Professional Documents
Culture Documents
Kabanata XI
Kabanata XI
Kabanata XI
Los Baños
Buod
Nagalit si Padre Camorra dahil sa isang sinadyang maling sugal ni Padre Irene
na ikinapanalo ng Kapitan. Punyales, si Kristo na ang makipagsugal sa inyo! ani
Padre Camorra at tumayo na.
Si Simoun ang pumalit kay Padre Camorra. Siya ay biniro ni Padre Irene na
kanyang itaya ang kanyang mga brilyante. Pumayag si Simoun. Wala raw
namang maitataya ang kura. Ani Simoun: Ako’y babayaran ninyo ng pangako.
Kayo Padre Sibyla, sa bawat limang bilang ay mangangako na kayo’y di kikilala
sa karalitaan, kababaang loob, at pagsunod sa kabutihang asal (magmamalabis
siya sa maluhong pamumuhay at paggugol, di siya magpapakita ng awa sa mga
dukha, at di siya susunod sa mga tuntunin ng kabutihang asal.); at kayo, Padre
Irene, sasabihin lamang ninyo na lilimutin ninyo ang kalinisang ugali, ang awa sa
kapuwa, at iba pa. Sa maliit na hinihingi ko’y kapalit ang aking mga brilyante. At
ito (tinapik pa ang Kapitan Heneral), sa limang bilang ay isang vale na limang
araw sa piitan (karapatan ni Simoun na mapabilanggo sa isang tao nang limang
araw); isang pag-papapiit sa limang buwan; isang utos na pagpapatapon na
walang nakasulat na pangalan; karapatan sa isang madaliang utos na
pagpapabaril sa iasng taong pipiliin ko at iba pa.
Para raw luminis ang bayan at maalis na lahat ang masasamang damo, tugon ni
Simoun.
Gaya natin , ganti ni Simoun, Tayo nga lamang ay mga di-hayagang tulisan.
Ika-11:30 na. Itinigil ng heneral ang laro at parunggitan. May kalahating oras pa’t
manananghali na marami pa tayong suliraning pag-uusapan.
Ipinayo ni Don Custodio na gawing paaralan ang sabungan. Kung linggo at pista
lang lang daw ginagamit at pinakamaayos na gusali, ang mga sabungan. Kung
simpleng araw daw ay nakatiwangwang lamang.
Pinutol ng heneral ang pagtatalo. Pag-aaralan daw niya. Isinunod ang balak na
paaralan ng kabataan ukol sa Wikang Kastila. Anim na buwan nang naghihintay
ito ng pagpapasiya.
Tinanaong ng heneral ang kawani Sang-ayon ang tinanong. Pinuri ang balak ng
kabataan. Tumutol sa balak si Padre Sibyla. Wala raw sa panahon at isang
paghamak sa mga Dominiko. Ayon kay Simoun ay kahina-hinala ang balak.
Iniisip ni Padre Irene na tagapagsalita ng kabataan para sa paaralan na wala
nang pag-asa ang paaralan. Tutol si Simoun. Ipinasyang huwag nang magsalita.
Ani Padre Sibyla: Hindi pinag-uusapan dito ang pagtuturo ng kastila: dito ay may
isang lihim ng paghahamok ng mga estudyante at ng Unibersidad ng Sto.
Tomas. Pag nasunod ang kanila, natalo kami (mga Dominiko), yayabang ang
mga iyan at tuloy-tuloy na. Pagkatapos naming bumagsak, isusunod nila ang
Pamahalaan.
Nagsalita si Padre Fernandez na isa ring Dominiko: Pulitikahin natin sila para di
nila masabing tinalo nila tayo. Sa halip na labanan natin sila ay sang-ayunan
natin at purihin sa balak nila. Bakit makikipagkagalit tayo sa Bayan; kakaunti
tayo, marami sila. Kailangan natin sila, tayo’y di nila kailangan. Ngayo’y mahina
ang bayan. Ngunit bukas-makalawa’y lalakas iyan. Matuwid ang mga kahilingan
ng mga estudyante. Kikilala pa sila sa atin ng utang na loob. Gumaya tayo sa
mga Hesuwita.
Siyang pagbulong ng mga Kawani sa Heneral. Ang anak noong si Kab. Tales ay
humihiling na palayain ang kanyang nuno na napipiit kapalit ng ama.