Professional Documents
Culture Documents
187
187
187
TURKISH STANDARD
TS 3351
Nisan 1979
ICS 91.100.30
1. Bask
ANTYEDE BETON DENEY NUMUNELERNN HAZIRLANMASI VE BAKIMI Making and Curing Concrete Test Specimens In the Field
Bugnk teknik ve uygulamaya dayanlarak hazrlanm olan bu standardn, zamanla ortaya kacak gelime ve deiikliklere uydurulmas mmkn olduundan ilgililerin yaynlar izlemelerini ve standardn uygulanmasnda karlatklar aksaklklar Enstitmze iletmelerini rica ederiz. Bu standard oluturan Hazrlk Grubu yesi deerli uzmanlarn emeklerini; tasarlar zerinde grlerini bildirmek suretiyle yardmc olan bilim, kamu ve zel sektr kurulular ile kiilerin deerli katklarn kranla anarz.
Kalite Sistem Belgesi malt ve hizmet sektrlerinde faaliyet gsteren kurulularn sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite Standardlarna uygun olarak kurmalar durumunda TSE tarafndan verilen belgedir.
Trk Standardlarna Uygunluk Markas (TSE Markas) TSE Markas, zerine veya ambaljna konulduu mallarn veya hizmetin ilgili Trk Standardna uygun olduunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya ktnda Trk Standardlar Enstitsnn garantisi altnda olduunu ifade eder.
TSEK
Kalite Uygunluk Markas (TSEK Markas) TSEK Markas, zerine veya ambaljna konulduu mallarn veya hizmetin henz Trk Standard olmadndan ilgili milletleraras veya dier lkelerin standardlarna veya Enstit tarafndan kabul edilen teknik zelliklere uygun olduunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya ktnda Trk Standardlar Enstitsnn garantisi altnda olduunu ifade eder.
DKKAT!
TS iareti ve yannda yer alan say tek bana iken (TS 4600 gibi), mamuln Trk Standardna uygun retildiine dair reticinin beyann ifade eder. Trk Standardlar Enstits tarafndan herhangi bir garanti sz konusu deildir. Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geni bilgi Enstitmzden salanabilir. TRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.
UDK 691.32
TRK STANDARDI
TS 3351/Nisan 1979
NDEKLER
0 - KONU, TANIM, KAPSAM ..................................................................................... 1
0.1 - KONU........................................................................................................................ 1 0.2 - TANIM ....................................................................................................................... 1
0.2.1 - Beton Deney Numunesi....................................................................................................... 1
1 - ALETLER.............................................................................................................. 1
1.1 - Genel......................................................................................................................... 1
1.1.1 - Silindir eklinde Kalplar ...................................................................................................... 1 1.1.2 - Kp eklinde Kalplar le Kiri Kalplar ............................................................................... 1
1.2 - LEME UBUU .................................................................................................. 1 1.3 - VBRATRLER ......................................................................................................... 1 1.4 - EL ALETLER ............................................................................................................ 2 1.5 - LENEBLRLK (KIVAM) LME ALETLER.......................................................... 2
1.5.1 - kme Hunisi ...................................................................................................................... 2 1.5.2 - Sktrma Faktr Aleti ....................................................................................................... 2 1.5.3 - Vebe Aleti ............................................................................................................................ 2
1.6 - NUMUNE ALMA VE KARITIRMA TEKNES............................................................ 2 1.7 - HAVA LME CHAZLARI ....................................................................................... 2
6.3 - KALIP SKME VE YAPININ SERVSE GR ZAMANLARINI TAYN ETMEK AMALARI LE DENENECEK NUMUNELERN BAKIMI ................................................... 5
UDK 691.32
TRK STANDARDI
TS 3351/Nisan 1979
0.2 - TANIM
0.2.1 - Beton Deney Numunesi
Beton deney numunesi, alnm olduu betonun btn zelliklerine sahip olan ve kullanlabilecei deney iin uygun boyutlarda kalplara dklp sktrlarak ve bakm yaplarak hazrlanm olan betondur.
0.3 - KAPSAM
Bu standard, inaatlarda kullanlmakta olan betonlardan deney numunelerinin antiyede nasl hazrlanacan ve nasl bakma tabi tutulacan belirten bir yntemi kapsar.
1 - ALETLER
1.1 - Genel
Deney numuneleri in kalplar, elik, dkme demir ve alminyum gibi hidrolik balayclarla reaksiyona girmeyen ve su emmeyen uygun bir malzemeden yaplmaldr. Kalplarn boyutlar kullanlacaklar deney ynteminde ngrlen llere uygun olmaldr. Kalplar antiyedeki kullanlma artlar altnda ekil ve boyutlarnn sabit kalmasn salayacak yeterlikte rijit ve su szdrmaz bir ekilde yaplmaldr. Kalp birden fazla para halinde (taban levhas, kenarlar gibi) imal edilmise bu paralarn skca birletirilmesini salayacak bir kelepe sistemi bulunmaldr. Kalplarn i yzeyleri przsz ve kaygan olmaldr. kullanlmadan nce bu yzeyler madeni bir ya, ile hafife yalanmal ve varsa paralarn birleme yerleri kaln gress parafin gibi bir madde srlerek su geirmez hale getirilmelidir.
1.3 - VBRATRLER
Beton ierisine daldrlacak trden olan vibratrler, esnek veya rijit aftl ve tercihan elektrik motoru ile alan vibratrlerdir. Kullanlma srasnda frekanstan dakikada en az 7000 titreim olmaldr. Titreim
UDK 691.32
TRK STANDARDI
TS 3351/Nisan 1979
elemannn d ap veya kenar boyutlar yaklak 20 mm - 80 mm arasnda olmaldr. Vibratr titreim elemannn uzunluu sktrlacak beton tabakasnn derinliinden en az 75 mm daha fazla olmaldr. Betonu kalbn dndan titretirecek vibratr trlerinde ve vibrasyon masalarnda frekans dakikada en az 3600 titreim olmaldr. Kalp, vibratr sistemine skca tesbit edilmelidir.
1.4 - EL ALETLER
Kova, krek, mla, kepe, mastar, syrma ubuu ve cetvel gibi aletler.
2 - DENEY NUMUNELER
2.1 - BASIN DAYANIMI NUMUNELER
Beton basn dayanmnn tayininde kp veya silindir seklinde numuneler kullanlmaldr. Silindir eklinde numunelerde derinlik, apn iki kat olmal ve bu numunelerin hazrlanmas ve bakm eksenleri dey konumda iken yaplmaldr. En byk agrega dane bykl 40 mm yi gemeyen betonlar iin boyutlar 20 cm olan kp eklinde numuneler veya ap 15 cm, derinlii 30 cm olan silindir eklinde numuneler kullanlr, zel olarak belirtilmedike daha kk boyutlarda numune kullanlmamaldr. En byk agrega dane bykl 40 mm den fazla olan betonlardan hazrlanacak kp numunelerin boyuttan ve silindir numunelerin aplar en byk agrega dane byklnn en az drt kat olmaldr,
UDK 691.32
TRK STANDARDI
TS 3351/Nisan 1979
5.3.2 - ileme
Beton izelge - 1 de belirtilen sayda ve hacimleri (derinlikleri) yaklak olarak eit olan tabakalar halinde kalba yerletirilir ve ileme ubuunun yuvarlatlm ucu ile sislenir. Silindir eklinde kalplarda her tabaka iin gerekli ileme darbesi says izelge - 2 de belirtilmitir.
UDK 691.32
TRK STANDARDI
TS 3351/Nisan 1979
Kp eklinde veya kiri kalplarda her tabaka iin gerekli fileme darbesi says kalp st yzey 2 alannn her 15 cm si iin bir darbe olarak hesaplanr. Darbelerin kalp yzeyinde dzgn olarak dalmasna dikkat edilir. En alt tabaka ilenirken darbelerin tabakann btn derinliine ilemesi salanmal ancak kalbn dibine ok iddetle vurulmamaldr. Dier tabakalarn ilenmesi srasnda darbeler ubuun bir alttaki tabakaya yaklak 2,5 cm kadar girmesini -salayacak sakilde ayarlanmaldr. ileme srasnda oluabilecek boluklar kalbn kenarlarna hafife vurarak giderilmelidir. ilenen tabakann kenar ve keleri gereinde, mala ile dzlenmelidir.
5.3.3 - Vibrasyon
Beton izelge - 1 de belirtilen sayda ve hacimleri (derinlikleri) yaklak olarak eit olan tabakalar halinde kalba yerletirilir, her tabaka ite vibrasyon ilemine tabakann tm yerletirildikten sonra balanmaldr. Her tabaka iin betonun kvamna, vibratr trne ve numune kalbna bal olarak uygun bir vibrasyon sresi uygulanr. Beton tabakas yzeyinin dzgn ve parlak bir grnm kaanmas genellikle yeterli vibrasyon uygulanm olduunu belirtir. Betonda ayrmaya neden olabileceinden gereinden fazla vibrasyondan kanlmaldr. En st tabaka olarak yerletirilecek betonun miktar vibrasyondan sonra kalptan yaklak 6 mm den fazla beton tamamasn salayacak ekilde ayarlanmaldr. Vibrasyondan sonra kalp tam olarak dolmamsa ilave edilecek beton kalbn st yznden en fazla 3 mm taacak miktarda olmaldr. vibrasyon yntemi uygulandnda beton iine daldrlan vibratr titreim elemannn ap veya kesit boyutlar silindir seklinde kalplarda apn 1/4 biden, kp eklinde veya kiri kalplarda en kk st kesit boyutunun (geniliin) 1/3 nden daha byk olmamaldr. Vibrasyon srasnda vibratr kalbn dibine veya kenarlarna dokundurulmamak, betondan karlrken beton iinde hava kabarcklar brakmamasna dikkat edilmelidir. Her tabakann vibrasyonundan sonra yzeyde oluabilecek hava kabarcklar kalbn kenarlarna vurularak giderilmelidir. Silindir eklinde numunelerde vibratr her tabaka yzeyinde ayr noktadan ve bir alttaki tabakaya yaklak 2,5 cm kadar gelecek ekilde daldrlmaldr. Kp eklinde veya kiri numunelerde vibratr her tabaka yzeyinde kalbn -uzun ekseni boynaca en fazla 15 cm aralkl noktalardan ve bir alttaki taba yaklak 3,5 em kadar girecek ekilde daldrlmaldr. Genilii 15 cm den fazla olan kalplarda vibratr eksen boyunca iki doru zerinde art-mal olarak daldrlr. D vibrasyon yntemi uygulandnda numune kalbnn titreim veren sisteme rijit ve emniyetli bir ekilde tesbit edilmi olmasna dikkat edilmelidir.
UDK 691.32
TRK STANDARDI
TS 3351/Nisan 1979
Buharlama yer ald takdirde nemli ve slak rtler iindeki scakln d ortam scaklndan dalma daha dk olaca dikkate alnmaldr. Numunelerin muhafaza edildii ortamn scaklnn termometreler ile kontrol edilmesi gerekir.
6.2 - DAYANIM AISINDAN LABORATUVAR KARIIM HESAPLARININ KONTROL, N KABUL VEYA KALTE KONTROL AMALARI LE DENENECEK NUMUNELERN BAKIMI
6.2.1 - Basn Dayamam Numuneleri
Silindir veya kp eklindeki basn dayanm numuneleri hazrlanmalarndan 20 4 saat sonra kalptan karlmal ve deney anna kadar 23 C 2C scaklkta, nemli bir ortamda ve btn yzeylerinde serbest su bulunacak ekilde bakma tabi tutulmaldr. Byle bir ortam, numunenin kirece doygun su iine batrlmas veya zel bir bakm odasnda muhafazas -ile salanabilir. Bakm odas ierisinde bal nem ngrlen scaklkta % 95 ten daha az olmamaldr. Balom srasnda numuneler akmakta veya damlamakta olan suya maruz braklmamaldr. NOT - Kirece doygun su; sndrlm toz kirecin arlka yaklak % 2 orannda su iinde eritilmesi ile elde edilebilir.
6.3 - KALIP SKME VE YAPININ SERVSE GR ZAMANLARINI TAYN ETMEK AMALARI LE DENENECEK NUMUNELERN BAKIMI
Silindir veya kp seklindeki basn dayanm numuneleri yapda temsil ettikleri betona mmkn olduu kadar yakn bir yerde muhafaza edilmeli ve bu betonla ayn bakm koullan iinde bulundurulmaldr. Hazrlanmalarndan 48 4 saat sonra numuneler kalptan karlmal ve gene yapdaki betonun karlat scaklk ve rutubet koullarna benzer artlar altnda muhafaza edilmelidir, rnein, zemin demesi ve plakalarndan alnan kiri numuneleri st yzleri ak, dier yzleri nemli toprak veya kum ile rtlm olarak muhafaza edilmelidir. Deney anndan 24 4 saat nce numuneler araziden alnarak 23C 2C scaklktaki Madde 6-2.1 de bahsedilen kirece doygun su iinde bekletilmelidir.
UDK 691.32
ZELGE - 1 Deney Numuneleri Hazrlanrken ve Saylan Numune ekli Sktrma Yntemi Numune Derinlii 30 cm ye kadar ileme Silindir 30 cm ve fazla 46 cm ye kadar Vibrasyon 46 cm ve fazla 20 cm ye kadar Kiri veya Kp ileme 20 cm ve fazla 20 cm ye kadar Vibrasyon 20 cm ve fazla
Tabaka Says 3 4 veya fazla 2 3 veya fazla 2 3 veya fazla 1 2 veya fazla
ZELGE - 2 Silindir eklindeki Numuneler Hazrlanrken Kullanlacak ileme Darbesi Saylar Silindir ap <cm) 15 20 25 Her Tabaka iin Darbe Says 25 50 75
UDK 691.32
TRK STANDARDI
TS 3351/Nisan 1979
Bu Standard Metninde Atf Yaplan Dier Trk Standardlar Numaras TS 2871 TS 2872 TS 2901 TS 2940 TS 2941 TS 3115 TS 3261 TS 3114 Tarihi Aralk 1977 Aralk 1977 Aralk 1977 Ocak 1978 Ocak 1978 Nisan 1978 Eyll 1978 Nisan 1978