MAPA ASERTYWNOCI

Tak Nie raczej tak raczej nie

OBRONA SWOICH PRAW W KONTAKTACH OSOBISTYCH Jeeli kto zachowuje si wobec ciebie w sposb niesprawiedliwy lub krzywdzcy czy zwracasz na to uwag?
Jeeli kto poyczy od ciebie pienidze lub jak rzecz i zwleka z oddaniem czy wspominasz mu o tym?

Jeeli kto prosi ci o przysug, ktrej spenienie wydaje ci si trudne lub niewygodne czy odmawiasz? Czy masz wraenie, e inni ludzie maj tendencje do wykorzystywania ciebie lub rzdzenia tob? Czy czsto zdarza ci si robi co, na co nie masz ochoty, tylko dlatego, e nie potrafisz przeciwstawi si otoczeniu? INCJATYWA I KONTAKTY TOWARZYSKIE Czy jeste w stanie rozpocz rozmow z obc osob? Czy czsto odczuwasz trudnoci w podtrzymywaniu rozmowy towarzyskiej? Czy sprawia ci trudno podtrzymywanie kontaktu wzrokowego z osob, z ktr rozmawiasz? Czy swobodnie uczestniczysz w spotkaniu towarzyskim, na ktrym nie znasz nikogo oprcz gospodarza? WYRAANIE I PRZYJMOWANIE KRYTYKI I POCHWA Gdy kto ci pochwali czy wiesz jak si zachowa? Czy zdarza ci si chwali znajomych, przyjaci, czonkw rodziny? Gdy kto ci krytykuje czy wiesz jak si zachowa? Czy masz trudnoci w krytykowaniu znajomych, przyjaci, czonkw rodziny? WYRAANIE PRB Czy potrafisz zwrci si do nieznajomej osoby z prob o pomoc? Czy potrafisz prosi znajomych, przyjaci, czonkw rodziny o przysugi i pomoc? WYRAANIE UCZU Czy potrafisz otwarcie i szczerze wyraa ciepo, sympati, zaangaowanie wobec mczyzn? Czy potrafisz otwarcie i szczerze wyraa niezadowolenie i zo wobec mczyzn? Czy potrafisz otwarcie i szczerze wyraa ciepo, sympati, zaangaowanie wobec kobiet? Czy potrafisz otwarcie i szczerze wyraa niezadowolenie i zo wobec kobiet? Czy czsto zdarza ci si unika pewnych ludzi lub sytuacji z obawy przed wasnym zakopotaniem? Czy zdarza ci si dzieli swoimi odczuciami z inn osob?

MAPA ASERTYWWNOCI .cd

Tak Nie raczej tak raczej nie WYRAANIE OPINII

Jeeli rozmawiajc z kim, uwiadomisz sobie, e masz odmienne zdanie czy zwykle decydujesz si wyrazi swj pogld? Czy czsto unikasz wypowiadania prawdziwej opinii na jaki temat z obawy, aby Twj rozmwca nie nabra o tobie niekorzystnego wyobraenia? Czy czsto przeywasz tak sytuacj, e inni atakuj twoje zdanie, a ty masz kopot z jego obron? Czy masz zwyczaj reagowa niepokojem i napiciem, gdy twj rozmwca ma odmienne zdanie od twojego? WYSTPIENIA PUBLICZNE Czy sprawia ci trudno zabieranie gosu (zadanie pytania, podzielenie si opini) przy duym audytorium? Czy odczuwasz trudnoci podczas wystpie publicznych (przemwienie, pogadanka) wobec szerszego forum? KONTAKT Z AUTORYTETEM Jeeli masz odmienne zdania, ni kto, kto jest dla ciebie autorytetem czy otwarcie wyraasz swoje stanowisko? Czy podczas kontaktu z osob, ktra jest dla ciebie autorytetem, zdarza ci si czsto rezygnowa ze swoich interesw i preferencji na korzy interesw i preferencji tej osoby? NARUSZENIE CUDZEGO TERYTORIUM Czy zdarza ci si koczy zdania za inne osoby? Czy masz zwyczaj uywa krzyku jako sposobu zmuszania innych do zrobienia tego, czego ty chcesz? Czy zoszczc si, masz zwyczaj uywania wyzwisk i niecenzuralnych wyrazw? Czy kontynuujesz prowadzenie sprzeczki, mimo e druga osoba od duszego czasu ma jej dosy? Czy masz zwyczaj podejmowa decyzje za inne dorose osoby?

Zacienione kratki wskazuj na obszary twoich trudnoci. Wr teraz do tych punktw Mapy, przy ktrych twj krzyyk znalaz si w zacienionej kratce. Przypomnij sobie, o jakich sytuacjach z twojego ycia mylae, odpowiadajc na dane pytanie. Spisz na kartce te sytuacje, z ktrymi masz kopot, uwzgldniajc nie tylko okolicznoci, ale przede wszystkim osoby, ktrych dotyczy trudno.

Teraz zaplanuj zmian. Wiele osb obawia si ocen: silne emocje budz oceny negatywne (krytyka) jak i pozytywne (pochwaa, komplementy). Trudnoci z przyjmowaniem ocen polegaj przede wszystkim na tym, e traktujemy je jako rodzaj caociowej, obiektywnej prawdy o nas lub swego rodzaju wyrok, przeciwko ktremu buntujemy si. Uwagi krytyczne na nasz temat budz w nas uczucie bycia nie w porzdku i ch obrony poprzez usprawiedliwianie si, gromadzenie kontrargumentw (udowadniania niewinnoci) lub kontratak. Uwagi pozytywne budz zaenowanie lub poczucie, e s zobowizujce. Osoby chwalone uywaj rnych sposobw, aby nie dopuci do przyjcia pochway np.: zaprzeczaj, bagatelizuj jej znaczenie, obniaj warto swojego sukcesu poprzez przywoywanie wikszych sukcesw innych lub przywoywanie swoich klsk w innych dziedzinach. Asertywne przyjmowanie ocen wie si z przyjciem postawy jestem w porzdku i potraktowania cudzej oceny nie jako odzwierciedlenia jedynej prawdy obiektywnej, susznego czy niesusznego wyroku, ale jako jednej z moliwych opinii na nasz temat. Potraktowanie oceny jako opinii oznacza, e dopuszczam jako naturaln moliwo posiadania przez innych odmiennego ni mj obrazu mojej osoby. Czyja opinia na mj temat nie musi by dla mnie zagraajca, ani budzi mojego gniewu, buntu czy zawstydzenia jest tylko opini, co do ktrej mog si odnie zgodzi si z ni lub nie. Jeeli dwie osoby maj odmienne opinie, nie musi to prowadzi do konfrontacji czy walki; mog si nimi podzieli i pozosta przy swoich sdach. Jeeli chcesz zachowywa si asertywnie: - uywaj otwarcie sw TAK i NIE; - nie przepraszaj, jeli nie zawinie; - nie usprawiedliwiaj si, nie tumacz nadmiernie, natomiast jeli chcesz by zrozumiany wyjaniaj innym powody twojego postpowania; - nie napadaj na rozmwc, nie strasz go, nie poddawaj w wtpliwo wartoci jego charakteru lub umysu; - gdy jeste atakowany bro si; nie pozwalaj na naruszanie twojej godnoci osobistej; nie pozwalaj na to, aby kto traktowa ci w sposb ranicy twoje uczucia; - staraj si nie kama masz prawo by sob, nie wstyd si siebie nawet jeli popeniasz bdy; - mw jasno i wprost, o co ci chodzi; - pytaj otwarcie, gdy czego nie rozumiesz; - mw, e nie wiesz, gdy czego nie wiesz; mw, e nie chcesz o czym mwi, jeli nie chcesz o tym mwi; - zwr uwag na to, by realizowa swoje zamiary nie krzywdzc innych; - przyznaj innym dokadnie takie samo prawo do asertywnego zachowania jakie przyznajesz sobie. Prawa asertywnoci - masz prawo: 1. Prosi o to, czego chcesz ale nie wymaga tego. 2. Mie i wyraa wasne zdanie. 3. Postpowa nielogicznie i nie uzasadnia tego. 4. Podejmowa decyzje i ponosi ich konsekwencje. 5. Decydowa, czy chcesz si angaowa w problemy innych ludzi czy nie.

6. Nie wiedzie, nie zna, nie rozumie. 7. Popenia bdy. 8. Odnosi sukcesy. 9. Zmienia zdanie. 10.Zmienia si i korzysta ze swoich praw.