HEXAGON inspiring minds always

Geometry Mathley
Round 2-2011: Solutions

www.hexagon.edu.vn

1 Cho tam gic u ABC ni tip ng trn tm O, bn knh R v M l mt im nm ngoi tam gic ABC. K hiu Sa , Sb , Sc tng ng l din tch cc tam gic M BC, M CA, M AB. Gi s rng Sb Sc = Sa Sb + Sa Sc , chng minh rng OM R.

Geometry Mathley

M
Chng minh. Trc ht vi gi thit ca bi ton, ta chng minh nhn xt sau y. Nhn xt. Gi s M l tm t c ca h im {A, B, C} ng vi b trng s {x, y, z}, tc l xM A + y M B + z M C = 0 . Khi , (x + y + z)2 (R2 OM 2 ) = (xy + yz + zx)a2 . Chng minh nhn xt. T gi thit, ta suy ra (x + y + z)OM = xOA + y OB + z OC.
Copyright c 2011 HEXAGON

 Bnh phng v hng ng thc trn vi ch rng OA = OB = OC = R; 2OX OY = OX 2 + OY 2 XY 2 vi mi X, Y {A, B, C} v tam gic ABC u, ta thu c ng thc cn chng minh. Tr li bi ton, v M nm ngoi tam gic ABC nn M l tm t c ca h im {A, B, C} ng vi mt trong ba b trng s: {Sa , Sb , Sc } hoc {Sa , Sb , Sc } hoc {Sa , Sb , Sc }. V Sb Sc = Sa Sb + Sa Sc nn ta lun c 12:58 AM Wednesday, November 02, 2011 Sa Sb + Sb Sc Sc Sa = 0, S S Sb Sc + Sc Sa = 2Sa Sb < 0, a b Sa Sb Sb Sc Sc Sa = 2Sa Sc < 0. T cc bt ng thc v ng thc trn, p dng nhn xt ta suy ra R2 OM 2 0, tc l OM R. D thy khi M thuc min trong gc A hoc min gc i nh ca A th M l tm t c ca h im {A(Sa ), B(Sb ), C(Sc )}. Khi , ta c OM = R. Trong cc trng hp cn li th ta lun c OM > R.
Nhn xt. Bi ton ny khng kh, ci kh ca bi ton ny l khu trnh by li gii. a s cc bn u cho li gii ng nhng hi di. L do l cc bn xt tt c cc v tr c th c ca im M khi M nm ngoi tam gic. bi ton ny, nu ch quan tm ti ta t c ca im M i vi ba nh A, B, C ca tam gic th li gii s ngn gn hn. Kt qu ca bi ton c th c m rng trong khng gian. Cc bn sau c li gii ng: Ong Th Phng, lp 11 Ton, trng THPT chuyn Lng Th Vinh, ng Nai, Nguyn Vn Thanh, lp 12 Ton 1, trng THPT chuyn KHTN - HKHTN H Ni; Nguyn Huy Tng, THPT chuyn Trn Ph, Hi Phng, L nh Vng, lp 12 Ton 2, trng THPT chuyn KHTN - HKHTN H Ni. Bn Trn ng Phc, lp 11 Ton 1, trng THPT chuyn KHTN-HKHTN H Ni a ra li gii ng khng s dng phng php vector.

Geometry Mathley

www.hexagon.edu.vn

2 Cho tam gic ABC khng cn. ng trn (O) i qua B, C ln lt ct cc on BA, CA ti im th hai F, E. ng trn ngoi tip tam gic ABE ct ng thng CF ti M, N sao cho M nm gia C v F . ng trn ngoi tip tam gic ACF ct ng thng CE ti P, Q sao cho P nm gia B v E. ng thng qua N vung gc AN ct BE ti R. ng thng qua Q vung gc AQ ct CF ti S. SP giao N R ti U . RM giao QS ti V . Chng minh rng N Q, U V, RS ng quy.

www.hexagon.edu.vn

A N E F U P B I M

Geometry Mathley

Chng minh. Do cc t gic AN BE v BCEF ni tip AN E = ABE = ACN nn AN E ACN do AN 2 = AE.AC. Tng t AM 2 = AE.AC, AP 2 = AQ2 = AF.AB, do BCEF ni tip nn AE.AC = AF.AB. T ta c AM = AN = AP = AQ hay M, N, P, Q thuc ng trn (A). Gi CN giao BQ ti I, RN giao SQ ti K. Ta xt php chiu xuyn tm trn ng trn (A), ch N R, QS l tip tuyn ca (A), ta c (M N P Q) = N (M N P Q) = (IRP Q) = S(IRP Q) = (N RU K) (1) v 3

(M N P Q) = Q(M N P Q) = (M N IS) = R(M N IS) = (V KQS) = (QSV K) (2) T (1), (2) suy ra (N RU K) = (QSV K) do QN, RS, U V ng quy, l iu phi chng minh.

Geometry Mathley

www.hexagon.edu.vn

Nhn xt. Bi ton c gii nh bin i t s kp trn ng trn kh n gin v khng dng qu nhiu cc cng c mnh. Tt c cc bn gi li gii u gii ng xin nu tn tt c cc bn: Trn ng Phc, 11A1 Ton THPT chuyn HKHTN-HQGHN. Nguyn Huy Tng, THPT chuyn Trn Ph, Hi Phng. Nguyn Vn Thanh, 12A1 Ton THPT chuyn KHTN, HKHTN-HQGHN, Ong Th Phng, lp 11 ton THPT chuyn Lng Th Vinh, Bin Ha ng Nai.

3 Cho tam gic ABC ni tip ng trn (O) vi trc tm H. Mt ng thng bt k i qua H ct ng trn (O) ti hai im P v Q. Qua P, Q ln lt k cc ng vung gc vi AP, AQ, cc ng ny ct ng thng BC ln lt ti hai im M, N . Chng minh rng ng thng qua P v vung gc vi OM v ng thng qua Q v vung gc vi ON ct nhau ti mt im nm trn ng trn (O).

www.hexagon.edu.vn

H O Z B M X Y N C

Geometry Mathley

Da theo li gii theo bn L Bch Ngc lp 10A1 Ton THPT chuyn KHTN. Gi ng thng qua P v vung gc vi OM v ng thng qua Q v vung gc vi ON ct nhau ti T . Gi AS l ng knh ca (O). Gi X, Y, Z l hnh chiu ca O ln P S, BC, SQ. D thy 1 1 1 OX = 2 AP , OY = 2 AH, OZ = 2 AQ m P, H, Q thng hng suy ra X, Y, Z thng hng. Theo bi ton o ca ng thng Simson suy ra O, M, N, S ng vin. T ta c bin i gc sau

(T P, T Q) (OM, ON )(mod) (Do P T OM, QT ON ) (SM, SN )(mod) (Do O, M, N, S ng vin) (SP, SQ)(mod). T T, S, P, Q ng vin hay T thuc (O).
Nhn xt. Ngoi li gii xut sc trn ca bn Ngc cn c bn Nguyn L Minh Tin lp 10 Ton 2 Trng THPT chuyn L Hng Phong Nam nh cng c li gii tng t. Ci p bao gi cng nm trong ci n gin nht. Bn Ngc v bn Tin xng ng c tuyn dng bi ny. Ngoi ra cc bn gi li gii n u gii ng xin nu tn cc bn: Trn ng Phc, 11A1 THPT chuyn HKHTNHQGHN. Nguyn Huy Tng THPT chuyn Trn Ph, Hi Phng, L nh Vng, lp 12A2 Ton, Nguyn Vn Thanh lp 12A1 Ton THPT chuyn KHTN, HKHTN-HQGHN. Ong Th Phng, lp 11 ton THPT chuyn Lng Th Vinh, Bin Ha ng Nai. Sau y chng ti xin gii thiu li gii ca tc gi bi ton.

B 1. Cho tam gic ABC ni tip ng trn (O) vi trc tm H. Mt ng thng bt k qua O ct AB, AC ln lt ti J, I. Khi a) Cc ng trn ng knh BI, CJ ct nhau ti mt im F nm trn (O). b) Gi G l im i xng vi F qua IJ th G thuc (O). Khi HF l ng thng Steiner ca G i vi tam gic ABC.

www.hexagon.edu.vn

A M G

H O J I

Geometry Mathley

Chng minh. a) K ng knh CP, BK ca (O). p dng nh l Pascal o cho 6 im A, B, C, P, F, K ta suy ra P J giao IK ti F thuc (O). V CP, BK l ng knh ca (O) nn ta cng d thy F thuc cc trn ng knh BI, CJ. l iu phi chng minh. b) Gi L l giao ca BH vi (O), M l giao ca GL v AC. Do BH, BO l hai ng ng 1 gic trong gc ABC nn LK AC do ta c (M G, M I) (M G, M A) 2 ((OG, OA)+ 1 (OL, OC)) 2 ((OG, OA) + (OA, OK)) 1 (OG, OK) (F G, F K) (F G, F I)(mod 2 ). Do t gic GM IF ni tip. Suy ra (M F, M I) (GF, GI) (F I, F G) (M I, M G)( mod ). Suy ra M F, M G i xng nhau qua AC ko theo im i xng vi G qua AC nm trn M F . Mt khc ta d thy H, L i xng nhau qua AC m L thuc M G do H thuc M F . Vy HF l ng thng Steiner ca G i vi tam gic ABC. l iu phi chng minh.

www.hexagon.edu.vn

H O

M Q

Gii bi ton. p dng b trn ta suy ra giao im J ca (O) v ng thng qua P vung gc vi OM l im Anti-Steiner ca ng thng P H trong tam gic ABC. Tng t, giao im J ca (O) v ng thng qua Q vung gc vi ON l im Anti-Steiner ca ng thng QH trong tam gic ABC. Vy J J . Ta c iu phi chng minh.

Geometry Mathley

4 Cho tam gic ABC, O l tm ng trn ngoi tip tam gic . Cc ng phn gic AD, BE, CF ng quy ti I. Cc im M, N, P theo th t thuc EF, F D, DE sao cho IM, IN, IP theo th t vung gc vi BC, CA, AB. Chng minh rng AM, BN, CP ng quy ti mt im thuc OI.
gii bi ton ta cn cc b sau B 2. Cho tam gic ABC. AD l phn gic ca tam gic. I thuc AD. BI, CI theo th t ct AC, AB ti E, F . Mt ng thng qua I, theo th t ct BC, EF ti L, M . Khi IAL = IAM .

www.hexagon.edu.vn

J A

F I

M K

Geometry Mathley

Chng minh. B qua trng hp n gin AB = AC. t K = AI EF ; S = BC EF ; J = LM SA. Ta c A(LM IJ) = (LM IJ) = S(LM IJ) = S(DKIA) = (DKIA) = 1 (1). Mt khc, v (BCDS) = 1 v DAB = DAC nn ADAS T (1) v (2) suy ra IAL = IAM . (2).

B 3. Cho tam gic ABC khng u. (O, R) l ng trn ngoi tip ca tam gic. ng trn ni tip (I, r) tip xc vi BC ti X. im K thuc on OI sao cho KO = R . Khi KI r IAX = IAK.

E A

O I K L C

www.hexagon.edu.vn

F
Chng minh. Gi E l trung im cung BAC ca (O); F l giao im th hai ca OE vi (O). t L = AF XK. D thy X, L, K, E cng thuc mt ng thng. Vy A(IEKX) = A(LEKX) = I(LEKX) = I(F EOX). T , ch rng IX EF v OE = OF , suy ra A(IEKX) = 1. Kt hp vi AIAE, ta c IAX = IAK.

Geometry Mathley

Y F Z I M K O P N B X D C E

Gii bi ton. Gi R, r theo th t l bn knh ca (O), (I). Ly K thuc on OI sao cho R KO KI = r . Gi X, Y, Z theo th t l tip im ca (I) vi BC, CA, AB. 9

V IM, IN, IP theo th t vung gc vi BC, CA, AB nn I ng thi thuc M X, N Y, P Z. T , theo b 2, suy ra IAX = IAM ; IBY = IBN ; ICZ = ICP . Vy, theo b 3, K ng thi thuc AM, BN, CP . iu c ngha l AM, BN, CP ng quy ti mt im thuc OI (im K).
Nhn xt. Hu ht cc bn u gii theo hng s dng vector hoc bin i lng gic, tuy vy gii theo hng ny vn cha gn nh p n. Gii ng bi ny c cc bn: Nguyn L Minh Tin lp 10 Ton 2, V Phng Tho lp 10 ton 1 Trng THPT chuyn L Hng Phong Nam nh; L nh Vng lp 12A2 Ton, Nguyn Vn Thanh lp 12A1 Ton, THPT chuyn KHTN, HKHTN-HQGHN, c Hiu lp Anh 3 - CLCKT - K49 i hc Ngoi Thng. Ong Th Phng, lp 11 ton THPT chuyn Lng Th Vinh, Bin Ha ng Nai, Trn ng Phc, 11A1 Ton THPT chuyn HKHTNHQGHN. Nguyn Huy Tng THPT chuyn Trn Ph, Hi Phng.

Geometry Mathley

www.hexagon.edu.vn

10