Professional Documents
Culture Documents
Phan Dang Bai Tap Sat Va Oxit Sat
Phan Dang Bai Tap Sat Va Oxit Sat
+
+
+
+
Tng electron nhng: 3x mol Tng electron nhn: 2y +
p dng nh lut bo ton electron ta c: 3x = 2y + (2)
T (1) v (2) ta c h
56 16
3 2
22, 4
x y m
V
x y
+
'
+
+
+
+
Tng electron nhng: 3x (mol) Tng electron nhn: 2y + (mol)
p dng nh lut bo ton electron ta c: 3x = 2y + (2)
T (1) v (2) ta c h
56 16 11, 36
3 2 0,18
x y
x y
+
'
Fe phn ng vi Oxi cho 3 sn phm oxit v lng st d, sau hn hp oxit
ny phn ng vi H
2
SO
4
c nng a ln st +3. Trong qu trnh Oxi nhn e a
v O
2-
c trong oxit v H
2
SO
4
(+6) nhn e a v SO
2
(+4).
Nh vy: + Khi lng oxit s l tng ca khi lng st v oxi.
+ C qu trnh cht nhng e l Fe cht nhn l O v H
2
SO
4
.
Gii:Ta c
2
SO
n = 0,1875 mol
, n
Fe
= 0,225 mol
Gi s mol oxi trong oxit l x ta c:
Cht kh Cht oxi ha
3
3 Fe Fe e
+
+
2
2
4 2
2
2
O e O
SO e SO
+
+
Trang 4
2x
x
0,225
0,225 x 3
0,1875 0,1875 2 x
Phng php gii bi tp hn hp st v oxit st
Tng electron nhng: 0,675 mol Tng electron nhn: 2x + 0,375 (mol)
p dng nh lut bo ton electron ta c: 0,675 = 2x + 0,375 x = 0,15
Mt khc ta c: 2
Fe
O
m m m
+
nn: m = 12,6 + 0,15x16 = 15 (gam).
S: 15 gam.
Bi 2: Nung nng m gam bt st ngoi khng kh, sau phn ng thu c 20
gam hn hp X gm Fe, FeO, Fe
2
O
3
v Fe
3
O
4
. Ha tan ht X trong dung dch HNO
3
long thu c 5,6 lt hn hp kh Y gm NO v NO
2
c t khi so vi H
2
l 19. Tnh
m v th tch HNO
3
1M dng?
Phn tch : s phn ng
3 2
2
3 4 ( )
2 3
3 3
,
Fe du
( )
HNO O kk
NO
FeO Fe O
Fe NO
Fe O v
Fe NO
' '
+ Hn hp X gm Fe v O trong oxit.
+ Xt c qu trnh ta thy ch c Fe nhng e, Cht nhn e l Oxi v HNO
3
.
+ HNO
3
nhn e cho NO v NO
2
.
+ S mol HNO
3
ban u bng s mol HNO
3
trong mui v chuyn v cc kh.
Gii: Theo ra ta c:
2
0,125
NO NO
n n mol
Gi s mol Fe v O tng ng trong X l x v y ta c: 56x + 16y = 20 (1).
Qu trnh nhng v nhn e:
Cht kh Cht oxi ha
3
3 Fe Fe e
+
+
2
4
5
2
2
5
2
1
3
O e O
N e N O
N e N O
+
+
+
+
+
+
+
Tng electron nhng: 3x mol Tng electron nhn: 2y + 0,125+ 0,125x3 (mol)
p dng nh lut bo ton electron ta c: 3x = 2y + 0,5 (2)
Trang 5
2y y
x 3x
0,125 0,125 3 x
y
0,125 0,125
Phng php gii bi tp hn hp st v oxit st
T (1) v (2) ta c h
56 16 20
3 2 0, 5
x y
x y
+
'
Trong trng hp ny xt qu trnh u v cui ta thy cht nhng e l CO,
cht nhn e l HNO
3
. Nhng nu bit tng s mol Fe trong oxit ta s bit c s mol
Fe
2
O
3
. Bi vy ta dng chnh d kin bi ton ha tan x trong HNO
3
tnh tng s
mol Fe.
Gii: Theo ra ta c:
2
0,195
NO
n mol
Gi s mol Fe v O tng ng trong X l x v y ta c: 56x + 16y = 10,44 (1).
Trang 6
Phng php gii bi tp hn hp st v oxit st
Qu trnh nhng v nhn e:
Cht kh Cht oxi ha
3
3 Fe Fe e
+
+
2
4
5
2
2
1
O e O
N e N O
+
+
+
+
p dng nh lut bo ton electron ta c: 3x = 2y + 0,195 (2)
T (1) v (2) ta c h
56 16 10, 44
3 2 0,195
x y
x y
+
'
1 +
]
v
4
5
2
1 N e N O
+
+
+
Sau da vo nh lut bo ton khi lng ta c: m = 10,44 + m
O
.
4. Dng hn hp oxit st phn ng vi axit thng: H
+
Tng quan v dng ny:
y khng phi l phn ng oxi ha kh m ch l phn ng trao i. Trong
phn ng ny ta coi l phn ng ca:
2
2
2H O H O
+
1 +
]
v to ra cc mui Fe
2+
v
Fe
3+
trong dung dch. Nh vy nu bit s mol H
+
ta c th bit c khi lng ca
oxi trong hn hp oxit v t c th tnh c tng s mol st trong hn hp ban
u.
ra:
Cho 7,68 gam hn hp gm FeO, Fe
3
O
4
, Fe
2
O
3
tc dng va ht vi 260 ml
HCl 1M thu c dung dch X. Cho X phn ng vi dung dch NaOH d thu c
kt ta Y. Nung Y ngoi khng kh n khi lng khng i thu c n khi
lng khng i c m(g) cht rn. Tnh m
Trang 7
2y y
x 3x
y
0,195 0,195
Phng php gii bi tp hn hp st v oxit st
Phn tch : S
2 2
2 3 2 3
3
3
3 4
( )
( )
HCl NaOH nungtrongkk
FeO
FeCl Fe OH
Fe O Fe O
FeCl
Fe OH
Fe O
' ' '
+ Ta coi H
+
ca axit ch phn ng vi O
2-
ca oxit
+ Ton b Fe trong oxit chuyn v Fe
2
O
3
+ T s mol H
+
ta c th tnh c s mol O trong oxit t c th tnh
c lng Fe c trong oxit.
+ Nung cc kt ta ngoi khng kh u thu c Fe
2
O
3
Gii: Ta c
0, 26
HCl
H
n n mol
+
Theo phng trnh:
2
2
2H O H O
+
1 +
]
trong O
2-
l oxi trong hn hp oxit
0,26 0,13
2
0,13
O
n mol
m theo nh lut bo ton khi lng ta c: m
Fe
+ m
O
=7,68
Nn m
Fe
= 7.68 0,13x16 =5,6(gam)
n
Fe
= 0,1 mol
Ta li c 2Fe Fe
2
O
3
0,1 0,05
Vy m = 0,05x160 = 8 gam.
Nhn xt: Ngoi cch gii trn ta cng c th quy hn hp v ch cn FeO v Fe
2
O
3
v Fe
3
O
4
coi nh l hn hp ca FeO.Fe
2
O
3
vi s mol nh nhau.
5. Dng st v hn hp oxit st phn ng vi axit thng: H
+
Tng quan v dng ny:
Dng ny c bn ging dng th 4 tuy nhin sn phm phn ng ngoi H
2
O
cn c H
2
do Fe phn ng. Nh vy lin quan n H
+
s c nhng phn ng sau:
Nh vy chng ta c th da vo tng s mol H
+
v s mol H
2
tm s mol ca O
2-
t tnh c tng s mol ca Fe.
Trang 8
2
2
2
2 2
2
H e H
H O H O
+
+
+
1 +
]
Phng php gii bi tp hn hp st v oxit st
ra:
Cho 20 gam hn hp gm Fe, FeO, Fe
3
O
4
, Fe
2
O
3
tc dng va ht vi 700 ml
HCl 1M thu c dung dch X v 3,36 lt kh H
2
(ktc). Cho X phn ng vi dung
dch NaOH d thu c kt ta Y. Nung Y ngoi khng kh n khi lng khng
i thu c n khi lng khng i c m(g) cht rn. Tnh m
Phn tch : S
2
2
2 2 3
2 3
3
3
3 4
( )
( )
HCl NaOH nungtrongkk
Fe
H
FeO Fe OH
FeCl Fe O
Fe O
Fe OH
FeCl
Fe O
' ' '
+ Ta coi H
+
ca axit va nhn electron thnh H
2
v phn ng vi O
2-
ca oxit
+ Ton b Fe trong oxit cui cng chuyn v Fe
2
O
3
+ T tng s mol H
+
v s mol H
2
ta c th tnh c s mol O trong oxit t tnh
c lng Fe c trong oxit.
Gii: Ta c
2
0, 7 , 0,15
HCl H
H
n n mol n mol
+
Ta c phng trnh phn ng theo H
+
.
2
2
2
2 2 (1)
2 (2)
H e H
H O H O
+
+
+
1 +
]
T (1) ta c
0, 3
H
n mol
+
(v s mol H
2
=0,15mol) nh vy s mol H
+
phn ng theo
phn ng (2) l 0,4 mol( tng 0,7 mol). Vy s mol O
2-
l: 0,2 mol.
m theo nh lut bo ton khi lng ta c: m
Fe
+ m
O
=7,68
Nn m
Fe
= 20 0,2x16 =16,8 (gam)
n
Fe
= 0,3 mol
Ta li c 2Fe Fe
2
O
3
0,3 0,15
Vy m = 0,15x160 = 24 gam.
6. Dng chuyn i hn hp tng ng:
Tng quan:
Trong s oxit st th ta coi Fe
3
O
4
l hn hp ca FeO v Fe
2
O
3
c s mol bng
nhau. Nh vy c th c hai dng chuyn i. Khi ra cho s mol FeO v Fe
2
O
3
c
Trang 9
Phng php gii bi tp hn hp st v oxit st
s mol bng nhau th ta coi nh trong hn hp ch l Fe
3
O
4.
cn nu khng c d kin
th ta coi hn hp l FeO v Fe
2
O
3
. Nh vy hn hp t 3 cht ta c th chuyn
thnh hn hp 2 cht hoc 1 cht tng ng.
Bi 1: Hn hp A gm FeO, Fe
2
O
3
, Fe
3
O
4
(trong s mol FeO bng s mol
Fe
2
O
3
). Ha tan 4,64 gam trong dung dch H
2
SO
4
long d c 200 ml dung
dch X . Tnh th tch dung dch KMnO
4
0,1M cn thit chun ht 100
ml dung dch X?
Phn tch :
Theo ra s mol FeO bng s mol ca Fe
2
O
3
nn ta coi nh hn hp
ch c Fe
3
O
4
. Sau khi phn ng vi H
2
SO
4
s thu c 2 mui l FeSO
4
v
Fe
2
(SO
4
)
3
. Dung dch KMnO
4
tc dng vi FeSO
4
trong H
2
SO
4
d. Nh vy
t s s mol ca Fe
3
O
4
ta c th tnh c s mol ca FeSO
4
t tnh s mol
KMnO
4
theo phng trnh phn ng hoc phng php bo ton electron.
Gii: V s mol ca FeO bng s mol ca Fe
2
O
3
nn ta coi hn hp
Ta c
3 4
4, 64
0, 02
232
Fe O
n mol
Ptp: Fe
3
O
4
+ 4H
2
SO
4
FeSO
4
+ Fe
2
(SO
4
)
3
+ 4H
2
O
0,02 0,02
Trong 100 ml X s c 0,01 mol FeSO
4
nn:
10FeSO
4
+ 2KMnO
4
+8H
2
SO
4
5Fe
2
(SO
4
)
3
+ K
2
SO
4
+2MnSO
4
+8H
2
O
0,01 0,002
Nh vy ta c
4
0, 002
0, 02( )
0,1
KMnO
V lit
hay 20 ml.
Bi tp 2: Cho m gam hn hp oxit st gm FeO, Fe
3
O
4
v Fe
2
O
3
tan va ht trong
dung dch H
2
SO
4
to thnh dung dch X. C cn dung dch X thu c 70,4 gam
mui, mt khc cho Clo d i qua X ri c cn th thu c 77,5 gam mui.
Tnh m?
Trang 10
Phng php gii bi tp hn hp st v oxit st
Phn tch :
Cho oxit tc dng vi H
2
SO
4
ta s thu c 2 mui FeSO
4
v Fe
2
(SO
4
)
3
. Do
ta c th coi hn hp ban u ch gm hai oxit FeO v Fe
2
O
3
. Ta thy khi lng
mui tng ln l do phn ng:
2Fe
2+
+ Cl
2
2Fe
3+
+ 2Cl
-
Nh vy khi lng tng ln l khi lng ca Clo. Vy t khi lng ca
Clo ta c th tnh ra s mol ca Fe
2+
t tnh c s mol FeO, mt khc ta c tng
khi lng mui FeSO
4
v Fe
2
(SO
4
)
3
m bit c FeSO
4
vy t y ta tnh c
Fe
2
(SO
4
)
3
v nh vy bit c s mol ca Fe
2
O
3.
Gii:
Coi hn hp gm FeO v Fe
2
O
3
ta c phng trnh phn ng:
FeO + H
2
SO
4
FeSO
4
+ H
2
O
Fe
2
O
3
+ 3H
2
SO
4
Fe
2
(SO
4
)
3
+ 3H
2
O
Khi lng tng ln chnh l khi lng ca Cl
-
c trong mui theo phng trnh:
2Fe
2+
+ Cl
2
2Fe
3+
+ 2Cl
-
Vy
77, 5 70, 4
0, 2
35, 5
Cl
n mol
Nh vy s 2
4
0, 2
FeSO FeO
Fe
n n n mol
+
M
4 2 4 3
( )
70, 4
FeSO Fe SO
m m +
vy
2 4 3
( )
70, 4 0, 2 152
0,1
400
Fe SO
x
n mol
Nn
2 4 3 2 3
( )
0,1
Fe SO Fe O
n n mol
Do
2 3
0, 2 72 0,1 160 30, 4( )
FeO Fe O
m m m x x gam + +
Vy m = 30,4 gam
Trang 11
Phng php gii bi tp hn hp st v oxit st
IV. MT S BI TP VN DNG:
Bi 1: m g st ngoi khng kh mt thi gian c hn hp rn gm Fe, FeO,
Fe
2
O
3,
v Fe
3
O
4
c tng khi lng l 30g. Cho hh ny tan trong HNO
3
d c 5.6
lt NO duy nht (ktc). Tnh m?
Bi 2 Hn hp X gm Fe, FeO, Fe
2
O
3
. Cho mt lung kh CO i qua ng s dng mg
hh X un nng. Sau khi kt thc th nghim thu c 64g cht rn v 11.2 lt kh
B(ktc)c t khi so vi H
2
l 20.4. Tnh m ?
Bi 3 kh hon ton 3,04 gam hn hp Y (gm FeO, Fe
3
O
4
, Fe
2
O
3
) th cn 0,05
mol H
2
. Mt khc ho tan hon ton 3,04 gam hn hp Y trong dung dch H
2
SO
4
c
th thu c kh SO
2
(sn phm kh duy nht) . Tnh th tch SO
2
(ktc)?
Bi 4 t chy m gam st ngoi khng kh sau mt thi gian thu c 5,04 gam hn
hp X gm st v cc oxit st. Ha tan hn hp X trong HNO
3
long d thu c
0,784 lt kh(ktc) gm NO v NO
2
c t khi so vi H
2
l 19. Tnh m?
Bi 5 t chy 16,8 gam bt st ngoi khng kh, sau mt thi gian thu c hn
hp X gm st v cc oxit. Cho ha tan ht X trong dung dch H
2
SO
4
c nng thu
c 5,6 lt kh SO
2
(sn phm kh duy nht ktc)
1. Tnh m
2. Nu thay H
2
SO
4
bng HNO
3
c nng th th tch NO
2
(ktc) s l bao nhiu?
Bi 6 Cho mt lung kh CO i qua ng s ng m gam Fe
2
O
3
nung nng. Sau mt
thi gian thu c hn hp X nng 44,64 gam gm Fe, FeO, Fe
3
O
4
, Fe
2
O
3
. Ha tan X
bng HNO
3
long d thu c 3,136 lt kh NO (ktc). Tnh m?
Bi 7 Cho mt lung kh CO i qua ng s ng 18,08 gam Fe
2
O
3
nung nng. Sau
mt thi gian thu c hn hp X nng 13,92 gam gm Fe, FeO, Fe
3
O
4
, Fe
2
O
3
. Ha
tan X bng HNO
3
c nng thu c V lt kh NO
2
(ktc). Tnh V?
Trang 12
Phng php gii bi tp hn hp st v oxit st
C. KT LUN
Trong khi ging dy bi dng hc sinh gii v n thi i hc ti c rt
nhiu trn tr khi dy phn hn hp st v hp cht ca st. Ti nhn thy k c
thi hc sinh gii v thi i hc s lng cu hi v st v hp cht st lun chim
mt t l nht nh v c bit l nhng bi ton kinh in. Trn thc t nh vy ti
mnh dn a cc phng php gii bi tp ny vo v qua ging dy ti thy hc
sinh nm vn tng i nh nhng v c hiu qu r rt nht l nh hng v thi
gian gii bi tp. cng l ng lc ti hon thnh ti ny, rt mong nhn
c s quan tm gp ca cc bn ng nghip./.
Trang 13