGx
J m;aom um;rsm;jzifh yd@k aqmifay;cJo
h nf? tqdk
ygum;rsm;onf tpd;k &tm; ykrH eS t
f cGef ay;aqmifaeaom um;rsm;jzpfonft
h wGuaf =umifh
,mOfyikd &f iS rf sm;ESihf jynfcikd +f zdK;tm%mydik rf sm; t=um;wGiv
f nf; rausvnfrr_ sm; ay:aygucf hJ
98
onf?
ppftpd;k &ausmaxmufaemufcH jynfcikd +f zKd ;toif;u OD;aqmifusi;f yaeaom twk
ta,mif axmufcyH rJG sm;wGif jynfov
l x
l u
k kd twif;"rR ae&mcsxm;r_rsm;a=umifh rdvm oef@&iS ;f
r_ enf;yg;jcif;/ cku
d &f efjzpfymG ;jcif;rsm; r=umc% jzpfay:cJo
h nf? cdu
k &f efjzpfymG ;r_rsm;a=umifh
wufa&mufvmolrsm;xJwiG f aoqH;k r_rsm;yif &Scd o
hJ nf? vlpv
k al 0;yGrJ sm; usi;f yaepOfumv
twGi;f &moDOwkyjl yif;vGe;f jcif; od@k r[kwf rd;k onf;xefpmG &GmoGe;f jcif; ponfh tajctaersm;
udv
k nf; }uKH awG@c&hJ onf? rnfonft
h ajctaersm;wGirf qdk jynfcikd +f zKd ;tm%mydik rf sm;u twk
ta,mif vlpv
k al 0;yGrJ sm;udk tpDtpOftwdik ;f qufvufusi;f ycJo
h nf?
1994 ckepfwiG f yJc;l wkid ;f / jynf+rKd @Y usi;f yaom etzppftpd;k &tm; axmufcaH =umif;
jyoonfh vlpv
k al 0;yGw
J pfcw
k iG f vlaxmifaygi;f rsm;pGmtm; twif;t"rR wufa&muf&ef
apcdik ;f cJo
h nf? jynforl sm;udk vlpv
k al 0;yGJ rusi;f ycifwpf&uftvdw
k iG f jc0H if;wpfcx
k YJ pk&;Hk apcJh
onf? jynforl sm;tm; tdro
f mtoH;k jyKcGiu
hf ykd if ydwyf ifxm;cJo
h nf? xdt
k ajctaersm;a=umifh
tcsKd @rmS xGuaf jy;vGwaf jrmuf&ef }uKd ;yrf;cJ=h uonf? xdu
k o
hJ @kd xGuaf jy;&ef }uKd ;yrf;olrsm;onf
tapmifrh sm;. 0g;vH;k ydik ;f rsm;/ wkwrf sm;jzifh du
k Ef u
S jf cif;udk cHc&hJ onf? xdk ek ;f &if;qefcwfrw
_ iG f
vl (2) a,mufonf ajcjzifh uefausmuf/ eif;ajcI owfjzwfjcif;cHc&hJ onf? ausm&k;d usK;d oGm;
aom trsK;d orD;(2)OD;tygt0if vlta,muf (20) '%f&m&&Scd o
hJ nf? od@k aomfvnf; vlpv
k al 0;
99
yGrJ sm;udk aemufwae@wiG f tpDtpOftwdik ;f qufvufusi;f ycJo
h nf?
xd@k jyif 2007 ckEpS /f atmufwb
kd mvtwGi;f Yvnf; rdo
k nf;xefpmG &GmoGe;f r_a=umifh
rauG;wdik ;f / rauG;+rdK@wiG jf yKvkyo
f nfh twkta,mif ppftpd;k &axmufcyH o
JG @kd wufa&muf&ef
jynforl sm;udk o,faqmifvmonfu
h m;wpfp;D ntcsed w
f iG f wdr;f arSmufco
hJ nf? jynfot
l csK@d
'%f&mjyif;xefpmG &&Scd +hJ yD; tjcm;jynforl sm;vnf; wpfnvk;H qif;qif;&J&EJ iS hf aecJ&h onf?
od@k aomfvnf; +rKd @e,fat;csr;f om,ma&;ESihf zG@H +zKd ;a&;aumifpu
D tqdyk gowif;tm; oufqikd f
100
&mrdom;pkrsm;xH raygu=f um;ap&ef owday;ajymqdck o
hJ nf? vlpv
k al 0;yGrJ sm; usi;f yaepOf
wGiv
f nf; rd;k onf;xefpmG &GmoGe;f r_a=umifh ausmif;om;vli,frsm; ruse;f rrm jzpfc=hJ uonf?101
rGejf ynfe,f&dS armfv+rdKif/ usKu
d x
f Ekd iS hf oxk+H rdK@rsm;wGif jyKvkyaf om vlx
k v
k al 0;yGrJ sm;wGiv
f nf;
jynfov
l x
l u
k kd twif;tusyzf t
d m;ay; wufa&mufapcJo
h nf? xdv
k pl v
k al 0;yGrJ sm;od@k oGm;&m
vrf;wGif um;ay:rS jyKwfusjcif;/ tarmqd@k jcif; ponfh xdcu
kd rf r_ sm;a=umifh vl(3)OD; aoqk;H cJh
102
onf?
39
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
40
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
qdv
k #if ppftpd;k &tm;qef@usio
f nf[k pGypf I
JG if;wd@k yikd f v,f,majrrsm;udk odr;f qnf;rnf/
tvkyo
f rm;rsm;qdv
k #if tvkyjf zKwrf nf/ ausmif;om;rsm;qdv
k #if pmar;yGaJ tmifrw
S f r&atmif
jyKvyk rf nf/ um;orm;rsm; qdv
k #iv
f nf; if;wd@k . um;armif;vdik pf ifrsm;udk &kyo
f rd ;f rnf pojzifh
trsK;d rsK;d +cdr;f ajcmufI wufa&muf&ef zdtm;ay;cJo
h nf? xd@k a=umifh trsm;pkonf tm%mydik f
rsm;.trde@f ukd rvGeq
f ef&I
J wufa&muf=u&onf? tvkyo
f rm;/ v,form;rsm;taejzifh
rdrw
d @kd .ae@pOfvyk if ef;rsm;udk qufvufvyk af qmifEikd &f eftwGuf tjcm;wpkw
H pfa,mufukd
108
tpm;xd;k iSm;&rf;&eftwGuf aiGa=u;tcuftcJ }uHKawG@c&hJ onf?
jynfcidk +f zdK;toif;. vlpv
k al 0;yGrJ sm;od@k ar#mv
f ifx
h m;onfh ta&twGut
f wdik ;f
wufa&mufvmolO;D a& tjynft
h 0 r&Sad omfvnf; wufa&mufvmolta&twGut
f m; r=um
c%csu
hJ m;ajymqdI
k tpd;k &ydik f yk jf rifo=H um;ESihf toHvi$ Xhf mersm;od@k owif;yd@k avh&o
dS nf? Oy
rmtm;jzihf rdwWDvm+rdK@&Sd tpdk;&axmufcHyGJrsm;odk@ wufa&mufcJhonfh ta&twGufonf
(20000)ausmcf ef@om&Sad omfvnf; tm%mydik rf sm;u (60000)ausmf wufa&mufco
hJ nf[k
109
xkwjf yefco
hJ nf? 1994 ckEpS t
f wGi;f u &Sr;f jynfajrmufyikd ;f wGif jyKvkyaf om twkta,mif
ppftpd;k &axmufcyH rJG sm;wGif wufa&mufot
l a&twGuo
f nf aomif;*%ef;r#om &Sad omf
vnf; ppftm%mydik rf sm;u 2 ode;f ausmcf ef@ wufa&mufco
hJ nf[k cs@J um;I ausnmcJo
h nf?110
2003 ckEpS /f pufwifbmvwGif 0ef}uD;csKyfa[mif; Akv
d cf sKyfcif!e$ @f . vrf;jyajryk(H 7)
csuu
f kd axmufcaH =umif;jyo&ef vlpv
k al 0;yGw
J pfcu
k kd jynfcikd +f zKd ;toif;u OD;aqmifI &efuek f
wdik ;f / ouFe;f u|e;f +rKd @e,f&dS ok0tm;upm;uGi;f wGif usi;f ycJo
h nf? xdv
k rf;jyajrykaH xmufcyH JG
od@k jynfov
l x
l k (15000) ausmf wufa&mufco
hJ nf[k ppftpd;k &rD',
D mrsm;u *k%,
f 0l }hH umG ;pGm
ajymqdck ahJ omfvnf; jynfcikd +f zKd ;toif;0ifrsm;tygt0if ausmif;om;/ ausmif;olrsm;ESihf tpd;k &
0efxrf;trsm;pkonf xdak xmufcyH o
JG @kd tm%mydik rf sm;. trde@f ay;apcdik ;f cJjh cif;a=umifh rv$J
ra&Smifom wufa&mufc&hJ jcif;jzpfa=umif; awG@&&dS onf?111
2006 ckEpS w
f iG f trsK;d om;nDvmcHtm; axmufcaH =umif;jyoonfh twkta,mif
vlpv
k al 0;yGrJ sm;udk ppftpd;k &vufuikd w
f w
k f jynfcikd +f zKd ;toif;u OD;aqmifI Zefe0g&D 7 &ufae@
wGif &efuek +f rKd @ ok0tm;upm;wGif usi;f ycJo
h nf? wqufwnf;Yyif u&ifjynfe,f/ ucsijf ynf
e,f/ yJc;l wdik ;f ESihf rE aW v;wdik ;f wd@k wiG v
f nf; qufvufusi;f ycJo
h nf? jrefrmppftpd;k & owif;
rD',
D mrsm;wGif tqdyk gtrsK;d om;nDvmcHaxmufcyH u
JG kd oef;aygi;f rsm;pGmaom jynfov
l x
l }k u;D
u axmufc}H uKd qdck +hJ y;D / jynfcikd +f zKd ;tzG@J 0if (22)oef;ESihf rdcifEiS u
hf av; apmifah &Smufa&; tzG@J 0if
(4)oef;jzifh axmufcrH t
_ rsm;pkukd &,lEikd cf ahJ =umif; *k%,
f 0l =hH uGm;pGm ajymqdck o
hJ nf? od@k aomf
vnf; axmufcyH o
JG @kd wufa&mufc&hJ aom a'ocHjynforl sm;rSm tm%mydik rf sm;. enf;trsK;d
rsK;d jzifh zdtm;ay;+crd ;f ajcmufrr_ sm;a=umifh if;wd@k .ae@pOfvyk if ef;rsm;udk csex
f m;cJ+h y;D wufa&muf
112
cJ&h jcif;jzpfonf? ppftpd;k &rD',
D mrsm;u rnfo@kd yif yk}H u;D cs@J ajymqdv
k ifu
h pm; tqdyk gaxmuf
41
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
42
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
uefEiS hf +Aw
d ed w
f @kd . Adv
k u
f sp;dk rk;d r_ukd rcHEidk I
f trsK;d om;a&;pdw"f gwf xufoeforl sm;u a&S@wef;
xGuf qef@usiu
f ef@uu
G v
f u
kd jf cif; jzpfonf[k umuG,af jymqdck o
hJ nf?117
xd@k jyif tar&duefukd wdu
k &f u
kd q
f ef@usio
f nfh jynfcikd +f zdK;tzG@J . v_y&f mS ;r_rsm;rSm
&Sr;f jynfe,fajrmufyikd ;f / erfch rf;+rKd @ tpd;k &axmufcyH w
JG pfcw
k iG f jzpfonf? +rKd @e,fjynfcikd +f zKd ;OuUX
OD;ausmjf rifEh iS t
hf zG@J u a=uG;a=umforH sm; [pfatmfI tar&dueforRw a*sm'h AvsLbk&fS "gwyf Hk
tm; rD;&_@d zsuq
f ;D cJo
h nf? Ttjzpftysuu
f kd "gwyf &Hk u
dk u
f ;l ol t&yfom;wpfO;D udv
k nf; tm%m
118
ydik rf sm;u zrf;qD;cJo
h nf? jynfcikd +f zdK;u vkyaf qmifcahJ om tjcm;v_y&f mS ;r_wpfcrk mS ,cifu
jynfwiG ;f ae&ma'orsm;/ tpd;k &rD',
D mrsm;wGif jynfytm;ud;k ykqed &f ;dk tqd;k jrif0g'rD sm;tm;
qef@usi=f u/ jynfytiftm;}u;D Edik if w
H pfEidk if H / taemuftyk pf k tiftm;}u;D Edik if w
H pfEikd if H
pojzifh ok;H E_e;f cJah omfvnf; aemufyikd ;f wGif tar&dueftm;ud;k ykqed &f ;dk tqd;k jrif0g'rD sm;tm;
qef@usi=f u [k ajymif;vJo;Hk E_e;f um tar&dueftm; wdu
k &f u
kd q
f ef@usicf o
hJ nf? tqd;k qk;H rSm
xkad qmify'k rf sm;udk pD;yGm;a&;a=umfjimrsm;twGuf pnfyifom,ma&;aumfrwDtcGeXf mewGif
tcGeaf qmifxm;aom yk*v
~ u
d pD;yGm;a&;a=umfjimqdik ;f bkwrf sm;ay:wGif xyfqifch sw
d q
f cJG jhJ cif;jzpf
onf? ,if;vky&f yfrsm;a=umifh pD;yGm;a&;vkyif ef;&Sirf sm;udk pdwt
f aESmuft,Suf rsm;pGmjzpfapcJh
119
onf?
jynfyrS Ekid if aH &;acgi;f aqmifrsm;/ ud,
k pf m;vS,rf sm;ESihf txl;oHwrefrsm; jrefrm
jynfo@kd ta=umif;trsK;d rsK;d jzifh vma&mufvnfywfonft
h csed w
f iG v
f nf; ppftm%mydik rf sm;u
zefw;D xm;aom twif;t"rRpak qmif;xm;onfh vlpv
k al 0;yGrJ sm;/ qef@usi&f w
_ cf syrJG sm;/ twk
ta,mifaxmufcyH rJG sm;jzifh {nfch }H udKqdak vh&o
dS nf? ,if; twif;t"rR vlpv
k al 0;yGrJ sm;udk
Edik if w
H umoHwrefrsm; vma&mufvnfywfcsed w
f iG f vku
d v
f jH yo&ef 0g'jzef@csad &;wpfct
k aejzihf
tok;H jyKco
hJ nfukd awG@&onf? 2006 ckEpS f tmqD,u
H ,
kd pf m;vS,f rav;&Sm;Edik if jH cm;a&;0ef}u;D
. c&D;pOftwGi;f Y anmifEpS yf iftrsK;d om;nDvmcH }udKqdak xmufcyH rJG sm;udk trmcHtzG@J 0ifrsm;
jzifh wpfEidk if v
H ;Hk twdik ;f twmjzifh usi;f yoGm;&ef jynfaxmifp}k uH@cikd af &;ESi@f zG@H +zdK;a&;toif;
(A[d)k u pDpOfxm;cJo
h nf?120
ppftpd;k &. twkta,mif vlpv
k al 0;yGrJ sm;od@k wufa&mufol trsm;pkonf t"rR
apcdik ;f jcif; cHc&hJ olrsm;jzpfonft
h avsmuf xdo
k @kd wufa&mufae&jcif;udk tm%mydik rf sm;.
taESmuft,Suaf y; +crd ;f ajcmufrr_ sm;rS uif;vGw&f ef enf;vrf;wpfct
k jzpf _jrifxm;=uonf?
tusK;d quftaejzifh ppftpd;k &axmufcyH rJG sm;/ twdu
k t
f cHtzG@J tpnf;rsm;/ taemufEikd if }H u;D
rsm;ESihf jynfyrD',
D mrsm;udk qef@usi&f w
_ cf sonfh vlpv
k al 0;yGrJ sm;od@k qENrygyJ wufa&mufvmcJ&h
onf@ jynfov
l x
l u
k vnf; vlpv
k al 0;yGrJ sm;twGi;f tm%mydik rf sm;. auG;a=umforH sm;udk
qef@usiaf u;G a=umfjcif;/ jyuf&,fjyKjcif;rsm; jyKvkycf o
hJ nf? xdv
k yk af qmifrr_ sm;a=umifh tm%m
121
ydkifrsm;. zrf;qD;jcif;udkvnf; cH&onf? tcsKd@+rdK@e,frsm;&Sd tpdk;&axmufcHyGJrsm;wGif
43
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
44
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
ap+y;D v,form;rsm;udv
k nf; aiGuek v
f yl ef; jzpfapcJo
h nf? wpf{uv#if (2)tdwEf e_ ;f jzifh twif;
t"rRa&mif;csco
hJ nfh "gwaf jr=oZmtdwrf sm;onf tmedoifr&So
d nft
h jyif tjcm;"gwaf jr=oZm
tdwrf sm;xuf aps;}uD;aeaoma=umifh awmifov
l ,form;rsm; rausreyfjzpfco
hJ nf?
a&eHacsmif;+rKd @e,f/ yif;0aus;&Gmtkypf rk S jynfcidk +f zKd ;acgi;f aqmifrsm;onf oufqidk &f m
ajrwkid ;f t&m&Srd sm;udak usm+f yD; ajrEku|e;f cGaJ 0a&;vkyif ef;rsm;wGif 0ifa&mufvyk u
f ikd cf o
hJ nf?
v,f,majrrsm; cGaJ 0&mwGiv
f nf; jynfcikd +f zdK;toif;od@k &HyaHk iG ydrk x
kd nf0h ifEikd o
f rl sm;udk OD;pm;
ay;cGaJ 0cJo
h nf? pyg;cif;rsm; a&ay;a0onfh a&ajrmif;rsm;udv
k nf; oufqikd &f m qnfajrmif;
Xmersm;udak usm+f y;D &Gmom;rsm;udk ajrmif;wl;vkyt
f m;ay; qifah c:ckid ;f apcJo
h nf? tqd;k &Gm;qk;H rSm
vkyt
f m;ay;rvmolrsm;udk jynfcidk +f zKd ;vlru
dk t
f zG@J rsm;ESihf tiftm;jyI aiGa=u;awmif;cHco
hJ nf?
if;tjyif pdu
k yf sK;d a&;b%frS acs;aiGxw
k af y;rnf[q
k u
kd m ykpH aH v#mufvm$ wpfapmif
v#if (150) usyEf e_ ;f jzifh awmifov
l ,form;rsm;xH a&mif;csco
hJ nf?127 ppftpd;k &vufuikd w
f w
k f
rsm;onf a&eHacsmif;+rKd @/ yif;acsmif;wpfav#muf&dS v,f,majraumif;rsm;udv
k nf; toif;&HyHk
aiGtjzpf odr;f ,l+y;D / useaf jrnHrh sm;udk wpf{uv#if 15000 usyEf e_ ;f jzifh a'ocHv,form;rsm;udk
cGw
J rf;cs a&mif;pm;cJo
h nf?128 xd@k jyif &cdik jf ynfe,f/ ppfawG+rdK@wiG f usyEf pS o
f ef;wefz;kd &Sad om
ajruGurf sm;tm;odr;f ,lI tqdyk gajruGuaf e&mrsm;wGif ppfaxmufvrS ;f a&;H;k rsm;udk wnf
aqmufco
hJ nf? 2002 ckepfwiG f if;ajruGurf sm;tm; jyefvnfa&mif;cs&mwGif &&So
d nft
h usK;d
129
tjrwfrsm;udk jynfcidk +f zKd ;toif;od@k &HyaHk iGtjzpf ay;tyfco
hJ nf? Tod@k jzifh jynfcikd +f zKd ; wjzpfvJ
jrefrmppftm%m&Sirf sm;onf rSeu
f efaom vlxpk nf;&k;H a&;rsm;udk rvkyaf qmifEikd o
f nft
h jyif
ppfreS af om v,f,mpdu
k yf sK;d a&;jrSiw
hf ifr_ tcef;uudyk g xdcu
kd yf supf ;D apcJo
h nf?
jynfcikd +f zKd ;acgi;f qmifrsm;onf trsm;ydik af iGa=u;rsm;udv
k nf; r=umc% tvGo
J ;kH pm;
jyKvkycf o
hJ nf? Oyrmtm;jzifh jrefrmjynftv,fyikd ;f &Sd rD;avmifysupf ;D oGm;aom tajccHrv
l
wef;ausmif;tm; jyefvnfwnfaqmuf&eftwGuf a&eHacsmif;+rKd @e,f jynfaxmifp}k u@H cikd af &;ESihf
zG@H +zKd ;a&;toif; taxGaxGtwGi;f a&;rSL;ESihf etz. anmifEpS yf iftrsKd ;om;nDvmcH ud,
k pf m;
vS,v
f nf;jzpfaom OD;atmifeidk 0f if;tm; bdvyfajrtdyf (500) ESihf usyaf iG(5)oef;udk ay;tyf
+yD; wm0efay;cJo
h nf? od@k aomfvnf; OD;atmifEidk 0f if;onf ausmif;raqmufyJ tqdyk g ypPn;f
rsm;jzifh if;twGuf ud,
k yf ikd t
f rd f (2)vk;H udk aqmufvyk cf o
hJ nf? OD;atmifEidk 0f if;. vmbfpm;r_ukd
a'ocHausmif;om;rdbrsm;u oufqikd &f mtm%mykid rf sm;xH wdik =f um;cJah omfvnf; etzu
ta&;,laqmif&u
G cf jhJ cif; r&Sad cs?130
tvm;wlpmG 2004 ckEpS /f arv (19)&ufae@ &cdik jf ynfe,f ayguaf wm+rdK@e,fwiG f
rkew
f ikd ;f wdu
k cf wfra_ =umifh avab;'%fc&H ol tdraf xmifprk sm;tm; wpfpv
k #if usyaf iG (20000)
pD xkwaf y;cJonf? avab;'%fc&H olrsm;taejzifh (14000)usyu
f o
kd m vufc&H &dcS o
hJ nf?
useaf iG (6000)udk avab;ulnaD &;tzG@J wiG yf g0ifaom jynfcidk +f zdK;/ trsK;d orD;a&;&mtoif;/
45
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
=uufajceD tzG@J EiS hf +rKd @e,ftyk cf sKyfa&;t&m&Srd sm;u tzG@J .tok;H p&dw[
f q
k u
kd m jzwfawmufchJ
onf? od@k aomfvnf; aiGvufiif;jzwfyikd ;f wGirf l usyaf iG (20000) &&Sad =umif;/ avab;tul
tnD &&So
d rl sm;u vufrw
S af &;xd;k ay;cJ&h onf? avab;tultnDrsm;udk jynfov
l x
l x
k o
H @kd
jynfjh ynf0h 0 xkwaf y;jcif;r&Sb
d J avab;ulnaD &;tzG@J u &ku
d pf m;/ jzwfpm; vkyjf cif;tay: raus
eyfI wm0ef &So
d rl sm;xH wdik =f um;cJo
h rl sm;udk wdik ;f rSL;Adv
k cf sKyaf rmifO;D trde@f jzihf zrf;qD;cJo
h nf?131
xd@k tjyif ppftpd;k &vufuikd w
f w
k jf zpfonfh jynfcidk +f zKd ;tzG@J 0ifrsm;onf jynfov
l x
l k
tay: enf;trsK;d rsK;d jzifh aiGa=u;aumufcjH cif;/ aiGrsm;tvGo
J ;Hk pm;jyKjcif; ponfh t*wdvu
dk pf m;
r_rsm;udv
k nf; usL;vGev
f #u&f o
dS nf? om"utm;jzif-h jrefrmEkid if o
H pfawm0ef}u;D XmerS bdu
k
av;+rKd @/ trSw(f &)&yfuu
G &f dS rlvwef;ausmif;twGuf y&dabm*rsm;0,f,&l ef csay;xm;onfh
aiG (4)ode;f udk ausmif;twGuf wpkw
H &m vkyrf ay;bJ jynfcikd +f zKd ;pnf;&k;H a&;rSL;rsm;u tvG;J ok;H
pm;jyKvyk cf o
hJ nf? tvm;wlpmG {&m0wDwikd ;f / 0g;c,fr+rKd @e,f&dS Aefarmftpk}u;D aus;&Gm rlvwef;
ausmif; jyKjyifaqmufvyk &f eftwGuf csay;xm;onfh aiGusyo
f ed ;f (30)udv
k nf; &yfuu
G af t;
csr;f om,ma&;ESihf zG@H +zdK;a&;aumifpD (&,u)OuUXESihf tzG@J 0ifrsm;u tvGo
J ;Hk pm; jyKvkycf hJ
132
onf?
ppftpd;k &vufuikd w
f w
k f jynfcikd +f zdK;tzG@J 0ifrsm;. rw&m;pD;yGm;&Smr_/ vmbfpm;r_
ponfh ud,
k u
f siw
hf &m; ysujf ym;r_rsm;a=umifh jynfov
l x
l rk mS 'kuaQ &mufc=hJ u&onf? Oyrm
tm;jzifh rauG;wdik ;f / acsmuf+rKd @e,fwiG f &k;H aqmuf&ef txufrcS say;onfh usyaf iG ode;f (50)udk
jynfcikd +f zdK;pnf;&k;H a&;rSL; OD;ausmjf rifEh iS hf tzG@J u if;wd@k u,
kd u
f sK;d twGuf ok;H pGcJ o
hJ nf? xd@k tjyif
a&eHajrtvkyo
f rm;rsm;. tyef;ajz&dyo
f mudo
k rd ;f ,lI jynfcikd +f zdK;&k;H rsm; zGiv
hf pS jf cif;/ &k;H
aqmufrnfh ajrae&may:wGif pm;aomufqikd rf sm;zGiv
hf pS +f y;D ud,
k u
f sK;d &Smjcif;rsm;udv
k nf; jyKvyk f
133
cJo
h nf?
tez tm%mydik rf sm;onf if;wd@k .Edik if aH &;vrf;jyajrykt
H & topfjyefvnf usi;f y
rnfh taxGaxGa&G;aumufyw
JG iG f if;wd@k ausmaxmufaemufcjH yK zG@J pnf;avhusiahf y;xm;aom
Ekid if aH &;toif;tzG@J rsm; aocsmaygut
f Ekid &f &Sad &;twGuf jynfov
l x
l .
k axmufcrH u
_ kd tyl
wjyif; vdt
k yfae+yDjzpfonf? xd@k a=umifh jynfov
l x
l w
k &yfv;Hk udk ppftm%m&Sirf sm;ESihf if;wd@k
. vufuikd w
f w
k f Ekid if aH &;toif;tzG@J rsm;uvGI
J tjcm;rnfonft
h zG@J tpnf;ESirhf # xdpyfciG hf
r&&Sad tmif enf;vrf;trsK;d rsK;d tok;H jyKI }udK;yrf;tm;xkwcf o
hJ nf?
---------------------------
46
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
tcef ; (4)
jynf c d k i f + zd K ;toif ; . Ed k i f i H a &;t=urf ; zuf r _ r sm;
jrefrmppftm%m&Sirf sm;u OD;aqmifz@JG pnf;xm;aom jynfcidk +f zdK;(ac: )jynfaxmif
pk}u@H cikd af &;ESizhf @HG +zKd ;a&;toif;onf ,Ofaus;odraf rG@aom jrefrmhvt
l zG@J tpnf;twGi;f Edik if aH &;
t=urf;zufrt
_ rsK;d rsK;d wGif ud,
k w
f ikd u
f ,
kd u
f s yg0ifywfoufco
hJ nfukd xifxif&mS ;&Sm; awG@jrif&
onf? ppftm%m&Sipf epf wnf+raJ &;ESihf if;wd@k pw
d w
f ikd ;f us pDrx
H m;onfh zG@J pnf;ykt
H ajccHOya'
wck ay:ayguv
f ma&;twGuf twdu
k t
f cHtzG@J tpnf;rsm;tygt0if if;wd@k vyk if ef;pOfrsm;udk
qef@usio
f nf[k ,lq&olrsm;tm;vk;H udk jynfcikd +f zKd ;tzG@J u enf;trsK;d rsK;d jzifh t=urf;zuf+zKd ciG ;f
cJo
h nf?
2002 ckEpS /f ZGev
f 25 &ufae@ armfv+rdKif+rdK@ atmifqef;cef;rY usi;f yjyKvkyaf om
jynfcikd +f zKd ;txl;tpnf;ta0;wpfcw
k iG v
f nf; Adv
k cf sKyt
f ek ;f jrihu
f trsK;d om;'Dru
kd a&pDtzG@J csKy.
f
v_y&f mS ;r_rsm;udk apmif=h unf&h efEiS hf tqdyk gvy_ &f mS ;r_rsm;udk wm;jrpfaESmuf,u
S &f ef wdu
k w
f eG ;f
134
ajym=um;cJo
h nf? wcsed w
f nf;Yyif tm%mydik rf sm;onf vlru
dk /f vl&rf;um;rsm;udk vufoyf
arG;+yD; Edik if aH &;v_y&f mS ;olrsm;udk pepfwus ESyd u
f yG +f zdKcGi;f cJo
h nf?
jynfcikd +f zdK;acgi;f aqmifrsm;onf twdu
k t
f cHtiftm;pkrsm;/ ppftpd;k &udk qef@usif
onf[k ,lq&olrsm;tm;vk;H ESihf taxGaxGt=uyftwnf;rsm;a=umifh ay:ayguv
f mrnfh jynf
wGi;f r+ird rf oufrr_ sm;udk t=urf;zuf+zKd ciG ;f &ef t+rw
J ap }upH nfvyk af qmifc=hJ uonf? ,if;tpD
tpOfrsm;udk taumiftxnfazmfaqmif&u
G &f ef jynfcidk +f zdK;toif;0if vli,frsm;tygt0if
omrefjynforl sm;udk qEN&o
dS nfjzpfap/ r&So
d nfjzpfap vufeufuikd Ef iS hf umuG,af &;enf;AsL[m
oifwef;rsm;/ t"du&ke;f ESrd ef if;a&; oifwef;rsm;/ axmufvrS ;f a&;oifwef;rsm;/ owif;pm oif
wef;rsm;/ Edik if w
H umtzG@J tpnf;rsm;tm; vdrn
f mvSnjhf zm;enf; oifwef;rsm;135 tygt0if
oifwef;rsK;d pku
H kd ay:ay:xifxif oif=um;yd@k csay;cJo
h nf?
jynfcidk +f zdK;toif; em,u}uD; Adv
k cf sKyfrLS ;}uD; oef;a&$.tqdt
k & aus;vufrS A[dk
tqifx
h d zGiv
hf pS cf o
hJ nfh oifwef;rsK;d pkw
H iG f jynfcikd +f zKd ;vli,faygi;f (29)oef;ausmf wufa&mufchJ
onf? ESppf Of vli,f(2)oef;ausmu
f kd avhusio
hf if=um;ay;cJo
h nf? 2006-2007 ckEpS rf sm;
twGi;f Yyif jynfcikd +f zdK;toif;0if vli,faygi;f (3.1)oef;ausmu
f kd avhusiahf y;cJo
h nf?136
ppftpd;k &vufuikd w
f w
k f jynfcikd +f zdK; ac: jynfaxmifp}k uH@cikd af &;ESihf zG@+H zdK;a&;toif;
onf twdkuftcHtiftm;pkrsm;udk ypfrSwfxm;I EdkifiHa&;t=urf;zufr_rsm; usL;vGef&ef
pepfwus }uKd wifjyifqifco
hJ nfukd awG@&onf? 2003 ckEpS /f 'DZifbmv 31 &uf ae@pyJG g jynfcikd f
+zdK;toif;. awmifOuUvmypDrcH suw
f iG f twdu
k t
f cHtiftm;pkrsm;. rdom;pkrsm;twGi;f
47
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
48
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
pG r f ; tm;&S i f r sm;
pGr;f tm;&Sirf sm;ESiyhf wfoufI tenf;i,f wifjyvdo
k nf? pGr;f tm;&Sit
f zG@J onf
jynfcikd +f zdK;toif;uJo
h @kd ppftm%m&Sipf epfoufq;kd &Snaf p&eftwGuf Edik if aH &;vuf&;Hk tjzpf
&nfreS cf sux
f m;+y;D pepfwus w&m;0ifz@JG pnf;xm;onfh tzG@J wpfcrk [kwaf y? jrefrmjynfwiG ;f &Sd
qif;&Jom;jynforl sm;twGuf vlra_ &;vkyif ef;rsm;udk aqmif&u
G af y;aeaom vlra_ &;toif;
(od@k r[kw)f tpd;k &r[kwaf omtzG@J tpnf; (tife*f st
D )kd vnf; r[kwaf y? ppftpd;k &rS vdt
k yf
onft
h csed w
f iG f tca=u;aiGay;I ac:,ltok;H jyKonfh vlwpfpo
k m jzpfonf? pGrt
f m;&Sif
qdo
k nfh pum;vk;H udk tm%mydik rf sm;u2000-2001 ckEpS rf sm;rSpI omrefpwif ok;H pGv
J mcJh
aomfvnf; txl;ojzifh 2003 ckEpS /f arv 30 &ufwiG f jzpfymG ;cJah om a':atmifqef;pk=unfEiS hf
trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyftzGJ@0ifrsm;udk t=urf;zufwdkufcdkufcJhonfh 'DyJ,if;vkyf}uHr_
t+y;D wGif tm%mydik rf sm;u ydI
k wGiw
f iG u
f s,u
f s,f ok;H pGv
J mcJo
h nfukd awG@&onf? owif;t
axmuftxm;wcsK@d t& pGr;f tm;&Sit
f zG@J rsm;onf 1997 ta&;tcif;rsm;uwnf;u yg0if
ywfoufcahJ =umif; avhvmawG@&&dS onf?139 od@k aomfvnf; tm%mydik rf sm;taejzifh pGr;f tm;&Sif
tzG@J wnf&jdS cif;. &nf&,
G cf suEf iS hf t"dyg` ,u
f kd jynfov
l x
l t
k m; &Si;f rjycJah y?
2006 ckEpS /f Ed0k ifbmv (2)&ufae@wiG f &efuek +f rdK@Y usi;f yjyKvkycf o
hJ nf etz
ppftpd;k &. owif;pm&Si;f vif;yGJ (72006)wGif *s*D so
D wif;XmerS owif;axmufwpfO;D u
pGr;f tm;&Si.
f t"dyg` ,u
f kd &Si;f jyay;&ef ar;jref;cJo
h nf? xdt
k cg &JcsKyfcif&u
D pGr;f tm;&Siq
f w
kd hJ
t"dyg` ,u
f sawmh usaemfw@kd wkid ;f jynfrmS jynfojl ynfom;awG[m wdik ;f jynf&@J pGr;f tm;jzpfyg
w,f? wdik ;f jynf&@J tm;yJjzpfygw,f? tJ'ga=umifh usaemfw@kd u wdik ;f jynf&@J ta&;t&mudpaP wG
tm;vk;H udk ajz&Si;f wJt
h cgrmS tJ'pD rG ;f tm;awG tJ'jD ynfoal wG&@J tm;awGukd ,l+yD;awmh tok;H
cs+yD;awmh usaemfw@kd aqmif&u
G &f wm jzpfygw,f? tcku|eaf wmfw@kd vuf&aSd qmif&u
G af ewJh
49
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
w&m;Oya'pd;k rd;k a&;/ &yf&mG at;csr;f om,ma&; pwJh vkyif ef;t&yf&yfukd aqmif&u
G w
f t
hJ cgrmS
rD;owfw@kd / =uufajceDw@kd / &,uwd@k / ponfjzifh tJ'yD *k Kd~ vaf wG[m vpm &dumQ wjym;wcsyrf rS &
bJe@J oD;jcm;apwemtav#muf ulnaD y;aewJh pGr;f tm;rsm;jzpfwt
hJ wGuaf =umifh 'Dy*k Kd~ vrf sm;udk
pGr;f tm;&Siv
f @kd Edik if aH wmfu pmvH;k a&G;cs,o
f wfrw
S +f y;D awmh *k%jf yKac:a0: jcif; jzpfygw,f[k
140
&Si;f jyoGm;cJo
h nfukd awG@&onf?
pGr;f tm;&Sit
f zG@J wiG f rD;owf/ =uufajceDEiS hf &,utzG@J 0ifrsm;omru oufqikd &f m
r,u/ &,utzG@J 0ifa[mif;rsm;/ jynfcikd +f zdK;toif;rS trmcHvufa&G;pifrsm;/ axmifxu
G f
rsm;/ vlq;kd vlru
kd f rSww
f rf;0ifrsm;/ csaJ &mif;olrsm;/ t&ufyek ;f a&mif;olrsm;/ avmif;upm;'dik u
f ikd f
olrsm;/ Zdrcf ef; axmifpm;olrsm;ESihf vlayvlawrsm;vnf; yg0ifonfukd awG@&&dS onf? if;wd@k ukd
ppftpd;k &u ta&;ay: vdt
k yfonft
h csed u
f sro
S m tca=u;aiGay;I ac:,lpak qmif;+y;D !$e=f um;
avh&o
dS nf? txl;ojzifh oufqikd &f m+rKd @e,f jynfcikd +f zKd ;tm%mydik rf sm;ESihf +rKd @e,fr,utm%m
ydik rf sm;u pGr;f tm;&Sit
f zG@J rsm;udk wdu
k &f u
kd w
f m0ef,}l uD;=uyfonfukd awG@&&dS +yD; if;wd@k xrf;
aqmif&rnfh vkyif ef;wm0efrsm;tvdu
k f wm0efrsm;ay;tyfum txuftm%mydik t
f qifq
h ifh
udk tpD&ifcpH m wifjy&onf?
pGr;f tm;&Sirf sm; taumiftxnfazmfaqmifonfh vkyif efrsm;onf ppftpd;k &udk qef@
usio
f nfh jynforl sm;tygt0if Edik if aH &;orm;rsm;udk +cdr;f ajcmufjcif;/ Edik if aH &;v_y&f mS ;r_trsK;d
rsK;d udk [ef@wm;aESmuf,u
S jf cif;/ tiftm;ok;H t=urf;zufwu
kd cf u
kd jf cif;ESihf t=urf;zuf zrf;qD;
jcif;rsm; jzpfonf? Edik if aH &;v_y&f mS ;olrsm;udk apmif=h unfo
h wif;yd@k jcif;/ wefjyef qENjyjcif;/ ppf
axmufvrS ;f a&;ESihf &JaxmufvrS ;f a&;rsm;u v#K@d 0u
S af pcdik ;f onhf tzsut
f arSmifv
h yk if ef;rsm;udk
vnf; vkyaf qmif=uonf? Oyrmtm;jzihf 2003 ar(30) 'Dy,
J if;vlowfy/JG 2007 ckEpS /f =o*kwf
ESihf pufwbFmv qENjyyGrJ sm;wGif pGr;f tm;&Sirf sm;onf tm%mydik rf sm;. wm0efay;cdik ;f apcsuf
t& Edik if aH &;v_y&f mS ;olrsm;/ jynfov
l x
l Ek iS hf &[ef;oHCmawmfrsm;udk &uf&ufpufpuf &du
k Ef u
S f
owfjzwfjcif;rsm;/ t=urf;zufzrf;qD;jcif;rsm; jyKvkycf o
hJ nfukd awG@&onf?
pGr;f tm;&Sirf sm;twGuf ukeu
f spm&dwrf sm;udk oufqikd &f mwdik ;f ESijhf ynfe,f jynfcikd +f zKd ;
tzG@J 0ifrsm;. txl;&HyakH iGrS usco
H ;kH pGo
J nf[k ,lq&onf? 2007 =o*kw/f pufwbFmvrsm;
twGi;f &efuek w
f ikd ;f wGif jzpfymG ;cJo
h nfh oHCmawmfrsm;ESihf ausmif;om;rsm; OD;aqmifonfh
qENjyyGrJ sm;udk t=urf;zuf +zdKcG&J eftwGuf toH;k jyKcJo
h nfh pGr;f tm;&Sirf sm;twGuf wpfywfpm
toH;k pm&dwt
f jzpf usyo
f ed ;f (100) owfrw
S +f y;D &efuek +f rKd @awmf0ef Adv
k rf LS ;csKyf atmifoed ;f vif;
(jynfcikd +f zdK;A[dt
k vkyt
f r_aqmif aumfrwD0if/ &efuek w
f ikd ;f wm0efc)H u xkwaf y;cJo
h nf?141
txl;ojzifh xdt
k a&;tcif;umvt+yD;wGif pGr;f tm;&Sirf sm;onf tm%mydik rf sm;. !$e=f um;
csut
f & ppftpd;k &tm; qef@usio
f nfv
h y_ &f mS ;r_rsm;udk apmif=h unfo
h wif;yd@k &ef wpfae@v#if
usyaf iG (2000) rS (3000)txd &onft
h jyif tao;pm;pD;yGm;a&;vkyif ef;rsm;udv
k nf; vkyf
50
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
aqmifciG hf &&So
d nf? pGr;f tm;&Sirf sm;onf vufzuf&nfqikd rf sm;/ um;*dwrf sm;ESihf qdu
k u
f m;
*dwrf sm;wGix
f ikd I
f vlrsm;udak pmif=h unfu
h m rouFmp&mawG@&v
dS #if txufo@kd owif;ay;yd@k &
onf? pD;yGm;a&;vkyu
f ikd v
f o
kd rl sm;twGuf +rKd @v,fae&mrsm;wGif uGr;f ,mqdik rf sm;/ vufzuf&nf
qdik Ef iS hf rke@f qikd rf sm; zGiv
hf pS Ef ikd &f ef tm%mydik rf sm;u ajrae&mrsm;pDpOfay;+y;D vlxu
k kd apmif=h unfh
142
I owif;yd@k onfv
h yk if ef;rsm;udk vkyaf qmifcikd ;f cJo
h nf?
,if;od@k jzihf ppftm%mydik rf sm;onf +rdK@v,f{&d,mrsm;wGif tpd;k &tm; qef@usif
onf[,
k q
l &onfh rnfonfv
h y_ &f mS ;r_rsm;udrk qdk if;wd@k u,
kd pf m; toGit
f rsK;d rsK;d jzifh apmih=f unfh
owif;yd@k &eftwGuf pGr;f tm;&Sirf sm;tm; enf;trsKd ;rsK;d jzihf pnf;&k;H odr;f oGi;f cJo
h nf? aemufyikd ;f
umvrsm;wGif tm%mydik rf sm;. aiGa=u;axmufyrhH r_ sm; &yfqikd ;f oGm;onfuwa=umif;/ t
a&mif;t0,frsm; enf;ygvmonfuwa=umif;/ +rKd @v,f{&d,mrsm;wGif tm%mydik rf sm;u pDpOf
ay;xm;aom aps;qdik if ,frsm; enf;yg;vmum pGr;f tm;&Sirf sm;. tpd;k &qef@usio
f rl sm;tay:
143
apmif=h unfo
h wif;yd@k onfh vkyif ef;rsm;onfvnf; wjznf;jznf; enf;yg;vmcJo
h nf? Ttcsuf
rsm;udk avhvm=unfjh cif;tm;jzifh ppftpd;k &u pnf;&k;H odr;f oGi;f xm;aom pGr;f tm;&Sirf sm;onf
Edik if aH &;ya,m*rsm;rygyJ if;wd@k . pm;0wfaea&; t=uyftwnf;rsm;a=umifh tm%mydik rf sm;
. apcdik ;f csurf sm;udk vkyaf qmifae&onfrmS odomxif&mS ;ayonf? od@k aomfvnf; Edik if t
H wGi;f
vk+H cKH a&;ESihf axmufvrS ;f a&;udprP sm;wGif ppftpd;k &u w&m;0ifz@JG pnf;xm;onfh jynfcikd +f zKd ; rsm;
. tcef;uu qufvuf ta&;ygaecJo
h nf? pGr;f tm;&Sirf sm;. t=urf;zufvy_ &f mS ;r_rsm;udk
vnf; oufqikd &f mtcef;rsm;wGif qufvufazmfjyoGm;ygrnf?
51
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
52
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
rdrEd ikd if u
H kd usL;ausmw
f u
kd cf u
kd v
f mv#if jyefvnfwu
kd cf u
kd Ef ikd af tmif oifwef;ay;&jcif;jzpf
a=umif;/ jynforl sm;udk vufeufxw
k af y;oifv
h #if xkwaf y;&rnfjzpfa=umif; ajymqdck o
hJ nf?151
tvm;wlpmG 2007 ckEpS /f =o*kwv
f ESihf atmufwb
kd mvrsm;wGiv
f nf; &efuek w
f ikd ;f
+rKd @e,ftcsK@d wiG f jynforl sm;udk tajccHppfoifwef;rsm;ESihf t"du&k%;f ESrd ef if;a&; oifwef;rsm;udk
tokwv
f u
kd cf I
JG yd@k csay;cJo
h nf? atmufwb
kd mvtwGi;f Y r*Fvmawmif!e$ @f +rKd @e,fwiG f a'o
cHjynfo(l 120)cef@ukd tajccHppfoifwef;rsm; yd@k csco
hJ nf? oifwef;wufa&muforl sm;udk w&uf
v#if (3000)usyaf y;rnf[k tm%mydik rf sm;u uwday;cJ+h yD; trsm;pkonf qif;&Jom;rsm;ESihf
tvkyv
f ufrrhJ sm; jzpf=uonf? jynforl sm;onf qENrygyJ pm;0wfaea&; tcuftcJrsm;a=umifh
wufa&mufcjhJ cif;jzpfa=umif; ay:vGicf +hJ y;D ,if;ppfoifwef;rsm; jyKvkyaf ejcif;tay: +rKd @cjH ynfol
rsm;uvnf; apm'uwufc=hJ uonf?152
rGejf ynfe,f&dS armfv+rKd i/f rk'EHk iS hf oHjzLZ&yf+rKd @e,frsm;wGif jynfov
l x
l t
k m; tvm;wl
ppfoifwef;rsm; yd@k csco
hJ nf? 2004 ckEpS w
f iG f rGejf ynfe,f&dS jynfcikd +f zdK;toif;tm; jynfcikd +f zdK;
wyfrLS ;wpfO;D / aus;&Gmat;csr;f om,ma&;ESihf zG+H zdK;a&;aumifpOD uUXrsm;rS acgi;f aqmifEpS Of ;D /
jynfcidk +f zdK; vlxq
k ufqaH &;t&m&SEd pS Of ;D ESihf tiftm;q,fO;D pD yg0ifonfh wyfpyd w
f pfcpk u
D kd
}u;D =uyf&aom wyfpyd rf LS ; 10OD; yg0ifonfh jynfo@l ppfwyf&if;wpfck zG@J pnf;&ef trde@f ay;cJo
h nf?
oifwef;om;tm;vH;k onf ud,
k af &;&mZ0ifEiS yhf wfoufonfh tcsuf (22)csuyf g ykpH w
H pfcu
k kd
153
jznf ph u
G &f onf? xd@k jyif 2007 ckEpS /f rwfvtwGi;f Y &efuek w
f ikd ;f / ta&S@yikd ;f c&dik f cr& (656)
v#ypf pftif*sief ,
D mwyf wyfe,frLS ;u 2007 ckEpS o
f nf ta&;ygaomumvjzpfI ppftpd;k &udk
qef@usiu
f efu
h u
G o
f nfh v_y&f mS ;r_rsm;jzpfay:vmv#if ESrd ef if;&ef ta&S@yikd ;f c&dik t
f wGi;f &Sd +rdK@e,f
rsm;rS wpf&yfuu
G v
f #if jynfcikd +f zdK;tzG@J rS (15)OD;/ &yfuu
G af t;csr;f om,ma&;ESihf zG@H +zdK;a&;
aumifpt
D zG@J 0ifrsm;jzpfonfh &mtdrrf LS ;/ q,ftrd rf LS ;rsm;rS (15)OD;/ pkpak ygi;f (30)OD;us yg0if
rnf@ v#K@d 0u
S t
f zG@J wpfcu
k kd zG@J pnf;xm;&ef !$e=f um;cJo
h nf?154
2003 ckepfwiG f rGejf ynfe,ftwGi;f &Sd jynfcikd +f zKd ;toif;0ifrsm;tm; ppfwyfrS tajccH
ppfoifwef; ay;aea=umif;udk tpD&ifcpH mwpfcYk azmfjycJo
h nf? touf(18)ESprf S (40)ESpf
twGi;f trsKd ;om;rsm;tm; +rdK@e,fat;csr;f om,ma&;ESihf zG@H +zdK;a&;aumifpt
D zG@J 0ifrsm;u T
tajccHppfoifwef;rsm; wufa&muf&ef pnf;H;k pkaqmif;cJo
h nf? &Gmom;rsm;udk rwufrae&
qifah c:cJ+h y;D oifwef;.&nf&,
G cf suu
f v
kd nf; &Si;f vif;ajymqdck jhJ cif; r&Sad y? &Gmwpf&mG v#if vltif
tm;(1000)eD;yg;cef@ukd tajccHppfoifwef; wufa&muf&ef apckid ;f cJo
h nf? &Gmom;trsm;pkonf
Tppfoifwef;rsm;udk wufa&muf&ef qENr&So
d nft
h wGuaf =umifh oifwef;tm; a&Smif&mS ;Edik f
&ef enf;vrf;rsm; &Sm}ucH =hJ uonf? od@k aomf wufa&muf&efysuu
f u
G yf gu tm%mydik rf sm;tm;
155
aiGusyf (10000)rS (20000)txd ay;aqmif=u&onf?
tvm;wlpGm csif;jynfe,fwGifvnf; a'ocHcsif;wdkif;&if;om;rsm;udk jynfckdif+zdK;
53
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
54
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
a&Smuf&eftwGuf &cdik jf ynfe,f/ ajryk+H rdK@e,ftwGi;f &Sd u|e;f om,mESihf eH@omu|e;f rsm;wGif ppf
pcef;rsm;udk tm%mydik rf sm;u tcdik t
f rm wd;k cs@J wnfaqmufco
hJ nf? xd@k jyif aus;&Gmtvku
d f
jynfcikd +f zdK;tzG@J rsm;udv
k nf; zG@J pnf;ay;cJo
h nf? tm%mydik rf sm;taejzihf Tod@k tiftm;wd;k cs@J
aer_ udk yifv,fa&a=umif;vk+H cHKa&;twGu[
f k ta=umif;jycJo
h nf?161
tvm;wlpmG 200 ckEpS /f azazmf0g&v
D twGi;f 'kAv
kd rf LS ;}u;D armifarmifviG f OD;pD;onfh
tzG@J onf b*Fvm;a'h&EfS iS hf e,ferdwcf si;f qufpyfaeonfh armif;awmESihf bl;oD;awmif +rKd @e,f
twGi;f &Sd aus;&Gmrsm;rS wpf&mG v#if &Gmom; 30 OD;pD pkaqmif;I jynfo@l ppftzG@J rsm; zG@J pnf;cJh
onf? xd+k rKd @e,frsm;twGi;f Y jynfot
l iftm; 1000 cef@yg0ifonfh jynfo@l ppftzG@J ukd zG@J pnf;&ef
pDpOfcjhJ cif;jzpfonf? xd@k jyif ,if;ta&twGux
f rJ S 200 cef@ukd trmcHjynfo@l ppfrsm;tjzpf zG@J pnf;
&ef&nf&,
G cf +hJ yD; 800 cef@ukd t&Hjynfo@l ppfrsm;tjzpf xm;&S&d ef pDpOfco
hJ nf?1622007 ckEpS /f
atmufwb
kd mvtwGi;f Y armif;awm+rKd @e,fwiG f t"du&k%;f ESrd ef if;a&;oifwef;ESihf pGr;f tm;&Sif
oifwef;[k trnfwyfxm;onfh oifwef;(2)ckuv
kd nf; us;D uef;jyif&dS e,fpyf}u;D =uyfa&; A[dk
aumfrwDXmecsKyfEiS hf oD&rd *Fvmcef;rwGif jyKvkycf o
hJ nf? xdo
k ifwef;rsm;wGif trsm;pkrmS ppf
tpd;k &vufuikd w
f w
k f pGr;f tm;&Sirf sm;/ a'ocHrsm;ESihf tpd;k &0efxrf;rsm;tygt0if pkpak ygi;f vlO;D
a& (200)eD;yg;cef@ yg0ifco
hJ nf? tpd;k &0efxrf;rsm;udk twif;t"rR wufa&mufcikd ;f cJ+h y;D rwuf
a&mufygu tvkyrf x
S w
k yf pfrnf[k tm%mydik rf sm;u +cdr;f ajcmufco
hJ nf?163
55
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
56
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
udk wefjyefwu
kd cf u
kd rf nfh &nf&,
G cf sut
f jyif ppftm%m&Sipf epf oufq;kd &Snaf pa&;twGuf
&nf&,
G I
f vkyaf qmifcahJ om oifwef;rsm;vnf; jzpfayonf?
axmufvrS ;f a&;t}u;D tuJ 'kAv
dk cf sKyf}u;D cif!e$ @f EiS hf if;.aemufvu
kd f axmufvrS ;f
a&;tzG@J 0ifrsm;tm; jzKwfxw
k zf ,f&mS ;+yD;onfah emufyikd ;f wGif jynfcikd +f zdK;tzG@J 0ifrsm;onf jyef
vnftopfz@JG pnf;vdu
k af om ppfaxmufvrS ;f a&;,E &W m;rsm;wGif ydrk kd yg0ifywfoufr&_ v
dS mcJh
onf? jynfcidk +f zKd ;tzG@J 0ifrsm;taejzifh if;wd@k .qENtavsmuf yg0ifywfoufjcif;r[kwyf J jynf
cdik +f zKd ; tm%mydik f ppftpd;k &. zdtm;rsm;ESihf rufv;Hk rsm;a=umifjh zpfonfukd avhvmawG@&&dS onf?
om"utm;jzifh yJc;l wkid ;f twGi;f &Sd jynfcikd +f zKd ;tzG@J 0ifrsm;udk ppfaxmufvrS ;f a&;uay;
onfh oifwef;rsm;udk rwufrae&[k jynfcikd +f zdK;tm%mydik rf sm;u trde@f xw
k cf o
hJ nf? xdo
k @kd
jynfcikd +f zdK;tzG@J 0ifrsm;udk oifwef;rsm;wufcikd ;f &mwGif pD;yGm;a&;vkyif ef; vkyyf ikd cf iG yhf grpf/ &ifE;DS
jrKyfEaHS iGrsm;ESihf &mxl;wd;k jriS jhf cif;/ pojzifh rufv;Hk rsm;ay;cJo
h nf? tzG@J 0ifrsm;taejzifh oifwef;
rsm;udk wufa&muf&ef qENr&Sad omfvnf; if;wd@k . vk+H cKH a&;/ rdom;pkpm;0wfaea&;rsm;ESihf c&D;
oGm;a&; vG,u
f al csmarG@apa&;twGuf wufa&mufc&hJ onf[k qdo
k nf? oifwef;rwufa&muf
ygu toif;0iftjzpfrS armif;xkwcf &H jcif;/ pD;yGm;vkyif ef;rsm; vkyu
f ikd cf iG rhf &atmif enf;trsK;d
rsK;d jzifh taESmuft,Suaf y;jcif;ESihf c&D;oGm;vma&;tcuftcJrsm; }uHKawG@&rnfjzpfonf?171
jynfcikd +f zKd ;tzG@J 0ifrsm;taejzifh tav;teufxm; wm0ef,x
l m;&aom tjcm;vkyf
ief;wpfcrk mS twdu
k t
f cHtiftm;pkrsm;tm; apmif=h unfI
h if;wd@k rS vkyaf qmifonfh rnfonfh
v_y&f mS ;r_rsK;d udrk qdk +crd ;f ajcmufjcif;ESihf taESmuft,Suaf y;jcif; vkyif ef;jzpfonf? txl;ojzifh
'Dy,
J if;vlowfyaJG emufyidk ;f wGif jynfcidk +f zKd ;toif;0iftcsKd @EiS hf a'ocHtm%mydik rf sm;onf NLD
qkid ;f bkwrf sm;udk vdu
k v
f jH zKwfcsjcif;/ twdu
k t
f cHtzG@J 0ifrsm;. aetdrrf sm;udk {nfo
h nf&o
dS nf
jzpfap/ r&Sdonfjzpfap neufoef;acgiftcsdefwGif ykHrSef {nfhpm&if; vma&ufppfaq;jcif;/
taESmuft,Suaf y;jcif;rsm; ydrk v
kd yk af qmifvmcJo
h nf?1722002 ckEpS w
f iG v
f nf; rGejf ynfe,f
twGi;f &Sd jynfcikd +f zKd ;tpnf;ta0;wpfcw
k iG f Akv
d cf sKyf tke;f jrifu
h NLD ygw.
D v_y&f mS ;r_rsm;tm;
teD;uyfavhvmapmif=h unf&h ef/ od@k &mwGif rnfow
l pfO;D wpfa,mufurkd S tqdyk gvyk af qmifcsuf
tm; rajym=um;&efponfjh zifh wufa&mufvmaom jynfcidk +f zdK;tzG@J 0ifrsm;tm; !$e=f um;
oGm;cJo
h nf?173
jynfcidk +f zKd ;toif;0ifrsm;udk twdu
k t
f cHtiftm;pkrsm;tm; apmih=f unfph pfaq;&eft
wGuf toH;k jyKHo
k mru/ tpd;k &tzG@J tpnf;rsm;. v_y&f mS ;r_rsm;udk apmif=h unfah vhvm&ef
twGuv
f nf; toH;k jyKco
hJ nf? 2005 ckEpS /f 'DZifbmvwGif jyKvyk af om jynfcikd +f zKd ; tpnf;ta0;
wpfcw
k iG f wufa&mufvmaom toif;0ifrsm;tm; +rKd @e,ftwGi;f &Sd Xmeaygi;f pHrk S 0efxrf;rsm;
tygt0if/ ppfwyfEiS hf &Jwyfz@JG w@kd . tajctaersm;udyk g apmif=h unft
h uJcwfI XmecsKyfo@kd
174
tpD&ifc&H ef tm%mydik rf sm;u !$e=f um;cJo
h nf?
57
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
xd@k jyif jynfcikd +f zKd ;tzG@J 0ifrsm;onf A[dak cgi;f aqmifrsm;. !$e=f um;csut
f & r[kwrf
rSev
f yk }f uo
H nfh owif;tpD&ifcpH mrsm;udv
k nf; zefw;D vkyaf qmif&onf? Oyrmtm;jzihf 2006
ckEpS /f atmufwb
kd mvydik ;f u 88 rsK;d qufausmif;om;rsm;tzG@J rS rif;udEk ikd Ef iS hf tjcm;ausmif;
om; 5 a,mufukd vky}f uHw&m;pGq
J Ekd ikd &f ef jyifqifco
hJ nf? ausmif;om;acgi;f aqmifrsm;u
jynfyaiGa=u;taxmuftyH@rsm;jzifh jynfwiG ;f Edik if aH &;wyfaygi;f pk}u;D wpf&yf zG@J pnf;&ef pDpOfae
onfqo
kd nf@tcsuu
f kd ay:vGiaf tmifa&;om;I owif;yd@k =u&ef jynfcikd +f zdK;wm0efcrH sm;jzpf
aom 0ef}uD; OD;aomif;/ OD;atmifaomif;ESihf jyef=um;a&;0ef}uD; Adv
k rf LS ;csKyfausmq
f ef; wd@k u
175
if;wd@k . jynfcikd +f zdK; axmufvrS ;f a&;owif;ay;rsm;udk !$e=f um;cJo
h nf?
pmoifausmif;rsm;wGiv
f nf; jynfcikd +f zdK;toif;0ifq&m/ q&mrrsm;onf tm%m
ydik rf sm;. wm0efay;apcdik ;f csut
f & owif;ay;rsm;tjzpf vkyaf qmif&onf? Oyrmtm;jzihf
ausmif;ol/ ausmif;om;rsm;t=um;wGif pnf;&k;H v_y&f mS ;r_rsm;ESihf qlyrl r_ sm; ay:ayguv
f mrnfukd
pd;k &dro
f jzifh jynfcidk +f zKd ;toif;0if ausmif;q&m/ q&mrrsm;u if;wd@k wm0ef,&l aom ausmif;
ol/ ausmif;om;rsm;. tajctaersm;udk apmif=h unfI
h xl;jcm;aomv_y&f mS ;r_ wpkw
H &m&Syd gu
txufo@kd tpD&ifcw
H ifjy&onf? ausmif;0ef;xJwiG f vufurf;pmapmifrsm;/ xkwjf yefaus
nmcsurf sm;/ uAsmpmtkyrf sm;ESihf pwpfumrsm;udk jzef@a0jcif;/ tm%mydik rf sm;udk qef@usio
f nfh
au;G a=umforH sm; od@k r[kwf oauFwtrSwt
f om;rsm; a&;om;xm;jcif;/ ae@x;l ae@&ufrsm;udk
usi;f yjcif; pojzifh pDpOfvy_ &f mS ;r_rsm;&Syd gu jynfcikd +f zKd ;ausmif;q&m/ q&mrrsm;u tm%mydik f
rsm;udk owif;yd@k &onf?176
vlom;rqefpGm t=urf;zuf&dkufESufr_rsm;
ppftpd;k &vufuikd w
f w
k f jynfcikd +f zKd ;toif;onf trnfemrtrsK;d rsK;d jzifh jrefrmEdik if w
H iG f
jzpfymG ;cJah om t=urf;zufwu
kd cf u
kd rf r_ sm;wGif t"dutcef;urS yg0ifywfoufco
hJ nf? a'o
cHrsm;ESihf toif;0ifrsm;udk toH;k jyKI twku
d t
f cHygw0D ifrsm;ESihf +idr;f csr;f pGmqENjyolrsm;udk
enf;trsK;d rsK;d jzifh t=urf;zufwu
dk cf u
kd rf r_ sm; vkyaf qmifco
hJ nf? txl;ojzifh NLD ygw0D if
rsm;ESihf if;wd@k tm; axmufcaH omolrsm;udk t"duypfrw
S x
f m; wdu
k cf u
kd cf o
hJ nf? 1996 ckEpS /f
Ed0k ifbmv 9 &uf &efuek +f rKd @ ukuKU id ;f vrf;qkw
H iG f a':atmifqef;pk=unfEiS hf trsK;d om;'Dru
kd a&pD
tzG@J csKyfacgi;f aqmifrsm;udk vlpv
k al 0;ESihf wdu
k cf u
kd rf /_ 2003 ckEpS /f arv 30 wGif jzpfymG ;cJo
h nfh
'Dy,
J if;ta&;tcif;ESihf t*F gae@wikd ;f jyKvkyo
f nfh a':atmifqefp=k unfEiS hf Edik if aH &;tusO;f
om;rsm; vGwaf jrmufa&;twGuf 0wfjyKqak wmif;yGrJ sm;wGif t=urf;zufr/_ pojzifh t=urf;zuf
wdu
k cf u
kd rf r_ sm;pGmwGif t"du yg0ifywfoufco
hJ nf? 2007 ckEpS /f =o*kwv
f ESihf pufwifbmv
rsm;wGif +idr;f csr;f pGmqENjycJah om &[ef;&Siv
f jl ynforl sm;udk &ufpufpmG acsre_ ;f cJ&h mwGiv
f nf;
jynfcikd +f zdK;toif;taejzihf toGit
f rsK;d rsK;d jzifh yg0ifywfoufco
hJ nfukd &Si;f vif;pGm awG@jrifc&hJ
58
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
onf?
ppftpd;k &taejzihf if;wd@k .qef@usib
f uf twdu
k t
f cHtiftm;pkrsm;ESihf 'Dru
kd a&
pDa&; axmufct
H m;ay;olrsm;udk ESrd ef if;&mwGif zrf;qD;axmifcs&jHk zifh vkaH vmufonf[k ,lq
[efr&SI
d t=urf;zufacsre_ ;f aomenf;vrf;rsm;udk ydrk t
kd ok;H jyKcJo
h nfrmS ,krH mS ;oHo,&Spd &m
rvdak y? a,bl,stm;jzifh t=urf;zufwu
kd cf u
kd rf r_ sm;onf jynfcikd +f zKd ;xdyyf ikd ;f acgi;f aqmifrsm;rS
atmufajcydik ;f a'ocHjH ynfcidk +f zdK;tzG@J 0ifrsm;xHo@kd wdu
k &f u
dk !
f e$ =f um;aom tpDtpOfrsm;udk
pepfwus taumiftxnfazmfaqmifjcif;om jzpfonf? od@k aomfvnf; ae&mtrsm;pkwiG f
jzpfymG ;aeaom t=urf;zufrr_ sm;onf txl;ojzifh jynfcikd +f zKd ;tzG@J 0ifvil ,frsm;udk tm%mydik f
rsm;u vlru
kd q
f efqef &rf;um;jyKr&l ef cGijhf yKxm;r_. aemufqufwJG tusKd ;&vm'frsm; jzpfonf?
xdv
k il ,frsm;onf rdru
d ,
kd u
f kd a'ocHvx
l t
k ay: =oZmtm%m&So
d nf[k ,lqxm;+y;D jzpfay:
vmonfh t=urf;zufvyk &f yfrsm;twGuf tjypfr&d[
S k txifa&mufum pdw}f uD;0ifaeolrsm;
jzpfonf? xd@k jyif tm%mydik rf sm;u t=urf;zufru
_ sL;vGeo
f rl sm;udk ta&;,laqmif&u
G jf cif;r&Sd
onft
h jyif ol&aJ umif;rsm;tjzpf qkrsm;ay;tyfjcif;/ &mxl;rsm;wd;k jriS ahf y;jcif; pojzifh rufv;Hk
rsm;ay;aejcif;onf r&Sq
d if;&Jom;rsm;/ avmb&rRuf om;aumifrsm;ESihf vl&rf;um;rsm;twGuf
t=urf;zufrr_ sm;udk ydrk u
kd sL;vGe;f vmap&ef tcGiahf umif;wpfck jzpfapcJh onf?
2006 ckEpS /f rwfvtwGi;f jzpfymG ;cJah om Edik if aH &;tusO;f om;a[mif; udo
k ufEikd Of ;D
towfc&H r_onf Oyrmwpfck jzpfonf? if;onf &efuek w
f ikd ;f / =unf@jrifwikd +f rKd @e,fwiG f jynfcikd f
+zKd ;toif;0ifvil ,frsm;ESihf rD;owfwyfz@JG 0ifrsm;. &uf&ufpufpuf t=urf;zufwu
kd cf u
kd jf cif;udk
cHc&hJ onf? t=urf;zuf&u
dk Ef u
S rf w
_ iG f yg0ifywfoufco
hJ rl sm;udk wpfpw
Hk &m ta&;,ltjypfay;
jcif; rjyKvkyo
f nft
h jyif +rKd @e,f&t
J yk rf S if;wd@k tm; usyaf iG (2000) ausmaf y;I au;arG;{!fch cH hJ
onf? xd@k jyif ,if;udpEP iS yhf wfoufI rnfo@l urkd S rajymyg[k vufrw
S af &;xd;k cdik ;f cJo
h nf?177
qd;k &Gm;onfrmS tm%mydik rf sm;u &efuek pf nfyifom,mrS xkwaf 0onfh +rKd @awmfowif;pmrsm;
wGif udo
k ufEikd Of ;D onf t𝔲l &rf;um;aeonft
h wGuf wm0efo&d EJ iS hf rD;owfwyfz@JG 0ifrsm;u
0dik ;f 0ef;xde;f odr;f &ef }uKd ;pm;cJah =umif;/ zrf;qD;rcHonft
h wGuf wm0efod qdu
k u
f m;orm;rsm;u
0dik ;f 0ef;&du
k Ef u
S f zrf;qD;ay;cJjh cif;jzpfa=umif;udk rjzpfrae xnfo
h iG ;f azmfjyay;&ef !$e=f um;cJh
178
onf? Edik if aH &;tusO;f om;a[mif; udo
k ufEikd Of ;D . jzpfpOfukd avhvm=unfv
h #if t=urf;zuf
wdu
k cf u
kd rf o
_ nf tm%mydik rf sm;u }uKd wifppD Of+y;D pepfwus vky}f uo
H wfjzwfco
hJ nfrmS xif&mS ;
aeonf? wcsed w
f nf;Yyif tm%mydik rf sm;. rif;rJph &du
k q
f efqef &ufpuf=urf;=uKwfrr_ sm;udk
vnf; jrefrmjynforl sm;ESihf urBmuodatmif rD;armif;xd;k jycJo
h nf?
jrefrmEdik if w
H iG f 'Dru
kd a&pD xGe;f um;a&;twGuf wpku
d rf wfrwf vkyaf qmifaeygonf
[k ppftm%mydik rf sm;u jrefrmtodik ;f t0dik ;f ESihf Edik if w
H umudk toHaumif;[pfaecJah omfvnf;
wu,fv
h ufawG@wiG f jrefrmEkid if t
H wGi;f 'Dru
kd a&pDEiS hf vl@tcGit
hf a&; xGe;f um;vma&;twGuf
59
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
60
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
ppfaq;I t=urf;zuf&u
kd Ef u
S rf r_ sm;a=umifh edAm efvrf;wGiaf exdik af om udEk ikd Of ;D onf xd&k ,u
&k;H Yyif aoqk;H oGm;cJo
h nf? xdak oqH;k r_ukd &yfuu
G t
f m%mykid rf sm;u tat;rdzsm;emI aoqk;H cJh
onf[k ta=umif;jycJo
h nf? od@k aomfvnf; OD;acgi;f .b,fzufjcrf;wGif vuf!;dk cef@&dS t&ku
d cf H
xm;&aom '%f&mtygt0if tjcm;jyif;xefaom'%f&mrsm;udk =unfjh cif;tm;jzifh tm%m
ydik rf sm;. ta=umif;jycsuo
f nf ,kwrdW &Sad =umif; oufaojycJo
h nf?181 tr_reS af y:ayguv
f mrnf
udk pd;k &dro
f nf@twGuf tavmif;udv
k nf; a'ocHtm%mydik rf sm;ESihf jynfcikd +f zdK;tzG@J 0ifrsm;u
azsmufzsuo
f nft
h aejzifh if;rdbrsm;udk todray;bJ apmv#ipf mG o+F*Kd vfco
hJ nf? xd@k jyif
tr_ukd trSet
f wdik ;f oufaoxGuq
f akd y;rnfh ajrmufOuUvmy&yfuu
G (f 2)ae udak usmaf usmEf iS hf
udak Zmf0if; wd@k uv
kd nf; tm%mydik rf sm;u vdu
k v
f zH rf;qD;&ef }uKd ;pm;cJo
h nf?182 Ttcsurf sm;udk
+cKH ik=H unfrh nfqykd gu tm%mydik rf sm;. vufawG@vyk &f yfrsm;ESihf ajymqdck surf sm;onf jy'g;wpf
vrf; oHwpfvrf;jzpfae+yD; &d;k om;r_r&Syd J udEk ikd Of ;D . aoqk;H r_onf jynfcikd +f zdK; tm%mydik rf sm;.
rw&m; &du
k Ef u
S rf a_ =umifjh zpfonfqo
kd nfrmS ydI
k xif&mS ;aeonf?
2006 ckEpS /f ZGev
f wGif &efuek w
f ikd ;f / =unfjh rifwikd +f rdK@e,f td;k bdv
k rf; 12 &yfuu
G w
f iG f
c0gvyk if ef;jzifh toufarG;0rf;a=umif;jyKaeaom rcifrmvGif udk =unfjh rifwikd +f rdK@e,f &Jpcef;
rS pcef;rSL; aersK;d u olrt0wfav#maf y;aeonft
h rd w
f iG f ypPn;f aysmufq;Hk r_jzifh zrf;qD;cJ+h yD;
rw&m; !Si;f yef;ESyd pf ufco
hJ nf? olrudk tcef;ydw+f yD rw&m;!Si;f yef;ESyd pf ufco
hJ nft
h wGuf
em;pnfu+JG y;D wud,
k v
f ;Hk wGif '%f&mtnkt
d rJrsm; &&Scd o
hJ nf? xdrk #ru tm%mydik rf sm;u rcif
rmvGiu
f kd rzG,rf &myif jyKrq
_ ufqcH o
hJ nf? aemufq;Hk wGif tjypfr&Srd eS ;f odI tdro
f @kd jyefy@kd ay;cJ+h y;D
+rKd @e,fpcef;rSL;/ jynfcikd +f zKd ;tzG@J EiS hf trsK;d orD;a&;&mtzG@J rsm;u avsmaf =u;aiGay;I E_wyf w
d &f ef
183
}uKd ;pm;cJo
h nf?
jynfcikd +f zdK;ESihf pGr;f tm;&Sirf sm;u usL;vGeo
f nfh tjcm;aom t=urf;zufwu
kd cf u
kd rf _
rsm;vnf; &Sad o;onf? 2007 ckEpS /f rwfvtwGi;f Yvnf; yJc;l wkid ;f / jynf+rdK@ pnfawmfr*Fvm
&yfuu
G w
f iG f aexdik o
f nfh vli,fwpfO;D udk ppftpd;k &u tcGit
hf a&;ay;xm;onfh pGr;f tm;&Sif
tzG@J rsm;u tm%mjyI 0dik ;f 0ef;xd;k }uw
d cf o
hJ nf? xdv
k il ,fukd rl;,pf&rf;um;onfqo
kd nfh pGcJ suf
jzifh rw&m;axmifcsco
hJ nf? tvm;wlpmG rauG;+rdK@/ atmifaZ,sm&yfuu
G w
f iG f aexdik f onfh
jynfow
l pfO;D udv
k nf; rl;,pf&rf;um;onfqo
kd nfh ta=umif;jycsujf zifh oufqikd &f m wm0ef&o
dS l
rsm;u ajz&Si;f &rnft
h pm; pGr;f tm;&Sirf sm;u if;wd@k EiS rhf oufqikd yf J 0ifa&muf xd;k }udwcf hJ
184
onf?
twdu
k t
f cHtzG@J 0ifrsm;onfvnf; ppftpd;k &vufuikd w
f w
k rf sm;. &rf;um;wdu
k cf u
kd rf _
rsm;udk cHae&onf? 2005 ckEpS /f =o*kwv
f wGif NLD ygw0D ifwpfO;D jzpfol udak usmpf ;kd tm; prf;
acsmif;+rdK@e,fwiG f jynfcikd +f zdK;tzG@J 0if oH;k OD;rS wkwjf zifh 0kid ;f 0ef;du
k Ef u
S cf o
hJ nf? xdo
k @kd du
k Ef u
S f
wdu
k cf u
kd rf a_ =umifh udak usmpf ;kd . em;pnfwpfzuf aygu+f yo
J mG ;cJ+h y;D toHtm&kaH =um xdcu
kd yf supf ;D
61
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
oGm;cJo
h nf? du
k Ef u
S w
f u
kd cf u
kd o
f rl sm;tm; &Jpcef;od@k zrf;qD;yd@k aqmifcahJ omfvnf; jynfcikd +f zdK;
acgi;f aqmifwpfO;D ESihf tpd;k &owif;ay;wpfO;D rS &Jtm;vmbfay;cJo
h jzifh pGcJ surf wifbJ jyefvw
$ f
185
ay;cJo
h nf?
tvm;wlpmG NLD ygw0D ifwpfO;D jzpfol udo
k ef@ZifrsKd ;onf jynfcidk +f zKd ; toif;0ifrsm;
ESihf rD;owfwyfz@JG 0ifrsm;rS tcsed t
f awmf=um taESmuft,Suaf y;aejcif;udk cHc&hJ oljzpfonf?
2005 ckEpS /f =o*kwv
f wGif if;.aetdrt
f eD;w0ku
d w
f iG f a,mifayayvkyaf eaom vlprd ;f wpfO;D
tm; zrf;qD;I e,fajrcH&pJ cef;od@k yd@k aqmifc&hJ m xdv
k pl rd ;f rSm rD;owfwyfz@JG 0if owif;ay;wpfO;D
jzpfaeonf? xdu
k pd jP zpfymG ;+yD;aemuf udo
k ef@ZifrsKd ;rSm jynfcikd +f zdK;ESihf rD;owfwyfz@JG 0ifrsm;.
0dik ;f 0ef;du
k Ef u
S jf cif;udk cHc&hJ onf?186
2007 ckEpS f ZGev
f twGi;f Y a':atmifqef;pk=unfEiS hf Edik if aH &;tusO;f om;vGwaf jrmuf
a&;twGuf 0wfjyKqkawmif;+yD;jyefvmaom rwW&m+rdK@e,f jynfo@l vw
G af wmfu,
kd pf m;vS,f
ODoef;vGiEf iS hf tzG@J ukd jynfcikd +f zKd ;tzG@J rsm;u [ef@wm;aESmuf,u
S cf o
hJ nf? xd@k jyif ppftpd;k &opPmcH
vl&rf;um;wpfO;D u oHvufo;D pGy+f yD; OD;oef;vGi.
f rsuEf mS udk jyif;xefpmG 0ifa&mufx;kd ESucf hJ
onf? OD;oef;vGio
f nf aq;&kw
H iG f aq;ukor_ cH,cl &hJ onf?187 twdu
k t
f cHtzG@J rsm;udk ppftpd;k &
vufuikd w
f w
k rf sm;u &rf;um;wdu
k f cdu
k af ESmuf,u
S af er_rsm;udk oufqikd &f mtcef;rsm;wGif quf
vufazmfjyoGm;rnf?
jynfcikd +f zdK;tzG@J 0if vl&rf;um;rsm;onf ausmif;om;/ ausmif;olrsm;ygrusef w&m;
vufrhJ t=urf;zufwu
kd cf u
kd rf r_ sm;udk usL;vGecf o
hJ nf? 2004 ckEpS /f =o*kwv
f wGif yJc;l wdik ;f jynf
wuUov
kd f "gwak A'yxrESpf ausmif;om;wpfO;D jzpfol armif&EJ ikd u
f kd +rdK@e,fjynfcikd +f zdK;tzG@J 0if
rsm;u jynf+rKd @ a'ge+c&H yfuu
G &f dS ,kZeabmf'gaqmifo@kd tjyefwiG f ta=umif;rJh rw&m;&du
k Ef u
S cf hJ
188
onf? xd@k twl 2004 ckEpS w
f iG f jynfwuUov
kd rf S ausmif;om;ESpOf ;D tm; jynfcidk +f zdK;tzG@J 0if
vl&rf;um;wpfprk S wdu
k cf u
kd cf o
hJ jzifh aq;Hw
k ufa&mufI aq;ukor_ cH,cl &Jh onf?189 &ckid jf ynf
e,frS tpPvmrfbmom0if ausmif;om;wpfO;D jzpfol &m&Sp'f [
l ,f (Rashid Duhal)udv
k nf;2005
ckEpS /f =o*kwv
f wGif vl&rf;um;wpfprk S 0kid ;f 0ef; du
k Ef u
S cf o
hJ nf? xdv
k &l rf;um;rsm;rSm jynfcidk +f zKd ;
toif;0ifrsm;jzpfonf[k ,H=k unf&a=umif;ESihf Ak'b
< mom0ifrsm;ESihf tpPvmrfbmom0ifrsm;
t=um; ydyuQrsm;jzpfymG ;ap&ef xdak usmif;om;tm; wdu
k cf u
kd cf o
hJ nf[k ,lq&a=umif; rsujf rif
oufaowpfO;D rS xkwaf zmfajymqkcd o
hJ nf? &m&Sp'f [
l ,fonf tdu
k Ef u
S cf &H +y;D oH;k &uft=umwGif
190
&&Scd o
hJ nf'%f&mrsm;jzifyh if aoqH;k cJo
h nf?
jynfcidk +f zdK;tzG@J 0ifrsm;onf t=urf;zufwu
kd cf u
kd rf r_ sm;tjyif if;wd@k yg0ifywfouf
cJah om udp&P yfrsm;twGuf w&m;Oya'&ifqikd &f jcif; od@k r[kwf tjypfay;cH&jcif;rsm;rS vGw+f ird ;f
csr;f omcGihf &&daS e=uonf? w&m;Oya'udk vufwpfv;Hk =um; vkyaf qmifae=uonf? xd@k a=umifh
tjcm;olrsm;twGuf xdcu
dk ef pfemaponft
h &mrsm;onf if;twGuf ta&;r}uD;bJ tao;
62
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
tr$m;udpw
P ckr#om jzpfaeonf? Oyrmtm;jzihf um;wdu
k rf a_ =umifh jyif;xefpmG '%f&m&&Scd o
hJ l
wpfO;D tm; xdu
k m;wdu
k rf u
_ sL;vGeaf om a'ocHjynfcikd +f zKd ;twGi;f a&;rSL;u w&m;pGq
J jkd cif; rjyKap
191
f mwdik ;f oufqikd &f m wm0ef&dS
&ef +crd ;f ajcmufcf o
hJ nf? tvm;wlpmG jy\emwckcak y:ayguv
yk*Kd~ vfrsm;u Oya'vrf;a=umif;t& wm0ef,al jz&Si;f &rnft
h pm; wm0efyikd ;f t& oufqikd rf _
r&So
d nfh jynfcikd +f zdK;tzG@J rsm;/ pGr;f tm;&Sirf sm;u yg0ifywfoufaeonfuv
kd nf; awG@&onf?
2007 ckEpS f {+yDvtwGi;f Y rE aW v;+rKd@/ atmifajromZH&yfuu
G w
f iG f aexdik af om touf
(24)ESpt
f &G,f vli,fwpfO;D udk qdik u
f ,fvrf; ajymif;jyefarmif;cJo
h nft
h wGuf ,mOfpnf;urf;
Oya't& ta&;,laqmif&u
G &f rnft
h pm; jynfcikd +f zdK;tzG@J 0ifrsm;u rif;rJq
h efqef &ku
d Ef u
S cf hJ
onf? xd@k a=umifh xdv
k il ,fonf '%f&mjyif;xefpmG &&S+d yD; aq;&kw
H uf ukor_c,
H cl &hJ onf?192
bmoma&;y
bmoma&;ydd y uQ r sm; ay:ayguf v matmif zef w D ; vk y f a qmif j cif ;
jrefrmjynfonf bmoma&;vGwv
f yfciG hf tvGeef nf;yg;+yD; uef@owfcsKyfcs,rf r_ sm;
aom Edik if w
H pfcjk zpfonf? jynfcikd +f zdK; (ac: ) jynfaxmifp=k uH@cidk af &;ESizhf @G +H zdK;a&;toif;onf
jrefrmjynftwGi;f &Sd rwlujJG ym;aom bmoma&;tkypf rk sm;twGi;f txl;ojzifh c&pf,mefbm
om0ifrsm;ESihf tpPvmvrfbmom0ifrsm;tm; taESmuft,Suaf y;jcif;/ +cdr;f ajcmufjcif;rsm;
ydrk jkd yKvkyv
f mcJo
h nf? Edik if t
H wGi;f bmoma&;ydyuQrsm;jzpfay:vmatmif Ak'b
< mom0ifrsm;
ESihf tjcm;bmom0ifrsm;t=um; ay:ayguv
f mEdik o
f nfh rke;f wD;r_rsm;udk tcGiahf umif;,l tok;H cs
aeonf? Edik if t
H wGi;f bmoma&;ydyuQrsm; jzpfay:vmygu ppftpd;k &omv#if wdik ;f jynfwnf
+ird af t;csr;f atmif xde;f odr;f Ekid o
f nfqo
kd nft
h a=umif;jycsujf zifh ppfwyftm%mwnfjraJ tmif
zefw;D vkyaf qmifco
hJ nf? tpPvmrfbmom0ifrsm;onf t=urf;zufrr_ sm; jzpfymG ;vmatmif
v_@H aqmforl sm;[k ppftpd;k &. t"duypfrw
S x
f m;jcif;cH&aom tkypf jk zpfonf?
2005 ckepfwiG f jynfcidk +f zdK;toif;onf NLD tzG@J 0if tpPvmrfrsm;tm; t"duypfrw
S f
xm;I NLD ygwt
D m; taESmift
h ,Suaf y;rnfh AsL[mwpf&yftm; pwiftaumiftxnf
azmfco
hJ nf? tqdyk gtpDtpOfrmS tpPvmrfbmom0if NLD tzG@J 0ifrsm;tm; tzG@J 0iftjzpfrS
E_wx
f u
G af y;&ef awmif;qdx
k m;aom pm&Gupf mwrf;rsm;udk NLD ygwrD S jzef@a0onf[k ,Hrk mS ;
oHo,&Sad tmif vkyaf qmif&ef/ if;wd@k taejzifh E_wx
f u
G af y;&ef jiif;qefonft
h cg if;wd@k
ydik q
f ikd af om ypPn;f OpPmrsm;udk zsuq
f ;D jcif;/ vdt
k yfv#if tajctaerwnfr+idrjf zpfatmif
t"du&k%;f rsm; zefw;D +y;D jzpfay:vmonfjh y\emrsm;udk ta=umif;jyKI NLD ygwt
D m; tjypf
ykcH s&efw@kd jzpfonf?193
ppftpd;k &vufuikd w
f w
k rf sm;onf Edik if t
H wGi;f bmoma&;ydyuQrsm; ay:ayguv
f m
ap&ef&nf&,
G cf sujf zifh tpPvmrfbmoma&;ESihf oufqikd af omae&mrsm;udk zsuq
f ;D cJo
h nf?
om"utm;jzihf 2001 ckEpS /f rwfvwGif &cdik jf ynfe,f/ ausmufjzLc&dik &f dS rGwq
f vif bk&m;&Scd ;kd
63
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
ausmif; (4)ckukd oHCmtwkrsm;/ cv& (34)rS ppfom;rsm;tygt0if jynfcikd +f zdK; tzG@J 0if
500 eD;yg;cef@u rGwq
f vifqef@usiaf &; a=u;G a=umforH sm; atmf[pfI zsuq
f ;D cJo
h nf?194 2003
ckEpS /f Zefe0g&v
D twGi;f Y jynfcikd +f zdK;tzG@J 0ifrsm;onf ppfuikd ;f +rdK@&dS tpPvmrf bmom0ifrsm;
aexkid af om aus;&Gmwpfct
k m; rD;_@d zsuq
f ;D onf? xd@k jyif tpPvmrfbmom0if ausmif;om;
(32)a,muftm; zrf;qD;ac:aqmifomG ;cJo
h nf? tdraf jc (42)vH;k / AvDwpfcEk iS hf tjcm; bmom
a&;taqmufttkw
H pfckvnf; rD;_@d zsuq
f ;D jcif;cHc&hJ onf?195 xd@k jyif 2005 ckEpS /f ZGev
f wGif
jynfcidk +f zdK;acgi;f aqmifrsm;. !$e=f um;csujf zifh rE aW v;wdik ;f twGi;f &Sd [dELN bk&m;&Scd ;kd ausmif;
wpfcu
k kd rD;_@d zsuq
f ;D cJo
h nf? Tbk&m;ausmif;onf a'ocH&mG ol/ &Gmom;rsm;u if;wd@k ud,
k yf ikd f
aiGa=u;jzifh wnfaqmufxm;aom bmoma&;taqmuftOD;wpfck jzpfonf?196
64
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
65
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
66
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
67
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
xdvufa&muf yg0ifywfoufco
hJ nfh jynfcikd +f zKd ;ESihf pGr;f tm;&Sirf sm;udk wpkw
H &m tjypfay; ta&;
,ljcif;rsm; rjyKvyk o
f nft
h jyif qkvmbfrsm;ay;I olaumif;jyKco
hJ nf? qENjyolrsm;udk t=urf;
zuf+zdKcGi;f &mY cdik ;f apor# vkyaf qmifay;cJ=h uaom jynfcikd +f zdK;acgi;f aqmifrsm;udk pufr(_ 1)
0ef}uD; OD;atmifaomif;u pufr(_ 1)0ef}uD;XmerS xkwv
f yk af om armfawmfqikd u
f ,frsm;ESihf
pufypPn;f rsm; csay;+yD; ukr%
` rD sm;zGiahf y;onftxd tcGit
hf a&;rsm;ay;I olaumif;jyKcJh
214
onf? &efuek q
f ENjyyGrJ sm;twGi;f yg0ifywfoufco
hJ nf@ pGr;f tm;&Sirf sm;xJrS tajctaerJh
pGr;f tm;&Sif (500)OD;udk tm%mydik rf sm;u &efuek +f rdK@pnfyifom,ma&;aumfrwDwiG f ae@pm;
D t
D idk f
0efxrf;rsm;tjzpf tvkycf ef@co
hJ nf?215 xd@k jyif ta&;tcif;umvtwGi;f tif;pdef *sw
0if;twGi;f zrf;qD;xm;onho
f C
H mawmfrsm;udk !Si;f yef;ESyd pf ufc&hJ mwGif yg0ifco
hJ nfh tpd;k &
vufuikd w
f w
k f jynfcikd +f zdK;ESihf pGr;f tm;&Sirf sm;udv
k nf; +rdK@e,fjynfcikd +f zdK;toif;u ol&aJ umif;
216
wHqyd rf sm; ay;tyfco
hJ nf? 2008 ckEpS /f Zefe0g&v
D (4)&uf vGwv
f yfa&;ae@ etzppftpd;k &u
xkwjf yefco
hJ nfh omoemawmfqikd &f m bG@J wq
H yd Ef iS hf *k%x
f ;l aqmifb@JG tyfEiS ;f cH&olrsm;wGif
vnf; pGr;f tm;&Sirf sm;tygt0if pufwifbmoHCmhta&;tcif;}uD;tm; zdEydS +f zdKcGo
J l trsm;
tjym;yg0ifco
hJ nf? vlrx
_ ;l c|ew
f q
H yd f yxrtqifh (102)OD; a&G;cs,af y;tyfc&hJ mwGif oHCm
ta&;tcif;ESihf qufpyfol (70)OD;cef@yg0if+yD; if;wd@k teuf pGr;f tm;&Sif (30)cef@ yg0ifonf?217
68
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
rsm;udk tm%mydik t
f zG@J rv
S I
JG rnfonfEh ikd if aH &;ygwrD sm;udrk S jyKvkycf iG rhf ay;cJah y?218
ZGev
f 19 onf a':atmifqef;pk=unf. arG;ae@jzpf+yD; ESppf Of jynfwiG ;f jynfyae&m
tawmfrsm;rsm;wGif arG;ae@tcrf;tem;rsm; usi;f yjyKvky=f uonf? jynfyae&mrsm;wGif tcrf;
tem;rsm;udk vGwv
f yfpmG usi;f ycGi&hf &daS omfvnf; jynfwiG ;f Y xdu
k o
hJ @kd usi;f ycGirhf &yJ ppftpd;k &
vufuikd w
f w
k f jynfcikd +f zKd ;tzG@J 0ifrsm;. [ef@wm;aESmuf,u
S rf r_ sm;udk &ifqikd af e&qJ jzpfonf?
Oyrmtm;jzifh rauG;wdik ;f / atmifv+H rdK@e,fwiG f a':atmifqef;pk=unfarG;ae@ usi;f ycJah om
trsK;d om;'Dru
kd a&pDtzG@J csKyftzG@J 0ifrsm;udk jynfcikd +f zKd ;tzG@J rsm;u avmufav;*Grsm;jzifh ypfcwf
wdu
k cf u
kd cf o
hJ nf? xd@k jyif tzG@J csKyftzG@J 0ifrsm;. armfawmfqikd u
f ,fb;D rsm;udv
k nf; azmufypfchJ
onf? tvm;wlpmG ppfuikd ;f wdik ;f / a&$b+kd rdK@wiG f tifet
f ,fv'f t
D zG@J 0ifrsm; tcrf;tem;usi;f y
aeonft
h rd u
f kd ppftpd;k &vufuikd w
f w
k f jynfcidk +f zdK;tzG@J rsm;u avmufav;*Grsm;jzifh ypfcwf
wdu
k cf u
kd cf o
hJ nf? tcrf;tem; +yD;pD;onft
h cgwiG v
f nf; NLD tzG@J 0ifrsm;oGm;&m vrf;w
av#mufwiG f oHrrd_ sm;ypfcsI qdik u
f ,fb;D rsm; aygu+f yJatmifjyKvkyI
f aESmuf,u
S cf o
hJ nf?
&efuek w
f ikd ;f +rKd @e,ftcsK@d tygt0if tjcm;+rKd @e,ftawmfrsm;rsm;wGif tvm;wl &rf;um;aESmuf
,Surf r_ sm; jyKvkycf =hJ uonf?219
jynfcikd +f zdK;tzG@J 0ifrsm;onf bmoma&;tcef;tem;rsm;/ 0wfjyKqkawmif;yGrJ sm;wGif
vlrsm;udik mS ;&rf;I tpDtpOfwus qufwu
kd af ESmuf,u
S rf r_ sm; jyKvyk cf o
hJ nf? &efuek w
f ikd ;f trsK;d
om;'Dru
kd a&pDtzG@J csKyf tzG@J 0ifrsm;onf jrefrmh'rD u
kd a&pDacgi;f aqmif a':atmifqef;pk=unf
tygt0if Edik if aH &;tusO;f om;rsm;vGwaf jrmufa&;twGuf 2004 ckEpS /f Zlvikd v
f 13 &uf ae@rS
pI tygwpf Of t*F gae@ 0wfjyKqak wmif;yGrJ sm;udk &efuek +f rKd @wiG f jyKvyk cf o
hJ nf? jynfcikd +f zKd ;tzG@J 0if
rsm;onf 0wfjyKqkawmif;olrsm;udk bk&m;ay:od@k wufciG rhf &atmif wm;qD;ydwyf ifjcif;/ tr#
a0aomtcg atmf[pfaESmuf,u
S jf cif;rsm;/ wefjyefqak wmif;jcif;rsm; jyKvkycf o
hJ nf? xd@k jyif
0wfjyKqak wmif;olrsm;udk ud,
k x
f v
d ufa&muf usL;vGeo
f nftxd taESmuft,Suaf y;cJo
h nf?
bk&m;ay:wGif 0wfjyKqak wmif;olrsm;udk aESmuf,u
S &f mwGif ppftpd;k &vufuikd w
f w
k f
jynfcidk +f zdK;tzG@J onf txl;ojzifh w&m;r0iftESyd cf ef;rsm;rS tESyd o
f rrsm;/ &yfuu
G t
f wGi;f
vdik pf ifrhJ t&ufa&mif;olrsm;/ csx
J aD &mif;olrsm; pojzifh w&m;r0ifvyk if ef;rsm;jzihf toufarG;
0rf;a=umif;jyKaeolrsm;udk tvSnu
hf s ac:,ltok;H jyKcJo
h nf? bk&m;ay:od@k wufvmoltcsK@d ukd
vdt
k yfv#if wm;qD;&rnfjzpf+y;D !$e=f um;xm;onft
h wdik ;f vkyaf qmif&rnfjzpfa=umif;/ ud,
k hf
ud,
k u
f kd jynfo[
l ak jymqd&k rnfjzpfa=umif;/ owif;aygu=f um;ygu jyif;jyif;xefxef ta&;,ljcif;
cH&rnfjzpfa=umif;/ if;wd@k tm; }uD;=uyfonfh jynfcikd +f zdK;wm0efcrH sm;u rSm=um;cJo
h nf?220
2007 ckEpS /f Zefe0g&v
D twGi;f a&$w*d b
Hk &k m;ay:wGif tygwpf Oft*F gae@ 0wfjyKqk
awmif;olrsm;udk jynfcikd +f zKd ;tzG@J 0ifrsm;ESihf bk&m;wm0efus &Jrsm;u t=urf;zuf&u
dk Ef u
S rf r_ sm;/
bk&m;ajcawmf&if;wGif atmf[pfaESmuf,u
S rf r_ sm; jyKvkycf o
hJ nf? 0wfjyKqkawmif;ol tzG@J 0if
69
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
vli,fwOD;udv
k nf; t=urf;zuf &du
k Ef u
S cf o
hJ nf?221 arvydik ;f wGiv
f nf; &efuek +f rKd @ ajcmufxyf}u;D
bk&m;od@k tifet
f ,fv'f t
D zG@J 0ifrsm; oGm;a&muf0wfjyK qkawmif;aepOf ppftpd;k & vufuikd f
wkwrf sm;u wefjyefqak wmif;r_rsm;jyKvyk u
f m taESmuft,Suaf y;cJo
h nf? ,if;vufuikd w
f w
k f
rsm;onf a':atmifqef;pk=unfEiS hf olr.cifyeG ;f rku
d u
f ,ft&J pfw@kd . ESpaf ,mufwyJG yHk g wD&yS f
rsm;0wfqif+y;D tifet
f ,fv'f t
D zG@J 0if 0wfjyKqkawmif;aeolrsm;ab;Y xdik I
f jynfytm;ud;k
ykqed &f ;dk tvdrk &S/d jrefrmjynfukd jrefrmwdik ;f &if;om;awGom tkycf sKyf&ygv.
kd / jrefrmjynfrmS
tqd;k jrif0g'aD wG uif;&Si;f &ygv.
kd pojzifh toHus,af vmifpmG atmf[pfI wefjyef taESmuf
t,Suaf y;cJo
h nf? xdrk #omru 0wfjyKqak wmif;t+y;D bk&m;ay:rSjyefqif;csed w
f iG v
f nf; bk&m;
apmif;wef;wGif xdv
k t
l yk pf rk sm;u tifet
f ,fv'f t
D zG@J 0ifrsm;udk t"rRqaJG c:ojzifh &ke;f &if;
qefcwf jzpfymG ;cJo
h nftxd tajctaeqd;k &Gm;cJo
h nf?222 tvm;wlpmG rE aW v;wdik ;f / jyifO;D vGif
+rdK@e,f tifet
f ,fv'f D pnf;&k;H a&;aumfrwDtzG@J 0ifrsm; aemifcrf;}uD;aus;&Gm&Sd aemifcrf;}uD;
bk&m;ay:wGif a':atmifqef;pk=unfESifh EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;vGwfajrmufa&;twGuf
qkawmif;aecsed w
f iG v
f nf; jynfcikd +f zdK;tzG@J 0ifrsm;ESihf pGr;f tm;&Sirf sm;u wHjrufpnf;rsm;jzifh eH&H
rsm;ESihf =urf;cif;rsm;udk &du
k Ef u
S I
f ,kwrf m=urf;wrf;pGm aESmuf,u
S cf o
hJ nf?223
1996 ckEpS /f azazmf0g&v
D Y jrefrmEdik if .
H yxrOD;qk;H 'Dru
kd a&pDenf;us a&G;cs,f
wifajrSmufjcif;cHc&hJ aom 0ef}uD;csKyfa[mif; OD;Ek uG,v
f eG o
f nfh (1)ESpjf ynfah jrmuf txdr;f
trSwf tcrf;tem;wpfcu
k kd usi;f yjyKvkycf o
hJ nf? xdt
k crf;tem;od@k wufa&mufvmaom
vlxt
k wGi;f od@k teDa&mifvufarmif;ywfrsm; 0wfqifxm;aom jynfcikd +f zdK;tzG@J 0ifrsm;udk
pdr@f 0if xd;k azguaf p+yD; a':atmifqef;pk=unf rde@f ceG ;f ajym=um;onft
h cg c&rf;csOo
f ;D rsm;jzifh
ypfaygu&f ef tm%mydik rf sm;u !$e=f um;cJo
h nf? 1996 ckEpS f {+yDv jrefrmhEpS o
f pfu;l ae@wiG f
vnf; a':atmifqef;pk=unf.aetdro
f @kd oGm;&mvrf;rsm;tm; wm;qD;ydwq
f @kd xm;cJ+h yD;/ vrf;
ay:&Sd twm;tqD;rsm;udk ausmjf zwfvmonfh NLD ygw0D ifrsm;tm; du
k Ef u
S rf nf[k jynfcidk +f zKd ;
tzG@J 0ifrsm;u +crd ;f ajcmufc=hJ uonf? xdEk pS t
f wGi;f a':atmifqef;pk=unfonf yJc;l +rKd @&dS emrnf
}uD; bk&m;wpfqltm; oGm;a&mufz;l ar#mrf nf[k owif;rsm;xGuaf y:cJ&h m/ tm%mydik rf sm;u
a':atmifqef;pk=unfukd vrf;rSapmif}h udKwdu
k cf u
kd &f ef jynfcikd +f zdK;toif;0ifrsm;udk wm0efay;
apv$wcf o
hJ nf? od@k aomfvnf; a':atmifqef;pk=unfonf xdb
k &k m;od@k omG ;a&mufcjhJ cif; r&Sd
224
ojzifh tpDtpOf ysucf &hJ onf?
70
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
71
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
pk=unfEiS hf tzG@J csKyf tzG@J 0ifrsm;onf 2003 ckEpS /f arv(6)&ufae@rS arv (30)&ufae@txd
rE aW v;wdik ;f / ppfuikd ;f wdik ;f / ucsijf ynfe,fEiS hf &Sr;f jynfe,f pnf;&k;H a&;c&D;pOfrsm;twGi;f jynf
cdik +f zdK;tzG@J 0ifrsm;. wm;qD; aESmuf,u
S rf r_ sm;pGmudk &ifqikd cf &hJ onf?
pnf;&k;H a&;c&D;xGuaf eonfh a':atmifqef;pk=unfEiS t
hf zG@J ukd aESmuf,u
S &f mwGif
yk*Kd~ vfa&;t& apmfum;wdu
k cf u
kd f a&;om;xm;aom pm&Gupf mwrf;rsm;ESihf tzG@J csKyfEiS hf olrudk
oa&mfavSmifajymifxm;onfh umwGe;f ykrH sm;udv
k nf; tm%mydik rf sm;u }udKwifjzef@a0r_rsm;
jyKvkycf o
hJ nf? a':atmifqef;pk=unf vdu
k yf gvmaom armfawmf,Ofwef; c&D;rqufEikd af p&ef
um;vrf;rsm;wGif oHq;l }uKd ;rsm;/ opfv;kH rsm;/ ausmufw;Hk rsm;/ ukew
f ifum;}u;D rsm;jzifh ydwq
f @kd
xm;jcif;/ wHwm;rsm;wGif um;oGm;&mbD;vrf;ysOcf syrf sm;udk cGmxm;+y;D wHwm;udk opfom;wef;
rsm;&ku
d I
f ydwq
f @kd xm;jcif;/ um;vrf;ay: jzwfI ajrmif;wl;ydwq
f @kd xm;jcif;/ a':atmifqef;
pk=unfEiS v
hf x
l k awG@q&Hk mteD;w0du
k w
f iG f w&m;ra[mEdik af tmif taESmuft,Suaf y;onfh
taejzifh tm;aumif;aom toHcs@J pufrsm;ok;H +yD; oDcsi;f rsm;/ y&dww
f &m;rsm;udk qlnpH mG
zGi@f jcif;/ vltyk x
f o
J @kd armfawmfum;armif;0ifjcif;rsm; jyKvyk +f y;D jynfcikd +f zKd ; tzG@J rsm;u taESmuf
t,Sut
f rsK;d rsK;d ay;cJo
h nf?
tpd;k &0efxrf;rsm;tygt0if a'ocHvx
l u
k kd a':atmifqef;pk=unftm; r}udKqd&k ef
+crd ;f ajcmufrr_ sm;vnf; jyKvyk cf o
hJ nf? a':atmifqef;pk=unfukd vufc}H uKd qakd om tpd;k &0efxrf;
rsm;udk tm%mydik rf sm;u xda&mufpmG tjypfay;ta&;,lco
hJ nf? Oyrmtm;jzihf csi;f jynfe,f
c&D;pOftwGif; a':atmifqef;pk=unfudk }udKqdkE_wfqufcJhonfh ynma&;0efxrf;wpfOD;udk
tm%mydik rf sm;u tvkyrf x
S w
k yf pfco
hJ nf? rauG;wdik ;f / uHr+rdK@e,ftwGi;f &Sd tru ausmif;
q&mrwpfO;D jzpfol a':cifr;kd 0if;udv
k nf; a':atmifqef;pk=unftm; }udKqdck o
hJ nft
h wGuf
+rKd @e,fynma&;rSL;u tvkyrf x
S w
k yf pf&ef jyifqifc+hJ y;D ausmif;qufrwuf&ef wm;jrpfco
hJ nf?227
2007 ckEpS /f Zefe0g&v
D twGi;f Y jynfo@l vw
G af wmfu,
kd pf m;jyKaumfrwD twGi;f a&;rSL;ESihf &ckid f
'Dru
kd a&pDtzG@J csKyf twGi;f a&;rSL; ODat;omatmif. &cdik jf ynfe,fc&D;pOftwGi;f Y axmufcH
tm;ay;cJo
h l jynfcikd +f zdK;twGi;f a&;rSL;wpfO;D ESihf +rdK@e,f rdcifEiS u
hf av;apmifah &Smufa&;tzJ@G
OuUXwpfO;D udk tm%mydik rf sm;u &mxl;rS jzKwfypfvu
kd o
f nfo
h m"uvnf; &Scd o
hJ nf?228
xd@k jyif a':atmifqef;pk=unf vma&mufpOfumvtwGi;f pmoifausmif;rsm;ESihf
aps;qdik rf sm;tm;vk;H udk ydwx
f m;&ef/ bke;f awmf}u;D ausmif;rsm;/ bk&m;apwDrsm;udk ydwx
f m;&ef
tm%mydik rf sm;u +cdr;f ajcmufrr_ sm; jyKvkycf o
hJ nf? 2003 ckEpS /f {+yDvydik ;f u a':atmifqef;
pk=unfEiS t
hf zG@J rauG;wdik ;f / ausmufxo
k @kd a&mufvmcsed w
f iG f ausmif;olausmif;om;rsm;u
}uKd qdrk nfukd pd;k &dro
f nft
h wGuf pmoifausmif;rsm;udk tm%mydik rf sm;u ydwyf pfco
hJ nf? xd@k jyif
uav;+rKd @tvGef xkrH m&Gm ta&mufwiG v
f nf; a':atmifqef;pk=unfEiS t
hf zG@J a&mufvmcge;D rS
tm%mydik rf sm;u ausmif;0if;wHcg;}u;D udk ydwcf sed rf [kwyf J ydwyf pfco
hJ nf?229 vrf;wav#muf&dS
72
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
"gwq
f ED iS hf 'DZ,fa&mif;onfh qdik rf sm;udv
k nf; a':atmifqef;pk=unfEiS t
hf zG@J tm; a&mif;csjcif;
rjyK&ef owday;wm;jrpfco
hJ nf?
jrefrmEdik if t
H wGi;f a':atmifqef;pk=unf. pnf;&k;H a&;c&D;pOftcsK@d EiS yhf wfowfI
waphwapmif;avhvm=unfrh nfqv
kd #if pnf;&k;H a&;c&D;pOftrsm;pkonf tm%mydik rf sm;ESihf
}uKd wifnEdS id_ ;f wdik yf if+y;D pwifcahJ omfvnf; tm%mydik rf sm;ESihf if;wd@k .vufuikd w
f w
k f jynfcidk +f zKd ;
tzG@J rsm;u rif;rJph &ku
d q
f efqef jyKr_vyk af qmifc=hJ uonfukd awG@&onf?
2003 ckEpS /f {+yv
D twGi;f a':atmifqef;pk=unfEiS t
hf zG@J onf ygwpD nf;&k;H a&;twGuf
csi;f jynfe,fo@kd oGm;a&mufco
hJ nf? od@k &mwGif rauG;wdik ;f twGi;f vrf;wav#muf&dS atmifv/H
awmifwiG ;f / rif;bl;+rdK@rsm;ESihf yGijhf zL+rdK@t0ifrsm;wGif ppftpd;k &. vufuikd w
f w
k f jynfcikd +f zdK;
tzG@J rsm;u enf;trsK;d rsK;d jzifh taESmuft,Suaf y;cJo
h nf? a':atmifqef;pk=unfEiS t
hf zG@J a&muf
&dv
S mcsed w
f iG f &eforl sK;d ig;yg; rD;ab;wm0ef oDcsi;f rsm;udk avmfpyDumrsm;jzifh toHuek zf iG jhf cif;/
t&yfot
l &yfom;rsm;udk y&dw&f w
G zf wf&ef v_@H aqmfjcif;rsm;jyKvkyI
f taESmuft,Surf sKd ;pHk
230
ay;cJ=h uonf?
2003 ckEpS /f arv (10)&ufae@wiG f ppfuikd ;f wdik ;f / tif;awmf+rKd @t0if eef@oaJ us;&Gmod@k
a&muf&cdS sed Yf rk&H mG c&dik /f jynfcikd +f zdK;twGi;f a&;rSL; ODaX;atmif OD;pD;onfh tiftm; (70) cef@&dS
jynfcikd +f zdK;tzG@J 0ifrsm;onf tpdr;f a&mifyw
d pf ay:wGif pmvk;H t+zLjzifh jynfytm;ud;k ykqed &f ;dk /
tqd;k tjrif0g'rD sm;tm; qef@usi=f u[laom pmwrf;rsm;csw
d q
f +JG yD; qef@usiaf ESmuf,u
S cf hJ
onfukd }uKH awG@c&hJ onf? arv(11)&ufae@ ae@vnf(12) em&D/ uom+rKd @t0if*w
d o
f @kd a&muf&dS
csed w
f iG v
f nf; tiftm; (150)cef@&dS jynfcikd +f zKd ;tzG@J 0ifrsm;u [ef@wm;aESmuf,u
S rf r_ sm; jyKvyk cf hJ
onf? jynfcikd +f zKd ;tzG@J 0ifrsm;u qufroGm;&ef ydwyf if[ef@wm; aESmuf,u
S af eonfukd wm0ef&dS
ol tm%mydik rf sm;u =um;0ifjzefajzaqmif&u
G af y;&rnft
h pm; a':atmifqef;pk=unftm;
231
jyefvn
S o
hf mG ;&ef zdtm;ay;cJo
h nf?
xd@k jyif 2003 ckEpS /f arv (29)&uf nae (6)em&Dausmw
f iG f a':atmifqef;pk=unfEiS hf
tzG@J onf rE aW v;rSwqifh ppfuikd ;f wdik ;f / rk&H mG +rKd @o@kd pnf;&k;H a&;c&D ;oGm;a&mufco
hJ nf? a':atmif
qef;pk=unfEiS t
fh zG@J rk&H mG od@k a&muf&v
dS mcsed w
f iG f tm%mydik rf sm;u [ef@wm;aESmuf,u
S &f ef
}udKwifppD OfcahJ omfvnf; rk&H mG vlxu
k aomif;ESicfh sI
D }udKqdck =hJ uonf? jynfcikd +f zdK; acgi;f aqmif
rsm;onf a':atmifqef;pk=unf rvmcifuwnf;u rk&H mG +rKd @wiG f olr. raumif;a=umif;rsm;udk
vli,frsm;tm; oifwef;yd@k csco
hJ nf? jynfcikd +f zKd ;vli,frsm; tygt0if ppfom;vli,fav;rsm;udk
jynfcikd +f zKd ;0wfprHk sm;jzifh a':atmifqef;pk=unfqef@usiaf &; oifwef;rsm; yd@k csay;cJo
h nf? od@k aomf
vnf; vli,ftawmfrsm;rsm;onf tm%mydik rf sm;. yd@k csapcdik ;f csurf sm;udk vkyaf qmif&ef qEN
r&Sad oma=umifh xGuaf jy;cJ=h uonf? tcsK@d vil ,frsm;rSm a':atmifqef;pk=unfukd qef@usif
aESmuf,u
S &f rnft
h pm; vuftyk cf sI
D yif uefawmhc=hJ uonf?232
73
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
74
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
usnaf wmufayguaf us;&GmESihf EG,&f aHk us;&Gmta&mufwiG f qD'ifum;(11)pD;/ 'dik ef m(4)pD;/ [dik ;f
vyf (15)pD;Y pD;eif;vdu
k yf gorl sm;ESihf pkpak ygi;f tiftm;(500)ausmcf ef@&Sd jynfcikd +f zdK;tzG@J 0ifrsm;
. wm;qD;aESmuf,u
S jf cif;udk xyfr}H uKH awG@c&hJ onf? if;wd@k ukd tr&yl&/ rwW&m/ ausmufqnfEiS hf
rE aW v;+rdK@rsm;rS ac:aqmifvmjcif;jzpf+yD; EG,&f aHk us;&Gm (a&$wiG ;f )rS tvkyo
f rm; (usi;f om;)
rsm;udk w&ufvu
kd yf gqENjyv#if xrif;au|;+y;D t&ufvnf; t0wdu
k o
f nft
h jyif ae@wu
G v
f yk f
235
tm;ctjzpf (500)rS (1000)usyt
f xday;I ac:aqmifco
hJ nf? 2007 ckEpS /f {+yv
D wGiv
f nf;
rE aW v;wdik ;f / rwW&m+rdK@e,ftzG@J csKyf vGwaf wmfu,
kd pf m;vS,f OD;oef;vGiEf iS t
hf zG@J pnfwikd ;f cH
aus;&GmESihf ausmufww
H m;aus;&Gmrsm;od@k pnf;&k;H a&;c&D;xGuo
f nft
h csed w
f iG v
f nf; e,fajrcH
jynfcikd +f zdK;tzG@J acgi;f aqmif udak tmifjrifah X;ESihf udjk rifOh ;D wd@k u 0kid ;f 0ef;&ku
d Ef u
S &f ef }uHpnftm;
xkwcf o
hJ nf?236
a':atmifqef;pk=unf. 2002 ckEpS /f 'DZifbmv (16)&ufae@rS (24) &ufae@txd
&cdik jf ynfe,fc&D;pOfEiS hf {&m0wDwikd ;f c&D;pOfrsm;wGiv
f nf; ppftpd;k &. tpDtrHjzifh a'ocHtm
%mydik rf sm;/ &Jwyfz@JG / jynfcidk +f zdK;tzG@J / rD;owf/ =uufajceD/ rdcifEiS u
hf av;apmifah &Smufa&;
tp&So
d nfh ppftm%m&Sif vufuikd w
f w
k t
f zG@J tpnf;rsm;u ao;odr,
f w
k n
f o
Hh nfh twm;tqD;
237
taESmuft,Sut
f rsK;d rsK;d udk vrf;c&D;wpfav#mufv;Hk jyKvyk cf o
hJ nf? a':atmifqef;pk=unfEiS hf
if;.tzG@J csKyf &cdik jf ynfe,f pnf;&k;H a&;c&D;pOftwGi;f ajrmufO;D +rdK@ta&mufwiG v
f nf; a'ocH
tm%mydik rf sm;u +cdr;f ajcmuftusyu
f ikd f wm;jrpfrr_ sm; jyKvkycf o
hJ nf? od@k aomfvnf; jynfol
vlxk (2)aomif;ausmu
f vrf;rrsm;ay:xGu+f yD; a':atmifqef;pk=unfEiS t
hf zG@J ukd vdu
_ v
f pJS mG
}uKd qckd =hJ uonf? xdjk rifuiG ;f a=umifh tm%mydik rf sm; wkev
f y_ o
f mG ;cJ+h y;D vkx
H ed ;f &Jwyfz@JG rsm;/ rD;owf
ydu
k rf sm;jzifh tiftm;ok;H I t=urf;zuf vlpck cJG o
hJ nf? rD;owfyu
kd rf sm;jzifh vlpck aJG epOf a':atmif
qef;pk=unfu,
kd w
f ikd f rD;owfum;ay:wuf+y;D 'Dupd P usra=umifjh zpfwm/ usrvmwm vlxek @J
awG@z@kd vmwm/ 'Dru
kd a&pDvyk w
f ,fqw
kd m vlxu
k yxryJ/ vlxt
k wGuf vky&f r,f/ 'gah =umifh
vlxu
k kd awG@&r,f/ Edik if aH &;tzG@J awGvykd J &Jw@kd / rD;owfw@kd qdw
k mvnf; vlxu
k kd taxmuftul
ay;&r,f? tckvkd vlxu
k kd taxmuftulray;yJ Edik x
f ufp;D eif;vkyaf ewmudk usr r=unfEh ikd b
f ;l /
rvkyyf ge@J ?[k wm;jrpfco
hJ jzifh &JEiS hf rD;owfw@kd &yfwef@omG ;cJo
h nf? &ckid jf ynfe,fc&DpOftwGi;f
a':atmifqef;pk=unfEiS hf tzG@J csKyfukd armfawmfum; iSm;&rf;tultnDay;cJo
h l 2 OD;udv
k nf;
238
jynfcikd +f zdK;twGi;f a&;rSL; ODp;kd Edik .
f trde@f jzifh vdik ;f um;vdik pf ifrsm; ydwyf ifco
hJ nf?
jynfcidk +f zdK;tzG@J EiS hf tm%mydik rf sm;onf a':atmifqef;pk=unf. pnf;&k;H a&;c&D;pOf
rsm;twGi;f t=urf;zufwu
kd cf u
kd rf r_ sm; qufwu
kd u
f sL;vGecf &hJ m if;wd@k txJwiG f pufqyk &f &HG mS
zG,&f mtaumif;qH;k t=urf;zufrr_ mS 2003 ckEpS /f arv 30 &ufae@wiG f jzpfymG ;cJah om 'Dy,
J if;
t=urf;zufry_ if jzpfonf? xd'k yD ,
J if; vlowfrr_ wdik rf u
D a':atmifqef;pk=unfonf rde@f ceG ;f
ajym=um;&ef/ NLD H;k cGrJ sm; zGiv
hf pS &f efEiS hf pnf;&k;H a&;vkyif ef;rsm;twGuf jynfwiG ;f ae&ma'o
75
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
76
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
aumfr&Sit
f pD&ifcpH mt& t=urf;zufwu
kd cf u
kd rf _ jyKvyk &f eftwGuf vltiftm; 5000
ESihf }udKwifavhusichf o
hJ nf? vdt
k yfonfv
h t
l iftm;udk ppfuikd ;f wdik ;f / a&$bckd &kid &f Sd +rdK@e,f (8)
+rKd@e,fEiS hf rk&H mG c&dik &f dS +rdK@e,frsm;rS jynfcikd +f zdK;twGi;f a&;rSL;rsm;u rdrw
d @kd +rdK@e,frsm;twGi;f &Sd
jynfcikd +f zKd ;tzG@J 0ifrsm;ESihf jynfov
l x
l rk sm;udk pkaqmif;cJo
h nf? xdo
k @kd vpl ak qmif;&mwGif tca=u;
aiGrsm; ay;jcif;jzihv
f nf;aumif;/ twif;t"rR +crd ;f ajcmuft=uyfuikd I
f vnf;aumif; pkaqmif;
cJo
h nf? pkaqmif;&&Scd o
hJ rl sm;udk oufqikd &f m+rdK@e,frsm;tvdu
k f ppfuikd ;f +rdK@/ trSw(f 2) txuf
wef;ausmif;/ rH&k mG +rdK@ trSw(f 2)ESihf trSw(f 3) txufwef;ausmif;/ taemufajrmufwikd ;f
ppfXmecsKyf0if;/ 'Dy,
J if;+rdK@ txufwef;ausmif; ponf@ae&mrsm;wGif pkaqmif;xm;&S+d yD; xdo
k l
rsm;udk t=urf;zuf &ku
d Ef u
S +f zdKcGaJ csre_ ;f onf@ oifwef;rsm;udk pepfwus ay;cJo
h nf?240 xdo
k if
wef;rsm;wGif OD;acgi;f ESihf cg;qpftxufyikd ;f wd@k ukd 'kwrf sm;ESi&hf u
kd Ef u
S o
f nf@enf;rsm;udk oif=um;
241
ay;cJo
h nf?
xd@k a=umifh 'Dy,
J if;t=urf;zufro
_ nf owfrw
S x
f m;aom t&yfom;rsm;udo
k m
OD;wnfI pepfwus pDpOfusL;vGecf jhJ cif;/ Edik if aH &;ESiyhf wfoufaer_a=umifh ypfrw
S x
f m; wdu
k cf u
kd f
cH&jcif;/ t&yfom;tm;vH;k udk +cdr;f ajcmuf&eftwGuf xdw
k u
kd cf u
kd rf u
_ kd usL;vGecf jhJ cif;wd@k a=umifh
xdv
k yk }f urH o
_ nf vlom;rsK;d EG,w
f ckv;Hk udk usL;vGew
f u
kd cf u
kd cf o
hJ nfh &mZ0wfrw
_ ck jzpfonf?242
,if;wdu
k cf u
kd rf o
_ nf vlom;rqefaom&mZ0wfrj_ zpfa=umif;udk oufao taxmuftxm;
rsm;u azmfjyaeaomfvnf; ukvor*~onf xd'k yD ,
J if;wdu
k cf u
kd o
f wfjzwfrt
_ m; pHpk rf;ppfaq;
&eftwGuf vGwv
f yfonfah umfr&Siw
f pf&yfukd zG@J pnf;jcif; r&Scd ahJ y? tcsed u
f mv =umjrihv
f m
onfEiS t
hf r# xdw
k u
kd cf u
kd rf t
_ wGuf wm0ef&adS om jynfcidk +f zdK;tzG@J 0ifrsm;ESihf ppftpd;k &wd@k rmS
vnf; tjypfrS vGw+f idr;f csr;f omcGihf &&daS e=uonf?
--------------------------
77
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
tcef ; (5)
jynf c d k i f + zd K ;toif ; . tem*wf E d k i f i H a &;pD r H c suf r sm;
etzppftpd;k &onf jynfcidk +f zKd ;toif;tm; if;wd@k .ae&mudq
k ufc&H ef vufoyfarG;
aecsed w
f iG f jynfcikd +f zdK;toif;. vlxt
k ay:zdEydS rf r_ sm;tygt0if etzppftpd;k &ESihf qufE,
$ f
ywfoufaer_rsm;udk tav;teufxm; pOf;pm;&ef vdt
k yfayonf? jynfcikd +f zdK;toif;onf
1993 ckEpS u
f jynfxaJ &;0ef}u;D XmewGif vlra_ &;tzG@J tpnf;wpfct
k jzpf rSwyf w
kH ifcahJ omfvnf;
etzppftpd&k onf tqdyk gtoif;tm; Ekid if aH &;ygww
D pfct
k jzpf ajymif;vJz@JG pnf;&ef &nf&,
G f
aqmif&u
G af eonfrmS xif&mS ;onf? trsK;d om;nDvmcHwiG f a&;qG+J y;D pD;cJah om zG@J pnf;tkycf sKyfykH
tajccHOya'u ppfwyftm; ygvrD eftrwfae&m av;yHw
k pfyu
kH kd ay;tyfxm;onf? use&f dS
aom trwfae&mrsm;udrk _ Edik if aH &;ygwjD zpfvmrnfh jynfcikd +f zdK;toif;tygt0if tjcm;Edik if H
a&;ygwrD sm;u a&G;aumufyw
JG iG f 0ifa&muf,OS +f ydKif&rnfjzpfonf? jynfcidk +f zdK;toif;taejzifh
if;wd@k usio
hf ;kH aeustwdik ;f /taESmuf,u
S af y; +cdr;f ajcmufrr_ sm;ESihf t=urf;zufrr_ sm;jyKvkyI
f
use&f adS om trwfae&mrsm;tm; &,lrnfjzpfonf? Tenf;jzi@f etzppftpd;k &onf tem*wf
Edik if aH wmfwiG f if;wd@k pw
d w
f ikd ;f us jc,fv,
S Ef ikd rf nfh trnfcH t&yfom;tpd;k &wpfct
k m; zefw;D &ef
tcGit
hf vrf;wpf&yfukd &&Srd nfjzpfonf?
Ed k i f i H a &;tjyif t qif
1962 ckEpS f ppfwyfrS tm%modr;f csed w
f iG f jrefrmjynftm; awmfveS af &;aumifpu
D
tkycf sLyfco
hJ nf? xd@k aemuf 1974 ckEpS w
f iG f ppftpd;k &u Edik if aH &;awmifyw
H pfcjk zpfonfh jrefrmh
qd&k ,
S v
f pfvrf;pOfygw(D rqv)udk zG@J pnf;cJ+h y;D jrefrmjynftm; jrefrmhenf;jrefrmh[ef qd&k ,
S v
f pf
pepf jzift
h yk cf sKyf&ef }udK;yrf;cJo
h nf? 1990 ckEpS f a&G;aumufyrJG sm; usi;f yonft
h csed u
f vnf;
e0w ppftpd;k &u ygvrD efwiG f trwfae&m&&Sad &;twGuf jrefrmhq&kd ,
S v
f pfvrf;pOfygwrD S tzG@J
0ifrsm;udt
k ok;H jyKI Edik if aH &;awmifyw
H pfcjk zpfonfh wpn ac: wdik ;f &if;om;pnf;vk;H nD!w
$ af &;
ygwu
D kd xlaxmifco
hJ nf?
od@k aomf 1990 jynfEh pS f a&G;aumufyw
JG iG f trsKd ;om;'Dru
kd a&pDtzG@J csKyfrS tjywf
towf tEdik &f &dcS sed w
f iG f tm%mvGaJ jymif;ay;&ef ppfwyfu jiif;qdck o
hJ nf? xd@k jyif ppfwyfonf
a&G;aumufyw
JG iG f &_;H edr@f omG ;aom if;wd@k .Edik if aH &;ygww
D pfcjk zpfonfh wpnygwu
D kd ab;z,f
xm;vdu
k +f yD; Edik if aH wmf+idr0f yfyjd ym;r_ wnfaqmufa&;tzG@J (e0w) ,ck Edik if aH wmfat;csr;f
om,ma&;ESihf zG@H +zdK;a&;aumifpD (etz)udk zG@J pnf;cJ+h yD; tm%mudk qufvufcsKyfuikd x
f m;cJh
onf? ppftpd;k &onf if;wd@k tm%m wnf+rJvmonfEiS t
hf r# vlxpk nf;H;k v_@H aqmfr_ vkyif ef;
78
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
79
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
80
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
vnfywfco
hJ nf?248
jynfcikd +f zdK;toif;. zG@J pnf;wnfaqmufyo
kH nf tif'ekd ;D &Sm;Edik if YH orRwql[mwdk
vufxufwiG f zG@J pnf;wnfaxmifcahJ om *du
k mygw(D Golkar Party)ESihf tvm;omef wlonf?
*du
k mygwt
D m; pwifz@JG pnf;pOftcsed u
f vnf; vlrzl v
l akH &;toif;tzG@J wpfct
k jzpf tr$r;f wifchJ
=uonf? od@k aomfvnf; 1971 ckEpS f tif'ekd ;D &Sm;a&G;aumufyw
JG iG f *du
k mygwt
D aejzihf 0ifa&muf
249
,SO+f yKd icf &hJ m ygvrD eftrwf ae&mtrsm;pkukd &&Scd o
hJ nf? jrefrmppftpd;k &onfvnf; ql[mwdk
vufxuf tif'ekd ;D &Sm;Edik if t
H m; twk,I
l ppftyk cf sKyfa&; oufq;kd &Snaf p&ef }udK;yrf;cJo
h nf?
jynfcidk +f zKd ;toif;0ifrsm;onf tm&SEikd if rH sm;ESihf tmqD,EH ikd if rH sm;od@k csp=f unfa&;ESihf
avhvma&;c&D;rsm; oGm;a&mufjcif;jzifh jynfcidk +f zKd ;toif;onf jynfyaxmufcrH r_ sm; &&Sad tmif
}uKd ;pm;cJo
h nf? jynfcikd +f zKd ;toif;0ifrsm;onf *syefEikd if /H wdu
k sd L+rKd @wiG f usi;f yaom Edik if w
H um
vli,fz@+HG zKd ;wd;k wufr_ ES;D aESmzvS,af &; (Internationl Youth Development Exchange Programme)
od@k wufa&mufco
hJ nf? xd@k jyif *syefEikd if o
H nf 2006 ckEpS w
f iG f jynfcikd +f zKd ;toif;od@k *syef,ef;aiG
250
D wGif tdE,
Nd Edik if YH usi;f yaom wwd,
27 oef; axmufyaHh y;cJo
h nf? 2006 ckEpS /f Zefe0g&v
t}udrfajrmuf tm&Sypdzwfa'o usL;bm;pnf;vHk;!$wfa&;nDvmcH (Third Asia Pacific
Regional Cuba Solidarity Conference in India)od@k vnf; jynfci
kd +f zKd ;toif;rS ud,
k pf m;vS,rf sm;
251
wufa&mufco
hJ nf?
2005 ckEpS /f pufwifbmvwGif jynfcidk +f zKd ;toif;onf yxrOD;pGm tmqD,EH ikd if rH sm;rS
oH;kH wm0efcrH sm;ESihf &efuek +f rKd @wiG f awG@qakH qG;aEG;cJo
h nf? xd@k aemuf tjcm; Edik if jH cm;oH;kH wm
0efcrH sm;ESihf awG@qakH qG;aEG;cJo
h nf?2522006 ckEpS /f rwfvtwGi;f rav;&Sm; Edik if jH cm;a&;0ef}u;D
qm&uf[mrpf t,fvb
f m (Syed Hamid Albar)onf tmqD,o
H w
H refwpfO;D taejzifh jrefrm
Ekid if o
H @kd vma&mufvnfywfpOfu jynfcikd +f zdK;toif;ESihf awG@qckH o
hJ nf?253
81
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
2005 ckEpS w
f iG f trsK;d om;nDvmcHo@kd wufa&mufvmaom wdik ;f &if;om;vlrsKd ;pkrsm;
wGif ud,
k pf m;vS,t
f a&twGuf (633)OD;rSm jynfcikd +f zKd ;toif;0ifrsm;jzpfI nDvmcHwufa&muf
ol ud,
k pf m;vS,Of ;D a& pkpak ygi;f . (58)&mckid Ef e_ ;f &Scd o
hJ nf?255 rauG;wkid ;f twGi;f &Sd +rKd @e,fwpfck
wGif trsKd ;om;nDvmcHo@kd wufa&mufou
l ,
kd pf m;vS,f (3) OD;teuf (2)OD;rSm jynfcidk +f zKd ;tzG@J 0if
rsm; jzpfonf? tvm;wlyif &cdik jf ynfe,ftwGi;f &Sd +rKd @e,ftoD;oD;rS trsK;d om;nDvmcHu,
kd pf m;
256
vS,rf sm;onfvnf; jynfcidk +f zdK;toif;0ifrsm; jzpfonf? if;wd@k onf Oya'a&;&mur;f usif
olrsm; r[kwo
f uJo
h @kd jynfov
l x
l u
k a&G;cs,w
f ifarSmufxm;onfh ud,
k pf m;vS,rf sm;vnf;
257
k pf m;vS,rf sm;udk
r[kwaf y? xd@k tjyif trsK;d om;nDvmcHo@kd wufa&mufrnfh jynfcikd +f zKd ;ud,
vnf; ppftpd;k &u aiGa=u;taxmuftyHrh sm; ay;cJo
h nf?258 xdak iGa=u;taxmuftyHrh sm;
onf jrefrmjynf&dS tdraf xmifpt
k oD;oD;rS vdu
k v
f aH umufcx
H m;aom jynfov
l x
l .
k aiGa=u;
259
rsm;om jzpfonf? Tod@k jzifh ppftpd;k &onf jynfcikd +f zdK;tzG@J 0if trsK;d om;nDvmcHu,
kd pf m;
vS,rf sm;tm; aiGa=u;axmuftyHrh sm;/ rufv;Hk rsm;ay;I nDvmcHwufa&muf&ef qGaJ qmif
pnf;&k;H cJo
h nf? rufv;kH ay;qGaJ qmifrr_ sm;rygyJ jynfcidk +f zKd ;toif;0ifrsm;tm; pnf;H;k Edik pf rG ;f r&Sad y?
tem*wfa&G;aumufyGJrsm;wGif ppftpdk;&. ausmaxmufaemufcHtzGJ@jzpfonfh
jynfcidk +f zKd ;toif;0ifu a&muf,OS +f yKd ifEikd &f ef tqifoifjh zpfonftxd trsKd ;om;nDvmcHtm;
(14)ESp=f umatmif tcsed q
f JG usi;f yay;cJo
h nf? ppftpd;k &u wzufoufa&;qGx
J m;aom zG@J pnf;
tkycf sKyfykH tajccHOya'wGif wyfrawmf(ppfwyf)tm; v$waf wmftrwfae&m (25)&mcdik Ef e_ ;f udk
tvdt
k avsmufay;xm;+y;D use&f adS omae&mrsm;udrk _ a&G;aumufyw
JG iG f 0ifa&muf,OS +f yKd i&f rnfh
Ekid if aH &;ygwrD sm;twGuf csev
f yS x
f m;cJo
h nf? txl;ojzifh ppftpd;k &onf use&f adS om trwf
ae&mrsm;udk if;wd@k .vufuikd w
f w
k f jynfcikd +f zKd ;toif;tm; 0ifa&muf,OS +f yKd iaf p&ef pDpOfxm;+y;D
Edik if aH wmftm%mwpfcv
k ;Hk udk jyefvnfcsKyfuikd Ef ikd &f ef tm;xkwcf o
hJ nf? od@k aomfvnf; jynfcikd f
+zdK;toif;wGif tajctaeta=umif;trsK;d rsK;d jzifh tzG@J 0if oef;aygi;f rsm;pGm&Sad eaomfvnf;
a&G;aumufyw
JG iG f 0ifa&muf,OS +f ydKif&eftwGuf Edik if aH &;t&wufuGr&_ o
dS nf@ tzG@J 0ifta&
twGurf mS tvGeef nf;yg;vSonf? Ttcsuo
f nf ppftm%mydik rf sm;tm; pd;k &drrf uif;jzpfapcJh
260
onf?
tem*gwaf &G;aumufyrJG sm;wGif jynfcikd +f zdK;toif;u tEdik &f &Syd gu jrefrmhEikd if aH &;
onf wpfygwt
D m%m&Sipf epfo@kd jyefvnfa&muf&v
dS m+yD; jynfov
l x
l .
k ae@pOfb0rsm;onf
vnf; ydrk q
kd ;kd &Gm;vmrnf jzpfonf? xd@k jyif wpfygwt
D m%m&Sit
f jzpf jyefvnfay:xGuv
f mrnfh
etzppftpd;k &onf jynfcikd +f zKd ;toif;.tcef;uudk jriS w
hf ifay;&ef}uKd ;yrf;+y;D wcsed w
f nf;Y
NLD ygwt
D m; tjrpfjzwfacsre_ ;f &ef }udK;yrf;rnfjzpfayonf?
----------------------------
82
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
rS w f p k r sm;
1
Mobilization of the Mass: How Much of a Threat is the USDA? L. Hancock. Burma
Issues. 2003.
4
Politics of Stability: Co-opting Burmas Civil Society Through the USDA. V Coakley.
Burma Issues Newsletter Vol. 8, No.10. October 1998.
5
USDA Serving National Interests as it Represents the People. Eint Dail. The Golden
Land. 4 November 2005.
6
The Union Solidarity and Development Association. David Steinberg. Burma Debate.
Vol. 4. Jan-Feb 1997.
11
14
USDA Membership on the Increase. KAO WAO News No. 76. 9-24 September 2004.
15
16
19
20
21
Burmas Myinggyan college students forced to join USDA. Democratic Voice of Burma.
15 August 2006)
22
83
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
23
Mandalay Students Tricked into Joining USDA Member. Democratic Voice of Burma.
2004.
24
25
26
27
28
The Union Solidarity and Development Association. David Steinberg. Burma Debate.
Vol. 4, No.1. Jan-Feb. 1997.
29
30
31
Mobilization of the Masses: How Much of a Threat is the USDA? L.Hancock. Burma
Issues.2003.
32
34
35
USDA as powerful as the Local Intelligence Services in Arakan. BNI Weekly News.
24 November 2003.
38
40
Burma Pokokku USDA Secretary Uses Thugs to Cow People. Democratic Voice of
Burma. 5 November 2005.
41
42
43
USDA as powerful as the Local Intelligence Services in Arakan. BNI Weekly News.
24 November 2004.
44
Burmese Civil Servants Sacked for Signing NLD Petition. Democratic Voice of
Burma. 17 August 2004.
45
84
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
46
49
50
PDC News commentary. the Political Defiance Committee (PDC) of the National
Council of the Union of Burma (NCUB). July 2007.
51
USDA Members Enticing NLD Members to Quit Party at Shwebo. Democratic Voice of
Burma. 22 August 2006.
52
Burma Juntas USDA Members Pressure NLD Members to Quit Party. Democratic
Voice of Burma. 4 November 2005
53
Another NLD leader forced to resign by pressures from Burma junta. Democratic
Voice of Burma. 27 April 2006.
54
Burma juntas USDA members pressure NLD members to quit party. Democratic
Voice of Burma. 04 November 2005.
56
NLD Members Forced to Join USDA in Eastern Burma. 19 August 2004.
57
NLD Member Refused Teaching Job in Southern Burma. Democractic Voice of Burma.
20 August 2004.
58
NLD Member Pressured to Quit NLD in Mandalay Division, Burma. 24 August 2004.
59
60
61
62
USDA: The Organization Strengthening the Military Rule in Burma (Myanmar). The
Mon Forum. April 2005.
63
USDA Distrubs Formation of NLD Social Support Group. Burma News International.
26 April 2004.
64
NLD Probihited from Donating Rice to Flood-Hit Areas in Burma. Democratic Voice
of Burma. 21 August 2004.
65
85
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
67
Burma USDA members told to take control of local activities. 9 September 2005.
73
USDA Members Told to Take Control of Local Activities. Democratic Voice of Burma.
9 September 2005.
76
77
RFA/
79
ICRC Might Be Allowed to Inspect Burmese Prisons Freely Again. Democratic Voice of
Burma. 12 January 2006.
80
86
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
83
84
85
87
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
101
103
The Burmese Generals are Lying to the World. Rhododendron News. Volume VI. No.
V. September-October 2003. Chin Human Rights Organization. 20 October 2003.
104
MIZZIMA news
110
112
Sieg Heli, SPDC: Burma Junta Thugs Hold Mass Rallies for Military Rule.
Democratic Voice of Burma. 12 January 2006.
113
88
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
119
Report Card, Burma. 1 December 2001-31 March 2002. Altsean Burma. July 2002.
124
The Burmese Military Intelligence Extorts Money from the Fish Boats for NGOs.
Narinjara News.
125
Peoples Land Confisc-ated for Sale in USDA Fund Drive. BNI Weekly News. 15
December 2003.
130
Crime Against Humanity: Dirty Politics on the Hands of the Burmese Junta. Banya
Hongsar. 18 June 2004.
135
89
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
136
The Union Solidarity and Development Association. David Steinberg. Burma Debate.
Vol.4, No.1. Jan-Feb. 1997. Quote from Gen. Than Shwe, 1996.
145
147
152
Mon State PDC Ordered Chaungzon USDA to Form USDA Battalion in Town.
Burma News International. 15 October 2004.
90
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
154
155
SPDC trains over 200 Chin people. Khonumthung News. 12 September 2006.
157
Burmese Army forms peoples militias in border area. Narinjara News. 14 February
2007.
163
Two Militia Trainings Held in Maungdaw inquire. Narinjara News. 30 October 2007.
164
The Game Plan of the Nazi Generals in Burma. Weekly Inside News Commentary
No. 227. NDD. 9 December 2005.
165
Crime Against Humanity: Dirty Politics on Hands of Burmese Junta. Banya Hongsar.
18 June 2003. Monland.
167
USDA: Act Locally and Lie Globally. Banya Hongsar. KAO WAO News No. 30.
November 1-13, 2002.
168
Moles on Moles: Burma USDA Warns Members against News Leak. Democratic
Voice of Burma. 29 June 2005.
169
173
USDA: Act Locally and Lie Globally. Banya Hongsar. KAO WAO News No. 30.
November 1-13, 2002.
174
91
jynf c d k i f zd ;
od k r[k w f
175
178
191
Car Victim Told to Drop Charge Against Burma Junta Official. Democratic Voice of
Burma. 17 July 2004.
192
92
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
193
New Strategies Dreamt Up by the Burma Junta to Destroy the NLD. Democratic
Voice of Burma. 22 June 2005.
194
195
USDA Sets Village on Fire and Kidnap 32 Muslim Students in Burma. Muslim
Information Center of Burma. News Story 097. February 4, 2003.
196
Hindu Temple Burnt Down in Central Burma by Junta Thugs. Democratic Voice of
Burma. 2 July 2005.
197
Irrawaddy. 24.8.2007.
204
The Story About Poe Suu. Burma Update By PDC/NCUB. 29 November 2007.
210
93
jynf c d k i f zd ;
212
od k r[k w f
94
'Drdkua&pDESifh zGH@+zdK;wdk;wufa&;tiftm;p
m;pkk
227
240
242
95
243
The Game Plan of the Nazi Generals in Burma. Weekly Inside News Commentary
No. 227. NDD. 9 December 2005.
244
Crime Aganist Humanity: Dirty Politics on the Hands of Burmese Junta. Banya
Hongsar. 18 June 2003. Monland.
246
The USDA Factor: The Thuggish Civilian WIng of the Military Junta Must Not Be
Overlooked During Burmas Political Transition. Min Zin. The Irrawaddy Vol.11, No.6.
July 2003.
247
The Game Plan of the Nazi Generals in Burma. Weekly Inside News Commentary
No. 227. NDD. 9 December 2005.
248
The USDA Factor: The Thuggish Civilian WIng of the Military Junta Must Not Be
Overlooked During Burmas Political Transition. Min Zin. The Irrawaddy Vol.11, No.6.
July 2003.
249
Mobilization of the Masses: How Much of a Threat is the USDA? L. Hancock. Burma
Issues. 2003.
250
Letter to Japan Foreign Minister Koumura. Human Rights Watch. 15 January 2008.
251
USDA Members Attend Cuban Solidarity Meeting. Mizzima News. 25 January 2006.
252
NLD Expresses Dismay over ASEAN Envoys Burma Visit. Democratic Voice of
Burma. 25 March 2006.
254
255
Interim Report Card: July 2004-February 2005. Altsean Burma. March 2005.
256
SPDC Picked USDA Members to Represent Arakan State at the National Convention.
Narinjara News. 11 February 2003.
257
260
The Game Plan of the Nazi Generals in Burma. Weekly Inside News Commentary
No. 227. NDD. 9 December 2005.
-------------------------------------------