1997 SS B YOLOJ SORULARI VE CEVAPLARI

1. Birim moleklleri ( monomerleri ) geirebilen bir barsak zar iine su, glikoz, protein, niasta ve amino asit koyulup balanm ve izotonik tuz zeltisi iinde bir sre bekletilmitir. Bu srenin sonunda;
I. glikoz II. protein III. niasta IV. amino asit V. znm tuz molekllerinden bulunduu ortamdan dierine difzyonla geebilenler aadakilerden hangisinde birlikte verilmitir? A ) I, II ve III B ) I, III ve V C ) I, IV ve V D ) II, III ve V E ) II, IV ve V

2. Bir kf mantar glikoz, tuz ve vitamin ieren agarl normal besi ortamnda geliip oalabilmektedir. Bundan anlaldna gre, mantar genlerinin kontrolnde bu besinlerden yirmi eit amino asidi ve bu amino asitlerden proteinlerini sentezleyebilmektedir. Bu mantarn, sporla oalma srasnda, sporlar X nlarna tutulduktan sonra, normal besi ortamnda geliip oalmad, ortama ayrca amino asitler hazr olarak ilave edildikten sonra ise oalp geliebildii grlmtr. Buna gre, aadaki yarglardan hangisi yanltr? A ) Bu mantarn normalde glikoz sentezi yapan genleri yoktur. B ) Bu mantar oalabilmek iin, besi ortamna ortamna konulan proteinleri de dorudan kullanabilir. C ) Bu mantar katalizr olarak kullanaca vitamini hazr alr. D ) Normal besi ortamndaki tuzlarn bir ksm azotludur. E ) Sporlar X nna tutulduunda, mantarn protein sentezinde sorumlu genleri zedelenmemitir.

3. Bitkiler genel olarak uygun k iddetinde ve ortalama 330 C de youn biimde fotosentez yapp en fazla miktarda oksijen ve glikoz retebilmektedir. Buna gre, lman blgede yaayan ve yaprak dken bitkilerin, aadaki dnemlerin hangisinde dardan aldklar oksijen miktar en fazladr? A ) Kn, gndz B ) Sonbaharda, gndz C ) Kn, gece D ) Yazn, gece E ) Yazn, gndz

4. Canllar, akrabalklarna gre snflandrlrken, aralarnda sistematik zellikler bakmndan en ok benzerlik olandan balayarak daha az benzerlik olana doru sralama

yaplr.

Yukarda tabloda K, G, F, L, M trlerinin, temel 10 sistematik zellikten hangilerini tadklar + iaretiyle gsterilmitir. Buna gre; Kye en yakn trler aadakilerin hangisinde birlikte verilmitir? A ) L ve M B ) G ve L C ) F ve M D ) F ve L E ) E ve G

5. Aadaki grafik bir ekosistemde X, Y, Z trlerine ait bceklerin belirli scaklk aralarndaki populasyon byklklerini gstermektedir.

Bu grafikteki bilgilere dayanarak, aadaki yarglardan hangisine dorudan varlamaz? A ) X ve Y trlerinin optimum scaklk deerleri birbirine yakndr. B ) Z tr, dk scakla, Y trnden daha dayankldr. C ) X trnn populasyon byklnn en az olmasnn nedeni, gelimeye dierlerinden daha yksek scaklkta balamasdr. D ) Y ve Z trleri en yksek populasyon byklne farkl scaklklarda ularlar. E ) X tr, yksek scakla Y ve Z trlerinden daha dayankldr.

6. Kapal bir ekosistemde oksijen retim miktar t1 sresi sonunda azald; ayn sre iinde besinlerini farkl yollarla elde eden canl gruplarnn birey saylarnda deimeler

olduu gzlenmitir. Bu deimeleri gsteren aadaki grafiklerden hangisi, ortamda oksijen retim miktarndaki azalmann nedenini aklar?

7. Bir geyik populasyonu koullarn tmnn uygun olduu bir ortamda bulunmaktadr. Bir sre sonra geyiklerin insanlar tarafndan avlanmas nedeniyle populasyonun birey says ve besinlerinin miktarnda deimeler grlmtr. Aadaki I. grafik geyiklerin ar avlanma dengeli avlanma ve av yasa durumlarnda populasyon byklklerini, II. grafik ise bu durumlara bal olarak besin miktarlarndaki deimeleri gstermektedir. Buna gre farkl avlanma durumlarnda geyiklerin bulunduklar ortamda besin miktarlarndaki deimeler gsteren erilerin numaralar aadakilerden hangisinde doru olarak verilmitir?

8. nsanlarn duyularn alnmasndan sorumlu yaplarda, duyu reseptrleriyle ilgili olarak, I. Dorudan d evreye ak olma II. Eik iddetindeki uyarlarla uyarlma III. Geni bir yzeye sahip olma zelliklerinden hangileri ortaktr?

A ) Yalnz I B ) Yalnz II C ) Yalnz III D ) I ve II E ) II ve III

9. Canllardaki btn zelliklerin genlerle kontrol edildii ve her genin belirli bir zellikten sorumlu olduu bilinmektedir. Buna gre aadakilerden hangisi Kromozomlar birden fazla gen tar. hipotezine bir kant olabilir? A ) Eey hcrelerinde genelde tre zg kromozom saysnn yars kadar kromozom bulunur. B ) Bir zerindeki bir genin aleli ( ei ) o , kromozomun homologunda ( einde ) yer alr. C ) Baz canllarda tre zg saydan daha fazla kromozom bulunur. D ) Eey kromozomlarnda eeysel zelliklerden baka zelliklerde tanr. E ) Dllenme sonucu oluan zigotta, alel ( e ) genler bir araya gelir.

10. Anann 0, babann AB kan grubundan olduu bilinen bir ailede, isimleri Aye, Hasan, Fatma olan ocuklar vardr. Bu ocuklarn kan gruplarnn fenotipleri;

durumlarnn hangilerindeki gibi ise nn de z karde olduklar sylenebilir? A ) I ve III B ) I ve V C ) II ve III D ) II ve IV E ) III ve IV

Cevap Anahtar: C, B, D, C, C, E, E, B, D, D.