Snf Disiplini Yaklamlar

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Snf disiplini, snfta istenmeyen renci davranndan sonra, retmenin nasl tepki gsterecei zerine odaklamt.

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Oysa disiplin, sorun ortaya kmadan nce, sorunu nlemeye, sorunun asgari dzeye kadar indii bir eitim-retim ortam yaratmaktr.

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Etkili snf ynetimi ile;

rencilerin akademik baarsn artrma, retmenler iin daha fazla eitimretim zaman salama, rencilere daha fazla zaman ayrma, rencilerle etkili iletiim kurma, rencilerin ibirlii ve egdm iinde renmelerini salama,
Do. Dr. Necati CEMALOLU
SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Snf ynetimin ilkeleri

Snf liderlii, renime ilikin snf atmosferi, Disiplin eleri,

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Snf liderlii

retmenin olumlu sosyal zellikleri, retmenin fiziksel zellikleri, retmenin entelektel evre salama uygulamalar, retmenin rencileriyle etkili iletiim kurma becerileri, retmenlerin, rencileri motive etme becerileri,
Do. Dr. Necati CEMALOLU
SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

retmenlerin,

Emreden, Tenkiti, Sert, Tevik edici, Yumuak, Dikkatli, akac, Serbest brakmay seven,
Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

retilen konu, Snf dzeyi, Okulun politikas, Otoriter, Vurdumduymaz lider, Snf atmosferini ve renci davranlarn etkiler.

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Snf atmosferi

Snfn fiziksel ve psikolojik evre dzenlemesiyle ilgilidir. ekici bir snf, renmeyi zendirir. retmen, psikolojik adan gven uyandran bir snf ortam yaratmaldr. yi organize edilmi bir snfta retmen, disiplin sorunlarn nleyebilir.
Do. Dr. Necati CEMALOLU
SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Disiplin

Disiplin ceza deildir. Disiplin ykc davran ve bundan doan tepkiyi nlemek iindir. Disiplinde nemli ilke, bireyin kendi ihtiyalarnn karlanmasndan kendisinin sorumlu olmasdr. Anlaml etkinlikler, uygun evre, grupla alma, kendi kendini kontrol gibi kavramlar kapsar.
Do. Dr. Necati CEMALOLU
SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Sorunlu davranlar

Snf iinde ve dnda rencileri rahatsz eden davranlar, Snf ve okul etkinliklerini bozan davranlar, Okulun yasalar ve kurallar ile ters den davranlar, Snfta karklk ve karmaklk yaratan davranlar,
Do. Dr. Necati CEMALOLU
SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Sorun olan davrann nedenleri

rencilerin kendilerinden kaynaklanan nedenler, Evden kaynaklanan nedenler, retmenlerden kaynaklanan nedenler,

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

rencilerin kendilerinden kaynaklanan sorunlar,

renciler kendilerini sevgisiz ve ilgisiz hissettiklerinde, rencilerin dikkat ekme ve kar gelme davranlar, rencilerin eletirilmeleri, yerilmeleri, kk drlmeleri, Gruptan dlanma, Mfredatn, renci seviyesinin stnde ya da altnda olmas,

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Alay edilme, Kmsenme, Okul ekinliklerini skc bulma, Sabrszlk, Hogrszlk, Sinirlilik, Saldrya maruz kalma,
Do. Dr. Necati CEMALOLU
SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Evden kaynaklanan nedenler

Anne-baba arasndaki zayf ilikiler, Anne-baba ve ocuk arasndaki zayf ilikiler, Aile byklerinden birisinin lm, Ayrlk, Terk edilme, boanma, Anne-babann olumsuz davranlar, Kardeler arasndaki rekabet ve dmanlk,

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

retmenlerden kaynaklanan nedenler

retmenlerin plnsz ve yetersiz hazrl, Ders deiiklii, Derse zamannda balamama, rencilere farkl davranma, retim materyallerini zamannda hazrlamama, Uzun sreli, skc etkinlikleri yapma, Dersini erken bitirme,

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

retmenlerin kiisel zellikleri

zgven, Tkenmilik, Baarszlk korkusu, rencileri sevmeme, Ailevi, zel sorunlar,

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Disiplin Modelleri

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Davran Deiiklii Modeli

Skinner tarafndan ortaya atlan bir modeldir. Davranlar, ceza ve dl yoluyla renilir. Olumlu davrann sonunda verilen pekitire, davrann yaplma skln artrr. retmenler, uyumlu davranlar sergileyen rencilere yiyecek, eker, puan, oyuncak verirler.

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

 renciler periyodik olarak kendilerine verilen markalar karlnda dller kazanabilir ve istedii bir etkinlii dzenleyebilir. Olumsuz davranlar sergileyen renci, dllerden mahrum kalr, cezalandrlr.

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Glasser Modeli

Glasser tarafndan ortaya atlan bir modeldir. Gereklik terapisi olarak bilinir. Gerek yol, gsterici, rehberlik edicidir. Bu modele gre, renci isterse davranlarn kontrol edebilir. rencilere sorumluluk almalar iin destek olunmaldr.
Do. Dr. Necati CEMALOLU
SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

 retmenler, rencilere doru seim yapmalarnda destek olurlar. Glassere gre kurallar esastr ve renci kurallara uymaya zorlanmaldr. dl, rencinin olumlu davranndan sonra verilmelidir. renci doru davranlar kabul etmeye zorlanmaldr. Bylece takdir edilebilme gc kazanr.
Do. Dr. Necati CEMALOLU
SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

 Bu modele gre snfta bir sorun olduunda, renciler toplanp zm yollarn tartrlar. retmen bu srete rencilere tutarl ilgileri verip yardmc olmaldr. Snf kurallar, ortama, koullara ve zel durumlara gre yeniden oluturulmaldr. renci tepkisi izlenmeli, dzeltme ve gelitirme yaplmaldr.
Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Kounin Modeli

Kounin tarafndan ortaya atlan bir modeldir. Kouninin yapt aratrmada, etkili snf yneticilerinin snf iinde sorun ortaya kt zaman sorunu etkili olarak zdkleri ortaya kmtr. Etkili snf ynetiminin nkoulunun etkili retimin oluturduu saptanmtr.

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

 Kounin, dalgal etki modelini savunur. Grup davrann ynlendirmeyi nerir. retmen olumsuz davranlar belirlemeli, olumlu davran rencilere gstermelidir. Bu modelde sert tutum ve davranlar nerilmez. retmenler, rencilerin dikkatini ekmeye almaldr.

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

 retmenler, derste dikkat dalmas sorunu yayorlarsa, etkinlikleri deitirmelidir. retmenler, derslerde dersin ieriine odaklamaldr. rencilerin derslere etkin katlm salanmaldr.

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

retmen Etkisiz Eitim Modeli

Gordon tarafndan ortaya atlan bir modeldir. Gordon, renciler arasnda iyi ilikiler kurulmasnn nemli olduunu savunur. retmenlerin anlayl tavrlaryla istenmeyen davranlar azaltabileceklerini savunur. Bu model, snftaki olumsuz davrann kaynann bulunmasn ve ortadan kaldrlmasn nerir.
Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

 Sorunlu rencilere, retmenin danmanlk, rehberlik yapmas nerilir. retmen, rencinin sorunu zmesine yardmc olmas nerilir. Sorun ortak etkiden kaynaklanyorsa, taraflar karlkl oturup zmelidir. Gordon kaybeden yok modelini gelitirmitir. Bu modelde ceza bulunmamaktadr.
Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Canter Modeli
Canter ve Canter tarafndan ortaya atlan bir modeldir. retmenlerin otorite kurmalar nerilir. dealist retmenlerin, otorite kullanmas gerektii ileri srlmektedir.. retmenler, rencilere nasihatte bulunur. retmenler, rencilerden itaat beklerler. Otoriter retmenler, uygunsuz, itaatsiz davranlara ders yl banda izin vermez.

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

 retmenler, uygunsuz davrann kaynana inmez, dorudan uygunsuz davran ortadan kaldrmaya alr. Kurallara uyan rencilere dl, uymayanlara ceza verilir. deal retmen, snfta kurallarn uygulanmas iin kendisini sorumlu tutar. rencilerin olumlu davranlar sergilemeleri iin tavsiyelerde bulunulur. retmenler tutarl davranlar sergiler.

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Akl-Sonu Modeli
Dreikurs tarafndan ortaya atlan bir modeldir. rencilerin kendi z disiplinlerini oluturmalar salanr. Snf kurallar demokratik yollarla gelitirilir. rencilere daima doru davranlar gsterilir. rencilere dnyann gerekleri retilir. rencilerin davranlarndan sorumlu olmas salanr.

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

 renci doru seimleri yaparak sorumlu olmay renir. Sorunu nlemenin yolu renciyi tanmak ve sorunu anlamaktr. rencilere istendik davranlar sergilemeleri iin yardm edilir.

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Snfta disiplini salama

Plnl almak Akc etkinlik Tutarllk retmen kontrol Kurallar belirlemek

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Planl almak

Plnl alma, snf iinde karmaay nler. Plnl almada ihtiya duyulan materyaller zamannda karlanr. Plnl alma, retmeni nasihat eden kii olmaktan kurtarr, plnna odaklamasn salar. Plnl alma, retmene zaman etkili kullanma olana verir.
Do. Dr. Necati CEMALOLU
SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Akc etkinlik

rencilere hibir ey yapmadan geirecekleri birka dakika bile verilmemelidir. Etkili snflarn en nemli zellii, kesintisiz olarak snf etkinliklerinin devam etmesidir. Akc etkinlik, rencilerin derse ilgisini ve dikkatini salamada etkili olur.
Do. Dr. Necati CEMALOLU
SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Akc etkinlikler

retim srasnda canll korumak, Sunumu yava yapmak, Bilgileri ve direktifleri ak bir biimde sunmak, Direktifleri tahtaya yazmak, Ders ak rencilere vermek. Not: ders akn bilen bir renci nereye gidileceini de bilir.
Do. Dr. Necati CEMALOLU
SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Tutarllk

retmen her durumda ve ortamda, daha nce koyduu bir kural varsa, bunu kararl bir biimde uygulamas gerekir.

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

retmen kontrol

retmen yardma ihtiyac olan rencileri bilmelidir. retmen, rencilerin geliimlerini de bilmelidir. Snftaki tm rencilerin ne yaptklarn izler. rencilere ksa yardmlarda bulunmak. rencilerle gz temas kurmak.
Do. Dr. Necati CEMALOLU
SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Kurallar belirlemek

Kurallar, rencilerin katlm ile birlikte hazrlanmaldr. retmenin hazrlayp duvara ast kurallar, rencilerin diren gstermesine neden olur. Ayrca rencilere kurallarla ilgili yaantlar sunulur.
Do. Dr. Necati CEMALOLU
SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Mdahale yntemleri

Grmezlikten gelmek. Fiziksel yaknlk. Gz temas ve szsz uyarclar kullanmak. Yeniden ynlendirmek. Vazge ifadeleri ve uyarlar kullanmak. Gl vazge ifadeleri kullanmak. rencinin yerini deitirmek.

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Szel, uyarc mesajlar vermek. Eletirmek. Sessiz zaman vermek. Ksa ara vermek. Mantksal sonular karmak. renci ile bireysel konumak. Problemi tanmlamak ve zmek.
Do. Dr. Necati CEMALOLU
SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Problem zme aamalar

Sorunu tanmlama Olas zmler retme zmleri deerlendirme En uygun zmn hangisi olduuna karar verme Bu karar nasl uygulayacana karar verme zmn baarsn deerlendirme
Do. Dr. Necati CEMALOLU
SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Ailelerin snf disiplinine katks

Ailelerle iyi iletiim kurmak. Velilerin gvenini ve desteini kazanmak. retmen, ailelerle birlikte tutarl bir davran ortam salamaldr. Veli, retmen eitimleri dzenlenmelidir. retmen, velilere danmanlk yapmaldr. Veliler, rencilerin disiplin sorunlar hakknda sorumluluk almas salanmaldr.

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Veliler;

renciden tam olarak ne beklendii, Bu beklentilerin renciye nasl sunulduu, rencilerin ne yapaca, Velilerin yardm iin ne yapaca,

Veliler tarafndan bilinmelidir.

Do. Dr. Necati CEMALOLU
SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A

Kaynaklar
Cemalolu, N. (2007) Disiplinle lgili Kavramlar, lkeler, Uygulamalar. Milli Eitim, Say: 175. Cemalolu, N. (2011). Snf Ynetimi Ders Notu. Tertemiz, N. (2010). Snf Ynetimi ve Disiplin. Snf Ynetimi (Ed. Kkahmet, Leyla). Ankara: Pegem Yaynlar.

Do. Dr. Necati CEMALOLU

SEBT Eitim ve Bilgi Teknolojileri A