Professional Documents
Culture Documents
Y (De Nsuo Nehonhom No Awowo Fofor) W) Nokor (M Anaa?
Y (De Nsuo Nehonhom No Awowo Fofor) W) Nokor (M Anaa?
www.nlmission.com or www.bjnewlife.org
Please find your vernacular websites below. You can download Christian e-books and request Christian books for free. Feel free to visit our websites below right now!
www.nlmafghanistan.com www.nlmafrikaans.com www.nlmalbania.com www.nlmamharic.com www.nlmangola.com www.nlmarabemirates.com www.nlmarabic.com www.nlmargentina.com www.nlmarmenia.com www.nlmaruba.com www.nlmaustralia.com www.nlmaustria.com www.nlmbahamas.com www.nlmbahrain.com www.nlmbangladesh.com www.nlmbelarus.com www.nlmbelgium.com www.nlmbengali.com www.nlmbenin.com www.nlmbhutan.com www.nlmbolivia.com www.nlmbotswana.com www.nlmbrasil.com www.nlmbriton.com www.nlmbrunei.com www.nlmbulgalia.com www.nlmburkinafaso.com www.nlmburundi.com www.nlmcameroon.com www.nlmcanada.com www.nlmcebuano.com www.nlmchichewa.com www.nlmchile.com www.nlmchin.com www.nlmchina.com www.nlmcolombia.com www.nlmcongo.com www.nlmcostarica.com www.nlmcotedivoire.com www.nlmcroatia.com www.nlmczech.com www.nlmdenmark.com www.nlmdioula.com www.nlmdominica.com www.nlmdutch.com www.nlmecuador.com www.nlmegypt.com www.nlmelsalvador.com www.nlmequatorialguinea.com www.nlmethiopia.com www.nlmfinland.com www.nlmfrance.com www.nlmfrench.com www.nlmgabon.com www.nlmgeorgian.com www.nlmgerman.com www.nlmgermany.com www.nlmghana.com www.nlmgreek.com www.nlmgrenada.com www.nlmguatemala.com
F G
{mu Ns[m
Some of these websites may not work because they are still under construction.
Worldwide websites of
H I
J K
L M
www.nlmgujarati.com www.nlmhaiti.com www.nlmhindi.com www.nlmholland.com www.nlmhonduras.com www.nlmhungary.com www.nlm-india.com www.nlmindonesia.com www.nlmiran.com www.nlmiraq.com www.nlmisrael.com www.nlmitaly.com www.nlmjamaica.com www.nlmjapan.com www.nlmjavanese.com www.nlmkannada.com www.nlmkazakhstan.com www.nlmkenya.com www.nlmkhmer.com www.nlmkirghiz.com www.nlmkirundi.com www.nlmkorea.com www.nlmlatvia.com www.nlmluganda.com www.nlmluo.com www.nlmmadi.com www.nlmmalagasy.com www.nlmmalayalam.com www.nlmmalaysia.com www.nlmmarathi.com
Q R
S
www.nlmmauritius.com www.nlmmexico.com www.nlmmindat.com www.nlmmizo.com www.nlmmoldova.com www.nlmmongolia.com www.nlmmyanmar.com www.nlmnepal.com www.nlmnewzealand.com www.nlmnigeria.com www.nlmnorthkorea.com www.nlmnorway.com www.nlmpakistan.com www.nlmpanama.com www.nlmperu.com www.nlmphilippines.com www.nlmpoland.com www.nlmportugal.com www.nlmportuguese.com www.nlmprcongo.com www.nlmqatar.com www.nlmromania.com www.nlmrussia.com www.nlmsaudiarabia.com www.nlmserbian.com www.nlmshona.com www.nlmsingapore.com www.nlmslovakia.com www.nlmslovene.com www.nlmsolomon.com
{mu Ns[m
Yei ne nwoma a edi kan w] y[n ber[ yi mu a [ka nsuo ne Honhom as[mpa no s[de[ Twer[ Kronkron ka no p[p[[p[ no.
Momu dodo] no ara nnim nsuo ne Honhom as[mpa a y[de wo onipa fofor] no. {no nti mab] meho mm]den s[ m[kyer[kyer[ Yesu asub] ne nas[nnua as[mpa no mu w] as[nka biara a m[ka no. S[ w]amm] Yesu asu a, anka nas[nnua no n n i b o t a e [ biara ma y[n. { no nti na meka nasub] ho as[m mp[n pii no. Me botae[ nyinaa ne s[, m[da no adi pefee akyer[ mo k]si s[ w]de nsuo (Yesu asub] no) ne Honhom as[mpa no b[hyira mo nyinaa no, mep[ s[ mesi so bio kyer[ mo. Mew] anidaso] s[, mo nyinaa b[gye Yesu asub] ne nas[nnua as[mpa no adi, na moanya nkwagye[ afiri mo b]ne mu. Na mew] gyidie s[ as[mpa yi b[ma y[awo wo fofor].
Wob[tumi afa ab[[fo kwantep]nfidie computa so atwe Rev. Paul C. Jong Akristofo] Nnwoma a y[de ma kwa no agu biribi te s[ iPhone ne iPad so. Anaa s[ wob[k] Amazon Nwoma korabea w] kwantep]nfidie ab[[fo computa so w] (www.amazon.com).
{mu Ns[m
Wob[tumi afa ab[[fo kwantep]nfidie computa so atwe Rev. Paul C. Jong Akristofo] Nnwoma a y[de ma kwa no agu biribi te s[ iPhone ne iPad so. Anaa s[ wob[k] Amazon Nwoma korabea w] kwantep]nfidie ab[[fo computa so w] (www.amazon.com).
{mu Ns[m
Aseda
Y[p[ s[ y[de mpaeb] ne aseda ma Awurade s[ ]de nkwagye[ ama y[n, na ]de as[mpa no nso ahyira y[n, na afei nso ]de ne Honhom Kronkron no awo y[n fofor]. Aseda nso nka Onyankop]n asomfo nyinaa, ne titirew Rev. John K. Shin a w]de mboa a [ni kabea boa maa w]twer[[ nwoma yi no. Owurayere Jungpil Sal na [kyer[[ ase[. Afei annuanom mmarima ne mmaa a w]w] Hephzibah Nowamatwer[ Fie; Elain Dawe a ]w] Kangwon Suap]n k[se[ mu, ne Ross Wallace a ]w] KOREA DAWUB} KRATAA mu no, W]n nyinaa de adwumaden na [boaa nwoma yi y]. Aseda nka mo nyinaa. Manidaso] ne me mpaeb] ne s[, nwoma yi ne akasafidie a [ka ho no b[boa akra pii na w]awo w]n fofor]. Na mep[ s[ mede aseda ma w]n a w]ne y[n y]] adwumaden no ase bio. Nokor[m, me p[ ne s[, y[n Awurade b[ma y[n
Wob[tumi afa ab[[fo kwantep]nfidie computa so atwe Rev. Paul C. Jong Akristofo] Nnwoma a y[de ma kwa no agu biribi te s[ iPhone ne iPad so. Anaa s[ wob[k] Amazon Nwoma korabea w] kwantep]nfidie ab[[fo computa so w] (www.amazon.com).
a y[gye Yesu die no kwan s[de[ y[b[tumi aka nsuo ne Honhom Kronkron as[mpa a w]de wo y[n fofor] no, na ater[ ak] wiase amanaman nyinaa mu. Mede gyidie a [nwuo da, da Awurade ase.
PAUL C. JONG
{mu Ns[m
7 Nnianimu
Nnianimu
{s[ S[ W]de Nsuo Ne Honhom No Wo Y[n Fofor]
Ber[ a Onyakop]n b]] ]soro ne asase no, ]b]] wiase a [nni [wiee[ nso kaa ho bi, a [y[ }soro Ahenie ne amanehunu kuro. }b]] onipa s[ ne suban ne ne ns[so]. Nanso [nam s[, ]barima a odi kan a [y[ Adam y[[ b]ne w] Nyakop]n anim nti, na [s[ s[ nnipa nyinaa wu pr[ko. Na s[de[ [da h] ma nnipa
8 Nnianimu Enti, [s[ s[ w]wo nnipa nyinaa fofor]. {s[ s[ w]fa y[n gyidie so wo y[n fofor], na y[nya nkwa afiri y[n b]ne mu, na y[b[y[ ateneneefo]. {no na y[b[tumi ahy[ne Nyakop]n Ahenie a [nni awiee[ no mu. Twer[ Kronkron da no adi pefee s[, S[ mm]bor]hunu mmara a [maa w]n ]gye[. }y]] yei s[de[ [b[y] na Mpata Da no, }s]fo Panin Aaron de ne nsa mmienu b[gu ]papo animono no atifi de w]n b]ne nyinaa agu no so apata ama w]n b]ne. Na yei y[ adiyie ns[m a [kyer[ y[n daapem mpata af]reb] a [b[ba no. {da nokor[ no adi pefee s[, b]ne a nnipa nyinaa y] no, w]de b[gu Yesu a ]baa honam mu sede[ nagya Nyakop]n p[ te[ no so. Yohane Suboni a ]firi Aaron abusua mu, na ]no kor] yi ara y[ nnipa nyinaa ananmusini no, ]no na ]b]] Yesu asu. Ber[ a Yohane Suboni b]] Yesu asu no, Yesu kaa s[, Seesei de[, ma ho kwan, na saa na [s[ s[
w]amfiri nsuo ne Honhom mu anwo obi a, ]rentumi nhy[ne Nyakop]n ahenie no mu (Yohane 3:5). S[
w]b[wo wo fofor] nko ne ]kwan a wob[tumi afa so ahy[ne Nyakop]n Ahenie no mu. {nne[ na [de[n ne nsuo ne Honhom a [ma kwan ma w]wo y[n fofor] yi? Nsuo a [w] Twer[ Kronkron mu no y[ Yesu Asub] Ad[n nti na Yesu a ]y[ Nyakop]n no, Yohane Suboni b]] no asu? Na ]de reda ne ho adi s[ ]no ne Agyenkwa no anaa? Anaa s[ [kyer[ y[n s[, ]y[ Messiah no? Daabi, [nte saa koraa! Ber[ a Yohane Suboni b]] Yesu asu, na ]de ne nsa mmienu guu ne so no (Leviticus 16:21), {nam ]baakofo] tenenee so] (Romanfo] 5:18) na w]yii nnipa b]ne nyinaa k]e[. W] Apam Dadaa mu no, Nyankop]n maa Israel
y[hy[ tenenee nyinaa ma (Mateo 3:15). Saa na a [w] ha yi no kyer[ s[, w]de nsa
mmienu guu Yesu so maa no soaa y[n b]ne nyinaa s[de[ [b[y] na tenenee nyinaa b[hy[ ma ama y[n.Tenenee y[ daikaiosune w] Hela kasa mu, a asekyer[ ne s[, [s[ s[ wotene w] suban anaa abrab] mu anaa s[, tenenee kwan so a ne nsusuanso] ne s[, woy[ ]teneneeni anaa s[ [fata.
{mu Ns[m
9 Nnianimu Yesu nam nasub] so ahy[ tenenee nyinaa ma ama obiara w] kwan sononko a [fata na edi mu. {nam s[ Yesu nam nasub] so faa y[n b]ne too ne ho so] nti, ade[ kyee[ no, Yohane Suboni dii adanse[ s[, Hw[ Nyankop]n adwamaa a ]yi wiase b]ne kor] Nn[ mmer[ yi mu no, nnipa dodo] a w]gye Yesu die no, nnye nsuo a [y[ nasub] no nni, na mmom nas[nnua no nko ara na w]gye die. Nanso gyidie a [te saa no b[tumi agye nneb]ney[fo] nkwa anaa? Y[n gyidie a y[w] w] Yesu mogya nko ara mu no b[tumi agye y[n nkwa? {no b[tumi ama y[n ]gye[? Daabi. S[ y[gye Yesu wuo a ]wui[ w] as[nnua so nko ara di a, y[ntumi nnya nkwagye[ biara w] Nyakop]n anim. Ber[ a Israelfo] b]] b]ne fafirie af]de[ w] Apam Dadaa mu no, na [ny[ ne kwan so s[ w]b[kum b]ne af]de[ no w] ber[ a w]nni kan mfa w]n nsa mmienu nto aboa no atifi, na w]de w]n b]ne nyinaa agu ne so. {ne s[, [ny[ kwan pa so s[ y[b[gye Yesu as[nnua no adie, na nasub] no de[ y[nnye nnie. {no nti }somafo] Petro kaa s[, {no na afei ne
ns[so] gye mo nso nkwa, [ne asub] a Yesu Kristo wus]re[ nti (1 Petro 3:21).
Na s[de[ [k]baa s[ nnipa a w]annye nsuo k[se[ a [yirii w] Noa ber[ so annie no w]s[e w]n no,
{mu Ns[m
10 Nnianimu saa ara nso na w]n a w]nnye nsuo, a [y[ Yesu asub] nnie no, w]b[s[e w]n. Gyidie a ewie p[ y[ na [de y[n k] nkwagye[ a [y[ nokor[ mu no ne gyidie a [w] Yesu Kristo Oyi
ne de[ ]nam nsuo ne mogya so bae[, Yesu Kristo No (1 Yohane 5:6). {s[ s[ y[gye Yesu Kristo asub]
ne nas[nnua no die. }somafo] Yohane kaa s[, gyidie a [tene ne s[, wob[gye adanse[ a [y[ Honhom, nsuo ne mogya no adie (1 Yohane 5:8). De[ a [ma wonya nokor[ gyidie ne s[, wob[gye de[ [didiso] yi adie, Yesu y[ Nyakop]n, na ]nam Honhom no so baa nnipa suban so w] honam mu, ]nam ]baabunu Maria so na [bae[, na ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[ ber[ a Yohane Suboni a ]y[ nnipa nyinaa ananmusini no b]] no asu w] Yordan mu no. Na Yesu faa nnipa b]ne nyinaa k]] as[nnua no so, na ]nyaa atemmuo maa y[n. {nti s[ y[kwati Yesu asub] a [y[ nsuo no firi as[mpa no mu a, [mfa ho ne s[de[ y[agye no adie, y[ntumi nnya nkwagye[ a [nni awiee[ no da.
{mu Ns[m
11 Nnianimu mu no nyinaa. Yei maa w]nyaa amanmmuo a na [gyina h] pintinn. Ber[ a w]hy[[ ketee s[, obiara a ]b[hy[ne asafo no mu w]mm] no asu no, [maa Romanfo] ahenie a na [di tumi w] amanaman so] no de koroy[ ne nkabomu baa amanaman a na w]hy[ nase no nyinaa. {y[ nno]ma a [tete saa yi na [maa w]de Asomafo] Gyidie Ka no b[y[[ ]som adesua ntetey[. Yei nti, as[mpa no s[de[ [w] Twer[ Kronkron mu no, a [y[ nsuo ne Honhom as[mpa no, a [ma y[n baako mpo nni h] a ]hunuu nokor[ as[mpa a [y[ nsuo ne mogya ne Honhom as[mpa no. Nnipa kakraa bi a na w]di Asomafo] no akyi na w]tumi kuraa nokor[ as[mpa yi mu dii akyire. Na s[de[ asub]ntene a ayera afiri asase so tumi pue bio w] asase pradaa so] s[ mmasuo no, apue bio w] ewiee[ mmer[ yi mu s[ w]b[ka no w] amanaman nyinaa mu.
Tumi, Honhom Kronkron ne [so duasie beberee mu so no, (1 Tesalonikafo] 1:5) yerae[ maa ator]
as[mpa a [mma kwan s[de[ [b[y] na w]b[wo obiara fofor] no b[nyaa nnyinaso] dii yie w] wiase amanaman nyinaa mu. W] mfirinhyia a [boro apem akyi a Milan Edict bae[ no, esum kataa Kristosom so w] aburokyiman nyinaa mu. {wom s[ nsesae[ ne ns]re ahodo] memaa w]n ho so w] saa ber[ no mu w] amanaman pii mu a na [rehy[ nnipa nkuran s[, w]b[sane w]n akyi ak]fa As[m no, Adom ne Gyidie no de[, nanso w]n mu
Yei Ne Nwoma a Edi Kan W] Y[n Ber[ Yi Mu A {ka Yesu Kristo Asub] Ho As[mpa No S[de[ W]atwer[ W] Twer[ Kronkron Mu No
Yei ne nwoma edi kan w] [ber[ yi mu a [ka as[mpa a [fa Yesu nsuo ne ne mogya no s[de[ w]atwer[ w] Twer[ Kronkron mu no. {y[ as[mpa a [kyer[ y[n s[, Yesu nam nsuo so yii y[n b]ne too ne ho so, na ]nyaa y[n b]ne ho atemmuo w] as[nnua no so. Megye di yie s[, nwoma biara nni h] a [kasa fa nsuo ne mogya as[mpa no ho pefee ky[ne nwoma yi.
{mu Ns[m
12 Nnianimu W] nn[ wiase yi mu a ab[[fo kwantemp]n fidie computa ab[y[ efidie fofor] a aba, na w]de y[ nhwehw[mu no, mab] me ho mm]den biara s[ anka manya as[mp[kafo] mu aboafo] a w]nim de[ ahinta w] Yesu asub] mu, a w]nam gyidie so ka nokor[ as[mpa no s[de[ Twer[ Kronkron ka no, nanso [de b[si nn[ menhunuu obiara. {nti may[ madwene s[, m[twer[ nwoma yi w] p]t] kasa mu. S[ nsuo yiri fa asaase nyinaa so a, nsuo no b[sene afa asaase nyinaa so, nanso emu biara nni h] a s[ wonom a [b[y[ yie. W] saa kwan yi so p[p[[p[ no, y[w] nkor]fo] a w]fr[ w]n Nyakop]n Nkoa a w]ka nnadaa as[mpa no, nanso w]n mu biara nni h] a ]maa y[n nokor[ nkwa no. Samariani baa a na daa ]nom nsuo firi Yakob abura mu no antumi andum honhom mu suk]m a na [de no no, nanso ber[ a ]nom nkwa nsuo a [firi Yesu h] no, ]nyaa nkwagye[, na ne suk]m no to twae pr[ko daa. Yesu nkwa nsuo no redi ater[ntwie w] nwoma yi mu. Na obiara a ]b[nom bie no b[nya nkwagye[ afiri ne b]ne mu daa. Na b]ne rentumi nkyekyere saa onipa yi bio, na mmom nkwa nsuo b[sene afiri ne mu, na ama w]n a osuk]m nso de w]n a w]atwa ne ho ahyia nyinaa nso anya bi.
{mu Ns[m
13 Nnianimu nabufuhye[ agu nnipa a w]ayera na w]nwoo w]n fofor] no nyinaa so. Enti, mede adesr[de[ reto wanim s[, wob[kenkan nwoma yi w] ahw[yie kwan so. Me mpaeb] ne s[, w]de nsuo ne Honhom no b[wo wo fofor]. Nwoma yi ka as[mpa no p[p[[p[ s[de[ w]atwer[ w] Twer[ Kronkron mu no. Afei s[de[ w]aka no: Megye di yie s[, obibiara a ]b[di nwoma yi akyiri no, renka akyi s[ w]b[wo no fofor]. Y[n Awurade Yesu kaa s[, S[ motena mas[m mu a, ]pamago a ]toto kwan s[ nnipa ntena h] w] nn[ mmer[ yi Kristosom mu.
Na wo mufo] b[kyekyere tete akurofo, wob[ma awo] ntoatoaso] hodo] fapem agyina, na w]afr[ wo ]pamago, de[ ]toto kwan s[ nnipa ntena h] (Yesaia 58:12).
Mommu dodo] no ara nnim nsuo ne Honhom as[mpa no. {no nti mab] me ho mm]den biara s[, w] mas[nka nyinaa mu no, m[ka Yesu asub] ne ne mogya ho as[m. S[ w]amm] Yesu asu a, anka y[nnya ntease[ biara w] nas[nnua no mu. Yei ne botae[ nti a meka nasub] ho as[m mp[n pii no. Me botae[ ne s[, m[ma woate ase[ yie. {nk]si s[ w]de nsuo (Yesu asub] no) ne Honhom as[mpa no b[hyira mo no, mep[ s[ mesi so bio kyer[ mo. Mani da kwan s[ mo nyinaa b[ba ab[gye Yesu asub] ne ne mogya no adie, s[de[ w]b[gye mo nkwa afiri mo b]ne nyinaa mu. Menim yie s[, saa nwoma yi b[di wanim kan, na w]de nsuo ne Honhom no awo wo fofor].
moy[ masuafo] ampa. Na mob-[hunu nokor[ no, na nokor[ no ay[ mo adehye[ (Yohane 8:31, 32).
Onyakop]n ny[ wo adom na hunu nokwas[m a [w] nwoma yi mu no, na woade wo ho afiri b]ne ne owuo mu. Nya ]gye[ ne nkwa a [nni [wiee[ w] ne mu. Momma y[n nyinaa ny[ Agya no adwuma, na y[nka nsuo ne mogya as[mpa no na y[ngye akra pii a w]ayera no mfiri w]n b]ne mu. Mew] anidaso] s[, nokor[ as[mpa no b[hyer[n w] wiase nyinaa bio. Mennim yie s[, nokor[ as[mpa no b[ma woay[
{mu Ns[m
{mu Ns[m
}fa Baako As[nka
1. {S[ S[Y[di Kan Hunu Y[n B]ne Ma W]gye Y[n Nkwa (Marko 7:8-9, 20-23) -------------------------------- 15 2. W]woo Nnipa S[ Nneb]ney[fo] (Marko 7:20-23) ------------------------------------- 30 3. S[ Y[di Mmara No So A, {b[tumi Agye Y[n Nkwa Anaa? (Luka 10:25-30) ------------------------------------- 41 4. Nkwagye[ A {nni {wiee[ no (Yohane 8:1-12) ------------------------------------- 61 5. Yesu Asub] Ne B]ne Ho Mpata (Mateo 3:13-17) ------------------------------------- 89
Wob[tumi afa ab[[fo kwantep]nfidie computa so atwe Rev. Paul C. Jong Akristofo] Nnwoma a y[de ma kwa no agu biribi te s[ iPhone ne iPad so. Anaa s[ wob[k] Amazon Nwoma korabea w] kwantep]nfidie ab[[fo computa so w] (www.amazon.com).
6. Yesu Kristo Nam Nsuo, Mogya Ne Honhom No So Na {bae[ (1 Yohane 5:1-12) ---------------------- 134 7. Yesu Asub] Y[ Nkwagye[ Ns[so] Ma Nneb]ney[fo] (1 Petro 3:20-22) ----------------- 166 8. Mpata Mmoroso] As[mpa No (Yohane 13:1-17) ---------------------------------- 182
Cover Page
As[nka 1
{S[ S[ Y[di Kan HunuY[n B]ne Ma W]gye Y[n Nkwa
Wob[tumi afa ab[[fo kwantep]nfidie computa so atwe Rev. Paul C. Jong Akristofo] Nnwoma a y[de ma kwa no agu biribi te s[ iPhone ne iPad so. Anaa s[ wob[k] Amazon Nwoma korabea w] kwantep]nfidie ab[[fo computa so w] (www.amazon.com).
{mu Ns[m
[y[ b]ne. Y[w] b]ne a Nyankop]n na akyer[ y[n s[ [y[ b]ne, [na y[w] b]ne nso a nnipa na akyer[ ase[. Kasafua b]ne y[ hamartia w] Helafo] kasa mu, na ne nkyer[ase[ ne s[ Way[ mfomso]. W] ns[m fofor] mu no, [kyer[ s[ way[ biribi a [ny[. S[ y[anni Nyakop]n ahy[de[ no so a, [y[ b]ne. Momma y[nhw[ s[de[ nnipa adwene y[ w]n fa b]ne ho.
ma obi, nanso ]fofor] de[ [ny[ b]ne ma no. {no nti na Nyankop]n ama y[n mmara nkyeky[mu 613 a w]nam so bu b]ne at[n no. Mfoni a [w] ase[ ha yi no kyer[kyer[ nnipa b]ne mu.
Nyankop]n Mmara Onipa ahonim, Suban, ne asetena mu mmra }man mmara, nnipa mmara
{nni kwan s[ y[de s[de[ y[n ahonim ne s[de[ y[n asetena mu suban te[ no bu b]ne at[n. B]ne a [w] y[n ahonim mu ne de[ Nyankop]n akyer[ y[n s[ [y[ b]ne no ny[ adekor]. {no nti, [nni kwan s[ y[tie de[ y[n ahonim kyer[ y[n, na mmom [s[ s[ y[hw[ de[ Nyakop]n Mmara no ka fa b]ne ho. Y[n mu biara w] s[de[ nadwene kyer[ no fa Nwoma a y[de ma kwa www.nlmission.com
b]ne ho. Ebinom dwene s[ [y[ sint], ebinom nso fa no s[ [y[ suban b]ne. S[nnah] bi ne s[, s[ Koreani awofo] bi wu a, w]de nwira kata ne damena ho nyinaa, na w]fa to w]n ho so s[, w]b[hw[ awufo] no k]si s[ owuo b[ba ab[fa w]n nso akor]. Nanso w] tete abusuakuo bi a [w] Papua Guinea Fofor] mu no de[, w]twitwa awufo] no di ne nam de hy[ w]n awufo] no animuonyam (Mennim s[ w]noa awufo] no nam ansa na w]adi o). Megye di yie s[ w]y] yei de b] efunu no ho ban na mmoa anni ne nam. Saa amammer[ yi ma y[hunu s[, nnipa adwenkyer[ w] b]ne ho no gu ahodo] pii. Nney]e[ pa bi w] h] a kuro fofor] bi b[bu no s[ [y[ b]ne. Nanso Twer[ Kronkron ka s[, [y[ b]ne s[ y[nni Nyakop]n ahy[de[ so]. Na moagya Nyakop]n
ahy[de[ kura nnipa atetes[m mu. Na ]see w]n s[, moay[ ade[ s[ mokwae Nyakop]n ahy[de[ s[de[ [b[y] na mob[di mo atetes[m so] (Marko 7:8-9).
S[de[ y[te[ w] honam fam no nhia w] Nyankop]n anim koraa, [firi s[ ]no de[ y[n akoma mu na ]hw[.
{mu Ns[m
Y[n nney]e[ a [ntene nyinaa [nam aho]mmer[ a [w] y[n honam akwaa mu no y[ mfomso] k[k[. Onyakop]n kyer[ y[n nsonoe[ a [w] b]ne ne mfomso] ntam. W]n a w]nnye Nyakop]n as[m nnie no y[ nneb]ney[fo]. S[ w]ny[[ mfomso] bi mpo a, w]y[ nneb]ney[fo]. {no nti na Yesu kaa Farisifo] no anim. W] Mose Nnwoma a [firi Genesis k]pem Deuteronomium no, mmara pii w] h] a [kyer[ y[n de[ [s[ s[ y[y] ne de[ [nni kwan s[ y[y]. Yei nyinaa y[ Nyanko]n as[m a [no na [y[ mmara no. {wom s[ y[rentumi nni ne mmara ns[m no nyinaa so de[, nanso [s[ s[ y[hunu s[ [y[ ne mmara ns[m. Nyankop]n de mmara no maa y[n firii mfitiase[, [no nti [s[ s[ y[gye tum s[ [y[ Nyankop]n as[m.
Mfitiase[ no, na As[m no w] h], na As[m no ne Onyakop]n na [w] h], na As[m no y[ Onyakop]n. Na ]kaa s[, [ny[ hann, na [y[ hann.
}no na ]b]] ade nyinaa. {no akyi no, ]hyehy[[ mmara no.
{mu Ns[m
kuraa nnipa atetes[m mu. W]karii w]n mpaninfo] atetes[m no s[ ade[ a [sombo sene Nyankop]n as[m no. Ber[ a na Yesu w] asaase yi so] no, saa ara p[p[[p[ na ]hunuui[, na [y[[ no ya yie s[ nnipa agya Nyankop]n as[m no h]. Onyakop]n ama y[n mmara nkyeky[mu ahodo] 613 a [b[ma y[ahunu y[n b]ne yie, na [kyer[ y[n s[ ]no ara ne y[n Nyankop]n Kronkron ne nokor[ no. {nam s[ y[y[ nneb]ney[fo] w] Nyankop]n anim nti, [s[ s[ y[tena ase w] gyidie mu na y[gye Yesu a ]somaa no [nam ]d] a ]w] ma y[n no die. W]n a w]gya Nyankop]n as[m na w]nnye no nnie no y[ nneb]ney[fo]. W]n a w]ny[ setie mma nas[m no nso y[ nneb]ney[fo], nanso s[ y[b[gya nas[m no y[ b]ne k[se[ a [y[ hu paa. W]n a w]y[ b]ne a [te saa no b[k] amanehunu kuro. S[ y[annye nas[m no anni a, [y[ b]ne k[se[ paa w] nanim.
{mu Ns[m
so. Afei nso y[y[ nneb]ney[fo]. {de[n na y[hunu fa mmara ahodo] 613 a [w] mmara ns[m mu no? Y[hunu y[n sint] ne y[n aho]mmer[ a [ma y[ntumi nni mmara no so no. Y[hunu s[, y[n a y[y[ nab]de[ no, y[rentumi ny] biribiara, na afei nso y[y[ nneb]ney[fo] a [s[ s[ amanehunu kuro na y[kor] s[de[ mmara no te[. S[ y[hunu y[n b]ne ne y[n mmer[y[ a [ma y[ntumi nni mmara no so a, [de[n na [s[ s[ y[y]? {s[ s[ y[b] mm]den s[ y[b[y[ nnipa a w]y[ p[ anaa? Daabida. {s[ s[ y[gye tum s[ y[y[ ab]nefo], na y[gye Yesu di, na y[nya ]gye[ a [nam ne nkwagye[ a [y[ nsuo ne Honhom no so, na afei y[de aseda ma no]. De[ nti a Nyankop]n de mmara no maa y[n ne s[, y[behunu y[n b]ne yie ne [ho asotwe. {no nti y[hunu s[, s[ y[kwati Yesu a, [ny[ ade[ a y[b[tumi anya ]gye[ afiri amanehunu kuro mu. S[ y[gye Yesu di s[ y[n Agyenkwa a, y[b[nya ]gye[. }de mmara no maa y[n s[ [b[kyer[ y[n kwan ak] Agyenkwa Yesu h].
{mu Ns[m
Onyankop]n y]] mmara no s[ [b[ma y[ahunu y[n b]ne yie, na w]agye y[n kra afiri b]ne a [te saa no mu. }somaa ne d]ba kor] Yesu s[ ]mfa nasub] no so nyi y[n b]ne. Ne mu gyidie b[tumi agye y[n nkwa. Y[y[ nneb]ney[fo] a y[nni anidaso] biara a [s[ s[ y[gye Yesu die, na ]gye y[n firi b]ne mu, na y[b[y[ ne mma, na y[de animuonyam nyinaa ma Onyankop]n. {s[ s[ y[fa nas[m no so nya ntease[, na s[de[ y[dwene na y[bu at[n no nso gyina nas[m no so, [firi s[ ade[ nyinaa firi ne nky[n na [bae[. Afei nso [s[ s[ y[te ase[ s[, nokor[ nkwagye[ no nam nas[m no so na [ba. Yei ne nokor[ ne gyidie a [tene no.
{mu Ns[m
s[: De[ [firi onipa mu ba no, [no na [gu ne ho fi. Na nnipa mu, w]n akoma mu, na adwenmm]ne firi ba, adwamans[m, akor]ns[m, awudis[m, ayerefas[m, aniberebere[, amumuy], nsisie, ahohwie, anib]ne, abusus[m, ahantan ne nkwaseas[m. Nneb]ne yi nyinaa firi onipa mu na [ba, na [gu onipa ho fi.
Yesu se, nnipa y[ nneb]ney[fo] [firi s[ w]de b]ne na awo w]n. Wote de[ yei kyer[ no ase anaa? W]woo y[n s[ nneb]ney[fo], [firi s[ y[y[ Adam asefo]. Nanso y[ntumi nhunu nokor[ no, [firi s[ y[nnye ntum na y[nnye nas[m no nni. {nne[ na [de[n na [w] onipa akomam? Ns[mfua a y[kenkanee[ w] soro ha yi no kyer[ s[, Na nnipa, w]n akoma mu, na adwenmm]ne firi
mehw[ wo soro, wo nsateaa ano adwuma, ]srane ne nsroma a woasiesie a, ]dasani ne whan a wokae no, na onipa ba ne hwan a wani ku ne ho? (Nnwom 8:3-4).
Ad[n nti na Onyakop]n ani ku y[n ho? Nani ku y[n ho [firi s[ ]d] y[n, na ]no na ]b]] y[n, na ]nyaa mm]bor]hunu maa y[n nneb]ney[fo]. }pepaa y[n b]ne nyinaa, na ]maa y[b[y[[ ne man. Awurade,
y[n Awurade, enim b[n na wo din nni asase nyinaa so] ne ]soro. }hene Dawid too saa nnwom yi w]
Apam Dadaa no mu ber[ a ]hunuu s[, Nyankop]n b[ba ab[y[ nneb]ney[fo] nyinaa Agyenkwa no. W] Apam Fofor] mu no, }somafo] Paulo kaa nnwom kor] yi ara ho as[m. {y[ nwanwa s[ y[n a y[y[ Onyankop]n ab]de[ no, y[b[umi ab[y[ ]b]ade[ no mma. {nam nayamhyehye[ a ]w] ma y[n no so na ]y]] yei. Yei ne Nyankop]n d] no. {s[ s[ y[hunu s[, s[ y[b[b] y[n ho mm]den s[ y[b[di mmara no nyinaa so] no y[ ahantan mu akoko]duro a [tia Nyankop]n. Yei nso y[ ahantan anam]ntuo a [firi nimde[ a y[nnie ntira. {ntene s[
ba, adwamans[m, akor]ns[m, awudis[m, ayerefas[m, aniberebere[, amumuy], nsisie, ahohwie, ani b]ne, abusus[m, ahantan ne nkwaseas[m.
Ab]nefos[m beberee na [firi onipa akoma mu ba, na egu ne ho fi.
{mu Ns[m
obi b[gya Nyankop]n d] h] w] ber[ a ]reha ne ho s[ ]b[di mmara no so ama ]no ara ne ho, na ]b] mpae[ w] amanehunu beberee mu s[ ]b[nya ]bra a [te saa no. Onyankop]n p[ ne s[, y[b[hunu y[n ho s[ y[y[ nneb]ney[fo] a y[hy[ mmara no ase, na y[gye Yesu nsuo ne ne mogya nkwagye[ no die. W]atwer[ ne ns[m w] Marko 7:20-23, De[
[firi onipa mu ba no, [no na [gu ne ho fi. Na nnipa mu, w]n akoma mu, na adwenmm]ne firi ba, adwamans[m, akor]ns[m, awudis[m, ayerefas[m, aniberebere[, amumuy], nsisie, ahohwie, ani b]ne, abusus[m, ahantan ne nkwaseas[m. Nneb]ne yi nyinaa firi onipa mu na [ba, na egu onipa ho fi.
Yesu kaa s[ de[ [firi onipa mu ba a [y[ b]ne a [w] ne mu no, [no na egu ne ho fi. Mpo aduane [ho nte[ a Nyankop]n de ama y[n no ntumi ngu y[n ho fi. Ab]de[ nyinaa ho te, nanso de[ [firi onipa mu ba no nko, a [y[ b]ne no na egu ne ho fi. W]woo y[n nyinaa s[ Adam asefo]. {nne[ [de[n na w]de awo y[n? B]ne ahodo] dummienu na w]de awo y[n. {nte saa anaa?
{nne[ y[b[tumi atena ase w] ber[ a y[nk]y[ b]ne anaa? Y[b[k]so ara ay[ b]ne, [firi s[ b]ne na w]de awo y[n. S[ y[di mmara no so k[k[ a, y[b[gyae b]ne y] anaa? Y[b[tumi adi mmara ns[m no so anaa? Daabi. Mpr[ dodo] a y[reb] y[n ho mm]den ay[ de[ y[b[tumi biara adi mmara no so] no, na ne den ara na [rey[. {s[ s[ y[hunu y[n sint], na y[gyae ]bra dada a y[w] mu no. Afei, y[b[tumi de ahobrease[ adwene agye Yesu asub] ne ne mogya a [gye y[n nkwa no adi. Mmara nkyeky[mu ahodo] 613 a [w] mmara ns[m no mu nyinaa y[, na [tene. Nanso nnipa y[ nneb]ney[fo] firi ber[ a w]nyins[nee w]n w] yafunu mu. S[ y[hunu s[ Nyakop]n mmara no tene, na y[y[ nneb]ney[fo] a y[ntumi mfiri y[n p[ mu mm[y[ ateneneefo] a, y[hunu s[ y[hia Nyakop]n ayamhyehye[ ne ne mm]bor]hunu, ne Yesu Kristo nkwagye[ a [w] nsuo, mogya ne Honhom as[mpa no mu. S[ y[hunu y[n sint] a [ne s[ y[ntumi mm[y[ ateneneefo], na y[b[k] amanehunu kuro [siane y[n
{mu Ns[m
b]ne nti a, y[nni biribiara y] na mmom s[ y[de y[n ho b[to Yesu nkwagye[ so]. Y[b[tumi anya ]gye[. {s[ s[ y[hunu s[ y[ntumi ny[ de[ [tene anaa papa w] Nyankop]n anim. {no nti [s[ s[ y[gye tum s[ y[y[ nneb]ney[fo] a w]de y[n ahy[ amanehunu kuro mu, na y[b[tumi ab] mpae[ asr[ ne mm]bor]hunu aka s[, Onyankop]n, me sr[ wo, gye me firi me b]ne nyinaa mu na hu me mm]b]. {no na Nyankop]n de nas[m no b[hyia y[n w] nokor[m. W] saa kwan yi so no, y[b[tumi anya ]gye[. Momma y[nhw[ Dawid mpae[ Na woadi bem wo kasam, na wo ho ate watemmuo mu (Nnwom 51:4). Na Dawid nim yie s[ b]ne ahy[ no ma, na [no koraa no y[ ab]nefos[m a [de no b[k] amanehunu kuro. Nanso ]gye tum w] Nyankop]n anim kaa s[, Awurade, s[ wofr[ me s[ ]deb]ney[ni a, mey[ ]deb]ney[ni. S[ wofr[ me ]teneneeni a, mey[ ]teneneeni. S[ wogye me nkwa a, m[nya nkwa, na s[ wode me k] amanehunu kuro a, m[k] amanehunu kuro.
Yei ne gyidie a [tene ne [kwan a Y[fa so nya nkwa no. S[ y[n anidaso] ne s[ y[b[gye Yesu nkwagye[ no adi a, sei ara na [s[ s[ y[y].
{mu Ns[m
ateneneefo] nnora [firi s[ y[any[ b]ne nnora, nanso y[y[ nneb]ney[fo] nn[ [firi s[ y[ay[ b]ne nn[. W]woo y[n s[ nneb]ney[fo]. De[ y[b[y] biara no y[daso ara y[ nneb]ney[fo]. Yei nti na [s[ s[ y[fa gyidie so nya nkwagye[ w] Yesu asub] mu no. {ny[ y[n nnwuma nti na y[y[ nneb]ney[fo]: te s[ awares[e[, adwamanmm], awudis[[m, akor]ns[m... na mmom y[y[ nneb]ney[fo], [firi s[ w]woo y[n s[ nneb]ney[fo]. B]ne ahodo] dummienu na w]de awo y[n, na [nam s[ w]woo y[n s[ nneb]ney[fo] w] Nyankop] ani so] nti, y[ntumi mfa y[n nnwuma so mm[y[ papa da. Y[b[tumi adadaa y[n ho mmom s[ y[y[ papa. W]de adwenmm]ne na awo y[n, [no nti s[ mpo y[any[ b]ne a [te saa koraa no a, [b[y[ d[n na y[b[ba ab[y[ ateneneefo]? Y[ntumi mfiri y[n ara y[p[ mu mm[y[ ateneneefo] da. S[ y[ka s[ y[y[ ateneneefo] a, [y[ nyaatwom. Yesu fr[[ Farisifo] ne Atwer[fo] no s[ Farisifo] ne Atwer[fo] Nyaatwomfo]. W]woo nnipa s[ nneb]ney[fo], na w]y] b]ne w] Nyankop]n anim w] w]n nkwa nna nyinaa.
Onipa biara a ]b[ka s[ ]mm]] atw[de[ p[n, anaa s[ ]mfaa ade[ mm]] obi p[n, anaa s[ mpo ]nwiaa panne[ da w] ne bra nyinaa mu no redi ator], [firi s[ w]woo nnipa s[ nneb]ney[fo]. Onipa a ]te saa no y[ ]torofo], ]deb]ney[ni ne nyaatwom. Sei ara na Nyankop]n hu no]. Obiara y[ deb]ney[ni firi nawo] ber[ mu. {no nti s[ woany[ b]ne biako mpo a, w]de wo ahy[ amanehunu kuro. S[ mpo mmara no ne mmara ns[m no mu pii na woadi so] a, wo da so ara y[ ]deb]ney[ni a w]de wo ahy[ s[ wob[k] amanehunu kuro. {nne[ [de[n na [s[ s[ y[y] w] hy[ber[ a [te saa mu no? {s[ s[ y[sr[ Nyankop]n ayamhyehye[ na y[de y[n ho to ne so s[ ]b[gye y[n afiri y[n b]ne nyinaa mu. S[ w]annye y[n nkwa a, [nne[ amanehunu kuro na y[b[kor]. {no ne y[n hy[ber[. W]n a w]gye Nyankop]n as[m no tum no nko na w]gye tum s[ w]y[ nneb]ney[fo] ampa. Afei nso w]nim s[ [nam gyidie so na w]b[y[ ateneneefo]. {no nti w]nim yie s[, s[ w]b[gya Nyankop]n as[m
{mu Ns[m
anaa s[ w]de nas[m no b[to baabi w] ber[ a w]nhunu no y[ b]ne k[se[ paa a [y[ hu. W]n a w]gye nas[m no y[ ateneneefo], [wom s[ kane no na w]y[ nneb]ney[fo], nanso w]nam nas[m a [w] nadom mu no so na awo w]n, na w]y[ nnipa a w]anya nhyira paa.
W]n A W]b] Mm]den S[ W]nam W]n Nnwuma So B[nya Nkwagye[ No Da So Ara Y[ Nneb]ney[fo].
Nnipa b[n na w]da so ara y[ nneb]ney[fo] mpo w] ber[ a w]gyee Yesu dii[ no? W]n w]b] mm]den s[ w]nam w]n nnwuma so b[nya nkwagye[ no.
dodo] a w]firi mmara nnwuma mu no hy[ duab] ase, [firi s[ w]atwer[ s[: W]adome obiara a ]rentena de[ w]atwer[ no mmara nwoma yi mu nyinaa ny] no. Na [da adi pefee s[ mmara mu de[, obiara ntene Nyankop]n anim, [firi s[ gyidie mu na ]teneneeni b[nya nkwa. W]aka s[, W]adome obiara a ]rentena de[ w]atwer[ no mmara nwoma yi mu nyinaa ny] no.
W]n a w]dwene s[ w]agye Yesu adi nanso w]p[ s[ w]fa w]n nnwuma so nya bembuo no, w]adome w]n. {he na w]n a w]b] mm]den s[ w]nam w]n nnwuma so b[nya bembuo no w]? W]hy[ Nyankop]n duab] ase. Ad[n nti na Nyankop]n de mmara no maa y[n? }de mmara no maa y[n s[de[ [by] na y[b[hunu y[n b]ne yie (Romanfo] 3:20). Afei nso na ]p[ s[ yehunu s[ y[y[ nneb]ney[fo] paa a w]de y[n ahy[ amanehunu kuro. Gye Yesu, Nyankop]n ba no asub] di, na w]de nsuo ne Honhom no awo wo fofor]. {no na afei
{mu Ns[m
wob[nya nkwa afiri wo b]ne mu, na woay[ ]teneneeni, na woanya daa nkwa, na woak] }soro Ahenie no mu. Nya gyidie w] wakomam.
{s[ s[ y[hunu s[, [y[ agyimis[m s[ y[b[b] mm]den atena ase adi ne mmara no so. Mpr[ dodo] a y[reb] mm]den no, na ne den ara na [rey[. }kaa s[,
[nne[ afei na gyidie firi as[nka mu, na as[nka no nam Kristo as[m so ba. {s[ s[ y[to y[n ahomaso]
{s[ S[ Y[gyae De[ Y[de Y[n Ara Adwene Asusuo S[ {y[ No Mu, Na Y[nya Nkwagye[
{de[n na [s[ s[ y[y] ma w]gye y[n nkwa? {s[ y[gyae de[ y[de y[n adwene asusuo s[ [y[ no mu.
{b[y[ d[n na obi anya nkwagye[? S[ obi hunu ne ho s[ ]y[ ]deb]ney[ni a na [b[tumi aba saa. Nnipa pii nnyaa nkwagye[, [firi s[ w]ntumi nnyae
{mu Ns[m
w]n gyidie a [ntene ne w]n nnwuma mu. Onyankop]n se, w]n a w]kura mmara no mu dendeenden no hy[ duab] ase. W]n a w]gye Yesu die nanso w]dwene s[, s[ w]b] mm]den di mmara no so a, w] ber[ pa mu no, w]b[ba ab[y[ ateneneefo] no hy[ duab] ase. W]agye Nyankop]n adi de[, nanso w]n adwene y[ w]n s[, [s[ s[ w]di mmara no so nya nkwa. Ad]fonom, y[b[tumi afa y[n nnwuma so ab[y[ ateneneefo] anaa? Y[b[y[ ateneneefo] w] ber[ a y[gye Yesu as[m no nko die. {no mu na y[b[nya nkwagye[. {no nti na Nyankop]n de gyidie mmara no ama y[n s[ ]kwan a y[fa so b[y[ ateneneefo]. Nsuo ne Honhom nkwagye[ no nni nnipa nnwuma mu, na mmom [w] gyidie a [w] Nyankop]n as[m no mu. Onyankop]n nam y[n gyidie so na ]gyee y[n nkwa, na saa ara p[p[[p[ na Nyankop]n b]] ne tirim wiee y[n nkwagye[ ho adwuma. Ad[n nti na w]n a w]gyee Yesu dii[ no anya nkwa? {firi s[ w]annye nsuo ne Honhom as[mpa no
anni. Nanso y[n a anka y[ny[ p[ te s[ w]n ara no nam y[n gyidie a y[w] w] nas[m mu no anya nkwa. S[ nnipa baanu rey[ adwuma w] owiyammo] so a, de[ w]agya no h] no b[t] ak] so ara ay[ adwuma mpo w] ber[ a w]b[faa de[ ]ka ne ho k]] soro no. De[ w]gyaa no h] no gyina h] ma obi a ]ny[ nnyaa nkwagye[. Ad[n nti na w]faa ]baako k]e[ na w]gyaa ]baako no h]? De[ nti a [te saa ne s[, ]baako y[[ aso tiee[, na ]gyee Nyankop]n as[m no dii[, nanso ]baako no y]] adwuma den s[ ]b[di mmara no so, nanso Nyankop]n wosoo no twenee te s[ de[ aboa bi a ]wia fam as] ne nan mu no. S[ obi b] mm]den s[ ]b[di mmara no so awia ak] Nyankop]n h] a, w]b[to no atwene amanehunu kuro mu. {no nti na [s[ w]gye y[n nkwa w] gyidie a y[w] w] nsuo ne Honhom mu no.
Na mo mu dodo] a w]firi mmara nnwuma mu no hy[ duab] ase, [firi s[ w]atwer[ s[; w]adome obiara a ]rentena de[ w]atwer[ no mmara nwoma yi mu nyinaa ny] no. Na [da adi pefee s[, mmara mu
{mu Ns[m
de[, obiara ntene Nyankop]n anim, [firi s[ gyidie mu na ]teneneeni b[nya nkwa (Galatifo] 3:10-11, Romanfo] 1:17).
S[ wonnye Nyankop]n as[m no nni a, [y[ b]ne w] nanim. De[ [ka ho bio nso ne s[, [y[ b]ne s[ y[b[gya Nyankop]n as[m no s[de[ y[n adwene nsusuy[ te[. Nnipa a w]te s[ y[n no rentumi nni Nyankop]n mmara no so, [firi s[ w]woo y[n s[ nneb]ney[fo], na y[y] b]ne w] y[n asetena nyinaa mu. Y[y] b]ne kakra w] ha, kakra w] adih] ne babibiara a y[b[kor]. {s[ s[ y[hunu s[ y[y[ honam, na y[ntumi s[ b]ne nko ara na y[b[y]. Onipa te s[ dwares[n k[se[ a ]y[ asase yie ahy[ mu ma. S[ y[b] mm]den s y[b[soa de anante a, [b[sos] baabiara a y[b[kor]. Saa ara na y[te[. Y[k] so ara hwie b]ne gu ma no sos] baabiara a yeb[kor]. Wob[tumi de wadwene asusu s[de[ mfoni yi te[ anaa? Wob[k] so ara ay[ wo ho te s[ obi a ]y[ kronkroni anaa? S[ anka wonim wo ho yie paa a, anka wob[gyae adehunu mu mm]denmm] a wonam
so p[ s[ woy[ kronkron no, na woagye Yesu nsuo ne ne mogya no adi. {s[ s[ w]n a w]nwoo w]n fofor] no to w]n asobrakye suban no twene, na w]gye tum s[ w]y[ nneb]ney[fo] w] Nyankop]n anim. Afei [s[ s[ w]sane w]n akyi k] Nyankop]n as[m no mu, na w]hunu [kwan a ]faa so de nsuo ne Honhom no gyee w]n nkwa.
{mu Ns[m
As[nka 2
W]woo Nnipa S[ Nneb]ney[fo]
Wob[tumi afa ab[[fo kwantep]nfidie computa so atwe Rev. Paul C. Jong Akristofo] Nnwoma a y[de ma kwa no agu biribi te s[ iPhone ne iPad so. Anaa s[ wob[k] Amazon Nwoma korabea w] kwantep]nfidie ab[[fo computa so w] (www.amazon.com).
{mu Ns[m
Nnipa Adwene Y[ W]n Sakasaka, Na W]tena Ase W] W]n Nnaadaa Gyidie a {ny[ Nokor[ No Mu
Whan na wab[n s[ ]nya nkwagye[? De[ ]dwene s[, ]no ne ]deb]ney[ni paa no
De[ edi kan no, mep[ s[ mebisa wo as[m. Wohunu wo ho s[n? Wadwene y[ wo s[ woy[ anaa s[ wony[? Wodwene s[n? Nnipa nyinaa hy[ w]n ara nn[[d[e[ ase. Ebia na wadwene kyer[ wo s[ wony[ nipa b]ne ni, anaa nso s[ woy[ onipa a ]y[ papa kakra. {nne[ na whan na wodwene s[ ]b[b] ]bra pa w] gyidie mu? {y[ de[ ]dwene s[, ]y[ nipa papa no anaa s[ [y[ de[ ]dwene s[ ]ny[ nipa b]ne ni no? {y[ de[ ]di akyire no a. Ma memmisa wo as[m
{mu Ns[m
fofor]. Whan na wab[n s[ ]nya nkwagye[ de[ way[ b]ne pii no, anaa s[ [y[ de[ way[ b]ne kakraa bi no a? De[ ]gye tum s[ way[ b]ne pii a ]ntumi nkan no na wab[n s[ ]nya nkwa, [firi s[ onipa no gye tum s[ ]y[ ]deb]ney[ni paa. Onipa ]te saa no b[tumi agye Nyankop]n nkwagye[ as[m a Yesu asiesie ama no] no. S[ y[hw[ y[n ho yie paa a, biribiara di adanse[ s[ b]ne ahy[ y[n ma. Nnipa y[ de[n? Onipa y[ nneb]ney[fo] asefo]. W] Yesaia 59, w]aka s[ amumuy] ahodo] beberee na [w] onipa akoma mu. {no nti [da adi pefee s[ b]ne ahy[ nnipa ma. Nanso s[ y[ka s[ b]ne ahy[ nnipa ma a, nnipa pii ne me ny[ adwene. Nanso s[ wob[ka s[ nnipa y[ nneb]ney[fo] asefo] no ne kasapa no. S[ y[hw[ y[n ho yie w] nokor[m a, [da adi pefee s[ y[y[ ab]nefo]. W]n a w]di nokor[ ma w]n ho no b[gye as[m yi atum. Nanso [rekame ay[ s[, nnipa pii no ara nnye ntum s[ b]ne ahy[ w]n ma. Beberee te ahot] mu, [firi s[ w]nbu w]n ho s[ b]ne ahy[ w]n ma. {nam s[ y[y[ ab]nefo] nti, y[ay] asetena mu mputuo a b]ne ahy[ mu ma. S[ yei ny[ nokor[ a, anka y[n ani b[wu
w] y[n b]ne mu. Nanso y[n mu pii no ara nnya aniwuo atenka biara w] ber[ a w]da so ara y] b]ne. Nanso s[de[ [te[ biara w]n ahonim nim. Obiara w] ahonim a [ka kyer[ no s[, [y[ aniwuo. Adam ne Hawa de w]n ho huntae[ w] nnua no mu ber[ a w]y[[ b]ne no. Nn[ mmer[ yi mu no, nnipa pii de w]n ho ak]hunta y[n amammer[ a [y[ adehunu a [y[ amammer[ b]ne no mu. Nnipa ma w]n nnaadaa gyidie a [ny[ nokor[ no daadaa w]n. W]dwene s[ w]y[ papa ky[ne ebinom. {no nti s[ w]te as[m b]ne bi a, w]team abufuo so ka s[, {b[y[ d[n na onipa ay] nno]ma [te saa? Ad[n na onipa tumi y] saa? {k]baa s[n na ]ba y] saa tia ]no ara nawofo] yi? W]gye di yie s[, w]n de[ w]ny[ nno]ma a [te saa no bi. Ad]fonom, [y[ den ma wo s[ wob[hunu wo ho yie. S[de[ [b[y] na y[b[hunu y[n ho yie w] nokor[m no, [s[ s[ de[ [di kan no y[nya b]ne fafirie. {di mmer[ pii ansa na y[anya nokor[ no mu nimde[ a [fa y[n nnipa su ho no, na y[n mu pii w] h] a, y[renhunu yei k]si da a y[b[wuo.
{mu Ns[m
w]b] w]n bra w] nnaadaa a abebare w]n no mu. W]nni ntease[ s[ w]reto w]n ho agu amanehunu kuro mu [nam w]n mfoso] gyidie a [ny[ nokor[ no nti.
w]n akoma mu, na adwenmm]ne firi ba, adwamans[m, akor]ns[m, awudis[m, ayerefas[m, aniberebere[, amumuy], nsisie, ahohwie, ani b]ne, abusus[m, ahantan ne nkwaseas[m. Nneb]ne yi nyinaa firi onipa mu na [ba na [gu onipa ho fi.
{mu Ns[m
Adwemm]ne ahy[ nnipa akoma ma firi da a w]nyins[nee w]n no. Momma y[nfa no s[, onipa akoma y[ yaawa a nsuo fii a [y[ y[n b]ne ahy[ mu ma. S[ onipa k] animu ne akyire a, [de[n na [b[sie? Nsuo fii a [y[ b]ne no b[sos] baabiara. S[ onipa no y[ s[ ]rek] a, b]ne no b[k] so ara asos] [h]nom nyinaa. Y[n a b]ne ahy[ y[n ma no b] y[n bra saa ara p[p[[p[. Y[de b]ne sos] baabibiara a y[b[kor]. Y[b[y] b]ne w] y[n asetena nyinaa mu, [firi s[ b]ne ahy[ y[n ma. Nanso ]haw a [w] h] ne s[, y[nhunu y[n ho s[ b]ne ahy[ y[n ma, anaa s[ y[y[ nneb]ney[fo] asefo]. B]ne ahy[ y[n ma, na b]ne w] y[n akomam firi da a w]woo y[n. B]ne a ahy[ y[n ma no ay[ krado s[ [b[y[ ma abuso]. Nanso nnipa nnye nni s[ nokwas[mnie w]y[ nneb]ney[fo]. W]dwene s[ ebinom na [maa w]k]y[[ b]ne, [no nti [ny[ w]n mfomso]. Mpo w] ber[ a w]da so ara y[ b]ne no, nnipa adwene y[ w]n s[, de[ [hia ara ne s[ w]b[hohoro
w]n ho fitaa bio na w]n b]ne apepa. W]k] so ara pepa ber[ biara a w]y[ b]ne, na w]ka kyer[ w]n ho s[ [ny[ w]n mfomso]. Nanso y[hohoroo y[n ho wiee[ no kyer[ s[ y[remfa nsos] h] bio anaa? {nne[ Y[b[k] so ara apepa no mp[n pii bio. S[ b]ne ay[ yaawa no ma a, [b[k] so ara asos]. {nhia s[ y[b[pepa [kyire no. {mfa ho ne mp[n dodo] a y[de y[n nney]e[ pa no b[pepa akyire no, b]ne ay[ yaawa yi ma no nko ara de[, ne nyinaa y[ ]kwa. B]ne pii na w]de awo y[n, a [no nti y[n akoma ntumi nna mpan dabiara da; {mfa ho ne b]ne dodo] a y[de b[sos] ]kwan no mu. {no nti y[y] b]ne w] y[n asetena nyinaa mu. S[ obi nhunu ne ho s[ ]y[ obi a nokwas[mnie b]ne ahy[ no ma a, ]k] so ara de ne b]ne hunta. B]ne w] nnipa nyinaa akomam, [no nti [ny[ ade[ a s[ y[pepa ani no a, [b[kor]. S[ y[de b]ne kakra sos] h] a, y[de ntomago na [pepa, na s[ y[de sos] h] bio a, y[de mpepaho ne de[ [keka ho na [pepa. Y[nya anidaso] s[, s[ y[k] so ara pepa [fii no mp[n pii a, [befi. Nanso [sos] h] mp[n pii bio.
{mu Ns[m
Wodwene s[ yei b[k] so saa ara ak]si dab[n? {b[k] so saa ara ak]si da a onipa b[wuo. Nnipa y] nney]e[ b]ne k]pem w]n wuo nna. {no nti na [s[ s[ y[gye Yesu die, na y[nya nkwagye[. S[ y[b[nya nkwagye[ a, [s[ s[ y[di kan hunu y[n ho.
Whan na ]b[tumi de anis] agye Yesu d] no? Nneb]ney[fo] a w]gye tum s[ w]ay[ mfomso] pii no.
Momma y[nfa no s[ y[w] nnipa baanu a y[b[tumi de w]n atoto yaawa baanu a nsuo fi ahy[ mu ma no ho. B]ne ay[ yaawa baanu yi nyinaa ma. ]baako hw[ ne ho ka s[, O mey[ onipa deb]ney[ni. Afei ]gyae biribiara mu k]hwehw[ obi a ]b[tumi aboa no]. Nanso ]baako no de[ ]dwene s[, ]no de[ ]ny[ ab]nefos[m. }ntumi nhunu b]ne a ay[ ne mu ma no, Nwoma a y[de ma kwa www.nlmission.com
na ]dwene s[ ]ny[ deb]ney[ni. Nabrab] mu nyinaa ]k] so ara pepa nsuo fii a [sos] no. }pepa ]fa biako, na ]pepa de[ [di h] no.... na ]y[ nt[m k] ]fa a [w] h] no nso. Y[w] nnipa pii w] h] a w]hw[ w]n ho yie b] w]n bra, na w]y[ de[ w]b[tumi biara sede[ [b[y] na [b[ka b]ne ketewaa bi w] w]n ho na ansane ansos] bio. Nanso b]ne w] w]n akoma mu yi nko ara de[, adepa b[n na [b[y] ama w]n? S[ w]b[hw[ w]n ho so yie no rentumi ntwe w]n mm[n }soro Ahenie no. S[ w]b[hw[ w]n ho so yie no de w]n b[k] amanehunu kuro mu mmom. Ad]fonom, ahw[yie de y[n bek] amanehunu kuro. {s[ s[ y[fa saa adesuade[ yi w] y[n akomam. S[ nnipa y[ ahw[yie a, [b[tumi aba s[ w]n b]ne rensos] pii saa, nanso w]da so ara y[ nneb]ney[fo]. {de[n na [w] onipa dasani akomam? B]ne? }bra b]ne? Aane! Adwemm]ne? Aane! Nsisie w] h] anaa? Aane! Ahomaso]? Aane! Y[nni hwee ka, na mmom gye[ na y[b[gye atum s[ anokwa b]ne ahy[ y[n ma, [nkanka ber[ a
{mu Ns[m
y[hu y[n ho w] ab]nefos[m mu ne awudie kwan so w] b[r[ a y[andwene ho s[ y[b[y] saa no. {b[tumi aba s[ y[n nkwadaa ber[ mu de[, y[renhunu adanse[ a [te saa no, nanso s[ y[duru mpaniny[ a, s[n na [te[? S[ y[k] ntoaso] sukuu ne suap]n k[se[ ne de[ [keka ho no a, y[hunu s[ de[ [w] y[n mu no nyinaa y[ b]ne nko ara. Yei ny[ nokor[ anaa? Nokwas[mnie, [y[ den ma y[n s[ y[de y[n b]ne su b[hunta. {te saa ara p[p[[p[ anaa? Y[ntumi ny] biribiara s[ b]ne nko na y[b[y]. Afei y[nya ahonuo ka s[, [ns[ s[ mey] yei. Nanso [y[ den ma y[n s[ y[b[sesa y[n suban. Ad[n nti na [te saa? {firi s[, b]ne ay[ y[n mu biara ma. {ny[ ahw[yie k[k[ a y[b[y] no na [b[ma y[n ho afirie. De[ [hia a [s[ s[ y[hunu ne s[, w]woo y[n s[ nneb]ney[fo a b]ne ahy[ y[n ma s[de[ [b[y] na w]b[gye y[n nkwa. [y[ nneb]ney[fo] a w]de ahomeka gye nkwagye[ a Yesu asiesie no na w]b[tumi agye w]n nkwa. W]n a w]dwene s[, Meny[[ mfomso] anaa b]ne beberee no, nnye nni s[ Yesu yii w]n b]ne
nyinaa k]e[, na w]de w]n ahy[ amanehunu kuro. {s[ s[ y[n nyinaa hunu s[, y[n mu biara w] saa b]ne pii yi a [w] y[n mu no, [firi s[ w]de awo y[n. S[ obi dwene s[, Meny[[ b]ne pii saa, na mmom s[ anka w]b[gye me afiri me b]ne ketewa yi mu de[ a, [kyer[ s[ [firi h] rekor] no ]b[de ne ho afiri b]ne mu anaa? {ny[ ade[ a yei b[tumi aba mu saa. De[ ]b[tumi anya nkwagye[ no nim s[ b]ne ahy[ no ma. }gye di w] nokor[m s[ Yesu yii ne b]ne k]e[ ber[ a w]b]] no asu w] asub]ntene Yordan mu no, na ]tuaa y[n b]ne nyinaa ka ber[ a ]wu maa y[n no. S[ y[anya nkwa o, anaa s[ y[nnyaa nkwa mpo no a, [y[ ade[a [da h] ma y[n s[, y[n nyinaa b[tumi atena ase w] mfomso] gyidie nnadaa mu. B]ne ahy[ y[n ma. Saa ara na y[te[. S[ y[gye di s[ Yesu yii y[n b]ne nyinaa k]e[ a, [no nko mu na y[b[nya nkwagye[.
{mu Ns[m
ne so] no nkwa. Me nso meb]] mm]den s[ m[b] daa b]ne fafirie mpae[ no bi, nanso b]ne fafirie mpae[ antumi annye me amfiri me b]ne mu da. {no nti mebuu nkotodwe w] Nyankop]n anim kaa s[, Onyankop]n, mesr[ wo, hu me mm]b] na gye me firi me b]ne nyinaa mu. W]n a w]b] mpae[ a [te saa no b[nya nkwa. W]ba b[nya gyidie w] Nyankop]n nkwagye[, ne Yesu asub] a Yohane Suboni de b]] no no mu. W]b[nya nkwa. Onyankop]n gye w]n a w]nim w]n ho s[ b]ne ahy[ w]n ma, na w]y[ amumuy]fo] asefo] no nkwa. W]n w]ka s[, B]ne ketewa yi nko na may], mesr[ wo fa firi me no, da so ara y[ nneb]ney[fo], na [ny[ ade[ a Onyankop]n b[tumi agye w]n nkwa. Onyankop]n gye w]n a w]gye tum s[ b]ne nko ara na ahy[ w]n ma no nkwa. W] Yesaia 59:1-2, w]atwer[ s[, Hw[ Awurade
nsa ny[ tia a [nso ]gye[, na naso mu ny[ duru a [rente as[m, na mmom mo amumuy], ne de[ [ma mo ne mo Nyankop]n ntam twe, na mo b]ne na akata nani afiri mo ho a enti ]ntie.
{mu Ns[m
{nam s[ w]woo y[n s[ nneb]ney[fo] a b]ne ahy[ y[n ma nti, Onyankop]n ntumi nhw[ y[n saa k[k[ w] mm]bor]hunu so. {ny[ s[ ebia ne nsa y[ tia, anaa s[ naso mu ay[ duru a [no nti ]nte s[ y[sr[ ne h] b]ne fafirie. Onyankop]n ka kyer[ y[n s[, Mo amumuy] ne
de[ a [ma mo ne mo Nyankop]n ntam twe, na mo b]ne na akata nani afiri mo ho a enti ]ntie. {nam s[
b]ne beberee w] y[n akomam nti, s[ w]bue }soro Ahenie no hatee ma y[n koraa mpo a, y[ntumi nhy[ne mu. S[ y[n a b]ne ahy[ y[n ma no sr[ b]ne fafirie ber[ biara y[b[y] b]ne a, [nne[ na [s[ s[ Nyankop]n kum ne ba no bio mp[n pii. Onyakop]n mp[ s[ ]y] yei. }se, Mfa wo b]ne mma Me nky[n da biara. Mesomaa me ba no s[ ]mm[gye wo afiri wo b]ne nyinaa mu. De[ [s[ s[ woy] ara ne s[, wob[nya ntease[ w] kwan a ]faa so yii wo b]ne nyinaa k]e[ no, na gye tum s[ [no ne nokor[ no. Afei gye nsuo ne Honhom as[mpa no di, na nya nkwa. Yei ne ]d] k[se[ a mede ama mo a moy[ mab]de[ no.
Yei ne as[m a ]ka kyer[ y[n, Gye Me ba no di, na nya wo b]ne fafirie. Me, wo Nyankop]n no, somaa Me ara Me ba s[ ]mpata mma wo b]ne ne wamumuy] nyinaa. Gye Me ba no di, na nya nkwa W]n a w]nnim w]n ho s[ ab]nefos[m ahy[ w]n ma no sr[ Nyankop]n h] b]ne fafirie w] b]ne ketewa biara a w]b[y] no. W]k] nanim w] ber[ a w]nnim w]n b]ne duro a [y[, na w]b] mpae[ s[, Mesr[ wo gye me firi b]ne ketewa yi mu, meny] saa bio. Afei w]b] mm]den biara s[ w]de mpae[ a [te saa no b[daadaa no]. Y[ny] b]ne pr[ko, na mmom y[y] toaso saa ara k]si da y[b[wuo. {nne[ [s[ s[ y[k] so ara sr[ b]ne fafirie saa k]si y[n nna a [twa to] koraa w] y[n asetena mu, [firi s[ y[ntumi nnyae b]ne y], na y[n honam som b]ne mmara no k]si da y[b[wuo. S[ w]de y[n b]ne ketewa baako b[firi y[n no ntumi nyi y[n b]ne nk], [firi s[ y[y] b]ne beberee a y[ntumi nkan daa nyinaa. {no nti ]kwan nko a y[b[tumi ade y[n ho afiri y[n b]ne mu ne s[, y[de y[n b]ne nyinaa b[gu Yesu so].
{mu Ns[m
amumuy] agu mo nsateaa ho fi, mo ano akeka atoros[m, mo t[kyer[ma woro nkontompo. Obiara nsaman as[ntenenee so, na obiara nni as[m, nokor[ mu. W]de w]n ho to ns[nhuhuo so, na w]ka ns[nhuhuo, w]nyins[n ]haw, na w]wo mmusuo. W]hwane ]kyerebene nkosua, na w]nwono ananse ntentan. De[ ]di w]n kosua wu, na w]tia bi so a, [pae ahuritia. W]n ntentan no reny[ atade[, na nnipa remfa de[ w]y] nkata w]n ho. W]n nnwuma y[ abusudwuma, na ab]dus[mdie w] w]n nsam. W]n nan tutu mmirika k]y[ b]ne, na w]y[ nt[m k]hwie mogya [di bem gu, W]n adwene y[ abusudwene, ]s[e[ ne obubuo w] w]n atemp]n mu. Asomdwoe[ kwan de[ w]nnim, na at[ntenenee nni w]n kwan mu. W]ay[ w]n kwan nkontokyi, obiara ]fa so] no nni
Nwoma a y[de ma kwa www.nlmission.com
S[ ]bonsam ka ator]s[m a, [firi ]no ara ne mu na ]ka (Yohane 8:44). W]n a w]nwoo w]n fofor]
no taa ka s[, [y[ nokor[ paa na mereka akyer[ wo].... [y[ nokor[ turodoo na mereka. Nanso ne nyinaa mu no, de[ w]b[ka biara y[ ator]. {te s[ s[de[ w]atwer[ no, S[ ]bonsam ka ator]s[m a, [firi
{mu Ns[m
ho as[m no, y[w] ebinom w] h] a w]ka s[, O, ]d]fo]! Mesr[ wo, m[nka Onyankop]n ho as[m. {ber[ biara a mep[ s[ mey] biribi no, b]ne hwie firi me mu gu. {yiri fa so k[k[. Anamm]n biara nni h] a s[ metu a, b]ne nhwie mfiri me mu nguo. {no nti hw[ mpo na woanka Onyankop]n Kronkron no ho as[m ankyer[ me. Onipa yi nim yie s[ b]ne ahy[ no ma, na mmom ]nnim s[ Nyankop]n nam ne d] as[mpa no so agye no nkwa. W]n a w]nim w]n ho s[ b]ne ahy[ w]n ma no nko na w]b[tumi anya nkwa. Nokwas[mnie, saa ara na obiara te[. Obiara hwie b]ne gu baabiara a ]b[kor]. B]ne y[ ma bu fa so k[k[, [firi s[ b]ne ahy[ nnipa ma. }kwan nko a y[b[tumi afa so anya nkwagye[ afiri ]brasuo a [te saa mu no nam Nyankop]n tumi so. Yei ny[ nnwanwa k[k[ anaa? W]n a w]hwie b]ne guo ber[ biara a w]n abanmu abuo, ber[ a w]w] anigye[, anaa s[ w]w] ahot] mu no, b[tumi anya nkwa a [nam y[n Awurade Yesu Kristo so] no. Yesu bae[ s[ ]b[gye y[n nkwa.
Wayi wo b]ne nyinaa k] pr[kop[. Gye tum s[ b]ne ahy[ wo ma, na nya nkwa.
{mu Ns[m
As[nka 3
S[ Y[di Mmara No So A, {b[tumi Agye Y[n Nkwa Anaa?
Wob[tumi afa ab[[fo kwantep]nfidie computa so atwe Rev. Paul C. Jong Akristofo] Nnwoma a y[de ma kwa no agu biribi te s[ iPhone ne iPad so. Anaa s[ wob[k] Amazon Nwoma korabea w] kwantep]nfidie ab[[fo computa so w] (www.amazon.com).
{mu Ns[m
Onipa haw k[se[ paa ne s[n? W]tena ase w] mfomso] Ne nnaadaa pii mu.
Luka 10:28 Y] yei na w[b[nya nkwa Nnipa tena ase w] mfomso] gyidie ne nnaadaa pii mu. Na [rekame ay[ s[ w]y[ mmer[ w] saa kwan yi so. W]y[ w]n ho te s[ nyansafo], nanso [y[ mmer[ s[ w]b[daadaa w]n w] ber[ a w]nnim w]n b]ne fam asetena. Nanso y[b] y[n bra te s[ de[ y[nim biribi no. {nam s[ nnipa nnim w]n ho nti, Twer[ Kronkron ka no mp[n pii s[ y[y[ nneb]ney[fo]. Nnipa ka w]n b]ne a [w] w]n asetena mu no ho as[m. {rekame ay[ s[ nnipa ntumi ny] papa, nanso w]agye ato w]n ho so s[ w]y[ papa. W]hoahoa w]n ho w] w]n nnwuma pa mu da no adi kyer[, mpo w] ber[ a w]paem ka s[ w]y[ nneb]ney[fo] no. W]nnim s[ w]nni papa biara w] w]n mu anaa
{mu Ns[m
tumi a w]de y] papa, [no nti w]b] mm]den s[ w]b[daadaa afofor], na [t] ber[ bi mpo a, w]daadaa w]n ara w]n ho. Mommra, y[ntumi ny[ ab]nefo] nko ara saa. Adepa bi w] y[n mu. {k]ba saa a, w]hw[ ebinom ka kyer[ w]n ho s[, Ah, na mani da kwan s[ anka ]ny[ biribi a [te saa. Anka [b[y[ ama no s[ ]ny[ saa. Madwene y[ ne s[, [s[ s[ ]ka as[mpa no w] kwan a [te saa ne saa so. }nyaa nkwagye[ gyaa me, [no nti madwene ne s[, [s[ s[ ]y[ nade[ nyinaa s[ obi a wanya nkwagye[. Nna kakraa bi a ab[sene kor] mu na w]gyee me nkwa, nanso s[ mesua ade[ pii a, m[y] de[ [ky[ne de[ oyi y] no. W]se sekan a [w] w]n akoma mu no ma no y[ nam ber[ biara a biribi b[y[ w]n no. Wo de[ tw[n. Na wob[hunu s[ mente s[ wo. Ebia wob[dwen s[ seesei de[ woak] wanim ky[ne me, nanso wo de[ tw[n. W]atwer[ w] Twer[ Kronkron mu s[, w]n a w]baa ekyire no b[ba ab[di kan. Menim s[ [k] ma me. Tw[n na m[kyer[ wo. Nnipa daadaa w]n ho. {wom s[ s[ anka ]w] onipa no gyinabea a, anka
saa ara p[p[[p[ na ]b[y], nanso ]t] k] so ara bu no at[n. S[ ]b[gyina as[nka pono no anim a, ]horo so w] ahopopo] mu, [firi s[ nadwene nyinaa k]gyina s[de[ natade[ te[ so. S[ wobisa s[ nnipa w] tumi a w]b[tumi de ay] papa a, nnipa dodo] no ara de w]n ano ka s[ w]nni bi. Nanso w] w]n akoma mu no, w]w] nnaadaa mu s[ w]b[tumi ay] saa. {no nti, w]b] mm]den dendeenden s[ w]b[y] papa k]si da a w]b[wuo. W]dwene s[ w]w] papay] w] w]n akoma mu, na w]b[tumi ay] papa. Afei nso w]gye di s[ w]y[ ara. {mfa ho ne mmer[ tenten a w]b[y[[ anyamesomfo], [nkanka w]n a w]ak] w]n anim w] Nyamesom mu no dwene s[, M[tumi ay] yei ne yei ama Awurade Nanso s[ y[yi Awurade firi y[n abrab] mu a, y[b[tumi ay] papa anaa? Adepa bi w] nnipa mu anaa? {y[ ampa s[ y[b[tumi atena ase ay] nnwuma pa anaa? Nnipa nni tumi a w]de y] papa. Ber[ biara a w]b[b] mm]den s[ w]de w]n p[ b[y] biribi no, w]y[ b]ne. Ebinom b[gye Yesu di wie a, w]pia no no si nky[n
{mu Ns[m
baabi, na w]p[ s[ w]de w]n ara p[ y] papa. Biribiara nni h] s[ b]ne nko na [w] y[n nyinaa mu. {no nti, b]ne nko na y[b[y]. W] y[n afa mu de[ (mpo w] w]n a w]anya nkwa mu no), b]ne nko na y[b[tumi ay]. Yei y[ y[n honam no tebea.
y[ ]defo], na ]baako y[ ohiani. }defo] no w] nnwan ne anantwie beberee paa, na ohiani no de[ ]nni hwee s[ odwammere[ ketewa baako a ]t]] no. Na ]y[nee no, na ]ne no ne ne mma b]] mu nyinii. }di ne
{mu Ns[m
bupr[ko bi, na ]nom ne kuruwa ano, na ]da ne koko mu, na ]y[[ no s[[ ]babaa. Na ]h]ho] bi baa ]defo] no nky[n no, wamp[ s[ ]de ne nnwan ne nanantwie no bi y[ ]kwantunni a ]b[so[[ no h]ho], na ]k]faa ohiani no dwan no siesie maa ]barima a ]baa ne ky[n no (2 Samuel 12:1-4) Dawid kaa s[, }barima a ]y[[ yei no s[ wuo!
Nabufuo s]ree dendeenden, [no nti ]kaa s[, }w] ]no ara ne de[ beberee a anka ]betumi afa bie, nanso ]k]faa ohiani no dwammere[ de y[[ aduane maa ]h]ho] no. {s[ s[ wuo ara na owuo. {na Natan ka kyer[[ no s[ Wo ne ]barima no. S[ y[anni Yesu akyi antena ne nky[n a, mpo w]n a y[awo w]n fofor] no b[tumi ay] adeb]ne a [te saa no. Saa ara na [te[ ma nnipa nyinaa, mpo w]n a w]y[ nokwafo] no. Y[sunti mp[n pii na y[y] b]ne ber[ a y[nni Yesu w] y[n nky[n. {no nti nn[ nso aseda ahy[ y[n ma bio s[, Yesu agye y[n nkwa, a [mfa ho s[de[ b]ne a [w] y[n mu no te[. Mep[ s[ metena Yesu as[nnua no nwunu ase Y[n akoma home w] Kristo nkwagye[ nwunu ase, nanso s[
Onyankop]n Maa Y[n Tenenee A {firi Gyidie Mu Kane Ansa }de Mmara No Rema Y[n
De[ [w] he na [dii kan bae[, gyidie anaa s[ mmara no? Gyidie
}somafo] Paulo kaa s[, [firi mfitiase[ no na Onyankop]n de gyidie mmara no maa y[n. }de maa Adam ne Hawa, Kain ne Habel, Seth ne Henok, Noa, Abraham, Isak ne Yakob ne ne mma du mmienu no. Mpo w] ber[ a na mmara no nni h] no, w]nam tenenee a [firi gyidie a [w] Nyankop]n as[m mu no b[y[[ ateneneefo]. W]hyiraa w]n, na w]maa w]n home a [nam gyidie a [w] nas[m mu no.
{mu Ns[m
{ber[ bi bae[ a na Yosef asefo] atena Misraim s[ nkoa b[y[ mfirinhyia 400 [nam Yosef nti. Na Onyankop]n nam Mose so de w]n firii adi baa Kanaan asase so. Nanso mfirinhyia 400 nkoa som akyiri no, w]n wer[ firii gyidie a [firi tenenee mu no. {no nti, Onyankop]n nam anwanwade[ so maa w]twaa [po k]k]] no k]] [ser[ so. W]duruu Sin [ser[ so h] no, ]de mmara no maa w]n w] Sinai bep] so. }maa w]n mmara no a [mu na mmara ns[m du ne mmara nkyeky[mu ahodo] 613 w] no. Onyankop]n kaa s[, Mene Awurade wo Nyankop]n
no, Abraham Nyame, Isak Nyame, Yakob Nyame. Ma Mose mmra Sinai bep] so, na mede mmara no b[ma no. Afei ]de mmara no maa Israel.
[b[y] na w]b[hunu b]ne yie (Romanfo] 3:20). Mmara no b[b]] w]n k]k] s[de[ [b[y] na w]b[hunu de[ ]p[ ne de[ ]mp[, na afei nso ada ne tenenee ne ne kronkrony[ adi akyer[. Israel man no nyinaa a na w]ay[ w]n nkoa w] Misraim b[y[ mfirinhyia 400 no twaa [po k]k]] no. }maa w]n mmara no s[de[
Na w]nhyiaa Abraham Nyankop]n, Isak Nyankop]n, ne Yakob Nyankop]n no da. Na w]nnim no. Ber[ a na w]te nkoa som mu w] saa mfie 400 mu no, w]n wer[ firii Nyankop]n tenenee. Saa ber[ no mu no, na w]nni ]kannifo]. Yakob ne Yosef na na w]y[ w]n akannifo], nanso na owuo ab[fa w]n k] dadaada. {rekame ay[ s[ Yosef antumi amfa gyidie no amma ne mma Manase ne Efraim. Enti na [s[ s[ w]hwehw[ w]n Nyankop]n na w]hyia no, [firi s[ na w]n wer[ afiri ne tenenee. {s[ s[ y[de hy[ yadwenem s[, Nyankop]n dii kan de tenenee a [firi gyidie mu maa w]n ansa na ]de mmara no rema w]n w] ber[ a na w]n wer[ afiri gyidie no. }de mmara no maa w]n s[de[ [b[y] na w]b[sane aba ne nky[n. S[de[ [b[y] na ]b[gye Israel ay[ w]n ne man no, ]ka kyer[[ w] s[, [s[ s[ w]twa w]n twetia. Ne botae[ a [maa no fr[[ w]n nyinaa ne s[, ]b[ma w]n ahunu s[ ]y[ teasefo] w] ber[ a ]hyehy[[ mmara no, na de[ [t] so mmienu nso ne s[, w]b[hunu s[ w]y[ nneb]ney[fo] w] nanim. Na
{mu Ns[m
Nyankop]n p[ s[ w]ba nanim, na w]b[y[ ne man w] ber[ a ]nam af]reb] nyehy[e[ a ]de ama w]n no so agye w]n no. Na ]y[[ w]n ne man. Israel man no nam af]reb] nhyehy[e[ no so nyaa nkwagye[ ber[ w]gyee Mesaia a ]b[ba no dii[ no. Nanso mmer[ rekor] no, na af]reb] nhyehy[e[ no nso reb[n ]yera. W] Luka 10:25, w]ab] mmarakyer[ni bi a ]b[s]] Yesu hw[e[ din. Na mmarakyer[ni no y[ Farisini. Na Farisifo] no y[ atetekwaa a w]b]] mm]den s[ w]b[di Nyankop]n as[m no so. De[ [di kan no, w]b]] mm]den s[ w]b[b] ]man no ho ban, na afei nso w]b[di Nyankop]n mmara no so. Afei na y[w] Zelotfo] a na w]nni aboter[, na mp[n pii no w]de atuate[ y] w]n anisoadehunu ho adwuma, a [ne s[ w]b[nya ahofadie afiri Romanfo] no h].
Nyankop]n adiyie a [w] mmara no mu no. Enti y[b[ka s[ w] mfirinhyia 400 akyi ansa na Kristo reb[ba no, na Nyankop]n asomfo ne adiyifo] biara nni Israel. Yei nti, w]b[y[[ nnwankuo a w]nni hw[fo]. Na w]nni mmara no anaa ]kandifo] nokwafo] biara. Onyankop]n amfa nyaatwomfo] nyamesom akandifo] no so anda ne ho adi ankyer[ w]n w] saa ber[ no mu. }man no b[y[[ amanaman a na w]hy[ Romanfo] ahenie k[se[ a na edi amanaman nyinaa so] ase no bi. {no nti Yesu ka kyer[[ Isreaelfo] a w]dii nakyi k]] [ser[ so h] no s[, ]rennya w]n kwan ma w]nk] w] [k]m so. }nyaa ahum]bor] maa nwankuo a na w]nni hw[fo] no, [firi s[ na pii na na w]rehunu amane[ w] saa ber[ no mu. Mmarakyer[fo] no ne w]n a na w]w] diber[ ak[se[ a [te saa no nyinaa y[ w]n a na w]de akwanya ahodo] ne tumi ama w]n; na Farisifo] no y[ w]n a w]n asefo] firi Yuda som mu a w]di agyanom atetes[m so] no. Na w]y[ ahantanfo] paa. Mmarakyer[ni yi bisaa Yesu w] Luka 10:25,
Wokenkan no s[n? Na ]buaa s[, Fa wakoma nyinaa ne wo kra nyinaa ne waho]den nyinaa, ne wadwene nyinaa d] Awurade wo Nyankop]n, na d] wo y]nko s[ wo ho. Na ]ka kyer[[ no s[, Woabua no yie, y] yei, na wob[nya nkwa. Yesu Ka kyer[[ no s[, Woabua no yie, y] yei, na wob[nya nkwa.
}s]] Yesu hw[e w] ber[ a na ]nnim ne ho s[ ]y[ ]b]nefo], de[ b]ne ahy[ no ma a ]ntumi ny] papa no. {no nti Yesu buaa no s[, {de[n na
{mu Ns[m
Wokenkan no s[n? Ky[r[ s[, mmara no tene Wokenkan mmara no s[n? Y[y[ nneb]ney[fo] a y[ntumi nni mmara no so da. Wokenkan no s[n? Saa ns[mfua yi na Yesu
de bisaa obi a wo ne me nso ka ho bie no s[, y[nim na y[te mmara no ase anaa. S[de[ nnipa pii no ara y] w] nn[ mmer[ yi mu no, na mmarakyer[ni yi nso dwene s[, Nyankop]n de mmara no maa no s[ ]nni so. {no nti ]buaa s[, Fa na [y[, nanso wo ntease[ a [w] mu ne s[n? Na mmarakyer[ni no dwene s[, Nyankop]n de mmara no ama no s[ ]ndi so. Nanso Nyankop]n de mmara no maa y[n s[de[ [b[y] na y[b[hunu y[n mmer[y[ w] ber[ a [da y[n amumuy] adie. Woay[ b]ne. Woadi awu w] ber[ a maka akyer[ wo s[ nni awu. Ad[n nti na woanni mas[m no so? Mmara no da b]ne a [w] nnipa akomam no adi. Momma y[mfa no s[, ber[ a menam kwan yi so reba ha no, mehunuu duaba bi a abere w] afuo bi mu. Onyankop]n nam mmara no so ab] me k]k] s[, Hw[ na woamfa duaba no bi andi. S[ woy] saa a, [b[gu manim ase. Aane, Agya mate. Afuo no y[ ]panin ]somasi dea, [no nti [ns[ s[ wofa emu biara. Aane, Agya mate. {d]n mu h] ara a y[tee s[, [ns[ s[ y[de y[n nsa fa bie no, y[nya atenka a [hy[ y[n s[ y[nfa. S[ y[pia dade[ a emu akontono a, [sane ma ne mu so ba y[n so w] saa nhy[so] no mu. Saa ara p[p[[p[ na nnipa b]ne te[.
wakoma nyinaa, ne wo kra nyinaa, ne waho]den nyinaa, ne wadwene nyinaa d] Awurade wo Nyankop]n, na d] wo y]nko s[ wo ho.
Na mmara no nni mfomso] biara. }maa y[n mmara a [y[ p[. }ka kyer[[ y[n s[, y[mfa y[n akoma nyinaa ne y[n kra nyinaa ne y[n aho]den nyinaa, ne y[n adwene nyinaa nn] Awurade y[n Nyankop]n, na y[nn] y[n y]nko s[ y[n ho. {y[ ade[ a [tene s[ y[de y[n akoma ne y[n aho]den nyinaa b[d] Onyankop]n, nanso [y[ mmara kronkron a obiara ntumi ndi so]. Nwoma a y[de ma kwa www.nlmission.com
{mu Ns[m
Onyankop]n ka kyer[[ y[n s[, [ns[ s[ y[y] nnwuma b]ne da. Onyankop]n b[tumi aka saa, [firi s[ ]y[ kronkron, ]y[ p[, na ]tumi y] ade[ biara. Na y[n de[ [ntumi mba s[ y[nk]y[ b]ne da, anaa s[ papa nko na y[b[y]. Y[nni adepa biara w] y[n akomam da. Mmara no de ns[mfua Daabida na [ka yei. Ad[n ntira? {firi s[ ak]nn] w] nnipa akomam. Y[ntumi ny] biribiara s[ de[ y[n ak]nn] p[ no mmom na y[y]. Y[s[e aware[ [firi s[ awares[e[ w] y[n akomam. {s[ s[ y[kenkan Twer[ Kronkron no yie. Menso medii kan s] hw[[e[ no, mekenkan no s[de[ atwer[de[ no te[. Mekenkan hunuu s[, Yesu wui w] as[nnua no so maa me, [no nti mannyae su da. }deb]ney[ni te s[ me na Yesu wui w] as[nnua no so maa me.... Medii abooboo pii w] makomam a [maa menyaa ne mu gyidie. Afei mekaa w] me tirim s[, S[ mereba ab[gye Yesu adi a, [nne[ m[gye no adi s[de[ [w] nas[m no mu p[p[[p[. S[ na mekenkan Exodus 20 no a, [ka s[, Nnya anyame fofor] nka me ho. Meb]] mpae[ w]
adwensakyera mu s[de[ mmara yi te[. Mehwehw[[ no w] madwenem s[ ebia m[kae s[ manya anyame fofor] bi aka ne ho, ab] ne din kwa, anaa s[ ebia makoto anyame fofor] bi. Mehunuu s[, makoto anyame fofor] mp[n pii w] ber[ a na w]y[ amanne[ ma y[n nananom a w]wuwu k]e[ no. May[ b]ne anya Nyamefofor] aka ne ho. {no nti meb]] mpae[ w] adwensakyera mu kaa s[, Awurade, masom ahoni. {s[ s[ wo bu me at[n w] de[ may] yi mu. Mesr[ wo, fa me b]ne firi me na mereny] saa bio. {no akyi no, na [rekame ay[ s[ mahw[ b]ne baako adi so nim. Afei meb]] mm]den s[ m[kae s[ ebia na mab] ne din kwa. Na mekaee s[, ber[ a meb[gyee Nyankop]n dii[ no, na menom wisie. Me nnamfonom ka kyer[[ me s[, S[ wonom wisie a, [ny[ animguase[ na wode rebr[ Onyankop]n anaa? Okristoni b[tumi anom wisie ama no ay[ yie? Yei te s[ de[ mab] ne din kwa no. {nte saa anaa? {no nti meb]] mpae[ bio, Awurade, mab] wo din kwa. Mesr[ wo fa firi me. M[gyae wisie no
{mu Ns[m
nom. {no nti meb]] mm]den s[ m[gyae wisie no nom, nanso me toaa so sos]] ebi ano w] afe mu no nyinaa. Na [y[ den ma me s[ m[gyae wisie no nom. Nanso akyire yi no, metumi gyaee wisie no nom koraa. Menyaa atenka bio s[, madi b]ne biako nso nim. De[ na [di h] bio ne s[, Kae homeda no na y[ no kronkron. Yei kyer[ s[, [ns[ s[ mey] ade fofor] biara Kwesiada; {nni kwan s[ mey] adwuma anaa s[ mek]p[ sika... {no nti megyaee [no nso. Afei de[ na [di h] bio ne s[ Di wagya ne wo na ni. S[ na mew] akyirikyiri a, metumi di w]n ni, nanso s[ mew] w]n nky[n a, na meredi makomam abooboo. O, as[m b[n koraa ni, may[ b]ne w] Nyankop]n anim. Awurade, mesr[ wo fa firi me. Meb]] mpae[ adwensakyera mu. Nanso mantumi anni magya ne me na ni bio, [firi s[ saa ber[ no na w]n baanu awuwu. Afei [de[ b[n bio na m[tumi ay]? Awurade, fa me manehunfo] yi b]ne firi me. Wo wui w] as[nnua no so maa me. Afei medaa Awurade ase pii.
W] saa kwan yi so no, na madwene y[ me s[, mab] mm]den ayi me b]ne nyinaa mmaako mmaako afiri h]. Na y[w] mmara bi te s[, nni awu, ns[e awade[, mma wani mmere ade[.... k]si da a mede hunuu s[, mendii biako mpo so, na meb]] mpae[ anadwo mu no nyinaa w] anadwo biara. Nanso s[de[ wonim no, anadwo mpae[ ny[ ade[ a ahomeka w] mu koraa. Momma y[nka ho as[m. S[ na medwendwene Yesu as[nnua wuo no ho a, metumi nya atenka a maa me nyaa namanehunu no mu mm]bor]hunu. Na owu maa me a anka mentumi nni ne ns[m so] no. Mesui anadwo mu no nyinaa ber[ a na meredwene ]d] a ]de d]] me no ho, na medaa no ase s[ wama me ahot]. Na mas]re kor] w] afe a na [di kan mu no ny[ den, nanso mfirinhyia beberee akyi no, emu y[[ den maa me s[ m[su w] adwensakyera mu, [firi s[ na [s[ s[ medwene ho dendeenden s[de[ [b[y] na nisuo no b[sane afiri mani so aba, [firi s[ na [y[ ade[ a mey] no mp[n pii. S[ na nisuo no ntumi mba a, mek] mmep] so
{mu Ns[m
k]b] mpae[ b[y[ nnansa. {no akyi no, nisuo no sane baa bio. Mef]] me ho w] maniwa nisuo no mu, na mebaa asetena mu bio b[sui w] as]re no mu. Nnipa a na w]b[n me no kaa s[, Mpaeb] a wo k]b]] w] mmep] so no ama woab[y[ ]kronkroni paa Nanso nisuo no to twae bio. Emu y[[ den maa me w] afe a na [t] so mmiensa no mu. Medwenee mfomso] a na may] atia me nnamfonom ne menuanom Akristofo] no ho, na [maa me sui bio. Afei menyaa mfirinhyia 4 w] yei mu no, nisuo no sane yerae bio. Na akwaa a nisuo fa mu ba no da so ara tuatua mani so de[, nanso any[ adwuma bio. Mfirinhyia 5 akyi no, meb]] me ho mm]]den biara nanso mantumi ansu. Afei me whene mu firii ase[ s[ [rekyin nsuo. Ber[ a menyaa mfirinhyia beberee w] yei mu no, me ho yeraa me, {no nti Nyankop]n maa mesanee makyi k]] Twer[ Kronkron no mu bio.
den ma me s[ m[toa me gyidie anam]ntuo no so. {nam b]ne beberee a na mew] nti, s[ mekenkan mmara no a, mekae b]ne a [te saa no ber[ biara mantumi andi mmara ns[m du no mu biara so w] makomam no. B]ne a y[y] w] y[n akomam no nso y[ b]ne. Na meb[y[[ mmara no mu ogyidini a na mennim koraa. Ber[ biara a m[di mmara no so] no, na mew] anigye[ mu. Nanso s[ mentumi nni so a, na mew] amanehunu mu. Ahoyeraa, abufuo ne awer[ho] hy[[ me ma. De[ [k]bae[ ne s[, afei mab[n mu bui koraa. Mfitiase[ no s[ menyaa obi maa no kyer[[ me nokor[ no mu nimde[ a na [w] mmara no mu no a, anka emu any[ den amma me saa. Daabi, daabi. Y[w] nkyer[ase[ fofor] w] mmara no mu, [kyer[ wo s[ b]ne ahy[ wo ma; wop[ sika, wop[ mmaa ne nno]ma a [y[ aniwa f[. Wow] nno]ma a wod] w]n ky[ne Onyankop]n. Wop[ s[ wodi nno]ma a [w] wiase no akyi. {ny[ s[ w]de mmara no ama wo s[ di so, na mmom s[ wob[hunu wo ho s[, woy[ ]deb]ney[ni a b]ne w] wakomam.
S[ obi kyer[[ me nokor[ yi a, anka manhunu amane mfirinhyia 10. {no nti metenaa mmara no ase b[y[ mfirinhyia 10 ansa na mani reba me ho so ahunu yei. Mmara a [t] so nnan no se, Kae homeda no na y[ no kronkron. Asekyer[ ne s[, [ns[ s[ y[y] adwuma homeda. {kyer[ s[, [ns[ s[ y[nante anaa s[ y[tena [hy[n bi mu tu kwan k] akyirikyiri Kwesiada. Medwenee ho s[, [b[y[ ama me, na [de anidie nso b[br[ me s[ m[nante ak] bea a merek]ka as[mpa no. {y[ d[n ara a, [y[ mmara kor] yi ara ho as[m na m[ka. {y[[ den maa me k]duruu mp[p[nso] a, [kaa d[ anka merey[ agyae biribiara mu. S[de[ w]atwer[ w] Luka no, Wokenkan no s[n? Mante saa ns[m yi ase, na menyaa mu amanehunu mfirinhyia 10. Saa ara nso na mmarakyer[ni no nso ante ase[. Na nadwene y[ no s[, s[ ]di mmara no so b] ne bra yie a, ]b[nya nhyira w] Nyankop]n anim. Nanso Yesu ka kyer[[ no s[, Wokenkan no s[n? Onipa no maa mmuae[ s[de[ ne gyidie a ]w]
{mu Ns[m
w] mmara no mu te[. Na ]ka kyer[[ onipa no s[, Aane woaka no yie: woafa no s[de[ w]atwer[ no. B] mm]den na di so. S[ woy] saa a, wob[tena ase, nanso s[ woantumi a, wob[wu. B]ne akatua ne owuo. S[ woany[ a wob[wu. (Nkwa ne owuo na [b] ebira, [nte saa anaa?) Nanso na mmarakyer[ni no daso ara nte ase[. Mmarakyer[ni no te s[ y[n mu biara, wo ne me. Mesuaa nyanames[m b[y[ mfirinhyia 10. Meb]] mm]den y[[ de[ m[tumi biara, mekenkan ade[ nyinaa, y]] ade[ nyinaa; mmuadadie, na menyaa nnaadaa gyidie mu anisoadehunu, mekasaa kasa hodo].... Mekenkan Twer[s[m no b[y[ mfirinhyia 10, na na mani da kwan s[ anka m[tumi ay] biribie. Nanso w] honhom mu no, na medaso ara y[ onifrani. {no nti na [s[ s[ ]deb]ney[ni hyia obi a ]b[tumi abue nani, na saa obi no y[ y[n Awurade Yesu. {no na obi b[tumi ahunu s[, Ahaa y[ntumi nni mmara no so da. {mfa ho ne s[de[ y[b[b] mm]den ayere y[n ho s[ y[b[di mmara no so]. Y[b[wuwu mmom ber[ a y[de y[n aho]den nyinaa repem so] no. Nanso
Yesu bae[ s[ ]de nsuo ne Honhom no b[gye y[n nkwa. Halleluyah! Nsuo ne Honhom no b[tumi agye y[n nkwa. {y[ Nyankop]n adom, ne Nyankop]n aky[de[ no. Ne saa nti, y[de ay[yie ma Awurade. Meti y[[ yie s[ metumi wiee adesua w] suap]n no mu firii mmara a na anidaso] biara nni mu no. Nanso ebinom de nna a aka w] w]n abrab] mu nyinaa sua nyames[m ]kwa w] ber[ a w]nhunu nokor[ no k]si da a w]b[wuo. Ebinom nya saa gyidie no b[y[ mfirinhyia du ne akyire, anaa s[ [firi awo] ntoatoaso] so k] awo] ntoatoaso] so, nanso w]ntumi nwo w]n fofor] da. Y[nya adesua mu nkankor] firi y[n b]ne a y[y] no mu w] ber[ a y[hunu s[, y[ntumi nni mmara no so, na afei y[b[gyina Yesu anim tie nsuo ne Honhom as[mpa no. S[ y[hyia Yesu a, w]yi y[n firi atemmuo nyinaa ne afobuo mu. Y[y[ nneb]ney[fo] paa, nanso yab[y[ ateneneefo], [firi s[ ]de nsuo ne mogya no agye y[n nkwa. Yesu ka kyer[[ y[n s[, y[ntumi ntena ase w] ne p[ mu da. }kaa yei kyer[[ mmarakyer[ni no, nanso
{mu Ns[m
wante ase[. {no nti Yesu kaa as[m bi a [b[ma no ate ase[ kyer[[ no.
Onipa bi firi Yerusalem siane k]] Yeriko, na ]k]]t]] akwanmukafo] mu, na w]paa ne ho ntoma bob]] no af[ gyaa no h] k]e a na wat] bera. Na
Yerusaalem y[ kuro kese[ bi a nnipa pii ay[ mu ma. Na y[w] ]s]fo panin, as]fokuo ahodo], Lewifo] ne nyamesomfo] atitire pii. Na w]n mu pii nim mmara no yie. {h] na w]b]] mm]den biara s[ w]b[tena mmara no mu, nanso w]antumi, na w]sii kwan so s[ w]rek] Yeriko. W]k]] so ara hweehwee ase w] wiase (Yeriko), na w]antumi amm] w]n ho ban s[de[ [b[y] na w]nk]hyia akwanmukafo] no. Onipa yi nso hyiaa akwanmukafo] w] ber[ a na ]nam kwan so firii Yerusalem resiane ak] Yeriko no, na w]paa ne ho ntoma. S[ w]paa ne ho ntoma no kyer[ s[, ]yeraa ne tenenee. {ny[ ade[ a y[b[tumi adi mmara no so da. }somafo] Paulo kaa w] Romanfo] 7:19-20 s[, Na papa a mep[ no, meny],
{de[[ na [ma nnipa hwe ase w] w]n gyidie asetena mu? B]ne Onipa bi firi Yerusalem siane k]] Yeriko, na ]k]t]] akwanmukafo] mu, na w]paa ne ho ntoma bob]] no af[ gyaa no h] k]e a na wat] bera (Luka 10:30). Yesu kaa saa ab[buo yi kyer[[ mmarakyer[ni
no s[de[ [b[y] na [b[nyane no afiri namenehunu a na ]w] mu no, sede[ akwanmukafo] nso bob]] onipa yi a na wat] bera no. Onipa bi firi Yerusalem siane k]] Yeriko. Yeriko gyina h] ma wiase a y[w] mu no, na Yerusalem nso gyina h] ma onyamesom kuro; gyidie kuro, a w]n a w]hoahoa w]n ho w] mmara no mu no ay[ h] ma. Saa as[m yi kyer[ y[n s[, s[ y[gye Yesu Nwoma a y[de ma kwa www.nlmission.com
na mmom b]ne a memp[ no, [no na mey]. Na s[ de[ memp[ no na mey] a, [nne[ [ny[ me na mey] bio, na mmom [y[ b]ne a [te me mu no a.
{mu Ns[m
Anka mep[ ne s[, m[y] papa na metena ne ns[m no mu. Nanso w] onipa mu, w] w]n akoma mu na adwemm]ne, awares[e[, adwamanmm], awudis[m,akor]ns[m, aniberebere[, nsisie, amumuy], ahohwie, ani b]ne, abusus[m, ahantan ne nkwaseas[m nyinaa w] (Marko 7:21-23). {nam s[ [w] y[n akomam, na [firi y[n mu k] ba mmer[ nyinaa nti, y[y] de[ y[mp[, na de[ y[p[ mmom no, y[ny]. Y[k] so ara y] b]ne a [te saa no w] y[n akomam. De[ [s[ s[ ]bonsam y] ara ne s[, ]b[ma y[n atenka kakraa bi a [b[ma y[ak]y[ b]ne.
[k] ne mu a [b[tumi agu ne ho fi; na mmom de[ [firi onipa mu ba no, [no na [gu onipa ho fi,
Yesu kyer[ y[n s[, adwemm]ne, adwamans[m, akor]ns[m, awudis[m, ayerefas[m, aniberebere[, amumuy], nsisie, ahohwie, ani b]ne, abusus[m, ahantan ne nkwaseas[m, w] nnipa nyinaa akomam. Y[n nyinaa w] awudie w] y[n akomam. Obiara nni h] a ]ndi awu. {nanom team dendeenden gu w]n mma so ka s[, Daabi, [ny] saa. Maka akyer[ wo mp[n pii s[ [ny] saa. S[ woy] saa bio a, m[ku wo. Maka s[ [ny] saa. Yei y[ awudie. {b[tumi aba s[ wode wanomu ns[m akum wo mma w] ns[m a wondwenee ho no mu. {s[ s[ y[n mma tena ase w] nkwa mu, [firi s[ w]dwane firi y[n nky[n mmer[ kakraa bi mu, na s[ y[de y[n abufuhye[ k]gu w]n so a, y[b[ku w]n. {t] da bi a, y[hunahuna y[n ho, O me Nyankop]n, ad[n nti na mey]] saa? S[ y[de biribi b] w]n na y[hw[ pira a y[apira w]n no a, y[dwene s[ anka y[rey[ ab] dam s[ y[y]] saa. Y[y] yei [firi s[ awudis[m w] y[n akomam.
{mu Ns[m
{no nti, Mey] de[ memp[ s[ mey] kyer[ s[, y[y] b]ne [firi s[ y[y[ nneb]ney[fo]. {y[ mmer[ ma ]bonsam s[ ]b[s] y[n ahw[. Momma y[mfa no s[, obi a ]nyaa nkwagye[ atena apata a [w] ha yi ase b[y[ mfirinhyia 10 a ]de nani ahw[ ban redwendwene honhom mu te s[ Korea s]fo panin k[se[ bi a w]fr[ no Sungchol no. {y[ s[ ber[ a ]te h] no nani hw[ ban, nanso [s[ s[ obi ber[ no aduane na ]siesie ne ho firi efii mu. Nanso [s[ s[ ]ne obi nso di ahyia. S[ [y[ ]barima a, [nne[ ]nni haw koraa, nanso wo de[ y[mfa no s[ [y[ ]baa f[f[[f[ bi. S[ [k]ba s[ ]hunu no mpofirim a, mmer[ a ]de atena ase w] h] no nyinaa b[y[ ]kwa. Ebia ]b[dwene s[, [ns[ s[ me s[e awade[, mew] no makomam, nanso [s[ s[ mepepa firi h]. {s[ s[ meyi firi h]. Daabida! Firi madwenem k]! Nanso nadwene a na wab] no ab]so] no yeraa mpofirim ber[ a ]hunuu ]baa no. S[ ]baa no firi ne nky[n k] a, ]hw[ nakomam. Mfirinhyia 5 a ]de ne ho asie no nyinaa adane ]kwa ne adehunu.
{y[ ade ketewaa bi ma ]bonsam s[ ]b[fa onipa tenenee afiri ne ho. Ade[ a ]bonsam y] ara ne s[, ]b[pia no kakraa bi. S[ obi b] mm]den biara s[ ]reny[ b]ne w] ber[ a ]nyaa nkwagye[ a, ]k] so ara hwe ase w] b]ne mu mmom. {b[tumi aba s[ onipa no tua ne ntotoso] dudu Kwesiada biara, ]di mmuada 40, ]b] mpae[ nna b[y[ 100... Nanso ]bonsam s] no hw[, na ]de asetena mu nno]ma pa daadaa no. Mep[ s[ mema wo diber[ k[se[ a [hia paa w] adwuma yi mu, nanso woy[ Okristoni, na wontumi ny] adwuma Kwesiada, wob[tumi anaa? {y[ diber[ k[se[ paa a ab]din w] mu. Ebia wob[tumi ay[ adwuma Kwesiada mpr[nsa, na woak] as]re pr[ko w] bosome biara mu. {no na afei wob[nya ab]din k[se[, na wakatua nso ay[ beberee. {no nso wodwene ho s[n? W] yei mu no, s[ wo yi nnipa 100 a, emu 100 no nyinaa na w]b[nya w]n. S[ yei any[ adwuma a, ]bonsam daadaa w]n a mmaa tumi yi w]n fidie [nam ak]nn] a w]w] ma mmaa nti. }bonsam de ]baa b[gyina nanim, na ne d] k]hy[ ]baa no mu mpofirim, na nnyinaso] a ]w]
{mu Ns[m
nyinaa hwe ase, na ne wer[ firi Nyankop]n [d]n mu h] ara. Yei ne kwan a w]fa so yi onipa tenenee firi ne ho. S[ y[b] mm]den s[ y[b[di mmara no so a, de[ y[b[nya no akyire nyinaa y[ b]ne ho ekuro, ne honhom mu ohia buruburoo. Y[hwere y[n tenenee nyinaa. Firi Yerusalem siane k]] Yeriko, Na ]k]]t]]
akwanmukafo] mu, Na w]paa ne ho ntoma, bob]] no af[ gyaa no h] k]e a na wat] bera.
Yei kyer[ s[, s[ mpo y[b] mm]den s[ y[b[tena Yerusalem atena Nyankop]n p[ mu a, y[b[sunti w] mmer[ pii mu [nam y[n aho]mmer[ nti, na awiee[ no y[b[k] ]s[e[ mu. Ebia wob[k] so ara ab] b]ne fafirie mpae[ w] Nyankop]n anim, Awurade, may[ b]ne. Mesr[ wo fa firi me, mereny[ saa bio. Mehy[ wo b] s[, yei b[y[ de[ [twa to] koraa. Mesr[ wo fa b]ne yi firi me. Nanso [nky[ koraa. Nnipa ntumi ntena asase yi so w] ber[ a w]ny[ b]ne. Ebia w]b[tumi ab] ho ban mp[n pii de[, nanso [ntumi mba s[ w]nk]y[ b]ne bio. {no nti y[ntumi ny] hwee gye b]ne nkoaa. Awurade,
mesr[ wo fa firi me S[ yei k] so saa ara a, w]b[firi asafo no mu ne w]n nyamesom asetena mu ak] akyirikyiri. W]mane firi Nyankop]n nky[n [nam w]n b]ne nti, na mmer[ a [s[ mu no, w]k] amanehunu kuro. S[ woretu Kwan ak] Yeriko kyer[ s[, woahwe ase w] wiase, na woreb[n wiase w] ber[ a woretwe wo ho afiri Yerusalem ak] akyirikyiri. W] mfitiase[ no de[ Yerusalem da so ara b[n y[n, nanso ber[ a y[daso ara rey[ b]ne na y[resakyera yadwene no, y[hunu y[n ho s[ y[gyina Yeriko kuro no ase[ h]; na y[de y[n ho ak]hy[ wiase mu dendeenden.
Whan na ]b[tumi anya nkwagye[? W]n a w]gyae s[ w]b[y[ w]n ara tenenee ho adwuma no
{mu Ns[m
Whan na onipa no k]hyiaa no w] ber[ a na ]nam kwan so rek] Yeriko no? }k]hyiaa akwanmukafo]. Obi a mpo ]nnim, na ]di mmara no so] no b] ne bra te s[ ]kraman a y[apo no. }nom nsuo, nna fa no baabiara, na ]dwons] baabiara. Ade[ kye a, ]kraman yi s]re na ]nom nsuo bio. }kraman a y[apo no b[di ]no ara nagyanan, na ]nom ]no ara ne dwons]. {no nti na obi a ]te saa no w]fr[ no ]kraman. }no ara nim yie s[ [ns[ s[ ]nom, nanso ]y] saa ara, na ade[ kye an]pa a, ]sakyera nadwene, na ]toa so y] saa ara mp[n pii bio. {te s[ onipa a ]k]hyia akwanmukafo] ber[ a na ]rek] Yeriko no. W]gyaa no h], w]piraa no, na na wab] bera. {kyer[ s[ na b]ne nko na na aka w] nakomam. Sei ara na onipa dasani biara te[. Nnipa gye Yesu di w] ber[ a w]reb] w]n ho mm]den s[ w]b[di mmara no so w] Yerusalem, onyamesom kuro no, nanso w]gya w]n h], na b]ne nko na [ka w]n akomam. Ade[ a w]da no adi kyer[ w] w]n nyamesom abrab] mu nyinaa y[ b]ne ho ekuro. W]n a b]ne w] w]n akomam no, [wieee[ no
w]b[to w]n ato amanehunu kuro. W]nim yie paa, nanso w]nnim de[ [s[ s[ w]y]. Me ne wo nso y[ntenaa onyamesom kuro a [te saa no mu pn da anaa? Aane. Y[n nso na y[w] h] saa ara p[p[[p[. Mmarakyer[ni a wante Nyankop]n mmara no ase no b[hunu amane ne nkwa nna nyinaa, nanso awiee no ]b[k] amanehunu kuro, wat] bera. }y[ y[n mu bi, wo ne me. Yesu nkoaa na ]b[tumi agye y[n nkwa. Y[w] animdifo] pii a w]atwa y[n ho ahyia, na w]hoahoa w]n ho [nam nimde[ a w]w] nti. W]y[ w]n ho te s[ de[ w]di Nyankop]n mmara no so], nanso w]nni nokor[ mma w]n ho. W]ntumi mfr[ sofi sofi, na mmom ber[ biara no, w]nyimnyam w]n anim ma no y[ te s[ w]n a w]y[ nokwafo]. W]n mu bi ne nneb]ney[o] a w]nam kwan so rek] Yeriko no, w]n a akwanmukafo] bob]] w]n na w]t]] bera no. {s[ s[ y[hunu y[n mmer[y[ w] Nyankop]n anim. {s[ s[ y[gye tum w] nanim, Awurade, s[ w]annye me nkwa a, amanehunu kuro na m[kor].
{mu Ns[m
Mesr[ wo gye me nkwa. M[k] baabibiara a wop[ no, s[ ahum tu o, s[ mframa b] o, s[ metumi tie nokor[ as[mpa no nko ara de[ a. S[ wogya me nko h] a, m[k] amanehunu kuro. Mesr[ wo gye me nkwa. W]n a w]nim s[ w]n ani hw[ amanehunu kuro kwan, na w]gyae biribiara mu s[ w]b[hwehw[ w]n ara tenenee ber[ a w]kura Awurade mu no, y[ w]n a w]b[nya nkwa. Y[ntumi mfiri y[n nnwuma mu nya nkwa da. {s[ s[ y[te ase[ s[, y[te s[ onipa a ]k]t]] akwanmukafo] mu no.
{mu Ns[m
As[nka 4
Nkwagye[ A {nni {wiee[ no
Wob[tumi afa ab[[fo kwantep]nfidie computa so atwe Rev. Paul C. Jong Akristofo] Nnwoma a y[de ma kwa no agu biribi te s[ iPhone ne iPad so. Anaa s[ wob[k] Amazon Nwoma korabea w] kwantep]nfidie ab[[fo computa so w] (www.amazon.com).
{mu Ns[m
Na Yesu maa ne mu so], na wanhunu obiara s[ ]baa no nko no, ]see no s[; }baa [he na watoafo] no w]? Obi ammu wo f] anaa? Na ]se obi ammu me f] owura. Na Yesu see no s[; Me nso memmu wo f], k] na nk]y[ b]ne bio! {nna Yesu ka kyer[[ w]n bio s[; Mene wiase hann, de[ ]di makire no rennante sum mu, na ]b[nya nkwa hann.
ahintas[m no die. Yesu soaa y[n b]ne nyinaa ber[ a w]b]] no asu no, na ]faa y[n b]ne nyinaa ho at[mmuo ber[ a ]wui w] as[nnua no so no. {s[ s[ wogye nkwagye[ a [firi nsuo ne Honhom no die, nkwagye[ a [nni awiee[ na [gye y[n firi y[n b]ne nyinaa mu no. {s[ s[ wogye ne d] k[se[ a ama woab[y[ ]teneneeni no die. Gye de[ ]y[ maa wo nkwagye[ w] Yordan asub]ntene mu ne nas[nnua no di. Yesu nim y[n b]ne nyinaa nso. Ebinom nni ntease fa b]ne ho. W]n adwene y[ w]n s[, b]ne bi w] h] a [ntumi nya ]gye[. Yesu agye y[n b]ne nyinaa, emu biara. B]ne biara nni wiase yi mu a Yesu gyaa h] k]e[. {nam s[ ]yii b]ne a [w] wiase nyinaa k]e[ nti, nokwas[m ne s[, nneb]ney[fo] biara nni h] bio. Woahunu as[mpa a agye wo b]ne nyinaa no, mpo wo daakye b]ne no anaa? Gye di na nya nkwa, na fa animuonyam nyinaa ma Nyankop]n.
{mu Ns[m
de[ ]mm]] adwaman p[n te s[ ]baa a w]kyeree no w] adwamamm] mu w] so p[[ no. Y[n nyinaa ay] bi p[n, nanso y[y[ y[n ho te s[ de[ y[ny]] bi da. Wodwene s[ may[ mfomso] anaa? Daabi, meny[[ mfomso]. Wo de[ hw[ mu yie paa. Obibiara a ]w] asase yi so no ay] bi p[n. W]b] adwaman ber[ a w]rehw[ ]baa w] ab]ntene so, w] w]n adwenem, ne w]n nney]e[ mu mmer[ nyinaa, ne baabibiara. De[ [w] mu ne s[, w]nhunu s[ w]y] saa. Y[w] nnipa beberee a w]nnim s[ w]ab] adwaman mp[n pii w] w]n asetena mu k]si da a w]b[wuo. {ny[ w]n a w]akyere w]n no nko, na mmom y[n a w]nkyeree y[n no nso ka ho bi. Nnipa nyinaa y] w] w]n nney]e[ ne w]n adwene mu. Yei nka y[n abrab] ho anaa? Wo bo afu anaa? {y[ nokor[ no. Y[ay[ yadwene s[ y[b[hw[ y[n ho yie w] ho, [firi s[ [ma y[n ab[mmuo. Nokor[ a [w] mu ne s[, nn[ mmer[ yi mu no, nnipa b] adwaman mmer[ nyinaa, nanso w]nhunu s[ w]y] saa. Nnipa b] adwaman w] w]n kra mu nso. Y[n a
Nyankop]n ab] y[n no te asase yi so w] ber[ a y[nhunu mpo s[ y[b] adwaman honhom mu nso. S[ y[som anyame fofor] a, [no nso y[ honhom mu adwaman, [firi s[ Awurade nkotoo na ]y[ nnipa nyinaa kunu. }baa a w]kyere no w] adwamamm] mu w] so p[[ no te s[ y[n mu biara, na ]nyaa Nyankop]n adom s[de[ y[n a w]agye y[n nkwa no y]e[ no. Nanso Farisifo] nyaatwomfo] no maa no gyinaa w]n anim, na w]tenee w]n nsa w] ne so te s[ de[ w]y[ at[mmufo], a na w]ay[ krado s[ w]b[to [bo] ab] no. Na w]p[ s[ w]ka nanim na w]bu no at[n te s[ de[ w]n ara de[ w]n ho te[ a w]mm]] adwaman p[n. Anuanom Akristofo], w]n a w]nim s[ b]ne ahy[ w]n ma no mmu ebinom atn w] Nyankop]n anim. Na mmom w]nim s[ [nam s[ w]n nso w]b] adwaman w] abrab] mu nti no, w]gye Nyankop]n adom a agye y[n nyinaa nkwa no di. W]n a w]hunu s[ w]y[ nneb]ney[fo] a w]ab] adwaman no nko na w]b[nya nkwagye[ Nyankop]n anim.
{mu Ns[m
b[gyinaa
Yesu
anim,
na
w]bisaa
no
s[,
}kyer[kyer[ni, w]akyere ]baa yi w] adwamamm] mu w] so p[[. Na wo nso, wose s[n? Ad[n nti na
w]de ]baa no baa nanim b[s]] no hw[e[? W]n nso ab] adwaman mp[n pii, nanso na w]p[ s[ anka w]fa Yesu so bu no at[n, na w]fa Yesu so ku no s[de[ [b[y] na w]de afobuo no b[to ne so. Na Yesu nim de[ [w] w]n adwenem ne de[ [fa ]baa no ho nyinaa. {no nti ]kaa s[, Mo mu de[ b]ne nni ne ho no, ma no nto no [bo] kane! {no na afei Atwer[fo] ne Farisifo] no, [firi ak[se[ so k]si nkumaa so, w]gyaa no h] k]e[ mmaako mmaako, na [kaa ]baa no ne Yesu nko. W]n a w]gyaa no h] k]e[ no y[ Atwer[fo] ne Farisifo], nyamesom mu akannifo] no. Na w]ay[ krado s[ w]b[bu ]baa no a w]akyere no w] adwamamm] mu w] so p[[ no at[n te s[ de[ w]n de[ w]ny[ nneb]ney[fo]. Yesu kaa ne d] a ]de d] wiase no ho as[m kyer[e. }no ne ]d] nyinaa mu wura. Yesu maa nnipa aduane, nyanee awufo], maa okunafo] babarima
{mu Ns[m
nyanee, maa Lazarus a na ]w] Betania nyaa nkwa, saa akwatafo] yare[, y[[ anwanwande[ maa ahiafo]. }faa nneb]ney[fo] nyinaa b]ne k]e[, na ]maa w]n nkwagye[. Yesu d] y[n. }y[ ade nyinaa so tumfo] a ]tumi ade nyinaa y[, nanso Atwer[fo] ne Farisifo] no buu no s[ w]n atamfo. {no nti na w]de ]baa no baa nanim s]] no hw[e[ no. W]bisaa no s[, Kyer[kyer[fo], Mose hy[[ y[n
Ad[n nti na Nyankop]n de mmara nkyeky[mu ahodo] 613 maa y[n? S[ [b[ma y[ahunu s[ y[y[ nneb]ney[fo]
Mmara no de abufuo ba. Onyankop]n y[ kronkron, na saa ara nso na ne mmara te[. De[ nti a Nyankop]n de mmara no nkyeky[mu ahodo] 613 maa y[n ne s[, [b[ma y[ahunu y[n b]ne yie, na y[ahunu s[, y[y[ nnipa a y[nwie p[ y[. {kyer[ y[n s[, [s[ s[ y[hwehw[ Nyankop]n adom akyiri kwan ma w]gye y[n nkwa. S[ y[anhunu yei, na y[fa mmara no s[de[ w]twer[e[ p[p[[p[ no a, w]b[si y[n nyinaa nso abo] s[de[ w]y[[ ]baa a na w]akyere no w] saa nney]e[ mu no. Atwer[fo] ne Farisifo] a na w]nnim nokor[ a [w] mmara no mu no dwene s[, w]b[tumi ato abo] ab] ]baa no, ebia anka y[n nso w]b[to abo] no bi ab] y[n. Nanso whan na ]b[tumi ato abo] ab] ]baa
{mu Ns[m
mmara no mu s[ w]nsi nnipa a [te s[[ abo], na wo nso, wose s[n? Na w]dwene s[ Yesu b[ma ho kwan
ama w]asi no abo]. Ad[n ntira? S[ y[ka s[ y[rebu at[n s[de[ [w] Nyankop]n mmara no mu p[p[[p[ no a, [nne[ obiara a w]ab] adwaman p[n no nso w]b[si no abo] aku no, obiara nni h] w]b[yi no afiri mu. {s[ s[ w]si obiara abo] ku no, na [y[ obiara hy[ber[ nso s[ ]b[k] amanehunu kuro. B]ne akatua ne owuo. Nanso Yesu anka ankyer[ w]n s[ w]nsi no abo]. Na mmom ]kaa s[, Mo mu de[ b]ne nni ne ho
no a na ]nni ]boafo] na ]y[ ]deb]ney[ni te s[ nnipa nyinaa no? S[ w]kyeree no w] so p[[ koraa mpo a, obiara nni wiase yi mu a ]b[tumi ato abo] ab] no. S[ w]de mmara no nko na ebuu ]baa no anaa y[n mu biara at[n a, anka y[n ne ]baa no nyinaa b[nya at[mmuo a [y[ hu yie. Nanso Yesu gyee y[n nneb]ney[fo] a anka at[mmuo fata y[n no firii y[n b]ne mu. W] b]ne a [w] y[n ho nyinaa no, s[ w]de mmara no rey] adwuma s[de[ w]atwer[ no a, y[n mu hwan na anka ]b[tumi atena ase? Y[n mu biara b[k] amanehunu kuro. Nanso Atwer[fo] ne Farisifo] no nim mmara no s[de[ w]atwer[ no nko ara. S[ w]de mmara no y[ adwmua ne kwan so p[p[[p[ a, anka [b[ku w]n s[de[ [bu w]n nso at[n no. Nokwas[mnie, w]de Nyankop]n mmara no maa nnipa s[de[ [b[y] na w]b[hunu w]n b]ne, nanso w]nyaa amanehunu, [firi s[ w]ante ase[, na [ny[ de[ [kyer[ no na w]de y]e[. S[de[ na Farisifo] a na w]w] Twer[ Kronkron mu te[ no, saa ara nso na Farisifo] a w]w] h] nn[ mmer[ yi mu no nso nim mmara no s[de[ w]atwer[
no nko. {s[ s[ w]te Nyankop]n adom, nat[ntenenee ne ne nokor[ no ase. {s[ s[ w]kyer[ w]n nkwagye[ as[mpa no ma w]nya nkwa. Farisifo] no kaa s[, Mose hy[[ y[n mmara no
mu s[ w]nsi onipa a [te s[[ abo]. Na wo nso wose s[n? W]bisaa no w] akokoduro kwan so ber[ a na
abo] kurakura w]n nsam no. Na w]nim yie paa s[, [ny[ ade[ a Yesu benya biribi aka afa yei ho. Na w]rehw[ kwan s[ efidie a w]sumii[ no b[yi Yesu. S[ Yesu buu at[n s[de[ [w] mmara no mu no a, anka w]b[si ]no nso abo]. Na w]n botae[ nyinaa ne s[ w]b[si ]no ne ]baa no abo]. S[ Yesu kaa s[ [nni kwan s[ w]si ]baa no abo] a, de[ anka w]b[ka ara ne s[, Yesu amfa anidie amma Nyankop]n mmara, s[de[ w]b[si no abo] s[ waka abusus[m. Na [y[ afidie bi a emu y[ hu paa. Nanso Yesu br[[ ne mu ase de ne nsateaa twer[twer[ fam, na w]toaa so bisaa no s[, Wo nso, wose s[n? {de[n na woretwer[ w] fam? Wo de[ ma y[n mmuae[. {de[n na woka? W]tenee w]n nsa w] Yesu so k]] so ara s[ w]b[dwoodwoo no] ahy[ no abufuo.
{mu Ns[m
{nna Yesu maa ne mu so ka kyer[[ w]n s[, nnipa a b]ne nni ne ho no, ma no nto [bo] kane. Na ]br[[ ne mu ase bio toaa so twer[twer[ fam. W]n a w]tee[ na w]n ahonim buu w]n f] no gyaa no h] k]e mmaako mmaako, [firi ak[se[ so k]si nkumaa so, ne de[ ]di to] so. {kaa Yesu ne ]baa a na ]gyina nanim no nkoaa.
twer[twer[[ fam. Mpaninfo] pii a na w]w] w]n mu no dii kan k]e[. Farisifo] mpaninfo] a na w]ay[ b]ne beberee no na [b[di kan ak] kane. Nkumaa no nso k]e[. Momma y[nfa no s[, na Yesu gyina y[n ntam ha, a na y[atwa ]baa no ho ahyia. S[ Yesu kaa s[ y[n mu de[ b]ne nni ne ho no, ma no nto no [bo] kane a, anka [de[n na wob[y]? {de[n na na Yesu retwer[ w] fam h]? Onyankop]n a ]b]] y[n no twer[ y[n b]ne w] bea baanu mu. De[ [di kan no, ]twer[ y[n b]ne w] y[n akoma pono so. Yuda b]ne no, w]de dade[ p[nsere ne
hyer[mmo] hweti na atwer[, wakurukyire no w]n akoma apono so ne w]n af]rebukyia mm[n so (Yeremia 17:1).
Onyankop]n nam Yuda a ]y[ y[n ananmusini no so na ]kasa kyer[ y[n. W]de dade[ p[nsere ne hyer[mmo] hweti akurukyire nnipa b]ne. W]atwer[ w] y[n akoma pono so. Yesu br[[ ne mu ase, na ]twer[[ w] fam h] s[ nnipa nyinaa y[ nneb]ney[fo]. Onyankop]n nim s[ y[y] b]ne, na w]akurukyire
{mu Ns[m
b]ne nyinaa w] y[n akoma apono so. De[ edi kan no, ]twer[ y[n nnwuma a [y[ b]ne a y[ay] [siane y[n mmer[y[ nti no, w] mmara no anim. {nam s[ Nyankop]n atwer[ w] y[n akoma pono so ne y[n ahonim mu nti, y[hunu s[ y[y[ nneb]ney[fo] w] nanim. Yesu br[[ ne mu ase ne mprenu so] s[ ]retwertwer[ fam. Twer[s[m nso ka s[, w]atwer[ y[n b]ne nyinaa w] nnwuma nwoma no mu w] Nyankop]n anim (Adiyis[m 20:12). W]atwer[ ]deb]ney[ni biara din ne ne b]ne w] nwoma no mu. W]atwer[ nso w] onipa akomam. W]atwer[ y[n b]ne w] nnwuma nwoma ne y[n akoma pono so. W]atwer[ b]ne nyinaa w] obiara akoma pono so, s[ ]y[ ]panin anaa nso s[ ]y[ ab]fra. {no nti na w]annya biribiara anka w] Yesu anim no. W]n a na w]p[ s[ w]si ]baa no abo] no antumi any] biribiara w] ne ns[m a ]kae[ no mu.
{ber[ b[n na w]pepa y[n b]ne a w]atwer[ w] bea baanu no? S[ y[de y[n akoma gye Yesu nsuo ne ne mogya nkwagye[ no a.
Nanso s[ wonya ne nkwagye[ a, wo b]ne a [w] nnwuma nwoma mu no nyinaa b[pepa, na w]b[twer[ wo din w] nkwa nwoma no mu. W]n a w]n din w] nkwa nwoma mu no b[k] }soro Ahenie mu, w]n nnwuma pa, dwumadie a w]dii w] asase yi so maa Nyankop]n ahenie ne ne tenenee nso, w]atwer[ w] nkwa nwoma no mu. W]gye w]n nkwa k] }soro Ahenie no mu. W]n a w]agye w]n nkwa afiri w]n b]ne mu no b[k] asase a [nni awie[ no mu. Kae na hunu s[, w]atwer[ obiara b]ne w] bea ahodo] mmienu, [no nti obiara ntumi nnadaa Nyankop]n. Onipa baako mpo nni h] a ]mm] adwaman w] nakomam. Nnipa nyinaa y[ nneb]ney[fo], na w]nwie p[y[.
{mu Ns[m
W]n a w]nnyaa nkwagye[ mfiri Yesu h] no di w]n b]ne ho abooboo. W]nni akokoduro. W]suro Nyankop]n ne ebinom [nam w]n b]ne nti. Nanso s[ w]gye nsuo ne Honhom nkwagye[ as[mpa no tum w] w]n akomam a, w]n b]ne a w]atwer[ w] w]n akoma pono so ne nnwuma nwoma mu no nyinaa b[pepa. W]nya ]gye[ firi w]n b]ne nyinaa mu. Y[w] nkwa nwoma w] soro. W]n a w]agye nsuo ne Honhom nkwagye[ adie no, w]atwer[ w]n din w] nkwa nwoma no mu, [no nti w]b[hy[ne ]soro. {ny[ s[ w]ny[[ b]ne w] wiase da nti na w]hy[ne soro, na mmom [siane s[ w]agye w]n afiri w]n b]ne nyinaa mu ber[ a w]gyee nsuo ne Honhom nkwagye[ no dii[ no ntira. {y[ Gyidie mmara
(Romanfo] 3:27).
Mennuanom Akristofo], Atwer[fo] ne Farisifo] no y[ nneb]ney[fo] s[de[ ]baa a w]kyere no adwamamm] mu w] so p[[ no te[ no. Nokwasmnie, [b[tumi aba s[ w]y[[ b]ne pii, [firi s[ w]daadaa w]n ho ne afofor] s[de[ [b[y] na w]b[gye w]n adie s[ w]ny[ nneb]ney[fo]. Na
nyamesom mpanimfo] no y[ akwanmukafo] a w]maa w]n kwan s[ w]ny[ de[ w]p[. Na w]p[ s[ w]kyerkyer[ afofor] w] tumi so w] ber[ a w]n nso w]nni nkwagye[ w] w]n mu. W] mmara mu no, obiara nni h] a b]ne nni ne ho. Nanso s[ obi b[y[ ]teneneeni a, [nkyer[ s[ ]ny[[ b]ne da, na mmom [firi s[ w]agye no afiri ne b]ne nyinaa mu ntira. W]atwer[ onipa a ]te saa no din w] nkwa nwoma no mu. De[ [hia paa ne s[, w]atwer[ obi din w] nkwa nwoma no mu anaa s[ w]ntwer[e[. {nam s[ nnipa ntumi ntena ase w] ber[ a w]ny[ b]ne da nti no, [s[ s[ w]de nkwagye[ a [nni [wiee[ na [gye w]n, na w]atwer[ w]n din w] nkwa nwoma no mu. S[ w]b[gye wo atum w] }soro Ahenie no mu a, [b[gyina s[ wogyee nokor[ as[mpa no dii[ anaa s[ woannye anni. S[ wogye Nyankop]n adom o, s[ woannye o, ne nyinaa gyina Yesu nkwagye[ so. {de[n na [too ]baa a w]kyere no no? {b[tumi aba s[ ]gyaa ne ho too fam, na ]buu nkotodwe kataa nani, [firi s[ na ]nim yie s[ w]b[ku no. S[s[[ na ]de esu
{mu Ns[m
ne ehu reb] adwensakyera mpae[. S[ nnipa ne owuo di mpu ne mpu a, w]di nokor[ ma w]n ho. Ao Onyankop]n, mefata s[ mewuo. Mesr[ wo gye me kra w] wo nsam, na hu me mm]b]. Yesu mesr[ wo, hu me mm]b].}sr[[ Yesu w] ne d] mu nkwagye[ no. Onyankop]n, s[ wo bu me f] a, m[di f], na s[ woka s[ b]ne nni me ho a, [nne[ me b]ne nyinaa b[pepa. Ne nyinaa w] wo nsam. {b[tumi aba s[ saa ns[m yi na ]kae[. {b[tumi nso aba s[ ]nuu ne ho ka kyer[[ Yesu s[, biribiara gyina ne so. }baa no a w]de no baa Yesu anim no anka s[, May[ b]ne, mesr[ wo fa adwamamm] a me k]b]e[ no ky[ me. }kaa s[, Me sr[ wo, gye me firi me b]ne nyinaa mu. S[ wogye me firi me b]ne mu a, [nne[ manya nkwagye[. S[ [nte saa a, m[k] amanehunu kuro. Mehia Nyankop]n d], na mehia no s[ ]b[hu me mm]b]. }kataa nani kaa nab]nefos[m. Na Yesu bisaa no s[, {he na watoafo] no w]? Obi ammu wo f] anaa? Na ]se, Obi ammu me f],
Na Yesu ka kyer[[ no s[, Menso memmu wo f]. Yesu ammu no f] [firi s[ wadi kan ayi ne b]ne nyinaa k] dada w] Yordan asub]ntene mu, [no nti na [y[ Yesu mmom na [s[ s[ w]bu no b]ne ho at[n, na [ny[ ]baa no.
Owura.
{mu Ns[m
nasub] so yii[ w] Yordan asub]ntene mu no maa y[n. }ka kyer[[ y[n pefee s[, wagye w]n a w]gye nkwagye[ a [nam nasub] ne at[mmuo a ]nyaa w] as[nnua no so die no nkwa. Y[n nyinaa hia Yesu anomu ns[m a w]atwer[ no, na [s[ s[ y[s] ne ns[m no mu. {no mu na w]de nkwagye[ b[hyira y[n. Onyakop]n, menni adepa biara w] wanim. Menni ade pa biara w] me mu. Menni biribi a mede b[kyer[ wo, gye me b]ne nko. Nanso megye di s[ Yesu ne me Nkwagye[ Wura. }soaa me b]ne nyinaa w] Yordan asub]ntene mu, na ]pataa maa me w] as[nnua no so. }nam nasub] ne ne mogya no so yii me b]ne nyinaa k]e[. Megye wo di, Awurade. Yei ne kwan a ]faa so gyee wo nkwa no. Yesu mmu y[n f]. }maa y[n tumi s[ y[ny[ Nyankop]n mma. W]n a w]gye ne nsuo ne Honhom nkwagye[ no die no, wayi w]n b]ne nyinaa k], na way[ w]n ateneneefo]. Ad]fonom! }baa no nyaa nkwagye[. }baa a na w]akyere no w] adwamamm] mu no nyaa nhyira a [firi y[n Awurade Yesu nkwagye[ mu. Saa ara na
y[n nso y[b[tumi anya nhyira no bie. Obibiara a ]hunu ne b]ne na ]sr[ Nyankop]n h] mm]bor]hunu no, ]no ne onipa a ]gye nkwagye[ a [firi nsuo ne Honhom a [w] Yesu mu no die, na ]nya nkwagye[ mu nhyira a [firi Nyankop]n nky[n. W]n a w]gye w]n ab]nefos[m tum w] Nyankop]n anim no b[tumi anya ]gye[, nanso w]n a w]nhunu w]n b]ne no ntumi nya nkwagye[ nhyira no. Yesu yii wiase b]ne nyinaa k]e[ (Yohane 1:29). }deb]neyni biara a ]w] wiase yi mu na ]gye Yesu die no b[tumi anya ]gye[. Yesu ka kyer[[ ]baa no s[, Menso memmu wo f]. }kaa s[ ]mmu no f], [firi s[ wadi kan asoa ]baa no b]ne nyinaa w] nasub] mu. }faa y[n b]ne nyinaa too ne ho so, na w]buu no ho atn maa y[n.
{mu Ns[m
}baa a w]kyere no adwamamm] mu w] so p[[ no nko ara na ]tee saa ns[m no. S[ wob[di nokor[ w] nanim a, wo nso w]b[hyira wo s[de[ w]hyiraa ]baa no. Onyankop]n, mentumi gye adwaman nko ara na m[b] w] mabrab] nyinaa mu. Menim yei, [firi s[ may] no mp[n pii. Mey] saa b]ne yi mp[n pii da biara. S[ y[gye mmara no ne nokor[ a [w] mu s[ y[y[ nneb]ney[fo], na s[ y[ba nanim w] nokor[ mu ka s[, Onyankop]n, sei ara na mete[, mesr[ wo gye me nkwa a, ]de ne nkwagye[ no b[hyira y[n. Yesu d] a [y[ nsuo ne Honhom as[mpa no adi nkonim, na akata Nyankop]n at[mmuo no so. Me nso memmu wo f]. Yesu mmu y[n f]. }se Magye wo nkwa. Y[n Awurade Yesu Kristo y[ Nyankop]n mm]bor]hunufo]. Wagye y[n afiri wiase b]ne nyinaa mu. Y[n Nyankop]n y[ at[ntenenee Nyankop]n ne ]d] Nyankop]n. Nsuo ne Honhom d] no t[ k[se[ sene natemmuo.
{mu Ns[m
kyer[[ Atwer[fo] ne Farisifo] ne asuafo] no s[, Monk] na monk]sua yei: Mep[ mm]bor]hunu na [ny[ af]reb]. Mamm[fr[ teneneefo], na meb[fr[[ nneb]ney[fo] (Mateo 9:13). Ebinom b[tumi akum nantwie anaa s[ odwan daa w] Nyankop]n anim aka s[, Onyankop]n, fa me b]ne nyinaa ky[ me daa. {ny[ y[n af]reb] na Nyankop]n p[, na mmom gyidie a y[w] w] nsuo ne Honhom as[mpa no mu no. }p[ s[ y[nya nkwagye[ ne ]gye[. }p[ s[ ]de ne d] ma y[n na ]gye y[n gyidie tum. Moahunu yei nyinaa anaa? Yesu de nkwagye[ [y[ p[ na ama y[n. Yesu kyiri b]ne, nanso ]w] ]d] a [d[re te s[ ogya ma nnipa a Nyankop]n ab] w]n w] ne suban so] no. Na wab] ne tirim mpo dada ansa na ]rehy[ wiase adeb] ase[ s[, ]de y[n b[y[ ne mma, na ]de nasub] ne ne mogya no ahohoro y[n b]ne nyinaa. Onyankop]n b]] y[n s[ ]b[gye y[n nkwa, na ]de Yesu afira y[n s[ ntoma, na ]de y[n ay[ ne mma. Yei ne ]d] a ]w] de ma y[n a y[y[ nab]de[ no. S[ Onyankop]n bu at[n s[de[ [w] mmara no mu p[p[[p[ a, anka y[n nneb]ney[fo] nyinaa
{mu Ns[m
b[wuwu. Nanso ]nam ne d]ba no asub] ne atemmuo a ]nyaa w] as[nnua no so no agye y[n nkwa. Wogye yei di anaa? Momma y[nhw[ s[de[ na [te[ w] Apam Dadaa no mu.
w] afe mu no nyinaa.
Na Aaron mfa ne nsa mmienu ngu ]papo animono no atifi, na ]nka Israelfo] no mfomso] nyinaa ne w]n mmarato nyinaa s[de[ w]n b]ne te[ no ngu ]papo no atifi, na ]mma ]barima bi a ]w] h] nk]gya no mma no nk] [ser[ so (Leviticus 16:21).
Yei ne kwan a na w]fa so pata b]ne w] Apam Dadaa no mu. S[ na obi p[ s[ w]gye no firi b]ne a ]y[ no da biara no mu a, ]de odwan anaa s[ ]papo a ]di mu ba ntomadan no mu h], na ]de b]] af]de[ w] af]rebukyia no so. }de ne nsa mmienu guu ay[y[de[ no atifi, na ne b]ne nyinaa k]guu ay[y[de[ no so. Afei, w]kum b]ne ay[y[de[ no, na ]sofo] no de aboa no mogya no bi petee af]rebukyia no mm[n ho. Na y[w] mm[n a [tuatua af]rebukyia no nan baannan no ho. Saa mm[n yi gyina h] ma nnwuma nwoma a [w] Adiyis[m 20:12. W]petee ay[y[de[ no mogya w] fam nso. {fam no gyina h] ma nnipa akoma [firi s[ w]b]] onipa firi d]te[ mu. Yei ne kwan a Israelfo] no pataa w]n b]ne a na w]y[ no da biara no.
{mu Ns[m
Nanso na w]ntumi mm] b]ne af]de[ da biara, [no nti Onyankop]n maa kwan s[ afe biara w]mm] w]n b]ne ho af]de[. W]y]] yei bosome a [t] so nson no da [t] so du no a [y[ Mpata Da no. W] saa da no, }s]fo Panin a na ]y[ Israelfo] nyinaa ananmusini no de ]papo mmienu b[mae[, na ]de ne nsa guu w]n atifi de Israelfo] b]ne nyinaa guu w]n so, na ]de b]] af]de[ maa Nyankop]n de pata maa Israelfo].
Aaron de ne nsa mmienu guu ]papo animono no atifi, na ]kaa Israelfo] mfomso] nyinaa ne w]n mmarato nyinaa s[de[ w]n b]ne te[ no guu no so, na ]de guu natifi.
Onyankop]n yii Aaron, Israelfo] S]fo Panin s[ ]ny[ Israelfo] ananmusini. W] yei mu de[, Onyankop]n amma Israelfo] amfa w]n nsa angu ay[y[de[ no atifi, na mmom ]maa }s]fo Panin a na ]gyina h] ma Israelfo] no na ]de ne nsa mmienu guu ]papo animono no atifi pata maa b]ne a w]y]e[ w] afe mu no nyinaa. }kaa Israelfo] b]ne nyinaa w] Nyankop]n anim s[, Ao, Onyankop]n, Wo mma Israel ay[ b]ne.
Y[asom anyame fofor], y[anni wo mmara ns[m nkyeky[mu ahodo] no so, y[ab] wo din kwa, y[ay] ahoni ad] w]n asene wo, y[anni homeda no so any[ no kronkron, y[anni y[n na ni, y[adi awu, y[ab] adwaman ne akor]ns[m.... y[de aho]yea ak]p[ nt]kwa. }kaa w]n b]ne nyinaa, Onyankop]n, y[n mu biara nni h], me anaa Israel, a y[tumi dii wo mmara no so. S[de[ [b[y] na y[b[nya ]gye[ afiri b]ne yi mu nti, mede me nsa mmienu regu ]papo yi atifi, na mede b]ne a [te saa no nyinaa gu no so. }s]fo Panin no de ne nsa mmienu guu ay[y[de[ no so maa w]n nyinaa, na ]de b]ne no nyinaa guu ay[y[de[ no atifi. Nsaguso] a w]hy[[ w]n no asekyer[ ne s[, Fa gu so (Leviticus 1:1-4, 16:20-21).
{mu Ns[m
}kwan b[n so na w]pataa b]ne w] Apam Dadaa ber[ no mu? W]de w]n nsa mmienu guu b]ne af]de[ no atifi
Onyankop]n de af]reb] nhyehy[e[ no maa Israel s[de[ [b[y] na w]b[tumi de w]n b]ne nyinaa agu no so anya nkwagye[. Onyankop]n kyer[[ w]n pefee s[, [s[ s[ obi siesie b]ne af]de[ a ]di mu, na afei nso [s[ s[ b]ne af]de[ no wu ma no. Saa ara na ]deb]ney[ni biara nkwagye[ te[. Nanso w] Mpata Da no, w]kum b]ne af]de[ no, na w]de mogya no k]] kronkronbea h] k]petee mogya no w] mpata dwa no anim mpr[ nson. {kyer[ s[, Israel man no nyinaa pataa w]n b]ne a w]y[[ no afe mu no nyinaa w] bosome nson no da [t] so du no. }s]fo panin no k]] kronkron bea h] k]b]] af]de[, nanso nnipa boaa w]n ho ano w] ab]nten h]
a na w]retie nne a [firi sika k]k]] ad]ma a na [tuatua }s]fo Panin no ntade[ ano no. Sika k]k]] ad]ma no y[[ dede mpr[ nson ber[ a ]s]fo Panin no de mogya no bi petee mpata adwa no so no. Na ]man no nyinaa nyaa anigye[ s[ wapata ama w]n. Sika k]k]] ad]ma no kyer[ as[mpa a [de anigye[ ba no nne. {ny[ nokor[ s[ Yesu d] nnipa bi a wayi w]n, na w]nkutoo na ]gyee w]n nkwa. Yesu nam nasub] no so yii wiase b]ne nyinaa pr[ko. Na ]p[ s[ ]gye y[n nkwa pr[ko. {ny[ ade[ w]b[tumi agye y[n b]ne da biara, [no nti na ]yii ne nyinaa pr[ko no. W] Apam Dadaa mu no, w]nam af]reb] nhyehy[e[ no so ne b]ne af]de[ no mogya so na w]de mpata mae[. Aaron de ne nsa mmienu guu ]papo animono no atifi w] ]man mu no nyinaa anim, na ]kaa w]n b]ne a w]y]e[ w] afe mu no nyinaa. }de b]ne nyinaa guu ]papo no so w] Israelfo] no anim. S[ ]de ne nsa gu ]papo no atifi a, [he na w]n b]ne kor]? Ne nyinaa k]guu ]papo no so. Afei ]barima bi a ]w] h] k]gyaa no maa no k]e[. }papo a w]de Israelfo] b]ne guu no so no,
{mu Ns[m
w]k]gyaa no w] [ser[ so, [h] na nsuo anaa ahahan biara nnie. }papo no b[kyinkyini [sr[ so w] owia a [hyehyee[ no ase k]si s[ ]b[wuo. }papo no wu maa Israelfo] no b]ne. Yei ne Nyankop]n d], nkwagye[ d] no. Yei ne kwan a w]faa so pataa b]ne a w]y] no afe mu no nyinaa. Nanso seesei de[, y[te ase w] Apam Fofor] mu. Mfirinhyia 2000 aba w] ber[ a Yesu siane baa y[n wiase ha. }baa s[ ]reb[hy[ saa b]hy[ yi a ]y[[ w] Apam Dadaa mu no ma. }bae[ na ]b[faa y[n b]ne nyinaa.
Na ]redwendwene yeinom no, hw[ Awurade b]fo] yii ne ho kyer[[ no dae[ mu s[; Yosef, Dawid ba, nsuro s[ wob[fa wo yere Maria wo nky[n, na de[ ]nyem no firi Honhom Kronkron mu. Na ]b[wo ]babarima, na woato ne din Yesu, [firi s[ ]no na ]b[gye ne man afiri w]n b]ne mu (Mateo 1:20-21).
Momma y[nkenkan Mateo 1:20-21, Y[n Agya a ]w] soro no k]fam ]baabunu Maria nipadua s[ ]b[fa ne so ama ne d]ba aba asase yi so ab[hohoro wiase b]ne nyinaa. }somaa ne b]fo] maa no baa Maria nky[n, na ]kaa s[, Hw[ wo b[nyins[n,
Asekyer[ ne s[, ]babanin a ]bafiri Maria mu aba no b[y[ Agyenkwa no. Yesu Kristo asekyer[ ne s[, de[ ]gye ne man firi w]n b]ne mu, anaa s[ agyenkwa no. {nne[ na ]kwan b[n so na Yesu gyee y[n firii y[n b]ne mu? {kwan a Yesu nam so] yi wiase b]ne nyinaa k]e[ no nam nasub] w] Yordan asub]ntene mu no so. Yohane Suboni b]] no asu no, wiase b]ne nyinaa k]guu no so. Momma y[nkenkan Mateo 3:13-17.
{mu Ns[m
nky[n s[ ]mm] no asu. Na ]no de[, ]sii no kwan ka s[, me mmom a [hia s[ wob] me asu no na woreba me nk[n yi? Na Yesu bua see no s[; Seesei de[, ma ho kwan, na saa na [s[ s[ y[hy[ tenenee nyinaa ma. {nna ]maa no kwan. Na w]b]] Yesu asu wiee[, nt[m ara na ]firii nsuo no mu, na hw[, ]soro bue maa no, na ]hunuu Nyankop]n Honhom s[ [resiane s[ aburuburo ba ne so]. Na hw[, [nne bi firi soro kaa S[: Oyi ne me d]ba a ]s] mani.
Yesu k]] Yohane Suboni nky[n s[ ]b[gye y[n afiri y[n b]ne nyinaa mu. }nante k]] nsuo no mu br[[ ne ti ase w] Yohane anim. Yohane, b] me asu seesei. Yei mu na [s[ s[ y[hy[ tenenee nyinaa ma. Maba s[ mereb[fa wiase b]ne nyinaa ak], s[de[ m[gye nneb]ney[fo] nyinaa afiri w]n b]ne mu, [no nti [s[ s[ mefa asub] so yi w]n b]ne nyinaa kor]. B] Me asu seesei ara! Ma ho kwan! Na saa na [s[ s[ y[hy[ tenenee nyinaa ma. Yohane Suboni b]] Yesu asu w] Yordan asub]ntene mu, na [ber[ mu h] ara no, Nyankop]n tenenee a [gye y[n firi y[n b]ne nyinaa mu no hy[[ ma.
Yei ne [kwan a ]faa so yii y[n b]ne nyinaa k]e[. Wo nso w]de wo b]ne nyinaa guu Yesu so. Wote yei ase anaa? Gye Yesu asub] nkwagye[ ne Honhom no di na nya nkwa.
Onyankop]n dii kan hy[[ b] s[, b]ne a [w] wiase nyinaa no, w]nam nsaguso] ne b]ne af]de[ no so b[hohoro ne nyinaa. Nanso na [ntumi mma s[ w]n mu biara b[tumi de ne nsa mmienu agu ]papo no atifi, [no nti Onyankop]n dwiraa Aaron na ]yii no sii h] s[, ]ny[ }s]fo Panin s[de[ [b[y] na ]b[b] b]ne af]de[ ama ]man no. {ne s[, ]de b]ne a w]y[[ w] afe mu no nyinaa guu b]ne af]de[ no so maa
{mu Ns[m
]man no nyinaa pr[ko. Yei ne Nyankop]n nyansa ne ne nkwagye[ mu tumi no. Onyankop]n y[ nyansafo] ne ]nwanwani. }somaa ne d]ba Yesu s[ ]mm[gye wiase nyinaa nkwa. {no nti na b]ne af]de[ no ay[ krado. Afei na [s[ s[ w]nya obi a ]b[gyina h] ama nnipa nyinaa a ]de ne nsa b[gu Yesu atifi de wiase b]ne nyinaa agu ne so]. Saa ananmusini no y[ Yohane Suboni. W]atwer[ w] Twer[ Kronkron no mu s[, Nyankop]n somaa nnipa nyinaa ananmusini dii Yesu anim. {y[ Yohane Suboni, ]no na ]y[ nnipa s]fo panin a ]twa to]. S[de[ w]atwer[ w] Mateo 11:11, W]n a
Yesu so a, anka [reny[ aniwa f[ koraa. Anka apereaperefo] no bi bmia ne tiri so dendeenden ama no ak] fam k]si s ne tiri nwii btutuo. {no nti w] Nyankop]n nyansa mu no, ]yii Yohane s ]mmy yn nyinaa ananmusini na ]mfa wiase b]ne nyinaa ngu Yesu so prko. W]atwer[ ato h] w] Mateo 3:13, {nna Yesu
firii Galilea baa Yordan ho Yohane nky[n s[ ]mm] no asu. Yei y[ ber[ a na Yesu adi mfe[ 30. W]woo
Yesu wiee[ no, w]twaa no twetia da [t] so 8 no. Na [firi saa ber[ no, w]twer[[ ne ho ns[m kakraa bi k]si s[ ]nyaa mfe[ 30. De[ nti na [s[ s[ Yesu tw[n k]si s[ ]b[nya mfe[ 30 ne s[, na [s[ s[ ]fa mmara kwan so b[y[ }soro S]fo Panin s[de[ na w]atwer[ w] Apam Dadaa mu no. W] Deuteronomium nwoma mu no, Onyankop]n ka kyer[[ Mose s[, ansa na obi b[y[ }s]fo Panin no, [s[ s[ ]di mfe[ 30 ansa ]b[tumi ay] as]fodwuma. Yesu y[ }soro S]fo Panin. Wogye yei di anaa? W] Apam Fofor] mu no, w] Mateo 3:13-14, [ka s[, {nna Yesu firi Galilea baa Yordan ho Yohane
mmaa awo w]n nyinaa mu biara ns]ree a ]sene Yohane Suboni. }no nko ara ne nnipa nyinaa
ananmusini, s[de[ [b[y] na ]b[b] Yesu asu de wiase b]ne nyinaa agu no so]. S[ nnipa ]pepepeepee nsia nyinaa a [w] asase yi so k]] Yesu nky[n saa ber[ yi mu, na s[ [s[ obiara de ne nsa mmienu gu natifi na w]de w]n b]ne nyinaa gu no so a, anka [de[n na [b[y[ ne ti? S[ nnipa a w]boro ]pepepeepee 6 de w]n nsa k]guu
{mu Ns[m
nky[n s[ ]mm] no asu. Na ]no de[, ]sii no kwan s[, Me mmom na [hia me s[ wob] me asu no na woreba me nky[n yi. Whan ne nnipa nyinaa ananmusini no?
{y[ Yohane Suboni a. {nne[ na whan na ]y[ ]soro ananmusini no? {y[ Yesu Kristo. Ananmusifo] no hyiae. {nne[ na w]n mu hwan na ]y[ k[se[? Nokwas[mnie, [y[ ]soro ananmusini no na ]y[ k[se[. {no nti Yohane Suboni a na ]w] akoko]duro, na ]team ka kyer[[ nyamesom akannifo] w] saa ber[ no mu s[, Nhuritia mma! monsakyera mo adwene no, br[[ ne ho ase w] Yesu anim kaa s[, Me mmom a
ba ne so s[ aburuburo ba ne so]. Na hw[ [nne bi firi soro kaa s[: Oyi ne me d]ba a ]s] mani.
Yei ne de[ [sii[ ber[ a w]b]] Yesu asu no. }soro pono buee[ ber[ a Yohane Suboni b]] no asu maa no yii wiase b]ne nyinaa k]e[ no.
Na [firi Osuboni Yohane ber[ so b[si nn[ w]y[ }soro Ahenie no ho ade[ aniber[ so, na w]n a w]n ani abere[ no fa no anie[den so (Mateo 11:12).
Onyankop]n mmara no ne adiyifo] no nyinaa hy[[ nk]m b[sii Yohane Suboni so, Na [firi
Osuboni Yohane ber[ so b[si nn[ w]y[ }soro Ahenie no ho ade[ anibere[ so, na w]n a w]n ani abere[ no fa no ani[den so. Obiara ]gye Yesu asub]
die no b[tumi ahy[ne Nyankop]n Ahenie no mu bi.
Seesei de[, ma ho kwan; na saa na [s[ s[ y[hy[ tenenee nyinaa ma. Yesu baa wiase yi mu s[ ]b[hy[
Nyankop]n tenenee nyinaa ma, na ne nyinaa hy[[ ma ber[ a Yohane Suboni b]] no asu no.
{nna ]maa ho kwan. Na w]b]] Yesu asu wiee[ no, nt[m ara na ]firii nsuo no mu, na hw[, ]soro bue maa no, na ]hunuu Nyankop]n Honhom s[ [resiane
{mu Ns[m
Me Nso Memmu Wo F]
Ad[n nti na w]buu Yesu at[n w] as[nnua no so? {firi s[ ]yii y[n b]ne nyinaa k]e[.
Yohane Suboni b]] Yesu asu, na ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[. {no akyi no, ]ka kyer[[ ]baa a w]kyeree no adwamamm] mu w] so p[[ no s[, Me nso memmu wo f]. Wammu ]baa no f], [firi s[ ]yii wiase b]ne nyinaa w] asuo Yordan ho, na ]no mmom, na [ny[ ]baa no na [s[ s[ ]nya saa b]ne no ho atemmuo. Yesu pepaa wiase b]ne nyinaa. Y[b[tumi ahunu s[ na ]suro yea a ]b[fa mu w] as[nnua no so, [firi s[ B]ne akatua ne owuo. }b]] mpae kyer[[ Nyankop]n w] ne mpr[nsa so] s[, anka [b[y[ a Agya no nyi atemmuo no mfiri ne so. Na Yesu nso
w] honam ne mogya s[de[ onipa biara te[ no, [no nti y[te suro a na ]suro yea a [b[ba ne so] no ase. Na [s[ s[ Yesu hwie ne mogya gu de hy[ atemmuo nyinaa ma. S[de[ na [s[ s[ b]ne af]de[ a na [w] Apam Dadaa mu no hwie mogya guo ma b]ne dwira no, saa ara nso na na [s[ s[ Yesu de ne ho b] af]de[ w] as[nnua no so. Na wadi kan ayi wiase b]ne nyinaa, [no nti na [s[ s[ ]de ne nkwa ma y[n nkwagye[. Na ]nim yie s[ [s[ s[ w]bu no at[n Nyankop]n anim. Na Yesu nni b]ne biara w] nakomam, nanso [nam s[ w]de wiase b]ne nyinaa guu no so w] nasub] mu nti no, na [s[ s[ Nyankop]n bu ]no ara ne d]ba no at[n seesei ara. {ne s[, de[ [di kan no, Nyankop]n atemmuo hy[[ ma, de[ [t] so mmienu ne s[, ]hwiee ne d] guu y[n so maa y[n nkwagye[. {no nti na [s[ s[ w]bu Yesu at[n w] as[nnua no so. Me nso memmu wo f], na memmu wo at[n. Y[n b]ne nyinaa no, s[ [y[ boapay] o, s[ [y[ ]p[ so o, de[ y[hunu ne de[ y[nhunu nyinaa no, [s[ s[ Nyankop]n bu ho at[n.
{mu Ns[m
Nanso, Nyankop]n ammu y[n at[n. }buu Yesu a ]faa y[n b]ne nyinaa guu ]no ara ne ho so] w] nasub] mu no mmom at[n. Na Nyankop]n mp[ s[ ]b[bu nneb]ney[fo] at[n [nam ne d] ne ne mm]bor]hunu nti. Yesu asub] ne ne mogya no y[ ne d] a ]w] de ma y[n no. Na s[de[ Onyankop]n d]]
wiase nie, s[ ]de ne ba a ]woo no kor] mae[, na obiara a ]gye no die no anyera, na wanya daa nkwa (Yohane 3:16).
Yei ne kwan a y[de hunuu ne d] no. Yesu ammu ]baa a w]kyere no adwamamm] mu w] so p[[ no at[n. Na ]baa no nim yie s[ ]y[ ]deb]ney[ni [firi s[ w]kyere no w] so p[[ s[ ]reb] adwaman. {ny[ nakomam nko na b]ne w], na mmom ne honam mu nso ka ho bi. Na ]kwan biara nni h] a ]b[fa so aka s[ ]nnye ne b]ne ntum. Nanso [nam s[ ]gyee dii[ s[ Yesu ayi ne b]ne nyinaa kor] nti, ]nyaa nkwagye[. S[ y[gye Yesu nkwagye[ no di a, y[b[nya nkwa. Gye di! {y[ y[n ara y[n yiey] ntira.
mmarato afiri w]n, na w]n b]ne so akata. Nhyira ne onipa a Awurade mmu ne b]ne ngu ne so]. Y[n
nyinaa y[ b]ne k]si s[ y[b[wuo. Y[y[ mmaratofo], na y[ny[ p[ w] Nyankop]n anim. Y[nim mmara no
{mu Ns[m
de[, nanso y[k] so ara y[ b]ne. Y[w] mmer[y[ paa. Nanso Onyankop]n de ne d]ba asub] ne ne mogya no agye y[n nkwa, na ]ka kyer[ y[n s[, wo ne me y[ny[ nneb]ney[fo] bio, na mmom seesei de[ y[y[ ateneneefo] w] nanim. }ka kyer[ y[n s[ y[y[ ne mma. Nsuo ne Honhom as[mpa no y[ daapem nkwagye[ as[mpa. Wogye yei di anaa? W]n a w]gye die no, ]fr[ w]n ateneneefo], w]n a ]gyee w]n no na w]y[ ne mma. Whan ne onipa a ]w] anigye[ paa w] wiase yi mu? {y[ de[ ]gye die na ]nyaa nkwagye[ w] ber[ a ]gyee nokor[ as[mpa no dii[ no. Woanya ]gye[ anaa? Wo b]ne bi w] h] a Yesu amfa anka ho s[ ]b[yi akor] anaa? }yii wo b]ne nyinaa k]e[ w] nasub] no mu. Gye di. Gye di na woanya nkwagye[ afiri wo b]ne nyinaa mu. Momma y[nkenkan Yohane 1:29.
{mu Ns[m
wiase b]ne nyinaa gyee y[n nkwa. {nam s[ ]y[ Nyankop]n adwamaa no nti, ]yii y[n b]ne nyinaa k]e[, na w]buu no at[n maa y[n. B]ne biara a nnipa y] nyinaa no, w]de guu Yesu so. }b[y[[ Nyankop]n adwamaa a ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[. Yesu de ahobr[ase[ na [baa wiase s[ ]b[gye wiase yi mu nneb]ney[fo] nyinaa. Y[y] b]ne [firi s[ y[y[ mmer[y[fo], awudifo], y[nnim hwee, na afei nso y[ny[ p[. Y[y] b]ne, [firi s[ y[nyaa b]ne no firii y[n nana baako a ]y[ Adam h]. Saa b]ne yi nyinaa w]prae[, na w]de ne nyinaa guu Yesu so w] nasub] mu w] Yordan. }de ne nyinaa baa awiee[ ber[ a ]wui[ w] as[nnua no so. W]siee no, nanso ne nnansa so] no, Onyankop]n nyanee no firi owuo mu. {nam s[ ]y[ nneb]ney[fo] nyinaa Agyenkwa, ne nkonimdifo] ne ]temmufo] nti, ]te Nyankop]n nsa nifa so seesei. {nhia bio s[ ]b[gye y[n. De[ [s[ s[ y[y[ ara ne s[ y[b[gye no adie anya nkwa. Daa nkwa retw[n w]n a w]b[gye no adie nyinaa, na ]s[e[ nso retw[n w]n a w]nnye nnie no. Kwan fofor] a
y[p[ biara nni h] bio. Yesu gyee mo nyinaa. Moy[ nnipa a mow] anigye[ paa w] asase yi so. Wob[y[ b]ne nna [di wanim [nam wo mmer[y[ nti, nanso ]yii saa b]ne no nyinaa nso k]e[. B]ne bi w] h] a aka w] wakoma mu anaa? Daabida. Yesu yii ne nyinaa k]e[ anaa? Aane! }yii[. Nnipa nyinaa te saa ara. Obiara nni h] ]y[ kronkron sene ne y]nko. Nanso [nam s[ nnipa pii no ara y[ nyaatwom nti, w]gye di s[ w]ny[ nneb]ney[fo], nanso w]y[ nneb]ney[fo] saa ara. Y[n wiase a y[w] mu yi no y[ wiradan a [fifiri b]ne. S[ mmaa pie firi efie a w]te mu no a, w]de aduro k]k]] keka w]n ano, na w]twi w]n anim ma no y[ fitaa, w]siesie w]n tiri nwii, w]hy[ ntade[ a [y[ f[, na w]hy[ mpaboa a [woware[ na [gyinagyina ne nan so.... Mmarima nso k] w]n a w]yi tire h] k]yi w]n tiri nwii, w]hy[ ntade[ a [ho te[, na w]de taya b] w]n k]n mu, na w]siesie w]n mpaboa ma no y[ f[f[[f[.
{mu Ns[m
Nanso ber[ a w] nnipa anim no w]te s[ ahemfo ne ahemaa no, w]n mu de[ efii nko na ahy[ ma. Sika b[tumi ama onipa anya anigye[ anaa? Nnipa ap]muden tumi ma w]n anigye[? Daabida. Daa nkwagye[ ne b]ne fafirie na [ma nnipa nya anigye[. {mfa ho ne s[de[ onipa te[ w] b[dwam, s[ ]w] b]ne w] ne mu a, amane[ nko ara na ]hunu. Onipa a ]te saa no suro atemmuo. Obi a wanya nkwagye[ w] akokoduro te s[ gyataburuwa. B]ne biara nni nakomam. Meda wo ase Awurade, s[ wogyee ]deb]ney[ni a ]te s[ me. Wapepa me b]ne nyinaa. Menim s[ anka memfata s[ me nsa ka wo d] no, nanso meyi wo ay[ s[ wogyee me nkwa. Wode daa nkwagye[ a [nni awie[ na agye me afiri me b]ne nyinaa mu. Animuonyam nka Onyankop]n! Onipa a wanya nkwagye[ no w] anigye[ mu ampa. Onipa a w]de Nyankop]n adom mu nkwagye[ ahyira no no w] anigye[ mu ampa. {nam s[ Yesu Nyankop]n adwamaa a ]yi wiase b]ne kor] no nie ayi y[n b]ne nyinaa kor] nti,
b]ne biara nni y[n ho. Yesu awie nkwagye[ ho adwuma w] as[nnua no so ama y[n. Y[n b]ne nyinaa, wo ne me de[, ka wiase b]ne no ho. {no nti y[n nyinaa anya nkwa.
W] Nyankop]n P Mu
S yw] Kristo Yesu mu a, b]ne da so ara w] yn akomam anaa? Daabi, ynni bi
Ad]fonom, ]baa a w]kyere no adwamamm] mu w] so p[[ no gyee ns[m a Yesu kae[ no dii[, na ]nyaa nkwa. W]atwer[ ne ho ns[m w] Twer[ Kronkron no mu, [firi s[ w]de nkwagye[ a [nni awiee[ na [hyiraa no. Nanso Atwer[fo] ne Farisifo] nyaatwomfo] no dwane firii Yesu nky[n. S[ wogye Yesu di a, }soro Ahenie na [retw[n
{mu Ns[m
wo], nanso s[ wonnye no anni a, [te s[ amanehunu kuro. Nkwangye[ nnyina de[ onipa tumi y] so, na mmom [gyina Yesu Kristo nkwagye[ so. Momma y[nkenkan Hebrifo] 10. Na [nam s[
]p[ no mu na w]nam Yesu Kristo honam a ]de b[mae[ no so] ate y[n ho pr[ko (Hebrifo] 10:1-10). W] Onyankop]n p[ mu Yesu de ne nkwa b]]
af]de[ s[ ]b[yi y[n b]ne nyinaa pr[ko, w]buu no at[n pr[ko, na ]nyanee. Enti, w]ate y[n ho. W]ate y[n ho y[ ns[mfua a w]atwer[ w] daa kabea w] p[ y[ mu. {kyer[ s[ w]awie y[n nkwagye[ ho adwuma w] p[ y[ mu, na [nhia mpo s[ w]b] din bio. W]ate wo ho.
mmara no kura nnepa a [b[ba no sunsum na [ny[ nno]ma no suban ankasa nti, [ntumi mfa af]de[ kor] no ara a w]bob] no afe afe no ny[ w]n a w]ba no p[ da. Na s[ as]refo] a w]ate w]n ho pr[ko nni b]ne ho ahonim bio a, anka w]annyae af]reb] anaa? Na mmom b]ne ho nkae[ w] mu daa mfirinhyia, [firi s[ anantwinini ne mmirekyie mogya ntumi nyi b]ne. Enti ]reba wiase no, na ]kaa s[: Af]de[ ne ay[y[de[, woamp[ ]honam na woasiesie de ama me. }hye[ af]de[ ne b]ne af]de[ ans] wani. {no na mekaa s[; Hw[, mereba, w]atwer[ me ho as[m w] nwoma mmob]e[ no mu s[ mereb[y] de[ wo, Onyankop]n, wop[. Kane no, ]kaa s[; Af]de[ ne ay[y[de[ ne ]hye[ af]de[ ne b]ne ho af]de[, woamp[, nanso ans] wani, [ne de[ w]nam mmara so de ma. {no na ]kaa s[: Hw[, maba s[ mereb[y] de[ wop[: }yi de[ [di kan no h], na ]de de[ [t] so mmienu no asi h]. Saa
Na ]s]fo] biara gyina h] daa resom, na ]taa b] af]de[ kor] no ara a [ntumi nyi b]ne da. Na ]no de[, ]nya b]] b]ne ho af]de[ biako no, ]k]tenaa Nyankop]n nifa ma no k] so ara. Na de[ aka ne s[ ]tw[n k]duru s[ w]de natamfo b[y[ ne nan ase ntiaso]. Na ]de af]re[ kor] a ]b]e[ no ay[ w]n a w]te w]n ho no p[ ma no k] so ara (Hebrifo] 10:11-14).
W]ate wo ho daa. S[ woy[ b]ne ]kyena a, wob[ba ab[y[ ]deb]ney[ni bio anaa? Yesu anyi saa b]ne no nso ank] bi anaa? }yi k]e[. }yii y[n daakye b]ne nso kaa ho bi.
{mu Ns[m
s[ akane no, ]kaa s[: Yei ne apam a nna no akyi me ne w]n b[pam no, Awurade na ]se[: Mede me mmara b[hy[ w]n akomam, na matwer[ w] w]n adwenem, na w]n b]ne ne w]n mmarato nso merenkae bio. Na de[ yeinom fafirie w] no, b]ne ho af]reb] nni h] bio (Hebrifo] 10:15-18). Kasafua Na de[ yeinom fafirie w] no kyer[ s[
]gyee y[n b]ne nyinaa ho asotwe. Yesu y[ y[n Agyenkwa, magyenkwa, ne wo nso wagyenkwa. Yesu mu gyidie agye y[n nkwa. Yei ne nkwagye[ a [w] Yesu mu no, ne adom k[se[ ne aky[de[ a [firi Nyankop]n nky[n no. Wo ne me a y[anya ]gye[ afiri y[n b]ne nyinaa mu no, y[n na y[y[ nhyira paa.
{mu Ns[m
As[nka 5
Yesu Asub] Ne B]ne Ho Mpata
Wob[tumi afa ab[[fo kwantep]nfidie computa so atwe Rev. Paul C. Jong Akristofo] Nnwoma a y[de ma kwa no agu biribi te s[ iPhone ne iPad so. Anaa s[ wob[k] Amazon Nwoma korabea w] kwantep]nfidie ab[[fo computa so w] (www.amazon.com).
{mu Ns[m
Wonim mpr[ dodo] a nnipa hunu amane w] b]ne mu no anaa? {hy[[ ase[ firii Adam ne Hawa ber[ so. Nnipa hunu amane w] b]ne a y[nya firii Adam h] no ho. Nanso y[n Nyankop]n y[[ apam a w]atwer[ w] Genesis 3:15, na apam no ne s[, ]b[gye nneb]ney[fo] nyinaa. }kaa s[ nnipa nyinaa nam Yesu Kristo af]reb] a [y[ nsuo ne Honhom no so b[nya nkwa. Nanso [ber[ no wiee duro no, Onyankop]n somaa y[n Agyenkwa Yesu s[ ]ne y[n mmtena. }hy[[ b] nso s[, ]b[soma Yohane Suboni na ]no na ]b[di Yesu anim kan, na Onyankop]n dii ne b]hy[ so. Marko 1:1-8 ka s[, Yesu Kristo, Nyankop]n
nky[n, na w]kaa w]n b]ne maa no b]] w]n nyinaa asu asub]ntene Yordan mu. Na Yohane yi fira yoma nwi ntoma, [nna nwoma ab]so] b] nasene, na ]di ntutumm[ ne wiram wo]. Na ]paem kaa s[: De[ ne ho y[ den sene me di makyi reba a mens[ s[ mekoto mesane ne mpaboa homa. Me de[, mede nsuo na [b] mo asu, na ]no de[, ]de Honhom Kronkron na [b[b] mo asu.
ba, as[mpa no mfitiase[. S[de[ w]atwer[ Odiyifo] Yesaia nwoma no mu s[: Hw[, meresoma me b]fo] madi wanim, ]no na ]b[siesie wo kwan! Momma natemp]n ntene! Yohane ba b[b]] asu [ser[ so, na ]kaa adwensakyera asub] a [de k] b]ne fafirie mu. Na Yuda asase nyinaa sofo] ne Yerusalem firi k]] ne
{mu Ns[m
Asekyer[ bio nso ne s[, W]ahohoro, w]asie, w]de ahy[ mu, w]de agu so. Ber[ a w]b]] Yesu asu no, Onyankop]n tenenee nyinaa hy[[ ma. W] Hela kasa mu no, Tenenee y[ dikaiosune a ne nkyer[ase[ ne s[, de[ [tene, [kyer[ s[ de[ [fata, de[ [y[, anaa de[ [di mu. W]b]] Yesu asu s[de[ [b[y] na ]b[ba ab[y[ Agyenkwa w] kwan sononko a [s[ mu. {no nti w]n a w]gye Yesu asub] ne nas[nnua die no nya nkwagye[ aky[de[ firi Onyankop]n h]. W] Apam Fofor] mu no, Yohane Suboni y[ }s]fo Panin a ]twa to] w] Apam Dadaa no mu. Momma y[nhw[ Mateo 11:10-11. Twer[s[m no ka s[, Yohane Suboni y[ nnipa nyinaa ananmusini ne }s]fo Panin w] Apam Fofor] ber[ so, na ]de y[n b]ne nyinaa guu Yesu so. {kyer[ s[ ]dii }s]fo Panin no as]fodwuma a na [w] Apam Dadaa mu no. Yesu nso dii Yohane ho adanse[. }kaa w] Mateo 11:13-14, Na adiyifo] no nyinaa ne mmara
Suboni a ]b]] Yesu asu no, y[ }s]fo Panin, Aaron aseni, ne }s]fo Panin a ]twa to]. Twer[ Kronkron nso di adanse[ w] Apam Dadaa no mu s[, Yohane y[ Aaron aseni (Luka 1:5, 1 Ber[sos[m 24:10). {nne[ na [de[n nti na Yohane nko tenaa [ser[ so fira yoma nwi ntoma? Na [s[ s[ ]b[y[ }s]fo Panin ntira. {nam s[ ]y[ nnipa nyinaa ananmusini no nti, wantumi ne nnipa antena. {no nti ]team kyer[[ nnipa s[, Monsakyera moadwene Nhuritia mma! na ]b]] w]n asu k]] aba a [so adwensakyera s[de[ [b[y] na nnipa b[sane aba Yesu a ]b[yi w]n b]ne nyinaa akor] no nky[n. De[ [ky[ne yei nyinaa ne s[, Yohane Suboni de wiase b]ne nyinaa guu Yesu so maa y[n nkwagye[ ber[ a ]de ne nsa mmienu guu Yesu atifi no.
no hy[[ nk]m b[sii Yohane so. Na s[ mop[ s[ mogye a, ]yi ne Elia a ]reba no. {no nti Yohane
{mu Ns[m
Yohane Suboni b]] nnipa asu, na ]b]] Yesu nso asu. De[ [di kan no y[ Adwensakyera asub], a [fr[ nneb]ney[fo] s[ w]b[sane aba Onyankop]n nky[n. Nnipa pii a w]tie Nyankop]n as[m a Yohane kae[ no gyaa w]n abosom h] dane baa Onyankop]n nky[n. Asub] a [t] so mmienu no y[ Yesu asub], asub] a [de wiase b]ne nyinaa guu Yesu so] no. Yohane Suboni b]] Yesu asu de hy[[ tenenee nyinaa ma. {ne s[, Yohane Suboni b]] Yesu asu s[de[ [b[y] na nnipa nyinaa b[nya nkwa afiri w]n b]ne mu (Mateo 3:15).
Ad[n nti na na [s[ s[ Yohane b] Yesu asu? S[de[ [b[y] na ]b[yi wiase b]ne nyinaa akor] nti, Onyankop]n maa Yohane kwan s[ ]mfa b]ne nyinaa ngu Yesu so, na w]n a w]b[gye no adie no atumi anya nkwa. Na Yohane Suboni y[ Onyankop]n akoa a ne dwumadie ara ne s[, ]de wiase b]ne nyinaa b[gu Yesu so w] nasub] mu, na afei nso ]b[di Yesu ho adanse[ s[de[ [b[y] na nnipa nyinaa b[sakyera w]n adwene ahohoro w]n b]ne nyinaa w] ber[ a w]b[gye nokor[ as[mpa no adie. {no nti na na [s[ s[ Yohane tena [ser[ so h] ]no nko ara. W] Yohane Suboni ber[ so no, na Israel man no w] por]e[ mu. Enti Onyankop]n kaa w] Apam Dadaa mu w] Malaki 4:5-6 s[, Hw[, meresoma Odiyifo] Elia
mabr[ mo, ansa na Awurade da k[se[ a [y[ hu no aba. Na ]b[dane agyanom akoma aba mma so, ne mma akoma aba agyanom so, na mamma amm[fa mmusuo amm] asase no.
W] Nyankop]n ani so no, Israel man no nyinaa a na w]asom Yehowah p[n no y[ Kataasesehy[fo].
{mu Ns[m
Obiara nni h] a na ]tene w] nanim. Nyamesom akandifo] te s[ as]fo], Mmrakyer[fo] ne Atwer[fo] a na w]te as]redan mu h] no te por]e[ paa mu. Israelfo] ne nas]fo] amfa mmara kwan so amm] af]de[ s[de[ Nyankop]n mmara no te[. As]fo] no gyaa nsaguso] ne mmara kwan a w]de mogya no b[mae[ a na Nyankop]n de ama w]n s[ w]mfa so mpata b]ne no. W]atwer[ s[ w] Malaki ber[ so no, as]fo] no gyaa mmara af]de[ nhyehy[e[ no te s[ nsaguso] ne aboa a w]de b] af]de[ no mogya no. Enti Yohane Suboni antumi ne w]n antena. }k]] [ser[ so na ]team dendeenden. {de[n na ]kae[? W]atwer[ w] Marko 1:2-3, s[de[ Odiyifo] Yesaia kae[ no, Hw[, meresoma me b]fo] madi
no? {y[ asub] a Yohane Suboni team fr[e[ no; asub] a [fr[ nnipa ma w]sane ba Yesu nky[n s[de[ [b[y] na w]b[gye de[ ]b[yi w]n b]ne nyinaa akor] no adie anya nkwa. Adwensakyera asub] na [b[kyer[ w]n kwan ak] nkwagye[ mu. Monsakyera moadwene na w]mm] mo asu. Y[n Agyenkwa Yesu b[ba ab[b] asu saa kwan yi so ayi mo b]ne nyinaa ak]. Na Yohane Suboni nteamu nyinaa ne s[, Yesu b[yi wiase b]ne nyinaa ak], na w]b[bu no at[n w] as[nnua no so agye nnipa nyinaa nkwa s[de[ [b[y] na w]b[sane aba Nyankop]n nky[n.
Me de[, mede nsuo na [b] asu, na ]no de[, ]de Honhom Kronkron na [b[b] mo asu. }no de[, ]de
Honhom Kronkron na [b[b] mu asu kyer[ s[, ]b[hohoro wo b]ne nyinaa. S[ w]b[b] wo asu kyer[ s[ w]b[hohoro. Yesu asub] w] Yordan asub]ntene mu no ma y[hunu s[, Onyankop]n d]ba no maa w]b]] no asu, na ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[ de gyee y[n nkwa. {no nti, [s[ s[ y[sane y[n akyi firi y[n b]ne
wanim, ]no na ]b[siesie wo kwan. Obi nne reteam [ser[ so s[: Monsiesie Awurade kwan! Momma natemp]n ntene!
Nne a [reteam w] [ser[ so no team kyer nnipa s[ w]b[nya adwensakyera asub]. {de[n ne Adwensakyera asub] a Twer[ Kronkron ka ho as[m
{mu Ns[m
asetena mu na y[gye no die. }y[ Nyankop]n adwamaa a ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[. Yei ne nkwagye[ as[mpa a Yohane Suboni dii ho adanse[ no.
mpo y[b[y] ]kyena no, ]nam nasub] no so ahohoro ne nyinaa. Wagye y[n nyinaa nkwa. {s[ s[ y[n nyinaa nya Nyankop]n nkwagye[ no ho nimde[. S[de[ [b[y] na y[b[nya ]gye[ afiri y[n b]ne mu nti, [s[ s[ y[gye as[mpa no a [ka s[, Yohane Suboni nam asub] kwan so de y[n b]ne nyinaa guu Yesu so] no die. {ns[ s[ y[ma yadwene di afra ka s[, [nam s[ Onyankop]n y[ ]d] nti, s[ y[gye Yesu di a y[b[tumi ahy[ne Nyankop]n Ahenie no mu mpo s[ b]ne w] y[n akomam a. S[de[ [b[y] na w]b[gye y[n afiri y[n b]ne nyinaa mu nti, [s[ s[ y[gye Yesu asub] a Yohane Suboni nam so] de wiase b]ne nyinaa guu Yesu so ne nas[nnua no die. {nam nsuo no so na Yohane Suboni de wiase b]ne nyinaa guu Yesu so. De[ Onyankop]n dii kan y]e[ de gyee y[n nkwa ne s[, ]somaa Ohene no b]fo], de[ ]de wiase b]ne nyinaa b[gu Yesu so w] nasub] mu no. }dii }s]fo Panin no as]fodwuma maa nnipa nyinaa. Onyankop]n ka kyer[[ y[n s[, ]b[soma ne
{mu Ns[m
b]fo] Yohane Suboni ama y[n. Meresoma me b]fo] madi wanim Madi wanim kyer[ s[ Yesu anim. Ad[n nti na Onyankop]n somaa Yohane dii Yesu anim? S[de[ [b[y[ a w]b[fa asub] so de wiase b]ne nyinaa agu Yesu, Onyankop]n ba no so] no ntira. }no na ]b[siesie wo kwan. Yei ne de[ ns[mfua yi kyer[. Whan ne de[ ]siesie kwan s[de[ [b[y] na y[b[nya nkwagye[ ahy[ne ]soro? Yohane Suboni. Wanim kyer[ Yesu, na Manim nso kyer[ Onyankop]n ankasa. {no nti s[ ]ka s[, Meresoma me b]fo] madi wanim, ]no na ]b[siesie wo kwan a, asekyer[ ne s[n? Hwan ne de[ [s[ s[ ]siesie y[n kwan s[de[ [b[y] na y[b[tumi ak] ]soro? Yohane Suboni de y[n b]ne nyinaa guu Yesu so s[de[ [b[y] na y[b[nya gyidie s[, Yesu hohoroo ne nyinaa k]e[; na ne dwumadie ne s[, ]b[b] Yesu asu de b]ne nyinaa agu no so]. {y[ Yesu ne Yohane na [maa y[nyaa gyidie w] nokor[ no mu nyaa ]gye[. Y[n nkwagye[ gyina [de[b[n so? {gyina s[
y[b[gye Yesu, Nyankop]n ba no tenenee nnwuma adie, ne nokor[ a [w] h] s[, Onyankop]n b]fo] Yohane Suboni de y[n b]ne nyinaa guu Yesu so. {s[ s[ y[n nyinaa nya b]ne fafirie as[mpa no ho nimde[. Onyankop]n somaa ne b]fo] kane, de[ ]b[b] Yesu asu no, na ]maa no y[[ nnipa nyinaa ananmusini. {ne s[ ]wiee nkwagye[ ho adwuma maa y[n. Onyankop]n somaa nakoa Yohane Suboni s[ ]mm] ne ba no asu s[de[ [b[y] na ]b[siesie nkwagye[ kwan ama w]n a w]b[gye Yesu adie no. Yei ne adekode[ nti a Yohane b]] Yesu asu no. Yesu asub] a Yohane de b]] no no y[ hy[ a na Onyankop]n rehy[ ne nkwagye[ a w]nam so de wiase b]ne nyinaa guu Yesu so] no ma, s[de[ [b[y] na nnipa nyinaa b[gye Yesu adie ak] Soro. {mpo nnipa daakye b]ne nso w]de guu Yesu so kaa ho bi w] nasub] mu. Yesu ne Yohane na [y[[ nkabomu siesiee }soro Ahenie kwan no maa y[n. W] saa kwan yi so no, Onyankop]n nam Yohane Suboni so ada nkwagye[ mu ahintas[m no adi akyer[ y[n.
{mu Ns[m
Yohane Suboni a ]y[ nnipa nyinaa ananmusini no b]] Yesu asu s[de[ [b[y] na y[b[gye y[n nkwagye[ adie ak] ]soro. }nam asub] so de b]ne nyinaa guu Yesu so. Yei ne nkwagye[ as[mpa no ho anigye[, as[mpa no.
{s[ s[ y[te de[ Twer[ Kronkron ka no ase yie. Apam Dadaa no kyer y[n }s]fo Panin Aaron adwuma. Na Aaron y[ Mose nua panin. Onyankop]n sraa ]no ne ne mma ngo s[ w]ny[ as]fo]. Lewifo] a aka no de[, w]y[[ adwuma hy[[ w]n ase, w]de nky[nsee ahodo] br[[ w]n, w]de ngo fraa panoo ne de[ [keka ho no, nanso Aaron ne ne mma de[, w]b]] b]ne af]de[ w] ntomadan kronkron no mu. W]sraa Aaron mma no ngo s[, w]b[nya as]fodwuma no mu ky[fa. Nanso w] Mpata Da a [y[ bosome nsia da [t] so du no, }s]fo Panin no nko na ]b]] mpata af]de[ pata maa ]man no b]ne a w]y]e[ w] afe mu no nyinaa. W] Luka 1:5, w]atwer[ Yohane ho as[m ne abusua a na ]firi mu no. {s[ s[ y[te saa Onyankop]n b]fo] yi ase p[p[[p[, s[de[ [b[y] na y[b[te Yesu ase yie. {y[ a y[taa dwene nno]ma pii fa Yesu ho, nanso [ny[ saa na y[ndwene ma Yohane a ]dii nanim kan no. Mep[ s[ meboa wo ma wote ase[.
Yesu Kristo, Nyankop]n ba, as[mpa no mfitiase[. S[de[ w]atwer[ Odiyifo] Yesaia nwoma
{mu Ns[m
mu s[: Hw[ meresoma me b]fo] madi wanim, ]no na ]b[siesie wo kwan (Marko 1:1-2). }soro as[mpa
no de Yohane ho as[m na [hy[ ase[ ber[ nyinaa. S[ y[sua Yohane ho as[m yie a, y[b[tumi ate ase[ na y[agye Yesu nkwagye[ as[mpa no adi. {te s[ de[ y[asoma ab]fo] ak] amanaman mu s[de[ [b[y] na y[b[te ase[, ahunu de[ [k] so w] h] nyinaa no. S[ y[nya Yohane ho nimde[ yie a, [no na y[b[tumi ate Nyankop]n nkwagye[ no nso ase yie. Nanso awer[hos[m a [w] mu ne s[, nn[ mmer[ yi mu no, Akristofo] pii nhunu Yohane Suboni ho mfasode[ biara. {ny[ s[ na Yohane y[ b]tee a na ]nni biribiara y] nti na Onyankop]n somaa no. Ns[mpa ahodo] nnan a [w] Apam Fofor] mu no nyinaa dii kan kaa Yohane ho as[m ansa na w]reka Yesu nkwagye[ ho as[m. Nanso as[mpakafo] a w]w] h] nn[ no apo Yohane Suboni pr[kop[, na w]ka kyer[ nnipa s[ Yesu mu gyidie nko b[tumi agye w]n nkwa. Nokwas[m ne s[ w]redi nnipa anim kan s[de[ w]b[tena ase s[ nneb]ney[fo] w] abrab] mu w]n
nna a aka nyinaa, na awiee[ no w]b[k] amanehunu kuro. S[ Akristofo] nyinaa gye Yesu di w] ber[ a w]nte Yohane dwumadie ase a, Kristosom b[d[ne afiri nokor[ no ho ab[y[ wiase nyamesom a mfaso] biara nni mu no bi. S[ wonnim nokor[ no a, [b[y[ d[n na woanya ]gye[ afiri wo b]ne mu? {ntumi mma saa da. Nkwagye[ as[mpa no ny[ ade[ a [y[ mmer[ bi k[k[, anaa s[ ade[ a [da fam koraa. {no nti ebinom dwene s[ nkwagye[ gyina y[n gyidie a y[w] w] Yesu as[nnua no mu, [firi s[ ]wui w] as[nnua no so maa y[n. Nanso s[ wogye nas[nnua no nko di w] ber[ a wonnim nokor[ no nyinaa a w]faa so de b]ne guu ne so no a, gyidie a [te saa no ntumi mma wo nya nkwagye[ a ewie p[ y[ no da, [mfa ho ne wo gyidie mu den a [y[. Onyankop]n somaa Yohane Suboni s[de[ [b[y] na wiase nyinaa b[hunu [kwan a ]faa so wiee nkwagye[ ho adwuma ne [kwan a Yesu faa so yii wiase b]ne nyinaa k]e[ no. S[ y[nya nimde[ w] nokor[ no nyinaa mu nko a, na y[b[te ase[ s[ Yesu
{mu Ns[m
y[ Nyankop]n ba a ]yii wiase b]ne nyinaa too ]no ara ne ho so]. Yohane Suboni kyer[ y[n nokwas[m a [w] nkwagye[ mu. }kyer[ y[n [kwan a ]faa so bae[ b[dii Yesu ho adanse[ s[, ]no ne Nyankop]n ne nokor[ hann no. }kaa no pefee s[, [ny[ ]no ne hann no, na mmom ]y[ hann no danseni. }dii adanse[ nso w] Yohane 1 s[, ]no na ]siesiee nkwagye[ as[mpa no ber[ a ]b]] Yesu asu no. S[ y[nni adanse[ a [firi Yohane Suboni h] no a, [b[y[ d[n na anka y[b[tumi agye Yesu adie? Y[nhunuu Yesu p[n, na s[ wohw[ [kwan a y[firi asetena mu ahodo] ne nyamesom ahodo] beberee mu no a, [b[y[ d[n na y[b[tumi agye Y[howa adi s[ y[n Nyankop]n? Seesei a y[w] nyamesom ahodo] pii w] wiase yi, [b[y[ d[n na y[b[tumi ahunu Kristo? {b[y[ d[n na y[b[tumi ahunu s[, Yesu y[ Nyankop]n ba ampa, na ]gyee y[n nkwa ber[ a ]yii wiase b]ne nyinaa too ]no ara ne ho so] no? {s[ s[ y[hw[ Apam Dadaa no mu yie na
y[hwehw[ nkwagye[ ho as[m a [firi mfitiase[ no, na y[hunu s[ Yesu y[ y[n Agyenkwa. {s[ s[ y[nya nimde[ a [tene no s[de[ [b[y] na y[b[nya gyidie a [tene nso. S[ y[annya nokor[ mu nimde[ a [tene no a, biribiara nni h] a y[b[tumi ay]. S[de[ [b[y] na y[b[gye Yesu adi anya nkwa nti, [s[ s[ y[nya nkwagye[ as[mpa no ho nimde[ a Yohane Suboni dii ho adanse[ no, ne dwumadie a ]dii w] mu no. S[ y[p[ s[ y[nya Kristo mu gyidie a ewie p[ y[ no a, [s[ s[ y[hunu nokor[ a [fa nkwagye[ ho no. {no nti, s[de[ Yesu kaa s[, Na mob[hunu nokor[ no, na nokor[ no ay[ mo adehye[ no, [s[ s[ y[hunu nokor[ nkwagye[ a [w] Yesu mu no.
{mu Ns[m
as[m na [hy[ as[mpa no ase. Yohane 1:6 ka de[ [hia paa w] as[mpa no mu. {kyer[ y[n onipa a ]dii dwumadie a [de wiase b]ne nyinaa guu Yesu so] no.
Onipa bi w] h] Onyankop]n somaa no a ne din de Yohane. }no na ]baa adansedie s[ ]reb[di hann no ho adanse[, na nnipa nyinaa nam ne so agye adi (Yohane 1:6-7). {ka s[, Na nnipa nyinaa nam ne so agye adi, afei nso ]no ne de[ ]reb[di hann no ho adanse[.
Hann no y[ Yesu Kristo. {kyer[ s[ Yohane dwumadie ne s[, ]b[di Yesu ho adanse[ s[de[ [b[y] na nnipa nyinaa nam ne so b[gye adie. Afei momma y[nhw[ Mateo eti 3. W] Mateo 3:13-17, {nna Yesu firi Galilea baa
Yordan ho Yohane nky[n s[ ]mm] no asu. Na ]no de[, ]sii no kwan kaa s[: Me mmom a [hia me s[ wob] me asu no na woreba me nky[n yi? Na Yesu bua see no s[: Seesei de[, ma ho kwan; na saa na [s[ s[ y[hy[ tenenee nyinaa ma. {nna ]maa no kwan. Na w]b]] Yesu asu wiee[ no, nt[m ara na ]firii nsuo no mu, na hw[, ]soro bue maa no, na ]hunuu
{mu Ns[m
Nyankop]n Honhom s[ [resiane s[ aburuburo ba ne so]. Na hw[ [nne bi firi soro kaa s[: Oyi ne me d]ba a ]s] mani. Ad[n nti na [s[ s[ y[nya ntease[ w] Abusuakuo a Yohan firi mu no ase? {firi s[ Twer[ Kronkron no kyer[ y[n s[, Yohane y[ nnipa nyinaa anamusini.
Yohane b]] Yesu asu s[de[ [b[y[ a, w]b[wie b]ne a [w] wiase nyinaa no fafirie ho adwuma. Asub] a Yesu nya firii Yohane nky[n no ne de[ [hia paa ma y[n nkwagye[. Nanso s[de[ [b[y] na y[b[hunu nokor[ no mu nyinaa nti, [s[ s[ y[di kan sua Yohane ho as[m yie. W] Luka 1:1-14 no, {siane s[ nnipa pii afa ato
atoatoa so, s[de[ w]n a w]firi mfitiase[ no hunui[ na w]som as[m no ho de maa y[n no nti, Teofilo pa, [y[[ me s[ [y[ s[ me nso, mehwehw[ ne nyinaa mu p[p[[p[ firi mfitiase[ no, metwer[ no mmiako mmiako mebr[ wo], na woahunu s[ ns[m a w]akyer[kyer[ wo] no y[ nokor[. Yuda hene Herode ber[ so no, ]s]fo] bi tenaa ase a w]fr[ no Sakaria a ]firi Abia as]fokuo mu, na ne yere y[ Aaron mma mmaa no bi a w]fr[ no Elisabet. Na w]n baanu nyinaa tene Nyankop]n anim di Awurade ahy[de[ ne teneneede[ nyinaa so a [ho nni as[m. Na w]nni ba, [firi s[ Elisabet y[ obonini, na w]n baanu nyinaa anyinyini! Na [baa s[ [duruu nas]fokuo so na ]rey[ nas]fodwuma Nyankop]n anim no, s[de[ as]fodwuma no te[ no, [duruu ne so s[ ]k] Awurade as]redan mu k]hye aduhwam. Na ]rehye ohwam no, na nnipakuo no nyinaa gyina [dih] reb] mpae[. Na Awurade b]fo] bi b[yi ne ho kyer[[ no, na ]b[gyinaa ohwam af]rebukyia no nifa. Na Sakaria hunuu no no, nakoma tui, na ehu kaa no. Na ]b]fo] no see no s[: Sakaria, nsuro, na w]ate wadesr[, na wo yere
{mu Ns[m
Elisabet b[wo ]babarima ama wo, na woato ne din Yohane. Na [b[y[ wo anigye ne ahosan, na nawo] nti nnipa beberee ani b[gye.
W] yei mu no, Luka a ]y[ Yesu suani no kyer[ y[n nno]ma beberee a [fa Yohane abusua ho. Luka, Yesu suani kyer[kyer[ Yohane abusua mu firi mfitiase[. Luka kaa as[mpa no kyer[[ onipa bi a na w]fr[ no Teofilo a na ]firi ]man a w]n amammer[ ne w]n de[ [ny[ baako, a na ]nnim biribiara fa Awurade ho. {no nti s[de[ [b[y] na ]b[kyerkyer[ no Yesu a ]y[ nneb]ney[fo] nyinaa Agyenkwa no mu yie no, ]dwene hunuu s[, [s[ s[ ]kyer[kyer[ Yohane Suboni asefo] mu yie. S[de[ y[n nso y[y[ amanaman a y[firi amammer[ ahodo] pii mu yi, y[ntumi nte Yesu nkwagye[ ase yie gye s[ w]kyer[kyer[ mu kyer[ y[n kakrankakra. Momma y[nhw[ de[ [w] mu nyinaa no. W] Luka 1:5-9, ]kaa s[, Yuda hene Herode
mmaa no mu bi a w]fr[ no Elizabeth. Na w]n baanu nyinaa tene Nyankop]n anim di Awurade ahy[de[ so ne teneneede[ so a [ho nni as[m. Na w]nni ba, [firi s[ Elisabet y[ obonini, na w]n baanu nyinaa anyinyini! Na [baa s[ [duruu nas]fokuo so na ]rey[ nas]fodwuma Nyankop]n anim no, s[de[ as]fodwuma no te[ no, [duruu ne so s[ ]k] Awurade as]redan mu k]hye ohwam.
{ha no, biribi sii[ ber[ a Sakaria resom Onyankop]n s[de[ nas]fodwuma te[ no. Luka dii adanse[ s[, Sakaria y[ Aaron aseni. {nne[ na as]fokuo b[n mu na Sakaria firie? Yei ho hia paa yie. }kyer[kyer[[ mu s[, Na [baa s[ [duruu
nas]fokuo so na ]rey[ nas]fodwuma Nyankop]n anim no. Y[tumi hunu s[ na Luka nim Sakaria yie,
[no nti ]kyer[kyer[ nkwagye[ as[mpa no mu w] ber[ a ]b] Sakaria ne Elisabet din. W]woo Yohane Suboni maa Sakaria ne ne yere Elisabet a na ]y[ Aaron mma mmaa no mu bi. Afei momma y[nhw[ Sakaria a ]y[ Yohane Suboni agya no abusuakuo mu.
ber[ so no, ]s]fo] bi tenaa ase a w]fr[ no Sakaria a ]firi Abia as]fokuo mu, na ne yere y[ Aaron mma
{mu Ns[m
Na Aaron mma no de[, w]n mu nkyeky[mu nie: Aaron mma ne Nadab ne Abihu, Eleasar ne Itamar. Na Nadab ne Abihu dii w]n agya anim wuwui a w]nni mma. Na Eleasar ne Itamar b[di as]fo]. Na Dawid buu w]n mu: Sadok a ]firi Eleasar mma mu ne Ahimelek a ]firi Itamar mma mu, s[de[ w]n adwumay] dibea te[ w] w]n som no mu. Na w]hunuu Eleasar mma mu mmarima no mu atitire beberee sene Itamar mma mu, na w]buu w]n mu. Eleasar mma nyaa mpanimfie atitire dunsia, na Itamar mma, w]n mpanimfie so, nw]twe. Na w]buu
w]n mu ntonto so, yeinom ne yeinom, na kronkronbea mmap]mma ne Nyankop]n mmap]mma no firi Eleasar mma ne Itamar mma mu. Na Netanel ba ]twer[fo] Semaia a ]firi Lewifo] mu no twer[ w]n, ]hene ne mmap]mma ne ]s]fo] Sadok ne Abiatar ba Ahimelek no ne Lewifo] agyanom mu atitire no anim, w]twee agya fie biako ma Eleasar ansa na w]retwe biako nso ama Itamar. Na ntonto a [firi kane no y[ Yehiarib de[, de[ [tia mmienu y[[ Yedaia de[, Harim de[ t]] so mmiensa, Seorim de[, nnan, Malkia de[, nnum, Miyomin de[, nsia. Hakos de[, nson, Abia de[, nw]twe, Yesua de[, nkron, Sekania de[, edu, Eliasib de[, dubiako, Yakim de[, dummienu, Hupa de[, du mmi[nsa, Yesebeab de[, dunan, Bilga de[, dunum, Imer de[, dunsia, Hesir de[, dunson, Hapises de[, dunw]twe, Petahia de[, dunkron, Yeheskel de[, aduonu, Yakin de[, aduonu biako, Gamul de[, aduonu mmienu, Delia de[, aduonu mmiensa, Mesaia de[, aduonu nnan. Yei ne w]n adwumay] dibea, s[de[ w]n som no te[, s[ w]hy[ne Awurade fie s[ w]n ator]muade[ a [nam
{mu Ns[m
w]n agya Aaron so bae[ no, s[de[ Awurade Israel Nyankop]n hy[[ no no.
Momma y[nkenkan nkyeky[mu 10 no bio. Hakos de[, nson, Abia de[, nw]twe W] Dawid mmer[ so no, na as]fo] beberee na na [w] h], [no nti na [ho b[hia s[ w]b[hyehy[ [kwan a w]b[fa so ay[ ]som dwumadie no. {kyer[ s[ Dawid too w]n so ntonto s[de[ [b[y] na w]b[b] af]de[ no w] ne kwan so. (S[de[ mo nyinaa nim no, na Aaron y[ Mose nuabarima panin, Onyankop]n maa Mose y[[ nananmusini, na ]maa Aaron y[[ }s]fo Panin w] Ntomadan Kronkron no mu maa Israel). W]de Lewifo] a aka no nyinaa hy[[ as]fo] no ase, na Aaron ne as]fo] ne ne mma no na w]faa af]reb] ho dwumadie w] Nyankop]n anim. Ansa na Dawid reb[bu w]n mu abup[n no, na as]fo] a na w]y[ Aaron asefo] no na na [s[ s[ w]twe ntonto ber[ biara, ne yei de sakasaka bae[. Enti Dawid hyehy[[ kwan a w]b[fa so], na ]kyeky[[ w]n mu abup[n s[de[ ekuo biara te[. Abup[n 24 na na [w] h], na ne nyinaa hy[[ ase[ firii
Aaron mma so, na de[ [t] so nw]twe no y[ Abia de[. W]aka s[, }s]fo] bi tenaa ase a w]fr[ no Sakaria a]firii Abia as]fokuo mu. Yei kyer[ s[ na Sakaria y[ ]s]fo] a ]firi Abia as]fokuo mu, na na w]n baanu nyinaa y[ Aaron }s]fo Panin no asefo]. {y[ Sakaria, }s]fo] a ]firi Abia abusuakuo mu no, ]no na ]y[ Yohane Suboni agya. Y[nim w] Twer[ Kronkron no mu s[, na w]tumi ware firi w]n abusuakuo mu. {no nti Yakob waree ne w]fa babaa a na ]firi ne na abusua mu. Saa abusuakuo yi mu nkyer[kyer[mu ne ade[ a [hia paa yie. Twer[ no ka s[, }s]fo] bi
{mu Ns[m
Eleasar, na wo ne w]n mforo Hor bep], na yi Aaron ntade[ no fa hy[ ne ba Eleasar, na w]mmoaboa Aaron ano nka ne nkor]fo] ho, na ]nwu w] h]. Na Mose y]] s[de[ Awurade hy[[ no no, na w]foroo Hor bep], asafo no nyinaa anim. Na Mose yiyii Aaron ntade[ no de hy[[ ne ba Eleazar, na Aaron wuu h] w] bep] no atifi. Na Mose ne Eleasar firii bep] no so sianee. Na asafo no nyinaa hunuu s[ Aaron awu, na Israel fie nyinaa suu Aaron adaduasa.
W] Exodus nwoma mu no, w]atwer[ s[ }s]fo Panin Aaron mmabani na w]nni as]fo] dwumadie no, na w]n mmabanin a w]ayi w]n no na w]faa as]fodwuma no, s[de[ w]n agya y]e[ w] ber[ a na wanya mfe[ 30 no. W] Exodus 28:1-5, Afei wo nua Aaron ne ne
no nyinaa tu firii Kades, na w]baa Hor bep] ho. Na Awurade ka kyer[[ Mose ne Aaron Hor bep] ho, Edom asase hye[[ so, s[: W]reboaboa Aaron ano ak]ka ne nkurofo] ho, na ]renk] asase a mede merema Israelfo] no so, [firi s[ moy[[ aso]den maa manomu as[m Meriba asuo ho. Fa Aaron ne ne ba
mmabanin mfiri Israelfo] mu mmra wo nky[n, na w]nni me as]fo]: Aaron, Nadab ne Abihu, Eleasar ne Itamar, Aaron mma no. Na pam kronkrony[ ntade[ ma wo nua Aaron, animuonyam ne f[ so. Na ka kyer[ w]n a w]w] nyansa akoma a mede nyansa
{mu Ns[m
honhom mahy[ w]n mu amaama no nyinaa na w]mpam Aaron ntade[ no, na w]mfa ny[ no kronkron na ]nni me s]fo]. Na ntade[ a w]mpam nie: adaabo] ne as]fotade[ ne batakari ne atade[ yuu a w]anwono ano no damedame ne abotire ne ab]so]; na w]mpam kronkrony[ ntade[ mma wo nua Aaron ne ne mmabanin, na w]nhy[ nni me s]fo]. Na w]mfa sika ne bibire ne asaawa a [bere dum ne koogyan ne asaawa fitaa ny].
Onyankop]n daa no adi pefee de dwumadie hy[[ Aaron a ]y[ Mose nua panin no nsa s[ ]nni as]fodwuma. {ny[ obiara na w]buee as]fodwuma pono no maa no]. Onyankop]n hy[[ Mose s[, ]ndwira Aaron s[ }s]fo Panin, na ]mpam atade[ a [y[ mma no s[de[ ]kyer[[ no] no. {nni kwan s[ y[n wir[ firi Onyankop]n as[m no koraa. Afei nso w] Exodus 29:1-9, Na yei na y] fa
biako mu, na [ngu birefie no mu na fa bra, [ne nantwini ne adwennini mmienu no. Na fa Aaron ne ne mma no bra nhyiae[ ntomadan no ano, na fa nsuo dware w]n. Na fa ntade[ no hy[ Aaron, atade[ yuu ne as]fotade[ ase batakari ne as]fotade[ ne adaabo] no, na fa as]fotade[ no nkyekyeremu no b] ne mu, na fa abotitene no b], na fa kronkrony[ ahyehy[de[ no fam abotitene no anim, na fa sra ngo hwie gu natifi fa sra no. Na fa ne mma no nso bra, na hyehy[ w]n ntade[ yuu. Na fa ab]so] bob] Aaron ne ne mma no mu, na bob] w]n ab]tire; na as]fodwuma ny[ w]n de[ s[ daa ator]muade[: s[[ na hy[ Aaron ne ne mma as]fo].
Na fa ab]so] bob] w]n mu, Aaron ne ne mma, na fa abotire hy[ w]n.... Na as]fodwuma no ny[ w]n de[ s[ daa ator]muade[. S[[ na hy[ Aaron ne ne mma as]fo].... Onyankop]n daa no adi pefee s[, Aaron ne ne mma na w]nhy[ w]n as]fo], na w]nni as]fodwuma no s[ daa ator]muade[. Ber[ a Onyankop]n sii so s[, Ny[ w]n daa ator]muade[ no kyer[ s[, na as]fodwuma no da so ara y[ adwuma
dwira w]n, na w]nni me as]fo]: Fa nantwiburuwa biako ne adwennini mmienu a w]nni d[m, ne apiti panoo ne tater[ a w]agu mu ngo, ne apiti ]fam a w]asra no ngo: ayuosiam na fa y]. Na fa gu birefie
{mu Ns[m
mpo w] ber[ a Yesu baa wiase no. Luka kyer[kyer[ mu yie s[ Sakaria y[ Aaron }s]fo Panin no aseni. Ber[ a na Sakaria rey[ nas]fodwuma w] as]refie h] w] Nyankop]n anim no, ]b]fo] bi yii ne ho kyer[[ no, na ]ka kyer[[ no s[, w]ate nadesr[ na ne yere Elesabet b[wo ]babanin ama no. Sakaria antumi annye yei anni na ]kaa s[, Me
yere ab] aberewa, [b[y[ d[n na ]b[tumi awo ]babanin? {nam gye[ a wannye annie nti,
Onyankop]n maa no t]ree mum ber[ kakra de kyer[[ s[, nas[m y[ nokor[ ampa. Ber[ no durui[ no, ne yere nyins[nee, na anky[ koraa na ]baabunu Maria nso nyins[nee[. Nno]ma mmienu yi a [sii[ no y[ Nyankop]n nnwuma a ]siesie maa y[n nkwagye[. S[de[ [b[y] na Nyankop]n b[gye nnipa amanehunufo] nti, na [s[ s[ ]somaa nakoa Yohane ne Yesu a ]y[ ne d]ba no ba wiase. Enti, Onyankop]n maa Yohane b]] ne ba no asu s[de[ [b[y] na ]de wiase b]ne nyinaa b[gu ne so], na ama obiara a ]b[gye no adie no anya nkwa.
{mu Ns[m
af]de[ de hy[ Nyankop]n apam a ]y]] w] Apam Dadaa ne Apam Fofor] no mu ma; Na [s[ s[ w]kura Yesu nkwagye[ as[mpa no mu p[p[[p[ s[de[ [b[y] na nnipa nyinaa b[nya ]gye[. W] Exodus mu no, Onyankop]n de mmara ne apam maa Israel; a [y[ Nyankop]n mmara ne ntomadan no af]reb] nhyehy[e[, [firi as]fo ntade[ so, af]de[ ho nno]ma, ne as]fodwuma no so die ntoatoaso] a w]de maa as]fo] no mma no. Onyankop]n yii Aaron ne ne mma s[ w]nni }s]fo Panin no dwumadie s[ daa ator]muade[. Enti na Aaron asefo] nyinaa tumi b] af]de[, na Aaron fie mu nko na }s]fo Panin no tumi firi ba. Woahunu de[ nti a na yei te saa no anaa? W] Aaron asefo] beberee mu no, Nyankop]n yii ]s]fo] bi a na w]fr[ no Sakaria ne ne yere Elisabet. }kaa s[, Hw[, Meresoma me b]fo] madi wanim. Ber[ a Onyankop]n ka kyer[[ Sakaria s[ ]b[ma Elisabet anyins[n awo ]babarima a w]b[fr[ no Yohane no, ne ho dwirii no yie, na Nyankop]n maa no t]ree mmum k]sii s[ w]woo ]babarima na w]too no din.
Ampa ara w]woo ]babarima w] abusua no mu. Na ber[ no durui[ s[ w]reb[to ab]fra no din s[de[ Israel amammer[ te[ no, na [s[ s[ w]de ab]fra no agya anaa abusuani bi din na [to no].
Elesabet awo] duruu so, na ]woo ]babarima. Na nafipamfo] ne nabusuafo] tee s[de[ Awurade ay[ no ad]e[ k[se[ no, w]n ani gyee. Na [baa s[ ne nnaw]twe so] no, w]baa s[ w]reb[twa ab]fra no twetia. Na anka w]de no reto nagya Sakaria. Nanso ne na kaa s[: Dabi, w]mfr[ no Yohane. Na w]see no s[ obiara nni wabusua mu a w]fr[ no saa. Na w]de ns[nkyer[nne[ bisaa nagya edin a ]p[ s[ w]de to no. Na ]gyee twer[pono ketewa bi twer[ so s[: Ne din de Yohane. Na [y[[ w]n nyinaa nwanwan. Na nano buee na ne t[kyer[ma homa sanee amonom h] ara, na ]kasa yii Onyankop]n ay[. Na ehu kaa w]n a w]atwa w]n ho ahyia no nyinaa, na w]kekaa ns[m yi nyinaa Yudea mmep] so nkuro nyinaa mu. Na w]n a w]tee[ nyinaa de siee w]n akomam kaa s[: {de[n ara na ab]fra yi reb[y[? Hw[, Awurade nsa w] ne so (Luka 1:57-66).
{mu Ns[m
Na Sakaria da so ara at]re mmum ber[ a w]woo Yohane no. Ber[ no duruu s[ w]reb[to ab]fra no din no, abusuafo] no susuu s[ w]mfa ab]fra nagya Sakaria nto no din. Nanso ab]fra no na hy[[ w]n s[ w]mfr[ no Yohane. {no na abusuafo] no see no s[, obiara nni abusua no mu a w]fr[ no saa, na mmom [s[ s[ w]de ab]fra nagya to no din. Ber[ a Elisabet hy[[ w]n s[ w]mfr[ no saa no, abusuafo] no k]] Sakaria nky[n k]bisaa no edin a w]de b[fr[ ab]fra no. Na [nam s[ Sakaria ntumi nkasa nti, ]gyee twer[pono ketewa bi twer[[ so s[ Yohane. Na [y[[ w]n nyinaa nwanwa s[ ]faa saa din no. Nanso w]too no din wiee[ no, Sakaria ano buee. Na ]yii Onyankop]n ay[, na Honhom Kronkron hy[[ no ma, na ]hy[[ nk]m. {no nti Luka kyer[ y[n Yohane Suboni awo] w] Sakaria fie. }s]fo] bi tenaa ase a w]fr[ no Sakaria a ]firi Abia as]fokuo mu. W] Onyankop]n nhyehy[e[ sononko mu no, ]maa w]woo Yohane Suboni a ]y[ nnipa nyinaa ananmusini maa Sakaria, Aaron aseni no.
Onyankop]n nam Yohane Suboni ne Yesu so awie y[n nkwagye[ ho adwuma. S[ y[gye nkwagye[ ho adwuma a [nam Yohane ne Yesu so bae[ no di a, y[b[nya nkwa afiri y[n b]ne nyinaa mu.
Yesu Asub]
Ad[n nti na Yohane b]] Yesu asu? S[ ]b[yi wiase b]ne nyinaa akor]
Yohane Suboni dii adanse[ s[ Yesu y[ Onyankop]n ba, na ]yii y[n b]ne nyinaa k]e[. {y[ Yohane Suboni, Nyankop]n akoa a w]somaa no s[ ]mm[di Nyankop]n nkwagye[ ho adanse[ no. {no nkyer[ s[ Onyankop]n ankasa nsi ne bo nka nkyer[ y[n s[ ]y[ y[n Agyenkwa. Onyankop]n nam ne nkoa
{mu Ns[m
so na ]y[ adwuma w] asafo no mu, na ]kasa fa w]n a w]anya nkwagye[ no mu na [kyer[ y[n. Onyankop]n se, Monka abodwos[m nkyer[
Yerusalem, na momm] no kase[ s[ nakodie asa, s[ w]de ne mfomso] aky[, s[ ne b]ne nyinaa wanya Awurade nsam mm]ho. Nwira dwan, nhwiren twam, na y[n Nyankop]n as[m tim h] daa (Yesaia 40:2, 8).
Na Onyankop]n ahy[ b] dada b[y[ mfirinhyia ahanson ansa na w]reb[wo Kristo s[, Mony[ nneb]ney[fo] bio. Mapata mo b]ne nyinaa, na moakodie asa. {no nti nkwagye[ as[mpa no k] so ara team kyer[ y[n. Yei na w]fr[ no as[mpa a w]asiesie no. S[ y[te Yohane Suboni dwumadie ase, na y[te ase[ s[, [nam ne so na w]de y[n b]ne nyinaa guu Yesu so a, y[b[tumi ade y[n ho afiri b]ne nyinaa mu. As[mpa nnan no nyinaa ka Yohane Suboni ho as[m kyer[ y[n, na Malaki a ]y[ odidyifo] a ]twa to] w] Apam Dadaa mu no nso dii Yohane ho adanse[ s[, Yohane Suboni y[ Onyankop]n akoa a w]asiesie no]. Apam Fofor] no de Yohane Suboni awo] ne y[n
b]ne a w]nam ne so de guu Yesu so] no na [fiti ase[. {nne[ na [de[n nti na na y[fr[ no Yohane Suboni? {firi s[ ]no na ]b]] Yesu asu. Asub] asekyer[ ne s[n? {kyer[ s[, S[ wode ato biribi so, s[ w]asie, s[ w]ahohoro] {te s[ nsaguso] a na [w] Apam Dadaa mu no p[p[[p[. W] Apam Dadaa mu no, s[ obi y[ b]ne a, ]de ne nsa to aboa a ]di mu no atifi, na ]de ne b]ne nyinaa guu ne so, na af]de[ no soaa saa b]ne no wui. Nsaguso] no kyer[ s[, Fa gu so. {no nti, Nsaguso] ne asub] y[ adekor], [wom s[ nsonoe[ kakra w] mu de[. Afei, [de[n na Yesu asub] kyer[? Nasub] nko ne kwan a y[nam so nya b]ne fafirie. Onyankop]n hy[[ mmara too h] s[, w]nam Nsaguso] so na w]b[tumi de b]ne agu af]de[ no so. {kyer[ s[ w] Apam Dadaa mu no, na [s[ s[ nneb]ney[fo] de w]n nsa gu af]de[ no atifi na w]de w]n b]ne nyinaa agu no so. {no akyi no, w]twaa ne mene, na as]fo] no de mogya no bi guu af]rebukyia no mm[n ho. Yei ne kwan a w]faa so pataa b]ne a na w]y[ daa nyinaa no.
{mu Ns[m
{nne[ na ]kwan b[n so na w]pata b]ne a w]y[ no afe mu nyinaa no? W] yei mu de[, }s]fo Panin Aaron na ]b]] b]ne af]de[ maa Israel man mu no nyinaa. {nam s[ w]woo Yohane Suboni w] Aaron abusua mu nti, na [ho b[hia s[ ]b[y[ }s]fo Panin, na Onyankop]n hunuu no siee[ s[ ]mm[y[ }s]fo Panin a ]twa to] koraa s[de[ ne nkwagye[ b]hy[ te[ no. Na Yohane Suboni y[ nnipa nyinaa ananmusini ne }s]fo Panin a ]twa to] koraa, [firi s[ Apam Dadaa no baa awiee[ ber[ a w]woo Yesu Kristo no. {ny[ obiara s[ Yohane Suboni nko na ]b[tumi de wiase b]ne nyinaa agu Yesu so w] Apam Fofor] no mu, s[de[ Aaron nso nam saa kwan no so pata maa ]man no b]ne w] Apam Dadaa mu no. {nam s[ ]y[ }s]fo Panin a ]twa to] w] Apam Dadaa mu no nti, na afei nso ]no kor] yi ara nso y[ nnipa nyinaa ananmusini no nti, Yohane Suboni de wiase b]ne nyinaa guu Yesu so ber[ a ]b]] no asu no. {nam s[ Yohane de wiase b]ne nyinaa guu Yesu so] nti, nsuo ne Honhom as[mpa no mu gyidie tumi
gye y[n nkwa. Yesu b[y[[ adwamaa s[de[ [b[y] na ]b[gye nneb]ney[fo] nkwa, [no nti ]y[[ nkwagye[ ho adwuma s[de[ Onyankop]n hyehy[e[ no. Yesu ka kyer[ y[n s[, Yohane Suboni y[ Odiyifo] a ]twa to], }s]fo Panin a ]twa to] a ]de wiase b]ne nyinaa guu ne so] no. Ad[n nti na Yesu ]no ara anni saa dwumadie no? Ad[n nti na na ]hia Yohane Suboni? {w] botae[ nti a w]woo Yohane abosome nsia dii Yesu anim no. Na [s[ s[ w]hy[ mmara a [w] Apam Dadaa mu no nyinaa ma, na w]wie b]hy[ no nyinaa so die. W]woo Yesu maa ]baabunu Maria, na w]woo Yohane Suboni maa obonini a na wab] aberewa a w]fr[ no Elisabet. Yei nyinaa y[ Nyankop]n nnwuma, na ]hyehy[e[ s[ ]b[y] yei agye nneb]ney[fo] nyinaa nkwa. S[de[ [b[y] na w]b[gye y[n afiri b]ne akodie a [to] ntwa da, ne y[n amanehunu a y[w] mu [siane y[n b]ne nti no, Onyankop]n somaa nakoa Yohane, ne ]no ara ne ba Yesu. W]somaa Yohane Suboni s[ nnipa nyinaa ananmusini, }s]fo Panin a ]twa to] koraa.
{mu Ns[m
no. Na [firi Osuboni Yohane ber[ so b[si nn[ w]y[ }soro Ahenie no ho ade[ anibere[ so, na w]n a w]n ani abere[ no fa no ani[den so. Na adiyifo] no nyinaa ne mmara no hy[[ nk]m b[si Yohane so. Na s[ mop[ s[ mogye a, oyi ne Elia a ]reba no.
Nnipa k]] [sr[ so h] k]hw[[ Yohane Suboni a ]team s[, Nhuritia mma, monsakyera moadwene! Na Yesu kaa s[, {de[n na mofirii adi k]] [sr[ so
k]hw[e[? Onipa a ]hy[ ntade[ b]k]] anaa? Hw[, w]n a w]hy[[ ntade[ b]k]] no w] ahemfo afie mu.
Yesu ]no ara dii Yohane k[sey[ ho adanse[, {de[n na mofirii adi k]hw[e[? }p]t]ni a ]fira yoma nwi ntoma na ]team dendeenden anaa? {b[tumi aba s[ na ]fira yoma ntoma. {de[n na mofirii adi k]hw[e[. Onipa a ]hy[ ntade[ b]k]] anaa? W]n a w]hy[ ntade[ b]k]] no w] ahenmfo afie mu. Nanso ]sene ]hene mpo. Yesu dii saa adanse[ yi. Hw[,
w]n a w]hy[ ntadee b]k]] no w] ahemfo afie mu. Anaa s[ ad[n nti na mofirii adie? Mok]hw[[ odiyifo] anaa? Aane, mese mo s[, ]sene odiyifo] mpo.
W] tete mmer[ mu no, na w]bu adiyifo] ak[se[
{mu Ns[m
sene ahemfo. Yohane Suboni sene Ohene, na ]sene odiyifo]. }sene adiyifo] a na w]w] Apam Dadaa mu no nyinaa. De[ [w] mu ne s[, Yohane a ]y[ }s]fo Panin a ]twa to] koraa ne nnipa nyinaa ananmusini no, ne ho hia sene Aaron a na ]y[ }s]fo Panin a ]di kan no mpo. Yesu dii adanse[ a [te saa yi s[, sei ara na Yohane te[. Whan ne nnipa nyinaa ananmusini? S[ woyi Yesu firi h] a, whan ne onipa a ]sene obiara w] asase yi so? {y[ Yohane Suboni. Mese mo s[, ]sene
odiyifo] mpo. Hw[ meresoma me b]fo] madi wanim, ]no na ]b[siesie wo kwan.
Yohane Suboni dii adanse[ s[ b]ne akodie asa.
Hw[ Nyankop]n adwamaa a ]yi wiase b]ne kor] no nie! {y[ Yohane Suboni na ]dii adanse[ s[ Yesu yii
wiase b]ne nyinaa k]e[. W] Mateo 11:11, Nokor[ mese mo s[, w]n a
mmaa awo w]n nyinaa mu biara ns]ree a ]sene Yohane Suboni. W]n a mma awo w]n no bi atena
ase p[n a na ]sene Yohane Suboni anaa? {de[n na [kyer[ w]n a mmaa awo w]n? {kyer[ nnipa nyinaa. S[ woyi Adam ne Hawa a, [y[
mmaa na [woo nnipa nyinaa. Aane, w]n a mmaa awo w]n no mu biara ns]ree a na ]sene Yohane Suboni. {no nti, ]y[ odiyifo] a ]twa to] koraa ne nnipa nyinaa ananmusini. Na Yohane Suboni y[ }s]fo Panin, odiyifo], ne nnipa nyinaa ananmusini. W] Apam Dadaa mu no, Onyankop] yii Aaron ne ne mma s[ w]ny[ ]som adwuma no s[ daa ator]muade[. W]nam Aaron ne ne mma so na na w]hohoro b]ne nyinaa. S[de[ Nyankop]n hy[e[ no, saa ara p[p[[p[ na na [te[. S[ anka Lewifo] a aka no mu bi y[[ w]n adwene s[ w]b[y[ as]fodwuma a [y[ Aaron ne ne mma dea no a, anka wuo na w]b[wuo. De[ na w]tumi y[ ara ne s[ w]b[sesa ogya a w]de hye af]de[ w] bukyia so no, na w]b[yi af]de[ no nwoma, ayi srade[ no, ahohoroo ayamade[ no, na w]hye no nsraban no akyi. S[ w]k]maa w]n ho so s[ w]b[y[ as]fodwuma a [y[ as]fo] de[ no a, anka w]b[wuwu. {y[ Nyankop]n mmara. {ny[ ade[ a na w]b[tumi atra saa [hye[ no. W] asase yi so no, obiara ns]ree a ]sene Yohane
{mu Ns[m
osuboni Yohane ber[ so b[si nn[ w]y[ }soro Ahenie no ho ade[ anibere[ so, na w]n a w]n ani abere no fa no anie[den so.
W]wiee nnipa nkwagye[ ho adwuma ber[ a Yohane Suboni b]] Yesu asu no, na w]n a w]gye no die nyinaa b[tumi ak] }soro Ahenie no mu, [firi s[ w]nam gyidie so ab[y[ ateneneefo]. Afei momma y[nhw[ adansedie a nagya di faa ne ba no ho no.
Sakaria de[, Honhom Kronkron ahy[ no ma, na ]hy[[ nk]m s[: Nhyira ne Awurade, Israel Nyankop]n, [firi s[ wab[hw[ na wagye ne man, na wama nkwagye[ ab[n so ama y[n nab]fra Dawid fie, s[de[ ]de nadiyifo] kronkron a w]w] h] firi teteete no ano kae[ no, s[ w]nnye y[n mfiri y[n atamfo ne w]n a w]kyiri y[n nyinaa nsam: S[ ]b[hu y[n agyanom mm]b], na wakae napam kronkron no. Ntam a ]ka kyer[[ y[n agya Abraham s[ ]b[ma w]ayi y[n afiri y[n atamfo nsam, na y[asom no a ehu nni mu, ahote[ ne tenenee mu w] nanim, y[n nna nyinaa. Na wo, ab]fra yi, w]b[fr[ wo ]sorosoroni no diyifo]. {firi s[ wob[di Awurade anim ak]siesie nakwan, na wode nkwagye[ ho nimde[ ama ne man, w] w]n b]ne fafirie a [firi y[n Nyankop]n mm]bor]hunu a [maa ne yam hyehyee no no mu. {no nti na adekye[ a [firi soro abapue y[n so], s[ [b[hyer[n ama w]n a w]tete sum mu ne owuo sunsum ase[, na wagye y[n taataa ak] asomdwoe[ kwan so. Na ab]fra no nyinii, na ]nyaa honhom mu
{mu Ns[m
sunsum ase[, na w]agye y[n taataa ak] asomdwoe[ kwan so. W] ha yi no, ]kaa s[, Na wode nkwagye[ ho nimde[ ama ne man, w] w]n b]ne fafirie. {nam
whan so na ]se ]b[ma y[n nkwagye[ ho nimde[ no? Yohane Suboni. Moahunu yei nyinaa anaa? {nam Nyankop]n as[m so na Yohane Suboni de nkwagye[ ho nimde[ a [kyer[ y[n s[, Yesu y[ Nyankop]n ba, na ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[ no maa y[n. Afei momma y[nhw[ Marko 1. Yesu Kristo,
diyifo], [firi s[ wob[di Awurade anim ak]siesie nakwan, na wode nkwagye[ ho nimde[ ama ne man, w] w]n b]ne fafirie a [firi y[n Nyankop]n mm]bor]hunu a [maa ne yam hyehyee no no mu. {no nti na adekye[ a [firi soro abapue y[n so], s[ [b[hyer[n ama w]n a w]tete sum mu ne owuo
Nyankop]n ba, as[mpa no mfitiase[. S[de[ w]atwer[ odiyifo] Yesaia nwoma no mu s[: Hw[ meresoma me b]fo] madi wanim, ]no na ]b[siesie wo kwan. Obi nne reteam [ser[ so s[: Monsiesie Awurade kwan! Momma natemp]n ntene! Yohane ba b[b]] asu [ser[ so, na ]kaa adwensakyera asub] a [de k] b]ne fafirie mu. Na Yuda asase nyinaa sofo] ne Yurusalem firi k]] ne nky[n, na w]kaa w]n b]ne maa no b]] w]n nyinaa asu asub]ntene Yordan mu (Marko 1:1-5).
Ber[ a Israelfo] no tiee ns[m a Yohane Suboni
{mu Ns[m
kae[ no, w]dane firii amanaman abosomsom no mu, na Yohane Suboni b]] w]n asu. Nanso Yohane dii adanse[ s[, Me de[ mede nsuo na [b] mo asu s[de[ [b[y] na mob[san aba Nyankop]n nky[n. Nanso Nyankop]n ba no b[ba ab[b] asu me h], na mo b]ne nyinaa ak]gu ne so w] saa kwan yi so. Na s[ mogye nasub] no di w] ber[ a mereb] mo asu yi a, w]de mo b]ne nyinaa b[gu no so s[de[ na w]nam nsaguso] so w] Apam Dadaa mu no de b]ne gu b]ne af]de[ no atifi no. Adanse[ a Yohane dii[ no no. {nam nokor[ a [w] mu s[ Yesu maa ho kwan ma w]b]] no asu no kyer[ s[, w]b]] no asu w] owuo asub]ntene mu. Y[to nnwom w] eyie ase s[, Ne d[
a [y[, s[ y[b[hyia w] saa [po f[f[[f[ no ano. Y[b[hyia w] [po f[f[[f[ no ano S[ y[wu a,
y[b[twa Yordan asub]ntene. Yordan asub]ntene y[ owuo asub]ntene. W]b]] Yesu asu w] saa owuo asub]ntene yi mu, [firi s[ [h] na ]soaa y[n b]ne nyinaa, na b]ne akatua ne owuo.
firi Galilea baa Yordan Yohane nky[n s[ ]mm] no asu. Na ]no de[, ]sii no kwan kaa s[: Me mmom na [hia me s[ wob] me asu no na woreba me nky[n yi? Na Yesu bua see no s[: Seesei de[ ma ho kwan, na saa na [s[ s[ y[hy[ tenenee nyinaa ma. {nna ]maa no kwan. Na w]b]] Yesu asu wie[ no, nt[m ara na ]firii nsuo no mu, na hw[, ]soro bue maa no, na ]hunuu Nyankop]n honhom s[ [resiane s[ aburuburo ba ne so]. Na hw[, [nne bi firi soro kaa s[: Oyi ne me d]ba a ]s] mani.
Yesu k]] Yordan maa Yohane Suboni b]] no asu. }hy[[ Yohane s[, B] Me asu. Yohane buaa no
{mu Ns[m
s[, Me mmom a [hia s[ wob] me asu no na woreba me nky[n yi? }s]fo Panin a ]w] Soro ne de[ ]w] asase yi so no dii ahyia. W]aka w] Hebrifo] nwoma no mu s[, Yesu Kristo y[ daa daa S]fo Panin s[de[ Melkisedek kwan so s]fo] te[ no. Yei kyer[ s[ Yesu nni awo] ntoatoaso]. }ny[ Aaron aseni anaa onipa bi aseni. }y[ Onyankop]n ba, ]b]ade[ no. }no ara ne ]no ara. {no nti ]nni awo] ntoatoaso]. Yesu too ]soro animuonyam twenee[, na ]baa asase yi so s[ ]b[gye ne man. De[ nti a ]baa asase yi so ne s[, ]b[gye nneb]ney[fo] nyinaa a w]rehunu amane[ w] ]bonsam nnaadaa mu no nkwa. De[ [ka ho bio nso ne s[, ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[ ber[ a Yohane Suboni b]] no asu no. Na Yesu bua see no s[:
Seesei de[, ma ho kwan, na saa na [s[ s[ y[hy[ tenenee nyinaa ma; [nna ]maa ho kwan. Seesei de[ ma ho kwan. Ma ho kwan! Yesu
hy[[ nnipa nyinaa ananmusini no, na ]br[[ ne tiri ase s[ ]mm] no asu. W] Apam Dadaa mu no, s[ w]de af]de[ b[ma Nyankop]n a, ]deb]ney[ni anaa }s]fo
Panin no de ne nsa mmienu gu natifi, na ]de b]ne no gu ne so. S[ obi de ne nsa mmienu b[gu so] no kyer[ s[, Fa gu so. Yohane Suboni b]] Yesu asu. Na [te s[ nsaguso] a [w] Apam Dadaa mu no p[p[[p[. S[ w]de b[gu so], w]b[sie, w]b[hohor], ne s[ wob[b] af]de[ nso y[ adekor] no ara. Apam Fofor] no y[ nno]ma pa no ankasa, na Apam Dadaa no y[ ne sunsum. S[ na ]deb]ney[ni de ne nsa mmienu gu adwamaa no so w] Apam Dadaa no mu a, ne b]ne nyinaa k]gu adwamaa no so, na na [s[ s[ w]kum adwamaa no. S[ adwamaa no wu a, w]sie no. De[ ]de ne nsa too adwammaa no so no, ne b]ne k]guu b]ne af]de[ no so, [no nti na [s[ s[ w]kum adwammaa no [nam b]ne no nti. S[ b]ne k]gu adwammaa no so a, [b[tumi aba s[ de[ ]de adwamaa no b]] af]de[ s[de[ af]reb] nhyehy[e[ te[ no b]ne nni ne ho anaa? Aane. Momma y[mfa no s[ mpepanimu a ekura me yi y[ b]ne, na akasamu yi nso y[ adwamaa no. S[ mede
{mu Ns[m
me nsa to akasamu mu no so a, b]ne no b[ba ab[gu adwamaa no so. Saa ara p[p[[p[ na Onyankop]n b]] ne tirim s[ ]b[y]. Fa wo nsa mmienu to so. W] Apam Dadaa mu no, s[ na obi p[ s[ ]nya ]gye[ firi ne b]ne mu a, ]de ne nsa mmienu to af]de[ no atifi. {no akyi no, na b]ne biara nni ne ho bio. S[de[ yei te[ no, Yesu asub] nso dwumadie ne s[, [b[hohor], [b[sie, na [de wiase b]ne nyinaa b[gu ne so]. Yei ne adekode[ p]tee a [kyer[.
b]ne gu af]de[ no so w] Apam Dadaa mu no p[p[[p[. Yesu firi Galilea baa Yordan, na ]ka kyer[[ Yohane s[, Seesei de[ ma ho kwan, na saa na [s[ s[
S[ w]b[hy[ tenenee nyinaa ma asekyer[ ne s[n? {ne s[ w]b[hohoro b]ne nyinaa w] ber[ a w]de gu Yesu so]
{no nti, ber[ a w]b]] Yesu asu s[ ]nyi wiase b]ne nyinaa no, [y[ ampa s[ w]de ne nyinaa guu ne so anaa? W]de b]ne nyinaa guu Yesu so, na ]gyee nnipa nyinaa nkwa. Na [te s[ [kwan a w]fa so de
{mu Ns[m
{no nti Yohane b]] Yesu asu. }de ne nsa mmienu guu Yesu atifi, na ]de wiase b]ne nyinaa guu ne so. {kyer[ s[ [nam yei so na Yesu ba b[y[[ Agyenkwa a wahohoro y[n b]ne nyinaa. Seesei de[, gyidie a y[b[nya w] ne nkwagye[ mu no b[tumi agye y[n nkwa. Wogye di anaa? Ber[ a w]b]] no asu w] Yordan, na nnipa nyinaa ananmusini de ne nsa mmienu guu ne so wiee[ no, Yesu nantee, na ]kaa as[mpa no imfirinhyia mmiensa ne fa w] ber[ a b]ne a [w] wiase nyinaa gu ne so], a na [no ne ne b[dwam dwumadie a ]dii kan y]e[ no. }ka kyer[[ ]baa a w]kyeree no adwamanmm] mu w] so p[[ no s[, Me nso memmu wo f]. Wantumi ammu no f], [firi s[ wayi ne b]ne nyinaa agu ]no ara ne so, na ]reb[wu w] as[nnua no so ama b]ne no. Ber[ a na ]reb] mpae[ w] bea a w]fr[ h] Getsemane no, ]b]] mpae[ mpr[nsa, na ]sr[[ Agya no s[, anka [b[tumi a ]mma atemmuo kuruwa no nsiane ne ho, nanso anky[ na ]gyaa mu kaa s[, {ny[
hunuu Yesu s[ ]reba ne nky[n, na ]se: Hw[ Nyankop]n adwamaa a ]yi wiase b]ne kor] no nie!
Yohane Suboni b]] Yesu asu, na ade[ kyee[ no, Yesu baa ne nky[n, [no nti ]ka kyer[[ nnipa no s[,
Hw[ Nyankop]n adwammaa a ]yi wiase b]ne kor] no nie! Na [y[ nadansedie.
Onyankop]n ba no baa wiase, na ]yii emu b]ne nyinaa k]e[. Yohane dii adanse[ bio. W] Yohane 1:35-36, Ade[ kyee bio no, Yohane ne nasuafo]
mu baanu gyina h], na ]hunuu Yesu a ]nenam h] no, ]kaa s[: Hw[ Nyankop]n adwammaa no nie!
{mu Ns[m
Nyankop]n adwammaa kyer[ y[n s[, Yesu y[ nokor[ ne adekode[ p]tee w] af]de[ a w]b]] din w] Apam Dadaa no mu, a [wu maa Israelfo] b]ne no. Wo ne me nso, Nyankop]n ba no, de[ ]b]] y[n no, baa wiase s[ ]b[yi y[n b]ne nyinaa akor]; b]ne nyinaa [firi ab]de[ mfitiase[ so k]si nawiee[, [firi y[n b]ne a na [w] h] dada so k]si y[n mmarato ne y[n aho]mmer[ so de k] y[n mfomso] so. }de nasub] ne ne mogya no gyee y[n nyinaa nkwa. Yesu yii y[n b]ne nyinaa k]e[, na ]maa y[n agyidifo] nkwagye[ a [y[ p[. Wote yei ase anaa?
s[, Hw[, Nyankop]n adwammaa a ]yi wiase b]ne kor] no nie. Hw[! }ka kyer[[ nnipa no s[ w]ngye Yesu a ]yii w]n b]ne nyinaa k]e[ no nni. }dii adanse[ s[ Yesu y[ Nyankop]n adwammaa, de[ wagye y[n nkwa afiri y[n b]ne nyinaa mu no. Yesu yii y[n b]ne nyinaa k]e[, na wama b]ne akodie a [k] so daa no asa. Seesei de[ b]ne biara nni y[n ho, [firi s[ Nyankop]n ba no yii ne nyinaa k]e[, me ne wo b]ne nyinaa.}no (Yohane) na ]baa
adansedie s[ ]reb[di hann no ho adanse[, na nnipa nyinaa nam ne so agye adi (Yohane 1:7).
S[ Yohane anni adanse[ a, anka [b[y[ d[n na y[b[hunu s[, Yesu yii y[n b]ne nyinaa k]e[? Twer[ Kronkron no ka no mp[n pii s[ owu maa y[n, nanso Yohane nko ara na ]dii adanse[ pefee s[ ]yii y[n b]ne nyinaa k]e[
{mu Ns[m
B]ne dodo] s[n na [y[ b]ne a [w] wiase? Nnipa b]ne a [w] wiase nyinaa [firi ab]de[ mfitiase[ k]si wiase awiee[
Beberee na [dii adanse[ ber[ a Yesu wui[ akyi no, nanso Yohane nko ara na ]dii adanse[ ber[ a na ]te ase no. {y[ ampa s[ Yesu asuafo] nso dii adanse[. W]dii adanse[ s[ Yesu yii y[n b]ne nyinaa k]e[, na ]y[ y[n Agyenkwa. Yesu yii wiase b]ne nyinaa k]e[. Afei ]kenkanfo], wony[ nnii mfe[ 100, woanya anaa? Yesu yii wiase b]ne nyinaa k]e[ ber[ a na wadi mfe[ 30. Hw[ mfoni yi. Adam Abraham Yesu Asub] Seesei Awie[ 4000B.C. 2000B.C. 30A.D. 2002A.D. ? A.D B]ne a [w] wiase nyinaa Nwoma a y[de ma kwa www.nlmission.com
Momma y[mfa no s[ b[y[ mfirinhyia 4000 mu na w]b]] onipa a odi kan ansa na Yesu baa wiase. Nanso Yesu bae[ akyi no, mfirinhyia b[y[ 2000 na ab[sene kor]. Y[nnim mmer[ dodo] a wiase b[tena ase ak]sie, nanso [kyere so d[n ara a, awiee[ no de[ ba ara na [b[ba. }se, Mene Alfa ne Omega, ]kannifo] ne
Hw[, Nyankop]n adwammaa a ]yi wiase b]ne kor] no nie. ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[, wo b]ne
ne me de[. Y[w] afe a [boro 2000 mu ber[ a w]woo Yesu no. Nanso y[b] y[n bra w] mfirinhyia b[y[ 2000 mu a Yesu yii y[n b]ne k]e[ akyi no. Y[k] so ara y[ b]ne daa ne daa nyinaa, nanso Yesu a ]y[ Nyankop]n adwammaa no ayi wiase b]ne nyinaa k] dada. Ber[ a w]woo y[n p[, na y[firi ase[ b]] y[n bra y[[ b]ne w] wiase. Y[n nyinaa y[ b]ne firi ber[ a
{mu Ns[m
w]woo y[n anaa s[ y[ny] b]ne? Y[y] b]ne. Momma y[nhw[ s[de[ ne nyinaa te[. {firi da a w]woo y[n b[si mfe[ 10 no, y[y[ b]ne anaa s[ y[ny[ b]ne? Y[y] b]ne. {nne[ saa b]ne no w]de guu Yesu so anaa s[ w]amfa angu ne so? W]de guu ne so. {nam s[ w]de b]ne nyinaa guu Yesu so] nti, ]y[ y[n Agyenkwa. S[ [nte saa a, anka [b[y[ d[n na way[ y[n Agyenkwa? W]de b]ne no nyinaa guu Yesu so. {firi mfe[ 11 b[si mfe[ 20, y[y[ b]ne anaa s[ y[ny[ b]ne? Y[y] b]ne w] y[n akomam ne y[n nney]e[ mu. Y[b] ho mm]den yie paa. W]aka akyer[ y[n s[ [ns[ s[ y[y[ b]ne, nanso y[n nnipa su twe y[n k] b]ne mu. Onyankop]n ka kyer[ y[n s[, saa b]ne no nyinaa w]de guu Yesu so. }no ara nim yie s[ y[y[ nneb]ney[fo], [no nti ]di kan yii saa b]ne no nyinaa k]e[ ansa. Mfirinhyia s[n na y[di w] asase yi so? Momma y[mfa no s[ [y[ mfe[ 70. S[ y[de b]ne a y[ay[ no saa mfe[ yi mu nyinaa kabom a, s[n na emu duro
b[y[? S[ y[sesa saa b]ne yi nyinaa de gu l]re b[y[ 8 mu a, [b[y[ ma. Nanso ne nyinaa mu no, y[b[hia l]re 100 a ab[tumi afa ne nyinaa. Wo de[ b] mm]den na fa wadwene sese b]ne a y[b[y] w] y[n nna a y[b[die nyinaa no. Saa b]ne no y[ b]ne a [w] wiase anaa s[ [nte saa? {no nso ka b]ne nyinaa a [w] wiase no ho. Y[y] b]ne firi da a w]woo y[n k]si mfe[ 10, 10 k]si 20, 20 k]si 30.... k]si da y[b[wuo, nanso saa b]ne yi nyinaa ka wiase b]ne a w]de guu Yesu so ber[ a w]b]] no asu no.
{mu Ns[m
Yesu ka kyer[[ y[n s[, ]baa honam mu s[ ]reb[hohoro saa b]ne yi nyinaa. Nanso na Yesu ntumi mm] ]no ara ne ho asu, [no nti na Onyankop]n somaa nakoa Yohane a ]y[ nnipa nyinaa ananmusini dii nanim no. S[de[ w]atwer[ s[, Nnwanwa, ]fotufo], Onyankop]n-tumfo]. W] ]no are ne p[ mu no, w] ne nyansa, ne nafutuo mu no, ]somaa nnipa nyinaa ananmusini dii kan, na Yesu ankasa a ]y[ Nyankop]n ba no baa honam mu s[, ]b[yi wiase b]ne nyinaa akor]. Nkwagye[ yi a Nyankop]n nam ne tirimb] so de ama y[n no ny[ nwanwa anaa? {y[ nwanwa yie, [nte saa anaa? {no nti asub] k[k[ a Yohane de b]] Yesu no, ]nam [no so ahohoro b]ne a [w] wiase nyinaa, na ]nam nas[nnua no so wuo agye y[n nyinaa nkwa pr[ko. Dwene ho. Momma y[nhw[ y[n b]ne [firi mfe[ 20 k]si mfe[ 30, 30 k]si 40, 40 k]si 60, k]si 70, k]si 100, ne wo mma nso de[. }yii saa b]ne yi nyinaa anaa s[ wanyi? Aane ]yii[. }y[ Yesu Kristo, nnipa nyinaa Agyenkwa no.
{nam s[ Yohane Suboni de y[n b]ne nyinaa guu Yesu so], na afei nso Nyankop]n na [hyehy[e[ nti, s[ y[gye no di a, y[b[tumi anya ]gye[. Me ne wo y[ nneb]ney[fo] anaa? W]de y[n b]ne nyinaa guu Yesu so anaa s[ w]amfa angu no so? Y[ny[ nneb]ney[fo] bio, [firi s[ w]de y[n b]ne nyinaa guu Yesu so. Whan ne de[ ]b[tumi aka s[ b]ne bi w] wiase? Yesu yii wiase b]ne nyinaa k]e[. }nim yie s[ y[b[y] b]ne, [no nti na ]yii y[n daakye b]ne nso kaa ho bie no. Y[n mu bi ny[ nyaa mfe[ 50, na ebinom nso w] h] a w]nyaa mfe[ a w]b[di no asase yi mu fa mpo, nanso y[n mu bi a menso meka ho bie no, ka y[n ho as[m te s[ de[ y[b[tena ase daa. Y[n mu beberee w] h] a y[atena ase w] abrab] a emu y[ den mu p[n. Ma me nkyer[kyer[ mu w] saa kwan yi so. S[ woky[ mfe[ a ntontom nya no asase yi so mu mmienu a, [y[ s[n? {y[ d]nwhere 24. {mmom paa de[! Mehyiaa onipa a ]te s[[ ne s[[, na ]de dade[ bi b]] me! Anka merey[ awu, na wonim biribi. Menhyia owudifo] a ]te saa p[n w] me nna a manya mu fa yi da. Watena ase w] d]nhwere
{mu Ns[m
12 mu na ]ntumi ngyae kasa. Nanso mfe[ a ]b[di no asase yi so no mu fa ab[sene k] dada. Anwummer[ b[y[ d]nhwere 7 anaa 8 mu no, ohyia anadwo w] ne bra mu, na edi mmer[ kakraa bi a, owuo b[fa no k]. Ebinom tumi tena ase b[y[ d]nhwere 20, ebinom nya 21, na w] a w]tumi nyini ky[re paa no nya d]nhwere 24. W]b[tumi anya w]n asetena mu suahunu ho as[m de[, nanso s[n na y[hu no? Y[n a y[tumi tena ase mfe[ 70 anaa 80 no, b[tumi aka w] biribi a [te saa ho no s[, Hw[ na woamma mansere. W]n suahunu ny[ ade[ biara w] y[n ani so. Momma y[nfa ab[buo yi ntoto y[n ne Nyankop]n ntam ay]nkofa no ho. Onyankop]n te ase daapem. }te ase w] nna a [nni awiee[ mu. }no na ]hyehy[[ de[ [b[sie w] wiase mfitiase[ ne nawiee[. {nam s[ ]te ase daa daa nti, ]te ase w] mmer[ a [boro daa daa mmer[santene mu. }hw[ y[n w] ne tenaber[ a [nni awie[ no mu. Mmer[ bi atwam kor] no, ]yii b]ne a [w] wiase nyinaa k]e[, owui w] as[nnua no so kaa s[,
{mu Ns[m
As[m b[n na Yesu kae[ ansa na ]regyaa ne honhom mu w] as[nnua no so? W]awie
Yesu Kristo nam nasub] so yii wiase b]ne nyinaa k]e[, na w]buu no kumf] w] Pontios Pilato adih], na w]b]] no as[nnuam.
w]anya awie nno]ma nyinaa no, s[de[ [b[y] na Twer[s[m no aba mu nti, ]kaa s[: Osuk]m de me. Nso na nsa kekakeka ade[ bi ma si h], na w]de nsa no bi y[[ sap] ma, na w]de tuaa somm[ ano de kaa nano. {nna Yesu gyee nsa kekakeka no no, ]kaa s[: W]awie! Na ]b]] ne tiri ase de ne honhom mae (Yohane 19:28-30).
Yesu gyee nsa kekakeka no wiee[ akyiri no, ]team, W]awie! Na ]b]] ne tiri ase de ne honhom mae. Na wawu ampa ara. Yesu Kristo nyanee nnansa akyi, na ]k]] Soro. Momma yank] Hebrifo] 10:1-9. Na [nam s[
Na ]so nas[nnua firii adi k]duruu baabi a w]fr[ h] Nitireso a Hebri mu w]fr[ no Golgota. {h] na w]b]] no as[nnua mu a nnipa baanu ka ne ho nafanu, na Yesu w] ntam. Na Pilato twer[ [ho as[m nso, na ]de fam as[nnua no atifi, na [ka s[: YESU, NASERENI, YUDAFO} HENE. Saa atwer[ yi na Yudafo] no mu pii kenkanee[, [firi s[ faako a w]b]] Yesu as[nnua mu h] b[n kuro no; na w]atwer[ no Hebri ne Roma ne Hela kasa mu (Yohane 19:17-20).
Momma y[nhw[ de[ [sii[ ber[ a w]b]] no as[nnuam wiee[ no. Yei akyiri a Yesu hunuu s[
mmara no kura nnepa a [b[ba no sunsum na [ny[ nno]ma no suban ankasa nti, [ntumi mfa af]de[ kor] no ara a w]bob] no afe afe ny[ w]n a w]ba no p[ da. Na s[ as]refo] a w]ate w]n ho pr[ko nni b]ne ahonim bio a, anka w]annyae af]reb] anaa? Na mmom b]ne nkae[ w] mu daa afirinhyia, [firi s[ anantwinini ne mmirekyie mogya ntumi nyi b]ne. Enti ]reba wiase no, na ]kaa s[: Af]de[ ne ay[y[de[ woamp[, ]honam na woasiesie de ama me. }hye[
{mu Ns[m
af]de[ ne b]ne ho af]de[ ans] wani. {no na mekaa s[: Hw[, mereba, w]atwer[ me ho as[m w] nwoma mmob]e[ no mu s[ mereb[y] de[ wo, Onyankop]n wop[. Kane no, ]kaa s[: Af]de[ ne ay[y[de[ ne ]hye[ af]de[ ne b]ne af]de[, woamp[, nanso ans] wani, [ne de[ w]nam mmara so ma. {no na ]kaa s[: Hw[, maba s[ mereb[y] de[ wop[; ]yi de[ [di kan no h], na ]de de[ [t] so mmienu no asi h].
Mmara no a [y[ af]de[ nhyehy[e[ no, y[ nnepa a na [b[ba no sunsum. Nnwan ne mmirekyie a na [w] af]de[ a w]b] no Apam Dadaa mu no da no adi kyer[ y[n s[, Yesu Kristo b[ba ab[yi y[n b]ne nyinaa ak] w] saa kwan no so p[p[[p[, s[de[ [b[y] na ]b[pepa y[n b]ne nyinaa. Nnipa a na w]w] Apam Dadaa mu no nyinaa, Dawid, Abraham, ne w]n a [keka ho no, nim na w]gyee de[ af]de[ nhyehy[e[ no kyer[[ w]n no dii[. {no da no adi pefee s[ Mesaia no, Kristo (Kristo kyer[ s[ Ohene a w]asra no) b[ba ber[ bi mu ab[hohoro w]n b]ne nyinaa. W]gyee w]n nkwagye[ dii[, na w]nam w]n gyidie so nyaa nkwa. Na mmara no y[ nnepa a [b[ba no sunsum. B]ne af]de[ a na w]b] no daa ne daa nyinaa, afe ne afe no, antumi annye w]n nkwa. {no nti na [s[ s[ de[ ]y[ p[, de[ ]di mu, Nyankop]n ba no, ba asase yi so. Yesu kaa s[ waba s[ ]reb[y] de[ Agya no p[ s[de[ w]atwer[ ne ho as[m w] nwoma mmob]e[ no mu no. {no na mekaa s[: Hw[ maba s[ mereb[y]
de[ wop[. Oyi de[ [di kan no h], na ]de de[ [t] so
{mu Ns[m
Af]de[ a na [w] Apam Dadaa mu no de[, na w]b] no daa nyinaa, [firi s[ na b]ne a w]y[ no daa no hia af]de[ fofor] a [b[hohoro b]ne nyinaa akor].
no mu na w]nam Yesu Kristo honam a ]de b[mae[ no so] ate y[n ho pr[ko. Saa ]p[ no mu na w]nam
Yesu Kristo honam a ]de mae[ no so ate y[n ho pr[ko. W]ate y[n ho anaa s[ w]ntee y[n ho? W]ate y[n ho. Yei asekyer[ ne s[n? Onyame agya somaa ne d]ba no, na ]nam nasub] no so de b]ne nyinaa guu ne so. }buu no at[n pr[ko maa y[n nyinaa w] as[nnua no so. {no nti, ]gyee y[n a na anka yerehunu amane[ w] b]ne mu no. Na [y[ Nyankop]n p[. S[de[ [b[y] na ]b[gye y[n nkwa nti, Yesu de ne ho mae s[ af]de[ pr[ko maa y[n nyinaa s[de[ [b[y] na y[b[nya ahote[. W]ate y[n ho, [firi s[ Yesu de ne ho b]] af]de[ maa y[n b]ne nyinaa, na owu maa y[n s[de[ [b[y] na [nk]ba s[ w]b[bu y[n at[n.
{mu Ns[m
dwares[n mu, na ]hohoroo ne nan ho. Petro b]] mm]den biara s[ anka ]b[si Yesu kwan, nanso Yesu kaa s[, De[ merey] yi, wonnim seesei, na akyire yi na wob[hunu. Ns[mfua yi asekyer[ ne s[, Wob[y] b]ne bio. Wob[pa me, wob[y] b]ne bio mpo w] ber[ a mahohoro wo b]ne awie no. S[ meforo k] soro wie mpo a, [no akyi no wob[y] b]ne bio. {no nti merehohoro wo nan ho ab] ]bonsam k]k] na w]amm[s] wo anhw[, [firi s[ madi kan ayi wo b]ne a wob[y] daakye no k] dada. Wodwene s[ ]hohoroo Petro nan ho s[de[ [b[y] na y[b[hunu s[ [s[ s[ y[sakyera yadwene daa nyinaa anaa? Daabi. S[ anka [s[ s[ y[sakyera yadwene daa nyinaa a, [nne[ na [kyer[ s[ Yesu antumi anyi y[n b]ne nyinaa pr[ko ank] amma y[n. Nanso Yesu kaa s[ w]ate y[n ho pr[ko. S[ anka [s[ s[ y[sakyera yadwene daa nyinaa a, [nne[ anka [b[y[ ama y[n s[ y[b[sane y[n akyi ak] Apam Dadaa ber[ no mu. {nne[ na anka whan na ]b[tumi ay[ ]teneneeni? Whan na anka ]b[tumi anya nkwa afiri ne b]ne nyinaa mu? Mpo s[ y[gye Nyankop]n
di a, whan na anka ]b[tumi atena ase w] ber[ a ]ny[ b]ne? Whan na ]nam adwensakyera so b[tumi anya ahote[? Y[ngyae b]ne y] da, [no nti [b[y[ d[n na y[b[tumi aser[ b]ne faky[ w] b]ne biara a y[b[y] no mu? Ad[n nti na y[moamoa y[n ho, ha no da biara w] y[n nkwagye[ ho yi? Y[n wer[ firi b]ne a y[y]e[ an]pa, na s[ ade[ kye a, y[nkae b]ne a y[y]e[ anwummer[ no. Y[rentumi nsakyera yadwene mfiri b]ne nyinaa mu da. Enti, w]b]] Yesu asu pr[ko, na ]de ne ho b]] af]de[ w] as[nnua no so pr[ko s[de[ [b[y] na y[b[nya ahote[ pr[ko. Wote yei ase anaa? W]gyee y[n firi b]ne nyinaa mu pr[ko. {ny[ s[ mmer[ biara a y[b[sakyera yadwene no na w]gye y[n. Y[nya nkwa firi y[n b]ne nyinaa mu ber[ a y[gye di s[ Yesu yii y[n b]ne nyinaa k]e[, Wo b]ne ne me de[.
Na ]s]fo] biara gyina h] daa resom, na ]taa b] af]de[ kor] no ara a [ntumi nyi b]ne da. Na ]no de[, ]nya b]] b]ne ho af]de[ biako no, ]k]tenaa
{mu Ns[m
Nyankop]n nifa ma no k] so ara. Na de[ aka ne s[ ]tw[n k]duru s[ w]de natamfo b[y[ na nan ase ntiaso]. Na ]de af]re[ kor] a ]b]e[ no ay[ w]n a w]te w]n ho no p[ ma no k] so ara. Na Honhom Kronkron nso di y[n adanse[. {firi s[ akane no, ]kaa s[: Yei ne apam a nna no akyi me ne w]n b[pam no, Awurade na ]se[: Mede me mmara b[hy[ w]n akomam, na matwer[ w] w]n adwenem, na w]n b]ne ne w]n mmarato nso merenkae bio. Na de[ yeinom fafirie w] no, b]ne ho af]reb] nni h] bio (Hebrifo] 10:11-18). {de[n na [kyer[ Na de[ yeinom fafirie w] no
w] nkyeky[mu 18 w] [soro ha yi no? {kyer[ s[ b]ne no ankasa, b]ne biara no, w]apepa ayi [ho asotwe[ daa daa a w]angya bie. Onyankop]n apepa ne nyinaa, na ]de ne nyinaa aky[. Wogye yei di anaa?
Daabi, y[rentumi da. Afei momma y[ndwene nk] akyiri. S[ Yesu anyi Yohane angyina h] s[ nnipa nyinaa ananmusini amfa ne so anyi b]ne nyinaa a, anka ]b[tumi ahohoro y[n b]ne nyinaa anaa? Anka ]rentumi. Onyankop]n mmara y[ at[ntenenee. {ny[ nyiyimu. }ntumi mfa nano nka k[k[ s[ ]y[ y[n Agyenkwa, na ]yii y[n b]ne nyinaa k]e[. {s[ s[ ]yi y[n b]ne w] nnwuma a [da adi mu. Ad[n nti na Yesu a ]y[ Nyankop]n no, ]baa y[n nky[n w] honam fam? }bae[ s[de[ [b[y] na ]b[fa nasub] no so ayi nnipa b]ne nyinaa akor]. Yesu nim yie s[ b]ne nyinaa a [w] y[n akomam ne y[n honam mu no ntumi mpepa gye s[ ]ba honam mu de ne ho b[b] af]de[ a [nni awiee[ ansa. S[ w]amm] Yesu asu a, anka y[n b]ne nyinaa b[ka. S[ W]b]] no as[nnua mu w] ber[ a ]ndii kan nyii y[n b]ne a, anka botae[ biara nni ne wuo no mu. Anka [ne y[n nni twaka biara. Anka ne nyinaa b[y[ ]kwa ne adehunu. {no nti ber[ a ]hy[[ ne b[dwam dwumadie ase
{mu Ns[m
w] mfe[ 30 no, ]k]] Yohane Suboni nky[n s[ ]mm] no asu. Ne b[dwam dwumadie hy[[ ase[ ber[ a na wanya mfe[ 30, na ]wiee[ w] ber[ a na wadi mfe[ 33. }dii mfe[ 30 no, ]k]] Yohane Suboni nky[n s[ ]mm] no asu. Seesei de[ ma ho kwan, na saa na [s[ s[ y[y] s[de[ [b[y] na nnipa nyinaa b[tumi anya nkwa ab[y[ ateneneefo]. {y[ ade[ a [fata s[ y[y]. Seesei de[ b] me asu. Aane, w]b]] Yesu Kristo asu s[ ]b[gye nnipa nyinaa nkwa. {nam s[ w]b]] Yesu asu na ]yii y[n b]ne nyinaa k]e[, na Yohane de ne nsa mmienu guu ne so maa y[n b]ne nyinaa k]guu ne so nti, Nyankop]n danee nani firii Yesu so ber[ a na Yesu reb[wu w] as[nnua no so no. {wom s[ Yesu y[ ne d]ba kor] de[, nanso na [s[ s[ ]de ne ba no b] af]de[. Onyankop]n y[ ]d], nanso na [s[ s[ ]ma ne ba no wuo. {no nti b[y[ d]nwhere mmi[nsa mu no, esum duruu asase nyinaa so. Ansa na Yesu reb[wuo no, ]team kaa s[, Eli, Eli, lama sabaktani? a ne nkyer[ase[ ne s[, Me Nyankop]n, me Nyankop]n, ad[n nti na woagya me? Yesu karii y[n b]ne nyinaa
w] ne mmatiriso, na ]nyaa atemmuo w] as[nnua no so maa y[n. Enti, wagye y[n nyinaa nkwa. S[ w]amm] Yesu asu a, anka ne wuo no nni botae[ biara.
{mu Ns[m
y[n b]ne nyinaa. Wo ne me b[tumi afr[ Nyankop]n y[n Agya, na y[de akokoduro ahy[ne }soro Ahennie no mu W] Hebrifo] 10:18, Na de[ yeinom fafirie w] no, b]ne ho af]reb] nni h] bio. Wodaso ara y[ ]deb]ney[ni anaa? Seesei a Yesu atua wo ka nyinaa yi, [s[ s[ wotua [ka no bio anaa? Onipa bi w] h] a na ]nom nsa paa, [no nti na ]de nnipa beberee ka. {no na da koro ne ba barima nyaa ahonyade[ pii na ]tuaa [ka biara a na ]de[ nyinaa. {no nti, na [nhia s[ nagya tua [ka biara bio, [mfa ho ne [ka dodo] a na ]de[ w] b[dwam. Yei ne de[ Yesu y] maa y[n. }tuaa y[n b]ne nyinaa ka maa no boro ky[nee so. {ny[ b]ne a y[y] w] asetena yi mu nko, na mmom b]ne a [w] wiase nyinaa. W]de ne nyinaa guu Yesu so ber[ a ]nyaa nasub] no. {no nti seesei no, moda so ara y[ nneb]ney[fo] anaa? Daabi monte saa. S[ na y[nim nkwagye[ as[mpa yi firi mfitiase[ no a, anka [reny[ den mma y[n koraa s[ y[b[gye Yesu adie. Nanso s[de[ [te[ no, ak]y[ ade fofor] bi a
[y[ nnipa dodo] no ara nwanwa. Nanso yei ny[ ade fofor] koraa. Na [w] h] firi mfitiase[ w] nnipa abak]s[m mu. De[ [w] mu ne s[, na y[nnim. Nanso ne Honhom as[mpa no y[ ade[ a w]atwer[ dada w] Twer[s[m no mu, na [w] h] saa ara mmer[ nyinaa. {w] Twer[ Kronkron no mu dada ansa na w]rewo me ne wo. {w] y[n nky[n firi ab]de[ mfitiase[.
{mu Ns[m
ne nyinaa k]e[. B]ne da so w] wo ho anaa? Daabi. {nne[ b]ne a wob[y] ]kyena no nso ka ho bi anaa? {no nso ka wiase b]ne no ho bi. Momma y[nfa ]kyena b]ne no nto nky[n seesei. B]ne a y[y]e[ de b[duru s[s[[ no nso ka wiase b]ne no ho bi. {nka ho bi anaa? W]de ne nyinaa guu Yesu so anaa s[ w]amfa angu ne so? Aane, w]de guu ne so. {nne[, ]kyena b]ne no nso w]de guu ne so anaa? Aane, ]yii ne nyinaa a wangya bie. Wangya b]ne biako mpo h]. As[mpa no kyer[ y[n s[, Yesu yii y[n b]ne nyinaa k]e[ pr[ko, na ]tuaa ne nyinaa ka.
Yesu Kristo, Nyankop]n ba, as[mpa no mfitiase[ (Marko 1:1). }soro as[mpa no y[ anigye[
as[mpa. }bisa y[n s[, Meyii wo b]ne nyinaa k]e[. Mene wagyenkwa no. Wogye me di anaa? W] nnipa dodo] a [w] h] nyinaa no, emu kakraa bi na w]tumi ka s[, Aane, megye di. Megye di s[de[ waka akyer[ y[n no. Na [y[ ade[ a [ny[ den koraa, [no nti metumi tee ase[ [d]n mu h] ara. W]n a
w]paem ka w]n gyidie saa no b[y[ ateneneefo] te s[ Abraham. Nanso ebinom ka s[, Mentumi nnye nni. {y[ ade fofor] koraa ma me Afei Onyankop]n bisa s[, Wo de[ ka kyer[ Me, meyii wo b]ne nyinaa anaa s[ manyi? W]kyer[[ me s[, woyii b]ne a na [w] h] dada no nko ara, na [ny[ b]ne a mey] no da biara no. {nne[ metumi hunu s[ woy[[ nt[m so s[ wob[gye de[ w]ka kyer[[ wo] no adie. {nne[ [s[ s[ wok] amanehunu kuro, [firi s[ menni biribiara a m[ka akyer[ wo bio. Gyidie a y[w] w] ne nkwagye[ mu no na agye y[n nkwa. W]n a w]fa to w]n ho so s[ b]ne da so ara w] w]n ho no, [s[ s[ w]k] amanehunu kuro. {y[ w]n ara na w]ayi de[ w]p[. Nkwangye[ as[mpa no de Yohane Suboni adanse[ na [hy[ ase[. {nam s[ Yesu hohoroo y[n b]ne nyinaa w] nasub] mu ber[ a Yohane b]] no asu nti, s[ y[gye di a, y[b[y[ ahotefo]. }somafo] Paulo kaa Yesu asub] ho as[m mp[n
{mu Ns[m
pii w] ne nwoma a ]twer[e[ no mu. W] Galatifo] 3:27, {firi s[, mo mu dodo] a w]ab] mo asu k] Kristo mu no moahy[ Kristo. S[ w]b[b] y[n asu ak] Kristo mu no kyer[ s[, y[n ne no abom kor] w] gyidie a y[w] w] nasub] no mu. {nam Yohane Suboni so na y[n b]ne nyinaa k]guu Yesu so ber[ a ]b]] no asu no, na ]hohoroo y[n b]ne nyinaa k]e[. W] Petro 3:21. {no na afei ne ns[so] gye mo
nso nkwa, [ne asub] a [ny[ honam ho fi yi, na mmom [y[ ahonim pa ho adebisa a Yesu Kristo wus]re[ nti y[nam so y[ Nyankop]n de[.
{y[ w]n a w]gye Yohane Suboni adanse[, Yesu asub], ne ne mogya a ]hwie gui[ w] as[nnua no so die no, na w]nya nkwagye[ mu adom a [firi soro no. Gye Yesu asub] w] wakomam s[ nkwagye[ ns[so] na nya nkwa.
{mu Ns[m
As[nka 6
Yesu Kristo Nam Nsuo, Mogya Ne Honhom No So Na {bae[
Wob[tumi afa ab[[fo kwantep]nfidie computa so atwe Rev. Paul C. Jong Akristofo] Nnwoma a y[de ma kwa no agu biribi te s[ iPhone ne iPad so. Anaa s[ wob[k] Amazon Nwoma korabea w] kwantep]nfidie ab[[fo computa so w] (www.amazon.com).
{mu Ns[m
yi bom y[ baako. Y[gye nnipa adanse[ a, Nyankop]n adanse[ so ky[ne no, na Nyankop]n adanse[ ne adanse[ a wadi ne ba ho no. De[ ]gye Nyankop]n ba no die no w] adanse[ ]no ara ne mu. De[ ]nnye Onyankop]n nnie no ama no adane ]torofo], [firi s[ wannye adanse[ a Onyankop]n adi ne ba ho no anni. Na yei ne adanse[ no, s[ Onyankop]n ama y[n daa nkwa, na nkwa yi w] ne ba no mu. De[ ]w] ]ba no w] nkwa no. De[ ]nni Nyankop]n ba no, ]nni nkwa no.
so bae[. }baa honam mu s[ onipa, na w]b]] no asu maa no yii wiase b]ne nyinaa k]e[, na ]hwiee ne mogya guii[ de tuaa [ka nyinaa. Yesu nam mogya so bae[. Yesu nam Honhom no so bae[ anaa? Aane, ]nam so bae[. Yesu y[ Nyankop]n, nanso ]baa s[ Honhom no w] honam mu s[ ]b[y[ nnipa nyinaa Agyenkwa. Nnipa pii nnye nni s[ Yesu nam nsuo ne mogya ne Honhom so na [bae[. Nnipa kakraa bi na [gye die s[ Yesu ne Ahene mu hene, ne Anyame mu Nyame ampa. Nnipa pii no ara adwene y[ w]n k[serenee, na w]ka s[, [nti Yesu y[ Nyankop]n ba ampa anaa s[ ]y[ onipa ba? Na nnipa dodo] no ara a Nyames[m adesuafo] ne as]fo] ka ho bie no gye di s[, Yesu y[ onipa na ]ny[ Nyankop]n a ]y[ Agyenkwa ne nokor[ Nyankop]n no. Nanso Onyankop]n kaa s[ obiara a ]b[gye Yesu adi s[ Yesu y[ Ahene mu hene ne nokor[ Nyankop]n, ne agyenkwa no, w]b[wo no fofor]. W]n w]d] Nyankop]n no d] Yesu, na w]n a w]gye
Nyankop]n die w] nokor[m no, w]gye Yesu nso di saa ara. Nnipa ntumi nni wiase so nkonim, agye s[ w]awo w]n fofor]. {no nti, ]somafo] Yohane kasa kyer[ y[n fa nokor[ Kristoni a ]di wiase so nkonim no ho. De[ nti a agyidifo] nokwafo] no di wiase so nkonim ne s[, w]gye nsuo ne mogya ne Honhom no di. Tumi a y[de di wiase so nkonim no mfiri onipa p[, mm]denmm] anaa s[ atenka mu.
S[ mede nnipa ne ab]fo] t[kyer[ma mekasa, na menni d] a, na mete s[ yaawa a [regyegye[ anaa akasaa a [rewoso]. Na s[ mew] adiyie as[nka, na menim ahuntas[m nyinaa, ne nimde[ nyinaa, na mew] gyidie nyinaa ma metutu mmep], na menni d] a, mens[ hwee. Na s[ mepore mahode[ nyinaa mema ahiafo], na mede me nipadua mema s[ w]nhye, na menni d] a, merennya ho mfaso] (I Korintofo] 13:1-3).
}d] a w]ka ho as[m w] ha yi no kyer[ s[, Yesu nam nsuo, mogya, ne Honhom no so na [bae[. W] Twer[ Kronkron mu no, mmer[ nyinaa Kasafua ]d] kyer[ s[ nokor[ d] no (2 Tesalonikafo] 2:10).
{mu Ns[m
De[ [te[ ne s[, Onyankop]n d] nam ne d]ba no so na [daa adie (1 Yohane 4:9).
De[ }gye Nsuo Ne Mogya Die No Nko Na }b[tumi Adi Wiase So Nkonim
Whan na ]b[tumi adi wiase so nkonim? W]n a w]gye nkwagye[ a [firi Yesu asub], ne mogya, ne Honhom no die no
1 Yohane 5:5-6 ka s[, Hwan ne de[ ]di wiase
so nkonim s[ de[ ]gye di s[ Yesu ne Nyankop]n ba? Oyi ne de[ ]nam nsuo ne mogya so bae[, Yesu Kristo no.
Menuanom Akristofo], de[ ]tumi di wiase, ]bonsam ne wiase so nkonim no ne Yesu Kristo.
W]n a w]gye ne nsuo, mogya, ne Honhom no as[m die no nso b[tumi adi wiase so nkonim. }kwan b[n so na Yesu dii wiase so nkonim? {nam nsuo, mogya, ne Honhom nkwagye[ no so. W] Twer[ Kronkron mu no, nsuo kyer[ Yesu asub] (1 Petro 3:21). Yesu baa wiase w] honam mu. }baa s[ ]reb[gye nneb]ney[fo] a w]w] wiase no. W]b]] no asu s[ ]b[yi nneb]ney[fo] b]ne nyinaa akor], na wawu as[nnua no so apata ama saa b]ne no. As[nnua no so mogya kyer[ y[n nokor[ no s[, ]baa wiase w] onipa honam mu. }bae[ w] b]ne honam suban mu, na w]de nsuo b]] no asu. W] ns[m fofor] mu no, Yesu nam baanu a [y[ nsuo ne mogya so na [bae[. {no nti, ]de baanu a [y[ ne nsuo asub] ne ne wuo mu mogya no na [yii wiase b]ne nyinaa k]e[. {y[[ d[n na ]bonsam b[dii wiase so]? }bonsam na [y[ maa nnipa annye Nyankop]n as[m no annie, na ]duaa aso]den aba w] w]n akomam. }bonsam b] ne ho mm]den biara s[ ]b[dane nnipa ay[ w]n ne
{mu Ns[m
nkoa w] ber[ a ]daadaa w]n s[de[ [b[y] na w]nni Nyankop]n as[m so]. Nanso, Yesu baa wiase, na ]de nasub] ne nas[nnua no so mogya yii w]n b]ne nyinaa k]e[. }dii ]bonsam so nkonim, na ]yii b]ne a [w] wiase nyinaa k]e[. Yei sii[, [firi s[ Yesu Kristo y[ nneb]ney[fo] nyinaa Agyenkwa. }b[y[[ y[n Agyenkwa, [firi s[ ]nam nsuo ne mogya so na [bae[.
{nam s[ w]b]] Yesu asu s[ ]nyi wiase b]ne nyinaa, na ]wui[ de pepaa ne nyinaa nti, ]tumi gyee y[n firii y[n b]ne nyinaa mu. {nam s[ Yohane Suboni a ]y[ nnipa nyinaa ananmusini no b]] Yesu asu w] Yordan asub]ntene mu nti, wiase b]ne nyinaa k]guu no so. Yesu de ne nkwa mae[ w] as[nnua no so de tuaa b]ne ka. }de ne wuo ne ne wus]re[ no adi ]bonsam tumi so nkonim. Yesu de ne wuo no tuaa y[n b]ne nyinaa ka.
{mu Ns[m
}somafo] Yohane kaa s[ nkwagye[ nnyina nsuo no nko mu, na mmom [gyina nsuo ne mogya no so. {nne[ Yesu ayi y[n b]ne nyinaa k] afeb]] yi de[, nneb]ney[fo] nyinaa a w]b[gye no adie ne w]n a w]di nokor[ w] nas[m mu no b[nya nkwa afiri b]ne mu. Ber[ a Yesu baa wiase no, [ny[ y[n b]ne nko na ]yi k]e[, na mmom ]hwiee ne mogya gui w] as[nnua no so de tuaa b]ne nyinaa ka. }de ne wuo no tuaa y[n b]ne nyinaa ka. Na Nyankop]n mmara a [ka s[ B]ne akatua ne owuo (Romanfo] 6:23) no hy[[ ma. S[ Yesu ka s[ wadi wiase so nkonim a, [de[n na ]p[ s[ ]kyer[? Gyidie a [tumi di wiase so nkonim no y[ gyidie a [w] nkwagye[ as[mpa no mu, de[ Yesu nam nsuo ne mogya so de maa y[n no. }baa honam mu, na ]dii ne nkwagye[ a [y[ nasub] ne ne wuo w] as[nnua no so] no ho adanse[. Yesu dii wiase so nkonim, a [y[ ]bonsam no. Asuafo] a na w]w] asafo a [di kan mu no gyinaa pintinn w] ber[ a mpo na w]rekumkum w]n no, na w]annyae w]n gyidie mu amma Roman ahenie k[se[
ne ns]hw[ ahodo] a [w] wiase yi mu no da. De[ nti na yei te saa no nam gyidie a w]nyaa s[, Yesu nam nsuo (W]b]] no asu s[ ]b[yi y[n b]ne nyinaa akor]) ne ne mogya a ]hwie gui[ w] as[nnua no so] (]de ne wuo tuaa y[n b]ne nyinaa ka) na [bae[. Yesu baa Honhom mu (]baa onipa honam mu), na ]de nasub] ne nas[nnua no so mogya yii wiase b]ne nyinaa k]e[, s[de[ [b[y] na y[n a w]b[gye y[n nkwa no b[tumi adi wiase so nkonim.
{no Na Afei Ne Ns[so] Gye Mo Nkwa, {ne Asub] A {nam Yesu Kristo Wus]re[ So <1 Petro 3:21>
{de[n na [y[ nkwagye[ ns[so]? Yesu Asub]
{mu Ns[m
gye mo nso nkwa; [ne asub] a [ny[ honam ho fi yi, na mmom [y[ ahonim pa ho adebisa a Yesu Kristo wus]re[ nti y[nam so y[ Nyankop]n de[. }somafo]
Petro dii adanse[ s[, Yesu y[ Agyenkwa no, na ]nam nsuo ne mogya so na [bae[. {no nti, [s[ s[ y[gye Yesu a ]nam nsuo ne mogya so bae[ no die. {s[ s[ y[hunu s[, nsuo a [y[ Yesu asub] no y[ nkwagye[ ns[so]. }somafo] Petro ka kyer[ y[n s[, nsuo asub], mogya no, ne Honhom no y[ nno]ma a [hia paa w] nkwagye[ mu. Yesu asuafo] no nyinaa nam Yesu asub] no so na w]gyee as[nnua no so mogya dii[. S[ y[gye Yesu mogya no nko ara di a, [nne[ na gyidie no mu fa na y[kura. Gyidie a [nwie p[ y[ na [nni mu no, [nky[ koraa na ayera. Nanso w]n a w]gye nsuo ne Honhom as[mpa no die no gyidie b[k] so ara anyini w] nna a [di w]n anim no. Mogya as[mpa no nne da so ara rek] nanim w] nn[ mmer[ yi mu. Ad[n nti na ak]ba saa? {firi s[
nnipa nnim nokor[ as[m a [y[ nsuo ne Honhom no. {no nti w]ntumi nwo w]n fofor]. Mmer[ bi bae[ a na ns]re a na [w] at]e[ fam w] aman]ne no ahwe ase w] gyidie a [firi nim a w]nnim nti no mu. Na [rekame ay[ s[ w]redi yie mmer[ kakraa bi mu, nanso ]bonsam nkoa b]] w]n ho mm]den danee w]n gyidie ma no b[y[[ gyidie hunu. Gyidie hunu ne s[, wob[nya gyidie s[, s[ obi twer[ as[nnua ahy[nsode[ w] krataa so anaa s[ ]de dua y[ mfoni a [te saa no a, ]bonsam b[dwane. Afei nso s[ obi de nano ka ne gyidie a ]w] w] Yesu mogya no mu a, ]b[tumi apam ]bonsam ama no adwane. {nam gyidie a [tete saa yi so na ]bonsam adadaa nnipa s[, Yesu mogya no nko na [s[ s[ w]gye die. }bonsam y[ ne ho te s[ de[ osuro Yesu mogya no, na ]ka s[, ade[ p]tee a Yesu y] maa nneb]ney[fo] ne s[, ]b[hwie ne mogya aguo w] as[nnua no so. Nanso Petro ne asomafo] a na w]ka ne ho no dii adanse[ faa nokor[ as[mpa a [y[ Yesu asub] ne ne
{mu Ns[m
mogya a ]hwie w] as[nnua no so] no ho. Nanso nn[ mmer[ yi mu no, [de[n na Akristofo] di ho adanse[? Yesu mogya ho adanse[ nko ara na w]die. {s[ s[ y[gye ns[m a w]atwer[ w] Twer[ Kronkron mu no di, na y[nya gyidie w] nkwagye[ a [firi Honhom no, Yesu asub] ne ne mogya no. S[ y[bu y[n ani gu Yesu asub] no so na y[di ne wuo a ]wui[ w] as[nnua no so nko ho adanse[ a, nkwagye[ ntumi nwie p[ y[ da.
W] Yohane 5:8, Awurade ka s[, Na baasa na [di adanse[ w] asase yi so. De[ [di kan no y[ Honhom no, de[ [t] mmienu y[ nsuo a [y[ Yesu asub], na de[ [t] so mmiensa y[ ne mogya a ]hwiee w] as[nnua no so no. Nno]ma mmiensa yi nyinaa y[ baako. Yesu baa wiase s[ ]b[gye y[n afiri saa b]ne yi nyinaa mu. }no nko ara na ]de mmiensa a [y[ nasub], ne mogya, ne Honhom no y]] yei. Na baasa na [di adanse. Y[w] nno]ma mmiensa a [di adanse[ s[ Nyankop]n agye y[n nkwa. Saa nno]ma mmiensa yi a [di adanse[ no y[ nsuo a [y[ Yesu asub], ne mogya, ne Honhom no. Nno]ma mmiensa yi ne ade[ a Yesu y]e[ w] asase yi so maa y[n. S[ anka y[yi saa nno]ma mmiensa yi mu biako mpo firi mu a, nkwagye[ ntumi nwie p[ y[ da. Y[w] nno]ma mmiensa a [di adanse[ w] asase so: Honhom no, nsuo no, ne mogya no. Yesu Kristo a ]baa y[n nky[n w] honam mu no, ]y[ Nyankop]n, Honhom no, ne ]ba no. }baa wiase yi mu ha s[ Honhom no w] honam mu, na w]b]] no
{mu Ns[m
asu w] nsuo mu s[ ]b[yi wiase b]ne nyinaa akor]. }tuaa y[n b]ne nyinaa ho ka. {y[ nkwagye[ as[mpa a [wie p[ y[ a [nam nsuo, mogya, ne Honhom no so. S[ y[yi yei mu baako mpo firi mu a, [te s[ de[ y[mp[ s[ y[b[gye Nyankop]n nkwagye[ a agye y[n afiri y[n b]ne nyinaa mu no. S[ anka y[y[ yadwene s[ y[ne nn[ mmer[ yi mu agyidifo] a w]w] h] no rey[ adwenkor] a, anka y[b[ka s[, Na baanu na [di adanse[ w] asase yi so: mogya no ne Honhom no. Nanso ]somafo] Yohane kaa s[, nno]ma mmiensa na [di adanse[: Yesu asub] nsuo, as[nnua no so mogya, ne Honhom no. }somafo] Yohane kyer[kyer[[ nadanse[ no mu maa emu daa h] yie paa. Gyidie a [tumi gye ]deb]ney[ni nkwa y[ gyidie a [w] Honhom no, nsuo, ne mogya no mu. Gyidie b[n na [ma obi tumi di wiase so nkonim? Na [he fa koraa na y[b[hunu gyidie a [te saa no? {w] y[n ky[n ha w] Twer[ Kronkron no mu. {ne s[ wob[gye Yesu a ]nam nsuo, mogya, ne Honhom no so bae[ no adie. Nya gyidie w] ne nyinaa mu, na woanya nkwagye[ ne daa nkwa.
[k]bae[ ne s[, na mentumi nni wiase so nkonim. Mannya ahofadie amfiri b]ne mu. S[ na megye mogya no ne Honhom no nko di a, na b]ne da so ara w] makomam. De[ nti a na b]ne da so w] makomam w] ber[ a na magye Yesu adie ne s[, na mennim nsuo a [y[ Yesu asub] no. Ahofadie a na mep[ s[ menya no anwie p[ y[ da k]si s[, menyaa gyidie w] nkwagye[ a [firi nsuo a [y[ Yesu asub], mogya no, ne Honhom no mu. {ny[ ade[ a metumi dii b]ne a [w] honam mu no so nkonim, [firi s[ na mennim de[ Yesu asub] kyer[. Nanso seesei mpo no, nnipa pii na agye Yesu adie, nanso w]y[ b]ne w] honam mu. W]w] b]ne w] w]n akomam, na w]b] mm]den biara s[ w]b[kanyan akane d] a na w]w] ma Yesu no. W]ntumi nkayan ]d] ne ahos[p[ a akane no na [w] w]n mu no, [firi s[ w]mfaa nsuo ne Honhom no nhohoroo w]n b]ne nyinaa. W]ntumi nhunu s[ w]de w]n b]ne nyinaa guu Yesu so ber[ a w]b]] no asu no, na s[ w]hwe ase a, w]ntumi mma w]n gyidie so bio.
Mep[ s[ mema mo nyinaa hunu yei mu yie. S[ y[gye Yesu di a, y[b[tumi atena ase w] gyidie mu, na y[adi wiase so nkonim. {mfa ho ne y[n mmer[y[, [mfa ho ne mp[n dodo] a y[ay[ b]ne w] wiase yi mu, s[ y[gye Yesu a ]y[ y[n Agyenkwa, a ]nam nasub] ne ne mogya a ]hwie gui[ no so ama y[ade y[n ho afirii b]ne nyinaa mu no di a, y[b[tumi agyina s[ nkonimdifo]. Nanso s[ y[gye Yesu di na y[yi nsuo no firi mu a, y[rennya nkwagye[ a [wie p[ y[ no da. }somafo] Yohane aka akyer[ y[n s[, gyidie a [tumi di wiase so nkonim no ne gyidie a [w] Yesu mu, de[ ]nam nasub] nsuo, ne mogya ne Honhom no so bae[ no. Onyankop]n somaa ne d]ba s[ ]mm[gye w]n a w]gye nasub] ne ne mogya die no nkwa. Yesu nam nasub] no so na ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[. Yesu a ]y[ Nyankop]n d]ba kor] no, baa wiase w] Honhom no mu (onipa honam mu). Afei, ]hwiee ne mogya gui[ w] as[nnua no so tuaa b]ne nyinaa ka. {no kyer[ s[, Yesu agye nnipa nyinaa afiri b]ne mu. S[ Yesu asub] ne as[nnua no so mogya nni h] a,
{mu Ns[m
anka nokor[ nkwagye[ biara nso nni h]. S[ y[kwati biako mpo firi nno]ma mmiensa yi mu a, y[ntumi nya nokor[ nkwagye[ no. S[ nsuo, mogya ne Honhom no nni h] a, y[ntumi nnya nokor[ nkwagye[ no da. {nti [s[ s[ y[gye nsuo, mogya, ne Honhom no die. Hunu yei, na wob[nya nokor[ gyidie no.
Mereka Akyer[ Wo S[, S[ Wonni Nsuo, Mogya Ne Honhom Adanse[ No A, {ny[ Nokor[ Nkwagye[.
Nno]ma mmiensa b[n na [hia paa a [di y[n nkwagye[ ho adanse[? Nsuo no, mogya no, ne Honhom no
Ebia obi b[tumi adwene as[mmisa a [w] soro ha
yi w] saa kwan yi so s[, Yesu y[ magyenkwa. Megye as[nnua no so mogya no di, na mep[ s[ mewu w] Nyankop]n din mu. {wom s[ b]ne w] makomam de[, nanso megye Yesu di. Masakyera madwene w] ahw[yie mu, na mab] me ho mm]den s[ m[y] adwuma pa, at[ntenenee, ne ad]e[ daa nyinaa. Mede me nkwa ne mahonyade[ mama wo. May[ madwene mpo s[ menware da. {y[ d[n na Nyankop]n nnim me? Yesu wui w] as[nnua no so maa me. Y[n Nyankop]n Kronkron no baa asase yi so s[ onipa, na owui w] as[nnua no so maa y[n. Megyee wo dii, meb]] af]de[ maa wo, na mey]] adwumaden w] nokor[m maa wo. {wom s[ memfata, na b]ne da so w] makomam de[, nanso yei b[ma Yesu de me ak] amanehunu kuro anaa? Daabi, ]reny[ saa. Nnipa pii na [w] h] a w]dwene w] saa kwan yi so. W]nnye nni s[ w]b]] Yesu asu s[ ]b[yi wiase b]ne nyinaa akor]. S[ Akristofo] a w]te saa no, a w]gye Yesu die nanso b]ne da so w] w]n akomam no wu a, [he na w]b[kor]? W]k] amanehunu kuro. W]y[ nneb]ney[fo] k[k[!
{mu Ns[m
W]n a w]dwene s[de[ [s] w]n ani, na w]fa no s[ saa ara nso na Onyankop]n b[dwene ama w]n no, b[k] amanehunu kuro. Afei nso ebinom ka s[, [siane s[ Yesu yii wiase b]ne nyinaa k]e[ na ]wu w] as[nnua no so nti, b]ne biara nni wiase. Nanso yeinom ka mogya ne Honhom no nko ho as[m. Yei ny[ gyidie a [de nnipa b[k] nkwagye[ a [wie p[ y[ mu. {s[ s[ y[gye di s[, Yesu nam nasub] no so na ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[, w]buu no at[n, na ]wui w] as[nnua no so maa y[n, na ]wu wiee[ no, ]nyane firii owuo mu da [t] so mmiensa no. S[ Gyidie a [te saa no nni h] a, nkwagye[ ntumi nwie p[ y[ da. W]b]] Yesu Kristo asu, ]wui w] as[nnua no so, na ]nyanee. Yesu nam nsuo, mogya, ne Honhom no so na [bae[. }yii wiase b]ne nyinaa k]e[. Y[w] nno]ma mmiensa a [hia paa na [di y[n nkwagye[ ho adanse[ w] asase yi so. {no ne Honhom no, mogya, ne nsuo no. De[ [di kan no, Honhom Kronkron di adanse[ s[ Yesu y[ Onyankop]n, na ]baa asase yi so w] onipa honam mu.
De[ [t] so mmienu no y[ nsuo no adanse[. Nsuo no y[ Yesu asub] a Yohane b]] no w] Yordan mu no, na [nam [no so na w]de y[n b]ne nyinaa guu Yesu so. W]de y[n b]ne nyinaa guu Yesu so ber[ a w]b]] no asu no (Mateo 3:15). Adanse[ a [t] so mmiensa no y[ mogya no, a [gyina h] ma Yesu atemmuo a ]gye too ne ho so ma y[n b]ne nyinaa no. Yesu wui, na ]gyee nagya atemmuo maa y[n, na ]nyanee nnansa maa y[n nkwa fofor]. Nyame Agya soma Honhom no ma no k] w]n a w]gye Yesu asub] ne ne mogya die no akomam s[, [nni y[n nkwagye[ ho adanse[. W]n a y[awo w]n fofor] no w] As[m no, [no na w]de di wiase so nkonim. W]n a w]anya nkwagye[ no b[di ]bonsam so nkonim, adiyifo] atorofo], akwansidie, anaa amane[ biara a [hy[ w]n so mmer[ nyinaa no so nim. De[ nti a y[w] saa tumi ne s[, y[w] adanse[ mmiensa w] y[n akomam: Yesu nsuo no, ne mogya, ne Honhom no.
{mu Ns[m
S[ wow] Yesu asub] ne ne mogya w] wakomam a, wob[di wiase so nkonim. S[ wogye di s[ Yesu wui w] as[nnua no so maa wo, na ]yii atemmuo maa wo a, wob[di wiase so nkonim. }somafo] Yohane dii wiase so nkonim, [firi s[ na ]w] nno]ma baasa yi a [hia paa no nyinaa w] nakomam. }kaa nkwagye[ ho as[m nso kyer[[ annuanom a na w]w] gyidie no mu no. }dii adanse[ s[, Yei ne kwan a wo nso wob[tumi afa so adi wiase so nkonim. Yesu nam Honhom, nsuo, ne mogya so na [bae[. S[de[ ]dii wiase so nkonim no, saa ara na agyidifo] nokowafo] no nso b[tumi adi wiase so nkonim. Yei nko ne [kwan a nokwarefo] no b[tumi afa so adi wiase so nkonim. W] 1 Yohane 5:8, w]aka s[, Na baasa na [di
adanse[ w] asase so: Honhom ne nsuo ne mogya, na baasa yi bom y[ baako. Beberee no ara da so ka
Yesu mogya ne Honhom no nko ara ho as[m, na w]yi Yesu asub] nsuo no firi mu. S[ w]yi nsuo no firi mu a, ]bonsam adaadaa w]n. {s[ s[ w]firi w]n nnaadaa no mu, na w]sakyera w]n adwene. {s[ s[
{mu Ns[m
w]gye nsuo a [y[ Yesu asub] awo fofor] no die. S[ obi annye Yesu asub] ne ne mogya no anni a, ]ntumi nni wiase so nkonim. Mereka akyer[ mo bio s[, obiara nni h]! {s[ s[ y[de Yesu nsuo ne mogya a [no ne y[n akode[ a tumi w] mu no di ako. Nas[m y[ Honhom no nkrant[, Kanea no. Y[w] nnipa pii w] h] a w]nnye Yesu asub] a ]nam so hohoroo y[n b]ne nyinaa no nnie. Y[w] nnipa pii w] h] a nno]ma baanu no nko ara na w]da so gye die. {no nti s[ Yesu ka kyer[ w]n s[, Mons]re nhyer[n a, w]ntumi nhyer[n koraa. B]ne da so w] w]n akomam. {wom s[ w]agye Yesu adi de[, nanso w]k] amanehunu kuro.
{s[ S[ Ydi Yesu Asub] Ne Mogya As[mpa No Ho Adanse[, Na Nnipa Atie, Anya gyidie, Anya nkwa.
Nasub] mu gyidie y[ nhy[so] bi k[k[ anaa? Daabi, [ny[ nhy[so], [y[ nokor[ no.
S[ y[di as[mpa no ho adanse[ a, [s[ s[ y[kyer[kyer[ mu yie. Yesu nam Honhom no so na [bae[, nasub] (a [yii y[n b]ne nyinaa k]e[), ne mogya (a [tuaa y[n b]ne nyinaa ka no) na [bae[. {s[ s[ y[gye baasa yi nyinaa di. S[ y[any[ saa a, [nne[ [ny[ as[mpa no na y[ka, na mmom [y[ onyamesom bi k[k[. Akristofo] pii no ara bu nn[ mmer[ yi Kristosom no s[, [y[ ]som ahodo] a [w] wiase yi mu bie no mu baako, nanso [ny[ saa na Kristosom te[. Kristosom y[ nkwagye[
{mu Ns[m
mu gyidie a ne fapem a w]too y[ no gyina nokor[ no so, gyidie a [ma wowhehw[ Nyankop]n anim kwan no. {ntumi ny[ onyamesom. Onyamesom y[ biribi a onipa de ]no ara ne p[ ay], na gyidie nso ne s[, wob[hw[ Nyankop]n nkwagye[ a ]de ama y[n no kwan. Yei ne nsonoe[ a [w] baanu no ntam. S[ wopo nokor[ yi a, [nne[ wob[fa no s[ Kristosom y[ onyamesom ahodo] no mu baako, na woaka as[mpa no w] nnwuma pa ne nnipa tenenee kwan so. Yesu Kristo amba wiase s[ ]reb[si onyamesom bi a w]fr[ no Kristosom. Ad[n nti wogye di s[ [y[ onyamesom? S[ anka ne nyinaa y[ adekor] no ara a, [nne[ ad[n na wonnye Budasom ndie mmom? Wodwene s[ mafom s[ mekaa yei anaa? Ebinom agye Yesu adi w] onyamesom kwan so, na awiee[ no w]ka s[, Nsonoe[ b[n na [w] mu? }soro, N[rvana, Paradise.... ne nyinaa y[ adekor] no ara, [y[ w]n din nko na asesa. Nanso [y[ d[n ara a, faako h] na y[n nyinaa b[kor]. Menuanom Akristofo], [s[ s[ y[gyina pintinn
w] nokor[ as[mpa no mu. {s[ s[ y[s]re na y[hyer[n. {s[ s[ y[tumi ka nokor[ as[mpa no w] ber[ a y[ntwetw[n y[n nan ase koraa. S[ obi ka s[, [no nko ntumi ny[ kwan a w]fa so k] soro a, [s[ s[ woka kyer[ no s[, Aane, [no nko ara ne ]kwan no. S[ wogye di s[, Yesu nam nsuo, mogya ne Honhom no so na [bae[ a, na wob[tumi ak] soro. {s[ s[ wohyer[n w] aho]den so, na ama afofor] nso anya ]p[ s[ w]b[tie nkwagye[ as[m no, na w]awo w]n fofor], anya ]soro ak].
{mu Ns[m
Nya Gyidie A {tene No: W]n A W]ntumi Nn] Yesu, Na W]nnim Yesu Asub] Ne Ne Mogya Nkwagye[ No B[yera.
Whan na s[ mpo wagye Yesu adi a, ]b[yera no? W]n a w]nnye Yesu asub] ndie no
S[ obi ka s[ ]gye Yesu di s[de[ ]p[ biara a, [te s[ de[ ]nni d] ma Yesu, [no y[ kwan tia a obi fa so b[y[ Nyamesom mu Okristoni. Nsuo mu hy[n bi a na [retwa [po a w]fr[ no Pasifik mim k]hy[[ [po ase, na w]n mu kumaa bi na w]nyaa biribi gyinaa so w] [po no so. Na w]somaa ator[nky[m mu aboafo] SOS ahy[n s[, w]mm[y[ w]n mmoa. Nanso [po no so mmonkyimm]nka amma kwan s[ w]b[tumi aba w]n ky[n. {no na wiem hy[n bi baa h] b[too ahoma guu [po no so. S[ obi de
ahoma no kyekyeree ne nsa na s[ wamfa ankyekyere ne ho a, [te s[ obi a ]nni d] ma Yesu, de[ ]gye Nyankop]n die s[de[ ]no ara ne p[ te[ no. Onipa a ]te saa no nni banb], nanso ]ka s[, Megye di. Gye me nkwa. Megye di, [no nti madwene y[ me s[, manya nkwa. Obi a ]nte nokor[ a [w] Yesu asub] ne ne mogya ase no gye di s, s was] ahoma no mu k[k[ no nko ara de[, ]b[nya nkwa. Nanso ber[ a na w]retwe no aba soro no, ne nsa a na afemfam ahoma no ho no y[[ mmer[. Na afei ]de ]no ara naho]den na [kuraa mu. {nam s[ [firi [po so rek] asase no so ntam ware[ nti, [b[y[ den ama no s[ ]b[s] ahoma no mu ak]duru awiee[. Na s[ naho]den sa a, ]gyaa ahoma no mu siane k]t] [po no mu bio. S[ obi nni d] ma Yesu a, saa ara p[p[[p[ na [te[. Ebia nnipa pii b[ka s[, w]gye Nyankop]n ne Yesu di, na w]gye Yesu a ]nam Honhom no so bae[ no di. Nanso nokor[ no mu fa na w]gye die. W]ntumi nnye nni, na w]ntumi ntena as[mpa a [y[
{mu Ns[m
p[ no mu, [no nti w]hy[ w]n ho so ka no mp[n pii s[, w]gye no di. S[ wob[gye adie anaa nso s[ wob[b] mm]den agye adie no ny[ adekor]. W]taa ka s[ w]b[di Yesu akyi ak]si awiee[, nanso nna a edi akyire no, w]b[to w]n atwene baabi [nam b]ne a [w] w]n akomam no nti. W]d] Yesu de[, nanso w]nnim s[ ]nam asub], mogya, ne Honhom no so na [bae[. Fa nokor[ as[mpa ahoma a [y[ nsuo ne mogya as[mpa no kyekyere wo kra. S[ Yesu to nkwangye[ ahoma no to fam a, w]n a w]de nsuo, mogya ne Honhom no kyekyeree w]n honam nyinaa no b[nya nkwa. Ewiem hy[n mu aboafo] no team w] akasamu s[, Mesr[ mo, montie me yie. S[ meto ahoma no ba fam a, fa kyekyere wo koko ne wamm]turom. Na wo de[ gyina de[ wow] no ara. Hw[ na woamfa wo nsa mmienu ans] ahoma no mu. Wo de[ fa kyekyere wo koko na home. {no na wob[nya nkwa. Onipa a ]di kan no dii akwankyer[ no so, na ]de ahoma no kyekyere ne ho, na ]nyaa nkwa. Nanso de[
]di h] no kaa s[, Wo de[ m[nha wo ho koraa. Mew] aho]den. May[ adwuma w] ap]muden asu[e[ ab[duru s[s[[. Hw[! Wonhunu mabatiri anaa? M[tumi akura ahoma no mu akwansini beberee. {no na afei ]de ne nsa mmienu s]] ahoma no mu ber[ a na weretwe no aba soro no. W]twee nnipa baanu no nyinaa baa soro mfitiase[ no. Nanso na nsonoe[ a [w] mu ne s[, de[ ]dii akwankyer[ no so no de ahoma no kyekyeree ne bo, na w]yii no asomdwoe[ mu a biribiara any[ no. Ne wer[ mpo firii ne ho ber[ a na w]repagya no ak] soro no, nanso s[de[ [te[ biara, w]yii no baa soro. De[ na ]y[ ahantan w] ]no ara naho]den mu no antumi amfa ne nsa mmienu ankura ahoma no mu ank]si awiee[, na ]gyaa mu ber[ a na naho]den asa no. }wui[, [firi s[ wantie akwankyer[ a w]de maa no s[ ]nni so] no. S[ obi p[ s[ ]nya nkwagye[ a [wie p[ y[ no a, [s[ s[ ]gye nkwagye[ a [firi Yesu nsuo a [y[ nasub] ne ne mogya a agye akra nyinaa afiri w]n b]ne mu no die. Nkwagye[ y[ w]n a w]de w]n
{mu Ns[m
akoma nyinaa agye Nyankop]n as[m no adie no dea: Mede masub] a Yohane b]] me no ne me mogya a mehwie gui[ w] as[nnua no so no agye wo nkwa. W]n a w]gye mogya no nko die no ka s[, Wo de[ m[nha wo ho koraa, megye di. Me nna a aka w] manim k]si awiee[ nyinaa no, m[da Awurade ase [nam Yesu mogya no nti. M[di Yesu akyi ak]si awiee[, na gyidie a mew] w] mogya no nko mu no b[tumi ama m[di wiase ne b]ne so nkonim w] me nna a aka nyinaa. Nanso yei nko ntumi. W]n a Nyankop]n fa w]n y[ ne de[ no ne w]n a w]gye adanse[ mmiensa no nyinaa die: S[ Yesu nam Honhom no so bae[, na w]b]] no asu (Yesu de nasub] w] Yordan asub]ntene mu no na ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[), na ]wui w] as[nnua no so tuaa b]ne nyinaa ka, na ]nyanee nnansa firii owuo mu. Honhom no ba w]n a w]gye adanse[ baasa no nyinaa die no so. Aane, mey[ wagyenkwa. Mede nsuo ne mogya no agye wo nkwa. Mene wo Nyankop]n.
W]n a w]nnye baasa no nnie no, Onyankop]n se, Daabi, wonnyaa nkwagye[. Nasuafo] no nyinaa gyee baasa no dii[. Yesu se, nasub] y[ asub] ns[so] a [gye y[n nkwa, na ne mogya no y[ atemmuo no.
}somafo] Paulo kaa Yesu asub] ho as[m anaa? Momma y[nhw[ mpr[ dodo] a ]kaa Yesu asub] ho as[m. }kaa w] Romanfo] 6:3, Anaas[ monnim s[
y[n mu dodo] a w]b]] y[n asu k]] Kristo Yesu mu no, w]b]] y[n asu k]] ne wuo mu? Na w] 6:5, Na
{mu Ns[m
s[ y[ne w]n a w]ne ne wuo ns[so] abom koro a, na y[ne w]n a w]ne ne s]re[ ns[so] nso abom koro. Afei nso, ]kaa w] Galatifo] 3:27, {firi s[, mo mu dodo] a w]ab] mo asu k] Kristo mu no moahy[ Kristo. Yesu asuafo] no dii nsuo a [y[ Yesu asub] ho adanse[. {no na afei ne ns[so] gye mo nso nkwa, [ne asub] (Petro 3:21).
saa nkwagye[ yi mu no, y[b[tumi as]re ahyer[n. W] kwan b[n so? S[ y[di nno]ma mmiensa yi ho adanse[ a.
{mu Ns[m
pii no fr[ no tenenee no mu. S[ obi ka s[, b]ne da so w] ne ho, nanso ]bu ne ho s[ ]y[ ]teneneeni a, [nne[ onipa a ]te saa no nni Yesu mu. Nn[ mmer[ yi mu no, nnipa beberee b] w]n ho mm]den s[ w]b[kura de[ nnipa pii fr[ no tenenee no. Na w]atwer[ nwoma beberee a [ho nni mfaso] biara w] yei ho. Onyankop]n b[fr[ obi s[ ]ny[ ]deb]neyni w] ber[ b]ne da so w] nakomam anaa? }reny[ saa. }fr[ biribi s[de[ ]hu no p[p[[p[ no. }y[ ade nyinaa so tumfo], nanso ]ntumi nni ator]. Nnipa pii nte nokor[ nkyer[ase[ a [w] tenenee mu. Y[fr[ biribi s[ afi ber[ [ho afi. Y[nka s[ tenenee w] ber[ a b]ne w] ho. Ebia na b]ne w] wakomam, nanso wadwene y[ wo s[ Yesu b[fr[ wo ]teneneeni, nanso [y[ mfomso]. Yesu fr[ y[n ateneneefo] w] ber[ a y[gye no die s[, ]no ne de[ ]nam Honhom no, nsuo no (S[ ]yii y[n b]ne nyinaa k]e[ ber[ a w]b]] no asu no) ne mogya no (]baa honam mu b[wu maa y[n) na [bae[. Menuanom Akristofo], de[ nnipa pii no fr[ no
tenenee ne nsuo ne Honhom as[mpa no nni twaka biara. De[ nnipa pii fr[ no tenenee, anaa nso s[ w]b[fr[ wo ]teneneeni no, y[ gyidie bi a [hy[ wo ketee s[ gye tum, na onipa na [y]e[. Onyankop]n b[fr[ wo ]teneneeni w] ber[ a b]ne w] wakomam anaa? Onyankop]n mfr[ obi a b]ne w] nakomam s[ ]y[ ]teneneeni w] ber[ a ]w] b]ne w] nakomam, [mfa ho ne s[de[ onipa no de naho]den nyinaa agye adie. {ny[ ade[ a Yesu b[tumi adi ator] da. Nanso wo da so ara dwene s[, s[ b]ne bi w] obi akomam mpo a, ]b[fr[ no ]teneneeni anaa? Nnipa na w]b[dwene saa na [ny[ Onyankop]n. Onyankop]n kyiri ator]. S[ wogye mogya ne Honhom no nko di a, ]b[fr[ wo ]teneneeni anaa? Daabida. Y[w] onipa bi w] h] a Nyankop]n fr[ no ]teneneeni. {y[ w]n a w]nni b]ne biara w] w]n akomam no. Onyankop]n ani w] w]n a w]gye nno]ma mmiensa no nyinaa die no so: S[ Yesu y[ Nyankop]n, ]baa wiase honam mu, na w]b]] no asu w] Yordan ho, na ]hwiee ne mogya gui w] as[nnua no so de pepaa y[n b]ne nyinaa.
{mu Ns[m
{y[ w]n a w]gye nkwagye[ as[mpa no die no nko na Nyankop]n gye w]n tum s[ w]y[ ateneneefo]. W]n na w]kura gyidie a mfomso] biara nni mu no. W]gye de[ ]b[y[ maa y[n no nyinaa di. W]gye di s[ Yesu bae[, na w]b]] no asu maa no yii wiase b]ne nyinaa k]e[, na ]yii atemmuo maa y[n w] ne wuo a ]wui[ w] as[nnua no so no, na ]nyane firii owuo mu. Onyankop]n firi ne d] mu na ]y]] yei nyinaa. Yesu firi soro baa fam, na ]kaa s[, Mo a moay[
adwuma abr[ na w]asoa mo nnesoa nyinaa, mommra me nky[n, na m[ma moahome (Mateo 11:28). }y]]
yei ber[ a ]yii y[n b]ne nyinaa k]e[ no. W]n a w]gye Yesu mogya no nko die no, [ny[ ade[ a Onyankop]n gye w]n tum. W]n a w]gye mogya no nko die no da so ara w] b]ne w] w]n akomam. Whan na Yesu hunu no s[ wanya nkwagye[? Yesu asub] mu gyidie, ne mogya, ne nokor[ a [w] h] s[, ]y[ Nyankop]n no, y[ nno]ma a [hia paa ma y[n nkwagye[. Meyii wo b]ne nyinaa k]e[ ber[
a mebaa wiase maa Yohane Suboni b]] me asu no. Medii adanse[ s[ w]de wo b]ne nyinaa a [w] wiase no guu me so. Metuaa wo b]ne ho ka w] as[nnua no so. Sei ara na megyee wo nkwa. W]n w]gye baasa no nyinaa die no, Yesu ka kyer[ w]n s[, Aane, moanya nkwa. Moy[ ateneneefo] ne Nyankop]n mma. Wo nso s[ wob[gye Yesu asub], ne mogya, ne Honhom no adi a, wob[tumi anya nkwa. W]n w]gye mogya no ne Honhom no nko ara die no da so w] b]ne w] w]n akomam. W] Nyankop]n Ahenie mu no, nokor[ baako p[ na [w] h]. At[ntenenee, nokor[die, ]d], ne ahumm]bor] na [w] h]. Ator] biara nni h]. Ator] ne nnaadaa ne nn[[d[e[ nni Nyankop]n Ahenie no mu.
Whan na ]y[ de[ [ntene no? De[ ]nnye Yesu asub] nnie no
{mu Ns[m
{da no, nnipa pii b[ka akyer[ me s[, Awurade, Awurade, y[mfaa wo din nhy[[ nk]m, na y[mfaa wo din ny]] aho]denne[ pii anaa? (Mateo 7:22).
Onyankop]n nnye nnipa nnwuma a [te saa no ntum s[, [no na [b[ma w]n kwan ama w]ahy[ne nahenie no mu. {no na m[paem maka makyer[ w]n
s[: Menhunuu mo da, momfiri me so nk], mo a moy[ de[ [ntene! (Mateo 7:23).
Mede [dan mmienu b]] af]de[ maa wo. Mpo mede me nkwa maa wo. Woanhu me anaa? Manyi wo amma k]si da a mehomee de[ a [twa to] koraa no. Woanhu me anaa? Enti wow] b]ne w] wakomam anaa? Aane, Awurade. Mew] ketewaa bi {nne[ firi me so k]! }deb]ney[ni biara nni h] a w]ma no kwan ma no ba ha. Nanso mede gyidie wui[ w] wo din mu maa wo, Awurade! {de[n na wop[ s[ wokyer[ s[ wowui[ w] me din mu? Waso]den nti na wowui[. Wogyee masub] ne me mogya no tuum anaa? Medii adanse[ w]
wakomam s[ woy[ me ba anaa? Woannye masub] no anni, na manni adanse[ biara s[ woy[ me ba, nanso na wokura wo gyidie mu dendeenden wui w] mu saa ara. {ber[ b[n na medii adanse[ maa wo]? Wo ara na wafa ato wo ho so. Wow] ]d] w] wo ara wo nkwagye[ mu, na wob] mm]den s[ wob[y] wo ara wo nkwagye[ ho adwuma. Woate ase[ anaa? Seesei de[, si wo kwan so na k]. Yesu ka kyer[[ y[n s[, y[ns]re na y[nhyer[n. {b[tumi aba s[ w]n a w]anya nkwagye[ no b[b] hu w] nn[ da yi Akristofo] ne adiyifo] atorofo] beberee no anim, na [no nti ebia na w]antumi anhyer[n w] aho]den so. Nanso ogyansrama ketewa bi b[tumi afiri ase[ as] ab[y[ ogya kese[. S[ obi gyina w] akokoduro kwan so di nokor[ no ho adanse[ a, wiase nyinaa b[hyer[n. W] Yesaia 60:1-2, [ka s[, S]re, hyer[n, na wo
hann reba, na Awurade animuonyam apue wo so. Na hw[, esum b[kata asase so, na esum kabii akata aman so; Nanso Awurade b[pue wo so na naninmuonyam ab[da adi wo so.
{mu Ns[m
Onyankop]n hy[ y[n s[, y[ns]re na y[nhyer[n, [firi s[ de[ [ny[ nokor[ no ho sum akata wiase nyinaa so. W]n a w]gye Yesu die no nko na w]b[tumi ad] no. W]n a w]nnyaa nkwagye[ no ntumi nn] no da. {b[y[ d[n na w]b[tumi ad] no? W]ka ]d] ho as[m, nanso w]ntumi nn] no gye s[ w]agye nokor[ no nyinaa adi.
na ]de nsuo ne Honhom no na [y]] adwuma. }y]] yei gyee y[n nkwa.
Y[gye nnipa adanse[ a, Nyankop]n adanse[ so ky[ne no, na Nyankop]n adanse[ ne adanse[ a wadi ne ba ho no. De[ ]gye Nyankop]n ba no die no w] adanse[ ]no ara mu. De[ ]nnye Onyankop]n nnie no ama no adane ]torofo], [firi s[ wannye adanse[ a Onyankop]n adi ne ba ho no anni. Na yei ne adanse[ no, s[ Onyankop]n ama y[n daa nkwa, na nkwa yi w] ne ba no mu. De[ ]w] ]ba no w] nkwa no. De[ ]nni Nyankop]n ba no, ]nni nkwa no (1 Yohane 5:9-12).
W]n a y[awo w]n fofor] no nya nnipa adanse[. W]hunu y[n s[, y[y[ ateneneefo]. S[ w]n a y[awo w]n fofor] a w]anya nkwagye[ no ka nokor[ a [fa nkwagye[ ho no a, nnipa ntumi nni ho akyingye[. W]gye tum. W]ka s[ y[agye adi w] ne kwan so p[p[[p[, na y[n gyidie y[ tee. S[ y[ka kyer[ w]n kwan a w]faa so woo y[n fofor] no a, w]ns]re ntia nokor[ as[mpa a y[di ho adanse[ no. W]ka s[ de[ y[ka no y[ nokor[. Y[nya nnipa adanse[. Nanso ns[mfua yi nso ka s[, Nyankop]n
{mu Ns[m
adanse[ so ky[ne no, na yei ne Nyankop]n adanse[ no. }se Nyankop]n adanse[ no y[ ne ba no. {nte saa
anaa? {de[n na [y[ ne ba no adanse[? Adanse[ a [kyer[ s[ Nyankop]n agye y[n nkwa ne s[, Yesu nam Honhom no ne nsuo nkwagye[ no so na [bae[. Onyankop]n di adanse[ s[ yei ne kwan a ]faa so gyee y[n nkwa no, na y[y[ ne man, [firi s[ y[agye adi ntira.
De[ ]gye Nyankop]n ba no die no w] adanse[ ]no ara ne mu. De[ ]nnye Onyankop]n nnie no ama no adane ]torofo], [firi s[ wannye adanse[ a Onyankop]n adi ne ba ho no anni.
Ns[mfua yi kyer[ y[n pefee w]n a w]agye w]n no. {ka s[, de[ ]gye Nyankop]n ba no die no w] adanse[ no ]no ara mu. Wow] adanse[ no w] wakomam anaa? {w] wo mu, na [w] me nso mu. Yesu baa asase yi so maa y[n. (}nam Honhom no so faa ]baabunu Maria so baa honam mu.) Ber[ a ]nyaa mfe[ 30 no, w]b]] no asu s[ ]b[yi y[n b]ne nyinaa agu ]no ara ne ho so. Na ber[ a y[n b]ne w] ne ho no, w]buu no at[n w] as[nnua no so. }nyanee da [t]
so mmi[nsa s[ ]b[ma y[n daa nkwa. Enti Yesu agye y[n nkwa. S[ Yesu ans]re amfiri owuo mu a, anka [de[n na [besie? Anka [b[y[ d[n na wadi adanse[ ama me w] damena mu? {no nti na ]y[ magyenkwa no. Yei ne ade[ a y[gye die. S[de[ ]kae[ no, ]de nasub] ne ne mogya no na agye y[n nkwa. Na [nam s[ y[gye die nti, wo ne me anya nkwa. Adanse[ no w] me mu, na [w] wo nso wo mu. W]n a w]agye w]n nkwa no ntumi mpa ne nsuo asub] no. Y[ntumi nyi nno]ma a ]y[ de gyee y[n nkwa no mfiri mu da.
Na saa na [s[ s[ y[hy[ tenenee nyinaa ma (Mateo 3:15). Y[ntumi mpa s[ Yohane Suboni b]]
Yesu asu w] asub]ntene Yordan mu, na ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[. W]n a w]agye w]n nkwa no ntumi mpa nsuo a [y[ Yesu asub] no da.
{mu Ns[m
W]n A W]gye Die, Nanso W]nyaa Nkwagye[ No, Pa Yesu Asub] No K]si Awiee[.
Whan na ]ma Onyankop]n dane ]torofo]? De[ ]nnye Yesu asub] nnie no
Hw[ nokor[ a ]somafo] Yohane daa no adi ber[ ]kaa s[, De[ ]nnye Onyankop]n nnie no ama no adane ]torofo]. S[ ]somafo] Yohane te y[n nky[n ha seesei ara a, anka [de[n na ]b[ka akyer[ Akristofo] a w]w] y[n mmer[ yi mu no? Anka ]b[bisa w]n s[, ber[ a w]b]] Yesu asu no, ]yii y[n b]ne nyinaa k]e[ anaa s[ wannyi? Anka Yohane Suboni nso renni as[mpa no ho adanse[ s[ Yesu de nasub] na [gyee y[n nkwa anaa? W]amfa wo b]ne nyinaa angu Yesu atifi ber[
a ]baa me nky[n maa meb]] no asu no anaa? {no nti Yohane Suboni dii adanse[ a emu da h] kyer[[ y[n s[, w]b]] Yesu asu s[ ]b[gye y[ nyinaa nkwa (Yohane 1:29. 1 John 5:4-8). W]n a w]nnye Onyankop]n nnie no, anaa nso w]n a w]nnye de[ ]y]e[ nyinaa de gyee y[n nkwa no ma no dane ]torofo]. S[ y[ka s[ Yesu yii y[n b]ne nyinaa k]e[ ber[ a w]b]] no asu no a, w]ka s[, O, [mmom paa de[, [ntumi nk]ba s[ ]yii y[n b]ne nyinaa k]e[! B]ne a [w] h] dada no mmom na ]yi k]e[, [no nti y[n b]ne a y[y] no da biara no de[ [da so ara w] h]. {no nti w]si so ketee s[, [s[ s[ w]b] adwensakyera mpae[ ma w]n b]ne a w]y[ no da biara no. Yei ne ade[ a w]gye die. Mo nyinaa nso gye di anaa? W]n a w]nnye nnie s[, w]de Yesu asub] no ahohoro y[n b]ne nyinaa no ma Onyankop]n dane ]torofo].
{mu Ns[m
Yesu Gyee Y[n Pr[ko Ber[ A W]b]] No Asu Na }hwiee Ne Mogya Gui[ W] As[nnua No So No.
Whan na ]redi ator]? Onipa a ]nnye Yesu asub] nnie no
W]b]] Yesu asu na ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[ pr[ko. Onyankop]n gye w]n a w]gye Yesu asub] ne ne mogya die no nkwa, nanso ]po w]n a w]nnye nnie no. W]k] amanehunu kuro. Enti s[ y[b[nya nkwagye[ anaa s[ y[nnya nkwagye[ no gyina y[n gyidie so. Yesu agye wiase afiri b]ne nyinaa mu. W]n a w]gye die no w] nkwa, na w]n a w]nnye nnie no w]ny[ nyaa nkwagye[, [firi s[ w]ama Onyankop]n adane ]torofo]. {ny[ nnipa aho]mmer[ nti na w]k] amanehunu kuro, na mmom gye a w]nnye nnie ntira. De[
]nnye Onyankop]n nnie no ama no adane ]torofo] (1 Yohane 5:10). W]n a w]nnye nnie s[, y[de w]n
b]ne nyinaa guu Yesu so no, b]ne da so ara w] w]n akomam. W]ntumi nka s[ b]ne biara nni w]n ho. Ber[ bi mehyiaa ]somfoni bi, na mebisaa no s[, }somfoni, wo b]ne nyinaa k]e[ ber[ a wogyee Yesu dii[ no anaa? Aane, [k]e[. {nne[ [nam s[ Yesu yii wiase b]ne nyinaa k]e[ na ]kaa s[, w]awie nti no, woanya nkwa. {nte saa anaa? Aane, manya nkwa. {nne[ na b]ne biara nni wo ho. Aane, ebi nni me ho. S[ woy[ b]ne bio a, [de[n na [b[sie? Y[y[ nnipa k[k[, [no nti [b[y[ d[n na y[nk]y[ b]ne bio? {no nti [s[ s[ y[sakyera yadwene na y[hohoro y[n b]ne da biara. Saa }somfoni yi da so w] b]ne nakomam, [firi s[ ]nnim nokor[ no nyinaa a [w] nkwagye[ mu no. Yeinom mu bi ne w]n a w]di Nyankop]n ho
{mu Ns[m
agor], na w]ma no dane ]torofo] no. Yesu a ]y[ Nyankop]n no antumi anyi b]ne nyinaa a [w] wiase no anaa? Yei y[ ade[ a [hy[ abufuo paa. S[ Yesu antumi anyi b]ne nyinaa ank] a, anka [b[y[ d[n na way[ nkwagye[ Nyankop]n? Ad[n nti na ]ka kyer[[ y[n s[ y[ngye no ndi? Wob[ma no adane ]torofo] anaa? Metu wo fo s[ ny] saa. Twer[ Kronkron no kyer[ y[n s[, [ns[ s[ y[di ne ho agor]. Yei kyer[ s[, [ns[ s[ y[ma no dane ]torofo], anaa s[ y[b] mm]den s[ y[b[daadaa no]. }nte s[ y[n. }somafo] Yohane kyer[ y[n nokor[ a [fa nkwagye[ as[mpa no ho. Nnipa pii mp[ s[ w]b[gye nno]ma a Nyankop]n y] maa y[n, a [ne s[, Yesu nam nsuo, mogya ne Honhom so na [bae[ no. Y[w] ekuo mmienu w] Akristofo] mu. W]n a w]nnye de[ Twer[ Kronkron ka no nnie na w]paem ka s[, Mey[ ]deb]ney[ni, ne w]n a w]gye de[ ]y]e[ nyinaa maa w]n die na w]paem ka s[, Mey[ ]teneneeni. Ekuo yi mu de[ [w] he na wodwene s[ ]ka nokor[ no?
W]n a w]nnye de[ Onyankop]n y]e[ a [y[ w]n a w]nnye adanse[ a [y[ nsuo, mogya ne Honhom no nnie no na w]di ator]. W]kura gyidie a [ny[ nokor[ no. W]n a w]nnye nnie no ma Onyankop]n dane ]torofo]. {mma no ndane ]torofo]. Yesu baa Yordan asub]ntene ho, na (ber[ a w]b]] no asu no) ]hy[[ tenenee nyinaa ma (]yii b]ne nyinaa a [w] wiase k]e[).
{mu Ns[m
no ]no ara mu. De[ w]awo no fofor] no gye di s[, w]de ne b]ne nyinaa guu Yesu so ber[ a w]b]] no asu no, na w]de Yesu nsuo ne ne mogya no na agye no nkwa. Akristofo] a w]awo w]n fofor] no gye di s[, w]nam ]baabunu Maria so na w]woo Yesu baa wiase, na w]b]] no asu w] Yordan mu ansa na ]wui[ w] as[nnua no so, na ]nyanee firii owuo mu. Ateneneefo] w] adanse[ no w] w]n akomam. Y[n nkwagye[ adanse[ gyina y[n gyidie a y[w] w] Yesu mu, ]no na ]nam nsuo mogya ne Honhom no so bae[. Adanse[ no w] wo mu. Metu wo fo s[, nya adanse[ no w] wo mu. Mep[ s[ meka kyer[ wo s[, S[ adanse[ biara nni h] a, [nne[ nkwangye[ biara nso nni h]. Nkwagye[ adanse[ no w] wo mu. }somafo] Yohane kaa s[, De[ ]gye
Nyankop]n ba no die no w] adanse[ ]no ara ne mu (1 Yohane 5:10). S[ y[gye Yesu mogya a ]hwie gui[
w] as[nnua no so di a, [no ne adanse[ a [w] y[n mu no anaa? Anaa adanse[ no ne s[, y[b[gye nsuo no adie na y[nnye mogya no nnie? {s[ s[ wogye baasa no nyinaa di na Nyankop]n gye wo tum.
{no na Yesu b[di wo ho adanse[ s[ woanya nkwa. Anaa wop[ s[ wokyer[ s[, s[ wogye baasa no mu mmienu di a, wow] adanse[ no anaa? {nne[ na [te s[ de[ wogye Nyankop]n die s[de[ wop[ w] wakwan mu. {no b[y[ te s[ de[ woredi wo ara wo ho adanse[ no. Y[w] nnipa pii w] h] a w]te saa. Y[w] nnipa pii w] wiase yi mu a w]gye baasa no mu baanu adanse[ die. W]di adanse[ s[ w]anya nkwagye[, na w]twer[ nwoma a [ka ho ns[m. Hw[ w]n ho hare a [y[! {hy[ abufuo paa. W]fr[ w]n ho As[mpakafo]. W]w] atenka s[ w]ny[ as[mpakafo] bi k[k[, na mmom w]y[ nyamesomfo]. W]nnye nsuo no nni, nanso w]hoahoa w]n ho w] w]n nkwagye[ mu! Ns[m a w]ka no b[tumi at] aso mu de[, nanso w]nni Nyankop]n adanse[ no w] w]n adwenem. {y[ adwenkyer[ bi a [nni nnyinaso]. {y[ d[n na wofr[ yei nkwagye[? W]n a w]gye Yesu a ]nam Honhom, nsuo ne mogya so bae[ no w] Nyankop]n ne nnipa adanse[. }somafo] Paulo kaa s[, S[ y[n as[mpa no
{mu Ns[m
amma mo nky[n as[m nko, na mmom [baa aho]den ne Honhom Kronkron ne [so duasie beberee mu nso (1 Tesalonikafo] 1:5). S[ nnipa gye Yesu mogya no
nko di a, ]bonsam nya anigye[. O, nkwaseafo], madaadaa mo nyinaa, ha-ha! Beberee no ara na [gye die s[, s[ woyi Yesu ay[ a, ]bonsam dwane k]. W]n adwene y[ w]n s[, ]bonsam suro as[nnua no. Nanso [s[ s[ wode to wadwenemu s[, [y[ ]y[kyer[ bi k[k[ na ]bonsam y[ kyer[ y[n. {ns[ s[ y[ma ]de yei bu y[n kwasea. S[ honhomm]ne fa obi nnommum a, ]b[tumi ab] dam, na nano twa ahuro. {ny[ ade[ a [y[ den ma ]bonsam, [firi s[ ]w] tumi a ]tumi ma nnipa y] biribiara a ]p[. De[ ]bonsam y] ara ne s[, ]b[fa nadwene ay[ adwuma kakraa bi. Onyankop]n maa ]bonsam tumi mu ahodo] pii, gye s[ tumi a w]de kum nnipa nko. }bonsam b[tumi ama obi ho apopo s[ ahahan, na ]tumi ma no team dendeenden, na nano twa ahuro. S[ [k]ba saa a, agyidifo] team dendeenden, Firi ne mu k] w] Yesu din mu! Firi k]! S[ onipa
no ani tete no na nani ba ne ho so a, w]ka kyer[ no s[, [y[ tumi a [w] Yesu mogya mu no na agye no nkwa. Nanso yei ny[ tumi a [w] mogya no mu. {y[ ]y[kyer[ bi na ]bonsam y[ kyer[ y[n. }bonsam suro w]n a w]gye Yesu die no paa, de[ ]de nasub] ahohoro y[n ho fitaa no, de[ ]de ne mogya yii atemmuo maa y[n no, na ]nyane firii owuo mu no. }bonsam ntumi ngyina adanse[ a [y[ Yesu asub] ne ne nkwagye[ mogya no anim. S[de[ monim no, [t] mmer[ bi a, Roman as]fo] tu ahonhomm]ne. Y[ahunu saa mp[n pii w] senee mu. W] senee mu no, Omen a ]y[ ]s]fo] no kura as[nnua ketewa bi, na ]woso as[nnua no, nanso ber[ biara no owu. Obi a y[awo no fofor] no ntumi nni nkuguo a [te saa no. Ogyedini a y[awo no fofor] no de akoko]duro ka Yesu asub] ne ne mogya no ho as[m. S[ ]bonsam b] mm]den s[ ]reb[tetee no a, ]bisa ]bonsam s[, Na wonnim s[ Yesu ayi me b]ne nyinaa k] anaa? {no mu na ]bonsam dwane[. }bonsam kyiri k]k] s[ ]b[gyina w]n a w]awo w]n fofor] no nky[n. S[ obi
{mu Ns[m
a w]awo no fofor] te adih] a, ]bonsam b] mm]den s[ ]b[dwane afiri h]. W]aka s[ w]n a w]nnye Nyankop]n nnie no ama no adane ]torofo]. W]nnye ne ba no adanse[ a [y[ nsuo ne mogya adanse[ no nni.
nyinaa ny[ nokor[. W]n gyidie nyinaa ny[ nokor[. W]n gyidie ny[ nokor[ na w]ka as[mpa a [te saa no kwa. Momma y[nsane nk] 1 Yohane 5. Nyiyimu 11 ka s[. Na yei ne adanse[ no, s[ Onyankop]n ama y[n daa nkwa, na nkwa yi w] ne ba no mu. {kyer[ y[n s[, Onyankop]n ama y[n daa nkwa, na nkwa no w] de[ ne nsa ka no mu. Afei nso saa nkwa no w] ne ba no mu. W]n a w]anya daa nkwa no y[ w]n a w]nam Yesu asub] ne ne mogya no so anya nkwagye[ ber[ a w]gye dii[ no. W]n a w]gye w]n nkwa no nya daa nkwa, na w]tena ase daa daa. Woanya daa nkwa anaa? W] nkyeky[mu 12, De[ ]w] ]ba no w] nkwa no. De[ ]nni Nyankop]n ba no, ]nni nkwa no. W] ns[m fofor] mu no, de[ ]gye nno]ma a Yesu y]e[ w] asase yi so nyinaa nasub], nas[nnua no so wuo, ne ne wus]re[ no w] daa nkwa. Nanso de[ ]yi yei mu baako mpo firi mu no rennya nkwa, na ]ntumi nya ]gye[. Nsonoe[ a ]somafo] Yohane da no adi w]
{mu Ns[m
Nyankop]n mma mu no gyina w]n gyidie a w]w] w] nno]ma a Yesu y]e[ no mu: nsuo no, Honhom no, ne mogya no. Nno]ma yi ma y[hunu s[ As[m no w] w]n mu anaa s[ [nni w]n mu. Gyidie a w]n a w]agye w]n nkwa no w] w] Yesu nsuo asub], ne mogya, ne Honhom no mu no na ]de hunu w]n.
W]n A W]nwoo W]n Fofor] No Nnim Nsonoe[ A {w] Nnwanten Ne Mmirekyie Ntam
Whan na ]tumi hunu w]n a w]anya nkwagye[ ne w]n w]nnyaa nkwagye[ no? Onipa a w]awo no fofor] no
}somafo] Yohane da w]n a w]awo w]n fofor]
no adi pefee kyer[ y[n. Saa ara na ]somafo] Paulo nso y]e[. {b[y[ d[n na Nyankop]n nkoa b[tumi ada nsonoe[ a [w] nnwanten ne mmirekyie mu? }kwan b[n so na w]tumi da nsonoe[ a [w] Nyankop]n nkoa nokwafo] ne atorofo] no mu no adi? W]n a w]gyee w]n nkwa ber[ a w]gyee Yesu nsuo ne ne mogya dii[ no nya tumi a w]de hunu. S[ obi y[ ]s]fo] o, ]s[np[kafo] o, anaa as]re panin, na s[ ]ntumi nhunu w]n a w]anya nkwagye[, anaa s[ ]ntumi nhunu nsonoe[ a [w] nnwanten ne mmirekyie mu a, [nne[ na w]nwoo no fofor], na ]nni nkwa no w] ne mu. Nanso w]n a w]awo w]n fofor] no tumi hunu nsonoe[ a [w] mu no yie paa. W]n a nkwa nni w]n mu no ntumi nhunu nsonoe[ no, na w]ntumi nhunu s[ [y[ nokor[ anaa s[ [ny[ nokor[ no. {wom s[ y[ntumi nhunu nsonoe[ a [w] esum mu de[, nanso ahahanmono y[ ahahanmono, na fitaa nso y[ fitaa. Nanso s[ wokata wani a, wontumi nhunu nsonoe[ no, na worenya ho nimde[ biara. Nanso w]n a w]n ani abue no b[tumi ahunu nsonoe[ a [y[ ketewa paa no mpo. W]b[tumi akyer[
{mu Ns[m
de[ [y[ ahahanmono ne de[ [y[ fitaa. Saa ara p[p[[p[ na y[w] nsonoe[ w] w]n a w]awo w]n fofor] ne w]n a w]nwoo w]n fofor] no mu. {s[ s[ y[ka nkwagye as[mpa no, nsuo ne Honhom as[mpa no. {s[ s[ y[s]re na y[hyer[n. S[ y[boaboa nnipa ano di w]n ho ahyia s[ y[reka as[mpa no a, y[mfa ns[m a [firi nnipa nky[n na [ka. W] Twer[ Kronkron mu no, 1 Yohane 5 kyer[ y[n ase[. {s[ s[ y[tu anam]n baako baako kyer[kyer[ mu s[de[ [b[y] na sakasaka biara mma. As[m a y[[ka, a [y[ nsuo ne mogya ne Honhom as[mpa no, y[ nkwagye[ kanea. S[ y[p[ s[ nnipa hunu Yesu nsuo no a, [s[ s[ y[hyer[n w] aho]den so. S[ y[ma nnipa nya Yesu mogya no mu nimde[ a, [no na [kyer[ s[ y[rehyer[n w] aho]den so. {s[ s[ y[ma emu da h] s[de[ [b[y] na nnipa a [w] asase ani nyinaa b[hunu nokor[ no. S[ w]n a w]awo w]n fofor] no ans]re anhyer[n a, nnipa pii b[wuwu w] ber[ a w]nyaa nkwagye[, na [ny[ ade[ a [b[s] Nyankop]n ani koraa. }b[fr[ y[n nkoa anihafo]. {s[ s[ y[ka nsuo ne Honhom as[mpa
no na atr[ ak] babiara. De[ nti a meka Yesu asub] ho as[m mp[n pii bio ne s[, [hia paa ma y[n nkwagye[. S[ y[ne mm]fra rekasa a, y[to y[n bo ase kyer[kyer[ nno]ma ase bio k]si s[, y[b[hunu s[ de[ y[ka kyer[[ w]n nyinaa no w]ate ase[. S[ y[reb] mm]den akyer[ obi a ]nk]] sukuu da ade[ a, y[de kasafua mfitiase[ adesua na y[de b[di kan akyer[kyer[ no]. Afei y[b[tumi akyer[ no kwan a y[fa so de kasafua ntwer[e[ adesua no twer[ ns[m. S[ ]tumi de ns[m yi mu baako baako sisi ani te s[ asotwe[ a, y[firi ase[ kyer[kyer[ no de[ ns[m yi kyer[. Saa ara p[p[[p[ na [s[ s[ y[ka Yesu ho as[m kyer[ nnipa, na y[hw[ hunu s[ w]ate biribiara ase. {s[ s[ y[kyer[kyer[ Yesu asub] mu yie ma emu da h] pefee. }nam nsuo, mogya, ne Honhom no so na [baa wiase. Me mpaeb] ne s[ wob[gye Yesu adi s[ ]y[ wagyenkwa, na woanya nkwagye[. Nsuo ne Honhom nkwagye[ no firi gyidie a [w] Yesu asub] ne nas[nnua no so mogya mu na [ba, ne gyidie a y[w] s[, ]y[ Nyankop]n, y[n Agyenkwa no.
{mu Ns[m
As[nka 7
Yesu Asub] Y[ Nkwagye[ Ns[so] Ma Nneb]ney[fo]
Wob[tumi afa ab[[fo kwantep]nfidie computa so atwe Rev. Paul C. Jong Akristofo] Nnwoma a y[de ma kwa no agu biribi te s[ iPhone ne iPad so. Anaa s[ wob[k] Amazon Nwoma korabea w] kwantep]nfidie ab[[fo computa so w] (www.amazon.com).
{mu Ns[m
Na Onyankop]n nim y[n dada ansa na mpo w]rewo y[n aba asase yi so. }nim s[ w]b[wo y[n s[ nneb]ney[fo], na ]nam Yesu asub] a [yii wiase b]ne nyinaa k]e[ no so agye agyidifo] nyinaa nkwa. Yei nyinaa y[ Nyankop]n adom ntira. S[de[ w]aka w] Nnwom 8:4, }dasani ne hwan a wokae no? W]n a wagye w]n afiri w]n b]ne nyinaa mu no y[ w]n a w]n nsa aka Nyankop]n adom sononko no. W]y[ ne mma. Y[n a y[gyee Yesu mogya ne Honhom no nko ara dii[ no, ansa na y[b[y[[ Nyankop]n mma no, ber[ a y[b[y[[ ateneneefo] na w]gyee y[n nkwa no, na w]maa y[n tumi s[ y[nfr[ no Agya no, na y[y[ de[n? Na y[y[ nneb]ney[fo], nneb]ney[fo] a w]awo y[n wiase s[ y[ntena ase mfe[ 70 anaa 80 ber[ a y[w] ap]muden. Ansa na w]rehohoro y[n afiri y[n b]ne nyinaa mu no, ansa na y[rennya gyidie w] Yesu asub] ne ne mogya as[mpa mu no, na y[y[ w]n a w]ntene a na y[nim yie paa s[ y[b[yera. }somafo] Paulo kaa s[, [y[ Onyankop]n adom
{mu Ns[m
nti na na ]te s[ s[de[ ]te[ no, [y[ Nyankop]n adom nkotoo nti na y[n nso y[te s[ s[de[ y[te[ yi. Y[da no ase w] nadom a ]de ama y[n no. }b]ade[ no baa wiase b[gyee y[n nkwa, ]de y[n y[[ ne mma, ne ne man. Y[da no ase w] nadom nkwagye[ a [y[ nsuo ne Honhom no. Ad[n nti na ]maa y[n kwan s[ y[mm[y[ ne mma, ateneneefo] no? Y[n aho]f[ ntira anaa? Anaa s[ y[fata ntira? Anaa s[ y[y[ ntira? Momma y[ndwene ho yie na y[mfa aseda mma de[ aseda s[ no]. De[ nti a Onyankop]n b]] y[n ne s[, ]b[ma y[ay[ ne man, na wama y[ne no atena ]soro Ahenie no mu. Onyankop]n maa y[b[y[[ ne man s[de[ [b[y] na y[ne no b[tena ase daapem. Yei ne adekor] p]tee nti a Nyankop]n de daa nkwa hyiraa y[n no. {ny[ s[ y[n aho]f[ nti na ]maa y[b[y[[ ne man, anaa s[ y[fata ntira, anaa y[ab] ]bra pa aky[ne nab]de[ a aka no nyinaa ntira. De[ nti a ]y]] yei nyinaa ne s[, ]d] y[n.
{no na afei ne ns[so] gye mo nso nkwa, [ne asub] (1 Petro 3:21). Emu na akra kakraa bi a w]si baaw]twe nyaa nkwa nsuo no mu (1 Petro 3:20).
Emu na akra kakraa bi a baako w] kuro mu na baanu w] abusua mu anya nkwa. {nne[ na y[y] papa ky[ne w]n a aka no anaa? {nte saa koraa. Y[ny[ sononko nky[n obiara saa, nanso y[nam y[n gyidie a y[w] w] nsuo ne Honhom mu no so anya nkwa. {y[ anwanwade[ a [so ky[ne anwanwande[ nyinaa s[ y[anya nkwagye[, na [y[ aky[de[ a [nnyina biribiara so, ne nhyira a [firi Nyankop]n nky[n s[ y[b[tumi afr[ no y[n Agya, y[n Awurade. Y[ntumi mpa yei da. {b[y[ d[n na anka y[b[tumi afr[ no y[n Agya ne y[n Awurade, w] ber[ a anka y[da so y[ nneb]ney[fo]? S[ y[dwendwene nokor[ a [w] h] s[ wagye y[n nkwa a, y[nim s[ Nyankop]n de ne d] a [nnyina biribiara so no na ad] y[n. Y[ntumi nna no ase anaa? S[ [ny[ Onyankop]n d] ne ne nhyira a, anka w]b[wo y[n na y[awuwu w] ber[ y[ab] y[n bra w] ahohiahia mu awie no, na y[ak] amanehunu kuro. Y[da Onyankop]n ase bio mp[n pii w] ne d] ne ne nhyira a ama y[n nso y[afata s[ y[mm[y[ ne mma w] nani so no.
{mu Ns[m
nyinaa mu? S[ y[hw[ kuro k[se[ baako mu a, nnipa kakraa bi na y[b[hunu w]n saa. W] kuro k[se[ a mefiri mu a nnipa b[y[ 250,000 na [te mu no, w]n mu dodo] s[n na anya ]gye[ afiri w]n b]ne mu? Ebia 200 anaa? {nne[ s[ wosese a, [b[y[ s[n? {kyer[ s[, s[ woyi nnipa apem biara a, w]n mu baako p[ na anya nkwagye[. W]akan ahunu s[ Akristofo] b[y[ ]pepe 12 a Catholic asafo no mu nnipa ka ho bie na [w] Korea man mu. W] yei mu no, emu dodo] s[n na w]de nsuo ne Honhom no awo w]n fofor]? {s[ s[ y[de hy[ y[n adwenem s[, nnipa a na w]w] asase yi so w] Noa ber[ so no, w] mu b[y[ baaw]twe p[ na w]nyaa nkwagye[. {s[ s[ y[hunu na y[gye die s[, Yesu ahohoro w]n a w]gye nasub] a [yii wiase b]ne nyinaa k]e[ no b]ne nyinaa. Y[nni nnipa beberee w] h] a w]gye die s[, Yesu nam nasub] ne nas[nnua no so mogya na agye y[n nyinaa nkwa. Hw[ Yesu wus]re[ mfoni a agye din no. Nnipa dodo] s[n na y[hunuu w]n? Wob[hunu w]n s[ w]firi Yerusalem aban mu reba,
{mu Ns[m
ne Yesu a watr[ ne nsam s[ ]b[gye w]n aba ne nky[n no. Wo de[ fa wadwene sese w]n mu dodo] a na w]y[ nyames[m suafo], ne asomfo. Nn[ no, y[w] nyames[m suafo] pii w] wiase, nanso y[hunu s[ w]n mu kakraa bi na w]nim s[ Yesu asub] y[ nokor[ a [hia paa w] nkwagye[ mu. Nyames[m suafo] no bi ka s[, de[ nti a w]b]] Yesu asu ne s[, na ]w] ahobrease[, ebinom nso se, w]b]] no asu s[de[ [b[y] na ]b[y[ te s[ y[n nnipa. Nanso w]atwer[ w] Twer[ Kronkron no mu s[, asuafo] no nyinaa a na Petro ne Yohane ka ho bie no, dii Yesu asub] ho adanse[ s[, [nam [no so na w]de wiase b]ne nyinaa guu no so, na y[n nso y[gye di. Asuafo] no dii adanse[ w] Twer[s[m no mu s[, Yesu asub] so na w]nam so de y[n b]ne nyinaa guu no so. {y[ nwanwa s[ Onyankop]n adom adanse[ no nti, s[ y[gye di a, y[b[tumi anya nkwagye[.
Mennim nnipa dodo] a w]anya nkwagye[ nn[, nanso ebia w]y[ kakraa bi. W]n a w]anya nkwagye[ no ne w]n a w]gye Yesu asub] ne ne mogya no die. Ber[ a mek]] nsrahw[ w] asafo ahodo] pii mu no, mehunuu no mp[n pii s[ w]n mu kakraa bi na w]ka Yesu asub] as[mpa a [y[ nokor[ no ho as[m. S[ y[annye nkwagye[ a [firi Yesu asub] ne ne mogya mu no anni a, y[y[ nneb]ney[fo] a y[nyaa nkwagye[, [mfa ho ne nokor[ a y[adi w] y[n as]rekor] mu. Y[b[tumi adi nokor[ ak] as]re y[n nkwa nna nyinaa, nanso s[ y[daso ara w] b]ne w] y[n akomam a, y[y[ nneb]ney[fo]. S[ y[ak] as]re mfe[ 50 mpo na s[ b]ne w] y[n akomam a, gyidie a y[nyaa w] mfe[ 50 mu no nyinaa ny[ hwee, na mmom ator]s[m. Anka [y[ koraa s[ wode dakoro b[nya nokor[ gyidie no. W] w]n a w]gye Yesu die mu no, w]n a w]gye de[ Yesu asub] ne ne mogya kyer[ no die p[p[[p[ no na w]b[tumi ahy[ne Nyankop]n Ahenie no mu. Nokor[ gyidie ne s[, wob[gye adie s[, Onyankop]n ba no baa wiase, na w]b]] no asu s[
]b[yi wiase b]ne nyinaa akor]. Saa gyidie yi na [de y[n b[k] Nyankop]n Ahenie no mu. {s[ s[ y[gye di nso s[, Yesu hwiee ne mogya gui[ w] as[nnua no so maa me ne wo. {s[ s[ y[hunu yei, s[de[ [b[y] na y[b[tumi ada no ase, ahy[ no animuonyam. Y[y[ de[n? Y[y[ mmaa ne mmarima mma a w]de Yesu asub] ne ne mogya agye y[n nkwa. Ad[n nti na y[ntumi nna no ase[? W]b]] Yesu asu w] Yordan mu ber[ a na wadi mfe[ 30, s[de[ [b[y] na w]b[gye y[n nkwa. W] saa kwan yi so no, ]yii y[n b]ne nyinaa k]e[, na ]nyaa atemmuo w] as[nnua no so maa y[n. S[ y[dwendwene ho a, y[nni hwee ka s[ y[de ahobrease[ b[da no ase[. {s[ s[ y[hunu s[, de[ Yesu y]e[ nyinaa w] wiase yi mu no, ]y] maa y[n nkwagye[. De[ edi kan no, ]baa ewi yi ase. W]b]] no asu, w]kum no as[nnua no so, ]nyanee firi owuo mu nnansa, na seesei de[ ]te Agya no nsa nifa. Onyankop]n nkwagye[ no y[ y[n nyinaa dea a w]nyi obibiara mfiri mu. Yesu Kristo nkwagye[ no y[ wo ne me dea. Y[da Onyankop]n ase w] ne d] ne ne nhyira.
{mu Ns[m
Y[nim as[mpa no nnwom bi a w]to no s[, As[m bi w] h] a [y[ f[. W] nnipa pii a [w]
wiase nyinaa mu no, me ne de[ ]w] ne d] ne ne nkwagye[. O hw[ s[de[ ne d] no y[ nwanwa. Ne d] a ]de d] me, ne d] a ]de d] me. As[m bi w] h] a [y[ f[. W] nnipa pii a [w] wiase nyinaa mu no, y[n ne w]n a w]anya nkwa, a y[ab[y[ ne man. Y[ahy[ ne d] no. O Nyankop]n d], Nyankop]n adom. O hw[ nwanwa a ne d] no y[! Ne d] a ]w] ma me.
Yesu baa asase yi so s[, ]b[gye wo ne me nkwa, na nasub] nkwagye[ nso y[ y[n nyinaa dea. As[mpa no ny[ ananses[m bi k[k[; [y[ nokor[ a eyi y[n firi abrab] hunu mu k] Nyankop]n Ahenie f[[f[ no mu. {s[ s[ wode to wadwenem s[, gyidie no y[ ay]nkofa a [w] wo ne Nyankop]n ntam. }baa wiase mu s[de[ [b[y] na ]b[gye y[n nkwa. W]b]] no asu, na ]nyaa atemmuo w] as[nnua no so de hohoroo y[n b]ne nyinaa. Nhyira b[n koraa na [sene yei s[ agyidifo] nokwafo] no b[tumi afr[ Onyankop]n w]n Agya! {b[y[ d[n na y[b[tumi agye Yesu adi s[ ]y[ y[n
Agyenkwa, na w]nam y[n gyidie so agye y[n afiri b]ne mu? {b[tumi aba saa [siane ne d] a [nni awiee[ a ]w] de ma y[n no ntira. {nam ne so nti na w]agye y[n nkwa, ]no na ]d]] y[n kane.
W]agye y[n nkwa pr[ko anaa s[ [y[ kakra nkakra {y[ pr[ko
{mu Ns[m
Owui pr[ko w] asase yi so s[ ]b[yi y[n afiri Nyankop]n atemmuo mu. S[de[ [b[y] na y[b[tumi ahy[ne Nyankop]n Ahenie mu atena ase daa nti, ]baa ewi yi ase w] honam mu, na ]nam nasub] ne ne wuo, na ne wus]re[ no so ahohoro y[n b]ne nyinaa pr[ko. Wogye di s[ Yesu Kristo de nasub] ne ne mogya agye y[n nkwa anaa? S[ wonnye nasub] ne ne mogya as[mpa no nni a, wontumi nya nkwagye[. {nam s[ y[w] mmer[y[ nti no, s[ y[annye anni s[ Yesu de nasub] ne ne mogya no ahohoro y[n ho pr[ko a, y[nnya awo fofor]. W]b]] no asu s[ ]b[yi y[n b]ne nyinaa akor], na w]buu no at[n w] as[nnua no so maa y[n. Yesu nam nasub] ne ne mogya nkwagye[ no so ahohoro nneb]ney[fo] b]ne nyinaa pr[ko. S[ anka [s[ s[ [ber[ biara a y[b[y[ b]ne no y[b] adwensakyera mpae[, na y[b] ]bra pa, y[ ad]e[, na y[de nno]ma beberee b] af]de[ ma asafo no nso a, y[ntumi nya nkwagye[ da. Enti, Yesu asub] mu gyidie ne nas[nnua no so mogya y[ ade[ a [hia paa ma y[n nkwagye[. {s[ s[
y[gye nsuo ne mogya no die. Nwuma pa a y[b[y[ ne y[n b]ne fafirie nni twaka biara. {reny[ wo nkwagye[ ho adepa biara s[ wob[t] ntade[ a ne bo] y[ den ama ahiafo], na wode aduane pa ama as]fo]. Yesu gye w]n a w]gye nasub] ne ne mogya die no nko ara nkwa. S[ y[gye di s[ Onyankop]n nam Yesu asub] ne ne mogya no so agye y[n pr[ko a, y[b[nya nkwagye[. Ebia ebinom b[dwene s[, Onyankop]n aka saa w] nas[m mu de[, nanso [s[ s[ w]fa adwene fofor]. W]b[tumi adwene s[de[ w]p[, nanso [s[ s[ y[gye Nyankop]n as[m no die s[de[ w]atwer[ no. W] Hebrifo] 10:1-10, w]atwer[ s[, ]gyee y[n nyinaa nkwa pr[ko. {y[ nokor[ s[ Nyankop]n gye w]n a w]gye Yesu asub] ne mogya die no pr[ko. {s[ s[ y[n nso y[gye di saa ara. }wui[ pr[ko, ]gyee
y[n nkwa pr[ko. O annuanom, gye di, na nya nkwagye[. Fa wadesoa to Yesu asub] no ase.
Yesu gyee y[n nkwa firii y[n aso]den ne y[n b]ne nyinaa mu ber[ a w]b]] no asu na ]hwiee ne mogya gui pr[ko no.
{mu Ns[m
De[ ]tene hunuu maa w]n a w]ntene (1 Petro 3:18). Yesu y[ Nyankop]n a b]ne biara nni ne ho, na
]ny[[ b]ne da. }baa y[n nky[n w] honam mu s[, ]b[gye y[n afiri b]ne nyinaa mu. W]b]] no asu, na ]yii y[n b]ne nyinaa k]e[. }gyee y[n nkwa firii b]ne ne at[n a [ntene nyinaa mu. Nnipa b]ne nyinaa [firi ber[ a w]woo w]n k]si da w]b[wuo no, w]de ne nyinaa guu Yesu so ber[ a w]b]] no asu no, na nnipa nyinaa nyaa nkwa firii atemmuo mu ber[ a ]hwiee ne mogya gui[ na ]wuu w] as[nnua no so no. W]b]] no asu maa nneb]ney[fo], na ]wu maa w]n. Yei ne nasub] mu nkwagye[ no. Yesu gyee y[n a anka na y[y[ nneb]ney[fo] nyinaa nkwa pr[ko. Hw[ aho]mmer[ a y[w]! Nanso Yesu gyee y[n firii y[n b]ne nyinaa mu, [firi y[n awo] ber[ so k]si s[ y[bwuwuo, na ]de ne ho maa atemmuo w] as[nnua no so. Y[n a y[gye Yesu die no, [s[ s[ y[gye di s[, ]de nasub] ne ne mogya no na agye y[n nkwa pr[ko. Y[y[ mmer[, nanso Yesu nte saa. Y[nni nokor[,
nanso Yesu di nokor[. Onyankop]n gyee y[n nkwa pr[ko. Na s[de[ Onyankop]n d]] wiase nie, s[ ]de
ne ba a ]woo no kor] no mae[, na obiara a ]gye no die no anyera, na wanya daa nkwa (John 3:16).
Onyankop]n de ne ba koro no maa y[n. }maa w]b]] ne ba no asu s[de[ [b[y] na w]de wiase b]ne nyinaa b[gu no so], na wagye atemmuo ama nnipa nyinaa. Nkwagye[ anwanwaso] b[n ni! ]d] anwanwanso] b[n ni! Y[da Onyankop]n ase w] ne d] ne ne nkwagye[. Onyankop]n gye w]n a w]gye Yesu asub] ne ne mogya die no nkwa; Yesu asub] ne ne mogya a ]hwie gui[ no, ne nokor[ a [w] h] s[ ]y[ Nyankop]n no. W]n a w]gye Yesu die no b[tumi anya nkwa w] ber[ a w]gye nokor[ a [w] nasub] ne ne mogya mu no die, na w]b[nya daa nkwa s[ ateneneefo]. {s[ s[ y[n nyinaa gye die. Whan na ]gyee y[n nkwa? {y[ Yesu a ]y[ Nyankop]n no na ]gyee y[n nkwa. De[ nti a y[anya nkwagye[ ne s[, y[gye Nyankop]n nkwagye[ no di, na yei ne nkwagye[ mu ]gye[ no.
{mu Ns[m
s[, ]nam nasub] no so yii y[n b]ne nyinaa k]e[, na w]b]] no as[nnua mu no nyinaa nkwa.
{firi s[ ]honam kra w] mogya no mu (Leviticus 17:11). W]b]] Yesu asu wiee[ no, ]hwiee
ne mogya gui w] as[nnua no so. {kyer[ s[ ]de ne nkwa b]] af]de[ w] Nyankop]n anim de tuaa y[n b]ne ka, s[de[ [b[y] na y[n a y[y[ agyidifo] no b[nya nkwa. Ber[ a ]wui w] as[nua no so wiee[ no, ]nyanee da a [t] so mmi[nsa no, na ]kaa as[mpa no kyer[[ ahonhom a na w]w] efiase no. W]n a w]nnyaa nkwagye[ no te s[ ahonhom mu adeduafo] a w]akyere w]n ato efiase [siane b]ne nti. Nnipa [te saa no na Yesu ka nokor[ as[mpa no ho as[m kyer[ w]n, a [y[ nsuo ne Honhom as[mpa no. Onyankop]n de nsuo ne Honhom as[mpa no ama y[n s[ [ngye y[n nkwa. Obiara a ]gye die no b[tumi anya awo fofor].
Yesu Kristo y[ Nyankop]n. Yesu kyer[ s[ Agyenkwa no, na Kristo kyer[ s[ de[ w]asra no. {te s[ de[ Samuel sraa Saul ngo w] Apam Dadaa mu no. Na w]sra ahemfo ne as]fo] ngo, na s[ odiyifo] bi reb[hy[ ne dwumadie ase nso a, na [s[ s[ w]sra no ngo. Yesu baa wiase, na w]sraa no ngo maa dwumadie mmi[nsa: ]s]fo] de[, ]hene, ne odiyifo]. S[ obi a ]y[ ]soro S]fo] no, w]b]] no asu s[ ]b[yi nnipa b]ne nyinaa akor]. Aso]mmer[ a ]y[ maa Agya no nti, ]de ne ho mae[ s[ af]de[ w] Agya no anim. Mene kwan no
nokor[ ne nkwa no, obi mma Agya no nky[n, gye s[ ]nam me so. Yesu agye y[n mu dodo] a y[gye die
Nwoma a y[de ma kwa www.nlmission.com
{mu Ns[m
Wogye di s[ w]nam nasub] no so hohoroo y[n akomam fitaa firii b]ne nyinaa mu anaa? Wahohoro y[n akomam fitaa afiri b]ne nyinaa mu, nanso y[n honam da so ara y[ b]ne. S[ w]b[wo wo fofor] nkyer[ s[ onipa nk]y[ b]ne bio. Y[n a w]awo y[n fofor] no nso y[y] b]ne, nanso y[n akoma da so ara y[ fitaa [nam y[n gyidie a y[w] w] nasub] mu no nti. {no nti ns[mfua a [w] soro ha yi no se, {ny[ honam mu ho fi yi, na mmom
[y[ ahonim pa ho adebisa a Yesu Kristo wus]re[ nti y[nam so y[ Nyankop]n de[ (1 Petro 3:21).
{nam s[ Yesu hohoroo me b]ne nyinaa k]e[ nti, na [nam s[ Nyankop]n agye atemmuo ama me yi de[, ad[n nti na mengye no ndie? Seesei a menim s[ Yesu a ]y[ Nyankop]n no nam nasub] ne ne mogya so agye me nkwa yi, [b[y[ d[n na mengye no ndie? W]gyee y[n nkwa w] Nyankop]n anim, na afei y[n ahonim ho ate. Na s[de[ y[ntumi nka s[ Onyankop]n nn] y[n no, saa ara nso na y[ntumi nka w] Nyankop]n anim s[ Yesu anhohoro y[n b]ne nyinaa anwie.
nso nkwa; [ne asub] a [ny[ honam ho fi yi, na mmom [y[ ahonim pa ho adebisa a Yesu Kristo wus]re[ nti y[nam so y[ Nyankop]n de[. Nsuo a
[y[ Yesu asub] no y[ ade[ a [hia paa ma nneb]ney[fo] nkwagye[. Yesu hohoroo nneb]ney[fo] b]ne nyinaa k]e[ ber[ a ]nam nasub] so yii b]ne yi nyinaa guu ]no ara ne ho so no. Wogye Yesu asub] no di anaa?
{mu Ns[m
S[ w]wo y[n fofor] wie a, y[n ahonim nya atenka a emu y[ den paa, na s[ y[fom k]y[ b]ne bi a, [kyer[ y[n ma y[hunu. S[ y[ma ]haw kakraa bi koraa ba y[n ahonim mu a, y[ntumi nde y[n ho mfiri b]ne mu gye s[ y[kae Yesu asub] mu tumi no. {no nko ne kwan a y[b[tumi afa so anya ahonim pa. S[ y[n ahonim ha y[n a, [kyer[ s[ biribi ank] yie. Yesu asub] nsuo no hohoroo y[n b]ne ho fi nyinaa fitaa. Yesu de nasub] no yii y[n b]ne nyinaa k]e[, na ]hohoroo y[n ho w] ahote[ mu, mpo w] y[n ahonim mu. S[ y[gye yei di ampa a, y[n ahonim mu b[tumi ate w] nokor[m. {b[y[ d[n na y[n ahonim mu atumi ate? Emu te w] ber[ a y[gye Yesu asub] ne ne mogya no die. Obiara w] b]ne ne ahonim fi firi awo] mu, nanso s[ y[gye di s[, w]de y[n b]ne nyinaa guu Yesu so a, y[b[tumi apepa saa fi no. Yei ne w]n a w]awo w]n fofor] no gyidie. {ny[ ade[ [ba mpofirim s[de[ [no ara p[, te s[ biribi a wogye tum w] wahonim mu no. Wahonim mu ate anaa? Wob]] ]bra pa nti na emu tee[ no anaa? Anaa s[ w]de wo b]ne nyinaa guu Yesu so] no ntira?
{nam y[n gyidie nko so na y[b[tumi anya ahonim a emu te[. Y[w] ns[m a nkwa w] mu, [nna y[w] ns[m nso a nkwa biara nni mu. }kwan nko a y[b[tumi afa so ab[y[ ateneneefo] na y[anya ahonim pa ne s[, y[b[gye Yesu nkwagye[ a awie p[ y[ no adie. S] gyidie a y[w] w] nasub] mu no te y[n ho a, [no nkyer[ s[ honam ho fi yi no afiri h], na mmom [y[ ahonim pa ho adebisa w] Nyankop]n anim. {no nti na ]ba b[b]] asu, wui[ w] as[nnua no so, na ]nyane firii owuo mu no, na afei ]te Nyankop]n nsa nifa. S[ ber[ no duru a, ]b[ba wiase bio. }b[kwati
b]ne ayi ne ho adi ne mprenu so], akyer[ w]n a w]hw[ no kwan no de w]n ak] nkwagye[ mu (Hebrifo] 9:28). Y[gye di s[, ]b[ba ab[fa y[n a
y[nam nasub] ne mogya no mu gyidie so ab[y[ ateneneefo], na y[hw[ no kwan no ak] ne nky[n.
{mu Ns[m
na ]ne ne yere b[y[ adwene kor]. Dakoro na ]te as]re no mu, na ]tiee Romanfo] 8:1, {nne[ afei afobuo biara nni h] mma w]n a w]w] Kristo Yesu mu. Afei ]kaa w] nadwenem s[, Ahaa, [nne[ s[ obi b[gye Yesu di a, b]ne biara nni ne ho. {siane s[ me nso megye Yesu die nti, b]ne biara nni me ho. {no nti, ]fr[[ nakonta ne ne nnamfonom mmaako mmaako w] ahoma torofo] so kaa s[, Wo w] b]ne w] wakomam anaa? {nne[ wo gyidie ntene. W] yei mu no, Rev Park adwene y[[ no k[serenee. Na okunu no nnim biribiara fa Yesu asub] ho, nanso ]dii akyingye[ kaa s[ b]ne biara nni ne ho. {no na afei ]haw kakra firii ase[ baa awarefo] yi ntam. }yere no y[[ ne ho s[ onyamesomni paa, nanso na b]ne da so ara w] nakomam w] ber[ a na ne kunu aka akyer[ no s[ b]ne nni ne ho no. Na okunu no k] as]re mmer[ kakraa bi, nanso na b]ne nni ne ho. Na ]yere no nim yie s[, w]n baanu no nyinaa da so ara w] b]ne w] w]n akomam. Na w]firii ase[ dii
{mu Ns[m
ho akyingye[. Okunu no gyinaa so dendeenden s[, b]ne nni ne ho [firi s[, Afobuo biara nni h] ma w]n a w]w] Kristo Yesu mu. Na ]yere no dii akyingye[ s[ ]da so ara w] b]ne w] nakomam. {no na dakoro as[m no y[[ ne yere no ahi, [no nti ]y[[ nadwene s[, ]b[k] ak]bisa Rev. Park na wakyer[kyer[ no as[m a ]kae[ s[, w]de y[n b]ne nyinaa guu Yesu so no mu yie. {no nti, dakoro a anwummer[ som baa awiee[ p[ no, ]somaa okunu no maa no k]] w]n fie, na ]tenaa Rev. Park nky[n s[ ]b[bisa no as[m. }kaa s[, Menim s[ wop[ s[ wokyer[ y[n biribi, nanso menim yie s[ ]fa bi w] h] a [hia paa. Mesr[ wo, kyer[ me saa ade[ no. Afei ]kaa nsuo ne Honhom mu awo fofor] ho as[m kyer[[ no. }hunuu no pr[ko de[ nti a w]atwer[ w] Romanfo] 8:1, {nne[ afei afobuo biara nni h] mma w]n a w]w] Kristo Yesu mu. ]gye dii[ pr[ko, na ]nyaa nkwa. Akyire yi no, ]hunuu s[ [nam Yesu asub] so na w]de y[n b]ne nyinaa guu ne so s[de[ [b[y] na y[n a y[w] Kristo mu no w]mmu y[n at[n.
Afei ]firii ase[ tee As[m a w]atwer[ no ase. Ne nyinaa mu no ]hunuu s[, de[ [hia paa w] nkwagye[ mu no y[ Yesu asub], na [nam nasub] nkwagye[ no so na y[b[tumi ab[y[ ateneneefo]. Nokwas[m ne s[, ne kunu no ank] fie, na mmom na ]te ab]ntene h] retw[n no. }tiee ]baa no adansedie s[ w]apepa ne b]ne, na Obisaa no s[, Wi[, seesei de[ woanya nkwagye[ anaa? Nanso ber[ a ]tiee de[ ne s]fo] no ka kyer[[ ne yere no wiee[ no, nadwenem y[[ no k[serenee. Na ]ntee Yesu asub] as[mpa no da. Na ]nim yie s[, s[ Yesu asub] nni h] mpo no a, b]ne biara nni nakomam. {no nti w]baa fie no, w]dii akyingye[ bio. {ber[ yi mu de[, w]n gyinabea sesae[. }yere no bisaa okunu no s[, ]nhwehw[ s[ ebia b]ne w] nakomam anaa s[ b]ne nni h]. Obisaa no s[, [b[y[ d[n na b]ne nni ne ho w] ber[ a ]nnye Yesu asub] no nnie. }yere no hy[[ no ketee s[, ]nhw[ nahonim mu yie. Afei ]hwehw[[ nahonim mu yie no, ]hunuu s[, b]ne da so w] nakomam.
{mu Ns[m
{no nti, ]k]] Rev. Park nky[n k]kaa s[, ]w] b]ne w] nakomam. Na ]bisaa no s[, S[ na w]de w]n nsa mmienu gu ]papo no atifi a, w]y] saa ansa na w]aku no anaa s[ w]ku no wie a na w]y] saa? Na ]ntee nsuo ne Honhom as[mpa no da. {no nti ]y[[ basaa a na ]nni anigye[ biara. Yei ne de[ [hia paa w] saa honhom mu nhwehw[mu no. Na [s[ s[ w]b] Yesu asu, na w]de wiase b]ne nyinaa gu ne so. {no ansa na ]b[tumi awu w] as[nnua no so, [firi s[ b]ne akatua ne owuo. Na w]de w]n nsa mmienu gu b]ne af]de[ no atifi ansa na w]aku no, anaa s[ na w]ku no wie a na w]y] saa? Obisaa no ns[mmisa yi [firi s[ na nadwenem y[ no k[serenee fa Yesu asub] ne nsaguso] ho. {no nti Rev. Park kyer[kyer[[ no Yesu asub] nkwagye[ no mu yie. Saa da no ne da a [di kan a okunu no tiee nsuo ne Honhom asmpa no, na ]nyaa nkwagye[. }tiee as[mpa no pr[ko, na ]nyaa ]gye[. {no ne nhwehw[mu a [fa Yesu asub] a w]yi firi as[mpa no mu no. Y[b[tumi aka s[ b]ne nni y[n ho,
nanso s[ y[yi Yesu asub] no firi mu a, y[w] b]ne w] y[n ahonim mu. Nnipa pii no ara taa ka s[, Yesu wui[ w] as[nnua no so pepaa y[n b]ne nyinaa, nanso w]n a w]gye Yesu asub] ne ne mogya die no nko na w]b[tumi aka s[ w]nni b]ne biara w] Nyankop]n anim. Rev. Park maa awarefo] yi hunuu s[, s[ y[yi nkwagye[ a [w] Yesu asub] mu no firi mu a, y[ntumi nya ]gye[ mfiri y[n b]ne nyinaa mu.
{de[n ne nkwagye[ ns[so]? Yesu asub] {no na afei ne ns[so] gye no nso nkwa, [ne asub]. Yesu siane baa y[n wiase yi mu s[
]b[hohoro y[n b]ne nyinaa, na w]ama y[n ahonim a
{mu Ns[m
[y[ fitaa s[ sukyer[mma. W]ahohoro y[n afiri y[n b]ne nyinaa ho, [firi [s[ Yesu nam nasub] no so yii ne nyinaa de guu ]no ara ne so. Yesu mu gyidie na agye y[n nkwa. Y[ba b[y[ Nyankop]n mma, na y[k] }soro Ahenie no mu w] ber[ a y[gye Yesu die. Y[ba b[y[ ateneneefo] w] ber[ a y[gye Yesu die. Y[y[ adehye[ mu as]fokuo. Y[b[tumi afr[ Onyankop]n y[n Agya. Y[te wiase yi mu de[, nanso y[y[ ahemfo. Wogye di ampa s[, Onyankop]n gye w]n a w]gye nsuo ne Honhom nkwangye[ no die no nkwa anaa? S[ Yesu asub] nni h] a, y[n nkwagye[ ntumi nwie p[ y[ da. Gyidie a Onyankop]n ne Yesu gye tum s[ [y[ nokor[ no ne gyidie a [w] Yesu asub] as[mpa no mu, nas[nnua, ne Honhom no mu, [no na agye y[n nkwa. W]hohoroo y[n b]ne nyinaa ber[ a Yesu de nasub] yii ne nyinaa k]e[ no, na w]tuaa y[n b]ne nyinaa ka ber[ a ]hwiee ne mogya gui[ w] as[nnua no so no. Yesu Kristo de nsuo ne Honhom no na agye y[n nkwa. Aane! Y[gye di!
{mu Ns[m
As[nka 8
Mpata Mmoroso] As[mpa No
Wob[tumi afa ab[[fo kwantep]nfidie computa so atwe Rev. Paul C. Jong Akristofo] Nnwoma a y[de ma kwa no agu biribi te s[ iPhone ne iPad so. Anaa s[ wob[k] Amazon Nwoma korabea w] kwantep]nfidie ab[[fo computa so w] (www.amazon.com).
{mu Ns[m
yi na wob[hunu. Petro see no s[: Awurade, [ny[ me nan ho nko, na me nsa ne me tirim nso bi. Yesu see no s[: De[ wadware[ no, [nhia no dware[, gye ne nan ho hohor], na ne ho nyinaa afi: na mo ho afi, na [ny[ mo nyinaa. Na ]nim de[ ]b[yi no ama; yei nti na ]kaa s[: [ny[ mo nyinaa na mo ho afire no. {na ]wiee w]n nan ho hohor] na ]faa natade[ na ]tenaa ase bio no, ]see w]n s[; Moahunu de[ may] mo yi? Mo de[, mofr[ me Kyer[kyer[fo] ne Awurade, na moka nokor[, na mey[. Afei s[ me, Awurade ne Kyer[kyer[fo] no, mahohoro mo nan ho a, na [s[ s[ mo nso mohohoro mo ho mo ho nan ho. Na mama mo s[nnah] s[, s[de[ may] mo no, mo nso mony] saa ara. Nokor[, nokor[ mese mo s[: Akoa nsene ne wura, na ]somfo] nsene de[ ]somaa no. S[ monim yeinom na moy] a, nhyira ne mo.
Ad[n nti na Yesu hohoroo Petro nan ho w] saa da no ansa na Twam afahy[ no reb[duro? Ansa na ]reb[hohoro Petro nan ho no, Yesu kaa s[, De[
{mu Ns[m
merey] yi, wonnim seesei, na akyire yi na wob[hunu. Na Petro y[ obi a na odi mu paa yie w]
Yesu asuafo] no mu. }gye dii[ s[, Yesu y[ Nyankop]n ba, na ]dii adanse[ s[, Yesu ne Kristo no. Yesu hohoroo Petro nan ho no, na [w] botae[ nti a ]y]] saa. Ber[ a Petro kaa ne gyidie s[, Yesu y[ Kristo no, [no kyer[ s[, ]gyee Yesu dii[ s[ ]no ne Agyenkwa a ]b[gye no afiri ne b]ne nyinaa mu.
Ad[n nti na Yesu hohoroo asuafo] no na ho ansa na w]reb] no as[nnuam? {firi s[ na ]p[ s[ w]te ne nkwagye[ a [y[ p no ase
Ad[n nti na ]hohoroo Petro nan ho? Na Yesu nim s[ [renky[ koraa Petro b[pa no mpr[nsa, afei nso ]b[toa so ay] b]ne daakye. S[ Yesu k]] soro wiee[ no, Petro nyaa b]ne bi a
na aka w] nakomam a, anka ]ntumi ne Yesu ny[ baako w] nkabomu kwan so. Nanso na Yesu nim nasuafo] no nyinaa mmer[y[, na na ]mp[ s[ w]n b]ne b[tete ]no ne w]n ntam. {no nti, na [s[ s[ ]kyer[kyer[ w]n ma w]hunu s[, wadi kan ahohoro w]n b]ne nyinaa dada. {no ne de[ nti a Yesu hohoroo nasuafo] no na ho no. Ansa na Yesu reb[wu agya w]n h] akor] no, ]y[[ nadwene s[, ]p[ s[ asuafo] no gyina pintinn w] nasub] as[mpa no mu nso, a [no ne w]n asetena nyinaa mu b]ne fafirie a ewie p[ y[ no. Yohane 13 kasa fa nkwagye[ a [y[ p[ a Yesu hy[[ ne nyinaa ma maa nasuafo] no ho. Ber[ a ]reb[hohoro Petro nan ho no, Yesu kyer[[ w]n nasub] as[mpa no mu nyansa a [nam [no so nnipa nyinaa b[tumi ahohoro w]n mmarato nyinaa no. Monmma ]bonsam nnaadaa mo daakye. Mayi mo b]ne nyinaa k] w] Yordan asub]ntene mu, na m[gye ho atemmuo w] asnnua no so. {no akyi no, m[nyane afiri owuo mu, na mahy[ awo fofor] nkwagye[ nyinaa ma ama mo nyinaa. S[de[ [b[y] na
{mu Ns[m
m[kyer[kyer[ mo ama moahunu s[, mpo mahohoro mo daakye b]ne, na makyer[ mo b]ne fafirie as[mpa no nti, merehohoro mo nan ho ansa na w]aku me as[nnua no so. Yei ne ahintas[m a [w] awo fofor] as[mpa no mu no. {s[ s[ mo nyinaa mogye die. {s[ s[ y[n nyinaa te de[ nti a Yesu hohoroo asuafo] no nan ho no ase, na y[hunu de[ nti a ]kaa s[, De[ merey] yi, wonnim seesei, na akyire yi na wob[hunu. {no ansa na y[b[tumi agye awo fofor] as[mpa no ne y[n ara awo fofor] no adie.
Ansa na Yesu reb[wu w] as[nnua no so ne nasuafo] no adi Twam Afahy[ no, ]maa w]gyee b]ne fafirie as[mpa no dii[ s[, [y[ nokor[ ber[ a ]de ]no ara ne nsa hohoroo w]n nan ho no.
Na Yesu nim s[ Agya no de nno]ma nyinaa ahy[ ne nsa, [ne s[ ]firi Nyankop]n nky[n, na ]rek] Nyankop]n nky[n nti, ]s]re firi adidii[, na ]yii natade[ guu h], na ]faa mpepaho de kyekyeree ne ho so. Na afei ]hwiee nsuo guu dwares[n mu, na ]firii ase[ hohoroo asuafo] no nan ho, na ]de mpepaho a ]de kyekyeree ne ho so] no pepaa ho. {nna ]b[duruu Simon Petro so]: na ]no de[, ]see no s[; Awurade, wo na wohohoro me nan ho yi? Yesu bua see no s[; De[ merey] yi, wonnim seesei, na akyire yi na wob[hunu. (Yohane 13:3-7).
}kyer[[ nasuafo] no asub] as[mpa no, ne b]ne ho mpata a [nam ne nsuo asub] so bae[ no. W] saa ber[ no mu no, [nam nokor[ a na ]di ma Yesu nti, Petro antumi ante ase[ de[ nti a Yesu a ]y[ Awurade no, b[hohoro ne nan ho. Petro tee de[ Yesu y]e[ no ase wiee[ no, akyire yi no [kwan a ]gyee
{mu Ns[m
Yesu dii[ no sesae[. Na Yesu p[ s[ ]kyer[ nasuafo] no b]ne fafirie ne nasub] as[mpa no. Na Yesu di ho yea s[ ebia [nam Petro daakye b]ne nti na wantumi amma ne nky[n bio, a [y[ b]ne a ]b[y] daakye no. Yesu hohoroo w]n nan ho s[de[ [b[y] na ]bonsam ntumi nyi asuafo] no gyidie mfiri h]. Akyire yi no, Petro tee de[ nti a ]y]] saa no ase. Yesu siesiee kwan no s[de[ [b[y] na obiara a ]b[gye ne nsuo asub] ne ne mogya adie no b[nya daa nkwagye[ afiri w]n b]ne nyinaa mu. W] Yohane 13, w]atwer[ ns[m a Yesu kae[ ber[ a na ]rehohoro nasuafo] no nan ho no. {y[ ns[m bi a [hia paa, na w]n a w]awo w]n fofor] no nko na w]b[tumi ate ase[. De[ nti a Yesu hohoroo nasuafo] no nan ho w] Twam afahy[ da no akyi ne s[, ]b[boa w]n ama w]ahunu s[, wadi kan ahohoro w]n nkwa nna mu b]ne nyinaa k] dada. Yesu kaa s[, De[ nti a merehohoro wo nan ho yi, seesei wonnim, nanso akyire yi na wob[hunu. Saa ns[m yi a ]ka kyer[[ Petro no kura daapem nkwagye[ mu nokor[ ns[m a
[w] Yesu mu no. {s[ s[ y[n nyinaa hunu na y[gye Yesu asub] a ahohoro y[n b]ne ne y[n mmarato nyinaa kor] no die. Yesu asub] w] Yordan mu no y[ b]ne a w]nam nsaguso] so de gu b]ne af]de[ no so] as[mpa no. {s[ s[ y[gye ns[m a Yesu kae[ no nyinaa die. }nam nasub] no so yii wiase b]ne nyinaa k]e[, na ]wiee b]ne fafirie ho adwuma ber[ a w]buu no at[n na w]kum no w] as[nnua no so no. W]b]] Yesu asu s[ ]b[yi wiase b]ne nyinaa akor].
{mu Ns[m
Y[n Asetena Nyinaa Mu Mfomso] Fafirie No, W]de Yesu Asub] Ne Ne Mogya Na {hy[[ Ma
Efidie b[n na ]bonsam sum tia ]teneneeni? }bonsam b] mm]den s[ ]b[daadaa ]teneneeni s[de[ [b[y] na ]b[y[ w]n nneb]ney[fo] bio.
Na Yesu nim yie s[ ne wuo, ne wus]re[, ne ne soro kor] akyi no, ]bonsam ne nasomfo a w]ka gyidie a [ny[ nokor[ no ho as[m b[ba, na w]b[b] mm]den s[ w]b[daadaa asuafo] no. Y[tumi hunu w] Petro adanse[ a ]dii[ s[, Wo ne Kristo, Nyankop]n teasefo] no ba no s[, ]gyee Yesu dii[. Nanso na Yesu p[ s[ ]kae Petro bio, na ]de b]ne fafirie as[mpa no hy[ nadwenem. As[mpa no y[ Yesu asub] a ]nam so yii wiase b]ne nyinaa k]e[ no. Na ]p[ s[
]kyer[kyer[ Petro bio, asuafo] no, ne mpo w]n a w]b[ba akyire no nyinaa. De[ merey] yi, wonnim seesei, na akyire yi na wobhunu. Ber[ biara a Yesu asuafo] no b[y[ b]ne no, ]bonsam s] w]n hw[, na ]bu w]n at[n ka s[, Hw[! S[ Wodaso y[ b]ne a, [yb[y[ d[n na woaka s[ b]ne nni wo ho? S[de[ [b[y] na ]b[b] yare b]ne a [te saa no ho ban nti, Yesu ka kyer[[ w]n s[, gyidie a w]w] w] nasub] mu no ahohoro w]n asetena mu b]ne nyinaa de atwam, daa, ne daakye. Mo nyinaa nim yie s[ w]b]] me asu! De[ nti a w]b]] me asu w] Yordan ho ne s[, m[hohoro moasetena mu b]ne nyinaa ne b]ne a nnipa dii kan y]e[ no. Afei woate de[ nti a w]b]] me asu ne de[ nti a mewui[ w] as[nnua so no ase anaa? Yesu hohoroo asuafo] no nan ho s[de[ [b[y] na ]b[ma w]n ahunu s[, ]nam nasub] no so ayi w]n b]ne a w]y[ no daa nyinaa no k], na ]b[yi atemmuo afiri h] ama w]n w] as[nnua no so. Seesei de[, wo ne me anya nkwagye[ afiri y[n b]ne nyinaa mu [nam y[n gyidie a y[w] w] Yesu
{mu Ns[m
asub] ne ne mogya as[mpa no mu no, de[ [tumi ma y[nya b]ne fafirie no. W]b]] Yesu asu, na w]b]] no as[nnuam maa y[n. }nam nasub] ne ne mogya no so ahohoro w]n b]ne nyinaa. Obiara a ]nim na ]gye b]ne fafirie as[mpa no die, na ]gye nokor[ no die no, nya ]gye[ firi ne b]ne nyinaa mu. {nne[, [de[n na [s[ s[ w]n a y[awo w]n fofor] no y] saa ber[ yi a w]n anya nkwagye[ yi? {s[ s[ w]gye w]n b]ne tum daa biara, na w]gye nkwagye[ a [nam Yesu asub] ne ne mogya so], ne b]ne nyinaa mpata as[mpa no die. B]ne fafirie as[mpa no ne ade[ [s[ s[ y[de hy[ y[n adwenem paa yie. Wok]y[[ b]ne k[k[ no kyer[ s[ wob[sane ab[y[ ]deb]ney[ni bio anaa? Seesei a y[nim s[ Yesu ayi y[n b]ne nyinaa kor] yi, [yb[y[ d[n na y[b[sane ab[y[ nneb]ney[fo] bio? Yesu asub] ne nas[nnua no so mogya y[ b]ne ho mpata as[mpa ma y[n nyinaa. Obiara a ]b[gye as[mpa a na [w] h] dada no adie no, w]b[tumi awo no fofor] a w]nyi w]n mu biara mfiri mu.
{mu Ns[m
Wob[gye Yesu adie s[ ]y[ wagyenkwa no kyer[ s[, wogye nasub] a [yii wo nkwa nna mu b]ne nyinaa k]e[ no di. S[ wogye Yesu asub], ne wuo, ne ne wus]re[ no di ampa a, worensane mm[y[ ]deb]ney[ni bio da, [mfa ho ne b]ne p]tee a woay[. {nam gyidie so na y[gyee wo firii wasetena mu b]ne nyinaa. Yesu hohoroo y[n daakye b]ne nyinaa nso kaa ho bi, mpo b]ne a [nam y[n mmer[y[ nti y[y] no. {nam s[ Yesu p[ s[ ]kyer[ nasuafo] no nasub] ho hia a [hia nti, ]de nsuo hohoroo asuafo] no nan ho y[[ ahy[nsode[ a [kyer[ b]ne fafirie as[mpa a [y[ nasub] no. W]b]] Yesu asu, w]b]] no as[nnuam, ]nyane firii owuo mu, na w]faa no k]] soro s[ ]b[hy[ Nyankop]n b]hy[ a [y[ b]ne mpata mmoroso] no nyinaa ma ama b]ne a [w] wiase nyinaa, s[de[ [b[y] na ]b[gye nnipa nyinaa nkwa. {no nti nasuafo] no tumi kaa b]ne mpata ho as[mpa a [y[ Yesu asub], nas[nnua, ne ne wus]re[ k]sii s[ w]n asetena mu nna baa awiee[.
nky[n s[: Na wo nso wo ne Yesu Galileani no na [nam! Na ]sanee w]n nyinaa anim s[: Mennim de[ woreka yi. Na ]firii adi k]] ntwonoo mu no, abaawa fofor] bi nso hunuu no, na ]ka kyer[[ w]n a w]w] h] no s[: Na oyi nso ne Yesu Nasareni no na [nam! Na ]kaa ntam sanee bio s[: Mennim onipa no. Na [y[[ kakra no, w]n a w]gyina h] no ba b[ka kyer[[ Petro
{mu Ns[m
s[: Ampa ara, wo nso woka w]n ho, wo kasa yi wo adi! {nna ]fitii ase[ didii nse keka ntam s[: Mennim onipa no! Na amonom h] ara na akok] b]nee[. Na Petro kaee as[m a Yesu ka kyr[[ no s[: Akok] remm]n na woapa me mpr[nsa. Na ]firii adi k]suu pii (Mateo 26:69-75).
Petro gyee Yesu dii yie, na ]dii nakyi w] nokor[m. }gye dii[ s[, Yesu y[ nagyenkwa ne odiyifo] a ]b[ba no. Nanso ber[ a w]de Yesu k]] Pilato aban mu no, [y[[ huhuhuhu maa no s[ ]b[da ay]nkofa a [w] ]no ne Yesu ntam no adi akyer[ mpanimfo] no, na ]paa Yesu didii nse w] w]n anim. Na Petro nnim s[ ]b[pa Yesu, nanso na Yesu nim yie s[ ]b[y] saa. Na Yesu nim Petro mmer[y[ yie. {no nti, Yesu hohoroo Petro nan ho, na ]kurukyire nkwagye[ as[mpa no w] nadwenem, s[de[ w]atwer[ w] Yohane 13, Wob[y] b]ne daakye, nanso mpo mahohoro wo daakye b]ne nyinaa k] dada. {y[ ampa s[ Petro pa Yesu ber[ a na nabrab] ay[ huhuhuhu no, nanso na [y[ ne honam mmer[y[ nti na [maa no y]] saa. {no nti s[de[ [b[y] na ]b[gye
nasuafo] no afiri w]n daakye amumuy] nyinaa mu no nti, ]dii kan hohoroo ne nan ho kane ansa. M[pata mo daakye b]ne nyinaa nso. {s[ s[ w]b] me as[nnuam, [firi s[ w]b]] me asu s[ m[yi mo b]ne nyinaa akor], na m[tua [ho ka nyinaa na may[ mo nyinaa mo nokor[ Agyenkwa no. Mene wo Nyankop]n, wagyenkwa no. M[tua wo b]ne nyinaa ka, na menam masub] ne me mogya so b[y[ mo dwanhw[fo]. Mey[ wo nkwagye[ mu dwanhw[fo]. S[de[ [b[y] na ]b[dua nokor[ yi ama no atintim w] w]n akomam nti, Yesu hohoroo w]n nan ho w] Twam afahy[ no akyi. Yei ne as[mpa no mu nokor[ no. {nam s[ y[n honam y[ mmer[ nti, s[ mpo w]awo y[n fofor] a, y[b[y] b]ne bio. {wom s[ [ns[ s[ y[y[ b]ne, nanso s[ y[k] amane[ mu s[de[ [too Petro no a, y[y] b]ne w] ber[ a y[any[ y[n adwene mpo s[ y[b[y] b]ne. Y[te wiase yi mu nko ara de[, [y[ d[n ara a honam no b[k] so ara ay[ b]ne, nanso Yesu de nasub] ne ne mogya apepa saa b]ne yi nyinaa. Y[mpa s[ Yesu y[ y[n Agyenkwa, nanso s[
{mu Ns[m
y[te honam mu a, y[k] so y[ b]ne tia Nyankop]n p[. {nam s[ w]woo y[n honam mu nti na y[y] saa. Na Yesu nim yie s[ y[b[y] b]ne ber[ a y[te ase w] honam yi mu no, [no nti ]nam nasub] ne ne mogya no so tuaa y[n b]ne nyinaa ka b[y[[ y[n Agyenkwa. Wayi w]n a w]gye ne nkwagye[ ne ne wus]re[ die no b]ne nyinaa k]. {no nti na as[mpa nan no de Yesu asub] a Yohane b]] no no hy[ w]n as[nka ase[ no. Botae[ a na [w] Yesu nipadua asetena mu ne s[, ]b[hy[ awo fofor] as[mpa a [y[ nkwagye[ as[mpa no nyinaa ma.
Y[k] so ara y[ b]ne w] honam mu k]si da b[n? Y[y] b]ne y[n nkwa nna nyinaa mu k]si da a y[b[wuo
Ber[ a Petro pa Yesu na [ny[ baako p[, anaa ne mpr[nu so], na mmom mpr[nsa ansa na akok] b]nee[ no, hw[ s[de[ [b[bubu nakoma! Hw[ Nwoma a y[de ma kwa www.nlmission.com
aniwuo a ]b[nya w] saa ber[ no! S[ wohw[ a, aniwuo mu atenka b[n na ]b[nya? Wadi nse[ w] Yesu anim s[ ]rempa no da. }y[[ b]ne [nam ne honam mmer[y[ ntira, nanso amanne[ b[n na ]b[nya ber[ a ]maa ne mmer[y[ dii ne so nim no, ber[ ]paa Yesu a [ny[ pr[ko p[, na mmom mpr[nsa no? Awer[ho] b[n na ]nyae[ ber[ a Yesu de ayamhyehye[ ne ahum]bor] hw[[ no bio no? Nanso na Yesu nim yeinom nyinaa ne de[ [keka ho. {no nti ]kaa s[, Menim s[ mob[k] so ara ay[ b]ne mp[n pii bio. Nanso mede masub] no ayi saa b]ne no nyinaa k] dada, any[ saa a, wo b]ne b[ma woasunti, na [b[ma woab[y[ ]deb]ney[ni bio, any[ saa a, ebia na woantumi amma me nky[n bio. Meb[y[[ moagyenkwa a ]di mu ber[ a w]b]] me asu, na menyaa atemmuo maa wo b]ne nyinaa no. Mey[ wo Nyankop]n, wo dwanhw[fo] no. Gye wo b]ne fafirie as[mpa no di. M[t] ak] so ara ad] wo mpo s[ woy[ b]ne w] honam mu a. Mahohoro wamumuy] nyinaa k] dada. B]ne fafirie as[mpa no tim h] daa. Me d] a mede d] wo] no nso y[ daa.
{mu Ns[m
Yesu ka kyer[[ Petro ne asuafo] no s[, S[ manhohoro wo nan ho a, wonni mafa. Adekode[ nti a ]kaa s[ as[mpa yi w] Yohane 13 ne s[, na [hia s[ w]de nsuo ne Honhom no wo nnipa fofor]. Wogye yei di anaa? W] nkyeky[mu 9, Simon Petro see no s[:
Awurade, [ny[ me nan ho nko, na me nsa ne me tirim nso bi. Yesu see no s[: De[ wadware[ no, [nhia no adware[, gye ne nan ho hohor], na ne ho nyinaa afi.
Ad]fonom, wob[y] b]ne w] honam mu daakye anaa s[ woreny]? {y[ d[n ara a wob[y]. Nanso Yesu kaa s[, wahohoro y[n daakye b]ne dada, y[n honam mu b]ne nyinaa a ]nam nasub] ne ne mogya so hohoroe[ no, na ]kaa nokor[ as[mpa no ansa na w]reb] no as[nnuam. {nam s[ y[te ase w] honam mmer[y[ mu nti, y[ntumi ny] biribiara gye b]ne. Yesu de nasub] no hohoroo wiase b]ne nyinaa k]e[. {ny[ y[n tiri ne y[n nipadua nko na ]hohorooe[, na mmom y[n nan ho nso, a [y[ y[n daakye b]ne no. Yei ne awo fofor]
as[mpa a [y[ Yesu asub] no. W]b]] Yesu asu wiee[ no, Yohane Suboni dii adanse[ s[, Hw[ Nyankop]n adwammaa a ]yi wiase b]ne kor] no nie! (Yohane 1:29). {s[ s[ y[gye die s[, w]hohoroo b]ne a [w] wiase nyinaa ber[ w]nam Yesu asub] so de ne nyinaa guu no so no. W] ber[ a y[te b]ne wiase yi mu de[, y[ntumi gye b]ne nko na y[b[y]. {y[ nokor[ turodoo. S[ y[n honam mmer[y[ ma ne ho mmereso a, [s[ s[ y[kae s[, Yesu nam b]ne fafirie as[mpa no so ahohoro wiase b]ne nyinaa k], na ]de ne mogya no tuaa [ho ka. {s[ s[ y[firi y[n akomam de aseda ma no. Momma y[mfa gyidie nka s[, Yesu y[ y[n Agyenkwa ne Nyankop]n. Monyi Awurade ay[. Obiara a ]w] wiase yi mu no ntumi ny[ biribiara s[ ]de ne honam b[y] b]ne. Nnipa de w]n honam y] b]ne toa so saa ara, na w]wuwu w] w]n nkwa nna mu b]ne mu.
{mu Ns[m
adwemm]ne, awudis[m, ayerefas[m, adwamans[m, awifos[m, adansekurumu ne abusus[m fire. Yeinom ne nno]ma a [gu onipa ho fi na w]de nsa a w]anhohor] didi a, [ngu onipa ho fi. {nam s[ b]ne
ahodo] pii na [w] nnipa akoma mu nti, ne ho nte.
{mu Ns[m
pefee s[, de[ [firi onipa akoma mu ba no na [gu ne ho fi. }ka kyer[[ y[n s[, nnipa w] adwemm]ne w] w]n akomam. Wodwene ho s[n? Woy[ onipa pa anaa s[ onipa b]ne? Wonnim s[ obiara w] adwemm]ne anaa? Aane, obiara adwene y[ b]ne. Mfie kakraa bi a atwam kor] no, [dan kora k[se[ bi a na [w] Seoul dwiri b[guu fam mpofirim. Abusuafo] a w]hweree w]n adehye[ no dii abooboo pii, nanso nnipa pii nso k]] h] s[, w]rek]hw[ w]n ani so ade[ agye w]n ani w] de[ asie no ho. Ebinom dwenee s[, Nnipa s[n na w]wuwui[? 200 anaa? Daabi, [no de[ [y[ ketewaa bi. 300 anaa? Ebia? {y[ de[, nanso de[ anka [b[ma no ay[ anigye[ paa ne aniwa f[ ne s[, anka ayere so koraa no, [s[ s[ nnipa a w]wuwui[ no y[ b[y[ apem... Nnipa akoma b[tumi ay[ b]ne a [te saa no. Hw[ s[ w]n amfa anidie amma awufo] no! Hw[ amane[ a abusuafo] no nyae[! Ebinom sikas[m s[ee koraa. B[hw[adefo] no mu bi nni ahum]bor] koraa. S[ [k]baa s[ nnipa a w]wuwui[ no d]]so a, anka [b[y[ anigyes[m paa! Anwanwas[m b[n ni? Na s[
biribi a [te saa si w] agoprama a nnipa ay[ mu ma so a, anka y[b[hu no s[n? Nnipa mpempem na anka [b[bu agu w]n so], [nte saa anaa? Oh, Aane! Anka [b[y[ anigyes[m asene yei! Ebia saa ara p[p[[p[ na ebinom dwenee[. Y[b[tumi ate biribi a [te saa p[p[[p[ w] y[n aso mu w] l]re akwanhyia mu. B[hw[adefo] a w]n k]n d] s[, w]b[hunu nno]ma b]ne no hunu s[ akwanhyia no ny[ ade[ bi a emu y[ den a, w]y[ basaa. Y[n nyinaa nim s[de[ [t] ber[ bi a y[di ab]nefos[m. Aane, [wom s[ y[nka adwemm]ne a [w] yadwene mu no mma nnipa nte. Mpo y[b[tumi aka yano atum akyer[ y[n d] ne mm]bor]hunu w] ber[ a y[da so ara rehw[ de[ asie no, nanso w] y[n akomam no, y[p[ s[ anka biribi a [so sene yei mmom no sie. Y[p[ s[ y[hunu akwanhyia a [tete saa na [y[ hu no, bea a nnipa mpempem wuwuo, s[ [nk] ntia y[n p[ nko ara de[ a. Yei ne kwan a nnipa akoma y[ adwuma. Sei ara na na y[n mu pii te[ ansa na w]rewo y[n fofor].
{mu Ns[m
ab]nefo]! Awudifo]! Abufuo hy[ w]n ma [nam awudifo] no nti, na w]team ka s[, W]n a w]n asefo] y[ nneb]ney[fo] no, [s[ s[ w]pepa w]n nyinaa firi asase ani! {s[ s[ w]bu w]n kumf]! Nanso awer[hos[m a [w] mu ne s[, awudie adwene w] nnipa a abufuo ahy[ w]n ma yi nso akomam. Onyankop]n ka kyer[ y[n s[, awudis[m w] obiara akomam. {s[ s[ y[gye Nyankop]n as[m no tum. }no na ]hunu mpo de[ ahinta w] y[n adwenem. {ne s[, [s[ s[ y[gye tum s[, Mey[ ]deb]ney[ni a awudis[m w] makomam. Aane, Onyankop]n ka kyer[[ y[n s[, adwemm]ne ne awudis[m w] onipa biara akomam. Momma y[ngye Nyankop]n as[m no ntum. S[de[ nneb]ney[fo] ad]]so w] awo] ntoatoaso] mu nti no, nno]ma a egu ahodo] a onipa ay] s[ ]de b[b] ne ho ban no adane mfidie a w]de di awuo. Yei nyinaa y[ awudis[m a [w] y[n akomam no ntira. Wob[tumi adi awu w] abufuo anaa ehu mu nso. {ny[ de[ mep[ s[ mekyer[ ne s[ y[n mu biara b[kum onipa, na mmom y[dwene ho w] y[n akomam.
{mu Ns[m
W]de b]ne a [w] y[n akomam no woo y[n. Ebinom w] h] a nokwas[m ne s[, w]tumi kum, nanso [ny[ s[ w]woo w]n s[ awudifo] ntira, na mmom y[n nyinaa nso b[tumi ay[ awudifo]. Onyankop]n ka kyer[ y[n s[, y[w] adwemm]ne ne awudis[m w] y[n akomam. {y[ nokor[ no. Y[n mu biara nni h] a ]nte saa. Eno nti kwan pa a [s[ s[ y[fa so] ne s[, y[b[gye Nyankop]n as[m no atum na y[di so]. Y[y] b]ne w] wiase yi mu [firi s[ y[w] adwemm]ne w] y[n akomam.
so nya sika w] nt[m so w] nnipa abak]s[m mu nyinaa. Y[w] dwadie mu nnwuma bi w] h] a [nam asetena mu nhy[so] nti [tumi gu, nanso saa ]bra b]ne dwadie yi nni amanne[ a [te saa no koraa, [firi s[ adwamans[m w] obiara akomam.
egu ne ho fi. Wo ne no y[ adwene anaa? Y[ne Yesu b[y[ adwene w] ne ns[m a ]kae[ no mu aka s[, Aane, y[y[ nneb]ney[fo] asefo], ab]nefo]. Aane, woaka no yie, Awurade. Aane, [s[ s[ y[gye y[n b]ne tum. {s[ s[ y[gye nokor[ no tum w] Nyankop]n anim. S[de[ Yesu Kristo y[[ aso]mmer[ maa Nyankop]n p[ no, [s[ s[ y[n nso y[gye Nyankop]n As[m no na y[y[ aso]mmer[ ma no. {no nko ara ne ]kwan a w]nam nsuo ne Honhom no so b[tumi agye y[n nkwa afiri y[n b]ne nyinaa mu. Yei nyinaa y[ aky[de[ a [firi Onyankop]n h]. W]de ber[ nkyeky[mu nnan a [y[ f[ na ahyira me man. S[ ber[ no k] nkan a, nnuaba ahodo] pii na [so aba. Saa ara p[p[[p[ na b]ne dummienu a [w] y[n akomam no kura y[n, na [de y[n k] b]ne mu mmer[ nyinaa. Nn[ no [b[tumi aba s[ [y[ awudis[m na as] y[n akoma mu dendeenden, ]kyena nso [b[tumi ay[ adwamans[m. Afei da a [toa so no adwemm]ne, afei adwamans[m, nsisie, adansekurumu.... ne de[ [keka
ho. Y[k] so ara y[ b]ne afe mu no nyinaa, bosome biara, da biara, d]nwhere biara. Da koro koraa mpo nni h] a [b[sene kor] w] ber[ a y[ny[ b]ne bi. Y[ka ntam daa s[ y[nk]y[ b]ne, nanso y[ntumi, [firi s[ sei ara na w]woo y[n. Woahunu apr[ dua a [mp[ s[ [so apr[ [nam s[ [mp[ s[ [so] ntira? Memp[ s[ meso apr[! Mpo s[ [y[ nadwene s[ [renso apr[ a, [b[y[ d[n na [renso apr[? Nhwiren no b[pue osut]ber[ mu, na apr[ no nyini so aba bere w] ahuhuro ber[ mu. Na duaba no b[duru mp[np[nso] a w]b[tumi ayi bi adie w] ]p[ ber[ mu. {gyina s[de[ ab]de[ de ama y[n no so, na saa ara na [s[ s[ nneb]ney[fo] abrab] di ab]de[ mmara yi so p[p[[p[. Nneb]ney[fo] ntumi, gye b]ne aba nko na w]b[so].
{mu Ns[m
atifi, na ]nkum b]ne ho af]de[ no de[ w]kum ]hye[ af]de[ h]. Na ]s]fo] no mfa ne nsateaa nka mogya no bi nkeka ]hye[ af]rebukyia no mm[n ho, na ]nhwie ne mogya nyinaa ngu ]hye[ af]rebukyia no ase. Na ]nyi [ho srade[ s[de[ w]yi asomdwoe[ af]de[ de[ no, na ]s]fo] no nhye no ]hye[ af]rebukyia no so, na [nyi hwa hwanhwam mma Awurade, na ]s]fo] no mpata mma no, na w]de b[firi no (Leviticus 4:27-31).
W] Apam Dadaa nna no mu no, kwan b[n so na na nnipa fa so pata w]n b]ne? Na w]de w]n nsa mmienu gu b]ne af]de[ no atifi kane ansa na w]de w]n b]ne agu ne so. W]atwer[ w] Leviticus. Kasa kyer[ Israelfo]
nkur]fo] no mu bi biara fom y] nno]ma a Awurade ahy[ s[ w]nny] no mu ade[ biako, na ]di so, na s[ w]ma no hunu ne b]ne a way[ a, [nne[, ne b]ne a way[ no nti, ]mfa nay[y[de[, abirekyibere[ a ]di mu mmra mm[ma; na ]mfa ne nsa nto b]ne ho af]de[ no
Nwoma a y[de ma kwa www.nlmission.com
na ka kyer[ w]n s[: S[ mo mu nipa bi de ay[y[de[ rebr[ Awurade a, afieboa a ]firi anantwie ne nnwan mu na momfa ny[ mo ay[y[de[ mmra. S[ nay[y[de[ no y[ ]hye[ af]de[ a [firi anantwie mu a, ]mfa onini a ]di mu mmra, nhyiae[ ntomadan no ano na ]mfa no mmra, na was] Awurade ani. Na ]mfa ne nsa nto ]hye[ af]de[ no atifi, na [ns] ani mma no na [mpata mma no (Leviticus 1:2-4).
{mu Ns[m
S[ na obi a ]w] saa ber[ no mu no hunu b]ne a [w] nakomam no a, [s[ s[ ]siesie b]ne ho af]de[ a ]de b[pata ne b]ne. Na [s[ s[ ]de ne nsa mmienu to af]de[ no atifi s[de[ [b[y] na ]de ne b]ne a way[ nyinaa b[gu ne so]. Na af]rebukyia a w]de b] ]hye[ af]de[ no w] ntomadan kronkron no mu. Na [te s[ adaka, na [y[ k[se[ kakra ky[ne [pono a w]ka as[mpa w] so] no, afei nso na [w] mm[n nnan. Israel man no nyinaa de w]n b]ne guu b]ne af]de[ no atifi, na w]hyee ne nam w] ]hye[ af]rebukyia no so de pataa w]n b]ne. Onyankop]n kaa w] Leviticus s[ sei na w]ny[,
}mfa b]ne af]de[ a [firi ]no ara ne p[ mu mmra nhyiae[ ntomadan no ano w] Awurade anim. W]n
b]ne nyinaa k]guu b]ne af]de[ no so ber[ a w]de w]n nsa mmienu guu ne so, afei ]deb]ney[ni no twaa ay[y[de[ no mene, na ]de mogya no bi y[[ ]hye[ af]rebukyia no mm[n ho. {no akyi no, w]hohoroo b]ne af]de[ no ayamuade[ no nyinaa firii h], na w]twitwaa no asiniasini hyee no ]hye[ af]rebukyia no so. Afei
w]de b]ne af]de[ no nam hwa hwahwam no maa Nyankop]n de pataa w]n b]ne. Yei ne ]kwan a w]faa so pataa w]n b]ne a na w]y[ no da biara no. Onyankop]n maa kwan bio s[ w]mm] mpata af]de[ mma w]n mfirinhyia b]ne. Nsonoe[ w] [no ne mpata af]de[ a na w]b] no daa biara no mu. W] yei mu no de[, }s]fo Panin no nko na ]de ne nsa mmienu guu b]ne af]de[ no so maa Israel man mu no nyinaa, na ]de ne nsateaa kaa mogya no bi petee mpata adwa no anim mpr[ nson. Afei nso, ne nsa mmienu a na ]de to ]papo no atifi no, ]y]] w] ]man Israel anim bosome a [t] so nson no da a [t] so du no, daa mfirinhyia (Leviticus 16:5-27).
Whan na ]gyina h] ma b]ne af]de[ a [w] Apam Dadaa mu no? Yesu Kristo
Afei momma y[nhw[ s[de[ af]reb] nyehy[e[
{mu Ns[m
no sesae[ w] Apam Dadaa no mu, ne kwan a Nyankop]n daa ahy[de[ a [nsesa da no agyina adi w] mfie pii mu no. Ad[n nti na na [s[ s[ Yesu wu w] as[nnua no so? B]ne b[n na ]y]e[ a Nyankop]n maa ne ba no kwan maa no wui[ w] as[nnua no so? Whan na ]hy[[ no ketee s[ ]nwu w] as[nnua no so? Ber[ a nneb]ney[fo] a w]w] wiase nyinaa, a [y[ wo ne me ahwe ase w] b]ne mu no, Yesu baa wiase s[ ]reb[gye y[n nkwa. Yohane Suboni b]] no asu w] Yordan asub]ntene mu, na ]yii y[n asotwe w] as[nnua no so de maa adasa mma [nam y[n b]ne nti. S[de[ w]faa so b]] Yesu asu, ne kwan a ]hwiee ne mogya gui[ w] as[nnua no so, ne mpata af]de[ a [w] Apam Dadaa no mu, nsa mmienu a w]de gu b]ne af]de[ no atifi, ne ne mogya a w]hwie guo no y[ adekor]. Yei ne kwan a na w]fa so b] af]de[ w] Apam Dadaa no mu. }deb]ney[ni de ne nsa mmienu guu b]ne af]de[ no atifi, na ]kaa ne b]ne s[, Awurade, may[ b]ne. Madi awu, na mas[e awade[. Afei ne
b]ne k]guu b]ne af]de[ no so. S[de[ na ]deb]ney[ni twa b]ne af]de[ no mene na ]de b]] af]de[ w] Nyankop]n anim no, saa ara nso na w]de Yesu b]] af]de[ pataa y[n b]ne nyinaa. W]b]] Yesu asu na ]hwiee ne mogya gui[ w] as[nnua no so s[ ]b[gye y[n nkwa apata ama y[n b]ne nyinaa. Nokwas[mnie, Yesu wui [nam y[n nti. S[ y[dwene ho a, saa mmoa no a na w]nni d[m a w]de b] b]ne af]de[ ma ]man no, na [kyer[ de[n? Na saa mmoa no nso nim ade[ a [y[ b]ne anaa? Na [s[ s[ w]di mu. S[de[ na mmoa a [te saa no nni d[m biara no, saa ara p[p[[p[ na na Yesu nso b]ne biara nni ne ho. }y[ Nyankop]n Kronkron no, Nyankop]n ba no, na wany[ b]ne da. {no nti, ]nam nasub] no so yii y[n b]ne nyinaa k]e[ w] Yordan asub]ntene mu ber[ a na wadi mfe[ 30. Yesu wui w] as[nnua no so [nam b]ne a ]yi firii y[n ho k]e[ no nti. Na [y[ ne nkwagye[ ho dwumadie a [hohoroo adasa mma b]ne nyinaa.
{mu Ns[m
baa Yordan ho Yohane nky[n s[ ]mm] no asu. Na ]no de[, ]sii no kwan ka s[: Me mmom a [hia me s[ wob] me asu no na woreba me nky[n yi? Na Yesu bua see no s[: Seesei de[, ma ho kwan na saa na [s[ s[ y[hy[ tenenee nyinaa ma. {nna ]maa ho kwan (Mateo 3:13-15).
{s[ s[ y[hunu na y[te de[ nti a w]b]] Yesu asu w] ber[ a na wadi mfe[ 30 no ase. W]b]] no asu s[ ]b[pata nnipa nyinaa b]ne na wahy[ Nyankop]n tenenee nyinaa ma. S[de[ [b[y] na ]b[gye nnipa nyinaa afiri w]n b]ne mu nti, Yesu Kristo, de[ ]di
mu no, Yohane Suboni b]] no asu. Saa na Yesu yii wiase b]ne nyinaa k]e[, na ]de ne ho b]] af]de[ s[ ]b[pata b]ne ama nnipa nyinaa. S[de[ [b[y] na y[b[nya nkwagye[ nti, [s[ s[ y[hunu nokor[ no nyinaa na y[gye die. {gyina y[n so s[ y[b[gye ne nkwagye[ no adie na y[anya nkwa. {de[n na Yesu asub] kyer[? {te s[ nsaguso] a na [w] Apam Dadaa mu no p[p[[p[. W] Apam Dadaa mu no, w]de ]man no b]ne nyinaa guu b]ne af]de[ no atifi ber[ a }s]fo Panin no de ne nsa mmienu guu ne so no. Saa ara p[p[[p[ na w] Apam Fofor] mu no nso, Yesu yii wiase b]ne nyinaa k]e[ ber[ a ]de ne ho mae[ s[ b]ne af]de[ maa Yohane Suboni b]] no asu no. Na Yohane Suboni sene nnipa nyinaa, ]y[ nnipa nyinaa ananmusini a Nyankop]n yii no]. {nam s[ ]y[ nnipa nyinaa ananmusini ne nnipa nyinaa S]fo Panin no nti, ]de ne nsa guu Yesu so, na ]de wiase b]ne nyinaa guu no so. Asub] kyer[ s[, fa gu so, w]b[sie, w]b[hohor]. Wonim de[ nti a Yesu baa wiase maa Yohane
{mu Ns[m
Suboni b]] no asu no anaa? Wogye Yesu di ber[ a wote nasub] no ase anaa? Yesu asub] no na [yii y[n b]ne nyinaa k]e[, b]ne a y[n nneb]ney[fo] asefo] y] no. Yohane Suboni b]] no asu s[de[ [b[y] na [b[hy[ b]ne ho mpata as[mpa no ma ama y[n b]ne nyinaa. W] Mateo 3:13-17, [hy[ ase[ s[, {nna, na [kyer[ ber[ a w]b]] Yesu asu no, ber[ a w]de wiase b]ne nyinaa go no so no. {nna, Yesu yii nnipa b]ne nyinaa k]e[, wui[ w] as[nnua no so mfe[ mmi[nsa akyi, na ]nyane firi owuo mu da [t] so mmiensa no. S[de[ [b[y] na ]b[hohoro wiase b]ne nyinaa akor] nti, w]b]] no asu pr[ko, na owui w] as[nnua no so pr[ko maa y[n nyinaa. W]n a w]p[ s[ w]nya nkwagye[ firi w]n b]ne mu w] Nyankop]n anim no, ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[, na ]gyee w]n nyinaa nkwa pr[ko. Ad[n nti na na [s[ s[ w]b] Yesu asu? Ad[n nti na na [s[ s[ ]hy[ nkas[[ ky[ na w]bu no at[n w] Pilato adih] s[ owudini? Ad[n nti na na [s[ s[ w]ku no w] as[nnua no so na ]hwie ne mogya guo? De[ nti a ]y]] yeinom nyinaa ne s[, ]nam nasub] no so
yii wiase b]ne nyinaa, wo ne me b]ne. Y[n b]ne nti, na [s[ s[ ]wu w] as[nnua no so. {s[ s[ y[gye nkwagyes[m a Nyankop]n de agye y[n nkwa no die, na y[de nnase[ ma no]. S[ Yesu asub] nni h] a, anka nkwagye[ biara nso nni h] ma y[n. Ber[ a Yohane b]] Yesu asu s[ ]b[yi wiase b]ne nyinaa akor] no, ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[, na ]gyee y[n a y[gye ne nkwagye[ asmpa no die nyinaa nkwa. Y[w] ebinom w] h] a w]dwene s[, Yesu yii b]ne a na [w] h] dada no nko ara na [k]e[, wany] saa anaa? Nanso w]ay[ mfomso]. W]atwer[ w] Twer[ Kronkron no mu pefee s[, Yesu yii wiase b]ne nyinaa k]e[ pr[ko ber[ a w]b]] no asu no. Y[n b]ne nyinaa, ne b]ne a na [w] h] firi mfitiase[ no, wahohoro k]. Yesu kaa w] Mateo 3:15, Na saa na [s[ s[ y[hy[ tenenee nyinaa ma. {s[ s[ y[hy[ tenenee nyinaa ma kyer[ s[, b]ne nyinaa a w]nyi bi mfiri mu no, wayi ne nyinaa afiri y[n ho k]. Yesu ahohoro y[n nkwa nna mu b]ne nyinaa anaa? Aane, ]y]e[. Momma y[nhw[ adanse[ no w]
{mu Ns[m
Leviticus nwoma no mu kane. {kyer[ y[n de[ na [fa }s]fo Panin ne af]de[ a w]b] no mpata da no ho.
af]de[. Na ]papo a Asasel tonto b]] no no, ]mfa no animono nnyina Awurade anim mfa mpata mma no na w]nk]gya no nk] ser[ so mma Asasel (Leviticus 16:6-10). W] yei mu no, Aaron faa ]papo mmienu
w] nhyiae[ ntomadan no ano s[ ]b[pata b]ne a Israelfo] ay[ no afirinhyia no.
Na Aaron ntwe mpapo mmienu no so tonto, Awurade tonto biako ne Asasel tonto biako.
Na [s[ s[ w]nya aboa a w]de b] af]de[ ma de[ mmara no kyer[ w]n w] b]ne a w]y[ no da biara no ho mpata s[de[ [b[y] na w]de ]deb]ney[ni b]ne nyinaa b[gu so]. Nanso w] Israelfo] no afirinhyia b]ne no mu de[, }s]fo Panin a na ]gyina h] ma ]man no na ]de afirinhyia b]ne no nyinaa guu b]ne af]de[ no so w] bosome a [t] so nson no da [t] so du. W] Leviticus 16:29-31, w]atwer[ s[, Na yei
ny[ mo daa ahy[de[: Bosome a [t] so nson no da [t] so du no, mommr[ mo kra ase, kuroni oo, ]h]ho] a ]b[so[ mo mu oo, mony] adwuma biara. Na da no na w]pata ma mo de dwira mo, na mo ho ate afiri mo
{mu Ns[m
b]ne nyinaa mu, Awurade anim. {ny[ mo ]home mu homeda na mommr[ mo kra ase: [y[ daa ahy[de[ (Leviticus 16:29-31).
W] Apam Dadaa mu no, ]man Israel de b]ne af]de[ b[mae[ de pataa w]n b]ne, na w]de w]n b]ne guu natifi kaa s[, Awurade, may[ s[[ ne s[[ b]ne yi. Mesr[ wo, fa firi me. {no akyi no, ]twaa b]ne af]de[ no mene de mogya no maa ]s]fo] no, na ]k]] ne fie nyaa gyidie s[, wade ne ho afiri ne b]ne nyinaa mu. Saa na b]ne af]de[ no wu maa ]deb]ney[ni no w] ber[ a b]ne no gu natifi no. W]kum b]ne af]de[ no mmom maa ]deb]ney[ni no. W] Apam Dadaa mu no, na b]ne af]de[ no b[tumi ay[ ]papo, odwenini, nantwinini, anaa mmoa a w]n ho te[ a Nyankop]n ad[ w]n nso no mu bi. Onyankop]n, w] nahumm]bor] a [nni awie[ mu no, maa kwan maa w]de aboa nkwa b]] af]de[ maa ]deb]ney[ni no mmom, s[de[ [b[y] na ]nwu w] ne b]ne mu. W] saa kwan yi so w] Apam Dadaa mu no, nneb]ney[fo] tumi de mpata af]de[ no pataa w]n
b]ne nyinaa. W]de ]deb]ney[ni mfomso] guu b]ne af]de[ no so ber[ a w]de w]n nsa mmienu guu no so no, na w]de ne mogya no maa ]s]fo] no de pepaa ]deb]ney[ni no b]ne nyinaa. Nanso, na [ny[ ade[ a w]b[tumi apata w]n b]ne a w]y] no da biara no. Ne saa nti, Onyankop]n maa }s]fo Panin no kwan s[ ]mpata ]man no b]ne a w]y[[ w] afe mu no nyinaa, w] bosome a [t] so nson no da a [t] so du no mma Israel man mu no nyinaa. {nne[ }s]fo Panin no dwumadie ne s[n w] mpata da no? De[ edi ka no, Aaron a ]y[ }s]fo Panin no de ne nsa mmienu guu b]ne af]de[ no so, na ]kaa ]man no b]ne, Awurade, Israel man ay] b]ne a [te saa ne de[ [te saa, awudie,awares[e[, adwamans[m, aniberebere[, adansekurumu, abusus[m. Afei, ]twaa b]ne af]de[ no mene, na ]de ne nsateaa kaa mogya no bi, na ]petee mogya no mpr[ nson w] mpata adwa no so a [w] as]redan Kronkron mu no. W] Twer[ Kronkron mu no, aba a [y[ 7 y[ de[ obiara afa no s[ [wie p[ y[).
{mu Ns[m
Na [y[ }s]fo Panin no dwumadie s[, ]de ]man no afirinhyia b]ne no b[gu b]ne af]de[ no atifi ama w]n, na w]de b]ne af]de[ no b]] af]de[ w] ]man no nyinaa anim. {siane s[ Nyankop]n y[ at[nteneneeni nti, s[de[ [b[y] na ]b[gye ]man no afiri w]n b]ne mu no, ]maa b]ne af]de[ no wu maa ]man no. Na [nam s[ Nyankop]n y[ ahum]bor] nokwafo] nti, ]maa ]man no kwan s[ w]nfa b]ne af]de[ no nkwa nsi w]n ananmu. Afei }s]fo Panin no de mogya no petee mpata adwa no so w] apue[ fam, na ]pata maa ]man no b]ne a w]y]e[ w] afe a atwam kor] no mu, w] mpata da a [y[ bosome a [t] nson no da [t]so du no.
Na [s[ s[ }s]fo Panin no de ]papo mmienu b[b] af]de[ w] mpata da no ma ]man Israel. W]n mu baako din de Asasel a asekyer[ ne s[ yi firi h]. W] saa kwan yi so p[p[[p[ no, na Asasel a ]w] Apam Dadaa mu no y[ Yesu Kristo. Na s[de[
Nyankop]n d]] wiase nie, s[ ]de ne ba a ]woo no kor] no mae[, na obiara a ]gye no die no anyera, na wanya daa nkwa (Yohane 3:16).
Onyankop]n de ne ba no maa y[n s[ af]de[ adwammaa no. {nam s[ ]y[ af]de[ adwammaa a w]de no ama adasa mma nti, Yohane Suboni b]] no asu, na ]b[y[[ y[n Agyenkwa, wiase nyinaa Mesaia no. Yesu asekyer[ ne s[ Agyenkwa no na Kristo kyer[ s[ ]hene a w]asra no, [no nti Yesu Kristo kyer[ s[ Nyankop]n ba a ]b[gye y[n nyinaa nkwa no. S[de[ na w]pata ma ]man no afirinhyia b]ne w] mpata da w] Apam Dadaa mu no, Yesu Kristo nso, b[y[ mfe[ 2000 ab[sene kor] mu no, ]baa wiase b[b]] asu, na ]hwiee ne mogya wui[ w] as[nnua no so s[ ]b[wie mpata as[mpa no ama y[n b]ne nyinaa.
{mu Ns[m
Mp[np[nso] yi no, momma y[nkenkan ns[mfua bi w] Leviticus. Na Aaron mfa ne nsa mmienu ngu
]papo animono no atifi, na ]nka Israelfo] no mfomso] nyinaa ne w]n mmarato nyinaa s[de[ w]n b]ne te[ no ngu no so, na ]mfa ngu ]papo no atifi, na ]mma ]barima bi a ]w] h] nk]gya no nk] [ser[ so, na ]papo no nsoa w]n mfomso] nyinaa mfa nk] asase fo so, na ]nk]gya ]papo no [ser[ so (Leviticus 16:21-22).
W]atwer[ s[, Israelfo] b]ne nyinaa w]de guu ]papo no atifi s[de[ w]aka w] Leviticus 1 no. W]n mmarato nyinaa kyer[ s[ b]ne nyinaa a w]y]e[ w] w]n akomam ne w]n honam mu. Na w]dew]n mmarato nyinaa guu ay[y[de[ no atifi ber[ a }s]fo Panin no de ne nsa mmienu guu ne so no.
W] Nyankop]n Mmara Mu Nu, {s[ S[ Y[nya Nimde[ A {y[ Nokor[ Fa Y[n B]ne Nyinaa Ho
Ad[n nti na Nyankop]n maa y[n mmara no? S[ [b[ma y[ahunu b]ne yie
Mmaras[m 613 na [w] Nyankop]n mmara no mu. Nokwas[mnie, s[ y[dwene ho a, y[y] de[ wahy[ y[n s[ [ns[ s[ y[y] no, na y[ny] de[ wahy[ y[n s[ [nni kwan s[ y[y] no. Enti y[y[ nneb]ney[fo]. W]atwer[ w] Twer[ Kronkron no mu s[, Onyankop]n de mmara no maa y[n s[de[ [b[y] na y[b[hunu y[n b]ne yie (Romans 3:20). Yei kyer[ s[, ]de ne mmara mu ns[m no maa y[n s[ [b[kyer[ y[n s[, y[y[ nneb]ney[fo]]. W]amfa mmara no amma y[n [nam s[ y[b[tumi adi
{mu Ns[m
so ntira, na mmom s[ y[b[hunu b]ne yie. W]amfa mmara no amma y[n s[ y[nni so. Wontumi nhw[ kwan s[ ]kraman b[b] ne bra s[ onipa dasani. Sa ara p[p[[p[ na y[n nso y[ntumi nni Nyankop]n mmara no so, na mmom y[nam mmara no so hunu y[n b]ne yie. Onyankop]n de maa y[n, [firi s[ b]ne ahy[ y[n ma, nanso y[nhunu. Moy[ awudifo], adwamamm]fo], nneb]ney[fo], Onyankop]n nam mmara ns[m no so na ]ka yei kyer[ y[n. }ka kyer[[ y[n s[, mma y[nni awu, nanso [t] ber[ bi a, y[de y[n honam di awu w] y[n akomam. Nanso, [nam s[ w]atwer[ w] Nyankop]n mmara no mu s[ [ns[ s[ y[di awu nti, y[nnim s[ y[y[ awudifo], na y[ka s[, Ah, may[ mfomso]. Mey[ ]deb]ney[ni, [firi s[ may] de[ [ns[ s[ anka mey]. May[ b]ne. S[de[ [b[y] na ]b[gye Israel man no afiri w]n b]ne nyinaa mu no, Onyankop]n maa Aaron kwan w] Apam Dadaa no mu s[, ]mfa mpata af]de[ mm] af]de[, na [y[ Aaron na ]pata maa ]man no pr[ko
daa afirinhyia. W] Apam Dadaa mu no, na w]de af]de[ mmienu na [pata b]ne w] Mpata Da no. W]de baako b]] af]de[ Nyankop]n anim, na baako nso w]maa ]barima bi a ]w] h] k]gyaa no kwan maa no k]] [ser[ so ber[ a w]nam nsaguso] so de w]n mfirinhyia b]ne nyinaa agu ne so] no. }s]fo Panin no de ne nsa too ]papo animono no atifi, na ]kaa Israelfo] b]ne, Awurade, ]man no adi awu, w]ab] adwaman, w]ab] kor]no, w]asom anyame fofor]... y[ay[ b]ne wanim. Palestina asase y[ anwea parada ne [ser[. W]gyaa Asasel a w]de no b]] af]de[ no ma no k]] [ser[ so kwan a [nni awiee[ no, na ]wui. S[ w]gya no kwan ma no k] a, Israel man no hw[ no saa ara k]si s[ ]b[yera ak] akyirikyiri, na w]gye dii[ s[ Asasel de w]n b]ne k]. }man no nyaa asomdwoe[ w] w]n adwenem, na Asasel wui[ w] ser[ so maa ]man no afirinhyia b]ne. W] saa kwan yi so no, Onyankop]n nam Yesu Kristo a ]y[ Nyankop]n adwammaa no so pataa y[n
{mu Ns[m
b]ne nyinaa. W]nam Yesu asub] ne ne mogya no so hohoroo y[n b]ne nyinaa k]e[. Yesu y[ Nyankop]n ne y[n Agyenkwa. }y[ Nyankop]n ba a ]baa s[, ]reb[gye adasa mma afiri b]ne mu. }y[ ]b]ade[ a ]b]] y[n w] ne suban so, na ]sianee baa wiase s[ ]reb[gye y[n afiri b]ne mu. {ny[ b]ne a y[y] no da biara w] honam mu nko na w]de guu Yesu so, na mmom b]ne a y[b[y] daakye ne b]ne a y[y] w] yadwenem ne y[n honam mu no nso ka ho bi. Saa na na [s[ s[ Yohane Suboni b] Yesu asu na wahy[ Nyankop]n tenenee nyinaa ma, b]ne mpata a ewie p[ y[ ma wiase b]ne nyinaa no. Mfe[ mmi[nsa a na edi Yesu anim ansa na w]reb] no as[nnua mu no, ber[ a ]hy[[ ne b[dwam dwumadie ase no, ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[ ber[ a Yohane Suboni b]] no asu w] asub]ntene Yordan mu no. Nnipa nkwagye[ ne y[n b]ne ho mpata firii ase[ ber[ a w]b]] no asu no. W] asub]ntene Yordan mu no, bea a nsuo no mu d] duru nase no, Yohane Suboni de ne nsa guu Yesu atifi, na ]de no nuu nsuo no mu. Saa asub] yi
ne nsaguso] a na [w] Apam Dadaa mu no y[ adekor] no ara a [y[ b]ne nyinaa a w]de gu so] no. S[ w]de wo b[hy[ nsuo mu no kyer[ s[ owuo, na nsuo no mu firie kyer[ owus]re[. Saa na Yohane b]] Yesu asu no, Yesu daa ne dwumadie adi, na ]hy[[ ne dwumadie nkyeky[mu mmi[nsa no nyinaa ma: y[n b]ne a ]b[yi akor], ne wuo, ne ne wus]re[. S[ y[di ns[m a Yesu de agye y[n nkwa afiri b]ne mu no so a na y[b[tumi anya nkwagye[. Onyankop]n y[[ nadwene s[ ]nam Yesu so b[gye y[n nkwa, na apam a ]y]e[ w] Apam Dadaa mu no nyinaa hy[[ ma. {nam nney]e[ yei so na Yesu de y[n b]ne a [w] natifi no nantee k]] as[nnua no so.
Adwuma b[n na aka a [w] h] ma y[n w] ber[ a Yesu ayi y[n b]ne nyinaa kor] yi? De[ [s[ s[ y[y] nyinaa ne s[, y[b[nya gyidie w] Nyankop] as[m no mu
{mu Ns[m
Yohane hunuu Yesu s[ ]reba ne nky[n, na ]se: Hw[ Nyankop]n adwammaa a ]yi wiase b]ne kor] no nie! Yohane Suboni dii adanse[ s[, Hw[ Nyankop]n adwammaa a ]yi wiase b]ne kor] no nie. W]de adasa mma b]ne nyinaa guu Yesu so ber[
a w]b]] no asu w] Yordan mu no. Gye di! {no mu na wob[nya nhyira w] wo b]ne nyinaa ho mpata. {s[ y[nya gyidie w] Nyankop]n As[m no mu. {s[ s[ y[de y[n adwene ne y[n asobrakye[ to nky[n na y[y[ aso]mmer[ ma Nyankop]n as[m a w]atwer[ no. {s[ s[ y[gye nokor[ no di k[k[ s[, Yesu yii wiase b]ne nyinaa k]e[. S[ y[ka s[ Yesu yii wiase b]ne nyinaa k]e[, anaa s[ y[ka s[, Yesu pataa y[n b]ne hy[[ tenenee nyinaa ma a, [y[ adekor] no ara. Nsaguso] ne asub] no kyer[ adekor] no ara. {mfa ho ne s[de[ y[b[ka no, s[ ne nyinaa, ade[ nyinaa, anaa s[ ade mu no nyinaa, nasekyer[ y[ adekor] no ara. Nsaguso] a na [w] Apam Dadaa mu no ne de[ [w] Apam Fofor] mu no
y[ adekor] no ara, na mmom nsonoe[ a [w] mu ne s[, w]de kasafua asub] na w]de dii dwuma. {ba b[si nokor[ no so s[, w]b]] Yesu asu, na w]buu no at[n w] as[nnua no so pataa y[n b]ne nyinaa. Y[gye as[mpa yi a na [w] h] mfitiase[ no di a, y[b[nya nkwa. S[ Twer[ Kronkron no ka s[ Yesu yii wiase b]ne nyinaa k]e[ a (Yohane 1:29), wiase b]ne no kyer[ s[n? {kyer[ s[ b]ne nyinaa: adwemm]ne, akor]ns[m, adwamans[m, aniberebere[, awudis[m, abusus[m, ahantan ne nkwaseas[m a [w] y[n adwenem nyinaa a w]de awo y[n no. Mfomso] a y[y] w] y[n honam mu ne y[n akomam no nso ka ho bi.
Na b]ne akatua ne owuo, na Nyankop]n adom aky[de[ ne daa nkwa, y[n Awurade Kristo Yesu mu (Romanfo] 6:23). Na mogya angu a, fafirie mma (Hebrifo] 9:22). S[de[ w]atwer[ w] nkyeky[mu a
[w] ha yi no, [s[ s[ w]tua b]ne nyinaa ka. Yesu Kristo nso, s[de[ [b[y] na ]b[gye adasa mma afiri w]n b]ne nyinaa mu no, de ]no ara ne nkwa b]] af]de[, na ]tuaa b]ne nyinaa ho ka maa y[n pr[ko.
{mu Ns[m
Enti, s[ y[de y[n ho firi b]ne mu a, de[ [s[ s[ y[y] ara ne s[, y[b[gye as[mpa a na [w] h] firi mfitiase[ no Yesu asub] ne ne mogya, ne ne Nyame a ]y[ no adie.
{s[ s[ y[gye as[mpa a na [w] h] dada firi mfitiase[ no die, Nyankop]n as[m a w]atwer[ no, na y[di nokor[ no so nya nkwa. {s[ s[ y[de y[n adwene to baabi na y[nya ]gye[ firi y[n b]ne mu. Ebia wob[bisa s[, [y[[ d[n na ]tumi yii b]ne a y[ny]e[ no? {no na me nso mep[ s[ mebisa wo s[, [no nti [s[ s[ Yesu siane ba wiase bio ber[ biara a y[b[y] b]ne, na ]hwie ne mogya gu mp[n pii bio anaa? W] awo fofor] as[mpa mu no, y[w] b]ne mpata ho mmara. Na mogya angu a, fafirie mma (Hebrifo] 9:22). S[ na obi p[ s[ ]nya ]gye[ firi ne b]ne mu w] Apam Dadaa ber[ no mu a, [s[ s[ ]de ne nsa mmienu gu b]ne af]de[ no so, na b]ne af]de[ no wo ma ne b]ne. W] saa kwan yi so p[p[[p[ na Nyankop]n ba no baa wiase s[ ]b[gye adasa mma nkwa. W]b]] no asu maa no yii y[n b]ne nyinaa k]e[, ]hwiee ne mogya gui[ w] as[nnua no so de tuaa y[n b]ne ka, na ]wui w] as[nnua no so kaa s[, W]awie. }nyanee firii owuo mu nnansa, na afei ]te Nyankop]n nsa nifa. Saa na wabay[ y[n Agyenkwa daa.
{mu Ns[m
S[de[ [b[y] na y[b[de y[n ho afiri y[n b]ne nyinaa mu no, [s[ s[ y[to de[ y[de ahy[ yadwene mu ne nyamesom nkyer[kyer[ a [kyer[ y[n s[, [s[ s[ y[b] adwensakyera mpae[ da biara nya nkwagye[ no twene. S[de[ [b[y] na w]b[pepa nnipa b]ne nyinaa no, na [s[ s[ w]de af]de[ a mmara no ahy[ ato h] no b[ma pr[ko. Onyankop]n a ]w] Soro no nam Yesu asub] no so de wiase b]ne nyinaa guu ]no ara ne ba no so, ]maa w]b]] no as[nnuam mma y[n. }de ne wus]re[ no awie y[n nkwagye[.
mu ansa na ]b]] wiase. Ansa na mpo ]reb] wiase no, Onyankop]n yii y[n w] Kristo mu. Ebia na y[w] adwene fofor] bi w] y[n tirim dada, nanso seesei de[ [s[ y[gye die na y[y[ setie ma Nyankop]n As[m no, nsuo ne mogya ne Honhom as[m no. Onyankop]n ka kyer[[ y[n s[, nadwammaa, Yesu Kristo yii wiase b]ne nyinaa k]e[, na ]pata maa adasa mma nyinaa. W] Hebrifo] 10, w]atwer[ s[,
Na ]no de[, y[n mmarato nti na w]piraa no, y[n amumuy] nti na w]dwer[[ no. Ampa, y[n nyarewa no, ]no na wafa, na y[n ayayade[ nso, wasoa. Na y[n de[, y[bu no s[ de[ w]ahwe no, de[ Onyankop]n aka no de no ahy[ amane[ mu ... Na Awurade maa y[n amumuy] k]hwee ne so. W]
Yesaia 53, w]aka s[, nnipa mmarato ne amumuy] nyinaa a [w] wiase no, w]de guu Yesu Kristo so. W] Apam Fofor] no mu, w] Efesofo] 1:4, w]atwer[ s[, S[de[ ]yii y[n w] ne mu ansa na w]hy[[ wiase ase[. Yei kyer[ y[n s[, ]yii y[n w] ne
Na [nam s[ mmara no kura nnepa a [b[ba no sunsum na [ny[ nno]ma no suban ankasa nti, [ntumi mfa af]de[ kor] no ara a w]bob] no afe afe ny[ w]n a w]ba no p[ da (Hebrifo] 10:1).
W] yei mu no, [ka s[ af]de[ kor] no ara a w]b] no afe afe no ntumi ny[ w]n p[ da. Mmara no kura nnepa a [b[ba no sunsum, na [ny[ nno]ma no suban ankasa. Yesu Kristo, Mesaia a na ]reb[ba wiase no, nam nasub] ne ne wuo a ]de pataa y[n b]ne no, y[[ y[n p[ ma no k] so saa ara (S[de[ w]pata maa Israelfo] afirinhyia b]ne pr[ko no) ber[ a w]b]] no asu na w]b]] no as[nnuam pataa y[n b]ne nyinaa no. Enti, Yesu kaa w] Hebrifo] 10, {no na mekaa
{mu Ns[m
s[: Hw[, maba s[ mereb[y] de[ wop[. }yi de[ edi kan no h], na ]de de[ [t] so mmienu no asi h]. Saa ]p[ no mu na w]nam Yesu Kristo honam a ]de b[mae[ no so] ate y[n ho pr[ko. Na ]s]fo] biara gyina h] daa resom, na ]taa b] af]de[ kor] no ara a [ntumi nyi b]ne da. Na ]no de[, ]nya b]] b]ne ho af]de[ biako no, ]k]tenaa Nyankop]n nifa ma no k] so ara. Na de[ aka ne s[ ]tw[n k]duru s[ w]de natamfo b[y[ ne nan ase ntiaso]. Na ]de af]re[ kor] a ]b]e[ no ay[ w]n w]te w]n ho no p[ ma no k] so saa ara. Na Honhom Kronkron nso di y[n adanse[. {firi s[ akane no, ]kaa s[: Yei ne apam a nna no akyi me ne w]n b[pam no, Awurade na ]se[. Mede me mmara b[hy[ w]n akoma mu, na matwer[ w] w]n adwenem, na w]n b]ne ne w]n mmarato nso merenkae bio. Na de[ yeinom fafirie w] no, b]ne ho af]reb] nni h] bio (Hebrifo) 10:9-18).
Y[gye di s[ Yesu nam nasub] ne nas[nnua no so mogya no agye y[n afiri b]ne nyinaa a [w] wiase yi mu.
Nsuo Ne Honhom Awo Fofor] Nkwagye[ A W]akurukyire W] Y[n akomam Ne Y[n Adwenem No
Y[nk]y[ b]ne bio no nti na y[y[ ateneneefo] no anaa? Daabi. Y[y[ ateneneefo] [firi s[, Yesu yii y[n b]ne nyinaa k]e[, na y[gye no di ntira.
Mo nyinaa moagye ne nkwagye[ a ewie p[ y[ no adi anaa? Amen Wode gyidie di Nyankop]n As[m a [kyer[ y[n s[ w]b]] Yesu asu, na ]hwiee ne mogya gui[ w] as[nnua no so de gyee y[n nkwa no so anaa? {s[ s[ y[nya gyidie w] nas[m no mu ma w]wo y[n fofor]. S[ y[gye di s[, Yesu Kristo nam b]ne fafirie as[mpa no so ahohoro y[n b]ne nyinaa ne wiase b]ne nyinaa a, y[b[tumi anya nkwa. S[ y[di Nyankop]n mmara no so a, y[ntumi
{mu Ns[m
mm[y[ p[ da, nanso y[nam gyidie a y[w] w] ne dwumadie mu no b[tumi ay[ p[. Yesu nam nasub] a w]b]] no w] Yordan mu no ayi wiase b]ne nyinaa k], na ]nyaa atemmuo mu amane[, na w]twee naso maa y[n b]ne w] as[nnua no so. S[ y[de y[n akoma gye as[mpa no di a, y[b[tumi anya ]gye[ afiri y[n b]ne nyinaa mu, na y[b[ba ab[y[ ateneneefo]. Wogye yei di anaa? Yesu asub], nas[nnua mu bor], ne ne wus]re[ y[ b]ne fafirie a ]de maa adasa mma, ne Nyankop]n nkwagye[ mmara a [gyina h] ma Nyankop]n d] a [nni awie[ na [ny[ nyiyimu no. Onyankop]n d] y[n s[de[ y[te[ biara, na ]y[ nokwafo], [no nti ]dii kan y[[ y[n ateneneefo]. }y[[ y[n ateneneefo] ber[ a ]nam Yesu asub] no so de y[n b]ne nyinaa guu no so no. S[de[ [b[y] na ]b[hohoro y[n b]ne nti, ]somaa ne ba kor] Yesu baa wiase yi mu maa y[n. }maa Yesu kwan s[ ]mfa nasub] no so nyi wiase b]ne nyinaa, na ]de atemmuo guu ne ba no so maa y[n b]ne. }nam nsuo ne mogya as[mpa no so a [y[ ne d]
a [boro y[n ntease[ so] no de y[n b]ne nyinaa guu no so. W]atwer[ w] Hebrifo] 10:16, Mede me mmara
{mu Ns[m
Nyankop]n mma a w]tene. Yei ne gyidie a [ma wob[y[ ]teneneeni a ]somafo] Paulo kaa ho as[m no. Gyidie a y[w] w] b]ne fafirie as[mpa mu no na ama y[ab[y[ ateneneefo]. }somafo] Paulo, anaa Abraham, anaa y[n agyanom mu biara nni h] a w]nam w]n nnwuma so b[y[[ ateneneefo], na mmom [nam gyidie a [w] Nyankop]n As[m no mu, ne ne nhyira ns[m a [y[ b]ne fafirie no so. W] Hebrifo] 10:18, Na de[ yeinom fafirie w] no, b]ne ho af]reb] nni h] bio. S[de[ w]atwer[ no, Nyankop]n gyee y[n nkwa s[de[ [b[y] na y[nwu w] y[n b]ne mu. Wogye yei di anaa? Amen. W] Filipifo] 2, Momma adwene a [w] Kristo
na wadom no din a [boro din nyinaa so], s[ Yesu din mu na ]sorofo] ne asase sofo] ne asase asefo] nkotodwe nyinaa nkoto], na t[kyer[ma nyinaa mpaem nka s[ Yesu Kristo ne Awurade mma agya Nyankop]n animuonyam (Filipifo] 2:5-11).
Yesu Kristo a ]y[ nanimuonyam no haran ne ne su ns[so] no (Hebrifo] 1:3), anhwehw[ animuonyam amma ]no ara ne ho. Na mmom, ]faa akoa tebea too ne ho so, na ]baa w] nnipa ns[so] mu. }br[[ ne ho ase y[[ setie de k]sii owuo mu s[ ]b[gye y[n nkwa. {no nti, y[yi Yesu ay[, ]y[ y[n Nyankop]n, Agyenkwa, ne }hene. De[ nti a y[hy[ Nyankop]n animuonyam na y[yi Yesu ay[ ne s[, Yesu y[[ setie maa Agya no p[ de k]si awiee[. S[ wany[ setie a, anka y[ntumi nhy[ Nyankop]n animuonyam s[de[ y[y] no seesei no. Nanso [nam s[ Nyankop]n ba no y[[ setie maa Agya no p[ de k]si owuo mu nti, ab]de[ nyinaa ne aman nyinaa a [w] asase yi so hy[ no animuonyam, na w]b[y] saa daa. Yesu b[y[[ Nyankop]n adwammaa a ]yii wiase
Yesu mu no ara ntena mo mu bi, ]no na ]w] Nyankop]n tebeam de[, nanso wammu no mfasode[ s[ ]ne Nyankop]n s[, na mmom ]too ne ho mpan faa akoa tebea too ne ho so danee nnipa ns[so, na s[de[ ]y]] nade[ fae[ no, w]hunuu no s[ onipa, ]br[[ ne ho ase y[[ setie de k]sii owuo mu, as[nnua ho wuo mu mpo. {no nti na Onyankop]n nso ama no so k[se,
{mu Ns[m
b]ne nyinaa k]e[, na w]atwer[ s[ ]nam nasub] no so na ]yi k]e[. Seesei no, mfirinhyia 2000 na ab[sene kor] ber[ a ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[. Wo ne me atena wiase firi ber[ a w]woo y[n, na y[n b]ne nyinaa nso ka wiase b]ne no ho.
S[ y[k]y[ b]ne ]kyena a, y[b[ba ab[y[ nneb]ney[fo] anaa? Daabi, [firi s[ Yesu yii y[n b]ne a atwam, daa ne daakye de[ nyinaa k]e[.
S[ y[ka b]ne a [w] h] dada no ne y[n mmarato a y[y] w] y[n nkwa nna nyinaa no bom a, y[ay[ b]ne firi ber[ a w]woo y[n no b[si seesei anaa? Aane y[ay]. Yesu nim s[ y[b[y] b]ne firi ber[ a w]woo y[n k]si da a y[b[wuo, [no nti, ]yii y[n b]ne nyinaa k]e[ dada. Seesei de[ woahunu s[de[ [te[ no anaa? S[ anka y[retena ase aduru mfe[ 70 a, anka y[n b]ne nyinaa b[y[ l]re a [boro ]ha ma. Nanso Yesu nam Nwoma a y[de ma kwa www.nlmission.com
nasub] no so yii y[n b]ne nyinaa k]e[ pr[ko, na ]de y[n b]ne nyinaa kaa ne ho k]] as[nnua no so. S[ Yesu yii b]ne a [w] h] dada no nko ara na [k]e[ a, anka y[n nyinaa b[wuwu ak] amanehunu kuro. Mpo s[ y[annya atenka biara s[ ]yii y[n b]ne nyinaa k]e[ a, [ntumi nsesa nokor[ a [w] h] s[ Yesu ayi y[n b]ne nyinaa k]. B]ne dodo] s[n na y[b[tumi ay] w] wiiase? B]ne a y[y] nyinaa ka wiase b]ne no ho. Ber[ a Yesu ka kyer[[ Yohane s[ ]mm] no asu no, saa ara p[p[[p[ na na ]p[ s[ ]kyer[. Yesu dii ]no ara ne ho adanse[ s[ wayi wiase b]ne nyinaa k]. Onyankop]n somaa nakoa dii Yesu anim, na ]maa no b]] Yesu asu. Ber[ a Yohane a ]y[ nnipa ananmusini no b]] Yesu asu w] ber[ a Yesu br[[ ne tiri ase w] nanim maa no b]] no asu no, Yesu yii adasa mma b]ne nyinaa k]e[. Y[n b]ne nyinaa a [firi mfe[ 20 k]si 30, 30 k]si 40 ne de[ [keka ho nyinaa, ne mpo y[n mma b]ne nso ka wiase b]ne a Yesu nam nasub] so yi k]e[ no ho.
{mu Ns[m
Whan na ]b[tumi aka s[ b]ne da so ara w] wiase. Yesu yii wiase b]ne nyinaa k]e[, na s[ y[de y[n akoma gye di a, y[n nyinaa b[nya nkwa a annye annie sunsum biara nni mu fa de[ Yesu b[y]e[ de pataa y[n b]ne: Nsub] ne ne mogya dehye[ a ]hwie gui[ no. Nnipa beberee b] amanehunu bra a emu y[ den a w]de w]n ara adwene ammunkam ho no, na w]ka w]n asetena mu ns[m te s[ de[ [no ne ade[ a [hia paa no. Nanso y[w] pii w] h] a w]ab] ]bra den w] amane[ mu. Nnipa pii atena ase ahohiahia mu. Menso mab] saa ]bra no bi p[n ansa na w]rewo me fofor]. {b[y[ d[n na worente ase[ anaa s[ wonnye b]ne fafirie as[mpa a [y[ Yesu asub] ne ne mogya no ntum?
nas[nnua firii adi k]duruu baabi a w]fr[ h] Nitireso a Hebri mu w]fr[ no Golgota. {h] na w]b]] no as[nnua mu a nnipa baanu ka ne ho nafanu, na Yesu w] ntam. Na Pilato twer[ [ho as[m nso, na ]de fam as[nnua no atifi, na [ka s[: YESU, NAZERENI, YUDAFO} HENE. Saa atwer[ yi na Yudafo] no mu pii kenkanee[, [firi s[ faako a w]b]] Yesu as[nnua mu no h] b[n kuro no, na w]atwer[ no Hebri ne Roma ne Hela kasa mu (Yohane 19:17-20).
{mu Ns[m
Ad]fonom, Yesu Kristo yii wiase b]ne nyinaa k]e[, na w]buu no kumf] w] Pilato ab[n mu. Afei momma y[n nyinaa y[nhw[ s[de[ na [te[. {firi nkyeky[mu 28, Yei akyiri a Yesu hunuu
s[ w]anya awie nno]ma nyinaa no, s[de[ [b[y] na Twer[s[m no aba mu nti, Yesu yii y[n b]ne nyinaa k]e[ de hy[[ Twer[s[m no nyinaa ma. }kaa s[: ]suk]m de me. Nso na nsa kekakeka ade[ bi ma si h], na w]de nsa no bi y[[ sap] ma, na w]de tuaa somm[ ano de kaa nano. {nna Yesu gyee nsa kekakeka no, ]kaa s[: W]awie! Na ]b]] ne tiri ase de ne honhom mae (Yohane 19:28-30). Yesu kaa s[, W]awie! {nna ]wui w] as[nnua
no so. Nnasa akyi no, ]nyanee firii owuo mu, na ]k]] Soro. Yesu asub] a Yohane de b]] no no, ne nas[nnua no so wuo w] ay]nkofa bi a [hia paa. }baako ntumi nk] nnya ]baako. {no nti momma y[nyi Yesu ay[ s[ ]de ne b]ne fafirie as[mpa no agye y[n nkwa. Adasa mma honam di de[ ]honam p[ no akyi
mmer[ nyinaa, [no nti, y[ntumi ny] biribiara s[ b]ne nko ara na y[de y[n honam b[y]. Yesu de nasub] ne ne mogya maa y[n s[de[ [b[y] na ]b[gye y[n afiri b]ne a y[de y[n honam y] no nyinaa mu. }de nas[mpa no agye y[n afiri b]ne a y[de y[n honam y] no nyinaa mu. W]n a w]anya b]ne fafirie no nam Yesu a w]woo no Bethlehem, a w]b]] no asu Yordan, a ]wui[ w] as[nnua no so, na ]nyanee[ da a [t] so mmi[nsa firi owuo mu no so gyidie b[tumi ahy[ne }soro Ahenie no mu ber[ biara. W] Yohane nwoma etire a [twa to] no, Yesu k]] Galilea ber[ a ]nyanee[ firii owuo mu no. }k]] Petro nky[n k]ka kyer[[ Petro s[, Simon, Yohane ba, wod] me? na Petro buaa no s[, Aane, Awurade, wonim s[ med] wo. {nna Yesu ka kyer[[ no s[,
Y[ne me nnwammaa.
Petro hunuu ne nyinaa, Yesu asub] ne ne mogya as[mpa b]ne fafirie no. Afei a Petro gyee asub] ne mogya as[mpa a [maa no b]ne fafirie w] ne b]ne nyinaa mu dii[, na ]hunuu de[ nti a na [s[ s[ Yesu
{mu Ns[m
hohoro ne nan ho no, ne gyidie a na ]w] w] Yesu mu no b[y[[ dendeenden. Momma y[nkenkan Yohane 21:15 no bio. {nna
w]didi wiee[ no, Yesu see Simon Petro s[: Simon, Yona ba, wod] me sene yeinom? }see no s[: Aane, Awurade, wonim s[ med] wo. }see no s[: Y[ne me nnwammaa! Yesu b[tumi de ne nnwammaa ahy[
Petro nsa, [firi s[ Petro y[ ne suani a ]nyaa nkwagye[ a ewie p[ y[, [firi s[ Petro b[y[[ onipa teneneeni ne Nyankop]n akoa a ]y[ p[. S[ anka Petro b[y[[ ]deb]ney[ni bio [nam ne b]ne a ]y] da biara no nti a, anka Yesu renka nkyer[ no s[ ]nka b]ne mpata ho as[mpa no, [firi s[ ]no ne asomafo] a aka no ntumi ny] biribiara s[ b]ne nko ara na w]b[y] w] w]n honam mu da biara. Nanso Yesu ka kyer[[ w]n s[, w]nka as[mpa a ayi w]n b]ne nyinaa kor] no, [firi s[ w]gyee Yesu asub] ne ne mogya a ]hwie gui[ w] as[nnua no so a [y[ b]ne ho mpata as[mpa no dii[.
Momma y[ndwene mfa ns[m a Yesu ka kyer[[ Petro no ho. Simon, Yona ba, wod] me sene
{mu Ns[m
Petro b[ka s[, Awurade, mey[ onipa a menwie p[ y[. Mey[ ]deb]ney[ni a mentumi nn] wo nsene yeinom. Mesr[ wo, gya me h] na k] wo baabi. Anka Petro b[dwane de ne ho ak]hunta. Nanso momma y[ndene mfa Petro mmuae[ no ho. }nyaa b]ne fafirie as[mpa no mu nhyira, Yesu asub] ne ne mogya a agye adasa mma nyinaa nkwa no. Enti Petro tumi kaa s[, Aane, Awurade, wonim s[ med] wo. }d] yi a ]de nano paem kae[ no firi Yesu b]ne fafirie as[mpa no mu. Petro gyee nokor[ b]ne fafirie as[mpa no dii[, de[ [nam so] maa Yesu yii wiase b]ne nyinaa k]e[ no. Daakye b]ne nso a [da h] ma nnipa s[ w]b[y] [nam w]n mmer[y[ ne de[ w]ntumi ny] nyinaa nso ka ho bi. Petro gyee b]ne fafirie asmpa no dii, na nam s ]gye dii s Yesu y Nyankop]n adwammaa no nti, ]buaa Awurade w] ntm so a wantwetwn ne nan ase koraa. Yesu nkwagye firi b]ne fafirie asmpa no mu, saa na wagye Petro afiri b]ne a ]by] da biara no mu nso. Petro gyee nkwagye a nam b]ne fafirie
asmpa a w]de pataa wiase b]ne nyinaa no dii. Wo nso wote s Petro anaa? Wobtumi agye Yesu adi na woad] de ]nam nasub] ne ne mogya no so de b]ne fafirie asmpa no yii wo b]ne nyinaa k]e no anaa? }kwan fofor] biara nni h] bio. S Yesu yii b]ne a atwam ne nn da yi b]ne nko ara na k]e, nna ]gyaa daakye b]ne no h] maa yn a, anka yntumi nyi no ay sde yy] no seesei no. De ka ho bio nso ne s, anka ybk] amanehunu kuro a akyingye biara nni mu. Enti s s yn nyinaa fa to yn ho so s, b]ne fafirie asmpa no mu gyidie na agye yn nkwa. {y[ d[n ara a honam no b[p[ s[ [b[y] b]ne, [no nti y[y] b]ne mp[n pii. Enti [s[ s[ y[paem ka s[, b]ne mpata mmoroso] as[mpa no mu gyidie a Yesu de maa y[n no, ne nasub], ne ne mogya as[mpa no na agye y[n nkwa. S[ y[annye b]ne mpata as[mpa no a [y[ Yesu asub] ne ne mogya no anni a, anka ogyidini biara nni h] a ]b[tumi anya ]gye[ afiri nasetena mu b]ne nyinaa. De[ [ka ho bio ne s[, s[ anka w]gye y[n firi
{mu Ns[m
y[n b]ne mu [nam s[ y[de y[n ano paem kae[ na y[sakyera y[n adwene ber[ biara no nti a, [nne[ anka y[b[y[ akwadwor] s[ y[b[tena ase s[ ateneneefo], anka b]ne b[ka y[n akomam daa. S[ [te saa a, anka y[b[sane ab[y[ nneb]ney[fo] a y[ntumi nn] Yesu anaa s[ y[b[b[n no mpo. Afei, anka y[ntumi nnye Yesu nkwagye[ nni, na y[ntumi ndi nakyi nk]si awiee[ w] y[n asetena mu. Yesu maa y[n b]ne fafirie as[mpa no, na ]gyee w]n a w]gye dii[ no nkwa. Na wab[y[ y[n Agyenkwa a ]y[ p[, na ]hohoroo y[n mmarato a y[y] da biara no, s[de[ [b[y] na y[b[tumi ad] no w] nokor[m. Y[n a y[y[ agyidifo] no ntumi ny] biribi, na mmom s[ y[b[d] Yesu asub] ne ne mogya as[mpa a [y[ y[n b]ne fafirie no. Agyidifo] nyinaa b[tumi ad] Yesu daa, na y[ay[ ne nkwagye[ d] a [nam b]ne fafirie as[mpa a Yesu de ama y[n no nkoa. }d]fo]! S[ anka Yesu gyaa b]ne ketewa bi mpo h] a, anka wontumi nnye Yesu nni, anaa nso anka wontumi mpo mm[y[ b]ne fafirie as[pa no danseni.
Anka wontumi ny] adwuma s[ Nyankop]n akoa. Nanso s[ wogye b]ne fafirie as[mpa no di a, wob[tumi anya ]gye[ afiri wo b]ne nyinaa mu. }ma wo kwan s[ nya nkwa firi wo b]ne nyinaa mu ber[ a wohunu nokor[ b]ne fafirie as[mpa a w]atwer[ w] Yesu As[m mu no.
{mu Ns[m
bisaa no mpr[nsa, Simon, Yona ba, wod] me sene yeinom? Na Petro buaa no ber[ biara s[, Aane, Awurade, wonim s[ med] wo. Afei momma y[ndwene Petro mmuae[ no ho. Y[tumi hunu s[ na yei ny[ ade[ bi a [firi ]no ara ne p[ mu na ]kae[, na mmom ne gyidie a ]w] w] b]ne fafirie as[mpa no mu no. S[ y[d] obi na s[ saa d] no firi y[n ara y[n p[ mu a, [tumi br[[ ase w] ber[ a y[ay[ mmer[ no. Nanso s[ saa d] no gyina Nyankop]n d] mu aho]den no so a, [nne[ [b[tena h] daa. Nyankop]n d], a [ne y[n b]ne ho mpata mmoroso] no, Yesu asub] nsuo ne ne Honhom nkwagye[ no, saa ara p[p[[p[ na [te[. {s[ s[ y[n gyidie a y[w] w] b]ne fafirie as[mpa mu no y[ fapem ma y[n d] ne y[n nnwuma a y[b[y] ama Awurade. S[ y[de y[n ara y[n p[ nko na [d] no a, y[b[sunti ]kyena, na awiee[ no y[b[tane y[n ho [nam y[n amumuy] nti. Nanso Yesu hohoroo y[n b]ne nyinaa k]e[: de[ [w] h] dada, y[n b]ne a y[y] daa nyinaa, nn[ ne ]kyena b]ne, ne b]ne a y[b[y] w]
y[n asetena nyinaa mu no. Wanyi emu biako mpo amfiri ne nkwagye[ mu. Yei nyinaa y[ nokor[. S[ y[n d] ne y[n gyidie gyina y[n ara y[n p[ ne de[ y[de y[n adwene asusuo so a, y[b[di nkuguo w]n y[n gyidie mu. Nanso [nam s[ y[n d] ne y[n gyidie gyina b]ne fafirie as[mpa a Yesu de ama y[n no so nti, y[y[ Nyankop]n mma dada, ateneneefo] no. {nam s[ y[gye nsuo ne Honhom nkwagye[ no die nti, b]ne biara nni yn ho. {nam s[ y[n nkwagye[ a [bae[ no mfiri y[n anim a y[de kari Nyamesom pa, na mmom [firi Nyankop]n d] ne ne nokor[ nkwagye[ mu mmara w] y[n b]ne fafirie mu no nti, y[y[ ateneneefo], [mfa ho ne s[de[ y[nwie p[ y[ anaa mmer[y[ a y[w] w] asetena mu. Y[b[hy[ne Nyankop]n Ahenie no mu, na y[ayi no ay[ w] mmer[santene mu. Wogye yei di anaa? 1 Yohane 4:10 ka s[, Yei mu na ]d] no w],
[ny[ s[ y[n na y[d]] Onyankop]n, na mmom ]no na ]d]] y[n na ]somaa ne ba s[ ]mm[y[ y[n b]ne ho mpata. Yesu de nsuo ne Honhom no na [gye y[n
{mu Ns[m
nkwa, [no nti [s[ s[ y[nya gyidie w] b]ne fafirie as[mpa no mu, Yesu asub] ne ne mogya no. S[ Onyankop]n amfa b]ne fafirie as[mpa no annye y[n nkwa a, anka y[ntumi nya nkwa, [mfa ho ne gye[ a y[b[gye no adie. Nanso Yesu hohoroo b]ne nyinaa a y[y] w] y[n akomam ne y[n honam mu no. S[de[ [b[y] na y[b[ba ab[y[ ateneneefo] nti, [s[ s[ yadwene si pi w] y[n nkwagye[ a [nam gyidie a y[w] w] nsuo ne Honhom ns[m no mu, mpata as[mpa no. Wiase b]ne fafirie as[mpa no nyinaa y[ de[ [fa Yesu asub] ne ne mogya ho. Nokor[ gyidie nyinaa w] fafirie as[mpa no mu, nkwangye[ mu nokor[ fapem no, ne [kwan a y[fa so hy[ne Nyankop]n Ahenie no mu.
{mu Ns[m
dwuma a [tumi die w] mmer[santene mu no nti, Yesu kaa nasuafo] no bom ansa na w]reb] no as[nnuam. Ber[ a na ]ne nasuafo] no redidie no, ]s]re hohoroo w]n nan ho de kurukyire nokor[ nkwagye[ mmoroso] no w] w]n akomam. {s[ s[ y[n nyinaa hunu na y[gye b]ne fafirie as[mpa a Yesu kyer[[ nasuafo] no w] w]n nan ho hohor] no die. Nanso Petro ampene koraa s[ Yesu b[hohoro ne nan ho. Meremma wo nhohoroo me nan ho da! Na yei y[ nney]e[ a [firi obi p[ mu. Nanso Yesu ka kyer[[ no s[, De[ merey] yi, wonnim seesei, na
akyire yi na wob[hunu.
Seesei no, y[b[tumi de nsuo ne Honhom as[mpa no ate ns[m a [w] Twer[ Kronkron mu no ase yie aboro y[n ntease[ so. Nsuo ne Honhom as[mpa no, ne b]ne fafirie a [ma ]deb]ney[ni b[y[ ]teneneeni ber[ a ]de nakoma nyinaa gye die no, y[ nokor[ as[mpa no. Petro ne asuafo] a aka no k]] [po so s[ w]rek]yi nam, s[de[ na w]y[ kane no ansa na w]reb[hyia Yesu no. {nna Yesu yii ne ho kyer[e[ na
]fr[[ w]n. Yesu siesiee an]pa aduane maa w]n, na ber[ a w]redidie no, Petro hunuu ns[m a Yesu dii kan ka kyr[[ no] no ase. De[ merey] yi, wonnim seesei, na akyire yi na wob[hunu. Afei ]hunuu de[ na Yesu p[ s[ ]kyer[ ber[ a ]dii kan hohoroo ne nan ho no. Awurade ahohoro me b]ne nyinaa. B]ne a mey] [nam me mmer[y[ nti, ne b]ne a m[y] daakye nso. Petro gyaee gyidie a na [firi ]no ara ne p[ ne nadwene mu no mae, na ]firii ase[ gyinaa pintinn w] Yesu asub] ne ne mogya no mu, b]ne fafirie as[mpa no. W]didii an]pa wiee[ no, Yesu bisaa Petro, Wo d] me sene yeinom? Seesei a wanya gyidie mu aho]den w] Yesu d] mu yi de[, Petro kaa s[, Aane, Awurade, wonim s[ med] wo. }tumi paem kaa nokor[ mu gyidie a ]w] w] Yesu asub] ne ne mogya no mu, b]ne fafirie as[mpa no.
{mu Ns[m
Yesu somani, na ]ne asomafo] no kaa b]ne fafirie as[mpa no. Asuafo] no mu pii wuwuu animono kwan so. Mpo w] ber[ a na w]de owuo hunahuna w]n no, w]anto w]n gyidie antwene, na w]kaa as[mpa a na [w] h] dada no. {b[tumi aba s[ sei na w]kaa as[mpa no, Yesu Kristo de nasub] ne ne mogya ahohoro wo honam mu b]ne nyinaa k], a [y[ b]ne fafirie as[mpa no. Yesu nam nasub] no so yii wo b]ne nyinaa k]e[ w] Yordan mu, na ]faa atemmuo w] as[nnua no so maa wo. Gye Yesu asub] as[mpa no di, na nya nkwa. W]tiee as[mpa a na [w] h] dada no, na w]gye dii[ no, maa nnipa pii no ara nyaa nkwagye[ ampa. {y[ tumi mu gyidie a [w] Yesu asub] ne ne mogya ne Honhom as[mpa no mu. Asuafo] no kaa nsuo ne Honhom as[mpa no s[, Yesu y[ Nyankop]n ne Agyenkwa no. {nam s[ w]dii nsuo ne Honhom as[mpa no ho adanse[ nti na me ne wo mmienu b[tumi atie Yesu asub] ne ne mogya as[mpa no s[ y[n nkwagye[, na y[anya nkwa
{mu Ns[m
afiri y[n b]ne mu. {nam s[ Nyankop]n d] nni ahy[ase[ ne awiee[ nti, y[n nyinaa ab[y[ ateneneefo]. Mo nyinaa mogye di anaa? {nam s[ ]d] a Yesu d] y[n no emu d] nti, ]maa y[n nsuo ne Honhom as[mpa no a [y[ b]ne fafirie, na y[ab[y[ Yesu asuafo] a w]tene. S[de[ [b[y] na ]b[kyer[ nokor[ b]ne fafirie as[mpa no nti, Yesu hohoroo asuafo] no nan ho. Yesu hohoroo asuafo] no nan ho de kyer[[ w]n ne y[n s[, b]ne nyinaa a [w] wiase ne b]ne a y[y] w] y[n asetena mu no, ]hohoro ne nyinaa k]e[ ber[ a w]b]] no asu na ]hwiee ne mogya w] as[nnua no so no. Y[da Yesu ase w] ne d] ne ne fafirie as[mpa no. Yesu kyer[[ y[n nno]ma mmienu ber[ a ]hohoroo asuafo] no nan ho no. De[ edi kan no, na [s[ s[ [kyer[ w]n s[de[ ]kae[ no, De[ merey] yi, wonnim seesei, na ekyire yi na wob[hunu, [kyer[ s[ y[n b]ne nyinaa no, w]de b]ne fafirie as[mpa a [y[Yesu asub] ne ne mogya no ahohoro ne nyinaa k].
Nkyer[kyer[ a [t] so mmienu ne s[, s[de[ Yesu br[[ ne ho ase s[ ]b[gye nneb]ney[fo] nkwa na way[ w]n ateneneefo] no, y[n a wawo y[n fofor] no nso, [s[ s[ y[som afofor] w] ber[ a y[ka b]ne fafirie as[mpa no. {y[ ade[ a [tene ma y[n s[, y[n a y[dii kan bae[ no b[som w]n a w]baa ekyire no. Botae[ mmienu nti a Yesu hohoroo asuafo] no nan ho w] Twam afahy[ da no, emu da h] pefee, na [da so ara w] nasafo mu. Osuani ntumi nsene ne kyer[kyer[ni da. Enti y[ka as[mpa no kyer[ wiase, na y[som no te s[ de[ y[resom Yesu no. Y[n a wagye y[n nkwa dada no, [s[ s[ y[som w]n a w]b[ba y[n akyi no. S[de[ [b[y] na ]b[kyer[kyer[ yei no, Yesu hohoroo asuafo] no nan ho. De[ [ka ho bio ne s[, ber[ a ]hohoroo Petro nan ho no, ]kyer[[ y[n s[, ]y[ Agyenkwa a ]y[ p[, s[de[ [b[y] na ]bonsam nnaadaa y[n bio. Mo nyinaa b[tumi anya nkwa ber[ a mogye b]ne fafirie as[mpa no a [y[ nsuo ne Honhom no die. Yesu de nasub] ne nas[nnua mu bor], ne ne
{mu Ns[m
wus]re[ no ahohoro y[n b]ne nyinaa. W]n a w]gye nas[mpa no die no nko ara na w]b[tumi anya nkwa afiri wiase b]ne nyinaa mu daa.
]bonsam anomu ns[m b[y[ y[n nyansas[m. Nanso s[ y[w] as[mpa no w] y[n nky[n a, y[b[tumi anya gyidie a [nhinhim da w] Nyankop]n nokor[ As[m no mu. {s[ s[ y[nya gyidie w] nsuo ne mogya awo fofor] as[mpa no mu. Nokor[ gyidie ne s[, wob[gye Yesu asub] ne nas[nnua no so mogya ne ne wus]re[ adie. Woahunu ntomadan kronkron no mfoni tebea no s[de[ na [te[ no p[n anaa? {y[ ntomadan ketewa bi. W]aky[ dan no mu ]fa mmienu, ]fa a [w] akyire no y[ kronkronbea, na ]fa a [w] emu no nso y[ kronkron mu kronkron as]redan a emu na mpata adwa no w]. Nnyinaso] 60 na na egyinagyina tenabea kronkron no adih], na na kronkronbea no w] ntaabo] 48. {s[ s[ y[nya mfoni fa tenabea kronkron no ho w] y[n adwenem, s[de[ [b[y] na y[b[te Nyankop]n ns[m no ase yie.
{mu Ns[m
adih] no ano pono no nkataano ny[ basafa aduonu: W]mfa bibire ne asaawa a [ber[ dum ne koogyan ne asaawa fitaa a w]afira a [y[ nkyeremu; na nadum nnan ne ne nnyinaso] nnan. Nno]ma a w]de y]]
ntomadan no ano nkataano no y[ bibire, asaawa a [bere dum, ne koogyan ne asaawa fitaa a w]afira na [nwonooe[. W]de nno]ma ahodo] pii na [nwonooe[,
na na [y[ f[ yie. Onyankop]n hy[[ Mose s[ ]mfa bibire, asaawa a [ber[ dum, ne koogyan nwono pono no ano s[de[ [b[y] na obiara b[hunu pono no ano hwehw[ a ]mmr[. {pono no ano a w]de bibire, asaawa a [bere dum, ne koogyan nwonooe[ no, w]de tuatua nnyinaso] nnan no ano. Saa nno]ma nnan yi nyinaa kyer[ Onyankop]n nkwagye[ mfoni a ]nam so b[gye w]n a w]agye ne ba no adie no nkwa, a [nam nasub] ne ne mogya ne ne Nyamesu a ]y[ no so nkwa. Nno]ma a w]de y]] Ntomadan kronkron no mu biara w] de[ [kyer[, na egyina h] ma Nyankop]n As[m ne nagyina a ]nam Yesu so b[gye nnipa nkwa no. Seesei no, nno]ma nsonoe[ ahodo] s[n na w]de y]] ntomadan kronkron no ano pono a na [w] [dih] no? Nno]ma nsonoe[ nnan na w]de y]e[; bibire, asaawa a [ber[ dum, koogyan ne asaawa fitaa a w]afira. Saa nno]ma nnan yi hia paa, na [b[tumi aboa y[n na y[ahy[ y[n gyidie mu den w] awo
{mu Ns[m
fofor] as[mpa no mu. S[ [nhia a, anka w]antwer[ ns[m a [fa yei ho no w] Twer[ Kronkron mu ank] nkan saa. Nno]ma a w]de y]] ntomadan kronkron no ano pono w] [dih] no kyer[ nno]ma a [hia paa w] y[n nkwagye[ mu. Enti Onyankop]n daa nno]ma a [te saa yi no adi kyer[[ Mose, na ]ka kyer[[ no s[, ]ny] no s[de[ ]kyer[[ no p[p[[p[.
{de[n Na Bibire, Asaawa A {bere Dum, Koogyan, Ne Asaawa Fitaa A W]afira No Kyer[ W] Nyankop]n As[mpa No Mu?
Nno]ma nyinaa a w]de y]] ntomadan no gyina h] ma de[n? Yesu nkwagye[ a [nam nasub] ne ne mogya so] no
W] ntomadan kronkron mu no, bibire, asaawa a [ber[ dum, koogyan ne asaawa fitaa a w]afira, na w]de y]] ntwamutam a na [s[ne kronkronbea ne kronkron mu kronkron bea no ntam. Nno]ma a [te saa no ara na w]de y]] }s]fo Panin a na ]tumi k] kronkron mu kronkron h] da koro mfirinhyia no ntade[. Bibire gyina h] ma Yesu asub]. W] Petro 3:21, w]aka s[, {no na afei ne ns[so] gye mo nso nkwa, [ne asub]. Petro kyer[[ y[n w] nyiyimu yi s[, Yesu asub] a ]nam so yii wiase b]ne nyinaa k]e[ no y[ nokor[, na [y[ nkwagye[ mpata asub] ns[so]. Enti bibire a [y[ Yesu asub] no, y[ ade[ a [hia paa w] nkwagye As[m no mu. Koogyan gyina h] ma Yesu mogya, na asaawa a [bere dum gyina h] ma ne nyamesu Yesu diber[ s[ ]y[ }hene ne Nyankop]n. Nno]ma ahodo] mmi[nsa no hia paa ma y[n gyidie w] Yesu mu ne y[n nkwagye[. Ataade[ a na edi mu na [y[ f[ a na }s]fo Panin hy[ no, na w]fr[ no as]fotade[, na as]fotade[ no
{mu Ns[m
nyinaa nso y[ bibire. }s]fo Panin no hy[[ ab]tire w] ne ti a na w]akurukyire sika amapa traatraa w] so s[, KRONKRON MA AWURADE! Sika mapa traatraa no, w]de bibire homa kyekyere de fam abotire no ho.
nyinaa akor] (Mateo 3:15). S[ Yesu amfa nasub] no so anyi wiase b]ne nyinaa ank] a, anka y[ntumi nya ahote[ w] Nyankop]n anim. Enti na [s[ s[ Yesu Kristo ba wiase ma Yohane b] no asu w] Yordan asub]ntene mu, s[de[ [b[y] na ]b[yi wiase b]ne nyinaa akor]. De[ nti a na [s[ s[ bibire ba ntomadan no ano pono w] adih] ne s[, s[ anka Yesu asub] nni h] a, y[ntumi nya ahote[. Koogyan gyina h] ma ne mogya a [y[ Yesu wuo no. Asaawa a [bere dum no gyina h] ma Yesu Nyamey[ may[, a [y[ Yesu diber[ s[, Ahot] tumfo]
{mu Ns[m
as[mpa a w]nam nno]ma a w]de y]] ntomadan kronkron w] Apam Dadaa mu no so hy[[ ho nk]m no. Ntomadan no adum no, w]de okuo nnua na [y]e[, na ne nnyinaso] no y[ k]bere, na w]de dw[t[ nkataso] kataa k]bere nnyinaso] no so. W]buu nneb]ney[fo] nyinaa b]ne ho at[n, [firi s[ b]ne akatua ne owuo. Ansa na obi b[nya Nyankop]n h] nhyira, anya nkwa fofor] no, na [s[ s[ onipa no b] ne b]ne ho af]de[ w] Apam Dadaa no mu. Nanso Yesu asub] a [w] Apam Fofor] no mu a [gyina h] ma bibire a na [w] ntomadan mu no, ayi y[n b]ne nyinaa k]. Yesu yii y[n b]ne nyinaa k]] as[nnua no so, ]hwiee ne mogya gui[, na w]buu no at[n, na ]y]] saa no, wagye y[n a y[w] gyidie w] b]ne fafirie as[mpa no mu no nkwa. }y[ Ahene mu hene ne Nyankop]n Kronkron no. Ad]fonom Akristofo], Yesu asub] y[ Yesu nkwagye[, ]no na ]gyee y[n nkwa ber[ a ]yii y[n b]ne k]e[ no. Yesu a ]y[ Nyankop]n no sianee baa
wiase w] honam mu (asaawa a [bere dum); W]b]] no asu s[ ]b[yi wiase b]ne nyinaa (bibire no); W]b]] no as[nnuam, na ]hwie ne mogya de gyee atemmuo maa y[n (koogyan no). Yesu asub] a akyingye[ biara nni mu no kyer[ y[n s[, wab[y[ adasa mma nyinaa nokor[ Agyenkwa. Y[tumi hunu yei w] nno]ma a w]de y]] ntomadan kronkron pono no. S[ w]de bibire, asaawa a [bere dum, ne koogyan a w]ay] no fitaa a w]afira no b[siesie apono no kyer[ y[n Nyankop]n nokor[ nkwagye[ no pefee. Asaawa fitaa a w]afira no asekyer[ ne s[, w]anyi obiara amfiri mu, na mmom ]gyee y[n nyinaa nkwa. {y[ ade[ a na [hia paa ma mpata nkwagye[ no. Y[b[tumi ahunu afiri nno]ma a w]de y]] ntomadan no pono no s[, Yesu Kristo annye nneb]ney[fo] nkwa biarabiara w] ber[ a w]any[ nhyehy[e[. }no a ]y[[ setie maa Nyankop]n tirimb] no, w]b]] no asu, w]kum no, na ]nyanee firii owuo mu s[ ]b[hy[ adasa mma nkwagye[ nyinaa ma. Yesu de bibire, asaawa [bere dum, ne koogyan a [y[ b]ne
{mu Ns[m
fafirie nno]ma no, agye w]n a w]gye ne nkwagye[ die no nyinaa nkwa.
Yaawa Kuduo A Na {w] Apam Dadaa Mu No Y[ Asub] A {w] Apam Fofor] Mu No Sunsum
Ad[n nti na as]fo] no hohoroo w]n nan ne w]n nsa ho ansa na w]rehy[ne Kronkronbea h]? {firi s[, [s[ s[ w]gyina Nyankop]n anim w] bera a b]ne biara nni w]n ho
W]de yaawa na [y]] kuduo no nso. Yaawa gyina h] ma atemmuo a Yesu nyaa ho amanehunu maa y[n no. Nsuo dwares[n no gyina h] ma as[mpa
no mu ns[m a [kyer[ y[n s[, w]hohoroo y[n amumuy] nyinaa k]e[. {kyer[ y[n kwan a na w]fa so hohoro b]ne a y[y] no da biara no. Nnipa b]ne a w]y] no daa nyinaa no nam gyidie a w]w] w] Yesu asub] ns[m no mu na w]b[tumi ahohor]. }hye[ af]rebukyia no gyina h] ma atemmuo. Yesu asub] a [y[ bibire no y[ b]ne mpata as[mpa no a [kyer[ Yesu asub] a Yohane de b]] no no (Mateo 3:15, 1 Yohane 5:5-10). {y[ adanse[ mu as[m ma nkwagye[ as[mpa a [nam mpata so] no. W] Yohane 5, w]atwer[ s[, Na nkonim a [di
wiase so] ne y[n gyidie. Na baasa na [di adanse[, Honhom ne nsuo ne mogya, na baasa yi bom y[ baako. Afei nso ]ka kyer[[ y[n s[, de[ ]gye ]ba no
die no w] nsuo ne mogya ne Honhom no adanse[ w] ]no ara ne mu. Onyankop]n nam mpata as[mpa no mu gyidie so ma y[n kwan ma y[b[y[ ahotefo], na y[hy[ne ntomadan kronkron no mu. Enti seesei no, y[b[tumi atena ase w] gyidie mu, na y[adi Nyankop]n ns[m
{mu Ns[m
no so, na wahyira y[n, na y[ab] y[n bra s[ ateneneefo]. S[ y[b[y[ Nyankop]n man kyer[ s[, y[nam mpata as[mpa no mu gyidie so b[nya nkwagye[, na y[tena ntomadan kronkron no mu. Nnipa pii ka w] nn[ mmer[ yi mu s[, [y[ ma y[n s[ y[b[gye adie w] ber[ a y[ndwene de[ bibire, asaawa a [bere dum ne koogyan a na [w] ntomadan no ano pono no kyer[ y[n. S[ obi gye Yesu di w] ber[ a ]nnim nno]ma a [te saa yi no a, ne gyidie ntumi ny[ nokor[, na b]ne da so ara w] nakomam, [firi s[ nokor[ awo fofor] a [nam mpata as[mpa a [y[ nsuo ne mogya ne Honhom no, ]nnye nni. S[ w]ka kyer[ obi s[ ]ny[ nhwehw[mu mfa obi a ]nnim whee ho, na s[ [nam s[ ]p[ s[ ]s] de[ ]retie no no ani nti ]ka s[, Aane, megye onipa yi di. {wom s[ Menhyia no p[n de[, nanso megye no di saa ara a. Wodwene s[ de[ ]retie no no ani b[s] de[ ]kae[ no anaa? Ebia anka mo mu binom b[y] saa w] nnipa nkutahodie mu de[, nanso yei ny[ gyidie a Onyankop]n rehwehw[ afiri y[n nky[n. Onyankop]n p[ s[ y[gye b]ne fafirie as[mpa no
di, Yesu nkwagye[ a [nam bibire (Yesu asub]), ne asaawa a [bere dum (Yesu Nyame su), ne koogyan (Yesu mogya). {s[ s[ y[n nyinaa hunu ansa na y[anya gyidie w] Yesu mu, ne kwan a ]faa so gyee y[n firii b]ne nyinaa mu. S[ y[gye Yesu di a, [s[ s[ y[hunu kwan a ]faa so de nsuo (Yesu asub]), ne ne mogya (ne wuo), ne Honhom no (s[ Yesu y[ Nyankop]n) gyee y[n nkwa firii y[n b]ne nyinaa mu no. S[ y[nya ntease[ w] nokor[ mu a, y[b[tumi anya nokor[ gyidie ne gyidie a ewie p[ y[ no mu adesuahunu. S[ y[anhunu nokor[ yi a, y[n gyidie ntumi nwie p[ y[ da. Nokor[ gyidie no firi ntease a y[w] w] Yesu nkwagye[ adanse[, b]ne fafirie as[mpa no, ne s[, Yesu y[ adasa mma nyinaa nokor[ Agyenkwa no mu. {nne[ [de[n na gyidie a [di Yesu ho agor] no te[? Momma y[nhw[.
{mu Ns[m
{ny[ ade[ a Yesu p[ s[ obiara b[kyini w] mm]tene so aka as[mpa no s[, w]ngye no ndi biarabiara, anaa s[ y[nya ne mu gyidie w] ber[ a botae[ biara nni mu. }p[ s[ y[fa mpata as[mpa no so gye no die. S[ y[b[gye Yesu di a, [s[ s[ y[gye tum s[, mpata as[mpa no y[ Yesu asub] ne ne mogya. S[ y[b[gye Yesu di a, [s[ s[ y[fa nas[m no so te mpata as[mpa no ase, ne [kwan a ]kyer[[ y[n pefee s[ ]faa so hohoroo y[n b]ne no. Afei nso [s[ s[ y[hunu de[ bibire, koogyan ne asaawa a [bere dum a na [w] ntomadan no ano pono no kyer[. {no mu na y[b[tumi anya gyidie a [tena h] daa.
{mu Ns[m
S[ Y[annye Antum Anhunu s[, Yesu Na [gyina H] Ma Bibire, Asaawa A {bere Dum, Ne Koogyan No A, Y[ntumi Nya Awo Fofor] Da
{de[n na as]fo] no y]e[ ansa na w]rehy[ne kronkron bea h]? W]de nsuo a na [w] yaawa kuduo mu no hohoroo w]n nan ne w]n nsa ho
Y[n Awurade Yesu agye y[n nkwa. S[ y[hw[ kwan a ]faa so gyee y[n p[ no a, y[nni hwee ka s[ y[de ay[yie b[ma Awurade. {s[ s[ y[hw[ ntomadan kronkron no. }nam bibire, asaawa a [bere dum, ne koogyan a [w] ntomadan kronkron mu no de b]ne fafirie as[mpa no mu ns[m ama y[n, na ]de yeinom na agye y[n nkwa. Y[da Awurade ase, na y[yi ne din ay[.
Nneb]ney[fo] ntumi nhy[ne kronkronbea h] w] ber[ a w]mfa atemmuo a [y[ hu mu. {b[y[ d[n na obi b[tumi ahy[ne kronkronbea h] w] ber[ a w]mmu ne b]ne ho at[n? Yei ntumi mma saa da. S[ onipa a ]te saa no hy[ne bea a y[ahy[ no s[ mma no nhy[ne h] no a, w]b[ku no [d]n mu h] ara. {b[y[ atemmuo a emu y[ den paa. }deb]ney[ni biara nni h] a ]b[tumi ahy[ne kronkron bea h] a ]b[tumi atena ase[. Y[n Awurade nam kokoam as[m a ahinta w] ntomadan kronkron ano pono no na agye y[n nkwa. }de bibire, asaawa a [bere dum, ne koogyan, ne asaawa fitaa a w]afira no na agye y[n nkwa. }nam saa nno]ma yi so kaa ne nkwagye[ mu ahintas[m kyer[[ y[n. Wagye me ne wo w] saa kwan yi so anaa? S[ y[annye ne ns[m a [y[ bibire, asaawa a [bere dum, ne koogyan no anni a, [nne[ nkwagye[ a [nam mpata as[mpa no so biara nni h]. {ny[ ade[ bibire gyina h] ma Nyankop]n, [ngyina h] mma biribiara s[ Yesu asub]. {y[ Yesu asub] na [yii wiase b]ne nyinaa k]e[.
{mu Ns[m
Obi b[tumi ahy[ne mu ak] akyirikyiri ak]duru bea a ]hye[ af]rebukyia no w] w] ber[ ]nnyee bibire no nnii[. Nanso ]ntumi nhy[ne kronkron bea h] a Nyankop]n te[ no. Enti ansa na y[b[tumi ahy[ne ntomadan kronkron no ano pono no mu no, [s[ s[ y[gye bibire (Yesu asub]), asaawa a [bere dum (s[ Yesu y[ Onyankop]n ne Nyankop]n ba), ne koogyan (ne mogya a ]hwie gui[ w] as[nnua no so) no die. Yei nko ara na s[ y[gye di a, Nyankop]n b[gye y[n atum, na w]ama y[n kwan ama y[afa ntwamutam a [w] kronkron mu kronkron bea h] no so ahy[ne mu. Ebinom k] ntomadan no adih] ab]ntene so, na w]dwene s[ w]ahy[ne mu. Nanso yei ny[ nkwagye[. {he na [s[ s[ y[k] k]duru ansa na y[anya nkwa? {s[ s[ y[tumi hy[ne kronkron mu kronkron bea h]. S[de[ [b[y] na y[b[tumi ahy[ne Kronkron mu Kronkron bea h] no, [s[ s[ y[tra dwares[n kuduo no. Dwares[n kuduo no gyina h] ma Yesu asub], na [s[ s[ y[de Yesu asub] hohoro y[n b]ne a y[y] no da biara no, na y[b[y[ ahoteefo] a w]b[tumi ahy[ne
kronkron bea h]. W] Apam Dadaa mu no, na [s[ s[ ]s]fo] no hohoro w]n ho ansa na w]ahy[ne mu, na w] Apam Fofor] mu no, Yesu hohoroo nasuafo] no nan ho de gyinaa h] maa w]n nkwa nna nyinaa mu mmarato ho hohor]. Onyankop]n mmara no se, Na b]ne akatua ne
owuo, na Nyankop]n adom aky[de[ ne daa nkwa, y[n Awurade Kristo Yesu mu (Romanfo] 6:23).
Onyankop]n bu onipa b]ne ho at[n a ]nyi bi mfiri mu, nanso ]de ne nyinaa guu ne ba no so maa y[n. Yei ne Onyankop]n d], ne nkwagye[ no. Y[nya nokor[ nkwagye[ ber[ a y[gye mpata as[mpa a [no mu na Yesu asub], ne mogya, ne ne wus]re[ w] no die.
{mu Ns[m
S[de[ {b[y] Na W]b[wo Obi Fofor] No, {ns[ S[ Obi Si Twer[ Kronkron Mu Nokor[ A {y[ B]ne Fafirie As[mpa No Atwetwe[
{de[n nko na aka a [s[ s[ y[y]? {ne s[ y[b[gye as[mpa no adie, Nyankop]n ns[m a w]atwer[ no
Mensi ebinom atwetwe[ da. S[ obi ka biribi ho as[m kyer[ me, na s[ menni ho nimde[ a, mebisa no w] obuo kwan so s[ ]b[kyer[kyer[ mu ama me. Nanso s[ mebisa w]n a w]atwa y[n ho ahyia no de[ [fa ntomadan kronkron no asekyer[ ho a, obiara nni h] a ]tumi kyer[ me ase[. Afei [de[n na m[tumi ay]? {s[ s[ mesane k] Twer[ Kronkron no mu. W] Twer[ Kronkron mu no, [he na w]ka ntomadan kronkron no ho as[m?
W]akyer[kyer[ mu yie w] Exodus nwoma mu. S[ obi kenkan nwoma yi yie a, ]nam Nyankop]n ns[m a w]atwer[ no so b[te ase[ yie. Ad]fonom, wontumi nya nkwa nnye Yesu nni w] ber[ a wony[ ahw[yie w] wo gyidie mu. {ny[ ade[ s[ wok] as]re ber[ biara a wob[tumi anya awo fofor]. Y[nim de[ Yesu ka kyer[[ Nikodemo. Yesu
buaa s[: Nokor[, nokor[ mese wo s[: W]amfiri nsuo ne Honhom mu anwo obi a, ]rentumi nhy[ne Nyankop]n ahenie mu. Yesu buaa s[ woy[ Israel kyerkyer[fo] na wonnim yeinom? (Yohane 3:5, 10).
{s[ s[ w]n a w]gye Yesu die nyinaa gye bibire (w]de wiase b]ne nyinaa guu Yesu so ber[ a w]b]] no asu no), koogyan (Yesu wuo a ]wu maa y[n b]ne no), ne asaawa a [bere dum (Yesu y[ y[n Agyenkwa, Onyankop]n, ne Nyankop]n ba). {s[ s[ y[gye die s[, Yesu y[ nneb]ney[fo] a w]w] wiase nyinaa Agyenkwa. S[ y[nni saa gyidie yi a, obi ntumi nya awo fofor], na obi ntumi nhy[ne kronkron bea h] w] Nyankop]n Ahenie no mu. {ny[ ade[ a s[ obi yi yei firi mu a ]b[tumi mpo atena ase
{mu Ns[m
w] nokor[m w] wiase yi mu. Anka [reny[ mmer[ s[ obi b[gye Yesu adi k[k[ na y[awo no fofor] anaa? Aane. Wagye wo nkwa. Wagye me nkwa. Wagye y[n nyinaa nkwa. Hw[ ne f[ a [y[! Nanso y[w] nnipa pii a w]gye Yesu die w] ber[ a w]nwoo w]n fofor] w] nokor[m. {s[ s[ y[hunu nokor[ a [w] Twer[ Kronkron mu no, na y[nya Yesu mu gyidie nso ka ho. {s[ s[ y[te b]ne fafirie as[mpa, ne bibire, asaawa a [bere dum, ne koogyan a [w] Twer[ Kronkron mu no ase, s[de[ [b[y] na y[b[tumi ahy[ne ntomadan kronkron no mu, na y[ne Nyankop]n tena w] gyidie mu. W] gyidie ntomadan mu no, y[b[tumi atena ase w] anigye[ mu ak]si ber[ a Yesu b[ba bio ab[fa y[n ak] nahenie mu. {hia ma y[n paa s[ y[b[gye Yesu adie w] kwan pa a [tene so.
saa? S[ w]n a w]tena ase w] p[ y[ mu w] ]honam mu no nko na w]b[tumi ahy[ne kronkron bea h] a, anka obiara nni h] a ]fata s[ ]k] h]. S[ obi gye Yesu di na w]anhunu nokor[ as[mpa no a, b]ne beberee mmom na ]de ka de[ [w] nakomam no ho. Yesu de nkwagye[ a wato ne bo ase ahyehy[ ato h] no na agye y[n nkwa; bibire, asaawa a [bere dum, koogyan, ne asaawa fitaa a w]afira nkwagye[ no. }hohoroo y[n b]ne nyinaa k]e[. Wogye yei di anaa? Aane. Wow] nokor[ b]ne fafirie as[mpa no w] wo mu a wodi ho adanse[ anaa? Aane. S[ wodi as[mpa no ho adanse[ nko ara a, na wob[tumi de sika amapa traatraa a [ka s[ KRONKRON MA AWURADE no b[fam wo moma so, na wob[ba ab[ka ahene as]fokuo no ho (1 Petro 2:9). {no nko mu ansa na wob[tumi agyina nnipa anim aka akyer[ w]n s[, woy[ Onyankop]n akoa a worey] adwuma s[ ahene mu s]fokuo. Abotire a w]y] maa }s]fo Panin no w] sika amapa traatraa, na w]de fam bibire ahoma no ho. Ad[n nti na [y[ bibire? {firi s[, Yesu de b]ne fafirie
as[mpa no na agye y[n nkwa, ]yii y[n b]ne nyinaa k]e[, na ]nam nasub] no so y[[ y[n ateneneefo] a y[nsane mm[y[ nneb]ney[fo] bio. Apam Fofor] no mu asub] ne nsaguso] a [w] Apam Dadaa mu no y[ adekor]. {mfa ho ne s[de[ y[b[hwehw[ Yesu akyiri kwan na y[agye no adie w] nokor[m, y[ntumi nya traatraa no a w]akurukyire so] KRONKRON MA AWURADE no da, w] ber[ a y[nhunu ahintas[m a [w] bibire, asaawa a [bere dum, ne koogyan no mu. }kwan b[n so na y[b[y[[ ateneneefo]? W]atwer[ w] Mateo 3:15, Na saa na [s[ s[ y[hy[ tenenee nyinaa ma. W]b]] Yesu asu, na ]gyee y[n firii wiase b]ne nyinaa mu. }nam nasub] no so na ]yii y[n b]ne nyinaa k]e[, na y[n a y[y[ agyidifo] no ab[y[ ateneneefo]. S[ [ny[ Yesu asub] a, anka [b[y[ d[n na y[b[tumi aka s[ y[y[ ateneneefo]? Mpo s[ y[gye Yesu di, na y[dwendwene ne wuo a ]wui[ w] as[nnua no so, na s[ y[su dendeenden a, nisuo nyinaa a [w] wiase no ntumi nhohoroo y[n b]ne.
{mu Ns[m
Daabida. {mfa ho ne mpr[ dodo] a y[sui[ na y[sakyera y[n adwene, y[n b]ne b[ka y[n mu. KRONKRON MA AWURADE. {nam s[ ]de nasub] ne ne mogya yii y[n b]ne nyinaa k]e[ nti, Awurade maa kwan maa nneb]ney[fo] b]ne nyinaa k]guu no so, na [nam s[ w]atwer[ nkwagye[ as[m no w] Twer[ Kronkron mu no nti, y[nam y[n gyidie so ab[y[ ateneneefo], mpo w] y[n amumuy] ne y[n mmer[y[ nyinaa mu no. Enti seesei de[, y[b[tumi agyina Nyankop]n anim. Seesei de[ y[b[tumi atena ase s[ ateneneefo] aka as[mpa no akyer[ wiase. Manya nkwa. Wanya nkwa. Y[n nyinaa anya nkwa. Wagye y[n nkwa s[de[ Nyankop]n tirimb] ahum]bor] no te[. S[ b]ne fafirie as[mpa no nni wakomam a, nkwagye[ biara nni h], [mfa ho ne mm]denmm] a wob[b]. {te s[ Koreani bi nnwom a ]to faa obi a ]ntumi nn] de[ ]d] no ho no. Oh makoma b]
Makoma b] birimbirim, nanso ne de[ nte saa. Med] a mede d] no no, mennya mu bi. Awer[hos[m ne s[, akristofo] pii da so ara te s[ obi a ]ntumi nn] Nyankop]n a ]d]] no no. {y[ a nnipa dwene s[ nkwagye[ b[tumi aba w] kwan ahodo] pii so ama ebinom. W]bisa s[, Ad[n nti na [nam nasub] as[mpa no nko ara so na [ba? Nanso s[ nasub] as[mpa no nni h] a, [ntumi ny[ nkwagye[ a edi mu. {no nko ne ]kwan a y[b[tumi afa so ab[y[ ateneneefo] w] Nyankop]n anim, [firi s[ [no nko ne kwan a y[b[tumi anya ahote[ afiri y[n b]ne nyinaa mu.
birimbirim ber[ biara a mahu no] w] ber[ a mennim de[ nti [te saa, w] ber[ biara m[ba ne nky[n no. Mete s[ obi a ]ntumi nn] de[ ]d] no no.
{mu Ns[m
Nkwagye[ a [nam bibire, asaawa a [bere dum, ne koogyan so no y[ Onyankop]n aky[de[ a ]de ama adasa mma nyinaa. Saa aky[de[ yi ma y[n kwan ma y[tumi hy[ne ntomadan kronkron no mu, na y[tena ase w] asomdwoe[ mu. Ay[ y[n ateneneefo], ama y[n nkwa a y[tumi tena asafo no mu, na w]de Twer[ Kronkron no nam asafo no so tete y[n. Ber[ biara a y[b[k] Nyankop]n anim ak]b] mpae[ no, as[mpa no de ne d] hyira y[n. {no nti na nkwagye[ som bo ma y[n no. Yesu ka kyer[[ y[n s[,
y[nsi y[n gyidie dan w] ]botan so. }botan no y[ nasub] as[mpa no. {s[ s[ y[n nyinaa w]gye y[n nkwa na y[tena ase w] nkwagye[ mu, na y[k] }soro Ahenie mu, nya daa nkwa, na y[b[y[ Onyankop]n mma. Ad]fonom, [nam mpata as[mpa no nti, y[nam y[n gyidie so tumi hy[ne ntomadan kronkron no mu. {nam y[n b]ne nyinaa ho hohor] (Yesu asub]) ne nas[nnua no so atemmuo no nti, y[n gyidie a y[w] w] Yesu asub] as[mpa mu no ama y[anya nkwa. Mpata mmoroso] a apata y[n b]ne nyinaa, a [y[ Yesu asub] ne ne mogya no y[ as[mpa a ahohoro y[n b]ne nyinaa. Wogye yei di anaa? Nokor[ as[mpa no y[ ]sorosoro mpata as[mpa a ahohoro y[n b]ne nyinaa. Y[n gyidie a y[w] w] mpata as[mpa mu no na w]nam so awo y[n fofor]. Yesu ama y[n mpata as[mpa no, [no na ahohoro y[n b]ne a da nyinaa y[y] no, ne b]ne a y[b[y] daakye no nso. Monyi Awurade ay[. Halleluyah! Nsuo ne Honhom as[mpa no (nsuo ne mogya
{mu Ns[m
as[mpa no), y[ nokor[ as[mpa a Yesu Kristo wiee [ho adwuma kaa ho as[m no. W]atwer[ nwoma yi s[ [bada kokoam mu as[m a ahinta w] Yesu as[mpa a [y[ nsuo ne Honhom as[mpa no adi akyer[. {nam s[ nnipa pii agye Yesu adi w] ber[ a w]nnim nokor[ no nti, seesei no, w]hoahoa w]n ho s[ w]y[ w]n a w]gye die s[ ade[ biara a w]atwer[ w] Twer[s[m mu no y[ nokor[, na w]y[ w]n a w]w] diber[ ahodo] w] asafo no mu w] Kristosom nyames[m adesua mu (de[ w]fr[ no nyansap[ nyames[m adesua no). Ne tiawa mu no, w]tena ase w] nnaadaa gyidie a [ntene ne sakasaka mu. Enti [s[ s[ y[sane k] y[n akyi, na y[gye nokor[ as[mpa no die. {nkaa akyi koraa. M[k] manim ay[ nkyer[kyer[ a emu d] w] me nwoma a [t] so mmienu no mu ama w]n a w]w] as[mmisa fa nsuo ne Honhom awo fofor] as[mpa no ho no.
{mu Ns[m
{to] Ns[m 1
Nkwagye[ Ho Adansedie
Wob[tumi afa ab[[fo kwantep]nfidie computa so atwe Rev. Paul C. Jong Akristofo] Nnwoma a y[de ma kwa no agu biribi te s[ iPhone ne iPad so. Anaa s[ wob[k] Amazon Nwoma korabea w] kwantep]nfidie ab[[fo computa so w] (www.amazon.com).
{mu Ns[m
Nkwagye Ho Adansedie
Medii me b]ne ho abooboo
Onuabarima Jae-dong Park, Korea
Na Yesu bua see no s[; seesei de[, ma ho kwan, na saa na [s[ s[ y[hy[ tenenee nyinaa ma (Mateo 3:15).
De[ na anka b]ne nti amanehunu kuro y[ ne hy[ber[ no anya nkwa. Animuonyam nka Onyankop]n!
S]re gyina [, fa wo nkaber[kyekyer[ ne wo ntafowayie dodo] a wofiri wo mm]fraase br[[ mu no (Yesaia 47:12). Saa ara p[p[[p[ na mey]e[.
W]woo me too abusua a na w]kura amammer[ ne atetes[m mu maa ]batan a na ]som Buda w] nokor[m. Ber[ a na merenyini no, mede me ho wuraa Buda nhyiamudie mu, na mesua Buda Twer[s[m guu Nwoma a y[de ma kwa www.nlmission.com
me tirim, na mek]] as]refie h]. Mey[[ madwene s[, m[di Budasom huhuo no ho agor] a mmaa pii di akyire no, na meb]] me ho mm]den biara s[ m[nya biribi pa ne ntease[ w] abrab] mu. Nanso menyaa b]ne adesoa w] makomam. {no nti, meb]] me ho mm]den biara s[ m[tenetene me suban, na manya ay[yie afiri mafipamfo] ne w]n a w]atwa me ho ahyia no nky[n. Ber[ a na mek] ntoaso] sukuu w] suap]n mu w] Sokcho-Kuro k[se[ mu no, mehyiaa adamfo bi a na ]y[ okristoni. {no ne ber[ a nsesae[ baa mabrab] mu no mfitiase[. Onyankop]n na ]hyehy[[ saa nhyiamudie yi. Akyire yi no, mehunuu s[ adamfo no de ne ho awura nyamesom amanne[ huhuo w] anika mu s[de[ mey]e[ no, nanso wannya mu anigye[ biara w] ne bra mu. {no maa menyaa ahum]bor] atenka maa no. W] as]re mu no, mehunuu s[ nney]e[ pa a na mehy[ me ho ketee s[ m[y] no mpo y[ b]ne.
firi
{mu Ns[m
ayerefas[m, aniberebere[, amumuy], nsisie, ahohwie, ani b]ne, abusus[m, ahantan ne nkwaseas[m (Marko 7:21-22).
Mehunuu s[ mentumi ny] papa w] nokor[m, [firi s[ na ab]nefos[m ahy[ madwene mu ma, na na me haw nyinaa ne s[, m[tumi ayi b]ne afiri mabrab] mu. Na mani hw[ amanehunu kuro kwan so. {firi saa ber[ no, medii me b]ne ho abooboo, na mey[[ madwene s[, m[bisa Rev. Samuel Kim na waboa me. Mesua firii ne nky[n s[, Yesu y[ Nyankopn
kwan, na saa na [s[ s[ y[hy[ tenenee nyinaa ma (Mateo 3:15). Yohane Suboni a ]y[ }s]fo Panin a
]twa to] no b]] Yesu asu, na ]de y[n b]ne nyinaa guu Nyankop]n adwammaa a ]di mu no so. Yei ne nokor[ as[mpa a [maa mani baa me ho so, na [y[[ me ]teneneeni no. Me a na anka mey[ ]deb]ney[ni no, mab[y[ ]teneneeni.
Nno]ma dada no atwam, hw[ nno]ma nyinaa ay[ fofor] (2 Korintofo] 5:17). Sa ara p[p[[p[ na na
[te[ ma me. Mesakyeraa madwene w] mabrab] mu (Asomafo] no Nwuma 11:18), na w]b]] ma asu hy[[ Kristo mu, na atemmuo biara nni h] ma me (Romanfo] 8:1). Medi ahurisie w] nadom mu, na meda Onyankop]n ase s[ wagye me nkwa. Ma w]n a w]rehunu amane w] w]n b]ne mu a w]hwehw[ Yesu no nyinaa nhunu nkwagye[ as[mpa no w] ne mu. Halleluyah.
adwammaa a ]yi wiase b]ne kor] no nie (Yohane 1:29). Afei nso ]yii me b]ne nyinaa tuaa [ho ka nso
kaa ho bi. {no maa menyaa ahot] k[se[, na amanehunu a na [w] madwene mu no hy[ne home a na [firi ]soro mu. Akyire yi no, mehyiaa Rev. Paul C. Jong, na mesuaa s[de[ Yesu hohoroo y[n b]ne nyinaa k]e[ no, ne [kwan a Israel asafo no b]] b]ne ho af]de[ w] Apam Dadaa mu no. De[ [ka ho bio ne s[, mehunuu de[ nti a Yesu a w]nyem no Honhom Kronkron mu no (Mateo 1:20), w]dome no], na w]s[ne no w]
{mu Ns[m
m[tena ase w] mu saa ara me nkwa nna nyinaa. Mase baa p[[ s[ anka ]k] ayaresabea k]sa ne wede[ mu yare[, nanso manfa no ank] ayaresabea, na manna annwene ho mpo s[ m[t] nnuro ama no]. Na manidaso] nyinaa ne s[ ]b[yare awu w] ber[ kakraa bi mu. Seesei de[ manya mfe[ 54, na mase baa wui[ akyi no, afe mmienu mu nie. Y[w] as[nka bi a w]ka s[, [y[ abusude[ s[ wode sumii[ b[to awufo] no adaka mu, nanso saa ber[ no na mennim, na mede sumii[ siee no. {firi saa ber[ no, wada ne ho adi akyer[ me w] dae[ mu mp[n pii, na manu me ho s[ mede sumii[ no too adaka no mu. Afei ]te ase no nso, meb]] no atirimo]den dodo. Ebinom ne w]n nse tena ase f[f[[f[ na w]y[ w]n yie, nanso me de[, tane ara na metanee no]. Mesosoo adae[ basabasa, na mahonim nso haa me yie. Mew] ]babanin ne mmabaa baanan, na na mesuro s[ biribi b]ne b[to me babani baako p[ a na mew] no. Ber[ a mekaa me dae[so kyer[[ w]n no,
{mu Ns[m
mafipamfo] maa me afotuo s[, [s[ s[ w]tu saa honhom]ne no. Mek]] nsamanfr[fo] nky[n, na mek]] as]refie k]buu nkotodwe mp[n pii sr[[ s[ anka manya ]home, nanso ne nyinaa y[[ ]kwa. Afei na [y[ me s[ anka mentwa me nkwa nna so, se[de[ m[de me ho afiri mahonim mpokyer[ mu. S[ manhunu Yesu anaa s[ s[ manya ]gye[ a, anka mente ase nn[ da yi. Da koro medwane firii me fie k]] me mmabaa fie s[ merek]gye mahome na mafa nhahan nnuro. {no ne ber[ a Onyankop]n kyer[[ me kwan a [k] nkwa mu no. Na me mmabaa no mu baako y[ okristoni, na ]too ne nsa fr[[ ne s]fo] yere maa me. }de mmabaa bi kaa ne ho ber[ a w]bae[ no, na ]ne me kasae. Na mennim biribiara fa Onyankop]n ho. Nanso ber[ a w]ka kyer[[ me s[, Yesu ayi me b]ne nyinaa k] no, mey[[ madwene s[ m[gye Nyankop]n As[m no adi. Na metaa ka kyer[ me mmabaa mp[n pii s[, [s[ s[ w]gyae as]re kor], [firi s[ na madwene y[ me s[, s[ wosom anyame mmienu w] efie biako mu a, [de mmusuo b[ba. Na menyaa adwene bi s[ [ny[
ade[ a nno]ma b[k] b]ne aky[ne yei, na na memp[ s[ m[wu s[ ]deb]ney[ni. }s]fo] yere no ka kyer[[ me s[, w]woo nnipa nyinaa s[ nneb]ney[fo], nanso Onyankop]n nam Yesu so ayi y[n b]ne nyinaa k], na s[ y[gye Yesu di a, y[nsane mm[y[ nneb]ney[fo] bio. {no nti, mefirii ase[ s[ m[k] as]re ber[ biara, na meb]] mm]den s[ m[tie As[m no, nanso de[ w]kae[ no mu beberee w] h] a mante ase[. Nanso ber[ rek] animu no, ne ns[m no nyinaa t]] aso pa mu maa me. Mehunuu s[ mey[ ]deb]ney[ni, na mentumi mmoa me ho w] me b]ne mu [nam b]ne a [w] h] dada firi mfitiase[ no nti. Afei, mehunuu s[, adwemm]ne a [w] madwene mu no nso y[ b]ne w] Nyankop]n anim. Af]de[ a na w]b] w] Apam Dadaa mu no ne kwan a [kyer[[ y[n nnepa a [b[ba no. Na Yesu nso, s[de[ na w]de nsa mmienu gu af]de[ no atifi w] Apam Dadaa mu no, ]maa Yohane b]] no asu w] saa kwan yi so p[p[[p[, na me b]ne nyinaa k]guu no so w] Yordan mu. }yii wiase b]ne nyinaa k]e[, na ]hwiee ne mogya gui[ w] as[nnua no so de tuaa ho ka.
{mu Ns[m
Afei de[ edi akyire koraa no, menyaa gyidie mu atenka w] madwenem s[, b]ne biara nni me ho, na obiara nni h] a ]b[tumi abu me at[n. {firi saa ber[ no rekor] no, metumi daa asomdwoe[ mu.
{nne[ afei afobuo biara nni h] mma w]n a w]w] Kristo Yesu mu (Romanfo] 8:1). Manya
amanehunu pii w] b]ne a na [w] makomam no, nanso seesei de[ b]ne no k]. Afei menso dae[ b]ne basabasa bio. Mentumi ntwer[ atenka a mew] seesei no yie, [firi s[ mennim akenkan yie, nanso matumi aka [kwan a Yesu faa so yii b]ne nyinaa a [w] makomam k]e[ no akyer[ obi. Me mpaeb] ne s[, Yesu b[gye me kunu ne abusuafo] a aka no nyinaa nkwa s[de[ ]gyee me nkwa no. Na mew] anidaso] s[, saa adansedie yi b[boa afofor] s[de[ w]b[hunu nkwagye[ a [w] Yesu mu no. Meda Onyankop]n ase s[ wagye me nkwa, na mani agye mmoroso] s[ metumi ka as[mpa no kyer[ nnipa pii. Seesei de[, mani mmere w]n a w]anya ahonyade[ pii anaa w]n a w]w] nimde[ no bio.
{mu Ns[m
sakyera madwene. Meb]] mpae[ sakyeraa madwene da biara, na [toa so saa ara. Menyaa nsuo mu asub], nanso na w]nwoo me fofor]. Mehunuu s[ mey[ ]deb]ney[ni a b]ne beberee w] makomam. Na [s[ s[ met] k] so saa ara sr[ b]ne fafirie. Me b]ne dwoodwoo me ber[ nyinaa. Nanso menyaa gyidie w] nokor[m s[, Onyankop]n rennyae me w] saa awer[ho] yi mu, na mmom ]nam kwan bi so b[gye me nkwa awiee[ no. {no na afei Nyankop]n de me k]] akoa bi a y[awo no fofor] h]. {nam ne so maa metumi tiee as[mpa a [sombo w] wiase no, nkwagye[ as[mpa a [no nko na [y[ nokor[ no. Mesuaa s[, Yesu de nasub] ne nas[nnua no ahohoro me b]ne nyinaa k], na afei b]ne nni me ho. Seesei de[, meny[ ]deb]ney[ni bio, na anigye[ ahy[ makomam ma. Seesei de[ [ny[ ade[ a meb] b]ne fafirie mpae[ bio, na mmom mede aseda k[se[ ma Onyankop]n daa, na mabrab] ab[y[ anigye[ ne asomdwoe[. Seesei no menim s[, as[mpa biara nni h], na gyidie a [y[ nokor[ biara nni h] te s[ yei. Me
mpae[ nko ne s[ me gyidie mu b[y[ den ara. Mede ay[yie ma Onyankop]n daa, na megye di yie s[, gyidie biara nni h] a [sombo ky[ne yei. Mew] asomdwoe[ mu, na menim s[, s[ mabrab] ba awiee[ a, m[hy[ne }soro Ahenie no mu. Seesei mey] adwuma ma Nyankop]n, na mereka as[mpa no akyer[ afofor] a w]atwa me ho ahyia no nyinaa. Mew] anigye[ mu daa, na me ne nnipa a w]w] wiase no ky[ Nyankop]n d] no.
{mu Ns[m
s[ Kristo a ]nnim b]ne no b[y[[ b]ne maa y[n, na y[ay[ Nyankop]n tenenee. De[ [firi wo nwoma mu no ama seesei no mew] gyidie a emu y[ den w] Kristo Yesu nkwagye[ dwumadie mu, a [nam nasub] ne as[nnua (nsuo ne mogya) no so, a atua me b]ne a atwam, nn[ ne daakye de[ no nyinaa ka. Onyankop]n ahohoro me b]ne nyinaa, na ]nam Kristo so buu ho at[n. Mey[ okristoni a y[awo me fofor] nti, mep[ s[ mey] de[ m[tumi biara twe me ho firi ade[ biara a [de me b[k] b]ne mu. {s[ s[ y[hunu s[ Kristo atua y[n b]ne nyinaa ka ama y[n de[, nanso [ns[ s[ y[n ani ka b]ne mu, s[ y[y] saa a, na y[redi Nyankop]n nkwagye[ adom no ho agor].
{mu Ns[m
no. Saa ara p[p[[p[ na Yesu nso w] nasub] mu no, ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[ ber[ a Yohane Suboni de ne nsa mmienu guu no so no. Na [s[ s[ }s]fo Panin no de ]papo b] af]de[ daa afirinhyia, Na mmom b]ne
nkae[ w] mu daa afirinhyia, [firi s[ anantwinini ne mmirekyie mogya ntumi nyi b]ne (Hebrifo] 10:3-4).
Nanso Yesu Kristo y]] no pr[ko maa adasa mma nyinaa. S[ y[gye y[n Awurade Kristo Yesu di a, y[nya b]ne nyinaa mu fafirie pr[ko. Paulo C. Jong kyer[ y[n pefee [kwan a w]de y[n b]ne guu Yesu so] , na afei nso [ns[ s[ b]ne y[ ]haw ma y[n bio w] y[n abrab] mu. Seesei de[ meny[ ]deb]ney[ni bio, [firi s[ w]de me b]ne firii me ber[ a YESU YII ME B}NE NYINAA GUU }NO ARA NE SO a [nam nasub] so] no, na owu maa me no. Nn[ mmer[ yi mu no, ]haw k[se[ a [w] obiara so ne s[, ]b[nya ahofadie afiri ne b]ne su mu. Saa nwoma yi kyer[ y[n pefee [kwan a y[b[fa so ab] y[n bra a b]ne ne atemmuo nni mu ber[ a y[agye Yesu nokor[ as[mpa no adie. Aseda nka Onyankop]n w] nadiyiens[m a [w] nakoa Paulo C. Jong so no.
{mu Ns[m
atifi w] saa kwan no so p[p[[p[ ansa na ]rehy[ ne b[dwam dwumadie ase w] mmer[ kakraa bi mu. S[de[ [b[y] na Yesu B[yi b]ne ne mmarato nyinaa a [w] wiase nti, ]y[[ krado na ]br[[ ne ho ase maa Yohane w] saa kwan yi so. }faa y[n b]ne nyinaa ne y[n mmarato nyinaa guu natifi ne ne mmatiri so (}s]fo Panin ne abirekyie no; Yesaia 53:3-5, Mateo 3:13-17). Asub] (nsuo mu hy[) ne s[, Yesu a ]yii[ anaa s[ ]faa wiase b]ne nyinaa guu ]no ara no so no, seesei no [s[ s[ w]dwira no, w]dware no, na w]hohoro no w] nasub] mu w] amanne[ kwan so (Yohane 1:29). Twer[ Kronkron no ka s[, Y[hwe ase, nanso
y[s]re (Nnwom 37:23-24), {firi s[, w]n nyinaa ay[ b]ne, na Nyankop]n animuonyam ab] w]n (Romanfo] 3:23). }teneneeni biara nni h], ]baako mpo nni h] (Romanfo] 3:10-12).
Oh! nanso monyi Onyankop]n ay[, Halleluya! Animuonyan nka Nyankop]n, Na adom na w]de
nam gyidie so agye mo nkwa (Efesofo] 2:8, 1 Yohane 1:9). Onyankop]n adwammaa no afa y[n
{mu Ns[m
b]ne nyinaa, na ]nam nasub] ne ne wuo a ]wui[ w] as[nnua no so ayi b]ne akatua a [w] wiase no agu ]no ara no so (Yohane 1:29). Seesei a w]de Yesu Kristo adom nam gyidie so apepa, ahohoro, adware me w] Nyankop]n adwammaa no asub] ne ne mogya mu yi de[, b]ne biara nni me ho. Seesei de[, [s[ s[ Y[sane k] nsuo ne Honhom as[mpa no mu. S[ wob[sane ak] nsuo ne Honhom as[mpa no mu kyer[ s[, [s[ s[ wode honhom a abubuo ne akoma a w]asiesie, ne ano a w]de paem ka ba ne nky[n. Na Awurade Yesu de y[n b]ne nyinaa b[firi y[n, na ]de nsuo ne Honhom as[mpa no asa y[n nyarewa ne de[ [ntene nyinaa (1 John 1:9, 2 Ber[sos[m 7:14, 3 John 2). S[ wob[sane ak] nsuo ne Honhom as[mpa no mu no asekyer[ bio nso ne s[, Wob[ka wo b]ne w] nokor[m na wode adwene fofor] asakyera woadwene w] Nyankop]n Honhom mu, na afei w]de Honhom Kronkron no ab] wo asuo (Asomafo] no Nnwuma 1:5). Manya anigye[ mmoroso] w] nwoma yi a
mekenkanee[ no, na ama manya nhunumu, na ama me ntease[ a emu d] w] nas[m mu. Saa nwoma yi a [y[ anika na tumi w] mu no, ama me nimde[ ne as[m a na mennim koraa. Ei! {y[ nwanwa!
{mu Ns[m
firi nokor[ no ho k] ator] nkyer[kyer[ mu. S[ obi annye Nyankop]n As[m a w]atwer[ s[, w]b]] Yesu asu na ]wui[ w] as[nnua no so, na ]nyane firii owuo mu gyee y[n firii y[n b]ne mu no anni a, [y[ b]ne. S[ y[sakyera yadwene na y[nya nimde[ s[ y[y[ nneb]ney[fo] ampa, na s[ y[gye Yesu a ]y[ Nyankop]n ba no di s[, y[n Agyenkwa a ]gyee y[n firii y[n b]ne nyinaa mu no a, y[b[tumi anya ahofadie afiri b]ne nyinaa mu w] nokor[m. Enti, [s[ s[ y[gye Yesu asub] ne ne mogya a ahohoro y[n b]ne nyinaa no die. Na mey[ ]deb]ney[ni a menni anidaso] biara ansa na meregye Yesu asub] adie! S[ Yohane Suboni amm] Yesu Kristo asu a, anka biribiar nni h] a m[tumi ay], na mmom anka m[k] so ara ay[ ]deb]ney[ni na mayera.
{mu Ns[m
mmienu ngu ]papo animono no atifi, na ]nka Israelfo] no mfomso] nyinaa ne w]n mmarato nyinaa s[de[ w]n b]ne te[ no ngu no so, ]mfa ngu ]papo no atifi, na ]mma ]barima bi a ]w] h] nk]gya no mma no nk] [ser[ so.
}gyee ]papo mmienu a ]de b[b] b]ne af]de[ ne odwenini a ]de b[b] ]hye[ af]de[ firii ]man no h]. Na ]de ]papo baanu no b[gyinaa Awurade anim w]
ntomadan no pono no ano, na ]twee so ntonto yii de[ [y[ Awurade ntonto, na ]baako no nso y[ Asasel ntonto. W]de Awurade ntonto no b]] b]ne af]de[, na w]de Asasel b[gyinaa Awurade anim animono de pataa ]man no afirinhyia b]ne, na w]k]gyaa no kwan maa no k]] [ser[ so.(Leviticus 16:7-10) Na [s[ s[ w]fa nsaguso] so de Israel b]ne nyinaa gu ]papo no so. Afei Asasel a [yii Israel b]ne nyinaa guu ne ho so no, w]k]gyaa no kwan maa no k]] [ser[ so s[de[ [b[y] na asomdwoe[ b[ba nnipa ne Nyankop]n ntam. {kyer[ s[, Israel afirinhyia b]ne nyinaa no w]ahohoro. W] saa kwan yi so p[p[[p[ na w] Apam Fofor] mu no nso, Yohane a ]y[ }s]fo Panin Aaron aseni a ]twa to] koraa no, b]] Yesu asu (nsaguso] a [w] Apam Dadaa mu no), na ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[ s[ adwammaa a w]de no rek]b] af]de[, s[de[ ]b[hy Nyankop]n nkwagye[ ma (Leviticus 20:22, Mateo 3:15, Yohane 1:29, 36). W] Apam Dadaa mu no, ansa na w]b[twe ntonto no, Aaron kum nantwini no s[ b]ne af]de[ maa ]no ara ne ho ne ne fie (Leviticus 16:11). Afei
{mu Ns[m
]faa ogyas] ade[ nnyansrama ma firii af]rebukyia no so, Awurade anim, ne aduhwam a w]asi no fek]fek] k]] ntwamutam no akyi. Na ]de aduhwam no guu ogya no so, Awurade anim s[de[ [b[y] na oduhwam no wisie b[kata mpata adwa a [w] Adanse[ no so] no ho. Afei nso ]de ne nsa teaa kaa nantwinini no mogya no bi petee mpata adwa no anim h] mpr[ nson (Leviticus 16:12-19). W] mpata da no, na [ny[ ade[ a w]b[tumi ayi Aaron nsa mmienu a ]de gu ay[y[de[ no so] no afiri mu da. Aaron de ne nsa mmienu guu ]papo no atifi, na Israel b]ne nyinaa ne w]n amumuy] nyinaa k]guu natifi. Afei ]barima bi a ]w] h] de no k]] [ser[ so, na ]gyaa no kwan. Asasel a w]k]gyaa no kwan no de Israel b]ne kyinkyinii [ser[ no so, na awiee[ no ]wuu maa b]ne no. Yei ne mpata af]reb] w] Apam Dadaa mu no. Saa ara p[p[[p[ na [te[ w] Apam Fofor] no mu, nsonoe[ a [w] mu ara ne s[, [y[ Yesu Kristo a ]y[ Asasel no na ]nam nasub] no so yii wiase b]ne nyinaa too ]no are ne so, na ]hwiee ne mogya gui, na
]wui w] as[nnua no so maa y[n. Enti, seesei no, s[ y[yi ]soro S]fo Panin Yesu Kristo asub] ne ne wuo firi mu a, y[ntumi nya nkwagye[ mfiri y[n b]ne mu. Yei ne nsuo ne Honhom awo fofor] nkwagye[ a w]hy[[ no ma no. Yesu y[ de[ }yii wiase b]ne nyinaa kor] no (Yohane 1:29), na wayi me b]ne nyinaa, na ]tuaa [ho ka nso. Yesu hohoroo y[n b]ne nyinaa s[de[ Israel man no b]] af]de[ w] Apam Dadaa mu no. Yei ne adekode[ nti a w]nyins[nee Yesu w] Honhom Kronkron mu (Mateo 1:20), na w]dome no], na w]s[nee no dua so] no (Galatifo] 3:13). Seesei de[,
{mu Ns[m
Nno]ma dada no atwam; hw[, nno]ma nyinaa ay[ fofor] (2 Korintofo] 5:17). Mesakyeraa
madwene w] mabrab] mu (Asomafo] no Nnwuma 11:18), na w]b]] me asu hy[[ Kristo mu, na afobuo biara nni h] ma me (Romanfo] 8:1). Meredi nadom no mu ahurisie ne anigye[, na meda Onyankop]n ase s[ wagye me nkwa. {wom s[ ebia m[y] b]ne bio de[, nanso m[tumi adane me ho ak] Yesu asub] mu, [firi s[ Yesu atua maka nyinaa dada, na [nam nadom ne nahumm]bor] no so na menyaa b]ne fafirie. MONYI ONYANKOP}N AY{! Seesei b]ne biara nni me ho, [wom s[ m[t] ak] so ara ay[ b]ne da biara w] me bra mu. W]atwer[ s[,
ne nn[ b]ne nko na ]yi k]e[, na mmom ]kyena de[ nso ka ho bi. Yesu yii wiase b]ne nyinaa k]e[ ber[ a w]b]] no asu no.
Na Yesu bua see no s[, seesei de[, ma ho kwan, na saa na [s[ s[ y[hy[ tenenee nyinaa ma. {nna ]maa no kwan (Mateo 3:15).
Afei de[ [di akyire koraa no, metumi gye dii[ s[, w]de me b]ne nyinaa guu Yesu so ber[ a Yohane Suboni b]] no asu no, na me b]ne nyinaa nso ]tuaa ho ka ber[ a ]wui[ w] as[nnua no so. {firi s[
]honam kra w] mogya no mu, na mede mama mo, af]rebukyia no so s[ w]mfa mpata mo kra, na mogya na w]de pata ma ]kra (Leviticus 17:11). Yesu anwu k[k[, na mmom ]kaa s[, W]awie (Yohane 19:30).
W]de pea w]] ne nfem, na nt[m ara na mogya ne nsuo firii mu bae[ (Yohane 19:34), na [dwirii b]ne fasuo a atete adasa mma ne Nyankop]n ntam no. Seesei a wagye me nkwa yi de[, m[tumi agyina Nyankop]n anim.
Nyankop]n adwammaa a ]yi wiase b]ne kor] no nie! (Yohane 1:29). Mehunuu s[, wiase b]ne kyer[
s[ b]ne nyinaa, a me de[ nso ka ho bie. {ny[ nnora
{mu Ns[m
anwo obi fofor] a, ]rentumi nhy[ne Nyankop]n ahenie no. Nsuo a w]b] din w] ha yi no y[ Yesu
asub], na nyiyimu a [w] soro ha yi no kyer[ y[n s[, [no nko ne ]kwan a y[fa so hy[ne Nyankop]n ahenie no mu. Enti s[ y[annya gyidie w] Yesu asub] mu a, y[nnya nkwagye[. Na }somafo] Petro kaa s[, [y[
no no. W] saa kwan yi so p[p[[p[ no, Yohane Suboni a ]y[ nnipa nyinaa ananmusini no de ne nsa mmienu guu Yesu so ber[ a ]b]] no asu no, na [maa y[nyaa ntease[ s[ w]de y[n b]ne nyinaa guu Yesu so. Seesei de[, [y[ ade[ a emu da h] pefee s[, Yesu nam nasub] no so ahy[ Nyankop]n tenenee nyinaa ma ama nnipa nyinaa s[de[ [fata na [tene. {no nti ade[ kyee[ a ]b]] Yesu asu no, Yohane Suboni dii adanse[ s[, Hw[, Nyankop]n adwammaa a ]yi wiase b]ne kor] no nie (Yohane 1:29). W] ber[ a na b]ne nyinaa gu Yesu mmatiri so] no, ]nante k]] as[nnua no so, na ]yii atemmuo maa b]ne a ]nam naub] so yii[ no. Afei ]wui w] as[nnua no so kaa s[, W]awie (Yohane 19:30). Yesu Kristo hohoroo y[n b]ne ansa na mpo w]rewo y[n. }yii ne nyinaa k]e[. B]ne a y[b[y] ]kyena nso ka wiase b]ne no ho. B[y[ mfirinhyia 2000 na ab[sene kor] a w]de b]ne nyinaa guu Yesu so]. B]ne baako mpo nni h] a ]gyaa h]. As[mpa no kyer[ y[n s[, [s[ s[ y[de y[n akoma nyinaa gye di
{mu Ns[m
s[, Yesu yii y[n b]ne a atwam ne daakye b]ne nyinaa k]e[ pr[ko, na ]tuaa ho ka maa ne nyinaa pr[ko.
{firi s[, mu mu dodo] a w]ab] mo asu k] Kristo mu no, moahy[ Kristo (Galatifo] 3:27). S[
w]b[b] wo asu ahy[ Kristo mu no kyer[ s[, Y[ne Kristo abom kor] [nam y[n gyidie a y[w] w] nasub] mu no. Ber[ a w]b]] Yesu asu no, [nam Yohane Suboni so na w]de y[n b]ne nyinaa guu no so, na y[n b]ne nyinaa hohoro k]e[. De[ [wom ne s[, b]ne biara nni y[n ho seesei. S[ y[gye Yesu asub] no di w] y[n akomam a, y[b[y[ ateneneefo] [d]n mu h] ara. Nn[ mmer[ yi mu no, nnipa pii ntumi nhunu s[ w]de w]n b]ne afiri w]n anaa s[ w]nmfa mfirii w]n. Ebinom s[e w]n nkwa mmer[ nyinaa w] saa nno]ma mmienu yi ntam. Nanso s[ y[br[ y[n ho ase ma nokor[ as[mpa no a, y[b[tumi de akokoduro aka s[ b]ne biara nni y[n ho. Yesu kaa s[, wate y[n ho pr[ko. S[ y[sakyera yadwene da biara a, [nne[ [s[ s[ y[sane k] Apam Dadaa no mu bio nso. {nne[ y[ntumi mm[y[
ateneneefo] da. S[ y[gye Onyankop]n di mpo a, [ny[ ade[ y[b[tumi atena ase w] ber[ a y[ny] b]ne. Ber[ kor] no ara mu nso, [ny[ ade[ y[nam adwensakyera so b[nya ahote[. Y[y] b]ne toa so da biara. {no nti [ntumi mma s[ y[b[tumi asakyera yadwene afiri y[n b]ne nyinaa mu. W] Hebrifo] nwoma mu no, y[tumi hunu s[, watua y[n ka nyinaa pr[ko. Enti w]b]] Yesu asu pr[ko, na ]de ne ho b]] af]de[ w] as[nnua no so s[de[ [b[y] na y[b[nya ahote[ pr[ko. {ny[ ade[ w]gye y[n nkwa w] ber[ biara a y[b[sakyera yadwene, na mmom w]gye y[n firi y[n b]ne mu pr[ko. Saa ]p[ no mu na
w]nam Yesu Kristo honam a ]de b[mae[ no so ate y[n ho pr[ko (Hebrifo] 10:10). Afei de[ [twa to] koraa
no, de[ [s[ s[ y[y] ara ne s[ y[b[gye nasub] ne nas[nnuam a w]b]] no no adi k[k[. Seesei megye nsuo ne Honhom as[mpa no nyinaa di s[ [no nko ne nokor[ as[mpa no. Mehy[ b] s[ m[y] adwuma a mode ahy[ me nsa no nyinaa yie w] nokor[m, [firi s[ med] Yesu sene biribiara, na yei nko ara ne ade[ a m[tumi ay] ama no].
{mu Ns[m
{to] Ns[m 2
Nkyer[kyer[mu A {bata Ho
Wob[tumi afa ab[[fo kwantep]nfidie computa so atwe Rev. Paul C. Jong Akristofo] Nnwoma a y[de ma kwa no agu biribi te s[ iPhone ne iPad so. Anaa s[ wob[k] Amazon Nwoma korabea w] kwantep]nfidie ab[[fo computa so w] (www.amazon.com).
{mu Ns[m
Nkyer[kyer[mu A {bata Ho
Agyede[
S[ woregyae agyapade[ anaa onipa bi mu ama obi fofor], na w]agye akatua s[de[ [bo] no te[. W]kaa ho as[m mp[n pii de gyinaa h] maa nkwagye[ (Exodus 21:30, sika dodo] a [y[, Numeri 35:31-32, Yesaia 43:3, agyede[). W] Apam Fofor] mu no, Mateo 20:28 ne Marko 10:45 kyer[kyer[ agyede[ mu s[, [y[ sika a w]tua.
Pata, Mpata
Amanne[ kwan a w]faa so de onipa b]ne nyinaa guu Yesu so no. W] Apam Dadaa mu no, mpata y[ nsaguso] a w]de guu b]ne af]de[ no atifi maa b]ne k]guu ne so no. W] Apam Fofor] mu no, [kyer[ Yesu asub] a Yohane Suboni de b]] no no. W] Hebri Nwoma a y[de ma kwa www.nlmission.com
ne Hela kasa mu no, saa kasafua yi kyer[ b]ne a w]de guu Yesu so s[de[ [b[y] na nneb]ney[fo] b[tumi ne Nyankop]n anya any]nkofa a [y[ tee. Apam Fofor] no kyer[kyer[ ay[y[de[ a w]de y[ mpata no mu yie: Yesu asub] ne nas[nnua no so wuo no. W] Apam Dadaa Mu No: Mpata y[ kasafua a w]ab] din mpr[ 100 w] Apam Dadaa no mu, na mp[n pii no, w]ka de kyer[ (Leviticus 23:27, 25:9, Numeri 5:8) kaphar w] Hebri mu ([y[ a w]twer[ no s[ pata). Mpata y[ Hebrifo] kasafua a [kyer[ s[ nsa mmienu a w]de gu ]papo animono no atifi kaa Israelfo] b]ne ne w]n amumuy] nyinaa gu ne so no (Leviticus 16:20). W] Apam Fofor] Mu No: Mpata ne Aramaik kasa kpr w] ay]nkofa, na [kyer[ s[ kata so. Yei kyer[ Yesu nkwagye[ asub] w] Apam Fofor] mu no. Yesu baa wiase, na w]b]] no asu ber[ a na wadi mfe[ 30, s[de[ [b[y] na ]b[hy[ nnipa nyinaa nkwagye[ ma.
{mu Ns[m
{mu Ns[m
nkwagye[ a w]hy[[ no ma no y[ b] a w]b]] y[n asu hy[[ Kristo mu no, [no na ama y[n nnipa dada no ne no awuo (Romanfo] 6:3-7, Galatifo] 2:19-20). {kyer[ y[n s[ Yohane Suboni b]] Yesu asu s[de[ [b[y] na ]b[yi wiase b]ne nyinaa akor], [no nti na w]b]] no as[nnuam no. Yesu Kristo nam nasub] ne ne mogya no so anhohoro b]ne a [w] wiase yi mu no nko, na mmom ]gyee y[n firii ]bonsam tumi ase k]] Onyankop]n tumi mu ber[ a ]gyee atemmuo na ]faa amanehunu mu maa y[n no. Enti, Yesu nkwagye[ ama y[n b]ne mu haw a na [si nnipa kwan ma w]ntumi mm[n Nyankop]n no to atwa. Saa ade[ yi a [sii[ no de asomdwoe[ ne anigye[ aba Nyankop]n ne nnipa ntam, [de nkwagye[, anigye[ (Romanfo] 5:11), nkwa (Romanfo] 5:17-18), ne ]gye[ (Mateo 3:15, Yohane 1:29, Hebrifo] 10:1-20, Efesofo] 1:7, Kolesefo] 1:14) br[[ y[n ber[ kor] no ara mu.
Mpata Da No
W] Hebri mu no, saa kasa yi kyer[ s[, da a w]kata so] anaa s[ mpata. Da a na [hia paa ma Yudafo] no y[ Mpata Da w] bosome a [t] so nson no da [t] so du no (Leviticus 23:27, 25:9). Y[tumi hunuu w] Leviticus 16 no s[, }s]fo Panin no mpo antumi anhy[ne Kronkron Mu Kronkron bea h] gye s[ ]rek] h] ak]y[ amanne[ saa da no. Na [s[ s[ w]pata ma Kronkron mu Kronkron bea h] s[de[ na ]man Israel nso pata w]n de[ no; saa na [s[ s[ }s]fo Panin no b] af]de[ s[de[ [b[y] na ]de ne nsa mmienu b[gu ay[y[de[ no atifi de w]n b]ne nyinaa agu ne so]. Israelfo] no dwendwenee Onyankop]n kronkrony[ ne w]n b]ne ho w] Mpata Da no. W] saa ber[ no mu no, af]de[ pii b[y[ 15 (a Asasel ka ho bie), ne ]hye[ af]de[ 12 ne mpata af]de[ 3 na w]b]] s[ af]de[ w] Nyankop]n anim (Leviticus 16:5-29, Numeri 29:7-11). S[ y[kan adwammaa a na ]t] so mmienu no dodo] a w]kaa
{mu Ns[m
w] Numeri 28:8 no a, ]hye[ af]de[ 13 ne mpata af]de[ 4 na na [w] h]. Da a na Israelfo] de pata afirinhyia b]ne no y[ bosome a [t] so nson no da a [t] so du no. Saa ara nso na wiase b]ne nyinaa Mpata Da no y[ da Yohane Suboni b]] Yesu asu no. Na [y[ Mpata Da ankasa ma nnipa nyinaa. {y[ da a Onyankop]n hohoroo wiase b]ne nyinaa k]e[ (Mateo 3:13-17). {y[ Mpata Da a [no so na Onyankop]n nam so kaa s[ Na saa
(Leviticus 16:3-4). }s]fo Panin no de ne nsa mmienu guu ay[y[de[ no atifi, na ]de ]man no afirinhyia b]ne nyinaa guu no so. Nsaguso] y[ ]fa bi a na [hia paa w] Mpata Da no. S[ w]gyaee yei y] a, anka w]ntumi mfa ay[y[de[ no mm] af]de[, [firi s[ na [ny[ ade[ a w]b[tumi apata b]ne w] ber[ a w]mfa w]n nsa mmienu ngu ne so], saa na w]de Israelfo] afirinhyia b]ne no guu b]ne af]de[ no so. W] Leviticus 16:21, Na Aaron mfa ne nsa
Mpata Af]de[ No
W] Apam Dadaa Mu No: S[de[ na af]de[ a aka no te[ no, w]b]] ahote[ af]de[ maa Israelfo] w] ntomadan no mu. }s]fo Panin no hohoroo ]no ara ne ho, na na [ny[ ntade[ a ]hy[ y] amanne[ no na ]hy[ saa da no, na mmom ]hy[[ nwera kronkron ntade[, na ]faa nantwiburuwa s[ b]ne af]de[ ne odwenini a ]de b]] ]hye[ af]de[ maa ]no ara ne ho ne ne fie
mmienu ngu ]papo animono no atifi, na ]nka Israelfo] no mfomso] nyinaa ne w]n mmarato nyinaa s[de[ w]n b]ne te[ no ngu no so, na ]mfa ngu ]papo no atifi, na ]mma ]barima bi a ]w] h] nk]gya no mma no nk] [ser[ so.
}gyee ]papo mmienu s[ b]ne af]de[ ne odwenini s[ ]hye[ af]de[ firii ]man no h] (Leviticus 16:5). Afei ]de ]papo animono no b[gyinaa Awurade anim w] ntomadan no ano pono, na ]twee so ntonto yii de[ [y[ Awurade de[, na ]baako no nso ay[
Asasel.
{mu Ns[m
W]de de[ [y[ Awurade de[ no b]] b]ne af]de[, na w]de Asasel b]] af]de[ animono w] Awurade anim pataa maa ]man Israel daa afirinhyia b]ne, afei w]gyaa no kwan k]] [ser[ so (Leviticus 16:7-10). Na [s[ s[ w]de Israel b]ne gu Asasel so ber[ a }s]fo Panin no de ne nsa mmienu gu ne so]. Afei ]papo a ]yii Israel b]ne no, w]k]gyaa no kwan k]] ser[ so de pataa maa ]man no ne Nyankop]n ntam ay]nkofa. Saa kwan yi so na w]hohoroo Israel afirinhyia b]ne nyinaa. W] Apam Fofor] Mu No: W] saa kwan yi so p[p[[p[ no, Yohane Suboni b]] Yesu asu (nsaguso] w] Apam Dadaa mu no), na ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[ s[ adwammaa a w]de no b]] af]de[ de hy[[ Nyankop]n nkwagye[ ma (Leviticus 20:22, Mateo 3:15, Yohane 1:29, 36). W] Apam Dadaa mu no, ansa na w]retwe ntonto ahodo] no, Aaron kum nantwiburuwa s[ b]ne af]de[ maa ]no are ne ho ne ne fie (Leviticus 16:11). Na afei ]faa ogyas] ade[ nnyansrama ma firii af]rebukyia no so, Awurade anim, ne aduhwam a
w]asi no fek]fek] ne nsa mmienu ma, na ]de k]] ntwamutam no akyi. Afei ]yii aduhwam no guu ogya no so, Awurade anim, s[de[ [b[y] na aduhwam no wisie b[kata mpata adwa a [w] adanse[ no so] no ho. De[ edi h] bio no, ]de ne nsa teaa kaa mogya no bi petee mpata adwa no anim h] mpr[ nson (Leviticus 16:12-19). W] Mpata Da no, s[ na w]kwati Aaron nsa mmienu a ]de gu ay[y[de[ no atifi no a, [ny[ yie. Aaron de ne nsa mmienu guu ]papo no atifi, na ]de b]ne nyinaa ne Israel amumuy] nyinaa guu natifi. Afei ]barima bi a ]w] h] de ]papo no k]] [ser[ so k]gyaa no kwan. }papo no de Israel b]ne nyinaa kyinkyinii [ser[ no so k]si s[ awiee[ no ]wui[. Yei ne s[de[ na mpata af]de[ te[ w] Apam Dadaa no mu. Saa ara p[p[[p[ na [te[ nso w] Apam Fofor] no mu, na mmom w]de Yesu Kristo sesaa ]papo no (w]de Yesu Kristo sii ]papo no ananmu), ]no na ]nam nasub] so yii wiase b]ne nyinaa too ]no are ne ho so], hwiee ne mogya gui[ na ]wui w] as[nnua no so maa y[n nyinaa.
{mu Ns[m
Enti seesei no, s[ y[kwati Yesu Kristo a ]y[ ]soro S]fo Panin no asub] ne nas[nnua no a, y[ntumi nya nkwagye[ mfiri b]ne mu. Yei ne nsuo ne Honhom awo fofor] nkwagye[ a w]hy[[ no ma no.
Nsaguso], ahyehy[de[ no
Yei y[ ]kwan a Onyankop]n de maa w]n s[, w]mfa so mfa w]n b]ne ngu b]ne af]de[ no so w] Apam Dadaa no mu (Leviticus 4:29 16:21). W] Apam Dadaa ber[ so no, Onyankop]n maa ]man no kwan maa w]pataa b]ne ber[ a w]de w]n nsa mmienu guu b]ne af]de[ no atifi w] ntomadan no mu. Na [reda Yesu asub] a [b[ba Apam Fofor] mu no adi akyer[.
Asub]
Asub] asekyer[ ne s[ (1) S[ w]bhohor] (2) S[
w]b[sie (w]de wo ahy[ mu), w] honhom mu no, [kyer[ s[ (3) w]de b]ne b[gu so] w] ber[ a w]de nsa mmienu gu so] s[de[ na w]y[ w] Apam Dadaa mu no. W] Apam Fofor] mu no, asub] a Yohane Suboni de b]] Yesu no na w]de hohoroo wiase b]ne nyinaa k]e[. Yesu asub] w] de[ [kyer[ a [ne s[, ]b[hohoro wiase b]ne nyinaa. Yohane Suboni a ]y[ nnipa nyinaa ananmusini ne }s]fo Panin a ]firi Aaron abusua mu no, na ]b]] Yesu asu, na Yesu faa wiase b]ne nyinaa guu ]no ara ne so. Yei ne botae[ nti a w]b]] no asu no. W] honhom mu no, kasafua asub] asekyer[ ne s[, w]de b[to so], w]b[sie. [no nti, Yesu asub] kyer[ s[, w]de y[n b]ne nyinaa guu Yesu so, na w]buu no at[n maa y[n. S[de[ [b[y] na ]b[gye nnipa nkwa nti, na [s[ s[ Yesu de nasub] no yi y[n b]ne nyinaa kor], na ]wu ma b]ne no. Saa na ne wuo y[ me ne wo nso wuo, nneb]ney[fo] a w]w] wiase no, na ne wus]re[ y[ nnipa nyinaa wus]re[. Naf]reb] y[ nneb]ney[fo]
{mu Ns[m
nkwagye[, na nasub] y[ adanse[ no ankasa a w]de hohoroo nnipa b]ne nyinaa k]e[ no. Twer[ Kronkron no kyer[ y[n s[, {no na afei
ne ns[so] gye mo nso nkwa, [ne asub] (1 Petro 3:21). Yesu asub] y[ tenenee kwan a ]faa so gyee
nnipa nyinaa nkwa ber[ a ]hohoroo y[ b]ne no.
B]ne
Ade[ biara a [tia Nyankop]n no y[ b]ne. Yei kyer[ b]ne nyinaa a b]ne a [w] h] dada firi mfitiase[ ne mmarato a y[b[y] w] y[n asetena mu nyinaa ka ho bie. B]ne y[ harmatia w] Hela kasa mu. Na nadey] ns[so] y[ harmatano, a [kyer[ s[ w]ay[ mfomso]. {no nti, b]ne baako a [y[ hu ne s[, wonnye Yesu nnie w] kwan pa a [tene so, [ne s[ wonni de[ [b[tumi ama woanya nkwa. S[ wonnim nokor[ no anaa s[ wonnye nokor[ no nnie no y[ b]ne a [y[ aso]den, ne abusus[m a y[y] tia Onyankop]n.
S[ [y[ ampa s[ y[mp[ s[ y[b[y] saa b]ne yi w] Nyankop]n anim a, [nne[ [s[ s[ y[te nas[m no ase p[p[[p[, na y[hunu nokor[ no s[, Yesu ab[y[ y[n Agyenkwa. {s[ s[ y[fa Nyankop]n As[m no so gye Yesu asub] ne nas[nnua no die. {y[ b]ne s[ y[nnye Nyankop]n as[m no ntum, s[ y[b[mane afiri nokor[ no ho, na y[gye ator]s[m die. Twer[ Kronkron no kyer[ y[n b]ne a [y[ hu paa, b]ne a [k] owuo mu (1 Yohane 5:16), a [ne s[ wonnye nnie s[ Nyankop]n ahohoro wiase b]ne nyinaa k]. {s[ s[ y[gye Yesu awo] die, b]ne a ]nam nasub] so hohoroe[ no, ne nkwa a ]nam ne mogya a ]hwie gui[ w] as[nnua no so de maa y[n no. {y[ b]ne s[ obi nnye Nyankop]n As[m a w]atwer[ s[, w]b]] Yesu asu, ]wui[ w] as[nnua no so, na ]nyane firii owuo mu s[ ]b[gye y[n afiri b]ne nyinaa mu.
{mu Ns[m
Adwensakyera
S[ obi a watwe ne ho afiri Nyankop]n ho no hunu ne b]ne, na ]da Yesu ase s[ wahohoro ne b]ne nyinaa, na ]sane ba Nyankop]n nky[n a, [no na w]fr[ no adwensakyera. B]ne ay[ y[n nyinaa ma. Nokor[ adwensakyera ne s[, wob[gye nokor[ a [didi so] yi atum; S[ y[y[ nneb]ney[fo] w] Nyankop]n anim, na bio nso y[ntumi s[ b]ne nko ara na y[b[y] w] y[n asetena nyinaa mu, na s[ y[wu a y[b[k] amanehunu kuro; afei [s[ s[ y[gye tum s[ Yesu y[ y[n Agyenkwa w] ber[ a y[gye no die s[, ]baa wiase b[gyee nneb]ney[fo] te s[ y[n nkwa, na ]yii y[n b]ne nyinaa k]e[ (]nam nasub] no so), ]wui, na ]nyanee s[ ]b[gye y[n nkwa. Nokor[ adwensakyera ne s[, y[b[gyae yadwene mu, na y[b[sane ak] Nyankop]n nky[n (Asomafo] No Nwuma 2:38) Adwensakyera ne s[ y[b[gye y[n b]ne atum, na y[b[sane y[n akyi ak] Nyankop]n As[m no mu, na y[gye nsuo ne mogya nkwagye[ no w] y[n akomam
(1 Yohane 5:6). Nokor[ adwensakyera ne s[, y[b[gye atum s[ y[y[ nneb]ney[fo] ampa, na y[gye Yesu, Nyankop]n ba no die s[ y[n Agyenkwa a ]gyee y[n firii y[n b]ne nyinaa mu. S[de[ [b[y] na w]b[gye y[n nkwa ahohoro y[n ho afiri y[n b]ne nyinaa mu no, [s[ s[ y[gyae s[ y[b[fa y[n nnwuma so anya ahote[, na y[gye tum s[ y[y[ nneb]ney[fo] w] Nyankop]n anim ne ne mmara no mu. Afei [s[ s[ y[gye ne nkwagye[ mu nokor[, a [y[ nsuo ne Honhom as[mpa no, de[ Yesu de nasub] ne ne mogya de ama y[n no tum. {s[ s[ ]deb]ney[ni gyae ]no ara nadwene ne ne p[ mu, na ]sane ba Yesu nky[n. S[ y[ba b[gye di s[ Yesu asub] no na [de y[n b]ne nyinaa guu ]no ara no so a, y[b[nya nkwa. W] ns[m fofor] mu no, Yesu asub], nas[nnua mu b], ne ne wus]re[ ahy[ Nyankop]n tenenee ma, a [y[ ne nkwagye[ a ]de ama nneb]ney[fo] nyinaa no. Yesu baa honam mu, w]b]] no asu, na w]kum no de hohoroo y[n b]ne nyinaa k]e[. S[ y[nya gyidie a
{mu Ns[m
ewie p[ y[ w] yei nyinaa mu, na s[ y[gye di s[ Yesu nyane firii owuo mu s[ ]b[y[ w]n a w]gye no die nyinaa Agyenkwa a, [no ne nokor[ adwensakyera ne gyidie a [nni afra, na nkomtompo biara nni mu no.
b]ne a [w] h] dada firi mfitiase[ ne w]n b]ne a w]y] no da biara no nso ka ho bie. Na s[de[ w]gye obi a nsuo refa no nkwa no, saa ara nso na de[ wiase b]ne refa no no b[tumi anya nkwagye[ w] ber[ a ]gye die s[, Yesu y[ nagyenkwa w] ber[ a ]gye nasub] ne ne mogya a [y[ honhom mu nokor[ no die.
Nkwagye[
Nkwagye[ a [w] Kristosom mu asekyer[ ne s[ ]gye[ a y[nya firi b]ne tumi anaa akatua ase. Y[nya nkwagye[ ber[ a y[gye tum s[, [nam y[n b]ne nti, y[ntumi s[ amanehunu kuro na [s[ s[ y[kor], afei [s[ s[ y[gye die s[ Yesu nam nawo], nasub] ne ne mogya w] as[nnua no so agye y[n nkwa. W]n a w]nsane mm[y[ nneb]ney[fo] bio w] ber[ a w]gye Yesu nkwagye[, Yesu asub], ne ne mogya die no na w]fr[ w]n s[, w]n a w]anya nkwa, w]n a w]awo w]n fofor], ne ateneneefo] no. Y[b[tumi de kasafua nkwagye[ agyina h] ama w]n a w]anya nkwa afiri w]n b]ne nyinaa mu, a
Awo Fofor]
{kyer[ s[, w]b[wo wo ne mpr[nu so]. W]wo ]deb]ney[ni fofor] a ]ba b[y[ ]teneneeni w] ber[ a ]nya honhom mu nkwa w] ne gyidie a ]w] w] Yesu asub] ne nas[nnua no mu. W]b[tumi awo y[n fofor] w] honhom mu w] ber[ a, y[gye Yesu asub] ne ne mogya die. W]n a w]awo w]n fofor] no ne w]n a w]ahohoro w]n ho afiri w]n b]ne nyinaa mu no, ne w]n a w]hw[ no
{mu Ns[m
B]ne Fafirie
Edin fofor] a w]de ma saa ade[ yi a [hia pa ne b]ne faky[. W]de y[n b]ne nyinaa ky[[ y[n w] ber[ a y[nam nsuo ne Honhom no so nyaa ahote[ firii b]ne nyinaa mu pr[ko no. Gyidie a [w] nsuo ne Honhom as[mpa no mu no ne s[, wob[gye nokor[ a [didi so] yi adie: Yesu Nyamey[, ba a ]baa honam mu no, nasub], ne b] a w]b]] no as[nnuam maa y[n nyinaa nkwagye[ no ne ne wus]re[. Nkwagye[ a Yesu de ama y[n no nam gyidie a y[w] w] nasub] ne ne mogya mu no b[tumi ay[ y[n dea. S[de[ w]hy[[ ho nk]m w] Apam Dadaa mu no, Yesu ]no ara na ]gyee nnipa firii b]ne mu. Nkwagye[ a [w] Twer[ Kronkron mu no kyer[ y[n b]ne ho hohor] a [nam gyidie a y[w] w] Yesu asub] ne ne mogya mu no. W]de b]ne nyinaa guu Yesu so, [no nti b]ne biara nni nnipa akomam bio. Y[b[tumi afr[ y[n ho s[, w]n a w]anya ]gye[ ne ateneneefo] w] ber[ a y[nam gyidie a y[w] w] nasub] mu de y[n b]ne nyinaa agu Yesu so].
Yesu Kristo
YESU: Agyenkwa a ]gye nnipa nyinaa firi w]n b]ne mu ne b]ne a [te saa no ho asotwe. Yesu kyer[ s[, Agyenkwa no, de[ wagye nnipa nyinaa afiri w]n b]ne mu no. KRISTO: De[ w]asra no. Na y[w] nnipa ahodo] mmi[nsa a w]kura diber[ a [s[ s[ Onyankop]n sra w]n ngo: (1) Ahemfo, (2) Adiyifo] ne (3) As]fo]. Yesu hy[[ ne nyinaa ma. Na Yesu y[ yeinom nyinaa mu bi. }y]] yei nyinaa mu adwuma. {s[ s[ y[gye Yesu di s[ }hene, Odiyifo], ne }s]fo] a ]nam nasub] ne ne mogya so] agye y[n nkwa afiri b]ne a [w] wiase nyinaa mu. Saa na y[fr[ no Yesu Kristo. }no na na ]y[ ]soro S]fo Panin a ]de nasub] ne ne mogya gyee y[n firii wiase b]ne nyinaa mu no. Enti ]y[ }hene w] w]n a w]gye no die no mu. }ma y[hunu y[n b]ne ber[ a y[ba nanim. }kyer[ y[n s[, [firi y[n nananom ber[ so na y[b[y[[ nneb]ney[fo], na [nam s[ y[y[ nneb]ney[fo] asefo]
{mu Ns[m
nti, w]awo y[n s[ nneb]ney[fo], na [no na ama y[hy[ Nyankop]n atemmuo ase. }kyer[[ y[n bio nso s[, nasub] ne ne mogya no na ahohoro y[n b]ne nyinaa. }y]] saa nnwuma yi nyinaa maa y[n nneb]ney[fo].
Nyankop]n tebeam de[, Yohane 1:2-3, }no na mfitiase[ no na ]ne Onyankop]n w] h]. {nam ne so na w]y]] ade nyinaa, na w]ankwati no any] biribibiara a w]y]e[.) Yesu y[ ab]de[ nyinaa
Nyankop]n, ade[ nyinaa wura. Nanso nnipa pii antumi annya nkwa w] ber[ a w]annye Yesu a ]baa wiase honam mu no d] ne ne nkwagye[ no annie. Nanso afofor] pii anya nkwagye[ ab[y[ Nyankop]n man, na w]anya daa nkwa ber[ a w]gyee no dii[ no. W]n nyinaa ab[y[ ateneneefo].
Whan ne Yesu?
S[de[ w]atwer[ w] Genesis 1:3 ne Yohane 1:13, ]y[ }b]ade[, Nokor[ Nyankop]n, ade nyinaa so tumfo] a ]gyee nneb]ney[fo] nyinaa firii wiase b]ne nyinaa mu no (Filipifo] 2:6,7 }no na ]w]
{mu Ns[m
nneb]ney[fo] s[ ]b[gye w]n afiri w]n b]ne nyinaa mu. Na mmara so na w]nam hunu b]ne yie
(Romanfo] 3:20).
(2) Mmara a [t] so mmienu no y[ Gyidie Mmara a [gye nneb]ney[fo] nkwa. {y[ nkwa Honhom mmara (Romanfo] 8:2) a [ma y[n kwan k] nkwagye[ mu [nam gyidie a y[w] w] Yesu Kristo y[n Agyenkwa no mu (Romanfo] 5:1-2). Yesu baa wiase s[ ]b[hy[ mmara yi ma. W]b]] no asu, ]hwiee ne mogya gui[ w] as[nnua no so, na akyire yi no ]nyanee. Yesu hy[[ nkwagye[ mmara no too h] s[, ]de b[gye nneb]ney[fo] a w]w] wiase nyinaa nkwa. Onyankop]n hy[[ gyidie mmara no too h] maa w]n a w]b[gye nsuo ne Honhom nkwagye[ no adie. Obibiara a ]p[ s[ ]nya nkwa na ]b[y[ Nyankop]n ba no, [s[ s[ ]gye gyidie mmara a Nyankop]n ahyehy[ ato h] no die. Yei nko ne kwan a [k] nkwagye[ mu. Saa na ]ma w]n a w]gye honhom mu nokor[ nkwagye[ no die no nya kwan k] }soro Ahenie mu s[de[ mmara yi te[ no.
{mu Ns[m
Mmara no kyer[ y[n s[de[ Nyankop]n y[ p[, ne ne kronkrony[, ne s[de[ y[n nnipa y[y[ mmer[ w] nokor[ mu. W] ns[m fofor] mu no, w]da Nyankop]n kronkrony[ ne ne p[ y[ adi w] Nyankop]n Mmara no mu.
nso din fofor] nni ]soro ase a w]de ama w] nnipa mu a [s[ s[ w]gye y[n nkwa w] mu (Asomafo] no Nnwuma 4:12). Agyenkwa fofor] biara nni h] bio.
Yesu nko ara ne y[n Agyenkwa. {nam s[ y[b[tumi ahy[ne }soro Ahenie mu na y[atena ase daa nti, [s[ s[ y[nya ne mu gyidie.
{mu Ns[m
W] ns[m fofor] mu no, ]b[y[[ Nyankop]n akoa a ]kaa nsuo ne Honhom as[mpa no. Nanso Akristofo] dodo] no ara da so dwene s[, na ]somafo] Paulo y[ ]deb]ney[ni mpo w] ber[ a ]hyia Yesu wiee[ no. W]ante ns[mfua yi ase, [firi s[ w]tie firii Akristofo] ne w]n a w]nwoo w]n fofor] no adwenkyer[ mu. Nanso nokor[ a [w] mu ne s[, na ]ny[ ]deb]ney[ni bio ber[ a ]hyia Yesu wiee[ no, na mmom na ]y[ obi a ]b[tumi ak] Yesu nky[n w] ber[ biara a ]p[. }de ne nna a aka a na edi nanim w] nasetena mu no kaa nkwagyes[m a [y[ Yesu nsuo ne ne mogya nkwagye[ no. Mpo ]wui[ akyi no, w]gyaa nwoma a ]twer[ too h] w] Twer[ Kronkron mu no maa y[n, ]dii adanse[ w] asafo a na edi kan mu no s[, nsuo ne Honhom as[mpa no y[ nokor[ as[mpa. [no nti b]ne a }somafo] Paulo kaa ho as[m w] 1 Timoteo 1:15 no y[ nabrab] dadaa a na ]kae no, ne nnase[ a ]de ma Awurade no nso. Na ]y[ ]deb]ney[ni ber[ a ]gyee Yesu di wiee[ no anaa? Daabi. Na ]y[ ]deb]ney[ni ansa na w]rewo
no fofor]. W] saa ber[ yi mu de[, ]gyee Yesu dii[ s[ nagyenkwa, na ]hunuu s[ w]nam Yesu asub] so de wiase b]e nyinaa guu ne so, na ber[ a ]hunuu s[ w]nam Yesu asub] so de wiase b]ne nyinaa guu ne so no, na ]gyee Yesu mogya mpatade[ w] as[nnua no so dii[ no, ]b[y[[ ]teneneeni. De[ nti a ]fr[[ ]no ara ne ho s[ de[ ]di nneb]ney[fo] mu kan ne s[, na ]rekaekae ber[ a ]yaa Kristo akyidifo] no, na ]daa Nyankop]n ase s[ ]gyee ]no a anka ]y[ nneb]ney[fo] mu de[ ]nni anidaso] koraa no nkwa. Whan na ]b[tumi afr[ no ]deb]ney[ni? Whan na ]b[tumi afr[ obi a wab[y[ ]teneneeni w] ber[ a wagye Yesu asub] ne ne mogya adie s[ ne nkwagye[ no ]deb]ney[ni? W]n a w]nnim nokor[ a [w] Yesu mu no na w]b[y] saa. }somafo] Paulo b[y[[ ]teneneeni w] gye a ]gyee nkwagye[ a [nam Yesu so dii[ no, [firi saa ber[ no rekor] no, s[ obi a ]y[ Nyankop]n akoa no, ]kaa as[mpa kyer[[ obiara s[, Yesu a ]y[ Nyankop]n ba no y[ Agyenkwa no. {firi saa ber[ no,
{mu Ns[m
na }somafo] Paulo ny[ ]deb]ney[ni bio, na mmom Nyankop]n akoa teneneeni, akoa nokowafo] a ]kaa as[mpa no kyer[[ nneb]ney[fo] a w]w] wiase nyinaa no. }deb]ney[ni b[tumi aka as[mpa no akyer[ afofor] anaa? {ntumi mma saa da. {b[y[ d[n na obi b[tumi aka ade[ ]nnie no akyer[ afofor]? S[ obi nnyaa nkwagye[ a, [b[y[ d[n na ]b[tumi agye afofor] nkwa? S[ obi a nsuo refa no b] ne ho mm]den s[ ]b[boa onipa fofor] a nsuo refa no a, ewiee[ no w]n nyinaa b[k] ak]hy[ nsuo ne ase. {b[y[ d[n na ]deb]ney[ni b[tumi agye afofor] nkwa? Amanehunu kuro mmom nko na ]ne w]n b[kor]. {b[y[ d[ na ]yarefo] b[tumi ahw[ obi a ]yare[ yie? {b[y[ d[n na obi a ]bonsam adadaa no] b[tumi agye afofor] nkwa? Na }somafo] Paulo y[ ]deb]ney[ni, nanso ]b[y[[ ]teneneeni ber[ a ]gyee Yesu asub] ne ne mogya dii[ no, na ]nyaa nkwagye[ firii b]ne mu. Enti ]tumi b[y[[ Nyankop]n akoa, na ]kaa as[mpa
no kyer[[ nneb]ney[fo] nyinaa a w]w] wiase. }de Nyankop]n tenenee gyee nneb]ney[fo] pii nkwa. {firi h] rekor] no, na ]ny[ ]deb]ney[ni bio. }y[ obi a na w]awo no fofor], na wamm] ne bra w] tenenee a [w] mmara no mu, na mmom de[ [w] Nyankop]n tenenee mu. }b[y[[ akoa ne ]s[mpakani a ]ka Nyankop]n tenenee ho as[m, na ]nyaa akra beberee maa Nyankop]n. Na ]ny[ ]s[mpakani a ]ka ]no ara nap[de[ ne tenenee a [w] mmara no mu no, na mmom Nyankop]n tenenee. }y[[ ]deb]ney[ni saa ara de k]] awiee[ anaa? Daabi. Na ]y[ ]teneneeni. S[ obi a ]y[ ]teneneeni no, ]b[y[[ Nyankop]n nokor[ mu ]somafo]. {nni kwan s[ wofr[ no ]deb]ney[ni, any[ saa a [y[ at[mdidie w] Nyankop]n anim, ne ntease[ a wonnie w] nokor[ no mu. Na ]y[ ]teneneeni. {nni kwan s[ y[nya adwene fofor] bi didi ]no anaa Yesu at[m. S[ y[ka s[ ]y[ ]deb]ney[ni mpo w] ber[ a ]hyiaa Yesu wiee[ no a, [te s[ de[ wofr[ Yesu s[ ]torofo]. Yesu y[[ no ]teneneeni, na [y[ Yesu na ]y[[ no ne tenenee akoa.
{mu Ns[m
no, wahohoro ne nyinaa k] w] gyidie a [firi asub] nkwagye[ no mu, nkwagye[ mu nokor[ no; Yesu ab[y[ y[n Agyenkwa dada, na wayi b]ne nyinaa a y[b[y] w] wiase k]si da y[b[wuo no k]. Yesu baa wiase, na w]b]] no asu, na saa na (Mateo 3:15) ]hy[[ tenenee nyinaa ma ber[ a ]yii y[n b]ne nyinaa k]e[ no. Nyankop]n ba no faa y[n b]ne too ne ho so ber[ a w]b]] no asu no. Yesu asub] w] nkyer[ase[ a [ne s[ w]b[hohor]. {firi s[ w]de y[n b]ne nyinaa guu Yesu so ber[ a w]b]] no asu no, na ]hohoroo y[n firi y[n b]ne nyinaa mu, [no na ama y[anya ahofadie afiri b]ne nyinaa mu. Asub] nkyer[ase[ bio ne s[, W]de wo b[hy[ mu, w]b[sie. {nam s[ w]de y[n b]ne guu Yesu so nti, na [s[ s[ ]wu ma y[n nneb]ney[fo]. W]n a w]gye die s[ [nam Yesu asub] no so na w]de w]n b]ne nyinaa guu Yesu so no rensane mm[y[ nneb]ney[fo] bio daa. Nokor[ gyidie no ne s[, y[de y[n akoma nyinaa b[gye adie s[ y[n b]ne nyinaa no, mpo b]ne a y[y]
{mu Ns[m
seesei ne daakye no, w]de guu Yesu so b[y[ mfirinhyia 2000 a atwam kor] no, ber[ a ]nyaa asub] firii Yohane h] no, na saa na ]hy[[ Nyankop]n tenenee nyinaa ma. S[ w]amfa nasub] no anni kan anhohoro y[n b]ne nyinaa dada a, anka kwan fofor] biara nni h] a [b[ma y[atumi ahohoro y[n b]ne akor]. Kae hunu s[, Yesu hohoroo y[n b]ne ber[ bi a atwam kor] dadaada. Nokor[ gyidie ne honhom mu nkwagye[ w] nn[ mmer[ yi mu no kyer[ s[, wode wo b]ne b[ba Yesu nky[n na worehw[ ahunu s[ wahohoro ne nyinaa k] dada, na woaka s[, wo hohoroo saa b]ne yi nso kaa ho bi, woany] anaa? {kyer[ bio nso s[ wob[gye no adie na wada no ase[. {no nti na ]baa asase yi so, na w]b]] no asu, ]wui w] as[nnua no so, na ]nyanee da [t] so mmi[nsa no; Saa na ]b[y[[ y[n Agyenkwa. Nhyira ne w]n a w]ahohoro w]n b]ne nyinaa ber[ a w]gye Yesu asub] a [hohoroo b]ne nyinaa k]e[ no die. Yei ne b]ne a y[y] no da biara no ho hohor] mu nokor[ no. Nokor[ gyidie ne s[, wob[gye
too h] no, wafr[ w]n nso, na w]n a ]fr[[ w]n no, wabu w]n bem nso, na w]n a ]buu w]n bem no, wahy[ w]n animuonyam nso. {nne[
{mu Ns[m
mpaniny[ mu no. {b[y[ d[n na y[n ahote[ atumi agyina mmer[ so? Ns[mfua ahote[ kakra nkakra y[ ade[ a Onyankop]n kyiri no k]k], ne de[ ]bonsam p[ no yie. Y[b[tumi ab[y[ ateneneefo] w] ber[ a y[nni ]kwan biara a y[firi y[n ara y[n p[ mu b[yi y[n ho afiri b]ne mu. {nam s[ Yesu de nasub] hohoroo y[n b]ne nyinaa, na ]de ne ho b]] af]de[ tuaa ka nti, y[n tenenee nyinaa gyina Yesu asub] ne ne mogya no nko ara so. Y[nam gyidie so ab[y[ ateneneefo] w] nokor[ a y[gye dii[ s[, Yesu yii y[n b]ne too ]no ara ne so. Ns[mfua ahote[ kyer[ s[ wob[y[ kronkron, S[ obi p[ s[ ]de ]no ara ne mm]denmm] ne ne p[ nya ahote[ a, [kyer[ s[ ]nnye nokor[ no nni, na mmom ]ma kwan ma ]no ara ne honam mmer[y[ danedane nakwan. Anidaso] a y[nya w] ahote[ kakra nkakra mu no firi y[n ara honhom p[ mu. Nyamesom ahodo] no mu biara w] w]n ns[mfua a w]de ma ahote[, nanso y[n a y[gye Yesu die no, [ns[ s[ y[ma no y[ ade[ a [hia mpo.
{ny[ ade[ s[ y[gye Yesu di a, y[nya ahote[ kakra nkakra; y[ba b[y[ ateneneefo] pr[ko ber[ a y[gye Yesu asub] ne ne mogya no die, honhom mu tw[tiatwa as[mpa no. Ateneneefo] nokwarefo] no ne w]n a y[awo w]n fofor] w] gyidie a [w] Yesu asub] ne ne mogya as[mpa mu no.
{mu Ns[m
Kristo asub] nsuo ne ne mogya y[ ]soro nokor[ a [gye nnipa nyinaa firi b]ne mu, na y[n nkwagye[ nnyina b]neka so, na mmom [gyina gyidie a y[w] s[, Yesu de nasub] yii b]ne nyinaa firii nnipa ho. Yesu as[nnua mu bor] y[ y[n b]ne ho asotwe a ]yi firii y[n nneb]ney[fo] h] no. Enti, nokor[ nkwagye[ no w] Yesu asub] w] Yordan mu ne ne mogya a ]hwie gui[ w] as[nnua no so] no mu. De[ nti a w]hohoroo y[n ho firi b]ne nyinaa mu ne s[, y[gye Yesu a ]hohoroo y[n b]ne nyinaa no di. W]n a w]ka s[, s[ y[ka y[n b]ne a, y[b[tumi anya nkwa no nnye Nyankop]n nokor[ nkwagye[ no nni. Enti, [s[ s[ y[gye Yesu asub] ne ne mogya a [y[ nokor[ nkwagye[ no di. Hw[ na woanka s[, s[ odasani ka ne b]ne kyer[ Nyankop]n a ]b[tumi anya b]ne faky[. Hunu s[, y[n b]ne de y[n b[k] amanehunu kuro, nanso s[ y[gye Yesu asub] ne ne mogya a [gye y[n nkwa na [ma y[ba b[y[ ateneneefo] w]
Nyankop]n anim no di a, [b[tumi ahohoro y[n b]ne nyinaa. Momma y[n nyinaa nhunu s[, w]hohoroo y[n b]ne nyinaa pr[ko ber[ a y[gyee Nyankop]n nokor[ ns[m a [y[ nsuo ne Yesu mogya no dii[ no (1 Yohane 5:4-8). B]ne mpepa w] ber[ biara a y[pae mu ka no. S[ wot] k] so ara de wo ho to b]neka so a, awiee[ no amanehunu kuro na wob[kor]. Momma y[ngye nokor[ as[mpa no ndi s[de[ [b[y] na b]ne a [w] y[n akomam no b[tumi ahohor]. Fa wakoma gye di, [ny[ wo ti nko, na nya ahofadie firi wo b]ne mu daa.
{mu Ns[m
topae[ ne s[, ber[ a anka [s[ s[ y[wuo [nam b]ne nti, na y[k] amanehunu kuro ma w]bu y[n at[n no, Nyankop]n ba no b[y[[ ay[y[de[ af]de[ maa y[n s[de[ [b[y] na ]b[pepa y[n b]ne nyinaa. }baa wiase, na ]nam nasub] w] Yordan mu no yii wiase b]ne nyinaa k]e[, na ]hohoroo y[n b]ne daa. }tuaa y[n b]ne nyinaa ka ber[ a ]de nasub] yii y[n b]ne w] Yordan mu, ne ber[ a ]wui[ w] as[nnua no so no. Yesu de nasub] ne ne mogya tetee b]ne mu te s[ topae[. Yei ne nokor[ as[mpa no. Nokor[ as[mpa no ne s[, Yesu baa wiase, na ber[ a w]b]] no asu na ]hwiee ne mogya gui[ w] as[nnua no so no, ]gyee w]n a w]gye no die nyinaa nkwa. S[de[ W]atwer[ w] Yohane 5:6, Oyi ne de[
]nam nsuo ne mogya so bae[, Yesu Kristo no, na [ny[ nsuo nko mu, na mmom [y[ nsuo ne mogya mu. Na Honhom no na [di adanse[, [firi s[ Honhom no ne nokor[.
{mu Ns[m
w]kum no s[de[ [b[y] na y[n nneb]ney[fo] b[tumi anya nkwa afiri y[n b]ne nyinaa mu na y[ade y[n ho afiri asotwe[ mu.
Onyankop]n hyehy[[ maa w]n no. W] saa sunsum yi mu no, ]maa no daa adi pefee s[, Yesu y[ nnipa nyinaa Agyenkwa. W] Apam Fofor] ber[ so no, Onyankop]n somaa Yohane Suboni a ]y[ Aaron aseni (1 Kronika 24:10, Luka 1:5) ne }s]fo Panin a ]twa to] w] Apam Dadaa no mu (Mateo 11:11-13). Yohane Suboni a ]y[ Nyankop]n diyifo] somafo] no, ananmusini, ne nnipa nyinaa S]fo Panin no, b]] Yesu asu s[de[ [b[y] na ]de nnipa b]ne nyinaa b[gu Nyankop]n ba, de[ ]baa s[ ]reb[gye nneb]ney[fo] nkwa no so. Nnipa nyinaa ay[ nhyira s[ w]nam Yohane Suboni so b[tumi de w]n b]ne nyinaa agu Yesu so]. Na Yohane dwumadie ne s[, ]b[y[ }s]fo Panin a ]gyina h] ma nnipa nyinaa, ne Nyankop]n akoa a ]de y[n b]ne nyinaa b[gu Yesu so]. Yohane Suboni y[ ananmusini ne nnipa S]fo Panin a Nyankop]n so]maa no, ne Nyankop]n b]fo] a w]somaa no abosome 6 dii Yesu anim. De[ [w] h] bio nso ne s[, Yesu y[ Nyankop]n adwammaa a ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[, na Yohane Suboni nso y[
{mu Ns[m
}s]fo Panin a ]twa to] a ]nam asub] so de y[n b]ne nyinaa guu Yesu so. Yohane Suboni y[ Nyankop]n akoa.
Enti, Yordan asub]ntene y[ asub]ntene a [hohoroo y[n b]ne nyinaa, asub]ntene a nneb]ney[fo] wu w] mu no. Ne tiawa mu no, [y[ nkwagye[ asub]ntene a [h] na w]nam Yesu asub] so de b]ne a [w] wiase nyinaa guu Yesu so] maa no hohoroo y[n b]ne nyinaa.
{de[n ne mpata af]de[ a w]b] ma b]ne a w]y] no da biara w] Apam Dadaa mu no?
Na y[w] mpata af]de[ a w]de pata b]ne a w]y[ no da biaa no. S[de[ [b[y] na w]b[pata b]ne a w]y] no da biara no, na [s[ s[ obi de odwenini, odwan, nantwinini anaa abor]noma ba ntomadan no mu, na ]de ne nsa mmienu guu af]de[ no so de ne b]ne guu af]de no so. Yei ne mpata af]reb] a na w]b] ma b]ne a w]y] no da biara sde w]de ama w]n w] Nyankop]n mmara mu no (Leviticus 3:1-11).
{mu Ns[m
{de[n ne mpata af]de[ a w]b] ma b]ne a w]y[ no afirinhyia w] Apam Dadaa mu no?
{y[ mpata af]reb] a na w]b] no pr[ko ma Israel b]ne a w]ay[ no afirinhyia no. }s]fo Panin no de ne nsa mmienu guu ]papo no atifi, na ]de ]man no nyinaa afirinhyia b]ne guu no so pr[ko (Leviticus 16:1-34) Yesu Kristo wiee daa b]ne af]reb] ne afirinhyia b]ne af]reb] ber[ a ]b[y[[ Nyankop]n adwammaa s[, ]nam nasub] so b[yi b]ne nyinaa agu natifi no.
(2) ber[ a Yohane Suboni b]] no asu w] Yordan mu no, (3) ber[ a w]kum no w] as[nnua no so di yii atemmuo maa y[n no, Onyankop]n ba no baa wiase w] onipa honam mu, na [nam Yohane Suboni so na w]b]] no asu s[ ]b[yi wiase b]ne nyinaa akor]. Afei ]hwiee ne mogya w] as[nnua no so gyee nnipa nyinaa nkwa firii w]n b]ne nyinaa mu daa daa (Leviticus 16:6-22, Mateo 3:13-17, Yohane 1:29, Hebrifo] 9:12, 10:1-18).
W]de b]ne fafirie maa y[n pr[ko anaa s[ [y[ kakra nkakra?
W]de maa y[n pr[ko, [firi s[ Yesu yii y[n b]ne nyinaa pr[ko ber[ a w]b]] no asu pr[ko no, na ]nyaa atemmuo pr[ko. }kae[ s[de[ w]atwer[ w] Mateo 3:15, Seesei de[, ma ho kwan, na saa na [s[ s[
{mu Ns[m
Nyankop]n adwammaa a ]yi wiase b]ne kor] no nie! Afei w] Yohane 19:30, Yesu kaa s[, W]awie. W] Hebrifo] 10:9-18, {no na ]kaa s[: Hw[, maba s[ mereb[y] de[ wop[, ]yi de[ [di ka no h], na ]de de[ [t] so mmienu no asi h]. Saa ]p[ no mu na w]nam Yesu Kristo honam a ]de b[mae[ no so] ate y[n ho pr[ko. Na ]s]fo] biara gyina h] daa resom, na ]taa b] af]de[ kor] no ara a [ntumi nyi b]ne da. Na ]no de[, ]nyaa b]] b]ne ho af]de[ biako no, ]k]tenaa Nyankop]n nifa ma no k] so saa ara. Na de[ aka ne s[ ]tw[n k]duru s[ w]de natamfo b[y[ ne nan ase ntiaso]. Na ]de af]re[ kor] a ]b]e[ no ay[ w]n a w]te w]n ho no p[ ma no k] so saa ara. Na Honhom Kronkron nso di y[n adanse[. {firi s[ akane no, ]kaa s[: Yei ne apam a nna no akyi me ne w]n b[pam no, Awurade na ]se[. Mede me mmara b[hy[ w]n akomam, na matwer[ w] w]n adwenem, na w]n b]ne ne w]n mmarato nso merenkae bio. Na de[ yeinom fafirie w] no, b]ne ho af]reb] nni h] bio.
Yesu asub] ne ne mogya no hohoroo wiase b]ne nyinaa pr[ko.
na Onyankop]n adom aky[de[ ne daa nkwa, y[n Awurade Kristo Yesu mu (Romanfo] 6:23).
B]ne akatua ne owuo, nanso Yesu kyer[[ ne d] ber[ a ]wu maa y[n, na ]y[[ daa nkwa aky[de[ maa
{mu Ns[m
{mu Ns[m
(1) se[de[ y[b[hy[ Nyankop]n p[ ma (2) s[de[ y[b[nya nkwa afiri y[n b]ne nyinaa mu (3) s[de[ y[b[tumi ahy[ne }soro Ahenie no mu na y[b[tumi ne Nyankop]n atena ase daa. Y[n nyinaa y[ nneb]ney[fo] a s[ y[annya gyidie w] Yesu Kristo, y[n Agyenkwa no mu a, y[b[hwe ase w] amanehunu kuro mu. Yesu nko ara ne Agyenkwa a ]b[tumi agye y[n afiri amanehunu kuro. {s[ s[ y[gye Yesu di, [firi s[ ]no nko ara ne nokor[ Agyenkwa no. {he na w]n a w]gyee Yesu dii[ na w]nyaa nkwagye firii w]n b]ne mu no b[kor]? }soro. {he na w]n a w]annye Yesu annie annya ]gye[ no b[kor] awiee[ no? Amanehunu kuro [nam w]n b]ne nti; ]tade[ a ogya ne s]fe d[re mu no (Adiyis[m 21:28). Nnipa b[n na w]y[ Nyankop]n nnwan? W]n a wanya b]ne fafirie ber[ a w]gye Yesu asub] ne ne mogya die no. Na mew] nnwan fofor] a w]mfiri ban yi mu
{mu Ns[m
woy[ f[kus[mkani. {kyer[ s[ wadwene y[ wo s[, nsuo ne Honhom nokor[ as[mpa no nni tumi a [b[tumi apepa wo b]ne nyinaa ay[ wo Nyankop]n ba. S[ woy[ w]n a w]te saa no mu bi a, mekyer[ f[kus[mkani a ]paem ka ne b]ne w] Nyankop]n anim daa s[ ]b[nya b]ne fafirie a, na s[ wogye tum s[ woy[ ]deb]ney[ni a, [nne[ [s[ s[ wowhehw[ wo gyidie mu yie paa. {b[y[ d[n na woay[ ]deb]ney[ni w] ber[ a wogye di s[ Yesu ayi wo b]ne nyinaa kor]? Ad[n nti na wop[ s[ wosane tua [ka a Yesu afa ato ]no are ne ho so atua dada s[ aky[de[ ama wo] no? S[ wompene so na mmom [ka no ara na wop[ s[ wotua a, woy[ f[kus[mkani, [firi s[ [sono wo gyidie ne de[ Nyanko]n de ama y[n no. Okristoni biara a ]gye Yesu die, nanso w]nwoo no fofor] no y[ f[kus[mkani. {s[ s[ wohunu nokor[ no. Onyankop]n yii wiase b]ne nyinaa k]e[, na s[ wobu wani gu ne nkwagye[ no so a, woy[ f[kus[mkani. F[kus[mkani y[ obi a ]fr[ ne ho s[ ]deb]ney[ni, w] ns[m fofor] mu no, ]y[ obi a ]bu
{mu Ns[m
]no ara ne ho f]. Wodwene s[ Nyankop]n Kronkron no b[gye obi a ]y[ ]deb]ney[ni atum s[ ne ba ama no ay[ yie anaa? S[ wofr[ wo ho ]deb]ney[ni w] ber[ a wogye Nyankop] Kronkron no die a, woy[ f[kus[mkani. S[ womp[ s[ wob[y[ f[kus[mkani a, [s[ s[ wogye Yesu asub] ne ne mogya w] as[nnua no so di s[ nokor[ a wahyehy[ no. S[ wogye baanu a [y[ Yesus asub] ne ne mogya di ber[ kor] no ara mu p[p[[p[ a, na wob[nya nkwa.
{mu Ns[m
{to] Ns[m 3
Ns[mmisa Ne Mmuae[
Wob[tumi afa ab[[fo kwantep]nfidie computa so atwe Rev. Paul C. Jong Akristofo] Nnwoma a y[de ma kwa no agu biribi te s[ iPhone ne iPad so. Anaa s[ wob[k] Amazon Nwoma korabea w] kwantep]nfidie ab[[fo computa so w] (www.amazon.com).
{mu Ns[m
Ns[mmisa Ne Mmuae[
Ass[mmisa 1: {y[ a mekenkan nwoma a wode ayamy[ kwan so br[[ me no, na mehunuu s[, nimde[ a wow] w] Yesu asub] mu no y[ anika paa. Wob[tumi akyer[ me de[ wokyer[kyer[ fa nkutahodie a [w] y[n asub] ne Yesu Kristo asub], ne wuo, ne ne wus]re[ ho no anaa? Mmuae[: De[ [di kan no, [s[ s[ y[ma yadwene k] asub] ahodo] nkyer[kyer[ no mu yie s[de[ w]atwer[ w] Hebrifo] 6:2 no. Na s[de[ Twer[ Kronkron ka no, y[w] asub] ahodo] mmi[nsa: Yohane Suboni asub] a [ma adwensakyera, Yesu asub] a ]nya firii Yohane h] no, ne y[n asub]. Asub] a y[nya no kyer[ gyidie a y[w] w] Yesu asub] mu. {kyer[ s[ w]b] y[n asu s[de[ [b[y] na y[b[ka no gyidie mu s[, y[gye di s[ w]b]] Yesu asu s[ ]nyi y[n b]ne nyinaa, na ]wui[ w] as[nnua no so pataa b]ne. Afei wob[nya ntease[ w] Mateo 3:15, Nwoma a y[de ma kwa www.nlmission.com
[h] na w]aka s[, Seesei de[, ma ho kwan, na saa na [s[ s[ y[hy[ tenenee nyinaa ma. W] [ha no, saa na kyer[ s[, Yesu ]no ara na ]soaa wiase b]ne nyinaa ber[ a Yohane Suboni a ]y[ nnipa nyinaa ananmusini no b]] no asu no. Na [y[ Onyankop]n tirimp] k[se[ s[ ]b[gye y[n afiri b]ne afidie sum a anka y[rek]t] mu no. Awurade Nyankop]n maa y[n nyinaa amumuy] k]whee ne so (Yesaia 53:6) na ]de ne tenenee ama y[n. Tenenee a [w] ha no kyer[ s[ dikaiosune w] Hela kasa mu, na de[ [kyer[ ne s[ at[ntenenee ne ayamy[. {kyer[ y[n s[ Yesu soaa y[n amumuy] w] kwan a [tene ne ayamy[ so ber[ a w]b]] no asu w] nsaguso] kwan so no. {nam y[n gyidie a [mu y[ den w] Yesu asub], nas[nnua no so wuo, ne ne wus]re[ no so na w]de agye y[n nkwa. Tumi a [w] honhom mu tw[tiatwa (Romanfo] 2:29) w] nasub] mu no atwa b]ne nyinaa afiri y[n akomam, ahohoro b]ne a [w] y[n akomam nyinaa k]. Enti }somafo] Petro ka kyer[[
{mu Ns[m
adwene, na mo nyinaa mma w]mm] mo asu Yesu Kristo din mu mma mo b]ne fafirie, na mob[nya Honhom Kronkron aky[de[ no (Asomafo] no Nnwuma 2:38).
{s[ s[ nneb]ney[fo] nyinaa nya b]ne fafirie w] w]n akomam ber[ a w]gye Yesu din die. Nkyer[ase[ b[n na [w] ne din mu? Na woato ne din YESU, [firi
s[ ]no na ]b[gye ne man afiri w]n b]ne mu (Mateo 1:21). Edin Yesu kyer[ s[ Agyenkwa a ]gye ne man
firi w]n b]ne mu. }kwan b[n so na ]gyee y[n firii b]ne mu? Yesu nam nasub] ne nas[nnua no so wuo na ]gyee y[n firii y[n b]ne nyinaa mu. Ber[ a Yesu Kristo Asomafo] no kaa as[mpa no, w]y[[ ahw[yie hunuu s[, [s[ s[ w]ma nnipa nya ntease[ a emu d] w] Yesu asub] ne nas[nnua no mu, ne saa nti, w]kyer[kyer[[ w]n nokor[ as[mpa no, na w]b]] w]n a w]gye dii[ no asu. S[de[ [te[ no, w]b] y[n asu s[de[ y[b[ka no pefee akyer[ s[, y[gye Yesu asub] ne ne wuo di w] yadwene mu yie. S[ y[reb[b] asu a, y[ka s[, Meda wo ase Awurade.
Wo na wonam wasub] so soaa me b]ne nyinaa, wowu maa me, na wo nyanee bio de gyee me nkwa. Megye was[mpa no di. Asomfo b] y[n asu w] nsuo mu de y[ ahy[nsode[ kyer[ y[n gyidie a y[w] w] Yesu asub] ne nas[nnua no so wuo no mu s[de[ Yohane Suboni b]] no asu no. Saa na ahotefo] a na w]w] asafo a [di kan mu no nyaa asub] de kyer[[ w]n gyidie w] ber[ a w]paem kaa w]n gyidie w] as[mpa no mu, na w]nyaa nkwagye[ a [y[ b]ne fafirie. Asub] ny[ ade[ a [hia paa ma y[n nkwagye[. {wom s[ [hia s[ [da y[n gyidie adi kyer[, nanso y[n nsuo mu asub] ne y[n nkwagye[ nni twaka biara. Y[b[tumi anya nkwagye[ w] ber[ a y[gye nsuo ne mogya as[mpa no die. Twer[ Kronkron no ka s[, w]ab] y[n asu k] Kristo mu (Romanfo] 6:3, Galatifo] 3:27) ber[ a y[gye nasub] no die. {nne[ [b[y[ d[n na w]ab] y[n asu ak] ne mu? {b[tumi aba saa w] ber[ a y[gye nasub] no die, [firi s[ ]honam a [y[ y[n nipa dada no b[tumi ne no abom koro na [ne no awu w] y[n gyidie a y[w]
{mu Ns[m
w] nasub] mu. De[ [w] mu ne s[, [nam s[ Yesu nam nasub] no so soaa y[n b]ne nyinaa nti, ne wuo no y[ y[n amumuy] ho atemmuo. Enti y[n so y[ne no awu w] as[nnua no so. W] ns[m fofor] mu no, y[n honam a [ntumi gye b]ne nko na [b[y] k]si da a y[b[wuo no, awu ama b]ne, na w]nam nasub] no so agye y[n afiri y[n amumuy] nyinaa mu w] koroy[ a y[ne Yesu w] no mu. W]n a w]nam Yesu asub] ne ne wuo so abom koro no b[tumi ne ne wus]re[ nso abom koro. Ne wus]re[ no ny[ y[n wus]re[ a [firi b]ne wuo mu no nko, na mmom [ma y[n kwan nso ma w]wo y[n fofor] bio s[ Nyankop]n mma, ne w]n a w]adwira w]n ho, a w]n ho ate[ na w]ny[ nneb]ney[fo] w] nanim. S[ y[amfa y[n b]ne angu no so w] ber[ a y[nnye nasub] no nni a, anka ne wuo ne ne wus]re[ no b[y[ adehunu, anka [ne y[n nkwagye[ rennya twaka biara. W]n a w]nam gyidie so de w]n b]ne agu ne so, na w]ne nas[nnua no so wuo abom koro no, [no na [ma w]n kwan ma w]wo w]n fofor] bio
s[ ateneneefo]. Afei nso, w]n a w]mfaa w]n b]ne nguu no so w] ber[ a w]nnye nasub] no nnie no, w]ne ne wuo ne nasub] nni ay]nkofa biara. Agyidifo] asub] y[ ade[ a y[b[tumi de y[n ho ato so] s[de[ w] mmara kwan so no y[tumi gye okunu ne ]yere s[ awarefo] tum no. Ahotefo] asub] da gyidie a [te saa na [mfiri nnipa mu no adi kyer[. S[ y[paem ka y[n gyidie a y[w] w] Yesu asub] ne nas[nnua no mu w] Nyankop]n anim, w] ahotefo] ne wiase anim a, y[n gyidie b[y[ de[ [ntumi nsesa da. S[ y[nte Yesu asub] a ]nya firii Yohane Suboni h] no ase a, [ns[ s[ y[gye die s[ y[b[tumi anya nkwa w] ber[ a y[nnye nasub] ho hia a [hia no nnie. {y[ ]bonsam nsisie ne nnaadaa. Y[b[tumi anya b]ne fafirie na w]ama y[n akwaaba w] }soro Ahenie no mu w] ber[ a y[gye Yesu asub] no die w] nokor[m.
{mu Ns[m
Ass[mmisa 2: {b[y[ d[n na m[tumi aka s[, Mey[ ]teneneeni w] ber[ a meda so ara y[ b]ne da biara? Mmuae[: S[ y[y[ nnipa yi nko ara de[, y[y] b]ne firi da a w]woo y[n k]si da a y[b[wuo. Nokor[ a [w] mu ne s[, [y[ y[n nipa su a y[nyaa no mfitiase[ no; a [ne s[, y[y] b]ne firi mfitiase[. {no nti na Twer[ Kronkron no ka s[, }teneneeni biara nni h], ]baako mpo nni h] (Romanfo] 3:10). {no nti na }somafo] Paulo kaa w] Nyankop]n anim s[, {y[
mu no so bu w]n bem kwa (Romanfo] 3:21-24). Saa Nyankop]n tenenee yi kyer[ s[, Yohane
Suboni b]] Yesu asu w] Yordan mu. W]b]] no asu no, ]ka kyer[[ Yohane s[, Seesei de[, ma ho kwan, na saa
]yi wiase b]ne kor] no nie (Yohane 1:29). Afei [de[n na wiase b]ne nyinaa a [w] ha yi
no kyer[? {gyina h] ma nnipa b]ne nyinaa [firi Adam ne Hawa, nnipa a w]dii kan w] wiase no so, k]si onipa a ]twa to] a ]b[tena wiase yi mu no. Nnipa a w]w] h] teteete no ka wiase ho, nnipa a w]w] h] seesei nso ka wiase ho, na w]n a w]b[tena ase daakye no nso ka wiase ho. Yesu, de[ ]y[ Alfa ne Omega no, de ne ho b]] af]de[ biako maa mmer[ nyinaa b]ne, ]nam nasub] w] Yordan mu ne ne wuo w] as[nnua no so asoa wiase b]ne nyinaa. Na saa na, w]ate y[n nyinaa ho.
nokwas[m a [s[ s[ w]gye koraa, s[ Kristo Yesu baa wiase b[gye nneb]ney[fo] a me na medi w]n mu kan (1 Timoteo 1:15) Na afei w]akwati mmara ayi Nyankop]n tenenee adi, [ho adanse[ na mmara ne adiyifo] die. Na [y[ Nyankop]n tenenee a [nam Yesu Kristo ho gyidie so] hy[ne w]n a w]gye die nyinaa mu no na [ba w]n nyinaa so]. Na nsonoe[ biara nni mu, [firi s[ w]n nyinaa ay[ b]ne, na Nyankop]n animuonyam ab] w]n, na w]de nadom nam ]gye[ a [w] Kristo Yesu
{mu Ns[m
mu na w]nam Yesu Kristo honam a ]de b[mae[ no so] ate y[n ho pr[ko (Hebrifo] 10:10). Hunu s[,
w]atwer[ yei w] daa kabea w] p[ y[ mu. W]ate y[n ho a akyingye[ biara nni mu, na y[rensane mm[y[ nneb]ney[fo] bio [firi ber[ a y[gyee Nyankop]n ba no dii[ b[si seesei, na saa ara na y[b[y[. {firi s[ Awurade y[ ade nyinaa so tumfo], ]w] ntakraboa ani a ]de hunu wiase mfitiase[ ne nawiee[. {wom s[ b[y[ mfirinhyia 2000 na atwam kor] a w]b]] Yesu asu, nanso ]yii b]ne a nnipa y]e[ [firi ahy[ase[ k]si awiee[. Enti, ansa na ]reb[wu w] as[nnua no so no, ]kaa s[, W]awie (Yohane 19:30). }yii wiase b]ne nyinaa k]e[ b[y[ mfe[ 2000 mu nie, na ]wui[ w] as[nnua no so de hohoroo ne nyinaa k]e[. Y[t] k] so ara y[ b]ne mpo s[ y[nya nkwagye[ wie a, [firi s[ y[n honam y[ mmer[. Nanso Yesu agye y[n afiri b]ne nyinaa a atwam, seesei ne daakye b]ne no ho ber[ a ]nam nasub] so faa y[n b]ne nyinaa w] ne honam mu no, na w]buu no [ho at[n w] as[nnua no so no. Yei ne Nyankop]n nkwagye[ a
[y[ tenenee na awie p[ y[ no. S[ Yesu anyi b]ne a y[b[y] daakye ank] a, anka onipa baako mpo nni h] a ]b[tumi anya ]gye[ afiri b]ne a y[y] no da biara no mu, Na b]ne akatua ne owuo (Romanfo] 6:23). Ber[ a Yakob ne Esau da so w] w]n na yafunu mu no, Onyankop]n tetee w] mu y[[ w]n aman mmienu mpo ansa na w]rey] papa anaa b]ne, na ]d]] Yakob, nanso ]tanee Esau kaa s[, na panin no asom akumaa no (Genesis 25:23). Saa kasafua yi kyer[ s[, Nyankop]n nkwagye[ ne y[n nnwuma nni twaka biara, na mmom w]de ma w]n a w]gye Nyankop]n nkwagye[ a awie p[ y[ w] nasub] ne nas[nnua mu bor] die no. Y[n nnipa de[, [y[ y[n hy[ber[ s[ y[b[k] amanehunu kuro s[ nnipa ab]nefo] firi ber[ a w]woo y[n k]si ber[ a y[b[wuo, nanso Nyankop]n dii kan hunuu y[n b]ne dada, na ]nam Yesu asub] ne ne mogya no so hohoroo y[n b]ne pr[ko, [firi s[ ]d] y[n. Y[te ase w] nhyira ber[ mu. Odiyifo] Yesaia kaa s[, Monka abodwos[m nkyer[ Yerusalem, na
{mu Ns[m
mfomso] aky[, s[ ne b]ne nyinaa ho wanya Awurade nsam mm]ho (Yesaia 40:2). {nam Yesu asub] ne
nas[nnua as[mpa no so na ber[ a na anka y[y[ b]ne nkoa no aba awiee[, enti obiara a ]gye as[mpa no die no b[tumi anya ]gye[ afiri ne b]ne nyinaa mu. Yei
Ass[mmisa 3: {de[n ne Yohane adwensakyera asub] no? Mmuae[: Yohane Suboni y[ Nyankop]n akoa a w]woo no abosome 6 dii Yesu anim, na w]dii kan kaa w] Malaki s[, ]b[y[ odiyifo] a ]twa to] w] Apam Dadaa no mu.
ne apam a nna no akyi me ne w]n b[pam no, Awurade na ]se[: Mede me mmara b[hy[ w]n akomam, na matwer[ w] w]n adwenem, na w]n b]ne ne w]n mmarato nso merenkae bio. Na de[ yeinom fafirie w] no, b]ne ho af]reb] nni h] bio (Hebrifo] 10:16-18).
Onyankop]n mmu y[n b]ne ho at[n bio, [firi s[ wahohoro nnipa b]ne nyinaa k] dada, na ]nam Yesu so buu ho at[n. {no nti y[b[tumi atw[n Awurade mmae[ no, na y[adi nas[m no so s[ ateneneefo] a b]ne nni w]n ho, [wom s[ y[da so y] b]ne w] y[n asetena mu de[.
Monkae makoa Mose mmara a mehy[[ no Horeb, Israel nyinaa ho s[ ahy[de[ ne atemmude[ no. Hw[ meresoma odiyifo] Elia mabr[ mo, ansa na Awurade da k[se[ a [y[ hu no aba. Na ]b[dane agyanom akoma aba mma so, ne mma akoma aba agyanom so, na mamma, amm[fa mmusuo amm] asase no (Malaki 4:4-6).
Ber[ a w]woo Yesu no, Israel man no too ns[m a Onyankop]n aka w] Apam Dadaa mu no twenee, na w]som amanaman anyame. W]de ay[y[de[ a nani afira ne mmoa a w]nni mu na w]de b[b]] af]de[, na w]de Nyankop]n as]redan y[[ dwadie bea. Yesu Kristo nso, w]kaa ne ho as[m w] Mose mmara ne adiyifo] no mu. Mmara no ma nnipa hunu
{mu Ns[m
b]ne yie, na [kyer[ w]n s[de[ w]y[ ab]nefo] (Romanfo] 3:20). {y[ b]ne s[ y[ndi Nyankop]n mmara ns[m baako mpo a w]atwer[ no mmara nwoma mu no so]. W] Apam Dadaa mu no, ]deb]ney[ni biara a ]y[ aso]den w] Nyankop]n mmara no mu bie no, de af]de[ b[mae[ w] ntomadan no ano, na ]de ne nsa mmienu guu b]ne af]de[ no atifi de ne b]ne guu ne so, na ]kum b]ne af]de[ no de nyaa ne b]ne nyinaa ho fafirie, na ]ne Nyankop]n bom koro bio. Afei, ]s]fo] no faa mogya no bi, na ]de guu ]hye[ af]rebukyia no mm[n ho, na ]hwiee mogya a aka no guu af]rebukyia no ase. Nanso Israel man no antumi anya ]gye[ amfiri w]n b]ne nyinaa mu, mpo w] af]de[ beberee a w]b]e[ a na w]ntumi nkan no mu. Enti, Onyankop]n y[[ daa ahy[de[ maa w]n a [y[ Mpata Da no. {y[ saa ber[ yi mu na Nyankop]n de w]n afirinhyia b]ne firii w]n w] bosome a [t] so nso no da [t] so du no. W] saa da no, Aaron a ]y }s]fo Panin no faa ]papo mmienu, na ]twee w]n so tonto maa w]n; Awurade
tonto biako ne Asasel tonto biako. Afei, ]de ne nsa mmienu guu ]papo animono no atifi maa Awurade, na ]de ]man Israel afirinhyia b]ne agu ne so. Afei Aaron kum no, na ]faa mogya no bi petee mpr nson w] mpata adwa no anim. S[ ]pata Kronkron bea h] wie a, ]de ay[y[de[ no b] af]de[. }de ne nsa mmienu gu ]papo animono no atifi, na ]kaa Israel afirinhyia b]ne nyinaa w] ne so. W] saa kwan yi so no, w]de w]n afirinhyia b]ne nyinaa guu ne so, na w]maa ]barima bi a ]w] h] k]gyaa no k]] ser[ so. Saa kwan yi so na w]faa so gyee Israelfo] firii w]n afirinhyia b]ne mu. Nanso, af]de[ a w]nam mmara a na [w] Apam Dadaa mu no so b]e[ no antumi any[ w]n a w]b]] af]de[ toaa so afe afe no p[ da. Na [y[ nnepa a [b[ba no sunsum (Mesaia tenenee nnwuma no) k[k[ (Hebrifo] 10:1). }man Israel antw[n Yesu Kristo, Agyenkwa no. Na mmom w]som amanaman anyame a [w] b]ne wiase yi mu no, na w]too adiyifo] a w]w] Apam Dadaa mu no ns[m twenee. {no nti Oyankop]n dii kan kaa no dada s[,
{mu Ns[m
]b[soma Yohane Suboni s[de[ [b[y] na ]b[siesie Israelfo] akoma, na w]adane w]n ama Nyankop]n, na w]asiesie w]n akoma agye Yesu Kristo. Ansa na Yohane Suboni reb[b] Yesu asu no, ]de adwensakyera asub] maa ]man Israel w] Yudea [ser[ so. Ne botae[ nti a ]de nsuo b]] w]n asu ne s[, ]b[di w]n anim s[de[ w]b[tw[n na w]agye Yesu adi. }ka kyer[[ w]n s[, Agyenkwa no b[ba ab[b] asu w] ne h] w] nsaguso] kwan so ayi wiase b]ne nyinaa ak], na afei w]b[b] no as[nnuam agye w]n afiri b]ne nyinaa mu. }kaa s[ Yesu b[ba ab[yi af]reb] a [nwie p[ y[ na atwam no afiri h], na ]de ne honam ab] daa af]de[; ]nam nasub] no so b[yi y[n b]ne nyinaa s[de[ Israel man no nyaa ]gye[ ber[ a w]de b]ne af]de[ a ]di mu b[mae[, na w]de w]n nsa mmienu guu ne so no, na w]kum no s[de[ af]reb] nhyehy[e[ te[ w] Apam Dadaa mu no. Israelfo] no mu pii kaa w]n b]ne, sakyeraa w]n adwene, na ]b]] w]n asu. Adwensakyera asekyer[ ne s[, obi b[dane nadwene ama Awurade. W]kaee
mmara a [w] Apam Dadaa mu no, na w]baa Yohane nky[n kaa s[ ,w]y[ nneb]ney[fo] a w]nni anidaso] biara, na w]ntumi gye b]ne nko ara na w]b[y] k]si s[ w]b[wuwuo. W]kaa nso s[, w]ntumi nhy[ne Nyankop]n Ahenie no mu, na w]danee w]n adwene k]] Kristo nky[n, ]no na ]b[pepa w]n b]ne pr[ko abue [pono a [k] ]soro Ahenie mu no. Asub] a Yohane Suboni de maa ]man Israel y[ de[ [didi so] yi. }maa w]kaa mpr[ dodo] a w]ay[ b]ne w] w]n asetena mu, na ]maa w]sakyeraa w]n adwene hwehw[[ Yesu a ]b[ba ab[b] asu w] ]no a ]y[ }s]fo Panin, ne nnipa nyinaa ananmusini no h], na w]ab] no as[nnuam agye w]n afiri w]n b]ne nyinaa mu s[de[ ]b]] w]n asu no. Yei ne Twer[ Kronkron mu nokor[ adwensakyera no. Enti Yohane ka kyer[[ ]man no s[, Me de[,
meb] mo asu nsuo mu k] adwensakyera mu, na de[ ]di makyiri reba no de[, ne ho y[ den sene me; ne mpaboa mpo, mens[ s[ mekura. }no na ]b[b] mo asu Honhom Kronkron ne ogya mu (Mateo 3:11).
Yohane danee nnipa adwene baa Yesu nky[n,
{mu Ns[m
na ]dii adanse[ kyer[[ w]n s[, Yesu b[yi wiase b]ne nyinaa ak] (Yohane 1:29), na ]b[wu ama w]n w] w]n ani so. Saa na Yesu ]no ara dii adanse[ s[, Yohane baa s[ ]reb[kyer[kyer[ y[n tenenee kwan (Mateo 21:32).
As[mmisa 4: Wo ne me reny[ adwene s[, s[ wote Yesu asub] no ase s[ ade[ a [hia ma nkwagye[ a, [b[ma ne wuo w] as[nnua no so w] as[mpa no mu no ay[ kwa anaa? Mmuae[: Yesu asub], ne nas[nnua no so wuo nyinaa hia paa ma y[n nkwagye[. Y[ntumi nka s[ ]baako hia sene ]baako. Nanso ]haw a [w] h] ne s[, Akristofo] pii a w]w] h] nn[ mmer[ yi mu no, Yesu as[nnua no so mogya no nko na w]nim. W]gye di s[, w]de w]n b]ne nyinaa afiri w]n, [firi s[ Yesu wui w] as[nnua no so, nanso [ny[ as[nnua no nko ara na Yesu de yii wiase b]ne nyinaa k]e[. {nam s[ Yohane Suboni b]] no asu, na ]faa wiase b]ne nyinaa too
nakyi nti no, ne wuo w] as[nnua no so y[ y[n b]ne ho atemmuo. S] wogye nas[nnua no nko ara di, na s[ w]annye nasub] no anni a, [te s[ de[ woreb] af]de[ ama Awurade w] ber[ a womfaa wo nsa mmienu nguu ne so. W]n a w]b]] af]de[ a [te saa no antumi anya ]gye[ amfiri w]n b]ne mu, [firi s[ af]de[ a [te saa no y[ de[ [tene, ade[ a Nyankop]n nnye ntum. Awurade fr[[ Mose, na ]ne no kasae w] nhyiae[ ntomadan no mu kaa s[, S[ nay[y[de[ no y[ ]hye[
af]de[ a [firi anantwie mu a, ]mfa onini a ]di mu mmra; nhyiae[ ntomadan no ano na ]mfa mmra, na was] Awurade ani. Na ]mfa ne nsa nto ]hye[ af]de[ no atifi, na [ns] ani mma no na [mpata mma no (Leviticus 1:3-4).
Awurade y[ at[nteneneeni ne de[ ]y] nade[ w] mmara kwan so. Wahyehy[ af]reb] nhyehy[e[ a [tene na [y[, s[de[ [b[y] na ]b[hohoro y[n b]ne nyinaa. S[ y[b] af]de[ s[de[ mmara no kyer[ no a, Onyankop]n gye af]de[ no tum s[ [mpata mma y[n. S[ w]yi Nsaguso] firi mu a, af]de[ biara nni h] a
{mu Ns[m
Onyankop]n b[gye atum. S[de[ yei te[ no, s[ y[yi Yesu asub] firi gyidie a y[w] w] ne mu no a, y[ntumi mfa gyidie a [te saa no nya b]ne fafirie. Ator] a [redi ater[ntwie w] nn[ mmer[ yi Akristofo] mu ne s[, w]gye di s[, s[ w]de w]n ano paem ka s[ Yesu y[ w]n Agyenkwa a, [no nko ara b[tumi agye w]n nkwa, [firi s[ Onyankop]n y[ ]d]. {wom s[ Twer[ Kronkron no ka s[, Obiara a ]b[b]
Awurade din no, w]b[gye no nkwa (Asomafo] No Nnwuma 2:21, Romanfo] 10:13), saa ara nso na [ka s[, {ny[ obiara a ]se me s[ Awurade, Awurade no na ]b[k] }soro Ahenie mu, na de[ ]y] magya a ]w] soro no ap[de[ no (Mateo 7:21).
S[de[ [b[y] na y[b[ka s[ Yesu y[ y[n Agyenkwa no, [s[ s[ y[hunu nkwagye[ mu mmara a Onyankop]n ahyehy[ no. S[ y[gye Yesu din di k[k[ na y[b[nya nkwa a, anka [nho renhia s[ w]twer[ af]reb] nhyehy[e[ no w] Apam Dadaa no mu, ne w]n a w]y[ de[ [ntene no w] Mateo 7:21 w] Twer[ Kronkron no mu. Nanso w]atwer[ Nyankop]n nkwagye[
anwanwaso] no a [y[ p[ no pefee w] Twer[ Kronkron no mu. Ampa, y[b[tumi ahunu no yie w] Leviticus eti 3 ne 4 no s[, na [hia paa s[ ]deb]ney[ni de ne nsa mmienu b[gu af]de[ no atifi, na ]de ne b]ne nyinaa agu natifi, afei ]kum no, na ]petee ne mogya no ber[ a ]b]] b]ne ne asomdwoe[ af]de[ no. S[ w]b]] af]de[ w] ber[ a w]amfa w]n nsa mmienu angu ne so anaa s[ w]de af]de[ a ]nni mu b[mae[ a, [nne[ [y[ ade[ a [ntene s[ w]b[pata b]ne. Ns[m a [w] Apam Dadaa ne Apam Fofor] mu no w] de[ [ne no k] bom koro (Yesaia 34:16). Yesu asub] w] Yordan no te s[ de[ ]deb]ney[ni de ne nsa mmienu guu b]ne af]de[ no atifi w] Apam Dadaa mu no. Ber[ a Yohane Suboni b]] Yesu asu w] Yordan mu no, ]kaa s[, Seesei de[, ma ho kwan, na saa na
[s[ s[ y[hy[ tenenee nyinaa ma (Mateo 3:15). {ha no, tenenee nyinaa kyer[ s[, at[ntenenee
ne kwan pa so. Yei kyer[ s[, na [s[ s[ Yesu b[y[ b]ne af]de[ ma nnipa w] saa kwan yi so. Afei nso na [s[ s[ Yohane b] no asu w] kwan pa so s[de[ af]reb] nhyehy[e[ no te[, a [y[ nsaguso] ne mogya a
{mu Ns[m
Nyankop]n hyehy[ too h] w] Apam Dadaa mu no. S[ y[gye nas[nnua no nko ara di a, [kyer[ s[, ne wuo no ntumi ny[ y[n b]ne ho biribiara, [firi s[ s[ w]amm] Yesu asu a, anka w]ntumi mfa y[n b]ne ngu ne so. Anka [te s[ de[ y[bu ne mogya no s[ ade[ a [nte[ a [ntumi nhohoro b]ne (Hebrifo] 10:29). Enti, s[ agyidifo] gye di yie w] w]n akoman s[, w]de w]n b]ne nyinaa guu ne so ber[ a Yohane Suboni b]] no asu a [nam ne nsa mmienu a ]de guu ne so no a, [no mu nko na Yesu mogya no b[tumi ahohoro b]ne nyianaa afiri w]n ho. Saa na ]somafo] Yohane dii adanse[ s[, de[ ]gye die s[, Yesu y[ Nyankop]n ba a ]nam nsuo ne mogya so bae[, na [ny[ nsuo nko anaa mogya nko mu no, ]di wiase so nkonim (1 Yohane 5:4-6). Yesu Kristo kyer[kyer[[ mu kyer[[ nasuafo] no ns[m a [fa ne ho no ase w] Twer[s[m no mu. }firii ase[ firii Mose ne adiyifo] nyinaa so kyer[[ w]n s[, b]ne af]de[ a na [w] Apam Dadaa mu no y[ ]no ara. Dawid kaa w] ne Nnwom mu faa ne ho s[,
mmob]e[ no mu s[ mereb[y] de[ wo, Onyankop]n, wop[ (Nnwom 40:7, Hebrifo] 10:7).
{no nti, [ny[ ade[ a nasub] no b[ma nas[nnua no ay[ kwa, na mmom [y[ ]fa a [hia paa w] Awurade as[mpa no mu, na [hy[ nas[nnua no asekyer[ ma. Afei nso [kyer[ y[n s[, y[ntumi nya nkwagye[ gye s[ Yesu asub] ne ne mogya no w] h]. S[ woka s[ woanya nkwa a, [kyer[ s[ woanya b]ne fafirie ber[ a wogye Yesu asub] ne ne mogya w] as[nnua no so die, na wo nsa aka Honhom Kronkron no s[ aky[de[ (1 Yohane 5:8, Asomafo] no Nnwuma 2:38).
As[mmisa 5: Wob[tumi ama me nkyer[kyer[mu a [fa nsuo ne Honhom as[mpa ho no anaa? Mmuae[: S[ y[ayera y[n panne[ w] ab]ntene so baabi a, y[b[hwehw[ nakyiri kwan w] bea a y[yeraa no no. Nanso, nyansa biara nni mu s[ y[b[b] mm]den ahwehw[ no w] [dan no mu [nam s[ [dan no mu haran nti. Mehu nnipa a w]te saa no mu bi w] nn[
{mu Ns[m
mmer[ yi asafo ahodo] no mu. Ber[ a w]de w]n ho ahy[ akyingyegye[ a [to] ntwa da a [fa agyidifo] asub] ho mu no, w]nmmisa w]n ho da w] as[m hia k[se[ yi s[, Ad[n nti na Yohane Suboni b]] Yesu asu. {nam suban a [tete saa no nti, asafo ahodo] a [w] nkorabata pii na aba nn[ mmer[ yi Kristosom mu. S[de[ [b[y] na y[de akyingye[ a [te saa b[ba awiee[ no, [s[ s[ y[yi y[n ho firi akuraa a basabasay] w] mu no, na y[sane y[n akyi k] bea a y[yeraa y[n panne[ no. S[ y[p[ s[ y[hunu nokor[ paa no a, [s[ s[ y[yi adwene a y[anya na [ny[ nokor[ no firi h], [firi s[ [ny[ ade[ y[b[hunu no w] nyamesom akuraa h]. Ad[n nti na Asomafo] no maa Yesu asub] ho hiaa w]n k[se? Kokoam nokor[ as[m a [y[ nsuo ne Honhom as[mpa a w]nya firii Yesu h] no, w]kaa no wiase nyinaa.
afiri y[n b]ne nyinaa mu (1 Yohane 5:6). Mogya no kyer[ ne wuo a ]wui w] as[nnua no so no. {nne[, [de[n na worep[ akyer[ w] nsuo no? Ad[n nti na Yohane Suboni b]] Yesu asu? Ad[n nti na ]kaa s[,
Seesei de[, ma ho kwan, na saa na [s[ s[ y[hy[ tenenee nyinaa ma (Mateo 3:15) ansa na w]reb] no
asu no? Mew] anidaso] w] nokor[m s[, wob[te ase[, na woagye nsuo ne Honhom as[mpa no adi, ne titirew Yesu asub] no. Yei ne nkyer[kyer[ kakra a w]b]] no t]fa a [y[ nsuo ne Honhom as[mpa a Yesu de maa nasuafo] no. Asomafo] no maa Yesu asub] ho hiaa w]n paa ber[ a w]kaa as[mpa no. }somafo] Paulo kaa s[, Na ns[m a adi kan a me nso menyae[ a
Yesu kaa s[, Nokor[, nokor[ mese wo s[, w]amfiri nsuo ne Honhom mu anwo obi fofor] a, ]rentumi nhunu Nyankop]n ahenie no (Yohane 3:5).
Twer[ Kronkron no ka kyer[ y[n s[, Yesu nam nsuo ne mogya so na [bae[, s[de[ [b[y] na ]b[gye y[n
mede mehy[ mo nsa ne s[, y[n b]ne nti Kristo wui, s[de[ Twer[ Ns[m no ka no. Na w]siee no, na ne nnansa no w]nyanee no, s[de[ Twer[ ns[m no ka no (1 Korintofo] 15:3-4). {de[n na [kyer[ s[, Y[n b]ne nti Kristo wui, s[de[ Twer[ Ns[m no ka no. {kyer[ s[, ne wuo
pataa y[n b]ne nyinaa s[de[ Nyankop]n nhyehy[e[
{mu Ns[m
w] Apam Dadaa mu no te[. Owu maa y[n s[de[ apam ne adiyie ns[m a [w] Apam Dadaa mu no te[. Hebrifo] 10:1 ka s[, Na [nam s[ mmara no kura nnepa a [b[ba no sunsum. Momma y[nhw[ s[de[ na af]de[ no ankasa te[ w] Leviticus 1:3-5. Na [s[ s[ ]deb]ney[ni di nno]ma mmi[nsa a [hia ma ]hye[ af]de[ b]ne ho mpata no. 1) }de ay[y[de[ a ]di mu bae[ (Leviticus 1:3). 2) {s[ s[ ]de ne nsa mmienu gu ay[y[de[ no atifi (Leviticus 1:4). W] yei mu no, [s[ s[ y[ma Nyankop]n mmara no mu da h] pefee: Nsa mmienu a w]de gu ay[y[de[ no atifi y[ Nyankop]n mmara a [ma obi tumi de ne b]ne gu so]. 3) {s[ s[ ]kum no de pata ne b]ne (Leviticus 1:5). W] Mpata Da no, Aaron de ne nsa mmienu guu ]papo animono no atifi, na ]kaa Israel mma amumuy] ne w]n mmarato nyinaa s[de[ w]n b]ne te[ no guu ]papo animono no so (Leviticus 16:21). W] saa ber[ no mu no, na Aaron y[ Israel ananmusini. }no nko ara na ]de ne nsa mmienu guu ]papo animono no atifi, nanso Israel afirinhyia b]ne
nyinaa (b[y[ ]pepepe 2-3) no, w]de ne nyinaa guu ne so. Af]reb] a na [w] Apam Dadaa mu no y[ nnepa a [b[ba no sunsum. Yesu de ne ho mae[ w] Nyankop]n p[ mu, s[de[ [b[y] na ]b[te y[n ho s[de[ Twer[ Ns[m no ka no. De[ [di kan no, Yesu baa onipa honam mu b[y[[ Nyankop]n adwammaa a ]di mu. }no ne Nyankop]n ba kor] no, ne ne su ns[so] (Hebrifo] 1:3). {no nti na ]fata s[ ]y[ b]ne af]de[ ma nnipa nyinaa. De[ [t] so mmienu, Yohane Suboni b]] Yesu asu w] Yordan mu. Na [y[ ade[ w]b] asu w] nsaguso] kwan so, na Yohane Suboni y[ Aaron aseni ne nnipa nyinaa ananmusini. Ber[ a Yohane de ne nsa mmienu guu Yesu Kristo atifi no, wiase b]ne nyinaa k]guu ne so s[de[ Nyankop]n mmara a ]hyehy[ too h] te[ no. Yesu ka kyer[[ Yohane, Seesei de[, ma ho kwan, na saa na [s[ s[ y[hy[ tenenee nyinaa ma, na ]b]] no asu. De[ [di akyire koraa no, w]de y[n b]ne nyinaa guu no so. Ade[ kyee[ no, Yohane team kaa s[,
Hw[ Nyankop]n adwammaa a ]yi wiase b]ne kor] no nie (Yohane 1:29).
{mu Ns[m
De[ [t] so mmi[nsa, Yesu wui w] as[nnua no so maa y[n b]ne nyinaa ho fafirie kaa s[, w]awie! (Yohane 19:30), ]nyane firii owuo mu s[de[ [b[y] na ]b[y[ y[n ateneneefo] w] Nyankop]n anim. Kae hunu s[, w]b]] b]ne af]de[ maa b]ne fafirie. Na [s[ s[ ]deb]ney[ni de ne nsa mmienu gu natifi ansa na w]aku no. S[ ne wer[ firi anam]n biako mpo, a [ne s[, s[ wamfa ne nsa mmienu angu natifi a, ]rennya ]gye[ [nam s[ way[ de[ [ntene. S[ Okristoni nni nimde[ biara fa de[ Yesu asub] kyer[ a, onipa a ]te saa no da so w] b]ne w] nakomam, na ne gyidie a ]w] k[k[ no rentumi nnye no nkwa. Akristofo] pii w] h] a ne tenenee no ho ade[ a ]y]e[ no, emu fa nko ara na w]nim. }somafo] Yohane kyer[[ as[mpa no mu pefee w] ne nwoma a [di ka no mu s[. Oyi ne de[ ]nam nsuo ne mogya so
[b[wie ne tenenee adwuma ama y[n nkwagye[ no ho adanse[. {s[ s[ Akristofo] nyinaa sane k] nsuo ne Honhom as[mpa no mu.
As[mmisa 6: Twer[ Ns[m no mu de[ [w] he na [di adanse[ s[ Asomafo] no maa Yesu asub] no hia w]n k[se paa? Mmuae[: De[ [hia w] mu paa ne s[, [s[ s[ y[hunu de[ y[n asub] kyer[ ne de[ Yesu asub] kyer[. Asub] a y[nya k[k[ no ntumi mma w]nwo y[n fofor]. W]b[tumi awo y[n fofor] w] ber[ a y[gye Yesu Kristo die. Amanne[ bi te s[ asub] anaa tw[tiatwa ny[ ade[ a [hia paa ma y[n nkwagye[. Twer[ Kronkron no anka y[n asub] ho as[m s[ ade[ a [hia ma nkwagye[. Na mmom [ma y[hunu Yesu asub] a ]nya firi Yohane Suboni h] no hia a [hia k[se. Nokor[ a [w] mu ne s[, kasafua beberee w] Twer[ Kronkron no mu a [di Yesu asub] no ho
bae[, Yesu Kristo no, na [ny[ nsuo nko mu, na mmom [y[ nsuo ne mogya mu. Na Honhom no na [di adanse[, [firi s[ Honhom no ne nokor[ (1 Yohane 5:6). Y[w] kasafua beberee w] Twer[
Kronkron no mu a [di s[de[ nasub] no hia paa s[
{mu Ns[m
adanse[ s[, ade[ a y[ntumi nkwati a [hia paa ma y[n nkwagye[. De[ [di kan no, w]aka nasub] ho as[m s[ mfitiases[m w] ne tenenee adwuma w] ns[mpa nnan no mu. Mfatoho bi ne s[, s[de[ Marko de as[mpa no mae[ no, ]fitii Yesu as[mpa no ase firii Yesu asub] mu, na Yohane twer[[ as[mpa no s[de[ mmer[ nnidiso] te[ no, ]de kasakyer[ bi te s[, Ade[ kyee[ no (Yohane 1:29), ne Na da [t] so mmi[nsa no (2:1) firii ase[ w] da a w]b]] Yesu asu no. Yohane Suboni kaa Nyankop]n as[m, ]daa no adi w] b[dwam w] da a ade[ kyee[ a na ]reb[b] Yesu asu no kaa s[, Hw[, Nyankop]n adwammaa a ]yi wiase b]ne kor] no nie (Yohane 1:29). Saa kasafua yi kyer[ s[, b]ne nyinaa a [w] wiase no, w]de guu Yesu so ber[ a Yohane Suboni b]] no asu no. Afei, owui w] as[nnua no so maa y[n b]ne ho mpata kaa s[, W]awie (Yohane 19:30), na ]nyane firii owuo mu da [t] so mmiensa no. }somafo] Paulo nso kaa s[, Y[n b]ne nti
Apam Dadaa no. {b[y[ d[n na ]deb]ney[ni b[tumi ab] af]de[ anya b]ne fafirie w] Apam Dadaa no mu? Na [s[ s[ ]de ne nsa mmienu gu b]ne af]de[ no atifi ansa na w]aku no. S[ ]gyaee kwan a w]fa so de w]n nsa mmienu gu b]ne af]de[ no atifi no a, ]rentumi nya b]ne fafirie, [firi s[ ]de ay[y[de[ a [mfa mmara kwan so] na [b[mae[. }somafo] Paulo kaa s[, Anaas[ monnim s[ y[n
mu dodo] a w]b]] y[n asu k]] Kristo Yesu mu no, w]b]] y[n asu k]] ne wuo mu? (Romanfo] 6:3).
Afei, [b[y[ d[n na w]b[tumi ab] y[n asu ak] Kristo mu? S[ w]b[b] wo asu ak] Kristo mu no ne s[, wob[gye Yesu asub] w] Yordan no adie, na [ny[ y[n ara asub]. S[ y[gye nokor[ no di s[ Yohane Suboni de y[n b]ne nyinaa guu Yesu so ber[ a ]de ne nsa guu Yesu atifi no a, w]b[tumi ab] y[n asu ak] ne mu.
{firi s[, mo mu dodo] a w]ab] mo asu k] Kristo mu no moahy[ Kristo (Galatifo] 3:27). W]n
a w]nam Yohane Suboni so de w]n b]ne nyinaa agu Yesu so w] gyidie mu no ab[y[ Nyankop]n mma a w]nsane mm[y[ nneb]ney[fo] bio.
Kristo wui, s[de[ Twer[ ns[m no ka no (1 Korintofo] 15:3). Twer[ ns[m a [w] ha no kyer[
{mu Ns[m
}no mu na w]atwa mo twetia a w]amfa nsa antwa, na de[ [w] honam nipadua no yi a w]yi gu h] no mu, Kristo twetiatwa mu (Kolesefo] 2:11).
{kwan a w]fa so gye y[n firi b]ne mu ber[ a w]yi b]ne honam nipadua no gu h] ne s[, w]b[twa wo twetia w] honhom mu a w]amfa nsa antwa (Romanfo] 2:29 ka s[, Na twetiatwa ne de[ w]ay[ no akomam), [ne s[ wob[gye Yesu asub] a atwa b]ne nyinaa afiri y[n akomam no s[de[ ]somafo] Paul kae[ no adie.
bae[, Yesu Kristo no, na [ny[ nsuo nko mu, na mmom [y[ nsuo ne mogya mu (Yohane 5:6). Yesu
nam baanu a [y[ nasub] ne nas[nnua no so na [ba b[gyee y[n nkwa firi y[n b]ne nyinaa mu. Yohane nso kaa s[, Na baasa na [di adanse[ w] asase so,
Honhom ne nsuo ne mogya, na baasa yi bom y[ baako (1 Yohane 5:8). Yei kyer[ y[n s[, Yesu
asub], as[nnua no, ne Honhom no nyinaa bom y[ baako ma nkwagye[ a [y[ p[. Yesu ka kyer[[ Nikodemo, Nokor[, nokor[
{no na afei ne ns[so] gye mo nso nkwa, [ne asub] a [ny[ honam ho fi yi, na mmom [y[ ahonim pa ho adebisa a Yesu Kristo wus]re[ nti y[nam so y[ Nyankop]n de[ (1 Petro 3:21). Asub] y[ ns[so] a
[gye y[n nkwa. S[de[ y[nim dada no, nnipa yeraae[ w] Noa nna no mu, [firi s[ w]annye nsuo no anni, na w] nn[ mmer[ yi mu mpo no, y[da so ara w] nnipa aso]denfo] a w]agye Yesu adie, nanso w]b[yera ara, [firi s[ w]nnye Yesu asub] a [y[ nsuo no nni. }somafo] Yohane daa nno]ma nyinaa a [fa as[mpa no ho no adi kyer[e w] ne nkrataa a ]dii kan
mese wo s[: w]amfiri nsuo ne Honhom mu anwo obi a, ]rentumi nhy[ne Nyankop]n ahenie mu (Yohane 3:5). W]de nsuo ne Honhom no na awo y[n fofor].
Gyidie a [w] nasub] ne as[nnua mu no ne ade[ a wo hia nyinaa a [b[tumi ama woanya ]gye[ ne Honhom Kronkron s[ aky[de[. Yei ne de[ Twer[ Kronkron no ka fa awo fofor] ho no. Saa na ]somafo] Petro kaa s[, Monsakyera mo
adwene, na mo nyinaa mma w]mm] mo asu Yesu Kristo din mu mma mo b]ne fafirie, na mob[nya
{mu Ns[m
nasub] no so na ]yii y[n b]ne nyinaa k]e[, na ]wui w] as[nnua no so s[de[ [b[y] na w]b[bu no at[n ama y[n b]ne, s[de[ Nyankop]n tenenee mmara no te[ p[p[[p[.
Enti momma y[nnya Kristo mfitiases[m no, na y[mpere nk] de[ [y[ p[ no mu, na y[amfa nnwuma funu mu adwensakyera ne Nyankop]n ho gyidie ne asub] hodo] ho nkyer[kyer[ ne nsaguso] ne awufo] s]re[ ne daa atemmuo anto fapem bio. Yei na s[ Onyankop]n ma ho kwan a, y[b[y] (Hebrifo] 6:1-2).
W] yei mu no, y[b[tumi anya nokor[ adanse[ a [b[ma y[ahunu as[mpa a na [w] h] dada w] asafo a na [di kan no mu. W]kaa asub] ahodo] nkyer[kyer[, nsaguso], awufo] s]re[, ne daa atemmuo kyer[[ w]n a w]b[y[[ Akristofo] w] ber[ kakraa bi mu no. {s[ s[ y[n nyinaa nya gyidie w] yadwene mu s[, Yesu nam
As[mmisa 7: {y[ ade[ a w]kyer[[ me a magye adie dada, ebia na wop[ s[ wode ns[m bi ka Yesu asub] a w]taa bu w]n ani gu so] no ho, na ama [ho ahia y[n. {nne[ na [de[n ne nsonoe[ a [fa nsuo ne Honhom as[mpa ho no? Mmuae[: S[ w]b[gye wo nkwa kyer[ s[, wob[nya b]ne nyinaa mu fafirie. De[ [kyer[ bio nso ne s[, w]b[wo wo fofor]. S[ ]deb]ney[ni b[y[ ]teneneeni w] ber[ a ]gye nkwa as[mpa no die a, y[ka s[, W]nam Yesu nkwagye[ so de nsuo ne Honhom no awo no fofor]. Honhom Kronkron no ba w]n a w]anya ]gye[ na wawo w]n fofor] no so, na ]di adanse[ s[, w]y[ Nyankop]n mma. Enti yei nyinaa y[ adekoro no ara; s[ wob[nya b]ne fafirie, wob[nya Honhom Kronkron, wob[nya ]gye[,
{mu Ns[m
w]b[wo wo fofor], wob[ba ab[y[ Nyankop]n ba, ne s[ wob[ba ab[y[ ]teneneeni. Yesu kaa s[, Mene kwan no nokor[ no ne
nkwa no. Obi mma agya no nky[n, gye s[ ]nam me so (Yohane 14:6), [kyer[ s[, [nam Yesu,
Nyankop]n nko ara so na y[b[tumi ahy[ne Nyankop]n Ahenie no mu. {no nti, [s[ s[ y[hunu s[de[ Yesu ahohoro y[n b]ne nyinaa, na ]faa y[n s[ ne man a w]fata s[ w]hy[ne nahenie mu no. Nanso ne nyinaa akyi no, Akristofo] pii da so ara dwene s[, s[ w]b] ne din k[k[ a, [no b[tumi agye w]n nkwa. W]agye Yesu adi w] ber[ a w]mmue Twer[ Kronkron no mu, w] ber[ a w]nnim de[ ]y]e[ de gyee y[n firi y[n b]ne nyinaa mu. Onyankop]n y[ Honhom ne Okronkroni a nsakyerae[ ne adaneadane sunsum biara nni ne mu, nanso y[b] y[n bra w] b]ne mu. S[ wob[tumi ahy[ne Awurade Ahenie no mu a, gye s[ [nam Yesu nko ara so na [b[tumi aba saa, na y[b[tumi agye no adi w] gyidie a [w] Kristo Yesu mu nkwa Honhom
Nnipa pii mpo nnim de[ Yesu y]e[ maa nkwagye[; na mmom, w]agye no adi kwa w] anifra mu ka s[, Awurade! Awurade! Afei nso w]dwene s[, w]anya nkwagye[, nanso b]ne da so ara w] w]n akomam. S[ b]ne da so ara w] wakomam w] ber[ a wogye Yesu die a, [nne[ na [de[n mu na wonyaa nkwa firii[? S[ obi bisa s[, [kwan b[n so na Yesu hohoroo y[n b]ne nyinaa a? nnipa pii mmuae[ ne s[, [rekame ay[ s[ as[nnua no so na ]hohorooe[. Afei w] as[mmisa fofor] mu no, Wow] b]ne w] wakomam anaa? no, w]ka s[, Saa ara p[p[[p[. Whan na ]b[tumi ade ne ho afiri b]ne mu pr[kop[ w] wiase yi mu? Yesu din kyer[ s[, }no na ]b[gye ne man afiri w]n b]ne mu (Mateo 1:21). Y[gye Yesu di s[de[ [b[y] na y[b[nya nkwa afiri y[n b]ne mu. Nanso s[ y[da so w] b]ne w] y[n akomam mpo w] ber[ a y[agye Yesu adi a, y[da so ara y[ nneb]ney[fo] a w]at]n y[n ahy[ b]ne ase, na w]b[bu y[n at[n s[de[ y[te[. }somafo] Paulo kaa s[, {nne[
{mu Ns[m
nyinaa k]e[ w] as[nnua no so, nanso s[ y[annye Yesu asub] no anni a, y[ntumi nka s[ b]ne biara nni y[n akomam. S[ y[y] saa a, y[di f] s[ y[aka ator]s[m a [tia y[n ahonim akyer[ Onyankop]n. S[ y[amfa y[n b]ne nyinaa angu Yesu so w] ber[ a y[gye nasub] no die a, y[da so ara w] b]ne w] y[n akomam. W]n a w]nnye Yesu asub] as[mpa ne as[nnua no nnie no, w]b[hwe ase w] mmara som mu, na w]b[y[ nneb]ney[fo] mu amanehunufo]. Enti, [mfa ho ne de[ w]b[y] te s[ mpaeb] a w]b] no mmep] ak[se[ mu, anaa fafirie mpae[ a [to] ntwa da w] mpaeb] nhyiamudie ase no, w]hunu s[ w]da so ara w] b]ne w] w]n akomam. Yesu kaa s[, {ny[ obiara a ]se me s[ Awurade,
s[ y[n mu dodo] a w]b]] y[n asu Kristo Yesu mu no, w]b]] y[n asu k]] ne wuo mu? (Romanfo] 6:3).
Nnipa beberee na agye adie s[, Yesu yii y[n b]ne
Awurade no na ]b[k] }soro Ahenie mu, na de[ ]y] magya a ]w] soro no ap[de[. {da no, nnipa pii b[ka akyer[ me s[: Awurade, Awurade, y[mfa wo din nhy[[ nk]m, na y[mfa wo din ntuu ahonhom]ne, na y[mfa wo din ny]] aho]denne[ pii anaa? {no na m[paem maka makyer[ w]n s[: Menhunuu mo da, momfiri me so nk], mo a moy[ de[ [ntene! (Mateo 7:21-23).
{mu Ns[m
Whan mo na W]n a w]y[ de[ [ntene no kyer[? {kyer[ w]n a w]ny[ nyaa nkwagye[ a [y[ p[ w] w]n akomam [nam as[nnua no nko a w]gye die no nti. {no y[ gyidie a [mfiri Nyankop]n na [tia nas[m no. S[ y[annye anni s[ Yesu nam nasub] ne nas[nnua no so na agye y[n nkwa a, [nne[ y[y] de[ [ntene. Y[ntumi nka s[ na y[w] gyidie a [tene ansa na y[b[hunuui[ na y[gyee Yesu asub] ne nas[nnua no dii[. Yesu kaa s[, s[ nnipa p[ s[ w]nya awo fofor] a, [b[tumi aba saa w] ber[ a [nam nsuo ne Honhom no so. S[de[ anka nnipa hy[nee Noa adaka no mu a, w]b[nya ]gye[ afiri nsuyirie nsuo mu no, saa ara na wo nso s[ wogye nsuo ne Honhom as[mpa no di a, wob[tumi anya b]ne nyinaa mu fafirie ab] wo bra w] nokor[ gyidie mu. S[ wo kwati nsuo ne Honhom as[mpa no a, wontumi nya b]ne fafirie, na wontumi nso mm[y[ Nyankop]n ba.
As[mmisa 8: Na menim yie ampa s[ Yesu mu gyidie agye me nkwa. Menyaa asomdwoe[ ne gyidie a emu y[ den w] makomam. Nanso seesei no, madwene y[ me k[serenee w] was[nka no mu. {s[ s[ megye nasub] ne nas[nnua no di ansa na manya nkwa anaa? Mmuae[: S[ wonnye Yesu asub] no nni a, [y[ ampa s[ wo w] b]ne w] wakomam. }somafo] Yohane kaa s[, S[ y[ka s[ y[nni b]ne a, na
y[daadaa y[n ho, na nokor[ no nni y[n mu (1 Yohane 1:8). S[ woka s[ wonni b]ne w] ber[ a
wow] b]ne [nam s[ wonnye Yesu asub] no ndie nti a, [y[ ade[ woredaadaa wahonim, na [y[ adanse[ a [kyer[ s[ nokor[ no nni wo mu. Nkwagye[ mu gyidie a emu y[ den da adi w] y[n akomam ber[ a y[nya fafirie ne Honhom Kronkron s[ adom aky[de[ w] ber[ a y[gye baanu a [y[ Yesu asub] ne nas[nnua no die. }somafo] Paulo kaa s[, a nso [ny[ as[m fofor] biara (Galatifo] 1:7). Biribiara nni h] gye
{mu Ns[m
nsuo ne Honhom as[mpa no, de[ Asomafo] no nya firii Yesu h] na w]ka kyer[[ nnipa no na [b[tumi agye y[n afiri y[n b]ne nyinaa mu. S[ y[nnye nsuo ne Honhom as[mpa a Asomafo] no kae[ no nni a, [nne[ akyingye[ biara nni h] s[ y[da so w] b]ne w] y[n akomam. {b[y[ d[n na y[b[nya nkwagye[ mu gyidie a emu y[ den w] ber[ a y[da so ara w] b]ne w] y[n akomam? S[ Akristofo] a w]nwoo w]n fofor] no da suban pa adi w] Nyankop]n anim a, w]nya anigye[ ne gyidie a emu y[ den, w]nya gyedie w] w]n mu s[, w]anya nkwagye[; nanso w]nni gyidie a emu y[ den, na mmom ehu na aka w]n, [firi s[ b]ne adesoa w] w]n akomam w] ber[ a w]y[ b]ne a [y[ hu. {y[ nnaadaa nkwagye[ a [gyina w]n ara adwene ne atenka mu, [mfiri Onyankop]n. De[ w]y] are ne s[, w]b] adwensakyera mpae[ daa s[de[ [b[y] na w]b[nya ahote[ kakra nkakra akura w]n nkwagye[ a [hinhim no mu. W]n a w]gye saa ator] nkwagye[ yi die no dwene s[, s[ w]b] ]bra kronkron na w]sr[
Nyankop]n h] b]ne fafirie da biara, na afei s[ w]nam w]n nnwuma so di mmara no so a, [ber[ bi b[ba a w]b[nya nkwagye[ a [y[ p[. Nanso s[ w]amfa gyidie a [w] nasub] mu no so amfa w]n b]ne angu Yesu so a, w]da so ara y[ nneb]ney[fo]. Nkwagye[ a Onyankop]n y]e[ no y[ nkwagye[ a [y[ p[, [no na [kyer[ y[n s[, Yesu nam nasub] a Yohane de b]] no w] Yordan mu no so na ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[, na ]pepaa no w] as[nnua no so. Saa na ]somafo] Yohane kaa s[, S[ y[ka y[n
b]ne kyer[ a, ]y[ nokwafo] ne teneneeni s[ ]de y[n b]ne b[firi y[n, na wate y[n ho afiri de[ [ntene nyinaa ho (1 Yohane 1:9). {nam s[ y[nnim nti, s[
w]mfaa nsuo ne Honhom as[mpa no so mfaa y[n b]ne nyinaa mfirii y[n a, [s[ s[ y[ka w] Awurade anim s[, y[da so ara y[ nneb]ney[fo], na w]de y[n ahy[ amanehunu kuro ama y[n b]ne w] ber[ a mpo y[gye no die no. Yei ne nokor[ b]neka no. S[ y[kwati nsuo ne Honhom as[mpa no a, y[ntumi nhohoroo b]ne da, [mfa ho ne ne ketewa a [y[. S[ y[ka y[n b]ne w] saa kwan yi so a, nsuo ne Honhom
{mu Ns[m
as[mpa no hohoro y[n b]ne nyinaa pr[ko, na [y[ y[n ateneneefo]. Seesei ne [ber[ a [s[ mu (2 Korintofo 6:2). Obibiara a ]tie na ]gye Yesu asub] as[mpa ne nas[nnua no die no nya nkwa firi ne b]ne nyinaa mu, ]b[y[ ]teneneeni, na ]nya gyidie a emu y[ den a way[ krado s[ ]b[hy[ne Nyankop]n Ahenie no mu [ber[ biara a Awurade b[ba no. Gyidie biara a [w] nkyer[kyer[ ahodo] ne onyamesom adesua mu na [ny[ nokor[ as[mpa no, rentumi nnye y[n mfiri y[n b]ne nyinaa mu. {no y[ nn[[d[e[ k[k[ a ]bonsam de ahy[ nnipa adwenem. {s[ s[ y[sane k] nsuo ne Honhom as[mpa no mu, na y[nya nokor[ nkwagye[ firi y[n b]ne nyinaa a [w] y[n akomam no. Yei na [kyer[ s[, wod] Onyankop]n ne ne nnwuma.
As[mmisa 9: S[ wo ntease[ a wow] w] nsuo ne Honhom no y[ nokor[ a, [nne[ ]kwanmukafo] a na ]s[ne as[nnua no so] no, [ntumi mba s[ ]b[nya nkwagye[. S[ w]gyee ]kwanmukafo] a na ]s[ne as[nnua no so nkwa w] ber[ a awo fofor] mmara no anni dwuma w] ne bra mu a, [nne[ Nyankop]n ny[ at[nteneneeni, [firi s[ wanni ]no ara ne mmara a w]nam so hy[ne Ahenie no mu no so. Wob[y[ d[n akyer[kyer[ ]kwanmukafo] a na ]s[ne as[nnua no so] no nkwagye[ mu? Mmuae[: W] saa ber[ no, na Yudafo] no nyinaa retw[n Mesaia a y[ahy[ ne ho nk]m no. Enti na w]nim de[ [fa Mmara ne af]reb] nhyehy[e[ a Onyankop]n nam Mose so de mae[ no mu yie ky[ne ]man fofor] biara. W]gye dii[ s[, Mesaia no b[ba s[de[ Nyankop]n mpata mmara no te[, na ]b[gye w]n afiri w]n b]ne nyinaa mu. Nanso w]annye anni s[, Yesu asub] a Yohane Suboni de b]] no no firi Nyankop]n, na [no na [s[ s[ [de b]ne a [w] wiase nyinaa gu Yesu so] (Marko
{mu Ns[m
11:27-33), na mmom no, w]buu no s[ ]y[ onipa a ]b[di ]man no anim kan ak] kwan b]ne so, [no nti na w]kum no] no. {nam s[ na Romanfo] mmara mma kwan s[ w]mmu w]n mpire anaa w]mm] w]n as[nnuam nti (Asomafo] No Nnwuma 22:25-29, 23:27), y[nim s[, akwanmukafo] a na w]s[ne as[nnua no so] no ny[ Romanfo], na mmom Yudafo]. Y[nnim nso s[, ]kwanmukafo] no y[ Yudani a osuro Nyankop]n w] ne ns[m a ]kae[ no mu s[, Yesu, s[ woba wahennie mu a, kae me (Luka 23:42). Na ]kwanmukafo] Yudani no nim Nyankop]n mmara ne af]reb] nhyehy[e[ a Nyankop]n de maa Mose no. {no nti ]gye dii[ s[, Mesaia no b[ba s[de[ Nyankop]n mmara te[ no. {s[ s[ w]n a w]ba Nyankop]n nky[n no ka s[, w]y[ nneb]ney[fo] a w]n hy[ber[ ne s[ w]b[k] amanehunu kuro [nam w]n b]ne nti. }kwanmukafo] no paem kaa ne b]ne s[, Na y[n de[, [tene p[p[[p[,
wahenie mu a, kae me! (Luka 23:42). }kaa s[, Na oyi de[, ]ny[[ mfomso] ade[ biara (Luka 23:41). {de[n na ]kwanmukafo] no nim
fa de[ Yesu y]e[ no ho? }gye dii[ s[, w]nam Honhom Kronkron no so nyins[nee Yesu, Maria ]baabunu no na ]woo no], Yohane Suboni a ]y[ nnipa nyinaa ananmusini no na ]b]] no asu, ]yii wiase b]ne nyinaa k]e[, na w]b]] no as[nnuam. Na ]y[ Yudani a ]nim de[ Yesu y]e[ maa ]man no nyinaa a na ]no ara nso ka ho bie, [wom s[ w]b]] no as[nnuam s[de[ ]b[nya nakatua a [s[ no] w] nnwuma a ]y]e[ w] asase yi so no. W]n a w]nam Yohane Suboni asub] so ka w]n b]ne kyer[ no nya nimde[ fa Nyankop]n tenenee ho ber[ a w]tee s[, [nam Yesu asub] so na w]de wiase b]ne nyinaa guu ne so. Nanso w]n a w]annye Yohane asub] a [k] adwensakyera mu annie no poo Nyankop]n p[, [firi s[ w]annye Yesu asub] no nso anni (Luka 7:28-30).
{mu Ns[m
Nanso ]kwanmukafo] a w]gyee no nkwa no kaa s[, biribiara a Yesu y]e[ no y[ tenenee na [y[, nanso Yudafo] a aka no any] saa. {b[tumi aba s[ na ]y[ Yudafo] no mu baako a w]tee ns[m a w]ahy[ ne nyinaa ma atoatoaso] no mu baako (Luka 1:1). Na de[ [di akyire koraa no ]tumi kaa s[, Yesu y[ ]teneneeni ne Mesaia a w]ahy[ ne ho nk]m no, [firi s[ ]gye dii[ w] as[nnua no so s[, Yesu nam nasub] no so yii wiase b]ne nyinaa k]e[. Saa kwan yi so p[p[[p[ na ]nya nkwagye[. }no nso nyaa nkwa w] ber[ a ]gyee nsuo ne Honhom as[mpa no dii[. {nam s[ Nyankop]n y[ at[ntenenee nti, ]bu w]n a w]gye Yesu asub] ne nas[nnua no die no bem s[de[ nkwa Honhom Mmara no te[.
As[mmisa 10: {nam s[ Nyankop]n y[ ]domfo] ne mm]bor]hunufo] yi de[, s[ mpo y[w] b]ne w] y[n akomam na y[gye Yesu di k[k[ a, ]remmu y[n s[ y[y[ ateneneefo] anaa? Mmuae[: Onyankop]n y[ ]d], na afei nso ]y[ at[nteneneeni. {no nti s[de[ b]ne te[ biara ]bu ho at[n ne kwan so. Na b]ne akatua ne owuo (Romanfo] 6:23). Yei kyer[ s[, s[ w]bu ]deb]ney[ni at[n wie a, amanehunu kuro y[ ne hy[ber[. }paepae ateneneefo] firi nneb]ney[fo] mu s[de[ ]y]] hann ne esum no. Onyankop]n fr[ w]n a b]ne nni w]n ho ber[ a w]gye dii[ s[ Yesu nam nasub] ne nas[nnua no so ahohoro w]n b]ne nyinaa no ateneneefo]. Nanso w]n a w]da so ara w] b]ne w] w]n mu no y[ nneb]ney[fo] w] Nyankop]n anim. W]y[ nnipa a w]nnye nsuo a [y[ Yesu asub] no nnie, s[de[ nnipa a na w]w] Noa ber[ so y]e[ no. S[ Nyankop]n bu nneb]ney[fo] a w]da so w] b]ne w] w]n mu no s[ w]y[ ateneneefo] ne w]n a w]nsane mm[y[ nneb]ney[fo] bio a, [nne[ na ]redi ator],
{mu Ns[m
[nne[ anka ]rentumi mmu at[n na ]rentumi nni hene w] nab]de[ so. }kaa s[, {firi s[ meremmu ]b]nefo] bem (Exodus 23:7). Ab]nefo] y[ w]n a w]de w]n ho to nnipa atetes[m so] na w]di akyire, na w]de nsuo ne Honhom as[mpa a Nyankop]n de agye y[n afiri y[n b]ne nyinaa mu w] at[ntenenee ne [kwan a [y[ so] no to nky[n. Yesu kaa s[, B]ne ho [firi s[ w]nnye me nni (Yohane 16:9). B]ne nko a seesei aka w] asase yi so ne s[, wonnye nnie s[ Yesu nam nasub] ne nas[nnua no so yii y[n b]ne nyinaa k]e[, na ]b[y[[ y[n Agyenkwa. Yei y[ b]ne mu abusus[m a [tia Honhom Kronkron a w]mfa mfiri da. Kwan fofor] biara nni h] a w]n a w]ka abusus[m tia Honhom Kronkron no b[fa so anya nkwa, [firi s[ w]nnye nni s[ Yesu hohoroo w]n b]ne nyinaa k]e[. }somafo] Yohane kaa s[, Obiara a ]y[ b]ne
no, ]y[ de to mmara, na b]ne ne mmarato. Na monim s[ ]no de[, ]yii ne ho adi s[ ]reb[soa b]ne, na b]ne nni ne mu. Obiara a ]te ne mu no ny[ b]ne. Obiara a ]y[ b]ne no nhunuu no, nanso ]nni no (1 Yohane
{mu Ns[m
wanya nkwa afiri b]ne mu s[de[ nkyer[kyer[ a [w] nadwene mu no te[. Nanso obi ntumi nka s[ b]ne biara nni nakomam, na ]nam gyidie so y[ ]teneneeni, [firi s[ nahonim bu no f]. Enti, onipa a ]te saa no ka w] nnipa anim s, ]y ]deb]neyni, nanso ]dwene s ]y ]teneneeni w] Nyankop]n anim. Nanso Onyankop]n mfr ]deb]neyni s ]teneneeni da. }deb]neyni hy natemmuo no ase, na s s ]deb]neyni gye nsuo ne Honhom asmpa no die nya nkwa.
koraa, [nam gyidie k[k[ a ]w] s[, Yesu ayi b]ne a mpo ]b[y] daakye no. Mesr[ wo kyer[kyer[ me nno]ma a [te saa no ase. Mmuae[: De[ [di kan no, meda wo ase s[ woabisa as[m a [fa nsuo ne Honhom as[mpa no ho. As[m a wobisae[ no y[ de[ Akristofo] pii no ara bisae[ ansa na w]rewo w]n fofor]. Menim s[ ay[ wo dadwene s[ onipa a y[awo no fofor] no b[k] so ara ay[ b]ne [nam ahofadie a ]nyae[ w] as[mpa a [y[ p[ no mu no nti. Nanso de[ mep[ s[ mekyer[ wo] ne s[, nnipa a y[awo w]n fofor] no nni adwene bi s[ w]b[b] ]bra a [te saa a ay[ wo dadwene no, na mmom no w]b] abrab] tenenee. {s[ s[ wodwene yei ho kane. S[ Honhom Kronkron no w] wo mu ampa a, [nne[ aba kronkron nko ara na wob[so] s[ mpo womp[ s[ woy] saa a. Nanso s[ Honhom Kronkron no nte wo mu a, wontumi nso Honhom aba no mu biara, [mfa ho ne wo deny[ ne wo mm]denmm]. {b[y[ d[n na obi a ]nni Honhom no w] nakomam no b[tumi aso
As[mmisa 11: S[ y[ka s[ Yesu ayi y[n b]ne nyinaa a atwam, nn[, ne daakye s[de[ wokae[ no a, s[n na onipa daakye asetena b[y[, s[ ]toa so ara y[ b]ne w] ber[ a [w] nadwenem s[, w]de ne b]ne nyinaa afiri no dada w] ne gyidie a ]w] w] Yesu asub] ne nas[nnua no mu? Mpo s[ onipa yi kum onipa fofor] a, ]nim s[ w]nam Yesu as[nnua no so apata b]ne a [te saa no ama no dada. Enti, ]b[k] so ara ay[ b]ne w] ber[ a ]rentwentw[n ne nan ase
{mu Ns[m
Honhom aba, mpo s[ ]gye Yesu di w] ]kwan bi so a? {ntumi mba saa da. Awurade kaa s[, dua b]ne rentumi nso aba pa (Mateo 7:17-18). Saa ber[ yi no mep[ s[ mebisa wo as[m na mema wo [ho mmuae[. Wogye Yesu di, nanso [y[ ade[ a woreb] wo bra w] nokor[m ber[ a woadi wiase b]ne so nkonim anaa? Woreb] wo bra s[ Nyankop]n tenenee akoa a wadi wiase b]ne so nkonim, na wosom Awurade mp[n pii, na woma afofor] nya nkwa firi w]n b]ne mu w] ber[ a woka nsuo ne Honhom as[mpa no kyer[ w]n anaa? Woab[y[ nokor[ tenenee a ]nni b]ne ketewa mpo w] ne ho ber[ a wogyee Yesu di wiee[ no anaa? Gyidie ne as[mpa nko a [tumi ma woyi as[mmisa yi ano s[ Aane no y[ nsuo ne Honhom as[mpa no, [no na Awurade dii ho adanse[ w] Apam Dadaa ne Fofor] mu no. Y[k] so ara y[ b]ne w] wiase, mpo s[ y[b[gye Yesu di wie a. Nanso Yohane b]] y[n Awurade asu, na ]hwiee ne mogya gui[ w] as[nnua no so de gyee y[n nkwa firii wiase b]ne nyinaa mu. Enti Awurade
ay] tenenee adwuma ama y[n, na [nam y[n gyidie a y[w] w] Nyankop]n tenenee, Awurade asub], ne ne mogya a ayi y[n b]ne kor] no mu no na agye y[n afiri wiase b]ne nyinaa mu. Mep[ s[ mebisa wo ns[m bi bio. Woanya ahofadie afiri b]ne a [w] wahonim mu no anaa? Ber[ a wob[gyee Yesu di wiee[ no, na wony[ ]deb]ney[ni s[de[ na wote[ ansa na woregye no adie no anaa? S[ yei y[ nokor[ a, [nne[ [firi s[ wonim de[ [fa nsuo ne Honhom as[mpa no ho ntira. Enti woahwe ase w] ]haw ne honam mu akwansidie beberee mu, [firi s[ wonni Honhom no w] wakomam. {mfa ho ne nokor[ gyidini a woy[, s[ woto wakoma mpan na s[ wofa nsuo ne Honhom as[mpa no a, na wob[tumi ade wo. {s[ s[ woto honam mu adwene no gu, na wosane k] Nyankop]n ns[m a w]atwer[ no mu s[de[ [b[y] na wob[te ase[ s[, nsuo ne Honhom as[mpa no y[ nokor[. Y[w] nnipa pii na [w] wiase yi mu a w]b] Awurade din de[, nanso w]sesa Nyankop]n nkwagye[ mmara a wahyehy[ ato h] no s[de[ w]p[.
{mu Ns[m
S[ woy[ nnipa a w]te saa no mu bi a, Awuarde b[po wo nna a [di akyire no mu. Mew] anidaso] s[ biribi a [te saa no rensi obi akwan mu w] wiase. Meb] mpae[ s[ wob[y[ obi a ]gye Yesu asub] ne ne mogya no die s[ [no nko ara na [b[tumi agye wo nkwa, na wobisaa as[m yi [siane s[, wop[ s[ wo nna a aka w] wanim nyinaa no wob] wo bra firi b]ne ho ntira. Nanso wadwene y[ honam mu adwene a [mfa
}deb]ney[ni da so ara w] ne b]ne mu, [firi s[ ]ny[ nyaa b]ne fafirie w] Nyankop]n anim. Enti, de[ [da h] nko ara retw[n onipa a ]te saa no y[ ne b]ne ho atemmuo. Onyankop]n ntumi mma nneb]ney[fo] nhy[ne nahenie mu, [firi s[ Na wony[ Onyankop]n a wop[ adeb]ne (Nnwom 5:4). Onyankop]n kaa s[, s[ ]deb]ney[ni ba ne nky[n b[bisa ne h] biribi a, ]rentie nneb]ney[fo] mpae[, [firi s[ w]n amumuy]
ne ho nhy[ Nyankop]n mmara no ase[, na mpo [ntumi (Romanfo] 8:7). Paulo kaa s[, Na w]n a w]w] honam mu no ntumi ns] Nyankop]n ani (Romans 8:8). S[ wop[ s[ wonya gyidie a [s]
Nyankop]n ani w] nokor[ mu a, [s[ s[ wogye anwanwa dwuma a Awurade y]e[ no die, a [no mu na ]nam ]baabunu Maria so baa wiase, yii nnipa b]ne nyinaa k]e[ w] asub] a ]nyaa w] Yohane Suboni h] w] asub]ntene Yordan mu no, na [no na ]de hy[[ Nyankop]n tenenee nyinaa ma no. Whan na wodwene s[ ]b[tumi ay] Nyankop]n tenenee adwuma, ]teneneeni anaa ]deb]ney[ni a?
ne de[ [ma w]ne Nyankop]n ntam twe (Yesaia 59:1-2). {y[ d[n ara a, ]deb]ney[ni b[hwe ase w]
amanehunu kuro, [firi s[ b]ne akatua ne owuo. Nnipa ateneneefo] a w]ab[y[ kronkron, na b]ne biara nni w]n akomam no na w]b[tumi ay[ ne tenenee adwuma. De[ [ka ho bio ne s[, Honhom Kronkron no te ateneneefo] a b]ne biara nni w]n ho ber[ a w]gyee Yesu asub] ne as[nnua no dii[ no akomam. }somafo] Petro kaa w] Pentecoste da no s[, Monsakyera mo adwene, na mo nyinaa mma
w]mm] mo asu Yesu Kristo din mu mma mo b]ne fafirie, na mob[nya Honhom Kronkron aky[de[ no (Asomafo] No Nnwuma 2:38).
{mu Ns[m
De[ kasafua yi reka ne s[, s[ wop[ s[ wonya nokor[ gyidie no na wonya wo b]ne nyinaa mu fafirie w] gyidie mu a, [nne[ [s[ s[ wogye baanu a [y[ Yesu asub] ne ne wuo a ]wui[ w] as[nnua no so] no die. Gyidie a [te saa no b[ma w]ab] wo asu Kristo Yesu din mu, yei kyer[ s[, wob[tumi anya b]ne fafirie ber[ a woanya gyidie w] ne tenenee nnwuma mu. Aane, [y[ ampa s[ Yesu asuafo no b]] agyidifo] a w]woo w]n fofor] a na w]w] gyidie w] nasub] ne nas[nnua mu no asu. Yesu hy[[ nasuafo] no s[ w]mm] obibiara asu w] Agya, ]ba ne Honhom Kronkron din mu (Mateo 28:19). De[ [ka ho bio no, ]somafo] Paulo kaa s[, Na
na ]di w]n anim kan s[de[ [b[y] na w]b[nante Nyankop]n p[ mu. {nne[ [de[n ne Nyankop]n p[? {ne s[ y[b[ka as[mpa no w] baabiara akyer[ nnipa a w]w] ]man biara mu, na y[b[b] w]n asu s[de[ dwumadie k[se[ a w]de hy[[ asomafo] no nsa te[ no. }teneneeni ne nneb]ney[fo] honam k] so ara y[ b]ne k]si da a w]b[wuo. Nanso, Awurade ay] tenenee adwuma a ]de nasub] ne ne mogya yii b]ne nyinaa a nnip y] w] w]n honam ne w] akomam no. Yei ne Nyankop]n tenenee a Yesu ahy[ no ma no. Enti, w]atwer[ w] Twer[ Kronkron no mu s[, {firi
s[ obi nni Kristo Honhom a, ]ny[ ne dea (Romanfo] 8:9). Onyankop]n de Honhom Kronkron no ma
ateneneefo] s[de[ [b[y] na ]de ns]ano b[s] w]n ano s[ ne mma. Honhom Kronkron no rentumi ntena nneb]ney[fo] mu da, [firi s[ b]ne w] w]n ho. Honhom Kronkron no mp[ b]ne, na mmom ]p[ kronkrony[ (wob[yi wo ho afiri b]ne ho). Afei nso Honhom no tutu nnipa anam]n k] kwan tenenee so,
s[ emu na w]yi Nyankop]n tenenee adi firi gyidie mu k] gyidie mu, s[de[ w]atwer[ s[: De[ ]tene firi gyidie mu no b[nya nkwa (Romanfo] 1:17). Onipa a
wanya b]ne fafirie w] ber[ a ]gyee Nyankop]n tenenee dii[ no b[di b]ne ne owuo mmara so nkonim, na w]adi Nyankop]n tenenee akyi mmom. Yei nam Honhom Kronkron a ]ba b[tena w]n a w]gye nsuo ne Honhom as[mpa no die no mu no nti na [tumi ba saa.
{mu Ns[m
B]ne nyinaa a ]teneneeni ay] dada, nn[, ne daakye no, w]de ne nyinaa guu Yesu so ber[ a Yohane Suboni b]] no asu no. }teneneeni honam ne Yesu awu abom. S[ onipa gye yei di a, ]ne Yesu bom koro w] ne wuo ns[so] mu. {no na [ba b[y[ ne b]ne nyinaa ho atemmuo (Romanfo] etire 6) Enti [wom s[ ]teneneeni honam y[ b]ne toa so saa ara w] ne bra nyinaa mu de[, nanso Honhom Kronkron a ]te nakomam no tutu nanam]n s[de[ [b[y] na ]b[di Honhom no akyi, na ]y] Nyankop]n adwuma [firi s[ Honhom Kronkron no te ne mu. Mpo w] asomafo] ber[ so no, nnipa pii no ara anya adwene pa amfa w]n a w]awo w]n fofor] no ho, [firi s[ na w]n a w]awo w]n fofor] a Honhom Kronkron di w]n so] no abrab] ak]y[ w]n dadwene. Nanso nnipa a w]te saa no nte nokor[ as[mpa a [y[ nsuo ne Honhom no ase [nam honam mu adwene a w]dwene nti. Ne saa nti no, ]somafo] Paulo ka kyer[[ nnipa a w]te saa no s[, Enti afe y[b[ka s[n?
atena ase w] mu? (Romanfo] 6:1-2). }de kaa ho bio s[, Aseda mfa y[n Awurade Yesu Kristo so nka Onyankop]n! {nne[ afei me ara mede madwene mesom Nyankop]n mmara, na ]honam de[, mede mesom b]ne mmara (Romanfo] 7:25).
As[m yi nyinaa ne s[, ]teneneeni honam da so ara nwie p[ y[, na ]nni ]p[ biara s[ ]b[y] b]ne atoa so], nanso w]k] so ara di Honhom Kronkron no akyi, na w]ka as[mpa no kyer[ wiase nyinaa. }teneneeni nante Honhom no mu, [firi s[ w]n akoma home w] adom ase. {nne[ na [de[n? Y[ny[ b]ne [firi s[
y[nni mmara ase, na mmom adom ase? Dabida. Monim s[ de[ mode mo ho maa no s[ nkoa a w]tie no no, s[ b]ne a [de k] owuo mu de[ oo, aso]mmer[ a [de k] tenenee mu de[ oo, ]no a motie no no ara na ne nkoa ne mo? (Romanfo] 6:15-16).
S[de[ nsonoe[ da nhwiren a [firi ab]de[ ne nhwiren a nnipa ay] ntam no, saa ara nso na nsonoe[ w] owura a ]w] ]teneneeni akomam ne de[ ]w] ]deb]ney[ni akomam. {nam s[ owura a ]w] ]teneneeni akomam no y[ Honhom Kronkron nti,
Y[ntena b]ne mu na adom no nn]]so anaa? Dabida, y[n a y[wu maa b]ne no, [b[y[ d[n na y[b[da so
{mu Ns[m
onipa yi tumi nante w] Honhom no mu, na ]di nokor[ tenenee akyi a [s] Onyankop]n ani w] nabrab] mu. Nanso de[ [w] h] bio ne s[, ]deb]ney[ni nni ]p[ biara s[ ]b[di b]ne akyi, [firi s[ owura a ]te ne mu no y[ b]ne ankasa. }deb]ney[ni ntumi mm] abrab] kronkron, [nam namumuy] beberee no nti. Adwene a [y[ ebinom s[ w]n a w]gye nsuo ne Honhom as[mpa no die no ntumi mm] abrab] kronkron no y[ ator] bi k[k[ a [firi ]honam mu adwene a w]de awo w]n no. Onyankop]n b] w]n k]k] s[, Na yeinom de[, w]ka de[ w]nnim no
as[mm]ne, na de[ w]firi w]n adeb] su mu nim s[ mmoa a w]nni adwene no, [no mu na w]s[e w]n ho (Yuda 1:10). Nn[ mmer[ yi mu no, nnipa dodo] no
ara nte ]teneneeni abrab] ase, [wom s[ w]agye nsuo ne Honhom as[mpa no atum s[ [y[ nokor[ de[, nanso [nam s[ w]nnim ne nyinaa na w]nnyee no w] w]n akomam nti na [y[ w]n saa no. {de[n na wodwene fa ahotefo] a w]awo w]n fofor] no nnwuma ho? W]de w]n nno]ma pa a
[sombo ama, mpo w]de w]n ho ama s[ af]de[ a [te ase[ ama as[mpaka no nnwuma pa akyer[ wiase amanaman nyinaa. S[de[ wo ara wadwene te[ no, ad[n nti na wodwene s[, w]n a w]agye nsuo ne Honhom as[mpa no adie no de boapay] b[y] b]ne [nam as[mpa no nti? }teneneeni nam gyidie so y] nnwuma pa w] nokor[ hann ne Nyankop]n tenenee mu. W]n a w]de Nyankop]n tenenee b] w]n bra no, Onyankop]n na awo w]n. Y[n anidaso] ara ne s[, nneb]ney[fo] nyinaa b[sane ak] as[mpa a [no mu na Yesu nam nasub] ne ne mogya so ahohoro y[n b]ne nyinaa no mu. Aane, w] nokor[m no, y[n p[ ne s[, wob[nya b]ne fafirie ber[ a wode wakoma gye nsuo ne Honhom as[mpa no die w] nokor[m, na woatw[n Awurade ak]si awiee[ da no w] ber[ a b]ne biara nni wo ho.
{mu Ns[m
TheNewLifeMission
e-Books
USER GUIDE
?
How to Read Easier Way to Read Cover Page
User Guide
HOW TO READ
PAGING THROUGH THE BOOK
Page by Page Skiping to a Page
User Guide
User Guide
PAGE BY PAGE
KeyBoard
1) Page Up / Page Down Key Page Up = Previous Page, 2) Arrow Key or = Previous Page, or = Next Page Page Down = Next Page
Link
= Previous Page, = Next Page Contents = Go to Table of Contents
User Guide
User Guide
SKIPING TO A PAGE
1) Key Board Ctrl + N Key : The number of page you want to go to.
2) Acrobat Reader Scroll Bar Click and drag in the scroll bar until the page number in the number field matches the page you want to go to.
User Guide
User Guide
User Guide