Lifter zoekt trekhaak

Met caravan en zonder auto liftte Tjerk Ridder naar Istanbul. Ik ben nog steeds verbaasd dat het is gelukt.
Door Joost Knaap

We wilden eigenlijk naar Shanghai liften, maar in China zijn geen trekhaken

et een teckel, een gitaar en bordjes in alle talen met de tekst Trekhaak gezocht stond Tjerk Ridder op 3 januari 2010 het Domplein in Utrecht. Hij wilde proberen naar Istanbul te liften. Met caravan, zonder auto. Drie maanden en 53 ritten later kwam hij aan, 3700 kilometer verderop. Een deel van de route legde hij af met de journalist Peter Bijl. Onlangs verscheen hun boek Trekhaak gezocht.

len. We hoefden niet eens onze paspoorten te laten zien.

Je probeerde ook iets terug te geven. Hoe deed je dat?

Hoe kwam je op het idee?

De stad Utrecht vroeg een groep kunstenaars waarvan ik deel uitmaak iets te doen voor de Wereldtentoonstelling in China. Het idee ontstond om met een caravan naar Shanghai te liften, maar algauw werd duidelijk dat er in China geen trekhaken zijn. Daarom heb ik besloten via de Europese culturele hoofdsteden naar Istanbul te reizen. Hier kwam een theatershow uit voort die ik gespeeld heb voor de Wereldtentoonstelling. Het was een werkreis. Een onderzoek naar gastvrijheid en welwillendheid. Ik wilde zien wat er gebeurt als je gemproviseerd op reis gaat en je helemaal afhankelijk bent van anderen.
Hoe reageren mensen als je om een lift vraagt met een caravan?

Na afloop vroegen we de aanhakers te vertellen wat hun droom was. We maakten daarvoor samen een stappenplan, dat in een conservenblik met uiterste houdbaarheidsdatum werd gedaan. Het doel was dat de eerste stap om de droom te verwezenlijken gedaan zou worden voordat de datum op het blik zou zijn verstreken. Jrgen uit Duitsland wilde graag meedoen aan Iron Man, de triatlon der triatlons. Hij heeft zijn trainingsschema ingeblikt. Twee maanden geleden kreeg ik een mailtje: Ik heb mijn medaille binnen! Ook leuk was een Duits stel dat graag terug wilde naar Zwitserland waar ze elkaar hadden ontmoet op een berg. Zestig jaar geleden.
Het begrip caravan is voor veel mensen onlosmakelijk met vakantie verbonden. Was dat bij jou ook het geval?

Meestal heel verbaasd en met een grote glimlach. We vroegen meteen of ze een trekhaak hadden. Dan wees ik op de caravan. Sommigen zeiden dat ze moe waren, haast hadden of een andere richting opgingen. Toch reageerde het merendeel positief, wat niet wil zeggen dat ze je ook echt meenemen. Dat was maar een heel klein percentage.
Wat voor type mensen waren dat?

Tjerk Ridder liftte met zijn caravan in drie maanden en 53 ritten naar Istanbul.

Fotos Peter Bijl

Het was absoluut geen vakantie. Het is heel bijzonder om te ervaren, maar we hebben we al die tijd erg buiten onze comfortzone geleefd door zo gemproviseerd te reizen. Tijdens het liften ben je continu bezig contact te maken. We stonden als Asterix en Obelix met een menhir aan de weg. Zonder toverdrank. Wij moesten elke keer de toverdrank zien te vinden in de vorm van mensen die ons wilden helpen.
Wat ga je nu doen?

Heel verschillend, maar we hebben niet gemerkt dat mensen ergens behulpzamer waren dan elders. Iemand die mij goed is bijgebleven, is Papegaaienman Milenko uit Kroati. Een grote man met een raar kapsel en een luide stem, heel eng. Hij nodigde ons

bij hem thuis uit. Daar hadden we weinig zin in, maar we wilden niet onbeleefd zijn. We kregen een glaasje sinas met ongepelde pindas. Overal lagen de schillen op de grond. Toen hij ons meenam naar zijn schuurtje bleek waarom: hij had een hele papegaaiencollectie. Vol trots heeft hij ze laten zien, alle 38 stuks. Van mijn vooroordelen bleek uiteindelijk niets te kloppen.
Wat was de leukste gebeurtenis onderweg?

naar de andere kant van Europa te komen. De meest positieve gebeurtenis was de liftrit naar Oostenrijk. Een alleenreizende vrouw nam ons mee. Doordat ze paarden trainde kon ze omgaan met aanhangers. Haar man was olympisch kampioen dressuur. Het was de langste liftrit van de hele reis: 235 kilometer.
En de vervelendste?

krijgen. Telkens die afwijzing; dat was heftig. Toen heb ik bijna besloten om te stoppen.
Welke gebeurtenis tijdens de reis staat je het meest bij?

Ik ben nog steeds verbaasd dat het is gelukt met een caravan, zonder auto

Drie dagen stilstaan op een benzinestation in Duitsland bij min zeventien graden. Met lege gasflessen en zonder eten. Het lukte maar niet om een lift te

We stonden voor de grens van Kroati, de buitengrens van de EU. Het was heel moeilijk een lift te krijgen. Toen hebben we de caravan zelf via de tolpoortjes de grens over geduwd. De grenswachten hebben uiteindelijk geholpen met duwen en hebben foto's genomen als bewijs. Ze waren bang dat niemand ze zou geloven als ze het zouden vertel-

Ik heb opgetreden op het Lowlandsfestival en trek nu langs theaters door heel Europa. Ook is er het boek. Het was uiteindelijk niet de bedoeling dat ik de reis voor mezelf zou maken. Ik zit vol positieve energie die ik de wereld in wil slingeren. Nu is de tweede reis begonnen.
Tjerk Ridder, Peter Bijl, Trekhaak gezocht! Liften met een caravan - langs Europese dromen en grenzen. 27,50, ISBN 978-90817624-0-3. Te bestellen via: trekhaakgezocht.shopcultuurbewust.nl