Bi 1: Trong nhng nm 2005, sn xut ng M: 11,4 t pao; tiu dng 17,8

t pao; gi c M 22 xu/pao; gi c th gii 8,5 xu/pao nhng gi c v s

lng y c h s co dn ca cu v cung l Ed = -0,2; Es = 1,54.
Yu cu:
1. Xc nh phng trnh ng cung v ng cu v ng trn th trng
M. Xc nh gi c cn bng ng trn th trng M.
2. m bo li ch ca ngnh ng, chnh ph a ra mc hn ngch
nhp khu l 6,4 t pao. Hy xc nh s thay i trong thng d ca ngi
tiu dung, ca ngi sn xut, ca Chnh ph, v s thay i trong phc li
x hi.
3. Nu gi s chnh ph nh thu nhp khu 13,5 xu/pao. iu ny tc ng
n li ch ca mi thnh vin ra sao? So snh vi trng hp hn ngch,
theo bn chnh ph nn p dng bin php g?
Bi gii
Qs = 11,4 t pao
Qd = 17,8 t pao
P = 22 xu/pao
PTG = 805 xu/pao
Ed = -0,2
Es = 1,54
1. Phng trnh ng cung, ng cu? Pcb?
Ta c: phng trnh ng cung, ng cu c dng nh sau:
QS = aP + b
QD = cP + d
Ta li c cng thc tnh co dn cung, cu:
ES = (P/QS).(Q/P)

(1)

ED = (P/QD). (Q/P)
Trong : Q/P l s thay i lng cung hoc cu gy ra bi thay i v gi,
t , ta c Q/P l h s gc ca phng trnh ng cung, ng cu
ES = a.(P/QS)

ED = c. (P/QD)
a = (ES.QS)/P

c = (ED.QD)/P
a = (1,54 x 11,4)/22 = 0,798
c = (-0,2 x 17,8)/22 = - 0,162

Thay vo phng trnh ng cung, ng cu tnh b,d

QS = aP + b
QD = cP + d
b = QS aP

d = QD - cP
b = 11,4 (0,798 x 22) = - 6,156
d = 17,8 + (0,162 x 22) = 21,364
Thay cc h s a,b,c,d va tm c, ta c phng trnh ng cung v c u v
ng trn th trng M nh sau:
QS = 0,798P 6,156
QD = -0,162P + 21,364
Khi th trng cn bng, th lng cung v lng cu bng nhau
QS = QD
0,798PO 6,156 = -0,162PO + 21,364
0,96PO

PO
QO

= 27,52
= 28,67
= 16,72

2. S thay i trong thng d ca ngi tiu dng, ca ngi sn xut, ca

Chnh ph, v s thay i trong phc li x hi.
Quota = 6,4
Do P = 22 < PTG = 8,5 => ngi tiu dng c xu hng tiu dng hng nhp khu,
nu chnh ph khng hn ch nhp khu. ngn chn nhp khu chnh ph t
quota nhp khu vi mc 6,4 t pao. Khi phng trnh ng cung thay i
nh sau:
QS = QS + quota
= 0,798P -6,156 + 6,4
QS = 0,798P + 0,244
Khi c quota, phng trnh ng cung thay i => im cn bng th trng thay
i. QS =QD
0,798 P + 0,244 = -0,162P + 21,364
0,96P

= 21,12

P =

22

Q =

17,8

S quota
6.4

22

a
b

8.5
D
0.627

11.4

17.8

19.987

* Thng d :
- Tn tht ca ngi tiu dng : CS = a + b + c + d + f = 255.06
vi :
a = ( 11.4 + 0.627 )x 13.5 = 81.18
b = x ( 10.773 x 13.5 ) = 72.72
c = x ( 6.4x 13.5 ) = 43.2
d = c = 43.2
f = x ( 2.187 x 13.5 ) = 14.76
=> CS = - 255,06
Thng d nh sn xut tng : PS = a = 81.18
Nh nhp khu ( c hn ngch ) c li : c + d = 43.2 x 2 = 86.4
Tn tht x hi : NW = b + f = 72.72 + 14.76 = 87.48
=> NW = - 87,48
3. Thu nhp khu 13,5 xu/pao. Li ch ca mi thnh vin ra sao? So snh vi
trng hp hn ngch, theo bn chnh ph nn p dng bin php g?
Mc thu nhp khu 13,5 xu/pao, nh hng n gi c a s lng nhp khu,
lm cho gi tng t 8,5 ln 8,5 + 13,5 = 22 xu/pao (bng vi gi cn bng khi p
dng hn ngch nhp khu cu 2)
Vi mc thu nhp khu l 13.5 xu/pao, mc gi tng v thng d tiu dng
gim :
CS = a + b + c + d = 255.06

vi a = 81.18
b = 72.72
c = 6.4 x 13.5 = 86.4
d = 14.76
Thng d sn xut tng : PS = a = 81.18
Chnh ph c li : c = 86.4
NW = b + d = 87.48

S
D

22
t

c
d

Pw

8..5

0.627

11.4

17.8

19.987

Khi chnh ph nh thu nhp khu th tc ng cng ging nh trng hp trn.

Tuy nhin nu nh trn chnh ph b thit hi phn din tch hnh c +d do thuc v
nhng nh nhp khu th trng hp ny chnh ph c thm mt khon li t
vic nh thu nhp khu ( hnh c + d ). Tn tht x hi vn l 87,487
* So snh hai trng hp :
Nhng thay i trong thng d tiu dng v thng d sn xut l nh nhau di
tc ng ca hn ngch v ca thu quan. Tuy nhin nu nh thu nhp khu
chnh ph s thu c li ch t thu. Thu nhp ny c th c phn phi l i
trong nn kinh t ( v d nh gim thu, tr cp ...). V th chnh ph s chn
cch nh thu nhp khu bi v tn tht x hi khng i nhng chnh ph c
li thm mt khon t thu nhp khu.

Bi 2: Th trng v la go Vit Nam c cho nh sau:

Trong nm 2002, sn lng sn xut c l 34 triu tn la, c bn vi
gi 2.000 /kg cho c th trng trong nc v xut khu; mc tiu th
trong nc l 31 triu tn.
- Trong nm 2003, sn lng sn xut c l 35 triu tn la, c bn vi
gi 2.200 /kg cho c th trng trong nc v xut khu, mc tiu th
trong nc l 29 triu tn.
Gi s ng cung v ng cu v la go ca Vit Nam l ng thng,
n v tnh trong cc phng trnh ng cung v cu c cho l Q tnh theo
triu tn la; P c tnh l 1000 ng/kg.
1. Hy xc nh h s co dn ca ng cung v cu tng ng vi 2 nm ni
trn.
2. Xy dng phng trnh ng cung v ng cu la go ca Vit Nam.
3. Trong nm 2003, nu chnh ph thc hin chnh sch tr cp xut khu l
300 /kg la, hy xc nh s thay i trong thng d ca ngi tiu dng,
ca ngi sn xut, ca chnh ph v phc li x hi trong trng hp ny.
4. Trong nm 2003, nu by gi chnh ph p dng hn ngch xut khu l 2
triu tn la mi nm, mc gi v sn lng tiu th v sn xut trong
nc thay i nh th no? Li ch ca mi thnh vin thay i ra sao?
5. Trong nm 2003, gi nh chnh ph p dng mc thu xut khu l 5% gi
xut khu, iu ny lm cho gi c trong nc thay i ra sao? S thay i
trong thng d ca mi thnh vin s nh th no?
6. Theo cc bn, gia vic nh thu xut khu v p dng quota xut khu,
gii php no nn c la chn.
Bi gii
-

2002
2003

P
2
2,2

QS
34
35

QD
31
29

1. Xc nh h s co dn ca ng cung v cu tng ng vi 2 nm ni
trn.
H s co dn cung cu c tnh theo cng thc:
ES = (P/Q) x (QS/P)
ED = (P/Q) x (QD/P)
V ta xt th trng trong 2 nm lin tip nn P,Q trong cng thc tnh co dn
cung cu l P,Q bnh qun.
ES = (2,1/34,5) x [(35 34)/(2,2 2)] = 0,3
ED = (2,1/30) x [(29 31)/(2,2 2)] = 0,7

2. Xy dng phng trnh ng cung v ng cu la go ca Vit Nam.

Ta c :
QS = aP + b
QD = cP + d
Trong : a = QS/P = (35 34) / (2,2 2) = 5
b = QD/P = (29 -31) / (2,2 2) = -10
Ta c: QS = aP + b
b = QS aP = 34 5.2 = 24

QD = cP + d
d = QD cP = 31 +10.2 = 51

Phng trnh ng cung, ng cu la go Vit Nam c dng:

QS = 5P + 24
QD = -10P + 51
3. tr cp xut khu l 300 /kg la, xc nh s thay i trong thng d ca
ngi tiu dng, ca ngi sn xut, ca chnh ph v phc li x hi
Khi thc hin tr cp xut khu, th:
PD1 = PS1 0,3
Ti im cn bng: QD1 = QS1
5PS1 + 24 = -10 (PS1 0,3) + 51

PS1 = 2
PD1 = 1,7
QD1 = 34

4. Quota xut khu l 2 triu tn la mi nm, mc gi v sn lng tiu th

v sn xut trong nc thay i nh th no? Li ch ca mi thnh vin thay
i ra sao?
Khi cha c quota , im cn bng th trng:
QS = QD
5P + 24 = -10P + 51
15P = 27

PO = 1,8

QO = 33
Khi c quota xut khu, phng trnh ng cu thay i nh sau:
QD = QD + quota
= -10P + 51 + 2
= -10P + 53

im cn bng mi khi c quota xut khu:

QS = QD
5P + 24 = -10P +53
15P = 29

P = 1,93
Q = 5P + 24 = 33,65
*

P
S
D

P = 2,2
P =2,09

1,93
1,8
D +quota

29

33 33,65

Thng d:
- CS = + a + b l phn din tch hnh thang ABCD
SABCD = 1/2 x (AB + CD) x AD
Trong :
AD = 2,2 1,93 = 0,27
AB = QD(P=2,2) = -10 x 2,2 +51 = 29
CD = QD(P=1,93) = -10 x 1,93 + 51 = 31,7
SABCD = 1/2 x (29 + 31,7) x 0,27 = 8,195
CS = a + b = 8,195

- PS = -(a + b + c + d + f) l phn din tch hnh thang AEID

SAEID = 1/2 x (AE + ID) x AD
Trong :
AE = QS(P=2,2) = 5 x 2,2 + 24 = 35
ID = QS(P=1,93) = 5 x 1,93 + 24 = 33,65

 SAEID = 1/2 x (35 + 33,65) x 0,27 = 9,268

PS = -(a + b + c + d +f) = -9,268

- Ngi c quota XK:

XK

= d l din tch tam gic CHI

SCHI = 1/2 x (CH x CI)

Trong :
CH =AD = 0,27
CI = DI AH = 33,65 QD(P=2,2) = 33,65 - (-10 x 2,2 +53) = 33,65 -31 =2,65
S CHI = 1/2 x (0,27 x 2,65) = 0,358

XK

= d = 0,358

- NW = CS + PS +

XK

= 8,195 9,268 + 0,358 = -0,715

5. chnh ph p dng mc thu xut khu l 5% gi xut khu, gi c trong

nc thay i ra sao? S thay i trong thng d ca mi thnh vin s nh
th no?
Khi chnh ph p t mc thu xut khu bng 5% gi xut khu th gi c a
lng xut khu s gim: 2,2 5% x 2,2 = 2,09.
- CS = 1/2 x (29 + QD(P=2,09)) x (2,2 2,09)
= 1/2 x [29 + (-10 x 2,09 + 51)] x 0,11
= 1/2 x (29 + 30,1) x 0,11
= 3,25
- PS = - { 1/2 x (AE + QS(P=2,09)) x (2,2 2,09)
= - {1/2 x [35 + (5 x 2,09 +24)] x 0,11
= - [1/2 x (35 + 34,45) x 0,11)] = -3,82
- Chnh ph:
CP = 1/2 x (2,2 2,09) x (QS(P=2,09) QD(P=2,09))
= 1/2 x 0,11 x (34,45 30,1) = 0,239
- NW = CS + PS + CP = 3,25 -3,82 + 0,239
= -0,33
6. Gia vic nh thu xut khu v p dng quota xut khu, gii php no
nn c la chn
Theo tnh ton ca cu 4,5 (quota = 2 v TXK = 5% gi xut khu) th Chnh ph
nn chn gii php nh thu xut khu. V r rng khi p dng mc thu ny
phc li x hi b thit hi t hn khi p dng quota = 2, ng thi chnh ph thu
c 1 phn t vic nh thu (0,39).

Bi 3: Sn phm A c ng cu l P = 25 9Q v ng cung l P = 4 + 3,5Q

P: tnh bng ng/n v sn phm
Q: tnh bng triu tn n v sn phm
1. Xc nh mc gi v sn lng khi th trng cn bng.
2. Xc nh thng d ca ngi tiu dng khi th trng cn bng.
3. m bo li ch cho ngi tiu dng, chnh ph d nh a ra 2 gii
php sau:
Gii php 1: n nh gi bn ti a trn th trng l 8 ng/vsp v nhp
khu lng sn phm thiu ht trn th trng vi gi 11 ng /vsp.
Gii php 2: Tr cp cho ngi tiu dng 2 ng/vsp v khng can thip
vo gi th trng.
Theo bn th gii php no c li nht:
a. Theo quan im ca chnh ph
b. Theo quan im ca ngi tiu dng
4. Gi s chnh ph p dng chnh sch gi ti a l 8 ng/vsp i vi sn
phm A th lng cu sn phm B tng t 5 triu tn vsp ln 7,5 triu tn
vsp. Hy cho bit mi quan h gia sn phm A v sn phm B?
5. Nu by gi chnh ph khng p dng 2 gii php trn, m chnh ph nh
thu cc nh sn xut 2 ng/vsp.
a. Xc nh gi bn v sn lng cn bng trn th trng?
b. Xc nh gi bn thc t m nh sn xut nhn c?
c. Cc nh sn xut hay ngi tiu dng gnh chu thu? Bao nhiu?
d. Thng d ca ngi sn xut v ngi tiu dng thay i nh th
no so vi khi cha b nh thu?
Bi gii
1. Gi v sn lng cn bng
P = 25 9QD =>QD = 2,778 0,111P
P = 4 + 3,5QS => QS = 0,286P - 1,143
Ti im cn bng :
QS = QD
0,286P 1,143 = 2,778 0,111P

0,397P

3,921

9,88

Q
= 1,68
2. Thng d ngi tiu dng
CS = 1/2 x (25 9,88) x 1,68
= 12,7

3. gii php no c li nht

Gii php 1: P max = 8/vsp & PNkhu lng sp thiu ht = 11/vsp
P

Ton that vo
ch

P =14.74

B
P0=9.
8

Pmax
=8

Thieu hut
Q1s=1.14

Q1D = 1.89

Ta c : Pmax = 8/vsp
(S) : P = 4 + 3,5Q
8 = 4 + 3,5Q
Q1S = 1,14

Tng t : th P = 8/vsp vo (D)

(D) : P = 25 - 9Q
8 = 25 - 9Q
Q1D = 1,89
Vy tng sn lng thiu ht trong trng hp ny l:
Q1D Q1S = 1,89 - 1,14 = 0,75
Vy s tin chnh ph phi b ra nhp khu sn lng thiu ht l:
P x ( Q1D Q1S ) = 11 x 0,75 = 8,25 t
Ngi tiu dng tit kim c l:
CS = C-B = 1.14*(9.8-8) (1.68-1.14)*(14.74-9.8) = - 0.616 t

Gii php 2: Tr cp cho ngi tiu dng 2/vsp & khng can thip vo gi th
trng .

P
PS1

P0
D
1

A
C

E
D

D
Q0

Q1

Ta c :
PS1 PD1 = 2
PD1= 25 9Q1
PS1 = 4 + 3,5 Q1
Suy ra : Q1 = 1.84 , PD1= 8.44 ; PS1 = 10.44
Ngi tiu dng tit kim c l:
CS = C + D = 0.5 x (9.8 8.44) x (1.68 + 1.84) = 2.4 t
Chnh ph phi b ra l :
CP = 2 x Q1 = 2 x 1.84 = 3.68 t
Kt lun :
Vy gii php 1 c li hn theo quan im ca chnh ph.
Vy gii php 2 c li hn theo quan im ca ngi tiu dng.
4. mi quan h gia sn phm A v sn phm B
Sn phm A:
Ta c Pmax = 8

th vo (S) : P = 4 + 3,5Q
=> Q1S = 1,14

Sn phm B:
Sn lng B tng : Q = 7,5 5 = 2,5
Hu dng bin ca 2 sn phm :
QB
2,5
2,5
MRAB =
=
=
= 4,63 > 1
QA
1,68 1,14
0,54

=> sn phm A v B l 2 sn phm thay th hon ton

5. nh thu 2 ng/vsp
a. Khi chnh ph nh thu nh sn xut, tc ng ln gi, lm ng cung dch
chuyn vo trong.
P = 4 + 3,5Q
Hm cung mi: P = 4 +3,5Q +2 => P = 3,5Q + 6
Khi th trng cn bng:
=> 3,5Q + 6 = 25 9Q
=> 12.5Q = 19
=> Q = 1,52
P = 11,32
b. Gi thc t m nh sn xut nhn c:
P = 4 + 3,5 x 1,52
= 9,32
c. Cc nh sn xut hay ngi tiu dng gnh chu thu? Bao nhiu?
Gi m ngi tiu dng phi tr khi c thu
P = 3,5 x 1,52 + 6 = 11,32
So vi gi cn bng trc khi b nh thu : P = 9,88
Chnh lch gi ca nh sn xut : P = 9,32 9,88 = -0,56
Chnh lch gi ca ngi tiu dng : P = 11,32 9,88 = 1,44
=> Vy sau khi c thu gi bn ca ngi sn xut b gim 0,56 /1vsp
V ngi tiu dng phi tr nhiu hn 1,44 /1vsp
c ngi sn xut v ngi tiu dng u gnh chu thu. Trong ngi
sn xut chu 0,56 /1vsp ; cn ngi tiu dng chu 1,44 /1vsp
d. Thng d ca ngi sn xut v ngi tiu dng thay i nh th no so vi
khi cha b nh thu?
- CS = - [1/2 x (1,68 +1,52) x (11,32 9,88)]
= - ( 1/2 x 3,2 x 1,44)
= - 2,304
- PS = -[1/2 x (1,52 + 1,68) x (9,88 9,32)]
= - 0,896
Sau khi c thu thng d ngi tiu dng gim 2,304 ; thng d ngi sn xut
gim 0,896

Bi 4: Sn xut khoai ty nm nay c ma. Nu th ni cho th trng n

nh theo qui lut cung cu, th gi khoai ty l 1.000 /kg. Mc gi ny theo nh
gi ca nng dn l qu thp, h i hi chnh ph phi can thip nng cao thu
nhp ca h. C hai gii php d kin a ra:
Gii php 1: Chnh ph n nh mc gi ti thiu l 1.200 /kg v cam kt
mua ht s khoai ty d tha vi mc gi .
Gii php 2: Chnh ph khng can thip vo th trng, nhng cam kt vi
ngi nng dn s b gi cho h l 200 /kg khoai ty bn c.
Bit rng ng cu khoai ty dc xung, khoai ty khng d tr v khng xut
khu.
1. Hy nhn nh co dn ca cu khoai ty theo gi mc gi 1.000 /kg
2. Hy so snh hai chnh sch v mt thu nhp ca ngi nng dn, v mt chi
tiu ca ngi tiu dng v ca chnh ph
3. Theo cc anh ch, chnh sch no nn c la chn thch hp.
Bi gii
1. co dn ca cu khoai ty theo gi mc gi 1.000 /kg
mc gi P = 1000 th th trng cn bng, co dn ca cu theo gi s :
Ed = a.(P0/Q0) = a x (1000/Q0)
2. So snh hai chnh sch v mt thu nhp ca ngi nng dn, v mt chi tiu
ca ngi tiu dng v ca chnh ph
- Chnh sch n nh gi ti thiu :
+ Nu ton b s khoai u c bn ng gi ti thiu do nh nc quy
nh th thu nhp ca ngi nng dn tng (200 /kg x Q). V chnh ph cam kt
mua ht s sn phm h lm ra, vi mc gi ti thiu (tng ng vi phn din
tch A + B + C)
+ Chi tiu ca ngi tiu dng tng ln 200/kg, v phi mua vi gi
1.200/kg thay v 1.000/kg (tng ng vi phn din tch A + B b mt i)
+ Chi tiu ca chnh ph cng tng ln 1 lng (200/kg x Q) vi Q l
lng khoai ngi nng dn khng bn c.
=> bo v quyn li ca ngi nng dn.

P
S
Pmin
A

P
0

D
D
Q

- Chnh sch tr gi 200/kg

V khoai ty khng th d tr v xut khu nn ng cung ca khoai ty s b
gy khc ti im cn bng.
+ Thu nhp ca ngi nng dn cng tng 200/kg x Q (tng ng phn
din tch A + B + C)
+ Chi tiu ca ngi tiu dng khng tng thm, v h vn c mua khoai
vi mc gi 1.000/kg
+ Chi tiu ca chnh ph tng 1 lng 200/kg x Q
=> bo v quyn li ca c ngi nng dn v ngi tiu dng.

PS1
A

P0
=PD1
D
Q0

Q1

3. Chnh sch no nn c la chn thch hp?

Chnh sch tr gi s c u tin la chn, v chnh sch ny m bo
c quyn li ca ngi sn xut v ngi tiu dng.
C hai chnh sch u lm cho chnh ph chi tiu nhiu hn h tr cho
ngi sn xut, v ngi tiu dng. Nhng nu dng chnh sch gi ti thiu,
ngi nng dn s c xu hng to ra cng nhiu sn phm d tha cng tt, v
chnh ph cam kt mua ht sn phm tha, thit hi khng cn thit cho chnh
ph. gii hn sn xut v m bo c quyn li c hai, chnh ph s chn
gii php tr gi.

Bi 1: Gi s co dn ca cu theo thu nhp i vi thc phm l 0,5 ; v

co dn ca cu theo gi l -1,0. Mt ngi ph n chi tiu 10.000$ mt nm cho
thc phm v gi thc phm l 2$/v, thu nhp ca b ta l 25.000$.
1. Chnh ph nh thu vo thc phm lm gi thc phm tng gp i, tnh
lng thc phm c tiu dng v chi tiu vo thc phm ca ngi tiu
dng ny.
2. Gi s ngi ta cho b ta s tin cp b l 5.000$ lm nh bt nh
hng ca thu. Lng thc phm c tiu dng v chi tiu vo thc
phm ca ph n ny s thay i nh th no?
3. Liu khon tin ny c a b ta tr li c mc tha mn ban u hay
khng? Hy chng minh (minh ha bng th)
Bi gii
1. Chnh phu anh thue vao thc pham lam gia thc pham tang gap
oi, tnh lng thc pham c tieu dung va chi tieu vao thc pham
cua ngi tieu dung nay
Ta co cong thc tnh o co gian cua cau theo gia
E(P)= (Q/ P)x (P/Q)
( 1)
do e bai cho gia thc pham tang gap oi t 2 len 4
nen ta gia s o co gian la co gian hnh cung vi:

Q= (Q+(Q+Q))/2
P=(P+(P+P))/2
The vao (1) ta co:
E(P)= (Q/ P) x (2P+P)/(2Q+Q)
Theo e bai ta co:

E(P)=-1

P=2

P=2

Q=10.000/2 =5000
The vao ( 2 ) ta tnh c Q

(2)

(Q/ 2) x (2x2+2)/(2x5.000+Q) =-1

==> Q = -2.500
ieu nay co ngha la ba ta tieu dung thc pham t
5.000 xuong 2.500 n v san pham
va so tien ba ta chi tieu cho thc pham la: 2.500x4=
10.000 ong

2. Gia s ngi ta cho ba ta so tien cap bu la 5000$ e lam nhe bt

anh hng cua thue. Lng thc pham c tieu dung va chi tieu
vao thc pham cua phu n nay se thay oi:
Tng t ta co cong thc tnh o co gian cua cau theo
thu nhap
E(I)= (Q/ I) x (2I+I)/(2Q+Q)
(3)
Theo e bai ta co:

E(I)= 0.5

I=25.000

I=5.000

Q=2.500
The vao ( 3 ) ta tnh c Q nh sau:
(Q/ 5.000) x (2x25.000+5.000)/(2x2.500+Q) = 0.5
==> Q = 238
ieu nay co ngha la ba ta tang tieu dung thc pham
t 2.500 san pham len 2.738 san pham
Chi tieu cho thc pham cua ba : 2738 x 4=10.952 $
3. Lieu khoan tien nay co a ba ta tr lai c mc thoa man ban
au hay khong? Hay chng minh (minh hoa bang o th).
ng vi I = 30000 => tiu dng = 30000/7500 => ng ngn sch dch chuy n
sang phi to ra im C , ng vi Q = 2738.
Nu C vt qua ng ngn sch ban u => tha mn tng
Nu C trng ng ngn sch ban u => tha mn nh ban u
Nu C bn di ng ngn sch ban u => tha mn gim so vi ban u.
Theos liu bi ny, ta thc C vn nm di ng ngn sch ban u nn ta
kt lun khoantientr cp nayvn khng abatatrlai cmcthoa
manbanau.

(I=30.000)
(I=25.000)

U1
U2

1000

5000 7500

Bi 4: An c thu nhp k hin ti l 100 triu ng v thu nhp k tng lai

l 154 triu ng. Nhm mc ch n gin ha tnh ton, gi nh rng An c th
i vay v cho vay vi cng 1 li sut 10% trong sut thi k t hin ti n tng
lai.
1. Hy v ng ngn sch, th hin r mc tiu dng ti a trong hin t i
cng nh trong tng lai.
2. Gi s An dang s dng nhng khon thu nhp ca mnh ng vi thi
gian ca chng, hy biu din bng th im cn bng tiu dng ca anh
ta
3. Nu li sut tng n 40% th An c thay i quyt nh tiu dng ca mnh
khng? Minh ha bng th.
4. T cu s 1, gi s hin An ang vay 50 triu ng tiu dng, anh ta s
cn bao nhiu tin tiu dng trong tng lai?Nu li sut tng t 10% ln
20% th anh ta c thay i mc vay ny khng?Biu din trn th.
Bi gii
1. Hy v ng ngn sch, th hin r mc tiu dng ti a trong hin ti
cng nh trong tng lai.
X: thu nhp hin ti : 100triu
Y: thu nhp tng lai : 154 triu
Li sut : r = 10%
Ta c :
* s tin m An c th tiu dng ti a trong hin ti l :
100 + 154/(1+r) = 100 + 154 /(1 +0.1) = 240 triu
* s tin m An c th dng ti a trong tng lai l:
154 + 100(1+0.1) = 264 triu
Thu nhp tng lai
BC1
264

154

E1
I1

100

Thu nhp hin ti

ng gii hn ngn sch ca An l ng gp khc BC. Khi , nu An s

dng ht khon thu nhp hin ti l 100 triu th trong tng lai thu nhp ca An
s l 154 triu ng. Nu An tit kim tt c thu nhp trong hin ti th trong
tng lai anh ta s nhn c tng thu nhp l 264 triu ng (154 + 100 +
100x10%). ng gii hn ngn sch ch ra kh nng ny v cc kh nng trung
gian khc.
2. Gi s An ang s dng nhng khon thu nhp ca mnh ng vi thi
gian ca chng, hy biu din bng th im cn bng tiu dng ca anh
ta.
Nu X = 100, r = 10%, Y= 154 => im cn bng tiu dng t c A(100,154)
Nu An s dng cc khon thu nhp ca mnh ng vi thi gian ca chng th
im cn bng tiu dng ca anh ta s l im gp khc E1.
3. Nu li sut tng n 40% th An c thay i quyt nh tiu dng ca mnh
hay khng? Minh ha bng th.
Nu r = 40%
Ta c :
* tiu dng ti a hin ti = 100 + 154/(1+r) = 100 + 154/1.4 = 210 triu
=> gim = 210-240 = -10 triu so vi lc r = 10%
An s gim chi tiu v tng tit kim hin ti
im cn bng ngn sch ca An s l im E. ng ng ch s l I2 cao hn
so vi ng I1.

294
E

264

154

I2

E
2

E1

I1
100

Thu nhp hin ti

* tiu dng ti a hin ti = 154 + 100*(1+0.1) = 294

=> tng = 294 264 = 30 triu so vi lc r = 10%.
ng ngn sch mi I : 210 = X + Y/1.4 <=> 1.4X + Y = 294
An s tng chi tiu v gim tit kim hin ti
im cn bng ngn sch ca An s l im E. ng ng ch s l I2
294

Thu nhp tng lai

264
E

2
154

I2

E
2
E1

I1

4. T cu s
100
Thu nhp hin ti
1, gi s
hin
An
ang vay 50
triu ng

tiu
dng, anh ta
s cn bao
nhiu tin tiu dng trong tng lai? Nu li sut tng t 10% n 20% th
anh ta c thay i mc vay ny khng? Biu din trn th.
Ta c :
An vay 50 triu => tiu dng tng ln 50 triu => tng tiu dng hin ti = 150
triu
Li = 50*0.1 = 5 triu => tng s tin tr trong tng lai = 50 + 5 = 55 triu
=> s tin cn li = 154 - 55 = 99 triu
im cn bng tiu dng khi ny l B (150,99)
nu li sut tng ln 20% => Li vay phi tr = 50*0.2 = 10 triu => Tng ti n
phi tr = 50 + 10 = 60 triu => s tin cn li = 154 60 = 94 triu (thu nhp
gim)

Thu nhp tng lai

209
154
99

100

150

Thu nhp hin ti

Bi 5: Mt ngi tiu dng in hnh c hm tha dng U = f(X,Y) trong X l

kh t nhin v Y l thc phm. C X v Y u l cc hng thng thng. Thu
nhp ca ngi tiu dng l $100,00. Khi gi ca X l $1 v gi ca Y l $1, anh ta
tiu dng 50 v hng X v 50 v hng Y.
1. Hy v ng gii hn ngn qu v trn ng bng quan tng ng vi
tnh th ny.
Chnh ph mun ngi tiu dng ny gim tiu dng kh t nhin ca mnh t 50
v cn 30 v v ang xem xt 2 cch lm vic ny:
i. khng thay i gi kh t, nhng khng cho php ngi tiu dng mua
nhiu hn 30 v kh t
ii. Tng gi kh t nhin bng cch nh thu cho ti khi ngi tiu dng mua
ng 30 v
Hy ch ra bng th cc tc ng ca 2 xut ny ln phc li ca c nhn
ny.
2. Phng n no trong 2 phng n ny s c ngi tiu dng a thch
hn? Hy gii thch v sao?
Bi gii
1. V ng gii hn ngn qu v trn ng bng quan tng ng vi tnh
th ny.
i.Khng thay i gi kh t nhng khng cho php ngi tiu dng mua
nhiu hn 30 n v kh t.
Y
100
C
B

85
70

50

15

30

50

100 X

Khi khng thay i gi kh t, ng thu nhp I khng thay i. Ngi tiu dng
ch mua kh t mc cho php ( khng vt qu 30 n v ) v tng mua th c
phm. Ta thy s kt hp ti u t im A di chuyn n im B, im C,...

20 30 50

100

ii.Tng gi kh t nhin bng cch nh thu cho ti khi ngi tiu dng mua ng
30 n v kh t.
Khi tng gi kh t nhin, ng ngn sch quay vo trong ti ng I 2, bi v
sc mua ca ngi tiu dng gim i.
Y
B
100

U2
I2

A
50

U3

U1
I1

30 50

100

Ta thy t l thay th bin MRS ln hn t s gi Py/Px => xut hin gii php
gc. Ngi tiu dng s tiu dng ngy cng t kh t nhin v mua cng nhiu
thc phm. tha dng s di chuyn ngy cng gn n im B v t c
tha dng ti a ti im B.
2. Phng n no trong 2 phng n ny s c ngi tiu dng a thch
hn? v sao?
Phng n 1 s c ngi tiu dng a thch hn phng n 2 bi v :
phng n 1, ngi tiu dng s t c tha dng ti u v s dng cng
lc c 2 lai sn phm. Cn phng n 2 ngi tiu dng t c tha
dng ti a khi ch s dng 1 sn phm l thc phm m thi.

Bi 1: a) Nu cu xem chiu phim cho khch hng ngi ti xe l co dn hn i

vi cc cp so vi c nhn ring l, th s ti u i vi rp chiu phim nu nh
1 gi v vo ca cho li xe v 1 mc ph b sung cho nhng ngi i cng. ng
hay sai? Gii thch?
b) Khi nh gi bn bun t, cc cng ty t ca M thng nh t l
phn trm ph cng thm i vi cc danh mc cao cp (chng hn mui xe lm
bng nha do vi-nil, thm xe, cc phn trang tr bn trong) cao hn nhiu so vi
bn thn chic xe hoc nhng thit b c bn nh tay li bng in v b sang s
t ng. Gii thch ti sao?
c) Gi s BMW c th sn xut bt k sn lng t no vi chi ph bin
c nh l 15.000 USD v chi ph c nh l 20 triu USD. Bn c ngh c
vn cho tng gim c nh gi v mc tiu th BMW Chu u v M. Cu v
BMW trn mi th trng nh sau:
QE = 18.000 400PE QU = 5.500 100PU
Trong E l Chu u v U l M, v tt c gi v chi ph u tnh theo nghn
USD. Gi s BMW ch c th hn ch sn lng bn ti M cho i l c y
quyn.
1. Xc nh sn lng m BMW cn bn trn mi th trng v mc gi
tng ng? Tng li nhun l bao nhiu?
2. Nu BMW b buc phi nh gi ging nhau trn tng th trng. Tnh sn
lng c th bn trn mi th trng?gi cn bng v li nhun ca mi
cng ty?
Bi gii
a) Nu cu xem chiu phim cho khch hng ngi ti xe l co dn hn i vi
cc cp so vi c nhn ring l, th s ti u i vi rp chiu phim nu
nh 1 gi v vo ca cho li xe v 1 mc ph b sung cho nhng ngi i
cng. ng hay sai? Gii thch?
V D1 co dn hn D2 nn ng cu D1 nm bn phi ng cu D2.
Gi s rp phim nh gi nu nh gi vo ca cho ti x mc T, cn mc b
sung cho mi ngi i cng bng mc chi ph bin MC. Khi , li nhun thu
c l c phn din tch S
- Nu dng chnh sch ny cho khch hng ring l th li nhun ca rp phim l
phn din tch gii hn bi D2 v trc tung (*)
- Nu dng chnh sch ny cho khch hng cp th li nhun ca rp phim l
phn din tch gii hn bi D1 v trc tung (**)
- Ta thy din tch (*) < (**) nn chnh sch nh gi cho 1 li xe vo ca v mt
mc ph b xung cho nhng ngi i cng l hp l.

P
D1

D1: cu cho khch hng

cp
D2 : cu ca khch hng l
MC
D2
Q

b) Khi nh gi bn bun t, cc cng ty t ca M thng nh t l phn

trm ph cng thm i vi cc danh mc cao cp. Ti sao?
Trn th trng, s lng ngi mua xe v c bn c th chia thnh 2
nhm : nhm nhng ngi ch c nhu cu mua xe s dng v nhm nhng
ngi mua xe nh 1 cch thc khng nh ng cp. Do , s hnh thnh 2 nhu
cu: nhm khch hng mua xe c lp rp sn theo tiu chun cn bn, v
nhm khch hng la chn thm nhng danh mc cao cp (trang tr ni tht, mui
xe...)
Gia 2 nhm khch hng, th nhm khch hng c nhu cu mua xe cao cp
h c mc sn lng tr cao hn, v ng cu ca h l t co dn hn so vi
nhm khch hng kia. Do vy, ti a ha li nhun, cng ty thng p d ng
phn bit gi nh gi cho tng i tng khch hng ph hp.
c) BMW:
1. Sn lng m BMW cn bn trn mi th trng v mc gi tng ng?
Tng li nhun l bao nhiu?
Ta c:
QE = 18.000 400PE
QU = 5.500 100PU
ti a ha li nhun ta c : MRE = MRU = MC
Ta c : QE = 18.000 400PE
PE = (18.000 QE)/400
PE = 45 QE/400

TRE = PE x QE = (45 QE/400) x QE = 45QE QE2/400

MRE = (TRE) = 45 2QE/400 = 45 QE/200
Tng t i vi th trng M:

C: QU = 5.500 100PU
PU = (5.500 QU)/100
PU = 55 QU/100

TRU = PU x QU = (55 QU/100) x QU = 55QU QU2/100

MRU = (TRU) = 55 2QU/100 = 55 QU/50
ti a ha li nhun: MRE = MRU
45 QE/200 = 55 QU/50 = 15
QE = 6.000 ; PE = 30 ngn USD

QU = 2.000 ; PU = 35 ngn USD

Li nhun thu c:
= TR TC
TR = TRE +TRU
= (QE x PE) + (QU x PU)
= (6.000 x 30) + ( 2.000 x 35)
= 180.000 + 70.000 = 250.000
TC = C + V = 20.000 + [(QE + QU) x 15]
= 20.000 + [(6.000 + 2.000) x15]
= 20.000 + 120.000 = 140.000
= TR TC = 250.000 140.000 = 110.000 ngn USD = 110 triu USD

2. Nu BMW b buc phi nh gi ging nhau trn tng th trng. Tnh sn

lng c th bn trn mi th trng?gi cn bng v li nhun ca mi cng
ty
Khi nh gi nh nhau trn c hai th trng th ta c tng sn lng bn c trn
c hai th trng l:
Q = QE + QU
= (18.000 400P) + (5.500 -100P)
= 23.500 500P
Q = 23.500 500P
=> P = (23.500 Q)/500 = 47 Q/500
Ta c : TR = P x Q
= (47 Q/500) x Q
= 47Q Q2/500
MR = (TR) = 47 2Q/500 = 47- Q/250
ti a ha li nhun : MR = MC
47 Q/250 = 15

 Q/250 = 32
Q = 8.000
P = 31 ngn USD
Sn lng bn trn tng th trng:
QE = 18.000 400 x 31 = 5.600
QU = 5.500 100 x 31 = 2.400
Li nhun ca BMW khi nh gi ging nhau trn 2 th trng:
= TR TC
Trong : TR = Q x P = 8.000 x 31 = 248.000 ngn USD
TC = C + V = 20.000 + (8.000 x 15) = 140.000 ngn USD
= TR TC

= 248.000 140.000 = 108.000 ngn USD = 108 triu USD

Bi 5: Vi t cch l ch mt cu lc b tennis duy nht 1 cng ng bit lp

giu c, bn phi quyt nh l ph hi vin v l ph cho mi bui ti chi. C
hai loi khch hng. Nhm nghim tc c cu: Q1 = 6 P trong Q l thi gian
chi/tun v P l l ph mi gi cho mi c nhn. Cng c nhng khch chi khng
thng xuyn vi cu Q2 = 3 (1/2)P
Gi s rng c 1000 khch hng chi mi loi. Bn c rt nhiu sn, do
chi ph bin ca thi gian thu sn bng khng. Bn c chi ph c nh l
5000USD/tun. Nhng khch hng nghim tc v khch hng chi khng thng
xuyn trng nh nhau v nh vy bn phi nh gi ging nhau:
1. Gi s duy tr khng kh chuyn nghip, bn mun hn ch s lng
hi vin cho nhng ngi chi nghim tc. Bn cn n nh ph hi vin
hang nm v l ph cho mi bui thu sn nh th no?(gi s 52 tun/nm)
ti a ha li nhun, hy lu s hn ch ny ch p dng cho nhng
ngi chi nghim tc. Mc li nhun mi tun s l bao nhiu?
2. Mt ngi ni vi bn rng bn c th thu c nhiu l i nhun hn
bng cch khuyn khch c hai i tng tham gia. kin ca ngi
ng khng?Mc hi ph v l ph thu sn l bao nhiu c th ti a ha
li nhun mi tun? Mc li nhun l bao nhiu?
3. Gi s sau vi nm s nh chuyn mn tr ti nng chuyn n cng ng
ca bn. H u l nhng khch chi nghim tc. Ban tin rng by gi c
3.000 khch chi nghim tc v 1.000 khch chi khng thng xuyn. Liu
cn c li nu bn cn tip tc phc v nhng khch chi khng thng
xuyn?Mc hi ph hang nm v ph thu sn l bao nhiu c th ti a
ha li nhun? Mc li nhun mi tun l bao nhiu?

Bi 8: Hy xem xt 1 hng c quyn vi ng cu:

P = 100 3Q + 4A1/2
V c hm tng chi ph:
C = 4Q2 + 10Q +A
Trong A l mc chi ph cho qung co v P,Q l gi c v sn lng.
1. Tm gi tr ca A v P,Q ti a ha li nhun ca hng
2. Tnh ch s c quyn Lerner , L = (P MC)/P cho hng ny ti mc A,P,Q
m bo ti a ha li nhun.
Bi gii
1. Tm gi tr ca A v P,Q ti a ha li nhun ca hng
P = 100 3Q + 4A1/2
C = 4Q2 + 10Q +A
Tng doanh thu :
TR = P x Q
= (100 3Q + 4A1/2 ) x Q
=100Q 3Q2 + 4QA1/2
Tng chi ph :
TC = 4Q2 + 10Q +A
Li nhun:
= TR TC
= 100Q 3Q2 + 4QA1/2 - (4Q2 + 10Q +A)
= -7Q2 + 90Q + 4QA1/2 A
Hm li nhun ca hng l 1 hm hai bin : Q & A. ti a ha li nhun, o
hm ca hm li nhun theo bin Q v A ln lt bng 0.
/Q = 0
/A = 0 (2)
-14Q +90 +4A1/2 = 0 (1)
2QA-1/2 1 = 0 (2)
T (2) => A1/2 = 2Q
Th vo (1) => -14Q + 90 +4 (2Q) = 0
=> -6Q + 90 = 0
=>
Q = 15
A = (2Q)2 = (2 x 15)2
= 900
P = 100 3Q + 4A1/2
= 100 3 x 15 + 4 x 9001/2
= 175

2. Tnh ch s c quyn Lerner , L = (P MC)/P cho hng ny ti mc A,P,Q

m bo ti a ha li nhun.
MC l chi ph bin l o hm bc nht ca hng tng chi ph
d. MC = (4Q2 + 10Q +A)
= 8Q +10
Ti im ti a ha li nhun Q =15 => MC = 8 x 15 + 10 = 130
Ch s c quyn Lerner : L = (P MC)/P
= (175 130)/175 = 0,257